10 ARALIK 2005 CUMARTES SAYI: 157 ZAMANLA BRLKTE SATILIR www.zaman.com.

tr/ailem

deal ebeveynlikte diyaloun nemi Mevlev msiksi ve semdaki semboller

D M

nyann evlns

MEVLNYA HERKES SAHP IKIYOR

ailem
EDTR NDEKLER
Gnl hile ve hasetten temizlemek gerek 3 Besmelenin fazileti deal ebeveynlikte kar-koca diyalounun nemi 10 Dnyann Mevlns 8

Bir liselinin rperten itiraflar...

Neden aileye nem vermeliyiz? sorusuna geen ay (12 Kasm) Hrriyet gazetesinde ismi yaynlanmayan bir gen kzn, turizm ve elencenin bakenti olarak nitelenen Bodrumda yaadklarn aktararak cevap verebiliriz. Haberde Bodrumlu genlerin, aileleriyle aralarndaki kopuklua dikkat ektikleri ifade ediliyordu. Bakn 14 yandaki gen kz neler sylemi: Sigara iiyorum, ablam da. Annemin enesinden kurtulmak iin eve gitmek istemiyoruz. Yatlarmzn yzde 90na yakn sigara ve alkol kullanyor, birou hapla balayarak uyuturucuyu denedi bile. Sevgilisi olmayan yok gibi, lisede bakire olan kzlara aptal gzyle bakyorlar. Namus, ahlak ve zgrlk gibi deerleri reten yok. Birok anne-babann bilmedii, ama genlerin elinden dmeyen genlik dergilerinde sevgili bulmak, cinsel deneyimler sradan bir vaka. Birok nl sanatnn (!) maceralarn (hatta garip ilikilerini) zevkli bir halde sunan televizyonlar, dergiler ve gazeteler, bunu genlere gya yaanlacak bir hayat gibi aktaryorlar. Liseler, sigara, alkol ve uyuturucunun glgesi altnda. Kz-erkek ilikilerinin snrsz bir hviyete brnmesiyle birlikte karmza sk sk uygun olmayan video ve fotoraf ekimlerinin yol at adli vakalar kyor. Uygun olmayan sitelere den grntleri nasl temizleyebilirsiniz ki artk? Sonras bunalmlar, depresyonlar, adliyeler ve yklan hayatlar... 14 yandaki gen kzn anlatt daha dehet verici bilgiler de var. Haberde yle deniliyor: Para iin iadamlaryla yaayan liseli kzlarn ve barlarda yal kadnlarla para karl birlikte olan 16-17 yalarnda erkek arkadalarnn olduunu beSerhat eftali
s.seftali@zaman.com.tr

12

Mevlev msiksi ve semdaki semboller Tam bir peygamber vrisi idi 16 Mevln Celleddin Rm 22 Dr. Can sizlerle 30

15

ailem
10 ARALIK 2005 CUMARTES SAYI: 157

Feza Gazetecilik A.. Adna mtiyaz Sahibi Genel Yayn Mdr Yayn Danman Yayn Editrleri

Ali Akbulut Ekrem Dumanl Hamdullah ztrk Serhat eftali Mustafa Aydn emsinur B. zdemir Ali Demirel Ali Budak Mehmet imek AFP Yakup Akaln Yakup imek Yaygn Sreli

lirten gen kz, Bir sre sonra bu arkadalarmz psikolojik tedavi grmek iin zmire, stanbula, hatta svireye ve Almanyaya gidiyor. Tedavi olamayanlar intihar yolunu seiyor. Olaylar rtbas ediliyor. Sorun ve sulu sadece genlikmi gibi gsteriliyor. Biz sulu deiliz, ne gryorsak onu yapyoruz. dedi. Gazetenin bu haberine yorum gnderen ve Bodrumda yaadn syleyen bir okurun grleri dikkat ekici. Ayn gazetenin internet sayfasnda yer alan mektupta, bu durumun yeni olmad belirtiliyor. Bu genleri Avrupa ile Trk kltr arasnda skm biareler olarak nitelemesi ise iin deiik bir boyutu. Ortaokul-lise andaki ocuunuzu her saat takip edemezsiniz. Hangi arkadalaryla neyi konutuunu, nereye gittiini, neyi okuduunu ve dahas eve ders alsn diye aldnz bilgisayardan hangi uygunsuz sitelere girip gezdiini, chat yaptn bilemezsiniz. Genleri bask altnda da yetitiremezsiniz. Bir gencin salkl, mutlu ve iyi bir birey olmas iin bebekliinden balayan iyi bir aile ortam iinde olmasn salamalsnz. O halde ie kendimizden, yani anne-babalardan balamak durumundayz. yi bir ocuk yetitirmek istiyorsanz, dnp kendinize bakn ve u sorular sorun: Ben iyi bir insan mym, ben doru bir insan mym, ben inandm din deerleri hakkyla yaayabiliyor muyum, ocuk eitimi iin yeterince bilgi sahibi miyim?..

Katkda Bulunanlar Tasarm Kapak fotoraf Sorumlu Mdr ve Yayn Sahibi Temsilcisi Reklam Koordinatr Yayn Tr

4. ylmza girdik
Ailem dergisi 14 Aralk 2002 tarihinde ilk saysn yaynlamt. Bugn 4. ylmzdayz. 157 haftadr okurlaryla buluan dergimize gnderdiiniz tebrikleriniz ve iine koyduunuz scak duygulu mesajlarnz iin teekkr ederiz.

Zaman Gazetesi 34194 Yenibosna/stanbul Tel: 0212 454 1 454 (pbx) www.zaman.com.tr Bask: Feza Gazetecilik A Tesisleri

http://www.zaman.com.tr/ailem
neri ve teklifleriniz iin: ailem@zaman.com.tr

ailem
KISA KISA
nnem mevdus-salti mined-dni kemevdr-resi minel-cesedi

BiR HADiS

Bedende ban yeri ne ise, dinde namazn yeri de odur. (El-Mu'cem'lEvsat, 2/383; Mecmeu'zZevaid, /292)

Kurn, okumak demektir

Kurn kelimesi oku! mnsndaki ikra emriyle ayn kkten ve oka okunan anlamna gelmektedir. Bylece Onu her aklmza getirdiimizde okuma dersi almamzn salanmas, Rabbimizin ilme verdii ehemmiyeti bizlere hissettirmedeki bir baka rahmeti olmaktadr.

Efendimiz, halkn nne san ve elbisesini dzelterek kard

Ashaptan bir cemaat diye sormaktan kendini alamamt. Efendimizi (sas) ziie vlidemizin bu sorusuna, Klk kyafeti yarete gelmilerdi. slmn gerek mnsn ahsnda kirli ve pejToplu halde mes- yaayarak bizlere de rnek olan Allah mrde olcidin bitiiinde- Resl baknz ne cevap veriyor: mak Mslki hcresinin kaEvet, ya ie! Bir Mslmanla psna gelince, ie- man, kardelerinin karyakmaz. ri giri izni istemi- sna karken kenHrpan lerdi. Allah Resl, disine ekidzen giyim ve dao srada ieride istirahat verip onlara irkin nklk, halinde idiler. Ziyaretilerinin geldii bir grnt ile tevzu ve kendisine haber verilince, derhal gi- muhatap olmakfazlet belirtiyindiler ve misafirlerini karlamak tan kanmaldr. si deildir. zere kapya doru yrdler. Ka- Allah gzeldir, ii pnn hemen yannda, ii su dolu ve d temiz ve gzel bir kp vard. Reslllah Efendi- olan sever. Mslmiz, kapy amadan nce kpteki mann dier Mslman kardelerisuya doru eildiler ve suya akse- ne kar gzel grnmesini ister. den kendi grntsyle salarn Dostlarmz ve din kardelerimizgzelce dzelttiler, balarndaki sa- le karlap etrafmzla muhatap ra da muntazam bir ekil verdiler. olurken, stmz, bamz, giyim ve Reslullahn kendisini ziyarete kuammz derleyip toparlamak zogelen bir grup Mslman karla- rundayz. Aksi halde, bizim danklmak iin karken kendisine bu emz ve pejmrdeliimiz sadece kilde ekidzen vermesi, sa ahsmza deil, mensubu olve sakaln taramas, handuumuz dne de ml edim ie vlidemizin hem lir. Muhatabmzda, bu Efendimizin snneti, tedikkatini ekmi, hem hl iinde bulunmamz miz ve derlide garibine gitmiti, slmiyet emrediyormu toplu giyimle Sen de mi sslenigibi olumsuz bir kanat gzel grnyorsun Y Reslllah? meydana gelebilir.
mektir.

ocuklara efkat gsterelim

Hz. Aie (r. anha) anlatyor: lde yaayan baz bedeviler, Resulullahn (sas) huzuruna geldiler ve: Siz ocuklarnz per misiniz? diye sordular. Sahabiler de: Evet periz. dediler. Bunun zerine bedeviler: Ama vallahi biz pmeyiz. deyince, Allah Resl yle buyurdular: Allah sizin kalplerinizden merhamet duygusunu karp almsa, ben ne yapabilirim ki!
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 4

ailem
KISA KISA

Benim kalbim temiz demek yeterli mi?

