You are on page 1of 12

Devrimci Halk Savana Kar NATOnun Gladio Savalar

Krt sorununun zmsz braklmas, kendileri iin ok nemli olan Trkiyenin ve Ortadounun kontrol asndan hayati nem arz etmektedir.

Abdullah CALAN Krdistanda 15 Austos 1984 Hamlesine kar savaan esas gcn NATOnun gizli ordusu Gladio gleri olduu gittike net-lemi bulunmaktadr. Trk gvenlik sisteminin PKKye kar mcadelede yetersiz kaldn kantlayan en nemli olay 15 Austos 1984 Hamlesidir. Gvenlik sisteminin yetersizlii aslnda Ankaradan kmzla balayp Ortadouda slenmemizle kesinlemiti. Hamlenin gerekletirilmesi bu kesinlii aa kard. Ardndan 1985 ylnda Almanya merkezli NATO Gladiosu hare-kete geirildi. Unutmamak gerekir ki, Alman devletinin PKKyi 1985te terrist ilan eden ilk devlet olmas bu Gladio ordusuna merkezlik etmesi nedeniyledir. NATO Gladiosu ina edilirken, Avrupadaki blmden Almanyadaki merkez sorumlu klnd. Balangta bu gerekleri bilmiyorduk. Hatta Almanya bata olmak zere, AByi ve dier Avrupa lkelerini devrimci mcadelenin dostlar sayyorduk. Halklara kar (Buna Avrupa halklar da dhildir. zellikle talya, Yunanistan ve Balkan halklar bata gelmektedir) gizli yrtlen bir savan sz konusu olduu ok sonralar anlald. NATO kurulduunda, bu ordu da komnizmin szmalarna kar kuruldu. ok az kimse bunun farkna vard. Gizli ordu en ok talya, Yunanistan, Trkiye ve Almanyada devrimcilere kar harekete geirildi. Sovyet Rusyann tehdit olmaktan kmas ve Sovyetler Birliinin dalmasyla birlikte, Trkiye dndaki dier NATO yesi lkelerde nemini yitirdi. Trkiyede ise, tersine ok daha st dzeylere tand. Bunda ran Devrimi (1979) ve Afganistann Sovyetler Birlii tarafndan igali (1980) nemli rol oynad. Ayrca Ortadouda oynad jandarma rol nedeniyle Trkiye Gladiosuna snrsz destek saland. sraili koruma istemi de bunda nemli bir etkendir. Petrol kaynaklar ve ibirliki iktidarlarn korunmasnn gereklilii Gladioyu hep devrede tutmaya zorlayan dier nemli etkenlerdir.

15 Austos Hamlesinin beklenmedik k bu ortamda gerekleti. Trkiye Gladiosu Trk devrimcilerinin kalan son izlerini de 12 Eyll 1980 askeri darbesiyle temizlemiti. 15 Austos 1984 Hamlesi hesapta yoktu. Gerekletiinde ise, balangta basit bir sol macerac k sanld. Klasik ordu, polis ve istihbarat gleriyle hemen stesinden gelineceine inanld. Fakat ilk ylda iinin bitirilememesi, meselenin NATOya tarlmasna yol at. NATO, kurulu yasasnn 5. maddesine gre mdahalede bulunmay 1985te kararlatrd. Alman devletinin ayn yl PKKyi terrist rgt ilan etmesi bu karar nedeniyleydi. 1985ten sonra da grnte Trk gvenlik gleriyle atyorduk. Bilinli olarak bu grnt verdirilmiti. Sava znde NATO Gladiosuyla yrtlyordu. Elbette Gladionun Trkiyedeki kolu ok byk rol oynuyordu. Ama tek kol deildi. Sayca byk olmas sonu almasna yetmiyordu. Trk gvenlik glerinin tek bana deil yllarca, bir yl bile o kapsamda sava yrtmesi zordu. Srdrse bile ksa bir sre iinde devlet olarak iflas anlamna gelirdi. Dolaysyla aktan olmasa ve mekanizmas byk oranda gizli alsa da, sava bir NATO savayd. Gnmzde Afganistanda ve Irakta, daha nceleri Somalide yrtlen savalarn ok stnde boyutlar olan ve uzun sreli yrtlen bir savat bu. PKK olarak savan bu gizli ve gerek yzn kavrayamyorduk. Avrupa ve ABDye ynelik eletirilerimiz ideolojik dzeyde kalyordu. Genelde son iki yzylda, 1920ler sonrasnda, zelde de 1984 sonrasnda Krdistanda Krt halkna ve PKKye kar yrtlen hegemonik g savalarnda kapitalist modernitenin roln zmleyebilecek kapasitede deildik. Bu nedenle NATO zmlememiz ok eksik kalmt. Reel sosyalizmin slogan dzeyindeki yaklamn amyordu. Zaten Gladiodan ad olarak bile haberdar deildik. Krdistandaki halk savann dzeyi genileyip derinlii arttka, bu gereklik yava yava aa kmaya balad. Almanyadan sonra ABD ve ngilterenin 1990 sonrasnda PKKyi terrist ilan etmeleri, daha nceki Papa suikast ve Olof Palme cinayeti de dikkate alndnda, gerei biraz daha anlalr kld. talyan Gladiosunun aa karlmas dier nemli bir aamayd. PKKye ve devrimci halk savana kar yrtlen Gladio savalarndan nce demokratik ve sosyalist muhalefete ve Krt halknn varlna kar yrtlen Cumhuriyet dnemi komplolarn hatrlamak gerekir. Kogiri syan 1920de bastrlm, Mustafa Suphi nderliindeki Komnist Parti Merkezinin on be yesi 1921 ylnn Ocak ay sonlarnda Karadenizde bodurulmu, ayn yl erkez Ethem kuvvetleri datlm, ayrca sultanlk ve halifelik yanls isyanlar bastrlmtr. Asli mttefikler olan Krtler, slm mmetiler ve Komnistler Ulusal Kurtulu Sava sonunda kurulacak yeni dzenin dnda braklmlardr. Buna kar gsterilen tepkiler daha sert bir biimde bastrlmtr. Tek partinin proto-faist dzeni merulatrlmaya allmtr. Almanya ve talyada ayn tarihlerde ykselen faizmin benzeri Trkiye Cumhuriyetine de yansmtr. Krtlerin varlna yneltilen asimilasyon ve soykrm uygulamalar 15 ubat 1925 provokasyonuyla resmen balatlm, bunlara kar gelien direniler en son 1938 Dersim katliamyla bastrlp halkn geri kalan nemli bir kesiminin mecburi isknyla sonulandrlmtr. Bu dnemde ngiliz ve Fransz emperyalizmiyle salanan anlama temelinde Krdistann paralanmas ve

