E R

S İ L
E M
Y L
E

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

-dır -i z - t i

-im
EKFİİLLERİ (EKEYLEMLERİ)
ş TANIYALIM i z
ü s i n
- m - ırla r
- d
ş
ı -dı -sin
- t -mi -se
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
 Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklem olan sözcüklerin türlerini karşılarına yazınız.

Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’ tür. ..................

Bu cennet vatan hepimizindir. ..................
Dağların etekleri hep çam ormanıymış. ..................
Okumak, yararlı bir alışkanlıktır. ..................
Akıl için yol birdir. ..................
Dün akşam birkaç konuğumuz vardı. ..................
Ortalıkta kimse yoksa, dışarı çıkardı. ..................

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’ tür. AD

Bu cennet vatan hepimizindir.

hepimizin ZAMİR

Dağların etekleri hep çam ormanıymış.

ormanı AD TAMLAMASI

Okumak, yararlı bir alışkanlıktır.

alışkanlık SIFAT TAMLAMASI

Akıl için yol birdir.

bir SIFAT

Dün akşam birkaç konuğumuz vardı.

var AD
Ortalıkta kimse yoksa,
yok dışarı çıkardı. AD

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’ tür.
Bu cennet vatan hepimizin dir.
Dağların etekleri hep çam ormanıy mış.
Okumak, yararlı bir alışkanlık tır.
Akıl için yol bir dir.
Dün akşam birkaç konuğumuz var dı.
Ortalıkta kimse yok sa ,
dışarı çıkardı.

Yukarıdaki cümlelerin yüklemleri ad soylu bir

sözcük ya da bir tamlamadır.
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
 Ad soylu sözcüklerin ya da tamlamaların
sonlarındaki ekler onların yüklem olmasını
sağlamıştır.
Bu ekler, ekfiildir.
Öyleyse ekfiiller :..............................................?

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

Cumhuriyetimizin kurucusu Atatürk’tür.
Bu cennet vatan hepimizindir.
Dağların etekleri hep çam ormanıymış.
Okumak, yararlı bir alışkanlıktır.
Akıl için yol birdir.
Dün akşam birkaç konuğumuz vardı.
Ortalıkta kimse yoksa, dışarı çıkardı.

EKFİİLLER:
Adların, ad soylu sözcüklerin ve tamlamaların
sonlarına gelerek onların yüklem olmasını
sağlayan eklerdir.
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
Ekfiililer ad soylu sözcükleri ve tamlamaları dört
zamana bağlı olarak yüklem görevinde kullandırır.
Buna ekfiilin dört zamanı vardır da denilebilir.

1. Ekfiilin geniş zamanı (basit zamanı)

2. Ekfiilin görülen geçmiş zamanı
3. Ekfiilin öğrenilen geçmiş zamanı
4. Ekfiilin koşulu
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
 Ekfi il le rin Z am anl ar ı
1. Ekfiilin geniş zamanı:
T 1 - (i)m çalışkanım
E
K 2 - s(i)n çalışkansın
İ
L 3 - d(i)r çalışkandır
Ç 1 - (i)z çalışkanız
O
Ğ 2 - s(i)n(i)z çalışkansınız
U
L 3
- d(i)rler çalışkandırlar
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
 Ekfiillerin Zamanları
2. Ekfiilin görülen geçmiş zamanı:
T 1 - d(i)m çalışkan dı m
d(i)
E
K 2 - d(i)n
d(i) çalışkandın
İ
L 3 - d(i) çalışkandı
Ç 1 - d(i)k
d(i) çalışkandık
O
Ğ 2 - d(i)n
d(i) (i)z
(i) çalışkandınız
U
L 3
- d(i)ler
d(i) çalışkandılar
dı
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
 Ekfiillerin Zamanları
3. Ekfiilin öğrenilen geçmiş zamanı:
T 1 - m(i)ş(i)m çalışkanmışım
E
K 2 - m(i)şs(i)n çalışkanmışsın
İ
L 3 - m(i)ş çalışkanmış
Ç 1 - m(i)ş(i)z çalışkanmışız
O
Ğ 2 - m(i)şs(i)n(i)z çalışkanmışsınız
U
L 3
- m(i)şler çalışkanmışlar
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
 Ekfiillerin Zamanları
4. Ekfiilin koşulu:
T 1 -s(a)m çalışkansam
E
K 2 - s(a)n çalışkansan
İ
L 3 - s(a) çalışkansa
Ç 1 - s(a)k çalışkansak
O
Ğ 2 - s(a)n(ı)z çalışkansanız
U
L 3
- s(a)lar çalışkansalar
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki
ekfiileri göstererek kiplerini ve kişilerini
belirtiniz.

