Dhammapada - Gerein Yolu

BUDA DED K... DHAMMAPADA

Gerein yolu
ngilizce eviren

kaynaklardan ve derleyen:

A. Cengiz Bker
Budizm'in temel metinlerinden en eski ve en yaygn olandr.

A. Cengiz Bker:1942 ylnda stanbul - Vefa'da dodu. lkokulu Beyazt'ta okudu. Vefa Lisesini bitirdi. 1985'te Deniz Kuvvetleri'nden Yarbay rtbesiyle emekli oldu. Lingistik, Edebiyat ve Filoloji dallar zerine zengen uralarn daha sonra A..- D.T.C.Fakltesi'nde Lisans, Lisansst ve Doktora almalaryla belgeledi. Tezini tamamlamak iin Meksika'da iki yl kalarak, Meksika Ulusal zerk niversitesi UNAM'da, Latin Amerikal air, bilimadam, eitimci ve devrimci Jos Mart- zerine aratrmalar yapt. Doktora'sn hem Trke hem de spanyolca olarak iki dilde sundu. Birok yerli yabanc dergide bilimsel ve edebi makaleleri, ngilizce, Almanca ve spanyolca'dan iir evirileri, deiik yaynevlerince ok sayda eviri kitaplar, spanya ve Meksika'da iir ve makaleleri yaynlanmtr. Yaynsal almalarnda zdeksel bir erek gtmediini ve her zaman zengen kalmay yelediini ileri srer. Pali ve Sanskrit dillerinden ngilizce'ye evirenler: S. Wannapok, F. Max Mler [1881], S. Beck, John Worldpeace, J. Richards, A translation Translated from the Pali by Thanissaro Bhikkhu (Geoffrey DeGraff) [1997], The Buddha's Path of Wisdom Translated by Acharya Buddharakkhita (Introduction by Bhikkhu Bodhi) [1996]

CNUS YAYINLARI DNYA EDEBYATI Babali Caddesi, No. 14 Caalolu - stanbul Tel: (0212) 5283314 " (0212) 5277982 http://www.ciniusyayinlari.com iletisim@ciniusyayinlari.com BUDA DED K DHAMMAPADA - Gerein Hazinesi ngilizce kaynaklardan eviren ve derleyen: A. Cengiz Bker Yayna hazrlayan: Diren Yardml Redaksiyon: Zeynep Glbay BRNC BASKI: Mays, 2008 ISBN 978-605-4034-30-7 Kitap Matbaas'nda baslmtr A. CENGZ BKER, 2008 CNUS YAYINLARI, 2008 Tm haklar sakldr. Bu yaynn hibir blm yazarn n izni olmakszn, herhangi bir ekilde yeniden retilemez, basl ya da dijital yollarla oaltlamaz. Printed in Trkiye

Gerein dikenli yollarnda sevinle yrmek isteyenlere

evirenin nsz
Budizm konusunda yazlm ve yaynlanm ok kitap var; ama bu byk inan ve aydnlanma dzencesinin balang kitab Dhammapada1, dorudan doruya bu sistemi kuran Gautama Buddha'nn szleridir. Bu zgn metni bugnn diline evrilmi olarak vermekle, lkemiz kltrne yararl olacam umuyorum.
1Dhammapada : Pali dilinde " Dhamma(Sanskrite: Dharma)" : Gerek, Hakikat, Doru, Doruyol, Yol, Tutulan Yol, Yntem, reti, Yn, Gidilen Yn, Mezhep, bir anlamda "herey"; (ng.) teachings; duty, law, doctrine; things, events, phenomena, everything " + "Pada: szckler" ; Budac Temel Kutsal Metinlerin en eskisi ve en nls. Baka metinlerde de buradan alntlar yap lr. Yirmialt blmde toplanm, 423 deyiten / szden / beyitten / ktadan oluur. Prakrit, Sanskrit ve ince'den baka dillerde de ok sayda evirileri vardr. Kitap hem Theravada (Yallar Yolu)* hem de Mahayana (Byk Ta yc)* geleneine bal olan btn Budac / Budist lkelerde yaygndr. Yzyllar boyu Rahip olmak isteyen rencilerin ders kitab olarak kullan lmtr. Keiler bu kitab ezberlerler.

eviri ince bir yol, zor bir sanatt r. evirmen elinden geldiince zgn metnin anlam ve deyimlerine bal kalmaya alrken, ayn zamanda, hangi dile eviriyorsa o dilin zelliklerine uygun olarak, anlalr ve okunabilir bir metin yaratmak durumundadr. evirinin hem anlamca sadk, hem de dilce gzel olmas kolay deildir. Bu kural btn eviriler iin geerlidir. Gerekte yetkin eviri olamaz, hibir eviri aslnn yerine geemez derler. Bu yzden, zellikle ana kaynaklar olan byk metinlerin, ayn bir dile yaplan, bir deil, birka deil, pek ok evirisi bulunur. rnein: Eski ve Yeni Ahitler'den oluan Kutsal Kitap'n, rnein ngilizceye, belki de bilinemeyecek kadar ok sayda evirisi vardr. Baka felsefelere ve dinlere ilikin kutsal metinler de byledir. Dhammapada'nn, en tannm olanlar arasndan elde edebildiim, kimisi manzum(e) / nazm / iir, kimisi nesir / dzyaz biiminde, yedi adet baka baka ngilizce evirilerini inceleyerek, aslna en yakn ortalama bir anlaya varmaya, gereken yerlerde de ayrca, konuyla ilgili deiik yayn ve kaynaklara bavurarak deyimlerin ve kavramlarn z anlamn bulmaya, renmeye altm. Bylece Buda'nn sylemek istediine olabildiince yaklamak, sonra da bu syleyii dilimize aktarrken en iyi anlalr, en kolay okunur, en hoa gider, duru ve gzel bir Trke'ye ulamak iin aba gsterdim. Sanskrite "Siddharta Gautama', Pali dilinde "Siddhatta Gotama', sa'dan nce 563 - 483 yllar arasnda, bugnk Nepal ile Hindistan arasnda bulunan, Sakya (Kosala) 'nn bandaki Kral Suddhodana ile Kralie Mahayama'nn oludur. Doumunun yedinci gnnde annesi len Gautama'y teyzesi bytt. Gautama onalt yana gelince, yine onalt yanda olan karde ocuu kzla evlendi; bir olu oldu. Yirmidokuz yana gelince, sar giysili ve ba tral bir keii grp etkilendi. "Gerei" "hastalk lm yallk gibi kanlmaz aclardan etkilenmeyen salt dinginlii" ve aramak iin saray

yaantsn brakp ormanlara kt, trl yntemleri, trl retmenleri, ustalar, statlar, mritleri, yolgstericileri ve bitmez tkenmez oru - imsak - nefsine ezve hakaret, bedenine ar ikenceler gibi ileleri deneyerek, yllarca dolat; aradn bulamad. Sonunda birlikte "yol yntem" arad tm yoldalarndan, dervilerden2keilerden3ayrlp yalnz kald.

2Dervi: Kutlu Kii, Eren, Erenler, Hak Eren, Rahip, Mnzevi, Trik-I dnya; Brahman, Brahmin, Brahmana, Brehmen, Brahma, Gerek Brahman, Arhat; (ng.)Brahman, Brahmin.

3Kei: Dnyay terk eden evlenmemi mnzevi rahip.

Kendi
5

bana

Bodhi

aacnn4altnda,

zihinsel

bir

durgunluk

iinde

otururken,

Sujata'nn sunduu son stlacn alp yedi. Tm gnn korulukta geirdi. Akam olunca aacn altnda bada kurup oturdu, isel derinliklerine dalarak dinginlii arad.
4Bodhi A ac:(Lat.)Ficus Religiosa;(ng.)Bodhi Tree ya da Pippala Tree; Asya'da yetien bir tr incir aac: Budizm anlay nda bu a aca nem verilir. 5Sujata: "iyi aileden, iyi soydan" ya da "uurlu / ans getiren" anlamnda Sanskrite bir

szck, kz ismi olarak kullan lr; Gautama Buddha'nn yaam yksnde, alt yllk ar kat bir hereyi terk ve imsaktan sonra, asetizmden ayrlan Buda'ya bir kase stla sunan kzn ad dr.

(Batan karc) Mara'nn6trl trl ayartmadenemelerine direnen Gautama, kendi iine derin dallaryla nceki varolularnn bilgisine ulat. "nsanst gr / durugr / sezgi" yeteneini kazanarak tm varlklarn llerini ve lp lp yeniden dirililerini fark etti; "drt soylu doru" nun7bilincine vard.
6Mara: Ayartc Gler, binbir trl hileleri ve parlak grn leriyle insan batan karan ktcl gler, bu gleri temsil eden simge. 7Drt soylu-doru: 1-Her insan bunalm (elem/keder) iindedir; 2-Bunalmn ana nedeni bencil (benmerkezci) tutkudur; 3-Bencilliimizi yenerek bunalmdan kurtulabiliriz; 4-Bunal mdan kurtulma sekiz katl (aamal ) yol* ile olabilir.

Bylece, . 528 yl - Mays aynn (Vesakha) dolunay gnnde, sonradan Budh Gaya ad verilen yerde, "aydnlanmaya" eriti, Buda (Buddha) oldu. Pali dilindeki en eski metinlere gre Buda, insanlar eitme ve bilgilendirmedeki baarsyla n kazanmt. Herkese acmayla (Karuna) ve bilgelikle (Panna) yaklar, herkesin yetenek ve gereksemelerine gre neyi nasl reteceini bilirdi. Hindistan'da kkl, eski, saygn ve egemen bir kurum olan "kast" insanlarn eitlii kavramn vurgulamtr.
8Kast (sistemi): Sanskrite "cati" ; (ng.) caste ; Hindistan'da ok kat olan toplumsal s nflar: Bunlar kabaca "Rahipler (Brahman'lar)" , "Savalar" , "iftiler" , "Tccarlar" ve "Hizmetiler (kleler, paryalar, dokunulmazlar)" dr; snf ayrm doumla ve karma ile belirlenmitir, bir yaam iinde bir snftan br snfa atlamak olanaks zdr.

sistemine8kar km,

Tecimsel doyumla tinsel gelime arasndaki balantnn farkndayd. Ona gre sular, cezalarla nlenemezdi; nk yoksulluk (Daliddiya) ahlakszln ve suun balca nedeniydi. Gautama, hem doal hem de fiziksel "gzellie' deer verirdi. Gzel insanlarn cennetin bu dnyadaki grnts olduunu sylerdi. retisi temelde sevgiye dayanr. "Disipline' nem verirdi. Onun disiplin anlay, retenle renen arasndaki "karlkl sevgi sayg' kural stne otururdu. "Mucize' ve "hurafe'lere deer vermezdi. Bu tr gsterileri yasaklamt. Ona gre gerek mucize, doruyu aklamak ve insanlarn doruyu kavramalarn salamakt.

Buda, insanlarn ektii aclara duyarl, duygulu ama ussal (usu, aklc, rasyonel) bir zihin ve bilin dizgesi izleyerek ve "orta yol' ilkesine uyan bir yaam biimini srdrerek zgrl kazanmay amalayan bir bilge idi. Buda szc, "aydn, aydnlanm, uyanm" bugn olduu gibi, saysz Buda ortaya kacaktr. Siddharta Gautama Buddha'nn dnya gr, daha sonraki yzyllarda, trl yrelerde ortaya kan birok byk dinleri ve tasavvuf9akmlarn etkilemi, bizim iin zellikle nemli olan Ahmet Yesevi, Hac Bekta Veli, Mevlana, Yunus Emre... gibi byk mutasavvflarn esinlenmesiyle ilintisi olmutur10. anlamna gelen bir sfat, bir sandr. Budaclkta aydnlanan her birey bir Buda'dr. Dileyen, alan herkes Buda olabilir. Gelecekte de, dn ve

9 Tasavvuf: Sofizm, Mistisizm, Batnilik, Sofuluk

10 "The Relation between Buddhism and Sofism " , Alexander Berzin, SCM Pres, London, 2006 & Eski Metinlere Gre Budizm, Walter Ruben ( Walter Ruben, Budizm Tarihi, eviren: Abidin til, Ankara niversitesi D.T.C.Fakltesi Yaynlar, Ankara, 1947), hazrlayan: Ltf Bozkurt, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ?ti., stanbul, 1995, ISBN-975-7200-00-X

Pali dilinde yazlm Budac "kutlu11metin" lerin en eskisi ve en nls olanDhammapada, 26 blmde toplanm 423 szden / ktadan / beyitten oluur.Dhammapada, szck olarak "Gerein Yolu' ya da "Doru Yol' anlamna gelir. Prakrit, Sanskrit, ince dillerinde ve baka dillerde evirileri vardr. Geleneksel deyim ve deyilerin bir araya gelmesiyle olumu Budac etik retilerin toplamdr. Budizm'e inanan ve balanan lkelerde yaygn ilgi gren bu kitap, yzyllar boyunca, Budizm'i renmek ve Budist rahip olmak isteyen izdeilerce, ba-kitap olarak, inanla okunmu, incelenmi, ezberlenmitir.

