Uur Mumcu _ Rabta Kitaplar, uygarla yol gsteren klardr. UYARI: www.kitapsevenler.

com Kitap sevenlerin yeni buluma noktasndan herkese merhabalar... Cehaletin yenildii, sevginin, iyiliin ve bilginin paylald yer olarak grdmz sitemizdeki tm e-kitaplar, 5846 Sayl Kanun'un ilgili maddesine istinaden, engellilerin faydalanabilmeleri amacyla ekran okuyucu, ses sentezleyici program, konuan "Braille Not Speak", kabartma ekran vebenzeri yardmc aralara, uyumluolacak ekilde, "TXT","DOC" ve "HTML" gibi formatlarda, tarayc ve OCR (optik karakter tanma) yazlm kullanlarak, sadece grmeengelliler iin, hazrlanmaktadr. Tmyle cretsiz olan sitemizdeki e-kitaplar, "Engelli-engelsiz elele"dncesiyle, hibir ticari ama gzetilmeksizin, tamamen gnlllk esasna dayal olarak, engelli-engelsiz Yardmsever arkadalarmzn youn emei sayesinde, grme engelli kitap sevenlerin istifadesine sunulmaktadr. Bu e-kitaplar hibirekilde ticari amala veya kanuna aykr olarak kullanlamaz, kullandrlamaz. Aksi kullanmdan doabilecek tmyasalsorumluluklar kullanana aittir. Sitemizin amac asla eser sahiplerine zarar vermek deildir. www.kitapsevenler.com web sitesinin amac grme engellilerin kitap okuma hak ve zgrln yceltmek ve kitap okuma alkanln pekitirmektir. Sevginin olduu gibi, bilginin de paylaldka pekieceine inanyoruz. Tm kitap dostlarna, grme engellilerin kitap okuyabilmeleri iin gsterdikleri abalardan ve yaptklar katklardan tr teekkr ediyoruz. Bilgi paylamakla oalr. LGL KANUN: 5846 Sayl Kanun'un "altnc Blm-eitli Hkmler" blmnde yeralan "EK MADDE 11" : "ders kitaplar dahil, alenilemi veya yaymlanm yazl ilim ve edebiyat eserlerinin engelliler iin retilmi bir nshas yoksa hibir ticar amagdlmeksizin bir engellinin kullanm iin kendisi veya nc bir kii tek nsha olarak ya da engellilere ynelik hizmet veren eitim kurumu, vakf veya dernek gibi kurulular tarafndan ihtiya kadar kaset, CD, braill alfabesi ve benzeri formatlarda oaltlmas veya dn verilmesi bu Kanunda ngrlen izinler alnmadan gerekletirilebilir."Bu nshalar hibir ekilde satlamaz, ticarete konu edilemez ve amac dnda kullanlamaz ve kullandrlamaz. Ayrca bu nshalar zerinde hak sahipleri ile ilgili bilgilerin bulundurulmas ve oaltm amacnn belirtilmesi zorunludur." bu e-kitap Grme engelliler iin dzenlenmitir. Kitap taramak gerekten incelik ve beceri isteyen, zahmet verici bir itir. Ne mutlu ki, bir grme engellinin, dzgn taranm ve hazrlanm bir e-kitab okuyabilmesinden duyduu sevinci paylaabilmek tm zahmete deer. Sizler de bu mutluluu paylaabilmek iin bir kitabnz tarayp, kitapsevenler@gmail.com Adresine gndermeyi ve bu isimsiz kahramanlara katlmay dnebilirsiniz. Bu Kitaplar size gelene kadar verilen emee ve kanunlara sayg gstererek ltfen bu aklamalar silmeyiniz.

Siz de bir grme engelliye, okuyabilecei formatlarda, bir kitap armaan ediniz... Teekkrler. Ne Mutlu Bilgi iin, Bilgece yaayanlara. Tarayan: Yaar Mutlu e-posta kitapsevenler@gmail.com www.kitapsevenler.com www.yasarmutlu.com Uur Mumcu _ Rabta Rabta, Uur Mumcu / 10. Basm, 1993 / Kapak, Erkal Yavi / Kapak Basks, ' zylmaz Matbaas / i Bask, Yaylack Matbaas / Cilt, Aziz-Kan Mcellithanesi / Kitab Yaymlayan Tekin Yaynevi, Ankara Cad. No: 43 STANBUL Tel: 527 69 69-512 59 84 Fax: 511 11 22 \ UUR MUMCU RABITA Onuncu Basm \ TEKN YAYINEV [Atatrk lkelerinin yrekli ve inanl savunucusu Nadir Nadi 'ye...] Ankara'nn tama bak Gzlerimin yama bak Uyan uyan Gazi Kemal u dnyann iine bak NDEKLER slam! Devlet Kurulacak Elbet ........................ 9 50 bin hoca ayaa kalkacak ............................ 24 slam Anayasas............... ............... 47 Avrupa Milli gr tekiltlan...........i ............ 69 Orgeneral Trn ve Kadir Misrolu .................... 86 ran'dan 30 milyon dolarlk fon"........,..........,'. ... 94 Sleymanclar ...............'........................ 104 12 Eyll ve Sleymanclar...... ... .-........... ............ 110 Sleymanc - Mason ibirlii........................... 127 Halefoglu'nun gizli raporlar ............................ 140 Prostat Melekleri ................... ...... ......... 147 Diyanet Vakf ....................................... 160 Rabta............................................. 171 Faisal Pinans ve El Baraka Trk............ ...... ...... 173 Dinsel amal Vakf a ..................... ..; ......... 182 Olay nas yansd? Haberler - Yorumlar .,................ 197 Belgeler....................................' ... ... ... 531 4 SLM DEVLET, KURULACAK ELBET. Cami bu sloganla inliyor. Cemaatin ou sakall, bereli ve sarkl insanlardan olumu. ou ya ocuk yata ya do gen. Cemalettin Kaplan'm azndan her Allah sz ktnda cemaat sa ellerini ne doru uzatp hep birlikte Tekbir Allah diye birka kez baryor. slm devlet, kurulacak elbet. Caminin kapsnda Mercedes marka arabalar duruyor. Biraz sonra cemaat dalacak. Ve bu siyoh cppeli, yeil alvarl, beyaz sarkl ve sakall insanlar Mescedestere binip evlerinin yolunu tutacaklar. Sark ve Mercedes! Sark ve Mercedes, Sanki Federal Almanya'da Trkler arasndaki dinsel akmlarn simgesi olmu. Sarkl, sakall ve Mercedesli Trk yurttalarnn istedikleri slm devletis'dir. Cemalettin Kaplan'm elden ele dolaan Tebli'nin El Kitab adl kitabndan aktaralm: Gayemiz: slm devleti.

Hkimiyet: Allah'a matsustur. Anayasa: Kur'an- Kerim'dir. Nizam: eriattr. Kaynak: Yine Kur'an- Kerim'dir. rnek ve nder: HazreH Muhammed'dir. Metod: Teblidir. Mevzu: Hakkn hkimiyetidir. Tebli vastalar: Meru her vastadr. Tebli hkm: Farzdr. Tebliin slbu: Ak, net ve. kesin. Silh: lim (yet, hads, okl ve mantk). 9 Siper ve kalkan:.Sabr, tahamml ve mdafaa Tebli devrinde silho sarlma, kaba kuvvete bavurma, mu-, kabele-i bilmis yapma yoktur. Gnn Trkiyesi: Dnn Mekke'sidir. Hoca bunlar anlattka cemaat kendinden geiyor. slm devlet, kurulacak ejbet. slm devleti anayasas da hazr bile. Avrupa'nn birok yerinde slm anayasas elden ele dolayor ve camilerde konuulup, tartlyor. slm devleti nasl bir devlet olacak? Geri Cemalet-tin Kaplan Hz. Muhammed'i rnek aldn sylyor, ama yandalar hep ran'dan, Humeyni'den, islm devriminden sz ediyor. Hollanda'nn Zaandam ehrinde Kaplan'n rgt olan slm Cemaat ve Cemiyetler Birlii denetimindeki Aya-sofya Camii'nde uzun uzun tarttmz Ahmet Ktahyal adl 32 yandaki eski edebiyat retmeni yazn diyor, birlikte resim ektirirken. Resmin altna yazn, bir mrteci resmi diye yazn. Soruyorum, Ne yazaym istersin? Bir Mslman ile bir kfir yan yana diye yazn. Mslman, Ahmet Ktahyal, ben de kfir. Niin kfir? nk laik dnceye inanyorum da ondan. Laiklik ayr bir dindir. Dinsizlik demektir. Kfirlik demektir. Baktm tartmann anlam yok. Peki diyorum. Resmin altna olduu gibi yazacam. Bir Mslman ve bir kfir. Ama nasl Mslman? ran yanls diye yazaym m? Yazn. ran devrimine k diye yazn. Bylesine ak ak ran devriminden yana olduklarn sylyorlar. Camilerinde Tahran'da baslan ve Trke-ye evrilip, Trkler arasnda datlan slm ars adl dergi de okunuyor. Dergide slm devriminden, Humeyni'den sz ediliyor. slm bilgiler veriliyor. Cemaat, ran Bykelilii tarafndan datlan islm ars ve Kayhan adl dergileri okuyor ve kendi aralarnda slm devrimi nasl olacak, bunu tartyor. 10 Federal Almanya'nn Bochum kentinde Eyp Sultan Camii'nde' Cemalettin Kaplan' dinliyorum. Cemaat arasnda gencecik insanlar var. Bunlar da Cemalettin Hocann devrim muhafzlar. Kaplan, Allah dedike cami tekbir sesleri ile inliyor. Trkiye'de Diyanet leri Bakan Yardmcl da yapm olan Kaplan'n ajitasyon yetenei fena saylmaz, ancak Trkeden ortaokul diplomas nasl ald pek kukulu. Baryor, aryor, ancak szckleri ok kt kullanyor. rnein, mason yerine masum diyor. Bir trl dili mason demeye dnmyor. Kemalist derken a'y uzatp Kemaaallst diyor. Baryor, aryor, kkrtyor, aka siyaset yapyor. Arapa yetler okuyor. Kim bu Hoca? 1926 ylnda Erzurum'un spir kazasnda domu. lk din bilgileri babasndan alm. mamla balad srada ilkokul mezunu bile deilmi. Askerliini yaptktan sonra ilkokulu, ortaokulu ve liseyi dardan bitirmi, sonra da Ankara lahiyat Fakltesi'ne girmi, ayn tarihte Ankara'da vaizlik yapm. 1966 ylnda lahiyat Fakltesi'ni bitir-' dikten sonra Diyanet leri Bakanl'na mfetti olarak atanm, daha sonra Diyanet leri Bakanl'nda zlk leri Mdrl de yapan Kaplan, bir sre de Diyanet leri Bakan Yardmclnda da bulunmu. 1966 yln-.dan 1981 ylna kadar da Adana'da mftlk yapm. 1971 skynetimi ile ok iyi ilikiler srdren ve zaman zaman skynetim komutanlarna kendi alannda yardmc olan Kaplan, 1977 seimlerinde de MSP stesinden Erzurum'da milletvekili aday olmu. Olmu, ama seilememi. Seilse

hi phesiz o da btn milletvekilleri gibi krsye kp laik devlete bal kalacana yemin edecekti. Ondan ne phe! Peki nasl olmu da Hoca 60 yandan sonra hidayete erip islm devleti iin Avrupa'da cihada balam. nk, Peygamber efendimizin buyurduu vehile her yz yln banda bir mceddid gelecek, bir yenilik getirecek11 / tir. Neyi yenileyecek? Dini mi? Hayr, Din zaten her zaman yenidir. Mslmanlarn dine balln, Mslmanlarn cihad balln yenileyecek, ehit olma ak ve evklerini, baarya ulamaya, zafer kazanmaya ait olan mit ve heyecanlarn yenileyecektir. Bu da kapal ve gizli alma yolu olan parti yoluyla deil, peygamber ve sahabenin takip ettikleri tebli ve cihad yoluyla olacak deil mi? Avrupa'da cami ve cemaatlerimiz hissedilir derecede oalmtr. Buna sebep de 12 Eyil'den sonra parti zihniyetinin ve siyasi taassubun zaafa uramas ve hzn kaybetmesidir. Kaplan Hoca bu bakmdan 12 Eyll harektn ok olumlu karlyor. Diyor ki: Evren geldi, Evren'in bir iyilij oldu. Partilerin balonlarna bir ine drtt, hepsi snd. Bir-iki ene partisiz yaadk. O kadar rahat ki, cemaat de oalyordu, cemaat de ruhen bu particilikten tedirgindi. Cemalettin Kaplan, 1981 ylnda skynetim komutanlnn isteiyle olacak, resen emekliye ayrlm. Buna ok ierleyen Kaplan, dnm, tanm, ne yapsn? Ver elini Almanya! Soruyorum: Hakknzda dava alm myd? Hayr almam. Almamasnn nedenini de yle aklyor Hoca : Bugn ieri alrlar, yarn ieri alrlar diye aa yukar 6 ay bekledim, almadlar. Artk Allah'n bir hikmeti herhalde. Yalnz bizim bir teminat garantimiz vardr. yet-l Krs'yi be defa, yedi defa okumadan bir ie balamayz. Hoca bu arada bizimle syleinin yarsna gelmi, ancak yet-l Krs'yi okumay unutmu. Teminat garantisi o an iin yok. Ne olur ne olmaz, bana bir bel gelir. Hemen yet-l Krs'yi okuyor. Ve cemaat hep biriikte baryor: Tekbr Allah, tekbir Allah, tekbir Allah. 12 SLM CEMYET KURUCULARI KMLER? slm Cemiyet ve Cemaatler Birlii Kurucular unlar .CemuJettin Kaplan (mft), Federal Almanya'da 0002601 No'lu ikamet izni sahibi. Ahmet Polat. 1926 doumlu. Pasaport No: 831758. Selhattin Yazc. 1938 doumlu. Pasaport No: 256203. Hasan Hayr Kl. 16.12.1949 doumlu. Boc-hum'da 6532117 sayl ehliyet sahibi. Seyfettin zkan. TRF-831759 No'lu pasaport sahibi. Sleyman Aslan, Mustafa zelik, brahim Kaba, Hilmi Elgnl. Dernein bakanlna Sleyman Aslan getiriliyor. Birinci sekreterlie Hasan Hayri Kl, ikinci sekreterlie Hasan Yldz, Yazmanla e-rafettin zlzan, saymanla Hasan Hseyin Kl. Kaplan, emekliye ayrldktan sonra kendi deyiine gre - Erbakan'n istei zerine - AlmanycTya gitmi ve orada Milli Gr diye adlandrlan grupla birlikte almaya balam. Hicret dergisinde de yazlar yazan Kaplan ile Milli Grlerin yollar 1983 ylnda iyice ayrlm. Bu arada Kaplan Hoca, ran'a da gitmi. Ne olmusa orada olmu. ran hkmeti, ran'daki ylba mevsiminde Hoca'y ran'a arm. Ylda bir ran'da cuma namaz-lan toplants olurmu. ran hkmeti, slm devrimini yaymak iin her lkeden din adamlarn ran'a arp bu imcmlar ariarm. Tabii ran hkmeti yetkilileri ile bu din adamlar arasnda siyasal grmeler de yaplrm. 1? Hoca ran'a gittikten sonra Milli Gr saflarndan ayrlm ve Tebiici olmu. Neymi tebli yolu?

Tebli, slm dininin peygamberler tarafndan insanla ulatrlmas demekmi. M-uhammed nasl tebli yoluyla ortaya kmsa. Hoca da ite byle tebli yoluyla devleti ele geirecekmi. Parti yoluyla devlet ele geirmenin olana yokmu, yokmu nk demokratik sistem Siyonizmin oyunuymu. Hizbullah. yani Allah partisi.. Hizbeytan, yam ey-ton partisi.. Bunlardan baka parti de olamazm. Diyanet leri Bakan Yardmcl'na kadar ykselen ve Adana*-da 15 yl mftlk yapan Kaplan, ran'a gidip geldikten sonra Kur'on'da yalnzca iki partinin yer aldn anlayabilmi. Humeyni, ran ah'n nasl tebli yoluyla ykmsa Cemalett'm Hoca da laik devleti yle ykacak. Tebli hangi yolla olacakm? yle olacakm: Meru bir vasta ile tebli caizdir. Malm olduu zere gnmz dnyasnda tebli yapmak dne nazaran, daha kolaydr. Dn, sadece szle veya yaz ile tebli yaplrken bugn bu vastalara kasetler, video kasetler, tirajlar yksek mecmua ve gazeteler, radyo ve televizyonlar Hve edilmitir. Bunlarn ierisinde radyo ve televizyondan istifade edecek durumda deiliz. Bu imknlar henz mevcut deildir. Ne var ki, dierlerinden azam derecede istifade etmek elimizdedir. Hele kasetler, klfeti az, tanmas ve uzaklara gtrlmesi kolaydr ve masraf azdr. Camiye gelirken veya konferans yerine giderken elinde teybi, cebinde bant bulunmaldr. Bazen olur ki konumalarda zuhurat olur, byle konumalar mutlaka zaptetmek lzm. Feyz ve bereketi vardr. Evde, ev sohbetlerinde, yolculuk esnasnda bunlart dinlemek mmkn olduu gibi, uzaklara gtrmek ve gndermek de mmkndr. Bakarsnz bir kaset konumas kiinin veya kiilerin hidayetine vesile olur. 14 O halde her Mslman ve bHassa derneklerimizin asl vazifelerinden biri de budur. Yani kaset almasdr. Video kasetlerine de ehemmiyet vermemiz lzm. Ondan da. o nimetten de istifade etmeliyiz. Bunlar Rabbimizin birer ltuf ve nimetidir. Kaplan Hoca. bir kitabnda Resim yapmann slama aykr olduunu sylyor. Ancak, video ve kasetleri de Rabbin ltf ve nimeti sayyor. Milli Gr yanllar He yollar 1983 ylnn austos aynda artk iyice ayrlyor. Kin'deki Barbaros Camii'nde 13 austos 1883 gn Cemolettin Kaplan yanllar Devlete gidi yolu parti mi. tebli mi? balkl bir bildiri datmak istiyorlar. Bu bildiride slmda parti fikrinin olmad gr savunuluyor. Bu bildirinin datlmas srasnda camide olaylar kyor. Milli Gr yanllar bildirinin datlmasna engel oluyorlar. Dana sonra Hoca bu bildiriyi oaltp bir kitapk holine getiriyor. Aln bu bildiriden bir para: Particilikte kayda deer dvlme var m? Srime var m? Eee kimsenin burnu konamayacak, kimse evinden ve yurdundan srlmeyecek, hapse atlmayacak, buna ramen herkes mcahit kesilecek de drt be senede bir sandk bana gidip oy pusulasn sanda atacak ve sandktan kp slmn devletinin bana gelecek. yle mi? Nerede bu bolluk? Bu snnetuHaha aykrdr. Barbaros Camii'ndeki bu olaydan sonra Kaplan Hoca Tebli yolunu iyice amaya karar veriyor. Kitaplar, kasetler, video bantlar, birdenbire oolyor. Tabii bir de rgt kurmak gerekiyor. Ve Cemalettin Kaplan 1985 ylnda slm Cemiyet ve Cemaatler Birlii ni kuruyor. Ama slm devleti. Hem rgt kuruyor, hem de 35 tane kitap okuyup slm anayasasn kaleme olyor. slm anayasas hemen birka yabanc dile evrilip datlyor. Kasetler iin ok youn bir alma balyor. ran'da imamlarn verdikleri vaazlar video banta ekilip Kln'e gnderiliyor. Kln'de Trke'ye evrilip Trkiye'ye soku15 luyor. Bunlar, rarvl hocalarn vaazlar. Bir de Cemalettin Kaplan'n camilerde, derneklerde yopt konumalar var. Bunlar da slm Cemaatleri ve Cemiyetleri Birlii yele-rinoe video banta ekilip Trkiye'ye sokuluyor. Bunlarn paralar nerelerden mi geliyor? Cemaatten! Cemaat. Hoca'nn bankalardaki kiisel hesabna para yatryor. Bu paralar da slm devleti kurma almalar iin kullanlyor. Hoca'nn aklamas byle. Cemalettin. Kaplan

yanllar ile Milli Gr Tekilt arasnda byk bir i kavga balyor. Milli Gr yanllar Kaplan'n CIA tarafndan kullanld kukusunu tayorlar. Cemalettin Kaplan, parti yoluyla devleti ele geirmenin snnete aykr olduu dncesini savunuyor. Milli Gr yanllar ise Trkiye'deki RP'yi destekliyorlar. Bu , noktada tam bir yol ayrm ortaya kyor. Gdyemiz Allah, liderimiz Hz. Muhammed, anayasamz Kur'an, kanunlarmz eriat, yolumuz cihadtr. Bu yolda yo ehid olacaz, ya gazi. Cemalettin Kaplan'n hemen hemen her konuma ve yazsnda bu grler yer alyor. Yani ya rejimden yana olacaksnz veya rejime kar. Bu itibarladr ki. slm beldeleri yeniden fethe muhtatr. am fethe muhtatr. stanbul fethe muhtatr. Kuds fethe muhtatr. Ve nihayet kalp mesabesinde olan .bu beldelere bal dier btn ehir ve kasabalar fethe .muhtatr. O halde ilk devirlerde olduu gibi bir fetih ordusuna ihtiya vardr. yle bir ordu ki, kurmay ve erleri, can korkusu ve mal sevgisini gnllerinden atm, yerlerini imandan kaynaklanan ecaat ve cesaretle, cihad ruhundan coan vecd ve heyecanla, ufukta beliren zafer ve ehit olma akyla doldurmulardr. te fetih ordusunun oimet-i farikas bu! lgisi ve belgesi bu!.. Erkek-kadn yediden yetmie her hakiki Mslman, bu ordunun tabii eri ve Allah askeridir. Bu orduya katlmayanlar veya geri kalanlar kurt yer. Allah Resul'nn hadisinde de yer alan bu ordu, Rab16 iarnn nusreti ve inayeti ile her trl engelleri aacak, bata Mescid-i Aksa olmak zere btn belde ve mescid-leri yeniden fethedecek. Kur'an' anayasa, eriat-i garr'-y kanun, devleti slm yapacaktr. Kaplan, 1983 yl austos ayndan sonra kitaplar yaymlyor, konumalar yapyor ve dergi kartyor. Bundan nce de 1983 austosundan nce de slm anayasas hazrlyor. Eski Adana mfts ve Diyanet leri Bakan Yardmcs Cemalettin Kaplan, artk Kaplan soyadn pek kullanmyor. Kaplan soyad yerine Hocaolu soyadn kullanyor. Ve cemaate de soyadlarn deitirmesi nerisinde bulunuyor. Diyor ki, Biz insan soyundan geldik. Hayvan soyundan m geldik ki yle Aslan, Kaplan gibi soyadlar alalm. Yllarca mftlk yapm, Diyanet leri Bakanlnda mfettilik, zlk leri Mdrl ve bakan yardmcl gibi grevlerde bulunmu olan Kaplan, bugnk siyasal grevi ile badaan u grleri ileri sryor: ~ Dnyay feshada put vardr. Bunlar Firavun, Karun ve Bel'am'dr. Bunlardan birincisi diktatr, ikincisi kapitalist ncs ise bunlarn destekisidir. Baka bir ifadeyle birinci siyasi iktidarn, ikinci mal varln basamak yaparak kendilerini put iln etmilerdir. ncs de dini kisveye brnerek bu iki putun dzenlerinin bekiliini yapmtr. Peki kimmi bunlar? Kimmi bu Firavunlar, Korunlar, Bel'amlar. Bunlar da yine eski Adana mftsnden renelim. Firavun, siyasi iktidarn ve devlet glerini arkasna alarak, emniyet kuvvetlerini seferber ederek, kendisini put iln eder ve ben sizin eh yce rabbinizim diyecek kadar kfirleir. Kendisinden baka ilh tanmaz, fikir hrriyeti diye bir ey kabul etmez, ortal kasar kavurur. Kar gelenleri asar ve keser. Fakat btn bunlara ramen kendilerini destekleyen muabbirler, khinler ve s-zmona din bilginleri bulur. te bu Bel'amlar sayesinde faist ve terrist dzenlerini srdrr. 1.7 F.: 2 Firavun buymu. Ya Karun? Karun da uymu: Fesatlardan biri de Karun'dur. Firavunu azdran, siyasi iktidar ve saltanat olduu gibi Karun'u da azdran serveti ve para saltanatdr. Karun, kendini beenmi, Allah ve Peygambere kafa tutmutu. mardka mard, fakir fukaraya bakmad ve onlara iyilikte bulunmad, kibirlendi putlat ve azgnlardan oldu. Firavun ve Karun'u tandk. Ya Bel'am kimmi, ne yaparm ve gnmzn Bel'amlar kimlermi?

Bel'am bu iki putu desteklemi ve onlarn davullarn almtr. Onlarn dzen ve iktidarnn bekiliini yapm, birinin siyasi iktidarndan korkarak, dierinin mal varlna tamah ederek onlara kul kle olmutur. emalettin Kaplan Firavun, Karun ve Bel'amlar tanmladktan sonra geliyor bu iin yorumuna. Yorumu yle: te put! Her mslman bilmeli ki bunlarn de tarihin yalnz belli devirlerinde yaam, belli ahslardan ibaret deildir. Her devrede ve her zaman kendilerine rastlanan kfr zihniyetini temsil etmektedirler. yle kf: Firavun siyasi iktidarla ve devlet gcne dayanarak eriat kaldrp yerine put kanunlar getiren, Karun ise slmn iktisadi sistemini deitirip, kapitalizm ve komnizm gibi iki kfr ve kfir sistemini getirip, dnyay ekmek kavgasna srkleyen, insan boazna kul-kle yapan zihniyetlerdir. Ve bu zihniyetleri temsil etmektedirler. Bel'am'a gelince: Bel'am, bu iki kfir zihniyeti ve dinsiz dzenleri ve sistemleri destekleyen, dolaysyla dinini dnyaya satan bilim adamlarn ve saray mollalarn temsil etmektedir. Peki Firavun mu zararl Karun mu? Yoksa Bel'am m? Hangisinin zarar daha ok? Hocaya gre en zararls Bel'amlar. Niin mi? Bu put erisinde en erlisi ve en zararls ise Bel'18 am gibi szm ona hocalardr. Halbuki Kur'an, hocalar (Mstahfazlar) diye vasflandrmaktadr. Yani, hocalarn sfat ve vazifeleri dini korumak, slmn bekiliini yapmak, eriatn muhafazasn yapmaktr. eriat, ba tac yapacaklar, mallan ve canlar pahasna da olsa bunu muhafaza edeceklerdir. Fakat, maalesef zaman zaman Bel'am tipi hocalar km, dinin ytklmasna, eriatn kaldrlmasna alan Firavunlara ve Korunlara yardm etmilerdir. eriat mdafaa eden ulemann yannda yer alacaklar yerde^ eriat kaldrp, kfr ve kfir dzenleri getirenlerin yanlarnda yer almlardr. Kur'an, bu saray mollarn A'raf suresinde kpeklere. Cuma suresinde de eeklere benzetmektedir. nk bunlarn ihanet ve hiyaneti ok korkuntur. Bir hoca ki, canndan ve malndan, makam ve maandan korkup eriattan yana olmazsa, hele hele arkasn kfr ve kfir devlete verip, hakk syleyen Mslman ve hocalar kfr dzenine ihbar ederse, bir terr havas meydana getirip azlar kapamak isterse, ite bunlar kelimenin tam ma-nosyla Bel'am'dr. Bel'am'n temsil ettii paral askerlerdir, dzenin bekileridir ve ite bunlar dmemek iin iki putun nnde eekleme ve kpekleme derecesine dmler, dinlerini dnyaya satmlardr. Gerek hocalarn byle bir duruma dmelerinden Allah'a srnrz. Fokat dmemek iin tek yol vardr. O da haktan ve hakldan yana olmaktr. eriat kaldrp yerine Firavun ve Karun kanunlar koyanlar lnetlemektir. En azndan bunlar dman bilmektir. Ve nihayet bunlorn kurduu devletlerin kfr ve kfir devletler olduunu tam bir cesaretle sylemektir ve tebli etmektir. emalettin Hoca'nn uygulad taktik nce din adamlarn etkilemek, onlarn moralini bozmak, onlar ypratmaktr. Konumalartnda ve yazlarnda srekli olarak hoca efendilere sesleniyor. Ve onlar etkilemeye, ynlendirmeye alyor. Ya Allah'tan yana olacaksnz ya puttan yana ola-caksmz. 19 Ya rejimden yana olacaksnz ya rejime karc kacaksnz. Ya Kemalist olacaksn ya eriat olacaksn. Ya devletten yana olacaksn ya devlete kar olacaksn. Hoca'nn amac camileri tpk Hmeyni gibi siyasal krsler olarak kullanmak. Bu konuda hocalara unlar sylyor: Bizleri bugne kadar aldattlar, (Hoca siyasete karmamaldr, hocalar camilere siyaset sokmamaidrlar) dedi ve dedUer. Hocay da camiyi de siyasetten, siyas mevzulardan men ettiler. Halbuki hoca slmn siyasetini anlatmazsa kim anlatacaktr? Hayr hoca, ayn zamanda bir siyaset adamdr. Cami de ayn zamanda bir siyaset yeridir. nk siyaset slmn bir blmdr. Ayrlmaz bir parasdr. Siyaset demek, devletin kurulu eklinden, icraatna dair ynetme ve idare etme tarzndan ibarettir. Bir baka fadeyle siyaset, insan idare etme, insan

ynetme demektir. Siyaset, Arapa bir kelimedir ve (ase) fiilinden gelir. (Seyis) kelimesi de bu kkten gelmektedir. At idare edene seyis, insan idare edene de siyaseti denir. O halde slm dini insan ynetmek, aile hayatna, devlet hayatna, onun insanca yaamasn salamak zere geldiine gre. bu din siyasetin ta kendisidir. Din siyasetten, siyaseti dinden ayrmak mmkn deildir ve dnlemez. Zira namaz ve oru gibi ibadetler, her yerde ve camilerde anlatld gibi slmn devleti de, siyaseti de camilerde anlatlmaldr.1 yi ho da hoca efendi acaba bu konular 15 yllk Adana mftlnde niin anlatmamtr? Hoca'nn bu konuda savunmas da yle: Hoca efendiler una dikkat etmelidirler. Biz ite anlatyoruz ve anlatmaktayz. Her konumamzda cemaatlerimize, Allah'n yolundan, slm'n yolundan ayrlmaynz. Sizi kurtaracak Kur'an- Kerim'dir... gibi szler sylyor ve bu ekilde slm' anlatyoruz. 20 Evet, yle syledik. 50-60 senedir hep yuvarlak kelimeler kullandk. Zannettik ki cemaat bizim dilimizin altndaki manay, ne demek istediimizi, slmn devletinden, slmn siyasetinden bahsettiimizi anlyor. Fakat baktk, grdk ki hi anlamam, ne slmn devletini anlamlar ne de slmn siyasetini.. Bu noktada Kaplan, imamlar ve din grevlilerini bir yol azna getirmeye alyor. Ya eriattan yana olursunuz ya eriata kar karsnz. Ye Kemalist olursunuz ya slamc. Arada bir baka yol yok ki. Tek yol slm... yleyse din grevlileri yerlerini semelidirler. Yani eriat devletinden yana olmaldrlar. Hoca cemaat nnde couyor, cotuka atyor tutuyor. Bir konumasnda yle meydan okuyor: Cesuruz, cesaretimiz vardr, glyz, kuvvetliyiz, kimse bizim srtmz yere getiremez. te meydan, erler varsa buyursun. Hatalarmz varsa ilim adamlar tenkidini yapsnlar, fikir adamlar sylesinler, buyursunlar. Bugn Diyanet'e hkim olan zihniyet yazsn, dzenin adamlar yazsn, ite er meydan. Silhlarn glgesinde fikirler ldrlemez, hakikatler sndrlemez. Bir gri bunlar patlayverir de bendini ykm sel gibi engel karanlar siler, sprr, gtrr. Kaplan Hoca, kendisiyle ilgili yazlar her gn izliyor. Gazeteleri kesip, camilerin duvarlarna da astryor. Ve hutbelerde bu yazlara yantlar da veriyor. Ancak konuurken sz gelii Orsan ymen'i bir bakasyla kartryor, Uur Dndar yerine Uur Mumcu diyor ya da Uur Mumcu yerine Uur Dndar diyor. Trkiye'de kendisi ile ilgili yaynlara verdii yant da bastrp datyor. Arkadalar tekilt olarak, biz ne devlet dmanyz ne de vatan hainiyiz. O memleket bizimdir. Mslmari dedelerimizin kan ile sulanmtr. Millet de bizim milletimizdir. Mehmetikler de bizim evlatlarmzdr.'Ama mil21 letimiz oyuna getirilmitir. Basn da ne yaptn, ne yazdn ye kime hizmet ettiini bilmiyor. Devlet memurlar, Mehmetikler, hatta MT, sefaret grevlileri bu hakikatleri bilmiyorlar. eriat nizamnn Allah nizam olduundan habersizdirler. nk 60 senedir slm hukuku ve slm nizam bu vatandalara anlatlmad. slm ilimlerden, din bilgilerinden mahrum brakldlar. Bir nevi susuzdur bu vatandalarmz. ' te biz hem bunlar, hem kendimizi cehennemin kenarndan kurtarmak istiyoruz. Biz bunlara kar deiliz. Biz zrlme karyz, biz hakszla karyz, biz hrriyetsizlie karyz, biz fanileri putlatrp ona ilh diyen ve dedirten kfirlere karyz. Biz genleri kamplara ayran, hapisleri anarist dedikleri genlerle dolduran Kemalizm cereyanna karyz. Biz, faiz messesesini kurup smr dzeni getiren ve ticar hayat felce uratan zihniyete karyz. Biz zina ve fuhu yuvalar aan veya serbest brakanlara karyz. Biz, laiMik maskesi altnda Kur'an' devletten ve gnlk hayattan kaldran Kemalizm adna hrriyetleri feda eden akmlara karyz. Ve nihayet biz

put rejimlerine karyz ve olmada da devam edeceiz, ite btn dnya bunu byle bilsin, gazeteler byle yazsn. lr veya ldrlrsek ehit oluruz. nanlacak gibi deil, ama Cemalettin Kaplan Tebli ve Metod adl kitabnn 105. sayfasnda cennete nasl gidileceine ilikin bir kroki de yaymlam. Krokiye gre eriat yolu dorudan doruya cennete gidiyor. eriat yoluna alan yan sokaklar ise cehenneme. Krokiye gre eriat yolu bir byk bulvar, yan sokaklar da eriat yoluna alan eytan yollar. Eer eriat yolundan sapp yan sokaklara dalnlrsa cehenneme, eriat bulvar zerinden yrrsen dorudan cennete gidiliyor. Cennete gitmek iin Kur'an'n anayasa, eriatn kanun olmasna almak ve Allah'a snmak yeterlidir. Cemalettin Hoca'nn cennet ve cehennem krokisini yaymlamasnn sebebi yine hocalar. Yani Diyanet grevlileri. 22 Diyanet grevlileri laik devlete bal olduklar iin dorudan cehenneme gidecekler. Kendisi de 1981 ylnda resen emekli edilinceye kadar cehennem yolcusuydu. ran'a gidip geldikten sonra bu yolculuktan vozgeti imdi krokide izdii gibi dorudan cennee gidecek. Cemalettin Kaplan, btn bu kitaplar tek bana m karyor? Yoksa kendisine yol gsteren, bu kitaplar hazrlayan birileri mi var? yle ya dinsel konular dnda Trkeyi doru drst konuamayan Kaplan, herhalde baz yardmclar He birlikte alyor. Hoca kendine gre bir plan yapm. Ya da kendisi iin yaplan bir plon adm adm uyguluyor. lk amac din grevlilerini etkilemek, onlor Diyanet leri izgisinden ayrmak. Bunun iin ulema makamnda bulunanlara tebli diye bir bror hazrlyor. Bu brorde, Trkrye'de put kanunlarnn hkim olduunu ileri sryor ve din grevlilerini eriat devleti dncesi dorultusunda toplamaya alyor. Btn konumalarnda arlk noktas hep bu! Hoca'ya gre Ortada iki kanun ve iki anayasa vardr. Bunlardan biri AHah'a, dieri kullara aittir. Biri Allah'n amaz ilmine ve sonsuz kudretine dayanyor, dieri de cahilce yaplm heva ve hevesten ibaret put kanunlardr. Yine Hoca'ya gre Allah'n kanunlar, Allah tarafndan yapld iin gzel, dierleri de insanlar tarafndan yapld iin irkin. Allah'n yapt anayasa ve yasalara uyulmazsa lmn tesinde cehennem azab var. Din grevlileri seimlerini yapmaldrlar. Ya o, ya da o. nc bir k yok. Ya Allah'tan yana olacaksnz ya puttan yana olacaksnz. Ya din grevlileri eriat devleti isterken bir baskyla karlarsa. 23 Hoca buna da yant buluyor. Hey nefis! Sen bu kadar zamandr tebli grevini zerine aldr, stelik dnya geimini de buna baladn. Bu grevi yaparken hi tepkiyle karlatn m? Yarvi hi dedikoduya maruz kaldn m? Polis tarafndan takibata uradn m, hapse atldn m? kenceye tabi tutuldun mu? Maln, mlkn elinden alnd m? Makam ve maandan uzaklatr m? ayet bunlardan hibiri ile karlamadn ise, oturup alaman lzm. Neden? nk vazifeni hakkyla yapmadn da ondan. Ak ak hakk tebli etmedin de ondan. Gerekleri cesaretle sylemedin, btllar, tgutlar, eytann temsilcilerini rahatsz etmedin de ondan. Onlara uyum saladn, onlarla uzlatn, onlara taviz verdin, arzu ettiklerini yerine getirdin de ondan! 50 Bin Hoca Ayaa Kalkacak slm inklbnn ordusuna kabul edilebilmek iin bir Mslmann u aamadan gemesi gerekirmi. 1. Medrese devri Bu devirde Mslman ilm grlerini pekitirecek-mi. Yani Kur'an'n anayasa ve eriatn da kanun olduunu renecek ve bilinlenecekmi... Bunun iin hoca efendHeri izlemesi, dinlemesi gerekirmi. 2. Tekke devri Bu aamadan geen Mslman, daha sonra tekke devri'ni yaayacakm. Tekke devri, tarikatlk demekmi. Tarikatlarda Mslman iyice olgunlaacakm.

Sonra? nc aamaya geliniyor. 3. Kla devri Kla devri inklbn silhl aamasym. Hoca camilerde baryor: Bu devirde Mslman tetik ekmeyi renecektir...# Bu devri tamamlayan Mslman dorudan doruya cennete gidecekmi. Eh cennetin krokisi de Cemalettin Hoca tarafndar izildiine gre, i tamam, doru cennete! 24 Camilerde Hoca'y dinlerken sklp da dar kmak isteyen olursa hemen uyaryor. Nereye gidiyorsun hoco? Cephedeyiz, cephede. Cepheden kaan askeri ne yaparlar biliyor musun? Vururlar, ldrrler... Eer tuvalete gitmek iin yerinizden kmldadysanz yandnz gndr, tuvalet yerine doru cehenneme gidersiniz. Hoca, kendisini Hazret-i Muhammed'in bir eit vekili sayyor. Kendi deyiine gre, yapt i Peygamberin grevini devam ettirmektir. Hazret-i Muhammed slm dinini yoyarken ne gibi basklarla karlamsa, spirli Hoca da imdi ayn basklarla karlayormu. Medrese devri, tekke devri ve kla devri. Sonra slm inklb. Hoca'nn gr yle: Bizim tekilt olarak takip ve tatbik ettiimiz hareket tebli hareketidir. Kur'an hareketidir. Peygamber hareketidir. Fetih hareketidir. Ve byle bir harekete, fetih hareketine iddetle ihtiya vardr. nk, slm lkeleri ve milletleri igal altndadr. Kfr emperyalizminin igali altndadr. Yeniden fethe ihtiya vardr. Btn bu beldeler bir bir fethedilmedir. Ve inyet-i hakla bata stanbul olmak zere Anadolu'nun btn ehirleri yeniden slama fethedilecektir. Rabbimiz, inallah bunu bizlere gsterecek. Yeter ki, imknlar kullanalm ve zerimize deni hakkyla yapalm. slm beldeleri yeniden fethe muhtatr. Msr fethe muhtatr. am fethe muhtatr. stanbul fethe muhtatr. Kuds fethe muhtatr... Tahran tabii ki fethe muhta deildir. nk Tahrari,. slm inklb tarafndan igal edilmitir. Eski mftnn szleri ipe sapa gelir gibi deil. Gn25 terdir Kaplan Hoca'nn video bantlarn izliyorum. Szleri akl alacak gibi deil dorusu. Sz gelii Trkiye'de cuma namaz klnmazm. Camilerde barikatlar varm, camiler igal altndaym. Trkiye'de irtica vardr, diyen hem dinden olurmu, hem nikhtan... Trkiye'de slm devrimi ran'dak'rnden de kolay olabilirmi... Niin kolay olabilirmi? Onk slm inklbnn byklnden Trkiye'deki Kemalistlerin d kopmu da ondan. yleyse Mslmanlara bir grev dyormu. Bu yolda cann ve maln vermek. Can ve mal Allah'ndr diyor. Allah, verdii can ve verdii mal gn gelince alacakm, amo eer Mslman cann ve maln slm inklb uruna feda ederse, doru cennete gidecekmi! Allah'n grevi Hoca'ya gre, bir eit komisyoncu-lukmu. Allah hem can veriyormu, hem can alyormu. Verdii can alrken de sevgili kullarna cennette yer ayryormu. Allah ancak slm inklb uruna can ve mallarn verenlere cennette yer aymrm. Yoksa, Mslman cennete deil dorudan cehenneme gidermi: Mslmann cehennem yerine cennete gidebilmesi iin cebinin aznn ak olmas gerekirmi. Mslmann cebi ak olacakm ki, Cemalettin Hoca'nn bankalarda atrd hesaplara bol bol para yatrlsn. Mslmanlar slm inklb iin ceplerinin azn Cemalettin Hoca'nn banka hesabna aacaklarm.

Cemalettin Hoca'ya azlar ak tutulan ceplerden milyonlarca mark aktarlyor. Hesap numaras .r.? Onu da verelim. Hollanda Rabobank - Oss - 180405934 Bir de Almanya hesab var. Bu hesap do Cemalettin Kaplan adna alm zel bir hesaptr. Deutsche Bank Kln ubesinde 37040044 sayl hesap. 26 Peki niin bu paralar Cemalettin Kaplan'n zel hesabna gnderiliyor? Orasn pek sormayn. Ya da sorarsanz, u yant alabilirsiniz: Hoca, peygamberin temsilcisidir, peygamber de Allah'n temsilcisidir. Mslmanlar eer ceplerinin azlarn dorudan doruya Cemalettin Kaplan'n zel hesabna aarlarsa cennete gideceklerdir. yleyse pamuk eller ceplere. Afganistan mcahitleri iin toplanan paralar m, hani her camide toplanan ve her Mslmandan istenen paralar. Bu paralar m kimin hesabnda? Cemalettin Kaplan'n daha dne kadar sa kolu Ahmet Polat'n zel hesabnda. Ahmet Polat. Deutsche Bank Kln Konto 2625275 Biz 370 70060. Hoca'nn propaganda taktii u: Hoca, camilerde konuacak ya da aklna ne geldiyse bunlar syleyecek, halk kkrtacak. Bu konumalar video banta ekilecek ve ekilen bu video kasetleri yurda sokulacak. Ayrca konumalar kk boy kitap halinde baslarak yurda gnderilecek. Bu yolda tebli yerine ulaacak. Ulatka Trkiye'deki Mslmanlar cihada hazr olacak. Sonra? Sonras iin Hoca'nn ngrd plan u: 50 bin camide, 50 bin hoca ayaa kalkacak ve inklp da o anda balayacak. Bunun iin btn derdi hoca takmn, yani din adamlarn etkilemek. Akln hep hoca efendilere takm. Onlar kkrtacak, onlar camilerde Kur'an'n anayasa olmasn isteyecekler. Cemalettin Hoca da, tpk Humeyni'nin yapt gibi buralardan Trkiye'ye bantlar sokacak. Ve halk bylece slm devrimine hazrlanacak. Hoca tam anlamyla Humeyni'nin yolunu izliyor. Hu-meyni, Fransa'da srgndeyken ses bantlar doldurup ran'a gndermiyor muydu? Hoca da imdi yle yapyor. 27 Humeyni konumalarn kk kitapklar halinde bastrp ran'a gndermiyor muydu? Hoca da imdi ayn byle yapyor. Kitaplar baslyor ve gizlice Trkiye'ye sokuluyor. ran'da slm devriminden sonra yaymlanan Key-han dergisi neyse, Hoca'nn Tebli dergisi de odur. Benzerlik o kadar ak ki, Keyhan balnn altndo Hkimiyet kaytsz artsz Allah'ndr m yazyor? Hoca'nn Tebli dergisinde de Tebli balnn hemen altnda ayn szler yazl. Keyhan'da baln iki yanna nasl yetler ve sureler yazlmsa, Tebli'de de ayn byle. Yani, aslnn ayn. Cemalettin Hoca, u siyasal sistemlere, kii ve kurumlara karym. Bunlar tek tek yle aklyor: Komnizm, Kapitalizm, Kemalizm, Siyonizm, Masonluk, Kilise, Havra, Yar Mslmanlar. Cemalettin Kaplan, Trkiye'de belli kiilere ve meslek gruplarna seslenerek onlar Allah yoluna aryor. Tebli mahiyetinde ak mektuplar balkl kitabndaki ilk mektup. Cumhurbakan Sayn Kenan Evren'e. Mektup yle balyor: Sayn Kenan Evren, Muhtelif vesilelerle mteaddit defalar Mslman olduunuzu, babanzn ve dedenizin hoca olduunu ifade etmitiniz. Mslmanlar sizi yle grmek istedii iin olsa gerek, buna seviniyor ve memnun oluyorlard... Kaplan, daha sonra Cumhurbakann eletiriyor ve

unlar sylyor: Allah'n varlna ve birliine inandn syleyen bir kimse, drt eye inanmak mecburiyetindedir. Drt eydert 28 birisi Allah'n sfatlarnda esizlii ve tek oluu hususudur. O sfatlardan birisi Allah'n ilim sfatdr. lim sfatnn manas ezelden ebede kadar olmu ve olacak hibir eyin Allah'a gizli kalmamas demektir. 20. asr dahi ezel -ebed arasnda olduuna gre, bu asrn da hibir eyi Allah'n izninden gizli kalamaz. O'nun ilmi haricine kamaz. Her eyi, her zaman ve her meknda en ince teferruatna kadar bilen Yce Allah, elbet asrmz da bilecek. Allah'a inandm derken, bunu peinen kabul ettiniz demektir. O hade asrmz da bilen yce Allah, muhta olduumuz kanunlar son peygamberle gnderdii son kitapta beyan edebilirdi. Bunu gc, kudreti yeterdi. Ve bunu yapmtr da. Bundan dolaydr ki, insan olarak muhta olduumuz her trl kanun Allah tarafndan konulmu, btn ihtiam ile btn gzellii ve tazeliiyle (inandm) dediiniz Kur'an'da mevcuttur. Cemalettin Hoca'ya gre, anayasa ve yasalar kullar yapmtr. Oysa Kur'an, Allah'n yasasdr. Kim Allah'n yasasndan daha gzel bir yasa yapabilir, hi kimse. Hoca unlar yazyor: slm'a gre (fitne oluu asndan) komnizmin ve; kapitalizmin cahiliyye devri putuluunun, ateperesti i in 20. asr Atatrk putuluunun. Hinduizmin vesairenin birbirinden fark yoktur. Kendi aralarnda dalar kadar fark olsa bile. spirli Cemalettin Hoca, Kur'an'dan sureler aktararak, Kenan Evren'e yantlar veriyor. Ve Cumhurbakan'n-dan kendisine yazl yant vermesini istiyor. Tebli ve ikaz bizden, hidayet ve tevfik Allah'tan diyor. Cemalettin Hoca'nn ikinci mektubu niversite retim yelerine tebli mahiyetinde ak mektup baln tayor. Mektup yle balyor: Ey niversite hocalar. Sizler, ayn zamanda ilim makamnda bulunan bfrer 29 ahitsiniz. Allah varlnn ve birliinin onun hkimiyetinin ve onun ahitleri arasmdasmz. Cemalettin Hoca retim yelerine u sorular sorup, yantlar yine kendisi veriyor. Soru: Kinat, yani canl-cansz btn bir varlk. lmi bir eser midir? Cevap: Hayr eklinde olamaz. nk o zaman fizik, kimya, biyoloji gibi ilimleri inkr etmek lzm gelir. Zira, bunlar kinatn ilmini yapmaktadrlar. Bir ey ilmi bir eser deilse, onun ilmi yaplmaz. O halde cevap evet eklinde olacaktr. Soru: lmi bir eser, ilmin varlnn bir neticesi deil midir? Yani kinata ilim hkim deil midir? Cevap: Elbet de ilmi bir eser, ilim vasfn ilimden alr, baka trl dnmek mmkn deildir. Soru: Hm, cevher veya araz kategorilerinden hangisine girer? Yani ilim cevher midir, araz mdr? Cevap: Arazdr. nk, kendi kendine kaim deildir. Varl bakasnn varlna baldr ki, o da ilim sfatnn sahibidir. Yani limdir. Bir baka ifadeyle ilmin varl bir limin varln gerektirir. Kinata ilim hkimse, bir lim de hkimdir. Soru: te o lim kim? Cevap: Kinatn yaratcs.. Soru: Kinatn yaratcsnn ismi nedir? Cevap: Allah'tr. O yaratc kitabnda kendisine zel isim olarak bu ismi vermitir. Neticede, eserden messire intikal ederek diyebilir ki, kinat inceleme bizi ilme, ilmi ile lim'e, lim de Allah'n varlna gtrr Cemalettin Kaplan bu soru-yanttan sonra niversite

retim yelerine yle sesleniyor: te bu sizin iinizdir. Byle bir ispat sizler yapabilirsiniz. Bu, ilim meselesidir. Bir mantk meselesidir. inde bulunduumuz tabiat leminin varlk leminin ilmini yapmadan limini ve h-Hkini, sahibini ve malikini bilmeden Allah'n varln ve birliini ispat ve ikrar etmeden ilim retemezsiniz. Ho30 alk yapamazsnz, ilminiz sallantda -kalr, dayanak bulamazsnz. Ne siz tatmin olursunuz ne de talebeleriniz. Bu kmazn iinde bocalayp durursunuz. O halde geliniz ilmin hakkn, hocann hakkn veriniz de Kur'an diliyle asl greviniz olan ahitlii yapnz... Hz. Muhammed gibi Allah adna Tebii grevini stlendiini syleyen eski Adana Mfts spirii Cemalettin Hoca, btn retim yelerinden Kemalizme kar kmalarn istiyor, anari ve terr de dorudan doruya Kemalizm'e balayp soruyor: Put kanunundan yana olup, Allah kanunlar terk edilir mi? * Kur'an anayasa olmaktan, devlet slm olmaktan karlp, bunun yerine Kemalizm'e dayanan anayasalar, irk devleti, put devleti getirilebilir mi? Buna ilim evet der mi? Cemalettin Hoca bu sorulan sorduktan sonra retim yelerinden Canlar ve mallar pahasna da olsa eriat savunmalarn istiyor. Kaynanz diyor Kur'an, rnek ve nderiniz peygamber olsun. Kbleniz ne Washington, ne Moskova, ne Avrupa, ne ankaya. eriat dzenine uymayan retim yelerini aka korkutuyor. Aka onlara gzda veriyor. Tek bir areniz, tek bir kar yolunuz vardr. O da tvbedir. artlarna uygun tvbe etmektir. Bilinmeli ki her gnahn tvbesi bir deildir. Gnahna gre deiir, sizin gibilerin iledikleri su byktr ve ok ardr, irke varan bir sutur. Anayasay kaldrma suudur. Kur'an' devletin ynetiminden kaldrmay destekleyen bir sutur. Ve nihayet ebed idam gerektiren bir crmdr. Byk bir tvbeyi gerektirmektedir. Derhal pimanlk duyup dvneceksiniz, iin iin yanp szlanacaksnz. Bu kfi mi? Kfi deildir. Kur'an'don yana, eriattan yona olduunuzu iln edeceksiniz. Szlerinizle de yazlarnzla da Kur*an'n anayasa, devletin sim olmasna alacaksnz. Malnz ve ca31 nnz pahasna da olsa cesoret ve metanetle eriat ve eriat kanunlarn savunacaksnz. Allah'tan bakasndan korkmayacaksnz ve bakasna deil, ona kul olacaksnz. Belki zor bir ey... Ama ahiretin azabndan, onun dehet ve iddetinden zor deildir. Buna nispetle ok kolaydr. lmden tesi yok ya. Fakat ahirette lm de yoktur. Can kurtaran simidi gibi lm aranacak, ama ele gemeyecek ve gemesi de mmkn olmayacaktr. nk lm de lmtr. O halde hemen tvbe edin, tvbede acele edin. Belki akama giremez, belki sabaha kamazsnz, ecel yakalam olur da aznz tvbesiz kapanm olur. Mhlet istersiniz, ama mhlet verilmez. Artk her ey bitmitir. Geri dnmek istersiniz, ama msaade edilemez. Dn olmayan bir yolculuk, istisnasz bir gidi. Firavunlar, Nemrutlar, Korunlar ve Mustafa Kemaller gibi sizler de gideceksiniz. Mutlaka gideceksiniz. Gn geirmeyin, vakit kaybetmeyin, gerekli tvbeyi yapn, yapn da peygamberler, veliler, sddklar ve ehitlerle beraber olun. Putlarla beraber olmamaya, onlarn yanna ve yerine dmemeye aln. Bu sizlere bir teblidir ve dorudur. Yalan ve yanl varsa, sizlerden yazd cevap bekleriz. Sakn bize kzmayn. Bu bizim imanmzn bir gereidir. Kaplan, retim yelerine yazd bu ak mektuptan sonra, ayrca bir de ilhiyut faklteleri retim yelerine sesleniyor: lahiyat fakltesi retim yelerine ayetlerden rnekler veren Hoca, slm anayasasn tantyor. Diyor ki: Hkimiyet, yani kanun koyma yetkisi, hak ve sel-hiyeti Allah'a mahsustur ve onun hakkdr. Ve Mslman bir milletin maddi ve manevi, dnyevi ve uhrevi btn

i ve muamelelerde ba vuraca nizam, uygulayaca kanun, ancak Kur'an nizamdr. Kur'an kanunudur. Kur'an nizamndan baka btn nizam ve sistemler heva ve hevesten ibarettir. Cahiliyet kanunlardr. Put kanunlardr, 32 salimlere dost olmaktr, onlar putlotnp onlara kul olmaktr ve ite hu irktir ve kfirliktir. Kim Allah'n indirdiinden ve Resul'r. getirdiinden hokcs ile hkmederse Tgut ile, yoni put kanunlar ile hkmetmi olur. Allah'n gnderdii, peygamberin gsterdii yoldan baka herhangi bir ize veya izine giderse, ite gittii o ey, takip ettii yol Tguttur. Bylelerin artk slmla bir alkas kalmaz. Allah'a olon iman gider ve kefir olur. Ve bunun baka tevil, tefsiri yoktur. Allah, kadn-erkek hibir m'minin kendi yollarndan baka yollara gitmesine izin vermemitir. Dinleyip gidenleri uzak bir sapklkla sapk arz etmitir. Allah Mslmanlarn iindeki pislikleri, darlklar yok edip, saf bir temiz kolble peygambere balanmadka, aralarnda geen her hadisede peygamberi hakem kabul etmedike, m'min saylmayacaklarn ok ak bildirmektedir... (spirit Cemalettin Hoca, ilahiyat fakltesi retim yelerine, slmn hkm ve kanunlar paralanp blnemez diyor. Eer herhangi bir Mslman, eriatn hir k'S-mn kabul bir ksmn reddediyorsa, slmlktan km demektir. u satrlar da Hoca'nndr : Devlet, dinin bir blmdr, ayrlmaz bir parasdr. Etle kemik gibi sk skya birbirine baldr. Biri olmadan dieri ie yaramaz. Nasl ki, iman meselelerini, namaz ve oru gibi ibadet meselesini dinden ayrmak mmkn deilse, devleti de dinden ayrmak byle mmkn deildir. Nasl ki, namaz veya orucu kaldrmaya ve bunlar kabul etmemeye kimsenin hakk, selhiyeti olmad gibi, devleti de slmdan ayrmaya, dini devletten uzaklatrmaya kimsenin hak ve selhiyeti yoktur. Cemalettin Kaplan, ilahiyat fakltesi mezunudur. Ankara lahiyat Fakltesi'ni 1966 ylnda bitiren Kaplan, yllar sonra fakltedeki eski hocalar ile yle bir tartmaya girmektedir. Sorular kendisi sormakta, ycntlarn kendisi vermektedir. yle ki : 33 F. : 3 eriat devletten kaldrmann sebebi nedir? Belki unlar ileri srebilirler. a) Kur'an devletle alkal hkmler getirmemitir. Kanunlar yapmay bize brakmtr. b) Veya Kur*an'ri getirdii kanunlar Arap yarmadasna ve o zamana mahsustur. c) Veya Kur'an kanunlar vardr, ama yetersizdir. Bizi medeniyete gtrmez, biz daha gzelini yapabiliriz. d) Veyahut bir drdnc k, akla gelebilir. Ama o aklszln ta kendisidir. Kur*an'n kanunlar vardr, hem en gzelidir". Fakat, gzel olmasna raren biz kendi kanunumuzu kendi kafamza gre yapacaz. e) Veyahut da Kur*an'n kanunlar vardr. Fakat biz, ne Kur'an', ne slm istemiyoruz. Hatta bunlar kaldtr-mak istiyoruz. Zaten kaldrdk, Dinin yerine Kemalizm'i koymak istiyoruz, bunun iindir ki, dini devletten ve devletin btn messeselerinden oktan kaldrdk. Bu be maksattan drd dinden kmalarna, kfir olmalarna kendilerini gtrmez mi? Elbette gtrr ve kfir yapar. Biri de delilikten baka ne ile izah edilebilir? yleyse, eriat devletten ve messeselerinden kaldrmak, ya insan kfre gtrr ya da deli yapar. Malm olan bir keyfiyettir ki, ne kfirlerin arkasndan gidilir, ne de delilerin.. Kaplan Hoca ilahiyat fakltesi retim yelerine gnderdii teblide bir kamu hukuku tartmalarna giriiyor. Hkimiyet kimindir, Allah'n m yoksa milletin mi, hangisinin? Esasen iin pf noktas ite burada. Btn problemlerin zm burada. Hkimiyet kaytsz artsz kimindir? Milletin mi yoksa Allah'n m?

ki makam: Biri rububiyyet, biri de ubudiyyet. Yani bir rab olma makam, dieri de kul olma makam. , Hkimiyet hangisine ait. En yksek makam, en yksek otorite hangisi? 34 Bir baka ifade ile L ys'el mokam kim? Allah m yoksa millet mi? Hangisi hangisinin stnde? Hangisi mes'ul hangisi deil? Yani szleri, beyanlar, mesajlar kanun olacak ve ondan kimse hesap sormayacak ve soramayacak. Kimse ona sen niye byle yaptn? diyemeyecek ve ayn zamanda hi yanl ve hatas olmayacak, her trl hkm adaletin ta kendisi olacak, eksii ve gedii asla olmayacak. Hak tevztinde, grev taksiminde terazi dengeli olacak. ite hkimiyet bu. Byle bir hakkn ve selhiyetin sahibi ancak AJlah Azman'dr. Uluhiyyet ve rububiyyetln gereidir... O halde siz nasl olur da byle bir hkimiyet, byie bir hakk Allah'tan alr da makam kul olmaktan ileriye gidemeyen, bariz vasf kul olan millete verirsiniz?. Ve Hkimiyet kaytsz artsz milletindir dersiniz. Ve bu surette milleti Allah'n stne karrsnz. Veya en azmdan Allah'n yerine koyarsnz. Bu irk deil midir? Evet, ite irk budur. Hem de irkin daniskas. Milleti put yapmak ve ona tapmakta. Gnmzn putu ve putperestlii budur ve ayn zamanda Kur'an tabiriyle aff mmkn olmayan en byk su ve zulmdr. Laik kafallar, Allah'a mahsus olan, bir millete veya hbel'e vereceksiniz. Ondan sonra da biz de Mslmanz diyeceksiniz. Buna kargalar gler. Nereden aldnz bu cr'eti, millet ve hbel kim oluyor? Millet fertlerden meydana gelmiyor mu? Fertler teker teker mesul deil mi? Elbette mesuldr. O halde fertlerden meydana gelen millet de mesuldr. O halde, Hkimiyet kaytsz artsz milletindir demek ne byk yanllrk ve ne byk ahmaklktr. Allah'n kanunlarn devlet ynetiminden kaldr, kulu Allah'n makamndan *kar, onu putfatr, ona kanun yaptr, ona anayasa yaptr, Anayasa Kur'an, devlet slm olsun diyenlere de canilere, katiHere verilen cezalan ver. Hapishanelerde ikencelere tbi tut ve Mslmanlara 35 kan kustur ve ondan sonra da yine ben Msmanrm de. Kimi kandrrsn. Bu mnafkln ta kendisi deil midir? Esk Adana Mfts Cemalettin Kaplc;., i'hiyat faklteleri retim yelerine gnderdii tebliinde, Ey tev-hid dininin proflar diyor. te bunlar niversite krslerinden anlatacaksnz, hkimiyet mevzuunu ok iyi anlatacaksnz. Bizim mesul bir kii olarak'bunlar size anlattmz gibi sizler de birer mesul, kiiler o'arak, bunlar yarnn mft, ve vaizleri olan talebelerinize anlatacaksnz. Ve diyeceksiniz ki, Hkimiyet kaytsz artsz milletin deil, Allah'ndr... Milletindir demek, milleti putlatrmak ve irktir, putperestliktir. Byle diyenlerde T ev-hid kalmaz, iman kalmaz ve nikh kalmaz... Grlyor ki. Diyanet leri Bakan Yardmcl da yapm olan spirli Cemalettin Hoca'ya gre, Hkimiyet kaytsz artsz milletindir demek, bu demokratik ilkeye nanmak, buna gre davranmak, oy kullanmak gnahtr. Byle yapanlarda iman kalmaz ve daha da nemlisi nikh kalmaz! Hoca camilerde ilahiyat fakltesi retim yelerine yle sesleniyor: Trkiye'de Kemalistlerin pili bitmitir. Sizler de gryorsunuz. Birka oy nce bir irtica yaygaras kopardlar, imdi sesleri ve soluklar kesildi ve birbirlerine unu fsldadlar: 'Biz ne yapyoruz byle. Baz kavramlar zerine dikkatli olmamz gerekir. Bunlardan biri de irtica kelimesidir. rtica diye diye bir gn gelir, bu millet, bizim irtica, gericilik dediimiz eyin, eriat kanunlar olduunu anlar ve bizim azmza ot tkar, dilerimizi sker, iflahmz keser. Sonra ne atamz kalr ne de putumuz. Hepsi yklr gider, yleyse susalm, gericiler ne sylerlerse sylesinler, ne yazarlarsa yazsnlar, ses karmayalm.' Put sistemi mutlaka yklacaktr. spirli Cemalettin Hoca'nn Allah adna-gnderdii

adeli taahhtl tebliler bunlarla da bitmiyor. Biter mi hi? Daha bykelilere, genlie ve btn Mslman haika teblileri de var. 36 Bochum'daki Eyp Sultan Camii'nde cemaat nnde kendisine soruyorum : Hoca, hukuksal durumunuz nedir? Almanlardan Murat Bayrak araclyla snma hakk istemi ve almsnz. imdi haymatlos musunuz? Yant yle : Bana Almanlar burada teolog diyorlar! Haymatlos, Trkede vatansz anlamna gelir, teolog da din adam demektir. Daha bunlarn ne anlama bile geldiini bilmeyen Hoca Efendi bakn elilere ve konsoloslara ne dersler veriyor: Ey Mslman bir milletin, bir rejim temsilcileri: imdi sra sizde. Sizler ya Mslman bir milletin temsilcileri, ya da slm olmayan bir rejimin bekileri: Birinci kk kabul ettiiniz ve ettiimiz takdirde, sizlere syleyeceklerimiz ve tebli edeceklerimiz var. a) Temsil ettiiniz Mslmanlar gibi yaayacak, onlar gibi inanacak, ibadet ve taatn onlar gibi yapacak, terbiye ve ahlkta onlar gibi olacak, giyim ve kuamda onlara benzeyeceksiniz. Keza onlar gibi hkimiyetin kaytsz artsz millete deil, Allah'a ait olduunu kabul edip Kur'an'n anaycsa, eriatn kanun, devletin slm devleti olmasna alacaksnz. b) Harama yanamayacaksnz, iki sofrasna, kumar masasna oturmayacaksnz, kendileriniz ve hanmlarnzn da iffet ve namusuna toz kondurmayacaksnz. ' c) Mslmanlara kar hrmetli ve saygl olup, onlarn sakal ve alvar ile uramayacaksnz, hanmlannz ve kzlarnzn bartlerini hor grmeyeceksiniz ve tesettrlerine mdahale etmeyeceksiniz. eriat-i Garraya hrmetkar olup hbele ve hbel konunlarna kar olduklarndan dolay onlar put rejimine jurnal etmeyeceksiniz. Ve pascportunuz elinizden gider ve elinizden alrz gibi szlerle mslmanlar tehdit edemezsiniz ve etmeyeceksiniz. stelik onlar takdir ve tebrik edeceksiniz, neden? nk onlar efendi, sizler ise onlarn temsilcileri ve hadimlerisiniz. Onlar Mslman, sizler de . Mslmans37 nz. Onlar vicdanlarnn sesini duyuyor, imanlarnn icabn, dinlerinin gereini yerine, getiriyorlar. Sizler de yabanc lkelerde onlar temsil ediyor. Mslman milletin inan ve ibadetini, kltr ve tarihini, ahsiyet ve karakterini, rf ve detini aksettiriyor ve yanstyorsunuz. Binaenaleyh yabanclar sizlere bakacak, sizinle, sizin dav-n ve hareketlerinizle bal bulunduunuz ve temsilciliini yaptnz bu Mslman milleti tanyacaklardr. O halde hatalarnz, yalnz hareketleriniz, bir kelime ile slm'a uymayan davrannz hem size hem de millete ok pahalya mal olur. Millete ihanet ve hiyanet olur. Bunun faturasn deyemezsiniz, ne dnyada ne de hirette bunun hesabn veremezsiniz.. Cemalettin Hoca, bykelilere ve konsoloslara ok kzyor. Ey sefir ve konsoloslar diyor. Bir kere sizler slm olmayan, dinle ve imanla ilgisi bulunmayan, stelik dini, iman ykma ve yok etme hedefini bilen tgut bir sistemin, put kanunlarnn bekiliini yapyorsunuz. O zamanlar, sizler dinden ve imandan mahrum, millete yabanc, ne olduu belirsiz hbele kul olmu, onun bekiliini zerine alm duruma dm oluyorsunuz ki, o takdirde Mslman bir milleti temsil etme vasfna sahip deilsiniz veya bu vasf kaybetmi olursunuz. Sizler, slm olmayan bir rei'min bekiliini yaptnza gre, sizde mhim bir hastalk var. Hem lme gtrecek bir hastalk bu. Bu hastaln ismi Nifaktr. Zira nifak, ii baka dii baka bir hastalktr ve tedavisi de ok zordur. Mslmanlar grdnzde: Biz de Mslmanz, bizim de imanmz vardr. Amma velkin biz eriat deiliz. eriat gericiliktir, mrteciler eriat olur, gericiler, yobazlar eriat

olurlar aye-ceksir.iz. Bekiliini yaptnz rejimin adamlarn, yani Kemalistler! grdnzde de: Biz sizderviz ve sizin gibi rejime balyz. Ata'ya balyz, rejime toz kondurmayz. Zaman zaman biz Mslmanz diyoruz, ama eriat olmadmz da Mslman38 larn, o gericilerin yzlerine kar sylemeyi de asla ihmal etmiyoruz. Evet, bizier de Kemolistlerdeniz. Mustafa Kemal'in ilke ve inklplarna balyz ve bu inklplara toz kondurmayz... dersiniz. te mptel olduunuz hastaln tehisi bu. Nifak hastal, tgut hastal, daha ak bir ifcdeyle put hastal. Dolaysyla korkun bir hastalk. Ebedi ve cehennemlik yapan bir hastalk! Hoca bykeli ve konsoloslarn tedavileri iin hkimiyetin kaytsz artsz Allah'a ait olduunu kabul etmeleri gerektiini sylyor. Bykeli ve konsoloslardan, diyanet hocalarndan yararlonarak kendisine tebli ile ilgili yantlar vermelerini istiyor. Ve bykeli ve konsoloslara yle sesleniyor: Bunu yapabilirsiniz, ama bu tebligat yapanlar tes-bit edemezsiniz, pasaport vesaire ile korkutamazsnz, rejime jurnal edemezsiniz, buna hakknz yoktur. Gnah stne gnah olur. Bu gnahlarn altnda ezilir gidersiniz! Dilleri var, bizim, dile benzemez... CEMALETTN KAPLANIN ZEL SZL Amel Teblici'nin tebli konusunu nce kendi kiilii ve yaamnda uygulamas. Antkabir Kemalistlerin tapna. Belam Firavun'la Karun'u din kisvesiyle destekleyen ibirliki. Yani devletten yana olan din .adamlar. Cahiliyet slmdan nceki karanlk devir. Firavun Siyasal iktidarn putlatran ynetici. Hakk Tebli konusu... var olan, kantlanm, geree uygun olan. Hubel Kurey'teki en byk put. Hkm Allah'n emir, yasak ve tavsiyeleri. Hrmet Haram, adam ldrmek, hrszlk, 1 yalan. 39 bahat Yasah ve savap konusu olmayan davranlar. Av hayvanlarnn avlanmas gibi. hls Tebli grevini Allah rzas iir yalanlardaki nitelik ve zveri. rtica slmn devlet olmasna kar kanlarn kulland szck. Kanun koymak - Allah'a kar sava amak. Kann Firavunla ibirlii yapp, zenginline zenginlik katan ve bu zenginlii putlatran-lar. Kerahet Yaplmas ho olmayan davran. Namazda esnemek ve Cemalettin Hoca konuurken uyumak gibi. Mustahfazlar Kur'an'n muhafzlar olan din adamlar teblici hocalar. Mrted slm dininden dnen... I Mrik Allah'n yetkilerine e yetkiler olduunu ileri sren. Nedib Mslmanlar iin yaplmas yararl olan, yaplmas halinde sevap ve dl getiren davranlar. Rabb Allah'n hak ve yetkilerini btnyle kabul etmek. Sehavet Teblicide bulunmas gereken hayrseverlik. Tebli yolunda gereken maddi yardmdan kanmayacak olan MsUman. irk - Allaha zg hak ve yc:k:!?rin, Allah'tan baka birinde olduunu ileri srmek. Allah'n yetkilerine bakalarn ortak etmek. Tf"t Allah Ve peygamberlerin emirlerinden bakalarna uyup, ukallk yapan. Tevhid Hz. Muhammed'in peygamberlik grevine balamas... Allah'n birliine inanmak. Muhamrned tevhide nasl tebli yoluyla balamsa, hoca da laik devleti yk:nak iin tebli yolunu seiyor. 40 | Ulema Teblici din adamlar, imamlar mftler, hocalar. Ulhiyyet Tanrlk savnda bulunmak. Vucub slmi kurallara gre davran biimleri. <____ --------------------------------------------------------------------*

Eski Adana Mfts ispirli Cemalettin Hoca, hkim ve savclara da Allah ve peygamber adna tebliler gnderiyor. Tebell edip de bu tebliin gereklerini yerine getirmeyenlerin vay haline! yle balyor tebli : Ey adalet makamnda bulunan hkim ve savclar: Kaplan Hoca sonra En dil ve yegne hukukun slm hukuku?) olduunu kaydediyor ve islm hukukunun Garptan ve Sarktanx alnmadn, dorudan doruya Allah'tan geldiini vurguladktan sonra yle devem ediyor: slm hukuku, kaynam Allah'tan ve Allah'n amaz ilim ve cdaleiinde:1. ald iindir ki, yegne gzel ve dil hukuk olmutur. Yine byle olduu iindir ki.'insan hayatna, insan tabiatna, insan mantna tpa tp uyan bir hukuktur ve pfrn'.n, insccc yelemesinin yoiu, ancak bu hukuktan geer. Bu hukuktan mahrum olanlar hem dnyada hem r'e L'-.bcda h.'zi'rsuzlua ve hsrena derler. nk hek da adalet de birdir. Malm olduu zere Peygambere gelen hukuk, hak elen hukuktur. Hakkn dnda batldan baka ne olabilir? deal hukuk demek, akl ve manta uyan, vicdan tatmin eden, saduyuya hitap ederek adaleti temin eden fert ve cemiyet, devlet ve vatanda arasndaki ilikileri akl- selime uygun bir ekilde dzene koyan, ayn zamanda tabii ve pozitif ilimlerle asla atmayan, insan tabiatna uygun den ve nihayet aranan ve arzu edilen bir hukuk demektir. te byle bir hukuk nizamn insanolu ancak slm'da, slm hukukunda bulur... 41 Cemalettin Hoca Kur'an'dan yetler gstererek - aklnca- yarg ve savclara yol gsteriyor: Sizler, bulunduunuz makam itibariyle ya adaletin temsilcilerisiniz, ya da batln mdafileri. Ama sizce hangisi? Birinci kk kabul ettiiniz takdirde size deyeceklerimiz var. u halinizle adaletin-temsilcileri olamazsnz ve olmanz da mmkn deildir. nk adalet bir tanedir. O da slm'da ve slm hukukundadr. Sizlerin nnze gelen davalarda takip ettiiniz usul ve verdiiniz karar, slama gre deildir. slm kanunlarna gre deildir. Kfr kanunlarna gredir. Davalar ona gre yrtyor ve ona gre karar veriyorsunuz. O halde sizin verdiiniz karar ve takip ettiiniz usul dilne deildir. Tersine, usul ynnden adaletsizliin ta kendisidir. Kfrn yapt kanunlarda adalet mi olur? Ayrca o kanunlar malm olduu zere beer kafasna dayanr. Beer kafas ise cizdir, cahildir. Zira, haklan, ne cinsten ve ne miktardan tayin etmek, grevleri ne cinsten ve ne miktar tespit etmek, keza sularn cezalarn ne cinsten ve ne miktar tayin ve tespit, ayrca infaz ekillerini tayin ve tespit etmek kolay bir t midir? Kl krk yararcasna son derece ince bir itir deil mi? Buna kimin gc yeter? Namtenahi bir ilme sahip olmak gerek. nsanolunun ise, ilmi dar ve snrldr. stelik insanolu etki ve tepkilerin altndadr. Cok defa hissiyatna kaplr, ahsi karlarnn kurban olur. Bu artlar altnda bulunan bir insan nasl olur da adalete esas olan anayasalar vaz'eder, kanunlar yapar? Buna imkn ve ihtimal var m? Buna hangi akl ve ilim erbab evet diyebilir? Sizler hukuk kafasna sahip insanlarsnz. Beer hukukla ilh hukuk arasnda bir mukayese yapmak mmkn mdr?.. Cemalettin Hoca, insan tarafndan yaplan yasalarn geici nitelikte olduunu ve lkeden lkeye farkl nitelikler tadn ne sryor. Ve yle konuuyor: Trkiye bunun ak b'rr rneidir. 924 Anayasas tadilt ve tayirata uraya uraya ayakta duracak hali kalmad. Bir gn geldi, tmyle lvedildi ve yklp gitti: Yeni bir anayasa yapld. Oylamadan sonra iln e'dldi. Hn 42 edildii gne de 27 Mays Anayasa ve Hrriyet Bayram ismi verildi. Ve o gn iin merasimler tertip edildi, enlikler dzenlendi. Netice ne oldu? Daha zerinden be on sene gemeden baz maddeleri deiti ve deitirildi. Ve bu suretle yerine oturduu sanld. Ama bu anayasa ile ancak 1980 senelerine gelinebildi, bol geldi gerekesiyle tm kaldrld. 1982 Anayasas yapld ve iln edildi. Daha mrekkebi kurumadan zerinde tartmalar balad, 'deiebilir, yet deil ye' denildi. 'Biz iktidara geldiimizde anayasay kknden deitireceiz' diyen ahslar particiler oldu.

Btn bunlardan anlalyor ki, yaplan bu anayasa da halen yerine oturmamtr. stikrar kazanmamtr. Kazanamaz da. Belki ksa bir mddet sonra dar geldi gerekesiyle lvedilecek, yerine bir bakas yaplacaktr. Bunlar hukuk, kafasna sahip olan sizler pekl biliyorsunuz. Ama bu millete yazk deil mi? Anayasalar ve kanunlar birer yaz boz tahtasna dnsn, millet de deneme tahtas olsun... Bu bir zulm deil midir? Eu memlekette kanun istikrarszl olursa o memlekette istikrar olur mu ve o memlekete itibar ve itimat edilir mi? spirli Hoca bunlar anlattktan sonra bu olgulardan u sonucu karyor: insanolu yasa yapamaz. Niin yapamaz? nk yasa yapmak Allah'n iidir. Hkimiyet kaytsz artsz Allah'ndr, Allah'a zgdr. Kullarn yapt anayasa ve yasa ancak byle olur. Cemalettin Kaplan yarg ve savclardan sadece Kur'an kanunlarna ve Kur'an'n getirdii eriat kanunlarna uymalarn, davalarn bu kurallara gre zme balamalarn istiyor. stedikten sonra Allah ve Peygamber adna yarg ve savclara bir de gvence veriyor: Byle yaparsanz dnyada da rahat edersiniz, hi-rette de. Ya yarg ve savclar eriat yasalar deil de Kemalist yasalar esas alrlarsa o zaman ne olur. O zaman toplumsal tepki balar. Halk adalete isyan eder, lke anari yuvasna dner. Dnyada ve Ukba'da da 43 cehennem hayat yaanr. Dnyada zelil, hirette rezil olurlar. spirli Hoca, yarg ve savclara yle sesleniyor: hirette ilk nce hesaba ekilecek 4 snf insan vardr. Bunlardan biri de sizlersiniz. Buna gre sz, fiil ve hareketlerinizi ayarlayn ve buna gre kanunlarnz sein ve ona gre kararlarnz verin. Sizler, ya adaletin temsilcileri ya da batln mdafi-lerisiniz. Batln mdafileri iseniz, sizleri haktan uzaklatrp btla iten sebep unlardan biri ve birka olabilir... Cemalettin Kaplan kendine gre bir dnce yntemi izliyor ve teblileri ulaacak kiiler adna dnyor, soru soruyor ve bu sorulara yine kendisi yant veriyor. Yarg ve savclarla u hayal konumay yapyor: 1) slm dininin devletle alkas yoktur. 2) slm dininin devletle alkal olarak getirdii hkmler asra uymaz. 3) eriatn baz hkmleri muvakkattir. 4) Zamann deimesi ile hkmler de deiir. 5) slm hukuku, slm mtehidlerinin grlerinden ibarettir. Bu savlar ileri sren Kaplan, bu sorulara yine kendisi yant vererek diyor ki: 1) slmn devletle ilgisi vardr. Din ve siyaset iie-dir. Kur'an'n birok yetlerinden aka anlalmaktadr ki, slm dini birtakm fiil ve hareketleri yasaklam ve bir takm sular iin cezalar koymu ve bu cezalarn yerine getirilmelerini de emretmitir, farz klmtr. Yasak koymak, emir vermek, ceza koymak, tatbikatn yapmak ancak devletin yapabilecei ilerdendir. Fert bunlar yapabilir mi, bunlar yerine getirmeye gc yeter mi? Ve bunlar da bir vicdan ii midir? O halde bunlar ancak devlet yapacaktr. ylesi slm'da devlet vardr ve slm dininde devletin olmas zarurdir. 2) Bat kltr ile yetienler slm dini ile devlet idare edilmez diye dnrler. slm dini hrriyet, adalet ve eitlik zerine kurulmutur. Bugnk Bat sistemleri de byledir. 44 3) eriatn hkmleri geici deildir. Tersine kalc-dir. Bu iddialar ileri srenler, slm hukukunu inceleme-yenlerdir. 4) Bu iddia da geersizdir. Sistemlerin cemiyetlere uygunluu o sistemlerin dayand prensiplerin shhatli olup olmamasna baldr. Zamann deimesi ile ahkmn deimesi inkr edilmez deniyorsa da bu doru deildir. slm hukuku kyamete kadar geerlidir. 5) slm hukukunun mtehitlerin eseri olduu iddiasna gelince:

Evet, slm mtehitleri ve hukukular birer dahdir. Ama bunlar kendilerinden bir ey sylememilerdir. Kur'an ve snnete dayanmlardr. slm hukuku Batc ve batl kafal yarm aydnlarn zannettikleri gibi ulema ve fuka-hanm fikir ve grleri deil, dorudan doruya Allah'n kelmna ve peygamberin beyanna dayanan nev-i ahsna mnhasr bir hukuk nizamdr. slm dininin devleti de vardr, siyaseti de vardr. Ona ne zaman tesir eder ne de mekn. * Eskimez ve prsmez. nsanln hayatna tpa tp uygundur. Eksii ve gedii yoktur, tastamamdr. eriatn dndaki btn sistem ve nizamlar birer btl, tut ve puttur. Mslman bir savcya ve Mslman bir hkime den, btla, tuta kar kmak ve haktan yana olmaktr. Put ve put rejiminden ibaret olan Kemalizmi inkr etmektir. Trkiye Cmhuri/eti'nde Diyanet leri Bakan Yar dmcl ve Adana Mftl yapm olan spirli Cemalettin Kaplan, yarg ve savclara Devleti slm olsun diyenleri cezalandrmamalarn istiyor. Ve onlardan kendisine yant vermesini de istiyor. Diyanetin tepesindeki zihniyeti de yardma arn. Onlar da size yardmc olsunlar. Yazn ve neredin. Bunu yapmaya hakknz vardr. Fakat tehdit etmeye, ceza vermeye hakknz yoktur. Hoca genlii unutur mu hi? Unutmaz. Unutmaz, nk 18-19 yalarnda gslerine kadar 45 sakal brakm gencecik ocuklar Cemalettin Hoca'nn devrim muhafzlardr. Genlie de tebli mahiyetinde ak mektuplar yazar. Genler der, Dost ve dman ok iyi tanyn. Kemalist kanunlar sizi korkutmasn. Rejimin paral askerlerinin cppe ve sar sizi aldatmasn, Allah'a kul, peygambere mmet olun. (Anayasamz Kur'an, kanunumuz eriat, devletimiz slm olacaktr ve olmaldr) diye iln edin, 'Put ve put kanunlar bizi idare edemez. Bunlar kaldrp tarihin plne atacaz. Kanunum eriat, devletim slm olacaktr' diye iln et... Cemalettin hoca, genlere din urunda yol gsteriyor: Ya ehit ol, ya gazi. Cemalettin Hoca, 29 Ekim, 23 Nisan ve 19 Mays gibi bayramlarn kaldrlmasndan yana. Genlere seslenirken bu bayramlardan sz ediyor ve bu bayramlarn Mslmanlara hakaret anlamna geleceini ileri sryor. Cemalettin Kaplan, Humeyni'nin yolunu izliyor. Hu" meyni hangi konular ilemise, Kaplan da ayn konulan iliyor. Humeyni ne gibi yntemler kullanmsa. Kaplan da ayn yntemleri kullanyor. Ve genleri tpk Humeyni gibi siyasal eyleme srmeye alyor. Diyor ki, Dva bellidir, metod bellidir. Dva, Kur'an devletini kurmaktr. Metod ise tebli metodudur. nce fert sonra aile daha sonra cemaat ve nihayet cemaatn nisap miktar, arkasndan da devlet gelir. Fakat bu yar yle bir gnde, bir senede be veya on senede olmaz. Bu en azndan bir neslin yetimesi meselesidir. Bu da yepyeni bir kan, yepyeni bir ruh ve yepyeni talim ve terbiye, yepyeni bir heyecan ister. Evet, kayda deer bir taban teekkl etmeden k yapmak hikmete aykrdr. Snnetullah'a uymaz. Kayda deer bir taban ise kar tarafn en azndan te bir kadarndan meydana gelir... Cemalettin Hoca, put yoluna girip putperestlii kabul etmeyen, taviz verme yoluna gidip kfrle uzlamayan, aceleci olup saldrma yoluna girmeyen bir genliin iieri46 de slm inklb iin sabrla beklemelerini- istiyor. Tetik devri naslsa gelecek. O zamana kadar genlik bilinlenme!!, tam inklba hazr hale gelmeli. Biz buyuz, kaynan Kur'an'dan, rneini Hz. Mu-hammed'den alan insanlarz. Cehennem! bir uurumun kenarnda bulunanlar kurtarmak istiyoruz, onlara iyilik yapmak istiyoruz. Hakk tebli ediyor, ikaz ve iradmz yapyor ve yapacaz. Ve bu bizim vazifemizdir. slm bunu bize emrediyor. Yoksa bizde vurma krma, terrist bir hareket, adam karma, yol kesme yoktur. Ve byle olanlar da

tasvip etmiyoruz. Bunlar tebji hareketine zarar getirir, engel olur. Gnmz Trkiyesi genelde gnmz Mekke'sidir. mam- Azam ne diyor? nce tebli, sonra kl. Hoca kendine gre bir strateji hazrlam, nce Kemalistlerin te ikisi adar slamc genler yetitirecek, sonra da tetik devrine geilecek, eylem balayacak. Eylem anna kadar adamlarn, korumak istiyor. Kadrolarn gelitirmek ve geniletmek istiyor. nce bilinlenme, sonra devrim. Yani bireysel terr imdilik yok. Cihad gn gelince btn genler seferber olacak. slm Anayasas 1981 ylnda mftlkten Re'sen emekliye ayrlan Jemalettin Kaplan, kendi deyiine gre, 12 Eyll yneticilerince kapatlan MSP'nin Genel Bakan Prof. Necmettin Erbakan tarafndan Federal Almanya'ya gnderiliyor. Ne gibi bir grevle mi? Oras ilgin... Cemalettin Kaplan'n kimlik kart yle : Avrupa Milli Gr Tekiltlar rad ve Fetva Bakan Kaplan, bu kimlikle Milli Gr olarak adlandn rlan slamc akmn yayn organlarnda yazlar yaymlam... slm anayasas ile slmda devlet idaresi gibi konu47 '!ar Avrupa Milli Gr Tekiltlan'nn grlerini yanstan Hicret adl dergide yaymlanm... Bochum'da Eyp Sultan CamLi'nde Kaplan'a slm anayasasnn kimler tarafndan hazrlandn sormutum: 35 tane kitap okudum, sonra... diye yantlamt Kaplan. 35 kitap okumu; sonra anayasann nasl yazlacan kendi szckleriyle aktaraym: Bellemi Belleyince, slm anayasasn hazrlam.. Ancak hemen yaymlamam.. Beklemi.. nce, Hicret adl dergide anayasa yaymlanm ve ak tartmaya alm.. Ama hibir yant gelmemi.. Gelmeyince anayasa bastrbp yaymlanm. imdi, slm anayasas elden ele dolayor. 3. basks bile yaplm.. Hemen hemen her dilde bastrlp yaymlanyor. spirli Cemalettin Hoca, teblilerinde Anayasa Kur'-an olacak diyor ve kullar tarafndan yaplan anayasa ve yasalarn Allah'n anayasas karsnda hi hkm olmayacan ileri sryor. Ancak kendisi slm anayasas hazrlayabiliyor. 35 kitap okuduktan sonra!.. imdi gelelim u nl slm anayasasna... . Madde 1: Devletin ismi, slm devleti'dir. Madde 2: Devletin idare ekli slm'dr. Madde 3: Devletin siyasi, itimai, hars, hukuki, iktisadi ve saire gibi temel yaplarnda ve btn messeselerinde slm dinini esas alr. Madde 4: Hkimiyet kaytsz artsz Allah'ndr. Devlet reisi 48 \ dju hkimiyeti slm kanunlarna gre ve Allah adna icra vemurakabe eder. Devletin bakenti neresi olacak? Ya resmi dili?.. Onlar imdilik belli deil. Madde 8: Devletin merkezi...dir. Bu (...) li blm ilerde slm devleti kurulunca doldurulacak.. Artk bu merkez, Tahran m olur, bir baka yer mi. belli deildir! Madde 9: Devletin resmi dili...dir. Kur'an yazsdr. Arapa, Kur'an ve snnetin dili olduu iin btn okullarda okutulmas mecburidir.. Bu maddedeki (......) blm de ilerde doldurulacak.. Resmi dil belki Arapa, belki de Farsa olacak! Madde 10:

 Devlet icraatnda Ehl-i Snnet mezhebini esas alr ve slm dini erevesinde iinde bulunan btn mezhepler devletin kontrolnde eitim, retim ve ibadetlerini kendi mezhep anlaylar iinde icra ederler.. Madde 11'de slm hkmlerinin btn Mslmanlara tatbikinden hibir istisna kabul edilmez hkm yer almakta, ayn maddede gayri mslimin inan ve ibadetlerinde serbest olacaklar yazlmaktadr. 13. madde de yle : er' hkmler iin asl kaynak, kitap, snnet, tema ve kyastr. Bunlardan bakas er' hkmlere kaynak olamaz. Anayasann ikinci blm, temel hak ve hrriyetler ile ilgili hkmleri kapsr/or. Hoca. bu blmdeki maddeleri, aka, Batl anayasalardan kopya ekmi. Bir tek koulla : rnein herkes yerine her Mslman szckleri yerletirilerek! 3. blm nemli... nk itima hkmler bu blmde yer alyor. Madde 28: slm toplumunun temeli ailedir. Devlet, ailenin te49 F.: 4 kilini kolaylatrc, kudsiyetinl koruyucu ve aile mnasebetlerini muhafaza edici tedbirleri almakla mkelleftir. Madde 32-, Eitim ve renim paraszdr. slmn kltr ve tarihine, rf ve an'anesine. inan ve ibadetine, hukuk ve ahlkna uygun bir ekilde icra edilir. Ahlkl, faziletli, bilgili, stn seciyeli, alkan ve slm mefkuresine sahip nesiller yetitirmek devletin temel grevlerindendir. Devletin balang tarihi hangi tarihtir? Anayasa bu konuda da u hkm getiriyor: Madde 38: slm devletinin balang tarihi, slm'n Peygamberi Hz. Muhammed'in (S.A.V.) hicretidir. Hicri kamer de, hicr-i ems de takvimde muteberdir. Ancak, devlet dairelerinin almas emsi takvime gredir. Madde 39 da nemli: Haftalk resmi tatil cuma gndr. Senede Ramazan bayram iki gn. Kurban bayram da gn olarak tatil edilir. Geliyoruz aile nizam ile ilgili drdnc blme.. Madde 40: Kadnda aslolan, anne ve evin terbiyecisi olmaktr; kadn, korunmas gereken bir emanet ve namustur. Bu, genel nitelikte bir hkm. Geliyoruz iin zelliine.. Madde 41: Aslolan kadnlarn erkeklerden ayrlmasdr; alveri gibi eriatn cevap verdii ihtiyalar ve Hac gibi kendisi iin msaade edilmi bulunan toplantlar haricinde kadnlar erkeklerle toplanamazlar.. Madde 42: Erkeklere verilen haklar kadnlara da verilir. Ancak, eriatn kadna ve erkee erl deliller ile tahsis ettii haklar mstesnadr. Kadn da ticaret, ziraat, sanat ilerine karmak, muamelt ve akitlerde bulunmak hakkna sahiptir. Kendi bana veya bakasyla mtereken neslini oaltabilir. Hoca Efendi'nin kadnlar ile ilgili bu iki maddesi bir50 birini hi tutmamaktadr. 41 inci maddede, kadnlarn, al veri ve hac dndaki toplantlara katlmayacaklar bildirilirken 42 inci maddede kadnlarn ticaret, ziraat ve sanata karma haklarndan sz ediHyor. Nasl olacak bunlar? Bir kadn sanat, erkek aracl ile mi yapacak? Ne olacak? Belli deildir. ktisad nizam beinci blmde yer alm. Bu blmdeki maddelere gz atalm: Madde 47:

 Mal ve mlk yalnz Allah'ndr. AHah insan yerine gre vekil brakm ve bu surette insann mlkiyet hakk, olmutur. Bu itibarla mal mlk edinme izni veren de Allah'tr. Ve bu zel izinle mlkiyet hakk meydana gelmitir. Madde 48: Devlet, ferd ferd herkese temel ihtiyalarn karlama teminat verir ve yine her ferde temel ihtiyalarnn tesinde mmkn mertebe daha yksek bir seviyede ihtiyalarn karlamak imknlar hazrlar. slm devleti ekonomik dzeni nasrt kuracak? Kaplan. Allah ve Peygamber adna bu konuya da zm getiriyor. 35 kitap okuduktan sonra, tabii gerisi kolay! Madde 49: a) Temel ihtiyalarn karlanmas: Mesken, yiyecek, giyecek, salk, tedavi, retim ve herkese aile yuvas kurmas iin gerekli imknlar salar. b) Tam istihdam salamak amacyla herkese i artlar ve imknlar hazrlamak, i yapabilecek durumda olup da mesai iin gerekli vasta imknlar olmayanlara bu imknlar yardmlama suretiyle temin eder; bu yardmlama faizsiz bor vermek veya dier meru ekilde olmaldr. c) Devlet, cemiyete zararl olaca takdirde servetin belli ahslarla veya belli gruplarn elinde toplanmasna ne msaade etmeli, ne de devlet cemiyetin zararna kendisi byk bir iveren durumuna gelmelidir, 51 Maddeler byle nasihat hkmleri ile sryor. 50'-fnci maddede slmn iktisad nizamnn hangi temellere dayandn gryoruz. Madde 50: slm devleti iktisad nizam, devlet sektr, yardmlama kurumlar ve zel sektr olmak zere, iyi ve doru planlanm kesime dayanr. Demek islmn iktisad nizam u kesime dayanacaktr: 1 Devlet sektr... 2 zel sektr... 3 Yardmlama kurumlar... imdi devlet sektr ne yapacak, onu renelim: Devlet sektr, zel sektrn yapamad ar sanayi tesisleri, sanayi altyap tesisleri, d ticaret, byk madenler, bankaclk, enerji retimi, baraj ve byk su ebekeleri, radyo ve televizyon, posta-telgraf ve telefon, havayollar, denizyollar ve buna benzer mme mlkiyeti eklinde ve devletin elinde ve denetiminde kurululardr... Hoca, anayasann Kur'an olmas iin tebli hareketine baladn sylyor. Ve video bantlar iin Kur'-an'dan yet de getiriyor. Peki, acaba Kur'an'da radyo televizyon, posta telgraf ve telefon, havayollarnn devletin elinde ve denetiminde olacana ilikin bir yet bulamyor mu? Belli ki bulamyor. Bulsa bir tebli de bu konular iin kar. Yardmlama kurumlar neymi? Onlar da herhalde Fak-Fuk-Fon gibi kurulular olacak. Yardmlama kurumlar ve benzerleri: ehir ve kylerde slm esaslarna uygun olarak kurulan retim ve datm yardmlama messese ve kurulularn iine ajr... Kurum ne? Messese ne? Kurulu ne? Yardmlama ve benzeri ne? Btn bunlarn ne olduklar belli deil.. Bunlar, ancak slm inklb sonunda belli olacak! 52 Ispirli Cemalettin Hoca, Allah ve Peygamber adna inklb yapnca btn bunlar tek tek anlayacaz... Pekr zel sektr?.. zel sektr ile ilgili madde yle... zel sektr, devlet sektr ve yardmlama kurumlarnn iktisad faaliyetlerini tamamlayan ziraat, hayvanclk, sanayi, ticaret ve genel hizmetler gibi faaliyetleri kaplar.. Bankaclk? Yok.. Enerji retimi? O da yok..

Madenler? O hi yok.. D ticaret? Olur mu? D ticaretin zel sektrn eline verilmesi eriata aykrdr. Olmaz. Baraj ve su ebekeleri? Bu alanlarda slm devleti kesin sz sahibi. zel sektre baraj ileri verilmez. eriata aykrdr. slm anayasasnda bu sektr iin bir de genel hkm getiriliyor. Genel hkm de yle: Bu teebbste mlkiyet hakk, bu fasln dier maddelere uygun olduu, slm kanunlarnn erevesi dna kmad, lkenin iktisad gelimesine ve yaygnlamasna katkda bulunduu ve toplumun zarar ve ziyanna sebep olmad srece slm devletinin kanunlarnn hi-mayesindedir. Peki zel sektr, lkenin iktisad gelimesine ve yaygnlamasna ktkda bulunmazsa?.. Ya peki, toplumun zarar ve ziyanna yol aarsa? O zaman, zel sektr yasalarn gvencesinden yararlanamayacaktr... Yani, Allah ve peygamber adna zel sektr slmla-acak, zetle, devletletirilecektir! Altnc blm vergi ile ilgili.. 53 Madde 60: Zekt Mslmanlardan tahsil olunur. Zekt, eriatn alnmasn tayin ettii nakit, ticaret eyas, hayvanat ve hububat gibi mallardan alnr... Ya Zimmler?.. Zimm, slm devleti uyruundaki Hristiyan ve Yahudilerden elman vergi anlamna geliyor. Zimmlerin tahamml edebilecek bali erkeklerinden cizye tahsil edilir. Kadnlardan, ocuklarndan ve malllerden alnmaz. Devlet gelirleri hangi kaynaklardan gelecekmi? spirli Hoca bu konuya dd zm buluyor. Madde 65: Daim Hazine gelirleri, kfirlerden, harpsiz elde edilen btn ganimetler, cizye, hara, r. definelerden bete biri zekttr. htiya olsun olmasn bu mallar devaml olarak alnr. i ve iveren ilikileri ile ilgili madde de yle: Madde 69: i He iveren arasndaki iliki ile szlemeler slm kanunlarna gre dil bir ekilde dzenlenir. verenle ii arasmda ihtilf olursa emsertine gre cret takdir edilir. Fakat cretten baka bir husus iin ihtilfa derlerse sert hkmler dairesinde szlemeye gre karar verilir. Fert ve irket nezdinde grevli olanlar btn hak ve vecibelerinde devlet memurlar gibidirler. te byle. Ne DSK var, ne Trk-, ne TSAD, ne TSK... Yalraz slm var. Peki sigara ve iki retimi? Bunlann tm yasak.. Madde 76: Devlet ve fertler, eriatn haram kld, mmete ve devlete kati surette zarar veren maddeleri imal eden laboratuvarlar aamazlar ve iml edemezler. Salk hizmetleri mi? Salk hizmetleri bedava... 54 Bedava ama... Amas var, amas da u: ..Fakat cretle doktor tutmak ve il satmaktan kimse men edilemez.. Yani zel muayene ve eczane amak serbest... slm'da herhalde bunun da bir kural var. Para birimi ne olacak? Madde 79: Devlet hususi para karr ve bu paray hibir yabanc paraya balamaz. Ve arkasndan madde 80:

 Devletin paras sikkeli ve sikkesiz altn ve gmtr, amas da u : ..Hazinede altn ve gmten kar;!; olmak artyla, bunlara bedel olarak devletin baka bir ey karmas caizdir.. Baka bir ey ne demektir? Nakit para karmak yasak.. Anladk. Nokit para yerine baka bir ey de ne oluyor? Yant yine maddede: ..Devlet, bakr, bronz, kt ve bunlardan baka para karabilir; bunlarn arasnda altn ve gme eit deerde olanlar varsa, bu maddeleri nakit olarak da basabilir. Grld gibi spirli Hoca, bu ileri iyice birbirine kartrm.. Ancak Hoca'nn bankaclk konusundaki gr pek o kadar kark deil... Ak ve net... Madde 81: Kat' olarak banka amak yasaktr. Ancak, devlet bankas olur ve faiz ile muamele yapamaz. Hazine dairelerinden biri daire gibi alr; eriat ahkmna gre ikraz yapar, mal ve nakd muamelt kolaylatrr.. Faiz yasak.. Faiz yasak olduu iin banka amak da yasak.. Bir tek banka ak kalr. O da herhalde Merkez Bankas gibi bir banka.. Ama ad slm Bankas m olur, Mufammed Bankas m? Yoksa Humeyni Bankas m? Bunlar da pek belli deil. 55 Yedinci blm de talim ve terbiye siyasetine ayrlm.. Madde 83: Talim ve terbiyede takip edilecek programn esas slm akidesi olmas icap eder. Aln madde 90'i: lkede slm kltr tam manasyla tahakkuk edinceye kadar zel okullara msaade edilmez. Devlet organlar ve devlet bakanl ile ilgili blm. Tabii, en ilgine olan.. Madde 110: Devletin banda devlet reisi bulunur. Devlet reisine imam. halife ve emirul m'minin gibi unvanlar da verilebilir... Devlet reisi, ilerini yrtrken ra usulne bavurur. ra usul iin bir de ra nn olumas gerekmez mi? Gerekir.. 11'inci blmde de, ra Meclisi yer alyor. Reylerinde btn Mslmanlar temsil eden, devlet reisinin bavuraca ahslardan teekkl eden Meclise ra denir. ra Meclisi'nin bir ismi de ehl-i hail vel akd'dr. imdi aalm ran slm Cumhuriyeti Anayasas'nn 69'uncu maddesini. Bu maddede de Mill ra Meclisi ngrlm. Kaplan Hoca'nn slm anayasas ile ran slm Cumhuriyeti Anayasas'n madde madde karlatralm: ran Anayasas madde 71: Mill ra Meclisi, btn konularda anayasann tdrif ettii erevede kanun koyabilir. Kaplan Anayasas madde 138: ra Meclisi, btn mevzularda, yasann tarif ettii erevede karar alabilir.. ran Anayasas madde 72: Mill ra Meclisi, lkenin resmi mezhebinin esas56 larna ve hkmlerine ve anayasaya aykr kanunlar koyamaz.. Kaplan Anayasas madde 139: ra Meclisi, lkenin resmi mezhebi olan Ehl-i Snnet mezhebi esaslarna ve hkmlerine ve anayasaya aykr kararlar alamaz. ran Anayasas madde 73: Kanunlarn erh ve tefsiri. Mill ra Meclisi'nin salhiyetindedir. Bu maddenin mefhumu, hakk ortaya kartma hususunda hkimlerin yaptklar tefsire mani deildir. Kaplan Anayasas madde 140:

 Kanunlarn erh ve tefsiri, ra Meclislerinin salhiyetindedir. Bu maddenin mefhumu hakk ortaya karma hususunda hkimlerin yaptklar tefsire mani deildir. ran Anayasas madde 74: Kanun tasarlar. Bakanlar Kurulu'nun kabulnden sonra Meclise takdim edilir; ve en az 15 milletvekilinin teklifiyle kanun tasarlar Mill ra Meclislerinde grlebilir. Kaplan' Anayasas madde 141: Kanun tasarlar, Bakanlar Kurulu'nun kabulnden sonra Meclise takdim edilebilecei gibi, ra yeleri tarafndan da teklif edilebilir. ran Anayasas madde 76: Mill ra Meclisi, lke meselelerinin tmnde aratrma yapmak ve denetimde bulunmak hakkna sahiptir. Kaplan Anayasas madde 142: - ra Meclisi, lke meselelerinin tmnde aratrma yapmak ve denetlemede bulunmak hakkna sahiptir. ran Anayasas madde 79: Skynetim iln yasaktr. Harp halinde ve ona benzer zarur artlarda Mill ra Meclisi'nin onay ile hkmet snrlamalar koyabilir.. Kaplan Anayasas madde 143: Skynetim iln yasaktr. Harp halinde ve ono 57 benzer artlarda ra Meclisi'nin istiaresi ile hkmet zarur snrlamalar koyabilir.. Cemalettin Hoca, hangi rgtlerle iliki iinde RAN RGTLERYLE BRL Cemalettin Kaplan'n iliki kurduu ve destek bulduu eitli slmc akmlar unlar: 1) hvanlmslimin Msrl din adam Hasan El Benna tarafndan 1920 ymda kurulan dinci bir rgt. Kaplan bu rgtn sonradan para babalar tarafndan ele geirildiini ileri sryor ve Benna'ya inanlar kendi safnda toplamaya alyor. 2) Afganistan cihad hareketleri Sovyet igaline kar dven mcahitlerin oluturduu slm cephesi. Kaplan, bu cephenin son zamanlarda laik kafal Zahir ah'm ynetimine geecei ve bu yzden simc yoldan ayrlaca kansnda. Bu yzden Kaplan tslm mcahitlerine de el atyor. 3) ran inklp hareketleri Hocaya gre ran'da yaplan bir mezhep ihtilli deil, bir slm inklbdr. Bu inklp olunca ah kralln, d dmanlar da karlarn kaybettiler. ran'da yenilgiye urayan bu gler, imdi Irak'ta, Suriye'de, Trkiye'de slm devletinin kurulmasn engellemeye alyorlar. Trkiye'de tslm devleti kurulunca snrlar kalkacak, ran ve Trkiye Mslmanlar bir araya geleceklerdir. 4) Avrupa'da slm cemiyetleri hareketleri slm Cemiyetleri Hareketi akm Milli Gr-ler arasndan kmtr. 13 Austos 1983 gn Kln'de Barbaros Camii'nde datlan bildiri ile Teblici akm resmen ortaya kmtr. Bu Teb 58 licilerden bir ksm yine hocaya gre cami cami dolaan para babalar tarafndan satn alnmaktadr. Laik kafalar korkutan, parti meftunlarn . kzdran bu hareket ihvan cemiyetleri kurucusu Msrl Hasan El Benna'nn izgisini srdrecek, ran'daki gibi bir slm devleti kuracaktr. spiri i Cemalettin Hoca'nn slm anayasas diye bastrp datt metnin ran slm Cumhuriyeti Anayasasndan kopya edildii aka belli olmaktadr. ran slm Cumhuriyeti Anayasas, 91'nci maddesinde Anayasa Koruma ras m kuruyor? Cemalettin Hoca da ayn ray kuruyor. Karlatralm: ran Anayasas madde 91: Mill ra Meclisi kararlarnn, anayasa ve slm ahkmna aykr olmamasn temin ederek slm ahkmn veya anayasay korumak maksadyla aadaki tertip zere Anayasay Koruma ras tekil edilir... Kopyac Cemaletin Hoca'nn anayasasnn 150'nci maddesi de yle:

 ra Meclisi kararlarnn anayasa ve slm ahkmna aykn olmamasn temin ederek, slm ahkmm ve anayasay korumak maksadyla, aadaki terkip zere Anayasay Koruma ras adyla bir ra tekil edilir.. ran Anayasas madde 99: Reisicumhur seimine, MHI ra seimlerine nezaret etmek ve dorudan halkoyuna ve referanduma bavurmak. Anayasay Koruma ras'nn sorumluluu altndadr. Kopyac Hoca'nn slm anayasas madde 154: Devlet reisi ve ra Meclisi seimlerine Anayasay Koruma ras nezaret eder. Grlyor ki. burada ran slm Cumhuriyeti Anayasas ile spirli Hoca'nn slm Anayasas arasnda bir kk fark var. 59 Bu kk fark, ran slm Cumhuriyeti Anayasas'n-da ras'nin bando miU szc bulunuyor. Kaplan Hoca, ra'nn bandan mHl szcn karp atyor. Bir de ran Anayasas cumhurbakanl ngryor. Kaplan Hoca ise, devlet bakanl. ran slm Cumhuriyeti Anayasas 175 maddeden oluuyor. 175'inci madde, kitle haberleme aralar baln tayor. Kopyac Hoca'nn slm Anayasas da 175 maddeden oluuyor. Ve bu son 175'inci maddeler de hemen hemen ayndr. Her iki anayasay yon yana koyarsanz, Cemalettin Kaplan'n daha Avrupa Mill Gr Tekiltlar irad ve Fetva Bakan iken, gnln ran inklbna kaptrd anlyorsunuz. Hoca, ak ak da sylyor: Mill Gr'teyken ran'da ylba mevsiminde, ylba toplantsna davet ederler. Derler ki, 3 kii, 5 kii gnderin.. Kurululara bildirirler. Evet biz de.. MHl. Gr'teyken 5 kiinin ierisinde bizi de mnasip grdler. O vesileyle gittik davet zerine.. Hoca ran'a gitmi; ran slm inklbnn nde gelenleriyle grm... 1fi gn kalm ran'da.. Sonra Hoca'ya olanlar olmu.. O sklm pklm Hoca, kaplanlktan kp arslan kesilmi.. Eee, kolay m slm devrimi yapacak? ran slm inklb yneticileri, birtakm din adamlarn, imamlar, mftleri seip seip ran'a aryorlar. Adamlar devrim ihrac iin kollar svamlar. ran slm Cumhuriyeti, dnyann drt bir yanndan seilen rencileri ve din adamlarn Tahran ve Kum kentinde arlyorlar. Kum kentinde ran hkmetinde yaymlanan Haw-zeh Elmich adl yayn organnda, yalnzca 1986 yl iinde, 3 bin 500 Afganl, 2 bin 800 Irakl ve saylar 100200' 60 arasnda deien Trkn de din renimi grmek zere ran'a geldikleri ve din eitim grdkleri yazlmtr. ranl gazeteci Amr Tahar'nin yeni yaymlanan Holy Terror adl kitabnda da 1985 ylnda eitli slm lkelerinden toplam 1700 kiinin yaz kurslar adyla alan dinsel okullarda renim grd de aklanmaktadr. Devrim ihrac, rencilere verilen bu burslar ve imamlara, hocalara salanan gezilerle de bitmiyor. Trke basmnn tiraj 800 bin olan Keyhan Gazetesi Trkiye'de, Kuzey Kbrs'ta ve Avrupa'daki Trkler arasnda datlyor. slama ar dergisi de Avrupa'daki Trk camilerine datlan bir baka dergi. Bu dergi de ran hkmetince karlyor. Kaplan, anayasasndan tebliine, teblilerinden video kasetlerine, slbuna, giyimine, kuamna ve szlerine kadar tam bir Humeyni taklitisidir! Ama baarl ama baarsz! ran slm Cumhuriyeti szcleri, laik cumhuriyeti ve bu cumhuriyetin kurucusu Kemal Atatrk' nasl hedef almlarsa, bu Cemalettin Hoca da Kemalizme saldrmay ilk hedef olarak semi.. Birileri taktik veriyor bu Hoca'ya..

Erbakan ve evresinin ocuk akll diye niteledikleri bu kyl kurnaz tipli Hoca, hi de yle srkleyici bir lider grnmnde deil.. Camilerde vaaz veren her din adam, dinsel konularda gzel konuur. Liderlik iin dinsel konularda konumak yeterli midir? 1> Hayr... Liderlik konusunda ayn takm iinde hi phesiz daha yetenekli olanlar var. rnein, Hollanda'nn Zaan-dan kentinde Ayasofya Camii'nde rastladm Ahmet Ktahyal (sanrm bu soyad takma soyad) Cemalettin Ho-ca'dan ok daha yetenekli ve kltrldr. Ahmet Ktahyal, Sakarya'da retmenken Atatrk'e hakaretten mahkm olmu. Sonra Suud Arabistan'a din eitimi grm. Daha sonra da ran'a gidip gelmi. 61 Yazn diyor: ran devrimine hayran bridir, ktr diye yazn resmin altna.. Bir kfir ve bir Mslman diye yazn diyen de bu Ahmet Ktahyal.. Herhangi bir rgtn bakan deil, ancak belli ki, o evrede sayg uyandrm. Odaya girince herkes ayaa kalkyor. Bir iareti ile cemaati oturtuyor. Ahmet Ktahyal gelmeden nce imam konumak istemiyor. z Trke szcklerle konuan imam, Ahmet Ktahyal gelince susuyor. Artk sz Ktahyah'nn. Azn anca herkes susuyor. Allah'a kendisini teslim etmeyen adam, btzim anlattklarmz zor anlayabilecektir diyor ve ekliyor: Paranzn ne kadar slm topluluuna gitmitir? Mslmanlar arasndaki ayrmlar soruyorum Ahmet Ktahyal'ya: Allah bir, Kur'an bir, peygamber bir, yleyse nedir bu Sleymanclk, Mill Grlk, Nurculuk, Humeynicilik? Verdii yant ksa ve z: Mslmanlar arasndaki i meseleler sizleri ilgilendirmez. Ben laik dncede bir insan olduumu sylyorum, oda-, yleyse kfirsiniz diyor. Bu konulan anlamak iin nce Allah'a teslim olmak lzmdr. Ahmet Ktahyal, Trkeyl ok dzgn konuuyor. Kendi 'grlerini savunurken de ok rahat.. Laiklik kfirliktir, ayr bir dindir. Peki diyorum: Zorunlu din derslerine ne diyorsunuz? zerinde Mustafa Kemal'in resmi olan, iinde demokrasi ve laiklik olan, iyi vatanda yetitirmeyi amalayan bir dindir, buna Rabta da yardmcr olur, Amerika da.. 62 Byle bir din ile Allah'n dini arasnda ufak tefek benzerlikler de olsa temelde ok farkllklar vardr. aBiz de bu din derslerine kar ktk... diyorum. Yantlyor: Siz lakilik denen dine bal kaldnz iin din derslerine kar ktnz. Biz ise esas slm eriatna uygun olmad iin kar kyoruz. Aramzda benzeyen yn yok aslnda. Anayasa ile zorunlu din dersleri getirenlerle buna kar kanlar arasnda bir fark grp grmediklerini soruyorum. Grmyor Ahmet Ktahyal:

Beer sistemler, Allah'n nizamna dayanmayan sistemler bylesine, bu tr problemleri kendi i bnyelerinde getirecekler. Ve kesin kurallar da olmayacak.. Hepsi bir beer sistemi. O zaman soruyorum: Madem Mslmanlk bir, peki Sleymanclk, Nurculuk, Mill Grlk ne oluyor? Ktahyah'nn yant u: Bunlar temel, esas deil ki? Bunlar benim kardeim. Kk problemlerdir. Peki Diyanet ile? Diyanette bunlarn durumu deiir. yle deiir. Diyanette baz uurlu Mslmanlar vardr. Yani Kur'an'a, snnete inanr, byle bir sistemi btnyJe ister. Harfiy-yen ona riayet etmeyi iar edinir. Ama elleri, kollar, dilleri bal olduu iin, dzenin unsurlar tarafndan, o kadarn yapar, ona acrz. Buna yardmc olmaya alrz. Bunun durumunu anlayla karlarz. Bu arkada bizim kardeimizdir. Sonra dayanamayp srdryor: Din derslerini zorunlu hale getirenler bartsnden niye korkarlar? Sonra yantn kendi veriyor: Siz bunlarn yaplarn bizden iyi bilirsiniz. Bunlar bir de bizden duymann anlam yok. 63 Bu grlerinizi niye Trkiye'de bir parti aracl le yaymay dnmyorsunuz? Denendi. Olmad, sizin de iyi bildiiniz gibi bir ddk ttryorlar bitiyor. ttrtmeyin. ttrmemek iin ok kuvvetli imknlara ve partinin dnda ok salam bir sisteme sahip olmak lzmdr. Peki yleyse slm inklb nasl olacakt? slm inklb nasl olacak Trkiye'de diye soruyorum. Ktahyal, Kaplan Hoca'dan bin kat daha zeki: Iran'nki nasl oldu? htill yoluyla. Dnya yeterince tanmad ama.. nallah.. Trkiye'ninim de tannmayacaktr. Nasl olacaktr? Allah'n takdiri efendim. Yzlerce yolu var bunun. Ana prensipler Kur'an ve snnetin dnda olmaz. Olursa zaten Allah yardm etmez. Bunu beerin akl alsayd Amerika ClA's ile Rusya KGB'si ile evvel slm inklbnn oluumuna msade etmeyecekti. Trk-slm sentezi gr var. lkc evreler byle bir sentezden sz ediyorlar. Olabilir mi byle bir sentez? Elbette slm bir btn. slmn ne Trke ihtiyac var, ne de oradan alaca baz fikirlere ihtiyac vardr. slmn milyonlarca meselesi varsa bir tane de baka sistemden dn bir sistem koyuyorsa o slm deildir. Tek bir meselede uzlamayan, davasndan zerre kadar olsa fire vermeyen bir sistem slm. nk diyor: slm ahslarn mal deil ki, istedii konuda anlasn. Allah'n nizam bu. Allah'n da eytan sistemlerle uzlamas diye bir konu sz konusu olamaz. Mslman da ite radikal dediiniz tipte olmak zorundadr. Ve elbette ki Allah'a her eyini teslim etmek zorundadr. Fikrini, inancn, dinini, yaayn, devletini., dolaysyla, ister istemez uzlamayacaktr. 64 Yani sentez olmaz diyorsunuz. Olmaz, mmkn deHdir zaten. Ne Trkiye Cumhuriyeti ile laiklikle, demokrasi ile... Suud Arabistan ile.. Ne de o tr yaplar ile... Ahmet Ktahyal, Btn dnya Allah'n arzdr. Ve insan olabilir ki falan yerde domutur. Bu oradaki devlete veya rka bal olma zrunluunu hissettirmeyecektir <liye konuuyor. (insan yeryznn halifesidir. Yeryznden sorumludur. Ama bu evre evre, tabaka tabaka, halka halka -genileyecektir.

Peki iran inklbnn dnyada yansmas olmu muydu? Ktahyal'nn yant): Elbette.. Afganistan'daki olaylar, Lbnan'daki olaylar, tabii ki, ran slm inklbndan en azndan byk bir g almlardr. Manev destek almlardr. ran slm inklb devrim hra ediyor mu? ran, kendisini gizlemeden, aka ihra ediyor, e-kindikleri yok.. Ne Amerika'dan, ne Rusya'dan... Erkeke politika yrtyorlar. Ne diyorlar rnein? Bizim inklbmz evrenseldir, cihanmuldur.. Sovyetler de yle sylyor. Syleyebilir tabii, yapt ne kadardr, yapabildii ne Kadardr. Tabii, o da sistemini dnyaya yaymak istiyor.. Enternasyonallik asndan sormutum.. ran slm inklbnn yaps ok ayrdr. Sosyalizm, Komnizm, denenmi artk, yllardr, suyu km.. Halbuki yzlerce senedir slm inklb gibi bir devlet ortaya kmam. Bu adan nemli.. Tabii nemli olay. Aka ifade ediyor ki, ben devlet reijimini deil, slm nizamn tm dnyaya yaymak istiyorum diyor. Bu-*un iin de slm olduu mddete, hareketleri destek65 F.: 5 leyeceini de sylyor. Bunda gizli kapakl bir durum yok. Destekledii ok ak... yle ise ister istemez Trke yayn yapacak, radyosunda, televizyonunda.. Burada duruyor: Televizyonda maalesef yok henz. ahsen ben maalesef diyorum. nk ben ahsen slm inklbn Mslman olarak severim. Radyosu ile yayn yapyor, dergisi ile yapyor, gazeteler karyor, Trke daha 20 ksur dilde kard gibi... Elbette btn Mslmanlarla az veya ok ilikiye girmek isteyecektir. mkn yetse Trkiye'deki her Mslmann kapsna bir dergi koyacak. Bunu da bilin. En azndan radyosu ile seslenecek. Sesleniyor zaten.. Gc yettii kadar sesleniyor. Parazitler olmad kadar. Evet. Mslmanlara sesleniyor, kfirlere de tavrn belli ediyor. Aklm, dindeki tarikatlarda, tarikatlarn bugnk siyasal akmlar ile ilikilerinde.. Niin blnmler byle? Camiler niin ayr? Yant yle: Bunlarn nlenmesi iin halife arttr. Nasl Rusya'da rejim aleyhtar byk bir faaliyet sz konusu deil, bastrlyor, ama bu zor yoluyla bastrlyor.. slm sistemde ne olacak? slm sistemde ise yine Rusya'daki gibi tek sesli deil, fakat devlet zoruyla da yine deil.. Avrupa'daki lakaln olmad, yer yer Avrupa'daki ile Rusya'dakinin orta yolunda. Nasl peki? Hrriyetlerin bir ksmnn snrland, Allah'a teslim olmu insanlarn isteyerek snrlad, yani Avrupa'daki gibi olmad.. Bir ksmnn da elbette ki, devlet zoru olmadan, kalbe, imana, vidana dayanlarak kendiliinden olutuu bir ortam olacaktr. 66 Ahmet Ktahyal, 1980'den sonra Iran hkmeti tarafndan Tahran'a arlm. Daha nce de Suudi Arabistan'da eitim grm. Ne fark var iki slm devleti arasmda? diye soruyorum. Muazzam diyor.. Ve ran'da yaplann slm inklb olduunu sylyor, Suud Arabistan'da ise Amerikanc bir ynetimin egemen olduunu sylyor. Suud Arabistar ynetimi nasldr? Ahmet Ktahyal, yedi ay kalm Suud Arabistan'da.. Suud Arabistan'da iki tip ynetim var. Bir, Amerikan-vari krallk ynetimi; iki, Vehhablerin ynetimi. Laiklik tmyle Suud Arabistan'da var. Nasl oluyor? Laiklik var, ismi st kapal olarak.. Tmyle uygulanyor. Din, devlet ilerine karmyor. Devlet de din ilerine karmyor.

Din ilerini Vehhabler idare ediyor, ynlendiriyor. Din-baz diye bir zat ve onun paralelindeki din grevlileri.. Mezhep olarak Vehhab, Mslmanlar. Din konularda zel bir hrriyetle ynetiyorlar. Vakflar Bakanl bunlarn elinde, kadlar, mahkemeler, vs'ler Vehhab limlerinin, imamlarnn denetiminde. Krallk byle.. Ya krallar? Brakn bir mezhebe bal olmay, krallar, kfirlere has, aristokrat, smrc dediiniz insan tipine tpatp uygur>. Onlar dnyalklarn dnyorlar ve her eyleri ile midelerini iiriyorlar. Bu .krallklarn ellerinden kmamas iin de verdikleri hrriyet de buna gre olacaktr ve Amerika'nn da bu konuda byk yardmlar var. Ahmet Ktahyal, tam anlamyla bir devrim muhafz. Bana kalrsa da Cemalettin Hoca'dan ok daha yetenekli.. Hem zeki, hem akll. ran'n sizin hareketinize bir madd yardm oluyor mu? diye soruyorum: Yantlyor: Maalesef sizin ya da gazetenizin ve okuyucularnzn rkt, korktuu veya tm Trkiye'deki rejime bal 67 olan veya rejime slm meselelerin dnda kar otanla-rtn korktuu, rkt gibi byk apta yardm edebilme mknlarna sahip deil- Ama inallah o da olacak bir gn. Byk apta, kk apta ama demek ki, bir yardm var. yle diyelim.. Yani tm dnyada silhl yardm sz konusu deil.. Kaplan Hoca'nn kitaplar, dergileri. Bu paralar nereden geliyor? Dnyadaki hibir yere yardm edebilecek gleri yok. 7 senedir sava yapan bir lke. Btn dnyaya kar savayor. Gazeteleri ile, solu ile, sa ile aktan kfirim diyen insanlala savaan bir devlet. Peki hi yapmyor mu? Gcnn yettii kadar yapyor imdilik. Sadece Irak'taki kfirlerle meselesi yok. Btn dnyadaki kfirler ile aym zamanda mcadelesi var ran'n. Berlin'de Cafer-i Sadk Camii'nde de bir ranl ile kar-rtamtk. Cafer-i Sadk Camii, Cafer mezhebine bal olanlarn namaz kldklar bir camiydi. Kars drl yurttalarn atklar camide bir ranl ile karlam ve, biraz da tartmtk. Ayn szleri sylyorlard Ahmet Ktahyal ile.. Ve cami duvarnda ran slm inklb ile ilgili yazlar gze arpmaktayd. ran Bakonsolosluu'na girmi gibi olmutum! 68 AVRUPA MLL GR TEKLTLARI.. Avrupa Mill Gr Tekiltlar Genel Sekreteri ile beraberiz. Grme yerimiz cami deil. Kln'de bir apartman katnda bro olarak denmi bir yerdeyiz. Kaplan Hoca'nn ve yandalarnn" tersine. Batl giysiler iinde, uygar bir insan Ali Yksel. Trkiye'de din eitimi grm. , Son zamanlarda gazetelerde kan hibir haber doru deildir diye sze balyor Yksel. Ve devam ediyor: in kaynandaki insanlarla oturup ak yreklilikle konuulmu ve salam bilgiler elde edinilip yazlm deil. Oturmular bir masonnbana, bu i nasl olmas lzm, nasl bir mizansen ve senaryo lzm, ona gre yazmlar. Oyun da onlarn, senaryo da onlarn, oyuncu da onlarn. Peki. o zaman size soralm. Bu Avrupa Mill Gr Tekiltlar ne zaman kuruldu, niin kuruldu, siz aydnlatn bizi? Ali Yksel yle anlatyor kurulularn: 1985 ylnda mays aynda kuruluunu tamamlad Avrupa Mill Gr Tekiltlar. Kurucular arasnda ben de vanm. kinci bakan ve genel sekreteriyim. Bakan kim? Osman Yumakolu. Necidir Yumakolu? lahiyat Fakltesi ve Hukuk Fakltesi mezunudur. Kendisi gazetecidir. Bursa'daki Marmara Gazetesi'nin sahibiydi.

69 Peki Hasan Damar? Hasan Damar hangi resmi grevlerdedir, ben bHmi-yorum. Ama buradaki Mslmanlar Hasan Damara tanr. Avrupa Trk Birlii, islm Merkezi ve Trk ileri Dernei gibi derneklerin konferanslarnda hitap eden bir arkada. Hoca deil, ii. Avrupa slm Genlik Birlii nedir?> Avrupa slamc Genlik Tekilt diye bir ey duydum. Ama 'Avrupa slm Genlik Birlii'ni duymadm. 'Avrupa Mslman Genlik Tekilt' diye bir tekiltn ilnlar Mill Gazete'de kyor. Genler bir araya geliyorlar. Ancak resmen kuruldu mu, onu bilmiyorum. Mill Gr Tekiltlan'na ka kii ye? imdi Almanya'da 85 tane kurulan tekiltmzn, 15-20 tane irtibat olan ubesi vard. Son iki aya kadar. Ama bu irtica haberleri zerine istekler artt. imdi 25-30. Yani ksa zamanda gelime oldu. Peki bu ad dnda baka rgtlerle de ilikiniz var m? Baka isimler altnda olup da bizimle f'tkir birlii iinde alan tekiltlar oktur. 25-30 dediiniz, camiler, dernekler mi? Almanya'da muhtelif ubelerimiz. Bizimle fikir birliinde olan tekiltlar ise, yalnzca Almanya'da 150'nin zerindedir. Hollanda, Avusturya ve dier lkelerde de ismi 'Mill Gr' olmayan, ancak bizlerle fikir birlii ierisinde olan mill bir dnceye sahip. Nasl bir mill gr? Mill anlaymz rklk deildir. Karde kurulular dediniz, kim bunlar, sayar msnz? Bunlarla birlikte 200-218 kadar tekilt var. Kim bunlar, dost kurulu, karde kurulu dediiniz, sizlerle fikir birlii iinde olanlar? Mesel 'Trk slm Birlii'. Efendim, 'sim badethanelerini Yaatma Dernei'. Efendim, 'Gzel Ahlk Gelitirme Dernei' gibi derneklerdir. smi byle olup, kanu70 nen byle tesc edilmi, mstakil tzk sahibi ok dernekler var. slm lkeleri Federasyonu. Bu nedir? slm Dernekleri Federasyonu. Bakanlar Nuri Yazar. Ali Arslan ile birlikte. Byle bir federasyon kurdular. Ali Arslan, 1981 ylnda Trkiye'de tutuklanm, 10.5 ay ceza alm, drt ay yatm, eski Tekirda Mfts. imdi ise yaynclkla urayor; Arslan Yaynclk'n sahibi. Mill Gr rgt olarak ilk kez 1985 ylnda kurulmu. Ancak, ayn grteki insanlar, 1978 ylnda Avrupa Trk Birlii adyla rgtlenmiler. rgtn ilk bakan Dr. Yusuf Zeynel Abidin. Dr. Yusuf Zeynel Abidin, Kerkkl bir anneden ve Trk babadan domu. Gerek Sleymanclar, gerek Mill Grler ile sk ibirlii yapan D. Zeynel Abidin geen yl 49 yanda lm. slm Dernekleri Federasyonu Dr. Zeynel Abidin'in bakanjndoJd Avrupa Trk Birlii nden ayrJanlarca kurulmu. Nuri Yazar ve Ali Arslan'n nclklerinde. Sorulara devam ediyorum: Nuri Yazar ve Ali Arslan'n Avrupa Trk Birlii ile gr ayrlnn nedeni neydi? Bu sorumun yantrn Ali Yksel ile syleimize katlan Bursal bir muhasebeci veriyor: Mill Gr zihniyetinin paralelinde hareket etmeyip bir baka dernek kurmak. Gleri nedir? Etkileri nedir? Bursal muhasebeci: Fazla gleri yoktur diyor. Yine soruyorum: Suriyeli Dr. Fazl veyce kimdir? O, 'Kln slm Merkezi' yneticisiydi. Ama imdi deil.

Avrupa Trk Birlii ve Kln slm Merkezi bunlar ack m? Etkin mi? Trk Birlii, adn slm Birlii diye deitirdi. 71 Kaplan Hoca hakknda ne dnyorsunuz? Kaplan Hoca, 'Ben Mll Grydm, beni Erbakan Almanya'ya gnderdi' diyor. Doru mu bu? Onu oradan kim gnderdi, biz bunu bilmeyiz. Yanl< bize byle bir ey sylenmedi. Duymadk da. Yalnz buraya geldiini biliyoruz. Geldii zaman birka konferansna ben de katldm. Bu konferanslarda, tamamen mill gr benimsediini, milletimizin kurtuluunun mill grte olduunu sylyordu. Peki sonra ne oldu? Sonradan, ben burada deildim. Kln'de deildim. Duyduk ki Cemalettin Hoca, daha nce konutuklarnn tam tersini konuuyor falan diye. Hi konumadnz m? Karlatk, 'Hoca Efendi, byle eyler duyuyoruz, nedir bunun sebebi?' diye izahta bulunmasn istediimizr zaman pek tutarl eyler sylemedi. Ne dedi rnein? Asl Mill Gr biziz. Ama bizi, burada dladlar, falan gibi eyler syledi. Fikren ben tatmin edicr bir cevap alamadm. Ama ondan sonra bir araya gelip de tekrar bir sohbetimiz olmad. Ama bir kere 'Erbakan Hoca gnderdi' noktasndaysa, bakn, cemaat arasnda bir mnakaaya tank olmutum 3 yl kadar nce. Birisi diyordu ki: Yahu hocam, siz Erbakan Hoca'nn aleyhinde konuabilirsiniz. Sizi Erbakan Hoca gndermedi mi? diye sorduunda, Hayr. Beni Erbakan Hoca gndermedi demi. ok tutarsz eyler sylediini biz grdk. Konferanslarn izlemitim. Basnda kanlar da gryorum. Sk sk fikir deitiren bir insan intiban uyandrd. Nasl kurulmutunuz. Onu unuttuk? Biz, Mill Gr Tekilt kurulduktan sonra, Osman* Bey, (Osman Yumakolu) zaten burada Milli Gazete'nir* sahibi. Biz kendisini Mll Gr' kurmaya ikna ettik. O zaman yle syledi: Ben yle ad var kendi yok bir cemiyet olarak a72 Itman. Benim alacam tekilt, kanunen kurulur,, ad bellidir, tz bellidir, yle faaliyet yaparm, dedi,. peki dedik. Osman Yumakolu ka yldr burada? yl. Yine Cemal Hoca'ya dnelim. Hoca'ya sordum, 'Parti yok, organizasyon yok, tebli-ettiniz, halk da tebell etti. Nasl olacak bu inklp? Tanyorsunuz Hoca'y nasl bir adamdr sizce? ran-ile bir ilikisi var m sizce? imdi Uur Bey... Mill Gr' kurduktan sonra, gvendiimiz, din tahsil grm, ayn zamanda sosyal" yn de kuvvetli arkadalar ile bir araya geldik. Toplumumuz burada kendi kaderine terk edilmi, ok problemleri var. Bu problemlerde biz onlara yardmc olmak iin-bunu kuruyoruz. 'Hangi prensiplerde alalm' dediimiz vakit, en bata kabul ettiimiz yle bir prensip oldu: Bize atanlar, atmayanlar. Bizi iyi grenler, kt grenler. Hibirisi ile uramayalm. Hani onlarn aleyhine bir ey konumayalm. Bunlarla uramak, sonu gelmeyen didimelerin ierisine girmek, bizi asl hizmetlerimizden alkoyacak eylerdir. Dier bir prensip koyduk. Velev ki, bizimle en ok uraan ve bizi ykmak iin uraan bir Cemalettin Kaplan da olsa, bunlarn aleyhinde, bunlar eitli ithamlar altnda tutacak eyler konumayalm diye bir prensip karar aldk ve gerekten konumadk. Gerek konferanslarmzda, toplantlarmzda bize yazl ve szl ok ithamlarda bulunduklar halde bun-<-lara cevap vermedik. Yant vermeyeceksiniz yani?

ran'dan yardm alp almadklar gibi konular. u veya bu gibi konular byk iddialardr. Benim bunlar kantlamam lzm. Eer kantlayamyorsam, benimkisi dedikodudan teye gemeyen bir iddiadr. O zaman knadm73 birok gazetelerin yazdklarn ben szl olarak sylemi olurum. Onlarn durumuna dmek istemem. Peki anlyorum. Ancak, niin sizlerden koptu Hoca? Herhalde buna yant verirsiniz? iran devrimi olmaya balad vakit. Tabii slm geliyor falan diye propagandalar neticesinden ziyade, biz ah'n ran'daki durumunu pek beenmiyorduk ve ah'n Amerika dorultusundaki hareketlerinden, zenginin alabildiine zengin olup, halkn alabildiine sefalet iinde srnmesinden ve kendisinin de altndan altlklar yaptrmasndan vs. sevmiyorduk. Bunu kim alt ederse etsin ona bir sempati' duyduk yani. Sonra? Sonra baktk ki bu sempati dald. imdi bizim, ran slm devrimi falar filan. Hatta, slama, onlarn bu hallerinin zarar verdii kanaatimiz vardr. , Peki Cemalettin Hoca'ya gelelim. Nedir bu Hoca efendi? Bu Cemalettin Kaplan Hoca ise ran devrimine sempatide ar giden birisi. Bu arln srdrd ve srdryor. Bu arada, ran'dan para aiyor mudur, almyor mudur, bizim dinimizde, prensip olarak grmediimiz, kesin kararmz ve delilimiz olmayan bir konuda iddiada bulunmak gnahtr. Biz bunu yapamayz, ama sylyorlar. Sylemeleri ne ifade eder? Doru, haklsnz. Benim sormak istediim u. Kaplan Hoca ile hangi noktada ayrldnz? Bu konu aydnla kavumal, deil mi? Hi kimse hakknda -Bu Cemalettin-Hoca da olsa, bizi ykmaya kalkan, bize en fazla dmanlk yapan bir grup da olsa - derken inancmz belirtmitim. Arkasndan da, Hoca'nm, ran'a sempati meselesinde ve onun ar gidip, frenlemeyip devam etmesi. Bizi ayran en byk meselelerden biri bu. Bu hani, hibir zaman iin memleketimizde onun vard -duyduum- kendi azndan duymadm, basndan veya onu din74 leyenterden duyduum baz ar szleri tasvip edeceimiz eyler deil. Nedir rnein bunlar? Mesel. Bir misal olarak yle bir ey duydum. Ama doru mudur, deil midir, bilmem de. Efendim, 'ran ordusu ile Trk ordusu kar karya gelse... Biz ran ordusunun safnda yer alp. Trk ordusuna silh kullanmalyz' diye syledi W erin i sylediler. Bunu duyduum vakit, hani bir vatansever olarak, tylerim rperdi. 'Byle ey olmaz' diye. Bu gibi eyler bizi ayrmtr. Daha nce de MSP'nin aday olmu.. Misal olarak. Geri bizim buradaki tekiltmzn Trkiye'deki herhangi bir parti ite direkt olarak, organik bir ilikisi yoktur.. Ama mensuplarmz arasnda elbette ki Trkiye'deki bir partiyi tutanlar ok olabilir. imdi Cemalettin Hoca'nn slmda da olmadn bildiimiz birok tavrlar bizleri ayrmtr. Biz bu usullerle almann, milletimize, devletimize, dinimize fayda getirmeyecei noktasnda kat inan sahibiyiz. Ayrca, bu iin planl bir i olmasn dnebilecek kadar, bize gelimi, organize bir dnce hi mmkn deil. Bunlar ancak, dnyay bugn idare eden byk devletlerin milyarlar aktararaktan besledikleri CIA falan gibi tekiltlarn dnebilecei ve uygulamaya koyabilecei dncelerdir ki, bunu yaymaya alyorlar, o da yine CIA gibi tekiltlarn iidir. ' ran devrimini yapanlar Caferi mezhebinden deiller midir? Bu konular din konular olduu iin bu konuda bilgilerimiz var. Memleketimizde Caferler ok azdr. Kars tarafndadrlar daha ok. Diyanet leri Bakanl ile aranz nasl? Ben Diyanet'te 5 y>l grev yaptm. Mesel Niyazi Bey (Bonn Bykelilii'ndeki Din Maviri Niyazi Balo-lu) mam-Hatip'ten ve Diyanet'ten tandm insan. Geldikleri vakit hogeldine gittik. En az, be kere. bayram ziyaretine gittim.

En son konumamzda 'Devletin aleyhine konuamazsn' diye mdahale etmeye kalkt. 'Han75 gi szmz devlet aleyhinde, hangi davranmz devletim aleyhinde? 'Siz eer devleti seviyorsanz, buraya uzun yHar devlet eliyle hizmet verilememi, bu bizim tekilt ve bizim tekilt dnda tekilt kurup, bu vatandaa hizmet gtrmler. Siz devleti temsil eden. insan olarak buraya geldiiniz vakit, devleti millete dman edecek ekilde davranmayp, bunlar toparlayp, 'Biz buraya gelmezden nce bu hizmetleri verdiniz. Allah sizden raz olsun. Amo eksik yaptnz, ama fazla yaptnz. Bir eyler yapmak iirv altnz. Artk biz de imdi geldik. Hep beraber bu hizmeti yrtelim' diyecek yerde: Mill Gr' ezeceiz. Falan ezeceiz. Hepsini sileceiz, diye baladnz. Asl blcl siz yaptnz. Bu noktada Ali Yksel, Diyanet temsilcilerinin kendilerini ve vatandalar ittiklerini ileri sryor. Hibir zaman iin, konumalarmzda devleti ve vatan ktlemedik. Mmkn deil bu. Hangi vatansever devletin aleyhine konuur? 1 Yaknyor Ali Yksel:, Bizleri byle gsteriyorlar. Byle takdim ediyorlar. lerine geliyor. Vatanda soutup kendilerine ekmelc istiyorlar. Fakat, ne hikmetse, bu ileri yaptktan sonra daha fazla gelime oldu bizde. Vatanda gryor her eyi. Bir bizim hizmetimize,, gayretimize bakyor, bir de onunkine. yice hcum edilen bir Mill Gr' merak ediyor. Ya bir gideyim unlarrt camisine diyor. Ve geliyor. Ka tane camiiniz var? Almanya'da 150'nin zerinde, sempati duyanlar ilev dier Avrupa lkeleri ile birlikte 218 tane cami va? 1000 kadar. 702 cami diye bir rakam var. Diyanet camilerinin says ne kadar? Diyanet'in Trkiye'den gnderdii imamlarn saysr bellidir. 200 civarndadr. Diyaneti olmasa bile Diyanet'-ten - Hoca'ya para vermemek iin- Hoca isteyenler de vardr. Onlarla beraber 300. 76 - Siz, imamlarn ayln nasl dyorsunuz? Vatandan yardmyla. Camilerin kata kann mlkiyeti size aittir? Sir-ikisi. Dierleri kirada. Sleymanclarn cami says ne kadar? 200 kadar. Sleymanclarn buradaki liderleri kimdi? Harun Reit Tylolu deil miydi? Evet Harun Reit Tylolu. zmir'de Balova'da imamd. Burada 'sJm Kltr Merkezleri'nin ba imam' unvanyla hizmet gren biriydi. Halk tipi, cazibeli bir konumas vardr. imdiki lideri kim? Nahit Diner mi? Yoksa Demir-jglle mi? Keke Nahit Diner olsayd. O iyiydi. imdiki Necdet Demirglle. Tylolu u ara Trkiye'de. Sanrm bir de Amerika'ya gitmiti. Amerika'ya gitmi, bir konferansnda Amerika'ya -gittiini beyan etmi. Sleymanclar ile Diyanet leri arasndaki atmaya ne diyorsunuz? 12 EyJl hdisesi bu konuda da baz gelimelere sebep oldu, zellikle Diyanet leri'nin buradaki kat tutumu. Diyanet dnda dini hizmet veren tekiltlarn birbirlerine yaklamasna sebep oldu. O kuvvetli basklar, bu tekiltlan birbirine yaklatrd. Eskiden onlarla grmek, pek mmkn almazd. Ama bu basklar, birok noktada bu tekiltlar birbirine yaklatrd. yi diyaloglar kurulmasna sebep oldu. Son zamanlarda Sleymanclarn bizier aleyhine konutuklarna ahit deiliz. Sleymanclarn gc nereden geliyor? Bildiim kadar ile birbirlerine bal olan ve bir talimat ile hareket eden insanlar. Bir tanesi. Mesel belli konuda bir ticarethane at vakit, hepsi

gider ondan alr. Mutlaka onda yoksa da onun tavsiye edecei bir baka birisinden. Yani yine kendilerinden alrlar. Kemal Kaar'n durumu nedir? 77 Kemal Kaar'n bir bantn Trkiye'de dinletmilerdi. Bu masonluk vs. gibieylere iyi yaklam var. Ne diyor? 'Bunlar korkulacak insanlar deil' diyor. Masonlara iyi yaklam var. Bizzat Kemal Kaar'n kendi sesinden. Dinleyince, acaba Kemal Kaar da onlara bal, herhangi bir derecesi olan birisi mi diye dndm. Nurcularn durumu nasl? Burada fazla Nurcu dernei yok. Btn Almanya'y aratrsanz, ya tane ya drt. Ana gruplar belli; Sleymanclar, siz Mill Gr'-ler. Diyanet, Kaplan Hoca'nn adamlar. Daha baka slamc gruplar var m Almanya'da? Yar Mslman var. Kim bunlar? Hr-Trk. ANAP'l. Bakan Hristiyan demokrat. Mill Gr diye adlandrdklar dinsel ve siyasal akm, ilk kez 1977 ylnda Avrupa Trk Birlii'ni kurmular. Ayn gr yanllarnca, 1978 ylnda da Kln slm Merkezi kurulmu. Bu oluumlarda Kerkk asll bir Suriyeli doktor rol oynam: Dr. Yusuf Zeynel Abidin. Dr. Zeynel Abidin, daha nce Sleymanclarn rgt olan slm Kltr Merkezlerto'nder ayrlp, Mill Gr saflarna katlm.. Dr. Yusuf Zeynel Abidin ve ii Hasan Damar, bu oluumlarda ok etkili roller oynamlar. islm Merkezleri Federasyonu, Dr. Zeynel Abidin'in liderliindeki Avrupa Trk Birliinden kopan bir grupa kurulmu. Nuri Yazar ve Al Arslan'n liderliindeki 19 hoca Avrupa Trk Birlii'nden ayrlmlar. lgin, Avrupa Trk Merkezi, Suriye asll bir doktorun liderliinde kuruluyor. 1978'de kurulan Kln slm Merkezi de ayn doktorun liderliinde oluuyor. Ynetim kurulunda bir Suriyeli doktor daha var: Dr. Fazl veyce... 78 Hasan Damar, ii kkenli.. Yetenekli ve rgt. Az ok iyi lf yapyor. Etkili bir konumac. Ancak, konumalar hem ekici hem de itici etkiler yapm ki, Nuri Yazar - Ali Arslan grubu zellikle Damar'a kzp ayr bir rgt kurmular. Cemalettin Kaplan da balangta Milli Gr olarak Hicret Dergisi'nde yazlar yazm. Hem de u etiketle: Avrupa Milli Gr Tekiltlar Fetva Komisyonu Bakan. Cemalettin Kaplan, Mill Grlerden kopma tarihini 13 Austos 1983 olarak veriyor. Hazrladn ileri srd anayasa da 1983 tarihini tayor. Cemalettin Kaplan'o Federal Almanya'da snma izni salayan da ilgin bir ad: Murat Bayrak! Bayrak, eski AP milletvekillerinden ve MHP'nin son yneticilerinden. Eski CIA grevlisi ve silh tccar Frank TerpiJ'in silh sattn ileri srd iadam.. 12 Eyll Harekt sonrasnda hakknda dava almayan tek MHP yneticisi. Kln slm Merkezi ile Avrupa Mill Gr Tekiltlar arasnda - kiisel ya da siyasal - herhangi bir uyumazlk var m? Var diyenler de kyor. Yok diyenler de.. Ali Yksel'e soruyorum: Hayn diyor. Herhangi bir uyumazlmz yok; olmad da. Avrupa Mill Gr Tekiltlar Genel Merkezi'nin Kln'de Kln slm Merkezi nin binasnda kirac.. likileri ev sahibi - kirac ilikisi.. Kerkkl Dr. Zeynel Abidin'in Mill Gr Trkler zerinde ok olumlu etkisi olmu. Dr. Zeynel Abidin 1986 ylnda lm. Her iki kz, Berlin'de slm Federasyonu liderlerinden Algan Kardeler ile evlenmi.

