Ahmet Altan - Aldatmak

Easy PDF Copyright 1998,2005 Visage Software This document was created with FREE version of Easy PDF.
.Please visit http://www.visagesoft.com for more details
Ahmet Altan ALDATMAK
V0.0 Dzenlenmemi Ekitap Srm Aralk 2002
'Onunla bir kere daha bulumas, yaadklarn bir kaamak olmaktan karacak, kendisini bir labirent gibi iine alp bu yaananlar bir daha kolay kolay dna klamayacak bir maceraya dntrecekti. Bunu hissediyordu. Kaacaksa imdi kamalyd, daha sonra ok ge olacakt. Byle olacan hissettii, hatta bildii halde kamak istemiyordu. Yaadklarnn yaratt heyecan ve zevk kadar, hatta belki de daha ok, bundan sonra neleri nasl yaayacana dair iindeki merak, kamasna izin vermiyordu.' Bu kitab okuduktan sonra hayatnza ve ilikilerinize bir kez daha bakacak, hepsinin size imdi ok daha deiik grndn ararak fark edeceksiniz. Ak ve insan pek az yazar onun gibi anlatabildi..
***
Sabrszca sylenmi tek bir kelime insann hayatn nasl deitirebilir diye ok dnmt daha sonralar. Gizli isteklerin, alkanlklarn gvenilir kabuunun altnda beslenip byyen gnahkr arzularn, unutulmu anlamsz fkelerin, farkna bile varlmayan bkknlklarn, kk eki darbeleri gibi hayat yontarak, o bildik hayatn iinden yeni hayat biimleri kardna karar vermiti sonunda. Her eyin ne kadar masum bir nedenle baladn hatrlyordu; bu rastlantda krc bir alayclk bulmu, hatta masumiyetin kendisinden bile kuku duymutu. Sarmakl duvarlaryla ehirden saklanm, sokaklar iek ve parfm kokan bakml ve geni sitenin ocuk bahesini biraz daha bytmek istemilerdi. Bahar sonlarnda gneli bir pazar gn gen anneler toplanp sorunu nasl zeceklerini tartarak, ocuk bahesini sitede oturan mimarlardan birisine yaptrmaya karar vermiler, aralarndan biri de yzme havuzuna bakan blokta oturan ask suratl gen mimar hatrlamt. Birisi, "Orada oturan kim var aramzda?" diye sormutu. Aydan da her zamanki sabrszlyla atlp, "Ben!" demiti. Belki bir-iki saniye oyalansa onun yerine bir bakas 'ben' diyecek ve hayat bylesine karmakark olmayacakt ama bir sorunla karlatnda iinde beliriveren hemen zme istei ylesine glyd ki bir bakasnn ortaya kmasn bekleye-memiti. Eve dnerken urar, kendisiyle konuurum, demiti. Toplant daldnda sokaklarda pazar sabahlarnn leye yaklaan saatlerinde hissedilen huzur vard. Ge kaldn dnp hzlanmt. Selin'i annesine brakp, kocasyla birlikte ilk tantklarndan beri gittikleri balk lokantasnda yemek yiyeceklerdi. Eve dnnce de, her pazar yaptklar gibi sevieceklerdi. Bunun bylesine bilinen, hi aksamadan tekrarlanan bir sevime olmas Aydan'n heyecann azaltmyor, aksine
Easy PDF Copyright 1998,2005 Visage Software This document was created with FREE version of Easy PDF.Please visit http://www.visagesoft.com for more details
olacaklar daha nceden bilmek onun isteini artryordu. Hatta onun bu sevimelerden srf dzenli ve daha nceden bilinir olduklar iin hafta iindeki dier sevimelerinden daha ok zevk aldn sylemek bile mmknd; gerek sabrszln aktacak bir mecra, tezcanlln yattracak bir bilinirlik, yrnecek berrak bir yol ve ak bir hedef arayan doasndan, gerekse baarl olabilmek iin ok dzenli ve programl olma zorunlulu8 unu ikinci bir benlik gibi kendi varlna katmasndan, o, her zaman, bilinen, daha nceden programlanm eylerden haz alr, onlarda baary andran tuhaf bir zevk bulurdu. Bakalarnda heyecan uyandran yeni ve ani gelimeler, bilinmezlikler, srprizler, belirsiz maceralar, onu, rktmese bile skar, btn heyecann ve ehvetini sndrrd. Doutan sahip olduu benliinin tad, evresi ikolatayla kaplanm bir zm tanesi gibi, ta ilkokuldan beri hayatn saran baarnn ve baary getiren dzen ve disiplinin tadyla kaynamt. O dzen kaybolduunda alt tat da kayboluyor, hayat ona yavan ve renksiz geliyordu, heyecan macerada deil baarda buluyor, baary yarattna inand programl davranlar, tpk baarnn kendisi gibi, onu hep heyecanlandryordu. imenliklerin arasndaki asfalt yolda bu ocuk bahesi sorununu zmleyeceini dnerek ve bir eyi zmlemenin ona hep verdii memnuniyeti hissederek yrrken bir yandan da bedeninin akrkeyif bir sevimeye daha imdiden hazr olduunu fark edip kendi kendine glmsyordu. Binann nne geldiinde, mimarn hangi katta oturduunu anlamak iin zillere bakt. Buraya ta-nal epey olmasna karn bir kere bile komularnn kim olduunu merak etmemiti. Dizi dizi isimler arasnda Cem Krkolu adn arad. Arad ad bulunca, tek bana yaadn syledikleri mimarn, sitenin, havuza bakan, en byk ve en pahal dairesinde oturduunu grd. Adam ok zengindi. Btn zenginlerin, kendilerinden daha zengin birini grdklerinde hissettikleri o tuhaf rknty ve ekingenlikle kark saygy o da hissetti. Asansre binip en st katn dmesine bastk9 tan sonra aynada zaten dzgn olan salarn bir daha dzeltti, gmleinin yakalarn ekitirdi, dmelerinden birini at. Memelerinin arasndaki izginin balangc gzkt alan dmeden. Adam ayartmak ya da onunla krtrmak gibi bir dncesi yoktu, yalnzca, karsndaki erkein zenginliinden, zeksndan ya da gcnden etkilenen her kadn gibi kendisini etkileyeni etkilemek istiyordu. Bu, dnlerek yaplm hesapl bir hareket deildi, kendilerim etkileyen biriyle karlatklarnda kadnlarn hissettii o belli belirsiz panik duygusuyla amt dmesini. Adamn, daha karlamadan kendisini etkilemi olmasnn tuhafln ise fark etmemiti. Asansrden inince kap numaralarna bakt, arad numaray bulunca kapnn nnde durdu, salarn bir kez daha dzeltip derin bir soluk aldktan sonra vcudunu dikletirip kapy ald. Bekledi. Kap almad. Zili bir daha almakla dnp gitmek arasnda kararsz kald. Ne yapacana karar veremeden dururken kap birden alverdi, alan kapda beline bir havlu balam, slak salarn elindeki havluyla kurulayan, yar plak bir adam duruyordu. Sanki durumda hibir tuhaflk yokmu gibi, salarn kurulamaya devam ederek, sakin bir sesle, "Buyrun?" dedi. "Kimi aramtnz?" Sesinde, duruunda, plaklna aldrmayn-da, dudaklarnn kenarnda beliriveren alayc glmseyite kibirli ve kstah bir gven, hareketlerinde neredeyse kadns denilebilecek bir zarafet, konumasnda kkrtc bir kmseyi, baklarnda 10 ise hayvans bir saldrganlk vard ama btn bu karmaaya hi uymayan ll bir kibarlk, mesafeli bir nezaket de hemen seziliyordu. Bir bencilliin iaretiymi gibi gzken skne-tiyle karsndakini telalandran, hemen hissedilen kendini beenmiliiyle sinirlendiren, neredeyse itici, hi tanmad bir insandan kendine bir anda bir dman yaratabilecek bir adamd, ama btn bunlar, aralarnda hemen hemen bir tek bile vlecek yan bulunmayan bu kt zellikler kanlmaz bir biimde karlat insanlarn ilgisini ekiyordu. Sanki insanlarn ktlkleri ekici bulduunu biliyormu da onun iin byle davranyormu gibiydi, hatta daha fenas sanki kendisine bunu fsldayan bir sesle domutu, tavrlarndaki doallk onun byle doduuna inandrabilirdi insan. Adamn aldrmaz duruundaki hi alk olmad saygszlktan ylesine utanmt ki, aslnda ok da nemli olmayan
bu tuhaf karlama, onda byk felaketlerde hissedilene benzer bir ba dnmesi yaratm, gzleri kararmt. Karsndaki adam tam olarak gremiyordu bile. Bir hayvann, rzgrn uzaklardan tad belli belirsiz bir kokuyu hissetmesi gibi adamn kmseyici aldrmazln-daki iticiliin kokusunu alyor, bulanklaan grntnn arasndan onun ince beli ve geni omuzlaryla bir yzcnn vcuduna sahip olduunu hayal me-yal fark ediyor, bir baka sevimeye hazrlanan bedeninin elinde olmadan bu plaklkla ilgilenmesine sinirleniyordu. Sabrszl yznden bir insan habersizce rahatsz etmek ve onu banyodan kt srada yakalamak, irentiye benzer bir utan yaratyordu iinde. Bu, ocukluundan beri ald terbiyeye de, onun 11 dzen ve program dknlne de aykr bir davrant ve baz baz yapt gibi sabrszl yznden kurallar inemek onu utanlacak bir duruma drmt. Btn bunlar tmyle kendi hatas olmasna ramen yalnzca kendisine deil adama da kzyordu. Adam belindeki havlusuyla neredeyse rlplak karsnda durduu iin nereye bakacan da kestiremiyor, bir yere kararl bir ekilde bakama-mak aknln ve kzgnln artryordu. Bu adam bu halde grmesinin kendi hatasndan kaynaklandn dnmese, adamn plaklna da, tavrlarna da aldrmazd belki, ama utanlacak bir ey yaptn dnmek utandryordu asl onu. Utancn, aknln, kzgnln, alay edilecek bir duruma dtne inanmann yaratt duygu dalgalanmalar yzne vuruyor, sabit bir yere baka-mayan gzleri krpp duruyor, yznde birbiri ardna birok ifade, rzgrl bir gnde ak bir pencerenin nndeki ince bir perde gibi kprdanyordu. Onun yzndeki bu ifade dalgalanmalar birden adamn aklnda beklenmedik bir dncenin domasna neden oldu. Sadece bedeniyle bu kadn batan karp karamayacan merak etti. plaklyla, vcuduyla, erkekliiyle, bu kadnn akln e-lip, onu btn deerlerini reddetmeye gtrp g-tremeyeceini dnd aniden. Bir ktlkten ziyade erkekliini snamakt bu onun iin, bir erkek vcudunun kadn ruhu stndeki etkisini grmek arzusu, aa vurulmayan bir kibirlenmeydi. Birisi ona, yapmay tasarlad eyin kt ya da ahlakszca olduunu sylese herhalde buna aard. Bir ktlk yapmak aklndan bile gememiti. imdiye kadar kimseye bilerek ktlk ettii de grl12 memiti. yle biri deildi. Ahlakszl ise hi anlayamazd, oktandr kendisini toplumdan ylesine kesin izgilerle ayrp koparmt ki, dncelerinin hibir yerinde kalabalklarla ortak bir deer yargs kalmamt neredeyse, onlarn ne ahlakna uymaya ne de ahlakszca davranmaya alyordu. Aslnda onu byle bir oyuna srkleyen merak da deildi. Merak gibi gzken duygunun altnda kprdanan istek ok daha basit, ok daha korkun bir istekti: yeni bir ey bulma istei. ocukluundan beri onu eken tek kavram buydu ite. Kendi hayatn da, bakalarnn hayatn da, ne olduunu bilmedii ama kendisini hep bunaltan skntdan kurtarabilecek yeni bir ey bulmak iin mahvedebi-lirdi. Aydan zorlukla kendini toparlayp, "zr dilerim," diyebildi. Sizi mnasebetsiz bir zamanda rahatsz ettim. Cem, omzuyla kapnn kenarna yaslanp bir dizini ne krnca, alelacele balanm havlunun n hafife ald, bacaklarnn st ksmyla kasklarnn kuytuluktan gzkt, kadnn kasklarnn alan ksmn grdn, onun iddetle ban kaldrp yzne bakmasndan anlad. Yoo, dedi, rahatsz etmediniz... Biraz durup ekledi: Rahatsz olmu bir halim mi var? Aydan, bilinci adamn kstahlyla bulanm, bu bulankln arasnda bu sze verilecek bir cevap aramt: Sizi rahatsz ettiimi dnmek beni rahatsz etti diyelim... Rahatsz olacak bir ey yok.. Buyrun ieri gi13 rin, ben de bir eyler giyeyim. Hi rahatsz etmeyeyim, ben daha sonra size telefon ederim. Rahatsz olmadm syledim. Ben de rahatsz olduumu syledim... Neyse, sonra konuuruz. Aydan telala dnp asansre yrrken adamn arkasndan seslendiini duydu: Peki ne syleyecektiniz?
Arkasn dnmeden asansrn dmesine bast. ocuk bahesiyle ilgili konuacaktm. Adamn gerekten arm bir sesle, "ocuk bahesi mi!" dediini duyunca karlatklarndan beri ilk kez ii rahatlad. 14 II Sevdiklerimizin ruhlarnda oluan anlk deiimleri, duygu sramalarn, her zaman ok da belirli nedenlere bal olmayan yaknlamalarm ve uzaklamalarn, bilinlerinin alt ksmlarndaki ulalmaz blgelere saklanm arzularnn deiik biimlerde ve beklenilmeyen zamanlarda ortaya kn izleye-bilseydik, herhalde sakin bir denizde sulann arasndan aniden ykselen bir canavan grdnde zavall bir balknn hissedecei korkuyu ve aknl hissederdik. rktrlerdi bizi. Hibir zaman baka bir insan, o insan en yaknmz olsa bile, tmyle tanya-mayacamz, iki insann arasnda daima grlemez karanlk alanlarn bulunacan, iki insann asla tam anlamyla btnleemeyeceini, kimseye kendimizi btn aklmzla gsteremeyeceimiz gibi kimsenin de kendisini bize btn aklyla gsteremeyeceini fark edip, kendimizi bu dnyada yapayalnz hisseder, yzn grdmz, sesini duyduumuz, gnlerce, aylarca, hatta yllarca konutuumuz, birlikte en gizli zevkleri paylatmz birinin nasl olup da bize yabanc olabildiini anlayamamann aresizli15 ini yaardk. Btn bunlar bilebilseydik, en sevdiklerimize bile, en ksa ayrlktan sonra dahi 'kimsin sen' diye sorma ihtiyacn hissederdik. Halk, duygularn bu gizemli karmaasnn srekli hareket halinde olduunun farkna varsayd, insan beynini, o beynin btn dokularn, kaslarn, sinirlerini, hangi blmn hangi ie yaradn bylesine bilip her gn en azndan iki beyin ameliyatnda, insan insan yapan gri hcrelerin arasnda ylesine gvenle neterini dolatrrken, insan ruhuna nasl byle yabanc kalabildiine aard ama bunlarn farkna varmyordu. Patlam damarlann tamir ettii, kk girintilerinde birikmi kan phtlarn temizledii, anevrizmalarn ald, tmrlerim ayklad o beyinlerin iinde dolap duran dncelerle duygular, ne gariptir ki o beyinlerin kas yaps kadar ilgisini ekmiyordu. Beyin denilen o tuhaf ktlenin insan artan mucizevi alma biimiyle ylesine bylenmiti ki o mekanizmann kendisi, yaratt sonulardan daha fazla ilgilendiriyordu onu. Belki de, somut bozukluklar grp somut nlemler almay gerektiren bir meslei olduundan, somutlamayan, ele gelmeyen, bir biime giremeyen belirsiz duygularla ilgilenmez, hatta yle eyleri kmserdi. Duygulara yabancyd ama duygusuz biri deildi. Karsn, ocuunu neredeyse delilik derecesinde sever, onlara duyduu sevgiyle mesleine olan ballnn ana eksenini oluturduu, snrlar sk skya belirlenmi gvenli dnyasnn iinde mutlu yaard. Hayatla ilgili btn bilgisi ve deneyimi de bu kadar gibiydi. Bir milimetrenin onda birinden daha dar bir yerde evredeki hibir dokuya zarar vermeden bis16 turisini kullanabilen o biimli elleri kadar kulaklar da duyarl olsayd, laf olsun diye sorduu, "Ne yaptnz?" sorusuna, "ocuk bahesini bizim bloktaki mimara yaptracaz, buraya gelmeden ona uradm ama garip bir adam," diye cevap veren karsnn sesinde beliren incecik tuhaf atlamay duyard. Ama o duyarll yoktu. Karsnn sesine, bakna, konuma biimine hi dikkat etmezdi, sylediklerini dinler ama yalnzca sylenen kelimeleri duyard. Aydan'n, kadnlarn ou, hatta belki hepsi gibi, o kelimelerin arkasna saklad ve kocasnn bulmasn bekledii hibir gizli anlam bulup kartamamt bugne kadar. Birisi gelip de karsnn syledii btn o szlerin ardnda baka anlamlar bulunabileceini ona anlatsa, syleneni anlard ama byk bir olaslkla, "Byle ocuka oyunlara vaktim yok benim," derdi, "iimle ilgilenmem gerekiyor, Aydan bir ey sylemek isterse aka syler bana." Bu sarlnda karsna duyduu byk ve sarslmaz gvenin de nemli bir rol vard. Karsna ok gveniyordu, kendisine her eyi anlatacana da emindi. Aydan evine girip de, aldrmazca gazete okuyan kocasna, koarak gelip, "Anne, devimi bitirdim, bir baksana!" diyen kzna, "Ben akam iin btn yemekleri hazrladm, siz sadece strsnz artk," diyen yardmclar Hesna Hanm'a, her birini tek tek seerek ald biraz gsterili mobilyalarna, bir bakasna belki de pek skc gzkebilecek bu kk dnyaya kavuunca iinde yle bir ferahlama ve gven hissetti ki biraz nceki karlamada kendisini nasl skp kastn ancak bu rahatlamay fark edince anlad. Evin bildik havas, kzn giydirip hazrlamas, 17/2
Halk'a, "Hazrlan artk istersen, annem bekler," demesi, yemekleri buzdolabna yerletirmesi, stne ne giyeceini dnmesi, oyalanan kocasna allm bir biimde iinden hafife kzmas, evinin gizli hkimi olduunu hissetmesi, pencerelerden grnen ilkyaz gneinin klarnn halya dmesi, btn bunlar, bu minicik, nemsiz ayrntlar bir araya geldiklerinde gl bir snak oluturuyorlard onun iin. Biraz nce hissettii utanc, aalanmay, hatta adamn kstahlna duyduu kzgnl unuttu. Duygularn inciten bir grnt gnlk hayatn vr zvr altna bir daha karlmamak zere gmld. Eer, kendi haline braklsayd bir daha o adam belki hatrlamayacakt bile. Hep birlikte evden ktlar. Geni caddenin kesindeki trafik klarnda durduklarnda, kirli yzl, yrtk fanilal, tozlu sal bir ocuk kalabal yoksulluktan arszlam gzleriyle bulank bir su gibi dalgalanarak arabann evresine t, ellerindeki paavralarla pencereleri silmeye alyorlar, bir yandan da verileceini sandklar paray kapabilmek iin kemikli, sska dirsek-leriyle birbirlerini itiyorlard. Hayata yenik balamlar, asla stesinden gelemeyecekleri o yenilginin iinde ocukluklarn bile yitirmilerdi. Yoksulluklar da, arszlklar da i actcyd. Halk, evresinde kaynaan o zavall ocuk kalabaln grmyormu gibi gzlerini yola dikmi dmdz bakarak yeil n yanmasn bekliyordu. Aydan, birisini arar gibi ocuklara bakarken, biraz ilerde duran mavi gzl kk kz grd, kirden kararm yanaklarnda biraz nce aladn gsteren ince, beyaz izler grlyordu. br ocuklarn arasna katlmamt, bir diree dayanm duruyor18 du, ya utanyordu dilenmeye ya da onlarla bouacak gc yoktu. Minicik sska yznde olduundan da byk grnen iri gzleri dargn bakyordu. Aydan kza eliyle gelmesini iaret etti. Ackl bir telala koarak geldi kk kz. antasndan kard paray verdi. Halk, ban evirmeden yan gzle bakmt verdii paraya. Kz, paray alp akn ve sevinli bir bakla uzaklarken, Halk gzlerini klardan ayrmadan, "Senin iini rahatlatmaktan baka ne ie yaryor verdiin para?" demiti. Bazen byle nemsiz cmleler Aydan'n iinde, abucak geeceini deneyimleriyle bildii, kk fke alkantlar yaratyordu. Onu kzdran sylenen szler deildi; asla aklayamayaca, kimseye syleyemeyecei gizli bir duygusunun bir bakas tarafndan kurcalanmasyd. Kenarda bekleyen kk kza para verirken, ok sama olduunu, hibir anlam tamadn bildii halde, yapt bu kk iyiliin karlnda, zengin bir ailede doma ansna erimi olan kznn Tanr tarafndan korunacan hissetmekten holanyordu. Kendi kzn koruyabilmek iin kk bir ayin yapyordu yalnzca. Bunu aka byle dnmyordu, bu berrak bir dnce biiminde deildi aklnda, buna duygu da denemezdi, ne dnce ne de duygu haline gelebilmi, daha dorusu bir duygu biimine erimesine izin verilmemi, handiyse bilinli bir abayla zihnin bulank bir blgesine yerletirilmi sezgisel bir memnuniyetti. Zaten Tanr'yla ilikisi de tpk bu duygu gibi belirsiz ve isimsiz bir alanda dolayordu. Bu konulardan konumaktan holanmazd. Tanr'nn varlndan emin deildi ama yok olduunu sylemek de 19 istemezdi. Dua etmezdi hibir zaman, ama bazen ie gitmeden nce kzn giydirirken, kocasyla kznn akalaarak kahvalt edilerini izlerken, o mutluluk kokusunu, bu kck, bakasnn ilgisini bile ekmeyecek sahnelerde hissettiinde, bunlar kendisine balayan bir gce, hatta bazen gzleri dolarak krederdi. Btn bunlar, onun konuulmasn, tartlmasn istemedii, hatta kendisinin bile fark etmeden geitirmeye alt, ok zel, ok gizli snaklar, baarl olmann yaratt korkulan azaltacak bir tr isimsiz uurlaryd. Bir bakasnn bunlardan konumasndan, bunlar eletirmesinden, bazen Halk'un yapt gibi bunlarla alay etmesinden holanmyordu. Bunlar aklyla savunamazd. Ama hayatnda akln dnda bir eyler olmas onu memnun ediyordu. Halk ise akln dnda hibir eyi kabul etmez, mantnn iine yerletiremedii hibir fikri, hibir duyguyu benimsemez, duygular bile aklc zmlemelerle aklard. Hayat, onun iin, snrlar aklla izilmi berrak ve net bir corafyayd. Dmdz bir izgide yrr gibi yaar, btn zikzaklar, belirsizlikleri, sezgileri, duygular, kukular kmserdi. Akl ve baary bulduklar alanlarda birlikte yaarlar, gerekten iyi iki dost olarak bunlar paylarlar, birbirlerinin fikirlerine ilgi gsterirler, birbirlerinin akllarna sayg duyarlard ama akln tesine getiinde Aydan yapayalnz kaldn hissederdi. Orada bir ekil kazanamam korkular, duygu haline bile dnememi sezgiler, kimlii aka tarif edilememi bir gce duyulan anlatlamaz ballklar, sevilen ama aka sahiplenilemeyen hayaletler gibi dolarlar, Aydan bu tuhaf alanda, bunlar kimseyle paylaamadan, bazen dehetle irkilip bazen 20
bir ocuk gibi mahzunlaarak yalnz dolard. Bu yalnzlktan yaknmazd ama hi olmazsa kocasnn paylamaya yanamad bu konulara karmamasn isterdi. Halk'un, kk kza para vermesini kmseyen bakna ve aklla aklanamayacak o davrann eletiren szlerine duyduu kzgnl dile getirmedi, hi cevap vermeden, konunun kapanmasn bekleyerek pencereden dar bakp, o kk, nemsiz kzgnl, ruhunun bir yerlerinde tad ve iinde aa kmam minik fkelerini biriktirdii kesenin iine atp unutulacak duygular arasna terk etti. Selin'i annesine brakp ktklarnda Aydan kzgnln unutmutu bile. Kk balk kyndeki tahta masalar rtsz eski meyhaneye gittiler. Sakin kprtlarla sahile usul usul arpan denizden huzurlu bir serinlik yaylyordu. Kar kydaki tepeler sessizdi. En telal ruhlar bile yattracak bir sknet vard evrede. Bu lokanta, onlar, her geen gn, her yeni baar ve banka hesaplanna yatan her yeni parayla biraz daha uzaklatklarn hissettikleri genliklerine ve gemilerine balayan kk balardan biriydi. Hayatlarndan, baarlarndan ve zenginliklerinden memnundular, bunu deitirmek ya da eski gnlerine dnmek gibi bir arzular da, zlemleri de yoktu ama gene de baary tutkuyla hayal ettikleri o eski gnlerinden tmyle kopup ayrlyorlarm duygusunun ilerinde yaratt, o anlalmaz, hatta genellikle fark edilmez hzn, byle eski anlarndan kendilerine kalm yerlere ba baa giderek yattryorlard. Genliklerinden kopmamak, onu hatrlamaktan ve yaamaktan korkmamak onlarn baarlarn daha da nemli klyordu. Baary bulmak iin yola 21 ktklar o genlik gnlerini hatrlatan yerler onlara ne kadar yol aldklarn, bunu mutlulukla, hibir eyden utanmak zorunda kalmadan yaptklarn gsteriyordu. Biroklarnn aksine baar, onlara utanla deil vnle gelmi, uzaklaan genliin yerine gururla koyacaklar byk bireysel zaferler kazandrmt. Yllar bouna gememiti, bunu grmekten, bunu hatrlamaktan, bunu birlikte el ele yaptklarn fark etmekten holanyorlard. Aydan, terasn eskimi tahta parmaklna yaslanp, berrak suyun iinde srler halinde telala bir yerlerden bir yerlere giden, aniden keskin dnler yapan kk balklara, suyun iinde krlarak parlak izgiler izen gne klarnn vurduu dipteki yass talara bakarken, Halk yemekleri smarlad. Aydan ban kaldrdnda Halk'un yzndeki ifadeden nemli bir ey syleyeceini anlad. Halk nce masadaki sepetten bir dilim ekmek ald, bir parasn koparp azna att, Aydan sabrla onun konumasn bekliyordu. Byle zamanlarda beklemek gerektiini renmiti. Sonunda Halk sanki kendisi iin hi de nemi olmayan bir eyden sz eder gibi sakin bir sesle konutu: Bahekim ayrlyor. Aydan sesini karmadan bekledi. Yerine beni dnyorlar. Aydan bu sefer dayanamayp heyecanla sordu: Baka kim var? Halk glmsedi. Kardiyolojiden Tark Pnargil. Bir sessizlik oldu, ancak bir kan kocann birbirine bakabilecei gibi, birbirlerinin duygularn an22 layarak, paylaarak, ayn tedirginlii ve ayn istei duyarak baktlar. Halk'un adn syledii doktor, hastanenin yl-dzlarndand, Halk nroloji blm iin neyse o da kardiyoloji iin oydu, stelik Halk'tan farkl olarak Amerika'nn en nl okullarndan birinden mezundu ve babas da ok nl bir doktordu. Bir sre sustular. kisi de baarl btn insanlar gibi gerek bir baaryla karlatklarnda sayg gstermeyi, baarnn kolay elde edilir bir ey olmadn renmilerdi. Gerekten baarl bir insana sayg gstermek, onun hakkn vermek, kendi baarlarna da sayg gstermek, kendi haklarn da korumak anlamna geliyordu. Aydan usulca, "Ama sen daha eskisin hastanede," dedi. Halk yeniden glmsedi. Aslnda benim ansm daha fazla. Sonra karsnn yzne bakt. Ama karar veremiyorum... Bahekim olursam artk ameliyatlara girmeye vaktim olmayacak. Aydan derin bir soluk ald. Birbirinin tam zdd iki duygu, ayn derecede gl ve ayn derecede ak bir biimde belirmiti iinde. Kadn yan,
kocasnn baarlarna bir yenisini daha eklemesini, lkenin en byk hastanesinin bahekimi olmasn tutkuyla istiyordu. Ama bir duygu daha vard iinde. Dii yan, kocasn ilk grd gn, onun ameliyathanenin kapsnda uuk yeil ameliyat giysileriyle, ameliyat maskesi enesinin altna indirilmi olarak belirdii, yorgun ama gururlu gzlerle kendilerine bakp, gvenli bir sesle, "Kurtulacak!" dedii o n hatrlyordu. Halinde yle bir g, yle bir gven, ylesine Tanrsal bir ycelik 23 vard ki, Aydan neredeyse fiziki bir biimde bu gce doru savrulduunu hissetmi ve o duyguyu bir daha hi unutmamt. Sanki Tanr, yalnzca onu, o olaanst becerikli ve hassas elleriyle insanlann beyinlerini ap onlar hastalklardan kurtarp saaltan o yeil elbiseli bycy aydnlatmak, onu br fanilerden ayrmak iin zel bir k gnderiyordu. O zel n iinde gzleri sanki biraz delice parlyor, gvdesi genileyip byyerek btn hayat kucaklyordu. lm bile korkutan vahi bir gven yaylyordu her hareketinden. Sadece kendine ait o muhteem n altnda hayatn kendisi gibi alt edilmez, grkemli ve biraz rktc gzkyordu. Ona dokunmak, hayata dokunmak, lm de dahil btn ktlklere kar sihirli bir zrh kuanmak gibiydi. Ona dokunmay, o gten bir eyler almay istemiti. Halk, ne zaman Aydan'n arkadalarnn yannda souk bir sessizlikle oturup ortak neeyi pay-laamayan bir adam gibi gzkse, ne zaman yanl bir fikri skc bir biimde uzatarak savunsa, ne zaman daha zarif bir erkein yannda biraz tutuk ve beceriksiz kalsa, Aydan, o ilk karlatklar n, onun ameliyathanenin kapsndaki Tannsal duruunu hatrlar, baka insanlarn baklarndan, seslerinden, szcklerinden iine szlen o yaralayc kmseme, o grntyle bir anda iyileir, kocasnn oradaki herkesten daha deerli olduuna olan inanc pekiirdi. Hatta cinsel hayatlarnda bile garip bir ekilde bu grntnn etkisi bulunuyordu. Her zaman o hayal Aydan' heyecanlandrr, sevitii erkein gcn, dokunulmazln, ulalmazln, tartlmaz iktidarn hatrlatr, vcudu, kendilerini bir tanrya sunmaya hazrlanan antikan kadnlar gibi neredeyse kutsal bir arzuyla sevimeye alrd. 24 Aydan sanki karar vermek zorunda olan kendi-siymi gibi yardm istercesine Halk'a bakt. Onun karar vermesini, kendisini de bu elikili ruh halinden kurtarmasn istiyordu. Aslnda o gl doktorun ameliyathane kapsnda bir tanr gibi grnmesini isteyen dii tarafnn arzusu daha kuvvetliydi ama daha derine saklanmt, daha stte, kendini daha belli eden ve diice arzularn apak ortaya kmasna engel olan kadn da bahekimi istiyordu. Aydan, bunu hi kimseye, hatta kendine bile syleyemezdi ama Halk'un, "Ben ameliyatlarmdan ve hastalarmdan vazgemem," demesini, bahekim olmay nemsememesini, yeteneinin ve gcnn farkna varp, bunu herkese hissettirmesini, bakalarnn, dahas karsnn bile isteklerine ok fazla aldrmamasn, duygularnn Halk'un verdii ani haberle apansz ve rlplak yakaland o anda yelerdi. Dii yan, bir sevimeyi arzular gibi bunu arzuluyor, bunu arzulay biiminden ve bu arzudan tahrik olmaktan da utanyordu. Halk'un yzne baktnda orada epeyce bulank ve belirsiz bir ifade grnce, bunun bahekimlik iin duyduu istein stn rtmeye alan bir aknlk olduunu sezdi. Ameliyathanenin kapsnda onu aydnlatan k imdi yoktu. Kaybolmutu. imdi sradan, dnyevi, kk istekleri olan bir insand. Gcn Tanr'dan alan bir byc deil, bahekim olmak isteyen, yeteneini ve gcn inkr eden bir erkekti. Aydan krgnln, o n kaybolmasnn yaratt hayal krklm saklamaya alan bir sesle emin olmak iin sordu: Bahekim olmak istiyorsun deil mi? Halk'un yzne daha kararl bir ifade geldi. 25 Byle bir hastanenin bahekimliine de kolayca arkan dnemezsin.... Aydan, kocasnn, sadece ameliyathanede gzken ama olaanst olan yeteneini nemseme-yip, daha sradan ama daha grnr bir baary nemsemesini bir an Halk'a sanki bir bakas hakszlk ediyormu gibi, kzgnlkla dinledi ama kzgnln abuk bastrd. - Haklsn... Kolay bir karar deil... En iyisini sen bilirsin canm.. Hangisi seni daha ok memnun edecekse... Neyse, daha vakit var... Dnrz. Sessizce yemeklerini yerken, btn kararszlklarna ve elikilerine ramen, kaplarnda yeni bir baannn daha durduunu fark etmenin sevincini ve heyecann da hissetmeye baladlar. Baar ve bu baarnn bakalar tarafndan aka grlp beenilmesi istei onlar yava yava kuatyordu. Aydan'n iindeki dii yan, erkeinin bekledii karar vermemesinden krlm ve yaralanm bir halde usulca geri ekilip yerini grnr baarlara tapnan kadna brakyordu.
Minik dalgalar vurduka atrdayan kaba tahta terasn tekdze yorgun sesine ve dmdz uzanp giden mavilie bakarak hayaller kurmaya baladlar. Hayallerinin nclnde ilerindeki kayglardan, deinlere saklanm garip arzulardan, hayal krklklarndan uzaklayorlar, yeni bir baarnn sihirli bir tts gibi onlar sarholatran ekiciliine kaplyorlard. Birbirlerine bir ey sylemeden bir karara varm gibiydiler. iede kalan son arab da bardaklarna boaltt srada Aydan gzlerini ksarak Halk'a bakt. 26 Hadi gidelim artk... Aydan'n ta doutan ruhunda var olan diice istekleriyle, evresiyle zaman zaman gizlice atan arzularyla, bakalarnn llerine neredeyse ba-kaldran zlemleriyle, ksacas gerek doasyla, alkanlklar ve zihnine ailesi tarafndan doldurulmu baar hayranl arpm, ksa bir mcadeleden sonra hemen hemen her zaman olduu gibi alkanlklar galip gelmiti. Belki de onun en artc yan, iinde birbiriyle atan duygular olduunu hissetmesine, bu atmay yaamasna ramen hibir zaman doasyla alkanlklar arasnda bir eliki olduunu bilinli bir ekilde fark etmemesiydi. Bu tr ksa sren atmalardan sonra alkanlklarna uygun bir karara varmasnn, kendisinin doal istei olduunu sanr, bu istekle atm olan br duygusunu, sanki o sahte, hatta hastalkl bir eymi gibi aklndan silip unuturdu. Zeksyla, gzelliiyle, baarsyla, kocasyla, ailesiyle, ocuuyla, sahip olduu her eyle beenilmek isterdi, bu beenilme istei, onda, kendisine bakasnn gzleriyle bakma alkanlna dnmt, bakalarnn ne diyecei, kendi isteklerinin nne geiyordu ve o bunu hi yadrgamyordu. Birbiriyle keskin bir biimde atan duygulara sahip olup da bunlarn bilinli bir ekilde farkna varmamas ve her seferinde kazanan duygusunun kaytsz artsz hkmranln kabul edebilmesi, onun huzurunu ve mutluluunu salayan bir mucizeydi. Onu, kendi duygularna bylesine kr ve sar bir hale getirebilen mucize, gerekleme gcn baarnn ldrtc tadndan alyordu. Baarl bir kadnd. Bunun iin dedii hibir bedel, bu bedel kendi isteklerinden vazgemek de olsa, ona fazla g27 zkmyordu. Baar, onun iin hem hayatla baaba arpmasn salayan bir zgrlk, hem de gerek duygularn iine hapsettii bir tutsaklkt, ama ikisi arasndaki fark gremiyordu artk. Belki de hibir zaman grmemiti. Eve vardklarnda site sessizdi, arabalara ayrlan blmler, gne yavaa ekilmeye balad halde botu, evre terk edilmi gibiydi. Apartmanlarn iri glgeleri, hl scak olan asfalttan kendilerine doru gelenleri serinliiyle karlyor, insan daha glgeye admn att anda rperiyordu. Scak m souk mu olduu anlalamayan havadaki belirsizlik, bombo duran park yerleri, kapal panjurlar ve sessizlik, onlara biraz sonra iyice yalnz kalacaklarn hatrlatyordu sanki, btn bu grdklerinden daha da heyecanlanmlard. eri girdiklerinde Aydan yatak odasna giden koridora sapt, Halk salona yryp perdeleri teker teker kapatt. Bu iyi ezberlenmi bir iaret gibiydi, btn dnyaya, hatta kendilerine kaplarn kapyorlard. Her hafta tekrarladklar bir ayini yeniden ve ayn hazz alarak yaayacaklard. Halk lo salondaki koltua oturduunda topuklu terliklerin sesini duydu. O tkrtl sesten sanki minicik demir talalar fkrtan bir elektrik dalyordu eve. Her yanlarna yakc kk inecikler batyor, bir uyumayla birlikte zihinlerine, iinde yalnzca tek bir istek barndran bir perde rtlyordu. Halk biraz sonra o kapda ne greceini biliyordu. Aydan kapnn eiinde durdu. stnde, kasklarnda biten effaf bir gecelik, plak ayaklannda ayn renk satenden yksek topuklu terlikler vard. ine bir ey giymemiti. Me28 melerinin ular ve dolgunca karnnn altndaki gen tyler somon rengi geceliinden Halk'un gzlerini karartan siyah nokta gibi gzkyordu. Halk kalkp ona doru ilerlediinde o hibir ey sylemeden arkasn dnp yatak odasna doru yrmeye balad. Ar ar yryordu. Halk da admlarn ona uydurmutu. Gecelik, kalalarnn hemen stnde bitiyor, plak kalalar her admda kkrtc hareketlerle salnyordu. Gzlerini o kalalarn salntsna dikmi olan Halk, altn bir rakkasn gidip geliine bakarken hipnotize olan bir kobra gibi o salntdan baka bir ey gremez hale gelmiti. Karsnn vcuduna, bir toteme tapnan bir yerli gibi neredeyse tutkuyla tapnrd. Bir tr cinsel bamllkt bu.