Gnmzde, Benim kalbim temiz, zira ben insanlar ok seviyorum, hep onlar iin hayra kouyorum. diyen nice insan vardr. Halbuki temiz kalbin, ncelikle Allah (cc) inkardan, tereddtten, irkten arnm olmas gereklidir. inde kfrn kol gezdii bir kalb ne kadar insanca davranlar iinde de bulunsa temiz olamaz. Aslnda insn deerlere saygl
FOTORAF: LEVENT GLER

Senin haccn annene bakmandr

Hz. Peygamber (sas) hacca gitmek isteyen bir sahabiye, Evde baka kimin var? diye sorunca sahabi, htiyar annem var sadece. dedi. O Yce nsan (sas) ona: Gitme! Dn de annene bak. buyurdu.

olmak ok nemlidir. Ancak hem o deerleri gerek yzleriyle idrak etme hem de bu idrakin sreklilii, insann insanlnn esas olan mna baldr. mn olmaynca btn iyilikler, gzellikler, fazletler ya yalan veya sreksizdir. Dolaysyla da deersizdir. bu arada iman amelsiz, ameli de imansz dnmek istenilen fayday vermeyecektir.

lene kadar ilim

Byk tefsir ve hadis alimi Katadenin talebesi Matar el-Verrak hocasn anlatrken yle der: Katade, lene kadar rencilie, renmeye devam etti. Evet, renmenin ya yoktur. Henry Fordun da yle bir tespiti var: renmeyi terk eden kimse, ister yirmi yanda olsun, ister seksen, ihtiyar demektir. renmeye devam eden, kim olursa olsun, gen kalr. Dnyada en gzel ey, zihninizi gen tutmaktr. szn yaayarak gsterenlerden alacamz ok dersler var.

Kitap nasl bir yoldatr?

Ktphaneleri kiralayarak sabahlara kadar kitap okuyan slam alimlerinden El-Chz, bakn kitaplar hakknda ne diyor:
Ya gen, taze, ucuz ve her yerde bulunmas mmkn olan; enteresan vakalar ve emsalsiz bilgileri, salam kafalarn ve hakmne tecrbelerin eserlerini, gemi alarn ve uzak memleketlerin haberlerini toplayan kitap gibisini bilmiyorum. stediinizde ziyaretinizi seyrek yapan, arzu ettiiniz takdirde glge gibi hi peinizden ayrlmayan ve vcudunuzun bir paras gibi olan bylesine bir misafire kim sahip olabilir!
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 6

Kitap; susturduunuz zaman sessiz, konuturduunuz zaman konukan, meguliyetiniz varken sohbete balamayan, alma zamanlarnzda sizi yalnz brakan, kendisi iin sslenip giyinme ve utanp sklma klfetine sokmayan bir gece misafiridir. Yznze kar dalkavukluk etmeyen bir arkada; azdrp saptrmayan bir dost; bktrp usandrmayan, mnfklk yapmayan ve size kar yalan syleyip dolap evirmeyen bir yoldatr.

Gnl hile ve hasetten

temizlemek gerek
Enes b. Mlik (ra) anlatyor: Bir gn Peygamberimizin huzurunda oturuyorduk. Bir ara, imdi size cennet halkndan biri gelecek. buyurdu. Derken ensrdan bir zt kageldi. Sakalndan abdest sular damlyordu. Ayakkablarn da sol eline almt. Ertesi gn Reslullah ayn szleri yine syledi. Baktk ayn adam ayn durumda geldi. nc gn yine Peygamberimiz ayn szleri tekrarlad. Derken o adam ayn durumda kageldi. Peygamber (sas) nc gn meclisten kalkp cemaat dalnca Abdullah b. Amr b. s (ra) adamn peine taklarak, Ben babamla kavga ettim, gn yanna varmayacama ant itim. Bu sre zarfnda beni, evinde barndrman mmknse bunu yap. diye ondan ricada bulundu. O zt da, Olur dedi. Abdullah devamla bize unlar anlatt: Adamn yannda gece kaldm. Bu mddet ierisinde bir defa olsun (gece) namaza kalkmad. Sabah namazna kadar yatyordu. Sadece yatanda saasola dnerken Allah anyor, tekbr getiriyordu. Bir de kendisinden kt sz duymadm. gece geince adama, Babamla aramzda bir krgnlk, dargnlk yoktur. Reslullah (sas) pe pee gn, imdi size cennetliklerden biri gelecek. demiti. Her seferinde de sen kagelmitin. stedim ki sana misafir olaym da yaptn amelleri greyim, ben de onlar yapaym. Dorusu pek byk bir ibdet yaptn grmedim. Allah Reslnn mjdeledii bu mertebeye nasl ulatn? diye sordum. Bunun zerine adam, Grdklerinden baka bir ibdetim yoktur. dedi. Yanndan ayrlp dndm sra arkamdan ard ve Doru sylyorum, grdklerinden baka bir ibdetim yoktur. u var ki hibir Mslmana kar kalbimde ne hile dnrm, ne kin ne de haset beslerim! dedi. te seni o mertebeye ulatran bu tutumundur. dedim. (M. Yusuf Kandehlev, Hayatus-Sahabe)

FOTORAF: AP

Besmelenin fazileti
Saliha bir kadnn, mnafk ve cahil bir kocas vard. Bu kadn Bismillahirrahmanirrahim diye besmele ekmeden, hibir iine balamazd. Kocas, buna kzar, yapmad eziyeti brakmazd. O kadn ise, bu duruma sabreder ve einin doru yola gelmesi iin Allaha dua ederdi. Bir gn, adam iyice fkelenmiti. Kendi kendine una bir oyun evireyim de grsn; bakalm onu rezil olmaktan kim kurtaracak... diye sylenip duruyordu. Bakalarna aka syleyemedii inkarcl, artk btn irkinliiyle, iinde dolup tamt. Hanmn ard, ona bir kese altn vererek: Bunu iyi sakla! diye tembih etti. Kadn da besmeleyi ekerek keseyi saklad. Bu arada kocas da onu gizlice takip ediyordu. Sonra karsnn haberi olmadan keseyi, karsnn saklad yerden ald. indeki altnlar boaltarak keseyi derin bir kuyuya att. Aradan ok gemeden karsn ard ve Sana verdiim bir kese altn hemen getir. dedi. Kadn kotu keseyi saklad yere, Bismillahirrahmanirrahim diyerek elini uzatt. Tam o anda, Allah Tealann emriyle, kese kadnn saklad yerde iindeki altnlarla beraber aynen duruyordu. Islanan keseden sular damlyordu. Kadn neden slak olduunu anlayamad ve keseyi kocasna getirdi. Adam ii altnla dolu keseyi grnce ok ard ve karsnn sylediklerinin ne kadar doru olduunu anlad. Sonra karsna; Sana ok zulmettim, ok cann yaktm, beni affet. diye yalvarmaya balad. Allaha tevbe ve istifar etti. badetlerine bal bir insan oldu. O gnden sonra dua ve yakarlarnda hep yle derdi: Ya Rabbi! Bana dnyam ve ahiretim iin hayrl, saliha bir kadn e olarak verdiin iin, sana hakkyla kretmekten acizdim, beni affet Allahm... O saliha kadn ise, Ya Rabbi! Sana krler olsun ki, duam kabul edip kocam salihlerden eyledin... diye dua ediyordu. Bu hikayeden alnacak ibretler ve karlacak hikmetler oktur. Bykler demiler ki: Sabrn kendisi acdr, lakin meyvesi tatldr.
LLSTRASYON: OSMAN TURHAN

Salih Yusufolu
s.yusufoglu@zaman.com.tr

ailem
BR TEKLF

Mektup adresi: Ailem Dergisi (Salih Yusufolu) Zaman Gazetesi 34194 Yenibosna/stanbul

En son hangi gnl yaraly

teselli ettiniz?
anki pek oumuzun omuzlarnda dnyann yk varmasna dertliyiz, skntlyz, ikayetiyiz. Byklerimiz, aldklar her nefesin hesabn nasl vereceklerini dnrken, bizler onlarca nimetin iinde utanmadan ikayet ediyoruz halimizden. Hem Mslman, brakn ikayet hakk olmasn, musibete urayanlarn, yaras olann yannda olmaldr o. nk teslim olan' anlamndaki Mslman, bu dnyann geici olduunu en iyi bilmesi gereken kiidir. Yeryznde ondan fazla sknt ekene rastlamayan Peygamber Efendimiz (sas), brakn halinden memnuniyetsizlik gstermeyi, en skntl zamanlarnda bile skntda olanlara yardm elini uzatyordu. Sayszdr, elindeki hurmay azna gtrecekken bir bakasna sunduu, rnei oktur en dertli anlarnda dertlilerin yannda olduu... Rahmet Peygamberi, bizlere de ayn tavsiyeyi emir buyuruyorlar: Kim

musibete uram birini teselli ederse onun o dert sebebiyle kazand sevap kadar sevap kazanr. (bn-i Mace) Sahi, skntlarn pepee geldii, insanlarn eitli dertlerden dolay psikolojik problemler yaadklar gnmzde ka insann derdine derman Ramazan'n uhreviliini bir kere daha yaatalm kalpleolmaya adadk kenrimize ve her hafta en az bir dimizi? Ka tane kiinin skntlarn paylaadostumuzu, arkadalm. Haydi hemen baknn mz sadece teselli etrafnza ve bu hafta kimin edip Yanndaym, derdini bir ay sohbetinde istediin zamanda dinleyeceinize karar verin... yannda olurum.' mesajn verdik? Bu yamza kadar ka tane genci uyuturucunun, fuhuun irkin arklarndan ekip kardk? Yoksa insanln hizmet bekledii bizler, kendi kmazlarmz iinde boulup gidiyor muyuz? Yoksa bizler mi teselli edilmeye muhta hale geldik?

ailem.zaman.com.tr

Bkknlk yok

ailem 9

10 ARALIK 2005 CUMARTES

FOTORAF: MUSTAFA KRAZLI

OOKULU O
an ne ba ba
FOTORAF: REUTERS

deal ebeveynlikte kar-koca diyalounun nemi

DERS-2
ar-koca diyalou ile ebeveynlik arasnda ne gibi bir ba var diye dnen birok birey vardr. Hatta kendilerini ebeveynlik rolne fazlaca adapte eden nice ebeveynler vardr ki; eleri ile diyaloglarn hep ikinci plana atmlardr. Oysaki iyi ebeveyn olabilmenin srr iyi e olabilmekten geer. Annelik veya babalk vasflar ok gzel olan ve ocuuna doru yaklam tekniklerini kullanarak yaklaan fakat ei ile ciddi sorunlar yaayan birok insan vardr. Bu bireylerin ocuklar ebeveynleri ile gzel zamanlar geiriyor olsalar bile anne-babalar arasndaki gergin havadan nasiplerini alrlar.
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 10

