1

BÖLÜM 1

1. GİRİŞ

1.1. AUTODESK YAZILIM LİSANS SÖZLEŞMESİ

Autodesk ilişikteki yazılımın lisansını, bu lisans sözleşmesi ve burada

bulunan ilave veya dahil edilen özgün lisans hükümlerinin tümünü ("sözleşme")
kabul etmeniz koşuluyla size vermektedir.

Bu sözleşme ile bağlı olmamayı istiyor, tüm koşul ve şartları kabul

etmiyorsanız yazılımın yüklenmesini iptal edecek olan ("I reject") seçeneğini
seçiniz ve, paranızın iadesi için 30 (otuz) gün içinde, bu yazılımı ve pakette yer
alan materyalleri satın aldığınızı kanıtlayan belge ile satın aldığız yere iade ediniz.

Yazılımı kullanmanız da, burada yer alan lisans hükümleriyle bağlı

olduğunuz yönündeki kabulünüzü gösterir. Bu lisans ile izin verilen durumlar
dışında bilgisayar programının veya dokümantasyonun kopyalanması Türk
kanunlarına göre eser sahipliğinden doğan hakların ihlalidir. Autodesk'in izni
olmaksızın bu bilgisayar programını kopyalarsanız, kanunu ihlal etmiş olursunuz.
Bu durumda Autodesk'e tazminat ödemekle yükümlü olabilir ve
cezalandırılabilirsiniz.

1.1.1. LİSANSIN VERİLMESİ

Autodesk size, bu lisans sözleşmesinin hüküm ve şartlarına göre,

ilişikteki programın ("yazılım") ve basılı el kitabının ve ilgili sair materyalin
("dokümantasyon") size ait olan veya sizin kontrolünüz altında bulunan
donanımla kullanılması konusunda münhasır olmayan, devredilemez kullanma
izni vermektedir.

Bu lisans sözleşmesi tek bir kullanıcıya yazılımı aynı anda ve belli bir
yerde sadece tek bir bilgisayarda kullanma iznini vermektedir. Bununla beraber,
eğer bu yazılımın lisansı size bir ağ üzerinde kullanılmak üzere veriliyorsa (ağ
 2

sürümleri olarak tanımlanmış olan belli ürünler için), yazılımı aşağıdaki iki
durumdan biri uyarınca birden fazla kullanıcılı olarak çalıştırabilirsiniz:

(i) Aynı anda yararlanan azami kullanıcı sayısı birdir (1) bununla
birlikte birden fazla kişi yazılıma erişebilirse de aynı anda yalnız bir kişi
kullanabilir veya,

(ii) Aynı anda yararlanan azami kullanıcı sayısı iki (2) veya daha
fazladır, ancak bu durumda aynı anda yararlanan her kullanıcı için bir lisans nosu
ve tam set yazılım paketi satın almanız gerekir.

Eğitim ve öğrenci sürümleri: eğer bu yazılım bir eğitim sürümü ise, onu
sadece eğitim ve öğretim amaçlı olarak kullanabilir ve başka bir amaçla
kullanamazsınız. Eğer bu yazılım öğrenci sürümü ise, sadece onu edinen öğrenci
tarafından ve yalnızca eğitim ve öğretim amaçlı olarak kullanabilir. Yazılımın
eğitim veya öğrenci sürümleri ticari amaçla kullanılamaz.

Yedekleme kopyası: yazılımın hangi sürümünü edinmiş olursanız olun bu

lisans ile yazılımın saklama (yedekleme) amacıyla yalnız bir kopyasını
çıkarmanıza izin verilmektedir. Bu saklanmış kopya bir sunucu diskinin sadece
yetkili kullanıcı tarafından erişilebilen bir bölümüne sahip bir bilgisayara
kurulması hali hariç olmak üzere herhangi bir başka bilgisayara kurulamaz.
Herhalde, saklanmış kopya yazılımın diğer kopyası bir başka bilgisayarda kurulu
olduğu sürece, kurulamaz ve kullanılamaz. Dokümantasyon yazılı biçimdeyse
kopya edilemez. Dokümantasyonun elektronik ortamda ise sadece bir (1) adet
bilgisayar çıktısı alınabilir, ancak bu nüsha çoğaltılamaz. İlave kurulum: (1) ilave
kopya sadece tarafınızca kullanılacaksa, (2) aynı anda ve yerde yazılımın sadece
bir kopyası kullanılacaksa, (3) yazılımın ikinci kopyası yazılımla birlikte
sağlanmış olan (varsa) kopya koruma aygıtı ile birlikte kullanılacaksa ve (4)
yazılım eğitim sürümü veya öğrenci versiyonu olarak etiketlenmemiş veya lisansı
size bu amaçla verilmemişse; yazılımın ikinci bir kopyasını ikinci bir bilgisayarın
sabit diskine yükleyebilirsiniz.
 3

