MEHMET AKIF ERSOY

designfreebies
Issue 12 June 2012

AKIF VE RATIONE DIN NESCIUNT

SAFAHAT ISTIKLAL MARI NEQUE PORRO QUISQUAM EST

HAKKIN QUIS SESLERI AUTEM VEL EUM

AKIFI TANIMIYORUZ SUNT IN CULPA VELIT
Sed ut perspiciatis unde omnis iste natus error sit voluptatem accusantium.

Anket s Plu
MAHALLE KAHVESI

BILINMEYEN GEREKLER QUIS NOSTRUD

17. 50
DOLORE MAGNA

Sed quia non numquam eius modi tempora incidunt ut labore et dolore magnam

MEHMET AKIF ERSOY

IINDEKILER
04 06 08 10 11 12
14

17 19 20 22 23 24 26 30

Mehmet Akif Ersoy Mehmet Akifin Eitim Anlay Mehmet Akifin Yaad evre ve Dnem Mehmet Akifin Hayat Gr Istiklal Mar Mehmet Akif ve Din ahin Karata Ile Syleimiz(Mehmet Akif) Mehmet Akifi Tanmyoruz Mehmet Akifin Ahlak Safahat Bilinmneyen Gerekler Mahalle Kahvesi Akifin Edebi Kiilii Hakkn Sesleri Mehmet Akif Ersoyun Inanc

2 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Sunu

elamn Aleykm, ok saygdeer dostlar.Burada kalemim yettiince deerli sanatmz Mehmet Akif Ersoydan bahsetmeye alacam. ncelikle bu dergi nedir, neden byle bir ey kartma ihtiyac duyduk ? Bunlar merak ettiinizi umuyorum. nk ne yazk ki bizim yamzdaki genler zellikle lise alarnda bu tr uralarda vakit geiremem(!) hem biz nasl yapacaz ki(!) gibi eyler dnmektedir. yle ya bizimde edebiyat devimiz olmasa pek bu ii dnecee benzemiyorduk. Dediim gibi grnen sebep Edebiyat devimiz olmasyd. Aslnda bata hepimiz bu ie bu ekilde baktk.Ama inann ki bu fikrimiz altka uratka ok deiti.Ve artk not iin bir eyler deil, gerekten fayda alnabilecek hem elenceli, hem bilgi alnabilecek bir uran iinde olduumuzu fark ettik. Bunu bize yaatt iin ve desteklerini esirgemedii iin Edebiyat retmenimiz Merve Avcu Esen Hocamza teekkr ederiz. imdi de stad Mehmet Akiften bahsetmek istiyorum. Benim burada sradan ansiklopedik bilgiler verip sizi skp karmaya hi niyetim yok. Burada daha ok Mehmet Akifin vatan ve millet sevgisinden, din sevgisinden bahsedeceim. Bilindii zre, Mehmet Akif Istiklal Marmz yazan ok deerli bir sanatmzdr. Zaten oumuz bir tek bu kadarn biliyoruz. Bunu kendi kafamdan sylemiyorum 50 kii ile mtevaz bir anket yapmaya altk. Ve sonu maalesef hi i ac deildi. Evet Mehmet Akifi Tanmyoruz. ok ac ama bu byle. Vatan,dini, milleti iin cann feda edebilecek bir insan. O ki srtnda paltosu dahi kalmamken(bunun sebebide grd ihtiya sahibi insanlara paltosunu vermesidir) Marn dll yazldn duyunca yarmaya katlmay reddetmitir. Ta ki daha sonra girdiinde ald btn paray ba yapmtr. Bylesine deerli bir insandr. Gnmz tabiri ile Adam gibi adamdr. Ancak ok ac bir tablo ki imdiki durumumuza bakld zaman o insann o insanlarn hak ettii torunlar myz sizce ? Muhammet Usluca

Tasarm
Mustafa Zafer Kkkurt

Anket
Muhammet Usluca, Mustafa Zafer Kkkurt

Yayna Hazrlk
Mustafa Zafer Kkkurt

Tashih
Btn Grup yeleri

Fotoraf
Mustafa Zafer Kkkurt

Yaz Ileri
Btn Grup yeleri

Safahat 5.Kitap Hatralar(Osmanlca)

Rabia Usluca

Eklentiler
M.Emin nal Tuba akalolu E.Hande Seluk

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 3

MEHMET AKIF ERSOY

Mehmet Akif milletini ve dinini seven, air tabiatnn heyecanlaryla dalgalanan, edebi bakmdan kymetli iirlerin yazar mehur Trk airidir. Ruhuna El-Fatiha...
Istiklal Mar airi. Asl Ad Mehmet Ragif olan Mehmet Akif 1873 ylnda Istanbulda dodu. Annesi Emine erife Hanm, babas Temiz Tahir Efendidir. Ilk Tahsiline Emir Buhari Mahalle Mektebinde balad. Ilk ve orta renimden sonra Mlkiye Mektebine devam etti. Babasnn vefat ve evlerinin yanmas zerine mlkiyeyi brakp Baytar Mektebini birincilikle bitirdi. Tahsil hayat boyunca yabanc dil derslerine hep ilgi duydu. Franszca ve Farsa rendi. Babasndan Arapa dersleri ald. Ziraat nezaretinde baytar olarak vazife ald. drt sene Rumeli, Anadolu ve Arabistanda bulac hayvan hastalklar tedavisi iin bir hayli dolat. Bu mddet zarfnda halkla temasta bulundu . Akifin

4 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Milli airimiz Mehmet Akif Ersoy.

memuriyet hayat 1893 ylnda balar ve 1913 tarihine kadar devam eder. Memuriyetinin yannda Ziraat Mektebinde ve Darlfnunda edebiyat dersleri vermitir.1893 senesinde Tophane-i Amire veznedar M.Emin Beyin kz Ismet Hanmla evlendi. Akif okulda rendikleriyle yetinmeyerek, darda kendi kendini yetitirerek tahsilini tamamlamaya, bilgisini geniletmeye alt. Memuriyet hayatna baladktan sonra retmenlik yaparak ve iir yazarak edebiyat sahasndaki almalarna devam

etti. Fakat onun neriyat alemine girii daha fazla 1908de Ikinci Merutiyetin ilanyla balar. Bu tarihten itibaren iirlerinde Srat- Mstakimde yaynlanr. 1920 tarihinde Burdur Mebusu olarak Birinci Byk Millet Meclisine seildi. 17 ubat 1921 gn Istiklal Marn yazd. Meclis 12 Martta bu mar kabul etti. 1926 ylndan itibaren Msr niversitesinde Trke dersleri verdi. Derslerden dndke Kuran- Kerim tercmesiyle de megul oluyordu, fakat bu srada

siroza tutuldu. nceleri hastaln ehemmiyetini anlayamad ve hava deiimiyle geeceini zannetti. Lbnana gitti. Austos 1936da Antakyaya geldi. Msra hasta olarak dnd. Hastalk onu harab etmi, bir deri bir kemik brakmt. Istanbula geldi. Hastanede yatt, tedavi grd. Fakat hastaln nne geilemedi. 27 Aralk 1936 tarihinde vefat etti.Kabri Edirnekap Mezarlndadr. Mehmet Akif milletini ve dinini seven, insanlara kar merhametli bir mizaca sahip bir insandr. Ve Milli air ismini almtr.
Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 5

Nam ut massa turpis, ac blandit justo. Nulla ultrices, odio commodo faucibus commodo, mi nisi tempor

6 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

MEHMET AKIFIN EITIM ANLAYII

iz bu yazmzda onun eitimciliini ortaya koymak istiyoruz. Akif, yetitii devrin frtnas ve eitim anlaynn neticesi olarak ok ynl bir mnevver olarak yetimitir. Duygu ykl airlik rikkati, ihlas ve filozofik zihin yapsyla mnevver bir ahsiyet timsalidir. Mehmet Akif, dnce ve grlerini nesirler, manzumlar ve hitabeleriyle ifade etmise de onun iin Safahat adeta dncelerinin bir ansiklopedisidir. Bizde sekiz hitaptan oluan bu klliyat iinde dolaarak Mehmet Akifin eitim grlerini tesbite alacaz. Mehmet Akifin eitim felsefesinde eitim, milli deerlere bal ve dnyadaki ak bir sistem olmaldr.Mehmet Akif, iki eye dikkat etmemizi istemektedir. Kendi mahiyet-i ruhiyemiz yani bizi biz yapan deerlerimiz,dieri bizim dnyamz dndaki gelimeler.Eitim sistemimizin

bu anlay zerine oturtulmas ve genliimizi yetitirecek programlarn bu esaslara gre hazrlanmas gerekmektedir. Baka bir ifade ile genlerimizin kafalarna ve kalplerine ne kadar milli ve manevi deerlerin ve ne kadar ilim ve fennin konulacann planlanmas. Eitim sistemimiz bu perspektif zerine oturtulmal ve eitim programlar bunun dengeli lsn ortaya koymaldr. Bu anlayyla Mehmet Akif ne varsa Garbda var, fiark terk edelim diyenlerden ve bizim Garba ihtiyacmz yok diyenlerden ayrlmaktadr.Maalesef iki yz yla yaklaan bir zamandan beri lkemizde Garp-Fiark mnakaas srp gitmektedir. Halbuki biz bunun ikisinden de vazgeemeyiz.Fiark, bizim iinde doduumuz ve asrlarca medeniyetimizi yaattmz blgedir.Garp da daha nceki medeniyetlerden yararlanarak medeniyet oluturmaktr. Mehmet Akifin grleri bugnde geerliliini koruyor.

