Altar Maket

Maketçilik Notları No 5, Mart 2007

ÖLÇEKLER

Pek çok insan ölçek konusunu tatsız, anlaşılması zor ve gereksiz bir teknik detay olarak
düşünür. Aslında, çok fazla kafanızı takmamanız ama birazcık da bilgi sahibi olmanız
gereken bir konudur ölçekleri anlamak. Bir maketin en önemli özelliği, gerçek veya
gerçeküstü dünyanın ölçekli bir hali olmasıdır. Her ne kadar çok az örneği olsa da,
gerçeğiyle aynı büyüklükte maket olması çok ihtimal dışıdır, dolayısıyla belli bir ölçekten
bahsederken o ölçek, maket ile gerçeği arasındaki bir oranı bize gösterir. Bu rakam maket
ile gerçeği arasındaki oransal ilişkidir. Örnek vermek gerekirse, askeri modellerde çok
kullanılan bir ölçek olan 1:35 (1/35) bize gerçekte 35 birim uzunluğunda olan bir
nesnenin maket üzerinde 1 birim olacağını belirtir. Yani maket üzerindeki 1 birim (cm,
mm, feet veya inç) onun gerçeğinde 35 birim (cm, mm, feet veya inç) olduğunu gösterir.

Çok popüler ölçeklerden biri de 1/72’dir. Burada da 1/72 veya 1/6 inch ölçekte, model
üzerindeki 1 inç (2.54 cm) gerçek hayattaki cisimde 6 feet’e (yaklaşık 182 cm) denk
gelir. 1 inç boyundaki askerinizin 6 feet uzunluğundaki orjinali örnek alınarak yapıldığını
gösterir.

1/24

1/32
1/35
1/40

1/48

1/72 (OO) 1/76 1/86 (HO)

1/100
1/144
1/300
1/600 1/1200

6 feet (182 cm)’in değişik ölçeklerde maket üzerinde nasıl görüneceğini gösteren çizelge. Aynı uzunluk
biriminin değişik ölçeklerde nasıl farklı göründüğünü burada açıkça görebilirsiniz.1

1
Bruce Quarrie’nin, Airfix Magazine’nde Mart 1973 yılında yayınlanan “First Principles” isimli
makalesinden (sayfa 391)
RReepprraaeesseennttaa V
Viittaamm
T
Tuuuumm pprroopprriiuumm M
Muunndduumm aaeeddiiffiiccaa
 Altar Maket
Figürlerde çok popüler bir ölçek olan 54 mm (1/32 ölçeğe denk gelir) figürlerin tarihi ise
eski kurşun askerlerden kaynaklanıyor. En büyük ve en bilinen kurşun asker üreticisi
Britains’ın eski kurşun askerlerini ortalama bir adamın boyunu 5 feet 9 inç (175.26 cm)
olarak hesaplayarak 2 1/8 inch uzunluğunda modeller yapmıştır. Bu da 54 mm uzunluğa
denk gelmektedir. Elbette bu ölçü sadece ayaktan başın ucuna kadar olan kısım içindir,
askerin şapka gibi aksesuarları buna eklenecektir.

54mm

30mm
25mm
20mm

Model asker ölçeği. Britains’ın baz aldığı ortalama insan boyu 5 feet 9 inç’in değişik ölçeklerde modele
yansıması.2

Değişik ölçeklerdeki figürlerin karşılaştırılması. Soldan sağa ilk iki figür Britains’ın meşhur 54 mm kurşun
askerleri. Hemen yanlarında Airfix’in 1/32 (54 mm) SAS komandosu. Onun yanında, Italeri’nin 54 mm’lik
Roma piyadesi. Buradan sonra 1/35’lik figürler başlıyor. İlk figür Italeri tarafından üretilen Alman askeri,
yanında yine 1/35’lik Esci tarafından üretilen Alman askeri. Yanlarında, yine iki kurşun asker. Bu askerler
Çek yapımı ve de 38 mm boyunda. Son iki figür ise 1/72 ölçekli Airfix’in Romalı komutanı ve Galyalı
kadın savaşçısı.

2
Bruce Quarrie’nin, Airfix Magazine’nde Mart 1973 yılında yayınlanan “First Principles” isimli
makalesinden (sayfa 391)
RReepprraaeesseennttaa V
Viittaamm
T
Tuuuumm pprroopprriiuumm M
Muunndduumm aaeeddiiffiiccaa
 Altar Maket
Ölçekler konusunda dikkat etmeniz gereken en önemli konu dioramalarınızı oluştururken,
gerçekçiliği kaybetmemek için mümkün oldukça aynı ölçekteki figür ve malzemeleri
kullanmaktır. Özellikle birbirine yakın ölçeklerde bu önem kazanmaktadır. 1/35 ölçekli
bir at ile 1/32 ölçekteki bir at arasında önemli bir fark meydana gelecektir.

Bu makale, Altar Maket tarafından Ekim 2005 yılında yayımlanan “Maket Dünyasına İlk Adım” isimli kitaptan alınmış bir bölümdür.

©Altar Maket
Her hakkı Altar Maket’e aittir, izinsiz kopyalanamaz. Kaynak göstermek kaydıyla, burada yer alan görüş, bilgi ve resimlerden
araştırmalar ve kişisel kullanım için faydalanılabilir.

RReepprraaeesseennttaa V
Viittaamm
T
Tuuuumm pprroopprriiuumm M
Muunndduumm aaeeddiiffiiccaa