You are on page 1of 10

22.03.

2013

RECM RVAYETLERNN DEERLENDRLMES


Onur Gler*

ZET Tarihin her dneminde erkek ile kadnn ilikisi balamnda bir iyi ve kt algs daima var olmutur. Bu ilikide, genellikle, kt vasfna layk olan hareketlerden addedilenlerden biri de zina suudur. Zina teriminin tarifi,farkl toplumlara,hukuklara,dinlere gre ittifak zor bir tarif olsa da; evli olsun bekr olsun insann yapm olduu cinsel bir sapmaya iaret eder. Bu ahlaki,toplumsal,dinsel sapmann vicdanda,hukukta ve ilahi alanda bir yansmas mevcuttur. slm dini balamnda zina suuna baktmzda , eitli tekml sonucunda belirli bir hukuk normunun ortaya kt grlmektedir. Recm cezas(talayarak ldrme) da bu hukuk normlarndan biridir. Tarihi kaynaklar, dinsel metinler incelendiinde karmza kan bu ceza hukuku normu, yakn gemi sayabileceimiz bir zamanda farkl perspektiflerle tartmaya alm ve slm hukuku balamnda meruiyeti sorgulanmtr.Hatta baz aratrmaclar/yazarlar tarafndan meruiyetinin olmad iddia edilmitir. Biz bu makalemizde, slm hukuku asndan recmin meruiyetine,delillerine ve nasl anlalmas gerektiine ,ilmimiz lsnde,deinmeye alacaz.

ZNA SUUNUN AHLAK VE LH DEER Zina etmek, nikah olmakszn(veya bir hak bulunmakszn)kadn ve erkein cinsel iliki kurma durumudur. Zina etmek, ittifak ile olumsuzlanan bir eylemdir. Yahudilerin,Hristiyanlarn dahi zina etmenin gnahl konusunda ittifak vardr. Hatta diyebiliriz ki, iyi olarak ftratndaki/yaratlndaki delilleri grp davran dzenini safla ve temizlie eviren kiiler dahi zina etmenin ktl konusunda icma etmitir. Karsnn baka bir erkekle iliki kurmasn isel olarak olumsuzlayan erkek, zina etmenin ktlnn meruiyetini yreinde hissetmitir. Kznn erkeklerle (cinsel,bedensel) iliki kurmasn olumsuzlayan baba, ftratndan ald ilhamla 1 zinann ktlnn meruiyetini net ekilde anlamtr. Ayn yataki kar cinse meyl eden erkein yreinde de kar cins ile zina etmenin olumsuzlanmas mevcuttur. Kurn- Kerim, NSANIN neslini, akln,ftratn/dinini,maln,cann korumak2 ve VAROLUUN gayesi olan Allaha kulluk idealini merkeze yerletirerek; HER NANCI,HER SZ,HER AMEL tevhid dncesi evresinde deerlendirmek iin gnderilmitir. slamiyette bir inancn, szn,amelin iyi-kt/doru-yanl,olumluolumsuz olmas Allahn rzalna ve sevgisine gredir. Bu rzaln ve sevginin tespiti ise indirilenler ile anlalmaktadr. Kulun yreine ilham edilenler dnda; Kurn ve Hikmeti(Snneti) indiren3 Allah, kullarna doruluun-yanlln/iyinin-ktnn ltn ulatrmtr. Zina etme eylemi asndan dndmzde, HER alanda mcmel veya mbeyyen bir ekilde hkm veren Allahn bu konuda da hkm vermi olduunu ak bir ekilde grm olacaz. () Zinaya yaklamayn, nk o irkin bir ey/gnah ve ok kt bir yoldur.4
1:ems,8; Ayrca ncilde ehvetle yabanc bir kadna bakmann dahi zina olduu gemektedir(Bknz: Matta,V; 27-29) 2: arinin maksatlar araylar, Eb shk e-tbde(H.790) zirvelemi ve tartmal olsa da arinin hkmlerinin insan balamdaki hikmetleri dini,akl,nesli,can,mal korumak olarak snflandrlmtr. Bknz: Eb shk e-tb, el-Muvfakt, tahkik: Slih el Kic, Tunus,1884 ve slm Hukuk Teorisi, Muhammed Hlid Mesd,(ev:Muharrem Kl),z Yaynclk,stanbul,1997 3:Nisa,113 4:sra,36