Btn edvar- terakkiyi yakp gemek iin kendi mahiyet-i ruhiyyemiz olsun klavuz...

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 7

MEHMET AKIFIN YAADII EVRE VE DNEM

Tarih: 1873 Yer: Istanbul
ehmed Akif, 1873 ylnda Istanbulda sade ve geleneksel bir hayatn yaand Fatihin Sargzel semtinin Nasuh mahallesinde 12 numaral evde(Byk bir yangnda harap olan bu semtin ortasndan bugn Vatan Caddesi gemektedir) dnyaya geldi. Asl ad Mehmet Ragiftir. Ragif, ebced hesabyla hicri 1290 rakamna karlk gelmektedir ve bu rakam Akifin doum tarihidir. Akif, Osmanl devletinin hasta adam ilan edildii ve bu grn

dnemin devlet adamlarna ve aydnlarna uursuz bir hastalk gibi bulat, k artlarnn hemen herkeste zlme, umutsuzluk, panik yaratt, buna ramen hemen herkesin bir eyler yapma abasnda olduu bir dnemdir. II.Mahmutun, III.Selimin balatt yenileme hareketleri, Tanzimat Dneminde doruk noktasna varyor ve bugne kadar devam eden aydn-halk yabanclamasn, milletle devlet arasndaki problem douruyor ve toplumsal sorunlar oluuyordu. Avrupa lkelerinin Osmanly

tasfiyesi politikas btn hzyla ve kararll ile devam ediyordu. Daha Akif 6 yanda iken Ruslar Istanbula kadar ilerliyor Ayestefanos Abidesini dikiyordu. Yine 5 yanda iken Abdulhamid, Meclis-i Mebusan kapatyor, devletin ve milletin varln korumak iin politik dehasna ve k endiesinin yartt bir haleti ruhiyeyle baskc bir politikaya yneliyordu. Akifin ailesi sade ve orta halli ama bir inan ikliminin btn olgunluu ve gzellii ile yaad bir aile idi.

8 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

nl dnr ve air Sezai Karako, Akifin ailesi ve kkeni ile ilgili u nefis yorumu ile yapar: Baba soyu Rumelili, Ana soyu Buharal, Dou yeri Fatih: Yani tam bir Dou Islamlnn,Bat Islamlnn ve Merkez Islamlnn sentezi bir ocuk.. Akifin doduu Fatih semtini Sezai Karako yle tasvir ediyor: Fatih Semti,Istanbulun iinde ikinci bir Istanbuldur. Fatih Camii, Islam-Trk kltrnn bu lmez

abidesinin evresinde halka halka fatih medreseleri ve semti,en saf mslman Trk heyecannn rd bir toplumdur. Akif, hayat burada tand ve kefetti. Yenilenmekle,yerli kalkma ve kendi olmak arasndaki tercihlerinin ilk izgilerini burada idrak etti. Ve Akif burada bir ey daha rendi. Erdemli yoksulluk helal kazan ve emek demektir fedakarlk ve dayanma demektir.

Baba soyu Rumelili Ana Soyu Buharal Dou Yeri Fatih Dou-Bat-Merkez Islamlnn bir sentezi bir ocuk.

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 9

MEHMET AKIFIN HAYAT GR

ehmet Akifi millet ve Islam airi yapanFikirlerine gelince Mehmet Akifin iki lks bulunmaktadr: Islam ve Millet. Her milletin ulus ya da uluslar aras alanda n yapm nemli ahsiyetleri bulunmaktadr. Trk Milleti nnde Mehmet Akif Ersoyun nemli bir yeri olduu hibir kimse tarafndan yadsnamaz, reddedilemez bir gerektir. Mehmet Akif Ersoy ad Trk milleti iin vatan, millet, bayrak , zgrlk ve bamszlk kavramlarnn karldr. dense sanrm yanl olmaz. O, sadece bir air deil, kurtulu savan on ktaya sdrarak Milli Mcadeleyi en mkemmel bir ekilde dile getiren ahsiyettir. Bu nedenle milletin dili, sesi olan bu ahsiyetin hayatnn bilinmesi ve her frsatta dile getirilmesi yetmez toplumun her kesimi tarafndan rnek alnmas da gerekmektedir. Gnmzde buna olduka fazla ihtiya olduunu

dnyorum. Sevr heveslilerin artt bu gnlerde onu, hepimize rnek olacak bir ahsiyet olarak gryorum. phesiz, Mehmet Akif Ersoy hakknda bir ok kitap, yzlerce makale yaynlanmtr. Ancak Mehmet Akif Ersoyun yaptklarna bakldnda ne makalelere ne de kitaplara sdrlamayaca grlmektedir. Gnmzde kimi edebiyat, sanat ve siyaset adamlarnn aldklar paye, grdkleri ilgi gz nne alnrsa, Akif Ersoyun yeterince anlalm, zmsenmi olmad, yeterince nem verilmedii de ortaya kmaktadr. K u r t u l u savan Istiklal Maryla adeta abideletirmi bir vatansever olan Mehmet Akif Ersoyun fikirleri ve yaama bak tarz ayn anda rnek vatandan da tanmdr. Milletine armaan ettii iin Istiklal Marn Safahat adl kitabna almamtr. Incelendinde aka grlecei gibi Millet airinin eserleri milletin dert ve bunalmlar ile dolu olduu gibi zmlerine ynelik iletileri de iinde barndrmaktadr..

10 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

ISTIKLAL MARI
rk Kurtulu Savann balarnda, Istikll Harbinin milli bir ruh ierisinde kazanlmas imknn salamak amacyla Maarif Vekaleti, 1921de bir gfte yarmas dzenlemi, sz konusu yarmaya toplam 724 iir katlmtr. Kazanan gfteye para dl konduu iin nce yarmaya katlmak istemeyen Burdur milletvekili Mehmet kif Ersoy, Maarif Vekili Hamdullah Suphinin srar zerine, Ankaradaki Taceddin Dergahnda yazd ve Istiklal Harbini verecek olan

Trk Ordusuna hitap ettii iirini yarmaya koymutur.Yaplan elemeler sonucu Trkiye Byk Millet Meclisinin 12 Mart 1921 tarihli oturumunda, baz mebuslarn itirazlarna ramen Mehmet kifin yazd Istiklal Mar cokulu alklarla kabul edilmitir. Mecliste Istikll Marn okuyan ilk kii dnemin Milli Eitim Bakan Hamdullah Suphi Tanrver olmutur. Mehmet kif Ersoy Istikll Marn, iirlerini toplad Safahatna dahil etmemi ve Istikll Marnn Trk Milletinin

eseri olduunu beyan etmitir. iirin bestelenmesi iin alan ikinci yarmaya 24 besteci katlm, 1924 ylnda Ankarada toplanan seici kurul, Ali Rfat aatayn bestesini kabul etmitir. Bu beste 1930 ylna kadar alndysa da 1930da deitirilerek, dnemin Cumhurbakanl Senfoni Orkestras efi Osman Zeki ngrn 1922de hazrlad bugnk beste yrrle konmu, toplamda dokuz drtlk ve bir belikten oluan eliinde Istikll Mar olarak sylenmektedir.

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 11

MEHMET AKIF VE DIN

MEHMET AKIFIN DINI YN

dedii gibi: Akif, Kuran yolundan ayrlmamaya gayret gsteren bir ahsiyettir. Gayesi: eriat anlamak, yaamak ve anlatmaktr. Tm ideali budur. Mehmet Akif, eriat, merkezinde Kuran olan bir mslmanlk olarak anlamtr: Hele bre eratle nasl oynanyor! Mslmanlk bu mu yahu? Diye insan yanyor eriat, ilerlemeye engel olarak alglayan zihniyeti Akif eletirir. nk ona gre eriat kelimesi yanl deerlendirilmektedir. Dini pratik yaam, eriat zannedilmektedir. Oysa ki eriat, yani Kuran, tam tersine, almay ve ilerlemeyi emretmektedir. Akif gerek Mslmanlar Fransz bir adama anlatr. Bu konuda Fransz, Akife unlar syler: Ben meslei iktizas bir ok Mslman aile ile mnasebet halinde bulunuyorum ki bunlara saplanp kaldklar bataklktan kurtulmalar iin ne kadar are saydmsa evvela, hkmeti sonra eriati mani gsterdiler. Hi birini kabul etmediler.. Fakat Akif bu gr hemen reddeder. yle devam eder : Lakin eriatn mn-i terakk olmasna hi aklm yatmaz. Msy, siz iin i yzn bilmiyorsunuz! Bamzdaki hkmetin Allah belasn versin! Istibdadn idame iin bizim o gzel eriatmz nesh etti de byle umac ekline soktu. Akif ayn konudaki eletirilerine u ekilde devam eder: Zavall eriat! Kimlerin elinde, hem de ne ilere alet olduunu biliyormusunuz? Allah akna olsun biz daha ne zamana kadar eriati zerimize km bir kabus, karmza km bir umac tahayyl edeceiz..eriata yaplan bu hakszla Akifin yapt eletirileri genel olarak belirttik.

