Atık Eylem Planı

T.C.
EVRE VE ORMAN BAKANLII EVRE YNETM GENEL MDRL
Atk Ynetimi Eylem Plan (2008-2012)

MAYIS - 2008 ANKARA
NSZ
Tabii kaynaklar insanolu iin yeterli olmasna ramen snrsz deildir ve tabiatn kendini yenileme kabiliyeti snrldr. Bozulan ekolojik dengenin yeniden teekkl zordur, bazen de imknszdr. Bu itibarla evre koruma-kullanma dengesinin salanmas ancak toplumlarn btn kesimlerinin katlmyla ve insanlarn ihtiyac olanndan fazlasn tketmemesiyle mmkndr. Dengeli ve srekli kalknma, gelecek nesillerin sahip olaca imknlar tehlikeye sokmadan bugnk neslin ihtiyalarn hedef alan bir kalknma tarzdr. Bu kalknmay evre deerlerini tahrip etmeden gerekletirmek ise ancak uurlu insan, uurlu toplum ile mmkn olabilir. evre sorunlarnn milli ve milletleraras boyutlarnn yan sra, mahalli lekte de evre sorunlarna kalc, uzun vadeli katlmlarnn salanmas ve evre bilincinin gelitirilmesi srdrlebilir kalknmada ncelikli konularn banda gelmektedir. Teknolojik gelimelere paralel olarak artan evre meseleleri dolaysyla kamuoyunda doa korumaclnn glenmesi evre ynetimi olgusunu mahalli idarelerin ayrlmaz bir paras haline getirmitir. Belediyelerimizin evre yatrmlarna gereken nemi vermeleri ncelikle insan sal asndan byk nem tamaktadr. Ancak, yerel ynetimlerin mali kaynaklarnn snrl olmas, yeterli ve deneyimli personellerinin bulunmamas belediyelerin, evre konularnda baarya ulamalarnda zorluklarla kar karya kalmalarna neden olmaktadr. nsanlarn ticaret ve retim faaliyetleri sonucunda hammadde, su, enerji ve besin maddeleri tketimi artmakta, bu tketim sonucu ortaya kan kat, sv ve gaz atklar evreyi olumsuz ynde etkilemektedir. lkemizde de hzl ekonomik byme, kentleme, nfus at ve refah seviyesinin ykselmesi giderek artan miktarda atk retimine yol amaktadr. Artan atk miktar ise; atksz veya olabildiince az atkl retimi, atklarn geri kazanlmasn ve nihayet atklarn ekonomi ve evre asndan en uygun ekilde bertarafn gerektirmektedir. Kat atk ynetimi; kt olan enerji, hammadde gibi tabii kaynaklarn maksimum verimi salayacak ekilde kullanlmasn, az atkl retimin desteklenmesini, atklarn geri kazanmn ve yeniden kullanmn, hava, su, toprak ve canllara zarar vermeden bertarafnn gerekletirilmesini amalayan toplama, tama, geri kazanm ve bertaraf ilemlerinin tmdr. Bu; teknik, ekonomik ve sosyal disiplinler ile ok ynl ilikiler ierisinde olan nemli bir faaliyet daldr. Bakanlm atk ynetimi konusundaki almalarn belediye atklar, ambalaj atklar, tehlikeli atklar, tehlikesiz atklar ve zel atklar olmak zere be ana balk altnda yrtmektedir. Bu atklardan evsel atklar ile tbbi atklarn ynetimiyle ilgili ykmllkler belediyeler tarafndan yerine getirilirken, aralarnda ambalaj atklar, atk yalar, pil ve akler ile kullanm mr dolmu
lastiklerin bulunduu atk gruplarnn toplanmas, geri kazanlmas ve bertaraflar ile ilgili ykmllklerin retici sorumluluu ilkesi kapsamnda yerine getirilmesi gerekmektedir. Kat atk ynetim hizmetlerinde yaanan en nemli meselelerden biri kendi temizlik ilerini yrten veya kat atk ynetim iletmeleri olan ok sayda kk belediyenin bulunmasdr. Bu durum, etkili ve ekonomik olmad gibi, maliyetlerin karlanamamas, yeterli kaynaklarn ve uygun teknolojilerin bulunamamas ve genellikle de uygun kat atk ynetim uygulamalarnn hayata geirilememesi gibi meselelere yol amaktadr. Ayrca belediyeler, atklarn bertaraf asndan yeterli teknik ve idari alt yapya sahip deillerdir. Bu nedenle, atklarn bertaraf iin daha byk ynetim birimlerinin (belediyeler birlii, mahalli idareler birlii gibi) kurulmasn tevik etmek nem tamaktadr. Bylece atk ynetiminde maksimum fayda salanabilir ve byk lekli iletmeler ile byk tesisler ortaklaa kurularak daha fazla verim elde edilebilir. Nitekim Anayasann 127. maddesi bu konuya destek iin gl hukuki bir ereve ve dayanak oluturmutur. Mahalli dare Birlikleri Kanunu ile bu konunun idari ve teknik esaslar belirlenmitir. evre Kanunu ile de belediyelerin mahalli idare birlikleri kurmalar durumunda Bakanlmdan teknik ve mali yardm almalarna imkn salanmtr. Bu noktada Bakanlmca hazrlanan Atk Ynetimi Eylem Plan, lkemizin atk ynetimi konusundaki mevcut durumunu ortaya koyduu gibi, gelecek projeksiyonlarna da yer vererek nmzdeki dnemde yaplmas gereken almalara bir yol haritas izmektedir. Bu eylem plannda hem ilke leinde, hem de il baznda yaplmas planlanan almalar tafsilatl olarak aklanmaktadr. Bu yol haritas sayesinde 2012 yl sonu itibari ile zellikle belediyeler tarafndan verilen atk ynetim hizmetlerinin hissedilir ekilde iyiletirilmesi ve mevzuatn gerektirdii teknik artlara haiz atk geri kazanm ve bertaraf tesislerinin iletmeye alnmas hedeflenmektedir. Bylece atk ynetimi asndan hem yelik srecinde olduumuz Avrupa Birlii standartlarna ulama sz konusu olacak, hem de vatandalarmza daha salkl ve temiz bir evrede yaama imkn salanabilecektir. Bu balamda Atk Ynetimi Eylem Plannn hazrlanmasnda emei geen Bakanlm evre Ynetimi Genel Mdrl ve Atk Ynetimi Dairesi Bakanl alanlarna teekkrlerimi bildirir, Eylem Plannn ilgili tm taraflara ve lkemize hayrl olmasn temenni ederim.
Prof. Dr. Veysel EROLU evre ve Orman Bakan
Atk Ynetimi Eylem Plan (2008-2012)
T.C. evre ve Orman Bakanl evre Ynetimi Genel Mdrl Atk Ynetimi Dairesi Bakanl Stz Cad. 14/E 06560 Ankara Telefon 0312 2075000 Faks 0312 2076446 http://www.atikyonetimi.cevreorman.gov.tr
Giri
nemi her geen gn artan evresel deerlerimiz karsnda toplumsal hassasiyetimizin de artmas memnuniyet vericidir. Gnmzde kar karya olduumuz evre sorunlar kaynak ve geliimleri itibaryla farkllklar gstermektedir. Nedenlerin farkllnn yannda sorunlarn artmasna etki eden faktrler de deiiklik gstermektedir. Bunlar genel olarak arpk kentleme, krsal kesimden byk kentlere devam eden gler ve dzensiz sanayileme gibi temel sebeplerin yan sra, her blgeye gre deien zel etkenlerin oluturduu sebeple olarak sralanabilir. Evsel atklar, hayat standartlarnn ykselmesi ve teknolojideki gelimeler sonucu miktar ve eit olarak artmaktadr. Sanayiden kaynaklanan ve evsel kat atklar insan ve evre sal asndan potansiyel tehlike olutururlar. Kat atklar tekniine uygun bir ekilde bertaraf edilmezler ise; topran, yzey ve yeralt sularnn kirlenmesine, depolama sahalarnda oluan gaz ise iindeki yksek metan oran sebebiyle hava kirliliine yol amaktadr. AB ye aday birok lkede olduu gibi, Trkiyede de; belediyeler tarafndan retilen kat atklar nemli bir evre sorunu oluturmaktadr. Atklarn evreye zarar vermeden bertaraf edilmesi bata evre ve insan sal olmak zere ekonomiyi de yakndan ilgilendirmektedir. Kat atk ynetim hizmetlerinde yaanan en nemli problemlerden biri kendi temizlik ileri veya kat atk ynetim iletmeleri olan ok sayda kk belediyelerin bulunmasdr. Bu sistem, etkili ve ekonomik olmad gibi, maliyetlerin karlanamamas, yeterli kaynak ve uygun teknolojinin bulunamamas ve genellikle de uygun kat atk ynetim pratiklerinin hayata geirilmesinde ilerleme kaydedilememesi gibi problemlere yol amaktadr. Benzer evre sorunlarna sahip belediyeler tarafndan ortaklaa kurulan Yerel Ynetim Birliklerinin uygulamalar; zaman ve kaynaklarn daha verimli kullanm asndan nem tamaktadr. Ayrca, blgesel kalknma politikalar kapsamnda, blgesel lekli evre sorunlarnn zlmesinde de Hizmet Birlii Modelinin kullanlmas ngrlmektedir. Sz konusu yaplanma erevesinde, Trkiye genelinde kat atk ynetimi ile ilgili mevzuatta ngrlen ekilde, dzenli depolama tesislerinin kurulmas, kat atk miktarnn azaltlmas, geri kazanmn salanmas, kat atk tama giderlerinin drlmesi ve gerektiinde uygun teknolojiye sahip aktarma merkezlerinin kullanlmasna ynelik olarak Kat Atk Ynetim
Sistemin oluturulmas hedeflenmektedir, Bu ihtiyaca cevap verebilmek iin kat atk eylem plan hazrlanmasn gerektirmitir. Dnyadaki birok lkenin balca sorunu olan sanayi meneli atklar, lkemizin de en nemli evresel problemleri arasnda yer almaktadr. zellikle lkemizin bat ve gney blgelerinde younlam olan sanayi faaliyetleri giderek artmakta, dolaysyla bu blgelerde sanayi atklarnn, zellikle de sanayi meneli atklarn bertarafndan kaynaklanan problemler acil zm beklemektedir. Atk ynetimine ilikin gerek mevcut ynetmeliklerin uygulanmasnda gerekse Avrupa Birliine uyum srecinde ulusal mevzuatn uyumlatrlmas almalar dorultusunda hazrlanan yeni ynetmeliklerde yaanan veya yaanmas muhtemel olarak grlen sorunlarn giderilmesi gayesiyle tehlikeli atklar iin Eylem Plan hazrlanmasna ihtiya duyulmutur. Bu hedefe ynelik olarak; refah dzeyinin iyiletirilmesi, srdrlebilir nitelikte ekonomik, toplumsal ve kltrel gelime salanmas, evre bilinci ve hassasiyetinin duyarllnn gelitirilmesiyle evre ynetiminin iyiletirilmesi hedeflenmitir. Bu hedefler, eylem plannn ekillendirilmesinin erevesini oluturmutur. Eylem plannn etkin uygulanmas, lkemizin evre ynetimindeki baar dzeyini etkileyecektir. Plann, dolayl ve direkt etkileri orta ve uzun dnem iinde tm sektrlere yansyacak ve ekonomiye olan katks hissedilir duruma gelecektir. Bu eylem plannda, Ulusal Mevzuatmz, AB Mevzuatna uyum almalar, mevcut uygulamalar ile yaanlan skntlar ele alnm olup yukarda bahsedilen hedeflere ulalabilmesi iin uygulanmas gerekenler planda yer almtr.
ii
indekiler
Giri Atk Ynetimi I Mevzuat Kat Atk Eylem Plan I Mevcut Durum II Ambalaj Atklar III Tbbi Atklar IV Bitkisel Atk Yalar V Atk Pil ve Akmlatrler VII Hedefler i 1 2 7 7 17 31 41 44 56 anakkale ankr orum Denizli Diyarbakr Edirne Elaz Erzincan Erzurum Eskiehir Gaziantep Giresun Gmhane Hakkari Hatay Isparta el stanbul zmir Kars Kastamonu Kayseri Krklareli Krehir Kocaeli Konya Ktahya Malatya Manisa Kahramanmara Mardin Mula Mu Nevehir Nide Ordu Rize Sakarya Samsun 149 152 154 156 158 160 162 164 166 168 170 172 174 176 178 180 182 185 188 191 193 195 197 199 201 203 206 208 210 212 214 216 220 222 224 226 228 230 232
Tehlikeli Atk Eylem Plan 69 I Tehlikeli Atk Mevzuat 69 II Mevcut Durum 77 III Atk Envanteri Oluturulmas 86 IV Bertaraf Plan 95 V Planlar erevesinde Yrtlen almalar 98 VI 2008-2012 Hedefleri 100 llere Gre Kat Atk Eylem Planlar Adana Adyaman Afyonkarahisar Ar Amasya Ankara Antalya Artvin Aydn Balkesir Bilecik Bingl Bitlis Bolu Burdur Bursa 111 112 115 117 119 121 123 127 130 132 135 137 139 141 143 145 147
iii
Siirt Sinop Sivas Tekirda Tokat Trabzon Tunceli anlurfa Uak Van Yozgat Zonguldak Aksaray Bayburt Karaman Krkkale Batman rnak Bartn Ardahan Idr Yalova Karabk Kilis Osmaniye Dzce
235 237 239 241 244 246 248 250 252 254 256 258 260 262 264 266 268 270 272 274 276 278 280 282 284 286
iv
ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)
Blm
1
Atk Ynetimi
Atk Ynetimi, evsel, tbbi ve tehlikeli ve tehlikesiz atklarn minimizasyonu, kaynanda ayr toplanmas, ara depolanmas, gerekli olduu durumda atklar iin aktarma merkezleri oluturulmas, atklarn tanmas, geri kazanlmas, bertaraf, geri kazanm ve bertaraf tesislerinin iletilmesi ile kapatma, kapatma sonras bakm, izleme-kontrol srelerini ieren bir ynetim biimidir.
evre zerinde byk bir bask oluturan ve gn getike artan atk sorununun tamamyla zm iin tek bir yaklam yeterli deildir. Ancak tm yntemlerin kombinasyonu ile etkin bir atk ynetimi salanabilir. Uluslar aras dzeyde kabul gren bu yaklam, Entegre Atk Ynetimi anlaynn benimsenmesine yol amtr. Entegre atk ynetiminde, atk ynetiminin tm unsurlar bir btn olarak deerlendirilerek hem evresel hem de ekonomik adan srdrebilirliin salanmas hedeflenir. Bu erevede, entegre atk ynetiminin yalnzca tek bir atk trne veya tek bir kaynaa ynelik olmas beklenemez. Verimli ve entegre bir atk ynetim sistemi balca aadaki zellikleri tamaldr. Btncl bir sistem olmaldr: Entegre atk ynetimi bir yerleim merkezinde oluan atn bileimini oluturan btn maddeleri ve retim kaynaklarn ihtiva edecek ekilde ATIK YNETMNDE NCELK SIRASI planlanmaldr.
nleme Kaynakta Azaltma Yeniden Kullanm Geri Kazanm/Geri Dnm n lem (Yakma dahil) Bertaraf
Ekonomik deer oluturabilmeli: Kat atk sisteminden salanabilecek ekonomik deerler, geri kazanlabilir malzeme, kompost ve elde edilebilecek biyogaz (dzenli depolama ve anaerobik kompost) ve benzeri kaynakl girdilerdir. Bunlardan temin edilecek gelir, piyasa artlar ve yaplacak yatrmn maliyeti ile yakndan ilgilidir. Bu sebeple planlama aamasnda ekonomik analizin ok iyi yaplmas gereklidir.
Esnek olmal: Entegre atk ynetim sistemi, evresel, meknsal ve atk zelliklerinde zamana bal olarak meydana gelebilecek eitli deiikliklere uyum salayabilecek esneklikte olmaldr. Blgesel planlama yaplmaldr: Planlamann verimli olmas, toplanacak atk miktarna baldr. Atk oluum miktar ise ncelikle nfusa baldr. Bu sebeple Bykehirler dndaki yerleim alanlarnda blgesel planlamalar yaplmaldr. Baz aratrmaclar entegre bir ynetime bal nfusun 500.000 kiiden az olmamasn tavsiye etmektedir. Ulusal evre sektr olumaldr: Yukarda aklanan sre ile e zamanl olarak, mahalli idareler, kamu ve zel sektrn tm birikimlerinin sinerjisiyle, geometrik byyen dinamik bir evre sektr oluturulmaldr. evre koruma konusunda her trl makine ekipman, mhendislik-mavirlik ve taahht hizmetlerinin kurumsallamas nem arz etmektedir. Bu meyanda orta vadede uluslar aras lekte bir alm beklenmektedir.
Mevzuat
KANUN
2872 sayl evre Kanunu 8. Madde - Her trl atk ve art dorudan ve dolayl biimde alc ortama vermek, depolamak ve benzeri faaliyetlerde bulunmak yasaktr. 5491 sayl evre Kanununda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun 11. Maddede Deiiklik - Bykehir belediyeleri ve belediyeler evsel kat atk bertaraf tesislerini kurmak, kurdurmak, iletmek veya ilettirmekle ykmldrler. Bu hizmetten yararlanan ve/veya yararlanacaklar, sorumlu ynetimlerin yapaca yatrm, iletme, bakm, onarm ve slah harcamalarna katlmakla ykmldr. Bu hizmetten yararlananlardan, belediye meclisince belirlenecek tarifeye gre kat atk toplama, tama ve bertaraf creti alnr. Bu fkra uyarnca tahsil edilen cretler, kat atkla ilgili hizmetler dnda kullanlamaz
5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanunu 7. Madde - ...kat atk ynetim plann yapmak, yaptrmak; kat atklarn kaynakta toplanmas ve aktarma istasyonuna kadar tanmas hari kat atklarn ve hafriyatn yeniden deerlendirilmesi, depolanmas ve bertaraf edilmesine ilikin hizmetleri yerine getirmek bu amala tesisler kurmak kurdurmak... 5393 sayl Belediye Kanunu 14.ve 15 Maddeleri - ...kat atklarn toplanmas, tanmas, ayrtrlmas, geri kazanm,ortadan kaldrlmas ve depolanmas ile ilgili btn hizmetleri yapmak, yaptrmak... 2464 sayl Belediye Gelirleri Kanunu (TV) 97. Madde - Kirleten der prensibiyle atk reticilerinin atk ynetimi hizmetlerine katlm salanmaktadr. 5237 sayl Trk Ceza Kanunu 181. ve 182. maddelerle, evrenin kasten ve taksirle kirlenmesine ilikin cezalar dzenlenmi olup, sorumlulara hapis cezasna varacak ekilde cezai yaptrm ngrlmtr.
YNETMELK
Atk Ynetimi Genel Esaslarna likin Ynetmelik (05.07.2008-26927) Bu ynetmelikle atklarn oluumundan bertaraflarna kadar evre ve insan salna zarar vermeden ynetimlerinin salanmasna ynelik genel esaslarn belirlenmesi amalanmtr. Bu kapsamda kirletme ve ithalat yasa, atk ynetim planlarn oluturulmas, lisans alma ykmll, mali sorumluluk sigortas yaptrlmas, bertaraf maliyetlerinin karlanmas maddeleri ynetmeliin belli bal hkmlerini oluturmakta olup, ynetmelik ekinde tehlikeli ve tehlikesiz atklar belirleyen ve Avrupa Birlilii ile uyumlu atk listesi yer maktadr.
Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii (14.3.1991-20814) Meskun blgelerde evlerden atlan evsel kat atklarn, park, bahe ve yeil alanlardan atlan bitki atklarnn, iri kat atklarn, zararl atk olmamakla birlikte evsel kat atk zelliklerine sahip sanayi ve ticarethane atklarnn, evsel atk su artma tesislerinden elde edilen (atlan) artma amurlarnn ve zararl atk snfna girmeyen sanayi artma tesisi amurlarnn, toplanmas, tanmas, geri kazanlmas, deerlendirilmesi, bertaraf edilmesi ve zararsz hale getirilmesine ilikin esaslar kapsamaktadr. Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii (14.03.2005-25755) Tehlikeli atklarn retiminden nihai bertarafna kadar evreyle uyumlu ynetiminin salanmas amalanmaktadr. Tehlikeli atklarn toplanmas, tesis iinde geici depolanmas, ara depolanmas, tanmas, geri kazanlmas, nihai bertaraf ile ithalat ve ihracatna ilikin yasak snrlama ve ykmllkleri, alnacak nlemleri yaplacak denetimleri, tabi olunacak hukuki teknik sorumluluklar kapsamaktadr. Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii (22.07.2005-25883) Salk kurulularnn faaliyetleri sonucu oluan tbbi atklar ile bu atklarn retildikleri yerlerde ayr toplanmas, geici depolanmas, tanmas ve bertaraf edilmesine ilikin esaslar kapsamaktadr. Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii (24.06. 2007-26562) Evsel, endstriyel, ticari ve iyeri olmasna baklmakszn yurt iinde piyasaya srlen plastik, metal, cam, kat-karton, kompozit ve benzeri malzemelerden yaplm btn ambalajlar ve bu ambalajlarn atklarn kapsamaktadr. Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii (30.07.2008-26952) Atk yalarn retiminden nihai bertarafna kadar evreyle uyumlu ynetiminin salanmasdr. Bu Ynetmelik, EK-1de belirtilen I., II. ve III. kategori atk yalarn retimi, geici depolanmas, toplanmas, tanmas, ilenmesi, bertaraf, ithalat ve ihracat ile transit geiine ilikin yasak, snrlama ve ykmllkleri, alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri kapsar.
Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmelii (31.08.2004-25569) Pil ve akmlatr rnlerinin etiketlenmesi ve iaretlenmesi, retilmesinde zararl madde miktarnn azaltlmas, kullanldktan sonra atklarnn evsel ve dier atklardan ayr olarak toplanmas, tanmas, bertaraf ile ithalat, transit gei ve ihracatna ilikin yasak, snrlama ve ykmllkleri, alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri, tabi olunacak sorumluluklar dzenlemektedir. Bitkisel Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii (19.04.2005-25791) Bitkisel atk yalarn toplanmas, geici depolanmas, tanmas, geri kazanlmas, bertaraf, ticareti, ithalat ve ihracat ile transit geiine ilikin yasak, snrlama ve ykmllkleri, alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri, tabi olunacak hukuki ve cezai sorumluluklar dzenlemektedir. Ynetmelikler Hafriyat Topra, naat ve Yknt Atklarnn Kontrol Ynetmelii mrn Tamamlam Lastiklerin Kontrol Ynetmelii Poliklorlu Bifenil ve Poliklorlu Terfenillerin Kontrol Hakknda Ynetmelik Elektrikli ve Elektronik Eyalarda Baz Zararl Maddelerin Kullanmnn Snrlandrlmasna Dair Ynetmelik Tebliler Atklarn Ek Yakt Olarak Kullanlmasnda Uyulacak Genel Kurallar Hakknda Tebli Pil ve Akmlatrlerin thalat Denetimlerine Dair D Ticarette Standardizasyon Teblii (2008/15) evrenin Korunmas Ynnden Kontrol Altnda Tutulan Atklarn thalatna Dair D Ticarette Standardizasyon Teblii (2008/3)
DER MEVZUAT
Uluslararas Anlamalar Basel Szlemesi
Avrupa Birlii Atk Mevzuat ve Uyum Sreci Avrupa Birliinin atk mevzuatnn temelini Atk Direktifi (2006/12/EC) ve Tehlikeli Atk Direktifi (91/689/EC) oluturmaktadr. Bunlarn dndakiler bertaraf yntemlerine ilikin direktifler (99/31 Dzenli Depolama Direktifi ve 2000/76 Yakma Direktifi), zel atklarn ynetimine ilikin direktifler (Atk Yalarn Bertarafna likin Direktif (75/439/EC), PCB/PCTlerin Bertarafna likin Direktif (96/59/EC), Kullanlm Pil ve Akmlatrlere likin Direktif (91/157/EEC and 98/101/EC), Hurda Aralara likin Direktif (2000/53/EC), Atk Elektrikli ve Elektronik Eyalara ilikin Direktif (2002/96/EC), Ambalaj ve Ambalaj At Direktifi (94/62/EC)) ve Atklarn Tamna likin Tzk (1013/2006/EC) yer almaktadr. Sz konusu AB Atk Mevzuatna uyum sreci Tablo 1.1de zetlenmektedir. Tablo 1.1 Avrupa Birlii Atk Mevzuatna Uyum Tablosu
Taslak Mevzuat
Dzenli Depolama Ynetmelii Yakma Ynetmelii Atklarn Tanm Ynetmelii Hurda Aralara likin Ynetmelik Atk Elektrikli ve Elektronik Eyalara likin Ynetmelik Maden Atklarna likin Ynetmelik
Planlanan Yrrle Giri Tarihi yl/eyrek

2008/4 2008/4 2008/4 2008/4 2008/4 2008/4
Ynetmelik Blmnde yer alan bilgiler Temmuz 2008 tarihine kadar olan deiiklikleri iermektedir.
Blm
2
Kat Atk Eylem Plan
I Mevcut Durum
lkemizde halen atklarn byk bir ksm mevzuata uygun ekilde bertaraf edilmemektedir. Bu duruma yol aan pek ok idari, mali ve teknik sebep vardr.
ncelikle atk depolama alanlar iin yer seimi nemli sorunlardan biri olarak gze arpmaktadr. Ayn blgede ok sayda yerel ynetim biriminin bulunmas dier altyap hizmetlerinde olduu gibi kat atk hizmetlerinde de ibirlii ve egdm zorunlu klmaktadr. Yeni yasal dzenlemelerle tevik edilen mahalli idare birlik modeli uygulamalar, yerel dzeydeki evresel hizmetlerin gerekletirilmesini kolaylatrc bir yap olarak dikkat ekmektedir. Benzer evre sorunlaryla kar karya bulunan belediyelerin ortaklaa kurduklar birliklerin uygulamalar, zaman ve finansman kaynaklarn daha verimli kullanmak asndan nemli olmaktadr. Bu erevede, mahalli idare birlikleri tarafndan yrtlen kat atk projelerinin artt grlmektedir. Ayrca, blgesel kalknma politikalar kapsamnda, blgesel lekli evre sorunlarnn zlmesinde de hizmet birlikleri modellerinin kullanlmas ngrlmektedir. Nitekim AB destekli blgesel kalknma projelerinde hizmet birliklerinin kurulmas tavsiye edilen bir konudur. Trkiyede kat atk ynetiminin mevcut durumunun belirlenmesi 2005 ylnda uluslararas bir konsorsiyum tarafndan hazrlanm olan Trkiye iin Yksek Maliyetli evre Yatrmlarnn Planlamas (YMYP) AB Projesinde ele alnmtr. Bu proje kapsamnda Trkiyenin kat atk sektr alannda mevcut durumu belirlenmi ve AB Dzenli Depolama Direktifi ile Ambalaj ve Ambalaj Atklar Direktifine uyum iin finansman ihtiyac analizi yaplmtr. YMYP Projesine gre Trkiyede yaygn olarak kullanlan atk toplama metodu, kaldrm kenarna braklan plastik torbalar ve ok katl binalarda yaayan nfusa hizmet veren byk atk konteynrlarndan olumaktadr. Trkiyede atk toplama sklnn ehirlerde her gn iken kk yerleimlerde haftada 13 sefere kadar deitii belirtilmitir. Trkiye genelinde toplama aralarnn hacmi genellikle 7 m3 ile 13 m3 arasnda deimektedir. Nfusu 2000 kiinin altndaki
yerleimlerde yaayan krsal nfus haricinde, belediyenin hizmet alannda yer alan nfusun yaklak olarak tm dzenli atk toplama hizmetlerinden yararlanabilmektedir. Trkiyede atklar genellikle kontrolsz bir ekilde dzensiz depolama alanlarna dklmekle beraber hzla dzenli depolama alanlar ina edilmekte ve iletmeye alnmaktadr. Halen toplam 2000 kk lekli ve 50 byk lekli dzensiz depolama sahas bulunmaktadr. Tbbi atklarn ynetimi ile ilgili ilk ynetmelik 1993 ylnda yrrle girmekle birlikte ynetmeliin uygulanmasnda zellikle belediyelerden kaynaklanan baz eksiklikler sz konusudur. Tbbi atklarn kaynanda, dier atklardan ayr toplanmas, tanmas ve geici depolanmalar konularnda salk kurulularnda tbbi atklarn uygun ekilde bertarafndan sorumlu olan belediyelerde nemli gelimeler yaanmaktadr. Ancak bir ok ile belediyesinde bugne kadar yeterli sayda ve teknik kapasitede bertaraf tesisi kurulamamtr. 5491 sayl 2872 sayl evre Kanununda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanuna, Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliine; 5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanununa ve 5393 sayl Belediye Kanununa gre; Belediye ve mcavir alan snrlar iinde belediyeler, bu alanlar dnda ise mahallin en byk mlki amiri; evsel ve evsel nitelikli endstriyel kat atklarn evreye zarar vermeden bertarafn salamak, evre kirliliini azaltmak, kat atk depo sahalarndan azami istifade etmek ve ekonomiye katkda bulunmak amacyla, evsel kat atklar iindeki deerlendirilebilir kat atklar snflandrarak ayr toplamak ve bunlarla ilgili tedbirleri almakla ykmldrler. Tablo 2.1 lkemizdeki 2007 yl nfus dalmn gstermektedir. 2007 Yl Nfusu Hizmet Edilen Nfus * Toplam 70.586.256 ehir 49.747.859 Krsal 20.838.397 67.460.496
**Hizmet Edilen Nfus = ehir Nfusu + (0,85 * Krsal Nfus)+
2007 yl nfus verilerine gre lkemizde 58.538.501 kii belediye snrlar ierisinde yaamaktadr. Bu oran, toplam nfusun yaklak olarak %83ne tekabl etmektedir. (ekil 2.1). Ancak bu rakama, bykehir belediye snrlar iine yeni giren kylerin dahil olmad gz nnde bulundurulmaldr.
ekil 2.1 Belediye nfusunun genel nfus iindeki oran
22.03.2008 tarih ve 26824 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Bykehir Belediyesi Snrlar erisinde le Kurulmas ve Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanun ile Kanun ekinde listelenen belediyeler ilk Genel Mahalli dareler seiminden geerli olmak zere kaldrlarak kye dntrlecek olup, yeni kurulan belediyelerin organlarnn seimi, ilk genel mahalli idareler seimiyle birlikte yaplacaktr. Bu erevede lkemizde, 16 adet bykehir belediyesi de dahil olmak zere 2105 adet belediye tekilat bulunacaktr. Belediyelerin dalmlar ekil 2.2de grlmektedir.
ekil 2.2 Belediyelerin dalm
ekil 2.3 Bykehirlerin toplam belediye nfusu iindeki pay Farkl zelliklere sahip ok sayda belediye olmasndan dolay, belirli bir atk ynetim modelinin gelitirilmesi ve uygulanmas ok zordur. Bu sorunu zmek amacyla Trkiye iin Yksek Maliyetli evre Yatrmlarnn Planlamas (YMYP) Projesinde iller, benzer demografik ve sosyo-ekonomik zellikleri temsil eden alt blgelerde gruplandrlmtr. (Tablo 2.2) Bu gruplandrma yaplrken illerin nfus, nfus younluu, ortalama kii ba GSYH ve ortalama hane bykl verileri dikkate alnmtr. Sonu olarak lkemiz 3 blge ve 11 alt blgeye ayrlmtr. Tablo 2.2 Trkiyedeki karakteristik belediye gruplarnn tanmlamas No 1a 1b 1c 2a 2b 2c 2d 2e 3a 3b 3c Blge Marmara / Ege Blgesi Alt Blge
stanbul, zmir (Bykehirler) Dier Bykehir Belediyeleri Dier Belediyeler (orta/kk) Ankara (Bykehir) Antalya / el (Turizm ehirleri) Akdeniz / Karadeniz / Dier Bykehir Belediyeleri Anadolu Blgesi Dier Belediyeler, Karadeniz (orta/kk) Dier Belediyeler, Akdeniz / Anadolu (orta/kk) Gaziantep (Bykehir) Dou Anadolu / Gneydou Anadolu Dier Bykehir Belediyeleri Blgesi Dier Belediyeler (orta/kk)
10
Ana blgelerden ilki Trkiyenin batsnda yer alan Marmara ve Ege Blgelerinden, ikincisi Trkiyenin orta kesiminde yer alan Karadeniz, Akdeniz ve Anadolu Blgelerinden ve sonuncusu douda yer alan Dou Anadolu ve Gneydou Anadolu Blgelerinden olumaktadr. ekil zerinde krmz yuvarlak ile iaret edilen iller Bykehirlerdir. Atk ynetimi bakmndan zel nem arz eden Bykehirler olan stanbul, Ankara, zmir, Antalya, Mersin ve Gaziantep ise krmz kare ile iaretlenmitir (ekil 2.4).
ekil 2.4 Model gruplar (ana blgeler ve bykehir belediyeleri)
Trkiye iin Yksek Maliyetli evre Yatrmlarnn Planlamas (YMYP) Projesinin ktlarn baz alarak yaplan almalar bir adm daha ileriye gtrmek amacyla 2006 ylnda Bakanlmz ve DPT Mstearl koordinasyonunda Kat Atk Ana Plan Projesi gerekletirilmitir. Bu proje ile kat atk bertaraf iin Trkiye genelinde belediyeler aras blgesel ynetim birliklerinin oluturulmas, ekonomik olarak srdrlebilir kapasitede Blgesel Kat Atk Tesisi Projeleri gelitirilmesi ve projelerin bir plan dahilinde uygulanmasnn salanmas amacyla ilgili mevzuatta ngrlen ekilde, dzenli depolama tesislerinin kurulmas, kat atk miktarnn azaltlmas, geri kazanmn salanmas, kat atk tama giderlerinin drlmesi ve gerekli olduu hallerde uygun teknolojiye sahip transfer istasyonlarnn kullanlmasna ynelik planlar oluturulmu, bu kapsamda belediyelere rehberlik edecek 16 adet Tip Proje gelitirilmitir. Kat Atk Ana Plan kapsamnda Trkiyenin benzer nitelikler tayan corafi blgeleri yukarda da akland zere gruplanarak model blgeleri oluturulmutur. almada, YMYP Projesinin ktlarndan biri olan blge ve ana blgeler baz alnmaktadr. Marmara ve Ege Blgeleri; 1. Blge; Karadeniz, Akdeniz ve Anadolu Blgeleri; 2. Blge, Dou Anadolu ve Gneydou Anadolu Blgeleri; 3. Blge olarak tanmlanmaktadr. Her bir model blgesi iin 200.000, 400.000 ve 600.000; sadece 3. Blge iin 800.000; Trkiye geneli iin ise 100.000 ve 1.000.000luk olmak zere toplam 6 nfus grubu
11
belirlenmitir. Seilen nfus gruplar, temsil ettikleri nfus aralklar ve dhil olduklar model blgeleri Tablo 2.3de gsterilmektedir. Bu model blgeleri (blge ve alt blgeler) iin proje kapsamnda kii ba atk miktar belirlenmitir (Tablo 2.4). Buna gre yllk atk miktar 28,7 milyon tondur. Tablo 2.3 Tip projelerde esas alnan nfus gruplar Nfus Grubu 100.000 200.000 400.000 600.000 800.000 1.000.000 Nfus Aral 50.000-100.000 100.000-300.000 300.000-500.000 500.000-700.000 700.000-900.000 700.000-1.200.000 Model Blgesi Trkiye geneli 1. Blge, 2. Blge, 3. Blge 1. Blge, 2. Blge, 3. Blge 1. Blge, 2. Blge, 3. Blge 3. Blge Trkiye geneli
Tablo 2.4 Model blgeleri iin kii ba kat atk miktar Model Blgeleri 1a 1b 1c 2a 2b 2c 2d 2e 3a 3b 3c Ortalama 2006 yl birim kat atk oluumu (kg/kii-gn) 1,15 1,12 1,1 1,15 0,9 0,85 0,85 0,85 0,85 0,9 0,75 0,95 1,28* 1,24* 1,16* 1,28* 1* 0,94* 0,9* 0,9* 0,94* 1* 0,8* 1,06*
*Atklarn belediye tarafndan toplanmadan nce, gayri resmi kiiler tarafndan ayrtrld gereinden yola klarak, gnlk kii bana oluan atk miktarna Bykehir belediyelerinde %10, dier belediyelerde %5 orannda ambalaj atndan dolay ilave bir art yaplmtr.
12
Atk kompozisyonu ile ilgili olarak da blgesel ya da belediye baznda olmakla beraber yaplm pek ok alma bulunmaktadr. Tablo 2.5 Kat atk bileenlerinin yerleimlere gre dalm (2006 yaz) Kat atk bileenleri (%) ORTALAMA 69,4 22,6 14,4 19,1 Zonguldak 71,7 27,7 16,4 15,0
anlurfa
Krkkale
Erzincan
Isparta
Alanya
Biyobozunur atk Geri kazanlabilir atk Ambalaj at Dier
68,9 24,7 14,6 21,8
64,6 25,8 20,7 18,9
76,9 15,1 8,4 17,9
68,8 9,2 5,4 27,6
66,4 38,7 26,9 11,1
70,9 10,3 5,5 22,8
67,0 29,0 17,0 17,9
Tablo 2.5te biyobozunur atk bileenine; mutfak atklar, kat, karton, hacimli karton, park ve bahe atklar, dier yanabilenler ve dier yanabilir hacimli atklar dahildir. Geri dntrlebilir atk ise; kat, karton, plastik, hacimli karton, cam, metal ve hacimli metal bileenlerinden olumaktadr. Ambalaj atklar ise geri dntrlebilir atklar oluturan bileenlerle ayndr. Ancak, geri dntrlebilir atn belli bir ksm ambalaj atdr. rnein cam ie hem geri dntrlebilir atk hem de ambalaj at iken gzlk cam sadece geri dntrlebilir atktr. Bu sebeple her bir geri dntrlebilir atk bileeni belli bir oranla arplarak ambalaj at oranlarna ulalmtr. Dier yanmayanlar, dier yanmayan hacimli atklar, elektrikli ve elektronik ekipman atklar ile tehlikeli atklar dier atklar grubuna girmektedir. Grld gibi baz kat atk bileenleri birden fazla kategoriye dahil edilmitir. rnein ambalaj kad, hem biyolojik olarak ayrabilir atk, hem geri dntrlebilir atk, hem de ambalaj at olarak 3 defa saylmtr. Bu nedenle Tablo 2.6daki kesiim kmesi oluturan bileenlerin toplam %100den fazladr.
Tablo 2.6 stanbul ve Antalya Bykehir Belediyeleri kat atk bileenlerinin dalm Kat atk bileenleri (%) stanbul* Antalya** ORTALAMA Biyobozunur atk 69,1 67,9 68,5 Geri kazanlabilir atk 24,7 15,4 20,05 Ambalaj at 15,3 9,4 12,35 22,15 Dier 20,0 24,3
*MMKO,2006, **STA, 2005
13
Dzce
Kean
Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda yaplan kat atk kompozisyon belirleme almasnn sonucu aadaki ekil 2.5de verilmektedir.
ekil 2.5 KAAP Projesi Atk Kompozisyonu belirleme almas sonucu (2006)
KATI ATIK BERTARAF TESSLER 32 adet Dzenli Depolama Tesisi 4 adet Kompost Tesisi
lkemizde bir ylda oluan atklarn yaklak olarak 12.419.195 tonu dzenli depolama sahalarnda depolanmakta, 299.250 ton ise kompost tesislerinde ilenmektedir.
letilmekte olan dzenli depolama sahalar ve kompost tesislerinin yerleri, hizmet verdikleri nfus ve bertaraf ettikleri atk miktar Tablo 2.7 ve Tablo 2.8de verilmektedir.
Tablo 2.7 lkemizdeki kompost tesisleri lenen Atk Kapasite LLER Miktar (ton/yl) (ton/yl) 1 ZMR 182.000 91.250 2 STANBUL 360.000 162.000 3 ANTALYA-Kemer 54.750 45.000 4 DENZL 3.000 1.000 TOPLAM 599.750 299.250
14
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32
Tablo 2.8 lkemizde faaliyet gstermekte olan dzenli depolama sahalar LLER HZMET NFUSU ATIK MKTARI (ton/yl) AKSARAY 324.150 106.500 ANKARA 3.832.000 1.777.000 ANTALYA 1.043.800 380.900 AYDIN 323.900 137.150 BOLU 150.000 49.275 BURSA 2.174.260 984.070 CHANBEYL 182.180 62.500 DATA 13.950 5.900 DENZL 390.000 180.000 DDM 180.000 76.200 ERZURUM 364.644 126.525 FETHYE 157.353 66.623 FOA 30.549 14.272 GAZANTEP 1.228.500 421.500 GCEK 15.000 6.350 HATAY 350.000 115.000 ISPARTA-BURDUR 389.207 127.855 STANBUL-1 7.819.633 3.653.333 STANBUL-2 3.480.646 1.626.158 ZMR 2.776.556 1.297.188 KOCAEL 485.892 219.915 KOCAEL-Dilovas 587.255 265.791 MANAVGAT 151.000 55.100 MARMARS 66.668 28.277 ORTACA 65.750 27.830 PATARA 33.000 12.500 SAKARYA 476.517 215.672 SAMSUN 498.566 171.58 SNOP 78.978 25.944 EREFLKOHSAR 51.387 16.900 TRABZON-RZE 761.544 250.167 YOZGAT 264.148 86.800 TOPLAM 28.747.033 12.419.195
15
TK (Trkiye statistik Kurumu), 1994ten 2004 ylna kadar belediye tekilat kurmu olan tm belediyelerdeki kat atk hizmeti ve kat atk bertaraf tesislerinin mevcut durumu ile ilgili verileri derlemitir. 2005 ylndan itibaren ise yalnzca kat atk bertaraf tesisleri olan belediyelerin verileri ele alnmaktadr. Elde edilen verilere gre 2004 ylnda kat atk hizmeti veren belediyelerce 24,2 milyon ton kat atk toplanmtr. Toplanan atklarn bertaraf yntemi ekil 2.6da grlmektedir.
ekil 2.6 TKin 2004 yl verilerine gre atk bertaraf yntemleri 2007 yl verilerine gre evsel kat atklarn yzde 45i ilgili mevzuata gre dzenli depolama ve kompostlatrma gibi yntemlerle bertaraf edilmektedir. 2008 yl itibar ile, dzenli depolama tesislerinden faydalanan nfusun hizmet alan nfusa oran % 43e ulamtr (ekil 2.7).
ekil 2.7 Atk bertaraf yntemi (2008)

16
II
Ambalaj Atklar
Deien tketim alkanlklar, nfus art, ykselen hayat standard, ambalajl rn satndaki art ile birlikte kat atk kompozisyonu da deimektedir. Kat atklarn arlka % 30unu, hacimce % 50sini ambalaj atklar oluturmaktadr1. Atk kompozisyonundaki deiim daha ok atn iindeki kat, karton, cam, plastik, metal gibi ambalaj atklarnn artmas ile sonulanmtr. Satn alnan pek ok rnn kat, metal, cam ve plastik ambalaj malzemesi iinde sunulduu dikkate alndnda, kat atklarn kaynanda ayr toplanarak bu malzemelerin ekonomiye tekrar kazandrlmas kat atk ynetiminde nemli bir adm oluturmaktadr. Salkl ve srdrlebilir bir atk ynetim sistemi, ambalaj atklarnn dier atklarla karmadan kaynanda ayr toplanmas ve organize bir yap ierisinde geri kazanm srecinin gerekletirilmesini gerektirmektedir. Geri kazanm almas ile tabii kaynaklarn korunmas, kaynak israfnn nlenmesi ve bertaraf edilmesi gereken kat atk miktarnn azaltlmas mmkn olmaktadr. Bu nedenle, geri kazanm almalarnn ilk admn kaynakta ayr toplama oluturmaktadr.
MEVZUAT
Trkiyede ambalaj atklarnn ynetimine ilikin yetki ve sorumluluklar dzenleyen kanun ve ynetmelikler Tablo 2.9da hiyerarik sralamaya gre verilmektedir. 1983 ylnda kartlan 2872 sayl evre Kanununda, 2006 ylnda yaplan deiiklik ile ambalaj atklarnn kaynakta ayr toplanmasnn zorunluluu getirilmitir. Kanunun 11 nci maddesinde; atklarn geri kazanlmas ve geri kazanlabilen atklarn kaynanda ayr toplanmasnn esas olduu kabul edilmektedir. Ambalaj atklarnn toplanmas konusundaki sorumluluklar ise 2004 ylnda kartlan 5216 sayl Bykehir Belediye Kanunu ile 2005 ylnda kartlan 5393 sayl Belediye Kanununda paylatrlmtr. Buna gre; belediyeler atklarn toplanmasndan ve bertarafndan sorumlu olan kurumlardr. Ancak, yaplan mevzuat erevesinde bykehir belediyelerinde atklarn toplanmas konusunda ile ve ilk kademe belediyeleri sorumlu iken, bertaraf bykehir belediyelerinin sorumluluuna braklmtr.
BMU, 1990
17
Tablo 2.9 Ambalaj Atklarnn Ynetiminde Mevzuat YILI 1983 2004 2005 1991 2004 2007 KANUN/YNETMELK 2872 sayl evre Kanunu 5216 sayl Bykehir Belediye Kanunu 5393 sayl Belediye Kanunu Kat Atklarn Kontrol Ynetmelii Ambalaj ve Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii
Ambalaj atklarnn ynetimi konusu 1991, 2004 ve 2007 yllarnda Bakanlmz tarafndan kartlan ynetmeliklerle ele alnmtr. lk olarak ambalaj atklarna 1991 ylnda Kat Atklarn Kontrol Ynetmeliinde yer verilmitir. Ynetmelik kapsamnda sadece 17 kalem gda ve temizlik rnne ait, kompozit iecek kutular, plastik, metal ve cam ambalajlar yer almtr. Bu ambalajlarn, kota oranlar dorultusunda toplatlmas ve geri kazanlmas, baz ambalajlarda bu rnleri piyasaya srenler, baz ambalajlarda ise reticiler tarafndan yaplmas ngrlmtr. Tablo 2.10da bu ynetmelik dorultusunda yaplan almalar deerlendirilmitir. ekil 2.8de piyasaya srlen ambalaj miktar, toplanmas gereken ambalaj miktar ve geri kazanlabilir ambalaj at miktarnn yllara gre deiimini gstermektedir. Buna gre 1992 ylnda piyasaya 128.483 ton ambalaj srlm, bunun 60.634 geri kazanlmtr. 1992den 2004 ylna kadar toplam olarak 1.220.228 ton ambalaj at toplanlarak geri kazanm salanlmtr. Tablo 2.10 1992-2007 Yllar Arasnda Gerekleen Geri Kazanm Miktarlar
YILLAR 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Piyasaya Srlen Ambalaj Miktar (Ton) 128.482 143.192 174.571 187.654 223.015 251.444 287.405 328.070 335.231 347.382 366.875 401.646 440.826 1.496.316 1.474.829 1.712.585 Hedef (Ton) 30.969 47.628 75.620 80.846 89.931 92.777 94.334 106.136 107.488 100.061 106.005 123.284 137.192 198.804 219.206 532.776 Geri Kazanlan Amb. At. Mikt. (Ton) 60.634 72.704 58.799 55.818 71.221 98.525 91.232 92.409 110.558 117.943 130.525 123.740 136.120 718.392 1.378.412 2.472.325
18
3.000.000 2.500.000 2.000.000
Ton
1.500.000 1.000.000 500.000 0
92
93
94
95
96
97
98
99
00
01
02
03
04
06
19
19
19
19
19
19
19
19
20
20
20
20
20
05
20
Yllar
Piyasaya srlen ambalaj miktar (ton) Hedef (Ton) Geri kazanlan ambalaj at mikt. (Ton)
*2005 Ylnda tm ambalaj ve ambalaj atklarn kapsayan Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii yrrle girmitir.
ekil 2.8 1992-2004 Yllar Arasnda Piyasaya Srlen Ambalaj Miktar ve Geri Kazanlan Ambalaj At
*2005 Ylnda tm ambalaj ve ambalaj atklarn kapsayan Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii yrrle girmitir.
Kaynak: evre ve Orman Bakanl/evre Ynetimi Genel Mdrl/Atk Ynetimi Dairesi/Ambalaj Atklar ube Mdrl
Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii ambalaj atklarnn ynetimine ilikin usul ve esaslar belirlemektedir. Ynetmeliin amac; belirli zelliklere sahip ambalajlarn retimi, ambalaj atklarnn evreye verecei zararn nlenmesi, ambalaj atklarnn oluumunun nlenmesi, nlenemeyen ambalaj atklarnn tekrar kullanm, geri dnm ve geri kazanm yolu ile bertaraf edilecek miktarnn azaltlmas ve ambalaj atklarnn belirli bir sistem iinde kaynanda ayr toplanmas, tanmas, ayrtrlmas konularnda teknik ve idari standartlarn oluturulmas iin gerekli prensip, politika ve programlar ile hukuki, idari ve teknik esaslarn belirlenmesidir.
19
20
20
07
AMBALAJ ATIKLARININ BRKTRLMES