Krtlerin kimliklerinden uzaklatrlmas iin her trl bask, smr ve asimilasyon yntemi uygulanmtr. Ama homojen bir ulus-devlet yaratmaktr. 1950 balarnda NATOya girilmi, Gladionun Trkiye kolu olan Seferberlik Tetkik Kurulu oluturulmutur. Bu tarihten sonra tm muhalif gleri ve siyasi iktidar kontrol edecek g Trk Gladiosu olacaktr. 6-7 Eyll olaylar ve Kbrs Mukavemet Tekilatnn harekete geirilmesi Trk Gladiosunun ilk eylemleridir. 1951 komnist tevkifat belki de balang eylemidir. 27 Mays 1960 darbesi, daha sonralar yaplan btn iktidar dzenlemeleri ve muhaliflerin etkisizletirilip tasfiye edilmesi hep Trk Gladiosunun denetiminde gerekletirilecektir. Emniyet, istihbarat ve Genelkurmay her ne kadar bamsz g gibi grnseler de, esas g kontrol ve kullanm Gladio rgtlenmesiyle gerekletirilmektedir. 12 Mart 1971 darbesiyle birlikte devrimci ve demokratik hareketlerin tasfiyesi, sisteme iyice hkim olan Gladio rgtyle yrtlmtr. Taksim ve Mara katliamlar, Ecevite suikast giriimi bata olmak zere devrimcilere, aydnlara ve halka ynelik tm suikast ve katliamlar NATOnun Gladio ordusunun doktrin ve uygulamalar erevesindedir. 12 Eyll askeri darbesi NATO Gladiosunun en nemli eylemlerinden biridir. Bu dneme kadar NATO ve Trk Gladiosu i ie ve dier gvenlik glerinden hem bamsz hem de onlarn stnde rol icra etmektedir. Bu dnemden itibaren PKKye ynelik bir kronoloji dzenlersek: a- Grup aamasndan 12 Eyll askeri darbesine kadar PKKye ynelik takip ve tasfiye amal saldrlar, Gladio gleri de devrede olsa bile, arlkl olarak geleneksel gvenlik glerince (MT, Emniyet ve Jandarma) yrtlmektedir. Gelimesine pek ans tannmad iin, grubumuzun daha aktif ve aktr konumunda olan dier rgtler kadar takip edilmedii kansndaym. Grup THKP-Cnin bir uzants olarak deerlendirilip yle braklm, THKP-Cnin tasfiye edilmesiyle grubun da tasfiye olaca varsaylmtr. Grup baz ahslarca kontrol edilip elde tutulmak istenmi olabilir. 1975ten sonra grubun bamsz olduu anlalnca, KDP zerinden Strka Sor (Kzl Yldz) eliyle mdahalede bulunulduu, bunda Alaattin Kapan denilen ve en son Haki Kareri katleden unsurun kullanld bilinmektedir. KDPnin bandan itibaren srail paralelinde ve NATOyla balantl olarak hareket ettii ve Krdistan genelinde bir kontrol rgt olarak destek grd kesindir. Gladionun denetiminde olduu ve zellikle 1961den itibaren Trk Gladiosunun da desteiyle silahlandrlp ayaklanmaya tevik edildii belirtilebilir. Ayn destein ran ahl zerinden srdrld ok sayda belgeyle kantlanacaktr. Dolaysyla KDP zerinden Krdistandaki sol gruplamalara yaplan mdahalelerin Gladionun dolayl desteiyle gerekliini grmek nem tamaktadr. Strka Sorun szde Be Paracl (Krdistann kk bir parasnn da SSCBde kaldn savunuyordu!) bu gr dorular niteliktedir. Daha sonra KUKla takviye edilen bu mdahale, grubun Ankaradan kmadan, ksa da Fratn dousuna varmadan tasfiyesine yneliktir. 1976 ylndan itibaren harekete geen Pilot Necati Kaya, eer ajansa (Kesinliini bilemiyoruz, aratrlmas gerekir) Trk Gladiosuna bal olabilir. Eer gruba ynelik bir tasfiye plan varsa, bu plan uygulamaya geirme ans bulamamtr. Grup