Neden ideal ebeveynlik iin eler aras diyalog nemlidir?

ncelikle ebeveynlerin kiisel mutluluklar iin nemlidir. Kendini mutlu hisseden ve sorunlardan dolay gergin olmayan bir birey annelik-babalk rolne de bu duyguyu yanstr. Bu nedenle bireyin kafasnn sorunlarla megul olmamas mutluluuna ve mutluluu da, pozitif ebeveyn olmasna katk salayacaktr.

ocua retilmeye allan ne olursa olsun kar-koca ibirlii salandktan sonra verilecek reti

Psikolog Yasemin Yaln Aktosun

ok ksa zaman iinde ocua yerletirilebilirken, tek ebeveynin abasyla bu retilerin ocua yerletirilmesi uzun zaman alacaktr. ocuklar hatal davranlar modeller: zellikle kk ya dnemlerinde ocuklar modelleyerek renirler. Kendisine doru yaklamlarda bulunulsa bile annenin babaya veya babann anneye hatal tepkilerle yaklatn gren ocuk doru olmayan davranlar bilinaltna bu ekilde yerletirmi olur. Bir dier ifade ile kendine tebessm edilip de annesine barldn gren ocuk sadece tebessm deil fkeyi ve agresyonu da renir. Ev iinde tutarsz davranlar gren ocuk bir sre sonra ebeveyninin samimiyetine inanmayacaktr. Bu da zamanla aile iinde gvensizliklerin olumasna ve ocuun zgveninin zedelenmesine neden olur. Eler aras geimsizlik nedeniyle oluan evdeki gergin hava ocuun psikolojisinin negatif etkilenmesine neden olur. ocuk zamanla taraf tutmak zorunda kalr. Bu srete de ou zaman karna uygun tercihler yapar. Ergenlik dnemindeyse ocuk gergin olmayan huzurlu ortam arayna girer. Bu nedenle evden uzaklaabilir.

GEEN HAFTANIN ZETi

Ebeveynlik eitimi evlilik ncesine dayanr. Evlilik karar verecek bireyler, muhataplarn sadece salt bireysel zellikleri ile deil ayn zamanda ileride kurulacak aile sistemi ve doacak ocuklar dnlerek karar vermelidirler. Hem muhataplarn hem de kendilerini aile sistemi baz alarak deerlendirmelidirler. Byle kapsaml bir deerlendirmenin objektif bir biimde yaplabilmesi iin evlilik ncesinde ebeveynlik eitiminin balamasyla mmkndr. Evlenmeyi dnen bireyler kuracaklar aile ve yetitirecekleri ocuklar iin evlilik ncesi eitli eitimlere katlabilirler.

Ne yapmalyz?
ncelikle eler bir araya gelmeli ve mevcut sorunlarn irdelemelidir. Taraflardan biri sorun olduunu kabul etmiyor veya zme yanamyorsa bile sorunu fark eden taraf sorunlar belirlemeli ve zm yollarn aratrmaldr. zm yollarna, pozitif yaklamlarda bulunarak ve nyarglardan syrlarak ulalabiliyorsa eler birtakm fedakrlklar gsterilmelidirler. Kimi zaman sorunlarn zmlenmesi uzman destei gerektirebilir. Bu durumda evlilik uzmanlarna bavurulup psikolojik destek alnmas en salkl olandr. Sorunlar tespit edilip zmleninceye kadar ev iinde hassas davranlmal ve ocuun bu sreten etkilenmemesi hedeflenmelidir. Taraflar alacaklar her kararda ocuklarn da sisteme dhil edip dnmeyi ihmal etmemelidir.
ailem 11 10 ARALIK 2005 CUMARTES

5 6 7 8

Bu tarz negatif bir ortamda byyen ocuklar ileride kuracaklar ailelerine bu negatif etkileri yanstr ve problemli bir yuva kurabilirler.

Ya hazreti mevln Y
Sevgide gne gibi ol, dostluk ve kardelikte akarsu gibi ol, hatalar rtmede gece gibi
FOTORAF: AL NAL

MEVLNYA HERKES SAHP IKIYOR

D N

NI YA N

SI

EVLN

Ya hazreti mevln
Mevln Celaleddin-i Rm Hazretleri, erefli soyu, doup byd topraklar ve eserlerinde kulland lisan vesilesiyle Arap, Afgan, ran ve Arap edipleri tarafndan paylalamamaktr. Halbuki, o btn insanla aittir.
NUR MEKLER* arih 17 Aralk 1273; Mevln Hakka yrm; yani, can asl mekna uarken, bedeni de asl olan topraa geri verilmek zere gtrlyor. Bu srada Mslmanlar, Hristiyanlar ve Museviler arasnda bir tartma bagsteriyor. Mslmanlar, O bizim dinimizin imam, sizi ne ilgilendirir? demelerine kar; say, Musay Mevlnnn fikirleriyle daha iyi anladklarn syleyen gayrimslimler btn engellemelere ramen cenaze trenine katlyorlar. Yl 1952; Mevlnnn doum yldnm nedeniyle UNESCO tarafndan Paristeki Gime Oriental Museumda bir anma toplants dzenleniyor. Trene Trkiye delegeleriyle birlikte Msr, Afganistan, ran ve Pakistandan da yeler katlmakta. Trenin balamasndan nce verilen resepsiyonda bu delegeler Mevlnnn milliyeti konusunda bir tartma ierisine giriyor. Msrl delege; Mevlnnn ceddinin Hz. Ebubekire dayandn, bu yzden de onun Arap olduunu ileri sryor, ranl delege; Mevln ranldr, nk btn eserlerini Farsa yazmtr. diyor. Afganl delege ise; Mevln Belhte domutur. Belh de Afgan topraklarndadr. O halde Mevln Afganistanldr, tezini savunmaya alyor, Trk delege de Mevlnann Aslem Trkest, egeri Hindu gyem (Her ne kadar Farsa-Hinte sylesem de aslm Trktr benim) beyitlerini syleyerek Mevlnnn kendisini Trk iln ettiini belirtiyor. Bu tartmalar zerine kongrenin havas bir hayli gerginleiyor. Pakistan delegasyonunda bulunan f-

ol. fkede l gibi ol, her ne olursan ol, ya olduun gibi grn, ya grndn gibi ol.

kh limi Prof. Hamidullah Han ise tartmalara mdahale ederek, Mevln hibir milletin deil btn insanln maldr. diyerek son noktay koymak ister. ranl temsilcinin kar kt bu gr, dier lke delegasyonu tarafndan kabul grr. ki gn sren ve 5 bin kiilik salonun tka basa dolduu trende, Mevln ve Mevleviliin nemi hakknda yaplan konumalar, msik ve sem gsterileri deta insanlar byler. Tren sresince birok devlet bakanndan ve dier din temsilcilerinden gelen kutlama telgraflar da salonda byk bir alkla karlanr. O anma toplantsndan bu gne 53 yl geti. Bu sre zarfnda buna benzer ulusal ve uluslararas platformlarda, bazlarna bizim de ahit olduumuz birok tartmalar yaand. Hatt Mevlnnn mensup olduu din konusunda bile varsaymlarla grler ne srld, makaleler yazld. Hl da bu tartmalar devam edip gitmede. Gnmzde neler yaplyor Tespit edebildiimiz kadaryla ok sayda Trke ve Farsa, 200 akn ngilizce, 50ye yakn Almanca, 20yi akn Franszca eser bata olmak zere spanyolca, talyanca, svee, Norvee, Danca, skoa, eke, Bonaka, Arnavuta, Hinte, Arapa, Urduca, Sindce, Bengalce, Petuca, Endonezyaca, Azerice, Tacike, zbeke, Rusa, Yunanca, branice, ince ve Japonca yazlm eserlerle Mevln ve Mevlevilik tm dnya insanlarna tantlmakta; ama Mevlnnn Mesnevde dedii gibi: Herkes kendi grne gre onun dostu olup; iindeki gerek srlar kimse aramamaktadr.
ailem 13 10 ARALIK 2005 CUMARTES

Ya hazreti mevln Y
Nice insanlar grdm, zerinde elbisesi yok. Nice elbiseler grdm, iinde insan yok.

Mevlny yeterince tantamyoruz

zellikle Amerikada yaynlanan ngilizce eserlerde ise Mevlnnn rann tannm mistik airi olarak nitelendirilmesi bizi hayli zmekle birlikte, bizim de eksikliimizi gstermektedir. Trklerin youn olarak yaad Belhte doup Seluklularn bakenti Konyada, Trkslm kltr ve ananesiyle yetien Mevln ile ilgili bilimsel almalar en fazla bizde yaplmtr. Bunu rahatlkla syleyebiliriz. Ama bunlarn tantmn ve uluslararas literatrde kullanlmasn becerememi; sadece sem gsterileri ve ebi Ars kutlamalarn n plna karm; maalesef, bugn dnyann hemen her tarafnda okuyucu bulabilen ngilizce ile kayda deer Mevlny, fikirlerini ve Mevlevilii doru drst anlatan eserler yaynlayamamz. Hl byle olunca da zellikle Batllar yazdklar eserlerle, Mevlny istedikleri gibi anlam ve anlatmlardr. Biz ise Mevlny doru olarak anlamak yle dursun, eserlerini Farsa yazd iin, deil modern edebiyatmza, divan edebiyatmza bile dahil etmeyerek Mevlny sahiplenmek isteyenlerin ekmeine ya srmz ve hl da srmekteyiz. Bazlar, daha da ileri gidip Mevlny ran kltrnn bir temsilcisi sayma gibi bir cehaletin iine dmtr. Artk Konya olarak, Seluk niversitesi bnyesinde 50 yllk bir arzunun semeresi olan Mevln Aratrma ve Uygulama Merkezini (SMAM) kurmu, Mevln Kltr Merkezini tamamlam ve Konya Valilii l Kltr ve Turizm Mdrlnn de daha tecrbe kazanm haliyle, Mevlnnn da dedii gibi birlik olup zerimize den bu tarih grevi yerine getirmeliyiz. Aslnda Mevlnnn bizim sahiplenmemize de ihtiyac yoktur. O, zaten modern fikirleriyle her dnemde, her milletten insana hitap edebilmi, muhatap bulabilmitir. Ama; lke olarak, lkemizin tantmna katk olarak; ve hatt ksrdngl i ekimelerimize cevap bulabilmek iin onun fikirlerine ve yardmna hayli ihtiyacmz var. Eer bu deerimizin farknda olamazsak, farknda olanlardan da ikyeti olmaya hakkmz yoktur. Yine; Fransz bilgin Pasteurun lmin vatan yoktur, fakat limin bir vatan olmaldr. sz ne kadar doru ise; Mevlnnn Ey gne! Baka bir lemi aydnlatmak iin bu gl bahesini terk edip gidiyorum. beyti de o kadar manidrdr. Szn z; 1952 ylnda yaplan yukardaki anma treninin benzeri imdi yaplsa phesiz btn dnya devletleri -zellikle Amerikallarbir yolunu bularak Mevlny sahiplenirse hi amamak gerekir
* Yard. Do. Dr., Seluk niversitesi Mevln Aratrma ve Uygulama Merkezi Mdr.