Muhteem bir akn sarslmaz temeli olabilecek bu olaanst bamlln ne yazk ki sadakat anlaynn sradanl iine yerletirir, onu yatak dndaki kk oynamalarla, elenceli flrtlerle, arada srada kalabalk davetlerde apknca gz krplarla srekli bir sevimeye, sonsuz bir elenceye evirmezdi. Kars her istediinde sevimeye hazrd ama bu istekliliini tkenmez bir ehvetin lgn gelgitleri halinde hayatlarnn her nna ya-yamyordu. Islk sesini duyduunda ahrna giden bir at gibi, Aydan ardnda istekle yataa gidiyor ama bunun dnda kendi manejinde pinekliyor, byk drtnallara, ahlanmalara, oyunlara girimek hi aklna gelmiyordu. Aydan'n bir seferinde syledii gibi 'zel bir sradanl' vard onun. Ameliyathanedeki dehas, sevime isteindeki tutkusu gibi olaanst zellikleri bulunuyordu ama her naslsa btn bu olaanstlkleri belli anlar dnda sradanlatrabiliyor, karsn bu haliyle artp gizlice zyordu. 29 imdi de Aydan'n pei sra yatak odasna ayn byk istekle yryordu. nanlmas ok zor ama bunca yllk evliliklerine ramen hl istekle titreyebiliyor, alnn hafife ter basyordu. Byk bir ehvete sahipti ama bu olaanst arzuyu eksiksiz bir depreme evirecek, hayatlarnn her nn tutkuyla sarsacak saldrganlk ve vahet eksikti onda. Yatak odasna girince pmeye baladlar. Gzel pmesini, dilini kullanmasn, karsnn dudaklarm emerken kendi dudaklarn da teslim edebilmesini Aydan retmiti ona. Zevkle, tadn kartarak pyorlard. prlerken bir yandan Aydan onu soyuyordu. rlplak kalnca karsn yataa yatrd, geceliini eliyle hafife yukar itip karnn pt, ban aalara doru kaydrp, yzn kasklarna yaklatrd. Dilinin dokunuunu hissettiinde gerekten titredi Aydan. Buna baylyordu. Halk'un dili minicik hareketlerle kvrmlarnn arasnda dolarken o da zapt edilmesi zor bir istekle kvranyordu ama btn bu isteine ramen kendini tam braka-myordu. Halk'un bundan kendisi kadar zevk aldndan emin deildi. Bu kuku ve her an Halk'un bunu yapmaktan vazgemek isteyebileceini dnmek btn arzusunun zgrce ortaya kmasna engel oluyor, o muhteem zevkin arasnda bile Halk'un bundan sklp sklmad sorusu aklnn bir yerinde kprdanp onu uyank tutuyor, kendinden gemesini engelliyordu. Halk'u bandan tutup 'gel' diye kendine doru ekti, Halk hi itiraz etmeden, karsnn vcuduna kendi vcudunu btnyle srterek yukar doru kayd. Aydan bacaklarn krarak geriye ekti. Dudaklar bulutuunda iki vcut da birbirine ka30 panm, birbirini tamamlamt. kisi de kendilerini, onlar bir kara delik gibi yutmaya hazrlanan byk zevke braktlar. Halk karsna duyduu byk ehvete ramen neredeyse efkatle seviiyor, hibir zaman hoyratlamyor, karsnn cann yakmamaya zen gsteriyor, hibir yerini tutup skmyor, sadece okuyordu. Seviirlerken konumuyorlard. Soluklarnn sesi, arada hafife inlemeleri ve araflarn hrts duyuluyordu. Zaman zaman 'ah Aydan' ya da 'ah Halk' gibi fsltyla lk aras bir ses kartyorlard. O byk na birlikte yaklayorlar, yllarca birlikte olmann getirdii alkanlkla ikisi de dierinin ykseliini ve o na yaklan hissedebiliyor, bundan da ayrca zevk alyordu. Aydan trnaklarn Halk'un srtna geirip titreyerek, "Hadi, hadi!" diye barrken hayatla lm ayran izgiye benzeyen o sonsuz karanlk bir anlna onlar kucaklad, soluklar durdu, kendilerinden getiler, sonra acya benzer bir zevkle vcutlarn fark edip, hazz btn zerrelerinde hissettiler. Halk, Aydan'n yanna yattnda hl soluk soluayd. Bir sre yle kprtsz yatp soluunu topladktan sonra kalkp sabahln giydi. Yatakta bir kedi gibi zevkle gerinen karsn sevgiyle pt. Halk odadan karken Aydan arkasndan seslendi: Gel buraya... Halk yanna gelince onu bir daha pt. Hayatndan memnundu. Kendini gzellemi, genle-mi, dirilemi hissediyor, bedeninin yumuakln ve memnuniyetini fark ediyordu. Mutluydu. 31 Ill Sonralar, olanlar bir daha acyla gzden geirdiinde, o gn havuza gitmeye aniden karar verdiini dnmt. Ama belleinin diplerinde bir yerde bir baka grnt ve konuma da, sanki btn olaylardan kopuk, yalnz bana kprdanp duruyordu. Bir gn nce, iten ktktan sonra gittii kuafrde adacya, "Dikkat et, yarn havuza gideceim," dediini de belli belirsiz hatrlyordu. Hem havuza daha nceden planlamadan gittiine inanp hem de bir
gn nceden hazrlk yaptn bilmesinin ortaya kard elikinin iinde ok fazla bocalamam, doru olmas gerekenin doruluuna inanm, btn olaylar bir tesadfler zinciri halinde aklamt. Elinde bir gerek olduu halde gereklii ka-ntlanmayana nasl inandn hi dnmemiti. yle inanmay srdrmt. elikilere alkn yaps bu elikiyi de istedii biime sokup zmsemiti ama, bir ara, aslnda kendisinden bile baz eyleri saklam olabilecei kukusu aklna taklmt. Bilincinin daha karanlk noktalannda saklanarak, bilincin aydnlnn ulaamayaca baz gizli plan32 lar kuran bir ikinci insan iinde tadna, yaadklarnn tesadflerin ok tesinde, kendi ikinci kimliinin planlaryla ekillenmi olaylar olduuna dair kayglar yaratan bir kuku belirmiti. Yaadklarn bu kez iindeki bu ikinci kimliin izlerini bulabilmek, karanlkta sakl olan bilincin aydnlna getirmek iin gzden geirmiti ama ya o gizli kimliin gizlenmek konusundaki ustal ya da gerei tayamayacan sezen bilincin bu gerekten kamakta gsterdii kararllk, o izleri bulmasn engellemiti. O zaman, ektii aclara ve yaad utanca bir de kuku eklenmiti. 'imdeki o gizli kadn bir daha ne zaman ortaya kacak' kukusu, 'beni bir daha ne zaman bir yerlere srkleyecek' kaygs. Gene de btn bu karmaaya ramen hl o havuza daha nceden planlamadan gittiine inanyordu. nsan ruhunun anlalmaz tuhaflklar, elikileri, belirsizlikleri bir arada ortaya km ve bilin, bu karkl, uysal yalanlar, grmezden gelmeler, inkrlarla, sahibini en az rahatsz edecek bir biime sokmutu. Geriye dnp de gemii, bir enkaz gezer gibi gzden geirdiinde, byk pimanlklara rastlyordu ama o pimanln altnda anlatlmas zor, sanki kendisinden ve bakalarndan ald bir intikamn tatminine benzer bir honutluk da bulmuyor deildi. O felaketin ortasnda bir honutluk bulunabileceine aslnda kimse inanmazd. Zaten bunu kimseye anlatmaya almad. Birok sessiz srrnn arasna katmt onu da. Yaad btn o artc, garip, ackl olaylar zinciri iinde o gn havuza gitmi olmas belki de ok nemli bir yer tutmuyordu ama kendisi de dahil birok insan o havuza giderken, pencereleri havuza 33/3 bakan evde oturan kstah mimarn, kendisini havuz kenarnda bikinisiyle yatarken grebileceini dnp dnmediini, kendini ona bir de plak gstermek isteyip istemediini merak ediyordu. Aydan o gn aklndan yle bir ey gemediine emindi. Ama kimbilir, belki o da aldatc bir duyguydu, belki yle bir istek duymu olmay da kendinden saklyordu, bunu hi kimse hibir zaman bilemeyecekti. O perembe gn, ertesi sabah Amerikal yneticilerle yaplacak olan toplantya hazrlanmak iin birok genel mdr yardmcs gibi o da dosyalarn alp evde almaya karar vermiti. nsann iini ocuksu bir havailikle coturan gl ve enginar kokulu ilkyaz gnlerinden biriydi. Halk ie, Selin okula gittikten sonra alma odasna girip almaya koyulmutu. lene kadar her zamanki disipliniyle, her eyi unutarak alm, dosyalar neredeyse ezberlemiti. alkanl ve zeksyla ok nlyd zaten. Bu yetenekleri sayesinde ksa srede byk bir Amerikan bankasnn hazine blmnden sorumlu genel mdr yardmclna ulamt. Erkek yneticilerin biraz kat ve souk ynetim biimine kadnca esneklik ve scaklk katmay becermi, ynettii blmlerin baarlarn yannda alanlarla paylam, onlarn haklarn korumaya daima dikkat etmiti. htirasn ve aa karmamaya alt bencilliini zeksyla denetim altna alyor, kendi stlerinin beenisini kazanmaya urarken, astlarnn sevgisinden de vazgemiyordu. Setii bu yntemin sonular da onun basamaklar ok hzl trmanma-syla alnyordu. Hesna Hanm len yemeini odasna getirmi34 ti. Yemek yedikten sonra dosyalarna biraz daha gz atm, hibir boluk kalmadna emin olmutu. Not alaca bir-iki ayrnt vard sadece. Odann snmasndan m, pencerelere vuran aydnln keskinliinin artmasndan m, Hesna Ha-nm'n altrd elektrikli sprgenin sesinden rahatsz olmasndan m, yoksa baka bir nedenden mi bilinmez, o ayrntlar havuzun kenannda gnelenerek gzden geirmeye karar vermiti. O gnlerde daha havuzbann henz kalabalklamadn biliyordu. Toplantya hafif bir yank tenle girmek, Amerikallar bir de gzelliiyle etkilemek de istemi olabilirdi. Belki de iyi alt iin kk bir dl hak ettiini dnmt. Havuzun evresine beyaz minderli ezlonglar dizmilerdi. Sar emsiyeler ise kapalyd. Kimsecikler yoktu. Dosyalarn, ezlonglarn yannda duran kk sehpalardan birinin stne koymu, soyunup, bikinisiyle ezlonglardan birine uzanmt. Biimli bir vcudu vard. O vcudu, tayyrlerin, kaln kazaklarn, pantolon takmlarn
altna saklamaktan kk bir kz ocuu gibi hep biraz zlrd. Evinde ok deerli alnt bir resim saklayan biri gibi arada srada o gizli hazineyi birilerine gstermek, sahip olduunun hak ettiine inand hayranl seyredenlerin gznde grmek isterdi. Bu duygusunun farkndayd ve bununla dalga geerdi, her gzel kadnda biraz tehircilik olduuna inanr, zgrce konuabildii eski snf arkadalaryla bulutuunda, "Hepimizin ruhunda var tehircilik, braksalar soyunup kvereceiz ortaya," diyerek glerdi. Gne rahatsz etmeden yakyordu. Gzlerini kapatt. Yanna brakt eli scak betona deiyor, vcuduna ho bir lklk yaylyordu. Btn dn35 eleri sanki elinden betona akyor, akl tmyle boalyordu, hafiflediini hissediyordu. Uykuya dalmak zere gibiydi. Kapal gzkapaklarna arpan n birden karardn fark ettiinde galiba hafif bir uykuya dalmt. Gzlerini neredeyse telala at. Kabartlarndan bir erkee ait olduu anlalan, artk pek moda olmayan darack siyah bir mayo ve uzun bir yzc vcudu grd nce. Gneten kamaan uyku sersemi gzleri ayakta duran adamn yzn seemiyor-du. Yz keskin kta, o a karm gibi kaybolmutu. ezlongda dorulunca, ilk bakta hatrlad vcudun stnde duran yz de grd. O mimard. Aklnda kalandan daha keskin hatlara7 sahip, yakkl denilebilecek bir yz vard. Merhaba... Aydan Hanm deil mi? Geen gn bana uramtnz... Bir yanllk yapmamak iin sorar gibi konuan o adam baucunda dikilirken grdnde ne hissettiini bugn bile aka hatrlayabiliyordu, nedense onca karmak duygunun arasnda o duygu belleinde kendine berrak bir yer bulabilmiti. Rahatsz edildii iin ok sinirlenmi, yznn hizasnda duran kabartlar fazlaca belirli dar siyah mayoyla sahibi neredeyse irentiye benzer bir duygu uyandrmt. Onu bylesine sinirlendiren belki de o darack mayosuyla erkekliini kabaca sergilemesin-deki umursamaz kstahlkt. Kendini saldrya uram gibi hissetmiti. Yznn adamn mayosunun tam karsnda durmasndan huzursuz olduu iin hzla ayaa kalkt. Souka, "Naslsnz!" dedi. Adam, tavrlarndaki, duruundaki kkrtcla 36 hi uymayan ok kibar ve mesafeli bir sesle, "Sonra aramadnz," dedi, "bir ocuk bahesinden bahsetmitiniz ama tam anlayamadm ne sylediinizi." O ses ve slup o durua hi uymuyordu. Aydan kendi duygularndan kukulanp adam yanl deerlendirdiini, durumu abarttn dnd. Cem'in, karsndaki insanlar her zaman artacak, onlar grdklerinden kukuya drecek elikilerle dolu olduunu, bu elikileri olduundan daha keskin bir biimde insanlarn nnde sergileyip, onlarn aknlyla elenmekten holandn daha sonralar renecekti. Oyuncaklaryla oynayan bir ocuk gibi insanlarla oynuyordu o. Onlar krp bozmaktan ocuklara zg bir vahetle zevk alyordu. Park etmeleri halinde insanlar dehete drecek hastalkl bir sezgiyle insanlarn dncelerini, duygularn ve tepkilerini sanki daha nceden hissediyor, birbirine uymaz davranlar, kabal, kibarl, saldrganl, uysall, vahilii ve szlml art arda, bazen de i ie ortaya koyup, karsndaki insanlar, zellikle de kadnlar ne dneceklerini, ne hissedeceklerini bilemedikleri bir aknla srklyordu. Kadnlarn kendilerini artan erkeklere doru ellerinde olmadan srklendiklerini, kendilerini artan eyi bulabilmek iin ocuka bir merak gsterdiklerini, o artc eyi bulabilmek iin uratka da kendilerine kurulmu tuzan iplerine dolandklarn renmiti. Okyanuslarn bir ucundan bir ucuna sadece igdleriyle giden baz balklar gibi her zaman hedefine, dnmeden, kendini igdlerine brakarak ulayordu. Btn bunlar da elenebilmek, kmsedii hayatla ve hayat ciddiye alan insanlarla alay etmek iin yapyordu. 37 nsanlara bylesine ftursuzca, aldrmazca hainlik edebilmesinin, onlarn hayatlarna girdikten sonra geride bir harabe brakarak kp gidebilmesinin belki de tek nedeni ihanet duygusunu bilmeme-siydi. Kimseyle ihanet duygusuna sahip olabilecek kadar yakn olmam, kimseye kendini yle yakn hissetmemiti. nsanlarn ortaklaa kabul ettikleri btn o duygular, ihanet duygusu, gnah duygusu, ayp duygusu, baka birok duygu gibi ona yabancyd. nsanlarla duygusal olarak paylat neredeyse hibir ey yoktu. Tanr'dan ziyade eytan'n dostu olan deli bir kei gibi insanlarn duygu dnyasndan ekilip kendine ait bir duygular ve deerler manastrna kendini hapsetmiti. stediklerini yapmann kendi doal hakk olduuna inanr gibiydi, yapt hibir eyden sululuk
duymuyordu. Ama en korkuncu, hainlii kadar byk bir masumiyete sahip olmasyd. Btn yaptklarn, neredeyse delilere zg bir masumiyetle, ktln hi fark etmeden yapmasyd. Onu ylesine ekici klan da, hainliinin iinde hi ktlk barndrmamasyd. Bu oyunlarn bakalarnn hayatlarn nasl altst edebileceini rendiinde gerekten ok arm ve inanlmas zor ama ok da zlmt. Hayatta anlayamad baz eyler olduunu ilk o zaman dnmt. Eer Aydan biraz daha deneyimli ya da biraz daha gvensiz bir kadn olsayd karsndaki adam ve davranlarn grnce kaard. Ama o, ne erkekleri o kadar tanyacak kadar deneyimli ve oynak, ne de grd erkekten korkmay akl edecek ve bunu doal bulacak kadar rkek ve korunaklyd. Her sorunu zebileceine olan inanc onu Cem'in karsnda tmyle silahsz ve korunmasz brakyordu. Ne 38
tuhaftr ki onu mahvolua gtren yolu kendi zeks ve gveni hazrlyordu. Ama bunlarn hibirini o zamanlar bilmiyordu. Aslnda sezgileri onu defalarca uyarmt, o sezgilerine kulak vermemi, aklna ve zeksna gvenmiti. Hata yaptn daha sonra anlamt ama o hatay yapmaktan ald byk keyfin yaratt sis bulutunun hatay nasl sakladn ancak daha sonralar renmiti. Sezgileri sanki onu hatadan korumak iin ocuk bahesi konusunu belleinin bir yerlerine saklamt. Cem, ocuk bahesinden sz edince bu konuyu aklnn bir yerlerine itip unuttuunu fark ederek, hzla ne yapacan dnm ve, "Benim u sralarda ilerim ok youn, ilerim hafifleyince ben sizi rahatsz ederim ya da bir arkadamdan rica ederim sizi o arar," demiti. Cem sz hi uzatmam, "Peki nasl isterseniz, ben ounlukla evdeyim," deyip havuzun br ucuna doru yrmt. Aydan'n iindeki son fke ve kuku krntlar da Cem'in konumay uzatmaya hi uramadan ayrlp gitmesiyle dalmt. Durduu yerden adamn yryn izlemeye balamt. Vcudu gzeldi. Matadorlarnkini andran dar ve sk kalalar vard. Sanki Aydan'n rahata izlemesini ister gibi ar ar, belli belirsiz yaylanarak yryordu. ezlonglarn anda, Aydan'n kendisini grebilecei bir yere havlusunu serip yzst uzand. Ancak o zaman Aydan, adamn kendisine bir kere bile dikkatle bakmam olduunu fark etti, sanki bikinisinin iindeki plakl adamn hi ilgisini ekmemiti. Ne yapacan bilemeden ayakta duruyordu. Terlemiti. Birden ocukluunda yapt gibi koarak havuza atlad. Hzl hzl, ancak deniz kysnda 39 bym olanlarn becerebilecei bir kvraklkla yzmeye balad, ban suyun iinden karmyor, her iki kulata bir ban yan dndrp kolunun altndan nefes alyordu. Hi durmadan iki- kez havuzun bir ucundan bir ucuna gidip geldi. Kendini yzmeye kaptrm, adam unutmutu. Bir ara durup havuzun kenarna tutunduunda adamn dorulup kendisini izlediini grd. Adam, kibarca glmseyip yeniden dnp yatt. Hayatmz, ne kadar tuhaf, akla gelmez, daha nceden tahmin bile edilemez, bir bakasna anlatldnda ok anlamsz grlebilecek eylerin etkileyebileceini galiba hi bilemeyeceiz. Aydan, o gn dndnde, onu lgn bir gelecee srkleyenin, o havuzu saran dingin sessizlik olduuna inanacakt. Mthi bir sessizlik vard. Srekli suyu tazelenen havuzun fkrts, su imek iin havuzun kenarna konduktan sonra aniden havalanan kk kuun kanat sesi, gnein altnda minik bir altn paras gibi parlayan arnn ieklerin arasnda uarken kard kesik kesik vzlt, sessizlii bozmuyor, aksine daha da belirginletiriyordu. Havuzun iki ucunda birbirlerine bakmadan yatarken, o havuzu ve oradaki birbirini hemen hemen hi tanmayan iki insan dier btn insanlardan ve hatta hayattan ayran geni ve derin bir sknetle sarlm gibiydiler. 'Muhteem' diye hatrlad o sknet, herkesi ve her eyi, btn kayglar telere itiyor, oradaki iki insana istedikleri her eyi yapabilecekleri geni bir alan ayordu; btn masallar, fantezileri, heyecanlar, delilikleri, maceralar yumuack bir ekilde sarmalayp iine almaya hazrd. Derin ve vaatkr sknet, iini dolduracak byk ve unutulmaz hareketler bekliyordu sanki oradaki iki insandan. Aydan, biraz tede da40 rack siyah mayosuyla yatan adamn yanna gitse, hayal bile etmekten korkaca bir lgnlk yaayabileceklerini hissediyordu. Ayn dncelerle duygularn adamn aklndan da getiini biliyordu. Her ey, birinin brne doru yrmesine balyd.
Adama doru hzla yzd. Havuzun sonuna gelince ayn hzla yzerek geri dnd. Havlusunu ve dosyalarn ald, adama bir kere bakmadan, yeilliklerin arasndan uzanan ta deli patikadan eve doru yrd. Yola kan merdivenlerin bana geldiinde dnp havuza bakt. Adam orada biraz nceki gibi kmldamadan yatyordu. O akam yemekte Aydan durgundu. Selin okulda olanlar, Halk hastanedeki gelimeleri anlatt ama onlar da tam dinlemedi, sadece arada srada, onlar iki cmle arasnda duraladklarnda onlara glmsedi. Gece erken yatt. Sabah kalktnda yalnzca katlaca toplanty dnyordu. Adamn havuz bandaki o plak grnts tmyle aklndan silinmiti. Uzun uzun hazrland, zel bir itina gsterdiinin anlalmamasn salamak iin her zamankinden de daha dikkatle makyajn yapt, kendisine ok yaktna inand ince izgili siyah tayyrn giydi. Selin'in kahvaltsn verdi, onu servis arabasna bindirdi. Halk'u yolcu etti. Sonra da ie gitti. Toplantya girmeden nce snava hazrlanan bir renci gibi son kez dosyalarn bir daha kartrd, bu anlarda, bir dacnn trmanmaya hazrland zirvenin eteklerinde, trmanaca yere bakarken hissettiklerinin neredeyse aynsn hissederdi. Byk bir dikkat, disiplinli bir denetim, kafasnda tekrarlayp durduu plann nerelerde aksayabileceine dair bir kayg, kendisini bekleyen zorluklar yenmek 41 iin bir arzu, baarya ulat anda kavuacan deneyimleriyle bildii olaanst tatminin heyecan ve belli belirsiz bir tedirginlik. Gergin olurdu. Bu gerginlii, iine younlaan dikkatinin kararll iine hapseder, elik bir frnn iine hapsedilmi basnl buhar gibi onu orada saklar, ancak yardmclarndan biri bir hata yaptnda o gerginlik keskin bir sesle sorduu 'emin misiniz' sorusuyla ortaya kard. Dokuza be kala Aydan genel mdrn odasnda yaplacak toplantya hazrd. Masasnn stndeki dosyalar toplayp kmaya hazrlanrken, kredilerden sorumlu genel mdr yardmcs olan Hasan, her biri nl bir markann rn olduu belli olan lacivert takm elbisesi, mavi gmlei, ipek kravat, kaim tabanl ngiliz ayakkablar ve altn bileklikli pahal saatiyle gelip, kapdan ieri bakt. Hazr msn? Aydan, ie ilk baladnda Hasan onun efiydi. Daha sonralar Aydan'n da ykselip eit payeye ulam olmasna ramen Hasan hl ona stym gibi davranrd. Hatta davranlarnda, i ilikilerinin de tesinde bir koruyuculuk, tam belirlenemeyen mahrem bir yaknlk seziliyordu. 'Hazr msn' diye soruunda bir meraktan ok hazr olmama olaslndan duyulan bir kayg vard sanki. Hasan btn gsteriiliine, skc bbrlenmelerine, neesiz alayclna, kendini herkesten akll sanan ukalaca konumalarna ramen insan tabiatnn o tuhaf elikilerinden birini de ruhunda barndryordu: Gvenilir biriydi. Grnnden bunu anlamak ok zordu belki ama Aydan onun gvenilir olduunu eitli deneyimleriyle biliyordu. Onun zaman zaman rkle varan marka meraknn, vngeliinin altnda bylesine gvenilir ve 42 salam bir yan bulunmas Aydan' her zaman artmt. Neredeyse btn kt zelliklerini bylesine aka sergileyerek, hatta bunlardan gurur duyarak tamasna ramen gvenilir yanyla hi vnmez, bunu gstermezdi. nanlmaz ykselme isteine, genel mdr olma konusundaki hastalk derecesindeki tutkusuna ramen herkesi karsna alma pahasna Aydan' korurdu. Hasanla birlikte, 'mabet' dedikleri byk toplant odasna biraz gergin ama gerginliinden honut bir ekilde girdi. Bu gerginlikte, sabah rzgr gibi onu hayata kar uyank tutan, dirilten, yaadn hissettiren rpertici bir serinlik vard. Bunu hissettiinde uyanyor, diriliyor, yaadn, onu bekleyen bir hayat olduunu anlyordu. Amerikal yneticilerin sevecen, hatta dosta kibarlklarnn altna sakladklar kmseyici kstahlklarn grmezden gelerek her biri kendisine ayrlan zamanda 'sunu'unu yapt. Toplant genelde baarl gemi, herkes bir snav hatasz atlatmt, ama toplantnn yldzlar Hasan'la Aydan'd. Hasan, gsteriiliinin ve stleriyle iyi geinmek iin benimsedii belli belirsiz yaltaklanan tavrnn aksine o gn ok gvenli, rahat bir konuma yapm, sadece lkedeki durumla yetinmeyip btn blgeyi, hatta Avrupa'y kapsayan bir projeksiyonla krediler konusundaki beklentilerini ok net ve ak bir biimde ortaya koymutu. Aydan ise esprilerle, erkeklerle zaman zaman dalga geen dokundurmalarla ssledii konumasnda konularna ne kadar hkim olduunu dinleyen herkese gstermi, Amerikallardan cokulu kutlamalarn yan sra, st rtl bir biimde dile getirilen iki de akam yemei nerisi alm, zarif akalarla reddetmiti. 43 O gn neeyle gemiti. Yneticilerin sevinci ve honutluu, btn binaya, btn alanlara dalga dalga yaylmt;
iyeri ok az rastlanr bir biimde, mutlu bir aile gibi tasasz, neeli, sakal, elenceli bir gn yaamt. Aydan toplanty yardmclarna anlatp hepsine teekkr etmi, yardmclar da iten bir sevinle onu kutlamlard. Ortaklaa paylalan bir coku herkesi sarmt. Herkeste gnlerden beri sren tehditkr bir baskdan kurtulmann yaratt garip bir enerji vard. Belki hepsi de o gn baka gnlerde olduundan daha ok almlar ama gnn sonunda tkenmemi bir enerjiyle ayrlmlard iten. Hasan, Aydan'a, "kta bir iki ielim," demiti. O gn Selin baleye gidecekti, Halk da hastanede bir toplantya katlp dnte Selin'i alacakt. Evde kimsenin olmadn bildiinden Aydan da neriyi kabul etmiti. Hasan'n bir ev fiyatna ald yeni arabasna bindiklerinde Aydan glmsemiti. Hasan bu arabay almaya karar verdiinde Aydan, ona bu parayla araba deil ev almasn sylemiti. Hasan nasl ite Aydan'a biraz kocas gibi, biraz babas gibi davranrsa Aydan da i dndaki konularda Hasan'a biraz kars, biraz annesi gibi davranrd, ilikilerinin kendine zg bir dengesi vard. Aydan'n dne ramen Hasan arabay eve yelemiti. Grnr olan seviyordu. Bir evi ka kii grebilirdi ki ama bir arabay herkes grrd. O sralarda ok gzde olan bara girip oturduklarnda Hasan evresine bakarak kimlerin orada olduunu anlamaya alt. Gittikleri yerde rastladklar nl insanlar sanki Hasan' daha baarl bir adam yapyordu. Onun iin gittii yerlerde tann44 m, zengin insanlarn olmasn ister ve hep o insanlarn gittii yerlere giderdi. Toplumun hangi basamanda durduunu, kim olduunu ancak evresindeki insanlara bakarak anlayabilenlerdendi, kendi bana durduunda sanki kim olduuna karar veremiyordu. Belki de o yzden kendi bana kalmamak iin, hep bakalar tarafndan beenilmi markalarn elbiselerini alr, bakalarnn iyi olduuna karar verdii gsterili arabalara biner, bakalarnn 'moda' olduunu syledii barlara, lokantalara giderdi. Hayat ylesine bakalar ile doluydu ki bir gn hayatndan bakalarn ve bakalarnn beendiklerini karsalar, geriye kalan, Hasan'n kendisi bile belki tanmayacakt. Ya da geriye kalacak eyi Hasan herkesten iyi bildiinden onu saklayabilmek iin evresini bakalar ile ryordu. Hasan'da doal bir sevin vard o akam. Bu, onu her zamankinden daha sevimli ve ekici klyordu. Birlikte yaadklar toplanty, genellikle yaptklar gibi, batan sona bir daha birbirlerine anlatmlar, Amerikallarla dalga gemiler, birbirlerini cmerte vmlerdi. kilerini ierken birden Hasan'n sesi ylesine nemsiz bir eyden sz eden bir sese dnt ki Aydan onun nemli bir ey sylemeye hazrlandn anlad. Onu yllardan beri dinledii iin btn ses dalgalanmalarn tanrd. Haftaya, Ankara'ya gideceim... Merkez Ban-kas'ndakilerle grmeye... Sen de benimle gel... Senin blmn de ilgilendiriyor nk. Aydan kafasn kaldrp baktnda ne greceini biliyordu ve tam da beklediini grd. Hasan aya krlm bir at gibi aresizce ve yalvararak bakyordu. 45 Onun ne istediini, neyi arzuladn anlyordu Aydan. Ama hem 'hayr' deyip Hasan' krmak istemediinden hem de aslnda bu konuda tam karar veremediinden, "Bakalm," dedi, "haftaya, bir daha konuuruz." ki iki itikten sonra Aydan, "Benim gitmem gerek artk," demiti. Hasan yzn buruturmutu ama itiraz etmemiti. Bardan ktnda Aydan'n hafife ba dnyordu, bu belli belirsiz sarholuk houna gitmiti. lkyaz akamlarnn o huzurlu alacasnda arabada tek bana eve giderken radyoda alan arklara elik etmiti. Aydan eve geldiinde Halk'un arabas yoktu. Daha gelmemilerdi. Ban kaldrp baktnda evlerinin pencerelerinin karanlk olduunu grmt. Ban daha yukar kaldrp en st kata bakmt. Mimarn evinde k yanyordu. Asansre binip en st katn dmesine bast. Daha sonra buna kimse inanmad ama o srada bo ve sessiz bir eve girmek ona gerekten zor gelmiti. Bir insan sesi, sevincini paylaacak bir insan varl istemiti sadece. Evde kimsenin bulunmamas, Aydan'n ok neeli olmas, baarnn yaratt o masum marklkla kendini gen bir kz gibi hissetmesi, hafif bir sarholuun her eyi mmkn klan zgr bys, bunlarn hepsinin o gn bir araya gelmesi tesadft. Daha sonralar kendi kendine, acaba tesadf deil miydi, diye de sormutu, Halk'un biraz ge geleceini biliyordu, Hasan'la bir iki daha iebilirdi ama o telal bir halde eve dnmt. Asansrn aynasnda kendisine bakt. Gzeldi. Tayyrnn iindeki gmleinin toplantya girerken at st
dmesine gz taklnca bu kez o 46 dmeyi ilikledi. Salarn son bir kez daha dzeltip indi asansrden. Kararl bir ekilde mimarn kapsn ald. Kap hemen ald. Mimar hardal rengi keten bir pantolon ve ham ipekten yakasz beyaz bir gmlek giymiti. Bir gn nce havuzda yanmt. Yakkl grnyordu. Aydan adamn yzne alayc bir halde bakt. Ooo, giyiniksiniz... Cem onun ne sylediini ilk anda anlamam, hafife kalarn atp baktktan sonra espriyi kavramt. Konumann bundan sonrasnn bu tr esprilere ak olduunu da fark etmiti. zr dilerim, demiti, bazen giyiniyorum ama her zaman soyunmaya hazrm. Yok, byle iyisiniz, bence byle kaln. Gelin ieri. Birlikte ieri girmilerdi. Ne iersiniz? Ne var? Ne isterseniz... Servis kuvvetli anlalan. Eh, elimizden geleni yapyoruz. Aydan marklk olsun diye, "Ben votka martini ierim," demiti, ardndan da eklemiti: "Ama yeil zeytinsiz bir martiniye ben martini demem, zeytin yoksa hi zahmet etmeyin." Cem glmt. Mteri kaprisli ha... Biz her trl mteriye alknz, merak etmeyin yeil zeytin var, eer zeytini martiniden fazla seviyorsanz sadece zeytin de verebilirim. Yok, martiniyle tercih ederim. Cem'in Aydan'n biraz saldrganca taklmalarna 47 ayn tonda cevap vermesi aralarnda bir anda daha nceden tahmin edilmeyen bir yaknlk yaratmt. Artk bu konuma tarzndan geri dnemezlerdi ve Aydan'n ikinin ve neenin etkisiyle pek de dnmeden balatt bu konuma biimi onlarn yerine belirliyordu aralarndaki ilikiyi. Alayc, hafife saldrgan ve flrte ok ak bir ilikiydi bu. Yeni tanan bir erkekle bir kadn arasnda olabilecek en ilgin ve en tehlikeli slubu semilerdi farknda olmadan. Daha dorusu Aydan semi ve Cem daha sonra onu ok artacak olan o inanlmaz uyumuy-la ona ayak uydurmutu. Cem ierden iki martini ve koca bir salata ksesine doldurduu yeil zeytinlerle dnmt. Aydan zeytinlere baktktan sonra kendisini de artan bir alayclkla, "Abartmsnz," demiti. Severim abartmay... Ayrca siz de abartmak isterseniz buna imknnz olsun diye dndm... Sonradan, ben abartacaktm ama adam frsat vermedi ki, demeyin istedim. Aydan kendini yoku aa giden denetimsiz bir araba gibi hissediyor ve kendini bu denetimsizlie istekle brakyordu. Abartma konusunda ok yardmseversiniz. Yardmsever olduum baz konular vardr... Hangi konular onlar? Cem, Aydan'n yzne dikkatle bakm, sonra da kendi kendine glmsemiti. Sras geldike onlar size gstermekten zevk alacama emin olabilirsiniz. Aydan birden ciddilemiti. Biz neden sz ediyoruz tam olarak? Cem glmt. Zeytinlerden. 48 Adamn kvrakl ve oyuna ayak uydurmadaki yetenei Aydan'n houna gitmiti, kendini Byka-da'daki genlik gnlerindeki gibi hissediyordu. Zeytinler zeytin olal haklarnda bu kadar uzun konuulmamtr. Gene mi abarttm?
Seviyorsunuz ya abartmay... Aydan, onun cevap vermesini beklemeden salonu incelemeye balam, duvardaki tablolara, hallara, zevkle seilmi mobilyalara tek tek baktktan sonra kibar ve mesafeli bir konuk gibi konumutu: Gzelmi eviniz. Cem de ayn mesafeli ve kibar sesle cevap vermiti: Teekkr ederim... Beendiinize sevindim. Asla konumay ynlendirmeye uramyor, konumann btn ynetimini kendi isteiyle Aydan'a brakyordu. Kendisine yaklamalar iin kadnlara geni ve zgr bir alan vermesi gerektiini biliyordu, hibir zaman konular belirlemekte Aydan'jn nne gemiyor, onun kendisini gvenli ve rahat hissetmesini salyordu. O aka yaptnda aka yapyor, o ciddiletiinde ciddileiyordu. Aydan, nnde alan o geni alanda gvenle, nereye doru yrdn tam fark etmeden, her eyin kendi denetimi altnda olduunu dnerek yryordu. Cem, kadnlar kendi istedii noktaya, onlara byk bir zgrlk ve gven vererek gtrmekte ustalam biriydi. Kadn bir yere doru srklemeye alrsa onun korkup ekineceini, huzursuz olacan, hatta kaacan biliyordu. Kadnlar, Cem'in kendilerini bekledii yere kendi iradeleriyle gittiklerini san-malydlar. Onlar o yere getirmenin en kolay ve en gvenilir yolu buydu. 49/4 Bir ipekbceinin kozasn rmesi, bir misket kuunun yuvasn yzlerce saz parasndan atmas gibi sadece sezgileriyle yapyordu bunlar. Kadnlarn ataca her adm daha onlar o adm atmadan biliyor, onlara hissettirmeden o admlar atmalarna yardmc oluyor, bundan da neredeyse hastalkl bir zevk alyordu. Kadnlar oyunu kendilerinin kurduklarn sanyorlar ama sadece Cem'in kurduu oyunu oynuyorlard. ylesine yumuak, ylesine uysal, gerektiinde ylesine alayc ve kkrtcyd ki, ona belli bir mesafeden daha fazla yaklaan hibir kadnn bu oyundan kurtulmasna imkn yoktu. O, kadnlar yrmelerini istedii yola sokuyor ve sonra da yrmelerim sabrla bekliyordu. Sabrl olmann deerini biliyordu, kadnlarn sabrl olmadn da. O sabrl davrandka kadnlar sabrszlanyordu. Hi ie gitmez misiniz, dedi Aydan, sizi hep buralarda gryorum. Ha bakn, almak, abartmaktan hi holanmadm bir konu ite... spanyollarn bir atasz var, almak insann deerli vaktini harcamasdr, derler. Aydan bir an kendi kendine dndkten sonra mrldanr gibi, "Ben almay severim," dedi. spanyol olmadnz belli. Siz de ok spanyolsunuz galiba. Epeyce... Aydan gzlerini salondaki pahal eyalarda, sekin resimlerde, deerli hallarda, oraya buraya serpitirilmi antika paralarda dolatrdktan sonra Cem'e bakp, eliyle eyalar gsterip, "Eee?" dedi, parann nereden geldiini soruyordu. Cem glmsedi. Babam alkan. 50 Babamzn paa oluyuz demek... Baba paras yemek iin biraz fazla yal deil miyiz? Cem, gzlerini ksp Aydan'a bakarak, bir zaman sessizce durdu, onun saldrganlnn tadn karmas iin bekledi. Sert vuruyoruz ha... Aydan biraz ileri gittiini fark etti. Cem'in kendini savunmaya almamas, byle bir saldrya bir saldryla karlk vermemesi Aydan'n hem kendisini daha gl hissetmesine, kendisinden honut kalmasna, hem de biraz utanp savunmasz duran adama kar efkati andran garip bir yaknlk duymasna yol amt. Aslnda bu efkati andran duygunun nedeni, kk zek dalanda stnln kendisine byle cmerte balanmasna duyulan gizli honutluktan kaynaklanyordu. Satran bilseydi, karsndaki adamn, vezirini almak iin ona kk bir piyon verdiini dnebilirdi ama satran bilmiyordu, stelik, daha nceleri kstah tavrlarna sinirlendii bu adam alt ettiini hissetmek onun dikkatli davranmasn nlyordu. Kzd ve byk bir olaslkla zenginliinden dolay nemsedii bir adama duyduu bu efkate benzer yaknln ve scakln tehlikesini de seze-miyordu. Kadnlarn eitli nedenlerden dolay nemsedikleri bir erkei gzellikleri ya
da zekalaryla etkilediklerini, o erkein kendilerini beendiini dndklerinde hissettikleri ba dndrc zafer duygusuyla gzleri kararmt aslnda. Cem'e deil kendi kk zaferine hayrand o srada, ama bu zafer sevinci, karsndaki adam iin hissettiini sand bir yaknlkla ortaya kyordu. Kendi zeksnn n grmek, stnln ta51 dini karabilmek iin o erkein yannda epeyce bir zaman kalmaya raz olabilirdi. O anda Cem'le konumaktan holandn dnyordu ama asl holand kendisiydi, kendi zeksyd, kendi parlaklyd. Aydan gibi ok baarl olan kadnlarn bile en derinlerinde sakl duran o ezilmilik duygusu, o hayranlk al, beenilmeyi arzulaylarndaki ehvet onlarn belki de en zayf yanlaryd. Cem, bir kadn kendine balamann en iyi yolunun, onun bu baary hissetmesine izin vermek olduunu biliyordu. Kadn, onu, kendi gzelliini ve zeksn seyrettii bir ayna gibi alglayacak, kendisine hayran olduka aynaya balanacakt. Cem, Aydan'daki btn duygu kprtlarn grebiliyordu. Artk onun bedenini yeniden fark etmesi gerektiini dnd. Gmleinin st dmesini ap ayaa kalkarak pencereye yrd. Aydan, gerekten de imdi daha gvenli ve rahat seyrediyordu onun bedenini. Dar kalalarn, geni omuzlarn neredeyse arszca, bir padiahn haremdeki danszleri seyretmesi gibi kendini dokunulmaz hissederek seyrediyor, seyrederken yakalanmaktan da korkmuyor, belki yakalanmay bile istiyordu. Cem pencereyi at. Bu yl yaz erken geldi deil mi? Nasl birden snd hava... Bir martini daha vereyim mi? Aydan nce nndeki bo bardaa, sonra da telala saatine bakt. Hayr, ok mersi... ok ge olmu... Kocamla kzm gelmilerdir, beni merak ederler. Bir kocasyla bir kz olduunu sanki sadece Cem'e deil kendisine de hatrlatmak ister gibi sylemiti bunu. Sonra kendi kendine sylenir gibi ekledi: 52 Hay Allah, bu ocuk bahesi konusunu da konuamadk. Cem, ona kalmas iin hi srar etmedi, kalkp ceketini tutarken, "Ben genellikle evdeyim," dedi, "ne zaman isterseniz urayn." Byle rahatsz etmekten de utanyorum dorusu. Yoo, hi rahatsz etmiyorsunuz... Ama gene de daha rahat edecekseniz, ben size telefon numaram da vereyim. Bir kda numarasn yazp verirken, sehpann zerinde duran koca zeytin kabna bir gz att. Zeytinlerini de yemedin. 'Siz'den 'sen'e dnmt, tedirginliini hi hissettirmeden merakla Aydan'n cevabn bekledi. Aydan belki ge kalmann telandan, belki ona da 'sen' diye konumak doal gzktnden kapy aarken, "Onlar da sen yersin artk," dedi. O, asansre binene kadar Cem kapda bekledi. Bu kibarl ve zeni Aydan'n houna gitmiti. Asansrde aaya inerken Cem'e yeniden urayacan biliyordu. Aslnda kafasnda ekillenmi bir dnce, belki bir duygu bile yoktu; sadece yeniden ona urama ve onu grme istei vard, bu istein ne anlama geldiini o srada sorgulamak, bu duygu kprtsna bir isim vermek istemiyordu. Bu duygunun isimsiz kalmas onun cesaretini ve isteini artracakt. Bu cesaretin ve istein kaybolmasn en azndan o anda istemediinden o da bu duyguyu kendi iinde isimsiz ve ekilsiz brakmay tercih ediyordu. Cem'in Aydan iin kk oyunlar olduu gibi, Aydan'n da Aydan iin kk oyunlar vard. kisi de Aydan'la oynuyordu. 53 IV Bir ilikinin stne nc bir insann glgesi vurduunda, o iliki kararmyor, tam aksine birden aydnlanyor, o gne kadar grnmeyen, fark edilmeyen birok syrk, izgi, onarlmadan braklm atlak, sert ve zc bir n altnda ortaya kyordu. Aydan bunu o gece birden fark etmiti. Eve dnp de Halk'la Selin'i grdnde hissettii o gl sevinci btn berraklyla bugn bile hatrlyordu. teki baarl toplant da, Cem'le yapt elenceli konuma da, verdikleri zevke karn onu epeyce gerginletirmiti; ne baarl ne de elenceli olmak zorunda kalmayaca sakin bir yere, evine, ocuuna, kocasna kavuunca, yorgun bir gnden sonra kendisini kucaklayacak, kendisine huzur verecek tek yerin evi olduunu dnmt.
Kocasyla kzn grdnde hissettii bu her zamankinden farkl sevinte belki Cem'le geirdii zamandan dolay duyduu vicdan azabnn da rol vard ama bunu tam bilemiyordu. O srada bildii tek ey, yabanclar kadar heyecan vermeseler de ona 54 yalnzca kocasyla kznn huzur verebileceini hissetmesi ve bunu honutlukla kabullenmesiydi. Her ey bildik, her ey sakin, her ey huzurluydu orada. Selin'i neeyle doyurdu, onu kk akalarla gldrerek yatrd, n sndrdkten sonra kocasyla yemek yemek iin salona dnd. Yemekte, Halk, hastanedeki bahekimlik dedikodularn anlatmaya, kalp cerrahn setirmek isteyenlerin yaptklarndan yaknmaya balamt, anlattklarn ok nemsedii anlalyordu. Aydan'n birden ii skmt. Midesinden cierlerine doru bir kaslma ykseliyor, sanki boazndan aaya demir bir ubuk sokuluyordu. Uzanp Halk'un azn eliyle kapatmak istedi. Halk konumaya baladnda nce fiziksel bir tepkiydi Aydan'n hissettii, daha sonra bu, duygusal bir sarsntya dnt. Hemen evden kmak, Cem'e gidip onunla yarm brakt konumay srdrmek iin neredeyse dayanlmaz bir istek duyuyordu. Biraz nce konutuu adamn mark aldrmazlndan, hayatla alay eden kibirli bo vermiliin-den sonra kocasnn bir mevki peinde kousunda kendisini hem utandran hem de fkelendiren zavall bir sradanlk, daha kts rahatsz edici bir baarszlk gryordu. Kocasnn bir baka erkekle kyaslandnda bylesine gsz ve nemsiz grnmesinden ii acyordu; Halk o sradan ihtiras ve tekdze yaknmalaryla onu skyor, hi tanmad bir baka erkei neredeyse hastalkl bir ekilde zlemesine neden oluyordu. Bir baka erkei zlemesine neden olduu iin kocasn hi affetmeyecekti ve affetmedi. Halk'un belki bir daha hi hatrlamad o ksa ve nemsiz 55 konuma, aralarndaki ilikiyi onarlmas ok zor bir biimde sarsyor, yllar iinde ina edilmi birok duygusal ba koparmasa da nemli lde zedeliyordu. Bu duygularnn arasnda, bir yandan da kocasna nasl hakszlk yaptn fark ediyor, utancna bir de hakszlk yaptn dnmenin huzursuzluu ekleniyordu. Kocas belki de Cem'in asla sahip olamayaca olaanst bir yetenee sahipti, hayatn iinde, alarak, dve dve ykselmiti; hi kimseye ktlk etmezdi, karsn kracak bir hareketi bilerek hibir zaman yapmam, her zaman onu ho tutmaya uramt. imdi kendi kazanmad zenginliine gvenen, bu gvenle maran, hibir eyi kazanmad iin hibir eyi kaybetmekten korkmayan kstah ve kibirli bir adamn hercai serseriliinin hayali karsnda eziliyor, karsnn gznde deersizleiyordu. Aydan bunun, bu duygularnn hakszlk olduunu biliyordu ama aklnn bu hakszl fark edip bundan utanmas, duygularn hi deitirmiyordu. Duygular kaln duvarl bir kalenin iinde gizlenmiti sanki, hibir dnce, hibir bilgi, akln yol gsterdii hibir fikir bu kalenin duvarlarn ap o duygulara ulaamyor, onlar deitiremiyordu. Duygularyla dnceleri iini sarsan sanclarla birbirlerinden kopuyorlard, duygular dncelerinin denetiminden km gibi gzkyor, bu kopu onu korkutuyordu. Dayanamayp, yalvarr gibi, "Halk..." dedi. Halk, susup karsna bakt ama sesindeki o tuhaf yalvar fark etmemiti. Efendim canm... Bu kadar nemli mi bunlar? 56 Bahekimlii nemsiz mi buluyorsun? Geleceimizi gvence altna alacaz... Az ey mi bu? Aydan ban nne eip atalyla oynarken mrldanr gibi, "Bilmem ki," dedi. Sen muhteem bir doktorsun, olaanst bir yetenein var, kurtardn hayatlar dnsene; senden baka hi kimsenin kurtaramayaca hastalar, senin ellerinden baka hibir eyin beceremeyecei o ameliyatlar dnsene... Ben seni byle seviyorum... Bahekim olma demiyorum, ama brak, bu kadar stne dme, olursa olur olmazsa olmaz... Halk birden ellerini masann stnden Aydan'a doru uzatt. Bak, dedi, bu eller bir gn titredi mi, bizim iin gelecek diye bir ey kalmaz... Sen benim her sabah bu ellere nasl korkuyla baktm biliyor musun, bir sabah uyandmda ellerimin titrediini greceim... O zaman ben ne olacam
Aydan, siz ne olacaksnz... Btn hayatn byle bir korkunun stne kurabilir misin? Bunun ne olduunu sen bilmiyorsun tabii, hi kimse bilmez, o ameliyathaneye girmeyen bunu anlamaz... Aydan, kocasnn yzne baktnda o zamana kadar hi grmedii bir eyi, duygularn saklamayan bir erkei grd; kederli bir ocuk gibi bakyordu. Bunca yldr kocasn hi tanmadn, duygular olmadn sand bir erkein iinde hi kimseye gstermedii bir eyler tadn fark etti. Yetenek diyorsun, yoruldum Aydan ben o yetenei tamaktan... Bir gn kaybedebileceini dndn bir yetenek, gn geliyor ar bir yke dnyor... Aydan, biraz nce aka hissettii btn duygularyla dncelerin birdenbire alkantlarla birbir57 lerine kartn, hepsinin garip bir sisin ardnda belirsizletiini, btn ruhunu kocasnn o kederli baklaryla hznl sesinin kapladn hissetti. Hibir duyguyu, hibir ses deiimini, bak fark etmeyen, duygular kmseyen o aldrmaz erkek, insanlarn hayatlarna hkmeden o dokunulmaz tanr, yaklaan bir kasrgay, bir dn, bir sel felaketini hisseden bir hayvan gibi, yalnzca derinlere saklanm igdleriyle sanki bir eyler olduunu anlayp, birden korkularn, duygularn, insani zaaflarn ortaya koyup, bunlar karsyla paylamt. ok uzun zamandan beri bu ilk kez oluyordu. Bir mucizeyi izler gibi sevinle ve aknlkla bakyordu kocasna. Halk, duygularn ardna zenle saklad o kaln perdeyi kaldrm, iinde gizli olanlar karsyla paylamaya raz olmu, korkularn, tedirginliklerini, zaaflarn ona gstermiti. Aklla yryen ilikilerine birden duygular girmi, duygularn scakl, aralarnda hep hissedilen mesafeli soukluunu eritmi, onlar birbirine daha da yaklatrmt. Btn skntlarn, kk kzgnlklarn, rahatszlklarn birden unuttu. Kendisini kocasna ok yakn hissediyordu o anda, ondan baka hi kimseyi dnmeyecek, hi kimseyi istemeyecek kadar yaknd ona. Halk'un kimseye sylemeden tek bana tad gelecekle ilgili tedirginliini, korkuyla arlam zaaflarn, ilerinde sakladklar korkular aklayan erkeklerin yznde beliren o ocuksu hznn grmek, iini efkatle kabartmt. Ho kokulu, yumuak ve kaln bulutlarla sarnm gibiydi ii. Biraz nce duyduu skntdan, baka bir adamla konumak iin koarak gitme arzusundan dolay imdi kendini kt hissediyor, duygularndan utan58 yordu. O anda, bir baka adamn hayaline bile hayatnda yer olmadn sanyor, biraz nce Cem'i zlemi olmasna inanamyor, byle bir duyguyu kendisinin uydurduunu, bunun gerek olmadn dnyordu. O srada yle yakc bir pimanlk ve sululuk duyuyordu ki, Cem'in evine gitmemi, onunla o konumalar yapmam, onu zlememi olmak iin vermeyecei bir ey yoktu. Halk'a bakt, ellerini masann stne koymutu, yznde hl biraz nceki kederli ifade vard, bu keder Aydan'a olduundan da byk grnyor, onu sanki iine ekiyordu. Alamaya balad. Alamak, hepsi de iddetli bir ekilde hissedilen birok duyguya, bu duygularn gcyle sarslan bedeninin verdii bir tepki gibiydi. Halk yanna gelip salarna dokundu, genizden gelen dolu bir sesle, "Alama!" dedi. Sesinde, stnde biriken karlarn arlna dayanamayp k-rlacakm gibi duran dallar hatrlatan bir ton vard; biraz daha konuursa sanki o da alayacakt. Aydan kalkp sarld kocasna, ban Halk'un boynuna gmp, o ok sevdii, alkn olduu kokusunu iine ekerek alad, gzlerini kapam, bedenini kvrck ynden yumuak bir kuma gibi kocasnn bedenine yaslamt. zlediini bile bilmeden zledii bir yaknl, scakl, duygu zenginliini yaamann mutluluuna brakmt kendini. Neden aladn birisi sorsayd herhalde ak bir cevap veremezdi, tam olarak bilmiyordu, 'birok eyden' derdi byk bir olaslkla, gerekten de birok eyden alyordu. Kocasyla mutluluklar yaamt ama o anda yaadna benzer, deiik duygulardan beslenen gr bir su gibi akan byle derin bir 59 mutluluu hi yaamamt. Kendine geldiinde, kollarn kocasnn beline dolayp ona iyice yaptn ama Halk'un, yatak odas dnda ona her dokunuunda beliren tutuk acemilikle kendisini yalnzca omuzlanndan tutup, bedenini belli belirsiz geri ektiini fark etti. Onun bu haline, kvraklk yoksunluuna genellikle sinirlenirdi ama o anda kocasnn bu hali bile onda efkat uyandrd.