Ambalaj atklarnn biriktirilmesinde iki yntem kullanlmaktadr. Bunlardan birincisi poetle yaplan biriktirme yntemi dieri ise kumbara veya konteynerlerde yaplan biriktirmedir. Biriktirme ynteminin belirlenmesinde; gvenlik, tketici alkanlklar, konut yaplar, ekonomik yap, yerleim plan, ambalaj miktar, yol durumu gibi ltler dikkate alnmaktadr. Yerleim blgesinde yaplacak ayr toplama ekil 2.9 Ambalaj At almalarnda her iki yntem birlikte veya ayr ayr Torbas kullanlabilmektedir. Yerleim blgesi iin hazrlanacak ambalaj at ynetim plannda bu yntemlere ait bilgilere yer verilmelidir. O yerleim blgesinde bulunan ambalaj at reticilerinin tamam, oluturduklar ambalaj atklarn ambalaj at ynetim plannda belirtildii ekilde biriktirmek zorundadr. Ambalaj at reticisi; konut, hastane, fabrika, lokanta, bfe, resmi kurum, market, al veri merkezi, sat noktas gibi ambalaj at oluturan noktalardr. Ynetmelie gre; kullanlacak poetin (ekil 2.9) veya kumbara/konteynerin renkleri mavi renk olmal, zerlerinde de ambalaj atklarna ilikin resimler ve yazlar bulundurulmaldr. Tm ambalaj atklar iin benimsenen renk Ynetmelikte mavi olmakla birlikte, cam ambalaj atklarnn biriktirilmesi amacyla yerletirilecek kumbaralarn rengi yeil/beyaz (ekil 2.10) olabilmektedir.
ekil 2.10 Cam Ambalaj At Kumbaras
AMBALAJ ATIKLARININ TOPLANMASI VE TAINMASI

Poetlerde biriktirilen ambalaj atklar kapdan kapya toplama yntemi ile kumbaralarda biriktirilen ambalaj atklar ise brakma merkezli toplama yntemi ile toplanmaktadr. Bir yerleim blgesinde bu yntemlerden sadece birisi kullanlabildii gibi, ikisi birden de kullanlabilmektedir. Bu seim o blgedeki ambalaj at ynetim planna gre yaplmaktadr.
20
Kapdan kapya toplama yntemi; arlkl olarak toplaycnn rol oynad, tketicinin pasif kald ve tketici tarafndan dier evsel kat atklardan ayr bir poette biriktirilen ambalaj atklarnn belirli dnemlerle toplanmas eklinde uygulanan bir yntemdir. Brakma merkezli toplama yntemi; arlkl olarak tketicinin rol oynad, toplaycnn pasif kald ve tketicinin ayrd malzemeleri belirli bir mesafe kat ederek kumbara ya da konteynerlere brakmas eklinde uygulanan bir yntemdir (ekil 2.11).
ekil 2.11 Ambalaj At Kumbaralar
Ynetmelie gre ambalaj atklarnn toplanmasnda ambalaj at toplama aralarnn kullanlmas gerekmektedir. Bu aralar mavi renkli olmal ve zerlerinde ambalaj at toplama arac ifadesinin yan sra ambalaj atklarna ilikin resim ve yazlara yer verilmesi gerekmektedir (ekil 2.12). Yerleim blgesinde oluan ambalaj at toplama sisteminin detaylar hazrlanacak ambalaj at ynetim plannda belirtilmelidir. O yerleim blgesindeki ambalaj at reticilerinden kaynaklanan ambalaj atklar, plan dorultusunda belirlenen sisteme uygun olarak hazr edilmek ve teslim edilmek zorundadr.
ekil 2.12 Ambalaj At Toplama Arac
ekil 2.13 Ambalaj At Toplama Noktasna Bir rnek
Ynetmelikte 200 mden byk kapal alana sahip marketler sat noktas olarak tanmlanmaktadr. Sat noktalar, yksek miktarlarda d ambalaj atnn olumas ve her gn binlerce tketicinin girip kmas nedeniyle ambalaj atklarnn toplanmasnda nemli bir role sahiptirler. Bu nemli rolleri itibariyle ynetmelikle baz sorumluluklar verilmitir. Sorumluluklardan bir tanesi, ambalaj at toplama noktalar oluturulmasdr (ekil 2.13).
Bu tr yerler tketicilerin rahatlkla grebilecei, zerinde o yerleim blgesindeki ambalaj at ynetim planna ait bilgilerin yer ald tketicileri bilgilendirici grsel ifadelerin bulunduu toplama noktalar oluturmakla ykmldrler. Sat noktalar, bu
21
noktalarda toplanan ambalaj atklarn ve rnlerin d ambalaj atklarn planda belirtilen lisansl iletmeye vermek zorundadrlar. 5216 ve 5393 sayl Belediye Kanunlarnda; atklarn toplanmasndan, tanmasndan ve bertarafndan sorumlu olan kuruluun belediye olduu belirtilmitir. Bu dorultuda Ynetmelie gre, ambalaj atklarnn kaynakta ayr olarak toplanmasndan da birinci derecede belediyeler sorumludur. Bykehir belediyelerinde ise ile ve ilk kademe belediyeleri sorumludurlar. 2007 ylnda yaklak 100 belediyede kaynakta ayr toplama almas yrtlmektedir. Yrtlen almalar kapsamnda bulunan konutlarda yaayan nfus 3.489.044 kii olmutur. Bu nfus toplam ehir nfusunun yaklak % 7sine tekabl etmektedir. lk bakta oran olarak ok dk grnse de toplanan ambalaj at miktar itibariyle yksektir. Bunun yan sra kaynakta ayr toplama almalarnn yrtld blgelerde bulunan sanayi nfusu ve buralardan kaynaklanan ambalaj at miktar bilinmemektedir. Trkiye genelinde kaynanda ayr toplama almalar 21 ilde, ambalaj atklar Ynetmeliin tanmlad ekilde yrtlmektedir. Ancak, yrtlen bu almalar baz nedenlerden dolay il genelinde yaygnlatrlamamtr. lke ve il genelinde yaygnlaamamann balca nedenleri arasnda; belediyelerin kaynakta ayr toplamaya gsterdikleri diren, piyasaya srenlerin tamamnn kayt altna alnamamalar, ambalaj atn toplayan iletmeler ile ayrma tesisi iletmecilerinin ayr toplamaya taraf olmamalar gelmektedir. Dier bir neden ise lisansl toplama, ayrma tesislerinin kapasitelerinin dk olmasdr. Mevcut iletmelerin tek bana, bir ilde oluan ambalaj atn toplayacak ve ayracak idari, mali ve teknik kapasiteye sahip olmamas da olduka nemlidir.
AMBALAJ ATIKLARININ AYRITIRILMASI

Ambalaj atklarn geri kazanmak isteyen gerek ve tzel kiiler Bakanlktan lisans almak zorundadrlar. Maksat, ambalaj atklarn toplayan, ayran ve geri dntren tesislerin belirli bir disiplin altnda almalarn salamaktr. Lisans, toplama-ayrma tesisi lisans ve geri dnm tesisi lisans olmak zere iki ekilde verilmektedir. Bu uygulamann, nmzdeki yllarda toplama, ayrma ve geri dnm olmak zere ayr srete
ekil 2.14 Ayrma Tesisi
22
deerlendirilmesi planlanmaktadr. Toplama ile ayrma mevcut uygulamada birbirine bal olarak yrtlmektedir. Bu uygulamann ilk etapta bu ekilde yaplamaynn nedeni, ambalaj sektrnn altyap kapasitesinin henz istenen seviyeye gelmemi olmasdr. ekil 2.14 ve ekil 2.15 ayrma tesislerine rnektir. Lisans uygulamas ilk olarak 2003 ylnda balatlmtr. 2003ten 2007ye kadar olan drt yllk srete Bakanlmzca lisanslandrlan ayrma tesislerinin yllara gre art ekil 2.16da gsterilmitir. Buna gre, 2003 ylnda 15 olan ayrma tesisinin says, 2007 yl itibariyle 81e ykselmitir. ekil 2.15 Ayrma Tesisi
TAT 90
LSANSLI TOPLAMA-AYIRMA TESS SAYISI
80 70 60 50 40 30 20 10 0 2003 2004 YIL 2005 TAT 2006 2007
TAT
ekil 2.16 Lisansl Ayrma Tesislerinin Says

90
LSANSLI TOPLAMA-AYIRMA TESS SAYISI
AMBALAJ ATIKLARININ GER DNTRLMES

70 60
80
Toplanan, ayrtrlan ambalaj 50atklarnn geri dnm tesislerine gnderilerek 40 ekonomiye tekrar kazandrlmas salanmaktadr. Geri dnm tesisleri de 30 20 Bakanlmzdan lisans almak zorundadrlar. Geri dnm tesisi lisans iin; Ynetmelik 10 ekinde yer alan formlara uygun olarak hazrlanan dosya ile tesisin bulunduu il evre ve 0 2003 2004 orman 2005 mdrlneTAT bavuruda bulunulmas 2006 YIL gerekmektedir. 2007 ounlukla su, merubat, sv ya, sirke gibi sv gdalarn piyasaya srlmesi amacyla kullanlan PET ambalajndan geri dnm tesislerinde elyaf elde edilmekte ve bu rn bir ok sanayi dalnda kullanlmaktadr (ekil 2.17).
ekil 2.17 PET Ambalaj Atndan Elde Edilen Elyaf
23
St, bakliyat, ketap, mayonez, yourt, deterjan, ampuan gibi rnler iin kullanlan PE ambalajlardan geri dnm tesislerinde granl yaplmakta ve bu ikincil rn bir ok sektre hammadde olarak girdi salamaktadr (ekil 2.18). ekil 2.18 PE Ambalaj Atklarndan Elde Edilen Granl
Bira, merubat, sala, konserve, sv ya gibi rnlerde kullanlan metal ambalajlar, geri dnm tesislerinde ergitme ilemine tabi tutularak tekrar retim srecine alnmaktadr (ekil 2.19). ekil 2.19 Metal Ambalaj Atndan Elde Edilen Kleler
Ambalaj retiminde ilk sray alan kat, karton ambalaj atklar kat geri dnm tesislerinde ilemden geirilmek suretiyle yeniden kat elde edilmektedir. Bu ilem sonucunda ekonomiye ciddi oranda girdi salanmaktadr (ekil 2.20).
ekil 2.20 Kat Ambalaj Atndan Elde Edilen Kat
2003 ylnda balatlan lisans uygulamasnn drt yllk srecinde Bakanlmzca lisanslandrlan geri dnm tesisi says ekil 2.21de gsterilmitir. Buna gre 2003 ylnda 13 olan geri dnm tesisi says, 2007 yl itibariyle 56ya ykselmitir.
60
LSANSLI GER DNM TESS SAYISI
50
40 30 20 10 0 2003 2004 YIL 2005 S1 2006 2007
ekil 2.21 2003'ten 2007'ye Lisansl Geri Dnm Tesisi Says
24
Bu tesislerin 18i kat geri dnm tesisi, 6s cam geri dnm tesisi, 55i plastik geri dnm tesisi, 3 metal geri dnm tesisi ve 2si de kompozit geri dnm tesisidir. ekil 2.22de malzeme trlerine gre tesislerin saysal dalmlar gsterilmektedir.
6 18
55
2 Cam Kat-Karton Kompozit Metal Plastik
ekil 2.22 Lisansl Geri Dnm Tesislerinin Malzeme Trlerine Gre Saysal Dalmlar ekil 2.22de grld zere saysal olarak ilk sray plastik geri dnm tesisi almaktadr. Bu, plastik ambalajn malzeme trnn PET, PE, PP, PS olmak zere ok eitli olmasndan ve mevcut tesislerin de irili ufakl kk kapasiteli olmasndan kaynaklanmaktadr. Lisansl geri dnm tesislerinin kapasitelerine gre dalmlar da ekil 23de gsterilmektedir. ekil 22de saysal olarak ilk sray plastik geri dnm tesisleri alrken, ekil 2.23de ilk sray kat geri dnm tesisleri kapasite olarak almaktadr. Lisansl geri dnm tesisleri daha ok Marmara, Ege,
90.268 1.127.787 1.717.562 Cam Kat-Karton Kompozit Metal Plastik
46.235 9.636
Akdeniz ve ksmen de Anadolu Blgelerinde bulunmaktadr.
ekil 2.23 Lisansl Geri Dnm Tesislerinin Malzeme Trlerine Gre Kapasitelerinin Dalm
25
EKONOMK ARALARIN BELRLENMES

Ynetmelikte, ambalaj atklarnn kaynanda ayr olarak toplanmasndan esas olarak belediyeler sorumlu tutulmakla birlikte, bu almalarn maliyetlerinin de piyasaya srenler tarafndan karlanmak zorunda olduu belirtilmektedir. Kirleten der prensibine gre bu atn sahibi onu piyasaya srendir, dolaysyla mali sorumluluk ambalajl rnleri piyasaya srenlere verilmitir. Bir baka ifadeyle maliyetler marka sahipleri tarafndan karlanmaldr. Bunun iin baz hedefler getirilmitir. Bu hedefler Ynetmelikte de belirtildii zere, Tablo 2.11de yllar itibariyle verilmitir. Tablo 2.11 Ambalaj At Geri Kazanm Oranlar Malzemeye gre yllk geri kazanm hedefleri (%) Yllar 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 Cam 32 33 35 35 36 37 38 40 Plastik 32 35 35 35 36 37 38 40 Metal 30 33 35 35 36 37 38 40 Kat/Karton 20 30 35 35 36 37 38 40
Marka sahipleri; piyasaya srdkleri rnlerin, kullanm sonucu oluan ambalaj atklarn yukarda verilen hedefler dorultusunda toplanmasn ve geri kazanlmasn salamakla ve bunlarla ilgili masraflar da karlamakla ykmldrler. Masraf; piyasaya srm olduklar ambalaj atklarnn kaynakta ayr toplanmasn, uygulanan sistemler hakknda tketicilerin bilgilendirilmesini, eitim almalarnn yrtlmesini yani ambalaj at ynetim plannn desteklenmesini ifade etmektedir. Ambalaj at ynetim plannn srdrlebilir bir ekilde uygulanabilmesi iin belediye (ki bunun taeronu uygulamada lisansl toplama ayrma tesisi olmaktadr), tketici ve piyasaya sren geninin ayaklar yere salam olarak basmaldr. Lisansl iletme plana uygun toplama yapmal, ambalaj at reticileri bu plana uygun olarak atklarn biriktirip sisteme vermelidir. Sistem mali boyuttan baklnca kendi kendini dndrememektedir. O zaman tanmlanan bu sistemin srdrlebilmesi iin piyasaya srenin bunun bedelini demesi gerekmektedir. Ynetmelikte de bu ekilde tanmlanm piyasaya srenlere baz ykmllkler verilmitir. Piyasaya srenlerden, bir belgeleme dosyas hazrlanarak, bu dosyann kendileri tarafndan her yl Bakanla gnderilmesi istenmektedir. Bu belgeme dosyasnda o yl ambalaj atklarnn toplanmas iin gerekletirdikleri eitim faaliyeti, kaynakta ayr toplama faaliyeti ve bunlara ilikin belgeler yer almaktadr.
26
Sz konusu piyasaya sren iletmelerin, bu faaliyetleri bireysel olarak yerine getirmelerinin zor olaca dikkate alnarak, dier lke uygulamalarnda olduu gibi, bir endstri kuruluunun oluumuna da Ynetmelikte yer verilmitir. Piyasaya srenlerin, ykmllklerini daha etkin bir ekilde yerine getirebilmeleri amacyla, bir araya gelerek kr amac tamayan tzel kiilie haiz bir yap oluturabilmelerine imkan tannmtr. Trkiyede de buna benzer bir organizasyon kurulmutur. Bu organizasyon, Bakanlmzdan yetki alan EVKO (evre Koruma ve Ambalaj Atklarn Deerlendirme Vakf ktisadi letmesi)dir.
FNANSMAN HTYACI
Ambalaj atklarnn ynetiminde, 1991 ylndan gnmze kadar devam eden sre zellikle son ylda byk bir ivme kazanarak geliim gstermitir. Tesislerin iletmecilii, lisans uygulamas ile birlikte amatr almadan profesyonel almaya doru ynlendirilmi, evre Mhendisi altrr duruma gelmi, tesise giri klar kayt altna alnm, alt yap iyiletirilmi, toplama ve tama ekipmanlar arttrlmtr. Bu suretle Trkiye de yeni bir sektrn olumas salanmtr. 2003 ylna kadar tesislerin nerede olduklar kapasiteleri bilinmez iken, 2003te 15 olan ayrma tesisi, 2007 yl itibariyle 81e ykselmitir. Ancak lke nfusu ve oluan ambalaj at miktar dikkate alndnda bu saynn hzla artmas beklenmektedir. Yine ayn ekilde geri dnm tesisleri 2003 ylnda 13 iken, 2007 yl itibariyle 56ya ykselmitir. Mevcut haliyle yeter grnen tesisler, lke geneli dikkate alndnda yetersiz olacaktr. Bu deerlendirmeler nda, ambalaj atklarnn kaynakta ayr toplamas ve toplanan atklarn geri dnm iin ciddi oranda altyap yatrmna ihtiya duyulaca aktr. Yksek Maliyetli evre Yatrm Projeleri raporunda ambalaj atklarnn kaynakta ayr toplanmas iin, 2008 ylndan itibaren her yl lke olarak 41 milyon avroluk bir altyap yatrm gerektii ortaya konulmutur. Bu bedelin, zel sektr, piyasaya srenler ve belediyeler tarafndan karlanmas gerekmektedir.
RAPORLAMA VE VER KAYIT SSTEM

Ambalaj atklarnn srdrlebilir ynetimini salamak iin, salam temelli bir veri kayt sisteminin de oluturulmas gerekmektedir. Bu maksatla web tabanl bir bilgisayar program kullanlmaktadr. Programn kullanclar; Bakanlk, piyasaya srenler, ambalaj reticileri, lisansl iletmelerden olumaktadr. 2008 ylnda program 81 il evre ve orman mdrlklerinin kullanmna da alacaktr. Bylece uygulamann daha etkin, hzl
27
ve yerinden ynetimi salanm olacak, il mdrlkleri de uygulamaya aktif olarak dahil olacaktr. Ambalaj reticilerinden, retilen ambalaj, ithal edilen ve ihra edilen ambalaj miktarna ilikin malzeme trne gre yllk veriler ve bu ambalajlarn hangi firmalara verildii istenmektedir. Piyasaya srenlerden, rnlerin piyasaya sunumu srasnda kullanlan ambalaj, ithal edilen ve ihra edilen ambalaj miktarna ilikin malzeme trne gre yllk veriler istenmektedir. 2005 ylndan itibaren, ambalaj reticilerinden, ambalajl rnleri piyasaya srenlerden ve lisansl iletmelerden ambalaj retim, sat ve geri dnm miktarlar gibi tm veriler bu programda kayt altna alnmaya balanmtr. Ynetmelikte ambalaj reticisi ile piyasaya srenlere ekonomik iletme ifadesi kullanlmaktadr. Bakanlmzca kayt altna alnan ekonomik iletmelerin saysal art ekil 2.24de gsterilmitir. Buna gre Ambalaj Atklarnn Kontrol Ynetmelii erevesinde 2005 ylnda Bakanlmza kaytl olan ekonomik iletme says 926 iken 2006da yaklak 2.500e, 2007 ylnda 3.600e, 2008 ylnda 3.900e ykselmitir.
ekil 2.24 Bakanlmza Kaytl Ekonomik letme Says
2005 ylnda programa yaplan giriler, tamamen Bakanlk tarafndan yaplmtr. Ancak 2006 ylndan itibaren ambalaj reticilerine ve piyasaya srenler Bakanlk tarafndan verilen kullanc kodu ve ifre ile kendilerinin girmeleri salanmtr. Programn bir dier kullancs olan; lisansl toplama ayrma tesisleri ve geri dnm tesisleri her ay Bakanlmz veri kayt sistemine, tesislerine gelen, ayrtrlan, ilenen ve satlan ambalaj atklarna ait bilgileri gndermektedirler.
28
2005 ile 2007 yllar arasnda retilen, piyasaya srlen ve geri kazanlan ambalaj ve ambalaj atklarna ilikin veriler ekil 2.25de gsterilmektedir. Bakanlmz tarafndan 2008 ylnda, ilk defa bir uygulama gerekletirilecektir. Trkiye statistik Kurumu (TK) ile yaplan grmeler sonucunda ambalaj ve ambalaj atklarna ait veriler artk Bakanlmz tarafndan yllk bltenler halinde resmi olarak yaynlanmaktadr. lk olarak, 2008 ylnn ubat aynn son gn, 2005 ylna ait veriler resmi olarak yaynlanmtr. Bu istatistiklere www.atikyonetimi.cevreorman.gov.tr/ambalaj adresinden ulalabilmektedir. 2009 ylnda; 2006 ylnn resmi verileri, 2010 ylnda ise 2007 ylnn verileri yaynlanacak ve bu yldan itibaren de mevcut veriler iki yl arayla yaynlanacaktr.
7.000.000
TOPLAM AMBALAJ ATIKLARI MKTARI (TON)
6.000.000 5.000.000 retilen Amb.Mik.(Ton) 4.000.000 Piyasaya Srlen Amb.Mik.(Ton) 3.000.000 2.000.000 1.000.000 0 2005 2006 YIL 2007 Geri Kazanlan Amb.Atk. Mik. (Ton)
ekil 2.25 Toplam Ambalaj ve Ambalaj At Verileri
BELRLENEN HEDEFLERE ULAABLMEK N YAPILMASI GEREKENLER

2008 ile 2012 yllar kapsayan Atk Ynetimi Eylem Plannda, ambalaj atklarna ilikin il baznda hedefler belirlenirken; yukarda verilen 2005 ile 2007 arasndaki veriler temel olarak alnm ve ileriye dnk tahminler yaplmtr. Bykehir belediyelerinde oluan ambalaj atnn, % 40 45inin kaynakta ayr olarak toplanaca hesaplanmtr.
29
ekil 2.26 Yllara gre olumas beklenen ambalaj at miktar
Sanayiden kaynaklaan ambalaj at miktar ile konutlardan kaynaklanan ambalaj at miktar tam olarak bilinmemektedir. Ancak ilerleyen yllarda mevcut veri kayt sistemi, bu ayrm yapabilecek ekilde revize edilecektir.
l bazndaki hedeflerin tutturulabilesi iin bu yatrmlarn sorumlu taraflarca yaplmas gerekmektedir. Sat noktalar, reyonlarnla ok eitli rnleri satmalar itibariyle piyasaya sren iletmelerin kayt altna alnmalar konusunda da byk bir role sahiptirler. Bu nemli rolleri itibariyle ynetmelikle sat noktalarna baz sorumluluklar verilmitir Sat noktalar sisteme kaytl olmayan firmalarn rnlerini reyonlarnda satmamak gibi bir uygulama ile sorumlu tutulmaktadrlar Bu sorumluluk, sat noktalar araclyla satlan markalarn Ynetmelik kapsamnda sorumluluklarn yerine getirip getirmedikleri konusunda bir tr piyasa denetimi yapmalar eklindedir. Bu denetimle haksz rekabetin nlenmesi ve sorumlu iletmelerin hepsinin kayt altna alnmas amalanmaktadr. 2008 ylnda il evre ve orman mdrlkleri araclyla piyasaya srenlerin kayt altna alnmalar salanacaktr.
30
III
Tbbi Atklar
Salk kurulularndan kaynaklanan atklar, evsel kat atklarn dnda havada, suda ve toprakta kalc zellik gsteren ve ekolojik dengeyi bozan atklar olduundan tehlikeli ve zararl atk snfna girmekte ve bu tr atklarn retim, tama, depolama ve bertarafna ilikin zel nlemler alnmas gerekmektedir. Dier btn kurulularda olduu gibi salk kurulularnda da her geen gn atk miktar verdikleri hizmet lsnde hzla artmaktadr. Bu artn neden olabilecei tehlike risklerinin ortadan kaldrlmas iin gerekli nlemlerin alnarak toplamadan bertarafa kadar ynetim aamalarnn belirlenmesi gerekmektedir. Trkiyede tbbi atklarn gvenli ynetimiyle ilgili esaslar, Bakanlmz tarafndan hazrlanan ve 22 Temmuz 2005 tarih ve 25883 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii ile belirlenmitir. Ynetmelie gre genel olarak atklarn kaynanda ayr toplanmas ve geici depolanmas sorumluluu salk kurulularnn, atklarn geici atk depolarndan alnarak tanmas, sterilizasyon ilemine tabi tutulmas ve bertaraf edilmesi konularndaki sorumluluklar ise belediyelere aittir.
TIBB ATIK MKTARI

Trkiyedeki devlet ve zel hastanelerden kaynaklanan pn fiziksel kompozisyonunu belirlemek amacyla Devlet statistik Enstits tarafndan 1995 ylnda Hastane p Kompozisyon Aratrmas yaplmtr. Devlet ve zel hastanelerden kan toplam kat atk miktar, fiziksel kompozisyon dalm asndan incelendiinde, devlet hastanelerinde yatak ba gnlk 1,92 kg. tbbi, 0,38 kg. evsel kat atk ve 0,09 kg geri kazanlabilir madde olmak zere toplam 2,39 kg atk oluurken, zel hastanelerde 2,01 kg. tbbi, 1,35 kg. evsel kat atk ve 0,98 kg. geri kazanlabilir madde olmak zere toplam 4,34 kg atk olutuu belirlenmitir. Poliklinik ba gnlk tbbi kat atk miktar ise devlet hastanelerinde 0,05 kg, zel hastanelerde 0,18 bulunmutur. Bakanlmz tarafndan lkemizde hem toplam, hem de il baznda oluan tbbi atk miktarnn belirlenmesi iin Devlet statistik Enstits ve Salk Bakanlnn da verileri
31
kullanlarak bir alma yaplmtr. Tbbi atk miktar belirlenirken yatakl tedavi kurumlar ile yataksz tedavi kurumlarnda oluan tbbi atk miktarlar ayr ayr hesaplanmtr.
795
293
53 Salk niversite Bakanl
42
15
zel
MSB
Dier Kamu
ekil 2.27 Yatakl Tedavi Kurumlarnn Kurululara Gre Dalm (Yatakl Tedavi Kurumlar statistik Yll, Salk Bakanl, 2005)
113.764
29.014 14.729 8.787

MSB
1.225
Salk niversite Bakanl
zel
Dier Kamu
ekil 2.28 Yatak Kapasitesinin Kurum/Kurululara Gre Dalm (Yatakl Tedavi Kurumlar statistik Yll, Salk Bakanl, 2005)
32
Salk Bakanlnn 2005 yl verilerine (Salk Bakanl, Yatakl Tedavi Kurumlar statistik Yll, 2005) gre lkemizdeki toplam hastane says 1198, bu hastanelerdeki toplam fiili yatak says ise 167.519dur. 2005 yl verilerine gre yatakl tedavi kurumlarnn kurululara ve hastanelerin yatak kapasitelerine gre dalm ekil 2.27 ve 2.28de gsterilmektedir. llere gre yatak doluluk oranlar dikkate alnarak yaplan hesaplamalar sonucu yatakl tedavi kurumlar ile ayakta tedavi hizmeti veren salk kurulularndan gnde 238,26 ton ylda ise 86.968,3 ton. tbbi atk olumaktadr (Tablo 2.12).
Tablo 2.12 2007 ylnda yatakl ve ayakta tedavi hizmeti veren salk kurulularnda oluan tbbi atk miktar Tbbi Atk Miktar Tbbi Atk Miktar (ton/gn) (ton/yl) Yatakl Tedavi Kurumlar 212,58 77593,21 Ayakta Tedavi Hizmetleri 25,68 9375,09 TOPLAM 238,26 86968,3
TIBB ATIK MKTARI PROJEKSYONU

Tbbi atk miktarnn, Salk Bakanl tarafndan yaplmas planlanan yeni yatak yatrmlarna paralel olarak 2012 ylnda 113.274 tona ulaaca tahmin edilmektedir. Bakanlmz tarafndan nmzdeki yllarda lkemizde olumas tahmin edilen tbbi atk miktarnn belirlenmesine ynelik olarak bir alma yaplmtr. Bu noktada 2012 ylna kadar yllar itibari ile olumas tahmin edilen tbbi atk miktarlar aada grafik olarak gsterilmektedir.
Yllara Gre Tbbi Atk Oluumu (ton/yl)
120000 100000 83261,8 86968,3 92090,3 96981,2 104011,5 108481 113274,2
Miktar
80000 60000 40000 20000 0 2006 2007 2008 2009 Yllar 2010 2011 2012
ekil 2.29 2006-2013 yllar aras tbbi atk projeksiyonu
33
Tbbi atk projeksiyonunda, Salk Bakanl tarafndan nmzdeki yllarda yaplmas planlanan ilave yatak yatrmlar esas alnmtr. Devlet Planlama Tekilat tarafndan hazrlanan ve 2007-2013 yllar arasn kapsayan 9. Kalknma Plannn Salk Hizmetlerinde Hedefler balkl 6.15 nolu tablosunda 2013 ylna kadar toplam 39.430 adet ilave yatak yatrmnn yaplmasnn planland belirtilmektedir (Tablo 2.13).
Tablo 2.13 2007-2013 aras yaplmas planlanan ilave yatak saylar Yllar 2008 2009 2010-2012 2013 Toplam Yatak Says (Adet) 5328 10862 14616 8624 39430
Tbbi atk projeksiyonunun yaplmasnda ilave yatak saylarnn yan sra, ortalama yatak doluluk oran % 65, poliklinik hizmetlerindeki yllk art oran ise % 15 olarak kabul edilmitir.
TIBB ATIKLARIN TOPLANMASI

Salk kurulularnda oluan atklar, tbbi atklar, tehlikeli atklar, evsel nitelikli atklar ve ambalaj atklar olarak snflandrlmakta ve birbirleri ile karmadan kaynanda ayr olarak zel torba ve kutular ile toplanmaktadr. Ynetmelie gre; tbbi atklar kaynanda krmz renkli, zerlerinde Uluslararas Biyotehlike amblemi ile DKKAT TIBB ATIK ibaresi bulunan zel plastik torbalarda ayr biriktirilirler. Tbbi atklarn bir alt grubu olan kesici ve delici atklar ise dier tbbi atklardan ayr olarak zel plastik veya lamine kartondan yaplm, zerlerinde ayn uyar iaretleri bulunan zel kutular iinde toplanmaktadr.
34
TIBB ATIKLARIN GEC DEPOLANMASI

Salk kurulularnda toplanan atklar, belediye tarafndan alnncaya kadar geici atk deposu veya konteynrlar iinde geici olarak depolanmaldr. Atklar bu depolarda veya konteynrlarda en fazla 48 saat bekletilebilir. Geici atk deposu iindeki scakln 4oCnin altnda olmas durumunda bekleme sresi bir haftaya kadar uzayabilecektir.
TIBB ATIKLARIN TAINMASI

Tbbi atklarn geici atk depolar ve konteynrlar ile kk kaynaklardan alnarak bertaraf tesisine tanmasndan bykehirlerde bykehir belediyeleri, dier yerlerde ise belediyeler ile yetkilerini devrettii kii ve kurulular sorumludur. Tbbi atklarn tanmasnn zel olarak dizayn ve imal edilmi aralarla yaplmas gerekmektedir. Tbbi atk tama aralar iin ilgili valilikten tama lisans alnmas gerekmektedir. Bu kapsamda il evre ve orman mdrlklerimiz tarafndan 31.12.2007 tarihi itibari ile 45 ilde 84 belediye ve firmaya ait 140 adet araca tbbi atk tama lisans verilmitir.
TIBB ATIKLARIN BERTARAF EDLMES

Gerek 5216 sayl Bykehir Belediyesi Kanunu, gerekse de Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii gereince tbbi atklarn bertaraf edilmesi ile ilgili ykmllkler bykehirlerde bykehir belediyelerine, bykehir belediyesi olmayan yerlerde ise belediyelere verilmitir. Sz konusu hizmetler dorudan belediyeler tarafndan verilebildii gibi, gerek hizmet alm, gerek uzun sreli ihaleler, gerekse de yap-ilet modeliyle belediyelerin gzetiminde zel sektr tarafndan da yaplabilmektedir. Tbbi atklar dzenli depolanarak veya yaklarak bertaraf edilmekte veya sterilizasyon ilemine tabi tutularak zararsz hale getirilmektedir.
35
TIBB ATIKLARIN DZENL DEPOLANMASI

Tbbi atklar, depo taban Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliine uygun olarak ina edilmi depolama sahalarnda dzenli depolanarak bertaraf edilebilirler. Ancak lkemizde bu zelliklere haiz tbbi atk dzenli depolama sahas says snrldr. Bakanlmz verilerine gre Ankara, Bursa, zmir, Gaziantep, Denizli, Malatya ve Erzincan illerinde ylda toplam 21.646 ton tbbi atk mevzuata uygun olarak dzenli depolanmak suretiyle bertaraf edilmektedir (Tablo 2.14). Bu rakam lkemizde oluan toplam tbbi atn yaklak %25ine karlk gelmektedir.
Tablo 2.14 Tbbi Atklarn Dzenli Depolayarak Bertaraf Eden ller TIBB ATIK MKTARI SIRA BERTARAF L NO YNTEM kg / gn kg / yl Dzenli 1 ANKARA 24.945,04 9.104.939,40 Depolama Dzenli 2 BURSA 8.320,94 3.037.144,85 Depolama Dzenli 3 ZMR 14.464,19 5.279.430,32 Depolama 4 GAZANTEP 4.949,62 1.806.611,45 Dzenli Depolama Dzenli Depolama Dzenli Depolama Dzenli Depolama
TESS SAHB Ankara Bykehir Belediyesi Bursa Bykehir Belediyesi zmir Bykehir Belediyesi Gaziantep Bykehir Belediyesi Denizli Belediyesi Malatya Belediyesi Erzincan Belediyesi
5 6 7
DENZL MALATYA ERZNCAN TOPLAM
2.954,79 2.891,64 778,32
1.078.498,81 1.055.448,41 284.085,29
59.304,54 21.646.158,53
36
Bunun dnda kalan 47.866 ton tbbi atk ise (toplam tbbi atn %55i) evsel atk depolama sahalarnn ayr bir yerinde alan ukurlarda zerleri snmemi kire ile kaplanmak suretiyle gmlmektedir.
TIBB ATIKLARIN YAKILMASI

Yakma, tbbi atklarn bertarafnda en gvenli yntem olmakla birlikte, lkemizde u anda zmit Bykehir Belediyesi zmit Atk ve Artklar Artma ve Yakma Deerlendirme A.. (ZAYDA) ile stanbul Bykehir Belediyesi stanbul evre Koruma ve Atk Mad. De. San. ve Tic. A.. (STA A..) Tbbi Atk Yakma Tesisleri tbbi atklar yakarak bertaraf etmektedir.
Bakanlmz verilerine gre, stanbul, Kocaeli ve Adapazar illerinde yaklarak bertaraf edilen tbbi atk miktar 17.456 ton/yl olup, bu rakam lke genelinde oluan tbbi atklarn % 20ine karlk gelmektedir (Tablo 2.15). Adapazarnda yakma tesisi bulunmamakla birlikte, bu il merkezinde oluan tbbi atklar ZAYDAa tanarak bertaraf edilmektedir.
37
Tablo 2.15 Tbbi Atklarn Yakarak Bertaraf Eden ller SIRA NO 1 L TIBB ATIK MKTARI kg / gn 3.645,82 kg / yl 1.330.724,91 BERTARAF YNTEM Yakma TESS SAHB Kocaeli Bykehir Belediyesi Kocaeli Bykehir Belediyesi stanbul Bykehir Belediyesi
KOCAEL
ADAPAZARI
1.659,54
605.733,75
Yakma
STANBUL TOPLAM
42.519,27 15.519.534,69 47.824,63 17.455.993,35
Yakma
2007 yl verilerine gre lkemizde tbbi atklarn bertaraf yntemlerinin dalm ekil 2.30da gsterilmektedir.
ekil 2.30 Tbbi Atklarn Bertaraf Durumu, 2007
38
TIBB ATIKLARIN STERLZASYONU

Tbbi Atklarn Kontrol Ynetmelii ile tbbi atklarn bertaraf konusunda gelimi lkelerde uygulanan alternatif bertaraf teknolojilerinin lkemizde de uygulanmasnn n almtr. Bu erevede, Bakanlmzca 31.03.2006 tarihinde 2006/7 sayl Genelge yaymlanm ve evsel kat atklar ile tbbi atklarn bertarafnn bir btnlk iinde ele alnmas, tbbi atklarn bertarafnn da bir bileen olarak deerlendirmeye alnmas ve lkemiz artlarna en uygun ara ilem yntemi olarak sterilizasyona ncelik verilmesi hususlarnda belediyeler talimatlandrlmtr. Bu noktada 10 belediyede toplam 3.180,1 ton/yl tbbi atn dzenli depolanarak bertaraf edilmesi, 67 belediyede ise 53.152,6 ton/yl tbbi atn sterilize edilmesine ynelik almalar devam etmektedir
Bu kapsamda, mevcut bertaraf tesislerine ilave olarak iletmeye alnmas planlanan yeni tesisler ile 2008 yl sonu itibari ile toplam tbbi atn % 27sine karlk gelen 25.230 ton tbbi atn sterilize edilerek zararsz hale getirilmesi, toplam tbbi atn % 2sine karlk gelen 1.785 ton tbbi atn ise dzenli depolanarak bertaraf ngrlmektedir (ekil 2.31).
Bertaraf Yntemlerine Gre Tbbi Atk Miktar, 2008, (ton/yl)
Gmme; 25972,6; 28%
Yakma; 17456; 19%
Dzenli Depolama; 21646; 24%
Planlanan Sterilizasyon; 25230,5; 27%
Planlanan Dzenli Depolama; 1785,2; 2%
ekil 2.31 2008 yl sonu itibari ile tbbi atklarn bertaraf durumu
39
Yaplmas planlanan bertaraf tesislerinin iletmeye alnmas ile 2012 yl sonunda toplam tbbi atn %84nn mevzuata uygun ekilde bertaraf edilmesi, bir baka ifadeyle 2007 ylnda %55 olan gmme yoluyla bertaraf orannn 2012 ylnda %16ya kadar indirilmesi hedeflenmektedir (ekil 2.32). ekil 2.33de ise 2008-2012 yllar aras tbbi atk miktar ve bertaraf yntemleri karlatrlmaktadr.
Bertaraf Yntemlerine Gre Tbbi Atk Miktar, 2012, (ton/yl)
Sterilizasyon; 44123,9; 39%
Yakma; 17456; 15%
Dzenli Depolama; 23637,7; 21%
Planlanan Dzenli Depolama; 1188,3; 1% Gmme; 17839,7; 16% Planlanan Sterilizasyon; 9028,6; 8%
ekil 2.32 2012 yl sonu itibari ile tbbi atklarn bertaraf durumu
120000
Tbbi Atk Miktarlar ve Bertaraf Yntemlerinin Karlatrlmas, ton/yl, 2008-2012 113274
100000 92090 80000 60000 40000 20000 0 2164623638 1745617456 25231 44124 25973 17840
Tbbi Atk Miktar
Tbbi atk Miktar
Gmme
Dzenli Depolama
Dzenli Depolama
Sterilizasyon
2008
2012
2008
2012
2008
2012
2008
Sterilizasyon
2012
2008 2012
ekil 2.33 2008-2012 Yllar Tbbi Atk Miktar ve Bertaraf Yntemlerinin Karlatrlmas
TIBB ATIK HZMETLERNN FNANSMANI