Yeni nesillerimiz Mevlndan uzak tutulmaya allm, hatta baz insanlar, daha da ileri gidip Mevlny ran kltrnn bir temsilcisi gibi gstermeye almaktadr.

Yetmi iki millet srrn bizden dinler. Biz, bir perde ile yzlerce ses karan bir Nyz (Mevln)

10 ARALIK 2005 CUMARTES

ailem 14

Ya hazreti mevln
Her dil gnln perdesidir. Perde kmldad m srlara ulalr.
FOTORAF:BRAHM USTA

Mevlev msiksi ve semdaki semboller

Mevlev sem ayini, msiksinden kyafetine kadar her alanda, pek ok sembolleri tar. Benliinden l olan Mevlev derviinin, bandaki sikkesi mezar ta, giydii tennuresi kefeni, srtndaki hrkas kabridir. Semahane kinattr; sa taraf grnen ve bilinen madde lemi, sol taraf mn lemidir. Posttan saa doru hareket, ycelikten dkle gidi (ulvden sflye) hatt- istivann sonundan posta doru hareket dklkten ycelie vartr ki, seyr-i slk denen manev olgunlua erime yolculuunu anlatr. Kudmn ilk vuruu Ol emrinin, anlatmdr. Ney, nsn- kmildir. Neyin flenmesi, srafilin sru flemesidir. Kalkarken yere el vurmak hem Olmann, hem Sru iitince kabirden kalkmann semboldr. Sultan Veled devrindeki tur, lm-el yakn, aynel yakn, hakkel yakn denen bilme, grme ve olma mertebelerine iarettir. Tecelli rengi olan krmz renkli post, stndeki eyh Hz. Mevlny temsil eder. Hakikate varan yolu o bilir; ve bunun iin hakikate varan en ksa yolu temsil eden hatt- istivya yalnzca o basabilir. Srun flenmesiyle kabirlerinden canlanarak kalkanlarn akn akn nereye gideceklerini aramak yerine, insn- kmilin peine taklp, onun gittii yoldan, admlarn onun gibi atarak kurtulua eren yolu bulmay, Sultan Veled devrindeki yry temsil eder. Semdaki selmlar zt, sfat, fiil, vahdet gibi tasavvuf anlamlarn tarlar. Drt selm, eriat, tarikat, hakikat ve marifet kademelerini anlatmaktadr. Drdnc selmda; Allahn tek ve gerek varl ile varolu olan, vahdet durandan kprdamadan, ayak direyerek duru, anlatlmaktadr. Ve sonunda, Btn mn mertebelerini bilsen de, ulasan da, asla kulluktan vazgeme, en yce makam ve mertebe kulluktur, fakat, bilenle bilmeyen bir deildir. denilir. (Kaynak: www.semazen.net )
ailem 15

Benliinden l olan Mevlev derviinin, bandaki sikkesi mezar ta, giydii tennuresi kefeni, srtndaki hrkas kabridir. Semahane kinattr; sa taraf grnen ve bilinen madde lemi, sol taraf mn lemidir.

ailem.zaman.com.tr

10 ARALIK 2005 CUMARTES

Ya hazreti mevln Y
ki parmann ucunu gzne koy. Bir ey grebiliyor musun dnyadan? Sen gremiyorsun

Tam bir Peygamber varisi idi

M. FETHULLAH GLEN

FOTORAF:SA MEK

esi-soluu, vridt, ak u heyecan ve insanla vaat ettikleriyle alar aan yle yce kametler vardr ki, zerlerinden asrlar ve asrlar gese de onlar hep taze ve canldrlar. Zaman onlar eskitemez, hdiseler onlara renk attramaz ve muhalif rzgrlar onlar asla solduramaz. Onlar, yzlerce-binlerce yl nce yaam olsalar da her zaman ter taze ve yepyenidirler; yepyenidirler dnceleri, tespitleri, beyanlar, ruhlara sunduklar mesajlar ve deiik itima problemler karsnda ortaya koyduklar alternatif zm ve reeteleriyle... Mevln Celleddin er-Rm Hazretleri de ite bu aknlardan biri. zerinden asrlar gemi olmasna ramen o, bugn bile bizi duyuyor, dinliyor, hislerimizi paylayor ve problemlerimize areler sunuyor gibi bir aknln sesisoluu durumunda. O, gemite yaam biri; ama yedi asr sonra dahi hl iimizde dipdiri.. ziyasn Hazreti Ruh-u Seyyidil-Enm (aleyhi ekmelt-tehy)dan alan ve gnmze kadar deiik dalga boyundaki tayflar hlinde her yana yayan bir nur adam.. evliy, asfiy erevesinde seilmilerden bir seilmi ve ak u muhabbet kahramanlar arasnda szleri mr-i liv bir kutlu.. l ruhlara hayat fleyen bir srafil sru.. nefesi, oraklam gnllerin b- hayat, yoldakilerin nuru ve tam bir Peygamber vrisi.
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 16

Ya hazreti mevln
Hazreti Mevln, hep Allaha komu ve bakalarn da koturmu bir hak eri.. her zaman ak u evk ile comu ve evresine sevgi mek ederek onlar da coturmu dengeli bir cezbe insan. Mrifeti, muhabbeti ve ak u evki yannda ayn zamanda tam bir mehfet ve mehbet kahraman. Herkesi Hakka ve o kutlu sona aran blend-vz bir mndi. Rzas, Hak rzasnn eseri ve ak u itiyak da Hak tevecchnn tezahr bir stad- cmi idi. ana seslendii ayn anda o Muhammed ses ve nefesini asrlar tesine de duyurabilmi; kendi ann talihlilerini tenbih etmenin yannda gnmzn insanlarn da uyarmasn bilmi byl bir nefestir. Allah onu nemli bir hizmette istihdam ediyordu ve bu nemli misyonuna gre de ii ve d itibaryla fevkalde bir donanmla ereflendirmiti: Kalbi envr- lhiye ile prnur, z hikmet cevherleriyle ktan bir fafur, srr esrr- lhutla mmur, basireti de ziya-y hssla mnevver idi. Bu ufkuyla Hazreti Rm, kendi anda irad dairesinin merkez noktasnda deta bir Kutup Yldz, feyiz kayna olan Hakikat-i Ahmediyenin ziyas sayesinde binlercenin-yz binlercenin emine pervane olduklar bir vilyet era, insan kemalta yryenlerin yanltmaz pidr, Kuran hakikatlerinin mdakkik bir mfessiri, Muhammed (sallallahu aleyhi vesellem)in ak u evkinin cokun bir tercman ve herkese Allah sevdirmenin de byl bir lisanyd. Onun atmosferine girenler sonsuz huzura erer, onun ufkundan Kurana bakanlar Asr- Saadeti grm gibi birdenbire bakalar, etrafndaki grh-u encme Hak ytn tefsir ederken btn sineler aydnlanr, o Allah derken deta gkler deliniverir de semann esrar arza boalyor gibi olurdu.

diye bu alem yok deildir. Dua bir ok gibidir; mritlerin Aminleri de o okun kanatlar.

Seviyorum diyenler aktan yanmal

O, gemite yaam biri; ama yedi asr sonra dahi hl iimizde dipdiri.. Ziyasn Efendisinden alan bir nur adam..
O, Cenb- Hakk delice seviyordu ve ufkunda hi dinmeyen bir inilti vard gece-gndz. Halvette-celvette, her zaman ayr ayr muhabbet ve ak u itiyak fasllar yayordu. Btn btn msivdan tecerrt edip kendini gnlndeki ak u vuslatn gel-gitlerine salnca tamamen bir ate topuna dnyordu. iten ie ocaklar gibi yanyor, ama asla gam izhar etmiyordu. Yanmay akn gerei gryor, h u vah etmemeyi de vefa tresi sayyordu. Ona gre, seviyorum diyenler cayr cayr yanmal ve bunu da maiyyet ve kurbetin bedeli saymalydlar. Az yemeli, az imeli, az uyumal, konuacaklar zaman da sadece Ondan sz amal ve hep hayret yaamalydlar. O, Sevenin nasl uyuduuna alr; evet, sevene uyumak haramdr. derdi. Bir keresinde, (Cenab- Hakkn, Hazreti Davuda hitaben:) Ey Davud! Kendini uykuya salp beni dnmeyen, sonra da ak iddiasnda bulunan yalan sylemi olur. szn naklettikten sonra Karanlk basnca klar delirir-delirmeli. demi ve hep dedii gibi davranmt. te Divan- Kebrde onun mamalar gibi kprp duran his ve heyecan ummanndan sadece birka damla:
ailem 17 10 ARALIK 2005 CUMARTES