Güncelleme sürümleri: eğer bu yazılım size daha önce lisansı verilmiş

yazılımdan güncelleme sürümü olarak etiketlenmiş ise, be yazılımı edinmenizi
takiben altmış gün içinde, bu yazılımla değiştireceğiniz daha önce lisansı verilmiş
olan yazılımın sabit diskinizde bulunanlar da dahil tüm kopyalarını imha etmeli ve
varsa, size daha önce lisanslanmış olan önceki yazılımla birlikte verilmiş bulunan
donanım kilidini (Autodesk bu donanım kilidinin güncelleme sürümü ile de
kullanılacağını açık olarak bildirmedi ise) iade etmelisiniz. Autodesk yazılımın
önceki kopyalarının imha edildiğini kanıtlamanızı talep hakkını saklı tutar.
Yukarıda belirtilen süre içinde donanım kilidinin geri gönderilmemesi halinde, bu
yazılımın güncelleme sürümü lisans bedeli ile önerilen perakende satış fiyatı
arasında fiyat farkını ödemenizi talep etmek hakkını saklı tutar. Autodesk veya
yetkili üçüncü kişiler tarafından sağlanan ve lisanslı yazılıma ilişkin yazılım
eklentileri varsa, teslim zamanında aksi belirtilmedikçe onlar da bu lisans
anlaşmasının hüküm ve şartlarına tabi olacaktır. Yetki kodu: bu yazılımın bir
yetki koduna ihtiyaç duyması halinde, yetki kodunun size sağlanmasından önce
Autodesk'e bu yazılım ürününü satın aldığınızı tescil ettirmelisiniz.

1.1.2. KISITLAMALAR

A. Bu lisans ile izin verilenler dışında yazılım ve dokümantasyonu

kopyalayamazsınız.

B. Bağımsız olarak yaratılmış bir programın yazılım ile veya başka bir
program ile birlikte kullanılmasını sağlamak için gerekli olan ve Autodesk ya da
başka kaynaklardan kolayca elde edilemeyen bilgilerin elde edilmesi için
kaçınılmaz olması nedeniyle yasa uyarınca izin verilen durumlar dışında yazılımı
ters mühendislik işlemlerine (reverse engineer) tabi tutamaz, geri derleyemez
(decompile) ve derlenmiş kodu çözemezsiniz. Eğer bu bilgiler mevcut değilse, bir
Autodesk yetkili satıcısı veya yerel Autodesk büronuz vasıtasıyla Autodesk
yazılım geliştirme kilidi lisansını almak suretiyle yazılımı geri derleyebilirsiniz.

C. Yazılım, dokümantasyon veya bu lisans sözleşmesiyle size verilen

hakların tümünü ya da herhangi bir kısmını Autodesk'in önceden yazılı onayını
almaksızın başka herhangi bir kişiye dağıtamaz, kiraya veremez, ödünç veremez,
 4

satamaz, ikinci elden lisans veremez ya da başkaca herhangi bir şekilde

devredemezsiniz.

D. Yazılımdaki veya dokümantasyondaki hiçbir mülkiyet duyurusunu,

etiketi ya da işareti hiçbir nedenle değiştiremez, yerinden çıkaramazsınız.

E. Hiç bir nedenle yazılım veya dokümantasyonu değiştiremez, tercüme

edemez, uyarlayamaz veya yazılım ya da dokümantasyonu temel alan işleme
yapıtlar yaratamazsınız.

F. Yazılım ile ilgili olarak Autodesk tarafından kullanılan herhangi bir

türden kopya koruma yordamını veya yazılım ile birlikte kullanılan herhangi bir
donanım kilidini veya Autodesk yahut bir Autodesk yetkili satıcısı tarafından
sağlanmamış olan kopya koruma aygıtını etkisiz hale getirmek ya da yerinden
çıkarmak üzere hazırlanmış herhangi bir donanım, cihaz, yazılım ya da diğer
yöntemi kullanamazsınız.

G. Yazılımı veya dokümantasyonu hiç bir şekilde ihraç edemezsiniz.

H. Yazılım ve dokümantasyonu Avrupa, Orta Doğu veya Afrika dışında

kullanamazsınız.

1.1.3. ESER SAHİPLİĞİ HAKKI

Yazılım ve dokümantasyonun ve sizin tarafınızdan çıkarılmış olan tüm

kopyaların eser sahipliği hakları Autodesk'e aittir. Yazılım veya
dokümantasyonun izinsiz olarak kopyalanması veya yukarıdaki kısıtlamalara
riayet edilmemesi bu lisansın otomatik olarak sona ermesine yol açar. Yazılımın
izinsiz olarak çoğaltılması ve izinsiz olarak kullanılması eser sahipliğinden doğan
hakların ihlalini oluşturur ve fail Türk Ceza Kanununun 524a-524d maddeleri ile
Türk Telif Hakkı Kanununun 71. ve müteakip maddelerine göre para cezası ve
hapisle cezalandırılır.
 5

1.1.4. GARANTİLER

2000 yılına uyumluluk. Autodesk 2000 ve sonraki yıllarda artık yıl

hesaplamaları da dahil olmak üzere tarih ve zaman işlemlerinin normal kullanım
altında doğru ve tam olarak çalışacağını garanti eder. Bu garantinin ihlali
durumunda Autodesk (a) bu fonksiyonların çalışabilmesi için uygun yazılım
ekleri standart politikası dahilinde sağlanması için kendinden beklenecek ticari
gayreti gösterecek, (b) yazılımı hatasız bir diğer yazılımla değiştirecek veya, (c)
eğer (a) veya (b)'deki taahhüdünü karşılayamaması durumunda satın alma bedelini
iade edecektir. Yukarıda açıklanan müracaat yolları, 2000 yılına uyumluluk
garantisi hususunda Autodesk'in tüm sorumluluğunu ve size tanınan münhasır
müracaat yollarını listelemektedir .

