1

NDEKLER


Giri
Kavramlar
Kadastro
Tanmaz mal
Mlkiyet (yelik)
Tapu
Tapulama
Tahrir
Parsel
Ada
Kadastronun Amalar ve Yararlar
Kadastro Tarihi ve ilevindeki deimelere gre trleri
lkalarda Kadastro
Avrupa Kadastro
lkemizde Kadastro
Osmanl mparatorluu Dneminde Kadastro almalar
Cumhuriyet Dneminde Kadastro almalar
Kadastro ilevindeki Deimelere Gre Trleri
Vergi Kadastrosu(Mali Kadastro)
Mlkiyet (yelik)Kadastro
Ekonomik Kadastro
ok Amal Kadastro
Mulkiyet
Mlkiyet Trleri
zel Mlkiyet
Eski Yunanda Toprak Mlkiyeti
Romada Toprak Mlkiyeti
Fransz Devriminde Toprak Mlkiyeti
zel Mlkiyet zerinde Baz Dnrlerin Grnleri
Gnmzde zel Mlkiyet Anlay
Toplumsal Mlkiyet
zel mlkiyet Grnn Eletirenler
Toplumcu Mlkiyet Grnn Benimseyenler
lkel,Komunal Toplumlarda Mlkiyet
Kleci Toplumlarda Mlkiyet
Feodal Toplumlarda Mlkiyet
Kapitalist Toplumlarda Mlkiyet
Sosyalist Toplumlarda Mlkiyet
Din Kurallarnda Toprak Mlkiyeti
Hristiyanlkta Mlkiyet
Mslmanlkta Mlkiyet
Trklerde Toprak Mlkiyeti
Has Topraklar
kta Topraklar
Harici Topraklar
Osmanl mparatorluunda Toprak Mlkiyeti
Miri Topraklar
Mlk Topraklar
Vakf Topraklar

2



Araz-i Kanunname-i Humayunu
Araz-i Miriye (Mlk Topraklar)
Araz-i Mevkufe (Vakf Topraklar)
Araz-i Miriye (Kamusal Topraklar)
Araz-i Miriye (l Topraklar)
Araz-i Miriye (Mlk Topraklar)
T.C Anayasalarnda Toprak Mlkiyeti
Kadastro Mlkiyet likisi
Tapu Sicili
lkemizde Tapu Sicilinin Geliimi
Tapu Sicili
Tapu Kt
Kat Mlkiyeti Kt
Yevmiye Defteri
Resmi Belgeler
Yardmc Siciller
Mallar Sicili
Aziller Sicili
Dzeltme Sicili
Kamu Orta Mallar Sicili
Tapu Sicilinin lkeleri
Tescil lkesi
Aklk lkesi
Devletin Sorumluluu
Gven lkesi
Nedensellik lkesi
Kadastro Tapu Sicili lkisi
TKGM
Hzlandrlm Kadastro Projesi
Tescile Ynelik Hizmetlerin Kapsam
Ariv Hizmetleri
Dier Kamu Kurulularna Ynelik Hizmetler
Trkiyedeki Tapu Hizmetleri
Tapu Sicil Mdrlklerinin Blgelerine Gre Dalm ve statistik Bilgiler
Yurtdndaki Tapu Hizmetleri
Kadastro Hizmetlerinin Kapsam
Kadastro Hizmetlerinin Kapsam
Kadastro ile Gerekletirilen Hizmetler
Trkiyedeki Kadastro Hizmetleri
Trkiyedeki Kadastro statistikleri
Yurt Dnda Kadastro Hizmetleri
3402 Sayl Kadastro Kanununa Gre Trkiyede Kadastro almalar
lk lemler
Teknik ler
lek ve lm Ynteminin Saptanmas
Pafta Blnmesi
Toporafik Haritalarn Kadastral Alma Hazrlanmas
Alan Hesaplar
Yasal ler (Tespit Snrlandrma)
Hazrlk almalar
Kadastro Ekiplerinin Kurulmas
Kadastro Komisyonlarnn Kurulmas
3
Kadastro alma Alanlarnn Snrlandrlmas
Tapu,Vergi Kayd,Harita ve Dier Belgelerin karlmas
Parselleri Snrlandrlacak Mevkii ya da Ada lan
Teknik lemler(Parsel Snrlandrma Krokisi)
Yasal ler
ekimesiz (Davasz) Parsellerin snrlandrlmas ve Mlkiyet
Tutanaklarnn Hazrlanmas
Tapuya Kaytl Tanmaz Mallar
Kamu Mallar
Devletin Hkm ve Tasarrufu Altndaki Araziler
hya Edilen Tanmaz Mallar
Toplu Yaplar
ekimeli (Daval) Parsellerin Tespiti
Kroki,Tutanak ve lmlerin Kontrol
Kadastro Tespitine tiraz
Kadastro Harlarnn Belirlenmesi
Kadastro Komisyonlarnn Grevleri
Ask lan
Kadastro Mahkemesinin Grevleri ve Tutanaklarn Kesinlemesi
Son lemler
Tapuya Tescil
Eski Tapu Kaytlarnn Kapatlmas
apl Tasarruf Belgelerinin lgililerine Datm
Devir ve Teslim
Kadastro Hatalarn Dzeltilmesi
Kadastronun Yaatlmas
Kadastronun Gncelletirilmesi
Geometrik ekil Deiiklii
Kullanma Tr(cins) Deiiklii
Tasarruf Deiiklii
Kadastronun Yenilenmesi
Teknik Altyap Kadastrosu
Afet Kadastrosu
Kadastro Bilgi Sistemi
Harita Tapu ve Kadastro Hizmetleri Sorunlar
Elli Soruda Kadastro
Sorularla Kadastro Bilgisi
Cumhuriyetten gnmze kadastro ile ilgili kanunlar
Szlk
Kaynaklar















4






GR


Toplumsal yaamn bandan bu yana toprak, kiisel ve toplumsal zenginliin balca kayna
olmutur. Toprak sorunu, insann douu ile balam ve insan nfusunun artmas ile
bymtr.retilemeyen, miktan artrlamayan, hatta erozyon gibi doal olaylarla
azalabilen toprak zeinde en nemli bak unsurunu nfus art oluturmaktadr. Sanayi
toplumu ile birlikte karlk olarak ta gsterilmeye balanmas, alannn sabit kalmasna karn
zerinde daha ok insann yaama zorunluluu topra pahal, edinilmesi g, bask unsuru
olarak kullanlan bir mal yapmtr.

Toplumsal gelimeye bal olarak oluan ihtiya ve amalar sonucu topran mlkiyeti ve
snrlarnn belirlenmesi nem kazanmtr. Bu da beraberinde kadastroyu dourmutur.










Kadastro Bilgisi; tanmaz mallar(gayrimekuller) ve bunlarla ilgili haklarn
tannmasndan,bunlarn hukuki niteliklerin belirlenerek jeodezik ve fotogrametrik yntemlerle
llp Tapu Ktne tescil edilmesi ilemleri ile tapu ve kadastro ile ilgili tekilatn ve
grevlerinin tantlmasdan,Tapu ve Kadastro ilemlerinin ktlarndan nerlerde ve nasl
yararlanld konularndan bahseder.

Buna gre;kadastronun ve eitleri,mlkiyetin tarihsel geliimi ve Trk devletlerinde
tanmaz mal mlkiyeti,Tapu Sicili ve kadastro ilikileri,miras hukuku,kadastro
tekilatlar,mevzuat ve teknie gre uygulanan ekliyle Trkiye kadastrosu,kadastronun
yenilenmesi,Kadastro eitleri ve birden ok ama iin yaplan kadastro,koordinatlarla
kadastro,otomasyon ve kadastroya uygulanmas,kadastrodan yararlanma gibi konular
KADASTRO BLGSnin ana kapsamn oluturur.

Kadastro Bilgisi;lme bilgisi ve fotogrametri bata olmak zere,hukuk
bilgisi,kartografya,dengeleme ve otomasyon konularyla girdi olarak;arazi toplulatrmas ve
dzenlemesi,imar uygulama,mhendislik projelerinin hazrlanmas gibi ilerle de ktlaryla
iliki kurar.









5





KAVRAMLAR

Kadastro

Kadastro kelimesi Latince'de caput (bir arazi vergi birimi) caputetestio (nfus bana den
vergi), registrum (tescil, kayt) kelimelerinin birleiminden oluan caputastrum kelimesinden
tretilmitir.Kadastro kelimesinin tretildii kelimelerden de anlalaca gibi kadastronun
temelinde vergi amal kayt sz konusu olmutur.

Trke szlk kadastroyu "Bir lkedeki her eit arazi ve mlklerin yerinin, alannn,
snrlarnn ve deerlerinin devlet eliyle belirtenip plana balanmas ii " olarak
tammlamtr.

23.11.1934 tarih, 2613 sayl Kadastro ve Tapu Tahriri Kanununun 1.maddesinde kadastro
"Tanmaz mallarn hukuki ve geometrik durumlarn tespit eder ve gsterir. " eklinde
tanmlanmtr. 1987 tarih, 3402 sayl Kadastro Kanununun 1. maddesi "Memleketin
kadastral toporafk haritasna dayal olarak tanma: mallarn snrtarni arazi ve harita
zerinde . belirterek hukuki durmlarn tespit etmek ve bu suretle Trk Medeni Karrunun
ngrd tapu sicilini kurmak" kadastronun amacn hkme balamtr.

Hem Trke szlk hem de 2613 ve 3402 sayl Kanunlar incelendiinde lkemizde,
tanmaz mallarn geometrik ve hukuki tespiti, elde edilen verilerin harita zerinde
gsterimi ile Trk Medeni Kanununun ngrd ekilde tapu siciline tescili eklinde tespit,
gsterim ve tescil geninden oluan bir kadastro anlay ile kar karya kalrz.

Uluslararas Kadastrocular Birlii (OICRF) kadastroyu "Ayn trden nesnelerin siciller ya da
grafikler biiminde bir araya toplanmasrnn ifadesidir ki, genellikle tanmaz mal kadastrosu,
vergi kadastros gibi terim balantlar i1e kullanlr. " eklinde tanmlamtr.Tannaz mal
kadastrosu da Uluslar aras Jeodeziciler Birlii (FIG) tarafndan "kadastro tekilat tarafndan
yrtlen ktklerden ve byk lekli haritalardan oluan,idari birimlere gre blmlenmi,
olarak btn tanmaz mallar; hukukun, kamu ynetiminin, ekonominin ve istatistiin ihtiya
duyduu biimde gsteren ve tanmlayan bir kamu hizmetidir. " olarak belirlenmitir.

Kadastroya uluslararas yaklam lkemizdekinin aksine ok ynldr.ncelikle OICRF'nin
yaklamnda kadastro yalnzca tanmaz mallar kadastrosu olarak grlmemitir. Bu tanma
gre gemi, uak gibi ayn trden nesnelerin bir arya gelmesi de bir kadastro oluturabilir.
rnein gemi kadastrosu, uak kadastrosu gibi.FIG ise tanmaz mallar kadastrosunu
yrtlmesi asndan bir elde toplayp hizmet alann genileterek ele almtr.

Tm bu tanmlar gz nnde bulundurulup ada boyutu ile dnldnde kadastro,
toprak-insan ilikilerini modellendiren, toprakla ilgili her trl plan, proje ve hizmetlere altlk
oluturan bir bilgi sistemidir eklinde tanmlanabilir.








6





Tanmaz mal

Trke szlk tanmaz tanmlarken "Ev, tarla gibi tanamayan (mlk), gayrimenkul "
ifadesini kullanntr (TDK)

Medeni Kanunun 632. maddesi tanmaz mal olarak

1. Arazi,
2. Tapu sicilinde mstakil ve daimi olmak zere ayrca kaydedilen haklar (Kaynak ve st
hakk),
3. Madenler,
4. Kat Mlkiyeti Kaiununa gre bir binann bamsz blm tanmlanmtr.

Konusunu bir taimaz maln (ev, tarla vb.) oluturduu mlkiyet tanmaz mal mlkiyetidir.
Medeni Kanunun 632. maddesinde "Tanmaz ma1 mlkiyetinin konusu, yerinde sabit olan
ve bir yerden bir yere tanmas mmkn olmayan eylerdir. " hkm ile tanmaz. mal
mlkiyetinin konusu olabilecek eylere aklk getirilmitir.

Mlkiyet (yelik)

Mlkiyet (iyelik) kavram, Arapa mlk szcnden tremitir.Mlk, bir hknle bir eyin
edinilmesi ve kullanlmas olarak tanmlanmakta, byklk, gz alc olma hali, saltanat
anlamlar tamaktadr.Mlk, malik (iye) kavramlar bu kkten gelmekte ve bu kkten treyen
btn terimlerde g,kuvvet, iktidar anlamlarnn bulunduu grlmektedir.

Trke szlk iyelii, "Kendisinin olan bir eyi yasa erevesi iirde isiedii gibi
kullanabilme hakkn tama durumu, sahiplik, mlkiyet " olarak tanmlamaktadr.

20.10.1982 gn ve 2709 sayl Anayasamzda (Madde 35) 9.7.1961 gn ve 334 sayl
Anayasamzdaki iyelik ile ilgili hkm (Madde 36) aynen korunarak yer almtr: "Herkes
mlkiyet ve miras haklarna sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yarar amac ile ve kanunla
snrlanabilir. Mlkiyet hakknn kullanlmas toplum yararna aykr olamaz. " Bylece
Anayasamzda iyeliin bir hak olduu, buna ancak kamu yarar amac ile snrlama
getirilebilecei ve toplum yaranna aykn kullanlamayaca hkme balanmtr.

Tapu

Tanmaz maln kime ya da kimlere ait olduunu gsteren, Devlet tarafndan verilen belgedir.
Tanmaz mal mlkiyetinin kazanlabilmesi iin tapuya tescil arttr. Tapu, bir tanmaz
zerindeki mlkiyet hakknn resmi belgesidir.

Tapulama

3402 sayl Kadastro Kanununa gre tanmazlar ve bunlarla ilgili haklar (ipotek, ufa,
irtifak, vb) tapu ktne geirme ilemi olarak ifade edilebilen tapulama, 1950'li yllardan
1987 ylna kadar ky ve bucaklarn kadastro ilemine verilen ad olarak kullanlyordu.


Tahrir

7
Tanmaz mallarn ky ya da mahalle itibar ile yetkili kurullar tarafndan cinsi, snrlar,
miktar, edinme nedeni, sahip ya da sahipleri, vergi genel ve zel numaralan belirlenerek
resmi bir deftere yazlmasdr.2613 sayl Kadastro ve Tapu Tahriri yasasna gre tahrir
plansz,lsz bir kadastro niteliindedir.


Parsel

Kadastro da kayt birimidir.
Parsel,kendi iinde kapanan bir snrla evrili yeryz parasdr.Ancak,yeryz paralarn
doal olarak ayran bir snr yoktur.Belirli bir yeryz parasn(parseli)dier paralardan
ayran snr,relatif(izafi,greli)bir l ya da bir tesistir.

Ancak insan eli ile yaplacak iaret ya da tesisler ile birparsel dier parsellerden
ayrabilir.Snrlar arazide it,tahta perde,duvar,tel rg,dikenli tel,demir parmaklk vb.
tesislerle belirli hale getirilebilecei gibi,zellikle krsal alanlarda,ton,hendek,ark,al gibi
zeminle ayn yapdaki malzeme ya da bitkilerle de belirli bir hale getirilebilir.

Snrlandrma,arazide hibir tesis yapmadan,teknik bir yolla da gerekletirilebilir;yani plan
ve haritalarla parseller snrlandrlabilir.Kadastronun temel amac da bu olmaktadr.Trk
Medeni Kanunun temel amac da bu olmaktadr.Trk Medeni kanununun(MK)645.maddesi
de bu ilkeyi benimsemi ve bylece kadastroya nemli bir grev yklenmitir.

MK 645- Tanmaz maln snr,planla ve arazi zerine konulan iaretlerle
belirlenir.Plandaki snrla arazi zerindeki snr birbirini tutmazsa asl olan plandaki snrdr.

nsanlar tarafndan tesis edilmi snrlar parsel snr olabilecei gibi kara
yolu,demiryolu,akarsu,gl,deniz kenar da parsel snr olabilir.

Bir parsel,ayn hukuki statye bal toprak parasdr.Bir parselin bykl ve biimi
konusunda herhangi bir snrlama dnlemez.Bir parsel,10 metrekare byklnde
olabilecei gibi 10 000 hektar byklnde de olabilir.

Parsel maliki bir tek kii olabilecei gibi,bir parsel birden ok kiinin ya da tzel kiiliin
farkl paylar altnda mlkiyetinde de bulunabilir.


Ada

Ada (kadastro adas olarak da anlr.),evresi dere,deniz gl,da vb. doal snrlarla ya da
karayolu,demiryolu,cadde,meydan gibi yapay tesislerle evrili parseller topluluudur.Bu
artlar altnda bazen bir tek parsel bir ada da olabilir.

Trkiyede ada-parsel sistemi,sadece il ve ilelerin belediye snrlar iide kadastro
almalarnda uygulanmaktadr.










8






KADASTRONUN AMA VE YARARLARI

Kadastro, bugn ada anlam ile ok amal olarak eitli ihtiyalar karlayan bir kamu
hizmetidir. Gnmzde kadastro hizmeti; snr belirlenmesi, hukuk , tarm , ehircilik,
mhendislik, istatistik, ekonomi ve topra ilgilendiren her trl ett-tasarm ilemlerine yant
veren bir altlk niteliindedir (ekil 1).

ekil 1'deki kadastrodan yararlanlan alanlar incelendiinde ada boyutu ile kadastronun
yalnzca
Kimin,

Nerede,

Ne kadar,

Hangi nitelikte
tanmaz mal olduunu gstermekle kalmayp bunun yan sra her trl hizmete altlk tekil
edecek verilere sahip olmas gerektiini de grebiliriz (rnein; toprak ve zemin zellikleri,
bitki cinsleri; arzi m birim fyatlan vb.).
Kadastronun uygulama alanlar incelendiinde

lme,

Hukuk,

Ekonomi,

Krsal ve kentsel alan dzenlemeleri ve

statistik
konularn ieren zel hukuk ve kamu hukuku konularnn byk yer tuttuu grlmektedir.
Tm bu konular; kamulatrma, krsal ve kentsel alan dzenlemeleri, tanmaz deerlemesi,
yap denetimi vb.den oluan toprak dzenlemesi ve ynetiminin (Kamu lmeleri) temelini
oluturmaktadr. Bu nedenle kadastro, toprak dzenlemesi ve ynetiminin en nemli
kollarndan biridir.


Tapulama-Kadastro arasndaki iliki
15.03.1950 gn ve 5602 sayl Kanun ile Trkiyede kadastro almalar,sadece ekil
bakmndan olmak zere ikiye ayrlmtr.l ve ilelerin belediye snrlar iindeki
tanmazlarn hukuki ve geometrik durumlarnn tesbit edilmesi ve gsterilmesi,ehir
kadastrosu ya da sadece kadastro;ky ve bucak snrlar iindeki tanmazlarn hukuki ve
geometrik durumlarnn tesbit edilmesi ve gsterilmesi ileri de tapulama olarak
adlandrlmtr.
9
Kadastro ile tapulama arasnda,temel hedefleri bakmndan,hibir fark yoktur.Her iki
almada da tanmaz mallarn hukuki ve geometrik durumlar tesbit edilmekte,elde edilen
bilgiler plan ve ktklerde gsterilmektedir.
Tapulama,mlkiyet belirleme ve bu konudaki itirazlar inceleme bakmndan,daha sratli bir
alma dzenine sahip olarak kurulmutur.Harita retiminde byk lde fotogrametri
yntemi kullanlmtr.Yerleme alanlar dnda 1:5000 ya da 1:2500 lekleri
kullanlmtr.Kadastro almalar ise,genellikle yerleilmi alanlarda yrltnden,yersel
alm yntemleri kullanlm ve harita lei olarak 1:250,1:500,1:1000 ve 1:2000 lekleri
seilmitir.



KADASTRODAN YARARLANILAN ALANLAR


TARIMSAL FAALYETLER
TTR
AT
RETM PLANLAMASI
ARAZ DZENLEMES
RETM PLANLAMASI
REKOLTE TAHMN
EHRCLK
MAR UYGULAMALARI
GECEKONDU NLENMES
BLGE PLANLAMASI
ALTYAPI TESSLER YAPIMI
HUKUK LER
VERGLENDRME
SINIRDA ANLAMAZLIKLARININ ZM
ALIM-SATM VB. LEMLER
STATSTK
TAINMAZ MAL STATSTKLER
MHENDSLK
PROJELERN HAZIRLANMASI
SINIRLARIN BELRLENMES
ZEL MLKYET SINIRLARI
HAZNE ARAZS SINIRLARI
VAKIF ARAZLERNN SINIRLARI
DEVLETE AT ORMANLARIN SINIRLARI
MERA, YAYLAK VE KILAK SINIRLARI
KY ORTA MALLARI, BELEDYE MALLARI SINIRLARI
AFET SONRASI SINIRLARI












10










KADASTRO TARH VE LEVNDEK DEMELERE GRE TRLER

Kadastro Tarihi Kadastro, balangta toplumlarn ortak giderlerini karlamak amacyla
zamann nemli retim kayna olan tarm topraklarndan adil ve dzenli bir biimde vergi
alnabilmesi iin dzenlenmi bir kamu hizmetidir. Zamanla, tanmaz mallara ilikin
mlkiyet ve snr anlamazlklarnn zmnde de kullanlabilecek gvenilir bir ara olduu
tespit edilmi ve bu zelliinden yararlanlmtr. Giderek kadastronun gc ve yarar artm
ve bugn artk, araziye ynelik her tr aratrma, planlama ve projelendirme almalarnda
temel altlk ve hazrlanan. plan ve projelerin araziye uygulanmasnda vazgeilmez bir ara
zellii kazanmtr

LKALARDA KADASTRO
Kadastro ilemlerinin yapldn gsteren en eski belge M 5000 ylna ait olduu tahmin
edilen Msrllarn kerpi tabletler zerine izdikleri tabletlerdir. Eski Msr'da topraklarn
yzlmne ve net gelire dayal toprak vergisinin de alnd bilinmektedir.nceleri vergi
toplamak amacyla yaplan kadastrodan daha sonralar Nil nehrinin tamas sonucu ortaya
kan snr sorunlarnn giderilmesinde de yararlanlmtr. Tabletlere, Nil kysnda bulunan
tarm alanlarnn parsel snrlar iaretlenmi ve bunlardan takn sonrasnda snrlarn tekrar
eski sahiplerine gsterilmesi ve anlamazlklarn giderilmesinde yararlanlmtr.

Arabistan lnde bulunan ve M 4000 ylna ait tuladan bir planda ykseklikleri ve alanlar
ile belirli bir arazinin paylar gsterilmitir.

Eski Yunanistan'da mal sahiplerinin bildirimine ve nfus saymna dayanan bir kadastro
olduu; Roma mparatorlu zamannda haritaclarn btian Yunanistan arazisini ltkleri
ve parselleri gsteren haritalarn mermer ya da bronz tabletler zerine izildii baz tarihiler
tarafndan belirtilmektedir.Romallarda topraklarn vergilendirilmesi amacyla btn toprak
sahipleri, tanmaz mallarn duumunu ve deerlerini bildirmekle ykml klnmtr. Bu
bildirimlere dayanlarak topraklarn yzlnn, cinsini ve gelirlerini sterir ktkler
dzenlenmitir.
(Tanmaz mallar ilk olarak bir kadastro yoluyla Smerler de gvence alnmtr.)

AVRUPA'DA KADASTRO
Kadastronun Avrupa'ya girii, toprak kaytlarnn yazm ile 1085 ylnda ngiltere'de
balamtr. 10 Aralk 1656'da Almanya'da Wilhelm von Hessen Prenslii'ne ait bir
ynetmelikle ilk defa "kataster" terimi kullanlmtr.1688 ylnda ilk resmi lme ilemleri
Dortmund ehri evresinde balamtr.XVIII. yzyln bandan itibaren lmeler geni
evrede uygulanp sonular ktk ve plan eklinde dzenlenmitir. Bu almalann
amac, olabildiince, toprak vergi ve harlannn adil ve dzenli dalmn gerekletirmektir.
Dortmund kentinde 1826-1833 yllan arasnda lke nirengi ana dayal kadastro almalar
yaplm ve hazrlanan planlar arazi vergi haritalannn altln oluturmutur. Almanya'da
kadastro, 1872 ylnda Prusya tapu sicil ynetmelii ile vergi kadastrosundan mlkiyet
kadastrosuna dnm, ancak kadastro kurululan toprak vergi ve harlannn adil ve dzenli
dalmn amalayan geni kapsaml vergilendirme devlerini de yerine getirmilerdir.
svire'de ise, 1800 yllarnda lke nirengi ana dayal, hukuki arlkl ilk kadastro ilemleri
11
bitirilmitir.Fransa'da Napolyon Kadastrosu adyla anlan, lye ve plana dayal ilk kadastro
almalar 1808 ylnda balayp 1850'de tamamlanmtr. Topraa verilen verim derecesi ve
toprak snfnn belirlenerek parsellerin her birinin snflandrlmas, tarmn trne gre bir
hektarlk alana den kira ve alm satm deerini gsteren listelerin hazrlanmas ve bunlara
bal olarak kira szlemelerinin uygunluunun kontrol, her parselin yzlmne gre
kadastro gelirini belirlemek gibi tamamen mali amal olan bu kadastro 1861'den sora yerini
tapu ktne dayal mlkiyet kadastrosuna brakmtr.1650'li yllarda balayan Avrupa
kadastrosu deiik amalar iin birka kez tamamen bitirilmi ve bugn bilgi sistemlerine
altlk eden ada ok amal kadastro eklini almtr.

LKEMZDE KADASTRO
lkemizde kadastro almalarn,
1. Osmanl iparatorluu dneminde kadastro almalar ve
2. Cumhuriyet dneminde kadastro almalar olmak zere iki blmde
inceleyebiliriz.

1.OSMANLI MPARATORLUU DNEMNDE KADASTRO ALIMALARI

Osman Gazi zamannda ilk tapu kaytlar tutulduu sanlmaktadr. Bu tapu kaytlar ile ilgili
hibir belgeye rastlanamamtr. "Defter-i Khne" (Eskimi Defter) adyla kaytlarda
rastlanan atflarn bu belgeler iin yapld sanlmaktadr.

1535 ylndan 1847'e kadar devam eden tapu thriri (yazm) kaytlar tutulmutur.Tapu ve
Kadastro Genel Mdrl arivinde tamam 2322 cilt halinde bulunan bu kaytlar "Kuyd-
u Kadme" (Eski Kaytlar) adyla anlmaktadr. Ky snrlar ya da mera, yaylak ve klak
yerlerinde oraya kan anlamazlklarda gnmzde de bu kaytlardan yararlanlmaktadr.

1847 ylndan sonra tapu belgeleri "Defterhane" (Tapu daresi) tarafndan verilmeye
balanmtr. 1871'de karlan bir buyruk ile kylerde "Yoklama" ad altnda tapu tahrirleri
(yazmlar) yaplm ve bu ilem 1909 ylna kadar devam etmitir.Bu tarihten sonra tapu
senetleri blgelerinde dzenlenmitir.

5 ubat 1912'de ilk kadastro kanunu olarak kabul edilebilecek, lkedeki tm tanmazlarn
yazmn ngren "Emval-i (Mallar) Gayrimenkulenin Tahdit (Snrlama) ve Tahrir
Hakknda Kanun-u Muvakkat" karld. Ancak Birinci Dnya Sava nedeniyle ara verilen
bu almalar yalnz Konya'nn umra ilesinde ksmen uygulanabilmitir.

1915 ylnda stanbul'da; Galata, Karaky ve Bykada'da kadastro ilemlerine balanm,
Bykada'da mevzii nirengi tesis edilmitir. Bu almalarda Kurtulu Sava'n bitimine
kadar durdurulmutur.

Yukardaki aklamalar nda, Osmanl mparatorluu dneminde, kadastro diye
adlandrlabilecek almalarda;

Dnemin koullarna gre devletin ihtiyac olan vergiyi alabilmek ve

Devlet arazisine sahip kmak iin arazi kaytlarn tutmak

ilkelerinin esas alnd grlmektedir.


2. CUMHURYET DNEMNDE KADASTRO ALIMALARI

12
2 Mays 1925 ylnda "Kadastro Tekilat Tesisi Hakknda Kanun" kabul edilip kadastro
resmen balatlm oldu. Bu Kanun yerine 29.5.1936 tarihinde 2997 sayl "Tapu ve
Kadastro Umm Mdrl Tekilat ve Vazifeleri Hakknda Kanun" yrrle
girmitir.

10 Nisan 1924 tarih ve 474 sayl "Artvin, Ardahan, Kars Vilayetleri ile Kulp, Idr Kazalar
ve Hopa Kazasnn Kemalpaa Nahiyesi'ndeki Araziler Hakknda Tasarrufa Ait Kanun"
uyarnca Cumhuriyet dneminde ilk kadastro almalar Artvin, Ardahan ve Kars
illerinde balatlmtr.O gnn ihtiyalarna gre, tanmazlarn mlkiyetlerinia belirlenip
gelir ve deerlerinin tahmin ve tayin edilip llerek plana baland bu kadastro
almalarna ait belgelerin birer rnei TKGM arivine gemedii iin gnmzde
kadastro yerine kullanlmamakta, sadece anlamazlklarn zmnde mahkemelere
belge olarak sunulmaktadr.

Tm Trkiye snrlar iinde tam bir kadastro uygulamas gerekletirmek amacyla 22.4.1925
tarih ve 658 sayl Kadastro Kanunu karlmtr. Bu Kanunda ada ok amal
kadastroya ynelik bir anlay grlmektedir. Kanunun gerekesinde bu aadaki ifadelerden
kolayca anlalabilir:

Kadastro, tanmazlarn yalnzca mali yn ile vergi miktarn beIirleyen bir kamu hizmeti
olarak grlmemelidir.


Kadastro;

Yerleme alanlarnda ve tanmsal alanlarda yol, demiryolu, su kanal, sanayi
blgelerinde ve belediye hizmetlerinde altlk olarak kullanlan,

Devretme, ayrma, birletirme, rehin verme, miras yolu ile brakma, teminat,
haciz vb. yollarla tanmazlar zerinde oluan deiiklik ve olaylar
izlemeyi ama edinen,

Her tr tanmazn deerini belirlemeye altlk olan,

Sosyal ve ekonomik her tr sorun ve yatrmlara altlk olan ve bu amala gereken
bilgileri, mekanla ilikili biimde verebilen
bir kamu hizmetidir.

1926 ylnda kabul edilen Trk Medeni Kanunu ile 1930 ylnda yrrle konulmu
olan Tapu Sicil Tz'ne uygun olarak 11.12.1934 tarih ve 2613 sayl "Kadastro ve
Tapu Tahriri Kanunu" yrrle girmitir.


Tanmaz mallarn snrlannn plan zerinde gsterilmesi ve arazide
iaretlenmesi,

Snrlamas yaplan tanmazlann maliklerinin belirlennesi


amacyla karlan bu Kanun uyannca yaplan almalarla 1950 ylna kadar kentlerde ve
kylerdeki birok arazi tapuya kaydedilmitir.Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu
gerekesinde,. tanmaz mallarn deerlerinin belirlenmesi iinin kanunlar gereince Maliye
Bakanl Gelirler Genel Mdrlnn ii olduu, bu nedenle kadastro ekiplerinin yeniden
deer belirleme iinin hem emek hem de para kaybna neden olaca belirtilerek kadastro
ekiplerine deer belirlemeye ilikin bir grev verilmemitir. Bylece, kadastronun hzl ve
13
ekonomik retimi amacyla 658 sayl Kadastro Kanununun ada kadastroya
yaklam kesintiye uratld.

Kadastro ve Tapu Tahriri Kanununun yrrlkte olduu srece uygulamalarn kent
topraklarna zg kalmas, almalarn yava yrmesi ve k'nci Dnya Sava'ndai sonra
zellikle tanmn nem kazanmas zerine kasaba, ky ve iftliklerdeki arazilerin
kadastrosunun yaplmas iin 15.3.1950 tarih ve 5602 sayl Tapulama Kanunu yrrle
konulmutur. 1964 ylnda 509, 1966 ylnda 766 sayl Tapulama Kanunlar ile devam eden
bu almalar kent kadastrosu ile tapulama almalarn birletiren 26 haziran 1987 gn ve
3402 sayl Kadastro Kanunu ile yrlkten kaldrlmtr: Bu Kanun 9.10.1987 tarihinden
beri yrrlktedir.


KADASTRO LEVNDEK DEMELERE GRE TRLER

Doundan bu yana topraa ilikin verileri saptama ve verme grevini stlenmi olan
kadastronun ievi vergi amal balam, gereksinimlerin eitlenmesi, teknolijinin ilerlemesi,
sanayi toplum ile birlikte gelien tketim alkanlklarnn artmas ile birlikte`ok amal
hale gelmitir .

1. VERG KADASTROSU (MAL KADASTRO)

Sadece tanmazlarn vergilendirmesine ynelik, tek boyutlu bir kadastro trdr. En nemli
retim arac olan tarm topraklarnn vergilendirilmesi amacyla bunlarn yzlmleri,
parasal deerleri ve verimliliklerine ilikin verileri hazrlayan ve snflandrarak
gsteren kadastro trdr.Vergi kadastrosu gereinden fazla duyarl lmeleri
gerektirmez.Vergi kadastrosunda siciller haritalardan daha nemli olduundan ounlukla
grafk kadastro ama iin yeterlidir. Ada paftalan daha uygun olup, kesin snr
iaretlenmesine gerek yoktur. Gnmzde ada ok amal kadastronun da: bir kolu olmas
gereken vergi kadastrosu aadaki koullar yerine getirmelidir:

1. yelik, alan ve yaplanma biimi, yaplarn gelimelerini vb kapsayan bilgiler her parsel
iin saptanmal ve yazmlanmaldr.
2. Parsellerin numaralandrlmas; tapu kaytlarnn, byk lekli haritalar ve ierilen
tanmaz yerleimi ile bavuru ve sorgulama yapmasna olanak vergilemelidir.
3. Topran gelir potansiyeli ve temel verimi iin topran snflandrlmas, retkenlii,
tanmsal blgelerde ortalama verim gc ve sulama olanaklan, yerleim alanlarnda
konum, toprak kullanm ve yapsal zellikleri gibi ller var olmaldr.

2. MLKYET (YELK) KADASTROSU

Toplumlarn ekonomik yaplarnda sanayinin giderek nem kazanmas, retim ve iyelik
ilikilerinin toplumsal yaamda etkili olmas sonucunu domutur.Bu ilikilerin yeni
dneminde tanmaz iyelii giderek daha ok nem kazanm ve bir gvence unsuruna
dnmtr.Kiiler aras ilikileri dzenleyen kurallan kapsayan zel hukukun konusu olan
tanmaz iyelii toplumlarn tmn ilgilendirmeye balaynca bunun gvencelenmesi de
gndeme gelmitir.Tanmaz iyeliinin gncel yapsn, toprak-insan ilikilerini
belirleyerek somutlatrmak, hukuksal temellere dayandrmak ve bylece hukuksal
adan gvenceli duruma getirmek iyelik kadastrosunun temel zelliidir.Tapu
sicillerinin oluturulmasn amalayan iyelik kadastrosu, tanmaz mlkiyetinin gvence
altna alnmas ve tanmazlar zerindeki her trl hak ve ykmllklerin belirlenmesine
yarar. yelik kadastrosunda snrlar vergi kadastrosuna gre daha incelikli olarak llmeli ve
haritalanmaldr. Tanmaz mlkiyeti snrlar arazide uygun biimde iaretlenerek nirengi,
poligon gibi l noktalarna bal biimde ve yeteri incelikte llmelidir.yelik kadastrosu
14
ile birlikte haritalar sicillerden daha ok nem kazanmaya balam, sicillerin oluumunun n
amasn oluturmulardr.

3.EKONOMK KADASTRO

XIX. yzyln ikinci yarsnda sanayilemenin artmasna paralel olarak ticari ilikilerde
gelimi ve tarm topraklar ile kent topraklar karlk gsterilerek para dolam hz
kazanmtr.Bylece tanmazlar ekonomik yaamda dier mallar gibi yer almaya balamtr.
Tanmazlara bir ekonomik deiim deeri verilmesi sonucu kadastro bu ilikileri dzenleme
grevini stlenmi ve ekonomik kadastro adn almtr. Ekonomik kadastro, tanmazlarn
hukuki ve geometrik duumlar yannda ekonomik deerlerini de (parasal karlklarni)
gsteren ve tanmazlar zerindeki her trl ticari ilikilerin gven ve dzen iinde
yrtlmesine olanak veren kadastrodur.


4.OK AMALI KADASTRO (AK)

Gerek toplumsal gereksinimlerin ortaya kard topraa ilikin kapsaml bilgi gereksinmesi,
gerekse toplumsal olgulara yaklamda artan nem kazanan bilimsel yaklamlar sonucu
kadastronun btnsel olarak deerlendirilmesi ok amal kadastro (AK) olgusunun
domasna neden olmutur. AK, toprak zeinde yaplacak her trl dzenleme iin kaynak
veri hazrlayan, verilere mekan boyutunu kazandran ve yeyi.iznn toporafk yapsn
gsteren, ekonomi, hukuk, istatistik, kamu ynetimi ve eitli bilimsel aratrmalarn
ihtiyalarna yant verebilecek ierikteki kadastrodur.

Yalnz kiilerin deil, kamunun tanmazlarn da gvence ve denetim altna alan,
Kamu ve toplum yararna bir iyelik anlayndan kaynaklanan,
lkenin doal kaynaklarnn korunmasn ve uygun kullanmn amalayan,
Gerekli verileri lke, blge ve kent leinde planl kalknmaya, kullanma ve
ilemeye hazr bulunduran,

Merkezi ve yerel ynetimlerin gereksindikleri bilgileri kapsayan,
Teknolojik gelimeleri jeodezi uygulamalarna uyarlayan,

Ayrntl arazi bilgi sisteminin kuulmasna temel olan verilerin srekli akmn
salayan devingen ve sistemli bir sretir.Sonu olarak gnmz kadastrosunun
zellikleri aadaki gibi sralanabilir;

Kadastro kavram, douundan beri srekli yeni ilevler iererek "Kadastro Bilgi
Sistemi" nitelemesine ulamtr.
Kadastronun doduu andan balayarak otaya kan devinimlerde toplumsal gelime
ve gereksinimler belirleyici etken olmulardr.

Toplumsal yaplara bal olan topraa bak as, kadastronun niteliinde etkili
olmutur. zellikle toplum yararna ynelik bir iyelik anlaynn giderek g
kazanmas, kadastroda yeni yorumlara yol amaktadr.

Planlama olgusunun amzda bir zorunluluk olarak toplumsal yaamda artan nemi
ve gereklilii topraa da yansm ve bu da kadastrodaki nitelik deiimini douran
birincil e durumuna gelmitir.

Kadastroiun tm toplumlarn gereksinme duyduu nesnel bir ara olmas onun
toplumlarn koullarna gre deiebilen baz zellikler kazanmasna yolasa da,
geliiminin temel dorultusu doal kaynaklarn ve topran kullanmnda denetimin
salanmasna yneliktir.
15
Gnmzde kadastro yalnz zel iyeliin deil, kamunun tanmazlann da gvence
altna alan bir aratr.

Kadastro, gnmzde, doal kaynaklarn daha zenli kullanmnn kanlmaz olduu
bu koullarda, bunlann korunmas ve uygun kullanm grevlerini de yerine getirmek
zorundadr.
Kadastro yalnzca lke-blge ve kent leinde planlama almalar iin gereksinilen
bilgileri saptayan bir ara deil, hukuk, ekonomi, istatistik ve bilimsel aratrmalarn
ok ynl gereksinmelerine yant veren bir altlktr.

Kadastro nitelik deiimini belirleyen etkenlerin yannda bilimsel, teknolojik
gelimelerin ortaya kard yeni olanaklar da kadastronun ieriinde etkili
olmaktadr.
an ortaya kard toplumsal, bilimsel ve teknolojik olanaklar, kadastronun
ayrntl arazi bilgi sistemlerinin kuulmasna temel olan bir sistem yapsna
kavumasn gerektirmektedir.


MLKYET

Tanm;Sahip olmak,sahip olunan bir maln istedii gibi kullanmak(Yasa erevesinde)
Mlkiyet Trleri;
zel Mlkiyet
Tarihesi
Eski Yunan;Kutsal ocak,Ticaret ve naden ile bu a bitti.Kleler ve
efendiler arasnda
kavga,Eflatun;ortaklaa mlkiyet olmal,Aristo;tici g
Roma; 12 levha kurallar,10 yl boyunca hukukular kurallar
gelitirmi.
Haklar;Kullanm hakk,yararlanma hakk,Ktye kullanma
hakk
Fransz Devrimi;Kiisel mlkiyet,tanmaz mal ve tanr mal kavram,
zel mlkiyetin yasalarla korunmas
zel Mlkiyeti zerine baz dnrlerin grleri:Eflatun;Ortaklaa
mlkiyet olmal
Aristo;nsan itekleyen bir eyler olmal buda zel
mlkiyettir.(tici G)
Gnmzde zel mlkiyet anlay;Eflatun ve Aristonun grleri
deimiyor ama
dnrlerin adlar deiiyor.Ekonomik
ve toplumsal
ihtiyalara yant vermekle ykml
bulunan bir kurumdur.
Toplumsal Mlkiyet
zel mlkiyeti eletirenler;zm nerileri yoktur,yalnzca zel mlkiyet
olmasn diyorlar
Toplumsal mlkiyeti eletirenler:zel mlkiyete kar ve zm nerileri
vardr.
Aamalar;lkel ve kamusal toplum-kleci toplum-feodal toplum
Kapitalist toplum-sosyalist toplum
Din kurallarnda mlkiyet
Tevratta mlkiyet
Hristiyanlarda mlkiyet Kainattaki her eyin mlkiyeti Yaratana aittir
Mslmanlarda mlkiyet Tm dinsel retilerde zel mlkiyet vardr.
16
Trklerde Mlkiyet
Osmanlda Mlkiyet
T.C. Anayasasnda Mlkiyet;Devlet mlkiyeti yasalarla koruma altna alm,ancak bir kamu
yarar varsa
Bir kanuna dayandryorsa ve Bedelini pein dediyse
kamulatrma yapabilir.
Kadastroda mlkiyet anlay;Kadastrosuz mlkiyetten sz edilemez.(Kankadr)Mlkten
ancak
Kimin,Nerde,Ne kadar,Hangi nitelikte sorularna cevap
verebiliyorsa sz edilebilir.
Mallarn hukuki ve geometrik durumlarn tespit ve tescil ile
ykmldr.







MLKlYET
MLKYET TRLER
Mlkiyet ve zellikle toprak mlkiyeti iki ana grupta toplanr:
1. zel mlkiyet,
2. Toplumsal mlkiyet.

l. ZEL MLKYET
zel mlkiyet Bat uygarlnn da temelini oluturmu olan zel mlkiyet anlay eski
Yunan ve Roma mlkiyet anlayna dayanmaktadr.

ESK YUNAN'DA TOPRAK MLKYET
Yunanllarn ilk dnemlerinde, soyun lleri yaarnakta kabul edilir ve onlarn artk tanrsal
varlklar haline geldikleri dnlrd. Bu tanrsal varlklara bir kutsal ocak kurulur ve
kurulduu yer bir daha deitirilmezdi.Kutsal ocak hangi toprakta kurulmu ise o topran
mlkiyeti lenin ailesine aitti. Bylece, belli bir toprak paras ile aile arasnda sk bir ba
domutur. Ailenin btn yeleri burada doacak, burada lecektir. Dolaysyla ilgili toprak
paras ailenin hem gemiine hem de geleceine aittir. Bu bir aile mlkiyetidir. Mlkiyetin
ve ailenin devamn salamak iinde ilgili toprak tm ile ailenin erkek ocuuna, birka
erkek varsa en byne kalrd. Zamanla, ticaretin gelimesi, deerli madenlere ve gme
verilen nem, bu toprak mlkiyeti anlayn sarsmaya balam ve kiiye ait zel mlkiyet
aile mlkiyeti aleyhine gelimi, bu gelimeler sonucu insanlar da mlkiyet konusu olmaya
balam, toplumda kleler ve efendiler olumutur.Kleler ile efendiler arasnda doan
atmalar, karklklar, zntler baz dnrleri yeni devlet dzenleri ve mlkiyet
sistemleri aramaya yneltmitir.Bu dnrlerin en nemlileri Eflatun ve Aristo'dur. Eflatun,
kurtulu iin ortaklaa mlkiyeti nerirken, Aristo ise bu grlere kar kn ve kiisel
zel mlkiyeti,bir stnlk, yaratclk iin biricik itici g ve mutluluk unsuru olarak
deerlendirmilerdir.

ROMA'DA TOPRAK MLKYET
Eski Roma'da zel toprak mlkiyeti,On iki Levha Kanunlar'nda sonra belirgin hale gelmi
ve daha sonraki 10 yl boyunca hukukular ve yneticiler mlkiyetle ilgili kurallar
gelitirmilerdir.Roma hukukundaki mlkiyete ilikin kurallar Avrupa hukukuna geni
lde etkilemitir. Roma hukuku, mlkiyet hakk iinde nemli niteliin birletiini
varsaymtr:

17
l.Kullanma hakk,
2.Yararlanma hakk,
3.Tasamf etme ve ktye kullanabilme hakk.

Roma kukunda mlkiyet hakk, mutlak bir hak niteliinde kabul edilmi ve malikin yetkileri
hemen hemen snrsz saylmtr.

FRANSIZ DEVRMNDE TOPRAK MLKYET
Fransz Devriminin hedeflerinin olumasnda nemli katklar bulunmu dnrler,
mlkiyeti doal hukuk kural olarak grm ve bu mlkiyet trnn zorunlu olduunu
savunmulardr. Bu dnrler mlkiyeti;
l.Kiisel mlkiyet,
2.Tanr mal mlkiyeti,
3.Tanmaz mal mlkiyeti
biiminde tr mlkiyet olarak incelemi ve toprak mlkiyetini bir tanmaz mal mlkiyeti
olarak dierlerinin doal sonucu saymlardr.Bu dnrler, mlkiyet hakkn, toplumsal
yarar salayc kabul etmilerdir.1789 Fransz nsan ve Vatanda Haklar Bildirgesinde
aadaki hkm yer almtr: "Mlkiyet hakki dokunulmaz ve kutsal bir hk olacandan, hi
kimse malik oldu bir eyden, kamu ihtiyac aka gerektirmedike ve nceden adil bir
tazminat denmedike, yoksun klnamaz.

ZEL MLKYET UZERNE BAZI DNRLERN GRLER
Dnrlerin bir ksm mlkiyet-emek ilikisini incelemi ve mlkiyetin, emek sonucu
olduundan korunmas gerektiini, ancak, toplumsal bir olgu olduuna gre de, toplumun
yarar gerektiinde snrlanmasn savunmulardr. zel mlkiyetin toplum yararna uygun
olduunu ne srmlerdir.Bir ksm dnr ise, mlkiyeti, kiisel iradenin zorunlu sonucu
saym ve kiisel zgrln salanabilmesi iin, mlkiyet hakkn tanmak gerektiii
savunmulardr. Dier bir ksm dnr de, zellikle retim aralar dolaysyla toprak
zerindeki nlkiyeti, insann kazanma ve biriktirme eilimi iin uygun bir ara olarak
grm ve insann doal yapsna da uygun olduunu ne srmlerdir.

GNMZDE ZEL MLKYET ANLAYII
Gnmzde bir ok dnr, zel mlkiyet kurumunun ekonomik ve toplumsal ihtiyalara
yant vermekle ykml bulunan bir kurum olduunda birlemektedirler.Mlkiyetin, dier
btn hukuk kurumlar gibi, ekonomik ihtiyalara yant vermek amac tad ve ekonomik
ihtiyalann deimesi ve gelimesi ile mlkiyetin ierik, kapsam ve devlerinin deiecei
dncesi benimsenmektedir.Bu anlaya uygun olarak mlkiyet, ekononik bir dev
yklenmi olmaktadr.yenin devi, Mlkiyetini elinde bulundurduu mal toplumsal
gereklere, toplumun ihtiyalarna yararl olacak biimde kullanmaktr. Bu anlay bir ok lke
anayasasnda yer almtr

2.TOPLUMSAL MLKYET
Bu tr mlkiyet grn, zel mlkiyet grn eletiren ve reddedenler ile toplumcu
mlkiyet gri.in benimseyenler biiminde iki grupta toplamak gerekir.

ZEL MLKYET GRN ELETRENLER
zel mlkiyeti reddeden ve eletiren, ancak hi bir mlkiyet biimi nermeyen
anaristlerdir.Anarizmde,kiisel iradenin zgrln gerekletirme hedef iinde, zel
mlkiyete kar klmakta ve insan bundan kurtarmak gerektii ne
srlmektedir.Anarizmin ncs saylabilecek bir dnr "Mallarn eitsiz dalm,
insanlarn dnme gcn ykmakta, zenginleri ihtirasa itmekte, yoksullar hileye
bavurmaya ve su ilemeye sevk etmektedir. " der.Bir baka dnr, mlkiyetin hukuk
tarafndan yaratldn ne srer ve "Gerek malik hukuktur. " der.Bir baka dnr;
mlkiyetin, insanlarn alp ezilen, zdrap eken ve almadan, bolluk iinde yaayan iki
snfa ayrlmas sonucunu yaratt grn savunur.
18
TOPLUMCU MLKYET GRN BENMSEYENLER
Toplumlarn gelimesi, retici glerin ve retim ilikilerinin biim deitirmesi, toplumsal i
blmnn farkl aamalar deiik mlkiyet biimlerini ortaya kanntr.Tanmaz
mlkiyeti bu deiim amalarna uygun yeni zellikler kazanmtr.Tarih boyunca aadaki
toplumlarda be retim ilikisi tipinden sz edilir.

a. lkel, komunal toplumlar.
b. Kleci toplumlar.
c. Feodal toplumlar.
d. Kapitalist toplumlar.
e. Sosyalist toplumlar.

A.LKEL, KOMUNAL TOPLUMLARDA MLKYET
lkel topluluk, insann emeiyle kendisini btn canl varlklardan ayran zellikleri
kazanmasndan sonra ortaya kan ilk sosyal biimdir.Kendiliinden bir evrimle doan insan
topluluu, yani gebe aile, kabile ve kabileler birlii, toprak mlkiyetinin en eski biiminin
yani toprai ortaklaa edinilmesi ve kullanlmasinn n kouludur.retim aralarnn ilkellii
yznden, gerek geim gerekse korunma amac ile ortaklaa almak zorunluluu, retim
aralarnn ve retim rnlerinin ortaklaa olmasna yol amtr. Bu yzden retim aralar
zerinde zel mlkiyet yoktur.Toprak kabilelerinin ortak maldr ve ok sayda aile tarafndan
kullanlr. Bu nedenle bu topraklarda smr ve snflarn varl sz konusu deildir.

B.KLEC TOPLUMLARDA MLKYET
retici glerin evrimi ve i blm topluluk yelerinin ayr ayr retime ve pazarda
deiime gemelerine yol am bu da zel mlkiyet olgusu oluturmutur.Bylece zel
mlkiyete dayal toplum dzenine gei de gereklemitir. Emein verimliliinin de srekli
olarak artmasnn etkisi ile, maddi servetlerin reticisi olan insan zerindeki mlkiyet balad.
Kleci toplum dodu.Toplumda kendileri mlk olan kleler, retim aralanna ve klelere
sahip olanlar, mlkiyetlerindeki aralarla kendileri retim yapanlar olmak zere 3 grup ortaya
kt.

C.FEODAL TOPLUMLARDA MLKYET
Feodalite, bir kimsenin baz askeri ykmllkleri yerine getirmek koulu iIe kraldan ald
toprak demektir.Bu sistemde toprak derebeyinindir. Derebeyleri (senyrler), topraa bal
olan ve denti (vergi) deinek zounda bulunan kyllerin emei zerinde hak
sahibidirler.Kyl (serf) bir toprak parasna sahiptir ve bu topran rnleri, derebeyine
dentisi dendikten sonra kendi tasarrufundadr.Bu tr toplumlarda kyllerin kendi
iletmeleri vardr. Feodal toplumlarda egemen snf olan toprak sahipleri ile karlksz olarak
bunlar adna almak gibi ykmllkleri olan kyller arasnda almaya dayanan bir snf
aynm domutur.Bununla birlikte, mlkiyetin sahibi ile onu ileyen arasndaki iliki retim
glerinin gelimesi iin elverili bir ortam hazrlamtr. Tarm gelimi, zanaatlar ve buna
bal olarak ticaret yaygnlamtr.Bu da ehirlerin gelimesine, yeni bir retim biiminin,
kapitalizmin meydana gelmesine yardmc olmutur.

D. KAPTALST TOPLUMLARDA MLKYET
Kapitalist retimin yaygnlamaya balamas ile toplumda retim aralarna sahip olanlarla
(burjuvazi), igcn satanlar (proletarya) ortaya kt. Kapitalizm, mlkten yoksun ya da
hemen hemen yoksul halk kitleleri cretliler haline gelmekte iken retim aralarnn az sayda
toprak ve sermaye sahibi elinde bulunduu bir toplum dzenidir.Sata ynelmi rnlerin
(meta, mal) retilmesi, btn retim aralarnn ve tketim maddelerinin hemen hemen
tmnn alm satm konusu olmas kapitalizmin belirgin zelliidir.Kapitalist toplum
sanayide ve tanmda byk apta retim yapar. Bilimin gelimesi, kentlerin ve fabrikalarn
bymesi, lkeler arasnda bir dnya piyasas kurulmas toplumlarn kapitalist dneminde
gerekleir.

19
E.SOSYALST TOPLUMLARDA MLKYET
Sosyalist toplumlar, ekonominin egemen ynnn sosyalizm olduu bir toplum olmayp
devlet iktidarnn kapitalizmden sosyalizme getii bir toplumdur.Sosyalist toplumda btn
retim aralarnn mlkiyeti devletin ve ii snfn elindedir.

3.DN KURALLARINDA TOPRAK MLKYET
Dinlerin tarih iindeki dou srasna gre mlkiyet sorununa yaklamlar aadaki gibidir.
Tevrat'ta Mlkiyet Tevrat'n mlkiyetle ilgili nemli ilkesi vardr.
1. Her eyin mlkiyeti Tanrya aittir.Tanr insana topra, havay; suyu, yaratt dier
eyleri serbeste kuIlnma olana vermitir.
2. Mlkiyet, Tanrnn insana bir ba olduu iin iyi saylmas gerekir.
3. Mlkiyet bireye deil, aileye ya da toplulua aittir.
Mlkiyet bireye deil, aileye aittir diyerek balangta mlkiyet ortakl sistemini savunan
Yahudi toplumlarnda zamanla zel mlkiyet yerlemitir

HIRSTYANLIKTA MLKYET
Hristiyanlk genel olarak mlkiyeti yeniden dzenlemeye ynelmi deildir.Ancak,
Hristiyanlkta da kuramsal olarak yeryzndeki her eyin mlkiyetinin Tanrya ait olduu
anlay vardr. Baz kilise nderleri ncil'e dayanarak grler gelitirmeye
almlardr.Bunlardan St Thomas'n grleri yle zetlenebilir: "nsan sadece kendisine
ait olan retme konusunda herkese ait olan retmeye oranla daha isteklidir.Her insana belli
bir ey braklrsa hayat daha dzenli olur. Her insan kendine ait olandan honutsa toplumda
bar bir dzen kuulabilir."
MSLMANLIKTA MLKYET
islam anlayna gre kuramsal olarak yeryzndeki her ey, temelde Tanrnn mlkiyeti
altndadr.Gerek malik Allah'tr. nsanlar d dnya da var olan eylerden yararlanma
hakkna sahiptirler.Bununla birlikte Kuran, zel mlkiyete kar deildir.slam hukukulan
topra,l topraklar ve mlk topraklar olarak balca iki blme ayrmlardr.Ancak,l
toprak emek verilmesi, onun ilenir duruma getirilmesi, aalandrlmas, zerine tesisler
kurulmas durumunda mlk haline gelebilir.Bylece topran ihyas mlkiyet edinme nedeni
olabilmektedir.slam toprak rejiminde iye, zel mlk zerinde kullanma, yararlanma ve
tasarruf etme ynlerinden hemen hemen mutlak yetkilere sahiptir.Ancak, servetin gereksiz
yere tahribi ya da israf gnahtr.

TRKLERDE TOPRAK MLKYET

Eski Trklerde Toprak Mlkiyeti lk Trk toplumlarnn yaps kabile mlkiyeti olarak
adlandrlabilecek gebe model olarak ele alnabilir.Gebe toplumlarda bireysel toprak
mlkiyeti deil toplumsal (ortak) mlkiyet sz konusudur.Toplumsal mlkiyetin temeli,
tanmn rgtlenmesi yoluyla retimin arttrlmas deil, beslenme sorununun geici
biimde zlmesi iin sava ve yamaya dnk bir rgtlenme gereksinimidir.Coraf
koullardan dolayi steplerin tarma elverili olmamas hayvancl n plana karm, ana
geim kayna olmutur. Hayvanclk topluluklar yerleik bir yap yerine srekli yer
deitiren gezici bir yaama srklemitir.Bu nedenle toprak zerinde zel mlkiyet
gelimemi aksine toplumsal mlkiyet olumutur.Yani toprak ailenin . deil toplumun
maldr.Mlkiyet olay genelde davar, hayvan sleri vb. tanan nallar zerinde vardr.
Olumu Trk' imparatorluklarnn yaps da bir gebe kabileler birlii niteliindedir.Varl
yerleik toplumlarn artk rnlerinin talanna bal olan gebe imparatorluklan,bir liderin
stn otoritesi altnda srekli bir ordu eklinde rgtlemitir. Eski gebe geleneklerini
srdren Moollarda ise btn toprak, imparator Han'n ynetiminde Han soyuna aittir.
Soyun yeleri, zellikle erkek olanlan belirli byklkte olan bir toprak parasn (tmar)
belirli bir askeri grev karl alrd. Tmar mirasla geerdi.Seluklu toprak mlkiyeti
sistemi,Trklerin siyasal tekilatlanma dzeni ile slam toprak mlkiyeti anlaynn bir
sentezi olmutur.Sava ve fetihler bir ordu eklinde rgtlenmeyi gerektirdiinden,merkezi
20
otoritenin kontrol altndaki retim glerinden askeri hizmetler yerine getirmeleri
istenmitir.Bylece tmar (ikta) datm, askeri hizmetlere balanm ve ikta sahiplerinden,
belli sayda askerle savaa katlmalar koulu istenmitir.Gerek Seluklu mparatorluu
gerekse Anadolu Seluklularnn yklmasna kadar uygulanan ve Osmanl mparatorluu'nda
da baz deiikliklerle sregelen toprak dzeninin en belirgin eklini ald dnem Melikah
ve Nizam-l Mlk dnemidir.Nizam-l Mlk, Trk ordu rgtnn temellerini toprak
sorunuyla birletirerek ve ordu kuruluunu n plana alarak askeri ikta sisteminin temellerini
belirlemitir. Bu sistem gerei btnyle sultann mal saylan imparatorluk topraklan; has,
ikta ve harici topraklar olmak zere ana grupta toplanr

HAS TOPRAKLAR
Sultann kendisine ait olan topraklardr. Bir ksm iftiler tarafndan ilenir.iftilerin
iledii paralardan toplanan vergi hazineye aktanlr.

KTA TOPRAKLAR
Ordu yelerine ve tarada oturup seferlere asker gtrerek katlanlara lkenin eitli
yerlerinden verilen topraklardr. Mlkiyeti sultana ait olan bu topraklar babadan oula
gemektedir.kta sahibinin lmnde ya da sultann deimesinde ikta beratlar onaylanmak
zorundadr.kta sahipleri yasaya uygun olarak iftilerden (reaya) belirli miktarda vergi
almaya, onlara iyi davranarak can ve mallann korumaya yetkilidirler.

HARC TOPRAKLAR
Fethedilen yerlerde,mslman olmayan prenslerin elinde braklarak islami ilkelere gre
yksek oranl vergi (rnn 1/2'sine kadar varan oranlarda) eklinde haraca balanan
topraklardr.
OSMANLI MPARATORLUU'NDA TOPRAK MLKYET

Osmanl Devleti toprak hukuku alamnda da slam Hukuku'ndan yararlanmtr. Tanzimat'a
kadar Osmanl Devletinde modern anlamda, btn lke topraklannda geerli olan bir arazi
kanununa rastlanmaz.Arazi hakknda bamsz bir sistem yoktur.Osmarl mparatorluu,
topran kuru mlkiyetini miriletirerek (devlete mal ederek) belli bir sisteme balam,
kullanlmasn tapu ad verilen bir bedel karlnda iftiye vermitir (tevfz etmitir).
Topra kullanan da topran banda bir tr devlete bal memur haline getirmitir.Bu
sistem, Osmanl mparatorluu'nun bir yandan gl bir orduya sahip olmasna yaram, dier
yandan toprak sahiplerinin, batda olduu gibi, feodal bey olarak
gelimelerini,glenmelerini nlemitir.Osmanllarda gelitirilen bu toprak mlkiyeti
sistemine dirlik sistemi denir,Bu sistemde,topran kuru mlkiyeti devlete aittir.Dirlik
sahipleri, topra ileyen reaya ad verilen iftilerden belli oranl vergi almak hakkna
sahiptir. Buna karlk dirlik sahibi, sava zamannda savaa geliri ile doru orantl miktarda
atl asker (cebel) gtrmek zorundadr.

Dirlik sisteminde balca toprak t grlr:

1.MR TOPRAKLAR: Mlkiyeti devlete ait olan toprakladr.Bu topraklar Osmanl
mparatorluu'nun asker yapsna uygun olarak has, zeamet ve tmar adn tayan dirliklere
ayrlm ve bunlarn geliri askeri grevler karlnda kiilere braklmtr.Has topraklar,
padiah, padiah yaknlar, vezirler, beylerbeyi ve sancak beylerine verilen geliri yz bin
akeden fazla olan topraklardr.Zeamet topraklar, alay beyleri ve birinci dereceden devlet
memurlarna verilen geliri yirmi bin ile yz bin ake arasndaki topraklardr.Tmar topraklar,
sipahilere verilen geliri bin ile yirmi bin ake arasnda ki topraklardr.Bunlardan baka
geliri bin akeden daha az olan yurtluk ve ocaklklar da bulunmaktadr. Miri toprak
sisteminde, Kanuni Sultan Sleyman'n son yllarnda balayan bozulma grlmektedir.
Sahipsiz kalan dirlikler, ak artrma ile isteklilere datlmaya balanmtr. Bu - ynteme
iltizam ad verilmitir. ltizam, topraklarn istekli kiilere bir ok vergilerin yllnn, daha
sonralar da birka yllnn pein para karlnda braklmasdr.
21

2.MLK TOPRAKLAR: Mlk topraklar, r ve hara vergisine balanm topraklar
olmak zere ikiye ayrlan ve kiiye en geni anlam ile kullanma hakk veren
topraklardr.r topraklar yalnzca mslman halka verilirken hara topraklar mslman
olmayanlara verilirdi.

3.VAKIF ARAZLER:Vakflar, insancl ve ruhsal amal, kamu yarar iin kurulmu
kuumlardr. Vakf kurmann salad birok stnlkten bazlan unlardr.

Dini amala bir tesis yapmak isteyen hibir kayda tabi deildir.
Bu tr kurumlann ve vakflann bir tzel kiilii vardr, dokunulmaz.
Vakfa ait mallar satlamaz,deitirilemez,haciz edilemez, zor alma konu olamaz.
Vakflara vergi muafyetleri tannmtr.
Vakf kuran, vakf ynetiminin dzenlenmesinde tamamen serbesttir.

Saylan bu stnlkler, kiileri aslnda sahibi olmadklar tpraklar ve gelirlerini, kendi ya da
ailelerinin geleceklerini salama aImak iin giriimlere yneltmitir. Dini, hayri, kamu
yararna dnk gibi gsterilerek bir tr zel toprak mlkiyeti yaratlmtr. Devletin gelir
kaynaklanndan nemli bir ksmn tamamen kurutan vakflar ok defada gerekten dini, hayri
ve kamu yarar aiacyla kurulmakla birlikte,zamanla yozlatnlm, amalanndan
saptrlmtr.

