KELİME (SÖZCÜK)

GRUPLARI
1
 Kelime Gruplarının Özellikleri
2

Cümleler yargı bildirdiği halde kelime grupları yargı

bildirmeyen dil birlikleridir.
Kelime grupları, cümleler ve diğer kelime grupları içinde
tek kelime imiş gibi işleme tabi tutulur ve cümleler içinde
isim, sıfat, zarf ve fiil olarak görev yapabilir.
Türkçenin temel özelliklerinin başında yardımcı ögenin
başta asıl ögenin sonda ulunması kuralı yer alır. Bu, hem
cümlelerde böyledir hem de kelime gruplarında
böyledir.dolayısıyla kelime gruplarında arka arkaya gelen
kelime gruplarının diziliş sırası da zayıftan kuvvetliye
doğrudur.
 3

Kelime grupları cümleler içinde müstakil olarak

görev yapabildiği gibi bir kelime grubunun yapısında
iç içe geçmiş durumda birden çok kelime grubu
bulunabilir.
Kelime gruplarının cümledeki görevini belirleyen
çekim eki,grubun yapısındaki en son ögeye eklenir ve
bu ek bütün grubu kapsamına alır.
Kelime gruplarının vurgusu genellikle grubu
oluşturan en son kelime üzerinde bulunur.
Başlıca Kelime Grupları
4
İsim Tamlamaları
5
 6

İYELİK EKLERİ
baba-m Teklik 1. şahıs
baba-n Teklik 2. şahıs Tamlamalar 3.
baba-sı Teklik 3. şahıs tekil ve 3.çoğul
şahıs iyelik
baba-mız Çokluk 1. şahıs ekleriyle
baba-nız Çokluk 2. şahıs kurulur.

baba-ları Çokluk 3. şahıs

 7

İLGİ HALİ EKİ (Tamlayan Eki): -im, -ın, -in, -un, -

ün, -nın, -nin, -nun, -
a - n ın, nün
n , Tub
a n - ı e - nin
(K e n
- in , Gam
z ben-im babam
İlker vs.)
sen-in baban
o-nun babası
r-ın , biz-im babamız
uk la -in
c r
Ço encile siz-in babanız
öğr vs.
onlar-ın babaları
 İsim tamlamasının yapısı:
8

a. Yalın
halde a.Mutlaka
olabilir. teklik 3.
b. İlgi hali Şahıs
Tamlayan
eki Tamlanan iyelik eki
alabilir. alır.
c. Kelime b. Kelime
türü türü
olarak olarak
isimdir. isimdir.
 9

Tamlayanı yalın halde bulunan bir ismin, tekil ve

çoğul 3.şahıs iyelik ekini almış bir tamlananla
kurduğu isim tamlamasına belirtisiz isim tamlaması;
tamlayanı ilgi hali eki almış olan tamlamaya da
belirtili isim tamlaması denir.

Tamlayan yalın haldeyse Belirtisiz isim

tamlaması
Tamlayan ilgi hali eki almışsa Belirtili isim
tamlaması
 10

Belirtili isim tamlamalarında tamlayanla tamlanan

arasına başka kelimeler girebilir.
bahçe-nin sarmaşıklı duvarı
tamlayan tamlanan

Belirtisiz isim tamlamalarında tamlayanla tamlanan

arasına başka kelimeler giremez.