Ali Yksel, Dr. Zeynel Abidin'den saygyla sz ediyor.. 79 Dr. Zeynel Abidin'in lm zerine ailesinin Mill Ga-:zete'deki teekkr iln da. Kerkkl doktor ile Mill G-<rler arasnda herhangi bir uyumazlk olmadn gsteriyor. Cenazeye eitli slm lkelerinden temsilciler katlyor. Mill Gr Tekiltlar geni lde trene katlyorlar. Milli Gazete doktorun lmne geni yer ayryor. Ailesi. Necmettin Erbakan'a, MSP'l't eski senatr Lt-fi Doan'a, Ouzhan Asiltrk'e, Suriye Mslmanlarnn temsilcisi Issan Ahtar'a, Avrupa Mslman Temsilcilerinden Galip Himmet'e, Avusturya Diyanet leri Bakan Dr. Ahmet Sai'ye, Milli Gazete Avrupa Brosu sahibi Osman Yumakolu'na, Refah Partisi Genel Bakan Ahmet Tekdal ve RP yneticilerine, Avrupa Milli Gr Tekiltlar yneticilerine, Afgan Mcahitleri Avrupa Temsilcisi Kerim Muhacirzad'a teekkr ediyor.. Doktor Zeynel Abidin'in her iki damad Ahmet ve Haldun Algan kardeler de Mill Gr yanllarnca sevilen ve saylan iki kii.. Btn bunlardan kan sonu u: Kerkkl doktor ile Milli Grler arasnda bir uyumazlk konusu sz konusu deii. Mill Grler Dr. Zeynel AbkJin'den bugn de hep saygyla sz ediyorlar.. Alt Yksel, 16 Ekim 1986 gn Danimarka'nn bakenti Kopenhag'da yaplan Uluslararas Bar Kongresi ne katlm. Bar Kongresi tabii ki bir slamc kurulu deil. Tam tersi, sosyalist eilimli insanlarn ve kurulularn katldklar bir kongre.. Bar, kimsenin tekelinde deil diyor Yksel.. 138 lkeden 2700 delegenin katld kongreye, Avrupa Mill Gr Tekiltlan adno katlm genel sekreter Ali Yksel. Bir de, Trkiye'den Halk- Federasyonu Bakan Necati elik... Ali Yksel kongrede bir konuma yapm, MHli Gaze-te'nin 2 Ocak 1987 tarihli Almanya basksnda bu konu-ma zetlenmi: 80 Milli Gazete'den alnt yoporak, Ali Yksel'in Uluslararas Bar Kangresi'nde neler konutuunu renelim: Biz, 'emperyalist glerin dnyay insanlar iin bir xehenneme evirmeye haklar yoktur' dedik. Hem ABD'-yi hem Rusya'y eitli yerlerde bar zedeleyen uygulamalarndan dolay protesto ettik. Mesel Rusya'nn Afganistan'n igalini knadmz, ABD'nin muhtelif yerlerde yapt basklar, tecavzleri dile getirdik. 'Eer bar gerekten isteniyorsa, bar zedeleyen kim olursa olsun knanmaldr' dedik ve barn sadece belirli bir zmrenin deil, tm insanln meslei olduunu anlatarak, herkesin sahiplenmesi gerektiine iaret ettik. Btn dnya halknn bara ihtiya duyduunu belirterek, hep birlikte allmas gerektiine iaret ettik. Birlikte almas gerektiini vurguladk. Birlikte almay temin etmek iin iki sper gten birini kaytsz artsz destekleme mecburiyetinin olmadn syledik. Yani bir kesimin, her yaptnda ABD, bir kesiminin de her eyde Rusya'y hakl grmeleri halinde barn temin edilemeyeceini anlattk. Bulgaristan'da Mslman Trklere yaplan bask ve zulm tel'in ettik. Orada inananlarn, inandklar gibi yaayamadklarn belirttik. Ali Yksel, syleimizde, kendilerinin, Trkiye'deki yaygn anlaya gre sa ya da sol olarak nitelenen kesimlerden hibirine sokuimamalar gerektiini ileri sryor ve ekliyor: Bizleri san iinde gstermek yanltr. Ya solun? O da yanl.. Ancak Yksel, her solcunun dinsiz olarak grlmeline kar kyor. Peki, Saclar hep dindar m olur? sorusuna da u Yant veriyor: Sac olup da dine inanmayanlar da vardr.. Peki, eylem plannda ne oluyor? Sac rgtler mi, yoksa solcular ile mi eylem birlii yaplyor? 81

F.: 6 Bu korudaki gr de yle: Sacy solcuya, solcuyu sacya tercih edeceiz diye bir kuralmz yoktur. Dnya Bar Dernei Kongrest'ne de bu yzden katlm. Bir menfi tepki olmad diyor. Byk ilgi ile karlandk. Dr. Rza Nur bir Atatrk dmandr. Rza Nur'un Hayat ve Hatratm adl drt ciltlik anlar yllardr Atatrk dmanlarnca okunur ve okutulur. 1929 ylnda kaleme alnan anlar, Dr. Rza Nur tarafndan British Museum'un Dou Yazmalar blmnde OR 12591 say ile kaytlanmtr. 1960 ylna kadar okuyuculara sunulmayacak koulu ile British Museum'a teslim edilen anlar, 1960 ylndan bu yana Atatrk'e dman evrelerce gizli gizli datlr. Anlar, Dr. Rza Nur'un dengesiz rqh yapsn yanstmaktan teye hibir deer tamyor.. Bir rnek verelim: Rza Nur, anlarnda nsanlar irendiim eylerdir diyor ve bir ara kadn olmak istediini de yle aklyor: ..Ben sadece ehvet ihtiyac ile kadnla mnasebetteyim, fakat kadnlar hem istediim eyler deildjr. Hatta bu sebepten genliimde bir kadn olmak fikrine dmtm. Fakat o da erkei kadar gibi yapyor. Hadm aalar malm. in iinden kamadm.. (Hayat ve Hatratm, cilt 4. S: 1530-1531). Ya basan kim? Trkiye'de Altnda Yaynevi Adres: Beyazt, Beyazsaray, No. 39 - stanbul. Bu adres sahte.. nk bu adreste byle bir yaynevi yok. Kitap zerinde bir de Federal Almanya adresi var. Nairi: Heidi Schmidt 4100 Duisburg 11 Deutschland. 82 Bu adres de sahte. Yok byle bir adres... Rza Nur'un anlarn Berlin'de Oramenstrasse 12 1000 adresindeki Avrupa slamc GenJik Tekiltlma bal Berlin Sancanda buldum. Sordum: Rza Nur'un anlar var m? Kitabevindeki gen beni uzun uzun szdkten sonra, Van dedi. Ka mark? 60 mark Sonra aramzda bir pazarlk balad. 45 markta anlatk. Makbuz istedim. Verdi. Avrupa slm Genlik Tekilt Berlin Sanca Trke makbuz yazlm, yannda da Almanca Quittung. Makbuzun ne karlnda verildiini gsteren blmler var. Ardat, teberru, kitap, bant... Yeil ciltli drt kitap. 60 marktan, Trk liras karl 25 bin 200 lira.. Kim basyor bu kitab? Kim satyor? Kitap geliri kimlerin cebine giriyor? Berlin'de slm Federasyonu yneticileri ile bu kitabn satld kitabevinin hemen yanndaki Elif Lokan-tas'nda gryoruz. Karmda, Dr. Yusuf Zeynel Abidin'in her iki damad, Ahmet ve Haldun Algan kardeler oturuyor. Haldun Algan mhendis. Trkesi ve Almancas ok gzel. Gelien bir slamc hareket var diyor, Asl bu konu zerinde durmalsnz. Yannda Pakistanl mhendis kram GhourL Alman Mslman Yahya Werner Schulzke ve Zeke-riya Bina.. Werner Schulzke, Selamnaleykm diyor. 83 Trke biliyor musunuz? diye soruyorum. Almanca, Hayr. Sonra eiini gsne bastrarak, Elhamdlillah ekiyor ki, deme Mslmann az ok kalr.

Pakistanl kram ile Mslman olduktan sonra Yahya adn alan posta memuru Schulzke'nin arasnda bir Trk mhendis oturuyor. Zekeriya Bina.. Hepsi de Berlin'de 31 Austos 1980 tarihinde kurulan slm Federasyonunun ya kurucusu ya da yeleri... islm Federasyonunun kurucular unlar: mam Nail Dural. Yakup Ta. Mh. Zekeriya Bina, rdnl renci Derdah Ma-rashde, Pakistanl mhendis kram A. Ghouri, Temel Gl, Bill Demirta, Eref Avc, Yahya Tel.. Yahya Werner Schulzke, Ahmet Algan, Bekir Ta. Federasyon Bakan Nail Dural.. Dural ile - Almanya dnda olduu iin - gremedik.. Belki, federasyonun etkili nderlerinden biri. slm Federasyonu kurucular bir de vakf oluturmular: Ad slm Vakf Berlin slm Vakf. Bobbstr 4, 1000 Berlin 35 adresinde bir bina satn alm. 33 daireden oluan bu binada bir cami, bir de Berim slm limler Okulu alm. Soruyorum: Almanya'da Sleymanc var, Mill Gr var, Di-yaneti var, siz hangi gre yaknsnz? Bu soru pek holarna gitmiyor. Aralarndan biri: Yahya Schulzke'yi Mill Gr diye poliste sorguya ekmiler Ve yaknyorlar: 84 Federasyonumuz, ad stnde slm Federasyonudur, her grten insan var aramzda. Ama yakn olduunuz bir gr yar. Cemalettin Hoca m? Sleymanclar m? Bu sorulara kar yant yle: Mensuplarmz arasnda daha ok Mill Gr benimsenir, diyelim. Ancak, federasyon ayr, Mill Gr* Tekiltlar ayrdr. Yaptklar almalar anlatyorlar. Mslmanlar arasnda bir ayrm gtmediklerini, aralarnda her milletten ve grten Mslmann olduunu sylyorlar. Benim aklm hep Dr. Rza Nur'un anlarnda. Kim datyor bi kitab? Ve neden bu kitap slm Genlik Tekilt Berlin Sanca tarafndan satlyor? Avrupa Mill Gr Tekiltlar Genel Sekreteri AH Yksel'e de ayn soruyu soruyorum: Nerede satldn bilmiyorum, sizden duyuyorum, bizim tekilt ile bir ilgileri yok diyor. Israr ediyorum: islamc Genlik Tekilt, sizlere yakn deil mi? Pek o kadar denetimimiz yok.. Organik bamz da yok. Peki, Haldun Algan'a soruyorum: Kim dotyor bu kitab? Berlin MevJn Camii Bakan Mahmut Hoca anlatyor: Bizim cemaat bilmez bile Rza Nur'un kim olduunu.. Okumaz bile.. Okumaz ama satlyor, kim satyor, kirn basyor? Sonra sr zlyor.. Kitap Suud Arabistan'da baslp, Avrupa'daki slamc rgtlere parasz datlyor.. Ama, slamc rgtlere gelir salamak. Drt cilt 60 mark. Ka tane geldi? Almanya'ya 30 bin tane geldi. 30 bini 60 markla arptm: 1 milyon 800 bin mark.. 85 Bir mark, bugn iin resmi kur zerinden ortalama 420 lira ise yapn hesab.

756 milyon Trk Liras. Yalnzca Dr. Rza Nur'un kitabndan Federal Almanya'deki eitli slamc rgtlere salanan gelr 756 milyon lira Atatrk'le ilgili kitap yalnzca bu deil.. Ksaca Rabta rgt diye anlan, merkezi Suud Arabistan'da bulunan Rabtatl slm adl rgtn rdn'de bastrp datt bir kitap daha var. Ad Sanem Adam Yani Put Adam Bu kitap da slamc rgtlere veriliyor. Bu kitab da aradm, ancak bulamadm. Hollanda'nn Zaandam kenti Ayasofya Camii'nde karlatmz slamc Genlik Cemiyeti Bakan Salih Yksel, Put Adam kitabn okuduunu sylyor. Trkiye'de bir bakann, Rabta rgt'nn merkezine giderek l?u kitabn datmnn durdurulmasn istediini de biliyorum. Demek, rdn'de baslan kitap Hollanda'da ve Hollanda gibi Avrupa'nn, Trklerin youn olduu kentlerinde datlyor. Peki bu ileri yrtenler kimler? Kimler arac oluyor? Kim alyor, kim satyor bu kitaplar? , Kadir Msrolu.. slm Federasyonu yneticileri bu ad veriyorlar.. O getiriyor, o datyor. Kadir Msrolu deyince bir dakika durup, eski bir dosyaya gz atmak gerekiyor. Orgeneral Trn ve Kadir Msrolu Dosya, Eskiehir Skynetim Komutanl Asker Mahkemesinin 1973/5 karar sayl dosyas. Sank Kadir Msrolu. Eyp olu, 1933'de Saire'den Akaabat'ta doma, hukuk fakltesi mezunu. Msrolu, 1971 yl balarnda stanbul'da Milli Trk 86 Talebe Birlii konferans salonunda Atatrk aleyhine yapt konuma nedeniyle kovuturuluyor. Devir, skynetim devridir, skynetim komutan da Faik Trn'dr. Trn'n emrindeki savclk, Msrolu'nun u konumasnda su bulmaz ve 11.10.1971 gn ve 296/56 say iJe kovuturmaya yer olmad karar verir: Dini slama mugayir hareketlerin emrinde kullanlan Mehmetik sizin emrinizi ifa eder. Paa olmasna ramen Mustafa Kemal Paa'nn oluunu muhakeme eder ayn Mehmetik. Hi merak etmeyin bundan. Faik Trn'n emrindeki savcrik, Msrolu'nun u szlerinde de su esi bulamamtr: nklp dnya tarihinde bir defa azametle yaplmtr. O da kinatn fahr-r ebedsinin, btl mutlak bir hkimiyete mahkm ederek yapt inklptr. Yani slm inklbdr. Ondan sonra bir daha inkJp olmamtr ve olmayacaktr. Eer olacaksa, vaktiyle 1400 yl evvel Byk Peygamberimizin yapt inklbn devam mahiyetinde ve onu muvaffakiyetsizlie uratmak iin aramza girmi bulunan bir takm btl molozlarn kaldrlmas nevinden ve yine inallah bir defa yaplacaktr. nklp bitti. Yz numaramza kadar deiti. Yz numaramz Garbn yz numaras oldu. Cumamz pazar oldu. Deimeyen hi bir eyimiz kalmad. Artk tavizi onlar verecektir. Saha inklplara deil, inklp aleyhtarlarna aktr. Yolunuz ak olsun, gazanz mbarek olsun. Saltanatn kaldrlp, yerine Cumhuriyetin ilnn, halifeliin kaldrlmasn ve Latin harflerinin kabul edilmesini 'dinsizlik' sayan Msrolu'nun bu konumas hakknda stanbul Skynetim Komutanl Asker Savcl'nn verdii, kovuturmaya yer olmad kararna Orgeneral Trn itiraz etmiyor. Ancak Mill Savunma Bakanl, yasal yetkisini kullanarak. 29 Eyll 1972 gn ve AD: 3773-3-72 say ile skynetim komutanl asker savclndan kovuturmaya yer olmad kararnn kaldrlmasn ister. Ancak, Trn bu emre uymaz. Havada uan kuu ko87 mnist sayp, Ziverbey'de ikence merkezi kuran Trn, bu Atatrk dman hakknda savcla emir verip dvcr-atrmaz.

Bu bantlardan birka Eskiehir Skynetim Komutanl grev blgesinde ele geince Komutan Orgeneral rfan zaydnl soruturma emri verir. Yaplan yarglama sonunda Msrolu ve Mrsrolu'nun bantlarn oaltp dinletenler mahkm olurlar. Msrolu'nun avukat smail Mftolu, sonradan Adalet Bakan olur Cemalettin Kaplan, konumalarnda sk sk Dr. Rza Nur'un anlarndan sz ediyor ve bu anlarn Allah tarafndan kendisine gnderildiini* sylyor. Gnderen Allah deil, Kadir Msrolu'dur slamc rgnlerin para kaynaklar nedir? Bu soru aklm kurcalyor. Cemaatten toplanan dentiler... Balar... Kitap gelirleri.. Kitap gelirlerine Suudi Arabistan'da baslan Put Adam ve Rza Nur'un anlarn da katmak gerekir. Peki baka? irketler.. Belika ve Hollanda'da devlete yaplan yardmlar..^ Ve Rabta rgtnce yapulan yardmlar.. Rabta rgtnn asl ad Rabtat al-alam ol-s-lm. Suudi Arabistan'da kurulmu bir eriat rgt.. Amac slm Enternasyonalizmi. slamc dnceyi devlet sistemi olarak btn slm lkelerinde yaymak. Belika'nn bakenti Brksel'de slm Kltr Merkezi ni finanse eden bu Rabta rgt. Bu merkezin bakan Ba mam diye anlan Abdullah El Ehdel.. Ehdel, Riyad niversitesi'nde slm Hukuku okuturken bu greve atanan gen bir retim yesi... Hem Rabta rgt nn temsilcisi.. Hem slm Kltr Merkezlerimin genel mdr.. 80 slamc rgtlerin ana para kaynaklarndan biri Rabta rgl. Ba mam Ehdel ile Brksel'de bu konuyu gryoruz. 1985 ylnda 30 milyon Belika Frank' yardm yaptk. Yani, 613 milyon 500 bin lira.. Bu yardm camilere, derneklere gidiyor.. Ayrca, dinsel konularda retim yapanlara burslar da veriyor.. O ayr bir fas!.. slamc akmlar, ok genel ve kaba izgiler ile Tahran ve Riyad diye ikiye ayrrsak, para kaynaklarn da byle bir ayrm ile aklamak kolaylar. Bunlar dnda bir de Diyanet Vakflar var. Diyanet Vakflar'nn ad yle: Diyanet leri Trk-islm Birlii. Diyanet leri Din slm Birlii Bakan, Bonn Bykeliliimiz Din Maviri Niyazi Balolu.. Kln'de - sanrm 3 milyon marka alnan - grkemli bir binada alyor bu vakf. Tertemiz bir cami, caminin hemen yannda, spor salonlar, bilgisayar kurslar, dil ve elektronik dersleri okutan snflar.. Yurtdndaki yurttalara sahip kan bir tesis.. Beenmemek olas deil.. steyen camiye gidip namaz klyor, isteyen spor salonlarnda alyor. Bartl-bcrtsz herkes rahata girip kyor. Kimse kimseye karmyor. Din Maviri Balolu ile vakf gezerken gzme Te-kfl ilnlar iliiyor. Hemen hemen her camide aslm bu Tekfl ilnlar. Tekfl -iterde ayrnts ile greceiz - faizsiz bir fi-nans kuruluu. Trkiye'deki Al Baraka ve Faisal Finans kurulular gibi mill grlerin Milli Gazetesinde de sk sk bu Tekfl ilnlarna rastlanyor. Cemalettin Kaplan'a Bochum'da bu soruyu yneltiyorum: 89 Para kaynanz nedir sizin? Yalnzca m'minlerden aldnz aidatlar. Yzme ters ters bakp, ran'dan geliyor ya oluk oluk diye kyor. Cemaat glyor bu yanta.. Amacm doru yant almak: Soruyorum yani.. diyorum.. Anlatyor: u cemaat var ya, u grdklerin.. Bunlar mbarek insanlardr. Cebindeki paralar da berekettir. Bunlarn verdikleri -be kuru - Elhamdlillah yetiyor. Biraz da borcumuz var u anda.. Ama bunlar toplayacaz, diyeceiz ki, haydi bakalm binlikler, haydi bakalm beyzluk-ler. haydi bakalm yzlkler.. Getirecekler inallah oluk oluk..

slm Cemiyet ve Cemaatler Birliisne ye olanlar, aylklarnn yzde ikibuuurru, dorudan doruya Cemalettin Kaplan ya da Ahmet Polat'n zel banka hesaplarna yatryorlar. Daha dorusu, her ay, bankadan bu yzde iki buukluk denti, banka tarafndan kesilip, Kapldn ve PcHat'kn zel hesaplarna geiyor. Kaplan Hoca'nn elinde bir Kr-Bin adl irket var.. Ticaret siciline GRE irket bir tekstil irketi.. Ancak gda ileri yapyor. Alm-s"atm, exportimport. Kr-Bir irketinin mdr Trk deH; bir Yugoslav.. irketin ad ve adresi yle: Kr-Bir Lebensmittel-u Textil GMBH Nesser Str. 397, 5000 KJn. Kin ticaret sicilinden bir ay nce kayd sHinrm' bir baka kente, Salzgitter kentine tanm. irketin- Kln Ticaret sicilindeki dosya numaras da u : Az 7 Ar 56/86 23 Mart 1983 tarihinde kurulan irketin mdr Sofki Dumamli adl bir Yugoslav. irketin ran ile export-import yoluyla ticaret yapt syleniyor.. Ana para kayna bu ticaret yolu.. Cemalettin Kaplan ile Kr-Bir irketi arasndaki dedikodular, hocay ok kzdryor.. 90 Kulaktan kulaa u fslt yaylyor: Cemalettin Hoca ran'dan 400 milyon dolar alm.. Hoca, buna ve Kr-Bir irketi ile ilgili sylentiler sz konusu olunca kplere biniyor. spat edin diyor, ispat edin. Yibita irketi ile ilgili sylentiler de hocay ok kzdryor.. slm Cemiyetler ve Cemaatler Biriii'nin ran bykelilikleri ile yaki ilikide olduunu grebilmek iin ayrca bir gzlem yapmaya gerek yok.. Bu o kadar ak ki.. Kayhan dergileri ile slama ar dergilerinin Trke basklar, Kaplan hocann Devrim Muhafzlar tarafndan ran elilik ve konsolosluklarndan alnp, camilerde datyor.. Kaplan hoca ve Ahmet Ktahyal gibi ran yanllar, eliliklerce seilip, Tahran'a ve Kum kentine arlyorlar.. Milyonlarca ses ve Video kaseti, ran slm Cumhu-riyeti'nce Avrupa'nn eitli kentlerinde dalyor.. Bunlardan bir ksm Trke.. lerinde Almanca olanlar da Trkeye evrilip, evlerde, derneklerde izleniyor. Bunlar gizlice Trkiye'ye de sokuluyor. Bunlar finanse eden dorudan doruya ran slm Cumhuriyeti'dir.. ran slm Cumhuriyeti'ni,n bu iler iin setii propaganda merkezi, ran'n Roma Bykelilii'dir. Kayhan ve slama ar gibi dergiler ve Humey-ni'nin konumalar Tahran'dan, nce Roma'ya gnderilir. Buradan da ran slm Cumhuriyeti'nin Avrupa'daki bykelilikleri ve konsolosluklarna... Yalnzca 1981 ylnda Avrupa'da yarm milyon Mslman ii ve renci bu propaganda andan geiriliyor. Ses bantlar, video kaseleri, kitaplar, dergiler... Btn bunlar, devrim ihra eden ran slm Cumhuriyeti'nin slm devrimini yaymak iin kulland aralardr.. 91 eitli dillerde baslm yz kitabn yalnzca Avrupa'da be milyon datld bir ranl gazeteci tarafndan aklanyor.. Bir milyon ses bant, yz binlerce video kaset, ran slm Cumhuriyeti'nin Roma Bykelilii kanal ile camMe-re ve derneklere ulatrlyor.. ngiliz Sunday Times gazetesi, 15 ubat 1984 gnlfr saysnda, talyan Babakan Craxi'nin ran'n Roma Bykelilii konusunda soruturma emri verdiin'r yazyor.. Bu soruturma sonucunda birok ranl diplomatn-talya'dan snr d edildii biliniyor.

Birok Bat kentinde alan ve sonradan birdenbire kapanan ran halclarnn geliri de slm Devrimi uruno kullanlyor.. Paris'te slm Kltr Cemiyetis'nin Champs Elysees de ran hallar satan dkknlar ilettii biliniyor.. slm Endstri Bankas'nn Londra ubesine Avrupa'daki ran devrimi yanllarnca harcanmak zere 4 milyon sterlin geldii bankann bir eski yneticisi tarafndan aklanyor... Fransz polisi, ranllarn kaldklar lks apartmanlarda slm Devrimi ile ilgili propaganda malzemeleri ele geiriyor. Fransz polisi, Fransa'daki slm Devrimi propagandasnn Humeyni'nin yeeni1 Mosound Hindi tarafndan ynlendirildiini saptayp, Hindi'yi 1985 ylnda snr d ediyor.. Avrupa'daki Trk ii ve rencileri, ran Devrimi adna ziyaret edip, konumalar yapan da bir Trk. Ad Mehmet Samet Kar... Kar'nn 1985 yl iinde svire'de Cenevre, Zrih ve Lozan'da cami ve derneklerde konumalar yapt biliniyor... Propaganda para iidir, parann da kayna beMklir.... Bu kaynak o kadar ak ve bellidir ki... 92 1 Avrupa'daki Milli Gr video irketleri: VDEODA 'RAHMET VE GAZAP' Milli Gr irketleri Milli Gazete'wn Almanya basksndan izlemek kolay Sk sk iln^ lan kyor. Berlin Sanayi ve Ticaret Odasnda (Industrie Und Handels-lammer)'de de bir inceleme yapyorum. Milli Gazete'de sk sk ilnlarna rastladmz Hell Gda gibi irketler de bu sicilde kaytl.. Hill Et. Yneticisi Hilmi Gl. Hell Gda. Yneticisi Sleyman Trkylmaz.. Milli Grlerin para kaynaklarndan biri de video irketleri.. *Milli Gr Video Merkezi Posttach: 600925 5000 Kln. Ayrca bir baka video irketi daha .slm Video irketi Tel: 221-766979-7688382 Bu adres ayn zamanda Neussestr 356 Kln adresindeki Avrupa Milli Gr Tekiltlarnn adresidir. Milli Grlerin iki ana yayn organ var. Biri "Milli Gazete.. Milli Gazete Yeni Neriyat A.. adna karlyor.. Murahhas ye: Hazm Oktay Beer.. Milli Gazete'nin sahibi Osman Yumakolu, ayn zamanda Avrupa Milli Gr Tekiltlar'-nm da genel bakan.. Hicret Dergisi Kln'de kyor. Adres yle: slamisches Zentrum Kln E.V. , Neusser Str. 177 5000 Kln 60. t 93 Milli Gr Tekiltlar, Federal Almanya'da imam-hatip okullar da ayor. Berlin'deki en byk cami Mevln Camii.. Mevln Camii, Milli Grlerin elinde.. Caminin evresinde birok dkkndan oluan bir de ar var. Adi: Msr ars.. Msr ars'ndaki esnaf da herhalde, kazanlarnn bir ksmn rgtlerine veriyorlar.. ran'dan 30 Milyon Dolarlk Fon.. Atabak ST Ferdowsi Ave Tahran - ran. Bu adres, ran slm Cumhuriyeti'nin yayn organ Keyhan dergisinin Trke basn merkezinin adresidir.

Bu merkez, rad- slm Bakanl'nca denetlenir. Merkezde ranllar yannda Trkler alr. Trklere ynelik propaganda bu merkezden devlet eliyle yaplr. Bu adreste hazrlanan Keyhan dergisi, Frankfurt'taki brosuna gnderilir. Buradan da btn Avrupa lkelerindeki Trk camilerine ve derneklerine gnderilir.. Ayda bir kan bu derginin sat fiyat, Federal Almanya'da 1 marktr.. Bu keyhan dergileri cami ve derneklere cretsiz olarak datlr ve her dernek ne kadar Keyhan dergisi satarsa o kadar para elde eder.. 10 bin tane satarsa 10 bin mark.. 20 bin tane satarsa 20 bin mark.. 100 bin tane satarsa 100 bin mark.. ran rad- slm Bakanl'nca karlan ve datlan tek yayn organ Keyhan deil. Bir de slm ars var.. slm ars, 1976 ylndan bu yana Humeyni'nin yayn organ durumunda.. ran slm Cumhuriyeti'nin Sesi adl radyo ayn bakanln denetimi altnda alyor. Bu dergilerden, Avrupa'da ran yanls gruplar gelir salyor. Tabii ses ve video kasetleri yoluyla da... 94 Ses ve video kasetleri, ran slm Cumhuriyeti'nin Roma Bykelilii kanal ile Avrupa'da yaylyor. Bunlar da rad- slm Bakanl'nda Trklere bedava datlyor. Humeyni'nin konumalar Berlin'de Trke-ye evrilip Trklere veriliyor. Kaplan Hoca'nn kasetleri gibi bu kasetler de parayla satlyor. Hediyesi 25 mark. Tabii Kaplan Hoca hi bo durur mu? Durmaz.. O do hemen bir dergi karyor.. Dergi karmakla i biter mi? Tabii ki bitmez. Hoca hemen kollar svayp Tebli Yaynevini kuruyor. Kitaplar ve kitapklar bu yaynevi tarafndan karlyor. Tebli Yaynevi'nin en ok kazan salad kitap. Kaplan Hoca'nn tebli mahiyetinde mektuplar deil. Ya ne? , Emine enlikoJu'nun Genliin mann Sorularla aldlar kitab.. Kitabn birinci sayfasnda, Bu kitap Trkiye'de yasaklanmtn) notu dlm... Kitabn basld yer: Neusser Str. 95, Kln 1 adresinde.. Afgan yardmtan da ran yanllarnn balca gelir kaynaklarndan biri.. Toplanan paralar, Cemalettin Kaplan'n zel banka hesabna yatrlyor. Kaplan Hoca, yalnzca Federal Almanya'da deil, Avrupa'nn baka lkelerinde de hesaplar atryor. Hesaplar zel.. zel ve Kaplan'n adna.. Hollanda'da Rabobank-Oss 180 405 984 sayl hesap da yine Kaplan'n zerinde. dentiler, yzde 2.5 kesintiler, kitap ve takvim borlar, Tebli Dergisi'ne abone paralar bu hesaba yatrlyor. 95 Tabii bu zel hesaplar incelemek - bir gazeteci iin -olanaksz. Bu hesaplarda ka milyon mark var? Tahran'daki herhangi bir bankadan para geliyor mu bu hesaba? Bunlar bilinmiyor. Bilinen, Keyhan Dergisi'nin 10 Haziran 1986 gn Londra'da yaymlanan ngilizce saysnda, ran slm Cum-huriyeti'nin 30 milyon dolarlk yeni bir fonu Avrupa'daki slamc rgtlere atn bildiren haberdir Dinci rgtlerin grnen yasal gelir kaynaklar dentiler, balar, kitap ve dergi satlar ve kaset gelirleridir Dinsel rgtlerin grnen yasal gelir kaynaklar. Dinsel konulardaki kitaplar camilerde, derneklerde ve kitabevlerinde satlyor. Kln'de slamische Biblothek.. Lutzelbach/Odenwald'-da Haus Des slam, Achen De slamisches Zentrum Aa-achen, Mnih'te slamisches Zentrum ve Berlin'de slam Federasyonu'nda din ve dinsel arlkl ve siyasal ierikli kitaplar bulmak ok kolay..

Her camide birer kk kitabevi var. Berlin'de Mevln Camii ile Hamburg'da Merkez Ca-mji'ndeki sat yerleri ise olduka geni.. Kasetler, kitaplar, dergiler... Berlin'deki slm Federasyonu ile slm Vakf i ie. Kurucular da ayn insanlar.. slm Federasyonu, slm limler Okulu kurmu. Bana da bir mdr koymu: Mehmet Erol.. Berlin'deki slm Federasyonu'nun kurduu slm limler Okulu yannda ayrca slm limler Akademisi diye bir baka din okulu daha var. Ve tabii Kur'an kurslar.. Kur'an kurslar, okullar ve akademilerde renim gren rencilerin dedikleri paralar da, slamc rgtlerin bir baka para kaynan oluturuyor. islm Federasyonu, adndan da anlalaca zere eitli slm lkelerinin temsilcilerine oluturulmu. 96 Yani Trklerin kurduu bir federasyon deil. Aralarnda .rdnl, Pakistanl, ranl ve hatta Alman Mslmanlar *da var. rnein, ran slm Talebe Cemiyeti Bakan Tak ^Ansanan. Berlin Mslman Birlii Bakan Derdan Morosshde. slm Talebe Cemiyeti Bakan Shalad.. slm Talebe Hareketleri Bakan kram Alikhhan XShori. Ghori, Pakistanl. slamc hkmetler acaba, ranl ve Pakistanl rencilerin kurduklar rgtlere paraca yardm yaparlar m? Yapmalar doaldr. ran slm Cumhuriyeti hkmetinin yalnzca 1986 ylnda eitli lkelerdeki slamc rgtler iin 30 milyon dolarlk bir fon ayrd da biliniyor. Tabii, slamc dergilere, gazetelere verilen iln ve reklmlar da birer kaynak oluturuyor. Sz gelii, merkezi Lksemburg'da bulunan - ilerde daha yakndan tanyacamz - slm Tekfl Kurumu ilnlarn Milli Gazete'de boy boy grmek olas.. Hem de srekli.. Hem de ou zaman tam sayfa... slm Tekfl Kurumu, Milli Gazete'nin hediye kampanyalarna da katlyor. slm Tekfl Kurumu'nun ilnlarn hemen hemen her camide gryorsunuz. Kln'deki Diyanet Camii'nde rnein... Milli GrJerin Berlin'deki Mevln Camii'nde rnein... Yayn organlarna reklm vermek, bu yayn organlarn ve bu yayn organlarnn ilgili olduklar rgtleri paraca da destekleme sonucunu douruyor. Bu mal destekten olduka az kazan salayan da =bfr Hollandal. Evet Hollandal.. Ad Abdufvahld Von Bommel... Hollandal bir Mslman.. 97 R: 7 Hem de Mslmann sSleymcmcs kanadndan bir Hollandal.. Oluyor ite.. cGblah diye bir dergi karyor bu Hollandal Mslman. Dergi, bizim Lahey diye bildiimiz. Hollanda'nn bakenti Den Haag'da yaymlanyor. Bu. Hollandal Sleymanc, Mslim Informatie Centrum'un da yneticisi.. Adresi yle: BekJaan 207-Postbus 61217 Ae Den Haag. Bu Hollandal Sleymancu'nn dergisine tam sayfa iln verenlerin banda Pakistan Havayollar geliyor... Yani slamc Pakistan devletinin resmi havayollar irketi.. Sonra Al Nisa Vakf.. Yani Hollanda slm Kadnlar Vakf.. Focus adlr Hristiyan - Mslman ortak kuruluunun. Bir Pakistan irketinin reklm daha.. Ve Pakistan kkenli irketlerin ve kurulularn reklmlar, ilnlar. Hollanda'da slamc btn toplantlarn iinde bu Bommel.. Zaman zaman Libya yanls, zaman zaman da ran yanls olduu sylenen bu Hollandalnn ileri tkrnda.. Libya ve ran bykelileri ile aras ok iyi.. Hani derler ya:

Can cier kuzu sarmas!.. yle iyi ite.. Bommel, Avrupa'daki slm enternasyonalizminin balca kilit adlarndan biri olmu. Kh ran'da kh Libya'da.. Ve bir de bakyorsunuz Trkler arasnda.. Den Haag'da, Berlin'de, Kln'de, Belika'da... Avrupa'daki slamc rgtler ile slamc devletler arasndaki bir kprnn ad olmu Bommel.. Niin yapyor bumlar? Niin olacak? Allah rzas iin! 98 Bu Hollandal SleymancVnn dergisinde Sley-manclk akmnn kurucusu Sleyman Hilmi Tunahan' tantan bir inceleme yazs yaymlanm. Dergisinde, Pakistan hkmetinin neredeyse resmi yardm dzeyinde grlebilecek lde Pakistan devlet irketlerinden reklm geliri salayan Von Bommel, Korte Inleiding Tot De Geschiedenis Van Turkije balkl bir yazda da Trkiye'nin etnik zelliklerini anlatan bir inceleme yazs daha yaymlyor.. Hollandal Sleymanc, nedense Trkiye'nin etnik -zellikleri ile ok yakndan ilgili.. Niin? Allah iin.. Baka ne iin olacak? Belika ve Hollanda'da slamc akmlarn yaylmasnda hkmetlerin de katks var. 1974 petrol krizinden sonra Belika hkmeti, Suud Arabistan ile ilikilerini iyi tutmak iin slm dinini devlete tannan din stats iine alm. Bu. tarihten sonra Suudiler slamc akm ve rgtlerin ynetimini zerlerine almlar. Brksel'in en ilek caddelerinden birinde kurulan slm Kltr Merkezi, yalnzca Belika'daki deil Avrupa'-daki Suud kaynakl slamc akmlarn da merkezi olmu. slm Kltr Merkezi, Kahire'deki nl Ezher Camii'-nin modeline gre yaplm. slm Kltr Merkezi Suud Arabistan hkmetinin ncl ile kurulmu.. Bu merkezin kurucular arasnda Belika'daki Trk bykelisi de var. Pakistan, Fas, Tunus, merkezin teki kurucular. slm Kltr Merkezi'nin mdr ve baimam Abdullah El Ehdel, Bu merkezin para kayna nedir sorumuzu yantlyor: Rabta yani, tam adyla Rabrtat-d-Afam-al-slm Btn masraflarmz Rabta rgt'nce karlanr. Ynetim kurulu nasl oluuyor? 99 islm Kltr Merkezi Ynetim Kurulu'nda be slm lkesinin Bykelileri bulunur. Ka kiidir ynetim kurulu? Dokuz.. Peki dierleri kim? Dierleri Rabta rgt temslcHeri.. Baka? Bir de ben. Rabta rgt ile bir ilginiz var mt? Ben ayn zamanda Rabta rgt'nn Avrupa'daki temsilcisiyim. Bizim Diyanet lerl'nden tandklarnz var m? Var. Kim rnein? Altkula, Tayyar Altkuia.. Baka? ounu tanrm. Rabta rgt'nn Belika dnda sve ve ngiltere'de de ubeleri var. Camilere yardm yapyor Rabta rgt.. Tabii slm Kltr Merkezi aracl ile.. slamc derneklere yardm yapyor Rabta rgt.. Yayn organlarna, kii ve kurululara yardm yapyor Rabta rgt. slm Kltr Merkezi, Rabta rgt dnda daha birok Suud kkenli slamc kurulular ile i ie alyor..

Bakanl Khalid Sabirln yapt Dnya Mslman Aznlklar Komitesi, Hasan Al Andan bakanlndaki Cami Konseyi, bokanln Dr. Abdul Msajit Katme'nin yapt islm Dayanma Komitesi. Londra merkezli bu kurulular dnda yine Londra'da, bakanlm Mr. Brain Pearca'mn yapt inan Komisyonu ve bakanln Mr. Manvit Dholakia'nn yapt Irklararas Eitlik Komisyonu da slm Kltr Merkezleri ile egdm iinde alan teki dinsel rgtler.. ril? ufakl bako slamc rgtler de var. Bunlarn en by, en zengini, en gls Rabta rgt'dr. 100 Lider rgt budur. slamc rgtler arasnda burf-, den daha zengini de yoktur. leride greceiz, bu rgt, devletlerden de zengindir. Rabta rgt'nn ngilizce ad The Muslim World League Londrq adresi: 46 Goodge Street London W 1. rgtn Londra temsilciliinde bir Trk alyor. Dr. Selim Has.. Dr. Selim Has, 2. mdr.. Belli ki seviliyor, saylyor. Baimam Ehdel: Belika'da 155 cami var, hepsi de bizim denetimimizde diyor. Belika'daki slm Kltr Merkezi'ndeki cami gerekten ok grkemli.. Suud krall stlenmi caminin yapmn.. Arsa tahsisini de Belika Kral yapm.. Cok geni bir bahe ve grkemli bir yap. Cami bu yapnn st katnda.. Kristal avize insann gzn kamatryor.. ap 40 metre olan bir daire dnn. Bu byklkte, prl prl kristal. Ve avize Suud Kral tarafndan camiye armaan edilmi.. Hallar yle, pencerelerdeki renkli vitraylar yine yle.. Almanya'da cami diye szn ettiklerimizin ou Trkiye'de mescit diyebileceimiz byklkte. stelik minareleri de yok.. Bykl kkl minaresiz mescitler bunlar.. Cami ya da mescitlerin minareli olmasna mevzuat" msait deilmi.. Bir tek Mnih'teki camide minare var.. Bu camiyi de Suud'ler yaptrm. Suud'lerin her konuda olduu gibi bu konuda da ayrcalklar var. Ne de olsa petrol kuyular kadar szleri geiyor Batl bakentlerde! slm Kltr Dernekleri Suudlerin ynettii bir slamc rgt.. 101 Trk-slm Kltr Dernekleri Federasyonu da Hollanda'da 1979 ylnda kurulmu bir baka dinsel rgt.. Bakan, zmir'de okumu bir Siirtli.. Ad: brahim Grmez. Grmez'in gerek Hollanda makamlar, gerek Trk hkmetleri ile aras ok iyi... Devletten yanayz diyor Gren.. Grmez, Bizde Sleymanc, Milli Grlk, lkclk yoktur diyor. Kaplan Hoca ise hi^giremez buralara. Yaklak 25 yldr Hollanda'da yaayan Gren'i Hollanda'da btn Trkler tanyor.. Ei Hollandal, Gren'in.. Grmez, hem Trk-slm Kltr Dernekleri Federasyonu Genel Bakan, hem de 1981 ylndan bu yana yayn yapan Hollqnda slm Radyosu adl yayn kuruluunun genel mdr. slm dini, Belika'da olduu gibi Hollanda'da devlete tannan din statsnde.. Bu yzden slm radyolarna hkmete olanak salanyor.. Eski Erenky kklerine benzer bir vill vermi belediye, Hollanda slm Radyosu'na. Yaynlarnzda ne gibi konular yer alyor? diye soruyorum: Din konular diyor. Peki siyaset? Siyasetten uzak duruyoruz. Hi mi ilginiz yok? Federasyon ve radyo olarak yok. Tabii insan olarak var. Eski babakanlardan Sleyman Demirel'in imzal fotorafna gzm iliiyor.. Bu da doal.. Grmez, bir ara gazetecilik de yapm.. Tercman Gazetesi'nde mi altnz? Evet bir ara.. Grmez de Suud Arabistan'a gidip gelenlerden..

102 Grld gibi Rabta rgt, Avrupa'deki slm a-km zerinde ok etkili.. En gl, en yaygn, en zengin rgt bu: Rabta rgt! Bu Rabta rgtn biraz sonra ok yakndan tanyacaz.. Aromco odl. Suud - Arap ortakl.ndaki petrol irketi Rab a rgutu Faisal Finans Kurumu, A Baraka ve Tekaful Fnans Kurumu orasnda bir ilgi var m? Varsa, nedir bu ilikinin siyasal yansmalar'' Ve sorularn yantlarn almadan nce gelin, Sfeyman-c.lk akm ile Diyanet leri Bakanl arasndaki o bitmeyen kavgaya da deinip Sleymanclarn yurt dndaki rgtlerine gz atalm. Ve grelim bakalm, masonlar ile Sleymanclar arasnda bir iliki olmu mu, olmam m? 103 SLEYMANCILAR Sleyrnanclk nedir? Tarikat mdr? Tarikat ise hangi tarikatn temsilcisidir Sleymanclar? Kimdir bunlar?" Eski AP Milletvekili Kemal Kaar, Avrupa'daki slm Kltr Derneklerince niin bu* kadar saygyla anlmaktadr?" Kln'de Sleymanc diye bilinen slm Kltr Mer-kezleri'nin genel bakanlna telefon edip, Necdet De~ mirglle ile grmek istedik. Yz yze gelip grmek istemediler. Sorular yazl olarak istiyorlar. Sorular yazdm gnderdim. Sleyrnanclk diye anlan akmn Almanya'daki lideri Necdet Demirgile'den gelen zarfn iinde bu akmn-kurucusu Sleyman Hilmi Tunahan'n ksa yaam yks ve baka sorular ile ilgili belgeler kt.Avrupa'daki slm Kltr Merkezleri adna gnderilen aklamalara gre Sleyman Hilmi Tunahan, Silistre'-nin Ferhatlar Ky'nde domu. Doum tarihi 1884. Tunahan ilk renimini Satirli Medresesi'nd ve Si-listre Rtiyesi'nde yapm. Daha sonra stanbul'da Sahn Medresesi'ne kaydolan Tunahan, Fatih dersiamlarndan ve devrin nl din limlerinden Bafral Ahmet Hamdi Efen-di'den dersler alm. Sleymaniye medreselerinden Medresetl-Mtehas-ssn'i 1919 ylnda bitiren Tunahan, ayn yllarda Medre-setl-Kuzaat'dan da mezun olmu. Bu okullardan mezun Olan Tunahan, nce stanbul'da Dersiam olarak greve balam; medresenin ka104 patJmas zerine istanbul'da Sultanahmet, Sleymaniye^. Yenlcami. ehzadeba, Kasmpaa camilerinde vaizlik yapm. 1949 ylnda hkmet kararnamesi ile alan Kur*arr kurslarnda ders vermi. Almanya'daki slm Kltr Merkezlerince yaplan aklamaya gre Tunahan, Amelde Hanef, tikadda M-turid mezhebine mensup, mereben Nak imi. Bunlar ne anlama geliyor? Ksaca aklayalm: Haneflik, drt byk slm mezhebinden biri. Dierleri, Mliklik, afilik ve Hanbellik. Haneflik, Ebu Hanife diye anlan Nu'man bin Sabit Bin Zuta tarafndan kurulmu. mam- Azam diye anlan Ebu Hanife, bilim ve inan konularnda, nce Kur'an'a, sonra da peygamberin hadislerine bavurmay ngrr. Ebu Hanife, ijnden klmayan sorunlarda icma denilen bir yntemi kullanr. cma uyumazlk konularnda slm bilginlerinin bir araya gelip, oybirlii ile karar olmalar anlamna gelir. mam- Azam'n yandalarna bu nedenle ehl-i rey de denir. mam- Azam Ebu Hanife, Irak'ta yaam ve yaamn ticaretle kazanmtr. 805 ylnda len mam- Azam, slm dnyasnda Hanef mezhebinin kurucusu olarak bilinir. Abbasler'in resmi mezhebi olan Haneflik, Trkler arasnda en yaygn olan mezheptir. Tunahan, Amelde Hanef imi. Ancak, itikaddo-Mturid. Ne demek Mturid? Mturid, X. yzylda, Semerkant'n Mturid mahallesinde doan Ebu Mansur Muhammed Al Mturid tarafndan yaylan bir Snn mezhebidir. Mturid'ler, mam- Azam' izlediklerini sylerler. Peki Mereben Nak ne demek?

Nakibendlik bir Snn tarikatdr. 14. yzylda Bu-haral Muhammed- Bahauddin Nakibend tarafndan ya-105 ylan Nakibendilik, ar dindarlarn setikleri ve girdikleri bir tarikattr. Nakibendi olabilmek iin zel bir tren gerekir. Bu tarikata girecek olan mrid, nce eyhe bavurur. eyhin elini per, eyh de mridin diine dokunur, dua okur. Sonra mride evinde be bin tebih ekmesini tler. Her soluk alta Allah ad anlr. Nakibendfler arasnda zikr trenleri yaplr. Diyebiliriz ki, Nakibendilik, Mslmanlar arasnda en sofu olanlarn girdikleri bir tarikattr. Sleymanclarn lider kadrosu: DAMAT KEMAL KAAR Diyanet leri Bakanl'run saptamalarna gre Sleymanclk tarikatnn lider kadrosu u adlardan olumaktadr: Kemal Kaar (eski AP milletvekili), Sleyman Mira, Mehmet iman (Antalya blge temsilcisi), Nuri Temizerler (Blgeler mfettii), Hseyin Kaplan (stanbul Ktahya blgeleri sorumlusu), Mahmut Bilgin (Adana blgesi sorumlusu), Ahmet Aygn, Osman Karaolu, Osman Naz (Adapazar blge sorumlusu), Ltfi Davran, Necati Tosun (Ankara blge sorumlusu), Seyfettin Alkan (stanbul blge sorumlusu), Remzi Cengiz (eski Kumluca Mfts), Mehmet Topalolu (eski Serik Mfts), D. Ali Bac (eski Gndomu Mfts), Ali Fidanc, Erdoan Turgut, Harun Reit Tylolu. Bu aklamalardan anlalyor ki Tunahan: Snn'dir. Hanef'dir. 106 Mturid'dir. Nak'dir. yledir de Sleymanclk nedir? slm Kltr Merkezi'ne gre Sleymanclk ne bir din, ne bir mezhep, ne de bir tarikabtr. Peki nedir? Yine slm Kltr Merkezi'ne gre merhum Sleyman Hilmi Tunahan hayatta iken (Sleymanclk) diye bir tabir yoktu. Byle bir tabir ne duyulmutu, ne de iitilmiti. Bu tabir merhum Sleyman Tunahan'n vefatndan 9-10 sene sonra ortaya kmtr. 71 yanda vefat eden bu zatn hayatnda iken hibir kimseye mahut iddia istikametinde herhangi bir ifade ve ikrar da olmamtr. Bu tabiri bu zata izafe etmeye medar olacak yazlm kitap, mektup, ses band vs. gibi hibir maddi delil yoktur. Yoktur da nasl kmtr bu Sleymanc etiketi? slm Kltr Merkezi'nin bu konudaki aklamas yle : leymancik tabiri, sonradan zel maksatlarla bir ksm Diyanet mensubu tarafndan icat edilip ortaya atlm sun bir yaftadan ibarettir. Ailesi adna, damatlar Kemal Kaar, Kmil Denizol-gun ve kz Ferhan Denizolgun imzalar ile gazetemize gnderilen aklamada Sleymanclar ile ilgili savlar u szler ile yantlanmaktadr: Sleymanclk diye bir tarikat kurduklar ve tarikat yaydklar iftiradr. Teokratik bir dzen iinde altklar iddias iftiradr. Kadnlarn okumalarna kar olduklar iddias iftiradr. Atatrk'e ve Atatrk ilkelerine kar olduklar iddias iftiradr. mam-Hatip okullarna kar faaliyette bulunduklar iddias iftiradr. 107 Laiklie kar faaliyette bulunduklar iddias iftiradr. stadlarna tapyorlar ve lmediine inanyorlar iddias iftiradr. Sleyman Efendi'nin definecilik yapt bir yalandr. - Sleyman Efendi'nin, yerine damad Kemal Kaar' halife olarak brakt yalandr. Sleyman Efendi'nin elinden vaizlik vesikasnn alnd yolandr. Halkn gznden uzak yerlere yurtlar kurmu olduklar iddias yalandr. Kendilerinden farkl dnceleri soan dorar gibi dorayacaklar iddias korkun bir iftiradr.

Ayn aklamada. Gerek Sleyman Efendi ve gerekse talebelerinin laiklie aykr hareketlerinden dolay hi bir mahkemede mahkm olmadklar da ileri srlyor. Ayn aklamaya gre Sleyman Efendi'nin azndan-m gibi bildiriler neredilmesi ve el altndan datlmas, uydurma isimler ve adresler gstermek suretiyle iftira ve bhtanlarla dolu kitaplar neredilmesi ve el altndan datlmas ise MT'i, Emniyet Genel Mdrl'n, jandarmay ve savclar bo yere megul ediyor. Sleyman Hilmi Tunohan hakknda ailesince yaplan aklamalar byle. Ya Sleymanctlk Diyanet leri Bakanlnca nasl grlyor? in bir de bu cephesine bakmak gerekir. Diyanet leri Bakanl'na gre Sleymancvlk bir tarikattr. Bu tarikatn kurucusu ve eyhi Sleyman Hilmi Tu-nahan'dr. Eski AP Milletvekili Kemal Kaar ve eski AP el Milletvekili' Ali Ak bu tarikatn nde gelen adlarndan ikisidir. Kemal Kaar, Tunahan'n damaddr. AP ve Demokrat Parti eski milletvekillerinden Hilmi* Trkmen ile AP Balkesir milletvekillerinden Hsn Ylmaz bu tarikata yedirler. Diyanet leri Bakanl'nda grevli ken yaplan e108 itJi soruturmalar sonucunda grevlerinden olman Hseyin Kaplan, Hasan Arkan, Harun Reit Tyl ve Seyfettin Alkan da bu tarikatn nde gelen adlarndandr. Diyanet leri Bakanl'nca hczrlanan raporlarca Sleymanclar, Yabanc lkelerde alan vatandalarn din inanlarndan yararlanarak yllardan beri klliyetli miktarlarda teberrular toplamaktadr. Bu haslattan kendileri gerei gibi yararlandktan sonra bir ksmn da Trkiye'ye transfer etmektedirler. Bu konular Avrupa Milli Gr Tekiltlar Genel Sekreteri Ali Yksel'e soruyorum: Sleymanclarn ok zengin olduklar syleniyor. Kemal Kaar neyle geiniyor rnein? Yant: Sleymanclkla! Diyanet leri Bakanl'nn saptamalarna gre Sleymanclk, bir rgt olarak almaktadr. Bu rgtn lideri Kemal Kaar'dr. Sleymanclk, zellikle Antalya'da Kur'an kurslar aracl ile rgtlenmitir. Kurs ve Okul Talebelerine Yardm Dernekleri ve hatta biki-diki kurslar ats altnda rgtlenen Sleymanclk rgt, zellikle 1972 ylndan sonra Diyant leri Bakanl ile savaa girimitir. Diyanet leri Bakanl'nn saptamalarna gre Sleymanclk, Kur'an kurslar aracl ile rgtlenmi ve bu tarikat kurduu siyasal ilikileri ile gn getike glenmitir. Yalnzca Antalya il ve ilelerinde Sleymanclarn elinde ve denetiminde 109 gizli din eitim yeri saptanm, bu yerlerde 729 Arapa ve Trke kitap, 386 ses band ele geirilmi; 729 retici, 3892 renci bulunduu belirlenmitir. Vali ve kaymakamlarca yaplan resmi saptamalar, Sleymanc olarak adlandrlan rgtn elinde 867 Kur'an kursu olduunu gstermektedir. Almanya'da uzunca bir sre slm Kltr Dernekleri Baimaml yapan Harun Reit Tylolu'nun aklama109 krna gre Trkiye'de 160O' erkek, 300' de kz yurdu olmak zere, 1900 yatl Kur'an kursu Sleymanclarn elindedir. Burada yaklak yz bin renci dinsel eitim grmektedir. Bu Kur'an kurslar baka adlarla almaktadr: Biki-diki yurdu. Halclk kursu. Muhasebecilik kursu. Diyanet leri Bakanlnn belirlemelerine gre, S-leymanclk gerek yurt iinde ve gerek yurt dnda tek elden ynetilmektedir. Liderleri Kemal Kaar'dr. nde gelen din adamlarnn hepsi de daha nce Diyanet leri Bakanlnda almlardr. Kimlerdir bunlar?

Hseyin Kaplan, Mehmet Arkan, Hasan Arkan, Seyfettin Alkan, Ltfi Davran, Mustafa zaltn, Hseyin Kuma, Halit Beer, smail anl, Harun Reit Tylolu, Necati Tosun, Refik Akaolu, Mustafa Fehmi Yldrm, Durmu Aii Bac, Mehmet Emre. Yine Diyanet leri Bakanl'na gre Sleymancrtk akmnn bir tek amac vardr: Trkiye Cumhuriyeti'ni ykmak. Bunun iin nce Diyanet leri Bakanl'n ele geirmek isterler. Bunu baaramaynca Diyanet leri Bakanl'na saldrya gemilerdir. Amalarna ulamak iin din konularda tek otorite olmalarn istemektedirler. Diyanet lerine kar sava amalarnn nedeni de budur. Bunun iin ne yapmal? Bunun iin yaplacak i, eitli adlar altnda alan Kur'an kurslarnn Hazine'ye devridir. 12 Eyll ve Sleymanclar.. Diyanet leri Bakanl'nn 12 Eyll yneticilerine gtrd nerr budur. Bu kurslar Hazine'ye devredilirse, ancak bu durum110 da Tevhid-i Tedrisat Kanunu, Demekler Kanunu, Kimlik Bildirme Kanunu, 633 Sayl Kanun'a kar eylemler nlenir. Yoksa nlenmez; nlenemez. Peki bu binalarn mlkiyeti kimlerin zerindedir? eitli adlar altnda alan Kur'an kurslar binalarnn tapuda kimlerin stlerine kaytl olduklarna ilikin bir aratrma da yaplmtr. Bu aratrma Tapu ve Kadastro Genel Mdrl mfettilerince yaplmtr. 12 Eyll dneminde idar soruturma iki kanaldan yrm. Diyanet leri Bakanlr mfettileri ile Tapu ve Kadastro mfettileri ayr ayr hazrladklar raporlar yetkililere vermilerdir. nlem? nlem, Sleymanclarn mal varlklarna el koymak. neri bu. neri bu ama, devrin asker yneticileri bu nlemi almazlar. Ulu^u Hkmeti bu konuda herhangi bir adm atmaz; atamaz. nlem olarak bu kurslar hakknda ceza davas amak akla gelir. Antalya'da Kemal Kaar ve arkadalar aleyhine ceza davas alr. Yaplan yarglama sonunda Kemal Kaar aklanr. Diyanet leri Bakanl'nn Sleymanclarn Kur'an kurslarna e! konulmas ve mal varlklarnn Hazine'ye devri nerileri askeri yneticiler ve Ulusu hkmetince geri evrilmesi eitli evrelerde deiik yorumlara yol aar. Yorumlardan biri, Anayasa oylamasmda Sleymanclar karya almamak biimindedir. Bu yorum gerekleri yanstr m, yanstmaz m? Bu aamada kesin bir yargda bulunmak g; g deil olanaksz. Ancak sonu belli. Diyanet leri Bakanl ile Tapu Kadastro mfettilerince hazrlanan raporlar devlet arivindedir. Drt Diyanet leri mfettiin/ 111 <ce hazrlanan raporda bu kurslarn Hazine'ye devri nerilmektedir. Tapu ve Kadastro mfettilerince hazrlanan rapor da u anda genel mdrlk kasasndadr. Diyanet leri Bakanl'nn Sleymanclk konusundaki grleri zetle yledir: Sleyman Hilmi Tunahan tarafndan kurulan ve halen stanbul AP Milletvekili Kemol Kaar'n gelitirerek ynettii organize bir Sleymanclk rgtnn yurt in-<de ve dmda rgtleri bulunmaktadr. Bu rgt yelerinin : a) Atatrk ilke ve devrimlerine dmanca davranlarda bulunmak; b) slm dinine aykr bir tarikat niteliinde rgte kakldklar; c) Parlamenter rejim iinde dinsel amala siyaset yaptklar; d) arpk ve yasad din eitim yaptklar; e) Bir cumhuriyet kuruluu olan Diyanet leri Ba-kanl'na kar sava atklar; f) Kendilerinden olmayanlar kfirlikle sulayarak blclk yaptklar; g) Halktan aldklar yardmlarla mal varlklarn arttrdklar;

h) Kamu kurulularnda ke balarna adamlarn yerletirme., gibi almalar yaptklar saptanmtr. Sleyman Hilmi Tunahan'n Diyanet leri Bakanl-<'ndaki dosyas 389 sayy tayor. Diyanet leri Bakanl'nn gerek Tunahan'a, gerek Sleymanclk ad verilen akma bak asn yle zetlemek olasdr: Sleymanclk bir tarikattr. Bu tarikat, devletin din adam yetitirmesine kardr. Bu yzden, kendi denetimlerinde Kur'an kurslar ap, bu yolda faaliyet gsterirler. Tunahan'n iki damad ve kz da hayr diyorlar: Sleymanclk tarikat deildir. Diyanet leri Bakanlfndaki kiisel dosyasna gre Tunahan, Tevhid-i Tedrisat Kanununun yrrle gir112 ^Tiesi ile birlikte lbtida-i Hari Medresesindeki grevinden aa alnmtr. 1924 ylnda gen bir ders-i am olarak aa alnan Tunahan'n kadrosu Diyanet leri Bakanl'na devredilmitir. Tunahan'n, 1924 ylndan 1930 ylna kadar definecilik, gaz ve tekel bayilii yapt yine Diyanet leri'nde-ki dosyalarda yazldr. Ailesi Tunahan'n definecilik yapmadn sylyor. Diyanet leri'ne yanstlan bilgilere gre Tunahan, atalca'ya bal, Kabaka ve anaka kylerinde definecilik yapmtr. Tunahan, bu orada Kabaka Ky imam Hilmi Deliorman ile tanm ve Kabaka stasyonu'nda ortaklaa bir bakkal dkkn amtr. leri iyi giden Tunahan ve Deliorman aralarna bir ortak daha almlardr: Hac mer. Diyanet leri'ndeki bilgiler bununla da snrl deildir. Bu bilgileri zetlemeye alalm: Tunahan ve Deliorman, bakkaliye ileri dnda bir de gazya satan bir Sovyet irketinin temsilciliini de -almlardr. Sovyet irketinin ad: Neft Sandikattr. Bir yandan Sovyet irketinin Trakya ana bayiliini alan Tunahan, bir yandan da tekel bayilii iin bavuruda bulunmutur. Gazya alm satm ile uraan Sovyet Neft Sandi-kat irketimin Trakya temsilcilii ile ithalt yapan Tunahan, Bulgaristan'a da sprge ihracat yapm. Peren sprgeleri gaz ve tuz karl trampa yoluyla Bulgaristan'a satlrm. Sovyet irketinden alnan gazya, stanbul Beykoz'ca Uyduluk Kysnde depo edilmi. Gazn nakil ileri Tunahan tarafndan stlenilmi. Tunahan'n Kemal Kaar'n babas Halil Kaar ile takmas ite bu yzden olmu. 113 F.: 8 Halil Kaar. Antalya Nakliyat Ambar'nn sahibiymi. Tunahan, bu ilerde pek baarl olamaynca Kabaka Ky yaknlarndaki Deli Halit Paa iftlii'ni iletmeye balam. Ancak bu ite de pek baarl olmam. Bylece 1930 ylna gelinmitir. Ticari ilerde pek baarl olamayan Tunatan, stanbul Mfts Hasan Fehmi Bey'den grev istemi; yeniden dinsel greve dnm. Tunahan'n yeniden vaazla balamas ile birlikte evresi yeniden genilemi. Bu kez evresine Eminn Mfts Bekir Hki Ye-ner katlm. Mft Yener'in aracl ile stanbul ehremini - Tatlkuyu'da Meclis-i Meayih Reisi Esat Efendi ile tanm. Mecidiyeky Camii'nde vaazlar veren Tunahan, Aya-sofya Camii'nde pimi yumurta satan Osman Baba ile de din sohbetlerine balam ve bylece evresini . ember ember geniletmi. Beyazt Camii'nin nnde tesbihilik yapan Mirza Efendi de bu emberlere katlm.

Bir sylentiye gre Tunahan'n eyhi, bu Tesbihi Mirza Efendis'dir. Bir baka sylentiye gre de Mevln Sefahattin Siracuddin'sdir. Tunahan'n 1930 ylndan 34 ylna kador camilerde vaazlar verdii biliniyor. Diyanet leri'ne ulaan bilgilere gre Tunahan'n vaizlik yetkisi bu tarihten sonra elinden alnm. Tunahan da ne yapsn? Ticaret ile de ilgilenmi. Bu kez urat alan kmrclk ve odunculuk olmu. Konya Lezzet Lokantas sahibi Mustafa Doanbey ile Valide Camii mam-Hat'rbi Selhattin Bey'le odun ve kmr alm satm ile uraan Tunahan, bir yanda do ehzade Camii kaykhanesine renci yetitirmi. Refik Akalolu, Mustafa rpanl, Ali Terzi, ve Akif Tarhan, Tunahan'n ilk rencileriymi. 114 Akalolu, Sinop'ta mftlk yapm; Mustafa rpanl do zmir'de ayn grevde bulunmu. Akif Tarhan da stanbul'da Hobyar Camii'nde imam-Hatipk yapm. Tunahan'n bir baka rencisi de HHmi Trkmen'-miTrkmen, Adalet Partisi el Milletvekillii yapm, daha sonra da Demokratik Parti kurucular arasna katlm. Dier nl rencileri de Hseyin Kaplan, Mehmet Arkon ve Seyfettin Alkan'm. Tunahan'n teki mridlerinin adlar da hsan Gk-deniz, orap Mustafa ve Arnavut Muslafa'ym. Bu son grup, Tunahan'n evresinden zel bir nedenle ayrlm. skdar Kskl Kur'an Kursu'nda renci yetitiren Tunahan, yetitirdii rencileri camilerde grevlendirmi. Diyanet leri'ne yanstlan bilgilerden Tunahan'n, Konya Lezzet Lokantas sahibi Mustafa Doanbey dnda Sleyman Kuulu ve Mehmet retmen adl iadamlar ile de yakn dostluk kurduunu reniyoruz. skdar Kskl'daki Kur'an Kursu ile Mustafa Doan-bey'in Kk amlca'daki kknde ,dinsel toplantlar yneten Tunahan, dinsel evrelerde vaazlar ile n yapm, 16 Eyll 1959 gn akam zeri saat 18'i 50 gece lmtr. Osman Blkba'nn Millet Partisi'ne kaytl bulunan Tunahan'n lm ile doan boluk bir sre kollektif ynetim ile doldurulmaya allmtr. Bu kollektif ynetim de Tunahan'n damad Kemal Kaar dnda Hseyin Kaplan, Mehmet Arkan ve Seyfettin Alkan bulunmular. nde gelen teki yneticiler de u odlardan olumu: Ltft Davran, Mustafa zaltn, Mustafa rpanl, Hseyin Kuma, Halit Baer, smail anl, Harun Reit Ty-lolu, Necati Tosun, Hasan Arkan. Hilmi Trkmen, Refik Akalolu, Mustafa Fehmi Yldrm, Durmu Ali Bac, Hsn Ylmaz, Mehmet Emre. 115 Tunahan, dinsel konularda rabta denen bir yntem kullanrm. Ardndan gidenlerin de kullandklar yol buymu. Neymi bu yntem? nce mrid abdest alrm. Sonra hls ve bir Fatiha okurmu ve bu hls ve bir Fatiha SUsile-i S-dt ve Sleyman Hilmi Tunahan ruhuna hediye edilirmi. Sonra l-i mran sresi okunurmu. Yedi kez istifar (Allah'tan balanmasn dilemek) edil irmi. Sonra Ahzap sresi. Daha sonra Salt Selm ve yeniden l-i mran sresinin son yeti. Daha sonra stanbul'da Fatih Camii'ne gidilir ve Destur Ya Hazret diye seslenilir. eyh camidedir. Elleri plr. Nefs-i Emmare iki ka arasndaym, eyhin dizi ile mridin dizi birbirlerine deermi. eyh Sleyman HHmi Tunahan He mridin iki ka arasndan kalbine doru izaf bir hat ekermi. te buna rabta denirmi. Rabta sresi, 15 ile 45 dakik arasnda deiirmi. Bu srada nefes kesilirmi ve gzler yumulurmu.

Bu durumda mrid, aznn iinde dilini damana dedirerek be kez dndrebilirce, kalbinin Ajlah, Allah diye attn duyarm. Mrid, artk Letif-i Nazsa aamasma gecermi. Her aamada 500 7ikr yaplrm. Bu zikrden sonra bir mertebeden bir baka mertebeye geilirmi. Rabta nce kalb seviyesbnde yaplrm; sonra da kalbten ruhaj geilirmi. Daha sonra srra geerlermi, srdan da hafye. lem ksmm. lem-i Sura. lem-i sura, insanm. Bu lem iinde insan yedi mertebeye ayrltrm. kinci ksm, lem-i suraym. 116 le-i sura yedi kat zaman demekmi. nc ksm da lem-i Ulyasym. Bu son iki ksm arasndaki snr Sidre-i Mntehay-m, ki, bu snr melekler tarafndan bile almazm. Ancak melekler, Ehl-i Rabta nn kalbini bir drbn gibi kullanarak lem-i Ulyay izleyebilirlermi. lem-i sura ile lem-i ulya arasnda bir balant, ada devir ile bir iletiim varm. lem-i surada bulunan 5 letaif'in benzeri de lem-i ulyada bulunurmu. Tpk telgraf gibiymi bu lem. Her iki ksmda da alc ve vericiler varm. Ehl-i Rabta bu yollarda bu lem ile temas edermi. _ Hereyin asl lem-i Emirdeymi. lem-i Emrin tesinde lem-i Vcut bulunurmu. Diyanet'teki saptamalara gre Sleymanclar, rab-tay bir nur gibi elektrik gibi grrler. Btn Trkiye'de Kur'an kursu aan Sleymanc dernek says 835'tir. Bu sayya, pansiyonlar ve eitli ad-lor altndaki kurslar katlmamtr. Diyanet leri Bakanl mfettilerince el konulup, Hazine'ye devri istenen kurs ve binalarn sat deerleri milyarlarca liray bulmaktadr. Avrupa'da Sleymanc akmnn elindeki dernek says, slm Kltr Dernekleri eski baimam Harun Reit Tylolu'na gre 170'i bulmutur. slm Kltr Merkezleri Genel Sekreteri AbdJkadir Polat'a gre, 80'li yllarda faaliyetini daha da arttran Sleymanc derneklerin says 270'e ulam. 12 Eyll'den sonra faaliyetini arttran islm Kltr Dernekleri'nin ou Federal Almanya'dadr. sve, Hollanda ve Danimarka'da, Viyana'da ve svire'nin eitli kentlerinde slm Kltr Merkezleri'nin ubeleri bulunmaktadr. Peki nedir Sleymanclarn gelir kaynaklar? Kurban derileri.. Zenginlerden saladklar balar. 117 dentiler.. Fazilet Yaynevi* tarafndan karlan eitli yaynlar. Kitaplar, kitapklar, takvimler. Yine Osmanl Yaynevi'nden elde edilen gelirler.. Sleymanc diye bilinen irket sahiplerinden elde edHer gelirler.. Ve yurt dnda slm Kltr Merkezleri evresinde toplanan Trklerden alnan dentiler. Sleymanclar, yurt dnda en etkili, en rgtl ve malvarl en fazla olan diner akm olarak tannyor. 12 Eyll ncesinde AP Milletvekili olarak Avrupa Konseyi toplantlarna katlan Kemal Kaar' Mercedesli Mslmanlar karlard. Lise mezunu olan Kaar'n TBMM albmnde neyle urat yle zetlenmitir: slm dininin esaslar, ticaret Kurs ve Okul rencilerine Yardm Dernekleri Federasyonu Bakan eski AP el Milletvekili Ali Ak haklarnda dva amaya yarayan bilgilen rtme amacyla birer kitap yazm.. Kitabn bal bile neredeyse bir makale uzunluundadr. yle:

Akllara durgunluk veren bir tertibi aklyoruz. inde en en iftira ve bhtanlarn bulunduu ((nanacamz Esaslar adl bildiri ve Sleymanclk uydurmas, nasl hazrland, yurt iinde ve dnda nasl datld? Mahkeme dosyalarna ve resmi evrak arasna nasl sokuturuldu. Ali Ak, bu kitabnda, federasyonlarna bal dernekler aleyhine dvalar aldn, bu dvalar srasnda MT ve ileri Bakanl'nca da dva dosyalarna resmi bilgi ve belge yollandn belirtiyor ve bu bilgi, belge ve raporlardan biri olan nanacamz Esaslar balkl raporun dzmece olduunu Heri sryor. Bu bildiri bize ait deildir diyen Ak, bu konuda eski Devlet Bakan Mehmet zgne, bu konuda u aklamay yapmtr: Evet, o bildiri hakknda aratrma yaptm. Bildirinin ne merhum Sleyman Hilmi Tuna'nan'n yaknlar ve ne de 118 o'nun tolebeleriyle alkas yoktur. O bildiri, 1965-1971 senelerinde Diyanet leri Bakan Yardmcl'nda bulunan Yaar Tunagr tarafndan tertip edilmi ve bir ksm Diyanet mensuplarna da el altndan datlmtr. Resmi devlet arivlerine byle gemitir. Diyanet leri Bakanl ile Sleymanc dtye od-jandrtlan akm arasndaki kavgann kayna nedir? Herhalde, bu bitmeyen ve bitmeyecek kavgann temelinde din eitiminin kimler tarafndan verilmesi gerektii sorusu yatmaktadr. mam-Hatip okullar almadan nce din eitimi, zel kiilerce alan Kur'an kurslar aracl ile verilmitir. Sleyman Hilmi Tunahan, bu dnemde at ve ynettii Kur'an kurslar ile yzlerce ve binlerce renci yetitirmitir. mam - Hatip Okullar 1951 ylnda almtr. 4 Haziran 1949 tarihinde karlan bir yasa ile de Ankara niversitesi'ne bal lahiyat Fakltesi kurulmutur. Kurulmutur ama 1949 ylnda alan ilahiyat fakltesi, ilk mezunlarm, 1953-54 ylnda vermi; bu ilk mezunlar, imam hatip okullarnda grevlendirilmilerdir. zetle, ilahiyat faklteleri ve imam hatip okullarna karn 1965 ylna kadar Diyanet leri kadrolar Kur'an kurslarn bitirenlerce doldurulmutu. 1981 ylnda Diyanet leri Bakanl'nda hazrlanan bir brifing'de bu gerek u tmcelerle aklanmt: Btn grevler ierisinde ilk okul mezunlarnn says yaklak 23 bindir. Bu toplam personelin yzde 50'sini aan bir rakamdr. Bunun en nemli sebebi, imam hatip liseleri ile din retimi veren yksek okul ve fakltelerden (slm Enstits ve lahiyat Faklteleri) bu hizmetler iin eleman yetimemesidir. Din retimi veren yksek okul ve orta dereceli okullar (imam hatip lisele.ri, slm enstitleri ve ilahiyat fakltesi) bitirenler, retim niteliklerini tuttuu grevler iin alan snavlar kazanamamaktadrlar. Bu sebeple kadrolar ehil elemanlarla doJdurul-naktadr. "^ ylndan sonradr ki, imam hatip okullar, ilhi119 yat faklteleri ve slm enstitsn bitirenler. Diyanet leri Bakanl'nda eitli grevlere atanmlar, cami ve? mescitlerde de grevlendirilmilerdir. 1965 ylnda karlan 633 sayl Diyanet leri Tekilt Yasas, mft ve vaizlik kadrolarna imam hatip mezunlarnn atanacan ngrmtr. Uyumazlk bu tarihten sonra iyice derinlemitir. Din> hizmetlerini kimler yerine getireceklerdir? mam hatip mezunlar m? Yoksa Kurban kurslarndan.-yetien renciler mi? Sleymanclara sorarsanz, bu adda bir tarikat yoktur. Sleymanclk ilk kez. Adana Mfts Cemclet-tin Kaplan'n ve Adana Din Grevlileri Bakan Mustafa Orhan Blbl tarafndan yaymlanan bir bildiri ile ortaya atlmt. Yine Sleymanc olarak bilinen evreler sorarsanz, bu yoldaki yaynlar, daha sonra Kozan Asliye-Ceza Mahkemesi'nce zina suundan hapis cezasma arptrlan Mustafa Akyldz'n Ben Bir Sleymanc dim balkl kitabyla srdrlmt. AP el Milletvekili Ali Ak. 30.7.1979 gn Millet Meclisi Bakanl'na verdii bir nerge Me Devlet Bakarv Lt-fi Doan'dan zina suundan mahkm bir kimseyi

mabet ve mihrap gibi ulv bir yerde bilerek ve kasden himaye-eden Adana Mfts Cemalettin Kaplan'n bu kanunsuz durumunu sormutu. Sleymanc akm. Diyanet steri Bakanl'nn MSP yanllarnn egemenliklerinde olduunu ileri srp, bundan baz siyasol sonular karrlar. karHan sonu, Diyanet leri Bakanlnn MSP dorultusundaki politizasyonuna Sleymanclarn kar olulardr. Sleymanclarn abi diye andklar Tunahan'n damad Kemal Kaar, AP milletvekilidir ve bu konularda partisinin dorultusunda almaktadr. Kurs ve Okul Talebelerine Yardm Dernekleri Federasyonu Bakan Ali Ak da AP el mletvekilfdir. Bu yzden yolicr ayrdr. MSP bir yanda, AP bir yandadr. MSP, Diyanet ileri 120 Bakanl kand ile din grevlilerini etkisinin altnc almaya alyor." Sleymanclar ise Kur'an kurslar aracl ile. Bu olaylar dizisinde bir nemli kavak noktas, 1971 ylnda Kur'an Kurslar Ynetmelii'ne eklenen madde olmutur. Neydi bu madde? 17 Ekim 1971 gn ynetmelie eklenen bir madde ile daha nce alm ve alacak Kur'an kursu binalarnn Diyanet leri Bakanl'na devrini ngryordu. Binalar, Kur'an Kursu Yaptrma ve Yaatma Dernekleri tarafndan yaplmt. Bir ynetmelik maddesi ile Kur'an kurslar devletle-tiriliyor ve Kur'an kurslarnn ynetimi Diyanet leri Bakanl'na veriliyordu. Sleymanc akm, bu ynetmelik deiikliinden ve deiiklik ile birlikte ellerindeki Kur'an kurslarnn Diyanet leri Bakanl'na devredilmesinden sonra Sleymanclar nlem olaak, Kur'an Kursu Yaptrma ve Yaatma Derneklerinin adn, Kurs ve Okul Talebelerine Yardm Dernekleri biiminde deitirmilerdir. Ve bu dernekler bir federasyon kurmulardr: Kurs ve Okul Talebelerine Yardm Dernekleri Federasyonu. Bakanlna da AP el Milletvekili Ali Ak getirilmitir. Sleymanclar ile Diyanetiler kavgas, Kur'an kurslarnn' Diyanet leri Bakanl'na devredilmesi ile birlikte iyice kzmt. Federal Almanya'da slm Kltr Merkezlerinin kurulmas 1973 ylna rastlar. Sleymanc akm, Kur'an kursJarn yurt dnda amaya balamtr. Bu kez. Diyanet - Sleymanc ekimesi yurt dna kaymtr. slm Kltr Merkezleri Genel Sekreteri Abdkkadir Polat'n Federal Almcnya'da yaymlanan Anadolu gazetesinde 21 Austos 1981 tarihli yczsmda, 1973 ylnda kurulan slm Kltr Merkezleri'nin 220'si Kln'deki s121 !m Kttr Merkezi'ne bal olmak zere 270 dernei bulunmaktadr. < Sleymanc akm, yurt iindeki Kur'an kurslar. Diyanet leri Bakanl'nn eline geince, btn gcn Av-rupa'daki Kur'an kurslarna vermitir. Sleymanc - Diyaneti kavgas, slm Kltr Mer-kezleri'nin yurt dnda Kur'an kurslar kurmalar, cami ve mescidlerle yurttalar etkileri altna almalarndan sonra, hem yurt iinde, hem de yurt dnda btn iddeti ile srmtr. Sleymanc akm, Kur'an kursu rencileri aleyhine alan dvalarn hep Diyanet leri Bakanl'na bal din grevlilerince yaplan ihbarlar sonucu aldn Heri srerler. Sz gelii Ben Bir Sleymanc dim krtabnn yazar Mustafa Akyldz, Kozan mam'dr. Sleymanclar hakknda bir bildiri yaymlayan eski Adona Mfts Cemalettin Kaplan ile Adana Din Grevlileri Dernei Bakan M. Orhan Blbl de o tarihte Diyanet leri Bakanl'nn emrinde grevliydiler. Sleymanclk ile sava bayra aan eski Tarsus Mfts Sleyman Tekin, skenderun Mfts Zbeyr Ko ve Adana Mfts, Cemalettin Kaplan 1973 -1977 seimlerinde MSP listelerinden milletvekili ve senatr adaylar olmulardr.

Yine Sleymanc olarak adlandrlan akmn szclerine gre nanacamz Esaslar balkl bildiri sahtedir. Kendileri adna yaymlanan bu bildiride yer alan konular Kurs ve Okul Talebelerine Yardm Dernekleri ni balamaz. 1972 ylnda Sleymanclar ile ilgili bir dvada bilirkiilik yapan Gkeada Mfts Necati Snmez'dir. Bu sahte bildiriyi Gkeada Mfts'ne gnderen Afyon Mfts Cell Yldrm'dr. zmir Devlet Gvenlik Mahkemesi'ride 1986 ylnda alan bir dvada ayn bildiri nedeniyle tanklk yapan bir gazeteci, bu bildirinin Knk Mfts SleymGn Ksack tarafndan kendisine verildiini sylemitir. 122 Ayn bildiriyi 1980 ylnda Skynetim Savch'na veren Hanif Burun slahiye Mftsdr. rnekler bunlarla da bitmiyor. Sleymanclar, haklarndaki btn ihbar ve yaknma dilekelerinin ardnda hep Diyanet leri Batkanlj'n aramaktadrlar. Tabii 12 Eyll 1980 tarihinden sonra Kemal Kou*' ve arkadalar aleyhlerrne Antalya'da .alan ceza dvasnda da ayrH izler aranmtr. Neydi bu dva? Antalya Cumhuriyet Savcl'nca 17.6.1983 tarihinde alan dva u gerekelere dayanmaktayd: Tm sanklarn, Sleyman Hilmi Tunahan tarafndan kurulan Sleymanclk tabir edilen tarikatn mensubu bulunduklar, bazlarnn tarikatn st kademelerinde yer olarak sevk ve idaresine karp idare ettikleri, bazlarnn ise sodece mensubu bulunup faaliyet gsterdikleri, Sleymanclarn gayesinin halifelik ile idare edilen ve btn Mslmanlar bir bayrak altnda toplayan er' bir hkmetin kurulmas olduunu, bunun iin de altyap olarak izinsiz Kur'an kurslar ve renci yurtlar atklar, bu kurslarda tedrisat yaptrdklar, her Sleymancnn be Sleymanc yetitirmek zorunda olduu, iktidara gelmek iin zaman geldiinde eyleme .geeceklerinin belirttikleri, Kur'an kurslar, Tekol kurslar olmak zere kademeli altklar, Sleyman Hilmi Tunahan' evliyalarn sonu, peygamberin vekili ve mehdi olarak kabul ettikleri; Sleyman Hilmi Tunahan'n lmnden sonra idareleri sanklardan Kemal Kaar'n devrald, elde edilen deliller, elde edilen kitap, teyp ve onlarn incelenmesini yapan bilirkii heyetinin mtalasna gre, Sleymanclarn Atatrk dman olup, Atatrk iin kfir tabiri kullandklar, cennetini toprak kabul etmedii iin kemiklerinin dahi bulunmad, cehenneme gittii fikrinde olduklar, ele geen Arapa kitap, teyp ve notlar, vesaikten anlalmtr. Kendi inan ve felsefelerinin propagandasn izinsiz olarak atklar Kur'on kursu ve pavyonlarda ocuk de123 nebilecek yataki genleri bu kurslarda kendi dorultularnda eittikleri, fikirlerini aladklar, bu kursta Arapa tedrisat yaptklar, sanklarn siyasi hayata atldklar anlalan, Kemal Kaar, erafettin Peker, Ali Ak, Mehmet zgen ve Kadir Bal'nn Sleymanclk tarikatn koz olarak kullanp, 6187 sayl kanuna muhalefetten nfuz ve* kar saladklar... Dva, Antalya 1. Ar Ceza Mahkemesi'nce 6.5.1983-gn karara balanmtr. Mahkeme, aralarnda Kemal Kaar ve Ali Ak'n bulunduu bir ksm san Trk Ceza Yasas'nn 163. maddesi-uyarnca ikier yl hapis cezasna mahkm etmitir. Mahkeme hangi gerekelerle Sleymanclk akmmrv tarikat olduu sonucuna varm ve Kemal Kaar ve arkadalar hakknda mahkmiyet karar vermiti? Savclk, hazrlk soruturmasnda bir bilirkii1 kurulunu grevlendirmiti. Bilirkii kurulu u adlardan olumaktayd: Emekli Antalya Mfts Osman Candr. Vaiz Musa Bilgi. Antalya Mfts Hikmet Kutlu. Diyanet leri Bakanl'nda grevli Mehmet zcan. Mahkeme, bu bilirkii kurulunun Diyanet - Sleymanc atmas nedeniyle tarafsz olmayaca dncesi ile> yeni bir bilirkii kurulu oluturmutur. Bu bilirkiileri, Genelkurmay Bakanl Harp Dairesi Encmen'nden, Harp Akademileri retim yelerinden, Trk Tarih Kurumu'ndan, Diyanet leri Bakanl Dir> leri Yksek Kurulu'ndan, lahiyat Faklteleri retim yelerinden. Hukuk Fakltesi Ceza Hukuku retim yelerinden oluturmutu.

Mahkeme kararnda, nce, bu bilirkiilerce hazrlanan 39 sayfalk rapora dayanarak, nce Sleyman Tuna-han'n kimlii hakndaki aklamalara yer verilmektedir. Bu bilgiler arasnda, Tunahan'n 1.9.1950 tarihinde Diyanet leri Bakanlnn 45688 sayl yazs ile vaazlte yetkisinin alndna ilikin resmi yazmaya da yer verilmektedir. 124 Antalya 1. Ar Ceza Mahkemesi'nin kararnda daha sonra u gerekeler yer almaktadr. Okuyalm: ...Sleyman Hilmi Tunahan, 1950-60 dneminde kendisinden yararlanmak isteyen zihniyetin ar msamahas nedeni ile hem voizlik vesikasn geri alm hem de s-tanbulda Kskl'da satn ald arsa zerinde ina ettirdii binada kurs faaJiyetine balam, 3 ayda mft ve vaiz yetitireceini iddia etmi; Kskl Kur'an kut sundan sonra Kasmpaa Bykpiyale, Beyolu Emin Camii, Bakrky Kartaltepe ve Zeytinbumu Kur'an kurslar iie Eyp Topular'da Kur'an kurslar am, baz gerekli ve kabiliyetli rencilerini bu kurslarn bana getirerek qeni bir retim ve eitim faaliyetine gemitir. Mezun edilen ta-iebe her trl imkn deerlendirilerek mftlk ve vaizliklere tayin ettirilmi; bylece yurt apnda tekiltlanma hazrlklarna balamtr. (...) Mntesipleri tarafndan eyhlerinin (Sleyman Hilmi Tunahan) himmet ve tasarrufunu lmnden sonra da devam ettiine ve her balar sktnda kendilerine yardm edeceine inanlmaktadr. Mahkeme kararnda, daha sonra u gereke benimsenmektedir: ...Sleyman Hilmi Tunahan'n Allah resul ve P-ran (tarikat eyhleri) tarafndan grevlendirildii, Nak silsilesinin 33. halkasnda bulunduu, hem Nak hem de Kadiri tariki ile grev verdii ve kendilerinin de O'nun tarikatna bal bulunduklar, Sleymanc olarak bilinen, kiilerin kendi yayn organlarrtda ve kendi yazlarnda aka ifade edilmektedir. Bu duruma gre Sleymanclk bir tarikatta ve Nak-iliin bir koludur. Mahkeme kararnda, Sleymanc diye adlandrlan kilerin evlerinde bulunan notlarda Atatrk' aalayan dncelere yer verildii kaydedilerek, ... Milletimiz gznden ve gnlnden Atatrk sevgisini skp atmak ve Sleymanclk tarikatna mensup kiilere Atatrk'n Al125 lan olduu iddiasnda bulunan bir kii olarak tantld belirtilmektedir. Kararda u olgu ve gerekeye de yer verilmektedir: Yukarda Atatrk'n ahsiyeti ile ilgili isnat ve iftiralar gerek olaymzda elde edilen ve Hatra defteri olarak anlan defterde, gerekse daha nce tesadfen veya tefti srasmda ele geirilen Teksan ve Uurlu defterleri olarak anlan el yazmas, her defterde benzerlik hatta ou yerde ayniyet arzeden.ekilde ilenmitir ki, bu da sanklarn her trl el yazmas kitaplarn kiisel dncelerin mahsul olmayp, belli yerlerde belli kiilere retilmek, alanmak iin kaleme alnm bir plan ve program erevesinde yazlm, el altndan oaltman ders kitaptan olduunu gstermektedir. Mahkeme, Kur'an kurslarnda dinsel ve siyasal eitimler yapld, bu kurslarn tek elden ynetildii, yurt ii ve dndaki rgtlerde devletin temel ilkeler ve cumhuriyet rejimi aleyhine din smrsne dayal siyasal ve ideolojik faaliyetlerin srdrld gerekesi ile sanklarn Ceza Yasas'nn 163. maddesi gereince cezalandrlmalarna ve stanbul mraniye Kurs've Okut Talebelerine Yardm Dernei e Antalya yresindeki ayn amal derneklerin kapatlmalarna; kapatlan bu derneklerin mal varlklarnn Hazine'ye devredilmesine karar verHmiti. Bu karar Yargtay 9. Ceza Dairesi'nce bozulmutur. 9. Ceza Dairesi'nin 21.3.1984 gn ve 1984/1799 karar ve 1983/2276 esas sayi karar ile aralarnda Kemal Kaar ile Ali Ak'n da bulunduu bir ksm sanklar hakkinda mahkeme karar u gereke ile bozulmutur: Yan deliller ile dorulanmayan, zabtaca tespit edilmi mcerret ikrarlar itibariyle ayan grlmemi, tm dosya kapsamndaki hukuken geerli bilgi ve belgelerden TCK'nun 163. maddesine mahsus suun sanklar ynnden delil ve kanun unsur itibariyle olumad tespit edilmitir.

Yargtay kararnda, sanklardan bir ksmnn Ceza Yasas'nn 163. maddesi yerine kanun ve nizamlara aykn 126 olarak dersane amak suundan mahkm edilmeleri istenmitir. Mahkeme Yargtay 9. Ceza Dairesi'nin bozma kararna uyarak, aralarnda Kemal Kaar ve Ali Ak'n da bulunduklar bir ksm sank hakknda aklama karar vermi, bir ksm san da yine Yargtay karar uyarnca izinsiz dersane amak suundan eitli cezalara arptrmtr. Antalya Ar Ceza Mahkemesi'nin karar yeniden Yargtay 9. Ceza Dairesi'ne gelmi. Daire rkinci karar onaylarken kararda isimleri yazl federasyon ve 19 adet dernein kapatlmas, kapatlan bu derneklere ait btn para ve mallarn Hazine'ye intikali hkmn de kaldrmtr. Sleymanc - Diyanet kapmasnn birinci raundu byle sonulanyor. kinci raund da Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula. Kurs ve Okul Talebelerine Yardm Dernekleri Federasyonu Ali Ak'n da tank olarak dinlendii bir soruturma sonunda grevinden istifa ediyordu. Sleymanc - Mason birlii Sleymanclarn Trkiye'de en ok kzdklar kii Diyanet leri'nin eski Bakan Tayyar Altkula ise, Almanya'da da Mete Aksu'dur. Mete Aksu, DGB ksa adyla bilinen Alman Sendikalar Biriii'nde alan bir Trk sendikacdr. Mete Aksu, 1979 ylnda Kin'deki slm KJtr Merkezi nin kamu yararna alan dernek olmak ve bu statnn getirdii akal haklardan yararlanmak iin yapt bavuruyu nleyen adam olarak tannr. Bu yzden Sleymanc ad verilen kii ve evreler Mete Aksu'ya ok kzariar. Kendi alarndan kzmakta do hakldrlar. Mete Aksu He slm Kltr Merkezleri arasndaki kavgonrn nedeni neydi? zetleyelim: slm Kltr Merkezleri 1979 yl nisan aynda Ku127 zey Ren Westfalya eyaleti Kltr Bakan'na bavurarak, kamu yararna alan dernek olmak ister. Bu bavurudan nce de Kuzey Ren Westfalya Kltr Bakanlr, tm okullara bir genelge gndererek, Mslman ocuklarnn dinsel sorunlarnda slm Kltr Merkezlerine bavurulmasn salk vermiti. Sleymanc ad Me anHan akm, Almanya'da kurduu ilikiler He bylece nemli bir adm atyordu. Diyanet leri henz yurt dnda rgtl deildi. Bu yzden, Almanya'da Mslmanlarn temsilciliini slm Kltr Merkezleri stlenmek zereydi. Byle bir sonu slm Kltr Merkezleri'ne ne gibi ayrcalklar ve kolaylklar getirecekti? 1. Ksaca NWR diye anlan Kuzey-Ren Westfalya eyaletinde, Katolik ve Hristiyan kiliseleri dnda slmiye-tin temsilcilii, dorudan doruya manev bakaln Kemal Kaar'n yaptr slm Kltr Merkezleri'ne verilecekti. 2. Hukuk asndan slm Kltr Merkezleri, Katolik ve Protestan kiliseleri ite edeerde saylacakt. 3. slm Kltr Merkezleri, kamu yararna alan dernek statsn kazansayd, Alman hkmetince kendisine mal destek salanacakt. 4. slm Kltr Merkezleri, Hristiyan toplumlarnda kiliselerin stlendii toplumsal ilevleri de stlenecekti. 5. Bu bavuru kabul edilseydi; slm Kltr Merkezleri, tpk, kiliselerin Hristiyanlardan aldklar kHise vergisi gibi Mslman yurttalardan vergi alacakt. 6. NWR eyaletinde bu hakk elde eden slm Kltr Merkezleri, Federal Almanya'nn teki eyaletlerinde de etkili olacakt. 7. Byle bir temsil yetkisini bir kez slm Kltr Merkezleri'ne verirse, artk hibir Mslman kurulu - Diyanet leri bata olmak zere - bu hakk elde edemeyecekti. 1971 ylnda Kur'an Kurslar Ynetmelii darbesini unutmayan Sleymanclar, rvan Almanya'da bu yolla kazanacaklard. 128 slm Kltr Merkezleri, bu bavuruyu yaparken bir byk destek de salyordu.

Almanya Byk Mason Locas! Bu artc destek, Alman Byk Mason Locas'nn Kuzey Ren Westfalya eyaleti Babakan Johannes Rau'-ya gnderdii 27.2.1979 tarihli mektupla salanmak isteniyordu. Sleymanchk ve Masonluk.. Yan yana gelmeyen, gelmeyecek olan iki kavram deil miydi? Alman Masonlarndan Kuzey Ren Westfalya eyaleti Babakan'na gnderilen 27.8.1979 tarihli mektup yleylgi: slm dini kurulularnn kamu yararna alan kurulu olarak tannmas.. Sayn Babakan; Monchengladbach'daki Vorwarts adl Mason locas byk stad Dr. Klaus Borchers bu ayn 22'sfnde size u nedenle bavurmutu: A) slm Kltr Merkezi. B) Kln Nur Cemaati adl kurulularca temsil edilen slm dini cemaatleri, kamu yararna alan kurulu olarak tannmay amalamaktadrlar. Ancak bu kurulular bugne kadar bir sonu de edememilerdir. Dr. Borcher, sizden ilemlerin hzlandrlmas ricasnda bulunmutu. Biz de byk loca olarak bu istee katlyoruz. zgrlk - demokratik bir devlette herkes eit haklara sahip olmaldr. Kkenimiz ve amacmz gz nne alarak, bu gruplarn toplumumuzda haklarn eit olarak yararlanamadklarn sizlere anmsatmay grev sayyoruz. Devletimiz, kiliselere ve benzeri kurululara, hogrs nedeniyle olacak, kamu yararna alan dernek stats salyor. Bylece, milliyet ayrm yaplmakszn btn Hristiyanlar bu hak ve ayrcalklardan yararlanyorlar. Bu nedenle Kuzey Ren Westfalya eyaletinde yzbin129 F.: 9 lerce Mslmana bu haklarn verilmemi olmasnn nedenlerini anlayamyoruz. Biz Masonlar, bu durumun emeklerine byk sayg duyduumuz byk bir halk topluluunun dland sonucu dourduuna inanyoruz. Sayn Babakan; Bu soruna zm yolu bulmak iin ilgi gstermenizi rica ediyoruz. Sayglarla. Alman Masonlan'nn eyalet babakanna gnderdikleri bu mektup zerine slm Kltr Merkezleri Bakam Necdet Demirglle, Almanya Byk Mason Locas byk stad Dr. Trawy'ye u teekkr mektubunu gnderiyordu : Sayn Bay Trawy; slm Kltr Merkezleri ve cemaatinin Almanya ve Bat Berlin'de Mslmanln resmen tannmas iin yapt teebbs, aldnz cesur bir kararla desteklediinizi duymu bulunuyoruz. Nord-Rhein Westfalen Babakan'na gnderdiiniz mektup gerek insanlk ve dierkmlk ruhu ve dolaysyla ada demokrasi anlayna ok uygundur. Sayn Dr. Trawyn' biz de size karlk olmak zere, Masonik faaliyetlerinizde cebr veya kanun bir ekilde engel olunmayaca konusunda teden beri sahibi olduumuz inanc muhafaza ve savunmakta devam edeceimizi temin ederiz. Buna karlk, Masonluk leminin de sizin gsterdiiniz yolda samimiyetle ve srekli olarak aba gster-m^fhi temenni ederiz. Hristiyanlarla ortak noktamz, metafizik leme inanmaktr. (Her ne kadar bu inanlar arasnda ok byk farklar olsa da) metafizik leme inanmayan siz Masonlarla da ortak noktamz, demokrasiye ve banda vicdan zgrl gelen insan hak ve hrriyetlerine olan inancmz-dr. Bu vesile ile iten duygularmzn ve Masonluk leminin esenliini dileriz. Sayglarla..> 130 Alman Sendikalar Birlii, Trk-l ile gr birlii iinde hareket ederek, Federo! Almanya'da Mslmanln resm dm olarak tannmas iin giriimlerde bulunuyor, bu amala Diyanet leri Bakanl'na yczlar yazyordu. Ancak imdi hi de beklenmedik bir durum ile karlalmt. Diyanet leri Bakanl'nn yapmas gereken giriim, Sleymanc olarak adlandrlan slm Kltr Merkezlenence yaplmaktayd.

Mete Aksu'nun giriimleri He DGB Yrtme Kurulu yesi ve yabanc iiJer sorumlusu Kari Schwab, Kuzey Ren Westfalya Eyaleti Babakanna, 20 Ekim 1979 gn u mektubu gnderdi: fSayn Babakan Rau, Kuzey Ren Westfalya Kltr Bakanl'nn 21.3.1979 tarihinde tm okul ynetimlerine Trk ocuklarnn din bayram nedeniyle okuldan serbest braklmalarn salamay amalayan bir genelge gnderdiini, t>u genelgede slm Kltr Merkezleri kuruluuna deinildiini rendik. Sz konusu merkezin Federal Almanya'da yaklak olarok 130 ubesi olduu ileri srlyor. Ad geen kuruluun genelgede slmiyeti ilgilendiren konularda kuruluun Kln merkezine veya Medrese-i Nuriye adl kurulua bavurmalar salk verilmektedir. Bylece Trkiye'de yasaklanm bir kurulua Almanya'da olanak salanm olunmaktadr. Sz konusu genelge, bizde, yetkililerin Kln slm Kltr Merkezi ve ubelerini yeterince tanmadklar kansn dourdu. Ayrca, sz konusu kuruluun, hkmetimizin Kltr Bakan Sayn Girgensohn'a bavurarak 'kamu yararna alan dernek' stats kazanmak istediklerini rendik. Bu nedenle Sayn Babakan, slm Merkezi'n'in din-sel-politik tutumu hakknda zetle bilgi vermek istiyoruz: Yukarda cd geen slm Kltr Merkezi, resmen 'Sleymancl' benimsemektedir. Bir cins tarikat olan 131 Sleymanctlk, 1888'de SiHstre'de doan, 1959'da len Sleyman Hilmi Tunahan tarafndan kurulmutur. Bu kii Trkiye'ye gmen olarak gelmitir. Sley-mancln esas ibadet olup, bu tarikata gre btn gereklerin kayna Kur'an'dr. nsan her davrannda, Kur'an hkmlerine ve Snn esaslarna bal kalmaldr. Sleymanclk, Kur'an d-mda hibir kanun ve kural tammaz. Devlet ynetimi, mahkemeler ve devlet kurumlan Kur'an hkmlerine gre dzenlenmeli, kadwvlar Kur*aYdan baka bir ey okumamaldrlar. Nikh eriat kuraklarna gre olmal, yeni harfler ve apka atlmaldr. Sleymanclar, kinci Dnya Sava dneminde Hit-ler'in aslnda Mslman olduunu, Trkiye'ye girerek H-ristyan yanda dinsiz nn hkmetini dreceini, Trkiye'de slm devleti kurarak, bu devletin bana Sleymanclarn lideri Tunahan' geireceini ne sryorlard. Bu nedenle eski Kuds Mfts'nn ynetiminde bir birlik oluturdular ve gizli olarak Yugoslavya'ya giderek Hitler'in islqm SS birliklerine katldlar. Savatan sonra Sleymanclar, Menderes'in DP'sini desteklediler. Bu destek, Menderes hkmeti 1952 ylnda devlet eliyle imam hatip okullar ancaya kadar srd. 1961 devriminden sonra RDU tarafndan yasaklanan DP yerine kurulan partileri desteklediler. 1977 seimlerinde kendilerine 12 sandalye vaat eden Demirel'in AP'sini desteklediler. Ancak seim sonunda Sleymanclardan 3 milletvekili ve bir senatr seilebildi. Bunlardan biri Sleymanclk tarikatnn kurucusu olan Tunahan'n damad Kemal Kaar'd. stanbul AP Milletvekili Kemal Kaar, bu tarikatn gnmzdeki ba olarak kabul edilmektedir: Sleymanclarn 12 st kademe yneticisi Avrupa'da yaamaktadr. Bunlardan ou Federal Almanya'da oturmaktadr. Federal Almanya'da Trklerin arasnda Sleymanc-Itn yaylmasndaki bo etken, Trklerin, Sleymancln; 132 baka deyi ile slm Kltr Merkezi'nin gerek amacn bilmemeleridir. Trkiye Cumhuriyeti Devlet Bakan'ndan rendiimize gre, 24.7. 25.8.1979 tarihleri arasnda Ramazan ay dneminde Diyanet leri Bakanl 26 din adamn Avrupa'ya yollamtr. Ayn donemde Sleymanclar 150, Trke'in MHP yandalar 100 ve Erbakan'n MSP yandalar 150 vaizi Avrupa'ya gndermitir.

Ramazan aynda Diyanet leri Bakan Tayyar Alt-kula Federal Almanya'da bulunmasna ramen slm Kltr Merkezi'nin davetini kabul etmeyerek, camilerindeki toplantlara katlmamtr. Bunun nedeni, Diyanet leri Bakanl ile slm Kltr Merkezleri'nin Kur*an' farkl biimde yorumlamalardr. te yandan Trkiye'de Sleymanclk grn savunduklar saptanan din adamlar derhal grevlerinden alnmaktadrlar. Ancak bunlarn, ksa bir sre sonra slm Kltr Merkezleri tarafndan vaiz olarak Federal Almanya'ya gnderildikleri grlmektedir. slm Kltr Merkezi'ne 'kamu yararna alan dernek' stats kazandrmas ve bu kurulularn devlet eliyle desteklenmeleri, Federal Almanya'da yaayan Trkler arasnda din terrnn domasna yol aacaktr. Trk vatandalarnn tek dinsel temsilcilii haline gelecek olan bu kurulular, ellerindeki bu olanaklardan sonuna kadar yararlanabileceklerdir. Bylece Federal Almanya devleti ierisinde slm devletinin domasna yal alacak ve iki kltrn bir arada yaamas daha da zorlaacaktr. Dir Avrupa lkelerinde yaayan Trk iileri ve lkemizin d politikas asndan doacak sorunlar da ayrca hatrlatmak isteriz. Bu nedenle Federal Almanya'da yaayan Trk iilerinin karlarn da dnerek, sz konusu slm Kltr Merkezleri'ne devletin sahip kmamasn ve bunlara kamu yararna dernek stats tannmamasn sizden rica ederiz. 133 Bu konuda sizinle ve Sayn Girgensohn ile her an grmeye hazrz. SaygHarmla. Alman Sendikalar Birlii'nin bu yazs zerine, slm Kltr Merkezi kamu yararna alan dernek stats kazanamad. Alman Sendikalar Birlii DGB, Federal Almanya'daki dinsel akmlar fle ilgiii bir rapor hazrlayarak, bu raporu Almanya'da ilgili evrelere ve yetkililere datt. Ayn gnlerde Mete Aksu, Almanya Byk Locas'-na mektup yazarak slm Kltr Merkezi'ne saladklar destein yol aabilecei sakncalar anmsatyor ve Byk Loca'dan u mektubu aiyordu: Sayn Mete Aksu, 28.11.1979 tarihli yaznz ve mektuba ek olarak gnderdiiniz ekler zerine bilgi edinmi bulunmaktaym. Konuyla ilgili olarak unlar belirtmek istiyorum: Kuzey Ren Westfalya hkmetine 27.8.1979 tarihli bavurumuzdaki amacmz, zellikle slm Kltr Mer-kezleri'ne kamu yararna aJan kurum sta-ts tannmas deil, dinlerin eit biimde ele alnmasyd. slm Kltr Merkezleri veya Federal Almanya'daki Mslmanlarn baka kurulular zerinde deerlendirmede bulunmak bizim grevimiz deildir. Mason olarak grevimiz, yalnzca ayr inanlara sahip insanlarn ve rgtlerin lkemizin anayasasna ve Masonlarn temed ilkelerine aykr olarak, eit olmayan bir biimde ele alndklarn iaret etmektir. Hangi rgtn kamu yararna alan bir kurulu olarak kabul edilebilecei, buna ilikin tm verilerin toplanmas, hogr dncesi ve devletimizin yasalar erevesinde kabul edilebilir bir karara varlmas Babakan Rau ve bakanlarn sorumluluk alanlarna girer. Yaznzn ve eklerinin bizim iin ok bilgi verici ve yararl olduunu belirtmem izin verin. Size nemli gelen gelimeler hakknda bize .ileride de bilgi verirseniz ok memnun oluruz. Dosta selmlar..> 134 Bu konu Federal Almanya Byk Mason Locas'nn yayn organ Humanitas'n 1980 yl ocak-ubat saysnda yer ald. Kuzey Ren Westfalya eyaleti Bahukuk Danman -nn Byk Mason Locas'na gnderdii yaznn ilgili blm yle: Sayn Babakan, bu arada talebiniz ile ilgilendi ve benden, size u konular iletmemi rica etti: Sayn Babakan, sizinle beraber buradaki Mslmanlarn anayasaca gvence altna alnm din zgrlne kaytsz - koulsuz sahip olmalar gerektii kansndadr. 8u yzden talebinize byk nem veriyor. Kltr Bakan da ayn grte; o da, din zgrlnn herkes iin geerli olmas gerektiine inanyor.

Baz slm kurulularnn tarafnzdan desteklenen kamu yararna aian kurum olarak kabul edilme talebinin baz hukuksal zelliklerinin gz nne alnmas gerekir. Kltr Bakan, bu konudaki youn urana ramen bu konuyu tam olarak zme .kavuturamam; ancak sr'-atli biimde konuya zm yolu bulacan sylemitir. Kltr Bakan, bu arada Nurcularn dilekelerini geri aldklarn ve yalnzca Kln slm Kltr Merkezi'nin dilekesinin desteklendiini bildirdi. Kln slm Kltr Merkezi byk stada unlar yazmt: Aziz locanzn, jslm Kltr Merkezleri'nin Federal Almanya'da ve bat Berlin'de Mslmanl tanmas ynnde giriimlerini desteklediini renmi bulunuyoruz. Bunun iin tm kurulularmz adna teekkrlerimizi sunarz. Kuzey Ren Westfalya eyaletinin Babakanna yazdnz mektubu insanla ve modern demokrasiye yakr bir hareket olarak deerlendiriyoruz. Sayn Trawny, Mason hareketine zorla ve kanun yollarla kar klmasna raz olmadmz bundan byle kesin bir ekilde aklayacamza ltfen emin olun. 135 Buna karlk Masonluun, bizim gsterdiimiz rne-^ e uygun olarak bizleri destekleyeceini temenni ederiz. Tm ayrslklara ramen, slm ve Hristiyanln ortak bir yan metafizie olan inantr. Bizi, metafizie inanmayan Masonlarla birletirmeyen nokta ise, demokrasiye ve bata vicdan zgrl olmak zere hak ve zgrlklere olan inancmzdr. Masonluun geleceiyle ilgili tm iyi dileklerimle... slm Kltr Merkezi'nin bir de haftalk yayn organt vardr. Ad Anadolu. Anadolu Gazetesi'nin sahibi Erdoan Olcavto'dur. Federal Almanya'da yaymlanan Anadolu Gazetesi'nin basm yeri Tercman tesisleridir. Anadolu Gazetesi artk kmyor. Gazetenin sah'rbl Erdoan Olcayto u anda Hrriyet Gazetesi'nin Bonn temsilcisi olarak grev yapyor! slm Kltr Merkezi'nin kamuya yararl demek statsn kazanmas iin yapt giriimlerin baarszlkla sonulanmas zerine Anadolu Gazetesi sahibi Erdoan Olcayto, slm Kltr Merkezinin manev bakan Kemal Kaar'a gelimeler hakknda bilgi verir. Anadolu Gazetesi, genellikle AP eilimli denebilecek bir yayn organ. Yaynlarnda AP ve MHP'yi kollayan bir siyaset egemen. Gazete, MSP'ye ve Erbakan'a kar yaynlar yapm. Orta sayfalar slm Kltr Merkezi haberlertone ayrlm. Harun Reit Tylolu ve Mithat Tarhan slm Kltr Merkezleri'ne ayrlan sayfalarda ke yazarl yaparak zaman zaman siyasal polemiklere de girmiler. Gazetede stadmz Sleyman Hilmi Tunahan (K.S.) Efendi Hazretlerinden Duyduklarmz ve Grdklerimiz balkl tantc yazlar da yazlm. Hamburg ve evresi slm Kltr Merkezi Baimamt Nihat Tarhan'n, Anadolu Gazetesi'nde yaymlanan bu yazsndan bir blm aktararak Efendi Hazretleri Tarhan'n hangi gre sahip olduunu anlayalm: lem-i Ekber, sema ile arz iine akn leme denir. 136 nsann da ayaklarna doru ksm arz temsil eder. Semada arz aydnlatan gne, ay ve yldzlar olduu gibi insann sadrndaki letif de arz ksmn aydnlatr. Dnya kresinin gnein ziyasndan faydalanarak gndzn aydnlna sahip olabilmesi iin icap ettii gibi insann da manev gnee meyletmesi ve ilh cereyanla irtibat kurarak gs istikametinde bulunan 'kalb, ruh, sr, haf ve-ahf' isimli letifi, yani manev kandilleri srayla yakmas lzm. Bu da ancak rabta ile mmkndr. Kavuturan yollarn en ksas da Rabta-i erife'dir. Bu dnya birinci kat sema yannda Arabistan yarmadasna atlan bir yzn igad ettii yer kadardr. Yedi kat semann her biri dierinin yannda bir yzk kadar kk kalyor. Henz fen birinci kat semayi dahi kefedememitir. Yedi kat semadan sonra lem-i krs gelir. Krsiyy-i ilh yannda yedi kat sema bir yzk gibidir. lem-i krsden sonra ar- l emir gelir. O muazzam Ar lem-i emir yannda bir yzk mesabesinde kalr. nsanlarn kalbine gelen nurun merkezi ite burasdr. Buraya hi bir varlk, hatta melekler bile varamyor. -lem-i

emrin mesafesi melike sr'atiyle 5D bin yrtlk yol. Ayet ile sabittir. te rabta ehli bir m'min, vazifeye baladnda n- vahitte lem-i emre ulaabiliyor. Ne acayip-esrr- ilh? Anadolu Gazetesi'nde bu ve bunun gibi yazlar yaymlanm; Federal Almanya'da slm Kltr Merkezleri-ats altnda gelien ve yaytlan Kur'an kurslar ile ilgili haberler de yer almt. Anadolu Gazetesi'nin. Din Sohbetler sayfasnda Nihat Tarlan ve Harun Reit Tylolu'ndan baka, Mannheim ve evresi slm Kltr Merkezleri Baimam Nizamettin Azap'm, Mnih ve evresi slm Kltr Merkezleri Baimam Sleyman Olmutur'un, Stutgart ve evresi slm Birlii Baimam Mehmet Gaye'nin, Esslingen slm Birlii Baimam Mehmet zak'n da yazlar yaymlanm. ^ v Ga/etenin baka yazarlar da var. TRT eski genel mdrlerinden Prof. aban Karata. 137 AP eski milletvekillerinden GKhan Evliyaolu. Gazeteci Gngr Yerde. Anadolu Gazetesi'nin orta blm slm Kltr Merkezlerinin yaynlarna ayrlm. Dier blmlerde siyasal ierikli yazlar var. Karata'n, Yerde'in, Evliyaolu'-nun yazlar byle. Kln slm Kltr Merkezleri, 1980 ylnda Ramazan nedeniyle bir iftar yemei verir. Bu yemee, Bonn Bykeliliimiz Basn Yayn Turizm Koordinatr, eski milletvekillerinden Mehmet Ali Arsan. Eitim Maviri Ali Rza zg, Kln Konsolosluu Eitim Maviri AP eski milletvekillerinden Gkhan Ev-liyaoilu, Kln alma Ataesi smet omolu, Kln slm Krss Profesr Manfred Gotz de katlrlar. Yemekte bir konuma yapan Harun Reit Tylolu. Trk-Alman dostluunun en byk dmannn Allahszlk ve Komnizm olduunu syler. ftar yemei haberi Anadolu Gazetesi'nde yaymlanr. Mete Aksu, Bonn Bykelilii Maslahatgzar Semih Belen'e bir mektup gndererek, elilik grevlilerinin slm Kltr Merkezleri'nce dzenlenen iftar yemeine katlmalarn eletirir ve unlar yazar: Sayn Semi-h Belen; Hiikte fotokopisi bulunan 15.8.1980 tarHli Anadolu Gazetesi'nde izlendiine gre slm Kltr Merkezleri Birli-i bir iftar yemei vermi ve sz konusu yemee T.C. Bonn Bykelilii Mstearl'ndan Basn Yayn Turizm Koordinatr Mehmet Ali Arsan ve Eitim Bamaviri Ali Rza zg ile T.C. Kln Konsolosluu Eitim Maviri Gkhan Evliyaolu ve alma Ataesi smet omolu katlmlardr. Gazete, haberini aadaki biimde bitirmektedir: Trk Bykelilii adna grlerini aklayan Basn Yayn Turizm Koordinatr M. Arsan, slm Kltr Merkezleri'nin Mslman vatandalarmz iin verdii saysz yararl hizmetlerinden srasyla bahsetti ve slm dininin Almanya'da resm din olarak kabul ynnde yapt138 almalar vd. Eitim Bomaviri Ali Rza zg de slm Kltr Merkezleri'nin de yavrularmzn mill uur, dil ve dinlerim kaybetmemesi asndan deeri inkr edilemeyecek almalar iinde bulunduunu ve bu hizmetleri takdirle karladklarn ifade etti.' Oysa T.C. Bonn Bykelilii tarafndan da bilindii zere slm Kltr Merkezleri Birlii T.C. Anayasasnn laiklik ilkesini kesinlikle tanmayan ve T.C. yasalarnn yasaklad tarikat niteliinde bir kurulutur. te yandan sz konusu kurulu, T.C. yasalarnn slm dinine ilikin konularda tek bana yetkili kld T.C. Diyanet leri Bakanln da tanmamakta; Trkiye iinde ve dnda gerek slmn tek temsilcisi olarak kendilerini grmektedirler. T.C. Diyanet leri'nin ilkelerine ve T.C. Anayasas'-no uymayan yorum ve grlerini Alman Federal Cumhu-riyeti'nde aka savunmaktadrlar. Geen Ramazan dneminde T.C. Diyanet leri'nin ibadet takvimine bile uymamlar ve kar kmlardr. T.C. Anayasas'nn, yasalarna ve kurumlarna ters den byle bir kuruluun iftar sofrasna, Trkiye Cumhuriyetini eitli alanlarda Almanya Federal

Cumhuriyeti kapsamnda temsiJ yetkisi bulunan diplomatik pasaportlu Trk devletinin memurlarnn bulunmas ve yukarda belirtilen konumalar yapmalar, kukusuz ki, politik bir anlam tamaktadr. Acaba, T.C. Bonn Bykelilii, Almanya Federal Cumhuriyetinde yaayan Trk vatandalarnn dinsel kurumu olarak slm Kltr Merkezleri Birliini mi tanmaktadr? Yoksa Trkiye Cumhuriyeti hkmetinin bu konuda izledii resm bir politika m vardr? ayet bunlarn hibirisi sz konusu deilse, ad geen devlet memurlar Trkiye Cumhuriyeti Anayasas'na aka ters dm ve 657 sayl Devlet Memurlar Yasasnn en azndan 6, 7, 8 ^ 9 uncu maddelerini inemi bulunmaktadrlar. Yukardaki konulara T.C. Bonn Bykelilii tarofn-dan aklk getirilmesinde kukusuz ki ok yarar vardr. 139 Alman Federal Cumhuriyeti'nde yaayan T.C. vatanda* ii toplumunun ve aile yelerinin, anavatan ve dinlerine dnk byle bir konuda akla kavuturulmalar onlarn en tabii haklardr. Ayrca T.C. Anayasas'na yrekten bal sendikalarn Meriye dnk politikalarn saptamalarna, kanmca k tutacaktr. Sayglarmla.. Holefolu'nun Gizli Raporlar Aksu'nun bu bavurusu slm Kltr Merkezlerini tellandrr. Tabii, bu merkezlerin manev bakan Kemal Ka-ar' da.. Mete Aksu'nun mektubu 4 Eyll 1980 tarihini tayor. Bu mektup zerine bykelilikte bir tedirginlik balar. Konu, Ali Rza zg ve Gkhan Evliyaolu tarafndan renilir. Anadolu Gazetesi sahibi Erdoan Olcayto, 27.12.1980-gn saat 16.45'de Kln 9332303 numaral teleksten stanbul 23203 numaral telekse bir not geer. istanbul'daki 23203 sayl teleks Fazilet Yaynevi zerine kaytldr. CHcayto'nun teleks notu Kemal Kaar Bey'e iletilmesi ricasyla diye balar ve yle devam eder: Kemal Aabey; Bonn Bykelilii'ne Mete Aksu'nun gnderdii, 'ftar Yemeine Katlan Elilik Memurlar' konulu yazy, bugn teleksle Fazilet Kitabevr adresine postaladm. Bir fotokopisini de Harun Hoca'ya vereceim. Gkhan vs M. Ali Bey beni ziyaretle konuyu mahkemeye intikal ettireceklerini, DGB ile Aksu aleyhine dava aacaklarn, ayrca Alman Dileri Bakanl'na da DGB ve Aksu'yu resmen ikyet edeceklerini bildirdiler. Anadolu Gazetesi'n-de geni bir kampanya ile konuyu kamuoyuna en etkHi biimde yaymaya balayacam. Baz malzeme daha toplamam gerekiyor. kinci konuyu da Franszca yazaym. 140 Erdoan Olcoyto'nun Franszca yazd ikinci konu ile ilgtli not da yle: s'm Birlii'nin abone cretlerini er aylk aralarca tahsil edebilmem iin msaade verecek olursanz, kran borlu kalacam. u anda tahsHat iki aylk srelerle yaplyor ve hesaplarda birok hatalar douyor. Hesaplar srekli kontrol etmek ise ok g oluyor. Sizi yaknda Almanya'da grmekten byk bir mutluluk duyacam. En iyi dilek ve sayglarmla.. Anodolu Gazetesi'nin bu tarihten sonraki saylarnda Bykeli Vahit Halefolu'nu eletiren sert yazlar kyor. Anlarlan Olcayto, Kemal aabeyine verdii sz tutuyor. 6.1.1981 gn Kemal Kaar ile Erdoan Olcayto teleks banda gryorlar. Kaar, Abonelerle alkal neticeyi birka gne kadar bildirmeyi umuyorum diyor ve unlar yazyor: ... Son toplant ve yemek hakknda verdiin izahata teekkr ederim. Senden daima vaziyet hakknda tam malmat beklerim. Manfred'in tutumu hakknda pek mspet deil, demitin. Bu haber benim iin ok mhimdir. Mmknse, bu hususta daha etrafl ve objektif haberlerini tam olarak bildirmeni rica ederim. Sende hasl olan bu intiban sebebi nedir ve Manfred kanaatini ne ekiJde, hangi kelimelerle ifade etmitir? Hafzan toplayarak aynen bildirmeni bekliyorum. Kemal Kaar'n bu talimatma kar yant ayn teleksten vermeyi pek istemiyor. Bunun zerine Kemal Kaar :

Senin maiyetindeki adamlarn aramzdaki bu husustaki yeni Manfred hakkndaki muhaberemizden haberdar olmalarn da mahsur mtala ettim. Onun iin seni Kln'e ardm, senin iin aksi varit ise Bonn'dan bildirirsin. Bu uyar zerine Olcayto u yant veriyor: Aabey, teleks notlarn Bonn'dan umumiyetle ben bizzat ekiyorum ve dosya sadece benim odamda dolap141 ta mahfuz tutuluyor. Bu itibarla Bonn'dan teleks ekmekte mahzur yok ve siz msterih olun. Kemal Kaar ile Erdoan Olcayto arasndaki 14 ubat 1981 gnl teleks grmesi. Son Havadis Gazetesi'n-de Almanya'da Hyanet ebekeleri balkl yaz ile ilgilidir. Yaz imzaszda. Olcayto, Son Havadis Gazetesi Yaz leri Mdr Yksel Batun ile bir teleks grmesi yaparak bu yaznn Cihad Baban tarafndan kaleme alndm renir ve durumu Kemdi Kaar'a u teleks notu ile bHdirir: Gnderdiiniz makaleyi tetkik ettim. Son Havadis Yaz leri Mdr ile dn yaptm teleks grmesi sonucu makalenin Cihad Baban tarafndan kaleme alndn renmi bulunuyorum. Takriben onbe gn nce de Cihad Baban Bey Tercman'a giderek Kemal lcak Bey ile grm ve Anadolu Gazetesi'nin Frankfurt'ta Tercman tesislerinde baslmamasn talep etmitir. Bir hafta nce bana gnderilen iki satrlk yazyla (zaman darl) ileri srlerek basknn devam edemeyecei bildirilmitir. Anadolu geen haftadan itibaren bir baka matbaada baslmaya balamtr. . Trkiye'de o gnlerde Sieymanclk ile ilgili soruturmalar srmekte; Diyanet leri Bakanl mfettileri Sieymanclk akm ile ilgili raporlar hazrlamaktadrlar. Olaylar hzlanmtr. Bonn Bykelisi Vahit Halefolu da Trkiye'deki gelimeler dorultusunda davranr. Erdoan Olcayto, Kemal Kaar'a teleks ile u raporu gnderir: Bykelilik, DGB ve Diyanet leri tam bir mutabakat halinde hazrladklar ortak program tatbik sahasna koymaya balamlardr. Diyanet leri Bakan, 12 Eyll Harekt Almanya'da Trkler arasnda yaplmaldr' eklinde beyanat vermi, (Gnaydn, Milliyet) tasarlanan program ile ilgili niyetini basna aklamtr. 142 Bykeli Halefolu, IKM ve Anodolu Gazetesi'yle ilgili menf bir ropor hazrlayarak Anakara'ya takdim etmitir. Eli bu teebbsn, elilikteki benim arkadalarma bizzct aklam, anlatmtr. Ankara'daki ynetim, geien raporlar istikametinde tatbikata geilmesi grevini Cihad Baban Bey'e tevdi etmitir. Olcayto, bu raporundan sonra hi bir ekilde, hi bir seviyede, hi bir konuda ve hi bir zaman asla taviz verilmeyeceini yazyor ve izleyecei yayn siyasetini yle aklyor: Bykelilik ve Halefoiu'nun yanl ve aslsz raporlar dzenleyerek Ankara'daki ynetimi yanltt temas srekli ve eitli misaller verilerek, begeler ve fotoraflarla Anadolu'da ilenecektir. Teleks notunda daha sonra u satrlar yer alyor: Bykelilik Asker Ataemiz-Sayn Amiral zkan ile bir haftadr devaml irtibatta bulunuyorum. Bu liki daha da younlatrlacaktr. Amiral Turgut zkan grevine bal bir asker. Siyaset ile hi bir ilgisi yok. Bykeliliin aslsz ve yanl raporlaryla ilgiii bilgi CDU Genel Merkezi'ne verilmitir. te yandan, Ankara'ya gitmesi tasarlanan Partileraras Komisyon'da yer alan Dr. Worner ile nmzdeki gnlerde greceim. Bykelilik raporlar gizlidir. Olcayto, bu raporlar reniyor ve Hristiyan Demokrat Parti Genel Merkezi'ne bu konuda bilgi veriyor! Kemal Kaar ile Erdoan Olcayto arasndaki teleks grmeleri yalnzca bunlar deil tabii.. Olcayto, Kaar'n, Federal Almanya'da gz ve kula gibi.. 1981 balarnda hkmet, Sleymanclar ile ilgili soruturmalara baJar.

Daha nce grdmz gibi Antalya'da ceza davas alr. Ulusu hkmetinin Kltr Bakan Cihad Baban Son Havadis Gazetesi'nde Almanya'da hanet ebekeleri balkl imzasz yazlar yazar. 143 Diyanet ileri Bakanl'nda Steymanclk ile ilg'rtf aratrmalar hzlanr. in bir de yurtd cephesi nemlidir. Sleymanclarn Federal Almanya'daki en etkili szcleri baimam Reid Tylolu hakknda da soruturma balatlr. 12 Nisan 1981 gn Erdoan Olcayto, 932330 numaral teleksten stanbul 23203 numaral teleksi arar: Buras Anadolu, ben Olcayto, Kemal Aabey'e bir teleks notu gemek istiyorum, kendileri orada m? diye sorar. Evet yant alnca u notu geer: Kemal Aabey; Avukat ile yaptmz grmenin zetini arzediyo-rum. Harun Hoca'ya Trkiye'ye dnmesi iin talep yapld takdirde, Almanya'dan arl nedeni renilecek, hukuk adan bu husus nemli. kamet msaadesi sresince ne Trkiye, ne de Almanya'nn mdahale hakk douyor. Ancak ikamet s resi sona erince temdit ile yaplacak mracaata bir engel kmamas asndan Bochum Savcl'nn izleyecei yol nemli. Bu bakmdan Jochum nmzdeki hafta Bochum'a bizzat giderek savcyla 'Ne olacak, ne olmayacak' sorusunu aydnlatmaya alacak. ahs dava almas grnde ise yazl karar elde bulunduracak, Trkiye'den gelecek itham karsnda delil olarak kullanlacak. KM Baimam Harun Hoca'nn Almanya'da siyas faaliyet gstermedii, blclk, kkrtclk yapmod cevaben tevik edHecek. Savc dava almas grnde ise durumu esasen bildirdii Kln yabanclar polisine iletecei iin davann bir an nce grlmesi ve beklediimiz 'beraat' sonucuna ulalmas salanacak. Trkiye'nin tespit edecei 'geri dn' tarihinde avdet etmeyecei bakmndan Harun Hoca'nn vatandalkken karld takdirde kendisine 'yabanclar pascportu' - Fremdenpass - tanzimi iin Alman makamlarna bavuracak. 144 ltica talebi en son yol ve are olarak ele alnacak (JlUSUS.. Erdoan Olcayto, uzun ylar Federal Almanya'da ya-.yor. evresi de ok geni. Propaganda nedir, bunu ok iyi biliyor. Teleksin bundan sonraki blm slm Kltr Mer-.kezteri'nin propaganda ilerini nasl yaptklarn kantlyor. Okuyalm : ...Jochum, slm Kltr Merkezleri ile ilgili 200 sayfa kadar tutulacak bir rapor hazrlama almalar iinde. Baak Yaynevi de bulunduunu ve asgar 1000 adet satacan umduunu, bylece, mesaisini ve masraflarn karlayacan aklad. Telekste u blm ise ok ilgin.. Bu blm, slm Kltr Merkezleri le emniyet grevlileri arasndaki Hiki-yi gsteriyor. 17 Mart tarihinde Alman emniyet grevlileri ile Bosphor Restauran'ta yemee Jochum da katlyor. Jochum, anlald zere, slm Kltr Merkezleri'-nin tuttutju Alman avukat. slm Kltr Merkezleri, Federal Almanya'da en gl rgtlerden biridir. 12 Eyll ncesi Trkiye'de AP ioind&kl milletvekili ile belli bir siyasal gce sahip bulunan Sleymanc -akm, Avrupa'da gn getike geliiyordu. Diyanet leri Bakan-l'n da tedirgin eden gelime ite buydu. Kemal Kaar'n ilikileri ok geniti. Hemen hemen herkeste efendi adam izlenimi uyandran Kaar, her evreden dost ve arkada edinmiti. AP'lisiyle, CHP'lisiyle, MHP'lisiyle ok yakn dostluk ilikileri kurmasn bilmiti Kaar.. Kaar'n en yakn dostlarndan biri de AP Adana Milletvekili ve Avrupa Trk Grubu Bakan Cevdet Akaly'->d. Akal, 1979 ylndd slm Kltr Merkezleri'nin Ha-gen'deki toplantsna da konumac olarak katlmt.

145 F.: 10 teki konumaclar: AP stanbul Milletvekili Kemal Kaar.. AP Konya Milletvekili Prof. aban Karata.. AP el Milletvekili Ali Ak't. Kemal Kaar. 12 Eyll 1980 tarihinden sonra alan dava nedeniyle tutuklandnda kendisine dostluk elini uzatan yine Cevdet.Akal olmutu. Kara gn dostuydu Akal.. Cevdet Akal'nn Kemal Kaar'a yapt dostluk u olayda da kendini belli etmiti. Kemal Kaar, Avrupa Konseyi yesiydi. Kaar, Stras-bourg'a hep slm Kltr Merkezleri baimam Harun Re-id Tylolu'nun mercedesi ile gelir ve teki parlamenterler He birlikte Avrupa Konseyi'ndeki Trkiye daim temsilcisi Bykeli Semih Gnver ile grrd. Bykeli Gnver, Kaar'n, 26 Nisan 1978 gn Avrupa Konseyi Danma Meclisi'nde yapt konumada, Fransz sosyalist senatr Perrider'in Kbrs konusundaki Yunon yanls konumasna verdii yant ok beenmiti. Dorusu bu ya; Kaar, o gn yapt konumada, | cumhuriyeti, demokrat, laik ilkeleri de savunmutu. ]\ Bykeli Gnver, 12 Eyll 1980'den sonra eitli sul Jarla tutuklanan Avrupa Konsey i'nin Trk yeleri ile ya| kndan ilgilenmektedir. Bykeli Gnver, MHP'li Agh Oktay Gner, MSP'lt Temel KaramoUa ve AP'li Kemal Kaar'n tutuklanmalar ile ilgHi sorularla da sk sk karlamaktadr. Gnver, Kaar'n Antalya'da Laiklie aykr olarak, devletin temellerini din esas ve inanlarna uydurmak amacyla rgt kurmak suundan tutuklanmasndan sonra Dileri Bakanl'na 4.2.1981 tarihinde bir yaz yazarak Kemal Koar'n Avrupa Konseyi Danma Meclisi'nde yapt konumada laiklik ilkesinden sz ettiini belirtip Kaar, hakknda u kansn yazmaktadr: Kaar'n bu szleri, cumhuriyette oulcu demokrasiye, laik devlet mefhumuna balln ve Atatrk prensiplerini benimsemi olduunu gstermektedir. Sayn Kemal Kaar. Avrupa Konseyi iinde ocak 1981 146 cyna kadar srdrd almalarda, daima bu gre sadk kalmtr. Yukardaki hususlarn ve ek fotokopinin gerei iin Genelkurmay Bakanl'no, iileri ve Milli Eitim Bakanlklarna ve Diyanet leri Riyasetine ulatrlmasn sayglarmla msaadelerinize arz ederim..)) Bykeli Semih Gnver'in, Cevdet Akal'ya Kaar ile ilgili bu yazy yazp Dileri Bakanl'na gnderdiini sylemesi zerine Akal, bu yaznn Antalya 1. Ar Ceza Mahkemesi'ne gnderilmesi iin kollar svar. Konu, Kaar'n avukatlarna yanstlr. Avukatlarn giriimleri sonunda, bu yaz mahkeme dosyasna girer. Mahkeme dosyasnda stanbul Hukuk Fakltesi'nde grevli be retim yesinin zel olarak alnan ilm mtalalar da yer almaktadr. Sleymanclk aleyhine alan davada su esi bulunmadn bildiren retim yeleri unlardr: Prof. Dr. Sulhi Dnmezer. Prof. Dr. Kayhan el. Do. Dr. Erol Cihan. Do. Dr. Koksal Bayraktar. Do. Dr. E. Yurtcan. Kemal Kaar ve evresinin ok ynl ilikileri baar ile yrtmekte ok hnerli okluklar her olayda ortaya kyor. Prostat Melekleri Bir yandan, slm Kltr Merkezleri'nin Federal Almanya'da kamu yararna alan dernek statssn kazanmas iin Alman masonlarn harekete geirirken, te yandan Bonn Bykelilii iindeki mavir ve ateelerle kiisel dostluk kuruyorlar ve bunlar olurken de Avrupa'da Trk Federasyonu adyla bHinen lkc kuruluun nde gelen adlarndan nci Ktk ile birlikte Ulm kentinde ortaklaa bir bina satn alyorlard! slm Kltr Merkezleri, Diyanet leri Bokanl'-n tedirginlie srkleyecek lde gelimekteydi. 147

Kur'an kurslarna, Trkiye'de bir ynetmelik deiik-di* ile darbe vurulmu, Sleymanc ad verilen Kur'an kurslarnn zerlerine kaytl btn mal varl bir ynetmelik deiiklii ile Diyanet leri'n'm eline geiver-rniti. Sleymanclk akm, bu darbenin cn Federal Almanya'da alyor ve 1973 ylnda kurulan ve manev bakan.ln Kemal Kaar'n yapt slm Kltr Merkezleri aracl ile nce camileri sonra da cemaati ele geiriyordu. . Diyanet leri, tpk 1971 ylnda yapld gibi ad deitirip pansiyon ya da yurt adlarn alan Kur'an kurslarna el konulmasn neriyor; ancak hkmet bu neriyi uygulamyordu. Anadolu Gazetesinde yaymlanan Sleymanc grlerden semeler: PROSTATA KARI NE SYLEMEL? Erdoan Olcayto'nun sahibi olduu Anadolu gazetesinin orta sayfalar Sleymanc slm Kltr Merkezleri Federasyon'na ayrlmt. Ol-cayto, Kemal Kaar ile srekli temas halindeydi. Harun Reit Tylolu iin soruturma ald zaman Bonn Bykelisi Vahit Halefolu'nu eletiren yazlar da yine Anadolu gazetesinde yaymlanyordu. Harun Reit Tylolu'nun yan sra Sleymanc hareketin dier nde gelenleri de Anadolu . gazetesinde sk sik. yazyorlard. Hamburg ve evresi tslm Kltr Merkezleri Baimam Nihat Tarhan'n ayn gazetede yaymlanan Usta--dmz Sleyman Hilmi Tunahan (K.S.) Efendi Hazretlerinden Duyduklarmz ve Grdklerimiz adl yazsnn bir blmn aada sunuyoruz. Dnya semas yedi tabaka olduu gibi insa148 nn vcudunda da yedi tabaka semas vardr. 1. Kalb: Krmz renkte nur-i ilhi ile ziyalanmtr. 2. Ruh: Krmz renkli nur ile. 3. Sr.- Beyaz renkli nur ile. 4. Hafi: Yeil renkli nur ile. 5. Ahf: Beyaz, kenarnda kahverenkli emberi vardr. 6. Nefs-i natka: Turuncu renkli nur ile ziyalanmtr. 7. Nefsi kul: Bunlarn cmlesine amil olan bir renktedir. 'Kalb' zt- ilhinin nurunun mahallidir. 'Ruh' sfat- ilhinin nurunun mahalli. 'Sr' srr- ehadiyyetin tecelli ettii yerdir. 'Hafi' de mabudun bilhakkn nuru mevcuttur. 'Ahf'da ise mbud-u ilhiyenin srr mevcuttur. Nihat Tarlan'n 'stadmz Sleyman Hilmi Tunahan (K.S.) Efendi Hazretlerinden ittiklerimiz balkl bir baka yazsnda unlar yazldr.-"Bu dnyada zuhur eden btn hastalklar Resulullah Efendimizin (S.A.) mbarek szlerine riayet edilmediinden meydana gelmektedir. Vcud-u insanda vazifeli Allah'n 384 melikesi vardr. Dikkat edin, bunlar 385 deil, 384'dr, efendiler. ki tanesi insanin defi hacetini ifa vazifesini 'yani tuvalet kapsnda nbet tutmay' tenezzlen kabul, etmiler. Bunlarn mertebesi, bu vazifeyi zerlerine aldklarndan dolay daha yksek ye daha l klnmtr. nsanolu defi hacet yaptktan sonra 'El-hamd lillhillezi ezhebe annil eza ve afni min zlik' demelidir. Bunu tatbik edenlerde 'prostat' hastal grlmez. Bu skntdan ferahla kan kimse bu duay okuduu zaman hastalklardan beri kalmann esbabna tevessl etmi ve yce kr- maneviyyeyi ifa etmi saylr. J Hkmet Sleymanc akmsn yneticilerini mahkemeye yermiti. Nasl olsa beklemek daha doru bir yol olacakt. 149 Geri mahkeme bu Kur'an kurslarnn Hazine'ye devrine, karar vermiti; ancak bu karar Yargtay 9. Ceza Da-iresi'nce bozulacak ve kararn Kur'an kurslarnn Hazine'ye devri blm de kaldrlacakt. Ulusu hkmetinin dnd kinci nlem, yurt dndaki cami ve mescitler ile Kur'an kursknnn Diyanet leri Bakanl'nca denetime alnmasyd. Akla gelen nlem buydu. Ancak, bylece, devlet, yurt dndaki yurttalarna sahip kabilir, Sleymanclarn gleri de ancak byle krlabilirdi. Yurt dndaki slamc akmlar yalnzca Sleyman-clk ile snrl myd? Hayr, deildi.. Sleymanclar ile amansz bir kavgaya giren Milli G-rler; Milli Grler ile hi geinemeyen lkcler de camilerde etkinlik salyorlard. Nurcular da rgtlydler. Ancak bu etkinlikleri. Sleymanclar ve Milli Grler kadar deildi.

Yurt dnda cami ve mescitler, Sleymanclar, Milli Grler, Diyanetiler, lkcler ve Kaplan Hoca yanl-larmca parsellenmi gibi. Dernekleri ayn. Camileri ayr, Cemaati ayr. Bu ayrln dinsel nedenlerden ok siyasal nedenleri n planda. rnein, Milli Grler, 12 Eyll ncesi MSP, 6 Kasm seimleri sonunda da Refah Partisi'nden yana olmular. zleyip okuduklar gazete Milli Gazete. Siyasal Partiler Yasas'nda yer alan yasaklar bildikleri iin de sorarsanz.Bizim Trkiye'deki hibir parti ile organik bir bamz ve ilgimiz yok diyorlar. Ama herkes biliyor ki, Refah Partisi'nden yanalar, Erbakan' da ok seviyorlar. Kln Bakonsolosluu, Avrupa Milli Gr Tekiltlan Genel Sekreteri Ali Yksel'in pasaportunu istemi. Bu yzden konumalarnda ok ll ve dikkatli.. 150 MiMi Gr Tekiltlar Hollanda Bige Bakan Siirt'-in Batman ilesinden Salih Gk Yazn diyor, terkes duysun. Bu Kaplan Hoca'nn aramzdan atlmasnda hayr gryoruz. Niin? diye soruyorum. Yantlyor: Bunun sebebi de rana olmadmz halde ranclk itham altnda kalmamzdr. Kaplan Hoca'nn ortaya kmas ile bizim ranc olmadmz kantlanmtr. Berlin'deki slm Federasyonu'na bal Berlin slamc Genlik Sanca yayn slamc Genliin Sesi -Fetih adl dergide 1981 yl mays aynda yaymlanan bir yaznn baln aktaraym: eriatyz Elhamdlillah. Yazda Erbakan'n haksz yere hapsedildii ileri srldkten sonra u gr yer alyor: Mslman!.. Ban ellerinin arasna al ve dn.. imdi bu lider nerede ve ne ile sulanyor? Muhasebesini yap ve kararn ver. Ya Mslmandan yanan, yahut da Bat kulbnden. kisinin ortas yoktur. Siz kimden yananz diyorsun? Biz eriatyz elhamdlillah. Bayazda da u gr savunuluyor: Gayemiz Allah, nderimiz Hz. Resululloh, anayasamz Kur'an, yolumuz cihad, en yce gayemiz ve arzumuz ise Allah yolunda ehit olmaktr. Ve bir de parola. Allah yolunda cihad. Ya Hamburg'da Milli Grlerin elindeki Merkez Camii'nde 1983 yl Kurban bayramnda Ali hsan Hoca'nn yapt konumaya ne demeli? Hamburg'da Ali hsan Hoca diye bilinen Ali hsan i-ialisi'nin ses bandna alnm vaazlar elden ele dolayor. 151 Konya'nn Beyehir ilesi Yazyurdu kyne kaytp 1944 doumlu Ali hsan Halisci'nin 1983 ylnda Hamburg Merkez Camii'nde verdii vaazda olaylar da km. Teyp bandn dinliyorum: Ali hsan Hoca konuuyor: Kur'an- Kerim Allah'n nizam ve kanunu ile idare-etmezse kfirdir diyor. Ben de kfirdir diyorum. Siyaset midir bu? Laiklik Kur'anda var mdr? Demokrasi Kur'anda var mdr? Kur'an nizamdr demokrasi.. Laiklik sistemi Kur'an nizam mdr? Ali hsan Halisi, cami krssn bir siyaset krss gibi kullanp u gr yaymaya alyor: Aziz m'min. hepimiz vatanmz, milletimizi terke-derek uralara geldik. u kfr memleketlerinde yeeren ot gibi yeeriyoruz. Elhamdlillah, Allah'n nizamna. Allah'n kanununa, Allah'n dinine, smsk sarlyoruz. Elhamdlillah.. Bu bir vn meselesidir. NasJ ki 600 ksur sene sren bir Osmanl mparatorluu darda din, mukaddesat dmarv-lar tarafndan nasl himaye edildiler -Jn Trkleri kastediyorum - nastl ki Avrupa'da himaye edildiler. Avrupallar, nasl onlara karlarn, kzlarn ikram ettiler, onlar ayn yataklarda yatrdlar. Ve bylece 600 ksur sene sren koskoca

imparatorluun ierisine ve bunlar salmak suretiyle, nasl ki, bu koskoca imparatorluu yktlar ve-Allah'n nizamna mani oldular ise ite bu kfr diyarnda bulunanlara da Allah gerekten yrek vermi,' Allah'a birer mcahit olarak yarn memleketlerimize dneceiz. uurlanm olarak dneceiz. Ve bizim Kur'an'meu yrtanlarn suratlarn yrtacaz, bizim Kur'an'mz paralayanlarn anayasalarn paralayacaz. Ben bu konumay ses bandndan dinlerken tylerimin diken diken olduunu hissediyorum. Camiler, ibaret yeri olmaktan km birer siyaset alan olmu.. li hsan Hoca, konumasnda Atatrk'e dil uzatyor 152 ve kfr memleketi haline getiren kupkuru topraklarn ihtiyacmz yok diye srdryor konumasn. Konumasnn bu yerinde cemaatten b;ri sze karyor : Bir yurtta baryor: Burada propagandaya yer yok. Bu yurttc bakalar izliyor: Propaganda yeter, hepimiz namaz klp gideceiz. Allah'n seven sussun, namazmz klp gideceiz. Ali hsan Hoca, bu grltlere ramen devam ediyor: Biz burada Kur'an nizamna sahip ktsn istiyoruz. Bu uuru vermek istiyoruz, bu putperestleri indir ocya diyoruz. Allah'n nizamn kaldrdlar, Allah'n anaycsasm kaldrdlar, Kfr nizamn getirdiler. Ama bir gn mutlaka bu nizam gelecektir. Mutlaka bir gn Kur'an anayasa olarak kabul edilecektir. Ali hsan Hoca'nin grleri ile Cemalettirv Kaplan'n grleri bu konuda tpatp birbirine benziyor. Nasl benzemesin ki, 1983 yl austos ayna kadar beraberler. Kaplan Hoca, Milli Gr Fetva Komisyonu Bakarndr bu tarihlerde. Avrupa Milli Gr Tekiltlar Genel Sekreteri Ali hsan Yksel'e Hamburg'ta Milli Grlerin elindeki merkez camiinde Ali hsan Hoca'nin yapt bu konumaya ne diyeceini sordum. Dedim ya, Ali Yksel ok dikkatli.. Yant yle : Sayn Mumcu, bizim tekiltmz 1985 ylnda kurulmutur. Bu tarihten nceki olaylar ve konumalar bizleri balamaz. Hamburg'da Merkez Camii mam Sefer Ahmetolu ile gryoruz. Ahmetolu, stanbul Edebiyat Fakltesi mezunu. A-rapa biliyor. Sessiz-sedasz bir insan izlenimi uyandryor. Birok slm lkesini dolam, Pakistan'a, Afganistan'a, Hindistan'a gitmi. TabH ran'a da. 153 ran'a inklptan nce gitmi. Davetli olarak. Sefer Hocasnn asl soyad Malak. ankr ili mer-kez Akavakif ky nfusuna kaytl. Ba, konsoloslukla dertte. Dertte olduu iin fotoraf ektirirken yzn saklyor, gerek soyad yerine Ah-metolu soyadn kullanyor. Tpk, Hollanda'nn Zandaam kentinde Ayasofya Ca-mii'nde karlatmz edebiyat retmeni Ahmet Ktahyal gibi. O da takma soyad kullanyor. Sefer Hoca ile Fatih - Spor Kulbnde gryoruz. Yannda Milli Gr Hamburg Bakan mhendis ahin Caymaz ve Fatih-Spor Kulb 2. Bakan Hseyin Usta var. Benim yanmda da Halk - Devrimci Federasyon'un Genel Bakan Dr. Etem Ete. Sefer Hoca ile Cemalettin Kaplan' konuuyoruz: ran'a sempati konusunda ok ileri gitti diyor. Sonra birlikte camiyi geziyoruz. Cami dediiniz bir apartman. Apartman 1977 ylnda satn alnm. Alt katta kaset ve dinsel yaynlar satan bir dkkn ve bir de supermarket var. Supermarkets nnde de bir lokanta. Cami yukar katta. Spor salonu ve yurt da yine st katta.

Hamburg'da Milli Grter'in be camisi var. Bunlar, Merkez, Hamburg, Kk stanbul, Vilhelmsburg ve Girvgenverder camileri. iki cami xle Sleymanclarn. Bir cami - Yunus Emre lkclerin. ' Beyazt Camii de Diyanet'in. Milli Gr Hamburg Bakan ahin Caymaz ile demokratik sosyalist eilimli Prof. Hakk Keskin, Trkiye Gmen Birlii adyla bir dernek kurmular. Bakan solcu Prof. Keskin. kinci Bakan Mill Gr mhendis ahin Caymaz. Hamburg'da Gmen adl bir de dergi kyor. 154 Dergide, Trk insannn yurt dnda bir baka kltr dnyas ile kuatldn ve bu yzden slama snd ileri srlyor. Bir yabanc kltr dnyas ile kuatlan Trk insannn bu kltrel erozyon iinde slama snd grn savunan dergi daha sonra u gr savunuyor: slm, kabul etmek gerekir ki, yurt dndaki Trkiye insanna kltrel kimliine sahip kma, kendi kiiliini bulma araynda kendi mant iinde btnlkl bir cevap vermektedir. slm'n verdii cevab doru bulmayabiliriz ve eletirebiliriz. Hatta slmn verdii cevaplarn, bu toplumda ortaya kan kuaklar atmas, kadn -erkek ilikisi gibi eitli sorunlarda yeterli zm getiremedii hatta sorun yarattn da ileri srebiliriz. Bu ayr bir konudur. Fakat esas olan Trkiye insannn kltrel ve sosyal ihtiyalarnn bilincine varmak, bu ihtiyalara shhatli cevap verebilmektedir. Bu ise bizi, zellikle sol hareketin ciddi biimde eilmedikleri bir dnya ve onun sorunlaryla kar karya getirmektedir. Bu gr, ok tutarl grnyor. Ancak Alt hsan Hocalar, Demirta Hocalar ve Hasan Damar'n konumalarn dinleyince, sol grle bu grlerin hangi ortak noktada ve nasl badatrlacan soruyorsunuz. Demirta Hoca'nm ses bantndan aktarma yaparak bu grler ile sol grn nasl bir araya geleceini birlikte dnelim: Demirta Hoca yle konuuyor: ..Nedir yeryznde Mslmann peinde komas gereken dava? Kur'an m'rriin Mslmanlara yle bir emir veriyor: Bakara sresinin 193 numaral yeti. Ey m'-minler ve Mslmanlar, yeryznde fitne ve fesat kalma-y.ncaya kadar, slmn btn yeryznde hkim olmasna kadar, din-i celil-i slmn, Allah'n oluncaya kadar, kfirlerle, din dmanlar ile mcadele ediniz... Demirta Hoca, sonra bakn neler diyor, neler: Yeryznde slm hkmediyor mu bugn? stanbul'a slm hkmediyor mu bugn? Sultan Fatih zamannda s-tanbuJ'd hkimdik. imdi slm hkim midir? Deniz ky155 larma, caddelere, etrafa, mekteplere, kitaplara, televizyon aynasnda, radyo mikrofunun, gazetelere slm hkim midir? Bu netice elde edilinceye kadar almayan, mcadele etmeyen, bu davada cann, maln harcamayanlar kldklar namazla birlikte cehenneme gideceklerdir. Din Allah'n hkmdr. Bugn stanbul'da btn mahalle bakkallar meyhaneye dnm. Eer stanbul'da Allah'n hkm geseydi, kimse bir damla iki imezdi. Eer denir kylarnda, Allah'n hkm geseydi,, kadnlarla erkekler hayvan bir itahla denize giremeyeceklerdi. Eer Allah'n hkm geseydi, stanbul Boaznda, meyhanelerde, gazinolarda, diskoteklerde aka zina edilmeyecekti. Eer Allah'n hkm geseydi, stanbul'da okullarda ve niversitelerde kimse Allah' inkr edemeyecekti. Demek slm hkim deil. ..(...).. slm hkim klma gayreti olmayanlarn hibir fetihte nasibi yoktur. Okullarda Kur'an- Kerimi kal-dral tek bir nesil yetitiremediler. slm ahlkn, imann, slmn aksamn kaldrdklar gnden beri bir tek nsan yetitiremediler. Fatihleri douracak bir kad:n koymadlar. Hepsini, ehvetin, zinann ve fuhuun zebunu haline getirdiler. Bacana geirdii darack kot pantolonu ile ehevi gcklanmalar ile akama kadar ehvet arayan kadnlar m Fatihleri douracak? .. Eitim sistemimizi dejenere ettiler. nsann asl maymundur diyerek, Fatih yetimesin diye hayvan yetisin diye felsefeyi maymun olarak aldlar. O gnden beri memlekette ne Fatih, ne insan yetiti. Ve milli eitim sisteminin

planlad okullardan, mekteplerden sonunda insan deil, birbirlerini paralayan vahi ekiya grubu, a-narist ve terristler kmaya balad. Bugn hasbelkader Mehmetik dipii ekip alsa mektebin karsndan, kimse okuyamayacaktr. nallah bu millet aslna dnecek ve Fatih'ini bulacaktr.. Peki zm neymi Demirta Hoca iin? zm: 156 slmn hkim olmos ve insanln Kur'on'a dnmesi. Tpk Cemotettin Kaplan gibi: Kur'an anayasa olacak. Adndan ok sz edilen .Hasan Damar'n konumalarndan da sz edelim. Damar diyor ki: , Biz o Kur'an'dan ayrldk. Ama bulacaz Allah'n izniyle. Bizim yerimiz neresi? Ne Amerika, ne Rusya efendim, ne Bat.. Biz Allah'tan geldik, biz Kur'an hkmlerine gre idare edildik. Biz Kur'an'a dneceiz Allah'n izniyle. (...) Ne zaman dinimiz devlet olur, devletin dini olur, o zaman herkes oturur yle tespihini eker. Ama ben imdi dinimin devlet ol, devletimin dini ol diye tebli ile grevliyim. (...) Bizim mezhebimizin byk bir kjsm hapishanelerde geti. Biz ona d.a talibiz, biz ona -da razyz. Biz orada da kalrz. Biz gerektiinde kellemizi de Allah iin veririz. Teredddnz olmasn. Komnistlerden bir milyon fazla cesaretimiz var. Irklardan bir milyon fazla cesaretimiz var. Herkesin pili bitti, lamba snd. bitti. Herkes imdi 'fcoyun bacandan, kei bacandan. Herkes imdi adam yetitiriyor. Prasa yetitiremezler. kacaksn dalara anlatacaksn. Tabii baz eyler olacak. Ee sende Kur'an yrrlkten kalkacak, cuma gn tatil kalkacak, imam hatibe talimat gelecek, 19 Mays'a hazr olun diyecek. Bartler alnacak, Hacettepe niversitesinden 20 tane, 38 tane doktor kzmz barts taktklar iin mektepten atlacak, Hazret-i Muhammed'in snneti tra edilecek, sonra sen de ben de cennete. Vay anam vay... Bu papazn cennetine benzer bu cennet vallahi. Yok byle ey... Mcadele vereceiz mca-dele. (...) Din ayr, devlet ayr olursa devletin gvur olur, -vur. Devletin gvur olursa karnaval olur karnaval. Dev157 let gvur olursa am aacnn altnda kadeh kalkar. Kalkmyor mu senin devletinde? am dikilmiyor mu? Karnaval olmuyor mu? Dudaklar boyanmyor mu? Denize plak girilmiyor mu? AyaSofya'ya kelepe vurulmuyor mu? Bartler atlmyor mu? 400 sene evvelki kitaba dnemeyiz diye caddelerde konuulmuyor mu? (...) Efendim ben imdi eriat olursam pasaportumu alrlar. Alrlar efendim tabii, ne zannettin? Onun iin Mslman, Allah'a nefer olacak. Korkmayn Allah'n izniyle. Yklacak btn putlar. Allah bir gn bu millete bir Hz. mer gnderecek bir mer... 8...9 varsn ortlar 1400 sene evveline dnemeyiz desinler. Bakalm sonlan ne olacak? Hani Nemrutlar, Hani Firavunlar? Nerede onlar? Cehennemin dibine gittiler onlar.. Damar'n da amac belli: Din devleti kurmak. Merkezi Frankfurt'ta bulunan ksa ad Trk Federasyonu olarak bilinen Avrupa Demokratik - lkc Trk Dernekleri Federasyonu da bir eit slamc gr savunuyor. Trkiye'deki MHP'nin yurt d uzants olan Trk Federasyonu'nun genel merkezi, Frankfurt'ta, GutleutsrasseJ73 6000 Frankfurt am Main 1 adresinde bir apartmanda. Hemen hemen her kentte bir temsilcilii var Trk Federasyonunun. Hem temsilcilikleri var hem de camileri. Trk Federasyonu'nun 1985 yl bilgi yarmas tarih } sorular no bakarak bu federasyonun hangi grleri savunduunu anlamak olas. Soru 7: ..Trkiye'de 1923'den beri din eitimin ortadan kaldrd ve ayn tarihten itibaren 17 yl sre ile ezann ; Trke okunduu bilinmektedir. Dine reva grlen bu muameleler karsnda milli reaksiyon byk olmu ve 1950'de Demokrat Parti iktidar olmutur. Merhum Adnan Menderes'in zmir'de birka yz bin kiiye

hitap ederek Trk milletinin Mslman olduunu ve yle kalacan sylemesi ve bu lkeyi resmi ziyareti srasnda bir zatn 158 mezarnn banda Fatiha okumas, Trk umum efkrnn milli duygu ve dncelerini hi aksettirmeyen basnn ve ana muhalefet partisinin byk tepkilerine ve knamalarna mcruz kalmt. Menderes'in knanmasna yol aan, mezarnn banda fatiha okuduu zatn ve ziyaret ettii lkenin adn biliyor musunuz? Soru 23'de de: Trkiye Devleti'nin resmi dini slm dinidir maddesinin ka ylnda anayasadan karld da soruluyor. Trk Federasyonu, 1985 ylnda tarih sorular dnda ayrca din bilgisi sorular da saptayp, bunu din eitiminden geirdii rencilere sormu. Bu din sorulara da ksaca gzatalm: Soru 39: Gnmzde Allah'a ve O'nun btn emirlerine olduu gibi 'rtnme' emrine de inanmakla beraber zayflk gsterip bu emre uymayan kadnlarmz vardr. Bunlar baka iman etmediinden veya iman .etmi olsa bHe Allah'n bu konudaki emrini tam duymam ve anlamam olduklar iin slmn kadnlarla ilgili rtnme emrine kar kanlar vardr. zellikle gnmz Trkiye'sinde devlet idaresinin en st makamlarnda bulunanlar bile sk sk Kur'an'da rtnme emrinin olmadn, bartnn taklit yoluyla Anadolu'da yaayan eski Rumlar ve Araplardan geldiini sylyorlar. Oysa rtnme ve barts ile ilgili ilh emir Kur'an'da aka yazldr. Bartsyle ilgili Kur'an yeti hangi surede ve kanc yettir? Trk Federasyonu'nun ideolojik gr Trk slm Sentezi'dir. Trkiye'de birok bakann ye olduu Aydnlar Oca adl kuruluun ideolojisi de ayndr: Trk -slm Sentezi! Diyanet leri Bakanl'nn bal bulunduu Devlet Bakanl koltuunda oturan Kzm Oksay, Aydnlar Oca-'na Babakanlk zlk leri Genel Mdr iken 12.2. 1975 gn kaydolmu. O da Trk-slm Sentezi grn benimsemektedir. Bu yzden midir, bilinmez; 13 Mays 1985 gn Trk 159 Federasyonu, Diyanet ileri Trk - slm Biri'nin Kln'-deki Grkemli Camii ve tesisinin al iin Kln'e gelen Bakan Oksay iie Diyanet leri Bakan Altkula'n evresinden hi ayrlmamlar. Trende Trk Federasyonu Bakan Ali Batman ve kuruluun teki yneticileri bir gvde gsterisinde bulunmular. Trenin yapld salonda Oksay ve Altkula'n gzleri nnde Babu Trke sloganlar atlm. Frankfurt Bakonsolosluu Din Ataesi Salih Gne MHP Kastamonu milletvekili adaylarndan. Belika Brksel Bykelilii Din Maviri Rza Selim Baolu da Gn Sazak'n Gmrk ve Tekel Bakan olduu gnlerde Diyanet leri Bakanlndaki grevinde/ ayrlp, Gmrk ve Tekel Bakanl'nda grev yapm. Grevi personel ve eitim mdr; 1979 ylnda yeniden Diyanet leri Bakarri'na dnen Baolu, Diyanet leri zlk leri Mdrl'ne getirilmi. Sonra da Koordinasyon Bakanlna. Bunlar yalnzca bir rnektir. Diyanet Vakf lkc gr ve ideolojinin 12 Eyll 1980 tarihinden nce de Diyanet leri Bakanl'nda nemli kpr balar tutmak iin MSP'liler ile amansz bir savaa girdikleri de biliniyor. lkc kadro. Diyanet leri Bakanlndaki siyasa kadrolama hareketinde ok nemli bir kpr ba da elde etmiti: Diyanet leri yaynlarn datan irket MHP st y- neticilerince oluturulan bir irketti. Kimlerdi Anda Ana Neriyat ve Datm A..nin sahipleri? MHP Genel Bakan Yardmcs Sadi Somuncuolu. Erzurum Milletvekili Nevzat Kseolu.