Genel sınırlı garanti: Autodesk, yazılımın dokümantasyonda genel

olarak tanımlanan olanak ve işlevleri sağlayacağını ve yazılımın üzerinde kayıtlı
bulunduğu ortamın, yazılım ile birlikte sağlanan dokümantasyonun ve yazılım ile
birlikte sağlanan herhangi bir donanım kilidi yahut diğer kopya koruma aygıtının
normal kullanımda malzeme ve işçilik kusurlarından vareste olacağını garanti
eder. Yukarıda belirtilen sınırlı garantiler dışında sarih, zımni, yasal veya sizinle
herhangi bir yazışmadaki başkaca bir garanti, ne Autodesk tarafından verilmiş ne
de sizin tarafınızdan alınmıştır. Autodesk ticari değer ve belirli bir amaca
uygunluk garantisi de dahil olmak üzere her türlü resmi garantiyi özellikle
reddetmektedir. Autodesk, ayrıca yazılımın işleyişinin kesintisiz ya da hatasız
olacağını da garanti etmez. Bazı hukuk sistemlerinin resmi garantileri istisna
kabul etmemesi nedeniyle yukarıdaki istisnalar sizin için geçerli olmayabilir.
Yukarıdaki garanti haklarına ilaveten, farklı ülke mevzuatlarına göre değişen
başka haklarınız da olabilir.

Bu garanti çerçevesinde Autodesk'in tüm sorumluluğu ve sizin tazmin

edilme şekliniz, Autodesk'in tercihine göre, hataları düzeltmeye veya etkisiz hale
getirmeye çalışmak, hatalı ortamı, dokümantasyonu veya kopya koruma aygıtını
bir başkasıyla değiştirmek ya da lisans ücretini iade ederek bu lisansı sona
erdirmektir. Bu tazmin edilme, teslim aldığınıza ilişkin makbuzunuzun bir sureti
ile birlikte hatalı ortamın, dokümantasyonun veya kopya koruma aygıtının size
 6

teslim edilmesinden itibaren doksan (90) gün içinde yerel Autodesk büronuza
veya aldığınız Autodesk yetkili satıcısına geri vermenize bağlıdır. Bu doksan (90)
günlük sürenin geçmesinden sonra Autodesk hatalı veya zarar görmüş olan kopya
koruma aygıtını değiştirme ücreti ile paketleme ve gönderme ücreti toplamı kadar
bir bedelin ödenmesi koşulu ile değiştirecektir.

1.1.5. SORUMLULUK KAYDI

Bilgisayar destekli tasarım yazılımı ve diğer teknik yazılım sadece

eğitilmiş profesyonel elemanlar tarafından kullanılması öngörülen araçlardır.
Sizin profesyonel takdir yeteneğinizin yerini alamazlar. Bilgisayar destekli
tasarım yazılımı ve diğer teknik yazılım, ürün tasarımına yardımcı olma amacını
taşır ve ürünün gücü, güvenilirlik ve kullanışlılık niteliklerinin bağımsız olarak
test edilmesi için kullanılamazlar. Yazılımın muhtemel uygulamalarının çok
çeşitli olması nedeniyle yazılım kullanılması mümkün olan tüm durumlar için test
edilmemiştir. Autodesk, yazılımın kullanılması yoluyla elde edilecek sonuçlardan
dolayı hiçbir şekilde sorumlu tutulamaz. Yazılımı kullanan kişiler, yazılımın
gözetim, yönetim ve denetiminden sorumludurlar. Bu sorumluluk, yazılım için
uygun kullanım alanlarının saptanmasını ve istenen sonuçları elde etmek için
gerekli yazılım ve programların seçimini de kapsar. Yazılımı kullananlar, ayrıca,
yazılımı kullanmak suretiyle tasarımı yapılan tüm kalemler de dahil olmak üzere
herhangi bir program çıktısının güvenilirlik ve doğruluğunu test etmek için
bağımsız yordamların yeterliliğini belirlemekle de sorumludurlar.