Ya hazreti mevln Y
Altn ne oluyor, can ne oluyor, inci mercan da nedir? Bir sevgiye harcanmadktan,
Elsiz-ayaksz kalm zavall gnlmde Onun akna direnecek g kalmad iin mecnun gibiyim. Her gn, her gece beni balayan ak zincirinin ucunu geveleyip duruyorum. Sevgilinin hayli gelip belirince kanlar iinde kalyorum. Ben kendimde olmadm iin Onu gnl kanyla boyarm diye korkuyorum. Aslnda Sen, her zaman ak ateiyle yanp yaklan bu n gecelerini perilerden sormalsn.. Herkes gidip uyudu; gnln Ona kaptrm olan ben ise uyku nedir bilmiyorum. Btn gece gzlerim gklerde yldz saymakta; Onun ak uykumu yle bir alp gtrd ki, bir daha geri geleceini sanmyorum... Eer Onun ak u heyecan ve vecd hafakanlarnn z saylan iir divanlarnn ruhu sklacak olsa, ondan hep byle ak u itiyak alamalar, vuslat ve mit nameleri dklecektir. Mevln bir mr boyu sevmi, sevildii inancyla oturup kalkm, hep Ona kar olan ak u alkasn dillendirmitir. O, bu engin ak u alkasn her seslendiriinde de Ona yalnz yrmemitir; kendini dinleme bahtiyarlna ermi-evresini de alp beraber gtrmtr. Evet o, kendisine sunulan semav ziyafet sofralarndan, o k hlesi iinde bulunanlara da kse kse sunmay deta bir vefa borcu bilmitir. te ona ait bir semav yolculuk sergzetinden etrafa akseden bir ka mtebih name: Ak burak aklm da gnlm de ald gtrd. Nereye gtrdn bana sorma. Aklm da gnlm de alp telere gtrd. Yryp yle bir revaka ulatm ki, orada ne ay var ne de gn; yle bir dnyaya eritim ki, orada dnya da dnya olmaktan km Bu seyahat, Mirac- Ahmediyenin glgesinde yle bir uruc ve bir semav yolculuk ki, Sleyman elebi ifadesiyle, Ne mekn var nda ne arz u sem. Grp duyduklar, bakp tem ettikleri gzlerin grmedii, kulaklarn iitmedii, akl u fikrin kavrayamad zel iltifat tecellileriydi ve bunlar herkese de myesser deildi. O, gitti, grd, tatt ve bir fninin bilebilecei erevede bilinebilecek her eyi bildi. Grmeyenler bilemez, tatmayanlar duyamaz; duyanlar da ok kez sr vermez, sr verseler de onu herkes ihta edemez. Glibin ifadesiyle: Bir ulesi var ki em-i Canann/Fnsuna smaz sumann Mevlnnn btn bir varla kar duyduu muhabbet, alka ve insanlarla mnasebetlerindeki scaklk, ondaki o derinlerden derin ilh akn bir izdmyd.

Grp duyduklar, bakp tem ettikleri gzlerin grmedii, kulaklarn iitmedii, akl u fikrin kavrayamad zel iltifat tecellileriydi

Ya hazreti mevln
bir sevgiliye feda edilmedikten sonra... Bulutlar alamasa yeillikler nasl gler?
Mevln m emsin ufkunu at, ems mi Mevlny alp telere gtrd ve kim kimi hakikatl-hakayka, ak u evk zirvesine, Hazreti Matlub u Mahbuba ynlendirdi?.. gibi soru ve mnakaalarla o pak ve mstesna insanlarn sergzet-i hayatlaryla alkal mlhazalar bulandrmak istemem vesselm.. ve zaten bu tr konular bizim gibi dz insanlar da aar; ama kim bilir, belki de yle demek daha uygun olur: Bir dnemde iki mstait ve donanml ruh bir araya gelmi, iki derya gibi birbirine boalm; ferden ferd zor ulalabilecek zirvelere, itirak- mevhib ve vridatla birdenbire ulavermi; mrifet, muhabbet ve ak u evk hikalarna otalarn kurmu, kendi alarn aydnlattklar gibi gnmze kadar da btn asrlara o menhell-azbil-mevrddan aldklar feyizleri ifza ederek birer yd- cemil olarak zikredilegelmilerdir. Hazreti Pirin, sofiler arasnda bilinen ekliyle mridlii, dervilii, postniinlii ve eyhlii sz konusu deildir. O, temel unsurlar Kitap, snnet ve selef-i salihin olan iradla alkal ahs itihatlaryla, tecdid televvnl yeni bir yntem gelitirmi; farkl bir ses ve solukla hem ann insanlarn hem de daha sonrakileri yepyeni bir semavi sofrada buluturmutur. O, Allahla mnasebetlerinde bir ak u itiyak insandr; Allahtan tr kendisine tevecch edenler karsnda da bir muhabbetullah skisidir; evet eer onun, Divan- Ernn ruhu sklp salacak olsa gkteki skm bulutlardan rahmet boald gibi ondan da muhabbetullah ve muhabbet-i Reslullah saanaklar boalacaktr. Onun ruhundan fkran ve Hsamettin elebi vastasyla kitaplatrlan en cmi ve byk lde de didaktik eseri Mesnev, bu yksek ak u muhabbet tufannn tenezzl dalga boyunda ve bizim de zn duyabileceimiz bir aheser; Divan- Kebr ise, Hazretin kametine gre bir ak u itiyak tufan mesabesindedir.
ailem 19 10 ARALIK 2005 CUMARTES
FOTORAF: AA

emsle buluma

Ya hazreti mevln Y
nsan gzdr grtr, gerisi ettir. nsann gz neyi gryorsa, deeri o kadardr. Mevln kimdi?
Hazreti Mevln, tabiat itibaryla olabildiine ince, fevkalde narin, bir anneden daha efkatli; szn z kendi asrnda Muhammed Ruhun (aleyhi ekmelt-tehy) izdm bir mstesna varlkt. Onun bu hususiyetlerini Mesnevsinde, Divan- Kebrinde, bakalarna yazdklar mektuplarnda, ailev mnasebetlerinde, dostlarna kar zel davranlarnda grp ahit olanlar, tam bir Peygamber vrisiyle karlamann heyecanyla rperir, kendi kendilerine Zlike fazlullahi ythi men ye diye mrldanr ve hayranlkla iki bklm olurlar.

Hakka ait mevhibeleri haykrrken her zaman grl grl ve ftursuzdu; ancak, sair halinde hep mtevaz, yz yerde ve herkesi efkatle kucaklard.

Mesnev ve Divan- Kebir

Mesnevde duygular, dnceler muhakemelerimizi ezip gemeyecek ekilde, idraklerimizi amayan li bir slpla ilenmitir. Divan- Kebre gelince, onda her ey mamalarn fevern mahiyetindedir ve herkesin yudumlayaca trden de deildir. Dikkatle bakldnda, bu kitab- celll-kadrde fevkalde bir derinlikle fenafillh-bekabillhmaallah mlhazalarna bal da vuran olabildiine engin maver bir heyecan fevern mahede edilmektedir. Onun Divanndaki bu fevern grebilenler kendilerini yanardalar hatrlatan bir ak u vecd tufan iinde bulurlar ve dehetle rperirler. Hazretin herkese ak olmayan bu tr iirlerinde akln hudutlarnn ald, insan normlarn stne kld, melekt keyfiytn mlk elvn ve ekli glgeledii grlr. Hazreti Mevln, medreseden tekyeye, ilehanelere kadar
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 20

btn feyiz kaynaklarndan beslenerek olgunlam.. Hakka vasl olmu.. kendi sistemi iinde semvlemi ve vilyet semsnda bir kutup yldz gibi deta kendi etrafnda dnen bir mh- mcelldr. Evet o, bulunmas gerekli olan yere ulam ve durmas icap eden yerde de durmay baarm bir babayiittir. Grdklerini iyi okumu, duyduklarn yerinde deerlendirmi; Hakka tevecchnde asla kusur etmemi ve telerden esip gelen vridlerin, mevhibelerin bir zerresini dahi zayi etmemitir. Ve pek ok selefi gibi bu ilh atiyyeleri iir diliyle seslendirmi, ba dndren sz hevenkleriyle ortaya koymutur. O, bu zebercedden byl kelimelerle hem kendi ak u heyecan hummasn dillendirmi hem de iirin ke-bucak mphemleri iinde, yrna ak, ayra kapal mtebihtn ifade etme stadln ortaya koymutur.

ok ile ekti
O, hayatnda ok hoyrat muamelelere maruz kalm, ok incitilmi; ama hibir zaman kaba davranmam ve kimseyi rencide etmemiti. Hakka ait mevhibeleri haykrrken her zaman grl grl ve ftursuzdu; ancak, sair ahvli itibaryla hep mtevaz, mahviyet iinde, yz yerde ve herkesi efkatle kucaklamaya hazr bulunurdu. Bencillik, iddia, alm ve huunet... gibi mesvi-i ahlktan saylan kt huylar hibir zaman onun atmosferinde ikamete frsat bulamamlard. Meclisi, Peygamber meclisi gibi herkese akt ve en uzaktakilere bile yle yakn dururdu ki, can alc hasm ruhlar dahi ellerinde olmayarak kendilerini birden onun efkatli kucana salverirlerdi.

Ya hazreti mevln
Sknt ve huzursuzluk mutlaka bir gnahn cezas, huzur ise bir ibadetin

karldr.