MHP Genel dare Kurulu yesi Ahmet yioldu. 160 > Diyanet leri Bakanl emrindeki stanbul vaizlerinden Mustafa Pektut. Ve Sleyman Krk, Nurhcn Alpay, brahim Metin. Anda irketi, Diyanet leri Bakanl ile 6.2.1975 tarihinde bir szleme imzalam ve bu szleme ile bakanln yaynlarn yurt ii ve dnda datmaya balamtr. O tarihte Diyanet leri Bakan kimdi? Dr. Ltfi Doan. Sonradan CHP hkmetinde Devlet Bakan olan Lt- fi Doan. Ya yardmcs? Yardmcs da Tayyar Altkula't. Diyanet leri Bakanl, kanun teminat aramadan Anda irketi ile szleme yapmtr. Siyasal etkinliin sonularndan biriydi bu. Diyanet leri Bakanl ile MHP st yneticilerince kurulan Anda irketi arasnda yaplan szleme gerei bu irket hem kazan elde etmi; hem de Diyanet leri Bokanl'na atanan Do. Dr. Sleyman Ate'in emri ile feshedilmiti. Diyanet leri Bakanl iindeki MHP - MSP kavgas bu olayda da kendini gstermiti. Tayyar Altkula, 23.12.1980 tarihinde Diyanet leri -Vakf ile imzalad bir baka szleme He de Byk slm Ansiklopedisinin yayn iin Tercman Gazetesi yazarlarndan Ergun Gze'yi grevlendirmiti. Ancak vakf ilm istiare heyeti Gze tarafndan hazrlanan metinde eitli noksanlklar bulunduunu saptam ve Diyanet Vakf mtevelli heyeti karar ile 18 Mays 1981 gn szleme Gze ile anlalarak feshedilmitir. Byk slm Ansiklopedisi gibi kalc ve kaynak niteliindeki bir ansiklopedi lahiyat Faklteleri'nde grevli retim yeleri ya da Diyanet leri Bakanl'nda grevli din bilginlerince deil de neden siyasal grleri belli bir ke yazarna hazrlatlmak istenmitir? Bu, ticar yanlarndan ok siyasal arlklar ar ba161 F.: 11 san bu rnekler, eski Diyanet leri Bakan Altkula'n siyasal akmlar arasnda pek de yansz olmadn gstermeye yetmektedir. Bugn yurt dnda grevli 210 din grevlimiz var. Bunlar gerekten siyasal akmlardan uzak, devlet memurlar mdr? Bir ksm byledir. Hi phe yok. Ancak, lkc grlerin de camileri - hem de Diyanet leri kanal ile etkilemek istekleri de gzle grlyor. Kln'de lkc Federasyon'un, Bakan Oksay ve Bakan Altkula'n gzleri nnde dzenledikleri gsteri de bunu gzler nne seriyor. Frankfurt'taki Trk Federasyonu lkclerin yurt dndaki st kurululardr. Her lkede b kurulua bal ya da bu kurulu ile ayn siyasal dorultuda rgtler bulunmaktadr. Bunlardan biri Belika'daki Belika Trk - slm Federasyonudur. Bu federasyonun Bringen'de dzenledii Genlik Kurultayna Brksel Bykeliliimizden Eitim Maviri Mehmet Okay ve Anvers Konsolos Yardmcs Feyhe Gen de katlmlard. Toplant Kur'an- Kerim'den sure okunarak alm; daha sonra stikll Mar sylenmiti. Daha sonra bykelilik adna Eitim Maviri Mehmet Okay da konuma yapmt. Belika Trk - slm Federasyonunun 1986 yl alma raporunda da Kur'an kurslar ald, ayrca bayanlar iin vaize getirilerek camilerde ve evlerde dinsel sohbetler dzenledikleri yazlmtr. Din ileri mavirlerinin izni ile dinsel konularda seminer verebilecek retmenler getirilmitir. Belika'da, denilebilir ki. Diyanet leri ile CHkc Trk-slm Federasyonu birlikte almaktadr. liki bu kadar aktr. Tabii ki, yurt dnda alan yurttalar, dinsel konularda bykelilik ve konsolosluklarda grevli mavir ve ataelere bavuracaklar. Bundan daha docJ davran olamaz. 162

Ancak araya giren rgtler, arac olan derneklerin siyasal ilikileri ister istemez baz armlara yol amakladr. Yurt djnda yeni yeni' kurulan Diyanet vakflarnda lkc szmas gzle grnrcesine ak ve seiktir. Diyanet leri, son yllarda hemen hemen her devlet kurumunda grld gibi eitli siyasal akmlarn etkisinde kalm, kadrolar bu akmlara gre oluturulmutur. Sz gelii Diyaneti - Sleymanc kavgas gibi o dozda ve lde bir Diyaneti -lkc kavgasna tank olunmamtr. Tersine, lkc ve Milli Gr olarak adlandrlabilecek din grevlileri ke balarna getirilmitir. Cemalettin Kaplan bu kadrolama olayna ok ac ve gncel bir rnektir. Kaptan'n MSP ile olan yaknl herkese bilinmekteydi. Dnnz ki. bu 'Cemalettin Kaptan* bilinen siyasal eilimleri ile Diyanet ieri Bakan Yardmcl grevine -kadar getirilebilmi; on be yl Adana Mftl'nde bulunmutu. Byle bir siyasal kadrolamann yurt dndaki camileri etkilememesi hi dnlebilir mi? Tabii ki bu oluum yurt dndaki camileri de etki altna olmakta gecikmemitir. Diyanet leri Bakarvl'nn yurt dndaki din hizmetle/inde yetersiz kalmas bir boluk dourmu, bu boluk, Sleymanc, Milli Gr, Nurcu ve lkc daha sonra da ran yanls kurulularca doldurulmutur. Diyanet, yurt dndaki yurttalara hizmet gtrmekte ge kalm; gecikerek de olsa yerine getirilen grevde, ister stemez siyasal kadrolamalarn izlerini tamtr. Grnen ky budur ve klavuz istemeyecek kadar gzler nndedir. Yurt dndaki camiler, her biri siyasal ilikilere dayanan akm ve gruplara gre blnmtr. Berlin'deki cami says He bu camilerin hangi akm ve 163 kurulularn ellerinde olduklarn anlatrsak bu konuda sizlere yeterince bir fikir verebiliriz. Berlin'de tam otuz tane Trk camisi var.. Bunlarn 12'si Diyaneti. 10'u Milli Gr. ikisi lkc, Sleymanc ve kalan de Cemalettin Kaplan'm elindedir. Diyanet leri Bakanl'na bal camiler: Trk ehitlik Camii, Muradiye Camii, Selimiye Camii, Bedir Camii, ehzade Camii, Orhangazi Camii, Sultan Ahmet Camii. Yunus Emre Camii. Nuru Osmaniye Camii, Akemsettin Camii, Anadolu Camii, Osman Gazi Camii... Mill Gr olarak adlandrlan slm Federas-yonuna bal camiler: Fatih Camii, Mevln Camii, Emir Sultan Camii, Hac Bayram Camii, Yeni Cami. Ayasofya Camii, Vakf Camii, Paa Mescidi, Ensar Camii, slm Birlik Merkez Camii. lkc olarak nitelenen Berlin'deki Trk Ocana bal camiler: Ulu Cami, Eyp Camii. Sultan Camii... Sleymanc olarak bilinen slm Kltr Merkezleri ne bal camiler: Abdlmecit Camii, Beyazt Camii, Sleymaniye Camii. slm Cemiyet ve Cemaatler Birline -Yani Hu-meyni zentisi - Kaplan Hoca'ya bal camiler: ttihat Camii, erafettin Camii, mam Cafer Sadk Camii. Avrupa'nn teki lke ve kentlerinde de benzer durumlar var. Aa yukar bu tablo biri lehine, teki aleyhine deiiyor. Bir yerde Sleymanclarn camileri artyor, bir yerde Milli Grlerin, bir baka yerde de Diyanetin... Ama her yerde byle bir blnme var. Her yerde soruyorum. Bykelilik ya da konsolosluklarda grevli mavir ve ataelerimize soruyorum. Sleymanc imamlara soruyorum, M'rft Grlere soruyorum, Kaplan Hoca'nn adamlarna soruyorum. Hemen hemen herkese soruyorum: 164 Allah bir, Kur'an bir, peygamber bir ise nedir bu ayrlk? Her biri kendine zg nedenleri sralyor.. Hibiri inandrc gelmiyor..

Niin bu ayrlk? Niin birer mezhep kavgas gibi bitmez ve tkenmez kin? Niin bu uyumsuzluk? Bu uyumazln nedenleri, dinsel olmaktan ok siyasal nitelikte. Birinci neden, bu.. Bu uyumazln kk Federal Almanya'da deil Trkiye'de, Tahran'da, Riyad'-da... kinci neden de bu! Bir dnem geliyor, bu akmlardan biri siyasal koruma gryor. Bir baka dnemde koruyanlar ve korunanlar deiiyor. Siyasal gelimelere gre kadrolar oluuyor. Bylece din, din olmaktan kyor, eitli siyasal partiler arasnda bir propaganda ve g gsterisi arac oluyor. Bonn Bykeliliimiz Din Maviri Niyazi Balolu uygar bir insan. Bu konular tek tek kendisiyle de konuuyorum. Devlet, din hizmetlerini elbette ki Diyanet leri Bakanl eliyle yrtecek. Bunda beraberiz. Peki ya siyasal akmlar?.. Ya bunlarn din adamlarn etkileme almalar?.. Ya bunlar?.. Balolu bu sorumuzu, Bu konuda dikkati} olmaya alyoruz diye yantlyor. Ne lde baarl oluyorlar bilmiyorum. Daha dorusu bilemiyorum. Danimarka'da islamc akmlar Federal Almanya'da-ki kadar gl ve rgtl deil.. Ancak burada da yava yava ayn rgtler at oynatmaya balamlar. Suud'lerin fhanse ettii slm Kltr Merkezleri' her yerde olduu gbr Kopenhag'da da etkili. Baz Trk din adamlar islm Kltr Merkezlerinden aldklar burslarla Suud Arabistan'a gitmiler. Bunlardan birisinin ad Mehmet Deirmenci. Deirmenci, Rabta rgtnn bursu ile Riyad'do din eitimi grdkten sonra Kopenhag'da bir Kur'an kursu acm:^ 165 Ad ilgin: Faisal Okulu 18 Mays 1985 tarihinde kurulan Danimarka Trk .Diyanet Vakf yava yava camileri denetim altna almaya balam. Tabii, ne lde alabildiyse... Vakf, Slagelse ve Ishoida da binalar satn almj. Sleymancrik, MHIt Grlk, Nurculuk, lkclk, Teblicilik, u ya da bu lde Danimarka'da geerli. Ancak tabii imdilik Federal Almanya'deki durum yok Danimarka'da rnein Kaplan Hoca geen eyll aynda Danimarka'ya gitmi. Etkili olduu yer daha ok Federal Almanya yaknlarndaki Jyllands yarmadasndaki bir camiymi. Kaplan Hoca'nn Kopenhag ziyareti pek baarl gememi. Ancak yz kii, bilemediniz yz elli kii dinlemi Hoca'y.. Bu kalabaln yars d/h Hoca ile birlikte Almanya'dan gelenlermi.. Kopenhag'da slamc yaynlar yapan bir de radyo var. Radyo Suudilerin finanse ettikleri slm Kltr Mer-kezi'ne bal. Ad, Fatiha. Trkiye Bykelilii, slm Kltr Merkezi ile anlaarak Trke yaynlarda bir Trkn konumasn salam.. Radyonun ad da Fatih Radyosu olmu. Rabta rgt, anlalyor ki burada da etkili. slm Kltr Merkezleri aracl ile dinsel ve bu arada da siyasal grlerini yayyor. Her yerde olduu gibi. Rza Nur'un anlarn basp satan nl Atatrk dmemi Kadir Msrolu geen yl Kopenhag'a gelmi.. O da kendi adamlar ile temas edip gitmi. Msrolu nerede yayor? sorusuna deiik gruptan slamclar ayn yant eriyorlar: Suud Arabistan'da. Ancak zaman zaman Federal Almanya'ya, ngiltere'ye, svire'ye gelir gider. 166 Londar'da yurt dndaki islamc akmlar konusunu Konyal bir din adam ile gryoruz: Aydn Ton..

Aydn Hoca diye anlan Tan, 1963 - 64 ylnda stanbul slm Enstits'n bitirmi. Bir sre stanbul'da merkez vaizlii yaptktan sonra emekliye ayrlp Londra-ya yerlemi. Nereden aklnza geldi Londra'ya yerlemek? Kim arac oldu? diye soruyorum. Prof. Nevzat Yalnta arac olmu. Aydn Tan da Londra'ya gitmi. Aydn Tan, imdi Londra'da slm-Trk Derneinde alyor. Aydn Hoca anlatyor: Burada 12 bin ocuk var. Bunlarn din eitimi hi yok gibi. Trke bile bilmiyorlar. Trke bile bilmeyen ocuklara din eitimini nasl vereceksiniz? Bu nedenle ocuklara nce Trke dersi veriyorum. Trkeleri iyi deil. ngilizceleri de... ki kltr arasnda bocalyor ocuklar. Devlet burada bu konular ile ilgilenmemi, bykeliliin din maviri bile yok. lgilenmeyince, doan boluu bakalar doldurmu sonuta. Aydn Tan hem din adam hem mzisyen. Trk mziine dkn. nl besteci Sadettin Kaynak'tan dersler alm. Sultanahmet Camii'nde imamd, kendisine hayrand m> diyor. Besteleri varm Aydn Jan'nn. Cemalettin Kaplan'n video banttaki konumasn Aydn Hoca ile birlikte izliyoruz. Aydn Tan, Kaplan'a hem kzyor hem de glyor. Kaplan Hoca hakkndaki yarglarm anlatyorum. Katldm sylyor. Londra'da dinsel konularda ad geen bir baka Trk de Kbrsl Ramadan Hseyin Gney.. Ramadan Bey. Turkish - islamic Trust'n ynetiminde. Ayn zamanda olduka zengin bir iadam.. Aydn Hoca ile aras iyi deil.. 167 Rabta rgt her yerde olduu gibi Londra'da do etkili. Rabta rgt Londra'da, Cam't Konseyi adh. bir dernek aracl He almalarn srdryor. Dr. Selim Has, Rabta rgt'nn ikinci bakan.. Bahri Baltan ve Nairn Bilalolu da Rabta rgt aracl ile Riyad'da din eitimi grp gelen iki hoca. Londra'da 46 Goodge Street, W1 adresindeki Cami Konseyi bir de kk' yayn organ karyor. Ad, An -Nida. An-Nida, Londra'da Rabta rgt eliyle finanse edilen slamc kurulularn toplant ve seminerleri ile ilgili haberler veriyor. Tabii bir de Cuma Hutbesi bal altnda d'mset konular ileyen yazlar yer alyor burada. Kadir Msrolu da sk sk Londra'ya gidip geliyor. Bu camiler nasl satn alnyor? Bu imamlarn aylklarn verenler kimler? Sorular bir yerde dmlenip kalyor. Diyanet leri Bakanl'nn denetimindeki camilerde imamlara devlet btesinden aylk veriliyor? Ya Sleymanclarn, Milli rlerin, lkclerin ve TeblicHerin camilerindeki imamlarn aylklarn kim dyor? Sorarsanz, yant yle: Cemaat. Sz gelii slm Cemiyetleri ve Cemaatleri Federasyonu, Hollanda'nn Rotterdam kentinde skender Paa Camii imaml iin 1944 Tokat doumlu Abdullah Ars-'an'n ayln dyor. Trk-slm Kltr Dernekleri, Hollanda'nn Utrecht kentinde grevli mer Solgu'nun ayln dyor. Teblicilerin elinde bulunan Zaandam kenti Aya-sofya Camii imam 1958 Gmhane doumlu Hseyin K. Ece'nn ayl da slamc Genlik Tekilt tarafndan karlanyor. Bu derneklerin denetimindeki camilerde grevli dirr-adamlarnn bir ksm ran'a gidip gelmiler. Bir ksm date Rabta rgt araclyla Riyad'a... 168 Din, kutsal bir duygu* Insanta Allah arasnda kalmas gereken bir alan. Ancak grlyor ki, siyasal akmlar, dini Allah ile kul arasndaki kalmas gereken yerden* karp siyasetin arac haline getiriyorlar.

slm Kltr Merkezlerinin manev bakan Kemal Kaar, AP'den stanbul milletvekillii yapm. Kurs ve Okul Talebelerine Yardm Dernekleri Federasyonu Bakan Ali Ak da ayn partiden el milletvekili olmu. Sleymancln siyaset ile Hgisi ok ak. 12 Eyll'-den nce AP'yi, daha nce de Millet Partisi'ni desteklemi Sleymanclar. 12 Eyll sonrasnda da bir ara MDP'yi, yerel seimlerde ise ANAP'... imdi ise Allah kerim! Kemal Kaar hangi partiye oy kullanlmasn istiyorsa? o partiye... Byk olaslkla DYP'ye. Nurcular derseniz, yayn organlar Kpr Dergisinde Sleyman Demirel'in demeleri yaymlanyor. Herhalde Nurcular ilk seimlerde oylarn DYP iin kullanacaklar. Milli Grler ise nce Milli Nizam Partisi, daha sonra MSP.'yi desteklemiler. imdi de Refah Partisi'ni... Bunda hi kuku yok. lkcler ise Miliyeti alma Partisi'ni... Ancak bu akmlarn iktidar partisi ANAP iinde uzantlar var. Hem Sleymanclarn hem Milli Grlerin, hem de lkclerin... ANAP. btn bu slamc akmlar kendi parti ats-' altnda toplamaya alyor. Bunun iin planlar yaplyor, taktikler, stratejiler oluturuluyor. ANAP'n gz Sleymanclardadr. zal, Sleymanclar DYP'den koparp, bu akm partisinin oy deposu haline getirmeyi planlyor. Bunun iindir ki Babakan Turgut zal, 8 Eyll 1984 gn Hamburg'da slm Kltr Merkezlerinin denetimindeki lu Cami'ye giderek bayram namazn buradc* klyor. 169 Babakan, bayram namazn Sleymanc olarak adlandrlan slm Kltr Merkezlerinin denetimindeki Ulu Cami'de kldktan sonra Diyanet leri Bakanl'nin- denetimindeki Beyazt Camii'ne gidiyor. Belki bunun iindir ki, Sleymanc olarak bilinen emekli Harita Albay Arif ll de Diyanet leri Bakon-l'nda grevlendiriliyor. zal, slama akmlar iinde en gl rgtlere sahip bulunan Sleymanclar ANAP saflarna ekebilmek iin elinden geleni yapyor. 1936 Harbiye kl emekli stihkm Tmgenerali Muzaffer Toygar* bile saflarna ekebilen bu akmn desteini salamak elbette ANAP iin nemli bir konudur. Dinsel akmlar, yalnzca dinsel ya da siyasal duygularn arac olmuyor. lerde greceimiz gibi bir ticar zenginlik kayna da oluyor. Fransa'da 1972 ydnda uyuturucu - madde ticareti yapma suundan mahkm olan AP eski milletvekHIerin-den Sami Birriciolu da herhalde, Berlin'deki yere4 mahkemede 9,5 VR 7874 sayl dosya says ile kaytl s-lamisches Ansar Zentrumu tvbe amacyla kurmutur. 2.9.1984 tarihinde kurulan bu slm rgt, Trk, Lbnanl, Endonezyal, Msrl ve rdnl slamclarca oluturulmutur. Trkleri sayalm. Bir lkc Trk: -M. Sefa Bayraktar, bir pHot: Mecrt Gezer. Bir i adam: Abdlkadir Trkmen ve Almanlar Mslman yapan Trk diye n salan Vak-fkebirii Mustafa Hoca, yani Mustafa mer Ycel... Diyanet Ileri'nin denetimindeki camilerde grevli imamlara Trkiye Cumhuriyeti btesinden aylk denmesi doal. 170 RABITA Desem ki: Bir sre bu imamlarn ayl Rabtat-a|-AJam al-sJm adl eriat rgt tarafndan denmitir. Olmaz, olamaz dersiniz. Olmu. Hem de 12 Eyll dneminde. Hem de Atatrklkten en ok sz edilen bir dnemde. 12 Eyll dneminde grev almj - adnn aklanmamasn isteyen bir bakandan dinlemitim bu konuyu.

Sayn Mumcu, Diyanet leri yurt dna din hizmeti gtrmekte ok ge kald. Kalnca da yurt dnda Sley-manclk, Milli Grlk gibi akmlar at oynatt. Hemen yurt dna din adam gnderelim dedik. Baktk mevzuat yok ortada, tabii para da. Suudlerle anlatk. Bir mutabakat gereince Trk imamlarnn aylklar bir sre, 1982 ylndan 1984 ylna kadar Rabta rgtnce dendi. denen aylk 1100 dolar. Bu paralar. Rabta rgtnce, Trkiye bykeliliklerine deniyor, bykelilikler de aylklar imamlara d-yorlarm. nce Belika'da balam bu uygulama, daha sonra Federal Almanya'da da aylklar Rabta rgtnce denmi. Brksel'de slm Kltr Merkezi Mdr baimam Ehdel ile grrken bu konuya da deiniyorum. Baimam Ehdel ile grmemin asl amac da bu aslnda. Dnp dolap soruyorum: 171 Rabta rgtnn Trk imamlara dedii aylklar konusunda bilgi verir misiniz? Baimam Abdullah El Ehdel hen slm Kltr Merkezi Mdr, hem de Rabtat-alAlam-l-slm adl eriat rgtnn Avrupa temsilcisi. Baimam Ehdel, Tayyar Altkula' da, Diyanetiler'r de ok yakndan tanyor. Ad ad biliyor Altkula ve kadrosunu. 1980 ylndan bu yana Rabta rgt Trk imamlarnn da aylklarn demitir. Pek'r kim yapm bu anlamay? Adnn aklanmamasn isteyen bakan, Anlamay* Dileri yapt diyor. Dileri'ne soruyorum: Yurt dndaki Trk imamlarnn aylklarnn Rabta rgtnce denmesi konusundaki (mutabakat imzalayan kimdir? Dileri Bakanl'nn verdii yant yle: 1982 ylnda Belika'da grevli din adamlarnn aylklar Rabta rgtnce denmi. Sonra bu uygulama durmu. Ancak mutabakat yapan Dileri deil; Diyanet leri. Bu mutabakat yapan kim? Diyanet leri Bakanl m? Yoksa Dileri mi? Eski Bakan: Diyanetin byle bir mutabakat yapmo yetkisi yok. Mutabakat Dilerince yaplm diye srar ediyor. Baimam Ehdel Evet biz dedik diyor ve ekliyor: slm Kltr Merkezi Ynetim Kurulu'nda aralarnda sizin bykelinizin de bulunduu be bykeli var. tane de Rabta temsilcisi. Trkiye'den gelen din retmenlerinin de atanmalarna karabiliriz. Ancak bir eit centilmen anlamas ile bu yetkiyi devletinize devrettik, kimin din retmeni olarak atanacana sizinkiler karar veriyor. Yurt dnda kiminle grmsem onlara hep bu soruyu soruyorum: Rabta rgt'nn Trk imamlara dedii 1100 dolarlk aylk konusunda bir bilginiz var m? 172 Hemen hemen herkes bu konuyu biliyor. 1982 ylndan 1984 ylna kadar, Diyanet leri Bakanl eliyle yurt dna atanan imamlarn aylklar Rabta rgtnce denmi. Ne yazk ve ne ac ki byle olmu. Koskoca Trkiye Cumhuriyet}, yurt dnda grevlendirdii imamlara verecek para bulamam da bu paray trir eriat rgt olan Rabtat-al-Alm al-slmye detmi. Atatrk hakknda hakaret dolusu Sanem Adam - Put Adam kitabn basan ve datan bu eriat rgtne! Hem de sabah - akam Atatrklkten sz edHdii dnemde yaplm bu mutabakat. Faisal Binans ve Al-Baraka Trk Rabta rgt'nn 41 kiHHc bir kurucu meclisi var. Bu meclis eitli slm lkelerinden seilen yelerden oluuyor. Rabta rgt'nn kuruluunda Trkiye'yi HiJl Dergisi sahibi Salih zcan temsil etmitir. Salih zcan' daha sonra MSP anlurfa MiHetvekrli olarak gryoruz. Daha sonra Faisal Finans Kurumu-nun kurucusu olarak da greceiz.

Rabtat-al-Alm al-slmadl eriat rgtndeki ikinci Trk Trk - Suud Arabistan Dostluk Cemiyeti Bakan Ahmet Grkan'dr. Ahmet Grkan, 1950 - 57 yllar arasnda, DP, 1961 - 65 yllar arasnda da AP Konya milletvekili olarak parlamentoda bulunmutur. Rabta rgt'nn kurucu meclis yesi Salih z-can'n Faisal Finans Kururnu'nun Trkiye'deki kurucusu olmas bir rastlant se, Ahmet Grkan'n Arapa ezan yasaklayan, Ceza Yasas maddesini kaldrmak iin 1950 ylnda ilk nergeyi veren milletvekili olmas da byle bir ratslant dr. Rabta rgt 1976 ylnda Devlet Bakan Hasan Aksay'n Pakistan'da Seerat Kongresi ne katlmas ile Trkiye'de^tartma konular arasna girmiti. 173 3 -14 Mart 1975 tarihleri arasnda Pakistan'n Heval-prni, slmabad, Azad Kemir, Peaver ve Karai ehirlerinde toplanan Uluslararas Seerat Kongresinin ncln yine Rabta rgt yapmaktayd. Kongrede konuulan konular arasnda unlar da vard : Btn Mslman lkelere, slm eriatn benimsemeleri ve eriat btn kanunlar ile ana kaynak ve temel kabul etmeleri iin acele arda bulunmak; Btn Mslman lkelere, kutsal Kur'anmzn dilr o-lan Arapa renimini ilerletmeleri ve statsnn btn Mslmanlarn cihan mul Ksan seviyesine yceltmeleri iin arda bulunmak. Kongrede Rabtat-al-Alm al-slm rgtnn Seerat hakknda kitap ve aratrma yarmas at da duyurulmaktayd. Kongre sonunda u kararlar kabul ediliyordu: Kongreye katlan taraflar, slm retiyi ilkokuldan niversite seviyesine kadar ders olarak okutmaldrlar. Arapa renimi, bilhassa Arapann ana lisan olmad lkelerde mecbur olmaldr. Kutsal Kur'an'n asgar be blmnn ezberlenmesi ilkretim sresince ve btn lkelerde mecbur olmaldr. Kur'an- Kerim'in tamamnn retilmesi ortarenimde zorunlu olmaldr. Btn slm lkelerinde azam sayda slm retileri enstitleri kurulmal ve enstitler slm almalar yapmaldrlar. Islmn nemli emir ve tleri takrir eklinde kaydedilerek her trl vasta ile yaymlanmas tavsiye edilir. islm ahlk ve deerlerin propagandasna zel bir dikkat sarfedilmelidir. slm lkelerindeki anayasal messeseler slm esaslara uydurulmal ve Arapa halka indirilmelidir. 174 slm u'mayan kanunlar kaldrlmal ve eriata uygun kanunlar glendirilmelidir. Btn daire ve iyerlerinde anlama ve nizamlar dua ile birlikte takdim edilmeli ve bu yerlerde bir imam bulunmal ve mescit almaldr. Dnyadaki kadnlar slm yasaklara uymaldr. Tamamen eriata dayal modern slm devleti kurabilmek iin gerekli giriimlerde bulunulmaldr. slm Birlii'nin yeniden kurulmas ve daha sonra da btn Mslman devJetlerin birbirinii izleyerek birer slm Devleti olduklarn iln etmeleri ve bir federasyon tekl ederek halifelii ortaklaa yrtmeleri. Demirel hkmetinin MSP'li Devlet Bakan Hasan Ak-say'n bu eriat toplantsna katlmas o gnlerde bir tartma konusu olmu, Cumhuriyet Basavcl MSP hakknda bir soruturma am, ancak konu daha sonra unutulmutu. Bugn, geriye doru dnp baktmzda, 1976 ylnda Pakistan'da Rabta rgt'nn nclnde toplanan Seerat Kongresbnce alnan btn kararlarn Trkiye'de uygulanmaya balandn gryoruz. te din dersleri okullarda zorunlu ders olarak okutulmaya balanm; slm konferanslarna Trkiye Cumhuriyeti de katlm, zetle, o gnden bu yana kongrede alnan kararlar, u ya da bu lde uygulama ortam ve olana bulmutur. Dnyann en gl slamc rgtnn para kaynaklar dikkatle gizleniyor RABITA'NTN ARKASINDA ARAMCO VAR

*Hicri 1383^ yani 1963 ylnda Mekke'de baslan tznde "Rabtat-al Alam alslmU adl rgtn amalan yle sralanyor: Mslman memleketlerinde ynetimin slamc kurallara gre olmasna almak; l______________________________:________________________________________________ ___________ 175 eitli lkelerden hacca gelenler arasnda kuvvetli ve olgun uyarclar semek ve bunlar 'slm misyoneri' olarak yetitirmek ve bunlar kendi lkelerine gndermek; slmc yayn organlarna daha geni biimde dalmalar ve grevlerini lykyla yapabilmeleri iin maddi destek salamak. Rabtat-al lm al-slm adl slamc rgtn "Kltr Dairesi adyla olumu bir propaganda merkezi bulunmaktadr. Bu dairenin grevleri unlardr: tslm lkelerinde yrrlkte bulunan yasalarn eziyet ve ayln aklamak, hkmetleri ve heyetleri slmiyetin geni ve hogrl kurallarn uygulamaya armak; Kur'an- Kerim'in anlamn, gvenilir bir kaynaktan yaparak, slmi kurallar herkes iin anlalabilir hale getirmek; Mslman devlet bakanlar toplantlar dzenlemek; Milliyetilik ve rklk anlaylaryla mcadele etmek. Dnyann en gl slamc rgt budur. Bundan daha gls, rgtls ve zengini yok- tur. Rabtat-al ln al-slm rgtn maddi kaynaklar arasnda Suud - Amerikan ortak bir petrol irketi olan Aramco'nun salad fonlar da bulunmaktadr. Rabta rgtn maddi kaynaklar hakknda hi kimse bilgi vermez. Aramco'nun Rabta rgt iin ayrd fon ka milyon dolarlktr? Byk bir gizlilik iinde tutulan bu fonun, Aramco'nun gelirinin yzde iki buuundan o-lutuu ileri srlmektedir. Trkiye'den hacca gidenler arasndan seilen din adamlar, Rabta rgtnce eitilip, yurt _______________________________________________ 176 dma imam ve din grevlisi olarak gnderiliyor. 12 Eyll dneminde, hele Trk din adamlarnn aylklar Rabta rgtnce denince, Rabta - Diyanet ilikileri iyice younlayor. Ve 1100 dolar aylkl imamlar yurt dnda grevlendirilmek iin kuyrua giriyor. Atatrklkken en ok sz edilen 12 Eyll dneminde, Diyanet leri st ynetimi ile Atatrk'e sven bir kitab basan ve datan bu slamc Rabta rgt arasnda dostluk kprleri kuruluyor. Bu adan Rabta rgt'nn baarlar kmsenemez. Rabta rgt asl byk baarsn, Trkiye'de Faisal Finans Kurumu'nun oluumundaki katksyla salam saylabilir. Faisal Finans Kurumu'nun oluumundaki nemli ad Salih zcan'dr. Seriih zcan, bilindii gibi Rabtat-al-Alm-ai-slm adl eriat rgt 41 kiilik kurucu meclisinde Trk temsilcisidir. Rabta rgt kurucu meclis yesi Salih zcan'n Faisal Finans Kurumu'nun iM< kurucu orta olmas, herhalde rastlant deHdir. teki kurucu ortak da bir tandk addr: Ahmet Tevfik Paksu. Paksu, MSP'den milletvekillii yapm; bir ara Demi-rel hkmetinde alma Bakanl'nda da' bulunmutu. Faisal Finans Kurumu, Suud Prensi Muhammed Al Faisal tarafndan kurulmaktayd. Ve Prens Faisal, Trkiye'de bu i iin Rabta rgt durucu meclis yesi Salih zcan' grevlendiriyordu! Tabii ki, bu seim bir rastlant deildi. stanbul ticaret siciline 205923 - 153466 say ile ka177 F.: 12 ytlanan irketin teki Suud ortaklar da Suud Krall'n-ca kurulmu u slm finans kurumlaryd: Dr-l Maal slm Trust. Msr'daki Faisal Islamic Bank. Sudan'daki Faisal Islamic Bank. Bahreyn'deki Masarraf Faisal Al

Islami. Rabta rgt kurucu meclis yesi eski MSP anlurfa Milletvekili Salih zcan ve MSP'ii Bakan Ahmet Tev-fik Paksu verilen pay senetleri, zcan ve Paksu tarafndan bir ksm siyasal etkinlii olan doksan kiiye devrediliyordu. FalsaJ Finans Kurumu'nun bu yeni doksan payda arasnda eski bakanlar ve mMletvekrIleri de bulunmaktayd. Kimlerdi bunlar? Son Demirel hkmetinin APT Tarm Bakan Cemal Klhl. ANAP^n ilk genel bakan yardmclarndan Ankara Milletvekili HalU vgn. Demirel hkmetinde Salk Bakanl grevinde bulunan MHP'li Cengiz Gkek. nl armatr Nuri Ceraholu do Faisal Finans Ku-rumu'nun paydalar arasndayd. Dier paydalarndan bazlarnn adlarn verelim: Cemal Cebeci, Sabri lker, Asm lker, Murat lker. O. Faruk Berksdn, Seluk Berksan, Orhan zokur, Ahmet Cebeci, Ahmet Nuri Yksel, Hseyin Cokun, M. Gndz Sevilgen, Nuri Geredeli, Avni Kkece, Mehmet Ge-nelliolu, Mustafa Sar, Yusuf Arkuu, Cevdet zdemir. Mahmut Karal, Mehmet l, Sudi Reat Saruhan, Mehmet zcan. Uzerta A.., Gngen D Ticaret, Ycelen naat ve Tic. Ltd. irketi ve Feni Alminyum A.. gibi irketler de Salih zcan ve Ahmet Tevfik Paksu tarafndan devredilen pay senetlerini almaktaydlar. Durum ok akt: Suud Krall, Trkiye'de slm Finans Kurumu amak iin nce Rabtat-al-AImal-slm adl eriat r178 gtnn kurucu meclis yesi Salih zcan' bulmu, bu i iin Salih zcan' grevlendirmitir. Salih zcan da yakn orkada M. Tevfik Aksu ile birlikte bu ii zerine almtr. Suud Prensi Faisal tarafndan nce zcan ve Pak-su'ya verilen pay senetleri, daha sonra aralarnda siyasal etkinlikleri de bulunan doksan kii arasnda paylatrlmtr. Bundan da ilginci, Suud finans kurulular ile ilgili kararnamenin imza tarihidir. Bu tarih 16 Aralk 1983'tr. zal hkmeti 14 Aralk 1983 gn greve balam ve henz hkmet programn hazrlamadan bu kararnameyi imzalayp yrrle koymutur. Bu karar, 16.12.1983 gn ve 83/7506 saysn tayor. zal hkmetinin gvenoyu alr olmaz u iki konuda youn alma yapt gzleniyordu. Yabanclara mlk edinmelerini salayan yasa. Ve zel finans kurulular ile ilgili kararname. Anayasa Mahkemesi'nce iptal edilen yasa uyarnca Suud prensleri Boaziinde yerler almlard. zel finans kurumlar eliyle de Suud sermayesi Trkiye'de etkinliini gsterecekti. 16 Aralk 1983 tarihli kararnamenin birinci maddesi u hkm ile noktalanmaktayd: zel finans kurumlarnn kurulu, organ, faaliyet ve tasfiyelerine ilikin esaslar ve usuller T.C. Merkez Ban-kas'nm gr alnarak Babakanlka dzenlenir. Bu hkme gre Suud finans kurulularnn faaliyetlerinin denetimi ioin Babakann izni aranacaktr. Kararnamenin 13 nc maddesi, zel finans kurumlarnn tasfiye karar ve ilemlerinde Trk Ticaret Yasas le cra ve fls Yasas'nn uygulanmayacan ngrmekteydi. Bu durumda ne yaplacakt? Bu durumda ne gibi yollarn izleneceine Babakan karar verecekti. Hkm yleydi Kararname bunu ngryordu. 179 Hkmetin greve balar balamaz kard bu kararnamede, daha sonra 1984 yl mart aynda b"w deiiklik yaplyor. Daha sonra da Merkez Bankas bir tebli yaymlayarak zel finans kurumlarnn alma koullan- . n dzenliyor.

Grlyor ki, ANAP hkmetinin ilk konusu bu. Daha sonra sra Faisal Finans Kurumu ile Al Baraka Trk zel Finans Kurumu'nun yasal olarak kurulmasna geliyor. Ve 5 Austos 1984 gnl Resmi Gazete'de Cumhurbakan Evren ile Babakan zal'n imzalarn tayan u Bakanlar Kurulu karar yaymlanyor: Merkezi stanbul'da olmak zere 5 milyar lira sermayeli Al Baraka Trk zel Finansman Kurumu'nun kurulmasna ekteki esas mukavelede belirtilen artlarla izin verilmesi, Trkiye Cumhuriyeti Merkez Bankas'nn olumlu grne dayanan Devlet Bakan ve Babakan Yardmclnn 26.6.1984 tarihli ve 26745 sayl yazs zerine, 16.12.1983 gn ve 83/7506 sayl kararname hkmlerine gre Bakanlar Kurulu'nca 11.3.1984 tarihinde kararlatrlmtr. Faisal Finans Kurumu'nun kuruluu da ayn gnl Resmi Gazete'de, bir baka Bakanlar Kurulu karar ile duyuruluyordu. Suud sermayesi Trkiye'ye admn atmt. Faisal Finans Kurumu, bir eriat rgt olan Ra-btat-al-Alm-al-slm'nin kurucu meclisinde Trkiye'yi temsil eden eski MSP milletvekili Scflih zcan aracl ile kurdurulmutu. Peki, Suud sermayesinin Al Baraka Trk zel Finans Kurumus'nu Trkiye'de oluturmak iin bulduu etkin adlar kimlerdi? Al Baraka'nn bulduu etkin adlar gerekten ilginti: Korkut zal. Ey men Topba. Korkut zal, Babakan Turgut zal'n kardeiydi; Ey-mert Topba da ANAP stanbul il Bakan! 180 za! ve Topba, byle bir giriim iin bulunabilecek en etkili iki kiiydi. Korkut zal ile Eymen Topba'n ortak olduklar Hak Yatrm ve Ticaret A.. Trkiye'de Al Baraka Trk zel Finans Kurumu'nun ncln stlenmiti. Dier byk ortaklar u adlardan olumaktayd: Salah Abdullah Kamel. Hssein Mohsin Al Harety. Dr. Hasan Abdullah Kamel. Mahmoud Jamil Hassoubah. A! Baraka Investment And Develoment Co. Al Baraka Trk zel Finans Kurumu Ynetim Kurulu da u adlardan olumaktayd: . Bakan: H.E. eyh Saleh A. Kamel. kinci Bakan: Mustafa E. Topba. yeler: Mahmoud Jamil Hassoubah. Dr. Abdul Razzak Kamel. Kemal Unaktan. Talat z. Ve Genel Mdr: Yaln ner. Arif Ate Vuran, Mehmet Demirba ve M. Zeki Sayn da kuruluun denetileri. Al Baraka Trk zel Finans Kurumu Ynetim Kurulu yesi Talat z, Korkut zal ile birlikte zbayrak Ticaret ve Sanayi A.. adl irketin orta. Korkut zal, zbatras adl irkete de ortak. Bu irket, sonradan z-Ba adn alan zbayrak Ticaret ve Sanayi irketi nce kurulmu. teki ortaklar unlar: Bahattin Bayraktar. Murat Mehmet zal, Mustafa Ali zal, Korkut zal ve Talat z. Petotrans Nakliyat zal ailesi ile Bayraktar ailesinin kurduklar bir baka nakliyat irketi. Akz Ticaret Mavirlik ve Mmessillik: A.. Korkut zal'n bir aile irketi. Ei, oullar ve kz irketin ortaklar olarak grnyorlar. 181 cispa Ticaret Sanayi ve Pazarlama Anonim irketi de Korkut zal'n bir baka irketidir. Korkut zal'n bu irketteki ortaklar Hasan Kalyoncu. Ahmet Kalyoncu. Fadl Teymun. Cemal Kalyoncu, Mustafa Sekin, brahim Blent Teymur. brahim Halil Erpamuku'-dur.

Akabe naat irketi de Hak Yatrm tarafndan kurulmu ve bir baka Topba-zal irketi. Korkut zal. Faisal Finan6 Kurumu'nun 064 sradaki paydas Feni Alminyum irketi sahibi Mustafa Ka-laycolu'nun kz ite olu Bahattin zal' evlendirerek. Feni Holding ile de iliki kuruyor. Bir yanda Topbalar, br yanda zallar. Bayraktarlar, Teymurlar. Kalyoncular. Ve son olarak Kalayaoufiar. Korkut zal'n dolar milyarderi olmas yolu ilk kez. ANAP stanbui H Bakan Eymen Topba ile yapt ortaklkla alyor. zal-Topba ortakl. Al Baraka kanal jle Suud sermayesine uzanyor. Zemzem kuyusundan karlm yeil dolarlar, zall, Topbal irket kasalarna doru uuuyor. Daha sonra sra din vakf kurmaya geliyor. 8 Aralk 1986 gnl Resmi Gdzete'de Al Baraka Trk zel Finons Kurumu'nun da aralarnda bulunduu on be ortan bir araya gelerek bir vakf kurduklarn iln ediyor. Dinsel Amal Vakf A Vakfn ad: Bereket Vakf . Kurucular: Ahmet Hamdi Topba, Osman Nuri Topba, Mustafa Latif' Topba, Ali Eymen Topba, Al Baraka zal Finans Kurumu, Ahmet Yahya Kil, Mehmet Demirta, Adnan Bykdeniz. Yaln ner, Mehmet Cahit Srmeli, Kemal Unaktan. Abdullah Tvnkl, Abdullah Sert. Muammer Dol-mac, lhan mik. Korkut zal, Bereket Vakfnda kurucu deil. Vakf, 182 Topba'lar tarafndan kurulmu. Ama, dinsel konularda eitim iin burslar vermek, konferanslar dzenlemek, dinsel amal yaynlara madd destek salamak. Korkut zal'n, kurucusu olduu dinsel amal iki vakf vor. Bunlardan birinin ad zba Vakf. Kurucular unlar: Korkut zal, Bahattin Bayraktar, Talat z, Murat Mehmet zal, Mustafa Ali zal. 2 Ocak 1987 gnl Resmi Gazete'den rendiimize gre vakfn amac, din gn ve gecelerde toplantlar dzenlemek, mescit, cami ve Kur'an kursu yaptrmak, din ve miil aratrmalar yaplmasn tevik etmek, doal fetlere mruz kalanlara yardmda bulunmak, fakir rencilere yardm etmek, yz kzartc olmayan bir sutan para cezas alanlara yardmc olmaktr. Korkut zal'n Suud Arabistan Krall'ndaki itibar yerindedir. Sk sk Riyad'a gidip gelir. Bu gidi gelilerinin birinde slm Kalknma Bankas'n-da bir mavirlik grevini de koparmtr. Daha nce ayn grevde bulunan, bir Trk Profesrdr. Prof. Dr. Nevzat Yainta... Korkut zal bu grevi Prof. Yalnta'tan devralmtr. Bu devir teslimin yapld gnlerde Korkut zal'n aabeyi Turgut zal, Bakanlar Kurulu'na bir yasa tasars sunuyordu. Tasar, slm Kalknma Bankas'na vergi muafiyeti hakkndaki kanun tasars baln tayordu. Tasarmn 1. maddesi yleydi: slm Kalknma Bankas kararlar ve her trl ilemleri; a) Varlklar, gelirleri, kararlar ve her trl ilemleri. b) Yapt ilemler sebebiyle her ne nam altnda olursa olsun naklen ve hesaben ald paralar ve ilemlerle Ngili olarak dzenlenen ktlar, c) Her trl gayri menkul mal iktisablar ile bunlarn devirleri, temlikleri, 183 Dolaysyla mkeltef olduu her trl vergi, resim ve> hartan muaftr. Bankaya sermaye nispetinde denecek kr paylan kurumlar vergisinden mstesnadr. Bu kr paylar, gelir ve kurumlar vergisi kanunlarna gre vergilendirilmez ve tevkifata tabi tutulmaz. Tasar, hkmetten yldrm hz ile kp, TBMM Bte ve Plan Komisyonu'na gelmi, komisyondaki grmelerde SHPMi iki miiletvekili, Tlay ney ve Erol Aagil tasarya kar kmlar, ancak tasar komisyondan geip genel kurulda da kabul edilmiti.

Suud kkenli zel finans kurumlar, 16 Aralk 1983 tarihindeki kararname ile Tasfiye Karar ve lemlerinde Trk Ticaret Kanunu, cra-fls Kanunu ve dier mevzuatn tasfiye ile ilgili ilemleri uygulanmaz ayrcaln almlard. Ayn evreler, bu kez de, slm Kalknma Bankas iin vergi baklklar ad altnda akal ayrcalklar elde ediyorlard. zal'l, Topba'l bu ticar ortaklkfarn dostluklar ok; eski gnlere dayanmaktayd. Topba ve zal'tar, lm Yayma Cemiyetinde de -tpk bugnk gibi- beraberdiler. Turgut ve Korkut zal, Muammer .Sabahattin,. Abidin, Mustafa ve Eymen Topba, Yusuf Trel, Prof. Ayhan Songar, Prof. Nevzat Yalnta. Mehmet Aydn, Prof. Salih Tu, Sanayici brahim Bodur, ilim Yayma Cemiyetinde birlikte almlard. Bu lim Yayma Cemiyetindeki beraberlikler sonra nerelere kadar uzanm? Prof. Salih Tu, sonradan Aydnlar Oca Genel Ba-kanl'na getirilmi. Prof. Nevzat Yalnta, TRT Genel Mdrl'ne ve sonra da slm Kalknma Bankas Mavirlii'ne. Eymen Topba, ANAP stanbul l Bakanl'np. Prof. Ayhan Songar, TRT Ynetim Kurulu yeliine. Mustafa Topba, Al Baraka Trk zel Finans Kurumu ikinci bakanlna. Turgut zal Babakanla. 184 Kardei Korkut za! eitli bakanlklara, sonra da Topbal, Bayraktarl irketler aracl ile Suud ortaklklarna ve buradan da dinsel amal vakf kuruculuuna.. Her ey bylesine ak ve gzler nndedir. Tabii, bakmasn ve grmesini bilenler iin. Faisal Finans Kurumu, Suud Prensi Muhammed Al Faisal tarafndan kurdurulmu; bu i iin Rabta adl eriat rgtnn Trkiye temsilcisi ve kuruluun kurucu meclis yesi Salih zcan' grevlendirmiti. Faisal Finans Kurumu'nun ikinci byk orta Dar Al-Maal Islami Trust adl Suud finans kuruluuydu. Gerek Faisal Finans Kurumu, gerek Dar Al-Maal Islami Trust, merkezi Cenevre'de bulunan Dar Al-Maal Al slam adl irkete baldrlar. Dar Al-Maal Al slam adl islm Bankas'nn Ynetim Kurulu Bakan, Faisal Finans Kurumu'nun orta Prens Faisal'dr. Dar Al-Maal Al slam adl finans kurumu, merkezi Kahire'de bulunan Uluslararas slm Bankalar Birliine kaytldr. Bu birlie kaytl 55 slm Bankas bulunmaktadr. Bu slm bankalarndan yirmisi, Dar Al-Maal Al slam adl finans kurumuna baldr. Trkiye'deki Suud kkenli finans kurumlarnn patronu bu Dar Al-Maal Al slam kuruluudur. Ve tabii bu kuruluun da patronu dorudan doruya Suud Krall'dr, bunda hi phe yok. Merkezi Lksemburg'da bulunan slm Tekfl Kurumu da ite bu, ynetim kurulu bakanln Suud Prensi Faisal'n yapt Cenevre merkezli Dar Al-Maal Al slam adl finans kurumunca kurulmu bir baka faizsiz bankadr. Merkezi Lksemburg'da bulunan bu slm Finans Kurumu'nun ngiltere'de, Federal Almanya'da, Belika'da, Hollanda'da ubeleri almtr. Yurt dnda hangi camiye giderseniz gidin, Diyanet-ilerin camii, Sleymanclarn camii, Milli Grlerin camii, hi fark etmiyor. 185 Cami duvarlarnda koskoca ilnlar: Bismillhirrahmcnirrahirn slm Tekfl Kurumu. Camilerin giriinde el ilnlar dalyor. Bir tanesini okuyorum: Dnya slm Birlii, Mekke-i Mkerreme Fkh Komitesi'nin 9'uncu raporu 12-19 Recep (nisan 1986) tarih ve 6 nolu faiz hakkndaki fetvas. Bunlar, yeil ile erevelenmi beyaz zemin zerine Arapa ve Trke yazlm. Fetvay okuyorum:

Hamd yalnzca Allah'a mahsustur. Salt ve selm, kendisinden sonra Peygamber gelmeyen Efendimiz ve Peygamberimiz Muhammed (S.A.V.)'e olsun. slm Fkh Komitesi'nin dokuzuncu toplantsnda Mekke-i Mkerre-me'de Dnya slm Birlii Merkezi'nde 12 Recep 1402 ile 19 Recep 1406 tarihleri arasnda bir araya gelerek u konuyu ele almlardr: Faizli bankalarn yaygnlam oluu, bunlarla Mslmanlarn ilikisi ve faizli bankalarn alternatif araydr. Bu konu Dnya slm Birlii Genel Sekreteri ve Fkh Komitesi ikinci bakannca'gndeme getirilmitir. Komite yeleri aka haram olan bu konu hakknda (faizli bankalarla Mslmanlarn ilikisi) faiz almann kitap (Kur'an- Kerim) snnet ve icmaya gre haram olduu kansna varmlardr. Aslnda bu konu tartmas yaplmayacak derecede dinimizde aka ortaya konmutur. Her Mslman, bunun yedi hak edici gnahtan biri olduunu ve bu gnah ileyenin Allah ve resulne harp ama anlamna geldiini bilmektedir. (Bakara sresi: 2/ 278, 279). Resulullah (S.A.)'dan sahih rivayete gre Faizi yiyen, buna veklet veren, faiz senedi yazan ve bunun iki sahibine lanet edip, hepsini bir tutmutur. Rivayet edilen bir dier hadise gre ise Zina ve faiz 186 bir beldede ortaya karsa, bunlar yapanlarn Allah'n azabn hak edeceidir... Sahabe bn-i Mes'ud da buna benzer bir hadisi rivayet etmitir. Fkh Komitesi Bakan Abdlaziz-i Bin Abdullah, Bin Baz ve komite yelerinin imzalarn tayan fetva da daha sonra u grlere yer veriliyor: ... Bat kltr iinde arptlm bir anlayla ekonomiye yaklaanlar 'bankasz ekonomi ve faizsiz banka olmayaca' grleriyle slm ekonomik grlerinin uygulanmayacan iddia etmilerdir. Ancak, slm finans kurumlarnin kurulmasyla bu iddialar rtlmtr. Bu konuda Pakistan gibi baz slm devletler, mill bankalarn slm bankalarna evirirken, faize dayanan para alveriini yasakladklar gibi, Pakistan'daki yabanc bankalarn slm kurallar dorultusunda almalarn, aksi takdirde, almalarna izin verilmeyeceini bildirmilerdir. Bu da snnete uygun gzel bir davrantr. Fkh Komitesi, Pakistan' rnek gsterdikten sonra Allah'n adn kullanarak u biimde propaganda yapmaktadr: slm finans kurumlarna gelmeklt, sevap kazananlarn yan sra, bu hareketi balatanlara da Allah inallah ecrini verecektir. Bu fetvaya gre, Faisal Finans Kurumu kurucusu Salrh zcan ile Al Baraka Trk zel Finans Kurumuna nclk eden Korkut zal ve Eymen Topba'n imdiden cennetlik olduklar aka anlalmaktadr. Yurt dndaki Trk camilerindeki bu youn propaganda ile para toplayan Tekfl Kurumunun Trkiye'deki balants Faisal Finans Kurumudur. slm Tekfl Kurumu'nun genel mdr bir Trk-tr: Mehmet Erdoan Sergici. Ynetim kurulu, Omar Abdi Ali ve M. Fawsi Amer ve Genel Mdr Sergici'den olumaktadr. islm Tekfl Kurumu'nda ynetim kurulu dnda ayrca bir de Din Meclisi vardr. slm Tekfl Kurumu ile ayn kke bal bulunan 187 Faisal Finans Kurumu da bir devlet bankas olan Vakflar Bankas ile almaktadr. Faisal Finans Kurumu ile Vakflar Bankas arasnda yaplan faizsiz esaso dayal muhabirlik anlamasna gre, Vakflar Bankas'nn Federal Almanya'daki temsilcilikleri Faisal Finans Kurumu adna para kabul edeceklerdir. slamc finans kurumlar arasndaki iliki bu derece ak seiktir. ' nce fetva salanyor, sonra da Mslman yurttalarn paralar slamc kurulularda toplanyor. slm Tekfl Kurumuna bu fetva" Dnya slm Birlii tarafndan salanmtr. Dnya slm Birlib'nin ngilizcesi Mslim World League'dir. Arapas ise, Rabtat-al-Alm-al-slm. Milli Gazete'nin Almanya'daki basklarnda boy boy Tekfl ilnlarna rastlanyor. M'flli Gazete'de de slm finans kurumlarna para yatrmay

savunan yazlar yaymlanyor. Bu yazlar - rnek Nihat Abdullanolu'nun yazs slm Tekfl Kurumu'nun ilnlarnda yer alyor. irketler. Dernekler. Vakflar. Dinsel akmlara mal destek salayan bu kanal... irketler, Suud Arabistan kkenli finans kurumlan ile ortaklaa para kazanyorlar. Kazanlan parann bir ksm siyasal amal dinsel a-kmlar iin ayrlyor. Siyasal amal dinsel akmlarn tek kayna, tabii ki, Suud kkenli irketler deil. ranl iadamlarnn Trk ortaklar ile oluturduklar irket saysnda son yllarda bir srama grnyor. , Bu irketlerin gelirlerinin bir ksm da siyasal amal dinsel akmlara gidiyor. Bahariye Mensucat sahibi Eymen Topba, teden beri siyasal amal dinsel vakflarla ilgilidir. lim Yayma Vakf, 1973 ylnda lim Yayma Cemiyeti kurucutarnca oluturuluyor. 188 Kurucular, Abdlkadir avuolu, Yusuf Trel, H. Tahsin Uur, Nazif elebi ve arkadalar. Vakfn ynetim kurulunda u yeler grevlendiriliyor: Eymen Topba, Sabri lker, Rfat Tandoan, Osman Kl ve Mehmet Aydn. Ynetim Kurulu Bakan Eymen Topba, Genel Mdr Nahit Rfk Diner. Vakfn, 1983 rakamiarna gYe sermayesi 533 milyon 315 bin 301 lira. Bugnk para ile aa - yukar 1 milyar (ira! lim Yayma Cemiyeti yesi ve Aydnlar Oca eski Genef Bakanlarndan Prof. Salih Tu'un da ynetimde grev ald bir baka vakf da slm limler Aratrma Vakf'dr. Bu vakfn Ynetim Kurulu Bakan Dr. Ali zek'tir. Do. Dr. Ekmeleddin nsanolu, Prof. Dr. Asaf Ata-seven a'e vakfn ynetim kurulunda grevlidirler. lim Yayma Cemiyeti'nin nemli adlarndan Yusuf Trel, amac manev ve msbet ilimleri yayma olan mer Derin Vakf'nda da grevlidir. Al Baraka ile birlikte Bereket Vakf'n kuran Abdullah Sert'in, Ahmet akr, Alaattin ahin, Ali Emiros-manolu, Ali Erli ve Bahri Bayram 4le birlikte kurduklar Ensar Vakf adnda bir baka vakf daha vardr. Bu vakf 1979 ylnda kurulmutur. 1969 ylnda kurulan Trkiye Milli Kltr Vakfnn Ynetim Kurulu Bakan zal'dr. Vakf, Zeki Ayta, Halil Aktar, Cevat Babuba ve eski TBMM Bakanlarndan Ferruh Bozbeyli tarafndan kurulmutu. * 1983 rakamlarna gre bilanosu 75 milyon 892 bin TL. olan vakfn teki yneticileri arasnda, lim Yayma Cemiyeti yneticisi, Aydnlar Oca Bakan Prof. Salih Tu da bulunmaktadr. Vakfn Genel Mdr, Kemal zpnar, Genel Sekreteri Muzaffer Somay'dr. Alaattin Ksakrek, Hulusi etin-olu, Mehmet Uzun da vakfn teki yneticileridir. Ya Sleymanclar? 189 Sleymanclar'^ 1971 ylnda Kur'an kurslarnn bir ynetmelik maddesi ile ellerinden alnmas zerine vakf kurma yoluna bavurmulardr. Gmsoy Sevim Kur'an Okutma Vakf. 1971 ylnda, Sleyman Hilmi Tunahan'n iki damad, Kemal Kaar ve Kmil Denizolgun'un nclnde kurulmutur. teki kurucular. Hseyin Kaplan, Seyfettin Alkan ve Mehmet Arkan'dr. 1973 ylndaki bilano 256 milyon 302 liradr. 1971 ylnda stanbul'da kurulan Dallar Vakf da yine Sleymanclar tarafndan oluturulmutu. Kurucular, E. Kemal Kaar, Hseyin Kaplan, Seyfettin Alkan, Kadir Dal, Hasan nal. Bu vakfn 1979 yl bilanosu 143 milyon 907 liray gsteriyor. Badatllar Vakf yine Sleymanclar tarafndan kurulmu bir baka vakf. Bu vakfn Ynetim Kurulu Bakan Hseyin Kaplan. 1983 yl bilanosu 254 milyon liray gsteren vakfn teki kurucular. Zihni Badatlolu, smail Badatlolu. Muharrem anl, Mehmet Bal ve smail Tayhan'dr.

slm ve Milli Kltre Hizmet Vakf da 1973 ylnda kurulmu. Ynetim Kurulu Bakan Hseyin Kaplan, smail Erdik, A. ekir, Yusuf Kran, D. Kolcu, E. A. Okur, M. Gezey de vakfn teki kurucular. Ulu Cami Vakf ayn akmn ncljrince kurulmu bir baka vakf. Ahmet Osmanolu, E. Ahmet Okur, Hseyin Kaplan. Tevfik erifoiu, Halil Hamzaolu bu vakfn kurucular. Vakfn 1973 yl bilanosu 162 milyon 779 bin TL. Gneli Kur'an ve Kur'an limleri Vakf ile Bakrky slm ve Milli Kltre Hizmet Vakf da yine Sleymanclar tarafndan kurulmu vakflardandr. Yurt dndaki slm Kltr Merkezleri Baimam Harun Reid Tylolu'nun zmir'de 1972 ylnda kurduu vakfn ad da Kur'an limlerine ve Milli Kltre Hizmet Vakf'nn teki kurucularnn adlar da yle: 190 Mehmet ztrk, Yaar Glgn, Enver Gezen, Halil Erkoc, Mustafa Pehlivan. Vakfn Ynetim Kurulu Bakan da Tylolu. Milli Gr olarak bilinen Milli Gazete'nin yurt dndaki sahibi Osman Yumak'n Bursa'da 1976 ylnda kurduu vakfn ad Osman Gazi lim ve Kltr Yayma Vakfadr. 1983 bilanosu 349 milyon 713 bin TL. gsteren vakfn teki kurucular, Hseyin Akan, Necat Beye, evki Bykkoruklu, Basri Eridere ve Ahmet Evci'dir. Eski Milli Gr Cemalettin Kaplan'n Adana Mftl yapt srada kurduu vakfn ad da slama Hizmet Vakf'dr. 1983 bilanosu 481 milyon "945 bin lira gsteren vakfn otelci kurucularnn adlarn da verelim: Ali Tanrverdi, Avni zahin. Ynetim Kurulu Bakanln Cemalettin Kaplan'n yapt vakftaki teki yneticiler unlar: Abdlkadir Kaplan, Abdlkadir Grpnar, Ali Tanrverdi, Bekir Kkolu, Mustafa evik. 1971'lerde balayp, 1987'lerde byk bir hz alan dinsel amal vakf yar, 11 Mart 1987 gnl Resmi Gazete'-de Maliye ve Gmrk Bakanlnca yaymlanan Trk Medeni Kanunu hkmlerine gre kurulan vakflar ile bilimsel aratrma ve gelitirme faaliyetlerinden bulunan kurum ve kurululara vergi muafiyeti tannmas ile ilgili usl ve esaslar balkl tebli ile yeni bir yn alyor; bu tebli ile byk sermayeli vakflara yeil k yaklyordu. irketlerden vakflara, vakflardan derneklere, derneklerden partilere ve tarikatlara kadar uzanan yol bu talarla deniyordu. Suud Sermayesi ile zal ailesi arasnda kurulan bu ilikilerin ardnda, Rabta rgt bulunmaktadr. Bu eriat rgtnn ynlendirdii finans kurumlar Trkiye'de ekonomik hayat daha imdiden etkilemeye ve ynlendirmeye balamtr. Faizsiz bankalar, bu bankalarn kurucular, bu banka kurucularnn siyasal etkinlikleri ve bu finans kurumln-nna tannan ayrcalklar. 191 lim Yayma Cemiyeti ile Aydnlar Oca'ndan ge-:!ip, Suud ortaklklar eliyle glenen, gn getike byyen bir para imparatorluu. Bir yanda Suud Prensleri, te yanda iktidar partisi il bakanlar ve Babakan'n kardelerine kadar uzanan bir zincir. Zincirin bir ucunda eriat Rabta rgt, br u- cunda Trk hkmetinin Babakannn kardei... Ve Suud sermayesi ile glenen evreler eliyle kurulan siyasal amal dinsel vakf olgusu. Milli Eitim'den niversiteye, niversiteden TRT'ye kadar, hemen hemen her yerde grnen slamc akmlar, kimi Sleymanc, kimi Milli Gr, Kimi Humeyni-ci, kimi Nurcu, kimi de Trk-slm sentezcisi. Tm de laiklik ilkesi ile kavgal. Bu oluum iinde Milli Eitim Bakanl'nca Tebliler Dergisinde salk verilen yaynlara bakyoruz: 23 Nisan 1984 ile 29 Aralk 1986 gnleri arasnda u dinsel yaynlar Tebliler Dergisi aracl ile rencilere salk veriliyor. Okuyalm: Yeni Asya Yaynlar. (Gerekli Bilgiler Ansiklopedisi, Harikalar Ansiklopedisi). Seda Yaynlar.. Namaz reniyorum. Trkiye Gazetesi ocuk Dergisi. Yeni Asya Yaynlarndan. elebi Mehmet, Kur'an'dan ctara.

Merhaba St, nan Vaheti Yendi, Toplant Yapma Sanat, Ortadou'da Kzl ember, Fkh- Ekber, Kitab Fkhl Ekber Fi't-Tevhid, Akidet't-Tekaviye, Kitab't-Tevhid ve Rzalet'l-Akaid. slm Aylk Mecmua. Zafer lim Aratrma Dergisi. Damla Yaynevi'nin Allah'a nanyorum, Kadere nanyorum. Mustafa Bahtr'n slmda lk Eitim Messesesi. Hadislerle cmal Dergisi. Marifet Yaynlar, man-Kfr Snr, zlenen afak, Aydnlklara Doru, Kur'an Kerim'de Fen Bilimleri. 192 Osmanl Yaynevi. ktisat. Dinimiz, Dedemden Hikyeler. Cihan Yaynclk, Sulh Peygamberi, O Bir Yetim di, Kader Nedir, slm Ahlk, Kur'an'da ocuk. Osmanl Yaynevi. Belief in slam, Preyer in slam. Uysal Kitabevi. Byk Sevaplar, slm Kardelii. Seluk Yaynevi. Din Bilgiler Rehberi, amzda tikad slm Mezhepleri. Damla Yaynlar. Kur'an Mucizeleri, Tek Nur. Cihan ve Zafer Yaynlan'nn. Bilimin slm Temelleri. Resimli slm Tarihi, Mslman Pslgoglarn kmazlar, Geree Alan Pencere, lm Son Deildir, Hayatn inden. Edirne Bamsz Milletvekili Do. Dr. Trkn Arkan, 2Q Ocak 1987 gn TBMM Bakanl'na bavurarak, Milli Eitim Genlik ve Spor Bakan Metin Emirolu'ndan, Milli Eitim Bakanl'nca okullara hya-y Ulum'iddin, Ehl-i Snnet Akaidi, stikamet, ktisar, Tefekkr ile Sznt Dergisi'nfc 61 ve 72'nci saylarnn niin salk verildiini sormu. Bakan Emirolu. verdii yazl yantta Sz edMen serlerden. Sznt dergilerinin tavsiye karar Talim Terbiye Kurulu Bakanl'nn 16.1.1987 tarih ve 255 soyri yazs ile kaldrld bildirilmitir. Evet, slamc kadro, 12 Eyll ynetiminin kendilerine verdii olanaklardan da yararJanarak, btn bakanlklarda olduu gibi MHli Eitim Bakarrimda da nemli kpr balarn tutmutur. Bu kadronun en nemli kilft talarndan biri olan . Vehbi Hatipolu, MHli Eitim Genlik ve Spor Bakanl Talim ve Terbiye Kurulu Yaym ve Kltr Dairesi Bakan'-dr. Tevhid Mcadelesi adl slamc bir kitabn da yakar olan Hatipolu, Milli Eitim Bakanl'ndaki yaynla-<rm bandadr. slamc yaynlar, bunca paray nereden salyorlar? Gazeteleri, dergileri, kitaplar, dortm irketleri ile 193 F.:13 gnden gne gelien bu yayn a finans kaynam nerede buluyor? Bu bilmecenin ipular, Edirne Bamsz Milletvekili Trkn Arkan'n szJ sorusuna verilen yantta gizli. Cumhuriyet Gazetesi'nde mit Aslanbay'n 6 Mart 1987 gnl haberinden Arkan'a verilen yant reniyoruz: Al Baraka, 1984-85 yllar arasnda slamc Trkiye Gazetesi'ne 833 ton kt salam; ayrca, Faisal Finans Kurumu da SEKA'dan 53 milyon deerinde 268 ton kt alm. Faizsiz kredilerden kimler yararlanyor? Hangi yaynevleri? Ve hangi gazeteler? Sonu Din ve inan zgrlnn en salam gvencesi laiklik ilkesidir. Bu ilke, siyasal amal dinsel akmlarn devlet ynetimine egemen olmasn nlemek iin getirilmitir. Bu ilkenin, ne kadar nemli ve vazgeilmez nitelikte olduunu, her gn yaadmz olaylarla ok daha iyi anlyoruz. Son yllarda Trkiye, kurulu amacna yabanc bk siyasal yrngeye doru srkleniyor. Laik nitelikteki Trkiye Cumhuriyeti, slamc Suud Arabistan Kral Fai-sal'n kuruculuuna nclk ettii slm Konferans'na katlyor. Birleik Amerika Devletleri ile tam bir dayanma rneini veren Suud Krall, slamc ideolojisini, laik Trkiye Cumhuriyeti'ne de benimsetiyor. Trkiye, 1968 ylnda kurulan slm Konferans 'na ilk kez. Babakan dzeyinde katlan temsilcimiz 12 Eyll hkmetinin Babakan Blend Ulusu'ydu. -

1984 ylnda Fas'da yaplan Drdnc slm Zirvesi toplantsnda Trkiye'yi Cumhurbakan Evren temsil etmitir. Bu toplantdan sonra Evren, slm Konferans Ekonomik ve Ticar Danma Konseyi Bakanl'na getirilmitir. 194 Turgut zal'n Babakanl dneminde slm Konferansna bakan dzeyinde katiyor ve eski Milli Eitim GenHk ve Spor Bakan Vehbi Dinerler, Pakistan'da ya-pian toplantya laik Trkiye Cumhuriyeti temsilcisi olarak katlyordu. Suud Krall'nn bu siyasal ve ideolojik yaklamn, Suud kkenli finans kurumlan, irketler ve dinsel amal vakf olay izlemitir. Bu Miski a, toplumu gnden gne etkilemitir. Bu$ Trke, Suud'lerden gelen slamc akmlara kapsn ardna kadar amtr. Olaylara bu adan bakarsanz, koskoca Trkiye Cum-huriyeti'nin yurt dndaki din grevlilerinin aylklarnn Suud Krall'nn i>ir kuruluu olan Rabta rgt adl bir eriat rgtne detmesi, sanyorum ki, cumhuriyet tarihimizin en ac olaylarndan biridir. Atatrk'n kemiklerini szlatacak olay ite bu olaydr. slamc akmlarn ikinci kayna, ran'dr. Her devrimin, dnyada yansmalar yapaca kabul edilmelidir. 1789 devrimi, 1917 devrimi ve ulusal kurtulu savamz gibi byk deiiklikler, nasl dnyada eitli lkelerde yandalarn ve kartlarn, bulmusa, slm inklb ad verilen bu deiikliin de - elbette - btn dnyada yandalar ve kartlar olacaktr. Bu gibi olaylar, birer sosyolojik oluum olarak ele alnmaldr. Bu anlamda, ran'daki slm inklbs'nn yurt iinde ve dnda yandalarnn olmas da doaldr. Doal olmayan, olmamas gereken, bu dnce yaknlklar ya da yandalklarnn bu lkelerin resmi temsilcisi gibi davranlmas ve bu hkmetlerin birer propaganda arac gibi almalardr. 20. yzyln son eyreinde yayoruz. nsanlk tarihi, artk bizlere, dnce ve inanlarn zorla yok edilemeyeceini gstermelidir. Tersine, nerede siyasal gr ve inanlar, iddetle bastrlmak ve yok edilmek istenmise, bu dnce ve inanlar, en ok bu rejimlerde glenmilerdir. 195 are, solda ve sada, dnce ve inan zgrln kstlayan btn engellerin kaldrlmasdr. Bir baka are de yoktur. Ancak, zgrlk ve demokratik toplumiarda, bu siyaset - tarikat - ticaret geni ile savarbr. Kapah rejimlerde ise bu akmlar, devlet kadrolarn, sinsi ve karanlk yntemlerle ele geirirler. Atatrk'n laiklik Hkesinin ancak ve ancak zgrlk demokraside savunulacana inanyorum. Demokrasilerde zm yoHar yasaklarda deU, zgrlklerde aranmaldr. 196 OLAY NASIL YANSIDI? HABERLER, YORUMLAR CUMHURYET GAZETES Bat Almanya'da yaayan 'Yerli Humeyni' Cemalettin Kaplanla konutuk: TE CEMALETTN HOCA Evren'in iyilii: skamda saclk - solculuk yok. Tek yol gsterici Kur'an. Evren'in bir iyilii oldu, partilerin balonlarna bir ine drtt, hepsi snd. Bir iki sene partisiz yaadk, o kadar rahat ki... 6u dnemde cemaat de artt. Din dersi: Mustafa Kemal'e bal olanlarn din dersine msaade etmemesi gerekir. 12 Eyll yneticileri din dersi konusunda taviz verdiler. Solcularla ibirlii: Solcularla Kemalist rejimi devirmek konusunda mterek grlere sahibiz. slm devriminden sonra solculara hodri meydan diyeceiz. slm enternasyonalizmi:

slmda toprak btnl vardr. ranlnn sahip olduu toprak, ayn zamanda benim de topramdr. Tehlikeye dt zaman onu nasl ilgilendiriyorsa beni de ilgilendirir. Msr da yJe. Humeyhi'yi uzaktan grdm: Milli Gr'te alrken ran'a grttm. ran, her yri, ylba toplantsna davet eder. Be kiinin iinde bizi de mnasip grmler, gittik 15 gn kaldk. Humeyni'yi de o srada uzaktan grdm. 199 Murat Bayrakla iliki: Murat Bayrak ile bizim beeri mnasebetlerimiz vardr. Bir nevi kader arkadayz. O da Trkiye'ye giremiyor, biz de giremiyoruz. Bizim irtica meselelerinden o d getii iin, bu ileri bildii iin yol gstermitir. Milli G-r'e. Trkiye'den bir arkadan tavsiyesi zerine gelir giderdi. Trk - slm sentezi yanl : slm eksiksiz bir din. Trklere gerek yok. Uur Mumca Bochum - Almanya Trkiye'de yerli Humeyni olarak adlandrlan eski Adana Mfts Cemalettin Kaplan, Hu^ meyni'yi deil Hazret-i Muhammed'i rnek aldklarn sylem di. Yurt dna ktktan sonra Hocaolu soyadn kullanan. Kaplan, Sultan Hamid'i semeyiz hatas olabilir, Fatih'i se- M meyiz hatas olabilir, Alpaslan' semeyiz hatas olabilir. Hu- m meyni'yi semeyiz hatas olabilir, biz "yle lider istiyoruz ki hi hatas olmasn diye konutu. Kaplan, Bochum'da Eyp-.j Sultan Camii'nde cemaat nnde yaptmz syleide bir so- ru zerine slm diniyle particiliin badatrmasnn mm- M kn olmadn syledi. slmda saclk ve solculuun olma- ; n, rehberin Kur'an olduunu syleyen Kaplan, Evren'in bir iyilii oldu, partilerin balonlarna bir ine drtt hepsi snd. Bir iki sene partisiz yaadik, o kadar rahat ki cemaat de- > oalyordu. Cemaat de ruhen bu particilikten tedirgin. Zaten ] teden beri 'Buna islm cevaz verir mi vermez mi, acaba bu- ; nun fetvas alnm m?' diye dnr sorardm dedi. i Kaplan, Faisal Finans Kuruluu hakkndaki sorumuzu yle yantlad: l Bize geldiler, bizi ok sktrdlar, bizim u tekilt men-* I suplarn oraya katmak istediler, yok dedim. Benim grdn* t birtakm karanlk taraflar... Yani birka noktada karanlk ta- | raflar ...Ve onlar zlmedike bir ey diyemeyiz. Faisal Finans Kuruluu hakkndaki karanlk noktalarn ne- 1 ler olduuna ilikin srarl sorularmz yantsz brakan Kap- i lan, mftlerin sorular evet ya da hayr diye yantlayacak- J larru ileri srerek, hayr demekle yetindi. | Babakann kardei Korkut zal'n ilikide olduu Al Ba- J 200 J ka finans kuruluu ile de ilgilerinin olmadn belirten Kaplan, Hibirisine evet demedik, bir ilgimiz yok diye konutu. Kaplan, 12 Eyll dneminde anayasa ile getirilen zorunlu din dersleri konusundaki sorumuzu Mustafa Kemal'e bal olanlarn din derslerine msaade etmemesi gerektiini ne srerek yantlad. Her eyin Allah'n elinde olduunu syleyen Kaplan, 12 Eyll yneticilerinin din dersleri konusunda taviz verdiklerini ileri srerek, din dersi getirenlerin Yarn Kur'an anayasa olsun diyeceklerini ne srd. 12 Eyll dneminde re'sen emekliye sevkedildiini syleyen 1926 Erzurum spir doumlu Cemalettin Kaplan, 12 Ey-ll'den sonra MSP Genel Bakan Prof. Necmettin Erbakan tarafndan yurt dna gnderildiini, ancak yurt dnda yapt almalarla particiliin slama aykr dtn anladn belirterek Milli Gr Komisyonu Bakan olarak partileme almalarna kar ktn vurgulad. Kaplan, bu konuda unlar syledi : Ankara'dan bir arkada, 'Ankara'ya gelebilir misiniz Hocam?' dedi. Geleyim dedim, geldim, dedi ki Erbakan Hoca Avrupa'ya birisini gnderiyor, bir de bir hoca istemiler siz gider misiniz? Dedim ben gidiyorum zaten, Erbakan'la grmedik, yani bu kadar bir ey. Giderim dedim, o dier arkadala birlikte ktk geldik ve Milli Gr'te bir mddet kaldk. Tabii partinin uzants hkim burada da, partiyle almak da benim iime gelmiyor, houma gitmiyor. Geri ben

de adaylm koydum, ama bizim hemehrilerin sraryla falan. Bir de dedim, u hareketin iine gireyim ve bakaym ne var ne yok, 40 gn altm, Erzurum'da gezdik. Nasrettin Hoca demi ki, 'Karla ekmek yemeyi ben icat ettim, ama hi beenmedim.' Evet hi beenmedim. nk abartma, kabartma, yalan, iftira, kar taraftan bu taraftan birbirine amur atma hi iyi bir messese deil. Yurt dndaki yandalarnca nklp Hocamz diye adlandrlan ve Avrupa'nn birok kentinde vaazlar veren Kaplan, Solcularla Kemalist rejimi ortadan kaldrmakta mterek olduklarn, ancak slm devriminden sonra, solculara hodri meydan diyeceklerini belirtti. Eski Mft Kaplan, slm nklb olarak adlandrd slm devleti kurulduktan sonra milli snrlarn kalkacan ve btn slm lkeleri arasnda birlik doacan ileri srerek. yle konutu: 201 Islmda toprak btnl vardr, ranlnn sahip olduu toprak ayn zaman da benim de topramdr. Tehlikeye dt zaman onu nasl ilgilendiriyorsa beni de ilgilendirir. Msrl da yle. Toprak btnl vardr, slmda namus btnl, birlii vardr. Doudaki bir Mslmann namusu ayn zamanda benim namusumdur. Benim namusum aym zamanda onun da namusudur. smda mmet birlii, millet birlii vardr. Din eitimini babasndan aldn syleyen, daha sonra ilk, ortaokul ve liseyi dardan bitirdiini vurgulayan Kaplan, 1966 ylnda Ankara lahiyat Fakltesinden mezun olduktan sonra Diyanet leri Bakanl'nda mft olarak grevlendirildiini ve yurdun eitli blgelerinde vaazlar verdiini belirtti. ran'dan para yardm ald yolundaki sylentileri yalanlayan Kaplan, ran'a gittiini, Humeyni'yl uzaktan grdn de belirtti. Kaplan bu konuda yle konutu: Milli Gr'te iken ran'da ylba mevsiminde, ylba toplantsna davet ederler. Derler ki, kii, be kii gnderin. Kurululara bildirirler. Evet bir de cuma imamlarnn toplants olur senede bir defa ran'da. Evet, Milli Gr'te iken be kiinin ierisinde bizi de mnasip grdler. O vesileyle gittik, davet zerine. 15 gn kaldk.> AP eski milletvekili ve MHP yneticilerinden iadam Murat Bayrak ile olan ilikileri konusundaki sorumuzu, Murat Bayrak ile bizim beeri mnasebetlerimiz vardr. Hemehri oluumuz, onun da kader ynnden bir nevi arkadamz oluu. O da Trkiye'ye giremiyor, biz de giremiyoruz ve bizim irtica meselelerinden o getii iin, bu ileri bildii iin yol gstermitir. Milli Grte onunla tantk. O Milli Gr'e Trkiye'den bir kardein tavsiyesi zerine gelir giderdi. Biz orada tantk... Fevkalde mnasebetimiz yoktur. Amerika ile mnasebeti nedir ne deildir, onu bilmiyoruz> diye yant verdi. Kaplan,. Biz Murat Bayrak'n ne silh sattna ne de byle bir ile megul olduuna dair en ufak bir fikrimiz yok> dedi. Eski Mft Kaplan, Trk - slm sentezi grlerini yanl bulduunu, nk slmn eksiksiz bir din olduunu, Trk sentezine gerek grmediini ne srd. Camide verdii vaazda Tercman gazetesinde Humeyni'ye silh gnderdii yolunda haberler ktna iaret eden Kaplan, bu haberlerin MT tarafndan oluturulduunu, kendisinin silhl herhangi bir 202 hareketin iinde bulunmadn ileri srd ve basnn bu gibi konularda dikkatli davranmasnn gerektiini syledi. Kaplan Diyanet leri Bakanl'nn Tayyar Altkuia zamannda rejimin dmen suyuna girdiini ne srerek, bu kuruluun dzeleceini syledi. Kaplan'n banda bulunduu slm Cemiyetleri ve Cemaatler Birlii nmzdeki cumartesi gn Bonn'da rejime kar* diye adlandrd bir yry dzenleyeceklerini ve daha sonra ayn konuda yaplacak bir akoturuma katlacan bildirdi. Cemalettin Hoca: Evren Cuma namazna gitsin ZRH (Cumhuriyet) Vaaz vermek zere Almanya'dan svire'ye geen kaak eski Adana Mfts^ Cemalettin Kaplan, Cumhurbakan Kenan Evren'in cuma namazlarna gitmesini salk verdi Kaak mft, Islmi Cemiyet ve Cemaatler Tekil-t'nn

davetlisi olarak geldii Zrih'te Trk basnn da eletirirken, Kemalist eitim gren gazetecilerin meseleyi anlayamadklarn syledi. Pasaportu ve vizesi olmad halde Almanya'dan svire'ye geldiini anlatan Cemalettin Kaplan, tekbir sesleri ve La-garbiye, L arkiye, Cumhuriyeti Islmiye (Ne Bat, ne Dou, slm Cumhuriyeti) sloganlar ile kesilen konumasnda Uur Mumcu ve lhan Seluk'u da eletirdi. Kaak mft, Uur Mumcu ile bir grme yaptn anlatarak, Mumcu'nun sorularna cevap verdim onlar aln okuyun dedi. Cemalettin Kaplan, lhan Seluk'un da kendisindeki marifetleri bulup karttn belirterek, Gazetesine yazm; biz laiklii yle byle yapalm derken Cemalettin hoca kknden halletti. Hoca, basnda kendi hakknda kan yazlardan yararlanmasn ok iyi biliyor eklinde konutu. 10.2.1987 Gzlem: Uur Mumcu NKILAPI HOCA (!)... Trkiye'de rejimi ykacak adam bu mu Allahakna? Hadi canm sen de! Federal Almanya'nn Bochum kentinde Eyp Sultan Ca203 mii'nde eski Adana Mfts Cemalettin Kaplan'la grtkten sonra bu yargya vardm. Milliyet Gazetesi'nden yazar orsan ymen ile birlikte bizim basn yerli Humeyni, yandalarnn ise inklp hoca diye adlandrd Kaplan' konuturmaya alyorduk. ymen'le birlikte ortak knmz buydu. Bu adam m Trkiye'deki Kemalistleri devirecek? Merakmz bu slm inklb denen dinsel ihtillin nasl olaca?.. Kaplan'm Trkiye'den nasl kat?.. ran ile ilikileri.. Para kayna.. Kaplan ile cuma namaz ile ikindi namaz arasnda bir zaman dilimi ierisinde cemaat nnde tarttk. Grmemizi hem Fransa Televizyonu'nun 2. kanal hem de sarkl ve sakall bir yurttamz filme ald. Bizler de teybe. Kaplan'a niin Trkiye'den katn soruyorum. Acaba hakknda dava m almt? Trkiye'den ayrlmadan nce kendi apmda yle bir soruturmutum, kimdi bu Kaplan? likileri neydi? 12 Mart dneminde bana bir i geldi mi? 12" Eyll'de hakknda bir dava ald m? Hocann 12 Mart dneminde Adana Skynetimiyle aras pek iyiymi. Hi bir sorun karmam. Hatta skynetimle baz konularda ibirlii de yapm. 12 Eyll'e gelince... Bu dnemde skynetimle aralarnda baz sorunlar kyormu ki,. Hoca tehlikeyi sezip kapa yurt dna atvermi. Dilerseniz Trkiye'den niin katn kendi azndan renelim. 12 Eyll'de bana niin bel gelmediini yle aklyor inklp hoca.; Hoca 12 Eyll ncesinde siyasal amal konumalar yaparm. Tabii skynetim de bu konumalar teyp bantlanyla saptar ve konumalar incelemeye alrm. Peki dava alr mym? Hoca bu soruya yle yant veriyor: ' Eveet, onu da* anlataym. Tabii bu bantlar skynetime gitti. Orada bir temen vard. Tam ikyet masasnda. Zaman zaman haber getirirdi. Derdi ki, sizin bantlar, hukukular tarafndan inceleniyor... Fakat tutturamyorlar. Siz bir meseleyt ne srerken arkasndan delilini getirdiiniz iin u sutur ama diyor, arkasndan bu delile gre kendisini savunur. Tabii bunlarn ierisinde kendilerince su olan eyler de var. Bir gn geldi bizi emekliye evkettiler, mecburi emekliye, 55 yandayken. Sonra hoca gelmi buralara. Niin gelmi? nk korkmu* 204 kana Trkiye'de bir bel gelir diye. ama bana bekledii be-j gelmemi. Niin gelmemi? undan gelmemi: __Bantlar yayld orada olduka. Tahamml edemediler tjize, bugn ieri alrlar, yarn ieri alrlar diye aa yukar 6 ^y bekledim, almadlar. Artk Allah'n bir hikmeti herhalde, yalnz bir teminat garantimiz vardr. Ayet-l Krs defa 3je defa okumadan ie balamayz: Ayet-l Krsy hoca okuyunca, demek ki, kimse cesaret edip dava aamam! Sonra Erbakan'n talimat ile yurt dna km. Daha sonra ar zerine ran'a gitmi. ran'a hayran olmu, olur a! Hoca 12 Eyll dnemini de beeniyor. Niin beeniyor? nk particiliin slama kar olduunu dnyor. Evren'in

bir iyilii oldu diyor. Partilerin balonlarna bir ine drtt, hepsi snd diyor. Bir-iki sene partisiz yaadk diyor, O kadar rahat ki... Bu rahat dnemden sonra sra gelmi yeniden parti kurup kurmamaya. Bu konuda yine hocay dinleyelim : Buraya geldik. Nihayet bir boluktan sonra bir partisiz-lik devrinden sonra basnda artk partilerin kurulmasna msaade edilecek diye beyanlar balad. Bizi sknt ald. Ben ne yapaym imdi? Burada da fetva komisyonunun bakanym, Milli Gr'te. Eee, bunun mesuliyeti de var, vebali de var. Ben aratrmalar yaptm. Bir anayasa hazrladk. Baktm grdm ki slm diniyle particilii badatrmak mmkn deil. Bunu da grdm ne yapaym? Mesul bir mevkideyim de, Er-Bakan'a bunu nasl anlataym ben? Partinin ileri gelenlerine tunu nasl anlataym ben? Dndm: oturdum 17 sayfalk bir rapor hazrladm... Parti fetva ile kurulurmu. Kaplan Hoca partileme konusundaki toplantya katlp, Bunun fetvasn almadan yola kmayn, yoksa yar yolda kalrsnz diyecektim diyor, ama engelleyememi parti almalarn. Hoca lk din derslerini babasndan alm, askere gitmi askerde yazc olmu. Ancak ilkokul mezunu bile deil. Sonra dardan ilkokulu, ortaokulu, liseyi.bitirmi. Sonra da Ankara'da lahiyat Fakltesi'nden diploma alm ve 15 yl mftlk yapm. Kendi anlatmlarna gre de bir sr renci yetitirmi. Bunca yl vaazlk yapm* MSP'den milletvekili aday da olmu ama particilikle slm'n badamadn, 1981 ylnda205 ki ran seferinden sonra anlayabilmi. Yani kefetmi, bilinlenmi, olgunlam, olgunlanca da slmla demokrasinin badamayacan anlam. Peki bu slm inklb nasl olacak? Benim de merakm o. Dnp dolap o soruyu soruyorum. Hoca da dnp dolap bu sorudan kayor. Yantlar hep kaamak. Soruyorum: Peki nasl olacak? Trkiye'de belli bir ynetim var, partiler var, ordu var, parlamento var nasl olacak, nasl yklacak? Yolu ne bunun? Yant yle: Bunun yolu tebli yoludur. Bir tabann, bir cemiyet cemaatlemenin teekkldr. Milletin, slm devleti fikrine evet demesidir. Millet dedi mi, mesele halledilmitir. Yeniden soruyorum: Dediniz ki, partilere karyz. Peki halk sizin fikirlerinizi nasl benimseyecek, parti olmazsa ve bu inklb kim yapacak? Bizim rneimiz Hazret-i Muhammed deil mi? Hazret-i Muhammed ne yapt Mekkede cemaat meydana getirdi. 13 senelik Mekke devrinde deil mi? Ve bu cemaat bir uzantsn Medine'ye gnderdi. Medine'de bir cemaat teekkl etmeye balad. Hicret yoluyla iki cemaat bir araya geldi ve Peygamber iki cemaat zerine slm'n devletini kurdu deil mi? Bizim rneimiz o olduuna gre, imdi burada bir cemaat teekkl etmitir. ster istemez bunun bir uzants da Trkiye'de teekkl edecek ve kmldanmalar balamtr. Yeniden soruyorum: Parti yok, cemaat oluacak, inklp nasl olacak? Cemaat oldu mu. Organize ii deil midir btn bu inklplar? Zaten slm organizedir. Yani Cemalettin Hoca, Hazret-i Muhammed adna tebli verecek. Sizler bizler de bu teblii tebell edeceiz, inklp byle balam olacak. Gerisi Allah kerim. Sonra snrlar kalkacakm, btn slm lkeleri bir olacaklarm. Rabtat-al-Alm-al-slm ve Suud Arabistan hakknda pek olumlu dnmyor. Ancak, Suud Arabistan' slm devleti olarak hatal gryor. Rabta rgt hakknda da bilgisi olmadn sylyor. Faisal Finans kuruluu iin de baz ka206 ranlk noktalar bulduunu sylyor. Ama neymi bu karanlk noktalar bu konuda susuyor. Eer Cemalettin Kaplan gibi adamlar bu devleti ykabili-yorsa, devlet zaten yklm demektir. Kusura baklmasn ama Sayn Evren, Kaplan'dan sz etmeseydi

bu adam hi etkili olmayacakt. Etkisi ne kadar, ite birka bin kii varsa o kadar. Kaplan Hocay ve yandalarn grdkten sonra insan Kurtulu Sava'na ve Atatrk'e ok daha bilinli duygularla balanyor. Mustafa Kemal'in devrimcilii, adal her gn data iyi anlalyor. Kaplan Hoca slm inklb yapar m? smet nn'nn o nl deyiiyle: Hadi canm sen de! ie.2.1987 Rabta'dan Maa Olay: SORUMLU KM? Evren: O dnemde byle bir bilgi bize gelmedi. Ulusu : Bu konu ile ilgili hibir bilgim yok. zgne: Bu i tamamen Tayyr Altkula'n iidir. Amkuto: Bu konuda Bakanlar Kurulu Karar var. Gzel: Rabrta'nn maa deme konusu incelemede. eriat Rabta rgt'nn Bat Avrupa'daki Trk imamlarn dolar zerinden maaa balamas konusunda Bakanlar Kurulu Karar olduunu ne sren Tayyar Altkula', 12 Eyll'rt Devlet Bakan Mehmet zgne, palavraclkla sulad. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) eriat rgt Rabtat-al-Alm-al-slm'nin, 1982-1984 yllar arasnda yurt dnda grevli Trk din grevlilerinin aylklarn demesi konusunda 12 Eyll dneminin yetkilileri elikili aklamalarda bulunuyorlar. Olayn sorumluluunu bugne kadar stlenen bi kimse kmad. Cumhurbakan Kenan Evren dn gazetemize yapt zel aklamada, o dnemde kendilerine byle 207 bir bilginin yansmadn syledi. Dnemin Babakan Blend Ulusu da yine gazetemize nceki gn yapt aklamada, Bana bu konuda intikal etmi herhangi bir olay yok. Bilgim de yok. Onay da vermi deilim byle bir konuda. Kim, nasl yapt bilemiyorum. Hayret ettim ben de> dedi. Buna karlk dnemin Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula, imamlara para denmesine ilikin olarak, Bakanlar Kurulu kararnamesi ktn syledi. Konu ile ilgili eski Devlet Bakan Mehmet zgne ise Altkula'm iddiasn, Yalan, dpedz palavra. Ben zaten hastaym, konuyu sonradan rendim biiminde yantlad. Gazetemiz yazarlarndan Uur Mumcu tarafndan kaleme alnan slamc rgtler ve Para balkl yaz dizisinde, ksa adyla Rabta rgt olarak bilinen Rabtat-al-Alm-al-s-lm'nin 1982-1984 yllan arasnda Trk yetkilileri ile yaptklar bir mutabakat gereince yurt dndaki din grevlilerine ayda 1100 dolar dedii yer almt. Merkezi Belika'da bulunan slm Kltr Merkezi Genel Mdr mam Ehdel'in de dorulad bu konunun ortaya atlmasndan sonra 12 Eyll dneminin hibir yetkilisi sorumluluu stlenmedi. zal hkmeti szcs ve Devlet Bakan Hasan Cell Gzel ise. konunun incelemeye alndn daha nce gazetemize ' aklamt. Basn Danman Ali Baransel araclyla konuya ilikin bir aklama yapan Cumhurbakan Kenan Evren aynen yle dedi: Gazetenizde Sayn Uur Mumcu imzasyla yaymlanan 'slamc rgtler ve Para' adl yaz dizisinin bir yerinde yabanc kkenli ve ksa ad Rabta olan bir din kuruluun Federal Almanya'da grevli Diyanet leri Bakanl'na bal imamlara her ay 1100 dolar para dediine ilikin bir haber . yer almtr. Konuya hassasiyet gsteren Sayn Cumhurbakanmz, Devlet Bakan ve Milli Gvenlik Konseyi Bakan olarak kendilerine o dnemde byle bir bilginin yansmadn ifade etmilerdir. Tayyar Altkula ne diyor? Diyanet leri eski Bakan Tayyar Altkula, Uur Mum-cu'nun yaz dizisinde belirtilen, yurt dndaki imamlarn Rabtamdan aylk almalarnn Bakanlar Kurulu karar ile gereklemi olduunu ne srd. Altkula, Benden nce bu konuda bir aklama yapmas gereken veya uygun olan kiiler var 208 dedi. Altkula, olaydan Milli Gvenlik Konseyfnin de bilgisi .olduunu ileri srd. Altkula'm iddialar zerine bilgisine bavurduumuz 12 Eyll dneminde Ulusu hkmetinde Dev-jet Bakan olan Mehmet zgne, Tayyar Altkula' kastede-reK, Tamamen onun ileridir. Bakanlar Kurulu karan olduumu zannetmiyorum dedi.'

Altkula. Cumhuriyet muhabirinin sorularna u yantlar verdi: __ Uur Mumcu"nun yaz dizisini izlediniz mi? Altkula Bazlarna yle bir gz attm. Yalnz kestim, tamamn okuyacam. Orada bir olaydan sz ediliyor. Yurt dndaki imamlarn aylklar Rabta rgtnden denmi. Bu nasl oldu? Altkula Bugn bir gazeteci arkada da bu konuda bilgi istedi. Konumak istiyor. Yalnz sanyorum, benden nce bu konuda bir aklama yapmas gereken veya uygun olan kiiler var. Kimler rnein? Altkula O gnn sorumlu devlet adamlar. Yani rnejnn zgne?.. Altkula Evet. Tabii mesel deil mi? Yani, bir ey sylemek gerekirse, bence onlar sylemeli. Eksik bir ey kalrsa 'belki ilve ederim. Peki hkmetin bundan haberi var mdr? Altkula Elbette efendim. O zamanlar Bakanlar Kurulu kararnamesi kmtr. Bakanlar Kurulu karar!.. Altkula Tabii. Yalnz orada (yaz dizisinde) bir ey dikkatimi ekti. Rabta'nm kard bir kitaptan bahsediliyor. Tut Adam'. Rabta'nn kard bir kitap deil bu. Yani baz yanllar gzme arpt yazda. Ama hepsini dikkatle okumadm.. Bakanlar Kunu'ndan ka tarihinde kyor bu karar? Altkula Bilemiyorum. Sizin dneminizde Bakanlar Kurulu'ndan kt, yle mi? Altkula Tabii, tabii... Peki Bakanlar Kurulu'na kim nerdi? Altkula Ben detaya girmeyeyim msaade ederseniz. Bakan veya bakanlar var. Onlardan grerek bir aklama al--rnanz mmkn. O zaman kim var? 209 F.: 14 Altkula Ulusu var, Mehmet zgne var. Milli Gvenlik Konseyi var. Tabii, ilgili devlet adamlar var deyin, o kadar. Onlarn bilgisi iinde hatta karar ile olmu durumda diyorsunuz. Diyanet'in kendi bana yapt bir i gibi deil. Altkula Hayr, hayr. Benden nce devlet adamlar var. Gnn devlet adamlar var. Onlarn konumas uygun olurundan sonra gerekirse bir ey sylerim.. zgne'in yantlan : 12 Eyll dneminin Devlet Bakan Mehmet zgne de, Diyanefin, Devlet Bakanl'na pamuk iplii ile bal olduunu syledi. zgne, Cumhuriyet'in sorularn yle yantlad: Sayn zgne, eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula, Rabta'nm imamlara para demesi iin Bakanlar Kurulu karar var diyor, Ne dersiniz? zgne Emin olun samimi sylyorum, hi hatrlamyorum. Tamamen onun ileridir. Bakanlar Kurulu karan olduunu zannetmiyorum. Konsey 'var' diyor. zgne Konsey yelerinin ii gc yok da neredeki imamn paras ile mi uraacak? Yalan, dpedz palavra. Konsey ile bir alkas olacan zannetmiyorum. Ben hastaydm, hastanede yatyordum. tiraf edeyim, bilmiyordum. Ben ancak taa sonralardan rendim. Taa Almanya'ya gittiim zaman haberim oldu. Enteresandr, babasn kardeini hacca gndermi de, mfetti soruyor, 'benim ne gnahm var* diyor. 'Ben teklif ettiysem Babakan da tasdik etti'. Yani su Baba-kan'm olmas lzm. yi mi? te bu da bir mantk. Ben de Cumhuriyet'te grdm. Hasan Cemal'in yazsnda. Babakan,. 'Benim haberim yok' diyor. Konsey yelerinin ne alkas varm? Benim kanaatim, bilemiyorum yani. tiraf edeyim, emin ol bilsem sylsrim. Kimseden korkum yok. Bir i yaptysam sylerim ak ak. 'Byledir' derim. Ama yok. Haberim yok. Bir defa Bakanlar Kurulu karar olacan zannetmiyorum. Sanmyorum. Bakanlar Kurulu'ndan bir sr karar kar. Bakyorsunuz bu da... zgne Ama ben Bakanlar Kurulu kararnamelerini 210

mutlaka incelerim. Bu kadar nemli bir konu... Bakanlar Kurulu kararnamesi olsa haberim olur. u anda devlet arivleri elimde olsa, aratrrm batan sona. Kim ne yapm, kim ne demi, kim nasl tezghlam, ortaya kar. Ama devlet arivi elimde yok.. 17.3.1987 AIR DDA 12 Eyll'n Diyanet leri Bakan Tayyar Altrkula: Bakanlar Kurulu kararnamesinde Rabta' diye yazar; Ra-bta'dan denecek diye yazar. Rabta'nm yurt dndaki imamlara dedii maa olay karlkl sulamaya dnrken, eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula, 12 Eyll dneminin Devlet Bakan Mehmet zgne'in Mekke'de Rabta'y ziyaret ettiini de one srd. Mehmet zgne, sorumluluun Diyanet leri'nde olduunu ileri srerken, dnemin Babakan Ulusu, Benden bir ey kmad yantn yineledi. 12 Eyll'n Dileri1 Bakan lter Trkmen de, Olayla ilgim yok eklinde konutu. ANKARA (Cumhuriyet Barosu) Yurt dndaki grevli Trk imamlarna Rabta rgtnce aylk denmesinin sorumluluunu kimse stlenmezken, konu zerindeki tartmalar younluk kazand. Dnemin Diyanet leri'nden sorumlu Devlet Bakan Mehmet zgne ile Diyanet leri eski Bakan Tayyar Altkula yaptklar yeni aklamalarla birbirlerini suladlar. Tayyar Altkula, Babta'dan para denmesi konusunda Bakanlar Kurulu kararnamesi olduuna ilikin iddiasn sdrr ve Kararnamede yazar, Rabta diye yazar, Rabta'dan denecek diye yazar eklinde konuurken, zgne, Sorumluluk Diyanet leri Bakanl'nndr biiminde konutu. Eski Babakan Blend Ulusu olaydan bilgisi olmad yolundaki aklamasnda Benden bir ey kmad diye israr ederken, dnemin Dileri Bakan ve BM^eki Trkiye Tem-scisi, Bykeli ter Trkmen, Uluslararas konferanslarda Rabta ilgilileri ile karlatklarn, ancak konumadklarn bildirdi. 211 Cumhuriyet'in Rabta rgt konusunda ilgililerden Devlet Bakan Mehmet zgne'e ynelttii sorular ve yantlar Syle : mamlar yurt dna nasl gnderiliyor? zgne Yurt dnda dernekler imamlar cretle tutuyorlar veyahut da devletin tahsisat yoksa, bir imam Diyanet sleri Bakanl teklif ediyor, diyor ki. 'Falan imam yllna maasz izinli sayn'. On tane, yirmi, otuz tane imam teklif ediyor. Diyanetin teklifi geliyor. Babakanlktan geiyor. Bakanlar Kurulu'na geliyor. Bakanlar Kurulu da 657 sayl kanonun 77. maddesine gre, bunlar yl izinli sayyor. imdi biliyorsunuz, yalnz il mftlerinin tayinleri Babakanla ait 630 sayl kanuna gre. Onun dnda mam tayinlerinin Babakanlkla ilgisi yok. Kati bir ey sylemiyorum, dn (nceki gn) bunu uzun uzun dndm, dndm. Diyanet byle teklif etmi olabilir. Ve bu teklif de Bakanlar Kuru-lu'ndan gemi olabilir. Hani o (Altkula) 'Kararname var" diyor ya, kararname diye bahsettii bu kararnamedir. Avrupa'daki imam m burada ki mi? zgne Buradaki, Trkiye'deki imam. imdi izinli olan bu imam gitmitir yurt dnda grev almtr. Ama Trk derneinden, ama maa uradan, buradan onu bilemem yani. Rabta'dan m? zgne Evet, bu benim tahminim, sizin sylediklerinizden sonra yani Bakanlar Kurulu kararnamesi var, sznden sonra tahminim bu. Yalnz (Altkula)'m yapt yanl urada, o ahsn falan dernekten Ahmet'in, Mehmet'in derneine gnderilmesi hakknda deil. Bakanlar Kurulu kararnamesi sadece 657 sayl kanunun 77. maddesine gre izinli saylma-sndadr. Eer varsa.. Peki byle bir ilemi anmsyor musunuz? zgne Efendim, bu muamele ok geti. nk yurt dnda aa yukar yalnz Almanya'da belki neredeyse yz- leri aan dernek var, Trk dernei var. Bu dernekler mtemadiyen Diyanet'e mracaat ederler, 'Aman bize imam gnder, maan biz deyeceiz' derler. Bu dernekleri Diyanet tahkik ediyor. Dileri kanalyla falan. Eer drst dernek ise, herhangi bir kt niyeti yoksa, vatana, millete bal ise, o zaman tutuyor, buradan istedikleri imam Bakanlar Kurulu'ndan geiriyor, yl izin alyor ona, onu gnderiyor. Yani, yaplan i bu. Yani, eer kararname varsa, yani bir hayli kararname

212 var byle, ben bilirim, hatrlyorum onu iyice, odur. Yoksa herhangi bir ekilde Bakanlar Kurulu yahut Cumhurbakan sureti katiyede. 'mam gitsin de Rabta'dan maa alsn' dememitir. Cumhurbakannn da haberi yoktur, Babakan'm da habe-ri yoktur. Bir devlet memuru izinli giderken Bakanlar Kurulu sormaz m? 'Bu nereye gidiyor, nerede alacak?" diye.. zgne Efendim. 'Yurt dnda grevlendirilmek zere' diye yazabilir Diyanet. Diyanet de gayet tabii nihayet devlet kurumudur. Ve tahmin ediyorum ki, Diyanet mutlaka buradan sefaret emrine gnderdiine gre, buradan giden imamlar, izinli dahi gitseler, orada din maviri var sefarette. O din mavirinin kontrol emri altndadr. Onun emrinde grev yapar. Binaenaleyh buradan darya kendisine pasaport verilerek gnderilen adam. Diyanet'in kontrol altndadr. Bir lde de tabii Dileri'nin kontrol altndadr. Gerekte ikisi de sorumludur, yle deilmi? zgne Benim kanaatim, yani u anda devlet arivi elimde olsa. bakarm batan sona kadar, nasl bir kararnamey-mi. ne olmu. Diyanet kimleri teklif etmi, bunlar nerede alm, bunlar incelemem lzm. Diyanet leri Bakanlnn yazs var m? Asl sorumluluk Diyanet leri Bakanlnn m oluyor? zgne Benim inancm o. Yurt dndaki iilerin ok byk ekseriyeti vatana, millete bal, namuslu adamlar. imdi bu diyor ki: 'Kardeim ben burada bir cami kurdum, tutup Sleymancs, Nurcusu, bilmem Fas'tan imam gelip, bilmem nereden ne gelinceye kadar bana bir imam gnder de burada doru drst adamlarn namazn; kldrsn, biz de ite kurda muhta olmayalm' diyor. Kolay deil yani. Dvizle para demek. Bulunan yol, bizden evvel de 1980'den nce bulunan bir yoldur bu. Bunu biz icat etmedik. Bunun zerine, imamlara izin veriliyor. Maasz izin,. Bu da gidiyor, oradaki dernekle iliki kuruyor. in garip taraf uras. Diyanet'in btn kaytlar onun (Altkula)'m elinde. imdi elinde btn arivler var. Benim elimde hibir ariv yok. Ben konumamda bir hata yaparsam, oradan gya aklnca girecek ie. Kendi sorumluluunu atacak. Halbuki eer bir sorumluluk varsa, ben onda da bir sorumluluk olduunu sanmyorum. nk yaplan i kanun bir i. Ama incelenmesi gerekmez miydi? Paray kim deyecek? 213 zgne Onu Dileri kanalyla inceliyor zaten, yara bu teklifi Dileri kanalndan da geiriyor. Peki ama Rabta'mn para demesi olay var ortada.. zgne O, Rabta'y nasl yapt bilmiyorum. tiraf edeyim, onun hakknda bir bilgim yok, ama kanaatim o ki, Rab-ta'dan maa alan imamlar da ancak ve ancak bu yolla gitmilerdir. Baka trl imkn ve ihtimal yoktur. Bugn (dn) sabahtan beri kafam bununla megul oldu, katiyen yok, byle bir ey yok. Burada Cumhurbakam'mn veya Blend Ulusu Pa-a'nn hibir sorumluluu olamaz. Ama dorusu u, u anda ben bakanlkta olsam, yahut devlet bakanlnn kaytlarn aratrsam, yahut Diyanet'in kaytlarn aratrsam, btn gerei olduu gibi ortaya karrm. Dorusu ne ise, gnah ne ise herkes omuzuna alsn, eer ortada bir gnah varsa. Ama bu gnah, Lureti katiyede Kenan Paa'ya veya Blend Ulusu Paa'ya raci deil. Rabta ile ilgisi.. zgne Bu parann Rabta'dan m, yoksa Suud Arabistan'dan m dendiini bilmiyorum. Bu konuda itiraf edeyim, bir bilgi yok. Diyelim ki bu para Rabta'mn paras.. Rabta benim duyduuma gre Romanya'ya para gnderiyor, Romanya Mslmanlarna yardm ediyor. Bulgaristan'a, Yunanistan'a gnderiyor. uraya gnderiyor, buraya gnderiyor. Bu arada Almanya'da yaayan iilerin de cami kurmalar, imam tutmalar iin yardm teklif etmi olabilir. Bu teklifi, doru drst yapmas lzm gelirse ya Dileri Bakanl'na yapacak, yahut da devlet bakanlna yapacak. Ama, Rabta tabii bir hkmet kuruluu olmad iin, direkt Diyanet leri Bakanlna yapm olabilir. Rabta nasl bir kurulu? zgne Rabta'y ben bir ara merak ettim. Onlarn kendi iddialar 'Nasr rklna kar kurulmu bir dernek' yani rkla kar mmetilik derler. O

zaman ben diyorum ki, madem Nasr rklna kar kuruldu, o zaman Araplar iinde faaliyet gstermesi lzm. nk Nasr rkl sadece Araplar arasndadr. Trkiye'de Nasr rkl yok ki. Romanya'da Nasr rkl yok ki, niye beynelmilel mahiyet tayor dernek? 'Efendim ite yle kuruldu da' btn Mslman memleketlerden kurucular var. ok devlet bakanlaryla, ok eyler orada ye, bunun tzne gre her Mslman memleket bir kii seip gnderiyor. Eer Mslman memleket, seip gndermez ise ken214 dileri toplanp Mslmanlardan birisini seiyorlar. Biz tabii laik Wr devletiz. Byle bir ey sz konusu olmad iin, kendileri toplanmlar, bizden de tutmular, Salih zcan diye birisini semiler. Salih zcan vaktiyle milletvekillii de yapt. ddia ederler ki, Rabta'mn gayesi 'slm mmetiliidir'. Uur Mumcu yaz dizisinde Rabta'mn 'Put Adam' diye Atatrk' yeren bir kitap kardndan sz ediyor. Benim bildiim onu karan rdnllerdir. Rabta bir kitabnda zannediyorum Atatrk iin, 'Mustafa Kemal masondur' demi, sonra karmlar, yaynlar Arapa olduu iin nedir bilemiyorum. Ben merak ettim. 'Acaba Haclara propaganda yapyorlar m' diye, hayr... Almanya'dakiler asndan Rabta'mn rol.. zgne Almanya'y bilmiyorum. Almanya'da dernekleri -var m bilmiyorum, yalnz Belika'da gayet etkinler. Onu gzlerimle grdm, Rabta'mn orada merkezi var. Belikallar bunu 'Toplum Dernei' olarak kabul etmiler. Bunlarn byle bir ta-fciri var. Fakat Almanya'da byle bir durum grmedim.. Eski Devlet Bakan Mehmet zgne'in szn ettii 657 sayl yasann yrrlkte olan 77. maddesi yle: Yabanc -memleketlerde ve uluslararas kurulularda kurumlarnn muvaffakiyeti ile grev alacak memurlara ilgili bakanln teklifi ve Babakan'n izniyle memuriyet sresin-ce toplam 10 yla kadar maasz izin verilebilir. Yukardaki fkraya gre, izin alan memurlarn kadro ile ilikileri devam eder ve yabanc memleketlerde veya uluslararas kurulularda grevde geen sreler iin emeklilik haklan 5434 sayl kanunun 31. maddesi hkmlerine uyulmak kaydyla sakl kalr.. Eski Babakan Blend Ulusu, Tayyar Altkula'n srarl aklamalar zerine sorulan yle yantlad: Hasan Cemal'e aklamanz varm, okudum. Yalnz Tayyar Altkula srar ediyor! 'Bakanlar Kurulu karan vardr' diyor, ne dersiniz? Ulusu Hi byle bir ey yok. Acaba size Rabta diye gelmedi de, rnein 'u kadar imama yl cretsiz izin verilmesi' diye mi geldi? Ulusu Yok, yok gelmedi. Onlar zannediyorum ki blgevi olarak yapmlar onu. Yalnz Almanya'ya mnhasr olmak zere, byle bir ey olmu zannediyorum. Yani benden byle bir ey kmad. Eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula dn Marmara 215 niversitesi lahiyat Fakltesl'nde sabah dersine girerken sorularmz yantlad. Altkula, eski Devlet Bakan Mehmet z-gne'in, Mekke'de Rabta'y 'ziyaret ettiini de ileri srd. Altkula'a yneltilen sorular ve yantlar yle: Cumhuriyet'i grdnz m bugn (dn)... Altkula Grmedim efendim. Hepsi konutular.. "Yok yle bir ey* diyorlar. Evren, basn maviri araclyla aklama yapt. 'Bizim Konsey olarak, bir bilgimiz yok' diyor. Ulusu. zgne aklama yaptlar. z-gne, 'Bu Diyanetin iidir diyor. Altkula Efendim, ben grmedim. imdi hemen derse-girmek zereyim. 5 dakikam var veya yok. Yalnz .tabii benim Ankara'da bir inceleme yapmam lzm. Bugn bir ey syleyecek durumda deilim. Ama muhakkak bir aklk gelecek. Bunun aslnda normal bir ilem olduru dnlebilir mi? Yani yllna cretsiz izinli gnderme olay? Altkula 657'nin 77. maddesine gre yaplm bir ilemdir. Ben yaynnz greyim, dosya incelemesini yapaym. Konu o kadar karmak, esrarengiz bir konu deil. Devlet srr da deil. Akla kavuur.

 Bir de u var. imamlara izin alnyor, bunlara Rabta'-dan deil, derneklerden para dendii biimde.. Altkula Kararnamede yazar efendim, 'Rabta' diye yazar. Rabtadan denecek diye. Ben konuyu bir inceleyeyim de.. Top bizim zerimizde kalacak ise ona da razyz, mesele deil. 'Top' biraz sizde gibi.. Altkula Hayr, hayr, hayr. Top bizde de olsa nemli deil. Ne ise durum olduu gibi akla kavuur. imdi bu paralar yakn tarihe kadar deniyor muydu? I984'de kesildi mi? Altkula ANAP hkmeti imknlar geniletti, sanyorum, yok imdi. Onu da bir grmemiz lzm. mamlardan kim c"nd kim kald? Diyanet'teki arkadalarla bir almam lzm. zal hkmetinin ibana geliine kndar Milli Gvenlik Konseyi dneminde Dileri Bakanl grevini y<ipan. New York'ta Trkiye'nin Birlemi Milletler nezdindek Bykelimiz lter Trkmen, ^Rabta rgt ile o tarihlerde .Vmanya'da bulunan din adamlarmza para denmesi iin Dileri Bakanlndan anlama yaplmas iin hibir emir verilmemitir dedL Telefonla New York'tan aradmz Trkmen, tRabta r216 gt ile Bakanlar Kurulu karar olduunu da hi hatrlamyo rum diye konutu; 12 Eyll dneminde Dileri Bakan Trkmen, zaten bakanln bu tr emir verme yetkisine sahip ve bu konularda hibir yetkisi olmadn syledi. Byle bir olayn o sralarda geip gemedii konusundaki soruya Trkmen, Birisi 'tavsiye' etmise bunu elbette bilemem, ancak Sayn Cumhurbakan bize bilgi gelmedi diyorsa, ok dorudur, bu konularda ok hassas olan Sayn Cumhurbakan hemen her eyi not alan bir yapya sahiptir yant verdi. lter Trkmen konumasna unlar da ekledi: Rabta rgt ile resmi dzeyde hi bir temas olmamtr. O kadar ki, slm Konferanslan'na gittiimizde Rabta rgt ilgililerinin dolatn grr, hi konumazdk. Ulusu hkmetinin mar ve skn Bakanlarndan Prof. Dr. Ahmet Samsunlu, Rabta'dan maa olay ile ilgili olarak zmir'de Cumhuriyet muhabirine unlar syledi: Vallahi hatrlamyorum. Ben olay gazetelerden rendim. Ben J982 15 Temmuzunda bakanla getirildim. Eer bu kararname daha nce kmsa bu konuda gr belirtme mercii ben olamam. Bakanlar Kurulunda baz gnler 15 karar bile aldmz oluyordu. Siz kesin tarihini renirseniz, belki hatrlarm. Ayn dnemin Milli Eitim Bakanlan'ndan Hasan Salam, ,konuyu hatrlamadn syleyerek, Genelde bu konunun bakanlar kuruluna pek gelebilmi olacan sanmyorum. An-ama. bizim dmzda olmu olabilir dedi. . te yandan Devlet Bakan ve Hkmet Szcs Hasan Cell Gzel, eriat rgt Rabta'nn yurt dndaki Trk din grevlilerinin aylklarn dedii konusunda incelemelerin srdn syledi. Gzel, dn TBMM'de Cumhuriyet muhabirinin sorusunu yantlarken, konunun abartlmamasn istedi ve Babakan Ve-Kili Kaya Erdem ile sorunu grtkten sonra bir aklama yapabileceklerini bildirdi. Gzel, yle konutu : Rabta rgt ve iddialarla ilgili aratrmamz srmektedir. Ama siz konuyu biraz bytmsnz. Sayn Erdem'le sorunu grtkten sonra bir aklama yaparz. Bu grmeden nce bir aklama yapmam doru olmaz.* 18.3.1987 217 Rabta Mecliste: SHP'DEN SORU, DSP'DEN ARATIRMA Salar sordu: Laik Trkiye Cumhuriyeti, imamlarna aylk deyemeyecek gte midir? Kimler, ne amala Ra-bta'nn imamlarmza aylk vermesini salam ve kabul etmitir? DSP istedi: rtica faaliyetler konusunda bundan sonra ne yaplmasnn planland hakknda TMM'nin bilgi sahibi klnmas ertelenemeyecek bir grevdir. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) SHP Genel Sekreteri ve el Milletvekili Fikri Salar, Rabta rgt ile ilgili TBMM Bakanl'na dn bir soru nergesi vererek, bugnk iktidarn 1976 ylnda 'Pakistan'da toplanan Rabta

Kongresi'nde kabul edilen esaslar uyguladn kantlayan ciddi giriim-lerin> bulunduunu ne srd. DSP Konya Milletvekili Sabri Irmak ve arkadalar ise ayn konuda TBMM Bakanl'na verdikleri bir aratrma nergesinde Mslman lkelerde eriat dzeni kurulmasn amalayan Rabta rgt'nun yurt dndaki Trk imamlara aylk verip vermediinin ortaya karlmasn istedi. SHP Genel Sekreteri Salar, 7 maddeden oluan soru -nergesinde u grlere yer verdi: 1. Rabta rgt'nun varl ve amalar Trkiye Cumhuriyeti hkmetleri tarafndan bilinmekte midir? 2. Anayasa ve Trk ceza yasalarna gre su saylan amalar tayan kurululara ye olmak yasak ve cezai ilem grlmesine gereke olduuna gre Rabta rgt'nun kurucularndan olduu iddia edilen Salih zcan ve 1976 ylnda, hem. de laik Trkiye Cumhuriyeti Bakan olmasna kar bu rgtn kongresine katlan Hasan Aksay hakknda ne gibi ilemler yaplmtr? ayet herhangi bir ilem yaplmamsa Cumhuriyet Savcl'na bu olay aklayarak su duyurusunda bulunup harekete geirmeyi dnyor musunuz? 3. Rabta rgt'nun (put adam) adl Atatrk aleyhtar bir kitap yaymlad doru mudur? Bu konuda hangi ilemler yaplmtr? 4. 1982 - 1984 yllar arasnda yurt dndaki imamlarm218 2& Rabta rgt'nun 1100 dolar aylk verdii sylenmektedir. ja imam bu paray almtr? Aldklar miktarlar ve adlar .Nedir? 5. Laik Trkiye Cumhuriyeti devleti yurt dna gnderdii imamlara aylk deyemeyecek gte midir? Yasalarn msaade etmedii bahanesi gerekten uzak olduuna gre kimler, ne amala Rabta rgt'nun imamlarmza aylk vermesini alam ve kabul etmitir? 6. Acaba ne zaman yapld sylenen alt nceden imzalatlm bo Bakanlar Kurulu ktlarnn stleri doldurularak .anlamaya karar verildii iin mi bu gerek saklanmaktadr? 7. Hkmetiniz bu konu ortaya ktndan bu yana ne yapmtr? rticann hortlamamas iin hangi nlemleri almtr? DSP'nfn aratrma nergesinde ise zetle yle deniyor: < Rabta adl eriat rgt, cumhuriyet devletinin yurt dndaki imamlarn maaa balam mdr? Byle bir ey varsa bu 1982 -1984 yllar arasnda m olmutur? mamlara her ay 1100 dolar denmekte midir? T.C. imamlarn eriat bir rgt maaa balamla, bu rgtle resmi bir mutabakat var mdr, varsa bu mutabakat Trkiye adna hangi kurulu yapmtr? Bu sorularn cevaplandrlmas Rabta rgt'nun lkemize ynelik almalarnn TBMM'ce gn na karlmas, yaamsal nemdedir. 18.3.1987 Kararnamenin varln Ulusu sonunda aklad: 'RABITA' ZNCR Bakanlar Kurulu'nun Rabta'nn Trk imamJara maa demesi konusundaki 8/2838 sayl kararnamesinin 28.4. 1981 tarihinde karld belirlendi. Kararnamede Devlet Bakan Kenan Evren ve Babakan Ulusu'nun da imzalan bulunuyor... NER : Diyanet leri Bakan Altkula, Devlet Bakan Ozgne'e, imamlara Rabta'nn maa demesine ilikin neriyi iletti. 219 MGK ONAYI: Altkula, konuyu MGK Gene! Sekrjteri Sal-tk'a at. Saltk, nce 'Olur mu?' dedi, sonra onayn belirtti. BABAKANA YAZI: zgne, Babakan Ulusu'ya kararname karlmas iin yaz yazd. Yazda izinli imamlarn Ra-bta'dan maa alacaklar belirtiliyordu. VE KARARNAME : zgne'in yazsna atfta bulunan kararname, Devlet Bakan Evren ve dnemin Bakanlar Kurulu yelerinin imzalaryla kt, ancak Resmi Gazete'de yaymlanmad. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Suudi Arabistan kkenli eriat Rabta rgtnn 1982-1984 yllar arasnda Bat Avrupa'da grevli Trk imamlarna maa demesi konusunda bir Bakanlar Kurulu kararnamesi olduu dn ortaya kt. 12 Eyll dneminin Babakan Blend Ulusu dn yazarmz Uur Mumcu'ya yapt aklamada, 'Rabta rgtnn yurt dndaki din grevlilerine aylk demesi ile ilgili bir Bakanlar Kurulu kararnamesinin bulunduunu, ancak kararnamede Rabta rgtnn adnn ngilizce yazlmas nedeniyle olay anmsamadn syledi.

Eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula ise, sz konusu Bakanlar Kurulu Kararnamesinin 28.4.1981 gn ve 8/ 2838 saysn tadn aklad. Altkula. 'Eski :Devlet Bakan Mehmet zgne'in y.rt dndaki din grevlilerine Rabta rgtnce aylk denmesiyle ilgili yazsnn da, 20.4.1981 gn ve 919 saysn tadm> belirtti Rabta'dan Trk imamlara maa denmesi konusunun Tayyar Altkula tarafndan nce Devlet Bakan Mehmet zgne'.e sonra 12 Eyll Milli Gvenlik Konseyi Genel Sekreteri Org. Haydar Saltk'n onaynn alnmas zerine zgne'in Babakan Blend Ulusu'ya bir yaz yazd ve Bakanlar Kurulu'nun. da zgne'in yazsna atf yaplan bir kararnameyi kabul ettii akla kavutu. Resmi Gazete'de yaymlanmayan kararnamede Devlet Bakan Kenan Evren ve Babakan Blend Ulusu'nun da imzalar bulunuyor. zgne'in konuyla ilgili yazsnda Rabta'nn adnn ngilizce evirisi Dnya slm Birlii olartfk geiyor. Tayyar Altkula'n yazarmz Mustafa Ekmeki'ye yapt aklamalara gre, Rabta'nn Trk imamlarna maa demesi konusunda -olaylar zinciri' yle geliti: 220 1. 12 Eyll'de Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula ( ay nce grevinden ayrld). Diyanet leriyle ilgili Devlet Bakan Mehmet zgne'e bavurdu. Yurt dndaki imamla) a maa denmesi konusunda ortaya kan mali zorluklar ne grerek. yeni kaynaklar aranmas gerektiini, bu arada yazmalarda Dnya slm Birlii adyla geen Rabta rgtnn Bat Avrupa'da grevlendirilecek imamlara maa deyebileceini belirtti. 2. Altkula daha sonra konuyu 12 Eyll dneminin en yetkili kurumu olan Milli Gvenlik Konseyinin Genel Sekreteri Orgeneral Haydar Saltk'a imdi Bern Bykelisi) at. Orgeneral Saltk, nce biraz tereddt gsterdi ve Olur mu, Trk devletinin imamlarna yabanc bir kurulu...* dedi. Ancak, sonra Ne yapalm diyerek olurunu verdi. Saltk, dn arkadamz Mustafa Ekmeki'ye Zrih'ten telefonla yapt aklamada, Altkula'n bu iddialarn dorulad ve dardaki imamlarmz Rabta'nn finanse ettii dorudur? dedi. 3. Dnemin Diyanet leri Bakanl'ndan sorumlu Devlet Bakan Mehmet zgne, bu gelimeler zerine Bakanlar Kurulundan kararname karlmas iin Babakanla 20.1.1981 gn ve 919 sayyla bir yaz yazd: Bu yaz aynen yleydi: Bilindii gibi, yurt iinde ve dnda toplumu din konusunda aydnlatmak ve ilahiyat yerlerini ynetmek grevi 630 sayl kanunla Diyanet leri Bakanl'na verilmitir. Yurt dnda 60 bine yakn din grevlisi ile bu hizmet yerine getirilmeye allrken, yurt dnda kadro imknszl nedeniyle yeterli hizmetin gtrlemedii de bir gerektir. Bu hizmet akl nedeniyle yurt dndaki vatandalarmz arasnda blc faaliyetler bu boluktan yararlanma gayreti iine girmilerdir. Devletimizin bu konudaki hizmet boluklarnn acilen doldurulmasnn gerekli olduuna inanan Diyanet leri Bakanl, lkemizin iinde bulunduu ekonomik skntlar da gz nnde bulundurarak baka ekonomik kaynaklar aratrma yoluna girmitir. Bu Cmleden olarak maalar mal kurulular ve Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii tarafndan denmek suretiyle eitli Avrupa lkelerine ve Avustralya'ya adlar ve grevleri liik listede gsterilen personelin 657 sayl kanunun 77. maddesi uyarnca gnderilmesi planlanm bulunmaktadr. Diyanet leri Bakanl'nca zel bir snav sonucu sell221 mi bulunan elemanlarn aylklar bu kurulular. Dnya Islnr Birlii Genel Sekreterlii'nce karlanacaktr. Yukarda belirtilen artlar erevesinde iliik listedeki grevlilerin 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 77. maddesi uyarnca yl sreyle d lkelerde maasz mezun saylmasna ilikin Bakanlar Kurulu karar hazrlanmasn arzederim. 4. Mehmet zgne'in, Babakanla yazd bu yaz zerine Rabta rgtnce yurt dndaki imamlara maa balanmas konusundaki kararname Blend Ulusu hkmeti tarafndan karld. Ancak bu kararname Resmi Gazete'de yaymlanmad. 28.4.1981 tarih ve 8/2838 sayl Bakanlar Kurulu kararnamesi aynen yleydi:

Ekli listede adlar yazl 41 din grevlisinin yurt dnda grev almas iin yl sreyle maasz izinli saylmalar 657 sayl kanunun deiik 77. maddesi Bakanlar Kurulunca 28.4.1981 tarihinde kararlatrlmtr. Ve kararnamede u imzalar vard: Kenan Evren (Orgeneral, Devlet Bakan), Blend Ulusu (Babakan), Zeyyad Baykara (Devlet Bakan, Babakan Yardmcs), Turgut zal (Devlet Bakan, Babakan Yardmcs). Prof. Dr. lhan ztrak (Devlet Bakam), Mehmet zgne Devlet Bakan), Prof. Dr. Nimet zda (Devlet Bakam), Cevdet Mente (Adalet Bakan), Nimet zda (Milli Savunma Bakam. Halk Baylken yerine), Selhattin etiner (ileri Bakan), lter Trkmen (Dileri Bakan), Kaya Erdem (Maliye Bakan), Hasan Salam (Milli Eitim Bakan), Tahsin nal (Bayndrlk Bakan), Kemal Cantrk (Ticaret Bakan), Prof. Dr. Nurettin Ayanolu Salk ve Sosyal Yardm Bakan), RecaL Baturalp (Gmrk ve Tekel Bakan), Necmi zgr (Ulatrma Bakan), Prof. Dr. Sabahattin zbek (Tarm ve Orman Bakan), Prof. Dr. Turan Esener (alma Bakan), ahap Koca-topu (Sanayi ve Teknoloji Bakan), Serblent Bingl (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan), lhan Evliyaolu (Turizm ve Tantma Bakan), Dr. erif Tten (mar ve skn Bakan), Mnir Gney (Kyileri ve Kooperatifler Bakan), Vecdi zgl (Genlik ve Spor Bakan),' Sadk Side (Sosyal Gvenlik Bakan), Cihat Baban (Kltr Bakan). Ksa adyla Rabta rgt diye bilinen Suudi Arabistan-destekli eriat rgtnn tabel ad El Emanet-l Ammel Ra-btatil Alem-il slml'dir. Bu rgtn ad ngilizce metinlerde 222 World Mslm League olarak yazlyor. Bu da Dnya slm Birlii diye Trkeye evriliyor. Bu ynde bir kararnamenin bulunduunun anlalmas -zerine yeniden bilgisine bavurulan Blend Ulusu, yazarmz-Uur Mumcu'ya unlar syledi: Konu ortaya atldktan sonra olayla yakndan ilgilendim. Eski bir bakan arkadamn yapt aratrma sonucunda kararnameyi buldum. ngilizce 'Muslim World League' adn tayan rgtn iyi amalar tadna inanld iin kararnameyi imzalam olabilirim. Rabta rgt'nn 'Muslim World League olduunu, inann, yaynlarnz zerine rendim.> Houston'da bulunan arkadamz ebnem Atiyas'n haberine gre, Babakan Turgut zal dn- Rabta rgt ile ilgili olarak gazetemizde kan yazlar zerine, sz konusu rgtn Suud Arabistan'n resmi bir kuruluu olduunu ve uluslararas dzeyde tanndn syledi. zal, Tabi, bu konuya bakmak lzm.. Yalnz, bildiim kadaryla bu rgt, S. Arabistan'n resmi bir rgtdr. Zaten 1984'ten itibaren haberlerde de belirtildii gibi bu uygulama durdurulmutur. Yani bizim iktidara geldiimiz yldan itibaren eklinde konutu. zal, 28.4.1981 tarihli Bakanlar Kurulu kararnamesinde-o zaman Babakan Yardmcs ve Devlet Bakan olarak kendisinin ve Maliye Bakan olarak Kaya Erdem'in de imzalarnn bulunduunun hatrlatlmas zerine Binlerce kararname var. Yani o sralarda o kadar ok kararname vard ki, yle birey hatrlanmas zor dedi. Rabta'nn Trk imamlara 1982-84 yllan arasnda maa demesi konusunda dnemin Devlet Bakam Kenan Evren ve Babakan Blend Ulusu Byle bir olayn kendilerine yansmadn, bu konuda bilgileri olmadn sylemilerdi. Cumhurbakanl Basn Danman Ali Baransel aracl ile gazetemize yaplan aklamada yle deniliyordu: Konuya hassasiyet gsteren Sayn Cumhurbakanmz Devlet Bakan ve Milli Gvenlik Konseyi Bakan olarak kendilerine o dnemde byle bir bilginin yansmadn ifade etmitir. Blend Ulusu ise gazetemize unlar sylemiti: Bana bu konuda intikal etmi bir olay yok. Onay da vermi deilim byle bir konuda. Kim nasl yapt bilemiyorum-Hayret ettim bende. 223 Devlet Bakan Mehmet zgne de, Altkula'n bu konuda Bakanlar Kurulu kararnamesi olduu eklindeki iddialar -zerine yle demiti: Yalan, dpedz palavra. Ben zaten hastaydm, konuyu sonradan rendim. 19.3.1987

Belika Cephesi: 'TRK MAMLARI RABITA LE UYUAMAYINCA MAA KESLD' Hadi Uluengin BRKSEL 1982-84 yllar arasnda. Suudi kkenli Rabta rgtnn Trk imamlara maa demesi konusu Ankara'da ilgili kararnamenin ortaya kmas zerine yeni boyutlar kazanrken, Brksel'de adnn aklanmasn istemeyen bir Trk yetkili o dnemdeki olaylar yle anlatt: O yllarda yurt dndaki Trkler iin gnderilen din a-damlarnn cretleri esas olarak eitli ehirlerdeki dernekler tarafndan karlanyordu. Ancak, derneklerden bir blmnn talebine ramen din adam ann mali skntlardan dolay kapatlamamas zerine Suudi Arabistan'n kontrolndeki slm Kltr Merkezi devreye girdi ve bata Belika olmak zere Ba'. Avrupa'ya gnderilecek Trk din adamlarndan bir blmnn cretlerinin Rabta tarafndan karlanabileceini bildidi. nerinin Diyanet leri Bakanlna iletilmesinden sonra Ankara, Riyad ile o dnemde ortaya kan yaknlamay da gznnp alacak bu teklifi, tayin edilecek din grevlilerini;! Trkiye tarafndan onaylanmas artyla kabul etti. Belika'ya gnderilen Trk imamlarnn Rabta tekilt ile fazla uyuamamasndan dolay da. Brksel'deki slm Kltr Merkezi, uygulamann balamasndan yaklak 1.5 yl sonra geici szlemeli bu grevlilere cret denmesini durdurdu. Belika'da u anda Rabta'nm denetimindeki slm Kltr Merkezi/nden maa alan tek Trk'n Ankara ile sk balants olan Ali Rza Temel adl bir din grevlisi olduu belirtiliyor. 19.3.1987 224 Mustafa Ekmeki ANKARA Rabta olay ile ilgili olarak grtmz eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula. konunun ayrntlarna inen geni aklamalar yapt. Altkula ilk blmn aada yaymladmz uzun syleide sorularmz yle yantlad: Bu dnce nasl ortaya atld? Altkula Yurt dndaki grev yapacak, toplumun iine girecek elemanlarn da gnderilmesi kadro ihdasna balanmtr. lkenin iinde bulunduu zorluklar ileri srlerek, bu kadrolarn alnmas yani yetkililerce bunlar ileri srlm, yeni kadrolarn ihdas uzun almalara ramen mmkn olmamtr. Ancak, yaptmz seyahatlerde grdm ki. vatandalar ne pahasna olursa olsun, maan biz deyelim, bize din grevlisi gnderin demilerdir. Bu tarafsz devlete bal saf Mslman Trk vatandalarnn arzularn yerine getirmek -zere, din dernei veya karl dolays maan bu derneklerce karlanmas kaydyla Babakanlk onayyla yurt dna peyderpey din grevlisi gnderilmesi uygulamasna balanmtr. Buna 1978'de baladk. 1979-80'de uygulama 'devam etmitir. Maalar ii dernekleri dedi. Tabii bu arada biz yabanc kaynaklardan da Trk devletinin dviz zorluklarn gz nnde tutarak, bu zorluklar fazla zorlamayarak, bir takm d kaynaklardan yararlanma cihetine gittik. Yabanc lkelerin idareleri ile kiliselerine varncaya kadar temaslar yaptk. Bu arada Belika mahalli idarelerinin din retmenlii iin kadro verecei sonucuna vardk. Uygulama 1981 nisanna rastlamaktadr. O zaman Devlet Bakan Sayn Mehmet zgne'ti. Yurt dnda 41 kiilik din grevlisi ile ilgili kadrolar doldurmak zere Babakanla teklifte bulunulmutur. Yani aylklarn Rabta tarafndan denmesi iin mi? Altkula Hayr. 41 kiinin 25'ininkini Dnya slm Birlii (Rabta) deyecek Geriye kalanlar ise, yani o srada Belika'da grevli imamlarn maalarn ise Belika mahalli idareleri deyecek. Mehmet zgne imzas ile Babakanla gnderilen bu nerinin tarihi 20 Nisan 1981 idi. 919 say ile Babakanla gnderilmiti. Babakanla gnderilen yazda aylklarn slm Birli-i'nden denecei belirtiliyor mu? 225 F. : 15

Altkula Tabii efendim. O arada Diyanet leri Bakanlnca zel bir snavdan geirilmi kiilerin maalar Dnya islm Birlii ile ilgili kurulularca karlanacakt. Yani yazda bu syleniyor, Babakanla byle bir teklifte bulunuluyor. Nasl kararname haline geliyor? Altkula Babakanlk bu teklifi olumlu karlam. 28 Ekim 1981 tarih ve 8/2838 sayl Bakanlar Kurulu kararnamesi ile szn ettiim teklif bir hkmet karar haline getirilmitir. Bu karardan Milli Gvenlik Konseyi'nin haberi olda mu? Altkula Elbette, kararname Sayn Devlet Bakan'na (Cumhurbakan Kenan Evren) sunulmak zere Milli Gvenlik Konseyi Genel Sekreterlii'nden gemitir. Yani, Sayn Cumhurbakan Evren'in bu konuda bilgisi var? Altkula Sayn Cumhurbakanmzn ve Sayn Blen Ulusu'nun konuya dikkatleri iin bu safhasnda ekilmemi olabilir. Yalnz u kadarn belirtmekte yarar gryorum. Ka-raraneme Milli Gvenlik Konseyi Genel Sekreterlii'ne gittii zaman o dnemin Genel Sekreteri Sayn Haydar Saltk'n dikkatini ekmi olduunu rendim. Beni aradlar ve konuyu benimle grmek istediklerini belirttiler. Kalktm gittim ve dediler ki, 'Trk devleti yurt dma din grevlisi gnderecek, bunun maan Sayn Paa'nn tabiriyle sylyorum (Rabta-i slm) deyecek' dediler. 'Bu bana ters geldi' dediler. Ben de-kendilerine hak verdim. Ancak bizim yurt dndaki yangn sndrmeye altmz ifade ettim. Tabii Trk devleti bize kadro verse, imkn verse biz de u-bu kaplar alma durumuna dmeyiz. Takdirin Trk devletine, Trk hkmetine ait olduunu arz ettim. Sayn Saltk, bir deerlendirmeden sonra dediler ki, 'Biz bugn bu dvizi tahsis edemiyorsak, bu noktada bunu kabul etmek zorundayz'. Yani kararname o mevkide dikkati ekmeden yrm-gitmi bir kararname deildir. Sayn Saltk Paa, taklm, karlkl grmz. Sayn Cumhurbakan'na sunulurken ne l^ de bilgi arzeddi, onu bilemem. Kararname yrrle girmitir ve yurt dndaki din grevlilerinin maalar, .Belika mahalli idarelerince denenler hari, Dnya slm Birlii Genel Sekreterliince adreslerine gnderilmitir. Sayn Cumhur226 bakanmzn ya da Sayn Babakanmzn bu ilerin detay ile ilgilenmi olabileceklerini sanmyorum. Ancak zamann Sayn Bakan zgne, bu detaya en geni ekliyle elbetti' vakfdr. Ancak yle bir nokta var. lk neri, Diyanet Ieri Ba-kanl'ndan gelmiyor mu? Altkula Burada bir sorumluluk varsa udur: Diyanet leri Bakanl teklif eden makamdr. Bunu onaylayanlardadr esas sorumluluk, baz devlet adamlarmz bunu bize teklif ettiler. Biz peki dedik, sorumluluk bize vacip deildir, Diyanet leri Bakanl'na aittir diyorlarsa, bu sorumluluktan doacak netice ne ise, kimseyi ortak etmeden ben bu sorumluluu stlenmeye hazrm. Bunun bir su taraf varsa, hukuka aykr taraf varsa, ben bunu btn sonulan ile yklenmeye hazrm. Yani sorumluluu kabul ediyor musunuz? Altkula Ne Dnya slm Birlii, ne de Belika'daki belediyeler asndan bir sorumluluk yok. Ama birtakm evreler diyorlarsa ki, "Trk devleti neden bu derneklere muhta hale getirilmitir' bu yanl bir olaysa, bunun tartlmaya ak bir olay olduunu, hakl yan bulunduunu ben de kabul ediyorum. Evet biz teklif ettik. Kaynaklar belirttik. Bu kaynaklarn detay hakknda Sayn Cumhurbakanmzn, Sayn Babakann ve dier bakanlarn ayrntl bir bilgiye sahip olmamalarn tabii karlyorum. zellikle Sayn Cumhurbakanmz ve Babakanmzn bu detaya inmemi olmalarn tabii karlyorum. Ama, babakanla teklif yazsn imzalayan Sayn z-. gne'in bunu bilmemesi, ya da bunun ne olduunu fark etmemi olmasn tabii karlamaya imkn yoktur. Kald ki, Sayn zgne Devlet Bakan sfatyla 1983 ylnda Birleik Arap Emirlikleri'ne ve Suudi Arabistan'a yapt ziyaret srasnda 28.4.1983 gn Mekke ntercontinantal Oteli'nde Dnya slm Birlii Genel Sekreteri yani sm-el Eml'al Rabtat-l Alem-l slmi diyelim, yani Dnya slm Birlii Genel Sekreteri Mu-hammed Ali El Hareka'nn resmen davetine icabet etmi ve bu yemek dolaysyla yaplan karlkl grmede 28 din grevlisine

yaptklar destekten, demeden, gnderdikleri maatan dolay maiyetinde bulunan zevatn iinde teekkr etmi, ilikilerimizin gelitirilmesi temennisinde bulunmu ve bu 28 saysnn artrlmasn istemitir. Tarafndan Muhammed Ali Ha-reka, Ali Muhtar v.s. kiiler ve bizim tarafmzdan Bykeli227 Hk Mstear Acar Tzn, Din leri Sosyal ler Maviri Sami Uslu, u anda Mekke'de grevli tercman Ali Sarper. Vakflar Genel Mdr Halit Yiitgden ve dier orada hazr bulunanlar ierisinde cereyan etmitir bu grme. Sayn Bakaa kararnamenin detayn hatrlamayabilir ama Mekke'de yapt ziyareti Muhammed Ali El Hareka ile yani Rabta Genel Sekreteri ile yapt grmeyi ve ntercontinantal otelde verdii davete' icabeti ve orada sarf ettikleri konumalar 28 kadro konusundaki teekkr de mi hatrlamyor acaba? Siz bu konular Ulusu ile yz yze grtnz m? Altkula Bu konuda Sayn Babakanla zel bir grme yaptmz hatrlamyorum. Ancak nemli bir olay hatrlyorum. Sayn Babakana verilen bir brifing olayn. Bu brifingte yurt d ii sorunlar grlmtr. Dolaysyla bu konularla ilgili btn Sayn Bakanlar ve st dzey brokratlar bulunmutur. Bu arada, Devlet Bakan Sayn zgne ile Dileri Bakan lter Trkmen de hazr bulunmutur. eitli bakanlklar yurt dndaki faaliyetleri ve problemleri ile ilgili bilgiler sunmulardr. Bu arada Devlet Bakan Mehmet zgne Bey'in Diyanet leri Bakan olarak ben yurt dndaki yeni problemler ve ihtiyalar konusunda bilgi arzettim Sayn Babakana. Bu brifing ile ilgili matbu metin elimdedir. Bu brifing metninin 8. sayfasnda diyorum ki, merkezi Mekke'de bulunan Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii'nden 28 din grevlisi iin aylk biner dolardan aylk 28 bin dolarlk kaynak temin edilmitir. Bunlar da 12 Eyll dnemi sonrasnda Bakanlar Kurulu kararyla bakanlmzca seilen kadrolarla doldurulmu ve eitli lkelere gnderilmilerdir. Bu uygulamada bteden herhangi bir dviz harcamas olmas sz konusu deildir, diyorum. Bunun tarihi sanyorum 1982 ya da 1983 yl Hac mevsimi ncesi gnler. Sonunda tabii bu uygulamalarn sakncalarna matbuumda iaret ettim. zmn Trk devletince her eit fedakrlklara katlanlarak yurt dna gnderilen din adamlarnn maalarnn btemizden karlanmasnn uygun yol olduu grn de bu metinde arz ettim. Babakan Ulusu'nun da ayn gr paylatn, eitli vesilelerle "Bu iin zm iin Trk devleti bu ii halletmelidir' buyurduunu ve baz ilgililere talimatlar da verdiini yakn evresinden o tarihlerde renmitim. imdi brifingin sonunda da unu arzettim. Dedim ki, 'nmzdeki Hac mevsimi dolaysyla Suud Arabistan'a gittiimiz zaman Dnya s228 ]m Birlii Genel Sekreterlii yetkilileri ile greyim ve bu grmede 28 kiilik kadronun arttrlmas teklifini aaym' dedim. Toplant sonunda konumalarla ilgili eitli noktalara ibaret eden ve eitli talimatlar veren Babakan bana dnerek 'Kendisine sunulan konuda hareket edebileceimizi, Hac mevsimi srasnda szn ettiim grmeyi yaparak bu kadrolarn arttrlmas konusunu aratrmamz' da bana emrettiler. Bu arada Dileri Bakan lter Trkmen de Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii ile ilgili olarak bana dnerek, 'Sayn Altkula, bu genel sekreterlikten maksat Rabta diye bildiimiz kurulu mudur?' diye sordular. Ben de 'evet' cevabn verdim. Babakan ile bu Rabta veya Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii kaynakl maalar konusunda yzyze bu grmeyi hatrlyorum. Tabii unutmu olabilirler. Ancak bu toplantnn basl brifing metni toplantya katlan btn yetkililerin elinde mevcuttur. 19.3.1987 Altkula aklad, Saltk dorulad: Org. SALTIK RABITA'DAN MAAI NASIL ONAYLADI? Bern Bykelisi Haydar Saltrk, 12 Eyll dneminde Rabta'dan imamlara maa denmesi konusunda Cmhu-riyet'e unlar syledi: Dardaki imamlarmz Rabta'nn finanse ettii doru. Ancak aradan 7 yl geti, kararnameyi hatrlamyorum. ALTIKULA'TAN AIKLAMALAB:

Org. Saltk beni arad, Bana ters geldi dedi. Ben de kendilerine hak verdim. 'Trk Devleti bize imkn verse, kadro verse, u-bu kaplan alma durumuna dmeyiz' dedim. Takdir Trk devletine: Trk hkmetine aittir dedim. Saltk bu deerlendirmeden sonra Biz bugn bu dvizi tahsis edemiyor-sak, bu noktada bunu kabul etmek zorundayz dedi. Kararname: O mevkideki dikkati ekmeden yrrle girmi bir kararname deildir. Sayn Saltk Paa taklm, karlkl grmz. Sayn Cumhurbakanna sunulurken, ne lde bilgi arzedildi, onu bilemem. 229 Sayn Cumhurbakanmz ve Babakanmzn bu detaya inmemi obualarn tabi karlyorum. Ama Babakanla teklif yazsn imzalayan Sayn Mehmet zgne'in bunu bilmemesi ya da ne olduunu fark etmemi olmasn tabii karlamaya imkn yoktur. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Yurt dndaki imamlara 1982-84 yllar arasnda Rabta rgt'nden para denmesine izin veren kararname konusunun, 12 Eyll dneminin Milli Gvenlik Konseyi Genel Sekreteri Orgeneral Haydar Saltk ile dnemin Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula arasnda grlm olduu Saltk tarafndan doruland. Halen Trkiye'nin Bern Bykelilii grevinde bulunan emekli Orgeneral Haydar Saltk konuya ilikin olarak Cumhu-riyet'in sorularn yantlad. Tayyar Altkula'n Ben konuyu Haydar Saltk'a gtrdm biimindeki aklamas zerine bilgisine bavurduumuz Saltk, sorularmza aynen u karlklar verdi: Diyanet leri eski Bakan Tayyar Altkula sizin MGK Genel Sekreteri olduunuz dnemde yurt dndaki imamlarn aylklarnn Rabta rgt'nden denmesine ilikin konuyu size atn, sizin de 'Devletin gc yok mu ki, imamlarn aylklar Rabta'dan deniyor?' biiminde konutuunuzu, kendisinin de olanakszlklar anlatnca, sizin 'Peki ne yapalm?' dediini syledi. Bu doru mu? Saltk Yurt dndaki din grevlilerinin aylklar mahalli halkn katklar ile Rabta'dan karlanyordu. Diyanet ileri eski bakan ile aramzda byle bir konuma geti Onu hatrlyorum. Kararnamelerin sizin onaynzdan getii biliniyor. Byle bir kararnameyi hatrlyor musunuz? Saltk Aradan o kadar olay gelip gemi. Byle bir kararnameyi hatrlamyorum. Ancak dardaki imamlarmz Ra-bta'nn finanse ettii doru. Ama byle bir kararname hatrlamyorum. Yl 81, imdi 87... Aradan 7 yl gemi. Diyanet leri eski Bakan ile yaptnz konumadan Sayn Evren'e bahsettiniz mi? Kararnameden Sayn Evren'in haberi var m? Saltk Hatrlamyorum. 19.3.1987 230 GZEL: RABITA UYGULAMASINI BZ DURDURDUK Babakan Vekili Kaya Erdem de ilk kararnamenin 12 gyll'den nce ktn ve uygulamann 12 Eyll dneminde de srdn belirtti. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Devlet Bakan ve Hkmet Szcs Hasan Cell Gzel, yurt dndaki din grevlilerine Dnya slm Birlii'nden maa verilmesi konusunda Sleyman Demirel, Blend Ulusu ve zal hkmetleri dnemin <3e karlan kararname ile karar verildiini ve uygulamann temmuz 1985'e kadar da srdn aklad; Rafcta'nn, maa verdii din grevlilerine herhangi bir bask yapmadn ve bu grevlilerin laiklik ilkelerine uygun grev yaptklarn syledi. Gzel, zal hkmetinin ilk gnden itibaren uygulamay incelediini ve faydal olmakla birlikte geici bir zm olarak grdklerini syledi. Devlet Bakan ve Hkmet Szcs Hasan Cell Gzel, dn Bakanlar Kurulanda alman kararlan aklamak zere yapt basn toplantsnda Diyanet leri Bakanl'na bal olarak yurt dnda grev yapan din grevlilerine Rabta'dan (Dnya slm 'Birlii) maa denmesi konusunda da aklama yapt. Gzel, ilk kez 1978'de 10 adet yurt d din grevlisi kadrosu oluturulduunu belirterek, Diyanet leri Bakanl'mn 5 Austos 1980 tarihinde 1195 sayl yaz ile Babakanla bavurduunu kaydetti.