Ben bir kahve yapaym, sen otur, dedi. O gece ikisi de her zamankinden daha deiik davranyorlard. Aydan genellikle mutfaa girmeyi, kendi deyimiyle 'domestik' iler yapmay sevmez, yapmak zorunda kalrsa da bunu sklarak yapard ama o gece kocasna kahve yapmay istemi, tam da annesinin babasna sylediini hatrlad kelimeler ve neredeyse ayn ses tonuyla 'ben bir kahve yapaym' demiti. Mutfakta kahve iin su kaynatrken bir yandan da dnyordu. Halk'un kendisiyle duygularm paylamasn bu kadar istediini, buna bu kadar ok sevineceini, onun o mahzun halinden bylesine etkileneceini daha nceden tahmin bile edemezdi. Duyduu efkati anlyordu, bu ok anlalabilir bir duyguydu, hep gl, sert, yaralanmaz gibi grnmeye abalayan erkeklerin birden hayatlarnn nnde tuttuklar kalkan braktklarnda ortaya kan yorgun ve mahzun yz, btn kadnlarda ayn acmay ve efkati uyandrabilirdi. Anlayamad, kocasnn duygularn kendisine gstermesinin onda yaratt artc sevinti. Kahveleri ieri gtrdnde Halk'un, ok sevdii tuhaf, ar, siyah beyaz sve filmlerinden birini videoya koyduunu, seyretmek iin kendisini 60 beklediini grd. O filmlerin her birini en azndan yedi-sekiz kere seyretmilerdi. Onlar seyrederken sk sk 'aslnda iyi bir kameraman olmak isterdim' diyen Halk, bylenmi gibi ekrana bakar, bazen Aydan'a, "Bak bak!" derdi, "Adam hangi adan ekmi, mthi deil mi bulduu a." Aydan, en hafif deyimiyle, bu filmlerden nefret ederdi ama Halk'la birlikte film seyretmeyip ieri gittiinde aralannda ismi konmayan bir gerginlik ve soukluk olur, sonunda bambaka bir nedenden kavga kard. Aydan bu gerginlii yaamamak iin televizyonun karsna oturur ama kocasnn bu sessiz zorbalna iten ie fkelenirdi. Kendisinin bu zorbala ba emesini de kadnca bir gszlk olarak grdnden fkesi daha da artard. Ama o gece sinirlenmedi. Gidip Halk'un yanna oturdu, ayaklarn altna toplayp, kocasnn elini tutarak ona sokuldu. Sessizce filmi seyrederlerken Halk birdenbire konutu: Aydan, sen istemiyorsan ben bahekimlikten vazgeerim... ok samimi sylyorum... Ben yalnzca kendim iin istemiyorum bunu, sizin iin istiyorum asl... Seni zecekse ben de vazgeerim.. O kadar da nemli deil. Belki Halk syledii kadar kolay vazgeemeyecekti bahekim olma fikrinden ama Aydan iin bunu sylemesi bile yeterdi, hakszlk etmi olduunu dnd bir kez daha. Yok, dedi, sen bana bakma, bazen samalyorum... Bence ok iyi bir bahekim olursun. Halk birden yerinde hafife dikildi. Bak, dedi, bak nasl tepeden ekmi oday, gryor musun... Mthi deil mi? Nasl dnyor61 lar acaba bu sahneyi byle ekmeyi... Aydan, ekrana bakt ama kocasnn grd mthi eyi gremedi, o bir odada oturan sessiz insan gryordu yalnzca. Bir kahve daha ier misin, dedi. kinci kahveyi imediler. Aydan elini Halk'un bacana koydu. Karlarnn sradan dokunularnda bir heyecan bulmay brakm kocalar gibi nce dizinin biraz stnde duran ele aldrmad Halk, ancak elin, basksn hafife hissettirerek kmldamaya baladn fark edince dnp bakt. Aydan, onun 'bir dakika, filme bakyorum' demesini bekledi ama Halk glmsedi, "Ne o?" dedi. Aydan ikisinin de iyi tand bir biimde, kadnlarn kocalaryla ya da sevgilileriyle sevimek istediklerinde yzlerinde beliren o utangalkla ahlakszln birbirine kart glmseyile glmsedi, sonra gzlerini yatak odasna giden koridora evirdi. Halk birden elindeki aletin dmesine basp televizyonu kapatarak ayaa kalkt. Aydan, sanki kocasn kkrtan kendisi deilmi gibi yerinden kmldamadan alayc bir ekilde glmsedi. Ne o, niye kalktn, sen film seyretmiyor muydun? Halk, Aydan'n elinden tutup ekerek kaldrd. Hadi brak imdi, ieri gidelim. Birbirlerine sarlarak gittiler yatak odasna. Dmdz, oyunsuz, konumasz ama gl ve arzulu bir sevime yaadlar, hatta her zamankinden daha istekli olduklarn dnd daha sonra Aydan. Birok alkanlklarn unuttuklar o gece Aydan kocasna sevgiyle sarlp kendini mutlu bir halde uykuya brakarak,
uykunun hayatn gereklerini silip 62 kendi ryalarn yaratt o sihirli eikten gemek zereyken, derin ve hafif bir sz gibi bir kzgnln btn duygularn altnda kmldadn hissetti. Uykuyla uyanklk arasndaki o belirsiz ve ksa aralkta, hi tanmadklar bir erkein ilikilerini deitirdiini, Halk'un duygularn aklamasna, kendisinin alamasna o erkein neden olduunu dnerek hem Halk'a, hem kendisine, hem de hayatlarna kendi glgesini sokarak onlar deitiren Cem'e kzdn fark etti. Bu ok belirgin bir duygu deildi ama hissediliyor, ilerde daha byyebileceine dair iaretler veriyordu. Belki de uykunun yaratt o dalgn uyumann etkisiyle, kzd iki erkein de olup bitenlerin hi farknda olmadklarm, her eyi bilenin yalnzca kendisi olduunu dnemedi. 63 V Ertesi sabah kalktnda, baz evlerde baz sabahlar rastlanlan, kokulardan, seslerden, sessizliklerden, uygun kvamda bir sdan oluan, tarifi yaplamayan ama sezilen o huzur havasn hissetti. Yumuak, eski, rahat bir elbise gibi insan saran, bir sevgiliden ok bir annenin koynu gibi scak ve gven veren bir duyguydu bu. Mutluluk deilse de, mutlulua giden yolda, insann durup oyalanmaktan zevk alaca, bir gn varlacak mutluluk diyarnn hayalini kuraca bir mola yeri gibiydi. Hatta insan yeniden yollara dp, mutlulua doru birok etin maceradan geeceine, mrn bu durakta, bu dingin ve gvenli iklimde geirmeyi yeleyebilirdi. O cumartesi sabah, kocasyla kznn mutfaktan gelen seslerini dinleyerek giyinirken, kalmas gereken yerin buras olduunu, baka maceralara, yolculuklara heves etmenin anlamsz olacan dnmt. Mutluluun o olaanst kvamn, iinde efkatten heyecana kadar her duygunun bulunduu o inanlmaz tadn bilmeyen biri, bu hissedilenin mutluluk olduuna bile inanabilirdi. Aydan da 64 buna inanyordu o srada, huzur ona mutluluk gibi geliyordu. Btn o huzura, kendisini saran yumuack mutluluk duygusuna karn dncelerinin arkasnda kprdanp duran Cem'in hayalinden ve onunla yapt konumann hazzn arada bir hatrlamasndan duyduu tedirginlikten ya da gergin geen son bir-iki gnden sonra ailesine snma isteinin glenmesinden, Selin'i o hafta sonu annesine brakmamaya, hep birlikte ormana gitmeye karar vermiti. Belki de ailesini de iine alan bir deiiklik yaamak istiyordu. Orman onlar bir masal gibi karlamt. Bahar aydnl aalarn arasndaki kuytuluklara ulaabilmek iin kaln dallarla eitli oyunlara giriiyor, dallardan kurtulabilen k stunlar glgeli topraa vurarak, iinde eit eit bcein uutuu k glckleri oluturuyordu. Eflatun, sar, krmz, mor kriekleri eitli biimleri ve birbirine benzemeyen kokularyla k glge oyunlarnn arasnda masum bir sknetle duruyorlar, sanki arada bir glgelerden kurtulmu bir k damlacnn kendi stlerine dp renklerini biraz daha parlatmasn bekliyorlard. Selin, canlanp comu bu muhteem ormann sevinli bir paras gibi, zaman zaman karsna kan k glcklerinin stnden atlayarak aalarn arasndaki patikada kouyor, bazen durup annesiyle babas geliyorlar m diye arkasna bakyordu. Aydan, kocasnn koluna girip, btn bedeniyle ona yaslanm hem yryor hem de tuhaf bir gururla kznn komasn izliyordu. Orman sessizdi. Arada bir yanlarndan, baka bir lemden aniden oraya dm gibi parlak renkli eofmanlar giymi iftler 65/5 byk bir ciddiyetle hzl hzl yryerek geiyordu. Halk, karsna Selin'i gstererek, "Ne kadar gzel, deil mi," dedi, sonra da bir sr verir gibi, "onu biz ikimiz yaptk," diye ekledi. Bunu sk sk sylemekten holanr, sanki aralarnda kopmaya-cak bir ba olduunu hem kendisine hem karsna hatrlatmaktan gvenli bir zevk duyard. Sonra glmseyerek Aydan'n kulana doru ban edi: Bu akam yorulup erken uyur deil mi? Aydan, Halk'un kolunu skt. Merak etme, ben onu uyuturum erkenden, zaten hali kalmaz... Bu minicik konuma bile onlan eski gnlerine, genliklerine tamt; kendilerini gl, salkl, her trl sorunun stesinden gelmeye hazr hissediyorlard. Hayat, aalardan, ieklerden, yapraklardan, usul rzgrlardan, serin
glgeliklerden, kl lklklardan, mutlu sessizliklerden ve fsltl krtrmalardan olumu gzel kokulu kocaman bir buket gibi gzkyordu onlara o ormann iinde. Hi acele etmeden, neredeyse attklar her admn tadn kararak yryorlard. Bir akam nce hissettikleri, imdi bu ormann iinde, Aydan'a yllarca nceymi gibi geliyor, o duygular yaam olduuna aryordu. O yryte bahekimlikten hi sz etmediler. Garip bir sezgiyle o konudan uzak duruyorlard. Arkadalaryla, aileleriyle ilgili kk dedikodular yaparak, kendilerini en yaknlarndan bile ayrp, bu konumalarla birbirlerine balyorlard. Onlarn o kiilik ailesinin dnda kalan herkes, onlar iin sevgiyle andklar yabanclard o srada. Selin'in erken uyumasyla ilgili akalar yaptlar. 66 Bir ara Halk durup karsna bakt. Yoruldun mu? Bunu ylesine bir efkatle sormutu ki, Aydan, Selin'e yle bir bakp onun baka eylerle ilgilendiini grnce, hzla uzanp kocasn dudaklarndan hafife pt. Biraz canm... ok deil, daha yryebilirim. Yok, hadi dnelim. Selin'e seslenip dndler. Ormandan ktklarnda, Aydan o ferahlatc serin sknetin ruhuna ilemi olduunu hissediyordu, ii kprtsz bir dinginlikle kaplanmt, biraz flenirse byyecek kk bir atee benzer bir nee de hissediyordu, o neeyi biraz daha canlandrabil-mek iin uramas gerektii duygusuna kaplarak olduundan da cokulu bir sesle konuuyordu: Hadi gidip yemek yiyelim, ok acktm. Yemekte, Aydan, daha nce sakatlanm bir yerini ters bir hareketle irkilttiinde hissedilene benzer ksa, ani, ama iddetli bir sarsntyla Cem'in 'zeytinlerden' deyiini hatrlad. Bunu hatrlatacak hibir ey yoktu grnrde. Yzne bir scaklk bastn, kzardn hissetti, ama kocasyla kz bunu fark etmedi. Cem'in grnts de, belirdii gibi hzla kayboldu. Grntnn yerinde szlayan bir korku kald. Eve dndklerinde hava kararm, Selin de iyice yorulmutu. Aydan onu odasna gtrp yatrd. Salona geri geldiinde Halk klan yakmt. Salon biraz lo ve i skc grnd Aydan'a. Kendisini artan sinirli bir sesle, "Asana lambalar," dedi, "buras karanlk, insann stne basyor." Halk karsna biraz ararak bakt. Btn lambalar yanyor canm, hepsini atm zaten. 67 "yle mi!" dedi Aydan hafife utanarak, ev ona daralm, kararm, bunaltc bir yer gibi gzkyordu, nedense sabahki huzuru ve neesi yoktu, ev geceleyin sabah gzkt gibi gzkmyordu. Ayn evin kendisine sabahlar baka, akamlan baka gzktn daha sonralar iyice renecek, geceleri kaygyla bekleyecek, sabaha hep yeni beklentilerle kalkacakt. Daha nce de hi yle hissetmi miydi, bunu hatrlamyordu ama, o gn sanki evliliklerinden beri ilk kez, geceleyin o eve bir kez girdikten sonra bir daha kamayacan fark etti. Bir yere gidecei yoktu ama gidecek olsa da gidemeyeceini grmek, bu gerekle aniden yz yze gelmek, evi, onun iin skntl bir kapana evirmiti. Kendi evinde kendini bir tr tutsak gibi hissediyordu, her zaman snd, kendisine ait grd, zledii o ev, imdi yabanc ve dman gzkyordu gzne. Btn duygularyla dncelerinin iine dzenli bir ekilde istif edildiini sand ruhunda bir ey yerinden oynam, o oynayan ey her ne ise, btn grntleri, btn alglamalar deitirmeye balamt. Son bir-iki gndr alkn olmad bir biimde hrpalanan ruhunda belirmeye balayan krlganlktan doan bu kk duygusal sanclar, o hafta sonu ara ara nbetler halinde gelmesine karn kocasnn ve kznn allm sevgisiyle saalm, evdeki aile hayatnn skneti sanki son gnlerin btn tuhaflklarn, allmadk skntlarn, beklenmedik gerginliklerini ykam, iini temizlemiti. Aydan, haftaya, dirilemi, genlemi, glenmi, nee ve enerji dolu balayp, ilerine arzuyla, neredeyse tutkuyla sarld. Yardmclaryla akala68 ti, onlara takld. Halinde, ok fazla deil ama evresindekilerin dikkatini ekecek kadar bir deiiklik vard, sanki her zamankinden daha neeliydi.
Hasan'm le yemeini birlikte yeme nerisini hi dnmeden kabul etti; o gnlerde ok gzde olan lokantaya gitmeyi kendisi istedi, en pahal yemekleri smarlad ve Hasan'm akalarna yemek boyunca ok gld. ki imemelerine ramen neesinde sarholuu andran ve karsndakini hem elendirip hem kukulandran belirsiz bir kayganlk vard. Birden o nee kayboluverecekmi, yerini gzyalarna brakacakm kaygs uyandryordu Ha-san'da ama Aydan'n neesinde yemek boyunca hi eksilme olmad. Yemekte, aka hibir ey sylemeden ama flrt ettiini de hi saklamadan, cilveli bir sesle konumutu. ok uzun zamandr Aydan'n, btn yaknlna ramen, kadns bir kvraklkla aralarna mesafe koyduunu, bu tr flrtms konumalardan kandm bilen Hasan armt. Bir ara Aydan, Yaz geldi, dedi. Evet, havalar aniden snd. nsann iinde bir eyler uuuyor byle havalarda... Sen byle hissetmiyor musun hi? Erkeklerin, gizli gizli sevdikleri kadnlarn neesinden ve yeni bir elence aradklarnn iaretlerini tayan fettan seslerinden ellerinde olmadan yaralandklarnda hissettikleri keder, Hasan'm yznde yorgun bir glge gibi yle bir dolap geti. Benim iim umaktan yoruldu, artk konacak bir yer aryor. Aydan, Hasan'm yznden sesine yansyan ke69 deri grmezlie gelip, gene hafif ve elenceli sesiyle konumaya devam etti ama sorusunda bir kkrtclk vard: Nereye konacak peki? Hasan, Aydan'n yzne baktktan sonra glmsedi. Mmknse dz bir yere... Aydan yle bir kahkaha att ki neredeyse btn lokanta dnp bakt, utanp ban nne edi ama glmeye devam ediyordu. Hem yant ona ok komik gelmiti, hem de Cem'le karlatktan sonra balayan zekice konumalarla ssl oyunlar oynama isteini Cem kadar korkutmayan biriyle yattrabileceini grdne sevinmiti. Cem ona bir kadn olduunu hatrlatmt ama daha nemli olan, ona zeki bir kadn olduunu hatrlatmasyd, zekyla kadnln birbirlerini besleyerek byk heyecanlar yaratabileceini Aydan'a hissettirmiti. Sanki yllardr kendisini seyrettii, paralara blnm krk ve eski bir aynann her parasna birbirinden kopuk ve epeyce silik bir halde yansyan grnts yeniden btnleip parlaklam, dmdz ve yeni bir aynada zeksn, diiliini, oyunculuunu, ekiciliini, etkileyiciliini bir arada grmt. Kendisinden bylenmiti. Cem'le konuurken hissettiklerini yeniden yaamak, o grnty yeniden seyretmek istiyordu aslnda. O gnlerde arad, peinden kotuu, yakalamaya urat ey o kendi grntsnn bysyd. Ama btn bunlar sadece 'ayna' olarak kalabilecek, onun grntsn btnletirirken hayatn paralamayacak, etkisi ve gc denenmi tehlikesiz biriyle yapmak istiyordu. Cem'in her an 'ayna'dan baka bir eye dnebileceini hissediyordu nk. 70 Hasan'n cevab onu ylesine umutlandrmt ki, durmas gereken yerde duramad, cinsel armlarla dolu, kkrtcl apak soruyu da sordu: Engebeli bir yere konamyor mu? Hasan birden mahzunlat: Ben yle yerlerde tutunamayp, kayyorum biliyorsun... Daha sk tutunmaksn yleyse. Hasan itiraz eder gibi ban sallad: Biliyor musun, yle yerlere ne kadar sk tu-tunursan o kadar ok kayyorsun. Aydan dayanamayp cevab kendisi iin ok nemli bir hale gelen o soruyu da sordu: Biz tam olarak neden sz ediyoruz? Bilmiyorum... Bir arap ielim mi? Yok, imeyelim... e dneceiz... Ooo, baksana ok ge olmu, hadi kalkalm. O hafta boyunca Aydan srarndan, inadndan hi vazgemeden ayn oyunu oynad Hasanla. Kendisine ynelik bu youn ilginin, imal konumalarn aslnda bir oyun isteinden kaynaklandn anlamayan Hasan, Aydan'n yeniden kendisine ilgi duyduuna inanmt. Zaman zaman zekice konumalarla Aydan' umutlandrp sevindirse de, iindeki sabrszl yenemiyor, oyunu brakp somut konulara dnyor, duygularn aklamaya kalkyor, bu duygularna bir karlk istiyor, yeniden birlikte olmak iin srar ediyor, Aydan' tahmin edemeyecei kadar skp bazen de fkelendiriyordu. O elenceli konumalarn arasnda ortaya kan fke patlamalarna da bir anlam veremiyor, bunu
bir akn gelgitlerine balyordu. O haftann sonunda Aydan oyundan vazgemeye karar verdi, tehlikesiz biriyle tehlikeli oyunlar oy71 nanamayacam byk bir i skntsyla kabul etmek zorunda kald. Oyun iin bir bakasn aramaya da kalkmad, bulaca ya gene tehlikeli ya da onu bunaltacak biri olacakt. Halk'un hastane toplantsna, Selin'in de baleye gittii cuma gn i knda, son bir umutla Ha-san'n iki davetini kabul etti ama daha ilk kadehin ortasnda Hasan 'birlikte Ankara'ya gitme' konusunu yeniden anca hzla ikisini bitirip, "Benim gitmem lazm, bizimkiler gelmitir, ge kalacam," diyerek kalkt. Eve nasl geldiini hatrlamyordu. Buna karlk, apartmann nnde arabadan indiinde, kendi evinin penceresine, orada bir k grmek iin nasl umutla baktn btn olaylardan sonra bile hi unutmad. Ik grmeyi gerekten ok istemiti. Yapmaya karar verdii eyi kendisinin nleyemeyeceini anlam, bunu nleyecek birilerinin kmasn dilemiti. Cep telefonunun almasn, Halk'un ya da Selin'in keden k vermesini, bir komunun yolunu kesip onu lafa tutmasn ummu, hatta apartman kapsnn nnde oyalanmt. Ama hibir ey olmamt. Evin karanlk yalnzl, bo sessizlii bir anda ruhunu kaplam gibiydi, sanki baka bir ey iin deil de sadece ruhunu sktran o karanlk boluktan kurtulmak istediinden, hi kullanmad halde ezberledii telefon numarasn aceleyle evirmiti. Biraz nceki duygularnn tam aksine imdi Halk'un gelmesinden, bir tandnn yoluna kmasndan, telefona karlk verilmemesinden delice korkuyordu. Artk ona engel olabilecek hi kimseye tahamml yoktu. Telefon alr almaz derin bir ekilde iini ekip hzla konutu: 72 Evde misin? Ald derin soluk ve sesindeki telal sabrszlk hem kendisine hem de o sesi dinleyene Aydan'in ne istediini anlatmaya yetmiti aslnda. Evdeyim, demiti Cem, vaktin varsa gelsene. Bazen ksack bir cmle bile ok etkili olabiliyor, diye hatrlamt Aydan daha sonralan bu ksa cmleyi. Cem'in, karsndaki sesin sahibini tanmak iin bir an bile oyalanmamas, sanki uzun bir konumann ortasndaymlar gibi sesini duyar duymaz hi duraksamadan hemen karlk vermesi, Ay-dan'a, onun da kendisini nemsediini, sesini unutmadn dndrtmt. Bir de, gelmek iin telefon ettii ok ak olmasna ramen Cem'in 'vaktin varsa gelsene' diyerek onu davet etmesini, onu, gelmek isteyen bir kadn durumundan kurtarmasn ve isterse oraya gitmekten vazgemesi iin bir ans daha vermesini ok zarif ve gvenilir bulmutu. Cem kapy gene o aldrmaz klyla amt. Byle giyinik karladm iin zr dilerim... Seni artmadm ya... Sen benim tahminimden daha sk giyiniyorsun galiba... Senin tahmininden daha sk soyunduum-dandr herhalde... Ne zaman soyunsam sonra giyinmek zorunda kalyorum... Aydan salona girip hemen ceketini karmt. Bugn de hava gerekten ok scak. stersen pencereyi aaym. Yok yok, byle iyi... Ne iersin? abuk hazrlanacak bir ey... Varsa viski ierim... Sadece buz koy, yeter. ok gergindi ve bir an bile yalnz kalmaya ta73 hamml edemeyeceini hissediyor, Cem'in sesini duymak, bu sesle oyalanmak, oraya niye geldiini kendine unutturmak istiyordu. Piman olmann s-nrndayd, gece yars mayn tarlasn gemeye hazrlanan bir kaak gibi kendisini rkten ilk harekette geri dnp kamaya hazrd. Nedenini anlayamad bir biimde hem Cem'e hem kendine kzyordu. Cem sakin hareketlerle ikisini getirip verdi, halinde Aydan'a iyi gelen, onu yattran bir dinginlik vard. Aydan, konutuunda kendi sesinin ne kadar kzgn olduunu duyup ard: Sen kendi vcuduna baylyorsun deil mi? Cem, 'bu da nereden kt' gibi bakmad Aydan'-
in yzne, sanki byle konumas normalmi gibi cevap verdi: Bakalarnn vcutlarna bayldm kadar deil... Nasl vcutlara baylyorsun? Aydan, ok fazla acele ettiini, sabrszlandn hissediyor ama kendini durduramyordu, buraya geldikten sonra artk ne olacaksa abuk olsun istiyordu. Bir kere karar verdikten sonra o kararnn hemen uygulanmasn isterdi. Cem, Aydan' batan aaya, hi acele etmeden szd, sonra ban kaldrp Aydan'n yzne, alayclkla arzu karm bir glmsemeyle bakt. Tarif mi etmemi istiyorsun? Tarif edebilecek misin? Tarifi o kadar kark deil. Peki nasl vcutlardan holanyorsun? Tarifi bu kadar kolaysa ben niye ayn soruyu ikinci kez sormak zorunda kalyorum? 74 Seninki gibi vcutlardan... Sen benim vcudumu nereden biliyorsun? Havuzda grdm ya... Sesleri karncalanmaya balamt, ikisinin sesinde de bir ba dnmesi hissediliyordu. Aydan syleyecei cmlenin geri dnlmez bir yolun kapsn aacan bile bile, stelik de kelimelerin stne basa basa syledi: Ha, bir ksmn... Aydan, Cem'in, 'hepsini grmek isterdim' demesini ya da buna benzer bir cmle sylemesini bekliyordu ama Cem sadece, "Grdm kadar ok gzeldi," dedikten sonra beklenmedik ekilde konuyu deitirdi: Neydi bu ocuk bahesi meselesi... Bir trl tam olarak konuamadk. Aydan, utantan ve nefretten kpkrmz kesildiini hissetti, btn bedeni yanyor, oradan yok olmak, 'Hoa kal!' bile demeden gitmek ve bir daha bu adam hayat boyunca grmemek istiyordu. O btn kaplar am, bunu da hi gizlemeden yapm ama bu kendini beenmi adam ban evirip gemiti. nndeki ikiyi bir dikite bitirdi. Cem'in yznden bir an, honutluk dolu bir glmseme geti, bir balinay zpknlayan bir avc gibi bu aldrmaz haliyle zpkn daha derine soktuunu biliyordu. Bu andan sonra bir daha bu kadnn aklndan kmayacan, yle ya da byle, bu kadnn mutlaka kendisiyle olacan ve sadece bedenini deil, ruhunu da kendisine vereceini biliyordu. O gn orada Aydan'la seviseydi, bu Aydan iin bir seferlik bir macera olarak kalabilir, duyduu heyecandan doymu ve korkmu olarak kaabilirdi ama bundan sonra bu kadar kolay kamas mmkn deildi. 75 Kendi kendine kadnlarn sadece bedenini istediini sylyor ama bir kadnla karlatnda agzl bir oburlukla sadece kadnn bedeniyle yetine-miyor, onun ruhunu da ele geirmeyi arzuluyordu. Bu konuda biraz kadnlara benziyordu, sadece beden yetmiyordu ona, karsndakinin her eyini istiyordu, stelik bunu niye istediini de bilmiyordu, nk karlnda kendisi sadece bedenini verecek ve kendisine verilen ruhla ilgilenmeyecekti. Bakalarnn ruhunu, o ruhlarn deerini bildii iin deil, onlar alabileceini grmek iin istiyordu sadece. Aydan o gn oradan hayal krklyla, pimanlkla, fkeyle, utanla ayrld. i karmakark olmutu ama btn bunlara ramen, kendisine aka itiraf etmese de bu adamn penelerini ruhuna geirdiini, kolay kolay aklndan kmayacam hissediyordu. Aslnda o gn oraya biraz da kadnlara zg o ocuksu merakla, 'nasl olacak acaba' diye gelmiti; imdi o merak biim deitirmi, 'bu adam nasl oluyor da byle davranyor' haline dnmt. Bu adamn neye gvenerek bylesine mark ve kstah davranabildiini merak ediyordu. O anda en ok istedii ey, bu adamn gururunun krldn, karsnda yalvardn grmekti, bunu grmedike ii rahat etmeyecekti. Bu kadar basit ve sradan bir duygunun bylesine yakc olabileceine de ayordu bir yandan. Cem, Aydan'n byle hissettiini daha nceki deneyimleriyle biliyordu. At yarann derine ilediinin de, bundan duyduu memnuniyetin hastalkl bir duygu olduunun da farkndayd. Ama gene de kendinden honut bir ekilde glmsyordu. 76 VI Rastlantlar, eer onlarn size getirdiklerini yaamaya hazrsanz, hayatnz sizin bilinli planlarnzdan daha abuk deitirebilir bazen, diye dnmt daha sonralar Aydan. Hatta, hayatn kimi zaman insanlarn geleceine
insanlarn yerine karar verdiine de inanmt. Bunu Cem'e de sylemiti, ama Cem o kkrtc glmsemesiyle, "O rastlantlarn ounu insanlar kendileri hazrlar," diyerek, her eyi bir kukuya evirmekteki olaanst becerisiyle Aydan'n, btn hayatn deitiren o karlamann bir rastlant olup olmadndan kukulanmasna yol amt. Kendi zel tarihine 'korkun bir ykm' olarak kaydolan o akamstnden sonra ok huzursuz ve sinirli gnler geirmi, baz geceler fkeden ve utantan yanarak uyanp salonda sigara stne sigara ierek Cem'in niye yle davrandn anlamaya almt. Ne kadar dnrse dnsn o adamn ne yaptn, ne yapmak istediini anlayamyordu. Btn olaylar, ilk karlamalarn, havuzu, daha sonraki konumalarn aklndan geiriyor, ama 77 Cem'in son karlamalarndaki davranlarn ve isteksizliini anlamasna yardmc olacak bir ipucu bulamyordu. Reddedilmek, zihnine kenarlar trtll demir bir kanca gibi saplanm, onu karmak iin uratka da yara derinlemiti. Hatta bir ara gidip Cem'le konumay, niye byle davrandn sormay bile aklndan geirmiti ama bunun kendisini daha da zor bir duruma dreceini sezerek vazgemiti. Ne dnrse dnsn, dnceleri, zihnindeki yarann oluturduu o tuhaf utan havuzuna akyor, yz aniden kzarveriyor, o srada aklnda olan dnceleri yitiriyordu. Reddedilmenin utanc zihninde bydke br duygularyla dncelerinde de bir danklk ortaya kyordu. Btn alkanlklar, beklentileri, i disiplini bu dankla bakaldryor, iinde onu yoran bir karmaa dolap duruyordu, ok iyi bildii, tand, varlndan honut olduu kimlii, bu yeni ve dank zihinli kadnla dvr gibiydi. Birka gn byle yaadktan sonra iradesinin btn gcn toplayp son bir abayla kendini ie verdi. Sabahn krnde ie gidiyor, neredeyse gece yarlarna kadar deliler gibi alyordu; zihninin dzeni bozulduundan onu dzeltmek iin gsterdii her aba da kanlmaz olarak abartl bir biimde ortaya kyordu. Genellikle ok alkan biri olarak tannmasna ramen son zamanlardaki temposu, herkesin dikkatini ekmeye balam, zellikle de onun rakibi durumunda olan genel mdr yardmclarnn huzur-suzlanmasna yol amt. Birbirlerini byk bir dikkatle izlerlerdi. Afrika savanlarndaki, sularn ekildii, nehirlerin kuruduu, bir damla suyun ve yi78 yecek bir lokma etin bulunmasnn zor olduu kuraklk dnemlerinde, o bir lokma et ve bir damla su iin birbirlerini paralayan vahi hayvanlar gibiydiler, dierlerinden bir lokma daha fazla itibar, bir lokma daha fazla ykselme imkn, bir lokma daha fazla prim iin birbirlerini src akalarla, kurduklar gizli ittifaklarla, toplantlarda hi fark etmiyormu gibi sorduklar sorularla, dedikodularla, entrikalarla paralarlard. Bir vahi hayvan iin dnyann yaad savandan ibaret olmas gibi onlar iin de dnya neredeyse altklar iyerinden ibaretti. O dnyay etkilemeyecek hibir eyle pek ilgilenmezler, statlerine ve 'imajlarna' bir yarar olmayacaksa pek kitap okumazlar, kendi geleceklerim etkilemedii srece politikaya pek nem vermezlerdi, ama o dnyadaki en kk kprtlar, farkllklar, deiimleri sanki yeryz sallanyormu gibi hemen hissederlerdi. Aydan da bu garip ve kapal dnyann insanyd ve brlerindeki vahi hayvan igdlerinin tpks onda da vard. O da neredeyse btn zeksn, bilgisini, gcn, sezgisini bu dnyay alglamak ve orada baarl olabilmek iin kullanmaya almt. imdi o maarann dnda yaad ve ne olduunu kavrayamad bir sarsntdan kurtulmak iin, bildii yere, maarasna snyor ve oraya tutunabilmek iin byk bir g sarf ettii iin de brlerini rktyordu. Bir akamst, Aydan'n dndaki tek kadn genel mdr yardmcs olan Sema, onun odasnn kapsndan ban uzatm, "Bu saatte hl alyor musun?" demiti. kisi de, hem tekilerle hem de birbirleriyle yarrlard. Onlarn arasndaki rekabet erkeklerin kendi aralarndaki yarmadan daha iddetliydi. Erkekler btn saldrganlklarna ve vah79 setlerine ramen gene de allm bir eyi yaptklarm hissederken, onlar bankann ilk kadn genel mdr olmak gibi allmam bir hedefin peinde olduklarndan, birbirleriyle yarmalar da allmn dna kp, daha kyc ve saldrgan oluyordu. Erkekler, bankaya bir kadnn genel mdr olmasn engellemek iin kendi aralarnda bir ittifak oluturabilirlerdi ama bu iki kadnn byle bir ittifak yapabilmesi mmkn deildi. Erkeklerin dnyasnda baarl olmak iin erkeklerden daha vahi olmak zorundaydlar. Aydan souk ama kibar bir sesle, "ler bitmedi," demiti. - Ne o, genel mdr olmaya kesin karar verdin galiba. Yoo, genel mdr olup ne yapaym, ben bankay satn almay dnyorum.
Bunun, konumay uzatmak istemeyen birinin laf olsun diye syledii rasgele ve anlamsz bir cmle olduunu bilmesine ramen Sema ertesi gn neredeyse btn genel mdr yardmclarnn odalarna uram, onlarla birer kahve imi, hepsine de ayn hikyeyi anlatm, her seferinde de szne "Dorusu takdir etmiyor deilim," diye balamt. O Aydan bizim gibi deil, herkesin ihtiras vardr canm, bunun inkr edilecek yan yok da, onun gibi ihtiraslsn da hi grmedim, dn akam bana sylediine imkn yok inanmazsn, aklna gelmez yle bir ey syleyecei... Ne dedi bana biliyor musun, genel mdrlk bana yetmez, ben banka sahibi olmalym, dedi. Dnebiliyor musun?.. Yani genel mdrl zaten antada keklik gryor da, daha ne var diye bakmyor... Daha yakn olduklarna ise, baarl kadnlarn 80 biraz da zppelik olsun diye takndklar ama aslnda gerek ve gizli yzlerinin bir parasn da iinde barndran o felein emberinden gemi mahalle kadn tavryla, "ekerim, bu kadn orgazm olurken bile, ben genel mdr olacam, diye baryordur," demiti. Btn bu dedikodular duyan Hasan da, Ay-dan'n odasna gelip, gerek bir aabey efkatiyle, "Sen ne dedin Sema'ya?" demiti. "Btn bankay ayaa kaldrd." Bir baka zaman olsa, bu olanlar Aydan' sinirlendirir, kzdrr, mcadele isteini artrr, taraftarlarn ve ittifaklarn salamlatrmak iin kahve ziyaretleri yapmasna neden olur, kendi kibarlyla Sema'nn abartlm dedikodularnn dzeysizliini gsterme planlar yapmasna yol aar ama asla onu kederlendirmezdi. Ancak kendini yenik ve reddedilmi hissederek, kadnlndan ve zeksndan kukulanm bir halde ie snmaya alt srada bankada karlat bu tavr, br genel mdr yardmclarnn onun almas karsnda duyduklar gerginlik, kendisini sanki yeryznde sahipsiz kalm, byk bir yenilginin kenarna gelmi gibi hissetmesine yol amt. Aklna taklan o yenilginin glgesi baka her eyin stne dyor, her eyi bir yenilgi ve yalnzlk gibi gsteriyordu. Birden hayattan korku vermiti. Her ey ve herkes onu korkutuyordu. Hi almad bir biimde kama isteine kaplmt. Ertesi gn yaplacak toplantya hazrlanma bahanesiyle dosyalarn toplayp iten leden sonra kmt, eve gidip yatmak, bir zaman yorgann altna saklanmak, mmknse uyumak istiyordu. O srada tek arzusu akam olmas ve Halk'un bir an 81/6 nce eve gelmesiydi; onun yannda kaybettii gveni kazanabileceini, onun sevgisinin kendisini yeniden glendireceini dnyordu. Halk'tan baka gvenebilecei, snabilecei kimse yokmu gibi geliyordu. Hava ok scakt. Apartmann nnde skntyla arabadan inmiti. Tam ieri girerken, bir adm arkasndan bir sesin, "Naslsn?" dediini duydu. Sesi tanmt. Ensesinin rperdiini hatrlyordu. Yrmeye devam ederken, bam yarm evirip, "Teekkr ederim, iyiyim," demi, 'sen naslsn' dememiti. Cem ise bu soukluun farknda deilmi gibi davranmt. Sesinde, tavrnda, apartmann i kapsndan geerken kapy amasnda, kapdan geerken hafife dirseim tutuunda artc bir dostluk ve yaknlk hissediliyordu. Bir gn karlatklarnda Cem'in de kendisi kadar souk davranacana farkna varmadan inanm olan Aydan bu yaknlktan arm, Cem'le neredeyse her karlatnda olduu gibi geen akamst yaananlardan kukuya dm, 'Ben mi yanl anladm?' diye dnmeye balamt. Yalnzl ve ylgnl dolu dolu hissettii o anda, bu duygularn domasnn nedeni olan insann bu dosta yaknl birden iini tahmin edemeyecei kadar hafifletmiti. O ksack zaman dilimi iinde her eyin grnts inanlmaz bir sihir gibi yeniden deimi, ona nemli gzken birok ey birden nemini kaybetmi, kendine olan gvenine kavumu, yenilmilik duygusundan kurtulmu, aslnda gerek bir temeli olmayan keder yok olmutu. Cem'in sesindeki bir deiiklikle btn duygularnn bir anda deiebilmesinin tuhafln fark edememiti, iinin ferahlamasnn yaratt yorgun bir sevince 82 kaptrmt kendini. Yllardr ayn raylarn stnde gidip gelen bir tren gibi hep ayn kalplarn iinde dolaan ve bu ezberlenmi kalplardan, farkna varmadan sklan duygularyla dncelerinin, Cem'le karlat ilk gnden beri geirdii allmadk sarsnt, btn ruhunu anlk deiimlere ve alkantlara ak bir hale getirmiti. ocuklarn bayramlarda aldklar iek drbnleri gibi, ruhu, evresindeki her hareketle grntsn deitiriyor, birbirine en benzemez duygular birbiri ardna ortaya kabiliyordu. Yaadklarnn ou salam bir kkten yoksun yapay duygulard, henz
bu yeni alkantya uygun yeni ve gerek duygular gelitirememiti, yalnzca sahiplenecei yeni duygularn ilk ncleri dolayordu iinde, ama o srada gerek olanla yapay olan birbirinden ayrt edecek lleri de yitirmiti. Asansr beklerlerken, Cem sakin bir sesle, "Bugn ne kadar hosun," demiti, "bu renk ok yakm yzne." - yle mi? Kendimi hi de ho hissetmiyorum bugn. Ne kadar yazk... Senden baka herkesin tadn kard bir eyin sen tadn karamyorsun demek... Bir aynann nne geip kendine yle bir bak, o zaman belki erkeklerin sana baktklarnda ne grdklerini, ne hissettiklerini anlayabilirsin. Aydan dalgn bir sesle, Ne hissediyorlar, demiti. Bunu sana anlatmak isterdim ama annem hanmlarla konuurken ahlaksz eylerden sz etmemem gerektiini syledi. Annen doru sylemi... Aydan birden bu adam yetitiren kadn merak 83 etmiti. Asansr geldii srada, "Nasl bir kadn annen?" diye sordu. Tantklarndan beri ilk kez Cem'in yznde mahzun bir ifade belirdiini, yznn sert hatlarn yumuatp gzelletiren gerek bir kederin dank bir ku srs gibi o yzdeki kibri ve kstahl silerek getiini grd. Grd ey, aklndaki adamn tarifine hi uymuyordu, o, Cem'in bylesine kederlenebileceim, bir insan bylesine sevebileceini, bylesine zlebileceini hi tahmin edemezdi. Benim annem ld. Aydan bu cevab da hi unutmad. Herkes gibi 'annemi kaybettim' ya da 'annem ld' dememi, yalnzlndan yaknan, kendini terk edilmi hisseden kederli bir kk ocuk gibi 'benim annem ld' demiti. Ancak aradan ok zaman getikten sonra Aydan, Cem'in terk edilmi ocuklara zg kederli yalnzlnn, gizli ve tuhaf bir hastaln belirtisi olabileceini dnm, hemen ardndan Cem'in yznde grd bu duygunun gerekliinden de kukuya dmt. O gn o erkein yznde grd ac, gerek miydi, deil miydi karar verememiti, Cem'in, etkisi denenmi bir cmleyi, istedii zaman kullanabileceini daha sonralar renmiti nk. Ama o gn bunlarn hibirini bilmiyor, byle eyler dnmyordu. Asansre bindiklerinde, Cem'in yznde grnp kaybolan o hznden ok etkilenen ve bu hznn kendisine aka gsterilmesini zel bir yaknlk gibi deerlendiren Aydan, onu kk bir ocuk gibi okayp avutmak istei duydu iinde. Hadi gel, sana souk bir eyler ikram edeyim, dedi Cem. Aydan daha sonra, bu daveti, 'benim annem l84 d' cmlesinin iinde yaratt znt ve efkat yznden kabul ettiini dnmt hep ama gerein bu olup olmadna da hi emin olamamt. O cmle sylenmese de gider miydi bilmiyordu; iindeki bir ses gideceini sylyordu ama bir baka yan da asla gitmeyeceini. Cem, Aydan'n bir anlk sessizliini 'evet' olarak kabul etmi ve en st katn dmesine basmt, belki de Aydan'n byle bir daveti reddedebileceini dnmemiti. Aydan srtm asansrn kesine vermiti. Cem de karsnda durmu, elini asansrn duvarna dayamt. Birbirlerine ok yakn duruyorlard. Aydan, Cem'in kokusunu hissediyordu, temizlik duygusu yaratan, biraz keskince ve esrarl ama tuhaf biimde heyecan veren erkeksi bir kokuydu. Bu kokuyu daha iyi hissetmek ister gibi ban kaldrdnda Cem de ban ona doru emiti. kisinin yz bir an birbirine deecek kadar yaknlamt, ne yapacaklarn bilemiyorlarm gibi hi kmldamadan birbirlerine baktlar, ikisi de karsndakinin gzndeki daveti grd, ikisi de balarn evirmeyerek bu daveti kabul etti. Aydan tam nasl olduunu hatrlamyordu ama asansr son kata yaklarken dudaklar birbirine dedi. Tam bir pme bile deildi bu ama o anda, o kck temas srasnda Aydan, hayatnn deimekte olduunu, evliliini ve hayatn koruyan byk bir duvarn ufak bir dokunula ykldn anlad. O duvarn arkasnda ne bulacan merak ediyor, bu merak onu ok uzun zamandr hissetmedii kadar heyecanlandryordu. Eve girince, Cem hibir ey sylemeden onu elinden tutup yatak odasna gtrd. Aydan evresindeki eyalar
gremiyordu, daha dorusu grd85 hibir ey zihninde yer etmiyor, byk bir heyecan ve korkuyla sarslan zihninde yerleecek bir yer bulamyor, her grnt bilincinde belirdii anda unutulup kayboluyordu. Yalnzca yatan ok byk olduunu fark etmi ve bunu unutmamt. Cem onu yava yava, hi acele etmeden soymaya baladnda ok utanmt. Cem nce onun bluzunu, ardndan sutyenini kardnda farkna varmadan eliyle gslerini saklamt. Heyecan, utan, merak, gnlerden beri eitli gelgitlerle iinde kendini fark ettirmeden byyp kabaran istek arka arkaya dalgalar gibi vuruyordu iine. Cem, onun eteini, daha sonra da dierlerini kartp rlplak braktnda hemen yataa girmek istemiti ama bu o anda, sevime isteinden ok saklanma isteinden kaynaklanyordu. rtleri ap yataa girmi, ince rty boynuna kadar ekmiti. Duygularnn younluundan, okluundan ve birbiriyle atmasndan dolay gene ba dnmesine benzer bir ey hissediyordu. Cem ar ar, hi acele etmeden soyunmutu. Aydan'n kendisini seyretmesinden holanr gibiydi. Aydan nasl sevimeye baladklarn, ilk anlarda neler yaptklarn, neler olduunu, bir ey konuup konumadklarn hatrlamyordu, sanki bilinci, olup biteni grmekten korkup kapanmt. Kalbinin ok hzl attm, bir ara baylma kaygsna kapldn hatrlyordu yalnzca. Bilinci yeniden alp yeniden hissetmeye, duymaya, alglamaya baladnda Cem memelerini iki eliyle tutmu ularn emiyordu. Kara brtlenler gibi ptr ptr kabararak dikilmi koyu kahverengi meme ularm dilerinin arasna alyor, dileriyle hafife bastrrken dilinin ucuyla da dokunuyordu. 86 Cem yzn memelerine son bir kez bastrdktan sonra karnn pm, minik bir iek gibi duran gbeine dilini dokundurmu, iki bacana kollaryla sarlp onlar iki yana aarken kendini iyice aaya doru ekmiti. Aydan, Cem'in soluunu kasklarnda hissedince bir an kaslmt, bu kaslmaya Cem bacaklarn skarak ve yzn iyice bastrarak karlk vermiti. Aydan, kocasyla sevimelerinden edindii eski bir alkanlkla Cem'in ban tutup yukar doru ekmiti, ama Cem onun daha nce hi rastlamad davranla, "Ne olur izin ver," diyerek, Aydan'm ellerini bileklerinden kavrayp iki yana amt. Aydan, Cem'in yapt eyden zevk aldna nce inanamamt, ama sonra onun bunu gerekten sevdiini hissetmiti ve hayatnda belki de ilk kez, erkein yapt eyden sklacan hi aklna takmadan, kendini duyduu zevke brakmt. Cem'in dili, nereye gitmek istediini bilen usta bir gezgin gibi o esrarl kvrmlarda dolatktan sonra btn o minicik girintilerle kntlarn arasnda sakl olan o kk tepecii bulmutu. Aydan, nce ksa bir an, insann kendini byle bir zevke, erkein sklacandan hi kayg duymadan, ortak bir zevki paylatklarna inanarak brakmasnn ne muhteem bir ey olduunu dnmt, sonra btn dnceler, hatta duygular kaybolmu, yerini kasklarndan beynine doru ykselen alevden ayakl karncalara brakmt. Bir ate dalga dalga btn bedenine yaylrken, artk dayanamayacan anlayp yeniden Cem'in ban yukar ekerek, "Brak!" diye barmt. Cem gene ellerini tutup iki yana aarak, dilini tam olarak ekmeden, zorlukla anlalr bir sesle, "Brak kendini," demiti, 87 "rahat brak..." Aydan kendini brakmt. inden kaynar nehirler akarak, lklarla ve garip bir ekilde, "Sen nesin, nesin sen!" diye bararak daha nceleri hi bilmedii eytani bir zevkin iine akmt. Aydan'n son lktan sonra iniltileri dindii halde Cem hemen bam kaldrmam, daha hafif, daha usul bir halde oralara diliyle dokunmaya devam etmiti. Aydan bunu da hi unutmamt. Onun bu yaptndan zevk aldna tam olarak inanmt ve buna inanmak ona byk bir zevk balyordu. Bir-iki dakika sonra, ancak Aydan zevk acya dnmeye baladnda, "Dur, dur, duuuur, dur!" diyerek bacaklarn kapatp, Cem'in ban ittiinde Cem yzn kaldrm, ona biraz alayc bir honutlukla bakarak kendini yukar ekmiti. Aydan iinin boalmasna ramen bir zaman, bacaklarn karnna doru ekip, ellerini karnna bastrarak, bir kedi gibi gerginlemi bir halde kmldamadan yatmt. Kendini biraz toparladktan sonra yast duvara dayayp, srtn yasta vererek yatan iinde oturup bir sigara yaktnda Cem rlplak kalkp, stne bir ey almaya gerek grmeden ieri gitmi, ona byk bir ksede souk ilekler getirmiti. Biraz dinlendikten sonra ilek kokularyla pmeye balamlard. O ilek kokusunu, kendilerini sarp, onlar
bakalanndan saklayan yumuak krmz bulutlar gibi hatrlamt hep. prlerken Cem bedenini Aydan'n bedenine dedirip ekiyor, onu ok heyecanlandran bir sertliin bacaklarnda, kasklarnda, baldrlarnda dolatn hissetmesini istiyordu. 88 Aydan dayanamam, srtst yatp, dizlerini krp, bacaklarm aarak Cem'i kalalarndan kendine doru ekmiti. inin dolduunu, bedeninin eksik bir parasna kavutuunu, en diplere deen darbelerin beynine kadar vurduunu hissedip ilek kokularyla, ateten sularla, unutulmaz seslerle dolu zevkten simsiyah kesilmi bir cennete doru yeniden ykselirken Cem kendini yavaa geri ekmi, kk kk darbelerle dokunmaya balamt. Aydan devam etmesi iin yalvarrken, o Aydan' bir uurumun tam kenarnda tutuyor, iinde kk daireler iziyor, sonra aniden, tertemiz ve keskin erkek kokusu terledike daha artan gvdesinin btn arlyla stne kapanyordu. Aydan, "Evet, ite byle!" diye barrken gene kendini ekip kk dokunularla Aydan'n isteini ve zevkini tam bir lgnla eviriyordu. Sonra birdenbire yeniden derin darbelere dnerek, o na kadar oyunlarla bym olan zevkin, sakland yerden hcuma kalkm bir ordu gibi zapt edilmez bir saldryla kmasna, Aydan' parmak ularna kadar uyuturan bir lgnla dnmesine izin veriyordu. Aydan sanki biraz nce ateten nehirlere dalp, oralarda eriyerek yok olan kendisi deilmi gibi ii sarslarak yeniden ate nehirlerine dyordu. ilekler, pmeler, darbeler, dokunularla yaklak drt saat geirmilerdi. Aydan ka kez lklarla gkyzndeki kzl iekli bahelere ykseldiini bile hatrlayamaz olmutu. Hava kararmaya yz tuttuunda Aydan btn bedeninde ve ruhunda bir ilek kokusuyla evden karken her yannn heyecandan ve yorgunluktan kk kaslmalarla titreyerek rperdiini hatrl89 yordu. Asansre binerken yznde, masallarda dinledii denizkzna rastlayp, onunla konumu saf bir denizcinin aknl ve sevinci vard. 90 VII Iklar bile yakmadan doru ieri geip, karanlkta hzla soyunarak banyoya girmiti. Banyonun n yakp da aynada kendi yzn grdnde garip bir aknlkla irkilmiti. Gzlerinin altndaki hafif glgeler izgilerini daha anlaml klm, yanaklarnn uuk pembelii onu genletir-mi, defalarca dzeltmesine ramen gnahkr bir rzgrn salarndan bir trl kaybolmayan dalgalanmas ona bir ekicilik vermiti ama onu artan bunlar deildi, btn bu deiikliklere ramen yznn hl ayn yz olmasna armt. Biraz nce yaadklarndan sonra zihnindeki garip kaymalarn yaratt bir yanlsamayla aynada baka bir yz greceini sanmt. i bylesine deimiken yznn ayn kalmas ona o banyoda, bu duygunun tuhafln hissetmesine ramen, ok garip ve ok yabanc gelmiti. Ban omzuna doru eip omuz bayla kolunu koklad, stnde hl Cem'in onu ilk duyduunda ok heyecanlandran ve imdi ise bir yaanmln unutulmaz paras haline gelen kokusu vard. ok 91 deerli bir mal alm bir hrsz gibi hem bu kokuyu saklamak, hem de bir an nce ondan kurtulmak istiyordu. Yaadklarnn en byk kant olan bu kokuyu teninden kocasyla kz gelmeden atabilmek iin telala suyun altna girdi. Sudan knca salarn bile doru drst kurulamadan yataa girip, yorgam bana ekti, ne kocasn ne de kzn o anda grecek hali yoktu, onlarla karlamak istemiyordu. Karanlk evde banyonun n ak brakt. yice karanlkta kalmaktan da ekiniyordu. Karanlkta hayallere dalacan, yaadklarn bir daha yaayacam biliyor, biraz nce yaadklarn bu evde unutmak istiyordu. lediine inand gnahn bu eve hayallerinde bile szmasna o anda tahamml yoktu, hayallerinin bile yakalanacandan korkuyordu. Yaadklar, duygularnn her birini, yllardan beri kvrlp yattklar sessiz kelerden nerdeyse iini paralayarak kopartm, birou oktandr uyumu o duygularn hepsine bir hayatiyet vermi, ruhunun dokunulmam hibir yerini brakmam, ne varsa, ocukluundan bu yana iinde ne biriktiy-se hepsini unutulmuluklarndan kartmt. Ayn anda o kadar ok duygu saldryordu ki stne, hangisini yattracan, hangisini besleyip byteceini, hangisini susturacan bilemiyordu. Hibir duygu uzun sre bilincinde kalamyor, yle bir grnp cann yaktktan sonra silikleip yerini bir bakasna brakyordu. Bir kalabaln saldrsna uram gibi yatan iinde bacaklarm karnna ekmi, iki bklm bir hale gelmiti.