bilinli olarak bu tuzaa dmemitir. Eer babas Ali Yldrm kanalyla Kesire Yldrmn bir ajanl sz konusuysa (Bu da kesin bilinmiyor, aratrmay gerektirir), geleneksel olarak MT kadrosu erevesinde dnlebilir. Dilaver Yldrm konusu da hakknda yanllk yapmamak asndan zerinde aratrma yaplmasn gerektirir. Alaattin Kapann 18 Mays 1977de Haki Kareri provokasyonla tuzaa drp katletmesi, daha grup aamasndayken PKKye ynelik Trk ve NATO Gladiosunun ilk eylemi olabilir. 1977de grubun ilk defa ciddi olarak tasfiye kapsamna alnd belirtilebilir. Eer Parti Program yaynlanmasa, PKKnin ilanyla buna yant verilmese ve Alaattin Kapan lmle cezalandrlmasayd, grubun tmyle olmasa da ciddi bir tasfiyeyi yaamas beklenebilirdi. 1978 sonlarndaki Mara katliam, o yrede hzla gelien gruba kar Gladionun ikinci byk eylemi olarak deerlendirilebilir. Mara eskiden beri Krtlerin tasfiyesinin dolayl ve direkt yntemlerle planland bir merkezdir. Ayn husus Fratn batsndaki tm Krtler iin geerlidir. 1925teki ark Islahat Plannda Fratn bat yresinde Krte konuan tek bir Krtn braklmamas, hepsinin asimilasyon bata olmak zere eitli yntemlerle tasfiye edilmesi ngrlmektedir. Mara katliamn halen yrrlkte olan bu plan erevesinde dnmek gerekir. zellikle Malatya, Adyaman, Elaz, Dersim, Sivas, Erzincan ve Antep yresindeki Krtlere ynelik olarak sistematik biimde uygulanan asimilasyon ve Gladio eylemleri bu balamda dnlmek durumundadr. zcesi, 1960lardan sonra gelien sol ve Krt muhalefeti zerinde Gladionun giderek younlaan bir denetimi ve basks vardr. 12 Mart 1971 darbesiyle daha da younlaan bu denetim, bask, atma ve suikastlar sistematiktir ve bu rgtle balantldr. slmc ve lkc gruplar kadar sahte Trk ve Krt sol grupuklar da Gladio savalar erevesinde kullanlmlardr. Gladionun Trkiyedeki varl 1955-60tan itibaren tm hkmet oluumlarnda, sa ve sol gruplar arasndaki atmalarda, darbelerin planlanp uygulanmasnda, nemli suikastlar ve katliamlarda son derece etkilidir. Dier gvenlik ve istihbarat rgtlerinin bamsz rol giderek snrlandrlm, hatta bu rgtler ele geirilmilerdir. Tm ekonomik, sosyal, kltrel, diplomatik ve iktidara ilikin faaliyetler devletin gvenlii kapsamnda ele alnarak, Gladio stratejisi ve taktikleri erevesinde deerlendirilip ynlendirilmeye allmtr. Bata sol ve komnist hareketler, daha sonralar kontrolleri dnda gelien devrimci ve sosyalist Krt Hareketi zerinde gittike younlaan operasyonlar yrtlmtr. 1970-1980 aras dnem operasyonlarn en youn dnemi olup, 12 Eyll askeri darbesi ve solun stratejik bir darbe almasyla sonulanmtr. Krt devrimci sosyalist hareketinin 1980 sonrasnda Ortadoudaki slenmesi kendisine de yneltilen bu operasyonlar boa karmtr. b- Gladio savalarnn ikinci dnemi 12 Eyll 1980 askeri darbesiyle balar ve 1985 ylna kadar devam eder. ABD Eliliinin tezghlayanlar iin Bizim ocuklar iyi i baard! diye takdirlerini ifade ettii bu darbenin ksa dneme ilikin ama ve sonular bilinmektedir. Darbenin amac bata sol gler olmak zere iteki tm muhalif hareketlerin ve ikyet odaklarnn susturulmas ve tasfiye edilmesi, yerine rejim anayasas gereince kresel finans kapitalin

hegemonyasna balanm, ihracata (d smrye alma) dayal bir ekonomik dzenle Trk-slm ideolojisine dayal yeni bir sosyal, siyasal ve kltrel faist sistemin tesis edilmesidir. Bu yle yanstlmak istendii gibi Trk i gvenlik glerinin gdmnde gerekletirilen bir sistem deildir; Gladionun 1960lar sonrasnda younlaan ve 12 Mart muhtrasyla trmandrlan savalarnn doal bir sonucudur. Belirleyici olan NATOnun, Gladionun merkezi ve Trkiye uzantlardr. Trk i gvenlik glerinin rol destekleyici olmaktan teye gitmez. Bu dnemde PKKye ynelik Gladio faaliyetleri genelde sol harekete ynelme kapsamnda deerlendirilmitir. Herhangi bir sol rgte ynelik olarak uygulanan bastrma ve tasfiye etme yntemleriyle PKKnin zerine gidilmitir. PKKye szdrlm un-surlar ve arkalarndaki glerin planlamalar, PKK nderliinin hareket tarzndan tr baarl olamamtr. Yurtdna kmdan kendim ve kuryem dnda kimsenin haberdar olmamas bunda nemli rol oynamtr. Bu srete Necati Kayann benimle mutlaka grmek istemesi ve ok gergin ruh hali zerinde durmak gerekir. Ayrca Dev-Yol bata olmak zere baz sol glerle 1982de gelitirdiimiz Faizme Kar Birleik Direni Cephesi almalar srasnda, Dev-Yol iinden baz kiilerin sergiledii kukulu tavrlar ve bu dorultudaki almalarn sabote edilmesi szma ve tasfiye gleriyle balantl olabilir. Dnemin Dev-Yol liderliine soyunan Taner Akam ve Sar Cemal denilen unsurun tasfiyeci pratikleri, sadece Dev-Yolun tasfiye edilmesi asndan deil, PKKye ynelik tasfiyeler kapsamnda da zerinde nemle durmay gerektirir. O dnemde ASALAya ve nderi Agop Agopyana ynelik suikast ve tasfiye abalarnn (Ki, baarl olmutur) benzeri PKKye kar da gelitirilmi ama baarya ulamamtr. Her iki tasfiye ve suikast almasnda sol maskeli unsurlar kullanlmtr. 12 Eyll faist darbesi sonrasnda solun tasfiye edilmesinde sadece kaba bask ve ikenceler rol oynamam; rgtlerin bnyesindeki (PKK dhil, tm rgtler sz konusudur) szmalarn da bu tasfiyelerde nemli rolleri olmutur. 15 Austos Hamlesinin geciktirilmesi, Avukat Hseyin Yldrmn 1982den hemen sonra nderlik sahasna gelip baz giriimlerde bulunmas, baz Ortadou kkenli rgtlerle balantl kukulu hareketler ve KDPnin tavr bu kapsamda zerinde yeniden durmay gerektirir. KDP ile ilikiler kritiktir. KDPnin Doktor ivana (Sait Krmztoprak, TrkiyeKDP Lideri) ynelik tutumunun, yani sonuta Doktor ivan ile iki nemli yardmcsnn ldrlmesi ve dier grup elemanlarnn datlmasyla sonulanan yaklamnn bir benzeri PKKye ynelik olarak da uygulamaya konulmak istenmi olabilir. KDP temsilcileri gerillann hamle yapmasndan yana deildiler. ok youn engellemelerde bulundular. zellikle snr geerek lkeye giri aamasnda ok sayda arkadamz ehit ettiler. Daha sonra atma ve ldrmeler sreklilik kazand. 1985te Mesut Barzaninin amda benimle yapt grmede aka 15 Austos Hamlesinden vazgememizi istemesinin sadece Trk i gvenlik glerinin bir dayatmas olmadna, bunun srail ve NATO Gladiosu ile balantl bir giriim olduuna dair kuku ve endielerim vard. KDP ile ilikiler ve atmalar sadece Trk i gvenlik glerinin ynlendirdii olaylar olarak ele almamak, NATO Gladiosu ve srail politikalar asndan da bakmak