Osmanl mparatorluu'nda, 1839 Tanzimat Ferman'na kadar ada anlamda bir
kanunlatrma abasna rastlanmaz. Tanzimat dnemi, toprakta mlkiyet sisteminin,bat
hukuku erevesinde ve lkenin btnnde uyguland bir dnemdir. Tanzimat'n ilanndan
Arazi Kanunnamesi'nin kanld 1858 ylna kadar geen srede, miri toprak mlkiyeti
kurallarnn Bat'nn zel mlkiyet anlayna gre deitirilmesi yolunda hazrlklar
yaplmtr.Yeni mlkiyet sistenini dzenleyen "Arazi Kanunname-i Hmayunu" toprak
hukuku ile ilgili ilk ayrntl kanundur.Bu Kanun toprakta mlkiyet ekillerini ayrntl olarak
tespit ediyor ve her bir mlkiyet trnn kurallarn da gsteriyordu.Bu Kanuna gre Osmanl
mparatorluu'nda bulunan araziler be gruba ayrlmtr.
1. Arazi-i miriye (mlk topraklar)
2. Arazi-i mevkufe (vakf topraklar)
3. Arazi-i metruka (kamusal topraklar)
4. Arazi-i mevat (l topraklar)
5. Arazi-i memluke (mlk topraklar)
1..ARAZ- MRYE (MLK TOPRAKLAR)
lke topraklarnn geni bir ksmn iine alan ve plak mlkiyeti devlete ait olan
topraklardr.Bu arazinin zellikleri:
a.plak mlkiyeti devlete aittir.
b. Bu arazi letilmek zere snrsz olarak kylye (reayaya) verilmektedir (tefviz).
c. Tevfz devleti temsil eden memurlar tarafndan yaplmaktadr.
d. Miri araziler zerinde miras hakk vardr.
e. Bu araziler; tarla, ayrlk, yaylak, klak, kov ve benzeri topraklardr.
Miri arazi dzeni yalnzca Osmanllara zg bir toprak rejimi deildir.slam ve bir ok Trk-
slam devletlerinde var olduu gibi Bizans ve Roma'da da vardr.Osmanl miri arazi dzeni
Osmanl toplum yapsnn dourduu bir toprak dzenidir.Her toplumsal kurumda olduu
gibi, miri arazi kurumu da evrimin zirvesine ulatktan sonra,Osmanl toplumunun yeni
yapsal zellikleriyle uyuamam, giderek zel mlkiyet gelimi, miri arazi de mlk araziye
dnmtr.Bu olgu Cumhuriyet dneminde devam etmi ve tartmal bir biimde
tamamlanmtr.Sonular bugn bile nemlidir.Gnmzde miri arazinin Trk Medeni
Kanunu (TMK) ile kaldrlp kaldrlmad tartlmaktadr.Eer miri arazi sistemi geerli
olursa bugn mlk saylan birok arazi devletin saylacaktr.Kamulatrmalar bedelsiz
yaplabilecek,krsal ve kentsel alanlann dzenlemesinde kolaylklar salanacaktr.

22
2.ARAZ- MEVKUFE (VAKIF TOPRAKLAR) Vakf, sosyal yardm amacyla bir maln
bir hayr iine tahsisidir.Arazi Kanunnamesine gre vakf arazi iki ksma ayrlmtr.
1. SAHH VAKITLAR: Bu tr vakflarda, mlk arazi, ona malik olan kii tarafndan
zamanla snrl olmamak zere bir hayr ii iin ayrlr.
2. GAYR SAHH VAKIFLAR: Bu vakflarda, vakfn konusu olan arazi miri arazidir.
Vakf, miri araziyi tasamf yetkisine sahip olan kiinin, araziyi bir hayr iine tahsis
etmesi ile kunlur.

3.ARAZ- METRUKA (KAMUSAL TOPRAKLAR) Kamunun ya da belli bir kasaba
veya kyn kullanmna ayrlan pazar, panayr, yol, kpr, vb. ile mera, yaylak ve
klaklardr.Kamusal topraklar, bir mlkiyet ya da tasamf hakkna konu olamaz, alnp
satlamaz,tahsis ynleri deitirilemez,devlet tarafndan herhangi bir cemaate ayrlamaz.Bu
topraklarda zaman am yoktur.Devlet bu topraklardan yararlanma biimini dzenleyebilir.

4.ARAZ- MEVAT (L TOPRAKLAR) Bir kimsenin tasarufunda bulunmayan,kamuya
ayrlmayan, tarma elverili olmayan,ky ve kasabadan gr sesli bir adamn sesinin
iitilemeyecei uzaklktaki arazilerdir.Arazi Kanunnamesine gre l .araziyi ihya eden
kimse,topran ancak tasamf hakkna sahip olur,plak mlkiyeti devlete geer.Yani,ihya
edilen l arazi miri arazi nitelii kazanr,ancak sultann izni iIe bu topraklar mlk toprak
haline gelir.

5.ARAZ- MEMLUKE (MLK TOPRAKLAR) Mlk arazi, ona malik olan kiiye,en
geni anlam iIe kullanma hakk veren ve mlkiyet hakkna ilikin tasarrf yetkisi salayan
bir arzi mlkiyeti trdr.Arazinin maliki,kanunun izdii snrlar iinde olmak kouluyla,
arazisini satmak, balamak,vakf ve vasiyet konusu yapmak gibi geni tasamf yetkisini
kullanabilirdi. Malikin lm halinde,toprak miraslarna geerdi.Arazi Knunnamesine gre
mlk arazi drt tre ayrlmtr.

1.Ky ve kasabalar iindeki arazi: Ky ve kasabalarn iindeki araziler ile ky ve
kasabalarn kenarlarnda bulunan oturulan yelerle,bunlarn uzants saylan 460 m
yzlmndeki arazilerdir.
2.Miri arazinin zel mlkiyet biiminde tasarruf edilmek zere, kamu yarar amacyla
padiahlar tarafndan satlm ksmdr.
3.rl arazi: Sava sonucu kazalan ve komutanlara, askerlere ve slamiyeti kabul
edenlere datlan arazilerdir. Bu tr arazilerin rnlerinden 1/10 orannda r ad verilen
vergi alnrd.
4.Haral arazi: Bu tr mlk araziler sava sonras kazanlm ve mslman olmayan
kiilere belli bir harcn (vergi) karlnda braklm arazilerdir. Mlk arazi malikinin
mirassnn olmamas ve vasiyetname brakmam olmas durumunda arazi devlete kalr
ve miri arazi nitelii kazanr.
Arazi Kanunnamesinin Osmanl toprak mlkiyetine getirdii deiiklikler aadaki ekilde
sralanabilir:

1. Kanun biim ve teknik bakmdan bat hukuku erevesinde ele alm olup biim ve
teknik bakmdan moderndir
2. Miri arazinin verilmesinde devleti temsil eden devlet memurlar yer ald.
3. Dirlik sahiplerine verilmi tasamf senetlerinin yerini devlete dzenlenmi tural
tapu senetleri ald.
4. Ana ve babaya evladnn arazisinden intikal hakk tannd.

Cumhuriyet Dneminde Toprak Mlkiyeti Osmanl arazi sisteminin bozulmas ve bu
arazilerin mlk arazi haline dnm sonunda Anadolu'da zellikle nfus younluunun az
olduu baz yerlerde byk toprak sahipleri tremiti. Trkiye Cumhuriyetinin kurulduu
srada miri arazi filen mlk haline gemi olduu halde,arazinin kuru mlkiyetinin devlette
kalma koulu korunmutu.Yani miri olan arazi filen mlk haline geirilmi ancak plak
23
mlkiyetin devlette kalma kouluna dokunulmamt.Bunun nedeni, Osmanllardan devir
alnan arazi kanununun Cmhuriyetin ilk yllarnda da srmesiydi.Bu yllarda miri arazi
dzeninin baz zellikleri tamamen ortadan kaldnlmam,iyiletirilmitir.1922 ylnda
karlan 522 sayl yasayla r kaldnlm vergiye dnmtr.

Trkiye'de tek tip arazi olduunu ve bu arazide mutlak mlkiyet kuraln getiren, svire
Medeni Kanunu esas alnmak suretiyle hazrlanan 743 sayl Trk Medeni Kanunu (TMK) 4
Ekim 1926'da yrrle girmitir.

TMK'na gre, 19.4.1924 tarih ve 810 sayl, Senetsiz Mlklerin Senede Balanmas le lgili
Kanun yrrlkten kalkm,eski tip arazi rejimi uygulamasna son verilmi,tek tip ve kuru
mlkiyet ile tasarruf hakkn ayn elde toplayan mutlak mlkiyet esas getirilmitir.

864 sayl Trk Medeni Kanunu'nun Uygulama Kanunu gereince de (madde 43) Arazi
Kanunnamesi dolayl olarak ortadan kalkmtr.Uygulama Kanunu'nun 18. maddesi uyarnca
TMK'nun yrrle girdii srada var olan tanmazlarla ilgili haklarn sakll, 36. maddesi
uyarnca TMK'nun yrrlnden nce olumu zilyetliin,yrrlkten sonra TMK'na bal
olduu, 37. maddesi uyarnca da eski yasa uyarnca tescil edilmi haklarn yeni tapu
ktklerine doudan doruya ilgililerce geirilecei kurallar getirilmitir.Bu hkmler
uyarnca, TMK'nun yrle girmesinden nce filen malik durumunda olan kullanm hakk
sahipleri (tasarruf edenler) malik kabul edilmitir.TMK'na ve tescil ilkesine uydurabilmek iin
Uygulama Kanunu'nun 20.maddesi ve TMK'nun "tapsuz araziyi nizasz (ekimesiz)
faslasz (aralksz) 20 y1 elinde bulunduran kimsenin bu araziye malik olaca hakkndaki
639.maddesi birlikte uygulanm,TMK'dan nce ve sonra geen sreler birbirine eklenip
araziyi tasarruff edenler zilyet saylarak arazi adlarna tapuya tecil edilmitir.



Uygulama Kanunu'nun 4.maddesine gre,kendisinden kazanlm bir hak domayan eski
olaylarda 501 sayl TBMM'nin Yorum Karan uygulanmtr.Bu karara gre yaplan
ilemlerde, araziyi tasarruf etmekte olanlara, yarg yoluna bavurmadan tapu dairelerince tapu
senedi verilmesine ilikin hkmleri ieren TMK uyannca kaldrlm olan 810 sayl,
Senetsiz Mlklerin Senede Balanmas le lgili Kanun hkm uygulanmtr.

2.6.1929 tarih ve 1515 sayil Tapu Kaytlarndan Hukuki Kymeti Kaybolanlarn Tasfyesine
Dair Kanun uyarnca, tapu defterlerinde kaytl olup ta bakasnn mlkiyetine gemi olan
arazinin 10 yl, ba, bahe ve arsalarn 15 yl sre ile tasarruf edilmesi halinde zilyedi
(elmeni) adna tapu dairesince tescil edilip tapu senedi verilecei hkme balanmtr.Bu
Kanunun nasl uygulanacana dair 9331 sayl tze eklene bir madde ile tapuda kaytl
olmayan tanmazlarn da ayn ekilde tescil edilecei kabul edilmitir.1950 ylndan sonra
zilyetlikle edinme yasayla yarg kararna balanmtr.



TC ANAYASALARINDA TOPRAK MLKYET

Trkiye'nin 7.2.1921 gn ve 1 sayl Anayasasnda mlkiyete ilikin bir hkm yer
almamtr.Cumhuriyet dneminin ilk anayasas olan 20.4.1924 gn ve 491 sayl Anayasann
74. maddesi mlkiyete ilikin aadaki hkm getirmitir.

"Menfi umumiye (kamu yarar) iin Izumu uslen tahakkuk etmedike ve kanunu mahsus
mucibinde (zel kanunu uyarnca) deer pahas (bedeli) pein verilmedike hibir kimsenin
mal istimval ve mlk istimlak (mal kullanlamaz ve topra kamurlatrlamaz)olunamaz.

24
9. 7. 1961 gn ve 334 sayl (madde 36) ve 20.10.1982 gn ve 2709 sayl (madde 35) TC
Anayasalarnda ise mlkiyete ilikin aadaki hkme yer verilmitir.

"Herkes mlkiyet ve miras hakkrna sahiptir.B haklar, ancak kamu yarar amac ile ve
kanunla snrlandrlabilir.Mlkiyet hakknn kullanlmas kamu yararrna aykr olamaz. "

1961 ve 1982 Anayasalarnda mlkiyet kapsam gnmz zel mlkiyet anlayna uygun
olarak dzenlenmitir.Mlkiyet hakk toplumsal bir devle ykml kabul
edilmitir.ye,maln ve topran toplumsal ihtiyalara yararl olacak ve toplumun yarar ile
ekimeyecek biimde diledii gibi kullanabilir.Mlkiyet hakkna bir snrlama getirilmesi
sz konusu olursa, bu snrlama ancak, kamu yararnn aka gerektii durumlarda ve
kanunla dzenlenebilir.



KADASTRO MLKYET LKS

lk zamanlar kiiler arasndaki karlkl sze ve gvene dayal olan toprak-mlkiyet
ilikisinin zamanla gelinesiyle birlikte bunun sorumlu g olarak devletin gvencesi altnda,
yazl biimde ve resmi bir sicil olarak tutulmas zorunlu hale gelmitir.

Tanmazlara ilikin verilerin derlenmesi ve oluacak bilgilerin tannazn snr ve mlkiyet
gvenliini salamada yararlanlabilecek plan ve sicillere aktanlmas almalarn kapsayan
kadastro, mlkiyetin gvence altna alnmasndaki en nemli aratr.Kadastroun alma
temelini oluturan tanmazlarn geometrik durunlarnn (konumlannn ve snrlarnn)
belirlenerek hukuki olarak (mlkiyet ilikileri) gvence altna alnmas gereklidir. Dar
kapsamda kadastro, tanmaz mallarn hukuki ve geometrik durumlarn tespit ve tescil ile
ykmldr.


TAPU SCL

Tanmaz mal ve zerindeki haklann durumlarn gsternek zere Devletin sorumluluu
altnda tutulan tapu sicili ile ilgili ilk defa kaytlara 12 yy.da Almanya'da rastlanmtr.
Tanmazlarn el deitirme ilemlerini tarihh srasna gre gsteren bu kaytlar zamanla her
mahalle iin tutulmaya balanm,sonunda,her tanmazn ayn bir sayfada gsterildii ktkle,
plan ve belgelerinden oluan bugnk tapu sicili dzenine ulamtr.

LKEMZDE TAPU SCLNN GELM

lkemizde tapu sicilinin geliimini drt dnemde inceleyebiliriz.

1. Orhangazi zamanndan 1534 ylna kadarki dnem.
2. 2. 1534 ile 1847 yllan arasndaki dnem.
3. 1847 ile 1926 yllar arasndaki dnem.
4. 1926'dan sonraki dnem.

l. Orhanazi Zamanndan 1534 Yln Kdarki Dnem 1534 ylna kadar kullanlan,
arazinin tasarruf ekilleri ve gelirlerini gsteren kaytlar (Defter-i khne) dzenlenmitir.


2. 1534 ile 1847 Yllar Arasndaki Dnem Nahiye esasna gre dzenlenmi, halkn
yararlamasna ayrlm olan mera, yaylak, klak ve su haklar anlamazlklarn zen
25
kararlarn ilendii defterlerin (Kuyudu kadime) tutulmasna Kanuni Sultan Sleyman
dneminde balanmtr.


3. 1847 ile 1926 Yllar Arasndaki Dnem 1847 tarihli Tapu Nizamnamesi ile tanmazlarn
tapu defterlerine kayt edilip iyelerine tapu senedi verilmesi kabul edilmitir.Tesis edilen ilk
kaytlar tamamen mlkiyete ve tapu ilemlerine ynelik olmu,bu dnemlerde hibir harita
almas, kadastro tesisi ve gncelletirilmesi konusunda bir alma yaplmamtr.

1872 ylndan itibaren dzenlenen tapu yoklama kaytlarndan har ve vergileri denerek
tasarruflar onaylananlar zamanmzda da geerli tapu kayd nitelii tamaktadrlar.
Tasarruflar onaylanmam olanlar ise tapu kayd nitelii tamamaktadrlar.

1897 tarihinden balayarak zabit defterleri (tanmazlarn yazld defter) tutulmaya
balanmtr. Tanmaz alm satm vb ilemler bu defterlere kayt edilmitir.


4. 1926'dan Sonraki Dnem TC'nin kurulmasndan sonra tanmaz mal hukuku alannda
yaplan deiikliklerin temeli TMK'na dayandnlmtr. 1932 ylnda Tapu Sicil Tz kabul
edilerek bu tarihten sonra tutulan ktklere tapu sicili denmeye balanmtr.Tapu sicili
lkemizde TMK'nun 910. maddesine uyannca tutulmakta ve babakanla bal olarak
yrtlmektedir.











TAPU SCL
8.10.1930 tarih ve 10012 sayl Tapu Sicil Nizamnamesi, md. 6'ya gre tapu sicili, ana ve
yardmc sicillerden oluur.

ANA SCLLER
1.Tapu Kt
2.Kat Mlkiyeti Kt
3.Yevmiye Defteri
4.Resmi Belgeler (Resmi Senet, plan, mahkeme karar, vb.)

1.TAPU KT
Tanmazn hukuki durumunu aklayan ana defterdir.zel mlkiyet konusu olan
tanmazlara ilikin,

mlkiyet hakk,
yasa ve tzk hkmlerine gre erh ve tescil gereken btn hak ve ykmllkler

tapu ktnde,yer almak suretiyle tapu sicilinin salad gvenceye kavuur.Ayni haklarn
domas, deitirilmesi,gerekletirilmesi bu kte yaplan tescile baldr.Her tanmaz ayr
bir sayfaya kayt edilir.Tapu kt zerinde kaznt, silinti, knt yaplamaz.
26

Tapu ktnde aadaki veriler bulunur:
Sayfa no (yeni, eski, matbuat, bamsz blm sayfa no.lar)
Pafta, ada, parsel no
Semti, mahallesi, ky, mevkii, soka
Yzlm
Tanmazn nitelii, umum no, husus no, nevi
erhler (MK;.m. 919, 920, 921)
Malikin ad, soyad ve. baba ad, mal sahipleri scil no
Mlkiyetin edinme sebebi, sat bedeli ve kayt tarihi ile yevmiye no
rtifak haklar ve gayrimenkul mkellefyetleri ve bunlarn kayt tarihi, yevimiye no
Beyanlar
Gayrimenkul rehinleri ve bunlarn mahiyeti, tesis tarihinde alacakllarn ad, soyad,
baba ad, alacak miktar, faiz, derece, mddet, kayt tarihi,yevmiye no ile rehin hakk
iin dnceler.

2.KAT MLKYET KT

Kat mlkiyetinin tescil edildii ktktr.

Kat mlkiyeti ktnde aadaki veriler bulunur.
Kat mlkiyeti sayfa no (eski, yeni, devam, ana tanmaz sayfa no)
Bamsz blmn onayl bina planndaki kat no, mstakil blm no, proje no ve tarihi
Bamsz blmn vergi hesap no, arsa pay, nitelii
Bamsz blmn zel sigorta no ve tarihi, sresi, miktar
Ana tanmazn mahallesi, soka, kap no
Ana tanmazn pafta, ada, parsel no, yzlm, nitelii
Ana tanmazn genel sigorta no ve tarihi, sresi, miktar,
erhler (MK, m. 919, 920, 921)
Malikin ad, soyad ve baba ad, mal sahipleri sicil no
Mlkiyetin edinme sebebi, sat bedeli ve kayt tarihi ile yevmiye no
rtifak haklar ve gayrimenkul mkellefyetleri ve bunlann kayt tarihi, yevmiye no
Beyanlar
Gayrimenkul rehinleri ve bunlarn mahiyeti, tesis tarihinde alacakllarn ad, soyad, baba
ad, alacak niktar, faiz, derece, mddet, kayt tarihi, yevmiye no ile rehin hakk iin
dnceler.
3.YEVMYE DEFTER
Tapu ktne tescil edilen ayni haklarn srasn belirleme ynnden nemli defterdir.
Mlkiyetin devri, ayni haklarn kurulmas, deitirilmesi, terkini ile ilgili istemler bavuru
tarih ve srasna gre yevmiye defterine kayt edilir. Yevmiye defterine her yl banda 1'den
balayarak sra no verilir.

Yevmiye defterinde aadaki veriler bulunur.
Sra no -- Alnd saat, dakika -- stem sahibinin ad, soyad ve adresi, ky veya
mahallesi -- Sayfa no -- stemin konusu -- Eklenti says -- Dnceler yaplan ilem

4.RESM BELGELER
Tapu ktndeki mevcut haklann ayrntlarn,kaytlarn hukuki dayanan salarlar.Resmi
senet, plan, mahkeme kararlar ve dier belgeler resmi belgeler olarak saylabilir.

leme konu tanmaz mal ve taraflarn isteinin aka yazld belgeler resmi
senettir.Resmi senetlerde silinti, kaznt,knt yaplamaz.

Plan;l tekniine gre,belli lekte,tanmazlarn zemindeki snr ve yzlmlerini
gsteren belgedir.
27
Mahkeme karar;bir hakkn tescil, deitirme,terkin ya da dzeltilmesini gerektiren
kararlardr.

Vekaletnameler,miraslk belgeleri,vasiyetnameler,rt kararlar vb. dier belgeler olarak
saylabilir.

YARDIMCI SCLLER

1. Mal Sahipleri Sicili,
2. Aziller Sicili,
3. Dzeltmeler Sicili
4. Kamu Orta Mallar Sicili (Mera, yaylak, klak kt)
1.MAL SAHPLER SCL
Mal sahipleri sicili soyadnn ba harfne gre her harf iin ayr olarak tutulan ktklerden
oluur.Malikin sahip olduu tanmazlar bir sayfada gsterilir.Malikin mlkiyetinden kan
tanmazn ada ve parsel no krmz mrekkeple izilir.Ayrma, birletirme ilemlerinde eski
ada, parsel ve sayfa no.lar izilip yeni no.lar yazlr.kmetgah deiikliklerinde de yeni
ikametgah yazlr.Mal sahipleri sicili;
Mal sahibinin ad, soyad, baba ad, tabiyeti
kametgah, mahalle ya da ky
Sayfa no
verilerinden oluur.
2.AZLLER SCL
Vekil araclyla yaplan ilemlerde vekilin azledilmi olup olmadn kontrol olana
salar.Vekalet verenlerin soyadnn ba harfne gre siczl tutulur.Azil geldiinde tarih,saat,
dakika hemen kaydedilir.Vekaletnameye dayal ilem gediinde kontrol edilir.
3.DZELTMELER SCL
lgilisinin kusuru olmakszn tapu ktne yanl olarak yaplm tescillerin dzeltilmesine
ve dzeltme nedeninin aklanmasna yarayan defterdir.Dzeltmeler sicili;
Sra no
Dzeltme tarihi
Dzeltmeiin ierii verilerinden oluur.
4. KAMU ORTA MALLARI SCL
Blge itibaryla tutulan, kamu orta mallarnn. yazld,bu mallarn hangi ky ya da
belediyeye ait olduunu gsteren sicildir.Tescil mahiyetinde olmayp bilgi mahiyetindedir.


TAPU SCLNN LKELER

Tapu sicil sistemi temeli TMK'na dayanan be temel ilkeye sahiptir.Bu ilkeler kadastro iin de
geerlidir.

L. TESCL LKES
TMK,madde 930 "Ayni haklar, tescil ile doar ve sra ve tarihlerini tescil kaydna gre alr. "
eklindedir.Tanmaz mal mlkiyetinin kazanlmas ya da bir tanmaz mal zerinde herhangi
bir ayni hakkn kurulabilmesi iin tapu siciline kayt gereklidir.Bu kaytlar tescil olarak
adlandnlr.Bir ayni hak, tescil olmadka ayni hak niteliini kazanamaz.Her tanmaz TMK,
madde 914 gereince bulunduu blgenin tapu siciline kaydedilir.TMK, madde 915 uyarnca
birden fazla blgeye gireli tanmazlar,dier blge sicillerinde kaydedildii gsterilmek
kouluyla her blgede ayr ayr kaydedilir.

2.AIKLIK LKES
TMK'nun 928. maddesi uyarnca tapu sicili, ilikisi olan herkese aktr.TMK'nun 928.
maddesi "Tapu kt herkese aktr.lgisi olduunu kantlayan herkes,kendisince nemli
28
olan balca sayfalar,belgeleriyle birlikte,bir tapu memuru nnde,kendisine gsterilmesini
ya da bunlarn bir rneinin verilmesini isteyebilir.Kimse,tapu ktndeki bir kaydn
kendisince bilinmedii yolunda bir iddiada bulunamaz." uyarnca aklk ilkesi gerekleir.
Bu ilke kadastro bilgi ve belgeleri iin de geerlidir.

3.DEVLETN SORUMIULUU LKES
TMknun 917. maddesi Hazine, tapu sicillerinin tutulmasndan dolay btn zararlardan
sorumludur." eklindedir.Bu maddeye gre bu sorumluluk,yalnzca tapu siciline yaplan tescil
ilemleri snrldr.Tapu sicil memurlarnn yaptklar usulsz ilemler sonucu meydana gelen
zarardan devlet sorumludur.Zarar gren hak sahibi,devlet aleyhine,haksz uyglamadan
dolay dava aarak zararn giderilmesini isteyebilir.

4. GVEN LKES
TMK,931. maddesi uyarnca,tapu sicilindeki kayda dayanarak iyi niyetle mlkiyet ya da dier
bir ayni hak iddia edenin bu hakk geerli olur.Bu madde balamnda,herkes,tapu sicilindeki
kaytlarn doru ve tam olduuna gvenebilir.

5.NEDENSELLK LKES
Tapu siciline yaplan bir tescilin geerlilii,tescile esas olan hukuki ilemin eerliliine
baldr.Geerli bir hukuki ileme dayanmayan tescil,ekil olarak vardr,ancak hatal bir
tescildir.Bu dunm nedeniyle zarara urayanlar devletten bunun ortadan kaldrlmasn
isteyebilir



KADASTRO TAPU SCL LKS

Tapu hizmetle bir blgede kadastro yaplmadan ncede vardr. Ancak bu tapularn,hem
araziye uygulanmas zor hem de alanlarna ilikin deerlerin gvenilirlii kuku doludur.
nk bunlar l ve plana bal deillerdir.Kadastrosu yaplan alanlarda ise tapu sicilleri
dzenlenerek btn ilemler bu siciller zerinde yaplmaya devam eder.Ksaca tanmazn
hem l ve plana bal konumu hem de devlet gvencesi atna alnm belgesi vardr.
Kadastro ve tapu sicili tm anlatlanlarn balamnda birbirini tamamlayan,biri olmazsa
dierinin ilevleri eksik kalan iki ayr almadr.Tamaz mal mlkiyetin gvence altna
alnmas iin ikisinin de eksiksiz ve doru bir ekilde gerekletirilmesi gereklidir.




TKGM

Tapu kadastro hizmetlerinin ynetim birimi lkemizde TKGMdr.

Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn gemii 153 yl ncesine dayanr.lk tapu kurumu 21
Mays 1847 ylnda Defterhane-i Amire Kalemi ad altnda ve tanmaz mallara ait
ilemlerin yaplmas amacyla kurulmutur.Bu kurum Trkiye Cumhuriyeti Devleti
kuruluncaya kadar Defterhane-i Hakani Emaneti, Defter Eminlii ve Defterhane-i
Hakani Nezareti gibi eitli isimler altnda varln srdrmtr.

Cumhuriyetin kurulmasndan sonra mlkiyet ve tapu ilemlerine ait almalar daha fazla
nem kazanm,1924 ylnda Tapu Umum Mdrl kurulmu,daha sonra bnyesinde 1925
ylnda 658 sayl Kanunla kadastro birimi ilave edilmitir.Genel Mdrlk bugnk yaps ve
hedeflerine 1936 ylnda 2997 sayl Kanunla kavumu,nce Maliye Bakanlna,daha
sonra,7 Temmuz 1939 tarihinde Adalet Bakanlna ve nihayet tad nem ve bamszl
29
gz nne alnarak 10 Austos 1951 tarihinde Babakanla balanmtr.Toplumun ve an
ihtiyalarna uygun olarak 1984 ylnda 3045 sayl kanunla yeniden yaplandrlm ve
bugnk statsne kavumutur.
Tapu e Kadastro Genel Mdrlnn ana grevleri aada sralanabilir.
> Yasalarla belirlenmi olan; tanmaz mallara ilikin her trl devir, temlik ve tescil
ilemlerinin yaplmas, sicillerinin tutulmas, korunmas, bunlar zerindeki
deiikliklerin takibi,
> Tanmaz mallar zerindeki haklarn belirlenmesi, harita ve planlarnn yaplarak tapu
sicillerinin oluturulmas ve bunlarla ilgili temel prensiplerin tespiti,
> Tesis kadastrosu yaparak tanmazlarn hukuki ve teknik durumlarn belirlemek,
> Memleketin toporafk kadastral haritalarn retmek, denetlemek ve arivlemek,
fotogrametrik harita yapm iin gerekli nirengi sklatrma, resim alm, banyo ve
bask ileri, deerlendirme ve kartografk ilerin yaplmas,
> Kadastro haritalarnn yenileme ve gncelletirilmesi,
> Hizmet ncesi ve hizmet ii eitim.

Tapu ve Kadastro Genel Mdrl,tanmaz mallara ilikin;

Kimin ve Nasl?" sorular ile belirlenen hukuki vb. duumlarn tapu,

Nerede ve Ne Kadar?" sorulan ile belirlenen konum ve teknik duruma ilikin
faaliyetlerini kadastro

ats altnda birletirerek grevini srdrmektedir.TKGM'de temel olarak "Orta Avupa
Sistemi" benimsenmitir. TKGM'nn bu yaps, bilgi sistemi oluturma faaliyetlerine uygun
bir organizasyonel yapdr. Gnmzde Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnde hizmet
alanna giren faaliyetlerin gerekletirilebilmesi amacyla birtakm projeler ve almalar
yrtlmektedir.

Kadastro Otomasyonu Projesi: Bu proje ile saysal kadastro retimi, kadastro sonras
kaytlarn bilgisayar ortamna oluturulmas, mevcut kadastro bilgi ve belgelerinin
saysallatrlmas ve kadastro mdrlklerinin tam otomasyona geirilmesi amalanmaktadr.
Hzlandrlm Kadastro Projesi: Kadastro hizmetleri ynyle olduka geride olduu tespit
edilen Erzurum, Gmhane, Sivas, Kastamonu ve Zonguldak illerinde kadastrosu
yaplmayan yerleim birimlerinin tesis kadastrosunu bitirmek amacyla yaplan projedir.
Anlan blgelerde geici grevlendirmelerle 183 ekip oluturulmu, blgede bulunan 26
kadastro mdrl modern donanmlarla desteklenmitir.
Yenileme almalar: Evvelce tesis kadastrosu tamamlanm olup da teknik nedenlerle
yetersiz kalan, eksiklii grlen, uygulama niteliini kaybeden, zeminde snrlar geree
uygun olarak gsterilmedii tespit edilen kadastro paftalar 2859 sayl Kanuna gre
yenilenmektedir. Yenilenen kadastro parseli says 222.307 adettir.
mar Aff almalar: mar Aff Kanunu kapsamnda yaplan almalardr. mar aff
kapsamnda tapuya tescil edilen toplam parsel 619.071 adettir.
Afet Kadastrosu almalar: Deprem, yangn, su basmas, yer kaymas, kaya dmesi,
vb. afetler sonucunda yaplan ve kamu tesisleri genel hayata etkili olacak ekilde zarar gren
veya grmesi muhtemel olan yerlerdeki afetzedeler iin seilen yeni yerleim yerlerinden
kadastrolanmam olanlarn kadastrolanmasdr. 1999 yl itibariyle toplam 13.124 adet parsel
afet kadastrosu kapsamnda kadastrolanmtr.Aynca, 17 Austos ve 12 Kasm 1999
depremleri sonrasnda deprem blgelerinde ilgili kurulularca. belirlenen geici yerleim
yerlerinin belirlenmesi, geici yerleim planlarnn araziye uygulanmas; daimi yerleim
yerlerinde ise imar planlarna altlk olmak zere seilen yerleim alanlanndaki tanmaz
mallarn mlkiyet durumlarnn belirlenmesi almalar tamamlanmtr.
Orman Dna kan Alanlarn Tespit ve Tescili: 6831 sayl Kanunun 2B maddesi
uyarnca ORKY Genel Mdrlnn ncelikli talebi olan 328 yerleim biriminde toplam
30
13.708 hektar alann kadastro almalar balatlm, ayrca 832 hektar alann orman
kadastrosu almalarnn harita ileri zel sektre ihale edilmitir.
Trkiye Ulusal Temel GPS A Projesi (TUTGA): Kadastro ve her trl byk lekli
harita almasnn dayandrlaca mevcut lke temel jeodezi ann kadastrodan beklenen
duyarlk isteklerine cevap vermekten uzak ve yetersiz olmas nedeniyle, uydu jeodezisinin
getirdii imkanlardan yararlanarak yeni bir lke jeodezi ann oluturulmas zorunlu
grlmtr.Hazrlanan proje Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn fnansman desteiyle
Harita Genel Komutanlnca gerekletirilmitir.
Tapu Otomasyonu Projesi: Bu proje ile ktklere ve gerekli belgelere hzl ulamak,
ilemleri bilgisayar ortamnda tutmak ve gncellemek, verim art salamak, sistem birlii ve
standard salamak, kullanclarn ihtiya duyduu bilgileri zamannda doru ve gncel olarak
bilgisayar ortamnda sunmak hedeflenmitir. lke genelinde 500 tapu sicil mdrlnde
otomasyona geilmi, 33 milyon tapu kayd bilgisayar ortamna aktarlmtr.
MERLIS Projesi: Dnya Bankas kredisi ile gerekletirilecek bu proje ile 17 Austos ve 12
Kasm 1999 depremlerinden etkilenen alanlarda tapu ve kadastro ilemlerinin iyiletirilmesi
ve bir arazi bilgi sisteminin kurulmas planlanmtr. Proje Ocak-2000 tarihinde balamtr.
Tapu Kadastro Gene1 Mdrlnde blge mdrlklerine bal olarak alan 1001 tapu
sicil mdrlnde yaplan ilemler tanmaz mallara ynelik olmak zere ynldr.
Bunlar;

Akit dzenlenmesi; sat, ba, lnceye kadar bakma akdi, taksim, trampa, ipotek,
intikal, kat mlkiyeti, kat irtifak tesisi vb.
Tescil ilemleri; cins tashihi, ifraz (ayrma), tevhit (birletirme), imar tescilleri vb.
zellikle mahkeme ve icra daireleri bata olmak zere dier kamu kurum ve
kurulularnca talep edilen tapu kayt suretleri, yazmalar vb. bilgi verici ilemler

eklinde sralanabilir.Tapu sicil mdrlklerinde ilem yaptrmak isteyenler bizzat veya
vekilleri (temsilcileri) varsa vasi, kayyum ve kanuni temsilcileri vastasyla talepte bulunurlar.
Mlkiyet ve mlkiyetten gayri ayni haklara mteallik resmi senetler, tanmaz mal iyesi veya
bunlarn vekilleri huzurunda tapu sicil mdrlnce dzenlenmekte olup, akdi
gerektirmeyen ilemlerde ise istem belgesi dzenlenmektedir.lke genelindeki kadastro
mdrlklerinde yrtlen kadastro hizmetlerinin kapsam ise;

* Tapulu tanmazlarn tapulannn yenilenmesi,
* Tapusuz tanmazlarn tapuya balanmas
* Yaplan almalarn yaatlmas,gncel tutulmas,
* Yenileme,
* Tescile konu her tr harita ve planlarn kontrol ve arivlenmesi,
* Taleplerin karlanmas eklinde sralanabilir.




TAPU HZMETLERNN TANIMI

Tapu hizmetleri gayrimenkuller ile ilgili akitlerle her trl tescil ilerinin yaplmas, Devletin
sorumluluu altndaki tapu sicilinin dzenli bir ekilde tutulmas, siciller zerinde meydana
gelen deiikliklerin izlenmesi, sicil ve belgelerin ilgili mevzuata uygun olarak korunmas
eklinde tanmlanabilir.



TAPU HZMETLERNN KAPSAMI

31
Balangta, avclk ve madencilikle yaamlarn srdren insanlarn topra ilemeyi
renmeleri gebe toplumdan yerleik hayata geilmesi sonucunu dourmu ve insanlarn
iledikleri topraklara sahip olma dncelerini ortaya karmtr. Dier bir ifadeyle, insan
toprak ilikileri ve topraa sahip olma istek ve ihtiyac devlet hayatndan nce balamtr.

Devletlerin kuruluu ile birlikte insanlarn yaamnda ok nemli bir yeri olan toprakla
ilikileri, toplumsal bar ve sosyal dzenin salanmas amacyla dzenlenerek, belirli yazl
kurallara balanmtr.

Esasen, insanlarn dnce ve abalar sonucu elde ettikleri birikimleri gven altna alma ve
gelecee aktarma ihtiyac mlk edinme isteini ortaya karm ve bu istek tarihi geliimin
esas unsurlarndan birini oluturmutur.

Tapu hizmetlerinin kapsamnn belirlenmesi iin bu hizmetleri akde ynelik hizmetler, tescile
ynelik hizmetler, arive ynelik hizmetler ve dier kamu kurum ve kurulularna ynelik
hizmetler olarak drt ana balk altnda toplamak mmkndr.

1- AKDE YNELIK HIZMETLER

Borlar Kanununun 1 nci maddesi ile akit, taraflarn karlkl ve birbirine uygun rza
bildirimleri olarak tanmlanmtr. Ayn kanunun 11'inci maddesinde ise, kanun ile belirli
bir ekil artna bal klnan akitlerin, bu ekil artna bal kalmakszn dzenlenmesi
halinde geersiz olaca belirtilmitir.

Medeni Kanunun 634 nc, Tapu Kanununun 26 nc ve Tapu Sicil Tznn 19 uncu
maddeleri uyarnca, gayrimenkule ilikin tasarrufa ynelik ilemlerin tapu sicil
mdrlklerince resmi senet dzenlenmek suretiyle karlanmas gerekmektedir. Ancak, 2644
sayl Tapu Kanununun 26. maddesine 3000 sayl Kanunla eklenen ek fkra ile; konut
yapanlara, ihracatlara, turizm tesisi yapanlarla, iletmecilere, sanayicilere, esnaf ve
sanatkarlara konular ile ilgili olarak bankalarca veya kamu kurum ve kurulularnca (ordu
yardmlama kurumu dahil) alacak kredilere karlk teminat gsterilen gayrimenkullerin
ipotek ilemleri, alacakl, borlu ve varsa kefilleri arasnda yaplan kredi ve bor
szlemelerine istinaden tapuya tescil edilmektedir.

Ayrca, tapu sicil mdrlklerince akit dzenlenmeden nce, talepte bulunann hak sahibi
olup olmad, akit taraflarnn medeni haklardan yararlanma ehliyetleri, yetkiye dayal
taleplerde vekilin yetki ve temsil hususu, yasa ve mevzuat ile sicillerde kaytl hak ve
takyitlere gre talebin karlanmasnda bir engel bulunup bulunmad titiz bir ekilde
aratrlarak sonucuna gre ilemlere yn verilmektedir.






2- TESCILE YNELIK HIZMETLERIN KAPSAMI
Tanmaz mal mlkiyetinin edinilmesi, tapu siciline tescil kuralna baldr. Kanuni
istisnalarn dnda, tescil yaplmadan gayrimenkule ilikin mlkiyet hakknn edinilmesi
mmkn deildir.

Tescil ileminde ama, bir hukuki ileme shhat kazandrmak, onun devaml olmasn
salamak ve bu ilemle ilgili kiileri byle bir olayn varlndan haberdar etmektir. Tescil
ileminin asl fonksiyonu, belgelendirme, aleniletirme ve gven yaratmaktr.

32
Medeni Kanunun, mlkiyet hakknn edinilmesine ilikin maddelerinde (m.633-634),
tanmaz mal mlkiyetinin iktisap iin tapu sicilinde kaydn art olduu, ancak igal, miras,
kamulatrma, cebri icra veya mahkeme ilam ile bir tanmaz mal iktisap eden kimsenin
tescilden ncede ona malik olaca, fakat tescil ilemi tamamlanmadka bunlar zerinde
temliki tasarrufta bulunamyaca belirtilerek, mlkiyet hakkn nakleden akitlerin resmi
ekilde yaplmadka geerli olamyaca hkme balamtr.

Gayrimenkul mlkiyetinin edinilmesinde, tescilin lzumu kuralndan baz hallerin istisna
edilmesinde kanun koyucu yarar grm ve bunu malikin iradesi dndaki yollarla mlkiyetin
bakasna geiini salayan belli baz muameleler iin kabul etmitir ki, bu istisnai hallerde
tescil, iktisabn oluturucu art deil, kazanlm bu hakkn aklayc yndr.

3- ARIV HIZMETLERI
Ariv hizmetleri, herhangi bir konuyu aydnlatmaya, dzenlemeye ve tesbite yarayan tasnif
edilmi dkman olarak tanmlanmaktadr. Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnde halen
mevcut arivler, tanmaz mala ilikin mlkiyet ve dier ayni haklarn tesbit ve korunmasn
salamakta, imar, kamulatrma, toplulatrma, vergi toplanmas gibi toplumsal faaliyetlerin
altln tekil etmekte, ekonomik, sosyal ve tarihi konularda bilimsel almalara kaynak
oluturmaktadr.

Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn grev ve faaliyetleri sonucu teekkl eden
arivlerde gncelliini kaybetmemi olarak bulunan milletleraras antlamalar, tapu tahrir
defterleri, tapu ve nfus kaytlar, ayn zellikteki vakfiyeler, il, ile, ky ve belediyelere ait
snr katlar gibi belgeler bulunmaktadr.

Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnde, merkezde ve tarada olmak zere ikili arivleme
sistemi bulunmaktadr.

Merkez Arivinde;
1- En eski belge olmak zere stanbul'un fethinden 7 sene sonra dzenlenmi 1460 tarihli,
ceylan derisi zerine yazlm 65.30 metre uzunluundaki " Ayasofya Camii Vakfiyesi" nin
de aralarnda bulunduu 2322 cilt tahrir tefteri,(15 ila 19 uncu y.y.lara ait)
2- Mlkiyet hakknn tannarak kayt altna ald 1847 tarihinden 1933 tarihine kadar, milli
snrlar dahilindeki yerlere ait 14023 cilt Tapu-Zabt Defterleri,
3- 1847 tarihinden 1914 tarihine kadar, milli snrlar haricindeki yerlere ait 8.277 cilt Tapu-
Zabt defteri,
4- 1934 tarihinden gnmze, kadar 232864 cilt ikinci nsha Tapu Senedi, ipotek belgesi
ve ipotek terkini cetveli,
5- 291697 cilt ikinci nsha tapu kt,
6- 1000 cilt tablo mahzen defteri,
7- 1925 - 1967 yllar arasndaki dneme ait ky snr kaytlar ve Mer'a tahsis kararlar,

Tara tekilatnda ise;
1- Parsel dosyasnda, istem belgesi, tapu har tahakkuk fii, fy dosyas(ilem ile ilgili
belgelerin yerletirildii dosya), harita, proje ve benzeri evrak,
2- Resmi senet,
bulunmaktadr.
4- DIER KAMU KURULULARINA YNELIK HIZMETLER
Tapu hizmetleri tanmaz mal mlkiyetinin korunmas ve kullanlmasnn yansra, sosyal ve
ekonomik ilikilerde nemli bir yer oluturmakta, gayrimenkullere ilikin haklarla, ilemleri
dzenleyici ve ynlendirici bir role sahip bulunmaktadr.
Tapu hizmetleri, lke kalknmasnda ok nemli rolleri bulunan, toprak dzenlemeleri ve
toplulatrma, kamulatrma, yol-su-baraj ve elektrik hizmetleri, konut ve bankaclk, sanayi
yatrmlar, yarg hizmetleri, vergi dzenlemeleri ve benzeri zel ve kamusal faaliyetlerin
temelini tekil etmektedir.
33
Esasen akit ve tescil ilemleri dnda, kamu kurum ve kurulularna ynelik dier hizmetler,
tapu hizmetleri ierisinde ok byk bir yer tekil etmektedir.
Bu hizmetleri aadaki ema ile genmel olarak tasnif etmek mmkndr.


BELEDYELERE
YNELK HZMETLER



MALYE BAKANLIINA
YNELK HZMETLER


YARGIYA YNELK
HZMETLER



STATSTK ENSTTSNE
YNELK HZMETLER


BAYINDIRLIK VE SKAN
BAKANLIINA YNELK
HZMETLER



ENERJ VE TAB
KAYNAKLAR
BAKANLIINA YNELK
HZMETLER



TURZM BAKANLIINA
YNELK HZMETLER


SANAY VE TCARET
BAKANLIINA YNELK
HZMETLER



ULATIRMA BAKANLIINA
YNELK HZMETLER


BANKALARA YNELK
HZMETLER
TAPU

TARIM VE KY LER
BAKANLIINA YNELK
HZMETLER

HZMETLER
ORMAN BAKANLIINA
YNELK HZMETLER


MLL SAVUNMA
BAKANLIINA YNELK
HZMETLER


KLTR BAKANLIINA
YNELK HZMETLER


KOOPERATFLERE
YNELK
HZMETLER


SENDKALARA YNELK
HZMETLER


DERNEKLERE YNELK
HZMETLER


VAKIFLARA YNELK
HZMETLER


RKETLERE YNELK
HZMETLER


DER TZEL KLERE
YNELK HZMETLER

Bu hizmetler iinde yargya ynelik hizmetler younluk tekil etmektedir. Bunun yansra,
yerel ynetimlerin teknik hizmetlerinden yeil kart uygulamasna kadar ilk bakta gze
arpmayan bir ok hizmetin yerine getirilmesi tapu hizmetleri ile ilikilidir.

TRKYEDEK TAPU HZMETLER

Osmanl Devleti kurulduu srada henz devlet ilerinde yeterli bir tekilat
bulunmamaktadr. II. Osmanl Padiah Orhan Gazi' nin kardei Alaattin Paann vezirlii
srasnda kanunlar karlm, halk ve devlet ileri tanzim edilmeye, idare ve askerlik
34
ilerinin durumlar dzeltilmeye balanmtr. Daha sonraki padiahlar dneminde ise bu
gelimeler srdrlmtr.

Osmanl Devlet tekilatnda eskiden beri mevcut olan kalemlerden balcalar, Defterhane-i
Amire ve Hazine-i Amire ve Divan Hmayun kalemleri idi. Defterhane-i Amire nvan,
sonradan Kuyudu
Hakan, Cumhuriyetin ilanndan sonrada Kuyudu Kadime adn alm olup, halen kaytlar ile
birlikte Tapu ve Kadastro Genel Mdrl arivinde bulunmaktadr.

kinci Mahmut zamannda Zilkade 1251 (1836) tarihli Hatt Hmayun ile merkezi hkmette
yeni birtakm deiiklikler getirilerek tarada eyalet, liva ve kazalardan oluan yeni bir
mlki tekilat oluturulmaya allmtr. Bu srada arazi ilerinin idare ve tasarrufu da
dikkate alnarak tmar ve zeamet usul ihdas olunmutur. Arazinin idare ve tasarruf ilerine
bakma yetkisi ayn zamanda askeri bir tekilat olan tmar ve zeamet sahiplerine verilmitir.

Araziler, padiah tarafndan zeamat, tmar veya has veyahut baz hayrat kurumlarna
vakfolmak zere tahsis edilmiti. Bu ekilde arazi haslatndan alnan r vergisini
toplamaya hakk olanlara "Sahibi Arz" denilmitir. Ziraat hakkna sahip olan ahali arasnda
yaplan tarla satlar, bunlar huzurunda takrir vermek ve bunlarn iznini almak suretiyle
mmkn olmutur. Sahibi Arz sahipleri, dirlii dahilindeki ziraat yaplmayan bo araziyi
deer bedeli zerinden talep sahiplerine vermitir, kendi zerine alp tasarruf edememitir.
Tmar ve zeamet sahiplerinin; arazi, tefviz ve ihalesi alm, satm ve intikal gibi ilemleri
yapma yetkisi, 1255 ve ksmen 1263 ylna kadar devam etmitir.

Tmar ve zeamet usulnn kaldrlmasndan sonra bunlara ait grevler, Mltezim ve
Muhasllara tevdi edilerek arazi alm, satm, tefviz ve ihalesi ileri bunlar vastasyla
yrtlmtr. Bu suretle, bunlar sahibi arz sfatn almlardr. Bunlarn yetkileri de 7
Ramazan 1274 (1858) tarihinde yrrle giren Arazi Kanununun karlmasna kadar devam
etmitir.
7 Cemaziyel evvel 1263 (Nisan 1847) tarihinde karlan Kanunla milli araziye ilikin tasarruf
ileri iin verilecek senetlerin Defterhaneyi Amire kaleminde kaydnn tutulmas, mhrl
tapu senetleri verilmesi esas getirilerek, 5 Cemaziyelahir 1263 (21 Mays 1847) tarihinde
karlan nizamname ile bugnk tapu tekilatnn kuruluunun esasn tekil eden sistem
getirilmitir. Yaplan bu dzenleme ile taradaki araziye ilikin tasarruf ilerinin kayd,
senetlerin yazlp mahallerine gnderilmesi devi Defterhaneyi Amire kalemine verilmitir.
Bu tekilat tarada, vilayet, sancak ve kaza merkezlerinde zaman ierisinde kurulmutur.

7 Ramazan 1274 tarihinde yrrle giren arazi kanunu ile

a) Arazii Memluke(Mlk topraklar)
b) Arazii Miriye (Miri topraklar)
c) Arazii Mevkufe(Vakf topraklar)
d) Arazii Metruke(Kamunun kullanmna braklm topraklar)
e) Arazii Mevat (l topraklar)
olmak zere araziler be ayr grupta toplanarak her birine deiik hkmler uygulanmasn
benimsemi, uygulama yetkisi de ayr ayr mercilere tannmtr. Bunlardan mlk arazinin
kaytlar er'i Mahkemelerce tutulmu, sahiplerine er'i Hccet denilen belgeler verilmitir.
Askeri gayeye tahsisli miri araziye ilikin ilemler sahibi arz yetkisi ile, sipahi mltezim ve
muhasllarca yrtlm ve vakf arazi iinde mtevellilerce Temessk Senetleri verilmitir.

1872 yoklamasyla gayrimenkullerin kaytlar yaplarak sahiplerine tapu senedi verilmitir.
1874 ylndan itibaren de her trl araziye ilikin ilemlerin tapu dairelerince yrtlmesi ve
tutulmu olan btn kaytlarn bu dairelere devredilmesi ngrlmtr. (1276) 1860 ylnda
karlan bir tarifname ile, tasarruf belgelerinin kazalarda hakim, mal mdr, sandk emini
35
ve katipten kurulu, sancakta ise; hakim, mal memuru, sandk emini ve katipten oluan
komisyon tarafndan mhrlenip sahiplerine verilmesi ngrlmtr.

Deiik hkmler tayan talimatname, nizamname ve tarifnamelerle grev ve yetkileri
dzenlenmeye allan tapu daireleri 17 Temmuz 1323 (1907) tarihli Nizamname ile sahip
olmas gereken hviyet ve yetkilerine yaklamtr. Bu nizamname ile, tanmaz mal intikal ve
fera muamemeleri stanbul'da Senadat daresince, vilayetlerde Defteri Hakani idaresince
yaplmas, emredici bir kural olarak konulmutur. Tapu idareleri dnda adi senetle alm
satm yaplmas yasaklanmtr.

17 Mays 1332 (1916) tarihli bir Nizamname ile de takrir komisyonlar kaldrlm olup,
takrirlerin Defteri Hakani mdr ve memurlar ile, tapu memuru ve iki ahit huzurunda
olaca hkm getirilerek tapu daireleri grev ve yetki bakmndan bamszlklarna
kavuturulmutur. Zamanla artan i ve nemi nedeniyle defter eminlii olan kurulu; Defteri
Hakani nezareti haline getirilmi ise de 1913 ylnda Defteri Hakani Nazrl, Defteri Hakani
Eminliine evrilmitir.

Cumhuriyetin ilk yllarnda Yrrle sokulan Trk Medeni Kanunu ile arazi rejiminde kkl
deiikliklere ynelinmi ve bugnk tapu sicil sisteminin temelleri atlmtr. Bu Kanunun
916. maddesiyle getirilen hkmle tapu hizmetlerinin tad nem, ihtisas konusu olmas ve
gerektirdii tarafszlk zellii dikkate alnarak, tapu idareleri tekilatnn zel stat ve
kurallara tabi olmas karar altna alnmtr.

Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn temelini oluturan Defteri Hakani Nezareti, 1913
ylnda Defteri Hakani Eminliine evrilerek Maliye Nezaretinde, daha sonra Adalet
Bakanl bnyesinde faaliyet srdrm ve nihayet 10.8.1951 tarih, 5840 sayl Kanunla
Babakanla balanmtr. 25 Haziran 1932 tarih, 2015 sayl Tapu Sicil Mdrl ve
Tapu Sicil Muhafzl Tekilatna Dair Kanun ile 29.5.1936 tarih ve 2997 Sayl Tapu ve
Kadastro Umum Mdrl Tekilat ve Vazifeleri Hakkndaki Kanun hkmlerine gre,
tapu hizmetlerini lke dzeyinde karlamak zere tapu dairelerinin kurulmas
kararlatrlmtr.

Zamanla deiip gelien toplumun ve an ihtiyalarna uygun olarak Tapu ve Kadastro
Genel Mdrlnn idari yaps 23.06.1984 tarih, 3045 sayl Kanunla yeniden
dzenlenmitir. Halen Tapu ve Kadastro Genel Mdrl 3045 sayl Kanunda saylan
grevleri yrten, Babakanla bal genel bte iinde ayr bteli bir kurulutur.

Tapu hizmetleri lke dzeyinde 15 blge mdrlne bal olarak ile baznda kurulan 985
tapu sicil mdrl tarafndan yrtlmektedir.













Tapu Sicil Mdrlklerinin Blgelere gre dalm :
BLGE MERKEZ BALI LLER MD. SAYISI
------------------------ ----------------------------------------------- ----------------
36
1-ANKARA Ankara, Eskiehir, ankr, Bolu,
Kastamonu, Zonguldak, Krkkale,
Bartn.............................................................................122
2-ANTALYA Antalya, Burdur, Isparta...................................................42
3-BURSA Bursa, anakkale, Balkesir, Bilecik,
Ktahya............................................................................72
4-DYARBAKIR Diyarbakr, Elaz, Tunceli, Bingl,
Mu, Siirt, Batman, rnak, Mardin.................................79
5-ERZURUM Erzurum, Erzincan, Ar, Kars, Ardahan,
Idr.................................................................................54
6-HATAY Hatay, el, Adana............................................................50
7-STANBUL stanbul, Kocaeli, Sakarya................................................76
8-ZMR zmir, Manisa, Aydn, Mula, Denizli,
Uak...............................................................................108
9-KAYSER Kayseri, Nevehir, Krehir, Yozgat,
Malatya, Sivas..................................................................78
10-KONYA Konya, Afyon, Nide, Karaman, Aksaray..........................70
11-SAMSUN Samsun, Sinop, orum, Amasya, Tokat,
Ordu.................................................................................78
12-TRABZON Trabzon,Rize,Giresun,Artvin,Gm-
hane, Bayburt....................................................................63
13-EDRNE Edirne, Tekirda, Krklareli..............................................26
14-GAZANTEP Gaziantep, anlurfa, Adyaman,
Kahramanmara................................................................44
15-VAN Van, Hakkari, Bitlis...........................................................23
TOPLAM : 985

Tapu sicil mdrlklerinde alan personelin nvan ve says.
TSM TSM SC. AV. SC
BLGES : MD. MD.YRD. EF MEM. MEM. KAT. HZ. DER TOPLAM

HATAY 40 52 27 69 13 82 37 4 324
ANKARA 88 95 54 117 50 203 124 13 744
ANTALYA 31 24 11 31 15 63 31 3 209
BURSA 63 40 21 69 21 121 59 5 399
D.BAKIR 30 17 14 37 15 90 64 3 275
ERZURUM 32 5 7 22 15 65 45 0 191
STANBUL 67 86 36 116 40 143 61 11 560
ZMR 88 l05 37 143 58 197 92 1 721
KAYSER 44 23 22 70 19 103 67 0 348
KONYA 35 25 22 58 24 75 46 1 286
SAMSUN 53 43 17 56 28 92 59 0 348
TRABZON 41 14 13 31 21 73 42 0 235
EDRNE 20 16 11 24 9 43 26 1 150
G.ANTEP 28 24 14 41 10 55 27 0 199
VAN 7 1 3 6 4 24 20 0 65
GE.TOP. 667 570 309 890 342 1429 803 42 5052

lkemizdeki ekonomik ve sosyal geliim; yeni ve farkl niteliklerde tapu hizmetlerini gerekli
klmakta, nicelik olarak da artlara yol amtr. Aadaki tablodan 6. Be yllk plan dnemi
ierisinde tapu ilemlerinde meydana gelen artn izlenmesi mmkndr.


Tablo 1: Tapu ve Kadastro Genel Mdrl Tapu Sicil Mdrlklerince gerekleen
Yevmiye ve lem Says (Bin adet)
37

Sra No. 1990 1991 1992 1993 *1994
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
(1) (2) (3) (4) (5)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
1- Yevmiye 2.112 2.257 2.188 2.500 3.000
Says
2- lem 2.195 2.257 2.610 2.700 3.100
Says
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Kaynak : Tapu ve Kadastro Genel Mdrl
(*) 1994 ylna ait deer tahmindir.

Tablo 2: Tapu ve Kadastro Genel Mdrl Tapu Sicil Mdrlkleri, Personel ve
Mdrlk saylarnn karlatrlmas (Adet)

Sra No. 1990 1991 1992 1993 *1994
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
(1) (2) (3) (4) (5)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
1- Personel 4.954 5.004 5.052 5.242 5.300
Says
2- Mdrlk 959 962 985 991 1.000
Says
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Kaynak : Tapu ve Kadastro Genel Mdrl
(*) 1994 ylna ait deer tahmindir.

hacminde meydana gelen art ile birlikte yeni kurulan ilelerde tapu sicil mdrl
almas zorunluluu, mdrlk saysnn 6. Be yllk plan dneminin ilk drt yl ierisinde
nemli lde artna yol amtr.

Tablo 3: Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnce tahsil edilen har miktar
(Milyar) T.L.
Sra No: 1990 1991 1992 1993 *1994
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
(1) (2) (3) (4) (5)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Har 802 855 2.166 2.300 3.000
Miktar
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Kaynak : Tapu ve Kadastro Genel Mdrl
(*) 1994 ylna ait deer tahmindir.
Tablo 4: Tapu ve Kadastro Genel MdrlneAyrlan Cari denek miktar
(Milyon) T.L.
Sra No. 1990 1991 1992 1993 *1994
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
(1) (2) (3) (4) (5)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
denek 3.850 7.720 11.671 18.300 43.000
Miktar
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Kaynak : Tapu ve Kadastro Genel Mdrl
(*) 1994 ylna ait deer tahmindir.
Tablo 5: Tapu ve Kadastro Genel Mdrlne ayrlan cari denek ve har miktar
38
karlatrmas.
(Milyon) T.L.
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Sra No: 1990 1991 1992 1993 *1994
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
(1) (2) (3) (4) (5)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
denek 3.850 7.720 11.671 18.300 43.000
Miktar
Har 802.000 855.000 2.166.000 2.350.000 3.000.000
Miktar
-----------------------------------------------------------------------------------------------------
Kaynak : T.K.G.M. Tapu hizmetleri iin ayrlan yatrm denei yoktur.
(*) 1994 ylna ait deer tahmindir.

6. Be yllk plan dnemi ierisinde Devlet tarafndan tapu hizmetlerinden tahsil edilen har
miktar, ayn dnem ierisinde Tapu ve Kadastro Genel Mdrlne ayrlan denein
yaklak 70 katna kar gelmektedir.





YURTDISINDAKI TAPU HIZMETLERI

Dnya lkelerinde benimsenen siyasi rejimlere paralel olarak baz deiik sistemler
uygulanmaktadr. Son yllarda grafik bilgilerle mlkiyet bilgilerinin beraber deerlendirildii
bilgi sistemlerine geilmesine ynelik almalar hz kazanmtr. Bu lkelerle karlatracak
olursak lkemizdeki ynetimsel yapnn Tapu Kadastro Bilgi sistemi kurmak iin ok uygun
olduu grlecektir. nk bir ok lkede tapu sistemi ve kadastro sistemleri ayr
organizasyonlar olarak ve farkl bakanlklara (Adalet, Maliye vb.) bal olarak altklar
grlmektedir. Bilgi sistemi iin bu lkelerin karlarna kan en byk zorluk farkl
organizasyonlar eklinde tekilatlanm olan Tapu ve Kadastro sistemlerinin ok iyi bir
ekilde koordinasyona sokulmas ihtiyacdr.

Trkiyede ise bu iki sistemin ayn emsiye altnda ve Babakanla bal bir Genel Mdrlk
olarak bulunmas, kurulacak olan bir bilgi sistemi iin ok uygun bir organizasyon yaps
olarak olumaktadr.

















39
KADASTRO

Tanm; Belirlemek,Yapl amacna gre eitleri vardr
Amalar;
Nerede,Ne kadar,Hangi Nitelikte,Kimin
Uygulama alanlar;
lme-Hukuk-Ekonomi-Krsal ve Kentsel Dzenleme-statistik
Tarihesi;
lk alarda Kadastro;
Msr; Kerpi tabletlere yazmlar,Nil Nehrinin tamac sonucunda ortaya
kan snr sorunu
Arabistan;Alanlar ve ykseklikler tulada resmedilmitir
Eski Yunan;Nfus saym ve kadastro almas yapldna dair eserler
Roma;Mermer,bronz tabletlere tm roma yollar ve haritas olduuna dair
kaynaklar
Avrupa da Kadastro
Napolyon Kadastrosu; Mali kadastrodur
Durunga Yersel almalardr
Wenhelsen Yersel almalardr
lkemizde Kadastro;
Osmanlda Kadastro
Osman Gazi;defteri Khne (Atf yaplyor Kendi yok)
1535-1847 T.K.G.M. arivinde Kuyudu Kadime 2322 cilt(Mera Yaylak
V.B.)
1847-1871Defterhaneden tapu verilmi
1871 Kylerde yoklama alnm
1912 Tm gayr menkullerin tespiti
1915 Bykada da mevzii nirengi yaplm
Kurtulu Sava bitimine kadar almalar durmutur.
Cumhuriyet Dnemi
474 Elviye-i Selasiye Kanunu (1924 Yl)
658 Kadastro Kanunu (1925 Yl)
743 Medeni Kanun (1926 yl)
2613 Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu(1934 Yl)
5602 Tapulama Kanunu (1950 Yl)
509 Tapulama Kanunu (1964 Yl)
766 Tapulama Kanunu (1966 Yl)
3402 Kadastro Kanunu (1987 Yl)

Kadastro levindeki deimelere gre trleri
Vergi;Tarm topraklarnn vergilendirilmesi-Yzlm-Parasal Gelir
Mlkiyet;Sanayinin nem kazanmas Toprak-insan ilikilerini hukuki gvence altna
alma amac Nirengi-Poligon var
Ekonomik;19.Y.Y. ikinci yarsnda sanayinin artmasna paralel ticari ilikilerde tarm
topraklar ile kent topraklarna karlk gsterilmesi-Hukuki geometri yannda
ekonomik deerinin oluturulmas
ok Amal Kadastro(.A.K.);Her trl dzenleme altlk verileri toplayan ve
bunlar ekonomik- hukuk-istatistik-kamu ynetimi v.b. alanlarda altlk oluturulmas




40
KADASTRO HIZMETLERININ TANIMI

Topraktan dzenli bir ekilde yararlanlmasn salamak, topraa ilkin yaplacak planlara
altlk olmak, tanmaz mallardan vergi ve harlar alabilmek, mlkiyet ve snr
anlamazlklarn zmleyebilmek ve tanmaz mallar devlet gvencesi altna alarak mlk
emniyetini salayabilmek gibi amalarla, devlete yaplmakta olan kadastronun eitli
tanmlar bulunmaktadr.

3402 Sayl Kadastro Kanununda, kadastro " Memleketin kadastral topografik haritasna
dayal olarak tanmaz mallarn snrlarnn arazi ve harita zerinde belirterek hukuki
durumlarn ve bu suretle Trk Medeni Kanununun n grd tapu sicilini kurmaktr."
eklinde tanmlanmtr.

Gnmzde bilgisayar teknolojisinden yararlanan kadastro, yeryznde ve yeraltnda
yaplacak her trl planlama ve dzenlemeler iin kaynak veri hazrlayan, verilere mekan
boyutu kazandran ve topografik yapy gsteren, ekonominin, hukukun, istatistiin,
ynetimin, planlamann ve eitli bilimsel aratrmalarn ihtiyalarna cevap verebilecek
dinamik bir bilgi sistemi olarak tanmlanabilir.



KADASTRO HIZMETLERININ KAPSAMI

Bilgi sistemlerinden bahsedilen gnmzde her trl yatrm ve mhendislik projelerinin
salkl bir ekilde sonulandrlmas ancak iyi bir kadastral alma ile mmkn olacaktr.
Kadastronun nemi ve yaplmasn zorunlu klan sebepler, ona ihtiya duyan hizmetlerin
nemi ile ilikilidir.

Aada belirtilen hizmetlerin salkl yrtlebilmesi iin kadastroya ihtiya vardr.
1- Tarm reformu uygulamalar,
2- Arazi toplulatrma almalar,
3- Sulama ve su tesisleri inaatlar,
4- Orman alanlarnn belirlenmesi,
5- Hazine arazilerinin belirlenmesi,
6- Vakf arazilerinin belirlenmesi,
7-mar plan yapm ve uygulamalar,
8- Tanmaz mallardaki snr, mlkiyet ve dier hukuki ihtilaflarn zmlenmesi,
9- Tanmaz mallardan ve bunlarn tasarrufundan har ve vergi alnmas,
10- ehirlerin su, kanalizasyon, elektrik, havagaz, telefon vb.teknik altyap tesislerinin
yapm ve yaatlmas,
11- Yollarn ve her trl binalarn yapm ,
12- Tanmaz mal varl ve deerlerinin tesbiti,
13- Kamulatrma ileri, gibi hizmetler saylabilir.

lkemizde yrtlmekte olan kadastro almalar ile, tapulu gayrimenkullerin tapular
yenilenmekte, tapusuz tanmaz mallar ise tapuya balanarak Trk Medeni Kanununun n
grd anlamda tapu sicilleri oluturulmaktadr. Gayrimenkullerin geometrik ve hukuki
yapsn belirleyen bu almalar, halk arasnda gayrimenkullerin mlkiyetinin devlete
gvence altna alnmasnn bir belgesi olarak deerlendirilmektedir.