Evi Peygamber evi gibi idi

Dnyada, dnya malnda asla gz yoktu; hi olmamt da. Bulduunda, kiff- nefs edecei miktarn dndakini yedirir-iirir, bakalarna infak eder; bulamadnda da, ok kr, bugn evimiz Peygamber evine dnm. der, yerinde sabr pistiyle gklere alr, yerinde de krle mverliklerde pervaz ederdi. Sadaka, zekat kabul etmez; insanlara verecekli olma durumuna dmemek iin mzyakaya maruz kalr, a durur, fakirane yaar; ama, szlanp ayr hndan agh etmez ve irad hizmetini de hediye ve behiyyelerle kirletmezdi. Mevln Celleddin er-Rmi Hazretleri, zhd, takvas, iffeti, ismeti, halktan istinas ve btn btn telere mteveccih yaamasnn yannda marifeti, muhabbeti, ak u itiyakyla da mr boyu irtifa kaybetmeden yaayan vilyet semsnn ahikalarndan biriydi. O, Allah ak st bir akla sevdii gibi, Onun tarafndan sevildiine de inanc tamd. Bu, ne kaybettiren bir emniyet hissi ne de mehfet ve mehbetten mahrumiyetti; bu, bir iman ve ihtisab ufkuydu; Hazret de ite bunu tahdis-i nimet sadedinde ihsas ediyordu. Buna, sultann mevhibelerine dellllk etme de diyebiliriz.
Not: Bu yaz, merhum efik Can Beyin Mevln, Hayat, ahsiyeti ve Fikirleri adl eserinin ngilizce basks iin takdim olarak yazlmtr. Dergi hacmi nedeniyle ancak bir blmn yaynlayabildiimiz yaznn tamamn http://ailem.zaman.com.tr adresinden okuyabilirsiniz.

ailem 21

10 ARALIK 2005 CUMARTES

FOTORAF: AA

Ya hazreti mevln Y
Resim ressama, beni kusurlu yaptn diye sz m syleyebilir? Santranta piyon
Bu yle bir hikaye ki, doudan batya btn dnyay aydnlatan Hak ve Resulullah a bir insan- kamili anlatyor.
evln 30 Eyll 1207 tarihinde bugn Afganistan snrlar ierisinde yer alan Horasann Belh ehrinde dodu. Mevlnnn babas dnemin ileri gelen alimlerinden olup, salnda Sultn-l-Ulem/Bilginlerin Sultn unvann alm olan Hseyin Hatib olu Baheddin Veleddir. Annesi ise Belh Emiri Rkneddinin kz Mmine Hatundur. Baheddin Veled, baz siyas olaylar ve yaklamakta olan Mool istilas sebebiyle Belhten ayrlmak zorunda kalmtr. Aile, srayla Niabur, Badat, Kfe, Hicaz, am, Malatya, Erzincan, Sivas, Kayseri, Nide yolu ile Karamana (o gnk ad Lrende) geldi. 1222 tarihinde Karamana gelen aile burada 7 yl kald. Mevln 1225 ylnda erefeddin Lalann kz Gevher Hatun ile Karamanda evlendi. Bu evlilikten Sultan Veled ve Aleddin elebi adl iki olu oldu. Yllar sonra Gevher Hatunu kaybeden Mevln bir ocuklu dul olan Kerr Hatun ile ikinci evliliini yapt. Bu evlilikten de Muzafferddin ve Emir lim elebi adl iki olu ile Melike Hatun adl bir kz dnyaya geldi. Bu yllarda Anadolunun byk bir ksm Seluklu egemenlii altndayd. Konya da bu devletin ba ehri idi. Sanat eserleri ile donatlm, ilim adamlar ve sanatkrlarla dolup tamt. Devletin hkmdar Aleddin Keykubdd. Keykubd, SultnIUlem Baheddin Veledi Karamandan Konyaya davet etti ve yerlemesini istedi. Baheddin Veled, Konyaya 3 Mays 1228 ylnda ailesi ve dostlar ile geldi. Sultan Aleddin kendilerini muhteem bir trenle karlad ve Altunapa (pliki) Medresesini ikametlerine tahsis ettiler. SultnlUlem 12 Ocak 1231 tarihinde Konyada vefat etti. Mezar yeri olarak, Seluklu Saraynn Gl Bahesi seildi.
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 22

Mevln Celleddin Rm
(30 Eyll 1207-17 Aralk 1273)

FOTORAF: CHAN

Ya hazreti mevln
yola kar da, sonunda yce vezir olur. Bilginin iki kanad vardr, phenin tek...

ems-i Tebriz ile bulumas

Vaazlar kendisini dinlemeye gelenlerle dolup tayordu. Mevln, babasnn vefatnn ardndan Seyyid Burhaneddin Tirmiznin nezaretinde uzun bir manev terbiyeden geti. Rknddin Zerkbnin iaretiyle Konyaya gelen ems-i Tebriz ile bulumas (15 Kasm 1244) ise onda yeni bir ufuk at. Birbirlerinin ufkunu lah enginlere aan iki byk okyanus, kendi alarn aydnlattklar gibi gnmze kadar da bu nraniyet devam etmektedir. Mevln, emste mutlak kemlin varln, cemalinde de lah envar grmt. Ancak beraberlikleri uzun srmedi. ems-i Tebriz ile sohbetleri, etraftakilerin bunu kskanmas, ems-i Tebriznin ama gitmesi, Mevlnnn olu Sultan Veledi gnderip, mridlerle onu tekrar
FOTORAF: BRAHM DOAN

Konyaya armas, ems-i Tebriznin ondan sonra tekrar kaybolmas... Sonra da ikinci kayboluunun ardndan amda-Suriyede Acaba bulabilir miyim? diye tekrar tekrar onu aramas Mevlnnn hayatnda iz brakm sahnelerdendir. Mevln, emsin kayboluundan sonra uzun yllar inzivaya ekildi. Daha sonraki yllarda Selhaddin Zerkb ve Hsameddin elebi, ems-i Tebriznin yerini doldurmaya altlar. Mevln, 5 Cemaziyelahir, 672 (17 Aralk 1273) Pazar gn Hakkn rahmetine kavutu. Cenaze namazn vasiyeti zerine Sadreddin Konev kldracakt. Ancak Sadreddin Konev ok sevdii Mevlny kaybetmeye dayanamayp cenazede bayld. Bunun zerine namaz Kad Siraceddin kldrd.

ailem.zaman.com.tr

Mevln lm gnne dn gn manasna gelen eb-i Ars diyordu.

Mevln Hazretleri, lm gnn yeniden dou gn olarak kabul ediyordu. O ld zaman sevdiine yani Allahna kavuacakt. Onun iin Mevln lm gnne dn gn manasna gelen eb-i Ars

eb-i Ars

diyordu ve dostlarna lmnn ardndan ahah, vah-vah edip alamayn diyerek vasiyet ediyordu. O, lmmzden sonra mezarmz yerde aramaynz! Bizim mezarmz riflerin gnllerindedir. der.
ailem 23 10 ARALIK 2005 CUMARTES

Ya hazreti mevln Y
Kuru duay brak, aa isteyen tohum eker. nciyi sedef iinde ara, hneri de
Ney lemi kuatan byk srn sesidir. Yanktr. Yakar. Her nerede flenirse flensin bulunulan ortamn naholuuna inat kendi akn ve derdini ne alan, baskn kan, alet edilemez bir inleme gibidir. Dier tm sazlar gayri meru arklarda kullanmak mmkndr, ancak ny- erif yle deildir. O alet olmaz. Nerede olursa olsun kendi gndemini, lah ak ateini bir anda en n sraya oturtuverir. Kam veya karg anlamna da gelen neyin en eski ad Smerceden Farsaya geen n veya nay szcklerinden geliyor.
FOTORAF: AA

Ney ne anlatr?

Mesnev nedir?
Mesnev, klsik Dou edebiyatnda, bir iir tarznn addr. Szlk anlamyla ikier, ikierlik demektir. Edebiyatta ayn vezinde ve her beyti kendi arasnda ayr ayr kafiyeli nazm ekillerine Mesnev ad verilmitir. Ktibi Hsameddin elebinin sylediine gre Mevln, Mesnev beyitlerini Konya/Meramda gezerken, otururken, yrrken hatta sem ederken sylermi, elebi Hsameddin de yazarm. Mesnevnin dili Farsadr. Halen Mevln Mzesinde tehirde bulunan 1278 tarihli, elde bulunan en eski Mesnev nshasna gre, beyit says 25.618dir. Mesnevnin vezni: FiltnFiltn-Filndr. Mevln 6 byk cilt olan Mesnevsinde, tasavvuf fikir ve dncelerini, birbirine ulanm hikyeler halinde anlatmaktadr.
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 24

Dier tm sazlar nefsani arklarda kullanmak mmkndr, ancak ny- erif yle deildir. O alet olmaz. Nerede olursa olsun lah ak atei duyulur ondan.

Ya hazreti mevln
sanat ehlinden iste...
Allaha kavumadktan sonra, ab- hayat bile

atetir.

Tahir Akyrek (Konya Bykehir Belediye Bakan):

10-17 Aralk tarihlerini Dnya Bar Kongresi haline dntrmeyi dnyoruz

ir kltr ve tarih bakenti olan Konya, bu kimliiyle yzyllardr insanlarn devaml ikamet ettikleri, altklar ve ziyaret etmek amacyla geldikleri en fazla tercih edilen yerlerden birisi olmutur. ehrimizin mill, manev, tarih ve kltrel deerlerini aratrmak, yaatmak, tantmak, benimsetmek ve bu suretle mill btnln glenmesine katkda bulunmak amacyla Konya Bykehir Belediyesi olarak almalarmz bu bilinle zenginletirip, greve baladmz andan itibaren zellikle kltrel belediyecilik alannda yararl olacana inandmz almalarla, bu zengin miras tm dnyaya ulatrmay hedeflemekteyiz. ehrin gelecei iin sadece fizik yatrmlar deil ayn zamanda sosyal ve kltrel yatrmlar da nemlidir. Konyamzn dier ehirlerimizden farkl bir ayrcal vardr. Konyada farkllklar koruyarak bir arada yaamak, yzyllardr bir gelenek haline gelmitir. 750 yl nce Amerika ve Avrupada insan ayrmclnn yaand bir dnemde, Anadolunun bu ehrinde insanlarn evrensel kardelik izgisinde bulutuklarn grebiliriz. Kltr hizmetleri asndan yeni dnemde Konya, byk beeni ve takdir toplamaktadr. Amacmz tm dnyaya sevgiyi, hogry, Konyay ve Mevlny tantmak. Bu deeri tm dnyaya tantmak bizlerin en byk vazifesidir. Mesnevnin tm insanla gnderdii