kif bir Islam airidir. Hayat boyunca dini kendisine ama edinmi, bu nedenle iirler yazm, vaazlar vermi, hutbeler okumu, seyahatlerde bulunmu, tefsir ve tercmeler yazmtr. Imamolunun da

12 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Aada Kurann anlalmas konusunda bunlar ayrntl olarak inceleyeceiz. nk Akife gre eriat Kurandr. a) Mslmanlk Akif sosyal hayat iyi gzlemleyen ve irdeleyen bir ahsiyettir. Yaad dnemi incelerken toplumdaki en byk problemin Islamn uygulanma eklinde olduunu ortaya koyar: Mslmanlk nerede! Bizden gemi insanlk bile demesi bunun en gzel ifadesidir. Eliak bu konuda yle der: Akifin iirlerinde srekli olarak Yaanan Mslmanlk anlay ile bir hesaplama ve gl bir zeletiri grrz. Ah o din nerde, o azmin, o sebtin dini, O yerin gkten inen dini, haytn dni? Mslmanlk kmadk Akif, Mslmanln tertemiz bir hayat nizam olduu halde ondan uzaklap pislie saplandmz ifade eder. Sonrasnda ise yaptmz hatalar sralar. Bu hatalar: Dinin hurafelerle kartrlmas, greneklerin dinin yerine gemesi, din ileri ile dnya ilerini birbirinden ayrma sorunu, Mslmanlarn birbirini tanmamasdr. b) Hurafeler Dini Biz neyiz? Seyreyle artk bir de fikir et, neymiiz? Din de krkn ayn olmu: Ters evirmi giymiiz. pak sretten ibaretken yazk! yle saplandk ki levsiyyata: Hl

Dorudan doruya Kurandan alp ilhm, Asrn idrakine syletmeliyiz. IslamAkifin, ilk beytinde de sz konusu ettiine gre, gelenek ve grenek din kavramnn nne gemitir. Kurann uygulanmasnda problem vardr. Problemin asl dm noktas burasdr. Ona gre Kuran, doru bir ekilde uygulanmas yle dursun, doru drst anlalmamtr bile. Bu problemin zmn o, ikinci beyitte vermitir: Dinin merkezine Kuran yerletirmek. Yusuf Sresi 103. ayetin tercmesinde Kurann bize yeryznde ve gkyznde olan ibretleri dnp t almamz tavsiye ettiini, fakat bizim, bunlar uygulamadmz anlatmaktadr. Bu yetmezmi gibi baz aydnlarmz da geri kalmamzn sebebini dine balamaktadr. Akifin bunlara son sz udur: Heyhat din ne sylyor, biz ne anlyoruz!Akifin en temel problemi, Mslmanlarn neden geri kald sorunudur. Eserlerinde hep buna cevap aram, bulduu cevaplarla yetinmeyip, daima sorgulamasn srdrmtr.

Akife gre eriat Kurandr.

Ah o din nerde, o azmin, o sebatn dini O yerin gkten inen dini,hayatn dini ?

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 13

AHIN KARATA ILE SYLEIMIZ(MEHMET AKIF)

Bize vaktini ayrd iin ahin Karata Hocamza teekkr ederiz.
ncelikle bir air olarak M.Akif denince sizde uyanan hissiyatlar nelerdir.?

Akif, iirlerini tm bademinde, hcrelerinde yaayarak gnlden syleyen; inand akideleri dizelere dken bir airdir .

Akif her eyi Islam penceresinden bakarak grrd. Gelien teknolojiyi almay, kullanmay tavsiye ederken kl kltrel olarak Islamiyeti savunurdu. almay ibadet olarak grrd.

Akifin dnya grleri hakknda neler sylemek istersiniz ?

14 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Vatan sevgisi, Islam uuru, paylama , efkat , alkanlk ve edebi , estetik bir zevk alrlar.

Mehmet Akifin esiz eseri olan Asm okuyan bugnn genleri ondan ne alabilir?

ZULM ALKILAYAMAM
Zulm alklayamam, zalimi asla sevemem; Gelenin keyfi iin gemie kalkp svemem. Biri ecdadma saldrd m, hatta boarm! Boamazsn ki! Hi olmazsa yanmdan kovarm. buuk soysuzun ardndan zaarlk yapamam, Hele hak namna hakszla lsem tapamam. Doduumdan beridir am istiklale ; Bana hi tasmalk etmi deil altn lale ! Yumuak bal isem, kim dedi uysal koyunum ? Kesilir belki fakat ekmeye gelmez boynum ! Kanayan bir yara grdm m yanar ta cierim , Onu dindirmek iin kam yerim, ifte yerim. Adam aldrma da ge git ! diyemem aldrrm. inerim, inenirim, hakk tutar kaldrrm ! Zalimin hasmym amma severim mazlumu Irticann u sizin lehede manas bu mu ?

Kahramanlar zor dnemlerde kar. artlar yeni kahramanlar ortaya karr.

Bugn de gemite geirilen o zorlu sreler geiriliyor olsayd ortaya bir Mehmet Akif kar m ?

Ahmet Haim, anakkale cephesindeydi. Ancak anakkale ile ilgili bir beyit bile yazamad. Akif ise o sralarda Arabistann Necid blgesinde olmasna ramen ondaki vatan ve istiklal sevdas anakkale ehitlerine adl lmsz eserini ortaya koydu.

Akifi dneminin dier air ve yazarlarndan ayran en nemli zellii sizce nedir ?

Akif toplumcudur. Amac topluma faydal olmaktr. Bunu da edebiyatta yapar. ok az airde bu zellie rastlayabilirsiniz.

Akifin iir anlayla dier airlerin iir anlaylar arasnda ne gibi farkllklar vardr ?

Mehmet Akif Ersoy Ordunun Duas

Ylmam lmden, yaradan, askerim ; Orduma,gazi dedi peygamberim. Bir dileim var lrm isterim: Yurduma tek dman ayak basmasn. Amin! desin hep birden yiitler, Allahu Ekber gkten ehitler Amin! Amin! Allahu Ekber! Trk eriyiz silsilemiz kahraman, Mslmanz, Hakka tapan Mslman Putlar Allah tanyanlar, aman, Mesicidimin boynuna an asmasn. Amin! desin hep birden yiitler. Allahu Ekber! Gkten ehitler. Amin! Amin! Allahu Ekber ! Millet iin etti mi ordum sefer, Kkremi aslan kesilir her nefer Dkt andan ge vursun zafer Topraa bir damlas bo akmasn,

Kuran- Kerimden ilham alarak duygu ve dncelerini, toplumun kurtulu reetesini estetik bir formda sunmutur. Safahati byle gryorum.

Akifin Safahat adl yaptn bir air, bir edebiyat sever olarak nasl deerlendiriyorsunuz ?

Akif, Allah katnda en yce makamn ehitlik olduunu ok gzel bir ekilde ifade etmitir. Ne mutlu ahadet erbetini ien bu llere mazhar olan ehitlerimize! Ne mutlu aziz ehitlerimizin maneviyat dolu necip torunlarna !

Ey ehid olu ehid, isteme benden makber Sana auunu am duruyor Peygamber dizelerini manevi olarak nasl deerlendiriyorsunuz ?

Akifin hedefledii milli-manevi deerler ile donanml bir eitim sistemi ve bu sistemi yetitirdii iz brakacak nesiller.

Yeni neslin Akifi daha iyi tanyabilmesi, daha iyi anlayabilmesi iin neler yaplmaldr ? Bir eitimci olarak bu konuda bak anz nasldr ?

Mehmet Akif Ersoy (Ksaltlmtr)

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 15

16 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

MEHMET AKIFI TANIMIYORUZ !

MEHMET AKIFI OK TANIYORMUUZ (!)