Gzel'in okuduu ve dnemin Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula'n imzasn tayan yazda lkenin dviz sknts gz nne alnarak baka kaynaklar aratrld ve Belika belediyelerinden ve merkezi Mekke'de bulunan Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii'nden bir miktar kadro temin edildii belirtilerek iliikte adlar bulunan 34 kiiye yl sre ile maasz izin verilmesinin istendii ifade ediliyor. Bakanln bu yazs ve Milli Eitim Bakanh'nn oluru uyarnca snavla belirlenen 34 din grevlisinden 32'sine Bakanlar Kuru-u'nun 17.8.1980 tarih ve 8/1500 sayl kararname ile cretsiz zin verildiini belirten Gzel, bu kararnamenin kamuyu lgilendiren kararnamelerden olmamas nedeniyle Resmi Ga-zete'de yaymlanmadn aklad. Bu uygulamann MGK dneminde de srdn, anlatan 231 Gzel, dnemin Devlet Bakan Mehmet zgne'in 20 Nisan-1981 ve 0919 sayl ve Diyanet leri Bakanl antetli bir yazir ile bu kez 41 din grevlisine ayn amala yllk maasz izin istendiini kaydetti. zgne'in bu yazs uyarnca Bakanlar Kurulu'nun 28 Nisan 1981 tarih ve 8/2838 sayl kararnameyi hazrladn aktaran Gzel, bu uygulamann kendi hkmetleri dneminde de srdn dile getirdi. Din grevlilerine Rabta'dan maa verilmesine 1984'te de devam edildiini ifade eden Gzel, Devlet Bakan Kzm Ok-say'n da 1 Austos 1984'te Babakanla gnderdii bir yaz ile yurt dndaki bu grevlilerin grev sresinin bir y daha uzatlmasnn istendiini syledi. Gzel, Oksay'n bu yazs uyarnca Bakanlar Kurulu'nun bu din adamlarnn grev srelerini 1 Temmuz 1985 tarihine kadar uzathn aklad. ' Gzel, 4 Haziran 1985'te Babakanlk Mstean olarak kendi imzasyla Dileri Bakanl'na gnderilen bir yaz ile bu grevlilerin maalarnn 1 Temmuz 1985'ten itibaren Dileri Bakanl Trk Kltr Varln Koruma ve Tantma giderleri harcama kaleminden karanmak zere 320 din grevlisi kadrosu tahsis edilmesinin istendiini syledi. Bu tarinten sonra din grevlilerinin maalarnn Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii'nden karlanmasndan vazgeildiini dile getiren Gzel, szlerini yle srdrd: Bir taraftan yurt dndaki vatandalarmzn ihtiyalarn karlarken, bir taraftan devletin brakt boluu istismar etmeye alanlara mani olmak zorundayz. Geici din grevlisini bu ekilde gndermek zm deildir. Biz kkl zm aradk. Bu uygulamay da bu sebeple devam ettirmedik. Bu ekilde faydal da olsa din grevlisi bulundurma yoluna gitmedik. 1985'e kadar Dnya slm Birlii'nden maa alarak grev yapan, ancak hkmete gelir gelmez balattmz bir almann haziran 1985'te neticelenmesi ile temmuz 1985'ten itibaren deiik bir uygulamaya getik. nce 320 olan din grevlisi kadrosunu 485'e kardk. Bu grevlilere iki bin mark maa vermeye baladk. Dnya slm Birlii'ne devlet olarak bak tarzmz syleyeyim. Bu kuruluun balca gayesi slm lkelerinin dnyaya anlatlmas ve slama kar propagandaya kar konulmasdr. Birlik Suudi Arabistan hkmetinin denetimi altnda faaliyet gstermektedir. Birlik gayelerinin tamamyle devletimizin laiklik ilkelerini tam olarak badatrmak mmkn ol232 rnayabilir. Ancak, birlik faaliyetlerinin nemli bir ksmn meydana getiren Mslman aznlklar konusundaki yardm bizim memleketimizin de menfaatlerine yardm eder niteliktedir. Nitekim birlik Kbrs'taki, Bulgaristan'daki Mslman aznlklarn meselelerini de her zaman desteklemitir. Bu tekiltn bir zelii de din grevlilerimize herhangi bir ynde propaganda yaplmas bakmndan bask yapmamas esasen onlarla muhatap olmamasdr. Gtrlen hizmet laik Trk devlet ilkelerine gre olmutur ve aynen Trkiye'deki din hizmetlerine uygulanan kaidelere uygun olarak cereyan etmitir. Dolaysyla Belika devletinin veya herhangi bir milletleraras kuruluun yardm neyse, birliin yardm sadece din grevlilerinin maalarnn karlanmas deildir. Gzel, daha sonra kendisine yneltilen sorular zerine Rabta'dan maa alan din grevlilerinin biri dnda tamamnn dndn aklad. Gzel, birlii iinde bulunmak, bu kuruluun btn grlerini paylamak anlamna gelmez. Ama tabii ki paylalan noktalar da vardr diyerek, Rabta ile giriilen

ibirliini savundu. Din grevlilerinin maalarnn karlanmasnn Trkiye Cumhuriyeti'nin grevi olduunu syleyen Gzel, Btn hkmetler bu konuda ellerinden geleni yapmlardr. Ama imknlar arttka daha iyisi yaplmtr biiminde konutu. Rabta'nm Trkiye aleyhine irticai faaliyetlerde bulunan kurululara yardm edip etmedii* biimindeki bir soruya Gzel, bu konuda ellerinde bilgi bulunmadn, inceleneceini syleyerek yant verdi. Gzel, bir soru zerine kararnamenin karlma amacnm cretsiz izinli grevli gndermek> olduunu: ancak kararnamenin teklif yazsnda bu grevlilerin ne maksatla, nasl gnderileceinin belirtildiini ifade etti. Halen yurt dnda bulunan din grevlilerinin Rabta'dan maa alp almadklar sorusuna da Gzel, Bir kuruluun bir grevliye para verip vermediini nasl denetlersiniz? karln verdi. Gzel, Rabta'nn maa vermesini, Trkiye'de olan bir depreme Hristiyan yardm kurulularnn yardm etmesine benzeterek, Belika belediyelerinin yardmn neden sormuyorsunuz? dedi. Gzel, zal hkmetinin ilk gnden itibaren bu olay incelediini, faydal olmakla birlikte geici bir zm olarak grdkleri kanaatinde olduunu dile getirdi. Gzel, Rabta'nn bu maalarnn Dileri Bakanl kanalyla banka233 Jara gnderildiini vurgulad. Ayrca Rabta'nm yardmnn bu biimde ynlendirilerek yurt dnda Trkiye aleyhine faaliyet gsteren baz kurululara verilmesinin de nlendiini savunan Gzel, din grevlilerine Rabta'dan maa verilmesine ilk olarak Dnya slm Birlii Genel Sekreteri M. Ali El-Harekan'n Trkiye'yi ziyareti srasnda karar verildiini de aklad. te yandan Babakan Yardmcs ve Devlet Bakan Kaya Erdem, imamlara Rabta rgt tarafndan maa denmesine olanak salayan ilk kararnamenin 12 Eyll ncesi hkmeti tarafndan karldn aklad. Erdem, bu kararnamede ve daha sonra 1981'de kartlan kararnamede, imamlara yl sreli cretsiz izin verildiini, ancak imamlara cret denmesine ilikin bir hkm bulunmadn syledi. Babakan Yardmcs Erdem, dn Cumhurbakan Kenan Bvren'le grmeden knda bir soru zerine Rabta olay-n> Cumhurbakan ile grtn ve bu konuda bilgi verdiini aklad. Erdem konunun Almanya, Belika ve dier Avrupa lkelerinden gelen imam talebinden kaynaklandn belirterek unlar syledi: Bu lkelere gnderilecek ahslarn cretsiz izinli saylmas iin ilk kararname 17 austos 1980 tarihinde karlmtr. nk bu lkelerden gelen taleplerde cretlerin orann mahalli idaresince ya da Trk birliklerince karlanaca belirtilmitir. Bu konudaki ilk kararnamenin says 8/1500'dr. Bu kararnamenin tarihi ise 1981. yl cretsiz izinli saylmalarn ngryor bu da. Erdem, bu tr kararnamelerin Devlet Personel Yasas'na gre normal olduunu, ayn biimde bir memurun yurt dnda almak istemesi halinde 3-5 yl cretsiz izinli saylabileceini, dnnde tekrar eski grevine balayabileceini belirtti. 20.3.1987 ALTIKULA: LK TEMASI DEMREL HKMET YAPTI Eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula, Rabta rgt ile Diyanet'in ilk balantsnn 1980 ylnn mart aynda Kbrs'ta dzenlenen bir slm Konferans srasnda doduunu belirterek, daha sonra dnemin Devlet Ba234 kan Muhamed Kelleci tarafndan Rabta heyetinin Ankara'ya davet edildiini aklad. Mustafa Ekmeki ANKARA Eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula, Rabta olayn anlatrken bu eriat rgt-ile ilk balantnn 1980 martnda Kbrs'ta dzenlenen 'bir slm Konferans srasnda kurulduunu, Demirel aznlk hkmetinin Rabta yet- . kinlerini Ankara'da devlet misafiri olarak arladklarn ve Rabta balantsnn dnemin Babakan Sleyman Demirel ile Rabta ilgililerinin grmeleriyle gelitiini aklad.

Altkula'n, olayn geliimini anlatt syleide sorularmza verdii yantlar yle: liki nasl kuruldu? Altkula 1980 mart ay iinde Kbrs'ta bir slm Konferans yaplm, bu konferansa biz de katldk. Dnya slm Birlii (Rabta) bakanlndan bir heyet de geldi Oradan dnte, Sayn Devlet Bakan Muhammet Kelleci'nj. daveti zerine Ankara'ya geldiler ve Sayn Babakan (Demirel) bata olmak zere baz grmeler ve temaslar yaptlar. Bu arada biz de kendileriyle bir slm! kurulu olarak, bir karde kurulu olarak ilgilendik. Dileri Bakanlmz tarafndan kendileri devlet misafiri olarak arlandlar. Siz bu Rabta adl rgt nasl deerlendiriyorsunuz? Altkula Bu kurulu, Mslmanlarn dnya zerinde aznlk halinde bulunduklar lkelere eitli taahhtleri arasnda kendi dillerinde konuan din grevlisi de gnderen kurulutur. Toplum hangi dili konuuyorsa, o dilden konuan grevliler. Bizim Avrupa'daki ve dier lkelerdeki vatandalarmza yeteri kadar din grevlisi gnderemediimizi dikkate alm olacaklar ki, bu grmelerde talya'ya, Suud Arabistan'da dini tahsil yapm genlerden, bu lkelerdeki Trk toplumunun ihtiyacn karlamak zere din grevlisi gnderme hazrlklarnda bulunduklarn ifade ettiler. Biz bu konu ile ilgilendik. Ancak bu grevlilerin seiminde toplumumuzun bnyesine uymayan baz hatalarn yaplabileceinden endie ede-rek, yurt dndaki topluluun hassas ynleri bulunduunu anlattk. Bu yzden bizimle iliki kurmadan byle bir uygulamaya gemeyin dedik. Daha sonra ne oldu? 235 Altkula Endielerimizi hakl buldular. Siz sein Avrupa'ya ve Avustralya'ya gidecek din grevlilerini, bildireceiniz adrese biz gndeririz, dediler. Tabii grevlileri biz seecektik. Bu yntemi setik. Babakanla yazdmz bir yazyla olay hikye ederek teklifimizi sunduk. Bu yaz benim imzam tayor. Rabta'dan din grevlilerine aylk balanmas ii ne zaman balad? Altkula Bu ilk olarak Demirel hkmeti zamannda-balad. Biz Rabta ile grtk. O zamanki Babakan Sleyman Demirei'e. 'Gidecekleri biz seelim de, onlar paray versin' dedik. ifahen onayladlar. Demirel hkmetinin Devlet Bakan Muhammet Kelleci o zaman istifa etmiti. Babakan Demirel, Diyanet leri Bakanln dorudan Babakana balamt. Ben Diyanet leri Bakan olarak dordan. Babakanla teklifimi yaptm. Kararname kt. Belika grevlileri arasnda kiinin aylklarnn Rabta'dan denmesi bylece-salanm oldu. Siz nerinizde ne demitiniz? Altkula Bu iki ksmd, (A) Belika mahalli idarelerinden aylklar karlanacak olanlar, (B) Merkezi Mekke'de bulunan Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii'nden bir miktar kadro temin edilenler eklindeydi. 32 kiiden 3 kii bylece-Rabta'dan gitmi oldu. Bakanlar Kurulu'nun tarihi numaras neydi? Altkula 17.8.1980 tarih, 3,1500 sayl kararname. Kararnamede kimlerin imzalan var? Altkula Cumhurbakan Vekili hsan Sabri alayan-gil. Babakan Sleyman Demirel, Devlet Bakan Orhan Eren yerine Koksal Toptan. Ekrem Ceyhun, Ahmet Karahan, Metin Musaolu, mer Ucuzal, Ahmet hsan Birinciolu, ileri Bakan Mustafa Glcigil yerine Orhan Eren. Hayrettin Erkmen, smet Sezgin. Orhan Cemal Fersoy, Selhattin Kl, Halil Ba-ol, Mnif slmolu. Ahmet akmak, Hseyin zalp, Cemal Klhl, Cavit Erdemir. Nuri Bayar, Esat Kratlolu, Barlas Kntay yerine Tevfik Koraltan,. Turgut Toker, Ahmet Karayi-it. Hasan Ekinci, Talt Asal, Smer Oral, Tevfik Koraltan... Bakanlar Kurulu kararnda ne deniyor? Altkula 'Ekli listede adlar ve grevleri yazl 32 personele yurt dnda grev alabilmeleri iin er yl mddetle ma236 ;3<;sz izin verilmesi 657 sayl kanunun deiik 77. maddesine gre, 17.8.1980 tarihlinde kararlatrlmtr.' Ecevit dneminde Rabta'dan para alan oldu mu? Altkula Hayr olmad, !>e-ki Belika mahalli idarelerinden olabilir, hatrlamyorum. Sizin bu olayla ilgili deerlendirmeniz nedir?

Altkula Konumamn btn iinden de karlaca gibi, u veya bu kaynaktan imkn salayarak, yurt dndaki vatandalarmzn din ihtiyalarnn karlanmas konusunda Diyanet leri Bakanlmzn gsterdii gayrette ortaya koyduu projeler bence bir takdir konusu olmak gerekir. u veya bu kaynak derken neyi kastediyorsunuz? Altkula Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii de bunun iindedir. Diyanet leri Bakanl olaya yle bakm ve her dnemde Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii ile ilikiler konusunda hkmetler, hkmetlerin ilgili bakanlar olumlu bir yaklam iinde bulunmular. Bir nceki hkmet dneminde Sayn Babakan, Sayn ilgili bakan ve Dileri Bakanlmz kendileri ile iliki kurmular ve 12 Eyll sonras d' nemde de zamann Sayn Devlet Bakan bu kaynaktan saladmz destee olumlu bir yaklam gstermi, bizim teklifimize resmiyet kazandrm ve kendisi bizzat Suudi Arabistan' ziyaretinde bu kuruluun genel sekreteriyle grm, yemeine icabet etmi, bu kadrolar ve bu konuyla ilgili olarak teekkrlerini ifade etmi, ilikilerin gelitirilmesi dileini ortaya koymu ve yaplan bu tahsisin arttrlmas temennisini ortaya koymutur. Diyanet leri eski Bakan olarak Rabta'y nasl deerlendiriyorsunuz? Altkula Diyanet leri Bakanl olarak bize den bir karde kurulula slmiyet erevesindeki mnasebetti. nk onun sistemi, rejimi, rejim anlay laiklik lehine veya aleyhine olsun, ister eriat veya aleyhine olsun, bunu gz nnde bulundurmadan genelde bizim Trkiye iinde ve dnda verdiimiz hizmetlere paralel hizmetler veren bir kurulutur. Anlalmtr ki Dnya slm Birlii ne Trkiye'yi bir eriat rejimi noktasna getirmi, ne de Trkiye onlar laiklik ilkesi noktasna getirmitir. Bunlar devletlerin temel ilkeleridir. nemli olan asgari mtereklerde ibirlii yapabilmektir. Siz iki- dnem grdnz, Ecevit dneminde geldiniz, Ecevit bu olay nasl karlad, Demirel nasl karlad? 237 Altkula Sayn Babakanla bu konuda bir grmem olmadn ifade edeyim, ama genelde muhatabmz ilgili bakanlard. Her seferinde her vesileyle bu kademede verdiimia brifinglerde bu staty getirmeye alyor, grmz tekrarlyorduk. Hak veriliyordu bize. Mesel 10 kiilik kadro Ltf Doan dneminde tahsis edilmitir. Altkula'n aklamalarn da ieren haberle ilgili olarak Diyanet leri eski Bakan Altkula yle dedi: Yanl anjamaya sebep olacak bir hususu yle belirtmek istiyorum. Benim Rabta'dan din grevlilerine maa denmesi konusunu, nce Devlet Bakan zgne'e, sonra Milli Gvenlik Kurulu Genel Sekreteri Haydar Saltk'a nerdiim, Sayn Saltk'n onaynn alnmas zerine de zgne'in Babakan Sayn Ulusu'ya bir yaz yazd ve Bakanlar Kurulu kararnn da bunun' zerine kt gibi anlalyor. Dorusu udur: Sayn 'zgne'in yazs Sayn Saltk'la grmemizden ncedir. Bu yaz Sayn Saltk'n onay sz konusu olmakszn bizim nerimiz zerine yazlmtr. Sayn Saltk'n devreye girii, kararnamenin kendilerine ulamasndan sonradr. 20.3.1987 ZGNE: TEKLF YAZISINI DYANET YAZDI zgne'ten: Benim doru drst memurum bile yoktu. Bu nedenle teklif yazlarn bal kurulular yazar, bi stne say, numara koyardk. Bu yazy da Diyanet leri yazd. Ben, ilerimin okluundan bu yazy yeterince incelememi olabilirim. lhan ztrak: Gnde yze yakn kararname imzalyorduk. Bunu hatrlamyorum. Zaten Rabta konusu do, kararnamenin ekindeymi. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) 12 Eyll dneminin devlet Bakanlarndan Mehmet zgne Rabta'dan maa alnmas konusundaki teklif yazsn yeteri kadar incelememi olabileceini syledi. zgne, teklif yazsnn verildii tarihin, Atatrk'n 100. doum yl trelilerinin en youn olduu dneme rastladn syledi. i ' zgne'le yazarmz Mustfa Ekmeki'nin konumas yle : 238

 Rabta zincirinin bu noktasnda eski Devlet Bakan ola-rak diyecekleriniz var m? zgne Rabta kararnamesinin bir takm safhalar vardr. Birincisi, bir takm imamlarn maalarnn Rabta tarafndan d t nmesi iin Diyanet ile Rabta arasnda bir mutabakat yaplmtr. Bu mutabakatta Bakanln, Babakanln veya Konsey'in herhangi bir rol yoktur. Bugnk (dnk) yaznzdan reniyorum ki, bu mutabakat yaplrken sayn Saltk'la da ayrca grlm ve onun da tasvibi alnm. Demek ki, mutabakat Diyanete salanm, Rabta ile onlar grmler, kadrolar alnm. kinci safha, Babakanla bir teklif yazsnn sunulmas... Yaznzda 'zgne'in teklif yazs' diye sylenen, benim teklif yazm deil. Diyanet tarafndan hazrlanm ve benim tarafmdan tasvip edilmi, teklif yazsdr. Diyanet leri Bakan tarafndan da Babakanln ilgili kuruluuna, yani Kanunlar ve Kararlar Dairesi'ne gnderilmi ve orada incelenmitir. Yaznn tarihine dikkat edilirse, 20 Ocak 1981-dir. Yani Atatrk'n 100. doum yl merasimlerinin en youn olduu dnemdir. Ben Diyanet'in hazrlad ve onlarn kdna baslan bu teklif yazsn yeteri kadar etraflca incelememi olabilirim. Tamamen hatrlamyorum. Muhakkak olan udur, Diyanet tarafndan hazrlanan teklif yazs benim tarafmdan tasvip grerek Babakanla sunulmutur. nc safha da, kararnamede imdiye kadar deniliyor ki. Rabta'dan gnderilmek iin kararname vardr.' Hayr. Yine kararnamede incelenir, hatta Babakanlktan gider, ya da Resmi Gazete'de kararnamenin sresini grrseniz kararnamede sadece ve sadece izinli saylmalar iindir. Teklif yazs, kararnamenin metnine dahil deildir. Eer kararnamede '28 tane imamn maalarnn Rabta'dan alnmas iin mutabakat yaplmasna veya gerekli anlamann yaplmasna ve bu imamlarn da izinli saylmasna, denilseydi, o zaman iddialar doru olurdu. Halbuki byle deil, kararnamede sadece bu imamlara izin verilmesi hakkndadr. Sizin Suudi Arabistan' ziyaretiniz srasnda Rabta ile grt-nz syleniyor. zgne Ben Suudi Arabistan'a ve Birleik Arap Emir-likleri'ne beer gn resmi ziyarette bulundum. Resmi ve gayr resmi bir ok yemeklere katldm. Gayr resmi ziyaretlerde ne oldu? zgne Sayn Altkula orada olmad iin kendisine239 intikal ettiren kiiler, konuyu biraz deiik anlatm olabilirler. Problem deil. Altkula'n bahsettii gibi resmi bir yemek deildir. Rabtat-l Alem-l slmi'yi benim ziyaretim de gayr resmi bir ziyarettir ve orada da kendileri bana uzun uzun Mslman memleketlere yaptklar yardmdan bahsettiler. Hatta yle bir teklif getirdiler: Romanya ile bizim mnasebetlerimiz pek ok, acaba siz Trkiye olarak Romanya Mslmanlar-na yardmda arac olabilir misiniz? Bunun mmkn olmadn syledim. Ve bylelikle bitti. Haydar Saltk'n onayndan sz ediliyor? zgne Saltk'n tasvibini gazetenizden rendim. Ne Sayn Altkula, ne de Saltk Paa bu konuda bana herhangi bir bilgi verdiler. Sayn Saltk'n o zaman yetkileri vard, Al-tkula' yanlarna arm, direktif vermi ve bu konudaki tasviplerini sylemi olabilir. Bu kendilerinin yetkisi dahilindedir, ama benim haberim yoktur. Siz Diyanet leri Bakanlndan gelen neriyi neden incelemediniz? zgne Bildiiniz gibi Devlet Bakanlklarnn sadece bir zel kalem mdr ve birka da memuru vardr, ne de mavir ve fukuk maviri.. Gelen btn yazlar Devlet Bakan ahsen incelemek zorundadr. Burada belki de ilerin okluu ve belki de Rabta adnn gemeyerek Dnya slm Birlii denilmesi beni yeteri kadar incelemekten alkoymu olabilir. Burada zannediyorum ki, benim yeteri kadar incelememe hatam vardr. Bugn Devlet Bakan olsaydnz, Altkula size byle bir teklif getirseydi, ne yapardnz? zgne Daha titizlikle incelerdim. Bu arada syleyeyim, benim zerime ahsen bir sorumluluk geliyorsa, hi bir zaman sorumluluktan kamadm, bugn de kamam. urasn da aka syleyeyim. Rabta, kendi memleketinde saygm bir dernektir. Ulusu hkmetinin Devlet Bakanlarndan Prof. lhan z-trak. Rabta ile ilgili kararnameyi anmsayamadm aklad. ztrak, bazan gnde yz kararname

imzaladklarna dikkat ekerek, btn kararnameleri okuduunu, imamlarn aylklarnn Rabta rgtnce denmesi konusunun kararname ekinde bulunmamas nedeniyle konudan bilgisi olmayacan anlatt. Bakanlar Kurulu'ndan kan her kararnamenin Resmi Gaze-te'de yaymlanmadn, ayrca gizli kararnamelerle yurt d240 ,nda grevlendirilenlerin isimlerinin gvenlik gerekesiyle de Yaymlanmadn belirten ztrak, Hkmet, imamlar, ken-.di kontrolnde bulunduu iin gndermi olabilir dedi. 20.3.1987 .Rabta Zinciri Uzuyor: MECLS CAMNE RABITA 20 MLYON VERD Rabta rgt'nn, yurt dnda alan imamlara ma-<j demesinin yan sra TBMM'de yapm planlanan mescide de 20 milyon lira para yardm yapt belirlendi. Devlet Bakan Hasan Cell Gzel, Rabta'nn 20 milyon liralk yardmn dorularken, dnemin TBMM Bakan ve halen DSP Grup Bakan olan Cahit Karaka Hatrlamyorum dedi. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Merkezi Suudi Arabistan'n Mekke kentinde bulunan Rabtatl Jem-l slm rgtnn yurt dnda grevlendirilen Trk imamlarndan baka TBMM'de yaptrlacak cami iin 20 milyon, Kkesat'da yaplmakta olan Kocatepe Camisi iin 2 milyon lira ve ayrca Adana blgelerinde sel felketinden dolay tahrip olan baz ibadet yerlerine (mescit, cami gibi) 5 milyon TL yardmda bulunduu ortaya kt. Konu dn Devlet Bakan Hasan Cell Gzel tarafndan doruland. Ksaca Rabta olarak bilinen rgtn yaymlanan bir rehberine gre, Trkiye'deki be kurulu da bu eriat rgtyle ibirlii iinde alyor. Rabta'nn TBMM'de yapm projelendirilen ve yeri ayrlan camiye para yardm yapt resmi kaynaklardan doruland gibi. Diyanet leri Bakanl'nca karlan Diyanet Dergisi'-Dm 1980 yl nisan - mays saysnda yaymlanan bir yazda da yer alyor. Yazda Rabta rgt Genel Sekreteri Mohammed Ali El Harekan'n, Rabta adna TBMM camisi iin 20 milyon lira bata bulunduu ve ban Diyanet leri Bakanl'nca TBMM Bakanl'na iletildii kaydediliyor. Rabta rgt'nce yaymlanan A World Guide To Orga--izations of Islamic Activite* adl rehberin Rabta Ofisleri ve 241 F. : 16 Temsilcileri ile ilgili blmnde u rgtlerin adlar, bal kurulu ve temsilcilikler olarak kaydediliyor: Merkezleri stanbul'da bulunan Dou Trkistan Gmenler Dernei stanbul niversitesi'ne bal slm! Aratrmalar Enstits, 1970 ylnda Kadir Msrolu'nun Atatrk aleyhine konumalar yapt Milli Trk Talebe Birlii ile merkezi z-mir'de bulunanaMilli Trk zmir Yksek slm Enstits Taptrma ve Koruma Dernei, merkezi Nikosa'da bulunan Kbrs Trk slm Cemiyeti.. Brksel'de ynetim kurulunda Trk Bykelilii'nin de yerald Centre Islamique et Culturel de Belgique de Rabta rgt'nn bal kuruluu olarak kaydediliyor. Rabta rgt'nce yaymlanan rehberde, ayrca, Trk -Suudi Parnle: Ento Dostluk Cemiyeti ile Avustralya'daki Trk Sesi adl kurulularn da adresleri veriliyor. Kadir Msrolu, Rabta rgt'nn rehberine bal kurulu olarak yer alan Milli Trk Talebe Birlii'nde 1971 yl banda Mehmet, sizin emrinizi ifa eder, paa olmasna ramen Mustafa Kemal Paa'nn oluunu muhakeme eder biiminde konumu; ancak stanbul Skynetim Komutanl Asker Savclnca bu szlerde su esi bulunmamt. stanbul Skynetim Komutanl Asker Savcl'nca 1972 ylnda verilen kovuturmaya yer olmad karar. Milli Savunma Bakanl'nca kaldrlm, ancak devrin Skynetim Komutan Orgeneral Faik Trn, Msrolu hakknda soruturma emri vermemiti. Bunu nzerine, Eskiehir Skynetim Komutan Korgeneral rfan zaydnl, Msrolu hakknda soruturma am, yaplan yarglama sonunda Kadir Msrolu ve arkadalar mahkm olmulard.

Msrolu'nun u sralarda, Avrupa'da yaad ve Rza Nur'un anarn slamc rgtlere parasz olarak verip, bu kitaplardan bu rgtlere yaklak 700 milyon Trk liras gelir salad belirtiliyor. Bilindii gibi, 1984 ylnda, Faisal Finans Kurumu, Rabta rgt kurucu meclisindeki Trk temsilcisi Salih zcan'n giriimleriyle kurulmu; zcan, paylarnn bir ksmn, AP ve MHP'li eski bakanlar ile baz ANAP yneticilerine devretmiti-rgtn ayrca Kocatepe camisine 2 milyon ve Adana blgesinde 1980 ylnda meydana gelen sel basknnda hasar gren cami ve mescitlerin onarm iin de 5 milyon lira yardmda bulunduu ortaya kt. Yine resmi kaynaklardan alman 242 bilgilere gre, 1980 yl mart aynda Kbrs'ta yaplan slm Konferansna katlan ve bu ziyaret dolaysyla da Devlet Ba-janh'nn daveti zerine Trkiye'ye gelen Dnya slm Birlii Genel Sekreteri M. Ali El Harekan ve beraberindeki heyetle sz konusu yardmn konusu ele alnarak, gerekletirildi. 1980'lerin CHP'den Meclis Bakan olan ve imdi DSP'nin Grup Bakan olan Zonguldak Milletvekili Cahit Karaka, Ra-bta'nn Meclis camisi iin 20 milyon liralk yardmda bulunduu iddialarn Hatrlamyorum eklinde yantlad. Karaka, Cumhuriyet muhabirine unlar syledi: O dnemde Meclise cami yaplmas henz bir proje biimini bile almamt. .Sadece Plan ve Bte Komisyonu'nda cami yaplmas konusu grlyordu. Rabta rgtnn Meclis Bakanl'na 20 milyon lira yardmn hatrlamyorum. Bana byle bir yardm gelmi deildir. Ancak Bakanlk Divan yelerine byle bir yardm yapld m, onu bilemem. O dnem Bakanlk Divan'nda grev yapm arkadalarla konuarak konuyu aratracam. 20.3.1987 ZAL: RABITA LE ANLAMA DVZ KITLIINDAN YAPILDI HOUSTON, (Cumhuriyet Brosu) Babakan Turgut zal Rabta rgtnn btn dnyaya yardm ettiini, bu rgtle yaplan anlamann dviz ktlndan kaynaklandm belirt.' zal, gnlk yrylerini yaparken bir gazetecinin .oru^u zerine Rabta konusunun Cumhurbakanl Konseyi yelerine' kadar uzanacak bir soruturma olasln ortaya karmadn syledi. 1980 ylnda yaplan anlamann dviz ktlndan olduunu belirten zal yle konutu: imdi mesele u: Bu anlama 1980 senesi austosunda yaplm. Aka syleyeyim 80'de dvizimiz olsaydi, bizim giden imamlara verilirdi. Biz geldikten sonra, dviz meselesi de byk apta hallolunca, serbestleince bir program yaptk. Yani dardaki Trk varln korumak iin, dini meseleyi salama balamak, rastgele adamlarn elinden kutarmak istedik. 300 ksur kadro karttk. Onlarn paralarn kendimiz verdik. Rabta btn dnyada yardm ediyor. Babakan zal Suud Arabistan'n bir eriat rejimi, Rabta rgtnn de. Suud Arabistan'm resmi rgt olduu eklin243 deki soruya yant verirken de Bu Rabta bir terrist rgt m? Suudi Arabistan eriatle ynetiliyor ama, mnasebetimiz var m, yokmu? Bu, oradaki bir cemiyet. Oras eriatla yne-tiliyorsa bana ne. Yani eriat devleti oldu diye bir meselemiz olmayacak m? ran da yle biiminde konutu. 21.3.1987 Rabta zincirine bir halka daha eklendi: ODT CAMSNE 210 MLYON 1. Dnya Mescitler Genel Konseyi, Mekke'de ODT ce Ankaro niversitesi'ne cami yaplmasna karar verdi. 2. Suud Arabistan destekli Rabta, ODT camisine 1 mHyon riyali Arap - Trk Bankas araclyla gnderdi. 3. ODT bnyesinde cami yapm iin br dernek kuruldu. Dernek bu paray almak istedi. 4. Devlet Planlama Tekilt, ODT'ye cami projesini olumlu buldu, Caminin temeli. Kral Fahd'n lkemizde bulunduu tarihlere rastlatlrsa iyi olur, dedi. 5. DPT, cami demeinden bir albm yaplmasn istedi, hazrlanan albm Cumhurbakan Evren'e sunuldu.

6. Dileri Bakanl, Din amalarla baka lkelerden yardm alnmasna kar kt. 7. Rabta'nn TBMM mescidine gnderdii ve izine rastlanmayan 20 milyon lirann ileri Bakanl'nn onayyla ODT camisine aktarld ortaya kt. Ahmet Tan ANKARA Ortadou Teknik niversitesinde ina edilecek slm Kltr Merkezi'nin Dnya slm Birlii (Rabta) tarafndan 1 milyon riyal (210 milyon lira) bedelle finanse edildii, ancak Dileri Bakanl'nn din amalarla baka lkelerden yardm alnmasna kar kt belirlendi. Ancak Rabta'dan salanan 1 milyon riyali kullanan ODT Cami ve fslm Merkezi Yaptrma Dernei Bakan Fikret ulhaolu, inaatn devam ettiini bildirdi. ODT Rektr Prof. ("nl-bol ise projenin durdurulduunu ne srd. Bu arada Rabta'244 dan TBMM Camii iin salanan ve kayp olduu belirtilen 20 nilyon lirann ise ileri Bakanl'nn onayyla ODT Cam'-ne aktarld ortaya kt. Rabta rgt'nce Trk - Arap Bankas araclyla ODT Cami ve slm Merkezi Yaptrma Dernei hesabna yatrld anlald. Bu arada Dileri Bakanl'nn yazsnda ODT bnyesinde bir cami ve slm Merkezi kurulmasnn Suud Arabistan'dan salanacak nakdi yardmn amacna uygun biimde kullanlmamas ihtimalini akla getirdii belirtildi. Dileri Bakanlndan ODT'ye bu yaz gnderilirken, Devlet Planlama Tekilt Mstear Yardmcs mdat Akmermer'in ODT Rek-trl'ne yazd yazda ODT iinde gereklemesini planladnz klliye projesi ilgi ve takdirle karlanmtr denildi. DPT'nin Akmermer'in imzasn tayan bir baka yazsnda u gr yer ald: Klliyenin ina masraflarnn karlanmasnda Suud A-rabistan hkmetinin nemli katk salad gz nnde bulundurularak klliyenin temel atma treninin kraln Trkiye'yi ziyareti tarihlerine rastlatlmasnn gerektii belirtildi. ODT kampusu iinde slm Kltr Merkezi yapma giriimleri' bu niversitede daha nce retim grevlisi olarak alan Korkut zal tarafndan balatld. Rektr Mehmet Gnlbol ile yaplan temas ve grmeler sonucunda cami yapmn gerekletirmek zere ODT'de Cami ve slm Merkezi Yaptrma ve Yaatma Dernei kurularak bakanlna Dr. Fikret ulhaolu getirildi. 23.3.1983 gn ODT rektrl ve ad geen dernek tarafndan imzalanan protokol gerei almalar hzlandrld. Protokoln ama maddeleri arasnda Dou ile Batnn o-lumlu ve yararl bir sentezini oluturmaya katkda bulunmak amacyla muhtelif fikir ve inanlarn eitli ynlerden deerlendirilmesine imkn veren bir ortam oluturmak yer ald. ODT Cami ve slm Merkezi Yaptrma ve Yaatma Dernei Bakan Fikret ulhaolu'nun ODT Rektrl'ne yazd 22 Nisan 1985 tarihli yazda Rabta rgt'ne proje bedeli olarak 20 milyon Suud riyali maliyet bildirildi. Ancak bu paradan nce proje balangc iin sz konusu dernek hesabna Trk - Arap Bankas'na 25 Austos 1983 tarihinde bir milyon 245 riyal (bugnk karl 210 milyon lira) yatrld. Bu parann 14 milyon 340 bin liras proje yapm iin ayrld. ODT'dekl cami yapmna ayrca Diyanet Vakf'nca 150 milyon lira ayrld. Bu paralarn tamam kullanld. Caminin maketleri hazrlanarak Emek naat ile anlamaya varld. Dernek yazsnda ayrca, bu projenin Sayn Cumhurbakanmzn himayelerinde slm lkelerine Ekonomik likileri Gelitirme Dairesi'nin alma sahasnda bulunduu gvencesi de verildi. Dnya Mescitler Yksek Konseyi'nin Mekke'de toplanan onuncu genel kurulunda ODT ve Ankara niversitesi'nde birer cami yaptrlmas, slmi eitim veya okullara yardm salanmas ve genel sekreterin Trkiye'yi ziyareti srasnda grd hafz yetitirme okullarnn eitim sisteminden slm alemindeki teki lkelerin de faydalanmas konular genel kurul karar olarak benimsendi. Bu konu Tayyar Altkula mzas ile 1 Mays 1985 gn ve B-191-02 sayl yazs ile DPT Mstearlna bildirildi. Bunun zerine DPT, 8 Mays 1985 gn ve 85-2444 sayl yazs ile ODT Rektrl'ne bavurarak u grlere yer verdi:

ODT iinde slm Kltr Merkezi finansman iin Dnya slm Birlii yetkilileri ile yaplan grmelerde ad geen kurulutan yardm alnabilecei anlalm bulunmaktadr. Bu konuyla lgili olarak Diyanet leri Bakanl'nn 1.5.1985 gn ve 098 sayl yazs ekinde gelen. Dnya Mescitler Yksek Konseyi'nin 10. genel kurul kararnn ilgili maddesinin tercmesi iliikte gnderilmektedir. Buna ilve olarak ODT Cami ve slm Merkezi Yaptrma ve Yaatma Dernei imknlar ile Diyanet Vakf'nn yardm ve Devlet Planlama Tekilt'nn olumlu yaklam da salanacaktr. Bu sebeple merkezin finansman konusunda tereddt edilmesine ve slm Kalknma Bankas'na sunulacak olan 'labo-ratuvar cihazlarnn yenilenmesi' projesine 'slm Kltr Merkezi' projesinin eklenmesine gerek grlmemektedir. Yaplmakta olan almalara bu erevede devam edilmesini ve temel atmak konusu ile ilgili olarak Sayn Cumhurbakanmza takdim edilmek zere dernek tarafndan hazrlanacak merkez hakkndaki bilgi ve grntler ihtiva eden bir albmn en ksa zamanda tekiltmza gnderilmesini rica ederim. Korkut zal'n 15 Haziran 1981 tarihinde ODT Rektrl'ne sunduu ne srlen iki sayfalk yaz, aODT'de feu246 rulmas dnlen klliye zerine dnceler baln tayor. Bu yazda ODT'de bir cami, enstit, alma ve ikamet yerleri, ktphaneden oluan klliye kurulmasnn yararlar anlatlyor. Klliyenin kurulmasnn niversitenin slm lkelerindeki kurulular ile ibirlii tesisi asndan da yararl olaca vurgulanyor. te yandan, ODT Rektr Prof. Dr. Mehmet Gnlbol, cami ve slm merkezi yaptrma projesinin durdurulduunu srarla belirtirken, ODT Cami ve slm Merkezi Yaptrma ve yaatma Dernei Bakan ulhaolu, Bize durdurulmas iin rektrlke herhangi bir yaz ya da talimat olmad dedi. Rektr Gnlbol, Projenin gerekletirilmesine batan beri karydnz, neden durdurulmas bu yla kadar uzad? sorusuna, Ben 1982'de greve baladm. Projenin gerekletirilmesine kar olduumuzu belirttim. Bu konuda dernee de bildirimde bulunduk, herhangi bir biimde bu projenin gerekletirilmesi sz konusu deildir karln verdi. Prof. Gnlbol, Biz durdurmuuz, o dernek nasl yapabilir diye konutu. Dernek Bakan Fikret ulhaolu se, Gnlbol'un sylediklerinin tersine cami yapm projesine nmzdeki aylarda devam edileceini ne srd. ulhaolu, daha nce TBMM Ca-mii'ne Rabta rgt'nce tahsis edilen 20 milyon riyalin 12 Eyll dneminin araya girmesiyle gerekletirilemediini, bu parann bir blmnn ODT Cami ve slm Merkezi yapmna transfer edildiini anlatt. ulhaolu, bunun ileri Bakanlnn onay ile gerekletiini, cami yapm iin para gerektiinde Suud Arabistan yetkililerine bavurularak gerektii kadar para alnabildiini syledi. ulhaolu, bu parann oluturulan bir komisyon denetiminde bulunduunu ve bugne kadar bir blmnn harcandn, nemli bir blmnn halen bankada olduunu syledi. ulhaolu, ayrca Korkut zal'n ami yapm projesi ile ilk aamada ilgisi olmadn, bu giriimin Prof. Gnlbol ncesi dnemde balatldn bildirdi". 21.3.1937 NN: PEN BIRAKMAYIZ SHP Genel Sekreteri Salar, Cumhurbakan ist'tfo-etme-Jr dedi; Evren nn'y Kk'e ard nn: mzay atan kimse sorumluluktan kaamaz. 247 nk o, imzay atmasayd i yrmeyecektf. phe yolc ki sorumludur. Fikri Salar: Cumhurbakanl makamna kar gven bunalm domutur. Blent Ecevit: Trkiye, demokrasiden ayrlnca. Ban. Avrupa ile ilikileri bozulduu ve uluslararas ilikilerindeki denge sarsld iin byk lde eriat slm lkelerinin etki alonna girmitir. Rabrta ile iliki byk bir sorumsuzluk rneidir. Hsamettin Cindoruk: Yurt dndaki bir rgtn dirv adamlarna maa vermesi fevkalde yanltr. stelik bunun b'flerek kararnameye balanmas da laik devlet ilkelerine aykrdr. Yakr bir i deildir, yanl bir itir. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Sosyaldemokrat Halk Parti Genel Bakan Erdal nn, yurt dndaki Trk imamlarna eriat Rabta rgt tarafndan maa denmesi olayyla ilgili olarak, mza atan herkes sorumludur. Sorumlularn

peini brakmayacaz dedi. Erdal nn'nn bu aklamasndan nce SHP Genel Sekreteri Fikri Salar da Cumhurbakanl makamna ilikin bir gven bunalm doduunu ne srerek, Cumhurbakan Kenan Evren'in istifasn istedi. Bu arada Cumhurbakan Evren'in SHP Genel Bakan nn'yle bugn saat 11.00'de ankaya Kk'nde ni bir grme yapaca renildi. Cumhurbakan Evren'in daveti, dn SHP Genel Merkezi tarafndan basna duyuruldu. Grmenin Rabta olayyla ilgili olmas bekleniyor. Eski Babakanlar Blent Ecevit, olay byk bir sorumsuzluk rnei olarak niteledi, gericiliin ara dnemlerde ykseli kaydettiini yineledi. Doru Yol Partisi Genel Bakam Hsamettin Cindoruk ise, olayn laiklik prensibine aykr olduunu syledi. SHP Genel Merkezi'nde gazetecilerin Rabta Olay hakkndaki sorularn yantlayan Erdal nn, olayn laiklie aykr bir davrana ara dnem yetkililerince izin verildiini ortaya kardn belirtti. nn, Sorumluluk zinciri iinde durum nedir? Bunu grmerrvz gerekir. Henz grmedik. Hepimiztepki gsteriyoruz. Sorumlularn sorumluluklarn almalarn istiyoruz eklinde konutu. 248 iddialarla ilgili bir Meclis soruturmas almasn isteyeceklerini ve bu nedenle belgelerin biraz daha ortaya kmas-ni beklediklerini kaydeden nn, Sorumlularn ortada olduunun yaygn bir biimde sylendiinin hatrlatlmas zerine de yle konutu : Sorumlular ortada diye herkes iin soruturma almaz. Soruturmay belirli kiiler iin amak gerekir. Kimler iin soruturma alacana nceden karar vermemiz grekir. imdiye kadar yaplan beyanlarda sorumlular ak deil. Soruturma iin gerekli giriimi yapacaz. Sorumlularn da peinden gideceiz. Erdal nn, Sizce sorumluluk uygulamay nerende mi yoksa en byk yetkiyi tayan kiinin att imzada m? eklindeki bir soru zerine de kimsenin sorumluluktan kaamayacan bildirdi ve nk o imzay atmasayd i yrmeyecekti. Onun iin imza atan herkes sorumludur dedi. Devlet Bakan ve Hkmet Szcs Hasan Cell Gzel'in yurt dndaki din adamlarna Rabta rgt tarafndan aylk denmesine ilikin aklad gerekelerin kavram kargaasndan teye gitmediini savunan nn. rgtten yardm alnabilir derseniz, yardm aldnz rgtn maksatlar eninde sonunda size de bular eklinde konutu. Erdal nn, anayasann,' 12 Eyll dneminde yaplan ilemler iin sorumlular hakknda soruturma almasna olanak vermediinin hatrlatlmas zerine de yle dedi: Byle meseleler hibir anayasa maddesiyle korunamaz. Cumhuriyetin temel ilkesine aykr bir hareket yaplm, ondan sonra bu hareketi yasal herhangi bir yoldan soruturula-maz diye nleyeceksiniz. Bu olmaz, nasl ki anayasada, cumhuriyetin temel niteliklerinde deiiklik nerilemez deniliyorsa, bu niteliklere aykr hareket varsa soruturmaya kimse engel olamaz. Erdal nn, Sorumlularn peini brakmayacaz dediniz. Buna Cumhurbakan da dahil mi? eklindeki bir soruyu yantlarken de grev bandakilerin attklar imzann sonularndan sorumlu olduklarn savundu. nn, Cumhurbakann makam dolaysyla karmza kartp ona da m?" demek anlam tamaz. Sorumlunun yaptklaryla ilgili soruturmann e ekilde yaplaca anayasada yazlmtr. Bu bir ayrcalk getirmez. Cumhurbakannn sorumluluu anayasada nasl takip ediliyorsa o ekilde takip ederiz eklinde konutu. 249 SHP Genel Bakan tnn son iddialarn Cumhurbakan hakknda bir gven sorunu yaratp yaratmadnn sorulmas zerine de Cumhurbakannn seimi 7 senede bir oluyor. Gvensizlik oyu vermek gibi bir ey yok. Bu sorunun geerlilii vicdanla ilgili bir mesele. Dolaysyla Sayn Cumhurbakannn vicdanyla ilgili bir meseledir. Bu safhada yaplacak ey, her eyi iyice meydana kartmaktr dedi. SHP Genel Sekreteri Fikri Salar, dn Cumhuriyet'e yapt aklamada, yle dedi: Laik Trkiye Cumhuriyeti'nin banda bulunanlara kar millet ve devlet nezdinde gven bunalm domutur. Gerek yaymlanan kararname, gerek olayn ierii, gerekse bu derece gerek d beyan. Cumhurbakanl gibi devletin en

yce makamn zedelemitir. Devletin en yce makamnda bulunan Sayn Cumhurbakannn bu derece gerek d beyanda bulunmas bu makam ypratmtr. Bu makamn grevini ktye kulland ortaya serilmitir. Sz konusu kararnamenin Resmi Gazete'de yaymlanmam olmas, skandalin bir baka yzdr. Gven bunalmnn giderilmesi ve bu makamn ypratlmamas iin yaplacak en sorumlu hareket, bu makam terk etmek olacaktr. Sayn Cumhurbakann SHP olarak istifaya aryoruz. Salar yle devam etti: Atatrk'n kurduu laik Trkiye Cumhuriyeti'nin en st makamn igal edenlerin yaratt bu skandal, laik cumhuriyetimizi lekelemitir. Bunu temizlemek yine biz gerek Atatrklere decektir. Sayn Cumhurbakannn bundan nce irtica konusunda yapt aklamalar, Rabta skandalndan sonra gayri ciddi ve kuku verici bir konuma dmtr. Sayn Cumhurbakannn, bir taraftan irtica konusundaki beyanlar ortadayken, br taraftan irtica hareketine destek salayan Rabta rgt'ne gei yolu aan kararnameye imza atmas, affedilmez ve onulmaz bir yara, olarak kalacaktr. Ecevit, dn Cumhuriyet'e yapt aklamada, Suudi Arabistan'daki eriat bir kuruluun ksaca Rabta rgt denen Rabtat-l !em-l slm in laik Trkiye'yi ve yurt dndaki Trkleri etkisi altna almak iin giritii faaliyetin bilindiini kaydererek, unlar syledi. Laik cumhuriyetimizin din alanndaki baz grevlerini yerine getirmek iin, resmen bu kurulutan yardm akl ve kamu grevlisi durumundaki baz din adamlarna, aylklarnn bu 250 rgt tarafndan denmesinin kabul edilmi olduu da imdi aka ortaya kmtr. Bu byk bir sorumsuzluk rneidir. yaplan aklamalara gre, bu yoldaki ilk admn, 12 Eyll j980 askeri mdahalesinden ksa bir sre nce atldn, fakat asl uygulamaya askeri ynetim dneminde geildiini anmsatan Ecevit, u grlere yer verdi: 11 Ocak gn Cumhuriyet gazetesinde yaymlanan uzun bir yazmda, laiklikten en byk dnlerin, askeri mdahale dnemlerinde, zellikle son mdahale dneminde verildiini, baz rnekleri ve kantlaryla aklamtm. Ayn zamanda, anayasaya 'evet' oylar iin, baz eriat kurulularla pazarla giriildiinin anlaldna da deinmitim. imdi bu dnlerin yeni bir ac rnei daha kantlanm oluyor. Rabta rgt ile Baz Trk kamu grevlilerine aylk denmesi ilikisinin 1985'de ok partili yaama dnten sonra kesilmi olmas da benim iddiam doruluyor. Yani, laiklikten asl dnler ok partili demokratik dnemlerde veya demokrasiye dn srelerinde deil, demokrasinin askya alnd dnemlerde veriliyor. Trkiye, demokrasiden ayrlnca. Bat Avrupa ile ilikileri bozulduu ve uluslararas ilikilerindeki denge sarsld iin, byk lde eriat slm lkelerinin etki alanna girmitir. Rabta rgt ilikisi, t-nun belirtilerinden sadece biridir. Ayn zamanda milliyetilik aleyhtar olan ve zellikle de Trk milliyetiliini hedef alan eriat evreler, baka yollardan da Trkiye'nin laik rejimini tahribe, demokrasiye geiini engellemeye ve Trk milliyetiliini sndrmeye almaktadrlar. Bu arada Suudi Arabistan'n son yllarda, Hatay doumlu vatandalarmza vize vermeme kararn ald da unutulmamaldr. Ben defalarca, devlet ve hkmet yetkililerini, Suudi Arabistan'n bu kararna ve uygulamasna tepki gstermeye srarla ardm. Fakat aldr eden olmad. Ecevit, Rabta rgt'nn dardaki baz din grevlilerine ve Trkiye'deki baz kurululara maddi katksnn, eriat evrelerin Trkiye ile ilgili faaliyetinin sadece bir yn olduunu fade ederek yle dedi: Bu evrelerin faaliyeti her ynyle incelenmeli, lkemizde hangi kamu kurulularnn veya zel kurulularn, hangi demeklerin veya vakflarn, hatta belki de kiilerin, bu evre251 lerden ve bu evrelerin ardndaki devletlerden ne gibi yardmlar, balar veya hediyeler kabul ettikleri saptanp aklanmaldr. Bunun in bir Meclis aratrmas kanlmaz olmutur.

Ayrca bu devletlerin ve evrelerin gerek yurt dndaki iilerimiz ve genlerimiz arasndaki, gerek KKTC'deki faaliyeti de her ynyle incelenmelidir. Yakndan izlemeye altm Kbrs Trk basnndaki baz yaynlara gre, KKTC'yi tanmaktan kanan baz eriat devletlerin ve onlara bal kurulularn Kbrs Trk toplumunu da etkileri altna alma yolundaki abalarn arttrdklar ve bu olanan kendilerine verildii anlalmaktadr. Bu arada, Devlet Bakan Sayn Hasan Cemal Gzel'in dnk (nceki gnk) demecinde, Kbrs'la ilgili olarak 'Mslman aznlk' deyimini kullanm olmasn, talihsiz bir sr lisan sayyorum. Bilindii gibi, Trk grne gre Kbrs Trkleri bir 'aznlk' deildir, eit haklara sahip olmas gereken bir ulusal topluluktur. Bu gibi konularda kullanlacak deyimlerin dikkatle seilmesi uygun olur. DYP Genel Bakan Hsamettin Cindoruk'un Rabta olay ile ilgili gr ise yle: Biz Trkiye'nin memuruna maann, tahsisatnn Hazineden verilmesinden yanayz. Hazine, istihdam ettii, hizmet ald her ajanna maan, tahsisatn vermelidir. Oradaki -zelliin u olduu anlalyor. Devletin memuruna 2-3 yl sreli cretsiz izinler verme hakkna sahip. Bu izinleri vermesinde bir yolsuzluk yok. 1980'den nce yaplan bu. Din adamlarna cretsiz izin veriliyor. zin verildii andan itibaren, ajann devletle irtibat mal adan kesilir. zlk haklar ve sicil ynnden iliki srer. Cemaatlerin din adamlarna para verdii iddias vardr. Ama, yurt dndaki bir rgtn din adamlarna maa vermesi, tahsisat vermesi fevkalade yanltr. stelik bunun bilerek kararnameye balanmas da laik devlet ilkelerine aykrdr, laiklik prensibine aykrdr, cumhuriyet ilkelerine aykrdr. 21.3.1987 KIBRIS BALANTISI Haber Merkezi Rabta rehberinde ibirlii yaplan kurulular arasnda saylan Kbrs Trk slm Cemiyeti'nin Rabtamdan parasal yardm ald bildiriliyor. Kbrs Trk slm 252 kemiyetinin bakanln Kemal "Mderrisolu, Genel Sekreterliini ise milyarlk stdyo ihalelerinde ad yolsuzluk sylentilerine karan BRT Genel Mdr zer Berkem yrtyor. 1970'li yllarda kurulan ve Nakibendi eyhi Nazm Adil Kbrsl ile de o gnlerde sk balants bulunduu iin Dr. pa?l Kk'n byk tepkisine yol aan cemiyetin, eriat savunduu ve Atatrk ilkeleri aleyhtar kiileri barndrd belirtiliyor. Bayrak radyosu ile televizyonundaki dini progamlar da belgelere gre, 1980'den bu yana bu grleri savunun Kbrs Trk slm Cemiyeti hazrlyor. Kbrs Trk slm Cemiyeti Bakan Mderrisolu, Genel Sekreter Berkem ve ynetim kurulu yeleri, 1983 ylnda cemiyetin merkezi yaplncaya kadar Lefkoa'da Kkl iftlik'te Mehmet Akif Caddesi zerindeki Baak Aparatmanndan geici olarak iki daire satn alp birletirerek dersane, yatakhane, ynetim odalar yaptlar. ini gayet lks bir biimde dayayp dediler. Cemiyet lokali olarak kullanlan buras imdi yz milyon lirann zerinde deer tayor. Cemiyet, yazarmz Uur Mumcu'nun yaz dizisinde Trk-Islm Vakf (Turkish Islamic Trust) ynetiminde olarak ad geen Kbrsl Ramadan Hseyin Gney'le k balant halinde bulunuyor. Bu balanty salayan kii Londra, Almanya ve Paris'teki slm birlikleriyle likiyi srdren Cemiyet Genel Sekreteri ve BRT Mdr zer Berkem. Berkem'in, G-ney'in Londra'da gizli radyo kurma ve yayn yapma giriimleriyle de yakndan ilgilendii renildi. Verilen bilgilere gre zengin bir iadam olan Ramadan Gney, Rabta'dan ald parasal yardmlarla yaptrd camiye eyh Nazm Camii adn veren, ancak ok gemeden aralarnda kan anlamazlk nedeniyle eyh Nazm ve mritlerini camiden dlayan kii. Btn cemiyet yetkilileri imdi bu camide namaz klarken eyh Nazm ve mritlerine ait Londra'da yeni bir cami var. Kbrs Trk slm Cemiyeti, Londra'daki eyh Nazm ve mritleri ile Suudi Arabistan arasndaki balanty Riyad'da bulunan Kbrsl Hseyin Atein salyor.

Londra'dan salanan bir bilgi de Ramadan Gney'ln Kbrsl Trklere mezar yeri salayan tek kii olduu. Londra'daki Trkler ve Mslmanlar Gney mezar yeri salamazsa Mslman detlerine gre gmlemiyorlar. 253 KKTC'de slamc kadronun Trk-tslm sentezini savu. nan milliyetilerle de dayanma iinde olduu kaydediliyor. renildiine gre bunlarn hedefleri tek bir cephe halinde BRT'yi ele geirmek, vakflar ve mftl kontrolleri altna almak, gazete ve okul ynetimlerinde yuvalanma giriimlerini glendirmek. 21.3.1987 ODT CAMS N 3 DDA 1. Cami projesini Evren'e DPT Mstear Yusuf zal sundu. 2. Rabta'dan gelen 1 milyon riyalin kullanma iznini eski iler Bakan verdi. 3. Cami dernei bakan, projenin durdurulmadn syledi. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Orta Dou Teknik ni-veritesi'nde Rabta destei ile slm merkezi kurulmas ve cami yaptrlmas olay yeni boyutlar kazand. Edinilen yeni bilgilerle olay yle geliti: 1. ODT'ye cami yaptrlmas projesinin DPT Mstear Yusuf Bozkurt zal tarafndan Cumhurbakan Kenan Evren'e sunulduu ve Evren'in Yusuf zal ile bu konuyu, slm. lkeleri Ekonomik ve Ticari birlii Daimi Komitesi almalarnn ele alnd bir brifingte grt renildi. Komitenin bakanln yrten Cumhurbakan Evren'in, ODT'ye slm merkezi kurulmas ve cami yaptrlmas konusundaki gr ise belirlenemedi. 2. DPT Mstear Yardmcs mdat Akmermer, projeyi, lke asndan yararl grd iin desteklediini aklarken, st makamlardan aksine gr gelmedii sjjrece de destekleyeceim dedi. Akmermer'in bu aklamas, Cumhurbakan Kenan Evren'in aksine bir gr bildirmedii eklinde deerlendirildi. 3. Korkut zal da, bakanl srasnda ODT'de cami kurulmas yolunda aba gsterdiini aklad, ilgili evrelere 'gr verme' dzeyince yardmc olmay halen srdrdn syledi. 4. ODT Cami ve slm Merkezi Yaptrma ve Yaatma 254 Dernei Bakan .Fikret ulhaolu, projenin durdurulduuna ilikin sylentileri yaland ve Rabta'dan alnan, Trk - Arap gankas'na yatrlan 1 milyon riyalin dernee gelir saylmas iin ileri Bakanl'ndan resmi izin kartldn aklad, ulbolu, Dernekler Yasas'na gre yurt dndan para alnamayaca iin gerekli iznin, son hkmet dneminde deil, daha evvelki hkmet dneminde alndn bildirdi. 5. ODT Rektr Prof. Mehmet Gnlbol, Ben bandan beri cami yapmna karydm eklinde konutu. Ancak, konuya ilikin hazrlanan protokolde Prof. Gnlbol'un imzas olduu saptand. Enis Berberolu'nun haberine gre ODTdeki slm merkezinin kuruluunu stlenen dernek ynetimi 1985 ylnda DPT ye bavurdu. Dernek yneticisi -Fikret ulhaolu, tekiltta slm lkeleri Ekonimik birlii Bakanl adyla yeni bir birimin oluturulduuna iaret ederek, kendi projelerinin amalar arasnda da slm lkeleri ile ilikileri gelitirmenin bulunduunu belirtti. DPT, Cumhurbakan Kenan Evren'in bakanlm yrtt slm lkeleri Ekonomik ve Ticari birlii Daimi Komitesi'nin (SEDAK) ama ve almalar ynnden byle bir projeyi uygun grd. DPT Mstear Yardmcs mdat Akmermer, dernekten Cumhurbakan Kenan Evren'e iletilmek zere bir dosyann hazrlanmasn istedi. Dernein hazrlad ilk dosya beenilmedi. Dosya yeniden dzenlenince DPT'nin bir gereke yazsyla birlikte Cumhurbakanl Genel Sekreterlii'ne sunuldu. Cumhurbakanl konuya ilikin olarak DPT'den ek bilgi talep etti. Konu Cumhurbakan Kenan Evren ile DPT Mstear tarafndan SEDAK almalarnn ele alnd bir brifingte grld, Evren'e ODT slm Merkezi ve cami projesine ilikin bilgi verildi. ODT slm Merkezi ve cami yapm projesi konusunda bilgisine bavurulan DPT Mstear Yardmcs mdat Akmermer, bir soru zerine unlar syledi: Bu proje hayli ilerledikten ve temel saf hasma gelindikten sonra DPT'ye intikal etmitir. Projenin maksatlar arasnda SEDAK'n ama ve almalarn kolaylatrabilecek hususlar mevcuttur. Projenin devletimizin amalarna ve

laiklie aykr bir yan yoktur. Projenin finansman ile ilgili olarak vaktiyle ODT Rektrl'nde Diyanet leri Bakanl, Odalar Birlii, Esnaf ve Sanatkrlar Konfederasyonu Bakanl gibi yardm yapabilecek kurulularn temsilcilerinin itirakiyle bir 255' toplant yaplmtr. Projenin en nemli finansman kayna, Kocatepe Camil'nin lnaasnda olduu gibi, aziz milletimizin bu gibi eserlerin yapmnda gsterdii yakn alka ve yardmlardr. Dost ve karde bir lkenin resmi bir kuruluunun byle bir eserin finansmanna bir lde katk salamas projenin yararn ortadan kaldrmaz. Projenin bugnk maliyeti 3 milyar lirann zerindedir. Bir niversite arazisi zerine ina edilecek, bitiminde niversiteye devredilecek ve faaliyetleri niversitenin denetiminde bulunacak byle bir tesisin realize edilmesini, dnyann her lkesi ile gelitirmeye altmz gibi, slm lkeleriyle ekonomik, ticari, sosyal ve hatta siyasal likilerimize olumlu katk salayacak mahiyette ve lkemiz asndan yararl grdm iin destekledim ve st makamlardan aksine gr gelmedii srece de destekleyeceim. Projenin esas finansman kaynaklar milli kaynaklarmzdr. nemli olan projenin kendisidir. mit Aslanbay, konuyu ODT Cami ve slm Merkezi Yaptrma ve Yaatma Dernei Bakan Fikret ulhaolu ve ODT Rektr Prof. Dr. Mehmet Gnlbol ile grt. ulhaolu, sorularmz yle yantlad: Bu i iin Rabta'dan ne kadar para alnd? ulhaolu 20 milyon riyal deil o, 1 milyon riyal. O da Trk - Arap Bankas'nda durmaktadr. Dnya slm Birlii'ne bir yaz yazmsnz, onun belgesi elimizde. Burada proje bedelini soran rgte 20 milyon riyal (4 milyar Trk Liras) maliyete kaca belirtilmi. Ne di-.yorsunuz? ulhaolu 20 milyon riyal maliyet bildirdik, ama bunun .toepsinin onlar tarafndan verilecei diye bir ey yok. Baka kaynaklar da var. Ne gibi kaynaklar? ulhaolu Bizim kaynaklarmz, Diyanet Vakf gibi, Trkiye Odalar Birlii gibi ve stanbul'daki hayrseverler... Dnya slm Birlii'nin bu olayla ilgisi nasl oldu? ulhaolu Dnya slm Birlii (Rabta) Sayn Bakan buraya geldiinde projeden bahsedildi, projeyi o da beendi. Sayn Rektr takdim ettiler. Ne kadar paraya ihtiyac olabilir diye sordular, o zaman o kadar paraya mal olabilir, 20 milyon riyal diye bir tahminde bulunuldu. Tamam Suudi Arabistan'dan, Rabt'dan temin edilecek diye bir ey yok. Bir de 1 milyon riyal var ortada. O nedir? 256 ulhaolu Bu Meclis camiine gelen 1 milyon riyaldir. Sonradan buraya cami yaplmas ii olmaynca, ODT'de yanlacak bu cami iin tahsis edildi. Bu ayrca istenmi bir para deil- 1980den evvel Mecliste byle bir alma vard. Meclis feshoJunca, dolaysyla bu para yeni bir hayr teekklne verildi, Suud Arabistan tarafndan. Buradan byle bir parann olduu haber alnd ve istendi. Sonra buraya tahsis oldu. Ama para elan Trk - Arap Bankasndadr. Sonra bu para ileri Bakanlndan alman izin ile alnmtr. Dernekler Kanunu'-na gre dardan para alnamayaca iin ileri Bakanlndan resmen izin alnmtr. __ Ne zaman alnd bu izin, tarihini hatrlyor musunuz? Bu hkmet dneminde mi? ulhaolu Vallahi tam hatrlamyorum. te o zaman Dernekler Kanunu yeni kt. O kanuna uygun olarak ileri Bakanl'ndan izin aldk. Son hkmet dneminde deil, daha vvelki hkmet dneminde. BUlend Ulusu dneminde mi? ulhaolu Vallahi onu bilemiyorum. Ezbere konumayaym. Bu giriim eskidir zaten, Rektr Mehmet Kcman zamannda balamtr. Hayrl bir giriimdir. ODT'de eitli slm memleketlerden gelen talebeler var. Bu rgt (Rabta) daha nce Kocatepe Camii'ne yardm etmiti. Bu dnceyle onlara bavuruldu ve onlar da ODT'ye tahsis ettiler. Pekiyi, Rektr Bey bu projenin durdurulduunu sylyor. Size bir ey intikal etti mi?

ulhaolu Bize bir ey intikal etmi deil. Protokoller imzalanm, hazrlklar var, projeler var, masraflar var. Dernek, btn tesisleri yaptktan sonra protokole gre, mlkiyetini olduu gibi niversiteye devredecektir. ODT Rektr Prof. Gnlbol'un sorularmza verdii yantlar yle : slm Kltr Merkezi ve cami yapm ne durumda? Gnlbol Kesinlikle byle bir ey yok. Merkez ve cami yaptrlmayacak m? Gnlbol Yaptrmamasna karar verilmitir. 1981 ylnda eski rektr zamannda yaplm bir ey bu. Bizim zamanmzda yaptrlmamasna karar verdik. Bu yolda da Dileri Bakanl'na yaz yazdk. Dileri'nin kar kmas zerine projeden vazgeildii syleniyor. 257 F.: 17 Gnlbol Hayr, yle bir durum kesinlikle yok. Bu bizim grmzdr. Biz karar verdik. Dileri Bakanl'nn yazs zerine verilmi bir karar deildir. Cami yaptrma teklifi ne zaman geldi? Gnlbol Cami yaptrma konusunda benden nce Suudi Arabistan'n byle bir teklifi olmu olabilir. Biz greve geldiimizden beri byle bir eyi yaptrmamay kafamza koyduk. Yaptrmamaya karar verdik. Yaplmayaca hakknda bir yaz bulabilir miyiz sizden? Gnlbol Bilmiyorum, bir bakaym. Aslnda sizin elinizdeki belge yeter.. unu syleyeyim, kesinlikle ODT'de byle bir ey olmayacak. Ahmet Tan'm haberine gre, ODT Rektr Prof. Dr. Mehmet Gnlbol'un, Rabta destei ile ODT'de cami yapmna batan beri kar olduunu ifade etmesine ramen, konuya ilikin hazrlanan protpkolda imzas olduu saptand. ODT Camii ve slm Merkezi Yaptrma ve Yaatma Der-nei'nce DPT'ye gnderilen yazda. Prof. Gnlbol'un cami yapm iin bilhassa gsterdii yakn alka vurgulanrken, dernek yetkilileri ile ODT yetkililerinden oluan bir koordinasyon kurulu kurulduu da ortaya kt. Koordinasyon kurulunun, slm merkezinin mimar ve inaat projelerinin oluturulmasnda srat ve ahenk salamas amalanrken, bir de danma kurulu oluturulduu belirlendi. Danma kuruluna da dernek ile ODT arasndaki ahengi tesis etme grevi verildi. Faruk Bildirici'nin sorularn yantlayan Korkut zal, OD T'de ve Bakanlkta bulunduu srada ODT'de cami kurulmas iin aba harcadn syledi. Korkut zal'n bu konudaki sorulara yantlar yle: ODT'de bir camiyi de kapsayan klliye kurulmas konusunda 1981 ylnda rektrle yazl neride bulunduunuz doru m? K. zal O neri benim deil. O ok eskiden gelen bir proje. ODT'de hocalm srasndaki gelimeleri biliyorum, ama ondan sonraki gelimelerin ne mahiyette olduunu bilmiyorum. Orada bir ibadethane kurulmas meselesi 1971'den nceki hocalm srasnda vard. Hatta sonradan bir mescit kuruldu sanyorum. Elimizde bulunan ve size atfedilen belge 'Kurulmas Dnlen Klliye zerine Dnceler' baln tayor. 258 K. zal Byle bir eyi ne ben yazdm ne de Rektrle gr bildirdim. Bana bir ok ey izafe ediliyor. Bu da onlardan biri olsa 6erek__ niversitede olduunuz yllarda bn almalar desteklediniz mi? K. zal Orada uzun yllar hocalk yaptm iin bizim ilgilendiimiz, daha ok ODT*nn bu meselelerini daha iyi bildiim iin bana soruyorlard. Onun dnda klliyenin ayrntlarn bilemiyorum. Daha sonraki yllarda yurt dmdan kaynak bulunmas iin yardmnz istendi mi? K. zal Hayr. yle bir ey zaten sz konusu deil. Fakat bu ii yapanlarn bizden ziyade yurt iinden ve yurt dndan bu e yardm yapabilecek kaynaklar aram olmalar lzm. O bizim yardmmzla yaplacak i deil. zet olarak ben hoca olduum yllarda ODT'de bir cami kurulmas almas ile ilgilendim, gayret ettim. Hatta hocalktan ayrldktan sonra da gerek siyasette bulunduum, bakan olduum yllarda ilgimi devam ettirdim. Fakat bu projenin ayrntlarn

bilmiyorum. Duyuyorum, itiyorum ama ayrntlarn bilmiyorum. Bana bundan 7-8 sene nce de fikir sorr*>ularsa da sylemiimdir. Onun dnda bir ilgim yok. Szn ettiiniz fikir belirtmelisini yazl olarak da yaptnz olmad m? K. zal Hayr. Benim imzam tan, fcda yle bir ey varsa ben de grmek isterim. Benim syle^n fikir de udur: Bir byk niversiteye bir ibadethane gerekir. Benim ilgilendiim odur. 22.3.1987 ANKAYA'DA RABITA GERLM 1. Cumhurbakan Evren, SHP Genel Bakanyla grmesini iptal etti. Gereke: Grmeyi gereksiz bulduk. 2. SHP Genel Bakan nn, Cumhurbakanndan doyurucu aklama bekliyoruz. O zaman gven devam eder dedi. ankaya cephesi: Cumhurbakanl zel Kalem M259 duru Ali Tuygan, dn sabah Evren - nn randevusundan yarm saat nce Erdal nn'y evinden arad, Ltfen zahmet edip gelmeyirviz dedi. Evren'ifi basn maviri AH Baransel ise bir aklama yaparak, Sayn Cumhurbakanmz grmeyi gereksiz bulmulardr dedi. SHP cephesi: SHP Genel Bakan Erdal nn, Sayn Cumhurbakanndan benim bekledi'rm. aslnda bir aklama yaparak bu konudaki grlerini ortaya koymasdr. Cumhurbakan, uluslararas teokratik bir dzen rgtnden para almann yanl olduunu ifade etmelidir dedi. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Cumhurbakan Kenan Evren'in istifasnn istenmesiyle balayan Rabta bunalm dn Cumhurbakan Evrenim SHP Genel Bakan Erdal nn ile yapaca grmeyi iptal etmesinden sonra yeni boyutlara ulat. ankaya Kk'nden yaplan aklamada, SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'n Rabta olay nedeniyle Cumhurbakannn istifasnn istemesi zerine Kenan Evren'in konuyu Erdal nn ile grmek istedii, ancak nn'nn Salar'n grlerini destekler aklamalarnn gazetelerde yer almasndan sonra Evren'in gereksu bularak bu grmeden vazgetii bildirildi. SHP Genel Bakan Erdal nn, dn sabahki grmenin iptalinden sonra Sayn Cumhurbakan; uluslararas teokratik bir dzen rgtnden para almann yanl olduunu ifade etmelidir. Ancak o ekilde halk gven duymaya devam eder dedi. Cumhurbakanndan, konuyla ilgili doyurucu bir aklama yapmasn isteyen Erdal nn, olayn laik Trkiye Cumhuriyetini zedelediini belirtirken, konuyu Meclise gtrp kararnamede imzas bulunanlarn sonuna kadar peinde olacaklarn yineledi. nn, olayn kamuoyunda Rabtagade olarak adlandrldn da syledi. SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'n nceki gn: Laik Cumhuriyetin banda bulunanlara kar millet ve devlet nez-dinde gven bunalm doduunu, Cumhurbakannn Rabta konusunda gerek d beyanda bulunmasnn makamn yprattn, grevini ktye kullandn ortaya serdiini, bu nedenle yapaca en sorumlu hareketin bu makam terk etmek olacan sylemesi zerine bakentte dikkatler ankaya K260 k'ne evrildi. Salar'n szleri Kke ularken parti ii bir toplantdan kan Erdal nn de yine nceki gn saat 18.30"da gazetecilerin sorusu zerine, mzay atan kimse sorumluluktan Kaamaz. nk o imzay atmasayd, i yrmeyecekti, phe yok ki sorumludur. Peini brakmayacaz dedi. Ayn gn saat 19.10'da Cumhurbakannn zel Kalem Mdr Ali Tuygan'n Erdal nn'y telefonla arayarak, Cumhurbakannn dn sabah iin kendisiyle grme isteini bildirdii renildi. Bu arada nn'nn gazetecilerin sorularn yantlarken Cumhurbakanna ynelik szleri de kke ulat ve bu konudaki haberler dn gazetelerde yaymland. Dn sabah Evren - nn grmesinin yaplmas beklenirken zel Kalem Mdr Ali Tuygan'n nn'y evinden telefonla arayarak, Cumhurbakannn gazetelerde nn'nn demecini grdn, bu nedenle sabah yapmay istedii grmeyi iptal ettiini bildirdii renildi. nn ile Cumhurbakan zel Kalem Mdr arasndaki telefon grmesi yle oldu: Tuygan %Sayn nn, ltfen zahmet edip gelmeyiniz. nn Niye?

Tuygan Genel sekreterinizin dnk beyanlarndan sonra Sayn Cumhurbakan sizden bilgi alacakt. Ancak bugn beyanlarnz grnce bu grmeyi yapmaktan vazgeti. nn, bu bildirim zerine evinden doruca SHP Genel Merkezi'ne giderek bakanlk divan yeleri ile ksa bir sohbet toplants yapt ve gelimeleri anlatt. Bu arada dn saat 11.00'de Cumhurbakanl Basn ve Halkla likiler Maviri Ali Baransel de grmenin iptaline ilikin olarak basn mensuplarna u aklamay yapt: Sayn Cumhurbakanmz SHP Genel Bakann, partisinin sayn genel sekreterinin dn kamuoyuna yansyan grmelerinin nitelii hakknda bilgi almak iin ankaya Kk'-ne davet etmilerdi. SHP Sayn Genel Bakam'nn ayn konuda basn mensuplarnn sorularn cevaplandrrken kulland ifadeler ?eri-ne Sayn Cumhurbakanmz kendileri ile grmeyi gereksiz bulmulardr. Ali Baransel, Cumhurbakan Kenan Evren'in Rabta olayn incelettiini, ortaya kacak duruma gre, nmzdeki gnlerde bir aklama yaplabileceini de syledi. 261 Edinilen bilgilere gre ankaya Kk'nde kurulan zel bir komisyonda Rabta olay her ynyle inceleniyor. Ancak kk ile SHP arasnda dn ortaya kan bunalmdan sonra Cumhurbakan Evren'in konu zerinde hassas bir ekilde durduu belirtiliyor. ankaya Kk'ndeki incelemelerde, olayn 12 Eyll'den bu yana geirdii btn aamalar ve Cumhurbakan Evren ile olan ilintileri zerinde duruluyor. Erdal nn, SHP Ankara l Bakanlnca dzenlenen Sosyal Demokrat Dnce Forumu konulu toplantnn alnda yapt konumada Rabta Skandali ile ilgili son gelimeler zerinde durdu ve Cumhurbakan Kenan Evren'in bu konuda kendisiyle grmek istemesine karn sonradan bu konudaki randevunun iptal edildiini anlatt. nn, ilk Rabta kararnamesini imzalayan hkmetin Babakan Sleyman De-mirel'in Bizim hazrladmz kararnameyi uygulamaya vaktimiz olmad. Bizden sonraki hkmetler uygulad> szlerini inci olarak niteledi ve Altmz slp iinde Sayn Demirel yorum getirmi diye deerlendirdi. Rabta skandali ilk ortaya ktnda btn devlet sorumlularnn nce haberleri olmadklarn syleyip hatrlamadklarm, ancak aklamalar arka arkaya gelince yava yava hatrlamak durumunda kaldklarn belirten nn, yaplan yorumlar ile de birbirinden ilgin incilerin ortaya dkldn syledi. Olayn sorumlularnn, Haberimiz yoktu, biz kararnameyi imzalarken bir ngilizce ismi vard, bunun ne anlama geldiini bilmiyorduk, kararnameler o kadar arka arkaya geliyordu ki incelemeye vaktimiz yoktu. mzalayp verdik biimindeki aklamalarn devlet adam ciddiyetine ve Trk halknn dinlediini anlayacak bilinci olduu yaklamna yakmadn kaydetti. SHP Genel Bakan, zal hkmetinin de uygulamay iki y srdrdn belirterek, Btn bunlar konuyu bandan beri yrtenlerin yanu yolda olduklarn, bunu gsleyecek cesareti, ilkesel davran gsteremediklerini., ortaya koyuyor dedi. nn, Hkmet Szcs Hasan Cell Gzel'in Rabta'-dan imam maa denmesini savunan szlerini de, Bir baka hrika olarak niteledi ve Bir devlet, kendi temel ilkelerine aykr politika yrten bir rgtten imdilik para alyorum, bandan kimse zarar grmez derse, kendi temel ilkelerini yrtecek gc .olmadn aka gsterirse, devlet olmaz. Bu devlet kim262 seden saygnlk grmez ve bu devletin bandakiler elbet bu davran aklamak zorunda kalrlar diye konutu. Olayn Rabtagate olarak adlandrldn belirten nn, parti olarak konunun zerine gideceklerini bildirdi ve Meclisteki aratrma ve soruturmalarla olayn her dnemdeki sorumlularnn ortaya karlacan syledi. Devletin temel ilkelerine sahip kmayan ve koruyamayanlarn kim olduklarnn gsterilmesi gerekliliine dikkati eken nn, Cumhurbakannn durumu konusunda ise unlar syledi:

Bu konuda Sayn Cumhurbakannn duyarl olduunu da biliyoruz. Ara dnemde Sayn Cumhurbakan baka sorumluluk tayordu. Onun iin olaylarn aklanmasnda Sayn Cumhurbakannn daha doyurucu bir aklama yapmasn bekliyorum. nn, Cumhurbakannn grme isteinden vazgemesini ise yle anlatt: Sayn Cumhurbakanndan bir davet aldm. Bugn (dn) saat 11.00'de beni kabul edeceklerdi. Yalnz yarm saat evvel bir baka haber aldm. Bu davetin iptal edilmesinin nedenini, zel kalem mdrlne sorduumda, dn genel sekreterimizin bir aklamas olmutu. Bu konuda benden bilgi almak istediklerini, ancak biraz sonra benim de bu konudaki dncelerimin gazetelerde verildiini renince grmeye gerek olmadn ifade ettiler. Bunu sylemek zorundaym. nk kamuoyu benden bir aklama bekliyor. SHP Genel Bakan nn, Sosyal Demokrat Dnce Fo-rumu'nu izleyenlerin youn alklaryla karlanan konumasnda daha sonra yle dedi: Tekrar ediyorum bizim kiilerle problemimiz yoktur. Devletin st makamlarna saygl insanlarz. Devletin sreklilii iin bu saygy gstermek herkesin grevidir. Yalnz devletin temel ilkelerinden bir olan laikliin korunmasnda bir dnem grev yapm olan sorumlular ihmal gstermilerse, o zaman bunlarn neden kaynaklandn, kimlerin sorumlu olduunu aratrmak da grevimizdir. imdi Sayn Cumhurbakanndan benim beklediim aslnda bir aklama yaparak bu konudaki grn ortaya koymasdr. nk anayasann Cumhurbakannn sorumsuz olmasn kabul etmesi baka bir meseledir. Cumhurbakanlarnn Trkiye'de yol gstermek gibi geleneksel bir yaps vardr. Onun iin Sayn Cumhurbakan bu hareketin yanl olduunu, laiklii korumann her eyin banda 263 geldiini, uluslararas teokratik bir dzen rgtnden para almann yanl olduunu ifade etmelidir. Ancak o ekilde halk gven duymaya devam eder ve Trkiye'de laikliin korunduu bir biimde toplumsal haya*- devam eder. nn, Cumhuriyet'e yapt zel aklamada da, Bizlra bu konudaki d'ln^emiz deimedi. Fevkalde nemli. Laik. Trkiye Cumhuriyeti'ne yakmayan son derece hassas bir konu. Laik Trkiye Cumhuriyeti zedelenmitir. Sayn Cumhurbakanndan bu konuda aklama yapmasn bekliyoruz* diye konutu. SHP Genel Bakan Erdal nn, kendilerinin Cumhurbakanyla grmek iin bir randevu isteyip istemeyecei konusundaki soruya ise, Hayr konuyu Mecliste greceiz. Kararnamede imzas bulunanlarn sonuna kadar peindeyiz. Bu olayn geitirilmesine, kapanmasna izin vermeyiz karlm verdi. SHP Genel Sekreteri Fikri Salar, Rabta olay ile ilgili olarak ortaya kan durumun Cumhurbakanl makamn daha fazla ./praUaamas iin istifay gerektirecek boyutta olduunu yineledi. , SHP Genel Sekreteri Fikri Salar, derine inildike Rabta zincirinin bydn, devlet asndan fevkalde endieli bir dnemin geildiinin ortaya ktn kaydederek, Daha ncei grmz deimemitir. Devleti bu duruma dren yneticilerin hl makamlarn igal etmeleri, kabul edilir, gz yumulur bir durum de*ilydir. Sayn Cumhurbakannn istifasn bekliyoruz. Bu konuda srarlyz. Cumhurbakanl gibi bir makam daha fazla ypratlmamaldr> dedi. Salar, yle konutu: nceden, 'Olaydan bilgim yok' diyen Sayn Cumhurba-kam'nm kararnamede imzas olduu ortaya kmtr. imdi bu aamada kendisinin herhangi bir aklamas olmamtr. Bu konudaki aklamasn bekliyoruz. Yaplan ilemin laik Trkiye Cumhuriyeti'ne son derece aykr bir hareket olduunu kabul edip etmediini bile henz bilmiyoruz. Bu dzeyde bir makam igal eden bir yneticinin hatasn kabul ederek istifas en doru ve kar yol olacaktr. Salar, dnemin Babakan Yardmcs olan ve kararnamede imzas bulunan Turgut zal'tn bugn Babakan olduu--na da iaret ederek unlar syledi: 264 Sayn Babakan hkmete geldikten 2 yl sonra, devletin memurlarna teokratik bir lkenin eriatna hkim olmas iin at>a gsteren bir rgte maa denmesini durdurduklar>-n aklamtr. Bu ilenen suun bilincinde olmalarnn bir baka kantdr. Hkmetin Devlet Bakan Hasan Cell G-zel'in olay rtbas etmeye, sulular gizlemeye hatta savunmaya alan aklamalar

olayn boyutlarnn bykln,. hangi kafalarn lke sorununu stlendiini ortaya koymaktadr. SHP Genel Sekreteri Fikri Salar, DYP Genel Bakan Hsamettin Cindoruk'un, SHP'nin Cumhurbakan'nn istifa isteini ciddi bulmadn, byle bir istein nemli gerekelere dayanmas gerektiini, sadece laiklik nedeniyle Cumhurbakan'nn istifasn istemenin doru olmadn belirten aklamasn yantlad. Cindoruk'un olay pek iyi kavrayamadn belirten Salar, yle dedi: Sayn Cindoruk'a tavsiyem, bundan byle iyi dnmeden, iyi kavrayamad olaylar hakknda konumasn. Biz Cumhurbakanl makamna ondan daha ok sayg duyan ve makamn nemini ondan daha iyi bilen insanlarz. Biz, Cumhurbakanl makamna ve devletin vazgeilmez ilkelerine sahip karz. Laik Trkiye Cumhuriyeti'nin ilelebet payidar kalmas iin tek bir ilkeden bile vazgemeyiz. Kald ki laiklik ilkesi Atatrk'n getirdii en nemli ilkelerin banda gelir. Bu ilkeleri savunanlarn sonuna kadar yanndayz,. Buna kar kanlarn, hele hele devletin temeline dinamit koyanlarn se, sonuna kadar karsndayz ve bunun hesabm sorarz. Sayn Cindoruk'un olay yeni batan dnmesini ve kavramaya almasn neririm. 22.3.1987: ZNCRN ZMR HALKASI Mustafa Balbay ZMR Rabta rgtnn rehberinde, rgtn ibirlii yapt kurululardan biri olarak gsterilen zmir'deki Milli Trk zmir Yksek slm Enstits Yaptrma ve Yaatma Dernei, bugne kadar bir imam - hatip lisesi bir de ad sonradan lahiyat Fakltesi olarak deitirilen Yksek. slm Ens 265 ^tits na etmi, dernein bakan zmir'in tannm manifaturaclarndan Ali Rza Gven. zmir Anakent Belediye Bakan Burhan zfatura'nn da takdirine mazhar olan Gven, Bizim hi bir d balantmz yok diyor. Gven, Rabta ile ilgili sorularmz yantlarken, 1984'te Kabta'dan bir takvim geldi. ok gzeldi, hla saklyoruz, durur dernekte. Ama biz yurt dndaki hibir kii ve kurulutan para almadk. Verseler de kabul etmeyiz biiminde konuuyor. Trkiye'nin drt bir yanna toptan giyim kuam eyas rsatan Gvenin zmir Mimar Kemalettin Caddesi zerindeki -dkknnn duvarlar mterilere mesajlarla dolu. Suudi Arabistan kkenli Rabta rgtnn rehberinde bulunan Milli Trk zmirs'in bulunduu binada mam - Hatip Lisesi ve Yksek slm Enstits Yaptrma ve Yaatma Dernei var. Her iki dernein de bakanln Ali Rza Gven yaparken ynetim kurulu yeleri u isimlerden oluuyor: Ylmaz Tokay, Doan Toptanc, mer Kaya, Mehmet zer, Hasan Dayhan, Erdal Szer, smail Bapnar ve Ahmet elik. Gven, ayn zamanda zfatura ve yardmcs Yusuf Uz'un ynetiminde bulunduu Trk - slm Kltr Vakf'nn da ynetim kurulunda. Gven, Cumhuriyet'in sorularn yle yantlad: almalarnzdan sz eder misiniz? Gven 200'n zerinde niversite rencisine burs veriyoruz. 700' akn renciye de iae yardm yapyoruz. Allah'a kr gelirimiz de yerinde, hi kimseye bal deiliz. Peki, bu parasal gc nereden buluyorsunuz? Gven yelerimiz var. Sonra yemiz olmas art deil, zengin tacirler bize yardm eder. Ali Rza Bey, sizin dernein bulunduu adres Rabta'-mn zmir'de ibirlii yapt kurulu olarak grnyor. Doru mu Gven Ne... anlayamadm. Tekrar eder misiniz? Rabta... Suudi Arabistan kkenli eriat rgt. Gven Sesiniz iyi gelmiyor. Telefonu deitireyim bir -dakika... Tamam Rabta m demitiniz? Evet. Gven Bizim hi bir d rgtle balantmz yok. Bizde -tarikat da yoktur. O tr eylerle uramayz biz. Ama adres sizin.

266 Gven Bak kardeim, biz 40 yldr bu dernein iindeyiz. i960 ihtilllerini, 12 Martlar atlattk. Hibir soruturma almad hakkmzda. Geen yl da Evren Paa'nn mfettileri geldi. ncelediler. Her eyimiz yasal bizim. Peki sizin almalarnz neler? Gven 200 niversite rencisine ayda 10 bin lira burs veriyoruz. Sonra iae yardmlarmz var. Bugnk deeri 500 milyon liray bulan Yksek slm Enstits'n yaptk. Yine deeri bir o kadar olan be katl imam - hatip lisesi yaptk. Bu kadar paray nereden buldunuz? Gven Samimi olun ltfen. Sylyorum size, zenginler bize yardm eder. Hibir d kaynaktan para almayz. Verseler bile kabul etmeyiz, duyuyoruz ran yaparm Avrupa'da. Baz Mslmanlara para yardmnda bulunurmu. Ama ran'n yapt Mslmanla smaz, slm'a yakmaz. ran konusundaki grlerinize diyeceimiz yok, biz Ra-bJta'y sormutuk? Gven Hmm... imdi, yani bizim almalarmz bilen birisi vermi olabilir. Ne bileyim. Hi diyalogunuz olmad m Rabta ile? Gven Yok hayr. Dedim ya, bizde her ey resmidir. Muhasebecimiz bile vardr. Gelsinler, baksnlar kaytlarmza, makbuzlarmz kontrol etsinler. Yalnz bu rgt bror falan da-tyormu. Size de geldi mi? Gven Hayr. Ama bir takvim gnderdiler. ok gzeldi, saklarz hl dernekte. 1987 takvimi mi? Gven 1984'n. Peki ondan sonra bir ey geldi mi? Gven Herhangi bir ey varsa, gelsin resmi kurumlar, inceleme yapsnlar. 22.3.1987 RABITA KKTC'Y DE KARITIRDI Haber Merkezi Rabta rgt'nn Kbrs balantsnn ortaya kmas KKTC Meclisini kartrd. TKP Grup Bakan Alpay Durduran ile CTP Genel Bakan zker zgr'n meclisteki konumalar srasnda Kbrs 267 Trk slm Cemiyeti, Atatrk dman ve eriat Rabta rgtyle ilikidedir demeleri ve bu "hareketin cemiyet genel' sekreteri zer Berkem'in mdr olduu BRT kurumuna sradna srarla dikkati ekmeleri zerine Babakan Dervi Erou, Aratrmalar sonunda BRT konusunda da Rabta konusunda da gerekli nlemler alnacaktr dedi. 6 Eyll 1980'de Konya'daki Atatrk aleyhtar gsterilere-katlarak tutuklanan, buuk yldan beri de BRT'de denetimsiz olarak haftada birer saat Humeyni yanls ve gerici yayn, yapan Abdlmennan Hoca'ya grevden el ektirildiini belirten Babakan Erolu, ki gerici hoca da snrd edilmitir* biiminde konutu. 22.3.1987 DEMREL: RABITA YNETCLER VEBALI MIYDI K GRMEYEYM ANKARA (BA) Eski babakanlardan Sleyman Demi-rel, Rabta rgt yneticileri ile babakanl srasnda bir grme yaptn syledi. Demirel, Babakan olduumuz srada Rabta rgt yneticileri ile bir grme yaptnz m? sorusunu yantlarken, Bunun soru olacak kadar nemli olduunu sanmyorum dedi. Demirel konuyla ilgili olarak unlar syledi: Benimle grtkleri dorudur. Ben Trkiye Cumhuriyeti'-nin Babakanym. Herkese kapm aktr. Rabta rgt yneticileri ile grm olmamn gemite de bugn de sakncas yoktur. Rabta rgt yneticileri vebal myki ben onlarla grmeyeyim. te yandan 12 Eyll ncesinde Demirel hkmetinde din ilerinden sorumlu Devlet Bakan, olarak grev yapan Muhammet Kelleci. Demirel hkmeti dneminde hazrlanan kararname ile Rabta'dan ba alan din grevlilerinin kontrol altna alndn syledi. Rabta yneticileri ile ilk kez 1980 ylnda Mekke'de yaplan slim Konferans'nda karlatn belirten Kelleci, Rabta'dan maa alp da herhangi bir olaya katlan din grevlisi yoktur. Biz yurt dndaki din grevlilerini Rabta'nm kontrolnden kardk dedi.

Frankfurt ve yresinde grev yapacak 7 kii, 17 Eyll 1981'-de Frankfurt'a geldii zaman hava alannda alma Ataeli268 i'nin sosyal hizmetler kadrosundan Osman Nuri Grsoy tarafndan karlanm. Grsoy, imdi Diyanet leri Bakanl D likiler Daire Bakanl grevindeymi. Alaattin ahin'le Ensar Vakf'ndaki odasnda konutuk. Ensar Vakf, Cagalolu'ndan Sirkeci'ye inerken vilyetin hemen altnda, Ankara Caddesi No: 60, Kat 5'de. stanbul niversitesi lahiyat Fakltesi mezunu olan a-jin, 40 yanda. imdi, Ensar Vakfnn mdrln yapyor. Ayn zamanda vakfn kurucularndan ve mtevelli heyet yelerinden. Eyll 1981'den temmuz 1985'e kadar Frankfurt'un Offenbach kasabasndaki Yavuz Sultan Selim Camisinde geen gnlerini anlatrken srekli resmi grevli olduunu vurgulad. Bakonsolosluun bilgisi ile hapisteki Trk hkml ve tutuklulara telkinlerde bulunduunu. Trk ocuklarnn snfn-da Cumhuriyet Bayram kutlamalarna katldn anlatt. Alaattin ahin, yurt dnda grev alan din grevlilerinin Diyanet leri Bakanl'nn kontrolnde olmas gerei zerinde de durdu, Avrupa'da birok dernek var. Bu dernekler de bir iki yet ezberlemi kiiler camilerde imam olarak grevlendiriyorlar. te bunlara cemaat tepki gsteriyor dedi. Rabta'nm maa konusuna gelince, Alaattin ahin, Bankaya yatrld eklinde konutu. Diyanet leri Bakanl ile Rabta arasndaki yazmalar nedeniyle Alaattin ahin'ln maa ilk be ay balanmam. Sonra 1000 dolar zerinden mark olarak denmi. Daha sonra 1100 dolar zerinden mark karl olmu. Son dnemde ise 900 dolara dm. ahin, kesin bilmiyor, ama Rabta'nm btesi riyal zerinden olduuna gre, riyalin dolar karsndaki deerine gre hesaplanyordu herhalde dedi. Alaattin ahin, Trkiye'ye dndkten, Kartal mam - Hatip Lisesi'nde yeniden retmenlie baladktan sonra da Rabta ile hi tanmam. Ensar Vakf ve Alaattin ahin ad, Uur Mumcu'nun slamc rgtler ve Para yaz dizisinin 15 marttaki son blmnde geiyor: Al Baraka ile birlikte Bereket Vakf'n kuran Abdullah Sert'in, Ahmet akr, Alaattin ahin, Ali Emirosmanolu, Ali Erli ve Bahri Bayram le birlikte kurduklar Ensar Vakf adnda bir baka vakf daha vardr. Alaattin ahin, 15 mart tarihli Cumhuriyet'i ekmecesin269 den kartp bize gsterdi ve Bizim vakfn Rabta le Al Ba-, raka ile Bereket Vakf ile alkas yoktur dedi. Biz de Peki, bu sylediklerinizi yazarz dedik. ahin'in sylediine gre Abdullah Sert, halen Vakflar'-da alyor. Mtevelli Heyet Bakan Rdvan Nizamolu, Diyanet leri Bakanl'nda Hukuk Maviri, ikinci Bakan Muhsin Kalayc Fetih Hrdavat'n sahibi. Muhasip Ali Emirosmanolu zel bir okulda retmenlik yapyor. Sekreter mer Oztop da retmen. Vakf,'120 niversite rencisine ayda karlksz 15 bin lira burs veriyor. Alaattin ahin, Arkadalarmz zektlarn, yoksul rencilere vakfmz aracl ile veriyorlar dedi. Vakfn ortak olduu bir de Ensar Neriyat var. Ensar Neriyat ile dini yaynlar yaplyor. Alaattin ahin'in yanndan ayrlrken, Ensar Vakf'nm Ra-bta'dan yardm alp almadn sorduk. Kuruu yoktur, tanmaz bile karln verdi. zellikle belirtmek istedii bir husus olup olmadn sorduk, yle dedi: Gazetenin abartt kadar byk deil. Her ey devletin kontrol altndayd. Devletin haber alma rgt vardr. Rabta zerinde bu kadar durmak, havay bulandrmaktr. 23.3.1987 Eski Diyanet leri Bakan Doan : TRK DEVLETNN PRESTJNE YAKIMAZ ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Diyanet leri eski Bakanlarndan, Ecevit dneminin eski Devlet Bakan Dr. Ltf Doan, Bolu kaplcalarnda kendisini

bulup telefonla gren Cumhuriyet muhabirinin Rabta zinciri ile ilgili sorularn yantlad. Ltf Doan olayla ilgili olarak unlar syledi: Benim bilgim dnda. Yeni rendim. Ynetim olarak yakksz bir ey. Trk devletinin prestijine uymaz. Konunun yakksz taraf, Trk devleti bu kadar gsz deil. Ben Almanya'da imamlarn Rabta rgt'nden aylk aldklarn gazetenizden rendim. Cumhuriyet Gazetesi'nin ilgin bir yayn. Olay gn na at. Rabta hakknda ne dnyorsunuz? 270 Doan Rabta, slm leminde duyulan, her tarafta organlar olan eriat byk bir kurulu. Avrupa'nn birok yerlerinde temsilcilikleri var. Siz Rabta yetkilileriyle grtnz m? Doan Eski Genel Sekreteri Harekan ile grtm. Ne zaman grtnz? Doan Hac mevsiminde Suudi Arabistan'a gittiimde orada toplantlar oldu. Toplantlarda herkes birtoirini gryor. stanbul'da toplanan slm Konferanslarna da onlarn gzlemcileri geliyor. Avrupa'da eitli yerlerde kendilerini temsil ettiriyorlar. Sizin dneminizde yort dna imam grevlileri nasl gnderilirdi? Doan Bunun birka kesimi var. 1970lerden sonra din grevlileri alma Bakanl'na bal olarak 'sosyal hizmetli' olarak gnderiliyorlard. Yurt dndaki baz ii dernekleri yneticileri, dediler ki, 'Bizim din grevlisi ihtiyacmz var, ilerin arasna girebilecek, iilerin dinleyebilecei din grevlileri gnderin. Biz bunlarn parasn deyelim' byle dediler. Balangta bu din grevlileri, cretsiz izinli olarak 6 ay sreyle yurt dna gnderildiler. Orada periand, dini dernekler tarikatlara ayrlmt. Gnderilecek kiilerin iilerin daha rahat .imleyebilecekleri, yansz kimseler olmas gerekti. Rabta o zaman da vard. Buralarda Rabta'nn bir rgtn bulmamak imknszd. Dnyada nemli dernek var. Bir, yeni ran'n rgtleri; iki Rabta; , Libya'nn onun kadar gl ar dernei. Bir de bunlara ek olarak 'Muhtemerl slm'si var. Rabta nasl alr? Doan Rabta'y Aramko irketleri destekler. Birok yerde diplomatik ncelii alm durumda. Ben onlara gittim, grtm. Konferanslarda grtm. imdi genel sekreterlie bir niversite mensubunu semiler. Trkiye'ye geldi, karland. Rabta Trkiye'ye yardmda bulundu mn? Doan Rabta Trkiye'ye de yardmda bulundu. Bizim zamanmzda yardmda bulunmad. O, kendilerini tanmamz istiyor. Trkiye laik bir lke olduu iin byle bir kuruluu Dileri Bakanl tanmyor. Tannm olmas, o memlekete korunmasn gerektiriyor. Belirttiim gibi Rabta, btn toplantlara gzlemci olarak katlr. Ben Diyanet leri Bakan olarak toplantlara katldm. Orada Sovyetlerden bile ye vard. Trkiye Rabta'y tanmad iin ye gndermiyor. Salih 271 zcan, Rabta'nn kurucu yesi ise de Trkiye Rabta'y tan- myor. I Sizce Rabta'dan aylk alan imamlar konusunda sorum-luluk kimdedir? Doan Bence Devlet Bakam'ndan ok burada Baba-kan'n durumu nemli olur. Ayrca hkmette ortak sorumluluk vardr. t- Trkiye'den giden imamlar Diyanet ileri Bakanl semi. Bu konuda ne dersiniz? Doan Trkiye'den giden imamlar Rabta semiyor. O . sese daha zararl olurdu. nk o kendi rejimi adna para veriyor. 23.3.1987 RABITA'NIN YURT DIINDA MAA DED MAMLAR ANKARA (Cumhuriyet Brosu) lki Sleyman Demirel dneminde gerekletirilen 17.8.1980 tarihinj tayan Bakanlar Kurulu karar ile 32 personel yurt dna gnderildi. Daha sonra 28.4.1981 tarihini tayan Bakanlar Kurulu karar ile 41 kii daha gnderildi. Kararnameler srasyla yle:

KARARNAME Ekli listede adlar ve grevleri yazl (32) personele yurt dnda grev alabilmeleri iin er yl mddetle maasz izin verilmesi; 657 sayl kanunun deiik 77. maddesine gre, Bakanlar Kurulu'nca 17.8.1980 tarihinde kararlatrlmtr. 17.8.1980 tarihli ve 8/1500 sayl kararnamenin ekidir. Orhan etin Mft - orum), Mustafa zcan (Vaiz - stanbul), Yusuf Alta (Mft - Zonguldak), Mehmet Ertrk Vaiz - Afyon), Mehmet mer (Mft - Kartal). Abdullah Demirci-olu (Mft - Arsin), Ahmet Anlatan imam - Hatip - Fatih), Hsamettin alkan Mft - Ezine), Ahmet Yardm (mam-Hatip - mraniye), smail Karak (mam - Hatip - Kadky), Yusuf Bilgin (Vaiz - Ankara), Yasin Makasolu (Mft - Buldan), Mustafa Demirezer mam - Hatip - Zeytinburnu), H. brahim ahin (mam - Hatip Lisesi retmeni - stanbul), Mustafa Ak (mam-Hatip Lisesi retmeni - Bursa), Behet Gler (mam-Hatip Lisesi retmeni - Bursa), Cemalettin Ars-lanolu (mam-Hatip Lisesi retmeni - Bursa), Fethi zkan 272 .'Kkyal Lisesi retmeni - stanbul), Hasan Sertkaya (1-r^oam-Hatip Lisesi Mdr - Bayrami), "mer zba (Hac Sakir Ortaokulu retmeni - zmir), smet Mere mam-Hatip Lisesi Mdr - Dinar), Hamza Okur (Yksek slm Enstits rjzman stanbul), Halis Aslan (mam-Hatip Lisesi retmeni -fukara). Emir Doan mam-Hatip Lisesi Mdr - Tarsus), -X)r. Cahit Baltac {istanbul er'i Siciller Ariv Uzman Mft Vekili - Fatih), Kemal Sandk (Yksek slm Enstits -Samsun), smail Durmu (Yksek slm Enstits Asistan -Samsun), Ahmet Kahraman (mam-Hatip Lisesi Mdr - Kadky), mer ztop (mam-Hatip Lisesi Mdr - Kartal), Salih Gne (Mft Yardmcs - stanbul), M. Ali Sar (Yk-:sek slm Enstits retmeni - stanbul), FurettLn zk (mam-Hatip Lisesi retmeni - stanbul). Ekli listede adlar yazl 41 (krkbir) din grevlisinin yurt dnda grev almas iin yl sreyle maasz izinli saylmalar; 657 sayl kanunun 77. maddesine gre, Bakanlar Kurulu'nca 28.4.1981 tarihinde kararlatrlmtr. 28.4.1981 tarihli ve 8/2838 sayl kararnamenin ekidir: 657 sayl Devlet Memurlar Kanunun 77. maddesi uyarnca 3 yl sre ile maasz izinli olarak yurt dna gnderilecek din grevlilerine ait liste: Abdullah. zgnller (M.E.B. Din Eitim Gn. Md. Uzman), Sabahattin Karasu (mam-Hatip Lisesi Mdr - Saryer/stanbul), Cellettin Daynlarl (mam-Hatip Lisesi retmeni - Kadky/stanbul), Alaaddin ahin (mam-Hatip Lisesi Mdr - Kartal/istanbul), Ahmet Sever (mam-Hatip Lisesi retmeni - Bakrky/istanbul), Beyazt Sar (mam -Hatip Lisesi Mdr G. Osmanpaa - Kkky/stanbul), Mehmet Tuna (mam-Hatip Lisesi Mdr Sincan/Ankara), Aydn niter (Gemlik ortaokulu retmeni - Gemlik/Bursa), Cellettin Baykz (mam-Hatip Lisesi Mdr - Gemlik /Bursa), Kemal Arslan (mam-Hatip Lisesi retmeni - negl / Bursa), . Faruk Akcaba (mam-Hatip Lisesi retmeni - Bursa), Nurettin Bayiit (mam-Hatip Lisesi retmeni Bursa), Orhan Ergun (mam-Hatip Lisesi retmeni - Bursa), Mustafa Gm (mamHatip Lisesi Mdr - Nazilli/Aydn), Osman Korkmaz (mam-Hatip Lisesi retmeni - Burdur), Abdurrahman Kul (mam-Hatip Lisesi Mdr - Giresun), Mustafa Orhan mam-Hatip Lisesi retmeni - Adapazar), Yakup "Tuncer (mam-Hatip Lisesi Mdr - Bafra/Samsun), Abdul 273 F.: 18 lan Arslan (tmam-Hatip Listsi retmeni - Zonguldak), Ahmet Topalolu (tmamHatip Lisesi retmeni - stanbul), M. Arif Gran (Kurtulu Ortaokulu retmeni - Ankara), Mahmut Parlak (tmam-Hatip Lisesi retmeni - Kartal/stanbul), M. Nurettin Sar (Kkyal Lisesi retmeni - Kkyal/stanbul), Ali Serter (Diyanet leri Bakanl Hac leri Mdr), Ylmaz Gneyliolu (tmam-Hatip Lisesi retmeni -Ankara), Mustafa Demirel (mam-Hatip - Beyolu/stanbul), . Faruk Turan (mam-Hatip - Beyolu/stanbul), Hayrettin all (Bakanlk uzman), Mehmet Erkal (tmam-Hatip - stanbul), Grcan mitkan Bakanlk Mfettii), Ali Asarolu (Mfetti Yardmcs), Abdullah ahin (Bakanlk memuru), Hseyin Karasan (Eitim Mdrl uzman bakanlk), H. Hseyin Acar (Bolu Eitim Merkezi Mdr Yardmcs), Necati Korkmaz (mam-Hatip - Eskiehir), Mrsel

Srada (Mft . Bulancak), Halil Uzun (mam-Hatip - Altnda/zmir), Mahmut Sezgin (Vaiz - Kastamonu), Baki Yldz (Mft - Grn), Ramazan Yenidede (Mft Yardmcs - Denizli), smet Kse (Zilelolu Camii mam-Hatibi Kadky/stanbul)> 23.3.1987 ODT'DE CAM DM ODT Rektr Yardmcs Prof. Oral'n DPT'ye yazd yazda, slm merkez ve cami projesinin 3 milyar Ura-Uk bir yatrm gerektirdii ve bunun iin i ve d finansman garantisi salanmas istendV. ODT Cami ve slm Merkezi Dernei'nin projeyi Cumhurbakanlna DPT kanalyla gndermesinden sonra Cumhurbakanlnn YK bakanlndan konuya ilikin ek bilgi ve gr istei ve YK'n konuya ilikin olumlu gr verdii ileri srld. Doramac'dan savunma: Benim ilgim olmamtr. YK'ten olur almamlardr. Yalnz bildijm. Dilerinin sormas zerine ODT rektrlnn Byle bir eyin yaplmamas uygun olur eklinde gr bildirdiidir. Gnlbol ne diyor: ODT rektr Mehmet Gnlbol, dn de niversitede cami ve slm merkezi yaptrlmas 274 projesine kar ktn yineleyerek, ODT camii konusunda YK'le aralarnda bir ey gemediini belirtti. AKKARA (Cumhuriyet Brosu) ODT'deki Rabta balantsna ilikin iki yeni iddia daha ortaya atld. Cumhur-bakanl'nn ODT'deki slm- merkezi ve cami yapmna ilikin olarak YK'n grne bavurduu ileri srld. niversite Rektr Prof. Mehmet Gnlbol'un projeyi 3 milyar liralk finansmann salanamayaca kaygsyla durdurduu iddia edildi. ODT Cami ve slm Merkezi Yaptrma ve Yaatma Dernei'nin Cumhurbakanlna, DPT kanalyla, projeye ilikin bir dosya gndermesinden sonra, Cumhurbakanlnn YK Bakanl 'ndan ek bilgi ve gr istedii ne srld. YK'n konuya ilikin olumlu gr verdii iddia edilirken, kurul bakan Prof. Dr. hsan Doramac iddialar kesin bir dille yalanlad. Prof. Doramac soru zerine, Benim onunla hi ilgim olmamtr. YK'ten olur almamlardr, kesinlikle yle bir ey olmamtr. Cumhurbakanlnn bizden sora sorduu grnden hi haberi yok, bize yle bir ey intikal etmemitin karlm verdi. Prof. Doramac, Yalnz bildiim udur diyerek, Dileri'nin sormas zerine ODT Rektrl'nn Byle bir eyin yaplmamas uygun olur biiminde gr bildirdiini anlatt. Prof. Doramac, niversitede baka bir devletin at din merkez her halde uygun deildir diye szlerini tamamlad. Prof. Gnlbol, da ODT'de cami yapmna ilikin YK ile aralarnda herhangi bir yazma gemediini ifade ederken, cami yapmna bandan beri kar olduu yolundaki grlerini yineledi. te yandan, ODT'deki slm merkezi ve cami projesinin finansman yetersizlii nedeniyle aksad ve sonu olarak da bu nedenle durdurulduu ortaya kt. Projenin bugnk maliyetinin 3 milyar liray atn dikkate alan ODT ynetiminin projenin yanda kalmas korkusu ile temel atlmasn erteledii renildi. Nitekim ODT Rektr Yardmcs Prof. zay Oral'n 12 Nisan 1985 tarihini tayan DPT'ye ynelik yadnda finansman endiesi yle dile getirildi: Sz konusu proje 3 milyar liralk bir yatrm gerektirmektedir. niversitemiz ve giriime n ayak olan dernein mali 275 imknlarn ok ok aan bu projeye i ve d finansman garantisi altna alnmadan ve devlete desteklenerek programn bteden pay almas saplanmadan byle bir yatrm temelinin atlmasnn, giderilmesi mmkn olmayan mahzurlar olabilir grndeyiz. ODT ynetimi finansman skntsna are olarak slm Kalknma Bankas kaynaklarna bavurulmasn nerirken. Diyanet sleri Vakf'nn da projeye 600 milyon liralk bir yardm taahhdnde bulunduu renildi. 23.3.1987 Suud Arabistan Bykelisi: RABITA LAKLE AYKIRI YAPMADI Sedat Ergin

ANKARA Yurt dnda grevli Trk imamlarnn maalarnn Suudi Arabistan destekli Rabta rgt tarafndan -dendiinin ortaya kmasyla birlikte bu rgt zerinde odaklasan tartmalar srerken, Suud Arabistan'n Ankara'daki Bykelisi Abdulaziz Muhyiddin Hoca, dumhuriyet'e bir aklama yaparak, Rabta zerindeki tartmalar byk lde enformasyon eksikliinden kaynaklanyor. Eer Rabta'run a-malar tam olarak renilirse, yanl anlamalar da ortadan kalkacak eklinde konutu. Muhyiddin Hoca (45), geen ubat ayndan bu yana Suud Arabistan'n Ankara Bykelilii grevini yrtyor. Asl meslei kimyagerlik olan ve organik kimya alannda doktoras da bulunan Hoca, 1976 --1984 yllan arasnda Suud Arabistan'n Enformasyon Bakan Yardmcl grevinde de bulunmutu. Renkli kiilii ile dikkat eken bykelinin, ayn zamanda iki iir kitab da bulunuyor. Muhyiddin Hoca, yaklak bir haftadr Trk kamuoyunda Rabta rgt zerine younlaan tartmalar yakndan izliyor. Bykeli kendisi ile yaptmz sylei srasnda Rabta'-nn herhangi bir siyasal amac bulunmadn, ayn zamanda hi bir lkenin iilerine karmadn sk sk vurgulad. Suud Arabistan Bykelisi, Rabta'nn amacn u ekilde anlatt: Bu rgtn amac, dnyann neresinde olurlarsa olsunlar 276 tm Mslmanlara hizmet gtrmek, Mslman olmayan lkelerdeki Mslmanlara yardm etmek, onlara onurla yasam artlar salamaya aba sarfetmektir. Rabta, ilgili hkmetler nezdinde bu aznlklarn haklarn savunur, onlarn herhangi bir baskya maruz kalmamalar iin alr, siyasal haklarna sahip kar. Buna rnek olarak Rabta'nn Kbrs Trkleri ve Bulgaristan'daki Mslman Trk aznln siyasal haklarn uluslararas platformlarda ve ilgili hkmetler nezdinde savunuu rnek gsterilebilir. Rabta, Bulgaristan'daki Mslman Trk aznln hedef olduu basklar knamak zere 38 karar kartmtr. Bykeli Hoca, aklamas srasnda Rabta'nn dier" a-malarndan birinin de Mslmanlarn cami ve okul inaatlarna yardmc olmak ve istekleri zerine imam ve retmen salamak olduunu kaydederek, yle devam etti: Rabta ayrca bu okullarn ders programlarn dzenler ve her ne surcttte olursa olsun, bunlarn siyasetle itigal etmemelerini art koar, rnek olarak; Danimarka, Almanya, Avusturya, Belika, svire ve dier baz Avrupa lkelerinde bulunan Trkler iin -istedikleri takdirde - imamlar temin eder. Bu imamlarn maa Rabta tarafndan denir. Bykeli Hoca, Rabta ile Suud Arabistan arasndaki ilikiyi anlatrken de, Merkezi Suud Arabistan'dadr, ancak zel bir kurulutur. Rabta, yalnzca Suud Arabistan tarafndan deil, btn slm lkeleri tarafndan desteklenen bir kurulutur. Suud Arabistan, d politikasnn baka lkelerin iilerine karmama ilkesi dorultusunda faaliyet gsteren bir slm kuruluunu ve bu arada Rabta'y desteklemekten gurur duyar eklinde konutu. Atatrk'e ar bir dille saldran Put Adam kitabnn Rabta rgt tarafndan basld yolundaki haberler hatrlatldnda, Suudi Arabistan Bykelisi, Hayr, bu kitap Rabta tarafndan yaymlanmamtr. Bundan yzde yz eminim. Rabta bu tr hatalar yapacak bir rgt deildir. Rabta baka lkelerin iilerine karmamak ve politikaya bulamamak konusunda son derece dikkatlidir eklinde konutu. Rabta'nn, kurulu amac eriat ilkelerini hayata geirmek. Oysa eriat Trkiye Cumhuriyetinin laiklik ilkesi ile badamyor. Bu durumu nasl aklyorsunuz? Bykeli, byk bir hassasiyetle karlad bu soruya Su yant verdi: 277 Rabta'nn Trkiye'de faaliyetleri yok. Eer Rabta yurt dndaki baz lkelerde Trk vatandalarna tslm renmeleri iin hizmet vermise, bu laiklie aykr faaliyette bulunduu anlamna gelmez. Rabta Avrupa lkelerinde serbeste slm dininin esaslarn retmektedir. Ve bugne kadar' hi bir lkeden Rabta'nn iilerine kart yolunda bir ikyet gelmemitir. Rabta'nn btn yapmak istedii, tslm renmek isteyen insanlara yardmc

olmaktu. Bunun politikayla ilgisi yoktur. steyenlere tslmm retilmesindeki yanllk nedir? Suudi Arabistan Bykelisi, Devlet Bakam Hasan Cell Gzel'in hafta iinde dzenledii basn toplantsnda Rabta rgt hakknda yapt aklamalar memnuniyetle karladklarn da belirtti. Gzel, basn toplantsnda, amalarnn laiklik ilkeleriyle badamamakla birlikte, Rabta'nn herhangi bir bask yapmadn ve bu faaliyetlerle laiklik ilkelerine ters dmediini belirtmiti. Bykeli Hoca, Sayn Gzel, pek ok eyi akla kavuturdu diye konutu. 23.3.1987 Robrto zinciri: VE EVREN KONUTU Niin imzalad: O tarihte youn alma artlar iinde konu zerinde fazla durulmad. Cumhuriyet'in yayn: Bir gerei gn na kartmas bakmndan dizinin yaymland gazete, grevini yapmtr. SHP'nin tutumu: Konunun hemen i politika tartmalarna malzeme yaplmas yadrgand. Geni aklama: Yakn bir tarihte geni bir aklama daha yaplmas dnlyor. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Cumhurbakan Kenan Evren, Bat Avrupa'daki Trk din grevlilerinin aylklarnn 1980 -1985 yllar arasnda Dnya slm Birlii (Rabta) ta278 rafndan denmesi ile ilgili bir aklama yapt. Evren, uygulamaya izin veren kararnamenin kendisine sunulduunu, O gnn ok youn alma artlan iinde devlet memularna cretsiz izin verilmesi gibi yasalara tamamen uygun, rutin ve daha evvel de yaplm bir uygulamann devam olduu dncesiyle konu zerinde fazla durma gerei grlmediinin anlaldn belirtti. Dizinin yaymland gazetenin, grevini yaptn vurgulayan Cumhurbakan Kenan Evren'in aklamasnda SHP'-ye ynelik u eletiri yer ald: Ancak olayn nce aklc bir yaklamla deerlendirilmesi gerekirken, baz evrelerce konunun hemen politika tartmalarna malzeme yaplmasn yadrgadn ifade etti. Cumhurbakan Kenan Evren'in Cumhurbakanl Basn ve Halkla likiler Mavirlii araclyla yapt aklama aynen yle: - Yabanc kkenli ve ksa ad Rabta olan bir dini kurulula ilgili basnda bir sredir eitli haber, yorum ve deerlendirmelerin yan sra baz siyasal parti yetkililerince zaman zaman yaplan aklamalarn yer ald grlmektedir. Konuyla balantl ve yurt dnda grev alacak din grevlilerinin cretsiz olarak yl sreyle izinli saylmalarna ilikin kararnamenin o tarihte Sayn Cumhurbakanmza arz edildii, yaplan aratrma sonucu belirlenmitir. O gnn ok youn alma artlan iinde devlet memurlarna cretsiz izin verilmesi gibi yasalara tamamen uygun, rutin ve daha evvel de yaplm bir uygulamann devam olduu dncesiyle konu zerinde fazla durulma gerei grlmedii anlalmaktadr. Sayn Cumhurbakanmz, bir gerei gn na karmas bakmndan, dizinin yaymland gazetenin grevini yaptn, ancak olayn nce aklc bir yaklamla deerlendirilmesi gerekirken, baz evrelerce konunun hemen politika tartmalarna malzeme yaplmasn yadrgadklarn ifade etmektedirler. Her olaya pein bir hkmle yaklama alkanlndan vazgeilmesi gerektiini hatrlatan Sayn Cumhurbakanmz, laiklik konusundaki duyarllna glge drme abalarndan znt duyduklarn, bu gerei saptrmann, grmezlikten gelmenin hi kimseye bir ey kazandrmayacan, gereklerin maksatl olarak baka ynlere ekilmek istenen bir ortamda, sevgi, sayg, kardelik duygularnn gelimesinin zor olacam 279 belirtmilerdir. Sayn Cumhurbakanmz konula ilgili inceleme: ve aratrmalara devam edildiini, ifade ederek, yakn bir tarihte bizzat kendilerinin geni aklamada bulunmay dndklerini bildirmilerdir.

te yandan Cumhurbakanl Basn Danman Ali Ba-ransel bir soru zerine, Cumhurbakan Kenan Evren'in konu. ile ilgili aklamalarn muhtemelen 27 Mart Cuma gn istanbul'da yapmay planladklar basnla sohbet srasnda yapabileceklerini syledi. 23.3.198T SHP gerilemiyor: NN: AIKLAMA YETERSZ Laikliin korunmas i politikann en nemli konularndan biridir. Ana muhalefet partisi olarak, grevimiz yapmamzda yadrganacak bir taraf olcmaz. Haber Merkezi Cumhurbakan Kenan Evren'in Rabta olay ve SHP'nin Rabta olay konusunda ald tavrla ilgili yapt aklama zerine SHP Genel Bakan Erdal nn, Henz beklediimiz aklama yaplmad. Orra bekliyoruz: Laikliin korunmas, i politikann en nemli konularndan biridir dedi. Cumhurbakan Evren'in, Cumhurbakanl Basn Mavirlii aracl ile yapt aklamada, Rabta olaynn SHP tarafndan kendisine ynelik olarak istifa ve Cumhurbakanl makamnn sorumluluu tartmas amasn eletirmesi zerine, SHP Genel Bakan Erdal nn yapt aklamada yle dedi: Sayn Cumhurbakanlndan henz beklediimiz aklama yaplmad. Yaknda yapacaklarn sylyorlar. Onu bekliyoruz. Laikliin korunmas, i politikann en nemli konularndan biridir. Bu konuda ana muhalefet partisi olarak grevimizi yapmamzda yadrganacak bir taraf olamaz. SHP Adana Milletvekili ve MKYK yesi Cneyt Canver de dn Adana'da yapt aklamada tRabta 01ay>nn bir-yurtta tarafndan 14 Austos 1981 ylnda Ankara Skynetim* Komutanl'na ihbar edildii ve komutanln o tarihte so280 ruturma atrdn syledi. Canver, Skynetim ve MT'in, haberli olduu bir konudan, Cumhurbakan Evren ve dnemin Babakan Blend Ulusu'nun nasl haberi olmaz, olmusa neden kararname imzalanmtr? diye sordu. SHP Adana Milletvekili Cneyt Canver dn yapt aklamada, Rabta hakknda bir yurttan 1981 austosunda Ankara Sk Ynetim Komutanl'na ihbarda bulunduunu ve konunun Skynetim Komutanl kanalyla Milli stihbarat Tekiltna (MT) aktarlarak inceleme yapldn syledi. MT grevlisi tarafndan yaplan inceleme sonucu Rabta iin eriat ifadesi kullanldna dikkat eken Canver unlar syledi: Vatandan ihbar ciddi grlm olacak ki konu Ankara. Skynetim Komutanl tarafndan hemen MT'e havale edilmitir. MT grevlisi de yapt incelemeden sonra ihbarda bulunan yurttaa sonradan u bilgileri vermitir: Avrupa lkelerine ve Avustralya'ya 'din adam kisvesi* adt altnda grevliler gnderen teekkl Hizb-t-Tahrir deil Suud Arabistan kaynakl Rabtat-l leml slm'dr ve finans kayna da Aramco adl Suud - ABD ortakl petrol irketidir. Diyanet leri Bakanl Milli Gvenlik Konseyi'nden karar kartarak kendisini salama almtr. SHP Milletvekili Canver, MT raporunu kaynak gstererek yapt aklamada, daha sonra yurt dna gnderilen kiilere Rabta'nn bin dolar dediini belirterek yle dedi: Din grevlisi olarak gnderilen bu kiiler istifa ettirilerek yurt dna gnderilmilerdir ve kendilerine bin ABD dolar -denmitir. Raporda, ihbarc yurttaa din grevlisi olarak gnderilen kiilere Milli Eitim Bakanl Din Eitimi Genel Mdrl ube Mdr Abdullah zgnller ile Ankara Sincan mam-Hatip Lisesi Mdr Mehmet Tuna'nn adlar rnek gsterilmitir. Sincan mam-Hatip Lisesi Mdr Mehmet Tuna hakknda 1981'deki 29 Ekim Cumhuriyet Bayram trenine kz rencilerin katlmasn engeller tavr zerine, bakanln soruturmayla grevlendirdii mfetti Ziya Kl'n re'sen emekli edildiini de syleyen Canver, szlerini yle tamamlad: Devletin yksek makamlar olan skynetim komutanlnn, mahkemelerin ve MT'in aratrmasna konu olan ve-hakknda eriat raporu verilen Rabta rgtnn niteliinin grmezlikten gelinerek, Trk din adamlarna maa balamas' 281 dndrcdr. Sayn Evren ve Sayn Ulusu'nun 1981 14 austosunda yaplan ihbar sonularndan haberleri olmam mdr, olmusa neden kararname imzalanmtr.>

23.3.1987 SHP lideri, 'Cumhurbakann karmza almak gibi bir amacmz yok' dedi: NN GER ADIM ATMIYOR Kk'te gerginlik: Cumhurbakann zel olarak karmza almann bir anlam yok. Ne benim ne genel sekreterin yle bir amac yok. Bandan beri, btn grevHlsrin sorumluluklarn yklenmelerini istedik. Yanllk ortaya ksn: Hasan Cell Gzel yaplanlarn yanl olduunu kabul etmiyor. Cindor'uk bizi tasvip etmiyor. Yaplacak ey, parti yneticilerinin Rabrta'dan cret almann yanl olduunu sylemesidir. Ne sylediimizi biliriz: Genel sekreterim de, ben de sylediimizi bUen insanlarz. Biz sylemisek onu herhalde inanarak sylemiizdir. Bu yorumlar hakknda konumak yanl yne gtrr. Mesele o deil. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) SHP Genel Bakan Erdal nn, Genel Sekreter 5^ikri Salar'n Rabta skandali nedeniyle Cumhurbakan Kenan Evren'in istifasn istemesi zerine, ankaya ile SHP arasnda ortaya kan gerilim konusunda gezetecilerin sorularn yantlarken, Cumhurbakann zel olarak karlarna almak gibi bir amalan olmadm bildirdi. nn, eitli yayn organlarnda son gelimeler nedeniyle kendisinin ve SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'n istifasnn istenmesiyle ilgili yorumlar da, Herkes istedii yorumu yapmakta serbesU diye karlayarak, Genel sekreter de, ben de sylediimizi bilen insanlarz. Bir ey sylemisek, onu herhalde inanarak sylemiizdir dedi. SHP Genel Bakan nn, hafta sonunu geirdii stanbul dnnde Esenboa Havaalannda gazetecilerin sorularn yantlarken, Cumhurbakannn laiklik konusundaki dncele282 rinden endie duymadklarn bildirerek, Mesele dncelerden endie deil, yaplm olan bir hareket var. Rabta'nn Trk toplumuna girme olay var. Biz bunun zerinde duruyoruz. nsanlarn bunu niin yaptklar o kadar nemli deil diye konutu. Hava alannda genel sekreteri Fikri Salar tarafndan karlanan nn, kendisinin ve Salar'n istifa etmeleri gerektii yolundaki yorumlarn anmsatlmas zerine, unlar syledi: Herkes istedii yorumu yapmakta serbest. Demokraside yaadmz, kendini her trl yorumun yaplmasyla gsterir. Herkes iin, her trl yorum yaplmal ki, demokraside yaadmz, fikirlerin serbeste sylendii anlalsn. Siyaseti olarak esas dikkat edilmesi gereken ey, davalarn savunulmas, bunlarn baar kazanmas dorultusunda tutarl olmak. Bugn Rabta adl rgtn eylemleri tartlyor. Bizim sylediimiz ey, bunlar aka ortaya ksn. Grevliler bunlarn yaplm olduunu ve yanl olduunu sylesin. Bir daha yaplmamas iin nlem alnd anlalsn. Henz bu yaplm deildir. Bugne kadar sylenenler 'Hatrlamyorum', 'im oktu', 'Dikkatle incelemiyorum'. Mesele bu deil, mesele doru mudur, yanl mdr? Sylesinler, 'Yaplan ey yanltr, laiklie aykr davrantr. Katiyen byle ey yaplmayacaktr'. Bunu sylesinler bir defa, ondan sonra bir daha yaplmamas iin gereken nedir, devletin kademeleri nasl byle bir eye girmilerdir, bundan sonra yine girebilirler mi, o belirlensin. SHP Genel Bakan, Rabta rgt'nden para alnmas yanltr aklamasn Cumhurbakan'ndan m bekliyorsunuz? sorusunu yantlarken ise, Sayn Cumhurbakann zel olarak karmza almann bir anlam yok. Ne benim, ne genel sekretimin yle bir amac yok. Bandan beri bu davran btn grevliler sorumluluklarn yklenmeli, aklama yapmaldr eklinde oldu. Bunu kiiselletirmek bizim, benim isteim deil. Tabii komuoyunda kiiselletirmek baka bir ilgi topluyor ama, o iin yorum taraf. in esas nemlidir. Esasnda T.C.'nin laikliini korumada tm siyasetilerin dikkatli davranmas gereklidir. Biz onu savunuyoruz. Yalnz kalnca da bunu yapmaktan ekinmiyoruz diye konutu. nn, teki partilerin laiklii savunmak konusunda kendileriyle birlikte hareket etmediklerini belirterek, ara dnemde alnan ve Resmi Gazete'de yaymlanmayan Bakanlar Kurulu kararlar ile ilgili Meclis aratrmas isteyebileceklerini bildi-

283 rerek, son gnlerde SHP'nin dine kar olduu yolunda geersiz ve nsafsz sulamalar yapldn anlatt. nn, Cumhur-bakanl'nn aklamasnn doyurucu olmadn kaydederken, unlar syledi: Cumhurbakannn ok yaknda etrafl bir aklama yapaca syleniyor. Bu aklama doyurucu olacaktr sanyorum. Benim doyuruculuktan kastm, kiisel davranlar aklamas deil. Dava karsnda Sayn Cumhurbakannn tavrnn aklkla sylenmesi. Cumhurbakan laiklii korumak iin daha> evvel vaziyet almt. imdi gene alacaktr. Bunu aklkla sylemesinde yarar var. nk o kadar srarla bizi laiklikten uzaklatrmaya alan evreler ve,rgtler var ki, insanlarn srekli fikirlerinin deimi olabilecei gibi, saptrmalarla ura*, halindeler. SHP Genel Bakan, Cumhurbakan'n niin istifaya ardnz? stifa ederse, sorunun zm iin SHP'nin nerlsfe ne olacaktr? sorusunu yantlarken de, Bizim yaptmz bir tepki gstermektir. Laiklii korumak gibi temel bir davada tepki gsterirken, bundan sonra ne olacak diye dnlmez dedi.. nn, yetkililerin ve sorumlularn Rabta'dan maa alma olaynn yanl olduunu aklamalarnn olayn sonuca balanmas iin yeterli olup olmayacann sorulmas zerine ise, bunun byk bir aama olacan, bundan sonra herkesin sorumluluunun yasalar iinde aranacan syledi. nn, kiilere-kar sava halinde olmadklarn bildirerek, yasalar iinde sorumluluk aranmasna o kadar nem vermediini, bunun kendiliinden olacan belirtti. Erdal nn, st dzey yneticilerin olayn yanl olduu yolunda aklama yaptktan sonra grevlerinde kalmay srdrmeleri durumunda ne olaca yolundaki bir soruya ise, m yant verdi: Bizim meselemiz insanlar deitirmek deil, tepki gsteririz. Yaplanlarn arlna gre tepkimiz ar olur, ama insanlar grevden alnmazsa alnmaz. Btn bu eyler, belirli-bir usule gre olur. Yoksa anayasann iinden kimse kamaz.. Bunun iin sorumluluklar da orada bellidir. imdiki anayasaya gre Cumhurbakan sorumsuzdur. Bizim beklediimiz, her grevlinin yerine gre sorumluluunu kabul etmesi. Mesel bu yaplanlarn yanl olduunu Sayn Hasan Cell Gzel kabul' etmiyor. Sayn Cindoruk, bizi tasvip etmiyor. Yaplacak ey, tm parti liderleri ve yneticilerin Rabta rgt'nden cret284 ^almann yanl olduunu sylemesidir. O olmadan 'Birtakm /insanlar deitirirseniz, bu i zlr. Deitirmezseniz zlmez. Dolaysyla siz niye onlar deitirmek istiyorsunuz? Bu ^efer siz yerinizden ayrln' gibi yaklamlar tamamen tozu -dumana katp, bulutlarla Ortal kartrp gene laiklie aykr davranlar devam ettirmek sonucunu verir. Bizim gsterdiimiz tepkidir. Biz muhalefetiz. stediimiz tepkiyi gsteririz. Yeter ki tepkimizin bir esas olsun. Durup dururken tepki gstermiyoruz. Bir sabah uyanp bamz ard iin u adam ekilsin demiyoruz. nn, kamuoyunda Cumhurbakan'nn istifasn genel sekreter Salar istedii iin kendisinin de buna katlmak zorunda kald biiminde yorumlar yapldnn anmsatlmas zerine, Bu- yorumlar hakknda konumak, yanl yne gtrr. Genel sekreterim de, ben de sylediimizi bilen insanlarz. Biz sylemisek, onu herhalde inanarak sylemlizdir. Mesele o deildir dedi, 24.3.1987 iRabta destekli cami projesinden Rektr Gnlbol'un Jaberi olduu ortaya kt: ODT CAMSNE REKTRDEN ONAT GnlboI'dan demee: ODT Cami ve slm Kltr -Merkezi statik tesisat ve elektrik mhendislii uygulama projelerinin ihale yoluyla yaptrlmasn ngren 25 Austos 1983 tarihli protokol uyarnca 23.2.1984 gn yaplan ihale, seilen firma ve hazrlanan szleme incelenerek uygun grlmtr. Bilgilerinizi rica ederim. zey'den aklama: ODT Rektr Yardmcs olarak .2 yl kadar grev yaptm. Cam) ve slm Kltr Merkezi projesi, niversite ynetimine intikal etmi durumdayd. Dolaysyla finansman skntsna iaret eden yazm kiisel grmden kaynaklanmayp, ynetimin grn yanstmaktadr.

ANKARA (Cumhuriyet Brosu) ODT Rektr Prof. Dr. :Mehmet Gnlbol'un niversitede Rabta destekii bir cami 285 ve slm Merkezi kurulmasna bandan beri kar olduu yolundaki aklamalarna karn, proje almalarnn Gnl-bol'un rektrl dneminde de srd ilgili yazmalardan ortaya kt. ODT ynetimi ve niversitede cami ve slm merkezi yapmn stlenen dernek arasndaki yazmalardan, ODT ynetiminin proje finansman iin Suud Arabistan Bykelilii de dahil olmak zere gerekli giriimlerin balatlmasna istedii. Rektr Gnlbol'un uygulama projeleri iin alan ihalede seilen firma ve szlemeyi uygun grd ortaya kt. ODT ynetiminden, dernee ynelik baz yazmalardan blmler ye sralanyor : Anlan protokln 5. maddesinde derpi edilen hususlara uygun olarak inaatn finansman iin Suud Arabistan Bykelilii de dahil olmak zere gerekli giriimlere geilmesi hususunda bilgilerinizi rica ederim. Prof. Dr. nder Pamuk ODT Rektr Yardmcs, 3.6.1983 Mimari projelere evvelki safhalarda ngrlen deiikliklerin yaplarak istee uygun biimde dzeltilmi olduu tespit edildii cihetle tasdik edilmitir. Bilgilerinizi ve gereinin buna gre yaptrlmasn rica ederim. Prof. Dr. Erol Tmer, ODT Rektr Tardmcs , 6.8.1984 ODT Cami ve slm Kltr Merkezi statik tesisat ve elektrik mhendislii uygulama projelerinin ihale yoluyla yaptrlmasn ngren 25 Austos 1983 tarihli protokol uyarnca 23.2.1984 gn yaplan ihale, seilen firma vehazrlanan szleme incelenerek uygun grlmtr. Bilgilerinizi rica ederim. Prof. Dr. Ahmet GnlUbol ODT Rektr, 6.3.1984 Yaplan koordinasyon toplantsnda gr birliine varlarak ekteki taahhtnamelerle kararlatrlan niversitemiz slm Kltr Merkezi yaplar statik projeleri iin gerekli zemin ettlerini yaptrmak z* re Karayollar Genel Mdrl ile ekli protokol yaplm ve arazide almalara derhal balanlmtr. lgili protokol 7.2 maddesinde ve ilgi yazda belirtilen birinci 286 Keif zeti tutan olan 772 bin 200 Trk lirasnn niversitemiz adna Merkez Bankas Ankara ubesi 23 nolu hesaba yatrlmasn ve dekontun Karayollar Genel Mdrl'ne ibraz edilmek zere tarafmza gnderilmesini nemle rica ederim. Prof. Dr. nder Pamuk ODT Rektr Yardmcs, 1985 te yandan, ODT eski Rektr Yardmcs ve halen Bil-kent Rektr Yardmcl grevini srdren zey Oral, bir soru zerine u aklamay yapt: ODT'de rektr yardmcs olarak 2 yl kadar grev yaptm- Cami ve slm Kltr Merkezi projesi niversite ynetimine intikal etmi durumdayd. Dolaysyla finansman skntsna iaret eden yazm, kiisel grmden kaynaklanmayp, ynetimin grn yanstmaktadr.! 24.3.1987 Evren, Altkria' ararak 1.S saat grt: KKTE ARATIRMA ^ Cumhurbakan Kenan Evren, Rabta konusunda nmzdeki gnlerde yapaca aklama iin hazrlklar bizzat kendisi yrtyor. nceki gn eski Dtyanet leri Bakan Tayyar AJtkul'la 1.5 saat gren Evren'in eski Devlet Bakan Mehmet zgne'i de Kk'e armas bekleniyor. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Yurt dnda grevli Trk din grevlilerinin maalarnn Rabta rgt tarafndan dendiine ilikin Cumhurbakannn nmzdeki gnlerde yapaca aklama iin hazrlklar bizzat kendisinin yrtt belirtiliyor. Cumhurbakan Kenan Evren, bu konuda en ok bilgi sahibi olduu anlalan Diyanet leri eski Bakan Tayyar Altkula' nceki gn ankaya Kkne artt. Cumhurbakan Evren'in Altkula ile 1.5 saat sren grme yapt renildi.

Cumhurbakannn konunun zerinde hassasiyetle durduu ve bu nedenle vakit geirmeden tatil gn olduu halde 287 Altkula'la grt haber veriliyor. Evren'in Diyanet leri eski Bakan'ndan bilgi alrken Rabta ile ilgili byk bir dosya hazrlad, bu konuda ilgili herkesin Kk'e arlarak bilgisinin alnaca anlalyor. Kk'e arlmas beklenen -teki eski devlet grevlileri arasnda Devlet Bakan Mehmet zgne de bulunuyor. 24.3.1987 NN: ISRARLIYIZ Cindonk: Evren'i istifaya armak siyasi bir hota. Muhalefetin hedefi, hkmet ve partisi olmaldr. Koraka: SHP'Wer beceriksiz. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) SHP Genel Bakan Erdal nn, Rabta olay karsndaki tavrlar hakknda parti yelerinin farkl grler bildirmesine deinerek, <Bizl ahengini belli snavlar karsnda tutturamayan bir parti olarak gstermek eklinde davranlar olmutur, olacaktr dedi. DYP Genel'Bakan Hsamettin Cindoruk, SHP'nin bu konudaki tutumunu ve Cumhurbakan Kenan Evren'i istifaya armasn siyasi bir hata olarak nitelerken, DSP Grup Bakam Cahit Karaka da SHP yneticilerini beceriksizlikle itham etti. SHP Genel Bakan Erdal nn, Rabta olay ve SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'n bu nedenle Cumhurbakannn istifasn istemesi zerine ortaya kan gelimeleri TBMM grubunda milletvekiilerine anlatt. Erdal nn, grupta yapt konumada, Cumhurbakan Evren'in nmzdeki cuma gn yapmas beklenen aklamada, din grevlilerinin bir eriat rgtnden para almalarnn yanl olduuna aka ifade edecekleri umudunda olduunu syledi. nn, laiklie aykr davranlar ve Rabta skandali konusunda bugne dek meydana gelen gelimeleri anlatarak, irtica konusunda daha nce verdikleri aratrma nergesinin ANAP oylaryla reddedildiini anmsatt. nn, Bu nerge o zaman kabul edilmi olsayd, hi phe etmiyorum ki, pek ok irtica olay arkasndaki balantlar meydana kacak, hem .kamuoyu gereksiz tartmalardan kurtulacak, hem de bugn 288 yaadmz ve belki gelecekte bir daha yaayacamz pek ok gelime nlenebilecekti diye konutu. nn, Rabta olayyla' ilgili szlerini yle srdrd: Bu olaylar karsnda laiklie sahip bir parti olarak tepkimizi gsterdik. Genel sekreterimiz ve ben bu olayn savunulacak taraf olmadn, onun iin sorumlularn derece derece aratrlmas gerektiini ifade ettik. Bunun nasl yaplm ol-<ju|Tinu, hangi balantlarla, hangi yollardan geerek devletin en yksek makamlarnn da onaylarnn alnabilmi olduunun ortaya karlmasn istedik. nn, sadaki partilerin bu davranlarndan holanmadklarn ve din. duygulan istismar ederek oy alabilmek in SHP'yi dine karym gibi gstermeye altklarn bildirerek, yle konutu: Devletimizin din grevlileri yurt dndaki vatandalarmza hizmet verirken, doal olarak br devlet grevlileri gibi, devletimizden maa almaldrlar. Laiklie aykr davranlar -ngrdn aka syleyen bir eriat dzenini slam lkelerine yerletirmeyi amalayan bir rgtten laik devletimizin din gre\rlilerinin maa almalar hi bir ekilde kabul edilemez. Buna btn gcmzle kar karz. Byle bir davran ne zaman yaplrsa yaplsn, hi phe etmiyorum ki, laiklie .aykr davranlar zendirmek anlamna gelir. Temel amac bizim temel amacmza uymayan bir kurulutan para almaya devam ederseniz, eninde sonunda o amalar size de bular. Onun iin "Biz onlardan para aldk, ama ilkelerimizi deitirmedik' szleri geersizdir, zr kabahatinden byktr yaktrmas buna tam uygun dyor. Cumhurbakannn din grevlilerine Rabta'dan maa verilmesinin yanl olduunu, dolayl da olsa kabul ettiini bildiren nn, hkmet yanllarnn bu anlay iinde olmadklarn belirterek, szlerini yle srdrd: Dviz yokluu nedeniyle byle bir eyin yapld ifade edildi. Pekl biliyoruz ki, zal'm izledii ekonomik politika nedeniyle yeniden dviz sknts olacaktr. O zaman yine bu ii yapacaklar m? Yani, temel ilkelerimizi korumak bizim dvizimizin az olmasna m bal?

