Professional Documents
Culture Documents
FNAL RAPORU
NDEKLER
Ynetici zeti ........................................................................................................................2 Proje zeti .............................................................................................................................3 Projenin Ama ve Hedefleri ........................................................................................3 Proje Beklenen ktlar...............................................................................................3 Projenin Gerekletirildii ller, Okullar TOG rgtlenmeleri ............................ 4-5 Proje Etkinlikleri ....................................................................................................................5 Hazrlk Sreci ............................................................................................................6 Proje Eitimi ........................................................................................................... 6-9 Basn Toplants ........................................................................................................10 Valilik Ziyaretleri ......................................................................................................10 Yaygnlatrma Atlyeleri ................................................................................... 10-11 Saha Ziyaretleri ........................................................................................................12 Yerel Kampanyalar ........................................................................................................ 13-20 Kapan Etkinlikleri ..............................................................................................................21 Basn Yansmas ............................................................................................................. 22-26 Proje Ekibi ...........................................................................................................................27 zleme & Deerlendirme Raporu ................................................................................... 28-65
Proje Ad Proje Ortaklar Destekleyici Kurum Finansal Desteki Proje Sresi Raporlama Sresi
Kef@: Bilinli nternet Hareketi Google & Toplum Gnllleri Vakf (TOG) nternet Gelitirme Kurulu Google 01.12.2012 15.07.2013 01.12.2012 15.07.2013
YNETC ZET
Kef@: Bilinli nternet Hareketi Projesi pilot dnemi, Toplum Gnllleri Vakf ve Googlen
ortaklnda nternet Gelitirme Kurulunun da destei ile 2012 Aralkta balad. nternet hakknda temel bilgilerin paylalmasnn amaland proje internette kullanlan kiisel bilgilerin nemi, internette dier insanlara kar davranlar, doru bilgiye ulamak ve bu bilginin kaynan kontrol edebilmek, gl parolalar oluturabilmek, e -dolandrclk tuzaklarn fark etmek gibi temel bilgiler zerine ekillendi. Projenin uygulamas iin Toplum Gnllleri sahasndan 21 rgtlenme bavuru formu ile bavurdu. Bu rgtlenmelerin 4yle proje gerekletirildi. 12-18 Aralk tarih aralnda 4 rgtlenmeden 24 gen ile gerekleen proje eitimi ile projeyi yrtecek olan Toplum Gnlls genlerin glendirilmesi hedeflendi. Proje eitimine katlan rgtlenmeler Mart ay ierisinde her ilde 6 okuldan 117 renci ile iki gnlk yaygnlatrma atlyesi gerekletirdi. Ardndan Toplum Gnlls genler okullarda dzenli ziyaretler ve uygulama atlyeleri ile ocuklarn kampanya srelerini desteklediler.
Kef@: Bilinli nternet Hareketi Projesi kapsamnda ocuklarn okullarnda ve yerellerinde yaptklar
kampanyalarla dorudan ve dolayl olarak 3000 kiiye ulald. Projenin etkileri de zleme & Deerlendirme blmnde yer almaktadr. Proje eitimi, yaygnlatrma atlyeleri ve okullardaki uygulama atlyeleri ile ilgili deerlendirmeler yapld. Kef@: Bilinli nternet Hareketi projesi kapsamnda internet ile ilgili temel bilgilerin kampanyalarla yaygnlatrlmas ocuklar ve genler zerinde olumlu etkiler yaratmtr. Pilot dnemin ardndan projenin gelitirilerek devam etmesi daha ok ocuun ve gencin kiisel geliimine ve yeni kampanya fikirlerinin hayata geirilmesine olanak salayacaktr.
PROJE ZET
Projenin Amac; Toplum Gnlls genler aracl ile ilkretim andaki 11-14 ya arasndaki ocuklara gvenli internet konusunda eitli aralar ile farkndalk kazanmalarn salamak. Projenin Hedefleri; Genlere ve ocuklara ynelik olarak gvenli internet temas etrafnda eitim modl tasarlanmas, uygulanmas ve yaygnlatrlmas; 4 ilde; her ilde 6 ilkretim okulunda projenin aktif bir ekilde gerekletirilmesi.
Projenin Hedef Kitlesi; 17-25 ya aralndaki Toplum Gnlls Genler lkretimde eitim gren 11-14 ya aralndaki ocuklar Genel kamuoyu
Projeden Beklenen ktlar Proje kapsamnda; Gvenli internet temas etrafnda eitim modl gelitirmek ve yaygnlatrmak; En az 40 gencin dorudan projeye dahil olmas; En az 400 ocuun projeye dorudan dahil olmas; Web sitesi aracl ile en az 5.000 kiiye ulalmas; Okul ynetimi, retmenler ve proje etkinliklere dahil olmayan ocuklarn projeden dolayl olarak etkilenmelerini salayacak kampanya/etkinlik almalarnn ayn zamanda online platformda grnrln salayarak projenin yaygnlamasn salamak; Ulusal ve yerel medyada projenin en az 10 kez haberinin yaplmas;
beklenmektedir.
Projeyi Gerekletiren TOG rgtlenmeleri: Bursa: Uluda niversitesi Toplum Gnllleri Gaziantep: Hasan Kalyoncu niversitesi Toplum Gnllleri Hatay: Mustafa Kemal niversitesi skenderun Toplum Gnllleri Sakarya: Sakarya niversitesi Toplum Gnllleri
Projenin Gerekletirildii Okullar: Bursa: Nilfer slam Uyar Ticaret Meslek Lisesi Bursa Merkez Anadolu mam Hatip Lisesi zlce Anadolu Lisesi Bursa Anadolu Lisesi Osmangazi Anadolu Lisesi Ulubatl Hasan Anadolu Lisesi Gaziantep: Mehmet Akif Ersoy Endstri Meslek Lisesi Hac Muzaffer Bakbak Kz Teknik Meslek Lisesi Hac Sani Konukolu Endstri Meslek Lisesi Gaziantep Anadolu Lisesi Mustafa Grbz Necat Bayel Anadolu Lisesi Mehmet Rt zel Endstri Meslek Lisesi
Hatay: Bedii Sabuncu Ortaokulu Beyhan Genay Ortaokulu Antakya Gazi Ortaokulu nn Orta Okulu Smerler Orta Okulu Yldz Selahattin Mstkolu Kz Meslek Lisesi Sakarya: TOK Ortaokulu Nuri Bayar Ortaokulu Atatrk Ortaokulu Trk- Ortaokulu 21 Haziran Ortaokulu Ahmet Akko Ortaokulu
PROJE ETKNLKLER
Hazrlk Sreci 1) Proje llerinin Belirlenmesi in Genel ar: Toplum Gnllleri Vakfnn kulland toplu iletiim gruplar ve sosyal medya aralar aracl ile projenin gerekleecei duyurusu yapld. 2) Proje llerinin Belirlenmesi: Gelen 21 bavuru arasndan eitli kriterlere gre yaplan deerlendirmede proje illeri Bursa, Gaziantep, Hatay(skenderun), Sakarya olarak belirlendi. 3) Proje Ekibinin Oluturulmas: Projenin zleme & Deerlendirme almalarn ve proje eitimini gerekletirecek ekip oluturuldu. Proje eitiminde eitmen olarak 1 erkek, 2 kadn eitmen yer ald. 4) Eitim Programnn Oluturulmas: Proje danman ile birlikte Google-iKeepSafe Eitim Kitap ierisinde yer alan uygulamalar, Trkiyede daha uygulanabilir bir hale getirilecek adapte edildi ve yeni uygulamalar ile desteklenecek bir program oluturuldu. 5) Atlye Programnn Oluturulmas: Proje eitimi ile paralellik gsterecek ekilde internetle ilgili temel bilgileri aktarmay hedefleyen bir program hazrland. Atlye programnn ierii de Google-iKeepSafe Eitim Kitap ierisinden revize edilen uygulamalardan oluturuldu. 6) Genlik Konseyine Katlm: Toplum Gnllleri Vakfnn en byk paylam alan olan ve bu yl 7-10 ubat tarihlerinde Diyarbakrda gerekletirilen 21. Genlik Konseyinde Kef@: Bilinli nternet Hareketi stand kuruldu ve konseye gelen TOG rgtlenmelerine proje tantld.
Proje Eitimi Kef@: Bilinli nternet Hareketi proje eitimi 12-18 Aralk 2012 tarihleri arasnda stanbul / Bostanl mevkiindeki The Green Park Otelde gerekletirildi. Eitime; Proje Koordinatr, 2 kadn 1 erkek Eitmen ile zleme & Deerlendirme Uzman da tam zamanl olarak katld.