Korkuyu ta derinlerinde hissediyordu. Olacaklardan, olabileceklerden, olaylarn iinde kaybolup 92 dalmaktan, ailesini kendi danklyla bir perianla srklemekten korkuyordu. Daha sonralar bunlarn yalnzca bir korku deil neredeyse bir kehanet olduunu acyla anlayacakt. Kocasn ve kzn aldatt iin keskin bir vicdan azabyla yanyordu ruhu; bu, bir baka adamla sevimi olduu iin deildi sadece, bir bakasyla sevitii iin gene vicdan azab duyard ama o duygu bu kadar yakc olmazd. Vicdan azabn bylesine ba edilmez hale getiren, kocasnn ve kznn kendisine baklarndaki o sarslmaz ve eksiksiz gvene, kendisinin o gveni aka grmesine ramen biraz nce yaadklarn yeniden yaamak iin duyduu ve nne geemeyeceini bildii istekti. Btn korkularna ramen yaadklarndan piman deildi, pimanlk duymamas da vicdan azabn artryordu. Yalnzca yaadklar iin deil yaayacaklar iin de vicdan azab duyuyordu. Cem'i, konumasn, esprilerini, sesini, dokunularn zlyordu, onun 'benim annem ld' deyii gznn nne geliyor, onun btn kibrine, kendini beenmiliine, byk zenginliine ramen aslnda yalnz ve terk edilmi olduunu dnerek acmayla kark bir efkat hissediyordu. Bir yandan da Cem'in biraz nce kendisiyle yaadklarn yarn, hatta belki de o anda bir bakasyla yaayabileceini, belki de yaadn dnp kskanyordu. Ama btn bu duygularn, tasalarn, kayglarn, btn glerine ve yakc keskinliklerine ramen kendi parlak yla glgeye iten, nerdeyse nemsizletiren bir baka duygu vard ki Aydan'n hemen hemen btn bilincini kaplyordu: aknlk. Aydan, ok iyi, hatta mkemmel bir cinsel hayat olduunu dnr, kadn arkadalaryla top93 landklarnda, onlar kendi hayatlarndan yakndklar zaman, aka sylemese de onlara acr, kendisinin ok mthi hazlar yaadn sezdirirdi. Kocasyla ilikisinden gerekten honuttu, dzenli bir ekilde ve hep zevk alarak seviirlerdi. Baka trl ve daha iyi bir sevime olabileceini hayal bile etmemiti. imdi, birdenbire, varlndan haberdar bile olmad, bilmedii, tahmin etmedii yepyeni bir lemin kaplar alm gibiydi nnde; sanki masallarda olduu gibi bir elalenin altndan gemi ve renkleri, iekleri, aalan bambaka olan bir dnyaya girmi, hi bilmedii bir sevime biimiyle karlamt. Cem tapnr gibi seviiyor, seviirken sevitii kadnn btn bedenine, her parasna, ayr ayr ve uzun uzun tapndn hissettiriyordu. Cem, Aydan'-n bedenine ylesine bir istekle dokunmu, her yerine ylesine bir hayranlkla dudaklarn dedirmiti ki, Aydan belki de hayatnda ilk kez kendisini bylesine gzel bulmu, Cem sayesinde kendi bedenini sevmi, kadnlarn gizli gizli beenmeyip en mahrem anlarda bile ezberlenmi hareketlerle saklamaya altklar kendilerince irkin yanlarn, hi saknmadan, saklamadan Cem'e sunmu, onun ya-nndayken irkin bulduu hibir yan olmamt. Onunla konuurken kendi zeksna hayran olduu gibi seviirken de kendi bedenine hayran oluyordu. Cem'in belki de sahip olduu en byk g, hatta sihir buydu, dokunduu kadnlar bir anda gzelletirip zekiletirtyor, en azndan onlarn byle hissetmesini salyordu. Seviirken Aydan'a zevk veren her eyden Aydan kadar zevk alyor, hatta yz Aydan'n kaskla94 rnda kaybolduunda Aydan'n Cem'e byk bir zevk verdiini dnmesini, bylece yaananlardan daha da fazla zevk almasn salyordu. Aydan bedeninde daha nce hi dokunulmam ve dokunulduunda artc derecede zevk veren ne ok yer olduunu hayretler iinde fark etmiti. Cem, Aydan'n isteklerini daha o aklndan geirirken sezerek nnda onlara cevap veriyordu. O sevime srasnda Aydan, insann kendisini bir sevimeye gvenle brakmasnn, 'imdi zevke ulaamaz-sam bir daha ulaamam, ben ulaamadan sevimemiz biter' trnden kayglar olmadan sevimesinin ne muhteem bir rahatlk ve nasl inanlmaz bir zevk kayna olduunu grmt. Ancak bunlar grdnde, Halk'la yllardan beri seviirken hep bir tela iinde olduunu, Halk zevk yolculuunda kendi son durana ulamadan, varlacak yere varmak iin rpnm bulunduunu anlamt. imdi bunlarn hepsine aryordu. Dahas, sevime gibi ok iyi bildiini sand bir alanda, birdenbire hi bilmedii dokunular, deiler, pler, szler olduunu kefetmesi, onu ner-deyse bildii her eyden kukuya dryor, bildiini sand birok eyi aslnda bilmiyor olabileceini dndryordu.
Halk'la Selin'in eve girdiklerini duyduunda akl baka bir eye taklmt. Odaya girip yakarak, "Ne o, neyin var?" diyen Halk'a, yorgan bana ekerek, "I sndr, bam ok aryor, a tahamml edemiyorum," diyerek cevap vermi, yzn saklayarak, konuacak hali olmadn sylemiti. Halk, odadan kmadan yeniden kendi dncelerine dnmt bile; o gn yaadklar onu ok 95 artmt ama sevimeleri srasnda Cem'in fsldad baz szckler, sevime aralarndaki baz akalar, aslnda orada yaadklaryla byk bir corafyann yalnzca kk bir parasna adm attna, geride kefedilecek ok byk ve bilinmedik alanlar olduuna inandrmt. Bunu acaba uyduruyor muyum, diye dnmt, daha sonralar o gn aklna getirdiinde hep glmser, bunu nasl daha ilk gnden sezmi olduuna hayret ederdi ama o gn kendi inancn kukuyla karlyor, baka ne olabilir diye merak ediyordu: "Bundan baka daha ne olabilir?" Bunu dndnde hayallerinin snrlarnn ne kadar dar olduunu da fark ediyordu, aklna hibir cevap, hibir ihtimal gelmiyordu. Bu, onun merakn daha da artryordu. Yeni bulduu bir oyunca kurcalayan bir ocuk gibi her eyi ama her eyi ve bir an nce renmek, bilmedii her eyi grmek istiyordu. Aklna kanlmaz olarak taklan baka bir ey daha vard: Onu o kadar etkileyen erkek, yatakta kendisinden etkilenmi miydi, yoksa ona ok sradan m gelmiti? Bir daha onu davet edecek miydi, bir daha kendisiyle sevimek isteyecek miydi? Aklndaki en korkun soru ise, onunla yatmaya raz olduu iin Cem onu kmsemi miydi; sevimek, teslim olmak ve esrarn kaybetmek anlamna m geliyordu Cem'in gznde; dokunulmaz bir hanmefendi olarak sahip olduu ekicilik dokunulur bir kadn olduu anda yitip gitmi miydi? Elinde olmadan Cem'le Halk'u da kyaslyordu. Bunu yapmak istemiyor, bu kyaslamay aklndan uzaklatrmaya alyor ama baaramyordu. Bunun bir hakszlk olduunu bilmek onu en azn96 dan o sralarda daha da rahatsz ediyordu. Bedenlerini kyaslyordu, davranlarn, dokunularn, etini tutu biimlerini, pmelerini... O gece Halk yatmaya geldiinde uyuyormu gibi yaparak yatan bir kesine ekildi. Halk'un kendisine dokunmasn istemiyor, ona dokunursa sanki bir anda o gn neler yaptn anlayacakm sansna kaplyordu. Bir de kocasna demekten utanyordu. Btn bu duygusal karmaaya, iinin, duygularn karmakark bir halde birbirine doland byk bir pazaryeri gibi grltl ve kark olmasna ramen ertesi gn ie kendinden honut ve gvenli gitti. Bir gn nceki yenik hali kalmamt. Sabah toplantsnda konuurken kendisini parlak bir n iinde duruyormu gibi hissediyordu ve daha tuhaf brleri de sanki teninden bir k fkryormu gibi, onda bir deiiklik olduunu hissederek bakyorlard ona. Konuurken dnceleri sanki ikiye ayrlmt, bilincinin bir yan byk bir ustalkla konularn anlatrken, br yan da o odadakileri tek tek szyor, aralarnda onun dn sevitii gibi birinin olup olmadn anlamaya alyordu. Hibirinin yle bir sevimeyi bilmiyor olmasna inandnda garip bir kmseme kaplamt iini. Toplantnn bitiminde, genel mdr aradaki kapdan kendi odasna geerken uzun masann banda oturanlar da kalkmlar, nlerindeki ktlar toplayarak birbirleriyle konuuyorlard. Ktlarn toplayp, dosyasn kucana alan Aydan akac bir glmsemeyle, "Ha, unutmadan bir aklama yapmalym," dedi. Herkes biraz ararak Aydan'a dnd. 97/7 Bankay satn alacama dair dedikodular km; ne yazk ki pazarlkta anlaamadmz iin bu proje ertelendi. Sema'nn dedikodular alayc bir cmleyle yantlanm ve kk bir atma bir kez daha elenceli bir zaferle sona ermiti. Bir yan evresindeki her eyin farkndayd, yaplmas gereken her eyi sanki bunlar daha nceden programlanp iine yerletirilmi gibi neredeyse igdsel bir uyumla yapyor, kk atmalara giriyor, dedikodulara karlk veriyor, toplantlara katlyor, telefonlarla konuuyor, akalayordu. Bir baka yan ise yapt btn bu ilere aldrmazca, hatta bunlar nemsiz bularak bakyor, korkularla ve hayallerle byyen bir heyecann iinde alkalanarak, evresinde, aldatmann kapsndan getikten sonra bulduu gizli dnyann ipularn ve o dnyann bakalar tarafndan kolayca tannamayacak su ortaklarn aryordu. Kendisi gibi baka kimler ciddi bir yz ifadesinin ardnda zevkle dolu bir sr saklyor, kimler snrlar belirlenmemi bir cinselliin her n baka bir zevke ak evreninde yolculuk etmenin ayrcaln ruhunda tayordu? Ka kiiydiler,
o gizli tarikatn ka yesi vard? Her yze, her harekete, her sese, bir ifreyi zmek ister gibi olaanst bir ilgi gsteriyordu. Grnen hayatn arkasnda grnmeyen bir baka hayat olduunu kefetmi, o baka hayat bilmeyenlerle arasnda sanki grnmez ama ok gl duvarlar ykselmiti. le yemeine bankann kafeteryasna indi tek bana, kimlerle konumak istediini biliyordu ve yemek tepsisini aldktan sonra aradklarn salonun dip tarafndan gelen kahkahalarndan tanyarak, o 98 yana doru yrd. Masada drt-be kadn oturuyor, evrelerine hi aldrmadan hem yemeklerini yiyor, hem de akalaarak glyorlard, bu fazlasyla sessiz yemekhaneye yaramaz kahkahalarndan bir nee szmasn salyorlard. tekiler iin onlar, varlklarndan memnuniyet duyulan lanetlilerdi. e Aydan'la birlikte balayan gruptand hepsi de. Aydan hzla genel mdr yardmclna ykselirken onlar ykselememiler, en fazla ef olmular, hatta bazlar girdikleri dzeyde kalmlard. Zeklarndan kimse kuku duymaz, hatta onlarn zeklarndan ve sivri dilli konumalarndan ekinirlerdi ama zeklarna elik edecek bir tutkudan ve enerjiden yoksundular. Bir eyleri kardklar duygusunun yaratt krgnl alayclk-laryla rterler, baka hibir yne ilerleyemeyen zeklarn kelimelerden yarattklar oklarla hem kendi hayatlarna hem bakalarnn hayatlarna ftursuzca frlatrlard. Kendileriyle, kocalaryla, mdrleriyle, erkeklerle, kadnlarla, hayatla alay ederlerdi. Bakalarnn yanna bile yaklaamad btn bu konularla hi ekinmeden alay etme rahatln, hayatn baarszlara verdii bir hara gibi kabul edip tadn karrlard. Aydan', her eyden vazgeenlerin btn kurallara bo veren grltl sevinciyle karladlar. Yollar nicedir ayrlmt ama haftada ya da on gnde bir mutlaka Aydan kafeteryaya onlarla yemek yemeye inerdi. Kurallar ar, entrikalar yaralayc bu binada onlarla yemek yemek Aydan'a hep elenceli bir piknik gibi gelirdi. Onlar da Aydan' severler, ona, sanki ie ilk girdikleri gnden sonra hibir ey deimemi gibi davranmaktan garip bir tat alrlard. Aydan da onlar99 la olduunda onlar gibi davranrd. Hibiri gerekte ne olduunu unutmazd ama ksa bir sreliine ne olduklarn unutmaktan holanrlard. Aydan onlara st dzeyde birisiyle arkadaa konuma imknn, onlar da Aydan'a ite ykseldii halde kiiliinin deimediini, kibirlenmediini kendine gsterme frsatn verirlerdi. Aydan masaya otururken, "Neye glyorsunuz?" dedi. Neler konuuyorsunuz gene? En tombullar ve en alayclar olan Fehiman, "Aman," dedi, "ne olsun, hep ayn eyler. Sen esas yukarlarda neler oluyor onu anlat bize, muhasebe mdr deiecek diyorlar, yle mi?" Her zaman olduu gibi biraz irket dedikodusu yaptlar, Aydan bildiklerinin sylenebilecek olanlarn onlara anlatt, onlar irkette neler konuuluyor, neler syleniyor, kim kimle krtryor, onlardan sz ettiler. Sonra sz, Aydan'n bekledii gibi erkeklere, ailelere, ilikilere geldi. Aydan geldiinde konutuklar konuya dndler. Kocasndan yeni ayrlm olan Fehiman, geenlerde tant ve holand bir adamla hafta sonunda Abant'a gidecekti, ilk kez birlikte olacaklard. Aydan, "Nasl biri?" diye sordu. yi bir insan... Krediler blmnde ef, belki tanrsn, Cneyt, efendi, alkan biri... yle canavarlardan deil... Sakin biri. Beni de sakinletiriyor. Durdu, kendisini dikkatle dinleyen arkadalarna bakt. nsan yle gkyzne uurmaz belki... Sonra, her zamanki alayclna ve neesine hi uymayan bir hznle ekledi: 100 Ama hi olmazsa insann cann da actmaz. Bu cmle, aralarnda anlatklar bir parolaym gibi erkeklerle, onlarn beceriksizlikleriyle, yataktaki ruhsuzluklaryla, her sevimeden sonra 'sanki matah bir ey yapmlar' gibi alk beklemeleriyle, bekledikleri alk bulamadklarnda ocuk gibi ksmeleriyle, sevimenin orta yerinde 'sahay terk etmek' zorunda kaldklarnda saklamaya altklar utanga halleriyle insafszca alay etmeye baladlar, sanki o gne dek iyi sevien, onlar elendiren, mutlu eden hibir erkee rastlamam gibi konuuyorlard. Aydan, aslnda gerein tam da onlarn syledii gibi olmadn, artk yalanmaya balamalarndan, hayattan, eksik bulduklar ne varsa ondan intikam almak, olan daha da kt gsterip hi olmazsa gerein anlattklarndan daha iyi
olduunu bilip rahatlamak iin byle konutuklann anlyordu; gene de pek imrenilecek bir hayatlar olmad akt. Daha sonra, 'sabahlara kadar durmayan' erkekler olduuna dair baz 'efsaneler' duyduklarn ama bylesine hi rastlamadklarn syleyip, Fehiman'n deyimiyle 'elektrikli matkap' gibi alan byle bir erkein kalabalkta nasl tehlikelere yol aabileceine dair birbirinden daha ahlaksz ve birbirinden daha elenceli yorumlar yaptlar. Kahkahalar, kafeteryadaki br masalarn korkan ve imrenen baklar arasnda koyu bir gkyzne renkli danteller halinde yaylan havai fiekler gibi salonun iini tehlikeli bir neeyle dolduruyordu. Kafeteryadaki herkes byle glen insanlarn o irkette ykselme ihtimalinin bulunmadn biliyordu. O yzden kimse bu kahkahalarn paras olmaya almyor ama herkes byle glebilmenin gzel bir ey olduunu hissediyordu. 101 Yalanmakta olan yaramaz kzlarn kahkahalarnda da bir tr meydan okuyu seziliyordu zaten. Orann btn kurallarn glleriyle reddediyorlard. brleri gibi baarl deillerdi ama baarl olanlar da onlar gibi neeli deildi, sanki i dnyasnn ortasnda gizli bir anlama yaplm, neelerle baarlar takas edilmiti. Aydan, hafife tedirgin olmasna ramen kzlar kahkahalarnda yalnz brakmyordu, artk o gld iin dlanmayacak kadar baarlyd ve hi olmazsa arada bir, baarya byle pervasz kahkahalar da ekleyecek kadar kendine ve gcne gveniyordu. Ayrca, baarl birinin bu tr bir bakaldrya katlmaya raz olacak bir alakgnlllk gstermesinin kendisini herkesin gznde daha sevimli ve daha gl klacan da biliyordu. Yemekten dndnde hl o konumalardan bir glmseme kalmt yznde ama konumalarn elenceli ksmnn altnda sakl olan krgnlk ve hzn de iine o neeyle birlikte szmt. Kendi evliliinin onlarn evliliinden daha iyi olduunu bir kere daha anlamt. Cem'le yaadklar ise arkadalarnn hayalini bile kuramayacaklar bir sevimeydi. Dinledikleri, olaanst bir eyle karlat, olaanst bir macerann paras olduu duygusunun gerekliini gsteriyordu. Cem'le bir kere daha bulumas, yaadklarn bir kaamak olmaktan karacak, kendisim bir labirent gibi iine alp bu yaananlar bir daha kolay kolay dna klamayacak bir maceraya dntrecekti. Bunu hissediyordu. Kaacaksa imdi kama-lyd, daha sonra ok ge olacakt. Byle olacan hissettii, hatta bildii halde kamak istemiyordu. Yaadklarnn yaratt heyecan ve zevk kadar, hat102 ta belki de daha ok, bundan sonra neleri nasl yaayacana dair iindeki merak kamasna izin vermiyordu. Bu tr ilikilerin birounun balangcnda olduu gibi Aydan da kendi meraknn tutsa olmutu. Btn gn insanlar izleyerek, onlarn grnmeyen hayatlarnn nasl olduunu kefetmeye alarak, zaman zaman arkadalaryla yapt konumay hatrlayp glmseyerek alt ama iinde, derinlerde bir yerde, tuhaf, ismini koyamad, nedenini bulamad bir tedirginlik, bir huzursuzluk, bir honutsuzluk vard. Bunun, yaayacaklarnn iinde yaratt korkudan kaynaklandn sand ama bir yan ona bu tedirginliin o korkuyla ilgisi olmadn sylyordu. Gn boyu, bir yaraya, bir kesie dokunur gibi zihni gidip gidip bu tedirginlie dokunuyor, onun ne olduunu anlamaya alyordu. Nedenini bulamadka, tedirginlik, dokunduka byyen ekilsiz ve rktc bir yaratk gibi byyordu iinde. Akama doru tedirginlik iyice artm, onu bunaltmaya, huy-suzlandrmaya balamt. ten kmadan biraz nce alan telefona alkn olmad bir telala uzandnda tedirginliin kaynan fark etti ve bu onu gerekten ok artt. Btn gn boyunca Cem'den telefon beklemi olduunu anlamt. Cem, onun telefonunu bilmiyordu ama o gene de kendisine telefon etmesini bekliyordu. Tedirginliin altndan kan bir ses ona, "Beni o kadar istese, benden etkilenmi olsa telefonumu bulurdu," diyordu. Tedirginliin kaynan kefetmesiyle birlikte o tedirginlik de biim deitirip bir fkeye dnt. Eve ok sinirli ve gergin geldi. Selin'i azarlad, 103 anlamsz bir nedenden Halk'la tartt. Yemek yemedi. Durduu yerde duramyordu, bir salona gelip oturuyor, televizyona bakyor, bir mutfaa gidiyor, bir yatak odasna geiyordu. Konumay can ekmiyor, yalnzca Cem'in kendisini niye aramadn dnmek, buna kendisini rahatlatacak bir cevap bulmak istiyordu. Aranlmam olmay, istenmemi, beenilmemi olmaya balyor, bu kadar beendii bir erkein kendisini beenmemesi onun kendine olan gvenini ackl bir ekilde yaralyordu. Kendini aldatlm hissediyordu, o zaman o da aldatacakt. Bu duygularnn anlamszln biliyordu ama duygularnda anlam arayacak hali yoktu, fke ve znt, byk beyaz
kpkler gibi kabarp btn br duygularla dncelerin stn rtyordu. Selin'i erkenden, biraz da serte davranarak yatrd. Kzna byle davrand iin, zellikle de byle davranmasnn nedenini bildii iin ok utanyordu, ama kendine hkim olamyordu. Biraz oyalanp, Selin'in uyuduuna inandktan sonra ieri gidip gardrobunu at, giysilerini teker teker gzden geirdi, daha nce ald ama Halk'un kskanlndan ekindii iin hi giymedii siyah, darack bir mini etekle, nariei rengi, iini gsteren effaf bir bluz kard. rlplak yataa oturup nce yksek topuklu siyah ayakkablarn giydi, aynann karsnda durup kendi plak bedenini seyretti. Sonra tadn karta karta giyindi. Dudaklarna koyu krmz bir ruj srd. Salona dnd. Koltua oturup bacak bacak stne att. Tuhaf bir heyecan duyuyordu; o garip kaymalardan biri daha olmu, bir an kendini, kocasn Halk'la aldat104 maya hazrlanr gibi hissetmiti. Sanki kendi yazp ynettii bir tiyatronun iinde yaar gibiydi, insanlara roller datyor, sonra onlar deitiriyordu ama rol alanlar bu deiimlerden haberdar olmuyorlard. Halk televizyona dalmt ama Aydan'dan salona nasl bir elektrik daldysa birisi omzuna dokunmu gibi dnp ona bakt. Onu yle kalalarna kadar syrlm ksack etei, gslerini btn plaklyla ortaya koyan effaf bluzuyla grnce arm, hafif bir tedirginlik duymutu. Tedirginliini hissettirmemeye alarak, gz krpt. Hayrola?.. Aydan omuzlarn silkti. -Hi... Halk, karsna asla hayr demeyen erkeklerdendi, kars ne zaman istese onunla sevimeye hazrd, ama byle program d sevimeler, Aydan'n hi beklenmedik bir anda salona effaf bir bluzla gelmesi pek sk yaadklar bir durum deildi. Halk televizyonu kapatt. Ayaa kalkt. Aydan onu elinden tutup ekti. Gel yanma otur. O koltukta, uzun uzun ayn ilk evlendiklerinde yaptklar gibi her an biraz daha artan bir arzuyla ptler, artk dayanamayacaklarn hissettiklerinde, biraz da Selin'e yakalanma korkusundan ieri gittiler. Yataa ok istekli ve ok heyecanl girmiti Aydan, her zamanki ezberlenmi ve kendilerine her zaman zevk veren dokunularla sevimeye baladlar ama birden kocasnn sevime biimini yadrgad. Onun Cem gibi sevimesini beklediini anlad. Bedeninin hareketleriyle, kk iniltilerle, tek 105 kelimelik szcklerle Halk'u yatakta ynetmeye balad, dokunulmasn istedii yerlere dokunmas iin uygun biimde dnyor, bazen eliyle Halk'un ban kendi bedenine bastryordu. Halk onun isteklerine uymaya alyordu, onun istedii yerlerini tutuyordu ama ellerinde, dudaklarnda, dilinde bu yeni sevime biimine bir trl uyum gsteremeyen bir acemilik, bir eksiklik vard. Aydan iki erkek arasndaki fark can acyarak gryor, Halk'un asla Cem gibi seviemeyeceini anlyordu, yle bir sevime istiyorsa Cem'e gitmekten baka aresi yoktu. Bir yandan da, gerek bir sevgiyle Halk iin zlyor, onun byle bir zevki hi tadamayacak oluuna iten bir efkatle hayflanyordu. Kendisi, Cem'e rastladnda onun sevime biimine hemen ve zevk alarak uyum gstermiti ama kocas, Cem'in kadn haline rastlasa ona ayak uyduramayacakt. Kocasyla arasnda ok nemli ve temel bir fark olduunu ilk kez bu kadar aka anlyordu. Kocasyla Cem'le sevitii gibi seviebilmeyi gerekten isterdi, bir baka erkee muhta olmamak, arad her eyi evde bulabilmek iin birok eyden vazgeebilirdi ama bunun mmkn olmadn kederle ve korkuyla fark ediyordu. Sonunda Halk'u ynetmekten vazgeti, onu bildii gibi sevimesi iin zgr brakt. Halk yeniden bildii, ustalat, sevdii hareketlere kavumann rahatlyla sevimeye koyuldu. Sevime bittiinde her zaman olduu gibi Ay-dan'n bedeni doymu, huzura kavumutu ama ruhu sevimeye balamadan nceki halinden de beter bir biimde a ve huzursuz kalmt. Geceliini giyip banyoya gitti.
106 I yakp kapy kilitledi. Kvetin kenarna oturdu. Halk uyuyana kadar odaya dnmedi, orada tek bana dnd. O geceki deneme, ona yeniden Cem'e gideceini, ondan ve onu istemekten kurtulamayacan bir kez daha gstermiti, olabileceklerden artk daha fazla korkuyordu. 107 VIII Baz eylerin yokluu, varlndan daha etkili olabiliyordu kimi zaman. Cem'den bekledii telefonun gelmemesi, heyecanla uzand her telefondan baka bir sesin duyulmasnn onu hayal krklna srklemesi Aydan'n srekli olarak Cem'i dnmesine, onun kendisim niye aramadn anlamaya almasna, aklnn hep Cem'le megul olmasna yol amt. Cem aram olsa bu kadar etkili olamazd byk bir olaslkla ama o aramadka Aydan onu daha ok dnyor, Cem'e ve bu tuhaf ilikiye duyduu ilgi daha ok artyordu. Anlamak, aramamasnn nedenini renmek istiyordu. Dndke, Cem'le ilgili duygulan da biimden biime girerek iinde by-yordu. Bir yan, neredeyse uykuda bile durmayan lgnca bir sabrszlk ve merakla Cem'i dnp hayat hastalkl ve keskin bir dikkatle izlerken, bir yan da yantn bulamad sorularla sanki her saat biraz daha bitkinleip lgnleiyor, kendini yenik ve yorgun hissediyor, dalgnlayor, aklndaki erkein 108 dndaki konularda younlamakta zorluk ekiyordu. Bekledii sesin duyulmamas, Aydan', o sesin sahibine, duyulmas beklenen sesin balayabileceinden daha ok balyordu, Cem'in syleyecei hibir sz, bu sessizlik kadar Aydan' derinden sar-samaz, kendisiyle bylesine megul edemezdi. inde byyp oalan duygularn yaratt karmaa aka ok benziyordu. fke, zlem, merak, istek, korku, kskanlk, onu bir kere grp dokunma arzusu, duyulmas beklenen sesin yokluunun yaratt ac tpk k bir kadnn yaayaca gibi iddetle yaanyordu. Bu duygular gerek bir aktan ayran tek ey, bunlarn Cem'in varlndan deil yokluundan kaynaklanmasyd. O sralarda yle anlar oluyordu ki, o anda Cem arasa, Aydan ilerinin ok olduunu, onunla gremeyeceini syleyip gnl rahatlyla telefonu kapatabilirdi. ektii o sanclardan sonra Cem'in sesi bu ilikinin, hi olmazsa bir sreliine kopmasn salayabilecek, Aydan'a ok istedii huzuru verecekti. Ama Cem aramyor, onu ok sradan ama sradan olduu kadar da korkun bir gerekle, yaralanm gururuyla ve bu gururu tamir etmeye almak zorunluluuyla ba baa brakyordu. Beenilmeyi, seilmeyi, hayran olunmay arzulayan insanlarn o rktc zaaf Aydan' da teslim almt. Aranmamasn beenilmemeye, tercih edilmemeye balyor, zeks, ekicilii, diilii, etkileyicilii, kendine olan gveni, bir erkein kendisini beenmediini dnd anda nemsizleiyor, kendileriyle birlikte Aydan'n btn varln da nemsizletiriyordu. O er109 kei ne kadar ok istemi olduunu kendisi biliyor, beendii birine kendini beendiremediini, o kadar istedii bir eyi ele geirmeye gcnn yetmediini dnmek yarasn arlatryordu. ok basit, ok bildik ama kurtulmas ok zor olan bir tuzaa dmt. Bu tuzan en dehet verici yan, iine dt tuza, srekli olarak bunu dnerek kendi kendine derinletirmesi, iinden klmas nerdeyse imknsz hale getirmesiydi. Tutsaklklarn en ac verici olann yayor, kendi kendinin tutsa oluyordu; duygularyla dncelerini bir erkee balayan o korkun ba yine kendi duygularyla dnceleri ryordu. Ksa srede bu duygular bir tutkuya dnerek btn hayatn kaplad, bu ar ykn altnda eziliyor, isteksiz, sinirli, huzursuz, dank bir kadn haline geliyor, kederli bir yorgunluk bedenini kemiriyor, sabahlar yataktan zor kalkyor, konumakta glk ekiyor, dncelerini ynlendiremiyordu. Yz solmu, sesi canszlam, baklar hayata yabanclamt; hasta gibiydi. Sonunda artk dayanamad, kendi kendine kurtulamayacan anlayp, onu kurtarabileceine inand tek insan, Cem'i arad. Daha 'merhaba' dediinde, sesindeki ksknle ve uzakla ramen, Cem onu her zaman olduu gibi hemen tanm, dosta bir neeyle, "Naslsn!" demiti. yiyim, teekkr ederim... Sen naslsn...
Cem'in sesindeki yaknlk ve dostluk Aydan' ok artmt ama gnlerdir iinde biriken ksknlk sesinden hemen kaybolamam, eski kzgnlkla, yeni karlat yaknln yaratt sevin arasnda sesi ahengini kaybedip bir sre dalgalan110 mt. Cem'in sesindeki g, gven ve nee, Aydan'a, aclar iinde kvranarak geirdii o gnlerin Cem'i hi zmediini gstererek sinirlendiriyor ama ayn zamanda kendisini bylesine istekli karlay, gnler boyunca yaad 'istenmemilik ve beenilmemilik' duygusunu silip atarak onu sevindiriyordu. Erkein, bu ilikiyi kendisi kadar nemsemediini, bunu hayatnn merkezindeki bir soruna evirmediini anlyordu ama ilikinin sreceini, kendisini sevdirme, Cem'i kendine balama ve her ne kadar kendisine itiraf etmese de, o ektii acnn intikamn alma frsatn baladn da gryordu. Ak olan gerek uydu: Reddedilmemiti. Belki arzulad kadar zlenmemiti ama sesi unutulmam, aramas sevin yaratmt, gururu o byk yaradan kurtulmutu. Biraz rselenmiti belki ama o byk yarann yannda bu fark edilmeyecek ve hzla unutulacak kadar kk bir eydi. Yarn ne yapyorsun, dedi Cem. Aydan bir an ertesi gn neler yapacan aklndan geirdi, bankada yaplmas gereken iler vard ama sk bir almayla bunlar halledebileceini dnp, geleceini anlad davete kapy ak tutan bir sesle, Her zamanki eyler, dedi... nemli bir ey yok... Vaktin varsa uraana bana yarn leden sonra... zledim seni. 'zledim seni' szcklerini ok kolay sylediini seziyordu, szcklerde, gerek bir zlemin yaratmas beklenen ekingenlik, tedirginlik ve yakc istek yoktu ama onu sesini duyar duymaz aracak kadar da zlemiti. O anda, Aydan iin nemli olan 111 buydu, Cem'in onu zlediini sylemesi; bunu nasl sylediiyle uramaya hali yoktu, yorulmutu. Aldrmaz bir sesle sordu: Senin iin en uygun saat ka? - ki, iyi mi? -yi... Aydan konumay daha fazla uzatamad, gc birden tkenmi, iindeki gerginlik kaybolurken, kendisiyle birlikte Aydan'n btn enerjisini de alp gtrmt. Yarn grrz, deyip kapatt telefonu. Bir an yorgun bir halde koltuunun arkasna dayanp, hibir ey dnmeden kar duvara bakt. O bir an, gerekten duygular ve dnceleri yok olmu, btn ruhu boalmt. Uzun hastalklarn ardndan gelen ve ne hastala ne sala benzemeyen honut bir yorgunluk gibi gnlerce sren gerginlikten sonra bir anlk bir boalma ve dinlenme yaad. Sonra, hayatn kaplayan zntnn, gerginliin, acnn bahar sabahlar krlara ken o kaln ve koyu sis gibi ardnda hibir iz brakmadan daldn, biraz nceki youn sisin varlndan bile insan kukuya drecek bir aydnln btn hameti ve parlaklyla ortaya ktn hissetti. Deiim o kadar abuk olmutu ki inanmakta zorluk ekiyordu. Duygularna bir gereklik katmak iin, telefon etmeden nce hissettiklerini hatrlamaya alt ama ararak hibir duyguyu hatrlamadn grd. Gnlerce yaad o duygular sanki hi yaanmam gibi yok olmular, belli belirsiz bir kzgnlk dnda geride hibir iz brakmamlard. Neler yaadn, ektii acy, znty, zlemi hatrlyordu ama bunlar sadece birer szck olarak hatrlyordu, o szcklerin iini dolduracak olan duygulardan bir 112 belirti yoktu. Kzgn bir lde k krlmalarnn yaratt hayaller gibi kaybolmular, bolua karp gitmiler, Aydan' yaad duygularn gerekliinden ve iddetinden kukuya drerek belleinden silinmilerdi. Aslnda yaadklar bir hayale benzedii, gereklikleri yalnzca Aydan'm yaral duygu-larndaki arplmalardan olutuu iin kaybolmalar bylesine kolay olmutu, Aydan gerek aclarn bu kadar kolay kaybolmadn, kaybolduklarnda bile geride hatrlanacak izler braktklarn daha sonra renecekti. O bir anlk bolukta ruhundaki ar ykten kurtulmu olmann sevincini yaad. Sonra kaybolan duygularn yerini, o duygulara hi benzemeyen, tamamen fiziksel baka bir gereklik ald. Kasklarndan bir eyin ykseldiini, karnndan, cierlerinden getikten sonra gsyle boynu arasnda bir yere kanatlarm rpp duran iri bir ku gibi yerleip, soluk almasn zorlatrdn fark etti.
nce ok korktu. Soluk almakta ektii zorluk cann actyordu. Yaad duygunun, gl ve plak bir heyecan olduunu anlamas epey bir sre ald. Daha sonra tutkunu olaca, urunda btn hayatn yok etmeyi gze alaca bu dehetli heyecan bir yandan cann yakyor, bir yandan da ona inanlmaz bir zevk veriyordu. Btn leden sonray, ertesi gnk ilerini tamamlayabilmek iin, gsnn stndeki, ona neredeyse cinsel bir istek ve ac veren o heyecanla, zorlukla soluk alp, arada bir tkanarak almakla geirdi. Kendini ne kadar iine vermeye urarsa urasn, soluk almakta ektii zorluk ve iindeki ku kanatlarn andran neeli arpnt ona ertesi gn 113/8 yaayacaklarn ve daha nce yaadklarn dndryor, eti karncalanyordu. Durmadan saatine bakyor, akreple yelkovann, belleri krlm iki srngen gibi, cann actacak bir yavalkla ekrann iinde srndklerini, zorlukla kmldadklarn gryordu. Sabrszl heyecanna karyor, garip arpntlar soluk almasn daha da glendiriyordu. Bir ara kimseye hissettirmeden binadan kp kaldrmda derin derin iini ekmi, ak havann soluk almasn kolaylatracan ummutu ama bunun da bir yarar olmamt. O leden sonra zor geti. Akam eve geldiinde biraz daha sakinlemi gibiydi ama o arpntlar orada duruyordu. Heyecanna ve soluk almaktaki zorluuna karn garip bir sevinci vard, gnlerdir kocasyla kzna yaattklar iin zr dilemeye alr gibi ikisiyle de yakndan ilgilendi, kzyla akalar yapp gld, yemekten sonra Halk'la o siyah beyaz skandinav filmlerinden birini, filmde ne olduunu hi anlamadan, tamamen baka eyler dnerek seyretti. Yatma vakti geldiinde, uykuda zamann daha abuk geeceini dnerek byk bir istekle yataa girdi. Btn o yorgunluktan ve gerginlikten sonra derin bir uykuya dald. Ertesi sabah kalan ilerini tamamlamak iin nerdeyse koarak gitti bankaya. Gsnn zerindeki, soluk almasn gletiren o heyecan hl ayn yerde duruyor, ku arada bir akyarak kanatlarn rpyordu. le olmadan ilerini bitirip, yardmclarna kendisi yokken neler yapacaklarna dair talimatlarn verdi. Btn bunlardan sonra saatine baktnda saatin hl on olduunu grd. On biri gee iten kp 114 eve gitmeyi, hazrlanmay planlamt ama zaman gemiyordu. Byk bir ehrin zerinde uarken motoru alev alan bir pilotun uaktan atlamak iin ehri geride brakmaya urat srada hissettii tela ve sabrszl iinde duyuyor, o pilot iin ehrin altndan kaybolmas nasl zor ve uzun geliyorsa, ona da zamann gemesi ayn biimde zor ve uzun geliyordu. Tam iten kmaya hazrlanrken genel mdrn sekreteri arayp, 'biraz gelmesini' rica etti. Genel mdrn odasna koarak gitti ama sekreter onu hemen ieri sokmad, "u anda telefonla konuuyor, bir dakika sizi bekleteceim, oturmaz msnz..." diyerek ilerine dnd. Aydan oturup bacak bacak stne att, aya neredeyse kendi denetimi dnda sinirli bir biimde sallanyordu. Saatine bakt, on biri eyrek geiyordu. Kadrann iindeki o iki srngen biim deitirmiler, yar atlarna dnmlerdi, hzla kouyorlar, Aydan'n hazrlanmak iin kendine ayrd zaman gittike azalyordu. Sekreter, "Buyrun sizi bekliyor," dediinde telatan neredeyse kapya arpt, tokma bulmakta zorland ama odaya girdiinde toparlanmt. Genel mdrn sylediklerini sakin grnerek dinledi, onu dinlerken bir yandan da istediklerini nasl halledeceini dnyordu. Genel mdrn odasndan kar kmaz koar adm odasna dnd, bir yardmcsn arp, genel mdrn istedii belgelerin hemen hazrlanmasn, ertesi sabaha masasna braklmasn syledi. Binadan nasl ktn hatrlamyordu. pekli bir kuma gibi yumuack bir mavilikle aydnlanm parlak bir bahar gn vard darda; 115 gne mutluluu andran bir scaklkla insanlar styordu. nsanlarda huzurlu ve kaygsz bir hava seziliyordu, Aydan'dan baka kimsenin tela yok gibiydi. Arabasn gergin bir asabiyetle sryor, br arabalarn arasndan riskli manevralarla geiyor, kendisine yol vermekte geciken arabalara, herkesi fkelendirecek biimde korna alyordu. Eve yaklat srada benzininin bitmekte olduunu, benzin gstergesinin stndeki o uursuz krmz n yandn grd. lk rastlad benzinciye girdi. Benzinci ok yava hareket ediyordu. Adama biraz acele etmesini, ge kaldm syledi, adam aldrmad bile. O anda o adamdan da, hayattan da, herkesten de nefret ettiini hissetti. Eve girer girmez banyoya kotu, elbiselerini bile orada kard. Suyun altnda biraz sakinleti, neler yapacam,
salarn kurutmasnn, makyaj yapmasnn, giyinmesinin ne kadar zaman alacan hesaplad. Elini bacaklarnn zerinde gezdirip, kontrol etti. Przszd. Bunu bir gn nceden halletmi olduuna sevindi, yoksa bugn yetimekte zorlanacakt. Saat tam ikide Cem'in kapsnn nndeydi. Zili alarken, btn bedeni byk bir nabz gibi atyor, kalbinin vurularn her yannda hissediyordu. Tkanacak gibiydi. Kap aldnda derin bir soluk alp yutkundu. Cem sakin bir ekilde glmsyordu. Ho geldin, gir ieri. Bir ey sylemeden salona yrd. Ne iersin? Ne olursa... Nasl ne olursa... Artk tercihlerimiz yok mu 116 hayatta... Aydan'n ne aka yapacak ne de bir akaya glecek hali vard, laf ok uzatmad: Bir konyak ieyim. Cem kocaman balon bir bardakta konyak getirdi. Hi acele etmiyordu ama onun skneti Aydan'a da iyi geliyor onu biraz yattryordu. Konyan ierken ne zaman ieri gideceklerini dnyordu, acaba nasl syleyecekti Cem ieri gitmelerini. Sabrszlanyor, bir an nce yatak odasna gitmek istiyordu, sanki ancak o yataa girdikten sonra rahat bir soluk alabilecekti. Cem sonunda, "Konyan ierde imek ister misin?" dedi. Aydan sanki nemsiz bir eyden konuur gibi cevap verdi: Olur. Ama bunu sylerken ayaa kalkmt bile. Yatak odasna giderken soluk almas iyice glemiti. Yapmakta olduu eyin bir gnah ve su olduunu biliyor, bunu bilmek onun heyecann ve isteini dayanlmaz klyordu. Kocasndan baka bir erkekle, bilerek, isteyerek, bunun iin randevulaarak sevimeye gidiyordu; hibir mazereti, kendisini affettirecek hibir nedeni yoktu. Bunu kendisinden hi saklamadan, bylesine aka yaamak btn dnyaya meydan okumak gibi heyecan ve korku verici bir davrant. Tanr'yla ve eytan'la ayn anda yzlemeye hazrlanyor, buna cesaret edebilmesinin kendi gznde yaratt rktc ayrcalktan ba dnyordu. Geen seferki sevimenin belleinde kalan ayrntlar ise bu ba dnmesinin iinde sakl olan hazz bir insann kolayca tayamayaca kadar bytyordu. 117 O koridorda yaad heyecan hi unutmad, gkyzne ykselip umak ve uarken her an debileceini bilmek gibi neredeyse doast bir duyguydu bu, bir kere yaayann bir daha kolayca vazgeemeyecei, yeniden yaamay zleyecei bir tr byye benzeyen bir deneyimdi bu. Sevimeye baladktan ancak bir sre sonra ba dnmesi geti, soluk alp vermesi rahatlad, kk bir kayk gibi kendini, onu alp sonsuz bir okyanusa srkleyecek dalgalara brakt. Gnlerce bu sevimeyi dnm, geen sefer yaadklarn hayalinde bytp abartm olabileceinden kukulanmt ama daha ilk dokunulardan sonra hatrlad eyin gerek olduunu anlad. stelik geen sefer ilk sevimenin heyecanyla fark e-demedii birok kk ayrnty bu kez ok daha iyi hissedip tadn kard. Bir mitoloji tanras gibi kendi bedenine tapnlmasnn nasl bir zevk olduunu bir kere daha yaayarak zihnine iyice kaydetti. Bir ara kendine bylesine zevk veren bedene ayn zevki yaatabilmek telana dp doallktan hafife sapan bir acelecilie kapldnda, Cem, parmaklarnn ucuyla yzn okayp, o ehvet sarsntlarnn arasnda ok artc ve ok etkileyici gelen yumuack, sevecen bir sesle, "Sakin ol," dedi, "kendini brak, acele etme." Uysal bir ocuk gibi Cem'in szn dinleyip kendini bedeninin doallna brakt. iddetli bir ehvetin ancak telasz bir doalln iinden doup byyebileceini, ehveti bir an nce bulabilme kaygsnn ehvete giden yollar kapatabileceini reniyordu. O gn bir sevime molasnda, Cem, Aydan'n do118
kunmaktan olduu kadar artk seyretmekten de holanp benimsedii biimli bedeniyle rlplak kalkp, kocaman kristal kselerinden birine doldurduu iri kirazlarla geri dnmt. Bir ngiliz arkadam anlatmt, Oxford niversitesi'nde birini hocala kabul etmeden nce bir kiraz testi yaparlarm bir sylentiye gre. Nasl kiraz testi? Btn hocalarn katld bir yemek dzen-lerlermi, yemein sonunda da kiraz ikram edip ekirdeklerini ne yaptna bakarlarm. Aydan bir kiraz tam azna gtrrken durmutu. E, ne yapmak lazmm? Kimse bunun doru cevabn bilmiyor... Ama tabii pfff diye ekirdei dilerinin arasndan sapan gibi frlatmazsan kabul edilme ansn daha yksek oluyor. Cem'in sevime aralarnda anlatt byle birok hikye vard, bir yerde mi okudu, birisinden mi dinledi, yoksa kendisi mi uyduruyor bir trl anlalmayan tuhaf olaylar anlatr, hem onlar anlat-yla hem de olaylar hakkndaki yorumlaryla Ay-dan' elendirip gldrrd. Daha sonralar, Aydan, bu gllerin btn sevimeyi elenceye, masum bir oyuna evirdiini, belki de bu yzden Cem'in yannda hibir zaman sululuk, vicdan azab, gnah korkusu gibi duygular yaamadn dnd. Onca olaydan sonra bile o hikyeleri hep sevgiyle hatrlam, btn iliki boyunca arad sevgiye ait iaretleri o hikyelerde bulmutu. Aydan bir yandan, gznn nne toplant srasnda kirazlar 'pff diye uzaklara frlatan cppeli bir adamn grnts geldii iin glp bir yandan 119 da yedii kirazlarn ekirdeklerini ne yapacan dnrken Cem birdenbire o hi unutamad soruyu soru vermiti: Daha nce hi kocan aldattn m? Aydan hemen 'hayr' demiti. Sonra da ayn hzla 'evet' diye cevabn deitirmiti. Cem hibir ey sylemeden yzne bakmt. Aydan verdii iki cevaba da armt, yalan sylemesine de, doru sylemesine de. Derin bir nefes ald ve o gne kadar hi kimseye, en yaknlarna bile anlatmad, anlatamad o gizli macerasn, aslnda ok da iyi tanmad ama o anda ok yakn hissettii bu adama anlatt: Ben Selin'i dourduktan sonra uzunca bir sre bocaladm. Kendimi kadn gibi hissetmiyordum, ok irkin olduumu dnyordum, ekiciliimi kaybettiime inanyordum. Yani kuafre bile dzenli gitmiyordum, iimden gelmiyordu. ki sene srd bu. Belki biraz daha fazla, tam hatrlamyorum. Bizim bankada benden biraz daha kdemli ho biri vard, ii benden daha iyi biliyordu, bana da hep yardmc olurdu. Bir gn bana, "Bugn ne kadar gzelsin," dedi. ok houma gitti. Halk pek byle eyler sylemez nk. Ama pek de aldrmadm. Sonra bir baka gn, "Bu elbise sana ne kadar yakm," dedi. Bir erkein benimle ilgilenmesi ok houma gitti. Biliyor musun, onun iltifatlarndan sonra yeniden kuafre dzenli gitmeye baladm. Sonra bu tr konumalar devam etti. Kafeteryaya birlikte inmeye, birlikte yemek yemeye baladk. Bizim bankann toplantlar vardr, mesleki gelitirme kurslar falan. Gruplar halinde bir otele gidilir, birka gn orada kalnp seminerler yaplrd. Oralarda 120 bir araya geliyorduk. Aka sylemiyordu ama benimle yatmak istediini biliyordum. Uzun zaman dayandm, o da ok kibar davrand, hi srar etmedi, hatta imada bile bulunmad. Beni ok ho tutuyordu, martyordu, canm bir ey istese, gidip onu bulup getiriyordu. Sonra gene byle bir kurs toplantsna giderken onunla birlikte olmaya karar verdim. Yani aniden olmad, hani sarhotun, ne yaptn bilmiyordun falan gibi deil... Baya daha nceden karar verdin. Evet, baya karar verdim. Kursa gitmeden bir gece nce hi uyuyamadm, sadece bunu dndm, yatan iinde dndm durdum, sonra da karar verdim... yle oldu ite... Nasld peki? lk seferi pek harika deildi ama sonrakiler iyiydi... Beni bir sre gklerde uurdu gerekten, kendimi yeniden kadn gibi hissettim. Sonra? Sonra bitirdik, artk ben istemedim, yakalanmaktan, skandaldan korktum sanrm... Zaten aradm da yle sevime falan deildi aslnda, kendimi kadn gibi hissetmeyi zlemitim... Sonra arkada olduk, o bana biraz tutuldu
sanrm ama kibar bir insandr, ok srar etmedi... imdi ok iyi arkadaz, hl ayn yerde alyoruz, hl birbirimize ok yardm ederiz. Cem gld. Desene seninle olmay biraz da o adama borluyum. - Niye? Eh, yle bir deney yaamam olsaydn benimle olmaya raz olmayabilirdin... Aydan krgnln saklamaya alan bir sesle 121 sordu: Aldatan bir kadn olmaya alknm, onu mu sylemek istiyorsun. Hayr, samalama... Sadece bunun korkun bir ey olmadn daha nce grdn demek istiyorum... Sen birisiyle birlikte oldun diye dnya altst olmuyor. - Bilmem, dedi Aydan, belki de oluyordur. Aydan bu maceray niye Cem'e anlattn ok dnd, neden bu kadar gizledii bir srrn onunla paylatn anlamaya urat. Aslnda byle bir srr onunla paylaarak ilikinin biimini deitirmeye, derinletirmeye, onunla bir yaknlk kurmaya, kendini duygulardan yoksun bir sevimenin hafif ve aldrmaz bir paras olmaktan kurtarmaya, onunla bir sevgili, bir srda, bir dost olmaya alyordu. Bu ilikiyi ve kendini temize kartmaya, aklnn bir kenarnda hep sakl duran gnah ve ayp duygusundan kurtulmaya, sevginin ve sevgililiin kutsallyla yaadklarn hi olmazsa kendi gznde aklamaya urayordu. Bunlar anlattktan sonra, aklna taklan bir soruyu, o sorunun cevabn merak ettii kadar, Cem'in de kendisiyle bir eyler paylap, ilikinin bir sevgi-lilie dnmesine yardmc olmasn umarak sordu: Senin hayatnda... Durup biraz bekledikten sonra ekledi: Ka kadn var? Cem'in yznde alayc, hatta uzak bir glmseme belirdi. Saymyorum canm, uuru kayor. Bu, Aydan' kendinden uzak tutmak istediini, duygusal bir ilikiden kandn aka gsteren 122 ve Aydan' kran bir cevapt. Aydan daha sonralar, 'O anda kalkp gitmeliydim!' diye dnmt. O anda gidebilseydi kurtulacakt, ilikilerinin dnm noktas olan bir an yaadlar. Aydan gitmedi. Bir sigara yakt sadece. Cem onun karsnda zlmeyi bekleyen kocaman bir bulmaca gibi duruyordu, bazen bu kadar uzak, bazen o kadar yakn nasl olabildiini, araya duygular katmaya raz olmadan kendisiyle byle nasl seviebildiim anlamak istiyordu. Bu adamn btn davranlarnn, baklarnn, szlerinin altnda sakl duran bulmay arzuluyordu. Byle bir bilmecenin kenarndan dolanp gemek birok kadn gibi onun iin de ok zordu. Garip bir biimde kendi gcne gveniyor, bu bilmeceyi zebileceine inanyordu. Baka kadnlarn zemedii bu bulmacay zen kadnn kendisi olmasn istiyor, bunu gerekletirebileceini umuyordu. Hep 'benim annem ld' lafn hatrlyor, hibir eyi paylamaya raz olmayan, duygulara aldrmayan, sadece sevimeden ibaret bir iliki kuran bu tuhaf adamn derisini, bir doktor gibi soymak, bu hastalkl derinin altnda sakl olduuna inand o duyarl, yalnz ve kederli insan ortaya kartmak istiyordu. Cem'e kar, biraz da onu kzdran bu duyarszlndan dolay efkat duyuyor, bu alayc adamda kimsenin grmedii bir eyi kendisinin grdne inanyordu. Cem'deki elikiler, bu elikilerin yaratt an-lalmazlklar onu ekiyor, brakp gitmesine izin vermiyordu. O gn gitmediine zlmesi mi sevinmesi mi gerektiine, btn her eye ramen, hibir zaman aka cevap veremedi. 123 nk o konumann ardndan yeniden sevimeye baladklarnda hi yaamad bir ey balad yatakta. Cem, kulana fsldayarak, ona ilk duyduunda anlamad bir soru sordu nce: Benim neyim olsan benimle yatardn? Aydan soruyu anlamad ama 'ne demek istiyorsun' diyerek sevimenin akn bozmak istemediinden susup, onun devam etmesini bekledi.