Konunun akla kmas iin irtica konusundaki ikinci aratrma nergesinin kabul edilmesi gerektiini kaydeden nn, Meclis soruturmas almasnn da uygun olacan syledi ve yle dedi i 23S F.: 19 Rabta olayna tepki gstermemiz kamuoyunda bizim Cumhurbakanna zel bir tavr aldmz eklinde yorumland. Byle bir ey yoktur. Kimseyle kiisel bir hesaplama ve dava peinde deiliz. Maksadmz sadece ve esas olarak Rabta rg-t'nden maa detme gibi davranlarn nasl, hangi balantlar yoluyla bu kadar st kademelere kadar onay alacak ekilde gelmi olduunu meydana karmak, esas sorumlularn kimler olduunu ortaya karmak, ve byle olaylarn tekrarn nlemektir. Deerli arkadalarmn da dikkatlerini bu ynde younlatrmalarn isterim. abalarmz ve kamuoyunun dikkatini baka alanlara kaydrmak, hatta bizi ahengini belirli snavlarda tutturamayan bir parti olarak gstermek eklinde davranlar olmutur, olacaktr. Bunlara kar da dikkatli olunuz. nk bu yoldan bizi temel davamzdan uzaklatr abilir-lerse, o zaman laiklii koruyacak gcmz azalr ve temel davaya tam manasyla sarilamams oluruz. Demokratik, laik, sosyal hukuk devletimizi korumada ve yaatmada bugn en nemli snavlar verdiimiz gnlerdeyiz. Btn arkadalar bu konuda birbirlerine yardmc olmalarn ve bu grevi en iyi ekilde yaparak kamuoyunun nnde en parlak ekilde geirmemizi temenni ediyorum.> DYP Genel Bakan Hsamettin Cindoruk, dn partisinin Meclis grubunda yapt konumada, basnn Rabta olayndaki duyarlln takdirle karladklarn belirterek, SHP'nin bu konudaki tutumunu eletirdi. Muhalefet iin bugnk hedefin Babakan ve iktidar partisi olmas gerektiine deinen Cindoruk, Hedefi armak hatadr, sorumsuz kiiler ve kurumlara muhalefet siyasi bir hatadr dedi. Gemiteki bir olayn Trkiye'nin temel sorunlarn rtmesinden yana olmadklarn kaydeden DTP Genel Bakan, muhalefet partileri arasndaki dayanmann temel meselelerde olmas gerektiini bildirdi. Cindoruk, Bizim tutumumuzu yadrgamasnlar, bize danlmadan yaplan bir davrana katlmamz da beklenemez biiminde konutu. DSP Genel Sekreteri Nuri Korkmaz, nceki gn basn toplantsnda Rabta olay hakknda Cumhurbakan'nn anayasal adan sorumsuz olsa bile bu konuda sorumluluunun bulunduunu belirtirken. Grup Bakan Cahit Karaka, dn parti grubunda yapt konumada konunun kiisel olmadn, ancak SHP'nin olay kiiselletirdiini syledi. Karaka, grubun basna ak blmndeki konumasnda. 290 SHP yneticilerinin bu konuda ne geme arzusuyla aceleci davrandklarn savundu ve partisinin konunun enine boyuna tartlmasn istediini anlatt. Karaka: Bu konuda nergemiz var. Her trl abay Meclis ats ;.)lnda yrteceiz dedi 25.3.1987 Denkta alad: KKTC'YE 627 BN DOLAR Haber Merkezi KKTC Cumhurbakan Rauf Denkta lkesinin Rabta'dan 627 bin 110 dolar yardm aldn syledi, parann nartsz verildiini sk sk tekrarlayan Denkta, -mit ederiz ki bu yardmlar ngrdmz prensipler erevesinde devam eder> dedi. Denkta dn Lefkoa'da dzenledii basn toplantsnda KKTC'nin Rabta ile olan ilikilerini tm gemii ile anlatt. Devleti kesinlikle ipotek altna koymadklarn syleyen Denkta yle dedi: 'Rabta baz din damlarmzn maalarnn denmesinde dorudan ya da mftlkler aracl ile yardmlarda bulunmutur. 13 Mays 1978'de balayan bu yardmlarn toplam tutar 2 Kasm 1986'da son olmak zere .627 bin 110 dolardr. Bu yardm tutarnn 250 bin dolan 21-24 mart arasnda yaplan Uluslararas Mslman Gazeteciler Hazrlk Toplants ve Mart 1980'de yaplan Dnya slm Kongresi 8. Genel Kurulu iin harcanmtr. Denkta yardmlar kabul etmekle devleti ipotek altna koymadklarn, mftle yardm yaplmasn kendilerinin zellikle istediini aklad.

25.3.1987 , slm Kalknma Bankas Bakan: Rabta He ibirlii iindeyiz ANAP'TAN RABITA DESTE Haber Merkezi Babakan Turgut zal, Rabta olay ile ilgili gazetemizin yaynn, sat arttrma amacna ynelik diye niteledi. ANAP Genel Bakan Yardmcs kr Yrr de, 291 Ben bakan olsam, Rabta ile ilgili kararnameyi imzalardm* dedi. ANAP Genel Bakan Yardmcs Yrr, nceki akam, Marmara Etap Oteli'nde basn mensuplarna verilen yemekte, Rabta ile ilgili sorulan yantlarken, Bu kararnameyi imzalayanlar takdirle karlyoruz. Mali imknlarmz dzelmemi olsayd ayn uygulamay srdrrdk eklinde konutu. Babakan zal, nceki gn Houston'da yapt basn toplantsnda, SHP'nin nereye arparsam savanda olduunu ne srd. Gazetemizin Rabta adl rgtn yurt dndaki din grevlilerinin maalarn dediini ortaya karan yaynn eletiren zal, yle sylemek lzm: Basnmzda baz gazetelerimizin bazen sat arttrabilmeleri, sansasyon vesaire yaratabilmeleri iin bir konu bulup zerine gitmeleri gerekiyor dedi. zal, Cumhuriyet'! de bu konuda bir rnek olarak gstererek, Sizin bir Rabta var ite. Mteri arttrmak iin bunlar yapyorlar eklinde konutu. SHP'nin, Rabta olay karsndaki tavrn da, gazeteleri takip etmek olarak nitelendiren Babakan zal, Bunlar da paralanmamak veyahut da derlenip toparlanmak iin bir ey bulup mteri arttrmak istiyor. Hem sonra iin garibi, gazeteleri takip ediyorlar. Yani muhalefetin zayfl burada. Gazetelerde ne kyor, Uur Mumcu mesel. Ardndan bakyorsun, nn taklm Uur Mumcu'nun arkasna, gidiyor dedi. ANAP grup ynetimi. Rabta olay nedeniyle Cumhurbakan Kenan Evren'i istifaya davet eden SHP Genel Bakan Erdal tnn ile Genel Sekreter Fikri Salar' knayan bir bildiri yaymlad. ANAP Grup Bakan Vekili Haydar zalp tarafndan aklanan bildiri yle: Sivil sava eiine getirilen ve paralanma tehlikesine maraz braklan memleket ve devletimizi kurtaran, yeni demokratik sistemi tesis eden ve ayn sistem ve demokratik hrriyetler iinde SHP'nin bu hafif davran imknn dahi salayan Cumhurbakanmza kar gsterilen bu siyasi saygszl kabul etmek mmkn deildir. Mevcut i ve d artlar karsnda her zamandan daha fazla birlik ve beraberlik iinde bulunmamz gereken dnemde Sayn Cumhurbakanmzn ahslarnda devlete yaplan bu tecavz reddediyor, ana muhalefet partisini ciddiyete davet ediyoruz. zalp, Rabta konusundaki bir soruyu yantlarken de, Za292 mann artlar iinde olmu bir hadise, bugn baka trl yorumlamak yanltr dedi. zalp, Meclis aratrmas nergesi jle konunun TBMM'de ayrntlaryla ele alnacan da belirterek, Cumhurbakan Evren'i istifaya davet etmek sorumsuzluktur dedi. 25.3.1987 Evren'e 1982'de verilen brifingde Rabta da anlatld: RABITA'DA YEN BELGE Dnemin alma Bakan Prof. Esener'in de-dorulad brifingte, MGK'ye yurt dndaki imamlara Rabta'm n para dedii anlatld. ANKARA (Cumhuriyet Brosn) alma Bakanlnca 1982 ylnda Milli Gvenlik Konseyi Bakan ve Cumhurbakan Kenan Evren ile Konsey yelerine verilen bir brifingte, yurt dndaki din grevlilerine Rabta rgt'nce aylk dendii konusunun anlatld belirlendi. Dnemin alma Bakan Prof. Dr. Turhan Esener, brifingin eitli bakanlklardan gelen rapor ve yazlardan toplanan bilgilerin derlenmesi ile olutuunu belirterek, alma Bakanlnn bu konu ile dorudan bir ilgisi yoktur.. Bu bilgiler, Diyanet leri Bakanl'nca bakanla gnderilmitir dedi. Brifingin Devlet Bakanl ile Dileri, Maliye, Milli Eitim, Gmrk ve Tekel, Sanayi ve Teknoloji, raar skn, Sosyal Gvenlik bakanlklaryla, tantma mstearl ve DPT temsilcl-. sinin katklaryla hazrland saptand. Brifingte ksa ad Rabta olan Dnya slm Birlii ile yine ynetim kurulunda Rabta temsilcisinin bulunduu Brksel'de slm Kltr

Merkezi'nden salanan kaynaklar ile din grevlilerinin says 21'den 83'e ykseldiinin anlatld renildi. 26 Kasm 1982 tarihinde, Cumhurbakan Evren, Konsey yeleri, Nurettin Ersin, Nejat Turner, Tahsin ahinkaya ve Sedat Celasun'a verilen brifing. alma Bakanl tarafndan kitap olarak basd. Sayn Cumhurbakan ve Milli Gvenlik Konseyi yelerine sunulan brifing - Yurt D i Sorunlar -28.5.1982'den Sonraki Gelimeler ve Yaplan almalar balkl kitaba gre Evren ve Konsey yelerine u bilgi sunuldu: 293 1978 ymdan bu yana srdrlen ve 12 Eyll 1980 tarihinden sonra youn almalarla yurt dndaki 700 kadar cami ve mescidin hemen hemen yarsnda Diyanet ler' Bakan-l'nca gnderilmi din grevlilerinin hizmet yapmas salanmtr. Bu ibadethanelerin takriben drtte birinin blc gruplarn kesin kontrol alUnda bulunduu, geriye kalanlar devlet tarafndan kontrol altna alnmasnn mmkn grld Diyanet leri Bakanl'nca belirtilmektedir. Din adam gndermek suretiyle yurt dndaki din hizmetlerinin devletin kontrol ve gzetiminde yaplmasn amalayan almalar sonunda : Din hizmetleri mavirliklerinin says 4'den 7'ye ykseltilmitir. 6 aylk geici grevle eitli lkelerde bulunan din grevlilerinin says 131'den 221'e karlmtr. ' Aylklar, Dnya slm Birlii, Brksel slm ve Kltr Merkezi gibi d kaynaklardan salanan din grevlilerinin says 21'den 83'e ykseltilmitir. Bylece yurt dndaki din grevlilerinin toplam says 12 Eyll ncesi 156 iken bugn 311'e ykseltilmitir. Turhan Esener'in nsz ile sunulan brifingte eitli bakanlk temsilcileri, kendi bakanlklar konusu ile ilgili almalarn anlattlar. Yabancar politikas asndan hkmet deiiklii, Trk i gcne talepteki gelimeler, kesin dn yapacak iilerle ilgili sorunlar, Trk igcnn AET lkelerinde serbest dolam, ifte uyrukluk, askerlik ykmll gibi konular da yer ald. 25.3.1987 Arapa ders veren 3 kiinin maon S. Arabistan dyor ODT'DE SUUD MAAI Derslerin verildii ODT Yabanc DHler Yksek Oku-lu'nun Mdr Yardmcs Prof. Edip Uysal, Arapa dersi veren retim elemanlarnn aylklarnn denmesi iine hi karmadklarna, aylklarn postayla dorudan retim elemanlarna gnderildiini syledi. mit Aslanbay 294 ANKARA ODT'de Arapa dersleri veren retim ele-manlarr-in maalarnn yaklak 3 yldan bu yana Suud Arabistan Yksek Eitim Bakonl'na bal mam Mohammed tbn-1 Si.ud Islamic University tarafndan dendii ortaya kt. Arapa derslerinin verildii Yabanc Diller Yksek Okulu Mdr Yardmcs Prof. Dr. Ahmet Edip Uysal, 3 Trk retim elemannn aylklarnn denmesi iine hi karmadklarn, aylklarn postayla retim elemanlarna gnderildiini ifade etti. Prof. Uysal, rektrlkle yaplan bir anlama sonucunda aylklarn Suudi niversitesi tarafndan dendiini, ancak bunun miktarn bilmediklerini vurgulad. Gazi niversitesi'nde kadrolu bulunan, ancak ODT'de verdii Arapa dersleri iin Suudi niversitesi'nden maa alan Do. Dr. Ali akir Ergin, dersleri Suudi Arabistan'n finanse ettiini belirtirken, sorularmz yle yantlad: Sizin Arapa dersleri vermeniz karl olarak Suudi Arabistan'dan yldr maa aldnza dair iddialar Tar.. Do. Ergin Benim buradaki (Gazi niversitesi) Arapa derslerimle bir ilgisi yok. Ortadou Teknik niversitesi ile ilgili olarak var. Onu da ODT Rektrl'nden ya da faklte dekanlndan renebilirsiniz. ODT'de Arapa dersleri vererek Snndi Arabistan'dan para alyorsunuz? Do. Ergin Evet. ODT ile Suudi Arabistan'n bu konudaki balants nasl? Do. Ergin Suud Arabistan finanse ediyor oradaki dersleri. Arapa derslerini.. Ders basma ne kadar alyorsunuz? Do. Ergin Ders olarak deil, aylk olarak alyoruz.

 Siz ayda ka derse girip, ka lira alyorsunuz? Do. Ergin Fakltenin programndaki Arapa derslerine giriyorum. Sizin dnzda, Ziyad Akkoyonlu, Cevdet akmak da var ders veren sanyorum. Do. Ergin Evet. ODT Rektrl ile Snudlarn anlamas o zaman. Ne kadar aylk alyorsunuz? Do. Ergin Evet... Anlama onlarn ama, aldmz ayl rektrlkten renebilirsiniz. ODT Eitim -Fakltesi Dekan ve Yabanc Diller Yksek 295 Okulu Mdr Yardmcs Prof. Ahmet Edip Uysal se ayn konuya likin sorularmza u yantlar verdi: Fakltenlzdeki Arapa derslerini veren retim eleman, Ali akir Ergin, Ziyad Akkoyunlu, Cevdet akmak.. Bunlarn aylklar Suud Arabistan hkmetince veriliyormu.. Ne kadar alyorlar, haftada ka saat ders veriyorlar? Prof. Uysal Haftada ka saat ders verdiklerini aratrmam lzm. Size sonra bildiririm. Peki, bu retim elemanlarnn paralar Suudi Arabistan tarafndan nasl bir anlama ile veriliyor? Prof. Uysal Bunlar, ... Suudi Arabistan'da bir niversite, bize bu imkn salad. Biz elemanlar burada buldok ve bunlarn cretlerini Suudi Arabistan'daki bir niversite veriyor.. Riyad'daki bir niversite bize bu imkn salad. Hangi niversite? mam Muhammed Suud niversitesi mi? Prof. Uysal Sanyorum.. Ka yldr parlar veriliyor? Prof. Uysal Sanyorum U yldr. Ancak, ne kadar cret aldklarn bilmiyorum. Bizimle aldklar cret konusunda ne-blr anlama yapld ne de bir grme. Ne de ben ilgililerden sorup ne kadar aldklarn rendim. Bu retim elemanlar mam Muhammed Sand niver-sitesi'nden mi geldiler? Prof. Uysal Bir tanesi Gazi niversitesi'nde, dieri almyor niversitede. Sanyorum Suudi Arabistan'da doktora yapmlar. Bir tanesi, Cevdet akmakl Ankara'da zei bir niversitede alyor. Riyad'daki niversitenin tam adnn mam Muhammed eriat niversitesi olduu doru mn? Prof. Uysal Hayr, eriat kelimesi yok. Dosyalara, bir bakaym. Haftada 4 saat ders veriyorlar. Ama ka para aldklar konusunda bir fikrim yok. niversitenin tam ad, Suudi Arabistan Eitim Bakanh'na bal ngilizce ad yla: Kingdom of Saudi Arabia, Ministery of Higher Education: Islamic University of Imam Muhammed Ibn-i Saud. Siz yalnz araclk ediyorsunuz o zaman. Prof. Uysal Efendim bunlar biz setik, parasn onlar dyorlar. Onlar demeseydi biz bu hocalar bulamayacaktk ve bu dersler yaplamayacakt. Geen spe de iki tane rdnlm 296 profesr buraya gelmiti. Onlarn cretlerini hem biz hem de rdn'deki Yarmouk niversitesi dedi. Byle oluyor. Siz parann alnp verilmesine arac olmuyor musunuz? Prof.'Uysal Hayr, katiyen. Adreslerine postalanyor. Siz bu para ilerine fazla girmeye baladnz. Baka memleketlerde zel kanun vardr, zel mahrem eylerle kimse ilgilenmez. 25.3.1987 Robta zincirinde nemli bir gn: EVREN YARIN AIKLAYACAK Kamuoyunun Sayn Cumhurbakanndan yantm bekledii sorular: 1 Bilgisi olsayd. Rabta kararnamesini reddeder miydi? 2 Bilgisi olsayd, ilgiliter iin soruturma atrr myd? 3 Rabta'nn 'maa demesi' laiklikle badayor mu?

4 Rabta'nn. ne olduunu ne zaman rendi? Haber Merkezi Cumhuriyet Haber Merkezi'yle Yurt Haberler Servisi'nin, Trkiye'nin eitli yrelerinde yrttkleri snrl nabz yoklamalar, kamuoyunda Rabta olayyla ilgili olarak baz soru iaretlerinin varln ortaya koydu. Gazetemizin Rabta olayn ortaya karmasndan sonra, kamuoyunun zellikle Cumhurbakan Sayn Kenan Evren'den yantlanmasn bekledii baz sorular, zetle yle sralanabilir: 1. Cumhurbakan Sayn Evren, Rabta kararnamesi nisan 1981'de kendisine sunulduu zaman, ierii hakknda bilgisi olsayd, bu kararnameyi reddeder miydi? 2. Sayn Evren, Rabta kararnamesinin ierii hakknda bilgi sahibi olsayd, bu kararnameyi hazrlayanlar ve nne getirenler hakknda soruturma atrr myd? 3. Sayn Evren, bu kararname kendisine sunulduunda, bilgi sahibi olsayd Rabta rgtnn genel olarak Trkiye'deki ve zel olarak devletle balantl olabilecek faaliyetleri hakknda soruturma atrr myd? 4. Sayn Evren'e gre, tzne Mslman lkelerde eri297 at dzeni kurulmasn balca hedef olarak koymu olan Rabta rgtnn, Trkiye Cumhuriyeti'nin bir ksm kamu grevlisine - cretsiz izinli olsalar dahi - maa demesi, laik cumhuriyet ilkesiyle badayor mu? 5. Saym Evren, Dnya slm Birlii adyla bilinen Rabta rgtnn nasl bir rgt olduunu ne zaman rendi? 6. Rabta rgtnn faaliyetleri hakknda Cumhuriyet gazetesinde 1 Mays 1969 tarihinde ileri Bakanl raporlarna ve Ulusal Gvenlik rgt'ne gelen bilgilere dayanlarak bir haber yaymlanmt. Acaba, Rabta'nn Trkiye'deki slamc akmlar u ya da bu ekilde desteklediine ilikin bilgiler, lkemizin ulusal gvenlik rgtlerinde var m? Bu konuda Cumhurbakan Sayn Evren'e herhangi bir bilgi verildi mi? 7. Rabta kararnamesine 1981 nisannda szl olarak onay veren, zamann Milli Gvenlik Konseyi Genel Sekreteri Orgeneral Haydar Saltk (halen Bern Bykelimiz) tarafndan Cumhurbakan Sayn Evren'e bu konuda herhangi bir bilgi verildi mi? 8. Rabta kararnamesinin, zamann Devlet Bakan Mehmet zgne'in imzasn tayan ek yazs Saym Evren'e sunuldu mu? 9. 12 Eylln Devlet Bakan Mehmet zgne, Suudi Arabistan ziyaretinden sonra Cumhurbakan Saym Evren'e karak, o lkede ziyaret ettii Rabta rgt hakknda herhangi bir bilgi verdi mi? 10. Cumhurbakan Saym Evren, slm Konferans toplantlarnda Rabta rgtnn temsilcileriyle herhangi bir temas yapt m? rgtn Genel Sekreteriyle Ankara'da Saym Evren'in herhangi bir grmesi oldu mu? 11. alma Bakanl tarafndan 26 Kasm 1982 gn Ankara'da Cumhurbakan Evren ile Milli Gvenlik Konseyi yelerine verilen brifingte, Dnya slm Balii ain (Rabta rgn) yaps hakknda ayrca bilgi verildi mi? Cumhuriyet'in haber birimlerinin yapm olduu nabz yoklamalarna gre, kamuoyunun Cumhurbakan Sayn Kenan Evren'den yantlarn bekledii sorular, yukardaki gibi zetleniyor. Cumhurbakan Evren, yarn sabah stanbul'da Gazeteciler Cenyeti'nde bir basn toplants dzenleyerek Rabta konusunda aklamalarda bulunacak. Her gazeteden 5 kiinin izleyecei bildirilen basn toplantsnda. Cumhurbakan Kenan 298 Evren'e ayrca herhangi bir soru yneitemeyecei, gazete ynetimlerine dn "'jJoirildL Evren, cumartesi gn leden sonra da baz gazetelerin sahip ve yneticileriyle bir toplant yapacak. &nfcaya Kk'ne yakn evrelerden aman bilgilere gre Evren, dn Rabta olayyla ilgili olarak devlet arivlerinde bulunan belgeler ya da bu konu hakknda bilgisi olan kiilerle yapt konumaladan sonra yarnki basn toplantsnda zerinde duraca noktalan saptad. Cumhuriyet Ankara Bro-su'nun haberine gre, Rabta olayyla ilgili toparlanan notlar. Cumhurbakan Evren'in basn toplantsnda konuyla ilgili yazl bir metin okumayaca, szl olarak ve notlarna dayanarak konuaca bildirUdi.

Bu konumasnda Cumhurbakannn Rabta olayna 1980 ncesi ve sonrasnn nasl bir bak as ile yaklaaca dn kesinlik kazanmad. Cumhurbakan Evren'in bugn de derlenen notlar ve dosyalar zerinde almalarn srdrecei bildirildi. ankaya'da-ki yetkili kiiler. Cumhurbakannn eski Babakan Sleyman Demirel dnemine ya da daha nceki yllara deinip deinmeyecei konusundaki sorular yantsz braktlar. Ancak bir yetkili, Cumhurbakan bugne kadar konuya barl bir yaklam gsterdi. Bunu srdrmesi, yaplan hatalar dorudan olmasa bile ifade etmesi, bunun yan sra MGK dnemindeki olaylar kendi mant iinde savunmas beklenebilir dedi. 1982 ylnda MGK'ye alma Bakanl tarafndan. verilen brifingte Rabta ile ilgili bilgileri Cumhurbakannn yadsyp yadsmad sorularna ise, yeni baz yetkili kiiler, Cuma gn btn bu konular Sayn Cumhurbakan akla kavuturacak diye karladlar. 26.3.1987 MKYK, Rabta olaynda nn ve Salar'n tutumunu tmyig onaylyor: SHP'DE GR BRL SHP MKYK'nin dn yaplan toplantsndan sonra Genel Sekreter Fikri Salar tarafndan aklanan bildiride 12 Eyll'den bu yana Trkiye'nin bir rejim bunalm iinde 299 olduu kaydedilerek Rabtb olaynn, rejim bunalm sonucu ortaya kan tehlikeli ilikilerden biri olduu vurguland. SHP bildirisinde cumhuriyetin temel ilkelerini korumann kendileri iin kanlmaz bir grev olduu belirtilerek, nn ve Saglar'n yaptklar aklamalara ve takndklar tutuma eksiksiz katlnd belirtildi. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) SHP MKYK, Rabta olay ile ilgili son gelimeler zerine bir bildiri yaymlayarak, Genel Bakan Erdal nn ile Genel Sekreter Fikri Saglar'n bu konuda aklad grlere, takndklar tutum ve davranlara tam destek verdi. Bildiride, 12 Eyll 1980'den bu yana laik cumhuriyetin temel niteliini ortadan kaldrmak iin tm abalarn harcand kaydedildi, SHP MKYK'nln tzk taslann tartld dnk toplantda, Rabta olaynn ortaya kmasndan sonra Genel Sekreter Fikri Saglar'n Cumhurbakannn istifasn istemesi ve bunun zerine meydana gelen gelimeler ele alnd. Nail Gr-man'n nerisi zerine MKYK yelerinden oluturulan komisyonca bu konuda MKYK'nin dncelerini yanstan bir bildiri hazrland. Genel Sekreter Fikri Salar tarafndan aklanan bildiride, Rabta'nm Kutsal bir din kurulu deil, teokratik devlet ilkelerini yaymay amalayan, yaylmac, basit bir siyasal kurum olduu belirtildi. SHP MKYK'nin, 12 Eyll sonras ynetiminin Rabta olayndaki rol nedeniyle Trk halknn din inanlarna sayg duymadn aka kantlad grne yer verilen bildirisi yle: 12 Eyll 1980'den bu yana Trkiye ciddi bir rejim bunalm ierisindedir. Bu bunalm bir dizi tehlikeli ilikiyi de bnyesinde barndrmaktadr. Rabta ile ilgili son bilgiler ve aklamalar, szn ettiimiz tehlikeli ilikilerden sadece bir tanesidir. Rabtat-l lem-l slm kutsal bir din kurulu deil, teokratik devlet ilkelerini yaymay amalayan, yaylmac, basit bir siyasal kurulutur. Rabta, cumhuriyetin ve onun temelinde yer alan Atatrk ilkelerinin reddini kendisine ama edin-. mistir. Rabta olay ile Atatrk Trkiyesi'nin hangi anlayla ynetildii bir kez daha ortaya kmtr. Bu dnemde laik cumhuriyetin temel niteliini ortadan kaldrmak iin tm abalar harcanmtr. Atatrk'n kurduu. 300 ^urumlar kapatlm, vasiyeti inenmi, laik eitimden uzaklatrlmtr. Ne yazk ki, btn bunlar Atatrklk adna yaplmtr. Halkmzn kutsal inanlarn smren ve birer ticaret yuvas haline getirilen vakflar, kurslar, gericilik ve tarikatlk, iktidarlar eliyle alabildiine zendirilmi ye yaygnlatrlmtr. Gelimelerin kamuoyuna duyurulmamas iin aklk ve demokrasi unutturulmu, yapay bir demokratikleme yaklam topluma sunulmutur. Devletin din grevlilierinin' cretlerinin devlet hazinesinden denmesini istemek, din adamlarnn onurunu hem de laik devletin itibarn korumak

anlayna dayanr. Bu ynetirinin din adamlarmzn cretlerini yabanclara detmekle Trk halknn din inanlarna sayg duymad aka kantlanm, irtica, devletin ierisinde trmandrlmtr. Bu nedenle iktidar ve dier muhalefet partilerinin bu gerekleri grmezlikten gelerek SHP'yi inan zgrlnn karsnda gsterme abalan da inandrcln yitirmitir. Cumhuriyeti ve onun temel ilkelerini korumay vazgeilmez grev kabul eden SHP, bu kurumlara ynelik saldrlara hangi ynden gelirse gelsin, tm gcyle ve inanla kar koyacaktr. lkenin her alanda btnlk ve birliinin ancak bu yaklamla gerekleeceine inanmaktayz. Son gelimeler karsnda MKYK'nin tm yeleri Genel Bakan ve Genel Sekreter'in aklad grlere, takndklar tutum ve davranlarla eksiksiz katldklarn kamuoyuna duyururlar. SHP Adana Milletvekili ve MKYK yesi Cneyt Canver de Adana'da Cumhuriyet'in sorularn yantlarken Cumhurbakanl makam da dahil olmak zere tm kurumlarn yeniden seime gitmesi gerektiini savundu ve Kimbilir, o youn iler arasnda Sayn Cumhurbakanmza bu rgt daha neleri imzalatm olabilir dedi. Canver, Fikri Saglar'n Evren'i istifaya armasn da Sayn Salar, grevi gerei hakl ve doru bir tepki koymu, grevini yapmtr eklinde savundu. te yandan SHP Ege rgtleri de parti ynetimine ve Genel Sekreter Fikri Salar'a destek demeleri yaymlayarak Rabta olay karsndaki tavra katldklarn akladlar. SHP zmir l Bakan eref Bakk, Kafaca, gnlce ve yreke Gene Bakan Erdal nn ve Genel Sekreter Fikri Salar' desteklediklerini bildirerek, Ynetim kurulumuz,' yaplan k oybirliiyle destekleme karar ald. Partimiz, irtica konusunda 301 tek dnsz parti olduunu kantlad. Bundan vn duyuyoruz.. Genel bakannm eskiden severdik, imdi daha ok sevi yoruz. SHP, bu konuda tarihsel bir grev stlendi. Sayn trdal nn, babacnn olu olduunu kantlad eklinde konutu. Mula, Balkesir, Aydn, Uak ve Manisa rgtleri de yaptklar aklamalarla parti liderlerini desteklediklerini kaydettiler. SHP el l Bakan Ahmet evki Gkle vent de Fikri Sa-lar'n gerici rgtlenmeye kar karak tavr aldn belirterek, rgt olarak genel sekreteri desteklediklerini aklad. el l Bakan, Salar'n Cumhurbakan Kenan Evren'i istifaya aran demecini de yrekli bir eylem olarak niteledi ve *SHP'-nin byle ilerici ve demokrat tavr koyabilen st dzey yneticilere ihtiyac vardr eklinde konutu. ANAP Genel Bakan Vekili Mehmet Keeciler dn Rabta olay konusundaki sorular yantlarken. Cumhurbakannn istifasnn istenmesini de yakksz ve yersiz olarak niteledi. ANAP Bakanlk Divan toplants sonrasnda gazetecilerin sorularn yantlayan Keeciler, ANAP Genel Bakan Yardmcs kr Yrr'n, Din grevlilerinin Rabta'dan maa almasna ilikin kararnameyi ben de imzalardm szlerini desteklemeyerek, Bu, kr Bey'in ahs grleridir* dedi. Keeciler, Siz olsaydnz, bu kararnameyi imzalar mydnz? Partinizin bu konudaki gr nedir? sorusuna, u yant verdi: Bu konudaki aklamalar Hkmet Szcs Sayn Hasan Cell Gzel yapt. kr Bey de ahsi grlerini belirtmitir. ANAP iktidar domada ti 1980 tarihinde bu kararname hazrlanmtr. Biz iktidara geldikten :-onra bu kararnameyi yrrlkten kaldrdk ve olay normal mecrasna soktuk. Dolaysyla bu konuda ANAP'vn aln ak, ba diktir. Biz bu konuda herhangi bir ekilde ne vmek, ne de yermek noktasnda deiliz. Bizden evvel meydana gelen hdiselerin de mes'ul deiliz. Keeciler, Turgut zal'n kararnameyi imzalayan bakanlardan birisi olduunu anmsatarak, olayda zal'n sorumluluu olup olmadnn sorulmas zerine, Sayn zal bu pazar gn gelecek. Bu soruyu kendisine sonsuz. Biz ANAP olarak beyanatta bulunuyoruz diyerek Babakan t bu noktada savunmad. Keeciler, ANAP'n kuruluundan nce meydana gelen olaylardan partisinin sorumlu olmad grn yineledi. Cumhurbakan Kenan Evren'in iitifasmn istenmesini de Ke302 ectler. Yakksz, yersiz v mevcut anayasaya aykr bir ta-jep olarak deerlendirdi.

Faize kar olduu yolundaki demecinin eriat dzeni isteyenlerle paralel nitelikte olup olmadnn sorulmas zerine Keeciler, Trkiye'de faizi kabul edenler de var, etmeyenler de. Herkes birbirine saygl olmaldr yantn verdi. 26.3.1981 stanbul niversitesi'nin de destekledii kitaptan: ATATRK, SLAMA EN ZARAR VEREN SALDIRILARIN NCS ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Rabta'nn Trkiye'de ibirlii iinde bulunduu kurululardan stanbul niversitesi slm Aratrmalar Enstits'nn de hamiler listesinde yer ald bir kitapta Mustara Kemal Paa'nn slm'a ynelik en erken ve en zarar verici saldrlarnn ncs olduu ileri srld. Trk slm evrelerinde yaynlaryla tannan Hamid Al-gar'm sz konusu kitaptaki makalesinde Mustafa Kemal Atatrk'n reformlar son derece ar bir dille eletirildi. Mevln eyh Ebul Al Mevdudi'nin ansna bir araya getirilen 22 makaleden oluan kitap 1979 ve 1980 yllarnda iki kes basld. Basm ngiltere'deki slm Vakf ve Cidde'deki Suud Yaynevi tarafndan ortaklaa stlenildi. Basm ngiltere'de yaplan kitabn giriinde Hamiler Komitesi'nin listesi yaymland. Listeye gre, kitap dnemin Suud Arabistan Yksek Eitim Bakan eyh Hasan bn Abdullah El eyh, Endonezya eski Babakan Muhammed Nasr, Pakistan Adalet Bakan A. K. Brohi ve stanbul niversitesi slm Aratrmalar Enstits Direktr Yardmcs Salih Tu'un himayelerinde, Hurit Ahmet ile Zafer shak Ensari tarafndan yayna hazrland. Prof. Salih Tu, halen Marmara niversitesi lahiyat Fakltesi Dekanl grevini srdryor. slm perspektifleri adn tayan kitabn 313. sayfasnda Hamid Algar tarafndan kaleme alnan Said Nursi ve Risale-i Nur: Gnmz Trkiye'sinde slm'a Bak adl makaleye yer verildi. ngiliz asll Algar o dnemde ABD'deki Berkeley ni-versitesi'nde Yakndou dilleri ve edebiyat blmnde doent olarak grev yapyordu. 1970'li yllarn byk blmn Tr303 kiye'de geiren Algar, slm grne yakn Trk dergilerinde yaymlanan makaleleri ile de tannyor. Algar, 22 sayfalk makalesinin giriinde u grleri dile getiriyor: Mustafa Kemal Paa'nn modern dnyada slama en erken ve zarar verici saldrlarn ncs olduu ok iyi bilinir. Halifeliin kaldrlmas, asrn bir milliyetiliin desteklenmesi, eriat bkmleri yerine ithal Avrupa yasalarnn getirilmesi, medrese sisteminin kaldrlmas, tarikatlarn yasaklanmas sonucunda Trkiye'de geleneksel slm yaam darmadan edildi. Trkiye'de slam'dan uzaklama dier Mslman lkelerden ok daha hzl gerekleti. 26.3.1987 Mehmet zgne, 1970'te verdii nerge ile Rabta rgt'n sulam: RABITA NERGES ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Ulusu,hkmetinin Devlet Bakan Mehmet zgne'in 1970 ylnda 14 tabii senatr arkadayla birlikte hazrladklar bir soruturma nergesinde Rabta rgt n sulad belirlendi. zgne ve 14 arkada tarafndan TBMM Ba'kanl'na verilen nergede, eski babakanlardan Demirel ve iki Devlet Bakan, eski Diyanet leri Bakan Yardmcs Yaar Tunagr' koruyarak slm dininin eitli maksatlarla istismar edilmesine msamaha ettikleri ileri srlm. zgne ve 14 tabii senatrn verdikleri soruturma nergesine eklenen belgelerde o zamanki Diyanet leri Bakan Yardmcs Yaar Tunagr'n. Rabta rgt ile devaml irtibatta olduu kaydediliyor. nergeye ek olarak sunulan bir MT raporunda da Tunagr"n Rabtat-l lem-l slm Cemiyeti Genel Sekreteri olan Muhammed El Savvaf ile de temas halinde bulunmaktadr. Yaar Tunagr bu cemiyetlerin svire'de bulunan ube bakan Dr. Sait Ramazan ile muhavere etmektedir denildii de anlald. Babakan Demirel ile eski devlet bakanlar Refet. Sezgin, Hsamettin Atabeyli haklarnda hazrlanan soruturma nergesi sonunda kurulan soruturma hazrlk komisyonu Demirel -ve iki bakn hakknda 1971 ylnda soruturmaya yer olmad karar verdi. 304

Mehmet zgne'le birlikte nerge u tabii senatrler tarafndan hazrland: Fahri zdilek, Mucip Atakl, Muzaffer Yurdakuler, Haydar Tunkanat, Sami Kk, Vehbi Ers, Sezai Okan, Ahmet Yldz, Suphi Karaman, Rafet Aksayolu, M. kr zkaya, .Selhattin zgr, Emanullah elebi, Kmil Karaveliolu. 27.3.1985 ECEVT: MAMLARA BELKA MAA DED ANKARA (Cumhuriyet Brosu) Eski Babakanlardan 3lent Ecevit, Trk din grevlilerine Rabta rgtt'nce maa denmesine ilk olarak 1979 ylnda kendi Babakanl dneminde baland iddialarn yantlad. Ecevit, Sabah Gazetesinde yer alan habere ilikin yantnda, 1979'da yaplan bu ilemde Trk hkmetinin muhatabnn dorudan doruya Belika hkmeti olduuna iaret ederek, din grevlilerinin maalarnn Belika hkmeti tarafndan dendiini ifade etti. Blent Ecevit, gazete haberinde yer alan belgelerde, 1979'-da yurt dna gnderilen din grevlilerine Rabta ya da onunla balantl bir rgte maa deneceine ilikin hi bir,ifade bulunmadn bildirdi. Ecevit, Diyanet leri Bakanl ile grevli Adalet Bakanl'nn kararnameye esas oluturan yazlarnda, Belika'daki Trk vatandalarnn dinsel gereksinimlerini karlamak zere aylklar Belika makamlarnca kar-anmak kaydyla baz din grevlilerinin zinsiz olarak bu lkeye gnderileceinin ak ve kesin olarak yer aldn kay--detti. Blent Ecevit, Ulu Grkan mzal haberi yorumlu olarak niteledi ve konunun saptrldn savunarak yle dedi: Meselenin asl udur: Daha' 1960'l yllarda Belika'daki Trk iilerinin says artmaya balaynca Belika hkmeti. ilerimize her konuda yardmc olmak ve onlarn resmi makamlarla ilikilerine katkda bulunmak zere 'sosyal hizmet grevlileri* altrmay kararlatrmtr. Yabanc iilerin bulunduu baka baz lkeler de ayn amala sosyal hizmet grevlileri atamlardr. Ancak Belika hkmeti, bu grevlilerin dorudan doruya Trk hkmetince belirlenmesini nermi -'tir. Belika hkmetinin bu yapc tutumu olumlu karlanm305 F.: 20 tr ve Trkiye'deki yetkili makamlarn uygun grd sosyal hizmet uzmanlarnn adlan Belika makamlarna bildirilmitir. O srada kamu grevlisi olanlara da bu amala cretsiz izin verilmitir. Bu grevlilerin aylklar Belika resmi makamlarnca karlanmtr. Aramzdaki anlamaya uygun olarak Belika makamlar, sosyal hizmet grevlilerinin tarafsn biimde almalar bakmndan kendine den zeni gstermitir. stelik kendilerinin gzetim ve denetimini Trk makamlarnn yapmalarn kabul etmitir. Belika'daki iilerimizin dinsel gereksinimleri iin grevlendirilecek kimselere de bu amala ve bu erevede cretsiz izin verilmi olduu, gazetenin yaymlad 2 numaral belgede aka belirtilmektedir. Belgede, 'sz edilen grevlilerin aylklarnn Belika makamlarnca karlanmak kaydyla Brksel Bykeliliimizin din hizmetler mavirliinin gzetim ve denetimi altnda* grev yapacaklar -zellikle vurgulanmaktadr. Eer Rabta rgt, Belika hkmetine madd yardmda bulunduysa bu bizim bilgimiz ve ilgimiz dndadr> diyen Ecevit, yle bir yardm kabul edip etmemek, kabul ederse ne amala kullanlacana saptamak Belika hkmetinin yetkisi iinde olan hususlardr. 1979'da yaplan ilemde Trk hkmetinin muhatab dorudan doruya Belika hkmetidir ve aylklarn dorudan doruya Belika hkmetince denmesi sz konusudur> dedi. Blent Ecevit, alma Bakanl yapt 1960' yllarda, yurt dndaki Trk iilerinden zellikle bayramda ve Ramazan aynda din grevlisi isteklerinin gelmeye baladn, ancak btede bunun iin bir denek bulunmadndan bu isteklerin karlanmasnda glk ekildiini syledi. Kendisiyle ilgili iddialara yer veren gazetenin konuyla ilgili gerei tahrif ettiini> kaydeden Ecevit, Rabta olayyla ilgili grlerini akladn da anmsatarak, Laiklikten verilen dnlere tepkimi her vesileyle ak biimde gsterdim ve gsteriyorum> dedi.

28.3.1987 306 Cumhurbakan Rabta'dan maa olayn savundu: EVREN: GENE MZALARDIM . Olayn ardnda: Bunun arkasnda ne yatyor? 12 Ey-ll' yapanlar ktlemek. kinci sebep, irtica diye yklenelim de ilikilere darbe vuralm... Hata yok: Ben hatamr kabul ederim, eer burada bir hata yapm olsaydm sylerdim. Her hkmet ehven-i er olan bu yolu semi... stifa ars: Zaman zamon sonki benim de dndm olmuyor mu, ekip gideyim diye. Ama birisi istedi diye ben istifa etmem. eriat: Ben eriatlarn zerine zerine gittim ve her trl tehlikeyi gze alorak gidiyorum. Korkak olsaydm, neme lzm derdim, yapmadm. Mumcu'nun dizisi: Bir gazeteci arkadamz aratrma yapmtr, zor bir itir, takdirle karlarm, ama yorumlara itirak edemem. Haber Merkezi Cumhurbakan Kenan Evren, yurt dna gnderilen din grevlilerine eriat rgt Rabta'dan maa balanmas ile gelien olaylarla ilgili beklenen aklamasn dn yapt. Evren, stanbul Gazeteciler Cemiyeti'nde dzenledii ve kendi deyimi ile basn grmesi dedii toplantda konuya*. ilikin kamuoyunda yant bekleyen sorulara aklk getirdi ve dviz skntsnn olduu o gnn koullarnda ayn kararnameyi bugn de imzalayabilecein! syledi. Evren, Bunu kusur ve su olarak kabul etmiyorum dedi ve hibir hkmet dnemini sulamadm da bildirdi. Evren, Her hkmet ehven-i er olan bu yolu semi eklinde konutu. Cumhurbakan Evren, konumasnda Bir devlet, darya grevli gnderdii kiinin parasn demekle mkelleftir grn de savunurken, o dnemin koullar iinde szkonu-su kararnameyi bilerek imzaladn aklad. Evren, Rabta olayn kamuoyuna yanstan gazetemiz yazar Uur Mumcu'nun adn vermeden, Gazeteci arkadamz aratrma yapmtr, zor bir itir. Takdirle karlarm. Ama yorumuna itirak edemem. te o yorumlar okuyunca arkasn307 da baka maksat aryorum eklinde konutu ve maksatn 12 Eyll dnemini ktlemek ve slm lkeleri ile gelien ilikileri koparmak olduunu ne srd. 12 Eyll dneminde, laiklik konusunda en titiz davranan idare olduunu syleyen Evren, laikliin saptrlmamasm istedi ve Ben eriatlarn zerine gittim ve her trl tehlikeyi gze alarak gidiyorum. Korkak olsaydm, neme lzm derdim, yapmazdm dedi. Kendisine ynelik istifa ars konusunda ise Evren, Zaman zaman sanki benim dndm olmuyor mu, ekip gideyim diye. Ama birisi istedi diye ben istifa etmem eklinde konutu. Cumhurbakan Evren, dn sabah beraberinde stanbul Valisi Nevzat Ayaz ve stanbur Anakent Belediye Bakan Bedrettin Dalan'la birlikte Gazeteciler Cemiyeti'ne geldi. Ksa bir sre cemiyet yneticileri ile gren Cumhurbakan daha sonra cemiyetin Burhan Felek salonundaki basn grmesi-ne katld. Basn grmesi gazeteciler soru sormadan Cumhurbakannn yapt aklamalarla 1.5 saat srd. Evren, konumasna 1961 ylnda yurt dna ii gnderilmeye balanmasn anlatarak girdi ve ilerleyen yllarda bu iilerin teki sorunlarnn yan sra dini grevlerini yerine getirmede de baz problemlerinin ortaya ktn belirtti. O dnemlerin hkmetlerinin bu soruna bir are bulamadn, bunun zerine bundan yararlanan baz rgtlerin iilerimizi istismar etmeye baladn syleyen Evren, 1979 ylnn haziran aynda Belika hkmetinin maalarn vermeyi kabul ettii 4 din grevlisinin Belika'ya gnderildiini bildirdi. Evren, Diyeceksiniz ki, 4 din grevlisinin parasn Trkiye Cumhuriyeti devleti veremez miydi? Verirdi belki ama, bununla bitmeyecekti ki dedi. Belika'dan gelen yeni bir istek zerine 13 Aralk 1979'da yeni bir hkmetin dneminde bu kez 14 din grevlisinin daha Belika'ya gnderildiini anlatan Evren szlerini yle srdrd: Aralk 1979'dan sonra 1980 mart aynda Kbrs'ta slm Konferans dzenleniyor, Trk kesiminde. Oraya giden Diyanet leri Bakan, Devlet Bakan, "Rabta' denilen Dnya slm Birlii Genel Sekreteriyle temas kuruyorlar. Biriin genel sekreteri ve maiyeti Ankara'ya geliyor. Uak dolaysyla m, arldklarndan

m, onu bilemiyorum. Burada ilgililerle temas ediyor, bakanlarla, babakanla. Kendileriyle konuuyor. 'Da308 rya din grevlisi gnderme mecburiyetimiz var. Siz de din adamlarna, cami yaptrmaya, uraya buraya yardm ediyorsunuz. Acaba bize de yardm eder misiniz? deniyor. 'Ederiz' diyor. Ancak o zaman 'yaparz' diyor. 'Ancak din adamlarn biz seeriz' diyor. O zamanki hkmet ve Diyanet leri Bakanl 'Yok, biz grevlileri size setirmeyiz. Bunun seimini biz yaparz. Biz sizden yalnz maalarn vermenizi istiyoruz' diyorlar. Rabta denilen o rgt, baka lkelere yapt yardmlarda seimi kendisi yapt halde, Trkiye'ye kar bu yolu bulamam. te ilk defa 17 Austos 1980'de, 32 kiilik bir kafile gitmesi gerekiyordu muhtelif lkelere. Belika, ngiltere, sve, Avustralya gibi bunlarn 29'unun parasn mahalli idareler, 3 tanesininkini Rabta dyor. Bunlarn seimi bizim devlet tarafndan yaplyor. 12 Eyll'den sonra Devlet Bakanl'ndan bir teklif geliyor babakanla. Toplumu yurt iinde ve yurt dnda din bakmndan aydnlatma grevi, Diyanet leri Bakanl'nda. Bu grev yurt iinde 60 bine yakn din grevlisiyle yerine getirilmeye allrken, yurt dna kadro imknszlklar nedeniyle yeterli hizmetin getirilemedii de gerektir. Bu hizmet akl nedeniyle, yurt dndaki vatandalar arasnda blc faaliyetler, bu boluktan yararlanma faaliyeti iine girmilerdir. Diyanet leri Bakanl'nca seilen din grevlilerinin yurt dna gnderilmesi iin 12 Eyll dnemindeki kararnamenin 28 Nisan 1981'de Cumhurbakanl Genel Sekreterlii'ne gnderildiini belirten Evren, Bu kararname drt satr dedikten sonra, konunun incelendiini 21 Mays 1981 tarihinde Diyanet leri Bakanl'nn deerlendirme yazsnn geldiini ve kararnamenin 14 Temmuz 1981'de imzalandn bildirdi. Evren, dviz sknts gz nnde tutularak bu yola gidildiini anlatrken, O dnemde parasn bizim dememiz eklinde bir teklif gelseydi, imzalamazdm. Belki de bir din grevlisi gndermezdim dedi. Evren, yurt dna gnderilen kiilerin hepsinin geri dndn ve ilerinde eriat savunann olmadn syledi. Evren yle devam etti: Her olayn zamanna, o zamann artlarna gre deerlendirilmesi gerekir. Peki, bunun en dorusu neydi? Elbette ki, en dorusu, devletin gndermesiydi. Bir devlet, darya grevli gnderdii kiinin parasn demekle mkelleftir. Buna diyecek 309 hibir ey yoktur. Ama ihtiyalar ve zaruretler bu durumu dourmutur. Onun in ben, hibir hkmet dnemini sulaya-myorum. nk, o dnemde onu yaadk. Peki ne yaplmalyd?. Yaplacak iki ey vard. Ya hi gndermeyecektik veya buna katlanacaktk. Hangisi daha faydal. Eer hi gndermeyecek olursak, rgtler, dardan adam getirmeye devam edecekler, o tekiltn getirdii din grevlilerinin etkisi altnda kalacaklar ve oradaki vatandalarmz mtemadiyen zehirleyecekler. Bence, o daha tehlikeli. Sonradan onlar temizlemek ok zor. Nitekim hl temizlenmi deildir. Dardan gelmi, paras blc rgtler tarafndan denen din grevlileri hl var. Tamamlayabilmi deiliz. hkmet dneminde de ayn uygulamann yapldn, su olsayd bir hkmetin durumdan haberdar olacan belirten Evren, Su diyorlar. Nesi su? Kanun bu yetkiyi vermi dedi. Rabta'dan maa denmesinin laiklie aykr olduu yolundaki grlere katlmayan Cumhurbakan, Laiklii saptrmayalm. Laiklik nedir, ne deildir? Bunu iyi bilelim diyerek yle devam etti: Eer bu hkmetler, Rabta'yla kar karya gelip bir anlama yapsalard, *ben bunlarn paralarn dyorum ama, siz de lkenizde eriat dzenlerini uygulayacaksnz, tslml kaideler neyi gerektiriyorsa yapacaksnz' diye, bir mutabakata varlm olsayd, ite o zaman laiklie aykr hareket edilmi olurdu. TJen paray veriyorum, baka eye karmyorum' diyor.

Cumhuriyetimizin temel ve vazgeilmez ilkesi olan laiklik hepimizin birletii ve titizlikle korumamz gereken bir husustur. Bunda hi phemiz yok. Bu konuda herhangi bir taviz herhangi bir sapma dnlemez. Aydn - kesimin, bu konuyu laiklie aykr bulmas durumunda, saf vatandalarn da laikliin dinsizlik olduunu syleyebileceini savunan Evren, 12 Eyll hkmetinin laiklik konusunda en titiz davranan idarelerden birisi olduunu ifade eti. Evren, Rabta konusundaki yaynlarla ilgili olarak Bunun arkasnda ne yatyor. Bir bardak suda frtna koparmaktr bu. Hatta bir katre suda frtna koparmaktr. Bunun arkasnda 12 Eyll yapanlar ktlemek, eletirmek, bunlar byle laiklie aykr davrandlar diye gstermek yatyor. Bunu anlamamak 310 icin saf olmak lzm dedi. Birinci sebep 12 Eyll' karalamaktr, ikinci sebep de Trkiye bu dnemde dnyaya ald slm ve Ortadou lkeleri ile de iyi ilikiler kurdu. Acaba bunu nasl koparrz. rtica diye yklenelim de ilikilere darbe vuralm, ikinci sebep olarak da bu aklma geliyor eklinde devam eden Cumhurbakan, yazarmz Uur Mumcu'nun adn vermeden hakknda yle konutu: Bu gazeteci arkadamz aratrma yapmtr, zor bir itir. Takdirle karlarm ama yorumuna itirak edemem. te o yorumlan okuyunca arkasnda baka maksat aryorum. Mumcu'nun makalelerinden rnekler okuyan Evren, konumasnn bir baka blmnde de Mumcu hakknda yle dedi: Bat Avrupa'da Marksist, Leninist, Maoist rgtler yok mu? Bunlar para toplayp gndermiyorlar m? Gneydou'da-ki ekiyalar nerede eitiliyor ve parasn nerelerden alyor? Dou Bloku'ndan iki istasyonun Trkiye'ye yayd zehirli yaynlarn ardnda ne var? Eer o arkadamz bunu da aratr -sayd alnndan perdim. Rabta ile ilgili brifing notunu da anlatan Evren, bu brifingin yurt dndaki iilerin sorunlar ile ilgili genel bir brifing olduunu belirterek kendisine sunulan raporu gsterdi ve bunun iinde yer alan iki cmlenin sanki sadece Rabta konusunda brifing verilmi gibi deerlendirildiini anlatt. ODT'de slm Kltr Merkezi kurulmas iin 1974 ylnda CHP, MSP, AP ve DP milletvekilleri ve senatrlerinin de dahil olduu bir dernek kurulduunu ve konunun en son kendisine bir albm halinde sunulduunu, bu neriyi derhal reddettiini, rektrn de istemediini renince bu konuda niversitede karar alndn, ancak dernein drtklemelerini srdrdn anlattktan sonra Para verilmi Suud riyalleri sarf edilmi, ne olacak, dedim ki 'urada mescit var ya onu cami haline getirme iin harcayn bu paray, ancak para veren taraf 'ben cami iin vermem' demi bylece yatt bu i. Bunun karsndaym, imdi bana Cumhurbakan istedi diyorlar nasl zlmez insan? dedi. Yurt dnda sadece din grevlisi bulunmadn, retmenlerin de bulunduunu 4115 retmenin 401'inin parasn oradaki mahalli idarelerin dediini kaydeden Evren, Hristiyan lemi derse mesele yok, laiklie aykr olmuyor diye konutu. Evren bu konuda szlerini yle srdrd: 311 eriat dzeninin olduu lkelerde alan 130 bin iimiz var, onlar orada alt diye eriat m oluyor imdi, gndermeyecek miyiz? niversite retim yeleri Kuveyt'te, SuudS Arabistan ve Krfez lkelerinde alyor eriat m oluyorlar? slm Kalknma Bankas'nda, slm Konferans'nda grevli adamlarmz var, oradan alyor parasn;. slm Kalknma.-Bankas ile 1974 ylnda anlama yapmz. Bankann amac-eriat esaslarna uygun olan lkelerin kalknmasna yardm? etmek. Bunu tenkit iin mi sylyorum? Hayr. Buna katlmz, istifade edelim diye ve 'rezerv' koymuuz anlamasna. 'Anayasamza ve kanunlarmza uymayan konular hari dierlerini onaylarz demiiz. 10 milyon Suud Riyali ile itirak: edilmi bankaya, imdi bunlar mesele olmuyor da 27 tane adam? gndermiiz diye kyametler kopuyor. Suud Arabistan ve Krfez lkelerinden bor para aldmz, vaktiyle bu lkelere yz suyu dktmz belirten Evren, Abu Dabi Fonu'ndan da para

alndn anlatt. Bu paralar-almann laiklie aykr hareket saylamayacan savunan Ev-.ren, daha sonra kendilerine eitli zamanlarda laiklie aykrlk iddias ile yneltilen eletirileri yantlad. Cumhurbakan bir dnemde Sleymanclara kendilerinin koruduu iddiasnn-ortaya atldn, anayasa oylamas ncesi Sleymancar'a ta-vizkr davrandklarnd ileri srldn hatrlatarak, Bunlar ok zyor. Olmayan eyi olmu gibi gsterilmesi insankahrediyor dedi. Antalya evresinde kapatlan bir Sleymanc-yurdunu gezdiini, mahkemelerinin hzlandrlmas iin bizzat iin stnde durduunu, ancak Yargtay'n 163. maddeyi uy-gulamayp bunlarn mallarn da iade ettiini anlatarak, Kenan Paa ne yapsn, 5 kiilik konsey ne yapsn, karar m karsn? Biz mahkemelere biliyorsunuz hi karmadk. Buna ramen taviz verildi denilmesi bizi zmez mi? dedi. Kenan Evren 12 Eyll dneminde imam-hatip okullar oald diye maksatl yayn yapldn, aklamalarnn yaymlanmadn ne srerek, 1953 ylndan gnmze kadar ka-imam-hatip okulu ad ise yl yl sralad ve bir ara ylda 70-80* tane alan bu okullarn 1980'den itibaren yapmnn durdurulduunu ve saysnn dondurulduunu, kendi dneminde sadece Tunceli ili iin bir tek okul izni verdiini syledi. Bu okullarda halen 66 bin 562 erkek ve 12 bin 687 kz renci okuduunu, bu okularn da gerekli olduunu, aksi halde din adamlarnn mahallelerden yetieceini ve aydn fikirli din adam 312 yetiemeyeceini syledi. Ancak bu okullarn ihtiyatan fazla, olmasnn da faydal olmadn, bu kez din adam olmak zere okuyanlarn baka mesleklere daldn ve ihtiyatan fazla yetitiini syledi. Okullara zorunlu din dersi konulmas ile ilgili eletirileri yantlarken de zaten yzde 90 olarak din derslerinin seildiini belirterek, Kalan yzde 10 da alsn, hepsi din bilgisi alsn dedik. Neden dedik, nk din bilgisi olmayan kii abuk etki altnda kalyor, okusa ve bilse yanlmaz. Her aile baka trl bilgi verir, bu bilgiyi renecei doru yer okuldur. Zaten din dersi demedik, din kltr dedik. ikyetler oluyor tabii, ama retmen var, renmencik var, ikyet olunca muamele yaplyor, imdi bundan dolay m irtica artt? dedi. Rabta rgtnden aylk alan din grevlileri ile ilgili kararnamenin Resmi Gazete'de yaymlanmamasn, gizlilikten deil ok fazla kiiyi ilgilendirmeyen kararlardan olduu eklinde aklayan Cumhurbakan, yle devam etti: Geliyorum, Cumhurbakan, Konsey yeleri ve Genel Sekreter Saltk istifa etmelidir konusuna. Bu szlerin sylenmesi bir taraftan iyi bir ey. Hangi noktadan nereye gelmiiz 'ki1 Cumhurbakannn istifas istenebiliyor, Cumhurbakan hakknda mahkemede dava alyor. Bu demokrasinin hangi noktaya geldiinin iaretidir. Ama Cumhurbakan nasl seilir,, hangi durumda istifas istenir, bunlar anayasada yazldr. Tabii benim istifam deil sadece ldrmek, bir kak suda bomak isteyenler de var. Hangi cumhurbakanna sylemediler-ki, Atatrk'e de sylediler, ld arkasndan sylyorlar. Rahmetli nn'ye neler yaplmad, bana ta bile atld, Cell Bayar'a neler yapld biliyorsunuz. Cemal Grsel kahrndan, skntdan gt, gitti. Cevdet Sunay iin ne ineli yazlar yazlmad. Fahri Korutrk aylarca hastaland. Elbet benim iinde syleyecekler. Buras ineli f, hamama giren terler. ' Cumhurbakan Evren, szlerini bitirirken kararnameyi nasl imzaladn hatrlamadn, ancak yapt tahkikat sonucu bilerek imzaladn anladn, kendisine kl yutturulma-dn, Cumhurbakan sorumlu deildir diye bu konudaki aklamay dnemin Babakan Ulusu'ya brakmadn, imza att iin kendisi savunduunu belirtti ve szlerini yle tamamlad: Kusur ve su olarak kabul etmiyorum. yle bir dnemde-tekrar gelse idi tekrar imza ederdim. Bu vatan benim deil,. 313 hepimizin. Elbirlii yaparsak ba zorluklardan ona bana yalvarmalardan kurtulabiliriz. Birbirimizi karalayarak, lekeleyerek deil, serinkanl ve hogrl olmak zorundayz, tnsan bir grevden ayrlabilir, ama filan kii sen ayrl dedi diye ayrlma*. Hi bir dnemi de bu iten dolay sulamyorum. Zaruret tahtnda yaplmtr, eriat getirmek iin deil. Kendimi de sulamyorum, onlar da sulamyorum.

. 28.3.1987 ESBABI MUCBE, DVZ DARLII Deniz Som Cumhurbakan Kenan Evren, Gazeteciler Cemiyeti'nin Burhan Felek salonuna girdii zaman, basn mensuplar koltuklarda oturuyorlard. Evren, krsde kendine ayrlan yere geldiinde, salondakiler ayaa kalkt. Cumhurbakan da glmseyerek yerine otururken, gazetecilere oturmalarn iaret etti. n bir anda foto muhabirleri ile doldu. Flalar birbiri ardna patlamaya balad. Evren, fotoraf ekilirken neeli bir ifade ile foto muhabirlerine, Patronlar size kzyor, mtemadiyen film sarfedlyor-sunuz. Az film sarf edin diyorlar, yine de akr akr ekiyorsunuz dedi. Krs nnde fotoraf ekimi 2 dakika srd ve foto muhabirleri, Cumhurbakanl korumalar tarafndan kenara alndlar. Cemiyetin salonu,'yerli ve yabanc basn ve televizyon muhabirleri ile dolmutu. Ayrca gazetelerin genel yayn ynetmenleri, yaz ileri mdrleri ve ke yazarlar da salondaki yerlerini almlard. Salona giren tm basn mensuplar, nce cemiyetin giriinde, sonra da salon kapsnda sivil polisler tarafndan kontrol edilmiti. Zaten toplanty izlenecek olanlar, daha nceden Gazeteciler Cemiyeti'ne bildirilmiti. Listede isimleri olmayanlar, basn kartlar bile olsa ieri alnmamt. Evren, szlerine stanbul'da bu toplanty daha nce yapmay tasarladn, an;ak kar felketi nedeniyle iki kez ertelediini anlatarak balad. Sonra, Her eyde hayr vardr. nk, Trkiye'yi nereseyse ayaa kaldran bir olay vard, bylece on <. da cevap verme imkn oldu ded'_. Cumhurbakan, yurt d=r gnderilen din grevlileri'-nin yan sra, bu toplantda baka konulara da deineceini 314 syledi. Fakat, saat 10.45'te balayan ve saat 12.15'e dek 1,5 gaat sren toplantda, zaman yenmedii iin konu Rabta ile snra kald. Cumhurbakan, antasndan kartt dosyalar masann zerine koyduktan sonra, hazrlad notlar da nne koydu ve balangta notlarna bakmadan konutu. 12 Eyll ncesi hkmetler dneminde yurt dna din grevlisi gnderilmesine ilikin kararnamelerin ilkinden sz ederken, Kararnamesi burada. Okumayacam dedi. kinci kararnameyi anlatrken ise, Onun da kararnamesi yanmda. steyen arkadalara veririm eklinde konutu. 12 Eyll'den sonraki gelimelere sra gelince, Cumhurbakan Kenan Evren, Devlet Bakanl'nn hkmete nerdii din grevlilerine Rabta'dan maa verilmesi konusundaki yazy dosyasndan kartp okudu. Konunun esbab muclbesinin dviz sknts olduunu syledi. Cumhurbakan, yurt dna eitli dnemlerde gnderilen din grevlilerinin saysna ilikin bilgi verirken, yle dedi: 4 bir gitti, 14 bir gitti; 18. 32 daha hepsi 50. Sonra bu hesab bir kez daha tekrarlard: 4, 14 daha 18. 32 daha 50. Evren, laiklik konusundaki grlerini aklarken, daha nceden hazrlad notlarn zerine basarak okudu, Laiklik nedir, ne deildir iyi bilelim dedi. Bu srada toplantnn yarm saati geride kalmt ve teyplerdeki bantlar bitmeye balamt. Cumhurbakan Evren, Burada at, at dedi bazlar diyerek bantlar biten teypleri iaret etti ve Deltireceklerse deitirsinler dedi. Muhabirler, krsye yaklap bantlarn ikinci yzn evirirken, Cumhurbakan Evren, yine neeli bir ifade ile bantlarn ikinci yznn de biteceini kastederek, Siz bana iaret verin, ben o zaman duraym. Beni biliyorsunuz, enem biraz dktr. ok konuurum dedi. Cumhurbakannn bu szleri zerine salondaki yal gazeteciler, Estafurulah dediler. Trkiye aleyhine yayn yapan radyolardan da sz eden Cumhurbakan, bu lkeler nezdinde giriim yapldnda, Radyo ve basma karlamad, bunun bir hkmet politikas olmad eklinde yant alndn, belirterek, zaman zaman Trkiye'den de teki lkelerle ilgili bu tr yaynlar yapldn syledi. Sonra, bu lkelerin Trkiye nezdinde giriimlerde bu315

lunduunu anlatan- Evren, O zaman bakn bana da neler yazyorlar. Bizde basn hrdr, diyoruz eklinde konutu. Evren, Trkiye'de laikliin yerletiini vurguladktan sonra, bir neride bulndu: Onlar bize, eriat getirmek istiyorsa, biz de onlara laiklii anlatalm. Hac srasnda bildiriler datlyor, biz de hac-srasnda laiklik zerine mukabil bildiriler datalm. Cumhurbakan Evren,, bu szlerini tamamladktan sonra_ Burada bir tanesi gene at dedi dedi ve teyplerden birini* gsterdi. Konumasnda genelde yumuak bir slp kullanan Cumhurbakan, 12 Eyll dneminde Sleymanclarn himaye edildii yolundaki iddialara deinirken, ak bir dille, Bunlar ok: zyor beni. Olmayan bir eyi olmu gibi gstermek insan kahrediyor dedi. Sleymanclarn mahkemeye verildiini anlatp, Ne yapaym ben? Kenan Paa ne yapsn? Mahkemelere* karmadk eklinde konutu. Rabta olayn, nce bir bardak suda, sonra bir bardat deil bir katre suda kopartlan frtnaya benzeten Cumhurbakan Kenan Evren, bu frtnadaki maksadm, 12 Eyll' dnemini ktlemek, karalamak ve Trkiye'nin slm lkeleriile gelien ilikilerini kopartmak olduunu syledi. 12 Eyll dnemine ynelik eletirilerin yava yava baladn ve devam-ettiini ve devam edeceini de bildiren Evren, Bunu anlamamak iin insann ok saf olmas lzm dedi. 12 Eyll dneminde iddia edildii gibi gemi dnemlere-gre ok daha fazla mam-Hatip Lisesi almadn, sadece Z okul aldn, elindeki notlardan yl yl okuyarak anlatan Evren, toplantnn 1 saat 10 dakikasn geride brakrken, masadaki barda alp, birka yudum su iti. Barda masaya brakrken de, 70 yamdan sonra insann eli titriyor diye espri yapt. Evren, daha sonra 1982 ylnda alma Bakanl'nn verdii Yurt d i Sorunlar brifinginin dosyasn: kartt, dosyay havaya kaldrp gsterdi. Bir de Uur Mumcu'nun Gzlem kesinde 19 martta yazd yazmn son blmlerini okudu: Ve btn bunlar sabah ak-jam, 'Atatrklk'ten sz edilen bir dnemde oluyor. Ne diyelim? 316 'Ankara'nn tana bak / Gzlerimin yana bak / Uyan uyan Gazi Kemal / u dnyann iine bak... Cumhurbakan Kenan Evren, Uur Mumcu'nun yazsn dosyasnn iine koyarken olduka zgn bir yz ifadesi ile bir re konumad. SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'dan gelen istifa arsna deinirken Cumhurbakan glerek konutu. Bunun bir bakma iyi bir ey olduunu syledi, 12 Eyll'den hangi noktaya gelmiiz ki istifamz isteniyor, mahkemeye veriyorlar dedi: Deil istifasn, kendisini ldrmek isteyenlerin, bir kak suda bomak isteyenlerin de olduunu syleyen Cumhurbakan, Ne yapalm, ineli f buras diye konutu. Sonra, Fikri Salar'n ismini kullanmadan, istifay isteyen arkadala karlanca, Zaman zaman istifay dnmyor muyum? Ama birisi isteyince olmaz diyeceini syledi. Cumhurbakan, toplantnn sonuna doru imzalad kararnameyi bir kusur ve su olarak kabul etmediini aklayp, o gnn ekonomik artlarnda ayn kararnameyi bugn de imzalayabilecein! bildirdikten sonra, konunun gndeme geldii gnlerdeki o dnemde kendilerine byle bir bilginin yansmad eklindeki aklamasn da yle yorumlad: Bazen bir gn evvel ne yemitim diye dnyorum da bilemiyorum. Cumhurbakan Kenan Evren, bu toplantnn sualli cevapl bir basn toplants olmadn, bir grme olduunu belirterek basn grmesini tamamlad. Dosyalarn antasna koyarken, Belgeler elimde dedi. Fakat vermiyorum. Hibir dnemi de bu iten dolay sulamyorum. Cumhurbakan Kenan Evren, Gazeteciler Cemiyeti'nden ayrlmadan nce aada beklenirken. Cumhurbakanl Gvenlik stihbarat Maviri ve Evren'in damad Erkan Grvit, yanndakilerle toplant zerine konuuyordu: Rabta rgt Trkiye'yi eriati" yapacakm, vatandaa .hakarettir bu. 28.3.1987 317 NN: EVREN'LE AYNI GRTE DELZ

SHP Genel Bakan: Laikliin korunmas iin yaplmas gerekenler konusunda Sayn Cumhurbakan ile tam ayn grte olmadmz anlyoruz. Bu durum ne Cum-hurbakam'nn, ne de bizim grlerimizi savunmaya devam etmemize engel olacaktr. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) SHP Genel Bakan Erdal tnn Cumhurbakan'nm Rabta rgt konusunda yapt aklamalar Laikliin korunmas konusunda Cumhurbakan ile ayn grte olmadmz ortaya kmtr diyerek yantlad ve laikliin korunmas konusunda hibir taviz vermeyeceklerini ve duyarllklarn srdreceklerini syledi. SHP Genel Bakan dn SHP Genel Merkezi'nde MKYK toplantsndan sonra ajanslardan gelen Cumhurbakan'nm basn toplantsna ilikin aklamalar byk bir dikkatle izledi. SHP Genel Sekreteri Fikri Salar ile birlikte aklamalar okuyan inn, saat 17.30'da genel merkezde dzenledii basn toplantsndaki konumasnda Ege'deki nemli sorun nedeniyle Heriki gnlerde Rabta rgt konusunda aklamalarmz olabilir. Ancak bu kritik gttnlerde Trkiye'de i politika konusunda nemli ayrlklar ve sorunlar varm gibi gsterilmek istenmesinden kamyoruz dedi. nn Cumhurbakan'-nn aklamalarn dikkatle okuduunu, bu ayrntl aklamalar iin kranlarn sunduunu belirterek, Sayn Cumhurbakan'nm ara dnemde yaplm bir icraatn nedenlerini aklkla anlatmakla, o dnem sorumlularna yneltilen eletirilere cevap vermek zahmetine katlanmakla, o dnemin tartlabileceini, bu konudaki yasaklarn artk kaldrlabileceini de ortaya koymu oluyor. Bu bakmdan da verdii rnek ok deerlidir biiminde konutu. Cumhurbakannn bu konudaki esas yaklamnn dnemin mali skntlar karsnda en az zararl yolu semek olduunu belirttiini, yaplacak en doru uygulamann devletin gnderdii kendi memurunun parasn kendisinin vermesi olduunu aka ifade ettiini belirterek, yle devam etti: Sayn Evren bu nedenlerle Rabta rgt'nden para almann bilerek kabul edildiini, bugn de olsa ayn ekilde davranacan aklyor. Biz Rabta rgt'nden kararname ile 318 para alnm olmasn doru bulmuyoruz. Bu rgtn temel amalarndan birisi slm lkelerinde eriat dzenini yerletirmek olmas! bunu engellemeliydi diye dnyoruz. Tekrar edeyim ki bu olayda eletirilerimizde amacmz cumhuriyetin temel bir nitelii olan laiklik ilkesini korumaktr. Kiisel davalar ya da hesaplamalar aramak deildir. Ayrca bir komu lkeyle ulusal karlarmz korumak iin mcadele ettiimiz gnlerde sorunlara kiisel yaklam daha da yanltr. Ancak temel ilkeleri korumakta duyarlk gsterme, laikliin korunmas iin yaplmas gerekenler konusunda Saym Cumhurbakan ile tam ayn grte olmadmz anlyoruz. Demokraside yaadmza gre bu durum ne Cumhurbakannn ne de bizim grlerimizi savunmaya devam etmemize engel olmayacaktr. nn, Ecevit'in Rabta olay konusunda uzun sre sustuunu ve Rabta rgt'nden maa konusunun ilk kez Ecevit hkmeti dneminde yaplm olduunu anmsatan bir gazeteciye ise, u yant verdi: Sayn Ecevit' bu konuda bir aklama yapt. Aklamasnda imamlara maa denmesi iin Belika'yla anlama yapldn sylyor. Bu aklamay da bu ekilde kabul etmek zorundaym. nemli olan Rabta'dan almaktr. Belika hkmetine sonradan bu i iin Rabta rgt para vermi olabilir. ki olay ayn dzeyde grmyenun. SHP Genel Bakan Yardmcs Bar Can da Trkiye Cumhuriyeti Deveti'nin laiklik gibi bir temel ilkesinin tahrip edilmesine gz yumulamayacan belirterek, Bu konuda her kademedeki sorumlululardan doyurucu yantlar bekliyoruz dedi. 28.3.1987 Rabta Genel Sekreter Yardmcs, Cumhuriyet'in sorularn yantlad: MAMLARA MAA DEMEMZDE NE SAKINCA VAR, ANLAMIYORUM Nilay Karman Enis Berberolu Emin El Attos'ton: Rabta, tm dnyadaki Mslmanlara, istedikleri takdirde yardm eder. Dnyada 1200 imamn ayln dyoruz. mam gn319

derirken, lkenin i politikasna karmamalarn talep ediyoruz. mamn uyruu nemli deil. mamlara maa demeyi durdurmadk, dyoruz. Ama Diyanet leri kanalyla deil, Avrupa'daki rgt araclyla. slm Kalknma Bankas Guvernrler Toplants'na gzlemci olarak katlmak zere stanbul'a gelen Rabta rgt Genel Sekreter Yardmcs Amin El Attas, rgtn 1980 - 83 yllar arasnda Bat Avrupa'daki Trk imamlarnn aylklarn demesinde ne gibi bir saknca grldn anlamadn syledi. Attas, Cumhurbakannzm istifasnn istendiini duydum dedi. Emin El Attas, Cumhuriyet muhabirleri ile grmesi srasnda son derece sk gvenlik nlemlerine bavurdu. Grme iki teyp tarafndan kayda alnd, bantn birini Attas ald. zerinde Trkiye'ye geen ziyaretinden satn ald bir ceket bulunan Attas'la grmenin son blmnde Rabta Yksek Kurulu yesi ve Faisal Flnans yneticilerinden Salih z-can da hazr bulundu. Rabta Genel Sekreter Yardmcs At-tas'a yneltilen sorular ve yantlar zetle yle: Rabta'nn amacn birka cmleyle zetleyebilir misiniz? Attas Ksaca rgt, tm dnyadaki Mslmanlara, iste dikleri takdirde yardm eder. zel lgi alanmz, Mslmanlarn aznlkta olduu lkelerdir. Biliyorsunuz, sesimiz Kbrs Trkleri iin yksek kmt. Amacnza ulamak iin kullandnz yntemler nelerdir? Attas Bir lkedeki Mslmanlar bize bavuruyorlar. Para topladk, cami yapmak istiyoruz> diyorlar. Para istiyorlar. nce gerekten byle bir rgt var m. yok mu diye inceliyoruz. Ciddiler mi diye bakyoruz, nk sadece para toplamak iin kurulmu olabilir. Sonradan yardm yapyoruz. mam atamamz istiyorlar, atyoruz. Ama imamlarn uyruklar nemli deil. Trk de, Pakistanl da olabilir. Rabta'nn ad Trkiye'de Bat Avrupa'daki imamlarmzn aylklarn demenizle duyuldu. Bu uygulamay kim balatt, kim durdurdu, aklk getirir misiniz? Attas Burada problemin ne olduunu anlayamyorum gerekten. nk dnyada 1200 imamn ayln dyoruz. Dnyada birok rgt var, imam atamamz isteyen. mam atarken, 320 onlardan lkenin i politikasna karmamalarn talep ediyoruz. mamn uyruu nemli deil. Bazen parasn dediimiz imam tanmyoruz bile.. Karlamyoruz bile, ama ii hakknda rapor alyoruz. Bunda ne saknca var? 1985te imamlarn aylklarnn denmesini kim durdurdu? Attas Siz benim soruma karlk vermediniz. Bunda ne saknca gryorsunuz? Attas Cumhurbakannzm istifasnn istendiini duydum. 1985'te Rabta, Trk imamlarnn aylklarn demeyi burdurdu... Attas Durdurmadk. Hl dyoruz.. Hl dyor musunuz? Attas Evet. ama Diyanet leri Bakanl kanalyla deil. Avrupa'daki organizasyon araclyla. Trk olup olmadklarn bilmiyorum. Avrupa'daki imamlara para dediimizi biliyorum. Avrupa'da yzlerce imam var, her gn imam atyoruz. Msr gibi, Trkiye gibi Mslman lkelerde amacnza ulama yntemleriniz nelerdir? Attas Biz ancak talep gelirse yardm ediyoruz . Sadece mali yardm m yapyorsunuz? Attas Evet, sadece mali yardm yapyoruz. Ama eriat hkmlerinin yaygnlamasn amalyorsunuz? Attas Evet, bu bizim amacmz. Allah byle sylyor. Eer Mslmansanz Allah'n dediini yaparsnz.. Btn dnyadaki Mslmanlarn amac, eriat yaymak olmaldr. Eer slam esaslarna gre yaamak istiyorsanz, greviniz eriat yaymaktr. 29.3.1987 RABITA Yineliyoruz : Rabtat-l Alem-l slm. Ksa ad. Rabta. Mekke'de baslm 1963 tarihli tzne gre: 321

F.: 21 Mslman lkelerde islmi dzen kurulmasna al, mak; Hacca gelenler arasndan slm misyonerleri> yetitirip lkelerine geri gndermek; slm yayn organlarna her trl destei vermek. eriat dzenini amalyor Rabta rgt; egemenlik millete deil. Allah'a aittir diyor: slm dininin ilkelerini devlet ve toplum dzeninin temel kural haline getirmek istiyor. Hedefleri arasnda kukusuz Trkiye de var. Elinden gelse Suudi Arabistan'daki devlet dzenini gnn birinde lkemize de getirecek. Laik cumhuriyet rejimlerini en byk dman olarak grd iin, bu alanda byk bir ideolojik mcadele veriyor. Bu amala cumhuriyetimizin kurucusu Atatrk hakknda hakaret dolu bir kitap basp datmtr. Sanem Adam -Put Adam dr bu kitabn ad. te bu rgt, ayn zamanda Trkiye Cumhuriyeti devletinin yurt dndaki imamlarn, tekrarlyoruz, maaa balamtr. Ne zaman? 1982 - 1984 yllar arasnda. Yani? Atatrklkten sabah akam sz edilen 12 Eyll dneminde. Atatrk dman Rabta rgt, bu dnemde her ay 1100 Amerikan Dolar'n Trkiye Cumhuriyeti devletinin Bat Av-rupa'daki imamlarna tkr tkr demitir. Bu skandalin ayrntlar Uur Mumcu'nun bugn sona eren yaz dizisinde vardr. imdi bir kez daha soruyoruz:: Trkiye Cumhuriyeti devletinin memurunu maaa ba-layabilen cumhuriyet dman Rabta rgt ile resmi mutabakat kim yapmtr? Dileri Bakanl m, Babakanla bal Diyanet leri Bakanl m? Her iki kurulu da topu birbirine atma eilimi iindedirler. Ancak derli toplu bir resmi aklama bugne kadar yaplm deildir. Diyanet leri, Babakanla bal bir kurulutur. Onun iin 12 Eyll'n babakan Sayn Blent Ulusu'ya da bir nceki yazmzda bu konuda soru yneltmitik. Ltfedip geen gn arayarak u yant verdiler : 322 Bana bu konuda intikal etmi herhangi bir olay yok. Bilgim de yok. Onay da vermi deilim byle bir konuda. Kim, nasl yapt, bilemiyorum. Hayret ettim ben de. Dorusu biz de hayret ettik. Trkiye Cumhuriyeti Babakanlna bal bir devlet kuruluunun memurlarn Suudi kkenli Rabta rgt, ayda 1100 dolardan maaa balyor; stelik bu konuda resmi bir mutabakat da yaplyor; ama bundan Trkiye Cumhuriyeti Babakannn haberi, bilgisi, onay olmuyor. atk dorusu. Belki de bu habersizlik, dnemin zelliinden kaynaklanm olabilir. Zira 12 Eyll'de gerek iktidar Milli Gvenlik Kon-seyi'nin elindeydi. Bu yzden Sayn Ulusu'nun babakan olarak haberi olmayabilir diye dnyoruz. Onun iin de bu kez Milli Gvenlik Konseyi'nin sayn bakan ve yeleri. Cumhurbakan Sayn Kenan Evren ile Nurettin Ersin, Tahsin ahinkaya, Nejat Turner ve Sedat Celasun'-dan bu konuda aklama rica ediyoruz. 12 Eyll askeri ynetimi sona ermitir, ama devletin devamll vardr. Onun iin zal hkmetinden de aklama bekliyoruz. Muhalefetin, en bata SHP'nin de bu skandali bir grev olarak ele almasn bekliyoruz. Evet bekliyoruz, peini, brakmayacaz. 15 Mart 1987 Hasan Cemal SORUMLU KM?.. Yl, 1982. 12 Eyll dnemi. Milli Gvenlik Konseyi iktidarda, Ulusu hkmeti i banda. eriat Rabta rgtyle bir mutabakata varlyor ve Suudi kkenli bu rgt, baz Bat Avrupa lkelerindeki Trk din grevlilerine her ay 1100 Amerikan Dolar'n maa olarak demeye balyor. 1984'e kadar bu demeler sryor. Trk din grevlileri Diyanet leri'ne bal. Diyanet leri'nin o dnemdeki Bakan Tayyar Altkula. Trkiye Cumhuriyeti Babakanlna bal bir kurulu olarak

323 Diyanet leri, 12 Eyll srasnda Devlet Bakam Mehmet z. gne'in grev alan iinde yer alm. imdi soruyoruz: Sorumlu kim? Trk grevlilerinin Rabta rgtnce maaa balanmasnda karar kim ald? Hangi gerekeyle? Varlan mutabakatn altnda kimin imzas bulunuyor? Balangta bu sorularmza dnk olarak belli bir sessizlik vard; sonra bozulmaya balad. nce Dileri ile Diyanet leri topu birbirlerine attlar. Dileri olaydan haberi olduunu belli ediyor, ancak mutabakatn Diyanet tarafndan yapldm sylyordu. Diyanet leri ise mutabakatn Dilerinin sorumluluunda olduunu ne sryordu. Dnemin Babakan Sayn Blend Ulusu, bize yapt aklamada olaydan hibir bilgisi olmadn syledi. Cumhurbakan Sayn Kenan Evren, dn Cumhuriyet'e gnderdii aklamada konuya dnk hassasiyetinin altn iziyor, ancak Devlet Bakan ve Milli Gvenlik Konseyi Bakan olarak kendilerine o dnemde byle bir bilginin yansmadn ifade ediyorlard. 12 Eyll'n Devlet Bakan Mehmet zgne ise dn Cumhuriyet muhabirinin bir sorusu zerine Diyanet lerini suluyor, bu olayn onlarn bann altndan ktn sylyordu. Dnemin Diyanet leri Bakam Tayyar ltkula'a gelince, o bambaka bir iddiayla ortaya kt ve bu konuda bir Bakanlar Kurulu karar olduunu ne srd. Bunun zerine Mehmet zgne de Tayyar Altkula' palavraclkla sulad. imdi ne olacak? Syler misiniz top kimde? Suud Arabistan'dan eriat bir rgt. Trkiye Cumhuriyeti Devletinin memurlarn yurt dnda dolar zerinden maaa balyor... Bu konuda resmi mutabakat var, kimse yadsmyor... Ama grdnz gibi, herkes topu birbirine atyor... ok yazk! Laik Trkiye Cumhuriyeti Devleti'nin iine drld durum gerekten ok acdr. Bu konuda sylenecek daha ok eyimiz var. 324 Ama nce baz sorularn yantlarn kamu oyuyla birlikte bekliyoruz. Tayyar Altkula'm ne srd gibi maalara ilikin bir Bakanlar Kurulu karar var mdr? yoksa, maalarn bu yolla denmesine dnk mutabakat nasl yaplmtr? Hkmetten aklama bekliyoruz. 17 Mart 1987 Hasan Cemal Cneyt Arcayrek yazyor: RABJTATL ANKARA' ANKARA Trk hkmetinin atad Almanya'daki 212 imamn eriat Rabta rgtnden aylk aldn hibir yetkili yadsmyor, yalanlamyor. Ne var ki, bu ilemin nasl gerekletii, kimin ya da hangi resmi kurumun buyruuyla uygulamaya geildii sorularna yant veremiyorlar. Sorunun nemli yan bu noktada balyor. Dnem, askeri ynetim dnemidir, zellikle askerlerin laiklik konusundaki duyarlm hemen herkes bilir, kabul eder. Ne var ki, herhangi bir konuda aklama yaparken titizlik gsterdii, dikkatli davrand bilinen Sayn Cumhurbakan, o dnemdeki bu olayla ilgili bilgi almadn sylyor. 1980 sonras Babakan Sayn Ulusu, bilgisi olmadn bildiriyor. Askeri bir dnemde devlete kesin egemen olan yksek kiilerin bu. tr ilerden habersiz olmalar bile olayn ne denil byk boyutlarda olduunu gstermeye yetecek nitelikte. O dnemde Ulusu hkmetinde bakanlk yapan, admm -klanmasn istemeyen bir siyaseti, imamlarn Rabta'dan para alabileceklerini syledi.

Bu siyasetiye gre, para Suudi Arabistan'dan Almanya'ya gnderildii, Trkiye'ye girip kmad iin Bakanlar Kurulu kararna da gerek yoktu. Ankara'dakl bir yetkili kiinin telefonla szl olarak Almanya'daki odak noktaya buyruk vermesi, parann denmesi in yeterliydi. Bunun yan sra, Bakanlar Kurulu karar var tt, yok mu sorusu hl askda. Btn bunlar, bir askeri ynetim dneminde ne denli gi325 riimlerin tezghlanp uygulamaya sokulduunu gstermesi a-sndan byk nem tayor. Rabta rgtyle ilgili aklamalar, gnmzden ok geriye giden tarihlere dek uzanyor. Daha 1969'lardan bu yana, zaman zaman Rabta'run Aramco parasyla, suud desteiyle kimi lkelerde eriat dzenin gelmesi iin almalar yaptn baz yazarlar aklamt. Uyarlar dinleyen olmad, manzara bugn de byle. Elbette kulislerde anlatlan baka dinci akmlarla ilgili kimi gelimeler akla geliyor. Sadece Rabta ile deil, Sleymanclarla geride braktmz yllarda ne tr ilikiler kurulmu. Sleymanclar, Avrupa'da topladklar paralarla hangi giriimlerde bulunmular, dorusu bu konuda da kamuoyu karanlkta. Yazlmas yasak olan TBMM'deki gizil oturumlarda dn SHP'nin gneydou olaylaryla ilgili nergesi ele alnd. Fakat ANAP iktidar SHP nergesine hazrlad baka bir nergeyi de eklemiti. ANAP nergesinde irtica konusunun da gizli grmelerde ele alnmas isteniliyordu. Dnk oturumun gizli olmasna karn, nmzdeki gnlerde kulise kimi bilgiler dolayl biimde yansyacak. Merak eken nokta, gericilik konusunu irdelemek isteyen ANAP iktidarnn, birden patlayan Rabta olayn hangi ltlerde ele alaca, bilgi verecek MT elemanlarnn bu konuda neler bildikleri. Devleti yl ynetenlerin bilgisiz grndkleri bu konuda, nmzdeki gnlerde elbette yeni gelimeler olacak, belki de yeni aklamalar yaplacak. Daha imdiden baz bilgiler u vermeye balad. Kuliste sylendiine gre, Esser niversitesi'ne giden bir heyetimize baimam, Trkiye'de belirli sayda din adamna bugn Rabta eliyle para dendiini sylemi. Rabta ya da bu rgte bal baka rgtlerin Trkiye iinde sinsi almalar yapt artk ak seik ortada. Uur Mumcu aratryor, buluyor, yazyor. Devlet bilmiyor! Olacak i mi? Babakan zal'la, devlet byklerimizin, hkmetin gerici- likle savamda sadece konuma dzeyinde kalmamas gereken gnler yayoruz. Ciddi davranlar, nlemler alma dnemindeyiz. Her nemli sorunu kmseyen zal'la bakalm bu konuda nereye varacaz? 18.3.1981 326 Gzlem : TE BYLE... Uur Mumcu Rabta rgt bir eriat rgtdr. Bunu ardk duymayan, anlamayan kalmad. Bu rgt, nasl olur da Trkiye Cumhuriyeti'nin yurt d-daki din grevlilerinin aylklarn der? Gnlerdir gazete olarak bu konunun zerindeyiz. Byle bir deme yaplm m? Yaplm. Her ay 1100 dolar yurt dndaki din grevlilerine bu eriat rgt tarafndan denmi. Peki neye dayanarak yaplm bu demeler? Bir mutabakat a... Mutabakat dediinizin de bir Bakanlar Kurulu kararna dayanmas gerekmez mi? Gerekir. Yaz dizisini hazrlarken sordum; soruturdum. Kimse bu mutabakatn hangi Bakanlar Kurulu kararma dayandn bilmiyor. Hayret, nasl bilinmez? Nasl devlet ynetimi o? Herkese Nasl olur diye soruyorum. Hayr... Kimse Ben imzaladm bu mutabakat demiyor. Daha dorusu diyemiyor.

Sonra hep birlikte grdk, konu gazetemizde ortaya atld. Sayn Cumhurbakan, kendisine byle bir konunun ula-trlmadru aklad. Bu dnemin Babakan Sayn Ulusu le grtm. nann Rabta rgt'n sizin yazlarnzdan reniyorum dedi. O dnemin Devlet Bakan Mehmet zgne de, yle bir mutabakatn olduunu, bu mutabakatm Dileri Bakanl'nca yapldn syledi. Yaz dizisini hazrlarken, Dileri Bakanl'na da ayn konuyu sormutum. Hayr demilerdi. Konunun bizimle bir ilgisi yok... Bu konuda eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula bandan beri ak ak konutu. Bu konuda kararname var. Rabta rgt ile iliki kuran da Altkula'n kendisi. Elbette bu ii en ayrntl biimde bilebilecek olan o. Bu yzden Altkula'n aklamalarna ok nem verdim. Sonunda da Altkula'n hakl olduu anlald. 327 Dn TBMM'de Sayn Ulusu ile grtm. Ulusu, yurt dndaki din grevlilerinin aylklarnn Rabta rgtnce denmesiyle ilgili Bakanlar Kurulu kararnamesi bulunduunu yeni rendiini syledi. Rabta rgt'nn ngilizcesi Muslim World League>. Bu yzden iyi niyetli bir rgt diye> kararname imzalanm. Ulu-su'nun aklamas byle. '' Bakanlar Kurulu kararnamesinin gn ve saysjn Altku-la aklad. 28.4.1981 gn ve 8/2838 sayl kararname... Mustafa Ekmeki, dn leden sonra Altkula'la beraberdi. Gazetede hepimiz bu i iin seferber olmutuk. Hep birlikte bu olay aratryorduk. Ekmeki, Altkula'm yanndan telefonla arad. Kararnamenin gn ve saysn Sayn Ulusu'dan sormu, Hatrlamyorum yant almtm. Ayn soruyu Ekmeki aracl ile Al-tkula'a da sordum. Altkula, hem Bakanlar Kurulu kararnamesinin gn ve saysn aklad, hem de eski Devlet Bakan Mehmet zg-ne'in bu konudaki teklif yazs nn gn ve saysn... zgne, 20.4.1981 gn ve 919 say ile Bakanlar Kurulu'na. bu konuda teklif yazs yazm. Bu durumda hakl olan Altkula... Kararname var> diyen o. Altkula'n balangtan beri sylediklerinin doru olduu dn anlald. Sezar'n hakkn Sezar'a vermek gerekir. Altkula'n da hakkn Altkula'a. te olay bu. Her ey ortada... Bir eriat rgt koskoca Trkiye Cumhuriyeti'nin din grevlilerine her ay 1100 dolar aylk demi. Lkin devlet btesinden imamlara ayrlacai para yok mu idi ki, bu eriat rgt laik devletin yerine Diyanet memurlarna para dyor? Ve btn bunlar sabah akam Atatrklkten sz edilen bir dnemde oluyor. bununla,da bitmiyor. Yaz dizisinde uzun uzadya anlatld. Avrupa'da slm Kltr Merkezini finanse eden de ite bu Rabta rgt'-dr. Ve Trkiye'nin Brksel'deki Bykelisi bu kuruluun ynetim kurulunda grevlidir. Laik Trkiye Cumhuriyeti'nin Bykelisi, 4 slm lkesi Bykelisi ve 3 Rabta rgt temsilcisi ile birlikte bu 328 slamc kuruluta ynetim kurulu yesi olarak grev yam yor. J *" Ne diyelim? Ankara'n tama bak. / Gzlerimin yana bak / Uyan uyan Gazi Kemal. / u dnyann iine bak... Gzlem: mi987 RABITA RGT... Uur Mumcu Rabta rgtnn Trke karl Dnya slm Birlii. ngilizcesi Muslim World League. Arapasnn Trke okunuu de yle: " ee Rabtat-Al-Alm Ai-IslmL.

Elimde Rabta rgtnce yaymlanm bir rehber var Bu rehberde, rgtn yurt d temsUcikferinin adtan' adresleri yer alyor. "*"*" Ye . !-hberln 3dl ** W0rW Guide * Orjranfcaoas of Islamic Aetmtes... Rehber. Beyrut'ta baslm... Tpk. Atatrk'e sven Sanem Adam - Fnt Adam kitab gibi... Adres de yle : m^Z-^Z* <PUb- Printing and Distr) p- " BHarern^rUe%unrr;.Genel Mn*"1 Mta " ye'y;SlbUyorurJeSleri ~ temSUCilerl> Um * *; " olUkyoyrum-1m "^^ 69 Ve ^ sayfalarnda * alm... Iu-s7 DU TrkStan ^mener Dernei, No: 408 Caalo-bul ~~ ThC InSttute of telamic Sidles, University of Istanh. T,"1111 TTk Talebe Birlii' Genel Bosnn BG (genel bakanl olacak), Caalolu - stanbul. R-nv~ MlU Trk lzmir Tkiek tAm Enstits Yaptrma ve Koruma Dernei. 1332 Sokak 19, kat 3 zmir - Cyprus-Turkish Islamic Association, Kbrs Trk slam 329 Cemiyeti, 4 Hasan Nihat Apt. Nicosia Mersin 10 VA Turkey -Mersin... Rehberde, ayrca Turkish - Saudi Friendship Party - Trk - Suudi Dostluk Dernei adresi olarak da TBMM adresi yer aUyor. Ayn rehbere gre, Avutralya'da, P. O. Box 160 Port Melbourne adresindeki Trk-Sesi adl kurulu da Rabta rgt ne bal... Rehberin incelenmesinden anlalyor ki, Rabta rgt> Brezilya'dan Avustralya'ya, sve'ten Gney Amerika'ya, Amerika'dan Japonya'ya kadar hemen hemen her lkede rgtlenmi... Avrupa'daki Mslman aznlklar Rabta rgt'nn egemenlik alanlar iinde... rgt, en byk arl Avrupa'ya vermi... Rehberi kapayp, Diyanet leri Bakanl'nca onbe gnde bir karlan Diyanet Gazetesini ayoruz. nce tarihe bakalm: 15 Nisan, 1 Mays 1980... Bu tarihin altnda bir tarih daha var. Okuyorum: 29 Cemaziyel evvel 16 Cemazlyel-ahir 1400... Gazetenin ilk sayfasndaki haber yle: Bakanmzn davetlisi olarak Trkiye'ye gelen Dnya slm Birlii heyeti, bakanlmz ziyaret etti... Haberde, Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula tarafndan Trkiye'ye arlan Rabta rgt Genel Sekreteri Mu-hammed. Ali El Harekan'm Diyanet Vakfi'na maddi katkda bulunaca bildiriliyor ve ayrca u haber de duyuruluyor: TBMM'ye yaplacak olan cami iin 20 milyon, Adana-daki sel felketine urayan yurttalarmzn ihtiyalarnda kullanlmak zere de Diyanet Vakfi'na 5 milyon liralk teberruda bulundular... Atatrk'n eliyle kurulan laik cumhuriyetin Meclisinde eriat rgt Rabtanm mal katklar ile cami yaptrlyor! Ozan, Ceyhun Atuf Kansu'nun deyii ile Kurtulu Sava ustas Mustafa Kemal, Antkabir'den kalkp ban uzatsa da -evet uzatsa da- grse u gnleri: Ne yapard Mustafa Kemal, ban kaldrp btn bunlar grseydi? Evet, syler misiniz ey Atatrkler, ne yapard? Herhalde, bana kalpan geirip doru Samsun'a kard. Doru Samsun'a! * 330 Bu eriat ibirlikileri iin devrim tarihi elbette byle yazar ve byle yazacak. Ya nklp Tarihi ve gnmzn dn'klp tarihileri nasl yazacak btn bunlar? Yrekler szlamadan, nasl, nasl? 20 Mart 1987 HAZN MANZARA... Kiilerin sorumluluu, sorumsuzluu, ciddiyeti, ciddiyetsizlii, arl, hafiflii ayr bir konudur. Bu niteliklerin tm kiinin bir bakma dorudan doruya kendini ilgilendirir. Ama o kii, bir hkmet ya da devlet adam olursa i deiir. Zira bir hkmet ya da devlet adamnn sorumluluu, sorumsuzluu,

ciddiyeti, ciddiyetsizlii, arl, hafiflii yalnz kendini, kendi kiiliini ilgilendirmez; ok daha geni kapsaml bir etki alanna sahiptir. Bir hkmet ya da devlet adam her eyden nce sorumluluk yklenen kiidir. Politikada devlet adam sorumluluu diye bir kavram vardr. Devleti ynetenlerin yaptklar ilerin, ilemlerin, aldklar kararlarn sorumluluundan kaamayacaklar, temel ilke olarak varsaylr. Bunun en son rneine ABD'de tank olunmutur. Bakan Ronald Reagan, rangate skandalnda btn sorumluluu stlenmekle kalmam, ayn zamanda Amerikan kamuoyunun karsna karak hatasn kabul ettiini de aklayabilmitir. Bu davran, devlet adam sorumluluu kavramna yakan bir tutumdur. Bu adan bakldnda, son birka gndr lkemizdeki manzara ne yazk ki hzn vericidir. Hkmet ya da devlet adam sorumluluuna tamamen ters den davranlar birbiri ardndan sergilenmektedir. Bir dnemde siyasal iktidar tam yetkiyle ellerinde tutanlar, lkede hkmet edenler, bir zamanlar altna imza koyduklar kararlar hatrlamadklarn ya da bu konuda bilgileri olmadn beyan edebilmektedirler. Hatta en nde gelen yetkililerden biri, Hata yapm olabilirim; ama Atatrk'n 100. doum yl trenlerine rastlyordu, ok skk bir dnemdi diyebilmi, sorumluluktan syrlmak istercesine byle bir mazereti ne srebilmitir. lkemiz asndan gerekten ok ac bir durumdur bu. Bir hkmet adamnn, altna imzasn att bir karar 331 hakknda bilgisinin olup olmamas, sonradan onu hatrlayp, hatrlamamas bir gerei deitiremez: O karardan kendisi sorumludur. 2 Mart 1987 Hasan Cemal Pencere: ATATRK BR GRLE... Uur Mumcu, zehir gibi kalemiyle yetkin bir ke yaaar,. yaman bir aratrmac, drst bir gazetecidir. lSWlann ilk yrlarnda Ankara Hukuk Fakltesi'nde renciyken tandm Uur, o gnden beri (nice kii frdaklap rzgr horozuna dnrken) devrimci-demokrat kiiliini ibret-1 lem olsun diye srdryor. Uur'un son baarl gazetecilii, irtica akmlarnn topografyasn karmak oldu. Grld ki bir alicengiz oyunu oynanyor. rtica yoksul kesimlerde, tespihte, berede, takunyada, bartsnde, takkede, ember sakalda deildir. rtica, devletin iine yuvalanm, kk darda sermaye iktidarna srtn yaslam, CIA ile Suudi yrngesine oturmu, yukardan aaya doru icraat yrtm, seim sandklarna oy depo etmi, parasal kaynaklarn Ortadou'dan Amerika'ya uzanan finans kapitalin firmalarndan salam bir siyasettir. En Atatrk olduumuz 12 Eyll dneminde Trkiye Cumhuriyeti Devleti din grevlilerine yurt dnda aylklarn eriat Rabta rgtnn vermesi ne demek? 12 Eyll dneminde yurt dndaki din grevlilerine Rab-ta'nn maa vermesi karar, kukusuz Atatrk bir grle> yrrle konmutur. Rabta rgtnn eriat siyasetini yaymak amacna bal olmas bir eyi deitirmez. imdi sorumlu kurul ya da kiiyi bulsak da sorsak: Nasl yaptn bu ii? Yzde bin be yz inanyorum ki kl kprdamadan bo gzlerle bakacak, sonra robot gibi konuacak: Atatrk bir grle... Sen kimsin? Atatrkym.. Peki, Suud devletinin eriat rgt Rabta'nm, Tr332 Cumhuriyeti grevlilerini maaa balamas ne demektir' Atatrklk demektir. Aramzda bir Atatrk var; kimdir, nedir, neyin nesidir, bilmiyorum; yapt her ey Atatrklk, ald her karar Atatrklk, itii su Atatrklk, yedii yemek Atatrklk... Arap eylerine stanbul Boaz'nn tepelerini sunmas Atatrklk, Trk parasn pul etmesi Atatrklk, tarikatlk yapmas Atatrklk...

 Atatrk'n kurduu halkevlerini nasl yktn? Atatrk bir grle... Atatrk'n vasiyetini nasl inedin? Atatrk bir grle... Trk Dil Kurumu'nu neden yok ettin? Atatrk br grle... Trk Tarih Kurumu'nu nasl bir duruma drdn? Atatrk bir grle... Atatrk'n kurduu Cumhuriyet Halk Partisi'ni neden kapattn? Atatrk bir grle... Atatrk'n retim Birlii devrimini nasl yktn? Atatrk bir grle... * Uur Mumcu, Atatrk grn bir byk marifetini ortaya koyarken Bayazarmz Nadir Nadi'nin nl kitabnn adn bir daha anmaktan kendimi alamyorum: Ben Atatrk deilim!.. Ya sen? Sen Atatrksn!.. yle bir Atatrksn ki, ierde MSP'yi eriatlk sulamasyla yarglarken, darda Suudilerin Rabta rgtyle Cumhuriyet devleti grevlililerini eriatlk zere ibirliine balarsn!.. 20 Mart 1987 lhan Seluk 333 Dnyada Bugn -. RABITAGATE J Yoo sakn yle sylemeyin! Allah onlara uzun, ok uzunl mrler versin derdi beddua edenleri duyunca. * Onun bu fkeli bilge tavrn glmseyerek izlerdim. Bir gn yanma yaklat ve : Biliyorum bana glyorsun. fkemden konuuyorum sanyorsun. Biraz durdu ve ekledi: fkeli falan deilim. Ama ok grp geirdim. Bu dnem de geecek, toz duman bitecek, iplikler pazara inecek. ^. te o zaman hepimiz ve dnemin tm ba aktrleri de yayor olsunlar istiyorum. Yaasnlar ki, herkes bugnn azametli suratlarnn o gn ne hal alacan grsn. imdi ne yapyor acaba o yal dost? Son zamanlarda onu sk sk anmamn nedeni, bir baka dnemin tozu duman durulduktan sonra nice gerei yaayarak grp renmemizden mi acaba? Gerekten neler yaayp gryoruz, deil mi? Her sabah hi de ismiyle msemma olmayp, dpedz rabtasz olan, u Rabta ofayn ilgiyle, biraz da hznle izliyoruz. Laik Trkiye Cumhuriyeti'nin yurt dndaki yurttalarnn dinsel gereklerini yerine getirecek olan devletin diyanet ilerindeki grevli kimselerine yllar boyu Suudi Rabta rg-t'nn para demesine Bakanlar Kurulu karar veriyor ve bu konuda bir kararname imzalanyor. Ksacas devlet, kendi ilevini, kendi sorumluluk alanna giren bir grevini bakasna ihale ecliyor. Akln alaca, izann kabul edecei bir durum deil. Hani ayn mantk yarn dileri yelerimizin maalarn bir baka lkeyle, sivil ve sivil olmayan ataelerin maalarn da daha bir baka yabanc devlete detebilir. Nitelik bakmndan bu iki davran arasnda hi bir fark yok, olsa olsa nicelik bakmndan var. Uur Mumcu'nun alageldiimiz usta gazetecilik, aratrmaclk ve yazarlk rn almasyla ortaya kard bu gerein stne Hasan Cemal de gitti. Gn ar olay deip, can alc sorularla sorumlular arayp duruyor. Benzeri olaylarda olduu gibi, bizde de uluslararas adyla Rabtagade olaynda sorumlular balangta topu birbirlerine atp duru334 y0rlar. Kimsenin hibir eyden haberi olmuyor nceleri. Sonra sonra sis perdesi biraz aralanmaya balyor. Anlalyor ki, Babanlar Kurulu kararnamesiyle yaplm bu i. Daha nce MGK Genel Sekreteri Saltk'tan da onay alnm. Sayn Evren de imdi olay anmsamamasna karn kararnameyi imzalam. ' Gerekte, olay kendi bana, br gelimelerden soyutlayarak ele almak yanl olur.

Rabtagate olayn incelerken, 1982 Anayasas'na konan zorunlu din derslerini, Sayn Evren'in alanlarda halka yetler okuyarak laiklii aklamasn. Cerrahi Tarikat eyhi'nin tekkeye gmlmesi iin karlan kararnamenin altna imza koymu olmasn, Cumhuriyet tarihinde ilk kez, kzlarn imam hatip okullarnda balarn rtmeleri gerekip gerekmedii konusunun diyanet ilerine sorulmasn, yani bir anlamda cumhuriyet dneminde fetva kurumunun yeniden canlandrlmasn, Trk Dil Kurumu ile Tarih Kurumu'nun Atatrk'n vasiyeti ve tm yasalar inenerek mallarna el konmas ve mmeti, eriat sentezi ieren yeni bir kurumun kurulmas, bu kurumun basma mutemet kiilerin getirilmesini, bu kurumda Trk-tslm sentezi denen ve ne menem ey olduu ok iyi bilinen bir sentezin resmi devlet gr haline getirilmesini, laik gleri sindirme ve eitli biimlerde karalama operasyonlar birbirini izlerken, devletin st kademelerine eriatlarn szdrlmasn ve 1980'den bu yana alan imam-hatip lisesi ile laik okullarn saylarndaki oranlar, milli eitime kimlerin nasl szdklar, Tebliler Dergisi'nden nelerin salk verildii olaym hep birlikte ele almak gerekir. O zaman sorumlular ak seik ortaya kacaklardr. nk bu tablo 12 Eyll'n ta kendisidir. 12 Eyll'n bu icraatnn sorumlular ise, yalnzca u ya da bu mstear veya gerekte siyasal yetkisi, gc olmayan bakanlar veya ismi var ilevi yok Danma Meclisi deil 12 Eyll'n gerek sorumlular olan 5 kiidir. Ne var ki, bu be kiinin sorumluluklarn saptamak ve ondan sonra olaymzda hkmetin de sorumlulua ortak olduunu gstermek bir ie de yaramyor fazla. nk alternatifsiz sunulan 1982 Anayasas'nn geici 15. maddesine, sorumluluk sahipleri, kendilerini her trl sorumluluktan uzak tutacak hkm getirip koymulardr. stelik bu anayasal hkm halini alan sorumsuzluk yet335 aryormu gibi, bir de 2969 sayl yasay getirerek, 12 Eyll'n kk drlmek amacyla eletirisini yasaklayarak eletirilmelerini bile olanaksz klmlardr. Ksacas 12 Eyll'n sorumlularnn sorumsuzluu yasal ve anayasal bir kurum haline getirilmitir. Bu durumda sorumlunun 12 Eyll sorumsuzluu olduunu sylemek pek yanl olmasa gerek. Byle bir saptamann, k-k drme gayesine ynelik olmadn, hatta belki eletiri snrna bile girmediini, yalnzca bir gzlemi ierdiini de belirtmeye gerek var m acaba? Evet, sorumlu olan sorumsuzdur. Sorumluluk sorumsuzluk --tadr. nanlr gibi deil, ama gerek. ok yaa yal dostum, haklsn, u lkemin insanlar ne7 ler grd ve belki de gelecekte daha neler grecek. 20 Mart 1987 Ali Sirmen Ankara'dan Yaln Doan: "RABITA' HAVASI ANKARA Cumhurbakan Kenan Evren, Yurt dna linle gnderilen imamlarn aylklarnn Rabta rgt'nce -dendiini biliyor mu? 1981 Nisannda onaylanan kararnameden haberi olmas gerek.. nk kararnamenin altnda Dev- 1 let Bakan sfatyla imzas var... Saladmz bilgiler, gaze- 1 -temizdeki yaynlardan sonra. Cumhurbakan Evren'in konuyu I -evresiyle tartmakta olduunu ve kararnameyi bildiini or- | taya koyuyor. Belki biraz g anmsanabilir. Binlerce karama- | me, ynetmelik, yasann yrrlk kazand bir dnemde, bir kararnameyi ilk anda anmsamak g olabilir. Evren, olayn ayrntlarnn aratrlmas, sonucun kendisine aktarlmas iin -de devletin ilgili birimlerine gereken talimat veriyor. u anda konuya dnk olarak kendisine bir dosya hazrlanyor. Aslnda, olay dn Evren haftalk grme srasnda Babakan Vekili Kaya Erdem'le gryor. Erdem, Devlet Bakan Hasan Cell Gzel tarafndan basn toplantsnda yaplan ak- lamaya temel oluturan bilgileri grmede Cumhurbakan'-' na aktaryor. Kararname ortaya knca, imzalar ortaya kn"; ca, herkes her eyi anmsamaya balyor. Bu arada, ANAP hkmeti olay hzla saptrmaya alyor.

338 ankaya-ANAP hkmeti ibirliinin tipik rneklerinden bir yenisini yayoruz Ankara'da. Gerek Babakan Vekili Kaya Erdem, gerekse Devlet Bakan Hasan Cell Gzel, lk kararname Demirel dneminde kmtr diyerek, 1981 yl nisan aynda, yani 12 Eyll dneminde yrrlk kazanan kararnameyi ikinci plana itmek istiyor. 12 Eyll dneminde yzlerce kararn geerlii, hatta partilerin kendileri, anayasa ortadan kaldrlrken bu kararname neden yeniden hazrlanyor ve tam tersine neden kararname yeniden yrrle giriyor? ANAP hkmeti bylelikle olaya Demirel glgesini dahil etmeye alyor. kinci nokta da u: Resmi aklamalarda kararnamede Rabta ad gemiyor deniyor. ANAP hkmeti ayp ediyor en hafif deyimiyle. nk, kararnamenin ekinde aka yer alyor Rabta ad. Hatta, kararname ncesinde, konunun devlet bakanlna ilk sunulduu yazda da zaten parann imamlara Rabta tarafndan denecei aka yazl. ANAP hkmeti daha kimden, neyi saklamaya alyor? Bir. de olayn bakentte yaratt havay aktarmakta yarar var. Resmi hava inanlmaz bir mantkla iliyor. Konuyu mazur gstermeye alan resmi havann zeti u: mamlar yurt dna gitti mi? Evet gitti. O dnemde devletin dviz skkl var myd? Vard. Eh, o tarihte yurt dna giden imamlarn aylklarn eer Rabta demeseydi, bir baka rgt derdi. Rabta'y hi olmazsa biz biliyoruz. mamlarn parasn ya bizim bilmediimiz rgtler deseydi daha m iyi olurdu? Elbette olmazd. Ayrca, parann Rabta tarafndan denmesini devlet organize etmitir. Devlet organize etmekle iyi etmitir. nk, bir yandan yurt dndaki vatandalarmzn imam ihtiyac giderilmi, bir yandan da bizim tandmz bir rgt paralar demitir. Devletin en st dzey yneticilerinin mant ite bu ANAP hkmetinin tavr ite zetlenen noktalarda dile geliyor. Bu resmi tavr ve resmi havann dnda, bir de ayrca olaya ad karanlarn tavrn vurgulamak gerek. ki- gn nce olaya ad karanlarn -istisnasz tm- bilgileri olmadn sylyor. Bugn galiba hatrlayabildiklerini ekliyor. Olaylarn ak, gelimesi, sylenen szlerin tm, konuyla ilgili ek bir yorum yapmaya artk zaten gerek brakmyor. 20.3.1987 337 F.: 22 CUMHURBAKANINDAN AIKLAMA BEKLYORUZ... El Kmanet-l Ammeli Rabta-tl lem-l slmi... ngilizce metinlerde Muslim World League olarak geiyor. Bazen tngilizcesinden Trkeye olduu gibi Dnya slm Birlii diye evrildii oluyor. Ksacas, Rabta... Rabta, yle sradan bir kurulu deil. Arkasnda Suudi Arabistan ile onun olaanst mali destei var. 1963 ylnda Mekke'de baslan tzne gre Rabta'nn balca amalar arasnda unlar yer alyor: Mslman memleketlerinde ynetimin slamc kurallara gre olmasna almak; eitli lkelerden hacca gelenler arasndan kuvvetli ve olgun uyarclar semek ve bunlar 'slm misyoneri' olarak yetitirmek ve bunlar kendi lkelerine gndermek; slamc yayn organlarna daha geni biimde dalmalar ve grevlerini lykyla yapabilmeleri iin maddi destek salamak. Rabta'nn Kltr Dairesi ad altnda kurulmu olan propaganda merkezinin yazl hedefleri arasnda milliyetilik anlayyla mcadele etmek de vardr. slm enternasyonalizmini savunan bir rgtn, milliyetilikle mcadele etmesi ok doaldr; tpk, eriat dzenlini kurmak amacyla, laik cumhuriyet dncesini ykmaya almas gibi... Rabta, 1976 ylnda Pakistan'n deiik kentlerinde bir dizi kongrenin toplanmasna nclk etmi. Uluslararas See-rat Kongresi adn tayan toplantlar sonunda bir dizi karar alnm; bazlar yle: 0 slm lkelerindeki anayasal messeseler slmi esaslara uydurulmal ve Arapa halka indirilmelidir.

0 Islm olmayan kanunlar kaldrlmal ve eriata uygun kanunlar glendirilmelidir. 0 Btn daire ve iyerlerinde anlama ve nizamlar dua ile birlikte takdim edilmeli ve bu yerlerde bir imam bulunmal ve mescit almaldr. Dnyadaki kadnlar slm! yasaklara uymaldr. 338 # Tamamen eriata dayal modern slm devleti kurabilmek iin gerekli giriimlerde bulunulmaldr. 0 Kongreye katlan taraflar, slmi retiyi lkokuldan niversite seviyesine kadar ders olarak okutmaldrlar. 0 Arapa renimi, bilhassa Arapann ana lisan olmad lkelerde mecburi olmaldr. 0 Kutsal Kur'an'm asgari be blmnn ezberlenmesi, ilkretim sresince ve btn lkelerde mecburi olmaldr. 0 Kur'an- Kerim'in tamamnn retilmesi, ortarenimde zorunlu olmaldr. (slamc rgtler ve Para; Uur Mumcu; Cumhuriyet, 13.3.1987, s. 6). Rabta, ite budur. Yukardaki slmi kararlarn alnd kongreye Trkiye'den de bir konuk katlm: Birinci MC hkmetinin MSP'li Devlet Bakan Hasan Aksay. Aksay'n bu toplantya katlmas o gnlerde tartma konusu olmu. Hatta bir ara Cumhuriyet Savcl, MSP.hakknda bir soruturma am, ancak bir sre sonra konu unutulmu... Ne zamana kadar? 12 Eyll'e kadar denilebilir. Neden? nk, 12 Eyll'le birlikte MSP dosyas alm; Hasan Aksay'la birlikte btn parti yneticileri hapse atlmlar; yneticileri yarglanrken, partileri MSP de kapatlmtr. Ama... Bir de amas var. Anlatalm bir kez daha. MSP'nin yargland sralarda bir gn... 12 Eyll'n Babakanlna Diyanet leri Bakanlndan bir neri iletilir. Devlet Bakan zgne'in imzasn tayan neri udur: Baz Trk din grevlilerinin izinli saylmalar ve yurt dnda aylklarnn Rabta rgt'nce denmesi... neri uygun bulunur. Bata Babakan Blend Ulusu olmak zere btn bakanlar imzalarn atarlar. Sra onaya gelmitir. Kararname ankaya'ya, Devlet Bakan, Milli Gvenlik Konseyi Bakan ve Genelkurmay Bakan Orgeneral Kenan Ev339 ren'e sunulmadan nce MGK Genel Sekreterlii'ne gelir. Ancak Genel Sekreter Orgeneral Haydar Saltk kararnameye taklr; Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula'tan bilgi ister ve der ki : Devletin gc yok mu ki, imamlarn aylklar Rabta'dan deniyor? Daha sonra Saltk Paa, Peki ne yapalm> der ve kararnameyi onay iin ankaya'ya gnderir. Devlet Bakan Orgeneral Kenan Evren imzasn atar ve Ulusu hkmetinin kararnamesi 28.4.1981 gn ve 8/2838 sayyla kesinlik kazanr. Artk laik Trkiye Cumhuriyeti devletinin bir ksm memurlar, yurt dnda alrken, maalarn dolar zerinden Rabta'dan, yani eriat dzenini bayrak edinmi, slm enternasyonalizmini savunan, cumhuriyet ve demokrasi dncesi ile milliyetillk> anlaynn dman bir rgtten alacaklardr... 12 Eyll askeri ynetimi, MSP'yi yarglarken ayn zamanda bu karar karyordu... Rabta, btn 12 Eyll ynetimi boyunca. Bat Avrupa'-daki baz din grevlilerimize maa demeye devam etti. Aradan alt yl geti. Uur Mumcu olay Cumhuriyet'te ortaya kard.

Rabta'nm demeleri kesindi; fakat bilinmeyen nokta, bu mutabakata karar kim vermiti? Diyanet leri kendi bana m yapmt, yoksa Bakanlar Kurulu karar var myd? Sorumuzu sorduk, aklamalar geldi. Babakan Ulusu : Ne bilgim var bu konuda ne de onaym. Devlet Bakan zgne : Diyanet tleri'nin bann altndan kt; kararname yok. Diyanet leri Bakan Altkula : Kararname var; Rabta'dan denecek diye yazar... Ve Cumhurbakanlndan aklama gelir : Konuya hassasiyet gsteren Sayn Cumhurbakanmz, Devlet Bakam ve Milli Gvenlik Konseyi Bakan olarak kendilerine o dnemde byle bir bilginin yansmadn ifade etmilerdir. 340 Ama ne var ki iki gn sonra kararnamenin varln Cumhuriyet ortaya karr. En bata Sayn Kenan Evren'in imzas vardr. Daha sonra Babakan Ulusu'nun, Devlet Bakan z-gne'in... Bunun zerine Sayn Ulusu, u aklamay yapar: ngilizce 'Maslim World League' adnu tayan rgtn yi amalar tadna inanld iin kararnameyi imzalam olabilirim. Rabta'nm World Muslim League olduunu, inann, yaynlarnz zerine rendim. zgne'e gelince, yle konuur: Kararnamenin tarihine bakn. Atatrk'n 100. doum yl trenlerine rastlyordu. ok youn bir dnemdi. Etraflca incelememi olabilirim. Bu satrlar yazarken Cumhurbakanl'ndan henz yeni bir aklama gelmemiti. imdilik renmek istediimiz bir tek nokta var: Acaba Sayn Kenan Evren'e, imzasnn bulunduu bu kararname konusunda Milli Gvenlik Konseyi Genel Sekreterlii'nce bilgi verilmi midir? O tarihteki Genel Sekreter Orgeneral Haydar Saltk, kararnamenin ieriini ve Rabta rgtn gayet iyi hatrlamakla birlikte, Devlet Sayn Bakan Evren'e o zaman bilgi verip vermediini hatrlayamanntr. Bu konuda Sayn Cumhurbakan'ndan kamuoyunu aydnlatc bir aklama bekliyoruz. 21 Mart 1987 Hasan Cemal Gzlem: OLUR MU H? Uur Mumcu Devlet Bakan ve Hkmet Szcs Hasan Cell Gzel'in Rabta rgt ile ilgili aklamas hi de gzel bir aklama deildir. Siyasete admlarn yeni yeni atan Sayn Bakan, hkmet szcl ile 12 Byll gzcln birbirine kantr-masa ok iyi eder. Saya Gzel, yurt dndaki din grevlilerinin aylklarnn 341 bu eriat rgt tarafndan denmesini doal bir birlii sayyor. O zaman soralm: Turizm ataelerinin aylklarn ngiltere, basn ataelerinin aylklarn Federal Almanya, askeri ataelerin aylklarn da Birleik Amerika desin.. Olur ma hi? Olmaz. Niin olmaz? Olmaz.. nk, devletin asli ve srekli ileri devlet memurlarnca yrtlr; Devlet memurlar da devletten aylk alrlar; bir baka yerden, bir baka kurulutan, bir baka devletten deil.. Eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula'n 5 Austos 1980 gn ve 1195 say ile Babakanla yazd yazmin ilgili blmn okuyorum: ...Bakanlmzca zel bir snav sonucu seilmi bulunan elemanlardan Belika'ya gnderileceklerin aylklar Belika mahalli idareleri tarafndan, dier lkelere gnderileceklerin aylklar se Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii'nce denecektir.

Eski Devlet Bakan Mehmet zgne'in Babakanla yazd 20 Nisan 1981 gn ve 919 sayl teklif yazsna da ksaca gz atalm: ...Bu cmleden olarak,'maalar mahalli kurulular ve Dnya slm Birlii Genel Sekreterlii tarafndan denmek zere.. Sayn zgne Danma Mecllsi'nde Diyanet leri Bakanl btesi nedeniyle 18.1.1982 gn yapt konumada da unlar sylemiti: Bu din grevlilerinin maalarnn bir ksm bulunduklar yerdeki dernekler tarafndan denmektedir. Demek ki, aylklarn hem mahalli kurulular hem de Rabta rgt tarafndan denmesi, son bamsz Mslman Trk Devleti tarafndan kabul ediliyor!.. O zaman, yurt dnda Efendim Sleymanclar, Milli G-rler, Nurcular rgtleniyorlar diye yaknmann anlam nedir? yle ya; yurt dndaki din grevlilerinin aylklarnn mahalli kurulularca denmesini devlet olarak kabul ettiiniz noktada, Milli Gr'ye, Sleymanc'ya, Nurcu'ya yeil k yakmsnz demektir.. 342 Hem de kbe yeili bir k.. Rabta rgt, bir eriat rgtdr. Amac slm enternasyonalizmedir. Suudi Krall ynetimindeki bu slm enternasyonalizmine, Trkiye'de eski bakanlarn ve ANAP yneticilerinin ortakl ile kurulan Faisal Finans Kurumu ve Babakan'n kardei Korkut zal'n Al Barakas ile finans kaynaklan yaratlmaktadr. Bu finans kaynaklar, Rabta rgt Trkiye temsilcisi Salih zcan, ANAP stanbul l Bakan Eymen Topba ve Babakan'n kardei Korkut zal'm araclklar ile dinsel amal vakflara kadar uzanmaktadr. Atatrk'n eliyle kurulan laik Trkiye Cumhuriyeti, te byle siyasal ve ideolojik bir kuatma hareketi ile kar karyadr. iei burnundaki yeni bakan, bu eriat lblrlikiliinl savunarak, kariyerlerine imdiden byk ve silinmez bir glge drmtr. 21.3.1987 Evet/Hayr : aRABITAs'NIN NGLZCESI... Muslim World League diye yazld iin bunun "Rabta rgt' olduunu anlayamamlar! 1980 - 83 dneminin Babakan Amiral Ulusu bakn ne diyor: Konu ortaya atldktan sonra olayla yakndan ilgilendim. Eski bir bakan arkadamn yapt aratrma sonucunda kararnameyi buldum. ngilizce 'Muslim World League' adn tayan rgtn iyi amalar tadna inanld iin kararnameyi imzalam olabilirim. Rabta rgttt'nn 'Muslim World League' olduunu inann yaynlarnz zerine rendim. Birtakm devlet adamlarmz, politikaclarmz nice nice dorular, gerekleri ancak 'emekli' olduktan sonra, ynetim lerinden ayrldktan sonra reniyorlar! Ne acdr bu! Koskoca bir Amiral, en nemli grevlerde bulunmu, yl Trkiye'yi -hem de muhalefetsiz, parlamentosuz, zgr basnsz, her trl denetimden uzak biimde- ynetmi bir Babakan, Rabta rgtnn 'Muslim World League* olduunu bilmediini itiraf ediyor! Ulusu kabinesinde grev alan nice bakan da bu karar343 nameyi -ki 24 Nisan 1981 tarihli ve 8/2838 sayl Bakanlar Kurulu kararnamesidir- imzalamtr. Kimler yok ki Bata Turgut zal, Mehmet zgne, liter Trkmen, Kaya Erdem, Sabahattin zbek, lhan Evliyaolu, Sadk Side, Cihat Baban vb. Kimsenin aklna gelmiyor ngilizce ad tayan bu rgt nedir, neyin nesidir diye dnmek, birazck soruturma yapmak, yaptrmak... Yurt dndaki din grevlilerine Rabta rgt ayda 1100 dolar aylk balyor! Bu grevliler artk TC yasalarna deil, Rabta rgtnn isteklerine uygun almaz da ne yaparlar.. Rabta, Suudi Arabistan'a bal bir eriat rgtdr. Bu rgt yaynlarnda Atatrk'e 'Put Adam' diyen kitaplar yaymlanmtr. Trkiye Devletinin sorumlular kendi grevlerine eriat rgtlerince aylk balanmasnda hibir saknca grmyor. Bu nasl itir? lgili kararnamede Devlet Bakan Evren'in de imzas var. Konsey de bunu benimsemi. O dnemin MGK Genel Sekreteri General Saltk'n da onay alnm...

Eski Diyanet leri Bakan Altkula Saltk'la konumu. nceleri Saltk biraz kar kar gibi olmusa da 'Mademki bu dvizi biz veremiyoruz, yleyse durumu kabul edeceiz' demi. General Saltk stanbul Skynetim Komutan iken hapse mahkm edilen gazetecilerin Yargtay'a bavurmak hakkn bile kabul etmezdi; askeri mahkemede aklanma karar alan gazetecilerin cezalandrlmalar iin bu aklanma kararna kar Askeri Yargtay'a bavurmaktan bile kanmazd... Birtakm ilerde bu denli zenliydi. Ama Rabta rgtnn -ki eriat bir rgttr- Trk imamlarna aylk balamasn doal karlyor!.. bret verici bir yan da budur... Ya imdiki Babakan zal'n bu konudaki tutumu!.. Hous-ton'da buyurmu: Rabta rgt, Suud Arabistan'n resmi bir kuruluu> imi, uluslararas bir dzeyde tannyormu! Tabii bu konuya bakmak lzm diyor. Nasl bakaca da belli!... Kararnameye Babakan Yardmcs olarak niye imza atm, nce bu 'konuya bakmak' gerekmez mi? Sonra da Biz iktidara gelince bunu durdurduk diye ekliyor. Demek yanl bir i olduunu biliyormu, yleyse zamannda niye kar kmam! Babakan Yardmcs kararname imzaclarndan Kaya Erdem de, Binlerce kararname var! O srada o kadar ok kararname vard ki hatrlanmas zor diyor... te lkemiz, ulusumuz byle ynetilmi, byle ynetil 344 mekte... Yani, ciddiyet d, gerek bir devlet sorumluluu duyulmadan... Kararnameleri imzalayanlar o ktlarda neler ya-2jH olduunu, o kararn neyi kapsadn bilmiyorlar, bir sre sonra da anmsamyorlar... O kararnamede ad geen rgtn gerek niteliini sormuyorlar bile!... Ancak yllar sonra gazetemiz bu korkun olayn stne gidince yava yava anmsyorlar.. Tek mazeretleri de, Rabta'nn ngilizce adyla karlarna ktdr!... Bu konu bu kadar basit deil. Bu konu bu kadarck mazeretle kapatlacak gibi deil. 28 Nisan 1981'de yurt ynetimini stlenmi kiiler, bu kararnameyi imzalam ve uygulatm btn sorumlular ulus karsnda hesap vermek zorundadrlar. Bu kiilerin ou, bakalarndan hesap sormasn bilmilerdir. Adalet nnde yarglanan kiileri bile ak ak sulamaktan ekinmemilerdir. Her zaman kendilerini hakl grm, gstermilerdir. Ama imdi ulus karsnda kolay kolay hesap veremez bir duruma dmlerdir. Sorumsuz, ciddiyetsiz davranlarn hesabn adalet soramazsa, tarih erge sorar. 21.3.1987 Oktay Akbal Pencere: RABITA?.. Rabta, Arapa kkenli bir szck; iliki, ba demek; ama baka anlamlara da geliyor; dzen, tertip gibi... Dilimizde rabtann hsm akrabas eitli biimlerde kullanlr; szgelimi: Raptiye!.. Raptiye iki eyi birbirine raptetmek iin kullanlan geni bal ividir. Sonra zapturapt var. Zapturapt disiplin demektir; rap, rap, rap yrmek demektir; babozukluun tersidir. Gnlk yaamda szn sohbetini bilir, ar bal, dengeli kiiler rabtal adam veya rabtal kadn diye anlrlar; sama sapan davranl ve allak kiilere de rabtasz denir. Son yularda Trkiye'de rgtl sular ok yaygnlatndan bir de rgt rabtas deyimi kt; ok yurttan can bu yzden yand. Bilmem hangi rgtn nnnn ns olduu kukusuyla yakalanan kii ikenceden mi gemedi, saln m yitirmedi,. 345 iinden mi olmad, evi oca m yklmad? En kk bir kuku yznden yurtta tezgha yatrld: Syle ulan!.. Hangi rgtle rabtan var?... svire'de imdi elilik grevinde bulunan Haydar Saltk, 12 Eyll Harektunn kilit adamlarndan birisiydi. aka de-il; balangta MGK (Milli Gvenlik Konseyi) Sekreteriydi. Salon paas tipine yakn, siyasete aina, Hanya'y Konya'y bilir trden bir kiiydi. 1980 yl sonbaharnda bir gn Mustafa Ekmeki Sayn Saltk'a bir haberi denetlemek iin telefon ediyor, konuma srasnda soruyor:

 Paam, bizim gazeteyi nasl buluyorsunuz? Yant: Grnce tylerim diken diken oluyor. Saltk Paa'ya ilikin ykler, Genel Yayn Mdrmz Hasan Cemal'in Tank Sesiyle Uyanmak adl kitabnda epey yer tutuyor. Birkan geliigzel aktaryorum: Perembe 4 Mart 1982. Skynetimden gelen szl yasak kararlar her geen gn oalyor. Bugn leyin bir telefon: Komutanmz (Saltk Paa) dn akam Hilton'da bir dne katldlar. Baz fotoraflar ekilmi. Ltfen yaymlanmasn. Pazar 27 Aralk 1981 Geenlerde Saltk Pa'yla bir davette karlatk, yle konutu: YK ile ilgili kampanyamz iin: fazla uzad. mza kampanyalar falan filan iin nereye varaca beliydi. Yaadk biz bunlar daha nce, biliriz iin nereye varacan... Pazartesi 26 Ekim 1981 Geen perembe akam ABD Konsolosluunda verilen bir kokteyle gittim. Saltk Paa ile karlatk. Sivil giyinmiti. Aramzda u konuma geti: Paam, gremedik. Cemal, greceiz de ne olacak? Benim Cumhuriyet hakkndaki grm de, Cumhuriyet'in benim hakkmdaki gr de deimez. Arkasndan bordo renkli kravatma iaret ederek: Krmz kravatn biraz saa kaym, dedi ve her zamanki mstehzi yz ifadesiyle arkasn dnp gitti. 346 Saltk Paa, MGK Genel Sekreteri iken (kilit adam) yurt dndaki din grevlilerimizi Rabta rgtnn ayla balamas yolunda karar vermi. Hasan Cemal'in kravatnn rengini ve ynn gzlemleyen Paa, Rabta rgtn ne olduunu bilmez mi? Suudilerin mehur Rabta'sm eyrek yzyldan beri Msr'daki sar sultan duymutur. Haydar Saltk'n kiilii ok ilgin grnyor; yapt i-, lere baktka dnyorum: Saltk rabtal m, rabtasz m? 22 Mart 1987 than Seluk zmir'den Hikmet etinkoya: SLAM KLTR MERKEZ ZMR Anakent Belediye Bakan Burhan zfatura, Trk-lslm Kltr Vakf'nn bakanln yapyor. Ayn Vakfn Ynetim Kurulu yesi olan tannm tuhafiye toptanclarndan Ali Rza Gven ise, Rabta rgtnn yurt d temsilcilikleri rehberinde adres olarak gsterilen Milli Trk zmir Yksek slm Enstits Yaptrma ve Koruma Deraei'nin de bakan bulunuyor. Yurt dnda bulunan Burhan zfatura ile Londra'y telefonla arayp konutuk. zfatura, Para yardm iin Rabta'ya bavurmadk dedi. Trk-lslm Kltr Vakf tarafndan Fuar'da doal ST alannda 1985 ylnda temeli atlan slm-Kltr Merkezi ise, 2 yldr olduu gibi duruyor. Tek ta bile konulmam. nce Rabta rgtnn zmir temsilciliinden balayalm: Rabta rgtnn rehberinde yurt d temsilcilikleri arasnda yer alan Milli Trk zmir Yksek slm Enstits Yaptrma ve Koruma Dernei adresi verilen 1332 sokaktaki 11 nolu binann nc katnda grevli gen adama Hac Rza Bey'i nerede buluruz? diye sorduumuzda, Namaza gitmitir yantn aldk. Trkiye'nin tannm tuhafiye toptanclarndan olan, iyerinde eitli Arapa yazl dualar ve mescit bulunan Gven Tuhafiye nin sahibi Ali Rza Gven'i saat aradktan sonra bulup konutuk. x Hac Rza Gven'in anlattklarna gre Rabta rgt 1984 ylnda bakan olduu mam-Hatip Lisesi ve Yksek slm Enstits Yaptrma ve Koruma Dernei'ne sadece bir takvim 347 gndermi, hi parasal yardmda bulunmam. 1940 ylndan beri dernekilik yaptn syleyen Gven, Bizim tarikatlarla iimiz yok, dardan da para pul almyoruz diyor. Gven'in konuya ilikin szleri unlar:

 200 renciye ayda 2 milyon liralk burs veriyoruz. renci bana 10 bin lira. Yardm Mslman iadamlar yapyor derneimize. Ali Rza Gven, Siz Rabta rgtnn zmir temsilcisi deil misiniz? sorusunu ise, Adn bir daha syleyin dedikten sonra yantlyor : Kesinlikle deil, kim karyor bunlar. Sadece takvim gnderdiler o kadar ite... Ama Rabta'nn rehberinde yle yazyor... Bilemem... Hibir ilikimiz yok... Ali Rza Gven, ayn zamanda Anakent Belediye Bakan Burhan zfatura'nn kardei A. Necati zfatura (Trkiye Gazetesi d politika yazan) ile birlikte kurduu Trk slm Kltr Vakf'nn Ynetim Kurulu yesi. Trk-lslm Kltr Vakf Ynetim Kuruluna 9 Eyll niversitesi Gzel Sanatlar Fakltesi retim yesi Do. Dr. Zi-yaettin Bilgin, Anakent Belediye Bakan Burhan zfatura telefon konumamzda, Suud Arabistan kkenli Rabta rgtnden slm Kltr Merkezi inaatna parasal yardm geldi mi? sorusuna u yant verdi: Biz kendi gcmzle slm Kltr Merkezi yapacaz. Yardm iin bavuruda bulunmadk. Rabta rgt defterinde zmir adresi olarak Ali Rza Gven'in bakan olduu dernein adresi gzkyor. Gven sizin vakfnzn da yesi. Bylece Rabta rgtyle bir ilikiniz olmuyor mu? Hayr yok. O hayrsever bir kii olduu iin aldk. Eraftan bir insan Hac Rza Bey... Burhan zfatura 2 yl nce Fuar'a cami yaptrma giriiminde bulunmu, daha sonra ise iinde mescit olmas planlanan slm Kltr Merkezi'nin temelini atmt. Bu arada Suud Arabistan kkenli Alrajni ailesiyle, baz slm lkelerinin 'slm Kltr Merkezi'ne bata bulunacaklarn aklamt. Av-rupa'daki slm Kltr Merkez>lerini finanse eden kuruluun ise Rabta rgt olduunu Uur Mumcu'nun aratrmalarnda ortaya kmt. slm Kltr Merkezi yneticileri arasnda Anakent Bele348 diye Bakan Genel Sekreteri Ali Galip Halc, Anakent Belediye Bakan Yardmcs Yusuf Uz, Fuar Mdr Resul zmirli, -Avukat Mustafa Sevi, ANAP Anakent Belediye Meclisi yesi gahin Uurlu, Ali Haydar ener, tccar Recan Aka bulunuyor. zmir'de Burhan zfatura'nn temelini att slm Kltr Vakfnn slm lkeleri tarafndan finanse edilecei ise ayrca zmir Bykehir Belediyesi Bakanl haber blteninin 1 Nisan 1985 tarihli saysnn 20. sayfasnda yer almt. Trk-lslm Kltr Vakf ise bir yl sonra 1986 nisan aynda kurulmutu. Trkiye Vakflar Bankas'nm Basmane ubesinde alan 20/25014 vakf hesabna, hangi slm lkesinden ne kadar parasal ba geldii, ne kadar para toplandn aklamak ise Burhan zfatura'ya dyor elbet... Ayn tarihlerde ise Suud Arabistan eyhlerinden Al Rajhi, Atilla Yurtu'nun irketi olan zda'la ortaklk kurmutu. Daha sonra ise Al Rajni, belediye ile ortak olarak Arizko Arap ve zmir Belediyesi Turistik Yatrmlar A.. adl 1 milyar 726 milyon sermayeli bir turizm irketini gerekletiriyordu. irket Balova teleferiinde yarm kalan turistik otelin yatrmn bitirecek bu arada Yamanlar Menba Suyu'nu iletecekti. Al Rajni ailesi bu ticari gelimeler olurken, Balova'ya bir de saray yavrusu villa yaptrm, olu Salih Al Rajhi buraya yerlemiti. Rabta rgt'nn zmir kanadn oluturan Ali Rza Gven, Burhan zfatura ve Atilla Yurtu'ya ok yakn bir kii olarak biliniyor. Kamuoyunun Fettullah Hoca diye tand Fettullah Glen ile de ilikilerinin ok iyi olduunu vurgulayan Ali Rza Gven nedense pek fazla konumak istemiyor. Anakent Belediye Bakan Burhan zfatura, Ali Rza Gven iin sk sk yle konuuyordu: Hac Rza Bey, zmir'de hayr ve vakf almalarnda temayz etmi bir hemehrimizdir. imdi sz sras Burhan zfatura'da. Yurt dndan dnnde slm Kltr Merkezi'ne hangi slm lkesinin ba yaptn vakfn mal varln, bankadaki hesabn aklamas gerekiyor.

22.3.1987 349 Olaylarn Ardndaki Gerek : ONA DA MI?.. SHP Genel Bakan nn ile gazeteciler arasnda Rabta olay konusunda geen konuma, Trkiye'de demokrasi ve rejim aisndan nemli bir noktay vurgulamaktadr. Sayn tnn. Rabta olaynda Sorumlularn peini 'brakmayacaz demiti. Bir gazeteci soruyor: Sorumlularn pei- M ni brakmayacaz, dediniz. Buna Cumhurbakan da dahil :jfl mi? SHP Genel Bakan yantlyor: Cumhurbakann kar- ~M miza kartp, 'Ona da m?' demek bir anlam tamaz. Sorum- fl lunun yaptklar Ue ilgili soruturmann ne ekilde yaplaca, .fi anayasada yazlmtr. Bu bir ayrcalk getirmez. Cumhurba- n kannn sorumluluu anayasada nasl takip ediliyorsa, o ekil- fi de takip ederiz. Trkiye'de hukukun stnl denen kavramn benimsenmesi, demokratik rejimin yerlemesi bakmndan kanlmaz kouldur. Hukukun stnl, kiilerin stnlne karttr. O kii, Cumhurbakan da olsa, bu kural deimez. 12 Eyll dneminin zel koullar nedeniyle Rabta olaynda birincil sorumluluk Sayn Evren'in omuzlarma yklenmektedir. SHP lideri, geri bu zel sorumluluun altn izmiyor; ama iinde yaadmz, anayasal, rejimin geerli olmas iin, kararl, doal, ciddi bir yaklam vurguluyor; ankaya'y da devletin teki kurumlar gibi deerlendiriyor; bir ayrcalk tanmyor. Rabta olay karsnda DSP ve DYP'nin tutumlar da doaldr. lkemizde eriat reimi kurmak amacn programlatr-m bir yabanc rgtn Trkiye Cumhuriyeti devlet grevlilerini ayla balamas dehet verici bir olaydr. Rabta rgtne bu olana ve yetkiyi salayanlar, hesap vermek zorundadrlar. Kendini bilen bir kii ve bir parti, bu konuda baka biimde dnemez. Bir nemli nokta da yurt dndaki din grevlilerini parasal adan Rabta rgtne balayan hkmet kararnamesinin Resmi Gazete'de yaymlanmam olmasdr. Bu olgunun da sorumlularca ivedilikle aklanmas gerekiyor. lenen su gizlenmek mi istenmitir? nmzdeki gnlerde pek ok eyin aa kmas ve saydamlamas gerekiyor. 22.3.1987 350 Gzlem: KMN FKR?.. Uur MumcuYurt dndaki din grevlilerine Rabta rgt ve Belika ynetimince aylk denmesi fikri ilk kez kimden km? Tayyar Altkula'tan... Altkula, 24 Mart 1980 tarihinde, o zamanki adyla Kbrs Federe Devletb>'nde 8. tslm Kongresi'nde Rabta rgt-sorumlular ile grr. Bu kongrede Derhirel hkmetinin Devlet Bakan Muhammet Kelleci bir konuma yapar. Daha sonra Rabta rgt Genel Sekreteri Muhammed Ali El Harekan, Altkula tarafndan Trkiye'ye arlr. Genel Sekreter Harekan, Si Mart' 1980 tarihinde Trkiye'ye gelir. Altkula Ue Harekan, Rabta rgtnn Trkiye'de-yapaca katklar grrler. Diyanet leri Bakanl'nca karlan Diyanet Gazete -sinde bu grme haberi yer alr. Habere gre Rabta rgtnn yapaca maddi yardmlar unlardr : 1. Yurt dndaki Mslman Trklere dini faaliyetlerle ilgili her trl yardm.. 2. TBMM'de yaptrlacak cami iin 20 milyon liralk teberru.. 3. Trkiye'deki cami ve onarm almalarn srdren Diyanet Vakf'na yardm. 4. Adana'da sel felketine urayan yurttalar iin 5 milyonluk teberru. Altkula iin bundan sonraki adm, yurt dndaki din-grevlilerine Rabta rgtnce aylk detmektir. Bu konuda Demirel ile grr. Babakan Demirel, Gidecekleri biz seelim de onlar paray versin der. Bundan sonras kararnamenin hazrlanmasna kalmtr.

Altkula, 5 Austos 1980 tarihinde 1195 sayl yaz ile babakanla bavurur. Gereke olarak da lkemizin inde bulunduu ekonomik ve dviz sknts ile ii yurttalarmz arasndaki blc faaliyetler gsterilir. Bu teklif yazs uyarnca Demirel hkmeti, 32 din g351 revlisi iin cretsiz izin verilmesini kararlatrr. Tarih 17.8. 1980, say 8/1500. Rabta ilikisi ite bylece, ilk kez, Tayyar Altkul tarafndan kotarlm; Demirel hkmetince de balatlmtr. Bu bakmdan DYP Genel Bakan Sayn Cindoruk'un Yurt dndaki bir rgtn din adamlarna maa vermesi fevkalde yanltr. stelik bunun bilerek kararnameye balanmas da laik devlet ilkelerine aykrdr. Yakr bir i deildir, yanl bir itir szlerinin, ncelikle Sleyman Demirel'e ynelmesi gerekmektedir. Rabta rgt ile ilikiyi kuran Demirel hkmeti, bu ilikiyi srdren de Blend Ulusu hkmetidir. Ulusu hkmetinin Babakan Yardmcs bugnk Babakan zal, Maliye Bakan da Babakan Yardmcs Kaya Erdem'dir. liki yine Diyanet leri Bakan Altkul eliyle yrtlr. Altkula'n giriimleri sonucunda, 12 Eyll hkmetinin Devlet Bakan Mehmet zgne, 20 Nisan 1981 gn Babakanla yazd 919 sayl yaz ile yurt dndaki din grevlilerinin aylklarnn mahalli kurulular ve Dnya slm Birlii tarafndan denmesi nerisinde bulunur. Bu neri zerine, Ulusu hkmeti, 41 din grevlisinin cretsiz izinli saylmas iin kararname hazrlar. Tarih, 28.4.1981, say 8/2,838.. Bu ilerin bir numaral sorumlusu Tayyar Altkul hakknda zal hkmetince -Diyanet Vakf konusunda- beklenmedik bir soruturma alr ve Babakanlk Tefti Kurulu Bakan- brahim Dzyol'un hazrlad rapor sonucu Altkul istifa eder. Dzyol, bu raporu verdikten sonra grevinden alnr ve YK yeliine getirilir. Olayn Rabta rgt ile balayp, Demirel ve Ulusu hkmetleri ile sren ve Altkula'n istifas ile noktalanan ksa yks byledir. imdi, brahim Dzyol'un Altkul hakknda hazrlad rapordaki sulamalarn neler olduunu, Devlet Bakan Sayn Gzel'den sormayalm m? 22-3.1987 352 Ankara'dan Yaln Doan : RABITA'YA ANAP HALKASI ANKARA Rabta olaynda ANAP da var. ANAP'n Rabta ile balants yurt dndaki imamlarn aylklarnn denmesiyle ilgili deil. Ama, bu balant ODT'de yaptrlmak istenen slm Klliyesi ile ilgili. Kendisini imam aylklarndan kurtaran ANAP, Rabta ile ilikiyi ODT slm Klliyesi yoluyla kuruyor. ANAP - Rabta ilikisi ODT'de somutlayor. ODT'de slm klliyesi kurulmas olay belki zal hkmetinin ncesine iniyor, yani 1980 ylna. Ancak, konunun ayrntl gelimeleri ANAP hkmeti dnemine kadar uzanyor. Geni boyutlaryla zal iktidar dneminde yaanyor. stelik, ran yanllar - Suudi Arabistan yanllar arasnda tartmalar biiminde de yaanyor. stelik, Cumhurbakan Kenan Evren'e ad geen klliye ile ilgili srekli bilgi verilerek yaanyor. Yurt dndaki imam aylklarnn Rabta'dan denmesiyle ilgili gelimelerden ANAP kendini syryor. Hatta, bir yandan Demirel dnemine sratmaya alrken te yandan Bu iin sonunu biz getirdik diyerek endam kryor. Ne var ki, ANAP'n Rabta ile balants gelip gelip ODT slm Kl-liyesi'nde karmza kyor. Rabta'daki ANAP halkasm grmek iin gelimeleri sade^ ce tarih asndan sralamak yeter de artar bile: Y 1980. Rabta ile ODT arasndaki ilk iliki bu ylda kuruluyor. Rabtallar Ankara'ya geliyor ve ODT'de bir slm klliyesi yaptrlmas proesinden sz ediyor. Projeye nce 20 milyon riyal deer biiliyor. Rabtaclar gerekirse, kendilerinin yardm yapabileceklerini sylyor. Proje o tarihte ODT Rektprl grevinde bulunan Prof. Mehmet Kcman'a sunuluyor, Kcman olumlu buluyor.