6 ciltlik Mesnevi, zarif bir alma ve nefis bir baskyla okurlara sunuldu.
mesajlar ulatrmakta bu temel dnce bizlerin rehberi olmutur. Hz. Mevln, insanla hizmet etmenin yolunu; din, dil ve rk ayrmcl gtmeden herkese ayn noktada yaklamakta olduunu syler. Bu temel dstur ayn zamanda gnmz dnyasnn ihtiyac olan bir olgudur da. Konya Bykehir Belediyesi olarak ncelikle ok sade bir anlatm ve anlalr diliyle en ok ilgi gren ve gnmz Trkesine en yakn nsha olan Abdulbaki Glpnarlnn gzden geirdii Veled elebi zbudaka ait Mesnev erhi yaymland. ngilizce ve talyanca evirileriyle yaymlanan Mesnevnin Farsa ve Almanca evirileri de tamamlanmak zere. Yakn bir tarih ierisinde

Franszca, Rusa, Yunanca, Bonaka, Bulgarca dillerini de kapsayarak 20ye yakn dilde tercme almalarn gerekletirmeyi planlyoruz. Birlemi Milletlere bal UNESCO, 2007 yln Mevln Yl ilan etmeye hazrlanyor. Ayrca ehrimizde her yl dzenlenen Hazreti Mevlny Anma Etkinliklerini farkl bir hviyete brndrerek 10-17 Aralk tarihlerini Dnya Bar Kongresi haline dntrmeyi dnyoruz. Hazreti Mevlnnn dnce merkezinin asl kayna inanc olmutur. Bu inan ise; bizim de dayanmakta olduumuz deerlerdir. Hz. Mevlnnn tantlmas ile bir filozof, bir mutasavvf, bir slam by ve hepsinden nemlisi insan insan yapan deerler tantlm oluyor.

Konya Bykehir Belediye Bakan Tahir Akyrek

Ya hazreti mevln
Yol afetleri iinde ehvetten beteri yoktur...
Eri bacan glgesi de eridir.

Efendimizin (sas) Hazreti Mevlnnn yolunda samimi olarak yryen Mevlevlerin, lemdeki tecelliyat hissetmek asndan incelikleri ve ince bir duyular vardr.

Mevlev, hayata tecelliyat olarak bakar

evlevlerde, edep telkkisiyle inantan meydana gelen terimler vard. Mesel kapy kapamak, oca, yahut mumu sndrmek, yakmak gibi eitli mnalar arasnda ktleri de olan szler, Mevlevlikte kullanlmaz, bunlarn yerine kapy rtmek yahut srlamak, oca ve mumu dinlendirmek, uyarmak, uyandrmak gibi tbirler kullanlrd. Ben denmez, biz, yahut fakir denirdi. Sen denmez, siz, yahut nazarm denirdi. Bunlarn ounda Mevlevlerle dier tarikatlar arasnda itirak vard. Ayn tbir, btn tarikat erbabnca kullanlrd. Bir ksm ise yalnz Mevlevlere mahsustu. Agh ol, agh olmak: Bir eyi anlamak, geree ermek anlamna geldii gibi uykudan uyanmak mnasn da ifade ederdi. Uyan, kalk yerine birisi uyandrlrken el ucuyla hafife yastna vurularak yine yavaa agh ol erenler denirdi. Allah derdini artrsn: Bir nev-niyazn ak ve cezbeye ait bir tezahr grlrse eyh veya dedeler, ona bu cmleyle du ederlerdi. Dert, ak ve ihls, teslim ve vefa, nee ve itiyak mnalarna kullanlrd. Akolsun: Birisinin yanna gelen
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 26
FOTORAF: AA

ahs, oturup niyaz edince, yni onunla grp yerine oturarak yeri pnce ev veya hcre sahibi, o zata akolsun derdi ki bu sz, ho geldin makamndayd. Bu sze muhatap olan, syleyenin makamna ve kemline gre ya elini gsne koyup ba keserek eyvallah der, yahut yine eilip yeri perdi. Su veya bir ey iene de afiyet olsun yerine akolsun denirdi. Btn tarikatlarda mterek olan bu tbir, bazen de karlkl ve tamamlayc tbirlerle uzatlmt. A kolsun szne muhatap olan, akn ceml olsun derdi. Bu sz zerine akolsun diyen, cemlin nur olsun der ve nrun al nr olsun cevabn alrd. Aku niyaz, aketmek: Selm a n l a m n a d r. eyh veya dede yahut da birisi, ihvandan birini sorarsa bu soruya karlk selm var yerine sorann derecesine gre aku niyaz ederler, kademlerinize aku niyaz ederler, yahut akederler derdi. eyhe veya dedelerden, yahut da ihvandan birine selm gnderilirken kademlerine aku niyaz ederim, yahut sadece aku niyaz ederim veya akederim denirdi.

Ak vermek: Akolsun demeye, yni gelene ho geldin yerine bu sz sylemeye ak vermek, bu sze muhatab olua ak almak denirdi. Ate-bz: Mevlnnn as olduu rivayet edilen bu zatn ad, matbah ve aba yerine de kullanlrd. Avam: Sfiler, hakikat ehli olmayanlara zahir, avam gibi adlar vermilerdi. Mevlevler tarikat ehli olmayanlara avam derlerdi. era: Ik, mum ve kandil anlamna gelir. Dede: ile karm ve hcre sahibi olmu dervi. Dervi: Btn mntesiplere ve bilhassa ilekelere denirdi. Tarikat mensubu anlamna gelen bu tbir, umum ve mterekti. I dinlendirmek: In sndrlmesi. Erenler, erenlerim: eyhlere ve dedelere sylenirdi. Eyvallah: yi vallahiden, yahut iy vallahiden bozmadr. Bu sz, arlan kii tarafndan, efendim mukabili kullanld gibi akolsun szne karlk teekkr mnasn da ifade ederdi. Bir soruyu tasdik yollu kullanld da vard. Allah eyvallah tarznda kullanlrsa yemin makamna geerdi.

Fahir: Mevlev sikkesi. Mevlevlerle Bektler arasnda mterekti. Bektler de Bekta tacna fahir derlerdi. Fakir: Yok, yoksul anlamna gelen bu kelime, btn tarikatlarda mterekti ve ben yerine kullanlrd. Gmek, gnmek: lmek. Gnl etmek: Bir iin olmas veya olmamas iin kalben duada bulunmak, olmasn veya olmamasn istemek, himmet etmek, birisinin ii iin mnev himmette bulunmak. Grmek: hvandan iki kiinin, birbirlerinin sa ellerini, sa elleriyle, yahut iki elle kavrayp azlarna kaldrarak ve biraz eilerek ayn zamanda ellerinin stn pmelerine dendii gibi Mevlev sliki, eline ald her eyi, mesel su iecei vakit barda, eline ald kahve fincann, yataca vakit ve kalkt zaman yastn, stne ekerken ve stnden atarken yorgann, giyer ve karrken, hrkasnn ve amarn yakasn, sikkesinin kenarn perdi ki bu pe de grmek denirdi. Hakta: Yok sz yerine kullanlrd. Mesel para yok yerine mangr hakta denirdi. Umum ve mterek terimdi.

Hak vere: Ayn mnada kullanlrd. Yok sz, ho grlmez ve sylenmezdi. Bunun yerine bir eyin bittiini, tkendiini anlatmak iin hak vere oldu denirdi. Mterekti. Hmn: Susanlar anlamna gelen bu terim, Mevlevlere aitti, mezarlk ve ller yerine kullanlrd. Hora geirmek: Yemek anlamna gelen Farsa horden kelimesinden yaplmayd. Bir ey yemek anlamn ifade ederdi. Hora gemek: Makbule gemek mnasna gelen mterek ve hatt halk dilinde de mevcut bir tbirdi. hvan: Btn Mevlevler birbirlerine ihvan-kardeler derlerdi. Umum olmakla beraber daha ziyade Mevlevler tarafndan kullanlrd. Nazarm: Sen yerine kullanlrd. Mevlevlikte bakn byk bir ehemmiyeti vard. Mevlevler mridin baknn, insan cezbeye ulatracana inanrlar. Mevlev mukabelesinde (ayin) Devr-i Veledde karlaanlar birbirlerinin yzlerine ve kalarnn aralarna bakarlard. Ayn zamanda karmdaki, benim nazarm olur, ben de ona nazar kesilirsem birlemi oluruz ki bu takdirde kelime, birlii de anlatr.

Nev-niyaz: Tarikata yeni girmi ve bilhassa gen muhib ve semzene denirdi. Niyaz: Ba kesmek de denir. Mukabeleden baka zamanlarda bir Mevlev, dier bir Mevlev ile ayakta buluunca her ikisi de u suretle birbirlerine niyaz ederlerdi: Niyz eden, ehadet parman, dier parmaklara nispetle dz olarak tutup sa elini dudana gtrr ve ehadet parman skt iareti yapar gibi dudaklarnn stne biraz mail olarak koyup hafife per ve derhal yine parmaklar biraz ak olarak elini kalbinin stne koyup ban eerdi. Kardaki de ayn tarzda sa eliyle ayn hareketi yapar ve ba keserek niyaz etmi olurdu. Bu, parma aza gtrmek, srr fetmemeye ve skta, ba kesmek de insan takdise almetti. Dergha, eyhe, dedeye ve canlara verilen hediyeye de niyaz denirdi. Rz: Allah razl ve yol uruna ekilen zahmet ve mihnetlere raz olmay bildiren bir terimdi. Rz kelimesi, ebced hesabnda 1001 saysn ifade ettiinden ve Mevlev ilesi, binbir gn hizmetle olduundan bu kelime, Mevlev edebiyatna da girmiti. Srrolmak: Gizlenmek, kaybolmak, snmek, lmek.