byk nem tar. zerinde kapsaml aratrma yaplmas gereken bir konudur bu. 15 Austos Hamlesi ve ilk yl nceden tahmin edilse de, sistemin kesin bilgileri dndadr. Nasl seyredecei kestirilememitir. Yn ve kapsam doru tahmin (Kendimiz asndan da byledir) edilememektedir. Yeni bir dneme yol at kesindir. Ama sistem asndan sonularnn en az 1985 yl boyunca zellikle Trk i gvenlik gleri, NATO ve Gladio bnyesinde tartld kansndaym. c- Gladio savalarnn nc ve en nemli dnemi, 1985ten Turgut zaln 1993te ldrlmesine kadar sren dnemdir. NATOnun kurulu yasasnn beinci maddesindeki ye bir lkeye yaplan saldr tm ye lkelere yaplm saylr hkm 1985te uygulamaya konulmutur. Uygulamalar Gladio kapsamnda gelitirilmitir. Uygulama merkezi Almanyada olduu iin, PKKnin terrist rgt olarak ilan nce Alman devletince kararlatrlmtr. Almanya, NATOnun Gladio merkezi ve Trkiye uzantlar ile Trk i gvenlik gleri KDPyi de aralarna alarak yaplan planlama erevesinde youn bir kar saldr gelitirmilerdir. Benimle yrtlen ve zellikle KDP ve Barzaniler kanalndan srdrlen grmelerde temel talep hamleye kendiliinden son vermemizdir. Bu talep veya neri, kapitalist hegemonyann 1920deki Kahire Konferansnda Krt sorununa ilikin olarak ald kararn gncellenmesini ifade eder. Bilindii zere bu karar Ortadounun hegemonya altnda tutulmas iin Krt meselesinin zmsz braklmasn ve bu haliyle sorunun hep canl tutulmasn ngrr. Barzaniler ve KDPye biilen rol, Krdistanda bu ngrnn hayata geirilmesiyle balantldr. ngr srailin varlnn gerekletirilmesini ve kalc klnmasn da hedeflediinden, Krdistandaki tm oluumlar eer Protosrail balamnda deilse mdahale edilip etkisizletirilir. Dolaysyla 1985 sonrasnda devrimci halk sava deneyimi ardndan srail, Trkiye ve KDP glerinin NATO ve Gladio ile birlikte PKKnin zerine gelmeleri anlalr bir husustur. Arkasnda tarih bir karar ve gncel hayati menfaatleri vardr. Mesut Barzani vastasyla iletilen mesaja ramen hamleden vazgemeyeceimiz anlalnca, 1986da JTEM ve Hizbullah rgtlenmeleri devreye sokuldu. JTEM her trl yetkiyle donatlm olan dnemin Tekilat- Mahsusas roln oynamaktadr. Bilindii zere 1914te kurulan Tekilat Mahsusa, homojen rk bir Trk ulus-devleti yaratmak iin ncelikle Ermeni soykrmnda nemli rol oynam, katliam bata olmak zere her tr yntemi uygulamakla yetkili klnm ilk faist rgtlenmelerden biridir. Said-i Nursi ve Mehmet Akifin de iinde yer ald dinci-slmc bir kolu da bu yaplanmayla birlikte harekete geirilmitir. Bu soykrm modeli 1986da JTEM ve Hizbullah ( Trkiye ve Krdistan Hizbullah) uygulamalar tarznda gncelletirilmi, her iki rgt ayn kapsamda grev ve yetkilerle donatlmlardr. ABD, NATO, Gladio ve Trk gvenlik gleriyle KDP arasnda bir koordinasyon gelitirilmitir. Hizbullah hem rann hem de Suudi Arabistann slmc politikalarndan yararlanmak istemitir. Bu dnemde PKKye ynelik szmalar KDP zerinden gerekletirilmitir. Dnemin KDPsinin yeniden rgtlenmesini yrten ve adna Qiyade Muvaqat denilen rgtlenmenin ba Sami Abdurrahmandr. PKKye ynelik pratik tasfiye