Ynetmelik kapsamnda tbbi atk ynetimiyle ilgili bir finans sistemi kurulmu olup, tbbi atklarn toplanmas, tanmas ve bertaraf iin gereken harcamalar kirleten der ilkesi dorultusunda atk reticisi olan salk kurulular tarafndan belediyelere denmektedir. Bununla ilgili cretler ise l Mahalli evre Kurullar tarafndan belirlenmektedir.
40
Gmme
Yakma
Yakma
IV Bitkisel Atk Yalar
rkiyede bitkisel atk yalarn ynetimiyle ilgili esaslar Bakanlmz tarafndan hazrlanan ve 19 Nisan 2005 tarih ve 25791 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Bitkisel Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii ile belirlenmitir.
lkemizde her yl yaklak 1,5 milyon ton bitkisel ya gda amal olarak tketilmektedir. zellikle kzartma ilemlerinden sonra 150-350 bin ton civarnda kullanlm kzartmalk ya olutuu tahmin edilmektedir. Bitkisel yalar yksek scaklkta kolaylkla okside olmakta kullanm mrlerini tamamladktan sonra ekotoksik zellikler gstermektedir. 1 lt atk ya 1 milyon litre ime suyunu kirletebilmektedir. Kullanlm bitkisel atk yalar evsel atk su kirliliinin yaklak %25ini oluturmaktadr. Bu atk yalar atk su toplama sistemlerinin (kanalizasyon, kollektrler vs.) daralmasna ve tkanmasna neden olabilmektedir. Bu etkilerin en aza indirilmesi amacyla Belediyelere 2008 ylndan itibaren konutlardan kullanlm kzartmalk yalarn toplanmas ykmll getirilmitir.
Ynetmelik ile bitkisel atk yalardan biyodizel retimi esas alnm ve bu ynde lisanslandrmalar yaplmtr. Yaplan lisanslandrmalar sonucunda 2005-2007 yllar arasnda toplanan kullanlm kzartmalk ya miktar ekil 2.34de, toplanan rafineri at bitkisel ya miktar ise ekil 2.35de gsterilmektedir.
41
2007
2852 2007 2006 2005
2006
1700
2005
1858
1000
2000
3000
ekil 2.34 Toplanan Kullanlm Kzartmalk Ya Miktar (Ton)
90000 80000 70000 60000 50000 40000 30000 20000 10000 0
88898 72760 61390 2005 2006 2007
2005
2006
2007
ekil 2.35 Toplanan Rafineri At Bitkisel Yalar (Ton)
2005-2007 yllar arasnda bitkisel atk ya toplama lisansl geri kazanm tesislerinin dalm ekil 2.36da, izinli geici depolama alan saylar ekil 2.37de gsterilmektedir. 2007 yl verilerine gre geici depolama yapan iller ve depolama alan saylar Tablo1.16da verilmektedir.
42
14 12 10 8 6 4 2 0 2005 2006 6 7
14
2005 2006 2007
2007
ekil 2.37 zinli Geici Depolama Alan Says Tablo 1.16 Geici Depolama yaplan iller ve depo saylar Geici depolama yaplan iller Adana Ankara Antalya Denizli zmir Krklareli stanbul Geici depo says 1 3 5 1 2 1 1
Ynetmelik gereince konutlardan toplama faaliyetlerinin 2008 ylndan itibaren balayacak olmas nedeniyle konutlardan toplanacak bitkisel atk ya miktarlarna ilikin projeksiyon 2008 ylndan sonra verilebilecektir.
43
Atk Pil ve Akmlatrler
rkiyede atk pillerin ynetimiyle ilgili esaslar, Bakanlmz tarafndan hazrlanan ve 31 Austos 2004 tarih ve 25569 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak 01 Ocak 2005 tarihinde yrrle giren Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmelii ile belirlenmitir.
lkemizde her yl yaklak 10.000 ton pil piyasaya srlmektedir. Teknolojinin ilerlemesiyle ve refah dzeyinin artmasyla pil kullanm srekli yaygnlamaktadr.Trkiyede yllk kii bana den pil miktar yaklak 135 gramdr. 2004-2006 yllar arasnda piyasaya srlen pil miktar ekil 2.38 de gsterilmektedir.
12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000 0
11.500 9.179 9.297
TON 2004 2005 2006
ekil 2.38 Piyasaya srlen pil miktarlar (Ton)
Kota kapsamnda yaplan uygulamalara gre 2006 ve 2007 yllarnda yaklak 200 ton/yl atk pil Kaynakta Ayr Toplanarak ynetmelie uygun olarak bertaraf edilmitir (Tablo 2.17). Evsel atk kompozisyonu iinde yer alan atk pil miktarna ilikin bilgiler mevcut olmadndan, ileriye dnk atk pil miktar projeksiyonlar yaplamamaktadr.
44
Tablo 2.17 2006 ve 2007 yllarnda bertaraf edilen atk pillerin miktarlar ve bertaraf yerlerine ilikin bilgiler YIL ZAYDA (ton) 12,8 0,1 HRACAT (ton) 52 41 BELEDYE PL DEPOLAMA ALANI** 134 158 TOPLAM (ton) 198,8 199,1
2006 2007
** Tanabilir Pil reticileri ve thalatlar Dernei- TAP tarafndan toplanan atk pillerin geici depolanmas stanbul Bykehir Belediyesine ait Kemerburgaz Kat Atk Depolama sahasnda TAP tarafndan yaptrlan 4 depoda (8 hazneli) yaplmaktadr. Ayrca zmir Bykehir Belediyesi Harmandal Kat Atk Sahasnda benzer bir depo (2 hazneli) faaliyete alnmtr.
Ynetmelie gre genel olarak atk pillerin toplanmas, tanmas, geri kazanlmas ve bertaraf retici sorumluluundadr. Bunun yan sra atk pillerin evsel atklardan ayr olarak bertaraf edilmesi konularndaki sorumluluklar ise belediyelere aittir. Kurulu ve iletme giderleri pil reticileri tarafndan karlanacak geirimsizlik koullar salanm atk pil depolama alanlarnn kurulmas iin kat atk dzenli depolama alanlarnda cretsiz olarak yer tahsis etmek yine belediyelerin grev ve yetkileri arasnda yer almaktadr.
45
VI Yaplan almalar
at atk ynetim hizmetlerinde yaanan en nemli problemlerden biri kendi temizlik ileri veya kat atk ynetim iletmeleri olan ok sayda kk belediyelerin bulunmasdr. Bu sistem, etkili ve ekonomik olmad gibi, maliyetlerin karlanamamas, yeterli kaynaklarn ve uygun teknolojinin bulunamamas ve genellikle de uygun kat atk ynetim pratiklerinin hayata geirilmesinde ilerleme kaydedilememesi gibi problemlere yol amaktadr. Bu nedenle, atklarn bertaraf iin daha byk ynetim birimlerinin (Mahalli dare Birlikleri) kurulmasn tevik etmek nem tamaktadr. Bylece, snrl kaynaklardan maksimum avantaj salanacak ekilde yararlanlabilir ve byk lekli iletmeler ve byk tesisler ortaklaa kullanlarak daha fazla verim elde edilebilir. birlii, pahal ve kompleks tesislerin planlamas, kurulmas ve iletilmesi asndan son derece nemlidir. Bakanlmzca; Mahalli dare Birlikleri aracl ile en geni blgenin faydalanabilecei (5060 km yarap dahilinde) Kat Atk Bertaraf Tesislerinin hayata geirilmesi kat atk sorununun zmnde en nemli konu olarak grlmektedir. Bu noktadan hareket edilerek lke genelinde birlik oluturan belediyelere ncelik verilerek almalar blgesel dzeyde yrtlmtr. 2003 ylnda yaynlanan 2003/8 sayl genelgemiz ile; il genelinde blgesel ibirlii yapabilecek belediyelerin ve alternatif kat atk depolama alanlarnn belirlenmesi istenmitir. Ayrca vahi atk depolama alanlarnn ise kat atklarn kontrol ynetmelii dorultusunda kapatlarak rehabilite almalarnn balatlmas gerektii ynnde tm valilikler talimatlandrlmtr. Entegre Bertaraf Tesisleri yaplmas iin son derece nemli ve gerekli olan jeolojik ve jeoteknik ettler, evresel etki deerlendirmesi almalar, uygulama projeleri ve ihale dokmanlarnn hazrlanmas aamasnda her trl teknik ve maddi destek Bakanlmzca verilmektedir. 2872 sayl evre Kanununu gelien artlar ve gnmz ihtiyalarna cevap verebilecek bir duruma getirebilmek iin; 13.05.2006 tarih ve 26167 sayl Resmi Gazete yaymlanarak yrrle giren evre Kanununda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun karlmtr. evre Kanunu Geici 4. Maddesi gerei; Evsel nitelikli kat atk bertaraf tesisini kurmam belediyeler, bu tesislerin kurulmasna ilikin Termin Planlarn (TP) bu Kanunun yrrle girdii tarihten bir yl iinde ilgili Valiliklere sunmak ve Termin Plnnn (TP) ilgili Valilie sunulmasndan itibaren; belediyelerden nfusu, 100.000den fazla olanlarda 3
46
yl, 100.000 il 50.000 arasnda olanlarda 5 yl, 50.000 il 10.000 arasnda olanlarda 7 yl, 10.000 il 2.000 arasnda olanlarda 10 yl ierisinde kat atk bertaraf tesislerini iletmeye almak ITPLERN VALLE zorundadr. SUNULMASINDAN TBAREN nfus >100.000 3 yl 100.000-50.000 5 yl 50.000-10.000 7 yl 10.000-2.000 10 yl ierisinde kat atk bertaraf tesisini iletmeye almak zorundadr. evre Kanunu Geici 4. Maddesinin yerine getirilmesi iin 22.06.2006 tarih ve 7204 sayl yazmz ile (2006/14) nolu Bakanlk Genelgemiz Valiliklere gnderilmitir
Sz konusu genelgeyle Birlik Modeli oluturularak ilemleri devam eden belediyeler ve bykehir belediyeleri Kat Atk Bertaraf Tesislerinin hayata geirilmesi almalarn kesintisiz olarak devam ettirilecei, Kat Atk Bertaraf Tesislerinin kurulmas almalarna yeni balayacak belediyelerin ise, yine birlik modeli esasna gre almalar gerektii, corafik ve meteorolojik artlar dikkate alnarak ortalama 50-60 kilometre yarap iinde kalan belediyelerin ncelikle mevcut hizmet birliklerine dahil olmalar veya hizmet birliklerini oluturarak Kat Atk Bertaraf ve Atk Geri Kazanm Tesislerini kurmalar, Termin Planlar (TP) ile ilgili srelerde birlik nfusunun dikkate alnmas gerektii bir kez daha vurgulanmtr. Tm bu almalar erevesinde, Bakanlmz koordinatrlnde lkemiz genelinde almalar devam ettirilmi ve belirli bir aamaya getirilmitir. Bu aamada yrtlmekte olan almalarn kapsad belediye says, tesis says ve hizmet gtrlen/gtrlecek olan nfus Tablo 2.18de grlmektedir. Tablo 2.18 Belediyelerle yrtlmekte olan almalarn kapsad nfus, tesis ve belediye says TESS SAYISI 2003/8 genelgesi kapsamndaki almalar AB projeleri Dzenli Depolama Yapan Belediyeler TOPLAM 66 10 32 108 BELEDYE SAYISI 595 111 422 1.128 HZMET ALAN NFUS 17.707.130 3.500.000 28.747.033 49.954.163
47
Tablo 2.18da belirtilen tm almalarn tamamlanmasyla lkemizde retilen atklarn %70i dzenli depolama tesislerinde bertaraf edilmi olacaktr. Tesislerden yararlanacak nfusun toplam nfustaki pay ise ekil 2.39de grlmektedir.
ekil 2.39 Tesislerden yararlanacak nfus pay Tablo 2.19de verilen almalarn temel k noktasn, Trkiye iin Yksek Maliyetli evre Yatrmlarnn Planlamas (YMYP) Projesinde Model FEASIBLE ad ile bilinen bir bilgisayar program araclyla gerekletirilen modelleme blgeleri ve Kat Atk Ana Plan Projesinde blgeleri baz alarak nerilen atk havzalar (birlikleri) oluturmaktadr. Bilindii zere, kat atk ynetimi hizmetlerinin kaliteli ve srdrlebilir bir maliyetle planlanp yrtlebilmesi iin hizmet edilen nfusun belli bir deerden kk olmamas gerekmektedir. Avrupa Birlii lkelerinde ortalama nfus yaklak 500.000 olarak verilmektedir. Trkiyenin corafi zellikleri, nfus younluu ve ulam durumu gibi temel parametreler dikkate alndnda optimum atk ynetim birlii nfusunun 300.000 kii civarnda olduu dnlmektedir. Bu kapsamda, blgesel kat atk ynetim tesislerinin hizmet verecei Atk Ynetim Birlikleri veya atk havzalarnn, 50-60 kmlik tama mesafelerinde ve olabildiince fazla nfusa hizmet vermek zere oluturulmas hedeflenmitir. Kat Atk Ynetim Birlii, atk havzasn, baka bir deyile kat atk hizmetlerinin sunulaca alt blgeyi ve nfusunu tanmlamaktadr. Kat atk hizmetleri balca atk toplama, tama, geri kazanma, artma ve bertaraf faaliyetlerini iermektedir. Atk Birliklerinin tekilinde dikkate alnan balca parametreler; idari yap, corafi konum, topografya, yol durumu, ekonomik tama mesafesi ve nfustur. Tablo 2.19da Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda nerilen atk birlikleri yer almaktadr.
48
Tablo 2.19 Atk birlikleri

BLGELENDRME ALIMASI YMYP SIRA ATIK BLGE NO HAVZASI ADI NO STANBUL ANADOLU BRLK YELER (LE BELEDYELER) HAVZA N ORTALAMA YARIAP (KM) 35
2 1A 3 4
6 1B 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 1C 18 19
Beykoz, skdar, Kadky, Maltepe, Kartal, Tuzla, Sultanbeyli, Pendik, mraniye, ile, Adalar (A) Gaziosmanpaa, Bykekmece, Kkekmece, Avclar, Baclar, Fatih, STANBUL Bakrky, Esenler, Eyp, Saryer, ili, Beikta, AVRUPA 1 Beyolu, Eminn, Gngren, Kathane, Zeytinburnu, Bahelievler, Bayrampaa STANBUL Silivri, atalca (A), erkezky (Tekirda), Saray AVRUPA 2 (Tekirda) Menderes, Kiraz, Beyda, Kemalpaa, demi, ZMR GNEY Tire, Seluk, Bayndr, Torbal, eme (A), Karaburun (A), Urla (A), Seferihisar (A) Dikili, Bergama, Knk, Menemen, Foa, Aliaa, ZMR KUZEY Gzelbahe, Balova, Buca, Narldere, Gaziemir, Bornova, Karyaka, Konak, ili Nilfer, Osmangazi, Yldrm, Bykorhan, BURSA Gemlik, Grsu, Keles, Kestel, Mudanya, Orhaneli, negl, Yeniehir (A) Kocaeli M., Gebze, Glck, Kandra, Karamrsel, KOCAEL Krfez, Derince Sakarya M., Ferizli, Stl, Akyaz, Geyve, SAKARYA Hendek, Karaprek, Karasu, Kaynarca, Kocaeli, Pamukova, Sapanca, Tarakl AFYON Sincanl, Hocalar, Sandkl, Kzlren, Dazkr, GNEY Basmak, Evciler, Dinar AFYON Afyon M., Bolvadin, Iscehisar, Bayat, Emirda, KUZEY ay, Sultanda, hsaniye, uhut, obanlar AYDIN BATI Kuadas, Ske, Didim, Germencik Aydn M., Bozdoan, Kuyucak, Nazilli, Karacasu, AYDIN DOU Buharkent, Yenipazar, Koarl, Kk, ine, Sultanhisar, Karpuzlu, ncirliova BALIKESR Ayvalk, Edremit, Gme, Burhaniye, Havran BATI BALIKESR Balkesir M., Balya, Bigadi, Dursunbey, vrindi, DOU Kepsut, Savatepe, Susurluk, Sndrg Erdek, Bandrma, Gnen, Manyas, Marmara BALIKESR Adas (A), Karacabey (Bursa), M.Kemalpaa KUZEY (Bursa) Bilecik M., Bozyk, Glpazar, nhisar, BLECK Osmaneli, Pazaryeri, St, Yenipazar anakkale M., Lapseki, Ezine, Ayvack, ANAKKALE Bayrami, an, Biga, Yenice, Gelibolu (A), Eceabat (A), Bozcaada (A), Gkeada (A) DENZL ameli, Beyaa, Kale, Acpayam, Tavas, GNEY Serinhisar DENZL Denizli M., Babada, Honaz, Bozkurt, ardak, KUZEY Sarayky, Akky, Buldan, Gney, Bekilli, ivril,
30
30 50
50
50 40 40 50 50 30 50 40 50 40 40 50 40 50
49
al, Baklan 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 EDRNE GNEY EDRNE KUZEY KIRKLAREL Kean, Enez, psala, Meri, Uzunkpr Edirne M., Lalapaa, Sleolu, Havsa 40 40 40 50 40 50 50 50 50 45 40 40
2A
32
33 34 2B 35 36 37 38 39 40 41 2C 42 43 44 45 46
Krklareli M., Babaeski, Demirky, Kofaz, Lleburgaz, Pehlivanky, Pnarhisar, Vize KTAHYA Gediz, Hisarck, Pazarlar, avdarhisar, Simav, BATI aphane Ktahya M., Altnta, Aslanapa, Tavanl, KTAHYA Domani (A), Harmanck (Bursa) (A), Emet (A), DOU Dumlupnar(A) Manisa M., Ahmetli, Akhisar, Glmarmara, MANSA BATI Krkaa, Saruhanl, Soma, Turgutlu MANSA Alaehir, Sargl, Selendi, Demirci, Kprba, DOU Grdes, Kula, Salihli MULA Kyceiz, Ortaca, Dalaman, Fethiye GNEY MULA Mula M., Bodrum, Milas, Yataan, Marmaris, KUZEY Ula, Kavakldere, Data (A) Tekirda M., arky, orlu, Hayrabolu, Malkara, TEKRDA M.Erelisi, Muratl UAK Uak M., Banaz, Ulubey, Eme, Karahall, Sivasl Yalova M., Armutlu, narck, iftlikky, Termal, YALOVA Altnova, znik (Bursa), Orhangazi (Bursa) Polatl, Haymana, Bala, Glba, Mamak, Kazan, ANKARA Yenimahalle, Elmada, ankaya, Keiren, GNEY Altnda, Etimesgut, Sincan, Aya, Akyurt, ubuk (A), Kalecik (A) ANKARA Kzlcahamam, amldere, Beypazar, Gdl, KUZEY Nallhan (A) ANTALYA Ka, Kale, Kumluca, Kemer, Elmal, Finike, BATI Korkuteli (A) ANTALYA Gndomu, Alanya, Gazipaa DOU ANTALYA Antalya M., Serik, Manavgat, Akseki, brad ORTA EL BATI Anamur, Bozyaz, Aydnck, Glnar, Mut, Silifke EL DOU el M., amlyayla, Tarsus, Erdemli ADANA Seyhan, Yreir, Karata, Yumurtalk, Ceyhan, GNEY mamolu, Pozant, Karaisali ADANA Tufanbeyli, Saimbeyli, Feke, Alada, Kozan KUZEY ESKEHR Eskiehir M., Mhalgazi, Sarcakaya, Seyitgazi, BATI nn ESKEHR Mihalck, Gnyz, Sivrihisar, Beylikova, Alpu, DOU ifteler, Mahmudiye, Han (A) KAYSER ncesu, Yeilhisar, Haclar, Talas, Tomarza, GNEY Yahyal, Kocasinan, Melikgazi, Develi KAYSER Felahiye, zvatan, Sarolan, Bnyan, Akkla, KUZEY Pnarba, Sarz KONYA Emirgazi, Karapnar, Ereli, Halkapnar DOU KONYA Takent, Hadm, Bozkr, Gneysnr, Ahrl,
60
40 50 50 50 50 40 60 60 50 50 40 50 50 50
50
47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 2D 62 63
GNEY KONYA KUZEY
64
65
66
67
68
Yalhyk, Seydiehir, Akren, Derebucak (A) eltik, Yunak, Kulu, Cihanbeyli, Akehir (A), Tuzluku (A) Derbent, Seluklu, Meram, Karatay, Ilgn, KONYA ORTA Kadnhan, Sarayn, Altnekin, umra, Doanhisar, Beyehir (A), Hyk (A) SAMSUN Vezirkpr, Havza, Ladik, Kavak, Asarck GNEY Samsun M., Bafra, Ondokuzmays, Tekkeky, SAMSUN aramba, Terme, Salpazar, Ayvack, Alaam KUZEY (A), Yakakent (A) Amasya M., Gyncek, Gmhacky, AMASYA Hamamz, Merzifon, Suluova, Taova BARTIN Bartn M., Amasra, Kurucasile, Ulus BAYBURT Bayburt M., Aydntepe, Demirz Bolu M., Mengen, Gerede, Drtdivan, Kbrsck, BOLU Seben, Yeniaa, Gynk (A), Mudurnu (A) ORUM orum M., Mecitz, Ortaky, Alaca, GNEY Boazkale, Sungurlu, Uurluda ORUM Karg, Osmanck, skilip, Bayat, Ouzlar, Lain, KUZEY Dodurga Dzce M., Akcakoca, Cumayeri, ilimli, Glyaka, DZCE Gmova, Kaynal, Ylca GRESUN ebinkarahisar, Alucra, amoluk GNEY Giresun M., Bulancak, Keap, Espiye, Tirebolu, GRESUN Gce, Grele, Piraziz, anak, Yaldere, Dereli, KUZEY Doankent, Eynesil Gmhane M., Kelkit, Kse, Krtn, iran, GMHANE Torul Karabk M., Eflani, Eskipazar, Ovack, KARABK Safranbolu, Yenice KASTAMONU Pnarba, Azdavay, Daday, Ara, hsangazi, BATI enpazar, Al, Cide (A), Doanyurt (A) Kastamonu M., Seydiler, Devrekani, Hann, KASTAMONU Takpr, Tosya, Kre, nebolu (A), Abana (A), DOU Bozkurt (A), atalzeytin (A) Ordu M., Akku, Aybast, ama, atalpnar, ayba, Fatsa, Glky, Glyal, Grgentepe, ORDU kizce, Kabadz, Kabata, Korgan, Kumru, Mesudiye, Perembe, Ulubey, nye Ardeen (A), amlhemin (A), ayeli (A), RZE Fndkl, Hemin (A), Pazar (A), (Artvin M., ARTVN Ardanu, Arhavi, Borka, Hopa, Murgul, avat, Yusufeli) Sinop M., Trkeli, Ayanck, Erfelek, Gerze, SNOP Dikmen, Boyabat (A), Saraydz (A), Duraan (A) Tokat M., Almus, Artova, Baiftlik, Erbaa, TOKAT Niksar, Pazar, Readiye, Sulusaray, Turhal, Yeilyurt, Zile Trabzon M., Arakl, Arsin, aykara, TRABZON Dernekpazar, Hayrat, Kprba, Of, Srmene, RZE Yomra, Akaabat, Maka, Beikdz (A),
60 60 40 50 55 30 30 40 50 40 30 30 45 40 40 40 50
50
50
50
60
50
51
69 70
71 72 73 74 75
76
77 78 79 80 81 82 83 84
85 2E
arba (A), Dzky (A), alpazar (A), Tonya (A), Vakfkebir (A), (Rize M., Derepazar, Gneysu, kizdere, yidere, Kalkandere) Zongudak M., Alapl, Devrek, aycuma, ZONGULDAK Gkebey, Karadeniz Ereli Aksaray M., Aaren, Eskil, Glaa, Gzelyurt, AKSARAY Ortaky, Saryahi (A), Evren (Ankara) (A), .kohisar (Ankara) (A) Burdur M., Alasun , Bucak, avdr, eltiki, BURDUR Glhisar, Tefenni, Karamanl, Yeilova, Kemer, Altnyayla (A) ANKIRI ankr M., Eldivan, abanz, Kzlrmak, GNEY Korgun, Yaprakl ANKIRI Atkaracalar, erke, Bayramren, Ilgaz, KUZEY Kurunlu, Orta HATAY BATI skenderun, Erzin, Drtyol, Belen Hatay M., Altnz, Krkhan, Kumlu, Reyhanl, HATAY DOU Samanda, Yaylada, Hassa (A) Isparta M., Aksu, Eirdir, Gelendost, Yeniarbademli, Atabey, Gnen, Keiborlu, ISPARTA Senirkent, Uluborlu, Yalva, arkikaraaa, Stler K. MARA Mara M., Trkolu, Andrn, Pazarck, GNEY alayancerit K. MARA Afin, Elbistan, Ekinz, Nurhak, Gksun KUZEY Karaman M., Kazmkarabekir, Ayranc, KARAMAN Sarveliler (A), Bayayla (A), Ermenek (A) Krkkale M., Bahl, Baleyh, elebi, Delice, KIRIKKALE Karakeili, Keskin, Sulakyurt, Yahihan Krahir M., Akpnar, Akakent, Boztepe, KIREHR iekda, Kaman, Mucur Nevehir M., Acgl, Avanos, Derinkuyu, NEVEHR Glehir, Hacbekta, Kozakl, rgp Nide M., Altunhisar, Bor, amard, iftlik, NDE Ulukla Osmaniye M., Bahe, Dzii, Hasanbeyli, Kadirli, OSMANYE Sumbas, Toprakkale Grn, Kangal, Divrii, Arapgir (Malatya), SVAS Kuluncak (Malatya), Hekimhan (Malatya), MALATYA Arguvan (Malatya), Yazhan (Malatya), Darende (Malatya)
40 50
45 40 40 30 40
50
50 50 40 50 50 50 50 40
60
86
SVAS KUZEY
Koyulhisar, Glova, Suehri, Aknclar, mranl, Doanar, Zara
50
87 88
SVAS ORTA YOZGAT
Sivas M., Yldzeli, Ula, Hafik, Altnyayla (A), arkla (A), Gemerek (A) Yozgat M., Akdamadeni, Aydnck, Boazlyan, andr, ayralan, ekerek, Kadehri, Saraykent, Sarkaya, Sorgun, efaatli, Yenifakl,
50 60
52
3A
89 90 91
GAZANTEP BATI GAZANTEP DOU DYARBAKIR ERZURUM BATI ERZURUM GUNEYDOU ERZURUM KUZEYDOU ADIYAMAN ARI BATI ARI DOU ARDAHAN BATMAN BNGL BTLS ELAZI BATI ELAZI DOU ERZNCAN HAKKAR IDIR KARS MALATYA MARDN MU SRT .URFA BATI .URFA DOU IRNAK TUNCEL VAN
Yerky ehitkamil, ahinbey, slahiye, Nurda, Ouzeli, (Kilis M., Musabeyli, Elbeyli, Polateli) Araban, Yavuzeli, Nizip, Karkam Diyarbakr M., nar, Hani, Kocaky, Eil, Dicle, Lice, Kulp, Hazro, Silvan, Bismil, ng (A), ermik (A), Ergani (A) Erzurum M., Pazaryolu, Akale, Ilca, at, spir Hns, Karaoban, Tekman, Karayaz, Kprky, Horasan, Pasinler Olur, enkaya, Oltu, Narman, Uzundere, Tortum Adyaman M., Besni, elikhan, Glba, Kahta, Samsat, Sincik, Tut, Gerger (A) Ar M., Elekirt, Hamur, Patnos, Tutak Doubeyazt, Diyadin, Talay Ardahan M., ldr, Damal, Gle, Hanak, Posof Batman M., Beiri, Gerc, Hasankeyf, Kozluk, Sason Bingl M., Adakl, Gen, Karlova, Ki, Solhan, Yayladere, Yedisu Bitlis M., Adilcevaz, Ahlat, Groymak, Hizan, Mutki, Tatvan Elaz M., Baskil, Keban, Sivrice, An Maden, Alacakaya, Kovanclar, Palu, Arcak, Karakoan Erzincan M., zml, ayrl, Otlukbeli, Tercan, Kemaliye (A), li (A), Refahiye (A), Kemah (A) Hakkari M., ukurca, emdinli, Yksekova Idr M., Aralk, Karakyunlu, Tuzluca Kars M., Akyaka, Arpaay, Digor, Kazman, Selim, Susuz, Sarkam Malatya M., Doanehir, Doanyol, Yeilyurt, Ptrge, Kale, Akada, Battalgazi Mardin M., Dargeit, Derik, Kzltepe, Mazda, Midyat, Nusaybin, merli, Savur, Yeilli Mu M., Bulank, Hasky, Korkut, Malazgirt, Varto Siirt M., Aydnlar, Baykan, Eruh, Kurtalna, Pervari, irvan anlurfa M, Halfeti, Birecik, Suru, Bozova, Akakale, Harran, Hilvan Ceylanpnar, Siverek, Viranehir rnak M., Beytebap, Cizre, Glkonak, dil, Silopi, Uludere Tunceli M., emigezek, Hozat, Mazgirt, Nazmiye, Ovack, Pertek, Plmr Van M., Bahesaray, Geva, Grpnar, Bakale, atak, Edremit, aldran, Muradiye, Erci, zalp, Saray
40 40 50 60 60 50 50 40 40 40 40 50 50 40 40 40 50 50 60 50 65 60 40 60 60 60 50 80
3B
92 93 94 95 96 97 98 99 100 101 102 103 104 105 106 107
3C
108 109 110 111 112 113 114 115 116
53
Tablo 2.20deki nfus gruplar kullanlarak oluturulan 16 tip proje, her biri Atk Birliklerine rnek tekil edecek bir rapor niteliindedir. Sz konusu tip projeler, tm Atk Birlikleri ve ilgili Belediyelere datlabilecek bir rehber niteliinde hazrlanm olup Trkiyenin 2030 ylna kadar olan Ulusal Atk Ynetimi Modeli yaklamn ortaya koymaktadr. Tip projeler Model FEASIBLE adl Danimarka kkenli olan program araclyla hazrlanmtr. FEASIBLE Model, evre sektrnde mali stratejilerinin belirlenmesi amacyla gelitirilmi, tm kullanclara ak, bilgisayar destekli bir planlama programdr. Model FEASIBLE program, Blm 1de verilen blgeler ve hedef yllar iin atk ynetimi stratejilerinin modellenmesinde, bu stratejilerin Ulusal ve AB mevzuatnda ngrlen kotalar saladndan emin olunmasnda kullanlmak amacyla Kat Atk Ana Plan Projesine dahil edilmitir. Program, Kat Atk Ana Plan kapsamnda Trkiye genelindeki Bykehirler dndaki Belediyelerin, 2010-2030 yllar arasndaki dnem iin uygulamalar gereken atk ynetimi stratejilerini ortaya koymaktadr. Kat Atk Ana Plan Projesi kapsamnda, Bykehir dndaki Belediyeler ve AB ile uyumlu atk ynetimi zaman izelgesi dorultusunda, 5 farkl nfus grubu iin, Model FEASIBLE araclyla atk ynetimi modelleme almas gerekletirilmitir. Bu almada farkl model blgeleri ve farkl nfuslar eletirilerek Trkiye genelini temsil etmek zere 16 adet Tip Proje retilmitir. Sz konusu Tip Projeler de, yllara gre atk oluumu, atk bileimi ve atk ak da dahil olmak zere, standart nfuslar iin Ulusal ve AB Kat Atk Mevzuat dorultusunda kurulmas gereken tm atk ynetim sistemi bileenleri, iletmeye alnma tarihleri ve kapasiteleri hakknda net bilgi sunulmaktadr. Tip Projeler tm Atk Birlikleri ve Belediyelere datlabilecek bir rehber niteliinde hazrlanm olup, Trkiyenin 2010-2030 dneminde Ulusal Atk Ynetimi Modelini ortaya koymaktadr. Hangi lin hangi Tip Proje Raporuna bakmas gerektii Tablo 2.20de aklanmaktadr. Tablodan grld zere Bykehirler kapsam dndadr; Kat Atk Ana Plan Bykehir dndaki Belediyelere ynelik olarak hazrlanmtr. Bununla birlikte yakma uygulamas da proje kapsam dnda tutulmutur. YMYP Projesinde yakma tesisi nerilen Trabzon, Rize, Ordu ve Giresun llerinin bu uygulamay tercih etmeleri durumunda Tip Projelerde verilen ikili toplama ve reaktrde kompost sistemleri yerine kark toplama ve yakma sistemlerini kullanacaklardr. Tablodan da grld zere ller iin, 2010 yl nfus tahminleri nem tamaktadr. Tablo 2.20te verilen tip projelere http://www.atikyonetimi.cevreorman.gov.tr adresinden eriilmesi mmkndr.
54
Tablo 2.20 llerin bavuracaklar Tip Proje Raporlar ller Blge Kodu 2010 yl Nfusu Aral 50.000 - 100.000 100.000 - 300.000 300.000 - 500.000 500.000 - 700.000 700.000 1.200.000 50.000 - 100.000 100.000 - 300.000 300.000 - 500.000 500.000 - 700.000 700.000 1.200.000 50.000 - 100.000 100.000 - 300.000 300.000 - 500.000 500.000 - 700.000 700.000 1.200.000 50.000-100.000 100.000-300.000 300.000-500.000 500.000-700.000 700.000-1.200.000 50.000-200.000 200.000-600.000 600.000-900.000 900.000-1.200.000 Tip Proje No.su Tip Proje-15 Tip Proje-1 Tip Proje-2 Tip Proje-3 Tip Proje-16 Tip Proje-15 Tip Proje-4 Tip Proje-5 Tip Proje-6 Tip Proje-16 Tip Proje-15 Tip Proje-7 Tip Proje-8 Tip Proje-9 Tip Proje-16 Tip Proje-15 Tip Proje-10 Tip Proje-11 Tip Proje-13 Tip Proje-16 Tip Proje-15 Tip Proje-12 Tip Proje-14 Tip Proje-16
Afyon, Aydn, Balkesir, Bilecik, anakkale, Denizli, Edirne, Krklareli, 1c Ktahya, Manisa, Mula, Tekirda, Uak, Yalova
Amasya, Artvin, Bartn, Bayburt, Bolu, orum, Dzce, Giresun, Gmhane, Karabk, Kastamonu, Ordu, Rize, Sinop, Tokat, Trabzon, Zonguldak
2d
Aksaray, Burdur, ankr, Hatay, Isparta, Kahramanmara, Karaman, Krkkale, Krehir, Malatya, Nevehir, Nide, Osmaniye, Sivas, Yozgat
2e
Adyaman, Ar, Ardahan, Batman, Bingl, Bitlis, Erzincan, Hakkri, Kars, Mardin, Mu, Siirt, anlurfa, rnak, Tunceli
3c
Elaz, Idr, Malatya, Van
3c
55
VII Hedefler
"Btn canllarn ortak varl olan evrenin srdrlebilir evre ve srdrlebilir kalknma lkerleri dorultusunda korunmasn salamak amacyla evsel atklarn, tehlikeli atklarn ve zel atklarn evreyle uyumlu bir ekilde ynetimini salayan programlarn hayata geirilmesi esastr." Bu kapsamda plan dneminin hedefleri aada sralanmtr. Blgesel ve ulusal atk plan oluturmak ve srekliliini salamak, Atk envanterinin oluturulmas amacyla elektronik veri taban sisteminin kurulmas ve srekliliin salamak, retim aamasnda, atk oluumunu minimize eden teknolojilerin kullanlmasn tevik etmek, Atklarn uluslararas ticaretinde AB kriterleriyle uyumlatrmak ve uygulanmasn salamak, Taraf olunan uluslararas evre szlemelerinin uygulanmasn salamak, Atk reticilerinin ve kamunun; atklarn azaltlmas, atklarn meri mevzuata uygun geri/kazanm, bertaraf gibi konularda eitimler ve seminerler ile bilinlendirmek, Kurumsal yapy glendirmek, Sz konusu olan personeli eitimek.
AB ENTEGRE EVRE UYUM STRATEJS (UES) (2007 2023)

Ulusal evre Stratejisi (UES) dokman Trkiyenin, ABye girii iin bir n koul olan, AB evre mktesebatna uyum salamas ve mevzuatn etkin bir ekilde uygulanmas amacyla tam uyumun salanmas iin ihtiya duyulacak teknik ve kurumsal altyap, gerekletirilmesi zorunlu evresel iyiletirmeler ve dzenlemelerin neler olacana ilikin detayl bilgileri iermektedir. Bu bilgilerin tam olarak sunulabilmesi iin ncelikle lkenin evre sorunlarna ilikin mevcut durumu, mevzuat ve tekilat yaps, evre sorunlaryla mcadele konusunda bugne kadar izlenen politika, yaplan harcamalar ile evre sorunlaryla mcadelede karlalan sknt ve darboazlar tespit edilmitir. Sonrasnda ise Trkiyenin ncelik verilen evresel alanlar ile bu alanlardaki amalar, hedefler, stratejiler ve bunlarla ilgili yaplacak faaliyetler belirlenmitir. UES hazrlanrken temel olarak daha nce hazrlanm olan Ulusal evre Stratejisi ve Eylem Planndan, AB kaynaklar ile gerekletirilen Entegre Uyumlatrma Stratejisi Projesinden ve Yksek Maliyetli evre Yatrmlarn Planlanmas Projesinden elde edilen ktlardan faydalanlmtr. Ayrca, hazrlanan stratejinin Kalknma Plan, Yllk Programlar ve 2003 Yl Ulusal Programnn strateji ve politikalarna uygun olmasna dikkat edilmitir.
56
UES dokman; evre mktesebatnn uyumlatrlmasndaki hedefleri de dikkate alarak, evre politikalarnn gelitirilmesi ve uygulanmasndaki kapsaml koordinasyon rol gerei evre ve Orman Bakanl tarafndan; evre konusunda nemli rolleri ve sorumluluklar olan ilgili pek ok kurum ve kurulula birlikte hazrlanmtr. UESin bileenleri oluturulurken yaanabilir bir evre oluturulmasnda kamu kurulularnn yan sra zel sektr ve sivil toplum kurulular bata olmak zere tm taraflarn sorumluluk almasn gerektiren bir yaklam izlenmitir. Dokmann hazrlanmasnda ilgili taraflarn katlm salanm, kapsaml ve koordineli bir politika oluturma sreci izlenmi, sonuca odakl olunmasna, ihtiya duyulan yatrmlarn tespitine ve faaliyetlerin izlenmesine ynelik tedbirler alnmtr.
KURUMSAL YAPININ GLENDRLMES

Ulusal ve yerel dzeyde kurumsal yapnn glendirilmesi nem arz etmektedir. Bu amala atk ynetim sistemi iin farkl taraflarn rollerinin ve sorumluluklarnn ak olarak tanmlanmas ve atk ynetimine ilikin politikann, planlamann ve proje uygulamalarnn kontrol edilebilmesi iin evre ve Orman Bakanl ile mahalli idarelerin kurumsal kapasitelerin glendirilmesi gerekmektedir. Atk sektrnde AB mktesebatna uyum iin yaklak 3000 ilave personele ihtiya duyulaca dnlmektedir. Personel maliyeti ilk yirmi yl iin 340 milyon Avro olarak tahmin edilmekte olup, bu maliyetin evre ve Orman Bakanl ile Belediyeler tarafndan karlanmas planlanmaktadr.
ATIK SEKTR YATIRIM HTYACI

evre Stratejisinde ar yatrm gerektiren direktifler (Dzenli Depolama, Tehlikeli Atk, Ambalaj Atklar ve Atk Yakma Direktifleri) iin maliyet, amalar, hedefler ve stratejiler gelitirilmi olup, bunun dnda kalan fakat zel sektr tarafndan yatrm gereksinimi olan dier direktiflere (Atklarn Tanm, Atk Ya, PCB/PCT, Atk Pil ve Akmlatrler, Hurda Tatlar, Atk Elektrik ve Elektronik Cihazlar ve RoHS) ilikin herhangi bir alma yaplmamtr. Atklarn Tanm, Atk Ya, PCB/PCT, Atk Pil ve Akmlatrler, Hurda Tatlar, Atk Elektrik ve Elektronik Cihazlar ve RoHS Direktifleri iin Eletirme projesi kapsamnda mevzuat uyum almalar balatlmtr. Blm IIde belirtilen direktiflerin uygulanmasnn gerektirdii maliyetleri hesaplanmtr. Ancak bu maliyetler n hesaplamalar iermekte olup lke koullarnn gerektirdii teknoloji tercihleri de dikkate alnarak maliyetleri revize edilecektir.
57
Atk sektrne ilikin maliyetler; eski plklerin kapatlmasn, yeni dzenli depolama sahalarnn kurulmasn (tehlikeli ve evsel kat atklarn bertaraf iin), ikili toplama ve geri kazanlabilir atklar iin toplama sisteminin oluturulmasn, kompost tesislerin kurulmasn, yakma tesislerinin kurulmasn (tehlikeli atklar ve evsel kat atklarn iin gerekirse Bykehirlerde veya arazi sknt olan yerlerde), inaat ve yknt atklarnn geri kazanlmasn, kark atn geri kazanlmasn, ayr toplanm atn geri kazanlmasn ve tehlikeli atk aktarma merkezi ve tama sistemlerini iermektedir. ekil 2.40, 2.41, 2.42, 2.43, 2.44, 2.45 ve 2.46da sz konusu tablolar ekilsel olarak gsterilmektedir. Tablo 2.21, 2.22, 2.23, 2.24 ve 2.25 srayla atk sektr ile ilgili yatrm, finansman ihtiyacn, yatrmlarn mali kaynaklara gre yzde dalm ve dzenli depolama direktif maliyetlerini gstermektedir. Tablo 2.21 Atk Sektr Direktif Baznda Yatrm htiyac (2007 2012) (Milyon Avro)
Toplam Dzenli Depolama Ambalaj Toplam 1.862 205 2.067
2007 200
2008 242 41
2009 342 41 383
2010 345 41 386
2011 341 41 382
2012 392 41 433
200
283
ATIK SEKTR DREKTF BAZINDA YATIRIM HTYACI (2007-2012)

500
MLYON AVRO
342
345
300
341
392
400
Dzenli Depolama Ambalaj
41
41
41
2011
0 2007 2008 2009 2010 2012
ekil 2.40 Atk Sektr Direktif Baznda Yatrm htiyac

58
41
41
100
200
200
242
Tablo 2.22 2007-2012 Yllar Arasnda Kat Atk Sektr Finansman htiyac (Milyon YTL)
Toplam 2007 Kat Atk Sektr 4.390 372
2008 531
2009 717
2010 888
2011 890
2012 992
KATI ATIK SEKTR FNANSMAN HTYACI (2007-2012)

1200 1000
MLYON TL
888 717 531 372
890
992
800 600 400 200 0 2007 2008
2009
2010
2011
2012
ekil 2.41 evre Yatrmlarnn Toplam Finansman htiyac (Milyon YTL)
59
Tablo 2.23 Yatrmlarnn Mali Kaynaklara Gre Yzde Dalm %100 2007 Merkezi dare Belediye zkaynaklar ller Bankas D Kredi Fonlar (AB+Di.Hibe) 12% 30% 15% 4% 39% 22% 11% 30% 28% 10% 2008 16% 39% 22% 16% 7% 2009 12% 54% 16% 12% 6% 2010 2011 2012 11% 63% 14% 7% 6% 11% 38% 14% 6% 31% 10% 41% 13% 5% 31%
2012 2011 2010 2009 2008 2007 0
10 11 11 12 16 22 20
41 38 63 54 39 11 3 40 28
13 14
5 6 14 16 22 10
31 31 7 12 16 6 6 7
60 ller Bankas D Kredi
80
100
Merkezi dare
Belediye zkaynaklar
Fonlar (AB+Di.Hibe)
ekil 2.42 Yatrmlarnn Mali Kaynaklara Gre Yzde Dalm
60
Tablo 2.24 Kat Atk Yatrmlarnn Mali Kaynaklara Gre Dalm (Milyon YTL) 2007 Merkezi dare Belediye zkaynaklar ller Bankas D Kredi Fonlar (AB+Di.Hibe) Toplam 551 1.937 720 433 751 4.392 81 40 110 103 37 371 2008 85 206 116 86 39 532 2009 88 387 116 86 41 718 2010 94 561 120 61 52 888 2011 99 334 128 52 277 890 2012 104 409 130 45 305 993
2012 2011 2010 2009 2008 2007 0
104 99 94 88 85 81 40 100 206 110 200 334
409 128 561 387 116 103 300 37 400 500 86 116 39
130 52
45 277 120 86 41 61
305
52
600
700
800
900
1000
MLYON YTL Merkezi dare Belediye zkaynaklar ller Bankas D Kredi Fonlar (AB+Di.Hibe)
ekil 2.43 Kat Atk Yatrmlarnn Mali Kaynaklara Gre Dalm (Milyon YTL)
61
1000 900 800 700
MLYON YTL
600 500 400 300 200 100 0 2007 Merkezi dare
2008
2009 ller Bankas
2010 D Kredi
2011
2012
Belediye zkaynaklar
Fonlar (AB+Di.Hibe)
ekil 2.44 Kat Atk Yatrmlarnn Mali Kaynaklara Gre Dalm (Milyon YTL)
Tablo 2.25 Dzenli Depolama Direktifi Maliyeti 2007-2012 (Milyon Avro)
2007 Dzenli Depolama Direktifi Maliyeti Dzenli Depolama Sahalar (%34) Kompost (%6,4) Rehabilitasyon (%15,4) TOPLAM 68,0
2008
2009
2010
2011
2012
Toplam
200
242
342
345
341
392
1.862
68,0
82,3
116,3
117,3 22,1
115,9 21,8 52,5
133,3 25,1 60,4 218,7
633,1 119,2 286,7 1.039
82,3
116,3
139,4
190,3
62
450 400 350 300
MLYON AVRO
250 200 150 100 50 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Dzenli Depolama Sahalar (%34) Rehabilitasyon (%15,4)
Kompost (%6,4) Dzenli Depolama Direktifi Maliyeti
ekil 2.45 Dzenli Depolama Direktifi Maliyeti 2007-2012 (Milyon Avro)
450 400
MLYON AVRO
350 300 250 200 150 100 50 0 2007 200 68 2008 242 82,3 2009 342 116,3 2010 345 117,3 22,1 2011 341 115,9 21,8 52,5 2012 392 133,3 25,1 60,4
Dzenli Depolama Direktifi Maliyeti Dzenli Depolama Sahalar Kompost Rehabilitasyon
ekil 2.46 Dzenli Depolama Direktifi Maliyeti 2007-2012 (Milyon Avro)
63
evre alannda Direktife zg Yatrm Planlarnn finansman analizi yaplrken farkl finans kaynaklarndan faydalanlabilecei dnlmektedir. evre yatrmlarnn finansman iin kullanlabilecek temel finansman kaynaklar ekil 2.47de gsterilmektedir.
Genel Bteden Salanan Kaynaklar Belediye Btelerinden salanan kaynaklar EVRE YATIRIMLARI N HTYA DUYULAN FNANSMAN
AB Fonlarndan Salanan Hibe Kaynaklar
Uluslararas Finans Kurulularndan Salanan Krediler
zel Sektr Yatrmlar
Kamu- zel Sektr birlii Yatrmlar ller Bankasndan Salanan Krediler
ekil 2.47 evre yatrmlar iin finansman kaynaklar lkemizde evresel yatrmlar yeterli mali kaynak salanarak gerekletirilmesine ramen, yapldktan sonra etkin bir ekilde iletilememektedir. Bu nedenle yatrm yaplrken projelerin iletme ve bakm aamasnda yeterli kayna salayacak ekilde tasarlanamamalar dikkat edilmesi gereken hususlardan biridir. Nfusa gre atk bileenlerinin miktar, atk projeksiyonu Tablo 2.26da ve ekil 2.48de gsterilmektedir.
64
Tablo 2.26 Trkiye Genel Nfus Tahmini Birim Nfus Tahmini Atk Tahmini Kii 2007 2008 2009 2010 2011 2012
67.460.496 68.352.568 69.262.758 70.191.407 70.998.479 71.821.203
Ton/yl
26.374.736 26.732.834 27.098.164 27.470.864 27.796.129 28.127.633
Biyobozunur 14.459.679 14.655.563 14.855.405 15.059.279 15.237.144 15.418.424 Atk Ton/yl Tahmini Ambalaj 4.056.424 4.128.200 4.184.015 4.240.960 4.290.569 4.341.136 At Ton/yl Tahmini
35 30 25
MLYON TON 27,5 27,9 28,2 28,6 28,9 29,3 22,40 16 5,30 4,4 1,50 4,4 6,00 1,70
15,1
15,3
15,5
15 10
12,40
13,10
4,3
13,70
4,1
4,2
4,3
15,7
0 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Evsel atk Dzenli depolanan evsel atk
0,70 1,30
1,30 1,40
Biyobozunur atk lenen biyobozunur atk
1,80 1,40
3,00 1,50
Ambalaj at Ambalaj at geri kazanm
ekil 2.48 2007.-2012 Atk Projeksiyonu
65
15,8
20
16,30
22,80
MLYON TON
10
12 ,4 0
15
13 ,1 0
13 ,7 0
16 ,3 0
20
22 ,4 0
25
1, 80 1, 40
3, 00
1, 30 1, 40
1, 50
0 2007 2008 2009 2010 2011 2012
0, 70 1, 30
Dzenli depolanan evsel atk
lenen biyobozunur atk
Ambalaj at geri kazanm
ekil 2.49 2007-2012 Kat Atk Tahmini
ekil 2.49 2007-2012 yllar arasnda lkemizde oluabilecekkat atk miktar gsterilmektedir. Tablo 2.27 ve ekil 2.50 bu yllar arasnda atklar mevzuata uygun bertaraf edilen nfusu gstermektedir.
Tablo 2.27 Atklar Mevzuata Uygun Bertaraf Edilen Nfus 2007 Nfus Tahmini Atklar Mevzuata Uygun Bertaraf Edilen Nfus 2008 2009 2010 2011 2012 71.821.203
67.460.496 68.352.568 69.262.758 70.191.407 70.998.479
28.747.195 30.402.816
31.844.402 39.029.499
56.318.701 57.086.558
66
1, 50
1, 70
5, 30
6, 00
22 ,8 0
80 70 60 70,6 67,5
71,5 68,4
72,4 69,3
73,3 70,2
74,1 71,0
74,9 71,8
56,3
57,1
MLYON
50 40 30 20 10 0 2007 Toplam Nfus 2008 Hizmet Alan Nfus 2009 2010 2011 2012 28,2 30,4 39,0 31,8
Atklarn Ynetmelie Uygun Olarak Bertaraf edilecek Nfus
ekil 2.50 Kat Atklar Mevzuata Uygun Bertaraf Edilen Nfus
Tablo 2.28 ve ekil 2.51de ilenen biyobozunur atk projeksiyonunu gstermektedir.
Tablo 2.28 lenen Biyobozunur Atk Projeksiyonu 2007 Atk Tahmini (milyon ton) Biyobozunur Atk Tahmini (milyon ton) lenen Biyobozunur Atk Tahmini (milyon ton) 26,4 2008 26,7 2009 27,1 2010 27,5 2011 27,8 2012 28,1
14,5
14,7
14,9
15,1
15,2
15,4
0,7
1,3
1,8
3,0
5,3
6,0
67
30 25
MLYON TON
20 15 10 5 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012
Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu lenen Biyobozunur Atk Projeksiyonu
ekil 2.51 lenen Biyobozunur Atk Tahmini
68
Blm
3
Tehlikeli Atk Eylem Plan
I Tehlikeli Atk Mevzuat
AVRUPA BRL (AB) YAKLAIMI
lkemizin Avrupa Birliine (AB) yelik srecinde uyum salamas beklenen AB Mktesebatnn balca konularndan biri de evre konusudur. AB dzeyinde yaklak 300 tzk ve direktif ile dzenlenmi olan evre konusu, AB Mktesebatnn en kapsaml baln oluturmakta ve bu konudaki temel yasal dzenlemeler ncelikle ye lkeler iin balayc nitelikte olmakla birlikte aday lkelerin de ulusal mevzuatlarn bu erevede uyumlatrmalar beklenmektedir. Atk Ynetim Politikalarnn belirlenmesi ve uygulanmas ise AB evre Mktesebatnn en nemli balklarndan biridir. AB genelinde kabul edilen ve btnleik bir atk ynetim politikasnn oluturulmasnda temel alnan ilkeler yle sralanabilir: Atk ynetim hiyerarisi: bu yaklam ardk temel admdan olumaktadr: (i) atk minimizasyonu ve kaynakta nleme, (ii) oluan atklarn yeniden kullanm, geri dnm ve atklardan enerji geri kazanm (iii) atklarn gvenli bir ekilde nihai bertaraf (yakma ya da dzenli depolama) retici sorumluluu: kirleten der temel ilkesi balamnda, atk oluumu nedeniyle ortaya kan her trl maliyetin atk reticileri tarafndan karlanmas BAT (Best Available Techniques Mevcut En yi Teknikler) uygulamalar: atk ynetimi kapsamndaki her bir adm balamnda halihazrda bilinen teknik ve ynetimsel en iyi ve ekonomik tekniklerin uygulanmas. Sz konusu teknikler ilgili olduklar konu balklarna zg kaynak dokmanlarda (IPPC BREF dokmanlar) son derece detayl ekilde tanmlanmaktadr. Atk naklinin en aza indirilmesi: atk bertarafnn kaynaa en yakn, uygun bertaraf noktasnda gerekletirilmesi Yukarda belirtildii gibi, AB Mevzuat kapsamnda atklarla ilgili ok sayda yasal dzenleme mevcuttur.
69
ULUSAL MEVZUAT/ TEHLKEL ATIK YNETMELNN AB DREKTFLER LE UYUMU