11 Kutlu:mukaddes, takdis edilmi, mbarek, kutsal;(ng.)holy, sacred

Gnmzde de birok Asya lkesinde yaygn ve etkin olarak inanlan, uyulan, uygulanan; slamiyet'ten nceki dnemde kimi Trk Boylar'nn da yolu ve inanc olan; ayrca Yeni Platonizm, Mazdaizm, Yahudilik, Hristiyanlk, slam gibi byk dinlerle ve Suf tarikatlerle karlkl etkileiminden sz edilen12"Budizm" anlamak isteyen okurlarca ilgi anlayn tanyp, bu inancn etik ve felsefi grlerini greceini sanarak, bu inann kutlu kitab olan

"Dhammapada" y dilimize, en kolay okunabilecek bir biemle, kazandrmak ereini gttm; bu amala ok sayda deiik eviri, yorum ve aklamay inceleyip karlatrarak bu derlemeyi hazrladm.

12 "History of Religions" , Sergei Tokorev, Progress Publishers, Moscow, 1987

Onuncu yzyla kadar Trk boylarnn byk ounluu Budist idiler.13Budizm'in brakt sosyo-psikolojik izler ve gelenekler, sonraki Anadolu mistisizminde ve gnmzde ok belirgin

olarak gzlemlenebilmektedir. Bu gzlemlemenin nda, bence, diyebiliriz ki, rnein Yunus Emre, dnya gr ve dinsel anlay asndan bir gerek, bir Dervi ve Aydnlanm Kii'dir...
13 Budizm (Eski Metinlere Gre), Walter Ruben (Walter Ruben, Budizm Tarihi, eviren: Abidin til, Ankara niversitesi D.T.C.Fakltesi Yaynlar, Ankara, 1947), haz rlayan: Ltf Bozkurt, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ?ti., stanbul, 1995.

Yine de unutulmamaldr ki, bu kitap bir yorum kitab deildir. Bu bir derleme kitabdr. eviriye dayanr. evirmeninse birinci grevi evirdii zgn metnin anlamna olabildiince sadk kalmak, ikinci grevi de bu anlam kendi dilinde doru ve gzel bir biemde sunmaktr. evirmen yorum yapmaktan kanr, yorum grevi okurlara ve uzmanlara der. Ben de uzun sren bu zahmetli almayla okurlarma, lkeme ve amz paylaan ok sevgili dnya insanlarna, karnca kararnca yararl olabildimse ne mutlu! Gnlme gre gzel, temiz, severek okunacak bir kitap yaynlayabilme zevkini bana tattran ve benden itengelen dostluk ve yardmlarn esirgemeyen, "Sosyal Yaynlar" A.Cengiz Bker stanbul, 23 Mays 2008 alanlar, deerli Zeynep Glbay'a veDiren Yardml'ya teekkrlerimi sunmay da bir bor biliyorum.

I. kiz Dizeler
Biz neyiz? Biz iselliimizin meyvesiyiz. Bizi biz yapan isel anlmzdr, derinliimizdir, zihnimizdir. imizde ne varsa biz oyuz. inden temiz olmayan iler geeni ve temiz olmayan ileri yapan aclar izleyecektir; tekerleklerin, arabay eken kzn ayan izledii gibi.

Biz neyiz? Biz iselliklerimizin14, anlmzn, zihnimizin sonucuyuz. Bizi biz yapan iimizden geenlerdir, zihnimizde ne varsa biz oyuz... inden temiz ileri geireni, temiz iler yapan mutluluk izler; mutluluk, tpk glgesi gibi onun yanbandadr...
14sellik: ie dal, zihinsel aba, derin bilin, igzlem, meditasyon.

"ncittiler beni, krdlar beni, yendiler beni, aldattlar beni" olumsuzluklarla doldurursan sevgisizlik sona ermez.

diyerek szlanp durma; iini

"ncittiler beni, krdlar beni, yendiler beni, aldattlar beni"

diye sylenerek alayp durma; bu

kt yarglar iinden atarsan, seni yakan sevgisizlik de yle uar gider...

Bil ki, nefreti nefretle yenemezsin; nefreti akla yenebilirsin; bu, balangc ve sonu olmayan lmsz bir ilkedir.

ou kimse bu dnyada bir sona ulamamz gerektiini bilmez, bunun ayrmna varmaz; oysa bunu bilmeyi baaranlar, kavgalarn bitirip giderler.

(Batan

karc)

Mara

yalnzca

kendi

tatlar

ve

zevkleri

iin

yaayanlar,

duygularn

denetleyemeyenleri, ok yemek yiyenleri, tembel olanlar, aba gstermeyenleri yere ykacaktr; rzgrn zayf aac ykt gibi.

Yalnzca kendi tatlar ve zevkleri iin yaamayanlar, duygularn iyi denetleyenleri, kararnda

yemek yiyenleri, inananlar, erdemli olanlar (Batan karc) Mara sarsamaz; rzgrn o koskoca dalar sarsamad gibi.

Yreini artmadan, zdenetim gereini anmsamadan srtna sar gmlek giyene15, giydii bu giysi deer kazandrmaz.
15Sar Gmlek: (Ksva ya da Kshya da denen koyu sar giysi, Budist rahiplerin ayrt edici kldr: ["Anishkashye vrittyartham iti me matih." kshyam hrtham iti viddhi tam, / Dharmadhvagnm mundnm Trkesi: "Bil ki bu sar gmlek, kirliliklerden kurtulmam olan bir adamn

stnde, yalnzca hrsa, tamaha, agzlle yaramakta, / Oysa, bu giysi, erdemlerini bayrak gibi tayan o ba kaznm soylu rahibin bir lokmas iindir']

Kim ktlkten artmsa yreini, zdenetim gereini iine sindirip, erdem kazanmsa, orta yola uyum gsteriyor ve geree sayg duyuyorsa, sar giysi ite ona deer kazandrr.

Yalan iinde doruyu, doru iinde de yalan gren, bitmez tkenmez bo dileklerle gezer durur ortalkta; geree ulaamadan gnleri tkenir.

Doruyu doru, yalan yalan bilense, sonunda geree ular, yreindeki dileklere kavuur.

ats akan eve yamur nasl szarsa, kendini bilmeyen zihne de bin trl tutku yle szar.

ats salam olan eve yamur nasl szmyorsa, ayn yle, kendini bilen beyne tutkular girmez.

Yanl yapan bu dnyada da, br dnyada da, her ikisinde de ac eker. Ktlk yapan, yapt ktl grp zlecektir, ac ekecektir.

Erdemli olan bu dnyada da, br dnyada da sevin bulur. yilik yapan, yapt iyilii grp sevinecek, dinginlik bulacaktr.

Yanl yapan bu dnyada da, br dnyada da zlr. Ktlk yapan yapt ktl grmekle zlr; yanl yolda yrmekle daha da ok zlr.

Erdemli olan bu dnyada da, br dnyada da mutludur. yilik yapan yapt iyilii grmekle sevinir; doru yolda yrmekle daha da ok sevinir.

Kutlu yazlar herkes okur, aklllar da okur, aklszlar da okur. Okuduklarna uygun eylem yapmadka, yalnzca okumak neye yarar? Aklszlar okur, ama kutluluu yaamazlar. Onlar bakasnn srsn sayan oban gibidirler.

Gnl yce olanlara gelince... Yalnz birka satr bile okusalar yeter. Okuduklarna uygun davrananlar, tutkuyu, nefreti, ahmakl bir yana atp, gnln gerek bilgiye ve zihinsel dinginlie brakanlar, ne bu dnyada, ne de baka bir dnyada hi bir ey istemeyenler... te onlar kutluluu yaar.

II. Farkndalk

16

16Farkndalk: Ayrmndalk, Uyanklk, varln ve kendili in ayrmnda olmak, Derin Bilin.

Farkndalk, ayrmndalk lmezliin yolu; aymazlksa lmn yoludur. Farknda olan lmez, aymaz olansa oktan lmtr.

Akll olan bunu anlar, bilinlenip sevinir, soyluluun bilgisinde sevin bulur.

Kimler ki iinin ayrmndadr, direnle sebatla aba gsterir; ite onlar en yce dinginlie, en byk mutlulua, Nirvana'ya17ularlar.
17Nirvana: ulalacak en byk son, varlacak en son durak, yeniden-doumlarn bitmesi, btn kayglardan - dncelerden - balardan - ballk ve bamllklardan kurtulma, Kurtulu, Sonsuz Kurtulu, Felh, Tanr'da yok olma (fen fillah), Tanr'yla birlikte sonsuzlamak (bekaa bi-llah); (ng.)Redemption, Freedom.

Bir kimse uyanksa, farkndaysa, iine dnkse, ar-duruysa, inceyse, kendini tutmay biliyorsa, kurala gre yaarsa, onun an elbet ykselecektir.

Uyanmakla, farkna varmakla, kendini tutup denetlemekle, yle bir ada kurar ki kendine, hibir sel onu vurup ykamaz.

Budalalar kibir yapar, bilisizdir, dikkatsizdir; oysa akll olan, farkndal en yksek servet sayar.

Kibirlilik yapma, bedensel zevkin, tutkunun, ksnlln peinde koma.

Farkna vararak iine dnen, meditasyon18yapan byk sevin bulur. Akll olan aymazl farkndalkla yener, bilgeliin at katna trmanr; her tr zntden uzak durarak altnda kalan zgn kalabal seyreder; dan tepesinden vadiye bakar gibi, budalalara bakar.
18Meditasyon: Daln, Derin Bilin, e Dal, sellik, Zikir, Tefekkr; Namaz, Semaa, Ayin.

Farknda olan aymazlarn arasnda seilir, uyank olan da uyuyanlar arasnda ileri gider; akll olan, yar atnn yava at geride brakt gibi ilerler.

Farknda olan Indra tanrlarn efi oldu. Farkndalk vlr; aymazlk sulanr.

Farkndalkla sevin bulan dilenci19, aymazla korkuyla bakar; aymazlk yangn gibi her yan saran bir felakettir, kk byk btn koruyucu siperleri yakar gtrr.
19Dilenci: Dileyici, Ermi, Eren, Talip; Hinduizm'de dilencilik yce bir makam saylr, dilenci ya da dileyici urad evlerden sadaka olarak verilen az bir yiyecei yer; ayn szck "Nirvana'y dileyen' anlam n da tar.

Farkndalkla sevin bulan dilenci, aymazla korkuyla bakar; Nirvana'ya yakn olur, uzaa dmez.

III. e Dal
Okular nasl doru yaparsa oklarn, bilge olan da ie dallarn yle dosdoru yapar; zihnin saa sola dalgalanmalarn zaptetmek zordur.

Sudan karlm bir balk nasl kvranrsa frlatp atld kuru yerde, ie dallar da, (Batan karc) Mara'nn ayartmasndan kurtulmak iin, yle kvranr.

Kmltlarn zaptetmek zor olsa da, zihni denetlemek iyidir; evcille tirilmi zihin mutluluk getirir.

Bilge olan, zihnindeki kmltlar smsk tutar; zaptetmek zor olsa da bunu yapar. yi denetlenen ie dallar mutluluk getirir. Zihin uzaklarda bedensiz gezer, derin maaralarda saklanr; zihnini smsk tutmasn bilen lmden korkmaz.