Ya hazreti mevln
Kalbi ve sz bir olmayan kimsenin yz dili bile olsa, o yine dilsiz saylr.
FOTORAF: AA

Mevlev mukabelesi
K
arlamak anlamna gelen mukabele kelimesi, btn tarikatlarda ve bilhassa Mevlevlerde, tarikat yinini icra etmek yerinde kullanlagelmitir. Mukabele semhnede yaplr. Semhne, ekseriyetle trbeyi de ihtiva eden ve kenarnda seyircilere mahsus ayr bir yeri bulunan geni bir binadr. Asl sema mahsus olan yer, tamamyla birbirine bitiik ve cill tahtayla denmitir. Semhnenin st ksmnda da merdivenle klan mutrbhne vardr. Mukabele, ihya geceleri, yani imdi kandil geceleri denen Rebilevvelin on ikinci gecesi (Hz. Muhammedin (sas) doduu gece, Mevlid), Recebin ilk cuma gecesiyle (Regaib), yirmi yedinci (Mira), abann onbeinci (Berat) ve Ramazann yirmi yedinci geceleri (Kadir), Kurban ve Ramazan bayramlarnn arefe gnailem 28

lerinin akamlar, yni bayram geceleri, ihya geceleri, yni uyunmayacak ve ibadetle geirilecek gecelerdir. Gndzleri le namazndan sonra, geceleri de yatsdan sonra mukabele yaplr. Her tekkenin ayr mukabele gnleri vard. stanbul Mevlevhnelerinin mukabele gnleri, u gnlerdi: Cuma: Galata (Kulekaps). Cumartesi: skdar. Pazar: Kasmpaa. Pazartesi: Yenikap. Sal: Kulekaps. aramba: Beikta (Bahariye). Perembe: Yenikap. Maamafih bazen ihvan toplannca mukabele gn olmad halde de mukabele yaplabilirdi. Taradaki Mevlevhnelerde mukabele gn, daima cuma gnyd. Konyada da cuma gn, Selimiye Camiinde cuma namaz klnr, herkes namaza, tennuresiyle, hrkasyla gider, namazdan doruca semhneye gelinir, mukabele icra edilirdi.

Rivayete gre evvelce mukabele gn ve vakti yokmu. hvan toplanr sohbet esnasnda bir vecd, bir zevk hsl olursa eyh, meydancya emreder, o da canlara haber verir, semhneye gidilip mukabele yaplrm. Sonradan, Mahmud II. vakitli vakitsiz Mevlevhnelere gelmeye, gelince de mukabele yaplmaya balanm. Fakat mukabelenin, bir vecd sonucunda deil de padiahn gelii yznden yaplmas, Mevlevlerce ho grlmemi. eyhler, toplanp her tekkeye bir mukabele gn ayrmlar ve herhalde elebilik makamna da haber verdikten sonra padiaha, paytahtnzda her gn le namazndan sonra Mevlevi mukabelesi icra edilmektedir diye gnlerin listesini arz etmiler ve bu suretle de padiah gelince mukabele yaplmasnn nne gemiler.

10 ARALIK 2005 CUMARTES

Zaman Gazetesi 34194 Yenibosna/stanbul

ailem
DR. CAN

dr.can@zaman.com.tr

Evlenme kriterleri!
B/MNH 29 Doktor abi 29 yandaym. 11 senedir Almanyadaym. SS hazrlkta bir ocuk sevdim. Ayn yataydk. Sigara iiyor diye vermediler. Sonra bir orman mhendisi istedi, askerliini yapmam diye vermediler. Almanyaya gelince Trkiyeden ksmetim ald. Amcamn olunu kel ve isiz diye, bir dindar retmene trnaklarn yiyor (kiiliksiz Mslman) diye, bir oto galericisine ma hastas diye, bir bykl doulu (ok kibar) eczacya MAO diye vermediler... Kblemi Avrupaya evirdim. altm yerdeki bir Alman Mslman oldu.. Bizimkiler Snnetsiz o, ille de Trk olsun dediler. lle de bir Trkle mi evlenmem gerek? ntihar edeceim o zaman ne diyecekler?... DR. CAN Behice kzm. ntihar etsen de bir ey deimeyecek. Zira o zaman da VERECEK KIZIMIZ YOK! diye vermeyecekler. En iyisi sen; 1) Ya Meryem Ana gibi evlenmeden iffetinle yaa 2) Ya aileni bir ekilde ikna et 3) Ya da sana mecbursun dedikleri Trk erkeklerinin iinden hayrl bir KOCA beklemeyi srdr.. Ancak Trklere mahsus, evlenmeye mani tekil edecek hastalklar iyi ezberle ve ona gre hazrlkl ol Bunlar neler mi diyorsun: 1) Dn, elence ve toplantlarda iip tabancayla havaya ya da HAVVAya ate ama hastal, 2) Sigaray kulak arkasna ya da
10 ARALIK 2005 CUMARTES ailem 30
FOTORAF: REUTERS

paketi oraba koyma hastal, 3) Fasulye, pilav-hoaf, at-avrat-silah- Metin-Ali-Feyyaz, vatan-millet-Sakarya, gibi lemeler hastal, 4) nce burunlu ayakkabnn arkasna basarak, slk alp tesbihle oynayp yere tkrerek yrme hastal, 5) Kendini tanttktan sonra Yarmac arkadalara baarlar dilemek hastal, 6) Kendini sokmayan ylan iin uzun mrler duas etme hastal, 7) Mkemmel Trkeleriyle, T TLEMEK, SU SULAMAK, UYKU UYUMAK, YANGIN YAKMAK, L LMEK gibi dumur deyimler hastal, 8) Yeni atlm betona basmak ya da adnn, soyadnn ba harfleriyle doum yln kazmak hastal, 9) Tuvalet kaplarn Lise defteri sanmak hastal, 10) Gazete ve dergilerle reklm afilerindeki resimlere sakal, byk, apka ve gzlk resmi yapma hastal,

11) ahin marka arabay Doan SLX haline getirme hastal.. 12) Aalara ve parktaki bankalara isim, kalp ve ok iareti kazma hastal, 13) Hastane, otobs, uak gibi yasak yerlerde CEPle konuma hastal, 14) Trafikte geen arac mutlaka sollayp sonra da hareket yapmay ilke ve onur sayma hastal, 15) Krmz kta durunca yeile kadar burun kartrma hastal, 16) Sinyal verir vermez erit deitirip kazaya sebebiyet verdikten sonra bir de; Sinyal verdik, kardeim. Kr msn? deme hastal, 17) Kar yanca eve bolca ekmeksigara alma hastal, 18) Arabayla giderken tandk birini grnce arabay onunu stne srme hastal. Evet, sevgili kzm. Bunlara ve daha yzlercesine EVET diyorsan MLYONLARCA gencimiz (onun takmn tutman artyla) seninle evlenmeye can atyor inan. Karamsar olma. MUTLULUKLAR.

ailem
DR. CAN

Gizli yalanlar
N/ . KALE 2 yldr evlilik niyetiyle grtm birisi vard. Birisi diyorum; nk o artk benim iin dnyadaki 7 milyardan sadece birisi ve stelik YALANCI birisi.. O kadar szden sonra imdi bana SEN SEVYORUM diyor. Ben konutuka da onlar imdi yalan oldu diyor.. ldracam. Nasl unutabilirim? DR. CAN Gzel kzm N. Bu talihsiz olay gn gelecek ve illaki unutup gideceksin. Ama bana kalrsa unutmak yerine unutmamaya almalsn ki; bu ders sana hayatn boyunca kazan salasn. Yalan yle bir illettir ki bir insan hayvandan aa, bir elmas kmrden beter, bir prlantay adi bir cam paras haline getirir. Efendimiz (sas) Bir Mslman u, u, u gnahlar ileyebilir. Piman olur, tevbe eder bir daha yapmaz. Ama YALAN sylemek ASLA bir Mslmann yapaca bir eylem olamaz. der.. Ne yazk ki bizim halkmz yle szler syler ki, ilk bakta doru ve gzel sz zannedersin; ama temelde yalandr ve inandrcl yoktur. Bir de MBALAA vardr.. ylesine abartr ki bunda da zmni (gizli) bir yalan bulunmaktadr. Siz KAZANMAK NEML DEL, MHM OLAN YARIMAYA KATILMAKTI sznden 500 milyar kaybedip sfr lira ile ayrlmann hakl gururunu hi grdnz m?.. Hi para vermiyor olsalard 3 aydan beri binlerce kez arayp Karstan kalkp stanbula yarmaya katlr myd sizce? Sakn kzm rnek bir tane zannetme Ben evlenecek iftlerin lk, tek ve son akmsn. Btn kadnlar iektir.
FOTORAF: AL NAL

Seni dnmekten btn gece gzme uyku girmedi. Yatar yatmaz uyumuum ryamda hep seni grdm. Bu aldm en gzel hediye. Azma sigara srmedim. Valla bu sana ok yakt. zlme canm evlenince anneni yanmza alrz. Benim iin nemli olan RUH gzellii. Ben hi yalan sylemem. Bir kereden bir ey olmaz. Kuru ekmek bana yeter, yeter ki huzurumuz olsun. Dnyann en mutlu ifti olacaz. eklindeki szlerine HEP MESAFEL YAKLAMIIMDIR. Sevgili kzm eer bir gn evlenirsen de dikkat edecein szler yok deil, misalen: Akama erken geleceim. im bitsin ben seni ararm. Ben de tam seni arayacaktm. Senin eline kimse su dkemez. zerine gl koklamadm. Kuran arpsn son sigaram. Einiz toplantda efendim. Tabi ki GVENe dayal bir iliki ve messesede PARANOYA derecesinde her daim YALAN KUKUSU ile yaanmal demiyorum. Bu sadece ald yzlerce mektubun znts ile Dr. Cann dondurmay fleyerek yalamasdr. Hz. Meryem iffetinde ve Hz. Mesih soluklu on binlerce ift kardeimin varlndan haberdarm ve istiyorum ki, her ynyle dnya lideri olmaya namzet lkemin Aka kzlar ve Gke erkeleri tam bir Ruh uyumu iinde yaasnlar. min.
ailem 31 10 ARALIK 2005 CUMARTES