Ubuntu Türkçeleştirme Çalışmaları

Ubuntu'yu hangi dilde kullanıyorsunuz bilmiyorum. Ancak yabancı dilde kullanıyorsanız çok şey
kaybettiğinizi belirtmek isterim.

Sistem neden Türkçe kullanılmalı?

Yabancı dilde kullananları anlamakta güçlük çekiyorum. Kişinin ana dili Türkçe değildir anlarım.
Ama yabancı dilimi geliştirmek için diyenlere gülüyorum.
Yazılımı yabancı dilinizi geliştirmek için o dilde kullanmak sizi yabancılaştırmaktan başka bir işe
yaramaz. Ana dili Türkçe olan kişileri birbirleriyle anlaşabilmek için İngilizce konuşmak zorunda
olan yabancılara çevirir. Bir çeşit mankurt olursunuz.

Eğer ki Türkçe dil desteği yeterli değil derseniz, haksızlık yaptığınızı söylerim. Çünkü 9.04
sürümünün Türkçeleştirmesinde 8.04 ve 8.10'a nazaran daha çok kişinin katılımı oldu. Sistem
kurulduktan sonra günlük işlerini halledecek bir kullanıcı için Ubuntu'nun Türkçeleşme oranının %
90 üzerindedir.

“Gaye, bugünkü ve yarınki Türk’ün medeniyetini kucaklayacak en güzel ve en ahenkli

Türkçe'dir.”
Mustafa Kemal Atatürk

Linux dağıtımlarında Türkçe dil desteği konusunda en iyisi Ubuntu mu? Değil, bu konuda en büyük
dil desteğini Pardus vermektedir. Ancak Ubuntu'nun da bu konuda çok aşağı kalır yanı yok. İki
dağıtımda ortak çeviriler de bulunmaktadır. Pardus'ta çevirilerin nasıl yapıldığına girmeyeceğim.
Asıl konumuz Ubuntu.

Ubuntu'da çeviriler nasıl yapılıyor?

Ubuntu Türkiye Forumu'nda bir çeviri takımımız var. Ancak tüm çevirileri bu takım halletmiyor.
Ubuntu çevirileri Launchpad üzerinde herkese açık. Forumdaki takım çeviri yapmanın yanında
çevirilere katılmak isteyenlere yön gösteriyor, yanlışları düzeltiyor. Forum yenilenmeden önceki
çeviri çalışmaları hakkında bilgi edinemedim ancak size şu anda nasıl çeviri yaptığımız konusunda
bilgi verebilirim.

Türkçeleştirme Çizelgesi: Kullanıcının sıkça karşısına çıkan uygulamaların Ubuntu'daki menülere

göre çizelgelenmiş çeviri şablonlarıdır. Türkçeleştirme Çizelgesi'nde çevirinin durumu, çeviri
şablonları bağlantısı ve uygulamaların (varsa) Viki'deki kısayolları bulunmaktadır.
Bu sayede çeviri eksiklerini azaltmak ya da hataları düzeltmek isteyen kolaylıkla ilgili şablona
erişebilir.

Hatalı Çeviriler: Çeviri konusunda yardım edemiyorsanız karşılaştığınız hataları bu konu altında
bildirebilirsiniz.

Askıdaki Çeviri: Türkçeleştirmeye destek olmak isteyenlerin ilgisini tek noktaya toplamak için
yaptığımız çalışmadır. Ubuntu'da çevrilmesi gerek o kadar çok paket var ki insan bunları görünce
daha vazgeçiyor. Bunun az da olsa önüne geçebiliyoruz Askıdaki Çeviri ile.
Çalışmanın adı biraz garip gelmiş olabilir, çıkışı da garip oldu zaten. Televizyonda üretim süreçleri
ile ilgili bir program izlerken robotların kullanıldığı bir görüntü geldi. Ham madde bir askıda asılı
duruyordu. Robotlar da bunun çevresinde dolanıp ham maddeyi ürün hale getirmek için işlem
yapıyordu. Askıdaki Çeviri de aynı mantık; Belirlediğimiz çevrilmemiş bir şablon var ve bunun
üzerinde bilgisini yansıtarak Türkçeleşmesini sağlayan kişiler.

Ubuntu'da kullandığınız çeviriler güncel mi?

Ne yazık ki değil. Sistem kurulumları için Ubuntu belli paketler belirliyor, sistemin çıkacağı
tarihlere kadar. Bir daha da güncellenmiyor. Kararlı sürümler için haftada bir-iki kere bu dil
paketlerinin güncellendiği kaynağı elle eklemeniz gerekli. Güncel dil paketlerini kullanabilmek için
yapmanız gerekenler:

Uçbirimden verilecek komut:

sudo gedit /etc/apt/sources.list

Aşağıdaki satırları -jaunty yerine intrepid ya da hardy de kullanılabilir- kaynak listenizin altına
ekleyip kaydedin ve kapatın:
# Dil paketleri
deb http://ppa.launchpad.net/ubuntu-langpack/ppa/ubuntu jaunty main
deb-src http://ppa.launchpad.net/ubuntu-langpack/ppa/ubuntu jaunty main

Uçbirimden anahtarı almak için gerekli komutu verin:

sudo apt-key adv --recv-keys --keyserver keyserver.ubuntu.com 4515F634

Son adım olarak kaynaklarınızı güncelleyin:

sudo apt-get update

Artık diğer güncellemelerle birlikte dil paketleriniz de güncel hale gelecektir. Ayrıca KDE
uygulamalarını kullanıyorsanız bunların da Türkçe dil desteği için uçbirimden aşağıdaki komutu
vermelisiniz:
sudo aptitude install language-pack-kde-tr

Ubuntu çevirileri gün geçtikçe iyileşmektedir. Sisteminizi Türkçe kullanmaktan çekinmeyin. Eğer
eksik bir yanını görürseniz bunu forumda dile getirebilirsiniz. Her türlü eleştiriye açığız...

Hasan Yılmaz
iletisim@hedefturkce.com