41


KADASTRO LE GEREKLETIRILEN HIZMETLER

- Tapulu gayrimenkullerin tapularnn yenilenmesi
Kadastro almalarndan nce mevcut olan tapularn byk ounluunun haritasnn
bulunmad veya haritalar olanlarn gnn teknolojisine uygun olmayp, zemin
aplikasyonlarnn yaplamad ve bunun yannda yzlmlerinin yeterli dorulukta olmad
ve dier teknik bilgileri de tamad bilinmektedir. Kadastro hizmeti ile bu tapular
yenilenmekte ve yeni kadastro haritalar retilmektedir.

- Tapusuz gayrimenkullerin tapuya balanmas
Herhangi bir tapu kayd olmakszn kullanlan tanmaz mallarn malikleri, snrlar ve
tanmaz mala ilikin ayni haklar ile topran kimin tarafndan kullanld devlet tarafndan
bilinememekte , vatandalar arasndaki snr anlamazlklarna zm bulunamamakta, arazi
planlamas, vergilendirme, kamulatrma gibi hizmetlerde darboaz oluturmaktadr. Tapuya
bal olmayan gayrimenkulleri elinde bulunduranlar, bu durumdaki tanmaz mallar
zerindeki tasarruflarn, herhangi bir ekilde belgeye balamak ihtiyac hissederler. Tapusuz
gayrimenkullerin zerinde yaplan ilemler, ounlukla devlet gvencesi dnda kalmakta ve
devlet de har ve vergilerini toplayamamaktadr. Tapusuz gayrimenkullerin snrlar,
malikleri, cinsleri ve ayni hak sahiplerinin devlet gvencesi altndaki siciller zerinde
belirlenmesi ve bunlardaki deiikliklerin dzenli bir ekilde izlenmesi ile har ve vergilerin
tahsil edilebilmesi ancak kadastro hizmetinin yaplmasyla mmkn olmaktadr.

- Yaatma, Gncel tutma
Kadastro hizmetinin tamamlanmasndan sonra, toprak zerinde bir takm hak ve fiziksel
deiiklikler meydana gelmektedir. Bu deiiklikler zetle, snr deiiklikleri ve
dzeltmeleri, imar parseli oluumlar, cins deiiklii, tesis inaas gibi faaliyetler saylabilir.
Kadastro bilgilerini dorudan ilgilendiren bu deiikliklerin, kadastro belgelerine yanstlmas
gerekmektedir. Bu ilemler srekli olarak takip ve gncel halde tutmakla salanabilmektedir.
Bu almalarn tm yaatma ve gnceltutma olarak tanmlanmaktadr.

- Yenileme
nceki yllarda tesis kadastrosu yaplm olan baz yerlerde gnnn teknolojisinin
yetersizlii, eleman ve bilgi eksiklii veya baz hatalardan dolay kadastro haritalar ile zemin
arasnda yeni bir alma yapmadan giderilmesi mmkn olmayan farklar grlmektedir. Bu
gibi yerlerde 2859 sayl Yenileme kanunu erevesinde bir alma yaplarak yeni kadastral
haritalarn oluturulmasdr.

- Tescile konu her trl harita ve planlarn kontrol ve arivlenmesi
Harita reten dier kurumlar ve zel sektr tarafndan yaplan her trl tescile konu
haritalarn, tescil ncesi kontrol ilemlerinin ilgili kanunlarca kadastro mdrlkleri
tarafndan yaplmas ve bu haritalarn arivlenmesi yaplmaktadr.

- Taleplerin karlanmas
- Mlkiyet snrlarn gsteren harita taleplerinin karlanmas,
- Gayrimenkul sahiplerinin ihtiyalarna gre sahibi bulunduu araziye ait haritalarn
verilmesi,
- Yarg organlarnca tanmaz mal dava dosyalar ile ilgili harita ve rneklerinin verilmesi,
- Arsa ve arazi planlama almalarnda altlk tekil edecek haritalarn verilmesi,
- Mlkiyet snrlarnn zemine aplikasyonu ve gsterilmesi,
- Halihazr haritalar zerine mlkiyet snrlarnn ilenmesi,
- Tanmaz mallarn snrlarnda yada zerindeki yaplarda meydana gelen deiikliklerin
izlenmesi,
- Yer kontrol noktalarnn koordinat deerlerinin verilmesi,
42
- mar ve slah planlar ile tescile konu her trl harita ve planlarn tescil ncesi kontrol ve
kabul,
kadastro hizmetlerinin kapsamnda bulunmaktadr.
TRKYEDEK KADASTRO HZMETLER

Osmanl Devletinde arazi yazm sonunda dzenlenen ve gnmze kadar ulaan ilk kaytlar
1535 ylnda Kanuni Sultan Sleyman tarafndan balatlan ve yz yl sren alma sonucu
dzenlenen 2320 cilt defterlerdir. 21 Mays 1847 tarihinde tapu tekilat kurularak senetsiz ve
kaytsz tasarrufa son verilerek ve memleketin btn tanmaz mallarnn tapuya tescilinin
yaplmasnn temini amalanmtr.

1871 ylnda Defter-i Hakan-i Nazr olan Kani Paa zamannda, 1872 ylnda arazi yazmlar
yaptrlarak yoklama kaytlar tutulmutur. Plana bal mlkiyet ve tanmaz mallarn gelir ve
kymetinin tesbitine esas olacak kadastro almalarnn yaplabilmesi iin Defteri Hakan-i
Nazr Mahmut Esat Efendi zamannda 5 ubat 1912 tarih ve 1384 sayl " Emval-i
Gayrimenkulenin Mallarn Tahdit ve Tahrir-i Hakknda Kanun-u Muvakkat" yrrle
konulmutur. Bu kanuna istinaden Konya'nn umra ilesinde kadastro almalarna
balanm isede 1. Dnya Savann balamasyla almalara ara verilmitir.

Cumhuriyet dneminde ilk kadastral nitelikli almalara 10/04/1924 tarih ve 474 sayl
Kanun ile balanlmtr. Bu kanun ile Artvin, Kars illeri ile Ardahan, Kulp ileleri ve
Hopa'nn Kemalpaa nahiyesinde bulunan tanmaz mallarn mlkiyetinin saptanmas, gelir ve
kymetinin belirlenmesi ve geometrik durumunun llmesi amalanmtr. Buna dayanarak
yaplan yazmlarda harita dzenlenmeyip, kroki eklinde gsterilmi olmas nedeni ile
kadastro niteliinde kabul edilmemektedir. 1925 ylnda karlan 658 sayl Kanun ile Tapu
Genel Mdrl bnyesinde bir kadastro tekilat kurularak, tanmaz mallarn mlkiyet ve
snrlarn belirlenmesi konum ve ekonomik durumlarna gre snflarnn tespit edilmesi
amalanm ve kanuna gre baz byk illerde almalar yaplmtr.

1926 ylnda yrrle konulan Trk Medeni Kanunu'nun ngrd sicilleri oluturmak
amac ile 1934 ylnda 2613 sayl Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu ve 1935 ylnda da bu
kanunun nizamnamesi karlmtr. Bu kanun, ehirlere ncelik verilerek uygulanmaya
devam ederken il ve ilelerin belediye snrlar dnda kalan kylerde kadastroyu
hzlandrma amacyla 15.03.1950 tarih ve 5602 sayl Tapulama Kanunu yrrle
konulmutur. Arazi kadastrosu ad ile bilinen 5602 sayl Kanun, srasyla 1964 ylnda 509
sayl Kanun ve 1966 ylndada 766 sayl Tapulama Kanunu olarak deiiklie uramtr.
Kadastro almalarna, ehirlerde ve kylerde farkl yasalarla devam edilmekte iken ortaya
kan sakncal durumlar gidermek ve kadastroya ilikin hkmleri tek yasada toplamak
amac ile, 10.10.1987 tarihinde 3402 sayl Kadastro Kanunu yrrle konulmutur. Ancak
orman kadastrosu bu dzenlemeler dnda 6831 sayl kanuna gre Orman Genel
Mdrlnce yrtlmektedir.

Dnyadaki gelimelere paralel olarak Trkiye'de hizmetin otomasyonu iin ilk olarak 1965
ylnda Tapu Kadastro Genel Mdrl bnyesinde bir Bilgi lem Merkezi kurulmutur.
Ancak zaman iinde yeterince gelitirilememitir. 1982 ylnda alnan elektronik uzaklk
lerler ilk olarak kadastral almalarda kullanlmaya balanm ve 1984 ylnda alnan izim
sistemi ile saysal almalara balang yaplmtr. Bu arada alnan elektronik takeometreler
ile saysal almalar hz kazanm ve 1989 ylnda ikinci bir izim sistemi alnmtr. 1993
ylnda ihalesi yaplan elektronik takeometerler ile birlikte tm kadastro mdrlklerine birer
elektronik alet verilmesi imkan salanm buna paralel olarak 100 kadastro Mdrlnede
PC bilgisayar Tapu Kadastro Genel Mdrl merkezinde gelitirilen grafik program ile
birlikte verilerek almalarn saysal yaplmasna balanmtr.

Tapu Kadastro Bilgi sisteminin kurulmasnn gecikmesi ile gerek alm satm gerekse emlak
vergisi toplamada gelir kaybna uranlmaktadr ve hazineye ait tanmazlarn takibinde
43
skntya dmektedir. Bylece devlete ait tanmazlarn bakalar tarafndan haksz bir
ekilde kullanlmas nlenememektedir. Ayn ekilde tanmazlardaki deiiklikler vatandan
talebine bal olarak izlenmekte, buda kadastronun gncel olmasn zorlatrd gibi byk
lde vergi kaybna sebebiyet vermektedir.

3402 sayl Kadastro Kanunu ile tesis kadastrosu teknik ilemlerinin zel sektr kanal ile
yaplmasna izin verilmesinden sonra 1987-1989 yllar aras 8 ilede tesis kadastrosu teknik
ii zel sektre yaptrlm, ancak daha sonraki yllarda kaynak yetersizlii nedeniyle bu
hizmetler ihale edilmemi, Tapu Kadastro Genel Mdrl tarafndan bizzat yrtlmeye
devam edilmitir.

Trkiye'de Kadastro hizmetleri, Tapu ve Kadastro Genel Mdrlne bal olarak hizmet
veren 15 Blge Mdrl ile 297 Kadastro Mdrl ve 152 Kadastro eflii tarafndan
yrtlmektedir. Blgeler itibaryla bu rgtlerde alan toplam personel durumu
kadrolaryla birlikte (Tablo 6) da gsterilmitir.

Tablo 6: Kadastro Mdrlklerinin ve personelin Blgelere dalm


B
A
L D
G I
E

K
A M
D S
A D
A
S Y
T R I
R L S
O I
K

K M
A
D D
A
S R
T
R S
O A
Y
I
S
I
M
Y
D A
R
R D
I
M
C
I
S
I

K
O M
N
T H
R E
O N
L D

S

M

H
E
N
D
I
S


K
A
D E
S F
T
R
O

K
A
D Y
A E
S S
T
R
O
K
O M
N E
T M
R U
O R
L U
K
A T
D E
A K
S N
T
R S
O Y
E
N
S
K
C A
T
L
B

S
O
F

R
J
A
L
O
N
C
U

H
I
Z
M
E
T
L



E S
F A
L Y
I I
K S
I
ANKARA 29 27 23 16 13 1 14 93 411 26 37 14 17 19
ANTALYA 11 11 8 8 4 1 5 37 180 12 24 2 9 6
BURSA 28 26 20 24 9 1 12 83 392 28 38 15 16 14
D.BAKIR 16 11 10 5 3 4 62 169 23 32 6 5 1
ERZURUM 13 8 10 3 8 2 38 101 18 29 6 10 6
HATAY 14 14 11 13 6 8 67 265 14 22 7 5 8
STANBUL 17 17 6 18 3 1 5 40 177 15 22 19 7 12
ZMR 41 38 29 30 13 4 22 120 511 45 59 25 18 27
KAYSER 26 23 14 13 7 13 90 313 28 38 8 14 13
KONYA 24 22 13 17 8 10 82 398 27 37 14 13 10
SAMSUN 27 23 25 18 10 20 129 453 34 41 17 11 14
TRABZON 21 18 7 16 12 9 59 223 33 33 8 12 5
EDRNE 9 6 10 4 1 2 18 108 10 14 2 6 10
G.ANTEP 14 8 13 7 1 9 57 174 17 23 4 6 7
VAN 7 4 2 4 1 2 18 60 3 12 6 4
TOPLAM 297 256 198 198 105 10 137 993 3935 333 461 153 153 152
Kaynak : TKGM.


Trkiye genelinde 31/12/1993 tarihi itibariyle, Genel durumu
durumu MEVCUT BTEN
Toplam "il says ..................................... 76 66
Toplam "ile says................................... 907 666
Toplam "ky says................................... 36 469 21549
Toplam "mahalle says............................. 8 040 7263
Toplam "kadastrosu yaplacak alan (km2) : 417 000
44
bulunmaktadr.





Gerekleme Durumu;
Tesis Kadastrosu tamamlanan il...............................: 66
" " devam eden "l says ...................: 10
" " tamamlanma yzdesi.....................: %86.84
" " tamamlanan ile ...........................: 660
" " devam eden...................................: 201
" " yapmna balanmayan ile ...........: 46
" " tamamlanma yzdesi.....................: % 72.76
" " tamamlanan mahalle.....................: 6 948
" " ksmi tamamlanan mahalle ...........: 170
" " devam eden mahalle.......................: 312
" " yapmna balanmayan mahalle......: 552
" " tamamlanma yzdesi......................: % 87.05 dr.

Tesis Kadastrosu tamamlanan ky says....................: 20 573
" " devam eden ky says....................: 1 597
" " yaplmam ky says......................: 14 134
" " ormanla ilikili ky says................: 9 500
" " tamamlanma yzdesi........................: % 56.67
Mahallelerde:
Tesis Kadastrosu tamamlanan parsel adedi..................: 5 263 283
alan ( Dnm)..................: 32 677 589
Kylerde:
Tesis Kadastrosu tamamlanan parsel adedi.................: 23 139 937
alan ( Dnm)................: 252 043 419
Ky ve mahalle toplam dikkate alnnca:
Tesis Kadastrosu tamamlanan parsel adedi.................: 28 403 220
alan ( Dnm)..............: 284 721 088
yapmna balanmayan ( Dnm)....: 135 533 088
yapm tamamlanma oran (alan or.): % 67.75 (Trkiye Geneli)

Tablo : 7 VI. Be yllk dnemde kadastro retimi:
YILI 1990 1991 1992 1993 * 1994
RET
M
PARSE
L

719.647

499.932

695.085

776.873
-
DN
M

7.163.021

7.835.249

10.381.83
5
14.233.10
6
-
EKP SAYISI 736 747 635 867 950
Kaynak : TKGM. (*) 1994 yl tahmindir.

Tablo : 8 2859 (YENLEME) SAYILI KANUN UYGULAMASI ALIMALARI
YILI 1990 1991 1992 1993 * 1994
LLE
N
PARSE
L
9.620 9.554 3.023 6.870 7.550
DN
M
78.463 105.316 31.537 27.147 29.850
Kaynak : TKGM. (*) 1994 yl tahmindir.
45


Tablo : 9 DEKLK HZMETLER

YILI 1990 1991 1992 1993 * 1994
DE. LEM
SAYISI
330.776 328.757 344.579 301.188 284.700
Kaynak : TKGM. (*) 1994 yl tahmindir.
Tablo : 10 2981 SAYILI KANUN UYGULAMASI ALIMALARI

YILI 1990 1991 1992 1993 * 1994
LLE
N
PARSE
L
29.490 17.808 9.707 17.496 19.250
DN
M
11.447 19.635 11.606 5.616 6.170
Kaynak : TKGM. (*) 1994 yl tahmindir.

Tablo : 11 ARAZ TOPLULATIRMA ALIMALARI

YILI 1990 1991 1992 1993 * 1994
PARSEL 2.216 1.222 512 - -
DNM 8.631 20.407 1138 - -
Kaynak : TKGM.

Tablo : 12 AFET KADASTROSU ALIMALARI

YILI 1990 1991 1992 1993 * 1994
PARSEL 901 824 251 1515 1670
DNM 968 1245 289 1519 1670
Kaynak : TKGM. (*) 1994 yl tahmindir.




YURTDIINDAK KADASTRO HZMETLER

Gelimi lkelerde tesis kadastrosunun tamamlanm olduu bilinmektedir. Bu lkelerdeki
almalarda; ileri teknelojiye dayal, iyiletirme ve yeniletirmeye dnk; arazinin deeri,
toprak snf, bitki rts, toporafik durum, teknik alt yap, lke ekonomisi zerinde byk
nemi bulunan deerlendirme haritalarnn karlmasna ynelik olarak arazi bilgi sistemleri
oluturulmaktadr.

Bat Avrupa lkelerinin hemen hepsinde, kadastro hizmetlerinin yerine getirilmesinde gnn
teknolojisinden en iyi ekilde yararlanlmakta ve arazi bilgi sistemlerinin oluturulmasnda
hayli retken olduklar bilinmektedir. Bu sayede kadastsro verileri bilgisayar imkanlar ile
gelitirilmekte ve istenildiinde grafik yada hukuksal bilgiler arzu edildii ekilde
grlebilmekte, kullanclarn
istifadesine sunulmaktadr. Bilgisayar ortamna aktarlan bilgiler kolay bir ekilde
arivlenmekle (depolanmakta) birlikte istenilen artlara uygun her trl mhendislik plan ve
projelerinin hazrlanmas, verilen bilgilerin gelitirme ve dntrlmesi mmkn olmaktadr.
Oluturulan arazi bilgi sistemleri sayesinde tm kadastral bilgiler bilgisayar ortamna
aktarlmtr. Belli merkezde toplanan bu bilgiler, isteyen kurumlarn kullanmna creti
denmek koulu ile sunulmutur.

46
Bu lkelerdeki tm kadastro faaliyetleri, kamu kanal ile yapld gibi ayn artlar ile zel
sektr tarafndan da yaplabilmektedir. rnein; talebe bal bir ilem, ister kadastro
mdrl tarafndan yaplsn ister zel sektr tarafndan yaplsn vatandaa ayn paraya mal
olmaktadr. Hatta baz lkelerde zel sektrn canlandrlmas maksad ile belirlenen oranda
iin zel sektre yaplmas prensip haline getirilmitir. Yine bu lkelerde, zel sektr
tarafndan yaplan her trl kadastro
almalar ile ilgili (kontrolden gese dahi) ilerde doabilecek hatalarda ii yapan
mtaahhitin sorumluluu devam etmektedir. Ayn zamanda tanmazlardaki deiikliklerin
kadastral duruma geirilmesi zorunluluu getirilerek hem kadastronun gncellii salanm
hem de tanmaz vergisinin denmesinde denetim kolayl getirilmitir
3402 SAYILI KADASTRO KANUNUNA GRE
TRKYE'DE KADASTRO ALIMALARI,

Trkiye'de kadastro almalar , 9.7.1987 tarih ve 3402'sayl Kadastro Kanunu'na gre
yrtlmektedir. Kanunun l. maddesi, 22/2/2005 tarih ve 5304 sayl Kanun MADDE 1.
- 21.6.1987 tarihli ve 3402 sayl Kadastro Kanununun 1 inci maddesi aadaki
ekilde deitirilmitir.
Madde 1. - Bu Kanunun amac, lke koordinat sistemine gre memleketin kadastral
veya toporafik kadastral haritasna dayal olarak tanmaz mallarn snrlarn arazi
ve harita zerinde belirterek hukuk durumlarn tespit etmek suretiyle 4721 sayl
Trk Medeni Kanununun ngrd tapu sicilini kurmak, meknsal bilgi sisteminin alt
yapsn oluturmaktr .

1. LK LEMLER

3402 sayl Kadastro Kanunu'nun 2. maddesi uyarnca, kadastrosu yaplacak blgeler ana
plana uygun olarak TKGM'nn teklif ve bal bulunduu Bakann onay ile belirlenir.
Bylece o blgede kadastro yaplmas kararlatrlm olur.

Bu sra dzenin yan sra, ilgililerince ve istekte bulunan kamu kurum ve kuruluunca TKGM
Dner Sermaye letmesi hesabna giderlerinin tamam yatrlmas halinde, kadastroya
balanan blgelerde henz sras gelmeyen alma alanlar .iindeki yatnmlarla ilgili mevki
ve adalarn kadastrolar ncelikle yaplr. Bylece, gerekletirilmesi, iyelik belirlemesine
bal kalknma projelerinin geciktirilmeden sonulandrlmas salanabilir.

Her ilin merkez ilesi ile dier ilelerinin idari snrlar iinde kalan yerler kadastro
blgelerini oluturur.

Kadastro yaplmasna karar verilen bu blgeler en az bir ay nceden Resmi Gazete (RG),
radyo veya televizyonda, blge merkezi ve bal bulunduu ilde, varsa yerel gazetede ilan
olunur. Bunlarn yan sra allm yollarla da ilan yaplr. Kadastro yaplacak blgede
almalar yrtecek kadastro mdrl kurulur. Ancak, blgede daha nceden kurulmu
mevcut kadastro mdrl bulunuyorsa ilemleri bu mdrlk yrtr. Eer blgede daha
nceden kurulmu bir mdrlk bulunmuyor ise yeni bir kadastro mdrl veya kadastro
eflii kurulur. Her ikisinin de kurulamamas durumunda en yakn ilenin kadastro
mdrlne yetki verilir. Kadastro almalarnn bir ok anlamazla sebep olaca ve
bunlarn genel mahkemelerde zlmesi halinde bu mahkemelerdeki dier davalarn da
gecikecei dncesiyle, KK'nun 24. maddesi uyarnca her kadastro blgesinde tek hakimli
ve asliye mahkemesi sfatna haiz uygun sayda kadastro mahkemesi kurulur. Kadastro
mahkemesinin kurulmas iin TKGM'nce Adalet Bakanl'na bavurulur.


47
2.TEKNK LER

Kadastro ilemleri srasnda yaplan teknik ilemler; 3402 sayl Kadastro Kanunu,. Teknik
ilemler TKGM ve KK, md. 39/3 uyarnca TKGM'nn, bal olduu Bakanln onayn
almas kaydyla gerek veya tzel kiilere ihale yoluyla yaptrlabilir.

Kadastro almalar ile yrtlen projeler kapsamnda lke apnda uygulama birliini
salamak ve kaynak israfn nlemek amacyla; Kontrol noktalar ve nivelman noktalar, bu
noktalara ait yer seimi ve kanavalar, bu noktalara ait rper krokisi dzenleme, tesis, l,
hesaplama ilemleriyle, parsel ke noktas ve dier detay noktalarnn l ve hesap
ilemleri, numaralama, veri yaps ve standard ile izim ileri ve kontrol ilemlerinde
B..H.H.B..Y hkmleri ile bu ynergede belirtilen kurallara uyulur.


2.1.LEK VE LM YNTEMNN SAPTANMASI

Kadastro haritalarnn lekleri kent ve kasabalarn yerleim alanlarnda 1/500,
1/1000; bunlarn yerleim blgeleri dnda 1/2000; ky merkezlerinde 1/1000, tanm
arazilerinde ise 1/5000 olarak alnr. 1/500, 1/1000 ve 1/2000 lekli haritalar yersel ya
da fotogrametrik yntemle, lke nirengi ve nivelman ana dayal ve lke pafta
blmleme sisteminde retilir. 1/5000 lekli haritalar ise yalmz fotogrametrik yntem
kullanlarak retilir. Teknik ilemler srasnda kullanlacak lek ve l yntemleri
TKGM tarafndan belirlenir.

l lemleri ve l Krokisi Dzenlenmesi
Madde 69- Tanmaz mal snrlar ile btn binalarn tamam, parsel dahilindeki
yzlm 5 m2 den byk kalc mtemilatlarn tamam, tanmaz snrn oluturan sulama
ve kurutma tesisleri, kanal, hendek, ark, duvar, tel ve tahta perdeler, ton, yollar, demiryolu ve
geitleri, her trl kpr ve menfezler, bentler, nemli emeler, enerji hat ve direkleri, tarihi
harabeler, kuyular, su kaynaklar ve tescile konu haklara ilikin detaylarn llmesi esastr.

l yntemleri
Madde 70- Tm kadastral ller hassas sonu veren GPS veya elektronik takeometre
kullanlarak, B..H.H.B..Y. esaslarna uygun olarak yaplacaktr. Zorunlu hallerde
prizmatik yntemle l yaplabilir.

2. 2. PAFTA BLMLEMES

lkemizde; nirengi sisteminin koordinatlar Gauss-Krger projeksiyon sisteminde ve 3'lik
dilim esasna gre yaplr. Pafta blmlemede temel olarak 1/250 000 lekli paftann izim
alan alnr. Buradan daha byk lekli paftalarn ke koordinatlar hesaplanr.


2.3. TOPORAFK HARTALARIN KADASTRAL ALIMA HAZIRLANMASI

Fotogrametrik lm yntemiyle yaplm toporafk haritalarn ve bytlm hava
resimlerinin kopyalar merkezden getirilir. Bunlarla arazide parsellerin snrlandrlnas
yaplr. Fotogrametrik alm ve deerlendirme iin oluturulan sabit noktalarn sklatrmasnn
parsel lmnde yetmemesi halinde arazide yeniden sabit noktalar tesis edilir. Bylece,
fotogrametrik ya da klasik olarak yaplan haritalarda toporafik bakmdan paralellik
salanarak bunlar parsel lmlerine hazr duruma getirilir. Parsel snrlandrma krokisi ile
birlikte hazrlanan parsel lm krokisi ve lm ileri deerlendirildikten (izildikten)
sonra toporafk kadastral harita byk lde tamamlanm olur. Bu ilemler sonunda alan
hesabna geilir.
48


2. 4. ALAN HESAPLARI

Madde 102- Parsellerin yzlmleri ke noktalarnn koordinat deerlerine gre
desimetrekareye kadar hesaplanr. Bu hesaplamalarda, parsellerin snrlandrma ve l
krokisindeki parsel ke noktalarnn koordinat deerleri esas alnr. Bu kural parsellerin
iziminde de geerlidir. Parselin snrlandrma ve lye gre yzlmnn doru
belirlenebilmesi iin, izimle oluan geometrinin snrlandrma ve l krokisine
uygunluunun kontrol edilmesi sonucunda bilgisayar ortamnda parsellerin yzlmleri
hesaplanr.

3. YASAL LER (TESPT VE SINIRLANDIRMA)

3. 1. HAZIRLIK ALIMALARI

Yasal ilerin hazrlk almalan KK, md. 3'e gre kadastro ekipleri ile kadastro
komisyonlarnn kurulmasndan oluur.

3. 1. L. KADASTRO EKPLERNN KURULMASI

KK, md. 3'e gre kadastro almalarnda snrlandrma ve tespit ilemlerini yapmak zere
kadastro ekipleri kurulur. Kadastro ekibi; en az iki kadastro teknisyeni, mahalle ya da ky
muhtan ile bilirkiiden oluur. Muhtann dier bir kadastro ekibi ile almas veya herhangi
bir nedenle hazr bulunmamas durumunda, yerine kanuni vekili katlr. 22/2/2005 tarih ve
5304 sayl Kanun MADDE 2. - 3402 sayl Kanunun 3 nc maddesinin birinci
fkrasndan sonra gelmek zere aadaki fkra eklenmi

Kadastronun fenn ilerinin ihale yoluyla yaptrlmas halinde, kadastro ekibinde iki
kadastro teknisyeni, iki teknisyenin temin edilememesi durumunda yerine bir
kadastro teknisyeni grevlendirilebilir. Ekipteki kadastro teknisyeni yerine kontrol
memuru da grevlendirilebilir.


Belediyesi olan yerlerde belediye meclisi, kylerde ise ky dernei tarafndan bir ekip iin alt
bilirkiinin ad en ge on be gn iinde kadastro mdrlne bildirilir. alma alannda
birden ok ekibin grev yapmas halinde her ekip iin ayrca bilirkii seilir. Seiler
bilirkiilerin 40 yan bitirmi olmas ve kstl veya yz kzartc bir sutan mahkumiyeti
bulunmam olmas gerekir. Bilirkiilerin zamannda seilememesi veya bilirkiiliklerine
engel hallerinin bulunmas durununda, blgenin mlki amiri tarafndan ayn sayda
bilirkii belirlenir. Tanmazlarn snrlan ve hak sahiplerini bilmesi ve yrede 10 yldr
oturmakta olmas gereken bilirkiiler, kadastro ekibinin almas srasnda, herhangi bir kar
ya da akrabalk ilikisi sz konusu olan tanmazlar konusunda dinlenmezler. Bilirkiilie
engel bu durumlar, kadastro teknisyeni, muhtar ve dier grevliler hakknda da uygulanr.
Kadastro ekibi almalarnn kapsamna gre birden fazla kurulabilir.

Kadastro ekibinde, bilirkiilerin grev YAPAMAYACAI DURUMLAR

a. Kendisi ve 1.derece akrabalarna ait T.mal tespitinde grev yapamaz(Karde,karde
ocuklar,yakn akrabalar)
b. T.malda hak iddia edenle arasnda husumet bulunmas durumunda
c. T.malda hak iddia edenle arasnda hsmlk(akrabalk) bulunmas durumunda
49
d. Belediye veya Ky tzel kiilii adna,3402 sayl kanun 16.maddesinde gre
snrlandrma
Belediye meclis encmeni
Ky ihtiyar kurulu yesi olmas durumunda

Bu ekipteki dier kiiler iinde geerli saylr.


3. 1. 2. KADASTRO KOMSYONLARININ KURULMASI

KK, md. 3'e gre kadastro komisyonu; kadastro mdr veya yardmcsnn bakanlnda, bir
kadastro yesi ve itirazn niteliine gre kontrol mhendisi veya tasamf kontrol memurundan
oluur. Kontrol mhendisinin bulunmamas durumunda yerine fen kontrol memuru katlr.
Kadastro komisyonu almalannn kapsamna gre birden fazla kurulabilir.


3. 2. KADASTRO ALIMA ALANININ SINIRLANDIRILMASI

lan KK, md. 4'e gre, kadastro blgesindeki her ky ile belediye snrlar iinde bulunan
mahallelerin her biri, kadastro alma alann oluturur: Kadastro mdr, kadastrosuna
balanacak mahalleyi veya ky, en az 15 gn nce blge merkezi ile alma alan ve komu
mahalle ve belediyelerde allm aralarla duyurur. Bu duyuruda alma smrlarnn
tespitine hangi gn ve saatte balanaca belirtilir. Bunun yan sra alma alan snrnda
tanmaz mal bulunan kii veya temsilciler aadaki konular hakknda bilgilendirilir:

Snrlar belli olmayan tanmaz mallarn ke noktalarna mahallin rf ve adetlerine
uygun kalc iaretler koymalar,

Mlkiyet ve mlkiyetten gayri ayni ve ahsi haklarn kantlayc belgeleri ile birlikte,
kadastro teknisyenliince yaplacak ada veya mevkii ilannda belirtilen gn ve saatte
tanmazlarnn banda hazr bulunmalar, bulunmayanlarn yokluklarnda ilem
yaplaca,

Kadastro harlarnn; emlak vergisi beyan deeri zerinden, tapulu ve tapusuz yerler iin
farkl oranlarda ve tanmazlarnn banda bulunanlardan bulunmayanlara gre daha dk
oranda alnaca,

Kadastro ekibinin alma alanndaki grevleri sona erene kadar snrlandrma ve tespitlere
yaplacak itirazlar iin belgelerle birlikte kadastro mdrl veya kadastro
teknisyenliine bavurmalar, bu itirazlarn kadastro komisyonunda inceleneceini,

tiraz sonularmn ask cetvellerinde gsterilecei, alma alanndaki grevin sona ermesi
tarihinden soraki itirazlarn ise kadastro sonularnn gsterildii 30 gnlk ilan sresi iinde
kadastro mahkemesine dava amak suretiyle yaplabilecei.

22/2/2005 tarih ve 5304 sayl Kanun MADDE 3. - 3402 sayl Kanunun 4 nc
maddesinin nc fkras aadaki ekilde deitirilmitir.
alma alannda orman bulunmas ve 6831 sayl Orman Kanununa gre orman
kadastrosuna balanlmam olmas halinde, orman kadastrosu ve bu ormanlarn
iinde ve bitiiinde her eit tanmaz mallarn ormanlarla mterek snrlarnn
tayini ve tespiti kadastro ekibi tarafndan yaplr. Ancak, bu almalarda kadastro
ekibine, Orman Genel Mdrl tara tekiltnca grevlendirilecek en az bir
orman yksek mhendisi veya orman mhendisi ile tarm mdrlklerince
grevlendirilecek bir ziraat yksek mhendisi veya ziraat mhendisinin
50
bildirimden itibaren yedi gn ierisinde itirak ettirilmesi zorunludur. Bu
almalara muhtar ve bilirkiilerin katlmamas halinde almalar resen devam
ettirilir.
Ormanla ilgili yaplan itirazlarn incelenmesinde kadastro komisyonuna da itiraza
konu tespitlerde grev almayan Orman Genel Mdrl tara tekiltnca
grevlendirilecek bir orman yksek mhendisi veya orman mhendisi ile tarm
mdrlklerince grevlendirilecek bir ziraat yksek mhendisi veya ziraat mhendisi
itirak ettirilmesi zorunludur.
alma alanndaki ormanlarn bu ekipe snrlandrma ve tespitleri yaplarak otuz gnlk
ksm ilna alnr. Bu alanlarda orman kadastrosu yaplm saylr.
Orman kadastrosu kesinlemi yerlerde bu snrlara aynen uyulur.


3. 3. KADASTRO ALIMA ALANININ SINIRLANDIRILMASI

Kadastro ekibi; kadastro alma alan snrnn tespitinde il ve ilelerin belediye snrlar ile
ky snrlarn dikkate alr. Bu snrlar mahalle, belediye,ky idari snrlar saylmaz. Snr
tespitlerinde komu mahalle veya kyn bilgi ve belgelerinden yararlanlr.

Tespit edilen snrlar harita veya l krokisinde gsterilir. alma alan krokisinin onayl bir
rnei ilgili kadastro mahkemesine gnderilir. alma alan snrnn belirlenmesi srasnda
hazr bulunmayan belediye bakanlar ile mahalle ve ky muhtarlarna alma alannn snr
krokisinin bir rnei gnderilir.Hazr bulunanlara ise yerinde bir tutanakla tebli edilir.
Ayrca mahalle ya da ky muhtarlklannda ilan edilir. lan tarihinden itibaren 7 gn iinde
ilgili belediye bakam, mahalle veya ky muhtar ve orman idaresinin yerel kuruluu ile
snrdaki tanmaz mallara ilikin zel ve tzel kiiler kadastro mdrlne itiraz edebilirler.
Bu itirazlar, gerekirse yerinde inceleme yaplarak 7 gn iinde karara balanr ve ilgililere
tebli edilir.

Bu karara kar 7 gn iinde kadastro mahkemesine itiraz edilebilir. Bu itiraz, durumasz ve
gerektiinde mahallinde inceleme yaplarak, 15 gn iinde kesin karara balanr. Ancak;
tespit edilen bu smra kar kesinlemi mahkeme karar var ise aym konuda itirazda
bulunulamaz. Bylece yersiz itirazlar nlenmi olur.


3. 4. TAPU, VERG KAYDI, HARTA VE DER BELGELERN IKARILMASI

alma alannda ie balamadan nce, kadastro mdr tarafndan grevlendirilen yeterli
sayda memur, kadastrosu yaplacak mahalle ya da kye ait tm tapu ve vergi yazm
kaytlarn kartrlar.Bu kaytlar tarih srasna gre alma alan iin dzenlenen tapu ve
vergi kayt defterine yazarlar.Tapu kaytlarnn harita veya krokisi varsa bunlar da tapu kayt
defterinde belirtilir.kanlan kaytlarn sa st kenarna, krmz kalemle "KADASTRO"
yazlr.Belediye, zel idare, vergi dairesi ve ky muhtarlklar vergi kaytlarnn kartlmas
esnasnda gerekli tm kolaylklan gstermek zorundadr.

Kadastro mdr ayrca, btn resmi daireler, belediyeler, vakflar, zel idareler ve iletmeler
tarafndan yaplm harita ve planlar ile bunlara ait belgelerden alma alanna ait olanlarnn
birer rneini yazl olarak ister ve tespit ve snrlandrma almalan srasnda bir temsilci
eleman bulundurmalarn belirtir.

Tm bunlarn yan sra kadastro mdr, mahalli hukuk mahkemesinden, bu alma alannda
tanmaz mallar hakknda grlmekte olan kadastro ile ilgili davalarla, hkme balanm
olupta henz kesinlemeyen davalarn listesini alr ve bunu dier belgelerle birlikte kadastro
teknisyenliine verir. Listenin alnmasndan sonra o alma alnnda bulunan tanmaz mallar
51
hakknda mahalli hukuk mahkemelerine alan davalar, derhal kadastro mdne bildirilir.
Kadastro mdr, bu listelerdeki daval tanmaz mallarn tespiti yapldktan sora, bunlarla
ilgili tutanaklar bir hfta iinde kadastro mahkemelerine gnderir ve bu durumdan listenin
alnd mahalli mahkemeyi bilgilendirir.


3. 5. PARSELLER SINIRLANDIRILACAK MEVK YA DA ADA LANI

Kadastro teknisyenleri, hangi mevkii veya adada kadastro almasna balayacaklarn en az
7 gn nceden allm aralarla ilgili ky veya mahallede ilan ettirir ve ilann yapldna
dair bir tutanak dzenler. almalara aydan fazla ara verilmesi halinde ilan yenilenir.

Ada ya da mevkii ilannda ilgili mahalle ya da kyn hangi ada ya da mevknde bulunan
tanmaz mallarin kadastro ilemine hangi gn ve saatten itibaren balanaca ve bunun yan
sra bu ada veya mevkide tanmaz mal bulinan kiiler ile hak iddiasnda bulunanlarn veya
temsilcilerinin:

Snrlar belli olmayan tanmaz mallarn ke noktalarna mahallin rf ve adetlerine uygun
kalc iaretler koymalar,

almalar srasnda, snrlar gstermek ve varsa mlkiyet ve mlkiyetten gayri ayni ve
ahsi haklarn kantlayc tapu, senet, vergi kayd, emlak vergisi beyannamesi ve sair ne gibi
belgeleri varsa bunlar ibraz etmek iin tanmazlarnn banda hazr bulunmalar,
bulunmayanlara ait snrlandrma ve tespit ilemlerinin yokluklarnda yaplaca,

Kadastro harlarnn; emlak vergisi beyan deeri zerinden, tapulu ve tapusuz yerler iin
farkl oranlarda ve tanmazlarnn banda bulunanlardan bulunmayanlara gre daha dk
oranda alnaca,



Snrlandrma ve tespitlere kar, kadastro ekibinin alma alanndaki grevleri sona erdii
tarihe kadar yaplacak itirazlar kadastro komisyonunda inceleneceinden, itirazlar
olanlarn bu sre iinde belgeleri ile. birlikte kadastro teknisyenliine veya kadastro
mdrlie bavurmalar, itiraz sonularni taraflara tebli edilmeyip ask cetvellerinde
gsterilecei, bu tarihten soraki itirazlarn ise kadastro sonularnn gsterildii 30 gnlk
ilan sresi iinde kadastro mahkemesinde dava amak suretiyle yaplaca

duyurulur.


3. 6. PARSEL SINIRLANDIRMA KROKS VMLKYET
TUTANAININ HAZIRLANMASI

Teknik ve yasal ilemlerden oluan parsel snrlandrma krokileri ve mlkiyet tutanaknn
hazrlannas, kadastro almalarnn en uzun ve kapsaml blmn oluturur.

ki blmde aklanacaktr.

3. 6. 1. TEKNK LEMLER (PARSEL SINIRLANDIRMA KROKS)
3. 6. 2. YASAL LEMLER

3. 6. 1. TEKNK LEMLER (PARSEL SINIRLANDIRMA KROKS)

52
Ada Blm ve Kroki Dzenlenmesi
Madde 27- Kadastro adas; evresi kamuya ait cadde, sokak, yol, kanal, ark, dere, gl,
deniz gibi doal ve yapay snrlarla, kadastro alma alan snrlar ile veya Devlet Demir
Yollar arazisi ile evrili parseller topluluudur.
Orman snrlarnn ada birlemelerine neden olmas halinde, mstakil bir ada numaras
verilerek tescili yaplr.

Madde 28- Kadastro alma alan iinde kalan alann tm kadastro adalarna blnr
ve 101 den balayarak numarandrlr.

le, belediye snrlar iindeki tm mahalleler ile kylerdeki snrlandrma ilemleri
tamamlanncaya kadar adalara verilen numaralar aralksz birbirlerini izler.


Madde 29- Kadastro almas devam ederken iki veya daha fazla adann birlemesi
durumunda oluan yeni adaya, birleen eski adalardan ada numaras en kk olan adann
numaras verilir. Dier numaralar, daha sonra oluan ya da oluacak adalara verilmek zere
saklanr.

Kadastro almas devam ederken bir adann iki veya daha fazla adaya blnmesi
durumunda, eski ada numaras, adalardan uygun grlecek birinde braklarak, dier adalara
varsa eskiden iptal edilmi ada numaralarndan kalan numaralar, yoksa en son ada numarasn
izleyen ada numaralar verilir.

Mstakil ada izlemesi yaplan bir birimin (Belediye veya ky) iki veya daha fazla
birime ayrlmas halinde, ayrlan birimlerin snrlar iinde kalan ada numaralar aynen
korunur. Ayrlan birimlerde daha sonra verilecek ada numaralar, ayrldktan sonra o birimde
kalan ada numaralarn izleyerek devam eder.

Mstakil ada izlemesi yaplan iki veya daha fazla birimin tek birim altnda birlemesi
halinde, birlemeye giren birimlerden ada numaras byk olann ada numaralar korunur,
dierlerinin ada numaralarna korunan birimin son ada numarasn izleyen numaralar verilir.

Madde 30- Snrlandrlmas biten alma alanlar iin, pafta nitelikli altlklara uygun
ve yaklak lekte olmak zere ada blm krokisi dzenlenir. alma alanndaki tm
adalarn bir altla smamas durumunda birden fazla ada blm krokisi dzenlenebilir.
(rnek-3) Ada blm krokileri dzenleyen ve kontrol edenler tarafndan imzalanr.

Madde 31- Ada numaralarnda karklk ve tekrar olmamas iin, hangi adann hangi
paftada/paftalarda bulunduunu gsterir Ada zleme Cetveli (rnek-4) dzenlenir. Bu
izelgeler ada numarasna gre hazrlanr.

Madde 32- Ada blm krokisi bir asl kopya olarak dzenlenir. Asllar
Merkeze/Blgeye gnderilir. rneklerinden bir takm Kadastro Mdrlnde braklr, bir
takm ilgili Belediye Bakanlna veya Ky Muhtarlna, bir takm da Kadastro
Mahkemesine teslim edilir.

Klasik Yntemle Kadastrosu Yaplan Tanmaz Mallarn Snrlandrmas;
Madde 33- Snrlandrma; kadastro ekiplerince, l ilemlerinden nce veya l
ilemleri ile birlikte Tanmaz Mallarn Snrlandrma, Tespit ve Kontrol leri Hakkndaki
Ynetmelik hkmleri dikkate alnarak yaplr.

Madde 34- Tanmazlara ait zemindeki mevcut snrlar zel iaretleriyle krokisine
aktarlr. Belirsiz snrlar; (zeminde snr noktas iaretli deilse) belirli hale getirilir. Zeminde
iaretli olmayan belirsiz snrlar ile herhangi bir resmi belgeye dayanan tanmazlara ait
53
snrlarn ise B..H.H.B..Y. hkmlerine uygun olarak ncelikle zemin tesisleri yaplr,
rperlenir ve snrlandrma krokisine aktarlr.

Madde 35- Snrlandrma krokilerinde, tanmaz mallarn snr ve cinsleri, snr
iaretleri, aidiyetleri ile birlikte doal ve yapay tesisler ile tanmazlara ait irtifak haklar ile
snrlandrlan parsellerin ierisine maliklerinden birinin ismi veya malik l ise l malik ad
ve mirasclarnn ismi ile uygulanan vergi ve tapu kaydnn tarih ve numaras yazlr.
Uygulanan kaydn haritaya dayal olmas halinde krokide belirtilir. Krokiler siyah renkle
mrekkeplenir.

Snrlandrma krokileri, kuzeye ynlendirilmi olarak 297mm x 420 mm boyutlarnda
basl katlara izilir. (rnek-5, rnek-6) Bu krokiler ierdikleri bilgiler bakmndan ak,
kesin ve tereddte yer vermeyecek biimde dzenlenir.

Orman ile ilikisi olan yerlerde orman parselleri iin dzenlenmi matbu snrlandrma
krokileri kullanlr. (rnek-7)

Madde 36- Bir basl kada smayan byk adalarn birden fazla kada izilmesi
zorunlu olduunda, her para kada (1) den balayarak parantez iinde yazl numara verilir.
Her para krokide dier paralarn ilgili snr izgileri ve parsel numaralar gsterilir. Her
kada, paralarn birleme durumunu gsterir bir indeks kroki izilir.

Bir parselin birka krokide gsterilmesi durumunda, parselin her para krokideki
birleme noktalar A, B, C, D gibi harflerle iaretlenir.

Madde 37- Bir ada iindeki btn parsellere (1) den balayarak parsel numaras
verilir. Parsel numaralar adann kuzey batsndan balar ve saat ibresi ynnde devam eder.

Madde 38- Snr ke noktalar, noktada zel bir tesis varsa zel iaretiyle, yoksa bir
nokta ile gsterilir.

Belirli olmayan snr krk ve ke noktalar en az deimez noktadan rperlenir.

Snrlandrma krokilerinde mecralar, ak ve kapal geitler, su borular, kablo, elektrik
ve telefon hatlar, damlalk, tnel, aydnlk gibi her trl irtifak haklar uzunluk ve genilikleri
ile gsterilir ve gerekirse rperlenir.

Bu tesislerden irtifak hakk kurulmu olanlar paftasna aktarlr, irtifak hakk
kurulmam olanlar kesik izgi ile kadastro paftalarnda gsterilir.

Madde 39- Demiryollarna, getikleri her ky ve mahallede ayr ada ve parsel
numaras verilir ve snrlandrma krokileri ayrca yaplr.

Bir kadastro alma alan iindeki demiryolunun iki ve daha fazla paralara ayrlmas
durumunda, paralardan her birine ayr ada ve parsel numaras verilir.

ki kadastro alma alannn ortak snrna rastlayan ve alma alan snr oluturan
demiryolu, alma alanlarndan birine katlr.

Madde 40- Yaplarn mlkiyet snrlarndaki duvarlar aidiyeti ile gsterilir. Sokak
kaplar kapnn bulunduu yerde sadece ince bir okla gsterilir ve kap numaralar okun
altna yazlr.

Madde 41- Belli edilmemi olan imar ada, parsel keleri ve adalar iindeki baz
parsel snrlar, kesin olarak gsterilmemi olan yangn yerleri ile tarla, ba, bahe iken adalar
54
tekili suretiyle parseller meydana getirilen ve poligon tesisleri olmayan yerlerde kadastro
snrlandrma ekibi tarafndan btn adalarn ke noktalarna ve adalar iindeki gerekli
grlen nemli krk noktalara, mevcut planlar uygulanmak suretiyle ada ve parsel ke
noktas belirtme tesisi konur.

Madde 42- Mlkiyet snrlar belli edilemeyen ve harita ya da plan bulunmayan
yangn ve afet yerleri tek parsel olarak snrlandrlr.

Madde 43-Tescil edilmi tapu haritalar bulunan parsellerin snrlandrlmasnda 3402
sayl Kanunun 20inci maddesi, ile snrlandrma ve tespite dair ynetmelik hkmleri
uygulanr. Bu haritalarn zemine aplikasyonunda mevzuat hkmlerine uyulur. Zemine
uygulanamayan tapu haritalarndan eklen yararlanlr ve durum tapu haritas zerinde
aklanr. Tapu haritalar ilgili kadastro tutanana eklenir. Tapu haritas olan parseller,
snrlandrma krokisinin uygun bir yerinde belirtilir.
Madde 44- Orman haritalarnn snrlandrlmas ve aplikasyonunda ilgili mevzuat
hkmleri uygulanr.
Orman kadastrosu devam eden yerlerde orman parseli birden fazla kadastro adasn
ksmen kapsamnda bulunduracak ekilde snrlandrmas yaplm ise ayr bir ada parsel
numaras verilmek suretiyle ilem yaplr.
Madde 45-Snrlandrma krokisi zerinde, kar ada cepheleri izilir ve ada
numaralar yazlr.
Sokak adlar ya da numaralar, belediyeden alnarak uygun bir yerine blok harfleri ile
yazlr.
Snrlandrma krokilerinde btn yaplar yap malzemesi trleri ve kat says ile, deniz
kenarlar, nehirler, dereler, su kanallar, kuyular, havuzlar vb. yapay ve doal btn tesisler
zel iaretleri ile gsterilir. Akarsularn ak yn bir okla iaretlenir.

Madde 46- Dier kurulularca dzenlenecek olan tescile konu harita ve planlara ait
snrlandrma krokileri bu ynerge esaslarna gre dzenlenir.

Madde 47- Snrlandrma krokilerinde, kat haklar bulunan parsellere ait kat hakk
krokileri, her parsel iin ayr basl katlara yaplr ve bu durum, parsellerin bulunduu
snrlandrma krokisinde belirtilir.

Kat haklarn gsterir tamamlayc krokilerde tanmaz mallara parsel numaras
verilmez, sadece snrlandrma krokilerinde olduu gibi kap numaralar gsterilir.
Tamamlayc krokilerin uygun bir yerine .......... nolu tanmaz maln yararna ve krokideki
rperlerine gre ......... parsellerin zerinde ve ...... metre yksekliinde kat hakk vardr
sz yazlr.

Ada snrlandrma krokisinin uygun bir yerine, zerinde kat hakk bulunan parsellerin
numaralar yazlarak karlarna bu parselin aleyhine ve kat hakkn gsteren krokideki
rperlerine gre ........ metre ykseklikte .......... ve ....... kap nolu tanmaz mallar vardr
szckleri yazlr.

Kat saysnn fazla olmas durumunda, leyh ve aleyhteki haklar belirtilerek krokileri
dzenlenir.

Madde 48- zerinde kat hakk bulunan tanmaz mallarn snrlandrma krokileri
aadaki gibi yaplr:

a) Zemin ve katlara ait snrlandrma krokilerinde tanmaz mallarn snrlar, d ve i
beden duvarlar, ara duvarlar hari olmak zere, iten ie llr. Bu krokilerde duvarlarn
kalnlklar gsterilir.
55

b) Zemin snrlandrma krokilerinde duvarlara, giri ve avlu ile balants bulunmas
durumunda ayn parsel numaras; duvarlarn avlu ile ya da birbirleri ile balants olmamas
durumunda, ayr parsel numaras verilir. Parsel numaras alan bu duvarlar, kale duvarlar gibi
taranr, yap cinsleri belirtilir.

c) Katlarn snrlandrma krokilerinde d ve i beden duvarlar, zemin snrlandrma
krokisinde olduu gibi gsterilir ve taranr. Bunlara ayrca parsel numaras verilmez.

Madde 49- Kat mlkiyeti uygulanan alanlarda snrlandrma krokileri aadaki gibi
dzenlenir:

a) Kat mlkiyeti durumu dnlmeden, normal bir parsel gibi tanmaz maln
snrlandrma krokisi ada iindeki dier parseller ile birlikte yaplr. Bu snrlandrma
krokisinin uygun bir yerine ............. numaral parsellerde kat mlkiyeti kuruludur szleri
yazlr.

b) Tapuda kat mlkiyetinin kuruluuna esas olan kat planlar projesi, bamsz
blmlerin snrlandrma krokisi yerine kullanlr. Katlar iin ayrca snrlandrma krokileri
yaplmaz. Bamsz blmlerin tespitinde bu planlar ile kat mlkiyetinin kuruluunda
kullanlan ilgili dier belgelerden ve zemin snrlandrma krokilerinden yararlanlr.


Madde 50- Snrlandrma krokilerinde kaznt ve silinti yaplamaz. Herhangi bir
ekilde yaplm olan yanllklar aadaki ekilde dzeltilir :

a) Yanl mrekkeplenen izgiler (X) iareti ile iptal edilerek, dorusu uygun biimde
izilir.

b) Rakam ve yazlardaki yanllklar, okunurluu kaybolmayacak ekilde, dz siyah
bir izgi ile iptal edilir ve dorusu uygun biimde yazlr.

Aralarnda anlamazlk olan parsellerin snrlar, snrlandrma krokilerinde kurun
kalemle ve kesik izgilerle gsterilir. Anlamazlk giderildikten sonra kroki mrekkeplenir.

Yaplan dzeltmeler, snrlandrma krokilerinin uygun bir yerinde aklanr ve
aklamann alt kadastro ekibi elemanlar tarafndan imzalanr.

Madde 51- Snrlandrma krokileri iin ek snrlandrma krokisi yaplmas gereken
durumlarda, hangi parsel ya da parseller iin ek krokiler yaplm ise, asl snrlandrma
krokisinde o parsel numaralarn iine alacak ekilde bir daire izilir. Asl snrlandrma
krokisinin uygun bir yerine ........... numaral parsellerin ek snrlandrma krokileri vardr
szleri yazlr.

Ek snrlandrma krokileri de dzenleyenler tarafndan imzalanr.

Snrlandrma krokileri ve ek snrlandrma krokileri bir asl iki suret olarak hazrlanr.
Suretinden biri Kadastro Mdrlnde arivlenir. Asl snrlandrma krokisi
Merkeze/Blgeye , bir sureti de Tapu Sicil Mdrlne verilir.

Madde 52- Mlkiyete konu olacak haritalarn yaplmasnda, lden nce yap, duvar,
telrg, tahtaperde, parmaklk gibi salam, net ve dzgn tesislerle belirli olmayan yerler
rperlenir. Parsel snrlarnn ke noktalar B..H.H.B..Y.'de gsterilen zemin tesisi ile
iaretlenir.
56
Fotogrametrik yntemle haritas yaplacak alanlarn snrlandrma ilemi ayn esaslara
gre yaplr ve belirsiz snrlara B..H.H.B..Y.e gre hava iaretleri konulur.
Madde 53- Snrlandrma krokilerinin kontrolu; (Ek-7)'deki hususlar dikkate alnmak
suretiyle yaplr ve kontrol edenlerce imzalanr.



3. 6. 2. YASAL LEMLER

Parsel snrlandrma krokisi ve mlkiyet tutanann hazrlanmas almalarndaki; yasal
ilemler ekimesiz (davasz) ve ekimeli (daval) tanmazlar olarak ikiye aynlr.


ekimesiz (davasz) parsellerin snrlandrlmas
Tapuya kaytl t.mallarn tespiti
Tapuya kaytl olmayan t.mallarn tespiti
Kamu mallarn tespiti
Devletin hkm ve tasarrufu altndaki yerlerin tespiti
hya edilen tanmaz mallarn tespiti
Toplu yaplarn tespiti

ekimeli (daval) parsellerin snrlandrlmas

3. 6. 2. 1. EKMESZ (DAVASIZ) PARSELLERN
SINIRLANDIRILMASI VE MLKYET TUTANAKLARININ
HAZIRLANMASI

Kadastro teknisyenleri ilan edilen gn ve saatte muhtar ve bilirkiilerle beraber belirtilen ada
ve ya mevkie giderler. KK, md. 7 uyarnca kadastro teknisyenleri, hazr bulunduklar takdirde
mal sahipleri ile ilgililerin huzurunda, varsa harita, tapu ve vergi kaytlar ile dier belgeleri,
en az bilirkii ile mhtann bilgilerinden yararlanarak inceler ve mahallinde uygular.
Teknisyenler, ilgilisine alnd belgesi vererek elde ettikleri belgeleri deerlendirerek tanmaz
maln yasal durumunu tespit ederler. Kanaatlerini her tanmaz mal iin dzenleyecekleri
kadastro tutanann edinme sebebi stununda aklarlar. Bylece KK hkmlerine gre
tanmaz mal snrlandrr ve hak sahiplerini tayin ederler. Snrlandrma, kadastral harita,
veya bytlm fotoraf veya rperli kroki zerinde gsterilir;ihtilfl snrlar ayrca
belirtilir.

Kadastro teknisyenleri, bilirkiilerin bilgi ve beyanlar ile kanaate varamadklar durumda,
bunlarn beyanlarna bal olmakszn, dier kimselerin bilgi ve tanklklarna bavurabilirler.
Ancak bu durumun kayt ve belgelere dayandrlarak yaplmas ve nedenlerinin kadastro
tutananda aklanmas zorunludur.

Bu almalara, hazine hukukunun korumas amacyla istedikleri takdirde Maliye Bakanl
ile Orman Genel Mdrl'nn temsilcileri de gzlemci olarak katlabilirler. Eer bu
temsilciler gzlemci olarak hazr bulunmularsa, gerektiinde bunlarnda bilgilerine
bavurulup tutanan ilgililer stununa imzalar alnr.

Kadastro tutananda aadaki bilgiler bulunur:

1. Tanmaz maln;
-li,-lesi, -Mahalle/Ky, -Mevkii/Soka, -Ktk sayfa no,-Ada, -Parsel,-Pafta no, -
Harca esas deeri, -Yzlm, -Kadastro harc oran ve tutar,
57
2. Tespit dayana belgeler;
-Tapu kaydnn zabt defterindeki tarih, sra, cilt, sayfa ve yzlm,
-Tapu kaydnn alma defterindeki cilt no, sayfas,
-Kanuna gre deerlendirilecek vergi kaydnn mevki, no, yl ve yzlm,
-Tutanaa eklenen belgelerin eidi, tarihi, says ve ek adedi,
3. Mlkiyette gayri ayni ve ahsi haklar,
-erhler,
-rtifak haklar ve tanmaz mkellefyet,
-Beyanlar,
4. Tanmaz rehinlerinin harf, rehinin mahiyeti (iyz), tesis tarihindeki alacaklnn ad
ve soyad, bor miktar, faizi, derecesi, sresi, kayt tarih ve no, dnceler,
5. Edinme sebebi,
6. Yaplan inceleme sonucunda belirlenen hak sahiplerinin ad, soyad, baba ad, hissesi,
nfus kayd, adresi,
7. Grevlilerin ad, soyad ve imzas,
8. Beyanda bulunan ilgililerin ad, soyad ve imzas,
9. Tutana kontrol eden elemann ad, soyad ve imzas,
10. Snrlandrma ve tespite itiraz edenin ad, soyad, baba ad ve itirazn nedeni,
11. tiraz edilen belgenin nitelii ve tarihi,
12. Snrlandrma ve tespitin sonucu,
13. Okuyan ve tescil edenlerin ad, soyad, imzas,
14. Tescili kontrol edenlerin ad, soyad, imzas. Kadastro teknisyenleri arasnda gr
ayrl olduu veya taraflarn dayandklar kayt ve belgeler ayn kuvvet ve mahiyette
griald takdirde tanmaza ait tutanak gerekesi ile birlikte zmlenmek zere
kadastro komisyonuna gnderilir.

alma alan snr iinde veya bitiiindeki tanmaz mallar ile dnda toplu olarak bulunan
tanmaz mallardan kadastro tutana dzenlenmeyen yerlerin kadastroya tabi olmas yolunda
iddia olursa, KK gereince smrlandrma ve tespit yaplarak tutanak dzenlenir ve iddia
nedenleri aklanarak kadastro komisyonuna verilir.

Kadastro tutana dzenlenip ekipteki grevlilerce imzalandktan sonra KK ve bu Kanun'a
dayanlarak karlan ynetmeliklerde belirlenen ayrcalklar dnda deiiklik ya da ek
yaplmaz. Ancak, KK, md. 40 uyarnca, adna tespit edilen kimse tarafndan yaplan devir ve
temlikler dikkate alnr. Malik hanesi yeni duruma gre deitirilir. Tutanan edinme
sebebinde ilgililerin haklarn etkilemeyen adi yazm hatalar ile eksikliklerin sonradan farkna
varlrsa, bunlar, kadastro teknisyenlerince durum aklanmak ve tutana imzalam olan
muhtar ve bilirkiilerin imzalar alnmak suretiyle dzeltilir.

SnrIandrma ve mlkiyet tespiti ilemleri aadaki tanmaz mallar iin gerekletirilir:
Tapuda kaytl tanmaz mallar (KK, md. 13),
Tapuda kaytl olmayan tanmaz mallar (KK, md. 14),
Kamu mallar (KK, md. 16 ve 18),
Devletin hkm ve tasamfu altndaki araziler,
hya edilen tanmaz mallar (KK, md. 17),
Toplu yaplar (KK, md. 44).

TAPUDA KAYITLI TAINMAZ MALLAR

Tapuda kaytl tanmaz mal:
A) Kayt sahibi veya miraslar zilyet(I) bulunuyorsa;
a) Kayt sahibi adna,
b) Kayt sahibi lm ise miraslar adna (Miraslarn belirlenmesi; ibraz edilmesi
halinde veraset belgesine gre, veraset belgesi yoksa muhtar ve bilirkii beyanlarnn
58
ky nfus defteri ya da nfus idarelerinden alnacak vukuatl nfus kayt
rneklerindeki bilgilerle karlatrlp uyum salandktan sonra yaplr.),
c) Miraslar tayin edilemezse, l olduu yazlmak suretiyle kayt sahibi adn,
B)Kayt sahibi veya miraslardan bakas zilyet bulunuyorsa;
a) Kayt sahibi veya miraslannn kadastro teknisyeni huzurunda onay vermeleri halinde
zilyet adna,
b) Zilyet, tanmaz mal, kayt malikinden veya miraslarndan veya mmessillerinden
tapu d bir yolla iktisap ettiini (kazandn), onlarn beyan veya herhangi bir belge
ile veya bilirkii veyahut tank szleriyle ispat ettii ve ayrca en az on yl mddetle
ekimesiz, aralksz ve malik sfatyla zilyet bulunduu takdirde, zilyet adna,
c) Kayt sahibi yirmi yl nce lm veya gaipliine hkm verilmi veyahut tapu
sicilinden malikin kim olduu anlalamam ise, ekimesiz ve aralksz yirmi yl
sreyle ve malik sfatyla zilyet bulunan kimse adna tespit olunur.

(1) TMK, md 887 zilyetligi u ekilde aklar: "Bir ey zerinde fiilen tasarruf sahibi olan
kimse o eyin zilyedidir.rtifak hakk ile tanmaz ykmlnden mtevellit haklarda
zilyetlik, bu haklarn bilfiil kullanlmasmdan ibarettir.

Hak sahiplerine kolaylk salanmas amacyla, noter tarafndan tespit ve tevsik edilen
(belgelendirilen) onay beyan veya dzenlenen sat vaadi senedi teknisyen huzurunda
yaplm kabut saylr (KK; md.l3).

alma alan ilannn yapld gnden sonraki tarihli tapu d szlemelerle yaplan devir ve
temlikler kabul edilmez.
Snrlandrlmam orman snrlar iinde kalan tapulu tanmaz mallarn, baka bir art
aranmakszn, hak sahipleri adna snrlandrma ve tespiti yaplr.

Zilyet adna tespitlerde, mevcut ve her trl kstlama ve snrl ayni haklar sakl tutulur. Bu
tr haklar kadastro tutananda belirtilerek yeni ktklere aynen geirilir: Tanmaz mal
zerinde iyeden baka birine ait bina, it, duvar, kuyu vb. muhdesat var ise bunun sahibi,
cinsi, ihdas tarihi, ve edinme sebebi belirtilerek tutanan ve ktn beyanlar hanesinde
gsterilir. Tarailarn onay halinde kadastro teknisyenleri ya da kadastro komisyonlar ikili
kullanmay, anlamalar erevesinde, tek mlkiyete dntrebilir.





TAPUDA KAYITLI OLMAYAN TAINMAZ MALLAR

Tapuda kaytl olmayan ve ayn alma alan iinde bulunan ve toplam alan sulu topraklarda
40, kuru topraklarda 100 dnme kadar olan (40 ve 100 dnm dahil) bir veya birden fazla
tanmaz mal, ekimesiz ve aralksz en az yirmi yldan beri malik sfatyla zilyetliini
belgelerle veya bilirkii veyahut tank beyanlaryla ispat eden zilyedi adna tespit edilir.