Bu anket iinde her eyden nce amacmz Mehmet Akifi ne kadar tandmz ne kadar benimsediimizi lmekti. Maalesef sonularn ok iyi olmayacan bekliyorduk. Ama tabi ki beklediimiz gibi olmad sonu ok daha kt kt! Anketi hafta sonu Cumartesi gn 2 Martta Mustafa Zafer Kkkurt ile yaptk. Sabah 11.00da baladmz ankete saat 16.00da son verdik. Yaklak 50 kii ile yaplan anketi Beyazt ,skdar, Eminn gibi Istanbulun sekin mekanlarnda yaptk. Anketi yaparken en ok dikkat ettiimiz eyler cevaplara dokunmadan objektif bir ekilde yazya geirilmesi ve en nemlisi toplumun her kesiminden insanla yaplan anket olmasdr. niversite mezunlarndan hi okula gitmemi insana kadar herkese uyguladk. Ancak sonular ok farkl deildi genel olarak komik ve bazen lzumsuz cevaplarla karlatk. Yaptmz anket 3 sorudan olumakla birlikte sorular yleydi: 1)Istiklal Marnn bestecisi kimdir?(Osman Zeki ngr) 2)Mehmet Akif Ersoyun asl meslei nedir Baytarlk(Veterinerlik) 3)istiklal mar ka ktadr? (10 kta) Bizce sorular gayet basit ve bilinmesi gereken tarzdayd. Cevaplar bazen size ok komik ve lzumsuz gelebilir. Byle bir durum olduunda ltfen bizi mazur grnz. nk anket yaplan kiinin azndan ne ktysa ayn ekilde yazdk. Anketi incelemenizi isteriz. Teekkr Ederim...

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 17

Deerli Dostum, Sen bu yazy okurken kah glecek kah alamakl olacaksn. Yani ben byle dnyorum en azndan. Deerlerine ters den bir genlik, deerlerine yabanclaan bir toplum haline geldik zlerek belirtmem gerekirse. Toplumumuzun bu duruma dmesi beni milletine sevdal bir gen olarak o kadar rahatsz ediyor ki, kahroluyorum adeta. Toplumumuzun deerlerine yabanclamas beni ylesine zyor ki bunu ne ben burada dile getireyim ne de siz okuyun. Adna Batllama dedikleri ey bu muydu? Deerlerinden rfnden adetinden tresinden uzaklamak m? Neden insanlar Mehmet Akiften bihaber yetiiyor. Neden Istiklal Mar ka ktadr sorusuna dahi gln cevaplar alyoruz biz, anlamyorum, anlayamyorum. Ama undan emin olalm ki sorduumuz sorular Mehmet Akifle ilgili deil de bir Beren Saatle ilgili olsayd alacamz cevaplar en ince detaylarna kadar doru olurdu. Buradan yola karsak okullarmzda devletin eitli kademelerinde Mehmet Akifin iyi anlatlamad, millete iyi retilemedii sonucu ortaya kyor. Mesele hepsinden de te bir deerler meselesi. Bu mesele olduka nemli. Hadi brakalm Mehmet Akifi falan grdm kadaryla yaadmz yzylda toplumumuz deerlerinin rf ve adetlerinin trelerinin tam tersi istikamette yol tutturmu gidiyor. Gemiiyle ban koparmann marifet olduunu zanneden insanlar var. Ama unutmamalar gereken bir ey var ki tarih, geleneklerine rf ve adetlerine ters den toplumlar affetmiyor. Deerlerine, tarihine saygs olmayan toplumlar ok kolay bir biimde bamszlklarn kaybedebilirler. Bu toplumlardan olmak istemeyiz elbette. Ancak bu i tarihini unutmakla geleneine greneine rf ve adetine ters dmekle olmaz. Aksine tarihimizi gelenek ve greneklerimizi her daim iyi bileceiz. Tarih gelenek ve greneklerimiz dnle bugn arasnda birer kpr grevi stlenmektedir. Biz eer ki bu kpry salam kuramazsak gelecek nesillerimiz bir bolua itilmi, aresiz ve yalnz kalacak deerlerine ters decektir. Mehmet Akifi, istiklal airini unutma tehlikesini en derinden hissedecektir. Eer biz bu kpry salam kuramazsak.... Gelelim anketimizin sonularna sorulan soruyu arkadamn da belirttii gibi yazaym. 1)Istiklal Mar Ka Ktadr? 2)Mehmet Akifin asl meslei nedir? 3)Istiklal Marmzn Bestecisi Kimdir? Aldmz cevaplarnsa ne kadar iler acs olduuna siz karar verin. Istiklal Mar 4 kta diyen mi ararsnz, 30 kta diyen mi, 5 kta diyen mi? Istiklal marnn bestecisine Mehmet Akif diyen mi ararsnz, Osman Hamdi diyen mi? Mehmet Akifin asl meslei sorusuna verilen marangoz cevabna m glelim yoksa bundan daha beter olan vezirlik cevabna m? Karar siz verin.

Mslmanlk Nerde
Mslmanlik nerde! Bizden gemis insanlik bile... Adem aldatmaksa maksad, aldanan yok, nafile! Ka hakiki mslman grdmse, hep makberdedir; Mslmanlik, bilmem amma, galiba gklerdedir; Istemem, dursun o payansiz mefahir bir yana... Gsterin ecdada az ok benziyen kan bana! Isterim sizlerde grmek irkinizdan yadigar, ok degil, ancak Necip evlada layik tek siar. Varsa sayet, syleyin, bir paracik insafiniz: Byle kansiz miydi -hasa- kahraman ecdadiniz? Byle dsms myd herkes ayrilik sevdasina? Benzeyip sirazesiz bir mushafin eczasina, Hi grlms myd olsun kayd-i vahdet tarumar? Byle olmus muydu millet canevinden rahnedar? Byle aliktan bogazlar miydi kardes kardesi? Byle adet miydi bi-perva, yemek insan lesi? Irzimizdir ignenen, evladimizdir dogranan... Hey sikilmaz, aglamazsan, bari glmekten utan! ... His denen devletliden olsaydi halkin behresi: Payitahtindan bugn tasmazdi sarhos naresi! Kurd uzaklardan bakar, dalgin grrms merkebi. Saldirirmis ansizin yaydan bosanmis ok gibi. Lakin, ask olsun ki, aldirmaz otlarmis esek, Sanki tavsanmis gelen, yahut kiliksiz kstebek! Kr sayarmis bir tutam ot fazla olsun yutmayi... Hasmi, derken, ullanirmis yutmadan son lokmayi! ... Bu hakikattir bu, sasmaz, bildigin usluba sok: Halimiz merkeple kurdun ayni, asla farki yok. Burnumuzdan tuttu dsman; biz bogaz kaydindayiz; Bir bakin: hala mi hala ihtiras ardindayiz! Saygisizlik elverir... Bir para olsun arlanin: Vakti oktan geldi, hem gemektedir arlanmanin! Davranin haykirmadan nakus-u izmihaliniz... yle bir buhrana sapmistir ki, zira, halimiz: Zevke dalmak syle dursun, vaktiniz yok mateme! Davranin zira gln olduk btn bir aleme, Beklesirken gkte yz binlerce ervah, intikam; Yerde kalmis, nasa benzer kavm icin durmak haram! ... Kahraman ecdadinizdan sizde bir kan yok mudur? Yoksa, istikbalinizden korkulur, pek korkulur. Mehmet Akif Ersoy

18 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

MEHMET AKIFIN AHLAKI

Mehmed Akif, her lkede az yetiir soydan bir ahlak ve lk adamdr. Bu sekin karakter Safahatnn her msrasna yansmtr. Mehmed Akif, ileri srd dncelere uyarak yaayan gerek bir ahlak adamdr. Ne salnda ne de lmnden sonra, hi kimse, onun savunduu ilkelere aykr yaadna dair bir misal verememitir. Gerek ahlak da bu demek olduuna gre, Akifin kiiliini iyi tanmamzda fayda vardr. nk, o lde zne szne uyar insanmz ok deildir. Mehmed Akif, yapc, aydn ve ktlklerle didien Trk-Islam ahlakn mrnce yaayp telkin etmitir. Kalabalktan be dostun sohbetlerine snmaktan holanan bu yalnz-insan, bazan herkesi artcak kadar meydan adam, vatan airi olmutur. Memleketi iin Tekilat- Mahsusann emrine girip Berlinden Necid llerine kadar dolamtr. Kurtulu Savana yalnz fikir ve duygularyla deil vcudiyle de katlp camilerde,krslerde halka yce duygular alad. ocukluk ve ergenlik a hayat Gnlk hayatta karncay bile incitskntlar iinde gemitir. ehrin mekten korkan bu elebi insan, milbu fakir semtinde dknlerin let, vatan ve Allah konularnda baz strab, cahilliin kt izleri,bakma kiileri dahi krmay gze almtr. muhta ocuklar, sokaa dm Bu vasflar Akifin tabiat kadar ihtiyarlar ona dert olmulard. yetime tarzyla da yakndan ilgiBask evler, harap mabetler, amur lidir. deryas sokaklar, insanlarn ruhunu Istanbulun orta halli-yoksul bir kerten kahveler ve meyhanelsemtinde ciddi Islam terbiyesi er i ieydi. Bu bakmdan onun alm, z halkmzn gelenekleri yoksullara, hastalara, kocasndan iinde bymt. Milli treden boanp sokaa dm kadnlara gelme birok alkanlklar vard. ilgisi Servet-i Fnun airlerininki Akifin kltrne gelince, bir gibi kitabi ve nazari deildir. O, kere msbet ilimler tahsil etmi, Istanbul halkna Boaz tepelmeslek hayatnda bilhassa Pastre erindeki romantik kklerden yatknlk gstermitir. Kendi kenbakmamtr. Okula gidemeyen dine rendii Franszcas, en fakir ocuklarn Kfesine aya etin eserleri gz ucuyla okuyup dolam, Seyfi Babalarla ayn etrafndakilere trke olarak odada yatm, Hasta rencilerin, yazdracak kadar kuvvettedir. Meyhanede kocasn arayan biare Arapa ve Farsay ocukluundan hanmlarn straplarna ahit beri bilir. Bu dillerden manzum olmutur. Yreindeki aclarla, nesir, birok tercmeler yapmtr. edebiyatmzn ilk sostal-gereki Akifin yoksullara acmak, iirlerini Akif yazmtr. O gnden bakalarnn derdi iin mcadele beri de, bu dertleri ayn scaklk etmek, halka yararl eyler yazp ve samimi benimseyile yazan bir sylemek gibi stn vasflar da, baka airimiz olmamtr. Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 19 yetitii evreye balanabilir.