Zihin dzen tanmadan oynayp duruyorsa, gidecei doru yolu bilemiyorsa, iimizde dinginlik olamyorsa, bilgelik yetkinlemi20saylmaz.
20Yetkinlemi: kamil, mkemmel, tekaml etmi / yetkin: mkemmel, tam, kusursuz, kmil, olmu, ergin, olgun; (ng.)perfect, complete, mature, well-conducted.

i/sellii sorunsuz olan iin korku yoktur, zihni kark olmayan iin korku yoktur, iyiyi kty dnmeyi brakan iin korku yoktur, farknda olan iin korku yoktur.

Bu beden bir sra kadeh gibi krlgandr, bunu bilelim; iselliimiz kale gibi salam olsun; bilgelik silahyla (Batan karc) Mara'ya saldralm, eldekini koruyalm da hep farknda olalm!

Ne yazk ki, bu beden, ok gemeden, ie yaramayan kalas gibi upuzun uzanacak. Gzden karlm, bilinsiz, ieriksiz/iselliksiz olarak yerde yatacak.

Dman dmanna, ya da tiksinen tiksindiine ne yaparsa yapsn, hibir dman yanl ynlenen bir zihnin sana verdii zarar kadar zarar veremez. Oysa, doruya ynelik zihnin sana yapt iyilii, ne ana, ne baba, ne de akraba yapabilir.

IV. iekler
Kim fethedecek bu dnyay? lmn, Yama'nn21, Tanrlarn dnyasn kim aacak? Kim bulacak gerein aydn yolunu? Arayann en doru iei bulduu gibi?
21Yama: llerin efendisi, lm simgesi, lm gc, lm.

Bu dnyay da, lmn ve Tanrlarn dnyasn da bilge renici fethedecek. Bilge renici bulacak gerein aydn yolunu; tpk arayann en doru iei bulduu gibi?

Kim bilirse bu bedenin kpk gibi uucu olduunu, ldeki bir seraptan daha ksa sreli olduunu kim anlarsa, (Batan karc) Mara'nn ucu iekli oklarn o kracaktr. O, o lm kraln hi grmeyecektir.

lm gl toplayan, zihni bulanksa, alr gtrr; taan sel sularnn derin uykuda uyuyan ky gtrd gibi.

lm, zihni karksa, gl toplayan, dnyann zevklerine doyamadan, yok eder.

Nasl ar, gl incitmeden, rengini kokusunu bozmadan, nektarn toplar giderse, ite yle yaamaldr bilge de lkesinde.

Ne bakalarnn yanlglar, ne hatalar, sular, unutkanlklar... bilgenin tek ilgisi kendi noksanlklar olmal.

z szne uymayann durmadan tekrarlad, ho ama bo szler, anlamsz verimsiz szler; tpk renkli ama kokusuz gzel iek gibidir.

z szne uyann anlatt, ho ve ii dolu verimli szlerse, tpk renkli ve ho kokulu gzel iek gibidir.

Trl trl elenkler yapabiliriz elimizdeki bir yn iekten, ksack bir lml mrde, ok i baarabiliriz. iek kokular ilerlemez rzgra kar, ister krmz sandal aac olsun, ister gl ya da yasemin... ama iyi insanlarn olumlu kokusu rzgra kar bile olsa yaylr gider... yi insann iyilii her yana ular.

Krmz sandal aac olsun, gl olsun, yasemin olsun... Tm bu ho kokulu iekler arasnda hibir koku erdemin kokusundan gzel olamaz.

Gln ya da krmz sandal aacnn kokusu snrldr; ama erdemlinin kokusu en yksek lmszlere lyktr.

O erdemliler ki, dnce yapmadan, kayg yapmadan yaar, onlar gerek bilgi ile zgrdrler... (Batan karc) Mara artk yollarna kamaz.

Nasl, atk p yn iinde byyen ak yasemin, yn yn pislik arasnda bile gnl ferahlatc koku saarsa;

Gerekten aydnlanm olan Buda rencisi de yledir... Bilgelik yla kr kalabalklarn stnde ay gibi parlar.

V. Ahmak
22Ahmak: Budala, Akls z kii, Aklsz insan; (ng.)Fool.

22

Uyank olana gece uzundur. Yorgun olana yol uzundur. Gerek yolu bilemeyen ahmaa, doum lm dngs uzundur.

Kendinden daha iyisiyle, ya da en az kendi kadar iyi olanla kar lamayan yolcu, tek bana srdrsn yolunu; ahmakla yoldalktan yarar olmaz.

"Bu ark benim, bu saray benim, bu servet benim"

diye diye ac eker ahmak olan. Oysa hibir

zerre bile hibir kimsenin deildir; nerde kalm oullar, mallar, servetler!

Ahmak olduunu bilen ahmak, hi olmazsa buncac k bilge saylr; kendini akll sanan ahmaksa gerekten ahmaktr.

Bir ahmak bir bilgeyle mr boyu dostluk etse, gene de bilgelik gereini anlayamaz; kak orbann tadn alamaz ya, ite yle...

Aydn bir kii bir bilgeyle dostluk etse, bir dakika yeter anlamasna; dil orbann tadna varr ya, ite yle...

Anlaysz ahmak kendi kendisinin en kt dmandr; nk o sonular ac olan yanl eylemler yapar.

Pimanlk veren eylem iyi eylem deildir; sonucu gzya getirecektir.

Pimanlk vermeyen eylemse, iyi eylemdir, sonunda sevin ve glmegetirecektir.

Yanl eylem ac yemiini vermedike, ahmak onu baldan tatl sanr; sonu ortaya knca, ele geen yalnzca zntdr.

Ahmaa aylarca Kua Otu'nun23ucuyla yemek yedirsen; gerei anlayanlarn onaltda biri kadar deeri olmaz.
23Kua Otu: Kusha Otu, Kusa ya da Kua Otu olarak tannan Dharba bitkisinin kutlu say lmas gelenei Hint Tanrlar inancna kadar gider. Bodhi aacnn alt nda Kua otu zerinde oturmak hazrlk aamasdr.

Yanl eylem, yeni salm st gibidir, hemencecik bozulmaz; iten iten yanp, uzun sre, kll ate gibi ahman peinden gider.

Yanl eylem, ortaya knca, ahmaa keder verir, sonra aklnn ferini alr, zihnini bler.

Brak ahma, hret arasn! Dilencilerin en nnde olsun, manastrda yetke kazansn, halk iinde saygnlk bulsun!

"Evsahipleri de Dilenciler de bana ynelik olsunlar; hep benden sorsunlar ne yapmak ne yapmamak gerektiini" olmasn ister.
24Barahip: Ba papaz, Mrid, Raja, Guru, ?eyh, ?h, ?eyhler, Tarikat nderleri, yol gsterici savyla kendilerine bir san veren (kimse ya da kimseler).

diyen Ahmak Barahip24, tutkusunu ve gururunu arttrarak, byle

Bir yol var servete gtrr; bir yol var Nirvana'ya gtrr; Buda'nn izdeisi olan gerek dilenci bunu anlasn da, an eref peinde komay brakp bilgelii arasn.

VI. Bilge

25

(Pandita)
25Bilge: Akll Kii, Akll nsan, Ak ll Adam; (ng.) Wise Man.

Sana yanllarn gsteren bir bilge kii bulursan, yapmaman gerekenleri gsteren bu bilgeyi izle; kesinlikle iyi olursun, kt olmazsn. Onda gizli hazineler bulursun.

Brak o seni uyarsn, brak retsin, brak yanln yasaklasn! O zaman iyiler seni sever, ktlerse senden nefret eder.

Yanl yapanlar ahbap edinme, aalk insanlar dost tutma; erdemli kiilerle arkada ol, hep en iyiler dostun olsun. Gerei kanarak ien, dingin kafayla mutlu yaar. Bilge olan, soylu kiilerin anlatt sevinci gerein iinde bulur.

Kanal mhendisleri suyun ynn dzeltir, okular oku dzeltir, marangozlar tahtay dzeltir... Bilge olansa kendini dzeltir.

Salam kaya nasl sarslmyorsa rzgrda, bilge olan da yle sarslmaz; ne vgden, ne yergiden etkilenmez.

Derin bir gln temiz ve durgun olmas gibi, bilge de gerei renmekle durgunlar.

yi insan bana ne gelirse gelsin aldrmaz. yi insan tutkulara kaplmaz. ster mutluluk gelsin zerine, ister keder; ne coar, ne de yklr bilge olan. Hi etkilenmeden yoluna gider.

Kim ki onun bunun hatr iin beenilmeyi aramaz; oul, servet, iktidar ummaz; kim ki haksz yoldan baar elde etmeyi istemez; o elbette erdemlidir, bilgedir, kutlu yaar.

Kar uzak kyya ulaan azdr; kalanlarn hepsi bu kyda dolanr durur... Gerek eline verilince, onu izleyenler, tutsak eden lmn etin kprsnden geip, ku gibi uacaklardr.

Onlar ki, yasa sunulduunda, yasay izlerler, lm yenmek zor olsa da; onlar lm lkesinden geip gideceklerdir...

Karanln yolunu geride brakp n yolunu izlesin bilge kii, evini brakp evsiz lkeye gitsin, sevinmenin zor olduu yerde dnyadan el etek ekmekte arasn sevinci.

Tm zevkleri yele versin, bu dnyada hibireyi kalmasn, arndrsn kendini maldan mlkten bilge kii; son versin zihnindeki tm dnyasal kayglara kederlere.

Zihin temelleri salam olanlar aydnlanp ballktan soyutlansn: tm balarn sevinle koparsn, tm heveslerini, itahlarn yensin... kla dolmu olanlar zgrl bu dnyada tatsn.

VII. Ermi (Arhat)

26

26Ermi : Eren, Erenler, Veli, Evliy, Alim, Zahit; Arhat; (ng.)The Venerable.

Gezisi sona erene, kayglardan soyutlanm, tm benliinden soyunmu, zincirlerini koparm olana artk ac ekmek yoktur.

e dalanlar kendini koyup gider, bir ev buluverince sevinmezler; gln terk eden kuular gibi, evlerini geride brakrlar.

Hibir eyi saklayp biriktirmeden, bulduu kadar yiyenler, koulsuz zgrl tadacaktr; onlarn yolunu anlamak gkteki kularn yolunu anlamaktan zordur. Tutkularn susturmu olanlar, her trl zevke ilgisiz kalanlar, koulsuz zgrl tadacaktr; onlarn yolunu anlamak gkteki kularn yolunu anlamaktan zordur.

Duygular denetimli olana, sahibinin eittii at gibi, gururdan ve itahlardan uzak olana, Tanrlar bile gpta eder.

Yerkre gibi grev ykl, kale gibi salam, amursuz gl gibi apak olanlar, onlar artk baka yeniden-doum27acs tatmaz.
27Yeniden-doum: lp lp yeniden dnyaya gelme, genedoum, reenkarnasyon; (bilimde ve byk dinlerde "yeniden-doum' kavram tart mal yorumlara yol amaktadr).

Gerek bilgiyle zgrle, dinginlie ulanca, zihni arnmtr onun; sz de arnmtr, eylemi de arnmtr.

O aldatlmaktan da uzaktr; yaratlmayan tanr, tm balantlardan kurtulmutur, tm batan karmalarn dnda, tm arzulardan vazgemi, insanlarn en ulusu, en ycesidir.

Kyde ya da ormanda, vadide ya da tepede, ermilerin yaad o sevinlerle dolu yerde.

Sevinler... Baka kimsenin gremedii sevinler... Arzulardan arnm olanlar orada o sevinleri bulacaktr; onlar duygusal zevkleri aramazlar.

VIII. Binler
Duyana dinginlik veren bir tek szck, bin anlamsz kelimeden iyidir.

Duyana dinginlik veren bir tek iir, bin anlamsz iirden iyidir.

Duyana dinginlik getiren bir tek trk, bin szckl sylenceden iyidir.

Birisi sava kazansa, bin kiiyi bin kez yense ne kar! O kimse ki kendini yener, ite o en byk yenendir.