Proje eitimi yerellerde projeyi ocuklara aktaracak ve srete ocuklarn kampanyalarna destek olacak genleri bilgi ve beceri konusunda desteklemek zere kurguland. erii aadaki konu balklar oluturdu. Proje aktarm: Kef@: Bilinli nternet Hareketi Projesinin ama ve hedefleri, projenin oluma sreci ile ilgili aktarm yapld. nternet ile lgili Temel Bilgileri: Proje danman smail Hakk Polat internet ile ilgili temel bilgilerin olduu oturumlarda kolaylatrclk yapt nternet nedir?, nternetin frsatlar ve tehditleri nelerdir? Gvenli parola oluturma, nternet yurttal, nternette doru bilgiye ulamak iin dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? ve E -dolandrclk tuzaklarn fark edebilme konularnda temel bilgileri paylald, uygulamalarla bu bilgiler pekitirildi.
ocuklarla alma: Yerellerde proje almalar iin eitmen Melike zer ocuklarla alrken dikkat edilmesi gereken noktalar ile ilgili bilgilendirme yapt. Konu; ilgili uygulamalarla pekitirildi.
Proje Dngs ve Kampanya: Eitmenler tarafndan proje fikri, proje ynetimi konularnda bilgilendirme yapld. Katlmclar bilinli internet kullanm ile ilgili rnek projeler hazrladlar ve zerine konuuldu. Online kampanya aralar hazrlama ile ilgili blmde Kenan Dursun onlineda kullanlabilecek aralar tantt, katlmclar uygulamal olarak kullanma ve deneyimleme frsat buldular.
Kef@ Atlye: Yaygnlatrma atlyelerinde hangi konularn, nasl paylalaca aktarld. Katlmclardan alnan geribildirimler de gz nnde bulundurularak atlye program ekillendirildi.
Proje Takvimi: Eitimden sonra aktarm atlyeleri ve uygulama atlyeleri ile ilgili yereller zelinde takvimler oluturuldu.
Proje Ortaklar Ziyareti: Proje ortaklar Google ve nternet Gelitirme Kurulu ziyaret edildi. Katlmclar kurumlar hakknda bilgi edinme frsat buldular.
Basn Toplants Projenin basn lansman 19 Aralk 2012de Feriye Restaurantta gerekletirildi. 17 farkl kurumdan 19 gazetecinin katld basn toplantsnda proje eitimine katlan genler de yer ald. Basnda kan haberler ile ilgili rapor, final teknik raporu sonunda bulunmaktadr.
Valilik Ziyaretleri Bursa, Gaziantep, Hatay ve Sakarya ilerinde valiler ve il milli eitim mdrleri ziyaret edilerek proje hakknda bilgilendirildi. Ziyaretler Google ve Toplum Gnllleri Vakf alanlar tarafndan gerekletirildi. Projenin uygulanaca okullar ile ilgili izinler grld, uygulama atlyeleri iin zaman planlamas konuuldu. Yaygnlatrma Atlyeleri Kef@: Bilinli nternet Hareketi yaygnlatrma atlyeleri 2 gnlk yerel aktarm atlyeleri gerekletirildi.
10
2 gnlk atlyelerde internet nedir, bilinli internet kullanm (nternette doru bilgiye ulamak iin dikkat edilmesi gerekenler ve e-dolandrclk tuzaklarn fark edebilme, gvenli parola oluturma, internet yurttal) ve kampanya oluturma ile ilgili eitli uygulamalar gerekletiril di.
11
Saha Ziyaretleri Yaygnlatrma atlyeleri sonrasnda Toplum Gnlls genleri ve ocuklarn yaptklar kampanya srelerini desteklemek iin saha ziyaretleri gerekletirildi. Ziyaretler srasnda ncelikle Toplum Gnlls genlerle bir araya gelerek kampanya hazrlk sreleri nasl gittii hakknda konuma frsat bulundu. Sonrasnda uygulama atlyelerinde genlerle birlikte olarak ocuklarla bulumalar gerekletirildi. Oku l yneticileriyle proje ve kampanya sreleri ile ilgili iletiime geildi. Yaygnlatrma atlyeleri sonrasnda Toplum Gnlls genler 4-5 haftalk bir sre ierisinde okullar ziyaret ederek ocuklarn kampanya srelerini birlikte tasarlayp, destek o ldular. lk hafta var olan fikirleri teke indirerek somutlatrmak, kinci ve nc hafta yapmak istedikleri kampanyalarn hazrlnda ocuklara ihtiyalar olan destei vermek, Son iki hafta da kampanyalar yaygnlatrmak projenin srecini oluturdu.
12
YEREL KAMPANYALAR
Bursa
Bursa Ulubatl Hasan Anadolu Lisesi kampanya olarak bilgi yarmas gerekletirmek istediler. Bilgi bir yarmasnn ieriini hazrlarken bir yandan hazrlanan afiler okula bilgi yarmasn duyurmak iin asld.
Bilgi yarmas 9. Snf rencileri katld. Bilgi yarmasnda gvenli parola oluturma, internet yurttal, internette doru bilgiye ulamak iin dikkat edilmesi gerekenler ve e-dolandrclk tuzaklarn fark edebilme ile ilgili sorular vard. 15 yarmac ve 110 katlmc ile gereklee n bilgi yarmasnn kazananlarna nceden hazrlanan hediyeler verildi.
13
zlce Anadolu Lisesi rencileri okulda sunum yapmak iin hazrlklara baladlar. Sunum ieriinde gvenli parola oluturma, internet yurttal, internette doru bilgiye ulamak iin dikkat edilmesi gerekenler ve e-dolandrclk tuzaklarn fark edebilme ile ilgili temel bilgiler vard.
Okulda 140 renci sunuma katld. Sunum srasnda gvenli parola oluturma ile ilgili katlanlarla uygulama gerekletirildi. Oluturulan parolalarn gl ve zayf olmas ile ilgili deerlendirme yapld.
14
15
16
Sakarya
21 Haziran Ortaokulu
21 Haziran Ortaokulunda bir sunum hazrland. Sunum internet ieriinde yurttal, gvenli parola oluturma, bilgiye internette doru
ulamak iin dikkat edilmesi gerekenler ve e dolandrclk tuzaklarn fark edebilme ile ilgili temel bilgiler vard. Hazrlanan sunuma 7. Snf rencileri katld. turda gerekleen sunumlara toplamda 100 kii katld.
Atatrk Ortaokulu
Atatrk Ortaokulunda renciler arkadalarnn ilgisini ekmek ve kalc bir ey brakmak iin t -shirt boyama ile sunum yapma gerekletirdiler. Okul bahesinde 7. Snflardan 80 kiinin katld gnde, bilinli internet kullanmna ynelik bilgi paylatlar ve arkadalarna internetin onlar iin ne anlam ifade ettiini sorarak akllarna gelenlerle t-shirtler tasarlamalarn istediler.
17
Nuri Bayar Ortaokulu rencileri takvim hazrladlar. Hazrladklar takvimde bilinli internet gereken kullanmnda 10 adm dikkat Bu edilmesi takvimleri vard.
okuldaki btn snflara, okul evresindeki ve ehir merkezindeki maazalara astlar. Her takvimi asarken yazan 10 admn ne ifade ettiini ve nemini akladlar. Datm srasnda yaklak olarak 300 kii ile temasa geip bilgi verdiler, takvimlerini dattlar.
TOK Ortaokulu
TOK Ortaokulundaki renciler blog hazrladlar. tokikesfet.blogspot.com adresinden ulalabilecek blou yaygnlatrmak ncelikle okulda snflara girerek arkadalarna hem bilgi verip, siteye ynlendirdiler. Bir de bror hazrlayarak okulda ve ehir merkezinde brorlerini dattlar.
18
Gaziantep
19
Hac Muzaffer Bakbak Kz Meslek Lisesi ve Mehmet Akif Ersoy Endstri Meslek Lisesi
Hac Muzaffer Bakbak Kz Meslek Lisesi ve Mehmet Akif Ersoy Endstri Meslek Lisesi rencileri birlikte bror hazrladlar. Okullarnn olduu blgede ve Gaziantep merkezde yerel halka ve maazalara brorleri datarak konu ile ilgili bilgilendirme yaptlar. Yaptklar bilgilendirmede 200 kiiye ulatlar.
Hazrlanan brorler tramvay duraklar, bilgisayar satan maazalar gibi yerlere de brakld. Birebir temas edilen kii says ierisinde sayamadmz ama arpan etkisini arttrmaya devam ediyor.
Hatay Hatayda atlye sonrasnda rencilerin 8. Snf rencileri olmas sebebi ile bir grup derslerden zaman ayrarak projeye dahil olmak istemedi. Dahil olmak isteyen grup da heyecanl balad ancak okul snavlarnn erkene ekilmesi ve SBS ncesinde rapor alp almalar srece olumsuz yansd. Son ana kadar bir ekilde gerekletirebilmek iin aba sarf edildi, saha ziyaretleri ile desteklendi ancak maalesef kampanya gerekletirilemedi.