Cem zaten onun cevabn beklemeden devam etmiti: Komunun kz olsan benimle seviir miydin, akrabam olsan, teyzem olsan.... Aydan birden nasl bir oyuna hazrlandklarn anlad, korkuyla ve heyecanla bedeninin kasldn hissetti ve Cem'in bekledii cevab, heyecandan tarazlanan bir sesle verdi: Ben senin neyin olsam seninle yatardm... Neyim olsan m? Aydan'n verdii cevap, taa iinden, en derininden, gerek bir istekle titreyerek geldi: Neyin olsam yatardm... Neyin olsam... Bundan sonra Aydan'n daha nce hi yaamad ve bir daha da asla unutmad, aylarca srecek bir oyuna baladlar. Sihirli bir suya batrlm krmz bir ubuk gibi hem kendileri kalp hem de btn renklere dnebildiler, mor olmann, sar olmann, yeil olmann, mavi olmann nasl hazlar verdiini, aslnda o renklerin kendi gerek renkleri olmadn bilmenin rahatlyla ve o renklerde olanlarn nasl heyecanlar yaadn ayn o renktekiler gibi hissederek, insanlarn ahlakszca ve sapka bulacaklar her eyi, hem kendi renklerinin hem baka renklerin heyecann 124 i ie hissederek yaadlar, o yatakta birbirlerinin her eyi ama her eyi oldular. Hibir renge, hibir role girmekten ekinmeden ve o rolleri oynarken ayn gerekmi gibi ileri ehvetten kamaarak, aylarca srecek ve insanlara ait btn gizli, ad bile sylenemeyen duygular onlara tattracak bir tr sevime tiyatrosu kurdular yataklarnda. Sevimeye ve insanlara ait ilikilerin her trn, her biimini, o insanlarn gerek hayatta yaarken duyduklar sululuu ve vicdan azabn hi hissetmeden, sadece zevkini ve heyecann duyarak, bir iein zsuyunu eken bir ar gibi sadece tadn hissederek yaadlar. Aydan o gn oradan, bir daha geri dnemeyecei bir kapdan getiini, yaad heyecan ve zevki hayat boyunca arzulayacam, bu heyecana tutulduunu, eksikliine tahamml edemeyeceini bilerek ayrld. Ruhunun ve gvdesinin byk bir paras artk gizli bir dnyaya aitti, ikiye paralandn seziyordu. 125 IX Bir yeralt lunaparkna girmi gibi, karanln iinden anszn parlayarak karlarna kan byl aynalarda kendilerini bakalar gibi grerek, bakalarnn, gizliliin iine saklanm ve btn sululuk duygularn ehvetin gcyle am sevimelerini dn alp kendi bedenlerine ve ruhlarna katarak yaadlar o gn ve btn bu maceralardan sonra o lunaparktan aydnla kendileri olarak ktlar. Girenin bir daha geri dnmesine izin verilmedii ve iinde binbir tr ilikinin barnd o rktc araziye daha sonralar defalarca sahte kimliklerle girdiler, baka hibir yerde rastlanmayacak keskin kokulara, seslere, renklere dediler. Cem, kaak dnyalar bilen bir kif gibi Aydan' o karmak arazinin en kuytularna gtrp, onun en zehirli bitkileri koklamasna yardm etti, en korkun yasaklar inemenin benzersiz tatlarn tattlar. Aslnda o arazinin sakinlerinden olmadklarn ve istedikleri vakit dnebileceklerini bilmenin rahatlyla hi sululuk duymadan oralarda dolatklarndan, o diyarlarn asl sahiplerinin bile bilemeyecei zevkler ya126 adlar. lk seferlerde rkek admlarla, her dnemeten sonra karsna kacak olandan, daha da kts oralara alp, oralarda kalmaktan korkarak dolaan Aydan, zamanla o dumanl araziye alt, her seferinde geriye dnebildiini grmenin gvenine kavutu ve yalnzca Cem'le yapabildii bu yolculuklar zlemeye, sevimeleri srasnda o blgelere daha yaklarken, henz oralara daha girmeden yaayacaklarn dnerek rpermeye balad. Artk snrlar belirsiz o cinsel zevk, bedeninde deil hayal gcndeydi. Bir sihirbazn torbas gibi iine yeni hayaller konduka hayal gc genileyip byyor, onun neredeyse btn varln kaplyor, yeni hayaller, yeni oyunlar yaratyor, gerekle gerek olmayann snrlarn silikletiriyordu. Bir bedenin tek bana asla ulaamayaca, bedenin haritasna kaytl olmayan zevk noktalarna ulatka kendi hayal gcnn bamls oluyor, neredeyse bedenini kmsyordu. Hayal gcnn yaratcl ise, bir tek insana, Cem'e baml hale gelmiti. Cem olmad zaman hayal gc, karanlkta kalm bir gnebakan gibi yapraklarn kapatp boynunu eiyordu. Bu tuhaf bamll kabullenmekte uzun sre zorlanmt. Halk'la seviirken hayal gcn canlandrp, artk ezberledii hayalleri kurmaya almt ama olmamt, zevk, bedeninin snrlarn aamamt. Halk, salkl, karsn seven bir erkek gibi onun bedenine zevk veriyor, onu heyecanlan-drabiliyordu ama hayal gcnn aln
doyuramyor du. O gnlerde, sevimeyi yeni kefeden bir yeni-yetme gibi srekli olarak Cem'le sevimek istiyor, 127 onun bedenini, sesini, dokunularn, oyunlarn zlyor, srekli onu dnyor ve bastrmakta ok zorland gizli kskanlk krizleri yaayp bunlar Cem'e yanstmamak iin abalyordu. Cem'in, aralarnda, kskanla, balla, szlere yer vermeyen bir iliki olduunu hatrlatan tavr da onun acsn ve bamlln artrmaktan baka bir ie yaramyordu. Aydan, karl ne olursa olsun, kendisinden, hayatndan, baarlarndan, duygularnn karln isteme hakkndan kolayca vazgeip, tmyle teslim olabilecek biri deildi, Cem ise btn yumuakl, uyumluluu ve haffliiyle onu tam bir teslimiyete zorluyordu. Cem'in kendisinden ne istediini tam olarak anlayamasa da bunu seziyor, bir yandan iddetle onu zlerken, bir yandan da bu badan kurtulmak istiyor, garip bir biimde gururlu bir sesle baka kadnlarla cinsellikten konuarak Cem gibi baka erkeklerin de bulunup bulunmadn anlamaya urayordu. Byle bir baka erkek daha olduunu rense gidip o erkei arayacak deildi, Cem'den bakasn istemiyordu, onun tek istei sadece Cem'e baml olmadn grmek, kendisini rkten bu zinciri istedii zaman krabileceine inanmakt. Cem'e, Halk'a benzemedii iin, Halk'a da, Cem'e benzemedii iin kzyor, ikisine de birbirine benzemeyen biimlerde hayranlk ve fke duyuyordu. Bir defasnda Cem'e de sylemiti bunu: Niye Halk sara benzemiyor ya da sen Halk'a benzemiyorsun? yle olsayd hayat ne kadar gzel olacakt. Cem her eyi hafife alan haliyle glmt ama sesinde sanki bir kzgnlk var gibiydi. 128 Gzel deil, kolay olacakt demek istiyorsun herhalde... Sen iyi bir i kadnsn biliyor musun, tek erkek fiyatna iki erkek almak istiyorsun, ama bu mmkn deil, bu pazarlk burada gemez... Tanr eytan' yaratmasa da onu da kendi paras olarak sunsayd, dindar olmak ne kolay olurdu deil mi? Ama yle olmuyor ite... Tanr eytan'n ktlklerine sahip olarak, Tanr olamazd, ben Halk'a benzeyerek ben olamazdm, Halk bana benzeyerek Halk olamazd... Hepimiz ekiciliimizi bize benzemeyen insanlarn varlna borluyuz biraz... Sonra da yle bir durup, kendi konumasndan sklm gibi, "Biraz daha ilek ister misin?" demiti. Aydan duygularnn hibirine bir isim bulamyordu, hayatndaki iki erkee kar hissettiklerinin ne olduunu tam isimlendiremiyor, hayal gcnn sunduu vazgeilmesi mmkn olmayan geici zevklerle, gerek hayatn getirdii biraz tekdze ama kalc gven arasnda bocalyor, durmakszn kendi kendine sorular sorarak, ruhunu didikliyor-du. Kendine dnk bu youn ilgi, yllarca alkanlklarn kaln rts altnda huzurlu bir sessizlie terk edilmi duygularn sinirli bir kedi gibi trmalyor, yrtyor, hatta kanatyor, onu her olaya kar eskiden olduundan ok daha duyarl bir hale getiriyordu. Kaynam mrekkep gibi ehrin stne akan scak yaz gecelerinde Selin'i uyuttuktan sorra balkona kp, sitenin byk ocuklarnn glmelerinin, ak pencerelerden duyulan madeni televizyon seslerinin arasnda sigara iiyor, her zaman evde sigara iilmesine kzmasna ramen son zamanlarda, "Gel istersen ierde i," diyen Halk'un srarl a129/9 rlarma, sessizce souk hava fleyen makinelerin ekici serinliine ramen ieri girmiyordu. Balkonda sigara itii o scak gecelerden birinde annesi arad, genellikle soukkanl bir kadn olmasna karn sesi titriyordu konuurken. Stannen ok kt... Nesi var? Bbrek yetmezlii demiler... Bbreinin deitirilmesi gerekiyormu... Ama doktorlar aydan nceye randevu vermiyorlarm... Bir randevu alnmazsa kadncaz lecek... Acaba Halk'la konusan bir eyler yapamaz m? Aydan, ailenin btn ocuklar gibi 'stanneyi' ok severdi. Stanne, btn ocuk hastalklarnn tedavisini, btn yemeklerin tarifini bilen, evlerde yaanan her trl soruna zm bulan, titiz, tertipli, iriyar bir kadnd, btn srarlara ramen hayat boyunca hi kimsenin yanna yerlememi, hep yalnz yaamt. Ailede bir ocuk doduunda, birisi hastalandnda gelir, neredeyse tek bana btn ileri ekip evirir, varlyla herkese gven verirdi. Onun kadar ok masal ve atasz bilen hi kimseye rastlamamt Aydan, her duruma uygun bir ataszn daarcndan kartr, uzun uzun tler vereceine bir atasz syleyip geerdi. ocuklara ar ilgi gstermez,
onlar sk sk okamaz ama annesi azarlad iin alayan ya da dp bir yerini kanatan ocuu hibir ey sylemeden tutup yle sk ve efkatli bir ekilde bedenine bastrrd ki, ona sanl durduklar birka dakika iinde ocuklar gerekten aclarnn dindiine inanrlard. Bir baka zaman da Aydan bu habere ok zlrd ama o gn, yaad o tuhaf duyarllktan olsa gerek, artk iyice yalanan bu kadnn hastalndan 130 dolay bir de vicdan azab duymu, kendisinin gizli zevkler yaamasyla stannenin canyla uramas arasnda, bunun anlamszln bile bile bir iliki kurmu, zntsne bir de sululuk duygusu karmt. Salona girip, Halk'a, 'stanne lyormu' derken alamaya balamt. Ailenin erkekleri de stanneyi severler ama onun deerini kadnlar kadar anlamazlard; erkekler iin o 'iyi bir kadncazd', onun ev bilgeliinin, yemeklere bakalarnn bilmedii minicik eklemelerle yaratt lezzetin srrnn, hastalklar yazsz reetelerle iyiletirmesinin, anlatt masallarla ataszlerinin yaratt rahatln, ocuklarn ve kadnlarn hayatndaki nemini kav-rayamazlard. Halk, doktorlarn hastalklar pek de nemsemeyen haliyle, "Nesi varm?" diye sormutu. Bbrek yetmezlii... Neydi sizin roloji blmnn bandaki doktorun ad? Ekrem mi? Evet... Sen bir randevu alabilir misin? Halk birden sinirlendi: Sen benim o tccar herifle konumadm bilmiyor musun? Doktorluun adn mahveden herifler bunlar... Kendisinin bu kadar zldn grmesine ramen Halk'un bu znty hi paylamamas, avutucu bir sz bile sylememesi Aydan' ok artm, bu yabanc ve mesafeli tavr onu neredeyse rktmt. Bir ey sylemeden yeniden balkona yrrken, Halk da tepkisinin anlamszln fark etmiti; bu tr isteklerden, zellikle de reddedemeye-ceklerinden hi holanmaz, hep huzursuzlanrd, ama bu sefer kendisini kontrol etmi olmas gerekti131 ini anlamt. Ben yarn Ekrem'le konuacak birini bulmaya alrm, dedi. Aydan hi cevap vermeden balkona kt, Halk yattktan sonra da uzun sre orada sigara ierek oturup alad. Stannenin hastal, onun kabul etmekte zorland btn kayglarn, zntlerim, korkularn, pimanlklarn, kzgnlklarn, kskanlklarn, rahata alayabilecei tek bir zntnn iinde toplamasna yol amt. Stanne iin duyduu acnn gereklii, gerekliklerinden kuku duyduu dier btn duygularna da gereklik katm, iindeki yaralar sanki aka ortaya kmt. O yal kadnn lebilecein! dnmek, kendi hayatnn nemli bir parasnn da lebileceim dndrtyor, kendi gemiiyle ilgili hatrlad her sahne, ocukluu, genlii, evlilii byk bir yok oluun paralar gibi grnyor, bir baka zaman glmseyerek hatrlayabilecei birok an imdi ona ac veriyordu. Onun sevdii birinin lme olasl karsnda ektii acy grmesine ramen Halk'un o acya ylesine yabanc ve uzak durmas, o acy ne paylamaya ne de azaltmaya almas, Aydan'n kendini terk edilmi ve yalnz hissetmesine yol amt. O anda btn yaadklar iin Halk'u suluyor, duygularmdaki alkantlarn yaratt tuhaf yanlsamalarla kendisinin Halk'u deil de Halk'un kendisini aldattn dnyor, aldatlm birinin hibir ekilde yatmayan fkesini ve acsn yayordu. Aldatldna gerekten inanyor, bu dnyada yapayalnz olduunu dnyordu. Minik minik damlalar halinde birikip byk kar ynlarna dnen o kk kzgnlklar ve krgnlklar imdi her 132 yeni kzgnlkta patlamalar gibi dklyor, btn eski kzgnlklarn bir daha hatrlyordu. Cem'e gitmesinin nedeni olarak Halk'un bu aldrmaz ve duyarsz tavrn gryor, onun anlayszlklar yznden bir baka erkee muhta olduuna inanyor, bunu affedilmez bir su ve dmanlk olarak gryordu. Btn bu kzgnlklar ve alkalanmalar arasnda, Cem'e rastlayana kadar kendisini mutlu ve huzurlu bir kadn olarak grdn ve yle hissettiini unutuyordu. Ertesi gn Cem'le bulumaya giderken ilk kez isteksizdi, her zamanki arzusu ve heyecan kaybolmu gibiydi, gizliden gizliye dncelerinin ok altlarnda bir yerlerde, kendisi Cem'le seviirken stanne lecekmi gibi bir inan kprdanyor, bu duygu tam ele gelip yakalanmyor ama bir bitkiye damlatlm zehirli bir damla gibi isteini soldurup ldryordu. Daha kapdan girdii anda Cem, neredeyse hayvans bir igdyle bir adm geri ekilip, "Neyin var?" demiti.
Aydan, ieri doru yrrken, Cem'in byle acl ve skntl konulardan holanmayacan dnerek, "Yok bir ey," demiti. Cem srar etmiti: Bir ey var... Syle bakaym bana, neyin var senin... Aydan bir koltua oturmutu. Stannem hasta biraz. Sonra da 'stanne' szcnn insanlara bir acnn gerekliine inandrmayacak kadar uzak bir anlam tadn dnp eklemiti: Ben onu ok severim. Nesi var? 133 Bbrek yetmezlii... Benim bildiim, artk bu hastalk tedavi edilebiliyor... Bbrek ameliyat yaplmas gerekiyor ama bunu yapacak doktordan randevu alamyoruz. Cem, Aydan'n yzne bakm ama Aydan'n bekledii 'senin kocan doktor deil miydi' sorusunu sormamt. Kim bu doktor? Aydan, soruyu anlamsz bulduunu anlatan bir omuz silkmesiyle doktorun adn sylemiti. Cem bir ey demeden telefona uzanp bir numara evirmiti. Belginciim naslsn? Ah, evet canm, oktandr gelemedim ama yaknda geleceim. Canm bir sorunum var, senin o muhteem yeteneinle halledecein bir sorun... ok sevdiim birinin yakn hasta, ama doktordan randevu alamyorlarm, rica etsem sen o mthi etkileme gcnle bir randevu alabilir misin hemen? Sabahn erken bir saatinde olabilir, gecenin ge bir saatinde olabilir, ama bir randevu mutlaka gerekli. Telefonun ahizesini eliyle kapatp Aydan'a dnmt. Neydi doktorun ad? Aydan'n syledii ad telefonda tekrarlayarak, "Ben senden hemen telefon bekliyorum, beni ok bekletmezsin deil mi!" deyip telefonu kapatmt. Dinledii o konumadan iki ey aklnda kalmt Aydan'n: kendisinden 'sevdiim biri' diye sz etmesi, bir de sesindeki o cilveli, oynak ton. "Sevitii bir kadn bu!' diye geirmiti aklndan beklemedii bir kskanlkla; bu kskanlk 'sevdiim biri' szlerinin yaratt o kk sevinci hemen ldrm, 134 Cem'in yatt her kadndan byle sz ettiim dnmt. Cem, sanki onun aklndan geenleri biliyormu gibi sakin bir sesle aklamt: Babamn sekreteri, ok iyi bir kzdr, sanrm halleder... Sen bu arada bir ey ier misin... Gidip ikilerini getirmiti, skntl bir sessizlikle ikilerini ierlerken telefon almt. Alo, syle canm... Tamam, perembe akam dokuz buukta gidecekler, benim adm verecekler... ok teekkr ederim Belginciim, babama sayglarm syle ltfen, birka gne kadar ben de urayacam zaten. Cem'in zenginliini ve o zenginliin getirdii olanaklar oktandr unuttuunu bu telefon konumas srasnda ararak fark etmiti ama onu derinden etkileyen Cem'in gc deil, onun kendisinin acsn bylesine ciddiye alp, bu acy hafifletebilmek iin hemen harekete gemesi ve fazladan hibir szck sylemeden onun derdini paylamas olmutu. Yardmdan ziyade erkein gsterdii bu yaknlk karsnda iini stan ylesine byk bir sevin duymutu ki, o gn Cem'le seviirse, Cem'in, yapt iyilii demek iin onun kendisiyle sevitiini sanabileceinden, hissettii yaknl ve scakl anlamayabileceinden kaygland. Bu kaygnn anlamszln bilmesine karn duyduu yaknln yanl anlalmas ihtimali o anda tahamml edilemez geldi ona. Birden ayaa kalkt. Benim gitmem lazm, dedi. Bugn Halk erken gelecek. Cem her zamanki sakin ve uysal sesiyle, "Tabii," 135 diyerek ayaa kalkp onunla birlikte kapya doru yrmeye balad, Aydan onun srar etmemesine, sevimekten sz etmemesine gerek bir minnet duydu.
Duygular, bir karnca yuvas gibi karmak ve Hareketliydi, her an yeni bir duygu belirip, biraz nce orada olan duyguyu geriye itebiliyordu, Cem'in srar etmemesi zerine birden biraz nceki kaygsnn anlamszln bilincinin btn aydnlyla kav-rayverdi, yapt hareket ona ok sama gzkt. Kapya yaklatklar srada saatine bakarak, "Aslnda biraz daha vaktim var," dedi, Cem onun bir karar vermesini bekler gibi durmu, ona bakyordu. Aydan, davranlarnn tutarszlndan rahatsz oluyordu ama iinde beliren her duygu ylesine gl bir ekilde ortaya kyordu ki o anda o duyguyu anlamsz bulsa ya da o duygudan utansa bile o duygunun gerektirdii gibi davranmaktan kendini alamyordu. Cem'in gsne yaslanarak beline sarld. Hadi ieri gidelim. Btn o duygu alkantlarn yaamam gibi byk bir zevkle ve kendinden geerek seviti Aydan, sevimenin snrndan adm attktan sonra sanki btn duygular snrn te tarafnda kalyor, her biri gerekliini kaybediyor, Aydan' her sevimeden sonra daha nceki btn duygularndan kukuya dryor, duygularnn, aslnda aka ifade edilemeyen tek bir istein klk deitirmi paralar olabileceini dndryordu. Sevimelerinin ortasnda bir yerde mola verdiklerinde, Aydan birden dirseinin stnde dorulup, sormay bile daha nce dnmemi olduu bir soruyu sordu: 136 Niye sen beni hi aramyorsun da hep ben seni aryorum? Ben bundan biraz rahatsz olmaya baladm, sanki birlikte olmay, sadece ben istiyormu-um gibi... Senin beni zlediin olmuyor mu hi? Bulumalarn gerek bir ilikiye, iin iine duygularn da karaca ortak bir baa evirme ihtimali tayan bu tr bir soruyla her karlatnda yapt gibi Cem alayc bir ekilde glmsedi. Tabii ki zlyorum, ama seni rahatsz etmek istemiyorum, ilerin var, ailen var... Ne zaman buluabileceimiz! sen benden daha iyi bilirsin... Ben isiz gszn biriyim; her aradnda ben buradaym... Beni arayp da benimle buluamadn oldu mu hi? Hi olmad... nk ben seninle bulumaya hep haznm. Yeniden sevimeye devam ettiler ama Aydan daha biraz nce kendisine o kadar yakn olan, onun zntsn hafifletmek iin abalayan o adamn imdi birden byle saldrya uram bir uzay gemisi gibi btn grnmez kalkanlarn kaldrp kapanmasn bir trl anlayamyordu. ok uzun zaman da anlayamad. Btn olanlardan sonra Cem'in en ok o ho, iyiliksever, sevecen yanlarna kzdn fark etti, stannesine doktor bulduu gn ise neredeyse hep fkeyle hatrlad, nk Cem'in btn o yaptklarn gerekten iyi biri olduu iin deil, kadnlar kendine balamak iin yaptna karar vermiti. Kendi kendine, 'O kadnlarn her eyi ama kadnlar onun hibir eyi olsun istiyordu,' diye dndn hatrlyordu. Zevk istediklerinde zevk, dostluk istediklerinde dostluk, gven istediklerinde gven, yardm istediklerinde yardm, scaklk istediklerinde scaklk, yaknlk istediklerinde yaknlk veriyordu ama btn bunlar bir oyun oynar gibi, 137 kadnlar kendine balamak iin yapyor, her duyguyu sadece o an iin yaayp paylayor ama asla duygular ve yaknl geni zamanlara yaymaya yanamyor, kadnlardan hibir ey istemiyordu. Byle dnmesine ramen bazen de Cem'in bir glmsemesini, bir esprisini, dosta bir tavrn hatrlyor, 'belki de yanlyorum' diye kendi kzgnlndan kukuya dp, sonunda 'onu hi tanmadna' karar veriyordu. Eve, baka bir gezegenden dner gibi dnd. Cem'in yanndayken, hayatta her eyin mmkn olabileceine, insanlar iin hibir imknszlk ve yasak olmadna inanyor, sevimelerinin sonsuzluu neredeyse her eyi sonsuz ve geni klyor, btn br insanlar ve olaylar bu sonsuzluun iinde k-lp anlamszlayorlard. Cem'in yanndan ayrldktan sonra kendi hayat da bir anlamszlklar yuma gibi gzkyordu ona ve her seferinde eve Halk'tan bir mucize bekleyerek dnyordu, bir mucize gerekletirip bu anlamszl anlaml ve nemli klmasn istiyordu ama Cem'in ona syledii gibi, 'mucize onu beklemeyenlere geliyordu'. Halk, eve epeyce ge dnd o akam, ameliyat ok uzun srd iin ok yorgundu, yemek yerken, "Ben Orhan'la konutum, yarn stanne iin Ekrem'le konuacak," dedi. Aydan, aldrmaz bir sesle cevap verdi: O ii halletmiler... Sen bouna urama... Yemek boyunca bir daha konumadlar. Halk kendi dalgn yorgunluunun iine ekilmi, Aydan kendi fkesiyle iine kapanmt, sessizlik, aralarnda gergin ve her an saldrmaya hazr bir hayvan gibi varln her trl sesten daha fazla hissettiriyordu. Aydan, bir bakasndan, bu bakas yatt ve 138
birlikte kocasn aldatt adam olsa bile, yardm grm olmaktan rahatszd, Aydan'n, daha da nemlisi Halk'un halledemedii bir sorunu Cem'in zm'olmasnn, onunla arasndaki en azndan grnr eitlii bozduunu, kendisinin ve kocasnn gszlnn Cem'in nnde aa ktm dnyordu. Cem'in, Halk'u kmsemi olabilecei fikri onu yaralyordu. Yemekten sonra Halk yorgun geldii gecelerde genellikle yapt gibi o siyah beyaz skandinav filmlerinden birini koydu videoya. Aydan, unutul-muluu anmsatan o siyah beyazln iinde dolaan, konuan insanlara bambaka eyler dnerek bakyor, birok silik hayal, birok keskin dnce, birok baka duyguyla birlikte aklnn iinde, filmin sahneleri gibi abucak silinerek geziniyordu. Tam nasl olduunu anlayamadan filme bir yerinden taklp izlemeye balad. Adn koyamad bir ey onun ilgisini ekmiti; hem izliyor hem de ilgisini eken eyi bulmaya alyordu. Filmin banda neler olduunu fark etmemiti ama sava m isyan m bir eyler ktn, kasabann askerlerin igaline uradn, ikenceler yapp cinayetler ilediklerini, belediye bakan olan yalca bir adamn gc eline geirmeye altn yle byle sezmiti. Filmin kahramanlar, belediye bakanna gre daha gen olan bir kar kocayd, Aydan'n ilgiyle izlemeye balad blm, gen ifti askerlerin elinden kurtaran yalca bakann onlarn evine geldii sahneydi. ayn masada iki iiyorlard, belediye bakan sarho gibiydi. Birden kadnn kocasna dnp kstaha bir ylklkla, "Karn pebilir miyim?" demiti. 139 Aydan, dikkatle, kasabadaki askerlerin ynetimini ele geirmie benzeyen belediye bakannn tehditkr ve kstah sorusuna adamn ne cevap vereceini bekliyordu. Adam, "Niye kendisine sormuyorsun?" demiti. Aydan, Halk'a bakmt. Halk sanki ilk kez seyre-diyormu gibi dikkatle filmi izliyordu. Aydan, adamn cevabna fkelenerek neredeyse nefretle yzn buruturmutu. Filmin bir sahnesine dalyor, onu dnrken birok sahne kl bir belirsizlikle bazen koyulap bazen parlayan ekrandan akp gidiyordu, bu srada bir baka sahneye daha taklyordu, ekilli bir bulmacay zebilmek iin bir rakamlar kalabal iinden kendi iine yarayacaklar seen telal bir ocuk gibiydi. Filmdeki kadnn kocas bir ara uyuklamaya baladnda belediye bakanyla gen kadn yukar-daki yatak odasna kmlard, yal adam cebinden kard bir tomar paray, "Bu askerler beni de ldrecekler, onun iin btn param sana vermek istiyorum," diyerek gen kadna vermi, kadn paray almak istemeyerek tomar yatan stne brakmt. Adam o kstah ve tehditkr haliyle kadn yeniden pmek istemiti. Bir zaman sonra koca, uyanp pencereden baktnda bahedeki caml serada sevien karsyla belediye bakannn glgelerini grm, aresizce alayarak merdivenlere oturmutu. Kars seradan km, eve girmi, alayan kocasna baktktan sonra neredeyse dmanca bir sesle, "Bu gzyalar iin artk ok ge," demiti. Aydan, Halk'un dilerinin arasndan sylendiini duydu: Aalk kadn. 140 Sakin ama souk bir sesle, "Niye byle sylyorsun?" dedi. Belediye bakanyla paray ald iin yatt. Para iin yatmad. Halk, hayretle dnd Aydan'a. Niye yatt peki? Kocas onu korumad iin yatt. Nerede korumad? Belediye bakan 'karn pebilir miyim' dedii zaman kar kmas, karsn korumas gerekiyordu. Karsnn 'istemiyorum' demesi gerekmiyor muydu belediye bakan o soruyu sorduunda. Belediye bakan kadna deil adama sordu... Kasabada askerler var, herkesi ldrp ikence yapyorlar... Belediye bakan istedii zaman onlar l-drtebilirdi, bir tehdit vard ortada... Byle bir bask ve tehdit olduunda bir erkek karsn korumak zorundadr, "Ona sor," deyip kenara ekilemez... ekilirse kars da o adamla yatar. - Allah Allah... - Nasl Allah Allah... Erkein kadn korumas gerektiini sylediini ilk kez duyuyorum... Ben kadnlarn korunmak istemediine, kendilerini korumalar gerektiine inandn sanyordum.
Genellikle yle dndm doru... Ama bir tehditle karlatklarnda kocann kenara ekilmemesi gerektiine inanyorum... Adam, 'ona sor' diyerek kendini tehditten kurtard ama kansn tehditle kar karya brakt... Bence aalk olan, bu davran. Onlar konuurlarken film onlarn anlamad bir dildeki konumalarla sryor, insanlar birbirleri141 ne bir eyler sylyor, sesler ve grntler odann iine yaylp Aydan'la Halk'u siyah beyaz bir kla kuatyordu ama onlar filmi unutmu gibiydiler, sanki biri filmdeki kadn, biri de filmdeki erkek olmu, seyrettikleri film geree dnmt. Halk'un sesi gittike daha fkeli kyordu: Kadn ya belediye bakannn parasndan ya da gcnden etkilendii iin onunla yatt... Kocasna kzd iin gidip bir adamla yatmas gerekmiyordu... O aalk bir fahie gibi davrand, sen de ona bahaneler buluyorsun. Belki o filmdeki kadn da byle bahaneler uydurmutur ama bence gerek, o kadnn para ya da g karsnda etkilenip vcudunu ortaya atmas. Aydan biraz sustuktan sonra cevap verdi: Belki etkilenmitir ama kocas yle davran-masa o adamla yatmazd... Sen nereden biliyorsun yatmayacan? Aydan, evde hemen hemen hi kullanmad, yalnzca bankada ve ok kzdnda beliren keskin ve dmanca bir sesle cevap verdi: - Belki dikkatinden kamtr diye sylyorum, ben de bir kadnm. Halk, dnp dimdik karsna bakt. Yatar miydin o adamla? Aydan bir sigara yakt, yava hareketlerle sigara paketini yanna brakt, kocasna deil filme baktktan sonra iini ekti. Bilmiyorum... O srada siyah beyaz kasabada durum deimi, askerler belediye bakann yakalamaya karar vererek gen iftin evine gelmilerdi; belediye bakann baheye karmlar, ne yapacaklarn konuuyorlard. Askerlerin komutan, gen kadnn kocasna bir 142 tabanca uzatarak, "Sen ldrmek ister misin?" demiti. O sessiz, kibar, uysal adam, 'karn pebilir miyim' diyen belediye bakanna 'kendisine sor' diyen sakin erkek, tabancay alp belediye bakann vurup ldrmt. te bu aalk bir davran. Halk kar kmt: O lmeyi hak etmiti bence. Adam, belediye bakan glyken ona kar ksayd anlardm, ama btn gcn kaybettikten sonra onu ldrmek aalk bir i... Film bittikten sonra da, donmu dal paralarnn krlmasn anmsatan kuru ve souk bir sesle tartmay srdrmler, hemen hemen her sahneyi bir kez daha yorumlamlard. Sanki iki ayr film seyretmi gibiydiler, filmdeki kadnla erkein davranlar hakknda birbirine hi benzemeyen, hatta birbiriyle tamamen zt grleri vard ve her biri tekinin yapt yorumu bir saldr gibi alglayp, bir saldn gibi cevap veriyordu. Tartmalar, Aydan'n bilind bir fkeyle krbalad bir kurt kpei gibi vahilemeye ve bir otel odasnda alm bir bavuldan rasgele kartlan paralar gibi ortak gemilerinin orasndan burasndan ekilip kartlan anlarn hatrlanmasyla can actc bir hesaplamaya dnmeye balamt. Tartmalarnn bir yerinde, Aydan'n unutmaya alt ve o gne dek hi konumadklar Nihat Bey konusu ald. Bu meselenin birden konuulmaya balanmas, Halk'u artmasna karn Aydan' hi artmamt; tartmann en bandan beri bu konunun alacan biliyor gibiydi. Nihat Bey, ilk evlendiklerinde Halk'un alt hastanenin gemii baarlarla dolu, gen dok143 torlarn hayran olduu, ameliyatlar ve almalar efsane gibi anlatlan yal bahekimiydi. Flanel pantolonlar, kamir kazaklar, tvit ceketleriyle her zaman aldrmaz bir klkla dolar, gemiinin baarlaryla keskinlemi kibrini zekice nktelerin arkasna saklayarak gen doktorlar hrpalar, bencilliini yal ve anlayl adam glmsemesinin ardnda gizlemeyi becerirdi. Bir efsane olmann btn ekiciliine sahipti ve bu ekicilii, zengin yaam ve zellikle kadnlara ynelik anlayl kibarlyla zarif bir armaan paketi gibi hi zorlanmadan tard. Aydanlara yakn oturuyordu ve gen ift yeni evlerine tandktan sonra onlarn her trl derdine are bulan 'yal dost' olmas ok uzun srmemiti. Aydan, tantktan ksa bir sre sonra Nihat Bey'in kendisinden holandn fark
etmi, Halk'un hayran olduu bu adamn kendisine hayran olmasndan ok etkilenmiti. Nihat Bey'in zeks, Aydan'n yannda, yamuruna kavumu bir bahar aac gibi ieklerini ayor, gen kadn akalaryla gldryor, kk alaylaryla kkrtyor, onlar evine davet edip Aydan'n sevdii yemekleri piiriyordu. Artk eskisi gibi almyordu, ameliyatlara girmiyor, aratrmalar yapmyordu ama ylesine parlak bir gemii ve tartlmaz bir hreti vard ki zaten kimse de artk yalanan bu adamdan fazla bir ey beklemiyordu, sadece ad bile yetiyordu. Sabahlar hastaneye ge gidiyor, baz sabahlar Aydan'a 'hadi hazrlan' diye telefon edip onu yrye gtryor, bazen hastaneden erken dndnde onu yakndaki bir kr kahvesinde ay imeye davet ediyordu. Dardan bakanlar gen bir kadnla dedesi yandaki ho bir adamn dostluunu grdklerinden, bir dedikodu ihtimali yoktu. Bu rahatln iinde, 144 Aydan yal adam kendisine hayran etmenin ba dndrc keyfini yayor, bakalar iin gen bir doktorun nemsiz karyken, hastanenin en nemli insan iin vazgeilmez biri olmann tadn karyordu. Nihat Bey'le birlikte olmaktan holanyor, onu grmedii zaman zlyor, onun yannda kendini gzel ve etkileyici bir kadn gibi hissediyor, hatta Nihat Bey'in kkrtc alaylarna iinde belli belirsizlik cinsellik tonlamalar olan kadns akalarla karlk veriyordu. ok uzun ve zor abalardan sonra ihtiyarl kabul etmeye hazrlanan Nihat Bey, gen kadnn ilgisi karsnda kendi gcn ve erkekliini yeniden hisseder olmutu, yrylerde koluna giriyor, ay ierken eline dokunuyor, o bir ey istediinde hi enmeden gidip buluyordu. Aydan'n hayatna girmesi btn yaamn renklendirmiti ve tuhaf bir biimde aralarndaki yaknln bilinmesinden holanyor, kendisine bir mesaj braklaca zaman, "Siz Aydan'a syleyin sonra o bana syler," diyordu. Yal adamn kendisine k olmak zere olduunu, belki de k olduunu Aydan hissediyordu ama Nihat Bey bu beklenmedik anda karsna kan gen kadnn ilgisini de ak olarak deerlendirmeye balamt. Halk'a kmseyen akalar yapyor, bir akn gerektirdii ilgiyi bekliyor, bu ilgi biraz eksildiinde huysuzlayor ve kendisinin nemiyle Aydan'n nemsizliini ima etmekten kanmyordu. Bir zaman sonra Aydan, kendisini yeniden ekici bir erkek gibi hisseden yal bir efsaneyle ba edemeyeceini, olayn beklenmedik bir tatszla dnebileceini sezerek kendini ekmi, yry davetlerini 'kendimi pek iyi hissetmiyorum' diye reddet145/10 meye balamt. Halk ise Nihat Bey'in duygularndan habersiz gibi davranarak Aydan' artp sinirlendiriyordu. Bir gn, "Sen niye artk Nihat Bey'le eskisi gibi grmyorsun?" demiti. "O ok tonton bir adam." Aydan gerek bir fkeyle cevap vermiti: O tonton adam beni yemee davet etti. Ne olacak, yal bir adam, seninle olmaktan holanyor. Aydan iinde bir eyin krldn hissetmiti. Belki Halk bunu gerekten hibir eyi fark etmeden iyi niyetle sylemiti ama Aydan bu iyi niyetin Halk'un geleceini ok olumlu etkileyeceinin de farkndayd. Yal da olsa, kendisinden daha gl bir adama 'nasl olsa bir ey olmaz' gveniyle karsn itmesinden holanmamt. Halk, olabilecek olaylar karsnda kendisini hi riske atmyor, grnrde yal bir adama sevgiyle ve efkatle davranyordu ama bu tr bir ilikinin btn zorluklarn da Aydan'n srtna ykyordu. Reddedildiini hissedip huzursuzlanmaya balayan, hrnlaan Nihat Bey'in nnden kendisi ekilip Aydan' o zor yerde tek bana brakyordu. Halk'un Nihat Bey'den korktuunu, g karsnda ezildiini, adamn yalln bahane edip geri ekildiini grmekten ok zlmt. Halk'un srarlarna ramen Nihat Bey'le dostluunu kesmi ama Halk'un yaptm da hi affetmemiti. Bu olay bir daha hi konumamlar, Aydan olanlar unutmaya uram, hatta unutmutu ama o akam o tartma srasnda bunu yeniden hatrlam ve Halk'a niye yle davrandn sormutu. Samalama, ok yal bir adamd, seninki gereksiz bir huysuzluktu. 146 Gen biri olsa da ayn m davranacaktn? Tabii ki hayr ama o ok yalyd.