1.1.6. SORUMLULUĞUN SINIRLANDIRILMASI

Autodesk, ne şekilde olursa olsun ve hangi sorumluluk teorisine dayanırsa

dayansın yazılımın veya dokümantasyonun kullanılmasından ya da
kullanılamamasından kaynaklanan veri kaybı veya verilerin bozulması, kâr kaybı,
ikame masrafları ya da diğer özel, rastlantısal, bağıl veya dolaylı zarar ziyan da
dahil her türlü kayıp veya zarar ziyandan hiçbir durumda sorumlu değildir.
Sınırlandırma, bu tür kayıp ya da zarar ziyan olasılığının mevcut olduğunun
Autodesk veya herhangi bir Autodesk satıcısına bildirilmiş olması halinde dahi
geçerlidir. Lisans ücretinin bu riziko paylaşımını yansıttığını kabul etmektesiniz.
 7

Autodesk yazılımın veya yazılım ile birlikte sağlanan kopya koruma

aygıtının kaybolmasından veya çalınmasından dolayı da herhangi bir sorumluluk
veya yükümlülük üstlenmez. Özellikle, Autodesk kaybolan veya çalınan
yazılımın veya kopya koruma aygıtının yerine yenisinin verilmesi yükümlülüğü
altında değildir. Kaybolma veya çalınmaya karşı yazılımın veya herhangi bir
kopya koruma aygıtının muhafazası ve yatırımınızın sigorta veya başka bir şekilde
korunması tamamıyla sizin sorumluluğunuz altındadır. Yukarıdaki sınırlamalar,
bazı ülke hukukları uyarınca tesadüfi yahut doğrudan zararlardan ötürü
sorumluluğun sınırlandırılması veya kabul edilmemesi dolayısıyla size
uygulanmayabilir.

1.1.7. GENEL

A. Eğer siz, lisans alan olarak, iflas eder, ödemelerinizi tatil eder,
protesto veya tasfiye yoluna giderseniz bu lisans Autodesk tarafından başkaca bir
bildirimde bulunulmaksızın veya dava açılmaksızın sona erecektir.

B. İşbu sözleşme, 1980 tarihli birleşmiş milletler mal satış

sözleşmeleri konvansiyonu hükümlerine tabi değildir. İş bu sözleşme kanunlar
ihtilafı kuralları hariç Türkiye Cumhuriyeti kanunlarına tabidir. İşbu sözleşme
aramızdaki yegane sözleşme olup, yazılım ve dokümantasyon ile ilgili her türlü
diğer yazışma veya reklamın yerine geçer. Herhangi bir sorunuz olursa lütfen
Autodesk yetkili satıcınız ile temasa geçiniz.

C. Eğer bu lisans şartlarındaki herhangi bir hükmün geçersiz veya

uygulanamaz olduğu anlaşılırsa, işbu lisansın diğer şartları tamamen etkili olmaya
devam edecek ve taraflar, kendisi geçersiz ya da uygulanamaz olmamakla
beraber, geçersiz ya da uygulanamaz olduğu anlaşılan hükmün etkisini mümkün
olduğu kadar karşılayan yükümlülüklere uyacaklardır.
 8

1.2. KİŞİSEL KULLANICI İÇİN AUTOCAD 2000’İ KURMAK

1.2.1. AUTOCAD2000 İÇİN BİLGİSAYARINIZDA BULUNMASI

GEREKEN SİSTEM DONANIMI.

* Pentium 133 işlemci,

* 64 MB RAM (32 MB minimum),

* Windows® 98, Windows 95, veya Windows NT® 4.0 işletim sistemi,

* 1024 x 768 VGA ekran alanı (800 x 600 VGA ekran alanı minimum),

* Windows video display driver,

* 130 MB boş hard-disk alanı ve 64 MB değişiklik alanı ,

* Özel aygıtlar (mouse veya sayısallaştırıcı tablet şablonu),

* 4X CD-ROM,

* IBM- uyumlu paralel port,

* Seri port (sayısallaştırıcılar ve bazı yazıcılar için),

* Yazıcı veya plotter,

* Modem (İnternet bağlantısı için, gerekli değil),

* Ses kartı eğitim için,

* TCP/IP veya IPX desteği (yalnız çok kullanıcı veya değişken lisans
konfigürasyonu için gerekli).
 9

1.2.2. AUTOCAD2000’İ KURMADAN ÖNCE YAPILMASI

GEREKENLER

1. Kurmaya başlamadan önce yazılım ile birlikte verilen kılavuzun

INSTALLING AutoCAD2000 bölümünü okuyunuz.

2. Windows 95, Wındows 98 veya Wındows Nt 4.0 ile bilgisayarı başlat.

Eğer çalışan uygulamalar mevcut ise, herhangi bir açık uygulamaları kapat.
Önemli! Lütfen, AutoCAD2000’i kurmadan önce bütün Anti-Virüs yazılımını
etkisiz hale getiriniz.

Internet kullanılabilirlik seçeneği ve diğer AutoCAD parçalarını kurmak

için yönetimle ilgili ayrıcalıklara sahip olmalısınız. Aynı zamanda, siz
sisteminizde Internet Kullanılabilirlik seçeneğini kurmak için Windows NT 4.0
kurulumunu en azından servise yedeklettirmelisiniz. Eğer AutoCAD2000’nin
sınırlandırılmış versiyonunu kuruyorsanız, AutoCAD2000 Internet
kullanılabilirliğini kurmadan önce sisteminizde Microsoft Internet Kaşifi 4.0’ın
sınırlandırılmış versiyonu (MSIE 4.0 )’ı kurmanız tavsiye edilir.
 10

1.2.3. AUTOCAD2000’İ KURMAK

1. AutoCAD2000 CD’sini CD-ROM sürücüsüne yerleştiriniz.

Eğer bilgisayarınızda işletim sistemi olarak Windows NT 4.0, Windows 95

veya Windows 98, kullanıyorsanız CD’yi tıkladıktan belli bir süre sonra Autorun
olarak kendiliğinden başlayacaktır. Eğer Autorun geçersiz ise, başlama
menüsünden run’ı seçin. CD-ROM sürücüsünü gösterin, daha sonra yol ismi ve
Msetup’a girin.

