1

UZAKDOU DNLER - NTOZM

ki ana blm vardr. Birincisi, hepsi birbirine benzeyen 13 eski mezheptir. kincisi into Eyaleti olarak bilinir ve en yce ifadelerini mparatora tapmada ve Eyalet ile aileye sadakatte bulan sonraki sentezlerdir into'ya ("Ruhlarn Yolu" nu iaret eden in karakterleri in ve Tao'dan alnmtr) anavatan Japonya'da Kamonomii denmektedir, Kami ok Tanr ya da doa ruhlar demektir. into trbeleri Japonya'da 100.000'in zerindedir. Trbelerde hibir resme taplmaz; Kamilerin orada olduu farz edilir. Sunak zerine gnlk olarak taze yiyecekler, su, tts vb. eyler konur. Tm evrenin kutsallnda isel bir inan vardr ve insan bu kutsallkla uyum iinde olabilir. nsann, gizli tanrsal yapsn gizleyen "tozu" kaldrabilecei saflamaya ve dorulua nem verir. Bu sayede Kamilerin klavuzluunu ve rahmetini elde edebilecektir. intoistin anavatanna ynelik hararetli sevgisi, Japon halknn kendi lkelerine olan ballnda ifadesini bulmaktadr. intoizm yaklak 2500-3000 yl nce ortaya kt. 13 eski mezhebin her birinin kendi kurucusu vardr. Kutsal metinleri, Japonya Kaytlar Kokiji (Eski Olaylarn Kayd) Nikorg Yengiiki (Yengi dneminin Enstitleri)'dir. Dnyann en eski dinleri arasnda yer alan intoizm M..VII yy'a kadar eskiye dayandrla bilinecek Japonlarn Milli Dini karekterini sergilemektedir. intoizm'in Japoncada karl Kami-Nomii 'dir ( Tanrlarn Yolu) intoizmin herhangi bir kurucusu yoktur. intoizm'in geirdii safhalar devrede incelenir.

Bunlar;
1 - Mitolojik dnemlerde balayan ve Budizm 'in Japonya 'ya giriine kadar devam eden dnem (MS 552) 2 - Budizm, intoizm mcadelesinin kzt 9.yy kadar sren dnem 3 - intoizm 'le Budizm 'in birbirinden ayrld,1192 'den 1868 reformuna kadar devam eden dnem. intoizm 'in bir dier zellii milli, iptidai resmi inan sistemi bulunmayan, dier dinlere kar olduka hogrl bir din olmasdr. intoizm'in 2 temel zellii ksaca; -Milli bir dindir. -Tabiata tapmaya nem verir.

nan ve badetleri
lahlarla ilgili inanlara gre birbiriyle hem karde hem kar-koca olan Gk (Baba Tanr) ile Yer (Ana Tanr) btn Japon adalarn ve dier Tabiat Tanrlarn dourmulardr. Bu iki ilah inanc etrafnda dnp dolaan baka Tanr inanlar da vardr. Nakledildiine gre Japonya'da 8.000.000 ilah vardr. Da, rmak, ate, gk grlemesi, frtna, yamur, vb. ilahlar dnda her meslek sahibinin de ayr bir ilah vardr. ller yaayanlara muhtatr. Kendilerine ikram yapld, mezarn zerine yiyecek, iecek, eya vs. konulduu srece mesut olurlar. Ailenin, kyn, klann ve imparatorun atalarnn ruhlar en bata gelen ruhlardr. imparator Gne ilahesinin torunudur. Genellikle Japonlar dnyann iyi ve kt ruhlarla dolu olduuna inanrlar. intoizm 'de tapnak ve evde yaplabilir. Japonya'da yzbinin zerinde mabet olduu sylenmektedir. Mabetlerde genellikle eskilii asndan deerli olan ayna, kl, mcevherli ta ve Amatarasu 'nun heykeli bulunur. Japonlarn ibadet ekilleri ok sade ve basittir. ibadet etmek isteyen kii mabede gider, elini, yzn ve ayaklarn Mslmanlarn abdest almalar gibi ykarlar. Mabetteki kymetli eya karsnda diz ker. badetini tamamlar ve dar kar. Eskiden ibadette kurban bulanmasna ramen, gnmzde rastlanmamaktadr. ibadet iin temizlie ok nem veren Japonlar bunu ihmal etmeyi byk gnah sayarlar. Baz zel durumlarda islam inancndaki gusle benzer bir temizlik yaparlar. badeti rahipler idare eder. zel retimlerle yetitirilirler. Evlenme trenleri mabetlerin bitiindeki evlenme salonlarnda rahipler tarafndan icra edilir. Cenaze trenlerini ise Budist rahipler ynetir. Bu anlay bir Japon tarafndan Biz intoist doar, Budist lrz eklinde kabul edilir. nanlarna gre len herkes Kami olur. Onlara gre Aile bir dindir, aile oca ise tapnaktr. llere kar grevini yapan insan, yaayanlara kar olan vazifelerini de yerine getirmi olur. ok eski zamanlardan kalma dualar ve shri