20
KAPANI ETKNLKLER
Projenin kapan etkinlikleri yerellerde Toplum Gnlls Genler, projeyi hayata geiren ocuklar, l Milli Eitim Mdrlnden yetkili kiiler, okul yneticileri, yetkili retmenler ve Toplu m Gnllleri Vakf alanlar katld. Tarih 5.6.2013 10.6.2013 18.6.2013 l Bursa Sakarya Gaziantep Yer Faik elik Kz Teknik ve Meslek Lisesi Elmas Garden Inn Otel Tucan Otel
Kapan etkinlikleri proje srecini zetleyen bir konuma ile balad. ocuklar yaygnlatrma atlyesinden kampanyalarn ortaya kardklar ana kadar geen srelerini anlattlar ve sertifika treni gerekleti. Ardndan kk bir kokteyl etkinlik sona erdi.
21
BASIN YANSIMALARI
evrimii Haber Kaynaklar: http://www.pressturk.com/teknoloji/haber/112008/guvenli-internete-google-calimi.html http://www.dunyabulteni.net/?aType=haber&ArticleID=239690 http://maxihaber.net/fotolar/2012_foto/aralik_2012/mh_google_internet_kullanimi_20122012. htm http://www.gercekgundem.com/?p=512935 http://www.gelecekonline.com/metin/bilincli_internet_icin_kesf@_hareketi_basladi-15929 http://www.kobipostasi.net/2012/12/19/bilincli-internet-icin-kesf-hareketi-basladi/ http://www.sondakika.com/haber/haber-bilincli-internet-icin-kesf-hareketi-basladi-4184322/ http://www.haberler.com/bilincli-internet-icin-kesf-hareketi-basladi-4184322-haberi
http://www.campaigntr.com/2012/12/19/28847/bilincli-internet-icin-kesf-hareketi-basladi/
22
Web Portalleri http://www.halklailiskiler.com/bilincli-internet-icin-kesf-hareketi-basladi.html http://www.teknoblog.com/internet/kesf-hareketi-bilincli-internet-kullanicilari-yetistirmehedefiyle-yola-cikti.html http://www.cicicee.com/cocuk-haber.aspx?sayfaId=24982 http://www.haberflash.com/BILINCLI-INTERNET-ICIN-KESF8217-HAREKETI-BASLADI16272.html http://www.technologic.com.tr/bilincli-internet-icin-kesf-hareketi-basladi.html http://www.gazetea24.com/haber/kesf-bilincli-internet-hareketi-nedir-kesf-bilincli-internethareketi-neyi-amacliyor-kesf-bilincli-internet-hareketine-kimler-destek-veriyor-kesfet-bilincliinternet-hareketi_11834740.html http://www.yirmidort.tv/bilim-ve-teknoloji/kesf-bilincli-internet-hareketi-baslatildi-h16711.html http://www.teknoblog.com/internet/kesf-hareketi-bilincli-internet-kullanicilari-yetistirmehedefiyle-yola-cikti.html http://www.dunyabulteni.net/?aType=haber&ArticleID=239196
23
Hrriyet_21.12.2012
24
25
Milliyet Akademi_21.12.2012
26
PROJE EKB
Zeynep Baaran, Proje Koordinatr: Proje koordinasyonu, ekiplerle iletiim, kampanyalarn takibi, bte takibi, raporlama ile sorumlu kii. smail Hakk Polat, Proje Danman: Proje ieriinin olumas iin sorumlu kii. Uur Elhan, zleme&Deerlendirme Uzman: Projenin yaratt etkiyi lmek iin izleme ve deerlendirmeden sorumlu kii. Jlide Erdoan, Projeler Departman Yneticisi: Proje koordinatrne spervizrlk yapan ayn zamanda projenin srdrlebilirlii ile ilgili almalardan soruml u kii.
27
Kef@
Bilinli nternet Hareketi
zleme & Deerlendirme Raporu
Aralk 2012 Haziran 2013
Uur Elhan
Kef@: Bilinli nternet Hareketi Projesi zleme & Deerlendirme Uzman
28
indekiler
GR ...................................................................................................................................................... 30 PROJE ETM ....................................................................................................................................... 31 Ama .................................................................................................................................................. 31 Hedefler ............................................................................................................................................. 31 Eitimin erevesi ............................................................................................................................. 32 Deerlendirme Sreci ve Aralar ...................................................................................................... 33 Eitim ntest ve Sontest Formlar................................................................................................. 33 Eitim Deerlendirme Formu ........................................................................................................ 33 Gnlk Ekip Toplantlar ................................................................................................................ 33 Eitim Deerlendirme Toplants ................................................................................................... 34 Bulgular.............................................................................................................................................. 34 YAYGINLATIRMA ATLYELER .............................................................................................................. 40 Yaygnlatrma Atlyeleri Deerlendirme Sreci ............................................................................... 40 Bulgular.............................................................................................................................................. 41 UYGULAMA ATLYELER ....................................................................................................................... 42 Uygulama Atlyeleri Deerlendirme Sreci ...................................................................................... 42 Bulgular.............................................................................................................................................. 42 SONU ................................................................................................................................................... 46 Proje Eitimi Sonular....................................................................................................................... 46 Yaygnlatrma Atlyeleri Sonular ................................................................................................... 48 Uygulama Atlyeleri Sonular .......................................................................................................... 49 NERLER ............................................................................................................................................... 51 Proje Eitimi ...................................................................................................................................... 51 Yaygnlatrma Atlyeleri................................................................................................................... 52 Uygulama Atlyeleri .......................................................................................................................... 52 Proje Koordinasyon ........................................................................................................................... 53 zleme & Deerlendirme ................................................................................................................... 53 EKLER ..................................................................................................................................................... 54 Ek 1: Eitim ntest ve Sontest Formu ............................................................................................... 54 Ek 2: Eitim Deerlendirme Formu ................................................................................................... 57 Ek 3: Yaygnlatrma Atlyeleri Deerlendirme Formu ..................................................................... 60 Ek 4: Uygulama Atlyeleri Deerlendirme Formu ............................................................................. 62 29
GR
Kef@: Bilinli nternet Hareketi projesi (Kef@), Toplum Gnllleri Vakf (TOG) ile Google Trkiye (Google) ortaklnda ve nternet Gelitirme Kurulunun destei ile 01 Aralk 2012 ile 15 Haziran 2013 tarihleri arasnda gerekletirilmi pilot bir projedir. Proje temel olarak internet hakknda temel bilgilerin paylalmas, internette doru bilgiye ulamak, gl parolalar oluturabilmek ve e-dolandrclk tuzaklarn fark edebilmek gibi konularn, TOG ats altnda faaliyet gsteren genler araclyla ocuklara aktarlmas ve onlar internet hakknda glendirmesi zerine kurgulanmtr. Bu kurgu dorultusunda projenin faaliyetlerinin ne lde gerekletirildiini ve hedeflere ne kadar ulaldn saptayabilmek, projenin etkisini lebilmek ve ayn proje veya benzeri bir proje tekrar uygulanmak istenirse neler yaplmas gerektii konusunda yol gsterebilmek asndan zleme & Deerlendirme (&D) sreci gerekletirilmitir. &D sreci temel olarak proje iindeki etkinlii ele almtr: Proje Eitimi, Yaygnlatrma Atlyeleri ve Uygulama Atlyeleri. &D srecinin bu etkinliklerin etkilerini deerlendirirken kulland aralar ise her biri iin ayr olarak raporun devamnda aklanmaktadr.
30
PROJE ETM
Ama
Kef@ Proje Eitimi genel olarak internetin ne ve nasl bir yer olduu, frsatlar ve tehditleri, bilinli kullanm, bu kullanm kolaylatran aralar ve bu aralar araclyla nasl kampanyalar yaplabileceinin tartlmas ve deneyimlenmesini amalamakta ve ayrca bu deneyimleme srecinin gnlller araclyla ocuklara nasl aktarlabileceini iermektedir. Eitimle ulalmak istenen, eitime katlan gnlllerin bu konularda bilgi ve deneyim sahibi olarak donanm ve yeterliklerini artrp projenin birincil hedef kitlesi olan ocuklarla alabilmelerini salamaktr.