2. Kurma menüsünü gösterdiğiniz zaman, Install AutoCAD2000 veya

Install Migration Assistance seçeneğini seçin.

3. Hoş geldiniz ekranı geldikten sonra, NEXT’i seçin.

4. Serial Number diyalog kutusunun içerisine, AutoCAD2000 seri

numarasını girin, daha sonra NEXT’i seçin.

5. Kişisel Bilgi Diyalog Kutusu, girişinde isminizi, organizasyon isminizi,

satıcı ismi ve telefon numarasını girin, sonra NEXT’i seçin.

Bu menüde Kişisel Bilgi Diyalog Kutusuna, girdiğiniz bilgiler tekrar

gösterilir. Her hangi bir değişiklik için Back düğmesini tıklayınız, bilgilerin
doğruluğunu kabul edip ilerlemek için 2. defa Enter tuşuna basınız. İlerlemeye
hazır olduğunuzda NEXT’i seçin.

6. Destination Location Diyalog kutusunda, AutoCAD2000’nin

kurulacağı sürücü ve yolu belirtiniz. Daha sonra NEXT’i seçin.

7. Kurma tipi (Setup Type) diyalog kutusunda, istediğiniz yükleme tipini

seçiniz. Tam (Full), Tipik (Typical), Doğrudan (Compact), veya Özel (Custom),
seçtikten sonra NEXT’i tıklayın.

Tipik(Typical), aşağıdaki dosyaları kapsar.

• İşletme ve destek dosyaları,

 11

• Fontlar,

• Örnek çizinler ve alışılagelmiş LISP'ler,

• Veri tabanı aletleri ve destek dosyaları,

• Sözlük kontrolleri (SPELL-CHECK) için sözlükler,

• Dış yüzeye ait sürücüler,

• Yardım dosyaları.

Tam (Full), bütün seçenekler ile AutoCAD2000’i kurmak. EĞER Full’ü

seçerseniz, Microsoft İnternet Kaşifi (Microsoft Internet Explorer) 4.0,
sisteminizde kurulur. MSIE 4.0 yüklemek disk boşluğuna ilaveten 45.5 MB boş
yer gerektirir.

Doğrudan (Compact), sadece AutoCAD2000’nin işletilmesini kurar ve

dosyalarını destekler.

Özel (Custom) yüklemek, AutoCAD2000’nin İşletilmesini, Destek

Dosyalarını ve Belirlediğiniz herhangi bir özel kurulum dosyaları kurar .

8. Dosya isim diyalog (Folder Name) kutusunda, AutoCAD2000 için

yükleme dosyasını belirtin. Daha sonra NEXT’i seçin.

9. Metin Dosya İşbirliği (Text File Association) diyalog kutusunda,

MNU, LSP, ve PAT gibi AutoCAD2000’i küçük metin dosyalarıyla işbirliği
yapmak için editörü belirtin.

10. Daha sonra NEXT’i seçin.

11. Kurulum işlemleri tamamlandıktan sonra bilgisayarınızı tekrar

başlatınız.
 12

1.3. BAŞLANGIÇ DİYALOG KUTUSU

AutoCAD2000 açılırken aşağıda görülen Create New Drawing (Yeni

Çizim Oluştur.) iletişim kutusu ekrana gelir. Bu iletişim kutusu çizimi başlatmak
için dört yol sunar.

1. Open a Drawing (Şu andaki çizimi aç)

2. Start from strach (Den Başla)

3. Use a Template (Çizimi başlatmak bir Şablon Kullan)

4. Use a Wizard (Çizimi başlatmak için sihirbazı kullan)

1.3.1. OPEN A DRAWİNG ( )

Mevcut çizilmiş çizimleri listeden seçerek açmaya yarar. Select a File

listesinde en son çizilmiş dört resmin isimleri (File) ve nerede (Path) oldukları
gösterilir. Üzerine bir kez tıkladığınız seçili dosyanın içindekiler, preview (Özel
Göster) penceresinde görülür.

Şekil 1.1. Dosya açma

Bilgisayarınızdaki diğer AutoCAD çizimlerini açmak için Browse (Göz Atma)

düğmesine bir kez tıklayarak çizimleri açabilirsiniz.
 13

1.3.2. START FROM SCRATCH ( )

Hiçbir ayar yapmadan çizime başlamak için hızlı bir yoldur. Yeni bir
çizime başlamak için hangi ölçüm sistemine dayandığına karar vermek gerekir.
Burada English (Parmak/ inç) yada Metric (metrik) sistemi kullanılmaktadır.
Hangi sistemde çizim yapılacaksa o sistem seçildikten sonra OK sekmesine
basarak çizime başlanabilir.