Kendini yenmek, bakalarn yenmekten iyidir. Tanr gelse, Ruh gelse, (Batan karc) Mara gelse, Brahma gelse... Kendine zdenetim yapann utkusu yenilgiye dnmez.

Birisi, aylar boyu, yllar boyu binlerce kurbanla kendini sunarken, bir bakas ruhu bilgili olana bir anlk sayg gsterse... Bu sayg yz yllk kurbandan iyidir.

Birisi yzlerce yl ormanda Agni'ye28tapnsa, bir bakas ruhu bilgili olana bir anlk sayg gsterse... bu sayg yz yllk tapnmadan iyidir.
28Agni: Ate Tanrs, (Veda anlatlarna gre Indra'dan sonra gelir).

Bir para sevap kazanmak iin, bu dnyada yllar boyu sadaka olarak, sunu olarak neler neler kurban etsen, hibirinin be kuru deeri yoktur... Erdemliye sayg duymak daha iyidir.

Yalya sayg gsteren kiide drt ey artar: hayat, salk, mutluluk, g.

Ktlkle, denetimsizlikle yz yl yaamaktansa, erdemli ve gzlemci olarak bir gn yaamak iyidir.

Ktlkle denetimsizlikle yz yl yaamaktansa, bilen ve gren olarak bir gn yaamak iyidir. Tembellik ve zayflkla yz yl yaamaktansa, cesaretle bir gn yaamak iyidir.

Nesnelerin douunu ve ln grmeden yz yl yaamaktansa, doum ve lm grp de bir gn yaamak iyidir.

lmsz olan alglamadan yz yl yaamaktansa, lmsz alglayp bir gn yaamak iyidir.

Yce yolu grmeden yz yl yaamaktansa, yce yolu grp de bir gn yaamak iyidir.

IX. yilik - Ktlk

yilie doru acele etmeli kii, zihnini bir an nce ktlkten uzaklatrmal. Kii iyilikte yava olursa, zihin ktden zevk almaya balar.

Kt i ileyen, yapmasn bunu bir daha. Ktlkten zevk almaya almasn. Yanl iler sonunda ac getirir.

yi i ileyen, bunu yine yapsn; iyilikten tat almaya alsn; iyiliin sonu mutluluktur.

Kt i ileyen de, yapt ktlk erginleip olgunlamadka bir sre mutluluk grr; ama bir kez ktlk yetkinleti miydi, eninde sonunda, ktlk yapan ktlk grr.

yi i ileyen de, yapt iyilik byyp olgunlamadka bir sre ktlk grebilir; ama iyilik bir kez oldu muydu, iyilik yapan iyilik grr.

Kimse "Nasl olsa bana gelmez,"

deyip ktl kmsememeli. Su testisi bile damla damla

dolar. Ahmak, azar azar, biriktire biriktire toplad ktlkle ahmak olur.

Kimse, "Nasl olsa bana gelmez,"

29

deyip iyilii kmsememeli. Su testisi bile damla damla

dolar. Bilge, azar azar, biriktire biriktire toplad iyilikle bilge olur...
29 "?ansm yoktur, bana m kacak, nasl olsa bylesi bana ksmet olmaz," anlamnda. diye mitsizlenmek

Bir tccar gibi davranp kt iler ilemekten kanmal... Koruyucusu az, yannda deerli eyalar tayan tccar, nasl karanlk yollardan kanrsa yle... yaamay seven kii audan nasl kaarsa yle...

Kimin elinde yaras yoksa, auya eliyle o dokunmal; yaras olmayan ele au ilemez; kt i ilemeyeni ktlk etkilemez.

Kim ki bir susuza ya da saf ve zararsz birine ktlk ederse, ahmaka yapt fenalk, tpk yele kar savrulan toz gibi kendine dner.

Kimileri ana karnnda yeniden-doar; ktler Tamu'ya gider, iyiler Umak'a gider; dnyadan bir istei olmayansa Nirvana'ya ular, erer.

Ne gklerde, ne de denizlerin dibinde, ne de yksek dalardaki kovuklarda ya da inlerde saklanp kurtulamazsn... Bu dnyada kt i ileyenin kap kurtulabilecei bir yer yoktur...

Ne gklerde, ne de denizlerin dibinde, ne de yksek dalardaki kovuklarda, inlerde... Bu dnyada insann lmden kaabilecei bir yer yoktur.

X. Cez
Herkes cez karsnda titrer, herkes lmden korkar... Bakalarn kendi yerine koymalsn: ldrmemeli-ldrtmemelisin.

Herkes cez karsnda titrer, herkes yaamay sever... Bakalarn kendi yerine koymalsn: ldrmemeli-ldrtmemelisin.

Kim ki mutluluk ararken, kendi gibi mutluluk arayan bakalarna ac verirse, lnce mutlu olamaz.

Kim ki mutluluk ararken, kendi gibi mutluluk arayan bakalarna ac vermezse, lnce mutluluk bulur.

Sakn sert szler syleme! Konutuun kimse karlk verir... fkeli sz dner yine sana vurur. Sen kendini krk bir gong gibi sessiz yaparsan, Nirvana'ya eritin demektir; nk o zaman... fke bilmezsin.

Tpk bir sr oban, elinde sopa, srsn ayra srer gibi, yallk ve lm de yaayanlar yle srer gtrr.

Yanl iler ileyen ahmak, budala kiinin, atete yanar gibi, kendi ileriyle yanacan bilmez.

Kim hak etmemi olana cez verirse; incinmeye layk olmayan incitirse, en ksa zamanda u on olay ortaya kacaktr:

Acmasz kederler bir, yalln dknl iki, bedensel incinmeler , korku veren ac drt, akl yitimi be,

Ynetimden gelen eziyetler alt, mallarnn yok olmas yedi,

Yldrm dp evinin yanmas sekiz... Dokuzuncusu ve onuncusu ise udur: beden rr, ahmak olan da Tamu'ya30gider.
30Tamu: Cehennem, lmden sonraki aclarla dolu yer, yaamda yanllk yapanlarn duydu u ac

Kii iini isteklerden phelerden arndrmazsa... ne plak dolamak, ne rgl sa, ne amurlarda srnmek, ne oru tutmak, ne yerlerde yatmak, ne toza topraa bulanmak, ne de kmldamadan oturup durmak... hibir biimsel tapnma lml ruhumuzu arndramaz...

Kim ki gzel elbiseler giyer, bar iinde yaar, sakin durur, denetimlidir, kendini tutar, ar durudur, baka varlklar incitmez; ite o kutsanmtr, ermitir, gerek dilenci odur.

Var mdr bu dnyada tevazu ile ve alakgnlllkle benliini dizginleyip de sulanmaya uramayan? Tpk kam istemeyen eitimli at gibi?

Tpk kamnn ucu dokununca koan eitimli at gibi, gayretli ve hevesli, imanl, erdemli, enerjili, iedal31yapan, gerei ayrt eden... Byle yaparsan, byk kederi yenersin; bilgide, davranta, aklllkta yetkin olursun.
31edal: Meditasyon, Tefekkr, Zikir, Namaz, Salat, Ayin; (Meditasyon, derin ve kapsaml bir ekilde zihinsel dala girmek yoluyla, insan n zyle / zbenliiyle iletiim kurmas demektir. Meditasyon srasnda zihin ve beden serbest tutularak, sreklilikle, zihin, zde e baml ussal dnce eylemlerinden uzak durmaya altrlr. Esas olan, dinginlik iinde kalabilmek ve stbilinsel sezgileri alabilmektir. Atlantis ve Mu Uygarl klar gibi Tufan ncesi uygarlklardan tutun, eski Kolomb-ncesi uygarlklarndan olan Aztek, Inka, Mayalar'a... Avustralya yerlilerinden, Afrika Kabileleri'ne... Oradan da Avrupa ve Asya'daki toplumlara var ncaya kadar dnyann her yerinde, ayr ayr tekniklerle de olsa, temel yntem ayni kalmak zere uyguland grlen, yaklak 100 civarnda meditasyon tr vardr. Byk (Sema) Dinlerdeki "Tasavvuf' almalarnda da, zellikle de Suf yol ve okullarnda, Meditasyon olgusundan yararlanabilmek iin, kapsaml ve deiik teknikler gelitirilmitir).

Kanal mhendisleri suyun ynn dzeltir; okular oku dz yapar; marangozlar tahtaya dz biim verir; iyi insanlarsa kendi benliini kalba koyar.

XI. Yallk
Neden bu glmeler, bu sevinler, bu elenceler, dnya byle srekli yanmaktayken? Neden bir k aramyorsun? Sen ki karanlklar iindesin, karanlklarla kuatlmsn?

Giyinmi kuanm olan cesedin hep yara bere iinde. Kollar bacaklar yorgun, hastalkl. Zihni oynak dncelerle, kalc olmayan hayallerle ykl.

Eskiyor bu beden, ypranm, hastalk yuvas... Bu yolsuzluklar yn yklp gidecek, lm kanlmaz...

Sonbaharda den meyveler gibi, bembeyaz kemikleri grmekten ne zevk alnr ki?

Kemiklerden rlm bir kale, svas etten ve kandan yaplm; iinde yaayanlarsa yallk ve lm, ve kibir ve yalan...

Krallarn arabalar eskir, beden yalanr. yilerin iyilere rettii erdemlere gelince, onlar asla yalanmaz.

Az renen insanlarn bymesi kzlerin bymesi gibidir; etten bedenleri byr, zihinleri bymez.

Nice "yeniden-doum' evreleri geti bamdan, dnya denen bu konutun sahibini aradm bulamadm; yeniden yeniden32dnyaya gelmek ok ac!
32Yeniden yeniden: yinelenerek, mkerrer, mkerreren, tekraren, tekrar tekrar.

?imdi gryorum seni, ey bu evin yapcs. Bu son olsun artk! Bundan sonra bu eviyapma. Tm

at kirileri krlm; direk rm. Tm tutkular snm. Ruh, o Yce Sonsuzlua ulamak iin evirmi ban.

Uygun dzen uygulamayan kimse, genliinde kazanp biriktirmeyen yal balkl kuu gibi balksz glde alktan lr.

Uygun dzen uygulamayan kimse, genliinde kazanmayan krk yay gibi yerde yatar, gemie bakp iini eker.

XII. Benlik
33Benlik: z, zbenlik, Nefs / Nefis, Ego, Id; (ng.) Self.

33

Bir kii kendini aziz tutarsa, benliini dikkatle incelesin. Bilge olan, hi olmazsa ara sra saatin birinde gzlem yapar.

Her kii nce kendini doruya yneltsin; sonra bakasna t versin; bilge olan byle yapar, ac ekmez.

O kii ki rettiklerine kendi uyar, kendi benliini denetler, ite o bakasna yol gstersin, nk z denetim kolayna olmaz.

Benlik benliin efendisidir; baka kim efendi olabilir ki? Kiinin iyi bir z-denetimli benlii varsa o kiinin iyi bir efendisi var demektir. Benliin yapt ktlk, benlikten doan ktlk, benlikten gelen ktlk, tpk bir elmasn deerli talar ezip paralad gibi, ahmak olan ezip paralar.

Ktl byk olann benlii onu ylesine alaltr ki, bu kadar alalmasn dman bile istemez, tpk kendi stne dolanm Sala aac34gibidir...
34Sala A ac: Ho kokulu, turuncu iekleri olan bir tr Banyan aac. Kralie (Mahajmaya), Sala aacnn glgesinde, dallarna tutunarak, Visakha aynda, prens Sidarta'y (Siddharta)'y dourdu. Budizm evreyi, do ay ve yeillii sevmeye nem verir, bu nedenle Gautama'n n doumu ve lm Sala aac altnda temsil edilir, derler ki Buda 80 yanda lrken, dolunay zaman, bir Sala aacnn altna uzanp lm yle bekledi; "Aydnlanma'ya da Boddhi aacnn altnda otururken erimitir.

Kt eylemleri ve bize zarar dokunan eylemleri ilemek kolaydr; yararl ve iyi olan yapmaksa zordur.

Ermiin, soylu olann, erdemlinin rettiklerini kmseyip de yanl yola sapan ahmak, Katthaka kamnn35meyvesi gibi, kendi kymna meyve yetitirir.