Tehlikeli atklarn ynetimine ilikin AB Direktiflerinde bulunan tm hkmler, 14.03.2005 tarih ve 25755 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliine (TAKY) yanstlmtr.
Tablo 3.1 Tehlikeli atk ynetmeliinin AB Direktifleri ile uyumu AB Direktifi 75/442/EEC ereve Atk Direktifi 2000/532/EC Avrupa Atk Katalou 91/689/EC Tehlikeli Atk Direktifi 99/31/EC Dzenli Depolama Direktifi 2000/76/EC Yakma Direktifi 93/259/EC Atklarn Tanmna ilikin Direktif Direktifin lgili Blm Genel Hkmler (Madde.7, 9, 10, 12, 13, 14, 15, 16 ve Ek I & II) Yldz ile iaretli olan atklar ve kullanm ksm Karlk Gelen Ynetmelik TAKY
TAKY Ek 6 ve 7
Tm Hkmleri Tehlikeli atklarn dzenli depolanmasna ilikin teknik artlar( atk kabul, altyap vb.) Tehlikeli atklarn yaklmasna ilikin teknik artlar (Emisyon Limit deerleri) Snrtesi tanma ilikin hkmler (transit, ithalat, ihracat)
TAKY
TAKY Blm 7, Ek 11
TAKY Madde 20,21, Ek 16,17
TAKY Blm 8, EK 9,10
14.03.2005 tarih ve 25755 sayl Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmelii; ierii, kapsam ve yaps balamnda ilgili AB Mktesebatyla baarl bir ekilde uyumlatrlmtr. Bu ynetmelik amac, kapsam, ilkeleri, ierii ve yaps itibariyle AB evre Mevzuat kapsamnda yrrlkte olan 12 Aralk 1991 tarihli Tehlikeli Atk Direktifiyle (91/689/EEC), 4 Aralk 2000 tarihli Atk Yakma Direktifiyle (2000/76/EC); 1999/31/EC sayl Dzenli Depolama Direktifiyle, 2003/33/EC sayl Dzenli Depolama Tesislerine Atk Kabulne ilikin Direktif ile byk lde paralellikler gstermekte ve 3 Mays 2000 tarihli Atk Listesi (2000/532/EC) kapsamnda oluturulan ortak terminolojinin tehlikeli atk olarak iaretlenmi ksmnn, ulusal bazda uyumlatrlmasn salamaktadr. Sz konusu
70
Ynetmeliin sonunda yer alan eklerde verilen tehlikeli atk kategorileri, bileikleri, zellikleri, tehlikeli atk bertaraf ve geri kazanm yntemleri, ilgili AB Mevzuat ile uyum ierisindedir. Tehlikeli atk ynetimi iin oluturulmas ve kullanlmas gereken ortak terminoloji kapsamnda atk kategorileri ve 6 haneli saysal kodlama ile detayl ekilde kodlanan atk listeleri, atk bertaraf ve geri kazanm yntemleri ynetmelikte sralanmaktadr. lkemizdeki tehlikeli atk ynetimi konusunda yaanan balca sorunlara ilerleyen blmlerde deinilmektedir.
TEHLKEL ATIKLARIN KONTROL YNETMEL

Tehlikeli atklarn ynetimine ilikin AB standartlar 14.03.2005 tarih ve 25755 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliine yanstlmtr. Tehlikeli atklar evsel atklardan farkl olarak, ierdikleri zararl zellikler nedeniyle evreye ve insan salna zarar vermeyecek ekilde zel artlarda bertaraf edilmelidir. Bu nedenle bu tr atklarn mutlaka tekniine uygun ekilde yaklmas, fizikokimyasal ileme tabi tutulmas veya dzenli depolanmas gerekmektedir.
Ama: Tehlikeli atklarn retiminden nihai bertaraf edilmesine kadar evreyle uyumlu ynetiminin salanmasdr. Kapsam: Tehlikeli atklarn toplanmas, tesis iinde geici depolanmas, ara depolanmas, tanmas, geri kazanlmas, nihai bertaraf ile ithalat ve ihracatna ilikin yasak snrlama ve ykmllkleri, alnacak nlemleri yaplacak denetimleri, tabi olunacak hukuki teknik sorumluluklar iermektedir. Tehlikeli Atk: Tehlikeli atklar; patlayc, parlayc, kendiliinden yanmaya msait, suyla temas halinde parlayc gazlar karan, oksitleyici, organik peroksit ierikli, zehirli, korozif, hava ve suyla temasnda toksik gaz karan, toksik ve eko-toksik zellikler tayan atklardr. Endstriyel tehlikeli atk kaynaklarnn byk bir blmn ise kimyasal madde retimlerinin ve bunlarla ilikili endstrilerin oluturduu grlmektedir. Ayrca zel atklar kapsamnda yer alan ve nihai bertaraf/ geri kazanm zel koullar gerektiren tbbi atklar, piller, akler, atk yalar, PCB, PCTli atklar gibi atklar da bu gruba girmektedir.
71
Atk Listesi: Yeni Ynetmelik Avrupa Birlii Direktifleri de dikkate alnarak hazrlanmtr. Avrupa Atk Katalou ile uyumlu olan atk listesinde yer alan tehlikeli atklar (A), muhtemelen tehlikeli atk olabilecek atklar (M) olarak ynetmeliin tehlikeli atk listesini oluturmaktadr. Atk Listesi sektrel bazda( faaliyet trne gre )dzenlenmitir. Yetkiler, Grevler, Ykmllkler: Ynetmelikte Bakanln, Mlki amirlerin, mahalli idarelerin grevleri yeniden belirlenmi, atk reticileri ile bertaraf edenlerin ykmllkleri yeniden gzden geirilmitir. Tehlikeli atklarn bertarafna ilikin sorumluluk kirleten der prensibinden hareketle atk reticisine yani sanayiciye verilmitir. Bunlardan en nemlileri aada listelenmitir: Atklarn bertaraf edilmesi amacyla blgesel hizmet verecek tehlikeli atk bertaraf tesisleri kurmak, kurdurmak ve gerekli harcamalara katkda bulunmakla ykmldr. Mahalli idareler bu tr tesislerin kurulmasna istemeleri durumunda itirak edebilirler. Atk reticileri rettikleri atklara ilikin miktar ve nitelik gibi bilgileri faaliyetleri dorultusunda atk listesinde yer alan kodlar kullanarak kayt altna almak ve beyan etmekle ykmldr. Atn (M) muhtemelen tehlikeli olmas durumunda da Atk reticisi atnn tehlikeli olmadn belgelemekle ykmldr. Oluturduklar atklarn insan sal ve evreye ynelik zararl etkisini en aza drecek ekilde toplanmas, saha iinde geici depolanmas, tanmas ve bertarafn salamakla ve yllk ynetim plan oluturmakla ykmldr.
ATIK YALARIN KONTROL YNETMEL

30.07.2008 tarih ve 26952 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle giren Atk Yalarn Kontrol Ynetmelii, 75/439/EEC Sayl AB Atk Yalar Konsey Direktifi ile % 100 uyumludur.
Ama: Atk yalarn retiminden nihai bertarafna kadar evreyle uyumlu ynetiminin salanmasdr. Kapsam: Bu Ynetmelik, EK-1de belirtilen I., II. ve III. kategori atk yalarn retimi, geici depolanmas, toplanmas, tanmas, ilenmesi, bertaraf, ithalat ve ihracat ile transit
72
geiine ilikin yasak, snrlama ve ykmllkleri, alnacak nlemleri, yaplacak denetimleri kapsar. Atk Ya: Kullanlm benzinli motor, dizel motor, anzman ve diferansiyel, transmisyon, gres ve dier zel tat yalar ile hidrolik sistem, trbin ve kompresr, kzak, ak-kapal dili, sirklasyon, metal kesme ve ileme, metal ekme, tekstil, sl ilem, s transfer, izolasyon ve koruyucu, izolasyon, trafo, kalp, buhar silindir, pnmatik sistem koruyucu, gda ve ila endstrisi, kat makinesi, yatak ve dier zel endstriyel yalar ve endstriyel gresler, kullanlm kalnlatrc, koruyucu, temizleyici ve benzeri zel mstahzarlar ve kullanma uygun olmayan ya rnlerini ifade etmektedir. I. Kategori Atk Ya: Bu kategoride yer alan atk yalardaki PCB, toplam halojen ve ar metal gibi kirleticiler Ynetmelik EK-1 de verilen snr deerlerin altndadr. Bu kategorideki atk yalarn ncelikle rejenerasyon ve rafinasyon yolu ile geri kazanmlarnn salanmas gerekmektedir. Bu kategorideki yalar 21 nci maddede belirtilen koullar nedeniyle enerji geri kazanm amacyla kullanlabilir. II. Kategori Atk Ya: Bu kategorideki atk yalar Bakanlktan lisans alm tesislerde enerji geri kazanm amacyla kullanma uygun atk yalardr. Ancak klorr, toplam halojen ve PCB parametreleri almayan endstriyel atk yalarn rejenerasyon ve rafinasyon yoluyla geri kazanm mmkndr. III. Kategori Atk Ya: Bu kategoride yer alan atk yalardaki Klorr ile toplam halojenler 2000 ppmin, PCB ise 50 ppmin zerindedir. Rejenerasyon ve rafinasyona uygun olmayan, yakt olarak kullanlmas insan ve evre sal asndan risk yaratan ve lisansl tehlikeli atk yakma tesislerinde yaklarak zararsz hale getirilmesi gereken atk yalardr. Yetkiler, Grevler, Ykmllkler: Ynetmelikte Bakanlk, l evre ve Orman Mdrlkleri, Belediyeler, Atk Ya reticileri, Motor Ya retici ve thalatlar ile Atk Ya rafinasyon ve Rejenerasyon Tesisi letmecilerinin ykmllkleri belirlenmitir. Atk ya reticileri, atk yalarn Ynetmelik EK-1 de verilen parametrelere gre analizini yaptrmak ve kategorisi belirlendikten sonra, lisansl tesislerde ileme ve bertarafn salamak zorundadr. lke genelinde etkin bir atk ya ynetiminin salanabilmesi iin atk ya reticilerinin her yl Ynetmelik EK-2 de yer alan atk ya beyan formunu doldurarak ilgili l evre ve Orman Mdrlne gndermeleri nem arzetmektedir.
73
Motor ya reticileri ve ithalatlar, kullanm sonras ortaya kan atk motor yalarnn bu Ynetmelikte belirtilen kurallar dorultusunda toplanmasn, ileme ve bertaraf edilmesini veya ihracatn salamakla ve bununla ilgili olarak Bakanla beyanda bulunmakla, bu atklarn Ynetmelie uygun olarak ynetimlerini salamak amacyla gerekli harcamalar karlamakla ykmldr. Atk Ya Geri Kazanm Tesisi letmecileri geri kazanm sonucu elde ettikleri rnn, kalitesini belgelemek amacyla Trk Standartlar Enstitsnden (TSE) malata Yeterlilik Belgesi, piyasaya satn salayabilmek amacyla da Enerji Piyasas Dzenleme Kurumundan (EPDK) Madeni Ya Uygunluk Belgesi almak zorundadrlar.
ATIK PL VE AKMLATRLERN KONTROL YNETMELNN AB DREKTFLER LE UYUMU

Atk pil ve akmlatrlerin ynetimine ilikin AB Direktiflerinde bulunan tm hkmler, 30.08.2004 tarih ve 25569 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak 01.01.2005 tarihinde yrrle giren Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmeliine-APAKY yanstlmtr. Tablo 3.2 Atk Pil Ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmeliinin AB Direktifleri ile uyumu Karlk Gelen AB Direktifi Direktifin lgili Blm Ynetmelik 91/157/EEC Tm Hkmler Pil ve Akmlatrlerin APAKY (Madde 5 dnda) ynetimine ilikin Direktif 93/86/EC Pil ve Akmlatrlerin Tm Hkmleri APAKY etiketlenmesi ve iaretlenmesine ilikin Direktif 98/101/EC 91/157/EEC Direktifinin Uygulanmasna Ynelik Direktif Tm Hkmleri APAKY
30.08.2004 tarih ve 25569 sayl Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmelii; ierii, kapsam ve yaps balamnda ilgili AB Mktesebatyla baarl bir ekilde uyumlatrlmtr. Bu ynetmelik amac, kapsam, ilkeleri, ierii ve yaps itibariyle AB evre Mevzuat kapsamnda yrrlkte olan 18 Mart 1991 tarihli Atk Pil ve Akmlatrlerin Ynetimine likin Direktifiyle (91/157/EEC), 4 Ekim 1993 tarihli Pil ve Akmlatrlerin Etiketlenmesi ve aretlenmesi Direktifiyle (93/86/EC) ve 22 Aralk 1998
74
tarihli 98/101/EC Direktifiyle byk lde paralellikler gstermekte ve ulusal bazda uyumlatrlmasn salamaktadr.
ATIK PL VE AKMLATRLERN KONTROL YNETMEL

Atk pil ve akmlatrlerin ynetimine ilikin AB standartlar 30.08.2004 tarih ve 25569 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak 01.01.2005 tarihinde yrrle giren Atk Pil ve Akmlatrlerin Kontrol Ynetmeliine yanstlmtr. Sz konusu ynetmelikte, pil ve akmlatrlerin retiminde zararl madde miktarnn azaltlmas, atk pil ve akmlatrlerin kontroll bir ekilde bertarafnn salanmas ilke edinilmitir. Ama: evre ve insan salna zarar vermeyecek zelliklere sahip pil akmlatrlerin retiminin salanmas ve bu rnlerin dorudan veya dolayl olarak alc ortama verilmesinin nlenmesi, atk pil ve akmlatrlerin geri kazanm veya nihai bertaraf iin toplama sisteminin kurulmasnn ve ynetim plannn oluturulmasn salamaktr. Kapsam: Pil ve akmlatr rnlerinin iaretlenmesine, etiketlenmesine, retiminde ve ithalatnda yasaklama ve snrlamalara, atk pil ve akmlatrlerin evsel atklardan ayr olarak toplanmasna, tanmasna, geri kazanlmasna ve bertarafna ilikin hkmleri iermektedir. Kapsam D: Endstriyel kullanm amacna bal olarak kalc olarak yerletirilmi pillerin bulunduu aletler, bilimsel ve mesleki alanda kullanlan, hayati nemi haiz tbbi aygtlara yerletirilmi piller, kalp pilleri, sadece uzman kiiler tarafndan uzaklatrlmas gereken, kesintisiz olarak srekli almas gereken aletler iindeki pil veya akmlatrlerdir. Akmlatr: Endstride ve aralarda otomatik mar, aydnlatma veya ateleme gc iin kullanlan, arj edilebilir sekonder hcrelerde kurunla slfrik asit arasndaki kimyasal reaksiyon sonucu kimyasal enerjinin dorudan dnm ile retilen elektrik enerjisi kaynadr. Pil: arj edilmeyen primer hcrelerde kimyasal reaksiyon sonucu oluan kimyasal enerjinin dorudan dnm ile retilen elektrik enerjisi kaynadr. arj Edilebilir Pil: arj edilebilen ve birka defa kullanlabilen pili, Grup Piller: Nikel kadmiyum ve cva oksit piller hari olmak zere dier pilleri, Grup Piller: Nikel kadmiyum ve cva oksit pilleri,
75
Nikel Kadmiyum Pil: arj edilebilir sekonder hcrelerde kadmiyumla nikel hidroksit arasndaki kimyasal reaksiyon sonucu kimyasal enerjinin dorudan dnm ile retilen elektrik enerjisi kayna, Cva eren Piller: Cva oksit elektrot ieren alkali-mangan, inko-karbon ve cva oksit piller gibi piller, Dme Pil: itme cihazlar, saatler ve benzeri tanabilir aletlerde kullanlan ve ap yksekliinden fazla olan yuvarlak piller.
Atk Pil ve Akmlatr: Yeniden kullanlabilecek durumda olmayan, evsel atklardan ayr olarak toplanmas, tanmas, bertaraf edilmesi gereken kullanlm pil ve akmlatrleri, Yetkiler, Grevler, Ykmllkler: Ynetmelikte Bakanln, Mlki amirlerin, mahalli idarelerin grevleri belirlenmi, atk pil ve akmlatrlerin toplanmasna ynelik sorumluluk pil ve akmlatr reticilerine verilmitir. Pil ve akmlatr reticilerinin sorumluluklar aada zetlenmitir: Ynetmelie uygun etiketleme ve iaretleme yapmak, Kota ve depozitoya mracaat etmek, Ynetmelikte belirlenen oranlarda atk pil ve atk akmlatrleri toplamak, Zararl madde ieren pil ve akmlatr retmemek veya ithal etmemek, Tketiciyi bilgilendirme almalar dzenlemek, Atk pil ve akmlatrlerin toplanmas, tanmas depolanmas ve geri kazanmna ynelik faaliyetleri ynetmelikte belirlenen hkmler dorultusunda yapmak.
76
II
Mevcut Durum
TEHLKEL ATIK
Trkiye'de ortaya kan sanayi atklarnn trleri, gelimi lkelerdeki atk trlerinden farkl deildir. Endstriyel atklarn miktar ve dalmlarn belirlemek ve bu atklardan ortaya kan evre sorunlarn incelemek amacyla Trkiye statistik Kurumu (TK), eitli mahalli idareler ve sanayi kurulular (Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii - TOBB, stanbul ve Kocaeli Sanayi Odalar) 1991-95 srecinde sanayi kkenli atklarn envanterlerinin hazrlanmas iin almalar balatmlardr. Deerlendirmelere gre, TK tarafndan hazrlanan "1994, 1995, 1996, 1997 ve 2004 malat Sanayi Atk Envanterleri", tm lkeyi kapsama asndan eksikliklerine ramen, halen Trkiye'de mevcut yegane kullanlabilir bir atk envanteri/veri bankas zelliindedir. Trkiye'de TK tarafndan 2004 yl iin yaplan imalat sanayii atk envanterine gre, sektrel atk tr ve bu atklar reten sektrlere gre, atk retim ve bertaraf edilen miktarlara ilikin veriler deerlendirildiinde aadaki sonulara varlmaktadr: Trkiyede imalat sanayi tarafndan ylda 20 milyon tonun zerinde atk retilmektedir. Bu miktarn yaklak 1.12 milyon tonu tehlikeli atktr. Bu miktarn % 8i geri kazanlmakta, % 47si bertaraf edilmekte ve % 45lik ksm ise yeniden kullanlmaktadr (ekil 3.1).
ekil 3.1 Trkiyede retilen tehlikeli atk miktar ve bertaraf yzdeleri (TK 2004)
77
Resim 3.2 Gml halde bulunan tehlikeli atklar (Tekirda 2007)
78
Atk Ara Depolama ve Tama

Trkiyede tehlikeli maddelerin nakliyesi Karayollar Genel Mdrl tarafndan 22.10.1976 tarih ve 15742 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak 22.04.1977 tarihinde yrle giren Tehlikeli Maddelerin Karayolu ile Tanmas Hakknda Ynetmelie gre yaplmaktadr. Tehlikeli atklarn nakliyesi iin Bakanlmz tarafndan yrrle konulmu olan Atk Tama Genelgesi (Tehlikeli Atk Tanm 2005/11) bulunmaktadr. Bu genelgeye gre, atklarn lisanslandrlm aralarla tanmas zorunluluu mevcuttur. Halihazrda, lkemizde tehlikeli atklarn nakliyesi (sv ve kat) iin zel olarak yaplanm nakliye irketlerinin says da sanayi ihtiyalarn karlamaya yeterli deildir. Bu tr ihtiyalara cevap verebilecek zel kurululara da byk ihtiya bulunmaktadr. lgili mevzuata gre, gerekli lisans olmayan aralarn tehlikeli atk tamas yasaktr. Ancak, denetlemeler ok yetersiz olup, Jandarma, Polis ve Zabta gibi Kolluk Kuvvetlerinin teknik denetim yapmas iin periyodik eitim verilerek denetlemelerin etkinlii salanabilir. Bakanlmzdan lisans alm olan biri Ankarada dieri Kocaelide olmak zere 2 adet Tehlikeli Atk Ara Depolama tesisi bulunmaktadr. Ayrca tehlikeli atklarn tanmas iin 219 adet firmaya ait 512 adet lisansl ara bulunmaktadr. llere gre tehlikeli atk tama lisansl ara ve firma says Tablo 3.3te gsterilmektedir.
79
Tablo 3.3 llere gre tehlikeli atk tama lisansl firma ve ara says (Kasm 2007) l Adana Adyaman Aksaray Ankara Batman Bilecik Bursa orum Denizli Elaz Eskiehir stanbul zmir Kayseri Krkkale Kocaeli Konya Manisa Mardin Mersin Osmaniye Sakarya Tekirda TOPLAM Firma 7 1 1 7 1 4 9 1 1 1 8 42 30 5 1 84 2 3 1 3 2 4 1 219 Ara 15 1 2 14 1 7 15 3 2 1 30 72 90 16 2 210 3 5 1 12 5 4 1 512
Atk Azaltma/Geri Kazanma Uygulamalar

Trkiye'de mevcut durumda imalat sanayinde ncelik, retim, rn kalitesi ve maliyete verilmi olduundan, atk azaltma ve geri kazanma uygulamalar ikinci planda kalmtr. Ancak, 1993 sonrasnda daha etkili olarak gelien evre koruma bilinci, yasal yaptrmlar, atk bertarafnda karlalan glkler ve en nemlisi uluslararas ticarette retim srasndaki evre koruma nlemlerinin de nem kazanmas, temiz teknolojilerin kullanlmasn ve atk azaltlmasn nemli konuma getirmitir. Atklarn geri kazanlmas, ncelikle evrenin korunmas asndan nispeten daha az riskli ve ynetimi daha kolay olan ambalaj atklarna ynelmitir. Tehlikeli atklarn tekrar
80
kullanlmas, geri kazanlmas ynndeki abalar, genellikle toplanmas ve kullanlmas basit teknolojiler gerektiren atklar zerinde younlamaktadr. Buna en arpc rnek olarak IBC; Varil geri kazanm, gm geri kazanm gsterilebilir. Bertaraf edilecek sanayi atklarnn miktarn azaltma ve atklarn tekrar kullanlabilmesi iin, Bakanlmz desteiyle TOBB tarafndan sanayi odalar bnyesinde atk borsalar kurulmutur. Atk Geri Dnm Borsas, iletmelerde retim sonucu ortaya kan atklarn geri kazanlmasn ve daha fazla ikincil hammadde olarak deerlendirilmesini; nihai bertaraf edilecek atklarn miktarn azaltmay salayan bir araclk sistemidir. lkemizde kurulan atk borsalaryla da geri kazanm salanmaktadr. Fakat bu borsalar da tam anlamyla ileyie kavuamamtr. stanbul Kemerburgazda 29.000 ton/yl kapasiteli gazlatrma yoluyla tehlikeli atk geri kazanm lisans alm pilot lekli bir tesis de faaliyete gemitir. imento fabrikalar sadece kullanlm lastikler, II. kategori atk yalar ve I. kategori atk yalarn geri kazanm sonucunda rn kalitesi tutturulamayan atk yalar, boya amurlar, solventler, plastik atklar gibi belirli tr atklar bertaraf edebilmektedir. imento fabrikalar enerji geri kazanm amal olarak bu tr atklar alternatif yakt olarak kullanmaktadr. Ayrca 2 imento fabrikas da grit ve evsel nitelikli artma amurlarnn alternatif hammadde olarak kullanlmasna ilikin izin almtr. imento Tesislerine R1 (Enerji Geri Kazanm) Lisans verilmekte olup 22 tesis lisanslandrlmtr. Atklarn ek yakt olarak kullanlmakta olduu dner frn kullanan bir imento tesisinin grnts Resim 3.3te gsterilmitir.
Resim 3.3 imento fabrikas dner frn
81
Tablo 3.4 imento fabrikalarnda alternatif yakt olarak kullanlan atklarn trlerine gre dalm (Kasm 2007) Lisanslandrlan Atk Trleri Miktar (ton/yl) I. ve II. Kategori Atk Ya 214.226 Kullanlm Lastik 106.458 Kontamine Atk 61.884 Atk Plastik 51.866 Petrol Rafineri At 24.120 Petrol Dip amuru 18.902 Boya amuru 16.964 Sv Yakt Sla 4.020 Toplam 498.440
Haziran 2007 tarihi itibaryla tehlikeli atk geri kazanm tesislerinin toplam kapasitesi Tablo 3.5te verilmektedir. lkemizle geici alma izni ve lisans alm bulunan geri kazanm tesislerinin says Kasm 2007 tarihi itibari ile 89dur. Tablo 3.6da geri kazanm faaliyetine karlk kapasitelerin 2006 ylndaki fiili kullanm deerleri; Tablo 3.7de lisansl bertaraf tesisi olan ZAYDAta 2006 ve 2007 yllarna ait fiili bertaraf miktarlar verilmektedir. Tablo 3.5 Geri kazanm faaliyetine karlk tesis says (Haziran 2007) Geri Kazanm Kodu R1 (Enerji Geri Kazanm) R2 (Solvent geri kazanm) R3 (Solvent d organik madde slah) R4 (Metal ve bileiklerinin slah) R5 (Anorganik Madde slah) R9 (Atk ya rafinasyonu) R11 (R1-R10 ilem atklarnn kullanm) R12 (R1-R11 ilemlerden biri iin deiim)
82
Lisansl Tesis Says 22+1 3 7 17 4 11 3 7
Toplam Kapasite (ton/yl) 527.460 9.350 17.477 113.442 1.955 82.452 14.570 24.415
TOPLAM
75
791.121
Tablo 3.6 Geri kazanm faaliyetine karlk kapasitelerin 2006 ylndaki fiili kullanm deerleri Toplam Kapasite Geri Kazanm Kodu (ton/yl) R1 (Enerji Geri Kazanm) R2 (Solvent geri kazanm) R3 (Solvent d organik madde slah) R4 (Metal ve bileiklerinin slah) R5 (Anorganik Madde slah) R11 (R1-R10 ilem atklarnn kullanm) R12 (R1-R11 ilemlerden biri iin deiim) TOPLAM 15.480,11 2.805 7.865 73.837 1.007 5.310 14.510 120.814,11
Tablo 3.7 Lisansl bertaraf tesisi ZAYDAta 2006 ve 2007 yl fiili bertaraf miktarlar Bertaraf Yntemi Yakma Dzenli Depolama Sanayiden kaynaklanan tehlikesiz atk D.D. 2006 21.862 ton 18.825 ton 20.806 ton 2007 24.650 ton 20.205 ton 12.640 ton
Nihai Tehlikeli Atk Bertaraf

Trkiyede hali hazrda endstriyel atklarn bertaraf iin kurulmu ve Bakanlk tarafndan lisanslandrlm tesisler Tablo 3.8de verilmitir. Bu tabloda verilen yakma kapasiteleri kurulu kapasite olup, uygulamada fiili olarak yaklak % 80i kullanlmaktadr. Ayrca yakma tesislerinden kan 5.586 ton kl ve cruf da, dzenli depolama tesislerinde bertaraf edilmektedir. PETKM atk yakma kapasitesi 17.500 ton/yldr. Fakat tesis
83
kapasitesinin ancak 10.000 ton/yllk blmn sanayicinin hizmetine sunabilmektedir. Geri kalan ksm PETKIMin kendi ihtiyacn karlamak iin kullanlmaktadr. ekil 3.4, tehlikeli atk dzenli depolama alanlarndan bir rnek, ekil 3.5 de bir yakma tesisiara depolama alann gstermektedir.
Resim 3.4 Dzenli depolama alan
84
Resim 3.5 Yakma tesisi depolama alan
Tablo 3.8 Mevcut Bertaraf Tesisleri Kapasiteleri (Kasm 2007) Firma Ad ZAYDA (depolama)* ZAYDA (Yakma) PETKM (yakma) TPRA (Yakma) (kendi atklar iin) ERDEMR (depolama) (kendi atklar iin) SKEN (depolama)* (kendi atklar iin) * Toplam Kapasite Kapasite 790.000 m3 (doluluk oran %20) 35.000 ton/yl 17.500 ton/yl 7.750 ton/yl 6.084 ton/yl 115.000 m3
85
III
Atk Envanteri Oluturulmas
TEHLKEL ATIK ENVANTER YNTEM VE VER KAYNAKLARI

lkemizde atk envanteri hazrlanmasnda endstriyel faaliyetler baznda retim-atk ilikilerinin belirlenmesi hedeflenmitir. Bu hedef dorultusunda retim, atk ve tehlikeli atk verileri deerlendirilerek, sanayinin ve atk retiminin youn olduu blgelerde envanter hazrlanmtr. Sanayi ve atk retiminin youn olduu illerden kaynaklanacak tehlikeli atk potansiyelinin tespit edilebilmesi amacyla, u ana dek lkemizde yaplm olan mevcut envanter almalar derlenmi, illerdeki kaytl sanayilere karlk retilen tehlikeli atk miktarlar karlm ve sz konusu illerdeki tehlikeli atk/toplam atk oranlar Avrupa Birlii lkelerine ait envanterlerde e sanayi gruplaryla, sanayicilerin beyanlar ve illerin atk ynetim plan erevesinde sunduu verilerle envanter bilgileri oluturulmutur. ekil 3.6, Trkiye tehlikeli atk/ toplam atk oranlar ile AB ortalamalarn karlatrmaktadr. lkemizde mevcut durumda gvenilir bir tehlikeli atk envanterinin tekil edilememi olmas olduka nemli bir problem olmutur. Bu sebeple, envanter oluturmak iin retim ve tehlikeli atk miktarlar ile ilgili ulusal verileri Trkiye Odalar ve Borsalar Birlii (TOBB) verileri ve Trkiye statistik Kurumu (TK) veri tabannda mevcut evre istatistikleri verilerinin deerlendirilmesi sonucu elde edilmitir. Ayrca, il baznda hazrlanm mevcut Atk Ynetim Planlar ve tehlikeli atk reticileri tarafndan Bakanlmza sunulan 2006 ylna ait Atk Beyan Formlar kapsamndaki veriler kullanlmtr. lke genelinde salkl bir atk envanterinin oluturulmas amacyla, Bakanlmzla ve TK arasnda 22 Aralk 2003 tarihinde imzalanan protokol dahilinde Tehlikeli Atk Beyan Formu internet zerinden doldurulabilir ekle getirilmitir. 2008 ylndan itibaren lkemiz genelinde internet tabanl (online) atk beyan sisteminde pilot uygulama almalar devam etmekte olup, 2010 ylnda gerek verinin toplanmas hedeflenmektedir.
86
ekil 3.6 Trkiye tehlikeli atk/toplam atk oranlarnn AB ortalamalar ile karlatrmas (AB statistik Kurumu-EUROSTAT)
TOBB, TK ve Tehlikeli Atklarn Kontrol Ynetmeliinde verilen atk kodlama sistemi farkl olduundan modelleme yaplrken kullanlan verilerin saland sektrlerin birbiri ile karlatrmas salanm olup, ilgili sektrden kan atklarn ZAYDAta bertaraf edilen atk bertaraf dalm oranlar da bu karlatrmada kullanlarak ynetmelikte verilen kodlama sistemi ile balantl hale getirilmitir (Tablo 3.9). ekil 3.7, ZAYDAda bertaraf edilen atklarn sektrel daqlmn gstermektedir.
87
Tablo 3.9 Sanayi ana kategorisi (kaynaklara gre farkl kategori kodlamalarnn eletirilmesi) (2006) ZAYDA Atk TAKY Kodu Pay Pay (bu kategorilerden TOBB Kategorisi TK Kategorisi (ZAYDA (TK kaynaklanabilecek 2006 Verisi) atk tr) Verisi) Metal eya, makine ve Metal eya sanayi mak. gere, ulam arac, ilmi teh. hari ve mesleki lme B.y.s makine ve tehizat aletleri sanayi imalat (Otomotiv) Bro, muhasebe bilgi il. mak. im. Radyo, TV haberleme %6 %33 08, 11, 12, 15 cihaz. imal. Tbbi, hassas ve optik aleti. Dier imalat sanayi saat. im. Tat aralar ve karoseri imalat Dier ulam aralar imalat Kok km. rafine edilmi petr.r.im. Kimya, petrol, kmr, Kimyasal madde rnleri %12 %30 06, 07, 08 kauuk ve plastik sanayi imalat Plastik-kauuk rnleri imalat Tekstil, rme, Tekstil rnleri imalat konfeksiyon ve deri Giyim eyas imalat %2 %2 04 sanayi Derinin il. bavul anta vb. Metal ana sanayi Gda, iki, ttn sanayi Ana metal sanayi Gda rnl. ve iecek imalat Ttn rnleri imalat Aa-mantar r.imal. (Mob.hari) Kat ve kat rnleri imalat Basm ve yaym imalat Mobilya imalat, b.y.s. dier imalat %44 %25 %4 %1 11, 12, 13, 15 02
Kat, kat rnleri ve bask sanayi
%2
%2
03, 08, 09 03
Aa, mantar, mobilya sanayi Metal D rnler Sanayi (Petrol ve Kmr Metalik olmayan dier rnleri Hari) Taa ve min.mad.im. Topraa Dayal (Cam ve Cam Eya)
%9
%1
88
ekil 3.7 ZAYDA A..de bertaraf edilen atklarn sektrel dalm (2006)
Tablo 3.10, TKnun imalat sanayi envanterine gre karm olduu sanayi gruplarna gre tehlikeli atk miktarlarn gstermektedir.
89
Tablo 3.10 Sanayi grubuna gre oluan tehlikeli kat atk miktar (TK 2004) Geri kazanlan ve yeniden kullanlan Yeniden Kullanlan Bertaraf edilen
Sanayi grubu
Toplam
Miktar (ton/yl) Trkiye Gda rnl. ve iecek imalat Ttn rnleri imalat Tekstil rnleri imalat Giyim eyas imalat Derinin il., bavul anta vb. Aa-mantar r.imal.(Mob.hari) Kat ve kat rnleri imalat Basm ve yaym imalat Kok km.,rafine edilmi petr.r.im. Kimyasal madde rnleri imalat Plastik-kauuk rnleri imalat Metalik olmayan dier min.mad.im. Ana metal sanayi Metal eya sanayi, mak.teh. hari B.y.s. makina ve tehizat imalat B.y.s. elektrikli makina cihaz.im. Radyo,TV haberleme cihaz. imal. Tbbi,hassas ve optik aletl.,saat im. Tat aralar ve karoseri imalat Dier ulam aralar imalat 1.196.404* 262.284 7.918 4.945 1.625 1 443 3.232 209 114.128 289.110 2.763 33.630 327.986 5.951 814 64.594 4.669 26 71.792 144 71.282 16 4.623 1.040 1 1 299 7.939 190 897 2.895 21 205 48.349 64 1 4.739 248.352 219.873 7 2.594 1.511 421 48 208 501 6.240 781 1.847 3.056 3.817 346 876 4.147 2 2.041 14 876.770 42.395 3.288 1.311 114 1 21 3.183 1 113.328 274.931 1.792 30.886 322.035 2113 263 15.369 458 23 65.012 130
Mobilya imalat, b.y.s. dier 140 2 22 116 imalat * 1.196.404 (ton/yl) = 1,12 milyon ton/yl tehlikeli atk retimi ve 0,8 milyon ton/yl tesis ierisinde geri kazanlan tehlikeli atklarn TOPLAM deeridir.
90
ZEL ATIK ENVANTER ALIMALARI