Sulu veya kuru toprak ayrm, 3083 sayl Sulama Alanlannda Arazi Dzenlemesine Dair
Tanm Reformu Kanunu hkmlerine gre yaplr:

Tanmaz maln, 40 ya da 100 dnm kapsam dnda kalan ksmnn zilyedi adna tespit
edilebilmesi iin, delillendirme koullar dnda aynca u belgelerden birine
dayandrlmas gerekir:

a. 3 1.12. 1981 tarihine veya daha nceki tarihlere ait vergi kaytlar,
b. Onayl iradeauretleri ile fermanlar,
c. Geerli mtevelli, sipahi, mltezim, temesk veya senetleri, ,
59
d. Kaytlar bulunmayan tapu ve kaldrlan hazine-i hassa senetleri veya geici
tasarruf ilmhaberleri, .
e. Onaysz tapu yoklama kaytlar,
f. Mlkname, muhasebat atika kalemi kaytlan,
g. Mubayaa, istihkam ve ihbar hccetleri,
h. Evkaf idarelerinden tapuya devredilmemi tasarruf kaytlan.

Tapuda kaytl olmayan tanmaz mallann devir ve temliki, kadastro tutaann dzenleme
tarihine kadar kabul edilerek tespit, son zilyedi adna yaplr.

KK, md. 15 uyarnca; tapuda kaytl tarnmaz mallarn malikleri veya bunlann miraslan
arasnda, tapuda kaytl olmayan tanmaz ma(larn ise KK uyarnca belirlenen zilyetlei
arasnda taksim edildikleri belgelerle veya bilirkii veyahut tank beyanlar ile sabit olduu
durumda, bu mallar taksim gereince zilyetler adna tespit olunur.

Hissedarlar arasndaki taksimlerde, taksim sonucu her hissedara hangi tanmaz maln isabet
ettii, miraslar arasndaki taksimlerde ise her mirasnn miras payna karlk ald tanr
ve tanmaz mallar, kadastro tutanann edinme sebebi stununda aklanr.

Tanmaz mal tapuda kaytl olsun olmasn, onun ayrlmas mmkn bir ksmnn veya belli
bir paynn, KK'da zilyet lehine kabul edilen nedenlere iktisab uygundur.

tirak halinde mlkiyet hkmlerinin sz konusu olduu hallerde, itirakilerden biri veya
birkann belirli bir tanmaz maldaki hissesinin dier itirakilere devir ve temliki; tapulu
tanmaz mallarda yazl, tapusuzlarda ise her trl delille ispat edilebilir. Bu durum, kadastro
tutanann edinme sebebi stununda aklanr. Mlkiyet stununda itirak hali zlmeden
payn devreden mirasnn ad yerine devralan mirasnn ad yazlarak tespit yaplr.

Ayrma ilemi gerektiren tapulu ve tapusuz tanmaz mallarn taksimlerinde ayrma
tarihindeki imar mevzuatna gre ilem yaplr.

KAMU MALLARI

Kamunun ortak kullanmasna veya bir kamu hizmetinin grlmesine ayrlan yerlerle Devletin
hkm ve tasamfu altnda bulunan sahipsiz yerlerden:

a. Kamu hizmetinde kullanlan, btelerinden ayrlan denek veya yardmlarla yaplan
resmi bina ve tesisler (Hkmet, belediye, karakol, okul binalar, ky odas, hastane
veya dier salk tesisleri, ktphane, kitaplk, namazgah, cami, genel mezarlk,
eme, kuyular, yunak ile kapanm olan yollar, meydanlar, Pazar yerleri, parklar ve
baheler ve boluklar ve benzeri hizmet alanlar) kayt, belge veya zel kanunlarna
gre Hazine, kamu kurum ve kurulular, il, belediye, ky veya mahalli idare birlikleri
tzel kiilii adlarna tespit olunur.
b. Mera, yaylak, klak, otlak, harman ve panayr yerleri gibi paral veya parasz
kamunun yararlanmasna tahsis edildii veya kamunun kadimden beri yararland
belgelerle veya bilirkii veya tank beyan ile ispat edilen orta mal tanmaz mallar
snrlandrlr, parsel numaras verilerek yzlm hesaplanr ve bu gibi tanmaz
mallar zel siciline yazlr. Bu snrlandrma, tescil mahiyetinde olmadi gibi bu
suretle belirlenen tanmaz mallar, zel kanunlarnda yazl hkmler sakl kalmak
kaydyla zel mlkiyete konu tekil etmezler.

Yol, meydan, kpr gibi orta mallar ise haritasnda gsterilmekle yetinilir.

60
c. Devletin hkm ve tasamfu altnda bulunan kayalar, tepeler, dalar (bunlardan kan
kaynaklar) gibi, tanma elverili olmayan sahipsiz yerler ile deniz, gl, nehir gibi genel
sular tescil ve snrlandrmaya tabi deildir; istisnalar sakldr.
d. Devletin hkm ve tasamfu altnda bulunan ormanlar, bu Kanunda hkm
bulunmayan hallerde, zel kanunlan hkmlerine tabidir.


DEVLETN HKM VE TASARRUFU ALTINDAK ARAZLER

zel ve tzel kiiler adna iktisap koullar gereklemeyen ve tescile tabi bulunan tanmaz
mallar ile tanm alanna dntlmesi veya ekonomik yarar salanmas mmkn olan
yerlerin hazine adna tescil edilecei KK, md. 18 ile hkme balanmtr.

zel kanunlar hkmlerine tabi olan ormanlar Devletin hkm ve tasamfu altnda bulunur.
alma alan snrlan iinde kalan Devlet ormanlan snrlandrlarak orman zellii ile hazine
adna tespit ve tescil edilir.Snrlandrlm ormanlar iin tahdit haritasndaki snrlar esas
alnarak bulunduu adann son parsel numaras verilmek suretiyle tapu ktne aynen
aktarlr.

Tarm alanna dntrlmesi ya da ekonomik yarar salanmas mmkn olan hali arazi ya da
ham toprak gibi nitelikli yerler hazine adna tespit edilir ve tutanakta bu husus ayrntl olarak
aklanr.

Snrlandrlm Devlet rmanlar iinde kalan ve snrlandrma tutanaklarnda da kabul
edilmeyen zel mlkiyete konu tanmaz mallar, tapulu olsa dahi, kadastrolamaya tabi
tutulmaz. Ayrca Devletin hkm ve tasarnfu altnda bulunan dalar, tepeler, kayalar,
bunlardan kan kaynaklar gibi tarma uygun olmayan sahipsiz yerler ile deniz, gl, nehir gibi
genel sular tescil ve snrlandrma dnda tutulur.

Orta mallar, hizmet mallar, ormanlar ve Devletin hkm ve tasarrufu altnda olup ta bir
kamu hizmetine tahsis edilen yerler ile kanunlar uyarnca Devlete kalan tanmaz mallar,
tapuda kaytl olsun olmasn kazandrc zaman am yolu ile iktisap edilemez.

HYA EDLEN TAINMAZ MALLAR

Orman saylmayan Devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunan ve kamu hizmetine tahsis
edilmeyen araziden, masraf ve emek sarf ile imar ve ihya edilerek tarma elverili hale
getirilen tanmaz mallar, tapuda kaytl olmayan tanmaz mallarn tespiti ile ilgili koullar
mevcut ise imar ve ihya edenler veya halefleri adna, aksi takdirde hazine adna tespit edilir.

l, ile ve kasabalarn imar plannn kapsad alanlarda kalan tanmaz mallarda bu hkm
uygulanmaz.



TOPLU YAPILAR

Kooperatif, irket ya da tzel kiilie sahip olmayan ahs topluluklarnn birden fazla yap ve
tesis yaparak sahip olduklar tanmaz mallarn, kendi imar ya da vaziyet planlar dikkate
alnarak ve gerektiinde birletirilerek ya da paralara ayrlarak, Kat Mlkiyeti Kanunu
hkmlerine gre kat mlkiyeti ya da kat irtifak tesis edilip bamsz blmler eklinde
kadastro tespitleri yaplr.Bu ekilde tespitler iin tzel kiilerin genel kurullarnn oy okluu
ile geen ynetim kurulu karar, ahs topluluklarnda ise oy okluu ile alnan karar gerekir.
Bamsz blm olarak tespit yaplabilmesi iin:

61
Tzel kiilie sahip yap kooperatifleri ve irketlerin ynetim kurullarnca alnp genel
kurullannn oy okluu ile kabul edilen ynetim kurulu karar bulunmaldr.
Tzel kiilie sahip olmayan ahs topluluklarnn malik olduu tanmaz mallarda ise,
maliklerin adet ve pay olarak yardan bir fazlasnn noterlerce dzenlenmi yazl onaylar
gerekir. ahs topluluklarna ait tanmaz mallarda, talepte bulunan paydalarn, ynetim
plann inzalamas yeterlidir. Ayrca, bamsz blmleri gsterir noterden onayl listede
aranmaz. Kayden malik olduklan paylar arsa pay olarak kabul edilir.
Kat Mlkiyeti Kanunu'nun 12. ve 14. maddelerinde saylan belgeler mevcut olmaldr.

Daha nce kadastrosu yaplm bu gibi tanmaz mallarn, tzel kiilerin ya da topluluk
temsilcilerinin talebi zerine TKGM'nn izni alnmak suretiyle ikinci defa kadastrosu yaplr.
Kat mlkiyeti esasna gre yaplacak tespitlerde ana tanmaz mal ve her bamsz blm iin
ayr ayr kadastro tutana dzenlenir ve bamsz blmlere ait tutanaklar ana tanmaz mal
iin dzenlenen tutanaa ekleir. Ana tanmaz mal iin dzenlenecek tutanan edinme
sebebinde, bamsz blmlerin kime ait olduu, arsa paylar ve edinme nedenleri etraflca
alanr ve mlkiyet stununda malikleri ve paylan gsterilir. Bamsz blmler iin
dzenlenecek tutanaklarda bamsz blm numaras parsel numaras ile kesirli (1/1, 1/3 gibi)
yazlr. Edinme sebebinde ise o bamsz blmn tespit ekli aklanr. Ask cetvellerinde
bamsz blmlerin tespit sonulan yazlp tapu ktne yazm ilemleri Kat Mlkiyeti
Kanunu hkmlerine re yaplr.

Snrlandrma ve mlkiyet tespiti ilemlerinde tapu kaytlar ve dier belgelerin kapsad
yerin tayininde (belirlenmesinde), KK, md. 20 uyarnca aadaki ekilde hareket edilir:

Kayt ve belgeler, harita, plan ve krokiye dayanmakta ve bunlarn yerlerine uygulanmas
olanakl ise, harita, plan ve krokideki snrlara uyulur.
Harita, plan ve krokiye dayanmayan kayt ve belgelerde belirtilen snrlar mahalline
uygulanabiliyor ve bu snrlar iinde kalan yer hak sahibi tarafndan kullanlyor ise, kayt ve
belgelerde gsterilen yer esas alnarak tespit yaplr.
Harita, plan ve krokiye dayanmayan kayt ve belgelerde belirtilen snrlar, deiebilir ve
geniletilmeye elverili nitelikte ise, bunlarda gsterilen miktara itibar olunur. Ancak,
deiebilir ve geniletilmeye elverili snrdaki tanmaz mallarn kaytlar, fziki yaplar ve
konumlar itibariyle belli bir yeri kapsyorsa, tespit o snr esas alnarak yaplr.
Hazinece, zel kanunlar hkmlerine gre deimez ve genilemeye uygun olmayan
snrlarla miktar zerinden satlan, tefviz veya tahsis vey parasz datlan tanmaz mallarda
kan fazlalk, tanmaz malla birlikte sat; tevfz, tahsis ve datm tarihinden itibaren on yl
gemi ise, miktarna baklmakszn kayt sahibi adna tespit edilir. 10 yllk sre dolmam
ise miktar fazlas zilyedin gsterecei taraftan ( tespit srasnda zilyet hazr bulunmaz ise
zilyedin yaranna uygun den taraftan) blnerek rnaliye hazinesi adna kayt edilir.
KK, md. 21'e gre kayt ve belgelerde yazl miktara uyulmas gereken hallerde, kayt ve
belgeler deiebilen ve geniletilmeye elverili snr ieriyorsa miktar fazlas o taraftan ifraz
edilir.
Deimeyen ve geniletilmeye elverili olinayan snrl kayt ve belgelere dayanan tespitlerde,
miktara itibar edilmesi gerektii takdirde, miktar fazlas zilyedin gsterecei taraftan ifraz
edilir. Zilyet, tespit srasnda hazr bulunmaz veya tercih hakkn kullanmaktan kanrsa ifraz,
zilyedin yararna uygun den taraftan yaplr.


3.6. 2. 2. EKMEL (DAVALI) PARSELLERN TESPT

Tanmaz mal mlkiyetine ve snrl ayni haklara,
Tapuya tescil ya da erh edilecek veyahut beyanlar hanesinde gsterilecek dier haklara,
Snr ve lm uyumazlklarna ilikin

62
kadastroyu ve tapu sicilini ilgilendiren benzeri davalara konu tanmazlar ekimeli saylr.

alma alannda ie balamadan nce KK,md.5 uyarnca kadatro mdr tarafndan,mahalli
hukuk mahkemesinden,bu alma alannda tanmaz mallar hakknda grlmekte olan
kadastro ile ilgili davalarla,hkme balanm olup ta henz kesinlemeyen davalarn listesi
yazl olarak istenir.

Yerel hukuk mahkemelerince dzenlenecek listelerde;davann esas numaras,davac ve
davalnn ad,soyad ve adresleri,davann konusu,daval tanmaz maln mevkii ve snrlar ile
varsa davaya dayanak belgelerin cinsi,tarih ve numaras belirtilir.Dava listeleri mdr ya da
mdr yardmcs tarafndan incelenir.Kadastro mahkemesi grevi iine giren ve ekimeli
parsellere konu olan davalar tespit edildikten sonra bu liste ve davalarla ilgili belgeler
kadastro teknisyenlerine imza karl teslim edilir.Kadastro teknisyenlerine teslim edilen
daval tanmazlarn snrlandrma ve tespiti dava konusuna gre aadaki ekilde yaplr.

a.Dava mlkiyete ynelik ise;tanmaz mal teknisyenlerince llr,taraflarn
iddialar,varsa belgeleri muhtar ve bilirkii beyanlarna gre deerlendirilir.Sonular
ve varacaklar kanaatleri tutanan edinme sebebi stununa etraflca aklanr.Davann
dosya numaras belirtilerek maliki tayin edilmeden(mlkiyet tablosu
doldurulmadan)kadastro tutana dzenlenir.
b.Dava snra ve yzlmne ynelik ise;tanmaz mal teknisyenlerince
llr,taraflarn iddialar,varsa belgeleri muhtar ve bilirkii beyanlarna gre
deerlendilir.Tanmaz maln maliki tayin edilerek kadastro tutana
dzenlenir.Davaya konu snrlar paftasnda mrekkeplenmeden kurun kalemle
iaretlenir.Ancak yzlmm hesaplanmaz .Taraflarn iddia ettikleri snrlar ile
mevcut olan snr ayr bir kroki zerinde gsterilir ve bu kroki kadastro tutanana
eklenir.
c.Davann mlkiyetle birlikte snra da ynelik olmas halinde;a ve bde
akland ekilde,tanmaz maln maliki tayin edilmeden davaya konu snrlar
paftasnda kurun kalemle iaretlenir.Yzlm hesaplanmaz.

d.Davann Snrl ayni haklara,tapuya tescil ya da erh edilecek veyahut beyanlar
hanesinde gsterilecek haklara ynelik olmas halinde;teknisyenlerince,tanmaz
maln snralr belirlenir,maliki tayin edilir,davann konusu ile dosya numaras
kadastro tutanann edinme sebebi stununda ayrntl olarak aklanr.

Bu tanmaz mallara ait kadastro tutanaklar,kadastro mahkemesine gnderilmek zere
pafta rnekleri ile birlikte en ge 7 gn iinde kadastro mdrne teslim edilir.Daval
olan tutanaklarn sa st kesine krmz kalemle DAVALI yazldktan sonra tutanan
dava dosyas ile kolayca birlemesi salamak iin mahkemenin ad ve esas numaras
yazlr.Daval tanmaza ait tutanak ve ekleri asllar kadastro mdrnce en ge 7 gn
iinde kadastro mahkemesine gnderilir.Ayrca,davann grlmekte olduu mahalli
mahkemeye de bilgi verilir.
Mahalli mahkemede grlmekte olan dava ayn alma alannda birden fazla tanmaz mal
ilgilendiriyorsa her bir parselin kadastro tutana dzenlendike ayr ayr kadastro
mahkemesine gnderilir.
Daval mallara ait kadastro tutana ile ekler almalarn tamamlanmasndan sonra,dier
belgelerle birlikte tapu sicil mdrlne devredilir.Bir rnei de aslna uygunluu
onaylanarak kadastro mdrlnde saklanr.
Dava listesi kadastro mdrlne verildikten sonra mahalli hukuk mahkemelerinde alan
davalara ilikin ilemler ise aadaki gibidir:

a. Kadastro tutana dzenlenmeden dava alm ise; o alma alannda
bulunan tanmaz mallarla ilgili olarak yeni alan davalarn mahkemelerce
kadastro mdrlne bildirilmesi zerine, kadastro mdrnce bu listeler derhal
63
kadastro teknisyenlerine verilir. Davann mahiyetine gre, teknisyenlerce
snrlandrma ve tespit ilemleri tamamlanr ve daval tutanaklar kadastro
mahkemesine verilir.
b. Kadastro tutanann dzenlenmesinden nce dava alm, ancak
tutanak dzenlendikten sonra kadastro mdrlne bildirilmi ise;
teknisyenlerce kadastro tutanann malik stunu krmz kalemle izilerek
mahkemenin ad ve esas numaras yazlr. Tutanan uygun bir yerine kadastro
ekibince erh verilerek parsel daval hale getirilir. Daval tutanaklar kadastro
mahkemesine devredilir.
c. Kadastro tutanann dzenlenmesinden sonra dava alm ise; tutanak
zerinde herhangi bir ilem yaplmadan derhal mahalli mahkemeye aklayc bir
yaz ile kadastro tutanann dzenlendii bildirilir.
d. 30 gnlk ask ilan sresi iinde tanmaz mallarla ilgili olarak
kadastro mahkemesinde dava alm ise; bu sre iinde mahalli hukuk
mahkemesinde alan davalar hakknda kadastro mdrlklerince kadastro
tutanar zerinde ilem, yaplmaz. Dava konusu tanmaz maln tespitinin
yaplarak 30 gnlk ask ilanna alnd konusunda davann ald mahkemeye
aynntl bilgi verilir.
e. Daval olduu halde tutanaklar kesinletirilmemi ise; dava listesine dahil
edilmeyen ya da daval olduu mahkemelerce bildirildii halde bu husus gz
nnde bulundurulmayarak tespitleri kesinletirilen tanmaz mallar bulunabilir.
Bunlar, devredilmise tapu sicil mdrlnce, devredilmemi ise kadastro
mdrlnce ilgili parselin tapu kt sayfasnn beyanlar hanesine, tespitin
daval olmas nedeniyle kesinlemedii yazlarak snrlandrlr. Ayrca, daval
tutanaklar kadastro mahkemesine devredilir.
Tanmaz mal tapu ktne tescil edildikten sonra el deitirmi ise hibir ilem yaplmadan
ilgililerine mahkemeye bavurmalar gerektii bildirilir.

Kadastro mahkemesinde snr uyumazl nedeniyle alm davalarda, ilgililerin talebi
zerine dava. konusu tanmaz maln anlamazlk dnda kalan ksm mahkemece ayrlabilir.
Mahkeme, ayrma ilemini yapmak zere kadastro mdrlne talepte bulunur. Kadastro
mdrl bu ayrmann imara uygunluunu yetkili mercilerden saladktan sonra ayrm
yapar ve sonucunu mahkemeye iletir. Mahkemenin bildirisi zerine ihtilafsz ksma son parsel
numaras verilerek tescili yaplr.


3. 7. KROK, TUTANAK VE LMLERN KONTROL
Teknik, idari ve hukuksal konulan ieren kontrol ilemleri KK, md. 8 uyarnca gerekleir:

22/2/2005 tarih ve 5304 sayl Kanun MADDE 4. - 3402 sayl Kanunun 8 inci
maddesi aadaki ekilde deitirilmitir.
Madde 8. - Kadastro almalar esnasnda, kadastro mdr veya grevlendirecei
kontrol elemanlar tarafndan kadastro tutana ve bunlar tamamlayan belgeler
zerinde ve gerektiinde arazide inceleme yaplr. nceleme sonucu tespit edilecek
teknik, idar ve hukuk noksan ve yanllklar, kadastro ekibine tamamlattrlr veya
dzelttirilir. Yaplan ilem ilgililerin haklarn etkilemekte veya kontrol elemanlar ile
kadastro teknisyenleri arasnda gr ayrl bulunmakta ise, kadastro tutana ekleriyle
birlikte kadastro komisyonuna gnderilir.
Kadastro mdrlnce, kadastro ekibinin alma alanndaki iinin bittii tarihe
kadar yaptrlacak inceleme ve denetimler sonucunda tespit edilecek noksan ve
yanllklar hakknda da birinci fkraya gre ilem yaplr.

Kontrol belirli periyotlarla yaplr. Teknik kontrol ilemleri harita mhendisleri, bunlar yoksa
fen kontrol memurlar ya da her ikisi tarafndan; hukuki kontrol ise tasarruf kontrol memurlan
64
tarafndan gerekletirilir. Eksiklikler ve yanllklar kadastro ekibine tamamlattrlr ya da
dzelttirilir. Kontrol sonular her alma alan iin tutulan onayl kontrol defterine yazlr.
Yaplacak dzeltme ilemi ilgililerin haklarn etkiliyor veya kontrol elemanlar ile kadastro
ekibi arasnda gr ayrl bulunuyorsa, kadastro tutana ekleri ile beraber konunun
zmlenmesi ve ilemlerin daha salkl bir ekilde yrtlebilmesi iin kadastro
komisyonuna devredilir.

3. 8. KADASTRO TESPTNE TRAZ
KK, md. 9 uyarnca, kadastro tutana dzenlendikten sonra kadastro ekibi alma alannda
ilerini bitirinceye kadar tespitlere itiraz edilebilir. Bu, kadastro almalarnn hzla
sonulandrlmas ve kadastro komisyonlarnda i birikimini nlemeyi amalamaktadr.
Snrlandrma ve tespite itiraz, kadastro teknisyenliine veya kadastro mdrlb ne yaplr.
tiraz zerine kadastro tutana ve ekleri en ge on gn iinde kadastro komisyonuna intikal
ettirilir.
tiraz sadece uygulanan belgelerin geerlilii hakknda yaplabilir.Geliigzel itirazlarn
nlenmesi amacyla, sadece belgeye dayal itirazlar komisyonca incelenir. tirazlar yerinde
grlmeyen kiilerin ilan sresi iinde de dava ama hakk sakldr.

3. 9. KADASTRO HARLARININ BELRLENMES
Kadastro alma alanlarndaki tannaz mallarn tespiti srasnda, ilgililerince belediyelere
verilen;
a. Emlak vergisi beyannamesi,
b. Ky beyan defteri ya da
c. Belediye ya da ky muhtarlklarnca onayl ilgililerince ibraz edilecek belgelerdeki
yazl emlak vergisi deer miktarlar, kadastro harc ve yarglama giderlerine matrah olmak
zere kadastro tutanann ilgili stununa teknisyenlerce ilenir.lgililerince son beyan
dneminde
a. Vergi beyannamesi verilmeyen,
b. Payl olup ta bir ksm paydalarca beyanda bulunulmayan ya da
c. Beyan tarihinden sozra zellii deien
tanmaz mallar tespit edilmi olabilir. Bunlarn her ada ya da mevkn bitiminde
teknisyenlerce, ada ve parsel numaras, mevki ve sokak ad, alan ve zellikleri yazlarak
dzenlenecek bir listesi kadastro mdrne teslim edilir. Kadastro mdr de bunlar en ksa
srede kadastro komisyonuna havale ederek, kadastro harc ve yarglama giderlerine esas
olmak zere, emlak vergisi deerlerinin belirlenmesini ister. Kadastro komisyonunun
saptad emlak vergisi deeri de dikkate alnarak her parsel iin kadastro harc tahakkuk
ettirilir. Kadastro harlar yle saptanr:
a. Tapuda kendisi ya da mirass adna kaytl olup ta emlak vergisi beyannamesi
verenlere ait tanmazlarn kadastrolanmasnda emlak vergisi deerinin binde 3',
beyanname vermeyenler iin binde 5'i,

b. Tapuda kaytl olmayan tanmazlarn, zilyedi adna- kadastrolanmasnda beyanname
verenlerden emlak vergisi deerinin binde 4', beyanname vermeyenler iin binde 6's,
kadastro harc olarak t.takkuk edilir.


3. 10. KADASTRO KOMSYONUNUN GREVLER
KK, md. 3 uyarnca kurulan kadastro komisyonlarnn grevleri ilgili kanun ve bu konuda
hazrlanm ynetmelik hkmlerine gre unlardr:
a. Kadastro teknisyenleri arasnda gr ayrl olduu veya taraflarn dayandklar
kayt ve belgeler ayn kuvvet ve mahiyette gld takdirde, sorunu zmlemek
(KK; md. 7/3),
b. alma alan snrlar iinde veya bitiiindeki tanmaz mallar ile dnda toplu
olarak bulunan tanmaz mallardan kadastro tutana dzenlenmeyen yerlerin
65
kadastroya tabi olmas yolunda iddia olursa dzenlenen tutanaklarn geometrik ve
yasal konularnn zmlenmesi (KK, md. 7/4),
c. Kontrol ilemleri srasnda, kontrol elemanlar ile kadastro teknisyenleri arasnda
g ayrl bulunduunda bu ayrl gidermek (KK, md. 8),
d. Kadastro tespitlerine yaplan itirazlarn zmlemesi (KK, md. 9/2),
e. Kadastrosu yaplan yerlerde, son beyan dnemi emlak vergisi deeri belli olmayan
tanmaz mallara, kadastro ve dava harc ile yarglama giderlerine esas olmak zere
vergi kymet takdir edilmesi iin gnderilen iler.
Kadastro komisyonu, kendisine intikal eden ileri itirazl ilemler ve itiraz d ilemler olarak
iki ayr grupta inceler.
Komisyon, kendisine intikal eden ilerle itirazl tutanaklar, intikal tarihinden itibaren bir ay
iinde ya da gereke gstermek suretiyle, en ge alma alannda kadastro ekibinin faaliyeti
sona erinceye kadar sonulandrlr. Kadastro tespitlerine yaplan itirazlar ancak iki halde
incelenir:
Tespite esas alnan belgenin geersiz olduu ileri srlebilir.
Tespit, bir belgeye ya da bilirkii beyanlarna dayal olarak yaplmakla beraber tanmaz
mal zerinde hak iddia eden kimse belgeye dayanabilir.
Komisyonun buradaki incelemesi yalnzca, belgenin yasal durumu ve bu yere ait olup
olmad hususu ile snrldr. Komisyon, gnderilen tutanaktaki bilgilerden, gerektiinde
tutanakta beyanlar alnan kimselerin de grlerinden yararlanmak suretiyle hak sahibini
belli eder. Ayn parsel iin birden fazla itiraz yaplmas halinde, itirazlar henz
sonulandrlmam ise, birlikte incelenerek soun zmlenir. tirazlarn sonuca
balanmasndan sora yaplacak itirazlar ise ayrca incelenip yeniden komisyon tutana
dzenlenir. Ancak, ask cetvellerinde btn itirazlar incelenerek en son durum gsterilir.

tiraz d ilemlerde komisyon incelenme ve aratrma ile snrlandrlmamtr. Gerektiinde
yerinde uygulama, sorutunna ve inceleme yapp bilirkii, muhtar ve nc kiileri
dinleyerek gerek hak sahibini belirler.

Kadastro komisyonu tarafndan sonulandrlan emlak vergisi deeri bulunmayan tanmaz
mallarn kymet takdiri ileri de itiraz d ilemlerdendir. Mdrlke kadastro komisyonuna
intikal ettirilen listelerdeki tanmaz mallara kadastro ve mahkeme harc ve yarglama
giderlerine esas olacak matrah belirlenir. Matrah belirlenirken:

*Vergi daireleri ya da belediyelerde bulunan emlak vergisi asgari m2 birim
deerleri cetveli, ,-----Binalann m inaat maliyet bedelleri -----Bina anma pay
oranlarn gsteren cetveller, -----Tanmaz maln yzlm ve zellikleri, -----
Komu parellerin beyan edilen deerleri *
gz nnde tutulur.Gerektiinde mahallinde aratrma yaplr ve bilirkiilerden de yararlanlr.
Kadastro komisyonunca takdir edilen bu deerler teknisyenler tarafndan kadastro tutanana
ilenir.Tutanaklar devredilmi ise bu ii mdrlk yapar.

Grlmekte olan davalarn konusunu tekil eden tanmaz mallarn yarglama giderlerine esas
olmak zere kadastro mahkemelerince kymetinin belirlenmesi istenmesi halinde, bu tanmaz
mallara kymet takdir edilir ve en ge bir ay iinde ilgili mahkemeye bildirilir.

Kadastro komisyonlarnca takdir edilen bu deerlere maddi hesap hatalar dnda itiraz
edilemez.Matrahn tespitinde ya da harcn tahakkukunda meydana getirilen maddi hesap
hatalar nedeniyle 30 gnlk ask ilan sonuna kadar yaplacak itirazlar kadastro md
tarafndan incelenip dzeltilir. tiraz eden kimse, itiraz iin dorudan bavurduu zaman,
kendisine tebligat yaplmayaca, sonucun ask ilannda aklanaca belirtilir. tiraz edenin,
ayrca 30 gnlk ask ilan sresince kadastro mahkemesine dava ama hakk vardr. Kadastro
tutanana yaplan itirazlarn geri alnmasnn istenilmesi halinde, komisyonca kimlik tespiti
yaplr, itirazn geri alnma nedeni aklanarak bir tutanak dzenlenir ve itirazn geri alann
imzas alnarak itiraz kaldrlr.Dzenlenen bu tutanak ta kadastro tutanana eklenir.
66
Tutanan ve itiraz kayt defterinin ilgili stununa itirazn kaldrld iaret edilir. tirazl ve
itiraz d ilemlerde hak sahibi belirlendikten sonra yeniden komisyon tutana dzenlenir.

lgililerince imzalanan bu tutanakta komisyon yeleri arasnda gr ayrl olduu takdirde,
tam ye says iIe toplanlr ve oy okluuna dayal olarak tutanak dzenlenir. Komisyonca
dzenlenen tutanaklarn sonucu ask ilannda belirtilir. Ayn kuvvet ve mahiyetteki
belgelerin uygulanmasnda sonuca varlamayan ya da zm yasalarla mahkemelerin
takdirine braklan konularda kadastro komisyonu tarafndan gereke gsterilmek suretiyle
dzenlenecek komisyon tutana ekleri ile birlikte kadastro mahkemesine devredilir.

3.11 ASKI LANI
KK, md. 11 uyarnca kadastro md, snrlandrma ve tespit sonucu dzenlenen kadastro
tutanaklarna dayanarak, ask cetvellerini dzenler. Bu cetvelleri ve pafta rneklerini,
mdriyette ve ayrca muhtarn alma yerinde 30 gn sre ile ilan ettirir. tiraz olanlarn
ilan sresi iinde kadastro mahkemesinde dava aabileceklerini belirtir. Bu ilanda kadastro
harlan da gsterilir.
Kadastro mdr bu ilemleri, kadastro ekibinin alma alanndaki iini bitirdii tarihten
itibaren en ge ay iinde yapmak zorundadr. Mdr, Genel Mdrln iznini alarak
kadastrosu henz tamamlanamayan alma alanlarnda mahalle, bucak merkezi ve kyde, bir
ada veya mevkiden daha kk olmamak zere kadastro almalar sonulanan tanmaz
mallara ait ksmi ilan ayn esaslara gre yapabilir. KK uyarnca yaplan ilanlar, ilgili gerek
kiilere, kamu ve zel hukuk tzel kiilerine ahsen tebli edilmi saylr.

3. 12. KADASTRO MAHKEMESNN GREVLER VE TUTANAKLARIN KESNLEMES
KK, md. 24 uyarnca kurulan kadastro mahkemesi aadaki davalara bakar ve sonulandnr:
a. KK, md. -10/4 uyarnca, ayn kuwet ve mahiyetteki belgelerin uygulanmasnda sonuca
varlamayan veya zm kanunlarla mahkemelerin takdirine braklan konulara
ilikin kadastro komisyonu tarafndan gnderilen tutanaklara ait davalar.
b. KK, md. 11'de belirtilen, 30 gnlk ask ilan sresi iinde kadastro mahkemesinde
alan davalar.
c. KK, md. 27 uyarnca mahalli hukuk mahkemelerinden kadastro mahkemelerine
devredilen dava ve dosyalar.
d. Kadastro mahkemelerine dava aldktan sonra, tespitten nceki haklara dayanarak,
asl mdahil olarak katlanlann iddialarna dair uyumazlklar.
Kadastro mahkemelerinin sonulandrd davalara ait kararlar kesindir. Yargtay'da bunlara
kar itiraz edilemez. tiraz edilmeyen ve daval olmayan kadastro tutanaklar, snrlandrmalar
ve tespitler 30 gnlk ask ilan sonunda kesinlik kazanr. Kesinlik kazanan kadastro
tutanaklan mdr tarafndan onaylanr. Daval tanmaz mallara ait tutanaklar, snrlandrma
ve tespitler ancak kadastro mahkemesinin karar sonucunda kesinleir. almalarn
bitiminden sonra, uyglanamayan tapu kaytlarnn uygulanamama nedenleri aklanmak
suretiyle dzenlenen tutanak muhtar, bilirkiiler ve kadastro teknisyenlerince imzalanr.
Zemine uygulanamayan tapu kaytlarnn zabt defterlerindeki uygun bir yere krmz kalemle
UYGULANAMADI diye iaret dlr. Aynca, alma alannda kadastrosu yaplmayan
tanmaz kalmadna, snrlandrma ve tespit ilemlerinin tamamlandna ilikin bir tutanak
tutularak imzalanr. Tutulan bu zabttaki bilgiler ve alma alanna ait tapu kayt defterlerine
gre 30 gnlk ask ilanndan sora, tescil ileminden nce tapu sicil . mdrlndeki
tapu kaytlanna gerekli revizyonlar ilenir. Revizyon yaplan kaytlarn uygun bir yeri ile kayt
defterleri ileyen kiilerce imzalanr.

4. SON LEMLER

Kadastroda teknik ve yasal ilemlerin kesinlemesinden sora gerekletirilen

a. Tapu ktne tescil,
b. Eski tapu kaytlarnn kapatlmas,
67
c. apl tasanuf belgelerinin ilgililere datlmas ve
d. Devir ve teslim
almalar son ilemleri oluturur.

4. 1. TAPU KTNE TESCL

Tescil ilemleri kadastro mahkemesince kesinleen veya ilan sresince itiraz edilmeden
kesinleen tutanak ve .eklerine dayanarak yaplr. Komisyon tarafndan iki nsha tescil
dosyas hazrlanr.

Kesinleme tarihleri tescil tarihleri olarak gsterilmek suretiyle en ge 3 ay iinde ada ve
parsel srasna gre: tapu ktklerine kaydedilir. Daval olup kadastro mahkemesine intikal
etmi bulunan tanmaz mallarn ktk sayfalarnn itirazla ilgili hanesi bo braklr. lgili
davann esas numaras; ktk sayfasnn beyanlar hanesinde kurun kalemle belirtilir.
Kadastro tutanaklarnda belirtilen haklara, snrlandrma ve tespitlere ait tutanaklarn
kesinletii tarihten itibaren 10 yl getikten sora, kadastrodan nceki yasal nedenlere
dayanarak itiraz olunamaz ve dava alamaz.

Devlete ait ormanlar har ve resm alnmakszn hazine adna tapuya tescil edilir. Orman
tapular birisi dosyasna konmak, dieri ise asl ile beraber Orman Genel Mdrl'ne
gnderilmek zere iki nsha hazrlanr. Kadastrosu yaplan ormanlarla ilgili olarak,Orman
Genel Mdrl'nde orman kadastrosu sicil defteri, ilelerde ile orman kadastro dosyalar,
ayrca belde/ky orman kadastrosu dosyalar tanzim edilir.

4. 2. ESK TAPU KAYITLARININ KAPATILMASI
Kadastrosu tamamlanan alma alan iinde kalan eski tapu kaytlar kapatlarak, ileme tabi
kayt niteliini kaybederler. Bu kaytlara dayanlarak ilem yaplamaz.

4. 3. APLI TASARRUF BELGELERNN LGLLERNE DAITIMI
Tanmaza ait konum, ktk, vergi, kymet, iyelik bilgileri yan sra tanmazn komu parsel
ve yollarla olan durumunu gsteren krokisinin de, bulunduu apl tasarruf belgeleri tescil
ilemleri tamamlandktan sora ilgililerine datlr.


4. 4. DEVR VE TESLM
Kadastrosu biten alma alanlarna ait btn tutanak ve ekleri ile paftalar mahalle ya da ky
itibariyle ve ada, parsel srasnca ayr klasrlerde toplanarak ve bir cetvele bal olarak tapu
sicil mdrlne devredilir. Devir teslim iin nsha tutanak dzenlenir. Bunlar kadastro
ve tapu mdrleri tarafndan imzalanr.

Pafta ve fenni belgelerin asllan kadastro mdrlnde saklanr. Kadastro paftalarnn birer
rnekleri ile hazrlanan tapu ktklerinin birer kopyas TKGM'ne gnderilir. Bunlarn dnda
nirengi rper krokileri, nirengi ve poligon kanavalar, nirengi ve poligon zet izelgeleri,
kadastro alma alan snr krokileri, ada blm krokileri, snrlandrma krokileri, l
krokileri, snr ke noktalarnn koordinat zet izelgeleri, yzlm hesap izelgeleri,
mahalle yada ky klasrlerinin birer rnekleri de TKGM'ne gnderilir.

Har izelgelerinin birer kopyas yerel vergi dairesine gnderilir. .


KADASTRO HATALARI VE DZELTLMES
Kadastro almalar srasnda l, izim ve hesaplamadan doan teknik hatalar meydana
gelebilir. Tanmaz mal iyelerinin gereksiz yere mahkeneye gitmelerini nlemek, bu gibi
hatalarn idari yolla dzeltilmesi amacyla KK'nun 41. maddesi bu hatalarn dzeltilmesini
hkme balamtr.
68
.Bu maddenin uygulanmasnda,12. maddede belirtilen hak drc sre aranmaz.
22/2/2005 tarih ve 5304 sayl Kanun MADDE 9. - 3402 sayl Kanunun 41 inci
maddesinin madde bal "Hatalarn dzeltilmesi:" olarak ve birinci fkras
aadaki ekilde deitirilmitir.
Kadastro srasnda veya sonrasnda yaplan ilemlerle geometrik durumlar kesinlemi
olan tanmazlarda l, snrlandrma, tersimat ve hesaplamalardan doan hatalar,
ilgilinin mracaat veya kadastro mdrlnce resen dzeltilir. Dzeltme, tanmaz
malikleri ile dier hak sahiplerine tebli olunur. Tebli tarihinden balayan otuz gn
iinde dzeltmenin kaldrlmas yolunda sulh hukuk mahkemesinde dava almad
takdirde, yaplan dzeltme kesinleir.
Kadastro srasnda veya sonrasnda yaplan ilemlerle kesinlemi olan
tanmazlarda, deiiklik ilemleri srasnda ortaya kan yzlm farkllklarndan,
kadastronun dayand teknik kurallarda belirtilen hata snrlar iinde kalanlarn
resen dzeltilmesine kadastro mdrlkleri yetkilidir.

41. maddede nitelik ve mlkiyet deiiklii douran hatalar dzeltme d tutulmutur.
alma alan iinde, kadastro kesinletikten sonra otaya kan hatalarn dzeltme
ilemlerinde, KK, md. 12'de hkme balanm olan 10 yllk hak drc sre dikkate
alnmaz. Dzeltmeye konu olan kadastro hatalar unlardr
a. l, ile, mahalle adlarnn yanl yazlmas,
b. Pafta, ada, parsel numaralarnn yanl yazlmas,
c. lein yanl yazlmas,
d. Kenar koordinatlarnn yanl yazlmas,
e. Snrlandrmann yanl yaplmas (parsel snrlannn tam olarak saptanamamas ya da nereden
getiklerinin ve birbirlerinden ne gibi tesislerle aynldklarnn veya snrlardaki it, duvar vb.
tesislerin snrlandnna krokisinde yanl belirtilmesinden doan kazalar),
f. yelik bilgilerinin yanl belirtilmesi (beyannamelerde ilgili parsellerinin iyelerinin adlar,
soyadlar, cinsiyeti, baba adlar veya paylarnn yanl yazlmas ya da iki adndan yalnz
birinin kaydedilmesi, parsel deerinin doru belirlenmemesi),
g. Mal sahibinin adnn hi yazlmamas,
h. Parsel niteliinin yanl yazlmas,
i. Bilirkiilerin, yemin ettirilmeden altrlmas,
j. lan sresinin ksa tutulmas nedeniyle usul hatasnn ortaya kmas,
k. lmlerin yanl yaplmas (prizmatik/kombine ya da kurulsal/takeometrik lmlerde yanl
nokta llmesi, nokta atlanmas, nokta numaralarnn yanl yazlmas, mira, a ya da
uzunluk llerinde hata yaplmas vb.),
l. Hesaplann yanl yaplmas (poligon, kk nokta, yzlmlerinin vb. hatal
hesaplanmas),
m. yelik snrnn yanl geirilmesi (krk noktalarn yanl birletirilmesi vb.),
n. Snrlarn yanl mrekkeplenmesi,
o. Deiikliklere ilikin geometrik verilerin doru ilenmemesi,
p. Tanmazlar devir ve temliki esnasnda yanllklar yaplmas.
Teknik hatalar taraflarn kusuru olmakszn grevli memurlarn dikkatsizliinden
kaynaklanyor ise bro ve zeminde gerekli incelemeler yapldktan ve bir tutanakla durum
belirlendikten sonra gerekli dzeltmeler kadastro ve tapu sicil mdrlkleri tarafndan yaplr.

Tanmaz mal sahibinin .teknik hatay fark ederek bavurmas ya da rperli kroki veya ap
istemi srasnda yanlln anlalmas halinde de bro ve zeminde gerekli incelemeler yaplp
bir tutanakla durum belirlendikten sonra kadastro ve tapu sicil mdrlkleri tarafndan gerekli
dzeltmeler yaplr. Ayrca, kadastro mdrl tarafnda durum taraflara tebli edilir.
Taraflar, 30 gn iinde sulh hukuk mahkemesinde dava aarlarsa verilecek karar beklenir.
Mahkemeye gidilmemesi halinde 30 gn sonra kesinleen dzeltme karan tescil iin tapu sicil
mdrlne gnderilir. Kadastro hatalarnn dzeltilmesi ilemleri yaplrken ilgili mal
sahipleri yanlln giderilmesi iin yazl onay verirlerse o zaman 30 gn beklemeden karar
kesinletirilir. Hatalar birden fazla parseli ilgilendirdiinde taraflar adreslerinde bulunamyor
69
ya da adresleri saptanamyorsa gazete ilan ile bildirim yaplarak hatalar dzeltilir. Kadastro
mdrl tarafndan bizzat fark edilen hatalar iin de ayn ilemler yaplr.
Gerek kadastro gerekse tapu sicil mdrlklerinin neden olduklar hatalarn dzeltilmesinden
hi har alnnaz. Dier idarelerin dzenledikleri belgelere dayal olarak meydana gelen
hatalar iin dzeltme harc alnr.


KADASTRONUN YAATlLMASI

Kadastro en son durumu gsterdii takdirde, Devletin tanmaz mal mlkiyetini gvence
altna almas ilkesi yerine getirilmi olur. Ayrca, toprakla ilgili her trl plan ve projeye altlk
tekil eder diye tanmladmz AK'nun grevini tam olarak yerine getirebilmesi iin de en
son kadastral durumlara ihtiya vardr. nk, olduka dinamik bir yapya sahip olan
tanmaz mallar zerindeki deiiklikler dzenli olarak izlenip ilgili altlklara ilenmezse belli
bir sre sonra geerliliini kaybeder. Yaplan kadastro almalarnn geerliliini srdrmesi
iin yaplacak i kadastronun yaatlmasn salamaktr. Kadastronun yaatlmas;

a. Kadastronun gncelletirilmesi ve
b.
c. Kadastronun yenilemesi ile gerekletirilir.

Kadastronun Gncelletirilmesi
Kadastroda Deiikliklerin zlenmesi

Kadastronun yaatlmas iin meydana gelen. deiikliklerinin (geometrik, kullanm tr ve
tasarruf) dzenli olarak mlkiyet haritalarna ilenmesi ve tapu kaytlarnn dzeltilmesi ile
salanr. Deiiklikler orijinal paftaya kurun kalemle, saydam paftalara mrekkeple izilir.
Mahalle ya da birlik klasrleri de yeni duruma gre dzeltilir.

TAPU SCL MDRLKLERNDE YAPILAN HER LEM BR
DEKL ARET EDER.

DEKLKLER LKENN EKONOMK,KLTREL VE
TEKNOLOJSNE BALIDIR

DKKAT EDLECEK HUSUSLAR;
a- STER HUKUK,STER TEKNK OLSUN DEKLKLERN TAMAMINA
YAKINI TAPU KTNE LENMEK MECBURYETNDEDR.
b- HUKUK DEKLKLERN,PLANLAR ZERNDE BR ETKS OLMAZ.

BU DEKLKLER ;

* HUKUK
* CNS
* EKL

* HUKUK DEKLKLER
Tasarruf Deiiklii

Tasarruf deiiklikleri, yalnzca tapu sicili zerinde deiiklik yaplmasn gerektiren,
kadastral harita zerinde herhangi bir deiiklik gerektirmeyen;l yaplmasna ihtiya
70
duyulmayan deiikliklerdir. Alm-satm, trampa, hibe, rehin vb tasarruf tr deiikliklerine
rnek olarak verilebilir.Gerektiinde ilgili vergi dairesine de ileme ait bilgi verilir.

KTKLER ZERNDE DEKLKLER YAPILMASINI GEREKTREN
DEKLKLERDR.KADASTRAL HARTALAR ZERNDE DEKLK
GEREKTRMEZ.DOLAYISIYLA L YAPILMASINA HTYA YOKTUR.
ALIM-SATIM,POTEK



* CNS DEKLKLER

Kullanma Tr (Cins) Deiiklii

Tanmazlarn ba, bahe, tarla vb. iken arazi; arazi iken arsa; arsa iken yapl arsa; yapl iken
yapsz arsa olmas durumunda paftasnda ve tapu sicilinde yaplan deiiklikler kullanma
tr deiikliini oluturur. Kullanm tr deiiklikleri baz durumlarda lmeyi
gerektirirken bazen de lmeyi gerektirmez.

lmeyi gerektirmeyen kullanma tr deiikliklerinde yalnza tapu ktne dzeltme
yaplr ve ilgili vergi dairesine durm bildirilir.

lmeyi gerektiren kullanma tr deiikliklerinde ise ilem sonucu kadastro ve tapu
ktne ilenir. Vergi dairesine de haber verilerek vergi tr yeni duruma gre dzeltilir.
Eer yaplan yapnn komu parsele tecavz ettii anlalrsa nitelik deiiklii tapu ktne
ilenmekle birlikte ktn beyanlar hanesine yapnn tecavz ettii belitilir.

TAINMAZIN YAPILI KEN YAPISIZ,BA BAHE KEN ARSAYA DNMES VB.
DURUMLARDIR.(T.G)

YAPILI KEN,ZENDEK YAPI YIKILMI SE ARAZYE GDLMEZ.

BRDEN FAZLA YAPI VAR KEN BR KAI YIKILIRSA ARAZYE GDLR.





APLKASYON LEM:
A PARSELN LSNDE KULLANILAN SABT
NOKTALAR(NRENG,POLGON)MEVCUT VE BUNLARA DAYATILARAK
SINIR BULUNABLYORSA ZEMNE APLKE ETMEYE GEREK YOK.
B DAYALI OLARAK YAPILAMIYORSA;NCE SINIR APLKE
EDLR.SINIRDAN YARARLANILARAK DEKLKLER APLKE DLR.

BR ARSA ZERNE BNA YAPILMASI N ZLENECEK TEKNK YOL;
KADASTRO MDRLNE GDLR.
KADASTRO MDRLNCE TESCL STEM BELGES
DZENLENR.LGLNN BEYANI.
DNER SERMAYE CRET YATIRILIR.
MAHALLNE GDLR YUKARIDAK LEMLER YAPILIR.
YEN BNA PAFTASINA TERSM EDLR.
71
L VE KONTROLLER TAMAMLANDIKTAN SONRA KADASTRO
GRMEYEN YERDE:2,GREN YERDE:3 TESCL BLDRM
DZENLENR.TAPU SCL MDRLNE HAVALE EDLR.

YEN UYGULAMALAR;APLKASYON BELGES,SUBASMAN N BELGE
DZENLENMES GEREKMEKTEDR.BU BELGELER BELEDYELER TARAFINDAN





* EKL DEKLKLER
Tanmazlarn snrlar, alan veya boyutunda deiikliklere neden olan geometrik ekil
deiiklii;

Mal sahibinin istei ya da
Kamu yarar amacyla zounlu olarak oluur.

Geometrik ekil deiikliine neden olan baz ilemler unlardr:

Ayrma ve birletirme,
Arsa vc arazi dzcnlcmcleri,
Yola terk,
Kamulatrma,
Vb.
Geometrik ekil deiikliklerinin bazlar lmeyi gerektirirken bazlar da lmeyi
gerektirmez. Bir parselin geometrisinin (ekli) deitii ve yeni eklin belirlenmesi iin
mutlaka lme ileminin gerektii lmeyi gerektiren geometrik ekil deiikliklerine ayrma,
arsa ve arazi dzenlemeleri, yola terk, kamulatrma rnek verilebilir. Birletirme ise lmeyi
gerektirmeyen geometrik ekil deiikliidir.

TAINMAZIN SINIRLARINDA,ALANINDA VEYA BOYUTLARINDAK
DEMELERDR.

AYIRMA-BRLETRME(FRAZ-TEVHD) ARSA VE ARAZ DZENLMSi
BEDELSZ YOLA TERK ARAZ TOPLULATIRMASI
YOLDAN HDAS KAMULATIRMA
RTFAK HAKKI KADASTRO TEKNK HAT. D.
PARSELASYON KADASTRO YENLENMES

AYIRMA ( FRAZ )

LGLNN STE YADA YARGI KARARI LE OLUR.
KLTME OLDUUNDAN BU KLTME MEVZUATIN ZN VERD
ORANDA OLUR.

PARSELASYON NTELNDE OLAN AYIRMA: YOL, KAMU HZMET
ALANLARI YER ALMASI DURUMU,BU OLUUMDAN ORTAYA IKMASI

PARSELASYON NTELNDE OLMAYAN AYIRMA: KAMUYA YER
OLUMAMASI VE BR PARSELN BRDEN OK PARAYA BLNMES
72


FRAZ LEM YAPILACAI ZAMAN,FRAZIN YAPILACAI
PARSELN KONUMU

(1) BELEDYE VE MCAVR ALANLAR ERSNDE VEYA DIINDA MAR
PLANI OLAN YERLERDE FRAZ

KAMUSAL ALANA DENK GELENN FRAZINA ZN VERLMEZ.
PLANA UYGUN LEM YAPILIR.PARSEL BOY VE CEPHE YNETMELKTE
STENLEN GB AYARLANIR.




(2) BELEDYE VE MCAVR ALANLAR ERSNDE MAR PLANI BULUNMAYAN
YERLERDE FRAZ

KAMUYA AT YOLA BR CEPHES YEN OLUACAK PARSELLERDE
OLMALIDIR.(IKMAZ SOKAK SOKAK KABUL EDLEMEZ.)
KAMUSAL ALANA AYRILAN YERLER %35 GEMEMEK ARTI LE
BELEDYE ADINA TERK EDLR.(BEDELSZ)


(3) BELEDYE VE MCAVR ALAN SINIRLARI DIINDA MAR PLANI
BULUNMAYAN KY VE MEZRALARIN YERLEK ALANLARINDA FRAZ

PARSEL GENLKLER 10M,PARSEL DERNLKLER 20MDEN AZ
OLAMAZ.
KAMUYA AT BR YOLA CEPHE ARANIR.
KAMU ALANINA DENK GELEN YERLER %35DEN FAZLA OLMAMAK
ARTI LE KY TZEL KLNE TERK EDLR.(BEDELSZ)

(4) BELEDYE VE MCAVR ALAN SINIRLARI ERSNDE VE DIINDAK
YERLEME ALANI DIINDA KALAN (SKAN DII) ALANLARINDA FRAZ

HER PARSEL 5.000 M2 DEN KK OLAMAZ.
TAPU KADASTRO VEYA TAPULAMA HARTALARINDAK BR YOLA EN AZ
25M CEPHES BULUNMALIDIR.



AAMALARI

1- MAL SAHB HARTA MHENDSNE BAVURUR BR SZLEME YAPILIR.
BU SZLEME LE HARTA MHENDS SE KADASTRO MDRLNE
BAVURUR.
2- KADASTRO MD. STENEN BELGELER HAZIRLAR VE BAVURU F
DZENLER.
(PARSEL TERSML (ZM) VERR.) (KROK)
3- PARSEL BELEDYE MCAVR ALANI SINIRLARI ERSNDE ,BELEDYE
ENCMEN DIINDA ,L DARE KURULU

ALINMASI N MRACAT BELEDYE BAKANLII
VALLK(BAYINDIRLIK SKAN MDRL)
73
PARSELN KADASTRAL LLER ALINIR.ARAZDE KONTROL YAPILIR.
4- PARSELN KELER ARAZDE ARETLENR.
5- GEREKL LLER,NRENG AINA BALI LLR.PARSELN NRENG
NOKTALARINA UZAKLIINA VE BYKLNE GRE,YNERGE
HKMLERNE GRE EBEKEYE BALANIR.MEVZ NRENG KURULUR
VEYA KAPALI POLGON TESS YAPILIR.
RLEVE KROKS HAZIRLANIR.
6- AYRILAN PARSELLERN ALANLARI ORJNAL LLERDEN ELDE EDLEN
KOORDNATLARDAN FAYDALANARAK BULUNUR VE ESK ALANLARLA
KONTROL EDLR.(SON ANDA DA YAPILABLR.)
7- HKMOA EVRAKLAR VZE ETTRLEREK KONTROL N KADASTRO
MD. VERLR.
8- BRO VE ARAZ KONTROLLER YAPILIR.BU BELGELER 3ER NSHA VE
CLTLENM OLARAK KADASTRO MDRLNE TESLM EDLR.



BU BELGELER PARSELN DURUMA GRE KONTROL N
GNDERLR BELEDYE
BAYINDIRLIK VE SKAN
KADASTRO GREN YERDE 3 NSHA HAZIRLANIR.
GRMEYEN YERDE 4 1 NSHA DARECE EL-
KONUR
10- BELEDYE BAKANLII KONTROL EDLEN EVRAK-
BAYINDIRLIK-SKAN MD. LAR KADASTRO MD.
TEKRAR GNDERLR.
PARSEL NDE ESK PARSELN NUMARASI ZER ZLR.YEN
NUMARALAR EN BYK PARSELDEN BALAYARAK NUMARA
VERLR.(ADA SSTEMNE GRE NUMARALANDIRILMI YERDE DE, O
KYDEK EN BYK ADA NUMARASINDAN BALATILIR.)
11- EVRAK TAPU SCL MDRLNE GNDERLR.
ESK PARSELN SAYFASI KAPATILIR.YEN OLUUMLARA SAYFA AILIR.
BELGELERN 1 NSHASI DER BELGELERLE 10 GN NDE KADASTRO
MDRLNE GNDERLR.
12- BU DEKLKLER PAFTALARA TERSM EDLR.YZLM
KLASR DZENLENR.

BU BELGELER; ARV (TKGM)
KADASTRO BLGE MDRLNE GNDERLR.

YEN YOLUN AILMASI GB BAZI HALLERDE ADA K AYRILIYORSA;


a- BLNEN ADA NUMARASI,FAZLA OLAN ALANDA BIRAKILIR.

b- DER PARAYA BELEDYE VEYA KYN EN SON ADA NUMARASINI
ZLEYEN NUMARA VERLR.

c- BLNEN ADADAK PARSEL NUMARALARINDA BR DEKLK
YAPILMAYARAK OLDUU GB BIRAKILIR.YEN OLUAN PARSEL VAR
SE ADANIN EN SON NUMARASINI TAKP EDER.

KADASTRO MDRL,BELEDYE VE KY BRMNDE OLMAK ZERE
ADA ZLEME ZELGELER VEYA ADA ZLEME DEFTER TUTARAK ADA
74
NUMARALARINI ZLEMEKLE YKMLDRLER.BU SAYEDE YEN BR
ADA OLUUMUNDA SON ADA NUMARASI KOLAYLIKLA BULUNUR.

BU YZDEN YEN OLUUMLAR (ADA BLMLEME VE
BRLETRME)(ADA DEM)LSTELER LGL TAPU SCL
MDRLNE HEMEN GNDERLR.

BR BRM ,BR VEYA DAHA FAZLA BRME AYRILIYORSA
(BELEDYE,KY VB.) BU AYRILAN YERLERDEK ADA NUMARALARI
KALIR.YEN OLUUMLAR DA BU NUMARALARI TAKBEN VERLR.








PARSELASYON

FRAZIN BRAZ DAHA GEN KAPSAMLI OLAN PARSELASYON,BYK
KADASTRO PARSELLERNN YOL,YEL ALAN,OCUK PARKI VE KAMU
HZMETLERNE AYRILAN YERLERE RASTLAYAN KISIMLARININ BEDELSZ
TERKNDEN SONRA,GERYE KALAN KISMININ MAR MEVZUAT UYGUN PARSEL
BOYUTLARINDA BLNMES LEMDR.

K VEYAHUT DAHA FAZLA PARSEL TEVHD EDLP,PARSELASYONUNDA
YAPILABLR.BU DURUMDA K LEM BR ARADA YRTLR.

PARSELASYON LEMNDE ZLENECEK YOL YLEDR;

1- PARSELASYONU YAPACAK H.MHENDS KADASTRO MD.
KAMU KURUM VE KURULULAR RESM YAZI LE BAVURU

2-PARSELASYON DEKLK STEM KROKS HAZIRLANARAK BAVURU F
LE KADASTRO MD.MRACAAT EDLR.

3-KADASTRO BELGEY NCELER BELEDYE VE MC.SINIRI Belediye
VE GNDERR. DII--- Bayndr ve skan

4- BELEDYE ENCMEN PARSELASYON YAPILIP,YAPILMAYACAINA
L DARE KURULU KARAR VERR.(DEKLKTE MAR PLANINA
UYMAK ZORUNLUDUR.)

5-SERBEST MHENDSLK BROSU TARAFINDAN;
A-KAD.MD. ALINAN BLGLERLE PARSELASYONU YAPILACAK BLGLERLE
PARSEL VE PARSELLERN DI SINIRLARI ARAZYE UYGULANIR.BYLECE
KONTROL SALANIR.(PAFTA LE ZEMN UYUMLU OLMAMASI DURUMUNDA
SEBEB ARATIRILIR.)

B-HAZIRLANAN STEMN ARAZYE APLKASYON N HARTA ZERNDEN
ALINACAK LLERLE BR KROK HAZIRLANIR.BUNA L KROKS DENR.


75
C-L KROKSNDEN YARARLANILARAK NCE ADA,SONRA PARSEL
KELER ARAZYE APLKE EDLR.ARAZ ARTLARINA GRE GENEL YAPIYI
BOZMADAN(YOL GENL SABT KALMAK KOULUYLA)ADALAR BR
MKTAR KAYDIRILABLR.

D-ARAZYE UYGULANAN SON DURUMA GRE,YEN BR L KROKS
HAZIRLANIR K,BUNA RLEVE L KROKS DENR.

E-YEN PARSELLERN ALANLARI HESAPLANIR.

6-BRO TARAFINDAN HAZIRLANIR.
A-KADASTRO DURUM
B-DEKL STEM KROKS
C-L KROKS
D-RLEVE L KROKS
E-ALAN HESAPLARI
F-RLEVE LLERNE GRE ZLM PARSELASYON HARTASI(1/1000
EFFAF)
G-ADA VE PARSEL KE NOKTALARININ KOORDNATLARI

HKMOYA VZE ETTRLDKTEN SONRA KADASTRO MDRLNE
VERLR.

AYRICA 15.MADDESNDE BELRTLEN BELGELERDE EKLENR.

DNER SERMAYE SAYMANLII CRET YATIRILIR.

7-KADASTRO MD. NCELER BELEDYE Gnderir
BAYINDIRLIK VE SKAN MD.


8-BELEDYE NCELER Gereklilerden 1er Gnderir
BAYINDIRLIK VE SKAN MD. Nsha alr

9-GELEN EVRAKLAR SON KONTROLLER YAPILIR VE GEREKL LEM
YAPILDIKTAN SONRA TESCL EDLMES N TAPU SCL MD.GNDERR.BU
ARADA YEN OLUAN ADA VE PARSELLERE NUMARA VERLR.

10-TAPU SCL MD.PARSELASYONU OLAN TAINMAZIN SAYFASI
KAPATILIR,YEN OLUAN HER PARSEL N YEN BR SAYFA AILIR.

ONAYLANMI PARSELASYON PLANI LE HUKUK DURUMLA LGL
EVRAKLARIN BRER NSHASI ALINIR VE DER EVRAKLAR KADASTRO MD.
YOLLANIR.

11-KADASTRO MD.PAFTALARA DAHA NCE KURUN KALEMLE LEND
DEKL MREKKEPLEYEREK KESNLETRR.

12-DEKLKLERN BRER NSHASI TKGM VEYA BLGE MD. GNDERLR.

PARSELASYONU YAPILACAK YERN TESCL EDLM HARTASI YOKSA
NCE BU ALANIN KADASTROSU VE SINIRLANDIRMA HARTASI YAPILIR.

TESCLDEN NCE PARSELASYON HARTALARINDA YZLM
KONTROLLER YAPILIR.TESCLL YZLMLER KESNLEM OLUR.
76

*** KOORDNATLARIYLA BLNEN KE NOKTALARINA GRE ALAN
HESAPLANDIINDA BULUNAN DEER TAPUDAK DEERYLE FARKLI
OLUR.BUNUN N HESAPLANAN ALAN SABT BIRAKILMALI,GERYE KALAN
MKTAR TERK OLARAK GSTERLMELDR.

BRLETRME ( TEVHD )

MNMUM BOYUTTAK (MAR PLANI ERSNDE) PARSELLERE NAAT
ZN VERLMEZ.
GEREK MRAS GEREKSE MAR PARSEL ERSNDE KALAN KISIM
MARA UYGUN PARSEL OLUUMU SALANAMAMASINDAN
BRLETRME ( TEVHD ) YOLUNA GDLR.
MAR PARSELNN BRLETRME LEMNDE AYNI AHSA AT OLMA
ZORUNLULUU YOKTUR.
BRLETRMEDE ZORUNLU OLMADIKA ARAZYE GDLMEZ.
YEN OLUUM TOPLAMI ESK OLUUMLA FARKI TECVZ NDE
OLMALIDIR.

BAVURU TEVHD KARARI
MCAVR ALANDA BELEDYE BELEDYE ENCMEN
DIINDA BAYINDIR VE SK MD. L DARE KURULU

BU DZENLEME KADASTRO GRMEYEN BLGE SE 2 NSHA TKGM
GREN BLGE SE 3

ESK PARSELLER ORTADAN KALKTII N SAYFALARI KAPATILIR.YEN
OLUUMLARA ADANIN SON NUMARASINDAN BALANARAK VERLR.





BEDELSZ YOLA TERK

MAR PLANI UYGULAMA YNTEMLERNDEN BRDR.K BNA
YAPMAK STEYLE BELEDYEYE BAVURDUUNDA PARSEL MAR
PLANI LE KADASTRO PLANI AKITIRILIR.

MSTAKL OLUP OLMADII NCELENR.EER UYGUNSA PARSELE
RUHSAT VERLMES N PARSEL MAR ADASI DIINDA KALAN VE
YOLA,YEL ALANA,OCUK BAHES GB YERLERE RASTLAYAN
KISIMLARININ BEDELSZ OLARAK TERK EDLMES STENR.KANUNDA
TAM KARILII YOKTUR.

3194.S. MAR KANUNUN 16.MAD FAYDALANILARAK UYGULANIR.BU
MKTAR %35DEN FAZLA SE SAHB BU KISMI UHDESNDE KALACAK
EKLDE BELRLEMEKTEDR.


UYGULAMA

77
1- LGL BELEDYEYE DLEKE LE BAVURUR.(MAR DURUMU VE TAPUSU
EKLER.)
2- LGL BRM HAZIRLIKLARI YAPIP,EVRAKLAR;BELEDYE ENCMENNE
GDER.
3- BELEDYE ENCMEN UYGUN GRMES HALNDE ;YOLA TERK KARARI
ALINIR.
4- ENCMEN BR YAZI LE KADASTRO MD. BLDRR.

5-YOLA TERK STEYEN K MHENDSLK BROSUNA BAVURUR.VEKALET
VERR.
6- MH. BROSU,KADASTRO MD. LE TEMAS SALAR.
a- KADASTRO DURUMU
b- DEKLK TASARIMI
c- L KROKS
d- ALAN HESABI
e- PARSEL KE KOOR. ZET ZELGES VE TESS EDLEN
POL,NR.BELGELER HAZIRLANIR.