SAFAHAT
SAFAHAT, BU MILLETIN BARINDAN GELEN BIR AHESERDIR.

hmet Akif Ersoyun iirlerini toplad yedi kitaplk klliyatn genel addr.Yalnz birinci kitap Safahat adn almaktadr.Ilki gibi sra numaras konmu bulanan teki ciltlerin ayrca isimleri vardr.Mstakil ciltler halinde ve farkl zamanlarda baslm olan kitaplar,Latin harfli basklarndan nce tek cilt halinde baslmamlardr. Yedi kitabn ilk altsnn btn basklar Istanbulda yedinci kitabnki ise Kahirede yaplmtr. Safahat oluturan yedi kitabn bask tarihleri ile Mehmet Akifin dzeltmesinden geen son basklarna gre iinde barndrdklar manzume ve msralarn says yledir:Safahat(1911,1918, 1928/ 44 iir 3084 msra ) Sleymaniye Krssnde(1912, 1916, 1918, 1928/Tek iir, 1002 msra),Hakkn Sesleri(1913, 1918,1928/10 iir, 482 msra) Fatih Krssnde (1914 bask- 1924 tek iir 1692 msra) Hatralar (1917,1918,1928/10 iir 1314 msra),Asm (1924, 1928/tek iir 2292 msra),Glgeler(1933/41 iir 1374 msra). Son basklara gre Safahatta 11.240 msra tutan 108 manzume bulunmaktadr.Bu sayya bakalarna ait olmakla beraber iktibas(alnt) eklinde metne alnm msralar dahildir.Balk altna veya dipnotlara konulmu msralar saylmamtr.

Ayrca Hatralar da bulunan, ancak Sebilrread dergisinde yaymlanm olmasna ramen kitaba alnmayan 98 msra ile, 1924 ve 1928 basklar yaplrken i ve d siyaset gerei kararak yerleri noktalarla gsterilen iki beyit de saysnn dndadr. Safahat safhalar,devreler ve biraz geni bir manalandrma ile grnler,manzaralar ,sahneler demektir ki; birinci safahatta bulunan 22 manzumeye dergideki neirleri srasnda genel balk olan Safahat- hayattan terkibinde kullanlmt.Fatih Camii, Hasta, Kfe vb gibi hayattan manzaralar oluturan bu manzumelerin bulunduklar ilk cilde Safahat adnn verilmesi bu yzdendir. Safahat oluturan iirlerin tamam aruz vezni ile yazlmtr.iirlerin uzunluu bir ktadan 2292 msraya kadar deimektedir.Mehmet Akif Istiklal Marn O benim milletime aittir diyerek Safahata almamtr. Bu kitapta air meseleler karsnda duyduu acy dile getirmekle birlikte henz vatann ve btn milletin urad bir felaket olmad iin sesini ykseltmemitir.1908den sonra gelen hrriyet bekledii gibi kmamamakla beraber henz midini kesmemi gzkmekte veya skntsn darya vurmaktadr.

20 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Sleymaniye Krssnde:

Eser dergide 1912 ylnn Ocak-Austos aylar arasnda yaymanmtr.Gelen hrriyetin beklendii gibi memleketi kurtaramad ,yanl anlald,bata aydnlar olmak zere dorusunu anlamaya da kimsenin yanamad grlmtr. Bata gazeteler olmak zere herkes birbirini karalamakta, particilik ve rklk olaylar milleti blmektedir.Aydnlar dini, milli her eyi brakp Avrupann izinden gitmeyi istemekte;halk ise faydal da olsa yeniliklere kar kmaktadrlar. Aydnlar dini yanl anlayp ortadan kaldrmaya almakta halk ise dinin asln brakp hurafelerle oyalanmaktadr.Akif Bu tutumlar eserinde vermi olduu vaazlarla yerer.

Hakkn Sesleri:

airin Sleymaniye Krssnden haber verdii kt akbet gelip atmtr. Balkan Harbi patlak vermi,ordu bozulmu birka sene ncesine kadar idare etmekte olduumuz balkan devletlerine kar yenik dzdr. Rumeli halk katledilmi Istanbula yine gmen dolmutur.air kitab oluturan on iirinde zdraptan ldrm gibidir.Duyduu ac ona Azm kurusun ,yok musun ey adl-i ilahi dedirtecek noktalara varr.Ancak btn felaketlerin cehalet ve tembellikten ileri geldiini grerek yine saduyulu davranr. Bu kitaptaki on manzumenin sekizi birer ayet biri de bir hadisten ilham alnarak yazlmtr.Sonuncusu ise Hz Muhammed Mustafay imdada aran ackl bir iirdir:Pek Hazin Bir Mevlid Gecesi.

Fatih Krssnde:

Eser Haziran 1913-Temmuz 1914 tarihleri arasnda yaymlanm iki arkada Fatih yolunda ve Vaiz Krsde balkl iki blmden meydana gelir.322 msralk birinci blm ,Galata Kprsnde vapurdan inen iki arkadan Fatih Camiine kadar sren yol boyunca yaptklar konumalardr. Konuma boyunca pek ok cemiyet ve kltr meselesi nkteli bir biimde dile getirilir.

Asm:

Edebiyatmzn deerli ahsiyetlerinden Sleyman Nazifin bir iir mucizesi dedii 2292 msralk bu manzume Mehmet Akifin zerinde en ok aba sarf ettii eserdir.Daha nceki eserlerinde para para ele ald fikir ve heyecanlar bu eserinde derli toplu olarak ifade etmitir.

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 21

BILINMEYEN GEREKLER
iirlerinden Bazlar Ad altnda 840 msra tutan yeni manzumeler eklemitir. Akif zerindeki almalarn bu tarihten sonra younlatran Dzda, Safahatn doru bir metnini elde etmek iin(karlatrmal nshasn) hazrlam; bu almas 1985te Marmara niversitesi Ilahiyat Fakltesi Vakf iinde kurulan Mehmet Akif Aratrmalar M e r k e z i adna 1987de yaymlanmtr. Bu baskda kendisinin kaleme ald uzun bir giri ve 1435 msralk ek blm bulunmaktadr. D z d a n hazrlad tenkitli basm ise yine 1987de Kltr Bakanl t a r a f n d a n yaymlanm, bakanlk bu nshadan ayrca birde Halk Basks yapmtr.

rk halknn gnln onun derecesinde doruluk ve samimiyetle intak eden bir airimiz yetimemitir. yle sanyorum ki safahat ark ufuklarndan akisleri asrlarca dalgalanmaya namzet bir aheser olarak kalacaktr eklinde bir deerlendirme yapmaktadr. Safahatin Latin harfleri ile ilk basks mer Rza Dorul tarafndan 1943 ylnda baslmtr. Dorul eserin bo ksmna Akifin hayat ve eserlerini dair bir blm son tarafa ise Istiklal Mar ile yanl olarak Son Safahat bal altda 170 msra tutan 16 eskiyeni iirini almtr. Eserin kapanda Trk harfleri ile Ilk Basl, baslan ve baslmayan tm iirleri gibi yanl kaytlar bulunmaktadr. 1950de yaplan 3.baskda M.C.Kuntay, Akifin Sanatkar Taraf diye bir blm eklemi, Tahir Olgun ise 1.kitabn baz iirlerini dipnotlarla aklamtr. M.Erturul Dzda tarafndan dzenlenerek yeniden gzden geirilmi, son ksmna Safahat Dnda Kalm

22 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

MAHALLE KAHVESI
GEREK BIR AIRIN BIR IIRI ...