Hedefler
Bu ama dorultusunda projenin renme hedefleri u ekilde belirlenmitir:
31
nterneti tanmlayabilmek nternetin nereden gelip nereye gittiini anlayabilmek nternet ortamnn hangi temel zelliklerine sahip olduunu kavramak nternet ortamndaki balca aralar tanmak nternetin hem olumlu hem de olumsuz ynleri olduunu fark edebilmek Frsat ve tehdit kavramlarn anlayabilmek nternette neyin frsat neyin tehdit olabileceini ayrabilmek ve kimi durumlarn hem frsat hem tehdit olabildiini grebilmek Balca frsat ve tehdit biimlerini snflandrabilmek Siber ortamda (nternet) bilinlendirici sosyal kampanya tasarlamak ve uygulayabilmek Google aralarn ve yararl bilgiler sayfasn tanmak Bir ekip olarak almann nemini kavramak Ekip ve sorumluluk kavramlar arasndaki ilikiyi kurabilmek Bir ekip ierisinde alabilmeyi deneyimlemek Toplum Gnllleri Vakfnn yaps ve faaliyetleri hakknda bilgi sahibi olmak Proje kavram ve dngs hakknda bilgi sahibi olmak Gerekletirilecek projeler iin takvim oluturabilmek ve planlayabilmek Kef@ projesinin yaps ve ileyii hakknda bilgi sahibi olmak Kef@ projesini tantabilecek bilgileri edinmek
Kef@ projesini rgtlenmelerde uygulayabilmek Online bir kampanya hazrlarken kullanlabilecek aralar tanmak Online bir kampanya yapmak iin gereken aralar kullanabilmek ocuklarn bak asndan kendilerine ynelik beklentilerin farkna varabilmek Proje uygulayclar olarak kendi rollerinin zelliklerini sralayabilmek 11-14 ya ocuklarnn ilgi-ihtiya ve isteklerini bilip geliim zelliklerini tanmak ocuklarla alrken her bireyin bireysel farkllklar olduunu fark ederek bireysel katklar onaylamann adil ve gvenli bir ortam saladn fark edebilmek
Ak ve kapal ulu sorular ayrt edebilmek Ak ulu soru kullanmnn bireylerin kendilerini ifade etmelerine olan katksn kavramak Empati kavramn tanmak rencileri etkin biimde dinleyebilmek rencilerin fikirlerine ve rettiklerine sayg gstermek renciler sorulara farkl yantlar verdiinde olumlu tepki gsterebilmek letiimde olumlu ifade kullanmay kavramak letiimde beden dili ve ses tonu kullanmnn nemini kavramak Onaylamama cmlelerini kullanma ilkelerini uygulayabilmek Ben Dili ve Sen Dili ifadelerini ayrt ederek iletiiminde Ben Dili cmlelerini kullanabilmek stenmeyen davranlar ynetebilmesi iin gerekli olan ilkeleri uygulayabilmek stenmeyen davranlar ynetmek iin kullanlabilecek farkl yntemleri tanmak Onurlandrc cmle kullanmna ynelik bilgi sahibi olmak dl-pekitirme kullanma yntemlerini tanmak
Eitimin erevesi
Kef@ Proje Eitimi 12-18 Aralk 2012 tarihinde stanbulda, 4 farkl TOG rgtlenmesinden 24 gnllnn katlmyla gerekletirilmitir. Eitim, sivil toplum, gnlllk, ocuk haklar, formel-olmayan renme, deneyimsel renme konularnda deneyimli olan 2 kadn ve 2 erkek 4 eitmen tarafndan tasarlanm ve uygulanmtr. Ayrca eitimin belirli oturumlarna konularnda uzman 4 kii de elik etmi ve bilgi ve
32
deneyimlerini katlmclarla paylamtr. &D Uzman da eitimde yerini alm ve gzlem ve uygulamalarn gerekletirmitir. Eitime 4 farkl TOG rgtlenmesinden (Bursa, Gaziantep, Hatay ve Sakarya) 6ar kii olmak zere toplam 24 gnll katlmtr. Katlmclarn %50si kadn, %50si erkek ve ya ortalamas ise 20,8dir. En gen katlmc 19, en yal katlmc ise 24 yandadr.
Eitim ntest ve Sontest Formlar, eitimin hedefleri dorultusunda hazrlanan 78 maddenin katlmclar tarafndan eitimin banda ve sonunda 1den 5e kadar puanladklar Likert tipi formdur (bkz. Ek 1). Form, her bir madde ve her bir katlmc asndan gerekleen deiiklikleri tespit etmek amacyla hazrlanmtr. Ayrca eitime katlanlar bir grup olarak ele alp deiiklii genel olarak belirlemeye de imkan vermektedir.
Eitim Deerlendirme Formu
Eitim Deerlendirme Formu, eitim sonunda katlmclar tarafndan doldurulan ve oturumlar, teknik koullar, eitmenler, eitim srecine kendilerinin ve grubun katklar hakknda katlmclarn deerlendirme yapabilmelerini salayan formdur (bkz. Ek 2). Eitim Deerlendirme Formundan elde edilen geribildirimler hem niceliksel hem de niteliksel olarak ele alnmaktadr.
Gnlk Ekip Toplantlar
Gnlk Ekip Toplantlar, zleme-Deerlendirme Uzmannn da katlmyla Eitmen Ekibi tarafndan eitim gnlerinin akamnda gerekletirilen ve o gn uygulanan oturumlar hakknda ekip ii deerlendirme yapabilmelerine ve ertesi gnn program akn gzden geirebilmelerine olanak salayan toplantlardr.
33
Eitim Deerlendirme Toplants, eitim bittikten hemen sonra dzenlenen ve Eitmen Ekibi ile &D Uzmannn katld, genel olarak eitimin deerlendirildii toplantlardr. Toplant, eitim programnn ak, teknik koullar ve Eitmen Ekibinin birbiri hakknda geribildirimde bulunmasna ve eitimden sonraki sre hakknda fikirlerin paylalmasna olanak salamaktadr.
Bulgular
Bulgular blmnde ncelikle Eitim ntest ve Sontest Formlarndan ve sonra da Eitim Deerlendirme Formundan elde edilen bulgular sunulmaktadr. Grafik 1de, katlmclarn eitimin banda ve bitiminde doldurduklar Eitim ntest ve Sontest Formlar puanlar grlmektedir. Katlmclarn elde edilen puan ortalamalarna uygulanan Eletirilmi rneklemli Wilcoxon Testi sonularna gre Proje Eitimi katlmclar asndan bir btn olarak deerlendirildiinde, belirlenen hedefler dorultusunda ileri dzeyde anlaml bir renme gerekletii grlmektedir (Asymp. Sig.
(2-tailed) = 0,00001, p < 0,05).
34
Grafik 2de ise, Proje Eitiminin renme hedefleri dorultusunda hazrlanan maddelerin her biri iin eitimden nce ve sonra verilen puan ortalamalar yer almaktadr.
Grafik 2: Madde Temelinde ntest ve Sontest Ortalamalar
Tablo 1de ise Wilcoxon Testi sonularna gre 41, 62 ve 73 numaral maddeler dndaki dier tm maddelerde anlaml dzeyde farkllk bulunmutur.