7- HAZIRLANAN SZLEME HKMOYA VZE ETTRLR.
8- PROJE VE DNER SAYMANLIK MAKBUZU KADASTRO MD. TESLM
EDLR.KONTROL LER N GN ALINIR.
9-KADASTRO MDRL ARAZDE VE PAFTADA KONTROLLER YAPAR.
10-BELEDYE MAR DURUMUNU KONTROL EDER.TESCL BLDRM
BELGELERNDEN BRN ALARAK DER EVRAKLARI DER EVRAKLARI
KADASTRO MD.GNDERLR.
11-KADASTRO MD. SON KONTROLLER YAPARAK TAPU SCL MD.
GNDERLR.
KTKLERDE DZELTMELER YAPILIR.
TESCL BLDRM,YOLA TERK HARTASI VE HUKUK DURUMLA LGL
EVRAKLAR BRER KOPYASI ALINIR.KDASTRO MD. GNDERLR.
12- KADASTRO MD.PAFTADAK DEKL TAMAMLAR.MREKKEPLER
13- BELGELERN BR NSHASI TKGMYE GNDERLR.
14- YEN TAPU LGLSNE VERLR.




YOLDAN HDAS

MAR PLANI LE KADASTRO HARTASI AKITIINDA MEVCUT
YOLLARIN MAR ADASI NE RASTLAYAN KISIMLARININ SAHB O KENTN
TZEL KLDR.YAN BELEDYE VEYA KYDR.

BU TZEL KLK ADINA TESCLNE YOLDAN HDAS DENLR.
UYGULAMA BAZI DURUMLARDA MAR DURUMU ALABLMES N YOL
OLAN FAZLALII ALIP TEVHD(BRLETRME) YAPMASI GEREKMEKTEDR.BU
ALMA VE TESCL LEMLERNDE YOLDAN HDAS DENR.

3 AAMADIR.
1-MAR ADASI NDE KALAN YOL FAZLASININ TZEL KLK ADINA TAPUYA
TESCL ( BELEDYE YE TESCL )
2-YEN PARSELN LGL PARSEL SAHBNE SATII(VATANDAA SATI)
3-AYNI KYE AT K KOMU PARSELN TEVHDE(KEND PARSEL+YEN
ALDII;BRLETR.)
78

* UYGULAMADA K DURUMLA KARILAABLNR *

1-YOL FAZLASI BELEDYE ADINA DAHA EVVEL TESCL EDLMTR,GERYE
SATI VE TEVHD LEMLER KALDIRILMITIR.

2-BU YUKARIDAK 3 AAMADA AYNI ANDA GEREKLEMEKTEDR.(OK SIK
KARILAILMAKTADIR.)


HDAS AAMALARI

BELEDYEDEN ALDII MAR DURUMU VE TAPU SENED VE DLEKE LE
BELEDYEYE BAVURUR.(YALNIZ HDAS YAPILACAKSA;TZEL KLK TAPU
KANUNUN
21.MADDES GERENCE YAZILI TALEPTE BULUNUR.
LGL BELEDYE SERVS EVRAKLARI HAZIRLAR;ENCMENE SUNAR
(BU ARADA KIYMET TAKDR KOMSYONU KURULARAK HDASIN RAY
BEDEL BELRLENR.)
STEK SAHB MHENDSLK BROSUNA BAVURUR.SAHB ADINA
KADASTRO MD.BAVURU YAPILIR.EVRAKLAR STENR.
HDAS KISMIYLA LGL
KADASTRO DURUMU
DEKL TASARIMI
L KROKS MH. BROSU TARAFINDAN HAZIRLANIR.
ALAN HESABI
YOLDAN HDAS HARTASI
HKMOYA VZE ETTRLR.
KADASTRO MD. ARAZ VE EVRAK KONTRL YAPARAK;BELEDYEYE
YOLLAR.
BELEDYEYE MARA UYGUNLUUNA BAKAR VE KADASTROYA
DOSYAYI YOLLAR.
KADASTRO MD.SON DURUMLU BELGELER TAPU SCL MD.
GNDERR.
LGL K KIYMET TAKDR BEDELN DER.
TESCL,SATI VE TEVHD LEMLER YAPILARAK LGLSNE YEN
PARSELN TAPUSU,TAPU SCL MDRLNCE VERLR.


RTFAK HAKKI

BR TAINMAZ ZERNDE DER TAINMAZIN LEHNE MEYDANA
GETRLEN BR KLFETTR.
RTFAK HAKKININ TESS N TAPU SCLNE KAYIT GEREKR.
BU HAKLAR MUTLAK BR GAYRMENKUL ALEYHNE TESS EDLR.TESS
EDLEN BU HAKDAN BR KMSE AHS VEYA MLK DOLAYISIYLA STFADE
EDER.
AHSEN STFADE EDYORSA RTFAK HAKKI AHSDR.
MLK DOLAYISIYLA STFADE EDYORSA RTFAK HAKKI ARZDR.
A.AHS RTFAK HAKLARI
NTFA HAKKI
H:HAK M:MLKELLEFYET
A. M:VEL DENZ LEHNE RTFAK HAKKI
B. M:VEL KAYA LEHNE HSEYN BELLNN HSSESNN NTFA HK.
79
C. M:HASAN USLU LEHNE 3 SENE NTFA HAKKI
NTFA HAKKI=FAYDALANMA,STFADE ETME
NAAT HAKKI=NAAT YAPMA YETKS
SKNA HAKKI=OTURULAN,BARINILAN YER
KAYNAK HAKKI
DER HAKLAR
VEL DUMAN LEHNE HARTASINDA GRLD ZERE GET HAKKI
......SAYFADAK PARSEL LEHNE EKNSZ MEVSMDE GEME HAKKI
..... ALEYHNE GNDE 3 DEFA SU ALMA HAKKI
..... LEHNE TULUMBA LE 30.000 TL KARILIINDA SU
VERME MKELLEFYET.

ARSA VE ARAZ DZENLENMES

6785(1956) 1605(1972) 3194 KANUN 18.MAD.(1985)

DOP ET ALINMALI

MMKN OLDUU KADAR ESK YERNDEN VE HSSESZ

MARA UYGUN


KARARI;

BELEDYE VE MCAVR ALANDA BELEDYE ENCMEN
DIINDA L DARE KURULU


AAMALARI

1-DZENLENME ALANININ TESBT EDLMES(BELEDUE ENCMEN,L DARE
KURULU)

2-KADASTRAL HARTALARIN VE TAPU KAYITLARININ TEMN

3-DZENLENME HARTASININ TASDK

4-DZENLEMEYE GREN PARSELLERN BELRLENMES VE TAPU SCLNE ERH
VERLMES

5-DZENLEMEYE GREN

A-PARSELLERN ALANLARININ BULUNMASI,TAPUDAK KAYITLI DEERLERLE
KARILATIRILMASI,HATA SINIRINI AAN PARSELLERN ALANLARININ
DZELTLMES

B-MAR ADALARI NDE KALAN TESCL DII YERLERN LM VE TESCL

C-TERK MKTARLARININ TEMN

6-DZENLEME ORTAKLIK PAYININ HESABI(D.O.P)

7-MAR PARSELLERNN TEKL VE DAITIMI
80

8-PARSELASYON PLANININ BELEDYE ENCMENNCE ONAYI

9-30 GNLK ASKI LANI,TRAZLARIN NCELENMES,PLANLARIN
KESNLETRLMES

10-KADASTRO MDRLNE BELEDYECE YAPILAN BAVURUDA;

A-PARSELASYON PLANININ ONAYLANDII VE LAN EDLEREK
KESNLETN BLDREN VE TAPUYA TESCLN STEYEN YAZI.

B-PARSELASYONUN DAYANDII LGL DARECE ONAYLI VE HALEN
YRRLKTEK MAR PLANLARININ ONAY TARH VE NUMARASI LE PAFTA
NUMARASI VEYA NUMARALARI

C-PARSELASYON PLANININ ONAYLANDIINA DAR BELEDYE ENCMEN
VEYA L DARE KURULU KARARI RNE

D-1/1000 LEKL BOYUT DETRMEYEN EFFAF ALTLIKTA PARSELASYON
PLANI ASLI VE KOPYASI

E-DAITIM CETVELLER ZET CETVELLER PARSEL AYIRMA API
RNEKLER HAZIRLANIR

F-NRENG,POLGON KOORDNAT DEERLER,RPER KROKLER ,YZLM
HESAPLARI

11-PAFTADAK ADALARA VE PARSELLERE KADASTRO MDRLNDEN
ALDII SON ADA NUMARASINA GRE VERLM ADA VE PARSEL
NUMARALARI

12- KADASTRO MD. NCE BRO,SONRA ARAZ KONTROLLER YAPILIR.3
NSHA DZENLENR.

13-ARSA VE ARAZ DZENLENMESNDE TSCL BLDRM DZENLEMEYE
GEREK YOKTUR.

14-PLANIN BR KOPYASI LE DER BELGELER TAPU SCL MD.GNDERLR.

15-TESCLDEN SONRA 10.MADDENN A,B,C,D,E BELGELERNN BRER NDHASI
TAPU SCL MD.DERLER KADASTRO MD. ADE EDLR.

16-KADASTRO MD. PAFTALAR MREKKEPLENR.

17- PARSELASYON PLANLARI LE LGL BELGELERN BRER NSHASI
KADASTRO MD.NTKAL ETT TARH TAKP EDEN AYIN 10NUNA KADAR
TAPU KADASTRO GENEL MD. VEYA BLGE MD.GNDERLR.








81



KAMULATIRMA
ANAYASANIN 46.MADDES;
KAMULATIRMA DEVLET VEYA KAMU TZEL KLER TARAFINDAN KAMU
YARARI N GEREKL ZEL KLERE AT TAINMAZ MALLARIN VE
KAYNAKLARIN,KANUNLA GSTERLEN ESAS VE USULLERE GRE YETKL
ORGANLARCA VERLEN KARAR UYARINCA VE PARASI PEN DENEREK
ZORLA MLKYETN ALINMASI VEYA RTFAK HAKKI KURULMASIDIR.

YASAL DAYANAKLARI

1983 YILI 2942 KAMULATIRMA KANUNU KANUNUN VE YNETMELN
YETERL OLMADII DURUMLARDA LGL KURUMLAR KEND
MEVZUATLARINA GRE

KAMULATIRMA KARARI VERECEK MERCLER;2942 SAYILI KANUNUN 5. VE
6.MADDESNDE BELRTLMTR.

KAMULATIRMA NEDENYLE YAPILACAK AYIRMA,BRLETRME N
ENCMEN L DARE KURULU KARARI ARANMAZ.

KAMULATIRMA KARARI ALAN KURULU,KADASTRO GREN YERDE TAPU
SCLNE ERH KONULUR.

AAMALARI
KAMULATIRMA PLANI
KAMULATIRMA LLER H.MHENDS SORUMLUUNDA
MLKYET PLANLARI

3 TAKIM HALNDE AAIDAK BELGELER HAZIRLANIR
A-KAMULATIRMA KARARI
B-PARSELLERN KADASTRAL DURUMLARI ZERNE LENM
KAMULATIRMA DURUMLARI
C-PARSELLERN KAMULATIRILAN VE KAMULATIRILAN YZLM HESAP
VE CETVELLER
D-KAMULATIRMA SINIRLARININ KOORDNATLARI
E-NRENG VE POLGONLARA AT L VE HESAP ZELGELERNN TM
F-TEKNK RAPOR

KADASTRO MD. MRACAAT ZERNE STEM BELGES
DZENLENR.(HARLAR YATIRILIR.)

KADASTRO ELEMANLARINA BRO VE ARAZ KONTROLLER YAPILIR.
A-KADASTRO GRMEYEN YERDE---2 NSHA (KAD.MD.TAPU SCL )
B-KADASTRO GREN YERDE --- 3 NSHA (AYRICA TKGM)

TESCLDEN SONRA 1 BELGE TAPU SCL MD. KALIR.10 GN NDE K.MD
GER DNER.




82





ARAZ TOPLULATIRMASI

TARIMSAL LETMELERE AT,KK PARALAR HALNDE DEK YERLERE
DAILMI OLAN ARAZLERN UYGUN OLANLARININ RETM VE VERMLL
ARTIRACAK EKLDE BRLETRLMESNE ARAZ TOPLULATIRMASI DENR.

KLTR TEKNK TEDBRLER DENLEN TARIMSAL YOLLAR,SULAMA VE
DRANAJ EBEKELER,TOPRAK MUHAFAZA TEDBRLER,ARAZ ISLAHI VE
TESVYES,KIRSAL YERLEM YER PLANLAMASI VE TARIM SEKTRNDEK
TM ALTYAPI TESSLER LE RETM ARTIRICI DER TEDBR VE
PLANLAMALARIN HEPS ARAZ TOPLULATIRMASI ALIMALARI ERSNDE
ELE ALINMAKTADIR.BU EKLDE YAPILAN ARAZ TOPLULATIRMASINA OK
YNL(GEN ANLAMDA)ARAZ TOPLULATIRMASIDENR.

7457 SAYILI KANUN 2.MADDES J FIKRASI LE MEDEN KANUNUN 678.MAD.
DAYANILARAK 1961 YILINDA KONYA-UMRA-KARKINDA TZKSZ
OLARAK KONULMUTUR.

1966 YILINDA ARAZ TEVHD TZ YRRLE KONULMUTUR.

1973 YILINDA 1757 SAYILI TOPRAK VE TARIM REFORMU KANUNUAIK
ESASLAR GETRLM,(1978DE ANAYASA USUL YNNDEN PTAL
EDLMTR.)

KASIM 1979DA 7457NN 2.MADDES J FIKRASINA GRE ARAZ
TOPLULATIRMA TZ

KASIM 1980 KASIM ARAZ TOPLULATIRMA YNETMEL IKARILMITIR.

22.11.1984TE KABUL EDLEN 3083 SAYILI SULAMA ALANLARINDA ARAZ
DZENLENMESNE DAR TARIM REFORMU KANUNU BU KONUDAK SON
KANUNDUR.

YAPILAN ALIMALAR;
A-TOPRAKSU GENEL MD. TARAFINDAN ARAZ TOPLULATIRMA TZNE
GRE YAPILAN,ARAZ TOPLULATIRMASI
B-TARIM REFORMU GENEL MD.TARAFINDAN 3083 S.KANUNA GRE YAPILAN
ARAZ DZENLEME ALIMALARI
TEMEL ALIMA EKL,KADASTRO YNNDEN ARSA VE ARAZ
DZENLEMESNE BENZER.BURADA EN BELL BALI FARKLAR UNLARDIR;
A-RESEN YAPILIR.DER ARAZ SAHPLERNN STE LE YAPILIR.
B-UYGULAMA ALANI,LGL BAKANLIIN TEKLF VE BAKANLAR
KURULUNUN KARARI LE BELRLENR.
C-ARAZLER DERECELENDRLR.
D-UYGULAMA DOLAYI,KAMUYA AT YERLER N KESNT YAPILMAZ.

BU ALIMALARDA DA ARSA VE ARAZ DZENLEMESNDE STENEN
BELGELERN HEMEN HEMEN AYNISI KAD. MD. TESLM EDLR.

83






KADASTRONUN YENLENMES

Meydana gelen deiikliklerin srekli ve dzenli olarak ilenmedii, harita ve sicillerdeki
durumun arazideki deiimin gerisinde kald, yaatlmas iin gerekli nlemler alnmayan
kadastro l ve belgeleri bir sre sonra geerliliklerini yitirerek toprakla ilgili plan ve
projelerin ihtiyalarm karlayamaz duruma derler. Bu durumda kadastronun yenilenmesi
gerekir.

25.6.1983 gn ve 2859 sayl Tapulama ve Kadastro Paftalarnn Yenilenmesi Hakknda
Kanunun l. maddesinde;

a. Teknik nedenlerle yetersiz kalan,
b. Uygulama niteliini kaybeden veya eksiklii glen,
c. En az bir mevki veya ada biriminde, zemindeki snrlar geree uygun ekilde
gstermeyen

tapulama ve kadastro haritalar yenilenir denerek yenilemenin amac da belirlenmitir. Ayrca
Kanunun 4.maddesinde yer alan, "Yenileme yalnz teknik almalar kapsar. Tapu siciline
gemi veya gememi mlkiyet veya mlkiyete ilikin haklar inceleme konusu olamaz."
hkm ile yenileme almalarnn kapsam belirlenmitir.

2859 sayl Kanun ve yenileme ilemlerinin esaslann ve uygulanacak teknik yntemleri
gstermek zere 16.12.1983 gn ve 18253 sayl Resmi Gazetede yaymlanarak yrrle
konan Tapulama ve Kadastro Paftalarnn Yenileme Ynetmelii sadece tapulama ve kadastro
paftalarnn yenilenmesini ngrmektedir.

Yenileme ilemleri, tapu sicilindeki duumun zemindeki durumla uyum salamasna
yneliktir.Buna dair, 2859 sayl Kanunun 4. maddesinde;

"Yenileme ilemi srasnda ilk kadastro veya tapulamann tahdit ve tespit ettii parsel
snrlarna itibar olunmas esas alnr.

Parselin zemindeki snrlar deimemi ise lmleme sonucunda bulunan deerler aynen
kabul edilir.

Parselin zemindeki snrlar deimi veya iaretsiz ise ilk kadastro veya tapulamann pafta ve
fenni belgelerinden yararlanarak snrlar tespit edilir.

hkmleri yer almaktadr. Bu hkmlerden kadastronun yenilenmesinin yeniden kadastro
anlamna gelmedii ak bir ekilde anlalmaktadr. 3402 sayl KK, md. 22/1'de, nceden
kadastrosu ya da tapulamas yaplm bir yerde yeniden kadastro yaplamayaca,yaplmsa
da bunun btn sonularyla hkmsz saylaca hkme balanmtr.

Evvelce kadastrosu yaplan yerler

22/2/2005 tarih ve 5304 sayl Kanun MADDE 6 - 3402 sayl Kanunun 22 nci
maddesi aadaki ekilde deitirilmitir.
84
Madde 22. - Evvelce tespit, tescil veya snrlandrma suretiyle kadastro veya
tapulamas yaplm olan yerlerin yeniden kadastrosu yaplamaz. Bu gibi yerler ikinci
defa kadastroya tbi tutulmusa, ikinci kadastro btn sonularyla hkmsz saylr
ve Trk Meden Kanununun 1026 nc maddesine gre ilem yaplr. Sresinde dava
almad takdirde, ikinci defa yaplan kadastro, tapu sicil mdrlnce resen i ptal
edilir.
Ancak;
a) Tapulama, kadastro veya deiiklik ilemlerine ilikin; snrlandrma, l, izim ve
hesaplamalardan kaynaklanan hatalar gidermek zere uygulama niteliini kaybeden,
teknik nedenlerle yetersiz kalan, eksiklii grlen veya zemindeki snrlar geree
uygun gstermedii tespit edilen kadastro haritalarnn tekrar dzenlenmesi ve tapu
sicilinde gerekli dzeltmelerin salanmas amacyla tapulama ve kadastro grm
yerlerde,
b) Daha nce sadece tapu tahriri yaplan veya 2859 sayl Tapulama ve Kadastro
Paftalarnn Yenilenmesi Hakknda Kanuna gre yenileme yaplacak yerler ile 2981
sayl mar ve Gecekondu Mevzuatna Aykr Yaplara Uygulanacak Baz lemler ve
6785 Sayl mar Kanununun Bir Maddesinin Deitirilmesi Hakknda Kanun
hkmlerine tbi yerlerde,
Birinci fkra hkm uygulanmaz.
kinci fkrann (a) bendinin uygulanaca alanlar Tapu ve Kadastro Genel Mdrnn
onay ile belirlenir ve almalara balanmadan en az onbe gn nce alma
alannda, blge merkezinde ve blgenin bal olduu il merkezinde allm
vastalarla duyurulur, ayrca varsa yerel gazete ile iln edilir. Yaplacak almalarda
2, 4, 14, 17, 19 ve 21 inci maddeler ile 13 nc maddenin (B) ve 20 nci maddenin
(B), (C) ve (D) bentleri hkmleri uygulanmaz.
Tapulama ve kadastro almalarnda tespit d braklan kamu kurum ve
kurulularna ait yerlerin tescili yaplr.
Tapuya tescil edilmi ormanlardan, haritalar teknik mevzuata uygun olanlar aynen,
dierleri ise teknik mevzuata uygun hale getirildikten sonra tapu ktne aktarlr.

Kadastrodan beklenen ama; tanmazlar zerindeki haklarn gerek durumunun
gsterilmesi ile iyelik snrlarnn gvenliini salayacak nitelikte doru haritalarn
dzenlenmesidir. Ancak TMKnin 719. maddesinde, plan ve zemin arasnda fark
olduunda asl olan plandr hkm yer aldndan, mevcut kadastro haritalarnn
zemindeki ayrntlar doru biimde gstermemesinden kaynaklanan sorunlarn
yaand bilinmektedir. TMK ve Tapu Sicil Tz hkmlerine gre, plan, tapu
sicilinin ana siciller blmnde yer almaktadr. Tapu ktnn hukuka ve evraklara
uygun, hatasz tutulmas zorunlu olup tapu sicilini oluturan haritann da ayn
derecede doru, hatasz ve teknik belgelerine uygun olma zorunluluu vardr. Teknik
belgelerine uymayan, gerei yanstmayan, hatal ve eksik olduu anlalan
kadastro haritasnn, iyelik gvenliini salamas olanakl deildir. Bu nedenle,
haritann, snrlar aynen yanstacak ekilde hatasz oluturulmas asldr. Eer harita
hatal ise, kadastronun amacna ulamas olanakl olmayp tapu sicilinin asli
unsurlarndan birisi eksik kalm saylr. Bu nedenle; daha nce kadastro ya da
tapulamas yaplan yerlerdeki haritalarn, teknik nedenlerle yetersiz kalmas,
eksikliinin grlmesi ya da zemindeki snrlar geree uygun ekilde
gstermediinin belirlenmesi durumunda, hatalarn giderilerek haritalarn salkl hale
getirilmesi gerekmekte olup halen yrrlkte olan 2859 sayl Yenileme Kanunu bu
ihtiyac karlamaya yeterli olmadndan, 3402 sayl Kadastro Kanununun 22.
maddesinde yer alan ikinci kez kadastro yaplamaz hkmne ayrcalk getirilerek,
gerekli hallerde ikinci kez kadastro yaplmasn salayacak yasal dzenlemeye
ihtiya bulunmaktadr.

85

lkemizde kadastronun yenilenmesini gerektiren nedenleri aadaki ekilde sralayabiliriz

a. lk tesis kadastrosunda maksimum snrn dnda lm, izim, hesap
hatalarnn bulunmas,yaplan almalarda istenilen hassasiyete ulalmamas,
b. Grafk paftalarn salksz ve yetersiz olmas,
c. Blgesel (lokal) ve yeterli hassasiyette olmayan alarn, lke nirengi ana
blanmasnda zorluklarla karlalmas,
d. Kalitesiz pafta altlklarnn kullanlmas,
e. Sabit tesislerin lke lsnde byk oranda (% 68) kaybolmas,
f. Gncelletirme ilerinin yeterli ekilde yaplmamas,
g. Tapulama ve eski kadastrolarn birletirilmelerinde byk hatalara rastlanmas,
h. Kadastro almalar srasnda kullanlan kk leklerin gnn ihtiyalarna
cevap vermemesi,
i. ehirlerin genilemesi,
j. Toprak datm, iskan, orman ve kamulatrma ha-italarna dayanarak yaplan
kadastro tespitlerinin hatal olmas,
k. Kadastral ve toporafk haritalar arasnda koordinat birliinin bulunmamas,
l. Orman ve tapulama haritalar arasnda birlik kuulamamas,
m. Tanmaz mal snrlarnn iyeleri tarafndan yeterli olarak iaretlenmemesi vb.

Yenileme ilemleri sra dzeni aadaki ekilde sralanabilir:

1. Yenileme isteinin bildirilmesi,
2. Yenileme isteklerinin incelenmesi
3. Yenilemeye karar verilmesi,
4. Yenileme ilan,
5. Kayt ve belgelerin toplanmas,
6. Tapuya erh konulmas,
7. Mahkemelerden dava listelerinin istenmesi,
8. lke nirengi ana balama iin n hazrlk ilemleri,
9. Snrlarn belirlenmesi,
10. l, hesap ve izim ilemleri,
11. Parsellerin dzenlemesi,
12. Plan aplikasyonu, rlve lleri ve izim,
13. Yenileme tutana ve rapor dzenlenmesi,
14. Daval tanmazlar,
15. Yeni paftalarn kontrol, geerlik kazanmas ve ilan
16. Eski paftalarn geersiz saylmas,
17. Yenilemeye itirazlar,
18. Davalarn tapu ktnde belirtilmesi,
19. Tapu ktnde dzeltme,
20. Hak sahiplerine duyuru,
21. Merkeze gnderme



KADASTRONUN YENLENMES.2
lkemizde kadastro almalarna 1925 ylnda balanmtr.500.000 harita retilmitir.1963
ylna kadar retile kadastral haritalarn %80i ,86 yl grnmyle 1/3 teknik nedenlerle
yetersiz olduu,uygulama niteliini kaybettii ve yenilemesi gerektii ortaya kmtr.

Kadastronun yenilenmesini gerektiren sebepler
a-kadastro yapld zaman,yeterli ekilde yaplmam olabilir.
86
b-kadastro,yapld gnden,gnmze kadar geen zaman iinde eitli deiikliklere
uramam,gncellii kaybolmutur.
c-gelecein isteklerine cevap verecek kalitede deildir.

Kanunun 1.maddesine gre gerekeler;
paftalarn;
1-teknik nedenlerle yetersiz kalmas
2-uygulama niteliini kaybetme veya eksikliinin grlmesi
3-zemindeki snrlarn geree uygunluk gstermemesidir.

lkemizdeki yenilemeyi gerektiren nedenler unlardr;
a-kadastro almalarnda kullanlan lein kk oluu
b-yaplan almada istenen prezisyona ulalamam olmas
c-belli bir dnemde kullanlan grafik yntemin yetersizlii
d-paftalarn izildii altlklarn kalitesizlii
e-blgesel olarak meydana getirilen ve yeterli hassasiyetle olmayan alarn,memleket nirengi
sistemine balanmasnda bir takm zorluklarla karlalmas
f-kadastronun gerei olan,deiikliklerin izlenmesinin yeterince yaplamamasdr.

yasal dayana;25.06.1983 tarihli 2859 sayl taplama ve kadastro paftalarnn yenilenmesi
hakknda kanun.

yenilemede temel esas;yenileme yalnz teknik almalar kapsar.tapu siciline gemi veya
gememi mlkiyete ilikin haklar inceleme konusu olamaz.

kadastro yenileme paftalarn yenilemesidir.ikinci bir kadastro deildir.





TEKNK HATALARIN DZELTLMES

Kadastro almalar sonrasnda genellikle dikkatsizlikten doan bir ok hatalar ortaya
kar.Kadastro kesinlemeden kadastro hatalarnn dzeltilmesinden sz edilemez.

Kadastro Hatalar

Dzeltilmeye konu olan kadastro hatalar genellikle unlardr;
a-l,ile,mahalle snrlarnn yanl yazlmas
b-Pafta,ada,parsel numaralarnn yanl yazlmas
c-lein yanl yazlmas
d-Kenar koordinatlarnn yanl yazlmas
e-Snrlandrmann yanl yaplmas
f-Mlkiyet bilgilerinin yanl belirtilmesi(malik ad,soyad,cinsi,paylarnn yanl yazlmas ya
da iki adnn birisinin yazlmas vb.)
g-Mal sahibinin adnn hi yazlmamas,
h-Bilirkiilerin,yemin ettirilmeden altrlmas
i-lan sresinin ksa tutulmas usul hatasnn ortaya kmas
j-Parsel niteliinin yanl yazlmas
k-lmlerin yanl yaplmas(yanl nokta lm, yanl yazm vb.)
l-Hesaplarn yanl yazlmas(poligon,alan hesab vb.)
m-Mlkiyet snrnn yanl geirilmesi(krk noktalarn yanl birlemesi.)
n-Snrlarn yanl mrekkeplenmesi
87
o-Deiikliklere ilikin geometrik verilerin doru ilenmemesi,
p-Tanmazlarn devir ve temliki esasnda yanllklar yaplmas

3402 sayl yasann 41.maddesi teknik hatalarn dzeltilmesini salar.
Kadastrolar kesinlemi tanmaz mallarda vasf ve mlkiyet deiiklii dnda kalan l
ve hesaplamalardan doan fenni hatalar,ilgilinin mraacat veya kadastro md. resen
dzeltilir.

Dzeltme tanmaz mal sahiplerine ve dier hak sahiplerine tebli olur.Tebli tarihinden
balayan 30 gn iinde dzeltmenin kaldrlmas yoluyla SULH MAHKEMESNE dava
almad takdirde yaplan dzeltme kesinleir.(Hak drc sre altrlmaz.)






ORMAN KADASTROSU

Orman kadastro tanmaz mallar kadastrosunun nemli bir boyutudur. Ancak buna karn,
lkemizde orman kadastrosu ilemleri, TKGM tarafndan deil, Oiman Genel Mdrl'nn
(OGM) grev ve yetkisinde ytlmektedir.AK'nun amalarnn aksine lkemizde; iki
boyutlu (X, Y) kadastral haritalara dayal olarak tanmazlarn snrlarnn yalnzca haritada
grafk olarak gsterilerek saptanmas, lke yzey alarna dayal olmayan ve standart birlik
iinde retilmemi bilgilerle, yalnzca TMK'nun ngrd tzel. (hukuki) amal bir tapu
sicilinin kurulmasna indirgenen Trkiye kadastrosunun amacnda, ormanlarn
snrlandrlmas yer almamaktadr

Orman Nedir?

Ormanlar, eitli fayda ve fonksiyonlar nedeniyle toplum asndan son derece nemli,
yenilenebilir doal kaynaklardandr.

Biyolojik adan orman, geni alanlarda kendine zg bir iklim yaratabilen, belli ykseklik,
yap ve sklktaki aalarn, aak, al ve otsu bitkiler, yosun,erelti ve mantarlar, topran
altnda ve stnce yaayan mikroorganizmalar ve eitli bcek ve hayvanlarla, orman
toprann birlikte oluturduu bir yaam birlii (Bisnse) olarak tanmlanabilir.

Hukuki adan ise orman tanmlamak olduka zordur.nk, aa bulunan her yere orman
denemeyecei gibi, aa bulunmayan baz alanlarn da orman kapsamna sokulrnas
gerekmektedir.Hukuki adan orman; asli unsurun arazi olduu, aa ve aak
topluluklarnn mtemmim cz (tamamlayc para) olarak yer ald bileik eya olarak
nitelendirilir.
Yrrlkteki 6831 sayl Orman Kanunu'na gre; tabii olarak yetien ya da emekle yetitirilen
aa ve aak topluluklar yerleriyle birlikte orman saylr. Ancak;
a. Sazlklar,
b. Step nebatlaryla rtl yerler,
c. Her eit dikenler,
d. Parklar,
e. ehir mezarlklaryla, kasaba ve kylerin hudutlar iinde bulunan eski (kadim)
mezarlklardaki aa ve aaklarla rtl yerler,
f. Sahipli arazide bulunan ve civardaki ormanlarda tabii olarak yetimeyen aa ve
aak nevilerinin bulunduu yerler,
88
g. Sahipli ziraat arazisi olarak kullanlan ve dank, yer yer kme ve sra halinde
bulunan her nevi aa ve aaklarla rtl yerler,
h. Devlet ormanlarna bitiik olmayan ve yzlm 3 hektardan yukar bulunmayan
sahipli arazideki her nevi aa ve aaklar,
i. Sahipli arazide ve evrenin zelliklerine gre yetimi veya yetitirilecek olan fstk
amlan ve palamut meelikleri dahil olmak zere her nevi meyveli aa ve aaklar,
j. Sahipli arazideki al ve asz zeytiliklerle, zel kanunu gereince, devlet
ormanlarndan ayrt edilen ve edilecek olan imar, slah, temlik koullar yerine
getirilmi bulunan yabai zeytinlikler ve 6777 sayl Kanunda belirtilen yabani veya
alanm fstklk, sakzlk ve harnupluklar,
k. Funda veya inakilerle rtl orman ve toprak muhafaza karakteri tamayan yerler
Orman Kanunu'nun 1. maddesine gre orman saylmaz.

Saladklar toplumsal yararlar nedeniyle toplumun otak mal kabul edilen ve bu nedenle
devletin gzetim ve denetimi altnda bulunan ormanlk alanlarn, yurdumuzda kaplad alan
20 199 296 hektardr (lkemiz yzlmnn % 26's).Bu alanlarn tamam verimli orman
niteliinde olmayp rn verebilen orman alan 8.9 milyon hektardr. Geriye kalan 11.3
milyon hektar orman alan ise verim gc dk ormalardan ya da tamamen verimsiz,
bozuk, makilik ve allklardan olumutur.
ORMAN KADASTROSU ALIMALARINDA YASAL DAYANAKLAR
lke genelinde, ormanlarn snrlandrlmas ve kadastro almalarn dzenleyen ve
etkileyen be temel yasal dayanak vardr:
1. Anayasa,
2. TMK,
3. Orman Kanunlar,
4. Orman Kyllerinin Kalknmalarnn desteklenmesi Hakknda Kanun,
5. Kadastro Kanunu (KK).

ANAYASALARIMIZDA ORMAN KADASTROSU
Ormanlarla ilgili ilk anayasal dzenleme 1961 Anayasas'nn 131. maddesiyle yaplmtr.
131. madde;

"Devlet, ormanlarnn korunmas ve ormanlk sahalarnn geniletilmesi iin gerekli
kanunlar koyar ve nlemleri alr.Btn ormanlarn gzetimi devlete aittir.

Devlet ormanlar Kanuna gre devlete ynetilir ve iletilir. Devlet ormanlarnn mlkiyeti,
ynetimi ve iletilmesi zel kiilere devir olunamaz.

Bu ormanlar zaman am ile mlk edinilemez ve kamu yarar dnda irtifak hakkna konu
olamaz. Ormanlara zarar verebilecek hibir faaliyet ve eyleme msaade edilemez.Orman
slar iin genel af karlirmaz, ormanlarrn tahribine yol acak hibir siyasi propaganda
yaplamaz, ... "

hkm yer almtr. Bu madde 17.04.1970 tarih, 1255 sayl yasa ile deiiklie uramtr.
Buna yasaya gre; Anayasann yrrle girdii tarihten nce bilim ve fen bakmndan orman
niteliini tam olarak kaybetmi olan tarla, ba, meyvelik, zeytinlik gibi eitli tarm
alanlarnda veya hayvanclkta kullanlmasnda yarar bulunan topraklarla, ehir, kasaba ve
ky yaplarnn toplu olarak bulunduu yerler dnda orman snrlarnda hibir daraltma
yaplamaz. Bu deiiklik ile bilim ve fen bakmndan orman niteliini tam olarak yitiren,
tarm ve hayvanclkta kullanlmasnda yarar grlen orrnan alanlarnn orman rejimi dna
karlmas ilkesi getirilmitir.

1982 Anayasasnn 169 ve 170. maddelerinde ormanlarn korunmas ve gelitirilmesi, ornan
kylsnn korunmas ile ilgili maddeler yer almtr.

89
169. maddede orman ile ilgili genel hususlar belirtildikten sonra orman olarak korunmasnda
bilim ve fen bakmndan hibir yarar grlmeyen, aksine tanm alanlarna dntrlmesinde
kesin yarar olduu tespit edilen yerler ile 31.12.1981 tarihinden nce bilim ve fen bakmndan
orman niteliini tam olarak kaybetmi olan tarla, ba, meyvelik, zeytinlik gibi eitli tarm
alanlarnda veya hayvanclkta kullanlmasnda yarar olduu tespit edilen araziler, ehir,
kasaba ve ky yaplarnn toplu olarak bulunduu yerler dnda, tanm alanlarnda daraltma
yaplamayaca belirtilmitir.

170. maddede ise; "Ormanlar iinde veya bitiiindeki kyler halknn kalkndrlmas,
ormanlarn ve btnlnn korunmalar bakmlanndan, ormann gzetilmesi ve
iletilmesinde devletle bu halkn ibirliini salayc nlemlerle, 31.12.1981 tarihinden nce
bilim ve fen bakmndan onran niteliini tam olarak kaybetmi yerlerin deerlendirilmesi;
bilim ve fen bakmndan orman olarak kounmasnda yarar grlmeyen yerlerin tespiti ve
orman snrlar dna kartlmas, orman iindeki kyler halknn ksmen veya tamamen bu
yerlere yerletirilmesi iin devlet eliyle anlan yerlerin ihya edilerek bu halkn yararlanmasna
tahsisi kanunla dzenlenir. Devlet bu halkn iletme ara ve gereleriyle, dier
girdilerinin salanmasn kolaylatrc nlemler alr. Orman iinden nakledilen kyler halkna
ait araziler devlet onnan olarak derhal aalandnlr." denmektedir. Anayasann 170.
maddesinde izilen ereve dahilinde 1983 ylnda 2924 sayl Kanun yrrle girerek,
orman rejimi dna karlan yerlerin deerlendirilmesi esaslarn getirmitir.
TMK'DA ORMAN KADASTROSU
TMIC'nun; iyesi nesneler ve kamu mallar (md. 641), dikilen bitkiler (md. 655), aa, dal ve
kklerin komu topraa gemesi (md. 664), o-man ve otlak (md. 675), topran iyiletirilmesi
(md. 678), o-manlar (md. 742) ve yazml olmayan tanmazlar (md. 912) balkl maddeleri
orman kadastrosunu ilgilendirir.

641. madde "Sahipsiz eyler i1e kamuya ait olan mallar devletin hkm ve tasarrufu
altrndadr... " ; 912. madde ise "Kimsenin zel mlkiyetinde bulunmayan ve kamunun
kullanmna tahsis edilen tanmazlar, onlara ilikin ve tescili gerekli olan ayni bir hak
olmadka, tescile tabi deildir... " ormanlarn devletin hkm ve tasarufu altnda olduu ve
tescile tabi olmadklarn hkme balamtr.

KANUNLARIMIZDA ORMAN KADASTROSU

08.02.1937 TARH VE 3116 SAYILI ORMAN KANUNU
lkemizde orman alanlarnn snrlandnlp gvence altna alnmas almalar ada ve
teknik boyutta bu Kanun ile balamtr. Ormanlarn snrlandrlmas ilemlerine ilk kez bu
yasada yer verilmi ve bu ilemlerin 1937 tarihinden itibaren 10 yl iinde bitirilmesi
ngrlmtr. Ormann hukuki tanm ilk kez bu Kanunla yaplmtr. Bu Kanunda yer alan
ormanclkla ilgili esaslarn ou bugn yrrlkte olan 6831 sayl O-man Kanununda yer
almtr.
Bu Kanuna gre orman snrlannn llp plana balanmas ilemleri, orman snrlann
birletiren dorultularn (hatlarn), manyetik kuzey ile yaptklar alarn ve optik yoldan
uzaklklarn llmesi eklinde tanmlanabilen puslal kat' mesafe ynteminin
uygulanmasyla balamtr. Bu yntem 1965 ylna kadar tek bana ve o tarihten sonra
fotogrametrik yntemle birlikte 1974 ylna kadar devam etmitir.

Bu Kanunda deiiklik yapan kanunlar unlardr:
16.03.1938 tarih ve 3444 sayl Kanun,
09.07.1945 tarih ve 4785 sayl Kanun,
24.03.1950 tarih ve 5658 sayl Kanun,
24.03.1950 tarih ve 5653 sayl Kanun.

31.08.1956 TARH VE 6831 SAYILI ORMAN KANUNU
Halen yrrlkte bulunan Kanundur. Bu Kanunda deiiklik yapan kanunlar tarih unlardr:
90
19.07.1971 tarih ve 1444 sayl Kanun,
20.06.1973 tarih ve 1744 sayl Kanun,
05.06.1975 tarih ve 1906 sayl Kanun,
14.04.1982 tarih ve 2655 sayl Kanun,
23.09.1983 tarih ve 2896 sayl Kanun,
05.06.1986 tarih ve 3302 sayl Kanun,
22.05.1987 tarih ve 3373 sayl Kanun,
03.11.1988 tarih ve 3493 sayl Kanun.

17.10.1983 TARH VE 2924 SAYILI ORMAN KYLLERNN
KALKINMALARININ DESTEKLENMES HAKKINDA KANUN
Bu Kanunla tanm alanlarna dnm yerlerin deerlendirilmesinde; tarla, ba, bahe,
meyvelik, zeytinlik, fndklk, fstklk (antepfst) gibi tarm alanlar ve buralardaki yap ve
tesislerin yerleri, orman snrlar dna karldklar tarihteki fiili durumlarna gre ifraz
edilerek, bu yerleri kullanan kiilere, rayi bedelleri pein ya da on yllk sre iinde ve eit
taksitle alnmak zere Orman Bakanl'nca satlr hkm getirilmitir.
Bu Kanunda deiiklik yapan yasalar unlardr:

28.08.1991 tarih ve 3763 sayl Kanun,
04.11.1995 tarih ve 4127 sayl Kanun.

21.06.1987 TARH VE 3402 SAYILI KADASTRO KANUNU
Bu Kanunun 4. maddesiyle kadastro alma alan snrnda onnan bulunduu takdirde, bu
yerlerin onnan snrlamas ve orman snr karma ilemlerinin 6831 sayl Orman Kanunu
hkmlerine gre, onnan kadastro komisyonlarnca tespit ve haritasna ilenerek, tutanaklar
ile kadastro ekiplerine teslim edilecei, ancak 2 ay iinde orman kadastro komisyonlarnca
orman snrlarnn belirlenememesi halinde kadastro ekiplerince belirlenecei ve kadastro
ekiplerince bu ekilde tespit ve ilan edilen yerlerde orman kadastro ilemlerinin de ikmal
edilmi saylaca hkm getirilmitir.

ORMANLARIN SINIRLANDIRILMASI VE KADASTROSU KAVRAMALARINA YAKLAIMLAR

Trkiye kadastrosunun temelinde, ormanlarn snrlandrmas ve kadastrosu yer almamaktadr.
Devlet ormanlar ve devlet ormam saylan yerlere ilikin her eit iler (buna ormanlarn
snrlandnlmas ve kadastrosu da dahildir) Orman Genel Mdrl'nn (OGM) grevleri
arasnda bulunmaktadr. Bu grev, 6831 sayl Orman Kanunu'nun 7. maddesi uyannca orman
kadastro komisyonlarnca yerine getirilmektedir. lkemizdeki ormanlarn snrlandrlmas ve
kadastrosu almalan, FIG tarafindan yaplan kadastro tanmlamasnn aksine, tek bir
kadastro tekilat (tek elden) tarafndan deil, farkl kurumlarn grev, yetki ve sorumluluu
altnda, farkl yasal altlklara bal olarak yerine getirilmektedir. Genel kadastrodan ayr,
orman kadastrosu domutur.Bunun temel nedeni olarak lkemizde AK'nun kurulamam
olmas gsterilebilir.

Trkiye kadastrosuna yn veren 766 sayl Tapulama Kanunu'na gre ormanlar,sahipsiz
kayalar, tepeler, dalar yazm d brakmtr.Mera, yaylak, klak, otlak, harman yeri, Pazar
ve panayr yerleri gibi orta mallar da tapuya tescil amac tamayan snrlandrma ilemine
bal klnmtr.Kimsenin zel mal olmayan ve kamunun kullanmna ayrlan bu yerler,
TMK, md. 912'ye gre "...onlara ilikin ve tapuya tescili gerekli bir nesnel hak bulunmadka,
tapuya tescile bal deildirler. " TMK, md. 641'e gre bu yerlerin benimsemesi, iletilmesi
ve kullanlmas iin zel kurallar konur.

Tokmanolu'na gre, orman kadastrosu adyla ayn bir kadastro yoktur ve bu almalar genel
kadastronun bir parasn oluturduundan her ikisinin de iie almas doal klnmaldr.
Dolaysyla, orman kadastrosunda, llp haritaya ilenecek tanmaz orman alan, adna
iyelik belgesi dzenlenecek taraf ise devlettir.Edin'e gre, orman kadastrosu, genel
91
kadastronun yaln br uygulamas biiminde deerlendirilinelidir.Kzlay ise, orman
kadastrosu adyla srdrlen almalarn temelini ormann niteliinin belirlenmesi
olduu, etkinliklerin bir harita almasn gerektirmedii, yaplan haritalar zerinde orman
snrlarnn ve bu snrlar iinde kalan alanlann ilenmesinden olutuu dncesindedir.

ORMANLARIN KADASTROSU VE 2B UYGULAMASI
Orman kadastrosu ve Orman Kanununun 2B maddesi uygulamas yaplacak il ve ileler,
mlkiyet ihtilaflarnn youn olduu yerler ile devlet yatrm alanlarna, tapulama ve kadastro
almalarnn programa alnd yerlere ncelik verilerek Orman Genel Mdrl'nn
teklif, Orman Bakanl'nn onay ile belirlenir.
Orman kadastrosu ve Orman Kanununun 2B maddesi uygulamasnn yaplaca ilgili
ilelerde, alma balamadan en az bir ay nce radyo ile, belediye yayn aralar ya da
belediye ilan tahtasnda ask suretiyle ilan olunur. lan edilen ilelerdeki alma yaplacak
belde ve kylerde, almann balamasndan en az 15 gn nce bu belde ve kylerin uygun
yerlerine aslacak ilan kad ile duyuulur.Ayrca bu almalar Orman letme Mdrl ile
Maliye Bakanl'nn mahalli birimlerine almaya balanadan 15 gn nce ilgili Orman
Kadastro Komisyonu Bakanl'nca yaz ile bildirilir.Orman kadastro komisyonlan,
snrlandrma ve kadastro almalar ncesi, alma alan ile ilgili olarak 2B Ynetmelii,
md.l7, 18, 19 uyarnca;
Devlet orman iletme mdrlklerinden,
Tapu sicil ve kadastro mdrlklerinden,
I ve ilelerden
belge ve bilgileri isterler.
ORMAN KADASTRO KOMSYONU VE GREVLER
Blgelerindeki orman kadastro almalarn yapan veya yaplmasna katkda bulunan orman
kadastro komisyonlar 6831 sayl kanunun 7. maddesi uyannca (Bu madde, 22.05.1987 tarih
ve 3373 sayl kanunun 4. maddesi ile deiiklie uramtr.) bir bakan ve drt yeden
oluur:
E Bir orman yksek mhendisi ya da orman mhendisi (bakan),
E Bir orman yksek mhendisi ya da ornan mhendisi veya bunlarn bulunmamas
halinde orman teknikeri,
E Bir ziraat yksek mhendisi ya da ziraat mhendisi veya bunlarn bulunmamas
halinde orman teknisyeni,
E Mahalli ziraat odalannca bildirilecek bir temsilci,
E Beldelerde belediye encmenince,kylerde ky muhtarlnca bildirilecek bir
temsilci.
Bu komisyonda kadastro almalarnn hukuki ve teknik ynn ieren bir eitim alm olan
harita mhendisi bulunmamaktadr.Harita hizmetleri, "Orman kadastro komisyonlarnn
emrine ayrca yeteri kadar teknik eleman ve memur verilir." hkm uyarnca istihdam edilen
harita teknisyenleri tarafndan yerine getirilir.Mlkiyet kadastrosunda ise, faaliyetlerde
kadastro mhendislerinin kontrol, denetim ve onay esastr.Bir yerin orman olup olmadnn
saptanmas ve belirlenmesi ne kadar orman mhendislerinin uzmanlk alanna giriyorsa,
snrlar kesinlemi ormanlarn tahdit haritalarnn ya da memleket haritalarnn ya da hava
fotoraflarnn araziye uygulanmas da, o kadar harita mhendislerinin ii ve grevidir.
Orman Kanununda yaplan her kanun deiiklii ile, daha nceleri yaplan orman
snrlandrma almalar tartmal duruma getirilmektedir.Orman kadastro almalarnn
kadastro tekniine, yrrlkteki ynetmelik ve haritaclk standartlarna uygun yrtlmemesi
de bylesi bir sonu dounnaktadr.almalarda, harita mhendislerinin bilgi, deneyim ve
potansiyellerinden gerei gibi yararlanlmad yarg kararlarna da girmitir. Sorunun salkl
bir biimde zm asndan,konuya taraf olan Orman Genel Mdrl ve TKGM arasnda
kurumsal ibirlii ve egdm dzeneinin salkl bir biimde bir an nce kurulmas
zounludur.

Kadastro komisyonlarnn grevleri 6831 sayl Kanunun 7: maddesi ve 2B ynetmeliinin 8.
maddesi uyannca aadaki ekilde belirlenmitir:
92

+ Ormanlarn iinde ve bitiiinde bulunan her eit tanmaz mallarn ormanlarla ortak
snrlarn saptamak ve belirlemek,
+ 6831 sayl Orman Kanunu'nun 2B maddesi uyarnca,orman saylan yerlerden orman
snn dna kanlmas gereken yerleri belirlemek,
+ Orman tahdit ya da kadastrosu daha nce yaplm yerlerde, orman snr noktalarn
aplike etmek, 6831 sayl Orman Kanunu 2B maddesi uygulamas sonunda ortaya kan yeni
oman snrlarn tespit etmek,
+ Snrlandrmas ya da kadastrosu yaplan l ve haritalar gnn tekniine uymayan,
uygulamada glk ekilen orman snr hattnn haritalann tekniine uygun olarak yapmak.


ORMAN SINIRLARININ ARETLENMES VE NTELK BELRLENMES
Mevcut belge ve bilgiler nda, orman olan yerler belirlenerek bunlarn d ve i snrlar
orman kadastro ekipleri tarafndan arazide belirlenerek snr noktalarna zel iaretler dikilir.
Bu srada bilirkiilerin de grlerine bavurularak, 6831 sayl Kanunun 1. maddesi ve ilgili
ynetmeliin 20. maddesi uyarnca orman tanmna giren yerlerin hangi nitelikte ornan alan
olduu belirlenerek tutanaklara yazlr. Ayrca, orman olup ta, 6831/2-B maddesi gereince
orman snrlar dna kartlmas gereken yerler de belirlenir. Orman iinde ve bitiiindeki
tanmazlarda nitelik belirlenirken, 3402 sayl Kanun uygulamalarnda dikkate alnan
zilyetlii ispat belgeleri burada da dikkate alnr.


ORMAN SINIRLARI DIINA IKARILACAK YERLERN BELRLENMES

05.06.1986 tarih ve 3302 sayl Kanunla deiik, 6831 sayl Kanunun 2. maddesine gre

ncelikle orman iindeki kyler halknn ksmen veya tamamen yerletirilmesi
maksadyla, orman olarak korunmasnda bilim ve fen bakmndan hibir yarar
glmeyen aksine tarm alanlarna dntrlmesinde yarar olduu tespit edilen
yerler ile halen orman rejimi iinde bulunan funda ve makilerle rtl yerlerden
tarm alanlarna dntrlmesinde yarar olduu tespit edilen yerler,

31.12.1981 tarihinden nce bilim ve fen bakmndan orman niteliini tam olarak
kaybetmi yerlerden, tarla, ba, bahe, meyvelik, zeytinlik, fndklk, fstklk
(antepfst, am fst) gibi eitli. tarm alanlar veya otlak, klak, yaylak gibi
hayvanclkta kullanlmasnda yarar olduu tespit edilen arazilerle ehir, kasaba ve ky
yaplarnn toplu olarak bulunduu yerleim alanlar

orman snrlar dna kartlr.Bu yerler dnda orman snrlarnda hibir daraltma
yaplamaz. Bu madde hkmleri, koruma orman, milli park orrran olarak ayrlan, izin ve
irtifak hakk tesis edilen ormanlk alanlarda ve orman rejimi iine alnan yerlerde bu
niteliklerin devam sresince, yanan orman sahalarnda ise hibir ekilde uygulanmaz. Orman
snrlar dna kartlan bu yerler, devlete ait ise hazine adna, amme messeselerine ait ise
bu messeseler adna, zel orman ise iyeleri adna orman snrlar dna kartlr. Orman
tahdit ve kadastrosu ewelce yaplm yerlerde yaplan 2B uygulamasnda da ile, belde ve ky
btnl esastr. Orman kadastrosu ve 2B uygulamas tamamlanm ve kesinlemi belde ve
kylerde bu amala tekrar alma yaplamaz. Ancak kanunlarda deiiklik yapld takdirde
yeni kanun deiikliklerinin uygulamas yaplr.Evvelce snrlamas yaplm, fakat orman
tahdit veya kadastrosuna itiraz nedeni ile mahkemeye intikal etmi olan 2B maddesini
tayan yerler, ileride mahkemelerce verilecek kararlar sakl kalmak kouluyla hazine adna
orman snrlar dna karlr.


93
ORMAN KADASTROSU VE 2B MADDES UYGULAMALARI ALIMALARINDA
TEKNK ESASLAR
Orman kadastrosu ve 2B maddesi uygulamalarnda yersel metot esastr. lgili kurulularca
1/5000 lekli standart toporafk haritas yaplaca bildirilen yerler orman alanlarna
rastlyor ve buralarda da orman kadastrosu ve 2B uygulamas yaplyorsa orman snr veya
balant noktalarna hava iareti tesis edilmek suretiyle fotogrametrik metotla da alma
yaplabilir.Fotorafta kmayan snr ioktalar ile balant noktalar arasndaki orman snrlar
yersel olarak llr.Ancak fotogrametrik yntem saptanan kaba hatalar nedeni ile 1983
ylnda terkedilmitir. Gnmzde ncelik arz eden baz yerlerde istenilen hassasiyet
saland takdirde doudan fotogrametrik yntemden yararlanlabilmektedir.

1/5000 lekli standart toporafk harita veya daha byk lekli haritalann mevcut olduu
yerlerde yaplacak almalarda orman snrlar haritada belirgin ise bu snrlara komisyonca
aynen uyulduu takdirde ayrca lme yaplmaz.

Orman snrlarnn ksa aralklarla deitii yerlerde harita ve arazide mevcut belirgin
noktalardan faydalanarak ta lme yaplabilir.

Orman kadastrosu ve 2B maddesi uygulama haritalarnn 1/5000 lekli olarak hazrlanmas
esastr. Ancak 1/5000 lekli haritalann bulunmad yerlerde 1/10000 lekli haritalar
yaplr. Kymetli arazilerde byk lekli haritalar yaplabilir.




ORMAN KADASTROSU VE 2B MADDES UYGULAMALARININ BTRLMES
Orman kadastro komisyonu snrlama ve 2B maddesi uygulamalarnn bitiminde durumu
Orman Blge Mdrl'ne bildirir. Orman Blge Mdrl gerekli incelemeleri yaparak
varsa ekli ve hukuki noksanlklann dzeltilmesi iin gereke ve belgelerini komisyona verir
ve bu noksanlklarn dzeltilmesini komisyondan ister. Komisyon belge ve gerekeleri
inceler, deitirilecek bir husus varsa evvelce alm olduu karar iptal eder, gerekli
dzeltmeleri yaparak karara balar.
Orman kadastrosu ve 2B maddesi uygulama dosyasnn bir nshas onaylanmak zere Orman
Blge Mdrl'nce ilgili valilie gnderilir. Orman kadastrosu ilemleri valiliin onay ile
yrle girer, ilgili ky ve beldelerin uygun yerlerinde aslmak suretiyle ilan edilir. Bu
tutanak ve kararlara kar ask tarihinden itibaren 6 ay iinde kadastro mahkemelerine,
kadastro mahkemesi olmayan yerlerde kadastro davalarna bakmakla grevli mahkemeye
mracaatla snrlamaya ve 6831 sayl Orman Kanununun 2. maddesine gre orman snrlar
dna karma ilemlerine, Orman Bakanl ile hak sahibi gerek ve tzel kiiler itiraz
edebilmektedir.
6 ay iinde itiraz davas almad takdir de komisyon kararlar aynen kesinleecek olup bu
sre hak drc sredir. Ancak tapulu tanmazlarda tapu sahipleri 10 yllk sre iinde
dava aabilirler.
Snrlamaya yaplan itiraz davalan her trl har ve resimlerden muaf olmasna ramen, 2B
maddesi uygulamalannda yaplan itiraz davalar har ve resme tabidir.

8. 2. 7. 2B MADDES UYGULAMALARININ DEERLENDRLMES
Bilim ve fen bakmndan niteliini kaybeden ormanlarn, orman snrlan dna kanlmas
1961 Anayasasnn 131. maddesinin 17.4.1970 tarihinde kanlan 1255 sayl Kanunla
deitirilmesiyle benimsenip 4.7.1973 tazhinde yaymlanan 1744 sayl yasann 2
maddesinde yerini almtr.Ayn konu, 7 Kasm 1982 tarihli Anayasan 169, 170.
maddelerinde yer alm ve balca 27.9.1983 tarih ve 2896 ile 19.6.1986 tarih ve 3302 sayl
Kanunlarla uygulamas srdrlmtr.
1961 Anayasasnn 17.4.1970 tarih ve 1255 sayl Kanun ile deitirilen 131. maddesinde,
Anayasann yrrlk tarihinden nce (15.10.1961) nitelik kaybeden yerler denilmi, 1982
94
Anayasasnda ise 31.12.1981 tarihinden nce nitelik kaybeden yerler esas alnarak nitelik
kabna devamllk kazandrlmtr.
Orman Genel Mdrl kaytlarna gre 1988 yl sonuna kadar fili olarak 431 111 hektar
alan orman niteliini kaybettii gerekesi ile orman snrlar dna karlmtr. Orman ile
ilgili kanunlarda, gerek ormann tanm, gerekse 2B maddesi ile orman saylan yerlerin orman
rejiminden karlma kriterleri zellikle seim dnemlerinde yaplan yasal dzenleme ve
deiikliklerle ve her deiiklik sonucu zellikle orman kylsnn kalkndrlmas ad
altnda Orman Kanununda yaplan 22 kkl deiiklik ile ormalarmzn snrlar srekli geri
ekilerek ormanlik alanlarda byk kayplar meydana getirilmitir. Bu kayplann 600 bin
hektara ulaaca Orman Genel Mdrl yetkililerince tahmin edilmektedir


ORMAN TAHDT (SINIRLANDIRMA) VE KADASTROSU LE 2B MADDES
UYGULAMALARININ YILLARA GRE DAILIMI
Orman tahdit (snrlandrma) ve kadastrosu ile 2/B naddesi uygulamalarnn yllara gre
dalm incelendiinde aadaki sonular elde edilmitir.
Yllar Kanun No Yaplan Orman Kadastrosu(ha.)
1937-1950 aras 3116 3 582 386
1950-1957 aras 5653 255 316
1957-1974 aras 6831 2 569 449
1974-1984 aras 1744 2 831 358
1984-1986 aras 2896 312 574
1986 3302 136 938
1987-1989 aras 3302 ve 3373 5 349 008
Toplam 15 037 029

TEKNK ALTYAPI KADASTROSU

Hzl kentleme,daha geni kentsel alanlarda, daha ok nfusa, yeni teknik altyap
olanaklarnn salanmasn zornlu klmtr. Eksik verilerle kentlerin planlanmas ve
planlama srecinde teknik altyapnn gz nne alnmamas, kentleri ,ve belediye
ynetimlerini iinden klmaz sorunlarla kar karya getirmektedir.Byk kentler iinde,
konut blgelerinde srekli younluk artlar sonucu, fziksel evre koullar giderek
ktlemekte, teknik ve sosyal altyap yetersizlii kentsel yaam zorlatrmaktadr.

Teknik altyap donatlarnn yerletirilmesi iin;

Trafk alanlarnn altnda bulunan yeralt mekannn gittike daralmas,

Yerletirilen donatlarn niteliinin ve niceliinin ykselmesi,

Bireysel her kurumun deimez, kesin iletme planlarna sahip olmamas

gibi nedenler, teknik altyap donatlar iin deimez bir haritalama sistemine olan
gereksinmeyi giderek arttrmaktadr. Toplumumuz iin altyap sistemi daha karmak, daha
pahal ve daha gereli biime geldike, btncl, dou ve gnn koullarna uygun bir bilgi
sistemine duyulan gereksinme gittike daha da hissedilmektedir. Bu gereksinme, altyapnn
tm elemanlaryla ilgili her trl temel bilgiye ihtiyac olan

Yerel planlamac,

Proje yneticisi ve

Karar organlarna
95
konu hakknda yeterince ak fikir verecek ekilde oluturulmal, gncel olanla ileride
deime olasl olan elemanlar hakknda bilgi vermelidir. Kurulmas kanlmaz teknik
altyap kadastrosu zet olarak;

Var olan yeralt mekann en uygun kullanlmasn,

Teknik altyap tesislerinin deitirilmesi, aranmas, bakm, onanm srasnda
gvenilirliin ykselmesini,

Kurumlar ve yaplan iler arasnda egdm,

Zararn ve maliyetin azaltlmasn ,

ABS kurulmasnda temel elerden biri olan teknik altyapya ilikin verilerin elde
edilmesini salar.



TEKNK ALTYAPI, TEKNK ALTYAPI KADASTROSU

Teknik altyap; temiz su, pis su, havagaz, doalgaz, telefon, kablolu TV, merkezi stma, vb.
hatlar ile su kazanma, artma ve p yok etme tesislerine verilen genel isimdir

Fischer ve Hflinger'e gre teknik altyap kadastrosu; boyutlu teknik altyap tesislerinin
hem konumsal hem de ykseklikleri ile belirlendii, geometrisinin birleik, grafik ve saysal
olarak gsterildii, gnlk kullanm iin yeterli nitelik ve nicelikte bir gsterimle donatld
AK'nun bir blmdr.

LKEMZDE TEKNK ALTYAPI KADASTROSUNA YAKLAIM

Teknik altyap tesisleri, TMK'nun 632. maddesine gre belirlenen tannaz mallar snfna
girmemektedir. Bir ksm evrelerde, Trkiye'de, kadastro paftalarina tersim edilmeyen,
kte gemeyen ve mlkiyete konu olmayan tanmazlarla kadastronun uramad, bu
nedenle teknik altyap tesislerinin llmesi ve haritalanmasnn da bir kadastro faaliyeti
olmad g savunulmaktadr. Teknik altyap tesislerinin kadastro ile ilgisi; tapulu
arazilerden gemeleri nedeniyledir. Bu durumda olanlar ya kamulatnlr ya da irtifak hakk
tesis edilir. Teknik altyap hatlannn tamamnn kadastro ile ilgisi olmasa bile, bunlarn belirli
bir kurum tarafndan llerek haritalarnn ya da bilgi sistemlerinin oluturulmas gerekir.

1/2500 ve Daha Byk lekli Harita ve Planlarn Yaplmasna Ait Teknik Ynetmeliin
271. maddesinde, yeraltnda bulunan kanalizasyon, su, elektrik, havagaz tesislerinin
grnen ksmlarnn prizmatik olarak llmesi ngrlmtr.

6 ubat 1972'de 1097 sayl Trk Standard ile teknik altyap tesislerinin.yolun neresine;
birbirine gre hangi derinlik ve uzaklkta yerletirilmesi gerektii bir standarda balanmtr.

1984 ylnda karlan 3030 sayl Kanun ile merkezi anlamda bir teknik altyap kadastrosu
kurulmas nglmtr.Bu Kanunda, bykehir ve ile belediyelerinin grevleri iinde
bykehir dahilinde su, kanalizasyon, her nevi gaz, merkezi stma ve toplu tama
hizmetlerini yrtmek ve bu amala gerekli tesisleri kurmak,kurdurmak, iletmek veya
ilettirmek saylmtr.Aynca, bykehir dahilindeki altyap ile kara ve deniz tamacl
hizmetlerinin bir koordinasyon iinde yrtlebilmesi iin Altyap Koordinasyon Merkezi
(AYKOME) ve Ulam Koordinasyon Merkezlerinin (UKOME) kuulmas hkme
balanmtr.

96







TEKNK ALTYAPI KADASTROSUNUN TEKNK LEMLER

Genelde kamusal alanlara yerletirilen teknik altyap donatlarnn geecei alanlarn doru
yerleri; zel mlkiyete konu olan tanmazlarn snrlarnn belirlenmesi ile olanakldr.
Planclarn; hem geliim ynn izleyebilmek hem de planlarn gereki olmasn salamak
iin teknik altyap hatlarnn planlanmasn yaparken mlkiyet snrlarn gz nne alnmas
gerekmektedir. Teknik altyap tesislerinin llmesi yatay ve dey konum belirleme eklinde
olmaldr. Tm teknik altyap tesisleri ve yollardaki donatlar jeodezik aa dayal olarak
llmelidir. Teknik altyap tesislerine ait aadaki veriler krk, balang, bitim noktalar,
boyut deitirdikleri yerlerin konum ve ykseklikleri ile belirlenmeli ve llmelidir
Blgenin konumu,
Soyut veriler: Sabit noktalar; trigonometrik kestirme ve poligon noktalan, ykseklik
noktalar, blge, kadastro ve tamaz snrlan vb.,
Arazideki nesneler: Binalar, yollar, kaldnmlar, demiryolu, tramvay yolu, kprler,
fabrikalar vb.,
Arazi altndaki nesneler: Metro, alt geitler, kanallar, su, havagaz, petrol, stma,
iletiim, elektrik, trafik sinyalizasyon vb. hatlar, bunlarn ev balantlar,
Arazi zerindeki nesneler: Kanal bacalan, zgaralar, yangn musIuklar, vanalar,
elektrik direkleri, st geitler,
Dier veriler: Hatlarla ilgili haklar; irtifak haklar, ykmllkler; malzeme cinsi,
ap, gerilim, kablo says vb.