giriimlerini ve szmalar esas olarak Sami Abdurrahman yrtmtr. Kulland en nemli ara sahte Krt KUK (KUK = Krdistan Ulusal Kurtuluular. O dnemde biz kendimizi Ulusal Kurtuluular olarak tanmlyorduk. Her ajan rgtn esas rgtn isim veya niteliklerinden birini kullanmas burada da sz konusudur) rgtlenmesidir. ok sayda PKKli ve Krt yurtsever bu rgt eliyle katledildi. KUKa biilen rol, ne pahasna olursa olsun, PKKnin Bingl-Mardin hattnn dousuna geiini engellemekti. JTEMin kurucusu Albay Arif Doann da bizzat itiraf ettii gibi, bu dnemde on bin kiilik bir silahl imha ekibinin grevlendirildii anlalmaktadr. Burada ok nemli olan husus, bu gcn kanun st olmasdr. Sorgusuz sualsiz her tr cinayeti ilemeye yetkilidir. Soykrm rgt olma niteliini buradan alr. Ayn yetki halkn Hizbul-Kontra dedii Krdistan Hizbullahna da tannmtr. On binleri akn faili mehul cinayet bu iki karde rgte tannan kanun ve hatta anayasa st yetkiler temelinde ilenmitir. Bu dnemin balangcnda Ozan Sefkan (Celal Ercan) ve grubunun imha edilmesi (1985), Mahsum Korkmaz yoldan katledilmesi (1986), Selahattin elik zerinden yrtlen gerillay teslim alma almalar ve PKKnin 1986daki nc Kongresindeki bunalm dolayl ve direkt JTEMle balantl nemli olaylardr. Ayrca benim iin ok deerli olan Nusaybinli brahim (Darar Akay) yoldan 1985te katledilmesi de (Silopi-ax kynde) bizzat Arif Doann itiraf ettii gibi JTEM tarafndan gerekletirilmitir. Olaanst hal, JTEM ve Hizbullahn etkileri 1986da PKK zerinde iyice yansmasn bulmu ve ksmi bir bunalma yol amtr. nc Kongre pek zmleyici olamamtr. Geni bir komuta deiimine gidilmitir. Ortadou zerinden bu olumsuz yansmalar boa karmak iin 1987den balayarak Turgut zaln ldrlmesine kadar neredeyse her yl bini akn gerilla adayn eitip donatarak hareket slerine kadar ulatrmay bizzat stlendim. Daha nceleri ve sonralar da binlerce kiiyi aan gerilla gc, ara gere ve para yoluyla destek sunmutum. Ama en byk destei bu tasfiye ve katliam yllarnda bizzat sundum. 1987den itibaren yeniden hzlandrdmz lkeye gei abalarnda en dikkat ekici olumsuzluk, sonradan drtl ete diye adlandracamz grubun elebalarndan Hogir kod adl Cemil Ikn hududu geer gemez koruculara kar mcadele bahanesi ile kendi bana eylemler dzenlemesi, bu eylemlerle iinde ocuklar ve kadnlarn da bulunduu onlarca kiinin lmne yol amasdr. PKKnin bizzat ok iyi dzenlediim taktik sistemi bu eylemlerle boa karld. Bundan sonra PKK kendi z taktiklerini hayata geirmeye bir trl muvaffak olamad. Mahsum Korkmaz bu tehlikeyi ilk gren ve tedbir almaya a lan komutanlarmzdan biri olduu iin zenle seilen ve katledilen bir yoldamzdr. Dararn ldrlmesi de bu temeldedir. Ozan Sefkan ve arkadalarnn ldrlmesi de benzer komplolar serisinin devamdr. Mahsumun lm biimi ve yaamn yitirdii koullar dardan szdrlm kiilerin bu katliamda rol oynadn dndrmektedir. emdin Sakk ve daha sonra 1987 knda Bekaada intihar eden Ferhat kod adl Eruhlu gencin durumu, Mahsumun iten suikastla ldrlm olabileceini gl bir olaslk olarak dndrmektedir. Cemil Ikn 1987den itibaren komuta deiikliinden de istifade ederek

gerillada inisiyatifi ele geirmesi PKKye ok pahalya mal olmutur. En byk olumsuzluu ise, PKKnin byk emekler sonucunda planlad ve hazrlklarn byk oranda tamamlad gerilla sava plannn boa karlmasdr. Drtl etenin dier elemanlar olan emdin Sakk, ahin Bali ve Halil Kaya (Kr Cemal) Hogirn izinde yryp gerilla sistemini boa karmada etkili olan ve nde gelen isimlerin banda yer almaktadr. Bu isimlerin ounun KDP ve Be Paraclarla balantl olmas (Be Paraclar ve KUK da KDP balantldr. zellikle Qiyade Muvaqat ile ilikilidir) szma unsurunun gz ard edilemeyeceini gstermektedir. Bu dnemde bizzat tandm yze yakn en deerli gerilla komutan adaynn atmada ldler ss verilerek katledilmeleri komplonun bykln gstermektedir. Komplo oyunu ok aktr. Tarihsel temeli de vardr. ttihat ve Terakki dneminde bolca uygulanmtr. Yine Krt isyanlarnda ve Komnist Partiyi tasfiye etme giriimlerinde younca denenmitir. Temel zellikleri unlardr: Birincisi, devrimci glerin halkla ban koparmak ve halk bu glere kar karmak iin gerilla veya isyanc maskesi altnda cinayet timleri kurmak ve iletmektir. Drtl ete ve benzerleri bu konuda olduka baarl olmulardr. Bunlar halka ve zellikle karmza karmay dndkleri airetler ve ailelere ynelik birok komplo eylemi dzenlemilerdir. Bu komplo eylemlerini zenle aratrmak son derece nemlidir. Ciddi sonular douracak bu aratrmann mutlaka yaplmas gerekir. kinci komplo yntemi, gerilla komutan veya isyan nderi olabilecek deerli kadrolarn hedef alnmas ve ldrlmesidir. Bu konuda da olduka baarl olmulardr. Komutanlk yapabilecek birok yoldan nedensiz lmesi veya ldrlmesi i komplonun apn gsterir. Krt isyanlarnda ve Trkiyede solcu liderlerin tasfiye edilmesinde benzer yntemler kullanlm ve komplolarla nder kadrolarn imhas gerekletirilmitir. Bunun en son halkas 1990da ahsma ynelik olarak gerekletirilen byk komplodur. ahin Bali, Mehmet ener ve Cangir Hazrn (Sar Baran) banda yer alp hayata geirdii komplo Hasan Bindal yoldan ahadetiyle aa km ve boa karlmtr. Fakat iki nemli alanda daha baarl olmulardr. Ana kitlesini, halk PKKden koparp koruculama srecine sokmaya muvaffak olmulardr. Komuta adaylarn imha ederek gerillay basz brakmlar, gerillay temel taktik hattndan saptrp avare-asi gruplar dzeyine indirgemilerdir. ve d Gladio bu dnemde her ne kadar PKK ve nclk ettii devrimci halk sava deneyimini bastrp tasfiye etmeyi baarmadysa da, gerilla savann planland gibi kendi z taktikleri temelinde hayata geirilmesini engelleyebilmitir. PKK sorumlularnn pek fark edemedikleri en nemli baarszlk konularndan biri de taktik planlamann neden pratie baaryla uygulanamad ve GladioJTEMin bunda oynadklar roldr. Her iki tarafn da baars yarm kalmtr. Benim bu aamada yapabildiim ey devrimci savan srekliliini salamak ve yenilgisinin nne gemek olmutur. lke ii pratik nderlik sradan tutarl bir aba gsterebilseydi, ileri dzeyde bir baar salamak mmknd. Yine de 1990 komplosunun boa karlmas ve Krfez Savann sonular, PKK Hareketinin birleik etkisinin genel anlamda ykselmeye devam ettiini gstermektedir. Tarihsel-toplumsal anlam byk olan blge dengesi doru