bahçe sarmaşıklı duvarı YANLIŞ

tamlayan tamlanan
 İstanbul, büyük mimari eserlerin
olduğu kadar küçük köşelerin, sürpriz
peyzajların da şehridir. Hatta iç
İstanbul’u onlarda aramalıdır. Büyük
eserler ona uzaktan görülen yüzünü
verirler;ikinciler ise onu çizgi işleyerek
portrenin içini dolduran, büyük
tecridin kurduğu çerçeveyi bin türlü
psikolojik hâl ile yaşanmış hayat
izleriyle tamamlayan eserlerdir.
Şüphesiz bunlarda da asıl söz gene
mimarlığındır. Fakat bu mimarlık
Bayezid, Süleymaniye, Ayasofya,
Sultan Ahmed, Sultan Selim yahut
Yeni Cami gibi etrafındaki her şeye 11
kendi nizamını kabul ettiren bir
Bunlar şehrin mahremiyetinde âdeta eriyip ona karışmış hissi
veren küçük camiler, medreseler, büyüklerin yanında en mütevazi
nispetlerine indirilmiş çeşmelerdir ve zaten kendileriyle değil
içlerine girdikleri terkiple güzeldirler . Birdenbire hiç
beklemediğimiz bir yerde mermer bir çeşme aynası veya kapı
çerçevesi, iyi yontulmuş taştan beyaz bir duvar size gülümser. İki
servi, bir akasya veya asma, küçük ve üslupsuz bir türbe yahut
küçük bir bahçe sanacağınız bir mezarlık orada tatlı bir köşe yapar.
İlk bakışta tanzimi büyük bir gayrete muhtaç olmayan bir tiyatro
veya opera dekoruna benzeteceğiniz bu köşe, biraz derinleştirilirse
şehrin tarihinden bir parçadır. Türbede fetih günü şehit düşen bir
veli yatar. Camii III. Mehmed zamanının bir defterdarı yaptırmıştır,
çeşme I. Abdülhamit sarayının kadınlarından birinin hayratıdır. Yanı
başındaki mezarlıkta, herkesin malı olan bir “Hüvelbaki”nin altında
12
büyük bir hattat veya musiki ustası gömülüdür.
Bu küçük köşeler kadar çekici ve zevkli şey pek azdır. Bunlar bir
yığın inanç, gelenek, sevkitabii hâline gelmiş zevk ve birçok
tesadüf ve hatta asırların ihmaliyle oluşmuş terkiplerdir. Gülü,
serviyi yahut çınarı yetiştiren, her mevsim erguvanı kızartan,
salkımların kandillerini asan, tabiatın cömertliğinden başka hiçbir
israf ve debdebeleri yoktur. Onlar zaman içinde damla damla
teşekkül etmiştir.

İstanbul’un Üsküdar ve Boğaziçi’nin hemen her tarafında bu

cinsten köşelere sık sık rastlanır. Bazıları ayaklarının ucuna takılmış
deniz parçasıyla bulundukları yokuştan uçmağa hemen hazır
görünürler. Bir kısmı fetih yıllarından bir parça gibi asil bir eskilik
havasında yaşarlar. Hepsinde ağaç, su, taş insanla geniş ilhamlı bir
ruh gibi konuşur. Bizim asıl peyzajlarımız bu köşelerdir. İstanbul
halkı onları yaşarken yapmıştır.

… 13
14
 15

sıfat isim sıfat isim

sıfat isim
sıfat isim
sıfat isim

sıfat isim

sıfat isim
 16

Sıfat tamlamalarında sıfat unsuru bir kelime grubu

eklinde de olabilir. Böyle kelime gruplarında sıfat
unsuru;
a) kendi içinde –ki aitlik ekini almış bir isim
tamlaması olabilir.
b) sıfat unsuru kendi içinde bir sıfat-fiil grubu
olabilir.
c) kendi içinde bir edat grubu özelliği gösterebilir.
 17

Not: sıfat tamlamalarının en nemli özelliği vurgunun

sıfat üzerinde olmasıdır.

kara haber: sıfat tamlaması

sıfat isim

Vurgu sıfat
üzerinde
 YEŞİL GECE
18

Sarıova…
Şahin Efendi bu kasabayı nasıl tasavvur ediyorsa hemen
öyle buldu. Sonbaharın, ismi gibi sarattığı çıplak bir ovanın
nihayetinde bir dağ yamacına tırmanmış eski bir kasaba…
Etrafını ova tarafından ince bir dere, öteki yanlarında sık
serviler kuşatmış…Servilerin daha yukarısında bir eski kale
harabesi…Şahin Efendi uzaktan kasabayı seçmeye
başlayınca korku ile karışık bir sevinç heyecanı duydu.
Mağrur bir gülümseme ile kendi kendine:
-Bizim muharebe meydanı göründü, dedi.
 19