Teknik altyap tesislerine ait konum bilgileri farkl renk ve kalnlkta zel iaretleri ile yap
younluuna uygun olarak seilen lekler kullanlarak harita da gsterilmelidir.
Yaplamann bulunduu alanlarda yap younluuna gre 1/200 ile 1/500 arasnda,
yaplamam alanlarda ise 1/1000 ile 1/5000'e kadar lekler kullanlmaldr.

Gncel, doru ve gvenilir veri ve bilgiye ulam iin teknik altyap tesislerinde oluan
deiiklikler, yanllklar ksa zamanda etkileimli olarak dzeltilmeli ve sonular veri
tabannda saklanmaldr.Oluturulacak bir teknik altyap veri taban veri trleri .Aadaki
ekilde gsterilmektedir.



TEKNK ALTYAPI VER TRLER


Donatlara likin zel Veriler Toporafk Kadastral Veriler Tketicilere zel Veriler

* Malzeme Cinsi * Yaplarn D Snrlar,Duvarlar,itler * Tketicilerin adresleri
* Deme Tarihi * Arazi Kullanm Biimi * Tketim miktarlar
* Yk Alabilirlii * Sokak Adlar
* Bakm Kaytlar * Yaplar
* Boru ap * Yaya ve Platform Snrlar
* Aalar
* eitli TA Hatlarnn Yerstndeki
Ayrlmaz blmlerinin(Direkler,Kapaklar,
Bacalar vb.) Yerleri (X,Y,Z)
* Hatlarn Deiim Yerlerinin Koordinatlar(X,Y,Z)

97


Teknik altyap,veri trlerinden toporafk kadastral veriler kadastro sistemi iinde de yer
almaktadr. Bunlar ayn jeodezik aa dayal, ortak l yntem ve teknikleri kullanlarak
edinilmektedirler. Bu da teknik altyap sistemine, ulusal kadastro sisteminin bir paras olarak
baklmasn gerektirir. Ksaca oluturulacak bir teknik altyap bilgi sistemi (TABS); kadastro
bilgi isteminin (KBS) bir esi, KBS'de ABS'nin temelidir. Sonuta ABS hem teknik
altyapya hem de kadastroya ilikin verileri iermektedir.




ABS
KBS TABS/KBS/ABS likisi
TABS





AFET KADASTROSU

Deprem, yangn, su basmas, yer kaymas, kaya dmesi, ve benzeri afetler sonucunda,
yaplan ve kamu tesisleri genel hayata etkili olacak derecede zarar gren veya grmesi olas
olan yerlerdeki afetzedeler iin seilen yeni yerleim yerlerinden kadastro grmemi
olanlarn; Bayndrlk ve skan Bakanlnn talebi zerine, 7269/1051 sayl Kanunun 18.
maddesi uyarnca kadastrolanrriasdr (TKGM Web Sayfas). Bu ilerin doru ve , haka
yaplabilmesi iin afetten nce o blgelerde kadastro almalarnn bitirilmi ncelikli
koullardan biridir.

3402 sayl Kadastro Kanunu'nda afet kadastrosu ile ilgili bir madde bulunmamaktadr. 7269
sayl Afetler Kanunu'nun 17.7.1968 tarih, 1051 sayl Kanunla deiik 18. maddesine gre,
"Afet sebebiyle, mar ve skan Bakanlr'nca lzuin grlecek yerlerin kadastrosu, ilanlarn
yaplmasrna, kadastro komisyolarnn kurulmasa lzum kalmaksz kadastro paftalara,
belediyece l ky ihtiyar heyetice iki bilirkii verilmek ve tasarruf tetkikleri mahalli kadastro
mdr ve tapu memur tarafnda ifa olunmak suretiyle 2613 sayl Kadastro ve Tapu
Tahriri Kanrnr'na gre ncelikle TKGM'nce yaplr. " 2613 sayl Kanun yrrlkte
olmad iin yerine 3402 sayil Kanun uygulanr.

Afet nedeniyle belirlenen yerlerin kadastrosunda ilemlerin hzlandrlmas ve zaman
kaybnn nlenmesi amacyla, 18. maddede hkme balanan ve 3402 sayl KK'nun
genel uygulamasndan deiik olarak getirilen noktalar unlardr (Altndal, 10):

lanlarn yaplmas,

Kadastro komisyonlarnn kurulmas,

Kadastro ekibine iki bilirkii verilmesi,

Tasarruf kontrollerinin yaplmas,

Tespitlerin 3402 sayl KK hkmlerine gre yaplmas,

Anlamazlklarn kadastro mahkemesi yerine mahalli mahkemelerde zmlenmesi.
98

7269 sayl Afetler Kanunu'nun 17.7.1968 tarih, 1051 sayl Kanunla deiik 2. maddesine
gre, su basknna uram veya urayabilir yerler Bayndrlk ve skan Bakanl'nn teklif
zerine Devlet Su lerinin bal bulunduu bakanlka, dier tabi afetler veya afet olabilecek
yerler ise Bayndrlk ve skan Bakanl'nn teklif zerine Bakanlar Kurulunca
kararlatrlr. Bu yerlerin snrlar imar planna, imar plan bulunmayan kasaba ve kylerde
harita ve krokilere ilenerek Bayndrlk ve skan Bakanlnn istei zerine ilgili Valilike
ilan olunur. Afet blgesi ilan edilen yerlerin halihazr harita ve imar planlarn yapmaya,
deitirmeye Bayndrlk ve skan Bakanl yetkilidir. Yerel zelliklerinden dolay yangn
afetine uramas olas alanlar ehir ve kasabalarda belediye meclisleri, kylerde ihtiyar
heyetleri tarfndan tespit ve kaymakamlann dncesini alndktan sonra valilerin onay
zerine ilgili blgelerde ilan edilir. Afet blgesi ilan edilen yerin bulunduu ilenin, KK, 2.
maddesine gre blge ilan yaplmam ise blge ilan yaplmadan afet kadastrosuna balanr.

Afet kadastrosu ilemlerinde gr ayrlklarnn giderilmesi ve tespite itiraz nedeniyle
kadastro komisyonlannn kurulmasna gerek yoktur.

Afet kadastrosu ilemleri iin 2 kiilik kadastro ekibi yeterlidir. 3402 sayl KK'nda kadastro
ekibi; en az iki kadastro teknisyeni, mahalle veya ky muhtan ile bilirkiiden olumaktadr.

Afet kadastrosu ilemlerinde dzenlenen tutanaklarn tasarruf kontrolleri kadastro komisyonu
yerine ilgili kadastro mdr ve tapu memuru tarafndan yaplr.Uygulamada TKGMnce
ilgili kadastro mdrl grevlendirilmekte,tapu memurlarna gerek grlmekmektedir.

Afet kadastrosunda snrlandrma ve tespitler KKnun ilgili maddeleri ile ynetmelikler
dikkate alnr.mar plan olan yerlerin tespitinde imar mevzuat ve teknik ynetmelikler
dikkate alnr.Afetler Kanununun 21.maddesi uyarnca afet blgelerinde ilgili idareye
kamulatrma mevzuat dahilinde kamulatrma yetkisi verilmitir.Afet kadastrosu ncesinde
ilgili idarenin Kamulatrma Kanununun 9.maddesine gre kadastro grmemi yerlerde
kamulatrma yapmas durumunda,idareden kamulatrma ile ilgili evrak,belge ve kaytlar
alnarak kadastroda uygulanmaldr.

Afet kadastrosu ky ve mahallerden afete maruz kalan evlerin yerleim sahalar ile snrl
olduu iin mevzii bir kadastro uygulamasdr.uyulama Bayndrlk ve skan Bakanl ile
TKGMnn bal bulunduu bakanlk arasnda ortaklaa tespit edilecek esaslar dahilinde
yaplr.Afet protokol gereince bu uygulamalarda kadastro harc alnmaz,masraflar
Bayndrlk ve skan Bakanlnca karlanr.

Afet kadastrodan sonra olmu ise nemli bir problem yoktur.Eski llere gre snrlar
yeniden tesis edilebilirBlgenin nceden kadastrosu yaplmam ise tespitler,mahhali
bilirkiiler yardmyla ve mevcut bilgi ve belgelerden yaralanlarak yaplr.

Afet kadastrosu bir kadastro yapmnda ok bir eit aplikasyon ilemidir.Kadastronun
varlna ve niteliine gre yaplan aplikasyonun hassasiyeti ve doruluu deiir.Eer
kadastro ok nceden yaplm ,nirengi ,poligon gibi sabit tesislere dayandrlmam ve
gncelleme ilemleri de gereklememi ise parsellerin aplikasyonu g ve nispeten kaba
olacaktr.Hisseli arsalar zerinde yaplm ve paftasna ilenmemi ve afet sonras tamamen
yklm binalar ile kadastro grmemi alanlardaki binalarn aplikasyonu ok daha kaba
olacaktr.






99



KADASTRO BLG SSTEM
Gnmzde bilginin nem kazanmas ile birlikte bu bilgilere hzl, kolay, doru ve standart
bir eriiminde nem kazanmtr.Kadastro almalannda da byle bir eriimin salanabilmesi
ve bilgi ve belgelerin analizi ile istenildii ekilde sorgulanmasnn gereklilii olmazsa olmaz
bir gerektir.Bu gereksininleri karlayabilmek iin mekana dayal bilgi sistemlerinin
temelini oluturan kadastro bilgi sisteminin kurulmas kanlmaz bir gerekliliktir.
Gelimi lkelerde, bilgisayar teknolojisine paralel gelien ve uygulama alan bulan araziye
ilikin bilgi sistemlerinin temelini, parsel baznda bir bilgi sistemi olarak tanmlanacak olan
kadastro oluturmaktadr.

BLG VE BLG SSTEM
Trke szlk bilgiyi, "1. nsan aklnn erebilecei olgu, gerek ve ilkelerin bte verilen
ad, malumat. 2. renme, aratrma veya gzlem yolu ile elde edilen gerek,
malumat,vukuf.." olarak tanmlamaktadr.
Bilgiler;
1. Mevcut bilgiler:
a. Sabit bilgiler (rnein zel isinler gibi),
b. Deiken bilgiler (scaklk ve basn bilgileri gibi)
c. Birikimli bilgiler (Tanmaz mal sicilleri gibi).
2. retilen bilgiler (koordinat ve alan bilgileri, yenileme bilgileri),
3. Planlanan bilgiler (imar planl gibi)
olmak zere grupta toplanr ve ortak zellikleri de hepsinin insan ihtiyalarn karlamaya
ynelik olmasdr.
Bilgi sistemi, organizasyonlarn ynetimsel fonksiyonlarn desteklemek iin bilgiyi toplayan,
depolayan, reten ve datan bir mekanizma olarak tanmlanr.Alk ise bilgi sistemini
kullanc, donanm ve yazlm bileenlerinden oluan kapal bir sistem olarak tanmlamtr.
ekil 3'de grld gibi bilgi sistemlerini temelde iki gruba ayrmak olasdr.
1. Mekansal olmayan bilgi sistemleri
2. Mekansal bilgi sistemleri
Mekansal olmayan bilgi sistenleri yalnz ynetimsel fonksiyonlar, mekansal bilgi sistemleri
ise objelerin X, Y, Z koordinat verileri ile bularn tanmsal bilgilerini ierirler.

Corafi bilgi sistemi (CBS) yeryz referansl verileri idare etmek iin girdi, veri ynetimi,
ileme, analiz ve kt yeteneklerine sahip bilgisayar bazl bir sistemdir.Corafi bilgi sistemi,
konuma dayal, gzlem ve lmeler sonucunda elde edilen, grafik ve grafk olmayan verileri
bir btn iinde ilemeye yarayan teknolojik bir aratr.

Arazi bilgi sistemi(ABS),corafi bilgi sisteminin zel bir eklidir.Arazi bilgi sistemi veya
arazi ile ilkili bilgi sistemi,CBS literatrnde mal sahipleribilgilerini de ieren bir sistem
olarak tanmlanmaktadr.Bu anlam ile ABS,detayl mal sahipleri bilgileri de idare edecek
ekilde tasarlanan,CBSnin zel bir eklidir.ABSnin kapsayaca bilgi kmeleri unlardr.

1.Jeodezik Veriler
* Geometrik veriler(konum,biim)
* ematik veriler (gsterim,yzlm,deer,kullanm biimi)
2.yelik Verileri
* yelik bilgileri
* Ayni haklar
* stlamalar
3.Doal kaynaklarla ilgili veriler
* olojik zellikler
100
* Zemin zellikleri
* Su durumu
* Orman durumu
* klim
4.Teknik tesislere ait veriler
* Yer alt ve yerst hatlar
* Enerji ve sanayi tesisleri
* Konut alanlar
* Ticaret ve iyeri alanlar
* Trafik tesisleri
5.evreyi etkileyen faktrlere ait veriler
* Su kalitesi
* Hava kirlilii
* Grlt
* Tarfik younluu
6.Ekonomik ve sosyo-politik veriler
* Nfus younluu
* ve geim kaynaklar
* Eitim ve kltr tesisleri
* Salk durumlar
ABS'nin harita, tapu, kadastro sektrndeki en nemli uygulama alan, parsel baznda bir bilgi
sistemi olarak tanmlanabilecek kadastro bilgi sistemidir (KBS). Kadastro bilgi sistemi,
kadastral ilemleri esas alarak, parsel baznda parsel-malik arasndaki ilikileri dzenler.Her
kadastro sisteminde temel bileen mevcuttur
1.Kadastral parsel,
2.Kadastral kayt,
3.Ariv.

LKEMZDE KADASTRO BLG SSTEM ALIMALARI
Sektrmzde mekansal bilgi sistemi oluturulmasna ynelik ilk almalar TKGM
tarafndan 1986 ylnda hazrlatlan HAKAR projesinde yerini almtr. "Topraa dayal btn
yatrmlara altlk oluturan kadastro bilgilerine, hzl, kolay, doru ve standart bir ekilde
eriim, analiz, sorgulama ve sunum gnmzn bir gereidir." Olsu HAKAR projesi ile
olgunlam, 1990-1994 yllarn kapsayan 6.Be Yllk Kalknma Plan zel htisas
Komisyonu Raporu'nda kapsaml bir ekilde yer almtr.
* Kadastro retiminin temel hedef KBS'ni oluturmaktadr...
* Kadastrodan beklenen topraa ilikin her trl projelendirme almalarnn ihtiya
duyduu verilerin elde edilmesi ve kullanclara mekan boyutu ile sunulabilmesi,
ancak kadastronun ok ynl kadastroya ya da daha doru deyimi ile KBS'ne
kavuturulmas ile olanakldr.
* Plan dneminde, KBS'ne toplannas ngrlen bilgi ve belgelerii kesinletirilmesi,
standartlarn belirlenmesinin ardndan, daha nce retilmi olan kadastro bilgi ve
belgelerinde bulunmayan, baka kurulularca daha nce retilmi olan ya da yeniden
toplanmas gereken bilgilerin belirlenerek toplanlmasna geilecektir...
* KBS'nin hem harita hem de tapu bilgilerini ierdii dikkate alnarak ngrlen
sistemin KBS biiminde ve bu ad altnda oluturulmas ve bilgi sistemi hedefnin
srekli gz nnde tutulmas gerekmektedir.
* Kadastro hizmetlerinde standardizasyon ve ariv birliini salamak, mkerrer harita
yapmn nlemek, talep edilecek harita, kadastro ve tapu bilgilerinin sratli, doru ve
eksiksiz olarak karlanmasn salamak amacyla 6. Be Yllk Kalknma Plan
dnemi balangcnda KBS Kanunu yrrle konmaldr...
TKGM tarafndan gittike artan saysal bilgi ihtiyac nedeniyle 1990 ylnda Tapu ve
Kadastro Bilgi Sistemi Oluturma Projesi (TAKBS) hazrlanarak yatnm btesine girmitir.
TAKBS projesi, kurulacak olan tapu ve kadastro bilgi sistemini oluturma iin ereve
projedir. TAKBS ile, ile ve blge tapu ve kadastro bilgi sistemlerinin birbirine balanmas,
101
kadastro ve tapu verilerinin ilikilendirilerek, ile TAKBS'lerden gelen verilerin blge
TAKBS'lerinden kullanc evresine sunulmas, ulusal tapu ve kadastro bilgi sisteminin
oluturulmas amalanmaktadr. Bu bilgi sistemi dier bilgi sistemlerine de balanarak ulusal
bilgi sisteminin nemli bir paras ve kent bilgi sisteminin altl olacaktr.TAKBS
projesinde imdiye kadar yaplan almalarn asl hedef kurulacak olan bilgi sisteminin
ihtiya duyaca altlk bilgileri veri tabannda gncel tutmak olmutur. Bu sistem iin TKGM
tarafndan zmlenebilecek problemler olduu gibi btn meslek evrelerinin ve dier
disiplinlerin ortak zm aramalar gereken vatandalk numaras, harita bilgileri iin
standartlar oluturulmas, bilgi ve veri deiim standartlarnn belirlenmesi, teknik, hukuksal,
kurumsal ve kurumlar arasi ibirlii vb. problemler bulunmaktadr.

1995-1999 yllarn kapsayan 7. Be Yllk Kalknma Plan Harita, Tapu ve Kadastro zel
htisas Komisyonu Raporu'nda ise konuya ilikin belirlemeler aadaki ekilde zetlenebilir:
lkemizde bir taraftan hzl ve hassas bir ekilde kadastro almalar srdrlrken
dier taraftan da gemi yllarda yaplan almalar gnn teknolojisi ile
uyumlandrlp bilgi sistemleri kurma abalar srdrlmektedir.
eitli amalara ynelik bilgi sistemleri kurulmasyla ilgili olarak vanlmak istenen
hedefler, ihtiyalar, sistem gerekletirme aamalan ve ulusal standartlar belirlenerek
uygun teknoloji seimi yoluna gidilmelidir.
Tapu ve kadastro bilgi sistemi kurulmadan nce gerek belediyeler gerekse dier
kurumlarn almalar ile ilgili bilgi sistemine gemeleri olanakl
olmadndan,TKGM tarafndan hazrlanan TAKBS projesinin bir an nce
gerekletirilmesi zorunluluk gstermektedir...
AK'ya paralel lkemizde de kadastro sisteminin, gnden gne deien taleplere hzl ve
kapsaml bir ekilde yant verebilmesi gerekmektedir.Vergi, yar, arazi ve arsa
dzenlemeleri, belediye teknik hizmetleri, kamulatrma, tanmaz deerlemesi, yatrm
planlamas, vb. faaliyetlerin hazrlanmas ve gerekletirilmesi, izgisel olarak yrtlen
kadastro hizmetlerinin saysal hale getirilmesi, bir veri tabar ynetim sistemi iinde
tutulmas ve sorgulanabilmesi amacyla TKGM bnyesinde, gerektiinde birbirleri ile
balant kurabilecek iki adet uygulama almasna balanmtr:
1. Kadastro otomasyon uygulamalar
2. Tapu sicil otomasyon uygulamalar



KADASTRODA OTOMASYON UYGULAMALARI

Kadastroda otomasyon uygulamalar drt ilem admndan olumaktadr.
1. BLG TOPLAMA
+ Araziden bilgi toplama
Elektronik l aletleri
Fotogrametri
GPS
+ Mevcut belge ve bilgilerden saysallatrma
2. TOPLANAN BLGLERN DEERLENDRLMES:Veri kaydediciler ile
toplanan arazi bilgileri aktarma programlar yardm ile bilgisayar ortamna
aktarlmaktadr.
3. TOPLANAN BLGLERN KALTE KONTROL VE DZENLEMELER
Dzeltmeler
Koordinat hesaplamalar
Dnmler
Dengelemeler
Uygun izimler olutuulmas (TKGM'nce tescile konu haritalar iin uyulmas
gereken asgari standartlar ve formatlar (dier harita yapan kurum ve kurulularn
102
standartlar ile uyuuyor mu?),harita yapmnda izlenecek yntemler ve
kontrollerin nasl yaplaca belirlenmitir.)
Parsel alanlarnn hesaplanmas
4. BLG SUNMA
Kadastral bilgileri TKGM format olarak kabul edilen formatta ve manyetik ortamlarda
kullanma sunabilmektir.

Kadastroda otomasyon almalannda aadaki sonular otaya kmtr:
Donanm seme konusunda problem yaanmamaktadr.Donanmlarn,olanaklar
lsnde ileri teknoloji rn ve dk maliyetli olmas tercih edilmektedir.

Kullanacamz yazlm kendimiz gelitirmemiz daha doru bir yol gibi grnmekle
birlikte zaman kayb ve gelime dneminin olduka uzun olmas sonucuyla
karlalmaktadr.
Yurt dnda retilmi genel amal CAD programlarndan bir paket program gibi
yararlanmak ve paketi kullanabilmek iin uygulama programlar gelitirmek her
zaman tam anlam ile problemi zememektedir.
Yut iinde zel sektrce hazrlanm haritaclk programlar yabanc meneli
programlara gre daha sorunsuz alabilir durumdadr.
Tm kadastro birimlerinin tam otomasyonunun salanmas 10 yl olarak
hesaplanmtr (Burada olaya nesnel bir yaklam sz konusu deildir. Yaplan
kadastro almalarnn ou kullanlamaz durumda iken byle bir sre gereki
olamaz.)
Projenin donanm maliyeti yaklak olarak 20 milyon $'dr. .





TAPU SCL OTOMASYON UYGULAMALARI

Bir yl ierisinde yaklak 12 milyon kiiye hizmet verilmekte olup yaplan bavurular,
mmkn olan en ksa srede yerine getirilmektedir.Bu hizmetlerin daha sratli ve etkin bir
ekilde yaplmasn salamak amacyla, tapu sicil mdrlklerinde otomasyon almalar ise
devam etmektedir.Bugn 250 tapu sicil mdrlnde (zellikle stanbul, Ankara, zmir gibi
illerimizde) tm kaytlar bilgisayar ortamna girilmi olup otomasyon almalar hzla
yaygnlamaktadr.Otomasyon almalarndaki ama sadece sistem birliini ve bilgi
standardn salamak deil,belediyelere,Maliye Bakanlna, mahkemelere ve dier
kullanclara, istedikleri bilgileri zamannda, tam, doru ve gncel olarak istendiinde
manyetik ortamlara sunmaktr.Otomasyon almalarnn bir dier amacda, i sahiplerine
an gereklerine uygun hizmet sunmak ve mdrln ileyiinde %50-60 orannda i
kolayl ve verim art salamaktr.Bilgi almalarndaki temel hedef ise; ok yakn
gelecekte kuulmas kanlmaz olan bilgi sisteminin ihtiya duyduu altlk bilgileri
oluturmaktr.

Tapu sicil sisteminde otomasyonun amalar aadaki ekilde sralanabilir:
Mevcut karteks sistemini ortadan kaldrarak, gnlk ilemleri bilgisayar ortamnda ok
daha hzl, gvenilir bir biimde gerekletirerek a yakalamak,
%30 %40 civarnda i kolayl ve verim art salamak ,
Bilgileri bilgisayar ortamnda gncel tutmak,
Ktklere ve gerekli belgelere hzla ulamak ve ilemi.bilgisayar ortamnda
srdrmek,
Uygulamada doacak aksaklklar belirlemek ve zm bulmak,
Sistem birlii ve bilgi standard salamak,
Grafk bilgilerle uyum salayacak verileri toplamak,
103
Belediyelere; Maliye Bakanl'na, mahkemelere ve dier kullanclara zamannda,
tam, doru ve gncel bilgileri saysal formda sunmak.
Bilgiler Maliye Bakanl, belediyeleri ve mahkemelere bilgiler, bilgi formlan yerine
manyetik ortamda veya on-line hatlar ile iletilecektir.

Maliye Bakanl'na manyetik ortamda veya on-line hatlar ile iletilen bilgiler, etkin vergi
denetimi amacyla kullanlabilecektir.

Bu almalar paralelinde olutunlan tapumatik ile iyeye aadaki kolaylklar salanacaktr:

Tapu kaydn ekranda inceleyecek,
Tapu kaydnn dkm alabilecek,
Bavuruda bulunabilecek,
Tapu senedi alabilecek.
Tapu ilemleri hakknda bilgi edinebilecektir.


LKEMZDEK KADASTRO BLG SSTEM ALIMALARININ
DEERLENDRLMES
Oluturulacak kadastro bilgi sisteminde (KBS) teknik adan en byk problemi
mevcut ou paftann kullanlabilir dunmda olmamas oluturmaktadr. Kadastro
paftalarnn, yerine gre yersel, fotogrametrik, uydu bazl sistemler kullanarak,
gerektiinde kartografk saysallatrma ile yenilenmesi gerekmektedir. Aynca, arazi
ve arsa dzenlemeleri sonucunda oluan yeni durumlar da kadastronun
yenilenmesinde nemli katklar salamaktadr. Bunlarn yan sra teknik ve yasal
boyutlan iyice deerlendirilip gerekli altlklar hazrlandktan sonra ikinci kadastro
kavram gndeme getirilmelidir.
Ulusal lke temel jeodezik a brakn oluturulacak KBS, mevcut duruma bile
beklenen duyarllktayant vermemektedir. Yeni bir lke temel jeodezik a
oluturularak tm kadastro almalar bu a dayandrlmaldr.
Tespit ve tescil verileri ile kstl kadastro verilerinin kapsam AK'ya yant
verebilecek ekilde geniletilmelidir. Bu balamda oluturulan kadastral haritalar da
topraa yatrm yapan kurulularn ihtiyalarn karlayacak ekilde ok amal olarak
retilmelidir.
Bilgi sistemlerinin en nemli zelliklerinden biri de gncel veriye sahip olmalardr.
KBS'de dzenli bir gncelleme almas iin yasal dayanaklar oluturulmaldr.
KBS'ne hazrlk amac ile dier veri retici ve kullanc kurumlarla egdm halinde
aadaki standartlas oluturulmaldr:
Terminoloj i standard,
Veri modeli standarda
Veri snflandrma standard ,
Veri kalitesi standard
Deiim format .
Yukarda saylanlarn yan sra nitelikli ve yeter sayda insan gcn salayabilmek KBS iin
hem kurulmas hem de yaatlmas iin olduka nemlidir.










104









HARTA TAPU VE KADASTRO
HZMETLERNN SORUNLARI

1.HARTA HZMETLERNDE GRLEN SORUNLAR
2.TAPU HZMETLERNDE GRLEN SORUNLAR
3.KADASTRO HZMETLERNDE GRLEN SORUNLAR

1.HARTA HZMETLERNN SORUNLARI

RGTLENME YNNDEN SORUNLAR;
Haritalar, kapsam ve kalitesi gvenilir corafi belgeler ile alt yap, tanmaz mallar ve
toprakla ilgili dier ulusal ve yerel projelerin planlanmasnda ve uygulanmasnda ada
dnyann vazgeilmez aralar durumundadr.
Kalknmaya ynelik harita yapm ve kullanmnda lke genelinde bir karmaa
gzlenmektedir. Harita ve kadastro hizmetlerini reten, kullanan ve yararlanan Devlet
Kurulularndan nde gelenler aadaki ekilde belirlenebilir.
a) Turizm Bakanl
b) Kltr Bakanl
c) Tapu ve Kadastro Genel Mdrl
d) Harita Genel Komutanl
e) ller Bankas Genel Mdrl
f) Orman Genel Mdrl
g) DS Genel Mdrl
h) TCK Genel Mdrl
) Arsa Ofisi Genel Mdrl
i) DDY Genel Mdrl
j) Maden Dairesi Bakanl
k) Ky Hizmetleri Genel Mdrl
l) Tarm Reformu Genel Mdrl
m) MTA Genel Mdrl
n) TK Genel Mdrl
o) Etibank Genel Mdrl
) Milli Emlak Genel Mdrl
p) Elektrik leri Etd dari Genel Mdrl
r) DLH letmesi Genel Mdrl
s) Belediyeler
Harita faaliyetlerinde bugne kadar nemli gelimeler salanm ise de genelde bu hizmetler,
hukuki, kurumsal ve teknik anlamda bir danklk iindedir. eitli ama ve ihtiyalar
nedeniyle ve farkl standartlarda, ayr ayr kurumlar tarafndan birbirinden bamsz
almalar yaplmaktadr. Yukarda ad geen kurulularn mevcut durumunu gsterir
izelgeler tablolarda zetlenmitir. Sz konusu kurululara ait ayrntl bilgiler ek olarak
verilmitir.
Harita sektrnde ortaya kan karmaann temel nedenini bugne kadar amac, ierii ve
standartlar tam olarak belirlenmi bir bilgi sisteminin ortaya konmam olmasnda ve lkede
105
harita ve kadastro hizmetlerinden sorumlu kurulular arasndaki koordinasyon eksikliinden
kaynaklanmaktadr.
Dier taraftan sektrde faaliyet gsteren eitli kurum ve kurulularn kendi kurulu
kanunlarna istinaden, ihtiya duyduklar harita ve harita bilgileri retimini yapmakta
kendilerini yetkili grmeleri de bu karmaann dier bir nedeni olarak gzlenmektedir.
Oysa, en son olarak 1991 ylnda gncelletirilerek karlan Bakanlklararas Harita lerini
ve Planlama Kurulu Ynetmelii yukarda sz edilen karmaann nne geilmek zere
yaymlanm ve Bakanlklar Aras Koordinasyon ve Planlama Kurulu adyla
tekilatlandrlmtr. Ancak yukarda da ifade edildii zere sektrde faaliyet gsteren kamu
kurum ve kurulularnn kendilerini kurulu yasalar erevesinde yetkili grmeleri nedeniyle,
ynetmelik hkmlerinin doal olarak kendilerini balamad sonucunu kartmaktadrlar.
BLM VE KOORDINASYON SORUNLARI:

rgtlenme konusundaki irdelemelerden de grlecei gibi, harita retimi konusunda, eitli
kurumlar tarafndan, eitli ama ve gereksinmelerle, farkl standartlarda birbirleri ile
koordinasyonu salanamam bamsz almalar yaplmaktadr.

1/5000 lekli standart toporafik harita retimi konusunda bir standart belirlenmi olup bu
konuda toplanan bilgilerin belirli bir merkezde toplanmakta olmasna karn, retilen
haritalarn kadastral hale getirilmesi de devam etmektedir.

1987 yl sonuna kadar 370 000 km2lik alann 1/5000 lekli haritas yaplm olmasna
karlk krsal alan kadastrosu 227.000 km2 kadardr. Bu miktarn byk bir ksm yersel
yntemle gerekletirilmi olup, bir ksm da kadastroya tabi olmayan yerleri de iine
almaktadr. Dolaysyla en az 60.000 km2lik alann 1/5000 lekli haritas hazr olup
bunlarn kadastral hale getirilmesi mmkn grlmektedir.

1/1000 lekli harita bilgileri retimi konusunda byk bir karmaa gzlenmektedir. ok
daha glkle retilen bu haritalar, ou zaman retildii ama iin bile tam olarak
kullanlamamaktadr. rnein, imar planlama amac ile hazrlanan ve ou zaman imar plan
da dzenlenen haritalar, bu kez de kadastro haritas standartlar ile aktrlmadndan ya da
baka nedenlerle, zemine uygulamada glk kmaktadr. Bu almalarla ilgili
koordinasyon olmadndan dublikasyon ve kaynak israf olmaktadr.




TEKNOLOJI KULLANIMINDA GRLEN SORUNLAR :

Son yllardaki yapay uydularn, bilgisayarlarn ve saysal aletlerin (analitik kymetlendirme
aletleri, grafik alma istasyonlar vb.) gelimesi harita kadastro mesleine yeni boyutlar
kazandrm, klasik haritaclktan saysal haritacla hzla geilmektedir.

Bugn ise yanlzca harita retiminin ihtiyaca cevap veremeyecei, retilen saysal haritann
bilgi sistemi dnceleri ierisinde yeralacak kapsam ve nitelikte olmas gereklilii dncesi
ar basmaktadr.
Dier taraftan Cografi Bilgi Sistemi kapsamnda, saysal haritalarn deiik leklerde ve
sadece istenilen bilgileri, istenildii ekilde grntlemesi mmkn olup ayrca bu bilgilerin
gncelletirilmeleri de ok daha kolaylkla yaplabilmektedir.

Tm dnyada yer kontrol noktalarnn retilmesinde ve fotogrametrik almalarda yaygn bir
biimde kullanlan yapay uydular yardmyla konum belirleme tekniklerinin ve zellikle
Global Konumlama Sisteminin uygulanmasna 1989 ylnda balanlm olup, klasik
yntemlerden ok daha duyarl, ekonomik ve sratli sonularn alnd bu uygulamalarn
yaygnlatrlmasnn faydal olaca deerlendirilmektedir.
106

Bugn lkemizdeki yeni teknoloji uygulamalarna bakldnda ise amacn belirlenmesi,
ihtiyalarn saptanmas, hizmetin planlanmas, personel eitimi ve teknoloji seimi
konularnda balangta yeterli inceleme ve deerlendirmelerin yapldn sylemek mmkn
deildir. Genellikle izlenen yolun; nce teknolojiyi transfer etmek sonra dier konular
dnmek biiminde yzeysel geliitii gzlenmektedir.






GIZLILIK NEDENIYLE ORTAYA IKAN SORUNLAR :

Gelien teknik ve teknolojiler dorultusunda; kalknma amalarna ynelik olarak harita ve
harita bilgilerinin kullanm giderek yaygnlamaya eitlenmeye balamtr. Bu arada harita
ve harita bilgilerinin retiminde, uydu teknikleri ile konum belirleme, uydu grntleri ile
harita retimi gibi hususlarn tamamen ticari olarak dnya boyutunda kullanlmaya
balanmas nedenleriyle, nceleri gizlilik derecesine sahip olan konum bilgileri ve baz lekli
haritalarn gizlilik dereceleri anlamsz
hale gelmitir. Yukardakilerine paralel oarak, son on ylda iyice yaygnlaan "Bilgi Sistemleri
Kavram" klasik haritaclk anlay ve kullanmn deitirmi, nceleri genellikle mhendislik
hizmet ve yatrmlarnn altln tekil eden haritalarn, sosyal ve ekonomik alanlarda da
youn biimde kullanmlarna imkan salamtr. Teknolojik gelimelere karn bu konuda
beklenen gelimelerin olmamas mevcut ynetmeliin iyiletirme almalarnn
sonulandrlm olmamasndan ileri gelmektedir.



LKE TEMEL JEODEZIK AININ GELITIRILMESINDE ORTAYA IKAN
SORUNLAR :

lke Temel Jeodezik Alar; bir lkedeki haritaclk hizmetlerinin temelini oluturmaktadr.
Bu adan, "Yatay Kontrol, Dey Kontrol, Gravite ve Manyetik" temel jeodezik alarndan
oluan lke temel jeodezik alarnn kurulmas, yaatlmas, gelien teknik ve teknolojiler
dorultusunda doruluk ve duyarllklarnn artrlmas, eitli leklerde harita retimine
olanak verecek ekilde sklatrlmas, gibi hususlar byk nem arzetmektedir.

Bu gn iin; Trkiye Temel Jeodezik alarnn kurulmas tamamlanm, halen uydu
teknikleri, elektronik uzaklk lerler, mutlak gravite lerler ve yeni hesaplama teknikleri
kullanlarak doruluk ve duyarllklarnn arttrlmas almalar srdrlmektedir.

1/25000 lekli toporafik haritalar ile 1/5000 lekli STH'lar lke temel jeodezik alarna
dayal olarak retilmilerdir. Bu amala lke temel jeodezik alar (yatay ve dey kontrol
noktalar) 1/5000 lekli fotorametrik yntemle yaplacak almlar ve bu lek iin gerekli
olan incelik snrlar dahilinde sklatrlmtr.

3045 ve 3402 sayl kanunlar uyarnca karlm ve 31.1.1988 tarihli Resmi Gazete'de
yaymlanm olan "Byk lekli Haritalarn Yapm Ynetmelii"de lke ana dayal
1/1000 lekli izgisel harita yapm iin gerekli incelik snrlar iinde koordinat kadastrosu
ngrmektedir.

Byk lekli Haritalarn Yapm Ynetmelii, ayrca lke jeodezik ann sklatrlmas
konusunu iki aamal olarak ele almaktadr.

107
1- nc derece nokta sklatrlmas,
2- Alm iin nokta sklatrlmas,

Bu durumda, hem gerekli olan alanlar iin 1/5000 lekli ST ya da STK haritalar, hem de
1/1000 lekli haritalar iin yeterli olacak lke ann sklatrlmas konusunu birbiriyle
btnleik biimde ele almak gerekmektedir.
Ayrca, kadastrosu daha nce tamamlanm alanlarda yaplacak gncelletirme almalarnda
ve dier almalarda dzenlenecek yeni tescile konu haritalarn yapmnn lke ana
balanmas gerekmektedir, uygulama bu bakmdan koordine edilmelidir.




ZEL SEKTR TEKNIK HIZMETLERINDEN YARARLANMADA ORTAYA
IKAN SORUNLAR:

leri lkelerde harita ve kadastro hizmetlerinin gelimesinde, hizmet retiminde, ada
yntem ve aletlerin uygulamaya sokulmasnda zel sektrn nemli bir yeri vardr.
Trkiye'de ise, zel sektr sadece byk lekli yersel yntemle harita retme ve parselasyon
yapma yetkisine sahiptir. Beinci Be Yllk Kalknma Plan dnemi bana kadar, 203 Sayl
Kanun nedeniyle, zel sektrn fotogrametri yntemi ile harita yapma yetkisi olmam ve bu
yzden alet ve ara sahibi olmas da mmkn olamamtr.

Haritaclk hizmetleri pahal yatrm gerektirmektedir. lkemizde kurum ve kurulularn
hizmetleri ile ilgili harita yapma ve yaptrma yetkisi vardr. Bugn haritaclkla ilgili teknoloji
ok hzl bir deiim gstermektedir. Her kuruluun buna uyum salamas lkemiz
koullarnda hem olas deildir, hem de gereksiz ve mkerrer yatrm olmaktadr. Be Yllk
hedeflerin doru saptanabilmeleri iin saysal verilerin dikkate alnmasnda yarar olacaktr.

TMMOB Harita Kadastro Mhendisleri Odasndan alnan verilere gre; Toplam Harita
Bro/irket Says 1569'dur ve bunun yaklak 1460' aktif olarak hizmet retmektedir.

Bunlarn 950 adedi karne sahibidir ve yaklak 800' aktifdir. Karne sahiplerinin 360' irket,
590' Bro olarak faaliyet gstermektedir.

Trkiye yzeyine dalmda hi harita-kadastro mhendisinin bulunmad il merkezleri
mevcuttur.

Karne sahibi harita yklenim brolarnn karne gruplarna gre dalm aadaki Tablo'da
yer almaktadr.

Tablo 18: Mteahhitlerin Karne Gruplarna Gre dalm (Harita yklenimi)

Verilmi olan karne says Geerlilii olan karne says
Karne
Gr
zel
Kii
Tzel
Kii
Topla
m
zel
Kii
Tzel
Kii
Topl.
A 49 52 101 9 42 51
B 152 105 257 34 62 96
C 174 74 248 57 55 112
D 106 27 133 37 25 62
E 480 55 535 116 37 153
Topla
m
961 313 1274 253 221 474
Kaynak : B..B. Teknik Aratrma Genel Mdrl
108

Yklenici irketlerin sekiz adedi Anonim irket, adedi Kollektif irket ve 130 adedi de
Limited irket biimindedir. Harita Mhendislik ve Mavirlik Brolarnn teknik
donanmlar hakknda yeterli bilgi toplanamamtr. Ancak baz firmalarda fotogrametrik
yntemle saysal harita retimi yapan en yeni aletler bulunduu bilinmektedir. zel sektrn
fotogrametrik yntemle harita retimi yetkisinin bulunmamas dolaysyla fotogrametrik alet
ve ekipman edinmesi yakn zamana kadar mmkn olamamtr. Ancak, yersel yntemle
harita retimi iin gerekli olan alet ve cihazlarda en yeni donanmlarnda kullanld
gzlenmektedir. Brolarn ounun kayt ortaml elektronik uzaklk lerleri bulunmaktadr.

Yukardaki veriler, harita zel sektrnde byk bir kapasitenin bulunduunu, ancak gl
bir rgtlenme ve kurumsal bir alma dzenine kavuamadn gstermektedir. Bu
oluumun temel nedenlerinden biri, gnmze kadar harita ihalelerinin kk boyutlu ve
dank iler olmasdr.

zellikle ller Bankas tarafndan yaplan yada yaptrlan 1:1000 lekli haritalarn hemen
tm zel sektr tarafndan gerekletirilmektedir. retimin %95'i Belediye baznda
yaplmakta imar plan, ime suyu, elektrik, kanalizasyon v.b. hizmetlerin tmne cevap
verecek pozisyondadr.

ller Bankas aracl ile Belediyelere yaplan 1/1000 lekli halihazr haritalarn lke
bazndaki retiminde herhangi bir darboaz sz konusu deildir.

Yatrm deneklerinin elverdii lde Belediye tekilat olan yerleim yerinin en az bir defa
byk lekli haritas yaplm, gelimekte olan kasabalarn ise olabildiince revizyon
lleri tamamlanmtr.

Bunlara ek olarak zellikle son yllarda, TCK, Tarm, Orman ve Kyleri Bakanl, DS gibi
birok devlet kuruluunun da baz harita hizmetleri zel harita brolar tarafndan
gerekletirilmektedir.

Tapu ve Kadastro Genel Mdrl de 1:5000 lekli fotogrametrik harita retimi iin
gerekli nirengi sklatrlmas ile kadastrosunun mlkiyet belirleme ve snrlandrma
faaliyetleri dndaki ileri zel sektr brolarna yaptrmaya balamtr. 1987-1993 yllar
arasnda ihale edilen aadaki nirengi sklatrma ve kadastro haritalarnn nemli bir blm
tamamlanmtr:

Tablo 19: zel Sektre Yaptrlan Nirengi Sklatrma i (km
2
)

Yllar 1990 1991 1992 1993 1994

Miktar
1182 - 1608 9930 8646
Kaynak : TKGM

Harita zel sektrnn yeniden yaplanma zorunluluu kanlmazdr.

Toplam harita mhendisinin 1/3 potansiyelini oluturan harita mhendislik sektr gelecekte
i ve hizmet retiminde byk bir paya sahip olacaktr. ldeki ekonomik yapya bal olarak
kamudaki personel politikas ktye gittike daha da byyecektir. zel kesimin varolmas ve
bymesi isteniyorsa, srekli ve yeterli i olanaklarnn yaratlmas zorunludur. Allmln
dnda yeni alanlarn kefedilmesi, yanlz sektr iinde deil kamu sektrlerinde de
bymeyi onlarla btnlemeyi salar. Bu noktada ama devletin kltlmesi, piyasa
ekonomisine tam anlamyla geiin salanmas, retkenliin global boyutlara ulatrlmas ise
mteahhitlik sektrnde yepyeni bir yapyla harita sektrnn konumunun belirlenmesi
arttr.
109

Tm mteahhitlik sektrnde olduu gibi harita mteahhitlik sektrnde de i alabilme
sknts, beraberinde bir takm problemleri getirmektedir.

Bunlar;
.hale yasas ve kamu ile ilikiler,
. Bireylerle ilikiler, bireysel yetkilerin kullanlmas,
. Btn ihalelerde zellikle arazi toplulatrma vb. dzenleme ilerinde harita mteahhitlerinin
ikinci
ve nc el olmas,
. Karmak ve lsz rekabet,
. Karne ve yeterlilik kstlamalar,
. Yeterli ve ehliyetli olmayan kurulularn o ilerin yapm sorumluluunu almalar,

Ky Hizmetleri Genel Mdrlnn Toplulatrma halelerinde, zellikle kentsel blge
planlar ihalelerinde, Karayollar Genel Mdrlnn yapmakta olduu yol projesi
ihalelerinde proje ve inaat ilerinin i ie bir btn olarak dnlmesi, harita almalarn
gerekletiren harita zel sektrn taeron durumuna drmektedir. Ayrca buna benzer
projelerde harita hizmetlerine gereken nemin verilmemesi projenin bitme aamasnda
zm mmkn olmayan sonular ortaya karmaktadr.

GAP Projesine ait Urfa Blgesi kent dzenlemeleri sorun iin en gzel rneklerden sadece
birisidir. Bir adet 65.000 hektar, iki adet 40.000 hektar toplulatrma projesi yapld bu
ihalenin yaklak %40'n harita ve kadastro hizmetleri oluturmasna ramen bu hizmetlerin
taeron olarak dnlmesi, hatta bu blgelerde yaplan arazi dzenleme almalarnda
projenin yaatlmas amacyla yaplmas zorunlu olan kadastro bilgilerinin
gncelletirilmemesi yaplan projenin deer yitirmesine neden olacaktr.

Harita zel sektr yapsal olarak kendisini tam anlamyla tanmlayamad ve
rgtlenemedii iin zel sektrden ok serbest alan bro grnmndedir. Sektrn
glenmesi lkenin ekonomik kalknmasna direkt etkendir.

Ekonomik yapda; rekabet gcn arttrmak, rgtlenmeyi ve yeniden yaplanmay gerekli
klmaktadr. zel sektrn organizasyonu (i retebilme dzeni), eleman durumu, alet
donanm, i retme standard nemli olup byle bir yapnn salaml sermaye birikimi ile
birlikte sektrn i retim dngsn oluturur.

Her mteahhitlik sektrnde olduu gibi harita mteahhitlik sektrnde de istenilen hedef
bymektedir. Byme, retim arttrlmas, daha fazla eleman istihdam, gelien teknolojiler
kullanlmas demektir, ki bu da sermaye birikimi ile mmkn olur.

Trkiye'de zel sektr kstlayan yasalarn eskilii ve eksiklii ayn sektr iin uygulama
farkllklarn dourmaktadr. Sektrn ileyiini dzenleyen bu kurallar lkedeki bu
toplumsal- politik yapnn etkilerini tamaktadr.




KENTLEME VE KIYILARDAKI ARAZI KULLANIMINDA GRLEN
SORUNLAR:

lkemizde yaanan g ile hzl ve arpk kentleme olgular dikkate alndnda, zellikle
kentsel alanlar ve yakn evrelerindeki harita retimi ve mevcut haritalarn gncelletirilmesi
almalar nem arzetmektedir.

110
mar Planlarnn teml verileri olan harita bilgileri imar asndan salkl bir mevcut durum
tespiti iin gerekli ilk aamadr. Oluturulmas nerileri bulunan "mar Zabtas" kurumunun
da temel ilevlerini yrtebilmesinin yansra, imar planlama srecinde planlama ve denetim
aamalarnn etkinlii gncel ve salkl harita bilgilerine sahip olmakla mmkndr.

Kylarmzdaki arazi kullanm ve dier genel problemler de gznnde bulundurulduunda
bu alanlardaki corafi bilgi temini de son derecede nem kazanmaktadr.

Ayrca, gerek kentsel ve gerekse kylardaki alanlarda yaplacak olan alt ve st yap planlama
ve uygulamalar, gvenlik ve salk hizmetlerine ynelik uygulamalar, bu blgelerde srekli
gncel tutulabilen harita ve harita bilgilerine, bir baka deyile kent veya arazi bilgi
sistemlerine ihtiya gstermektedir.





YERALTI TESISLERI YAPIMINDA GRLEN SORUNLAR:

nsan yaamna salk, kolaylk ve rahatlk kazandran ve kentsel yaamn vazgeilmez
paras durumuna gelen teknolojinin elektrik, telefon, ime ve kullanma suyu, havagaz ve
doalgaz, kanalizasyon vb. tesisler yeralt tesisleri yada teknik altyap olarak adlandrlr.
lkenin kalknmasna ve teknolojik gelimesine paralel olarak, bu tesislerin miktarlar ve
trleri srekli artmaktadr. Trkiye'nin yakn gndeminde olarak, merkezi stma sistemi
kanallar, yeralt ulam tesisleri, metrolar, tneller, radyo ve televizyon yeralt kablolar,
petrol boru hatlar gibi yeni baz tesislerin mevcut yeralt tesislerine eklenmesi
beklenmektedir.

Yeralt tesisleri; pahal, bakm ve onarmlar g ve tehlikesi byk yatrmlardr. Bu
tesislerin jeodezik standartlara uygun biimde llmesi, hairatalarnn dzenlenmesi ve
gncelletirilmesi almalar genellikle yeralt hatlar kadastrosu olarak adlandrlr. Birok
bat lkesinde bu alma ayr bir kadastro tr biiminde ele alnm ve adlandrlmtr.

Ancak, ok amal bir kadastro dnldnde, yeralt hatlar kadastrosu bilgileri genel
kadastro sisteminde ele alnr. Trkiye'de kurulmas ngrlen harita kadastro bilgi sistemleri
iinde bir alt bilgi sistemi olarak ele alnmas yararl olacaktr.

Trkiye'de bu tesislerin llmesine ve haritalarnn hazrlanmasna ynelik nemli bir
alma yaplmamtr. Yeralt tesisleri haritalar olmadndan bir yerleim alannda, ayn
cadde ksa aralklarla tekrar tekrar kazlmakta, trafik engellenmekte, evre rahatsz edilmekte
ve evre sal bozulabilmektedir.

Yeralt tesislerinin yeterli incelikte llm ve hazrlanm haritalar olmadka hem bakm
ve onarmlarnn pahal, insan hayat bakmndan tehlikeli olmasnn nne geilemez hemde
kent ynetimi ekonomik ve rasyonel olamaz.




VERGI HARITALARI YAPIMINDA GRLEN SORUNLAR:

15 Mart 1972 gn ve 14260 Sayl Resmi Gazete'de yaymlanan "Emlak Vergisine Matrah
Olacak Vergi Deerlerine likin Tzk" Vergi Dairelerinin grev alanlar iinde bulunan
emlakn deerlendirilmesinde mahallin bayndrlk, tarm, imar ve iskan, orman, tapu ve
kadastro, belediye ve zel idare gibi kurululardan da bilgi almak suretiyle vergi haritalar
111
dzenlemelerini ngrmtr. Ancak, emlak vergilerinin belediyelere devredilmesi ile
uygulamaya konulamamtr.

Emlak vergileri, yakn zamana kadar, kentsel alanlarda ve krsal alanlarda (kylerde) btn
emlak kapsayacak biimde dzenlemekte ve Vergi Dairelerine vergi beyannameleri
verilmekte idi. Gnmzde, emlak vergi beyannameleri, sadece kentsel alanlarda
dzenlenmekte ve beyannameler mahalli belediyelere verilmektedir. Emlak vergileri mahalli
rgtlere devredilmitir.

Bina ve arsalar ile ilgili vergi haritalarnn dzenlenmesinde beldeler ve yaplam alanlar,
bina ve arsa deerleri esas alnarak blgelere, blgeler ise meydan, sahil, ana cadde, cadde ve
sokak itibar ile ksmlara ayrlmaktadr. Bu ayrmda tanmaz deerlerinin, zellikle arsalarn
deerlerinin belirlenmesinde vergi haritalar vazgeilmez bir ara olacaktr. Yaplmasna karar
verilmesi halinde arazi ile ilgili vergi haritalarnn ehir, kasaba ve kyler itibariyle ve
arazinin cinsi, snf ve kullanma durumunu gsterecek ekilde dzenlenmesi
ngrlmektedir.


TOPRAK HARITALARI YAPIMINDA GRLEN SORUNLAR:

lke topraklarnn planl ve rasyonel biimde kullanlmas ve zellikle tarmsal toprak
dzenleme (arazi toplulatrma, toprak ve tarm reformu, topraklandrma gibi) almalarnn
dzenli biimde yrtlebilmesi iin topraklarn fiziksel, kimyasal ve biyolojik zelliklerini
yanstan toprak analizlerine dayal Toprak Haritalar yaplmaktadr. Bu veriler, kadastro
bilgi sistemi iinde de derlenmesi, retilmesi gerekli verilerdir.

Toprak haritalarnn dzenlenmesinde temel verilerin retilmesine yarayan toprak analizleri
ok pahal ve byk emek sonucu retilen bilgilerdir. Bu bilgilerin uzun sre
kullanlabilmeleri iin, Devlet gvencesi altnda korunmakta olan kadastro plan belgelerine
aktarlmalar gereklidir. Nitekim, Almanyada btn lke topraklar 50er metre aralklarla
alnan topraklarn analiz edilmesi suretiyle toprak dereceleri ve derece snrlar hassas biimde
oluturulmu ve bu bilgiler 1936 ylnda kadastro plan ve belgelerine aktarlmlardr. Bu
gne kadar da bu bilgiler, ihtiya duyulduka arazi toplulatrma gibi almalarda
kullanlmaktadr.

Trkiyede arazi toplulatrma almalar dolaysyla toprak analizleri yaplmakta ve
topraklarn dereceleri ve derece snrlar belirlenmektedir. Ancak, toplanan bu bilgiler
kadastro verilerinden bamsz oluturulmakta ve uzun sre yaatlacak biimde, hassas
mekan boyutlu olarak oluturulamamaktadr.





TEMATIK HARITALAR VE ATLASLARIN YAPIMINDA GRLEN SORUNLAR:

lkemizde gerek eitli leklerdeki toporafik ve gerekse byk lekli kadastro haritalarn
retiminden yasal olarak sorumlu eitli kamu kurum ve kurulular bulunmasna karn;
Tematik haritalar ve Atlaslar gibi; genellikle eitim, siyasi, sosyal ve ekonomik ierikli
propaganda amacyla kullanlan dkmanlar iin yasal olarak sorumlu kurumlar
bulunmamaktadr.

Trkiyede tematik harita ve atlas retimleri, bugne kadar az miktarda baz zel basmevleri,
MEB Ders Aletleri Yapm Merkezi ve ounlukla da yurt dnda yerleik basmevleri ile
anlamalar sonucu ithal edilmek suretiyle karlanmtr. Ancak; komu lkelerle aramzdaki
112
baz siyasi ihtilaflar nedeniyle; yurtdndan ithal edilen tematik harita ve atlaslarda; lke
menfaatlerine aykr olarak baz hususlarn yer ald mahade edilmektedir. Bu konular;
zetle, Ege Denizinde zmlenmemi olan kta sahanl problemine ramen deniz ve yan
hudutlarn gsterilmesi, Karaaa/Edirnenin Bulgaristan topraklarnda gsterilmesi, Hatayn
Suriye hudutlarnda gsterilmesi, Gneydou ve Dou Anadoluda baz blgelerin Krdistan
veya Ermenistan olarak gsterilmesi ile bu harita ve Atlaslarda Krte, Rumca ve Ermenice
isimlere yer verilmesi gibi hususlardr.

1991 veya 1993 yllar arasnda Harita Genel Komutanlnca tematik harita ve atlas
retimleri yaplm olup, yukarda sz edilen mahsurlar ortadan kaldrlm olmakla birlikte
bu ynde daha detayl ve etkin almalar yaplmaldr.



2.TAPU HIZMETLERINDE GRLEN SORUNLAR:

MEVZUATA LIKIN SORUNLAR:
Tapu hizmetleri ok geni kapsaml bir mevzuat temeline dayanmaktadr. Medeni Kanun,
Tapu Kanunu, Borlar Kanunu, Kamulatrma Kanunu, mar Kanunu, Ticaret Kanunu gibi
temel kanunlar yansra pek ok mevzuat tapu hizmetleri ile ilgilidir. Bu kanunlarda, bir
ounun yrrle giri tarihi ok eski olup, gelien toplum ve an ihtiyalarna uygun
ksmi dzenlemeler yaplm ise de, tam bir btnlk salanamamtr.

Tapu ilemlerine dayanak tekil eden mevzuatn bir ksm bugnk hizmet taleplerine cevap
veremedii gibi baz hkmleri de uygulanamamaktadr. Kullanlan dil ve ifade tarzyla da
yeni bir dzenlemeyi gerektirmektedir. Ayrca, dier idarelerce yerine getirilmesi gereken
belgelerde belirli standart bulunmay baka bir sorun olarak karmza kmaktadr.


PERSONELE LIKIN SORUNLAR :
lkemiz sanayi ve ticaretinin geliimine bal olarak ortaya kan ehirleme, tapu
hizmetlerinin nicelik ve nitelik olarak artna yol amaktadr. Ayn olgu, yani tarma bal
nfusun azalarak ehirlemenin younlamas, yeni il ve ilelerin kurulmasn, buna bal
olarakta yeni tapu sicil mdrlklerinin tekilatlandrlmasn gerekli klmaktadr. Hkmet
politikalar olarak uygulanan tasarruf tedbirleri sonucu ok kstl sayda yeni personel
alnabilmektedir. hacminde meydana gelen art ile yeni birimler almas, emeklilik ve
dier sebeplerle ayrlmalar fazla sayda yeni personelin alnmasn gerekli kld halde,
uygulanan tasarruf tedbirleri nedeniyle mmkn olamamas, tapu tekilatlarndaki saysal
personel ihtiyacn had safhaya karmtr.

Dier bir hususta, tapu hizmetlerini yrtecek personelin hukuki ve teknik konularda yetimi
olma zorunluluudur. Bu zorunluluk, hizmetin zellikli olmasndan kaynaklanmaktadr.
Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn hizmet ii ve ncesi eitime verdii nem, tapu
hizmetlerinin bugne kadar salkl bir ekilde yrtlmesini salamtr.
Ancak bugn, eitime salanan kaynaklardaki yetersizlik ve eitim politikalar ile istihdam
ilikileri arasndaki uyumsuzluk, meslee nitelikli personel almn ve bu suretle daha ada
hizmet sunulmasn zorlatrmaktadr.
Hizmetin yeterli olmayan personelle yrtlmesinin douraca aksaklklar, Devletin
sorumluluu altnda tutulan tapu sicillerine gven duygusunu zedeleyecei gibi, sosyal ve
ekonomik sorunlarn ortaya kmasna yol aabilecektir.
Dier bir sorunda, devletin sorumluluu altnda yrtlen tapu hizmetlerinden doan
zararlarn ilgili grevliye yneltilmesidir. Tanmaz mal deerlerinin gnmzde byk
rakamlar ifade ettii gznne alndnda, tapu hizmetlerini yrten personel, ar
sorumluluklarna karn dk cret almaktadr. Bu husus, meslee vasfl eleman
kazandrlmasnda da engel tekil etmektedir.
113


DONANIM VE YERLEIM SORUNLARI :
Tapu hizmetlerinin nemli bir blm, talepte bulunann hak sahibi veya vekili olduunun
tesbitini ve sicillerin karlarak talebin karlanmasnda bir engel olup olmadnn
incelenmesini gerektirmektedir. Bir blmnde ise, dier idarelerden belirli bir bilgi veya
belge alndktan sonra talepler karlanabilmektedir. Dier bir blmn ise, kayt rnei
karlmas ve veri toplama faaliyetleri oluturmaktadr. Son yllarda alnan tedbirler sonucu,
dier idarelerden herhangi bir bilgi veya belge istenmesi zorunlu olan ilemler dndaki tapu
hizmetleri sratle karlanmaktadr.
Ancak, gerek akit ve tescile ynelik tapu hizmetlerinin, gerekse byk emek ve zaman
kaybna yol aan veri toplama faaliyetlerinin daha sratle karlanabilmesi iin, kayt ve
bilgilere daha ksa srede ulalmasn salyacak teknolojik donanmlara ihtiya
bulunmaktadr. Sicillerin temiz, dzenli ve gven ierisinde korunabilmesi iinde yeni
donanmlar gereklidir. Ayrca, her yl lke nfusunun asgari 1/5 inin belirli bir taleple
bavurduu tapu sicil mdrlklerinin hak ettii itibar ve saygnln mekan grnts olarak
kazandrlabilmesi iin, bro donanm olarak glendirilmelerinde yarar grlmektedir.
Tapu hizmetleri, hkmet binalar, kiralk binalar ve kurumun kendi hizmet binalarnda
yrtlmektedir. Hizmetin srekli ve kalc olmas, arivlerin gven iinde ve dzenli bir
ekilde korunabilmesi iin, bu ihtiyaca cevap verecek biimde, kurumun kendi hizmet
binalarna kavuturulmasna arlk verilmelidir.


MALI SORUNLAR :
Mlk edinme, mlknden yasa ve mevzuat erevesinde diledii gibi tasarruf edebilme,
mlkiyet ve mlkiyet dndaki dier ayni haklarn gven iinde kurulup korunmas
demokratik rejimin temelini tekil etmektedir. Bu nedenle, tapu hizmetleri devletin temel
grevleri arasnda yer almaktadr. Ancak, yllardr genel bte ile tapu hizmetlerine ayrlan
denek miktar, hizmetin tad nem ve ihtiyalara edeer nitelikte olmamtr. Ayrca,
tapu hizmetleri devlete gelir getirici zellie sahip olup salanan gelir her yl artmaktadr.

Yllardr yeterli denek ayrlmamasndan kaynaklanan ara, gere, bro donanm eksiklii ve
bilgilere daha ksa srede ulalmas yoluyla hizmetin ada ve sratli ekilde karlanmasn
salayacak teknolojik donanm ihtiyac gznne alnarak, genel bte ile ayrlan kaynak
nemli lde arttrlmaldr.

Dier taraftan, dner sermaye uygulamasyla kaynak konusunda bir iyileme salanmtr.
Ancak iyilemenin devaml, ihtiyaca uygun ve salkl ekilde srdrlebilmesi iin, dner
sermaye ile salanan kaynaklarn hizmetin iyiletirilmesinde kullanlma imkan salanmaldr.


RGTLENMEYE LIKIN SORUNLAR :
Bugn tapu ve kadastro hizmetleri tapu sicil mdrlkleri, kadastro mdrlkleri ve kadastro
efliklerince karlanmaktadr. Kadastro mdrlklerinin yetki alanlar mahallin artlarna ve
i kapasitesine gre deiebilmesine karn, tapu sicil mdrlklerinin yetki alanlarn her ilin
merkez ilesi ile dier ileleri oluturmaktadr. Dier bir ifade ile bugn her ilin merkez ilesi
ile dier ilelerinde bir tapu sicil mdrl bulunmakta, i hacmi youn olan blgelerde
mdrlk says ilem adedine gre artmaktadr. Tapu sicil mdrlkleri ile kadastro
mdrlkleri 15 adet blge mdrlne bal olarak faaliyetlerini srdrmektedir.

Yukarda ana hatlaryla aklanan rgtlenme, il, ile esasna dayanan lkemiz idare
taksimatna uygun bulunmad gibi, tapu ve kadastro hizmetlerini birbirini tamamlayan bir
btn olarak stlenen Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn merkez yapsna paralellik
arzetmemektedir. Ayrca, tapu ve kadastro hizmetleri gerek yaplan ilemler, gerekse sicil ve
114
belgeler itibaryla birbirini tamamlayan mahiyette olduklarndan, tara birimlerinin rgt
yaps da bu duruma uygun olmaldr.

Tapu ve Kadastro Genel Mdrlnn tekilat yaps mevcut imkan ve kaynaklarn en
verimli ekilde deerlendirilmesi yoluyla amacn gerekletirilmesine uygun olmaldr.
phesiz mevcut imkanlar dahilinde hizmetin en u noktalara kadar gtrlmesi de ada
devletin amalar arasnda yer almaktadr. Ancak, i hacmi ok snrl olan mlki birimlerde
dahi tapu sicil mdrlklerinin kurulmas, kaynaklarn verimli bir ekilde deerlendirilmesine
uygun bulunmamakta, hizmetin etkin bir ekilde yerine getirilmesine engel tekil etmektedir.

Son yllarda lkemizde ve dnyada, daha sratli, koordine ve etkin hizmete ulalabilmesi ve
sorunlarn bulunduu yerde zmlenmesini salamak amacyla yaygn ve yetersiz idari
birimler yerine gl mahalli birimlerin oluturulmas gerekli grlmektedir.

Ayrca, tapu ve kadastro mdrlklerinin il ve ile idari ynetimlerinde temsiline, hizmeti
daha etkin ve sratli klabilmek amacyla, merkez-blge ve tara rgtleri ile personelin yetki
dalmlarnn gzden geirilerek yeniden koordinasyonuna ihtiya duyulmaktadr.
3.KADASTRO HIZMETLERINE LIKIN SORUNLAR :

MEVZUATLA LGILI SORUNLAR :

- Trkiyede kadastro almalar 3402 sayl yasa erevesinde TKGM. l tarafndan,
orman kadastrosu ise 6831 sayl yasa hkmlerine uygun olarak Orman Genel Mdrl
tarafndan yaplmaktadr. Orman snrndaki yerleim alanlarnda Kadastronun yaplabilmesi
iin ncelikle orman kadastro ekiplerince o blgenin orman kadastrosunun yaplmas
gerekmektedir. Orman Kadastrosu almalarnda uygulamadaki harita kadastro standartlarna
ve 3402 sayl yasa hkmlerine uymadndan bugne kadar yaplan almalarn byk bir
blmnn tescili mmkn olmamtr bu da uygulamada skntlara neden olmakta ve
kadastral hizmetin yaplmasnda darboaz tekil etmektedir.

Dier ynden kadastro hizmetlerinin tamamnn tek bir kurumda bulunmas gerekirken
Orman Kadastrosunun Orman Genel Mdrlnce, klasik kadastronun T.K.G.M.ce
yrtlmesi aksaklklara neden olmaktadr.