deerlendirildiinden tr, devrimci savan sradan bir uygulamas bile nemli ve baarl sonulara yol amtr. Eer taktik nderlik 1990-93 aras dnemi doru deerlendirip hem nicel hem de nitel olarak gerillann bytlmesini srdrebilse ve taktik planlamay pratie geirebilseydi, tarihin seyri ok daha deiik olabilir, 1993 balarnda tarih bir zme gidilebilirdi. Gladio sistemi kn eiindeydi. Turgut zal bunu grd iin uzlamay daha uygun bulmutu. Krdistan kaybetmektense, federal balarla ortak bir devlet ats altnda bir arada tutmann ok nemli ve halklarn birlikte yaamasnn kalc ve kardee yolu olduuna ikna olmutu. ve d Gladio bu yaklam kendilerinin tasfiyesi olarak grdkleri iin, bundan kurtulma ve k yolunu T. zal tasfiye etmekte buldular. Daha da nemlisi, T. zal Musul-Kerkkn Misak- Milli gerei federal balarla yeniden Trkiye Cumhuriyetine balanmasn ngryordu. Celal Talabani ile bu temelde youn bir iliki iindeydi. Benimle diyalogu da bu amala nermiti. Gerekten tarihsel bir adm ngrlmekteydi. Jandarma Genel Komutan Eref Bitlisin de T. zal ile birlikte ayn plan etrafnda aba yrtt bilinmektedir. Iraka ynelik ayr planlar olan ABD ve srail, T. zal ve Eref Bitlisin yaklamlarn kendileri asndan son derece tehlikeli grdkleri iin, Demirel ve illeri (E. nnyle birlikte) iktidara tamaya yol aan darbeyi hayata geirdiler. 1993 yl olaanst bir yldr. Yln ilk aylarndan itibaren Uur Mumcu cinayetiyle balayan byk suikastlar (Adnan Kahveci, Turgut zal ve Eref Bitlisin katledilmeleri, Sivas-Madmak Oteli katliam, Bahtiyar Aydn cinayeti, otuz askerin sivil aralarla nakledilirken ldrlmeleri, ok sayda asker ve sivil yetkilinin katledilmesi) darbe erevesinde dnlmelidir. Devlet iinde ok gl bir kanat bu dnemde Krt sorununda bar zme hazrlanmt. 25 Maystaki Milli Gvenlik Kurulunda siyasi affn grlmesi gndemdeydi. Bu en az 12 Eyll askeri darbesi kadar etkili ve ar sonulara yol aan bir darbeydi. Zaten yasa ve anayasa st yetkilerle donatlan Gladio rgtnden tr bir askeri darbe yapmaya ihtiya duyulmuyordu. Bu seferki darbenin hedefi barl zm yanls devlet gleriydi. Dolaysyla srece yaylm darbeyle tasfiye olanlar da yine bu devlet gleriydi. Hl karanlkta kalan bu darbenin mutlaka aydnlatlmas gerekir. Darbecilerin gerek PKK gerekse devlet iindeki uzantlar aa karlmadka, barn ve siyasi zmn yolu kolay alamaz. Bu dnemin sonuna doru, yani 1990 sonrasnda Dersim, Amed, Garzan ve Tolhildan eyaletinde younca yaanan tasfiyelerde Gladionun paynn belirleyici olduunu grmek gerekir. Irak snrnn her iki yakasnda KDP ile birlikte yrtlen tasfiye abalarnn Garzan ve Amed eyaletlerinde emdin Sakk ve Sait rkkaya, Dersimde Hdr Sarkaya ve benzerleri, Tolhildan eyaletinde Terzi Cemal unsurlar tarafndan gelitirilmi olmas ihtimal dahilindedir. Olduka kark olan bu dnemin younlaan tasfiyelerinde ok sayda unsurun bilerek veya bilmeyerek rol oynad rahatlkla ileri srlebilir. 1992 gzndeki operasyon ve KDP ile YNKnin birlikte saldrs sonucunda Botan-Behdinan direni cephesi byk darbe almt. Osman calan alann nclk ettii teslimiyetle birlikte, stratejik anlam ifade edebilecek bir darbe almann eiine