Eski bir taş köprü ile dere geçildikten sonra fakir

mahallere giriliyor ve sefalet, bütün dehşeti ve çirkinliği ile
başlıyordu.Ortalarında akan çirkef sularında yarı çıplak
çocuklarla çamurlu köpekler oynayan eğri büğrü sokaklar…
Tezekle çamurdan yapılmış yarı yarıya toprağa gömülü
penceresiz kulübeler….Bir çoğunun aralık kapılarından pis
kokulu dumanlar tütüyor. Başları yamalı peştamallarla
sarılı, dizlerinden aşağısı çıplak kadınlar…. Eski hasır
parçaları üstünde güneşleyen iskelet gibi ihtiyarlar…
Küçülmüş ihtiyarlara benzeyen yüzlerindeki yararlar
sinekler üşüşmüş şiş karınlı, sıska vücutlu çocuklar…
 20

Bunlar Şahin Efendi’nin bilmediği, beklemediği şeyler

değildi.Ona göre, kasaba deyince zaten akla başka türlüsü
gelmezdi ki… Nitekim, Sarıova’nın daha içerideki kibar
mahallelerini de görmeden biliyordu.Taassubun, cehaletin
neticesi olan sefalet ve felaket o mahallede pek açıktan
açığa kendini gösteremezdi; vakit ve hâli yerinde bazı
insanların fenalığı, terbiyesizliği gibi az çok perde arkasında
gizlenirdi. Hastalığın oralarda daha güç zaptedilen, daha
başka şekiller altında beliren alâmetleri vardı. Fakat bu
kenar mahalleler hasta vücutların deri kısmına benzerdi.
İçerideki ufûnet bütün dehşetiyle oralarda patlak verir,
durmadan kokup akarak işleyen yaralar, çıbanlarla kendini
gösterirdi.
 21

Değişen fikirlerine ve kanaatlerine rağmen esas meyilleri

itibariyle daima bir parça softa kalmaya, inandığı şeylere şüphe ve
tenkid edilmeyecek mutlak hakikatler gibi bağlanmaya mahkum
bulunan bir mahdut bilgili, basit iptidaî hocası sevimli bir ukalâlıkla,
-Bunlar hep mektepsizliğin, hep memleketi asırlardan beri
karanlığa ve kana boğan yeşil gecenin eserleri.Bu dertlere müspet
bilgiden gayrı çare olamaz,diyordu.
Sarıova’ya geleli daha üç saat olmadığı hâlde softalığın bu
kasabaya ne büyük bir kudretle hâkim olduğunu anlamıştı.Ahalinin
yarıdan ziyadesi sarıklıydı.Otuzbir Mart’tan sonra İstanbul’da
birdenbire miskinleşen softalar, burada meydan kahvelerinde, medrese
önlerinde, çarşı sokaklarında azgın oğul arıları gibi kaynaşıyorlardı.

REŞAT NURİ GÜNTEKİN

 22

SIFAT İSİM
 İsim –fiil Grubu
23

İsim-Fiil Ekleri: 1)-ış/-iş, -uş/-üş

2)-ma/-me
3)-mak/-mek
İsim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil gruplarının genel
adı fiilimsi grupları olup bu gruplar cümleler gibi
bitmiş bir yargıyı değil, adeta bitmemiş bir yargıyı
anlatan kelime gruplarıdır.
İsim-fiil grupları yapısında yukarıdaki eklerden
birini taşıyan bir isim-fiilinm grubun sonunda
bulunmasıyla kurulan kelime gruplarıdır.
 İsim fiillerin isim fiil grubu oluşturabilmeleri için kendisine
bağlı özne, nesne, yer tamlayıcısı ve zarf gibi ögelerden en az
birini alması gerekir. Ancak su bilinmelidir ki, bu özne, yer
tamlayıcısı, nesne ve zarf cümlenin değil sadece o kelime
grubunun ögesidir.
İsim-fiil grupları cümleler içinde yüklem olabildiği gibi,
aldığı çekim ekinin türüne göre de yine cümleler içinde özne,
nesne ve yer tamlayıcısı görevi yapabilir.
İsim-fiil grupları aynen cümleler gibi çözümlenir.