- Dnyadaki teknolojik gelimelere bakldnda artk bilgi sistemlerinden bahsedilmekte ve
bir ok lke ise bu alanda almalarn tamamlama noktasna getirmitir. lkemizde de artk
kadastro bilgi sistemine gei konusunda hzl admlar atlmaldr. Bu durumda nmze
kan en byk engellerden birisi mevcut yasalarn bu almalar iin yeterli olmad ve bir
ok noktada engeller bulunduu hususudur.

- 3402 Sayl Kadastro Kanununun 1. Maddesi ile Byk lekli Harita Yapm
Ynetmeliinin 2. Maddesi hkmlerine gre, kadastro haritalarnn toporafik nitelikte
dzenlenmesi gerekmektedir. Kanunun amir hkmne ramen, uygulamada kadastro
haritalar kurumca iki boyutlu olarak dzenlenmektedir. Yalnzca kadastronun teknik ileri
ihale yoluyla mteahhite yaptrlan yerlerin haritalar boyutlu, yani toporafik nitelii de
tayacak biimde hazrlanmaktadr.

- 3402 sayl Kadastro Kanununa gre yaplan tahdit ve tesbit almalarnda, ask ilan
ncesinde ilgililerince ne ekilde renileceine dair mevcut herhangi bir hkm
olmadndan, tahdit ve tesbitlerin salkl olarak yrtlmesi mmkn olmamaktadr.

- Kadastro Kanununun 15. Maddesinde ayrmay gerektiren taksimlerde, ayrma tarihindeki
imar mevzuat dikkate alnr hkm yer aldndan, kadastro srasnda zeminde fiilen
olumu snrlara itibar edilebilmesi iin imar mevzuatnn arad ekil artnn
tamamlanmas gerekmekte buda kadastronun yapln zorlatrmaktadr.
115

RGTLENME SORUNLARI :

- Kadastro mdrlkleri bnyesinde, kadastro, deiiklik ilemleri, gncelletirme ve
yenileme hizmetleri bir arada yrtlmektedir. Yrenin durumuna gre kadastro
mdrlklerinin bazlarnda bu hizmetlerin hepsi mevcut olabildii gibi, baz mdrlklerde
ise bu hizmetlerden sadece bir tanesi olabilmektedir. Bu durum, mdrlklerin
rgtlenmesinde standarda gidilmesini gletirmektedir.
Aslnda, kadastro yapm hizmeti ile deiikliklerin izlenmesi hizmeti birbirinden farkl yap
ve zellikler tamaktadr. Kadastronun nceden belirlenen plana gre yeterli eleman, ara ve
gerele, aralksz bir ekilde yrtlmesi gerekmekte iken, deiiklik ilemleri istee bal
olarak, bir programa bal olmakszn yrtlmektedir. Her iki hizmetin, kapsam ile, ama ve
hedefleri farkldr. Bu hizmetlerin yrtlmesinde, kadastro ile yenileme ve gncelletirme
hizmetleri birinci ncelie sahip iken, deiikliklerin takibi ileri, ikinci planda kalmaktadr.
Dzenli ve srekli yaplmas gereken kadastro hizmetini yrten mdrlkler bnyesinde,
deiiklik hizmetleride yrtldnden, gerek ara ve gerelerin ve gerekse personelin
programa ve plana bal olarak kadastro yapmas mmkn olmamaktadr. Halbuki, kadastro
hizmetinin dzenli bir ekilde yrtlebilmesi iin, plan ve programn uygulanmas gereklidir.
Aksi takdirde, hizmette aksamalar ve kesintiler olmas kanlmazdr. Bugnk rgt yaps
ierisinde bu sorunlar mevcuttur.

- Kadastro mdrlklerinde alan personel arasnda uzmanlk alanlar belirlenmeyip
zellikle teknisyen olarak alanlarn hem teknik hem de hukuki konularda almalar
yapmak zorunda olduklar iin hata oran ykselmekte, kadastrodan sonraki yllarda yenileme
istekleri gndeme gelmektedir.

- Dnyada ve lkemizde hizmetlerin zel sektr kanal ile yrtlmesi fikri hz kazand bir
dnemde, Trkiyede gerek kadastro gerekse gncelletirme almalarnda bu gne kadar
zel sektr gcnden gerektii ekilde yararlanlamamtr.

- Trkiyede tapu ve kadastro hizmetleri, TKGMne bal olarak faaliyet gsteren blge,
kadastro ve kadastro eflikleri ile tapu sicil mdrlkleri tarafndan yrtlmektedir. Merkezi
bir ynetim sisteminin hakim olduu tekilatta blge mdrlkleri gerek yasal ynden
gerekse personel yetersizliinden dolay gerektii ekilde ilevini yerine getirememektedir.
Ayrca Kadastro ve Tapu Sicil mdrlklerinin ok sayda olmas kaynak israfna neden
olmaktadr. Bu durum ise ileyiin arlamasna, her trl planlama ve koordinasyon
almalarnda aksamalara neden olmaktadr.

TEKNOLOJIK GELIMELERDEN YARARLANMADAKI SORUNLAR :

Dnyadaki bilgi sistemi rneklerine baktmzda Tapu, Kadastro, harita, Teknik altyap ve
tm bilgiler, bu bilgileri reten kurumlara bal olarak merkezi bir ynetim tarafndan
iletilen ana bilgisayar sistemlerinde toplanmakta olduunu grrz. Her kurum bu sisteme
direk bal olup kendi bilgilerine ulamak ve deiiklikleri ilemek hakkna sahiptir. Hatta
creti denmek kouluyla bu bilgiler bakasnn da kullanmna verilebilmektedir.

Bu gelimelere paralel olarak lkemizde de bilgi sistemlerinden sz edilmektedir. TKGM de
bu gelimeleri yakndan izlemi ve 1980 ylnda TAKBS projesini gelitirerek bu ynde bir
adm atmtr. Ayn ekilde stanbul, Ankara gibi bykehir belediyeleri kentsel gelimeleri
yakndan izlemek ve her trl planlamalar yapmak iin Kent Bilgi Sistemleri kurma ynnde
almalar balatmlardr.

stanbul ve Ankara belediyeleri bu ynde hayli mesafe katetmiken; zmir, Bursa gibi baz
kent belediyeleri de hazrlk aamasndadrlar. Gelimeler nmzdeki yllarda bilgi
sistemleri konusunda bir ok almalarn olacan gstermektedir. Tabii ki bu almalarda,
116
kurumlar aras koordinasyon salanarak lke yararna uygun bir ekilde ynlendirilmesi
sorunu karmza kmaktadr.

Trkiyede kadastral almalar 60 yldan beri yaplagelmektedir. O gnn imkanlar
lsnde yrtlen hizmetler sonucu retilen haritalar, gerek nitelik bakmndan gerekse
zamann l tekniklerinin yetersizliinden dolay duyarlklar, bu gnn ihtiyacna cevap
verecek nitelikte deildirler.

Gnmzdeki teknolojik gelimeler ve tanmazlarn deer kazanmasna paralel olarak bu
haritalara, gereksinimlere cevap verecek nitelik kazandrlmas nemli bir konu olarak
karmza kmaktadr. Ayrca bilgi sistemlerinin gndemde olduu gnmzde bu
almalarn bilgisayar ortamna aktarlacak ekle getirilmesi gerekmektedir.

KADASTRONUN YENILENMESINDEKI SORUNLAR :

Trkiyede kadastral almalarn balad yllarda eitilmi elemann az olmas, mevcut
teknik donanm yetersizlii gibi nedenlerle yaplan almalar sonucu eitli sorunlar
bulunmaktadr.

Bu sorunlar;

- Nirengi, Poligon gibi sabit tesisler kaybolmutur. Yerlerine konulmalar mmkn deildir.
Deimedii anlalan snrlara gre dahi uygulama kabiliyeti yoktur.

- Kadastro sonrasnda, planlar zerindeki deiiklikler gerei gibi izlenememitir. Pafta ile
arazi
birbirine uymamaktadr.

- Kullanlan pafta altlklar ya eskimitir ya da kalitesizdir. Kullanlmasnn devam, yanlma
snrlar
dnda hatalara sebep olmaktadr.
- Kadastronun l ve tersimatnda yanlma snr dnda hatalar vardr.

- Plan lekleri ihtiyalara cevap verememektedir. Bytlmeleri halinde yanlma snr
dnda
hatalar ortaya kmaktadr.

- Baz paftalar fotoplan olduu iin yetersizdir.

- Grafik sistemde yaplan paftalar ihtiyalar karsnda yetersiz kalmaktadr.

- ehirlerin gelimesi ve imar plan uygulamalar nedeniyle tanmazlarn deerleri
arttndan, buna
bal olarak plan hassasiyeti de artrlmaldr.

Bu sorunlarn giderilmesine are olarak 2859 sayl yenileme kanunu yrrle girmi ancak
bu kanun, erevesinin ok dar olmas nedeniyle sorunun zmne yeterli cevap
getirememitir.



ALIMA KOULLARI ILE LGILI SORUNLAR :

3045 sayl kanun ile kadastro mdrlkleri, hizmet verdikleri yrede geici olmaktan
karlp daimi hizmet birimleri haline getirilmilerdir. Hizmetin hzl ve salkl bir ekilde
117
verilebilmesi iin mekan sorununun giderilerek, salkl alma ortamnn salanmas
zorunludur. nk Trkiye genelinde hizmet veren kadastro mdrlklerinin hemen hepsine
yakn kiralk ve hizmetin verilmesine elverili olmayan hizmet binalarnda barnmaktadrlar.

Tapu Kadastro hizmetlerinde grevli personel zor artlarda arazide hizmet grmekte,
hizmetinin karl olan imkanlardan dier kurumlarda olduu gibi yararlanamamaktadr. Bu
durum kadastro hizmetlerinde verimi etkilemektedir.

Kadastro hizmetlerinin zor arazi artlar bulunan yrelere kaym olmas nedeni ile, arazi
artlarna uygun yeterli ara gere bulunmay hizmeti verimsiz ynde etkilemekte olup
modern lme aletlerinin yeterli miktarda olmamas ise almalarda verimi ve hassasiyeti
drmektedir.

Tanmazlarn cins deiikliklerinin tapu ktnde ve haritasnda ilenebilmesi iin, mal
sahibinin talebi gerekli olduundan, bu talep yaplmad durumlarda kadastro paftas ve tapu
kt gncel hali yanstmamaktadr. Bu durum ise her trl mhendislik projelerini
dorudan etkilemektedir.



ARIVLEME ILE LGILI SORUNLAR :

Mevcut uygulama ile deiik ilemleri kadastro mdrlkleri tarafndan periyodik olarak
merkeze gnderilmektedir. Ancak Trkiyenin her tarafndan gelen bu ilemler merkezde
gnlk takip edilememekte ve dolays ile merkezdeki ariv gncelliini yitirmi
bulunmaktadr. Bu da arivlemede beklenen amaca ters dmektedir.

lkemizde kurumlarn kendi ihtiyalar iin rettikleri yer kontrol noktalar ve haritalar
arivlerini oluturmaktadr. Bu nedenle tm kurumlarn ortaklaa yararlanaca merkezi bir
ariv bulunmamaktadr. Mevcut arivler arasnda koordinasyon olmadndan bu durum
kaynak israfna neden olmakta hizmetin etkinlii kaybolmaktadr.

SEKTRLE LGILI EITIM SORUNLARI :

Harita tapu ve kadastro eitim hizmetleri, endstri meslek liseleri, meslek yksek okullar ve
niversiteler tarafndan eitli dzeylerde verilmektedir. Bu eitimi stlenen eitim kadrosu
ise profesr, doent, yardmc doent, aratrma grevlisi, retim grevlisi, uzman, mhendis
ve dier meslek mensuplarndan olumaktadr.

Her lise mezununu yksek tahsil diplomal yapma abasndan haritaclk sektr de
etkilenmekte ve plansz bir ekilde meslek yksek okullarnda harita kadastro programlar
almaktadr. Bu okullarn ounda derslik ve laboratuvar olanaklar snrldr. Ayrca benzer
ekilde retim eleman sorunu yaanmaktadr. ou okulda kurum dndaki harita
mhendisleri ders vermekte ve henz akademik kariyerlerini tamamlamam olan elemanlar
zorunlu olarak derslere sokulmaktadr. 1993/1994 ders ylnda yeni kayt olan 1190
rencinin mezun olunca alma alan dar olan sektrde nerede istihdam edilecei
dnlmektedir.

Uygulama alanlarnda harita teknisyeni ile harita teknikeri arasnda bir fark olumamaktadr.

Gerekli planlama yaplmadan dzensiz bir ekilde eitim kurumlarnn almas mezun olacak
elemanlarla ilgili istihdam sorunu yaratacaktr.

Saysal harita retimi ve kadastro bilgi sistemi konularn gerekletirebilmek amac ile
niversitelerin Jeodezi ve Fotogrametri Mhendislii blmlerinde ders programlar, yazlm-
118
donanm, mesleki donanm, uygulama, staj ve proje retimi konularnn yeniden
deerlendirilmesi gerekmektedir.

Harita tapu kadastro sektr teknolojik gelimelerden dorudan ve ilk etkilenen bir sektrdr.
Gnmzde teknolojik gelimelerin uygulamaya sokulabilmesi gelimenin bir gerei
olduuna gre, eitimde de bu gelimenin salanmasn gerektirmektedir. Bu yzden, retim
elemanlar yeni teknolojiye uygun biimde bilgilerini yenilemesi, eitim programlarnn buna
gre dzenlenmesi ve uygulamada alan sektr elemanlarnn da bilgilerini yenilemesi
gerekmektedir.

Teknolojik gelimelerin uygulamada grev yapan sektr elemanlarnn hizmet ii eitim ile
bilgilerinin yenilenmesini gerekli klmaktadr.


ELL SORUDA KADASTRO

3402 Sayl kadastro kanunu 1987 ylndan beri yrrlkte bulunmaktadr.Kanunun maddeleri
ile ilgili ynetmelik hkmlerinin uygulamaclar asndan daha pratik ve kolay bir ekilde
faydalanlmas dnlerek soru-cevapl bir almaya gidilmitir..Soru ve cevaplar ksa ve zl
olarak verilmeye allm olup ynetmelik hkmlerine gre ok fazla girilmemeye zen
gsterilmitir.Ayrca zellikle maddeler belirtilmemitir.Bu almann uygulayclara ve okuyuculara
faydal olmas temennimiz ve evkimiz olacaktr.

1)Kadastro Kanunun amac nedir?
Memleketin kadastral haritaya dayal olarak tanmaz mallarnn snrlarn arazi ve harita
zerinde belirleyen hukuki durumlarn tespit etmek suretiyle Medeni kanunun ngrd tapu sicilini
kurmaktr.
2)Kadastro blgesi nedir?Belirlenmesi ve ilan nasl yaplr?
Her lin merkez ilesi ve dier ilelerinin idari snrlar ierisinde kalan yerler kadastro
blgeleridir.
Blgeler ana plana uygun olarak Genel Mdrln teblile bal bulunan Bakann onay ile
belirlenir.
Blgeler en az bir ay nceden Resmi Gazete, radyo ve televizyonda Blge merkezi ve l
merkezlerinde,yerel gazetelerde ilan olunur.
3)Kadastro ekibi kimlerden oluur?
Kadastro ekibi en az iki kadastro teknisyeni,mahalle veya ky muhtar ile bilirkiiden
oluur.
4)Bilirkiiler kimler tarafndan seilir,bilirkii seilmek iin artlar nelerdir?
Bilirkiiler belediyesi olan yerlerde belediye meclisi,meclis toplant halinde deilse
encmeni,kylerde ise ky dernei tarafndan en ge on be gn iinde seilir.alma alannda birden
fazla kadastro ekibi almas durumunda her ekip iin ayrca bilirkii seilir.
Bilirkiilerin 40 yan bitirmi,Trk vatanda olmas ve yz kzartc bir sutan kesinlemi
mahkumiyet almam ve en az on yldan beri o yerde ikamet etmesi gerekir.
5)Kadastro Teknisyenleri,Muhtar ve Bilirkiiler ve dier grevliler (Kadastro Komisyon
yeleri) almalar srasnda hangi yaknlar hakknda almalara katlamazlar?
Kendisine,eine ,usul ve fruuna (anne, baba, ocuklar,torunlar v.s.) kardeine,kardeinin
ocuklarna ve einin usul ve fruuna ait tespitlerde ve ayrca hak iddia edenlerden biri ile kendisi
veya usul ve fruu arasnda dava bulunanlara ait tespitlerde grev yapamazlar
6)alma ilan nedir?lan nerelerde yaplr?
alma blgesindeki her ky ile belediye snrlar ierisinde bulunan mahallelerden her biri
alma alandr. alma alan ilan;
Kadastro Mdr tarafndan en az 15 gn nceden ;
-Blge merkezi olan il veya ilede;
-alma alannda
-Komu kylerde
-Komu mahallelerde
-Belediyelerde, ilan edilir
7)alma alan iinde veya snrnda orman varsa nasl bir uygulama verilir?
119
almalara balamadan iki ay evvel Orman Genel Mdrlne bildirilir.Kesinlemi orman
haritalar varsa Orman Kadastro Komisyonlarnca bu snrlarn gsterilmesi zerine aynen alnr.
Kesinlemi Orman Haritalar yoksa Orman Teknik Ekibince belirlenen snrlara gre snr geirilir.Orman
idaresince iki aylk sre ierisinde belirlenmemesi durumunda kadastro ekibince belirlenir.
8)alma alan snr nasl tespit edilir?
Kadastro ekibince alma alan snr tespitinde il,ile,belediye ve ky snrlar dikkate alnr.Ancak
bu snrlar idari snrlar saylmaz.Snr tespitinde alma alan ve komu ky ve mahalle bilgi ve
belgelerinden yararlanlr.
9)Kadastro ekibince belirlenen alma alan snrna itiraz edilebilir mi?tiraz zerine
snr nasl kesinleir?
Teknisyenlerce belirlenen snra 7 gn iinde Kadastro Mdrne itiraz edilir.Mdrce itiraz
incelenerek yedi gn iinde karar balanr.Bu kararn tebli veya tefhiminden sonra yedi gn ierisinde
ilgililerince Kadastro Mahkemesine itiraz edilebilir.tiraz mahkemece on be gn iinde kesin karar
balanr.
alma alannda ilk parsel iin tutanak dzenlendikten sonra idari tekilatta deiiklik,kadastro
almalarn durdurmaz.
10)alma alanndaki daval tanmazlarla ilgili olarak mdrlke nasl ilem
yaplr?
alma alannda ie balamadan nce mahalli hukuk mahkemelerinden;
-Halen grlmekte olan Kadastro ile ilgili davalar
-Hkme balanp ta kesinlemeyen davalar liste halinde alnr.
-Liste alnmasndan ve almalara balandktan sonra alan davalarn Mdrle bildirilmesinden
sonra bu davalarda teknisyenlie bildirilir
11)Daval parsellerle ilgili teknisyenlike nasl bir uygulama verilir?
Teknisyenlerce tahdidi yaplan tanmazn daval olduunun anlalmas zerine edinme sebebi
stununda aklanmak suretiyle,davann nevine gre malik tayin edilmeden tutanak tutulur.Tutanak ve
ekleri tespitten sonra bir hafta iinde ilgili mahkemeye gnderilmek zere mdrle gnderilir.
Tutanan tespit tarihinden nce alan bir davann bildirilmesinde davann mahiyetine gre malik
stunu krmz kalemle izilerek erh verilmek suretiyle daval hale getirilir.
Tespitten sonra dava almsa tutanak zerinde bir ilem yaplmaz mahkemeye bilgi verilir.
12)Daval olduu halde tutanaklar kesinletirilmise ne yaplr?
Kadastro ncesi daval olduu halde tespitleri kesinletirilen tutanaklar devredilmise Tapu
Sicil Mdrlnce,devredilmemi ise Kadastro Mdrlnce ilgili parsel ktk sahifesinin beyanlar
hanesine,tespitin daval olduu belirtilmek suretiyle kesinlemedii yazlarak daval hale getirilen
tutanak ve ekleri durum aklanarak ilgili mahkemeye gnderilir.
Tanmaz tescil edildikten sonra el deitirilmi ise bir ilem yapmadan ilgililerine
mahkemeye bavurmalar tebli edilir.
13)Mevkii veya ada ilan ka gn nceden nasl, kim tarafndan yaplr?
Mevkii veya ada ilan en az yedi gn nceden allm vastalarla (Hoparlr,ilan tutanaklar
v.b.)ky veya mahalle teknisyenlerince ilan edilir.almalara aydan fazla bir sre ara verilmesinde
ilan yenilenir.lan edildiine dair tutanak teknisyenlere birlikte muhtar ve bilirkiilerce imzalanr.
14)Tanmaz mallarn snrlandrlmas nasl yaplr?
Teknisyenlerce tahdidi yaplan tanmaz mallarn tespitleri;
-Muhtar ve en az bilirkii ,
-Hazr bulunuyorlarsa mal sahipleri ve ilgililerin huzurunda varsa harita,tapu,vergi kaytlar ve
dier belgelerden ve beyanlardan faydalanmak ve mahalline uygulanmak suretiyle yaplr.Her
tanmaz iin bir kadastro tutana dzenlenir.Tutanak teknisyenler,muhtar,bilirkiiler ve hazr
bulunanlarca imzalanr.
15)TAKBS nedir?
Tapu Kadastro bilgi sistemi;
16) Teknisyenlerce yaplan snrlandrma ve tespit ilemleri srasnda veya sonrasnda
hangi hallerde tutanaklar komisyona gnderilir?
a)Kadastro teknisyenleri arasnda gr ayrl olmasnda
b)Taraflarn dayandklar kayt ve belgeler ayn kuvvet ve mahiyette (ayn yere iki tapu ibraz
edilmesi gibi)grld takdirde
c)alma alan snr ierisinde veya bitiiindeki tanmaz mallar ile dnda toplu olarak
bulunan tanmaz mallardan tutanak dzenlenmeyen yerlerin kadastroya tabi olmas yolunda iddia
vaki olmasnda
d)Kontrol elemanlarnca tutanak ve belgeler ile gerekirse mahallinde yaplan incelemede tespit
edilen noksanlk ve yanllklarn dzeltilmesi ileminin ilgililerin haklarn etkilemesinde;
120
e)Teknisyenler ile kontrol elemanlarnn arasnda gr ayrl bulunmasnda
f)alma alannda ierin bitirilmesinden nce teknisyenlere yaplan itirazlar zerine
tutanak ve ekleri komisyona gnderilir.
17)alma alan almalarnn kontrol hangi grevlilerce,nasl yaplr?
alma alan almalarnn kontrol kadastro mdrnn yapt kontrol plan erevesinde;
-Kadastro Mdr
-Kadastro Mdr Yardmcs
-Kontrol mhendisi veya Mhendis
-Kadastro yesi
-Tasarruf ve Fen kontrol memurlar vastasyla tutanak ve belgeler zerinde (Ve gerekirse
arazi zerinde)yaplr.Kontrol sonular mdrce tasdikli kontrol defterine yazlarak imzalanr.
18)Kadastro tespitine itirazlar ne zaman ve nasl yaplr?
Kadastro tespitlerine karlk itirazlar kadastro ekibinin alma alannda ilerin bitimine
(llecek ve tespiti yaplacak tanmaz mal kalmadna dair tutanan dzenlendii tarihe)kadar
kadastro mdrne veya teknisyenlere yaplr.
tirazla ilgili tutanak ve ekleri en ge on gn iinde kadastro komisyonuna intikal ettirilir.



19)Kadastro komisyonu kimlerden meydana gelir?
Komisyon Kadastro Mdr veya Yardmcsnn bakanlnda Kadastro yesi,itirazn
mahiyetine gre Kontrol Mhendisi veya Tasarruf Kontrol Memurlarndan oluur.Kontrol
Mhendisinin bulunmamas durumunda Fen Kontrol Memuru katlr.
20)Komisyon incelemesi hangi srede sonulandrlr?nceleme sonucu ne
yaplr?Kararlar nasl alnr?
Komisyon kendisine gelen ileri intikal tarihinden itibaren bir ay ierisinde,gereke
gsterilmek suretiyle alma alanndaki almalarn bitim tarihine kadar incelemek zorundadr.
ncelemeler sonucunda kadastro tutana yerine gemek zere kadastro komisyon tutana
dzenlenerek tespit yaplr.
Komisyon tam ye ile toplanarak oy okluu ile tespit yapar.Sonular ask ilan ile birlikte
duyurulur
21)Komisyon hangi hallerde grevsizlik karar verir?
a)Ayn mahiyet ve kuvvetteki belgelerin uygulanmasnda sonuca varlamayan
b)zm kanunlarla mahkemenin takdirine braklan
Konular gereke gsterilmek suretiyle grevsizlik karar verilerek kadastro mahkemesine
gnderilir.
22)Kadastro sonularnn ilan kim tarafndan ve nasl yaplr?
Kadastro sonularnn ilan ask cetvelleri dzenlenmek ve 30 gn askda kalmak suretiyle Kadastro
Mdr tarafndan yaplr.Kadastro tutanaklarna dayanarak dzenlenen ask cetvelleri ve pafta
rnekleri Mdrlk ve muhtarlkta ilan edilir.lan suresi iinde itiraz olanlarn kadastro mahkemesine
dava aabilecekleri belirtilir. Kadastro harlarnda bu cetvellerde gsterilir.Kadastro ekibinin alma
alanndaki ilerinin bitiminden itibaren ay iinde ask ilan yaplmak zorundadr.Genel
mdrlkten izin alnmak suretiyle Mdr tarafndan mahalle,ky veya
bucak merkezinde bir ada veya mevkiden kk olmamak zere yukardaki esaslara gre
ksm ilan yaplr.
23)Kadastro tutanaklar ne zaman kesinleir? Kesinleen tutanaklar iin ne iler yaplr?
Otuz gnlk ask ilan sonucunda dava almayan tutanaklara ait snrlandrma ve tespitler ilan
sonucunda kesinleir.
Kesinleen tespitler Kadastro Mdr tarafndan onaylanarak kesinleme tarihi tescil tarihi
olarak gsterilmek suretiyle en ge ay iinde tapu ktklerine tescilleri yaplr.Tescili yaplan
tutanaklar tapu ktkleri ve dier belgeler devir cetveline balanarak Tapu Sicil Mdrlne teslim
edilir.
24)Kadastro tamamlanmasndan sonra eski tapu kaytlarnn hukuki durumu nedir?
Kadastrosu tamamlanan alma alanna ait eski tapu kaytlar ileme tabi kayt niteliini
kaybeder.Bu kaytlara dayanlarak ilem yaplmaz.
alma alannda uygulanamayan tapu kaytlarnn bir listesi dzenlenerek
teknisyenler,muhtar ve bilirkiilerce imzalanr.
Ask ilan sonrasnda mdr tarafndan grevlendirilen elemanlarca tapu sicil mdrlndeki
zabt kaytlarna gerekli revizyon yaplarak kaytlarn uygun bir yeri imzalanr.
25)Tapuda kaytl tanmazlarn tespiti,zilyedin durumuna gre ka ekilde yaplr?
121
Tapuda kaytl tanmaz maln tespiti;
1)Kayt sahibi veya miraslarnn zilyet olmas
2) Kayt sahibi veya miraslarndan bakas zilyet olmas durumuna gre iki ekilde yaplr.
26)Kayt sahibi veya miraslarnn zilyet bu-lunmas durumuna gre nasl tespit
yaplr?
a)Kayt sahibi sa ise kayt sahibi adna
b)kayt sahibi l ise miraslar adna
c)Miraslar tayin edilemez ise beyanlara l olduu yazlmak suretiyle kayt sahibi adna
tespit yaplr.
27) Kayt sahibi veya miraslarndan bakasnn zilyet bulunmasnda, zilyet adna hangi
zilyetlik sresi iinde ka trl muvafakat ile tespit yaplr?
Zilyedin tanmaz kayt maliki veya mirass veya mmessillerinden tapu d yolla iktisap
edip zilyetlii on yl gemedii takdirde,
a)Kayt sahibi veya miraslarnn teknisyenler huzurunda muvafakat vermesi
b)Muvafakat beyannn noter tarafndan tespit ve tevsik edilmesi
c)Noter tarafndan dzenlenen sat vaadi senedi ile
zilyet adna tespit yaplr.



28) Zilyedin tanmaz mal kayt sahibi veya miraslarndan veya mmessillerinden
tapu d yolla iktisap etmesinde,muvafakat almadan adna tespiti yaplmasnn artlar
nelerdir?
a)Tanmaz tapu d bir yolla iktisap etmesi
b)Tapu d iktisabn
-Kayt maliki veya mirass veya mmessilinin beyan
-veya herhangi bir belge
-veya bilirkii beyan
-veya tank beyan
ila tespit edilmesi
c)ayrca nizasz(ekimesiz)
-en az on yl mddetle zilyet bulunmas
halinde zilyet adna muvafakat alnmadan tespiti yaplr
29)Hangi hallerde kazandrc zamanam hkmlerine gre zilyet adna (zilyetliin
iktisap sebebine baklmadan)tespit yaplr?
-Kayt sahibinin en az yirmi yl nce lmesi
-Veya kayt sahibinin en az yirmi yl nce gaipliine karar verilmi olmas
-Veya tapu sicilinde malikinin kim olduu anlalamamas ,
hallerinden birinin bulunmas artyla
-Nizasz(ekimesiz)
-Faslasz(Aralksz)
-Yirmi yl mddetle
-Malik sfatyla zilyet bulunulmas durumunda zilyet adna tespit yaplr.
30) Tapuda kaytl olmayan tanmazlardan sulu toprakta 40,kuru toprakta 100 dnme
kadar bir veya birden fazla tanmazn zilyedi adna tespitinin artlar nelerdir?
Zilyedin zilyet olunan tanmaz mala ,
-Nizasz(ekimesiz)
-Faslasz(Aralksz)
-En az Yirmi yl mddetle
-Malik sfatyla zilyet olmasnn,
a)Belgelerle
b)Veya bilirkii beyan
c)Veya tank beyanndan en az biri ile ispat edilmesi gerekir.
31)Yukardaki miktarn zerindeki ksmn zilyet adna tespit edilmesinin hangi
belgelerden en az birisine dayandrlmas gerekir?
Tapuda kaytl tanmazn yukarda belirtilen miktardan fazla ksmnn zilyet adna tespiti iin
yukarda belirtilen zilyetlik artlarnn ispat ve delillendirilmesi ile birlikte;
a)31.12.1981 tarihine veya daha nceki tarihlere ait vergi kaytlar
b)Tasdikli irade suretleri ile fermanlar
c)Muteber mtevelli;sipahi mltezim,temessk veya senetleri
122
d)Kaytlar bulunmayan tapu veya mlga hazinei hassa senetleri veya muvakkat tasarruf
ilmuhaberleri
e)Tasdiksiz tapu yoklama kaytlar
f)Mlkname,Muhasebat atika kalemi kaytlar
g)Mubaaya istihkam ve ihbar hccetleri
h)Evkaf idarelerinden tapuya devredilmemi tasarruf kaytlar
32)Tapulu tanmazlarn taksimi kimler arasnda tapusuz tanmazlarda kimler
arasnda yaplr?Taksim hangi delillerle ispat edilebilir?
Tapulu tanmaz mallarn taksimi kayt malikleri veya miraslar arasnda tapuda kaytl
olmayan tanmazlar taksimi ise zilyetleri arasnda yaplr.
Taksimin yazl belge veya bilirkii veya tank beyanlarndan en az birisi ile ispat edilmesi
durumunda taksim vehile zilyedi arasnda yaplr.
33)Tanmaz maln ayrlmas mmkn bir ksm veya paynn tapulu veya tapusuz
yerlerde ksmi iktisab mmkn mdr?
Bu kanuna gre zilyet lehine kabul edilen sebeplerle mmkndr.
34)tirak halindeki mlkiyette itirakilerden birinin veya bir kann dier itiraki ve
itirakilere devir temlikine gre tespit yaplabilir mi?hangi delillerle ispat edilebilir?
Devir ve temlik mmkn olup tespit iin devir ve temlik tapulu tanmazlarda yazl bir
belgeye,tapusuz tanmazlarda ise her trl delille(belge veya bilirkii veya tank beyan v.s.)ispat
gerekmektedir.


35)frazen taksim yaplabilmesi nasl mmkn olur?
frazen taksimlerde ifraz (ayrma) tarihindeki imar mevzuat dikkate alnarak imar asndan
mmkn ise buna gre ilem yaplr.
36)Kamu mallar nasl gruplandrlabilir?
Kamu mallar;
a)Kamu hizmetinde kullanlan ve tespit ve tescile tabi kamu mallar
(hkmet,belediye,karakol binas,okul, hastane,eme,mezarlk,park,bahe,cami,resmi bina,v.s.)
b)Kamunun yaralanmasna tahsisi edilen snrlandrlmaya tespite tescili yaplmayan orta
mallar(Mera ,yaylak,klak,otlak,harman yeri,panayr yeri v.s.)
c)Devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunan ancak snrlandrmaya tabi olmayan
yerler.(dalar,tepeler, kayalar,deniz,gl,nefir v.s.)
d)Devletin hkm ve tasarrufunda bulunan ormanlar,
olarak gruplandrlabilir.
37)Kamu hizmetinde kullanlan tanmaz mallar kimler adna tespit edilir?
Kamu hizmetinde kullanlan,btelerinden ayrlan denek ve yardmlarla yaplan hizmet
mallar kayt,belge veya zel kanunlarla veyahut bilirkii beyanna gre;
-Maliye hazinesi
-Tzel kiilie sahip kamu kurum ve kuruluu
-l tzel kiilii
-Belediye
-Ky tzel kiilii
-Mahalli idari birlikleri tzel kiilii
adna tespiti yaplr.
38)Orta mallar nasl ve hangi delillere gre snrlandrlr?Snrlandrmann hkm
nedir?
-Paral veya parasz kamunun yararlanmasna tahsis edildii
-veya kadimden beri kamunu yararland orta mallar
-Belgelerle (Tahsis belge ve kararlar,kaytlar)
-Bilirkii beyan
-Tank beyan
ile ispat edilir.
Orta mallar snrlandrlarak,yzlm hesaplanr orta mallar siciline yazlr.Snrlandrma
tescil mahiyetinde olmayp(zel kanunlarndaki hkmler sakl kalmak kaydyla)zel mlkiyete konu
olamazlar.
39)hya edilen tanmaz mallarn tespit artlar nelerdir?
-Orman saylmayan devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunan
-Bir kamu hizmetine tahsis edilmeyen
123
arazilerden emek ve masraf sarf ile ihya edilerek tarma elverili hale getirilen tanmaz
mallarn en az yirmi seneden beri nizasz faslas ve malik sfatyla zilyedinde bulunduran zilyet veya
halefleri adna tespit edilir.Bu artlar olumad takdirde hazine adna tespit edilir.l,ile ve
kasabalarn imar plannn kapsad alanlarda ihya hkm uygulanmaz.
40)Hangi mallar kazandrc zaman ama yolu ile iktisap edilemez?
-Orta mallar
-Kamu hizmet mallar
-Ormanlar
-Devletin hkm ve tasarrufu altnda olup ta bir kamu hizmetine tahsisi edilen yerler.
-Kanunlarn uyarnca devlete kalan mallar
tapuda kaytl olsun veya olmasn kazandrc zaman ama ile iktisap edilemez.
41)Tapuda kaytl tanmaz mallarn tespitinde takyit ve snrl ayni haklarla ilgili ne gibi
ilem yaplr?
Tapulu tanmazn ,zilyet lehine tespitinde kaytta mevcut her trl takyit ve haklar kadastro
tutananda belirtilerek yeni ktklerine aynen geirilir.
42)Muhtesat nedir?Nasl ilem yaplr?
Muhtesat tanmaz mal zerinde malikinden baka bir kimse veya paydalardan biri tarafndan
veya ona ait olan arazi zerindeki bina tesisi v.b. eylerdir.
Muhtesatn cinsi,sahibi,ihdas tarihi ve iktisap sebebi tutanakta belirtilerek ktn beyanlar
hanesinde gsterilir.
43)Tapu kaytlar ile dier belgelerin kapsad yerin tayininde kayt ve belgeler harita
plan veya krokiye dayanmakta ise nasl uygulama yaplr;?
Harita plan kroki yerlerine uygulanmas mmkn ise harita plan ve krokideki snrlara itibar
olunur.

44)Harita veya plan veya krokiye dayanmayan kaytlarn tespitinde nasl bir uygulama
verilir?
a)Harita plan veya krokiye dayanmayan kayt ve belgelerde belirtilen snrlar sabit olup
mahalline uygulanabiliyor ise bu snrlar iinde kalan yer bu snrlar esas alnarak tespit yaplr.
b) Harita plan veya krokiye dayanmayan kayt ve belgelerde belirtilen snrlar;
-Deiebilir ve geniletilmeye elverili nitelikte ise kayt ve belgelerdeki miktar esas alnarak
-Deiebilir ve geniletilmeye elverili snrlardaki tanmaz mallarn kaytlar fiziki yaplar
ve konumlar itibariyle belli bir yeri kapsyorsa kayt ve belgedeki snr esas alnarak tespiti yaplr.
45)Hazinece zel kanun hkmlerine gre deimez ve geniletilmeye elverili olmayan
snrlarla miktar zerinden satlan tefviz,tahsis veya parasz datlan yerlerde kan fazlalk
hakknda nasl tespit yaplr?
Sat, tefviz,tahsis veya parasz datlan tanmazn bu ekilde iktisap tarihinden itibaren on yl
gemi ise fazlalk miktarna baklmakszn KAYIT MALK adna tespit edilir.Sre on yldan az ise
fazlalk hazine adna tespit edilir.Ancak bu ekilde meydana gelen fazlalklar hakknda artlar uygun
bulunduu takdirde bu kanunun 14. ve 17. madde hkmleri uygulanr.
46)Miktar fazlasnn ifraznda nasl bir yol izlenir?
-Kayt ve belgelerde yazl miktara itibar edilmesinde kayt ve belgeler geniletilmeye msait
snr ihtiva ediyorsa o taraftan
-deimeyen veya geniletilmeye elverili bulunmayan snrl kayt ve belgeye gre yaplan
tespitlerde miktara itibar edilmesi durumunda miktar fazlas zilyetin gsterecei taraftan hazr deil
veya kanyorsa zilyet yararna uygun den taraftan
ifraz yaplr.
47)Evvelce kadastrosu yaplan yerlerde kadastro yaplabilir mi?Yaplmsa ne gibi ilem
grr?
Evvelce tespit,tescil veya snrlandrma suretiyle kadastro veya tapulamas yaplan
(2613,5602,509,766,3402, Afet kadastrosu)yerlerin yeniden kadastrosu yaplamaz.Bu gibi yerler ikinci
defa kadastroya tabi tutulmusa,ikinci kadastro btn sonularyla hkmsz saylr.Medeni kanunun
934. maddesine gre ilem yaplarak sresinde dava almad takdirde ikinci kadastro Tapu Sicil
Mdrlnce Resen iptal edilir.
48)Tapulama veya kadastro almalarnda tespit d braklan yerlerde hangi hallerde
kadastro yaplabilir?
Bu gibi tespit d braklan yerlerde
-tapuda kaytl olan tanmaz mallar
-kamu kurum veya kurulularna ait yerlerin kadastrosu
talep halinde yaplr.
124
49)Kadastro almalar baladktan sonraki akit ve tescil ilemlerinde nasl bir yol
izlenir?
alma alannda almalara baladktan sonra her trl akit ve tescil ilemleri Tapu Sicil
Mdrlnce o andaki kadastro tespit durumu Kadastro Mdrlnden sorularak alnacak cevaba
gre ilem yaplarak kayt rnekleri derhal Kadastro Mdrlnce gnderilir.
Tapuda kaytl yerin tespiti kayt sahibi veya miraslarndan bakas adna yaplm ve
kesinlememi ise ilgililer kadastro sonucu hasl olacak kesin durumu kabul edeceklerini Tapu Sicil
Mdr huzurunda beyan ederek veya noterden dzenlenen belge ile bavurarak akit ve tescil
talebinde bulunuyorlarsa,ilem Tapu Sicil Mdrlnce yaplr.Keyfiyet Kadastro mdrne,dava
almsa Kadastro Mahkemesine derhal bildirilir.
htiyat- tedbir,ihtiyati haciz gibi kararlarla ilgili talepler derhal Tapu Siciline ilenerek
Kadastro Tutanana da ilenmek zere Kadastro Mdrlne,dava almsa Kadastro Mahkemesine
bildirilir.
50)Teknik hatalar kadastro mdrlnce hangi hallerde ve nasl dzenlenir?
Kesinleen kadastro parsellerinde;on yllk zaman amna bal kalmakszn;
-vasf deiiklii,
-Mlkiyet deiiklii dnda kalan;
-l,
-Veya tersimat
-veya hesaplamalardan,
doan fenni hatalar,ilgililerin mracaat zerine veya Kadastro Mdrlnce resen
dzeltilir.Tebli tarihinde itibaren 30 gn iinde Sulh Hukuk Mahkemesinde dava almad takdirde
dzeltme kesinleir.Kesinleen karara gre paftalarnda dzeltme yaplr.



SORULARLA KADASTRO BLGS
Bu blm kadastro telilatnn sitesinden alnmtr.Tekilat ,bu soru-cevap blm ile
,vatandalarmz kadastro hakknda bilgilendirmeyi amalamtr.Bizlerde bu soru-cevap
blm ile, bu gne kadar anlatlan ve ilenen dersimizin genel bir deerlendirilmesini
yapacaz.Aadaki . Blmlere sizce ekelenebilecek bilgileri yaznz.
yi almalar. r.Gr.Ercment AKSOY
Kadastro ne demektir ?
Kadastro ; tanmazlarn snrlarn ve maliklerini belirleyip tapu siciline kayt almalardr.
Bir baka deyile kadastro , tm lke snrlar ierisindeki tanmaz mallarn snrlarn arazi
ve harita zerinde belirleyerek hukuki durumlarn tespit etmek ve ilemlerin kesinlemesi
sonucunda Trk Medeni Yasasnca ngrlen tapu siciline tescil ederek hak sahiplerine tapu
belgelerini verme ileminin btndr
..
Kadastro kimler tarafndan ve neden yaplr ?
Kadastro Hizmetleri, 3402 sayl kanun gereince Kadastro mdrlkleri bnyesinde devlet
memuru olarak grev yapan Kadastro Teknisyenleri ve kadastrosu yaplacak alma alan
iinde ky dernei veya belediye meclisince seilen en az 3 bilirkii ve muhtardan oluan ekip
tarafndan yaplr
.
Kadastronun Amac nedir?
Kadastronun Amac ; Tapu sicilini oluturarak lkemizin kadastral toporafik haritasn
oluturup, tanmaz mal mlkiyetinin tespiti ile tapusuz arazileri tapuya balamak ve eski
tapulu olanlarn tapularn haritaya balayarak yenileyip, tanmaz mal mlkiyetini devlet
gvencesine ve kayt altna almaktr
.
..
Eski tapu belgeleri ile kadastro sonucu verilen tapu senetleri arasnda ne fark vardr ?
Eski tapu kaytlar genel olarak harita veya plana bal olmayp, snrlar, mevki ve
hudutlarnda bulunan tanmazlar la belirlenebilecek bilgileri ieren kaytlard. Oysa Kadastro
sonucu tanzim edilen tapu kaytlar, lekli haritalara ve ayn zamanda memleket koordinat
125
sistemine gre her krk noktasnn koordinatlar l ve hesap sonucunda belirlenen saysal
sisteme dayal olup ihtilaf veya yer tespitleri esnasnda Ynetmelikler erevesinde kesin
olarak arz zerinde snrlar belirlenebilecek nitelikte kaytlardr. Bunun dnda Kadastro
almalarndan sonra eski tapu kaytlar ileme tabi kayt niteliini kaybederler. Bunlara
dayanarak tapu sicil mdrlklerinde herhangi bir ilem yaplmaz. ve Kadastro tutanaklarnn
kesinletii tarihten itibaren on yl getikten sonra bu tapu kaytlarna dayanarak itiraz
olunamaz ve dava alamaz.
.
alma alan snr ne demektir ? idari snrdan fark nedir ?
Kadastro blgesindeki her ky ile belediye snrlar iinde bulunan mahallelerin her biri
kadastro alma alann tekil eder. Bu alan belirlemek iin 3402 sayl yasa uyarnca yaplan
almalar sonucunda kesinleen snr, ky veya mahallenin alma alan snrdr. dari snr
deildir. Snr belirleme ilemi nce kadastro ekibince yaplr ve belirlenen bu snra varsa
itiraz, tebli ve ilan tarihinden itibaren yedi gnlk sre iinde kadastro mdrl nezdinde
yaplr. Kadastro mdr gerekmiyorsa zeminde inceleme yapmadan yedi gn iinde evrak
zerinde karar verir. Kadastro mdr tarafndan belirlenen snr, ilgililere tebli edildikten
sonra varsa yedi gn iinde kadastro mahkemesi nezdinde itiraz edilir. Kadastro mahkemesi
bu itiraz duruma yapmakszn15 gn iinde karara balar ve verilen karar nihaidir, temyize
dahi tabi deildir. Oysa idari snr, ky kanunu hkmleri gereince belirlenir ve/veya
deitirilir. Ayrca idari snr belirleyecek makam kadastro ekibi, kadastro mdr veya
kadastro hakimi olmayp mlki idaredir ve idari snrla ilgili davalar kadastro
mahkemelerinde deil , genel mahkemelerde grlmektedir ve temyizi kabildir. Kadastro
almalarna balandnda alma alan snrnn halk tarafndan idari snr olarak
alglanmas ve diretmeler hem gereksiz yere zaman kayb ve hem de bitiik kyler arasnda
gereksiz sorunlarn balamasna neden olmaktadr
..
Her isteyen, tanmazna kadastro yaptrabilir mi ?
Kadastrosu yaplacak alanlar nasl belirlenir ?
stee bal Kadastro ilemleri crete tabi olup bir ksm koullarn gereklemi olmas
gerekmektedir. Bu koullar ; kadastrosunun yaplmas talep edilen tanmazn bulunduu
blgede kadastro almalarnn balam olmas, kadastro talebinin yatrm amal olmas ve
birden fazla aday kapsyor olmas ve ilgililerince tm kadastro giderlerinin TKGM Dner
Sermaye letmesi hesabna yatrlm olmas gerekmektedir. Genel uygulamada Kadastrosu
yaplacak alanlar, alma alan olarak tabir edilen yerlerde kadastro blgesi baznda belirli
bir sra ve TKGM onay ile yllk alma programna alnmasyla her yln ilk aynda
belirlenir ve alma bitiminde dk oran ve miktarlarla har tahakkuk ettirilir.(2003 yl
itibariyle nisbi har 4.640.000 tl dir.)
..
...
Kadastro almalar alenimidir? Hak sahipleri almalara katlabilir mi?
Kadastro almalar alenidir. almalar esnasnda hak sahipleri gerek snrlandrmada ve
gerek tespit esnasnda hazr bulunabilir, belge ibraz edebilir ve tank gsterebilir. lgilisi
olduu arazinin durumu hakknda Kadastro ekibinden ifahi olarak bilgi alabilecei gibi
bilgilendirme veya sorunu ile ilgili dileke yazarak kadastro mdrl kanalyla da bilgi
alabilir

.
Kadastro esnasnda hak sahipleri tanmazn lm veya tespiti esnasnda hazr
bulunmak zorunda mdr ?
Kadastro esnasnda hak sahipleri tanmazlarnn l veya tespitleri esnasnda hazr
bulunmak zorunda deildir. Tanmazlarn snrlandrma ve tespitleri Muhtar ve bilirkii
beyanlar ve gerekli dier belgeler vastasyla da tespit edilebilir ancak hak sahiplerinin
almalara katlmalar durumunda hatalar en aza inebilecek, annda resmi yollar vastasyla
tespite katkda bulunulabilecek ve ayn zamanda almalara katlma halinde tanmaz
126
maliklerine tahakkuk ettirilen kadastro harc oran katlmayanlara nazaran daha dk
olacaktr
almalarda kimlerin bilgilerine bavuruluyor ?
Kadastro almalar kadastro ekibi tarafndan yaplmakta olup Kadastro teknisyenleri
yeminli kadastro bilirkiileri ve muhtar beyanlar dorultusunda alma yapmaktadrlar.
Ancak kadastro teknisyenleri muhtar ve bilirkiilerin bilgilerinin yetersiz olmalar durumunda
tank dinleyebilecekleri gibi belgeye aykr beyanda bulunulmas halinde bu beyanlar dikkate
almayp belge dorultusunda snrlandrma ve tespit yapabilir

Bilirkiilere itiraz edilip bilirkiilii kabul edilmeyebilir mi ?
Kadastro bilirkiileri kylerde ky derneince belediyelik yrelerde ise belediye meclisince
salt ounlukla seilir. steyen herkes aday olamaz. Bilirkii olarak grev yapabilmek iin ;
T.C. vatanda olmak, 40 yan bitirmi olmak, Medeni haklar kullanma ehliyetine sahip
olmak, en az on yldan beri o mahalle veya kyde ikamet ediyor olmak, zimmet, ihtilas,
irtikap,rvet, hrszlk, inanc ktye kullanma, dolanl iflas gibi yz kzartc bir sutan
hkm giymemi olmak ve okur yazar olmak art koulmaktadr. Bu zellikleri tayan her
Trk vatanda bilirkiilie aday olabilir ve seilmesi halinde Kadastro Hakimi huzurunda
yemin ederek greve balar. Bilirkiilere greve balamadan nce yapacaklar iler bir yaz ile
tebli edilir ve yalan beyanda bulunmalar halinde yasal meyyideler hatrlatlr. Grlecei
zere Bilirkiiler belli bir hassasiyetle greve getirilmekte olup keyfi olarak veya ahsi
nizalardan dolay deitirilmesi istenemez. Ancak bilirkiiler kendisine, eine, usul ve
furuuna, kardeine, kardeinin ocuklarna ve einin usul ve furuuna ait tanmazlarn
tespitinde ve bu kiilerin hak iddia ettii tanmazlarn tespitlerinde bilirkiilik
yapamayacaklar gibi tespiti yaplan tanmaz mal zerinde hak iddia edenlerden herhangi
biriyle arasnda dava veya husumet bulunanlara ait tanmazlarn tespitlerinde bilirkii olarak
grev yapamazlar. Bu tr engellerin kmas durumuna karlk yasal olarak her ekip iin 6
bilirkii seilmektedir. Bununla beraber her tr iddia, idari veya adli yola iletilebilir
.
alma alan snr belirlenirken komu ky alma alan iinde kalan tanmazlarda
hak kayb sz konusu mudur ?
Kadastro alma alan snr kadastrosuna balanacak ky veya mahalle birimlerinin idari
snr olmayp adndan da anlalaca gibi alma snrlarn belirleyen bir ilemdir.
Dolaysyla alma alan snr yeni bir hak dourmad gibi var olan bir hakkn kaybna da
neden olmaz. Bir baka alma alannda kalan araziler yine hak sahipleri adna tespit edilir.
Herhangi bir surette alma alanyla birden fazla paraya blnen tanmaz tescilden sonra
ilgilisinin talebi zerine byk ksmn bulunduu mahalle veya kye ait tapu kt
sayfasna ilenmek iin birletirilebilir.

Eski tapu senetlerimi kaybettim. Sahibi olduum yerler adma tespit grr m ?
Kadastro almalarna balanmadan nce alma yaplacak ky veya mahalleye ait eski tapu
kaytlar, vergi tahrir kaytlar ve son dnem emlak beyanlar ile 31 aralk 1981 ve ncesine
ait vergi beyanname rnekleri kadastro mdrlkleri tarafndan ilgili kurumlardan alnarak
kadastro ekibine teslim edildiinden eski tapu kayd veya vergi kayd olan tanmazlarn
maliklerinden bu belgelerin mutlaka ibraz edilmesi istenmez. Ancak ilgililerin hak kaybna
neden olmamalar iin ellerindeki tm evrak mspiteleri kadastro ekibine alnd belgesi
karlnda veya bir dileke ile mdrlk vastasyla ibraz etmeleri kendi yararlarna olacaktr
...
Bilirkiiler yanl ve eksik bilgi veriyorlar. Ne yapmalym ?
Kadastro teknisyenleri snrlandrma ve tespitlerde bilirkii beyanlarna bal kalmak zorunda
dr. Ancak bu beyanlar eldeki mevcut resmi belgelerle akyorsa bu beyanlara bal
kalmayp belge dorultusunda ilem yapabilirler. Yaplan tespit eer sizce hatalysa ve buna
dair belgeniz varsa alma yaplan mahalle veya kyde ilerin tamamlandna dair tanzim
edilen tutanan tarihinden nce kadastro komisyonuna itirazda bulunabilirsiniz. Belgenizin
olmamas durumunda almalarn ask suretiyle teblii sresince Kadastro Mahkemesine
itiraz mahiyetli dava aabilirsiniz.
127
.
Kadastro ilemleri herhangi bir crete tabi midir ?
Kadastro ilemleri harca tabi olup har oranlar ve asgari harlar her yl bte kanunu ile
belirlenir. Har hesaplamalarnda son dnem emlak beyan deerleri veya olmamas halinde
kadastro komisyonunca tespit edilen deer zerinden hesaplanr. (2003 yl asgari har miktar
4.640.000 Tl dir.)
..
Kullandm tanmazlar tapusuz ve bir ksmna vergi beyannda bulunmadm. Ne
yapmalym ?
Kadastro almalar esnasnda snrlandrma ve tespitler belgeli ve belgesiz olmak zere iki
ekilde yaplr. almalarda ncelikle snrlandrmas yaplan tanmazn eski tapu kayd olup
olmad kadastro ekibine teslim edilen ve uygulamada birlik zabt defteri dediimiz eski tapu
kaytlarn ieren defterden muhtar ve bilirkii beyanlar yardm ile aratrlr. lgilinin tapu
kayt rnei ibraz edip etmedii incelenir. ayet snrlandrmas yaplan yere ait tapu kayd
mevcut ise 3402 sayl yasadaki tapuda kaytl tanmazlarn tespiti ile ilgili hkmler
uygulanarak tanmazn tespit ilemi yaplr. Snrlandrmas yaplan tanmaza ait tapu kayd
bulunamam ise 3402 sayl yasadaki zilyedlikle iktisab hkmlerine gre tespit yaplr. Bu
hkmler genel itibariyle ; halen zilyed olunan tanmazn malik veya murislerinin en az 20
yl sre ile nizasz ve faslasz ve malik sfatyla zilyed olunma, bir alma alannda malikler
itibariyle kuru arazide 100 sulu arazide 40 dnm gememe, ve kullanlan tanmazn orta
mal veya devletin hkm ve tasarrufu altnda olup bir ama ve hizmete tahsis edilmemi
olmas zetle zilyedlikle iktisaba elverili tanmaz niteliine sahip olma koullardr.
Kadastro almalarnda vergi tahrir kaytlar ve vergi beyannameleri mlkiyeti belirleyici
belgeler olmayp zilyetlikle birletikleri takdirde tanmazn miktarnda esas alnacak
belgelerdir. Bununla birlikte yukarda izah edilen 40/100 dnmlk normlarn dikkate
alnmasnn gerektii durumlarda miktar fazlas ksm kmas halinde bu belgelerin varl
yine miktar ynnden dikkate alnmaktadr. Tanmazn tapu veya vergi kaydnn
bulunmamas zilyed adna yazlmayaca anlamna gelmez.

Babamdan kalan tanmazlar miraslar adna tespit edilir mi ?
Kadastro tespitleri esnasnda faydalanlacak belgelerden biri de ky nfus defteridir.
Tanmaz malikinin l olmas durumunda miraslar tarafndan ( veraset ilam gibi)
herhangi bir belge ibraz edilmemesi durumunda ky nfus defterinden faydalanlr defterde
yazl miraslar ile muhtar ve bilirkii beyanlar birbirini doruluyorsa ky nfus
defterinde yazl miraslar adna tespitlerin yaplmas mmkndr. Aksi halde malikin l
olduu kadastro tutanann edinme sebebi ve beyanlar hanesinde belirtilerek l malik adna
tespit yaplr. Hisselendirme ve mlkiyet tr tespitinde medeni kanun hkmleri uygulanr

Maliki olduum tanmazlara ait vergi kaytlarm var ancak miktarlar eksik tespitleri
nasl yaplr ?
Kadastro tespiti yaplan tanmaza ait vergi tahrir kayd ve 1981 ve ncesine ait vergi
beyannamesi mevcutsa ; muhtar ve bilirkii, miktar fazlas ksmn zilyetlikle iktisaba elverili
yerlerden olmad ve tanmazda genileme bulunmad ynnde beyanda bulunursa, fiili
zemin durumu dikkate alnarak tespit yaplr ve miktar olarak vergi kayd veya beyannameden
fazla olann miktarna uyularak miktar fazlas ksm 3402 sayl yasann 14.maddesine gre
40/100 dnme kadar senetsizden verilir ve senetsiz defterine ilenir

Babam 35-40 yl nce talk bir araziyi canlandrarak tarla haline dntrd adma yazlr m ?
Devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunup herhangi bir amaca tahsis edilmeyen yerler
masraf ve emek sarfyla tarm alanna dntrlmesi halinde en az 20 yl sreyle nizasz ve
malik sfatyla zilyed ve tasarruf eden adna tespit yaplr. Ancak bu miktar 3402 sayl
yasadaki 40/100 dnmlk normu aamaz

Kadastro esnasnda yerlerim yanl yazlm. almalar u an ask suretiyle ilan
ediliyor ne yapmalym ?
128
Kadastro tespitlerine, 30 gnlk ask ilan sresi iinde kadastro mahkemesi nezdinde itiraz
mahiyetli dava alabilir. Bu dava iin mutlaka kadastrosu yaplan ky veya mahallenin adli
tekilatnn bulunduu yere gelmeye gerek yoktur. Bu dava Trkiye nin herhangi bir yerinde
bulunan sulh, asliye veya kadastro mahkemesi kanalyla da alabilir
Kadastro esnasnda yerlerim yanl yazlm. almalar devam ediyor ne yapmalym?
Yaplan tespit eer sizce hatalysa ve buna dair belgeniz varsa alma yaplan mahalle veya
kyde ilerin tamamlandna dair tanzim edilen tutanan tarihinden nce kadastro
komisyonuna itirazda bulunabilirsiniz. Belgenizin olmamas durumunda almalarn ask
suretiyle teblii sresince Kadastro Mahkemesine itiraz mahiyetli dava aabilirsiniz
Kadastro esnasnda yerlerim yanl yazlm. lan sresince de farkna varamadmdan
yaplan tespitler kesinlemi. Ne yapmam gerekiyor ?
Kadastro tespitleri kesinletikten sonra , kadastrodan nceki sebeplere dayal olarak dava
ama hakk kesinleme tarihinden itibaren 10 yl dr. Bu sreyi geirmeden genel
mahkemelerde (asliye ve sulh hukuk mahkemeleri) dava amanz gerekmektedir. Aksi halde
hak kaybna uram olursunuz

Tanmazmla ilgili daha nce dava amtm. Kymze kadastro girdi, davam nasl
etkilenir?
Kadastro almalar balamadan nce alma alannn idari snr olarak bal olduu ky veya
mahallenin yetki alanna giren mahkemelerden alma alanyla ilgili kadastroyu ilgilendiren
davalarn listesi istenir. Bu listede belirtilen davalarla ilgili tanmazlar muhtar, bilirkii, daval veya
davac bilgileri ve gerektiinde dava dosyas incelenerek tespit edilir. Daval tanmaz davann
niteliine gre mlkiyeti, snr veya yzlm tespit edilmeden, tanmaz hakkndaki edinilen
bilgiler kadastro tutanann edinme sebebinde izah edilerek kadastro mahkemesine gnderilmek zere
daval olarak tespit yaplr. Tanmazla ilgili tutanak ve dier evraklar kadastro mahkemesine
gnderilir ve hukuk mahkemesine de tutanak tanzim edilip kadastro mahkemesine gnderildii
ynnde bilgi verilir. Herhangi bir tanmazla ilgili kadastro tutana tanzim edildiinde kadastro ile
ilgili davalarda yetkili mahkeme kadastro mahkemesi olduundan parselinizle ilgili dava halen
grlmekte olan mahkemede tutanak tanzim edilinceye kadar devam eder bu tarihten sonra grev
kadastro mahkemesinindir davanza kadastro mahkemesinde baklr

Babama ait arsa zerine ev yaptm. Ancak babam bu yerimin kendi adna tespit
edilmesini istiyor. Evimin hukuki durumu nasl tespit edilir ?
Medeni Kanunun yrrle girmesinden nce yer bakasnn zerindeki eya bakasnn
olabilecek ekilde tapu tesisi mmknd. Medeni Kanunun yrrle girmesinden sonra bu
ikili kullanma son verilmitir. Babanzn uygun muvafakati olmadan zerin e bina ina
ettiiniz arsann adnza tespit edilmesi mmkn deildir. Ancak sz konusu parselin tapu
ktnn beyanlar hanesine de ilenmek zere arsa zerindeki evin (muhdesat olarak) cinsi,
kime ait olduu ve iktisab sebebi aklanarak kadastro tutanann beyanlar stununa
belirtme yaplr. Ancak bu belirtme srekli ve ayni bir hak meydana getirmez, fiili durumun
belirtilmesi anlamn tar

Tanmazmn yzlm kadastro esnasnda eksik hesaplanm. Dzeltilmesi mmkn
m ?
3402 sayl yasa, evrakna aykr olarak tescil edilen idaremizden kaynaklanan maddi hatalar
dzeltme olanan mmkn klmtr. Bu erevede yaplacak incelemede hata olduu iddia
edilen parsele ait paftann zemine uygunluu belirlendikten sonra yaplacak hesaplamada
yzlm hatas tespit edildii takdirde hata dzeltilerek ilgililere varsa itirazlarn tebli
tarihinden itibaren 30 gn iinde sulh hukuk mahkemesine yapabilecekleri belirtilerek tebli
edilir. tiraz sresi getikten sonra dzeltmeye itiraz mahiyetli dava almad ynnde sulh
mahkemesinden yazl bilgi alndktan sonra dzeltme kesinletirilerek fenni klasr ve tapu
kt sayfasnda gerekli dzeltme yaplr. lgililerince dava ald takdirde dava sonucuna
gre ilem yaplr. Bu ilemler devam ederken tapu kt sayfasna dzeltme ilemlerinin
balatld ynnde belirtme yaplarak 3. ahslarn bu dzeltmeden haberdar edilmesi
salanr

129
Hangi tr tanmazlar zilyetlikle iktisab edilemez ?
Devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunup herhangi bir kamu hizmetine tahsis edilen
yerler, ormanlar, orta mallar, zel kanunlar uyarnca devlete kalan tanmazlar ile
belediyelerin imar planlar iinde bulunan sahipsiz yerler, ay-dere-rmak yataklar imar-ihya
suretiyle de olsa kazandrc zamanam suretiyle zilyetlikle iktisap edilemez

Sulu arazi ve susuz arazi neye gre belirlenir ?
Kadastro kanununda geen sulu ve susuz arazi ; arazinin devlet tarafndan sulanp
sulanmad yn dikkate alnarak belirlenir(3083 sayl yasa). Devlet tarafndan sulanan
arazi sulu toprak , devlet tarafndan sulanmayan arazi kuru toprak olarak deerlendirilir
-Aramzda dzenlediimiz adi senetle yer aldm. Tespit kimin adna yaplr ?
Satn aldnz tanmaz tapuda kaytl ise ;
-sat tarihinden itibaren 10 yl sreyle ekimesiz ve aralksz ve malik sfatyla zilyet
olmamanz halinde tapu kayt maliki veya l ise miraslarnn muvafakati aranarak,
-sat tarihinden itibaren 10 yl gemesi halinde ise kayt malik veya miraslarnn beyan
veya herhangi bir belge veya bilirkii yahut tank szleriyle sat ve en az on yl sreyle
ekimesiz ve aralksz malik sfatyla zilyetliinizi ispat ettiiniz takdirde muvafakat
aranmadan bu belge veya beyan dorultusunda,
tespit adnza yaplr.
Satn aldnz tanmaz tapuda kaytl deilse bilirkii veya tank beyanlaryla dorulanmas
halinde adnza tespit grebilir. Aranzda dzenlediiniz adi senedin doruluu ynnde farkl
beyanlarn olmas halinde bilirkii beyanlarna itibar edilir
.
.
.

































130



CUMHURYETN LANINDAN GNMZE
KADASTRO LE LGL KANUNLAR







474 658 743 2613 5602 509 766 3402









Antalya 2001




AKDENZ NVERSTES
TEKNK BLMLER MESLEK YKSEKOKULU
HARTA-KADASTRO PROGRAMI





131







CUMHURYETN LANINDAN GNMZE
KADASTRO LE LGL KANUNLAR


NDEKLER


- Giri


- 474 Elviye-i Selasiye Kanunu


- 658 Kadastro Kanunu


- 743 Trk Kanun-u Medenisi


- 2613 Kadastro Kanunu


- 5602 Tapulama Kanunu


- 509 Tapulama Kanunu


- 766 Tapulama Kanunu


- 3402 Kadastro Kanunu


- Sonu


- Kanunlarla lgili Tarihler


- Szlk


- Kaynaklar

132

Trkiye Cumhuriyeti Dnemi almalar


Osmanl miri arazi sisteminin bozulmas ve bu arazilerin mlk haline dnm sonunda
Anadoluda baz yerlerde byk toprak sahipleri tremiti.Bu durum,bilhassa nfus
younluunun az olduu yerlerde daha belirgindi.mparatorluun yklmas,istiklal
savamzn kazanlmas sonucu kurulan yeni Trkiye Cumhuriyeti bir ok meselelerle kar
karyayd.Bunlarn bir ksm yaplan inkilaplarla zmlenmitir.Ancak,toprak sorunlar ve
kadastrosunun zm uzun zaman gerektirdii iin belirli bir sonuca ulalamamtr.Bu
dnemde yaplmas dnlen en nemli iler,kadastro ve buna bal olarak toprak ve tarm
reformu almalar olmutur.Bu almalar kanunlar ele alnarak ,aadaki hiyeraride
incelenmitir.Kanunlar 474,658,743,2613,5602,509,766,3402 dir.