Şekil 1.2. Hızlı başlatma

English : İngiliz İmparatorluğuna dayanan ölçüm sistemidir. Burada çizim ACAD

DWT kalıbına dayanır ve çizim sınırları 12x9 inç’ tir

Metric : Metrik ölçü sistemine dayanan bir çizim oluşturur. Burada çizim
ACADISO- DWT şablonuna göredir. Çizim sınırları 420x297mm’ dir

1.3.3. USE A TEMPLATE( )

Şablonlar önceden çeşitli ayarları yapılmış hazır kalıplardır. File menüden

New (Yeni) bir dosya açıldığında veya masa üstünden AutoCAD yeni açıldığında
ekrana gelen “Create New Drawing” iletişim kutusunda “Use a Template”
sekmesine tıklanırsa aşağıdaki pencere açılır.
 14

Şekil 1.3. Şablon kullanma

Çeşitli şablon çizimleri AutoCAD’le birlikte gelmiştir. Bunlar ISO–

ANSI– DIN ve JIS çizim formatına uygun şablonlardır. Belli bir çizimin ayarları
sıkça kullanılıyorsa bunlar şablon haline getirilerek her defasında yapılan katman
tanımlamaları, ölçek tanımlamaları ve kağıt ebatları tanımlamalarından kurtulmuş
olunur.

1.3.4. SELECT A TEMPLATE

O anki seçenekler diyalog kutusunda belirtilen çizim şablon dosyalarını

(Uzantısı DWT olanları) listeler. Hangi formatta şablon kullanılacaksa o dosya
seçilerek Preview penceresinde görüntülenir.

Brows : Diğer şablonlara ulaşmayı sağlar.

1.3.4.1. Yeni Bir Çizimde Use a Template’ in Kullanımı

1. Create New Drawing kutusundan Use a Template’ i seçin.

2. Select a Template iletişim kutusundan şablonlardan birini seçin yada Browse

(Gözat) sekmesine tıklayarak Select a Template File penceresinde bir şablon
seçerek (OK) tamam sekmesine tıklayarak Create New Drawing penceresine geri
dönün.
 15

3. Create New Drawing kutusunda seçilen şablonun preview görüntüsü yan

tarafta belirir. Ayrıca Template Description alanında seçilen şablonun
tanımlaması verilmektedir.

4. Tamam (Ok) sekmesine tıklayın.

1.3.5. USE A WİZARD ( )

Kısaca kullanıcı sihirbazıdır. File menüden yeni bir dosya açıldığında

karşımıza gelen “Create New Drawing” iletişim kutusunda Use a Wizard
seçildiğinde Select a Wizard (bir sihirbaz seç) listesinde Advanced Setup
(Gelişmiş Kurma Sihirbazı) ve Quick Setup (Hızlı Kurma Sihirbazı)
seçeneklerini sunar.

1.3.5.1. Quick Setup

Çizim birimleri ve çizim alanı hızlı kurma ile kurulur. Çizim birimleri
ondalık (Decimal), Mühendislik (Engineering), Mimari (Architectural), Kesirli
(Fractional), ve Bilimsel (Scientific) birimleri içerir. Çizim sınırlarını kurmak
için genişlik ve çizim alanının uzunluğu aynı zamanda belirtilir. “Create New
Drawing” Use a Wizard diyalog kutusuna basıldığında aşağıdaki pencere belirir.

Şekil 1.4. Sihirbaz kullanma hızlı kurma

 16

Select a Wizard (Seçim sihirbazında) listesinde Quick Setup dosyasına

basarak aşağıdaki pencere açılır. Quick Setup bize iki değişken sunar. Bunlardan
biri Unıt (Birimler) diğeri ise Area (Alan) değişkenidir.

1.3.5.2. Unıt

Çizimin hangi birimde çizileceğini belirlemeye yarar. Aşağıdaki

birimlerden hangisi seçilirse onun tahsis ettiği ölçüm birimleri kullanılır.
Buradaki birimler:

1. Decimal (Ondalık)

2. Engineering (Mühendislik)

3. Architectural (Mimari)

4. Fractional (Kesirli)

5. Scientific (Bilimsel)

Unıt aynı zamanda Format menüsü olduğu için formattan Unıt Style alt
menüsü ilede ölçü birimleri değiştirilebilir.

Aşağıdaki Quick Setup penceresinde çalışılacak olan birim seçildikten

sonra ileri sekmesine basarak Area iletişim kutusuna geçilir.

Şekil 1.5. Birim ayarları

 17

1.3.5.3. Area

Çizmek istediğimiz çizimler için tam ölçek olarak genişlik ve uzunluğu

belirtir. Çizime başlamadan çizim sınırları tespit edilir. Grid (Izgara) belirtilen
alan içerisini sınırlandırır. Aynı zamanda çizim alanı Limits komutu ile de
değiştirilebilmektedir. Çizim sınırları , alt sol sınırı ve alt sağ sınırı temsil eden
dünya koordinat isteminde iki boyutlu noktalardır. Çizim sınırları belirttiğimizde
AutoCAD dikdörtgen biçiminde alanın içinde girebildiğimiz koordinatları sınırlar.
Kağıt boşluğu aktif olduğunda yada kağıt kenarları çizim sınırları olarak
gösterilemez.