Mahalle Kahvesi, hala niin kapanmamal ? Kapansn elverir artk ! bu perde pek kanl ! Hayr bu perde, bu arkn baklmayan yaras: Bu ehresindeki pislikle yurda yz karas. K uykusunda m gemiti mr ecdadn ? Hayr o nesl-i necibin, o anl evladn Damarlarnda ehamet yzerdi kan yerine ; Fakat biz, onlara ait ne varsa elde, yazk ! Birer birer ykarak kahvehaneler yaptk . .... amurlu bir kap stnde bir deirmi delik; nnde tahta m toprak m sorma... Pis bir eik u grdm yer iin her ne sylesen caiz Ahrdan fark: O yemliklidir, bu yemliksiz. Maun cilasna batm ttnle nargileden, Duman, ocak gibi kmakla her lleden Duvarda eski ocaklar kadar geni bir oyuk. Iinde canl dolap var ya, laflarnda ne yok! Birinci kapta slk beslenen byk kavanoz; Onun yannda kan almak iin be on boynuz. Ikinci katta btn kerpetenler, usturalar. Demekki kahveci hem di tabibi hem perukar. ekerken etli kemiklerle ayrlp eneden Sonunda bir ipe boy boy, onar onar dizilen u kazma dileri , sen mahya belledinse,deil: Birer mezara iaret dn ki her kandil Mehmet Akif Ersoy(Sadeletirilmitir.)

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 23

Vefatnn zerinden 65 yl gemesine ramen byk air , fikir ve deva adam Mehmet Akif Ersoy ;birbirinden gzel iirleriyle , destanlaryla lmsz Istiklal Maryla ahlak ve fazilet rneklerini sergiledii hatralaryla hala aramzda yaamaktadr.Trk Edebiyatnda Mehmet Akif kadar hayat , edebiyat anlay ile iirler arasnda byk bir uygunluk bulunan pek az iir vardr. Mehmet Akif , iir yazmaya Baytar Mektebinde renci olduu yllarda balamtr.O,sanatn Islamn anlalmas ve Mslmanlarn birlii iin kullanlm , kuvetli bir iman ve heyecanla sadece Trk iirinin deil , belki dnya iirinin en mkemmel manzumelerini sylemitir. Trkeye kuvevetli hakim Arapa ve Franszcay ok iyi bilirdi.sanat sanat iin grne kar kan Mehmet Akif Ersoy, dini yn arlkta bir edebiyat tarz benimsemitir.Edebiyat dili olarak Milli Edebiyat akmna kar km ve edebiyatta batllama abasna

AKIFIN EDEBI KIILII

Tevfik Fikret ile atmtr. Mehmet Akif iire Tanzimat dnemindeki Muallim Naci gibi salam syleyili bir ustann izinden yryerek balam , Doudan Hafz ve Sadiyi ,Batdan Lamatine ve Alexandre Dumas beenmi ve okumutur. air 1908den sonra , aruz lsn baaryla kullanarak halkn dert ve skntlarn dile getirdii manzum hikayeleriyle dikkatleri zerine eker.ada Islamclk ,Bat Burjuva uygarlnn temel deerlerinin Islam kaynaklarna uyarl olarak yeniden gzden geirilmesinin Batnn toplumsal ve dnsel oluumuyla zde badalk ama yerel zelliklerini koruyan gl bir toplum yapsna varmay ngrr. bu gre kart olarak Mehmet Akifin iir anlay batl hatta o dnemde Batda bile rneklerine az rastlanacak lde gerekidir. Kfiyenin geleneksel Osmanl dilinde yazlmas gerktiini savunmutur. Sava yllar da Edebiyatn etkilemitir;

1910lu yllar sava yllardr.Toplum airinin iiri deiir , destanlar.Ilk byk destan anakkalede yaanr ve yazlr. Bu destann kahramanlar geliimiz ve milletimizdir. Akif , milletin namusunu inetmeyen bu imanl nesilden ok mitlidir. air, anakkale ehitlerine isimli iirinde sava ann canl tablolarda cokun bir ekilde anlatr. iirlerinde insan saran ve sava ortamnn byk dehetini hissettiren bir anlatm hakimdir.Seilen kelimeler ,kafiyeler , ses zelliklerini sava manzaralaryla birletirir. Akif II. merutiyetin ilan edildii 1908 ylna kadar ok sayda iir yazm fakat bu eserleri kendisine saklam ya da snrl saydaki yakn evresiyle paylamtr. Meturiyetle birlikte Mehmet Akif Ersoy iirlerini yaymlamaya balamtr.Merutiyet onun hayatnda yeni bir doutur.Bu tarihten itibaren zengin bir kllyat meydana getirecek olan iirelerini yazmaya ve yaymlaya balamtr.

24 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Mehmet Akif , toplumcu bir sanat anlayna baldr. Sanatta gzellikten ok dnceye , lkye nem verir. Safahatn her yan, kudretli nazm diliyle beirli grler savunmaktadr. Ancak,baz sayfalarda milli ve ilahi cokulua ulaarak benzersiz iirler yazdn grrz. Gkalp gibi Akifin de temel gr iki esas noktaya dayanr: 1)Millet lks 2)Islamlk lks Bu iki dnce Safahatta i ie olarak birbirini tamamlar.nk Akif , Trk milletinin Islamln nc ve kurtarcs olduu inanr. Trklk yklrsa Islamlk da snecektir. Akife bugn birbirine ok kartrlan terimlerle : mmeti diyenler vard,ama bu terim onu anlatamaz.Akif dine bal bir milliyetilik fikrini savunarak sadece rkla kar olmutur. nk Imparatorluun nazik artlar iinde bir de Trk - Arap - Arnavut gibi unsurlarn Kavmiyet gdsne kaplarak birbirlerine dman edilmeleri ihtimalini devleti mahvedecek byk felaket gibi grmtr. Nitekim fikr-i kavmiyeti telinediyor Peygamber diye blcn stne yrmtr. Yoksa Trk tresi , Batclk , kltr milliyetilii konularndaki dnceleri Ziya Gkalpten ok farkl saylmaz. Akifin Osmanl Devleti iindeki Islam unsurlar ayn gzle grmek istemesi , vicdanl bir aydnn devleti korumak iin harcad gayretlerden bir ey olamaz. Dnemindeki Trklerle esas tartmas da bu noktadadr.Bunun iin Gkalp ve arkadalarna Trk-Milliyeti diyorsak , Akif ve arkadalar iinde IslamiMilliyeti deyimini kullanmamz yerinde olur. Nevar ki , Balkan ve Byk Harb ykmlarndan Kurtulu Savana geerken onu Trk-Arap-Arnavut birlii fikrinden ister istemez uzaklam gryoruz.Istiklal Marnda Irkm kelimesini kullanarak sadece Islam Trk anyor.Mtarekeden sonra birok yce amac Islamn son kalesi olan Anadolunun kurtulmasdr. Bundan sonra Trklerin manevi nclnde uyanacak Islam milletlerinin , smrc devletlerden kurtulacan ummaktadr. Medeni ve gl bir Hristiyan dnyas nasl varsa , onun gibi bamsz ve birlik halinde bir islam alemiminin Trkiyenin liderliinde doacana inanmaktadr. MILLET LKS Akifte millet ve Islamlk lklerinin kaynaan noktalarn bylece grdkten sonra bu fikirlerin ayr ayr tetkikine geebiliriz. Akifin anlayyla millet: Var olmay hak sayan,almay vazife telakki eden , var olmay alma ile elde eden varlktr. Milli hayatn temel felsefesi almaktr.Ancak alan toplumlar var olmay hak ederler. Akifin en ok sevdii kelimeler : alma , gayret , azim ve mittir.Sevmedii kavramlar ise: Tembellik,azimsizlik ve karamsarlktr:

Fakat , yle be kiinin almas ile millet kurulmaz. Cihan artk deimitir. Tek tek baarnn imkan yoktur. Onun iin: Nedir drt aln , bir yurdun alnndan boansn ter! diyor. Millet fikrinin temeli olan almay Akif ayn zamanda bir felsefe haline getirmitir , der ki : u alemde bakarsanz ,canl ve cansz btn varlklarn adeta isteyerek alma kanununa bal olduklarn grrsnz. Kainattaki olaylarn hepsi almann bir baka grndr.almann bittii ve olmad yerdedir ki yokluk balar. u trl biimlere giren madde yok mu, onun da asl birikmi ve younlam almalardr. ISLAMLIK LKS Islamclk akmnn merutiyetten nce ve sonra , ken imparatorluumuzu kurtarmaya bir teklif olarak nasl ve niin doduunu bizde ve br lkelerde yetien temsilcilerini Fikir akmlar blmnde grtk. Akif ve bayazar olduu Sebilirread dergisinde yazanlar , politikada ,kltrde ve sanatta aydn islamclkI savunurlar. Efganl eyh Cemalleddin ve Msrl eyh Abduh gibi onlar da , Islam milletlerinin marifet ve fazilet yolunda ykselerek bamszla kavumalarn , sonra da manevi yolla birbirlerini desteklemelerini dnrler. Gnn birinde bir Islam Devletleri Konfederasyonu kurulmas da mmkn olabilir. Mehmet Akif , siyasi anlamda bir islamc deildir. (Zaten dnya mslmanlarn tek siyasi devlet altnda toplamak (gerek ve siyasi anlamda) hibir zaman dnlmemitir.) Akif iin , insanla hizmet demek , o zaman iin en perian , dkn ve istiklalsiz braklan islam milletlerini uyarmak demektir. Islam lkeleri ,geri gericidir ve cahillikle haraptr , fakat bunun gnahn islam dinine yklemeye kalkmak byk hakszlk ve kastl davran olur. Bu tembellik gnah , olsa olsa KuranI yanl anlayan ve yanl uygulayanlarn boynunadr. Kuran iyi anlald zamanlarda Ibni Sina , Farabi ,Gazali gibi esiz bilginler , filozoflar , hukukular yetimitir.Mslmanlar asrn ilmi ile hareket ettikleri alarda kta zerine hkmetmiler , byk icatlarda bulunmular , sosyal adalet hissini btn insanla yaymlardr. Bugn ise her yerde hurafe pislik ve tembellik yuvalanyor.nk son asrlarda gelen islam bilginleri yaadklar an idrakiyle deil eski alarn idraki ile dndler . Oysa : Dorudan doruya KURANdan alp ilham Asrn idrakine syletmeliyiz Islam.