35Kataka Kam:(ng.)Katthaka Reed ; meyve verdikten sonra len ya da meyvesi iin kesilen bir aa tr.

Hata yapmak da, ac ekmek de kendi elimizdedir; hata yapmamak da kendi elimizdedir. stersek benliimizi artr safla ularz... Saflk ve kirlilik kendimizden gelir; hi kimse bir bakasn arla ulatramaz.

Kimse bir bakas uruna kendi devini unutmasn, o bakas ne kadar byk de olsa... Kii kendi devini bir kez rendi mi artk hep kendi devine zen gstermeli!

XIII. Dnya
Ktln kurallarna uymamal; aymazlk iinde yaamamal; yanl fikirleri izlememeli; dnyaya baml olmamalsn!

Ayaa kalk; aymaz olma! Erdem yolunu izle! Erdemli olan bu yaamda da, gelecek yaamda da mutlu olur.

Erdem yolunu izle; ktlk yolunu izleme! Erdemli olan bu yaamda da, gelecek yaamda da mutlu olur.

Dnyay bir "hava kabarc"

olarak alglamal, bir serap olarak grmelisin; kim dnyay byle

grrse, lm denen zorba kral onu grmez.

Gel, sen bu dnyay ssl bir bey arabas olarak gr... Ahmak olan bu dnyann iine dalar, bilge olansa bu dnyadan elini ekmitir.

nceden aklsz olup da sonradan akl alan, buluttan km ay gibi dnyay aydnlatr.

yi davranla iindeki ktl yenen, buluttan km ay gibi dnyay aydnlatr.

Bu dnya krler dnyasdr; burada grenler az... Adan kaan kular gibi, pek az gkyzne gider.

Kuular gne yolunda gider; gkte mucize gibi uarlar. Bilge olan, (Batan karc) Mara'y ve kandrclarn silahlarn yenerek, bu dnyadan dar kar.

Kim ki o Tek Yasay iner, kim ki yalan syler, kim ki te dnyay kmser, onun yapamayaca ktlk yoktur.

Sefiller Tanrlarn dnyasna gitmez, ahmaklar zgrl sevmez; bilge olan cmertlikten zevk alr, ite bu nedenle te dnyada kutsanr.

Bu dnyada hkmdar olmaktansa, lp de Umak'a gitmektense, btn dnyalara egemen olmaktansa, Kaynaa Ulamak en iyi dldr.

XIV. Uyanm Kii

36

36Uyanm Kii: Aydnlanm Kii, Uyanan, Aydnlanan, Buda; Buddha; (ng.)The Awakened.

O kii ki onun yapt fetih yeniden yaplamaz, onun yapt fethe bu dnyada kimse ulaamaz; onu, o uyanm olan, o hereyi bilen ve yollardan bamsz olan o kiiyi hangi izden srp gtreceksin?

O kii ki onu hibir dilek, hibir tutku, tuzak ve zehirleriyle yolundan saptramaz. O doruyu, o uyanm, o bilgeyi hangi yanla ekip gtrebilirsin?

O uyanmlar, o farknda olanlar lmszler bile kskanr; onlar ilerine dn yaparlar. Onlar bilgedir. Onlar vazgemenin dinginliinde zevk almay bilir... nsan olarak dnyaya gelmek kolay deildir; lmllerin yaants gtr; gerek yolu sezmek etindir; aydnlanmay uyandrmak zordur.

Yanllk yapmamak, iyi olmak, zihnini artmak... Uyanmlarn retisi budur.

Uyanm olan, sabretmeyi en byk kurban diye adlandrr. Uyanm olan, Nirvana'y en byk gzellik olarak grr. Bakalarna vuran dervi olamaz; bakalarna kt syleyen ermi olamaz.

Sulamayacaksn, incitmeyeceksin; kurallarla kstl bir yaam sreceksin. Az yiyeceksin, yalnz olacaksn, en byk bilinci uygulayacaksn... Uyanmlarn retisi ite budur.

Tutkularn doyurmayacaksn, bana altn para bile yasa... Tutkularn ksa srdn, sonunda aclar yarattn bilen, bilgedir.

Agzl olan en tanrsal tatlarla bile doymaz. Gerekten uyanm olan izdei, tek tad tm tutkularn yok edilmesinde bulur.

Korkuyla ynlenen insanlar, snmak iin dalara, ormanlara, kutlu korulara, trbelere kaarlar. Oysa hi de gvenli bir snma yolu deildir bu. Snaklarn iyisi bu deildir. Sen bu snaa gidersen, aclardan kurtulamazsn.

Kim ki uyanan kiiye snr, geree snr, topluma snr, o apak bir anlayla drt asil gerei alglar:

Ac ekmeyi bir, ac ekmenin doduu yeri iki, ac ekmeyi durdurmay , ac ekmeyi durdurmaya giden sekiz katl (aamal) kutlu yntemi drt.

te bu en salam, en iyi snaktr. Bu snaa giren kii, her tr acdan kurtulur.

Doru grl kiiyi bulmak kolay deildir; onlar heryerde domazlar. Nerede byle bir bilge doarsa, orann halk kalknr...

Uyanmn doumu kutsansn! Gerein retilii kutsansn! Toplumun ahenkli uyumu kutsansn. Bar iinde yaayanlarn bu zverisi kutsansn!

Saygya layk olanlara, uyanma, uyanmn izdeilerine37, ordular yenenlere ve keder nehrini ap geenlere kim sayg gsterirse, deer kazanr.
37zdei: yolunu izleyen, yolundan giden, mrid, tlip, talebe, molla; (ng.)apostle, follower.

Kendini teslim edenlere, korkudan uzak olanlara... kim bunlara sayg gsterirse; deerini kimse lemez.

XV. Sevin
38Sevin: Mesutluk, Saadet, Mutluluk; (ng.)Happiness.

38

Sevin iinde yaamalyz, nefret edenlerden bile nefret etmeden yaamalyz; (bizden) nefret edenlerin arasnda, nefretten uzak kalarak yaamalyz.

Bitmeyen sevin iinde... hastalar arasnda hastalktan uzak kalarak yaamalyz.

Bitmeyen sevin iinde, agzller arasnda agzllkten uzak kalarak yaamalyz; agzllerin arasnda agzllkten uzak olmalyz.

Bitmeyen sevin iinde yaayalm, elimizde avucumuzda hibireyimiz yokken... Grkemli tanrlar gibi sevinle beslenip, sevinle doyarak yaayalm. Utku ve yengi de nefreti dourur, nk yenilen mutsuz olur. Kim ki yenmeyi yenilme iini terk eder, yenmekten yenilmekten uzak kalr, o mutludur; ite o, bitmeyen sevinlerle yaar.

Tutku gibi, hrs gibi ate yoktur; nefret gibi talihsizlik yoktur; bu tadmz beden gibi derin ac yoktur; bartan yksek sevin yoktur.

Tutkularla kvranp durmak en kt hastalktr; uyumsuzluksa en byk kederdir. Bunu inanarak bilen iin ite bu bilgi Nirvana'dr, en yksek mutluluktur.

Salk en byk hediyedir; aza raz olmak en byk servettir; gvenmek en iyi ilikidir; Nirvana en yksek sevintir.

Kim ki yalnzln, skinliin tadna varr, korkudan ve gnahtan uzak olur, gerein tatl ikisini ier.

Soylu olann grn ne gzeldir; soylu olanla yaamak ne hotur! Ahmaklar grmeyense, mutlu olur.

Budalalarla dolaan ac eker. Ahmaklarla olmak, dmanla olmak gibidir, ac verir. Bilgelerle olmak, insann sevdikleriyle olmas gibi sevinli bir durumdur.

Bu yzden en iyisi, aklllar, bilgeleri, okumular, sabrllar, grev bilenleri, yksek ruhlular izlemektir; tpk ayn yldzlarn yolunu izledii gibi, iyi ve bilge olan izlemelidir.

XVI. Tat

39

39Tad: Tadm, Tatma, Haz, Zevk, Zevk u safa; (ng.) Pleasure, Delight, Satisfaction.

Tat almann gerek amacn unutup, iedal yerine elence arayan, sonunda iedal yapana imrenecektir. Tad verene de vermeyene de kimse yapmasn. Tad vereni grmemek acdr, tad vermeyeni grmek de yle.

Hibireye balanmamalsn; nk sevileni kaybetmek ac verir... Ne sevdii, ne de sevmedii olmayann zincirleri yoktur.

Tadalmaktan keder kar, taddan korku kar; taddan uzak olansa, ne keder bilir, ne korku.

Ballktan keder kar; ballktan korku kar; hibireye balanmayansa, ne keder bilir, ne korku.

Ksnllkten keder kar; ksnllkten korku kar; ksnllkten uzak kalansa, ne keder bilir, ne korku.

Aktan keder kar; aktan korku kar; aktan uzak duransa, ne keder bilir, ne korku.

Agzllkten keder kar; agzllkten korku kar; agzllkten uzak olansa, ne keder bilir, ne korku.

Erdemli olan, igrs olan, adil olan, vefl olan, kendi iine gcne bakan... bu dnya sevecektir.

inde "O Tanmlanmayan"

iin istek olan kimseye, zihni doymu olan kimseye, zihni arzulardan denir.

arnm olan kimseye... ite ona, "akntya kar kan"

Akrabalar, dostlar, sevgililer, uzaklara gidip de geri dneni nas l selamlarsa!

yi iler ileyeni de, bu dnyadan brne gidince, yapt iyilikler ite tpk yle karlar. Gurbetten dneni yaknlarnn sevinle karlad gibi.

XVII. fke
fke'yi brak; gururdan uzakla. Tm dnyasal ballklar a, teye ge. Adlara ya da biimlere balanmayana, hibir eye "benim malm" demeyene aclar dokunmaz.

Kim ki, yoldan km araba gibi koan fkesini dizginler, ite ona src derim ben; br srclerse yalnzca yular tutar.

fkeyi sevgiyle yenmelisin; ktl iyilikle, cimriyi cmertlikle, yalancy gerekle yenmelisin.

Gerei konu, fkeye yenilme, az istendiinde ok ver... Bu adm seni Tanrlara ulatrr. Kimseyi incitmeyen, bedenini denetleyen bilge, "deimezlik yeri" ne varacaktr; oraya bir kez ulaan bir daha hi ac ekmez.

Hep farknda olanlarn, gece gndz durmadan okuyanlarn, yalnzca Nirvana'y dileyenlerin, kayglar sona erecektir.

Eski bir deyitir, ey Atula40, bugnn deyii deil: "Susan sularlar; ok konuan sularlar; az konuan da sularlar; dnyada sulanmayan yoktur" .
40Atula: bir izdeinin zel ad dr, "ei benzeri olmayan" anlamn tar.

Hep sulanan ya da hep vlen hi olmamtr, olmayacak, bugn de yok.

Ayrcalkllarn vdyse, hatasz olduu iin, akll olduu iin, bilgiden erdemden yana zengin olduu iin durmadan vlecektir... Byle bir kiiyi kim sulayabilir?

O kimse ki Jambu Irma'ndan41kma altn gibidir... byle bir kimseyi Tanrlar da ver, Brahma da.
41Jambu Irma: Gambu Irma, Gl Elma's Irma ; (ng.) "Rose Apple River" .

Bedenindeki fkenin farknda olup, bedenini denetlemelisin; bedenin yanlglarn terk edip, bedeninde erdemi uygulamalsn. Dilindeki fkenin farknda olup, dilini denetlemelisin; dilin yanlglarn terk edip, dilinde erdemi uygulamalsn.

Zihnindeki fkenin farknda olup, zihnini denetlemelisin; zihnin yanlglarn terk edip, zihninde erdemi uygulamalsn.

Ellerini, bellerini, dillerini ve zihinlerini denetleyen akll kiiler; gerekten de benliklerini ok iyi ynetirler...

XVIII. Kirlilik
?imdi sen solmu bir yaprak gibisin; lmn habercileri yanna gelmi; ayrln eiinde durmaktasn. Yolculua hazrln tamam m?

Kendini Okyanus'ta bir ada yap; ok al, bilge ol! Kirliliklerden arnp sululuktan kurtulunca, soylularn cennetine girersin.