3
formlleri ezbere okumak, ilahlara hediyeler takdim etmek Japonlarn bugnde vazgeemedikleri davranlardandr.

Tanr Anlaylar
Japon dilinde genellikle Tanr veya O 'nun yerini tutacak kavramlar iin st, yukar anlamna gelen Kami kelimesi kullanlmaktadr. intoizm 'de ilahlar hem erkek (izanagi) hem de dii (izanami) 'dir. Bu iki ilah daha sonra geleceklerin atalar olmutur. intoizm 'de kutsal metinlerin de bu ilahlarn yaptklar yazldr. Onlarda aynen insanlar gibi doar, evlenir, banyo alr, hastalanr, kskanr, alar ve lr. Ahlaki karakterleri de insanlarnkine benzer. Btn ilahlar dorudan doruya tabiat gleri veya tabiatta bulunan baz maddelerle ilgili grlmtr. Tabiat ilahlar arasnda en nemlisi gne tanrs Amaterasu 'dur. intoizm 'in iki mukaddes metninde yldz ve frtna ilahlar ile sis ilahesinin de ad geer. Fuji-Yama Da da mukaddes dalar silsilesinin en nemlidir.

Kutsal Yazlar
intoizm 'in kutsal metinleri de ikidir: 1- Kojiki 2- Nihongi. in yazsnn kabulnden nce kendilerine has bir yazlar bulanmad iin Kojiki 'nin yazya dklmesi 712 ylnda imparatorun emri ile olmutur. Tanrlarn ve devletin ilahi kayna ile insanln balangcndan Kojiki kitabnda bahsedilir. Nihongi ise, bir nevi Kojiki 'nin yorumudur. Nihongi 'de devlet hizmetlerinde grev alanlarn uymas gereken baz tavsiyeler yer alr.

Gnmzde intoizm
Gnmzde intoizm Milli bir din olmas nedeniyle Japonlar arasnda yaygndr. Bata Japonya olmak zere Japonlarn yaad dier lkelerde de yaylma imkan bulmutur. Gnmzde intoistlerin says 100.000.000'un zerinde olduu tahmin edilmektedir.

4
Batl into inanlarna gre Ise'deki bu kaya tapnan ziyaret edenler ruhlarn arndrabilirler. Oysa bu da dier into inanlar gibi byk bir aldantr. nsann ruhunu arndrp, kurtulua eriebilmesi ancakAllah'a gnlden teslim olup, sadece Allah'n rzas iin yaamakla mmkndr. Japonya'nn ulusal dini olan intoizm Japon halkna zg, batl bir gelenekler dinidir. intoizmin z doaya, llere ve put olarak kabul ettikleri milyonlarca farkl varla tapnmadr. intoizm, Japon tarihinin en eski dnemlerinden beri var olmu, yerel halkn geleneklerinde, dnyaya bak alarnda, tapnmalarnda, trenlerinde her zaman yaamtr. Ancak bu dinin kkenleri ile ilgili yazl kaynaklara ulamak mmkn deildir. Bunun en nemli nedeni ise Japonlarn MS 5. yzyla kadar yaz yazmay bilmemeleridir. Bu tarihte, in yazs kabul edilmi ve eitli konularda ilk yazl kaynaklar oluturulmaya balanmtr. intoizmin balca yazl metni 8. yzyla ait "Kojiki" (Eski Nesneler Kitab)'dir. Nihongi (Japonya Kronolojisi) isimli dier kitap ise yine ayn dnemlerde ince kaleme alnmtr. 6. yzyla kadar olan metinlerde into ismi hi gememi, bu kavram Japonlarca ilk kez 6. yzylda kullanlmtr. Bundaki ama 6. yzyln balarnda in ve Kore yoluyla Japonya'ya giren Budizm ile, Japon halknn yerel dini olan intoizm arasnda bir fark oluturmakt. Bylece iki batl din birbirinden ayrld, Japonlar "intoizm" ismiyle anlan bir tr milli dine sahip oldular. (into kelimesi, ince iki kelime olan "shin" ve "tao"dan gelir ve "Tanrlarn Yolu" demektir.) Yine de Budizmin ve Konfysln, Japon kltr zerinde ok derin etkileri oldu. zellikle de Japonlarn Kore Yarmadas'ndaki krallklarla ilikiye girmeleri sonucunda, Japonya'da in'in kltrel etkileri grlmeye baland. Japon prenslerin Budizmi tevik etmeleri, Budist tapnaklar amalar, Buda'ya sayg gsterilerinde bulunmalar, 7. ve 8. yzyllarda bu dinin toplum iinde hzla yaylmasna neden oldu. Konfysln de Budizm gibi Japon mparatorluu tarafndan desteklendi, halka ahlaki bir reti olarak sunuldu. intoizmin herhangi bir ahlaki prensibi olmamas, Konfysln bu lkede hzla yaylmasnda ok nemli bir etken oldu. Bu iki batl