24
 Sıfat-fiil Grubu
25

Sıfat-fiil ekleri: 1)–mış/-miş, -muş/-müş

2)-an/-en
3)-dık/-dik, -duk/-dük
4)-acak/-ecek
5)-ası/-esi
6)-maz/-mez
7)-r, -ar/-er
 26

 Yapısında yukarıdaki eklerden birini taşıyan bir

kelimenin grubun sonunda bulunmak üzere, kendisine
bağlı en az bir ögeyle kurduğu kelime grubudur. Sıfat-fiil
grupları yapı bakımından aynı isim-fiil grupları gibidir;
çözümü de aynı isim fiil grupları gibi yapılır.
 Bu kelime grubunun görevleri şunlardır:
1. Sıfat fiil grupları yüklem görevinde bulunabilir.
2. Aldığı çekim ekinin türüne göre de nesne ve yer
tamlayıcısı 0labilir.
3. Yalın halde bulunduğu durumlarda özne görevi yapar.
4. Sıfat fiil grupları büyük bir çoğunlukla sıfat tamlama-
larında sıfat grubu görevi yapar.
 Zarf-fiil Grubu
27

Zarf-fiil ekleri: 1)-a/-e

2)-ı/-i, -u/-ü
3)-ıp/-ip, -up/-üp
4)-arak/-erek
5)-ınca/-ince, -unca/-ünce
6)-madan/-meden
7)-alı/-eli
8)-dıkça/-dikçe, -dukça/-dükçe
9)-ken
 28

Tek ünlüden oluşan zarf-fiil eklerinin üç görevi

vardır:
1. Tekrar grubu oluşturur: koş-a koş-a, yaz-a yaz-a
gibi.
2. “kala, geçe ve diye” kelimelerinin yapısında
kalıplaşmış olarak bulunur.
3. Tasvir fiilleri ya da özel birleşik fiillerde asıl fiille
yardımcı fiili birbirine bağlamak:
gel-i-vermek bak-a-kalmak
Asıl fiil Yardımcı Asıl fiil Yardımcı
fiil fiil
 29

Diğer zarf-fiil eklerinin görevi ise zarf-fiil

oluşturmaktır.
Yapısında bu zarf-fiil eklerinden birni taşıyan bir
kelimenin grubun sonunda bulunmak üzere
kendisine bağlı en az bir ögeyle kurduğu kelime
grubuna zarf-fiil grubu denir.
Zarf-fiil grupları da bir fiilimsi grubu olup diğerleri
gibi çözümlenir.
Zarf-fiil gruplarının cümle içindeki tek görevi zar
yapmaktır.
 Edat Grubu
30

Edat Nedir?
İsim hal eklerinin yeterli olmadığı durumlara
devreye girip isim hal eklerinin görevlerini üstlenen
kelimelere edat denir.

Edat Grubu isim veya isim grubu çekim edatı

Bugün çekim edatı olarak çok kullandığımız kelimeler “ile,

için, gibi, kadar, nazaran, evvel, sonra, önce, dolayısıyla
vb.” kelimelerdir.
 31