gelinmiti. Buna kar bata Ortadoudaki s blgesinde olmak zere her alanda gsterilen kararl ve ustalkl direnile stratejik tasfiyenin eiinden dnld. Hlbuki byk halk desteini arkasna alan gerillann stratejik stnl sz konusuydu. Gladionun birok il ve ilede dzenledii katliamlar, ite rgtn ve gerillann tasfiye edilmesi giriimleri KDP ve YNKnin saldrlaryla birleince, iler tersine dnmeye balamt. Yine de gerillann stratejik stnl sz konusu olabilirdi. Ama taktik nderliin bir trl oturtulamamas, bu tarih frsatn laykyla kullanlmamasna yol at. PKK hi de hak etmedii ok deerli kayplar bu nedenle yaad; hak ettii ok stn baarlara bu nedenle eriemedi. Bu dnemde, zellikle dnemin sonlarnda yaanan gelimeleri aydnlatmak hl temel bir sorun durumundadr. d- Gladio savalarnn drdnc dnemi, 1993-1998 yllarn kapsar. zaln nclk ettii Krt sorununa barl ve siyasal zm yaklamnn kartlar bu yeni dnemi balatrken baz nemli avantajlara sahiptiler. Dtan zaten ABD ve srailin byk destei temelinde harekete geirilmilerdi. Dnemin Genelkurmay Bakan Doan Gre, 1990 balarnda Londradan dndnde, PKKyi bastrmak iin bize yeil k yakld derken, aslnda bu destei kastetmekteydi. srailin TCye bu denli destek sunmas, PKKnin Ortadoudaki slenmesinden duyduu endie nedeniyleydi. srail srarla PKKnin KDP gdmne girmesini istiyordu. Krt Hareketinin kendi zgcne dayal, bamsz ve zgr gelimesini istemiyordu. Krt Hareketine tmyle kar deildi, PKK tarzna karyd. 1993-1996 yllar arasnda Trkiye-srail ilikileri PKK faktr nedeniyle en youn dnemini yaad. ABD ve ngiltere geleneksel olarak NATO Gladiosu ile Trkiyeyi kontrol ediyorlard. Esas dayanaklar Gladionun varlyd. te S. Demirel, T. iller ve E. nn blouyla anlaarak tasfiye planlarnn tm hazrlklarn tamamladlar. ANAP iinde de T. zal tecrit ederek iyice yalnzlatrdlar. Trkiyede Menderes, zal ve Ecevit ayn yntemle, Gladio almalaryla tasfiye edilmilerdi. Gladio hizaya getirmek istedii kilit nemi haiz her kurum ve kiiyi bu yntemle yalnzlatrp tasfiye etmede byk deneyim kazanmtr. Trkiye ynetiminin son elli-altm ylnda Gladionun etkisi gz nnde bulundurulmadan, ciddi hibir siyasi, askeri ve ekonomik olay ve sre doru drst zmlenemez. Temeli 1914te atlan, hatta daha ncesinde 1909da Abdlhamitin drlnden itibaren balatlan bu darbe ve komplolarn en son halkas Gladiodur. Beyaz Trk faizmini esas olarak bu komplolar zincirinde yer alan Gladio tr rgtler yrtmektedir. Belirleyici g bunlardr. Yzeyde yanstlanlar, zellikle sivil politikaclar maske roln oynamaktadr. Aralarndaki sahte tartmalar da dipteki gerek iktidar oyunlar ve oyuncularn maskelemek ve merulatrmak iindir. 1993 ylnda devlet iindeki bar ve siyasi zm yanllar tasfiye edilirken, Krt halk ve PKK zerinde de tarihin en byk tasfiye hareketlerinden biri yrtld. Drt bine yakn ky yaklp ykld; milyonlarca kyl zorla, hibir kanuni gereke gsterilmeden gertildi. Mallar, eyalar, evleri ve tarlalar talan edildi; koruculara peke ekildi. Binlerce kyl korucular, Hizbullah ve JTEM (Zaten i ie gemilerdi) tarafndan katledildi. Kadnlara tecavz edildi. ocuklar yatl blge okullar denilen toplu imha meknlarnda (asimilasyonist