Atk Yalar Atk yalar ile ilgili envanter almalar, balca atk ya reticilerinden toplanan atk ya beyan formlar, atk ya geri kazanm tesislerinden toplanan faaliyet raporlar ve atk motor ya toplama almalarndan elde edilen toplama ve bertaraf bilgileri erevesinde yrtlmektedir. Trkiyede piyasaya arz edilen madeni ya miktar yaklak 350.000 ton, oluan atk ya miktar ise 150.000 ton civarnda tahmin edilmektedir. Ynetmelik yaymlandktan sonra Bakanlmzca gerekletirilen envanter almalar neticesinde 2007 ylnda kayt altna alnan toplam atk ya miktar 34.280 ton olarak tespit edilmitir. Bu miktar ynetmelik yaymlandktan sonra tespit edilen en yksek toplama miktardr. 2007 ylnda ynetmelie uygun olarak toplanan atk ya Trkiye genelinde oluan atk ya miktarnn yaklak %20sine karlk gelmektedir. ekil 3.8de yer alan veriler dikkate alndnda her yl toplama miktarnda %5lik bir art beklenmektedir. Buna gre 2012 ylnda oluacak atk ya miktarnn tahminen %40 ynetmelie uygun olarak toplanacak ve geri kazanlacaktr. 17 lisansl atk ya geri kazanm tesisi bulunmaktadr. Bu tesislerin kurulu kapasitesi yaklak 110.000 tondur.
ekil 3.8 Yllara gre madeni ya miktarlar ile atk ya geri kazanm ve bertaraf miktarlar (ton)
91
Atk Pil ve Akmlatr Envanteri Oluturulmas Atk pil ve akler ile ilgili envanter almalar, balca atk ak geri kazanm tesislerinden toplanan faaliyet raporlar ile pil kota, ak depozito almalarndan elde edilen toplama ve bertaraf bilgileri erevesinde yrtlmektedir. Trkiyede piyasaya arz edilen pil miktar yaklak 10.000 ton, akmlatr miktar ise 74.000 tondur. Ynetmelik yaymlandktan sonra Bakanlmzca gerekletirilen envanter almalar neticesinde 2007 ylnda kayt altna alnan toplam atk pil miktar 200 ton, atk akmlatr miktar ise 45.476 ton olarak tespit edilmitir. 2007 ylnda ynetmelie uygun olarak toplanan atk ak Trkiye genelinde piyasaya srlen ak miktarnn yaklak %67sine, toplanan atk pil ise piyasaya srlen pil miktarnn yaklak %2sine karlk gelmektedir. ekil 3.9da yer alan veriler dikkate alndnda akmlatrler iin her yl toplama miktarnda %5lik bir art beklenmektedir. Buna gre 2012 ylna kadar atk akmlatrlerin yaklak % 90nn ynetmelie uygun olarak toplanmas ve geri kazanmnn salanmas beklenmektedir.
ekil 3.9 Yllara gre ak miktarlar ile atk ak geri kazanm ve bertaraf miktarlar (ton)
Tablo 3.11, illere gre lisansl atk akmlatr geri kazanm firma saylar ve kapasitelerini gstermektedir.
92
Tablo 3.11 llere gre lisansl atk akmlatr geri kazanm firma saylar ve kapasiteleri Lisansl Tesis Kapasite l Says Ton/Yl Eskiehir Ktahya Gaziantep Aydn Antalya Mersin Krkkale zmir Samsun Manisa TOPLAM 2 1 3 1 1 1 1 1 1 1 13 34.650 16.800 5.700 900 6.000 11.929 5.400 51.000 600 15.000 147.979
Kota kapsamnda yaplan uygulamalara gre 2006 ve 2007 yllarnda yaklak 229 ton/yl atk pil kaynakta ayr toplanarak ynetmelie uygun olarak bertaraf edilmitir. Evsel atk kompozisyonu iinde yer alan atk pil miktarna ilikin bilgiler mevcut olmamas, ileriye dnk atk pil miktar projeksiyonlarnn .yaplmasn zorlatrmaktadr. ekil 3.10da 2005-2007 yllar arasnda yllara gre piyasaya srlen pil miktarlar ile atk pil geri kazanm ve bertaraf miktarlar gsterilmektedir.
93
ekil 3.10 Yllara gre piyasaya srlen pil miktarlar ile atk pil geri kazanm ve bertaraf miktarlar (ton)
** Tanabilir Pil reticileri ve thalatlar Dernei- TAP tarafndan toplanan atk pillerin geici depolanmas stanbul Bykehir Belediyesine ait Kemerburgaz Kat Atk Depolama sahasnda TAP tarafndan yaptrlan 4 depoda (8 hazneli) yaplmaktadr. Ayrca zmir Bykehir Belediyesi Harmandal Kat Atk Sahasnda benzer bir depo (2 hazneli) faaliyete alnmtr.
94
IV
Tehlikeli Atklar in Bertaraf Plan
Trkiye'de nfus younluunun ve endstrileme orannn yksek olduu blgelerde tehlikeli atk tesislerinin bulunmas; hem maliyet, hem kullanlabilirlik asndan faydal, hem de evresel ykleri minimumda tutmak asndan avantajldr. Gelimi lkelerde de endstriyel atklarn bertaraf, endstriyel atk bertarafna uygun olarak tasarlanm blgesel tesislerde gerekletirilmektedir. Bakanlmz blgesel boyutta tehlikeli atk ynetim planlarnn oluturulmas ynndeki ilk almasn 2000 ylnda balatmtr. 2001 ylnda tamamlanan bu alma ile sanayinin youn olduu Marmara, Ege ve Akdeniz blgelerini kapsayan sanayi atklarnn ynetimine ilikin mevcut atk retimi ve bertaraf uygulamalar aratrlmtr. Bakanlmz koordinasyon ve ynetiminde yrtlen AB projesi Yksek Maliyetli evre Yatrmlar raporu sonular ve Bakanlk tarafndan yaplan dier almalar neticesine gre; lkemizde oluan endstriyel atklarn bertaraf iin bu tesislerden lke genelinde sanayinin youn olduu blgelerde en az 1 adet kurulmas gerektii ortaya konulmutur. Etkin bir tehlikeli atk ynetim sisteminin en az iki bileenden olumas gerekir: Atk toplama sistemi Nihai bertarafa ynelik tesisler Sistemin etkinlii ve maliyeti deerlendirilirken, her iki bileen bir arada dnlmelidir. "lek ekonomisi" ilkesi, byk ve blgesel hizmet verecek tehlikeli atk ileme ve bertaraf tesislerinin ina edilmesinin, bertaraf maliyetlerini (ton bana) drecei anlamna gelir. te yandan, az sayda byk tesis kurulmas, tama mesafelerini, beraberinde tama maliyetlerini artracaktr. Tama maliyetleri, kk reticilerden gelen tehlikeli atklarn yeterli miktarda toplanp daha byk aralar ya da demiryoluyla nakledilene kadar geici olarak depolanaca bir ara depolama a kurulursa azaltlabilir.
95
ekil 3.11 Blgesel planlama erevesinde oluturulan bertaraf tesisi kurulmas gereken blgeler ekil 3.11deki harita zerinde de gsterilen bu blgelerde yaplacak entegre tesisler iki aamada gerekletirilecektir. Birinci Aamada endstrilemenin en youn olduu blgelerde, blgesel tehlikeli atk ynetim sisteminin hayata geirilmesi; Trakya Blgesi Dou Marmara Blgesi Ege Blgesi Anadolu Blgesi Akdeniz Blgesi kinci Aamada ise, endstrilemenin daha az olduu blgelerde fiziksel-kimyasal n ilem nitelerinin bulunduu ara depolama tesislerinin kurulmas ve entegre tesislere transfer ann gelitirilmesi salanacaktr. Blgesel planlama erevesinde oluturulan tesislerin says ve kapasitesi endstrileme hzna bal olarak arttrlabilir. Ancak atk reticisi olan sanayicinin bilinlenmesi ve atk retimlerini kaynanda azaltmak iin teknoloji deiikliine gidebilecei de dikkate alnmaldr. Tehlikeli atk bertaraf tesislerinin kurulmas ve iletilmesi zel teknoloji ve eitim gerektirmektedir. Ayrca, bu tesislerin Bakanlmz tarafndan ok sk evre koruma denetimine tabi tutulmas gerekmektedir. Bu balamda, kurulacak tesislerin BAT (Best Available Technique) dokmanlarnda verilen en iyi teknolojilerin kullanlarak yaplmas gerekmektedir. Bu tesislerin Kirleten der prensibinden hareketle zel sektr
96
tarafndan hayata geirilmesi beklenmektedir. Mahalli idarelerin ve sorumluluk sahibi sivil toplum rgtlerinin bu yapya itirak etmesi Bakanlmzca desteklenmektedir. Ayrca, organize sanayi blgeleri bnyesinde ara depolama ve bertaraf tesislerinin kurulabilmesi kabiliyetinin oluturulmas ve organize sanayi blgelerinin kendi ihtiyalarn karlayabilir hale getirilmesinin salanmas Bakanlmzca desteklenmektedir.
97
Planlar erevesinde Yrtlen almalar
Blgesel Planlama erevesinde 5 blgede kurulmas planlanan tesislerin konumlar ekil 3.12de, endstriyel atk entegre bertaraf tesislerinin bilgileri Tablo 3.12de verilmitir. Tehlikeli atk eylem plan zaman izelgesi Tablo 3.13de, kurulmas planlanan tesislere gre uygulama takvimi Tablo 3.14de gsterilmektedir. ED Aamasnda ED Aamasnda
Fizibilite Tamamland
ED Aamasnda
Mahkeme Srecinde
ekil 3.12 Entegre bertaraf tesislerinin blgesel planlamaya gre kurulaca yerler ve durumlar (2007)
Resim 3.6. ZAYDA A..
98
Tablo 3.12 Endstriyel atk entegre bertaraf tesisleri (Kasm 2007) Projenin Yeri Kapasitesi Mevcut Durumu
Kurbanl Ky Tarsus - Mersin
Dzenli Depolama: 14.666 ton/yl (20 yl kullanm iin) Yakma: 7.368 ton/yl Fizikokimyasal n lem: 1.585 ton/yl
Mahkeme Srecinde
Gebze OSB Kocaeli
Yakma: 48.000 ton/yl
ED Aamasnda
Krtll Tepe Mevkii Sandal Beldesi Kula - Manisa
Dzenli Depolama: 3.230.000 m3 Yakma: 20.000 ton/yl Yakma: I. Aama: 50.000 ton/yl II. Aama: 50.000 ton/yl Dzenli Depolama: Tehlikeli Atk 100.000 ton/yl (2.000.000 m3) Endstriyel Atk 200.000 ton/yl (1.700.000 m3) Fizikokimyasal n lem: 20.000 ton/yl
ED Aamasnda
Byk avulu Ky Hudutlar atalca - stanbul
ED Aamasnda
adrtepe Mevkii Sincan - Ankara
Gazlatrma: 20-30 bin ton/yl (Kapasite artrm ile 100 bin ton/yl)
Fizibilite almas Yapld
99
Tablo 3.13 Eylem plan hedefleri zaman izelgesi
2006
4.eyrek 3.eyrek 2.eyrek 1.eyrek 4.eyrek 3.eyrek 2.eyrek 1.eyrek 4.eyrek 3.eyrek 2.eyrek 1.eyrek 4.eyrek 3.eyrek 2.eyrek 1.eyrek 4.eyrek 3.eyrek 2.eyrek 1.eyrek 4.eyrek 3.eyrek 2.eyrek 1.eyrek 4.eyrek 3.eyrek 2.eyrek 1.eyrek
2007
2008
2009
2010
2011
2012
FAALYET KONUSU
FAALYET DETAY PLANI
Ynetmelik ve Dzenlemeler
Tehlikeli Atk Ynetmeliinin Uyumlatrlmas
Revizyon (ereve, Yakma, Depolama yrrle girdikten sonra)
VI 2008-2012 Hedefleri
Veritaban ve Planlama Otomasyon
Tehlikeli Atk verilerinin internet tabanl olarak toplanmaya balanmas
100
Ana Etkinlikler
Tehlikeli Atk Ynetim Plannn oluturulmas Tehlikeli atk verilerinin internet tabanl olarak srekli toplanmas Bakanlk ve l Mdrl alanlarnn Avrupa Atk Katalogu, lisanslandrma ve atk ynetimi faaliyetlerin izlenmesi zerine eitilmesi l Mdrlkleri ve Mahalli idarelerin tehlikeli atk snflandrmas zerine eitimi Atk tama ve beyan formlar ile Tehlikeli atk ilemleri zerine atk reticilerini eitmek zere Bakanlk ve l Mdrl uzmanlarnn eitimi
Ara depolama ve dzenli depolama sahalarnn faaliyete alnmas *
Yakma tesislerinin faaliyete alnmas *
* ED srecinin tamamland varsaylmtr.
Tablo 3.14 Blgesel plan erevesinde kurulmas planlanan tesislere gre uygulama takvimi (bin ton/yl)
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024 2025 2026 2027 70
Marmara Blgesi
Yakma Tesisleri
35
Dzenli Depolama 60 90 40 120 45 140 50 140 35 160 160 160 35 35 35 95 250 95 370 135 510 180 510 180 510 250 650 300 650 330 650 370 650 370 650 410 650 410 650 40 40 30
160
Trakya Blgesi
Yakma Tesisleri
Dzenli Depolama
Ege Blgesi
Yakma Tesisleri
101
Dzenli Depolama
Dou Akdeniz Blgesi
Yakma Tesisleri
Dzenli Depolama
Anadolu Blgesi
Yakma Tesisleri
Dzenli Depolama
Toplam kurulu yakma tesisi kapasitesi
35
410 650
410 650
410 650
Toplam kurulu dzenli depolama kapasitesi
160
160
Tablo 3.15 Blgesel plan erevesinde kurulmas tesislere gre uygulama takvimi (bin ton/yl)*
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022 2023 43 166 50 100 17,5 240 7,4 11 20 30 140 14,7 105 40 38 40 20 30 50 48 14
Yakma Tesisleri
Marmara Blgesi
Dzenli Depolama
Yakma Tesisleri
Trakya Blgesi
Dzenli Depolama
Yakma Tesisleri
102
Ege Blgesi
Dzenli Depolama
Yakma Tesisleri
Dou Akdeniz Blgesi
Dzenli Depolama
Yakma Tesisleri
Anadolu Blgesi
Dzenli Depolama
* Tablo 3.13te halihazrda kurulu bulunan tesislerinin kapasiteleri 2008 yl iin verilmitir. Bu tabloda ise Tablo 3.13te verilmi olan ngrlerin, kurulmas planlanan bertaraf tesisi projelerinin bavuru dosyalarnda belirtilmi olan faaliyete giri tarihlerine gre dzenlenmi dalmlar gsterilmektedir.
Avrupa Birliinin 91/689/EEC sayl Konsey Direktifi temel alnarak 2005 ylnda gerekletirilen Yksek Maliyetli evre Yatrmlarnn Planlanmas iin Teknik Yardm (Trkiye) projesinin bir kts olarak oluturulan Tablo 3.14de, Blgesel Bertaraf Projeleri kapsamnda lkemizde blgelerde kurulmas planlanan tesislerin hangi yllarda iletmeye girmesi gerektiine dair yllara gre deiim gsterilmektedir. Tablo 3.14de Marmara Blgesinde hali hazrda kurulu bulunan ZAYDA A..ye ait atk yakma ve dzenli depolama tesisinin kapasitesi 2008 ylnda gsterilerek mevcut entegre atk bertaraf tesisi kapasitesi belirtilmektedir. Proje almalar srasnda oluturulan ngrlere ve projeksiyona gre blgelerde olumas beklenen tehlikeli atk miktar belirlenmitir. Buradan yola karak, her bir blgede tehlikeli atklarn bertaraf edilebilmesi amacyla duyulan tesis ve kapasite ihtiyac belirlenmi ve Tablo 3.14deki dalm elde edilmitir. 2023 ylnn Trkiye Cumhuriyetinin 100. Yl olmas sebebiyle projeksiyon burada tamamlanmtr. Proje ktlarna gre 2023 yl itibariyle ngrlen lke genelinde yakma kapasitesi 410 bin ton/yl ve dzenli depolama kapasitesi de 650 bin ton/yl dr. Tablo 3.14 ve 2007 yl Sanayi Byme Hz temel alnarak hazrlanan ekil 3.13 ise proje ktlarna gre kurulmas ngrlen yakma ve dzenli depolama tesislerinin 2008-2012 yllar arasndaki blgesel dalm ile kapasiteleri vermektedir. Bu kapsamda oluturulan ekil 3.13de Marmara Blgesi iin hazrlanan grafie ZAYDAn kapasitesi de dahil edilmitir. 2007 yl iin verilen deerler Tablo 3.8deki mevcut bertaraf kapasitelerini gstermektedir. 2008-2012 yllar arasndaki blm ise Tablo 3.12deki tesislerin proje dosyalarnda ngrlen iletmeye alnma tarihlerine gre hazrlanmtr.
103
104
ekil 3.13. Blgesel plan erevesinde kurulmas planlanan tesislerin 2008-2012 yllar arasnda iletmeye alnma tarihleri ve bu tarihlere bal olarak blgelerdeki toplam atk bertaraf kapasitelerinin dalm (Sz konusu yllar ED srecinin tamamlanmas ve Mahkeme srecinin yaanmamas haline gre planlanmtr)
ekil 3.14, 3.15, 3.16, 3.17 ve 3.18de gsterilen grafikler, Yksek Maliyetli evre Yatrmlarnn Planlanmas iin Teknik Yardm (Trkiye) projesinde blgelere gre hazrlanm olan yaklabilir ve depolanabilir atk deerleri ile ekil 3.13deki dalmlarn karlatrmal olarak gsterimleridir. Grafiklerde mor renkle gsterilen Toplam Atk deerleri blgelerde yllara gre olumas ngrlen toplam tehlikeli atk miktarn, turuncu renkte gsterilen ksm ise bu blgelerde kurulu bulunan ve kurulmas planlanan tesislerin yllara gre dalmn gstermektedir.
ekil 3.14. Marmara Blgesinde 2008-2012 yllar arasnda olumas ngrlen yaklabilir ve depolanabilir tehlikeli atk miktarlar ile blgede kurulu bulunan ve kurulmas planlanan tesislerin yllara gre kapasite deiimi
105
ekil 3.15. Trakya Blgesinde 2008-2012 yllar arasnda olumas ngrlen yaklabilir ve depolanabilir tehlikeli atk miktarlar ile blgede kurulu bulunan ve kurulmas planlanan tesislerin yllara gre kapasite deiimi
ekil 3.16. Ege Blgesinde 2008-2012 yllar arasnda olumas ngrlen yaklabilir ve depolanabilir tehlikeli atk miktarlar ile blgede kurulu bulunan ve kurulmas planlanan tesislerin yllara gre kapasite deiimi
106
ekil 3.17. Dou Akdeniz Blgesinde 2008-2012 yllar arasnda olumas ngrlen yaklabilir ve depolanabilir tehlikeli atk miktarlar ile blgede kurulu bulunan ve kurulmas planlanan tesislerin yllara gre kapasite deiimi
ekil 3.18. Anadolu Blgesinde 2008-2012 yllar arasnda olumas ngrlen yaklabilir ve depolanabilir tehlikeli atk miktarlar ile blgede kurulu bulunan ve kurulmas planlanan tesislerin yllara gre kapasite deiimi
107
Tablo 3.16. Tehlikeli atk ara depolama inas iin nceliklendirme listesi
Yer Bursa (Marmara-Gney) Dzce (Karadeniz-Bat) Krklareli (Marmara-Kuzey) 1. Aama (Balang: 2008) Eskiehir (Orta Anadolu) Konya (Orta Anadolu) Denizli (Ege) Manisa (Ege) el (Akdeniz) Kayseri (Orta Anadolu) Gaziantep (G.D. Anadolu) Karabk (Karadeniz-Bat) anakkale (Marmara-Gney) orum (Karadeniz-Gney) Trabzon (Karadeniz-Kuzey) Samsun (Karadeniz-Kuzey) Afyon (Dou Ege + Kuzey Akdeniz) 2.Aama (Balang: 2010) Ordu (Karadeniz-Kuzey) Erzurum (Dou An.-Kuzey) Erzincan (Dou An.-Kuzey) Sivas (Dou An.-Kuzey) Mula (Ege) Burdur (Akdeniz) Nide (Orta Anadolu) Malatya (Dou Anadolu) Diyarbakr (Dou Anadolu) Mu (Dou Anadolu) Batman (G.D. Anadolu) Toplam Kapasite (bin ton/yl) 25 15 15 15 15 15 10 20 10 5 14 18 7 7 7 25 7 4 3 3 10 15 10 6 10 4 10 307
108
TEHLKEL ATIKLARIN YNETMNE LKN YAPILMASI GEREKEN EYLEMLER

Tablo 3.17. Tehlikeli atklarn ynetimine ilikin yaplmas gereken eylemler
EYLEM ALANLARI EYLEMLER 1. I. Politikalar 2. 3. 1. II. Yasal Dzenlemeler 2. Atk minimizasyonu, geri kazanm ve yeniden kullanmna nem verilmesi Ulusal ve blgesel dzeyde "Atk Borsas"nn oluturulmas Bykehir Belediyelerinin tehlikeli atklarn bertaraf edilmesi ilemlerinde etkin rol almasnn salanmas lgili kurulular arasnda ilevsel iblmnn yaplarak ibirliinin gelitirilmesi Tehlikeli atklarn ynetimi konusunda zel sektr katlmn tevik edecek ekilde mevzuatta ve uygulamada gerekli dzenlemelerin yaplmas Blgesel tehlikeli atk bertaraf tesisleri iin arazi tahsisleri, kredilendirme gibi konularda kolaylk salanmas Atklarn kaynakta azaltlmasnn tevik edilmesi Tehlikeli atk ynetimi ile ilgili eitim programlarnn uygulanmas Halka ynelik bilgi aknn devamllnn ve etkinliginin salanmas Geri kazanm ve bertaraf tesislerinin uygun teknolojilerle kurulmas Atk envanterlerinin kapsamlarnn geniletilmesi; srekliliinin salanmas Kirlenmi alanlar iyiletirme programlarnn hazrlanmas Geri kazanlm rn standartlarnn gelitirilmesi
1. III. Ekonomik ve Mali Tedbirler 2. 1. IV. Eitim 2. 1. V. Yatrm ve Teknik Dzenlemeler 2. 3. 4.
2008-2012 YILLARI ARASINDA GEREKLETRME

Tehlikeli atk reten tesislerin kontrol ve izlenmesinin (denetiminin) etkinletirilmesi amacyla l Mdrlklerine hizmet ii eitim program ve yrtlmekte olan projeler kapsamnda eitim verilmeye devam edilecektir. Sanayi Odalar ve Organize Sanayi Blgeleri ibirlii ile sanayicilere tehlikeli atk ynetimi konusunda mevzuat ve uygulamaya ynelik bilgilendirme seminerleri dzenlenecektir. Sanayiden kaynaklanan tehlikeli atklarn snflandrlmas amalanmakta olup, atklarn Ynetmelikte yer alan tehlikeli atk listesindeki kodlara gre tanmlanabilmesi iin bir kitapk hazrlanacak ve konu ile ilgili eitimler verilecektir.
109
Tehlikeli atk retiminin u anki durumunun deerlendirilmesi amacyla Bakanlmz atklarn miktarlar ve bertaraf yntemleri ile ilgili bilgi toplamak iin kendi elektronik sistemini gelitirecektir. 2008 ylndan itibaren lkemiz genelinde internet tabanl (online) atk beyan sisteminde pilot uygulamaya geilecek olup, 2010 ylnda gerek verinin toplanmas hedeflenmektedir. Dzenli depolanabilir ve yaklabilir atklarn ayr ayr belirlenmesi iin almalar yaplacak ve veri toplama sisteminde bunlar da deerlendirilecektir. Tehlikeli atk bertaraf tesislerinin blgesel atk ynetim planlarna gre kapasitelerinin etkin kullanm salanacaktr. zellikle AB ve OECD lkeleri gibi dier lkelerde yerleik olan yntemde olduu gibi, bertaraf tesisleri ile atk retici arasnda yaplacak orta ve uzun dnemli kontratlar ve anlamalar gibi n bildirime dayal enstrmanlar kullanlacaktr. imento frnlar, tula fabrikalar, stma ve g santralleri, termal metal geri dnm gibi belirli retim tesislerinde tehlikeli atklarn alternatif yakt olarak kullanlmas ve enerji geri kazanm yaygnlatrlacaktr. Bu amala, imento fabrikalar gibi tesislere homojen ek yakt hazrlanmas iin atklarn ara ilem nitelerinin kurulmas tevik edilecektir. Merkezi ara depolama tesislerinin kurulmas, mevcut atk ynetim tesislerindeki atk depolama alanlarn inas ve geniletilmesi, yeni tesislerin inasnda ara depolama alan talep edilmesi, byk atk reticisi firmalarda olduu gibi tek tr depolama alannn inasnn yaplmas ve btn atk reticilerinin sahasnda geici depolama alanlarnn oluturulmas salanacaktr. Yeni atk ynetim tesislerinde olduu gibi, mevcut tesislerin iyiletirilmesi, geniletilmesi ve tadilatna gnll olan zel giriimcilerin desteklenmesi; ulusal ve uluslar aras finans ve teknik destek ve tevik mekanizmalarnn kullanlmas yollar aratrlacaktr. zellikle tehlikeli atk reten sektrlerin mevcut durumunun saysal olarak ve proses asndan tanmlanmas gerekmektedir. Bu kapsamda, Kimyasallar Ynetimi Dairesinin REACH Projesi ve Kalc Organik Kirleticilerin (POPs) likin Stockholm Szlemesinin Uygulanmas Ynnde ncelikli Faaliyetlerinin Tespiti Projesi sonular kullanlacak olup, yaplan almalar geniletilecektir. evre odakl teknolojilerin kullanlmas tevik edilecek olup, sz konusu teknolojilerin kullanm ve oluan tehlikeli atklarn geri kazanm/bertaraf ile ilgili sorun yaayan sektrlerin sorunlarna zm bulmak amacyla htisas Komisyonlar oluturulacak ve komisyon almalar desteklenecektir.
110
Blm
4
llere Gre Kat Atk Eylem Planlar
ylem Plannn kapsam belediyelerin sorumluluundaki atk trleri olmakla birlikte bu blmde il baznda bir planlama ngrlmektedir. Eylem Plan verilen ildeki mevcut belediyeler, belediye birlikleri ve tesislere ilikin bilgiler verilmektedir.
111
01
Adana
Kat Atk Ana Plannda nerilen Birlik Yaps
ADANA GNEY
Seyhan, Yreir, Karata, Yumurtalk, Ceyhan, mamolu, Pozant, Karaisali Nfus: 1.766.294 Atk miktar: 606.015 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
ADANA KUZEY
Tufanbeyli, Saimbeyli, Feke, Alada, Kozan Nfus: 181.048 Atk miktar: 62.118 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
Mevcut Durum Adana Bykehir Belediyesi tarafndan yaplmas planlanan Dzenli Depolama Tesisi ile ilgili ED olumlu karar verilmi olup, Uygulama projesi hazrlama almalar devam etmektedir. Tesisin Bykehir planlanmaktadr. belediyesi ve alt kademe belediyelerine hizmet vermesi
Hizmet verecei nfus: 1.530.000, Atk miktar: 525.300 ton/yl
112
Pozant, Ulukla, amard Belediyeleri Kat Atk Birlii Pozant, Ulukla, amard le Belediyeleri, Akatekir, Glek, ifthan Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda Onaylanm ve karar Resmi Gazetede 16/08/2006 tarihinde yaymlanmtr Birlik Nfusu:57.000, Atk Miktar:19.500 ton/yl
Ambalaj Atklar l baznda 7 adet ambalaj reticisi ve 64 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr.2 adet lisansl toplama ayrma tesisi ve 52650 ton/yl kt karton,36000 ton/yl cam, 8300 ton/yl plastik 3 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar geri kazanlarak ekonomiye katk salanmaktadr. Dikili Belediyesi ve Sofulu Belediyesi olmak zere 2 adet belediyede kaynakta ayr toplama almas yaplmaktadr.
Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI LETMEYE GE TARH 2010
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
4.873
7.714
2.815.593
zel ukurlarda kireleyerek gmme
Sterilizasyon
Kat Atk Ynetimi Projesi ile ilgili olarak ED sreci devam etmektedir. Proje kapsamnda tbbi atk sterilizasyon tesisi kurulacaktr.
113
Eylem Plan Dorultusunda Yaplacak almalar

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Depolama Tesisi Faaliyet Balangc Hedef Nfus Kii Ton/yl Ton/yl %
75 75 41
2007
1.947.342
2008
1.976.948
2009
2.007.138
2010
2.037.924
2011
2.065.241
2012
2.093.060
668.133 367.473
678.291 373.060
688.649 378.757
699.212 384.566
708.584 389.721
718.129 394.971
Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran
% Ton/yl
38
Ton/yl Ton/yl %
93.539 37.415 40
94.961 42.732 45
96.411 48.205 50
97.890 53.839 55
99.202 59.521 60
100.538 65.350 65
114
02
Adyaman
ADIYAMAN
Adyaman M., Besni, elikhan, Glba, Kahta, Samsat, Sincik, Tut, Gerger (A) Nfus544.707 Atk miktar: 159.054 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Mevcut Durum Adyaman Belediyeler Birlii Adyaman Merkez, Kahta, Tut, Samsat, Glba, elikhan, Besni leleri ile Kesmetepe, Yaylakonak, Balkar, Pnarba, ambayat, Blkyayla ve Harmanl Beldelerinin katlm ile Adyaman Belediyeler Birlii kurulmu olup, birlik tz 27.02.2006 tarih ve 10829 sayl bakanlar kurulu karar ile onaylanmtr. Entegre Kat Atk Ynetimi Projesinin ED sreci tamamlanm ve projeye ilikin hazrlanan Uygulama Projesi Bakanlmzca uygun bulunmutur. naat ihalesi almalarna balanmtr. Birlik Nfusu: 435.000, Atk Miktar: 127.000 ton/yl Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 3 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Adyaman ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
115
Tbbi Atklar
LETMEYE GE TARH 2012 PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
705
971
354.292
Herhangi yaklam bildirilmemitir.
bir Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi Projesi kapsamnda, tbbi atklar projeye dahil edilmitir. Ancak yaklam belirtilmemitir.

76 76 23
2007
544.707
2008
550.312
2009
556.038
2010
561.887
2011
566.737
2012
571.694
159.054 92.252
160.691 93.201
162.363 94.171
164.071 95.161
165.487 95.983
166.935 96.822
Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran
% Ton/yl
22
Ton/yl Ton/yl %
13.729 0 0
13.847 0 0
13.968 0 0
14.092 705 5
14.191 993 7
14.292 1.429 10
116
03
Afyonkarahisar
AFYON GNEY
Sincanl, Hocalar, Sandkl, Kzlren, Dazkr, Basmak, Evciler, Dinar Nfus: 182.551 Atk miktar: 77.292 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
AFYON KUZEY
Afyonkarahisar M., Bolvadin, scehisar, Bayat, Emirda, ay, Sultanda, hsaniye, uhut, obanlar Nfus: 467.046 Atk miktar: 197.747 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Mevcut Durum Afyonkarahisar li evre Hizmetleri Birlii Afyonkarahisar Merkez, Bolvadin, Bayat, obanlar, ay, Hocalar, hsaniye, Sandkl, scehisar, Sinanpaa, Emirda, uhut le Belediyeleri ile 68 adet belde belediyesi Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 09/12/2005 tarihinde yaymlanmtr. Afyonkarahisar Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi inaat aamasndadr. Birlik Nfusu: 585.300, Atk Miktar: 247.800 ton/yl
Ambalaj Atklar l baznda 5 adet ambalaj reticisi ve 36 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
117
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
2.087
2.501
913.020
Sterilizasyon
Kat atk bertaraf tesisi inaat ihale aamasnda olup, tesis ina edildiinde tbbi atk sterilizasyon tesisi kurulacaktr.

86 93 29 93 35
2007
649.597
2008
655.460
2009
661.454
2010
667.581
2011
672.508
2012
677.551
275.039 151.272
277.522 152.637
280.059 154.033
282.654 155.459
284.740 156.607
286.875 157.781
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
38.505 0 0
38.853 0 0
39.208 0 0
39.572 1.979 5
39.864 2.790 7
40.163 4.016 10
118
04
Ar
ARI BATI
Mevcut Durum
Ar M., Elekirt, Hamur, Patnos, Tutak Nfus: 326.368 Atk miktar: 95.299 ton/yl 0,80 kg/kii-gn
ARI DOU
Ar Belediyesince Kat Atk Bertaraf Tesisi Projesi iin hazrlanan Uygulama Projeleri Bakanlmza sunulmu olup uygun bulunmutur. naat ihalesi ile ilgili almalara balanmtr. Belediye birlii kurulmas planlanmamaktadr. Ambalaj Atklar
Doubeyazt, Diyadin, Talay Nfus: 167.233 Atk miktar: 48.832 ton/yl 0,80 kg/kii-gn
l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 1 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Ar ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
441
512
186.821
Sterilizasyon
119

65 65 23
2007
493.601
2008
498.332
2009
503.167
2010
508.108
2011
512.140
2012
516.264
144.132 83.596
145.513 84.398
146.925 85.216
148.368 86.053
86.736 86.736
150.749 87.435
% Ton/yl
22
Ton/yl Ton/yl %
20.178 0 0
20.372 0 0
20.570 0 0
20.772 1.039 5
12.143 850 7
21.105 2.110 10
120
05
Amasya
AMASYA
Amasya M., Gyncek, Gmhacky, Hamamz, Merzifon, Suluova, Taova
Nfus: 309.573 Atk miktar: 101.695 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum Amasya Kat Atk Bertaraf Tesisleri Yapma ve letme Birlii
Amasya Merkez, Merzifon, Suluova, Gmhacky ile Belediyeleri, Aydnca, Doantepe, Yeilehir, Ziyanet, Eraslan, Aknolu, Balldere, Belevi, Borabay Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 27/12/2002 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 261.700, Atk Miktar: 86.000 ton/yl 2006 Yl Katlm ncesi Mali Yardm Kapsamnda "Proje Hazrlama Olanaklar" program erevesinde ED ve Fizibilitesi tamamlanan Amasya Kat Atk Projesinin Merkezi Finans ve hale Birimi tarafndan kontrollk ve inaat ihalelerinin gerekletirilmesi beklenmektedir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 1 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Amasya ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
121
Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI MEVCUT DURUM kg/gn kg/yl LETMEYE GE TARH
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
851
1.052
383.862
Sterilizasyon
2012

80 80 41
2007
309.573
2008
313.073
2009
316.647
2010
320.297
2011
323.382
2012
326.531
101.695 55.932
102.845 56.564
104.019 57.210
105.217 57.870
106.231 58.427
107.265 58.996
% Ton/yl
38
Ton/yl Ton/yl %
0 0 0
14.398 0 0
14.563 0 0
14.730 737 5
14.872 1.041 7
15.017 1.502 10
122
06
Ankara
ANKARA GNEY
Polatl, Haymana, Bala, Glba, Mamak, Kazan, Yenimahalle, Elmada, ankaya, Keiren, Altnda, Etimesgut, Sincan, Aya, Akyurt, ubuk (A), Kalecik (A) Nfus: 4.264.247 Atk miktar: 1.992.256 ton/yl 1,28 kg/kii-gn
Mevcut Durum Sincan-adrtepe Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi
ANKARA KUZEY
Kzlcahamam, amldere, Beypazar, Gdl, Nallhan (A) Nfus: 116.136 Atk miktar: 54.259 ton/yl 1,28 kg/kii-gn
Hizmet verdii nfus: 700.000, Atk miktar: 327.000 ton/yl Tesise, 1 adet ilk kademe belediyesi ve 5 adet ile belediyesinin kat at kabul edilmektedir. Tesis, Ankara Bykehir Belediye Bakanl tarafndan yaptrlmtr. Depolama sahasnn alan yaklak 4.000.000 m2 olup, sahann 49 yllk bir sre iin hizmet vermesi planlanmtr. leride Ankara evsel kat atklarnn byk bir ksmnn Sincan Dzenli Kat Atk Depolama ve Geri Kazanm Tesislerine tanarak buradaki geri kazanm tesislerinde ilenmesi ve dzenli depolanmas planlanmaktadr.
123
Mamak Kat Atk Depolama Alan Hizmet verdii nfus: 3.132.000, Atk miktar: 1.450.000 ton/yl Tesise, 1 adet ilk kademe belediyesi ve 6 adet ile belediyesinin kat at kabul edilmektedir. Alann bykl yaklak 1.000.000 m2 ve saha 25 yldr hizmet vermekte olup slah almalaryla beraber dzenli depolama gereklerine uygun bir ekilde iletilmektedir. Mamak Kat Atk Depolama Alannda kontrolsz bir ekilde depolanm olan atklarn kaymasn nlemek amacyla set ve terasl kat atk sahalar, sznt suyunun su kaynaklarna karmasnn nlenmesi amacyla drenaj sistemi yaplmtr. Islah almalarnn byk bir ksm tamamlanm olup almalar devam etmektedir. Islah almalar; p ynlarnn kaymasnn engellenmesi, depolama gaznn toplanmasn ve bertaraf edilmesini, sznt suyundan kaynaklanan kirliliin nlenmesini ve aalandrma almalarn iermektedir. Bu faaliyetlerin yan sra sera ve ay bahesi gibi farkl projelerle slah almalar ve atk ynetimi konusunda halkn bilinlendirilmesi ve bilgilendirilmesi salanacaktr. Depolama gaznn toplanmas ile ilgili altyap almalar, sondaj almalar ve yatay ve dikey borularn yerletirilmesi almalar tamamlanmtr. Austos/2006da 4,2 MWlk kapasiteyle kurulan enerji santrali slah almalarnn devam etmesi sonucunda Temmuz/2007de 5,6 MW kapasiteye ulalmtr. Enerji retim santrali iin EPDK tarafndan retim Lisans ve enerji retim ruhsat dzenlenmi olup sistem devreye alnarak elektrik retimine balanmtr. Bu tesiste dnm salanan elektrik enerjisi balaml sisteme verilerek tketime sunulmaktadr. Depolama gaznn toplanmas ile ilgili kapasite artrm almalar devam etmektedir. Srdrlen slah almalar neticesinde 2007 yl sonu itibari ile toplanan depolama gaz ile altrlacak enerji santralinin kapasitesi 5,6 MWtan 11,2 MWa karlacaktr. Bylece, Mamak kat atk depolama alan ierisindeki enerji santrali dnyadaki benzer uygulamalar arasnda tek saha ierisinde en byk kapasiteli santrallerden biri olacaktr.
124
Nallhan lesi evre Hizmet Birlii (NALEHBR)
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 26/01/2007 tarihinde yaymlanmtr. ereflikohisar Kat Atk Dzenli Depolama Sahas (bkz. Aksaray)
Ambalaj Atklar l baznda 18 adet ambalaj reticisi ve 113 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. 4 adet lisansl toplama ayrma tesisi ve 5.865 ton/yl kt-karton, kompozit, 6.062 ton/yl plastik, 9.600 ton/yl alminyum kapasiteli 6 adet geri dnm tesisi bulunmaktadr. Ankara ilinde Bakanlmzdan lisans alm toplama-ayrma tesisleri ile Mamak, ankaya ve Beypazar Belediyelerinde Kaynanda ayr toplama almalar yrtlmektedir. Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI MEVCUT DURUM kg/gn kg/yl LETMEYE GE TARH 2012
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
15.990
24.945
9.104.939
Dzenli Depolama
Sterilizasyon
Tbbi atklar dzenli depolanmakla birlikte, sterilizasyon konusunda da aratrmalar devam etmektedir.
125

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Depolama Tesisi Faaliyet Balangc Hedef Nfus Kii Ton/yl Ton/yl (%)
86 86 15 86 30 86 30 95 45 95 45
2007
4.417.876
2008
4.495.722
2009
4.575.065
2010
4.655.934
2011
4.729.046
2012
4.803.431
2.064.032 1.135.217
2.100.401 1.155.221
2.137.471 1.175.609
2.175.253 1.196.389
2.209.410 1.215.176
2.244.163 1.234.290
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
330.245 132.098 40
336.064 151.229 45
341.995 170.998 50
348.040 191.422 55
353.506 212.103 60
359.066 233.393 65
126
07
Antalya
ANTALYA BATI
Ka, Kale, Kumluca, Kemer, Elmal, Finike, Korkuteli(A) Nfus: 273.966 Atk miktar: 99.998 ton/yl 1 kg/kii-gn
ANTALYA DOU
Mevcut Durum Antalya Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi;
Gndomu, Alanya, Gazipaa Nfus: 257.967 Atk miktar: 94.158 ton/yl 1 kg/kii-gn
ANTALYA ORTA
Antalya M., Serik, Manavgat, Akseki, brad
Nfus: 1.158.113 Hizmet verdii nfus: 892.800 Atk miktar: 422.711 ton/yl Atk miktar: 325.800 ton/yl 1 kg/kii-gn Antalya Kat Atk Depomla Tesisi Antalya Bykehir Belediye Bakanl tarafndan yaptrlmtr. Depolama sahas yaklak 100 ha olup, saha 7 lot zerinden 14 yllk bir sre iin hizmet vermesi planlanmtr. Tesiste 10 adet ilk kademe belediyesi ve 3 adet ile belediyesinin kat atklar depolanarak bertaraf edilmektedir.
127
Manavgat Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi;
Hizmet verdii nfus: 151.000 Atk miktar:55.100 ton/yl Manavgat Entegre Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi, Antalya line bal Manavgat, Side, olakl ve Ilca yerleim merkezlerinin mevcut kat atk problemini zmeye ynelik dnlm olup, tesisin yapm MATAB (Manavgat evre Koruma Turizm Altyap Tesisleri Yapma ve letme Birlii Bakanl) tarafndan gerekletirilmitir. Depolama sahann alan yaklak 8 hektardr.Depolama sahasnn kapasitesi 1.218.062 m 3 olup, sahann 25 yllk bir sre iin hizmet vermesi planlanmtr. Kemer Kompost Tesisi Kompost Tesisi, 54.750 ton/yl kapasite ile kurulmu olup, ilenen atk miktar 45.000 ton/yldr. Antalya l zel daresi,Kemer, Beldibi, Gynk, amyuva, Tekirova ve avuky belediyeleri ile Kuzdere, Ulupnar, Beycik ve Ovack kylerinin Gney Antalya Turizmi Gelitirme ve Altyap letme Birlii (GATAB)ne katlmalar 25/07/2006 Alanya evresi Turizmi Gelitirme ve Altyap letme Birlii ; l zel daresi, Alanya Belediyesi, Avsallar Belediyesi, Mahmutlar Belediyesi, Oba Belediyesi, Okurcalar Belediyesi, ncekum Belediyesi, Trkler Belediyesi, Payallar Belediyesi, Konakl Belediyesi, Tosmur Belediyesi, Kestel Belediyesi, Kargcak Belediyesi, Demirta Belediyesi, Emibeleni Belediyesi, plakl Belediyesi,Cikcilli Belediyesi ve Gzelba Belediyesi katlm ile kurulmutur. Hizmet verdii nfus:206.000, Atk miktar:75.200 ton/yl Planlanan Tesis ile ilgili ED sreci balamtr. Patara Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi
2000 ylnda iletmeye almtr. Tesisin yapm zel evre Koruma Kurumu Bakanl ve belediye zkaynaklar kullanlarak gerekletirilmitir. Hizmet verilen nfus: 33.000 Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 29 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Aydn ilinde Bakanlmzdan lisans alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmamaktadr. Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 500 ton plastik ambalaj at ileme kapasitesine sahip 1 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
128
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI TOPLAM TIBB ATIK MKTARI MEVCUT DURUM PLANLANAN BERTARAF YNTEM
LETMEYE GE TARH
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
3.632
5.326
1.943.809
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi iin "ED Gerekli Deildir Karar" alnmtr.
2010

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Depolama Tesisi Faaliyet Balangc Kii Ton/yl Ton/yl %
60 60 15 70 25 70 25 80 38 80 41
2007
1.690.046
2008
1.709.784
2009
1.729.934
2010
1.750.503
2011
1.768.000
2012
1.785.855
616.867 345.445
624.071 349.480
631.426 353.598
638.934 357.803
645.320 361.379
651.837 365.029
Hedef Nfus Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran
%
15
Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
98.699 39.479 40
99.851 44.933 45
101.028 50.514 50
102.229 56.226 55
103.251 61.951 60
104.294 67.791 65
129
08
Artvin
ARTVN-RZE
Ardeen (A), amlhemin (A), ayeli (A), Fndkl, Hemin (A), Pazar (A), Artvin M., Ardanu, Arhavi, Borka, Hopa, Murgul, avat, Yusufeli Nfus: 283.823 Atk miktar: 93.236 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum Artvin-Rize lleri Mahalli idareleri Kat Atk Tesisleri Yapma ve letme Birlii (ARRKAB) ayeli, Pazar, Hemin, Ardeen, Fndkl ve amlhemin Belediyeleri ve Artvin-Merkez, Arhavi, Hopa, Kemalpaa, Borka, Murgul, ve Ardanu Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 01/02/2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 246.300, Atk Miktar: 80.900 ton/yl Avrupa Birlii 2006 Yl Katlm ncesi Mali Yardm Kapsamnda "Proje Hazrlama Olanaklar" program erevesinde ED ve Fizibilite almalar devam etmektedir.
Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta ve 2 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. lde kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
130
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
486
406
148.068
Sterilizasyon

43 43 41
2007
156.657
2008
158.208
2009
159.793
2010
161.412
2011
162.743
2012
164.104
51.462
51.971
52.492
53.024
53.461
53.908
28.304
28.584
28.871
29.163
29.404
29.650
% Ton/yl
38
Ton/yl Ton/yl %
7.205 0 0
7.276 0 0
7.349 0 0
7.423 0 0
7.485 374 5
7.547 528 7
131
09
Aydn
AYDIN BATI
Kuadas, Ske, Didim, Germencik Nfus: 258.971 Atk miktar: 109.648 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
AYDIN DOU
Mevcut Durum Aydn (Merkez) Belediyesi, Germencik, ncirliova, Kk le Belediyeleri ile etepe, Ovaeymir, Tepecik, Umurlu, Acarlar belde belediyeleri Aydn li evre Hizmetleri Birlii
Aydn Merkez, Bozdoan, Kuyucak, Nazilli, Karacasu, Buharkent, Yenipazar, Koarl, Kk, ine, Sultanhisar, Karpuzlu, ncirliova Nfus: 626.468 Atk miktar: 265.247 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 09/05/2006 tarihinde yaymlanmtr. Aydn Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi inaat tamamlanarak 12.07.2007 tarihinden itibaren depolama faaliyetine balamtr. Aydn Kat Atk Depomla Tesisi Aydn li evre Hizmetleri Birlii ile Bakanlmz katklar ile yaptrlmtr. Depolama sahas 2 lot halinde yaplm olup, 20 yl (10+10) hizmet vermesi planlanmtr. Tesiste ayrca; tbbi atklarn sterilizasyon yntemi ile bertaraf planlanm, kaynanda ayrlan ambalaj atklarnn ayrtrlaca ambalaj atklar ayrma nitesi bulunmaktadr. Birlik Nfusu: 323.900, Atk miktar: 137.150 ton/yl
132
Kuadas, Davutlar, Gzelaml, Ske evre Koruma, Altyap Tesislerini Yapma ve letme Birlii (KUATAK) Kuadas ve Ske ile belediyeleri ile Davutlar ve Gzelaml belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 10/ 09/ 1993 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 180.000, Atk miktar: 76.200 ton/yl Nazilli ve evresi Kat Atk Bertaraf ve evre Hizmet Birlii
Nazilli, Sultanhisar, Yenipazar, Kuyucak, Karacasu, Buharkent, Ata ile belediyeleri ve Arslanl, sabeyli, Pirlibey, Salavatl, Yazkent, Ataeymir, Geyre, Yenice, Baaran, Pamukren, Kurtulu belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 07/ 07/ 2007 tarihinde yaymlanmtr. Yerseimi almalar devam etmektedir. Hizmet edilmesi planlanan nfus: 225.000, Atk miktar: 95.250 ton/yl Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 29 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Aydn ilinde Bakanlmzdan lisans alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmamaktadr. Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 500 ton plastik ambalaj at ileme kapasitesine sahip 1 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
133
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
2.091
3.079
1.123.777
Sterilizasyon
naat tamamlanan dzenli depolama sahas iinde sterilizasyon iin 2.000 m2 alan ayrlm olup, sterilizasyon cihaznn konulaca 200 m2 hangar binas ile 150 m2'lik idare binas tamamlanmtr. Sterilizasyon cihaz iin Ocak 2008'de alm ihalesine klacaktr.

35 35 35 4 55 12 74 29 74 35
2007
885.439
2008
894.591
2009
903.941
2010
913.491
2011
921.418
2012
929.518
374.895 206.192
378.770 208.324
382.728 210.501
386.772 212.725
390.128 214.571
393.558 216.457
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
56.234 0 0
56.816 5.682 10
57.409 8.611 15
58.016 11.603 20
58.519 14.630 25
59.034 17.710 30
134
10
Balkesir
BALIKESR BATI
Mevcut Durum Balkesir li Srdrlebilir evre Ynetim Birlii; Balkesir Belediyesi ile Susurluk, vrindi, Kepsut, Savatepe, Bigadi ile belediyeleri
Ayvalk, Edremit, Gme, Burhaniye, Havran Nfus: 235.704 Atk miktar: 99.797 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
BALIKESR DOU
Balkesir M., Balya, Bigadi, Dursunbey, vrindi, Kepsut, Savatepe, Susurluk, Sndrg Nfus: 558.717 Atk miktar: 236.561 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
BALIKESR KUZEY
Erdek, Bandrma, Gnen, Manyas, Marmara Adas, Karacabey (Bursa), M.Kemalpaa (Bursa) Nfus: 416.536 Atk miktar: 176.361 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 02/ 06/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 463.950, Atk Miktar: 196.500 ton/yl 2006 Yl Katlm ncesi Mali Yardm kapsamnda Proje Hazrlama Olanaklar program erevesinde Balkesir Kat Atk Ynetimi Projesinin ED ve Fizibilite almalar tamamlanma aamasna gelmitir.
135
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 46 adet piyasaya sren iletme ve 10 adet ambalaj reticisi mevcuttur. Yine Balkesir ilinde Bakanlmzdan 3 adet lisansl ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Pamuku, Kepsut, Zeytinli ve Balkesir Belediyelerinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan plastik ambalaj at geri dnm tesisi lisans alm 1 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
2.922
3.728
1.360.777
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi fizibilite aamasndadr. AB Projesi devam ediyor.

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Faaliyet Depolama Balangc Tesisi Hedef Nfus Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran Kii Ton/yl Ton/yl % % Ton/yl
20 40 29 40 35
2007
1.047.980
2008
1.059.123
2009
1.070.504
2010
1.082.128
2011
1.091.835
2012
1.101.750
443.715 244.043
448.433 246.638
453.252 249.288
458.173 251.995
462.283 254.256
466.481 256.564
Ton/yl Ton/yl %
66.557 19.967 30
67.265 23.543 35
67.988 27.195 40
68.726 30.927 45
69.342 34.671 50
69.972 38.485 55
136
11
Bilecik
BLECK
Bilecik M., Bozyk, Glpazar, nhisar, Osmaneli, Pazaryeri, St, Yenipazar Nfus: 194.979 Atk miktar: 82.554 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Mevcut Durum Bilecik Belediyeler Birlii
Bilecik Merkez, Bozyk, Osmaneli, St, Pazaryeri, Glpazar, nhisar, Yenipazar ile ve Vezirhan, Bayrky, Dodurga, Cihangazi, alt, Kre, Tarpak belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 12/ 11/ 2005 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 194.979, Atk Miktar: 82.554 ton/yl Kat atk bertaraf tesisi iin saha tespit edilmi olup, ED sreci tamamlanmtr.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 72 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Bilecik ilinde Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 115 Ton plastik ambalaj at, 50.000 Ton kat/karton ileme kapasitesine sahip 1 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
137
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
302
309
112.618
Herhangi bir yaklam ngrlmemi
Kat atk bertaraf tesisi iinde tbbi atklarn da bertaraf planlanmaktadr.