Edat gruplarında isim ya da isim grubu önce, çekim edatı

sonra gelir. Bu grubun yapısında isim veya isim unsuru
çekim edatına bağlanırken değişik isim hal ekleri alabilir.
İsmin hangi hal eklerini alacağı tamamen edatın özelliği
ile ilgilidir.
Edat grupları cümleler ve başka kelime grupları içinde
görev yapabilir. Edat grupları cümleler içinde müstakil
olarak (tek başlarına) bulunurlarsa o cümlenin yüklemi
çok büyük oranda da zarfı olur. Zaten edat gruplarının
ana görevi de zarf olmaktır. Bu gruplar başka kelime
grupları içinde de görev yapabilir.bu durumda edat
grupları sıfat tamlamalarının sıfat rubu olarak görev
yapabilir.
 Birleşik Fiil Grubu
32

İlimizde var olan yardımcı fiillerin başka isimlerle ya

da başka fiillerle birleşerek oluşturduğu kelime
grubudur. Yapılışları bakımından Türkçede üç çeşit
birleşik fiil vardır:
 1. “isim+yardımcı fiil” kuruluşundaki birleşik fiiller: Bu
yapıdaki birleşik fiillerin yardımcı fiillerin “et-, eyle-, ol-, yap-,
kıl-, bulun-” fiilleridir.
 33

 2. “fiil+yardımcı fiil” kuruluşundaki birleşik fiiller: Bu yapıdaki

birleşik fiillerin yardımcı fiilleri “bil-, ver-dur-, gel-,git-, kal-, az-,
koy-, gör-”olup, fonksiyonları şu şekildedir:
 bil-: yeterlik, ihtimal (yazabil-, okuyabil-)
 ver-: tezlik, kolaylık (yapıver-, gidiver-)
 git-, koy-, gör-, dur-: devamlılık (sürüp git-, gide koy-, yalvarı
gör-, oturup dur-)
 gel-, kal-: beklenmezlik (çıka gel-, şaşa kal-)
 yaz-: yaklaşmak (düşe yaz-)

 NOT: İki tarafı da fiil olan birleşik fiillerden yeterlik ve tezlik

ifade edenler bitişik; diğerleri ise ayrı yazılır.
 34

Bir adı tasvir fiilleri olan yukarıdaki fiillerin yapısına

giren birinci fiil asıl fiil; ikinci fiil yardımcı fiil
durumundadır. Asıl fiille yarımcı fiil birbirine
genellikle ünlü zarf-fiil ekiyle bağlanır. Bazı
durumlarda da yine asıl fiille yardımcı fiili birbirine
bağlayan “-ıp/-ip, -up/üp” zarf fiil ekidir.
 Niçin yatıp duruyorsun?

 Yat-ıp dur-: BirleşikFiil

Asıl Yard.
fiil fiil
Zarf fiil
eki
 35

 3.Anlamca Kaynaşmış Birleşik Fiiller: Genellikle bir isim ve

bir fiil grubundan meydana gelen bu yapıdaki birleşik fiiller
deyim özelliği gösterir. deyimlerin ortak özelliği ise deyim
yapısına giren kelimelerden en az birinin mecazı anlamda
kullanılmasıdır. Aralarında anlam ilişkisi bulunan fakat bir
tanesi kendi anlamı dışında kullanılan birleşik fillere
anlamca kaynaşmış birleşik fiil diyoruz.
 Gönül vermek, kulak asmak, tepesi atmak, gözü dönmek,
kulak kesilmek…vb.
 Birleşik İsim Grubu
36

Hanımeli, Çanakkale gibi

imla bakımından bitişik
yazılan kelimeler birleşik
isim olduğu gibi Erinç
Yorulmaz, Gözde
Boğulmaz gibi isimler de
birer birleşik isimdir.
 37

TEKRAR
GRUBU
 Tekrar Grubu Nedir?
38

Devamlılık, çokluk ve süreklilik bildirmek üzere

yakın anlamlı, aynı anlamlı ve zıt anlamlı kelimelerin
arka arkaya gelerek oluşturduğu kelime grubudur.