Hayatn sona eriyor; lme giden yoldasn; bak; dinlenmek iin mola verilmiyor. Seninse bu geziye hazrln yok.

Kendini bir ada yap; ok al, bilge ol! Kirliliklerinden arnp sululuktan kurtulunca, bir daha baka bir "doum ve yalanma' dngs yok sana.

Kuyumcu kararm gm nasl temizlerse, bilge de kendinden kirleri yle temizlesin. Teker teker, yava yava, yeniden yeniden.

Pas demirden doar ama demiri oyar, gnahkrn hatalar da tpk yledir... Hatalar insan yanl yola srkler.

Skc yinelemeler dualarn kirlilii; onarmszlk evlerin kirlilii; tembellik kiiselliin kirlilii; aymazlk bekinin kirlilii;

ffetsizlik kadnn kirlilii; cimrilik "veren elin"

kirlilii;

Yanl eylemlerse hem bu dnyann hem de bundan sonraki dnyann kirlilii.

Kirliliklerin en ktsyse, cahillik kirlilii... Atn bu kirleri, ey dileyenler, stnzden! Uzak olun btn kirliliklerden.

Yaam kolay grnr utanmayana; yalanc kahramandr o. Utanmayan fesatlk yapandr, kfredendir, edepsizdir, yolsuzluklara sapandr.

Oysa yaam zor grnr alakgnll olana, o ki hep arnm olan,dupduru olan arar. Bamszdr, sessizdir, ak yreklidir, bilgedir.

Kim ki bir yaam yok eder, kim ki yalan syler, kim ki bu dnyada kendine verilmemi olan almak ister, kim ki gider bakasnn karsna;

Kim ki ier zehirleyen ikileri... daha buradayken rtr kklerini.

Bil ki, ey nsan, pervasz yaayanlar kt yoldadr. Agzllk gnaha uzanan aclar getirmesin sana. nsanlar inanlarna gre, ya da aldklar zevke gre bulur payn bu dnyada.

Bakalarnn yiyip imesine zlen, ne gece ne gndz ruhunda dinginlik bulamaz.

Kim ki, kknden skp iinden atar ekememezlik duygusunu, ruh huzuru gece gndz arar bulur onu.

Tutku gibi yakan ate yoktur, nefret gibi boan zincir yoktur; ahmaklk gibi, zehirli ylan ve istekler gibi srkleyip gtren sel yoktur.

Bakalarnn hatasn grmek kolay; kendimizinkini grmekse ok zordur. O kimse ki dven gibi dvp sap saman arasndan bakasnn yanln seer ayklar, ama kendi yanlglarn smsk saklar... Tpk hilekr kumarbazn kt zar saklad gibi.

Bir kimse bakalarnn yanlyla ilgilense, kendiniyse hibir ele tiriye amasa, var olan hatalar byr, oalr. Onlardan hi kurtulamaz olur.

Gkte yryecek yol mu var? D grnle dervi olunmaz. i insanlar dnya zevklerine sevinir; olgun olan dnya ilerinden uzaktr.

Gkte yryecek yol mu var? D grnle dervi olunmaz. Hibir yaratk sonsuz deildir, ama uyanm olanlar sarslmazlar.

XIX. Adalet
Sorunlar iddet yoluyla zen dil deildir... Bilge olan, neyin doru neyin yanl olduunu sakin sakin gzlemler.

Herkese, iddet iermeyen hakl yarglarla doru yolu gsterene "gerein koruyucusu" O aklldr, dildir.

denir.

Yalnzca ok konutuu iin bir kimseye akll diyemeyiz. Kim ki sabrldr, kinden korkudan uzaktr, ite ona akll deriz. Yalnzca ok konutuu iin bir kimseye adletin koruyucusu diyemeyiz. Bir kimse ki, az ey renmi de olsa, eer adleti benliinden ayrmyorsa, ite ona "adletin koruyucusu" denir.

Bir insana srf sa aard diye byk denmez. Ya ileri olabilir, ama derler ki: "san boa aartm."

Gnlnde erdem olan, gereklik olan, yumuaklk olan, lmllk olan; kendini tutmay bilen, kirlilikten uzak duran, bilge olan... te byk denmeyi hak eden odur.

Gzel konuma yetenei ya da yz gzellii, kskan, agzl, yalanc kiiyi saygdeer yapmaz.

Saygdeer kii, kendisinde btn ktlklerin kkten ykld, nefretten uzak olan, akll olan kiidir.

Hatal konuan disiplinsiz kii, srf ban kaztmakla dervi mi olur? Daha hl arzularn ve agzlln esiri olann yapt i ktdr.

Kim ki, kk ya da byk, yanl eilimlerini susturabilir, ite o dervitir, zhittir... Hatalarn dzeltmi olandr. Bakalarndan teberi dilenen dilenci, gerek dilenci, dileyici deildir. z dileyici, tm gerei benimseyendir; yalnz bir blmn alan deil.

Kim ki iyinin de ktnn de stndedir, kim ki gnl arnmtr, kim ki bu dnyadan iedal yapa yapa gelir geer, ite gerek dilenci odur.

Kimse, ahmaksa ya da cahilse, yalnzca susmaklabilge olmaz. Akll olan, iyi olan elindeki cetvelle tutar, kt olan savar.

Kim ki bu dnyada iki yn ler tartar, o bilgedir ite...

Kim ki canl varlklar incitir, o kimse soylu deildir. Kim ki btn canllar esirger, btn yaayanlar saknr, ite ona "soylu ruh" denir.

Yalnzca disiplinle, yeminlerle, ok ey renmekle, derine dalmakla, ya da tek bana uyumakla, dnyallarn tadamad kurtulu sevincine ulaamazsn.

Kirliliklerden arnamadka kendine gvenme, ey dilenci.

XX. Yol42
42Yol: tutulan yol, istem gcyle tutulan yol, yntem, ynelim, sebil, tark, tarikat, gidilen yn, mezhep; (ng.)way, path, pathway, sect, religion.

Yollarn en iyisi sekiz kattr43; gereklerin en iyisi drt kattr.

43 Sekiz Katl (Aamal) Yol: 1-Doru Anlamak - ac ekme konusunda gerei anlamak (Drt Gerek) ve acy bitirmenin yolunu bilmek. 2-Do ru Bilin - kt dncelerden, ksnl istekten ve ac maszlktan zgr(lemi) bir zihin. 3.Doru Konumak - yalan sylememek, sert sz sylememek, dedikodu yapmamak. 4.Doru Davranmak - ldrmemek, almamak ve iffetsiz olmamak. 5.Do ru Yolla Yaamak - baka varlklara dorudan doruya ya da dolayl olarak zarar veren iler yapmamak. 6.Do ru aba - erli (kt) ilerden ka nmak, iyilik yolunda aba gstermek. 7.Do ru Farkndalk - yapt ilerden, syledii szlerden, bedensel, duygusal ve zihinsel haberi olmak. 8.Do ru Meditasyon Yapmak - meditasyon yoluyla en ileri bilgelie ve aydnlanmaya erimek.

Erdemlerin en iyisi ballktan kurtulmaktr; insanlarn en iyisi grendir. te yol bu; gnl temizleyen baka yol yok. Bu yola gir ki, (Batan karc) Mara seni kandramasn.

Bu yoldan gidersen, aclarn sona erer. Ben dikenleri stmden atmay rendikten sonra, bu yolu insanlara da anlattm.

Sen de kendin aba gster! Yetkin olanlar anlatanlardr; yola girip iedal yapanlar (Batan karc) Mara'nn bandan kurtulurlar.

"Btn yaratlmlar lecektir"

. Bu gerei gren acy aar; apak yol ite bu.

"Btn yaratlmlar zlecektir" . Bu gerei gren acy aar; apak yol ite bu.

"Btn biimler gerekddr" . Bu gerei gren acy aar; apak yol ite bu.

Kalkma zaman geldiinde kalkmayan, gen ve glyken tembellik eden, zihin gc zayf olduu iin tembel ve istemsiz olan... aklllk yolunu bulamaz.

Konuman gzle, zihnini sk tut, bedeninin yanl yapmasna yol verme. Bu "eylem yolunu" ak tutan kimse, aklllarn rettii yolda ilerleyecektir.

edal abasyla akl kazanlr; iedal yapmamakla akl kaybedilir. Bu ikil ilerleme yolunu bilip de ona uyan, kendini byyen bir aklllk iinde bulur.

Tutku ormannn tmn kes, bir tek aac deil; nk tehlike ormann iinde! Ne zaman siz orman ve tm iindekileri kesip atarsnz, ite o zaman, ey dileyiciler, zgr olursunuz.

Ne kadar kk olursa olsun, erkein kadna olan arzusu yok edilmedike, zihni baml olacaktr. St emen danann annesine bal olduu gibi.

Kendi z sevgini, kendi elinle, sonbaharda nilfer ieini keser gibi kes at... Bara gnl ver! Buda, Nirvana'y gstermitir.

"Burada yamurda oturacam, yaz ve k burada olacam" . te ahmaklar, lm aklna getirmeyip, byle syler.

lm gelir, ocuklaryla ve srleriyle mutlu olan kiiyi, zihni dank olan kiiyi alp gtrr. Tpk gece gelen cokun selin uyuyan bir ky alp gtrd gibi. Oullarn, kzlarn yarar yok sana. Ana babann, dostlarn, arkadalarn yarar yok. lmn ald kiiye ailesinin de yarar yok.

Bunun anlamn sezer sezmez, akll ve adil olan, yolunu ap Nirvana'ya yrmeli.

XXI. Kark Dizeler

44

44Kar k: e itli, trl, trl trl, rasgele, trl konularda; (ng.)miscellaneous.

Kk bir tad feda ederek, byk tat alnyorsa, akll olan kk zevkleri bir yana brakp, en byk tad arayacaktr.

Bakalarn inciterek bundan tat almay dleyen, sevgisizlik dmne dolanr, nefretten kurtulamaz.

Yaplmas gerekeni savsaklamakla, yaplmamas gerekeni yapmakla, dank ve dikkatsiz olann tutkular artar.

Gz

bedenine

dikili,

kendini

denetleyen

ve

uyank

olanlarn,

yaplmamas

gerekeni

yapmayanlarn, yaplmas gerekeni kesinlikle yapanlarn, tutkular sona erer. Bunlar uyank ve akll kimselerdir.

Dervi olan, anasn babasn ve kral ldrm de olsa, bir krall tm halkyla yok etmi de olsa, incinmeden yoluna gider.

Dervi olan, anasn babasn ldrm de olsa, iki Dervile bir yce kiiyi ldrm de olsa, incinmeden yoluna gider.

Gautama'nn rencileri gece gndz uyanktr; zihinleri daim Buda'ya dnktr.

Gautama'nn rencileri gece gndz uyanktr; zihinleri daim Geree dnktr.

Gautama'nn rencileri gece gndz uyanktr; zihinleri daim Topluma dnktr.

Gautama'nn rencileri gece gndz uyanktr; zihinleri daim bedenlerini denetlemeye dnktr.

Gautama'nn rencileri gece gndz uyanktr; zihinleri daim ktlkten kamakla sevin duyar.

Gautama'nn rencileri gece gndz uyanktr; zihinleri daim ie-dal yapmaktan zevk alr.

Dervi olup dnyay brakmak zor i, dnyadan zevk almak da zor i; evde oturup evcil yaamak da zor i. Deerbilmez olanla oturmak acldr; gezgincinin hayat acldr. yleyse gezginci olmayn da, ac ekmeyin.

Erdemli kii, erdemle tannmay baarm inanl kii, nereye gitse sayg grr.

yi insanlar uzaklardan k saar, tpk Himalaya dalar gibi, ktlerse gze bile grnmez, tpk gece frlatlan ok gibi.

Kim ki tekbana oturur, tekbana dinlenir, tembellie dmeden tekbana i grr, kendini tekbana denetler, orman kysnda bile sevin bulacaktr.

XXII. Aaya Doru

45Aa: alaklk, ktlk, olumsuzluk, ruhun alalmas .

45

Olmayan bireyi varm gibi syleyen Tamu'luktur, bir ey yapp da yapmadm diyen de yle... lmden sonras iin ikisi de bir. Yanl i yapanlar bir sonraki varoluta buluurlar.