95 95 29 95 35
2007
194.979
2008
197.587
2009
200.248
2010
202.962
2011
205.326
2012
207.735
82.554 45.405
83.658 46.012
84.785 46.632
85.934 47.264
86.935 47.814
87.955 48.375
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
12.383 0 0
12.549 0 0
12.718 0 0
12.890 0 0
13.040 652 5
13.193 924 7
138
12
Bingl
BNGL
Bingl M., Adakl, Gen, Karlova, Ki, Solhan, Yayladere, Yedisu Nfus: 235.075 Atk miktar: 68.642 ton/yl 0,80 kg/kii-gn
Mevcut Durum Bingl Yerel Ynetimleri evre Hizmetleri Birlii (Binevbir) Bingl Merkez, Adakl Gen Solhan Karlova Yayladere le Belediyeleri ve Ilcalar aytepe Sancak Arakonak Servi Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 16/ 08/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 226.982, Atk Miktar: 66.279 ton/yl Kat atk bertaraf tesisi iin belirlenen saha orman arazisi olup, tahsis almalar sonulandrlmtr ED sreci tamamlanmtr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 2 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Bingl ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
139
Tbbi Atklar
LETMEYE GE TARH ED 2012 PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
653
865
315.821
Sterilizasyon
Tbbi atk sterilizasyon aamasndadr.
tesisi
kurulacak.

90 90 23
2007
235.075
2008
237.487
2009
239.951
2010
242.468
2011
244.555
2012
246.686
68.642 39.812
69.346 40.221
70.066 40.638
70.801 41.064
71.410 41.418
72.032 41.779
% Ton/yl
22
Ton/yl Ton/yl %
9.610 0 0
9.708 0 0
9.809 0 0
9.912 0 0
9.997 300 3
10.084 504 5
140
13
Bitlis
BTLS
Bitlis M., Adilcevaz, Ahlat, Groymak, Hizan, Mutki, Tatvan Nfus: 305.592 Atk miktar: 89.233 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Mevcut Durum Bitlis li, leleri ve Beldeleri Kat Atk Bertaraf Tesisi Yapma ve letme Birlii (B-KAB) Bitlis Merkez , Groymak ve Tatvan le Belediyeleri ve Glba Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 12/ 07/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 168.215, Atk Miktar: 49.119 ton/yl 2006 yl katlm ncesi Mali Yardm kapsamnda proje hazrlama olanaklar program erevesinde ED ve Fizibilite almas tamamlanan Bitlis li Kat Atk Projesi Merkezi Finans ve hale Birimi tarafndan Kontrollk ve naat halelerinin gerekletirilmesi beklenmemektedir. Dzenli Depolama Tesisi ile ilgili Uygulama Projesi Bakanlmzca onaylanmtr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl piyasaya sren iletme mevcut deildir. Bitlis ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
141
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
452
357
130.474
Sterilizasyon
Tbbi atk sterilizasyon tesisi kurulacak olup, ED ve fizibilite aamasndadr.

50 50 23
2007
305.592
2008
308.619
2009
311.712
2010
314.872
2011
317.470
2012
320.127
89.233 51.755
90.117 52.268
91.020 52.792
91.943 53.327
92.701 53.767
93.477 54.217
% Ton/yl
22
Ton/yl Ton/yl %
12.493 0 0
12.616 0 0
12.743 0 0
12.872 0 0
12.978 649 5
13.087 916 7
142
14
Bolu
BOLU
Mevcut Durum Bolu Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi
Bolu M., Mengen, Gerede, Drtdivan, Kbrsck, Seben, Yeniaa, Gynk (A), Mudurnu (A) Nfus: 253.545 Atk miktar: 83.290 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Depolama sahasnn toplam kapasitesi 1.890.000 m3 olup, sahann 2 lot zerinden 20 yllk bir sre iin hizmet vermesi planlanmtr. lk lotun alan 24.000 m2 olup, 1.lot kapasitesi 720.000 m3 tr. 10 yllk bir sre iin planlanmtr. Nfus: 150.000, Atk Miktar: 49.275 ton/yl Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 13 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Bolu ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
1.046
1.246
454.986
Herhangi bir yaklam belirtilmemitir
143

60 60 60 60 75 38 75 41
2007
253.545
2008
256.259
2009
259.031
2010
261.862
2011
264.229
2012
266.647
83.290 44.976
84.181 45.458
85.092 45.950
86.022 46.452
86.799 46.872
87.593 47.300
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
12.494 0 0
12.627 631 5
12.764 893 7
12.903 1.290 10
13.020 1.562 12
13.139 1.971 15
144
15
Burdur
BURDUR
Burdur M., Alasun, Bucak, avdr, eltiki, Glhisar, Tefenni, Karamanl, Yeilova, Kemer, Altnyayla (A) Nfus: 235.822 Atk miktar: 77.468 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Burdur Belediyeler Birlii (BUKAB) Burdur Merkez, Alasun, Altnyayala, Bucak, avdr, eltiki, Glhisar, Karamanl, Kemer, Tefenni ve Yeilova le Belediyeleri ile Basaray, bayr, Beyky, Bdz, amlk, anakl, Gndodu, Gney, Hasanpaa, becik, Kzlkaya, Kocaaliler, KOzaac, Kuzluca, Salda, St, rktl, Yeilbaky, ve Yusufca Belde Belediyeleri Birlik Nfusu: 251.181, Atk Miktar: 82.500 ton/yl Kat Atk Ana Plan II. Aama Projesi kapsamnda seilen iller arasnda Burdur lide yer almakta olup, fizibilite almalarna balanmtr. Karamanl ilesi kat atk dzenli depolama alan yer seimi altepe Kyne 4 Km mesafede yer alan Kabkdam srt mevkii uygun grlm olup 28/09/2006 tarih ve 2006/26 nolu Mahalli evre Kurul Kararnda ise yer seim alan uygun grlmtr. Planlanan Tesisten; Karamanl, Yeilova ve Kemer le Belediyeleri ile Salda, Gney ve Tefenni Belde Belediyelerinin yararlanmas ngrlmtr. Glhisar ilesi kat atk depo alan yer seimi Sorkuntepe mevkii uygun grlm olup 05/11/2004 tarih ve 2004/9 nolu Mahalli evre Kurul Kararnda ise yer seim alanlar uygun grlmtr. Glhisar, avdr ve Altnyayla le Belediyeleri ile Beyky, St, Kozaac, becik, Bayr ve Yusufa Belde Belediyelerinin yararlanmas ngrlmtr.
145
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 11 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Burdur ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
613
841
306.965
Herhangi bir yaklam belirtilmemitir
Proje almalar devam etmektedir.

20* 20 20 20 51 38 51 41
2007
235.822
2008
238.388
2009
241.008
2010
243.684
2011
245.929
2012
248.222
77.468 43.382
78.310 43.854
79.171 44.336
80.050 44.828
80.788 45.241
81.541 45.663
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
11.620 0 0
11.747 587 5
11.876 831 7
12.008 1.201 10
12.118 1.454 12
12.231 1.835 15
* Burdur Belediyesi kat atklar Isparta Kat Atk Dzenli Depolama Tesisine gndermektedir. I
146
16
Bursa
BURSA
Nilfer, Osmangazi, Yldrm, Bykorhan, Gemlik, Grsu, Keles, Kestel, Mudanya, Orhaneli, negl, Yeniehir Nfus: 2.081.592 Atk miktar: 942.129 ton/yl 1,24 kg/kii-gn
Mevcut Durum Bursa Bykehir Belediyesi snrlar ierisinde kalan belediyelerden 10 adet ilk kademe ve 6 adet ile belediyesine hizmet vermekte olan Hamitler Kat Atk Dzenli Depolama Sahas, 1995 ylnda iletmeye alm olup, 30 yl sreyle kullanlmas planlanmaktadr. Hizmet edilen nfus: 2.174.260, Atk miktar: 984.070 ton/yl negl le Belediyesi ile Yenice, Alanyurt, Cerrah Belde Belediyelerine 25 yl sreyle hizmet etmesi planlanan kat atk dzenli depolama projesiyle ilgili olarak 26.01.2006 tarihinde ED Olumlu Karar verilmitir. Ancak ahs arazisi olan sahann kamulatrlmasyla ilgili baz problemler yaanmaktadr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 108 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Bursa ilinde Bakanlmzdan 8 adet lisansl ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Umurbey, Osmangazi, Yldrm, Nilfer, Emek, Demirta, Kestel, negl, Karacabey, Ovaazatl Belediyelerinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 5.083 Ton plastik ambalaj at ileme kapasitesine sahip 6 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
147
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
5.309
8.321
3.037.145
Dzenli Depolama
Sterilizasyon
Dzenli depolama yaplmakta. Ancak Sterilizasyon tesisi iin ihale almalar devam etmektedir.

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Faaliyet Depolama Balangc Tesisi Hedef Nfus Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran Kii Ton/yl Ton/yl %
90 90 12 90 20 90 30 95 38 95 41
2007
2.370.894
2008
2.407.342
2009
2.444.507
2010
2.482.405
2011
2.516.083
2012
2.550.377
1.073.067 579.456
1.089.563 588.364
1.106.384 597.447
1.123.536 606.710
1.138.779 614.941
1.154.300 623.322
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
171.691 77.261 45
174.330 87.165 50
177.021 97.362 55
179.766 107.859 60
182.205 118.433 65
184.688 129.282 70
148
17
anakkale
ANAKKALE
anakkale M., Lapseki, Ezine, Ayvack, Bayrami, an, Biga, Yenice, Gelibolu, Eceabat, Bozcaada, Gkeada Nfus: 441.825 Atk miktar: 187.069 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Mevcut Durum anakkale-Lapseki-Umurbey-Kepez-ardak-Kumkale-ntepe Kat Atk Ynetim Birlii (AKAB) anakkale Merkez, Lapseki Belediyesi ve Kumkale, ntepe, Kepez, Umurbey, ardak belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 22/ 12/ 2004 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu:, Atk Miktar: 57.627 ton/yl ED ve Fizibilite almalar 2002 Katlm ncesi Mali Yardm Programnda yer alan Trkiye in evre Alannda Kapasite Gelitirilmesi Projesi kapsamnda tamamlanan projenin kontrollk ihalesi Merkezi Finans ve hale Birimi tarafndan yaplm olup, inaat iin ihale sreci devam etmektedir. Biga ve evresi Kat Atk Ynetim Birlii (BGA EV-BR)
Biga, an, Yenice le Belediyeleri ile Karabiga, Gmay, Kozeme, Balkleme, Yeniiftlik, Terzialan, Akakoyun, Kaklm, Hamdibey, Pazarky belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 05/ 11/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 154.397, Atk Miktar: 65.371 ton/yl
149
Ayvack Ezine Bayrami Bozcaada ve evresi Kat Atk Ynetim Birlii
Ayvack, Ezine, Bayrami, Bozcaada, Glpnar, Kkkuyu, Geyikli, Mahmudiye Belediyeleri Birlik Nfusu: 89.187, Atk Miktar: 37.762 ton/yl Gelibolu Belediyesi Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi
Proje iin 22/05/2003 tarihinde ED Gerekli Deildir karar verilmitir. Ambalaj Atklar l baznda 1adet ambalaj reticisi ve 12 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
1150
1.337
488.153
Sterilizasyon
Tbbi atklarn, anakkale Blgesel Kat Atk Ynetimi Projesine sterilizasyon olarak dahil edilmesine allmaktadr.
150

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Faaliyet Depolama Balangc Tesisi Hedef Nfus Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran Kii 2007
441.825
2008
445.944
2009
450.153
2010
454.455
2011
457.943
2012
461.511
Ton/yl 187.069 Ton/yl

102.888
188.812 103.847
190.595 104.827
192.416 105.829
193.893 106.641
195.404 107.472
%
60 60 29 60 35
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
28.060 0 0
28.322 0 0
28.589 0 0
28.862 1.443 5
29.084 2.036 7
29.311 2.931 10
151
18
ankr
ANKIRI GNEY
ankr M., Eldivan, abanz, Kzlrmak, Korgun, Yaprakl Nfus: 112.846 Atk miktar: 37.070 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
ANKIRI KUZEY
Atkaracalar, erke, Bayramren, Ilgaz, Kurunlu, Orta Nfus: 50.977 Atk miktar: 16.746 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum ankr Yerel Ynetimleri evre Hizmetleri Birlii (ANEVBR)
Merkez, Ilgaz, Korgun, Atkaracalar, Kzlrmak, erke, abanz, Orta, Yaprakl, Bayramren, Eldivan, Ykl, nr, kizren, ardakl, Saak, Yeildumlupnar, avundur, Dumanl, Sivricek, Takaracalar, Dodurga, Elmalk, Kalfat, zl, Yaylakent, Gmerdiin, Grpnar, Yukarz, Hacmuslu Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 19/ 04/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 155.897, Atk Miktar: 51.212 ton / yl Kat atk bertaraf tesisi iin saha tespit edilmi olup, ED sreci tamamlanmtr. Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta, 12 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
152
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
449
356
129.813
ankr Belediyeler Birlii (ANEVBR) kurulmu, dzenli kat atk depolama tesisi yeri seilmi, ED Yntem ilemleri tamamlanmtr.. Proje kapsamnda tbbi belirtilmemitir atklarn bertaraf edilecei belirtilmi, ancak yntem belirtilmemitir.

90 90 41
2007
163.823
2008
165.666
2009
167.547
2010
169.468
2011
171.090
2012
172.746
53.816 30.137
54.421 30.476
55.039 30.822
55.670 31.175
56.203 31.474
56.747 31.778
% Ton/yl
38
Ton/yl Ton/yl %
7.534 0 0
7.619 0 0
7.705 0 0
7.794 0 0
7.868 393 5
7.945 556 7
153
19
orum
ORUM GNEY
orum-Merkez, Mecitz, Ortaky, Alaca, Boazkale, Sungurlu, Uurluda Nfus: 376.093 Atk miktar: 123.547 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
ORUM KUZEY
Karg, Osmanck, skilip, Bayat, Ouzlar, Lain, Dodurga Nfus: 142.398 Atk miktar: 46.778 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum orum li Srdrlebilir evre Ynetimi Belediyeler Birlii
orum-Merkez, Mecitz, Sungurlu, Alaca, Osmanck, Dodurga, Lain, Ouzlar, skilip, Uurluda le Belediyeleri ile Demireyh, Arifegazili, Alacahyk, Narl Belde Belediyeleri Birlik tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar 12/07/2006 tarihinde Resmi Gazetede yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 303.969, Atk Miktar: 108.312 ton/yl Avrupa Birlii 2006 Yl Katlm ncesi Mali Yardm Kapsamnda "Proje Hazrlama Olanaklar" program erevesinde orum Kat Atk Ynetimi Projesi Fizibilite Raporu almalar devam etmektedir. Proje ile ilgili ED Olumlu Karar alnmtr.
Ambalaj Atklar l baznda 4 adet ambalaj reticisi ve 79 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. Lisansl toplama ayrma tesisi bulunmamaktadr.114343 ton/yl kat karton kapasiteli 2 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar geri kazanlarak ekonomiye katk salanmaktadr. lde kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
154
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
1.669
2.240
817.666
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi kurulacak. MFB ile orum l zel daresi arasnda 31.05.2006'da yaplan szleme ile proje faaliyetleri balatlmtr. Sterilizasyon nitesi, ekipman ve tbbi atk arac iin ihale dosyas hazrlanm ve MFB'e gnderilmitir.

55 55 41
2007
518.491
2008
524.436
2009
530.505
2010
536.702
2011
541.954
2012
547.315
177.894
179.934
182.016
184.142
185.944
187.784
99.621
100.763
101.929
103.120
104.129
105.159
% Ton/yl
38
Ton/yl Ton/yl %
26.684 0 0
26.990 0 0
27.302 0 0
27.621 1.381 5
27.892 1.952 7
28.168 2.817 10
155
20
Denizli
DENZL GNEY
ameli, Beyaa, Tavas, Serinhisar Nfus: 158.762
Kale,
Acpayam,
Atk miktar: 67.220 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
DENZL KUZEY
Denizli M., Babada, Honaz, Bozkurt, ardak, Sarayky, Akky, Buldan, Gney, Bekilli, ivril, al, Baklan Nfus: 681.576 Atk miktar: 288.579 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Mevcut Durum
Denizli Belediyesi Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi, KFW mali desteiyle Denizli Belediye Bakanl tarafndan yaptrlmtr. 1. etap, 20/10/2003 tarihinde iletmeye almtr. Tesise 1 adet ilk kademe belediyesinin ve 20 adet ile belediyesinin kat atklarnn kabul edilmesi planlanmtr. Birlik nfusu: 390.000 kii, Atk miktar: 180.000 ton/yl Kompost tesisinin kapasitesi 3.000 ton/yldr. u an iin bu kapasiteye ulalm deildir ve retilen kompostun pazarlanmas sorun olmutur. retilen kompost bekletilmektedir. Dzenli depolama sahasnn 2. etabnn yaplmas, tbbi atklar iin sterilizasyon tesisinin kurulmas ve metan gazndan enerji retimi planlanmaktadr. Acpayam Ovas Kat Atk Birlii evre Hizmetleri Birlii (NALEHBR) Acpayam, Serinhisar, ameli ile belediyeleri ile Darveren, Dedeba, Akalan, Alaattin, Yeilyuva, Yataan, Yumruta, Yeildere, Yazr, Yasshyk, Kumafar, Dodurgalar, Keleki, Glck belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 26/ 01/ 2007 tarihinde yaymlanmtr. Birlik nfusu: 84.609, Atk miktar: 35.823 ton/yl
156
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 68 adet piyasaya sren iletme ve 9 adet ambalaj reticisi mevcuttur. Yine Denizli ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm 2 adet ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Denizli ve Cankurtaran Belediyelerinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm 2 adet geri dnm tesislerinin toplam kapasiteleri; yllk ortalama 72 000 ton kat-karton ve 540 ton plastik ambalaj at olup ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr. Tbbi Atklar
TOPLAM TIBB ATIK MKTARI MEVCUT DURUM kg/gn kg/yl LETMEYE GE TARH 2010
FL YATAK SAYISI
PLANLANAN BERTARAF YNTEM
PROJENN DURUMU
1.881
2.955
1.078.499
Dzenli Depolama
Sterilizasyon
u an dzenli depolama yaplmakla birlikte, sahann mrnn dolmasndan sona sterilizasyona geilmesi planlanmaktadr.

43 43 4 43 12 43 20 51 29 51 35
2007
840.338
2008
847.954
2009
855.739
2010
863.697
2011
870.104
2012
876.661
355.799 195.690
359.024 197.463
362.320 199.276
365.689 201.129
368.402 202.621
371.178 204.148
% Ton/yl
Ton/yl
53.370 18.679 35
53.854 21.541 40
54.348 24.457 45
54.853 27.427 50
55.260 30.393 55
55.677 33.406 60
Ton/yl
%
157
21
Diyarbakr
DYARBAKIR
Diyarbakr M., nar, Hani, Kocaky, Eil, Dicle, Lice, Kulp, Hazro, Silvan, Bismil, ng (A), ermik (A), Ergani (A) Nfus: 1.323.341 Atk miktar: 483.020 ton/yl 1,0 kg/kii-gn
Mevcut Durum Diyarbakr li evre Hizmetleri Birlii
Yeniehir Belediyesi. Sur Belediyesi. Balar Belediyesi, Kayapnar Belediyesi, arkl Belediyesi, Bavar Belediyesi, Bismil Belediyesi, Ergani Belediyesi, Eil Belediyesi Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 26/ 01/ 2007 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 1.015.847, Atk miktar: 370.784 ton/yl Kat Atk Dzenli Depolama ve Kompost Tesisiyle ilgili olarak hazrlanan Uygulama Projesi Bakanlmzca uygun bulunmutur. Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta ve 2 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
158
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
2.629
4.063
1.483.119
Sterilizasyon
Kat atk entegre tesisi planlama ve uygulama projeleri yaplmaktadr.

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Faaliyet Depolama Balangc Tesisi Hedef Nfus Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran Kii Ton/yl Ton/yl %
70 70 22 70 23
2007
1.369.915
2008
1.384.624
2009
1.399.646
2010
1.414.988
2011
1.427.825
2012
1.440.936
500.019 270.010
505.388 272.909
510.871 275.870
516.471 278.894
521.156 281.424
525.942 284.008
% Ton/yl
20
Ton/yl Ton/yl %
70.003 0 0
70.754 0 0
71.522 0 0
72.306 3.615 5
72.962 5.107 7
73.632 7.363 10
159
22
Edirne
EDRNE GNEY
Kean, Enez, psala, Meri, Uzunkpr Nfus: 191.625 Atk miktar: 81.134 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
EDRNE KUZEY
Mevcut Durum
Edirne M., Lalapaa, Sleolu, Havsa Nfus: 184.339 Atk miktar: 78.049 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Edirne Merkez, Havsa, Slolu ve Lalapaa Belediyeleri ile birlik kurma almalar devam etmektedir. Birlik nfusu: 176.914 kii, Atk miktar: 74.905 ton/yl Yerseimi almalar devam etmektedir. Gney Edirne Kat Atk Birlii (GNEKAB)
Kean, psala, Enez ile belediyeleri ile Beyendik, amlca, Mecidiye, Paayiit, Yenimuhacr, Esete, Hac, briktepe, Kocahdr, Sultan, Yenikarpuzlu belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 12/ 07/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik nfusu: 110.532, Atk miktar: 46.799 ton/yl 20 yl hizmet verecek ekilde planlanan 160.400 m alana sahip dzenli depolama sahas ile kompost tesisi projesinin ED sreci devam etmektedir. Uzunkpr, Meri ile belediyeleri ile pky, Krcasalih, Kurtbey, Kpl, Suba, Yeniky belediyelerinin katlmyla birlik kurulmas planlanmaktadr. Birlik nfusu: 54.428
160
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 97 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Edirne ilinde Bakanlmzdan lisans alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmamaktadr. Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 57.000 Ton plastik ambalaj at ileme kapasitesine sahip 1 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
1.748
2.394
873.951
Sterilizasyon
Temizlik iinin iinde tbbi atk sterilizasyonu da zelletirilmitir. zel irket tarafndan yap-ilet modeliyle sterilizasyon tesisi yaplmaktadr. Sterilizasyon tesisi iin Edine Valilii OM tarafndan 16.07.2007 tarihinde "ED Gerekli Deildir" karar verilmitir. Tesis iin n lisans mracaatnda bulunulmu ve Bakanlmzca n lisans verilmitir.

85 85 35
2007
375.964
2008
380.552
2009
385.235
2010
390.014
2011
394.112
2012
398.292
159.183 87.551
161.126 88.619
163.108 89.710
165.132 90.823
166.867 91.777
168.637 92.750
% Ton/yl
29
Ton/yl Ton/yl %
23.877 0 0
24.169 0 0
24.466 0 0
24.770 0 0
25.030 1.252 5
25.296 2.530 10
161
23
Elaz
ELAZI BATI
Elaz M., Baskil, Keban, Sivrice, An Nfus: 399.712 Atk miktar: 116.716 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
ELAZI DOU
Mevcut Durum 4 belediye tarafndan birlik kurulmutur.
Maden, Alacakaya, Kovanclar, Palu, Arcak, Karakoan Nfus: 118.823 Atk miktar: 34.696 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Birlik nfusu: 266.495, Atk miktar: 97.090 ton/ yl
Dzenli depolama alan inaat % 80 orannda tamamlanm olup, 2008 yl ierisinde bitirilmesi hedeflenmektedir.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 3 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Elaz ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
2.577
3.683
1.344.433
Sterilizasyon
Uygulama projesi yaplmaktadr.
162

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Depolama Tesisi Faaliyet Balangc Hedef Nfus Kii Ton/yl Ton/yl % % Ton/yl
50 2 50 6 50 12 65 22 65 23
2007
518.535
2008
525.555
2009
532.716
2010
540.022
2011
546.395
2012
552.890
151.412 87.819
153.462 89.008
155.553 90.221
157.686 91.458
159.547 92.537
161.444 93.638
Ton/yl Ton/yl %
22.712 0 0
23.019 2.302 10
23.333 3.500 15
23.653 4.731 20
23.932 5.983 25
24.217 7.265 30
163
24
Erzincan
ERZNCAN
Mevcut Durum Erzincan Belediyeler Birlii
Erzincan M., zml, ayrl, Otlukbeli, Tercan, Kemaliye (A), li (A), Refahiye (A), Kemah (A) Nfus: 198.673 Atk miktar: 58.012 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Erzincan Merkez, ayrl, li, Kemah, Kemaliye, Otlukbeli, Refahiye ile ve Tercan, zml, Akyaz, Altunbaak, Altunkent, Baheliky, Bayrba, adrkaya, alayan, ukurkuyu, Demirkent, Drtler, Geit, Karakaya, Kavakyolu, Mercan, Mollaky, Ulalar, Uluky, Yaylaba, Yourtlu, Yalnzba belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm 09/05/2006 tarihli Resmi Gazete'de karar yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 198.673, Atk Miktar: 58.012 alayan Yolu zeri Terzibaba Mevkii 7.km'de 1996 ylndan beri kullanlmakta olan alann "Yerseimi Uygunluk Raporu" dorultusunda 02/03/2006 tarih ve 2006/3 sayl MK karar alnmtr. ED srecinden muaftr.
Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta,1 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
164
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
754
778
284.085
Dzenli Depolama

95 95 23
2007
198.673
2008
200.594
2009
202.558
2010
204.565
2011
206.206
2012
207.884
58.012 33.647
58.574 33.973
59.147 34.305
59.733 34.645
60.212 34.923
60.702 35.207
% Ton/yl
22
Ton/yl Ton/yl %
8.122 0 0
8.200 410 5
8.281 580 7
8.363 836 10
8.430 1.012 12
8.498 1.275 15
165
25
Erzurum
ERZURUM BATI
Erzurum M., Pazaryolu, Akale, Ilca, at Nfus: 437.766 Atk miktar: 159.785 ton/yl 1,0 kg/kii-gn
ERZURUM GNEYDOU
Mevcut Durum
Hns, Karaoban, Tekman, Karayaz, Kprky, Horasan, Pasinler Nfus: 199.630 Atk miktar: 72.865 ton/yl 1,0 kg/kii-gn
ERZURUM KUZEYDOU
Erzurum Kat Atk Belediyeler Birlii (EKAB)
Olur, enkaya, Oltu, Narman, Uzundere, Tortum Nfus: 102.638 Atk miktar: 37.463 ton/yl 1,0 kg/kii-gn
Erzurum Bykehir Belediyesi, Yakutiye lk Kademe Belediyesi. Palandken lk Kademe Belediyesi, K.Karabekir lk. Kademe Belediyesi, Dadakent lk Kademe Belediyesi
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve 01/05/2003 tarihli Resmi Gazete'de karar yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 346.644, Atk Miktar: 126.525 ton/yl Tesis inaat tamamlanmtr. Pasin Ovas Kat Atk Belediyeler Birlii Pasinler, Hns, Horasan, Tekman, Karaoban, Karayaz, Kprky le Belediyeleri ve Yaan, Kopal, Avlar Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm 12/07/2006 tarihli Resmi Gazete'de karar yaymlanmtr. Kat atk bertaraf tesisi iin saha tespit edilmi olup, ED sreci devam etmektedir. Birlik Nfusu 199.630, Atk miktar 72.865 ton/yl
166
Tortum Havzas Belediyeler Birlii Tortum, Uzundere le Belediyeleri enyurt, Pehlivanl, Baba, Serdarl Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda Onaylanm ve Karar 16/08/2006 Gazetede yaymlanmtr Birlik Nfusu: 28.178, Atk Miktar: 10.285 ton/yl Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 2 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Erzurum ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
tarihli Resmi
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
3208
4.717
1.721.736
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi yaplacaktr. Tesis, dzenli depolama tesisinin giri blmnde ina edilecek. hale hazrlk almalar balatlm ve 17.02.2007 tarih ve 26437 sayl R.G.'de n yeterlie davet ilan yaymlanmtr. hale yaplmtr. Tesisin 2007 ylnn sonunda iletmeye alnmas planlanmaktadr.

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Depolama Tesisi Faaliyet Balangc Hedef Nfus Kii Ton/yl Ton/yl % % Ton/yl 45 45 5 45 10 45
15
2007
740.034
2008
748.497
2009
757.136
2010
765.957
2011
773.430
2012
781.058
270.113 148.562
273.201 150.261
276.355 151.995
279.574 153.766
282.302 155.266
285.086 156.797
74
22
74
23
Ton/yl Ton/yl %
37.816 0 0
38.248 1.912 5
38.690 2.708 7
39.140 3.914 10
39.522 4.743 12
39.912 5.987 15
167
26
Eskiehir
ESKEHR BATI
Eskiehir M., Mhalgazi, Sarcakaya, Seyitgazi, nn Nfus: 622.683 Atk miktar: 213.642 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
ESKEHR DOU
Mevcut Durum
Mihalck, Gnyz, Sivrihisar, Beylikova, Alpu, ifteler, Mahmudiye, Han (A) Nfus: 87.257 Atk miktar: 29.938 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
Dzenli Depolama Tesisi yaplmas planlanan alan ile ilgili ED sreci tamamlanmtr. Tesisin Bykehir belediyesi ve alt kademe belediyelerine hizmet vermesi planlanmaktadr. Hizmet verecei nfus: 591.507, Atk miktar: 202.946 ton/yl
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 105 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Eskiehir ilinde Bakanlmzdan 2 adet lisansl ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Odunpazar Belediyesinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 4.500 Ton plastik ambalaj at ileme kapasitesine sahip 1 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
168
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
3936
4.885
1.782.890
Sterilizasyon
ED Aamasnda

83 83
2007
709.940
2008
721.570
2009
733.426
2010
745.514
2011
756.346
2012
767.371
243.580 131.533
247.571 133.688
251.639 135.885
255.786 138.124
259.502 140.131
263.285 142.174
38
41
Ton/yl Ton/yl %
36.537 12.788 35
37.136 14.854 40
37.746 16.986 45
38.368 19.184 50
38.925 21.409 55
39.493 23.696 60
169
27
Gaziantep
GAZANTEP BATI
ehitkamil, ahinbey, slahiye, Nurda, Ouzeli, (Kilis M., Musabeyli, Elbeyli, Polateli) Nfus: 1.459.239 Atk miktar: 500.665 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
GAZANTEP DOU
Araban, Yavuzeli, Nizip, Karkam Nfus: 181.210 Gaziantep Bykehir Belediyesi Kat Atk Atk miktar: 62.173 ton/yl Dzenli Depolama Tesisi, GAP daresinin mali desteiyle Gaziantep Bykehir Belediye Bakanl 0,94 kg/kii-gn tarafndan yaptrlmtr. Depolama sahasnn alan yaklak 256.000 m2, toplam kapasitesi ise 25.600.000 m3 olup, sahann 3 lot zerinden 20 yl hizmet vermesi planlanmtr. Mevcut Durum Kullanlan lotun alan 84.000 m2 olup, Lot kapasitesi 840.000 m3 tr. 2,5 yllk bir sre iin planlanmtr. Tesise 1 adet ilk kademe belediyesi ve 2 adet ile belediyesinin kat at kabul edilmektedir. Nfus: 1.228.500, Atk miktar: 421.500 ton/yl
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 33 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Gaziantep ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
170
Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI MEVCUT DURUM kg/gn kg/yl LETMEYE GE TARH geilmesi 2008
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
2.295
4.950
1.806.611
Dzenli Depolama
Sterilizasyon
2008 yl banda planlanmtr.
sterilizasyona

80 80 4 80 10 80 15 90 22 90 23
2007
1.527.397
2008
1.552.350
2009
1.577.790
2010
1.603.725
2011
1.626.957
2012
1.650.605
524.050 282.987
532.611 287.610
541.340 292.323
550.238 297.129
558.209 301.433
566.323 305.814
Ton/yl Ton/yl %
78.608 0 0
79.892 23.967 30
81.201 28.420 35
82.536 33.014 40
83.731 37.679 45
84.948 42.474 50
171
28
Giresun
GRESUN GNEY
ebinkarahisar, Alucra, amoluk Nfus: 38.864 Atk miktar: 12.767 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
GRESUN GNEY
Mevcut Durum Giresun Kat-Sv Atk ve me Sular Birlii
ebinkarahisar, Alucra, amoluk GRESUN KUZEY Nfus: 99.826 Giresun Merkez, Bulancak, Keap, Espiye, Tirebolu, Atk miktar: 32.793Gce, Grele, Piraziz, ton/yl anak, Yaldere, Dereli, Doankent, Eynesil 0,90 kg/kii-gn Nfus: 352.071 GRESUN GNEY 115.655 ton/yl Atk miktar: 0,90 kg/kii-gn Alucra, amoluk ebinkarahisar, Nfus: 99.826 Atk miktar: 32.793 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
GRESUN GNEY
ebinkarahisar, Alucra, amoluk Giresun-Merkez, Bulancak, Dereli, Espiye, Eynesil, Grele, Keap, Piraziz, Tirebolu le Nfus: 99.826 Belediyeleri Atk miktar: 32.793 ton/yl Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve 0,90 Resmi Gazetede 01/ 02/ 2006 karar kg/kii-gn tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 204.732, Atk Miktar: 67.254 ton/yl Kat Atk Ana Plan II. Aama Projesi kapsamnda seilen iller arasnda Giresun lide yer almakta olup, fizibilite almalarna balanmtr.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 36 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Giresun ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
172
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
1.281
1.610
587.531
Planlama yaplmaktadr.

50 50
2007
390.934
2008
395.050
2009
399.253
2010
403.546
2011
407.124
2012
410.778
128.422 69.348
129.774 70.078
131.155 70.823
132.565 71.585
133.740 72.220
134.941 72.868
38
41
Ton/yl Ton/yl %
17.979 0 0
18.168 0 0
18.362 0 0
18.559 0 0
18.724 936 5
18.892 1.889 10
173
29
Gmhane
GMHANE
Gmhane Merkez, Krtn, iran, Torul Nfus: 120.318 Atk miktar: 39.525 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Kelkit,
Kse,
Mevcut Durum Gmhane Yerel Ynetimler Birlii Gmhane-Merkez, Kelkit, Kse, Krtn, iran, Torul le Belediyeleri ile Arzular, Deredolu, Ka, nlpnar, Salyaz, zkrtn, Yeilbk, Altnpnar, Gmgze Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 01/ 02/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 120.318, Atk Miktar: 39.525 ton/yl Yer seimi almalar devam etmektedir.
Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta ve 18 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr.Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.. lde kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
174
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
314
316
115.259
Dzenli Depolama
Dzenli depolama yaplmas planlanmakta. Evsel kat atk ve tbbi atk dzenli depolama tesisi alannn zemin etd ve ED sreci tamamlanmak zere

90 90
2007
120.318
2008
121.295
2009
122.293
2010
123.315
2011
124.113
2012
124.932
39.525 21.343
39.845 21.516
40.173 21.694
40.509 21.875
40.771 22.016
41.040 22.162
38
41
Ton/yl Ton/yl %
5.534 0 0
5.578 0 0
5.624 0 0
5.671 0 0
5.708 285 5
5.746 402 7
175
30
Hakkari
HAKKAR
Mevcut Durum
Hakkari M., Yksekova Nfus: 229.917
ukurca,
emdinli,
Hakkari Belediyeleri Kat Atk Ynetim Birlii (HBKAYB)
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 16/08/2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 135.000, Atk Miktar: 39.500 ton/yl Alternatif saha belirleme almalar devam etmektedir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl ambalaj reticisi ve piyasaya sren iletme mevcut deildir. Hakkri ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI MEVCUT DURUM kg/gn kg/yl Tbbi atklar ukur alarak mazot dklp yaklmakta. LETMEYE GE TARH 2012
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
214
280
102.019
Herhangi bir yaklam Evsel ve tbbi atk bertaraf tesisi yer seimi ngrlmemiti yaplmaktadr. r
176

56 56
2007
229.917
2008
232.222
2009
234.577
2010
236.983
2011
238.967
2012
240.995
67.136 38.939
67.809 39.329
68.497 39.728
69.199 40.135
69.778 40.471
70.370 40.815
22
23
Ton/yl Ton/yl %
9.399 0 0
9.493 0 0
9.590 0 0
9.688 484 5
9.769 684 7
9.852 985 10
177
31
Hatay
HATAY BATI
skenderun, Erzin, Drtyol, Belen Nfus: 479.499 Atk miktar: 157.516 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
HATAY DOU
Antakya, Altnz, Krkhan, Kumlu, Reyhanl, Samanda, Yaylada, Hassa (A) Nfus: 801.041 Atk miktar: 263.142 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum Antakya Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi, Antakya belediyesi ve Bakanlmz mali desteiyle yaptrlmtr. Depolama sahasnn alan yaklak 65.000 m2 dir. Nfus: 350.000, Atk miktar: 115.000 ton/yl skenderun evre Deerlendirme Birlii le ve Beldeleri Ky Belediyelerinin Kat Atklarn
skenderun, Drtyol, Payas, Erzin le belediyeleri ile 19 adet belde belediyesi (Belen Belediyesi dahil olmak zere) Birlik Nfusu: 479.499, Atk Miktar: 157.515 ton/yl Projeye ilikin ED sreci tamamlanmtr.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 9 ambalaj reticisi ve piyasaya sren iletme mevcuttur. Hatay ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
178
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
1.791
2.136
779.537
Dzenli Depolama
Kat atk bertaraf tesisi iinde tbbi atk lotu yaplm olup, geici kabulden sonra alacaktr.

25 25 25 25 60 38 60 41
2007
1.280.540
2008
1.291.695
2009
1.303.102
2010
1.314.764
2011
1.324.058
2012
1.333.575
420.657 235.568
424.322 237.620
428.069 239.719
431.900 241.864
434.953 243.574
438.080 245.325
Ton/yl Ton/yl %
63.099 0 0
63.648 3.182 5
64.210 4.495 7
64.785 6.479 10
65.243 7.829 12
65.712 9.857 15
179
32
Isparta
ISPARTA
Isparta M., Aksu, Eirdir, Gelendost, Yeniarbademli, Atabey, Gnen, Keiborlu, Senirkent, Uluborlu, Yalva, arkikaraaa, Stler Nfus: 397.999 Atk miktar: 130.743 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Gl-Bir Belediyeler Birlii
Isparta, Burdur, Sav, B.Gkeli, Kulen, Atabey, slamky, Eirdir, Barla, Gnen, Gneykent, Keiborlu, Aydomu, Kl, Senir, ncesu, Senirkent, Uluborlu, Stler, Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 20/ 12/ 1991 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 389.207, Atk Miktar: 127.855 ton/yl Sahann 1.etap proje mr tamamlanmak zere olup, 2 etap iin ihale hazrlklar devam etmektedir.
Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta, 12 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
180
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
2.280
2.813
1.026.660
Sterilizasyon
2007 ylnda inaatna balanacak olan kat atk dzenli depolama tesisinin iletilmeye almasyla birlikte tbbi atklar sterilize edilecektir.

70 70 5 70 10 70 20 80 38 80 41
2007
397.999
2008
402.837
2009
407.776
2010
412.817
2011
417.135
2012
421.541
130.743 73.216
132.332 74.106
133.954 75.014
135.610 75.942
137.029 76.736
138.476 77.547
Ton/yl Ton/yl %
19.611 0 0
19.850 992 5
20.093 1.407 7
20.342 2.034 10
20.554 2.467 12
20.771 3.116 15
181
33
el
MERSN BATI
Anamur, Bozyaz, Aydnck, Glnar, Mut, Silifke Nfus: 289.656 Atk miktar: 105.724 ton/yl 1 kg/kii-gn
MERSN DOU
Mevcut Durum
el M., amlyayla, Tarsus, Erdemli Nfus: 1.225.341 Atk miktar: 447.250 ton/yl 1 kg/kii-gn
Mersin Bykehir Belediyesince yaplmas planlanan Dzenli Depolama Tesisi ile ilgili Uygulama Projesi Bakanlmzca onaylanmtr. Ancak, saha iin dava alm ve yrtmeyi durdurma karar verilmitir. Tesisin Bykehir belediyesi ve alt kademe belediyelerine hizmet vermesi planlanmaktadr. Hizmet verecei nfus: 795.083 , Atk miktar:290.205 ton/yl dr.
182
Anamur-Bozyaz-Aydnck-ren-arklar-Tekmen-Tekeli Belediyeleri Kat Atk Birlii Anamur, Bozyaz, Aydnck le Belediyeleri, ren, akrlar, Tekmen, Tekeli Belde Belediyeleri Bakanlar Kurulunun 21/06/2006 tarih ve 2006/10635 sayl kararnamesi ile tzk onayland. Birlik Nfusu:112.848 , Atk Miktar: 41.190 ton/yl Tarsus ve evresi evre Hizmetleri Belediyeler Birlii (TAR-EV-1) (Birlik Kurulma Aamasnda) Tarsus, amlyayla le Belediyeleri, Yenice, Yeiltepe, zel Bahi, Sebil, Glek, Atalar Belde Belediyeleri Birlik Nfusu: 253.688 , Atk Miktar: 92.596 ton/yl Taeli Belediyeler Birlii Silifke le Belediyesi, Atayurt ,Atakent,Arkum ,Narlkuyu ,Uzuncabur, Yeilovack, Akdere, Taucu Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda Onaylanm ve Karar 08/03/1995 tarihli Resmi Gazetede yaymlanmtr Birlik Nfusu: 139.602 , Atk Miktar: 50.954 ton/yl el Sahil Band Belediyeleri Pissu ve Kat Atk Hizmetleri Birlii Erdemli le Belediyesi, Kargpnar, Arpabahi, Kocahasanl, Kumkuyu, Tmk, Limonlu, Kzkalesi, Aya, emeli Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve Karar 11/04/1996 tarihli Resmi Gazetede yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 98.380 , Atk Miktar: 35.909 ton/yl
Ambalaj Atklar l baznda 17.adet ambalaj reticisi ve 83 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. 4 adet lisansl toplama ayrma tesisi ve 3646 ton/yl kapasiteli 1adet plastik geri dnm tesisi ile ambalaj atklar geri kazanlarak ekonomiye katk salanmaktadr. Tece Belediye Bakanl, Karacailyas Belediyesi, iftlikky Belediyesi, Davultepe Belediyesi, Baclar Belediyesi olmak zere 5 adet belediyede kaynakta ayr almas yaplmaktadr.
183
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
3.002
4.913
1.793.150
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi uygulama projesi yaplmaktadr.

50 25 85 38 85 41
2007
1.514.997
2008
1.533.691
2009
1.552.771
2010
1.572.243
2011
1.588.971
2012
1.606.034
552.974 298.606
559.797 302.291
566.761 306.051
573.869 309.889
579.975 313.186
586.202 316.549
Ton/yl Ton/yl %
88.476 35.390 40
89.568 40.305 45
90.682 45.341 50
91.819 50.500 55
92.796 55.678 60
93.792 60.965 65
184
34
stanbul
STANBUL ANADOLU
Beykoz, skdar, Kadky, Maltepe, Kartal, Tuzla, Sultanbeyli, Pendik, mraniye, ile, Adalar Nfus: 4.348.414 Atk miktar: 2.031.579 ton/yl 1,28 kg/kii-gn
Beykoz, skdar, Kadky, Maltepe, Gaziosmanpaa, Bykekmece, Pendik, Me Kartal, Tuzla, Sultanbeyli, Baclar, Kkekmece, Avclar, mraniye, ile, Adalar Fatih, Bakrky, Esenler, Eyp, vcu Nfus: 3.429.663 Beikta, Beyolu, Saryer, ili, t Eminn, Gngren, Kathane, Zeytinburnu, Bahelievler, Dur Atk miktar: 1.887.836 ton/yl Bayrampaa 1,28 kg/kii-gn um Nfus: 7.819.633 STANBUL ANADOLU ODAYER Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi, Atk miktar: 3.653.333 ton/yl Beykoz, skdar, Kadky, .B.B mali desteiyle stanbul Bykehir Belediye 1,28 kg/kii-gn Sultanbeyli, Maltepe, Kartal, Tuzla, Pendik, Bakanl tarafndan yaptrlmtr. Depolama STANBUL AVRUPA2 Adalar mraniye, ile, STANBUL ANADOLU sahasnn alan yaklak 75 hektar, toplam mevcut Nfus: 3.429.663erkezky (Tekirda), Silivri, atalca, 3 Beykoz, skdar, Kadky, Saray (Tekirda) kapasitesi ise 25 milyon m olup, sahann 15 yllk bir Atk miktar: 1.887.836 ton/ylMaltepe, Kartal, Tuzla, Sultanbeyli, Pendik, sre iin hizmet vermesi planlanmtr. Nfus: 357.858 Adalar mraniye, ile, 1,28 kg/kii-gn Atk miktar: 167.191 ton/yl Nfus: 3.429.663 Kullanlan lotun alan 4 hektar olup, Lot kapasitesi STANBUL ANADOLU 1,28miktar: 1.887.836 ton/yl kg/kii-gn 3.750.000 m3 tr. 1 yllk bir sre iin planlanmtr. Atk skdar, Kadky, Maltepe, Beykoz, 1,28 kg/kii-gn Sultanbeyli, Pendik, Kartal, Tuzla, (2008 sonuna kadar)
mraniye, ile, Adalar
STANBUL ANADOLU STANBUL AVRUPA1
Nfus: 3.429.663 Atk miktar: 1.887.836 ton/yl Evsel kat atk, Tehlikeli olmayan endstriyel, Moloz 1,28 kg/kii-gn (hafriyat atklar hari), Atk piller (5 adet atk pil deposu bulunmaktadr.) Tesise kabul edilen atk trleri Tesise 22 adet ilk kademe belediyesi ve 21 adet ile belediyesinin kat at kabul edilmektedir. Hizmet verdii nfus: 7.819.633, Atk miktar: 3.653.333 ton/yl
185
Kmrcoda Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi, stanbul Bykehir Belediye Bakanl tarafndan yaptrlmtr. Depolama sahasnn mevcut alan yaklak 107 hektar, toplam kapasitesi ise 48 milyon m3 olup, sahann 15 lot zerinden 20 yllk bir sre iin hizmet vermesi planlanmtr. Kullanlan lotun alan 70 000 m2 olup, Lot kapasitesi 6 milyon m3 tr. 3 yllk bir sre iin planlanmtr. Tesise kabul edilen atk trleri Evsel kat atk, Tehlikeli olmayan endstriyel, Moloz (hafriyat atklar hari), Evsel nitelikli Artma amuru (SK Paaky, Tuzla), Atk piller (2 adet atk pil deposu bulunmaktadr.) Tesise 13 adet ilk kademe belediyesi ve 9 adet ile belediyesinin kat at kabul edilmektedir. Hizmet verdii nfus: 3.480.646, Atk miktar: 1.626.158 ton/yl dr. Kompost Tesisi Tesis Kapasitesi Tesise Giren Atk Miktar 0-15 mm rn 15 mm zeri rn : 1000 ton/gn (30.000 ton/ay) : 13.562 ton/ay : 2.331 ton/ay : 1.395 ton/ay
Geri Kazanm Miktar : 515 ton/ay
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 658 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine stanbul ilinde Bakanlmzdan 21 adet lisansl ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Kadky, Celaliye Kamilova, Baclar, Esenyurt, Kathane, Sargazi, Tuzla, Pendik, Akfrat, Sultanbeyli, Mimarsinan, Baheehir Belediyelerinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 4.369 Ton plastik ambalaj at, 94.406 ton kagt/karton ve 28 ton cam ileme kapasitesine sahip 12 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
186
Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI FL YATAK SAYISI kg/gn kg/yl MEVCUT DURUM LETMEYE GE TARH 2008
PROJENN DURUMU
29.503
42.519
15.519.535
Yakma
Sterilizasyon
Anadolu Yakas iin sterilizasyon tesisi kurulmas almalar devam etmektedir.

