TOPLUMSAL CNSYET

Adn devam etsin ve bir olun olsun!

 nl yazar Amin Maloufun

Beatriceden sonra birinci yzyladl kitab ile balamak istiyorum. Malouf, bu kitabnda doacak ocuun erkek olmasn saladna inanlan "Skarabe (Pislik Bcei) Baklalar"ndan bahseder. Bu kocakar ilac, zerinde Adn devam etsin, bir olun olsun! duas ile satlr. te bundan esinlenen ila firmalar, Yirmi birinci Yzyln balarnda benzer bir ilac retip, piyasaya srerler.

Dnyadaki kz

ocuklarnn doumu giderek azalr ve nfus dengeleri bozulur. Sonu, byk bir felakettir. Gney'den Kuzey'e gler, isyanlar, i savalar, kz karmalar... ngrlmeyen bir kaos!

 Geen yl kymzde sadece tek bir kz ocuu dodu. Tm dier ailelerin olu oldu.
Kristof, Nicholas D. 1993. "Peasants of China discover new way to weed out girls." The New York Times, 21 July, 1.

Gnmzde, byk ounluu Asyada olmak zere, eitli nfuslarda, aksi takdirde hayatta olmas beklenen en az 60 milyon kz, cinsiyet-seimli dk, bebek ldrme veya ihmal sonucunda kayptr.

Hindistan'da 0-6 Ya Cinsiyet Dalm

1000 980 960 940 920 900 880 1991 2001 945 927 Kz Erkek Erkek Kz

1000

1000

Oomman N, Ganatra BR., Sex selection: the systematic elimination of girls. Reprod Health Matters. 2002 May;10(19):184-8.

 Oomman ve Ganatrann 2002 ylnda

yaynladklar bir derlemede, 1980lerle beraber ultrasonun kullanlmaya balamas ile Hindistanda sorunun ok nemli bir boyuta geldii belirtilmektedir. 2001 ylndaki genel nfus sayn sonular on yllk dnemdeki deiimi gzler nne sermitir. 0-6 ya cinsiyet dalm 1991 ylnda her 1000 erkek iin 945 kz iken, 2001 ylnda 927dir.

Toplumsal cinsiyet
Biyolojik farkllklardan dolay deil, kadn ve erkek olarak

toplumun bizi nasl grd, nasl alglad, nasl dnd ve nasl davranmamz bekledii ile ilgili bir kavramdr. Erkekler ve kadnlar arasnda bedensel ve cinsel farklarnn anlamlarn dzenleyen bu toplumsal rgtlenme bir ilikiler btndr. Cinsiyet farklar dzenidir,sabit ve deimez doal farklar deil, kadn ve erkeklerin bedensel farklarnn toplumsal anlamlarn ina eder . Kadn doulmaz Kadn olunur. Cinsiyet farklarna dayal toplumsal iktidar ilikilerini anlamak sadece patriyarki kavram ile deil erkeklerin bu iktidar ilikilerini nasl srdrp yeniden retebildiine ilikin sorularn sorulmasyla ortaya kmtr. Toplumsal cinsiyet bir sosyal yaplandrma sorunudur.

Sistemin ilemesi iin temel mekanizma

Kadnlarn ve erkeklerin farkl iler yaparak farkl

konumlar, statler ve getiriler elde etmelerine yol aan cinsiyete dayal i blm Snf, rk,etnisite, blgesel gelimilik farkllklarna dayal iktidar ilikileri ile cinsiyet farklarna ilikin toplumsal ilikilerin i ie geerek toplumsal cinsiyet sistemini bir iktidar ilikileri a olarak iletmesi Cinsiyet sistemi; cinsellik ve cinsel arzunun ekillendirildii toplumsal ilikilerle kurulur.

Cinsiyeti Blmnn Kkenleri

Kadn Emeinin Denetim Altna Alnmas

LKEL KOMNAL RETM BM

AVCI ERKEK

TOPLAYICI KADIN

 AVCI ERKEK OU ZAMAN EL BO DNERD VE

TOPLULUUN YAAMINI DEVAM ETTREBLMES N YETERL DELD

TOPLULUUN BESLENME HTYACINI ZEN

KADINDI. TOPLAYICILIK YAPARAK GNLK BESN HTYACI MUTLAKA ZLRD.

HATTA ERTES GN N YYECE KADIN

STOKLARDI

ERKEK AVLANMA LE MEGULKEN;

KADIN DAHA FAZLA BESN HTYACI

KARILAMAK N TOPRAI KAZMA UBUUNU BULDU TARIMI GELTRD

 SEPET, MLE BULDU BTKLERLE HASTALIKLARI

YLETRD, TIBBI BULDU. VAH HAYVANLARI EVCLLETREREK SR HAYVANCILIINI GELTRD

NSANLIIN UYGARLAMASININ TEMEL TAI KADIN

TARHTE RETM ARALARINI BULARAK LK RETM BM OLAN LKEL KOMNAL RETM BMN GELTRD.

E EVLLKLER BALAMI ALE OLUMUTU CNSYET AYRIMI GZETMEKSZN, BRLKTE RETYOR, OCUKLARINA BRLKTE BAKIYOR VE ET YAIYORLARDI. NE ERKEK NE DE KADIN STND

KLELN BALAMASI
AVCI ERKEK SAVAIRKEN GELTRD ALETLERN KTDAR ARACI, BASKI ARACI OLARAK KULLANMAYA BALADI . RETM ARALARININ DENETM ALTINA ALDI

TARIM,HAYVANCILIK,SULAMA,NAAT, HAYVANCILIK GB ALANLARDA YNETC ROLLER STLENDLER.OLUAN SERVETN DE SAHB OLDULAR KLELK LK OLARAK KADINLARIN KLELETRLMES LE BALADI.