Hava çok sıcaktı.

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri
göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz.

sıfat
Hava çok sıcak tı.
y.
Görülen geçmiş zaman 3. tekil kişi
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri
göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz.

Çocuklar bahçededirler.

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri
göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz.

ad
Çocuklar bahçede dirler.
y.
Geniş zaman 3. çoğul kişi
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri
göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz.

Ressam olan, Ali’ nin babasıymış.

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri
göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz.
Belirtili ad tamlaması

Ressam olan, Ali’ nin babasıymış.

y.
Öğrenilen geçmiş zaman 3. tekil kişi
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri
göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz.

Siz çok çalışkansanız...

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
Aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini bulunuz.
Yüklemlerin türünü ve yüklemlerdeki ekfiilleri
göstererek kiplerini ve kişilerini belirtiniz.
sıfat

Siz çok çalışkansanız...

y.

Ekfiilin koşulu 2. çoğul kişi

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
Ekfiillerin
görülen geçmiş zamanı,
öğrenilen geçmiş zamanı, koşulu
adlara, ad soylu sözcüklere ve
tamlamalara iki biçimde ulanır.

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

1. EK OLARAK:
Bu sözü söyleyen ben dim.
Bu çevre eskiden hep ağaçlık mış.
O, çok mutluy sa...
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
2. (İ)D(İ), (İ)M(İ)Ş, (İ)S(E)
BİÇİMİNDE :

Bu sözü söyleyen ben idi m.

Bu çevre eskiden ağaçlık imiş .
O, çok mutlu ise..
Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.
EKFİ İLE RİN GÖRE VLE Rİ

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

EKFİİLLERİN İKİ GÖREVİ VARDIR:
Bir önceki çalışmalara göre ekfiillerin birinci
görevini yazınız.(söyleyiniz.)
EKFİİLLERİN BİRİNCİ GÖREVİ:
Adların, ad soylu sözcüklerin ve tamlamaların
1)
sonlarına gelerek onların yüklem olmasını sağlamaktır.

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

 Şimdi de aşağıdaki cümlelerin yüklemlerini ve
yüklemlerdeki zaman eklerini bulunuz.

ZAMAN EKLERİ:
Çevreci olmakla gurur duyuyordu. - yor - du
Çalışmak, bazı insanlara zor gelirmiş. - ir - miş
O, bu yurdu kurtarmak için çok çalışmıştı. - mış - tı
Bizimle önceden de konuşmuştu. - muş - tu
Bu konuda bir şeyler biliyorsanız... - yor - sa
Ben de sizinle gelmeliymişim. - meli - miş
Bu kitabı da okusaydınız. - sa - dı
Bilmediklerini bilen birine soraydı. -a - dı

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

 iki
Yukarıdaki cümlelerinde yüklemleri birer fiildir. Yüklem
görevin- deki bu fiiller birleşik zamanlıdır; çünkü fiillerin
Basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı
tümünde ...... zaman ya da kip eki vardır. fiil yapmaktır.

Öyleyse ek fiillerin ikinci görevi de:

...........................................................................................

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

 Aşağıdaki basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiiller yapınız.

okuyorum ....................
aldım ....................
görmüşsün ....................
bilecek ....................
gider ....................
görmeliyim ....................
yapsak ....................
getire ....................

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.

 Aşağıdaki basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiiller yapınız.

okuyorum okuyordum
aldım almıştım
görmüşsün görmüşse
bilecek bilecekmiş
gider giderdi
görmeliyim görmeliymişim
yapsak yapsaymışız
getire getireydi

Hakan Satılmış /Türkçe Öğrt.