Örnek: düşe kalka, gide gele, eciş bücüş, saçma

sapan, doğru dürüst vb.
Tekrar grupları yapılışları ve anlamları bakımından dört
gruba ayrılır:
39

1. Aynen tekrar grupları

2. Yakın anlamlı tekrar grupları
3. Zıt anlamlı tekrar grupları
4. İlaveli tekrar grupları
 40

 Aynen Tekrar Grubu: Bir kelimenin aynen tekrar

edilmesiyle oluşur.
Usul usul, yavaş yavaş, ağır ağır, koşa koşa…gibi.

 Yakın Anlamlı Tekrar Grubu: Bir dilin kendi öz kelimeleri

içinde e anlamlı kelimeler yoktur. Ancak yakın anlamlı
kelimeler söz konusudur. Bu bakımdan “saçma sapan,
doğru dürüst, abuk subuk, yalan yanlış” gibi kelimeler
yakın anlamlı tekrar gruplarını oluşturur.
Zıt Anlamlı Tekrar Grubu: Zıt anlamlı kelimelerden oluşur:
aşağı yukarı, gide gele, bata çıka…gibi.
 41

İlaveli Tekrar Grubu:

a)Başa tek ses ilavesiyle yapılanlar: Bu tekrar grubu
daha çok konuşma dilinde ortaya çıkan, yazı dilinde
kullanılmayan bir tekrar türüdür. Bunları da iki
şekilde yaparız:
1.anlamadım manlamadım ünlüyle başlıyorsa
başa “m” sesi eklenir.
2.yemek memek kelime ünsüzle başlıyorsa
baştaki ünsüz atılıp yerine “m”
konur.
 42

2. Başa hece veya heceler getirilerek yapılan tekrarlar:

Tekrarını yapacağımız kelimenin ilk hecesi açık hece ise b
heceyi, uygun gelen “m,p,r,s” seslerinden biriyle kapalı
hece durumuna getirerek tekrarını yaptığımız asıl
kelimenin önüne bitişik olarak yazarız.
sapsarı, apaçık, kapkara…gibi.
Tekrarını yapacağımız kelimenin ilk hecesi kapalı ise bu
hecenin sonundaki ünsüz kaldırılarak yerine “m, p, r, s”
ünsüzlerinden birini getirip tekrarını yapacağımız
kelimenin önüne bitişik olarak yazarız.
sapasağlam, düpedüz, güpegündüz…gibi.
 43

Not:
Tekrar grupları değişik çekim ekeri taşıyabilir. Bu
bakımdan cümle içinde genellikle nesne ya da zarf
olarak görev yaparlar.ayrıca tekrar grupları diğer
kelime grupları içinde de yer alabilir. Bu durumda
tekrar grupları isim, sıfat veya zarf olarak görev
yapar.
 Sayı Grubu
44

Sayı isimlerini üç şekilde karşılarız:

1. Tek kelimeyle karşıladığımız sayı isimleri
2. Sıfat tamlaması kuruluşuyla karşıladığımız sayı
isimleri: iki bin, dört yüz…vb
3. Sayı grubu eklinde karşıladığımız sayı isimleri: on
beş, yirmi yedi, dokuz yüz elli beş…vb.
 Unvan Grubu
45

Bir şahıs ismiyle bir akrabalık ya da unvan isminin

arka arkaya gelerek oluşturduğu kelime grubudur:

Ahmet Bey, Mithat Paşa, Mehmet Efendi,…vb.

Doktor Ahmet Bey: Sıfat tamlaması

Sıfat İsim
Grubu
Ahmet Bey: unvan grubu
isim unvan
 Ünlem Grubu
46

Çeşitli yapıdaki herhangi bir kelime grubunun başına

bir seslenme edatı getirerek oluşturduğumuz kelime
grubudur.
Ey mavi göklerin beyaz ve kızıl süsü: Ünlem grubu
Seslenme İsim grubu
edatı
Bağlama Grubu
47