Gsteri iin sar giysi giyenlerin ou kt huylu, denetimsiz. Byle kt i ileyen tamuluktur.

Kt ve kendini tutmasn bilmeyen kiinin, lke halknn sevgisini kaybetmesi, kpkzl demir bir topu yutmasndan daha kt. Bakasnn karsna gz koyan saygsz, sonunda drt ey elde eder: bir gnh, iki uyku bozukluu, sulanma... drdncs de Tamu atei.

te, bak, bunda hata var, yanl yola sapma var; korkan kollarda korkann tatt ksa sren zevk var, yneticiden gelen ar cezlar var. yleyse dme elin karsnn peine.

Yanl tutarsan gl yapra bile keser elini, yanl Dervilik seni Atee gtrr.

Dikkatsizce yaplan eylem, tutulmayan sz, disipline uymama... Btn bunlarn dl yok.

lle de bir ey yapman gerekirse, tm gcnle yap. Dikkatsiz mnzevi, amura bular bou bouna, tutku plnn amuruna.

Yanl eylemi, en iyisi, yapmadan brakmal, nk yanl eylem sonradan ac getirir.

yi bir eylemse, hemen yaplmal nk iyi eylem ac vermez.

Snrdaki kale gibi iten ve dtan korunakl olmalsn; bir an bile kendi kendini gzden karmamalsn nk doru n geiren, Tamu'da yanar. Utanmas gerekmeyen eyden utanp, utanmas gereken eyden utanmayanlar... Byleleri yanl yola girer, yanl yol izler.

Korkmas gerekmeyen eyden korkup, korkmas gerekenden korkmayanlar... Byleleri, yanl yola girer, yanl yol izler.

Yanl olmayan yerde yanl grp, yanl olan yerde yanl grmeyenler... Byleleri, yanl yola girer, yanl yol izler.

Yanl yanl olarak gren, yanl olmayan yanl olarak grmeyenler... Byleleri, doru yola girer, doru yol izler.

XXIII. Fil
Ac veren szlere katlanacam, tpk savata bir filin yaydan kan oklara katland gibi; nk insanlarn ou kt huyludur.

Evcilletirilmi fili savaa srerler, filin srtna kral da biner; evcilletirilmi insanlar iyi insanlardr, en ac szlere bile sabrla katlanrlar.

Katrlar evcilletirilince iyidir, soylu Sindhu-atlar da yle, iri hortumlu filler de yle. Kendini evcilletirense hepsinden iyidir.

Fillerle, atlarla... tm bu hayvanlarla ayak baslmam lkeye ulaamazsn... Oysa evcil insan kendi evcille mi benliinin stne binip oraya gider. Keskin ter akaklarndan szlrken Dhanapalaka46adl fili gtmek zordur.
46Dhanapalaka: Sylencelerde ad geen arnm bir fil, iyi eitilebilen fil (tr).

Balannca tek lokma yemek istemez. Fil balannca fil-mezarln zler.

Bir kimse tembel olursa, obur olursa, tohumla beslenen domuz gibi, derin uykuda yuvarlanr durur. te bu ahmak da yle: doar da doar yeniden yeniden.

nceleri gezilere kard zihnim; diledii, istedii, beendii zere. ?imdiyse, tam tamna ben denetliyorum onu, kancay elinde tutan binicinin azgnlk dnemindeki fili denetledii gibi.

edalsz olma; iselliklerini izle! Kendini amura batan fil gibi gittiin yanl yoldan kar.

Seninle birlikte gezecek akll arkada bulursan; akll yaayan, uyank yaayan, tehlikeleri hep yenen bu kiiyle birlikte sevin iinde yr.

Seninle birlikte gezecek akll yaayan, uyank yaayan akll arkada bulamazsan; fethettii krall brakp giden kral gibi ya da ormandaki fil gibi tek bana yalnz gez. Yalnz yaamak daha iyidir; ahmakla dostluk olmaz. Gerei dileyen kimse, ok az gereksinimle, hata ilemeden, ormanda fil gibi yalnz dolasn.

Denk derse arkada iyidir, sevinci paylamak iyidir. lm geldiindeyse iyi iler yapm olmak iyidir. Tm kayglar brakmak en iyisidir.

Annelik hotur bu dnyada, babalk hotur; Dervi olmak hotur.

Yalla kadar sren erdem gzeldir; kklemi salam inan gzeldir; erdem kazanmak gzeldir; yanllklardan kanmak gzeldir.

XXIV. Susuzluk
Aklsz kiinin istei srngen gibi iinde byr. Bu kii, ormanda yemi arayan maymun gibi, yinelenen yaamdan yinelenen yaama koar durur.

Kim ki bu dnyada iindeki zehirli vahi istee yenilir, tarlaya yaylan Biraana Otu47gibi, gnlndeki kayglar durmadan artar.
47Biraana Otu: "yamur mevsimi'nde ar bollaarak yetien bir tr ot, "zntleri yamurdan sonraki Biraana Otu gibi oald" .

Kim ki bu dnyada iindeki bu, denetimi zor, vahi susuzluu yener, tpk Lots48yaprandan dklen su damlalar gibi kederleri teker teker zerinden dklr.
48Lots: Lots iei, Nilfer (ie i), zellikle Yamur Ormanlar'nda* yaayan bitki tr, karakteristik zellii gne yla kendini temizleyebilmesidir.

?u en doru sz diyeyim sana: "indeki tutkularn kkn, Usira Kk49bulmak iin Birana Otunu deip karrcasna deip karabilir misin? Burada toplananlarn yapt bu. Tutkular skp karrsan, ayartc Mara seni, nehir suyunun kamlar ykt gibi, yeniden yeniden ykp deviremez!"
49Usira Kk: bir kk bitkisi, tatl kokulu olan kk derinde oldu undan karlmas gtr, "arzularn kkn usira kk arar gibi derin kazarak karmalsn" .

Nasl kkleri toprakta kalan aa, kesilince yeniden byrse; ite tpk yle, tutkularn da kkleri yok edilmedike, dner dner geri gelir bu ile.

Benlii ve zihni tutkulara baml olan, otuz-alt rma tm gcyle duygusal zevklere akan kii... O yanl ynetilendir, dalgalar onu srkler gtrr.

Akntlar her yne dalr; emekleyen dayanlmaz istekler su yzne fkrr... Sen fkran bu istekleri kendinde grr grmez, btn kklerini aklnla kes at.

Yaratklarn zevkleri ardr, lszdr, genitir, tkenmez. Zevklere kap lp da smsk tutunduka doum-lm dngs yinelenir durur.

Tutku susuzluuna kaplm insanlar, avda kovalanan tavan gibi hep koar; smsk balanr, tutsak olur zincirlere... ileleri durmadan yinelenir.

Tutku susuzluuna kaplm insanlar, avda kovalanan tavan gibi durmadan koar. Ksnlln yenmek isteyen dilenci, iindeki istekleri silkeleyip atmaldr.

Tutku ormanndan kurtulup Nirvana'ya varan, kendini ormana geri verirse... Bak una! Bak hele u zgrlkten tutsakla geri koana!

Akll olan, demirden tahtadan ipten yaplm zincire gl demez, mcevhere evlatlara aileye balayan br zincir daha gl... Akll olan, o eken srkleyen zlmez olan zincire gl der; bu zinciri koparan kii dnyay terk eder, dertten uzak olur, duygusal zevkler tmyle geride kalr.

Tutkulara esir olan aknty izler, rmcein kendi rd a izlemesi gibi... Akll olan bu zinciri koparp, kederlerden uzaklar, tm zntleri arkada brakr.

Vazge ne varsa nnde, vazge ne varsa arkanda; vazge ne varsa ikisinin arasnda... ?u tedeki varlk kysna geiver! Zihnin bamsz olunca, yeniden-douma ve yalla dnmezsin artk.

?phelerle dolup tedirgin oluyorsa bir kii, gl tutkularla doluysa, zevkleri itahla aranyorsa, iindeki bu dayanlmaz itilme artar da artar, zincirleri glenir de glenir.

Hep derin derin isellie dalan, zevk verici olmayana ynelen, kayg ve dncelerini susturmakta mutluluk bulan kii, (Batan karc) Mara'nn lm zincirlerini kesinlikle krp kaldracaktr.

Hedefe ulaan, korkmayan, istekleri bulunmayan, hatadan kanan... varolmann dikenli itlerini krm demektir. Bu beden onun son bedeni olacaktr.

stekleri olmayan, agzl olmayan, szleri iitip anlamn alglayan, harflerin srasn bilen... kimseye, byk bilge denir, byk adam denir. Bu beden onun son bedenidir.

"Her eyi fethettim; her eyi biliyorum; yaamn tm koullarnda kirlilikten uzaktaym. Her eyden vazgemi, istekleri yok etmekle zgrl kazanmm. Kendi kendimden renmiim... Baka kime reteyim?" Gerein armaan tm armaanlardan deerlidir; gerein tad tm tatlardan stndr; gerein sevinci tm sevinlerden, zevklerden ycedir; istekleri yok etmek btn kederleri yener.

Zevkler ahmaklar mahveder; te kyy aramayan, zevkleri tutkuyla isteyen ahmak kendini yakar. Ahmak kendi kendinin dmandr.

Yabani otlar tarlaya zarar verir; tutkular insanla zarar verir; tutkulardan uzak olana dl olarak verilen nimetler ne byktr!

Yabani otlar tarlaya zarar verir; nefret insanla zarar verir; nefretten uzak olana dl olarak verilen nimetler ne byktr!

Yabani otlar tarlaya zarar verir; kibir insanla zarar verir; kibirden uzak olana dl olarak verilen nimetler ne byktr!

Yabani otlar tarlalara zarar verir; ksn insanla zarar verir; ksnden uzak olana dl olarak verilen nimetler ne byktr!

XXV. Dileyici (Bhikshu)

50

50Dileyici: dilenci, gerei dilenen, gere i dileyen, tlip, talebe, gnll, Nirvana'y isteyen kii; (ng.) Mendicant, Beggar

Gren gzmz, iiten kulamz, koklayan burnumuzu ve konuan dilimizi denetlemek iyidir.

Yaayan bedenimizi, benliimizi anlatan konumalarmz, alglayan zihnimizi denetlemek iyidir; insann btn yeteneklerini denetlemesi iyidir. Her iinde denetimli olan dileyici kayglardan uzaktr.

Kim ki elini denetler, ayan denetler, syledii sz denetler, kim ki btnyle denetimlidir, kim ki isel sevinci bulmutur, kim ki derli toplu dzenlidir, yalnzlkta mutludur, ite ona dileyici derler.

Dilini denetleyen, akllca sakin sakin konuan, gururlu olmayan, gerein anlamlarn aydnlatan dileyicinin szleri tatldr.

Gerekle iie yaayan, gerekte mutluluk bulan, gerei bulmak iin iedal yapan, gerei izleyen dileyici gerein uzana dmez.

Sana verileni kk grme, kimseyi kskanma! Kskanan dileyici dinginlik bulamaz.

Kendisine verilen az da olsa, aldn kmsemeyen dileyici, hele yaam ar duruysa, tembel deilse, Tanrlarn vgsn kazanr...

Adlarla, simgelerle ya da biimlerle uramayan, hibir mlke sahip olmayan ve bundan znt duymayan kiiye, ite ona, dileyici denir.

Buda'nn yolunda, inanarak dinginlikle yaayan dileyici bar bulacaktr, varoluun bittii mutlu yere ulaacaktr.

Boalt kayn, ey dileyici! Boalan kayk hzl yzer. Arzu ve nefret yklerini kesip atarsan, zgrle abuk ularsn.

Kes at bei51, kurtul beten, bee egemen ol. Kendini be zincirden kurtaran dileyici "seli geen" diye adlanr.
dur (grme, i itme, dokunma, koklama ve

51 Burada kastedilen insandaki biyolojik "be-duyu" denetlenmeleri gerekir.

tat alma); zevk almamza yarad iin ballk ve ba ml lk yapan be zincir olarak grlr;

ine dn, ey dileyici; dndaki kayglara dalma; tadlar ve zevklerle zihnini yorma! Zevke yaklama ki, kor gibi kzarm demir topu yutmak zorunda kalmayasn, "ok acyor!" diye kvranp barmayasn.

