HSN YUSUF * Derleyen: Veysel ARSEVEN Bir varm bir yokmu, bir padiahn bir tek kz varm.

Bu kz her gn has bahenin iinden akan bir derenin kysna oturur serinlermi. Gnlerden bir gn yine bu derenin kysnda serinlerken, kolundaki bileziini karp bir tan stne koymu, derede ellerini ykarken krk bir tane beyaz gvercin gelip yeil imenlerin zerine konmular. Bunlardan krk bir silkinite kz, bir tanesi de yakkl bir delikanl oluvermi. Btn bu olan bitenleri hayran hayran seyreden padiahn kz, bileziini koluna takmak iin, dere kenarndan kalknca, yakkl delikanl yeniden bir gvercin oluvermi, tan zerinde duran bilezii boynuna geirip uup gitmi. Krk kzn krkda gvercin olup onun peinden prradak uup gitmiler. Ondan sonraki gnlerde kz yine has bahedeki derenin kenarnda oturmu, gvercinleri beklemi ama ne gelen, ne giden olmu bir daha. Delikanlya gnln kaptrm olan kz derdinden hastalanarak yataklara dm. Babas lkenin en nl hekimlerini artm ama kzn derdine derman bulan olmam. En son kzna bir hamam yaptrm; her gelen, nce bandan geen ilgin bir olay anlatr, ondan sonra ykanrm. Gnlerden bir gn hamama gen ve gzel bir gelin gelmi ve bandan geen u olay anlatm: Bir gn ayn kenarnda amar ykarken, iimi bitirmek zereydim ki, odunum bitti. O srda otuz katr yk odun geiyordu yaknmdan. Pelerine derek yrmeye baladm. Gittiler, gittiler, kayalk bir yerde bir kapnn nnde durdular. Biraz sonra kap ald ve katrlarla birlikte ben de ieri girdim. Girmemle kapnn kapanmas bir oldu. Yryerek bir merdivenden yukar ktm, bir odaya girdim. Girmemle kapnn kapanmas bir oldu. Yryerek bir merdivenden yukar ktm, bir odaya girdim. Buras bir mutfakt. Nefis yemekler piiyordu tencerelerin iinde. Birinin kapan atm. O srada bir ses; brak onu, ama kapaklar. Onu peri padiahmzn olu yiyecek diye seslendi. Kapa kapattm, mutfaktan kp bir baka byk odaya girdim. te o zaman ne olduysa oldu. Tam krk bir tane beyaz gvercin doldurdu oday. Kanatlarn rpar rpmaz, krk birer gen kz, biri de aslan gibi bir yiit oluverdi. Delikanl bir odaya girdi, elindeki kamy yere vurarak aklatnca, odann her bir yan tiril tiril titredi. Bunun zerine: Sizler nasl titriyorsanz, sevgilim de byle titreyip inlesin dedi ve odadan kp gitti. Ertesi gn katrlarla birlikte ben de bu garip yerden kp evime dndm. Bunu duyan padiahn gen kz: Btn hamam senin olsun, yeter ki beni oraya gtr, demi. Ertesi gn katrlarn peine den gen kz, alan kapdan ieriye giriyor, tencere kapaklarn kaldryor, karnn bir gzelce doyuruyor ve gvercinlerin gelmesini beklemeye koyuluyor. Grnmemek iin de byk odadaki dolaplardan birinin iine saklanyor. Biraz sonra gelen gvercinlerden krk kz, biri de erkek oluyorlar. Bir de ne grsn? Delikanl, gnl verdii gen deil mi? Elindeki kamy yere vurarak aklatnca, her yer titreyip inledii halde, kzn sakl olduu dolapta ne bir hareket grlr, ne bir ses duyulur. Ey dolap, ka senedir kahrn ekiyorum da, sen niin inlemiyorsun? diye sorar delikanl. Ya Hsn Yusuf, iinde sevgilin sakl, onun iin inlemiyorum, diye dile gelen dolap karlk verir. Dolab aan delikanl sevgilisin karsnda grnce, sevincinden deliye dner. Gel zaman git zaman, kz, sevgilisine, bir ocuklar olacan mjdeleyince; delikanl:

Trk Folklor Aratrmalar Dergisi, 1964, say:178

imdiye kadar periler, senin burada olduunu anlamadlar. Fakat anlarlarsa seni ldrrler. Ben seni, Padiah babamn sarayna gtrp, kapnn nne brakrm. Sen de: Hsn Yusufun ba iin beni ieri aln dersin. Ben her gn seni grmeye gelirim, diye kzn gnln alr, sonra da onu kanadna bindirip babasnn saray nne brakr: O gece kz bir erkek ocuk dourur. Bir gece, saraya gizlice giren Hsne Yusufla kzn konutuklarn hizmetiler gryor ve gidip padiaha haber veriyorlar. Padiah kz huzuruna artnca, kz olan biteni bir bir anlatyor. Ertesi gece Hsn Yusuf gelince yakalanyor. Serbest brakmalarn, brakmadklar takdirde perilerin hepsini ldreceklerini sylyorsa da, gene brakmyorlar. Padiah beyaz bir gvercin satn aldryor. Sarayn frnlarndan birini de yaktryor. Periler gelip Hsn Yusufu istiyor, stelik de padiahn stn ban paralyorlar. Bunun zerine Padiah elindeki beyaz gvercini havaya kaldryor ve: Hsn Yusufun yokluuna yllarca katlandm, bundan byle de katlanrm ama sizin yannza da brakmam artk onu, diyor. Sonra elindeki gvercini yanmakta olan frnn iine frlatyor. Frlatlann Hsn Yusuf olduunu zanneden krk perinin krkda frna dalar ve hepsi de yanarlar. Bylece ktlk perilerinin elinden kurtulan iki gencin dn yeniden yaplr, yenilir, iilir, muratlarna geilir.