Tablo 1: Proje Eitimi ntest ve Sontest Formlar Form Maddeleri ve Puanlar
No 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 nterneti tanmlayabilirim nternette neyin tehdit neyin frsat olabileceinin farkndaym nternette giriimciliin farkllatrc avantajlarn tanmlayabilirim nternette bilgilendirici bir sosyal kampanya tasarlayabilirim Google Yararl Bilgiler Sayfasnn ne ie yaradn biliyorum Ekip ile sorumluluk kavramlar arasnda iliki kurabilirim 13-15 ya ocuklarn benden ne beklediklerinin farkna varabilirim ocuklarla alrken her ocuun katksn onaylamak gvenli bir ortam salar ocuklarla iletiimde onaylamama ifadelerinin ne anlama geldiini biliyorum TOGun ocuklarla yapt projeleri biliyorum Bloggern nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Proje kavramnn ne anlama geldiini biliyorum Maddeler ntest 3,42 3,63 2,75 2,71 2,54 4,17 3,83 4,17 3,25 3,17 2,29 3,88 Sontest 4,71 4,83 4,29 4,75 4,58 4,92 4,83 4,71 4,79 4,42 4,25 5,00
35
13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42
Kef@ projesinin yapsn biliyorum nternetin nasl ortaya ktn biliyorum nternette neyin tehdit neyin frsat olabileceinin farkndaym nternette bilgiyi sorgulama yntemlerini biliyorum nternette tasarladm bilgilendirici bir sosyal kampanyay uygulayabilirim Google Aile Gvenlik Merkezinin ne ie yaradn biliyorum Bir proje yrtmek, ekip almas gerektirir Kef@ projesinde ocuklarla alrken rolmn ne olacan biliyorum Ak ulu sorunun ne anlama geldiini biliyorum letiimde ben-dilini biliyorum TOGun ocuklarla alma konusunda tasarlanan materyalleri biliyorum Google Plusn nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Proje dngsnn aamalarn biliyorum Kef@ projesinin tm sreleri hakknda bilgim var nternetin gelecekte nasl olacan tahmin edebiliyorum nternette baz durumlarn hem tehdit hem frsat olabileceinin farkndaym nternette iletiimin nasl gvenli klnacann farkndaym Googlen bilinli internet kullanm hakkndaki duruunu biliyorum Tek bana yaplan almalar da bir ekip kadar etkili olabilir 13-15 ya ocuklarn geliim zelliklerini biliyorum Kapal ulu sorunun ne anlama geldiini biliyorum letiimde sen-dilini biliyorum TOGla ilgili istediim bilgiye internetten nasl ulaabileceimi biliyorum YouTubeun nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Kef@ projesi kapsamnda proje takvimi planlayabilirim Kef@ projesini bilmeyen birisine projeyi rahatlkla anlatabilirim Bireysel Yaynclk ve fade zgrl hakknda bilgim var Siber tuzaklardan nasl kurtulacam biliyorum Bir ekip iinde alabilirim 13-15 ya ocuklarn istek ve ihtiyalarn bilirim
2,13 2,54 3,71 3,92 3,08 2,33 4,58 2,75 3,33 3,42 2,54 2,13 2,58 1,92 3,21 4,00 3,50 2,88 3,92 3,33 3,13 3,29 4,13 4,00 2,58 2,25 3,04 2,25 4,67 4,00
4,79 4,00 4,96 4,83 4,79 4,75 5,00 4,92 4,96 4,96 4,58 3,92 4,79 4,83 4,33 4,79 4,88 4,46 2,88 4,71 4,96 4,96 5,00 4,92 5,00 4,96 4,50 4,83 4,96 4,71
36
43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72
Ak ulu sorularn bireylerin kendilerini ifade etmelerine katkda bulunur ocuklarla letiimde istenmeyen davranlar ynetebilirim Google Docsun nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Kef@ projesini kendi rgtlenmemde uygulayabilirim Dijital gmen kavramnn ne anlama geldiini biliyorum Siber Giriimcilik ve novasyon hakknda bilgim var Internet Gvenlik Aralarn biliyorum Empati kavramnn ne anlama geldiini biliyorum ocuklarla iletiimde istenmeyen davranlar ynetmek iin farkl yntemler biliyorum Google Driven nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Kef@ projesinin ekipii iletiim aralarn biliyorum nternetin temel zelliklerinden biri olan etkileim hakknda fikrim var Siber Tuzaklar ve Su hakknda bilgim var ocuklar etkin bir biimde dinleyebilirim ocuklarla iletiimde onurlandrc cmle kullanmn biliyorum Google Mapsin nasl etkin kullanlabileceini biliyorum ocuklar online bir kampanya hazrlarken kullanlmas gereken aralar biliyorum nternetin temel zelliklerin biri olan dijitallik hakknda fikrim var Siber Kimlik ve Vatandalk hakknda bilgim var ocuklar sorulan sorulara farkl yantlar verse bile olumlu tepki gsterilmesi gerekir Google Hang Outun etkin nasl kullanlabileceini biliyorum ocuklarn online bir kampanya hazrlamas iin gereken aralar kullanmasn biliyorum letiimde olumlu ifadeler kullanlr Mahremiyet hlalleri hakknda bilgim var letiimde ses tonunun nemini biliyorum nternetin temel zelliklerinden biri olan zaman-mekan snrszl hakknda fikrim var Twittern nasl etkin kullanlabileceini biliyorum letiimde beden dilinin nemini biliyorum Nefret Sylemi hakknda bilgim var Siber Zorbalk hakknda bilgim var
3,63 3,63 1,83 3,54 1,63 1,71 2,67 4,38 3,63 1,83 1,88 3,00 2,58 4,42 3,92 3,46 2,08 2,33 2,13 4,29 1,42 1,96 4,25 3,42 4,38 3,38 3,75 4,63 3,79 2,33
4,88 4,63 3,46 4,83 4,17 4,67 4,79 4,92 4,79 3,71 4,96 4,75 4,92 4,88 4,83 4,54 4,88 4,50 4,63 4,54 3,50 4,83 4,92 4,96 4,96 4,96 4,67 4,96 4,92 4,92
37
73 74 75 76 77 78
ocuklardan bir ey yapmalar istenirken/bir ynerge verilirken emir cmleleri kullanlr Bilgi/Haber Gvenlii hakknda bilgim var Facebookun nasl etkin kullanlabileceini biliyorum ocuklarn Siber Gvenlii hakknda bilgim var Internet etiinin kurallarn biliyorum Dijital yerli kavramnn ne anlama geldiini biliyorum
Anlamllk Dzeyi p<0,05 olarak kabul edilmitir. NOT: (41. Madde: 0,058 62. Madde: 0,198 73. Madde: 0,329)
Grafik 3te, Eitim Deerlendirme Formundan elde edilen verilere gre, eitime katlan 24 katlmcnn eitim sonunda kendilerinde gerekletiini dndkleri renme dzeyleri gsterilmektedir. Ortalama renme puan 5 zerinden 4,79dur. Katlmclarn eitim sonundaki en dk renme dzeyi puan 4,31 ve en yksek renme dzeyi puan da 5,00 olarak ortaya kmaktadr.
Grafik 3: Alglanan renme Dzeyi
Grafik 4te, eitimin oturumlarna gre alglanan renme dzeyi gsterilmektedir. Oturumlara gre alglanan renme dzeyi puanlar 5 zerinden 4,42 ile 5,00 arasnda deimektedir.
38
Grafik 5te, eitimin gerekletirildii Teknik Koullar asndan katlmclarn verdikleri puanlar grlmektedir. Katlmclar gre Teknik Koullarn ortalama puan 4,41dir. Bu da katlmclar asndan eitimin teknik koullarnn uygun olduunu gstermektedir.
Grafik 5: Eitimin Teknik Koullar
39
YAYGINLATIRMA ATLYELER
Yaygnlatrma Atlyeleri, Proje Eitimine katlan gnlller ve Proje Ekibi kolaylatrclnda yrtlen 2 gnlk bir programdan olumaktadr. Atlyelerin amac, TOG gnlls genler araclyla ilkretim andaki 13-15 ya arasndaki ocuklara gvenli internet konusunda eitli aralar ile farkndalk kazanmalarn salamay amalayan proje erevesinde, projenin uygulanaca ehirlerde daha fazla gen ve ocua ulamaktr. 2 gnlk Yaygnlatrma Atlyelerinin projeye katlan 4 TOG rgtlenmesindeki program ayndr ve temalar u ekildedir: nternet Nedir? nternette Doru Bilgiye Ulamak ve Kontrol Edebilmek nternette E-Dolandrclk Tuzaklarn Fark Edebilmek Gl Parolalar Oluturabilmek nternette nsanlara Kar Davranlarmz Online Kampanya almas ocuklarla alma
40
Bulgular
Grafik 6da katlmclarn okuduklar snflara gre says ve Grafik 7de de atlyede uygulana oturumlara gre alglanan renme dzeyleri gsterilmektedir.
41
UYGULAMA ATLYELER
Uygulama Atlyeleri, projeye dahil olan 4 TOG rgtlenmesinin Yaygnlatrma Atlyelerinden sonra kendi ehirlerinde projenin birincil hedef kitlesi olan ocuklarla birlikte 4-6 hafta aras yrttkleri atlyelerdir. Atlyelerin amac, bu sre sonunda allan her okuldaki rencilerin ilgilendikleri konularla ilgili birer kampanya hazrlayabilmeleridir. Uygulama Atlyeleri iin proje kapsamnda ortak bir program oluturulmam, her rgtlenme birlikte altklar okul ve rencilerin ihtiyacna gre kendi zerk programlarn oluturmulardr.
Bulgular
Bu blmdeki grafikler, Uygulama Atlyeleri Deerlendirme Formlarnn az sayda kii tarafndan doldurulmas nedeniyle yzde olarak deil, kii says olarak deerlendirilmitir.
Grafik 8de rencilerin ekip, ekip almas, ekip ii iletiim ve ilikilere dair kendilerine sunulan yarglar deerlendirdikleri oranlar grlmektedir.
1
Atlye Deerlendirme Formunun doldurulmad tek ehir Hataydr. Bu konuyla ilgili gerekli bilgi Proje Ekibi tarafndan Final Teknik Raporundan sunulmutur.
42
Grafik 9da rencilerin gnlller, gnlllerin almalara katks, gnlllerle ibirlii ve iletiime dair kendilerine sunulan yarglar deerlendirdikleri oranlar grlmektedir.
Grafik 9: Gnlllerle liki
43
Grafik 10da ise rencilerin internetin ne olduu, internetin zellikleri ve internette nasl davranlabilecei ve nelere dikkat edilebileceine dair kendilerine sunulan yarglar deerlendirdikleri oranlar grlmektedir.
Grafik 10: nternet Kullanm
Grafik 11de ise rencilerin kampanya, kampanya hazrlama sreci ve kampanya aralarna dair kendilerine sunulan yarglar deerlendirdikleri oranlar grlmektedir.