Ey dipdiri meyyit , iki el bir ba iindir Davransana ! bak el de senin ba da senindir!

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 25

HAKKIN SESLERI
Prof. Dr. Hikmet zdemir. Fatih Sultan Mehmet Vakf niversitesi Mtevelli Heyet Bakan

Milli air Akif; inan, ak, evk ve heyecan dolu emsalsiz bir airdir. Onun iirlerinden hangisi olursa olsun, onda milli-manevi bir heyecan tm hcrelerinde hissedersiniz. Mesela, Istiklal mar, anakkale Zaferi Destan, Safahatn btn blmleri, Sleymaniye Krssnde Hakkn Sesleri, Fatih Krssnden Hatralar, Asm, Glgeler I, Glgeler II ve benzeri tm iirleri bu ruhta kaleme alnmtr. Hakkn Sesleri adl iirlerin sekizinin banda birer ayetin, birinin banda ise bir hadis-i erifin bulunmas tesadfi deildir. Onun bu blmdeki dier bir iirinde ise Pek Hazin Bir Mevlid Gecesi bal altnda Hz.Peygambere bir yakar vardr.

26 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Bu yakar iyice irdelenirse bunda bile sylemlerin ayet ve hadislerden mlhem olduu manzum olarak verilmitir diyemeyiz. Onun yapt tercmede kulland slubun bambaka ve kendine zg mkemmel bir tercme teknii olduunu grmekteyiz. Nihayet Akifin tercme ettii Kuran- Kerim meal ve tefsirinin ilk 10 cz neredildi. Burada kullanlan kelimelerin mazmun ve mefhumlar dolayl yoldan da olsa metnin tamam okunduunda bataki ayet ve hadisleri aklamaktadr. Bu haliyle tam tefsir dememiz mmkn deildir. Fakat ayet ve hadisleri aklamyor da diyemeyiz. Bu kabil tefsir ve tahlil sadece airimiz Akife aittir. Ayrca paralara dier iirlerden farkl olarak isim konulmamtr. Ayet ve hadislerden sonra onlar tefsir ve tahlil eder mahiyette manzum metinler dizelenmitir. Merhum Akif, Balkan felaketi (zelliklede Arnavutluun dt durum) karsnda ok zlm, duygulanm ve uuru altst olmutur. Bu felaket Onun halet-i ruhiyesinde nezdine hep nceliini muhafaza etmitir. Bu duygu ve dncelerini pekitirmek iin ayet ve hadisleri balk olarak semesi ok tabiidir. O yaamakta olduu bunalmdan kmak iin Kuran ve hadis-i erifleri bir snak kabul etmitir. Yani Akif, konu ile ilgili ayet ve hadisleri seerken idrakini zora sokan amazlara bir are olmasn bekleyerek onlar ne karmtr. Akifin ayet ve hadisleri balk seerek yaz iirler yanlz Hakkn sesleri deil Hatralar adl eserindeki yedi iiri de bu kabildendir. Yedi iirden sadece uyan bal tayan iirinin banda ayet/hadis yoktur. Hakkn Seslerindeki son iir Pek Hazin Bir Mevlid Gecesi gibi ayet ve hadis ba tamamaktadr. Bu sebebiyle her iki iir de birbirine benzemektedir. Aslnda Hakkn Seslerindeki iirlere Hatralar ksmndaki iirleri ilave edilerek yeniden birlikte okuyuculara sunulmas kanaatimce ok faydal olacaktr. Zira her iki blmdeki iirler muhteva ve yapsal ynden birbirlerine benzemektedir. Akifin yanlz bu iirleri deil, tm iirlerinin ierii bir inan huzmesidir. iirlerinin hangisini alrsanz orada bu esiz milli ve manevi ruhu grr ve yaarsnz. Kendisi iirlerini yaayarak ve inanarak samimi bir slup ierisinde yazdndan okuyucularn da ayn duygu, dnce, inan ve heyecana sevk etmektedir Aslnda M.Akif ve iirlerini iyi tanmak iin Hakkn Seslerini iyi okumak gerekir. Akifin iirlerini Hakkn

Seslerinden nceki ve sonraki iirleri diye tasnif etmek dahi mmkndr. Hakkn Seslerindeki iirleri her okuyucuyu derinden etkileyip; zihni ve ruhi inklaplar meydanda getirebilecek gtedir. Bylesine iten ve gnl szlatan iirleri terennm eden, sanatn halk iin kullanarak feryad- figan eden air yok denecek kadar azdr. imdi merhum Akifi ve Onun iirlerini yakinen deerlendirmek iin Hakkn Sesleri adl blmden ksa rnekler verelim.

(Resulm) De ki; Mlkn gerek sahibi olan Allahm. Sen Mlk dilediine verirsin ve mlk dilediinden geri alrsn. Dilediini ykseltir, dilediini alatrsn. Her trl iyilik senin elindedir. Gerekten sen hereye Kadirsin.
Ilahi, Malikel mlkm diyorsun ... Doru, amenna Hakiki bir tasarruf var mdr insan iin ? Asla! Eer Almsa bir millet, edip bir mlk istila ; Eer vermise bir millet btn bir mlk bi perva; Alan Sensin, veren Sensin, Senin hkmndedir dnya. Ilahi, en asil akvam alatrsn istersen ; Dilersen en zelil ehasa izzetler verirsin sen! Bu haybetler, bu hsranlar btn senden, btn senden! Nasl ara ykselmez ki meysane bin iven ? Ne yerler dinliyor ya Rab, ne gkler, ruhum inlerken!

Ite! Hakszlklar yznden km evleri! Bilen bir kavim iin elbette bunda bir ibret vardr.
Azck kurcala topraklar, seyret ne kar ; Dipek altnda ezilmi paralanm kafalar! Bereden reng-i hviyetleri umu yzler! Kimbilir hangi enaatle oyulmu gzler Medeniyet denilen vahete lanetler eder Nice yekpare kesilmi de srtm diler Snglenmi, kan donmu nice binlerce beden Nice balar, nice kollar ki cda cisminden! Beiinden alnp paralanan mahlukat; Sonra namusuna kurban edilen bunca hayat! Bembeyaz salar katranlara batm dedeler Gs baltayla krlm, memesiz valideler!

Nizar evlad: Yetiin ey Nizar oullar ! Yemenliler de: Yetiin ey Kahtan oullar! dedi mi, hemen tepelerine felaket iner; hemen Allahn nusreti zerlerinden kalkar; hepsine birden de kl musallat olur.

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 27

 beyinsiz kafann derdine, milyonn halk, Bak nasl doranyor? Kalk, baba, kabrinden kalk! Diriler komad imdadna, sen bari yeti... Arnavutluk yanyor... Hem bu sefer pek mdhi! Artk ey milleti merhume, sabah oldu uyan! Sana az geldi ezanlar diye, tsn m bu an? Ne Arpalk, ne de Trklk kalacak a gzn! Dinle Peygamber-i ziann ilahi szn. Trk Arapsz yaayamaz, kim ki yaar der delidir. Arabn Trk ise hem sa gz, hem sa elidir. Veriniz ba baa; zira sonu hsran-i mbin Ne hilafet kalyor ortada, billahi ne din! Medeniyyet size oktan beridir di biliyor; Evvela paralamak,sonra da yutmak diliyor.

De ki: Hi bilenlerle bilmeyenler bir olur mu ? Dorusu ancak akl sahipleri t alrlar.
Hi, bilenlerle bilmeyenler bir olur mu ? Olmaz ya... Tabii... Biri insan, biri hayvan! yleyse, cehalet denilen yz karasndan, Kurtulmaya azmetmemeli batanbaa millet. Kafi mi deil yoksa, bu son ders-i felaket Son ders-i felaket neye mal oldu? Dnsen Beynin eriyip ya gibi damlard gznden! Eyvah! Bu zilletlere sensin yine illet... Ey derd-i cehalet, sana dmekle bu millet, Bir hale getirdin ki: Ne din kald, ne namus! Ey sine-i Islama ken kapkara kabus, Ey hasm- hakiki, seni ldmeli evvel: Sensin bize dmanlar stn karan el!