5
dinin toplum zerindeki etkileri, yine batl bir din olan intoizmin zaman iinde g kaybetmesine neden oldu. Halk into tapnaklarndan ziyade, Budist tapnaklara gitmeye, llerini Budist rahipler eliinde yakmaya balad. intoizmin bu ekilde yava yava yok olmaya balamas, modern ada Japonya'daki "intoyu canlandrma ve eski geleneklere dnme" hareketlerinin de balangc olacakt. lerleyen blmlerde detayl olarak inceleyeceimiz bu hareket, Japonya'nn igalci, emperyalist bir imparatorlua dnmesinde ve II. Dnya Sava'nda ok byk bir ykma uramasnda nemli bir etken oluturacakt. Japonlarn hayatlar eitli batl ritellerle doludur. rnein tapnaklara gittiklerinde "ema" adn verdikleri katlara tm isteklerini, isim ve adreslerini yazar, sonra da yalanc ilahlarnn bu istekleri gerekletirmesi iin sapknca ve bo yere dualar ederler. Atalarndan devraldklar batl into gelenekleri, tm Japonlar evrenin "zanagi" ve "zanami" isimli iki szde ilah tarafndan meydana getirildii eklindeki sama efsaneye inanmak zorunda brakr. Bu akl d masala gre, tm Japon adalar ve Japon halk bu ikili tarafndan var edilmitir. Dier pek ok putperest toplulukta olduu gibi batl into inanlarnda da uydurma bir Gne tanrs vardr: Amaterasu. intoistler ne kadar ktlk yaparlarsa yapsnlar ate, su ve tuzun bunlar temizlediine inanarak kendilerini avutmaya alrlar. Oysa birka dakika samimiyetle dnp, vicdanlarnn sesini dinleseler, bu batl trenlerin samalktan ibaret olduunu kolaylkla anlayabilirler. intolar atalarndan devraldklar batl ritellerini devam ettirebilmek ve eksiksizce yerine getirebilmek iin eitli yntemler bulmulardr. Bu yntemlerden biri de tanabilir tapnaklardr. Sapkn geleneklerin icra edildii into tapnaklarndan Japonya genelinde 100.000 tane olduu tahmin edilmektedir. Japonya'nn ilk kraliyet bakenti olan Kyoto, batl into dininin de merkezi olarak kabul edilir.

Yoritomo Minamoto
Gnmz Japonyas'nda intoizmle Budizm birbiriyle iie gemitir. Japonlar baz trenlerini into geleneklerine gre yerine

6
getirirken l yakma trenlerini Budist tapnaklarnda gerekletirirler. Japonlar savan balarnda Asya'da zaferlerini srdrrken, rettikleri Jet uaklar ile Amerikan gemilerine saysz intihar saldrlar dzenlemilerdir. Buna da Kamikaze (lahi Rzgr) adn vermilerdir. Bu uaklara zaten ou kez uaklarn dmana saldrdktan sonra geri dnmesine yetmeyecek kadar yakt konmu, bununla askerlerin intihar saldrlarndan kamalar engellenmitir. Hayatn yitiren 3913 kamikaze 17-24 yalar arasndaki genlerden olumutur. 130 Kamikaze rneinde de grld gibi batl intoizm inanc intihar dahi bir erdem ve ilahi bir grev gibi gsterebilmektedir.

KAYNAK : Temp/UzakdouDinleriintoizmnanVebadetleri-TanrAnlaylar-KutsalYazlarGnmzdeintoizm-KadimDostlar8482Forum.html