Grafik 11: Kampanya almalar
44
Uygulama Atlyeleri Deerlendirme Formu araclyla elde edilmeye allan bir dier bilgi de, rencilerin hangi konular hakknda bir kampanya hazrladklar/hazrlamak istedikleridir. Her ne kadar bu soru birok renci tarafndan detayl olarak yantlanmasa da balklar itibariyle kampanyalarn/kampanya fikirlerinin temalar u ekildedir: Gvenli nternet Kullanm (6 kii) Bilinli nternet Kullanm (6 kii) nternette Doru Bilgiye Ulamak (3 kii) Gl Parolalar Oluturmak (10 kii) Akll Tahtalar iin Bilgilendirici Arkaplan Uygulamas (3 kii) Bilgi Yarmas (3 kii)
45
SONU
Kef@: Bilinli nternet Hareketi projesinin temel etkinlikleri olan Proje Eitimi, Yaygnlatrma Atlyeleri ve Uygulama Atlyeleri bir btn olarak deerlendirildiinde proje, bir btn olarak genel hedeflerine ulam grnmektedir (bkz. Proje Eitimi Bulgular s. 5, Yaygnlatrma Atlyeleri Bulgular s. 11 ve Uygulama Atlyeleri Bulgular s. 12). Fakat projenin gelitirilmesi ve daha verimli bir ekilde tekrar uygulanmas adna projenin etkinliklerine ve srecine daha detayl bir ekilde bakmak faydal olacaktr.
46
boyunca ele alnan konular ile bu konularn gnlk hayattaki yeri arasnda somut ilikiler kurmalarn ve beraberinde daha fazla konsantre olmalarn salamtr. Eitimin en kritik konularndan olan ve genel olarak da projenin temel kts olmas beklenen online kampanyayla ilgili oturumlar katlmclar iin hem bilgilendirici olmu hem de kendilerinin sahip olduklar bilgileri olumlu bir ekilde pratik alana dntrebilmeleri asndan da nemli bir yer edinmitir. Bu nem aslnda sadece kendilerini deil birlikte alacaklar ocuklar da yakndan ilgilendirdii iin katlmclar bu oturumlar boyunca daha aktif olmu ve bu konuda donanmlarn artrmlardr. Proje dngs ve ekip almas gibi konular, katlmclar TOG ats altnda gnlllk yaptklar iin daha nceden aina olunan ve eitim srasnda da konuyla ilikili olarak pekitirilen oturumlar olarak gereklemitir (bkz. Grafik 4: Oturum Temelinde Alglanan renme Dzeyi s. 8). Proje Eitimi ntest ve Sontest Formlarndaki 41 numaral maddenin (Bir ekip iinde alabilirim) Wilcoxon Testine gre anlaml kmamasnn sebebi katlmclarn ekip almas hakknda sorun yaamalaryla deil, aksine ntest ile Sontest arasndaki farkn ok dk olmasyla ilikilidir. Bu maddenin ntest ortalama puan 5 zerinden 4,67 ve Sontest ortalamas da 4,96 olduu iin aradaki fark anlaml olarak kmamaktadr, fakat bu durum bu maddenin olumsuz olarak ele alnmasn gerektirmemektedir. Katlmclar halihazrda TOGda gnll olarak sosyal sorumluluk projelerinde yer aldklar iin TOGun ilkelerini daha nceden de bilmektedirler. Fakat TOGun hedef kitlesini ocuklarn oluturduu projeleri ve ocuklarla alma konusunda rettii materyalleri hakknda ok daha fazla bilgi elde etmilerdir. phesiz bu durum da kendi rgtlenmelerindeki almalar iin nemli bir katk salamtr. Katlmclar asndan bilgi girdisinin youn olduu dier konular ise Google aralarnn (Aile Gvenlik Merkezi, Yaral Bilgiler Sayfas, Hang Out vb.) yer ald oturumlar olmutur. Katlmclar bu aralar hakknda temel bilgiye sahip olsalar da detaylar hakknda elde ettikleri bilgiler aralar daha iyi tanmalar ve kullanmalar asndan olumlu ynde etki etmitir. zellikle eitimden sonra katlmclarn birbirleriyle yaptklar toplantlar iin Hang Outu kullanmalar buna bir rnek tekil edebilir.
47
Eitimin dier bir nemli ierii olan ve katlmclar tarafndan da ska dile getirilen konu ise ocuklarla almadr. Bu oturumlar sayesinde katlmclar belirli ya grubundaki ocuklarn ihtiya ve isteklerinin karlanmas, ocuklarla alrken beden dili kullanm ve iletiim, snf ynetimi ve empati, ben-dili, onay gibi kavramlar hakknda birok bilgi elde etmilerdir. Ayrca bu oturumlar katlmclarn ocuklar alma hakkndaki farkndalklarn da artrmtr. Teknik Koullar asndan ise eitim katlmclar tarafndan olumlu karlanmtr. Ulam, konaklama, yemekler, eitim mekannn fiziksel artlar (ses, s, k vb.) ve eitimden nce proje ekibi tarafndan yaplan bilgilendirme katlmclar iin olduka yeterli grnmektedir. (bkz. Grafik 5: Teknik Koullar s. 9). Proje Eitimiyle ilgili deerlendirme sonular eitimin bir btn olarak katlmclar asndan olumlu getiini ve renme srecinin gerekletiini gstermektedir. Eitimin gelitirilmeye ak taraflarna dair tartma NERLER ksmnda yrtlecektir.
48
Yaygnlatrma Atlyeleri bir btn olarak incelendiinde 4,61 puan ortalamasyla olumlu bir tablo izmektedir. Ayrca bu atlyenin dier bir nemli katks ise, Uygulama Atlyeleri ncesi gnlllere bir pratik yapma ans salamas ve projenin grnrlnn artrmasdr. Hazrlan, uygulan ve katlm asndan ele alndnda Yaygnlatrma Atlyeleri, projenin ileyi srecini kolaylatran ve gnlllerin projeye olan ilgi ve aidiyetlerini gelitiren bir rol stlenmitir.
Elde edilen form saysnn azlna ve bir ilin eksikliine ramen formlardan elde edilen sonu lardan byk oranda olumlu bir deerlendirme kartlmaktadr.
49
baz renciler form zerine konuyu zaten bildiklerini belirten notlar derek aslnda srecin olumsuz deil, sadece bilgi artnn ok olmadn belirtmek zere yarglara katlmadklarn dile getirmilerdir. Uygulama Atlyelerine katlan rencilerin Kampanya almalar hakkndaki
deerlendirmeleri de dier konularda olduu gibi olumlu sonulara iaret etmektedir. renciler, kampanya fikrine karar verirken birlikte hareket ettiklerini, bu srete birok yeni ey rendiklerini ve keyifli bir alma geirdiklerini ifade etmilerdir. Ayrca rencilerin ounluu kampanya hazrlamann sadece profesyonel kiiler tarafndan gerekletirilen bir sre olmadnn da altn izmilerdir, ki bu da Kef@ projesinin nemli hedeflerinden biridir. Fakat bunlara ek olarak, rencilerin hemen hemen yars baz online aralarn kullanm zorluunu da dile getirmilerdir. Bu da atlyelerin toplam saati dnldnde, rencilerin bu aralar kullanabilme becerilerini gelitirmeleri iin yeterli gzkmemektedir (bkz. Uygulama Atlyeleri Bulgular, Grafik 11: Kampanya almalar, madde 2, s. 14). Uygulama Atlyeleri sonular bir btn olarak ele alndnda -elde edilen form saysnn azlna ramen- renciler asndan olumlu bir ktnn varlndan sz edebiliriz. zellikle projenin pilot bir yapya sahip olduu ve hedef kitlenin ya grubu gz nnde bulundurulduunda, ulalan kampanyalar ve/veya kampanya fikirleri atlyelerin uygulanabilir olduunu gstermektedir.
50
NERLER
Bu blm, &D Uzmannn tm deerlendirme sreci ve analizlere dayanan yorumlarndan ve gzlemlerinden hareketle ele alnmtr. Kef@ projesini bu zleme & Deerlendirme Raporu araclyla ele aldmzda, elde edilen veriler ve analiz sonular gstermektedir ki, Kef@ projesi hem gnlller hem de renciler asndan etkili bir projedir. Tabii bununla birlikte gelitirilmeye uygun taraflar da iinde barndrmaktadr.