 1981 ve 1982 yllar. TBMM feshedilmi durumda. TBMM* ye yaplacak camiye Rabta tarafndan verilmesi ngrlen yardm, ODT slm Klliyesi'ne kaydrlyor. Bunda, Suud Arabistan Elilii'ne ODT Cami Yaptrma Dernei yneticilerinin bavurusu rol oynuyor. Bu arada Dernekler Yasas deitirilmi durumda. ODT Cami Yaptrma Dernei'nin bir baka lkeden ya da kurulutan yardm almas ancak ileri 353 F.: 23 Bakanl'nm izni ile mmkn. Bu izin salanyor ve 1 milyon riyal, Trk-Arap Bankas'nda bir hesaba yatyor. Dernek ve ODT yetkililerinden oluan bir komisyon, gerektiinde Rabtaclara (Suudi Arabistan'a) bavurarak ihtiya duyduu kadar para ekiyor. Bu arada 1982^ Mehmet Gnlbol, Cumhurbakan Kenan Evren tarafndan ODT Rektrl'ne atanyor. 1982 sonrasna geliyoruz. ODT Rektr Gnlbol, balangta bu ie drt elle sarlyor. 23.3.1983'te cami yapm iin Gnlbol'la protokol imzalanyor. Cami Yaptrma Dernei Ba-kan'mn DPT Mstearlna gnderdii 25.3.1985 tarihli yazsnda ise, DPT'de kurulan slm lkeleri Ekonomik birlii Bakanl'na iaret edilerek, Projenin slm lkeleriyle ibirliini gelitirici> niteliine deiniliyor. Gereken yardmn v ve destein gsterilmesi isteniyor. DPT Mstear Yardmcs , mdat Akmermer, yine 1985'te ODT Rektrl'ne gnderdii bir yazyla projeyi destekliyor, Akmermer ayrca dernek ynetiminden Cumhurbakan'na iletilecek dosyann hazrlanmasn istiyor. Sz konusu dosya 1986 ylnda Cumhurbakanl Genel Sekreterliine iletiliyor. Cumhurbakan Evren, DPT Mstear Yusuf zal'dan slm lkeleri Ekonomik ve Ticari birlii Daimi Komitesi almalarnn aktarld bir brifingde projeye ilikin bilgi alyor. Bu arada, Dileri'nin cami yapmna kar kan yazlar ODT Rektrl'ne iletiliyor. Bu tarihten -sonra ODT ii yavalatmaya balyor. Dolaysyla, 12 Eyll dneminde balayan Rabta zincirine ODT rnei ile birlikte ANAP halkas da ekleniyor. Ve tm bu gelimelerden Cumhurbakan Evren ile Babakan -zal'm srekli haberi oluyor. Rabta ankaya ile zal Hkmeti'ni birbirine daha ok yaklatrrken, aralarndaki su szmaz rabta yeniden su stne kyor. Hkmet Szcs Hasan Cell Gzel, bakalm bu rabtalar nasl aklayacak? Gzel, Demirel dnemini sulad lde cesur olabilecek mi? 22.3.1987 354 Cneyt Arcoyrek yazyor: ANKAYA'DAN SERT VE SOUK RZGRLAR... ANKARA ankaya Kk'nden sert ve souk rzgrlar esiyor. Rabta olaynn ayrntlaryla kamuoyuna yansmas, Cumhurbakan Kenan Evren'i hayli zm, hatta sinirlendirmi. Alnan bilgiler bu dorultuda. Demokrasiler kapal rejimlere benzemez. Hemen her ey gn gelir aa kar, ynetici kadrolar en azndan tedirginlie srkler. ankaya'nn olayn patlak verdii ilk gn yapt aklama, acol bir davran, sorunu iyiden iyiye incelemeden ortaya koyduu tutum acelecilL Kararnamenin varl kantlandktan, ODT gibi yeni o-laylar grldkten sonra, ankaya'nn zel komisyon araclyla yaptrd sylenen aratrma ise geciktike gecikiyor. SHP'nin ana muhalefet olarak yetersizlii tartlrken, geen zaman Erdal nn ve ekibinin salkl saptamalar yaptn gsteriyor. nn, 28 Eyll ara seimlerinden bu yana gericiliin giderek boyutlandn sylyor, Meclise aratrmalar veriyor, gndem d konumalar yapyordu. kinci konu SEA idi. nn, daha batan bu anlamann ieriine karyd, son giriimini ankaya'ya yapt. Her iki nemli olaydan sonra nn'nn ald sonu, byke bir sfrd. Gericilik trmanmasn zal kabul etmiyor, SEA anlamasnn hi deilse bir yl ertelenmesini, ABD'de kacak tabloya gre davranlmasn ankaya, hkmetin iine karmay istemedii gibi bir gerekeyle geri eviriyordu.

Bu arada devletin istihbarat rgtleri, 65 ilde gericiliin rgtlendiini bildiriyor, ban alp giden bu gelimelere dikkatleri ekmeye alyordu. Sonuta neler oldu?.. Gericiliin bir kolu saylan Rabta olay ayrntlaryla akland. SEA'y imzaladmz gn, ABD Kongresi gelecek yl btesinden Trkiye'ye ayrlan yardm miktarn krpa krpa neredeyse sadakaya evirdi. Kongre adamlar, Washington'da bulunan Dileri Bakan Halefolu'na baka kapy gsterdi, yardm iin Beyaz Saray'a gitmesini salk verdi. Halefolu, Reagan'la grmek iin ne gerekirse hepsini 355 yapt. Kabul edilmedi. imdi de dnm, kamuoyuna ABD Kongresi'ndeki gelimeleri vahim bir hata diye niteliyor. Bakentte iyimser iktidar yanllar, Artk Malzeme Yasas var, ynetim bize iki yl diledii kadar ara gere verir> diye bir avuntu sergiliyor. Hatta, ABD btesi ak, her lkeye verdii yardm kesiyor diye davran savunanlar grlyor. Devlet Bakan Hasan Cell Gzel, Rabta'y gemi iktidarlara yklemeye alyor, ANAP iktidarnn dardaki imamlarn Rabta'dan para almalarn nleyen kesin nlemler aldn sylyor.. Rabta m, iktidar zemzem suyuyla ykanm, tertemiz. Ama, 1985'te iktidara szan, karde zal'dan balayp yakn gnlere dek sren ODT'de cami yapm iin Rabta'dan milyonlar alnmasna nayak olunduu olay ortaya knca, zal iktidar suspus. Cumhurbakan ise, inceleme babnda almalarn srdnden sz ediyor. Oysa, brakalm Rabta olay gibi nemli sorunu bir yana. Cumhurbakan, ankaya ile ilgili kk, -nemsiz, ama olumsuz haberlere gn birlik aklamalarla kar kmay, aydnlk getirmeyi kural benimsemiti. Pek ok rnek ortada. O zaman. Cumhurbakanlnn, Rabta olaynn 1980 sonras ve bugnyle ilgili incelemeleri neden olanca hzla bitirip aklama yapmadn ieren kuku dolu sorular akla geliyor? 1960'tan sonraki Yassada mahkemelerinde nemli sorunlarda yneltilen sorulara rahmetli Menderes, Hatrlamyorum reis beyefendi hazretleri diye yant verirdi. Kararnamenin varln bir kez daha kantlayan arkadamz Mustafa Ekmek-i'nin verdii haberlere baklrsa, MGK eski Genel Sekreteri, Rabta iini onaylad anlalan Bern Bykelimiz Emekli Orgeneral Haydar Saltk da, konunun Sayn Evren'e o zaman iletilip iletilmedii sorusuna Hatrlamyorum diye yant veriyor. Sayn Evren'in bilgisi yok, kararnamede imzas var. MGK dneminin btn bakanlarndan ayn szck. Hatrlamyorum. Ayn trden aklamaya zel syleilerde Sayn Cumhurbakannn da katld anlalyor, Binlerce kararname imzalanm, arada da Rabta benzeri gerekeler duyuluyor. Ama, yazdmz yzlerce yazdan biri cmbzla ayklanyor, bizler mahkeme kaplarnda. Bylesine nemli bir olayda, Atatrk laikiliinin her zamankinden daha ok savunulmas gereken ortamda hatrlamamak dorusu yeterli, doyurucu bir gereke saylabilir mi? 356 Son habere gre, Rabta'nn Genel Sekreter Yardmcs Amin Addas hazretleri de, gelecek hafta stanbul'da bekleniyor. Bugnk duruma aama aama geldik, kabul. Ama, son yllarda gzlenen gericilik yarnda dev admlarla lerledik. nceki gece TV'de Houston'dan glckler yadran Babakan zal, uak demiyordu, tayyare szcn kullanyordu. Kuvvetli diyemiyordu, guvvetli. Dilde balatlan gericilik, dne dne her yana kanser mikrobu gibi bulat. zal'-n Ankara'ya le namazndan sonra, ikindiye doru Esenbo-a tayyare meydanna shhati afiyetle vasl olduunu devlet radyolar sylerse, hi amamah. Yeni kadrolar, boyunbal eriat bir dzen istiyorlar sanki. Dnelim iptal edilen ankaya grmesine ve yaplan aklamaya: Resmi aklama, Genel Sekreter Salar'n, Cum-hurbakam'n istifa etmesini istemesinden sonra, Genel Bakan nn'nn dncelerini renmek iin grme isteminde bulunulduunu sylyor. Belirli kaynaklar, eer nn, genel sekreteri dorultusunda aklama yapmasayd, ankaya'nn SHP lideri ile greceini belirtiyor. Hatta kimi bilgiler, ankaya'nn SHP Genel Sekreteri'nin byle bir istemde bulunmasna

karn, genel bakann yle dnmeyebilecei varsaymyla harekete getiini bildiriyor. Partilerdeki grup atmalarn, fikir ayrlklarn gz -nnde tutarak kimi kararlara varmak, yanltc sonular karyor. Devletin st dzeyinde verilen kararlar, parti i ekimelere gre deil, bir partinin tzel kiiliine gre ayarlanr, en basit kural bu. Dn Erdal nn'ye, genel sekreterinin szlerinden haberli olup olmadn sorduk: Ksa yant verdi: Aksi dnlebilir mi? Grme iptal edildiine gre, demek ki aksini dnenler var diyemedik. 22.3.1987 357 Ankara Notion: MECE COKUSU... Mustafa Ekmeki tik gazetecilie yazar olarak baladm. Muhabirliim, haberleri kovalamam, daha sonradr. Ancak gazeteciliin temelinin muhabirlik olduunu dnrm. Nurullah Ata'n 24 saat edebiyat dnrm dedii gibi, 24 saat gazetecilik dnrm. ddiasz Ankara Notlar da birer gazetecilik rndr. Gazetecilii de futbol oyununa benzetirim. Putbol, nasl bir ekip, bir takm almas isterse, gazetecilik de yle. Paslama, kiisel oynamama, yorulmama, bata gelen eyler. Futbolcu, top arkasnda koar. Topu yakalamak iin, ancak bir dnem gelir, top arkasnda komasna gerek kalmaz, toplar onun ayana gelir. Paslar verilir. Gen gazetecilerin, haber kovalamalar doaldr. Bir yere gelir tkanr, ne yapmaldr? te bunun tek kar yolu takm almasn iletmektir. Cumhuriyet alanlar son gnlerde bunun gzel rneklerini verdiler. stanbul mutfa, mutfaa teberi tayan Ankara, korkun bir ibirlii iindeydi. Ankara'da gzel bir takm almas kurulmutu. Rabta olaynn nasl zldne gelmek istiyorum: Uur Mumcu'nun Avrupa'larda dolap, hazrlad gerici rgtlerin almalar, bu arada Rabta'nn Almanya'daki imamlarn aylklarn dedii yolundaki blm knca, kprdanma balad. Yetkililer, byle bir eyin olmadn ya da haberleri olmadn sylyorlard. Eee, Uur Mumcu, dolaysyla Cumhuriyet yalan m yazyordu? Yaln Doan, Ankara Notlamn hazrlamak iin eve kapandm bir sabah telefon etti: Ekmeki, Altkulala bir grebilir misin? Kollan svadm, nce konumad, azck tlatt, stanbul'dayd. Byklerimiz konusun, ondan sonra! diyordu. pular vard ya-hh! Ankara'ya dndnde, bu kez, Sizinle konumadan Milliyetten Yener Ssoy'la konuacam, ona sz vermi bulunuyorum diyordu. Konuun, dedim, onunla da konuun. Ama, bizimle de konuun. Bu konuyu ortaya atan Cumhuriyet! Haklsnz! dedi. Yener Ssoy'la konutuktan sonra ya358 Dt vereceini syledi. Yener Ssoy'la konumu. Ssoy Milli-yet'te zaman zaman syleilerini izlediim deerli bir arkada. O da anlay gstermi. Bu davranndan dolay Ssoy'a teekkr etmek istedim, Biz byle yetitik abi! dedi. Teekkr ediyorum". Rabta olaylar izlendii gnler, Cumhuriyet'in brosunun hali grlecek eydi. ki kii teyp bandn zyor, Yaln Doan okuyor, Ahmet Tan telefonlar kulanda, stanbul'la konuuyor. Yaln Bayer, Trakyal ya: u Trakya kalbn kurtarmaya alyoruz! diyor. Sekreterimiz Nur Hanm: Hemen Hasan Cemal Bey'i arayacaksnz! Sizi bekliyor.. Gen gazetecilik yllarn dndm. Frtnalar gibiydik. Bir gn Milliyet'te, hzla odadan odaya giderken Abdi pekl'y-le arpmtk. Kafalarmz tokumutu. Ses karmad ama, hafif bozulmu olmalyd. stanbul'da, Abdi peki'ye sormular : Nasl orada arkadalar? Brakn yav, demi, orada herkes birbirine arpyor! Hasan Cemal telefonda : Hemen Bern Bykeliliini ara Haydar Saltk'la konu. Rabta'dan aylk alan imamlarla ilgili kararnameyi nasl imzaladn, Tayyar Altkula'n

aklamalarnn doru olup olmadn sor; bir ey sylese de, sylemese de Altkula'n aklamalarnn kullanlacan syle. Haydar Saltk' Bern'de elilik dnda bir yerde buldum! 12 Eyll'n' etkili adamyd, yle derlerdi Herkes korkard. Yabanc gazeteciler, 12 Eyll'den sz ederken, onu gerekletirenler iin Cunta diye yazyorlard. Bunu yazan yabanc gazetecilerden biri arlm, sorulmutu: 12 Eyll' gerekletirenlerin ad "Milli Gvenlik Kon-seyi'dir. Siz ise Milli Gvenlik Konseyi demiyor, 'Cunta* diyorsunuz. Neden? Yabanc gazeteci yle karlk vermiti: Efendim, Milli Gvenlik Konseyi dersek, Amerika'da sade vatandalar anlamaz. Dnyann her yerinde, byle hareketleri yapanlara "Cunta* derler. Gazeteci zlgt yemi kmt! Hasan Cemal'in yaptlarnda, bunun pek ok rnekleri var. Bir gn, konseyin halkla ilikiler blmne gidip, blm yneten, imdi Amiral oldu. Albay Salim Derviolu ile gr359 p, tanmak istedim. Telefonla konuuyor, ancak tanmyorduk. Salim Derviolu: Sayn Ekmeki, dedi. Saltk Paam btn yazarlarn yazlarnn zetini ister, yalnz sizin yaznzn tamamn ister.. Salim Derviolu, ne bilsin, bunun beni sevindireceini sanyordu. imden, Anneeee!> dedim, Aman olum Ekmeki yazlara biraz dikkat et, bunlar senin iin iyi eyler dnmyorlar! Benice Boran, bir gn yle demiti: Ben her yazy sonuna dek okumam, ne olduunu anlar brakrm. Bir senin yazn sonuna dek okurum. Nerede ne diyeceini bilemiyorum ki! Haydar Saltk, konuurken dikkat ettim, yakn davranyordu: Oooo, Mustafa Bey naslsnz iyi misiniz? Hemen konuya girdim, Paam byleyken byle., iinden geirmi midir? unlar, elimizde g varken, ieri tkmadk da, bize gemiin hesabn soruyorlar... Haydar Saltk'la konumay renen Yaln Doan, her zamanki heyecanyla, hemen: Bana Hasan Cemal'i balayn! diyor. Broya yle uzaktan bakan, bir curcuna var sanr. Futbol manda, kale n karr ya bir, yle. Ar top Cneyt, Uur Mumcu, Ahmet Tan, Sedat Ergin, mit Aslanbay, Enis Berberolu, Gnseli nal, Hasan Uysal, Hakk Erdem, Canan Gedik, Evren Deer, Turan Ylmaz, Ik Kansu, Zeki Saral, Faruk Bildirici, Betl Uncular, Tuncay zkan, Bilal etin, telekste Halil zdemirolu, bilgisayarda Bilal Uar, Mazlum Erdoan, foto muhabiri Rza Ezer, Ali Nun, ofr Yusuf Sprgeci, olaylara eli desin, demesin heyecan iindeler. Bir imece cokusu ki sormayn... Buna benzer almalar seim gecelerinde olur. Uykusuz geceler.. Azmi zgr : Abi, haberlere mkfat olarak ikramiyenizi vereyim? diyor. Dalgasn geiyor. Meer o gn, ikramiye datlyormu. Odaclardan Mustafa spir'le Gldane Asil'in, Mehmet Ali Sevim, Aytekin Altnz'n gzleri l. Cumhuriyet brosunda yazar takm alt kattadr, st kat-takiler haber kadrosudur. Gencay ayian, basmevi ynetmeni Vural Saygl da, alt katta bizimle. Sekreter Nur aatay, Kitap Kulb'nden Aytekin Altnz de yle. . 360 Gazeteyi gazete yapan, bir eski gazetecinin deyimiyle, her milimetre karesine insan elinin demi olmasdr. Orada alan herkesin, kvanc da, znty de paylamasdr. yi ilikiler iinde olmasdr.. lhan Seluk'un cuma gn kan Atatrk Bir Grle balkl yazsn karmadyanz, okuyun, Rabtay Atatrk-c'y (!) anlatr, ne gzel! 22.3.1987 ANKAYA'NIN AIKLAMASI Devlet ve hkmet hayatnda ciddiyet ve sorumluluk an-^ laynn altn bkmadan, usanmadan izmenin nemi gittike daha ok belirginleiyor. Deiik evrelerde Rabta dolaysyla sergilenmekte olan tutum ve davranlarn g getike daha artc niteliklere brnd grlyor. Olmu bir kere zihniyetinden, Aman yce makamlar ypratmayalm psrklndan, Byklerimiz bilir kolayclndan ya da adamsendetiliinden, Byle gelmi

byle gider kaderciliinden, syler misiniz, ne zaman kurtulabileceiz? nk uras gayet iyi bilinmelidir ki, bunlardan kurtulamadmz ve hesap sorma alkanln edinemediimiz surece, hem ada hukuk devletinden hem de gerek bir Bat demokrasisinden yoksun kalmaya devam edeceiz. u gnlerde Rabta'dan kaynaklanan grntler ylesine arpc izgiler kazanmtr ki, serinkanl, temkinli ve yumuak Erdal nn'y -yine bu zelliklerini koruyarak- z' asndan siyasal yaamn en sert-tavrn almaya zorlamtr. SHP liderinin grleri yledir: Bir devlet, kendi temel ilkelerine aykr politika yrten bir rgtten 'imdilik para alyorum, bundan kimse zarar grmez' derse, kendi temel ilkelerini yrtecek gc olmadn aka gsterirse, devlet olmaz. Bu devlet kimseden saygnlk grmez, kendi halkndan da saygnlk grmez ve bu devletin bandakiler elbet bu davran aklamak zorunda kalrlar. Bizim kiilerle problemimiz yoktur. Devletin st makamlarna saygl insanlarz. Devletin sreklilii iin bu saygy gstermek herkesin grevidir. Yalnz devletin temel ilkelerinden biri olan laikliin korunmasnda bir dnem grev yapm olan sorumlular ihmal gstermllerse, o zaman bunlarn ne361 reden kaynaklandn, kimlerin sorumla olduuna aratrmak da grevimizdir. imdi Sayn Cumhurbakanndan benim beklediim, asln -da bir aklama yaparak bu konudaki grn ortaya koymasdr. nk anayasann Cumhurbakannn sorumsuz olmasn kabul etmesi baka bir meseledir. Cumhurbakanlarnn Trkiye'de yol gstermek gibi geleneksel bir yaps vardr. Onun iin Sayn Cumhurbakan bu hareketin yanl olduunu, laiklii korumann her eyin banda geldiini, uluslararas teokratik bir dzen rgtnden para almann yanl olduunu ifade etmelidir. Ancak o ekilde halk gven duymaya devam eder ve Trkiye'de laikliin korunduu bir biimde toplumsal ha-yat devam eder. Sayn Cumhurbakannn bu konuda aklama yapmasn bekliyoruz. Sayn nn'nn bu yaklamn hakl ve yerinde buluyoruz. Cumhurbakan Sayn Kenan Evren'in gecikmeli de olsa kamuoyuna dn bir aklama yapmas genel olarak olumlu saylabilir. Aklama; <Rabta> olaynn laik cumhuriyet ilkesiyle badaamayacan ok dolayl biimde belirtmekle birlikte yeterli olmaktan uzaktr. SHP lideri nn de dn bu yetersizlie dikkat ekerek yle demitir: Sayn Cumhurbakanlndan henz beklediimiz aklama yaplmad; yaknda yapacaklarn sylyorlar, ona bekliyoruz. Laikliin korunmas, i politikann en nemli konularndan biridir. Bu konuda ana muhalefet partisi olarak grevimizi yapmamzda yadrganacak bir taraf olamaz. Sayn Cumhurbakan, aklamada, bir gerei gn na karmas bakmndan, dizinin yaymland gazetenin g-Tevini yaptn belirtmitir. Evet, biz grevimizi yaptk. imdi bakalarnn yapmalarn bekliyoruz. 23 Mart 1987 Hasan Cemal 362 Gzlem: ZAL VE DEOLOJ Uur Mumcu Babakan Sayn zal, uydu aracl ile dzenledii basn toplantsnda, arkadamz Ahmet Tan'n Rabta rgt olay ile ilgili sorusunu Hdise olduundan daha fazla ideolojik nitelikte bytlmtr diye yantlad. Konu ideolojikmi. deoloji, siyasal, dinsel, sanatsal ve felsefi dnce biimlerinin tmn kapsamak zere kullanlan genel bir kavramdr. Bu bakmdan, laik dnce gibi slamc dnce de bir ideolojik nitelik tar. Atatrkln siyasal dnce alannda bir baka ad olan laiklii savunmak nasl ideolojik tavr ise bu ilkenin, Babakann kardeinin ortak olduu bir para imparatorluu eliyle yklmak istenmesi de ite byle bir ideolojik tavrdr. nce bunu anlayalm! Babakan zal'n dilinde ideoloji aka komnistlik demektir.

Sayn Babakan, devletin asli ve srekli hizmetlerinin bir yabanc devletin parasyla yrtlmesini doal sayyor; buna kar kanlar, aklnca komnistlikle sulamaya kalkyor. Saym Babakan, o ok gvendii akln, batan irketlere, birbiri ardna ifls eden bankalara, gittike artan d borlara kullansa ok iyi eder.. Rabta olay, bir slamc rgtn laik devletin yurt dndaki din grevlilerinin aylklarn demesi sorunu deildir. Olay ok daha geni boyutludur. Trkiye, son yllarda anti-laik bir ideolojinin etkisi altna giriyor. Sorun budur. Bu anti laik ideolojinin para kaynaklan ve siyasal dayanaklar nasl oluuyor? yle oluuyor : Babakan zal, iktidara admn att gn kard kararname ile Suudi kkenli finans kurumlarna yasal olanak salyor. Trkiye'de Faisal Finans Kurumu, bu rgtn temsilcisi tarafndan kuruluyor. Bu temsilci, paylarn, eski bakanlara. 363 milletvekillerine ve ANAP yneticilerine datarak, siyasal etkinlik salamaya alyor. Al Baraka adl Suud kkenli finans kurumu da Babakann kardei Korkut zal ve ANAP stanbul il Bakam Ey-men Topba'n nclkleri ile kuruluyor. Ve daha sonra ayn Korkut zal ve ayn Eymen Topba'n dinsel amal vakf olgusuna sra geliyor. Bu arada, ANAP stanbul ve zmir l Bakanlar Suud-lerle ortak irketler kuruyorlar. stanbul'un nl Belediye Bakan Bedrettin Dalan da bu saadet zincirine katlyor. slamc Suudi Krall saray ile laik Trkiye Cumhuriyeti Babakanlk Konutu arasnda kurulan bir yeil adr-da zallar ve Topbalar'a siyasal ve ekonomik ayrcalklar salanyor. Korkut zal, slm Kalknma Bankas Mavirlii'ne getiriliyor. Getirildii gn aabey Turgut zal, Bakanlar Kuru-lu'na bu bankaya vergi bakl salayan yasay sunuyor. Her ey bu kadar ak ve her ey ylesine gzler nnde duruyor. Bir eriat rgt adm adm laiklik ilkesini yok ediyor. Bunu yaparken de zal ailesine Suud kkenli irketler araclyla milyarlar kazandryor. ANAP stanbul l Bakam Topba'a ve zmir l Bakan Atilla Yurtu'ya zemzem kuyularndan km yeil dolarlar yadryor. Bu anti laik ideolojiden zallar'a,. Topbalar'a, Yurtu-lar'a milyarlar aktlyor. Bizler Atatrk'n laiklik ilkesini savunduumuz iin komnist oluyoruz, Babakann kardei ve ANAP l Bakanlar arkalarnda Rabta rgtnn bulunduu bu para imparatorluklar ile milyarlarna milyarlar katarken milliyeti oluyorlar, muhafazakr oluyorlar ve hem de Atatrk inklps saylyorlar. Atatrk inklpl bu adamlarn dilinde eriat i-birlikiliinin bir baka ad oluyor. Ey Atatrkler, uyann.. Ey Atatrkler, silkinin.. Ey Atatrkler, zerinizdeki l topraklarn atn.. Ey Atatrkler, birlein, rgtlenin, glenin, sesinizi karn, laiklik ilkesini Kuvay Milliye ruhu ve cokusuyla savunun. Atatrk'e, O'nun silh ve dn arkadalarna kar denmesi gereken bir bortur, bir grevdir bu.. 23.3.1987 364 Politikada Sorunlar: RABITA OLAYI VE BABIAL Trkiye gnlerdir gazetemizin yazar Uur Mumcu'nun ortaya kard Rabta olaynn yanklan ile alkalanyor.

Bizim Babli'de, modas gemi olmasna ramen, ne yazk ki hl kullanlan bir yntem vardr. Bir gazete bir haber yakalad zaman, haber nemli de olsa, br gazeteler pek stne gitmezler. Bu davrann ardnda yatan mantk, Biz haberi atladk, imdi zerine gidip, bu olguyu vurgulamakta, bsbtn ortaya karmakta anlam yok eklinde ifade edilebilir. Mantk, gazetecilie salt rekabet ve zel giriimcilik asndan baklrsa, doru grlebilir. Ama gazetecilik, her eyden nce bir kamu hizmetidir. Basnn temel grevi de halk aydnlatmaktr. Bu bakmdan, bir gazete atlad nemli bir haberin zerine gitmedii takdirde, kendi okuruna kar grevini yapmam, onun nemli bir konuda aydnlanmasn engellemi olur. Ancak, bir gazetenin ortaya kard haber, kimi zaman o denli nemlidir ki, zerine gitmemek olanaksz olur. Haberi atlam olsanz da, istemeseniz de zerine gitmek zorunda kalrsnz. Rabta olaynda da byle oldu. Haberin boyutlar anszn "byynce, tm basn olayn zerine gitmek zorunda kald. Babli'nin, artk modas gemi olmas gereken alkanl geri planda braklm grnyordu. Biz olay patlak vereli beri, basnmz elimizden geldiince dikkatli biimde izlemeye alyoruz. Haber, gazetelerin manetlerine kt. Ama nasl? lk gnler, Rabta olay byyor trnden balklarla. Haberlerin giriinde Rabta olaynn anszn byd, SHP'nin sert k yapt... gibi aklamalar vard. Peki ama bu Rabta olay nasl ortaya kmt? Kim karmt? Tabii o konuya pek deinilmedi. Ne de olsa Babli alkanl vard. Sonra olay iyice dal budak sarnca, Uur Mumcu'nun ad rlmeye baland basnmzda. Uur Mumcu'nun aratrma365 snda ortaya kard Rabta skandalinin boyutlar geniliyordu. Muhalefet bu olayn peini brakmayacan belirtiyordu...> En tannm ke yazarlarmz konunun zerine gittiler. Uur Mumcu'dan alntlar yaptlar. Haberlerde Uur Mumcu'nun ad sk sk gemeye balad. Ama biz Uur Mumcu'nun hangi gazetede altn, ne haberlerden, ne de kan yorumlardan renebildik. Gazeteci, yazar, aratrmac Uur Mumcu, Trkiye'ye ve Babli'ye gkten zembille inmi ya da uzaydan gelmi de deildir. Uur Mumcu, Cumhuriyet gazetesinin bir yazandr. Cumhuriyet gazetesinde alr. Denebilir ki, Uur M'umcu, n Trkiye'nin snrlarn am, uluslararas hrete sahip bir gazeteci. Herkes onun nerede altm bilir.> Olabilir, ama yine de bir nezaket kural, asgari standartlar vardr. Gazeteciliin temel kurallanndandr. Bir habere szgelii Ziya l Hak atom bombas yapmayacaklarn syledi eklinde balanmaz. Byle bir haber nne getirilen bir yaz ileri mdr, o haberi yazan muhabiri paylar. nk Ziya l Hak Pakistan Devlet Bakam'dr ve habere Pakistan Devlet Bakan Ziya l Hak diye balamak gerekir. Herkes Ziya l Hak'n Pakistan Devlet Ba*kan olduunu bilebilir, ama bu olgu, temel kural deitirmez. tte Trk basn Rabta olaynda, Babli ahkanl> ile bu temel kural yine unuttu. Tek bir istisna ile: Sabah gazetesi. Sabah gazetesi, olayn patlak verdii gnden beri gerek haberlerinde, gerek spotlarnda, gerekse yorumlarnda Cumhuriyet gazetesinin yazan Uur Mumcu deyiini kullanarak, ufak hesap ve komplekslerden kurtulmu olduunu gstermi ve adalk rnei sergilemitir. Emin olun, hepimizin Sabah gazetesinin sergiledii davrantan renecei ok ey var. ** 23.3.1987 Ergun Balc 366 MAKSAT NE OLA K?.. Rabta olaynn z nedir?

slm 'enternasyonalizmini savunan, Mslman lkelerde eriat dzeni kurulmasn amalayan, cumhuriyet ve demokrasi kart bir rgtn, Trkiye Cumhuriyeti devletinin bir ksm kamu grevlisini iki yl sreyle maaa balam olmas deil mi? Laiklie tamamen kar bir ideolojinin devlet iinde trmanma yolunda nemli bir mevzi kazanmas deil mi? . Bu sorularn karlklar ok aktr. Laik Cumhuriyet ilkesine ve demokrasiye itenlikle inananlarn bu sorulara Evet yledir diye yant verecekleri varsaylr; aksi dnlemez. Nitekim bugne kadar tek tk istisnalar dnda kimse kp Rabta'y aka savunabilmi deildir. Ancak son bir iki gndr olay azmsamak, znden saptrmak ve rtbas etmek yolunda ilgin tutum ve davranlara da rastlanyor. Oysa olay son derece yalndr. 12 Eyll dneminin en sorumlu kiisi Sayn Kenan Evren'in imzasnn bulunduu bir kararnameyle Rabta'nn Trk devleti memurlarna maa demesidir. in z budur. Bir devletin, kendi temel ilkelerinden en bata gelenine aykr faaliyet gsteren bir yabanc rgtten para almas ne demektir, syler misiniz? Bunun zerine gidilmeyecek midir? Byle bir olayn nasl meydana geldii, sorumlularnn kimler olduu ncelikle aratrlmayacak mdr? Makamlara ve kiilere saygyla, bylesine vahim bir olayn didik didik edilip gn na karlmas neden kartrlyor, syler misiniz? Bu kraldan ok kralc tutum nereden kaynaklanyor?.. Bir trban, bir barts olay meydana geldii zaman karlan grlty ltfen yle bir anmsayp gzlerinizin nne getirir misiniz? Peki yleyse, Suudi kkenli bir eriat rgtnn, Trk devletinin memurunu dolar zerinden maaa balamas, bart sorunundan daha m az vahimdir? Biri grnt ise, dieri iin z deil midir? Bart takm takmam, kara araf giymi giymemi,. 367 :sakal brakp brakmam, btn bunlar bir yerde kiinin kendisini ilgilendirir; bir snrn tesinde karamazsnz. Oysa Rabta olaynda irticann devlet iinde trmanmasna ilikin ok vahim bir durum sz konusudur. slam fikirleri isteyen istedii gibi savunabilmelldir; isteyen istedii gibi giyinip kuanabilmelidir; bunlar oulcu Bat demokrasisinin gereidir. Ama eriat eilimler devlet iinde trmanp, gnn birinde devlet dzeninin temel kural haline getirilirse, ite o zaman ortada ne cumhuriyet ne de demokrasi kalr. Rabta> olaynn z ve nemi budur; irticann devlet iinde trmanma abasdr. Bu z kavrayarak sorumlular ortaya karalm, hata ve su varsa sergileyelim. Kapal kaplar arkasnda, denetimsiz bir ortamda milli menfaatlerin korunamad gn be gn aa kmaktadr. Devlet hizmetinde baar ya da baarszlklarn cesaretle ortaya karlmas, demokrasinin geliimiyle eanlam tar. Ak rejimin fazileti, her ara ya da askeri rejim dneminden sonra daha iyi ortaya kmaktadr. Aklktan ve demokrasiden korkmayaum. 24.3.1987 Hasan Cemal Dnyada Bugn: RABITAGATE BTNN BR PARASI Sylenenlere baklrsa, Ankara'nn sekin semtlerindeki birtakm ask suratl kiiler, adlarnn Rabtagate'e karmasndan sonra, geceleri rahat uyuyamyorlar. Karabasann arl altnda ezilirken ayn zamanda sayklyorlarm: Eyvah Uurmac geliyor. Anlatlanlar ne denli doru bilmem, ama Rabtagate, son ODT olayyla birlikte ylesine byyp yeni boyutlar kazanmaktadr ki, olaya ad karanlarn, olay ortaya karan Uur Mumcu'yu umac gibi grmelerinde alacak bir yn yoktur.

ODT olay yalnzca, benim ilgim yok> diyenlerin (rnein Gnlbol) imzalar bulunan belgelerin ortaya kmas asndan deil, bu kez konunun her dzeyde enine boyuna tartlm olmas ve hi bir eyin gzden kama sonucu olmad izlenimini uyandrmas asndan da nemli. 368 Bu arada, olayla ilgili olanlarn ve baz baka evrelerin jsonuyu br gelimelerden soyutlama, te yandan da kiisel-letirme abas iinde olduklar dikkati ekiyor. Rabtagate olay sonrasnda bir aklama, daha dorusu bir n aklama (nk aklanan noktalar gz nnde bulundurulduunda bu aklamann baka trl nitelenmesi olanakszdr) yapan ankaya'nn, Sayn Evren'in Cumhuriyet'in yaynn yerine getirilmi bir gazetecilik grevi olarak grdn ortaya koymutur. Cumhuriyet'in son yaynlarnn bylesine doru bir biimde deerlendirilmi olmas sevindiricidir. Gerekten adn Mustafa Kemal Atatrk'n koyduu ve Cumhuriyet'in ilke ve ka-zanmlarn savunmay, korumay kendisine ama edinmi olan Cumhuriyet, laiklik ilkesinin ve dolaysyla Cumhuriyetin temelinin ciddi tehditlerle kar karya bulunduu bir srada,-kendisine den grevi yapmtr ve bundan onur duymaktadr. Rabtagate olaynn ortaya karlp, deilmi olmas, lkemizde rejimin gelecei asndan da yararl olmutur. Ve .olayn ortaya karlmas, btn gelimeleri ve boyutlaryla ortaya konmasmda katks olan tm arkadalarmz demokrasimizin zaten nazik olan sal asndan byk bir hizmet yapmlardr. Ancak, Trkiye'de, demokrasiden, cumhuriyet ilkelerinden, adalktan yana olan, giysileri ne olursa olsun tm zinde glerin konu zerinde byk duyarllkla durduklar u srada bir gerei gzden karmamak son derece nemli. Rabtagate'in nemi, yalnzca devletin ilevinin bir baka devletin rgtne ihale edilmesi gibi akl ve izann kabul etmeyecei bir davran olmasnn da tesindedir. nk Rab-agate gerekte Cumhuriyet'in temel ilkesi ve onsuz olmazu olan laikliin temeline dinamit koyma giriimlerinin bir parasdr. Rabtagate'i, iinde bulunduu btnden ayrarak tek bana bir polisiye olay gibi ele almak yanl olacak, yanltc sonulara varmamza yol aacaktr. Ayn biimde, Trkiye'de laiklie kar giriimlerin tm sorumlularn bir yana brakp salt Rabtagateve ad karanlarla snrl kamak, Cumhuriyetin temeline ynelik tehlikenin boyutlarn kavramamz engelleyecektir. Evet Rabtagate. Trk Dil Kurumu'nun Tarih Kurumu'nun ortadan kaldrlp, Atatrk Yksek Kurulu kurulmas olayndan 369 F.: 24 soyutlanamaz. nk unutmamak gerekir ki, Atatrk Yksek Kurulu da, Trk-tslm sentezini resmi ideoloji haline sokmak iin kararlar almtr. Ve bu kararlarn altnda en stteki kiilerin imzas vardr. Btn bu kiilerin elbirliiyle din dersini zorunlu hale getirme abalar da bir dnya grnn, bir rejim zleminin ve yneliinin sonulardr. Olaylar bu btn iinde ele alrken. Cumhuriyet hkmetlerinin Cumhuriyetin tarihinde ilk kez, fetva istemelerinin de rastlant olmad kolayca anlalabilecektir. Milli eitimin Trk-slm sentezce-riyle, eriatlarn koalisyonuna teslim edilmesinin ardndaki neden de ancak olay btn iinde ele aldmzda grlebilecektir. Uur Mumcu da, bu olayn btn boyutlarryla ortaya kmasna katkda bulunmu, br arkadalarmz da, sansasyonel gazetecilik denen trn uzanda kiilerdir. Cumhuriyet'-in amac da bu tehlikeyi ortaya sermektir. Yoksa salt sorumlular gn yzne karmak deil. Daha nce de vurgulamaya altmz bu gerein bir kez daha altn izmeye uramamzn nedeni, olayn polisiye bir heyecan iinde' tm boyutlarnn gzden kama tehlikesinin belirginlemeye balamasdr. Bylesi bir gelime sayrln tansn ve saaltmn engeller. Rabtagate'in sorumlularnn saptanmas, Rabta e bu tr ilikilerin kesilmesi ve yinelenmemesini salayacak nlemlerin alnmas bile gerekte fazla bir anlam tamyor.

Rabtagate'i btn iinde grdkten sonra, bu konudaki yanln grlp kabul edilmesi, o btnn yeni bastan gzden geirilmesini de, yan i, Atatrk Yksek Kurulu olaynn, nayasa.in zorunlu din derslerinin, imam-hatip okullar saysnn ve tevhidi tedrisat ilkesinin yeniden yaama geirilmesi, milli eitimin eriatlardan temizlenmesi, Trk-slam sentezi olaynn ardndaki gerek amalarn ortaya dklmesi gibi konularn bir btn inde ele alnmasn da zorunlu klacaktr. Bunlar yaplmad takdirde, hibir aklama, hibir nlem, hibir konuma Cumhuriyetin temeline ynelmi tehlike karsnda etkili ve anlaml olmayacaktr. Aman Rabtagate'in btnn bir paras olduunu unutmayalm! 24.3.1987 Ali Sirmen 370 ERATIN RGTLEN ANKARA ki yabanc kkenli sermaye son birka yldr Trkiye'de cirit atyor.> Bu iki sermaye grubu birbiriyle kyasya bir mcadeleye girmi bulunuyor: ran ve Suud Arabistan sermayeleri son yllarda ok dikkat ekici bir biimde geliiyor, Trkiye'de yaylyor. Bu ilk gzlem. Ardndan ikinci gzlem geliyor: Devletin sahip olduu bilgilere gre, e/iat, irketler ve vakflar yoluyla rgtleniyor Trkiye'de. jB ok temel bilgiye dikkat eken yetkililerin says hzla artyor bakentte. Mantar gibi treyen ran ve Suudi Arabij^ kkenli irketlerle Trkiye'de son yllarda yaygnlk kazaf'an eriat arasnda balanty kuran yine devletin nemli^ .grevlerinde bulunan yetkililer. Ksaca, saylar artan ran ve Suud Arabistan irketleri sadece ticaretle ve ekonomik faaliyetle n|rrannyor! Dolaysyla, son haftann fla olay Rabta rgtnden imamlarn para almas, sadece para almakla snrl kalmyor. Bunun ok tesinde, ekilen tohumlara ok, ama pek ok dikkat etmek gerekiyor. Rakamsal verilere bakldnda, ran ve Suud Arabistan kkenli sermaye gruplarnn 1983-1987 arasndaki gelimeleri insan gerekten artyor. 1983 ylnda ran kkenli tek bir firma var Trkiye'de. Bunun sermayesi iki milyar lira. 1987'ye gelindiinde, ran kkenli yabanc sermaye firma saysnn 34'e ykseldii grlyor. 34 ranl firmann Trkiye'deki sermaye miktar 4 milyar 873 milyon lira. Buna ek olarak ranl irketlerin Trk firmalaryla ortaklklar da bulunuyor. Ortaklklar da sayarsak, ranl firmalarn Trkiye'de toplam 5 milyar liralk bir sermayeyi denetledii belirleniyor. 1983 ylnda Suudi Arabistan'n da tek bir firmas faaliyet gsteriyor Trkiye'de. Sermaye miktar 360 milyon lira olan bu firmann aslnda toplam sermayesi bir Trk ortakla birlikte 400 milyon lira dolaynda. 1987 ylna gelindiinde, Suud Arabistan kkenli firma says 17'ye ykseliyor, fiunlar dorudan doruya 9 milyar 800 milyon liralk sermayeyi kendileri getiriyor. Ancak, Trk ortaklaryla birlikte sermaye miktar toplam 371 19 milyar 200 milyon liraya ykseliyor ve Suudi kkenli firmalar 19 milyar liray denetliyor. ran firmalar hangi alanda faaliyet gsteriyor? Genellikle ticaret alannda... Tek bir banka var. Kalan, byk lde ticaret... lgin bir nokta, ranl firmalarn ounluu Gneydou blgemizde ve snrlarmzda faaliyet halinde. ou ticari firma, ama Gneydou'da... Garip biraz deil mi? Snrda hangi ticari faaliyeti yrtyorlar acaba? Suud Arabistan kkenli firmalar ise bir banka yannda, otel, tekstil, kt, diki makineleri, demir-elik alanlarna yatrm yapm bulunuyor. ranl firmalar Yabanc Sermaye Yasas erevesinde gelmiyor. Ticaretle uratklar iin. Buna karlk, Suudi Arabistan firmalar 6224 sayl Yabanc Sermaye Yasas erevesinde giriyor Trkiye'ye. ran ve Suud Arabistan sermayeli firma says arttka, Trkiye'de ran ve Suudi Arabistan yanllarnn da saylar artyor. Firmalar kendi aralarnda rekabete girerken, onlarn yanllar da yine kendi aralarnda siyasal rekabete giriyor. Neden byle bir .dkm vermek gereini duyuyoruz?

Rabta olay denilince, konu sadece Rabta'nn n kurulu ya da kiilere yardm etmesiyle snrl kalmyor. ODT'de cami yapm ya da imamlarn aylklarnn denmesi iin tek bir boyutu. Olayn can alc noktas, ran ve Suud Arabistan kkenli firmalar m Trkiye'de son drt ylda, yani ANAP iktidar dneminde, neden hzla yaygnlatklar? Devletin elindeki bilgilere gre, eriat irketler yoluyla rgtleniyor ise, o zaman bu yaygnlama daha da dikkat ekici hale gelmiyor mu? 24.3.1987 Yaln Doan Gzlem: MGK VE RABITA... Uur Mumcu 12 Eyll dneminde ynetimi elinde tutan Milli Gvenlik Konseyi, Rabta rgtnn yurt dndaki din grevlilerinin aylklarn dediini biliyor muydu? 372 Sorsak Hayr diyeceklerdir: Bize bu konu hi iletilmedi... 26 Kasm 1982 gn, alma Bakanl'nca Devlet Bakan Evren ile MGK yelerine verilen brifingte, teki adyla Dnya slm Birliinin yurt dndaki din grevlilerine aylk dedikleri anlatlm... Brifing metni elimizdedir... alma Bakanl'nm Sayn Cumhurbakan ve Milli Gvenlik Konseyi yelerine Sunulan Brifing, Yurt D i Sorunlar balkl yaynn 20'nci sayfasnda Rabta'nn rabtas yle anlatlyor : Aylklar Dnya slm Birlii, Brksel slm ve Kltr Merkezleri gibi d kaynaklardan salanan din grevlilerinin says 21'den 83'e ykselmitir. Herhalde, hu brifing metninden sonra hi kimse Bu konudan haberimiz yoktur diyemez. Ne Sayn Cumhurbakan ne de Konsey yeleri... Konuyu, Ankara Hukuk Fakltesi'nden hocam eski alma Bakan Turhan Esener'e de sordum. Profesr Esener, alma Bakanl'nm konuyla dorudan bir ilgisi olmadn, bu brifingte anlatlan konularn, eitli bakanlklardan gelen yaz ve raporlarn derlenmesi yoluyla olutuunu syledi. Ya ODT'de Rabta rgtnn maddi katksyla yaplmas planlanan camiye ne demeli? Anmsayacaksnz, konu 27 aralk gn bu kede aklanm; ODT Rektr Prof. Gnlbol'dan bir yant gelmemiti. imdi olayn btn belgeleri yaymland. Gnlbol, eldeki btn belgelere karn projenin kendisi 'tarafndan durdurulduunu sylyor, daha dorusu syleyebiliyor. O zaman, ODT Ynetim Kurulu yelerine bir grev dyor : Gerei aklamak... ODT'de Suud destei ile cami yapma karar niversite ynetim kurulunda grlm ve rektr Gnlbol, bu projenin Sayn Cumhurbakam'nca desteklendii gvencesini vermitir. Bu karar alan ODT Ynetim Kurulu u yelerden olumaktayd : Rektr Prof. Gnlbol, Rektr Yardmcs Prof. Muharrem Timuin, Eitim Fakltesi Dekan Ahmet Edip Uysal, dari limler Fakltesi Dekan Prof., mer Krkolu, Mimarlk 373 Fakltesi Dekan Prof. Rt Yce, Mhendislik Fakltesi Dekan Altay Btrand, Fen ve Edebiyat Fakltesi Dekan Prof. Dr. Tuma Sayra, Prof. Cengiz Yaln ve Prof. Enis Kurtan... Karara, yalnzca Prof. Cengiz Yaln kar kmtr... Konu ynetim kurulunda tartlm, ynetim kurulu yeleri, Rektre, caminin niin Suudi destei ile yapldn sormular, Rektr Gnlbol, Projeyi Cumhurbakan destekliyor gvencesini vermi; bu gvenceden sonradr ki, ynetim kurulundan sz konusu karar kabilmitir. ODT Ynetim Kurulu yelerine, kamuoyu nnde, vicdanlarna seslenerek tek tek soruyoruz:

 Rektr Gnlbol, Cami projesinin Cumhurbakannca desteklendii yolunda gvence vermi midir, vermemi midir? Rabta Oiay u gerei kantlyor: Hibir gerek srgit karanlkta kalmaz. Gn gelir, bu gerekler, belgelerle, kantlarla ve tanklarla ortaya karlr. Devletin asli ve srekli ileri bir eriat rgt'nn btesi ile karlanmaz. Laik bir devlet, bir eriat rgtnn para . kaynaklarna gvenerek devlet iinde bu kadar dalbudak salmasna izin vermez. Verirse byle olur ite. Sonunda, kimse sorumluluu stlenemez... Yaplan i yanltr; tutulan yol yanltr. Bu aamada yaplmas gereken tek i; bu yanln sorumluluunu stlenmek ve bu eriat rgt ile yaplan birliinin yanlln ak yrekle kabul ve iln etmektir. Baka yollar, devleti ve yce devlet makamlarn yeni kmaz sokaklara srkleyecektir. 25.3.198 Pencere: SAYGI VE DALKAVUKLUK... Rabta olay ortaya knca sanki bir atom bombas patlad, siyasal yaam birbirine girdi. Doaldr bu patlama, eitli nedenleri vardr.. Rabta amalarnn arasnda Trkiye'de eriat devleti kurmak hedefi de bulunmaktadr. Bu rgtn lkemizde etkinlii 374 Trk Ceza' Kanunu 163'nc madde kapsamna girer. Trkiye Cumhuriye'tinin kamu grevlilerini parasal adan eriat rgte balamak dpedz sutur. Bu suun bir hkmet kararnamesiyle ilenmesi, olayn boyutlarn devlet erevesine oturtuyor, bsbtn arlatryor. Olayn 12 Eyll ynetiminde yaanmas ise konuya ayr bir boyut kazandryor. nk o dnemde Atatrk ilkeleri ve devleti kurtarma gerekesi ileri srlerek ok yurttan cam -haksz yere yakld. Yarglanan binlerce kiiyi bir yana brakalm, gzaltna alnan, tutuklanan, grevinden atlan ve srlenlerin says belli deil. Bu yurttalar kendilerini, Vallahi hatrlamyorum, iim bamdan aknd, bilmiyordum diye savunabildiler mi? Devlet ilerinde bilmemek ne zamandan beri mazeret oldu? .. Kiileri bir yana brakalm, irtica krk yllk ok partili dnemde yapamayaca atlm 12 Eyll dneminde gerekletirebilmitir.. Yalnz retim Birlii Devrimi'nin yklmas, laikliin kkn kurutmak iin atlm en byk admdr. * Rabta olay siyasal yaamda bomba gibi patlaynca kukusuz her kafadan bjr ses kacakt. Ve kt... Bu da doaldr, yaplacak bir aratrma ve soruturmayla gerekler daha ok aydnlanr, saydamlar. imdilik sapla saman birbirine kartrmak isteyenler kacaktr. Bunlar SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'm kn kullanmak istiyorlar. We demiti Sayn Salar : Evren ekilmeli... Vay efendim, byle ey nasl sylenirmi? Fikri Salar Genel Sekreterlikten ekilmeliymi... Demokratik devlet yaamnda partili veya partisiz her yurtta devlet ve hkmet byklerine ekil diyebilir. 1940'larda CHP iktidar srasnda Karadenizli bir yurtta Babakan Hasan Saka'ya telgraf yollamt: ekiliniz... Hasan Saka telgraf yantlad: ekildim, 83 kiloyum. Peki biz krk yldr demokratik yaamda geri vitesle mi gaza bastk? Bir partinin genel sekreteri Cumhurbakam'na ekil diye375 bilir. Cumhurbakan bunu doal karlamak, glerjriide ve hogryle gslemek zorundadr. Cumhurbakan (ya d babakan) kendisine kart yurttan ve partinin de bakandr. Demokratik devlet yaam budur. Hkmet ve devlet

bakanlar kendilerini istemeyenleri dlayamazlar, kendilerini istemeyenlerle birlikte yaamakla demokrasinin gereini yerine getirirler. * Gazeteler SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'n Cumhurbakan ekilmelidir sznn parti iinde rahatszlk yarattn yazyorlar. Bu haber doru mudur, yanl mdr, iirme midir? Bilinemez; ama iin ucu neye varr? Sayn Evren'in liderlii altndaki 12 Eyll ynetimi CHP'yi kapatmtr, CHP'nin mallarna el koydurmutur, retim birlii devrimini ykmtr, Atatrk'n zel vasiyetini inemitir. Rabta kararnamesinde de Sayn Cumhurbakannn imzas bulunuyor. Btn bunlar kimi SHP'lileri rahatsz etmiyor da, inidi Sayn Evren'e ekilin denmesinden mi tedirgin oluyorlar? lkemize demokrasi ne zaman gelir biliyor musunuz? Bir sradan yurttala Cumhurbakan arasnda eitlik bulunduunu ve ikisinin de ayn lde saygya layk olduunu anladmz zaman... Bir kimsenin kendisine saygs varsa Cumhurbakanna da vardr, ama kendisine saygs olmayan insan Cumhurbakanna da sayg gsteremez, olsa olsa dalkavukluk yapar. 25 Mart 1987 lhan ^luk MAKSAT NEDR?.. Tarih, 28 Nisan 1981: 12 Eyll'n Rabta kararnamesi Resmi Gazete'de bu tarihte yaymland. 12 Mart 1987: Uur Mumcu Cumhuriyette olay aklad. 13 Mart 1987: Gazete olarak sorumlulardan aklama beklediimizi yazdk. 14 Mart 1987: 12 Eylln Babakan Sayn Blend Ulusu, Cumhuriyet'e, 376 Byle bir konuda bilgim de yok, onay da vermi deilim. Kim> nasl yapt, bilemiyorum. Hayret ettim ben de dedi. 15 Mart 1987 : Bunun zerine Cumhurbakan Sayn Evren'den aklama rica ettik. 16 Mart 1987 : Cumhurbakanlndan yaplan aklamada, O dnemde byle bir bilginin kendilerine yansmad belirtiliyor, ancak Sayn Evren'in konuya hassasiyet gsterdiinin alt iziliyordu. Ayn gn Mustafa Ekmeki'ye dnemin Diyanet leri Bakan Altkula, Bu konuda Bakanlar Kurulu karar var diyordu. 17 Mart 1987 : Cumhuriyet, Sorumlu kim? sorusunun yantn aryordu. 19 Mart 1987 : Cumhuriyet, Rabta kararnamesini ekiyle birlikte aklad. Sayn Ulusu, Rabta rgt'nn 'Muslim World League' olduunu, inann, yaynlarnz zerine rendim dedi. 22 Mart 1987 : Aradan drt gn getikten sonra Cumhurbakan Sayn Evren adna ankaya'dan yaplan aklamada, O gnn ok youn alma artlar iinde.. cmlesiyle 28 Nisan 1981 tarihli Rabta kararnamesinin varl kabul ediliyordu. Ve bugn, 25 Mart 1987 aramba, yeni bir belge daha yaymlyoruz. Gnn ok youn alma artlan iinde Cumhurbakan Sayn Evren'in gznden kat anlalan 28 Nisan 1981 tarihli Rabta kararnamesinden tam 19 ay sonra: 26 Kasm 1982: alma Bakanl, Sayn Cumhurbakan ve Milli Gvenlik Konseyi yelerine bir brifing sunuyor. Brifing dosyasnn yirminci sayfasnda bir cmle: Aylklar, Dnya slm Birlii, Brksel slm ve Kltr Merkezi gibi d kaynaklardan salanan din grevlilerinin says 21'den 83'e ykselmitir. Dnya slm Birlii... Yani, Blend Ulusu'yu artan ngilizcesiyle, Muslim World League... 377 Ksaca Rabta...

Rabta kararnamesinden 19 ay sonra, bata Sayn Evren -olmak zere MGK yelerine sunulan brlfingte arzedilen bilgi ite byle... Laiklik konusundaki duyarllklarna glge drmek istemediimiz sorumlulara bir kez daha soruyoruz: eriat dzenini amalayan bir yabanc rgtn, Trkiye Cumhuriyeti devletinin grevlisini maaa balamas laiklikle badar m? Badamazsa, sorumluluk ve hata kimdedir? Bekliyoruz. Gazete grevini yapmaya devam ediyor, edecektir. Tek bir maksad vardr: Gereklerin gizli kalmamas ve laik cumhuriyet ilkesine glge drlmemesidir. nk adn, Trkiye Cumhuriyeti'nin kuruluuyla birlikte, Atatrk'n koyduu bu gazetenin, kurucusu Yunus Nadi ile balatt ve bugne kadar Nadir Nadi'yle srdrd tarihsel misyon ite budur. 25 Mart 1987 Hasan Cemal Gnlerin Kp : BRET- ALEM-L RABITA Cumhuriyet, Rabta'nn ucundan tutup ekmeye baiayn-da ilgililerin Kim?, Ne?, Ben?, Tvbeeee.. diye feryat lgan rgtten deil, szckten tr imi meer. Rabta'y Osmanlca szlk ilgi, alka, mnasebet olarak tanmlyor. O zaman Rabta'ya ilgisiz, alkasz hatta mnasebetsiz grnmek can yelei aresiz. Hatrlamyorum.. ngilizce idi.. Yzlerce imzann arasnda herhalde gzmden. Ve zihinlere yorgunluk, akllara durgunluk vereni: c Sayn Atatrk'n yznc yldnm trenlerini d-.nmekten bende hal mi kalmt... Trenlerde mevlit okutulmad. Gizli kararnameyi, 12 Eyll 378 byklerimizin' Bakanlar Kurulu'nda yksek sesle kraat etmeleri Fatiha yerine gemitir herhalde.. Rabta ile rabtas ortaya dklenlerin cezai, siyasi hatta' hissi bir sorumluluk duyduklar pek sylenemez. (imdilik, Sayn Cumhurbakan'nn yapacam* dedii aklamas yine de bir umut .) Rabta'nn siyasetteki yerini saptamak zor oldu. Belki edebiyattaki yerine deinmek ilgisizlerin ilgisini ekebilir. Tevfik Fikret ile Mehmet Akif, Rabta'y msra iinde kullanan iki ayr halka. Fikret'in dilinde rabta : Seninle rabtamz ho bir itilf (uygunluk) ite. Fakat bu itilf hali mi (uzak m) ruhu ezmekten.. diye ifade bulmu. Demirel ile zal zincirin iki bandaki iki Babakan. Ama aralarndaki rabta, biri tekinin adn duyunca donup kalacak kadar naho airin sz ettii ruhun ezilmesine gelince: Mesele bytlmtr. Houston'da fizik tedavi gren Babakanmzn feza tariki ile TVden yapt tesbitlere gre ruh (laiklik ruhu elbet) ezilmemi, sadece biraz masaj grmt. Mehmet Akif'in edebiyattaki rabtasma gelince: Vatan airimiz, amlbel'den sz ediyor. (Eyalet merkezi Teksas'tan sz edecek deildi ya): amlbel sanki ehir, zabta yok, rabta yok. Aksa kan sel gibi, durduracak vasta yok.. Akif bu. Enginlere smaz taacak.. Durduracak tek vasta deyince yirmibirinci yzyla drdnc vitesle gittiimiz bu zamanda geer ake tek vasta ne olabilirdi ki: Dolar elbette. Rabtaclar da Trkiye Cumhuriyeti yneticileri te. imamlarmz da yle dnmler. Hazine tamtakr dolu bakr..

 Dolar elbet.. Darda ADS henz ne ana rahmine dmj. ce de sivrisineklerin kamna. Ama komnizm, Siyonizm, alklism tot geziyor. Dardaki iilerimizin koluna girip gtrme; tte bile deil. are? 379 areden bol bir ey yok. nk meruiyet iinde are tkenmez bouna m diyordu, halkann bir ucunu elinde tutan bymz. Dolar elbet, dolar elbet diyerek 25 Austos 1980 tarihinde Avrupa'daki imamlarmz Rabtat-l Alem-l slm'a ihale ve havale ediverdi. Bu keyfiyet bret- Alem-i slm saylmamal idi. nk netice itibariyle paray verenler de din kardeimiz pardon, din aabeylerimizdi. bret-i lem, Trkiye Cumhuriyeti'nin bir ucu Demirel'ln elinde, ortas 12 Eyll yneticilerinin boynunda, teki ucu ise Babakanmzn ayandan eriat dzeni ile rabtalandrlmas da-deildi. Asl ibreti lem Babakanmzn uydulardan dnyay lemce seyredilirken hi benzetecek bir ey yok gibi, mamlarmz verip dolarlar aldksn savunmasn Kararname karldnda dviz durumu belli idi. Gbre almak iin de pamuk veriyorduk diye yapmasyd. Mesele ideolojik bir ekilde biraz bytlmtr demesi idi. Babakanmzn nekahet dneminden kurtulamad gzlerinden deil ama, szlerinden anlalyordu. Avrupa'ya, deplasmana imam gndermek ideolojik deildi elbet. (Komnizmle, siyonizmle hatta alkolizmle) mcadelenin de bir ideolojik yan olmamal idi. mamlarn cebine ideolojisi eriat olan bir devlet desteindeki rgtn kasasndan dolar aktmak, parasn aktmak ideolojik olabilir mi idi? Olamazd. nk Rabta, yllna transfer ettii imamlara zerinde Put Adam'm resmi bulunan Trk liras verecek deildi ya. Buna imam efendilerimiz de pek gnll olamazlard. Zira Misak- Milli snrlar dnda idiler. Geri bir Trk dnyaya bedeldi ama, maalesef 800 lira bir dolara bedeldi. (O gnlerde bu oran pek farkl deildi..) Kald ki, dolar hem imama, hem imana uygundu. Yeil renk snnet idi. Hepsinden nemlisi de dolarlarn zerinde Allah'n kelm vard. n God We Trust Gvenimiz Allah'tadr) yaz yeil paralar Rabta datmayacak da Allahsz KGB mi datacakt. Babakanmz TV'den maalesef bunlar aklamad. Tuttu dayolu Hsn'ye muhabbetle tarm reformunu anlatt. Bunu herhalde Babakanmzn, hsm akraba tutkusuna vermek gerek. Ancak <usUdan raa uzayan Rabta halkalarna akl 380 erdirmek yine de zor. nk kalfalk dnemini bile oktan geride brakan hesap- adamnn eski adam Babakanmzn hesab pek ak deil. Dedi ki, dviz durumumuz belli idi, dviz skkl vard. Geici zm olarak imamlar Rabta'nm desteine braktk. Taarona terk edilen imam says 41 idi. Gizli kararname ortaya ktnda bendeniz gzlerimle grdm. 41 kere maallah diye bir kk parantez bile almam. imdi gelelim hesaba: Avrupa'da 2 milyon Trk'n yaad devletimizin mal<-mu. Her Trk'n en azndan teorik olarak imama gereksinimi var. 41 imam ayl bin dolardan terk etmek, Trkiye Cum-huriyeti'ne ayda 41 bin dolar kr salamtr. (Geri bu 41'in sadece 25'ini Rabta stlenmitir.) Bu durumda Rabta'nm Trkiye Cumhuriyeti'ne salad kr 25 bin dolardr. Bu paraya <Allah bereket versin denebilir. Ama ortaya kan iki ey vardr. Biri, ilk halkay elinde tutan Demirel dneminde 70 sente muhta olduumuz biliniyordu. Ama 25 bin dolarlar biriktirerek, Trkiye'nin sermaye birikimini saladmz ilk defa ortaya kyordu. kincisi ise Rabta'nm koskoca Avrupa'nn, koskoca Avrupa ktasnn iki milyon Trk iin kiralaya kiralaya yalnzca 25 imam kiralamas idi. Eer Rabta, 25 yerine 25 bin imam kiralasa idi, dviz dar boazn daha anayasa referandumu srasnda oktan am olacaktk.

Asl sorun u: Rabta niye 2 milyon kii iin 25 imamla yetinmiti? Diplomatik ekonomi, polis, adliye muhabirlerimizle Ankara Brosu olarak bunu da aratrdk: Rabta Bir Trk dnyaya bedeldir lfn saptam buradan da Bir Trk imam da 8.0 bin kiiye edeerdir diye hesap yapm.' Ancak Rabta'nm hesabnda bir kk eksik var. mamlarn icra sanat etmesi bu 80 bin kiinin biraraya gelmesi ile mmkn. Bunun iin havaalanlarna veya satatla-ra ihtiya var. Elin Alman, Belikas, Fransz, Mslman Trk ii snfnn statlara dolumasna, santra yuvarlanda imamlarmzn namaz kldrmasna izin vermeyeceine gre... Kala kala bu kadar kiiyi alacak camiler yaptrmak kalyor. 381 Bu konuda ODT'ye ve nun diplomatik ilikilerde uzman rektrlne byk grev dyor. nk cami yapm protokollan dzenleme, cami projesi onaylama gibi akademik faaliyetlerin yuvas oras. Rektrlk, cami yaptrma dernekleri ile protokol dzenleyip. Rabta zincirinin bol tarafn gnl bol bir biimde Avrupa'ya doru uzatmaldr. mamlarmz santra yuvarlanda brakmak ayptr. Cami protokolnn asl kayptr. . Baki selam... Okurlara merhaba... 25.3.1987 Ahmet Tan RABITA... Mehmet evket Eygi, lkemizde slm akmn nde gelen temsilcilerinden biridir. Galatasaray ve Siyasal Bilgiler Fakltesi mezunu olan Eygi, 1960'larda Bugn ve Sabah gazetelerini karmt. Laiklie aykr bir yazsndan dolay mahkm olunca, 1969*da yurt dna gitmi, 1974 affyla geri dnmt. Mehmet evket Eygi'nin Rabta rgtyle balantlar olduuna ilikin haberler basnda 1969 baharnda yer almt. Hatta bir ara Metin Toker, Eygi'nin islmi anlayyla Rabta arasndaki ilintiye dikkati ekmi ve islamclk konusunda Aramco petrol irketinin destei olduunu ne srmt. Bunun zerine Eygi, Devrimbaz bir gazetecinin kaleminden km demagojik laflar, bo safsatalardr diye Metin Toker'l sulayan bir yaz yazmt. Geenlerde Mehmet evki Eygi'nin Nokta dergisinde ilgin bir konumasn okuduk; bir blm yle: Soru: BugUn Trkiye'de Mslmanlarn duruma? Eygi: Btn lkede Mslmanlar o kadar kuvvetlenmilerdir ki, bunun kendilerini at kanaatindeyim, tslam bir patlamadan sz edilebilir. Soru: Trkiye'de 141, 142 ve 163. maddeler zerinde tartmalar var. Siz ne diyorsunuz? Eygi: Ben zannettiiniz gibi 163. madde zerinde ok durmuyorum. 163. madde Mslmanlar iin byk bir engel deildir. Mslmanln inkiaf lkemizde bu maddeye ramen 382 olmutur. Biz bu noktaya bu kanunlarla geldik, nihai zafere de bu kanunla gideriz. Soru: Nihai zaferoden kastnz nedir? Eygi: Demokrasi... Egemenlik ulusundur... Halkn iradesi... gibi klielemi tabirler oka kullanlyor. Ama sadece bir edebiyat olarak kalyor. Nihai zaferde ounluu tekil eden Mslman halkn istekleri yerine gelecektir. Soru: slmi gelimenin hzlanmasnda 1980 sonras ortamn etkisi var denilebilir mi? Eygi: Tabii var. 1980'den sonra din unsurundan istifade etmilerdir. Milli beraberlii salamak iin dini bir vasta olarak kullanmlardr. Bu arada din de kendi gayesini gerekletirmek iin almtr. imdi yle bir noktaya gelinmitir ki, msaade edilenden teye geildii iin tedbir almak istiyorlar. Mehmet evket Eygi'nin syledikleri son derece ak ve seiktir. Konumasnn son blmnn altn bir kez daha izmek istiyoru?: 1980'den sonra din unsurundan istifade etmilerdir. Bu arada din de kendi gayesini gerekletirmek iin almtr.

Mehmet evket Ejgi, 1930 sonras slamc akmlarn glenmesinde 12 Eyll'n rolne dikkat ekmektedir. Nitekim ayn hususun vurgulandna dn bir baka gazetede tank oiduk. Genel olarak slamc akmn savunucusu olan Zaman gazetesinde D. Mehmet Doan'n yazsnda u satrlar yer alyordu: 12 Eyll Harekt'nm bir numaral adam Orgeneral Kert sn Erren'in 'Dinsiz Atatrklk Trkiye'yi anariye srkledi, bundan vazgemek lzm' dedii rivayetleri halk arasnda yaylmtr. Cumhurbakan'nn byle bir ey syleyip sylemediini bilmiyoruz. Ancak 12 Eyll'den sonra dinsizlik lsnde kat laiklik uygulamasndan vazgeilmesi, bizzat Cumhurbakan'nn 'Laiklik dinsizlik deildir' eklinde aklama yapmas, anayasa hkm olarak okullara 'din ve ahlk kltr' dersleri konulmas, pozitivist Atatrklk anlay dnda bir Atatrklk anlaynn tervi edildiinin belli bal iaretleridir. Atatrk'n din aleyhdar olmayan beyan ve uygulamalarnn bu dnemde hatrlanp n plana karlmas da tesadf olmamaldr. Rabta olaynn z ite bu noktada dmlenmektedir. 383 Yaptmz bu alntlarn anlam zerinde, cumhuriyet ve demokrasiye itenlikle inanan herkesin serinkanl biimde dnmesini tavsiye ediyoruz. Din, vicdanlara braklmaldr. ulusal birlik iin her eyden nce gerekli olan demokrasidir; bunu unutmayalm. , slami akmlarn, blgede ve lkemizde ka para olduuna yle bir bakld zaman, bu sylediklerimizin nemi daha iyi anlalr. zellikle 12 Eyll dneminde sola kar, komnizme kar duvar ekmek amacyla pek ok adm atlm, laiklik ilkesinden birok dn verilmitir. Bunlarn en banda anayasaya konulan zorunlu din dersleri gelir. Sonu, slami akmn Trkiye'de glenmesi, devlet iinde trmanmas olmutur. Daha nce de yazmtk. imdi Paris'te srgnde yaayan ranl bir meslektamz yle yakmmtr. ah dneminde biz ranl aydnlar Atatrk' kmserdik. Laikliin, cumhuriyet devriminin derinliini kavramak zahmetine katlanmadk. Onun yaptklarn Bat zentisi eyler olarak grdk. ah da Atatrk'n reformlarndan holanmazd. ktidarn korumak iin, sola kar duvar ekmek iin gericilii kollad, mollara taviz verdi. Yanldmz imdi anlyoruz, ama i iten geti. lkemiz bugn tam bir karanlk iinde. Rabta'nn rabtas stnde ciddiyetle duralm ltfen. slami fikirlerin serbeste ifade edilebilmesini demokrasinin doal gerei sayarz; ama bunlarn cumhuriyet devleti iinde trmanmasna kar, ulusal eitim politikamz tutsak almasna kar sonuna kadar mcadele ederiz. Rabta'nn rabtas ite buradadr. 26.3.1987 Hasan Cemal Evet/Hayr: BAR YANLI YAPTIK DESNLER! Dizinin yaymland gazete grevini yapmtr. Cumhurbakan Evren'in ilk aklamasnda Cumhuriyet'e bir eit vg var. Bunda arkadamz Uur Mumcu'nun pay 384 elbette ki byk. nk btn bu belgesel gerekleri o. ortaya kard. Bir gazeteci her zaman toplumun ncs, uyarcs olmaldr. Mumcu ise tek bana yllardan beri bu grevi yerine getirir. Hangi birini saymal gazetecilikteki baarl ierinin! Hepsini okurlarmz bilirler. Biz gazete olarak grevimizi yapmann huzuru iindeyiz. Ama bu kadarck vg yeterli midir? 'Cumhuriyet' yalnz *Ra-Tbta' konusunda m grev yapt? Gemi yllar bir anmsarsak gazetemiz yazarlarnn pek ok konuda uyan grevini yerine getirdiini grrz. 12 Eyll ncesinden balar bu grev... Gidiin salam bir gidi olmadn, demokrasiyi kurtarmak iin byk partilerin anlamaya varmalarn isteyen bizlerdik. 12 Eyll sonrasnda yurt ynetimini stlenenlere Atatrk devrimlerinin ne olduunu, ne olmadn anlatmaya, duyurmaya, onlar tuttuklar yanl yollardan geri dndrmeye aranlar bizlerdik. Atatrklk diye Atatrk'n kurduu yaplar teker teker

ktrmenin yanlln belirten bizlerdik. 61 Anayasas'n ortadan kaldrp yasaklarla dolu yeni bir anayasann gerksizllini durmakszn syleyenler bizlerdik. Bu tutumumuzla sk sk savclklara arlan, adalet nnde hesap veren, hapse mahkm edilenler bizlerdik. Din derslerini zorunlu klma abalarnn Trkiye'yi Atatrk yoldan geri dndrmeye yarayacan yineleyen bizlerdik. Atatrk'n vasiyetini ortadan kaldrp Trk Dil ve Tarih kurumlarn ykmann, bu kurumlar! Atatrk devrimine ters den bir ynetime, bir izgiye getirmek isteklerinin en bata Atatrk'n ansna saygszlk, sonra da korkun bir yanlg olduunu srekli biimde anmsatanlar yine bizlerdik... Hangi birini sayaym? Gazete koleksiyonlar ortada, kitaplar ortada. Herey nceden belliydi. Herey nceden akt. 12 Eyll sonrasnda, MGK'nin, Ulusu hkmetinin ve Konsey'ce oluturulan Danma Meclisl'nln, daha sonra Kasm 1983 se-' imlerinin ibana getirdii zal ynetiminin Atatrk devrimine ne denli ters dt; ada uygarla yzde yz aykr bir nitelik tad ortadayd... 12 Eyll ncesindeki olaylara yanl tehis konuldu. Sanld ki 'manevi' yoldan etkilenirse genler, ocuklar, bir daha lkemizde iddet olaylar yaanmaz, her ey st liman olur! Oysa gryoruz ki bu gibi geriye dnk, ad anlaya uymayan kararlar, yasalar toplumda huzurlu bir hava yaratamad. Gryorsunuz birka yldr zellikle G385 F.: 25 ney dou illerimizde verdiimiz yitiklerin says neredeyse la Eyll ncesindekilere yaklar oldu. Bir hkmet, tm yeleriyle, yabanc lkelerde grevli Trk diri adamlarna Rabta rgtnn ayda bin yz dolar aylk balamasnda saknca grmemi!.. MGK yeleri, o gnlerde Devlet Bakan olan Evren de bu kararlar imzalamaktan ekinmemiler. Btn bunlar gerek mi? Gerek... Yanl m? Yanl... Trk devletinin grevlilerini eriat Rabta rgt maaa balam!.. Ulusu ve zal kabineleri, daha baka kiiler, en nde de Cumhurbakan bu tutumu ya grmemi, anlamam ya da grmezlikten, anlamazlktan gelmi... Her iki ;i yorum da btn bu kiileri sorumluluktan kurtaramaz. SHP Genel Sekreteri, Evren'in grevden ayrlmasn syle- * di. nn de bu gre katld. Atatrk dncesine bal -ama 5 uydurma Atatrk olmayankiilerin gznde bata Devlet Bakan, sonra Ulusu kabinesinde yer alan ve bu karan imzalayan kiiler elbette ki 'kusur' ilemilerdir. imdi yapabilecekleri bir tek ey var, o da 'Evet yanl yaptk yanldk; aldandk* diyerek kamuoyu imlinde kendilerini balatmaya almalardr. Hem Atatrk Atatrk> diyeceksin, sonra da Atatrk'n vasiyetini bozacaksn, kurduu yaptlar ykacaksn; devrimcilik yolunu brakp gericilikle ibirliine girieceksin! Yanldn anlar anlamaz 'yanl yapmz' demek gerekmez mi? Basnda bir blk arkadan btn bu gerekleri rtbas etmek iin bouna aba harcadklarn gryor, o arkadalar adna znt duyuyorum. 26.3.1987 Oktay Akbal Gzlem: DRAMATK ELK... Uur Mumcu Ulusu hkmetinin Devlet Bakan Mehmet zgne Rabta Orgt'nn amalarn bilmez miydi? Bilirdi. MGK yesi ve eski Kara Kuvvetleri Komutan Nurettin Ersin, 12 Mart dneminin MT Mstear'yd. Devletin ulusal Gvenlik rgtnn banda bulunan bir Ersin, Rabta rgtnn bir eriat rgt olduunu bilmez miydi? 386 Bilirdi; en azmdan bilmesi gerekirdi. MT Mstearl yapm bir Kara Kuvvetleri Komutan bu rgtn eriat rgt olduunu bilmeyecek de -Allaha-! kna syler misiniz- kim bilecektir? zgne'in, Rabta Orgt'nn amalarn bildiini, Milli stihbarat Tekilt'nn da bu rgt hakknda yeterli bilgi sahibi olduunu biliyoruz. Nereden biliyoruz? Sayn zgne ve 14 arkadanca 14 Aralk 1970 gn TBMM'de verdikleri soruturma nergesinden ve bu nerge gereince kurulan soruturma hazrlk komisyonu raporundan. Olay zetleyelim:

zgne, 14 Aralk 1970 tarihinde, 14 tabii senatr ile birlikte Babakan Demirel ve Devlet Bakanlar Hsamettin Atabeyli ve Refet Sezgin haklarnda soruturma nergesi verir. nerge, Babakan Demirel ile iki Devlet Bakannn, Diyanet leri Bakan Yardmcs Yaar Tunagr' koruyarak, slm dininin eitli maksatlarla istismar edilmesine msamaha ile grevlerini ihmal ve suiistimal ettikleri savna daya-, nr. Sz konusu nergede Rabta rgt ile ilgili u blm, Suudi Arabistan'daki mihraklarla balndaki maddede yer alr: Her vesile ile Suud Arabistan'a gitme imknlar arayan Yaar Tunagr'n, genel merkezi bu lkede olan Rabtat-l lem-l slm Cemiyeti ile devaml irtibat vardr. Cemiyetin Genel Sekreteri Muhammed El Savvaf ve svire'deki ubesinin bakan Dr. Sait Ramazan ile temastadr. THY'den temin ettii bedeva biletle 1969 ylnda hac iin Suud Arabistan'a gitmitir. Orada Rabtat-l lem-l slm toplantlarna hemen hemen her gn katld Dileri Bakanlmza bal bir memurumuz tarafndan tesbit edilmi ve hazrlanan rapor Dileri Bakanl'na verilmitir.. nergeye ek olarak, MT Mstearlnca Cumhuriyet Senatosu Aratrma Komisyonu'na gnderilen raporda da Tunagr'n Rabta rgt ile ilikisi anlatlr (TBMM Tutanak Dergisi, 6.7.1971, 2. birleim, sayfa 18). Eski Dileri Bakanlarndan hsan Sabri alayangU'in Cumhuriyet Senatosu Aratrma Komisyonu'na gnderdii 7.7. 1970 tarihli yazda da Tunagr'n Rabtat-l lem-l slm toplantlarna hemen hemen her gn katld bildirilir. 387 Soruturma Hazrlk Komisyonu, 3 Austos 1971 tarihinde, Demlrel ile iki bakan hakknda soruturmaya lzum olmad karar verir. Olay bylece kapanr. zgne, 12 Mart ve 12 Eyll olaanst dnemlerinde Devlet Bakanl grevini stlenir. Ve 12 Eyll hkmeti Devlet Bakan olarak Rabta rgtn ziyaret eder! Yani, 1970 ylnda verdii soruturma nergesinde Yaar Tunagr iin su sayd ilikiyi -bir baka amala da olsa -bu kez kendisi kurar! Ve bu eriat rgtne yurt dndaki din grevlilerinin aylklarn deten kararnameyi imzalar. Bylece bu eriat rgtne, yeil k yaklr. Sayn zgne'in din smrsne kar sava verdiini elbette biliyoruz. TBMM tutanaklar bu savaa tanktr. Belgeler tutanaklardr. Ancak.. Evet ancak, on drt 27 Mays arkada ile birlikte 1970 ylnda sulad bir eriat rgtne, 12 Eyll bakan olarak 1981 ylnda, devletin din grevlilerine aylk detmenin dram nasl aklanacaktr? Bu belgeler, 12 Eyll yneticilerinin en azndan bir ksmnn, cRabta rgt'n ok iyi tandklarn, bildiklerini kantlamaya yetmektedir. yleyse, bu eriat rgtne, din grevlilerinin aylklar niin detilmitir? Eldeki belgelerden bu ilikinin hi de rastlant sonucu olmad anlalyor. zgne, 27 Mays ondrt arkada ile birlikte sulad Rabta rgt ile 12 Eyll bakan olarak resmi temaslarda bulunmusa, bu dramatik eliki yalnzca zgne'i deil, 12 Eyll ynetimini ve bu dnemdeki Atatrklk anlayn ilgilendirir. Sanrz, Sayn Cumhurbakanmzn bugn stanbul'da yantn verecei en duyarl ve en nemli konu da bu olacaktr. Bu soru yantlanmadka. Rabta konusu, laik devletin gsnde kanayan bir yara olarak kalacaktr! . 27.3.1987 388 RABITA VE DYANET LER BAKANLII Do. Dr. Bahriye ok aya yakn bir sredir gncelliini srdren Trkiye'de irtica konusu, Rabiat-l lem-l slm (= Dnya slm Birlii) rgtnn kurulu amalar ve yakn gemite Trk yneticilerinin bu rgtle olan anlamalarnn basnda yer almas zerine bsbtn alevlendi ve benim bte grmeleri srasnda dile

getirdiim, irlicanm devlet eliyle yrtld ac gerei bir kez daha kantlanm oldu. ok kritik ve o lde stratejik bir konumu olan Trkiye, ekonomik darboazlardan kurtulma savam verirken kimi iktidarlar, uzun vadeli, ileriye dnk ve istikrarl bir politika izlemek yerine geici tedbirlerle sorunlara are aramlar, bu uurda devletin temel ilkelerini feda etmekten de ekinmemi, sorumluluk duymamlardr. Bugn 31 milyar dolar bor yk altnda ezilen Trkiye'nin ekonomiden de nemli olan bir sorunu rejim sorunudur. Yllardr tehlike anlarna kulaklarn tkayanlar, kanl irtica olaylarnn anmsatlmasna bile tahamml gsteremeyenler, acaba bu davranlarn ne zamana kadar srdrecekler, merak konusudur. Gnmzde Nurculuk, Sleymanclk, Nakibendilik tarikatlar. Yeminliler, Mcadeleciler, Trkiye'yi vilyet sayan Hlz-bt-Tahrir'ciler... gibi rgtlerden baka, bir eriat yayma ve laiklikle mcadele rgt olan Rabtat-l lem-l slm amacna ulaabilmek iin daha ne zamana kadar laik Trkiye Cumhuriyeti'nde etkili ve yetkili yardmclar bulacaktr? Cumhurbakan rahmetli Cevdet Sunay'n bu antilaik gidie kar gsterdii duyarln zlemini daha ne kadar ekeceiz? Bugn slm dnyasnda eriat uygulama amacna ynelik hzl bir rgtlenme gerekletirilmekte ve laik Trkiye Cumhuriyeti'ni buna ortak klma abalar verilmektedir. nceleri ancak dilerinden alt dzeyde bir grevli ile gzlemci olarak katlman bu toplantlara son yllarda st dzeyde yneticilerle katkda bulunuyoruz. Suudi Arabistan Kral Faysal tarafndan 1962'de kurulan Rabtat-l lem-l slm'nin balca amac dnyada ve Trkiye'de er' yasalarn uygulanmasn gerekletirmektir. Kuruluun btesi astronomik rakamlara ulamakta ve byk lde Aramco tarafndan karlanmaktadr. Diyanet leri eski 389 Bakan Yardmcs Yaar Tunagr ve bakalar yannda Bugn gazetesinin o zamanki sahibi Mehmet evket Eygi de bu kuruluun yeleri arasndadr. Bu rgtn temsilcilikleri, eitli tarihlerde dzenledikleri konferanslara Arap lkelerinden konumaclar armlar ve cihad zerine dzen bozucu propagandalar yaptrmlardr. Bu cmleden olarak 1977 ylnda tslm Alemi Eitim Merkezi'nin stanbul'da kurulmasnn kararlatrldn gryoruz. Bu konferanslardan birinde, yine 1977 ylnda, am niversitesi e-ri Fakltesi Dekan Muhammed Seyyid Ramadan yapt konumada Genlerin mritler gzetiminde yetitirilmesini ve Said-i Nursi'yi rnek gsterip onun ynetiminin izlenmesini nermitir. Ayn toplantda konuan El-miri, stanbul'u slm'n merkezi olarak grdn belirttikten sonra Mslmanlarn bugnk durumda olmalanun eriat yasalanndan sapmalarndan kaynaklandn belirtmitir. Bu konferansn hemen arkasndan 1 Temmuz 1977'de slm Talebe Birlii > konferans yine stanbul'da toplanm ve er' hayat dsturuna sarlma ve balanma yollarnn aranmas ve bunun iin her trl yardmn salanmas ve devaml faaliyette bulunacak *bir enstitnn kurulmas karar alnmt. Bu da yetmezmi gibi kitaplar bizde yasaklanm olan Msrl Seyyid Kutb'un kardei Muhammed Kutb Trkiye'ye gnderilmitir. Bu kii stanbul'da, Bir lkede Allah'n nizam hkim dese oraya Dar-l Harp ad yerilir; bu durumda Mslmanlarn mcadelesi ferdi planda deil, gayesini mdrik bir cemaatle olmaldr diyerek Trkiye'yi )ar-l Harp iln etmekten ve cihadn tek tek deil, topluca yaplmas gereine deinerek Trk halkn ayaklanmaya kkrtmaktan ekinmemitir. Giderek Rabtat-l lem-l slm'nin bakan eyh Ab-dlaziz bin Bas, Cumhurbakan Korutrk'e ektii telgrafta Ayasofya'nn yeniden cami haline getirilmesini ve dnya Mslmanlarnn bu camide dua etmesini istemitir. Yava yava oluturulan bu ortam, anmsanaca zere sonunda Konya olaylarna gelip dayand. Bir tarihi gz ile inceleme ve gzlemlerimden vardm sonu odur ki, kimi Arap devletleri Trk ulusunu, kendi davalarn kazanmak iin kullanmak istemek--tedirler. Yllardr baa kamadklar srail'i yenmee gleri yetmeyen bu lkeler, ortaada. Abbas halifeleri zamannda, masallara konu tekil eden yaamlarn borlu olduklar Trk390

ierden .oluturduklar ordularn koruyuculuunu yeniden elde etme yollarn aramakta ve bunun iin de devrim yasalarmza bakaldracak yapda insanlar yetitirmeye, bu amaca ynelik propagandalar yapmaya zen gstermektt-dirler. u szler bunu aka ortaya koymaktadr tslm lkeleri savunmada birlemeli ve Trkiye bunda aktif rol oynamaldr (Diyanet Gazetesi, 15 Haziran 1980). Sz sras baz Arap lkelerinin lkemizde laiklie aykr propagandalarna ve bize tahakkm etme emelleri dorultusunda halkn temiz din duygularn smrmesine gelmiken, tan olduum bir olay sizlerin de bilgilerinize sunmadan geemeyeceim: 1950'lili yllarda lahiyat Fakltesinin dekan rahmetli Suud Kemal Yetkin bir sabah biz asistanlar odasnda toplad. Be dakika sonra Suud Arabistan bykelisi kagel-di. Giri yapmaya gerek grmeden, aksansz bir Trke ile unlar syledi: Siz de Mslmansnz biz de... Bizim kitabmz bir; yazmz da bir idi. Ama siz Arap harflerini deitirdiniz ve dilinizden Arapa szckleri attnz; hukukunuzu deitirdiniz. Oysa dilimiz, yazmz, dinimiz, kanunlarmz bir olmal, birlik olmalyz... Elinin bu dorultuda yapt konumalar, biz dinleyenleri akna evirmiti. Devleti adna konuan bu kii, Atatrk' inkr etmemizi istiyordu bizden. Bunun iin de lahiyat Fakltesi'ni semi olmas bir anlam tayordu. Elinin bu szlerini dinlerken tarih, ses olup radyo dalgalar gibi kulama arpyordu sanki. XVm. yzylnn ortalarndan beri Hz. Peygamberin mezarn yerle bir etmek isteyen Vahhbilere kar o kutsal mezar biz savunmam m idik? Yine de Medine'yi ele geirdiklerinde o mezar dmdz edenler onlar deiller mi idi? Hristiyan lemine kar o topraklar savunan Mehmetikler, ngilizlerle el ele veren Hicazl Araplarn kurunla-nyla yere serilip ehit olmamlar myd? Elinin bu artc szlerini souk ve durgun dinleyen dekan, ondan bir kahveyi hakl olarak esirgemi, oda kapma kadar bile uurlamamt. Bu anm tazeledike rahmetli Suud Kemal Yetkin gibi dekan ve rektrlerin gnmzde de bulunmas en iten dileimizdir. imdi 1960'lardan, 1970'lerden beri frsat bulduka su stne kan ve 12 Mart'n ilk hkmeti dneminde greceli biimde sahneden ekilen irticann gelimesine deinmek isterim: 1973 seimleri sonundaki koalisyonda dinci bir partiye salanan geni ve Trkiye'nin gelecei iin byk sorumluluk ieren dnler ve 1977'den sonraki hkmetlerin hogrs so391 nucu, Sivas, orum ve Konya'da kan zc olaylara tank olduk. Konya'da onbinlerce kii hep bir azdan: eriat isteriz diye baryor, slm hkmet, halifeli devlet, Erbakan, Ziya, HumeynI, yaasn tslm Birlii diye ortal titretiyorlard. Bu olaylardan bir sre sonra, yani 12 Eyll' izleyen hafta iinde (15 Eyll 1980) Balkesir mfts. Diyanet gazetesinde teokratik bir devlet kurulmas yolunda nerilerde bulunuyordu: Mftln ameli hayatta mavir ve rehber tannynasn, mftlerin tarihi fonksiyonuna kavuturulmasn neriyordu. Kadnlara yasalarn tand haklar tmden byk sorun olmutu gericiler iin. Kzlarn erkeklerle bir arada okumasna iddetle kar klyor; bugn tahsil messeselerinin ahlk kaidelerinden uzak bulunmas nedeniyle bu yerlerde ehvet koktuu ileri srlyordu diyanet yaynlarnda. Yllarca bu sorumsuzluk srp gidiyor, kimse de bunun hesabn sormay dnmyordu; gsterilse uyarlsa bile! Zaman'zaman Meclis'teki yelerden sorular yneltilir bana; kimi zaman krsde iken, kimi zaman da zel konumalarda: Neden hep Diyanet leri'ni hedef alyorsunuz? derler. unun iin: Yasa uygulayclar zel yaynevlerinin, hangi eilimde olurlarsa olsunlar, piyasaya srdkleri dergi, gazete ve kitaplar gzden geiriyorlar; gereken nlemleri alyorlar. stelik o yaynlar almak, yurttan kendi isteine baldr. Oysa Diyanetin gazete ve kitaplar mftler aracl ile camilerde imamlara zorla sattrlmaktadr. Cemaat, paras kt da olsa, yz tutmadndan ve imamlar skntdan kurtarmak iin (nk satlmayan yaynlarn parasn da mftlk imamlardan almaktadr) bunlar alyor ve okuyor. Devlet eliyle yaylan bu antilaik ve saptrlm tarihsel bilgiler, giderek sade yurttalar ortaa zlemcileri, halifelik hayranlar ve savunucular durumuna getiriyor da ondan. Cumhuriyet ve vicdan zgrlne saygl din grevlisi ve bilgini yetitirecei sanlan lhiyat Fakltelerinde Kurtulu Savamz sahte kurtulu sava olarak niteleyen ve asl kurtulu savann ise tsl-mm sava

olacan bildirilerle yayan genler, bugn devlet dairelerimizin en yksek makamlarna getirilmilerdir de ondan. Nedenleri gazetenin bir gnlk stunlarna sdrmak olanakszdr. Belki haftalarca srecek bir dizi yaz konusu olabilir. Ben bugn sadece ok nemli bir noktaya deinmek ve kamuoyunun ve devlet gvenlii sorumluluunu stlenmi deerli kiilerin dikkatlerini bir kez daha ekmek istiyorum. Son 398 gnlerde basnmzn nemle zerinde durduu Rabtat-l A-lem-l slm'n 1963'de Mekke'de baslm tznn bir maddesinde: Hacca gelenler arasnda tslm misyonerleri yetitirip-geri gndermek hkm yer almtr. Misyonerlik, Hristiyan smrgeci devletlerin geri kalm lkelerde uyguladklar ve ok verimli sonular elde ettikleri bir sosyo-ekonomik yoldur. Yirminci yzyln ikinci yarsnda, petrol zengini kimi A-rap lkeleri bu uygulamay-beendiler ve benimsediler, yukarda belirttiim nedenlerden dolay Trkiye'ye el attlar. Amaca ara ^olarak Diyanet ileri Bakanl'nm seilme si en uygun yoldu. eriat hkmlerini adm adm gerekletirmek iin laiklii kaldrmak, haliMii Cumhuriyet rejiminden-farkszm gibi gsteren yazlar yllar boyu Diyanet Gazetesi'n-de yaymlamak, halifeliin Trklere ilh bir emanet olduunu savlamak ve bunlara geni halk kitlelerini inandrmak ancak bu bakanlk kanalyla salanabilirdi. Bu yolda elde edilen sonular politik karlar birleince umulmadk lde baarlr olmutur. 1 Eyll 1974 Diyanet Gazetesi'ndeki u nerilere bakalm: Bir slm misyoner tekilt kurulmaldr; bu tekilt eitli balarla ve zellikle zekt fonundan desteklenmelidir. Bu toplanan paralarla yabanc lkelerde slm' anlatacak dil bilir ve kendini slama vakfetmi din adamlar yetitirilir. Dnyada konuulan belli dnya dillerinde eserler yaymlanr. Bylece tslm tantlm ve bunu yapanlar en byk mcahit payesine ermi olurlar. te byle yazyor Diyanet Gazetesi. Ayn gazetenin 1 Haziran 1980 tarihli nshasnda misyonerliin programa alndn gryoruz. Nerde yayoruz? Bir eriat devletinde mi? Yoksa laiklii-temel ilke kabul etmi Atatrk Trkiyesinde mi? Eer eriatla ynetilen bir lkedeyiz denirse, syleyecek bir szm yok. Ama laik Trkiye'deyiz denirse sorulmas gerek: Laik bir lkenirr bir kuruluu, din propagandas yapmak zere misyonerler yetitirir mi? stelik bunlara, yabanc lke insanlarn slmlatrmak iin yabanc dillerde kitaplar yazdrtp o lkelere yollar m? Yine sormak gerekir: Bu i, dnyada tek laik ve byk ounluu Mslman olan Trkiye Cumhuriyetine mi kald? Varsn eriat, prenseslerini recmedecek lde uygulayan Suud Arabistan bu amala yoluna devam etsin! imdi kalkm imamlar Rabta neden maaa balad di393 ye ayoruz. Bakanln yllardan beri pervaszca ve srarla yaynlarnda belirttii ilkelerle Rabta'nm ilkeleri arasnda bir fark yoktur ki! Bunun iindir k, eski Bakan Altkula darya gnderilecek din grevlilerine eriat egemen klmay a-malayan bir kurulutan cret verdirtmeyi uygun bulmu ve bunu rahata hkmete nerebilmitir. Bylece gya Nurcular, Sleymanclar ve bunun gibi tarikat ve demeklerce imamlarn maalarnn denmesi nlenmi; ama imamlar bu ad geen derneklerden ok daha gl ve evrensel bir kuruluun eline teslim edilmitir. Herhalde Rabta yneticileri kendi a-malarna hizmet etmeyecek kimselere ayda 1100'er dolar deyecek kadar saf deillerdir. Her ey apak ortadadr. Diyanet leri Bakan Rabta'nm ne olduunu, amalarn aklamadan hkmete bu yolda neride bulunmu ama ne yazk ki hkmet yeleri slm Bir-lii> diye sunulan bu kuruluun ne olduunu aratrmadan kararnameyi imzalamlardr. Yalnz Sayn Orgeneral Haydar Saltk kar kar gibi olmu; ama gene Diyanet leri Bakan o stn ikna gc ile Efendim, dvizimiz yok, imamlar eitli zararl kurulularn elinde kalyor diyerek sayn Saltk'n da onayn almay becermitir. Oysa btn bu dernekler arasnda ama bakmndan bir fark yoktur. Tek fark Rabta'nm hepsinden daha byk bir parasal gce sahip olmasndadr.

Szlerimi bir noktay daha vurgulayarak balamak ve yetkililere seslenmek istiyorum: Trkiye'de her ne ki Atatrk devrimlerine ters dmekte, her ne ki gerici bir yola ynelmektedir, bilinmelidir ki, bu yoldaki tm eylemler d lkelerde programlanmtr; neri haline getirilmesini Diyanet leri Bakanl stlenmitir; uygulayclar da eitli hkmetlerdir. 28.3.1987 Gzlem: HAYIR; YNE HAYIR! Uur Mumcu Cumhurbakan Sayn Evren'in dnk aklamalar karsnda tartmaya aklk getirmek iin u noktalar yeniden vurgulamakta yarar gryoruz: 394 Rabta rgt bir eriat rgt mdr? Evet bir eriat rgtdr. Bu rgt, laik devlet dzenlerine kar bir sava m amtr? Evet bir sava amtr. Trkiye Cumhuriyeti laiklik ilkesine mi dayanr? Evet, laiklik ilkesine dayanr. Devletin istihbarat ve gvenlik birimlerinin raporlarna gre, bu rgt bir eriat rgt mdr? Evet byledir. Bir yandan, Rabta rgt bir eriat rgtdr diye devlet brifingleri verilirken, te yandan da devletin asli ve srekli ileri bu eriat rgtnn paras ile grdrlyorsa, ortada devlet adna giderilmesi gerekli byk bir eliki var demektir. Bu eliki nasl zlr? Ya Rabta rgt ile ilgili raporlar yrtp atarsnz ya da bu rgte eriat rgt dedikten sonra devletin resmi grevlilerinin aylklarn bu rgte detemezsiniz. Ya o ya br... kisi bir arada olmaz. Rabta rgt olay 12 Eyll ncesi ve sonras ile birlikte ele alnrsa bir anlam tar. Yoksa, bu konudaki tartma bir ksrdng iine sokulmu olur. Suudi> kkenli Arap milliyetilii Trk siyasal yaamnda adm adm etkinlik salyor. Bu olgu nasl grmezlikten gelinebilir? Arap lkeleri ile dostluk ilikileri kurmak baka konudur; krallk saray ile Babakanlk konutu arasnda, prensler ve babakanlarn kardeleri ve iktidar partisi il bakanlar ile irketler kurup, bu irketlere, eski bakanlar, milletvekillerini ve parti yneticilerini ortak etmek ise bambaka bir konu.. Suud sermayesi, niin, irketleri ve finans kurulularndaki ortaklarn hep siyasetiler arasndan seiyor? 14 Aralk 1983 gn greve balayan ANAP hkmeti, 16 Aralk 1983 gn Al Baraka ve Faisal Finans kurumlar ile ilgili kararnameyi imzalyor.. Daha sonra sra, Araplara mlk satna geliyor. Anayasa Mahkemesi'nin iptal ettii yasa, ANAP iktidarnca yeniden karlyor. Bu ne tel? Bu ne acele? Sonra Babakan'n kardei, slm Kalknma Bankas'na mavir oluyor. Mavir olduu gn Bakanlar Kurulu, slm Kalknma Bankas'na vergi muafiyeti tannmas hakknda kanun tasars imzalayp TBMM'ye sunuyor. 395 Her ey bu kadar ak ve her ey o kadar gzler nnde ki!. Rabta rgt, ksa ad Aramco olarak bilinen Arabian-American Oil Company ile i ie alyor. Suudi Arabistan'da kurulan bu Amerikan-Suudi irketinin, cRabta rgtnn para kayna Aramco irketi olduunu Msr'daki sar sultan bile biliyor. 1962 ylnda, Arap dnyasnn nderliini ele geirmek iin kurulan Rabta rgt, bu Aramco paras ile gnden gne gleniyor ve Atatrk'n eliyle kurulan laik cumhuriyetin din grevlilerine kadar el uzatyor. Biz, Laik Trkiye Cumhuriyeti olarak el ayoruz, bu eriat rgt de devlet adna atmz bu ele imam bana 110O dolar sktryor!. Nasl anmazsnz Atatrk'? iniz acyla kavrularak, nasl, Uyan Gazi Kemal Uyan demezsiniz. , Ve nasl susarsnz btn bunlara kar? Nasl? Sayn Cumhurbakan, dnk basn toplantsnda, Bu arkada bir vazife yapmtr, takdirle karlarm dedikten sonra, islamc rgtler dnda ayrca, TKP'li ve blc rgtler ile ilgili aratrmalar da yapsaydm, beni alnmdan peceini de sylyor.

Cumhurbakannn bu szlerinden anlalyor ki, Sayn Ev-ren'e bu konudaki yaynlarm ilgililerce sunulmu deildir. Ayrca Sayn Cumhurbakan, youn ileri arasnda Cumhuriyet gazetesi yazarnn, Bulgar devlet irketlerinin silh kaak'4 lklarndaki rollerini, bu irketlerin Trkiye'deki milliyeti ve ;| muhafazakr ortaklan; ASALA ve PKK'nn ibirliklerini 1 kantlayan belgeleri yaymladn izlememi olabilir. Yine Sa| yn Cumhurbakanmzn, youn ileri nedeniyle Bizim Rad yo ve TKP hakknda Cumhuriyet yazarnn neler yazdn ! izlememesi de doaldr. Bu konularda Cumhurbakan'na bilgi..,arznda her halde bir eksiklik olmutur. Bu eksiklii gidermek zere, Sayn CurSbufbakan'na, blcln d destei konusunda 22 ubat 1985 gn bu kede yaymlanan ASALA ve PKK balkl yazm anmsatmakla yetiniyorum. Bizler, Fikri hr, irfan hr. vicdan hr insanlar olarak, alnmz ak ve dimdik, Kuvay Milliye ruhu ve cokusuyla, Sovyet uakl ile -^Amerikan uakl arasnda hibir fark 396 grmeyiz. Din smrs ve ticaretine dayal Arap muhiplii ile Humeyni gericilii arasnda da hibir fark grmediimiz gibi! Saym Evren, dnk aklamasnda, "Rabta Orgt'nden para alnmasn ehveni er olarak grdn de sylemitir. Gazi Mustafa Kemal Atatrk'n, Ehveni er serlerin en ktsdrt- zdeyiini, Sayn Cumhurbakanmza, bilmem, a-nmsatabilir miyiz? 28.3.1987 HAYIR. SAYIN EVREN! Hayr, Sayn Evren, aklamalarnza katlmyoruz. Rabta olayna yaklamnz, bize gre, doyurucu ve inandrc olmaktan uzak kalmtr. Neden? En bata, olayn zne dnk bak alarmz birbirinden ok farkldr. Byle bir olayn anlamn laik cumhuriyet ilkesi asndan azmsamak, bize ok ters gelen bir tutumdur. Nedir olayn dm noktas? Yabanc bir eriat rgtnn, bir ksm Trkiye Cumhuriyeti kamu grevlisini maaa balamas deil mi? stelik bu uygulamann bir hkmet kararnamesiyle balatlm olmas deil mi? Ayrca Rabta kararnamesi, bu rgtn ne olup ne olmad hakknda devletin ulusal gvenlik birimlerinde yeterince bilgi bulunmasna ramen karlm mdr? Evet. yledir. Byle bir durum, sizin deyiinizle, zaruretten, paraszlktan domu olsa bile, savunulamaz Sayn Evren. Aklamalarnz srasnda 25-30 imama bir sre maa fidendi diye laiklik elden mi gidecek; devletin temelleri salamdr dediniz. Bak alarmzdaki farkllk ite bu noktadan kaynaklanyor; zira olayn zn gzden kardnz sanyoruz. Cumhuriyet devletinin temellerinin salam atldna kesin olarak inanyoruz; ancak yabanc bir eriat rgtnn Trk kamu grevlilerine maa deyebilmesini bu salam temelin orasndan burasndan kemirilmesine ynelik bir gayret olarak deerlendiriyoruz. Bu olaya belli bir hogryle yakla397 may, cumhuriyet devleti iinde, cumhuriyet kart bir ideolojinin trmanna katkda bulunaca iin, tehlikeli gryoruz.-te bu nedenle Cumhuriyet. Gazetesi, sizin deyiinizle bir bardak, hatta bir katre suda frtna koparmamtr. Olayn laiklik ilkesi asndan son derece vahim bir anlam olduu iin kamuoyunu harekete geirmeye ynelmitir. Eer gazetemizin bu yoldaki abalar ok deiik evrelerde yank bulmam olsayd, siz de herhalde bu kadar uzun ve ayrntl bir savunma yapma gereini duymazdnz. Bize gre, asl trban ya da bart meselesi. Rabta olaynn yannda bir bardak suda frtna kopanlmasdr.

Kimsenin giyimiyle kuamyla, sayla sakalyla, inancyla inanszlyla uramak, bizim oulcu demokrasi anlaymza smaz. Her trl fikrin demokratik toplum dzeninde yeri olduuna inanrz. Ama her zaman vurguladmz gibi, laiklie aykr bir grn devlet iinde trmanma abalarna yol aacak uygulamalarla mcadele edilmesi gereine inanrz: Rabta'dan maa olayna kar kmamz ite buradan kaynaklanyor. Nasl ki bir komnist enternasyonal Trk kamu grevlisine maa balayamazsa, bir slm enternasyonalinden de byle bir uygulama kesinlikle kabul edilemez. Laiklik elbette dinsizlik 'deildir, Sayn Evren. Ama okullarda din dersini anayasal bir kural olarak zorunlu klmak da laiklik deildir. 12 Eyll'n bu adm da, bize gre, laiklik uygulamasna Cumhuriyet tarihimizde vurulmu en byk darbedir. Bu adan da 12 Eyll askeri ynetimini eletiriyoruz. 12 Eyll askeri ynetiminin izmi olduu siyasal ere-ceye, birok uygulamalarna demokrasi ve insan haklar bakmndan kar olduumuz zaten bilinir. Bu yzden. Rabta olayyla zel bir aba iine girmi deiliz. Bu arada cumhuriyet devletinin en temel ilkesi olan laiklik asndan 12 Eyll'n yerinin de hayli geri planda olduunu belirtmeliyiz. Trkiye'nin slm lkeleriyle ilikilerine gelince... Sayn Evren, bu konudaki aklamalarnz da dorusu biraz politika kokuyor. nk biz, teden beri Trkiye'nin slm lkeleriyle yakn 398 ilikiler kurmasndan, d politikasnda slm boyutunu gcendirmesinden yana olduk. slm Konferans yeliinin lkemize d politikadaki manevra alann genileteceini savunduk. Bu lkelerden ayrca bor da alnabilir, yardm da burs da... Ancak bir tek ey bize gre yaplamaz: Trkiye Cumhuri-yeti'nin bir ksm kamu grevlisi, kk darda bir eriat rgtnn maa bordrosuna balanamaz. Bylesi bir uygulamaya kar kmak, ne 12 Eyll karalamaktr; ne slm lkeleriyle ilikilerimizi koparmaya kalkmaktr; ne de bir bardak suda frtna koparmaktr. Hayr, Sayn Evren! Laik Cumhuriyet devletinin temellerine sahip kmaktr; onun kysndan kesinden kemirilmesine kar mcadele vermektir. Farkl dnyoruz. Sizin baknz anz alklayacak evreler de kukusuz olacaktr. Dediiniz gibi, demokrasi 12 Eyll'den bu yana hayli yol ald; hem istifanz istenebiliyor hem de mahkemeye verilebili-yorsunuz... Gzel ey demokrasi! Biz de Cumhuriyet olarak ite bu yzden laiklii savunuyoruz; nk biliyoruz k^ laiklik ve vicdan zgrl demokrasinin vazgeilemeyecek altyapsdr. 28.3.1987 Hasan Cemal Dnyada Bugn : LAKLN KONVERTBTES Hseyin Kemal, aileden kalma yakkll, zel yaamnda yumuak ball ve gler yzyle bykbabamn dost evrelerinin ok aranan kiisiydi. Zeks ve alkanlyla iinde de baarl olduunu arkadalar sylerler ve onun alrken parlamalarm da bu nitelikleri yznden hogryle karlarlard. Hseyin Kemal'in bir zellii de, ben pek anmsamyorum. 399 ama yava yava ve ok konumas, laf ald m brakmama-sym. Bu halini gren bykbabam bir gn, Hseyin Kemal'e gre diyalog Hseyin ile Kemal'in konumas ve brlerinin de dinlemesidir diye taklm. O gnden sonra da, ne zaman karlkl olmas gereken bir konuma monologa evrilse, bizim evde hemen, Bu i yine Hseyin Kemal diyaloguna dnt denirdi. Sayn Evren'in basn toplants da, bana biraz Hseyin Kemal diyalogunu anmsatt. Gerekten demokrasilerde basnn karsna kan siyaset ve devlet adamlar, aklamalarn yaptktan sonra, sorulara yant verirler. Bylelikle basn ile diyalog doar. Byle bir diyaloga gerek grlmedii zaman ise, yazl bir aklama metni gnderilir ya da TV'den bir aklama yaplr. Ama bunca

yllk yabanc lkeleri de kapsayan gazetecilik yaamm iinde ben bylesine Hseyin Kemal diyalogunu andran bir basn toplants ne grdm, ne de duydum. Her neyse, ankaya'nn herhalde bir bildii, bir dnd ya da kendilerince nlemek istedii bir saknca var ki, dnk toplantnn soruuz olmasna karar verilmi. Sayn Evren'in toplantda sylediklerine gelince: Aklama, Rabtagate konusundaki baz noktalan aydnla kavuturmutur. Sayn Evren, Trkiye Cumhuriyeti Devle-ti'nin grevlendirdii kiilerin Trk yurttalarna ynelik hizmetleri iin yabanc bir devletten ve onun eriat yaymaya ve tm dnyaya egemen klmaya ynelik (Sayn Evren, in bu yanna dokunmuyor konumasnda) rgtnden para almasn doal karladn, kararnameyi bilerek imzaladn ve ayn kararname yine nne gelse, yine imzalayacan aklamtr. Sayn Evren bu aklamasndan sonra, o zaman bu kararnamenin imzalanm olmasnn nedenlerini sralarken, devletin dvizi olmamasn gereke olarak gstermi, olayn bunca bytlmesini gereksiz, hatta amal grdn vurgulayp, Trkiye'nin slm lkeleriyle ilikilerini gelitirmesinin yararl olduunu. slm Konferans'na girmenin yararlarn saym ve Rabtagato'i eletirenlerin 12 Eyll' karalamak istediklerini sylemitir. Sayn Evren'in bu aklamalarnda ileri srd grlerin bir blmne katlmak bizim iin olanakszdr. Rabtagate'i e^tiren kiilerden biri olarak, baz nokti-'nrda yanl anlamalar gidermek de bir grevdir. 4.30 Nitekim bu grevi konumas srasnda Sayn Evren de vurgulam ve Bu vatan benim deil hepimizindir demitir. Her eyden nce, Sayn Evren'in Rabta kararnamesini imzalamak iin ileri srd gerekeye katlmak olanakszdr. Bir devlet, paras olmad iin kendi ilevlerini baka bir devlete veya rgte ihale edemez, hele hele bu rgt, eriat tm dnyada egemen klma amacn gdyorsa... Baka bir deyile, bamszln ve laikliin dvize evrilmesinin dnlmesi bile olanakszdr. Laikliin de, bamszlk gibi konvertibilitesi yoktur. Trkiye'nin slm lkeleriyle ilikilerini gelitirmesi ve slm Konferans'na katlmas da eriatlara devletin ilevinin ihalesini gerektirmez. Rabtagate skandalinin cumhuriyet tarihinin en byk skandali olduunu dnen biz, slm lkeleriyle ilikilerimizin ok ynl d politika erevesinde gelitirmesini de, slm Konferans'na gerekli ekinceler konarak gzlemci olarak ka-tlnmasn da hep savunduk. Ama gzlemci sfatyla katlmlan bir toplantda devlet bakan dzeyinde temsilin garipliini de hep yadrgadk. ^Kavramlar birbirine kartrmamakta her zaman yarar olduunu unutmayalm. ok ynl d politikayla, devletin ilevini ihale ederek bamszln ve laikliini zedelemek ayr ayr, hatta birbiriyle badamaz, tmyle birbirine zt eylerdir. Sayn Evren'in, Rabtagate'i eletirenlerin amalarnn 12 Eyll' karalamak olduu yolundaki grlerine gelince: Her eyden nce, u noktay herkesin iyi renmesi gerek: Demokrasilerde, yurttalarn ve basnn eletiri hakk vardr. Bu yalnz bir hak deil, ayn zamanda bir grevdir. Bu grevin yerine getirilmemesi halinde, toplumun ne gibi tehlikelerle kar karya kalabileceini ise 12 Eyll ve onun Rabtagate'i gstermitir. amzda kimse, tenkitten mnezzeh> deildir. nananlara gre yalnz Tanrdr tenkitten mnezzeh olan. te bu yzden diyoruz ki, 12 Eyll' eletirmek demokratik bir grevdir. Bu kapsam iinde olaya baknca, Rabtagate'i eletirenlerin amalarnn, ayn zamanda 12 Eyll' eletirmek olduu grne candan katlyoruz. Nitekim * biz de Rabtagate'i eletirirken, 12 Eyll' de eletiriyoruz. Evet, amacmz 12 Eyll' eletirmektir. 401 F.: 26 nk Rabtagate ile 12 Eyll birbirlerinin ayrlmaz paralardrlar ve Rabtagate, 12 Eyll'de devletin temel ilkesi olan laiklie kar bir dizi giriimin yalnzca biridir.

Ve kanmzca, 12 Eyll ynetimi dnda hi kimse byle bir ie bylesine ftursuzca atlamazd. Bir an iin dnebiliyor musunuz, eer Erbakan iktidarda olsayd ve byle bir kararnameyi imzalasayd ne olurdu? Bana neler gelirdi? te bu yzdendir ki, Sayn Evren'in 12 Eyll'n laiklik konusunda en titiz ekilde davrand grne katlmyoruz. Bizce 12 Eyll kadar hibir dnemde laiklikten uzaklalma-mt. . Sayn Evren'in son aklamasndan nce. dorusu bu ya iimizde, ok ama ok kk de olsa bir umut vard. Belki de Rabtagate, laiklik konusundaki yanl tutumun anlalmasn ve bu yolun braklmasn salayacakt. Sayn Evren, Rabta olayna sahip kp, ayn kararname bugn de gelse imzalayacan syleyerek, iimizdeki bu son umut krntsn da yok etti ve o zaman dndk ki, artk laiklik konusunda, eskisinden de ok daha dikkatli ve titiz olmak ve kyasya bir mcadele vermek zorunludur. nk artk laikliin ankaya'da Atatrk ve nn veya 27 Mays dnemindeki kadar gl bir gvencesi de yoktur. 28.3.1987 Ali Sirmen Gnlerin Kp: RABITADA SON TANGO Rabta ile rabtamz paraszlk ile aklanyor. Bu dil halkn en ok anlayaca dil olarak grlyor. Paraszl etinde kemiinde hisseden milyonlarn lkesinde bu dil ile akan sularn durdurulaca sanlyor. Aklamalarn tesinde gerek yle mi? Gerek devletin kendi i yazmalarnda, belgelerinde yatyor. Buyurun, Dileri Bakanl'nn 14 Mart 1986 tarihli (yani dolarlarjaguarlara, pilli d fralarna, elektrikli burun kartracaklara alan yatrdmz dnem), TG'in 1129 sayl resmi yazs ODT Rektrl'ne yazlm. ODT slm Merkezi Yaptrma Dernei, bankadan 1 mil402 yon riyal ekmek iin ileri Bakanl'na bavurmu, ileri Bakanl da Dileri'nden gr istemi. Yazda bunlar hatrlatlarak yle deniyor: Bakanlmz, esas itibariyle halkn zel maddi katlmyla cami yaptrlmas gibi projeler iin ve zellikle dini amalarla d lkelerden yardm alnmasna kardr.. mza halen Finlandiye Bykelisi olan Dileri Bakanl ok Tarafl likiler Genel Mdr Yardmcs Oktay Aksoy. ODT'de cami ve slm Merkezi yaptrmak zere ortala dolar iin, riyal iin dtmz tarih ne? Mart 1986, yani tam bir yl ncesi. Peki ill da Rabta camiinde namaz klmak niye? ODf 'nn yllardr bir mescidi var zaten. Yetmiyorsa birok devlet dairesinde olduu gibi.iki oday birletirip mescit yapmak daha onurlu bir i olmaz myd? Bizim Rabta'ya kucak ve avu amamz paraszlktan ok densizlikten herhalde. Densizlik derken mantkszlk deil. ODT yetkilileri herhalde, niversite olamadk, bari medrese olalm diye dnyorlar. * Rabta ile rabtal belgeler ve 80'1 yllarn gazete koleksiyonlar imamlarmz Rabta'ya paraszlktan deil de bozuk paraszlktan kaptrdmz ortaya koyuyor. Bir rnek: 1982 yl kasmnda Trkiye, Londra'da Ziraat Bankas aracl ile uluslararas bir bankalar topluluundan 200 milyon dolarlk kredi ald. Bu kredi, anl anl bir trenle ve trene katlan yabanc yerli banka temsilcilerine, yetkililerine ziyafetle, katlanlarn her birine altn renkli masa saati arma-anyla tarihe geti. Sayn hkmet o zaman bu olay memleketimizin yeniden itibar kazandn ve dnm noktasna geldiinin bir belgesi olarak cihana iln etti. O gnn gazeteleri bu olayn tandr. O tarihten sonra zal'n da iktidara gelmesiyle kasalar dolar doldu. Dolarlar Marlboro, ithal makarma sosu ve rokfor peyniri oldu, vitrinleri doldurdu. Sevinliydik hepimiz, yaasn hkmetimiz derken bir de baktk ki, yl 1985 olmu, imamlarmz hl deplasmanda, Rabta parasyla namaz kldryorlar.

403 slmiyette zor yoktur diye bir hadis-i erif var. rnein, Su yok, aptes alamyorum, bu yzden namaz klamyorum diye bir mazeret geerli deil. nk su olmasa da, dini kural olarak aptes almak yine de mmkn: Temiz bir toprak veya kum ynna el srmek suretiyle, bir anlamda kuru sistem aptes alnabiliyor. Buna da teyemmm deniyor. Teyemmm ederek namaz klmabiliyor, ancak suya kavuunca teyemmm bozuluyor, aptes almak gerekiyor. Teyemmm ile namaza devam etmek, namaz geersiz klyor. Suya kavutuktan sonra klnan namazlar nafile hale geliyor. Trkiye de Kasm 82'de 200 milyon dolara, yani ^suya kavumutur. Daha ak bir deyile o tarihten bu yana, 70 cente muhtacz gerekesiyle Rabta'ya ihale ettiimiz imamlarn kldrd be vakit namazlarn tm nafile olmutur. O namazlarn kaza edilmesi, yani yeniden klnmalar farz hale gelmitir. Bu konuda eski Devlet Bakan Mehmet zgne'in ksa bir sre in (le ile ikindi vakti aras mesel) geici grevle ibana getirilmesi ve onun delleti ile eski Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula'tan bir fetva almas gerekir. Bu fetvann Devlet Planlama Tekilt'nn yardm ile ve Merkez Bankas'nn egdmyle 70 cente muhta olmaktan kurtulduumuz tarihten sonraki namaz saysnn hesaplanarak imamlarmza fazla mesai yaptrlmas ve yurt dndaki Mslman Trk ii snfnn bortan kurtarlmas gerekir. Sayn Babakan gibi, Sayn Cumhurbakan da iktidarlarn Rabta ile kurduklar rabtay s70 cente muhta olmamzla akladlar. Bu 70 cent, Rabta'nn imamlarmza bitii ttaban fiyat m idi? Bilemiyoruz. Kim bilir? krler olsun ki Tanr, 24 Ocak' sonra 12 Eyll bamza getirdi. Beterin beterinden, ehven-i errin errinden bizleri korudu. Ya 70 cent yerine 7 cente muhta durumda olsaydk... O zaman Rabta'ya imamlarmzn 25i yerine 250'sini kaptracaktk. 404 Verilmi sadakamz varm. , 225 imammz Rabtasz (daha dorusu 1100 dolarsz) kald. Bylece ok kr ki ehven-i errin derecesi de,slaiklik ve ulusal onur bakmndan yenilir yutulur boyutta> kald. Kald ki. Sayn Cumhurbakan Evren, ehven mehven de olsa bu iin er olduunu zmnen de olsa ifade ettiler. Bizleri alnmzdan plmesine sevindirdiler. Kendilerine kran arz ederiz. 29.3.1987 Ahmet Tan RABITA VE BZLER... Hfz Veldet Velidedeolu Uur Mumcu'dan sz ederken, her zaman Yiit gen dostum ve deerli meslektam derim. Bu kez de laik Trkiye Cumhuriyeti'ni korumak urunda her tehlikeyi gze alarak, lkenin dnda ve iinde yuvalanm Trklk dman btn slamc rgtleri -Atatrk'n devrimci, laik cumhuriyetini emanet ettii genlerden biri olarak- usta bir gazetecinin ve her yazdn belgeye dayandran bir bilim adamnn dikkat ve titizliiyle aratrd ve karp ortaya koydu. Gerekten kutla-nas bir hizmet oldu bu. Kendisini kiisel olarak tanmadan nce, Ankara Hukuk Fakltesi'ndeki bilimsel yaynlarnn nitelik ve deeri ile tandm Uur Mumcu'ya, teden beri meslektam diye hitap etmekten, ite bunun iin byk kvan duyarm. Bu kez de yrekten kutluyorum kendisini. Rabta rgtnn kimlii, nitelii ve amac konusunda bilinmeyen bir yn hemen hemen kalmad. Uur Mumcu'nun yaz dizisinin ardndan, bata gazetemizin genel yayn mdr Hasan Cemal olmak zere, lhan Seluk, Oktay Akbal, Ali Sir-men, Mustafa Ekmeki gibi her zaman Atatrk Cumhuriyeti'ni savunan deerli yazarlar, birok kez konunun trl ynlerini detiler ve gzler nne serdiler. Biz bugnlk sadece baz noktalar zerinde eletirel bir gzle duracaz:

Birincisi: Kkeni nerede olursa olsun, btn slamc rgtler, uyruu olduklar lkelerin yneticileriyle sk bir balant iindedirler; onlarn politikas dnda bir ama ardnda 405 koamazlar. Byle rgtlerin bal olduklar devletlerin ardnda, resmi, gayri resmi, yakn veya Atlantik tesi hangi rgtlerin bulunduu da az ok biliniyor. O halde Trkiye, bu slamc rgtler karsndaki tutumunu ve politikasn ona gre irdelemek ve ynlendirmek zorundadr. Bunu hi unutmamak gerekir. kincisi: slamc rgtler -ister yntem veya mezhep ayrl, ster kar atmas yznden- birbirine rakip olsalar bile, ama bakmndan birliktirler. Bu ama, -tpk komnizmde olduu gibi- ulusalcl ortadan kaldrp onun yerine, btn slm lkelerinde, Arap mmetiliini geirmek ve slm eriatn egemen klmak, dahas eer ellerinden gelse Arapay btn Mslmanlarn ortak dili durumuna getirmektir. Uur Mumcu tarafndan yaymlanan Rabta rgtnn tz bunu ak seik gsteriyor. O halde Rabta ve benzeri rgtlerle ilgi kurup, herhangi bir ekilde alverite bulunmann, laik Trkiye Cumhuriyeti'nin var olu nedenlerini rtp yozlatrmakla eanlaml olduunu apak grmek, ulusumuz iin zorunludur. ncs : Biz Trklerin bu eriat rgtlere kar blr sulamada bulunmaya elbette hakkmz yoktur. Onlar kendi tutturduklar dorultuda ve bildikleri yolda yryeceklerdir. Sayn Devlet Bakan Hasan Cell Gtizel'in dedii gibi, bunlar yalnz bize deil, teki slm lkelerine de yardm eden iyiliksever ve gzel rgtler de olabilirler. Saiyleri mekr ve mv barek olsun! Ama Sayn Devlet Bakan, Rabta'nn mesaisini niin zellikle Trkiye zerinde younlatrdn, apkasn nne koyarak, bir kez olsun gzel gzel dnd m acaba? Bu vatan Yunanllardan ve onun ardndaki kfir devletlerin penesinden kurtaran Atatrk hakknda sapk bir kiinin svg ve iftiralarla dolu kitabn Suudi Arabistan'a gtrenlerin, sonra orada bastrp, yabanc lkelerde ak ak, Trkiye'de gizliden gizliye datp sattranlarn kimler olduu konusunda hi zihin yordu mu acaba? Niin yapyorlar bunu? Duyduumuza gre, bu kitap Arapaya da evrilmi ve baka Mslman lkelerin dillerine de evrilmek isteniyormu. Kim, nerede, niin finanse ediyor btn bunlar? Devletin haber alma rgtleri bunlar arayp meydana karmakla grevlendirilmiler midir? Hasan Cell Bey bunlar da gzel gzel dnmelidir, Rabta rgtn verken. Drdncs: Alnmz dik tutan ulusal onur diye nitele406 diimiz kavram hepten yok mu oldu ki, Trkiye devletinin ma-asz izinle yabanc lkelere giden resmi memurlarnn aylklarn Rabta adl eriat rgte detmek iin Bakanlar Kurulu karar kartyoruz? Laik Trkiye Cumhuriyeti'nin Yasama Meclisi binasnn avlusuna cami yaptrmak sanki ok gerekli miydi? badetini yapmak isteyen milletvekilleri, yakndaki camilere gidemezler miydi? Ve bylece oraya harcanacak para, retici bir kuruma yatrm olarak konamaz veya eklenemez miydi? stelik bu cami iin Rabta rgtnden koskoca Trkiye Byk Millet Meclisi'nin ba kabul etmesi ne demektir? Ne oldu byle bize? Ortadou Teknik niversitesi'ne yalnz cami deil, slm Merkezi ad ile eriat bir messese yerletirilmeye uralyor. Bu ne demektir? En byk para yardmn yine Rabta yapacakm; medreseye dntrlen imam-Hatip okullar ve yksek islm enstitleri yetimiyormu gibi, imdi de niversitelerimize mi el atlmak isteniyor? Uzun yllardan beri bu stunlarda yazp iziyoruz: mam-Hatip okullar mezunlar, Mslman yurttalarmzn ibadet gereksinmesini karlamak iin, aydn din adam olarak yetitirilmelidirler. O halde b okullarn ders programlarnda eriat kurallarnn, yani slm hukukunun yer almas ne anlam tayor? Bugn Batda adna kilise hukuku denilen Hristiyan eriat, niversitelerin yalnz hukuk fakltelerinde veya enstitlerinde bilimsel yntemlerle inceleniyor. Bizde de niversitelerimizde enstitler kurularak veya mukayeseli hukuk ders programlarnda slm hukuku okutularak, bilimsel ve tarihsel amal retim yaplamaz myd? Laik Trkiye Cumhuriyeti'nde eriat hukuku nerede ve ne zaman uygulanacak? u halde btn bunlar uzun vadeli bir programa gre, gelecee ynelik olarak yaplyor; nedir bu ama? Kendilerini Atatrk sanan yneticilerimiz -yllardan beri srdrdmz uyarlara ramen- bunu hi dnmediler mi?

Beincisi: Bu devleti ynetenlerin kiisel onurlarna ne oldu veya bellekleri nasl bir arzaya urad ki, belgeler ortaya kana dek Rabta'nn bizim imamlara yllarca maa demesi hakkndaki kararnamenin varl inkr edildi? Ve sonra yz seksen derece dnerek gerei itiraf ederken merte, Evet, yanl yapmz demek varken, grmemiiz, bilmemiiz, farknda olmamz denildi. Bu Bakanlar Kurulu kararnn Resmi Gaze-ie'de yaymlanmam olmas, sakn bir sululuk duygusun-dan ileri gelmi olmasn? 407 Altncs: DYP Genel Bakan Sayn Cindoruk, Rabta'y-la olan ilikinin niteliini ve maa iini nce eletirdii halde, bu ilikinin ilk kez Demirel'in bakanl dneminde kurulduu ortaya knca, niin birden az deitirdi? Bu davran laik Trkiye Cumhuriyeti'nin bugnk tehlikeli duruma dmesinin, sa kanat politikaclarnn ve zellikle -geen yl devlet treniyle gmdrlenCell Bayar bata olmak zere Menderes, daha sonra Demirel, ondan sonra zal ve takmlarnn Atatrk devrimini ve laiklik ilkesini hafife almalarnn ve olabildiince din smrc yapmalarnn bir sonucu deil midir? Yedincisi: Kendi kardei Korkut zal'n politika yaamna dnmesi zlemini taaa Amerika'dan uydu araclyla yapt basn toplantsnda -yasaklar dolaysylaima eden Sayn Babakan Turgut zal, her hafta umre ziyareti yaptn aklayan Korkut zal'n ideolojisini bilmiyor mu ki, ayn basn toplantsnda Rabta'dan maa alan Trkiye Cumhuriyeti imamlar konusundaki yaynlar iin, ideolojik nitelikli diyerek, artk bayatlam ve kanksanm genel sulamalarda bulunabiliyor? deoloji yalnz solda m vardr? Sa kanadn Trkiye'de laiklii ykp, onu bir eriat devleti durumuna getirmek iin dta ve ite yaplan bunca yayn ideolojik nitelikli deil de nedir? Uur Mumcu'nun'dedii gibi, sadece laiklii savunmak iin yaplan yaynlar m ideolojik oluyor? Yarn br gn Korkut zal yeniden politikaya atlp, MSP benzer bir parti iinde, Trkiye'de laiklii ortadan kaldrp, bir slm devleti kurma politikas gtmeye balarsa ve bu yolda yazlar yazarsa, Babakan zal, kendi kardeine de mi ideolojik nitelikli yazyor diyecek? Hi sanmam. nk Babakana gre bu yoldaki almalar ideolojik nitelikli deildir. Hatta neredeyse doaldr. O, kimseyle kavga etmez, kardeiyle mi edecek! Sekizincisi: Sayn Cumhurbakannn laik dnceli olduunda kimsenin kukusu yoktur; ama Atatrk'n kurmu olduu btn devrimci messeselerin onun zamannda yklmas, Atatrk'n vasiyetnamesinin onun zamannda bozulmas, Atatrk'n kurduu CHP'nin onun zamannda kapatlmas, Atatrk'n koyduu laik retim ilkesinin onun zamannda ve Trkiye'nin tek hkimi olduu dnemde yaralanmas, Rabta rgtyle ilgili kararnamenin onun zamannda karlmas nasl izah edilebilir? Bu Bakanlar Kurulu kararnamesinde btn bakanlarn ve babakann, hele Devlet Bakan zgne'in imzasn grnce, belki onu, byk sakncasn dnmeden, 408 imzalamlardr. Ne var ki, ocuk Esirgeme Kurumu'nu denetlerken mutfaktaki yem. e varncaya kadar veya bir okulu denetlerken, retmenin sigarasna kadar dikkat eden Sayn Cumhurbakanndan, yurt dna maasz izinle gnderilen imamlarn, o yabanc lkelerde ne ile geineceklerine -kararnameyi imzalarkendikkat etmelerini beklemek, sde bir vatanda o-larak hakkmz deil midir? Bu tutum ve davran, d ve i eriat rgtlerine ve irticaya bjk cesaret verme sonucunu dourmam mdr? Hele kendilerinin nceki yl yapt bir meydan konumasnda, laiklik ilkesini yet ve hadisler okuyarak savunmaya kalkmas, bu cesareti bsbtn arttrc bir davran deil miydi? Varsayalm ki, maasz olarak izinle darya gnderilen trl teknik alanlardaki devlet memurlarna, -Demirperde gerisi lkeleri bir yana brakyorum- rnein Avrupa'nn herhangi bir lkesinin, sosyal demokrat nitelikli bir dernei tarafndan maa verilmesi konusunda bir kararname. Sayn Cumhurbakanna sunulsayd, ac.aba yine imzalayacaklar myd? Dokuzuncusu: Btn bunlarn yannda i ac bir nokta var ki o da, basnmzn byk ounluunun, laik Trkiye'nin kar karya bulunduu tehlikeyi anlayp, imdiki gz yumucu politikaya ve Rabta rgt ile ilikiye cephe almas ve ke yazarlarnn da kimileyin sert eletirilerde bulunmas-*dr. Geri Ergun Balc'mn, geen hafta bandaki yazsnda iaret ettii gibi, bir tek gazete

ayrk olmak zere, teki gazeteler bu Rabta rgt ile iliki konusunu ortaya karan Uur Mumcu'nun adndan - gecikme ile de olsa - sz ettikleri halde, Mumcu'nun Cumhuriyet gazetesi yazar olduunu bilmezlikten gelmeleri ho kamamtr. Ama zarar yok; herhalde bir gn gelir, byle konularda da objektiflik egemen olur. Uur Mumcu'nun yaz dizisi ok daha ak seik olarak gsterdi ki, laik Trkiye Cumhuriyeti'nin temel talarndan olan ulusalclk ve laiklik ilkeleri bugn byk tehlikelerle kar karyadr ve bunun sorumluluu, Diyanet lerl'nden balayarak, dorudan doruya sadaki politikac ve particilere ve 12 Eyll yneticilerine, ksacas, en alt kademeden, en st kademeye kadar, bizim yneticilerimize dmektedir, yabanc rgtlere deil. eriatlk konusu zerinde gelecek hafta yine duracaz. 29.3.1987 409 TARHE GEECEK BR KONUMA Gazetemizde belgeleri yaymlanan ve ayrntlar sergilenen Rabta olay konusunda Cumhurbakan Evren uzun bir aklama yapt. Bu aklama, cumay cumartesiye balayan gece televizyonda btn lkeye yanstld. Saym Cumhurbakan'nn olaya gereken nemi vererek bu kadar ayrntl bir aklama yapmasn teekkrle karlyoruz. Gazetemiz grevini yaparak Rabta 01ay*n, cumhuriyet devletini ilgilendiren btn ynleriyle ortaya koymutur. 3u noktay Sayn Evren de belirtmi, gazetecilik grevimizi yaptmz vurgulam; ancak yorumlarmza katlmadn sylemitir. Biz de aklamalarndan tr Sayn Evren'e teekkr etmekle birlikte, olaya yaklam biimini ve ou yorumunu o--naylamadmz yazmak zorundayz. Sayn Evren Sui misal, -misal olamaz kuraln hie sayarak, laiklik ilkesinin inenmesi yolundaki kt rneklerin dkmn yapm, bu yntemle Rabta Olay sorumlularn aklamaya almtr. Sayn Cumhurbakannn slbunu ve baz deyilerini yadrgadmz da sylemeden geemeyeceiz. Yalnz bir rnek verelim: Rabtaclar temize karmak amacyla, devletimizin bor almak iin yabanc lke ve kurululara yz suyu dktn belirtmek Cumhurbakanmza dmezdi. Sayn Evren, politikac deildir; devletimizi temsil etmektedir; konumalarnda zen ve dikkatten uzaklamasn, lkenin ve devletin onurunu yaralayc deyimler kullanmasn makamyla badatrmak gtr. Ne var ki Cumhurbakan'nn uzun konumasnda, alt izilmesi gereken, asl konu. Sayn Evren'in laiklik anlayndaki byk yanltr ki bu nokta zerinde durmak istiyoruz. Bilindii gibi Atatrkln ve cumhuriyetimizin temellerinden biri, 1924 ylnda karlan retim Birlii Yasasdr. Eski adyla Tevhid-i Tedrisat Kanunu diye anlan bu -yasayla Milli Eitim'de yalnz laiklik ve bilimsel retim ge--erli olmutu. 12 Eyll ynetiminde, banda Saym Evren'in bulunduu Milli Gvenlik Konseyi, ilk ve ortaretimde din derslerini zo-Tunlu yaparak bu devrimi ykmtr. 410 . Saym Evren olay yle anlatyor: Baktk d yzde 90 fc-rend zaten din derslerine giriyor, yzde 10 da katlsn deyip karan verdik. tik ve ortaretime -zorunlu olmasa da- din derslerinin konmas, Atatrk'n laiklik ilkesinden geriye dnt. Saym Evren'in ilk yanlgs burada balyor. Anari ve terr nlemek amacyla, 12 Eyll'de ynetime btnyle el koyan ordu, emir ve komuta zincirinde i gvenlii salamaya alrken, siyasal kararlarn btn sorumluluunu be kiilik Milli Gvenlik Konseyi'ne brakmt. Konsey, Atatrk ilkelerine bal bir kurul olduunu, ortaretimde, semeli olan din derslerini kaldrmakla kantlayabilirdi. Milli Gvenlik Konseyi, en bata Saym Evren, bunu yapacak yerde, din derslerini zorunlu nitelie dntrmekle de yetinmeyerek bu kural anayasaya geirmilerdir. . Laik cumhuriyetin temeline vurulan bu byk darbenin, Saym Evren yoksa farknda deil midir? Bu soru Saym Cumhurbakan'nn son aklamasndan kaynaklanyor ye byyor.

Evren'in dedii gibi yzde 90 rencinin kendi isteiyle din derslerine katldn varsayalm. Bu durumda laikliin z ve gerei, geri kalan yzde 10'un vicdan zgrlne sayg duymak ve devlet gvencesine almaktr. Eer bu nokta anlalmamsa ve anlalmyorsa, uygarlk tarihinde ve demokrasinin gelimesinde byk bir aamay vurgulayan ve cumhuriyetimizin temelini oluturan laikliin de anlalamadn belirtmek zorundayz. Demokrasi, ounluun fikir ve inanlarna sayg duymakla birlikte, aznln fikir ve vicdan zgrlklerini gvence altna almak demektir. Ne yazk ki Saym Cumhurbakan'nn, konumasnda bu gerek yeterince kavranm grnmyor, ama bu konuda biz kendisini eletirmenin ya da savunmann bir yarar olacan sanmyoruz. Sayn Evren, son basn toplantsndaki szleriyle tarihimize geecektir. 29.3.1987 Cumhuriyet 411 TRT'nin inden : ATATRKLK DERSLER Yllardr televizyondan Atatrklk dersleri alyorduk.. Dersler TRT'nin hazrlad izlencelerden daha ok, zellikle televizyona kp konuma olanana sahip kiiler tarafndan verilirdi. Herkes Atatrkl kendi kafasndaki modele gre anlatt televizyonda. Kimi tane tane syledi, kimi bararak, kimi kendine akllym gibi pozlar vererek... Ama hepsi d mihraklarca kaplmamamz, yabanc ideolojilere tutsak olmamamz tledi, TRT onlara babalarndan kalmt sanki. stediklerini suladlar, istemediklerini hedef olarak gsterdiler, beenmediklerini yerden yere vurdular, ona buna vatan haini dediler. Kamuoyunda lekeledikleri kiilerin ayn televizyona kp ken dilerini savunma haklar yoktu. Tm sulamalar Atatrklk adna, Atatrklk uruna yapld, radyolarda ve ekranlarda. TRT yle duruma gelmiti ki, sabahlar radyolar sayesinde Atatrklkle kalkyor, akam TV ile Atatrkllr dlerini grerek uyuyorduk. Ama. bir trl Atatrkl, radyo ve televizyonunun tm gcne karn, kimseye retemediler. Onlar TRT'de Atatrk, Atatrk dedike, herkes Atatrk'ten souyor, uzaklayor, byk bir boluun iine yuvarlanyordu. nk anlatlan ne Atatrkltikt, ne de Atatrk'n kendisi. Yllarca mikrofonlar ve kameralar, .Ulu nder, Hayr, Yce nder lklar ile alkalanp durdu. Derken, Uur Mumcu Cumhuriyet ile Rabtay getirip^ ortaya koyuverdi. Hem de bir 12 Mart gn... Bata Atatrklerin bir baka Atatrkl kendi oyunlarna gre tezghlayp nmze srdkleri gnlerin yldnmnde... Hem de en yksek kattan, adm adm aalara doru inen, oralardan Kbrs'a ve ODT'ye dek uzanan belgeler ve belgelerle... Yllarca bizlere Atatrklk dersi verenlerde bir bellek boluu balamasn m? TRT'den d mihraklar ve yabanc ideolojiler ile ilgili uyanlar yaplrken, meer herkes Rabta ile iliki kurmada -raya girermi de, haberimiz yokmu. Rabtadan daha iyi d mihrak, daha iyi yabanc ideoloji olur mu? Atatrk' ve Atatrkl televizyondaki derslerden rendiklerini sananlar, Bir yandan d mihraklara kar kacaksn, te yan412 .dan onlardan yardm alacaksn. Buna ne denir? diye sormayacaklar mdr? Evet, buna ne denir? Houston'daki TRT muhabiri, geen ay yaymlanan 32. -Gnde TV rportajclnn en grkemli rneklerinden birini .gzlerimizin nne sererek. Sayn zal' ameliyat eden doktora, Babakann kalbini elinizde tuttuunuzda ne hissettiniz? <iiye sormutu. Var m imdi, yllardan beri bizlere TRT'den Atatrklk dersleri veren Rabtaclara, Olay ortaya karlnca, neler hissettiniz? diye soru sorma yrekliliini gsterebilecek bir TV rportajcs? Houston'daki doktor, O da hepsi gibi bir kalpti ite diye yant vermiti. Gnmzn eski Atatrkleri, yeni Rabtallar, eer anmsayabilirlerse, eer gnn ok youn alma artlar iinde zaman bulabilirse, eer brifing dosyasnn yirminci sayfasna yle bir gz atabilirlerse, Gerek Atatrklk iki yzllk deildir. Ben bunu bilir, bunu hissederim diyebilirler mi, kendilerine soru sorabilecek TV rportajcsna? Ama merak etmesinler, ne byle

soru yneltebilecek rportajc var TRT'de ne de gerek Atatrkl bilen, onlarn arasnda. 31.3.1987 Mahmut T. ngren TRTnin inden: UZAKTAN KUMANDA TRT'nin haber bltenleri ve haber izlenceleri herhalde uzaktan kumandal bir yntemle hazrlanyor. Bakyorsunuz, haber bltenlerinde TRT'nin kendi muhabirleri ile retilmi tek zgn haber yok, Rabta konusunda. Eer gazete okumuyorsanz, Rabta olayn bu bltenlerden renmeniz olanaksz. TRT, Rabtaya hep bakalarnn verdii demelerle ve Cumhurbakan'nn yapt konumann yayn ile yaklayor. SHP Genel Bakan Erdal nn, TRT'nin yaymlamak zorunda kald bir basn toplantsnda, ayrntlar ile akla -masa, bu konunun iyzn radyolardan ve iki kanall televizyondan renemezsiniz. Ya da arkadamz Ahmet Tan, o gln Houston kaynakl tele-ov'da Babakan'a Rabta konusunu soran tek gazeteci olma onurunu tamasa, televizyondan Rabta hakknda 413 yine bilgi alamayacaksnz. Ya yazarmz Uur Mumcu?.. Olay ortaya karan o. Hi zaman geirmeden kendisiyle radyo -TV haberlerinde ve artk zellikle uzaktan kumandal olduu anlalan o biimi bozuk haber izlencelerinde sylei yapmak gerekmez mi? Haberciliin en basit, en bilinen, en nde gelen kural bu deil midir? Eer salt Uur Mumcu'yu radyolara ve televizyonlara kararak TRT'nin imdiye dek milyonlarca kez delik deik olmu yanszlnn' bozulacandan korkutuyorsa. Uur Mumcu'ya her verdiiniz bltene ya da haber izlencesine karn grlleri de karrsnz, olur biter. Ama yle olmuyor ve herkesin bildii bu kck habercilik kural uygulanmyor. nk yazarmz Uur Mumcu'nun TRT'de konumas, TRTcilerden nce, uzaktan kumanda ile ok eski gnlerden beri yasaklanmt. Kim vermiti bu buyruu uzaktan? Nasl vermitir? Her eyden nce- birer meslek eleman olmas gereken TRTciler nasl olur da bu uzaktan gelen buyrua kuzu kuzu boyun eerler? Bunlar bilinmez! A-ma ok deil, geen yl, 6 Temmuz 1986 gnl Nokta dergisinden rendiimize gre, bir zamanlar TRT Haber Dairesi Bakanln yapm olan gazeteci Ercan San'n, yukardan gelen basklarla. Uur Mumcu'nun (yazar Nazl Ilcak ye Mmtaz Soysal'n da) TRT'ye kamayacan syledii ileri srlmektedir. Nitekim, 4 Kasm 1986 cuma akam TRT Televizya-nu'ndan yaymlanan YK konulu akoturuma da. Cumhuriyet gazetesi ynetiminin adn TRT Haber Merkezi'ne vermesine karn, yazarmz Uur Mumcu'nun YK Bakan hsan Do-ramac'nn karsna konumac olarak karlmas TRT tarafndan kesinlikle engellenmiti. Herhalde yine yukardan ve uzaktan kumanda ile... Ama Rabta olaynn en canl dneminde bir bakyorsunuz, TV-1'deki haber izlencesi Haberden Habere de Bat Almanya'daki faing konusu inceleniyor. Hem de TRTcilerin savlarna gre, toplumsal adan yaplyormu bu inceleme. zr kabahatinden byk bu TRT'cilerin... Hem toplumsal ay bilmiyorlar hem de habercilii. O gnlerde Rabta olay bir yetkilimizden dier yetkilimize bulayor ve bizler de TRT Televizyonu'nda, ad Haberden Habre olan bir gncel konulu izlencede faingi izliyoruz, uslu uslu. Uzaktan kumanda sayesinde... Sonra, geen sal akam, Kamuoyu geliyor TV-l'e. Yine Rabta olay incelenmiyor. Ne var Kamuoyunda? G414 neydou'dakl olaylar... Bakn, bu konu da gncel. Bunu da in-celemek gerekli. Ama olmaz ki, salt resmi ideolojinin az. ile ve salt resmi szcklerle anlatlmaz ki bylesine geni boyutlu bir olay. Uzaktan kumanda o denli etkin ve kanlmaz ki, Kamuoyunda sorulara yant veren ve olaylar yerinde izlemi bir TRT habercisi ti'e uzaktan kumanda ile nndeki kttan okuyarak anlatmaku:; kurtaram kendini. Olmaz, uzaktan kumanda ile habercilik yaplmaz. 7.4.1987 Mahmut T. ngren MODERN SLAM DEVLET

Temel kaynan Kur*an'd'an alan eriat sadece imar* ve ibadetle ilgili esaslar getirmekle kalmaz (zaten yle olsayd ortaya pek bir sorun kmazd). Bunun yan sra, ekonomik ilikilerden devlet ynetimine, kadn-erkek ilikilerinden kiilerin davranlarna, yiyeceklerine, ieceklerine ve giyeceklerine kadar hayatn her ynn kapsayan ayrntl dzenlemeler koyar. Bu bakmdan eriat dzeni, tam anlamyla btnc, bugnk deyimle totaliter bir nitelik tar. ' Bir bardak suda, hatta bir fcatre suda kopardan frtna.-Bret, Sayn Evren kamuoyunu gnlerce alkalandran Rabta olayn byle nitelendirdi. Ama, her nedense, bu bir kat-re sudaki frtnay dindirmek iin tam bir buuk saat konuma gereini duydu. Sonunda acaba baarl olabildi mi? Aklamalarnn doyurucu, hele inandrc olduunu sylemek ok g. Laiklik konusunda hassas olduu -bata kendisince- sylenen Sayn Evren, bu olayda kendisinden beklenen ak ve kesin tutumu ortaya koymad. Konuyu ilkesel ynden ele alacak yerde, laik Trkiye Cumhuriyeti'nin din grevlilerinin eriat bit rgt tarafndan maaa balanmasn savunmak iin ne kadar mazeret bulmak mmknse, hepsini uzun uzadya sayd, dkt. Bu da, kamuoyunun geni bir kesiminde byk hayal krkl yaratt. Deerli gazeteci - yazar Uur Mumcu'nun. kapan rejim dneminin karanlnda kalm bir olay gn na karan son arattrmas, hf phe yok ki onun meslek hayatnn en byk baarlarndan biridir. Bu aratrmann baka hibir yara415 x olmadysa -ki bence ok olmutur- en azndan kimlerin gerek laiklikten yana, kimlerinse zamana ve zemine gre deien sulandrlm bir laiklik anlayndan yana olduklarn a-ka ortaya karm olmas bakmndan yarar salamtr. Ben bu yazmda, kamuoyunda artk Rabtagate diye a-nlmaya balanan olay zerinde durmayacam. yle sanyorum ki. Cumhurbakan ve hkmet yetkililerince onun nemini kltmek iin gsterilen btn abalara karn bu olay eitli boyutlaryla daha bir sre gndemde kalacaktr. (Laiklik konusu ise, grne gre. gndemden hi inmeyecektir). Bu yaznn kaleme alnmasndaki balca neden. Rabta rgtnn gtt amalarn bende uyandrd baz dnceleri o-kuyucularla paylamak isteyiimdir diyebilirim. Rabta, 1976 ylnda Pakistan'da Uluslararas Seerat Kongresi adn tayan toplantlara nclk etmi. Trkiye'den MSP'li bir bakann da katld bu toplantlar sonunda bir dizi karar alnm. Uur Mumcu'nun slamc rgtler ve Para> baln tayan yazsndan (Cumhuriyet, 13.3.1987) rendiimize gre bu kararlardan bazlar yle : slm lkelerindeki anayasal messeseler tslmi esaslara uydurulmal ve Arapa halka indirilmelidir. slm olmayan kanunlar kaldrlmal ve eriata uygun kararlar glendirilmelidir. Btn daire ve iyerlerinde anlama ve nizamlar dua ile birlikte takdim edilmeli ve bu yerlerde bir mescit almaldr. Dnyadaki kadnlar slm yasaklarna uymaldr. Bylece uzayp giden kararlar arasnda, benim kafamda bir dizi soru iaretinin uyanmasna yol aan bir tanesi de u: Tamamen eriata dayal modern slm devleti kurabilmek iin gerekli giriimlerde bulunulmaldr. Evet, kurulmas amalanan devlet hem tamamen eriata dayal olacak hem de modern, yani ada bir devlet olacak. eriatn temeli bundan 1400 yl ncesine gittiine gre, acaba bu iki kavram birbiriyle nasl badaabilirdi? Byle bir devlet dzeninin gereklemesi halinde neler olabileceini dnmeye baladm. Her eyden nce, bu devletin demokratik bir devlet olmayaca aka belliydi. Zira, slm .esaslara gre egemenliin halka ya da millete ait olmas diye bir ey kesinlikle sz konusu olamaz. Gkyznde olduu gibi yeryznde de egemen416 ligin tek bir sahibi vardr, o da Allah'tr. Yneticisi de, ynetileni de mutlak olarak Allah'n iradesine boyun emek zorundadrlar. Bu irade, eriat kurallar iinde kendini gsterir. eriat, ona inananlarca, Allah'n iradesini belirleyen

ilhi bir yasa olduundan hibir ekilde tartlamaz ve eh kk bir noktas bile deitirilemez. Deitirilemeyeceine gre, modern* slm devleti de, ortaan en geri ve en ilkel toplumlarndan birini o gnn lleri iinde medeniletirmek iin getirilmi olan kurallara uyularak ynetilecek demektir. Temel kaynan Kur*an'dan alan eriat, sadece iman ve ibadetle ilgili esaslar getirmekle kalmaz (zaten yle olsayd ortaya pek bir sorun kmazd). Bunun yan sra, ekonomik ilikilerden devlet ynetimine, kadn-erkek ilikilerinden kiilerin davranlarna, yiyeceklerine, ieceklerine ve giyeceklerine kadar hayatn her ynn kapsayan ayrntl dzenlemeler koyar. Bu bakmdan eriat dzeni, tam anlamyla btnc, bugnk deyimle totaliter bir nitelik tar. Peki, bu dzen iinde insan haklarnn, kiinin temel zgrlklerinin yeri nedir? diye sorulacak olursa, onun yant da bellidir: eriat dzeninde bu. kavramlarn yeri olama*. En bata, vicdan ve inan zgrl diye bir ey sz konusu deildir. Dnce zgrl bakmndan da ayn ey sylenebilir. slm topluluu iinde Mslman olarak dnyaya gelen kii, istese de istemese de, eriat kurallarna, bu kurallarn getirdii emirlere ve yasaklara kesinlikle uymak zorundadr. Bunlara uymayanlar iin korkun cezalar ngrlmtr. Ahirette ekilecek azaplar, cehennem ateinde cayr cayr yanmalar, kzgn demirlerle ve katranla dalanmalar, kanl ve irinli sularn iirilmesi kabilinden korkutma ve yldrmalar bir yana, yeryznde de bunlar iin kafa, el, kol ve ayaklarn kesilmesi, krbalanma gibi caydrc cezalar uygulanacaktr. zellikle, yeryznde fesat karanlarn el ve ayaklarnn aprazvari kesilecei belirtilmitir. Din temeline dayah slm devletinde, br sular iin dzenlenen cezalar da pek hafif saylmaz. eriat hukukunda cana can, die di, gze gz kural benimsenmitir. Adam ldrenin boynu vurulur. Yaralamalarda ksas geerlidir. Hrszlk yapann eli bileinden kesilir. Hele eytana uyup da, zina suunu ileyenleri bekleyen akbet, hi de i ac deildir. Bunlar recmedilir yani talanarak ldrlr. Ve bu ilem bir meydanda, halkn gz nnde yaplr. ayet zina eden 417 F.: 27 erkekse ayakta, kadnsa gsne kadar yere gmlerek can verene kadar talanr. Belki ok kimse, bu fevkalde insan cezalarn gnmzde uygulanabilme olaslna inanmakta glk ekecektir. Bu kimseler, belki de nsan Haklar Evrensel Bildirisi'nde yer alan Hi kimse ikenceye ya da zulmedici, insalk d, onur krc ilem ve cezalara tabi tutulamaz ilkesini dneceklerdir: Ama gnmzn insanlk anlay ve ls ne olursa olsun, madem ki modern slm devleti -Rabta'ca ve onun nclk ettii Seerat Kongresi'nce belirtildii gibi- tamamen eriata dayak olacaktr, o halde bu devlet, eriatn kestii parmak acmaz diyerek onun emrettii her eyi harfiyen yapmak zorundadr. (Bu cezalarn halen Suud Arabistan bata olmak zere, koyu eriat baz slm lkelerinde zaten byk lde uygulanmakta olduunu da unutmamak gerekir). Hatta belki u da olabilir: Gnmzn modern slm devleti, gvur icad oluuna falan bakmakszn, modern teknolojinin btn imknlarndan yararlanacana gre, yukarda sz edilen cezalarn yerine getiriliini ibreti lem olmak zere televizyondan renkli olarak yaymlayabilir de. imdi, bu modern slm devletinde bir de kadnlarn durumunun ne olacana ksaca gz atalm. Bunlarn tmnn birden bir kara arafllar ordusuna dnecei, erkein drt kadnla evlenmesinin caiz olaca, kocann azndan kacak bir bo ol szyle karsn boayabilecei gibi, az ok bilinen ve beklenen eyler zerinde durmaya gerek yok. Burada vurgulanmas gereken nokta, kadn ve erkek arasndaki eitsizliin, slm hukukunun temelinde yatan esaslardan biri oluudur. Toplum hayatnn her alannda ve her trl ilikilerde eriatn gznde kadn ikinci snf bir yaratk, bir yarm insan saylr. rnein, mahkemede tanklk konusunda, iki kadnn tankl bir erkein tanklna e tutulur (bu, kadnlardan birisi unutursa, teki ona hatrlatsn diyedir!). Miras hukukunda, erkek evlt iki hisse alrken, kz evlda ancak bir hisse der.