Kurn- Kerim, zinaya yaklamamay emretmitir. lim ehlince malumdur ki, zina etmeyin demekle zinaya yaklamayn demek ayn deildir. Zinaya yaklamayn daha beli olduu iin, zinaya yakn dmemeyi, zina etmeye gtrc eylemleri yapmamay da kapsar.5 Ayetin yaklamama emri, Resul (sallahu aleyhi vessellem)tarafndan da netletirilmitir. Ademoluna zinadan nasibi yazlmtr. Ademoluna o ulaacaktr. Gzn zinas bakmaktr, dilin zinas konumaktr, nefs de bunu temennni eder,arzular. Ferc(ci nsel organ) da ya yalanlar ya tasdik eder. el-Cmius Shih,Buhri,Kitbul Kader,6238 Yani, sadece zina etmek deil zinaya gtren eyler de yasaklanmtr. Namahrem bir kza zaruret d/eri lleri aarak bakmak, namahrem bir kzn elini tutmak, kz pmek, ellemek de haramdr.Hatta, mstehcen fotoraflara,filmlere bakmak da zinaya yaklamak kapsamndadr. Zina etmenin KTLN ve haramllnn delillerini zikretmi bulunuyoruz. imdi, yazmzn konusuna gei yapabiliriz. Zina etmek,slma gre hem bir gnah hem de hukuksal balamda su kabul edilmektedir. Su kabul edildii iin suun meyyidesi olarak baz cezalar belirlenmitir. Anlatmak istediimiz, bekrlara 100 sopa; evlilere recm/talayarak ldrme diye mehur olan cezalardr. Ve tarihsel olarak son zamanlarda dillendirilen recm eletirilerine cevap vermek niyetindeyiz.

5: mam Kurtubi, el-Camiu li-Ahkamil-Kuran,X,386; Taberi, zinaya yaklamayn emrini aklarken akl- selim hikimse aile efradna ve kendisine byle bir irkinliin yaplmasn istemez diyerek; Resuln zina etmek isteyen bir gence halanla,teyzenle,annenle birilerinin zina etmesini ister misin diye sorular sorup, gencin her defasnda hayr diye karlk verme olayn anlatan hadisi zikreder. (Taberi, Cami'ul Beyn,V/278; Hadis iin bknz: Ahmed b. Hanbel, Msned,V,256)

()
Zina eden kadn ve zina eden erkekten her birine yzer denek vurun Nur,2 Umumi olarak,evli-bekar ayrmadan tm zinakrlara yzer denek/sopa vurulmasn emreden bu ayet, daha net bir ifade ile eran haram klnan bir ekilde cinsel organlarn buluturan zinakrlar sadece yzer denekle cezalandrmaktadr. Ayrca bu ayetin Nisa,15-16y nesh ettii(hkmn yrrlkten kaldrd) ittifakla kabul edilmitir.6 Ayrca da ayetin umumi hkmn tahsis eden hadislerin varl recm uygulamasn da merulatrmaktadr. Diyebiliriz ki, ev hapsi/eziyet etme, sopa,recm gibi cezalar, nesh edilmi trden olsun, ayet olsun, tahsis eden sahih hadisler olsun slmi kaynaklarda mevcuttur. Sorun udur: RECM, son dnemlerde teknik ynden olsun, modern hukuk kaidelerin yahut rasyonalist dncelerin etkisi ile olsun sorgulanmakta, hatta inkar edilmektedir. Daima akllarda bulunmaldr ki, gvenmek/iman etmek phe iermemesi gereken bir eylemdir. Gvenin/imann oluturduu psikolojik alan, karmzdaki EY ile kurduumuz balantda drstlk,doruluk ve olumlu atflarn yreimizde belirmesinde etkili olur. Kurn - Kerimin ve Snnetin yreklerimize verdii inan esaslar,dorular,iyiler olumlu sfatn kazanr. Bir Mslmann kaynak belirlemesinde daima Kurn ve Snnet merkez durumdadr.Recm meselesine de dier meselelere baktmz gibi bakmak zorunluluu altndayz. Yani: Kurn ve Sahih Snnet nda
6: Nisa,15-16 yledir: Kadnlarnzdan fuhu (zina) yapanlara kar iinizden drt ahit getirin. Eer onlar ahitlik ederlerse, o kadnlar lm alp gtrnceye veya Allah onlar hakknda bir yol ancaya kadar kendilerini evlerde tutun (dar karmayn); Sizlerden fuhu (zina) yapanlarn her ikisini de incitip knayn. Eer onlar tvbe edip slah olurlarsa, onlar incitip knamaktan vazgein. nk Allah, tvbeleri ok kabul edendir, ok merhamet edendir. Bu ayetin,Nur,2 ile nesh edildii ittifakla kabul edilmitir. Yoksa, zinakrlarn cezas konusunda Kurnda bir eliki olduu sylenebilecektir. Nisa,15-16daki zinay,kelime zerinden fuhu ve kadnlar balamnda lezbiyenlik olarak yorumlamak icmay ve nesh teorisini inkar etmeyi ve mfessirunun dillendirmedii bir bidati ortaya kartmak olarak anlalmaldr. (Ayrca bknz: mam Kurtubi, el-Camiu liAhkamil-Kuran,XII,255; Taberi, Cami'ul Beyn,VI,101)

