Mllim: Eln BAIRZAD

Plan: 1) B B obyektiv sas kimi. 2) B B n dir? 3) B B nvl ri. 4) B B stnlkl ri. 5) B B v lk l raras qarlql asllq problemi. 6) lk l rin B B-d itirakn t l b ed n faktorlar. 7) lk l rin aqlq indeksi.

B B lk daxili m k blgsnd n bu prosesl rd f aliyy t gst r n obyektl rin hat dair sinin irih cmliliyi il d f rql nir. M lumdur ki, lk daxili m k blgsnn obyektl ri kimi mxt lif mt l r v xidm tl r x edirl r. lk daxilind m ssis l r h minin texnoloji nailiyy tl rl , elmi-texniki t crb il , mt x ssisl r v iil rl mbadil edirl r. Btn bu sadalanan obyektl r B B n d xarakterikdir, lakin onlarn hat dair si h miyy tli d r c d f rqlidir.

 m k blgs mumi m nada f rdin v yaxud bir qrup adamn m yy n m k f aliyy tin gr bir-birind n ayrlmas n z rd tutulur. m k blgs ayr - ayr t s rrfat subyektl rinin mxt lif mt v xidm tl r istehsalnda ixtisaslamalar v sonradan bu mt v xidm tl rl mbadil nin ba verdiyi m yin t kili sistemi v ya suludur. B B is ictimai m k blgsnn xsusi nvdr. O, lk daxili m k blgsnn inkiaf sasnda yaranr. B B-d m ssis l rin ixtisaslamas m yy n nv m hsullarn istehsal v bu m hsullarla mbadil sasnda ba verir.

Beyn lxalq m k blgs mxt lif lk l rin m ssis l rinin m yy n mt v xidm tl rin istehsal zr ixtisasladqlar v sonradan bu mt v xidm tl rl mbadil ni h yata keirdikl ri, qarlql sur td asl olan istehsaln t kili sistemi v ya suludur. B B ictimai m k blgsnn xsusi nvdr, lk daxili m k blgsnd n f rqli olaraq B B mxt lif lk l rin t s rrfat subyektl ri arasnda ba verir.

Beyn lxalq m k Blgsnn 2 nv var: . stehsaln beyn lxalq ixtisaslamas Beyn lxalq istehsal kooperativl dirilm si

stehsaln beyn lxalq ixtisaslamas lk l r arasnda m k blgsnn el bir formasdr ki, milli istehsallarn diferensiallamas sasnda dnya zr eynicinsli istehsaln t m rkzl m si, mst qil texn loji prosesl rin ayrlmas ba verir v bu zaman ayr - ayr istehsal sah l rind m hsul istehsal daxili ehtiyaclar ar.

Beyn lxalq ixtisaslamann istiqam tl ri; 1) istehsal: a. Sah l raras ixtisaslama b. Sah daxili ixtisaslama c. Mxt lif firma v m ssis l rin ixtisaslamas 2) razi aspekti: a. Ayr - ayr lk l r b. lk qruplar c. Regionlar 3) Texnologiya a. Texnoloji prosesl rin h yata kerlm si b. Hazr m hsulun hiss l rinin istehsal c. Predmet ixtisaslamas

Kooperativl dirm m yy n m hsulun hazrlanmasnda itirak ed n v bu zaman znn t s rrfat mst qilliyini saxlayan mxt lif m ssis l r arasnda istehsal laq l rinin mvcudluu dem kdir.

Beyn lxalq istehsal kooperativl dirilm sinin nvl ri; a. Subyektl rin sayna gr : - ikit r f li - oxt r f li b. Obyektl rin sayna gr : - birpredmetli - oxpredmetli c. laq l rin sah vi srukturuna gr : - sah daxili - sah l r ras v .s

B B-d itirak etm kl h r bir lk m yy n iqtisadi maraq, m nf t gdr. Bu zaman sas stnlkl r aadaklar hesab olunur: xrac ediln mt v xidmtlrin beynlxalq v daxili qiymtlri arasnda frqdn ld olunan stnlk. Daha ucuz idxaldan istifad etmkl milli istehsaldan imtinann daxili xrclrin qnatin gtirib xarmas.

Beyn lxalq iqtisadi c miyy tin n n z r arpacaq xsusiyy ti lk l rin qarlql olaraq bir -birl rind n asl olmasdr. Bu mal, xidm t v faktor axnlarnn t bii n tic sidir. Beyn lxalq ticar td n aslln sas gst ricisi: (xracat/DM)x100, n qdr ykskdirs, asllq da o qdr ykskdir. Milli iqtisadiyyatda olduu kimi beynlxalq iqtisadi cmiyytd d sas prinsip mk blgs v ixtisaslamadr .

lk l riin sosial-iqtisadi xsusiyy tl ri lk l r arasndak t bii- corafi f rql r Beyn lxalq amill r

Aqlq ndeksi lk nin tam ticar tinin nisb ti kimi hesablanan iqtisadi metrikdir.
Aqlq indeksi=( dxal + xrac )/DM

1. amil Qafarov. ctimai m k blgs v onun masir sosial-iqtisadi probleml ri. Bak: BDU, 1999 2. .. . : , 2001 3. / ... : , 2003 4. .., .., .. . - : , 2001 5. ... . : , 2001, I.