Peki senin bahekimin olmasayd ayn m davranacaktn? Ne demek istiyorsun sen? Adam bana kt Halk, bunu fark etmediini mi syleyeceksin bana, adam benimle olmak istiyordu... Dorusu sen de ona ok yardm ettin. Halk'un gzlerinde, bir an bir boluk, baylmakta olan bir insann ifadesizliini grd. Halk ayaa kalkp kapya doru bir-iki adm yrm sonra Aydan'a dnmt: Sen Nihat Bey'le yattn m? Aydan, 'hh' diye kmseyici bir ses karmt. Hayr... Bunu yapmadm ama bunu yalnzca istemediim iin yapmadm... Seni dndm iin deil... Halk ilk kez o gece karsnn bir baka erkekle yatabileceim dnerek kuku duymu, bu kukuyu da onun iine Aydan yerletirmiti. Bu davran ok dmanca gzkse de, kocasnn kendi yaadklarnn hi farkna varmamasnn, hi kukulanma-masnn onu kendi gznde kltmesine dayanamayarak, onu kukunun daha zekice gzken topraklarna belki de dostluundan srklemiti. 147 X Byk, geni bir deniz gibi yayordu. Herkes suyun stn gryordu ama asl hayat derinlerde, kimsenin grmedii, bazen kendisinin bile izlemekte zorland diplerde yaanyordu, kendi hayatnn grnr ve grnmez blmleri arasndaki byk fark onun neredeyse grnr her eyden kukulanmasna yol ayordu. Bazen diplere dalyor, orada kzl mercan kayalklarn andran heyecanlarn, daha nce hi grmedii su ieklerine benzeyen yeni duygularn arasnda dolayordu ama hibir zaman stte grlen hayatla da ilikisini ko-parmyordu, dardan bakldnda her ey eskisi gibi sryordu. O gnlerde grnr hayatnda birok olay oluyordu. Stanne, Cem'in yardmyla hastaneye yatm, ameliyat iin gn alnmt. Aydan her gn iten ktktan sonra ibadethaneye giden bir dindar gibi hi aksatmadan stanneyi grmeye gidiyor, sadece kendisinin bildii bir gnahn kefaretini kendince dyordu. Ar beyazl, koridorlarnda dolaan 148 hastalan, telal hemireleri, arada bir acile yanaan ambulanslarn sirenleri, ila kokularyla hastane bakalarna ok rktc gelirken Aydan'a iini stan bir akraba evi gibi gzkyordu. Stannenin hastal ilk belli olduunda belki de o gnk yorgunluu yznden yapt yanl kla ilikilerinin byk bir yara almasna ve gemilerindeki kutsal srrn uursuz bir hatra gibi aralarna girmesine yol aan Halk da kendine gre nedenlerle her gn ziyarete geliyor, stannenin hatrn soruyor, sonra nbeti doktorlarla ahbaplk ederek Aydan' bekliyordu. Stanne her seferinde, bir zamanlar glyken gsz duruma dm insanlarn mahcup haliyle karlyordu Aydan', onun kendisine getirdii hediyelere, sabahlklara, geceliklere, ieklere, meyvelere bakp hznl bir sesle, "Niye zahmet ettin kzm?" diyordu. Her zaman hastalara bakan kendisiyken imdi baklan hasta olmay iine sindiremedii halde bunu hissettirmemeye alyordu ama sesinde hep Tanr'ya dnk bir yakar ve yaknma vard. ki hayrdan biri kzm... Ya beni yanna alsn, ya ayaa kaldrsn... Hani Allah'n gcne gitmesin ama bunu hak edecek bir ey de yapmadm... Neyse, her eyin hayrls. Niye byle sylyorsun stanne... Seni yle kolay kolay brakmayz. Stanne bu szleri duyunca o eski muzip haline dnyordu bazen. Aman kzm, benim yamdakiler oktan yukarda Hazreti Meryem'le yn eiriyor... Sonra yeniden hznlenip, Aydan'n iine dokunan ve her duyduunda gzlerini yaartan duasn 149 tavana bakarak ve gerekten yalvaran bir sesle tekrarlyordu: Allahm sen ektirme... Btn gszlne, strabna ramen bir yandan da Aydan'la ilgileniyordu: Sen yemek yedin mi... Bak orada meyve var, uzat bana, sana soyaym, sen seversin.... Aydan'n duygusal tepkileri, ruhundan, bir insan sadece bedenden ibaret olmaktan kurtaran derinlerdeki o yumuack scak zden deil, alkanlklarndan biim alyordu, bunu o yal kadnn doal efkatini olduka yapay bir ekilde, "Deli misin, istiyorsan ben sana soyaym, sen hastasn," derken hissettii kmsemenin yaratt tuhaflkla fark etmiti. Birok duyguyu stelik de ok gl bir biimde yayordu ama bunlann arasnda efkat yoktu. Daha sonra dndnde, evresindeki baarl onca insann efkatli tek bir szck bile sylemediklerini, bu
duyguyu baarszlara, ezilmilere, stanne gibi hayatn kenarnda kalmlara braktklarn anlamt. Bunu anlamak onu deitirmemi, onu efkatli biri yapmamt, hatta aslnda efkati de zlememiti. Zaman zaman kendini ok gsz hissettiinde birinin kendisine efkat gstermesini ar-zulasa da bunun hayatnn iinde srekli bulunmasn istemezdi, sanki iinde bir ey katlam, ruhu, yanl kaynam bir kemik gibi oktan arplmt; sadece neyi kaybettiini grm, gizlice, adn bile koyamadan, neyi zlemi olduunu hissetmiti. Stannenin nndeki toprak avluda kekik kuruttuu evini ve efkati ok doal kabul ettii gnleri zlemiti. O akam, dolunay olmasna birka gn kald iin henz kusursuz yuvarlaklna kavuamam 150 iri mehtabn aydnlatt gecenin fosforlu parlak mavilii iinde balkonda yalnz bana otururken, her zamanki gibi Cem'i dnyordu. Aklnn bir yan da hayatndaki efkat eksikliiyle meguld. Cem ona kar ilgiliydi ama efkatli deildi, Halk ise daha efkatli ama daha ilgisizdi. Cem'in ilgisinin yalnzca bulutuklar zaman paralar iine skmasndan rahatsz olmasna, bu ilginin daha geni zaman dilimlerine yaylmasn istemesine ramen ondaki efkat eksikliinden yaknmyor, hatta bundan memnun oluyordu. dnyasnn insafsz rsnde dvle dvle sertleip keskinlemi kiilii efkati kabul edemiyor, zaman zaman snaca bir g arasa da, snaca gcn efkatle yumuam olmasnn gvenini sarsacan hissediyordu. Kendi ocukluu aklna geldi. Ona efkat gsterenler stannesi, fakir akrabalar, dadlar, hizmetilerdi; annesiyle babasndan, teyzelerinden disiplinli bir sevgi grmt ama ocukluunun en elenceli gnlerinin bugn kmsedii insanlar arasnda getiini hatrlyordu. O dank ve snrsz sevginin bereketli bir yamur gibi gnn her saatinde efkatle stne yaarak onu martt zamanlar en sevdii zamanlard. Dncelerden dncelere srayan zihni kendi ocukluundan kendi ocuuna geti hzla. Birden telaland. Bir sigara daha yakt, iyice sessizle-en gecenin iinde, sigarasnn atei iri ve tembel bir atebcei gibi parlayp snyordu. Selin'in yeterince efkat grmediini, ilerde bunun eksikliini hissedeceini, kendisinin kzn son zamanlarda ihmal ettiini dnd. Aslnda kzn hibir zaman ihmal etmemi, en zor gnlerinde bile kzyla ilgilenmiti ama tela ve sululuk duygusu gerekleri alglama 151 biimini etkiliyor, kendini zaman zaman hak etmedii bir biimde suluyordu. O anda sululuk duygusu onu ylesine etkiledi ki, bir an kzn yeteri kadar sevdiinden bile kukuland. Hzla ieri girip, Selin'in odasna gitti. Kk kz, pikeyi stnden atm, her zamankinden daha belirgin ortaya kan sivri diz kapak-laryla kaval kemiklerinin olduundan da sska gsterdii bacaklarn karnna ekmi, kumral ince salar yasta dalm bir halde dzgn ve hafif soluklar alarak uyuyordu. ok gzel deildi. Bu sska bedeni, bu irkince yz, dank ince salar grdnde ylesine keskin ve gerek bir sevgi hissetti ki yeryzndeki hibir gzel ey onda bylesine bir heyecan ve sevgi uyandramazd. Usulca kk kzn yzne, o uyankken asla gsteremeyecei gerek bir efkatle dokundu. Onun iin her eyden vazgeebileceini hissetmek ruhuna iyi gelmi, iini yattrmt. Yeniden balkona dndnde huzurluydu. Son zamanlarda byle gelgitleri ok sk yaamaya balam, hem karada hem denizde yaayan bir hayvan gibi, bir kendi derinliine dalp bir grnen hayata geri dnerek, bu yolculuklar srasnda rastlad duygular ve dnceleri sorgular olmutu. Alkanlklar duygular kadar, hatta bazen duygularndan da gl olduundan gnlk hayatn aksatmadan, iindeki alkantlar evresindekilere yanstmadan yaamay beceriyordu. Stanneyi dzenli ziyaret ediyor, Hesna Hanm'a her gn gerekli talimatlar verip evin dzenli olmasn salyor, iyerinde eski alkanln srdryordu, hatta btn bunlann arasnda bir de site temsilcisi seilmiti. Cem, nce ocuk parkn yaptrm, ardndan si152 tenin giriindeki grevli kulbesini geniletip klatrm, kaldrmlar dzenletmiti, toplantlarda konuulan her sorunun ksa zamanda Aydan sayesinde zldn fark edince, siteyi yneten bir irket olmasna ramen onu da temsilci semek istemilerdi, Aydan nce reddetmiti ama daha sonra bu bahaneyle Cem'le daha rahat ve kaygszca buluabileceini dnp kabul etmiti. Btn bu ilerin kendisini, Cem'in zevk dolu tehlikeli dnyasndan ve kendi derinliklerindeki alkantlardan biraz koruyabileceini, kendini kaptrp oralara girmesine engel olacan dnerek her zamankinden de istekli bir ekilde ilerin peinden koturuyordu. Stannenin ameliyat olaca sabah erkenden uyanmt, Halk kahvalty hazrlarken du alp giyinmiti, ak
pencereden yaz kularnn sabah tleri duyuluyordu, iinde hem korkudan hem de sevinten kaynaklanan, birbirine benzemezliiyle onu gerginletiren bir heyecan karmaas vard. Stanneye bir ey olacak diye korkuyor ama 'her ey yolunda giderse' oktandr grmedii Cem'le buluaca iin seviniyordu. Hastaneye Halk'la birlikte gittiler. Halk, dier doktorlarla konumu, hem Aydan'a hem de stanneye gven verebilmek iin ameliyata girmeye karar vermiti. Ameliyat sorunsuz giderse bir sre sonra ayrlp kendi iine dnecekti. Yolda giderken, Aydan hibir ey sylemeden Halk'un elini tutup skt, onun varl Aydan' hayatn gereklerine balyordu. Gnlk olaylarda aldrmazlna, hatta duyarszlna karn iler zorlatnda gerekten salam ve gvenilir bir erkek olarak, Aydan'n gvenle dayanabilecei gl bir 153 aa gibi duruyordu. Hastaneye vardklarnda hemireler stanneyi ameliyata hazrlyorlard, ameliyat ekibinde bulunan gen doktorlar da urayp akalaarak yal kadnn korkusunu yattryorlard. Halk, stanneye "Hi korkma," demiti, "ben hep yannda olacam, ameliyat balarken elini tutacam, ben varken hibir ey olmaz." Stanne, Aydan' artan bir hareketle Halk'un elini tutup pmt. Allah raz olsun... Her zaman bana bir evlat gibi davrandn. Ameliyathaneye gtrmek iin odaya tekerlekli sedyeyi getirdiklerinde stanne herkesin odadan kmasn syleyerek, "Bir dakika Aydan'la konumam lazm," demiti. Odada yalnz kaldklarnda, stanne yastnn altndan beyaz tlbentten kk bir kn karmt. - Bunlar benim ziynetlerim, hepsini buraya koydum, rahmetli evlendiimizde vermiti, o zamanlar durumumuz iyiydi... Bana bir ey olursa bunlar senin... Aydan alamamaya alarak, "Deli misin stanne..." diye szn kesmeye kalkm, ama stanne elini kaldrp onu susturmutu: yle deme kzm her eyi dnmek lazm... Sonra yanndaki ekmeceden iki kt kartp uzatt. Bu benim o kk evin tapusu... Bunu yallara bakan bir huzurevine ver. Bir an durduktan sonra br kd uzatt. Bu da benim mezarmn tapusu... Rahmetlinin yanndan kendime bir yer almtm... Bir de 154 bunlarla uramak zorunda kalmazsnz... Beni de onun yanna gmverirsiniz. Samalama stanne, sapasalam kacaksn, bunlara ne gerek var... Yok kzm, hayatm boyunca kimseye yk olmadm, ldkten sonra da yk olmak istemem... Hadi, syle de gelsinler, doktorlar bekletmeyelim, ayp olmasn... Aydan ameliyathanenin kapsna kadar stannenin yannda yryp elini tutmutu, stanne ameliyathanenin kapsna yaklarken bir sr verir gibi, "Kahvalt etmediysen, komodinin altnda dn getirdiin kekler duruyor, onlar ye," demiti. Ameliyathanenin kapsnda Aydan stanneyi pp, "Hi korkma," dedi, "Halk hep yannda olacak." Hastanenin alt tarafnda k bir kafeterya olmasna ramen Aydan oraya inmedi, yanndakileri aaya gnderdikten sonra odaya girip kapy kapad, bir iskemleye oturdu, biraz ilerdeki ameliyathanede stannenin bedeni bir daha dnp dnmeyecei belli olmayan bir yolculuun eiinde yatarken, kendisinin orada, anlamlar hastane odasnda daha da arlaan hayatla lm arasnda kaderin yapaca seimin sonucunu beklediinin farkndayd. Odaya ilk Halk'un geleceini, ona haberi onun getireceini ve Halk'un yznde, daha o konumadan, lmle hayattan birinin iaretini greceini biliyordu. Aslnda o iki iareti de o yzde daha nce grmt. Babas ldnde Halk'un yznde lmn suskun ve donuk iareti, Selin doduunda ayn yzde hayatn coku dolu, umutlu ifadesi belirmiti. Stannenin ameliyatna girdii gibi Aydan'n doumuna da girmiti Halk. Sabaha kar dour155 mutu. Halk btn gece yannda beklemi, onun lklarn dudaklarn srarak karlam, alnn slak bezlerle silmiti. Doumhaneye kadar onu yrterek gtrmt. Hemirelere doktora haber vermelerini sylerken, sesindeki, telan bastrmaya alan kaygl soukluu hatrlyordu. Doktoru beklerken, sanclar dakikada bire
inmiti. Sanc geldiinde, atete kzdrlm demirden bir el iine girip yumurtalklarna, karnna, kasklarna bastryor, bu baskya dayanamayan i organlarnn ezilip patlayacan sanyordu. O anda ocuk umurunda bile deildi, iini insafszca paralayan bu sancdan kurtulmak istiyordu, sancdan kaamayacan, ko-runamayacan, bunu ekmek zorunda olduunu bilmek onu dehete dryordu, "Kurtar beni Al-lahm!" diye inliyordu ter iinde. Mmkn olsa ocuu dourmaktan vazgeebilirdi. Sanc dindiinde derin bir nefes alyor, yeniden geldiinde iniltiyle lk aras garip sesler karyordu. Karnnn arlatn, kasklarna doru sarktn hissediyordu. Bir ara ocuun doamayacan, iinde boulup leceini, hayat boyunca o ly iinde tayacan sanmt. Doktorun, "Ba grnd!" dediini duymutu. lk tepkisi 'kurtuluyorum' diye dnmek olmutu, sonra hi bilmedii duygular dolamt iinde. Daha sonralan, o anda parlak bir k grdn sylemiti hep, o korkun sanclarn arasnda bir daha hi hissetmedii bir sevin, bir daha asla yaayamad bir gven sarmt iini, bu, bir peygamberin Tann'nn sesini ilk duyduu, kendi yaratt mucizeyi ilk grd n andryordu, 'ben douruyorum' diye bir dnce aclarla parampara yle bir gemiti zihninden, 'ben douruyorum', onun iinden tamamen ona ait bir para kacak, o 156 para daha sonra ondan bamsz olarak yryecek, konuacak, dnecekti, bunlar szckler halinde dnemiyor ama hissediyor, bir mucize gerekletirdii duygusuna kaplyordu. Birden kaklan boalm, scak bir suyun iinden aktn hissetmiti. O anda grmt Halk'un yzn. Alacal gibi gzkyordu, sanki aln solgunlap sararm, yanaklarn al basmt. Aydnlk, mutlu ve gizlice gururlu bir yzd. "Bir kzmz oldu canm," demiti. Her eyi tamam m? Her eyi tamam canm, ok gzel, kpkrmz bir kz. Bebei odasna getirip kucana verdiklerinde daha yarm saat nce yeryznde var olmayan bu i yzl eci bc yarat, sanki ok alkm gibi alm, ona yadrgayarak bakmt. Herkesin szn ettii annelik duygusu, o byk ve esiz sevgi yoktu iinde. Bebee kar hibir ey hissetmiyordu. Biraz sonra gngrm bir hemire, "Memeni kart!" demiti. Acemice hareketlerle, biraz utanarak memesini kartmt ve henz daha bir insana bile benzemeyen minik yaratk bir kirazdan bile kk mor dudaklarn memesine yaptrp, bir dal parasyla suya vurulduunda duyulan sese benzer tuhaf bir 'ak ak' sesiyle emmeye balamt. O anda iinde bir duvar yklm, birka dakikalk duygusuzluun arkasndan, petrol kuyular ilk aldnda gkyzne fkran enerji dolu ykselii andran bereketli ve denetim tanmayan bir sevgi patlamt, kucandaki o varla bir daha geri dn olmayan bir ekilde balandn, bir daha onsuz yaamaya dayanamayacan hissetmiti. Odada sigara imek yasak olduu halde pencereyi ap, hatrladklarnn yzne yerletirdii mut157 lulua benzer olgun glmsemeyle bir sigara yakmt. Stanne lrse ok zlecekti ama bu zntnn abuk geeceini de biliyordu, sevgileri eit deildi. O yal kadn sevmesi ve onun iin zlmesi gerektiini bildii iin onu sevip, onun iin zlyordu, bu, insann ruhundan kaynaklanan doal ve gerek bir sevgiden ziyade bilinle yaratlm bir sevgiydi ama stanne lrse hissedecei znt gerek olacakt. Karmakark duygularla alkalanan, iki ayr gereklik arasnda blnmekten korkan ruhunun iddetli duygulara ihtiyac vard. Sanki sert bir darbe zihnindeki dankl dzeltecek, her eyi yerli yerine oturtacakt, en azndan yaadklar ona o kadar nemli grnmeyecekti bu darbeyle kyaslandnda. Ruhu, her trl sarsc duyguyu iine almaya hazrlanan byk bir boruiei gibi alm, hazr bekliyordu. Hastane odasnn insan aresizletiren havas, lm olaslnn gl bir ekilde bulunmas, bir insan bir daha grmemek zere kaybetmek fikrinin rktc basks, onun iindeki gereklikleri kukulu sevgileri, zntleri, kayglar glendiriyor, pek de gerek olmayan bir sevgi orada bir gereklie dnyordu. Birok dncenin arasndan, yal kadnn lmesi halinde o gn Cem'le buluamayaca dncesi de geiyor, hayatn bencillii lm nnn eiinde bile gcn srdryor, ancak lmn gereklemesi halinde bir miktar geri ekilmeyi kabul edebileceini hissettiriyordu. Kapnn aldn iittiinde ban nne emi, yerdeki karolara bakyordu, bir an soluk alamad, ban kaldrdnda hayatla lmden birini greceini biliyordu. Ban usulca kaldrd. Halk 158 kapda durmu glmsyordu. inde tuttuu soluk boalrken, "Allahm!" diye inledi.
- Nasl? ok iyi. Bitti mi ameliyat? - Hayr, daha var ama zor ksmn getiler, bir sorun kmad, bundan sonra da kmaz artk. Aydan alamaya balad, Halk gelip onu kol-tukaltlarndan tutarak kaldrd, sarlp gsne bastrd. Alama canm, bak hibir sorun yok, kurtuldu kadncaz. Tamam, tamam... Biliyorum... ok gerildim herhalde. Aydan biraz sakinleince Halk onu yeniden oturttu. Ben gideceim canm, sen de k istersen... Nasl olsa onu hemen gremezsin, ameliyattan onu youn bakma alrlar. Yok, ben ameliyat bitene kadar bekleyeyim, bana her ey bitti desinler, sonra giderim. Ben de kalaym m seninle? Yok canm sen git... Sa ol... Ben imdi kafeteryaya iner bir ay ierim, kendimi toparlanm, sen beni merak etme.... Aydan, gen bir doktor gelip, "Hadi gznz aydn Aydan Hanm, hastanz ameliyattan kt, durumu gayet iyi, kendisini youn bakma aldk," diyene kadar bekledi, sonra iyice yorulmu, tkenmi, ii titrer durumda hastaneden kt, hafiflemi, sakinlemiti ama beklemenin gerginlii btn gcn tketmiti. Hastanenin sessiz sakin koridorlarndan sonra sokaklar birden ona ok kalabalk, ok canl 159 gzkt, insanlar yaz gneinin altnda, yaanan dramlardan habersiz bir yerlerden bir yerlere gidiyorlard. Ackm olduunu fark etti. Bir lokantaya girip kendine yemekle birlikte bir kadeh de beyaz arap smarlad. Neredeyse hibir ey dnmeden yedi yemeini, Cem'i bile dnmedi, hibir duyguyu ya da dnceyi tayacak gc kalmamt. Yemein sonlarna doru kendini toplamaya, Cem'le bulumasn hayal edip heyecanlanmaya balad. Yemek bittiinde artk yerinde duramyor, bir an nce Cem'e gitmek istiyor, yemekle oyaland iin kendisine kzyordu. Cem, glmseyerek, "Gzn aydn!" diye karlad onu. yi gemi ameliyat ha... Aydan ararak bakt Cem'e. Sen nereden biliyorsun? Hastaneye telefon ettim. Stannemin durumunu renmek iin hastaneyi mi aradn? - Evet. Aydan salona girmeden durdu. Sen beni korkutuyorsun, biliyor musun? Cem gld. Gerek yzm ortaya karan bir hata yaptm galiba... Hastaneyi aramam aslnda ne kadar kt bir insan olduumu fark etmeni mi salad? Sende bir kadn kendine balayacak her ey var ama ballk da istemiyorsun... Ne istiyorsun sen? Aydan'n gnlerden beri akln kurcalayan sorular ve kzgnlklar, Cem'in bu kzgnl hi hak etmedii ve Aydan'n kendisini Cem'e ok yakn hissettii bir anda ortaya kmt. Sanki o yaknlk, o 160 anda, iindeki kzgnlklarn gizli kalmasna dayanamam, Aydan'n zenle saklamaya alt duygularnn belirginlemesine neden olmutu. Aslnda, Cem'in bu yaptklarnn, bu ilgisinin bir sevgiden kaynaklandn duymak istiyor, onu farkna varmadan duygusal bir itirafa zorlamaya urayordu. Cem, Aydan'n ciddiyetine hi aldrmadan snfta arkadalaryla akalaan kk bir olan gibi neredeyse kkrdayarak glyordu. Fsldayarak cevap verdi: Sana ne istediimi ierde syleyeceim... Aile terbiyem bu konulan burada konumama izin vermiyor... Bu konuda babamn kesin talimat var, asla salonda seks konuulmayacak derdi ben ocukken. Aydan, Cem'in o andaki akaclna sinirlendiini sezdiren bir sesle sormutu: Bu mu btn istediin, sevimek mi? Bildiin daha iyi bir ey mi var? Aydan birden Cem'i rktmekten ekindi, ama kendini de tutamayp, birok anlama gelebilecek bir cevap verdi: Ne bileyim, belki vardr... Nedir diye sormayacam, bundan sonras ok tehlikelidir bu konumalarn.
Niye korkuyorsun konumaktan? ok basit bir nedeni var. Ne? nk korkam... Korkaksn gerekten... Peki bir korkan senin iin souttuu ampanyay, senin iin buzlukta beklettii kadehlerden, senin iin zel ald ileklerle imek ister misin, 161/11 yoksa korkaklarla iki imiyor musun? Aydan, bu konumay bu yolda srdrmesi halinde gnlerden beri hayalini kurduu, ok zledii sevimenin gereklemesinin zorlaacan, yeni hayaller ve heyecanlar iin kvranan hayal gcnn de, alt zevkten yoksun kalan bedeninin de buna katlanamayacan fark edip, Cem'in henz duygusal konumalar iin hazr olmadna karar verdi. Ben korkaklarla iki ierim, hatta baka eyler bile yaparm... Tabii bu onlarn korkak olduu gereini deitirmez... Cem ampanyay aarken omuzlarm silkti: Olsun... Korkaklar olmazsa cesurlarn kymetini nasl bilebilirdik... Cem, ruhunu ve duygularn, ehvetinin arkasna saklam insanlardand, neredeyse btn ruhu, btn duygusal varl, belki de hibir zaman gereklemeyecek olan kutsal amacna ve kutsal acsna adanm gibiydi; o ehvetin arkasna saklanm olan huzursuzluklar, aclar, beklentileri kimseyle paylamaya hazr olmadndan onlar kskanlkla bakalarndan saklard. Tamamlanmam bir resmi insanlara gstermekten kanan, bunu, o eserin tamamlanmasn imknszlatracak bir uursuzluk olarak gren bir ressam gibi henz tamamlanmam, amalarna ulamam, huzur bulmam ruhunu kadnlara amaz, oradaki yaralarn, paralanm zlemlerin bir gn tamamlanp huzura ermesini beklerdi farknda olmadan. Kadnlarn ok istedii bir eyi onlara veremediini bildiinden verebildii tek eyi, ehvetini btn cmertliiyle verir, onlar dar alanlara skm youn ve artc ilgisi ve se-vecenliiyle mutlu etmeye alrd. Bir kadnla, bedenin ve ruhun birlikteliinden oluan tam bir ili162 ki kuramadndan, hayatndaki bu eksiklii birok kadnla birlikte olarak kapatmaya urard. Onun hayatndaki garip ve ocuksu srr daha sonra bir rastlant sonucu renecek olan Aydan, zaman zaman sabrszlansa da, bu erkee ulamann, onun ruhuna demenin ancak sabrla mmkn olabileceini, bir yandan onun tensel lgnlklarnn yaratt zevkleri paylap oaltrken, bir yandan da onu almad bir efkatle kuatmak ve btn bunlar da zeknn byl yla aydnlatp onu artmak gerektiini sezebiliyordu. Her zorlama, onun zaten kapal olan kaplarna bir kilit daha vurmasna neden olacakt. Ona, onu telalandrmadan yaklamak gerekiyordu. Sorun, Cem'in kadnlarn neredeyse btn duygularn ve isteklerini ok abuk anlamasyd. Kadns her duyguyu biliyordu. Onun bilmedii bir ey bulmak gerekiyordu. Bunu Aydan hibir zaman bulamad. ampanyalarn ierken, "erde ielim mi?" diyerek ekledi: Yoksa ondan da m korkuyorsun artk? Cesur olduum baz yerler vardr. Aydan ayaa kalkarken Cem'i heyecanlandran iveli bir sesle, "Allahtan!" dedi. O gn seviirlerken, bir rastlant sonucu, ok vahi ama ok etkileyici yeni bir oyun kefettiler. Aydan, yatak odasndayken, belki Selin arar diye cep telefonunu hep yanna koyard, kendisi seviirken kzna bir ey olacak diye garip bir korkusu vard. Onlar seviip, 'kardelik' oyunu oynarken telefon almt, Aydan telefona bakm, arayan numaray grp, "Halk!" diyerek amadan yanna brakmt. Cem, "A!" demiti. 163 Bir an duraksamt Aydan, baka bir erkekle seviirken kocasyla telefonda konumann insafszca ve vahi bir davran olduunu biliyordu ama Cem'in gzlerindeki heyecan grm ve yaplmamas gerekeni yapmann yarataca byk heyecan ayn anda kendisi de hissetmiti. O rpnan ku, gsnn stne yerleivermiti. O anda, uyuturucuya alan biri gibi heyecana altn, biraz daha fazla ve biraz daha yeni bir heyecan iin yapamayaca hibir ey, geemeyecei hibir snr olmadn fark etmiti. Telefonu amt. Eli titriyor, btn i organlar heyecandan bzyordu, Cem'in de ok heyecanlandn grm, o heyecan da
kendisine yansyp iindeki rpermeyi artrmt. Naslsn kocacm? Konuurken Cem'in iinde hareket ettiini hissediyordu. yiyim... Alverie ktm... Bu konumayla Halk'un yaptklarnn ve yapmadklarnn btn intikamn alrken, birden Cem'e de hayatnda bir baka erkek olduunu, onunla da sevitiini gstermek, gidilecek son noktaya kadar gitmek istemiti. Gzel bir gecelik aryorum... ok yorgun mu geleceksin akama... Sesi her cmlede biraz daha oynaklayordu. Selin bu akam annemde kalacak... Aydan konuurken, birbirlerinin gznn iine delice denebilecek bir ifadeyle, dimdik bakyorlard. zledn mi beni... Her cmlede bedeni de kmldyordu. yle mi... ok mu? . 164 Telefonu kulandan biraz amt, Cem Halk'un ne dediini tam anlamyordu ama sesini duyuyordu. Ben de... Akama grrz canm.... O konumadan sonra sevimeye devam etmiler, bilmedikleri yeni bir heyecan kefetmenin, su ortaklnn, birbirleri iin her trl ahlaki deeri ineyebileceklerini grmenin, dnyadaki btn insanlara ve onlann deerlerine ihanet edip onlardan kopmann, bir zevk cehenneminin en dibine, atein en koyu olduu yere dokunmann lgnlyla kendilerini kaybetmilerdi. Heyecan bamll, Aydan'n hayatndaki btn snrlar yok ediyor, onun btn varln deitiriyordu artk. 165 XI Bankann, duvarlardaki tablolar zel pirin lambalarla aydnlatlm hafife lo st kat koridorlarnda, sylenti, bir mrlt halinde balam ve sratle btn binay sarsan bir uultuya dnmt. Genel mdr istifa ediyordu, herkes birbirine bunu fsldyordu. Sylentinin kayna, kimden ve nereden kt belli deildi ama ilk duyduklarnda bu haberi kukuyla karlayanlar bile sylentinin kt akam duyduklarna inanmlard. Ertesi gn gerekten de genel mdr ie gelmemi, btn bina, boynu kopartlm zavall bir hayvan gibi akn titremeler geirerek neler olduunu anlamaya almt. Bu tr yerlerde genellikle olduu gibi bu kez de dedikodunun doru kaca, aadakilerin bilmedii bir nedenden dolay genel mdrn gidecei anlalmt. zlen pek olmamt ama umutlanan oktu. En tepeden en aaya doru btn kademelerde deiiklikler olaca, birilerinin bulunduklar yerden bir basamak ykselecei anlalyordu ve her kademede o basama kabilmek iin daha ilk gnden kyasya bir kulis ba166 lamt. En kanl ekimenin en yukarlarda, genel mdr yardmclar arasnda olaca akt; genel mdr olabilmek iin, hepsi, s bir suya atlm bir av kapmaya alan timsahlar gibi birbirlerini kolluyorlar, yeni anlamalar yapp, yeni ittifaklar kuruyorlar, bir yandan da kaybetmeleri halinde ok fazla yaralanmamak iin aldrmaz gzkmeye abalyorlard. Aydan da o timsahlardan biriydi; artk doasnn bir paras haline gelmi, bir igdye dnm alkanlklaryla kulis almalarna girimiti. Kendisi iin genel mdrlk beklemiyordu, bunun iin ok gen saylrd, stelik tekilerin kdemi kendisinden fazlayd. O, Hasan'n genel mdr olmasn istiyordu. Hasan'n genel mdr olmas onun da pozisyonunu ok glendirecekti ama bu isteinde i ihtiras kadar Hasan'a duyduu dosta sevginin de nemli bir rol vard. O lgn gnlerde, bir elalenin altna yamurluuyla girmi biri gibiydi, tekilerle birlikte sularn altlarla stlerinden aktn, suyun sesini ve kokusunu hissediyor ama onlardan farkl olarak slanmyor, su onun derisine demiyordu. Olaylar onu iine alyor ama onun iine ilemiyordu. Cem'le birlikte yaad gizli dnya, bir tr emsiye gibi, grnen dnyann etkilerinden onu koruyor, ykselme tutkusu, eskisi kadar yakc bir keskinlie ulamyordu. Belki de bu yzden, Aydan kendini i dedikodularna daha fazla bir istekle veriyor, gerek hayatla arasndaki balarn zayflamasndan, bilincinden ok sezgilerinin uyarlaryla korkup, her frsata grnen hayatnn hareketliliine snmaya alyordu. 167
Hasan'la gnde drt-be kez buluuyorlar, dedikodu dei tokuu yapyorlar, duyduklarn birbirlerine aktarp durumu deerlendirmeye alyorlard. yerindeki btn sesleri bastran fsltlar srekli yeni haberler tayor, onlar bazen umuda, bazen umutsuzlua srklyordu. O gn le yemeine ktklarnda Hasan tedirgindi: Bunlar Erkan' genel mdr yapacaklar, bak greceksin... Bugn onu Amerika'dan aramlar... yi adam istemez bunlar, en grgszn seiyorlar. Doru drst yemek yemeyi bile bilmez Erkan, bir lokantaya girse, yemek isimlerini arr, bir ampanya markasn bile syleyemez. Samalama Allah akna... ampanyayla bankacln ne ilgisi var... Hem nereden biliyorsun onu seeceklerini, bir sr dedikodu dolayor. Amerika'dan aramlar diyorum... Hasan, sabahleyin seni de Amerika'dan aradklarn duydum, herkes bir ey uyduruyor. Hasan'n yznde birden sevinli bir glmseme belirmiti, kendi tutkusuyla ylesine doluydu ki, ne duygularn ne de tepkilerini kontrol edebiliyordu. Beni mi aramlar? yle duydum... ok iyi... Aradlar m seni gerekten? Hayr. Neresi iyi peki bunun? Demek herkes iin uyduruyorlar... Ay Hasan, daha demin syledim ya herkes iin uyduruyorlar diye... Hasan dalmt, Aydan' duymuyordu. Aydan, 168 bir zamanlar kendisini ok etkilemi bu adama, ondan nasl etkilenmi olduuna hayret ederek bakyor, bu son olayla birlikte daha sk bir araya geldiklerinden mi yoksa Hasan'n kendisini saklayacak gc kalmadndan m ya da Aydan'n artk evresindeki erkekleri daha dikkatli incelemesinden mi bilinmez, Hasan'n zaaflarn artk aka gryordu. Bunlar ekici zaaflar deildi stelik. Bakalarn srekli grgszlkle sulamasna ramen kendisi ok gsteriiydi, hep olduundan daha zengin ve akll grnmeye alyordu, hep bakalarnn aleyhinde konuuyordu, ok telalyd, kaybettiine inandnda hemen kyor, kazandn sandnda bbrleniyordu. Btn bunlara ramen Aydan onu hl, biraz kardee bir sevgiyle seviyor, onu bakalarna kar korumaya urayordu. Bir yandan da Cem'le kyaslyordu ki bu kyaslamann her aamasnda Hasan kaybediyordu. Bence sen hi kimsenin aleyhinde konuma u srada. Genel mdr olursan o adamlarla alacaksn unutma, kendine imdiden dman yaratma. Yok canm, kimseyi ekitirmiyorum, yapar mym yle ey... E, daha demin Erkan iin grgsz diyordun. Ben sana sylyorum, bakasna sylemem. Aydan gld: Doru syle, bu sabahtan beri ka kiiye syledin Erkan'n grgsz olduunu. Hasan sinirlendi: Kimseye sylemedim. Aydan gene gld: Brak imdi, doru syle, ka kiiye syledin. Hasan da gld: Belki bir-iki kiiye sylemiimdir ama Er169 kan'a gidip syleyecek insanlar deil. Aydan, Hasan'n konumalarn Erkan'n oktan duymu olduunu tahmin ediyor, Hasan'n genel mdr olmasn ok istemesine ramen aslnda onun hibir ans olmadn hissediyordu, onu avutma ihtiyac duydu: - Seni genel mdr yapmazlarsa da bu o kadar nemli deil, her zaman en hak edene vermezler biliyorsun. Beni yapmazlarsa istifa ederim. Samalama, niye istifa edeceksin. Beni semezlerse beni beenmiyorlar demektir, beenilmediim yerde niye duraym... Aydan, Hasan'm istifa edemeyeceini biliyordu, genel mdr olma ihtimalinin ne kadar az olduunu da konutuka daha iyi gryordu.
Hasancm, ne olur gidip insanlara istifa ederim deme... Kimseye sylemem byle eyleri... Aydan dayanamayp gene gld: Ka kiiye syledin istifa ederim diye? Hasan bu sefer gerekten sinirlendi: Yahu bana ocukmuum gibi davranmasana, kimseye sylemedim. Hadi hadi, ka kiiye syledin... Kimseye sylemedim... Hadiii... Belki Rezzan'a sylemiimdir.... Aydan uzanp Hasan'm eline dokundu: Kimseye syleme byle eyler, bu laflar abuk yaylr, sonra zor durumda kalrsn... e dndklerinde Aydan biraz skntlyd, aslnda oktan sezdii gerei sanki o gnk o le yemeindeki akac konumalar srasnda ok ak 170 olarak grm, Hasan'm asla genel mdr olmayacan birden anlamt. Bunu grmek ve gerei kabul etmek biraz da kendi yenilgisini kabul etmek gibi gelmiti ona. Onun destekledii aday kaybedecekti; daha da nemlisi, bir zamanlar sevdii, sevitii erkek bugn ona bir ocuk, gsz ve akn biri gibi gzkyor, yanl seimler yapabileceini yzne vuruyordu. Cem'i arayp, "Yarn bulualm m?" dedi ama ilikileri baladndan beri ilk kez Cem bu neriyi, o yumuak ve sevecen sesiyle, "Yarn iim var canm, br gn olur mu?" diyerek bir gn sonraya erteledi. Aydan, 'olur' deyip telefonu kapattnda ani bir tehlikeyle karlam gibi ii korkuyla kaslmt, kendini sakinletirmeye, iindeki titremeyi yattrmaya alyordu ama ilk kez Cem'in bir gn hayatndan kabilecei ihtimalini fark etmiti. Cem'in, belki daha da nemlisi onunla yaad heyecann, yerine koyabilecei hibir ey yoktu. Cem olmad zaman evresindeki her ey ve herkes ona skc, bunaltc gzkecekti. e, evlilie, Halk'a, Hasan'a, biraz da Cem'in varl sayesinde tahamml edebildiini, Cem'in hayatna vuran nn tekileri de aydnlatp, onlar da ekici deilse bile dayanlabilir kldn birden anlamt. Cem olmadnda herkes m kaybedecek, btn yaam kararacakt. Bir yandan da, 'ne ii olduunu niye sormadm' diye ii iini yiyordu, sanki bunu sormu olsayd bu kadar korkmayacakt; duygularn Cem'e sezdirmek istemedii iin hibir ey soramadan telefonu kapatmt. Ertesi gn ok huzursuz geirmiti, ne bankadaki dedikodularla ilgilenebilmi ne de Hasan'm 171 umutlarn paylaabilmiti; birden her ey ona anlamsz ve skc gzkmt. Hasan' 'ocuka konumamas' iin serte azarlam, odasnn kapsn kapatp, alr gibi yaparak insanlarn ieri girmesine izin vermemiti. Her zaman orada duracana, her istediinde grebileceine inand birinin aslnda hayatndan bir anda kaybolabileceini hissetmek onu artp telalandrm, Cem'le yaadklarna, ona giderken duyduu heyecana, onunla paylat su ortaklna tahmininden daha fazla altn, hatta bunu itiraf etmek istemese de ona tutulduunu fark etmiti. Her zaman olduu gibi Cem'in yokluu, varlndan daha ok sarsmt Aydan'. O heyecan hissetmeden yaamaya ok kolay dayanamayacan fark ediyor, Cem'in kaybolmas halinde hayatnda onun yerine koyacak hibir ey olmadn anlyordu. Ne kzna duyduu sevgi, ne iine duyduu ballk, ne Halk'un verdii gven, ne Hasan'la yaad beenilme tatmini, Cem'in hayatna getirdiklerinin yerini tutamayacakt. Sanki Cem bir gn gittiinde ardnda byk bir uurum brakacak, o uurumu dolduramayan Aydan o bolukta kaybolacakt. Cem'i kaybetmemesi gerektiini anlyor ama onu elinde tutabilmek iin yapabilecei hibir ey olmadn da gryordu. Cem'in kendisini terk edeceini dndnde lm korkusunu andran aresiz ve tehditkr bir korku hissediyordu; farkna varmadan Cem'i hayatna ylesine sokmu, ona yer aabilmek iin hayatndan o kadar ok ey kartp atmt ki artk onun ardnda brakaca boluu doldurabilecek hibir ey kalmamt. Ondan sonras karanlk bir boluktu. 172 Hatrlayamad kbuslarla sk sk kesilen yorucu bir uyku uyudu, birka kez kalkp balkonda, uzaktan geen arabalarn sesini, yalnz kedilerin miyavlamalarn, ge vakit eve dnen bir-iki iftin eve girmeden nceki birka kelimelik konumalarn dinleyerek sigara iti. zntden ok fke vard iinde, aresizlik onu fkelendiriyordu. Kendisine baka bir sevgili bulmay bile dnd ama bunu dnmek, ona, aslnda Cem'den baka kimseyi istemediini bir kere daha gstermekten baka bir ie yaramad.
Sabahleyin, "Bugn yeni genel mdr akla-yacaklarm," sylentileri bile ok fazla ilgisini ekmedi, leye doru Hasan sararm bir yzle odasna gelip bir koltua oturdu. Erkan' genel mdr yaptlar. Kesin mi? - Evet... Eh ne yapalm, hayrls olsun. Ben istifa edeceim. Aydan bir an iinden 'hadi git istifa et' demeyi geirdi ama Hasan'n yzne baknca onun yardm isteyen, yalvaran baklarm grd. stifa etmene hi gerek yok ki, birisi olacakt, o oldu... Hem burann sana daha ok ihtiyac var, sen de hemen byle bir i bulamazsn. Yok, ben bu hakarete katlanamam... imdi gidip istifam vereceim. Aydan, Hasan'n istifa etmeyeceini, buna cesaretinin yetmeyeceini bilecek kadar onu tanyordu, onun kendisinden caydrc bir eyler sylemesini beklediini, srf onlar duyabilmek iin geldiini de anlamt. indeki btn bkknla karn Hasan' o halde brakmaya ii raz olmad. 173 Hatrm iin yapma, dedi, bak senden rica ediyorum, ltfen benim iin istifa etme. Hasan, bu szlerin gerek olup olmadn anlamak iin Aydan'n yzne dikkatle bakt, sonra onun bunlar gerekten yle hissettii iin sylediine inand ve yznde beenilen erkeklerin yznde grlen o tuhaf bbrlenme belirdi. Aydan onun neler dndn anlamt. Zaten Hasan'a genel mdrl kaybedip yenildii iin kzmt, bir de bu yenilginin ortasnda onun duygularm yanl anladn grnce kzgnl iyice artt. stifa etmezsem srf senin iin etmeyeceim, dedi Hasan, yoksa bunlar hak ettiler bence istifay. Aydan iini ekip, sesindeki kzgnl saklamaya urat: stifa etme, demez... Hasan, Aydan'm kendisini eskisi gibi sevdiine inanmaya balamt, Aydan onu, her sznde biraz daha aklsz bulup sinirlenirken, o beenildiine inanyor, karsndaki kadn kendinden iyice soutuyordu. Yemek yiyelim mi? Benim gitmem lazm. Niye, nereye gideceksin? Aydan bir an iinden 'sana ne' demeyi geirdi ama onu zmek istemedi. Annemin baz ileri var, onlar halledeceim. Bir yardma ihtiyacn varsa ben de geleyim seninle. Teekkr ederim, ben hallederim... Hem senin bugn burada kalman daha iyi, baka trl yorumlarlar ortadan kaybolursan... Aydan, Cem'le bulumak iin iten telala kt, kmadan nce Erkan'n odasna urayp kutlamay 174 ve annesinin ileri iin kmak zorunda olduunu sylemeyi unutmad. Yeni genel mdr ise onu beklemedii kadar iyi karlam, annesinin hasta olup olmadn sormu, sonra, "Yarn mutlaka konualm, seninle ilgili projelerim var, birlikte ok iyi iler yapacaz," demiti. Bu tek cmle, Cem'in tek cmlesiyle sanclanan ruhuna birden iyi gelmi, biri ona, kopmakta olduu kydan bir ip atm, onun bilmedii sulara srklenmesini nlemi gibi kendini gvende hissediver-mi, sevinmiti. Korkularla dolu zihni birden bir sknet kazanm, Cem gzndeki nemini yitirmiti. Merdivenden neredeyse sekerek indi. Cem'in kapsna kadar srd bu sevin ama eve yaklatka kasklarnda balayan karncalanma ve heyecan, Erkan'n szlerinin yaratt gveni silikletirmiti. Cem'in Aydan'm zerinde garip bir etkisi vard; onu grp, ona dokunup, onun sesini duyunca ondan baka herkesi kmsemeye, hayatn baka alanlarn anlamsz bulmaya balyordu. O gn gene yle oldu. Oturup biraz konutuktan sonra, yeni genel mdr de, syledikleri de anlamlarn yitirmilerdi. Bir ara dayanamayp sormak istedii soruyu umursamaz bir sesle sordu: Ne iin vard dn? Ynetim kurulu toplantsna katlmam gerekiyordu. Aaa, sen ynetim kurulu yesi misin? Niye bu kadar ardn, 'bir ynetim kurulu yesinden aslnda daha iyi bir performans beklerdim' der gibi bir halin
var, emin ol elimden geleni yapyorum, bizim teki yeleri grsen benden hi ikyeti olmazdn. 175 Ciddi soruyorum, sen ne zamandan beri ynetim kurulu yesisin? Cem, Aydan'n ynetim kurulu yeliini ok ciddiye aldn anlaynca daha da alayc bir sesle konumaya balad: Ben yle dodum Aydancm... Bizim dnyamzda ynetim kurulu yesi olunmaz, ynetim kurulu yesi doulur. Niye doru drst cevap vermiyorsun, ne zamandan beri byle bir grevin var? On yldan fazladr herhalde. Bana hi sylememitin. Nasl sylemeliydim sence, tanr tanmaz m, merhaba, ben Cem, ynetim kurulu yesiyim. Cem, her szyle, her tavryla Aydan'n deerler sistemini altst ediyor, onun iin nemli olan her eyi nemsizletiriyordu. Aydan gnlerce genel mdrlk kulislerini yaadktan, Hasan'n isteini ve zntsn, Erkan'n saklamaya alt gizli sevincini grdkten sonra Cem ynetim kurulu yeliiyle alay ediyor, bunu nemsemiyor, nemseyenleri de kmsyordu. Aydan, birden Cemle sevimek iin dayanlmaz bir istek duydu. Hadi ieri gidelim. Birlikte, biraz sonra yapacaklarn, gemite yaadklarndan kendilerinde kalan anlarn canlanan grntleriyle hayal edip, birbirlerine usulca dokunarak uzun koridorda yrrken, Aydan, her zaman kapal duran kaplardan birinin ak olduunu fark edip, nnden geerken ieri bir gz att. erde birok bina maketi vard. Aydan yavalayp, "Ne bunlar?" diye sordu. Cem, o gne dek onda hi grmedii bir telala kapy kapatp, "nemli bir ey deil!" deyince Aydan durup, Cem'in kapad kapy at. 176 Tuhaf kubbeler, yamuk atlar, sivri kuleler, incecik balayp tepesine doru genileyen gkdelenler yan yana, bilinmedik bir dnyadan buraya g etmi hayaletler gibi duruyorlard. Aydan odaya girmi, hepsine tek tek bakyordu. Hi byle binalar grmemiti. Maketlerden biri srekli olarak kendi ekseninde dnyordu, ok uzun bir gkdelen maketinin iinden bir elale akyordu, bir tanesi ters evrilmi bir emsiyeye benziyordu, bir tanesinin stnde istiridye kabuunu andran bir at vard ve at bazen bir yana, bazen br yana kayarak alyordu. Kapya dayanarak kendisini yznde utanga bir glmsemeyle bekleyen Cem'e bakt. Ne bunlar? Cem neredeyse sinirli saylabilecek bir sesle, konuyu kapatmak istediini belli ederek cevap verdi: Bina maketleri. Kim yapt bunlar? Kim yapacak Aydan, ben yaptm. Peki, bunlarn gereim mi yapacaksn? Hayr. Aydan, sevdikleri erkekte hayranlk duyacak bir yan kefettiklerini dnen kadnlarn sevinciyle, "Neden yapmyorsun?" dedi. nk yaplnca yklyorlar... Yklyorlar m... Nasl yklyorlar? Byle kt diye yklyorlar canm... Alt kat-laryla atlar ayn hizaya geliyor, yklmak deyince kastettiimiz bu. Ama ok gzel binalar, niye yklyorlar? Cem iini ekti, yznde hem skntl hem de utanga bir ifade vard, Aydan'n bunlar grm ol177/12 masndan honut olmad anlalyordu. Statik hesaplar tutmuyor canm... Biimleri gzel ama gereki deil... Bazlarn yapmak iin de o kadar ok para gerekiyor ki yapmaya demiyor. Aydan maketlerin arasna yere oturmutu. Aslnda bunlar yapmak istiyorsun deil mi? Yaplabilseydi iyi olurdu... Hi sz etmedin bana bundan... Ben senin byle bir hayalin olduunu bile bilmiyordum... Cem cevap vermedi. Paylamaktan hi holanmyorsun deil mi, dedi Aydan. Benimle seviiyorsun, benimle her trl gnah iliyorsun, her suun ortakln yapyorsun, ama bugn bu kap tesadfen ak olmasa ben senin bir hayalin olduunu hi
bilmeyeceim. Bilmeye deecek bir ey deil canm, hadi gel ieri gidelim. Ne zamandan beri yapyorsun bunlar? Aydan, Cem'in yznn bir an kzardn grr gibi oldu. ok eskiden beri. Baban biliyor mu? Hayr. Bilen kimse var m? Hayr. Hayatnda bir srrn paylaacak kadar sevdiin kimse olmad m hi senin, hi mi bir kadn gerekten sevmedin? Cem homurdanr gibi cevap verdi: Oooo, bedava psikanaliz ha... Gidip, Aydan'n elinden tutup kalkmasna yardm etti. Hadi gel, daha ciddi ve daha elenceli ilerimiz var... Emin ol o ite psikolojide olduundan da178 ha iyisin. Aydan durup uzun uzun Cem'e bakt: Bazen neler dndn ok merak ediyorum biliyor musun... Seni hi anlamyorum. Anlayacak bir ey olmadndandr canm... Odadan kp kapy kapattktan sonra sanki Cem rahatlamt, o gergin sesinin yerini her zamanki uysal sesi almt: Gel ieri gidelim... Yatak odasna girerlerken Aydan zorlukla bastrmaya alt bir sevinle, Bunu gren tek kadn ben miyim, dedi. Sensin canm... O ansl insan sensin, Tanr bu byk onuru iin seni seti, yklaca iin yaplamayan binalar gren ilk insan sen oldun. Sevimeye balamadan nce Aydan, Cem'in ban tutup, sadece bir an, sevgiyle gsne bastrd. Sevimenin sonlarna doru bir sigara molas verdiklerinde Aydan, "Halk iki gn sonra bir toplant iin Ankara'ya gidecek," dedi. Selin'i de anneme brakacam, bize gel, seninle kendi yatamda sevimek istiyorum. 179 XII ki gn sonra buluamadlar. Cem'in gene ii kmt, zaten son zamanlarda ok sk ii kyor, o yumuak ve uysal sesiyle, onu krmamaya alp zrler dileyerek, 'buluamaya-caklarn, ii olduunu' sylyordu. Her erteleme, Aydan'n ruhuna yerleen kaybetme korkusunu biraz daha bytyor, 'ii olduunu' syleyen Cem'e bazen barmak, haykrmak, hatta kfretmek, bazen de yalvarmak istiyordu. Artk gelecekle, gelecek bulumalarla ilgili hayaller kurup heyecanlanmyor, gemile, gemi bulumalarla ilgili hayallerle avunmaya abalyordu. Cem'i kaybetmek zere olduunu seziyordu. Yaklaan bir bitiin, grlmeyen, duyulmayan, dokunulmayan ama hissedilen ar havas sanki aralarna yerleiyor, bu sezgi onun hem cann yakyor hem de garip bir biimde onu uyuturuyor, hayatn canlln hissetmesine engel oluyordu. Niye bittiini kavramaya alyordu. Kimi zaman, bunu Cem'in hercailiine, bencilliine, gelge gnll olmasna balyor, ounlukla kendinde bir hata, bir 180 eksik aryor, hangi eksikliinden dolay Cem'in geri ekildiini anlamaya urayordu. Cem'in artk kamaya hazrlandn fark ettii o gnlerde, iindeki, her an lgn bir kahkaha nbetine ya da alama krizine dnebilecekmi gibi duran o lm skntsn andran skntdan kurtulabilmek iin her eyi yapm, yeni genel mdrle yeni projelere balam, hastaneden kan stannenin btn itirazlanna ramen evini yeniden demi, btn siteyi kap kap dolap, sitenin nne yaya geidi yaptrmak, sulama sistemini deitirmek, bahelere kvrck im yerine ngiliz imi ektirmek iin kampanyalar yrtm, neredeyse sitedeki btn evlere girip karak herkesle tanmt. O gnlerde ona annesinin deyimiyle bir 'deli enerjisi' gelmi, iindeki sknty bastrabilmek iin kiilik almaya balamt. inde sanki bir gerilim hattnn kaln kopuk tellerini tar gibi yayordu, teller birbirine deme-dii zaman koyu bir karanlkta skntl anlar geiriyor, teller hi beklenmedik bir anda hi bilemedii bir nedenden birdenbire zihninde
esen bir rzgrla birbirine dediinde ise byk bir acyla btn klar yanyor ve Cem'i, belki daha da nemlisi onunla yaadklarn, yaptklarn, kimi zaman dayanamayacan sand bir iddetle zlyordu. Zihni, zlemin ve acnn birok eidiyle doluydu; yaralanm gururu, nedenleri bulmaya alan merak, anlarla beslenen bir zlem, bu zlemden kurtulmak iin verdii ura, grnen gnlk hayata sarlma arzusu, i alkanlklarn aksatma kaygs, Cem'in baka kadnlarla oyunlar oynadm dnmenin yaratt delice kskanlk birbirine dolanarak dnceleriyle duygularn karmakark edi181 yordu. Ama zihninden bamszlam gibi gzken bir de bedeni vard ve varln her an hissettiriyor, Cem'le sevimek, onu iinde hissetmek ihtiyacyla kvranyordu. Bu, bedensel bir alk deildi. Halk'la eskiden olduu gibi seviiyor, eskiden olduu gibi zevk alp, alkn olduu doyuma ulayordu ama bedeni bununla yetinemiyordu artk. Hayal gcyle kkrtlm dokunmalar, sarsc heyecanlar, bitmeyen sevimeleri, gnahkr fsltlar, kimseye anlatlamayacak oyunlar, ruhunun en derininden, en karanlk, en gizli yerlerinden bulunup kartlarak bedenine balanan o korkun zevkleri istiyordu. Bu bedensel bir alk olsayd, onun aresi vard, bir erkekle seviir, o kaba ve sradan al doyurabilirdi ama bu bir alk deildi, bu, srgndeki bir insann kendi lkesini, kendi yemeklerini, kendi alt lezzeti zlemesi gibiydi; karnn doyurmak bu zlemi yattrmaya, bu arzuyu dindirmeye yetmiyordu. Zihni, daha da nemlisi, bedeni, artk byk dozda heyecanlara almt, bu, sradan bir sevimenin, herhangi bir erkein verebilecei bir heyecan deildi, o heyecan yaratan kaynaa inmeyi beceren biri gerekiyordu, stelik de bunu, ayn Cem gibi onu korkutmadan, en vahi, en korkun hazlar usulca, uysalca, hatta glmseyerek yapacak biriyle yaayabilirdi ancak. Zihnini yattrabilse de bedenini yattram-yor, onu oyalayamyor, uyuturamyordu. En acl, en yaral zihin bile zaman zaman kendini oyalayacak bir yol bulabilse, bir filmle, bir armaanla, zekice bir konumayla, iyerindeki tutkulu mcadeley182 le, bir vgyle ksa faslal da olsa unutuun tatl sknetine kavuabilse de, anlarla ve hayallerle kkrtlm, kendine ait zel bir bellei olan bedeni yattrabilecek, oyalayabilecek hibir ey yoktu, o, sadece, gerekten arzuladna ulatnda sknet bulabiliyordu. Aydan, Cem'i aramayacana defalarca kendi kendine sz verse de, bedeninin istei dayanlmaz bir acya dndnde dayanamayp telefona uzanyordu ama bu telefonlara bir cevap kmyordu. Uzun uzun zil sesini dinliyordu. Telefonun almamas onu ok zyordu. O zil sesinde bile garip bir tatmin, ackl bir zevk buluyor, kimi zaman almayacan bile bile dakikalarca o zil sesini ii acyarak dinliyordu. Halk, bir sabah, ertesi gn Ankara'ya gitmek zorunda olduunu sylediinde, Aydan, zihniyle birlikte btn bedeninin ayaklandn, dayanlmaz bir istein nefes almasn zorlatrdn hissetti. Cem'e yeniden dokunma arzusunun yan sra, onunla yeniden seviip, kendisini ona hatrlatarak, ilikiyi kurtarma ihtimali de onu Cem'i aramaya zorluyordu. Telefonun almayacan bile bile Cem'i arad, telefon alar almaz ald, kardan Cem'in sesini duyunca bir an ylesine arp heyecanland ki konuamad, Cem'in sabrsz 'alolar' onun telefonu kapatmak zere olduunu hissettiriyordu, zorlukla kendini toplayp, "Naslsn?" dedi. Cem'in sesi her zamanki gibi yumuak ve sevgi doluydu. yiyim canm, sen naslsn, seni ok zledim. Aydan, sitem etmemeye kararlyd, bunun Cem'i skmaktan baka bir ie yaramayacam bili183 yordu, yine de kendini tutamad, zlemin, zlediine kavuur kavumaz kzgnla dnmesine engel olamyordu, aldrmaz bir tonla, akalar gibi konumaya alt: Sen byle zlyorsan, zlemediin zaman ne yapyorsun, 'ben ldm beni aramayn' diye ilan veriyorsun herhalde gazetelere... Ne oldu, nerelerdesin, ynetim kurulu yesi olduunu mu hatrladn birden? Daha fenas canm, onlar benim ynetim kurulu yesi olduumu hatrladlar. Zaten ok zenginsin, ne yapacaksn bu kadar paray? ok haklsn, ben de babama yle syledim, "Harcayamayacamz paralar kazanmak iin ne diye kendimizi byle harap ediyoruz," dedim ama galiba bu fikri sevmedi... leri gitmeyen geri gidermi, yle dedi...