Bu notlar farkl birok kaynaktan yararlanlarak oluturulmutur.Bunlar,notlarn sonunda
kaynaklar blmnde belirtilmitir.




474 Elviye-i Selasiye Kanunu

T.Cnin kuruluundan sonra ilk kadastral nitelikli almalar,1921 Moskova Anlamas ile
Trkiye snrlar iine alnan Kars,Ardahan;Artvin lleri Ve evresinde yaplmtr.Bu
almalar 10.04.1924 gn ve 474 sayl Artvin,Ardahan,Kars vilayetleri ile Kulp,Idr
kazalar ve Hopa Kazasnn Kemalpaa Nahiyesindeki Araziler Hakknda Tasarrufa Ait
Kanun uyarnca yaplmtr.

Bu kanunun 6.maddesi aadaki gibidir.
Madde.6-Artvin,Ardahan,Kars illeri ile Kulp,Idr ileleri ile ve Hopa ilesinin Kemal Paa
bucandaki btn arazi ve gayrimenkul mallar bir zel kurul eliyle yazlr ve gelirleri ile
deerleri usulen tahmin ve tayin edilir.

Kanun bu hkm ile,o gnn ihtiyalarna uygun bir kadastro ngrlmtr.Tanmazlarn
mlkiyetleri belirlenecek,tanmazlarn gelirleri ve deerleri tahmin ve tayin
edilecek,tanmazlar llerek ve plana balanacaktr.Ancak,Tapu ve Kadastro Genel
Mdrl bu almalar,dzenlenmi olmas gereken planlarn birer rnekleri Genel
Mdrlk merkez arivinde bulunmadndan,kadastro niteliinde kabul etmemektedir.Bu
belgeler sadece anlamazlklarn zmnde mahkemelere belge olarak sunulmaktadr.

658 Kadastro Kanunu
Tm Trkiye snrlar iinde tam bir kadastro uygulamas gerekletirmek amacyla
22.04.1925 tarih ve 658 sayl kadastro kanunu karlmtr.Bu kanun ile Tapu Genel
Mdrl bnyesinde bir kadastro tekilat kurularak,tanmaz mallarn mlkiyet ve
snrlarn belirlenmesi konum ve ekonomik durumlarna gre snflarnn tesbit edilmesi
amalanm ve kanuna gre snflarnn tesbit edilmesi amalanm ve kanuna gre baz
byk illerde almalar yaplmtr.Bu kanunun 1.maddesi,amalanan kadastronun devleri
ve ieriini ylece belirlenmitir:
Tanmazlara ait hukuki ilemlerin yaplamasna ve belgelenmesine,tanmazlarn geometrik
konumlarn,yzlmlerini,mevkilerini,mevkilerini ve geometrik durumlarn
133
gstermeye;tanmaz vergisinin belirlenmesine yarayacak defter ve belgelerin dzenlenmesi
ve korunmas....
Bu kanunun zellikle gerekesi kadastrosunun ama ve devlerine aklk getirmektedir:
Tanmazlarn snrlarnn belirlenmesi,tanmazlar zerindeki haklar ve ykmllkler ile
her bir tanmazn konumuna ve ekonomik durumuna gre snfnn tesbiti ve yazm
ilemi;devlet ile halk arasndaki karlkl hak ve devlerin yerine getirilmesi bakmndan
byk nem ve gereklilik kazanmtr...
Kanunun gerekesinde,kadastronun yararlar aadaki gibi saylmtr:
Kadastro,tanmazlarn yanlzca mali yn ile vergi miktarn belirleyen bir kamu hizmeti
olarak grlmemelidir.
Kadastro:
- Yerleme alanlarnda ve tarmsal alanlarda yol,demiryolu,su kanal,sanayi
blgelerinde ve belediye hizmetlerinde altlk olarak kullanlan,
- Devretme,ayrma,birletirme,rehin verme,miras yolu ile brakma,teminat,haciz
vb.yollarla tanmaz zerinde oluan deiiklik ve olaylar izlemeyi ama edinen,
- Her tr tanmazn,deerini belirlemeye altlk olan,
- Sosyal ve ekonomik her tr sorun ve yatrmlara altlk olan ve bu amala gereken
bilgileri,mekanla ilikili bir kamu hizmetidir.
Bu kanun tasarsnn TBMMa incelenmesi srasnda kurulan zel Kadastro
Komisyonunda;kadastrom hakknda ilgin deerlendirmeler yaplmtr;
- Kadastro harita ile yaknda ilgilidir ve haritasz kadastro dnlemez.
- Kadastro,Avrupada hemen hemen birbuuk yzyl nce balam ve
tanmazlardan alnacak vergilerin adilane biimde belirlenmesi,tanmazlarn
tasarrufu ilemelerinin dzene sokulmas ve gven iinde yrtlmesi,yol
demiryolu,kanal yapm,bataklklarn kurutulmas,akarsu yataklarnn
dzenlenmesi,ormanlardan ve Hazine topraklarndan en uygun ve ekonomik
biimde yararlanabilmesi,mar planlarnn hazrlanabilmesi ve imar uygulamasnn
sorunsuz gereklemesi,ve benzeri alanlarda kullanlmaktadr.
Bu kanunda ada ok amal kadastroya ynelik bir anlay grlmektedir.Kanunun
gerekesinde bu aadaki ifadelerden kolayca anlalabilir;
Kadastro,tanmazlarn yanlzca mali yn ile vergi miktarlarn belirleyen bir
kamu hizmeti olarak grlmektedir.
Kadastro;
o Yerleme alanlarnda ve tarmsal alanlarda yol,demiryolu,su kanal,sanayi
blgelerinde ve belediye hizmetlerinde altlk olarak kullanlan,
o Devretme,ayrma,birletirme,rehin verme,miras yolu ile brakma,teminat,haciz
vb. yollarla tanmazlar zerinde oluan deiiklikler ve olaylar izlemeyi ama
edinen,
o Her tr tanmazn deerini belirlemeye altlk olan,
o Sosyal ve ekonomik her tr sorun ve yatrmlara altlk olan ve bu amala
gereken bilgileri,mekanla ilikili biimde verebilen bir kamu hizmetidir.

Yukarda akland gibi bu kanun ok kapsaml konular ihtiva etmitir.Bu kanun 10 yllk
uygulamas sonucunda karlan hukuki ve teknik konulara zm bulmak amacyla 2613
sayl kanun gelmitir.


743 Trk Kanunu Medenisi

4 Ekim 1926 da 743 sayl Trk Kanun-u Medenisi (Medeni Kanun) yrrle
girdi.svire Medeni Kanunu(Code Civile) esas alnmak suretiyle hazrlanan bu kanuna
gre,810 sayl Senetsiz Mlklerin Senede Balanmas ile ilgili Kanun yrrlkten kalkm
134
ve eski tip arazi rejimi uygulamasna son verilmitir.Bylece MECELLE kaldrlarak,tek tip
arazi ve rakabe (yaln,kuru.plak mlkiyet;sahiplik hali)ile tasarruf hakkn ayn elde
toplayan mutlak mlkiyet esas getirilmi oluyordu.

Medeni Kanunun yrrle girdii sralarda fiili tasarrufu ellerinde bulunduranlarn malik
olaca phesizdi.Ancak,bunu daha da salamlatrmak iin iktisab- mrur-u
zaman(zaman am yoluyla kazanma)messesine bavurulmutur.Bylece
devlet,rakabe(yaln,kuru.plak mlkiyet;sahiplik hali) hakknda kesin olarak vazgeilmi
oluyordu.Medeni Kanunun ayni haklar(eya hukuku)blmnn 618.maddesi mlkiyet
hakkn aklar.Buna gre,mutlak bir mlkiyet hakk vardr.639.madde ise;tapusuz araziyi
nizasz faslasz 20 yl elinde bulunduran kimsenin bu araziye malik olaca
hakkndadr.Kanunun yrrle girmesinden bu yana 20 yl akn bir zaman gemi olduu
iin artk miri arazi deil mlk arazi sz konusudur.O halde,yaplmas dnlen bir toprak
reformu iin miri arazi vasfnn meri(hkm geer)olduunu iddia etmek ve hibir bedel
demeden arazilere el koyarak topra olmayan iftilere datmak hukuka aykr olur.Bunu
salamak,Medeni Kanun un arazi ile ilgili hkmlerini inkar anlamna gelir.Bu durumda
toprak reformunun yaplmas ncelikle kamulatrmay ,kamulatrma da kadastroyu gerekli
klmaktr.

Medeni Kanun tanmaz mallarn snrlarn da belirtmitir.Buna gre bir tanmazn yatay ve
dey olmak zere iki snr vardr.Bir araziye sahip olan,onun altna ve stne
sahiptir.Bu,mlkiyetin dey snrdr.Yatay snr ise,plan ve arazi zerine konulmu
iaretlerle tayin edilir.(Md.644-645)




2613 Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu

658 sayl kadastro kanununun 10 yllk uygulamas sonucunda,bu Kanunun uygulamas
srasnda karlalan hukuki ve teknik sorunlara,edinilen tecrbeler nda zmler
getirmek zere ve 1926 ylnda kabul edilen Trk Medeni Kanunu ile 1930 ylnda yrrle
konmu olan Tapu Sicil Tzne uygun decek bir Kadastro Kanun nun karlmas
dnlm ve 15.12.1934 gnl 2613 sayl Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu ile yrrle
konulmutur.26 Haziran 1987 gn ve 3402 sayl Kadastro Kanunu ile yrrlkten kaldran
bu Kanunun gerekesi zet olarak aadaki gibidir:
Avrupa,zellikle svire ve Fransa kadastrolar balca u ksmdan olumaktadr:

- Tahdit ve tahrir emlak,
- Tanmaz mal deer takdiri,
- Nirengi ve poligon tesisi ile bunlara dayal arazi lm.

Tanmaz mal deer belirleme ileri ile konuya ilikin kanunlar gereince Maliye Bakanl
Gelirler Genel Mdrl ilgilenmektedir.Bundan dolay kadastro kadastro
ekiplerinin,yeniden deer tesbiti ileri ile uramalar ayr bir emek ve masraf sarfna neden
olacandan,kadastro rakiplerine bu konuya ilikin bir grev verilmemitir.

2613 sayl Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu,kadastronun ama ve devleri 1.maddesinde
ylece belirlenmitir.

Madde.1- Kadastro,tanmaz mallarn hukuki ve geometrik durumlarn tesbit eder ve gsterir.

Bylece,gerekede aklanan nedene uygun olarak,Trkiye kadastrosu tanmaz
vergilendirmeye ilikin devlerini terketmi ve sadece tanmaz tanmaz mallarn
135
mlkiyetlerini belirleme,snrlandrma ve yazm ilerini yrtr olmutur.Tanmaz mal
deerlerinin belirlenmesine ilikin devlerin kadastro dnda braklmas,kadastronun hzl ve
ekonomik biimde retimi amacna yneliktir.Ancak,Kadastrodan kopuk deer
belirleme,tanmaz vergilendirmede olsun kamulatrmada ya da tapu harlarnn
belirlenmesinde olsun,srekli doan mali sorunlarn temel nedeni olmutur.

Aadaki kanundan alnm olan alnt,kanunun uygulamasn da aklamaktadr.
Bu kanunun amac gayrimenkul mallarn hukuki ve hendesi vaziyetlerini tespit ile
kadastrosunukarmak, ayrca Maliye Vekaletin iin gerekli grlen yerlerin tapu tahririni
yapmaktr,diyen kanun ayrca aadaki bilgileri de iermektedir.

Yukardaki aklamann, uygulamadaki ayrntlar aada belirtilmektedir.
Masraflarn yzde ellisi belediyelerince karlanan ehir ve kasabalarn tapu tahriri ve
kadastro ilemlerinin yaplmasna yasann 6. maddesi uyarnca ncelik verilebilir.Bu yasann
tahdit ilerini dzenleyen 15. ve izleyen maddelerinde gayrimenkuller zerinde hak sahibi
olanlarnn haklarnn, tanmazlarnn snrlarnn ve dier hususlarnn , kadastro
komisyonlar postalarncanasl ve ne suretle saptanaca aklanmtr.
Kanunun 22. maddesinde komisyonun yapaca iler aklanmtr.bu ilerden belli balar 22.
maddenin (d) ve (e) bentlerinde , ylece belirlenmitir :
Madde 22 (d) Gayrimenkul mal, tapu sicilinde ki sahibi varisleri namna kaydolunur.Bu
Gayrimenkul zerinde ayni veya ahsi bir hak mevcut ise veya aile yurdu tesis edilmi ise
keyfiyet sicile kayt ve erh tesis olunur.
(e) Tefevvz veya tedavl tarik ile temellk edile geldii vesikalar ile yahut vukuf erbabnn
szleri ile anlalan gayrimenkul mallar, esasen tapu senedine bal olup olmadna ve
tasarruf mddetinin mruru zaman haddine varp varlmadna baklmayarak sahii namna
kaydolur.
Bu kanun nemli baz hkmleri de hkmete hudut zerinden yaplm olan satlarla
ilgili 23 maddesince aklanmtr.Bu maddede .....hkmete yalnz miktar zerinde
satlm ve kaytlarnda bu suretle gsterilmi olan gayrimenkul mallarn miktarnda zuhur
edecek fazla ksm, yzde onu gemiyorsa zilyedi namna paranz kayd....olunaca
aklanmakta ve ayrca mbadil, muhacir mltecilere 1341 (1925) yl muvazene-i Umumiye
Kanunun 23. maddesinin (A) fkras mucibince topraksz halka tevzi ve tefviz ve temlik
edilmi olan gayrimenkul mallarda zuhur eden fazlalk bu hkmden mstesna olup
bilmeseha taayyn edecek fazla miktar 1331 ve 1771 ve 1866 sayl kanunlara gre muamele
grmek zere zilyedleri namna kayd... hkmn getirmitir.
Grld gibi Kadastro Tapu Tahriri Kanunu da hazine tanmaz mallar zerinde
mlkiyeti kazandrc zel bir yasadr.
2613 sayl Kadastro Tapu Tahriri Kanununa gre tescil ilemlerini yrtecek tekilat, yasann
9.maddesi ile balayan birinci faslnda aklanmtr.
9.maddede, kadastro ve tahrir yaplmaya balayan mntkalarda bu ilerin bir mdr
tarafndan idare olunaca ve 10. maddede bu mdrn bakanl altnda bir komisyon
kurulaca ve 13.maddede her komisyon emrine lzumu kadar tapu, fen memuru ve
katiplerden kurulupostalarverilecei aklanmtr.
2613 sayl kanunun 15. maddesi ile balayan ikici fasl tehdit ilerine dairdir.
Bu 15.maddede ve izleyen maddelerde kadastrosuna balayan ehir, kasaba ve kylerin
snrlarnn tayini ileri aklanr, yasann 10. maddesinde de gayrimenkul sahiplerine postalar
tarafndan beyannameleri datlaca ve bunlarn nasl doldurulaca ve ekleri belirtilir.
Alakallar tarafndan doldurulan beyannamelerin postalar tarafndan komisyona verilmesi
zerine bu komisyonlar tarafndan yaplacak iler 22.maddede aklanr.Bu maddeye gre
komisyonca yaplan ilanlar zerine, postalar tarafndan dosyas ile beraber verilen
beyannameler tetkik olunarak gayrimenkul mallar maddede tetkik olunarak gayrimenkul
mallar maddede 6. bent iinde aklanan sahipleri adna tapuya yakt ve tescil olunurlar.
Tapuya tescil ilemlerinin hangi hkmlere gre yaplaca ve bu hususta komisyonun grev
ve yetkileri yasann 23,24,25, ve 26. maddesinde aklanmtr.komisyonlarn yapacaklar bu
tasarruf tetkikleri ortaya kacak anlamazlklarn halli 4. fasln 27.maddesinde aklanm
136
bulunmaktadr.Bu maddeye gre, kadastroyu ve tahriri ilgilendiren her trl anlamazlklar
kurulacak olan Kadastro Mahkemelerince halledilecektir.bu mahkemeler 38. maddede
belirtildii gibi veraset senedi (miras belgesi) vermeye de yetkilidirler.
Ancak, 2613 sayl kanun 12.maddesine dayanlarak kurulan bu Kadastro Mahkemeleri bu
12.maddeyi yrrlkten kaldrlan 1.3.1950 tarihli 5572 sayl yasayla iptal
edilmitir.Kadastro mahkemelerinin ortadan kaldrlmasyla doan boluk uzun seneler
srm ve 12 Mays 1966 gnnde yrrle giren 766 sayl Tapulama kanunun 47.
maddesiyle Tapulama Mahkemesi adyla kurularak grev ve yetkileri belirlenmitir.
Tapulama Mahkemelerinin bulunmad yerlerde bu grevler genel mahkemelerce yrtlr.
2613 sayl Kadastro Tapu Tahriri Kanunu tanmaz mallarn hendesi (geometrik) ve hukuki
durumlarn tespit etmekle gerekletirmek istedii ama, yasann tasarruf tetkikleri bal
altndaki 22. maddesindeki hkmlerle gerekletirilebilir.bu madde 766 sayl Tapu Kanunun
32. maddesi ile hemen hemen kout hkmleri kapsar.
Tasarruf tetkikleri, yani 22. maddedeki komisyon, kadastronun hukuki arln tar ve
tetkik bir i olmakla beraber, hukuki sorunlara da zm getirmesi bakmndan nemlidir.
Son olarak yasann 22.maddesinin b,c,d,e,f ve h bentlerinde gayrimenkullerin (tanmazlarn)
ya komisyonlarca tayin olunan sahipleri namna ya devlet namna kayd olunmas eklinde
ifade olunan ilemi kadastro blgelerinde postalarn tahdit ve komisyonlarn tasarruf
durumu inceledikleri gayrimenkuller, ona ilikin haklarla birlikte tapu sicilindeki maliki
namna tespit ve tescil edilirbiiminde ki kural bu yasann esas amacn belirler.
2613 sayl yasann bir de tz vardr. Kadastro Tapu Tahriri Nizannamesiadn tayan bu
tzn 25, maddesi devletin zel mlkiyetinde olmayan (yani hkm ve tasarrufu altnda
olan yerler Bkz bu kitapta ayn madde) ham topraklardan veyahut talk, pnarlktan alan
yerlerin tescili ve yine devletin hususi mlkiyetinde bulunan araziden imar edilen yerlerin
tescili iin ve bu ilemlerin koullar hakknda aklayc hkmler getirmitir.


5602 Tapulama Kanunu

2613 ve Kadastro Tapu Tahriri Kanunu btn lke topraklarnda uygulanmak zere, ky-
kent ayrm yapmadan uygulanmak zere hazrlanmtr.ancak, kanunun uygulamada
bulunduu srece il ve ile snrlar iinde kadastro yapmna ncelik ve arlk verildii
grlmtr.uygulamann kent topraklarna zg kalmas, almalarn yava yrmesi ve
bunlara ek olarak ikinci dnya sava sonrasnda tasarmn nem kazanmas zerine, ky ve
bucaklarn kadastrosunu yapmak zere 15.3.1950.gn ve 5602 sayl Tapulama Kanunu
yrrle konulmutur.
Bu kanun gerekesinde, kanun ama ve devleri ile ilgili aadaki grlere yer
verilmitir.
Medeni kanunumuzun uygulama tarihinden bu gne (1950) kadar yirmi yl aan bir
zaman getii halde zel ve tzel kiilerin tasarruflar altnda bulunan ve saylar 30 milyonu
at tanmazlarn anlan kanun amalad biimde ve anlamda tapu sicilleri henz
oluturulamamtr.
Hukuk hayatmzda byk bir atlm olan Medeni Kanunumuz tapu sicillerini,
Ayni haklar (eyaya ilikin haklar) iin en byk gvence saym,
Tapu sicilinde kaytl olan tanmazlar iin zaman am kabul etmemi,
Tapu memuru huzurunda ve resmi senet dzenlenmedike, mlk edinme
hkmsz kabul edilmi,
137
Tanmazlar zerinde haciz borlarn zaman am nedeni ile dmesini nne
geilmi,
Btn ayni haklarn ancak tapuya tescil sonucu kazanlmas,
Sicillerde oluacak hatalardan devletin sorumlu olmas esas ve ilkeleri altnda dzenlenmitir.
Medeni Kanunumuz, snr anlamazlklarnda plan esas ald halde,halen snrl sayda
kadastrosu yaplm ehir ve kasaba merkezleri dnda, tanmazlarn plan ve paftalar
olmad gibi, malikini, intifa hakk sahibini, tanmazn lehinde ve aleyhinde olan geit
haklarn ve tanmaz ykmllklerini tapu ktk ve belgeleri de mevcut deildir.
Bu gn vatandalarn tasarruflarn altnda buluna tanmazlarn % 60 dan tapusuz tasarruflar
altndadr. Tapu da kaytl olanlar ise, deiiklikler izlenmediinden hukuki deerlerini
kaybetmilerdir.
Vatandalar arasnda vurumaya kadar varan tanmaz anlamazlklarnn nedenini,
vatandalar iin gven verici tapu kayd olmamasnda aramak yerinde olur.
Gerekli Trk Medeni Kanununa ve gerekse Tapu Sicil Ktne gre :
mlkiyet haklar
irtifak (ykmlenim, geit) haklar ve tanmaz ykmllkler,
dier erhler ve kstlamalar,
tedbir karalar,
hacizler, tesisler
vb. gerek geici gerekse srekli nitelikte bulunan ve kamu dzenini korumak amacyla
kanunlarn aka gsterdii hak ve menfaatler, tapu siciline kaydedilmek suretiyle ve devlet
sorumluluu altnda korumak istenmitir.
Tapulama Kanunu gerekesinde kadastronun yarar grup altnda toplanarak
aadaki gibi aklanmtr :
a) Toplumsal yarar
Bugn istatistikler gstermektedir ki, halk arasnda oluan anlamazlklarn ou, tanmaz
mlkiyetinden ve buna ait haklarn kullanlmasndan domaktadr.esasl planlara dayanan
snrlandrmalar karsnda iki tarafnda kendisini hakl grmesine imkan yoktur.
Anlamazlklar karlkl patlamalar, srekli kin ve dmanlklar kamlamaktadr.hukuki
olsun cezai olsun mahkemelere aktarlan olaylar ekonomik alanda da kendisini gstermekte
vatandalar ilerinden ayrlarak mahkeme koridorlarnda vakit kaybetmektedirler.
Btn bu sakncalar nlemek,ancak kadastronun lke lsnde gerekletirilmesine
baldr.

b) Ekonomik yarar
lkede byk lde tanmaz serveti vardr.Medeni Kanunumuz, tanmaz mallar karlk
gsterilerek tedavl dzenlenmi olmasna ramen, kadastro yaplmam olmas nedeniyle
Medeni Kanun bu hkmleri gvenli ve serbest bir uygulamaya konu olmamtr.kredi
sisteminin temelini kadastro oluturmaktadr.
Kadastro sonras oluacak tapu sicilleri sayesinde tanmaz mallara tedavl gc
kazandrlabilir.

c) Mali yarar
lkede uygulanan bir ok vergiler kadastral verilere dayanmaktadr.bina, arazi ve buna ek
vergiler, kazan vergileri vb. tanmazn gelirine dayanmaktadr.bir mali reform biiminde ele
alnan ve zerinde incelmeler yaplan Gelir Vergisinin, kadastrosu tamamlanm bir lkede
baar ile uygulanmas ok zordur.
138
Gelir vergisi sistemine girilmesi bir zorunluluk olduuna gre kadastro almalarnn bir an
nce sonulandrlmas, vergilerin gelirle orantl ve adilane toplanmasnda balca neden
olacaktr.
Bundan baka kadastro almalar sonucunda kanunlar ve anlamalar gerei hazineye ait olan
ve fakat haksz olarak unun bunun elinde bulunan bir ok tanmaz maln ortaya kmas
mmkn olacak ve bu durumda ayrca hazineye gelir getirilen bir sonu salayacaktr
5602 sayl Tapulama Kanunu nun hazrlan gerekesinde baz ilgin blmlerde
aadadr:
...........
Hukuk hayatmzda bir ok atlm yaram olan Medeni Kanunumuz tapu sicilleri ayni
haklar iin en byk gvence saym ve itibarla ;
- tapu sicilinde kaytl tanmaz mallar iin zaman am olmayaca,
- tanmaz mallar zerindeki ipotek-haciz borlarnn zaman am nedeniyle
dmesinin nne geilecei
- tapu memuru nnde ve resmi senet dzenlenmedike tanmaz maln mlkiyetini
edinene ilikin tasarruflarn hkmsz olaca,
- btn ayni haklarn ancak tapuya tescil ile kazanlabilecei,
- tapu sicillerinde oluacak yanllklardan Devletin sorumlu olaca, esas ilkelerini
getirmitir.
Medeni Kanunumuz, snr anlamazlklarnda kadastro plan esas alnmtr .
Bunlardan baka, yurttalar arasnda vurumaya kadar varan tanmaz mal anlamazlklarnn
nedenini, gven verici bir tapu kaydnn olmamasnda aramak yerinde olur.
1950 ylnda balayan tapulama almalarnda edinilen tecrbeler nda ve uygulamalar
srasnda karlalan sorunlara daha uygun zmler bulmak amacyla, 1964 ylnda 509
sayl Tapulama Kanunu, bu kanun Anayasa Mahkemesince ekil ynnden iptal edilmesi
zerine, ayn hkmlere sahip 766 sayl Tapulama Kanunu 1966 ylnda yrrle
konulmutur.766 sayl Tapulama kanunu 26 Haziran 1987 gn ve 3402 sayl Kadastro
Kanunu ile yrrlkten kaldrlmtr.

Bu tarihsel sre,bundan sonraki konularda ayrntlar ile aklanmtr.



766 Tapulama Kanunu

766 sayl Tapulama Kanunu ile ok nceki ylardan balayarak:24 Nisan 1926 gnl 810
sayl Hakk karar ve senetsiz Tasarruflara Dair Yasa;501 sayl T.B.M.M karar;hukuki
Kymetlerini Kaybetmi Gayrimenkullerin Tasfiyesine Dair 1515 ve 5519 sayl
kanunlar,2613 sayl Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu;bu kanun baz maddelerini deitiren
6091,6335,6383 sayl kanunlar ve 17.07.1964 gnl,509 sayl kanunlar,lkemizde eski
devirlerden bu yana sre gelen tapusuz tasarruflar nlemeye ,tanmaz mal tasarruflarndaki
dzensizlii gidermeye ve bunlara salam bir dzen vermeye ve nihayet tapusuzluk problemi
zmeye yetmemitir.

139
766 dan nce 810,501,1515,5519,2613 6091,6335,6383,509

Daha sonra da 16.11.1965de 509 sayl Tapulama Kanununun tm Anayasa Mahkemesinin
E.1964/38,K.1965/59 sayl kararyla ekil ynnden (12 Mays 1966 tarihine kadar
yrrlkte kalmak kaydyla)
ptal edilmitir.Bunun yerine kanun koyucu,yrrlk tarihini 99.maddesiyle 12 Mays 1966
olarak saptad,28 Haziran 1966 gnl,766 sayl yeni bir Tapulama Kanunuyrrle
koymutur.
Not:
509 16.11.1965de Anayasa mahkemesi iptal etmitir.

ptale ramen 12 Mays 1966ya kadar yrrlkte kalmas kararna varld.

28 Haziran 1966da yrrle konuldu.


Daha sonrada 16.11.1965`de ,509 sayl Tapulama Kanununun tm Anayasa Mahkemesinin
E.1964/38,K.1965/59 sayl kararyla ekil ynnden (12 Mays 1966 tarihine kadar
yrrlkte kalmak kaydyla ) iptal edilmitir.

Bunu yerine kanun koyucu , yrrlk tarihini 99. maddesiyle 12 Mays 1966 olarak saptad
, 28 Haziran 1966 gnl 766 sayl yeni bir Tapulama Kanununu yrrle koymutur.
766 sayl Tapulama Kanununun amac ve uygulama alan 1. maddesinde yle belirlenmitir:
Tapulamaya baland tarihte il ve ilelerin merkez belediyeleri snrlar dnda kalan
gayrmenkullerden tapusuz olanlarn bu kanun hkmlerine gre tapulamak ve tapulu
olanlarnda kaytlarn bu kanun hkmlerine gre yenilemek sureti ile kadastro planlar
tanzim ve tapu sicilleri tesis olunur.

Bu kanunun tanzim ettii idari ve kazai faaliyetler kanunun mulu iinde bulunan btn
gayrimenkuller hakknda kadastro planlarnn tanzimini , hak sahiplerinin doru olarak
tayinini ve tescile tabi gayrmenkullerin sicil harici braklmamasn istihdaf eder.

Bu 1. ama maddesinin temel unsurlar (eleri) unlardr.
- Tapulama Kanunu uygulama alan il ve ilelerin merkez belediye snrlar ddr
(yani kyler , krsal alanlardr) il ve ilelerin merkez belediyeleri snrlar iindeki kadastro
planlarnn tanzimi ve tapu sicillerinin tesisi 2613 sayl Kadastro ve Tapu Tahriri kanunun
hkmleri ile salanr.
Yine Tapulama Kanununun 97. maddesi ayrcalk getiren hkmleri ile , bu kanundaki 33 ve
42. maddelerin, genel hkmlere gre alm ve alacak davalarla , 2613 sayl kanuna gre
yrtlen kadastro muamelelerinde uygulanabilecei ngrlmtr.

- Yasa uygulama alan iindeki yerlerdeki gayrmenkullerden ; tapusuz olanlarn
tapulayacak (Md.33), tapulu olanlarnda kaytlarn yenileyecektirtir.(Md.32)

-Bylece yasa hak sahiplerini doru olarak saptayacak,

-Tescile tabi gayrmenkullerin sicil d brakmayacaktr.

Tapulama Kanunu 1. maddesi ile balayan birinci blmde Umumi Hkmlerini, 5.
,,maddesi ile balayan ikinci blmde Tekilat , 10. maddesi ile balayan nc blmde
Hazrlk ilemlerini ,20. maddesi ile balayan drdnc blmde Tespit lerini
hkmlere balamtr.

Bu drdnc blmn en nemli maddesi; plan ve ktklerin tanzimi ve tapulama
senetlerinin verilmesi ile ilgili 30. maddesidir. Ancak tapulama ilerinin tekniini grebilmek,
140
tescil ilerinin mekanizmasn izleyebilmek iin 766 sayl kanunun daha nceki birka
maddesine deinmek gerekir. Gayrmenkuller zerindeki haklarn ve hak sahiplerinin tayin ve
tespiti , yasann 21. maddesinde akland zere tapulama teknisyeni ve yardmcs
tarafndan , nceden belirlenmi bir gnde mal sahipleri ve sair alakallar ve yasayla
belirtilmi yetkililer muvacehesinde yaplr. Tapulama teknisyeni ve yardmcs , hak sahipleri
tayin edilmi olan parselleri ler veya hava fotoraflarna iaretler.

Teknisyen ve yardmcs elde ettikleri btn verileri, bilgileri, kanaatlerini de bir tutunaa
yazarlar.(Md.23).

Bylece her tapulama birliindeki tapulama ii bitiminde teknisyen ve yardmcs
gayrmenkullerin parsel numaralarna gre (itirazl olanlar da gstererek ) iki nsha cetvel ile
birlikte tapulama mdrne verirler.(Md.24).

Tapulama mdr tapulamas biten birliklerde mevcut gayrmenkullerin tespit durumunu vs.
gsteren bir cetvel hazrlayarak yasada bildirilen yerlerde (30) gn sreyle astrr ve itiraz
olanlarn bu mddet iinde tapulama mdrlne mraacat etmelerini ilan eder (Md.26).

Tapulama teknisyeni ve yardmcs tarafndan tanzim edilen tutanaklar iki yoldan kesinleir:

1. 26. maddesindeki (30) gnlk ask sresini yani itiraz sresi itirazsz gemise ,
itirazsz olan tapulama tutaklarna ait tespitler kesinleir ve tapulama mdrnce tasdik
edilir.(Md.27).

2. (30) gnlk itiraz mddeti iinde itiraz edilen tutanaklar tapulama mdrnn
balkanlnda kurulan tapulama komisyonu tarafndan tahrik ve tetkik edilerek ay iinde
(Md.29) karara balanr.

Tapulama komisyonunun bu kararna (30) gn iinde alakadalarca tapulama mahkemesinde
dava almad takdirde komisyon karar kesinleir (Md.28,fk.5)
tiraz komisyonlar tarafndan , itirazl tutanaklar hakknda alnan kararlarn itiraz eden ile
lehine tapulama tesbiti yaplana tebliinden sonra ,bunlarn (30) gn iinde tapulama
mahkemesinde dava amalar halinde tapulama tutana ve ekleri tapulama hakimi
tarafndan celp olunur, (yaz ile getirtilir) ve ihtilaf (itiraz konusu) bu mahkemece karara
balanr. (Md.30 fk.4)

tiraz komisyonu ,itirazn mahiyetine gre kendisini yetkili grmedii kararna varrsa , bu
durumda da mdr itirazl tutanaklar hakknda karar alnmak zere bunlar derhal tapulama
mahkemesine tevdi eder.(verir).

766 sayl Tapulama Kanununun yukarda aklanan maddeleri uyarnca yaplan tapulama
ilemleri tamamlandktan sonra , yukarda sz geen 30. maddeye gre plan ve ktkler
dzenlenir ve tapu senetleri verilebilir.

30. maddenin nemli hkmleri unlardr:
Tapulama mdr tarafndan tasdik edilen tutanaklarla , tapulama komisyonlarnn
kesinleen kararlarna ait tutanaklar , birlikler itibaryla parsel numarasna gre ve
tutanaklarn tasdik tarihi; tescil tarihi olarak gsterilmek sureti ile tapu ktklerine geirilir...
Tutanaklar tapu ktne geirildikten sonra apl tasarruf vesikalar veya aplar ayrca
verilmek zere tapu senetleri alakallarna datlr ve ktklerle tutanaklar ... mahalli tapu
idarelerine devir ve teslim edilir...

766 sayl Tapulama kanununun yukarda aklanan hkmleri uyarnca yaplan tapulama
ilemlerine dayanarak tesis olunan tapu sicillerinin hukuki kymeti ve sukutu hak mddeti
(hakk drc sre) yasann 31. maddesinde aklanmtr:
141
31. Madde yledir: Tapulamaya msteniden tesis olunan tapu sicilleri aksi aksi hkmen
(mahkeme kararyla) sabit oluncaya kadar , muteberdir. Bu sicillerde belirtilen haklara
tescilleri tarihinden itibaren on sene getikten sonra , tapulamaya takaddm eden (nceki)
sebeblere dayanlarak itiraz olunamaz ve dava alamaz.

Kanun koruyucu bu madde ile , tapu sicillerine bir gvencelik salamak gayesini gtmtr.
Tapulama Kanununun 31. maddesindeki bu on yllk hak drc sre tapulama ilemine
dayanan tescilleri oluturan sebepler iin sz konusudur. Tapulama ilemine dayanan
tescilden sonraki hukuki ilemler nedeniyle ortaya kacak uyumazlklar genel hkmlere
gre zlecektir.(Bkz.Tapu Sicilinin tashihi Davas)

766 sayl Tapulama Kanununun en nemli hkmleri de Mlkiyet Hakknn Tesbitindeki
Esaslar bal altnda yer alan 32,33 ve izleyen maddelerini kapsayan 5. blmdr.

Tapulamada, gayrimenkullerin mlkiyet hakknn tespitinde, gayrimenkullerin tapuda kaytl
olmas, veya tapusuz olmalar gz nnde tutularak, ayr madde hkmleri uygulanr.
Mlkiyet hakknn tesbitinde, tapuda kaytl gayrimenkuller hakknda uygulanacak hkmler
766 sayl yasann 32. maddesinde aklanmtr. Bu maddenin nemli hkmleri unlardr:

Madde 32- Gayrmenkul tapuda kaytl ise:

a) Bu konuda zilyed lehine mevcut hkmler mahfuz kalmak artyla, kayt sahibi, kayt
sahibi lm ise miraslar adna...tesbit edilir...intikal ilemi ibraz edilecek belgeye istinatla
(Bu belge ya Muhtarlk Kanununun 3. Maddesi, 12. Bendi uyarnca mahalle veya ky
muhtarlklarnca verilmi veya verilecek mahalle veya ky ilmhaberlerdir yada
miraslarca sulh hukuk hakimliinden alnan veraset ilamdr) henz ktkler tapuya
devredilmemise tapulama mdr, devr edilmi ise tapu dairesi tarafndan yaplr.
Bu 32. Madde,2613 sayl kadastro ve Tapu Tahiri Kanununun 22. Maddesi hkmlerine
kouttur.: Kayt sahibi veya miraslardan bakas zilyed bulunuyorsa ... zilyed adna tesbit
olunur. Ancak, zilyed adna tesbit yaplabilmesi iin: - Ya kayt sahibi veya miraslarn
tapulama teknisyeni ve yardmcsnn huzurunda ak muvafakatda bulunmalar; - Veya noter
tarafndan tesbit ve tevsik edilen muvafakat beyan arttr. Bu durumda gz nnde tutulmas
gereken husus, muvafakat beyandr.: Noter nndeki muvafakat beyannn tapulama
tesbiti sebebiyle ve zilyed lehine yaplm olmas gerekir. Tapulama tesbitinden ok nce
ve sat anlamna gelecek nitelikte saylan beyan, tescile muvafakat anlamnda deil 32/C
bendine ilikin hukuki bir durumdur. Yargtay 7. Hukuk Dairesinin 23.2.1966 gn , E1965
/517,K.1966/953 sayl karar.

32. maddenin (c ) bendi u hkm ierir: Kayt sahibi veya miraslardan bakas zilyet
kayt sahibinden veya miraslarndan veyahut bunlarn mmessillerinden gayr resmi surette
temellk eittiini , bunlarn beyan veya herhangi bir belge ile veya bilirkii veyahut sabit
szleriyle tevsik ettiini ve ayrca en az on sene mddetle zilyet olduu takdirde , zilyet adna
tespit olunur.
Burada dikkatle zerinde durulmas gereken husus , kayt maliki veya kanuni kanuni halefleri
veya temsilcilerinin noter tarafndan tespit edilerek belgelenen tespite muvafakad
beyanlarnn geerliliklerine ilikin artlardr.
Tespite muvafakat beyan tapulama teknisyeni ve yardmcs nnde yaplmsa sorun
yoktur. Ancak , bu beyan tapu dairesi dairesi dnda yaplmsa (Yani noter huzurunda)
gayrmenkul maliki veya miraslar veya kanuni yetkili temsilcileri arasnda akdi bir
ilikinin bulunmas gereklidir. Ziyedin edinme iddias byle bir ilikiye dayanmyor
veyatapu d (gayr resmi) akit yetkili olmayan temsilciler ile yaplm ise , zilyedlik bir
edinme nedeni olamaz .
Veli velayeti altndaki kimsenin maln ba yolu ile bakasna geiremeyeceinden
(MK.Md.2699-392) zilyedin iktisap iddias kabul edilemez Yargtay 7. Hukuk Dairesi
18.6.1970 gn , E1970/3516,K.1970/3766 sayl karar.
142

32,Maddenin (c) bendine gre yaplacak tespit srasnda,sat vaadine dayanan zilyedlik sresi
on yl doldurmam ise, zilyed adna yaplacak tesbit, kayt malikinin veya kanuni ve yetkili
haleflerinin muvaffakatna bal tutulur. Eer ,zilyedlik sat vaadi szlemesinden nce
balam ve bylece tesbit tarihinde on yllk sre dolmu ise, sat vaadi szlemesinin
tarihine nazaran on yllk srenin dolmam olmasnn zilyed adna tesbite engel olmayaca
kabul edilmektedir.

766 sayl tapulama kanununun 32. maddesinin (6) ve son bendi, tapuda kaytl gayrmenkul
zerindeki mlkiyet hakknn tesbiti koullarn yle belirlemektedir: Kayt sahibi 20 sene
evvel vefat etmi yahut gaipliine hkm verilmi veyahut tapu sicilinden malikin kim olduu
anlalamam ise, nizasz ve faslasz yirmi sene mddetle ve malik sfatyla zilyed bulunan
kimse adna tesbit olunur. 32. Maddenin bu bendi, Medeni Kanunun 639.Maddesinin
2.Fkrasnda aklanan fevkalade mruzaman ile ilgili hkmlere kout bulunmaktadr.
Tapulama Kanununun en nemli maddesi mlkiyet hakknn tesbitindeki esaslar baln
tayan 5. Blmnn 33. maddesidir. Bu maddenin hkmleri, kanunun amacna sadakatla
bal kalmayarak uyguland taktirde, kt sonular dourabilecek bir speklasyon konusu
olabilir. 766. sayl kanunun 33.Maddesi, 19.7.1972 gnl ve 1617 sayl Toprak ve Tarm
Reformu n Tedbirler Kanununun 20.Maddesi ile deitirilmitir. Bu ok nemli madde
yledir:

Madde 33- (Deiik: 1617-19.7.1972) Tapuda kaytl olmayan ve beher parasnn yz
lm 20 dnme kadar olan (20 dnm dahil ) gayrimenkul, ekimesiz ve aralksz en az
20 yldan beri malik sfatyla zilyedliini, belgelerle veya bilirkii veyahut tank beyanlaryla
tevsik eden zilyedi adna kayd edilir.
Ayn ahsn yekdireine bitiik olup da, yz lm toplam 20 dnmden fazla bulunan
mstakil paralar zerindeki zilyedlii ayr ayr sebeplere dayand taktirde, her parasnn
yz lm 20 dnm gememek ve zilyedlie ilikin diger unsurlar mevcut olmak
kaydyla, bu paralar zilyedi adna kaydedilir.

( Zilyedlie ilikin unsurlar:
1.Malik sfatyla zilyedlik ; 2.Nizasz zilyedlik; 3.faslasz zilyedlik; 4.Zilyedliin en az yirmi
yl srmesi. Bkz. Zilyedlie ilikin Unsurlar)
33. Maddenin devam: Yz lm 20 dnm geen mstakil paralarn veya ayn ahsn
ayr ayr sebeplere dayanarak zilyedi bulunduu yekdierine bitiik ve yz lmleri 20
dnm aan birden fazla paralardan her birinin 20 dnmlk ksm, zilyedlie ait 1.
fkradaki unsurlarn mevcudiyeti halinde zilyedi adna kayd edilir.

Bir tapulama blgesinde, bu maddenin 1, 2 ve 3 fkralar gereince bir kiinin iktisab
edebileceinden gayrmenkullerin toplam bykl 50 dnm geemez. Arazinin
yukardaki fkralarn kapsam dnda kalan ksmnn zilyedi adna kaydedilebilmesi iin,
birinci fkra gereince delillerden zilyedliin ayrca aadaki belgelerden birine
dayandrlmas lazmdr.

a-1950 ylna veya daha nceki yllara ait vergi kayd;
b- Zilyed lehine kesinlemi mahkeme ilamlar (Bkz. Mahkeme lamlar);
c- Tasdikli irade suretleri ve fermanlar (Bkz. ayn terimler);
d- Muteber mtevelli, sipahi, mltezim, temessk veya senetleri (Bkz. Mtevelli Temessk
veya Senedi; Mltezim Senetleri; Sipahi Senetleri.);
e- Kaytlar bulunmayan tapu veya mlga hazinei hassa senedi veya muvakkat tasarruf
ilmhaberi (Bkz.ayn terimler) ;
f- Tasdiksiz tapu yoklama kaytlar (Bkz.ayn terimler);
g- Mlkname, muhasebat atika kalemi kaytlar (Bkz.ayn terimler);
h- Mbayaa, istihkam ve ihbar hccetleri (Bkz.Mbayaa Hcceti );
143
- Evkaf idarelerinden tapuya devredilmemi tasarruf kaytlar (Bkz. Evkaf Tasarruf
Kaytlar); Devletin hkm ve tasarrufu altnda (Bkz.ayn terimler)bulunan yerler ile
kanunlar uyarnca Devlete kalan gayrimenkuller Tapuda kaytl olsun olmasn - kazandrc
zamanam (Bkz.ayn terimler) yoluyla iktisabedilemez ve bu madde hkm uygulanamaz.
Tapulama Kanunu, toprak hukuku ve toprak mlkiyeti alannda, Cumhuriyet tarihimizin en
nemli yasalarndan biridir. Bu nedenle, bu yasa hakknda lehte veya aleyhte pek ok
eletiriler olmutur. zellikle bu yasann esasn, zn tekil eden ve 50 dnmden fazla
topraklarn, zilyedi adna mlk olarak tapulanmasna dair hkmler getiren 33. maddesi
eletirilerin balca hedefi olmutur. Zira bu maddede mlkiyet hukuku ve onun esaslar
asndan bir hatann varl ileri srlmektedir. Bu eletirilerden en nemlilerden biri
yledir: ...nemli olan yan, burada yalnzca imparatorluktan devreden zel mlklerin deil,
sipahi ve mltezim temessk veya senetlerinin yalnzca gelirleri hizmet ya da bedel karl
belirli sreler iin verilmi miri topraklarn zel mlk olarak kabul edilmesi iin belge
niteligini tamasdr. Sipahi tmarlar, biliyoruz ki, mlk tmarlardan (ekncl mlklerden )
ayrdr. Ve bu toprak miri mlktr. Rakabesi devlete ait olan bu topraklar, kyl aileleri
tasarruflarnda bulundurmaktadrlar. Kyllerin toprak sahibi sfatyla devlete demekle
ykml olduu rant ve vergileri, devlet sipahiye tahsis etmekteydi. Sipahilere ait temessk
senetleri mlkiyet ile ilgili deildir. Sipahi yalnzca topran sahibi olan devlete demekle
ykml olduu rant ve vergileri alr. Tmar rejiminin son bulmasyla birlikte, bu haklar da
ortadan kalkm bulunmaktadr. Ayn ekilde Mltezim temessk veya senetlerinin de
mlkiyet ile ilgili olmad bilinen bir gerektir. Tmar sisteminin bozulmasndan sonra
tmardan boalan topraklarn rantn,devlet iltizam usulyle bir ya da bir ka yllna
satmaktayd.10 yllk gelirini pein verenlere,bu tmarlar malikane olarak satlmtr .Burada
temessk veya senedin gelirini kiras karlnda verilen bilgiler olduu aktr ve bunlarn
bugn mlkiyet hakknda kant oluturmas , haksz mlk sahibi yaratlmas demek olduu
gibi , ayn zamanda , bu topraklar tasarrufunda bulundurulan kylnn hakknn gaspndan
baka hi bir ey deildir

766 sayl Tapulama Yasasnn devletin hkm ve tasarrufu altnda bulunan yerlerin
kazandrc zaman am yoluyla iktisab edilemeyecei yolunda 33. Maddesinin son
fkrasnn hkm, yine bu yasann ok nemli devlet emvalinin (mallarnn) karekteristii ile
ilgili temel bir kural belirtmesi bakmndan esasl bir hkmdr. Bu son fkra, devlettin
hkm ve tasarrufu altnda bulunan yerlerin (tanmazlarn) kazandrc zaman amyla
iktisab edilemeyeceini yani zel mlk edinilemeyeceini belirtmekle kalmaz , ayrca
tapulama yasasnn bu 33. Maddesi hkmlerinin`de bu yerler zerinde uygulanamayacan
yani devletin hkm ve tasarrufu altndaki yerler zerinde hibir suretle zel mlkiyetin sz
konusu olmayaca kuraln`da aklkla ortaya koyar.

Devletin hkm ve tasarrufu altndaki yerlerin (tanmazlarn) zel mlkiyet konusu
olamayaca hakkndaki bu hkm kesindir. Ancak bu gibi yerler baz koullarda kiraya
verile bilir. 2886 sayl Devlet ihale kanununun 74 maddesinde bu koullar alanmaktadr
:Tarih ve bedii deeri olanlar hari Hazinenin zel mlkiyetindeki yerlerin sat ,kiraya
verilmesi,trampas ve mlkiyetin gayr ayni hak tesisi ile devletin hkm ve tasarrufu
altndaki yerlerin , kiraya verilmesi mlkiyetin gayr ayni hak tesisi esaslar Maliye
Bakanl`nca karlacak ynetmelikte belirtilir

Ayrca ayn yasann 65. maddesinde ,dalyan ve voli yerleri gibi tanmazlarn hangi
koullarla kiraya verilecei aklanmaktadr .(Bilgi iin Bkz. devletin Hkm ve Tasarrufu
Altnda Olan Yerler ).

Son olarak bir de bu 766 sayl yasann 38.maddesine deinmek gereklidir. Bu madde u
kural koymaktadr:
Yukardaki maddelerin hkmleri dnda kalp da tescile tabi olan gayrmenkuller Hazine
adna tespit olunur.Bu madde hkmne gre devlet hazinesi adna tesbit olunur.Bu madde
hkmne gre devlet hazinesi adna tesbit olunan bir tanmazn tam anlamyla Hazine`nin
144
zel mlkiyetine girmi deildir.Yasann ihya ile ilgili 37. maddesinde olduu gibi bu durum
tapulama tutananda belirtilir ve ktn erhler hanesine iaret olunur ve devletin mlkiyeti
altna deil, hkm tasarrufu altna girer.
Bu hukuki ilem de tipik bir rnektir.(Bkz.Devletin Hkm ve Tasarrufu Altndaki Yerler)
3402 Kadastro Kanunu

Trkiye Cumhuriyeti dneminde 1925 ylnda balatlan kadastro almalar,1950
ylnda,zellikle tarmsal topraklardaki mlkiyet sorunlarnn zmne kavuturulmas amac
ile tapulama ve kadastro altnda birbirinden kopuk iki ayr almaya dnmtr.Temelde
ayn amal olan bu almalar 3402 sayl Kadastro Kanunu ile birletirilmi ve ayn devlet
kuruluu ve ayn hukuki kurallara gre yrtlr duruma getirilmitir.3402 sayl Kadastro
Kanununun hkmet gerekesinden ilgin baz blmler aaya alnmtr.


Ayn yrede il veya ile belediyesi snr izgisinin bir tarafnda 2613 asayl, bir
tarafnda ise tamamen deiik hkmler tayan 766 sayl Kanun uygulamas gibi
garip bir durum yllardan beri srp gitmektedir....

Memleketimizde sosyal, ekonomik, teknik ve hukuki alanlardaki gelimeler,
ehirleme,imar hareketleri, toprak ve faaliyetleri, yol, baraj, sulama, kurutma
tesisleri, araziye ilikin vergi ve kredi problemleri, kamulatrma ilemleri, toprak
ve tarm reformu ve benzeri hizmetler kadastronun tamamlanmasnn uzun yllara
tahamml bulunmadndan, kadastronun hzlandrlmas ve ksa saylabilecek bir
srede sonu alnabilmesi iin her iki kanun birletirilerek tek bir kanun haline
getirilmesinde zorunluluk duyulmutur.

Gerekenin bu ksm, yeni kanun hazrlanmasnn amacn iki noktada toplamaktadr :

1. Kadastro, lkedeki kalknma hizmetlerinim dzenli yrtlebilmesi iin gerekli altlktr; ilk
tesis kadastronun hzla, ksa saylabilecek bir srede bitirilmesi zorunludur.

2. lke zerinde yapay idari snrlara farkl hukuki kurallarla, fakl rgtlerce yrtlen
kadastro almalar adaletsizlikler yaratt gibi ekonomik de deildir.

3402 sayl Kadastro Kanunu, kadastronun ieriindede nemli yeni bir anlay
getirmektedir.
Ama
Madde 1 bu kanun amac memleketin kadastral toporafik haritasna dayal
olarak tanmaz mallarn snrlarn arazi ve harita zerinde belirtilerek hukuki
durumlarn tespit etmek ve bu sretle Trk Medeni Kanununun ngrd tapu
sicilini kurmaktadr

Eski 2613 sayl Kadastro ve Tapu Tahiri Kanunu ile 766sayl Tapulama Kanunu,
kadastroyu aadaki gibi tanmlamakta idiler :
Tanmaz mallarn hukuki ve geometrik durumlarn tesbit eder ve gsterir
Bu tanma gre, tek tek birbirinden kopuk llmeleri ve kadastro planlarnn dzenlenmesi
mmkmdr.Tanmaz mallar bir arada llse ve birada gsterilse bile, kadastro planlarna
lke toporafik haritalarna dayal olmas zorunlu bulunmuyordu.nitekim, uygulamalarda
byle gereklemitir;yani, kadastro planlar lke jeodezik andan kopuk ve lke yresel
145
sabit noktalarana dayal biimde dzenlenmitir.sadece fotorametrik yntemle retilen ve
sonra kadastral hale getirilen kadasrto planlar, lke jeodezik ana dayal bulunmaktadr.

3402 sayl Kadastro Kanunu bu sorunu zme kavuturmu bulunmaktadr.bundan byle
yaplacak kadastro almalar, lke toporafik kadastral haritasna dayal olacak , retilecek
kadastral haritalar lke jeodezik ana dayal olacaktr.



YILI SAYI KANUN ADI VE RESM GAZETE



1924 474 Artvin,Ardahan,Kars Vilayetleri ile Kulp,Idr Kazalar ve
Hopa Kazasnn Kemalpaa Nahiyesindeki Arazide Hakk-
Tasarrufa Ait Kanun (Elviye-i Selasiye Kanunu)


1925 658 Kadastro Kanunu
K.Ta:22.04.1925,R.G:29.04.1925/98,6785 ile mlgadr.



1926 743 Trk Kanunu Medenisi
K.Ta:17.02.1926,R.G:04.04.1926/339,Yrrllk:04.10.1926
Deg:903(13.07.1967);3678(23.11.90)



1926 2613 Kadastro ve Tapu Tahriri Kanunu
K.Ta:15.11.1934,R.G:23.11.1934/2887,3402 ile mlga
(21.06.1987)


1934 5602 Tapulama Kanunu
K.Ta:16.03.1950,R.G:22.03.1950/7463 509 ila mlga



1950 509 Tapulama Kanunu
K.Ta:11.07.1964,R.G:1-4,8 1964/11769/-71 Anayasa
mahkemesince iptal,16.11.1965,E.1964/38,K.1965/59


1966 766 Tapulama Kanunu
K.Ta:23.06.1966,R.G:12.07.1966/12346,3402 ila mlga
(21.06.1987)



1987 3402 Kadastro Kanunu
K.Ta:21.06.1987,R.G:09.07.1987/19512



146


SONU

Osmanl devlet tekilat ve onun hukuk anlay ve ortaya koyduu sistem bat
devletlerininkinden ok farklyd.Sadece imparatorluk topraklarnn en byk blm
(%80ini) oluturan miri arazizerindeki toprak kullanm ilikileri bugn anladmz
manadatapulu zel mlkiyetle ilgili olmayan tamamen zgn bir hukuki rejime
dayanmaktayd.Zira gerek bu topraklar,gerek imparatorluun metruk arazi, mevat arazi,
mevkuf arazi trnden topraklar zerinde zel mlkiyet hkmlerinin(baz
ayrcalkl,durumlar dnda)geerli olmad bir hukuki rejim egemenlii srdrmekteydi.

Genel olarak bu hukuki yapTmar sistemine dayanmaktayd.Bu sistemin yrrlkte olduu
topraklarla(zellikle miri topraklar) ve dier katagoriden arazi trleri hemen tmyle kamusal
araziler niteliinde olup(Devlete,beytl mala ait)zerlerinde yaayan,onlar ileyen insanlar
yzyllar boyu tapulu mlkiyet nedir bilmemiler ama devaml toprak hukukundan
kaynaklanan ok eitli hukuki balarla topraklar kullanmlardr.


Cumhuriyetin ilan ile birok devrimler yaplmtr.Bu yenilenme hareketi ierisinde toprak
ile ilgili de bir ok yenilikler olmutur.1926 ylnda yapt hukuk inkilab ile rfi ve eri
hukuk kurallarndan oluan Osmanl Hukukunu terk etmitir.Bu ekilde tarihe malolan
Osmanl Hukukunun bu gnde yararlanabilecek dallarndan biri ve phesiz en nemlisi
toprak hukukudur.Hukukularmzda Prof.Dr.Halil CNe gre Trk Hukukunun bu
yenilenme hareketi ierinde Osmanl Hukukundan yararlanmasnn yararl olaca
kanaatindedir.Fakat bu yararlanmann yaplmad,Medeni Kanunun svireden aynen iktibas
edilmesi sonucu olarak,toprak-insan ilikilerinin dzenlenmesinde,Osmanl Toprak dzenin
bozulmu ve fiili durumlarla asli amalarndan uzaklam eklinin hukukiletirilmesinden
daha fazla bir ey yaplmamtr.Bu sebeple Trkiye,hala toprak-insan ilikilerini adil ve
demokratik bir ekilde dzenleyebilmenin abas ierisindedir.Trk tarmnn ve milletimizin
iktisab geleceini ok yakndan ilgilendiren bu yeni toprak dzenin kuruluunda,Osmanl
toprak dzeni,gerekli slahatla,her devirde toprak-insan ilikilerini adil ve sosyal adalete
uygun bir biimde dzenleme kapasitesi olan bir sistemdirdncesindedir.

Gnmze kadar yaplan teknik ve yasal almalarn yenilenmesi gerekmektedir.Bunlar ilgili
teknik ve yasal almalarn uygulanmasnda yaanan sorunlarn ortaya kmas ile yeni
almalara ihtiya duyulmutur.

Ne tr yasal dzenlemelin gereklilii Babakanla bal Devlet Planlama Tekilatnn
koordinatrlnde,Yedinci be yllk kalknma planna hazrlk olarak hazrlanan1995-1999
verilerini ieren Harita,Tapu ve Kadastro zel htisas Komisyonu Deerlendirme Raporunda
da belirtilmitir.Aada raporun mevzuat ile ilgili dzenlemesi gereken hususlar
belirtilmitir.

- Kadastro hizmetlerinin tek elden yrtlmesi iin gerekli yasal dzenlemeler
yaplarak,orman kadastrosu ve kltr arazileri kadastrosu ayrmlar ortadan
kaldrlmaldr.

- Tapu Kadastro Bilgi sisteminin bir an nce tamamlanmas iin mevcut yasal
tkanklklar giderilerek gerekli kaynak salanmaldr.

- Kadastro Kanununda,kadastro teknisyenlerince yaplan snrlandrma ve
tesbitlerin,ask ilan ncesinde ilgililerince renilebilmesi iin,yaplan kadastro
147
tesbitleri hakknda ilgili hak sahiplerinin ne ekilde bilgilendireceklerini hususuna
aklk kazandrc dzenleme yaplmas gereklidir.

- Kadastro Kanununun 41.Maddesi,uygulama deiik ekillerde yorumlamakta ve
zellikle mahkeme kararlarnda nelerin teknik hata olduu konusunda tereddte
dld gzlenmektedir.Teknik hatalarn dzeltilmesine ilikin olarak dzenlenmi
olan bu maddeni,daha ak,anlalr,tereddt ve yanl anlamaya yer vermeyecek
biimde yeniden dzenlemesi gerekmektedir.

- Tapu ve Kadastro Bilgi Sistemi oluturulmas,hizmette otomasyonun
gerekletirilmesi,ariv bilgilerinin belli bir standartta saklanarak hizmete
sunulmas,mevcut kadastro paftalarnn sisteme uyarlanmas ve btnlemesi,kadastro
hizmetlerinin devam saylan deiiklik,gncelletirilme ve dier teknik hizmetlerin ne
ekilde yrtleceine ilikin hususlar ile kadastrosu yaplacak alanlardaki tanmaz
mal snrlarnn iaretlenmesi ve bunlarn korunmasna ilikin hususlar ile kadastrosu
yaplacak alanlardaki tanmaz mal snrlarnn iaretlenmesi ve bunlarn korunmasna
ilikin hususlarn belirlenmesi ve mevzuatta bu konudaki boluklarn doldurulmas
gerekir.

- Yenileme taleplerinin mevcut yasa ile zmledii dikkate alnarak,ihtiya duyulan
yerlerde kadastro paftalarnn gncel tutmak iin ikinci kadastro yaplmas imkan
salanmaldr.

- mar mevzuat gereince Yap kullanma zin belgesi alnmas gereken binalar ile
tanmazlar zerine yaplan her trl tesis ve yaplarn kullanm izinleri verilmeden
nce kadastro paftalarna ilenmesi ve tapu siciline kaydedilmelerini temin amacyla
yasal dzenlemeler yaplmaldr.

Bu notlarda irdelenmek istenen gnmzdeki kadastral almalarn, hukuki dayanaklarn
tarihsel geliimini incelemektir.Bu tarihsel sreci incelemek bizlere gemite ne gibi sorunlar
yaandn gstermekte ve bunlara zm olarak kan yasalarn ne gibi zmler rettii
hakknda bilgi vermektedir.Ayrca sonu olarak bu bilgi birikimi ile kafamzda gelecekle ilgili
kadastro iin yasal anlamda ne gibi dzenlemeler yapabileceimizi tasarlamamz salamas
asndan yararl olaca dnlerek hazrlanmtr.

Gelecekle ilgili her almamzda ,gemiteki almalar inceleme gereklilii gz ard
edilemiyecek bir gerektir.

Yaam da gemiteki retileri ,gelecee ynelik almalarmza veri olarak kullanrsak daha
baarl olacamz inancndaym.















148




SZLK


Ayni Hak: Eya zerinde dorudan doruya hakimiyet yetkisi veren,herkese kar ileri
srlebilen haktr.
Akit : Szleme
Aidiyet leri : Herhangi bir tesisin hangi tarafn mlkiyetinde olduunu gsteren zel iaret
Hendesi: Geometrik
Hsniyetle : yi niyetle
braz: Gsterme
rtifak: Ykmlenim,Geit
lmuhaber: Belge
ktisap: Edinme
ticar:
ktisab- murur-u zaman: Zaman am yoluyla kazanma
rad: Gelir
Mecelle: Muamelatla ilgili fkh kurallarnn topland kitap;Osmanl Medeni Kanunu
Malik:Sahip
Miri arazi: Devlet arazisi
Mer-i :Hkm geerli
Muvacehe: Yzletirme
Muteber: tibar,hatr saylr,geerli
Mtevelli: Bir vakfn idaresine memur olan kimse
Mtemiler: Eklentiler
Mcavir: Komu
Mltezim : Arazinin belirli bir sreli gelirini satn alan ve pein deyen
Nizanname: Bir konu ile ilgili kaideler;tzk
Nizasz faslasz: Problemsiz ,Aralksz
erh: Aklama,Ayn dilde izah etme
Rakabe: Yaln,kuru,plak mlkiyet,sahiplik hali
Sukutu hak mddeti: Hak drc sre
Tahrir: Yazm
Tahdit: Snrlandrma
Tahsis: Ayrma,zgleme
Tedavl: Deiim
Tefevvz: Osmanl hukukunda miri araziden veya mevat araziden olan yerlerde topran
kullanm hakkn yeterli memurdan satn alma.
Tevfiz: Bir tanmazn tasarruf hakkn bir bedel karlnda bir kimsenin stnde
brakmak,ihale etmek.
Temessk: Bir tr tasarruf belgesi,Osmanl devletinde,krsal yrelerde alm satm borlanma
gibi ilerde geerli bir senet tr.
Tahdit: Kstlama
Temellk hcceti: Mlk arazi edinen kiilere er-iye mahkemelerince verilen
sahiplii(iyelii) kantlayan(zel mlkiyet niteliinde) geerli bir tasarruf bnyesindir.
Ton : Toprakla oluturan snr,evreye gre daha yksek toprak snr
Veraset senedi: Miras senedi
Zilyetlik: Bir mal elinde bulundurma



149






KAYNAKLAR



Kadastro Bilgisi Y.T. Ders Notlar Prof.Dr.Nazmi YILDIZ


Kadastro Bilgisi Y.T. Ders Notlar Yrd.Do.Dr.Hlya DEMR


Kadastro Bilgisi Y.T. Ders Notlar Yrd.Do.Enver LGER


Kadastro Bilgisi K.T. Prof.Dr.Trkay TDE
Yrd.Do.Dr.Cemal BIYIK


Kadastro Bilgisi KMO Yaynlar Prof.Hseyin ERKAN



D.P.T koordinasyonluunda Harita Tapu ve Kadastro zel htisas Komisyonu Deerlendirme Raporu DPT web sitesi


Osmanldan Gnmze Toprak Mlkiyeti M.Tului SNMEZ


Elli Soruda Kadastro Bekir ALTINDAL


Cumhuriyetin ilanndan gnmze kadastro ile ilgili kanunlar r.Gr.Ercment AKSOY


Sorular ile kadastro bilgisi TKGM web sitesi

Kadastro bilgisi ders notlar Prof.Dr.Cemal Byk