RECM HAKKINDAK HADSLER

nceleyeceim ilk hadis en radikal olandr: . . . (Aieden)Andolsun ki, recm ayeti ve on emzirme ayeti(emzirme ile nikanlamann haramll ayeti) indi ve andolsun ki bu ayetler yatamn altndaki bir yaprakta idi. Resulullah vefat edip biz Onun lm ile megul olunca, evde beslenen bir kei (odaya girip), o yapra yedi. es Snen,bn Mace,1944 . . Buradaki ravilerin cerhe tutulduklar hakknda muteber malumat yoktur. Hadisin metin ksmndan kardklarmz unlar: I) Recm ayeti diye bir ayet vard II) St emme ile ilgili bir ayet vard III) Ve o ayetleri KE yedi(Belki de kei yedii iin Kurn- Kerime eklenemediler (?) ] Bu meselede ele alacamz ikinci hadis udur: : . : . : : . . . . . : . . . mer b. Hattab, Resulullahn minberinde otururken yle dedi: Hi phe yok ki, Allah, Muhammedi HAK(din) ile gndermi ve kendisine Kitab indirmitir. Ona indirilenlerden biri de recm ayetidir. Biz bu ayeti okuduk,belledik,anladk. Resulullah recm etti, ondan sonra biz de recm ettik. Amma, nsanlarn zerinden uzun bir zaman geerse korkarm ki biri BZ ALLAHIN KTABINDA recmi bulamyoruz diyerek Allahn indirdii bir farizay terk etmekle dellete derler. Gerekten ki, erkek ve kadnlardan zina eden kimse zerine(muhsan olmak veya gebelik,yahut itiraf bulunmak artyla) recim, Allahn KTABINDA haktr. el-Cmius Shih, Mslim, Hudud,15,1691

Bu hadisin Shihayn olarak bilinen Kurn- Kerimden sonra gk kubbenin altnda bulunan en sahih iki kitabn birinde bulunmas senedinin sahihliine iaret eder. Hadisin sened ksmn tenkit edecek ilmimiz ne yazk ki bulunmuyor. Hadisin metninden kan sonular ise u: I) Recm ayeti diye bir ayet indirilmitir II) Resulullah recm etmitir, hatta mer(r ) da recmetmitir. III) Recim, Allahn KTABINDA BR HAKTIR. nc hadisimiz Tirmizide gemektedir: mer b. Hattabdan rivayet, Resulullah recm etti. Ebu Bekir de recm cezas uygulad. Ben de recm cezas uyguladm. Allahn kitabna ilave etmi olmaktan ekinmesem recim cezasn mushafa yazardm. nk ileride baz insanlarn recm cezasn Allahn kitabnda bulamaynca NKAR EDP KFRE DECEKLERNDEN korkuyorum. es Snen,Tirmizi,Hudud,8(1431)

Bu hadisin de senedi sahihtir. Hadisin metninden kanlar ise unlar: I) Ebu Bekr,mer ve Resulullah recm uygulamasn yapmlardr. Aslnda bu ifadeler, mezhibin de ittifak ettii, hatta son yzyllara kadar herkesin fikir birliinde olduu recm uygulamasnn halifeler dnemin de icma ile uygulanr olduunu gstermektedir. BU rivayet Nur,2deki hkmn tahsisinin varln kuvvetlendirmektedir II) Hz.mer, Mushafa ziyade yapmaktan korkmasa o andaki mevcut Kurna recm cezasn yazacan sylemektedir. III) Recm cezasn Allahn Kitbnda bulamayanlar ve inkar edenler KFR ile itham edilmektedir.