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Kii Ton/yl Ton/yl 2007
12.363.899
2008
12.572.641
2009
12.785.428
2010
13.002.335
2011
13.197.438
2012
13.395.987
5.776.414 3.119.263
5.873.938 3.171.926
5.973.352 3.225.610
6.074.691 3.280.333
6.165.843 3.329.555
6.258.605 3.379.647
Dzenli Faaliyet Balangc Depolama Tesisi Hedef % Nfus Biyobozunur Atklarn % lenmesi Yakma Ton/yl Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ton/yl Ambalaj At Projeksiyonu Ton/yl Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar % Ayr Toplanan Ambalaj Atnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran
90 12
90 23
90 23
90 32
95 38
95 41
924.226 415.902
939.830 469.915
955.736 525.655
971.951 583.170
986.535 641.248
1.001.377 700.964
45
50
55
60
65
70
187
35
zmir
ZMR GNEY
Menderes, Kiraz, Beyda, Kemalpaa, demi, Tire, Seluk, Bayndr, Torbal, eme, Karaburun, Urla, Seferihisar Nfus: 663.280 Atk miktar: 309.884 ton/yl 1,28 kg/kii-gn
ZMR KUZEY
Mevcut Durum
Dikili, Bergama, Knk, Menemen, Foa, Aliaa, Gzelbahe, Balova, Buca, Narldere, Gaziemir, Bornova, Karyaka, Konak, ili
Nfus: 2.991.440 Harmandal Kat Atk Dzenli Depolama Atk miktar: 1.397.601 ton/yl Tesisi, zmir Bykehir Belediyesi z kaynaklar 1,28 kg/kii-gn mali desteiyle zmir Bykehir Belediye Bakanl tarafndan 1992 ylnda yaptrlmtr. Tesise 6 adet ilk kademe belediyesi ve 10 adet ile belediyesinin kat at kabul edilmektedir. Ayrca Halkapnar, Gediz, Ksk Transfer stasyonlarndan tanan atklar ile zel ve resmi kurumlarn evsel atklar, tehlikesiz sanayi atklar ve artma amurlar kabul edilmektedir. Birlik Nfusu: 2.776.556, Atk Miktar: 1.297.188 ton/yl Ayrca 500 ton/gn kapasiteli zmir Uzundere Kompost Tesisi, 04/11/1988 tarihinden beri iletilmektedir. Tesise Gzelbahe, Konak, Narldere, Gaziemir, Balova semtlerinden, askeri birliklerden ve Sebze Hal Mdrlnden Biyobozunur ierii yksek atklar kabul edilmektedir. Kartrmal yn teknolojisiyle iletilen tesiste ylda ilenen atk miktar 90.000 tondur. Foa Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi
Foa Belediyesi, Baaras, Gerenky ve Yenifoa belde belediyeleri Tesis 1999 ylnda kurulmutur. Hizmet edilen nfus: 30.549 Atk Miktar:14.272 ton/yl
188
Gediz Havzas lleri evre Koruma Hizmet Birlii
Kemalpaa, Menemen, Gediz (Ktahya), Manisa, Selendi, Turgutlu, Muradiye, Ahmetli, Hachaliller, Alaehir, Sargl, Yeniky, Hamzabeyli le Belediyeleri ile Armutlu, ren, Bayurdu, Yukar Kzlca, Ulucak, Emiralem, Maltepe, Gerenky (Foa), Altnkent, Gmele, Taytan (Salihli), Ylmaz (Salihli), shakelebi (Saruhanl), Mtevelli (Saruhanl), Koldere (Saruhanl), Kemaliye (Alaehir) Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 19/ 01/ 2000 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 97.408, Atk Miktar: 31.609 ton/yl Kk Menderes Havzas evre ve Altyap Hizmetleri Birlii
Kiraz, Beyda, demi, Tire, Torbal, Seluk le Belediyeleri, Bademli, Ovakent, Birgi, ayl, Kayaky, Kaymak, Konakl, Gken Belde Belediyeleri ile Yazba, Belevi, rp (Bayndr) lk Kademe Belediyelerinin katlmyla kurulmas planlanmaktadr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 130 adet piyasaya sren iletme ve 34 adet ambalaj reticisi mevcuttur. Yine zmir ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm 15 adet ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Yeniakran, Trkeli,Yeni Foa, Seyrek, Kemalpaa, Urla, eme, Alaat, Bayurdu, Bozda ve Aliaa Belediyelerinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm 7 adet geri dnm tesisinin toplam kapasitesi; yllk ortalama 16 380 ton kat-karton ve 41 924 ton plastik ambalaj at, 120 000 ton cam ve 1986 ton kompozit ambalaj at olup ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr. Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI FL YATAK SAYISI kg/gn kg/yl MEVCUT DURUM LETMEYE GE TARH 2008
PROJENN DURUMU
10.686
14.464
5.279.430
Dzenli Depolama
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi kurulacak, ED raporu Bakanla sunuldu. Teknik artname hazrlanmaktadr. 2007 yl sonunda faaliyete gemesi planlanmaktadr.
189

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Faaliyet Dzenli Depolama Balangc Tesisi Hedef Nfus Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran Kii Ton/yl Ton/yl % % Ton/yl
75 15 75 15 75 22 75 28 80 38 80 41
2007
3.654.720
2008
3.713.609
2009
3.773.648
2010
3.834.860
2011
3.889.596
2012
3.945.315
1.707.485 922.042
1.734.998 936.899
1.763.048 952.046
1.791.646 967.489
1.817.219 981.298
1.843.251 995.356
Ton/yl Ton/yl %
273.198 122.939 45
277.600 138.800 50
282.088 155.148 55
286.663 171.998 60
290.755 188.991 65
294.920 206.444 70
190
36
Kars
KARS
Kars M., Akyaka, Arpaay, Digor, Kazman, Selim, Susuz, Sarkam Nfus: 285.583 Atk miktar: 83.390 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Mevcut Durum Kars li evre Hizmetleri Birlii
Kars Merkez, Sarkam, Kazman, Selim, Arpaay, Susuz, Digor belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 01/ 02/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 180.479, Atk Miktar: 52.700 ton/yl naat almalar devam etmektedir.
Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta ve 7 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr.Lisansl toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
191
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
468
467
170.621
Sterilizasyon
Kat atk dzenli depolama tesisi inaat bittiinde sterilizasyon tesisi kurulacaktr.

62 62 75 22 75 23
2007
285.583
2008
287.690
2009
289.848
2010
292.056
2011
293.732
2012
295.452
83.390 48.366
84.006 48.723
84.635 49.089
85.280 49.463
85.770 49.746
86.272 50.038
Ton/yl Ton/yl %
11.675 0 0
11.761 0 0
11.849 0 0
11.939 597 5
12.008 841 7
12.078 1.208 10
192
37
Kastamonu
KASTAMONU BATI
Pnarba, Azdavay, Daday, Ara, hsangazi, enpazar, Al, Cide (A), Doanyurt (A)
KASTAMONU DOU
Kastamonu Merkez, Seydiler, Devrekani, Hann, Takpr, Tosya, Kre, nebolu (A), Abana (A), Bozkurt (A), atalzeytin (A) Mevcut Durum Kastamonu Mahalli dareler Birlii: Kastamonu- Merkez, Aabana, Al, Ara, Azdavay, Bozkurt, Cide, atalzeytin, Daday, Devrekani, Doanyurt, Hann, hsangazi, nebolu, Kre, Pnarba, Seydiler, enpazar, Takpr, Tosya le Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 09/05/2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 190.685 , Atk Miktar: 62.640 ton /yl Projeye ilikin ED sreci balamtr.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 3 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Kastamonu ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
193
Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI FL YATAK SAYISI MEVCUT DURUM kg/gn kg/yl LETMEYE GE TARH
PROJENN DURUMU
1.187
1.290
471.008
Sterilizasyon
Mahalli dareler Birlii tarafndan yeni depolama alan tespit edilmi olup, burada tbbi atklarla ilgili alma yaplacaktr.
2012

55 55
2007
334.014
2008
337.075
2009
340.204
2010
343.402
2011
345.984
2012
348.627
109.724 59.251
110.729 59.794
111.757 60.349
112.808 60.916
113.656 61.374
114.524 61.843
38
41
Ton/yl Ton/yl %
15.361 154 1
15.502 775 5
15.646 1095 7
15.793 1579 10
15.912 1909 12
16.033 2405 15
194
38
Kayseri
KAYSER GNEY
ncesu, Yeilhisar, Haclar, Talas, Tomarza, Yahyal, Kocasinan, Melikgazi, Develi
Nfus: 1.019.406 Atk miktar: 349.758 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
KAYSER KUZEY
Felahiye, zvatan, Sarolan, Bnyan, Akkla, Pnarba, Sarz

Mevcut Durum
2006 Yl Katlm ncesi Mali Yardm Kapsamnda Proje Hazrlama Olanaklar program erevesinde Kayseri Kat Atk Projesinin ED ve fizibilite almalar devam etmektedir. Tesisin Bykehir Belediyesi ve alt kademe belediyelerine hizmet vermesi planlanmaktadr. Hizmet verecei nfus: 898.775 , Atk miktar: 308.370 ton/yl dr. Akdalar Belediyeler Birlii(Gaziler Belediyesi)
zvatan, Felahiye le Belediyeleri, Karapnar, B.Toraman, Kpeli, Gaziler, Amarat Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda Onaylanm ve Karar 05/03/2007 tarihli Resmi Gazetede yaymlanmtr Birlik Nfusu:16.205 , Atk Miktar:5.560 ton/yl Sultansazl Belediyeler Birlii(Yahyal Belediyesi)
Kat Atk Bertaraf Tesisi yer seimi tamamlanm olup, ED sreci devam etmektedir. Birlik Nfusu: 100.500 , Atk Miktar:54.000 ton/yl
195
Ambalaj Atklar l baznda 10 adet ambalaj reticisi ve 55 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. Lisansl toplama ayrma tesisi bulunmamaktadr. 3084 ton/yl plastik, 22931 ton/yl kt karton kapasiteli 2 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar geri kazanlarak ekonomiye katk salanmaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
2.966
4.712
1.719.919
Sterilizasyon
Aralk 2006'da Belediye p transfer istasyonunda sterilizasyon tesisi inaatna balanlmtr. 2007'de bitirilmesi planlanmaktadr.

80 38 80 41 80 44
2007
1.124.613
2008
1.140.934
2009
1.157.581
2010
1.174.560
2011
1.189.527
2012
1.204.773
385.855 208.362
391.455 211.385
397.166 214.470
402.991 217.615
408.127 220.388
413.358 223.213
Ton/yl Ton/yl
61.737 0 0
62.633 12.527 20
63.547 15.887 25
64.479 19.344 30
65.300 22.855 35
66.137 26.455 40
196
39
Krklareli
KIRKLAREL
Krklareli M., Babaeski, Demirky, Kofaz, Lleburgaz, Pehlivanky, Pnarhisar, Vize
Mevcut Durum Krklareli Yerel Ynetimleri Kat Atk Tesisleri Yapma ve letme Birlii (KIRKKAB) Krklareli Merkez, Kofaz, Demirky, Pnarhisar ile belediyeleri ile Kyky, neada, Sergen, Yenice, Kaynarca, skp, Kavakl, nece, Karahalil belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 01/ 02/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 116.132 , Atk Miktar: 49.170 ton/yl 80.000 m2lik alana sahip tesisin inaatna 01.04.2006 tarihinde balanmtr. Lleburgaz, Babaeski, Vize, Pehlivanky ile belediyeleri ile Alpulu, B.Mandra, Sinanl, Sakzky, Ahmetbey, Evrensekiz, B.Kartran, akll, Krkky belde belediyelerinin katlmyla birlik kurulmas planlanmaktadr. Birlik nfusu 195.500 kii, Atk miktar: 82.750 ton/yl
197
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 89 adet piyasaya sren iletme ve 6 adet ambalaj reticisi mevcuttur. Krklareli ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm 1 adet ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi mevcut olup kaynanda ayr toplama almalar Krklareli Belediyesinde yrtlmektedir.
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
839
876
319.803
Sterilizasyon
Krklareli Kat Atk Birlii tarafndan p depolama alan inaat devam etmekte olup, tamamlandktan sonra ayn sahada sterilizasyon tesisi kurulacaktr.

90 90
2007
315.126
2008
318.853
2009
322.658
2010
326.542
2011
329.853
2012
333.232
133.424 72.049
135.002 72.901
136.613 73.771
138.258 74.659
139.660 75.416
141.090 76.189
29
35
Ton/yl Ton/yl %
18.679 374 2
18.900 945 5
19.126 1.339 7
19.356 1.936 10
19.552 2.346 12
19.753 2.963 15
198
40
Krehir
KIREHR
Krehir M., Akpnar, Akakent, Boztepe, iekda, Kaman, Mucur Nfus: 211.755 Atk miktar: 69.562 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Krehir Belediyeleri Su ve Hizmet Birlii
Krehir Merkez, Kaman, zba Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 19/ 10/ 2004 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 161.965 , Atk Miktar: 53.205 ton/yl Birlik tarafndan yrtlen proje ile ilgili ED sreci tamamlanmtr.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 1 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Krehir ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
199
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
465
523
190.801
Sterilizasyon
Kat atk depolama alannn projesi ve ED Raporu hazrlanma aamasnda. Projeye gre tbbi atklar iin sterilizasyon sistemi kurulacaktr.

72 72
2007
211.755
2008
214.356
2009
217.010
2010
219.719
2011
222.043
2012
224.415
69.562 38.955
70.416 39.433
71.288 39.921
72.178 40.419
72.941 40.847
73.720 41.283
38
41
Ton/yl Ton/yl %
9.739 0
9.858 0
9.980 499
10.105 707
10.212 1.021
10.321 1.238
10
12
200
41
Kocaeli
KOCAEL
Kocaeli M., Gebze, Glck, Kandra, Karamrsel, Krfez, Derince Nfus: 1.263.319 Atk miktar: 571.778 ton/yl 1,24 kg/kii-gn
Mevcut Durum ZAYDA Solaklar Evsel Kat atk Dzenli Depolama Tesisi; Dnya Bankas Mali desteiyle Kocaeli Bykehir Belediye Bakanl tarafndan yaptrlmtr. Depolama sahasnn alan yaklak 264.842 m2 ve kapasitesi toplam 1.300.000 m3 olup, 3 yllk bir sre ierisinde dolaca hesaplanmtr. Tesise 26 adet ilk kademe belediyesi ve 4 adet ile belediyesinin kat atklar kabul edilmektedir. Hizmet Nfusu: 485.892, Atk Miktar: 219.915 ton/yl ZAYDA Dilovas Evsel Kat atk Dzenli Depolama Tesisi; Kocaeli Bykehir Belediye Bakanl z kaynaklar ile yaptrlmtr. Depolama sahasnn alan yaklak 32.000 m2 ve kapasitesi toplam 500.000 m3 olup, 1. lotun 4 yllk bir sre hizmet vermesi planlanmtr. Tesise 6 adet ilk kademe belediyesi ve 2 adet ile belediyesinin kat atklar kabul edilmektedir Hizmet Nfusu: 587.255, Atk Miktar: 265.791 ton/yl
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 171 adet piyasaya sren iletme ve 27 adet ambalaj reticisi mevcuttur. Yine Kocaeli ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm 7 adet ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Uzuniftlik, Kseky, Alikahya ve Kullar Belediyelerinede
201
yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm 9 adet geri dnm tesisinin toplam kapasitesi; yllk ortalama 3280 plastik ton plastik ambalaj at, 7800 ton cam ve 17 435 ton alminyum ambalaj at olup ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
2.682
3.646
1.330.725
Yakma

Birim Nfus Projeksiyonu Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Faaliyet Dzenli Depolama Balangc Tesisi Hedef Nfus Biyobozunur Atklarn lenmesi Yakma Dzensiz Depolama Alanlarnn Rehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran Kii Ton/yl Ton/yl %
95 95 18 95 25 95 30 95 38 95 41
2007
1.356.373
2008
1.371.978
2009
1.387.909
2010
1.404.173
2011
1.417.968
2012
1.432.049
613.895 331.503
620.957 335.317
628.168 339.210
635.529 343.186
641.772 346.557
648.145 349.998
%
13
Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
98.223 44.200 45
99.353 49.677 50
100.507 55.279 55
101.685 61.011 60
102.684 66.744 65
103.703 72.592 70
202
42
Konya
KONYA DOU
Emirgazi, Karapnar, Ereli, Halkapnar Nfus: 189.477 Atk miktar: 65.010 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
KONYA GNEY
Mevcut Durum
Takent, Hadm, Bozkr, Gneysnr, Ahrl, Yalhyk, Seydiehir, Akren, Derebucak (A) Nfus: 142.534 Atk miktar: 48.903 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
2006 Yl Katlm ncesi Mali Yardm eltik, Yunak, Kulu, Cihanbeyli, Akehir (A), Tuzluku (A) Kapsamnda "Proje Hazrlama Olanaklar" program erevesinde Konya Kat Atk Projesinin ED ve Nfus: 236.865 fizibilite almalar devam etmektedir. Atk miktar: 81.269 ton/yl 0,94 kg/kii-gn Tesisin Konya Bykehir Belediyesi, Seluklu, Meram, Karatay le Belediyeleri, 4 adet ilk kademe KONYA ORTA belediyesi ve 13 adet belde belediyesi olmak zere 21 Derbent, Seluklu, Meram, Karatay, Ilgn, Kadnhan, Sarayn, Altnekin, belediyeye hizmet vermesi planlanmaktadr. Hizmet verecei nfus: 1.011.850, Atk miktar: 347.165 ton/yl Cihanbeyli Kulu Altnekin le Belde ve Kyleri evre Koruma Birlii
Nfus: 1.308.195 Atk miktar: 448.842 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
KONYA KUZEY
umra, Doanhisar, Beyehir (A), Hyk (A)
Cihanbeyli, Kulu, Alttekin le Belediyeleri, Bulduk, Glyaz, Gnyz, nsuyu, Karaba, Tapnar , Yapal, Celep, Karacada, Krkpnar, Kozanl, Tavancal, Tuzkaya, Zincirlikuyu Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda Onaylanm ve Karar 21/06/2006 tarih tarihli Resmi Gazetede yaymlanmtr
203
Dzenli Depolama Tesisi Projesi zel evre Koruma Kurumu tarafndan yaplmtr. Tesisin inaat almalar 2007 sonu itibari ile tamamlanmtr. Birlik Nfusu:182.180, Atk Miktar:62.500 ton/yl Ereli ilesinde Ereli belediyesinin nderliinde birlik kurma almalar devam etmektedir. Kat Atk Bertaraf Tesisi ED aamasndadr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 118 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Konya ilinde Bakanlmzdan 2 adet lisansl ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Konya Bykehir, Kurunlu ve Seluklu Belediyelerinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 5.151 ton plastik ambalaj at ileme kapasitesine sahip 4 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr. Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI MEVCUT DURUM kg/gn kg/yl Kat atk depolama sahasnda etraf tel it ile evrili zel blmde alan ukurlarda kire ilavesiyle gmlerek bertaraf edilmekte. LETMEYE GE TARH 2008
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
4.748
6.374
2.326.346
Sterilizasyon
"Tbbi Atklarn Toplanmas, Tanmas ve Sterilizasyon Tesisinin Kurdurularak letme Hakknn 10 Yllna Kiraya Verilmesi i", 22.05.2007 tarihinde Biberci n. Nak. Pet. San. Tic. Ltd. ti. ve Karaosmanolu Tem. n. Tar. Orm. Ve Tic. A.. Ortak giriimine 31.12.2017 tarrihine kadar ihale edilmitir. 4 ton/gn kapasiteli Tbbi Atk Steilizasyon Tesisi 01.01.2008 tarihinden itibaren iletmeye alnacaktr.
204

10 10 10 60 30 60 38 60 41
2007
1.877.071
2008
1.902.511
2009
1.928.466
2010
1.954.944
2011
1.978.046
2012
2.001.591
644.023 354.213
652.752 359.013
661.657 363.911
670.741 368.908
678.667 373.267
686.746 377.710
Ton/yl Ton/yl %
90.163 27.049 30
91.385 31.985 35
92.632 37.053 40
93.904 42.257 45
95.013 47.507 50
96.144 52.879 55
205
43
Ktahya
KTAHYA BATI
Gediz, Hisarck, Pazarlar, avdarhisar, Simav, aphane Nfus: 152.290 Atk miktar: 64.480 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
KTAHYA DOU
Ktahya li Yerel Ynetimler Kat Atk Bertaraf Tesisleri Yapma ve letme Birlii Mevcut Durum Ktahya, Altnta, Aslanapa, Emet, Tavanl Belediyeleri
Ktahya M., Altnta, Aslanapa, Tavanl, Domani, Harmanck (Bursa), Emet, Dumlupnar Nfus: 404.289 Atk miktar: 171.176 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 01/ 02/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 377.649 , Atk Miktar: 159.896 ton/yl 2006 Yl Katlm ncesi Mali Yardm Kapsamnda "Proje Hazrlama Olanaklar" program erevesinde ED ve Fizibilitesi tamamlanan Ktahya Kat Atk Projesinin Merkezi Finans ve hale Birimi tarafndan kontrollk ve inaat ihalelerinin gerekletirilmesi beklenmektedir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 18 adet piyasaya sren iletme ve 2 adet ambalaj reticisi mevcuttur. Yine Ktahya ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm 1 adet ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Ktahya Belediyesinde kaynanda ayr toplama almas yrtlmektedir. Lisansl geri dnm tesisi mevcut deildir.
206
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
1.581
2.193
800.598
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi kurulacak. ED ve fizibilite aamasndadr. Ktahya li Kat Atk Bertaraf Tesisi Birlii, 6 belediye ve l zel daresi'nin katlmyla kurulmu olup, tesislerin 2009'da faaliyete gemesi planlanmaktadr.

65 65 20 75 29 75 35
2007
548.862
2008
554.921
2009
561.108
2010
567.426
2011
572.742
2012
578.170
232.388 127.813
234.953 129.224
237.573 130.665
240.248 132.136
242.499 133.374
244.797 134.638
Ton/yl Ton/yl %
34.858 3.486 10
35.243 5.286 15
35.636 7.127 20
36.037 9.009 25
36.375 10.912 30
36.720 12.852 35
207
44
Malatya
MALATYA
Malatya M., Doanehir, Yeilyurt, Ptrge, Kale, Battalgazi Nfus: 591.749 Atk miktar: 172.791 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Doanyol, Akada,
Mevcut Durum Malatya Belediyeler Birlii kurulmu olup, Merkez ve merkeze bal 9 belediye, 12 ile bu ilelere bal 28 beldenin katlm salanmtr. Birlik nfusu: 683.141 kii, Atk miktar: 199.478 ton/yl Arazi tahsis almalar devam etmektedir.
Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta, 5 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
208
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
2.079
2.892
1.055.448
Dzenli Depolama

90 90
2007
683.141
2008
691.268
2009
699.564
2010
708.032
2011
715.259
2012
722.634
199.477 111.707
201.850 113.036
204.273 114.393
206.745 115.777
208.856 116.959
211.009 118.165
22
23
Ton/yl Ton/yl %
27.927 0 0
28.259 0 0
28.598 0 0
28.944 0 0
29.240 1.462 5
29.541 2.068 7
209
45
Manisa
MANSA BATI
Manisa M., Ahmetli, Akhisar, Glmarmara, Krkaa, Saruhanl, Soma, Turgutlu Nfus: 827.597 Atk miktar: 350.405 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
MANSA DOU
Mevcut Durum Manisa li evre Hizmet Birlii (MAEB)
Alaehir, Sargl, Selendi, Demirci, Kprba, Grdes, Kula, Salihli Nfus: 420.493 Atk miktar: 178.037 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Manisa, Saruhanl, Koldere, Mtevelli, Halitpaa, Alibeyli belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 02/ 06/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 376.525, Atk Miktar: 159.421 ton/yl 80.000 m2lik alana sahip tesisin inaatna 01.04.2006 tarihinde balanmtr. 590.000 m alana sahip tesis 36 yl iin planlanmtr. Tesisin inaatna balanm, ancak mahkeme kararyla inaat durdurulmutur. l zel daresi, Salihli Belediyesi ve Belde Belediyeler Kat Atk Bertaraf Tesisi Birlii Salihli Belediyesi ve Sart, Adala, Poyrazdamlar, Ylmaz, Taytan, Durasall, Mersinli belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 21/ 03/ 2007 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 146.253. Atk miktar: 61.924 ton/yl
210
Alaehir, Sargl, Kula ile belediyeleri ile Kemaliye, Killik, Yeilyurt, Piyadeler, Kavakldere, Uluderbent belde belediyelerinin katlmyla birlik kurulmas planlanmaktadr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 22 adet piyasaya sren iletme ve 7 adet ambalaj reticisi mevcuttur. Yine Manisa ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm 1 adet ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Muradiye Belediyesinde kaynanda ayr toplama almas yaplmaktadr. 1 adet lisansl geri dnm tesisi mevcut olup kat karton ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl zel ukurlarda kireleyerek gmme
2.943
4.553
1.661.972
Sterilizasyon
Dzenli kat atk bertaraf tesisi ile birlikte sterilizasyon tesisi kurulmas planlanmaktadr. Depolama tesisi inaatna balanlm, ancak mahkeme karar nedeniyle durmutur.

45 29 45 35
2007
1.248.091
2008
1.262.850
2009
1.277.916
2010
1.293.296
2011
1.306.407
2012
1.319.786
528.442 290.643
534.691 294.080
541.070 297.588
547.581 301.170
553.133 304.223
558.797 307.339
Ton/yl Ton/yl %
79.266 23.780 30
80.204 28.071 35
81.161 32.464 40
82.137 36.962 45
82.970 41.485 50
83.820 46.101 55
211
46
Kahramanmara
KAHRAMANMARA GNEY
Mara M., Trkolu, Andrn, Pazarck, alayancerit Nfus: 664.877 Atk miktar: 218.412 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
KAHRAMANMARA KUZEY
Kahramanmara Belediyesi ve evre Belediyeler Kat Atk Bertaraf Tesisleri Yapma ve letme Birlii (MARAEBBR) Mevcut Durum
Afin, Elbistan, Gksun Nfus: 276.584
Ekinz,
Nurhak,
Kahramanmara(Merkez),Pazarck, Trkolu, Narl, Beyolu, Karacasu, ekeroba, Kll, Yeilyre, Evri belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 26/01/2007 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 604.208, Atk Miktar: 198.482 ton/yl naat ihalesi gerekletirilmi olup, sonulanmas beklenmektedir. Jeoloji Mhendisleri Odas ile evre Mhendisleri Odasnn ED Olumludur Kararnn iptali ile ilgili hukuki sre devam etmektedir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 10 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Kahramanmara ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
212
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
1.320
2.058
751.028
Kat atk dzenli depolama sahas iin ED olumlu karar alnm olup, Genelge dorultusunda tbbi atklar da bertaraf edilecektir.

60 38 60 41
2007
941.461
2008
951.500
2009
961.754
2010
972.226
2011
980.977
2012
989.914
309.270 173.191
312.568 175.038
315.936 176.924
319.376 178.851
322.251 180.460
325.187 182.105
Ton/yl Ton/yl %
43.298 0 0
43.760 2.188 5
44.231 3.096 7
44.713 4.471 10
45.115 5.414 12
45.526 6.829 15
213
47
Mardin
MARDN
Mevcut Durum Mardin Belediyeler Birlii
Mardin M., Dargeit, Derik, Kzltepe, Mazda, Midyat, Nusaybin, merli, Savur, Yeilli Nfus: 698.203 Atk miktar: 203.875 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Mardin Merkez, Kzltepe, Savur, merli, Yeilli, Kabala, Ortaky, Yalm, Dikmen, enyurt, Acrl, Yolba, Akarsu, Mazda, Derik belediyeleri Birlik Nfusu: 455.520, Atk Miktar: 133.012 ton/yl ED sreci tamamlanmtr. Mali yardm iin Bakanlmza bavuruda bulunulmutur. Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta, 1 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
407
662
241.732
Herhangi bir Evsel ve Tbbi atk dzenli depolama tesisi projesi yaklam ED aamasnda. Kat atk dzenli depolama tesisi bildirilmemitir. kurulduunda tbbi atklar iin de alan ayrlacaktr.
214

62 62
2007
698.203
2008
705.538
2009
713.030
2010
720.682
2011
727.056
2012
733.567
203.875 118.248
206.017 119.490
208.205 120.759
210.439 122.055
212.300 123.134
214.202 124.237
22
23
Ton/yl Ton/yl %
28.543 0 0
28.842 0 0
29.149 0 0
29.461 0 0
29.722 1.486 5
29.988 2.099 7
215
48
Mula
MULA GNEY
Kyceiz, Ortaca, Dalaman, Fethiye Nfus: 252.866 Atk miktar: 107.064 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
MULA KUZEY
Mevcut Durum Mula Dzenli Kat Atk Depo Yapma ve letme Birlii (MUKAD-BR) 17 belediyenin katlmyla kurulmutur.
Mula M., Bodrum, Milas, Yataan, Marmaris, Ula, Kavakldere, Data Nfus: 444.945 Atk miktar: 188.390 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 12/ 07/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 243.955, Atk Miktar: 82.220 ton/yl Bodrum Yarmadas Belediyeler Birlii
Bodrum, Bitez, Gltrkbk, Gmlk, Gndoan, Konack, Ortakent, Turgutreis, Yaliftlik ve Yalkavak Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 06/ 11/ 2007 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 93.939, Atk Miktar: 39.774 ton/yl (mevsimsel deerler) Marmaris, Armutalan, Beldibi ve meler Belediyeleri Turizm ve Altyap Birlii (Mari-Belbir) Hizmet verilen nfus: 66.668, Atk Miktar: 28.277 ton/yl Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi 2004 ylnda iletmeye almtr.
216
Kyceiz-Dalyan evre Koruma Birlii
Ortaca ve Kyceiz Belediyeleri ile Akyaka, Toparlar, Dalyan ve Beyobas belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 20/ 09/ 1997 tarihinde yaymlanmtr. 2002 ylndan beri hizmet vermekte olan dzenli depolama tesisinin inas, zel evre Koruma Kurumu Bakanl ve Alman Kalknma Bankas (KfW) tarafndan finanse edilmitir. Ayrca Dalaman Belediyesi ile yaplan protokol sonucunda sz konusu tesis, geici bir sre iin Dalaman Belediyesince kullanlacaktr. Hizmet verilmesi planlanan nfus: 65.750, Atk Miktar:27.830 ton/yl Data Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi
2005 ylndan beri kullanlmaktadr. zel evre Koruma Kurumu Bakanl ve belediye zkaynaklar kullanlarak yaplmtr. Hizmet verilen nfus: 13.950, Atk Miktar: 5.900 ton/yl Fethiye Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi
Fethiye Belediyesi ile ldeniz, Karaulha, iftlik, amky, Yeil zml, Kemer, Kadky belde belediyeleri 2007 ylnda iletmeye almtr. zel evre Koruma Kurumu Bakanl ve belediye zkaynaklar kullanlarak yaplmtr. Hizmet verilen nfus: 157.353, Atk Miktar: 66.623 ton/yl Gcek Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi
1999 ylnda iletmeye almtr. Tesisin yapm zel evre Koruma Kurumu Bakanl ve belediye zkaynaklar kullanlarak gerekletirilmitir. Hizmet verilen nfus: 15.000
217
Gllk Krfezi evre Koruma ve Altyap Tesisleri Yapma ve letme Birlii (MLGLEVRE) Milas, Bein, ren, Gllk, Selimiye ve Bafa Belediyeleri Birlik Nfusu: 109.766, Atk Miktar: 46.475 ton/yl Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 30/ 05/ 1994 tarihinde yaymlanmtr. Belediye Birliinin Kat Atk Bertaraf Tesisi Projesine ilikin 08.05.2006 tarihinde ED Gerekli Deildir karar verilmitir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl2 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Mula ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm 1 adet ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Mari Belbir Belediyeler Birlii ve Mula Belediyelerinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
1630
1.969,49
718.863,66
Herhangi bir yaklam belirtilmemi
218

60 60 60 60 20 80 29 80 35
2007
697.812
2008
702.550
2009
707.404
2010
712.375
2011
716.042
2012
719.813
295.453 159.545
297.460 160.628
299.515 161.738
301.620 162.875
303.172 163.713
304.769 164.575
% Ton/yl
Ton/yl Ton/yl %
46.502 13.951 30
46.826 16.389 35
47.157 18.863 40
47.496 21.373 45
47.749 23.874 50
48.008 26.405 55
219
49
Mu
MU
Mu M., Bulank, Hasky, Korkut, Malazgirt, Varto Nfus: 366.120 Atk miktar: 106.907 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Mevcut Durum Mu Kat Atk Belediyeler Birlii (MKABB)
Mu Merkez, Hasky, Varto, Korkut ile, Sungu, Kzlaa, Karakale, Yaclar, Serinova Beldesi , Altnova Beldesi , Yaygn, Konukbekler, Karaaal, Krky, Dzkla belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 07/ 07/ 2007 tarihinde yaymlanmtr. Birlik nfusu: 236.193 kii, Atk miktar: 68969 ton/yl Nihai yer seimi almalar tamamlanarak MK da (30.03.2006/2006/3) uygunluk karar alnmtr. Hazineye ait alan ile ilgili izin ilemleri devam etmektedir. Malazgirt lesi, Bulank lesi, Rstemgedik Beldesi, Konakkuran Beldesi , Glkoru Beldesi, Elmakaya Beldesi belediyeleri tarafndan Malazgirt ve Bulank leleri ile Civar Belediyeler evre Hizmetleri Birlii kurulma aamasnda olup birlik tz hazrlanarak Bakanlar Kurulunun onayna sunulmak zere ileri Bakanlna sunulmutur. Birlik tz onaylandktan sonra blgede bulunan dier beldelerin de (Sarpnar, Karaal, Erentepe, Yoncal, Yemien, Mollakent ve Uzgrr Beldeleri) talepleri olmas halinde birlie yelikleri kabul edilecektir.
220
Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta, 1 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
674
692
252.403
Herhangi bir yaklam bildirilmemitir .

60 60
2007
366.120
2008
368.165
2009
370.265
2010
372.419
2011
373.883
2012
375.397
106.907 62.006
107.504 62.352
108.117 62.708
108.746 63.073
109.174 63.321
109.616 63.577
22
23
Ton/yl Ton/yl %
14.967 0 0
15.051 0 0
15.136 0 0
15.224 0 0
15.284 764 5
15.346 1.074 7
221
50
Nevehir
Kat Atk Ana Plannda nerilen Birlik
NEVEHR
Yaps
Nevehir M., Acgl, Avanos, Derinkuyu, Glehir, Hacbekta, Kozakl, rgp Nfus: 259.805 Atk miktar: 85.346 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Kapadokya l zel daresi ve Belediyeler Birlii
Nevehir, Acgl, Avanos, Derinkuyu, Glehir, Hacbekta, Kozakl, rgp ile belediyeleri ile at, Gre, Greme, Nar, Uhisar, Kaymakl, nall, Tatlarin, Kurugl, zkonak, Gynk, Topakl, Akarca, al, Suvermez, Yazhyk belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 23/ 09/ 1997 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 259.805, Atk Miktar: 85.346 ton/yl Arazi dzenleme almalar %60 orannda tamamlanmtr. Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta ve 13 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
222
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
355
369
134.731
Dzenli Depolama
Kat ve tbbi atk dzenli depolama sahas inaat devam etmektedir.

259.805
2008
262.216
2009
264.681
2010
267.200
2011
269.240
2012
271.328
85.346 47.794
86.138 48.237
86.948 48.691
87.775 49.154
88.445 49.529
89.131 49.913
Dzenli Depolama Tesisi
Faaliyet Balangc Hedef Nfus
% % Ton/yl
95 95 30 95 38 95 41
Ton/yl Ton/yl %
11.948 0 0
12.059 0 0
12.173 0 0
12.289 614 5
12.382 867 7
12.478 1.248 10
223
51
Nide
NDE
Nide M., Altunhisar, Bor, amard, iftlik, Ulukla Nfus: 304.380 Atk miktar: 99.989 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Nide Dzenli Kat Atk Depo letme Birlii (NKAD-BR)
Nide Merkez, Gmler, Akta, Koyunlu, Sazlca belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 12/ 07/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 175.712, Atk Miktar: 57.721 ton/yl Milli Emlak Mdrl tarafndan sahann tahsisi yaplmtr.ED Raporu Jeolojik etd ve uygulama Projesi halesi tamamlanm olup, ED Raporu hazrlanarak Bakanlmza sunulacaktr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 2 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Nide ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
224
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
670
659
240.404
Kat atk dzenli depolama tesisi iin arsa tahsisi yaplm, zemin etd, uygulama ve ED raporlar ihale aamasna gelmitir. Yeni alanda tbbi atklar da bertaraf edilecektir.

55 55
2007
304.380
2008
306.760
2009
309.196
2010
311.688
2011
313.614
2012
315.590
99.989 55.994
100.771 56.432
101.571 56.880
102.389 57.338
103.022 57.692
103.671 58.056
38
41
Ton/yl Ton/yl %
13.998 0 0
14.108 0 0
14.220 0 0
14.334 0 0
14.423 721 5
14.514 1.016 7
225
52
Ordu
ORDU
Ordu Merkez, Akku, Aybast, ama, atalpnar, ayba, Fatsa, Glky, Glyal, Grgentepe, kizce, Kabadz, Kabata, Korgan, Kumru, Mesudiye, Perembe, Ulubey, nye
Mevcut Durum Ordu li Merkez ve evre Belediyeler Kat Atk Bertaraf Tesisleri Yapma ve letme Birlii: Ordu-Merkez, Glyal, Perembe, Ulubey, Grgentepe, Kabadz, Glky, Mesudiye, ama, kizce, nye, Fatsa, Korgan, Kumru, Kabata le Belediyeleri ile Eskiky, Topam, ayralan, Balaman, Yokudibi, Yeilce, Geyikeli, Sarayck, Yalky Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 21/02/ 2005 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 585.652, Atk Miktar: 192.387 ton/yl Saha iin dava alm ve yrtmeyi durdurma karar verilmitir.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 10adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Ordu ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
226
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
1757
2.589,56
945.188,95
Sterilizasyon
Tbbi atk sterilizasyon tesisi projesi hakknda ED Gerekli Deildir karar verilmitir. Ancak kararn iptali iin Ordu dare Mahkemesinde dava almtr.
2012

80 80
2007
667.390
2008
674.084
2009
680.923
2010
687.910
2011
693.672
2012
699.562
219.238 118.388
221.437 119.576
223.683 120.789
225.979 122.028
227.871 123.051
229.806 124.095
38
41
Ton/yl Ton/yl %
30.693 0 0
31.001 0 0
31.316 1.566 5
31.637 2.215 7
31.902 3.190 10
32.173 3.861 12
227
53
Rize
RZE-ARTVN
Ardeen (A), amlhemin (A), ayeli (A), Fndkl, Hemin (A), Pazar (A), (Artvin M., Ardanu, Arhavi, Borka, Hopa, Murgul, avat, Yusufeli)
RZE-TRABZON
Trabzon Merkez, Arakl, Arsin, aykara, Dernekpazar, Hayrat, Kprba, Of, Srmene, Yomra, Akaabat, Maka, Beikdz (A), arba (A), Dzky (A), alpazar (A), Tonya (A), Vakfkebir (A), (Rize Merkez, Derepazar, Gneysu, kizdere, yidere, Kalkandere) Nfus: 860.204 Atk miktar: 282.577 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum
Artvin-Rize lleri Yerel Ynetimleri Kat Atk Tesisleri Yapma ve letme Birlii (ARRKAB)
ayeli, Pazar, Hemin, Ardeen, Fndkl ve amlhemin Belediyeleri ve Artvin-Merkez, Arhavi, Hopa, Kemalpaa, Borka, Murgul, ve Ardanu Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 01/02/2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 246.300, Atk Miktar: 80.900 ton/yl Avrupa Birlii 2006 Yl Katlm ncesi Mali Yardm Kapsamnda "Proje Hazrlama Olanaklar" program erevesinde ED ve Fizibilite almalar devam etmektedir. Trabzon ve Rize Kat Atk Birlii (TRAB-R-KAB): Trabzon-Merkez, Rize-Merkez, Akaabat, Arakl, Arsin, Of, Maka, Srmene, Yomra, aykara, Dernekpazar, Dzky, Kprba, Gndodu, yidere, Derepazar, Kalkandere, Gneysu le Belediyeleri ile Akyaz, ukurayr, Pelitli, Akoluk, alayan, Yeilova, Grbulak, Yalncak, Kavakl, Stl, Yldzl, Akakale, Mersin, Akaky, Darca, Iklar, Yeilyal, Kyck, Uurlu, Eskipazar, Blml, Cumapazar, Esirolu, ahinkaya, Yeniay, Kast, zdil, Oymaltepe, Takran, Uzungl, alky, Aykut, Balaban Belde Belediyeleri
228
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 27/10/1997 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 761.546, Atk Miktar: 250.168 ton/yl Dzenli Depolama Sahas tamamlanmtr. Transfer istasyonlarndan 1 tanesinin inaat tamamlanm 2. istasyonun inaat devam etmektedir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 2 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Samsun ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
997
1.074
392.021
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi kurulmu olup, n lisans ve lisans ilemleri devam etmekte.(TRABRKAB)

30 30 30 50 50 38 50 41
2007
298.389
2008
301.832
2009
305.346
2010
308.934
2011
311.979
2012
315.087
98.021 53.911
99.152 54.533
100.306 55.168
101.485 55.817
102.485 56.367
103.506 56.928
Ton/yl Ton/yl %
13.723 0 0
13.881 0 0
14.043 0 0
14.208 0 0
14.348 717 5
14.491 1.014 7
229
54
Sakarya
SAKARYA
Sakarya M., Ferizli, Stl, Akyaz, Geyve, Hendek, Karaprek, Karasu, Kaynarca (Kocaeli), Pamukova, Sapanca, Tarakl Nfus: 799.056 Atk miktar: 361.653 ton/yl 1,24 kg/kii-gn
Mevcut Durum Adapazar Bykehir Belediyesi ile Serdivan, Erenler, Gneler, Hanl, Nehirkent, Yazlk, Arifiye, Sapanca, Ferizli ve Stl belediyelerinin katlmyla bir birlik kurulmas planlanmaktadr. Birlik Nfusu: 476.517, Atk Miktar: 215.672 ton/yl Kat Atk Dzenli Depolama sahas olarak belirlenen alan, 05/07/2006 tarihinde teslim edilmi olup, inaat 2007 yl sonu itibariyle tamamlanmtr. Ambalaj Atklar l baznda 2 adet ambalaj reticisi ve 61 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr.4 adet lisansl toplama ayrma tesisi ve 401 ton/yl plastik 2 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar geri kazanlarak ekonomiye katk salanmaktadr. Nehirkent Belediyesi, Sapanca Belediyesi, Arifiye Belediyesi, Hanl Belediyesi ve Pamukova Belediyesinde olmak zere 5adet belediyede kaynakta ayr toplama almas yaplmaktadr.
230
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
1127
1.659,54
605.733,75
ZAYDAta yaklarak bertaraf edilmektedir.
Sterilizasyon
Teknoloji aratrmas devam etmektedir.