yntemle aalama ve younca yaanan tecavzlerle) kimliksizletirildi. Kalan ky ve kentlere gda karneye baland ve denetimle datld. Kaaklk ynetimini ellerine geirerek, sadece T. iller dneminde elde ettikleri yirmi milyar Dolarlk (belgelerle aklanan) ganimeti aralarnda paylatlar. Drst Krt iadamlarn ve esnafn fileyip bazlarn ldrrken, hizaya getiremediklerini iflas ettirdiler. Geriye kalanlar kontrgerillann uzants haline getirdiler. Ky korucularnn saysn yz bine kardlar. Kendileriyle ibirlii iinde olmayan herkesi dman ilan ettiler. PKKye kar Cumhuriyet tarihinin en kapsaml operasyonlarn dzenlediler. Bunda KDP, korucular ve itiraflar sonuna kadar ve hem de en nde kullandlar. Yunanllarla savata kullanlan glerin ok stnde bir gle uzun sreye yaylm sava operasyonlar yrtld. Hibir sava kuralna bal kalnmad. Gerilla cesetleri bile parampara edildi. Sava i gvenlik glerinden ziyade Gladio-JTEM-Hizbullah gleri yrtyordu. Kanun ve anayasa st yetkilerle donatlan bu gler gya lm kalm sava yrtyorlard. Krt tehlikesi Yunan ve Ermeni tehlikesinden katbekat daha fazlayd. Gerekten bu konuda paranoyaya tutulmulard. Mutlak bir tasfiye peindeydiler. ok sayda zel komplo yrttler. Srf Krt sorununa ilikin rapor hazrlatt iin Sakp Sabanc suikast hedefi seildi. Bizzat Alpaslan Trke, izmeyi ayorsun diyerek Sabancy tehdit etti. Andlanmayan gazeteci braklmad. Bana kar sonuncusu 6 Mays 1996da uygulanan komploda (Abdullah atl, Sedat Bucak ve Viranehir Belediye Bakan Keleabdiolunun birlikte rol oynadklar komplo) bin kiloluk bombann patlatlmas yine bu dnemin gstergelerindendir. Ordudaki blnme daha da derinleti. smail Hakk Karadayyla (1994-1998 dnemi Genelkurmay Bakan) balayan Gladioyla araya mesafe koyma abalar da bu dnemin lgn sava tarznn bir sonucuydu. Kendisini bile etkisiz klmlard. Gladio efleri zal ve ekibinin tasfiyesinden sonra tmyle iktidarn gerek sahipleri olmulard. Yzeydekilerin siyasal figran olmaktan teye rolleri sz konusu deildi. 1998de Genelkurmay Bakanl grevini devralan Hseyin Kvrkolunun Kbrsta kendisine kar dzenlenen silahl saldrda kl pay kurtulmas ve hemen arkasndaki albayn ise lmesi, kendileri iin uygun grmediklerini tasfiye etme konusunda ne kadar gz kara hareket ettiklerini ortaya koyan dier ok nemli bir olaydr. Tpk 1985-1993 dneminde olduu gibi, bu yeni dnemde de devrimci halk savann temposunu kaybetmemesi ve srekliliini yitirmemesi iin, Ortadoudaki slenmeyi sonuna kadar kullanmay temel taktik olarak benimsedim. En etkili taktik almann bu olduu kansndaydm. Yine her yl eitilip donatlan ve tm ihtiyalar karlanan bini akn gerilla adaynn byk ounluu s alanlarna ulatrld. Gerillann lke iinde hibir alandaki slenmesinden vazgeilmedi. Baka kanallar da ald. Yaanan kayplar aacn baz dallarnn budanmasndan teye bir etkide bulunmad. Bamszlk ve zgrlk aac her dnemde daha da grleerek bymesini srdryordu. Nefes nefese srdrlen ideolojik ve politik savatan bir adm geri atlmad. Fakat beklenen stn baar yakalanamyor, denge durumuna bir trl

eriilemiyordu. Ne kadar etkili olmaya alrsa alsn, dtaki Gladio sava bunda belirleyici deildi; belirleyici olan, taktik nderliin, gerilla komutasnn bir trl yeterince oturtulamamasyd. Bu konuda szmalarn nemli etkileri ve tasfiyeci abalar olsa da, esas sorun komutadan kaynaklanyordu. Sava hem snfsal hem de kiilik boyutunda etkisini en ok bu alanda hissettiriyordu. 6 Maystaki suikast giriimi baarsz olsa da, bu ynelimin ierdii byk tehlikeyi ok iyi fark eden Zeynep Knacnn 30 Haziranda Dersimde gerekletirdii fedai eylemi, ite taktik tkanma ve dta imhann dayatld 1996 yln taktiin nnn ald ve baar yolunun daha da netletii bir yla dntrd. Halk savalarnn ayn zamanda yaman snf savalar olduunu bu dnemde btn plaklyla grdm. Yaptm zmlemelerde bu gereklie kapsaml yer verdim. Tpk 1990larn balarnda olduu gibi, sonlarnda da stratejik baar imkn fazlasyla vard. T. zaln giriimleriyle balayan diyalog abalar 1997de dnemin Babakan N. Erbakan ve ordudan bir kanalla devam etti. Bar ve siyasi zme yine ok yaklald. Sanrm yine ayn Gladionun el atmas ve arkasnda bulunan i ve d glerin harekete gemesiyle bu diyaloglardan beklenen bar ve siyasi zm ans deerlendirilemedi, buna frsat tannmad. Hem Babakanlk hem de Genelkurmay Bakanl dzeyinde niyet edilen bar ve siyasi zme frsat tannmamas, Trkiyedeki rejim zerinde NATO, Gladio ve i uzantlarnn ne denli etkili olduunu gayet iyi ve aka ortaya koymaktadr. Cumhuriyet zerine kbus gibi reklenmi bir sistem sz konusudur. 1998 Eyllnde Trk devletinin Suriyeye ynelik sava tehdidiyle Ortadoudaki stratejik slenme konumuma son verilmek istendi. Bu noktaya gelinmesinde alann ve benim stratejik konumum temel rol oynamtr. Ama bence esas neden, bar ve siyasi zmn ciddi olarak bir kez daha devreye girmesidir. Askeri adan ok nceleri de Suriyeye yklenebilirlerdi; bu konuda nlerinde ciddi bir engel yoktu. Bu dnemin veya yln seilmesi bar ve siyasi zm olaslyla yakndan ilintilidir. zcesi, 1920de Kahire Konferansnda alnan karar halen yrrlkte tutulmak istenmektedir. Krt sorununun zmsz braklmas, kendileri iin ok nemli olan Trkiyenin ve Ortadounun kontrol asndan hayati nem arz etmektedir. PKKye ve dolaysyla Krtlere ynelik birok i ve d gcn yaklamn bu parametrede deerlendirmek daha aydnlatc olacaktr. 1998 yl benim iin de gerekten bir dnm noktas olmalyd. zmlemelerde de younca ilediim gibi ksrdngye, daha dorusu Gladio-JTEM-Hizbullah lsne taklan gerilla sava bu dngy, bu l kskac yrtmadan sava bir st aamaya sratamazd. Bu konuda i yetmezlikler belirleyici olmaya devam ediyordu. Bar ve siyasi zm olmazsa, devrimci halk savann bir st aamaya sratlmasndan baka yol dnlemezdi.

You might also like