Drdnc hadisimiz ise tahsis iddialarn en ok destekleyen hadis olmaktadr7:

7: Mezkur hadis uzun olduu iin, Arapa metnini yle veriyoruz:


es Snen,Tirmizi, Hudud,9,1433 Ayrca Resullullahn uygulad recm olaylar iin bknz: Mslim, Hudd, 22; e-evkn, Neyll-Evtr, VII, 95,109; ez-Zeyla, Nasbu'r-Rye, III, 314; Mlik, Muvatta', Hudd, II

evirisi: Resulullahn yanna birbirinden davac olan iki kimse geldi. Onlardan biri yle szne balayarak: EY ALLAHIN RESUL! Allah akna,aramzda Allahn kitabyla hkmedeceksin dedi. Bu kimseden daha anlayl olan dier kimse de, EVET ALLAHIN KTABINA GRE aramzda hkm ver,msaade et ben konuaym dedi. Ve szne yle devam etti: OLUM, BU ADAMIN S D,SONRA ONUN KARISI LE ZNA ETT. Olumun cezasnn recm olduunu bana bildirdiler. Ben de bu ceza karlnda yz koyun ile bir hizmetiyi fidye verdim. Sonra bu ii bilen insanlarla karlatm ve onlar bana oluma yz denek ve bir yl srgn cezas, adamn karsna da recm uygulanmas gerektiini sylediler. Bunun zerine Resulullah buyurdular ki: VARLIIM ELNDE OLAN Allaha yemin olsun ki! Aramzda Allahn KTABIYLA hkmedeceim. Yz koyun ve hizmeti sana iade edilecektir. Oluna da yz denek ve bir yl srgn cezas verilecektir. Ey neys! Bu adamn karsna git,suunu kabul edip itiraf ederse onu recmet. neys kadnn yanna gitti, kadn suunu itiraf etti, (neys de) kadn recmetti. es Snen,Tirmizi,Hudud,9,1433 Bu hadisin senedindeki ravilerin cerhe tutulduklar hakknda muteber bir malumat yoktur. O nedenle,hadisin metnine bakalm. karmlar unlardr: I)Bir adamn yannda ii olarak alan bekar bir adam, alt adamn (patronunun) kars ile zina yapmtr. II) O dnemde halktan bazlar (evli ve bekar ayrm yapmakszn recm cezasn uyguluyor olacak ki) bekar olmasna ramen ii olan bu adamn recm edilmesini sylemektedir; adam da olunun lmemesi iin yz koyun ile bir hizmetiyi patrona fidye olarak vermektedir. III) Halktan dierleri ise(ii bilenler) bekara yzer denek ve bir yllk srgn; evliye recm cezasn iddia etmektedirler. IV) Resulullaha gelen bu olay; Nisa,65 nda da yorumlandnda VE Araf,157 ve Resuln hkmnn meruiyetini belirten dier ayetlerle olaydaki durum rttrldnde; Resulullahn Nur,2yi evli ve bekar olarak tahsis ettii grlmektedir. Ve bunu ALLAHIN KTABINA GRE yaptn sylemektedir. Zina eyleminin cezasn ihtiva eden ayetleri ve baz hadisleri zikretmi bulunuyoruz.

Hi phesiz ki,slam Ceza Hukukunun konusu olan bu mesele(talayarak ldrme) kimilerince ada, aklc/rasyonalist dncelerin etkisi ile eletiri yamuruna tutulmakta, ve inkr edilmekte; kimilerince de taassub makamnda savunulmaktadr(!). Rasyonel dnenler, Allahn Kitabnda olmas gerektiini dndkleri recm ayetini ayet saymann Kurnn KORUNMULUUNA bir leke getireceini iddia etmektedirler. Tp ki modern ceza hukukunda ceza normlar ak seik ve belirli olmaldr, belirlilik ise en etkili biimde kanunlar ile gerekleir8 diyen ceza hukukular gibi bir l gelitirip ancak ak ve seiklii ortadan kaldrd gerekesiyle ve rasyonel dncenin ltlerine uymad sebebiyle recmi hukuki uygulanabilirlikten uzak grp, recm cezasn Kurn metninden karamayan bu zihinler; su ve ceza koyma iini beeri Kanun Koyucularn metodu ile tarihsel boyutu olan slami metodolojiyi benzetirerek rasyonalizmi merkeziletirmektedirler. Bylece, hem rivayet rma bulandrlmak istenmektedir, hem de bir ok hkm,messese iptal edilmektedir. Tm bu sylenenlerden te yle bitirebiliriz: Kurn, muazzaml ve korunmuluu ile ortadadr.9 Snnetin de indirilmi olduu ve indirilmi olann korunmuluu tartmaszdr.10 Recm meselesini anlamak iin, zamanmzdan Resulullah devrine doru gittiimizde karmza kan icma sarih bir ekilde dururken, binlerce alimin ittifak ile recm kabul olunmutur ve Halifelerce de artlar gerekletii zaman yerine getirilmi bir uygulama olarak var olmutur.(Tarihi bir vaka olarak recm haktr) te yandan, rivayet malzemesinde -her ne kadar rasyonel adamlarn ELK olduunu iddia ettikleri ifadeler olsa da- recm uygulamasnn tahsisle meruiyeti en kt bir fakih tarafndan dahi gzlemlenebilmektedir. Kurn- Kerim asndan ise, Nur,2deki ceza bekrlara uygulanan cezay barndrmas sebebiyle hl yrrln devam ettirmektedir. Birilerinin dedii gibi bu meselede Snnet Kurn nesh etmemitir, tahsis etmitir.(Aslnda nesh erken dnem fakihlerince tahsis manasnda da kullanlmtr,bunu es gememek gerekir.) Recmi inkr, salt kendisi ile kalacak kadar masum bir inkr deildir. Recmi inkr eden bir zihin, Kurn- Kerimin yorumlanmasndan, Sahih Hadis rivayetlerinin inkar edilmesine kadar bir ok konuda icmay,ittifaklar red eden/tanmayan byk phecilik zelliklerine sahiptir.
8:Ceza Hukuku zel Hkmler, Artuk-Gken-Yenidnya; Turhan kitabevi, Ankara,2011 9: (15)Hicr,9 Kur'an' kesinlikle biz indirdik; elbette onu yine biz koruyacaz. 10:Nisa,113 Allah sana Kitab' ve hikmeti indirmi ve sana bilmediini retmitir.