Proje Eitimi
ncelikle belirtmek gerekir ki Proje Eitimi katlmclar asndan birok yeni ara ve bilginin bir girdi olarak ele alnd bir eitim olmutur. Bunda teknolojinin hz ve ilevi, ve ayrca proje ortann Google olmasnn byk etkisi vardr. Bu yeni ara ve bilgi eitim asndan birok olumlu sonucu beraberinde getirdii gibi dikkat edilmesi gereken baz noktalara da iaret etmektedir. Bunlarn banda eitimin btnnn metodolojik olarak bu yeni ara ve bilgilerle nasl ilikilendirilecei sorusu gelmektedir. zellikle TOGun genlerle alrken kulland formel-olmayan ve deneyimsel renme metodunun bu minvalde gelitirilmesi nem kazanmaktadr. nk bu yeni ara ve bilginin dolama girmesi her zaman bir ekip almas veya birbirinden renme srecini gerektirmemekte, bireyin tek bana gerekletirebilecei bir alan da barndrmaktadr. Bu durum Proje Eitimi zelinde baz oturumlarda kendisini gstermi ve deneyimsel renme srecinin azalmasna neden olmutur. Buna rnek olarak eitim srasnda uzmanlar tarafndan gerekletirilen sunumlar gsterilebilir. Bu oturumlar katlmclarn merak ve soru iaretlerini gidermi fakat oturumlar iindeki bilginin eitim srasnda bir deneyime dnmesine frsat vermemitir. Eitim srasnda uzmanlar tarafndan gerekletirilecek sunumlarn ierii ve yntemi nceden uzmanlar ve eitmenler tarafndan birlikte kararlatrlabilir. Eitmenler, zellikle genlerle alrken eitimin ieriinin bilgi ve deneyim asndan dengesini srekli kontrol edebilirler. Katlmclarn eitim srasnda edindiklerini deneyimleyebilecekleri ekstra alanlar sunulabilir.
51
Yaygnlatrma Atlyeleri
Yaygnlatrma Atlyelerinin deerlendirme sonularnn olumlu ynde kmasnn temel sebeplerinden biri, iyi bir ekilde hazrlanm olmasdr. ncelikle hedefleri konulup ve bu hedefler dorultusunda ortak bir program tasarland iin proje iinde nemli bir role sahiptir. Projenin tantlmas, yaygnlatrlmas ve gnlller iin bir deneyim alan sunmas ise sonularnn olumlu olmasnn bir dier temel sebebidir. Yaygnlatrma Atlyeleri genel olarak olumlu bir sonuca sahip olsa da, gnlllerin ve rencilerin daha fazla deneyim sahibi olmalar iin (zellikle online aralar hakknda) program zerinde baz deiiklikler gerekletirilebilir. Yaygnlatrma Atlyelerinin sresi uzatlabilir veya ayn sre zarfnda daha az konuya odaklanlabilir.
Uygulama Atlyeleri
Uygulama Atlyeleri Kef@ projesinin ktlar asndan nemli bir role sahiptir. zellikle atlyelerin ortalama olarak 4-6 hafta srmesi elde edilecek ktlarn ieriini de etkilemektedir. Ayrca atlyelerin sresi baka bir noktaya da iaret etmektedir: katlm. rencilerin atlyelere katlmn ve devamn salamak, alma motivasyonlarn yksek tutmak bu tr uzun sren atlye almalar iin nemli bir yere sahiptir. Atlyelerin srdrlebilirlii her rgtlenmenin kendi dinamiine ve teknik koullarna bal olarak deiiklik gstermitir (allacak okullardan alnmas gereken izinler, rencilerin katlm vb.). Bu da baz okullarda almalarn uzamasna neden olmutur. Ayrca atlyelerin bu 4-6 haftalk alma zamanna dair ortak bir programnn olmamas her rgtlenme Uygulama Atlyeleri sonrasnda rencilerin beklentilerine gre bir plan kartmaya almtr- hem alma zamannn uzamasna hem de atlyelerin potansiyel etkisini ortaya kartamamasna sebep olmutur. Bu nedenle, Projeye dahil olan tm rgtlenmeler iin ortak bir program Proje Ekibi tarafndan (gerekirse gnlller de dahil edilerek) hazrlanabilir. Atlyelerin ezamanl olarak balayp bitmesi iin bir takvim planlanabilir. (Her ne kadar yerel koullar farkllk gsterse de, ortak bir takvim atlyelerin etkisini daha da oaltacaktr.)
52
Proje Koordinasyon
Projeye dahil olan rencilerin okuduklar snflar ve yalar geni bir yelpazede ele alnmtr. Bu durumun projeye iki temel etkisi vardr: lki bu ya ve snflar arasndaki farkn her bir rencinin yana gre renme kapasitesi gz nnde bulundurulduunda- ortak bir renme srecini riske atabileceidir. kincisi ise, Yaygnlatrma Atlyeleri ile Uygulama Atlyelerine katlan rencilerin ya ve snflar arasnda belirgin farklar olmasnn projenin btnl ve etkinlikleri arasndaki iliki asndan soru iareti yaratmasdr. Bu nedenle, Projenin tekrar uygulanmas dnldnde sadece belli snflara veya ya aralna gre ierii hazrlanabilir ve uygulanabilir. (Her ne kadar yalar arasnda ok byk farklar yokmu gibi grnse de, bireylerin geliim dneminde bu ya aralklar byk farklar yaratabilmektedir.) Bu tercih proje ktlarn da daha verimli hale getirecektir Yaygnlatrma Atlyelerine katlanlarn Uygulama Atlyelerine de katlmnn salanmas, elde edilecek sonular daha gl hale getirecektir. Projeden beklenen ktlar ve projenin ierii gz nnde bulundurulduunda, Kef@ projesi ortaretim rencileri iin daha verimli gzkmektedir.
53
EKLER
Ek 1: Eitim ntest ve Sontest Formu
Bu form, eitimin deerlendirmesini yapmak; eitimin, hedeflerine ne lde ulatn anlamak iin hazrlanmtr. Katklarnz eitimin gelitirilmesinde bizlere yardmc olacaktr. Vereceiniz samimi cevaplar iin imdiden teekkr ederiz. sim yazmanz gerekmemektedir
Ltfen aadaki maddeleri 1den 5e kadar deerlendiriniz ve verdiiniz puann altndaki kutuyu iaretleyiniz.
1. Hi bilmiyorum/hi yapamam/hi katlmyorum 2. Biraz biliyorum/biraz yaparm/biraz katlyorum 3. Biliyorum/yaparm/katlyorum 4. yi biliyorum/iyi yaparm/ok katlyorum 5. Tamamen biliyorum/tamamen yaparm/tamamen katlyorum
54
1 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 nterneti tanmlayabilirim nternette neyin tehdit neyin frsat olabileceinin farkndaym nternette giriimciliin farkllatrc avantajlarn tanmlayabilirim nternette bilgilendirici bir sosyal kampanya tasarlayabilirim Google Yararl Bilgiler Sayfasnn ne ie yaradn biliyorum Ekip ile sorumluluk kavramlar arasnda iliki kurabilirim 13-15 ya ocuklarn benden ne beklediklerinin farkna varabilirim ocuklarla alrken her ocuun katksn onaylamak gvenli bir ortam salar ocuklarla iletiimde onaylamama ifadelerinin ne anlama geldiini biliyorum TOGun ocuklarla yapt projeleri biliyorum Bloggern nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Proje kavramnn ne anlama geldiini biliyorum Kef@ projesinin yapsn biliyorum Internetin nasl ortaya ktn biliyorum Internette neyin tehdit neyin frsat olabileceinin farkndaym Internette bilgiyi sorgulama yntemlerini biliyorum Internette tasarladm bilgilendirici bir sosyal kampanyay uygulayabilirim Google Aile Gvenlik Merkezinin ne ie yaradn biliyorum Bir proje yrtmek, ekip almas gerektirir Kef@ projesinde ocuklarla alrken rolmn ne olacan biliyorum Ak ulu sorunun ne anlama geldiini biliyorum letiimde ben-dilini biliyorum TOGun ocuklarla alma konusunda tasarlanan materyalleri biliyorum Google Plusn nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Proje dngsnn aamalarn biliyorum Kef@ projesinin tm sreleri hakknda bilgim var Internetin gelecekte nasl olacan tahmin edebiliyorum Internette baz durumlaarn hem tehdit hem frsat olabileceinin farkndaym Internette iletiimin nasl gvenli klnacann farkndaym Googlen bilinli internet kullanm hakkndaki duruunu biliyorum Tek bana yaplan almalar da bir ekip kadar etkili olabilir 13-15 ya ocuklarn geliim zelliklerini biliyorum Kapal ulu sorunun ne anlama geldiini biliyorum letiimde sen-dilini biliyorum TOGla ilgili istediim bilgiye internetten nasl ulaabileceimi biliyorum YouTubeun nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Kef@ projesi kapsamnda proje takvimi planlayabilirim Kef@ projesini bilmeyen birisine projeyi rahatlkla anlatabilirim Bireysel Yaynclk ve fade zgrl hakknda bilgim var Siber tuzaklardan nasl kurtulacam biliyorum Bir 55 ekip iinde alabilirim 13-15 ya ocuklarn istek ve ihtiyalarn bilirim Ak ulu sorularn bireylerin kendilerini ifade etmelerine katkda bulunur