Bilge olmayana iedal yoktur, iedal olmayana bilgelik yoktur; kimde hem bilgelik, hem de iedal varsa, ite o Nirvana'ya yakndr.

Dingin yrei olan dilenci bo eve girer, gerei apak gren insan sevinleri aar.

Bedensel elerin kaynan bulunca, bunlarn nasl yok edileceini bir kez grp anlaynca, mutluluk bulursun, sevin bulursun... lmsz olan bilenlerin sonsuz sevincini bulursun.

Dnya akll dilenci iin bir balangtr: duyular denetlemek, soylu olan, ar olan, tembel olmayan dostlarla bir arada bulunmak, ahlak kurallarna uygun yaamak.

yilik iinde yaarsan, grevlerinde usta olursan; ite o zaman sevin bulacak, tm kayglarn bittiini greceksin.

Yasemin iei solan yapraklarn nasl dkerse, ey dileyiciler, siz de stnzden tutkuyu ve nefreti yle dkmelisiniz!

Dileyici dingin olmal denir: dingin beden, dingin konuma, dingin zihin. Dnyann tuzaklarn reddedip kendine egemen olmal.

Kendini kendin ykseltecek, kendini kendin snayacaksn; ey dileyici, bylece korunarak, dikkat ederek, sevin iinde yaayacaksn!

Benliin efendisi yine benliktir; benliin sna da yine benliktir. yleyse sen de evcilletir benliini, tccarn soylu at evcilletirdii gibi.

Buda'nn yolunda sevinli ve sadk olan dileyici dinginlik bulur; doal varoluu sona erdirmenin sevincini bulur.

Kim olursa olsun, gencecik bir dileyici bile olsa, Buda yoluna kendini adayan kimse, dnyan n olur. Bulutlardan syrlan ay gibi aydnlatc olur.

XXVI. Dervi (Brahmana)

Sel gibi seni srklemek isteyen aknty tm gcnle durdur, ey Dervi; arzular geride brak! Btn yaratlmlarn ykmn bilir ve fark edersen, Yaratlmam bilirsin! Dervi ie dal ve gzlemleme yoluyla te kyya ulanca, bilgelik kazanr ve btn balarndan kurtulur. Benim Dervi dediim kimse, korkulardan - balardan - kelepelerden uzaktr; ne bu ky vardr onun iin, ne br ky, her ikisi de yoktur. Benim Dervi dediim kimse durgundur, bamszdr, oturmutur; olgunlam, isteklerden kurtulmu, en yksek amaca ulamtr. Gne gndz parlar, aysa gece k saar; savalarn zrhlar k saar; Dervi de iedalyla k saar... Uyanm olan kii gece gndz evresine k verir. Hatay bir yana brakana Dervi derler. Sessizlik iinde yaayana Dervi (Brahmana) derler; sessiz yryene (Samana) derler; kirliliklerden ka p kurtulana Arnm (Pravragita)52derler.
52Arnm : Temizlenme hedefine ulam, Hac; Pravragita / Pabbagita; (ng.) Pilgrim, puritan, spiritually pure, sinless.

Dervii kimse incitmesin; O da Onu incitene karlk vermesin! Dervii incitene yazklar olsun; karlk veren Dervie ise daha da yazklar olsun! Dervi kendini hayatn tadlarndan uzak tutarsa, bu onun iin az kazan deildir; ruhta her trl incitme drts yok olunca, tm ekilen ileler sona erecektir. Benim Dervi dediim, ne bedeniyle, ne szyle, ne de zihninden geenlerle incitmez hibir kimseyi ve hibir varl; her alanda da kendini durmadan denetler. Aydnlanm olann53rettii adalet yasasn anlayan, retilene sayg gstermelidir; rahibin kutsanm atee tapt gibi tapmaldr.
53Aydnlanm Olan: Buda; Buddha.

Ne rlm sala, ne soyla sopla, ne de "kast" ve snfyla kutlu olmaz kii... inde Gerek olan, Hak olan, Erdem olan kutludur, kutlanmtr. rlm san ne faydas var, ey ahmak? Ne faydas olur kei-derisinden yaplm giysilerin? in doymaz isteklerle dolu... Oysa sen dn temizliyorsun. Benim Dervi dediim kimse pe atlm giysiler giyer, zayflktan kabarmtr damarlar, ormanda yapayalnz sessizce iselliine dalar. Ben kimseye ailesinden dolay, annesinden dolay kutlu demem; onun mal mlk vardr, kibirlidir; ben ona kutlu derim ki maldan da, kibirden de uzak, her tr balantdan uzak. Ben ona kutlu derim ki,btn zincirlerini krmtr, yrei asla titremez; btn balarn koparmtr, bamszdr. Ben ona kutlu derim ki, btn srmlar ve kemerleri kesmitir; btn borlar ipotekleri zincirleri kesmitir; engeli amtr, uyanmtr.

Ben ona kutlu derim ki, kimseyi krmamtr; ama krlmaya, kt davrana, hapse atlmaya sabrla katlanr; ona vuran ellere, ona saldran ordulara sabrla dayanr.

Ben ona kutlu derim ki, fkesi yoktur, szn tutar, erdemlidir, tutkusuzdur, denetimlidir... O artk son bedenine ulamtr.

Ben ona kutlu derim ki, Lotus yaprann suya yapt gibi, ya da Hardal tohumunun54inenin ucuna yapt gibi dnya zevklerine yapp kalmaz.
54Hardal (tohumu): Siyah hardal (Brassica nigra) en az ikibin yldr tarm yaplan sar iekli bir bitkidir; Eski Yunan ve Roma yaptlarnda ve Kitab- Mukaddes'te adndan sk sk sz edilen bitkinin tohumlarn Hippokrates ila olarak kullanm tr. Tohumlar 1-1,5 mm ap nda, kresel biimli ve koyu krmz ya da siyaha alan renktedir.

Ben ona kutlu derim ki, daha dnyadayken bile ilelerin sona erdiini bilir; srtndan ykn oktan indirmi, zincirlerini oktan krmtr.

Ben ona kutlu derim ki, derin bilgelii ve bilgisi vardr; doru yolu yanl yoldan ayrr... O en yksek sona ulamtr. Ben ona kutlu derim ki, evi olandan da uzak durur, evi olmayan evsizden de... Evlere pek az ziyaret yapar55, istekleri azdr.
55Ev: Budist dilenciler ara s ra, gittikleri yolda karlarna kan, bir eve urayp, sadaka olarak verilen bir dilim ekmei yer.

Ben ona kutlu derim ki, gl ya da gsz, hibir yarat incitmez; ne ldrr, ne de canl varlklarn lmne yol aar.

Ben ona kutlu derim ki, hogrsz olan da ho grr; iddet yapana kar da bardr, agzller iinde de agzllkten uzak durur.

Ben ona kutlu derim ki, fkeyi, nefreti, gururu, ikiyzll silkelemi atmtr; hardal tohumunun inenin ucundan dt gibi.

Ben ona kutlu derim ki, doru szler syler, yararl szler syler; ama bunlar kabalkla deil incelikle, incitmeden syler.

Ben ona kutlu derim ki, bu dnyada ona verilenden baka hibirey almaz; uzun ksa, kk byk, iyi kt ne olursa olsun, hibirey... Hibirey almaz.

Ben ona kutlu derim ki, ne bu dnyada,ne br dnyada hibirey istemez; tutkulardan uzaktr, bamszdr.

Ben ona kutlu derim ki, ne dilei vardr, ne zlemi vardr; bilgiden yana phesi yoktur... Sonsuz Olan'n derinliine ulamtr.

Ben ona kutlu derim ki, daha buradayken iyinin ve ktnn balarndan teye gemitir; kaygdan uzaktr; tutkudan, kirlilikten uzaktr.

Ben ona kutlu derim ki, ay gibi parlaktr; saftr, durudur, dingindir. Onda tm zevkler snmtr.

Ben ona kutlu derim ki, bu yeniden-doumlarn, bu dnglerin, bu aldanlarn amurlu yolunu

am, teye gemitir; bu zor yoldan atlayp gemitir, oktan te kyya varmtr; derin dalldr... Heyecanl - pheci - baml deildir; dingindir.

Ben ona kutlu derim ki, bu dnyada tm tutkulardan gemitir; evsiz barksz dolar. Varolmann btn istekleri onda snmtr.

Ben ona kutlu derim ki, bu dnyada tm doymazlklardan gemitir; evsiz barkszdr. Onda varolmann tutkular ve doymayan istekleri snmtr.

Ben ona kutlu derim ki, insanlara olan balln silip atmtr; Tanrlara balln da stndedir. Her trl ballktan uzaktr.

Ben ona kutlu derim ki, tatl olandan da vazgeer, tatsz olandan da; serin ve dingindir; yenilenmenin her trl tohumundan uzaktr. te o btn dnyalar fetheden kahramandr.

Ben ona kutlu derim ki, varlklarn heryerde nce yok olup sonra geri geldiini bilir; ballklardan, bamllklardan uzaktr, iyi yaayandr, aydnlanmtr.

Ben ona kutlu derim ki, onun gittii yolu ne Tanrlar bilebilir, ne de ruhlar... Arzular yok olmutur, azizdir, evliydr.

Ben ona kutlu derim ki, hibireye "benim" arasnda da olsa fakirdir.

demez; nnde de olsa, arkasnda da olsa, ikisinin

Hibireye balanmaz, her trl badan uzaktr.

Ben ona kutlu derim ki, korkusuzdur, asildir, kahramandr, hereyi sezen ve anlayandr, tmyle tertemizdir, hereyi fethedendir. Amaca ulamtr, uyanmtr.

Ben ona kutlu derim ki, nceki yaamlarn bilir; Umak' da, Tamu'yu da alglar; yenidendoumlarn sonuna ulamtr; bilgisi btn ve yetkin bir bilgedir. Yetkinliin tmne erimitir.

YARARLANILAN KAYNAKLAR
Budizm (Eski Metinlere Gre), Walter Ruben (Walter Ruben, Budizm Tarihi, eviren: Abidin til, Ankara niversitesi D.T.C.Fakltesi Yaynlar, Ankara, 1947), hazrlayan: Ltf Bozkurt, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ?ti., stanbul, 1995, ISBN-975-7200-00-X History of Religion, Sergei Tokarev, Rusa'dan ngilizce'ye eviren: Paula Garb, Progress Publishers - Student's Library, Moscow, 1989, ISBN-5-01-001097-6 Buda'nn retisi, Thich Nhat Hanh, eviren:Nur Yener, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ti., stanbul, 2002, ISBN-975-7200-92-1 Buda Zihnini Kazanmak, Sheng Yen, eviren: Ylmaz Akgnl, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ?ti., stanbul, 2005, ISBN-975-7200-61-1 Sizin Yerinizde Buda Olsayd Ne Yapard (Gnlk Yaam Sorunlarna 101 Yant), Franz Metcalf, eviren: Nur Yener, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ?ti., stanbul, 2000, ISBN-975-7200-83-2 Karma Bandan zgrlemek, Swami Rama, eviren: Nur Yener, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ?ti., stanbul, 2002, ISBN-975-7200-91-3 Budizm ve Zen, Nyogen Senzaki " Ruth Strout McCandless, eviren: Nur Yener, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ?ti., stanbul, 2001, ISBN-975-7200-51-4 (Yeni Balayanlar in) Yoga ve Meditasyon, Esra Bilal, Ltf Bozkurt, Okyanus Yaynclk ve Yapmclk Ltd. ?ti., stanbul, 2.Basm-1998, ISBN-975-7200-02-6 Ana Britannica (Encyclopaedia Britannica), [Cilt-5, Sayfa-55/58], Fifteenth Edition, Ana Yaynclk ve Encyclopaedia Britannica, Inc. birlii le, Istanbul, 1986, 86.34.Y.0012.1 12 Mays 2008, Pazartesi stanbul, Gztepe

word-epub linki http://www.mediafire.com/?uf2trht17l6lcbi pdf linki http://www.mediafire.com/?mbf4mcb3teudhm6 iyi okumalar..secretdream