ALE
KADINLAR OCUKLARININ BABALARININ DENETMNE GRDLER. KADIN CNSYET BLM LE KOLEKTF YAAMIN TEMEL UNSURU KEN EV ERSNDE HZMET EDEN K OLDU. TOPRAK,KADIN,OCUKLAR, KLELER SAHP OLANINDI=BABA

CNSEL VE SINIFSAL SMRNN KKEN

ZEL MLKYET TE BYLE GELT. KLE SAHPLER LK KADINI KLELETRD, YETMED ERKEKLER DE KLELETRLD ALINIP SATILABLEN KLELER STENRSE LDRLEBLYORDU

FEODAL RETM BM GELT

TOPRAK VE RETM ARALARINA SAHP

TOPRAK SAHPLER SERFN KULLANIMI N VE KENDS IN TOPRAI LETT. SERFN ALES, ERKEK-KADIN-OCUK HEM KEND HTYALARI N HEM DE TOPRAK SAHPLERNN HTYALARI N ALITILAR. K TOPRAI DA EKP BEN SERF ALESYD. NK TOPRAK SAHB HEM TOPRAI HEM DE RETM ARALARINI ELNDE TUTUYORDU

EHR MERKEZLERNDE ZANAATKARLAR

RNEN DOKUMACILARIN DOKUMA TEZGAHLARI EVLERNDEYD. ALES LE BRLKTE RETM YAPIYORLARDI. YAN EV VE YER AYNI YERDEYD.

 AVCI VE TOPLAYICI YAAM TARZINDAN

TARIM,HAYVANCILIK VE ZANAATKARLIK GB DAHA ST RETM BMLERNE GE; CNSLER ARASINDA DAHA KARMAIK BR BLMNE SEBEP OLDU. DAHA YKSEK BR EMEK HTYACI NCE FARKLILAMALARA SONRA TOPLUMUN ETL KATMANLARI ARASINDA BLNMELERE SEBEP OLDU.

FEODALZM YIKILDI

SANAY DEVRM LE KAPTALZM BALADI

MAKNALAMA LE KK ATLYELERN

YERN FABRKALAR ALDI

CRET KARILII RETM EVDE ALE LE BRLKTE YAPILIRKEN

EV VE YER AYRILDI CNSYET BLM

DERNLET NK YERNE GDEN ERKEK OLDU EVDE KALAN SE KADIN OLDU

KADIN EME GRNMEYEN EMEK OLDU

ALIMA YAAMINDA CNSYET YAKLAIMLAR

Erkek para kazanan ana unsur oldu ve kadna ocuk

bakm ile ev ilerini ekip evirmek kald. Ne var ki kadn ayn zamanda ailenin gelirine destek olmak iin ev dnda da almak zorundayd. Kadnlar patronlar iinde ucuz ve yedek i gcyd. Kadnlara ihtiya duyulduu zaman almaya tevik ediliyorlar, isizlik artt dnemlerde eve geri gnderiliyolard. (Sava dnemleri)

PEK BU CNSYET BLM TOPLUMSAL OLARAK NASIL RGTLEND

Hepsi Toplumsal Cinsiyet likileriyle ekillenirler

retim Tketim Datmn rgtlenmesi

Aile yaam ile ilgili

Uzmanlama
Ekonomik kalknma Toplumsal etkileim Kltr retimi Demokratik politikalarn

kamusal politikalar Kamusal zel ayrm Kentsel toprak kullanm Topran blmlenmesi hizmetler

dzenlenii

Cinsiyet erevesinde yaplandrmada,Toplumsal pratik doallatrlr.

Dlanma ve Grnmez Klnma

kincilletirme ve Kyya tmedir.

 KADINLAR EVN DARESNDEN SORUMLULARDIR.

EV LER YAPILDII SRECE FARKINA VARILMAYAN ANCAK YAPILMADIINDA GRLEBLEN YAN ALIMA TANIMINA GRMEYEN GRNMEYEN LERDR. BU LERN TAMAMI SEVG-MNNET BALAMINDA ELE ALINIR. EV KADINI OCUK SAYISINA BALI OLARAK GNDE ON LA ONK SAAT ALIIR.

RNEKLENDRME
Kadnlar evlilik ilikisi iinde, ama onun da tesinde

sevgilileri,uzak/yakn akrabalar ile ilikilerinde harcadklar, ad konmayan, emek diye dnlmeyen karlksz emektir. Ev iinde ocuklarn,kocann yemesi,imesi,giyinmesi,bakm, yallarn bakm iin yaplan ilerden ailenin dkkannda,tarlasnda harcanan emee kadar karlksz olan emektir. Btn bu yeniden retim sevgi ve efkat ile yaplr. Kadn iin sorgulanabilir bir emek deildir. Bir kz ocuu raklk dnemi ile bu retim iin hazrlanr.

TOPLUMSAL CNSYETE GENEL EREVE

OU ZAMAN YENDEN RETMN NERDE BTT RETMN

NERDE BALADII BELRSZDR.

KADINLAR ALIMA YAAMINA KATILAMAZLAR VEYA

SADECE ANALIK VE ALE LERNN UZANTISI LERDE ALIABLRLER. KADINLAR ALENN NAMUSUDUR. HAREKET ALANLARI BU DNCE LE DE KISITLANIR. ALIMA YAAMI, ETM VE SALIK VE TOPLUMSAL FAALYETLER KADIN N ULAILMASI ZOR HAKLARDIR. DEVLET EKONOMK,POLTK,SOSYAL YAPILANMASINDA DA ALEYE NEML ROL BER. KADIN DDET VE ANAYASAL HAKLARIN GASPI LE BASKI ALTINDA TUTULUR.