60 60 60 20 75 30 75 38 75 41
2007
799.056
2008
809.729
2009
820.619
2010
831.729
2011
841.400
2012
851.258
361.653 195.292
366.483 197.901
371.412 200.563
376.440 203.278
380.818 205.642
385.279 208.051
Ton/yl Ton/yl %
57.864 11.573 20
58.637 14.659 25
59.426 17.828 30
60.230 21.081 35
60.931 24.372 40
61.645 27.740 45
231
55
Samsun
SAMSUN GNEY
Vezirkpr, Havza, Ladik, Kavak, Asarck Nfus: 193.569 Atk miktar: 66.414 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
SAMSUN GNEY SAMSUN KUZEY
Vezirkpr, Havza, Ladik, Kavak, Asarck
Nfus: 235.212 Samsun M., Bafra, Ondokuzmays, Tekkeky, aramba, Terme, Atk miktar: 80.701 ton/yl Salpazar, Ayvack, Alaam (A), Yakakent (A) 0,94 kg/kii-gn Nfus: 959.813 Atk miktar: 329.312 ton/yl 0,94 kg/kii-gn
Mevcut Durum
Samsun Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi, Alman Yatrm Bankasnn (KfW) mali desteiyle Samsun Bykehir Belediye Bakanl tarafndan yaptrlmtr. ehir merkezine uzakl 14 km olan depolama sahasnn alan yaklak 210.000 m 2, toplam kapasitesi ise 2.775.000 m3 olup, sahann 3 lot zerinden 20 yllk (5+5+10) bir sre iin hizmet vermesi planlanmtr. lk lotun alan 56.830 m2 olup, 1.lot kapasitesi 646.650 m3 tr. 5 yllk bir sre iin planlanmtr. Tesise 14 ilk kademe belediyesi ve 1 ile belediyesinin kat at kabul edilmesi planlanmtr. Hizmet verecei nfus: 498.566, Atk miktar: 171.058 ton/yl Bafra Belediyesi Yerel Ynetimler Kat Atk Tesisleri Yapma ve letme Birlii (BAF-KAB) Bafra, Alaam, 19 Mays, Yakakent le Belediyeleri, Doanca, etinkaya, Yrkler, Kolay, Dereky, kizpnar Belde Belediyeleri
232
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda Onaylanm ve Karar 21/03/2007 21/06/2006 tarih tarihli Resmi Gazetede yaymlanmtr. Planlanan Tesis alan iin Orman Genel Mdrl Bafra Belediye Bakanl adna n zin vermitir. Alann BAF-KAB adna tahsisi iin mracaatta bulunulmutur. Birlik Nfusu:106.690, Atk Miktar:36.605 ton/yl Samsun Blge Belediyeler Birlii Havza, Kavak, Ladik, Vezirkpr, Asarck le Belediyeleri, Ilca, Bekdiin, Narlsaray, Gl Belde Belediyeleri Yer seimi almalar devam etmektedir. Birlik Nfusu:63.404, Atk Miktar:14.811 ton/yl Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 124 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Samsun ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
3.936
6.133
2.238.631
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi ihalesi yaplmtr.
233

43 43 43 25 43 30 60 38 60 41
2007
1.153.382
2008
1.165.874
2009
1.178.632
2010
1.191.661
2011
1.202.581
2012
1.213.734
395.725 213.692
400.011 216.006
404.389 218.370
408.859 220.784
412.606 222.807
416.432 224.873
Ton/yl Ton/yl %
59.359 0 0
60.002 3.000 5
60.658 4.246 7
61.329 6.133 10
61.891 7.427 12
62.465 9.370 15
234
56
Siirt
SRT
Mevcut Durum
Siirt M., Aydnlar, Baykan, Kurtalna, Pervari, irvan Nfus: 273.864 Atk miktar: 79.968 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Eruh,
Birlik kurma almalar devam etmektedir. Taslak tzk hazrlanmtr.
Birlik nfusu: 126.339, Atk miktar: 36.891 ton/yl Uygulama Projesi Bakanlmzca uygun bulunmu olup, inaat ihale almalar devam etmektedir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 1 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Siirt ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
220
269
98.053
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi uygulama projesi yaplmaktadr.
235

44 44 44
2007
273.864
2008
276.866
2009
279.931
2010
283.060
2011
285.690
2012
288.375
79.968 46.382
80.845 46.890
81.740 47.409
82.654 47.939
83.422 48.384
84.206 48.839
22
23
Ton/yl Ton/yl %
11.196 0 0
11.318 0 0
11.444 0 0
11.572 0 0
11.679 584 5
11.789 825 7
236
57
Sinop
SNOP
Sinop Merkez., Trkeli, Ayanck, Erfelek, Gerze, Dikmen, Boyabat (A), Saraydz (A), Duraan (A) Nfus: 183.631 Atk miktar: 60.323 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum Sinop, Gerze ve Erfelek Belediyeler Birlii Sinop, Gerze, Erfelek Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 24/11/2005 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 78.978, Atk Miktar: 25.944 Ton/yl Dzenli Depolama Tesisi inaat tamamlanmtr. Boyabat- Duraan- Saraydz Belediyeler Birlii Boyabat, Duraan, Saraydz Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda Onaylanm ve Karar Resmi Gazetede 27/02/2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 64.631, Atk Miktar: 21.231 Ton/yl
237
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 6 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Sinop ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
559
501
182.685
Sterilizasyon
Mee da Kat Atk Dzenli Depolama sahas inaat devam etmekte olup, bitince Tbbi atk sterilizasyon tesisi kurulacaktr.

36 36 36 36 30 63 38 63 41
2007
221.748
2008
223.663
2009
225.620
2010
227.622
2011
229.214
2012
230.844
72.844 39.336
73.473 39.676
74.116 40.023
74.774 40.378
75.297 40.660
75.832 40.949
Ton/yl Ton/yl %
10.198 0 0
10.286 514 5
10.376 726 7
10.468 1.047 10
10.542 1.265 12
10.616 1.592 15
238
58
Sivas
SVAS-MALATYA
Grn, Kangal, Divrii, Arapgir (Malatya), Kuluncak (Malatya), Hekimhan (Malatya), Arguvan (Malatya), Yazhan (Malatya), Darende (Malatya) Nfus: 153.195 Atk miktar: 50.324 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
SVAS KUZEY
Koyulhisar, Glova, Suehri, Aknclar, mranl, Doanar, Zara Nfus: 76.885 Atk miktar: 25.257 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Sivas Merkez ve evre Belediyeler Kat Atk Ynetimi Birlii Sivas Zara, Hafik, Yldzeli, Ula Belediyeleri
SVAS ORTA
Sivas M., Yldzeli, Ula, Hafik, Altnyayla (A), arkla (A), Gemerek (A) Nfus: 466.400 Atk miktar: 153.212 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 01/ 02/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 414.459, Atk Miktar: 136.150 ton/yl
ED sreci tamamlanmtr. Uygulama Projeleri Bakanlmzca uygun bulunmutur. naat ihalesi gerekletirilmi olup, szleme imzalanarak yer teslimi yaplacaktr.
Ambalaj Atklar l baznda 1 adet ambalaj reticisi 2 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
239
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
2.354
3.431
1.252.339
Sterilizasyon
Kat Atk Ynetimi Projesi iin 22.11.2005'de "ED Olumlu Karar" verilmi, 04.04.2006'da proje ihalesi, 07.08.2007'de ise inaat ihalesi yaplmtr. naat almalar devam etmektedir. Dzenli depolama sahas inaat tamamlandktan sonra sterilizasyon ilemine balanacaktr.

65 65 65
2007
605.089
2008
612.424
2009
619.912
2010
627.555
2011
634.100
2012
640.776
198.772 111.312
201.181 112.662
203.641 114.039
206.152 115.445
208.302 116.649
210.495 117.877
38
41
Ton/yl Ton/yl %
27.828 0 0
28.165 0 0
28.510 1.425 5
28.861 2.020 7
29.162 2.916 10
29.469 3.536 12
240
59
Tekirda
TEKRDA
Tekirda M., arky, orlu, Hayrabolu, Malkara, M. Erelisi, Muratl Nfus: 531.282 Atk miktar: 240.458 ton/yl 1,24 kg/kii-gn
Mevcut Durum Tekirda li evre Hizmetleri Birlii (THB)
Tekirda Merkez Belediyesi ile Muratl ve Hayrabolu ile belediyeleri ile Banarl, Karacaklavuz, erkezmsellim, Kumba, Barbaros belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 04/ 09/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 216.070, Atk Miktar: 97.793 ton/yl Tekirda 3. Grup evre Belediyeler Kat Atk Bertaraf Tesisleri Yapma ve letme Birlii orlu ve Marmaraerelisi ile belediyeleri ile Yeniiftlik, Sultanky, Yenice, Misinli, Marmarack, Velimee, Ula belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 12/07/2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 235.774, Atk Miktar: 105.250 ton/yl Bat Tekirda Kat Atk Birlii (BATKAB) Malkara, arky ile belediyeleri ile Mrefte, Hoky, Salamta, Kozyrk, Balabanck, algaml belde belediyeleri
241
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 29/08/2007 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 79.438, Atk Miktar: 35.954 ton/yl
Ambalaj Atklar l baznda 6 adet ambalaj reticisi ve 45 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. 4 adet lisansl toplama ayrma tesisi bulunmamaktadr.921600 ton/yl plastik, 2760 ton/yl kat karton kapasiteli 4 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar geri kazanlarak ekonomiye katk salanmaktadr. orlu Belediyesi, Marmarack Belediyesi, Veliky Belediyesi olmak zere 3 adet belediyede kaynakta ayr toplama almas yaplmaktadr.
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
1.490
1.712
624.839
Dzenli Depolama
Bat Tekirda Kat Atk Birlii, Tekirda li evre Hizmetleri Birlii, Tekirda IV. Grrup evre Bel. Kat Atk Bertaraf Tesisi Yapma ve l. Birlii ve Tekirda 3. Grup evre Bel. Kat Atk Bert. Tesis. Yapma ve letme Birlii olarak 4 birlik oluturulmutur. Tbbi atklar dzenli depolanarak bertaraf edilecektir.
242

72 72 35
2007
693.288
2008
702.084
2009
711.059
2010
720.219
2011
728.125
2012
736.187
293.538 158.511
297.262 160.522
301.063 162.574
304.941 164.668
308.288 166.476
311.702 168.319
% Ton/yl
29
Ton/yl Ton/yl %
44.031 8.806 20
44.589 11.147 25
45.159 13.548 30
45.741 16.009 35
46.243 18.497 40
46.755 21.040 45
243
60
Tokat
TOKAT
Mevcut Durum Tokat-Turhal-Zile-Pazar Kat Atk Ynetim Birlii: Tokat-Merkez, Turhal, Zile, Pazar le Belediyeleri
Tokat Merkez, Almus, Artova, Baiftlik, Erbaa, Niksar, Pazar, Readiye, Sulusaray, Turhal, Yeilyurt, Zile Nfus: 580.251 Atk miktar: 190.612 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 04/ 01/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 334.998, Atk Miktar: 110.047 ton/yl Uygulama Projeleri Bakanlmzca uygun bulunmu olup, inaat ihalesi ile ilgili almalara balanmtr. Erbaa Kat Atk Ynetim Birlii: Erbaa le Belediyesi ile Karayaka, Aka, Koak, Deirmenli, Tanoba Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda Onaylanm ve Karar Resmi Gazetede 12/ 07/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 89.831, Atk Miktar: 29.509 ton/yl Uygulama Projeleri Bakanlmzca uygun bulunmu olup, inaat ihalesi ile ilgili almalara balanmtr.
244
Ambalaj Atklar l baznda 1adet ambalaj reticisi ve12 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr. Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI LETMEYE GE TARH
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
1.441
2.317
845.732
zel ukurlarda kireleyere k gmme
Sterilizasyon
Tokat, Turhal, Zile, Pazar Kat Atk Ynetim Birlii tarafndan yaplmas planlanan "Tokat li Kat Atk Bertaraf Tesisi" ED Raporunda tbbi atk sterilizasyon sistemi kurulaca belirtilmekte. ED Raporu hazrland.
2012

70 70 70
2007
580.251
2008
586.230
2009
592.338
2010
598.577
2011
603.753
2012
609.042
190.612 102.931
192.577 103.991
194.583 105.075
196.633 106.182
198.333 107.100
200.070 108.038
38
41
Ton/yl Ton/yl %
26.686 0 0
26.961 0 0
27.242 0 0
27.529 1.376 5
27.767 1.944 7
28.010 2.801 10
245
61
Trabzon
TRABZON-RZE
Trabzon Merkez, Arakl, Arsin, aykara, Dernekpazar, Hayrat, Kprba, Of, Srmene, Yomra, Akaabat, Maka, Beikdz (A), arba (A), Dzky (A), alpazar (A), Tonya (A), Vakfkebir (A), (Rize Merkez, Derepazar, Gneysu, kizdere, yidere, Kalkandere) Nfus: 860.204 Atk miktar: 282.577 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum Trabzon ve Rize Kat Atk Birlii (TRAB-R-KAB): Trabzon-Merkez, Rize-Merkez, Akaabat, Arakl, Arsin, Of, Maka, Srmene, Yomra, aykara, Dernekpazar, Dzky, Kprba, Gndodu, yidere, Derepazar, Kalkandere, Gneysu le Belediyeleri ile Akyaz, ukurayr, Pelitli, Akoluk, alayan, Yeilova, Grbulak, Yalncak, Kavakl, Stl, Yldzl, Akakale, Mersin, Akaky, Darca, Iklar, Yeilyal, Kyck, Uurlu, Eskipazar, Blml, Cumapazar, Esirolu, ahinkaya, Yeniay, Kast, zdil, Oymaltepe, Takran, Uzungl, alky, Aykut, Balaban Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 27/10/1997 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 761.544, Atk Miktar: 250.167 ton/yl Dzenli Depolama Sahas tamamlanmtr. Transfer istasyonlarndan 1 tanesinin inaat tamamlanm 2. istasyonun inaat devam etmektedir.
246
Ambalaj Atklar l baznda 7 adet ambalaj reticisi ve 57 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.. lde kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
2.665
4.026
1.469.492
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi kurulmu olup, n lisans ve lisans ilemleri devam etmekte.

90 90 90 90 30 95 38 95 41
2007
688.981
2008
695.640
2009
702.445
2010
709.399
2011
715.085
2012
720.899
226.330 122.218
228.518 123.400
230.753 124.607
233.037 125.840
234.905 126.849
236.815 127.880
Ton/yl Ton/yl %
33.950 0 0
34.278 1.714 5
34.613 2.423 7
34.956 3.496 10
35.236 4.228 12
35.522 5.328 15
247
62
Tunceli
TUNCEL
Tunceli M., emigezek, Hozat, Mazgirt, Nazmiye, Ovack, Pertek, Plmr Nfus: 79.574 Atk miktar: 23.236 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Mevcut Durum Birlik kurma almalar devam etmektedir.
Birlik nfusu: 30.539, Atk miktar: 8.917 ton/yl ED Gerekli Karar verilen alandan vazgeilerek belirlenen alternatif alanlar zerinde deerlendirmelere devam edilmektedir.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl ambalaj reticisi bulunmamakta, 1 adet piyasaya sren iletme kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
248
Tbbi Atklar
TOPLAM TIBB ATIK MKTARI LETMEYE GE TARH 2012
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
120
83
30.449
Sterilizasyon
Kat atk depolama sahas (tbbi atk bertaraf tesisisterilizasyon dahil) tahsis aamasnda

36 36
2007
79.574
2008
80.531
2009
81.509
2010
82.506
2011
83.359
2012
84.230
23.236 13.477
23.515 13.639
23.801 13.804
24.092 13.973
24.341 14.118
24.595 14.265
22
23
Ton/yl Ton/yl %
3.253 0 0
3.292 0 0
3.332 0 0
3.373 0 0
3.408 170 5
3.443 241 7
249
63
anlurfa
ANLIURFA BATI
anlurfa M, Halfeti, Birecik, Suru, Bozova, Akakale, Harran, Hilvan Nfus: 1.034.435 Atk miktar: 302.055 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
ANLIURFA BATI
Mevcut Durum anlurfa Kat Atk Bertaraf Hizmetleri Birlii ve evre
Ceylanpnar, Siverek, Viranehir Nfus: 398.174 Atk miktar: 116.267 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
anlurfa Merkez, Akakale, Bozova, Harran, Suru le belediyeleri, Ksas, Karakpr, Uurlu, Onbirnisan, Konuklu belde belediyeleri ve O.S.B. Mdrl tarafndan birlik tz hazrlk almalar devam etmektedir. Birlik nfusu: 882.540 kii, Atk miktar: 257.701 ton/yl Tesisin yapm %85 orannda tamamlanm olup, 2008 yl ierisinde bitirilmesi hedeflenmektedir.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 22 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. anlurfa ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
250
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
1.519
2.236
816.244
Sterilizasyon
Kat atk depolama sahas inaat bittikten sonra sterilizasyon tesisi kurulacaktr.

60 60 60 15 75 22 75 23
2007
1.432.609
2008
1.448.547
2009
1.464.823
2010
1.481.441
2011
1.495.445
2012
1.509.744
418.322 242.627
422.976 245.326
427.728 248.082
432.581 250.897
436.670 253.269
440.845 255.690
Biyobozunur Atklarn % lenmesi Yakma Ton/yl Dzensiz Depolama AlanlarnnRehabilitasyonu Ambalaj At Projeksiyonu Ton/yl Ayr Toplanan Ambalaj Atklarnn Miktar Ayr Toplanan Ambalaj Atnn Ambalaj At Projeksiyonuna Oran
Ton/yl %
58.565 0 0
59.217 2.961 5
59.882 4.192 7
60.561 6.056 10
61.134 7.336 12
61.718 9.258 15
251
64
Uak
UAK
Uak M., Banaz, Karahall, Sivasl Nfus: 316.588
Ulubey,
Eme,
Mevcut Durum Uak li Srdrlebilir evre Ynetimi Belediyeler Birlii
Uak Merkez Belediyesi, Banaz, Eme, Sivasl, Ulubey, Karahall ile belediyeleri ve Blme, lyasl, Gre, Bykoturak, Kzlcast, Ahmetler, Gll, Yeleen, Karbasan, Aabeyli, Pnarba, Selikler, Tatar, Yayalar, Avgan, Hasky, Kla, Omurca belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 12/11/ 2005 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 316.587, Atk Miktar: 134.043 ton/yl Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 12 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Uak ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi bulunmamaktadr. Bakanlmzdan lisans alm 2 adet geri dnm tesisinin toplam kapasitesi; yllk ortalama 1 017 977 ton plastik ambalaj at olup ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
252
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
960
1.299
474.148
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi uygulama projesi yaplmaktadr..

316.588
2008
320.418
2009
324.327
2010
328.318
2011
331.734
2012
335.218
134.043 73.724
135.665 74.616
137.320 75.526
139.010 76.455
140.456 77.251
141.931 78.062
Dzenli Depolama Tesisi
Faaliyet Balangc Hedef Nfus
% % Ton/yl
90 90
29
35
Ton/yl Ton/yl %
18.766 0 0
18.993 0 0
19.225 961 5
19.461 1.362 7
19.664 1.966 10
19.870 2.384 12
253
65
Van
VAN
Mevcut Durum
Van M., Bahesaray, Geva, Grpnar, Bakale, atak, Edremit, aldran, Muradiye, Erci, zalp, Saray Nfus: 809.472 Atk miktar: 265.566 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Van Mahalli dareleri Srdrlebilir evre Ynetimi Birlii (VANEB)
Merkez le, Edremit, Geva, atak, Muradiye, Grpnar, zalp, Bakale, Eri, aldran, Bahesaray, Saray ve 9 belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 07/ 10/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 909.472, Atk Miktar: 265.566 ton/yl 10/08/2006 tarihinde inaat ihalesi gerekletirilmitir. Ancak ihale iptal edilmitir.Arazi zerinde herhangi bir alma yaplmamaktadr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 4 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Van ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
254
Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI MEVCUT DURUM kg/gn kg/yl LETMEYE GE TARH tarafndan 2012
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
1.684
2.698
984.779
Sterilizasyon
Yap-let Modeliyle zel sterilizasyon tesisi kurulacaktr.
sektr

90 90
2007
909.472
2008
918.001
2009
926.717
2010
935.626
2011
942.859
2012
950.258
265.566 154.028
268.056 155.473
270.601 156.949
273.203 158.458
275.315 159.683
277.475 160.936
22
23
Ton/yl Ton/yl %
37.179 0 0
37.528 0 0
37.884 1.894 5
38.248 2.677 7
38.544 3.854 10
38.847 4.662 12
255
66
Yozgat
YOZGAT
Yozgat M., Akdamadeni, Aydnck, Boazlyan, andr, ayralan, ekerek, Kadehri, Saraykent, Sarkaya, Sorgun, efaatli, Yenifakl, Yerky Nfus: 458.138 Atk miktar: 150.498 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Yozgat li Kat Atk Bertaraf Tesisleri Birlii (YOKAB)
Yozgat Merkez, Aydnck, Yerky, Sorgun, Sarkaya ile belediyeleri, adrard, Osmanpaa, Batrk, Belencumafakl, Kuzayca, Paaky, Saray, Sekili belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 21/ 06/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 264.148, Atk Miktar: 86.800 ton/yl naat 2007 sonu itibariyle tamamlanmtr. Akdamadeni lesi Kat Atk Bertaraf Tesisleri Birlii
Akdamadeni, Saraykent, Belekehan, Olukz, Umutlu, Dedefakl, iekli, Doankent, Ozan belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 05/ 11/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 68.200, Atk Miktar: 22.400ton/yl
256
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 6 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yozgat ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
948
984
359.192
Dzenli Depolama
Kat ve tbbi atk depolama tesisinin inaat devam etmekte. Tbbi atklar dzenli depolanacaktr.

55 55 55 55 30 70 38 70 41
2007
458.138
2008
462.605
2009
467.170
2010
471.834
2011
475.656
2012
479.564
150.498 84.279
151.966 85.101
153.465 85.941
154.997 86.799
156.253 87.502
157.537 88.221
Ton/yl Ton/yl %
21.070 0 0
21.275 0 0
21.485 0 0
21.700 1.085 5
21.875 1.531 7
22.055 2.206 10
257
67
Zonguldak
ZONGULDAK
Zonguldak Merkez, Alapl, Devrek, aycuma, Gkebey, Karadeniz Ereli

Mevcut Durum Zonguldak l zel dare ve Belediyeler evre Altyap Temel Hizmetler Birlii:
Zonguldak-Merkez, Kozlu, Gelik, Kilimli, atalaz, Beycuma, Karaman, Muslu, Elvanpazarck, Sivriler, Alapl, aycuma, Devrek, Gkebey, Kdz.Ereli le Belediyeleri ile Gmeli, Filyos, Nebiolu, Perembe, Karapnar, Saltukova, zba, Eerci, aydeirmeni, Bakarakkad, Hacmusa, Ormanl, Gl, aylolu, berler, Gkeler, Kandilli Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 25.04.1996 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 564.650, Atk Miktar: 185.500 ton/yl Dzenli Depolama Sahasnn inaat %80 orannda tamamlanmtr. Ambalaj Atklar l baznda 7 adet ambalaj reticisi Bakanlmzn veri tabanna kaytl olup, 47 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Zonguldak ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
258
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
1.845
2.794
1.019.870
Sterilizasyon
Tbbi atklarn dzenli depolanarak bertaraf ngrlrken, projede revizyon yaplarak sterilizasyon tesisi kurulmasna karar verilmitir.
2012

90 90 90 30 95 38 95 41
2007
564.648
2008
568.988
2009
573.430
2010
577.975
2011
581.470
2012
585.055
185.487 100.163
186.913 100.933
188.372 101.721
189.865 102.527
191.013 103.147
192.191 103.783
Ton/yl Ton/yl %
27.823 0 0
28.037 0 0
28.256 1.413 5
28.480 1.994 7
28.652 2.865 10
28.829 3.459 12
259
68
Aksaray
AKSARAY
Aksaray Merkez, Aaren, Eskil, Glaa, Gzelyurt, Ortaky, Saryahi (A), Evren (Ankara) (A), .kohisar (Ankara)
Mevcut Durum Aksaray li Mahalli dareler Hizmet Birlii Aksaray, Glaa, Eskil, Gzelyurt, Ortaky Birlik Nfusu: 324.150, Atk Miktar: 106.500 ton/yl Tesis inaat tamamlanmtr. Tesis kullanma almtr. ereflikohisar Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi ereflikohisar (Ankara), Aaren, Saryahi (Ankara), Boazky (Ankara), Evren (Ankara) ile belediyeleri ile Devekovan, alren, Glhyk, Kacarl (Ankara) ve Camili belde belediyeleri Hizmet Edilen Nfus: 51.387, Atk Miktar: 16.900 ton/yl Tesis kullanma almtr.
260
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 4 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Aksaray ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
751
694
253.180
Sterilizasyon
Tbbi atklarn dzenli depolanmas planlanmakla birlikte, sterilizasyon iin de aratrmalar yaplmaktadr.
2012

90 90 90 90 30 95 38 95 41
2007
341.914
2008
345.394
2009
348.949
2010
352.581
2011
355.585
2012
358.656
112.319 62.898
113.462 63.539
114.630 64.193
115.823 64.861
116.810 65.414
117.819 65.978
Ton/yl Ton/yl %
16.848 0 0
17.019 851 5
17.195 1.204 7
17.373 1.737 10
17.522 2.103 12
17.673 2.651 15
261
69
Bayburt
BAYBURT
Bayburt M., Aydntepe, Demirz Nfus: 70.739 Atk miktar: 23.238 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum Bayburt li Yerel Ynetimleri Kat Atk Tesisleri Yapma ve letme Birlii: Bayburt-Merkez, Aydnpete, Demirz le Belediyeleri ile Arpal, ayryolu, Akar, Konursu, Bepnar, Gkedere Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar 27/02/2006 tarihinde Resmi Gazetede yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 55.000, Atk Miktar: 18.000 ton/yl Dzenli Depolama Sahasnn inaat devam etmektedir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl piyasaya sren iletme mevcut deildir. Yine Bayburt ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
262
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
150
244
89.064
Dzenli Depolama
Kat atk ve tbbi atk dzenli depolama tesisi ihale aamasndadr.

77 77 30 77 38 77 41
2007
70.739
2008
71.351
2009
71.977
2010
72.617
2011
73.126
2012
73.648
23.238 12.548
23.439 12.657
23.644 12.768
23.855 12.882
24.022 12.972
24.193 13.064
Ton/yl Ton/yl %
3.253 0 0
3.281 0 0
3.310 166 5
3.340 234 7
3.363 336 10
3.387 406 12
263
70
Karaman
KARAMAN
Karaman M., Kazmkarabekir, Ayranc, Sarveliler (A), Bayayla (A), Ermenek (A) Nfus: 214.223 Atk miktar: 70.372 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Karaman l zel daresi ve Belediyeleri evre Altyap Temel Hizmetler Birlii
Karaman, Akaehir, Kazmkarabekir, Klbasan, Kisecik, Sudura, Takale, Yeildere, Yollarba Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 03/ 10/ 2003 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 158.725, Atk Miktar: 52.150 ton/yl Uygulama Projesi Bakanlk tarafndan uygun bulunmutur. Tesisin naat ile ilgili ihale hazrlklarna balanmtr. Taeli Belediyeleri ve evre Altyap Temel Hizmetleri Birlii
Ermenek, Sarveliler, Bayayla ile belediyeleri ile Kazanc, Gneyyurt, Gktepe belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 21/ 06/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 46.000, Atk Miktar: 15.150 ton/yl ED sreci devam etmektedir.
264
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 10 adet piyasaya sren iletme ve 3 adet ambalaj reticisi mevcuttur. Karaman ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
473
464
169.466
Sterilizasyon
Karaman Kat Atk Dzenli Depolama Tesisinin inaat ihalesi mays 2007'de yaplmtr. Proje iinde sterilizasyon nitesi kurulacaktr.

90 90
2007
214.223
2008
216.819
2009
219.469
2010
222.173
2011
224.489
2012
226.852
70.372 39.408
71.225 39.886
72.095 40.373
72.984 40.871
73.745 41.297
74.521 41.732
38
41
Ton/yl Ton/yl %
9.852 0 0
9.972 0 0
10.093 0 0
10.218 511 5
10.324 723 7
10.433 1.043 10
265
71
Krkkale
KIRIKKALE
Krkkale M., Bahl, Baleyh, elebi, Delice, Karakeili, Keskin, Sulakyurt, Yahihan Nfus: 272.727 Atk miktar: 89.591 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Krkkale Kat Atk Ynetimi Belediyeler Birlii
Krkkale Merkez, Bahl, Baleyh, elebi, Delice, Keskin, Karakeili, Sulakyurt, Yahihan Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 21/ 03/ 2007 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 230.000, Atk Miktar: 75.500 ton/yl 09.08.2007 tarihinde saha teslimi yaplm olup, hafriyat almalarna balanmtr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl piyasaya sren iletme mevcut olmayp 1 adet ambalaj reticisi kaytl bulunmaktadr.. Krkkale ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
266
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
919
1.140
415.949
Dzenli depolama
Evsel ve tbbi atk dzenli depolama tesisi, yapm ve iletme ihalesi aamasnda. Tbbi atklar dzenli depolanacaktr.

80 80 80
2007
272.727
2008
276.973
2009
281.303
2010
285.717
2011
289.647
2012
293.648
89.591 50.171
90.986 50.952
92.408 51.748
93.858 52.561
95.149 53.283
96.463 54.020
38
41
Ton/yl Ton/yl %
12.543 0 0
12.738 0 0
12.937 647 5
13.140 920 7
13.321 1.332 10
13.505 1.621 12
267
72
Batman
BATMAN
Batman M., Beiri, Gerc, Hasankeyf, Kozluk, Sason Nfus: 452.982 Atk miktar: 132.271 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Mevcut Durum Birlik kurma almalar devam etmektedir. GAP Blge Kalknma daresi Bakanl tarafndan hazrlattrlan ED Raporuna 2003 ylnda ED Olumlu Karar verilmitir. Uygulama Projesi almalar devam etmektedir. KfW ile almalar devam etmekte olup, anlama imzalanacaktr. Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi ve piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmamaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
268
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
236
383
139.694
Sterilizasyon
Batman (Merkez) Kat Atk Dzenli Depolama Tesisi Projesi hayata getiinde tbbi atk sterilizasyon tesisi kurulacaktr.

Birim Nfus Projeksiyonu Kii 2007
452.982
2008
459.157
2009
465.456
2010
471.883
2011
477.495
2012
483.215
Atk Projeksiyonu Biyobozunur Atk Projeksiyonu Dzenli Depolama Tesisi Faaliyet Balangc Hedef Nfus
Ton/yl Ton/yl % % Ton/yl
132.271 76.717
134.074 77.763
135.913 78.830
137.790 79.918
139.429 80.869
141.099 81.837
50
50
22
23
Ton/yl Ton/yl %
18.518 0 0
18.770 0 0
19.028 0 0
19.291 0 0
19.520 976 5
19.754 1.383 7
269
73
rnak
IRNAK
rnak M., Beytebap, Glkonak, dil, Silopi, Uludere Nfus: 392.054 Atk miktar: 114.480 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Cizre,
Mevcut Durum rnak li evre Hizmetleri Birlii
3 ile belediyesi ve l zel daresi Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 02/ 06/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 254.134 , Atk Miktar: 92.710 ton/yl GAP daresi tarafndan hazrlanp revize edilen Uygulama Projesi Bakanlmzca uygun bulunmu olup, inaat ihalesi hazrlklar balamtr.
Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl piyasaya sren iletme mevcut deildir. rnak ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
270
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
165
263
95.852
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi kurulacak olup, uygulama projesi yaplmaktadr.

60 60
2007
392.054
2008
396.517
2009
401.075
2010
405.727
2011
409.666
2012
413.687
114.480 66.398
115.783 67.154
117.114 67.926
118.472 68.714
119.623 69.381
120.796 70.062
22
23
Ton/yl Ton/yl %
16.027 0 0
16.210 0 0
16.396 0 0
16.586 829 5
16.747 1.172 7
16.911 1.691 10
271
74
Bartn
BARTIN
Bartn M., Amasra, Kurucasile, Ulus Nfus: 163.630 Atk miktar: 53.752 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Mevcut Durum Bartn Belediyeler Birlii: Bartn-Merkez, Amasra, Ulus, Kurucaile le Belediyeleri ile Kozcaz, Art, Hasankad, Kumluca, Abdipaa Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar 14/03/2006 tarihinde Resmi Gazetede yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 60.000, Atk Miktar: 19.700 ton/yl Kat Atk Bertaraf Tesisi alann yer seimi yaplmtr, tahsis ilemleri devam etmektedir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 4 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Bartn ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplamaayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. Kaynanda ayr toplama almas yaplmamaktadr.
272
Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI FL YATAK SAYISI kg/gn kg/yl MEVCUT DURUM LETMEYE GE TARH
PROJENN DURUMU
473
588
214.756
Herhangi bir yaklam belirtilmemitir .

35 35
2007
163.630
2008
164.432
2009
165.257
2010
166.104
2011
166.642
2012
167.200
53.752 29.026
54.016 29.169
54.287 29.315
54.565 29.465
54.742 29.561
54.925 29.660
38
41
Ton/yl Ton/yl %
7.525 0 0
7.562 0 0
7.600 0 0
7.639 382 5
7.664 536 7
7.690 769 10
273
75
Ardahan
ARDAHAN
Ardahan M., ldr, Damal, Gle, Hanak, Posof Nfus: 101.188 Atk miktar: 29.547 ton/yl 0,80 kg/kii-gn
Mevcut Durum Ardahan li Belediyeler Birlii
Ardahan Merkez, Gle, Hanak, ldr, Damal le Belediyeleri ve Akenlik, Kprl, Ortakent Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar 21/03/2007 tarihinde Resmi Gazetede yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 45.000, Atk Miktar: 13.150 ton/yl Nihai saha mera arazisi olup, MK Karar alnmtr. ED Sreci balatlmadan sadece Ardahan Belediyesi iin bir uygulama projesi sunulmu olup, eksiklikler bildirilmitir. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 1 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Ar ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
274
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
191
194
70.627
Herhangi bir yaklam belirtilmemitir.

43 43
2007
101.188
2008
101.673
2009
102.171
2010
102.683
2011
103.004
2012
103.337
29.547 17.137
29.688 17.219
29.834 17.304
29.984 17.390
30.077 17.445
30.175 17.501
22
23
Ton/yl Ton/yl %
4.137 0 0
4.156 0 0
4.177 0 0
4.198 0 0
4.211 211 5
4.225 296 7
275
76
Idr
IDIR
Mevcut Durum Idr li evre Hizmetleri Birlii
Idr M., Aralk, Karakoyunlu, Tuzluca Nfus: 169.144 Atk miktar: 49.390 ton/yl 0,8 kg/kii-gn
Idr Merkez, Aralk, Tuzluca, Karakoyunlu, Taburun, Hohaber, Halteli, Melekli belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 01/ 02/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 110.000, Atk Miktar:32.150 ton/yl ED olumlu karar alnmtr. Dzenli depolama sahasnn inaatnn balatlmas iin AB Dzey II Blgeleri Kalknma Programna proje nerilmi, kabul edilmitir. hale yaplarak szleme imzalanmtr. naat kontrolrl konusunun halledilmesine mteakip almalara balanacaktr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl ambalaj reticisi ve piyasaya sren iletme mevcut deildir. Idr ilinde Bakanlmzdan lisans/geici alma izni alm ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr.
276
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
231
187
68.300
Sterilizasyon
Sterilizasyon tesisi kurulmas planlanmaktadr. 2007 ylnda inaatna balanacak olan kat atk dzenli depolama tesisinin iletilmeye almasyla birlikte tbbi atklar sterilize edilecektir.

60 60
2007
169.144
2008
170.772
2009
172.435
2010
174.135
2011
175.524
2012
176.944
49.390 28.646
49.865 28.922
50.351 29.204
50.847 29.492
51.253 29.727
51.668 29.967
23
24
Ton/yl Ton/yl %
6.915 0 0
6.981 0 0
7.049 0 0
7.119 356 5
7.175 502 7
7.234 723 10
277
77
Yalova
YALOVA
Mevcut Durum
Yalova M., Armutlu, narck, iftlikky, Termal, Altnova, znik (Bursa), Orhangazi (Bursa) Nfus: 284.536 Atk miktar: 120.472 ton/yl 1,16 kg/kii-gn
Yalova li Yerel Ynetimler Kat Atk Tesisleri Yapma ve letme Birlii
Yalova Merkez, Termal, iftlikky, narck, Altnova, Armutlu ile belediyeleri ve Takpr, Kocadere, Koruky, Tevikiye, Kaytazdere, Suba, Tavanl, Esenky, Kadky belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 15/ 12/ 1999 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 165.000, Atk Miktar: 69.800 ton/yl Yalova kat atk Bertaraf Tesisi inaatnn %95 lik ksm bitirilmitir. Ancak mahkeme karar ile yrtmesi durdurulmutur. Ayrca ormanlk alan n izni iptal edilmitir. Tesis alannn geniletilmesi ile ilgili ED sreci tamamlanmtr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 10 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Yalova ilinde Bakanlmzdan 2 adet lisansl ambalaj atklar toplama-ayrma tesisi bulunmaktadr. Kaynanda ayr toplama almas Yalova ve Altnova Belediyelerinde yrtlmektedir. Bakanlmzdan lisans alm yllk ortalama 1.080 Ton plastik ambalaj at ileme kapasitesine sahip 1 adet geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
278
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
237
257
93.976

90 90 90 90 90
2007
172.806
2008
174.973
2009
177.185
2010
179.442
2011
181.386
2012
183.369
73.166 40.241
74.083 40.746
75.020 41.261
75.976 41.787
76.799 42.239
77.638 42.701
30
38
41
Ton/yl Ton/yl %
11.707 2.341 20
11.853 2.963 25
12.003 3.601 30
12.156 4.255 35
12.288 4.915 40
12.422 5.590 45
279
78
Karabk
KARABK
Karabk Merkez, Eflani, Ovack, Safranbolu, Yenice Nfus: 210.304 Atk miktar: 69.085 ton/yl 0,90 kg/kii-gn
Eskipazar,
Mevcut Durum Karabk li evre Hizmetleri Birlii Karabk-Merkez, Safranbolu, Yenice, Eskipazar, Eflani, Ovack le Belediyeleri ile Yortanpazar, Ovacuma Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 16/08/2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 210.000, Atk Miktar: 69.000 ton/yl Kat atk bertaraf tesisi iin saha tespit edilmi olup, ED sreci devam etmektedir. Ambalaj Atklar l baznda ambalaj reticisi bulunmamakta ve 6 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
280
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
775
886
323.501
Herhangi bir yaklam bildirilmemitir.

95 95
2007
210.304
2008
213.283
2009
216.321
2010
219.420
2011
222.143
2012
224.916
69.085 37.306
70.063 37.834
71.062 38.373
72.080 38.923
72.974 39.406
73.885 39.898
38
41
Ton/yl Ton/yl %
9.672 0 0
9.809 0 0
9.949 0 0
10.091 0 0
10.216 511 5
10.344 724 7
281
79
Kilis
KLS-GAZANTEP BATI
Kilis M., Musabeyli, Elbeyli, Polateli (ehitkamil, ahinbey, slahiye, Nurda, Ouzeli,-(Gaziantep))
Nfus: 1.459.239
Mevcut Durum Belediyeler Birlii kurma almalar devam etmekte olup, birlik yelerinin Merkez, Musabeyli, Elbeyli, Polateli ile belediyeleri ile Yavuzlu belde belediyesi ve OSB Blge Mdrl olmas ngrlmektedir. GAP idaresi tarafndan yrtlen proje iin ED Gerekli Deildir karar verilmitir. Uygulama Projesi ihalesi yaplmtr. Birlik Nfusu:113.051, Atk miktar: 38.788 ton/yl Ambalaj Atklar l baznda 1 adet ambalaj reticisi ve 6 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytl bulunmaktadr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
282
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
191
69.654
Sterilizasyon
Uygulama projesi aamasndadr.
2012

90 90
2007
113.051
2008
114.525
2009
116.029
2010
117.564
2011
118.895
2012
120.252
37.137 20.054
37.622 20.316
38.116 20.582
38.620 20.855
39.057 21.091
39.503 21.331
38
41
Ton/yl Ton/yl %
5.199 0 0
5.267 0 0
5.336 0 0
5.407 0 0
5.468 273 5
5.530 387 7
283
80
Osmaniye
OSMANYE
Osmaniye M., Bahe, Dzii, Hasanbeyli, Kadirli, Sumbas, Toprakkale Nfus: 433.478 Atk miktar: 142.398 ton/yl 0,9 kg/kii-gn
Mevcut Durum Osmaniye li Kat Atk Bertaraf ve Altyap Hizmetleri Mahalli dareler Birlii
Merkez, Kadirli, Dzii, Bahe, Sumbas, Toprakkale, Hasanbeyli ile belediyeleri, Mehmetli, Alibeyli, Yarba, Atalan, Tysz, Cevdetiye, Krmtl, Elek, Bcekli belde belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 14/ 03/ 2006 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 350.000, Atk Miktar: 115.000 ton/yl Uygulama Projesi ile ilgili ihale hazrlklar devam etmektedir. Ambalaj Atklar l baznda 1 adet ambalaj reticisi ve19 adet piyasaya sren iletme Bakanlmzn veri tabanna kaytldr. Lisansl toplama ayrma tesisi ve geri dnm tesisi bulunmamaktadr. l baznda kaynakta ayr toplama almas yaplmamaktadr.
284
Tbbi Atklar
PLANLANAN BERTARAF YNTEM TOPLAM TIBB ATIK MKTARI LETMEYE GE TARH kapsamnda 2012
FL YATAK SAYISI
MEVCUT DURUM
PROJENN DURUMU
kg/gn
kg/yl
655
788
287.708
Sterilizasyon
Kat Atk Bertaraf Tesisi Projesi sterilizasyon tesisi de yer almaktadr.

77 77 77
2007
433.478
2008
439.296
2009
445.231
2010
451.286
2011
456.561
2012
461.937
142.398 79.743
144.309 80.813
146.258 81.905
148.247 83.019
149.980 83.989
151.746 84.978
38
41
Ton/yl Ton/yl %
19.936 0 0
20.203 0 0
20.476 0 0
20.755 1.038 5
20.997 1.470 7
21.244 2.124 10
285
81
Dzce
DZCE
Dzce M., Akcakoca, Cumayeri, ilimli, Glyaka, Gmova, Kaynal, Ylca
Nfus: 298.513
Mevcut Durum Dzce li Belediyeler Birlii: Dzce-Merkez, Akakoca, Cumayeri, ilimli, Glyaka, Gmova, Kaynal, Ylca le Belediyeleri ile Beyky, Boazii, Konuralp Belde Belediyeleri Birlik Tz Bakanlar Kurulunda onaylanm ve karar Resmi Gazetede 27/12/2002 tarihinde yaymlanmtr. Birlik Nfusu: 298.513, Atk Miktar: 98.061 ton/yl Dzenli Depolama Sahasnn inaat iin ihale almalar tamamlanmtr. Ambalaj Atklar l baznda Bakanlmzn veri tabanna kaytl 2 adet ambalaj reticisi ve 23 adet piyasaya sren iletme mevcuttur. Yine Dzce ilinde lisans/geici alma izni alm yllk ortalama 19 200 ton alminyum ambalaj at ileme kapasitesine sahip 1 adet alminyum ambalaj atklar geri dnm tesisi ile ambalaj atklar ekonomiye geri kazandrlmaktadr.
286
Tbbi Atklar
FL YATAK SAYISI
PROJENN DURUMU
498
668
243.778
zel ukurlarda kireleyere k gmme
Sterilizasyon
Kat Atk Bertaraf Tesisi Projesi kapsamnda sterilizasyon tesisi de yer almaktadr.

90 90 90
2007
298.513
2008
301.091
2009
303.727
2010
306.423
2011
308.567
2012
310.762
98.061 52.953
98.908 53.411
99.774 53.878
100.660 54.356
101.364 54.737
102.085 55.126
38
41
Ton/yl Ton/yl %
13.729 0 0
13.847 0 0
13.968 0 0
14.092 705 5
14.191 993 7
14.292 1.429 10
287

Atık Eylem Planı

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Atık Eylem Planı

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

EVRE VE ORMAN BAKANLII EVRE YNETM GENEL MDRL

Atk Ynetimi Eylem Plan (2008-2012)

Prof. Dr. Veysel EROLU evre ve Orman Bakan

Atk Ynetimi Eylem Plan (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

Planlanan Yrrle Giri Tarihi yl/eyrek

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

**Hizmet Edilen Nfus = ehir Nfusu + (0,85 * Krsal Nfus)+

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ekil 2.1 Belediye nfusunun genel nfus iindeki oran

ekil 2.2 Belediyelerin dalm

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ekil 2.4 Model gruplar (ana blgeler ve bykehir belediyeleri)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

Biyobozunur atk Geri kazanlabilir atk Ambalaj at Dier

68,9 24,7 14,6 21,8

64,6 25,8 20,7 18,9

76,9 15,1 8,4 17,9

68,8 9,2 5,4 27,6

66,4 38,7 26,9 11,1

70,9 10,3 5,5 22,8

67,0 29,0 17,0 17,9

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ekil 2.7 Atk bertaraf yntemi (2008)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

3.000.000 2.500.000 2.000.000

1.500.000 1.000.000 500.000 0

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

AMBALAJ ATIKLARININ BRKTRLMES

ekil 2.10 Cam Ambalaj At Kumbaras

AMBALAJ ATIKLARININ TOPLANMASI VE TAINMASI

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ekil 2.11 Ambalaj At Kumbaralar

ekil 2.12 Ambalaj At Toplama Arac

ekil 2.13 Ambalaj At Toplama Noktasna Bir rnek

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

AMBALAJ ATIKLARININ AYRITIRILMASI

ekil 2.14 Ayrma Tesisi

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

80 70 60 50 40 30 20 10 0 2003 2004 YIL 2005 TAT 2006 2007

ekil 2.16 Lisansl Ayrma Tesislerinin Says

AMBALAJ ATIKLARININ GER DNTRLMES

ekil 2.17 PET Ambalaj Atndan Elde Edilen Elyaf

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

ekil 2.20 Kat Ambalaj Atndan Elde Edilen Kat

LSANSLI GER DNM TESS SAYISI

40 30 20 10 0 2003 2004 YIL 2005 S1 2006 2007

ekil 2.21 2003'ten 2007'ye Lisansl Geri Dnm Tesisi Says

ATIK YNETM EYLEM PLANI (2008-2012)

2 Cam Kat-Karton Kompozit Metal Plastik