Şekil 1.6. Çizim alanı belirleme

1.3.5.4. Advanced Setup

(Gelişmiş Çizim Oluşturma) Quick Setup’a ilaveten daha ileri özellikler

kazandırılmıştır. Hızlı Kurmanın yetersiz olduğu durumlarda kullanılır. Beş alt
seçeneği vardır. Bunlar :

1. Unıts (Birimler)
2. Angle (Açı)
3. Angle Measure (Açı ölçüsü)
4. Angle Direction (Açı yönü)
5. Area (Alan)
 18

Şekil 1.7. Sihirbaz kullanma gelişmiş kurma

Select a Wizard (Seçim sihirbazında) listesinde Advanced Setup dosyasına

tıklandığında aşağıdaki pencere açılır.

1.3.5.5. Unıt

Quick Setup deki Unıt’tan farkı yoktur. Aynı özellikler bunun içinde
geçerlidir. Fakat bu Unıt penceresinde farklı olarak Precision özelliği
bulunmaktadır. Bunun avantajı birim hassasiyetini kontrol etmesidir. Burada
virgülden sonra kaç basamak olması isteniyorsa o hassasiyete ayarlanabilir. Bu
ayarları yaptıktan sonra (Next) ileri sekmesine tıklayarak Angle alt seçeneğine
ulaşılır.

Şekil 1.8. Birim ayarları

 19

1.3.5.6. Angle

Burada çizimde kullanılacak açı formuna uygun olan açı seçeneği seçilir.
Açı ölçümü seçildikten sonra precision seçeneği ile hassasiyeti verilir.

Şekil 1.9. Açı formatı

Decimal Degrees : Ondalık Derece

Deg/Min/Sec : Derece/Dakika/Saniye

Grads : Grad

Radians : Radyan

Surveyor : Arazi Ölçümü açı birimleri kullanılabilir.

Açı ölçü birimi ve hassasiyeti girildikten sonra “İleri” sekmesine basarak

diğer alt seçeneğe geçilir. Ayrıca “Geri” sekmesine basılarak “Unıt” menüsüne
geri dönülebilir.

1.3.5.7. Angle Measure

Açıların girişi için o açının yönünün belirtilmesi gerekir. Burada yapılan

açı tanımlamasında 0 başlangıç noktasının neresi olduğuna karar verilmelidir.
Örneğin East (Doğu) ya göre açı seçilirse ki en yaygın kullanılanı budur. Burası 0
noktası seçilerek açılar buradan itibaren başlar. Yapılan açı tanımlamalarının yan
 20

taraftaki özel görüntü penceresinde nasıl değiştiğine dikkat edin. Diğer açı
tanımlamaları ise:

1. East (Doğu) :Açı başlangıç noktası olarak doğuyu seçer

2. North (Kuzey) : Açı başlangıç noktası olarak kuzeyi seçer

3. West (Batı) : Açı başlangıç noktası olarak batıyı seçer

4. South (Güney) : Açı başlangıç noktası olarak güneyi seçer

5. Other (Diğer) : Yukarıdakilerin haricinde sıfır noktası seçmeye yarar.

Yukarıdaki “Advanced Setup” penceresinde açı tanımlamaları (Açı başlangıç

noktası tanımlaması) yapıldıktan sonra ileri sekmesine basılarak “Angle
Direction” seçeneğine geçebilirsiniz. “Angle” seçeneğine geri dönmek için Geri
sekmesi kullanılır.

Şekil 1.10. Açı ölçü sistemi

1.3.5.8. Angle Direction

Açı ilerleme yönünü belirtmeye yarar. “Angle Measure” tanımlamasına

ek olarak sıfır noktası seçildikten sonra ilerleme yönünün saat dönüş yönü mü?
yoksa saatin dönüş yönü tersi mi? olacağı tespit edilir.

Counter Clockwise :Saat dönüş yönünde ilerleme

 21

Clockwise : Saat dönüş yönü tersi ilerleme

Şekil 1.11. Açı ilerleme yönü

1.3.5.9. Area

Bu seçenek Quick Setup (Hızlı Kurma) sihirbazında açıklanmıştır.

Oradaki bilgilere müracaat edilebilir.

Şekil 1.12. Çizim alanını belirleme

 22

1.4. AUTOCAD EKRANI

AutoCAD başlatıldığı zaman karşımıza AutoCAD penceresi açılır. Bu

AutoCAD penceresi bir bakıma tasarım boşluğu sayılabilir. AutoCAD
penceresinde tasarımları oluşturmak için kullandığımız elementler (araçlar) yer
alır. Aşağıdaki örnek, AutoCAD penceresinin esas kısımlarını göstermektedir.