Biraz daha zengin oldunuz mu bari? Galiba olduk canm... Son grdmde babam glyordu... Bu da biraz daha zengin olduk anlamna geliyor, babam baka trl glmez.... Galiba paray olundan ok seviyor... Ne dersin, bu da iyi bir analiz konusu deil mi? Babas, paray kendisinden daha ok sevdii iin zlen ocuk... Aydan, kendisi byle ac ekerken Cem'in bu kadar neeli ve alayc konumasna dayanamayp konuyu deitirdi: Halk yarn Ankara'ya gidiyor. ok iyi... Geen sefer yapamadmz bu sefer yapabilecek miyiz? Cem gene btn kibarlyla istekli olma ykn Aydan'n srtndan almt. "Bu sefer bunu yapabilecek miyiz?" diyerek bunu asl kendisinin istedi184 ini, hi altn izmeden, ona ok yakan incelikli slubuyla vurgulayarak, kck bir cmleyle rollerini deitirip, aran taraf kendisi olmutu. Aydan bunu duyunca birdenbire ferahlamt ama bu, rolleri deimelerinden, Cem'i kendisinin armak zorunda kalmamasndan deildi, o srada buna aldrd bile yoktu, buluacaklarn anla-masndand sevinci. Eer gerekten istiyorsan yapanz. Tabii ki istiyorum... Kata geleyim? ki iyi mi senin iin? - yi Yarn aniden hatrlamak zorunda kalacan bir toplantn yok deil mi, istersen bir defterine bak, ona gre ben de iimi ayarlayacam nk. Hayr yok... Yarn para kazanmamaya karar verdik... yi... Yarn grrz o zaman. Telefonu kapattktan sonra son cmleleri ok souk bir sesle sylediini fark etti, bir yabanc, sadece son iki cmleye gre ilikilerini deerlendir-seydi, bu kadnn o erkekten holanmadn, skldn, bulumak istemediini bile dnebilirdi. Cem'den ve onun sesinden uzaktayken duyduu zlem, onun sesini duyduu anda elinde olmadan bir kzgnla dnyor, kendisini bu kadar zen insandan hesap sormak, onun da kendisi kadar ac ektiini duymak, ona da ac ektirmek istiyordu. Bu duygusunu bir trl denetim altna alamyor, her seferinde onunla konumadan nce byle eyler sylememeye karar vermesine ramen konumann bir yerinde sanki bir baka insan, bir baka irade onun bilincini ele geiriyor, onun yerine konumaya balyor, sesiyle ve szleriyle Aydan' bile 185 artyordu. Ertesi sabah, zaman gemek bilmemiti. Sanki o korkun heyecan zamann nn tkam, onun ilerlemesini zorlatrm, dakikalar ve saniyeler, o heyecann arasndan, kayalklara skan byk bir gemi gibi zorlukla, srtnerek, ezilerek, yrtlarak gemilerdi. Tpk ilk gnlerdeki gibi heyecanlanmt, boazna bir yumru oturmu, heyecan btn bedenini, hareketlerini uyuturup sarsaklatrmt, bir-iki kere masadaki telefonu, barda arpp yere drm, drdklerini almakta bile zorlanmt. Bedeni, arzudan ve heyecandan, ayaklanm byk bir kalabalk gibi zamanla ve evresindeki eyalarla arpyordu sanki, sabrszlk, btn dnyay ayana balanm dev bir demir arlk gibi grmesine neden oluyordu. Heyecandan darmadan olmu zihnine, heyecanla uyumu bedenine ramen, o ok gl alkanlklar, iindeki ikinci bir benlik gibi emirler verip, dosyalar okuyup, telefonlarda konuarak disiplinli bir kararllkla sorumluluklarn yerine getiriyordu, bir gnde yapmas gereken ilerin hepsini yarm gne sdrp her eyi halletti. Bunlar bu koullar altnda becermesinde, Cem'le bulutuunda aklna taklacak hibir sorunun kalmamas isteinin de byk pay vard. lerini bitirdikten sonra, zellikle Hasan'a gzkmemek iin aceleyle kt iten, bir de ona hesap vermek, yalan sylemek istemiyordu, niye Hasan'a hesap vermek zorunda olduunu da bilmiyordu ama aralarndaki o garip iliki Aydan'n srekli olarak ona da yalanlar sylemesine ve bunun iin kendisine kzp Hasan'dan sklmasna neden olu186 yordu. Eve varnca, Hesna Hanm', "Sen hadi bugn erken git, benim de bam aryor yatacam," diyerek gnderdi, onun
eyalarn toplamasn ii sklarak sabrszlkla bekledi, sonra panjurlar kapatt ve bir koltua oturup sanki sabahtan beri ilk kez nefes alyormu gibi derin bir nefes ald. Tahmininden daha erken gelmiti. Bir sigara iti. Ackmt ama bo-azndaki o tuhaf yumru soluk almasn zorlatrd gibi yemek yemesini de zorlatryordu, buna ramen biraz meyve yedi. Dua girdi. Bir eliyle salarn toplayp kaldrd, suyun ensesine vurmasndan holanyordu. Tazyikli suyun altnda ar ar dnyor, su bedeninin her yanma arpyordu, suyun altnda, biraz sonra neler yapacaklarn dnyordu. Dutan ktktan sonra salarn kuruttu, makyajn yapt, rlplak gardrobun nnde durup uzun uzun giysilerini inceledi, sonunda sahilde giydii bol elbiseyi giymeye karar verdi, altna hibir ey giymedi. Elbise iini gstermiyordu ama bakan herkeste iini gryormu duygusu uyandryordu. Son hazrlklarn bitirip salona getiinde kap alnd. O n hi unutamad daha sonra, gerekten kalbinin bu asabi rpntan duracan, oraya yklp kalacan sanmt; kendini toplamaya alarak gidip kapy at. Cem ieri girince Aydan onun elinden tuttu, hibir ey sylemeden koridora doru yrd, ne konumak, ne oturmak, ne bir ey imek istiyordu, Cem onun bedenine birka dakika daha dokunmazsa buna dayanamayp baylacan sanyordu. Yatak odasnda Cem'i kendi elleriyle soydu. Kendi elbise187 sini karmadan onun plak vcuduna yaslanarak, elbisenin iindeki plakl hissetmesini bekledi, sonra stn kard. Yatakta Cem'e sarlmad bile, onu omuzlarndan bastrarak aaya doru itti, bedeninin daha fazla bekleyecek sabr kalmamt, birok eyi birden istiyordu. Cem'in yz bacaklarnn arasnda kaybolduunda, oda gittike daha hzl bir biimde dnerek dnyadan, hayattan, evrenden, insanlardan uzaklamaya balamt. evresindeki her ey tandkt. Yata, maun gardrobu, yatan tam karsndaki varak aynay, aynann nndeki rengrenk ieleri, stnde deiik dillerde yazlar olan yass krem kutularn, sa kesinde geen yl st kat su bastnda beliren minik kahverengi lekesi bulunan tavan, yatan bir kenarnda tortop olmu pikeyi, Paris'ten ald araflar, baucunda duran ngilizce kitaplarla dergileri tanyordu ve btn bunlar Halk'la tanyordu, imdi onun ve kocasnn odasnda, defalarca sevitikleri yatakta bir baka erkek vard, bir baka erkek ona dokunuyor, onu heyecanlandryor, Halk'un hibir zaman yapmaya kyamayaca hain hareketlerle cann yakyor, onu korkutuyordu. Btn bunlarn merkezinde kendisi bulunuyordu. O oda ve btn dnya onun evresinde dnyordu. Sevitikleri sre iinde o odadan ve hayatndan Halk'u karm, yerine Cem'i koymutu, iki erkek de farknda deillerdi ama Aydan iin orada onlarn rolleri deimiti, biri kendisine ait olduunu sand bir hayattan srlm, br kendisiyle hibir ilgisi olmadm sand bir hayatn iine, merkezine yerletirilmiti. O odada sevitikleri sre iinde 188 Cem'i kendi kocalna alm, onunla evlenmi, onunla btn gnahlar balatan kutsal bir iliki kurmu, btn bir hayat, ksack bir zaman iin de olsa, yeniden dzenlemi, kendi hayatnn ve hayatndaki erkeklerin tanras olmutu. Bu kadar yerleik, bildik, gvenli bir yerde bylesine byk bir heyecan yaamak, evliliin kutsallna gnah almak, gnahn ayartclna evliliin gvencesini katmak, her eyin iinde bulunduu yeni bir hayat kurmak, bu hayata istediklerini sokup istediklerini kartmak, ona byk bir g ve haz veriyordu. Gnah ya da sululuk duygusu yoktu, bunlar onun hissettiklerinin yannda ok kk, ok anlamsz kalyorlard, artc bir biimde belki de ilk kez Cem'le hibir sululuk duymadan seviiyor, sevimenin o olaanst heyecann byk bir sknetin iinde btnyle hissediyordu, Cem'in yannda bu skneti hissetmekten ok honuttu. Sevimeye ara verdiklerinde rlplak kalkp, kendi evinde, kendi mutfana gidiyor, kendi buzdolabndan kard ikileri, kendi dolabndan ald bardaklara koyuyor, bunlar kendi erkeine ikram ediyordu. indeki o sknetin snrlar ise, btn hayata, btn insanlara meydan okumann, onlarn kurallarn paralamann i kamatrc zevkiyle klanyor, btn duygular klar iinde kat kat birbirlerine sarlp zenginleiyordu. Bir mola srasnda, yannda yatan Cem'in bedenini, bir yere vurduu kolunun o arpma getii halde o arpmay hl hissetmesi gibi iinde hissederek yatarken, "Buraya gene gelmelisin," dedi. Cem dirseinin stnde dorulup ona bakt: Buraya bir gece sizin evdekiler uyurken gele-
189 ceim, dedi. Aydan, keskin bir heyecan duydu, sanki damarlarnda dolaan kan yakc bir asite dnm, btn bedenini dillerinin ucunda elektrik olan milyonlarca karnca istila etmiti. Akl bu rktc teklife 'hayr' derken, her seferinde biraz daha fazla heyecan isteyen bedeni 'evet' diyordu, Aydan bedeninin szn dinledi. Gelecein zaman syle Selin'i anneme gnderirim, dedi. Selin varken olmaz. Haftaya bir gece gelirim. Akama doru Cem'i uurlarken bedeni huzura kavumutu ama hayal gc Cem'in nerisiyle ldrmt. Byle bir ey yapacan dnd anda elleri korkudan uyuuyor, hayal gc ise binbir lgn hayal yaratyordu. Sabrsz ve huzursuzdu, bu huzursuzluk ona yaadn, var olduunu her eyden daha fazla hissettiriyordu. 190 XIII Erken yamurlar balamt, iine sanlarla siyahlarn kart kzl akamstleri, aniden ken karanlklarla gelen uzun gecelere yerlerim brakyorlard; sokaklarda yaklan kuru yapraklarn kekremsi kokusu serinleyen havalara incecik bir keder, yalnzlaan ruhlara duman ve yamur kokan nedensiz bir hzn katyordu. nsanlara, onlarn duygularna, seslerine, tutkularna, iteki mcadelelerine, ikyetlerine yabanclap uzaklaan, yaanan her eyde bir yalan, bir sahtekrlk gren Aydan, garip bir biimde doann her kprtsna kar duyarllamt; dalndan usul usul szlerek den bir yaprak, birden bastran yamur, neeli maviliini kaybedip grileen deniz, kebalarnda beliren kestanecilerin nlerindeki mangallarn delikli kapaklarna dizilmi atlak kabuklu altn rengi kestanelerin kokusu, bunlarla hi ilgisi olmayan anlarn anlalmaz bir biimde canlandryor, ona hem bir zamanlar yaad enlii, hem de terk edilmilii hatrlatyordu. Bankann koridorlarnda, evin odalarnda, slak 191 sokaklarda, aresiz bir hastala tutulduunu biraz nce renmi bir insann, bana gelene inanamayan aknl ve acsyla dolayordu. lme yaklaan hastalarn derin baklaryla bir yandan umutsuzca hayata tutunmaya alyor, bir yandan da hayata ve insanlara ait her eyi kmseyip, kendi acsn ve imdiki acya neden olan bir zamanki heyecann ve neesini yceltiyordu. Hayatnda belki de ilk kez, sahip olduu her eyden vazgemeye hazr olduunu hissediyordu. O gnlerde Cem onu arayp 'gel, birlikte olalm' deseydi, evini, iini, sevdiklerini, servetim, geleceini, umutlarn hi dnmeden brakr giderdi, elinde-kilerin hibiri ona kaybettiinden daha deerli gzkmyordu ama daha sonralar dndnde, "Belki de Cem beni aramad iin yle hissediyordum, arasayd belki gitmezdim," diye aklndan geirmiti. O skntl gnlerde Halk'un bahekimlik seimleri de yaklamt, evde sadece bu konuyu konuuyor, baka bir konuyla ilgilenmiyor, Aydan'n halini, zntsn, kendisini terk edebileceini fark etmiyor, Aydan' konumalaryla skp fkelendiriyordu. Herhangi bir yerde bir sreden fazla kalamayan, ite bile odadan odaya dolaan, sk sk mterilerle grmek iin dar kan Aydan, akamlar eve kapanmaya ve Halk'un konumalarn dinlemeye katlanamyordu. Evden kurtulabilmek iin, "Siteye bir iek seras yapalm, bir kesine de kk bir kafe yaparz," diye bir fikir atmt ortaya, br kadnlarn da desteini aldktan sonra geceleri eve gelince hemen br komular dolamaya balyor, komiteler kuruyor, hibir yerde uzun sre durmuyor, o evden o eve dolayordu ama bu fikrini 192 Cem'i arayp sylemiyordu. Onun bir ey sylemese de yznden hnzr bir glmseme geeceini biliyordu, nk bu sera fikri hem evden kurtulmaya yaryordu, hem de yeniden Cem'i daha sk grmesine frsat verme olasln tayordu. Bir akam site turundan dndnde Halk salonda oturuyordu. Darda iddetli bir yamur yayordu. Binaya girerken Cem'in nn yandn grm, ierde bir kadn olup olmadn merak etmiti. Bir yan bunu merak ederken bir yan da ierde bir kadn olduundan emindi; bunu yle uzun zamandr dnp, bunun iin yle uzun zamandr ac ekiyordu ki, byle anlk kukular kzdrlm bir i gibi iini deliyor, sonra ekiliyor ve o ani sanc yerini, o tr ani zntlerden ok daha gl ve ykc olan geni bir acya brakyordu. Bu byk acnn grnr, belli bir nedeni yoktu, zehirli bir duman gibi hayatnn her parasna szmt; ani zntler ve ani sevinlerle zaman zaman dalgalansa da sonra ar ve kar konulmaz bir kararllkla yeniden hayatn kaplyordu. Kukular, kskanlklar, ani zntleri giderecek szler, davranlar, sevimeler bulunabilirdi ama bu yerleik ve
byk ac, nedeni aka belli olmadndan bir teselli ihtimali de tamyordu. ri gzenekli dev bir snger gibi evredeki her ac damlasn, bu ac kendisine ait olmadnda bile, emip by-yordu, kuruyan yapraklar, yamurlar, uzayan geceler, sonbaharn serinlii bu acya katlyordu. Balad noktadan itibaren o kadar deiik duyguyu, gerei, olay emip iine alm, her seferinde biraz daha biim deitirip bymt ki artk o acnn nedeni ortadan kalksa bile ac ortadan kalkmayacak gibiydi. 193/13 Bu geni acnn ortasnda parlak bir kl gibi Cem'in nerisi yatyordu. Aydan, o lgnl yaamak, heyecandan uyumak, soluksuz kalmak iin bekliyordu; acsn yattran, en azndan bir sreliine unutturan tek ey o korkun heyecand. Kor haline gelmi demir bir mil gibiydi heyecan, o gzlerine yaklatnda kr oluyor, o heyecandan baka hibir eyi hissetmiyordu. Yamurluunu kartp Halk'un karsna oturdu. Nerde kaldn? Konuma biraz uzun srd. Halk'un, cevabn dinlemediini fark etti, laf olsun diye sormutu, nerede kaldyla ilgilenmiyordu. brs gn bahekimi seecekler. Seni seerler herhalde. Beni semez onlar, benim gibi birini istemezler. Niye istemesinler? Aydan aslnda bu konuyu konumak bile istemiyordu ama Halk krlmasn diye ksa cevaplarla skntsn saklamaya alyordu. Drst adam istemezler bunlar. O kardiyolog da drst bir adam... Kendi drsttr ama bakalarnn sahtekrlklarna, tccarlklarna ses karmaz... Belkemii biraz yumuaktr onun. Halk, o adamn dzgn biri olduunu bana sen sylemitin, imdi byle konuman ok da ho deil. Halk birden yaptndan utand ama utandn, hata yaptn syleyebilecek biri deildi. Sen zaten batan beri benim bahekim ol194 mam istemiyorsun. Sen niye bu kadar istiyorsun? Ne olacak bahekim olunca, ban ge mi erecek, daha m iyi doktor olacaksn? Bunlar nemli eyler deil, daha nemli eyler var hayatta. Sen anlamyorsun... Aydan ban eline dayayp iini ekti. Bence asl sen anlamyorsun... Sen hibir eyi anlamyorsun... Halk, olaanst yeteneiyle karlatrldnda ok anlamsz gzken kk tutkalaryla, karsnn yaadklarn, kendisinden kopmak zere olduunu bile anlayamayan duyarszlyla, birlikte yaad, sevitii, sevdii kadnn sesindeki deiimlere kar sarlyla, onun davranlarn grmeyen krlyle ve btn bunlara yol aan, karsna olan kaytsz gveninden kaynaklanan aldrmaz-lyla Aydan' gerekten zyordu. Gen kadn 'bana bak, bana bak' diye barmak istiyordu, 'ben senin yznden baka bir erkei zlyorum'. Aydan, yaadklarnn asl nedeni olarak Halk'u gryor, iten ie onu suluyordu ama bir yanyla da onu aldattn, her eye ramen onun aldatlmay hak etmediini dnyor, ok sinirlendiinde bile kavgay fazla uzatamyor, ona istedii gibi barp kzgnln boaltamyordu. Kzgnlkla-ryla, kzgnlklarn yanstma biimi arasnda bir boluk, hatta bir uurum oluuyordu. Bir yan acma, sululuk ve efkat duyuyor, bir yan ise fke nbetleri geiriyordu. Bu iki duygu arasnda ruhu atlyor, hayatndaki blnmlklerine biri daha ekleniyordu. Gerek duygularn Halk'a hibir zaman syleyemiyordu. Bu da, aralarndaki, Halk'un hi fark edemedii yabancl artryordu. 195 Aydan, "Ben yatacam," diyerek kalkarken, Halk, Sen genel mdr olmak isteseydin ben elimden geldiince desteklerdim seni, dedi. Aydan kalkmak zere olduu koltua yeniden oturup uzun uzun Halk'a bakt. Biliyorum Halkcuum, desteklerdin... Ama durumumuz ayn deil ki. Benim senin gibi zel bir yeteneim yok,
ben insanlarn verdii sfatlara muhta olanlardanm... Senin byle eylere hi ihtiyacn yok... Sen insanlara muhta deilsin, insanlar sana muhta... Sen zel yaratlm insanlardansn, niye bunun deerini bilmiyorsun, niye o kahrolasca ameliyathanende durduun gibi, bir tanr gibi durmuyorsun u hayatn iinde... Son cmlelerde sesi aniden ykselen Aydan, durup krk bir sesle ekledi: O zaman her ey o kadar farkl olurdu ki... Halk, birden oturduu yerde dikleti, uzaktaki bir eyi grmeye alr gibi dikkatle bakt Aydan'a. Nasl daha farkl olurdu? Daha farkl olurdu ite... -Nasl? Aydan, Halk'u kukulandrdn, huzursuz ettiini fark etmiti. Bilmiyorum. Memnun deil misin hayatmzdan, neyimiz eksik? Bak gzel bir ocuumuz, iyi bir hayatmz var. Neyin daha deiik olmasn istiyorsun... Mutlu deil misin? Birbirlerine baktlar, Halk efkatle sordu: Mutlu deil misin Aydan? Aydan kalkp Halk'un yanna gitti, karsnda durup, onun ban tutarak karnna bastrd. 196 Mutluyum. Halk ban kaldrp Aydan'a bakt. Niye alyorsun peki? Aydan, Halk'un bam daha da bastrd karnna, aladn grmesini istemiyordu. Bilmiyorum canm... Sinirlerim bozuk herhalde. Bahekim olmak istemem seni bu kadar m zyor? Aydan glmeye balad. Ah, sen bir ocuksun biliyor musun... Hayr, bahekim olmak istemene zlmyorum canm, seni mutlu edecekse ol... Sen bana aldrma... nallah olursun ama olmazsan da bo ver, zlme... Hadi gel yatalm... Ertesi sabah uyandklarnda, Aydan, Halk'un bahekim olamayacan, nedenini bilmeden, tpk Hasan'n genel mdr olamayacan hissetmesi gibi hissetmiti; onlarda bu tr makamlar ele geirmelerini engelleyen bir eksiklik vard, buna karlk kendisinin zaman geldiinde genel mdr olacan biliyordu, o iki erkekte bulunmayan onda bulunuyordu. Bunun ne olduunu dnd ama bulamad. e gittiinde, Halk'u da, bahekimlii de dnmekten vazgemiti. Cem'in kendisini niye aramadn merak ediyordu. Son konumalarnda, Cem'e, "Sen ne zaman gelmek istersen haber ver," demiti ama Cem'den ses kmyordu. "Acaba yanl m hatrlyorum?" diye aklndan geirdi. "Ben mi arayacaktm yoksa?.. Benim aramam m bekliyor acaba?" Cem'in hem aramasn, hem de bu gnlerde aramamasn istiyordu, Halk'un bahekimlii kazan197 d ya da kaybettii gnde, hangisi olursa olsun, onun iin nemli olacak bir gnde Cem'in gelmesini istemiyordu. Ama alan her telefona da belki Cem'dir diye heyecanla uzanyordu. Bu ikilemlerden yorulmutu, hayat yle bir paralanmt ki artk her ey birden ok duyguya ve istee yol ayor, genellikle de istekleri birbiriyle eliiyordu. Btn bu duygusal karmaaya karn ilerini o disiplinli alkanlyla aksatmadan yrtyordu, belki unuturum diye yapaca her ii artk bir kda yazp masasna yaptrmaya balamt, unutabilecein! biliyordu. Bahekimin seilecei gn, Halk'u sabahleyin kendisi giydirdi, kravatm kendisi balad. ok yakkl oldun, bu elbise sana ok yakyor. Onu pp yolcu etti. yi anslar canm, inallah kazanrsn ama kaybedersen de hi zlme... O gn, Halk'un kazanmasn istediini fark etti, telefonlara Halk'un sesini duymay bekleyerek cevap veriyordu, kazanrsa kendini arayacandan emindi. Akam eve giderken, Halk'un en sevdii mezelerden ald, Selin'le birlikte masay hazrlad. Halk kapdan girdiinde yzne bakar bakmaz kaybettiini anlad. Halk masaya bir gz atm, sonra da glmsemeye alarak yzn buruturmutu. Beni semediler...
Olsun canm... Onlar kaybettiler. Selin'i yatrdktan sonra sofraya oturdular, masada Halk'u neelendirmeye alt, ona iki verdi 198 ama Halk neesizdi, kendisini yenilmi hissediyordu. Niye beni semediler sence? Sen onlar iin fazla iyisin. Halk, yenilgiyle birlikte eski saduyusuna kavumu gibiydi, gerek olmayan avutmalar kabul etmiyordu. Yok, iyi olduum iin kaybetmi olamam... Bir eksiklik grm olmallar.. Canm sen de sylyordun ya, onlar drst adam istemezler diye. Halk bu sefer gerekten glmt. Sen de bunun doru olmadn sylemitin. Ben onu o sinirle syledim... Bende bir eksiklik grm olmallar... Bende bir eksiklik var herhalde... Hepsi birden yanlm olamaz... Seni kskanmlardr. Hayr canm, yeni bahekim de ok parlak bir adam... Kskanlk olamaz... Neyse... Senin istediin oldu bak, yeniden ameliyathaneme dneceim, anladm kadaryla da zaten oradan kmama kimse izin vermeyecek... Niye bunu bu kadar ok istedim acaba? Biliyor musun, galiba sana kendimi beendirmek istedim. Canm ben seni zaten ok beeniyorum. Beenmiyorsun canm, ben biliyorum... Sen bazen benim bir ocuk olduumu, hatta aptal olduumu dnrsn ama sandn kadar aptal deilim... Sen de beni onlar gibi yalnzca ameliyathanede beeniyorsun, ameliyathanenin dnda kimse beni beenmiyor... Kimse... Aydan, ok uzun zamandan beri ilk kez kocasna aka benzer bir yaknlk ve sevgi duydu; onun ken199 diini bylesine amas, duygularn bylesine ak yreklilikle kendisiyle paylamas onu ok duygu-landrmt. Deli misin, ben sana baylyorum, yeteneklerine tapyorum. Halk, hi inanmadn belirten bir biimde alayc alayc ban sallad. Tabii baylyorsun canm... Beyninde bir bozukluk olsa bana gelirsin, onu benden iyi dzeltecek kimse yok, beni bahekim semeyenlerin de beyinlerinde bir bozukluk olursa onlar da bana gelirler... Ama farknda msn, beni yalnzca beyninde sorun olanlar tercih ediyor, beyni dzgn ileyenler beni tercih etmiyor... Samalama, ben seninle evlendim... Ama imdi pek honut deilsin, geen gn, her ey daha farkl olur, diyordun, bir eylerin farkl olmasn istiyorsun... Aydan uzanp elini tuttu. Nereden kartyorsun bunlar... Hadi gel bir film izleyelim... Film mi izlemek istiyorsun? stersen dar kalm canm, anneme telefon edeyim, o gelip Selin'le kalsn, biz bir yerlere gidelim. Bir yere gidecek halim yok dorusu... Hadi bir film seyredelim... Ama bu akam senin filmlerden seyredelim, renkli olanlardan... Televizyonda bir film bulup, yan yana oturup seyrettiler. Halk'un ok da istekli olmamasna ramen Aydan onu yatakta eitli oyunlarla azdrd, onunla seviti, onu mutlu edebilmek iin yatakta Halk'la yapabilecei her eyi yapt, ona o gece aka benzer bir 200 eyler hissetmesine, kendisine ok yakn bulmasna, efkat duymasna ramen kocasn mutlu etmek iin bedeninden baka ona verebilecei bir eyi bulunmadn biliyordu nk. steine de ulat, Halk mutlu bir glmsemeyle dald uykuya. Ondan sonraki gnlerde evde ok ar bir hava vard, Halk zntlyd ve znts de kolayca geecek gibi deildi, Aydan da gergin ve skntlyd, ikisi de kendi skntlarnn iine ekilmilerdi, sadece Selin yanlarnda olduunda konuuyorlar, kk kzn zntlerini anlamamas iin glyorlar, o odasna gider gitmez susuyorlard. Halk'un bahekimlii kaybettii gece yaadklarna benzer bir yaknl bir daha yaamadlar; o gece, iki insann acs iki akmakta gibi birbirine arpm ve bir kvlcm kmt, ama bu bir atee dnmemiti, zaten artk atee dnecek bir ey de yoktu aralarnda.
Aydan gnlerce, geceleri sitenin dairelerini gezip dnte Cem'in na bakarak, Cem'in telefonunu bekledi; yaanacak olan gecenin hayali, stnde parlak krmz talar bulunan kancal kak oltalar gibi btn parlaklyla taklmt ruhuna, neler yaanacan defalarca aklndan geiriyor, her seferinde heyecandan nefesi kesiliyor, o yumru gelip boazna yerleiyordu; Cem'e duyduu zlem bile fiziksel sarsntlarla kyordu ortaya. Sonunda dayanamayp telefona uzand. Telefonun almayacan, zntsnn daha da artacan dnyordu, buna ramen kendisine engel olamad. Telefon ikinci alta ald. Aydan'n sesini duyan Cem sevinle, uzun zamandr bu telefonu bek-lermi gibi, "Nerelerdesin sen?" dedi. Aydan bir an aknlkla sustu. 201 Sen beni arayacaktn, yle konumutuk. yle mi? Ben de sen arayacaksn sanyordum. Aydan iini ekti. Sahtekrsn sen, deil mi? Cem, onun saldrganl ile dalga geerek, Ben de seni zledim canm, dedi. Gelecek misin konutuumuz gibi, yoksa plan deiti mi? Tabii ki geleceim, sen bana zamann syle... Sen ne zaman istersen ben gelirim. Aydan, 'bu gece' demek istedi ama tuttu kendini. Yarn gece sana uygun mu? Uygun... Biliyor musun, yarn zor bekleyeceim. Zor bekleyecein aramamandan belli.. Neyse... Nasl yapacaz? Kata uyur Halk? Sabahlar erkenden ameliyata gittii iin on ikiden nce mutlaka uyur. Kata geleyim peki? Birde gel o zaman... Ben saat tam birde kapy aacam... Aydan, yapmaya karar verdii eyi yapyor oluuna inanamyordu; bu, br sevimeler gibi deildi, olaanst byk bir tehlike tayordu, yakalanrsa inkr etmesine bile imkn yoktu, btn hayat, gelecei, ailesi mahvolacakt, kendisine hak verecek, yaptn anlayla karlayacak, kendisi de dahil kimse bulunmayacakt, btn sevdikleri zlecekti ama daha olacaklar dndnde bile artk ona bir tr zevk veren o byk korkuyla birlikte yle bir heyecan duyuyordu ki dier btn kayglar nemsizleiyordu. Bunu Cem'den baka bir erkekle yapamazd. 202 Cem yaplacak olan ayp ya da gnah bulmuyordu, byle bir ey yapt iin Aydan' ayplamayacak belki de tek insan oydu, her ey gibi bu da bir oyundu onun iin ve onun bunu bir oyun gibi alglamas Ay-dan'n da gereklerden uzaklap, yapacan bir oyun gibi grmesine neden oluyor, tad kayglar yok etmiyorsa da arln epey azaltyordu. lemeye hazrland bu byk suta, en azndan su ortana gveni tamd, ilerde bu yzden kendisini kmsemeyecek, kabahati onun zerine atmayacak, onu bu sula yalnz bana brakmayacakt, btn gvenilmezliine karn bu konudaki eine az rastlanr gvenilirlii belki de onu bu kadar deerli ve esiz klyordu Aydan'n gznde. O gece, aslnda bu byk heyecann asl nedenini yaratan o olduu halde Halk ona bir yk gibi grnyor, uyuyacan bilmesine ramen ya uyumazsa diye kayglanyordu; ii kaslarak onun yatmasn bekliyordu. Halk, "Ben yatyorum," dediinde bir an sesinin kendisini ele vereceinden korkmu ama her zamanki gibi sakin bir sesle, "Peki canm, sen yat, ben de birazdan gelirim," demiti. Halk yattktan sonra ne giyeceini dnm, nce ince, ksa bir gecelik giymeyi aklndan geirmi, sonra souk gecelerde giydii, kaln geceliini giymeye karar vermiti; bu, Halk'un evde olduunu, ierde uyuduunu ona daha ok hatrlatacakt. Saat bire yaklatnda yatak odasnn kapsna gidip Halk'a bakt, sakin bir ekilde uyuyordu, odann kapsn usulca ekti, Halk uyanrsa kukulanmasn diye tam kapatmad, minicik bir aralk brakt. Evdeki btn klar sndrd. Tam birde gidip, ses karmamaya alarak ka203
py yavaa at. Kapy aarken st katta duran asansrn sesini duydu, Cem, bir kat yukarda inmiti ama apartmann n yakmamt, sonra merdivenlerden gelen hafif ayak sesini dinledi, ayak sesleri kapnn dibine geldiinde kapy aralad. Karanlkta Cem'in yzn seemiyor, sadece kapnn nne bir karalt gryordu. Cem'in elinden tuttu. Kalbinin arpn, gsnde, karnnda, kasklarnda, topuklarnda hissediyordu; sanki ar bir ekile vuruyorlarm gibi bedeninin her noktasnda hrpalayc bir sertlikle arpyordu kalbi. Nerde sevieceklerine sabahtan karar vermiti. Cem'i elinden ekerek, mutfan yanndaki, t tahtasnn, amar leenlerinin, eski abajurlarn durduu kk t odasna gtrd, orada, alak, dar bir sedir vard, ona pek kimse oturmaz, t yaplrken amarlar leenle birlikte o sedirin stne konurdu. Oda simsiyaht. Eyalar karaltlar halinde fark ediliyordu. Belli belirsiz bir slak amar kokusu hissediliyordu. Sedire oturup geceliini syrd. Cem de soyunmad, sadece pantolonunu zp, ayak bileklerine indirdi. Sedirin nne diz kt. O zifiri karanln iinde Aydan'n kalalarnn, kasklarnn beyazl belli belirsiz parlyordu. Cem iki kolunu Aydan'm bacaklarnn altndan geirip bacaklarn kaldrd, Aydan bekledii sertliin nce yolunu arar gibi kasklarna dediini, sonra iine girdiini hissedip kendini geri vererek, dirseklerini sedire dayad. 204 Cem, iinde gidip gelirken yalnzca soluk seslerini duyuyorlar, bir yandan da evdeki sesleri dinliyorlard. Korkudan ruhu paralanyor, bedeni sanki zerrelerine ayrlp ate tozlar gibi karanlk bir kinatn sonsuzluuna savruluyordu. Hayatnn en byk suunu iliyor, bu suun kendisine balad o korkun haz karlnda btn varln kurban etmeye hazr olduunu hissediyordu. Aydan hayatnda ne byle bir zevk ne de byle bir heyecan duymutu, sanki eti bir yandan cehennemin en korkun atelerinde yanarken bir yandan da milyonlarca yllk buzullarn iine yatrlyordu, en kavurucu sca ve en dondurucu souu ayn anda hissediyor, btn bedeni bir nbet geirir gibi seiriyordu. Sevimeleri, eer buna bir sevime denirse, bir dakikadan az srd. Ama Aydan hayatndaki bu en ksa sevimede btn sevimelerden daha fazla zevk alarak, bar-mamak iin dilerini kendi etine geirerek, gkyznn en stnden o kzl uurumun iine akt. Cem kalkp hibir ey sylemeden pantolonunu ekti. Geldii gibi sessizce kapdan kp gitti. Aydan, yatak odasnn kapsndan Halk'a bakt, uyuyordu. Salona geip bir sigara yakt. Bedeni belli aralklarla titremeyi srdryor, iinden scak bir eyler boalmaya devam ediyordu. Yaptna inanmakta glk ekiyordu ama bunun iin en kk bir pimanlk duymuyordu; ne karlnda olursa olsun bunu yaamaktan vazgemeyeceim anlyordu. 205 XIV Belleine kaydettiini bile bilmedii, bir kere bile hatrlamad o cmle birden aklna niye gelmiti, nereden gelmiti anlayamamt ama gnlerce ve gnlerce o basit, sade, sradan cmle, kime ait olduunu kestiremedii kederli bir ses tarafndan iinde bir yerlerde tekrarlanp durmutu: "Bu yl k erken geldi." Yeil korularn arasna gizlenmi, duvarlar sarmaklarla kapl okulun en sevilen hocalarndan Mr. Boyle, yazarn, bunu syleyen adamn ruh halini bu cmleyle nasl iyi ortaya kardn, sadece bu tek cmleyle kahramannn umutsuz kederini yanstabildiin! bir ders boyunca uzun uzun anlatmt. Aydan, o zaman, br kzlarn ou gibi Mr. Boyle'un Oxford aksannn hakkn veren derin sesini dinleyip, erken yata izgilenmi yakkl yzn seyretmi, sylediklerine pek aldrmamt. Zaten, snftaki br kzlarn aksine edebiyatla aras hibir zaman iyi olmamt, o, fen derslerinin parlak rencisiydi, belki de kimya dersini edebiyattan fazla seven tek renciydi snfta. 206 Bir keresinde, konuurlarken, onun Balzac'n hibir kitabn okumadn, imdi de sadece ngilizce macera
kitaplarm okuduunu renen Cem, onunla alay etmiti: Sen, kazandn onca paray, bu cehaletle nasl harcayacaksn? Ne ilgisi var? Cem, ihtiyar bir adamn sesini taklit ederek, "Kzm," demiti, "para kazanmak iin kltre ihtiya yoktur, hatta belki para kazanabilmek iin cehalet bir avantajdr ama para harcayabilmek iin kltr gerekir." Bilgisizliiyle alay edilmesine alnan Aydan hemen kar saldrya gemiti: Yani baban cahil ve para kazanyor, sen kltrlsn para harcyorsun, yle mi? Cem, omuzlarn silkmiti. Cahil olan dedemdi. Aydan bu konumadan sonra gidip hemen Balzac'n kitaplarn alm, gene de hibirini okuyacak zaman bulamamt. imdi ise, Allah bilir hangi kiisel alkalanmalarn stanbul'a savurduu, Rus edebiyatna hayran bir ngiliz hocann yllarca nce bir kitaptan okuduu bir satr kederle hatrlyordu: "Bu yl k erken geldi." Aslnda henz k gelmemiti ama Aydan k hissediyordu. Gnlerden beri gkyzn kaplayan inat kara bulutlar ehri hi bitmeyen bir alacakaranln iine alp zaman donduruyor, ne sabah, ne len, ne de akamst oluyor, sanki hi kprdamayan tek bir zamann iinde insanlar mahpus kalyordu, ayaz rzgrlarn insanlar kovduu bo sokaklarda, yap207 raklarn dkm aalar titrek ve yalnz ller gibi souu artryorlard. Her yanda bir kasvet vard. Sanki bu bitmeyen alacakaranln iinde hayatn kendisi de zamann kaybedip lmt. Her ey Ay-dan'a yok oluu ve lm hatrlatyordu. O inanlmaz gecenin heyecann gnlerce iinde tam, hatrladka ayn kalp arpntlarn ve titremeleri yaamt. Bu yekpare alacakaranl, lm andran ayaz krabilmesi, yeniden neelenebilmesi, glebilmesi, bu terk edilmilik duygusundan kurtulabilmesi iin o heyecan yeniden yaamas, var olduunu yeniden o titremelerle hatrlamas gerekiyordu. Cem her zamanki gibi aramyordu. Telefonlar cevap vermiyordu. Geceleri eve dnerken Cem'in evindeki gryor, o k, cevapsz telefonlar kadar iini yakyordu. Bir-iki kere, gizlice ieri gidip telefonla Cem'i aramt ama yanmasna ramen cevap vermemiti. Sonunda, gnein hafife grnd bir gn, Aydan umutsuzca telefonu evirdiinde telefon almt. Aydan her zamanki gibi adn sylemeden, "Merhaba!" demiti. Kar tarafta bir sessizlik olmu, Cem bir-iki saniye sanki arayann sesini tanmak ister gibi susmutu. Sesimi unuttun galiba... E, o kadar uzun zaman oldu ki haklsn, unutulur... Cem her zamanki gibi kibard ama sesinde bir uzaklk olduunu Aydan fark etti. zr dilerim canm, dalgndm, birden kartamadm.. Aydan yeniden Cem'i grmek iin yle byk 208 bir istek duyuyordu ki bunu gerekletirebilmek, yeniden buluacaklarn duyabilmek iin kzgn bir sesle, azarlar gibi konutu: Sen benimle grmek istemiyor musun? Bunun iin bunlara gerek yok ki, grmek istemiyorum de, bitsin bu i. Grmek istemez olur muyum, bunu da nereden kartyorsun? Sadece ilerim ok fazla bu gnlerde... Aman Cem, senin ne iin olacak... Baban sylese neyse de senin byle eyler sylemen biraz tuhaf oluyor... Sen kltrl olansn, paralar harcayan yani... Sen bana kzgn msn? Hayr, sadece seni gece evine alan bir kadnla artk bulumak istemediini, br erkeklerin iindeki o aalk yann sende de ortaya ktn dnyorum... Sizin istediinizi yapan her kadn kmsenmeyi hak eden kadndr, deil mi? Aydan aslnda sylediine kendisi de inanmyordu ama ii o kadar acyordu ki Cem'in de cann actmak, onu aalamak ve btn bunlarn byle olmadn ondan duymak istiyordu. Samalama, dedi Cem aldrmaz bir sesle... Byle olmadn sen de biliyorsun. Sonra sesine o hergele, istekli ton geldi:
Aslnda o geceyi ksa zamanda tekrarlamak istiyorum... Unutulmaz bir eydi... Hem ben byle eyleri yapan kadnlar deil yapamayanlar kmserim ama bunlar sylediine gre asl sen beni unutmusun. Sonra iyice kkrtc bir sesle ekledi: Ben sana kendimi hatrlatrm... steyip istemediimi grrsn. 209/14 Aydan o anda susabilseydi, belki her ey ok deiik olur, yeniden buluabilirlerdi; nk Cem'in sesinde o eski istek yeniden belirmiti ama Aydan yalnzlktan ve zlemden beslenip byyen fkesine kaptrd kendini, Cem'in kendisini istediini sezmesi fkesini bastrmak iin kulland gcn zayflatm, belki de onu bir anlna martmt. Sen hibir eyi istemezsin, dedi, isteyemezsin... Hayat, senin iin maketlerin gibi, gerek deil hayat senin iin... maketlerin gibi cansz, gerekletiinde yklyor, en azndan sen gerek olan her eyin yklacandan korkuyorsun. Kar tarafta uzun bir sessizlik oldu, sonra buz gibi, ksack bir hece duyuldu: Yaa... Aydan telala szlerini geri almaya, dosta bir sesle bir tr zr dileyerek Cem'i yattrmaya alt: ok gzeller... Seninle yaanan her ey de ok gzel... Ama bazen benden katn dnp zlyorum... Bunu sylerken, durumu dzeltemeyeceini, yanl bir ey sylediini, Cem'i ok kzdrdn, daha fenas onu krp kendisinden uzaklatrdn anlamt. likilerinin tek bir heceyle bittiini sezmiti. stelik imdi Cem'e kzd kadar kendine de kzyor, bu ilikiyi Cem'in marklnn m, yoksa kendi fkesinin mi bitirdiini bilmiyordu, bunu hibir zaman da bilemeyecek, o cmleyi sylemeseydi hayat nasl olacakt diye hep merak edecekti. Neyse, benim kmam lazm Aydan... Bir ara grrz... yi gnler... Telefonu kapattnda artk bir daha Cemle se-viemeyeceini, bir daha o heyecan yaayamayaca210 n acyla ruhunun derinliklerinde hissediyordu. Hl iinde bir umut vard ama akl, bu umudun gereki olmadn sylyordu. Hayatnda aniden alan bir perde gene aniden kapanm, o perdenin ardnda grd inanlmaz ve ulalmaz dnya, karanlklar iinde yaanan enlikleri, ldrtc heyecanlar, muhteem sevimeleriyle ondan uzaklam, bir zamanlar, oralarda hep dolaabileceini sanarak gezdii harikalar diyarna giden yolu ve kendisini oraya gtren klavuzu kaybetmiti. Bir zaman tanrlarn arasnda yaadktan sonra yeniden lmllerin arasna frlatlp atlan bir zavall gibi hissediyordu kendini; eski hayatn, dostlarn, tandklarn, o tanrlar katna hi kmadklar iin kmseyip, onlardan uzaklayor ama tanrlarn arasna da dnemiyordu, yapt hatadan dolay cezalandrlyordu. Artk gidecek bir yeri, snacak kimsesi, ona yaadn hatrlatacak bir oyun arkada yoktu. Yapayalnz hissediyordu kendini. Bir gece yans bilmedii bir ehre gelmi gibiydi, herkes ama herkes, en yaknlar bile yabancyd. Gnlerce, durmu gibi gzken bir zamann alacakaranlnda yapayalnz dolat, grnrde her ey aynyd, gene ie gidiyor, eve geliyor, geceleri sitedeki komularn gezip projeler hazrlyordu ama iinde bir ly barndrdn, hibir eyden tat alamayacan biliyordu. Kendini bu yalnzlktan, bu alacakaranlktan, iindeki lden kurtaracak bir eyler aryor, erkeklere, 'acaba bu beni yeniden tanrlarn arasna dndrebilir mi' diye bakyor, bir umut grebilmek iin kvranyordu. Baz konularda duygular iyice 211 krelmiken baz konularda ok keskinlemiti; bir erkee baktnda onun hangi oyunu ne kadar oynayabileceini neredeyse hemen kestirebiliyor, onlarn syleyecekleri szleri onlar sylemeden biliyordu. Bu, onlarn syledii bir cmleden ya da yaptklar bir hareketten deil, btn szleriyle hareketlerinin yaratt, ancak keskinlemi sezgilerin grebilecei gizli bir ktan anlalabiliyordu. Bir erkein, bu konuda onu kandrmas, olduundan baka trl grnmesi mmkn deildi. Sanki Cem, onun hayatna derin bir keder katarak giderken, kadnlar anlamak konusundaki baz yeteneklerini erkekleri tanyp anlamas iin ona brakmt. Ama bu yetenek bir ie yaramyor, arad erkei ve heyecan bulamyordu. Cem'in, onun iindeki lgnl ve cesareti nasl sezip ortaya kardm, kendisinin yle bir erkei niye gremediini anla-myordu, sonunda kadnlarn lgnla ve cesarete erkeklerden daha yatkn olduuna karar vermi, 'onun ii daha kolay' diyerek Cem'e bir kez daha kzmt. Souk ve kirli bir yamurun yad bir gece iten bitkin dnm, o gece dar kmayp evde oturmaya karar