Kur'an'n eitli yetlerinde erkein kadna kar stnl belirtilmitir. Erkek, tam anlamyla kadnn efendisidir. (Bakara suresi, Kadnlarnz sizin iin tarladr, tarlanz nasl is^ terseniz ekin der). Evlilikte, kadn kocasna mutlak olarak itaat edecektir. Peki, itaat etmezse ne olur? Byle dikbal kadnlara hadlerini bildirmek gerekir. Kur'an, Onlara nce t 418 verin, sonra yataklarnda yalnz brakn, (yine fayda etmezse) onlar dvn diye emir buyurur (Nisa suresi). Ksacas, gnmzde insan haklan bildirileri, uluslararas szlemeler, kadnerkek eitlii konusunda ne derse desin, bunlar eriat dzeninin yrrlkte olduu lkelerde geerli deildir. te, kaba izgileriyle, Rabta'nn ve onunla rabtallarn Trkiye'yi de iine katmak istedikleri modem slm devleti modeli budur. Bu model, kimileri iin ekici gelebilir. Onlar, 1400 yl ncesine dnn zlemini duyuyor olabilirler. Laiklik ilkesini alttan alta kemirip, bu dnn, yolunu amak in aba da gsterebilirler (zaten ne zamandr bunu yapmaktadrlar). Bana soracak olursanz, ben yine de, kimilerince ekonomik karlarmz asndan pek elverili saylmasa bile, din kurallarn devlet toplum hayatna kantrmayan, buna karlk kendisi de kimsenin inancna ve ibadetine kanmayan liak bir devlet olarak kalalm derim. 7.4.198" Prof. Dr. Mnci Kapani Rabta ve irtica iin Meclis aratrmas reddedildh ULUSU: SORUMLULUK BANA AT Biend Ulusu'dan savunma: Bizim dnemimizde sz konusu olan baz din grevlilerinin cretsiz izinli olarak yurt dna gnderilmeleri konusundaki kararnamedir. Bu kararnameler tamamen rutin iler arasnda olup, ekleri bazen incelenemiyor. Ayrca kararnamenin teklif yazsnda, Dnya slm Birlii deyiminin getii inceleme sonunda anlalmtr. Bu da hatrlayamaymzn sebeplerinden birini tekH etti. Ancak Babakan olarak imzaladm her kararname ve kararn maddi ve manevi btn sorumluluklar bana aittir. ANKARA (Cumhuriyet Brosu) DSP'li Sabr Irmak ve arkadalarnn Rabta ile irtica faaliyetler konusunda Meclis aratrmas almasna ilikin nergeleri, genel kurulda ANAP'-llarn oylaryla reddedildi. Devlet Bakan Hasan Cell Gzel, 419 artk bu konunun bittiini belirterek, incir ekirdeini doldurmayacak, bir bardak suda frtna koparacak konular getirmeyin diyerek, yaplan iin yanl deil, eksik> olduunu savundu. Grmeler srasnda sz alan 12 Eyll'den sonraki ilk hkmetin Babakan Blend Ulusu, Babakan olarak imzaladm her kararname ve kararn maddi ve manevi btn sorumluluklar, bana aittir dedi. nerge zerinde hkmet adna grlerini aklayan Gzel, genel kuruldaki milletvekili ve basn mensubu saysnn azlna iaret ederek, kamuoyunun aylardr trban ile. Rabta ile, radyasyon ile megul edildiini savundu. Gzel, Eer konu sknts ekiliyorsa bakanla gelsinler, kendilerine konu verelim biiminde konutu. rtica konusunun Mecliste iki kez grldne deinen Devlet Bakan, lke ne zaman istikrara kavusa irticann ortaya ktn kaydederek, unlar syledi: Laiklikten asla taviz vermeyiz. rtica ile dini inanlar iyi ayrt etmek lzmdr. Devlet laiktir ama, Trk halk byk ounluu ile Msl umandr. Bir gazetecinin baar ile izledii konuyu malzeme olarak kullananlar seimlerde en byk amar halktan yiyeceklerdir. Laiklii yalnzca baz partiler savunur anlayndan kurtulmamz lzmdr. Divan Bakanlna yazl bir tezkere gndererek sz isteyen Blend Ulusu, ilk kez bu konuda Meclis krssnden aklamalarda bulundu. Yurt dndaki din adamlarnn aylklarnn Rabta tarafndan denmesi konusunun o gnn artlarndan arndrlarak ele alnmasnn yanllklara neden olabileceine iaret eden Ulusu,'unlar syledi: 1970'li yllarn sonlaryla 1980 ylnda maalesef dvizimiz yeteri kadar mevcut deildi. Akaryakt ve sanayi hammaddelerinin alnmas konusunda zaman zaman byk bir problemdi. Kararnamenin sz konusu olduu 1981 ylnda da ekonomik skntlar ve dviz darboazlar henz giderilememiti. Bu nedenlerle mevcut d

kadrolarda indirimlere gidiyorduk. Hazi-ne'nin 70 sente muhta olduu szn hl zntyle hatrlamaktayz. Yurt dnda sadece Avrupa'da yaayan 2 milyona yakn vatandamzn zellikle eitim ve din hizmetleri sorunlar hayati nem tayordu. Gerek udur ki, yurt dna ii gnderilirken, bundan doabilecek sosyal problemleri yeteri kadar deerlendirememi, gerekli tedbirleri zamannda alama420 nitk. Bunlar herhangi bir hkmeti sulamak iin anlatmyorum. Hkmetimiz bu artlar altnda eldeki btn imknlar son haddine kadar zorlayarak, yurt dnda alan vatandalarmzn sorunlarna are bulmak iin azami gayret sarfetmitir. Bu arada mutabakat bizden nce salanm bulunan Dnya slm Birlii yardmndan da faydalanlmtr. Blend Ulusu, konunun ilk ortaya atld zaman iddialarn Rabta ile mutabakatn kendi zamanlarnda saland eklinde olduunu, bunun kendisinin ve arkadalarnn tepkisine yol at iin byle bir eyin olmadn ifade ettiklerini kaydettii konumasnda, Ancak, konu akla kavumutur. Bizim dnemimizde sz konusu olan baz din grevlilerinin cretsiz izinli olarak yurt dna gnderilmeleri konusundaki iki kararnamedir dedi. Ulusu, yle devam etti: Bu kararnameler tamamen rutin iler arasnda olup, ekleri bazen incelenemiyor. Ayrca, kararnamenin teklif yazsnda Dnya slm Birlii deyiminin getii inceleme sonunda anlalmtr. Bu da hatrlayamaymzn sebeplerinden birini tekil etti, ancak Babakan olarak imzaladm her kararname ve kararn maddi ve manevi btn sorumluluklar bana aittir. 1973'den sonraki petrol krizinin getirdii ekonomik darboazlar nedeniyle hkmetlerin yurt dndaki vatandalarn din hizmetleri iin gerekli denekleri tahsis edemediini belirten Ulusu, kendilerinden nceki iki hkmetin balatt uygulamaya devam etmeyi zaruri grdklerini syledi. Ulusu, yurt dndaki din hizmetlerindeki baboluun sakncalarn sratle karlamak iin Rabta'nm yardmnn kabul edildiini anlatarak, din adamlarnn seiminin dorudan Diyanet leri Bakanl tarafndan yapldn, mali yardm salayan yabanc kurulularn bu din adamlaryla direkt iliki kurmamalar esasnn getirildiini bildirdi. Mali yardmn dorudan alan bir banka hesabna yatrldn ve din adamlarnn devletin gzetim ve denetimine tabi tutulduunu kaydeden Ulusu, szlerini yle tamamlad: Yurt dna gtrlen din hizmetlerini Devlet Bakanmz bizzat denetlediinde laiklik ilkesine aykr hibir tutumu tespit etmemitir. Yurt dndaki vatandalarmzn din hizmetlerini babo brakmak ve oralarda ykc, blc ve gerici a-kmlarn at koturmasna gz yummak ok sakncalyd. D kaynaklardan mali destek alnrken, laiklik ilkesine uygun dav-ranlmas daima gvence altnda bulundurulmutur. Laiklik, 421 cumhuriyetimizin temel ve vazgeilmez ilkelerinden birisidir. Herhangi bir taviz verilmesi asla s5z konusu olamaz. SHP grubu adna konuan Bahriye ok, Rabta'nn amacnn Trkiye'de eriat dzeni kurmak olduunu belirtti ve Kurtulu Sava'n sahte Kurtulu Sava olarak niteleyip, asl Kurtulu Savann slmn savann olacan syleyenlerin devlet dairelerinde en yksek makamlara getirildiini syledi. DYP Szcs Turgut Serhat Tirali, Kur'an kurslar almasndan yana olduklarn belirterek, 1983 - 84 dneminde Kur'an kursu almamasn eletirdi ve ANAP, samimi olarak Kur'an kursu amadn, amak istemediini milletimize a-ka sylemeli dedi. ANAP Szcs Nuh Mehmet Kak ise, Rabta'nn Trk imamlarna maa' demesi olayn savundu ve Atatrk darda kalnca herkesten yardm alabilirsin demiti. Rabta'nn bugne kadar hibir zarar olmad. Tek kusuru eriat dzeni bulunan Suud Arabistan'n yar. resmi bir kuruluu olmasdr diye konutu. DSP Szcs Edip zgen de, Atatrk adnn en ok sylendii 12 Eyll dneminde Rabta'dan Trk imamlarna maa denmesinin normal karlanacak bir davran olmadn ve hi bir gerekenin bunu hakl gsteremeyeceini syledi. DSP'li Durcan Emirbayer de nerge sahipleri adna yapt konumada, Baz bakanlar sust yakaland denilecek dzeyde irticann iinde olmulardr dedi.

TBMM Genel Kurulu'nda grmelerin tamamlanmasndan sonra yaplan oylamada, Rabta konusunda Meclis aratrmas almas reddedildi. 8.4.1987 422 SABAH GAZETES Sabon diyor ki.. EVREN'E ARI Yneticilerin hatalar, ancak demokratik rejimlerde aa kabilir ve yine ak rejimlerde tartlabilir. Dikta rejimlerinde gizli kalr. O nedenle hatalarn bedelini toplum der. Demokrasi, toplumlar byle hakszlklardan koruyan bir rejimdir. nk ilenen gnahn bedeli, sorumlusu tarafndan denir. Gazeteci Uur Mumcu, ok vahim bir olay tesbit edip kamuoyuna duyurdu. Kamuoyu ve siyas evreler bir haftadan beri yurt dndaki resmi din grevlilerimize eriat bir rgt olan Rabta tarafndan maa verilmesi olayn tartyor. Siyasi evrelerde yaplan niteleme haksz deildir. Olay, son ylarm en byk siyas skandali gibi grnyor. Neden?. Tam ad Rabtat-il lem-l slm olan Suud Arabistan kkenli bu dernek, Mslman lkelerde din devlet dzeni kurulmasn.. Hacca gidenler arasndan gl kiilerin seilerek bunlarn lkelerinde Rabta'nn adam olarak hizmet grmelerini.. Dinci yaynlarn geniletilmesi iin madd destek salamay.. mmetilii benimsetmek iin milliyetilik fikri ile mcadele edilmesini amalyor. Yani Rabta adl bu rgt, Atatrk'e ve laik cumhuriyete amansz bir dmandr. Hatta Humeyni'den bile daha tehlikelidir. Neden?. nk ondan daha sabrl, daha rgt ve daha paraldr.. Uur Mumcu'nun ortaya kard gerek, dehet verici: Trkiye Cumhuriyeti'nin resmi din grevlileri, devlet dzenimize dmanln aka iln etmi bir rgt tarafndan maaa balanm.. yl boyunca Avrupa'daki din grevlileri bu rgtten aylk alm.. , Ne zaman? 423 12 Eyll ynetimi dneminde.. Yani Atatrk adnn en ok anld yllarda- Atatrkln gvencede olduunu sandmz dnemde.. ne srlen mazeret asla kabul edilir nitelikte deildir. Deniyor ki: Yurt dnda ar dinci akmlar at oynatyordu. Hemen yurt dna din adam gnderelim dedik. Ama para yok.. Rabta ile mutabakat saland..> te bir kez daha ispatlanyor: Kt aralarla iyi amalara varlamaz! Ayrca.. Sorumlularn, kullandklar alet konusunda rahat olmadklar da bastan bellidir. nk zamann yneticilerinden hi biri bu olaydan haberli olduunu nce kabul etmemilerdir. Daha nemlisi, devlet grevlilerinin eriat bir rgt tarafndan maaa balanmasn kabul eden karar, bir Bakanlar Kurulu karan olduu halde Resmi Gazete'de yaynlanmamtr. Olay artk, kamuoyunun projektrleri altna gelmi bulunuyor. Soruturmalar gelitike sorular da oalyor.. Cumhuriyet gazetesi dnk bayazsnda devlet adam ciddiyeti ve sorumluluundan sz ettikten sonra ran'a gizli silh sat olay aa knca Bakan Regan'n hatasn kabul ettiini hatrlatyor ve Evren'den ayn eyi beklediini ima ediyqr. Bu trmanma nereye varacak?. Rabta olayna ilikin soru neticede kime sorulacak? imdiden belli oluyor. Biz, Cumhurbakan Evren'in bugn deilse bile birka gn sonra bu sorulara muhatap olacam hesap ederek ncelik almasn neriyoruz. Cumhurbakanl makamnn ve Cumhurbakan Evren'in bu zor durumdan en az zararla kurtulmas, ancak bylesine cesur ve demokrat bir tavr taknmasna, soruturmay bizzat stlenmesine ve eer kendisinde de kusur varsa bunu kabul etmesine baldr. Bekliyoruz. 21.3.1987 Gngr Mengi

SAYIN EVREN'E Evet Sayn Kenan Evren... Evet Sayn Paam sizin de istifanz istenebilir. Neler dndnz... inizde kopan frtnalar hisseder gibiyim. 424 Trkiye'yi kan denizinden kurtardnz... Kardei kardee-vurduran, i savan eiindeki bu lkeye, huzur ve gven getirdiinizi... Kalabilmek -size gre belki- mmknken, orduyu klasna, asli greline ektiinizi, niformalarnz kardnz, halkn oyuyla ve desteiyle grev yaptnz... lkeyi yeniden demokrasiye baaryla geirip, seimle gelen iktidara. ynetimi devrettiinizi dnyorsunuz. Ve ac ac glyorsunuz sanrm. te dnya... ite vefa diye... . Bu mu karl... diye. Ve gene sanrm ki, sizi en ok yaralayan ey, zerine titrediiniz, zen gsterdiiniz, Atatrk'ten, laisizm'den byk dnler veren bir devlet uygulamas nedeniyle istifanzn istenmesidir. . Oturduunuz koltuun tutkunu olsaydnz, baka yntemlerle orada kalmay dnrdnz, belki kalabilirdiniz de... Ama ankaya'ya gitmek... ve yerinizi seilmi bir baka cumhurbakanna brakmak zere geldiniz. Sizin iin gitmek deil, byle bir nedenle istifaya arlm olmak ardr, acdr. Bunlar biliyoruz. Demokrasiye eksikli dn ve insan haklar gibi konularda bir dneme baz rezervlerimiz olmakla birlikte, kaln izgisi ve geneliyle Bu topraklara iten ve yrekli hizmetlerinize inanyoruz. Ama baknz tarihten bir sayfa aalm... Konumuz madem Atatrk, rnei de Atatrk'n siyasal yaamndan verelim. Yakup Kadri Karaosmanolu'nun Zoraki Diplomat kitabnn 37. sayfasnda... zmir Zaferini takibeden aylarda bir gn. Trkiye Byk Millet Meclisi'ne verilen imzal bir takrir anlatlr. te o paragraftan birka satr... imzal takrirle gelecek seimlerde adaylk hakkn yalnz Misak- Milli Trkiye snrlar iinde domu veya hi deilse be yl temelli olarak bu lkenin muayyen bir seim dairesinde oturmu' olanlara tahsisi teklif ediliyordu. Mustafa Kemal Selanik'te domutu. Mustafa Kemal Mek-tep'ten kt gnden beri -nereseyse bir eyrek asrdan beridir- hep silh omuzda, o cepheden bu cepheye koarak, sefer425 ber yaam ve yurdun hibir noktasnda be ay bile rm etmeye vakit bulamamt. te imzal takrir sahiplerinin vatandalk hakkndan mahrum etmek istedikleri, bu rahat yz grmemi vatan mdafii idi...> Evet, Mustafa Kemal gazi unvann defalarca hakettii, ardarda zaferlerle Trkiye'ye misak- milli hudutlar izmiti... Ve doum yeri Selanik, Misak- Milli hudutlar dnda kald iin seilme hakk elinden alnmak isteniyordu. Mustafa Kemal cepheden cepheye komu, hi bir yerde deil be yl, yl bile kalamamt... Ve o nedenle de seilme hakk elinden alnmak isteniyordu. Karaosmanolu kitabnda Mustafa Kemal'in krsden bunlar buruk bir glmseyile anlattn... Misak- Milli'yi izen her zaferin adn... ve o zaferdeki komutanlk imzasn anmsattn yazar. Ve Mustafa Kemal'in szlerinin u grkemli finalini yanstr: Be yl srekli olarak bir seim blgesinde ikamet edememi isem, o da bu vatana hizmetlerim nedeniyledir... Benim de dtm, komota ettiim o cephelerdeki zaferler kaza-nlmasayd, Allah muhafaza etsin, u takrir altmda imzalan bulanan efendilerin doduklar yerler, dahi hudutlarn dnda kalrlard. Elbette takrir, TBMM'de reddolundu... Ama TBMM'nin ynetim ve alma usul hkmlerine uy-gun olarak. Parlamenterizmin kural bu. Kimseyle bir Atatrk kyaslamas yapmyorum.

Ama, konu Atatrk ve Atatrk ilkelerinden dnd... bir Atatrk rnei vermek istedim tarihten. Ve Atatrk'e dahi...> diye balayan bu tarih sayfasnda, herkes iin dnlecek bireyler olduu kansndaym. Evet... Demokrasi budur ite. Sayn Evren, istifaya arl nedeni size hakszlk, vefaszlk gibi geliyor belki... Ama ellerinizle kurduunuz demokrasi sizin dahi istifanz isteyebilecek bir dzeye gelmi. Belki bu size mutluluk verebilir. Hele demokrasinin kurallar gerei, halkn nnde hereyi ak ak anlatr, net ve kukulara hi yer brakmayan bir ifa426 vle hesabnz verirseniz, u gzelim rejimi daha da kkle-tirmi olacaksnz... Baknz demokrasi .tm kurumlaryla lemeye balad. Basn bir sekin gazetecisiyle, zerine zenle titrediinizi sk sk ifade ettiiniz laisizme, Atatrk ilkelerine nasl da nemli bir Katk salad. 22.3.1987 Gneri Civaolu Sabah Diyor ki.. GERGNLK DEL AYDNLK GEREK! Cumhuriyet rejiminin temel niteliMiertni deitirme sonucunu dourabilecek bir olayn hesabn sordu diye kimse sulanmasn. Bu hassasiyeti gsteren kii ve kurumlar sakn kimse milli birlik ve beraberlii tahrip etmeye almakla sulamaya kalkmasn.. Ortada ciddi bir durum var. Trkiye Cumhuriyeti devleti, dzenini deitirmek isteyen bir yabanc kurulutan para kabul etmitir. Resmi grevlilerine bu kurulu tarafndan maa denmesine resmen raz olmutur. Al Baraka ve Faisal Finans gibi kurulularn ana szlemelerinde eriat faaliyetlere destek olma amac aka yer ald halde, bu kurulularn Trkiye'de hi bir devlet denetimi kabul etmemesi artna nasl oldu da boyun eildi?.. Son olaydaki kadar youn bask olmad halde trban niversitelere 12 Eyll dneminde nasl bu kadar kolay girebildi?. Resmi daire ve iyerlerinde 1980'den sonra mescit almas, acaba hangi nedenle bu kadar byk hz ve yaygnlk kazand? Mecburi din eitimi, Anayasa'ya nasl bu kadar kolay girebildi?. Bu sorular, ortaya kan Rabta skandali didlklendike netleiyor.. nk Trkiye'de gzlenen bu gelimeler ile Rabta adndaki Suudi kuruluunun direktifleri arasnda hayret verici paralellikler grlyor. Bu lke hepimizin... 427 Gvenmek ne kadar hakkmzsa, phelenmek de o kadar haktr. Hatta ortada ciddi sebepler varken bu pheyi duymak, ve gereklerini yapmak, hak olmann tesinde grevdir. Sular ve kusurlar, sahibinin kimliine gre nitelik deitirmez. Erbakan'm stnde yakksz bulduumuz bir tavr, bir bakasnda hakl veya yararl olamaz. Cumhurbakan Evren'ln Rabta olay nedeniyle muhatap olacan dndmz eletiriler, tahmin ettiimizden de erken netleti. SHP Genel Sekreteri Fikri Salar tarafndan verilen demeten sonra partinin lideri nn, Cumhurbakan tarafndan Kk'e davet edilmiti. nn, Salar'n grlerine katldn belli edince Evren bu daveti iptal etti. Evren krgnln nn'nn kendisine aklayacak yerde, kamuoyuna belli etmeyi uygun grmtr. Olay trmanma srecine girmitir. Bizce son derece zararl ve sakncal bir durumdur. lkeyi kanl bir karde kavgasnn batandan karan harekete nderlik yapan Evren'e Trk Milleti kran duyuyor.

Ama unutulmasn ki bu sevgi ve saygnn talanmas, lkeyi demokratik dzene geiren abalarda en kk bir sapma ve gecikme olmamasndan trdr. Evren'den imdi beklenen demokratik srece katkda bulunmaktr. Byle bir anlay onu belki biraz zor duruma sokacaktr. Soksun.. Kurduu demokrasiden sayg bekleyen bir baba gibi davranarak deil, ona sayg gsterip herkese rnek olduu takdirde daha fazla ycelecektir. Millet Evren'den kzgnlk deil, anlay ve katlma bekliyor. Demokrasimiz ilk ciddi snarm imdi veriyor. Evren de yle.. lkemizin en byk tavukuluk firmas olan Yupi'nin dt zor durum. Osmanl ordularn Viyana kaplarndan geri dndren bozgun sebeplerinin gnmzde bile geerli olduuna gsteriyor. Bu kurulu tavukuluu Trkiye iin 100 milyon dolarlk bir d pazar konusu yapma baarsnn hakl vncn tayan bir ncyd. 428 Sfrdan be yl iinde 55 milyon dolarlk ihracata ulamt-1Ama alannda sivrilen rakipleri tarafndan devaml olarak srtndan hanerlenmi, Irak'a gnderdii yumurtalar srail mabdr> iftiras ile sk sk kirletilmiti. Bir yandan ilkel rekabet, bir yandan devlet brokrasisinin anlayszl.. Sektr krize girince en byk darbeyi, en byk kurulu yemitir. Bu irketi sabote edenler, boalttklar d pazar kendileri de dolduramamtr. Kurtarma bekleyen irketlerin says Yu-Pi ile bir tane daha artmtr. O kadar. Trkiye adna kazanlan hi bir ey yoktur. Yazk! 22.3.1987 Gngr Mengi UUR MUMCU EVREN ZOR DURUMA SOKTU Mumcu, Rabta'nn Trkiye'deki uzants Al Baraka ve Faisal Finansttr dedi. Cumhuriyet gazetesinde, Suud Arabistan kkenli e-,riot rgt Rabta'nn Trk din grevlilerini maaa balamas olayn ortaya karan ve bylece bata Cumhurba-kan Evren olmak zere 12 Eyll ynetimini zor duruma sokan Uur Mumcu, Sabah'n sorularn cevaplad. rtica konusunda ran'da nce Suudi Arabistan'dan ekinmek gerektiini syleyen Uur Mumcu, zellikle yllardr bu lke ile iliki iinde olan zal'n kardei Korkut zal'a dikkat etmek gerekir diye konutu. e Cumhuriyet Gazetesi yazan Mumcu Devletin imamna verecek paras yok mu? Devlet Bakanl yazsnda (mamlarn parasn yerel rgtler karlayacak) diyor. Yerel rgt kim? Bugn ikyet ettiimiz tarikatlar, Milli Grler, Sleymanclar. Yani, devlet kendi eliyle atrikatlar, camilere sokmu durumdadr dedi. Cumhuriyet Gazetesi yazar Uur Mumcu, 12 Eyll ynetimini ve zellikle Evren'i zor duruma soktu. SABAH'm bu ko429 nudaki sorularn cevaplandran Mumcu, irtica konusunda randan nce, Suud Arabistan'a dikkat etmek gerektiini belirtti. Mumca'nun sorularmza cevaplan yle: SABAH: Rabta ile ilikiler birinci MC'ye, MSP - CHP koalisyon dnemine kadar iner mi? MUMCU: Rabta'nn rabtas 1969 ylna kadar gidiyor. rgt Suud Arabistan'da bir toplant yapt. Buna Diyanet yetkilileri de katld. Rabta rgt slm Enternasyonalizmini a-malayan bir rgttr. SABAH: 'Rabtat-l slm katolikliin Vatikan' Ue paralel bir yapya dnebilir mi? MUMCU: Tabii, tehlikesi de oradadr. Vatikan aslnda fi-nans kapital merkezlerinden biridir. Bir para imparatorluudur. Tahmin ediyorum ki, Rabta rgtnn arkasnda olduu bu finans evreleri, ite Trkiye'de Al Baraka ve Faisal Fi-nans kurulular bu evrelerin uzantlardr. SABAH: Suud Arabistan'da petrol fiyatlarnda dme nedeniyle para sknts var. Bu Rabta'y da etkiler mi? MUMCU: Tabii ki, ekonomik kriz onu sarsar. Fakat, henz o sarsntnn ileri izleri grlmyor. irketlerle bu gedii kapatr. '

SABAH: Rabta ile ABD ilikisi - Humeyni ran' ile islm akmnn ilikisini nasl deerlendiriyorsunuz? MUMCU: Suud Arabistan'n genel siyasal dorultusu Pen-tagon'un dorultusundadr. Aynca Aramco Suudi Arabistan petrol irketinin Rabta rgt ile balants var. Aramco krnn yzde 2.5'unu Rabta rgtne veriyor. SABAH: Faisal Finans ve Al Baraka'nm, bunlarn yneticisi olan Korkut zal'n da Suud petrol ile ilgili iler yapt,- gcnn oradan geldii syleniyor. Bylece, islmi cereyanlarn can damar petrol m oluyor? MUMCU: Kaynaklardan biri o. Korkut zal'a dikkatinizi ekerim. Daha nce TPAO Genel Mdr idi ve Suudi Arabistan'a sk sk giderdi. Bugn Irak zerinden Trkiye ve Avrupa'ya petrol tayor. Petrolle ilikisi var. Tahran r Riyad atmasna gelince, ben bunu Moskova - Pekin atmasna benzetiyorum. Irangate olay gsterdi ki, kimin eli kimin cebinde belli deil. kisi de slm devletini ister grnyorlar. Fakat ikisi arasnda da Amerikan t)dak noktas bulunuyor. Yzeysel olarak bir ayrm var grnyor ama silh satnda olduu gibi, kimin ne zaman kiminle ibirlii yapaca belli deil. 430 SABAH: Finans asndan Suudi'lerin daha gl grnmesine karn, ran rejiminin daha aktif olduunu gznnde-tutarsak, Humeyni'nin birinci derecede islm! tehlike^ olduunu syleyebilir miyiz? Yoksa devletin iine girmi olan Suud'ler mi birinci derecede tehlikelidir? MUMCU: Bence birinci derecede tehlike Suud tehlikesidir. ran tehlikesi ikinci planda kald. Hele setikleri adam Kaplan Hoca ile rportaj yaptm. Ajitasyon yetenei var. Ancak Sleymanclar, Diyanet temsilcileri, Milli Grler'le mukayese edilince zayf kalyor, etki bakmndan... SABAH: Suud rgt yada dini akmlarn devletin iindeki durumu nedir? 1982 Anayasas bir rejim deiiklii idi ama. biz acaba gizli bir slm Cumhuriyeti olmaya doru mu gidiyoruz? MUMCU: Anayasaya bakarsanz, Trkiye Cumhuriyeti laik: bir devlet ama en azndan islamc akmlara yeil k yakmtr. Bu zorunlu din dersleri ile ve Rabta rgt olaynda ortaya kt. Devlet bir eriat rgt ile aka ibirlii yapyor: Devletin imamna verecek paras yok mu? Devlet Bakanl yazsnda <Yerel rgtler karlayacak imamlarn parasn diyor. Yerel rgt kim? Bugn ikyet ettiimiz tarikatlar. Milli Grler, Sleymanclar. O aman devlet kendi eliyle tarikatlar, camilere sokmu durumda. Sokan kendisi. O bakmdan 12 Eyll Anayasas'nm slm Devleti kurmak isteyenleri zendirici bir yan vardr. SABAH: eriat zlemi ekenler 82 Anayasas'n geici bir anayasa olarak m gryorlar? Buradan eriat Devletine geilebileceini mi dnyorlar? MUMCU: Bir kadrolama olaydr. Nerede kadrolayorlar?' Din derslerinde, nklp tarihi derslerinde. 12 Eyll buna yeil k yakm oluyor. SABAH: Ortak Pazar olaynda 82'de gelen rejimle bir e-lii yok mu? Bir tarafta AET'ye girmek isteyen Hkmet Bakan var, te yanda AET'ye ve Avrupa lemine kar olan-slmi cereyanlar hzla krkleyen bir siyasi yap oluuyor.. Bu eliki nasl aklanr? MUMCU: zal, MSP'nin zmir aday idi. Seilse idi yarglanacakt, seilemedi. Atatrk Babakan yardmcs oldu. Bu da bir dramatik elikidir. Seim konumasn hatrlyorum. O tarihte Ortak Pazar'a karyd zal. imdiki izgisi, IMF izgisi olduu iin ister istemez Ortak Pazar' savunacak. Tr431 'kiye'deki siyasi zgrlkler asndan Avrupa le btnleme-.yi zorunlu gryorum. Bu tabii bir elikidir. Babakan bu elikiyi kendi slbu ierisinde gidermeye alacak. Bu izgi -Suudi. Amerikan izgisi olduu iin kendi kamuoyuna ne yapalm, dnyann gerekleri budur diyecek. Ama bu sorunun .yant Avrupa ve Orta Dou olayna ne gzle baktmza bal. Irak'tan yana myz? Filistin'den yana myz? Kimden yanayz? Bugn resmi siyaset Suud'lerden yanayz. Suudi'lerle ayn paraleldeyiz. O zaman bir sorun yok. SABAH: Cumhuriyeti bir ordu gelenei olmasa bugnk brokratik kadrolama iinde Trkiye'de slm Cumhuriyetini iln etmek mmkn olur muydu? MUMCU: ok ileri admlar attlar ama, o koullar bilemem. Silhl Kuvvetler, Atatrk ilkelerine baldr ama bu grevi sadece Silhl Kuvvetler'den beklemek yanl olur. 12 Eyll, 12 Martta olduu gibi sivil gler hkmeti gerei gibi

ynetemedikleri iin asker gelmitir. slm Devleti kurulursa, :sivil gler tarafndan ordu ne yapacak ben onu bilemem. 22.3.1987 HAVA SERTLEYOR Cumhurbakan Evren, istifasn isteyen SHP Lideri nn ile dn yapaca'grmeyi iptal etti. nn ise bu >\\n peini brakmayacaklarn aklad. Dn Bakent siyasi evrelerinin btn dikkatleri saat 11.00'de yaplacak Evren nn grmesine evrilmiti. .Ancak ankaya Kknden yaplan ksa aklama ortal kartrd. * Kk'n aklamasnda Cumhurbakan Evren'in nn ile grme yapmaktan vazgetii duyuruldu. Gereke olarak da,' SHP Genel Bakannn basn mensuplarnn sorularn cevaplandrrken kulland ifade zerine Sayn Cumhurbakanmz kendileriyle grmeyi gereksiz bulmulardr denildi. SHP- Genel Bakan, Evren'in kendisiyle grmekten vazgemesinden sonra bir aklama yaparak, Bu olayn peini -sonuna kadar brakmayacaz. Sorumlulardan hesap soracaz dedi. 432 Suud Arabistan destekli Rabta rgt'nn yurt dnda grev yapan Trk imamlarna maa demesinin ortaya kma-sl zerine doan bunalm artarak sryor. SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'm, Evren'in de aralarnda bulunduu dnemin sorumlularnn istifalarn istemesiyle trman gsteren riab-tagate bunalm dn Kk'n daveti zerine yaplmas gereken Evren - nn grmesinin iptaliyle doruk noktaya ulat. Salar'm Cumhurbakan Evren'in de iinde bulunduu dnemin sorumlularn istifaya armas zerine Evren nceki gn SHP Lideri nn'y ankaya Kk'ne davet etmiti. Davet olaynn duyulmas zerine basn mensuplar tarafndan aranan nn ile davetten haberdar olmadn syleyerek Herhalde Rabta o3y zerine diyordu. An?.ak dn yaplmas gereken grme ankaya'nn grmenin iptal edildiini bildirmesi zerine gerekleemedi. nn, dn sabah ankaya Kk'ne kmak iin hazrlk yaparken Kk zel Kalemi'nden aradn bildiren kii Evren - nn grmesinin iptal edildiini bildiriyordu. Kk'ten arayan yetkili Grmenin neden iptal edildii konusundaki nn'nn sorusunu yle cevaplad: Genel sekreterinizin bir demeci vard. Bunun zerine kke davet edilmitiniz. Ancak gazetelerde genel sekreterinizin aklamasn teyit eder ynde demeciniz bulunuyor. Bu nedenle grmeye gerek kalmad belirtildi. Bunun zerine nn, ankaya'nn nce davet edip sonra daveti kendilerinin iptal etmesinin garip bir olay olduunu belirterek, Rabta olayn sonuna kadar aratracaz. Olaya karan herkes hesap vermelidir. Bu olayda imzas olan herkes sorumludur. Bizim kiilerle bir kavgamz yok ancak olayn peini brakmayacaz. Bunu herkes byle bilmelidir. Vatanda bizden bunu bekliyor. Sayn Cumhurbakan kamuoyuna doyurucu bir aklama yapmaldr -dedi. 22.3.1987 RABITA BASINA DA ELN ATTI Resmi d-in grevlilerimize maa veren, Meclis'teki camiye milyonlar yatran Rabta rgt'nn imdi de do-toyl ynden basn kontrol ettii grlyor. Merkezi Suud Arabistan'da olan Rabta rgtsnn 433 F.: 28 Trkiye uzants olduu iddfo edilen Faisal Finansun son iki aydr gazetenin yz milyon liray aan kt parasn verdii tespit edildi... Edinilen bilgilere gre ba gazete kt parasn temin etmekte glttk ekince Faisal Flnans devreye girdi ve piyasa koullarnn ok altnda bir komisyonla bu ii biz kolaylkla hallederiz diyerek SEKA ile dorudan doruya balant kurdu. Merkezi Suudi Arabistan'da bulunan ve Rabta ile ayn rgtn Daar-al Maal'n uzants olan Faisal Finans'n gazetenin kdn piyasa koullarnn ok altnda bir komisyonla satn almakta olduu tesbit edildi. SABAH muhabirinin yapt aratrma gazetenin kdnn bu kurulu tarafndan satn alnmakta olduunu ortaya kard. Gazetelerin kt paras temin etmekte skklk

ektikleri bir srada Faisal -Fi-nans devreye girerek piyasa koullarnn ok altnda bir komisyonla bu ii biz hallederiz diyerek araclk teklif etti Uygun artlarla* denilerek yaplan bu uygulama in bankaclk evreleri Faisal Flnans faiz haramdr derken, faizin Faisal Finans'casn uyguluyor dediler. Daha nce de plastik hammaddesinde ayn uygulamaya giden kuruluun bu alanda birok kk kuruluu kendine baml hale getirdii de yine ayn evrelerce ne srld. Bir banka yetkilisi Faiz haramdr diyerek bankaclk sistemimiz iinde farkl bir yer alan Faisal Flnans ve Al-Baraka aslnda sahip olduklar birok ayrcalkla birok yasa boluundan yararlanarak hareket etmektedir. Bu konunun yeniden gzden geirilmesinin zaman gelmitir eklinde konutu. 234.1987 Ankara'dan: ELK M. YOKSA KADERN CLVES M?.. 12 Eyll sonrasnn olaanst koullarnda, askeri ynetimin gzetiminde partilemeyi kabul etmekle sulanan SHP, 12 Byll'n lideri Cumhurbakan Kenan Evren'den laikliin korunmas konusunda gvence istiyor... 12 Eyll'n siyaset sahnesinin dna ittii siyasetilerin kontrlundaki siyasal 434 partiler ise, Cumhurbakanl makamnn SHP tarafndan yersiz bir tartma ortamna itildii inancndalar... Cumhuriyet gazetesinde Uur Mumeu'nun ortaya kartt <Gi2i Rabta Kararnamesi deilince, bu grnt birden be-lirginleti. yalnzca birka maddesinin deimesinin kendilerini tatmin edeceini iln eden Doru Yol Partisi, dolaysyla Sleyman Demirel Anayasaya Sayg adna olay sahiplendi. DSP, dolaysyla Blent Ecevit ise, laiklik yaralanabilir gerekesi ile hayrhah bir tarafszlkta karar kld... Bu, zerinde iyice dnlmesi gereken bir gelimedir... Dinin siyasete alet edilmesinin tek nedeni oy kaygs deildir. Din ayn zamanda, komnizme kar en etkili panzehir olduu dncesiyle de srekli olarak siyasetin iinde tutulmak istenir... Olayn, Trkiye ve teki slm lkelerinde srarl bir biimr de tahrik konusu olmas, bu ynyle Sovyetler Birlii ile mevcut corafi yaknln sonucudur. Sovyetler Birlii'ne kar, siyasal' ve askeri ittifaklarn yansra, din temeline dayal bir sosyal baraj oluturma dncesi, Bat'nn nemli stratejik planlar arasndadr... yle anlalyor ki, ran'daki slm hareketi bu stratejik planda deiiklik gerektirdi. slmn kendi bana ayr bir mtecaviz tehlike haline gelmesinin nlenmesi, arlkl bir biimde gndeme geldi... Bu erevede, Atatrk'n laik Trkiye'sinde de, dinin Allah ile kul arasnda kalmaktan kp toplum yaamnda arln hzla artrd bir sre yaand... Rabta olay, gerekte bu srecin nemli ve kilit halkalarndan biridir. Ancak, gzden karlm tek bana bir olay deildir... Okullarda din dersi mecburiyetinin benimsenmesi, islml esaslara dayal bankaclk uygulamas, dini vakf alar... Trkiye'nin slm Konferanslarna resmen katlmaya balamas, slml esaslara dayal lkeleraras ibirliklerine an-mas... 1980'li yllarda btn bu olanlar bir btndr... Rejimi simgeleyen bir olgudur... Burada, 12 Eyll askeri ynetimi, Atatrklk ile slm 435 telif etmeyi, bir bakma slm Protestanln gerekletirmeyi hedeflemi olabilirler. Bunu bilemeyiz. Ancak bugn artk aka grlyor... Din, Allah ile kul arasnda> kalmadka son derece tehlikeli bir silh halini alyor. Kimin elinde patlayaca da hi belli olmuyor... 24.3.1987 Ula Grkaa ECEVT'N RABITA KONUSUNDA NEDEN SUSTUU ANLAILDI! Saboh'n bugn ilk kez yaynlad belgeye gre Trk resmi din grevlilerinin Rabta rgt'nden maa alma uygulamas ilk kez Ecevit tarafndan balatlm.

Dnemin Cumhurbakan Fahri Korutrk He Ecevit'in mzalarn tayan belgeye gre 4 resmi Trk grevlisi 3 yd mddette cretsiz izini! sayld ve bu grevlilerin maalar merkezi Belika'da bulunan slm Kltr Merkezi tarafndan dendi. Bu kuruluun merkezi Suud Arabistan'da bulunan Rabta rgt tarafndan finanse edildii biliniyor. Bylece gnlerdir zerinde byk grltler kopartlan Rabta olaynn Ecevit dneminde, balatld anlaUyor. Bylece Rabta olaymm tartld ilk .gnden bu yana bu konuda hi konumayan Ecevit'in neden sessiz kald da anlalm oldu. Cumhurbakan Evren de Rabta konusundaki merakla beklenen basn toplantsn bugn stanbul'da yapacak Gnlerdir tartmas sren, yurtdnda alan din grevlilerinin Suud Arabistan kkenli Rabta rgtnden maa almalar konusunda, Blent Ecevit'in neden suskunluk iinde olduu ortaya kt. 15 Mays 1979 tarihinde Devlet Bakan Ltfi Doan'n yurt dnda grevli Trk din adamlarna Rabta rgtnn maa vermesi iin yapt nerinin, 5 Haziran 1979 tarihli karar ile Ecevit hkmeti tarafndan kabul edildii saptand. SABAH Gazetesinde ilk kez . aynlanan belgelerde de grld gibi, drt Trk resmi din grevlisine yl cretsiz 436 izin verildi. Ecevit hkmeti tarafndan verilen bu karar, donemin Cumhurbakan Fahri Korutrk ile Babakan Ecevit ve bakanlarn imzasn tamakta. Bu belgelerden de anlald gibi, izinli saylan din grevlilerine maalar, merkezi Belika'da bulunan Rabta rgtnn uzants slm Kltr Mer-Kezl tarafndan denmekte. Belgede ad geen Belika'da bulunan slm Kltr Merkezi Suudi Arabistan'n Rabta rgtnn bir uzants olarak almakta. Trkiye'den yurt dgna gnderilen M. Tevfik Er-gun, Abdullah Sevin, Yahya Kurtolu ve Feyyaz Tanrkulu isimli drt din grevlisi, 657 sayl Devlet Memurlar Yasas'-nn 77. maddesi uyarnca 3 yl sreyle maasz izinli saylarak yurt dna gittiklerinde slm Kltr Merkezi'nden maa aldlar. Bu konuyla ilgili Diyanet leri Bakanl'nn istek yazs Devlet Bakan Ltfi Doan tarafndan 15 Mays 1979 tarihinde Bakanlar Kurulu'na sunuldu. Ecevit hkmeti 6 Haziran 1979 tarihinde ald bir kararla bu drt din grevlisinin yurt dnda slm kltr Merkezi'nden maa almasn ve yl sreyle zinli saylmasn karar altna ald. Kararda, Cumhurbakan Fahri Korutrk, Babakan Blent Ecevit ve Ecevit hkmeti bakanlarnn btnn imzas yer ald. Ecevit'in suskunluu, bu belgeler nedeniyle kararn kendi dneminde alnmasna dayanyor. 27.3.1987 f I te Ecevit'i susturan belgeler : Belge.- 1 BAKANLAR KURULU KARARI Diyanet leri Bakanl Dini Hizmetler Dairesi Bakan Yardmcs M. Tevfik Ergun'a, Ankara Eitim Merkezi Mdr Abdullah Sevin'e, stanbul Haseki Eitim Merkezi Mdr Yardmcs Yahya Kutluolu'na ve Kozan Merkez Vaizi Feyyaz Tanrkulu'na, Belika'da grev almalar iin er yl sreyle aylksz izin verilmesi; Devlet Bakanlnn 15.5.1979 gnl ve 654 sayl yazs zerine, 14.7.1965 gnl ve 657 sayl Kanunun 437 detik 77 nci maddesine gre. Bakanlar Kurulunca 6.8.1979 gnnde kararlatrlmtr. Cumhurbakan F.S. Korutrk Babakan B. Ecevit Bakanlar Kurulu yeleri Belge: 2 T.C. DYANET LER BAKANLII ANKARA Dini Hiz. D. Bk. Dini Hiz. Md. DH/17-11-79 654 15 Mays 1979 KONU: Maasz izinli olarak, Belika'ya gnderilecek grevliler Hk. BABAKANLIK MAKAMINA LGt: (a) Dileri Bakanlnn 15.1.1979 gn ve UESG (UESD) Gn. Md. 546.296 UESD/24 soyul yazs.

(b) Brksel Dini Hizmetler Mavirliinin 6. 3.1979 gn ve 15/04/1 sayl yazs. (c) Dileri Bakanlnn 23.3.1979 gn ve UESG (UESD) Gn. Md. 546.296 UESD/236 yazs. Dileri Bakanlndan alman ilgi (a) yaz ve eki telgrafta. Brksel Dini Hizmetler Mavir-liince ii vatandalarmz ve Brksel slm Kltr Merkezi yetkilileriyle yaplan temaslar zamannda, ikisi 'Gent, biri Anvers biri de Hout-halan blgelerinde olmak zere, drt Din Bilgisi retmenine ihtiya duyulduu ifade edilerek bunlarn ivedi olarak Belika'ya gnderilmesi istenilmekte, ilgi (b) ve (c) yazlarla da bu istek te'yid edilmektedir. Sz konusu yazda ayrca maalar Belika makamlarnca denecek olan bu retmenlerin, bulunduklar blgelerde aym zamanda din hizmeti de yapacaklarndan; bunlarn Yksek s438 lam Enstits, lahiyat veya tslmi limler Fakltelerinin birinden mezun, yabanc dil bilen ve halen Diyanet leri Bakanl tekiltnda grevli bulunan elemanlar arasnda seilmesi gerei zerinde durulmaktadr. Bu itibarla, yukarda belirtilen grevleri yapmak zere, sicil zetleri iliik J. - Dini Hizmetler Dairesi Bakan Yardmcs M. Tevfik Ergun, 2 -Ankara EiUm Merkezi Mdr Abdullah Sevin, 3-stanbul Haseki Eitim Merkezi Mdr Yardmcs Yahya Kutluolu ve 4- Kozan Merkez Vaizi Feyyaz Tannkulu'nun Belika'ya gnderilmeleri Bakanlmca uygun mtala olunmutur. Sz edilen grevlilerin aylklarnn Belika makamlarnca karlanmak kaydyla, Brksel Bykeliliimizin (Dini Hizmetler Mavirliinin) gzetim ve denetimi altnda grev yapmak zere 657 sayl Devlet Memurlar Kanununun 77 nci maddesi uyarnca 3 yl maasz izinli saylmalar konusunda Bakanlar Kurulunca karar ittihaznn teminine msaadelerini arzederim. Dr. Ltfi Doan Devlet Bakan SABAH diyor ki.. NN SUSTUNUZ SAYN ECEVT? Suud Arabistan destekli eriat rgt Rabta Trkiye'ye ilk engeli meer Blent Ecevit'in Babakanl dneminde atm!.. Bugnk gazetemizde yaynlanan belgeler, bu iddiann kantn oluturuyor. 439 Birincisi 15 Mays 1979 tarihli teklif.. Din ilerinden sorumlu Devlet Bakan Dr. Ltf Doan imzalam.. teki, Cumhurbakan Korutrk, Babakan Bcevit ve bakanlarn imzalarn tayan 6 Haziran 1979 tarihli Bakanlar Kurulu karar.. Kurgu ayn.. Trk resmi grevlileri yl sreyle cretsiz izinli saylacak.. Ve bu grevliler maalarn, eriat Rabta rgtnn Brksel'deki brosu gibi alan tslm Kltr Merkezi'nden alacaklar. Yani Cumhuriyet yazar Uur Mnmcu'nun tesbit ettii Rabta ilk rabta deil.. imdi bu belgelerin nda olayn yeniden deerlendirilmesi gerekiyor. nk yanl bir yerden yola karak doruya varlamaz. Bu yaplmad takdirde Rabta rezaleti nedeniyle gsterilen hassasiyetin, laiklii savunmakla ilgili olmad ortaya kacaktr. SABAH'n bu son belgeleri ele geirip yaynlamas, basnn namusunu kurtaran bir hizmet olmutur. Ecevit dnemindeki Rabtay atlayp, ondan yl sonraki Rabtay kefetmi olmann talihsiz rastlants, imdi bu sayede kast phesinden kurtulacaktr. Ama bir artla.. Rabta rezaleti nedeniyle Evren'e soru soran herkes imdi Ecevit'e de dnmelidir. Ayn tonda ve ayn srarla ona da sormaldr. Cumhurbakan Evren, kamuoyunun kendisinden bekledii cevaplar bugn verecek.. Batan beri susan Ecevit de konusun. Kendi hesabn versin.. Ayrca btn oklar EvTen'e saplanrken niin susup oturmu, bu aybn daha nce baladn aklamaktan niin saknm; sylesin.. Evet niin?. Bekliyoruz! 27.3.1987 Gn < r Mengi 440

Demirel Rabta iin konutu : RABITA KONUSUNDA SU VARSA BENMDR Sleyman Demirel. 18 Austos 1980 tarihinde 35 kiinin maa iin benzer bir kararnameye ben de imza attm. Ama hi bir zaman (Hata yaptm, bilmiyordum) demedim diye konutu. S1AMKY Eski Babakanlardan Sleyman Demirel Yunanistan ile devam eden gerginliin zmnde soukkanlln srdrlmesini dileyerek, zm olarak akla ilk gelen ate olmamal dedi. Demirel, 1980 ylnda imzalanan Rabta kararnamesi iin, Her icraatmzda olduu gibi, sorumluluu varsa bana aittir dedi. Tiftii ve Yapa eski Genel Mdr Doan elik'in annesi Fatma elik'in cenaze treni iin Islamky'e giden Sleyman Demirel, Yunanistan ile Trkiye arasndaki gerkinlik konusunda, Yeni bir olay deil, Yunanistan ile Trkiye arasnda Ege kta sahanl meselesi ve benzeri meseleler 10-15 sene nce de vard diyerek, Aradaki ihtilflar mzakere ile zmek imknlar ortadan kalkmamal dedi. Demirel, Yunanistan ile sorunlarn zmnde akla hemen savan gelmemesi gerektiini de belirterek Ben bar taraftarym dedi. Demirel, Rabta konusundaki bir soruya yle cevap verdi: 18 Austos 1980"de ben imza attm. Benim imza attm, kararnamede sadece 35 kiiye izin verilmesi vardr. 35 kiinin grev yaparken maalar nereden alaca kararnamenin ekinde mevcuttur. Binaenaleyh yanllkla attm, bilmiyorum demek laflarn hi etmedim. Eer bir sorumluluu varsa bana aittir. 28.3.1987 441 ECEVT OLAYI SAPTIRIYOR! Ecevit dn Rabta konusunda kendisiyle IlgiH belge yaynlayan SABAH' olaylar saptrmakla sulad. Ecevit dn yapt aklamada Trk din grevlilerinin d kaynaklardan maaa balanmas olaym kendisi tarafndan balatldm kabul ederek, Ancak bunun Rabta ile ne ilikisi olabilir. SABAH olaylar saptryor dedi. Son derece kurnazca yaplm aklamada SABAH'n oklcd belgelerden iine gelen blmleri alan Ecevit nedense belgede yer alan slm Kltr Merkezi ile yaplan temaslar konusuna hi deinmedi. Oysa herkes biliyor ki merkezi Brksel'deki slm Kltr Merkezi Rabta'nn ta kendisi. SABAH Gazetesi'-nln dn aklad belgede de Trk hkmetinin islm Kftr Merkezi'nin tavsiyesi sonucu bu karara vard da aka yer alyor. ECEVT"E 5 SORUMUZ VAR! Ecevit Rabta konusunda kendisiyle ilgili belge yaynlayan SABAH' olyalar saptrmakla sulad. Yapt aklamada eksik kalan eyler var. 0 Ecevit aklamasnda Trk din grevlilerinin d kaynaklardan maaa balanmas olaynn kendisi tarafndan balatldn kabul ederek, Ancak bunun Rabta ile ne ilikisi olabilir. SABAH olaylar saptryor dedi. Oysa Brksel slm Kltr Merkezi'nin yneticilerinden nn Rabta yesi olduu defalarca yazld. Ecevit'in yapt aklamada SABAH'n -ortaya koyduu belgelerden iine gelen blmleri alnd. Ancak, Ecevit nedense belgede yer alan slm Krtr Merkei ile yaplan temaslar konusuna hi deinmedi. BLENT ECEVT'N AIKLAMASI! Bugn bir gazete birinci sayfasnda sekiz stunluk manetle verdii haberde, yurt dndaki Trk din grevlilerine Rabta rgtnn maa verilmesi uygulamasnn ilk kez 1979'a 442 benim banda bulunduum hkmet tarafndan balatldn ne sryor ve bunu belgelerle kantlad izlenimini vermeye urayor. Oysa, bizzat gazetenin yaynlad belgeler, bu iddiay yalanlamaktadr. 1979'da yurt dna gnderilen din grevlilerine Rabta rgtnce veya onunla balantl bir rgte maa deneceine dair hi bir ifade, gazetenin yaynlad belgelerde yer almyor. Tersine, Belika'daki yurttalarmzn dinsel gereksinmelerini karlamak zere, izinli olarak bu lkeye baz din grevlilerinin, aylklar Belika makamlarnca denmek kaydyla gnderilecei, gazetenin yaynlad belgede yani Diyanet

ileriyle grevli Devlet Bakannn kararnameye esas olan yazsnda, aka ve kesin olarak belirtiliyor. Kendi yaynlad belgedeki bu akla ve kesinlie karn, gazete yorumlu haberinde, konuyu saptrarak Ecevit hkmeti 6 Haziran 1979 tarihinde ald kararla, drt din grevlisinin yurt dnda slam Kltr Merkezi'nden maa almasn ve yl izinli saylmasn karar altma ald iddias da bulunu, yor, Meselenin asl udur; Daha 1960*l yllarda Belika'daki Trk isilerinin says artmaya balaynca, Belika hkmeti, iilerimize her konuda yardmc olmak ve onlarn resmi makamlarla ilikilerine katkda bulunmak zere, sosyal hizmet grevlileri altrmay kararlatrmtr. Yabanc iilerin bulunduu ba'ka baz lkeler de ayn amala, sosyal hizmet grevlileri atamlardr. Ancak Belika hkmeti, bu grevlilerin dorudan doruya Trk hkmetince belirlenmesini nermitir. Belika hkmetinin bu yapc tutumu olumlu karlanmtr ve Trkiye'deki yetkili makamlarn uygun grd sosyal hizmet uzmanlarnn adlar Belika makamlarna bildirilmitir. Bu arada, kamu grevlisi olanlara da bu amala, cretsiz izin verilmitir. Bu grevlilerin aylklar Belika resmi makamlarnca karlanmtr. Aramzdaki anlamaya uygun olarak Belika makamlar, sosyal hizmet grevlilerinin tarafsz biimde kendine den zeni gstermi, stelik kendilerinin gzetim ve denetimini Trk makamlarnn yapmalarn kabul etmitir. Belika'daki iilerimizin dinsel gereksinmeleri iin grevlendirilecek kimselere, de bu amala ve bu erevede cretsiz 443 izin verilmi olduu gazetenin yaynlad 2 numaral belgede aka belirtilmektedir. Belgede, sz edilen grevlilerin aylklarnn Belika makamlarnca karlanmak kaydyla Brksel Bykeliliimizin dini hizmetler mavirliinin gzetim ve denetimi altnda grev yapacaklan zellikle vurgulanmaktadr. Eer, Rabta rgt Belika hkmetine maddi yardmda bulunduysa, bu bizim bilgimiz ve ilgimiz dndadr, yle bir yardm kabul edip etmemek, kabul ederse ne amala kullanlacan saptamak, Belika hkmetinin yetkisi iinde olan hususlardr. 1979'da yaplan ilemde, Trk hkmetinin muhatab, dorudan doruya Belika hkmetidir ve aylklarn dorudan doruya. Belika hkmetince denmesi sz konusudur. Bu vesile ile u aklamay yapmakta yarar gryorum. 1960'l yllarda, alma Bakan olduu srada yurt dndaki iilerimizden, zellikle bayramlarda ve Ramazanda din grevlisi istekleri gelmeye balamt, fakat btede bunun iin denek bulunmadndan, istekleri karlamakta glk ekiliyordu. O srada, bir baka partiden baz senatrler beni ziyaret ederek, eer hkmet yurt dndaki iilerin din grevlisi isteklerini karlamakta maddi adan glk ekiyorsa, kendilerinin baz slm lkelerince desteklenen rgtlerden para salayarak bu gereksinmeyi karlayacaklarn sylediler. Ben, bunun sakncalarn belirttim; ve glkleri aarak bir an nce darya resmi yollardan din grevlileri gnderebilmek iin giriimlerimi hzlandrdm. O giriimlerimden Bakanlm srasnda kesin sonu alnp alnamadn imdi anmsyamyo-rum; fakat hkmete darya din grevlileri gnderilmesine o dnemde balam olduunu sanmyorum. Dediim gibi giriimlerimi hzlandrmann balca bir nedeni de, baz eriat rgtlerin etkisini nlemeye verdii nemdi. 1979'daki ilemi saptrarak istismar konusu yapmaya kalkan gazete, sekiz stunluk manetinde, Ecevlt'in Rabta konusunda neden sustuu anlald diyor. O konuda da geret tahrif ediyor. Rabta olay ile ilgili dncelerimi 21 Mart 1979 gn Cumhuriyet gazetesinde yaynlanan uzun bir demecimde belirtmi bulunuyorum. Laiklikten verilen dnlere tepkimi bu vesilesiyle ak biimde gsterdim ve gsteriyorum. Blent Ecevit dn gazetemizde yaynladmz Rabta ilikilerinin kendi dneminde balatldn ortaya koyan iki bel444 ge ile Hg'li aklama yapt. Ecevit aklamasnda SABAH'ta yaynlanan belgelerden istedii blmleri ele alarak bizi olay saptrmakla sulad. Aklamasnda Trk din grevlilerinin d kaynaklardan maaa balanmas olaynn

kendi dneminde balatldn kabul etti. Fakat, Rabta ile ilikisi bulunmadn ne srd. Ecevit tarafndan yaplan bu aklamada bizim sunduumuz iki belgedeki belli blmler zerinde durulurken belli blmleri grmezlikten geldi. Uur Mumcu tarafndan Cumhuriyet gazetesinde aklanmasna karlk Ecevit, Brksel slm Kltr Merkezi ile Rabta rgt arasnda hibir iliki yokmu gibi hareket ediyor. Ecevit aklamalarnda sadece Belika Makamlar ile temas kurulduu ne srlyor. Oysa, temas kurulan slm Kltr Merkezi'nin nasl bir rgt olduu bata bilinmese dahi, Bykeli'nin ynetim kurulu yesi olduu srada rendiklerini rapor etmesi gerei rgtn yapsn retmi olmaldr. Btn bu gerekler Blent Ecevit'ih tam metin olarak yaynladmz sayfada yer alan aklamasnn yeterli olmadn en az bizim ynelttiimiz be soruya yant vermesi gerektiini ortaya koymaktadr. ECEVTN* AIKLAMASI GEREKEN SORULAR Blent Ecevit tarafndan gazetemizde yaynlanan belgeler ve haberle ilgili olarak yaplan aklamada baz gerekler ce- ' vapsz kalmtr. Kendisinden bu sorular yantlamasn istiyoruz: Sayn Ecevit kararname ekinde yer alan Belika slm Kltr Merkezi yetkilileriyle yaplan temastan hi sz etmiyor. Rabta'nm uzants olduu bilinen bu merkezle Trkiye adna kim ve ne amala temas etti? BKM ynetiminde 3 Rabta yesinin ve bu arada Trk Bykelisi'nin de Ynetim Kurulu yesi olduu Uur Mumcu tarafndan Cumhuriyet Gazetesi'nde akland. Trk Bykelisine slm Kltr Merkezi'nde Ynetim Kurulu yesi olma zni ne zaman ve kimin tarafndan verildi. Trk Bykelilerinin grevleri deitiinde de slm Kltr Merkezinde Ynetim Kurulu yeliklerinin devam etme-Bini salayan onay kimin imzasn ve hangi tarihi tayor? Bu ilikilerin varl Trkiye'nin Brksel'deki slm 445 Kltr Merkezi ile balant kurarken Rabta ile ilgisinin bili, nerek gerekletiini ortaya koymakta deil midir? Bu konunun Rabta ile ilikisi bilinerek kabul edildii ortadadr. Aksi halde Trk Bykelisi 3 Rabta yesi ile Ynetim Kurulu yesi olarak ayn kurulda bir araya geldiklerinde konuyu rapor etmezler miydi? Ecevit'in Bakan Ltf Doan Rabta iin konutu: RABITACILAR1 BLMYORDUK ANKARA Ecevit dneminin din ileriyle grevli Devlet Bakan ve Diyanet leri eski Bakanlarndan Ltf Doan : Bizim grevlerimizde yurt dnda maa deyen kuruluun Rabta'nn bir kolu olduunu bilmiyordum> dedi. Doan, kendisine ynelttiimiz sorular yle cevaplandrd: Rabta'nn sizin dneminize kadar gittii ortaya kt?.. Dopan Nasl olur, ben hatrlamyorum. Kararnamede sizin de imzanz bulunuyor. (Kararname metni kendisine okundu) Doan Evet imdi hatrladm. Yalnz biz yurt dna hoca deil, din dersi retmeni gnderdik. O retmenler belki bugn hl grevdedir. Bu grevlilerin maalarnn tslm Kltr Merkeri'nin dediini biliyor muydunuz? Doan Yurt dnda grevlendirilenlere yerel ynetimler araclyla maa balanyordu. Onlar arac oluyormu. Bundan haberimiz yok. Dileri Bakanl bize bu retmenlere tslm kltr merkezinin maa demesinin sakncal olacan bildirmedi. Ayn kararname imdi nnze gelse imzalar msnz? Doan Tabii ki hayr.. eriat dzenini hedef alan bir kuruluun yurt dnda grev yapan vatandalarmza maa vermesini kimse kabul edteez. Ben de etmem. Ben bu merkezin Rabta'nn bir kolu olduunu gerekten yeni rendim. Bu konuda Dilerinin ihmali vardr. Bizi uyarmalyd. EVREN: STFAYI DNDM LD Cumhurbakan Ker.an Evren dn stanbul'da bir basn toplants dzenleyerek Rabta konusunda geni aklamalarda bulundu. Evren din adamlarnn maalarnn Rabta r-

446 gflt tarafndan verilmesi konusunun yanl bir noktaya ekilmek istendiini belirterek Doru olan maalarn devlet tarafndan denmesiydi. Ama o zamann ekonomik artlar yle gerektirdi dedL stifa etmesini isteyenlere de cevap veren Evren Ben bugn varm yarn yokum. Bazen uradan ekilip gideyim dediim anlar oluyor dedi. 12 Eyll'den bu yana istifasnn istenebilecei bir noktaya gelindiini bunun da demokrasi asndan olumlu bulunduunu ifade eden Evren Ama bir kii istedi diye istifa edilmez diye konutu. Aydnlarn bu konuyu laiklie aykr olarak nitelendirmesinin yanl olduunu belirten Evren Bizim temiz ve .saf vatandamz (Laiklik demek dinsizlik demek) derse, ben ona nasl kabahat bulaym? O da yle anlar dedi. Evren yle devam etti: Olay btn detaylaryla akladm. Belgeler elimde, ancak vermeyeceim. Bu iten dolay hibir dnemi sulamyorum. nk zaruret altnda yaplmtr. 28.3.1981 Ankara'dan SEA'YA RABITA Trkiye Rabtat-l slm'n eriat iin 1961 ylnda at Cihad uruna harcad petrol dolarlaryla alkalanyor. Yunanistan ise Ortodoks Kilisesi'nin balatt direniten rahatsz. , Hem Trkiye'de hem de Yunanistan'da.. Din ve devlet ilerinin birbirine. girmesinin olumsuz etkileri yaanyor... Yunanistan'da Kilise, devlet ynetimine biraz daha fazla karabilmenin, mallarn koruyabilmenin savamn yapyor. Babakan Papandreu ise, Kilise'nin Anayasal yetkilerini ve byk maddi gcn snrlamak arzusunda... Trkiye'de ise, yerli ve yabanc, slm! rgtlerin nfuzu. Anayasal snrlar da alarak hzla artyor. Adeta, Atatrk'n laik Trkiye'siiln, rtl bir slm Cumhurlyetl'ne dntrlmesine allyor. Hem de, olduka uzun bir sreden beri... Tam bu aamada Trkiye ve Yunanistan arasnda, Ege'de ok byk bir Kta Sahanl - Petrol uyumazl gndeme geliyor... 447 Yunanistan'n emrivaki giriimleri ve Trkiye'nin tepkisi.. 1974 benzeri bir petrol kararnamesi Hora'nn Ege'ye almas, hava destekli donanma tatbikatlar... ki ulus Ege'de yeniden, ancak birdenbire kanl bakl hale geldi. Ayrca, olup bitene karan karana... Sovyet Karadeniz Filosu'nun iki gzde gemisi 6 gnlk bir ziyaret iin Istanbul Boaz'na demirliyor. Filo Komutan da, Ege'deki Yunan adalarnn silahlandrlmasna kar olduunu aklyor... ABD hi bo durur mu? Hrriyet gazetesinin bir Bulgar gazetecisinin yllar nce yazd bir kitaptan alntlar yaparak Abdi peki suikastndaki CIA parma iddialarn gnmzn toz ve dumana bulanm ortamnda yeniden demesine bir hayli sinirleniyor. Ancak Trkiye ve Yunanistan'a itidal nermeyi ihmal etmiyor... Gerekten dnmeye deer... Ege'deki sertleme SEA rezaletini unutturmaya yaramad m? Yansra baka neleri u-nutturacak?.. rnein, adm adm ilerletilen Trkiye - Suud Arabistan yaknlamasna ilikin ABD plan.. Bu dorultuda. Rabta A-ramco, Faisal Finans ve ANAP iktidar arasnda rlen alar... Yunanistan'da da, Papandreau'yu keye sktrmaya alan Ortodoks kilisesi... Unutulmamaldr ki, hem Yunan Pat-rikanesi, hem de Trkiye'deki Fener Patrikanesi, finansman ve siyasi kontrol bakmlarndan, ABD'de dinsel rtbesi kendilerinden ok aada bulunan bir merkeze baldrlar... Gerekten de, Trkiye'de de, Yunanistan'da da, Ege'de o-lup biteni izlemek iin radyolarn ak tutmak durumundaki geni halk kitlelerinin bu sorunlar zerinde kafa yormas beklenemez.. 28.3.1987 lu Grkan Ankara'dan NEDEN AYNI KAP?

Blent Ecevit, Trkiye ile Rabta rgt arasndaki ilk temasn, kendi iktidar dneminde olduu yolundaki tesbitimi-zi hakszlk olarak niteliyor. iddetle reddediyor... Ecevit'in tepkisinden memnunluk duyduumuzu itiraf et448 pjeliyiz. Ayn mutluluu, Cumhurbakan Kenan Evren'in Rabta konusunda nceki gn yapt aklamann bir blmnce de tattk. Cumhurbakan Evren, yurt dna gnderilen din grevlilerine 1980'li yllarn banda Rabta tarafndan maa denmesini, o gnn dviz darboaz koullarnda ehven-i er olarak savunmasna karn, bu konudaki asl doru davrann maalarn Trk devleti tarafndan denmesi olduunu belirtmeden geemedi. Bu da, Rabta olaynn btnyle sahiplenilmesinden daha az kt olan bir durum... Ecevit hi tepki gstermeseydi, Evren de, tpk Sleyman Demirel gibi, Rabta Kararnameleri'-rain btnyle aklamaya alsayd.. Daha m iyi olurdu? eriat zlemlerine kar verilen laiklik kavgas byk lde kaybedilmi olmaz myd?.. En azndan, artk din ve devlet ileri konusunda atlacak admlarda herkes biraz daha dikkatli olacak diye memnunuz. Ecevit, dn Rabta konusundaki aklamasn yaynlarken kendisine ynelttiimiz sorular yantlarken yle diyor: Trkiye'den gnderilen din retmen ve grevlilerine Belika makamlarnn aylk demesiyle Rabta rgtnn aylk demesi apayr eylerdir. Fakat SABAH gazetesi, anlalmaz bir srarla, b ikisini ayn kaba koymaya kalkyor... srarmzn anlalmaz bir yan yok... Aklayalm... Belika makamlar, petrol zengini Suudi Arabistan ile iyi ilikiler uruna, Mslmanl resmi dinilerden biri olarak kabul ederken, kendisine ald resmi muhatap Brksel slm Kltr Merkezi'dir. Bu merkez ise, Suudi Arabistan'n kontro-lundaki Rabta rgtnn bir yan kuruluundan baka bir ey deildir. Belika'da, ilgili Belika makamlarnn izni ve katksyla kurulmu olmas bu gerei deitirmez. Nitekim, Brksel slm Kltr Merkezi'nin-Ynetim Kuru-lu'nda yelik yapmak zorunda kalan Brksel'deki Trk Bykelileri, btn abalarna karn, Rabta temsilcisi olan Genel Sekreteri deitirmeyi baaramamlardr. Trkler dahil, Belika'daki btn Mslmanlarn din eitimi ve ibadetinde, bandan bu yana slm Kltr Merkezi'nin borusu tmtr. Trkiye'nin deil..-. Kald ki, Ecevit hkmetinin Belika'ya gnderdii din grevlileri, yalnzca din retmeni olarak almamlardr. Cumhurbakan Evren'in de aklad gibi, bu din grevlileri 449 F.: 29 ayn zamanda camilerde imamlk yapmlardr. Din retmeni olarak maalarn, Belika Yerel dareleri'nin Rabta destekli fonlarndan alrken, imam olarak dorudan doruya slm Kltr Merkezi ile rabtal bir alma gstermilerdir. Blent Ecevit, Belika Yerel darelerinin slm eitimi ile ilgili fonlarnn Rabta destekli olduunu bilmemekte hakl grlebilir. Ancak, Belika'ya gnderdii din grevlilerinin camilerde hangi rabta zinciri erevesinde altklarn gzden karm olamaz. nk, hem Dileri Bakanh'nn, hem de Diyanet leri Bakanl'nn konuyla ilgili dosyalarnda gerekli her trl bilgi mevcuttur... Ecevit, konuyla ilgili aklamalarn, bir yanyla da baka are yoktu ya getiriyor. nanamyoruz, nk denenmemi... Belika'nn Mslmanlar iin muhatabm slm Kltr Mer-kezi'dir dedii 1974 ylnda, Bellka'daki Mslman nfusun neredeyse yarsna sahip bir lkenin hkmeti olarak, banda Ecevit'in bulunduu CHP-MSP koalisyonu acaba neden arln koyup kabul etmiyorum demeyi aklna getirmemi. 29.3.1987 Ulu Grkan 450 HRRYET GAZETES NANILIR. GB DEL! Sayn Uur Mumcu, ortaya ok vahim bir iddia atm bulunuyor. Bat Avrupa'daki Trkiye Bykeliliklerindekl din grevlilerinin tamamnn veya bir ksmnn aylklar, 1982 ylndan 1984 ylma kadar Rabtat-l lem-l slm adl, suud Arabistan tarafndan finanse edilen bir dernek tarafndan

 deniyormu. Sayn Mumcu'ya bu aklamay yapan, o dnemde bakanlk grevinde bulunan bir ahsiyetmi. ddia, bir lde Dileri Bakanl tarafndan da dorulanm. Belirsiz kalan nokta, bu garip tertibin Dileri Bakanl tarafndan m, yoksa Diyanet leri Bakanl tarafndan m yapld imi. Konu hakknda biz de Dileri Bakanlndan bilgi istedik. Ad geen Bakanlk, sz konusu tertibin kendisi tarafmdan gerekletirilmediini bize belirtti. Konu son derece ilgintir. nce. unu syleyelim ki, haysiyetli bir devlet, kendi grevlilerinin aylklarn kendisi der. Yabanc devletlere, kendi tabiyetinde olsa bile zel gerek veya tzel kiilere detmez. Trk genel idaresi iinde yer alan kamu grevlilerinin, din grevlileri dahil, Trk devletinden baka hibir kamusal veya zel merciden aylk ya da baka bir ad altnda nakdi veya ayni bir deme kabul etmesine imkn yoktur. Kanun, byle bir demenin kabuln kesinlikle yasaklar. Kanun, kamu grevlilerinin, aylklar dnda hangi demelere hak kazanabileceklerini de tespit etmitir. Bu imknlar arasnda bykeliliklerimizde grev yapan din grevlilerinin yabanc bir dernekten deme kabul edebilmeleri bulunmamaktadr. Bir dier nokta udur. Diplomasi ve konsolosluk temsilciliklerimizde din grevlisi bulundurulmasna 1982 ylndan ok nce balanmt. Bu uygulama kesintiye uramadna gre. 451 din grevlilerinin aylklar 1982'ye kadar ve 1984'den sonra kimin tarafndan denmitir? Devlet tarafndan denmile 1982 den 1984'e kadar farkl bir uygulamaya niin ihtiya duyulmutur? Bu dnemde Trk Devleti, bu kadarck paray ve dvizi bulamayacak kadar mali glk iinde miydi? Sayn Mumcu, yukarda ad geen kuruluun eriat tarafls bir dernek olduunu ileri sryor. Ortadaki belirtiler de, bunu dorular niteliktedir., Bu arada, Brksel'deki slm Kltr Merkezi'nin ynetim kurulunda sz konusu dernein temsilcisinin yannda be lkenin bykelilerinin yer ald, bunlardan birinin de Trkiye Bykelisi- olduu bildiriliyor. Eer Brksel slm Kltr Merkezi'nin faaliyetleri, Trkiye Cumhuriyeti'nin temel niteliklerine, zellikle laiklik ilkesine aykr dyorsa, bu merkezin ynetim kurulunda nasl olup da Trkiye Bykelisi de yer almaktadr? Bu slm Kltr Merkezi'nin hukuki nitelii, tz ve faaliyetleri nedir? Bunun gibi baka slm Kltr Merkezleri de yar mdr? Dileri Bakanl'ndan bu sorularn cevaplarn da en ak bir ekilde bir an nce yermesini bekliyoruz. 15.3.1987 Cokun Krca YETERL DEL! Hkmet Szcs Devlet Bakan'nn, Rabtat-l lem-l slm meselesi hakknda basn toplantsnda sylediklerini, evvelsi gn televizyonda dinledik. Sayn Hasan Cell Gzel, olay dorulamtr. Bykeliliklerimizde grevlendirilen din adamlarnn bir ksmnn aylklarnn, belirli bir sre iin bu dernek tarafndan dendii dorudur. Sayn Gzel'in ifadelerinden anlaldna gre, bu din adamlarmza deme yapan sadece bu dernek de deildir. Bazlarnn aylklarnn da, Belika'daki bir ksm yerel ynetimler tarafndan dendii anlalmaktadr. Sayn Gzel ayrca, ad geen dernein gayelerinden bir ksmnn, Trkiye Cumhuriyeti'nin laiklik niteliiyle badamadn da sylemitir. Ancak -din adam salamak gibi olacak- dier baz gayelerinin laiklik ilkesine ters dmediini de belirtmitir. Hkmet szcs, nihayet, aylklar bu yollardan denen din adamlarmzn, bykeliliklerimizin emrinde cum452 huriyetin temel nitelik ve ilkelerine aykr hibir faaliyette bulunmadklarn vurgulamtr. Bu arada, ortaya kan bir gerek de, sz konusu din adamlarmzn aylklarnn bu suretle denmesi, kendilerinin bir Bakanlar Kurulu kararnamesiyle aylksz izinli saylmalar sayesinde mmkn olmutur. Olaya ad karan ahsiyetlerin ounu yakndan tanrz. Bu sebeple. Sayn Gzel'in, bu din adamlarmzn laiklie ters den faaliyetlere girimedikleri yolundaki ifdesinin doru olmas ihtimalini kuvvetli grrz. Bunun gibi, komnizme kar duvar kurmak iin laiklik aleyhtar cereyanlardan medet

umduklar kukusunu, bu ahsiyetlere konduramyoruz. Fakat, u da aktr ki, bu gibi yntemlere bavurulurca, bu gibi kukularn domasn nlemek zorlar. Bu noktada hata byktr. Ayrca brakalm laiklik ilkemizle ters den bir dernei, devletin kendi grevlilerinin aylklarnn kendi dnda herhangi bir gerek veya tzel kii tarafndan denmesinin kabul edilmi olmas, bal bana artcdr. Tekrar edelim : Devlet, kendi grevlilerinin aylklarn ve dier istihkaklarn kendisi der. Bu adan, sadece Rabta Dernei'nin deil, ayn zamanda Belika yerel ynetimlerinin yardmn kabul etmek bile devletimize yakmayan bir davrantr. Bu olay, Bakanlar Kurulu kararnamelerinin karlmasnda kullanlan yntemin ciddiyetsizliini bir kere daha ortaya koymutur. Bir kararname tasars hazrlyorsunuz ve bir ksm din adamlarna belirli bir sre iin aylksz izin vermeyi ngryorsunuz. Bu kararname, dolaa dolaa, konuyla dorudan ilgili olmayan bakanlarn nne gidiyor. Babakan'a, Devlet Bakanna sunuluyor. Bin trl ii arasnda, kimsenin aklna, bu kiilere niin aylksz izin verildiini sormak gelmiyor. Gelmeyebilir de!.. Peki, are nedir? are, Bakanlar Kurulu kararnamelerini, imza iin motosikletle dolatrmak yerine parlamenter demok-risbnin ne olduunu iyi bilen btn lkelerde yapld gibi. Bakanlar Kurulu'nda grmeyi ve orada imzalamay renmektir. 21.3.1987 Cokun Krca 453 Gnn yazs: NEREDEN BALAMALI? ANAVATAN Partisinin ileri gelenleri, Genel Bakan Vekili Mehmet Keeciler'l basna sevimli gsterme amacyla nceki akam bir yemek verdiler. Daha dorusu yemei veren bizzat Keeciler'dl. Beraberinde yemee katlan ANAP ileri gelenlerinin grevi de anlalan, Keeciler'e destek verdiklerini sergilemekti. Konumuz elbet Keeciler'in verdii yemek deil. Ama bu srada Keeciler birok soruyu cevaplandrd. rnein, faize kar olduunu syledi. Barts konusunda, daha nce aklad dnceleri tekrarlad. Hatta daha leri gitti. Bir soru zerine. Devlet memuru hanmlarn da isterlerse barts ile hizmet vermelerinden yana olduunu ama imdiki kyafet ynetmeliinin buna izin vermediini aklad. Bylece kamuoyunun Keecileri henz yeterince iyi tanmad, asl Keeciler'in daha gerilerde frsat kollad ortaya kt. Bu arada elbet son gnlerin Rabta konusu da tartld. Keeciler'in pek az girdii bu tartma srasnda ANAFl-lar Rabtat-l- lem-Ul slm isimli rgtn, Diyanet leri Bakanlna bal 41 imama aylk vermesinde saknca grmediklerini tekrarladlar. Hatta Herhangi bir Batl lkenin bir kuruluundan burs alnca niin kar klmyor da Rabta rgt din adamlarmza maa verince kar klyor tezini savundular. Anlalan o ki, ANAP iktidar, Rabta olayn da kmsemekten yana... Aslnda Rabta rgtnn hem yaps hem de amalar u-zun zamandr biliniyor. Daha ak syleyelim: Rabta rgtnn 1976 ylnda Pakistan'da dzenledii kongrede Trkiye Cumhuriyeti, MSPli Deflet Bakan Hasan Aksay tarafndan temsil edilmitir. Sz konusu toplantda alman kararlar arasnda Mslman lkelerin eriat benimsemesi de vardr. Ancak Laik Trkiye Cumhuriyeti'ni temsil eden Hasan Aksay, ne bu karara ne de ayn dorultudaki teki kararlara tiraz etmitir. Dahas: Hasan Aksay'n bu kongreye katlmas ve Anayasal dzene aykr kararlara Trkiye'nin de evet der hale gelmi olmas nedeniyle, Aksay'n Trkiye'yi resmen temsil 454 edip etmedii o zaman Babakan Sleyman Demirel'den sorulmutu. Demirel buna bir yazyla Aksay'n resmen grevli olduunu bildirerek cevap vermitir. ncesi de var: Rabtat-l lem-l slm rgt, Trkiye'de en az 1969 ylndan beri tartlmaktadr. O tarihlerde Diyanet leri Bakan Yardmcs Yaar Tu-nagr'n bu rgte ye olduunu, oysa.rgtn Trkiye'de de eriat dzeni getirmeyi amalad ileri

srlerek hkmetten bu elikiye cevap vermesi istenmiti. Hafzamz bizi yanltmyorsa, ne Babakan Demirel, ne de bir bakas bunlara cevap vermek gereini duymutu. O nedenle Rabta rgtnden sz edip de bir sorumlu aramaya kalkanlar, vatana ihanet dnda hibir sutan sorumlu tutulamayaca Anayasa ile gvence altna alnm kiileri hedef alacaklarna, Anayasaya kar su ilemi olanlarn yakalarna yapmaldrlar. Laiklii korumak iin elbirlii edilmesini isteyenler, ie laikliin yanndakileri sulayarak deil, yllardan beri onun altn oyanlar ortaya kararak balamaldrlar. te vaka veriyoruz, isim sayyoruz... Hesap sorsunlar ya... 25.3.198? Oktay Eki Grvn yazs: MESELENN ZNE BAKALIM... Gnlerdir gazetelerimizde srp giden Rabtat-l lem-l slm hikyesi nihayet akla kavutu. Bylece laik Trkiye Cumhuriyeti'nin din grevlisi sfatyla istihdam ettii ve yurt dndaki vatandalarmzn hizmetine gnderdii kiilerden en az 28'ine, laiklii ykmaya yeminli bu kuruluun maa vermesine gz yumduu, btn akl ile ortaya kt. Sadece o deU, laik Trkiye Cumhuriyeti'nin en yce Anayasal kuruluu olan Trkiye Byk Millet Meclisi de 1980 ylnda, bu kuruluun himmetine muhta grlmeyi sineye ekmi. Nitekim Meclis -veya Meclis adna birileri - bu tarihte, yani 12 Eyll ncesinde bu kurulutan 20 milyon liralk bir ba eki. alm. Para, Meclis camiinin yapmnda kullanlmak zere verilin imi. 455 Olayn neresinden baksanz vahim: Trkiye Cumhuriyeti'-ni, kendi vatandana yurt dnda hizmet verecek memurunun, bakalarnn eline bakmasnda saknca grmeyecek kadar kltmesi vahim. Bu konuda laiklii ykmaya yeminli bir kurulutan ba alnmasn dahi sineye eker hale dm olmas,, vahim kelimesiyle anlatlamayacak kadar vahim. Bu kapnn, mangalda kl brakmayan politikaclarmzdan Sleyman De-mirel gibi tecrbeli bir kimsenin babakanl srasnda alm-olmas ayrca vahim. Gnde en az 50 kere, 100 kere Atatrk'lk gsterisi yapan 12 Eyll ynetimi zamannda bu ban fiilen kabul edilmi olmas ve uygulamann yllardr' srp gitmesi vahim. Geri byle bir konuda 1 dolarlk bala 100 milyon dolarlk ba arasnda fark yoktur ama Trkiye devletinin haysiyetinin drt ylda topu topu 1,5 milyon dolarlk bir paraya feda edilmi olmas ayrca vahim. Dahasn ister misiniz?.. Bu olayn uygulanmasn, 1985 ylnn Temmuz ayndan itibaren durduran bugnk iktidarn Hkmet Szcs ve Devlet Bakan Sayn Hasan Cell Gzel'in konu hakknda aklama yaparken, Aslnda bu ekildeki zm yararl saydklarn sylemi olmas daha vahim. Btn bunlardan vahim olan bir nokta daha var: Diyanet tleri eski Bakan Tayyar Alt-kula'n aklamalarndan anlyoruz ki, Trkiye Cumhuriyeti'-nin 1961 ylndan itibaren yurt dna gnderdii 1,5 milyon vatandann Dini ihtiyalarn karlamak gerektiini Ra-btat-l lem-l slm isimli kurulu kendi devletimizden nce grm. Nitekim, bizimkilerin akl, yurt dna bu kuruluun din grevlisi gndereceini rendikleri zaman balarna gelmi, sz konusu imamlarn maalarn bu kuruluun stne ykan ilgililerimiz, buna stelik pek sevinmiler. Bu kadar hafifliin yannda Sosyal Demokrat Halk Par-ti'nin Genel Sekreteri de kendine den hafiflii yapmasa dorusu eksik kalrd. Neyse ki, Sayn Fikri Salar da Cumhur-bakan'ndan balayarak 12 Eyll dneminin st dzey yneticilerinin hepsinin bugnk grevlerinden istifa etmelerini isteyerek bu a kapatm. Sayn Salar, sahiden hesap sormay istiyorsa, devletin-cretsiz izin verdii memurlarnn yabanclara hizmet verirken yabanclardan para aldn, oysa burada kendi vatandamza hizmet verildiini gz nnde tutmal, yurt dnda456 ki retmenlerin durumunu da aydnla kartmaldr. Problemin z oradadr. 22.3.1987 Oktay Eki EVREN STFA!...

Politika'nn yeni yetmelerinden biri, nceki gn nasl da diklendi, grdnz.. Aslnda kzmak gerek. Oysa, ben gldm. Gcn hanerlemi kaytan byklarndan m alyor acaba? Tutup da Evren istifa! demez mi? Usuz bucaksz politika arenasnda emeklemeyi yeni yeni renirken, IV. Murat rolne zenmek; ama, Dmbll bile olamamak... Btn toy politikaclar gibi, Fikri Saglar'da da ayn hastalk... Kt bilgi, ksr tecrbe, s grg ile ortaya atlyorlar... Sonra da, fke ambalaj ma brnp btn o hamlk ve manevi yoksulluklarn, gzlerden kardk sanyorlar... Sonu, dehet rpertileri saacakken, glnlk batana cumburlop... Bir dost az uzanp gen Salar'n kulana fsldasa. Ev-ltm; gler yz, tatl dil sadece tiyatro. kulisleriyle, salonlarnn maskesi olmamal dese... Tebessmn rengi, enisi politika sahnesine de gider hatrlatmasn yapsa. yle ya, genlik tazeliine yakan; bir ift atk ka, iki adet akmaklam gz, bir de krm aln mdr, Saflar? Hem; Evren, neden istifa edecek? Dillerde ad Rabta diye geen, Suud kkenli slm misyonerleri rgtnden yurt dndaki 25 imama,, en ar sorumluluklar tad dnemde, maa gittii iin... imdi de, ilgili kararnamenin altnda, Evren imzas kefedildii iin... Hayr, olmaz!... Bence, Evren bir kere deil, be kere istifa etmeli... Trkiye'yi kan, gllerinde boulmaktan, o kurtarmad m? Ltfen istifa... ktidar koltuuna szgn szgn bakan nice gze ramen, hr seimle gelene zafer bayran, o teslim etmedi mi? Buyursunlar efendim; istifa... Babo hevesler Kuzey... Gney... Dou... deyip deyip; dnyada yrngelerden yrngeler peylerken, Tek yol Bat... ars yapan o olmad m? Rica edelim; istifa... Sonra; irticaa kar gsn kalkan eden o... Anayasa'457 tun bekiliini neredeyse tekbama sulenlp Demokrasiye merhaba diyen yine o... yleyse, her biri iin, bir istifa... imdi, bir gen Salar kyor, Evren adyla stifa ve yarg yolu terimlerini bir arada anyor. Soyadn, Milli M-cadele'nin ilk saf erinden alan piri de, ona kol kanat geriyor... Bugn altndaki iskemleyi bile miras yoluyla edinenlerin; varn younu trnaklaryla kaza kaza oluturana ekil diyebilmesi, politika insafna bile sar m acaba? ' < 23.11987 etin Eme 358 GNE GAZETES Gzlem'i EVREN ERATI MI? Dn Babakan zal'la yaptmz tele-basn toplantsndan nce, Cumhurbakan Evren'i ankaya'da ziyaret ederek uzun bir grmede bulunduk. Rabta olay etrafnda kopan frtna ve bunun ertesinde CHP szclerinin Evren'i istifaya davet etmesi gibi gelimeler, Sayn Cumhurbakan ile yaptmz grmenin doal konularyd. Evren'i sinirli ve zgn bulmadk.. Bundan drt yl ncesine kadar, askeri bir rejimin, gl adamyd Evren.. Kendi hazrlad plan dorultusunda, lkeyi demokrasiye baar ile gtrmt.. Ve imdi, Trk demokrasisinin sivil cumhurbakan olarak, ar eletirilere ve hatta istifa et arsna da hedef oluyordu. Kendi iradesi ile, askeri bir iktidar, seilmi bir parlamentoya ve hkmete devredebilen bir kii, bu tr eletirileri de herhalde olgunlukla karlayabilirdi.. Nitekim Evren'i de bu hava iinde bulduk.. Rabta olaynn kendisine gelince.. Bizim sormak istediimiz sorular vard: Mesel, 12 Eyll mdahalesi, Trkiye'de eriat dzenini kurmak iin mi yaplmtr? 12 Eyll'n lideri Orgeneral Kenan Evren, Rabtat-l- -lem-l slm, kuruluu hakknda ve bunun amalar hakknda, nceden ne lde bilgi" sahibiydi? Bir i sava tehlikesini nlemek zere ynetime mdahale eden askeri bir kadro, devlet arkn iletirken, kendisinden nce balatlm ve karar aamasna

gelmi hkmet tasarruflarna ne lde nfuz edebilir ve bunlar durdurabilir?.. Cumhurbakan Evren'le yaptmz grme ertesindeki izlenimlerimizi syleyelim: 459 Yurt dna izinli olarak giden din grevlilerine denecek, maalarn, Rabta'nn da salayaca fonlardan denmesini: ngren bir kararname bugn Sayn Evren'in nne gelseydi. Cumhurbakan bunu kesinlikle imzalamazd. Keke Trk basn, 1981'de gerekleen bu olaya kar gsterdii hassasiyeti, olayn balad 1980'in yaz aylarndan itibaren gsterebilseydi... Trk kamuoyu Rabta> olayn, o zaman da bilebilseydi.. Herhalde, 1981 Nisannda byle bir kararname geldii zaman, kimse imzalamazd.. Dnelim.. Trkiye'de kan gvdeyi gtryor.. Fatsa neredeyse bamsz Sovyet Cumhuriyeti olmak zere.. Kentler blnm.. Geceleri kimse sokaa kamyor.. Devlet gc kalmam.. ran-Irak sava bir yandan balam, bir yandan da Gneydou snrmzdan terrist szmalar artm.. Bu arada, Devlet hazinesinde de dviz yok.. Hergn nne 30 kararname gelen askeri ynetimin lide-, ri, bu arada bir kararname daha imzalyor.. Bu kararnamede, yurt dndaki 20 dolayndaki din grevlisinin maalarnn -denmesi iin, d yardm salanm... Bu imzay atan kii eer Kenan Evren'se, sonuta onun eriata prim verdii iddia edilerek alt yl sonra hesap vermesini istemek, hakkaniyete sar m? Eer sulamalar doru ise ve Evren eriat ise, bize gre Erdal nn de, Camil Ezher'in ba mderrisi olabilir. 22.3.1987 Mehmet Barlas Gzlem: NN STFA ETMEL!. Trkiye'nin gndemindeki en nemli konulardan bir tanesi de, ana muhalefet partisi durumunda bulunan ve partiler yelpazesinde sosyal-demokrat kesimi temsil eden SHP'nin, kendini toparlayamamasdr. SHP'nin, lke sorunlarna koyduu tehisler berrak deildir.. Trkiye'nin geleceine dnk, ekonomik ve ada somut' hibir projesi yoktur.. Kamuoyunun bir trl sebebini anlayamad soldaki paralanmann gereki bir tehisi, SHP szcleri tarafndan konulamamtr. Buna kar SHP, esen rzgrn nndeki yaprak misali, an460 lalmas mmkn olmayan ve gayesini aan klarla, daha da ypranmaktadr. Bunun en son rnei, SHP Genel Sekreteri Fikri Salar'n Cumhurbakan Evren istifa etmeli eklindeki kdr... bununla kalmam, SHP Genel Bakan Erdal nn, Salar'n bu szlerini SHP'ye malederek, ayn dorultudaki bir tutumu, kendisi de benimsemitir. Evren'in istifas istenilen Rabta olay, SHP'nin gndeme getirdii, gerekli aratrmay yapt ve yetkili organlarnda enine boyuna tartt bir konu deildir.. Rabta olay hakknda, basna yansyann tesinde SHP'nin bir bilgisi ve incelemesi yoktur. SHP'nin, iktidara ve mevcut dzene dnk, alternatif bir almas da yoktur. Ayrca, SHP'nin iktidar m, yoksa Cumhurbakann m deitirmek istedii de karara balanm deildir. Bunun da tesinde, SHP kendi iinde liderlik sorununu dar gzme balayamamtr.. Sosyal adalet dengesinin bozulduu bir lkede yaplan ara seimde, eer sosyal demokrat bir parti, merkez sa partilerin gerisinde kalr ve nc parti durumuna derse, bu partinin hayatiyeti de tartma konusu demektir. te bu noktada, SHP'nin Genel Sekreterinin ve Genel Bakannn, haksz bir gereke ile Cumhurbakan istifa etmelidir izgisine sahip kmalar, sade bir talihsizlik deil, bir byk hatadr da.. Diyelim ki. Evren de, Salar'a ve nn'ye uyup istifa etti.. SHP'nin bu durum karsnda tasarlad bir hareket plan var mdr? rnein SHP erken seim mi istemektedir? SHP erken seime hazrsa, ekonomik hedefler plann hasrlam mdr?

zetle, ne byle sosyal-demokrat politika, ne de byle bir parti stratejisi belirlenebilir.. Bize gre, SHP'yi amasz bir macerac kn arac olarak kullanan, Erdal nn ve Genel Sekreteri Fikri Salar, SHP' deki grevlerinden istifa etmelidir. 23.3.1987 Mehmet Barlas 461 Olaylarn izi: BASININ ERDEM, RABITA VE RTCA Basn dnyasnda yer alan bir kii olarak, kendi dnyamz eletirmeye, daha dorusu zeletiriye fazlasyla eilimliyiz. Doru olan bu yaklamdr; kurumlar ve insanlar ancak kritik bir adan kendine bakarsa geliebilir ve byyebilir. Gelimenin ve bymenin bir baka koulu ise, kendi dnyamzn baarlarna ve baarl insanlarna sahip kmaktr. Trkiye'de zaman zaman kendini duyuran ve cumhuriyetin temel mantna aykr olan eriat eilimlerin d kaynaklarn, meslektamz Uur Mumcu ok ciddi -ve yrekli-bir aratrmayla gn na karmtr. Bir dizi ekonomik, siyasal, dinsel yabanc kurumun eriat zeminindeki ortaklklarn ve bunlarn, lkemizdeki uzantlarn sergilemitir. Bu ereve iinde yer alan Rabta, amalar, mali kaynaklar ve Trkiye'ye ilikin almalar ile gzler nne serilmitir. Rabta, tekel amac eriat dzenini yaymak ve desteklemek olan bir kurulutur. Bunu ak seik beyan etmitir, bu dorultuda almaktadr. Hemen ekleyelim, bu bir yabana kurum olarak onun hakkdr, kendine gre doru ve hakl olan amalarn gereklemesi iin uramaktadr. Bizim amzdan mesele fakldr. Temel amac eriat olan bir kurumun laik Trk devletinin memurlarna maa demesini olaan karlamak yle dursun, dnebilmek dahi mmkn deildir. Oysa, u ana kadar aklanm gerekler erevesinde, grnen durum yledir: 1980 Eyll ncesinin son AP hkmeti, Trkiye Cumhuri-yeti'nin memurlar olan din adamlarnn Almanya'da grev yapmalarn, bu sre iinde izinli saylp, maalarnn Rabta Cemiyetince denmesini ngrmtr. Ancak, bunu gerekletirmeye mr yetmemitir. Daha sonra 12 Eyll hkmeti dneminde, ayn plan Diyanet leri Bakanl nermi, din ilerinden sorumlu Devlet Bakan benimsemi, kararnameye dntrmtr. Hkmet yelerinin imzasyla konu Milli Gvenlik Konseyi'ne sunulmu, Diyanet leri Bakan tarafndan Konsey Genel Sekreteri'ne bilgi verilmitir. Konseyin onayndan geen karar uygulamaya girmi ve bizim devlet memurlarmz Rabta'nn maayla Almanya'da grev yapmlardr. 462 Uygulama. 1983 seim sonrasnda zal hkmetince de-srdrlm, 1985 ylnda sona ermitir. u ana kadar aklanabilmi noktalar ve edinilen bilgiler erevesinde, Trkiye'nin sorumluluunu tayanlardan bazlarnn bilerek, bazlarnn o gnlerin kendine zg zor koullarnda bilmeyerek bu uygulamada pay sahibi olduu anlalmaktadr. Olay dier ayrntlaryla ortaya ktktan ve tm aklamalar yapldktan sonra durum daha net biimde gzkecektir. Her olay, gelecee dnk dersleriyle, toplumdaki deney birikimine olumsuz ynde bile olsa, salad katkyla nem tar. Rabta olay, Trkiye'de zaman zaman u veren irtica eilimlerinin asl hangi d kaynaklardan destek grdn ortaya karmtr. Ayn d kaynaklarn amalarnn takibinde, bizim sorumlularmzn da bilerek, yahut bilmeyerek pay olabileceini sergilemitir. Btn bunlardan, hem gnmz doru yorumlamak, hem de geleceimizi salamlatrmak iin sonular karmak gerekir. Cumhuriyetin mantna kar olan akmlarn etkinlik kazanmas, nemli lde d kaynaklarn ve dmzdaki tercihlerin sonucudur. Bunlar, zellikle vakflar araclyla Trkiye'de hareket imkn aramakta, Trk eitim sisteminde dengelerin bozulmu olmasndan yararlanmaktadr. Cumhuriyet mantnn savunusu her eyden nce bu adan olaya yaklalmasn gerektirir; hepimizin hakk olan dinsel nanlara, cumhuriyetin mantn yjkmaya dnk, d kaynakl saldrlar birbirine kantrmamay gerektirir. Bn nemlisi, gemie kyasla daha byk dikkati, zeni gerektirir... 24.3.1987 smail Cem Olaylar ve nsanlar:

RABITA OLAYI Raba olay'nn su kaldrr hi bir yan yoktur... 1980*11 yllarn banda devletin dvizi yokmu da, yurt dndaki Trklerin din inanlarn glendirmek ve pekltir463 anek iin imam gnderilecekmi de, bunun iin mamlara cretsiz izin verilmi de. bu imamlarn maalarnn eriat kkenli -Rabta rgt tarafndan denmesine gzyumulmu da... Bunun mazur grlecek hibir yan yoktur... Meslekdamz Uur Mumcu da, Cumhuriyet Gazetesi de rnek bir gazetecilik olay sergilemilerdir. Bu sadece, vgye, takdire lyktr. Cumhurbakan Evren de, ayn gr, Pazar gn yaptklar aklamada belirtmilerdir. Ne demektir bir yabanc rgtten, hem de devletin temel .ilkeleriyle, yani laiklikle badamayan bir rgtten, imam paras almak! Bu nasl olmutur? Bunun temelinde, devlet ilerinin ileyiindeki sallapatilik yatar... Sk sk duyarz, ya da duyarsnz... Kararname hazrlanm, bakanlarn mizasna almtr. Bu ne demektir bilir misiniz? Kararnameyi hazrlayan bir bakanlktr, Babakanln o-.nay alnr ve ondan sonra iin durumuna gre, eer acilse tek tek bakanlar dolatrlarak elden imzalatlr, ondan sonra da kararname Kk'e gider, eer konu kamuoyunun dikkatinden kam, gazetelere yansmamsa, sradan rutin bir ise imzalanr ve Resmi Gazete'de yaynlanr... Asl aksaklk budur ite... O etrefilli, adal, teknik yazma dilinin altnda yatan jedir? ok kii bunun farknda bile deildir... Maalesef bu olayda da ayn ey olmutur, bir ka din adamna cretsiz izin verilmesi gibi olaan bir uygulamann altnda ne yatt anlalmadan, sradan bir kararname gibi imzalanmtr. iin asl budur... Ama bunun dediimiz gibi mazur grnecek bir yan da yoktur... Zaten Cumhurbakanl da ayn eyi sylemektedir: Konuyla balantl ve yurt dnda grev alacak din grevlilerinin cretsiz olarak yl sreyle zinli saylmalarna ilikin kararnamenin o tarihte Sayn Cumhurbakanmza arz edildii, yaplan aratrma sonucu belirlenmitir. O gnn ok youn alna artlar iinde devlet memurlarna cretsiz izin 464 verilmesi gibi yasalara tamamen uygun, rutin ve daha evvel de yaplm bir uygulamann devam olduu dncesiyle konu zerinde fazla durulma gerei grlmedii anlalmaktadr. Lkin, olayn byle olduu admz kadar emin olmamza ramen, bunun mazur grlecek bir yan olmadn da tekrar ediyoruz. Askerde bir blk kumandanmz vard, kulaklar nlasn bize gveni tamd, bln yazma ilerini bize vermiti, gelen giden evraka bakar, cevap yazar, akam zeri de imzaya kardk... Baktk bizim yzba hi okumadan basyor imzay, bir akam sohbet srasnda takldk: Yzbam, siz hi okumadan imzalyorsunuz. Hlx yedeksu-bayz, acemiyiz, yanllk yaparz, hesabn sizden sorarlar, bizden sylemesi... Gld : Ben astlarma gvenirim, kime gvenileceini de bilirim! yi, peki! Terhisimize on, onbe gn kala, imzalanacak evrak ara- , sna bir bor senedi koyduk, yzbamzn bize 1500 lira borcu var, deme tarihi de terhise bir gn kala... Akam imzaya ktk, yzba okumad bile, bir sr evrak arasnda bizim senedi de imzalad...

Aldk senedi cebimize koyduk, terhisten bir gn nce yzba ile veda yemei yiyoruz, sohbetin ortasnda senedi uzat-verdlk: Yzbam, kusura bakma, biz yarn gidiyoruz, unu de-seniz! Yzba ard, yl 1961, 1500 lira ne demek, bizim maamz 165 lira... Evirdi, evirdi, bakt, imza onun, diyecek bir laf yok! Baladk glmee: Ya yzbam biz, size aman yzbam, mzaladn vraka bakn, diyorduk! yle bir szd: Sen imdi bu paray benden istiyor musun? Yok canm, aka yaptk! Yzba ciddileti: Ben sana, ilk uyarnda ne demitim, ben kime gvenileceini bilirim demitim. te bak yanlmadm, sen imdi stersen bu senedi yrrle korsun, benden de atr atr paray 465 F.: 30 alrsn... Ama bak, ne dedin, aka yaptm, dedin... Demek ki ben kime gvenileceini bilirmiim! Tabii bu rnekle Rabta kararnamesini birbirine kartrmamak gerek... Ama kim olursanz olun, imzanz attnz belgenin ne olduunu bilmek zorundasnz, bilemezsiniz, sonu byle olabilir... imdi gelelim'olayn ikinci perdesi... SHP Genel Bakan Erdal nn'nn, aklevvel sekreteri Fikri Salar'n aklna uyarak. Cumhurbakan Evren'i istifaya davet etmesine.,.. Cumhurbakan niin istifa etmeliymi? yle ya, Sayn Evren, mrtecinin taa kendisi de, onun iin Buna, bu memleketin kargalar bile katla katla gler... Evet, Cumhurbakan o tarihte, byle bir kararnameyi, iyice aratrmadan, imzaya gelen u kadar kararname arasnda farketmeden imzalamtr ama, bundan dolay Cumhurbakann sanki laiklie aykr bir davran iindeymi gibi, istifaya davet etmek kargalar bile gldrecek bir ciddiyetsizlik rneidir. Sayn Erdal nn'ye sormak isteriz... Gneydou'daki blclere kar hareket izlenirken, Kad-dafi'nin azn kullanan, yardmcnza size ne yaptnz? Sayn Evren'ln eletirilecek ok yann bulabilirsiniz, ama kendisini irticann hamisiymi gibi.gstermek; ite bu ayptr. Cumhurbakannn laikliini -tartmaya gerek grmyoruz diyen DYP Genel Bakan Cindoruk kadar, saduyulu dnseniz yeter! Ah smet Paa, ah; bak olunu bile ne hale getirdiler... 85.3.1987 Hasan Pulur 466 MLLYET GAZETES Politika Kazan : BU NE RABITA? Trkiye'de Kemalizm ve laiklik gibi konularda en duyarl kuruluun ordu olduu bir gerek. Ordu mdahalelerinin hemen ardndan, Trkiye'de, Kemalizm ve laiklik gibi konularn tartma gndemine gelileri de ayr bir gerek. 12 Mart mdahalesinin sadaki tehllkeye kar gerekesinde, dinsel' rgtlenmelerden sz edilir. Ne ki, 12 Mart askeri mdahale dneminin hemen ardndan gelen seimlerde, din temeline dayal siyasal rgtlenmenin toplad oy, MSP'ye iktidar ortaklnn kapsn aar. Demek ki, 12 Mart'n bask rejimi mdahalesi gleri tedirgin eden siyasal rgtlenmeleri nlemekten ok, hzlandrm oluyor. 12 Mart'tan daha geni kapsaml bir yasaklar paketi ile gelen hem siyasal, hem de toplumsal yaam garnizon disiplinine gre dzenlemeye alan 12 Eyll'den sonra ne olmutur? Lodosun sahile braktklar yeni yeni ortaya kyor. Laikliin ve Ketmalizmin dnsz savunucular, devletin din ileriyle grevli memurlarna. Rabta adl Aramco destekli eriat rgtlerinden aylk balatabilmitir.

Hem de 12 Eyll mdahalesinin zerinden alt ay getikten sonra kan bir Bakanlar Kurulu karar ile... Altnda Devlet Bakan sfat ile Sajnn Evren'ln, Babakan sfatyla Sayn. Ulusu'nun, Babakan Yardmcs sfatyla Sayn zal'm, din ilerinden grevli Devlet Bakan sfatryla Sayn Mehmet zgne'in de imzalan bulunan bir kararname ile... Bu sonuncu imzadan balayalm: Sayn zgne, bildiimiz kadaryla her askeri mda467 haleden sonra Diyanet tleri'nden sorumlu devlet bakandr ve deneyimli bir Atatrkdr. Gazeteci arkadamz Uur Mumcu, byle bir kararnameyi ortaya attktan sonra, Sayn zg -ne'in tepkisi yle olmutur: Dpedz palavra... Ve topu, dnemin Diiyanet ileri Bakan'na atmtr. Oysa daha sonra ortaya kan .resmi belgelerde. Bakanlar Kurulu'nun zgne imzasn tayan resmi yazya atf yaparak, byle bir kararnameyi kabul ettii grlmektedir. stelik dnemin Diyanet leri Bakan Altkula, demirba Devlet Bakan zgne'in yan sra, Milli Gvenlik Konseyi Genel Sekreteri Haydar Saltk'n da, onayn almtr. Ya dnemin Babakan? nce, bu konu ile ilgili hibir bilgisi olmadn bildiren Sayn Blend Ulusu ise, Sayn zgne'ten kendisine gelen yaz ile Bakanlar Kurulu kararnn aklanmas zerine, Rabtat-l Alem-l tslm'n ad ngilizce yazld iin, olay anmsamadn sylemitir. Bildiimiz kadaryla, Sayn amiralimiz iyi ngilizce bilir. Kald ki, Trkiye Cumhuriyeti devletinin memurlarna aylk deyecek olan yabanc bir rgtn ad ngilizce de olsa, ne me-nem bir rgt olduunu merak etmesi gerekir. Kararnamedeki son imza ise, o dnemde Devlet Bakan ve Milli Gvenlik Konseyi Bakan sfatlarn tayan Saym Kenan Evren'e aittir. Sayn Evren, Uur Mumcu'nun bu duyarl konuyu kamuoyuna duyurmasndan sonra, Cumhuriyet'e yapt aklamada, O dnemde kendilerine byle bir bilginin yansmadn sylemekle yetinmitir. O dnemde, Trkiye'yi yneten kadronun ba ve en yetkili kiisine, Laik Trkiye Cumhuriyeti nin memurlarna eriat, bir yabanc rgt tarafndan aylk balanmas gibi nemli bir konuda bilgi yanstlmam olmas, dorusu fevkalde ilgintir. Oysa Sayn Evren'e o dnemde, siyasi parti liderlerinin -zel ev syleilerindeki dedikodular da dahil olmak zere, yurt dndaki camilerde verilen vaazlara ve video kasetlere varncaya kadar birok konuda bilgi yanstldn, gene Sayn Ev-ren'in yurt ii gezilerindeki nutuklarndan reniyorduk... Gnl isterdi ki, ediyorlar ki... diye balayan ve kayna genellikle nc oul ahslardan oluan sylenti ya da 468 bilginlerin yan sra, kayna ve altndaki imzalar belli olan resmi yazmalarn ieriine ilikin duyarl konularda da Sayn Evren'e bilgi yanstlm olsun... Sanrz, Rabta olayndaki bu rabtaszlk, en ok Sayn Cumhurbakan'n zmtr. 21.3.1987 orsan ymen Teleks: RABITALAR FEVKALDE AMMAAA Sadece Evren'le zal arasndaki ilikiler deil. Anavatan kadrolaryla 12 Eyllcler arasndaki rabtalar da fevkalde salamdr, scaktr. Uur Mumcu'nun ortaya kard rabta zinciri de bu gerei ortaya koymaktadr. Yurt dnda grevli .din adamlarmza Suud Arabistan kkenli, eriat Rabta rgtnn maa vermesi iin karlan Bakanlar Kurulu karan da ok ilgintir. Bylece 12 Eyll ile Anavatan arasndaki ibirlii ve anlay hep birlikte bir kez daha grm bulunmaktayz. Kararnameyi 12 Eyll Hkmeti karyor, Sayn Evren onaylyor, sonra ANAP Hkmeti uygulamay srdryor, ve mesele ortaya knca Anavatan Hkmeti'nin szcs Hasan Cell Gzel savunma yapyor. Bundan iyisi Turgut Bey'in kalb saldr.

O da aa yukar garanti edildiine gre rabta asndan zlmek gerekmiyor. imdi btn mesele grn bulandr-mamaktr. Zaten fevkalde olan rabtalarn, milletin hep birlikte izleyecei cokulu ve anlaml bir karlama treninde grn olarak da vurgulanmas gerekir. u program atmas keke giderilse de milli birlik ve beraberliimiz daha iyi pekise. Motoru sfrlam kanl canl zal'mz, Sayn Cumhurbakanmz da iki yanandan pp gsne bastrsa. Hani 1983 genel seimlerinden birka gn sonra televizyon nnde yapt gibi. 21.3.1987 Teoman Erel 469 HATALAR ZNCR Meer neler olmu?.. 12 Eyll'den sonra Atatrk'l kimseye brakmayan bir hkmetin Devlet Bakan, Trkiye Cumhuriyeti'nin memurlarna eriat bir rgtten aylk balatm. Bunun iin hazrlad kararnameyi o gnn Babakanndan bugnn Babakan'na kadar, zamann btn bakanlarna imzalatm. Milli Gvenlik Konseyi Genel Sekreteri'yle, Devlet Bakan'na onaylatm.. Ve bizim Avrupa'ya gnderilen din grevlisi memurlarmz her ay banda, devletimizden maa yerine, Rabtat-l Alem-l slm derneinin muhasebecisinden ulufe alr hale gelmiler.. Olay, deerli gazeteci-yazar Uur Mumcu'nun bir incelemesiyle ortaya kt. Geni yanklar yapt.. Ve zincirleme gelimeler gsteriyor.. Tabii, byle olaylarn Meclis'te hemen le alnp objektif aratrma ve soruturma konusu yaplmasndan daha salkl bir yol yok. Buna, muhalefetle birlikte, iktidarn da ak yrekle katlmas gerekli.. Dnya demokrasileri byle iliyor.. Dileriz, hi olmazsa bu defa, bizimki de byle iler.. Zaten ilemezse, konunun peini gazeteciler brakmayacaklar.. Rabta ile daha kimlerin hangi rabtalar olduunu, yava yava ortaya karacaklar. Sosyaldemokrat Halk Parti de kendi asndan ayn yolda bir alma iinde... Meclis'te soruturma almasn istemeden nce, olayla ilgili btn bilgileri toplamaya urayor. Ancak una ne gerek vard, ben pek anlayamadm. SHP-nin, kendi szclerince aklanan bu hazrlklar srerken, partinin Genel Sekreteri Fikri Salar, birdenbire bir deme verip Cumhurbakan'n istifaya davet etti ve bunun bir zorunluluk olduunu syledi. Mutlaka grevlerinden ayrlmalar gerekmektedir dedi. imdi.. Meclis soruturmas istemek iin bilgi topluyorum, hazrlk yapyorum diyen, SHP'dir.. Demek ki o bilgiler daha tam deil, toplanyor.. Zaten gazetlerin yaynlarndan da belli-Her gn konuyla ilgili yeni yeni unsurlar ortaya kyor.. Bunlar bir araya getirilip de, parti yneticilerince bir senteze balandnda, belki bakalaryla birlikte Cumhurbakan iin de sylenecek szler bulunabilir. Hatta belki, onun istifasn gerekten istemek de, bir parti gr haline getirilebilir... Ama 470 bu en son> sylenebilecek bir sz, daha o hazrlklarn en banda sylemenin mant nerede, siyasal faydas nerede?.. SHP Genel Sekreteri, bu, en azndan zamansz talebinin gerekesini, Atatrk'n kurduu Cumhuriyet devletini irtican iine atmaya altlar diye aklyor. Bu da, en azndan inandrc deildir. almak sz bir kast ifade eder. 12 Eyll dneminin Babakan'nn ve Devlet Bakan'nn devleti irtican iine, yanlgya derek, ya da attklar admn sonucunu hesaplayamayarak ynelttii ne srlse, onun anlam baka olur. Onlarn yle bir kast ta-dklarn iddia etmenin anlam baka... 12 Eyll yneticilerinin, Atatrkl neredeyse tekellerine alarak, Atatrkle aykr hareket etmekle sulad eski politikaclardan biri de benim. Hem de, bu ok haksz sulamalar, bize ve basna koyduklar yasaklarla, her trl cevap verme imknmz yok ettikten sonra yaptlar. Yani: Konuya, o gnleri hatrlayarak kiisel bir duygusallkla baksak, diyebiliriz ki: Eee, eden bulur. Atatrkle aykr davranlarn asl onlardan geldii kendi imzalaryla sabit.. Ve Fikri Salar'n o szleri en fazla bizi tatmin edebilir..

Ama hayr! Cumhurbakan Evren'in Trk devletini irtican iine atmaya bilerek alt iddias bizi de inandrmaz. Evren'in, bunun tam tersine aklamalar ve giriimleri, kamuoyunun gzleri nnde olmutur. Bunlar elbette, szko-nusu kararnamedeki imzasnn sorumluluunu ortadan kaldrmaz. Ama, onun kastl bir irtica krkleyicisi olduu iddiasn dayanaksz klmaya yeterlidir. Bu bakmdan ana muhalefet partisi genel sekreterinin, Evren'in istifasn isteyen aklamas, sadece zamanlama asndan deil, bu ierii asndan da ok hatal olmutur. Parti Genel Bakan Erdal nn'nn, bu aklamadan sonra gazetecilerin sorularna verdii cevap, genel sekreteriyle elikiye dmemeye gsterdii dikkat yannda, onun o szlerindeki kesinlii ortadan kaldnr niteliktedir. Ancak bu incelik de, yeteri kadar dikkati ekmemi, baz gazetelerdeki balklar, Erdal nn de Cumhurbaka'nndan istifa talebinde bulunmu gibi bir izlenim oluturmutur. Cumhurbakan Evren'in de, bu zlenimin etkisinde kald anlalyor. nn'ye yapt grme davetini iptal etmesi bunu gsteriyor. Bizce o da hatadr. Demokratik hayatta, Cumhurbakan471 lyla siyasal partiler arasndaki diyalogun gereksiz yere kopmasn nlemeye, siyasal partiler yetkilileri kadar, Cumhurbakanlar da zen gstermek durumundadr. zetle: Bu konuda olup-bitenler bir hatalar zinciri halindedir. 2.3.1987 Alton ymen HATALAR ZNCR (2) in z, herhalde irtica tehlikesiydi. Rabta olayn ortaya karan Cumhuriyet yazar Uur Mumcu da, bu konuya bir irtica aratrmas srasnda eilmiti. lkemizde, yurt dndaki kaynaklardan da beslenen bu tehlikenin varl, sadece kiisel deerlendirmelerle varlan bir sonu deildi. Bunu, Trk kamuoyuna devletin en yksek grev yerinde bulunan Cumhurbakan Kenan Evren iln etmiti. Tarih: 8 Ocak 1987. Yer: Adana. Szler: rtica vardr.. Eer byle ate ufakm, bu kadar eylere ne lzum var falan diyecek olursak, ate bacay sardktan sonra kurtulmak zordur. Eer nlemezseniz ev yanar. te bu ev btn Trkiye'dir. Rabta konusuna bu uyarnn nda baklnca ilk akla gelen soru uydu: rgt, bir eriat rgtyd. lkeleri byleydi. slm lkelerindeki mevzuatn eriata uymasn ama edinmiti. Geri slm Konferans iindeydi. Bu adan onunla belirli bir resmi iliki iinde bulunma durumundaydk. Fakat bu ilikilerin, ona din grevlilerimize maa verdirecek kadar sk-fk hale getirilmesi, en bata kimin iine gelir?. En basit polis aratrmas mantna gre de, bu sorunun cevab uydu: eriatlarn.. O zaman iin aratrlmasna, kaynaktan balamak gerekli deil miydi? nk bu olay birileri oluturuyor.. Devletin yurt dna din grevlisi gndermekte glk ekmesi gibi bir nedenin eiinde Rabtayla temas kuruyor.. Bu iin olabilirliini anlamaya baladktan sonra bu teflbirin ne kadar makul olduunu daha st dzeydeki mercilere anlatmak iin gerekeler hazrlyor. O birileri kim?. O zamanki Diyanet leri Bakam m?. O-nun emrindeki bakalar m? Bu balangcn araclar var m? 472 Devlet tekiltnn teki kademelerinde. Devlet Bakanl'nda, planlama rgt'nde teviki ve destekleyicileri var m? Hkmet ve iktidar partisinde balantlar var m?. Uzaa gitmeye gerek yok. Esas asndan benzerlii olmasa da, soruturma yntemi asndan baklrsa, rnein bir rangate olayndaki gibi.. Yarbay North.. Danman Mac-Far-laine.. adam Perot.. CIA Beyrut efi Buckley., nce bu zincirin halkalar teker teker ortaya kt.. Daha st dzeydeki yetkililerin ve Bakan Reagan'n sorumluluu asl ondan sonra somutlat. Bizim olaymzda zincirin ilk halkalarnda kimler var?. Bunlar aratrldnda belki sz konusu olan kilerden hi birini, yasalarmza gre sulayacak bir nokta bulamazsnz. Belki her biri, attklar adm,

kendilerine gre makul nedenlerle izah edebilirler. Belki onun, lkemizin gerekten faydasna olduuna samimiyetle inanabilirler. Ama siz, eer irtica, ya da eriatlk diye tanmlanan a-kmlarn tehlikelerine inanyorsanz, onlar renince bilirsiniz ki, devletin o ya da bu yerindeki, ya da kenarndaki u kiiler, iyi niyetle de olsa, eriat rgtlerin lkemizdeki hareket sahasn geniletme eilimindedirler. Ayrca u var: eriatln lkemizde ve lkemizin yurt dnda yaayan insanlar arasndaki etki kaynaklan, sadece bu Rabta iinden ibaret de deil.. Gene Cumhurbakam'nn. Milli Eitim Bakanl'na devredilmesini istedii -ama hkmetin muhalefetiyle eski statlerinden kalan- zel yurtlardaki rgtlenmeler var. Yurt dndan Trkiye'ye irketler, vakflar yoluyla gelen paralardan o amala sarf edilen mebllar olduu sylentileri'var. \ Btn bunlar birlikte deerlendirilip aratrldnda ortaya, eriatlk etkilerini yaygnlatran kaynaklar hakknda devlet iindeki ve dndaki kiisel ilikileri de kapsayan bir tablo kar. Ve yasalarmza gre o kiilerde hukuki sorumluluk bulunmasa bile, Trkiye'deki eriatlk tehlikesinin artmasndaki siyasal sorumluluun -tabii hkmetten balayarak- ciddi olarak tartlmasna dayanak olacak bir dosya oluur. Uur Mumcu ve Cumhuriyet gazetesi ekibi, byle bir dosyaya girecek pek ok bilgiyi daha imdiden, gazetecilik olanaklaryla derlediler. Ana muhalefet partisinin almalaryla bu. 473 ok daha kapsaml bir ierie kavuturulabilir. Meclis nergeleriyle gelitirilebilir. Ancak imdi i, ok karm bulunuyor. Aratrmann gelimesine gre belki en son sylenebilecek bir szn en bata sylenip Cumhurbakan'nm istifasnn istenmesi.. Onun bu talepten fazlaca etkilenmesi.. in znn unutulup, konunun Evren ve SHP anlamazl haline dnmesi.. Evren giderse ne olacak? zal gelecek.. mantnn ilemesi.. Baz gazetelerdeki Yoksa Evren'i sevmiyor masunuz?.. Hayr, elbette seviyoruz.. anketleri.. Bu arada abartmalar: Evren deil, nn stifa etsin.., Yok, Fikri Salar Genel Sekreterlikten istifa etsin.., Hayr, Salar aslandr. Onu eletirenler uzlamacdr.., Milli Mcadele'nin. sesi.. Sosyal demokrasinin nefesi.. Btn bu grlt arasnda konunun z, unutuldu, gitti. Cumhurbakan Evren de kendisine ynelik istifa talebinin etkisi altndaki o basn toplantsnda, kararnameye gereinden de fazla sahip karak, daha nce bizzat yapt irtica uyarlarn unutturdu. Ve btn bu gelimelerden, herhalde en fazla, Bu vartay da atlattk diye ellerini outurabilecek duruma geen gerek eriatlar memnun oldu. Eer varsa devletteki uzantlaryla, artk bundan sonraki marifetlerini planlamaya balamlardr.. 29.3.1987 Altan ymen Bugn: RABITA RABITA konusu, imdi de Cumhurbakanlyla ana muhalefet partisi arasmda bir sorun yaratt. Konu, gazeteci -yazar Uur Mumcu'nun bir rportajyla ortaya kmt. Al-manya'daki irtica akmlar zerinde aratrmalar yapan Mumcu, o arada u gerei renmiti: 12 Eyll'den sonra kurulan Blend Ulusu Hkmeti dneminde yurt dna gnderilen baz din grevlilerine maalar, El Emanet-l Ammeli Rabtat-l Alem-l slm adl rgte denmiti. rgtn amalar belliydi: Mslman memleketlerde ynetimin islamc kurallara uymasna almak, slamcl ys474 yacak misyonerler yetitirmek.. slamc faaliyetleri ve yayanlar, maddi adan desteklemek.. Trkiye Cumhuriyeti memurlarnn, ksaca eriatlk diye zetlenebilecek bu amalar tayan byle bir rgtten maa almalar nasl mmkn olmutu? Dnemin yetkilileri, bu soruya yant vermekte glk ektiler. Sonra, yava yava anlald ki. Ulusu Hkmeti'ne bu neri. Diyanet leri Bakanlndan gelmitir. Bunu zamann din ileriyle grevli Devlet Bakan Mehmet zgne

benimsemi, bir yazyla Babakanla sunmutur. Yaznn gerekesi, yurt dnda Trk din adamlarna olan ihtiyacn artmasdr. Bunu karlayacak lde maal personel gnderme imknlar da snrldr. yleyse, baz din adamlar yurt dna izinli gnderilmeli ve maan, ite o Rabta rgtnden almaldr. Teklif, anlalyor ki, fazla soruturulmadan kararname haline getirilmi, bata Babakan Blend Ulusu olmak zere btn hkmet yelerince imzalanm, zamann MGK Genel Sekreteri Haydar Saldk'a iletilmitir. O da, biraz tereddt gstermekle birlikte, sonuta kararnameyi Devlet Bakan Kenan Ev-ren'e gndermitir. Evren de imzasn atnca, kararname yrrle girmi ve 1 Temmuz 1985'e kadar sren o garip uygulama balamtr.. Kararnameyi zgne'ten sonra imzalayanlar, imdi durum ortaya knca yaptklar iin bir yanlg olduunu kabul eder gibidirler. Eski Babakan Blend Ulusu, bu yanlgnn Rabta rgtnn ngilizce adndan gelebileceini sylemitir. Bu ad, Trkeye Dnya slm Birlii diye tercme edilen Muslim World Leaguedir.. Ulusu'nun sylediine gre, eer kararname o ekilde yazldysa, o ad akla Rabta adnn yapt uraunlan getirmemekte, ondan ayr ve N amalan baka bir rgtm izlenimini vermektedir. Ulusu da, kendi aklamasndan anlaldna gre, imzalad birok kararname arasnda, nasl olsa daha nce incelenmitir dncesiyle konu zerinde fazla durmam, ona imzasn atm olmaldr.. Belki zamann Devlet Bakan Evren de yle.. yle de olsa, kamuoyu artk, konunun btn ynleriyle a-kla kavumasn istiyor. Kald ki, Trkiye Cumhuriyeti sorumlularnn Rabta ile ilikilerinin bu kararnameyle snrl olmad, daha nceki hkmetler dneminde de benzer ilere teebbs edildii ne srlyor. Yaplacak ey, elbette konunun btn boyutlaryla Mec475 lis'te ele alnmas, aratrlmasdr. Nitekim muhalefet partilerinden de bu yolda giriimler balamtr. Ancak bunlar yaplrken ana muhalefet partisi Genel Sekreteri Fikri Salar'in bir demeci, bu ciddi konunun iine bir ciddiyetsizlik havas getirmitir. Salar, daha sorumluluklarn tartlmas yeni balamken, kestirme bir yol tutup Cumhurbakan Evren'le Babakan zal'n istifasn istemitir. SHP Genel Bakan Erdal nn de, genel sekreteriyle dayanma gereini duyduundan olacak, daha baka ifadelerle de olsa, ayn acelecilie kaplmtr. Bunu, Cumhurbakan Bvren'ln Erdal nn'ye yapt grme davetini iptal etmesi izlemitir. Bu son gelime, ii esasndan uzaklatrp, dikkatleri ankaya - SHP ilikilerine yneltebilecek bir talihsizliktir. Oysa gndemdeki asl konu, devletimizin iindeki Rabta> ilikileridir. Yaplmas gereken ilk ey de, gereksiz ve zamansz polemikleri brakp o ilikiler zincirinin halkalarm tek tek ortaya kartmaktr.. 22.3.1987 Milliyet Bugn : KASIT?. Cumhurbakanl Basn ve Halkla likiler Maviri A Baransel'in dnk aklamas, ankaya'nn Rabta konusundaki tutumunu bir lde aydnlatyor. Geri Cumhurbakan Kenan Evren 27 Mart gn yapaca b,asm toplantsnda konuyla ilgili olarak kamuoyuna bizzat da bilgi verecek. Ancak bugn iin, Baransel'in dikkatli ve dengeli bir slp iinde sralad cmleler, unu gsteriyor : Kamuoyunu gnlerdir megul eden kararname, 1981 ylndaki Devlet Bakan Evren'e, 1 O gnn youn alma artlar iinde, yani vaktinin ok az olduu bir zamanda arzedilmitir. 2 Yasalara tamamen uygun, rutin ve daha evvel yaplm bir uygulamann devam olduu dncesiyle konu zerinde fazla durulma gerei duyulmam, yani altndaki hesabn ne olduu saptanamamtr. Cumhurbakannn bilgisi altnda yaplan bu aklamann samimiliinden phe edilemez. Kald ki, devletimizdeki kararname uygulamalar hakknda fikir sahibi olanlar, hele i476

lerin youn olduu sralarda, sadece cumhurbakanlarnn deil, bakanlardan pek ounun da ayn koullar altnda bulunduunu bilirler. lkemizde devletin pek ok -belki gereinden ok- konusu, kararnameye balanmtr. Milli Eitim Bakanlar il fiyatlaryla, salk bakanlar okul kiralaryla ilgili kararlarn altna imza atmak durumundadr. Teorik olarak her birinin Bakanlar Kurulu'nda grlm olmas gereken, ama byk ounluk zerinde- Bakanlar Kurulu bir yana- bakanlar arasnda telefon grmesi be yaplmam olan yzlerce kararname. Babakanlk memurlarnn koltuunda oradan oraya koturulur. mzalar eksik kalan bakanlar -makamlarnda, evlerinde, Meclis'te. koridorda- nerede bulunursa yakalanp imza attnlmaya allr. Bu, bir devlet reformu iinde, herhalde dzeltilmesi gereken bir uygulamadr. Ama bugnn ve hele 1980'li yularn gerei maalesef budur. Ve bu gerek karsnda da, bir kararnamenin doru kmasnn, imzalayanlarn amac dna tamamasnn asl teminat, onun kaynandadr. Rabta rneinde o kaynak Diyanet leri Bakanl'yla, onun bal bulunduu Devlet Bakanl'dr. kararnameyi imzalayanlarn sorumluluklar gene de ortadan kalkmaz ama, bu iin soruturmasna kastm kimde olduunu saptamaktan baslanacaksa, nce-o kaynan iinde olup bitenleri aratrmak gerekir. O zamanki devlet bakan'nn sorumluluklar zerinde, asl o kast merkezi, ya da merkezleri belli olduktan sonra, ok daha salkl bir ekilde durulabilir. Kald ki;'bakanlar, babakanlar, cumhurbakanlar.. sterlerse, hepsi istifa etsinler.. O merkezler orada durduka ve bizdeki bu kararname uygulamalar ayn ekilde devam ettike, bunun gibi daha ne kararnameler hazrlanp, yeni gelecek bakanlarn, babakanlarn, cumhurbakanlarnn imzalarndan geirilebilir. Aysberg'in stnden nce altnda ne olduunu renmek, denizcilikte olduu gibi devlet ynetiminde de, tehlikeden kurtulmann en gereki yoludur. Rabta rgtyle ilgili olarak Meclis'te yaplacak aratrma ve soruturma grmelerinde bunun unutulmamasnda byk fayda var. 23.3.197 Milliyet 477 Metin Toker'in not defterinden : RABITAbNIN ETTKLER... Bu sefer de bir Rabta olay Trk siyasi hayatn gene karmakark etmi bulunuyor. Aslnda, bu nasl eften pften, ciddiyetten ve salam temellerden uzak bir siyaset hayatdr ki, ikide bir, en ufak rzgrda karmakark, hatta altst olmaktadr. Laiklik-irtica konusunda elbette ki Cumhurbakan Evren ile SHP Genel Bakan nn bir ayn kefede, eski Babakan Demirel ile yeni Babakan zal bir ayn, fakat baka kefededirler. Suud Arabistan kkenli Rabtat-l Alem-l slm gibi rgtlerin Trkiye'ye el atmasn tehlikeli grenler Atatrk laisizmin saflanndadrlar, grmeyenler, Ne olmu, yani? diyenler, eriat dzenine dnlmesini phesiz istemeyen, ancak ada toplum dzeninin altna bilinle dinamit yerletirilmekte olduunu da fark etmeyenler arasndadr. imdi, bir Rabta olay rzgr siyaset hayatn ne hale soktu? Sanki laiklikirtica konusunda Evren ile nn kar karyadrlar; Evren'in zerinde, Trkiye Cumhuriyeti'nin laik bir devlet olmadn syleyecek kadar kendi meselesinin a-kntsna kaplm eski Babakan'n, emanetisi kanat germektedir; bir baka eski Babakan, Rabtac MSP ile ilk kendisinin koalisyon yapp geriye saymay balattn unutarak 12 Ey-ll'e hcum frsat bulmaktadr; yeni Babakan ise knanan uygulamay kendi iktidarnn da "bir buuk yl neeye kadar srdrdn gzlerden karmaya alarak bu karklktan memnun, ellerini outurmaktadr. Anlalan her toplum, lyk olduu siyaset hayatn yayor. Devlet imamlarnn eriat yanls Rabta rgt tarafndan maaa balanmasn Cumhuriyet Hkmeti'nin 12 Eyll'den nce dnmesini, 12 Eyll uygulamasn, 12 Eyll'den sonra srdrmesini kabul etmek imkn yoktur. Cumhuriyet Trkiye'sini ah veya Humeyni ran'ndan ayran en byk zellik, bizim imamlarmzn devlet memuru statsnde bulunmalar, onlarn mollalarnn ise zel kaynaklardan geimlerini salamalardr. Atatrk laisizmin balca esaslarndan biri budur. Bir cumhuriyet hkmeti bunu nasl zedeler? Nasl, bunun ile dier devlet memurlarnn, mesel askeri ataelerin veya b-

478 ykeltlerin maalarn devletin dnda bir kaynaktan almalarn kabul etmek arasnda hi bir farkn bulunmadn grmez? Kaynak ister eriat olsun, ister olmasn... Kaynan Rabta olmas ii sadece daha vahim hale getirmektedir. Olay aa ktnda, hele o dnemlerin Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula hafzalar tazelediinde artk hi kimsenin Hatrlamyorum, Efendim, Rabta'hn ad ngilizce yazlmt da..., Bakyorum, aratryorum zrhlarnn arkasna snmaya kalkmamas gerekirdi. Hi olmazsa Amerika'-daki rangate, Watergate olaylarndan ibret alnmalyd. Byle hallerde en iyi tutum, tam aklktr. Mehur kararnameyi imzalayan herkesin syleyecek bir tek eyi vard: Evet, bir hata yaplm. Ben de, maalesef atlamm! Kamuoyu kimi mazur greceini, kimin bu mazeretini kabul etmeyeceini kendisi tespit ederdi. Konu, enine ve boyuna, Meclis'te grlebilir, tartlabilirdi. Tam bu srada SHP'nln gen, ateli ve tecrbesiz Genel Sekreteri'nin Cumhurbakan istifa! diye ortaya kmas btn verileri altst etmitir. Eer bu aamada istifa etmesi gereken biri varsa, o da Genel Sekreter'in ta kendisidir. Bunu hatrlatmasa bile, SHP Genel Bakam'nn, imdi Sayn Cumhurbakan'ndan benim beklediim, aslnda bir aklama yaparak bu konudaki grn ortaya koymasdr diye hakk ve grevi olan bir tutumu alrken. Genel Sekreteri'ni knamas, hi olmazsa kendisini ondan, kamuoyu nnde kesinlikle ayrmas lzmd. nn'nn bunu dnmemesi, Cumhurbakan'nn ise, verdii bir randevuyu duygusalca iptal etmesi, hi olmazsa aynt anda, kendisinden sadece SHP Genel Bakam'nn deil, herkesin bekledii aklamay yapmamas ortal tamamlyle kartran unsurlar oluturmutur. imdi, sularn nasl durulaca akllardaki endieli sorudur. Sular, durulmasna durulacaktr. Ama, adm adm ilerlemekte olan irticaa kars Atatrk laisizmin koruyucularnn ortak vaziyet almalarnn yeni bir frsatn verecek Rabta olay, tam aksine, kar tarafn deirmenine su gtrmtr. Bunu anlamak iin yeldeirmenlerinin kanatlarn u anda hasl hzla, evkle ve neeyle dndrdklerine bakmak yeterlidir. 23.3.1987 Metin Toker 479 A : TEHLKEL ALKALAR Geen hafta Uur Mumcu'nun ortaya koyduu Rabta olay, asl, Trkiye'deki devlet arknn nasl dndn gstermesi bakmndan ilgintir. Yoksa, sz konusu Rabta'dan ok daha eitli ve ok daha tehlikeli bir rabtalar a iinde yayoruz. Suudi Arabistan'daki Rabta ne yapm? Geimlerini Trkiye Cumhuriyeti btesinden mi, yoksa dtaki cemaatler-den mi almalar gerektii bile tartmal olan birka yz imama bir-iki yl maa demi. Peki, Amerikan rabtalarndan ne haber? Atlantik tesinden Trkiye'ye uzanan, bazen dpedz devlet olarak, bazen vakflar, hayr kurumlar, niversiteler eliyle, bazen sendikalar ve ne id belirsiz dostluk dernekleri araclyla ylesine korkun bir rabta a kurulmu ki, kimsenin kurtulmas mmkn deil. Kamz, yaaymzn u ya da bu dneminde, u ya da bu sfatla bu an dnda kala-bilmiizdir? Trkiye, savunmasndan eitim sistemine, ii hareketinden sanatna kadar akl almaz sklkta rabtalarla Amerika'ya balanm durumda. Ekonomideki, ticaretteki, bankaclktaki rabtalar da bir yana. Suudi Arabistan'a uzanm bir Rabta'nn Trkiye'yi laiklikten uzaklatrma tehlikesi vardr da, Atlantik tesine uzanan rabtalarn Trkiye'yi kendi karlarndan, kendi kalknma ynetiminden, kendi kimliinden ve kiiliinden uzaklatrma tehlikesi hi mi yoktur? Elbette, bu eit rabtalarn kanlmazl, devletin hi olmazsa kendi yapsyla dorudan doruya ilikili konularda e-linden geleni yapmaktan vazgemesi iin yeterli neden saylamaz. Hepimiz farkna vararak ya da varmadan teslim olsak da, onun devi, yapabildiince, kendini byle rabtalardan korumaktr. Koruyabilmek iin de, gerekli mekanizmalar kurmak ve srdrmek.

rnein her nne gelen bakanln, genel mdrln ya da kuruluun d dnyayla rasgele ilikilere girmesi kadar tehlikeli bir rabta balangc olamaz. Devletin d dnyayla 480 ilikileri, burada ve darda, kimin kim, neyin ne olduunu Kendi rgt ve deneyimiyle bakalarndan daha iyi sezinleye-ben bir bakanln, Dileri Bakanli'mn szgecinden gemezse, ne gibi durumlarn ortaya kacan tahmin etmek pek zor deildir. Bir yabanc diplomat iin, mrnde ilk kez yabanc gren falanca bakanlk memurunu batan kartp olmayacak eyler yaptrmak iten bile deildir. Oysa, gidi tersinedir ve zellikle zal Hkmeti, da alma gerekesiyle, bakanndan eitli servislerine kadar Dileri Bakanl'n devre d brakan uygulamalar tehlikeli bir biimde yaygnlatrmtr. Daha da tehlikeli olan u: Trk brokrasisi, git gide, pheli rabtalarn kurulmasna engel olabilecek arl, nitelii yitirmektedir. Rabta'nn tehlikesi zerine parmak basan ve sorumlular uyaran memur tipi yok artk. Son olayda ka memur, ka mavir, ka mdr, imza atanlar gafletten kurtarmak cesaretini gsterebilmitir? yle anlalyor ki, dosya, eski Babakan Demirel zamanndan balayarak hazrlanm, 12 Eyll dneminde pek Atatrk bir bakan tarafndan kotarlm ve kimsenin uyars olmadan Cumhurbakan'na varncaya kadar herkese imzala -tlmtr. Bakn beyler, olaanst dnemlerde yok edip robota evirdiiniz, sivil dnemlerde yerin dibine batrdnz, partizanlarla doldurup darmadan etmek iin elinizden geleni yaptnz, yerine bakann adamlamna benzer prensler, danmanlar, koymaya altnz brokrasi, bunun iin vardr. Trkiye'de devlet memurluunu yetimeslyle, geim koullaryla ve saygnlyla onurlu. bir yere oturtmadka, lkeyi doru drst ynetemezsiniz. N sterseniz, yine kamu hizmeti kavramyla alay edip her eyi paral hale getirmeye, devlete hizmet geleneini kmseyip tccar kafal insanlar yetitirmeye ve kurumlarla kurallar yok edip Trkiye Cumhuriyeti'ni olaanst dnemlerde kla, sivil dnemlerde de irket gibi ynetmeye devam edin; ama, sonra, banza olmadk iler gelince, Choderios de Laci-os'un nl romanndaki Madame de Volanges gibi Bir tek tehlikeli alka, insann basma meer ne bellar getirlrmi> demeyin. 24.3.1987 Mmtaz Soysal 481 F.: 31 A : RABITA VE SHP Yeni olaylarn nda bir kez daha yazmakta yarar var: Son yllarn Trkiye'sindeki en byk elikilerden biri, Atatrklk adna, Atatrklkle hi badamayan bir dncenin devlet ideolojisi durumuna getiriliidir. Aydnlar Oca'n-ca retilen Trk-tslm sentezi, Atatrk'n adm tayan Dil, Tarih ve Kltr kurumlarndan eitim sisteminin canalc noktalarna kadar iktidardadr. Radyo ve televizyon programlarnda milli tarih ve inklp derslerine kadar her yerde onun izgisi okutulur. v Hep Atatrk diye diye. Bu yoldaki abalar 12 Eyll dneminde younlam, Atatrk ann Trk Tarih Kurumu ve Trk Dil Kurumu gibi kalntlar o dnemde ortadan kaldrlm, yeni izgiye uygun atamalar hep o dnemde yaplm ve nihayet Atatrk'n partisi o dnemde kapatlmtr. imdi, o partinin rgtne ve mirasna sahip kmaya alan bir yeni partinin genel sekreteri, Rabta olayndan sonra 12 Eyll dneminin sorumlularna dnp Bugn geen dnemdeki rollerinizin bir sonucu olarak bulunduunuz mevkilerden istifa edim demise, ok mu ters bir sz sylemi olur? artc elikiler karsnda bu kadarck bir tepkiye de mi hakk yoktur? Ne var ki, hep ayn slpla yazlm bir yaz bombardman son zamanlarda SHP Genel Sekreteri'ni hedef alm gibidir. Fikri Salar'm ne genlii kald, ne by, ne de acemilii.

Genel Sekreter'in k ok kiiye niin bu kadar ters geldi acaba? nsan, Trk-slm sentezine inanm olabilir. Atatrklkte eletirilecek ynler bulup bugn yeni araylar gerektiini de savunabilir. Ya da, Atatrk olduunu sand halde, ortaya karlan son rezalet ve imdiki aldatmacalar karsnda sessiz kalmay da yeleyebilir. Ama, Atatrk olduuna inanan bir partinin genel sekreterinden byle bir isyan sesinin kna kar bunca tepki niye? Bu da onun hakk deil mi? Yoksa, bu krpe isyanda allm uzlamaclklar rahatsz eden bir yn m var? 482 Yoksa, yoksa, nedenler daha m derinde? SHP'nin Rabta takipiliine en yksek dzeyde ve en sert biimde sahip k. Cumhuriyetin ilk yllarndaki CHP'yi andrd iin ok tehlikeli gzkmtr herhalde herkese. Tehlike, anlalan, bamszlk bayrann yeniden dalga-landrmasndan douyor: Paraya bulam Arap etkisine kar laiklik adna kaldrlan bamszlk bayra, silha bulam Amerikan etkisine kar da, ekonomik karlara bulam Bat etkisine kar da kaldrlabilir. hanete bularsa, Sovyet etkisine kar da kaldrlabilecei gibi. ok kii iin korkutucu olan budur: SHP'nin Anadolu ve Rumeli Mdafaa-i Hukuk davasna, Kuva-y Milliye ruhuna, 1920'lerin ve ^(Harn Ankara'sna sahip k. Yoksa, ana sistemi olduu gibi kabullenip onun iinde rtularla yetinen bir sosyal demokrasi kimseyi korkutmaz. Rahatlatr bile. Evet, bugnn Trkiye'sine sosyal demokrasi de gerekir. Ama bu zorunluluun salam bir temele oturtulmas ve sistemin zne ynelik gr bir kaynaktan esinlenebilmesi iin Anadolu ihtillinin bamszlk lna dn gerekli. Rabta olay, bamszlk kavramnn yeniden gndeme geliidir. Bir kez daha grlmtr ki Gvurun ekmeini yiyen gvurun klcn sallara biimindeki Anadolu deyimi gvurluk ya da Mslmanlk tanmayan ada bir gerektir. Bu gerek devletin en yksek basamaklarnda unutulmusa, balanglar Anadolu ihtilline kadar uzanan bir partinin genel sekreterinden istifa arsnn ykselmesini de tarihin derinliklerinden gelen bir hatrlatma saymak gerekir. 25.3.1987 Mmtaz Soysal Ak Pencere: Haftann filmi... RABITA L ZABITA L 12 EYLL Oynayanlar: Tayyar Altimetre, Uur Zumca, Mehmet zgle ve zabta elemanlar... Ynetmen: zal Brothers. Prodksiyon : Faysal Finans. Bir Trk-slm sentezi yapm... Yapm yl: 1981. 483 Uur, gzlkl ve gzpek bir gazetecidir. Muhasebe mdrnden baka kimseden korkmamaktadr. Ankara'dan ald ti-yolarla Almanya'daki irtican iine balklama dalar ve elinde kara kapl belgelerle kar. Ortalk allak bullak olmutur. * Kamera Sleymaniye Camii minareleri arasndan gnein batna evrinme yapar. Fonda bir ney iniltisi duyulur. Yl ?381... Atatrk'n 100'nc yl kutlamalar srasnda Atatrk--i Devlet Bakan Mehmet zgle sumen altndan baz belgeleri Blend Bey'e iletir. Onu artmak iin belgelere Rabta rgtnn ngilizce adn yani World Islam League yazmtr. Blend Bey, Trkede lig anlamna gelen leage szcn grnce, bunu lig malaryla ilgili bir kararname zannederek, derhal imzay basar! mamlar dolara balanr. Gazeteci Uur'un aklamalar uursuz gelmitir. Rabtann Trkiye'deki elemanlar deifre olur. Bazlar teessrden hafza kaybna urar. Grevden ksa sre nce ainan Tayyar Altimetre pe pee yapt itiraflarla stlerinden intikamn ac biimde alr. Bir mahkeme salonu... Salonun ucunda bir ekran... Ame-rika'daki bir sann uydu aracl ile doktor kontrolnde ifadesi alnmaktadr.