Şekil 1.13. AutoCAD2000 Ekranı

1.4.1. Çek menü

Bu öğelere tıklayarak komutlara ve komutların alt seçeneklerine

ulaşılabilir ve çizimle ilgili birçok ayarlamalar yapılabilir.

Çek menüler; ilave menüleri, değiştirmek istediğimiz ayarların iletişim

kutusunu ve toolbar araç çubuklarının daha zengin çeşitlerini gösterir. Çek
menülere tıklandığında açılan seçeneklerde bazı komutların sağında (►) işareti
görülür. Bunun anlamı bu seçeneğin alt seçeneklerinin de olduğunu gösterir.
 23

Şekilde görülen View çek menüsünde point

seçeneğinin üstüne gelindiğinde açılır menü
gösterilmiştir. Sembolü olan komutun üzerine
gelindiğinde yan menüler ekrana gelir.

Şekil 1.14. Çek Menü

Ayrıca çek menüler deki bazı seçeneklerin sağında (...) yanyana üç nokta bulunur.
Bunun anlamı o seçeneğin ekrana bir iletişim penceresi getireceği anlamına gelir.
Yukarıdaki View çek menüsünde Toolbars seçeneğine tıklanıldığında ekrana
toolbar iletişim penceresi gelir.

Şekil 1.15. AutoCAD ekranında çek menülerin gösterilmesi

 24

Şekil 1.16. AutoCAD ekranında çek menülerin gösterilmesi

 25

1.4.2. Standard Toolbar(Standart araç çubuğu)

Standart araç çubuğu sık sık kullanılan dosya açma, kaydetme, yazdır,
görüntü kontrolü, ileri ve geri tuşlarının bulunduğu yerdir. Bu araç çubuğu çek
menülerin altında kenetlenmiş olarak gelir.

Şekil 1.17. Standart Toolbar

Ayrıca bu standart araç çubuklarında aşağıya doğru açılabilen flyout araç

çubukları da vardır. Buradaki hangi ikonların flyout araç çubuğu olduğunu
anlamak çok kolaydır. Flyout araç çubuklarının sağ alt köşesinde aşağıya doğru
içi dolu bir ok bulunur. Bu araç çubuklarını açmak için tıkla ve aşağıya doğru
sürükle işlemi uygulanır.

Şekil 1.18. Flyout Araç Çubuğu

1.4.3. Object Properties Toolbar

Bu araç çubuklarında nesne özellikleri tanımlanabilir. Bu araç

çubuklarında katman (Layers) özellikleri, çizgi rengi (Colors), çizgi tipi
(Linetypes), çizgi ağırlığı (Line weights), çizim biçimleri (Plot styles) özellikleri
bulunur.
 26

Şekil 1.19. Object Properties

1.4.4. Draw and Modify Toolbars

Temel çizim elemanları ve düzenleme araçlarına hızlı ulaşmı sağlar. Genel

de ekranın sağında kenetlenmiş olarak bulunurlar.

1.4.5. Çizim Alanı (Drawing Area)

Çizim veya tasarım yapılan boş alandır. Çizim alanının boyutları

değiştirilebilir. Çizimle ilgili tüm ayarlar bu alanda yapılabilir.

1.4.6. Koordinat Sistemi İkonu

Üzerinde çalışılacak olan koordinat sistemini gösterir. İki tür koordinat

sistemi vardır. Bunlar Dünya koordinat sistemi “World Coordinate System”
(WCS) ve Kullanıcı koordinat sistemi “User Coordinate System” (UCS) olarak
ikiye ayrılır. İki boyutlu çizimlerde dünya koordinat sistemi kullanılır. Üç boyutlu
çizimlerde ise kullanıcı koordinat sistemi kullanılır.

1.3.6.1. İmleç Dünya Koordinat

Şekil1.20.
Sistemi
Çizim alanının içinde nesneleri seçmek, çizim yapmak,
Şekilnoktaları yerleştirme
1.21. İmleç gösterimleri
işlemlerini yapan çizim kürsörüne denir.

Standart kürsör Nokta seçimi yapılırken Şekil 1.22. Kullanıcı

Koordinat Sistemi

Nesne seçimi yapılırken

Osnap İşareti yapılırken
 27

1.3.7. Model ve Plan Düzlemi

Model düzlemi çizimlerin veya tasarımların yapıldığı düzlemdir. Kağıt

(Layout) düzleminde modelde çizilen çizimlerin Page Setup iletişim penceresinde
tasarımların kağıt düzlemine kurulmasını sağlar.

1.4.8. Komut Penceresi

Komut satırında girilen komutların mesajlarının bulunduğu kısımdır. F2

tuşu ile geniş bir komut penceresine sahip olan AutoCAD Text Window penceresi
açılır.

Şekil 1.23. Komut Penceresi

1.4.8.1. Komut Satırı

Komutların yazıldığı kısımdır.

1.4.8.2. Durum Çubuğu

Sol alt köşesinde imlecin hareketine bağlı olarak değişen koordinat göstergesi
vardır. Ayrıca nesne modları da bulunmaktadır.

Şekil 1.24. Durum Çubuğu