vermiti. Ama eve girdikten biraz sonra Halk'un suskunluu bunaltc bir arlk gibi zerine km, evde duramayacan anlayp, "Ben kyorum, u sera meselesini konuacam," deyip kmt. Yandaki apartmann ikinci katnda yeni evli gen bir ift vard, zellikle kz bcr bcr konuan, neeli olaylar anlatan, kocasyla, kendisiyle, komularyla dalga geen biriydi, biraz da olsa Aydan' e-lendirebiliyordu, sera konusuyla da ok ilgileniyordu. 212 Onlara gitti. Kz onu sevinle karlad, kocas ierde televizyon seyrederken arka odada kahveye biraz konyak koyup itiler. u sizin apartmandaki mimara yaptrsak ya seray, dedi kz. Geen gn grdm, pek yakkl deil ama pek cool bir hali var. Aydan bir an yznn kzardn hissetti. Onun galiba bu sralar ok ii var... irketleri byk bir i mi ne alm, onunla urayor galiba .. Baka birisini bulmalyz... Kz, Cem'den sz edince, sezdirmemeye almt ama birden ii ezilmi, orada duramayacan hissetmiti. Ben artk gideyim, diyerek kalkmt. Niye hemen gidiyorsun, sana anlatacam acayip dedikodularm vard. Baka zaman... imdi gitmem lazm, Halk bekliyor. Kz onu geirmek iin kapya kadar gelmi, tam kapy aaca srada telefon alnca, "Bir dakika!" deyip ieri gitmiti. Aydan skntyla evresine baknarak kzn gelmesini beklemeye balamt. Kapnn hemen yannda uzun bacakl bir ceviz sehpa, stnde de gmten minicik bir kl tablas vard. O anda hi unutamayaca bir ey olmutu. Bir anda sanki her yer simsiyah kesilmi, btn sesler susmutu, doum nnda grdn sandna benzer kaln ve gl bir k o karanln iinde gm klle vurup onu parlatmt, o anda ne dndn fark etmemi ama birden tpk Cem'e kapy at anda hissettiine benzer biimde kalbinin btn vcudunda arpmaya baladn, her yannn alevlerle yanp, buzlarla souduunu hisset213 mi, vcudu titremelerle uyumutu. Ne yaptn dnmeden, sanki biri kolunu iti-yormu gibi uzanp kll alarak pardssnn cebine sokmutu. Sonra ieriye, "Ben gidiyorum!" diye seslenip cevab bile beklemeden kapy aarak dar kmt, onu saran tuhaf karanln iinde nn bile gremeden decek gibi koarak merdivenlerden inip kendini sokaa atmt. Serin hava yzne arptnda ancak evresini grebilmi, binalar, klar, sesleri yeniden fark edebilmiti, hl titremeye devam ediyor, kalp arpntlar sryordu. Kll ilk grd p tenekesinin iine brakmt. Eve girdiinde baylacak gibi olduunu, bann dndn, bitkinletiini, kolunu bile kmldata-madn hissediyordu. Halk ban kaldrp ona baktktan sonra telala ayaa kalkmt: Neyin var? Aydan zorlukla cevap verebilmiti: Bir eyim yok. Yzn bembeyaz, iyi misin... Gel otur yle... Souktandr... ok yorgunum, ben yatacam. Cem'le ilk sevitii gn ok anmsatan biimde, utan, sululuk, vicdan azab ve korku hissediyor, kocasnn ve kznn yzne bakamayacan dnyordu, Selin'in odasna bile uramadan dorudan kendi odasna gitmi, telala soyunup yataa girmiti. Yaptndan zihni ve bedeni nasl etkilenip yo-rulduysa, yataa girer girmez baylr gibi uyumutu. 214 Ertesi gn gerek bir dehet duygusuyla uyanmt, kzn kapya geleceini, barp aracan, polislerin onu iyerinde tutuklayacan dnyor, bunlar her dndnde ter basyor, batan aaya kzaryordu. Korku br duygulan bastrmt. lk anda duyduu utanc, vicdan azabn unutmutu, sadece korkuyor, bir an nce zamann gemesini, bu olayn unutulmasn istiyordu, bir yandan da kendisine bir kllk iin bu kadar grlt kmayacan sylyordu ama bu, korkuyu yattrmyordu. lk kez ite hatalar yapm, hesaplar arm, dalgnlktan not
ktlarn bile yazp masasna koymay unutmutu. Gznn nne hep, polislerin arasnda gtrl geliyordu. Bir hafta boyunca geceleri evinden kmam, erkenden yatp uyumutu. Artk Cem'i bile dnemiyor, yalnzca kll ald n ve olabilecekleri dnyordu. Btn gcyle kendini iine vermeye, yaptn unutmaya abalyordu. Bir hafta sonra bir akamst eve dnerken komu kza rastlamt. Kz neeyle, Nerelerdesin, demiti... Hi uramyorsun. Bu gnlerde ok iim var... Bir akam ura biraz kaynatalm, zledim seni. Olur, urarm. Bu konumadan sonra kzn bir eyin farkna varmadn anlam, korkular yatp kaybolmutu ama korkunun kaybolmasyla birlikte onun arkasna saklanm olan baka duygular ortaya kmt. Duyduu utanla insanlarn yzlerine bakamyor, hep yere bakarak, baka bir ey dnyormu gibi konuuyordu. Vicdan azab ve sululuk duygusu ii215 ni kemiriyor, o kll almam olmak iin her eyi vermeye raz olabileceini dnyordu ama btn bunlara ramen korkunun ortadan kalkmas bir rahatlk da getirmiti ona. Bu duygu dalgalanmalaryla iindeki lm hali bitmi, yeniden hayata dnmt ama dnd hayat bu kez de korku ve utanla dolu bir hayatt, sanki lmden kurtulabilmek iin yaanmas zor bir hayata sramt. Bir hafta sonra korkusu hafifleyince, Halk'a ve son zamanlarda srekli seyrettii o siyah beyaz filmlere dayanamayp yemden komular dolamaya balamt ama o evlerde yalnz kalmamaya zen gsteriyor, ev sahibi bir ey almak iin mutfaa bile gitse o da peinden gidiyordu. Sanki iinde iki kii yayor, biri brnn yapacaklarndan korkuyor, onu durdurmaya gcnn yetmeyeceini biliyor, onu kkrtacak koullarn ortaya kmamas iin urayordu. Artk kendisine gvenmiyordu. Bir zaman byle Aydan'n kendi kendisiyle d-vmesiyle geti, k iyice yaklam, yalnzl yeniden hissetmeye balamt, artk eskisi kadar sk gelmiyordu Cem aklna, gm kllk Cem'in yerini almt, onu, onu aln, o srada hissettiklerini hatrlyor, bir daha bunu yaamamak iin yeminler ediyordu. Bir mimar bulup serann planlarn izdirmiler, inaata balama zamann ve seray nereye yaptracaklarn tartmaya balamlard, Aydan, gm kll ve onu aldktan sonra hissettiklerini yava yava unutuyor, bir kumsaldaki izleri silen dalgalar gibi zihni o olayn izlerini belleinden siliyordu. Tek hatrlad onu alrken hissettii heyecand imdi. ki hafta kadar sonra, yalnz kalmamaya ok u216 ramasna ramen ziyaret ettii komularndan biri aniden odadan kp onu yalnz brakmt, yanndaki masada Hollanda mal, mavi-beyaz porselen bir biblo vard. Daha kadn kapdan kt anda titremeler ve o scak souk duygusu balamt, bu kez bir karanlk kmemiti, bir k da grmemiti. Sadece uzanp porselen bibloyu alm, kadna, "Ben gidiyorum!" diye seslenip km, gene korkuyla dar koup, bibloyu bir p tenekesine atm, eve titreyerek dnmt. Bu kez korkusu ok ksa srmt, ald minicik eyler iin kimsenin polise gitmeyeceini, ortal birbirine katmayacan renmiti, yaptn, bir hrszlk gibi deil bir oyun gibi grmeye balamt, bunun kimseye bir zarar yoktu, kendisini heyecanlandrp elendiriyordu sadece. O eyalar, kullanmak iin, bir kar salamak iin almadn dnmek, oyun ve elence fikrini glendiriyor, kendisini ikna etmeye yetiyordu. Kaybettii heyecan bulmu, kendi yeralt lunaparkn yaratm, yeniden tanrlarn arasna katlm, bakalarnn bilmedii heyecanlar bu kez kendi bana kefetmiti. Neredeyse mutluydu. ine yeniden drt elle sarlm, yannda alanlarla akalamaya balam, yzne renk gelmiti. Cem'i ok az hatrlyordu, bazen uykudan onu zleyerek uyanyor ama keskin bir sanc gibi gelen zlem geldii gibi abucak kayboluyordu. Bir gn odasna urayan Hasan, "Sen ok gzel-letin bu gnlerde," demiti. Bu sz zerine niye Ay-dan'n kahkahalarla, kendini tutamadan gldn anlayamadndan, kendisiyle alay ettiini sanarak ksp gitmiti. Aydan'n onun gnln almas iin 217
bir len onu yemee gtrmesi gerekmiti. Hayatnda her ey yeniden dzene girmiti. Halk'la ve Selin'le daha ok ilgileniyor, ite herkesi kendisine hayran brakan baarlar kazanyor, onun neesi eve yaylp yenilginin acsn hl tayan Halk'u bile neelendirebiliyordu. Artk eyalar programl bir ekilde alyordu, bir eya aldktan sonra birka gn ara veriyor, sonra o eve en uzak olan evlerden birinden bir baka eya alyordu. Her seferinde ayn titremeleri ve heyecan yayor, her seferinde kapdan kar kmaz ald eyay p kutusuna atyordu ama artk eyay aldnda ilk zamanlarda olduu gibi koarak kamyordu, aksine ar ar, tadn kartarak uzaklayordu oradan. Bir eya ald geceler, eve daha neeli, glerek dnyor, Halk'la, onu artan bir istekle seviiyordu. ki kesin kural vard: Birincisi asla ok deerli bir ey almyor, ikincisi, bunu iyerinde yapmyordu. Yalnzca bir kere ikinci kural inemi, genel mdrn odasndaki ilemeli bir kitap aacan, stelik de sekreter odadayken alp cebine koymutu; bu, ona dierlerinden daha elenceli bir aka gibi gzkmt. Sitede bir hrszlk sylentisi yaylyor, ard ardna hizmetiler ilerinden kovuluyordu ama hizmetilerin kovulmasna ramen eyalarn kaybolmas sryordu. Aydan, sylentileri duyuyor, hatta konumalara katlyor, kendi evinden de bir eyler kaybolduunu sylyordu; bakalarnn bilmedii bir oyunu bilmek onu ok elendiriyordu, bu kez, su orta kendisiydi, bir bakasna muhta olmad gibi terk 218 edilmek, yalnz kalmak tehlikesi de yoktu. Bir gece eve dnerken, Cem'in evinde k grd, her zaman o grdnde orada bir kadn olup olmadn dnr ve bir kadn olduuna karar verirdi ama asla gidip bunu gzleriyle grmeye cesaret edemez, Cem'in buna ok kzacandan ekinirdi. O gece, artk Cem'den korkmadndan olsa gerek, gidip orada neler olduuna bakmaya karar verdi. Cem'in aknlyla elenmek istiyordu, sakin bir hareketle asansrn en st dmesine basp Cem'in katna kt, zilini ald. Cem onu, hi armadan, sanki onu bekliyor-mu gibi karlad. Aaaa, ho geldin, gel ieri. Aydan ieri girip evresine baknd, Cem'den baka kimse yoktu. Yalnz msn? Yalnzm, otursana... Yok oturmayacam, naslsn diye bir hatnn sormaya geldim. yiyim, sen naslsn? Aydan iten bir ekilde gld ve ilk kez bu gln Cem'i arttn fark etti. Ben de iyiyim... Neyse, hadi ben gideyim. Niye gidiyorsun, byle salk memuru gibi shhatimi sorup gidecek misin gerekten? Evet... Saln merak ettim.. Baktm sasn, esensin, gidiyorum... Ne olsam kalacaktn? lsen, belki... O kadar istiyorsan lrm... Aydan alayc ama bu kez eski kzgnlklar hatrlayp yaralanm bir glmsemeyle gld. 219 Ay Cem, sen ne lebilirsin, ne yaayabilirsin... Bir tr hortlak gibi yani... Evet, bir tr hortlak gibi... Ama Allah var, elenceli bir hortlak... Neyse, hadi ben gidiyorum. Cem srar etmedi, birlikte kapya yrdler, Cem kapy amak iin bir adm ne gemiti, kapnn dibindeki, iki yannda minik ekmeceleri olan antika masann stnde fldiinden minik bir Buda heykelcii vard, Cem kapy aarken, Aydan rahat hareketlerle uzanp, heykelcii alp cebine koydu. Sonra Cem'i pp kt. O heykelcii alrken hi heyecanlanmamt, ald eyalar arasnda bir tek onu atmad, antasna koyup hep kendisiyle birlikte gezdirdi, sanki yaadklarna inanmasna yardmc olacak bir kant gibi arada bir kartp ona bakyor, yaadklarm kendisinin uydurmadna, onlarn gerekten yaandna o i gbekli irin heykelcie
baktka inanyor, onu kendi hayatnn bir tan gibi gryordu. Gnler byle geiyor, Aydan'n kendine olan gveni gittike daha gleniyordu; kurallar inemenin, gizli bir dnya yaratmann tadn kartyordu ama yava yava buna almaya, kk kurallar inemenin eskisi kadar heyecan vermediini fark etmeye balad. Esas heyecan yaratacak olann, bakalarnn kurallarn deil asl kendi kurallarn inemek olduunu, asl heyecan verici suun bu olacan hissediyor, iten ie, belki de hi fark etmeden kendi kesin kurallarn inemeye hazrlanyordu. Bunun iin ok beklemedi. st katlarna yal bir ift tanmt, sevimsiz, bencil bir halleri vard, markette mallar pahal diye kavga kartp, ge geldiler diye plere pencere220 den baryorlar, sitenin alkn olmad bu davranlaryla ortak bir kzgnlk yaratyorlard. Bir gece Aydan onlara urad. Geldiine arm olduklarn ok belli eden bir biimde gayet souk karladlar ama gene de, "eri buyrun," dediler. Aydan salona geip oturdu. Bir ey ikram etmediler, 'ne syleyeceksen abuk syle' diyen bir halleri vard, eskiden olsa Aydan orada bir dakika bile duramazd ama imdi onlarn huzursuzluklaryla eleniyor, laf uzatyordu. Onlara uzun uzun yapmaya baladklar seray, bir kesine bir kafe yapacaklarn ve serann yapmna katlan yelerin orada istedikleri iekleri yetitirebileceini anlatmaya koyuldu, ilgisizce dinliyorlard. sterseniz siz de katlabilirsiniz. Ka para bu seraya katlmak? Daire ba iki yz elli milyon... Oo ok paraym... Biz zaten iekten anlamayz... Teekkr ederiz, biz istemeyiz... Zaten kim gidip de iek dikecek oraya. iek sevmez misiniz? Severiz de... Biz anlamayz iek dikmekten... Peki siz bilirsiniz... Ben kalkaym o zaman... Aydan, ev sahiplerinin daima kapy amak iin nden gittiklerini renmiti, onlara sezdirmeden geride kalp evresine bakt, telefonun yannda adamn czdan duruyordu, onu grdnde ortaln karardn ve epeydir hissetmedii bir biimde kalbinin arpmaya baladn, titrediini hissetti. Bunun ok tehlikeli olduunu biliyordu ama bunu bu kadar heyecanl yapan da bu tehlikeydi, dnmeye vakti olsa bunu yapmaz, bu kadar tehli221 keli bir ie girmezdi ama oktandr byle bir heyecan zleyen bedeni zihninden nce ldrmt. Dnmeye bile vakit bulamadan czdan alp cebine koydu. Kapdan nasl ktn, kendisini saran o karanln iinde merdivenlerden nasl indiini hatrlamyordu, binadan km, hemen evin nndeki p kutusuna czdan atmt. lkinden de beter bir korkuya kaplmt. Korkmakta bu kez haklyd. 222 XV erden vuran kta nce parlak, sar pirinten dmelerini grmt. Tam kapy at srada birden apartmann sndnden, uzun boylu iki polis lo bir boluun iinde, dmeleri prldayan iki iri karalt gibi duruyordu. O anda hissettii duyguyu, korku szcyle ifade etmek pek yeterli olmazd; bu, bir parstan kamaya alan da keisinin keskin korkusu deildi, mahkmiyeti kesinlemi bir idam mahkmunun duyduu daha derin, daha geni, daha souk deheti andryordu. Kama olasl olmadn zihinden nce fark eden beden, gelen lm beklemeye daya-namadndan sanki ar bir ba dnmesi ve iddetli bir mide bulantsyla, yaayacaklarn yaamamak iin hayattan ekilmeye, yok olmaya abalyordu; btn bedeni uyumu, ii bo bir kabua dnmt, demir bir peneyle sklan beyninin burutuunu hissediyordu. Filmlerde binlerce kez sylendiini iittii o klasik cmleyi daha polisler sylemeden duymutu:
223 Karakola kadar geleceksiniz efendim. Sabah sabah ne olduunu anlamayan Halk ierden seslenmiti: Ne oluyor? Aydan baylr gibi, "Polisler..." diyebilmiti. Halk telatan ziyade merakla gelmiti kapya. Buyrun ne vard? Karakola kadar geleceksiniz efendim. - Allah Allah, bir yanllk olmasn. Aydan kapya dayanm, kocasyla polislerin konumasn, 'bir yanllk olmadn' bilerek bitkin bir halde dinliyordu. Bir yanllk yok efendim, Aydan Hanm hakknda bir ikyet var... Karakola kadar geleceksiniz. yi ya gidelim, dedi Halk kzgnlkla. Aydan, 'hhh' diye bir ses kard. Sen Selin'i anneme gtr, polisleri grmesin, oradan karakola gelirsin. Uyuan zihni, ona hep ayn eyi sylyordu: "Selin bunu grmesin, Selin bunu grmesin!" Halk nce itiraz etmiti ama Aydan'n kararlln grnce boyun emiti. Peki siz gidin, ben de hemen arkanzdan geliyorum o zaman. Aydan kapnn yanndaki portmantonun nnde duran antasyla, askdaki paltosunu mekanik hareketlerle alp aceleyle kt, kapy arkasndan kapad, o srada banyoda olan Selin kmadan evden uzaklamak istiyordu. Polis arabasna doru yrrken gerek aresizliin ne olduunu anlad, dev bir rmcein alarna dolanm gibiydi, birazdan onu yiyecek olan rmcekten kurtulmasna yardm edebilecek kimse yoktu, onu karakola gtrp sorguya ekmelerini en224 gelleyecek hibir gc bulunmuyordu. Arabaya binmeden son bir umutla Cem'in penceresine, belki onu orada grrm diye bakt, o anda kendisini kurtarabilecek tek kiinin Cem olduuna inanvermiti. Onu grse, o, alayc glmsemeyle gelir, polislere akac bir eyler syler, birilerine telefonlar eder, onu kurtarabilirdi, o anda byle hissediyor, Cem'in kendisini grmesi iin Tanr'ya yal-vanyordu ama Cem'in perdeleri kapalyd. Polisler, ona kibarca yol verip arabaya bindirdiler, onlar da bu ite bir hata olabileceinden kukulandklarndan, bu zengin siteden aldklar kadna hrpalayc davranmyorlard. Karakol gri ta bir binayd, nnde bir bayrak vard. eri girdiklerinde zorlukla yutkundu, duvarlarn alt taraf kirli bir griye boyanm, gri boyann bittii yere siyah bir izgi ekilmi, st taraf da tavana kadar koyu bir saryla badanalanmt; duvar diplerinde, ileri kum dolu krmz yangn kovalar, cam kapakl bir dolabn iinde yangn srasnda kullanlacak krmz sapl bir baltayla, bir kpk fkrtma aleti duruyordu. Ak kaplardan daktilo sesleri geliyordu, uykulu yzl polisler nlerinde oturan adamlara bir eyler sorup, sonra hzl vurularla yazyorlard, diplerden, sanki ok uzaklardan haykrmayla yalvarmaya benzeyen, Aydan'n iini rpertip tylerini diken diken eden garip grltler duyuluyordu. Onu bir odaya soktular. Oda, ttn, ter ve toz kokuyordu, kedeki masada bkkn durulu bir polis, Aydan' honutsuz baklarla szd, sanki o orada yokmu gibi, onu getiren polislere bakt. 225/15 ahs bu mu? Evet amirim. Masada oturan polis, Aydan'a dnd, masasnn nnde duran bir iskemleyi gsterdi. - Otur uraya bakaym... Aydan, elik arklarn arasnda ezilmi, yrtlm, paralanm bir kuma paras gibi kt sandalyeye. Ancak oturduktan sonra, odaya girdiinde fark ettii karaltlarn yzlerini grmeye balad, st kattaki yal kan koca, duvar dibindeki iki eskimi deri koltua kendilerinden honut, gururlu ve ikyeti bir halde oturmulard, br kede duvar dibine yapm gibi duran, yandaki apartmanda oturan o gen ift vard, sanki onlar suluymucas-na tedirginlikle nlerine bakyorlard. Adn ne, dedi polis Aydan'a. Aydan, titrek bir sesle adm syledi: Hakknda ikyet var... Bu beyefendinin czdann almsn... Ne diyorsun? Aydan daha cevap vermeden yal adam oturduu yerden atld:
Komiser bey, bu hanmdan baka evimize kimse gelmedi dn akam, o geldikten sonra czdan kayboldu, zaten size de syledim ya, br komular da oktandr evlerinden eyalarn kaybolduundan ikyet edip duruyorlarm. Aydan' hemen o anda, orada mahkm ettirmek, ona kelepeler takldm grmek isteyen dmanca bir hali vard, hakllk adna btn insani duygularn, acma hissini kaybetmi insanlarn souk ve tatsz sesiyle konuuyordu, onun bu olay daha sonra tandklarna anlatrken, 'efendim, kim olursa olsun sulular cezalandrlmal' diyeceim onu dinlerken fark ediyordunuz. 226 Polis, adamn mdahalesine sinirlendi: Bir dakika efendim, sizi dinledim, mdahale etmeyin... Olmaz ki... Byle nasl soruturma yapacaz her kafadan bir ses karsa! Adam korkup sustu. Aydan'n arkas kapya dnk olduu iin grmyordu ama srekli olarak ieri birilerinin girdiini, odann kalabalklatn hissediyordu, ierdeki insanlar oaldka odann scakl artyor, terliyordu. htiyar adamn dmanca sesi, onu korkutacana, aksine yattrm, bu byk skandaldan hayatnn byk bir yara alacan bilmesine ramen en azndan arada ona kar bir kant bulamayacaklarm fark etmiti. Bitkin bir sesle, Ben bir ey almadm, demiti. Sonra da eklemiti: sterseniz evimi arayabilirsiniz... Polis buna aldrmamt. Dur bakalm, o daha sonraki i... Gerekirse evini de arayacaz, her eyini de arayacaz tabii.... Sonra eilip nndeki baz ktlara bakmt. Bak, sen girdiinde czdan orada duruyormu, sen ktktan sonra da kaybolmu... Senden baka da kimse girmemi eve... Buna ne diyorsun? Bilmiyorum... Belki yanl hatrlyorlardr... Ben nereden bilebilirim czdana ne olduunu... Belki de drmlerdir... Ama br evlerden de eyalar kaybolmu... Sen nereye girsen orada bir ey kayboluyor... Biraz tuhaf deil mi... Bilmiyorum... O srada Halk da ieri girmi, gelip Aydan'n 227 omzuna dokunmutu. Ne oluyor Aydan? Polis birden sinirlenmiti. Sen de kimsin? Ben hanmefendinin eiyim... Tamam tamam, ge yle, orada dur... Bir ey gerekirse ben sana soranm. Polis bam kaldrp kede duran birine seslenmiti: Sizden ne kaybolmutu? Bir biblo komiser bey... nemli bir ey deildi. Bu hanm m almt? Bilmiyorum efendim... nemli bir ey deildi zaten... Bizim bir ikyetimiz yok... Polis tek tek odadaki herkese evlerinden ne kaybolduunu soruyor, hepsi de utanr gibi balarn nlerine eerek nelerinin kaybolduunu sylyorlard, herkes de hemen hemen ayn cevab veriyordu: nemli bir ey deildi... Bizim bir ikyetimiz yok... Kimin aldn bilmiyoruz. Aydan, odadaki herkesin aslnda iin asln sezdiini, kendisine acdn hissediyordu ama bu acma duygusu onu fkelendiriyor, her cevapta ban biraz daha dikletiriyor, konuann yzne dmdz, anlamsz gzlerle bakyordu. Btn duygular bzp, grnmez bir yerlere ekilmiler gibi zihni boalmt; ac, utan, vicdan azab hissetmiyordu, garip bir kzgnlk ve meydan okuma istei vard iinde yalnzca. Birden kapnn yanndaki bir sandalyede Cem'in oturduunu grd. Skntyla ac karm bir ifade vard yznde, Aydan onun gerekten zldn ve bu olanlarn nedenini bir tek onun anladn sadece yzne bakarak hissetti. 228 Cem, elenceli bir oyunun nasl bir felakete dntn ilk kez o karakolun, floresan lambalarnn i yla plaklam, gri duvarl, garip kokulu odasnda anlam, derin bir vicdan azab ve pimanlk duymutu; o na kadar, belki de, birinin byle bir oyunu bu kadar ciddiye alabileceini, bunu btn hayatn sarsacak duygusal bir depreme
dntrebileceini hi dnmemiti. Aydan'n yaadm tahmin ettii acy dindirebilmek iin ne yapabileceini dnyor, gerekirse onu sonuna kadar korumay aklndan geiriyordu. Bu iin asl sorumlusunun kendisi olduunu ve bu sorumlulua srtn dnp gitmenin kendisini kendi gznde sefil bir adam haline getireceini hissediyordu. Aydan bu skandaldan kurtulabilirse bir daha belki hi grmeyeceklerdi ama eer kurtulamazsa sonuna kadar yannda olacakt. Bunlar dndkten sonra biraz da bencilce bir duyguyla, Aydan'n kurtulmasn ve kendisini de yeni sorumluluklardan kurtarmasn istedi. Tek tek herkese sorduktan sonra sra Cem'e geldi. Cem'in stnde bir blucinle, eski bir gmlek vard, tekiler arasnda en fakir grnml olan oydu. Senin neyin kayboldu, dedi polis. Aydan, dmdz Cem'in yzne bakyordu, o cevap vermeden dikkati ekecek kadar yava hareketlerle, bir ey alacakm gibi antasn at, Cem'in evinden ald fildii Buda heykelcii orada duruyordu. Cem'in gzlerine bakt, sonra ban eip antasna bakt, Aydan'n baklarn takip eden Cem fildii heykelcii grd. Birden, kendini tutamayp o odann ar havasna uymayan bir biimde glmsedi. Ne glyorsun? Cem, polise bakt. Glmyorum... Ayrca glsem de bunun yasa229 ya aykr bir yan m var... Sabah sabah beni buraya getirip, bir de hesap m soracaksnz. Polis, Cem'i tanmyordu ama kendisine hitap eden o gvenli, kstah ve yukardan sesi tanyordu, sesten uzak durmas gerektiini deneyimleri ona retmiti. Tabii glmek yasak deil ama makamda, soruturma srasnda glmek yakk alr m beyefendi... Neyse, dedi Cem. Bir an durdu, nce Aydan'n yzne, sonra da antasndaki heykelcie bakp yeniden glmsedi, o heykelcik her eye bir oyun havas vermi gibiydi. Ayrca ben Aydan Hanm' tanrm, kendisiyle uzun zaman birlikte altk sitenin baz ileri iin, onun byle bir eyle sulanmasn bile yakksz buluyorum. Aydan, Cem'in yzne bakyordu. O konuurken yznde en kk bir kmlt olmad, bombo, beyaz bir maske gibi kprtsz duruyordu yz. Cem'in kendisini ele vermemesi hakknda ne dndn belirtecek en ufak bir hareket yoktu. Polis birden sinirlendi: Ee, hibirinizin ikyeti yoksa buraya niye geldiniz? "Bizi ardlar geldik..." diyen bir mrlt dolat odada. Polis, salarn kartrd, nndeki ktlara bakt, ne yapacana karar vermeye altktan sonra yal adama dnd: Sizden baka ikyeti kimse yok, sizin czdannz bu hanmn aldna dair bir kant da yok... sterseniz zabt tutalm ama bu herkes iin bouna zahmet olur, bir ey kmaz bundan, bizi de bou bo230 una uratrdnz... Varsa bir kantnz ben zabt tutturaym... Komiser bey, bu hanm geldikten sonra kayboldu czdanm, syledim ya, ondan baka kimse de gelmedi.. yi de, kant yok beyefendi... Ya czdan d-rdyseniz... Yani bu da oyuncak deil ki... Biz sadece sizin lafnzla imdi nasl mahkemeye gidelim?.. Savc da bize sorar kant var m diye... Var m bir kantnz? htiyar adam yzn buruturdu: Daha ne kant olacak, ite o geldikten sonra kayboldu czdan. Halk'un fkeden titreyen sesi ykseliverdi birden: Nasl byle rahata sulayabiliyorsunuz! Ne hakknz var buna beyefendi! Czdannzda ka para varsa ben vereyim, eer buysa derdiniz... Kaybettiiniz paray bir yerden kartmak peindeyseniz... Ama ayp bu... Bir insann hayatyla oynuyorsunuz... Aydan, bo yzyle kocasna bakt, ne olup bittiini o odada anlamayan tek insan oydu ama bu bile Aydan' o srada ilgilendirmiyordu, btn insanlara uzakt ve hibirinin davran onda bir duygu kprts yaratmyordu. Yal adam, 'para nemli deil' diye mrldanrken, polis de ilerin iyice karmasna sinirlenmiti. Bir dakika beyler, bir dakika... At pazar deil ki buras, resmi bir makam... Byle herkes kendi kafasndan konuuyor, burann da bir adab var deil mi...
Yeniden ihtiyar adama dnd. Siz ne diyorsunuz, ikyeti misiniz, bak kimse ikyeti deil senden baka. 231 htiyar adam, ilerin kendi aleyhine dndn, polisin kendisine kzdn anlad. Lanet olsun, dedi... Zaten bu lkede btn sulular kurtuluyor... Kimse ikyeti deilse ben de ikyeti deilim, Allarmdan bulsun... Kalabalk karakoldan kp, hi konumadan, ortak bir suu paylayormu gibi sessizce dald. Halk eve gidene kadar bir ey sylemedi. Aydan arabann penceresinden dar bakyor, bir bakasnn hayat hakknda dnyormu gibi, hibir ac hissetmeden, kendi geleceinin bittiini, umutlarnn ve beklentilerinin yok olduunu dnyordu. Yakalanmam, yarglanmam, mahkm olmamt ama para ald iddiasyla karakola gitmek bile bir bankacnn geleceini yok etmeye yeterdi. Byle eylerin ne kadar abuk yayldn biliyordu, belki o anda bile bankadakiler olanlar duymular, onun gelecei hakkndaki hkm vermilerdi. Eve vardklarnda Halk sabahn erken saati olmasna karn kendisine bir iki koydu. Sen de ister misin, dedi Aydan'a. stemem, teekkr ederim. Lanet herif nasl utanmadan iftira atyor... Aslnda eytan diyor git herifin kapsna.... Aydan bir sigara yakt. Ya syledikleri doruysa, dedi... Halk'un yz bembeyaz oldu, savatan uzakta, kararghnda subaylaryla otururken vurulan bir komutan gibi aknlkla ve inanmayarak bakt Aydan'a. Ne diyorsun Aydan? Aydan sigarasndan bir soluk alp, ar hareketlerle yanndaki tablaya brakt, bundan sonra syleyecei cmlenin, hayatnn u anda salam kalan, 232 en azndan salam gzken tek parasn da darmadan edeceini, btn hayatnn hzara tutulmu bir aa gibi kck kymklara dneceini biliyordu ama hayatndaki ok deerli bir eyi kaybeden insanlarn, geri kalan her eyi de kaybetmek isteyen o hastalkl gds onu zorluyordu, en dibe, daha aaya demeyecei yere kadar inmek iin garip bir istek, nne geilmez bir arzu duyuyordu. O andaki tek duygusu da bu deildi. Anlalmaz bir biimde Halk'tan intikam alma arzusuyla, onu her eyden habersiz bir akn gibi grmenin kendisinde yaratt kmsemeyi ve znty ortadan kaldrmak isteyen yaknlk birbirine karyor, hangisinin daha ar bastn kendisi de kestiremiyordu. Hayat boyunca Halk'u kmsemeye dayanamayacan, u anda susarak bu evlilii kurtarsa bile, Halk'un olaylann farkna varmamasna dayanan bu evliliin onu yeni araylara iteceini biliyordu. Her eyi kaybetmeye hazr olduunu hissediyordu, imdi konumazsa bir daha byle hissedeme-yeceini de kestiriyordu. Suya dalmaya hazrlanr gibi derin bir soluk ald. Adam doru sylyordu. Adamn czdann sen mi aldn gerekten? Evet. Ne yaptn peki czdan? pe attm. Halk elini yzne kapatp, 'Allahm' diye inler gibi bir ses kard. Niye aldn Aydan? Paraya m ihtiyacn vard? Tabii ki hayr... Niye peki? Senin bilmediin ok ey var Halk... 233 Halk kravatn gevetti, sandndan daha byk bir felaketle kar karya olduunu ilk kez anlamt, Aydan bir an onun bir kriz geireceinden korktu. yi misin? yiyim... Nedir o benim bilmediim ok ey?
renmek istiyor musun gerekten? Halk birden bard: Anlatsana Aydan, deli etmesene beni! kence mi yapmak istiyorsun? Aydan en batan, Cem'le tanmasndan balayp, her eyi teker teker, soukkanl bir sesle, gzlerini kar duvara dikerek anlatmaya koyuldu, Cem'le bulumalarn, daha sonra aralarnn almasn, komulardan kk eyalar almasn, hibir eyi atlamadan, zaman zaman kendini anlattna da kaptrarak anlatt. Yalnzca, Cem'i eve aldn ve seviir-lerken kendisiyle telefonla konutuunu sylemedi. Szn bitirdiinde Halk'a bakt. Halk ellerini yzne kapam alyordu. Hkrklarla kesilip blnen szcklerle yalvarr gibi konutu: Niye yaptn bunu Aydan? Bunu niye yaptn? Bize bunu niye yaptn? Allahm... Ben seni ne kadar ok sevmitim... Niye yaptn bunu? Aydan ayaa kalkt, birlikte seyrettikleri o siyah beyaz filmdeki kadn gibi, bir an iinden, 'bu gzyalar iin artk ok ge' demek geti ama onu sylemedi, onun yerine buz gibi bir sesle, Niye yaptm da sen bul artk Halk, dedi. Aydan kendini savunmaya kalksayd belki de gerekten o evlilik o anda orada bitecek, Halk, Ay-dan'n savunmasn bile dinlemeden gidecekti ama Aydan'n kendisini hi savunmamas, onun bu so234 ukkanll ve bu soukkanlln iyice belirginle-tirdii gc, btn hayata meydan okuyuu Halk'u artm, daha da anlalmaz olan, onu derinden etkileyip, Aydan'a o anda bile daha fazla balanmasna neden olmutu. Kendini haksz ve yenik hisseden Halk'tu. O gn ikisi de ie gitmediler. Yemek de yemediler. Akama kadar Halk, atlanm her ayrnty tek tek sordu, Aydan bkkn bir sesle anlatt, Halk zaman zaman alad, zaman zaman, "Seni ne kadar ok sevmitim..." dedi, zaman zaman, "Ucuz bir fahie gibi davranmay nasl yaktrdn kendine!" diye bard, zaman zaman, "O adam imdi alay ediyordur bizimle..." diye inledi. Aydan ne bu szlerden, ne de bu duygulardan etkilenmeden, srekli sigara ierek, ayn tekdze sesle cevap verdi. Anlatlacak bir ey kalmayana kadar konutular ama Halk hep konumak istiyor, bir yandan kendi cann iyice actacak aynntar merak ediyor, korkun bir kskanln yaratt hastalkl bir duyguyla iindeki acy tketene kadar kendi canm yakmaya alyor, bir yandan da Aydan'n bir sznden bir teselli yakalamaya urayordu. Gece yarsna kadar byle devam etti, sadece bir ara Aydan annesine telefon edip, "Selin bu akam sende kalabilir mi?" dedi. Iklar yakmay ya akl edememiler ya da birbirlerine bakmak istememiler, gece ktkten sonra karanlkta konumay srdrmlerdi. Gece yans Aydan, "Ben artk yatyorum," dedi. ok yoruldum... Alktan da perian oldum. Halk, onun ackabilmesine arm, bir ey 235 yemediini ancak bu szleri duyunca fark etmiti. Sen geliyor musun, dedi Aydan ayaa kalkarken. Sen yat, ben biraz daha oturacam.... Aydan gidip yatt ve bitkin halde derin bir uykuya dald. Her eyini kaybetmi insanlarn, henz neleri kaybettiklerini tam alglamadan nce hissettikleri tuhaf kurtulmuluk duygusuna sahipti; bir hafiflik bile hissediyor, zihni, karakolu, hrszl, sulamalar sanki kendinden saklayarak derinlere itiyordu. Sabah kalktnda Halk'u brakt koltukta otururken buldu, yz yorgunluktan yalanm, izgileri derinlemi, teni bir kadavra teni gibi kara san bir renge brnm, gzleri alamaktan ve uykusuzluktan kk krmz toplara dnmt. Aydan ona yle bir baktktan sonra bir ey sylemeden mutfaa gidip su koydu, kahvalt iin masay hazrlad. Kahvalt edecek misin? Canm istemiyor. Halk, Aydan'n salona gelmesini bekliyordu ama Aydan mutfakta oturup kahvalt etmeye koyulmutu. Aydan'n gelmeyeceini anlayan Halk mutfaa gitti, kapya dayand. Sabaha kadar dndm, dedi. Aydan hibir ey sylemeden, szn devamn bekleyerek kahvaltsn srdrd.
Beni zmir'de, Gzelyal'daki zel bir kilinik-ten istiyorlard uzun zamandr... O teklifi kabul edeceim... Sen de iten istifa edersin... Biraz evde otur, Selin'le ilgilen... Biraz buradan uzaklarz... Sonra istersen gene dneriz. 236 Selin'in okulu ne olacak? Orada da iyi okullar var... Bunu istediine emin misin? Evet... Unutabilecek misin? Hayr... Halk, bu sorunun ardndan Aydan'n 'affedebilecek misin' diye sormasn bekledi ama Aydan sormad, o da, sorulmam soruya kendi cevap verdi: Affedemeyeceim de... Eee, nasl olacak? Bilmiyorum ama bir kere daha denemek istiyorum. Niye? Bilmiyorum... Sadece bir kere daha denemek istiyorum. Aydan cevap vermeyince Halk ekledi: Eer sen de istersen... Aydan, her eyi kaybetmeye hazrken, baz eyleri kaybetmeyeceini grmekten huzursuz olmutu, sanki her eyin bitmesini, tkenmesini, hayatnn btn kklerine kadar yanmasn istiyordu ama bir yandan da artk iyice yorulan zihni bir yerlere, birilerine snma ihtiyac duyuyordu. Bilmiyorum, dedi. Halk, aldatlm insanlarn hissettii yenilmi-lik duygusundan bunalp, bu duygudan kurtulmann yollarn aryordu farkna varmadan, ilikinin orada bitmesi, Halk'u hayatnn sonuna kadar yenik ve kederli brakacakt, Aydan'n yeniden kendine ait olduunu grmek istiyor, ruhunda korkun yaralar aan kadnn o yaralar saaltabilecek tek insan olduunu seziyor, acs dinene kadar Aydan'n kendi yannda kalp, onu yenilmilikten, acdan, ke237 derden kurtarmasn umuyordu. Bir kadnn at yaray hemen iyiletirebilecek bir baka kadn bulmann imknszln, btn deneyimsizliine ramen igdleri ona fsldyor, bu acya o kadar dayanamayaca iin Aydan' yeniden kazanmaya urayordu. O anda Aydan'dan baka snabilecek kimsesi yoktu, yaralarn iyiletirmeyi kendisini yaralayandan beklemek zorundayd, acs o kadar bykt ki iini kavuran dehetli kskanl bile bastryordu. Uzun zaman bu korkun tahterevallide inip kacak, aclar hafiflediinde kskanlyla kavrulacak, kskanl iindeki yaralan yeniden atnda ortaya kacak acsyla kskanln bastracakt. Bir cehenneme hazrlanyordu aslnda ama cehennem bile o anda btn bunlar Aydan'sz yaamaktan daha iyi geliyordu. Aydan'n kendisini aldattn, dmanca davrandn biliyordu ama Aydan at yarayla birlikte iine ilemi, yarann derinlii kadar derinine girmi, onu aldatan dman, btn dostlarndan daha yakn olmutu. Srtna saplanan bir ok gibiydi aldatlmak, o okun, karlrken, girdiinden daha fazla cann yakacan hissediyordu ve o anda o ikinci acy tamaya gc yetmeyecekti. Aydan' ikna etmeye urat. Sonunda Aydan, "Peki," dedi, "bir daha deneyelim." Hi olmazsa ailesini kurtaracak, kaybettiklerini yeniden ele geirebilmek iin bir kprba tutacakt, o anda her ey ona anlamsz gzkse, hibir eye aldrmayacak bir duygusal boalmann tam ortasnda bulunsa da, bunun birka gn sonra geeceini, her eyi kaybetmenin btn arlyla stne keceini ve o zaman u andaki kadar dayankl olamayacam seziyordu. Aydan gnlerce evden kmad, Halk delice denebilecek bir enerjiyle her eyi tek bana halletti, iten ayrld, br ile anlat, zmir'de ev buldu, Selin'in okulunu ayarlad, tanma ilerini dzenledi ve byle koarak kendisinden ve aclarndan kamaya alt. kisi de yklm ve yenikti ama minicik bir umut hl en derinlerde bir yerde yaamalarna yardmc oluyordu. On gn sonra evlerini boalttlar, byk kamyonlar gelip eyalar alp gitti. zmir'e arabayla gitmeye karar vermilerdi.
Bo evi son kez, deiik duygularla ve birbirlerine sylemedikleri ar bir kederle dolatlar, bir evi deil, aslnda kendilerini terk ediyorlard. Kapdan ktklar anda gemileriyle aralarndaki kpr yklacak, bu evdeyken hl onlarla birlikte olan birok gzel ve mutlu an, birok gizli umut bir daha dnmemek zere gemite kalacakt; plak evin yaralayc boluunu ruhlarnda hissederek ktlar. Arabaya bindiler. Aydan, hafife ban eip camdan son kez Cem'in penceresine bakt. Arabay altrdnda, Halk, Aydan'a dnd, yznde bir ac, znt grmeyi bekliyordu. Onun yerine o gne dek karsnn yznde hi grmedii yabanc bir glmsemeyle karlaarak ard, bu glmsemenin anlamn merak etti. Eer, Cem'in seviirken nasl glmsediini grm olsayd, karsnn yzndeki glmsemenin Cem'in glmsemesi olduuna yemin edebilirdi. Ahmet Altan, 1950 ylnda dodu. Orta ve lise renimini eitli okullarda dolaarak tamamladktan sonra Orta Dou Teknik niversitesi'ne devam etti, stanbul niversitesi ktisat Fakltesi'ni bitirdi. Yirmi drt yanda gazetecilie balad. Gece muhabirliinden genel yayn mdrlne kadar gazeteciliin hemen hemen btn kademelerinde alt. 1987 ylnda ke yazar oldu, 1990'da genel yayn mdryken gazetecilie ara verdi. eitli televizyon programlan hazrlad. Birok yazsndan dolay yargland ve 1995 ylnda bir buuk yl hapse mahkm edildi. lk roman Drt Mevsim Sonbahar 1982'de yaynland. 1985'te yaynlanan ikinci kitab Sudaki z, toplatld ve mstehcenlikten yarglanarak mahkeme kararyla yakld. nc roman Yalnzln zel Tarihi 1991'de basld. Drdnc roman olan Tehlikeli Masallar 1996 Ekimi'nde yaynland ve rekor saylacak bask saysna ulat. Deneme kitaplar Geceyans Sarklan 1995'te, Karanlkta Sabah Kular 1997'de, Kristal Denizalt 2001'de yaynland. Ahmet Altan'n 1998'de yaynlanan roman Kl Yaras Gibi, 1999 yl Yunus Nadi Roman dl'n kazand. syan Gnlerinde Ak 2001'de yaynland ve 150.000 bask saysna ulat. Aldatmak, yazarn son romandr.

Ahmet Altan - Aldatmak

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ahmet Altan - Aldatmak

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Easy PDF Copyright 1998,2005 Visage Software This document was created with FREE version of Easy PDF.

.Please visit http://www.visagesoft.com for more details

Ahmet Altan ALDATMAK

V0.0 Dzenlenmemi Ekitap Srm Aralk 2002

You might also like