44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78
ocuklarla letiimde istenmeyen davranlar ynetebilirim Google Docsun nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Kef@ projesini kendi rgtlenmemde uygulayabilirim Dijital gmen kavramnn ne anlama geldiini biliyorum Siber Giriimcilik ve novasyon hakknda bilgim var Internet Gvenlik Aralarn biliyorum Empati kavramnn ne anlama geldiini biliyorum ocuklarla iletiimde istenmeyen davranlar ynetmek iin farkl yntemler biliyorum Google Driven nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Kef@ projesinin ekipii iletiim aralarn biliyorum Internetin temel zelliklerinden biri olan etkileim hakknda fikrim var Siber Tuzaklar ve Su hakknda bilgim var ocuklar etkin bir biimde dinleyebilirim ocuklarla iletiimde onurlandrc cmle kullanmn biliyorum Google Mapsin nasl etkin kullanlabileceini biliyorum Kef@ projesi kapsamnda ocuklar online bir kampanya hazrlarken kullanlmas gereken aralar biliyorum Internetin temel zelliklerin biri olan dijitallik hakknda fikrim var Siber Kimlik ve Vatandalk hakknda bilgim var ocuklar sorulan sorulara farkl yantlar verse bile olumlu tepki gsterilmesi gerekir Google Hang Outun etkin nasl kullanlabileceini biliyorum Kef@ projesi kapsamnda ocuklarn online bir kampanya hazrlamas iin gereken aralar kullanmasn biliyorum letiimde olumlu ifadeler kullanlr Mahremiyet hlalleri hakknda bilgim var letiimde ses tonunun nemini biliyorum Internetin temel zelliklerinden biri olan zaman-mekan snrszl hakknda fikrim var Twittern nasl etkin kullanlabileceini biliyorum letiimde beden dilinin nemini biliyorum Nefret Sylemi hakknda bilgim var Siber Zorbalk hakknda bilgim var ocuklardan bir ey yapmalar istenirken veya bir ynerge verilirken emir cmleleri kullanlr Bilgi/Haber Gvenlii hakknda bilgim var Facebookun nasl etkin kullanlabileceini biliyorum ocuklarn Siber Gvenlii hakknda bilgim var Internet etiinin kurallarn biliyorum Dijital yerli kavramnn ne anlama geldiini biliyorum
Teekkrler
56
Bu form, eitimin deerlendirmesini yapmak; eitimin, hedeflerine ne lde ulatn anlamak iin hazrlanmtr. Katklarnz eitimin gelitirilmesinde bizlere yardmc olacaktr. Vereceiniz samimi cevaplar iin imdiden teekkr ederiz. sim yazmanz gerekmemektedir
Ltfen eitimdeki tm oturumlar sizde gerekletirdii renmeyi derecelendirerek aadaki tabloda 1 ile 5 arasnda deerlendiriniz
57
Oturumlar
1 Tanma (Araba-Meyve-Yemek-Rumuz) Ada Program Sunumu nternet Nedir? nternetin Frsatlar ve Tehditleri nterneti Bilinli Kullanmak I nterneti Bilinli Kullanmak II Gnn Yorumu I Elimizde Ne Var? I Elimizde Ne Var? II Google Kargo Gnn Yorumu II ocuk Gzyle ocuklarla letiimin Temel Talar ocuklarla letiim ve Snf Ynetimi Olay nceleme Gnn Yorumu III TOG-Net Proje Dngs Kampanya Online Ara Kiti Gnn Yorumu IV Yapy Kef@ Atlyeyi Kef@ Birlikte Nasl alyoruz? Proje Takvimleri Gnn Yorumu V Deerlendirme ve Kapan 2 3 4 5
58
Teknik Koullar
1 Eitimden nce eitim hakknda yaplan bilgilendirme yeterliydi Yemekler Eitim salonunun fiziksel artlar (ses, k, s vb.) yeterliydi Ulam Konaklama 2 3 4 5
Eitim boyunca yaadnz deneyimi ifade edecek bir sembol izer misiniz?
Bu eitimden sonras iin kendi rgtlenmelerinizde projede birlikte alacanz gnll arkadalarnzdan, eitmenlerden ve Kef@ Projesi ekibinden beklentileriniz var m? htiya ve nerilerinizi buraya yazabilirsiniz
Teekkrler
59
1 1. GN 1. Al ve Tanma 2. nternet Nedir? 3. nternette Doru Bilgiye Ulamak 4. E-Dolandrclk Tuzaklarn Fark Edebilmek 5. Gl Parolalar Oluturabilmek 2. GN 60
Atlye srasnda aklna bir proje fikri geldi mi? Nasl bir proje yapmay istiyorsun?
Peki sence arkadalarn hangi konular hakknda projeler yapabilir? Sadece balk olarak bir iki rnek verebilir misin?
61
KEF@
Uygulama Atlyeleri Deerlendirme Formu
Bu form, Kef@ Projesi Uygulama Atlyelerinin deerlendirmesini yapmak; atlyenin, hedeflerine ne lde ulatn anlamak iin hazrlanmtr. Katklarn Kef@ projesinin gelitirilmesinde bizlere yardmc olacaktr. Verecein samimi cevaplar iin imdiden teekkr ederiz. sim yazman gerekmemektedir. TEEKKRLER!
EKP ALIMASI
Kesinlikle Katlyorum Katlyorum Katlmyorum Katlmyorum Kesinlikle
1 2 3 4 5 6 7 8
Ekipteki herkes almalara eit oranda katld Ekip olarak almak keyif vericiydi Ekip olarak almasaydk byle bir kampanya hazrlayamazdk Ekipteki baz kiiler daha fazla sz sahibiydi Ekipteki dier arkadalarmdan birok ey rendim Ekip iinde kiiler arasnda baz sorunlar vard Ekip olarak almak ilerimizi kolaylatrd Ekip olarak almak reticiydi
62
GNLLLERLE LK
Kesinlikle Katlyorum Katlyorum Katlmyorum Katlmyorum Kesinlikle
1 2 3 4 5 6
Gnlller almamza byk katk salad Gnlller tm atlye almalarna dzenli olarak katldlar Gnlller bizimle iyi bir iletiim kurdular Gnlllerin kendi aralarndaki iletiim iyiydi Gnlller zorlandmz ksmlarda bize yeterli aklama yaptlar, destek oldular Gnlllere istediimiz her eyi rahatlkla sorduk Gnlller kampanya almasnn dnda da belli konularda bize destek oldular Gnlller hepimize eit olarak davrand Gnlllerin konu hakknda yeterli bilgileri vard
7 8 9
NTERNET KULLANIMI
Kesinlikle Katlyorum Katlyorum Katlmyorum Kesinlikle Katlmyorum
63
1 2 3 4
nternet ortamnn etkileimli bir yer olduunu rendim Atlye almalarndan sonra internet ile dijitallik arasnda bir iliki kurabiliyorum nternette bulduum bilgi her zaman dorudur Soyadm kullanarak oluturduum parola gl bir paroladr nternette devlerim iin bulduum her bilginin kaynan gstermem gerekmiyor nternet ile zaman-mekan snrszl arasndaki ilikiyi bakalarna aklayabilirim nternette karlatm tuzaklara kar ne yapabileceimi biliyorum nternette bulduum bilginin kaynan daima gzden geirmem gerekir nternetin temel zelliklerini rendim
7 8 9
KAMPANYA ALIMALARI
Kesinlikle Katlyorum Katlyorum Katlmyorum Katlmyorum Kesinlikle
1 2 3 4 5
Kampanya fikrine ekip olarak karar verdik Daha fazla online ara tantlsayd daha iyi kampanyalar hazrlayabilirdik Kampanya hazrlamak keyifli bir sreti Kampanya hazrlarken birok yeni ey rendim Kampanya fikrine karar verirken 64
ekipteki herkesin gr eit olarak alnd 6 7 8 9 Kampanya hazrlamak genel olarak zor bir i nternette kampanyalar sadece profesyonel kiiler hazrlamal Baz online kampanya aralarn kullanmak zordu Atlye almalarnn sresi bir kampanya hazrlamak iin yeterliydi
KAMPANYA BLGLER
Kampanyanzn Ad: _______________________________________________________________________________ Kampanyanzn Sresi: _______________________________________ Btesi: __________________________ Kampanyanzn Konusu: __________________________________________________________________________ Kampanya Aralarnz (web sitesi, afi, video, el ilan vb.): ____________________________________ Kampanyanzn Hedef Kitlesi (genler, retmenler, anne-babalar, toplum vb.): ____________
65