Oullarm! Gidiniz de Yusufla kardeini aratrnz, hem sakn Allahn inayetinden midinizi kesmeyiniz; zira kafirlerden bakas Allahn inayetinden midini kesmez.
Atiyi karanlk grerek azmi brakmak... Alak bir lm varsa, eminim, budur ancak. Dnyada inanmam, hani grsem de gzmle: Iman olan kimse gebermez bu lmle Ey dipdiri meyyit! Iki el bir ba iindir Davransana... Eller de senin, ba da senindir! His yok hareket yok, ac yok ... Le mi kesildin? Hayret veriyorsun bana... Sen byle deildin. Sahipsiz olan memleketin batmas haktr; Sen sahip olursan bu vatan batmayacaktr.

Siz iylii emr eyler ktlkten nehy eder, Allaha inanr olduunuzdan, insanlarn hayr iin meydana karlm en hayrl milletsiniz...
Bir zamanlar biz de millet, hem nasl milletmiiz: Gelmiiz dnyaya milliyet nedir retmiiz! Kapkaranlkken btn afak insaniyyetin, Nur olup fkrmz ta sinesinden zulmetin; Yarmz edvar- fetreten kalan yeldalar; Fikr-i ferda domadan yadrmz ferdalar! Emr-i bilmaruf imi ihvan- Islamn ii; Nehy edermi, bir fenalk grse, karde kardei. Kimse hakszlktan etmezmi tegafl ihtiyar; Ferde raci sadmeden efrad olurmu lerzedar.

Iimizdeki beyinsizlerin iledikleri yznden, bizi helak eder misin, Allahm...

Ya Rab, bu uursuz gecenin yok mu sabah? Maherde mi biarelerin, yoksa felah! Nur istiyoruz... Sen bize yangn veriyorsun! Yandk! diyoruz... Bomaya kan gnderiyorsun Esmezse eer bir ezeli nefha, yaknda, Ya Rab, o cehennemle buz tufan arasnda, Toprak kesilip, kum kesilip alem-i Islam; Hep fkracak yerlerin altndaki esnam! Eyvah! Be on kafirin imanna kandk; Bir uykuya daldk ki: Cehennemde uyandk! Madem ki, ey adl-i ilahi, yakacaktn... Yaksaydn a melunlar... Tuttun bizi yaktn!

Onlar; yeryznde fesat karmayn denildii zaman, biz ancak slah ediciyiz derler. Kesin olarak biliniz ki, onlar ancak ktlk yapan bozgunculardr. Lakin anlamazlar(Yani farknda deildirler).
Bir kzarmaz ehre bulmusun ya, ey cani,brn: Hem btn dnyay ifsad eyle, hem muslih grn! Kendi rzndan cmert olmaksa mutadn eer; Kendi malndr senin, hakkn tasarruf, kim ne der? Milletin, lakin henz masum olan evladna. Verme bir melun temayl mbtezel mutadna!

Allahn rahmetinin eserlerine bir bak: Arz,lmn ardndan nasl diriltiyor? phesiz O, lleri de mutlaka diriltecektir. O,her eye kadirdir.

28 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 29

MEHMET AKIF ERSOYUN INANCI

BIR INAN ABIDESI M.AKIF...

or hayat artlarnn yaand Islam corafyasnda iyi bir Mslman olmaya , Mslman kalmaya ve etrafndaki insanlarn da sahip olduklar milli-manevi zenginliklerin farkna varmasna abalayan bir Osmanl aydn idi. Insanlardan kabiliyetleri , yetenekleri biraz da bulundaklar zamann teekklndendir.Malum olduu zere Akif , Osmanlnn her alanda byk bir geri kalmlk ve k yaad dnemde tarih sahnesine kar. yle ki ilim ve fende geri kalnm , Avrupayla Osmanl corafyasnda -ki buna Islam corafyas demek de mmkndr- beeri kalknmlk makas iyice almt. Osmanl bata askeri alanda pe pee yenilgiler alm , topraklar kaybedilmi , Avrupa ise yzyllarn verdii ezilmilik sendromuyla iyice saldrganlam ve bu hrsla yakp ykm , Islam topraklarn ele geirmitir. Igal memleketlerinden ierilere dalga dalga g balamtr. Ieride , geri kalmln ve yenilginin vebalini , sahip olduumuz dine ve dindarlara ykmaya alan batclar aydnlar tremi Mslmanlarn barnda bir cephe de onlar amtr. Bir de gerekten dinin arkasna saklanarak tembellii , miskinlii meslek edinen insanlar tremi. Ksaca zetlemeye altmz Mehmet Akifin ierisine doduu zaman ve corafya. Mehmet Akif ocukluuna ait anlarnda masa dinlemeyi ok sevdiini ,masalsz uyumad gibi masalcy uyuttuunu , masalc komular Baise Hanmdan
30 Designfreebies Magazine www.designfreebies.org

Hanmdan neeyle bahseder. Ite Mehmet Akifin iine doduu corafya kk bir ocukken masallarda dinledii ve iini rperten yedi bal , yedi kollu bir canavara benzetmektedir. Bu masaln kahraman da kendisi olacaktr. Akif bir taraftan Bat medeniyetinin tek dii kalm bir canavar olduunu haykracak , bir taraftan da byk bir tefessh iindeki Islam corafyasndaki Mslman halk uyaracak , zerine serpilmi l topran elleriyle aralamaya alacak. Mehmet Akif btn bu mcadelenin iinde toplumdan kopmaz. Snnete sk sk sarlr. Ayn zamanda bir aile babasdr ve ailesi iin geim mcadelesi verir. Mslnamlndan , onurundan dn vermeden fakirlikle , yoklukla mcadele eder , halini kimseye bildirmez. Be ocuuna zor bakmaktadr ama sz verdii iin Baytar mektebinden arkada Hasan Efendinin yetimini de ailesine almakla tereddt gstermez. Paltosu dahi yoktu. Btn bunlarn yannda , btn bublarn stnde Mehmet Akif airdir. Devrinin ve gnmzn en tannm airlerindendir. Hem de ne air . iiri bazen bir silah , bazen bir dua , bazen bir isyandr. iiri bir yakartr. Bazen Allaha , bazen Mslmanlara , bazen devlet adamlarna. iirle tarihe not der , gelecee k tutar. Akifin iiri ve airlii hakknda ok ey sylenmi , ok yaz yazlmtr. Bundan sonra da yazlacaktr. Btn bu yazlanlarn stnde Akifin iirleri , safahat btn bir Anadolu corafyasnda en ok okunan , ezberlenen iiri olmutur. Kendisini rahmet anyor , takipilerine baarlar diliyorum.

Emei Geenlere
Bu srete desteklerini bizden esirgemeyen Sevgili Merve Hocamza, Fatih Hocamza, Tahsin Hocamza Erbay Aydn, ahin Karataa, Yusuf zkaraalpe, Mehmet Uzunama desteklerinden dolay teekkr bor biliriz... KAYNAKA

tr.wikipedia.org/wiki/Mehmet_kif_Ersoy www.mehmetakif.edu.tr/ www.antoloji.com/mehmet-akif-ersoy/ w w w. s i i r d e f t e r i . c o m / ? s a y f a = s a i r . . . Mehmet%20Akif%20Ersoy w w w. s i i r d e f t e r i . c o m / ? s a y f a = s a i r . . . Mehmet%20Akif%20Ersoy Mehmet Akif Ersoy ve Asmn Nesli Safahat www.kimkimdir.gen.tr/kimkimdir.php?id=372 kutuphane.mehmetakif.edu.tr/ veteriner.mehmetakif.edu.tr/ eduroam.mehmetakif.edu.tr/ farabi.mehmetakif.edu.tr/ www.ataturktoday.com/istiklalmarsi.htm yunus.hacettepe.edu.tr/~sadi/dizeler/istiklalmarsi.html www.istanbul.gov.tr Atatrk

BIR GECE

On drt asr evvel, yine bir byle geceydi, Kumdan, ayn ondrd, bir ksz kverdi! Lkin o ne hsrand ki: Hissetmedi gzler; Ka bin senedir, halbuki, beklemedelerdi! Nerden grecekler? Gremezlerdi tab: Bir kere, zuhr ettii l en sapa yerdi; Bir kere de, mamure-i dny, o zamanlar, Buhranlar iindeydi, bugnden de beterdi. Srtlanlar gemiti beer yrtclkta; Disiz mi bir insan, onu kardeleri yerdi! Fevz btn fkn sarmt zemnin Salgnd, bugn ark ykan, tefrika derdi. Derken, bym, krkna gelmiti ki ksz, Balarda gezen kanl ayaklar suya erdi! Bir nefhada kurtard insanl o masum, Bir hamlede kayserleri, kisrlar serdi! Aczin ki, ezilmekti btn hakk, dirildi; Zulmn ki, zevl aklna gelmezdi, geberdi! lemlere, rahmetti, evet, er-i mbni, ehblini adl isteyenin yurduna gerdi. Dnya neye shipse, onun vergisidir hep; Medyn ona cemiyyeti, medyn ona ferdi. Medyndur o masma btn bir beeriyyet... Y Rab, bizi maherde bu ikrr ile haret.

Designfreebies Magazine www.designfreebies.org 31