SONU Aslnda, lm cezas makamnda olan recm cezasn inkr eden zihinlerin din -iman tanmayan zihinlerle akrabal da son dnemde kurulmutur.11 nsan haklar teorisinden etkilenerek acma duygularn ve lm cezasn ilga ettirmeyi12 ;kocann yahut karnn erefine,sadakat ykmllne vurulan en ar darbenin bedeli ile yartran modern insan, ne yazk ki, adalet duygularna da ihanet etmitir. lm cezasnn bir istisnas olan bu ceza,slmda mevcuttur. Ancak, dier yandan uygulamaya bakldnda; inanlmaz derece zor ispat artlar olduu iin ok az uygulanan bir cezadr. phe ile haddin kaldrlmas(in dubio pro reo), ispatn zorluu, cezann bu kadar byk bir caydrcl ihtiva etmesine ramen suun yaplmas gibi unsurlar da gz nne alndnda; grlecektir ki,bu cezann uygulanmas zaten ok zor artlarla kaytlanmtr.13 Buna ramen byle bir suu ileyen kiinin, eini/toplumunu/varln huzursuz ettii ve ilhi hukuk normunu inedii sarf - nazar edilmezse;zaten nakli olarak %100 doru olan bu ceza normunun, akli olarak da sahihlii ispatlanm olacaktr. man, gvenmeyi zorunlu klar. Allah, Resule itaati farz klmtr. Hatta, Kurnda zikredilmeyen eylerde dahi Resulne (vahy-i gayri metlvv ile) haram ve helal koyma, tahsis etme yetkisini vermitir.14 Bu ayetler ve inkr pek mmkn olmayan sahih hadis rivayetleri sarf- nazar edilmezse, recm uygulamasnn hak olduu grlecektir. Bu imann bir gereidir, merin(r) iaret ettii gibi kfr meseleleriylesalt kendisi ile kalmad iin- balantldr. Allahn kullar kleleri olarak, inan-szamel lsnde daima ALLAHIN VE RESULNN iaretlerini,hkmlerini,razln merkez kabul etmek zorundayz. Bu ise bizim imanmz,gvenimiz ile alakaldr. Gven yle bir psikoloji oluturur ki, gvendiimiz ey ile aramzdaki batta drstlk,doruluk ve olumlu atflar olumaya balar. Bu ise, gven nazariyesinin, zellikle de ALLAHA VE RESULNE ve 1434 senelik srede bize bu rivayetleri nakledenlere,kural olarak, GVENMEY gerekli kldn gstermeye yeterlidir. Selm olsun, MAN EDENLERE
11:ada bir recm uygulamas kart iin bknz: http://www2.tbmm.gov.tr/d23/7/7-16180s.pdf 12:Avrupa nsan Haklar Szlemesi, lm Cezasnn Kaldrlmasna Dair Protokol(no,6);madde 1; lm cezas kaldrlmtr. Hi kimse bu cezaya arptrlamaz ve idam edilemez. 13: TEORK VE PRATK OLARAK OSMANLIDA RECM CEZASI:BATI ANADOLU EHRLERNDEK UYGULAMALAR, Abdulmecit Mutaf, Turkish Studies,2008,III,4,s.594
14:Nisa,59,Araf,157

You might also like