“ve, veya, ile, fakat, ama,

lakin, değin, ila”
 48

İçinde birden fazla isim unsuru bulunan bağlama

gruplarında “ve” bağlama edatı son iki unsur arasına
girer. Bundan önceki isim unsurları ise birbirlerine ve ile
eşdeğer olarak virgülle bağlanır.
Ne……ne……, hem……hem……, da…..da….., ister…..
İster……, mi……mi……, gerek……gerek……., ya…… ya…….
vb. bağlama edatlarıyla kurulan bağlama gruplarında bu
edatlar isim unsurunun başında veya sonunda bulunur.
Bir yapıdaki bağlama gruplarını oluşturan isim unsuru
sayısı kadar da bağlama edatı bulunur.
Bağlama grupları cümleler içinde isim, sıfat veya zarf
olarak görev yapabilir.
 Kısaltma Grupları
49

Bu gruplar genellikle isim-fiil, sıfat-fiil ve zarf-fiil

gruplarından kısalarak kalıplaşmış olan şekillerdir.
Kısaltma grubu denilmesinin sebebi de isim-fiil,
sıfat-fiil veya zarf fiil grubu iken bu grupların
yapısındaki isim-fiil, sıfat-fiil veya zarf-fiilin düşmesi
sonucu bu grubun kısalarak başka bir gruba
dönüşmesidir.
Yazı ve konuşma dilinde karşılaştığımız başlıca
kısaltma grupları şunlardır:
 50

1. Yönelme grubu
2. Bulunma grubu
3. Ayrılma grubu
4. Yükleme grubu
5. Vasıta grubu
6. İlgi grubu
7. İsnat grubu
 51

1.Yönelme grubu:
 keyfine düşkün olan insanlar: sıfat tamlaması
Sıfat grubu isim

 keyfine düşkün olan: sıfat fiil grubu

Yer tamlayıcısı Yüklem
Yönelme
hali eki
 düşkün olan: Birleşik fiil
isim Yardımcı
fiil
 keyfine düşkün insanlar: sıfat tam. keyfine
düşkün
Sıfat grubu isim
Yönelme grubu
 52

2. Bulunma Grubu: İki isim ya da isim grubunun

bulunma ekiyle bağlanıp kalıplaşarak oluşturduğu
kelime grubudur. Bu grup da yine sıfat fiil
gruplarından kısalarak kalıplaşan kelime gruplarıdır.
yükte hafif pahada ağır olan şeyler: sıfat t.
Sıfat grubu İsim

Yükte hafif olan şeyler: S.T.

Sıfat grubu isim

Pahada ağır olan şeyler: S.T.

Sıfat grubu İsim
 53

yükte hafif şeyler: sıfat t.

Sıfat grubu isim

pahada ağır şeyler: sıfat t.

Sıfat grubu İsim
yükte hafif: bulunma grubu
pahada ağır: bulunma grubu
3.Ayrılma Grubu: Bu kelime grubu da yapı bakımından
öncekiler gibi olup bu defa iki isim ya da isim grubu
birbirine ayrılma hali ekiyle bağlanır: sudan ucuz,baldan
tatlı, gözden ırak, kılıçtan keskin vb.
 54

4. Yükleme grubu:
bini aşkın insan: Sıfat t.
bini aşkın: yükleme grubu
Yükleme
(belirtme) hal
eki
5. Vasıta Grubu: Vasıta eki sonda bulunursa zarf
olur. İki ismi birbirine bağlarsa vasıta grubu yapar.
Çiçeklerle dolu, ellerle çevrili, yakınlarıyla dargın vb.
 55

6. İlgi Grubu:

Ahmet Dayı’nın oğlu: belirtili isim tamlaması

Ahmet Dayı’nın oğlan: ilgi grubu

İlgi hali eki Yalın halde

İlgi hali eki eğer bir ismi, yapısında ek bulunmayan

başka bir isme bağlarsa buna ilgi grubu denir.
 56

7. İsnat Grubu: İsim + teklik 3. şahıs iyelik eki+ isim

Gözü tok, kulağı delik, zihni duru vb.

Göz-ü tok: isnat grubu

isim isim

teklik 3.
şahıs iyelik
eki