Sank ifadesinde memleketin nce 70 sente, sonra 1100 dolara muhta hale getirildiini anlatarak imamlara dolar balanmasnn normal olduunu syler. imdi durumun dzeldiini icraatlar sayesinde irtican kendi kendini finanse edecek duruma geldiini belirtir. Savunmasnn yarsnda fenalaarak Methodist Hastanesi'ne kaldrlr... Gazeteci Uur ayn zamanda avukattr. Sanklara acd iin onlarn savunmasn stne alr... Ve onlar yle savunur : Trkiye el stnden ve el altndan Amerika'dan yardm almakladr. Rabta rgt de ARAMCO yani Amerikan senna-yesince desteklenmektedir. Amerikan yardm kapann elinde kaldndan, imamlara dolayl yoldan yardm verme gerei duyulmu, dolarlar Rabta kasasndan denmitir. Sonuta defi484 en bir ey yoktur. Bu yardnnm adn borada REA olarak iln ediyorum... Filmdeki yarg bu szler zerine duygulanarak, tm sanklar iin <beraat> karar verir ve cebinden kartt bir yeil dolar kalem krar gibi, ortasndan yrtar. O srada adliye binasnn nnden gemekte olan parkal iki isiz gen ile bir renci kolluk kuvvetlerince Rabta olaynn san olarak yakalanr. Genler daha karakola gitmeden sularn itiraf eder. Sleymaniye'nin silueti zerinde yavaa SON yazs belirir. 22.3.1987 Melih Ak Ak Pencere: N Z Nfusu 50 milyonu am olup 100 milyona ilerleyen, milli geliri 1000 (bin) dolarda sayan ve seri halde fakir insanlar reten bir toplumu nasl ynetebilirsiniz? Vardr bunun da bir aresi... rnein, toplumu demokrasiden eriat dzenine doru sevk edebilirsiniz. Kur'an- Kerim'i anayasa haline getirebilirsiniz... Fakir milyonlar Ne yapahm kaderimiz byleymi tevekkl ile M elini nne balayp dnya nimetlerini zenginlere hell edebilir. Bir lokma, bir hrkaya raz olmu ynlar, IMF'nin kemer skma programna canu gnlden raz olabilir... Bu ynlar ayn zamanda eitlik gibi atlak sesler -kartan sola kar imanl bir rd olarak kullanlabilir... Dnya platformunda Sovyetler'e kar bir Ortadou kalkan da domu olur... Sanlr M, 1980 ylndan sonra Trk toplumu bu dorultuya sokulmak istenmitir Kafalardan siyasi inan ^e idealler boaltlm, bamszlk> gibi tehlikeli ilkeleri ieren Atatrkln z boaltlmtr. Laiklik de peyderpey andrlyor. Bunun ad Trk-slm - Amerikan sentezidir. Bu arada ufak tefek yanllklar ohyor!.. rnein, komnizme kar byltlmekte olan dev ortada komnist bulamad iin Cumhuriyet*'} kemirmeye balamtr. Doas cab demokrasiyi de yiyecektir. Bu takvimin umulandan daha s-aUe gelimesidir gnmzde aknlk yaratan... Kimi yetki485 lleri g duruma dren... Fakat <temel plan> tkr tkr yrmektedir... Allah sonumuzu hayretsin... HAFTANIN FLM RABITA - II Oynayanlar: Tayyar Altimetre, Uur Zumca, Mehmet zg-le, Sleyman Devirel, ve 1100 dolara alan figranlar. Ynetmen: Oral Brothers. Yapm: Faysal Finans, Trk-slm sentezi yapm... Yapm yl: 1404 Hicri... Devlet sanats statsndeki gazeteciler gibi efendi efendi oturup yazsn yazaca yerde belge, bilgi toplayp eskiden yenmi naneleri ve bu nanelerin kokusunu ortaya kran Uur yine bo durmamaktadr... Yetkililerin yapt tm doyurucu aklamalara ramen doymayan Uur daha eski defterleri kartrmaya balar... Bu tozlu defterler onu haprtr... Her haprmasnda yeni bir sulu ortaya kar... Ortalk iyice toz duman iinde kalmtr...

Eski babakanlarn sktka Rabta'dan para alp cretli tuvalete gittikleri artk su yzne kmtr... Uur'un baarsn kskanan dier basnclar daha byk tiraj pardon haber patlatp ne gemek isterler... Ve mzeden aldklarn syledikleri bir belge ile Fatih'in de Rabta'dan para aldn ne srerler... Fakat bu skmez. nk" Fatih, ruhunu aran baka bir gazeteye yapt sylei de, Rabta'dan para almaya mecburduk... N'apabilirdik ki?.. Rumelihisar-' nm kaa ktsn biliyor musunuz? Biz Rabta'dan para aldk ama Hisar'n hibir eyine kartrmadk... dediini aklar... Yine bu aklamasnda Fatih, Rabta rgtnn paray direkt olarak deil Venedikliler aracl le verdiini syler... Akan sular durmutur... Ama Uur durmaz... Kamera Atatrk Havaliman'na evrilir. Evet, Rabta'nm temsilcisi nihayet gelmitir. Grnte ok rabtal bir adamdr. Karsnda el pene divan durmu grevlilerin arasndan yrr. Gazeteci Uur orada da hazr ve nazrdr. Uur'un soru sormasna frsat vermeden : 486 Dvta sknts ektiiniz yllarda Sam Amca'nz kimleri maaa balad beni brakp bunu aratrn dedikten sonra ac ac ban sallar: Hepimiz dolar kurbanyz ya efendi. Bir sonraki uakla zal gelir... irket Kurtaran Aslan lkab ile de anlan Bypass yrekli kahraman omuzlarda karlanr. Kamera Hali zerinde gezinir... Ar ekimde zal ve Rabta temsilcisi birbirlerine koarlarken grnrler... Ve kavuup kucaklarlar... Perdede SON yazs okunur... NOT: lerin younluu arasnda filmi izleyemeyecek olanlar iin video bantlar hazrlanacaktr. 29.3.1987 Melih Ak RABITANIN RABITALARI Tam ad Rabtat-ul Alem-l slmi olup, lkemizde ksaca Rabta (balant) olarak n yapan kuruluun Trk devletinin birtakm grevlilerini ayla balamas, siyaset dnyamzda frtnalar kopmasna neden oldu. yle "gzkyor ki, bu amata daha bir sre de srecektir. Cumhuriyet gazetesi yazarlarmdan Uur Mumcu'nun ortaya karp, grmek istemeyenlerin gzlerine soktuu bu iliki, lkemizi ynetmek savndaki birtakm politikaclarn nasl karanlk dehlizlerde dolap, nasl kaypak zeminlerde ilikiler iinde olduklarm gstermek bakmndan son derece yararl oldu. Uur Mumcu arkadamz kokumu bir oraptan bir p ucu ekti kopard, skn, sklmesinin ard arkas gelmez oldu. Bir sre var ki aklama stne aklama yaplyor. Balangta hibir eyi hatrlamaz olanlar, skk bydke, belgeler ortaya ktka ne diyeceklerini bilemez oldular: Yok byle eyler nce hi hatrlamyorum'a, giderek galiba'ya, daha sonra da yle bir ey olacak ama'ya, baaa evet ama biz ngilizceslnin o anlama geldiini kestiremedikti'ye dnt. Bir aama sonra, bu i bizden nce balamtn'ya geldi dayand. Dorudur... Rabtat-l Alem-l slmi ilikilerinin Trk devletiyle ald-verdisi 12 Eyll 1980'den ok ama pek ok es487 kilere kadar dayanr. Bizim bilebildiimiz 1967 -1968 yllarna, yani bundan yirmi yl ncelerine kadar... in daha da ilgin yan, eriat Suudi Arabistan desteinde gibi grnen, gerekteyse Aramco adl petrol trstlerinin bir maas olan, -aslnda Suudiler de Aramco'nun bir maasndan, bir aletinden baka bir ey deildir, Aramco olmasa Suudiler olmaz-, Rabtat-l Alem-l slaml'nin ilk kartlarndan biri, darbe hkmetlerinin demirba, diyanet ileriyle ilgili Devlet Bakan Sayn Mehmet zgrne'tir. Evet, 27 Mays' z-gne... Hani u, yurt dndaki Rabta'ca denmesi iin Btt-lend ulusu Hkmeti'ne neri gtrp. Resmi Gazete'de yaymlanmayan kararnamenin Tayyar Altkulala birlikte mimar olan zgne... .. te bu zgne, bir tabii senatr olarak 1970 yl btesine dnemin Diyanet leri Bakan Ltfi Doan ye Yardmcs Yaar Tunagr'n Rabtat-l- Alem-l

Islml rgt ile ilikileri var diye krmiz ret oyu vermitir.. Yani zgne, brakn 12 Eyll 1980'i, 12 Mart 1971'den de ok daha ncesinden Rabta rgtnn laik Trkiye Cumhuriyeti'nin temellerine dinamit koyma peinde olduunu bilmektedir. O' yllarda biz Akam gazetesinde ve ardndan Devrim adl haftalk gazetede Rabtat-l Alem-l slaml rgtnn Trkiye'ye el attn yazdmzda belli bal haber kaynaklarmzdan biri de bu zgne olmutur. Eski Demokrat Partili, sonradan Adalet Partili milletvekili Ahmet Gflrkan ve sonradan bir dnem MSP milletvekillii yapan Salih zcan, Rabta rgtnn ynetim kurulunda grev aldklarnda, bu iin sonunun nereye dayandn soran yaynlar yaptmzda bize en ok destek veren, bilgi salayan zgne'in sonradan nasl olup da tm bu kartln unuttuunu anlamak mmkn deildir. Ahmet Grkan ve Salih zcan ve rgtn Trkiye'deki daha baka baz ilgilileri hakknda Ankara Ar Ceza Mahkeme-meinde o dnemde bizim yaynlarmz zerine alm bir de dava vard. Yanlmyorsak. zgne de o davann bizim gibi tanklarndan biriydi. Milli stihbarat rtfl doalarnda, Suud dnyasnda eyh Yaar diye nl Diyanet leri Bakan Vekili Yaar Tunagr hakknda Rabtat-al Alem-l slaml Genel Sekreteri El-Savvaf ile temas halindedir. Bn cemiyetin svire'deki ube Bakan Dr. Said Ramazan ile muhabere et488 ektedir diye raporlar vard ve bu raporlar da en yi bilen gene Sayn Mehmet zgne'ti. O dnemde eitim durumu uygun olmad halde Yaar Tunagr'n, Diyanet leri Bakan yardmclna bir siyasi bask sonucu Refet Sezgin kanalyla atand, Tunagr'n Babakan Sleyman Demlrel'in kardelerinden Hac Ali Demirerin en yakn dostu olduu ve Nazmiye-Demirel' ankaya'daki bir apartman dairesinde kira vermeden oturduu da gene zgne'in bilgisi altndayd. Ve zgne bunlara ok karyd... Hi deilse o dnemde yle diyordu... Ve.ite bu zgne, Rabta ile rabtay kuran devlet bakan durumuna geldi. Sonra da Rabta'y bilmiyor. Gelin de amayn... 25.3.1987 lhami Soysal Teleks: EYG ERATILARI UYARIYOR Cumhurbakan'nn yarn yapaca basn toplantsnda benimseyecei tavr gerek laik kalmas gereken Cumhuriyet'in, gerekse taarruz halindeki eriat cephenin gelecei iin nem katand. htimal var : 1. Sayn Evren, Hasan Cell Gzel, Sleyman Demirel ve Tayyar Altkula tarafndan sergilenen Ne olmu yani? tutumunu alabilir. Rabta gibi eriat rgtlerle ibirliini aktan savunabilir. 2. Cumhurbakan hata ile imzaladn daha nce aklad Rabta kararnamesinin laiklie aykr yanm, devletin teki faaliyetleri iin rnek, ve l olacak ekilde knayp eletirir. 3. Sayn Cumhurbakan, bir taratan SHP*nin ve laik cumhuriyetilerin, te yanda iktidar dahil tm sae partilerle eriat hareketin yer ald ikili atmada aka taraf tutmamaya alr. Meseleyi ortada brakr. u anda ankaya bu konuda eitli telkinlere hedef oluyor i9B9'rt<kl Ciimhurback'vnlis!' s^cimindp TJyon'in bir ke daha seilmesi iin karar erdii anlalan bir lobi evresi Rabta gibi ypratc bir konunun hzla kapatlmasndan yanadr. 489 ktidar partisinin sa kanad eriatln ve slm! hareketin merulatrlmasm tercih ediyor. ANAP Genel Bakan Yardmcs Sayn kr Yrr, Cumhurbakaru'na cuma ncesinde moral verircesine: Ben de olsam imza atardm diye konuuyor. Trkiye ve Milli Gazete gibi basn organlarnda Rabta -ateli ifadelerle savunulmaktadr. eriat hareketin szcleri pek geri ekilmi grnmyorlar. Balangta ortaya kan ekingenlii geride braktlar. Geri ekilmek yerine leriye hamle ederek i bitirmeye hevesleniyorlar. Eer Cumhurbakan da kendilerinden yana bir son tavr alrsa artk nlerinde hibir engel kalmayaca kansndalar.

 yle ya... Bir yandan Suud sermayesi, bir yandan ran paralar son yllarda harl harl yurda sokulmu, irketler kurulmu. Eitim kurumlan bata olmak zere gayet gzel ve yaygn bir kadrolama gerekletirilmi. Babakan ve kardei bu ilerin iinde. Camiler Suudi etkisiyle ran etkisi arasnda paylalma yolunda. Kentlerde, ilelerde ve ou kyde rgtlenmeler gerekletirilmi, engin tarikatlarn yaylp glenmeleri salanm. Gazete, kitap ve dergi alannda srama tarznda gelimeler yaratlm. Cumhuriyet ilkelerinde hassas olduklar bilinen asker kkenli devlet adamlarnn direnci bile slm lkelerinin ellerindeki dvizin cazibesiyle -ve ABD kkenli baz stratejik hesaplarla- krlm. Baz asker kkenli devlet adamlar Mekke'de hac kyafetiyle fotoraf ekilmesine artk aldrmyor, sadece yaymlanmamasn rica ediyorlar. Byle bir durumda eriat hareketi durdurmak niye? Ga-.za basmaya niin ara vermeli? Ne var ki bu iyimserlii paylamayan ve dikkat tavsiye eden tecrbeli kiiler de var. slm dergisinin Mart saysnda Mehmet evket Eygi, mevcut yasal snrlara dikkat edilmesini hatrlatyor... Bugnk slm! inkiaf mevcut mevzuatn glgesinde gerekletirilmitin diye uyaryor Eygi, Bundan sonra da baz 490 anti-demokratik ve gayr-i Sdil kanunlara ramen slmiyet ycelecektir. Eygi eriatl gya nledii sanlan TCK'daki nl 163. maddenin bile devammdan yanadr: Bu maddenin aniden kaldrlmas halinde diyor, Mslman cephe iindeki birtakm arrivistler (ikbal avclar) iporta mtefekkirleri ve maceraperestler bu boluktan yararlanarak kalitesiz yaynlara ve faaliyetlere teebbs edebilirler ve fayda yerine zarar verebilirler. Ksaca Eygi, Taknlklara ve kanun d hareketlere itilip sonra da ezilmek ihtimalini yandalarma iaret ediyor. Bu gzel gidii bozmayn demi oluyor! Cumhurbakan'nn mbarek cuma gnne isabet edecek olan tarihi basn toplants ncesinde, taraflardan birinin stratejik deerlendirmelerini aktarmay yararl grdk... 26.3.1987 Teoman Erel Bugn : EHVEN- ER Cumhurbakan Kenan Evren, Rabta konusu zerinde, beklenen aklamasn dn yapt. Ama beklenenin aksine, kararnameyi incelettikten sonra, bilerek imzalam olduunu syledi. Bunun tersinin tahmin edilmesinin nedeni Cumhurbakanl Basn Mavirlii'nden be gn nce yaplan aklamayd. Mavirlik, o gnn youn artlar iinde konu zerinde yasalara tamamen uygun, rutin ve daha evvel yaplm bir uygulamann devam olduu dncesiyle, fazla durulma gerei duyulmadn bildirmiti. Cumhurbakan, bunun yanl anlaldn, hatasn kabul etti diye yorumlandn syledi. Ben hatam kabul ederim. Bu bir meziyettir. Ama (kararnameyi imzalamam) hat deil dedi. Onun hata olmaym da o gnn ekonomik ve idari koullaryla izah etti: Yurt dndaki iilerimizin din! ihtiyalarnn bykl.. Bunu karlamak iin gnderilecek personele kadro ve dviz bulma gl.. Evren'e gre, devlet grevindeki din adamlarna cretsiz 491 izin verilerek yurt dndaki maalarn baka kurululardan almalarnn kabul edilmesine, o dnemin bu gerekleri karsnda mecbur kalnmt. ngilizce ad Muslim World League olup, Trke'ye Dnya slm Birlii> diye evrilen <Rabta> rgt de, bu kurululardan biri. olmu, ancak bunda da bir saknca grlmemitir. nk, ondan maa alacak din adamlarnn seimlerinin, yurt dndaki denetimlerinin de Trk makamlarnca yaplmas teminat altna alnmt.

Cumhurbakan, belirttiine gre, imzalad kararnamenin gerekesini bu nedenlerle hakl bulmutur. Daha nce iktidar partisi szcleri ve baz yazarlarca da savunulan bu gr herkesin onaylamas beklenemez. Babta> tartmasnn balad gnden beri basnmzda yaynlanan baz deme ve yazlarda bunun tam tersine dnceler de ifade edilmi, Rabta'mn eriat dzeninden yana ilkeleri hatrlatlarak, o rgtn, geimlerini salad devlet memurlar zerinde, en azndan manevi bir nfuz kurabileceine iaret edilmiti. Karlksz gibi grnen her para demesinin, aslnda insanlar, ya da devletleri medyun b?. akmak gibi bir karl olduu belirtilmiti. imdi Cumhurbakan'nm bu aklamalar, bu stunda da vurgulanan o sakncalarn nemine inananlarn endielerini ortadan kaldrmyor. Ancak bir nokta var : Cumhurbakan da, tekrar tekrar vurgulayarak belirtiyor ki, daha nceki hkmetler zamannda balatlp Milli Gvenlik Konseyi dneminde geniletilen bu uygulama, esas itibariyle asla bavurulmamas gereken bir yoldur. Evren'in szleriyle iin esas Devletin darya gnderdii grevlilerin maa ve cretini demesidir. Buna hibir phe yoktur.> Cumhurbakan'nm o dnemdeki koullarn zoruyla yrrle konulduunu belirttii bu muamele iin kulland deyim de bu dncesini zetliyor: Ehven-i er.. Yani ktnn daha az kt olan.. Rabta konusunda son sralardaki ar gerginliklerin a-zalmasn ve iin znn unutulmamasn isteyenler iin, belki bu saptama, bir uzlama noktas olabilir. Ehven midir deil midir tartmasna ve bu deyimin yapabilecei baka armlara karjinakszi'., Cumhurbakan dahil herkesin bu 'ser' sznde bLrJetiine dikkat edilirse, bu konudaki dnceler daha soukkanl bir zemine oturtulabilir. Rabta ile ilgili Meclis aratrmas ayr... Orada konu492 nun balang noktasndan itibaren, Trkiye'deki irtica eilimleriyle rabtas, mutlaka sonuna kadar aratrlmal, so-ruturulmaldr. Ama zellikle Cumhurbakan'yla ana muhalefetin ilikileri, devlet memurlarnn baka bir rgtten maa almalarnn er olduu noktasndaki bu gr birliinden hareket edilerek dzenlenmelidir. 28.3.1987 Milliyet Mehmet zgne'le tatil sohbeti: Ulusu Hkmeti'nin Devlet Bakan, kararnameyi incelemeden imzaladn ilk kez Milliyet'e aklad ve itirafda bulundu : HATA ETMM KABUL EDYORUM u nl Rabta konusunda konumayan, grn beyan etmeyen kalmad. Bir tek kii dnda... Mehmet zgne..., 27 Mays'n ihtillci binbas, sonra Devlet Bakan... Sadi Irmak Hkmeti'nde yine ayn grev... 12 Mart'tan sonra kurulan Nihat Erim kabinesinde yine ayn... 12 Eyll'den sonra Blend Ulusu Hkmeti'nde yine zgne, Devlet Bakan... Trk siyasi yaamnda din islerinden sorumlu olarak Devlet Bakanl yapmann gediklisi olan Mehmet zgne, Rabta olayn ilk kez Milliyet'e anlatt. Ankara'da zgne'le konuurken, stanbul'da Sayn Cumhurbakan Evren aklamalarn srdryordu. 12 Eyll dneminjn din ilerinden sorumlu Devlet Bakan Mehmet zgne, baknz neler anlatt. Yargya siz varn... Sayn.zgne, 'Rabta' konusunda konumas gereken en yetkili ve en sorumlu kiilerden biri sizsiniz. Bugne kadar hi konumadnz. Buradan Milliyet okurlar iin 'Rabta' ile rabtanz anlatmaya balayarak syleimize girelim. Eski Diyanet leri Bakan Altkula sizi suskunlukla suluyor. Buyurun sizi dinliyorum. Bizim yurt dndaki imamlara Rabta'nm para deme meselesinin bir takm safhalar var. Birinci safha, 12 Eyll'den nce Diyanet leri Bakan Sayn Altkula'n Rabta'yla temas kurarak, bir ksm imamlarmzn maalarnn oradan 493 verilmesi hakknda bir mutabakat salam olmas. lk hata burada balyor. Nedir efendim ilk hata dediiniz?

 Rabta ile byle bir temas kurulurken Dileri Bakanl-'mn mutlaka haberdar edilmesi, onlarla ibirlii yaplmas gerekirdi. Halbuki Sayn Altkula dorudan gidip temas kurmu, oradan maa temin etmitir. Burada yaplan usul hatasdr. Ben o zaman tabii senatrdm. Hatta bu arada, bir de kararname kartlm. Bunlar 12 Eyll'den nce olanlar. 12 Eyll'de siz din ilerinden sorumla Devlet Bakan'y-dnz. O zaman da haberiniz olmad m? Biz iktidara geldiimiz zaman bu temas Diyanet leri Bakanl tarafndan devam ettirilmi. Bundan da haberim yok. Sonra Diyanet leri Bakanl tutmu, bir kararname hazrlam. Bakanla bir teklif sunmu.> Beyefendi, 'Haberim yok* diyorsunuz ama 4 kararnamenin altnda sizin imzanz var. 20 Nisan 1981 tarihinde... Evet gerekten ben bunu imzalamm. Devlet bakanlklarnn bal kurulular vardr. Devlet bakanlnn hi bir idari birimi yoktur. Onlar hazrlarlar btn teklifleri bakan 'tasvip' makamnda imzalar. Demek ki bu likiyi doru bulduunuz iin imza atmsnz. 5ayn Ssoy, jmdi hatrlamaya alyorum. Galiba 3 sebepten dolay belki atlamm. Atladm kabul ediyorum, nk imza ettim. Birincisi: Yazda 'Rabta' deil 'Dnya slm Birlii' diye geiyor. Trkiye'de bunu herkes 'Rabta' diye bilir. Avrupa'da o kadar ok dernek var. Bunlarn isimleri birbirinden o kadar farkl ki, kartrmamak mmkn deil. kincisi Tayyar'a kar o zaman duyduum byk emniyet olabilir. ncs, Atatrk'n doumunun 100. yl kutlamalar nedeniyle en youn olduum dnem. Bu meguliyet ierisinde yeteri kadar incelememi olabilirim. u halde benim bir hatam var. artlar ne olursa olsun "incelemeliydim. Hata etmiim, atlamm, bunu kabul ediyorum. Bu birinci safha.> kinci blmde neler var? Yaynlanan kararnamenin iinde ne Dnya slm Birlii ad ne Rabta ad geiyor. Bu kararname tamamen izin hakknda. Birliin ad sadece teklif yazsnda geiyor. Benim at-^ ladm teklif Babakanlk Kanunlar ve Kararlar Dairesi'nde inceleniyor. O daire, hukuka aykr bir taraf bulmuyor ve Ba494 bakanlk Mstear'ndan getikten sonra Bakanlar Kurulu kararnamesi kartlyor. Sonra Kk'e kyor ve yrrle giriyor. Bunun Resmi Gazete'de yaynlanmas gerekmez. Tayyar Altkula, Kk'n onay ncesinde MGK Genel Sekreteri Sayn Saltk'la grp onayn alm. Devlet Bakan olarak haberiniz olmad m? Hayr. Ben de bunu geen hafta gazetelerden okudum. Sylemesi de gerekmez. Bal kurulularn devlet bakanlklaryla ilikileri 'Harekt kontrol' eklindedir. Diyanetle ilgili olarak yalnz il mftleri ile daha yukar memurlarn tayinleri bizden geer. Bu kararnamenin sebebi 3 yl yurt dnda alabilme izni iindir. Sayn zgne, u nl Rabta ile ilk tanmanz ne-zaman oldu? Efendim Rabta hakknda benim ilk bilgim 1970'tedir. O tarihte Diyanet leri Bakanl'nda bir takm din istismarlarnn, dinin siyasete alet edildiinin haberleri Senato'ya gelmeye balad. Biz bunu Sadi Koa'la beraber inceledik. Devrin hkmetine says 150*yi aan soru atm. O zaman Diyanet leri Bakan Dr. Ltf Doan'd ama yardmcs Yaar Tuna-gr fiilen bakanlk yapyordu. Bize ihbarlar yayordu. Sonunda grdk ki, iddialarn bazlar doru. ' Bunlarn iinde Tunagr'n Rabta ile olan ilikisi de ard. Siz bunu krsden aklamtnz. O zaman Rabta'ya-karsmz, imdi taraftarsnz, bn nasl oluyor? Evet, Yaar Tunagr'n mthi mnasebetleri vard. spanya'ya gitmi, Rabta'yla orada iliki kurmu. Mekke'ye sc sk gidiyor, orada irtibatlar kuruyor. Ben Yaar Tunagr'n Rabtat-l Alem-l slami'ye gidip ziyaret ettiini deil, kendisinin bir devlet memuru olduu halde, birtakm d ilikiler aramasn tenkit ettim. Bu trl ilikiler Dileri Bakanl'yla koordine edilerek yaplmaldr. Bu arada MTin raporlar. Cum-' hurbakanl'nda toplanan bilgiler de elimize geti. Bunlar topladm 200 sayfa oldu. O zaman Rabta hakknda bilgi sahibi oldum. ok aratrdm, bana

gsterilen devlet arivlerinde Rabta'yla ilgili yeteri bilgi bulamadm. Hl da yoktur. 12 Mart Muhtrasndan sonra kurulan Nihat Erim Hfr-kmeti'nde de yine din ilerinden sorumlu Devlet Bakan'yd-nz. O zaman bu bildiklerinizi neden su yzne kartmadm. Anahtar sizdeydi? 495 O tarihte Devlet Bakaru olduum zaman, ne kadar sulanan kii varsa stisnasz hepsini Diyanet'den uzaklatr-dim. Alt ay fiilen Diyanet leri Bakanl yaptm. Ondan evvel memurlarn dosyalar, san zarflar iine tklm belgelerden ibaretti. Bu arada Tayyar Altkula' Diyanet sleri Bakan Yardmc'na getirdim. Burada aka sylemem lzm gelir ki, Bakan Yardmcs Altkula ok yi hizmetler grd. Sonra birinci Nihat Erim Hkmeti'nden ayrldm. Ecevit H-kmeti'nde Sayn Dr. Lrf Doan'n bakanl zamanmda Altkula' bakan yaptlar.> Bakanlk dnemlerinizde yort dndaki din grevlilerini hi denetlemediniz mi? Ulusu Hkmeti dneminde resmi olarak Almanya, Belika ve Hollanda'daki iilerimizin eitim, din, salk sorunlarn inceledim. Oralarda Rabta'nm Trkiye aleyhinde tek faaliyetini grmedim. Bunu sylemek, benim iin bir namus borcudur. Ayrca kendilerinin Kbrs hakknda Arapa olarak yaynlad bir kitab grdm, ok gzeldi. Almanya'da bizim imamlara nasl yardm ettiklerini de aratrdm. Paray sefaretin at bir hesaba yatryorlard, bizim imam da parasn buradan alyordu. Ve yine tespit ettiime gre Tayyar Altkula'la vardklar mutabakatta hibir art yoktu, tamamiyle hibe eklindeydi. Sayn zgne bu olayda 'atlamasaydmz' Rabta ile ilikileri keser miydiniz, srdrr mydnz? lk yapacam i o zaman devlet politikasn tespit eden Konsey'e gidip sorardm. mzay atmadan nce gidip MGK'ye derdim ki, Diyanet leri Bakanl'nn byle bir tavsiyesi var, ne dersiniz? kincisi Dileri Bakanl'yla mutlaka koordi-ne ederdim. ncs de ok nemli, Rabta'nm verdii parann sefarete deil, sefaretle gayet yakndan ibirlii yapan Trk derneklerine gnderilmesini, imamlarn da paray oradan almalarn salatrdm.> Mehmet Bey, siz srekli olarak Rabta'y az tandnz, alma alanlarn, hedeflerini bilmediinizi sylyorsunuz ama bakan sfatyla gittiiniz Suudi Arabistan'da' Rabta'nm ileri gelenleri ile konumusunuz, yemekler yemisiniz. Bu toplantlarda imdi Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Mdr olan olunuz Ahmet zgne de bulunmu. Bunlar neden gizliyorsunuz? Yener Bey, benim hi gizli sakl tarafm yok. Her eyi 496 size aka anlatyorum. Ben Suudi Arabistan'a giderken Dl-yanet'ten bir tercmanla. Vakflar Genel Mdr Sayn Galip Yiitgden'i aldm. Kalbimden rahatszdm. Doktor bana bir de yaknmn elik etmesini tavsiye etti. Her an kalb krizi gelebilirdi. Bunun zerine olum Ahmet'i alp gtrdm. Olumun ne yol parasn, ne de harcrahn devlet dedi. Bana salk yardm yapabilmek iin kendi parasyla geldi. Bu gezide, Bykeli Trkiye'de olduu iin sefaret mstear da istisnasz btn ziyaretlerde yanmdayd. Gelelim Rabta'yla ilikiye... Rabta'nm Suud Arabistan'da son derece saygn bir yeri var. Her geleni bunlar mutlaka ziyaret ederler. Nitekim Cumhurbakan Cevdet Sunay da Cidde'ye gittii zaman onu da ziyaret etmiler. Geldiler beni de ziyaret ettiler, son derece kibar ekilde. Trkiye'yi ok vdler. Ondan sonra Suud Arabistan'n Hac ve Evkaf Bakan vastasyla, erefime bir zel yemek vereceklerini sylediler. Ben bakana yemein zel olmas gerektiini anlattm. Nitekim byle olmas iin, saym bakan bu yemee katlmad. Bu yemekte Rabta'nm Bakan Harekan'la yan yana oturduk. Aranzda ne gibi konumalar geti? Bizim yurt dndaki din grevlilerine yardm ettiklerini sylemedi mi? Kendisi uzun uzun Japonya'dan San Francisco'ya kadar Mslman aznlklara nasl yardm ettiklerini, kltr faaliyetlerini anlatt. Bu arada 'Sizin imamlara da yardm ediyoruz' dedi. Ben zaten bunlar Almanya gezisinde renmitim. Ben de hepsine birden teekkr ettim yemekte. Yener Bey, Rabta'nm dedii paradan maa alan hibir imam, hibir yerde Trkiye Cumhuriyeti

kanunlarnn dna kmamtr, grevini amamtr, devletin verdii hibir grevi aksatmam/.-tr. Ben Rabta'nh para demesine deil, usulde yaplan hatalara karym. O zamanki dviz skkl iinde bulunan bu are bence isabetlidir. Sayn zgne, Diyanet leri konusunda hayli iddial ve nemli almalar yaptnz belirttiniz. Hac ve Diyanet Vakf konusundaki grleriniz nedir acaba? Benim kanaatim udur: Hac ileri iin, Babakanla bal bir genel mdrlk kurulmaldr. Diyaneti u veya bu ekilde dedikodulardan, kurtarmann tek aresi Hac leri Genel Mdrl'nn kurulmasdr. Bu olmazsa Vakflar Genel Mdrl yrtmelidir hac iini. Buna da imkn yoksa Diyanet Ileri'nde devlet tarafndan kurulmu dner sermaye bu ii 497 F.: 32 stlenmelidir. Nitekim tarihte, Katolik kilise Avrupa'da sob derece -etkiliyken para toplamaya balaynca, byk servetler oluturduka byk mcadeleler balam ve halkn kiliseye kar itimad sarslmtr. Cennetteki arsalar bile parselleyip satmlardr. Ne zaman dinle para bir araya geldiyse, o zaman din grevlileri zarar grmtr. Nitekim Atatrk 1922 ylnda Konya'daki bir ziyaretinde din iiyle mlk iinin birbirinden ayrlmasn istemitir. Diyanet leri Bakanl kurulurken de tzel kiilik verilmemitir, ite bu nedenle.> Tzel kiilik verilseydi ne olurdu? Katolik kilisesinin bana gelenler Diyanet leri'nin de basma gelebilirdi. Anayasamza gre, bizim laikliimiz Hristiyan laiklii gibi deildir. Hristiyanlkta din ii ile devlet ii yzde yz birbirinden ayrdr. Halbuki bizim Anayasamza gre dinin idari ve eitim ileri devlete aittir. Eer Diyanet'e tzel kiilik verirseniz ynetmelik karma yetkisini kazanr. O zaman idareye fiilen katlm olur din- tekilt. Atatrk burada da byk bir deha eseri gstererek Diyanet leri'ni salam kurmutur. Benim inancm odur ki, zellikle Diyanet leri Bakan'nn kendisi ve st seviye yneticileri her trl para pul ilerinin dnda kalmaldr. Din adamlarnn namuslarndan phem yok, ama tarihteki Katolik gerei de ortada. Bir baka neden daha var. Yener Bey, Mslmanlkta ruhban snf yoktur. Ruhban snf olmayan bir toplumda, dinin tekiltlanmas mmkn m? Din grevlilerini, ruhban snf yapmak isteyenler var? Buna kimin hakk vardr? slm dini, ruhban snfna kardr. 600 yllk Osmanl tarihinde bir tek eyhlislm, sadrazam olmamtr. Yani Osmanl dneminde, tam bir din devleti deil, dinin yorumuna dayal bir devlet biimi vardr. Sayn zgne, sizin ok renkli, hareketli bir gemiiniz var. 27 Mayslardan birisiniz. O dnemde devlet bakanl yaptnz. Daha sonra Irmak, Erim ve Ulusu dnemlerinde de yine ayn greve getirildiniz. Yaptnz ilgin konumalar var. Bir bakyoruz dinden sz ediyorsunuz, bir bakyoruz Atatrk oluyorsunuz. Eski arkadalarnz da sizin iin bir karar veremediklerini sylyorlar. Efendim, siz kimsiniz, dnce yapnz nedir? Yener Bey, bu sorunuz iin size zellikle teekkr ederim. Benim kiiliim iin, ncelikle u vasfm ortaya koymak lzm: Ben halk - milliyetiyim. Ben Mslmamm. Ben Ata498 trkym. Bu vasflarmdan hibirisini, dnya kralln verseler terk etmem. Milliyetilik anlaynz, kafataslktan farkl m? Ben kendimi bildiim gnden beri milliyetiyim. Halk--milliyetilik' tabirini, zellikle kafatasl reddetmek iin kullanyorum. Zaten bir Mslmann kafatas olmasna imkn ve ihtimal yoktur. Ayn ekilde bir Atatrknn de... Halk-milliyetilik neyi ifade ediyor? Ben Kuva-y Milliye milliyetisiyim. Trkiye'de, bugnk snrlarmz ierisindeki btn vatandalarmz Trk sayan bir milliyetiyim. nsanlarn soyunu aramadm. Mehmet Bey, hep din ilerinden sorumlu devlet bakanlklar yaptnz. Dinle ilginiz nereden geliyor? Bir de din anlaynz renelim?

 Ben dindar bir aileden yetitim. Btn vasflarm nce bylikbabamdan, sonra Kayseri Lisesindekl retmenlerimden aldm. Dininizin gereklerini, dzenli olarak yerine getiriyor musunuz? Efendim namazd, orutu, bu gibi eyleri reklm etmek doru deil. Bilen bilir. Sayn zgne, uzun sre Trkiye 'trban' olaylaryla alkaland. Bu konuda sizin grlerinizi alamamtk. Bu davranlar sizce liklie aykn mdr, deil midir? Bana gre, trban konusunu laiklik konusu olarak ele almak yanltr. Eer trban laiklie aykr olsayd, barts laiklie aykr olsayd btn memlekette yasaklanrd. Sokakta dolaanlara kimse ses kartmyor. Bir niversite, kendi talebelerinin kyafetlerini tanzim etme yetkisine haizdir. Devlet, kendi memurlarnn klk, kyafetlerine karr. Ben, Devlet Bakan olarak bu kararnamenin altna imza attm. Ama, sokaktaki kiinin bartsne karrlarsa, ona karym. O kii ister mini etek giyer, ister ban rter. Ben vatandan klnn kyafetinin polis tarafndan tanzim edilmesine karym. Efendim, yine Rabta konusuna dnelim. Atatrk ilkeleriyle, Rabta'nn Tttrk din adamlanna maa demesini nasl badatryorsunuz? eriat savunucusu, vcs bir uluslararas dernek, laik Trkiye'ye yardm ediyor. Yener Bey, biz Trk. devleti olarak hi bir milletin iilerine karmayz. Onlarn da bizim, iilerimize karmasna msaade etmeyiz. Suudi Arabistan iin Rabta, tpk Osmanl 499 mparatorluu'nun son dnemindeki Trk Oca'na benziyor. Devletin yar resmi kuruluudur, devletten yardm grr. Rabta derneinin gayesi, sadece dnyada eriat devleti kurmak deildir. Maddelerinden biridir belki... Ama bunlarn iinde, dnyada aznlkta bulunan Mslmanlara yardm etmek de vardr. Cami yaptran yerlere yardm etmek de vardr. O eriata inanm, biz laik Cumhuriyete inanmz. Sovyet Rusya, 'snf uuru'na inanm bir memlekettir. Biz 'milli hkimiyet'e inanmz ama mnasebetlerimiz var. Ancak, devlet olarak devletten yardm alabiliriz. Kiilerden, derneklerden alamayz. Efendim, kendi aznzla sylyorsunuz. Rabta olaynda, devletimiz bir dernekten yardm alm olmuyor mu? Doru efendim. Rabta bir dernektir, devlet bundan yardm almamalyd. Almanya'da kurulmu olan Trk dernei Rabta'dan yardm almalyd. Yaplan hata buradadr. Usul hatasdr. Sayn zgne, siz eski bir subaysnz. Getiimiz aylarda Trk Silhl Kuvvetleri iinde baz an dinci gruplar m etkinlikleri ortaya karld. Sayn Org. ru bu konuda yaplan operasyonlar aklad. Bu szmalarn sonu nereye varr sizce? Trk ordusu, kuruluu itibariyle tamamyla Atatrk sistemine baldr. Trk ordusunu ne komnizme, ne eriatla, ne bunun dnda bir baka akma yneltmek mmkndr. Baz kiiler Silhl Kuvvetler iine szmaya alrlar ama sonunda mutlaka bertaraf edilirler. Rtbesi, kiilii ne olursa olsun, ordunun iinde Atatrk dna taan insan tutunamaz. Trk Silhl Kuvvetleri salam ellerdedir. Genelkurmay Bakan Sayn Org. ru son derece uyank ve imanl bir Atatrk-'dr. Ondan sonra gelecek olan Org. Necdet ztorun, snf arkadamdr, ayn ekildedir. tekiler de tpk onlar gibidir. Rabta ile Trkiye ilikilerinde Al Baraka nedeniyle, Korkut zal'dan da sz edildi. Sizin bundan haberiniz var m, kendisiyle tanr msnz? Bunlar hakknda pek fazla bilgim yok, Sayn Korkut zal', ODT'deki profesrlnden tanrm. Namuslu, drst bir insandr. Bakanlk grevlerini de iyi bir ekilde yapt. Baka ilikilerini bilemem. Turgut zal'la da birlikte bakanlk yaptnz. Onu nasl tanrsnz? Ben Turgut Bey'i severim. Kafa yapsn, alma tar500 zru beenirim. Bakanlar Kurulu'ndaki iki yl son derece faydal olmutur. Kavrama kabiliyeti, zeks fevkaldedir. Din konusundaki kafa yapsn biliyor musunuz?

 Bu konuda kendisiyle hibir mnakaada bulunmadm. Korkut Bey'le de ayn ekilde. Sayn Erbakan'la, bir gn milliyetilik mnakaas yaptk, ortak noktada buluamadk. ran'daki Humeyni rejiminin, bize ne gibi etkileri olabilir. Bu konuda da hayli olaylar var. Laiklie aykr olaylar altmdan, bunlar da kyor. Bir endie tayor musunuz? ran'n rejimi bize etki yapamaz. Onlar ii koluna mensup. tikatta aramzda farkllklar var. Bizim memlekette, dine dayal devlet gelenei yok. iilerle Snnler arasnda byk bir fark var. Onlarda 'Hakkullah' messesesi var. Herkes kazandnn bete birini, mollalara verir. Cami, hazinenin maldr. Bu bakmdan ben. Diyanet Vakf'nn camileri, imam hatip okullarn kendi mlkiyetine geirmesine karym. Bir baka farkmz da, ilerde din grevlileri ordu gibi hiyerarik dzen iindedir. Yani bir nevi ruhban snf var. Ve Trk halk, kendi devletine bal bir halktr. Trk halk, Atatrk laikliini kabullenmitir. Laiklik kisvesine brnerek, din dmanl yapanlara kardr. Sayn zgne, u anda yurt dnda Trkiye aleyhine kampanya srdren Cemalettin Kaplan, sizin devlet bakanlnz dneminde Adana mftsyd. O zaman neden grevden almadnz? Yener Bey, onu mft olarak ben tayin etmedim. Ben geldiim zaman o grevdeydi ve devam etti. Mftlk srasnda, bugn sylediklerinin hibirisini sylemiyordu. Hatta Adana Skynetim Komutanl'yla ibirlii iindeydi. Sradan bir mftyd. Bir ar, bir kitle byk bir gayret sarfederek Cemalettin Hoca'nn Diyanet leri Bakan olmasn istediler. Ben de gerekten 1971 ylmda bir bakan aryordum. Ama Kaplan' yapmadm.' Bugnk halini grerek mi yapmadnz? Bilerek'deil... Ben, Diyanet leri Bakan olacak zatta aradm baz vasflar vardr. Onlar gremediim iin yapmadm. Benim, bir adam Diyanet leri Bakan yapmam biraz zordur. Evvel, bu devletin dzenine inanmaldr. uurlu bir Mslman olmaldr. Hogrl olmal, herkese sayg telkin eden kiilii bulunmaldr. Teekkr ederim. 19.3.1987 Yener Ssoy 501 TERCMAN GAZETES Keba: BR BARDAK SUDA FIRTINA... Rabtat-l Alem-l Islmi eriati bir. rgtm. Nasl olup da Almanya'daki din grevlilerimizin maan verirmi? Aman efendim bir frtna, bir frtna... Demeyin gitsin. Ellerinden gelse stikll Mahkemesi kurup 12 Eyll babakanndan, bakanlarndan ve tmnden hesap soracak, intikam alacaklar. Meselenin aslna girmeye hi lzum yok... Belki doru, belki yanl bir harekettir. Uslden girelim...'Kim bu iddiann sahipleri? Rabta'y eriatilikle sulayanlar kimler? Marksist yoldalar! Marksizm'i kendilerine eriat olarak semi .olanlar! Neyeymi bu hassasiyetleri? Aman efendim, ne kadar da ince dnceli, milli hassasiyet dolu bir tavr yle... Amma, kendi yoldalar bilcmle beynelmilel konferansa katlr, misafir edilir, Bulgaristan'da arlanr, dllendirilir, kitaplar bastrlp datlr, telif cretleri cebe atlr. Trkiye'de bar adna Sovyet Komnist Partisi liderleriyle cancier kuzu sarmas olunurken, nerede rm eyiliyordu bu hassasiyetleri? Bulgarlar acaba, Bulgar Komnist Partisi'nin propaganda kitaplarnn Trkiye'de bastrlp datlmas iin ne kadar para sarfetti Trkiye'de? Sofya'ya bar iin elele vermeye koarken, neredeydi bu hassasiyet?.. Ninn Hikmet, Kremlin tarafndan beslenip semirtilirken, emrine araba ve metres verilirken bu hassasiyet tatil yapmaya m kmt? Ruslar'n, Trkiye'de gizli yollardan ne kadar para sarfettii ortada iken nerede bu hassasiyet? Ne yapm Rabta? Darya gnderdiimiz baz din adamlarnn parasn bir mddet vermi... Verdii, ne verdii apak ortada... Siz neyi aryorsunuz? Aslnda Trk isinin en mhim ihtiyac olan din, adamna maa verilmesini de laiklie ' aykr grdnz, kyamet kopardnz iin byle oldu bu i belki de... 502

Amma sizin hassasiyetiniz sadece Mslman'a kar uyanyor de mi? Ve bir bardak suda frtna kopararak 12 Eytl'n erefli babakan Blend Ulusu'yu bile yldrmaya, kapanm, unutulmu bir meselenin tozlaryla ypratmaya kalkyorsunuz ha? Rabta bizim bildiimiz kadar, dnya Mslmanlar arasnda birlik ve beraberlik temin etmeye uraan bir messesedir. Mslmanla elbette riayetkardr. Amma teokratik bir emeli olduu ve bu hususta almalar yapt hakknda bir bilgi ve emare yoktur. Hee, bu misalde Rabta, verdii maa karl yurt dndaki din adamlarna teokratik faaliyetlerde mi bu-lundurtmu? Asla ve kafa!.. Amma, Kremlin*in dnya ihtilli peinde olduu, Trkiye dahil her yerdeki komnist, anarist hareketleri finanse ettii, silhlandrd bilinen bir gerektir... Kremlin yanls gazeteleri, yazarlar destekledii ortadadr... Ayn hassasiyet ona niin gsterilmez? Bilkis, dnya ihtilli peinde koan Rusya, dnyann tek bar gvercini iln edilir. Ve Rabta'ya kar bu lsz kinin sebebi nedir? Bunun sebebi aktr. Rabta, Bulgaristan'daki, Bat Trak-ya'daki Trkler'e yaplan basklara kar kmtr. Durumu yerinde grmek iin heyet gndermitir. Kremlin'in, uydularnda balatt slm dman faaliyetlere, dnyann dikkatini ekmitir. Byle bir milletleraras kuruluun, Kremlin'in iine burnunu sokmas elbette bazlarnn iine gelmeyecektir. yle ya, ne oluyor bu Rabta'ya? Kzl in'deki Mslmanlar'a yz bin tane Kur'n gnderme? Bulgaristan'daki Trkler'in durumunu incelemek in heyet yollamak? Olacak i mi bu? D politika ayr bir sanattr. Ayr bir denge ve hesap iidir. slm dnyasnda arl olan Rabta'y Trkiye'de eriati diye lekelemeye kalkmak ve eriat gibi bir muazzez mefhumu da lekelemeye uramak, dnce hrriyetinden bahsedenlerin utanlacak karakterlerini verir. Biz, dinin siyasete let edilmesine ve bakalarnn vicdanna bask iin kullanlmasna karyz. Amma, d politikada, slm dmanlnn bir takt, bir strateji haline getirilmesine de ayn ekilde karyz. Biraz altn kartrrsanz, grrsnz ki Rabtadan korkanlar aslnda Zabta'dan korkanlardr. 21.3.1987 Ergon Gze 503 Rabtatu'l-lem'l-slm nedir? slm dini yardmlama dinidir RABITAT'L LEM'L SLM NEDR? Selahattin Sadkolu yazyor Merkezi Suudi Arabistan'n Mekke ehrinde bulunan Rab-tat'l- lem'l slmi Dnya slm Birlii 1962 yl sonlarna doru Veliaht Prens Faysal bin Abdlziz'in nclnde kuruldu. Faysal, Msr ile aralarnda balayan Yemen olay yznden Arap dnyasnda giderek prestiji yitiren Suud Arabistan' kurtarmak iin Msr ile ilikisini keserken. Cemal Ab-dnnasr'n ,Arap ve slm dnyas zerindeki etkisini nlemek istiyordu. Msr, bu tarihlerde bnyesindeki El-Ezher niver-sitesi'nden yetitirdii genleri slm ve Arap dnyasna ihraca hz vermiti. slm dnyasnn en byk ilim merkezi olan El-Ezher, Nasrc bir politikann etkisine girmiti. Yetien genler, Arap milliyetilii ve slm sosyalizmini kendilerine iar edinmilerdi. Nasr bir taraftan da liderliini yapt Arap Birlii Tekilt'n kurulu amacndan saptrarak, lml Araplar'a kapsn kapatmt. Ilml Arap lkelerindeki gen subaylar rgtleyen ve mevcut rejimleri tehdit eden Nasr'n politikas ancak slm Birlii silh ile nlenebilecekti. Faysal bu yolu seti ve slm Birlii'ni kurmak iin 41 slm lkesinden tannm ilim adamlarn Mekke'ye davet etti. Onlara kurdurttuu Rabta ile slm dnyas arasndaki dayanmay, btnlemeyi ve yardmlamay hedef seen Faysal, 1963 ylnda yaplan birinci genel kurulunda, Rabta'nn hedeflerini u noktalarla zetledi: Hristiyanlk leminde, ekonomik, sosyal ve kltrel a-lanlarda bir dayanmann varolduu, oysa byle bir durumun slm leminde olmad... slm dnyas, kendi kltr zenginliine sahip kmamakta, tarihi misyonunu gelecek nesillere aktarmakta zorluk ekmekte; sanatndan, edebiyatndan giderek uzaklamaktadr.

 amz teknoloji adr. slm dnyas olarak bu aa ayak uydurmakta ge kalnmamaldr. 504 Dinimizi an gerilerine itmek iin ortaya atlan hurafelere kar slm bilginleri ile aydnlarn greve armalyz-, slm dini, yardmlama, dayanma dinidir... Dinimizin fitre, zekt gibi messeselerini canl tutarak, aramzdaki zengin - fakir ayrmn asgar noktalara ekmeliyiz... Irklk, dnyamz paralayan en byk tehlike olarak grlmektedir. Buna kar slm'n byk ahlkn harekete geirerek bu hastala kar elimizden gelen gayreti sarf etmeliyiz. Faysal'n izdii bu yoldan hareketle Rabta gnmze dek, slm dnyasndaki, devletin rejim ve ynetimlerini gzetmeksizin tzndeki maddeleri uygulama safhasna koydu. Rabta'nn siyas bir,ama gtmediini, slm dnyasndaki ekimelerin ve tartmalarn dnda kalmay baardn syleyen bir yetkili, Trkiye'ye yaplan yardmlar yle sralad Trkiye'deki birok camiye yardm yaplmtr... Devletin nezaretinde birok tarih eserin onarm ve imar iin Rabta,, dier slm lkelerine yapt yardm orannda Trkiye'ye yardm salamtr. . Kuzey Kbrs Trk Cumhuriyeti'nin yannda yer alan Rabta, Trkiye'nin bu konudaki tezini desteklerken, bu blgede slm Enstits ile slm Banka'nm kurulmasnda nclk etmitir. Bulgaristan mezalimi konusunda ise Rabta Genel Kurulu, geen yl bata Genel Sekreter Dr. mer Nasif olmak zere bir heyete, buradaki Trkler'e yaplan zulm yerinde incelemek grevini vermitir. ''Heyet, Bulgaristan'da 15 gn boyunca inceleme ve aratrma yaparak hazrlad raporu btn slm lkelerine gndermi ve slm leminin bu konuda sessiz ve lakayt kalmamas stenmitir. Kurulu yllarnda Suud Arabistan'n nce veliahd sonra kral Faysal, Rabta'nn btn giderlerinin Hac ve Evkaf Bakanl btesinden karlanmas direktifi vermi, ancak 1970 ynda, karlan bir kararname ile de lke iindeki zenginlerden, zektlarmm bir blmn Rabta'ya aktarmalar istenmitir. Bir yandan Suudi Kalknma Fonu, te yandan yllk cirolar milyarlk dolar bulan Suudlu petrol eyhleri zektlarnn bir ksmn Rabta'ya aktarmaktalar ve btesini canl tutmak-talar... 505 Cumhuriyet gazetesi yazan Uur Mumcu'nun, slamc rgtler yaz dizisinde Rabta'ya geni yer vererek bu kurulusun Trkiye'deki rejim aleyhtar ar dincileri desteklediini iddia etmesi ile birlikte olay birden siyasi bir boyut kazand. Gazete, 12 Eyll ynetimini Rabta'yla ibirliine girmekle sularken, devletin yurt dna gnderdii din grevlilerinin maalarnn bu kurulua dendiini yazd. Babakan Ulusu dneminde hazrlanan kararnamenin Cumhurbakan Kenan Evren'in imzasn tamas ve dnemin din ilerinden sorumlu Devlet Bakan Mehmet zgne ile Diyanet leri Bakan Tayyar Altkula'n, kararnameyi hazrlamalar yznden konu ile ilgili grlerine de yer veren Cumhuriyet, daha sonra, Rabta kanalyla Trkiye'deki baz camilere de yardmlar yapldn, bu iin kanun olmadn iddia e-derek gndeme getirirken, ana muhalefet lideri Erdal nn ve dier parti yneticilerinin harekete gemesine sebep oldu. SHP lideri Erdal n, konuyu Meclis'e 'getirmek iin kollarn svad ve kararnamede imzas olan grevlileri konumaya ard. SHP Genel Sekreteri Salar ise Evren ve zal istifa etmeli dedii sralarda Ankara'dan Evren'in inn'y ankaya'ya arp bu konuyu grecei haberi yayld. Ancak Cumhurbakan Gerek yok diyerek nn'y kabul etmedi. Bunun zerine nn, Evren'den aklama istedi. Bu an rada dier bir gazeteye beyanat veren Diyanet leri eski Bakan Altkula, Baz Hristiyan kurulularn da Trk din adamlarnm maalarn dediini belirterek konuya baka bir boyut getirdi. 22.3.1987 LAKLK YOBAZLARI VE RABITA

Yurt dndaki hocalarn maalarnn denmesi maksadyla Dnya slam Birlii'nden para alnmasn ngren kararnameyi imzalayan Cumhurbakan Evren olmayp da mesel zal olsayd, yle mthi bir gmbrt kopard ki, zinde gler laiklik elden gidiyor telayla hemen kprdanmaya balarlard. Hatt Evren televizyona kp, byyen tehlikeye dahi iaret ederek, yurt sathnda korku rzgrlar estirirdi. ok kr ki iin iinde tmyle 12 Eyll ynetimi var da, Laiklik elden gidiyor gibi bir tel domuyor. 506 Ama gene tpk, trban meselesinde olduu gibi, bir kak suda frtna koparlyor. Dnya slm Birlii (Rabtat'l lem'l slm), lkelerde eriat dzeninin yerlemesi iin faaliyet gsteren gizli bir rgt deil. Amac, din hocalarna para vererek onlarn beynini ykamak da deil. Bu tekiltn kuruluu, Msr'a Nasr'n hkim olduu bir dneme rastlyor. Nasr'n birok Afrika lkesinde sosyalist lider yetitirmeye gayret etmesi, retli El-Ezher niversitesini bozarak, burada renim gren din adamlarna ideolojik telkinlerde bulunmas tepki douruyor. 1948'-den evvel Filistin Devlet Bakanl da yapm olan Kuds Mfts Hac Emin-el-Hseyni, Suudi Arabistan Veliahd Faysal'a, Medine'de bir slm niversitesinin kurulmasn telkin ediyor. te bu telkin neticesinde Medine'de bir slm niversitesi tesis ediliyor. Bunun yansra Dnya slm Birlii de oluturularak Mslman lkelere ve Mslman aznlklara yardm karar alnyor. Dnya slm Birliinin tznde, devletlerin i ilerine karmama prensibi yer alyor. Nitekim yardmlar, hep devlet araclyla yaplyor. Birlik, Yugoslavya'da, Romanya'da yaayan Mslmanlara da sahip kyor, camilerini onaryor, din hocalarna yardmda bulunuyor. Son slm Konferansnda Trk Mslmanlara bask yapt iin Bulgaristan'a ambargo konulmasn teklif ediyor.'Dnyann drt bir yannda Bulgaristan aleyhtar gsterileri destekliyor. Sovyet igaline kar direnen Afgan mcahitlerine para veriyor. Bir Mslman lke olduumuz iin. Adana sel felketinde ve Dou'da-ki zelzelede de Kzlay araclyla Trkiye'ye yardm yapyor. Bu bilgileri bize veren, birliin bir kurucu yesi. Kendisine, eriat dzeninin kurulmas ynnde faaliyet sarfedilecei eklindeki bir hkmn neden tzkte yer aldn sorduumuzda, u cevab veriyor: Bu birliin esas destekisi olan Suudi Arabistan, eriatla ynetildii iin temenni kabilinden buna benzer baz hkmler yer almtr. Ama lkelerin resmi kurulularm aarak hibir faaliyet gstermemeye bilhassa dikkat edilmektedir. Ayn kii, ARAMCO'nun gelirinin yzde ikibuuunun Dnya slm Birlii'ne gittii yolundaki iddialarn mesnetsiz olduunu da belirterek yle konutu: ARAMCO'yu Faysal, 1965*te tasfiye etti. Bu tarihten sonra Suudi Arabistan'daki petrolce madencilik ilerini, Petrol ve Madencilik Bakanl yurutuWr. ARAMCO tamamen bir Amerikan irketidir. Bir Amerikan ir507 ketinin slm tekiltna para vermesi tabii ki dnlemez. Bu rnek de, meselenin nasl tetkik edilmeden hayali bir ekilde ortaya atldn gstermektedir. Rabta, Almanya'daki din hocalarna para verdi diye, neredeyse Evren'i devirmeye kalkyorlar. Gnl arzu ederdi ki... bu sert klar Anayasa oylamas zamannda meydana gelsin. Cumhurbakan'nn Anayasa ile birlikte oylanmasnn hatal olduunu bu beyler o zaman syleyebilsinler... Ne gezer! O vakitler hepsi birer st dkm kediydi. (Basn mensubu arkadalar deil, bugnn politikaclarn kastediyoruz) imdi biraz daha savlam zemin buldular, laiklik meselesinde zinde glerin arkalarnda bulunduundan pheleri yok ya, atlar azlarn, yumdular gzlerini. Rabta, din hocalarna para vermi de onlara laiklik aleyhtar bir telkin mi yapm!.. Peki evvelce de bizzat Alman devleti paralarn deyerek iilerin eitimi iin hoca ve retmen getirtmemi miydi? stelik Rabta, hocalar bizzat sememi ve Diyanet leri'nin gndermesini istemi. Devlet, din hocas ndermeyip de oradaki Trkleri, eitli tarikatlarn faaliyetlerine terketse daha m iyi olacakt? Nitekim ilk balardaki boluktan

yararlanarak, eitli tarikatlar orada Kur'an kurslar amlardr. Bu Kur'an kurslarnn bazlar, tamamen kontrolden kmtr. Tayyar Altkula, halen baz din hocalarma Hristiyan kurulularn maa verdiini aklad. Hristiyan maa deyince meru, Dnya islm Birlii'ninki ise laiklie aykr oluyor yle mi? O zaman milliyetilik ve Mslmanlk adna da, bari yabanc okullara, d lkelerin verdii burslara filn kar kalm. nk hepsinin altn deerseniz bir gizli maksat ortaya kar deil mi? Yabanc dil okullarnn ounun temelinde, misyonerlerin Trkler'! Hristiyanlatrma emelleri yatmyor mu? Belirli bir kltr hkimiyetinin kurulmas amalanmyor mu? Sakn bu okullara kar olduumuz zannedilmesin. Srf yobazln nev'ilerini ortaya koymak istedik. Bugn Rabta iin iyamet koparanlarn yapt da yabanc okul dmanlna benzer bir yobazlktan baka bir ey deildir. Yalnz tr deiik. Bunlara laiklik yobazlar diyebiliriz. 22.3.1987 Nazl Ilcak 508 Vitrin : RABITA Bir bu eksikti ite... Gnn birinde, karmza aniden Rabta sorunu kverdi. Siyaset byledir. Hangi olayn, ne zaman, nerede, nasl patlak verecei belli olmaz. Siyasetin bilinmeyeni oktur. Siyasette basan ise byle patlaklar... bilinmeyenler arasnda zikzak izmeden yrmeyle gerekleir. Trban olay ve o olayla birlikte gelen gelimeler, tartmalar bir patlakt. O patlak karsnda zikzaklar izilmitir. Net bir tavr ortaya konamamtr. Top ankaya - Hkmet - Yk - ANAP Genel Merkezi arasmda birka defa gidip gelmitir. Ve trban tartmas -ak tavr ortaya koyamay sebebiyle- ANAP'a oy kaybettirmitir... Ve bu defa piyangodan kar gibi, Rabta tartmas gndeme geliverdi. ' Bu tr tartmalar ortaya knca herkes yetkililerden aklk ister... Bir devrin en st yetkilileri - sorumlular topu uraya... buraya... birbirlerine atamazlar. Benim'habefcim yoktu... Grmedim... Unutum falan da diyemezler. . Yksek sesle Olay uydu... O dnemde yle yapmak gerekliydi derler, konu da kapanr. Veya O dnemde, u konuda, bu tr hareket edilmesi hatal olmutur derler, eletiriye katlanrlar, konu yine kapanr. Ama ipe un seren bir tavr sergilenirse ite byle olur... Ve maalesef gnmzde, pek ok nemli konuda ipe un serme politikas izlenmektedir. * 509 Cumhuriyet dnemi gelenekleri iinde, cumhurbakann istifaya davet etme olay pek yok. Hani Ecevit bir aznlk hkmeti kuracakt da, zamann cumhurbakan, eksantrik olmayanlarn bu hkmete gvenoyu vereceini sylemiti ya... te o zaman Demirel'in biraz sert eletirisiyle karlamt. Ve bir defasnda da yine Demirel, CHP'nin, AFden kopanlarla kurduu hkmeti onaylad diye ankaya'y serte eletirmiti. Ama hibir zaman i istifa arma kadar uzamamt... Keke yine uzamasayd. Keke yetkililer - sorumlular ipe un seren politikadan vazgeselerdi. Keke aklama gecikmeseydi.

Otomobilin patlayan lastiine yaptrlan paraya get denir. Tekerin her dnnde, get olan ksm yere temas ettike otomobil bir iner, bir kar... Eer patlak says fazlaysa... Eer lastikte birka get varsa... Otomobil yamuk yumuk gider, yani topal topal... Devleti ynetenler sk sk lastii patlatyorlar. Bir lastik fazla patlaa pek tahamml etmen... Bir lastik fazlaca geti kaldrmaz. Otomobilin dengesi bozulur. Ortaya baka arzalar kar. Demokrasi, gizlilik, kapallk, yasaklk rejimi deildir. Patlaklarn ou gizlilikten, yasaklktan kaynaklanyor. Tartmann uzamasnda da bu unsurlarn rol byk. u gizli kapakl ilere ve yasakla bir son verelim artk... Mesel Erdal nn'ye parti kuruculuu ok grdk, veto ettik, yasak getirdik de ne oldu? Ayn nn, bugn partinin bana geti, milletvekili seildi ve kendisini veto edene dnd: 510 stifa et... Yaayan ne de ok ey gryor. Keser dnyor, sap dnyor ve gn geliyor hesap dnyor. 22.3.1987 Yavuz Dona*. Szn Ksas: VETO NTKAMI Heyecansz ve hareketsiz bir muhalefete, Uur Mumcu iyi* sermaye verdi ve taze kan pompalad, ama byle paslar kullanabilmek iin dahi liykat lzm. Sayin. Evren gibi laiklikte son derece titiz bir Cumhur-bakan'n hemen istifaya armak, emek mahsul bir gazetecilik olayu'n; adeta heba edivermitir. ln, ne de olsa paazade... Pembe Kk olayndan dolay Uur Mumcu da ok iyi bilir ki nn, ne de olsa bir mirasyedi: Eski CHP'nin ve merhum babasnn potansiyeline gkte zembille inerek konmu, bir siyasi hovarda... nne hazr koyun, o sadece tketsin... Siz alp sermaye toplayn, o eritsin... 28 Eyll'deki hezimetin sebeplerini dahi iyi tahlil yapamama benziyor ki, ana sermayeden yemeye hl devam etmektedir. * Rabta nedir diye sorsanz, eminiz ki bilmezler... Kulaktan dolma ve gazetelerden okuyabildikleri kadar ite... Daha nce verdikleri gensorular da hep basndan derleme, yni hazr ve komprime konular ieriyordu... Kendi gayretleriyle, kendi bilgileriyle yahut kendi istin-baratlaryla gndeme getirdikleri tek bir olay yok... Lokum gibi pas nlerine verin, onlar topu havaya diksinler... En ciddi meseleleri hafifletmekte ne kadar da mahirler... Laiklii, din dmanlna vardracak derecedeki saplantlar Mslman mahallesinde salyangoz satmaya benziyor. Ne kadar yanl bir strateji... 511 Rabta meselesinin habercilik deeri baka, ama berikilerin rabtaszl bambaka... Koskoca ana muhalefete bakn... Byle bir konu nlerine hazr konmasayd, zaten hl Houston'un hesap pusulasyla itigal edeceklerdi. Karlama treninde ka koyun kesilecekse, hl orada otlayacaklard. Evren istifa etsinmi. Neden etsin? Hem, tutun ki etU.

Sonras ne olur, biliyorlar m? Prosedr nasl iler, haberleri var m? Yok. Bir zahmet ilgili yasa maddesini okuyup r eni versinler... nn, vetoyu yerken kuzu gibi itaat etmitir, kln kprdatmamtr ama aradan yllar geince, belki de intikam damarlar kabarmtr... Bari DSP'nin tavrna bakp, slbunu ayarlayabilirdi. Onu -da yapamad... Kald ki, 12 Eyll'n gerek madurlarndan biridir Ece-vit... nn ise 12 Eyll'n mucizev bir rndr. Hani, 27-Mays sayesinde, merhum babas babakan olduydu ya... Eh, olu da 12 Eyll sayesinde bir parti bakanl ve ardndan da bir milletvekillii kapverdi ite... Evren istifa etsin. Bastne mirasyedi paazade... Etsin de ne olsun? Ya Karaduman, ya da zal, 3. turda Cumhurbakan sebilsin, yle mi?.. Aman, ne strateji, ne strateji... Uur Mumcu dostumuz, bunlara sermaye falan vermemeli azizim... Demez zahmetine... Yazktr. 23.3.1987 Rauf Tamer 512 Szn Ksas: PF NOKTASI s Rabta olaynda, muhatapla, sadece takvimi konutular. O tarihte biz vardk, yahut yoktuk. Vardk ama, farknda deildik. Veya : Rutin bir ey gibi geldi. zerinde durmadk. Farkndaysanz, sadece, savunma. Bu arada, ok deiik bir ses geldi : Geitirme demeler ciddiyetten uzaktr. Rabta'nm sakncal bir rgt olmadn niin gslerini gere gere sylemiyorlar? Demirel, bir adm daha ne kyor: Gelsinler hesap vereyim. Kimse kanundan konumasn. Rabta'da veba mikroba yok ki... te... Laiklik konusunda hibir aibesi ve sabkas olmayan insanlarn gnl huzurudur bu... Nitekim Evren Paa da, yarn yapaca aklamada kendi laik ahsiyetinin gvencesine snarak konuacak... Ama, Rabta'nm sakncal bir rgt olup olmadna dair ayrntlara galiba girmeyecek... Bize kalrsa, asl mesele o... Bu arada iktidar kanad niin tutuk davranyor? ki ihtimal var. Birincisi... Rabta'nm, eriat lksyle gerekten rabtal olduu... kincisi... Byle bir tartmay, ANAP'in sakncal bulduu... Biraz aalm: ANAP, zamanlama asndan anssz bir devreye tosla-mtr... Belki de bu zamanlamay Cumhuriyet refikimiz iyi semitir. Tam irtica olaylar youn bir ekilde tartlrken... Tam trban tartmalar gndemdeyken... Tam ANAP'in muhafazakr kesimi gndemi soutmaya ve dondurmaya alrken... imdi de Rabta... 513 F.: 33 yle hassas bir konu ki... Kim savunacak? Keeciler, bu konuya girmez. Girmemeli...

Mustafa Taar?.. Zaten can skkn... Morali bozuk... Hasan Cell?.. Fevkalade dikkatli konumaya mecbur. Kelimeleri ok iyi seerek... Aydnlar zerinde alerji yaratmadan... Partisindeki ilerici geinenleri rktmeden... te ANAP, byle bir devrede toslamtr Rabta kayasna... Aksi halde kp pekl diyebilirdi ki: Ne var bunda? Hristiyan rgtlerden yardm almak mubah da Mslman bir rgtten yardm almak gnah m?.. Trk eitimi UNESCO'dan faydalanr, Trk polisi Alman yardmmdaki aralar ve gerelerle tehiz edilir, Trk devleti ABD hibesini az bulup daha ok hibe ister ve bana ine sindirir de, Trk imam niye Rabta'dan maa almaz? yle ya... Bu da bir mantk... Hem de polemie msait... 70 sente muhta olduumuz gnlerde, Lksemburg'tan 1 milyon dolar hor almak hadi neyse ama, dier bir skandinav lkesinin 34 milyon dolar borcumuza izgi ekmesine ne buy-rulur?.. Efendim, btn bunlar milliyetilik duygularmz rencide etmitir ama, ne yapalm ki bu def'aki gndem milliyetilikle deil, laiklikle ilgili... Olsun... Yine de saptrlabilir ve o tarafa ekilebilirdi. ANAP'ta u ara byle bir takat yok. Bildiimiz sebeplerden dolay bir tutukluk var. Dn, telefonda, Hasan Cell Gzel'e iin bu tarafn sormadm. Niye soraym? Sknty biliyorum. O dedi ki: Biz uygulamay kaldran tarafz. Daha ne yapacaktk? Beri tarafta ise Demirel diyor ki: Uygulamay hkmet kaldrmad, Rabta kendi kaldrd. Yni, bir eriat rzgr esti de, sonra kendi kendine durdu gibi bir ey... Acaba neden durdu? Rabta, neden vazgeti-bu yoldan?.. Buralar henz mehul... Ortada sadece takvim konuuluyor. 514 Bizim devrimizdeydi, hayr deildi. Farknda olmadk. Atladk. zerinde durmadk. Geldiimizde bu uygulama vard. Biz kaldrdk. Bunlar biliyoruz efendim. Ama konutuumuz ey o deil ki... Rabta nedir? nce onu syleyin... Bu takati kendinde bulamayanlar elbet mazur grrz ama, o tkata sahip tek mi merci yok koskoca Mslman Trkiye'de? Eer yoksa, demek ki bir bit yenii var. 24.3.1987 Rauf Tamer Keba: ERDAL VE RABITASI Daha kendi partisini ioparlayamam, partisinin iindeki kprtlar nleyememi olan ve son ara seimlerinde de DYF'-nin arkasna den Erdal Bey, birden bire dier yoldalarnn gayretini grnce Rabta mevzuunda kkreyiverdL Biz, onun ankaya'ya davet edilmesini yadrgamtk. Amma, ankaya bu daveti iptal ederek gerekli olan yapt. Erdal Bey kim, Rabta meselesi nedir? Var m bir alkas? diye dnlebilir... Trkiye'nin bunca meselesi varken Erdal Bey"ih birdenbire Rabta meselesine bu kadar akl almaz ekilde sahip kmaya ve Evren'le muhatap olmaya kalkmas nasl izah edebilir? Aslnda mesele pek basittir... Bu basit alkay kefetmek iin biraz geriye gitmek ve Erdal Bey'in eski defterlerini yle bir yoklamak kfidir. Bu l-zime yerine getirildii takdirde u husus hatrlanacaktr: Erdal Bey ODT rektrdr ve ilk hretini bu milli messesenin beynelmilel ideolojilerin merkezi ve nihayet anarik hareketlerin krateri haline getirildii gnlerde yapmtr. Erdal Bey ODT"de ve anaristlerin kestii yoL Erdal Bey Deniz Gezmi...

Deniz Gezmi ve arkadalarnn ODT 402 numaral odada ihtimamla muhafaza edilmi olmas. Anaristlerin polisten kamak iin en emin smak kabul ettikleri ODT... 515 Adnan aplakolu, Cengiz Uluay gibi, antikomnist limlere haram edilmi, yasaklanm ODT... Evet... Erdal Bey ve Trk zabtasnn sokulmad ODT ite byle alkal... Amma bu ODT ile Rabta'nn- da bir alkas var. te bakn efendim. Nereden nereye? Erdal Bey ODT ile alkal, Rabta da ODT ile" alkal... te Erdal Bey'in asabiyetinin hncnn sebebi... Peki, neymi Rabta'nn ODT ile alkas? Efendim bir ODT'ye Cami Yaptrma Dernei varm... Rabta da bu dernee yardm etmi... te Erdal Bey buna dayanamaz efendim. Laik gnl buna tahamml edemez efendim. Erdal Bey dnyay bunu yapanlarn bana yksa yeridir efendim... Hi bu devirde byle eyler olur mu efendim?.. O Erdal Bey ki, daha Allah'a inanp inanmamaya karar verememi bulunmaktadr. Belki de bu meseleyi dnme zaman geldiine kani deildir. Neyse geelim, bu onun ahs ii... Amma onun bir de ideolojisi var. Erdal Bey'in bu ahs ideolojisidir ki btn eski anaristleri, eski anaristleri kkrtan kalemleri, stunlar, gazeteleri Erdal Bey ve partisinin evresinde toplanmaya itti... Ve imdi hep birden Rabta'ya hcum... Erdal Bey hakl... Onun rabtas cami,ile deil ki efendim? Onun rabtas baka... Bambaka... Bu sebeple o, iki eye muhaliftir. slm Rabta's. Ve Trk zabtas... Onun rabtas ok baka... 24.3.1987 Ergun Gze Keba: RABITA'YI KMLER STEMEZ? Dnelim Rabta'y kimler istemez?.. Ve aratralm niye istemezler? Hangi sebebe istinat eder bu istemeyi, bu muhalefet ve hatta bu dmanlk? Rabta'y mesel Bulgaristan istemez... nk, Rabta, Bulgaristan'n Trk asll teb'asna kar giritii insanlk d hareketlere kar km, meseleyi yerinde tetkik etmek iin bir 516 teyet gndermitir. Hatt bu heyeti Bulgaristan nce kabul edeceini syledii halde gnlerce bekletmi ve snrlarndan ieri sokmamtr. yle ya Todor.. Jivkov, Trk asll vatandalarn ezmesine mani olan Rabta'y sever mi? Rabta'y Yunanistan da istemez, sevmez. Elinden gelse ortadan kaldrr... Niin mi? nk Rabta, Yunanistan snrlar iindeki Trk vakflarnn korunmas, tamir edilmesi, yeni camiler yaplmas iin yardmda bulunmutur. Bat Trakya'daki Trklerin kaderine eilmitir... Hi Trkln kkn kazmaya yeminli Yunanistan buna tahamml eder mi? Kbrs Rum kesimi, Kipriyanu'sundan mteveffa Makari-os'una kadar toptan Rabta'nn dmandr. Zira, Rabta, Kbrs Trk'ne ve Trk Cumhuriyeti'ne Trk d politikas erevesinde sahip km, ona yardm etmi ve slm Konferans'n-da KKTC'nin temsil edilmesi iin elinden geleni yapmtr. Rabta'ya kim kar kar baka?.. Babrak Karmal kar kar. Elinden gelse Rabta'y imha eder. Niin mi? Niin olacak, Afganl mcahitlere destek salad, Kzlordu'ya kar Afganistan'm erefli direniini temin ettii iin... Eer Rabta olmasayd, Afganistan belki de imdi komnistletirilmi, hi olmazsa mcahitler sindirilmi olacakt... Rabta'y kimler istemez?.. Avrupa'ya kam olan blc, komnist, bar, anaristler istemez... Ellerinden gelse imha ederler. Zira, onlarn Avrupa'daki Trk iileri arasnda blcl yaymalarna mani olan ve Trk hkmeti tarafndan seilip gnderilen din adamlarnn maan da o vermi ve komnist propaganday zor durumlara drmtr. Mesel Rabta'nn bu gibi yardmlar

olmasayd Bar Dernei kaak Genel Sekreteri v. Enis Cokun, Avrupa'da Trk iileri arasnda daha kolay 12 Eyll ve Trk Ordusu dmanl yapabilirdi. Ban Dernei de, Dnya Bar Konseyi de Rabta'y istemez. nk Ban Dernei'ne gre, Ruslar'n Afganistan' igali diye bir ey yoktur. Olsa olsa bir Afgan devrimi vardr. Afganistan mcahitleri denilenler ise ABD yanls gerillalardr... Ve Rabta onlara yardm etmektedir. Ve nihayet Sovyet Rusya Rabta'y istemez... Bulgaristan'daki uann ayana dolat, Rusya'daki Mslmanlar'a Kur'an gnderdii ve Avrupa'daki Trk iileine ynelmi Sovyet propagandasna mani olduu iin istemez. Bulgaristan'n, Yunanistan'n, Kbrs Rum kesiminin, Bab517 rak Karmal'n, Avrupa'daki blclerin ve Bar Dernei'nin istemedii Rabta'y Marksist Uur Mumcu'nun istememesi de normaldin nk Sayn Uur Mumcu da Bar Dernei yesidir. Anlald m efendim bu feryad niye?.. 26.3.1987 Ergun Gze Tarihi Gzyle: RABITANIN TES Trkiye'yi Dou'dan da, Bat'dan da koparmak isteyenler var. O kadar Doulu'yuz ve o kadar Bat'ya girmi durumdayz ki, bu tarih gelimenin kopmas mmkn deil. Baz mihraklar, bunu anlamyorlar. Ne. slm'dan kopabiliriz, ne de Bat'dan. Ama her eyin zerinde Trk'z. 2.500 yldan beri Trk'z. 1.100 yldan beri Mslman ve slm medeniyetinin iindeyiz. En az 900 yl slm'n klc, ncs, rehberi olduk. 200 yldan beri Bat medeniyet ve tekniine girmeye alyoruz ve btn dnya gibi pek ok ey aldk. 1826'dan bu yana hibir akm, bizi Bat istikametinden dnd-remedi. 1987'de mi dndrecek? Bu birikimlerin neticesi, bugnn Trk' dodu. Bu birikimlerden hibirini inkr edemeyiz. Zira Trk, nn toplamdr. imdi aradan slm' karmak mezbhane gayretleri grlyor. Niin? phesiz Trk' Trk'ten karmak, baka bir modele benzetmek iin... Bu kadar ak bir gerei anlamamakta direnenler var. Rabta, bir slm! tekilttr. Btn dnyada dini kurulular vardr, zendiimiz Bat'da bu kurululardan geilmez. Bizde de var. Trk Diyanet Vakf gibi... Ne olmu? Rabta, baz imamlarmzn maan demi, baz teberrularda, yardmlarda bulunmu... Hem de ne zaman? Lksemburg'dan 1 milyon dolar kranla kabul ettiimiz, ok laik ve ilerici bir iktidarn Trkiye'yi 70 sente muhta ettii zaman... Bu kadar ehemmiyetsiz, binlerce emsali bulunan bir olay, Washington Post'vr bir keif olarak yutturulmak isteniyor. Trmandrldka trmandrlyor. T ankaya'ya kadar... Cumhurbakan istifa etsin!.. Farz- muhal etti. Yerine kim seilir? Meclis aritmetii ortadadr.- Muhtemelen Karaduman 518 seilir. Eh, Karaduman' devirmek, elbette Evren'i devirmekten kolaydr... Bu derece pis oyunlar oynyacak izgiye nasl geldik? E-fendim, demokrasi iinde Cumhurbakan niin tenkit edilme-sinmi... Tenkit edilir ama, istifaya davet baka eydir. Zira istifaya davet, ar bir ithamn gerek olarak kabul edilmesiy- ' le olur. in iinde hem acemi politikaclk, hem kt niyet, hem eski oyunlarn tekrar hevesi, hem de devleti rtme teebbs var... Gerek bir politikac, ok uzun yllarda ve ancak istidat sahibiyse yetiir. Tpk bir generalin yetimesi .gibidir. Temene general rtbesi verirsiniz ama, o general olmaz ki... Elli yandan sonra politika, ancak byle yaplr. Yeni bir politikac nesli yetitirmek hevesiyle, yetimi kadroyu saf d brakmann bu biim neticeler verecei ok sylendi ama, an-tlamad... Sleyman Derairel'in btn muarzlarna hatrlatyorum, yalnz o, Byle gerekiyordu, byle yaptk diyebilmitir. Baka herkes, ok yuvarlak lflar etmitir. Zmnen Rabta ile Trkiye Cumhuriyeti'nin ibirlii yapmasnn su olduunu kabullenmitir. imdi Doru'Yol Partisi, yarm milyon oy daha temin etmitir. Zira millet, yuvarlak, hem nalna, hem mhna konuanlardan hi holanmaz...

Trk Devleti, yksek menfaati neyi gerektiriyorsa, o ekilde hareket eder. Hibir kompleks ile milletin menfaatlerini pas geemez. Bulgaristan ve Kbrs Trkl'ne Rabta'nm yapt hizmetlerin intikam, Cumhurbakan'na gzda vermek kstahlna trmanrsa, baz evrelerin akllarn balarna toplamalar gerekir. Bugnk durumun neticesi, milleti laiklik'-ten nefret ettirmektir. Atatrk'n Trk milliyetiliinden nefret edenler, onun adn bol bol kullanyorlar. Demek hl kan-drabileceklerini sandklar kimseler var... 28.3.1987 Ylma: Oztuna Ufuk Turu : DNSZLK, MANSIZLIK VE RABITASIZLIK! Hkmet kararnamesi ile 'izinli* saylan devlet memuru din grevlilerine. Rabta rgt tarafndan maa verilmi ol519 mas, gerekten devletin o sralarda acze dtn gstermesi bakmndan ve ekil bakmndan hi de ho deildir. 1974'-ten 1985'e kadar sren bu uygulamann meydana karlmas da hi phesiz, son zamanlarda moda olan bir 'aratrc gazetecilik' baarsdr! Fakat Rabta rgtnn, kendi emelleri, felsefesi ne olursa olsuna acaba bu uygulama Trkiye'de eriat dzenini geri getirmek iin srdrlen komplonun bir paras mdr? On yl zarfnda Rabta'dan cret alan din grevlilerinin ef'al ye hareketleri ile, bu yolda herhangi bir faaliyetleri olmu mudur? Bu uygulamay kabul edenler veya en azndan ses karmayanlar, byle bir komploya bilerek veya bilmeyerek hizmet etmiler midir? Biz, bu ile ilgili olan gelmi ve gemi btn resmi kiileri bu yoldaki sulama ve imalardan tenzih ederiz! Asl, bu konuda bir Trk Watergate'i yaratarak, lkeyi yeniden kavram kargaalarna, bunalmlara sokmak, zellikle 12 Eyll idaresi ve liderlerini karalamak ve hrpalamak iin tezghlanan bir komplonun mevcut olduuna inanyoruz! Trkiye'de, ne Rabta rgtnn (ki kendi erevesi iindeki emelleri ne olursa olsun yle me'umtve tehlikeli bir tekilt olduuna da inanmyoruz) faaliyetleri ile, din grevlilerine maa vermesi ile, hatta ne de Humeynici rgtlerinin daha ak seik ve tehlikeli oyunlar sonunda eriat dzeni kurulamaz. Amma, asl aratrc gazetecilerin pertavszlarn zerine evirmedikleri toplumumuzun temellerine dinamitler yerletiren, sinsi tertip gelimeler, Trkiye'yi yeniden ok daha tehlikeli kargaalara, blnmelere srkler. Mesel son zamanlarda baz sol yaynlarda. Tanrszln, dinsizliin, ateizmin' zgrl, ecinsellerin haklan kampanyalarnn, Mslman mahallesinde salyangoz satarcasna pervaszca yrtlmesi acaba tesadfi midir? Burada hemen tuhaf fakat ac bir vakaya da temas etmeliyim: Bu provokasjm ve artlandrmalar o kadar messir dir ki, ateizm ve dinsizlik deta moda ve ilericiliin simgeleri haline gelirken, Allah'a inanmak Mslman olmak, iman sahibi olmak ilkellik, gericilik addedilir oluyor! Nerdeyse, adamlar Allah'a inanmadklarn, dinsiz imansz olduklarn, ecinsel olduklarn iftiharla haykrp birtakm haklar, zgrlkler isteyecekler de, biz Allah'a inandmz, Elhamdlillah Mslman ye milliyeti olduumuzu, deta alak sesle kendimizi mazur gsterircesine fsldar hale geleceiz 520 Rabta olay zerinde asl yaygaranm Atatrklk ve laiklik elden gidiyor diye koparldn ve bytldn de sanmayn. Yukarda szn ettiimiz, provokasyon ve kavram' kargaalarna paralel olarak daha ak seik, ksa vadeli bir maksat vardr; bir trl dinmeyen 12 Eyll dmanlndan ve hncndan kaynaklanan bir maksat! Mal bulmu maribi gibi, bu olay ereve ve tarih perspektifinden, o gnn mcbir artlarndan kararak 12 Eyll dnemini, idaresini ve liderlerini hrpalamak karalamak istemektedirler. Ksacas maksat 'bacy' dvmektir! Gya Atatrk geinen Evren ve arkadalar Rabta gibi muzr ve hnzr bir rgtle iliki iinde olmakla Atatrklk'n ruhuna ve laiklie ihanet etmilerdir! Ellerinizi vicdanlarnza koyun: Bu kampanyay yrten, krkleyen ar solcular Atatrk de Sayn Evren deil! Bu safsataya kim inanr? Atatrk', Osmanl mparatorluu'nun bir paras olup, sonra yurt dnda kalan bir yrede dodu diye Cumhurbakan-l'na setirmemek isteyen zihniyetin daha

me'um daha* tehlikelisidir Evren'i istifaya davet eden zihniyet! Sayn Erdal nn de partisinin gittike etkinleen an sol cenahna bylesine let olmakla nce muhterem babasnn "devlet ve hakkaniyet anlaylarna ihanet etmitir! Biz, Cumhurbakan'nn ok samimi izahlaryla konuya aklk getirmi olmasna ramen, bu komplolara kendisinin bizzat cevap vermeye lyk grmesini bile arzu etmezdik! Onun ve arkadalarnn kimler olduklar, Trkiye'ye esiz hizmetleri, tarihimize herhalde altn harflerle yazlacaktr! Bu gerei hi bir provokasyon, hibir aratrc gazetecilik deitiremez! 30.3.1987 Altemur Kl: 521 BULVAR GAZETES Olaylar ve Gr: LAKLK SAVUNUCULUU MU? 12 EYLL DMANLII MI? 17 Austos 1980'de, yani 12 Eyll ncesi yaynlanan ve uygulamas Temmuz 985'e kadar devam eden bir Bakanlar Kurulu kararnn sorumluluunun baz kiiler ve evreler tarafndan mnhasran 12 Eyll ynetimine yklenmek istendiini hayretle izliyoruz. Bilindii gibi, Austos 1980'de karlan bir Bakanlar Kurulu kararnamesi imamlarn yurt dna cretsiz izinli olarak gnderilmesini ve bunlarn cretlerinin yurt dndaki kurulular tarafndan denmesini ngrm, bu imamlara kadrolar verilinceye kadar bu uygulama Temmuz 1985'e kadar devam etmitir. Bu maalar salayan kurulularn banda ksaca RABITA olarak adlandrlan ve 1962'de Mekke'de kurulup Suud Arabistan'n kamu niteliindeki kurulularndan Dnya slm Birlifis'nin gelmesi laik bir devletin devlet memurlarnn maalarnn teokratik bir devletin teokratik bir kuruluu tarafndan karlanmasnn laiklik -ile ne dereceye kadar badaaca tartmasn gndeme getirmi, ne var ki bu husus, laiklik savunuculuu paravanas arkasnda baz evrelerce 12 Eyll dmanlna dntrlmek istenmitir. Gerekten, baz kiiler ayr dneme ait olan kararname ve uygulamalarn faturasn 12 Eyll ynetimi olan ve Atatrk izgisi herkese bilinen Milli Gvenlik Konseyi Bakam ve yelerine karmak istemekte ve hatt sorumsuzca Cumhurbakan ile Cumhurbakanl Konseyi yelerinin grevlerinden ekilmesi gerektiini ileri srmektedirler. Oysa braknz 12 Eyll 1980 Kasm 1983 dnemi arasnda Milli Gvenlik Konseyi'nin, hkmetlerinin ve Danma Meclisi'nin hibir 522 karar iin, sorumluluk iddiasnn ileri srlemeyeceini syleyen yrrlkteki 1982 Anayasas'nn Geici 15. Maddesini, Eyll 1980 Kasm 1983 dneminde yrrlkte olan 2324 Sayl Anayasa Dzeni Hakkndaki Kanun'a gre, Milli Gvenlik Konseyi yasamaya, Milli Gvenlik Konseyi Bakan ye Devlet Bakan ise Cumhurbakan'na ait olan grev ve yetkileri kullanrken, 1961 Anayasas'nn yrrlkte braklan 98. maddesi Cumhurbakan'nn, grevleri ile ilgili ilemlerinden sorumlu olmad, sorumluluun kararlar imzalayan Babakan ve ilgili Bakana ait olduu ilkesini srdrm, nitekim bu esas 1982 Anayasas'nn 105. Maddesi'nin birinci fkrasnda bugn de aynen muhafaza edilmitir. Hal byle iken -ve szde ama, laiklii,korumak veya laiklie gereken titizlii salamak olduuna gre - hedef olarak 12 Eyll ynetiminin alnmasnn sebebini anlamak ok gtr. Onun iin kendi hesabmza biz, laiklik savunuculuuna Evet ve fakat sadece rejim dmanlarnn iine yarayacak mesnetsiz ve duygusal '12 Eyll dmanl'na 'Hayr' diyoruz. Sz geen uygulama ile ve kararname ile ilgili grmz ise bir baka yaada ele alacaz. 24.3.1987 Prof. smet Giritli Olaylar ve Gr : DYANET LER BAKANLII GREVN YAPABLYOR MU? Diyanet leri Bakanl'nn 5 Austos 1980 gn Babakanla yapt bir bavuru ile, baz din grevlilerinin maa-sz izinli olarak yurt dna gnderilmesini ve bunun iin Belika mahall idarelerinden ve merkezi Mekke'de bulunan Dnya slm lemi Birlii Genel Sekreterlii'nden bir miktar kadronun temin edildiinin bildirilmesi zerine, ilk defa 17 Austos 1980'de karlan

Bakanlar Kurulu Kararnamesi ile, yurt dnda grev yapan baz imamlarn 1 Temmuz 1985'de kadrolu hale getirilinceye kadar, yllarca din bir kurulutan maa almas, kamuoyumuzda tartma konusudur. Bilindii gibi Diyanet leri Bakanl, Anayasa'nn 136. maddesinde de ifade edildii gibi; genel idare iinde yer alan, 523 laiklik ilkes dorultusunda, btn siyas gr ve dnlerin dnda kalarak ve millete dayanma ve btnlemeyi ama edinerek, zel konuninda gsterilen grevleri yerine getirmesi gereken bir kurulutur. 3 Mart 1924'de er'iye ve Evkaf Bakanl-'nn kaldrlmas ile onun yerine kurulan Diyanet leri Bakanl'nn bugnk stats; 22 Haziran 1965 tarihli ve 633 sayl Diyanet leri Bakanl Kurulu ve Grevleri Hakkndaki Kanun ile dzenlenmektedir. Laiklii dinsizlik veya kat din-devlet ayrl olarak deil, dinin smrlmesini ve dine dayal rejim olan teokrasinin hortlatlmasn nlemek olarak anlayan Atatrk laikliksin sonucu olarak; slm inan konusunda toplumu aydnlatmak ve Mslman Trk milletinin din inan ve ibadeti ile ilgili ileri yrtmek iin kurulan Diyanet leri Bakanl, 1961 Anayasasn takiben, 1982 Ana-yasasnca da 136. maddesinde bir anayasa kuruluu olarak dzenlenmi bulunmaktadr. Ksaca Rabta olarak adlandrlan ve eriata dayal teokratik bir devlet olan Suudi Arabistan'n kamu kuruluu olan slm lemi Birlii'nin, Bat Trak-ya'daki, Kbrs'taki, Bulgaristan'daki ve dier lkelerdeki Mslman Trkler'e destei ne olursa -olsun gayelerini, Devlet Bakan Sayn Hasan Cell Gzel'in de kabul ettii gibi, laik devletimizin karakteri ile badatrmak mmkn deildir. Bu itibarla byle bir teklifin Austos 1980'de, Diyanet leri Bakanlndan yaplmamas ve uygulamaya girilmemesi daha doru olurdu. Ne var ki. Diyanet leri Bakanl'mzn, kendine A-nayasa'mn ve kanunun verdii grevleri lyk ile-yapp yapamad giderek artan bir tereddt konusudur. MSP-CHP ibirliinin, bugn idam talebi ile muhakeme edilen Adana eski mfts Cemalettin Kaplan' Diyanet leri Bakanlk Yardm-cl'na getirdii iddias, Diyanet leri Bakanl tarafndan, tayin edilen bir vaizin, tjskdar'daki Yeni Cami'de, bir elinde 1982 Anayasas, bir elinde Kur'an- Kerm, kt minberde hutbesinde; Kur'an- Kerim ile Anayasa'run elitii iddiasnda bulunduunu 17 Ocak 1987 tarihli gazetelerin yazmas ve nihayet geenlerde bir gazeteye beyanat veren stanbul Mf-ts'nn, ADS'in Afrika'dan geldiini ileri sren Avrupal rklara nazire yapar gibi, bu feti Tanr'nm Mslman olmayan toplumlara yollad bir gazap olarak nitelemek sureti ile aklc ve bilimci, yani laik gr dnda dinci aklama yapmas ve Bakanlik'n dergisindeki baz yaynlar, bugnk Diyanet leri'ndeki kadrolarn, Anayasa'nn dorultusunda o524 luturulup oluturulmadn, devlet denetiminin yeterli yaplp yaplmadn dndrmekte, oysa bildiimiz kadar ile Diyanet leri Bakanl, uzun zamandan beri bakandan yoksun ve vekletle ynetilmektedir. Kanaatimizce vakit kaybedilmeden yaplacak ilk i, bu anayasa kuruluuna, dine ve Atatrk'e saygl ve ehliyetli bir bakann tayini ve bu kuruluun btn ile Anayasa izgisine getirilmesi olmaldr. 26.3.1987 Prof. smet Giritli 525 YENASIR GAZETES RABITA'YA HALEY KM VERD? Son drt-be- gndr Ankara'dan soruluyor: Yurt dnda altrlan din grevlilerini, imamlar 1982-1984 yllan arasnda Rabtat-l Alem-l slm'a kim ihale etti? Trkiye Cumhuriyeti Devleti, kamu grevlilerine yaptrlmas gereken iin cretini eriat bir rgte nasl detti? Bu sorularn sorulmasna neden olan gerei Gazeteci Yazar Uur Mumcu ortaya kard. Konu nemli bir boyut kazannca gazeteciler Ulusu hkmeti dneminde sorumluluk alanlarla konumaya baladlar. Ancak, hi biri meseleyi ak bir biimde izah edemedi. Belki de etmek istemedi. Devlet hizmetinde ters bir i yapldnda kimse ortaya kp sorumluluu yklenmez. Ama baarya herkes ortaktr.

Olayn aklk kazanmasna yardm etmek iin ben bildiklerimi yazyorum. steyen istedii yorumu yapabilir. Trk iilerinin youn olarak bulunduu Avrupa lkelerine eskiden beri din grevlileri gnderilir. Bunlar devlet memuru olduklar iin d temsilciliklerimizin bnyesinde vazife yaparlar maalarm da genel bteden alrlar. 1980'den sonra bu uygulama geniletilmi.. Resmi atamalar dnda ok sayda din grevlisi izinli olarak Avrupa'ya gitmi. Bunlar maalarm Trkiye'den deil baka yerlerden almlar. Nasl oluyor bu uygulama? 657 sayl Devlet Memurlar Kanunu, yurt dnda uluslararas kurumlarda alacak kamu grevlilerine grev sresi kadar izin verilmesini ngryor. rnein, NATO, OECD, Birlemi Milletler, Dnya Bankas, Para Fonu gibi kurulularda alan Trk memurlar, hkmete bavurup izin istiyorlar. Hkmet izin verince bunlarn Trkiye'deki maalar kesiliyor, ancak bal bulunduklar devlet tekiltnda kadrolar muhafaza 526 ediliyor. Uluslararas memur statsne giren Trk memurlar cretlerini altklar kurumdan alyorlar. Uluslararas kurumlarda bu durumda bulunan ok sayda memurumuz var. Bu memurlar TC pasaportu tayorlar, Trkiye'de emeklilik haklar devam ediyor, ancak Trkiye'ye deil,, altklar uluslararas kuruma hizmet veriyorlar. Avrupa lkelerinde grev yapan din adamlar ise, bu statde deil. Onlarn grevi bulunduklar lkelerdeki Trk vatandalarna hizmet etmek, din vecibelerini yerine getirmelerine yardmc olmaktr. Bu faaliyet ama ve nitelik itibariyle kamu grevlilerinin Trkiye'nin hizmetinde bulunmasn gerektiriyor. 1980'den sonra yurt dna ok sayda din grevlisinin gnderilmesi gerekince 657 sayl kanunun at izin kapsndan imamlar da geiyor. Kendilerine hkmete izin verilen din: grevlilerinin cretleri yurt dndaki baza dernek ve rgtler tarafndan deniyor. Yani, devlet bizzat kendisinin yapmas gereken bu kamusal grevi bir takm derneklere, rgtlere ihale ediyor. Bunlar arasnda Federal Almanya'daki dernekler, Belika'-daki slm kurulular ve hatta Belika'da faaliyette bulunan baz Hristiyan kurulular bile var. Paray bunlar dyor, bizim din grevlileri de hizmet yapyor. Bu arada merkezi Mekke'de bulunan Rabtat-l lem-l slm rgt de devreye girerek din grevlilerimizi maa balyor. Ksaca Rabta denilen Rabtat-l lem-l slm yani Dnya slm Birlii rgt, Suud Arabistan hkmeti tarafndan finanse edilir. Esas amac dnya slm birliini kurmaktr ve siyas gr itibariyle demokrat cumhuriyete kardr. Trkiye'de laik cumhuriyet idaresinin mevcudiyetinden rahatsz olur. Btn slm lkelerinin din kurallarna gre ynetilmesini ister, zetle, Rabta eriatl savunur. Biz ne yapyoruz? Devlet memuru olan din adamlarmza izin verip onlarn Rabta'dan maa almalarn kabul ediyoruz. Bizim memurlarmz Rabtat-l Alem-l slm'n hizmetine giriyorlar, bu rgtn propagandasna hedef oluyorlar, kolayca irtican kucana dyorlar. Bu ie kim izin verdi diye sorulduunda eski Babakan Ulusu Kim nasl yapt, bilemiyorum. Hayret ettim ben de diyor. Diyanet leri'nden sorumlu Devlet eski Bakan Mehmet zg527 ne de tiraf ederim bilmiyorum. Hkmetten byle bir ey .-gemedi seklinde aklama yapyor. Dn Dileri Bakanl yetkilileriyle konutuk Bakanln, din grevlilerinin maalarnn Rabta tarafndan denmesine arac olmadn, bu konuda bir mutabakat bulunmadn bildirdiler. Dileri doru sylyor, ancak, 1982 -1984 arasnda yaplan ilemler devletin kaytlarnda mevcut.. Devlet memuru olarak izin verilip yurt dna giden ve Rabta'dan ya da dier rgt ve derneklerden maa alanlarn zlk dosyalar Diyanet leri Bakanlnda duruyor. Bu dosyalara bakldnda orada kimin imzas olduu grlecek, belki de Bakanlar Kurulu kararlar ortaya kacaktr. Ne demiler, kabahat samur krk olsa kimse zerine giymez.

17.34987 Muammer Yaar Gndem : FIRTINA, AMA BR BARDAK SUDA. Bir haftadr Cumhuriyet Gazetesi, dedektiflikle yazarl ayn dzeyde yazan Uur Mumcu'nun srklemesiyle lkeyi temelden sarsacak yaynlar yapyor. Diyanet leri Bakanlnn yurt dna gnderdii'28 din grevlisinin maalarnn merkezi Mekke kentinde bulunan Rabtat-1 lemi-1 slm tarafndan denmesi, tznde eriat istikametinde almalar yapmak yazl olan bu rgtn, Trkiye'ye eriat dzeni getirme niyeti olarak yorumlanyor. Byle bir ilikiyi balatt iin dnemin Diyanet leri bakanndan, tayin kararnamesinde imzas bulunan bakan, babakan ve devlet bakanna kadar herkes eriat komploya alet olmakla sulanyor. Halbuki olay ne? Rabta, Suud ynetiminin 'slm' grntsn btn dnyada srdrebilmek amacyla kurdurduu ve faaliyetlerini yalnzca aznlk durumundaki mslman-lara din adam gnderilmesi ve onarlmas veya inas gereken camilere yardm edilmeleri dzeyinde tuttuu bir rgt. Rab-ta'nm yurt dnda alan Trk iilerinin din eitimleri iin Trk hkmetlerinin (hem Demirel, hem de Ulusu ve zal) gerekli grd kadrolarn (hepsi 28 kii) maann denmesi ve Kocatepe Camii'ne bir miktar yardm yapp inas dn528 len Meclis Camii ile ODT slm Merkezi'ne yardm vaadinde bulunmas dnda Trkiye ile bir ilgisi olmam. Olsa bile, bu ilikinin Suudi Arabistan'n terbiye edilmi slm! anlay istikametinde olaca ok ak. Ksacas ne ynden baiarsanz balan, laik Trkiye Cumhuriyeti iin kayg duyulacak, endie edilecek bir yn yok. nk ne Rabta Trkiye daha msl-manlasn gibi bir niyete sahip, ne de yneticiler herhangi bir rgtn Trkiye'yi yle 'istenmeyen' ynlere gtrmesine msaade edecek kiiler. yleyse nedir bu grlt? Bu kez ankaya'y da iine alacak biimde dzenlenmi bu tertip hangi amaca ynelik? Uur Mumcu, Hasan Cemal ve benzeri yazarlar Cumhurbakan Kenen Evren'in, 12 Eyll Babakan Ulusu'nun laikliklerinden mi kukulular? Yoksa dnemin Diyanet leri Bakan Tayyar Al-tkula'n, grev gerei bal olduu Devlet Bakanh'n, Babakanl ve Cumhurbakanln bile bile yanltp Trkiye'de bir din idaresi kurmann altyapsn hazrladm m sylemek istiyorlar? Btn bu sorularn cevabnn 'hayr' olduunu en az bizim kadar adlarn andmz yazarlar da bildiklerine gre, yapmak istedikleri baka birey olsa gerek. Bize gre o da, birka gndr sylediimiz gibi, trban olayyla sindirdikleri devlet yneticilerini bir adm daha attrp Trkiye'deki slm gelimeyi tamamen engelleme noktasna kadar gtrmek olabilir. Ancak o noktann tehlikesini dnyorlar m bilemem. Yllar nce, btn devlet yetkililerinin gz nnde cereyan etmi, resmi evraklarda aka kayd olan, gizli olmayan genelgelerle btn Trkiye'ye tamim edilmi, ziyaretler srasnda gerek Trkiye'de ve gerekse Suudi Arabistan'da gazete ve televizyonlarda sz konusu edilmi, aslna baklrsa yalnzca mslmanlan rahatsz etmesi gereken bir ilikiyi, buzdolabndan karp starak yeni bir keifmi gibi nmze srenler, 'istersen ye' davetlerine hi ummadklar evrelerden icabet edildiini grnce, suyu biraz daha bulandrmay kendileri iin bir grev bilmie benziyorlar. Basnn gcn hl anlamam, ufak tefek srmeleri, o-nun bunun dedikodularn kendilerine malzeme yapanlar, durmu oturmu, sat yzbine ulam bir gazetenin Trkiye'de siyasi bir buhran kartabilecek kadar gl olduunu grebil-seler ve ellerinden geleni yapsalar iyi olacak. Zaman, 22.3.1987 Fehmi Koni 529 F.: 34 Bayaz: RABITA TEKLTI VE DEDKODULAR Rabta hakkndaki iddialar, iine biraz da hayal kartrlarak gereinden fazla uzatld. Sonunda yine iinden kocaman bir hi kacak olan bu iddialar yznden hem basnn bir blm, hem de baz resmi makamlar mesai tketmeye devam ediyorlar. Trkiye'de, ortaya atlan hemen her konu, getirilip laiklie ilitirildike ve sanki Trkiye Cumhuriyeti'nin laiklikten baka umdesi yokmu gibi, milletini,

vatann, dinini sevmek su sayldka sosyal ve siyasi manada ilerleme beklememeliyiz. Dnyann her tarafnda, muhtelif dinlere ait yardmlama tekiltlan vardr. Bunu neden normal saymyalm: Dnya Kiliseler Birlii'nin hristiyanl yaymak maksadyla, Afrika ve Uzak dou gibi hristiyan olmayan blgelerde yaayanlara bile eitli bahaneler altnda paralar aktmasna aldrmyor da ayn ey slmiyet iin sz konusu olunca bazlarnn gzn neden uyku tutmaz oluyor? Sovyetler Birlii, eitli lkelerdeki marksist partilere ve gerilla kuvvetlerine -kendi halknn boazndan keserek- para ve silh yardm yapar, normaldir. Milletleraras birok dernek mensuplarm hem maddi, hem sosyal bakmdan destekler normaldir. Ama terrle hibir alp verdii olmayan islm ibadethanelerin yaamas neden ho grlmez. Biz bu mizac tanyoruz. Bu miza ok eskidir. Rabta onun imdiki oyuncadr. Dnk oyuncak trband ve yarn yine ayn trden bir oyuncak bulup, biraz daha oyalanacaklardr. Dedikodularla yaamak yerine gerek belgelerle konumak elbette daha dorudur. Bu sebeple Rabta, iddiaclar (eer btn malzemeleri kulaktan kulaa deierek yansyan dedikodulardan ibaret deilse) btn belgeleri ortaya dkmelidir-ler. Trkiye Gazetesi, 25.3.1987 Yaln zer530 "-" X """"" 1 & ? j c i ** * a t ; . . 2- * i w -"j 7 If it IS-ni O r ' i k" ,1 ' O > v' ^ ^ c S \ fe is M ! r. lot M * I t ji i |r' -i "j w 1 1 \ III! * 1 ol :> a l *-' S 3 1 M___ c ^ 1 i 11 ? 8 M T ! * LJ I? ( m II 'i 'i a m o r YET VAN! IT- BAKA SLAM ?r Z CD I r~ *j" O & rii | qM -< > m m T.C. ItANET LERt BAKANUfiC ANKARASAYI :lffD/8Ji-j39j9 KONU: 20 Nisan 1981 abjucanliSa

Bilindii zere" toplumumuzu, yuriii'n& "re dnda, din konusunda aydnlatmak, ibadet yerlerini.ynetmek grevi. 633*saylr.kanunla 3>yanet ileri, lakanlgma verilmitir. ~~ Bu-grev yurtiinde 60 bine yakin din grevlisiyle yerine getirilmeye allrken, yurtdna-kadro imkanszlklar-nedeniyle yeterli hizmetin.g-trulemedigi de-.bir gerektir. u hizmet akl, nedeniyle yurtdndaki vatandalarmz arasnda blc faaliyetler'bu bokluktan yararlann;, gayreti ierleme girmilerdir.. Devletimizin.bu sahadaki hizmet boluklarn acilen gidermesinin gerekli olduuna inanan "Diyanet-leri Bakanl, lkemizin iinde bulunduu ekolicr.ii skntlar da gbznnde bulundurarak ba*5-ka ekonomik kaytaklar aragtrna yel un a girsitir. Bu cmleden olarak', maalar mahalli kuruluklar,-ve Dnya i" s lam Birlimi Gerdel Sekreterliyi1 tarafndan denmek suretiyle'eitli Avrupa lkelerine, ve Avu*uralya'ya adlar'.ve grevleri iliik-listede gsteriden personelin 657 Eay Kanunun 77- maddeci uyarnca gnderilmesi 'planlanm bulunmaktadr. Diyanet 'leri' Bakanlnca zel br. snav sonucu "seilmi bulunan ele-" Eianl-irn aylklar bu.kuruluklar ve Dnya i'slam'-Birlii Genel Sekreterinc3 karlanacaktr. 'iukurda belirtilen artlar erevelinde iliik listedeki. grevlilerin C37 S.'v'il Devlet, ilemurlar Kanununun 77iwAadjosj. jyn rnQa^3_y 11 ; r ey 1 c d^ Li;:cJsrde m&a^z r.ezun saylmalarna ilikin Bakanlar Kurulu uarar hasrlan-?-" rar.m arz ederin.. , tlehmet &ZCJIEJ Sevlt Bakan 534 T.C. tij l 3kYl 5 3EK/S-1/&5- 1 J95 sour : 5.%?&m SiBAIJTLir KUCAKIK* Xaluxlari cldugu zere torluunuzu (Turi;inde ve dpsia) cin koucunda aydir.la'rr.ak, ibadet yerlerini yr.etoek ger evi 633 sayij.1. karula '>^ir,e; ileri 3akanlaa verilmitir.S&-inl.s bu grevini, yurtiinde C.DCO'e yaklaan perscr-eli le yerine getrcer.n gayreti iimdedir. Ancak, yurtdndaki vetar.dajlarur.iza kayda deer tir bsseta gtrldn e ey 1 en ey e irkar yoldur. Bu ;--s dendir ki, cseilikle isi yjj'tt&iri.sc aranmda. b;,"lc faaliyetler bu boluktan yararlarjr-a guyreti ierisine fim; bul-uwairt adar. Daha fala gecikilmesinde byk sa_-uncalar gren" Sa^k-anlc, - vlker-itin iinde bu lun iu.ru ek on or. ik ve devi ekntiBici da gezennde bulundurarak basca kaynaklar ve rkanlar aratr* yoluna girstlr* Bu cr.leder. ctrak: a) Belika mahalli idarelerinden (Belediyelerden; b; Merkez: Mekke'de bulunan 1-n.va Iclaz Birlii Cer.el Sekreterliinden, bir tniktar kadre tar.i. edilmitir. Bylece; saaiar ecr edilen kurulular tarafiLdac "cic.Tsek suretiyle eitli Avr-&a -'ilkelerine ve Avustralya'ya adlar ve gtrevlari. iliik lie-.eie g&ster len personelin 57 ayl kanunun 77. r.aci9Bi uyarnca gcnderilsesi plar.lana-"bulun----, aki adr. Bakanlaca zel bir snav eanta sejilni .bulu-iar. eltr.kr.Iard^r. Belika'ya gnderileceklerin'aylklar Seljika aahalli idareleri taraf iz dar., dier .lkelere gnderileceklerin aylklar ise JXi^a lelas Birlii Oeael Sekreterliince cdt^;ekTukarda belirtilen art lar dahi nde alirik .listedeki 'grevlilerin 6^7 Sayl Xevlst E-=urlari lanununuc. 77- asdaeei ^-arrca 3 yl sreyle d lkelerde aa-ss strvs, aaylealarr.a il i kin, Bakanlar Kurulu'karar ktzrlarjtaea. irinlerine

?lvaj,et sleri Si'.-ja-.r. ^J a-1 (Kll EJ-.t* S^Milj] Oliru Sureti.} SB/S par* 1 Tarih * ^313 535 IlfrAKn iii; * : ' * s a

.;.Kt..:

2 6 Alsos ;3sa -/.../1J3 *i5M-r-A.T.a: lUixiiiA *lfil jfi:s= !'.i l*.;te<i ail scyad rs grevleri ya;'. ersv.elm. 6*7 Sa/ll* Devlet Kenurlar Kacu-ior.'77. !5ad-e3 n,yaJ"ir.ca 3 yl s^irj-i? iiljcoiertie .^aajs offzu- ;yll~>lar hsus.;, saJUAar.ta tajc-?lc ejiTijt.. Artila.1 i:- lister.'.:! 2. ncu V* 27. cci .rasnda kz/f.l 2l>;eair Ift^su K\u-.l ^ah 33TA/ le A:-J<a.-a j=a;.-.-Hap I.s3i. retmesi Tlaaz GCTO.YLZ^l^'rj.-; lsteiar. Jifcri ijrsjc hai-.Iarnia Skanlar JLur--iu Karar itt&az alur.ac-Jf eirvliere alt yer.: liste ili , 3crei.-i linerir.e salana. s - (Lit.; Tayyar iljacj,. V*- '-eri Sa;kan 536 5-7S s/.seo };a?aj.:ai.x jkli llotede t-ler v gurex'lti-i >&cl () ^.ertoawle i'urt dl^nco ^ijrev tlotilojcltrl iia er yl s-adetle -acvzz isin. veriioen G?7 vl 3;aJuau defti:;!!; 77 iw lifcOdeoine feore, ^aktrlar burulunca l//.y/19SO tarihinde ktti'orlur.tiriXci'.tir. "S.fr\ .-t 537 * en oo en co til* i rft Mflll '!M'm'lin'iMMiiilliii) "'n ri..... "eg*^a ***.i'^j.#. m o en 1 Ol 1 Ol en en fc. Ol 03 fc. en cn o o ULUSLARARASI SEERAT KONGRES TEKLFLER / TAVSYELER / KARARLAR Pakistan Ulusal Seerat Komitesinin himayelerinde olarak; Uluslararas Seerat Kongresi, 3-14 Mart 1976 tarihleri arasnda Pakistan'n Revalpindi / slm-Abad, Lhere, Azad Kemir, Pesaver ve Karai ehirlerinde toplanmtr. Bu vesile ile ilk defa olarak dnyann her tarafndan gelen mmtaz ahsiyetleri ve yksek din

bilginlerini bir araya getirerek kutsal Peygamberin (Tanrnn Selm O'nun zerine Olsun) rnek kutsal hayat tarzn mavere etmek, ilham almak ve Peygamberin propagandasn yapmak iin ok deerli bir frsat elde edilmitir. Kongre, ED - MLD-N NEB 1976 yl kutlamalar iin Pakistan Hkmetinin gsterdii methe lyk gayretleri iin derin takdirlerini belirtmi ve hislerini Pakistan Babakanna n'akletmitir. Kongre keza, btn Mslman lkelere gelecek yllar iin deiik mnada ve ekillerde yllk ED - MLD-N-NEB kutlamalar yapmalarn ve bunu sra ile tekeffl etmelerini arzu eder. Kongrenin grne gre, kutsal peygamberin SRA's. bizim iin bir rehber ve model olarak yararl olacaktr. Bylece, dnyann bugn karlat meselelere bir zm bulmak iin kutsal Peygamberin SRA'sn doru ve geni bir tefekkr son derece ihtiyatr. Bu gayede baarya ulaabilmek iin. Kongre, Pakistan niversiteleri ile dier Mslman lkeler niversitelerinde zaman kaybedilmeksizin SEERAT KRSLER> kurulmasnn bir grev olduu inancndadr. Kongre keza, baz Bat niversitelerinde dahi SEERAT KRSLER kurulmas yolundaki arzusunu slm Hkmetleri ve Mslman insan severleri vastas ile iletmek ister. 552 Kongre keza, kutsal Peygamberin retileri iin cihan mul bir ar ile btn slm Dnyasna amil ED-MLD-N NEB kutlamalarn koordine ve rgtlemek maksadyla bir ULUSLARARASI SEERAT KONGRES'nin kurulmas zamannn gelmi olduunu hissetmektedir (MAMULLAH HAN PAKSTAN). II Kongre aadaki hususlar teklif eder : a) Btn Mslman lkelere, slm eriatn benimsemeleri ve eriat btn kanunlar iin ana kaynak ve temel kabul etmeleri iin acele arda bulunmak. b) Btn Mslman Hkmetlere, birlemeye ynelik btn gayretleri gstermeleri ve slmm kutsal kardelik balar erevesinde birliklerini pekletirmek maksadyla mmkn olan btn tedbirlerini almalar iin arda bulunmak. c) Btn slm lkelerine, eitim ve ilm aratrma sahalarndaki gayretlerini oaltmak, bilim ve teknolojide en yksek seviyeye ulamak yolunda verdikleri mcadelede her trl gayreti gstermeleri iin arda bulunmak. d) Btn Mslman lkelere, Kutsal Kuranmzn dili o-lan arapa renimini ilerletmeleri ve statsn btn Dnya Mslmanlarnn cihan-mul lisan seviyesine yceltmeleri iin arda bulanmak. e) Btn ilgililere, DNYA MSLMANLARI CEMYET tarafndan yaplan ve sevgili Peygamberimizin (Tanrnn Selm zerine Olsun) hayatn konu alan filmi durdurmalar, iml etmekten itinap etmeleri iin.arda bulunmak. Peygamberin ahs tasvir ve resmin fevkindedir. (Mmtazlar eyh ABDULHALM MAHM> EL-ESHER EYH III Kongre, Hazret-i Peygamberin (Tanrnn Selm lazerine Olsun) Allah'n Nihai ve Son Peygamberi olduu. i re Peygamberliinin niha ve son peygamberlik olduuna ; r**n eder. Ve buna inanmayanlarn KFR iln edilmelerini ist.er. Kongre, Hazret-i Peygamberin hayatn konu alan ..n'lu yapmna msaade edilmemesini ve gsterilmesinin btn T--lm lkelerinde yasaklanmasn talep eder. Kongre, SEERAT-N-NEB'nin okullarda ve Kollejlerde mec jr ders olmasn tavsiye eder, Kongre, RABTA-TL LEMN-SLM, Mekke-i Mkerre553 me'nin SEEBAT hakknda bir kitap ve aratrma yazs yarmasna karar verdiini ve bunun iin de be dl koyduunu iln etmekten memnuniyet duymaktadr. dller aada olduu gibidir : Birincilik dl 50.000 Suudi Arabistan Riyali, kincilik 40.000 nclk 30.000 < > Drdnclk 20.000 . > Beincilik > 10.000 > SEERAT konusunda dl deerlendirmesine girecek kitap ve aratrma yazlarnda aadaki artlar aranacaktr: 1. Kitap/Yaz tamamlanm olacak ve tarih gerekleri ayrntlar ile kapsayacaktr.

2. Kitap/Yaz yeni bir grn aratrmas olmal ve bir tekrar olmamaldr. 3. Yazar, konu hakknda kaynaklar gstermelidir. 4. Yazar, almasnn hakknda ayrntlar ve biyografik bilgiler vermelidir. 5. Kitap/Yaz okunabilir ekilde yazlmal veya daktilo edilmelidir. 6. Kitap/Yaz Arapa veya dier yaayan dillerle yazlm olmal. 7. Kitap/yazlar iin son kabul tarihi Birinci Muharrem'-dir. 8. Btn yazlar kapal ve mhrl olarak RABTATL -LEMN - SLM SEKRETERL, MEKKE'ye gnderilmelidir. 9. Deerlendirmeleri ve dlleri aadaki kurul mensuplar kararlatracaktr: a) eyh HASAN ABDULLAH EL-EYH, Suudi Arabistan Eitim Bakan b) eyh ABDULLAH BN HAMD, Mescid-i Harem leri Danman c) eyh ABDLAZZ BN ABDULLAH BN BAZ, Eitim Genel Mdr d) MEVLN KEVSER NYAZ, Din leri Federal Bakan ve Pakistan Ulusal SEERAT Kurul Bakan e) Doktor ABDLHALM MAHMUD El-Esher eyhi 554 f) MEVLN ABDL HASAN MEDV, RABTATL-LEMN-slm yesi ve Bakan g) NADVATUL ULEMA, Hindistan Mevln. Abul Al Madudi, Rabta yesi ve Jamad slm Kurucusu. IV Kongre, slmln dmanlar tarafndan karlan ve byk slm Dinini ve Hazret-i Peygamberi (Tanrnn Selm zerine Olsun) kk drc yaynlar ciddiyetle takib eder ve kutsal Kur'an'n muhteva ve mnasn kasten saptrmak ve deitirmek iin fesat kuranlar hakknda kesin tedbirler almalar iin btn slm lkelerine arda bulunur. (EMANULLAH HAN - PAKSTAN) V Kongre, toplantlar sresince yaplan btn konumalarn ve takdim edilen aratrma yazlarnn bir kitap halinde birletirilmesini ve belli bal dillere tercme edilmesini tavsiye eder. (EMANULLAH HAN - PAKSTAN) VI Kongre, ED-MLD-N-NEB kutlamalarn dnya apnda koordine ve organize edecek bir Uluslararas SEERAT KOMTES kurulmasn kuvvetle tavsiye eder. Komite'nin sorumluluklar ise unlar olacaktr: a) Dnyann belirli dillerinde yazlm kolay anlalabilir SEERAT Kitaplar yazmak ve btn dnyaya datmak, b) Hazret-i Peygamberin (Tanrnn Selm zerine Olsun) hayat zerine yazlm eserleri yeniden gzden geirmek ve dikkatle tedkik etmek ve bu eserlerin mslman lkelerde kullanlp kullanlamayaca hakknda Uluslararas seviyede karar vermek, c) Hazret-i Peygamberin Arapa olarak shhatli bir biyografisini modern grlerle telif ederek arapa olarak yazmak ve muhtelif dillere tercme etmek, d) Mescid-i Nebev yaknlarnda modern kolaylklarla donatlm bir Uluslararas SEERAT KTPHANES tesis etmek ve bilginlerin istifadesine bedava olarak sunmak, e) -eitli shhatli kaynaklara istinad eden Hazret-i Peygamberin hadislerini modern grlerle telif etmek ve eitli dillere tercme etmek, f) Hazret-i Peygamber devrinin tarih nemi haiz yerleri555 nin coraf etdlerini deruhte etmek, bunlar kitap, bror haline getirerek bilhassa seyahat edenlerin istifadesine sunmak. (EKSELANS HANDAN OLD TAH - MORTANYA) VII Kongre, Din Bilginlerinin temaslarn idare ettirecekleri ve bilgi teatisinde bulunacaklar bir slm almalar Kongresi'nin her yl toplanacann imkn dahilinde olaca midini izhar eder. (Prof. Dr. JAN KKRAPPENT - BELKA) VHI Kongre, slm Dnyasnn meselelerini halledecek resmen faaliyette bulunacak bir Uluslararas slm Komi-'nin ivedilikle kurulmasn tavsiye eder. Komite, ayn za.nda tek Hmanist din olan slmiyeti gerek ve cihan-ul gayesine yneltecektir. Kongre, slm dininin kardelik balarn (Uhuvvet) kuvvetlendirecek prensibinin altnda, Dnyadaki Mslman Hkmetlere arda bulunularak Dnya

Mslmanlarnn samimi ve gerek isteklerini desteklemelerini ister. Daha iyi bir Dnya Bar yaratmak ve idame ettirmek iin desteklenmesi icabeden Mslman Topluluklar Filistin, Kemir, Kbrs, Eritre, Filipin, Tayland'daki mslman aznlklardr. IX Kongre, btn Avrupa lkelerine ve bilhassa Almanya ve Avusturya Hkmetlerine seslenerek slmn tannm (kabul edilmi) bir din olduunu kabul etmelerini talep eder. Keza, btn slm lkelerinin Kongre kararlarn desteklemesini ve uygulamalarn ister. (Dr. SMAL BALC AVUSTURYA) X Kongre, btn slm lkelerinin (Cuma gnn) resmi hafta sonu tatili olarak kabul etmelerini nerir. Keza, buna ilveten, Mslmanln slmn btn kanunlarnn temeli olmas nedeniyle eriatn btn slm lkelerinde glendirilmesini tavsiye eder. (MMTAZLAHI EYH HASAN HALD) Lbnan Byk Mfts 556 XI Kongre, aadaki hususlar tavsiye eder : a) Kongreye itirak eden taraflar, slm! retiyi ilkokuldan niversite seviyesine kadar ders olarak okutmaldrlar. b) Arapa renimi, bilhassa Arapanm ana lisan olmad lkelerde mecburi olmaldr. c) Kutsal Ku'an'm asgari be blmnn ezberlenmesi ilkretim sresince 've btn lkelerde mecbur olmaldr. d) Keza, Kur'an- Kerm'in tamamnn renilmesi ortaretimde zorunlu olmaldr. e) SEEBAT- NEB btn okul ve kollejlerde mecbur konu olmaldr. f) SEERAT- NEB hakknda kitap ve dier neriyatn says arttrlmaldr. g) Btn slm lkelerinde azami sayda Enstitler kurulmal ve bylece MOBALLGNN timleri tekil edilmelidir. h) Btn slm lkelerinde azami sayda slm retileri Enstitleri kurulmal ve bu Enstitler slm almalar yapmaldrlar. i) Gndz alanlar iin slmiyeti retecek din Gece Enstitleri almaldr. j) slmm nemli emir ve rgtlerini takrir eklinde kaydedilerek her trl yayn vastalar ile yaynlanmalar tavsiye edilir. k) slm ahlk ve deerlerin propagandasna zel bir dikkat sarf edilmelidir. 1) slm lkelerindeki Anayasal Messeseler slm esaslara intibak ettirilmeli ve Arapa halka indirilmelidir. m) slm olmayan kanunlar kaldrlmal ve eriata uygun kanunlar kuvvetlendirilmelidir. n) Btn daire ve iyerlerinde anlama ve nizamlar dua ile birlikte takdim edilmeli ve bu yerlerde bir imam bulunmal ve mescid olmaldr. o) Dnyadaki kadnlar islm yasaklara uymaldr. p) slm lkeleri ve slm retiler yapan Enstitler arasnda slm edeb eserlerin dei tokuu iin kolaylklar konulmaldr. (EYH MUHAMMED EL HONSN PAS) XII Kongre, Hazret-i Peygamberin ahsiyetleri, hayat ve vazifesiyle ilgili konulardaki bilgisizlik ve yanl anlalmalara kar mcadele etmek zere, Mslman Hkmetlere ve 557 Islm rgtlere, bilhassa Peygamberin (Tanrnn' Selm O-nun zerine Olsun) hayat ve vazifeleri ile ilgili neriyat btn dillerde yayabilmek iin zel tahsisat koymalarn teklif eder. Keza, Kongre btn Mslman lkelerden dier dnya uluslarna rnek olmak zere kendi lkelerinden eriat btnyle glendirmelerini talep eder. Kongre, Mslman olmayan lkelerde yaayan mslman aznlklarn evlenme, boanma, miras gibi kendilerini ilgilendiren hususlar slm kanunlara gre tanzim edebilmeleri iin Mslman Hkmetleri Birlemi Milletler ve dier uluslararas teekkllerde aba gstermelerini ister. (MUHAMMED H. DANAL MORTANYA) XIII Kongre, aadaki hususlarn neticelendirilmesini teklif eder : a) Tamamen eriata dayal modern bir slm Devleti kurabilmek iin gerekli giriimlerin yaplmas,

b) slmiyetin muarzlar tarafndan ortaya atlan meydan okumalara kar koymak zere aratrmalar yapacak, bulularda bulunmak ve neticeler ortaya koyacak keza, gnmzn ileri teknolojisi, sanayii ve ilm gelimesinin yaratt meydan okumalara kar Mslmanl ileriye gtrecek ibirlii salayan bir CHAN MUL BLGNLER KONSEY kurulmas, c) slm Halifeliinin yeniden ihdas edilmesi ve bilhare, tedricen btn Mslman Devletlerin birbirlerini takiben kendilerini bir slm Devleti olduklarn iln etmeleri ve bir Federasyon tekil etmeleri ve Halifeliin mnavebe ile yrtlmesi, d) Mslman Devletler; Mslman olmayan Devletlerin, mslman vatandalarn kendi din vecibelerini yerine getirmelerinde hibir baskya maruz kalmamalar ve Devlet veya zel sektrde alma hrriyetine sahip olabilmeleri iin ilgili Devletlere kar tek ve mterek bir tavr taknacaklardr. e) Mslman lkelerde ve mslmanlarn aznlk olduu lkelerde, slm kltrnn eitli grlerini yceltecek planlamalar yapacak teekkl ve sendikalar yaratlacaktr. Mslmanlar slm kltrnn eitli grlerine sahip olmadklar takdirde kendilerine yabanc olan kltrleri izlemek zorunda kalmaktadrlar. Bu da Hristiyanlarn elinde Mslmanlara ok etkili bir silh olmaktadr. Hristiyanlar bu su558 retle, mslmanlarn beyinlerini ykamak suretiyle onlar mslman olmayan kltrleri kabule zorlamakta ve nihayet inanlarn deitirmektedirler. (MULV M. H. BABU SAHP SNGAPUR) XTV Kongre, mslman lkelerde faaliyet gsteren ve gayeleri Mslmanlar ihtida ettirmek olan Hristiyan Misyonerler konusuna dikkatle eilmektedir. Misyonerlerin bu faaliyetleri Mslman ve Hristiyan topluluklar arasnda atmalara sebep olmaktadr. Bu nedenle Mslman lkeler Hkmetleri, Mslmanlar dinlerinden saptrmak isteyen btn misyoner rgtleri vb ahslar faaliyetlerinden men edecek tedbirleri her iki memleketleraras iyi ilikilerin devam iin bar yollardan ve sratle almaldrlar. Kongre, birinci uluslararas SEERAT Kongresini tertipleyenlerin tebrik ve inanr ki, Peygamberimizin retilerinin inanla uygulamas ancak btn mslman lkelerin eriat btnyle iln etmeleriyle mmkndr. Keza, Kongre Pakistan'n bu maksatla yaratlm olduuna ve kendisini rnek bir slm devleti olacak rgtlemede nc olacana inanmaktadr. Kongre, Allah'n bir olduuna ve Hazret-i Muhammed'in {Tanrnn Selam O'nun zerine Olsun) O'nun son Peygamberi olduuna inanarak; btn Mslman lkelere, toplumsal, siyas ve dier alanlarda slm kardelii iin ibirlii yapmalar hususunda arda bulunur. Bunlara ilve olarak. Kongre, Mslmanlar arasndaki birlii kuvvetlendirecek btn faaliyetleri destekler ve bilhassa Mslmanlarn aznlkta olduu memleketlerdeki bu nevi birlik ve beraberlii manen ve maddeten desteklemeleri iin btn Mslman lkeler Hkmetlerini ve slm Sekretaryasna arda bulunur. Kongre, keza btn Mslman lkeler Hkmetlerine slm Sekretaryasna ve Dnya Mslman rgtlerine Mslman olmayan lkelerde yaayan mslmanlar dinlerini unutmamak ve slm aile hukukuna gre idare edilmek mcadelelerinde destek olmalar iin arda bulunur. Kongre, ilve olarak btn slm lkelerini, ngiltere'deki Mslman Birlii rgtn Britanya'da slm Aile Hukukunun-Parlamento tarafndan resmen tannmas iin verdii mcadelede desteklemeleri arsnda bulunur. 559 Kongre, Kuds ehrinin Siyonistlerin devaml igalinde olmasna teessf eder. Ve Mescid-i Aksa'ya ve brahim Camiine kar yaplan hrmetsizlikleri takbih eder. Kongre, Btn slm lke Hkmetlerine stratejilerini ko-ordine etmeleri ve Mescid-i Aksa'nn restore edilmesi iin acele tedbir almalar iin arda bulunur. 560 ./ov yfrv-' CRSSLOCE A.F.u.A.M.v.D.

*N DfN VfctlNICTIN CHOSSIOCIN VDri ntUXCHlA.MD tKR GnOSSMISTE ^.^ _ An den Ministerprdsdenten des Landes Nordrhein Westfalen Herrn Johannes Rau Hdroldstrasse Z 4oo& Dseldorf Eetrifft: Anerkermung sla/nischcr Glaubsnsgemenschaften als Krperschaft des ffentlichen P.echts Sehr geelrtcr Herr ttinisterprasidenti lit Schreiben vtm 2?.ds.Mts. hat sich Herr Dr.Klaus Borchers.Mnchen3*dbach,Meister vom tuhl der Freimaurerloge "Vorwarts",in folgender \ngelegenheit an Se gewandt: lslamische Religionsgemainschaften in'Lande Kordrhein-Westfalen , rcpri'seni durch a) das Islaaische Kulturzentrum Kln.eV, b) die Jam'at-ufl-Nur eV^Kdln, erstreben die Anerkennung als Krperschaften ffentlcben Rcchts.Bislang ohr jeden Erfog. Dr.Borchers bat Sie, fr eine beschleunigtc Behandlung Sorge zu tragen. Diesem Begebren schllessen wr uns als GrcBloge an. <Wr Fremaurer ha Hen uns unserer Herkunft und unsercr Zelsctzung nach fr verpflichtet darcuf hinzuweisen, dap ungleiche Bthandlung von hren besr> Ten MerVmalon nach .gleich zu behandelnder gsselHchaftlichar Gruppen n Tfcinera freibeit jch=dcma!cratis.chen Staat nicht hingenawien werden darf. -2561 F.; 38 Kirchen unci fcirchenahnlichen Vereinigungen, oft klcinster MitgV zahl, hat unser S'aat aus wohlerwogenen Grlinden die Rechte und Privilegien von Korperschaften d:s f fcntl ichen P.rcbts verlief Sehr nachhaltig hat das einzelr.e t'.itglied Anteil an diesen Reef und Privilegien und dies unbeschadet seiner VolkszugehrigVeit Nationalitat.Nicht zu verstehen daher, daft und warum dann h.und tausenden Angeh'oriqer, ilanischen Glaubens im Lande UP.W.diese Vergu'nstigung vorenthilten bleiben sol.l. .Wi_r_ Freimaurer s in b eine DisVri.iiinierung eines gr'dsseren Eev'lkerungsteils, (""ren Ar iitsfcraft wir alle sehr zu sch itien.wissen. Wir bitten Sie, sehr geehrter Herr t'.inisterprasirient, um Abhv bciorQt zu sein. Hit varzliglicher llochachtung Ihr sehr ergebener /ivi- ww '/ttyi* KS Das Schreibsr, z Herrn Or.Klaus Borchers ist. vorsorglich in Fotokopie belsefUgt, DU 662 CROSS LOG E A.F.u.A.M.v.D. JN CjlN VtRtlNICTCM GROSSLOCEN VON DCUTSCHIANP 46oo Dortmund/tyden 14.1.Z.1979 An Islann'sches Kulturzentrun e.V. z.Hd. des Ersten Vorsitzerden herrn Necdet Demirglle Eeuelsweg 15 5ooo ^bln 6o Setir ^eolwttr crr Deir-ii qV-'le; Vielen Dank fiir Jhren Brief vom 19.11.1979 ira Zusaramenhang rait nciner Initiative bei der Landesregierung von liordrhein Westfalen. tine Passage Ihres Briefes veranlasst mien zu einer* Antwort. Ich weiB nicht recht, wie Sie dazu kommen, anzunehiren," ' Freimaurer "glauben nicht an Metaphysik".Dazu darf ich Ihnen nitteilen, da S die "Alten Pflichten" von 1723, in denen das noch heute geltende Sittengesetz der Freimaurer niedergelegt ist, die Aufnahme von Atheisten untersagen.An dieses Gebot hat sich die Freimaurerei

von allem Anfang an gehalten. Kinzu komnt, daB die Freimaurerei von einem GroBteil irtrer Mitglieder geradezu als Mittel zur Vfrgeistigung von Mensen und Welt ngesehen wird.Es ist also eindeutig falsrh.zu sagen: "Freimaurer glauben nicht an Metaphysik". Wir sind gern bereitt Ihnen Literatr nachzuweisen, aus der sich das Gegenteil der von Ihnen gea'usserten Auffassung er^ibt. / / '<-/-/...-,,- i,/,/t-w / Mt frfundlic'he* Gru'sifcn 563 CROSSLOGE A.F.u.A.M.v.D. IN OIN VKRCINICTCN CROSSLOCCN VOI4 OIUTtCHlAND 4Soo Dortmund 5o,den 14.12.1979 Herrn S.Mete Atsu c/o.DGB-Bundesvorstand Hans Bckler Strasse 39 looo Dsse' dorf ' Sehr geehrter Herr. Mete Atsu! Mit Intere'sse habe ich von Ihrem Schreiben vom 28.11.ds.Jhr nebst Anlagen Kenntnis genommen. Ich darf dazu folgendes bemerken: Unsere Eingabe an die J.andesregierung von Nordrhein Westfalen vom 27.8.1979 sollte niht bewirken, da8 speziell dem "Islamischen Kulturzentrum" der Status einer Krperschaft des bffentlichen Rechts gewahrt wurde sondern war auf die Gleichbehandlung von Religionen gerichet. Es ist nicht unsere Aurfgabe, Uber das Islamische Kulturzentrum Oder sonstige Einrichtungen islamischer Glau b ensangehb'riger 'in der Bundesrepubl ik zu urteilen. Wir sehen als Freimaurer unsere Aufgabe nur darin , auf die gleicherweise Grundrechten der Verfassung unseres Landes .und freimaurerischen Grundsatzen zuwider-laufende ungTeiche Behandlung von BUrgern verschiedenen Glajibens . und ihrer Organisationen hinzuweisen.Sache des Herrn Ministerprasidenten Johannes. Rau und^tseiner Minister 1st es, aile Argunente, die fiir oder gegen die Verleihung der Rechts einer Krperschaft des ffentlichen 564 Rechts an diese Oder jene Organisation sprechen, zu pru'fen und zu einer 1a Sinne des Toleranzgedankens und der Gesetze unseres Staates vertretbaren Entscheidung zu gelangen. r wird hierbei sicher Informationen jeder Art als Ent-scheidungshilfe begriissen. fur uns darf ich Ihr Schreiben nebst Anlagen als ausserst informativ und niitzlich bezeichnen. Wenn Sfe uns uber Ihnen wesentllch erscheinende Entwickl ungen zukiinftig unterrichten kbnnten, waren wir Ihnen sehr verbunden. Hit freundlichen ndl A 4U iiri 565 -.a V/"* ^ 4 Wolfgang Steiner Kaufrrianr *?^ Postelngana - L U\. 1979 * * TM.N.I "-#-, Industriegewerksehaft Metali

fur die Bimdesrepublik Deutschland VorstandsverwaKung Ab.t.fur aus landische ArbeitnehrnerKo". Afju postfach 33-". rrnnkfurt. Kain 1 *"'' Goebe/5 7900 Ulm ObertaJfmger Weg44 A 0731/264820^ f/ Ehinger Strafie 19 Postfach 2267 / *{,*,,} * 0731/66467 unct-21061 (J ' Datum 1,10.79 f.tufvertrag zwischen der Allianz Versicherungs'AG 'jnd a) dem IslamisChen Kulturzentruin, b) Ktk inci, Tcileigentumsbereiche im Anwesen Dinger Strae 19, Ulm Sehr oeehrte Herren iF.r vAv.f-'.'nd meiner Abwesenheit gefhrtes Telefonat von 27.9.wurde ;:ir ht.te mitgeteilt. 7n '.'urt-r Unter'-ichturg zur Sache bersende ch Ihnen den Schriftsatz :.oir.--; . /-'iwalts, Herrn Dr.Klopfer, aus dem Sie ersehen woTlen, in u-V.K--r- >rt meine Abwehr gegen das Zustandokfjnnen dieses Kaufver-Lr-;* :os f-rfolgt ist. in dieser Schriftsatz sind auch die mir von I trie :i^.erlassener Unterlagen erwahnt und dem Gericht mit bergeben v;:.-n! t.'r.' (ittf.- h.ben Sie Verstndns dafJr, dail ich Ihr.en die erbetene und var -r telefonisch zt^gesagte b'erlassung der Kaufvertragskopie im v-:'r't noch vorenth^lte. Ich habe eigentlich keinen bstimmten Grund iafr. Jedoch das (efhl, daft ich diese Urkunde vor dem Gerichts-tt-trin keinc-m Dr-itten berlassen drfte. Ich hoffe, dafl Sie mich dieserhalb erstehen. bar GerichtSt'ernin drfte aller Voraussicht nach in der 2weiten Oktober-halfte stattfinden; wobei ich hoffe zu obsiegen. Danach bin ich gerne bereit, hnen die gewunschte Kaufvertragskopie zuliibersenden. Mit frtindli^hem Gruss 1/ 566 .? Kcm s. JTisra l$UV!i:S lllTllIflTXttH r#**<UH, Mtlntlil.kWKKnK T*. M T" TJI'M MOO Uw K, *.l^H'S*''' * f ttrn Or - Otto Tr*w-y Groesr>*ia*r der Groeala^e der A;t" una rge1 Hnra;r. 12 I.60C Ocrt-n^n Senr gee^re- Harr Dr. Trjryt bir uurcan dm^on n Kanntnle gesetrt,3ee Ihre e*r-ur3lje Lo nle Initiative er^rl'fen net.u le BeOiurge- dr Iir'.sC K^ltur-r*"X.rt~. und inre.- Ge'al-d-en _m die anere'v_ng de Telem in cer flundesrept.bllk OeutcMla.-d und \n uttflln u u^ttra".Jten .Om"-T prte"- wir Ihner! t* iVre- ursarer Ganel-taer "aren ufrictig Denk aua 0*f> Brlt*,dr- S en Miriaterpr8al3-.tf-! de Lf-CM >Jcr3rn*l"-**st*alt^ zugalcttc*. habfn ,wlaaa" r _ flusCr^cH clntr ^-fllunja-ualsa 2u cn*.ifi,l dt elite Oer t-racMielt wnc 0r Salt-loslkB'.t r ".*D'^cV7B*.l a^tap^lc^t. Sar.r g**-r:.- H*rr Tr^^r-^ ,*tlf. si aitte varsicn*.-'-, caa -ir och knftig unre fea*.e Ctr:e-uf>5 vr*.rten eren.aaa "ar. 3r frinaurarlac^cn St-*;*."<; ni^nt Ourcn j'-al* pcr gaae*.:llch Rc^alncr. tntg*ntrtt* ar* .D^r '<ec^te^ wr he^fr,3* -r aucf. ItrM it der Untara^tiung de Freisw^rertjma entasrcri-id nrcm 8ci?l>l recnn-. kfirv>-.

Cin G<Tir.nks,t mit deT- Cnrletentu hat der lalam in de Glavbe-n Mataphyalk.oCtJori in eie*a- Glejt-*srte^ zu grsaae U^tcrc^ld varnandan lC, Ua u"l ter mit ie" frti*r_r*r.-!, die an Metap^yei* filcnt glD: ,vrl-iie;,.t ur-itr* gt^cl-aa-T* yr?flc^tur v* dia Oamekr':l urd aur di Freih^'.t des Her-acie, r. da.-en Spite dl Fralhet da Gwle at M . Mit unaeren Sait en WOracnan fJr die Z-kynft da Fraiwia^rartuma var-blalan jlr ' 567 He'rra r. OttTravr.v je/o G;.jlogj .P.u.A.M.v.D. Kuhnstr. 12 46oo Dortaund So Ml At-tT IS. Jfcli 1*t9 Islarisckes lulturxeat rua Ula Sehr geehrter Herr Dr. Tra*njr I Obwahl es nech ut:n letten Schrl f twechs; eiae gevisse lelt verstrichea is;, Ochte ich nicht versluata, Ianeo fur Ihr freuad-liches Schreiben aetnen hersllchstea Dah'c a-jssuspre.hea. Da dieses Problec luernoch nicbt an tiner AktualitSt verlorea hat, nchte ich Ihnen unsere Do!cuantetion, die wlr bereits ea Ihrc Grosslogo nbersandt haeen, auch Ihnen persantich Uberreichen. Sehr geehrter Herr Dr. Travny, heute uochte ich lch It elner ltt* an Sie venden und hofr'e, da3 Sie air die Vervirillchun dieses An-liegens eraogltchen V3nnr./ Wir hettea* um dea tlrfcischea Arbeit-nehmern das wahre Cesicht des Iilaxijchen Kulturentrua? l\ seigea in unserea DGS-Inforrsetionsblatt ftlr tarlclsche Arbeltnehaer, auf das an Sie adressierta Schreiben das Ijlasischea Kulturierttruaa Kflln verwiesan, welches Sie in Ihrea Organ "HxoaacltaJ Januar/ FebrJar 19Io" verif-.tlicht hatten. Diesar Btawais hat ujtter dea tOrJclschen Arbel tnehxern sa einen groSen Anklang gefundea, aa 4*3 wlr ltmer wieder nach den Origlnalschrelben de* laiaaischea ul-turiantr-uas gefragt werden. Ire el Kir Sie Iglicfc, falls die keint 'Jnannehailchkeiten ait sich brlagt, una eine lopie des Ori ginalschreibeas z'u Oberlassen T Ich wire Ihaen Jthr verbundea, vena Sie air dies eraSgllchea kflnntea. Ich uSchte aich, Jetit achon fur Ihre Unteratatiung bedaakea, uad. verbleibe Mit aercs besten NOnchea. Deutscher Gewerlcschaftsbund Bundtsvoritand Abt. Ausllndischc Arbeitae?uier TQrklsches ZentralbOre l.A. 568 Kcmal h'ACAR Istanbul Milletvekili. ?97'II/I9?9 Erdoan Bey. fiil tarih mektubunuzu aldm. Gazetede yaplan deriiklik eskisine nazaran farkl olduu phesi?. Fakat benim arzuladm 'miken-'.eliyet-te de degi-1. 7an*nla daha dzeleceini nit etmek isterin. D.0.?.nin bizim karsmzda btn qc ile daha dorusu btn fitne ve fe-ad ile cephe aldftn bir mddetken1-er i anlam buluruyoru; . Herr"Has infer'e yazdklar mektupta da ayn zehirleri kurmulard. Ben de Herr Hasiner'e; . Ru tecekkl'in, -frizden ziysde Alman Milletine yapabilecei ok byk zararlardan endie etti-, ,~imi sylen i."51 i s. Cs'nderdiginiz xektup, bunun yeni bir vesika"! olmu bulunuyor. Pu yadnn, trk;e, tam ve iyi bir tercmelini bana t~^'ncer-"iek itfunda bulunursanz memnun olurun.'Es a-en; Bykelilik tercme etmi. Onun bir nshasn elde ederseniz iyi olur. Hu vesile ile selmlar eder, zlerinizden perim. Kemal Tacar 569 DO9323203* * ' ' (V* M -/ft ---

23205 fzt tr sayln ker>al kaar beye letilmesi ricasyla kemal aabey. ** de mpr, part <e vou: serials tres reconnaissant si vous vourt'-ler "-'accoraer la permit ion fle oe^anser un cayenent trl--es*.rip, Ces aion^es des unions isiamicyes. en jiemandant pour c*"anje oeu* lois.'.L se rasse 'ellemen* d'errejrs et 11 est trfis Cifficie de sulvre les comptes regui.lerement. 4 ]e e re:0'jis se!a de vous revolr bientot en allemagne. nc-s r-o-.-aoes et *s sautalons tres din* -guees. erflogar olcaytc fa 2:Let ^ita^^/i"3ev i butun arkadalara selamlar say'!! la-". aii"fl; -i *^ ^ Ll-l e*5. en en "isa ;a-i5~_ !L*t*cegK7, cck te'.f* t y Leyi 3 k S-La'S ni r m bonn bykeliliine mete atsu'nun gnderdii *'l?*ar yemeine-kati Lan eLcilik memurlar** konutu yazlyl, bugn ekspresle fazilet kltabevl adresime postaiadlm. bir fotckoolsie de harun hocaya vereceim, goknan ve mehmet ali beni ziyaretle konuyu wankemeye lntlkaL ettireceklerini,-gd ve atsu aleyhine ^ dava aacaklarn,ayrca alman dlslsleri bakaniigina da ^r dgb ve atsu'yu resnen ikayet edeceklerini bildirdiler. ^U anadolu gazetesinde gens bir kampanya ile konuyu kamu oyuna j^^ en etkin biclrde yaymaa basllyacagin. bazl malzeme daha m tcplama^ gerekiyor. IH kinci konuyu ise translzca yazaylm: jjS 0 0 n p m X m r m x 0 570 islam Birlii'nin abone cretlerini 3-er aylk aralarla tahsil edebilmem iin msade verecek olursanz kran borlu kalacam. u anda tahsilat 2 aylk srelerle yaplyor ve hesaplarda bir ok hatalar douyor. Hesaplar srekli control etmek ise ok zor oluyor. Sizi yaknda tekrar Almanya'da grmekten byk bir mutluluk duyacam. En iyi dilek ve hrmetlerimle. v Erdoan Olcayto 571 --.^iWftmtwjmmsm <%~ en *&mmXSnwm&BmaX&m&% o & + Of * w o + 4 1 c (/I * trt <* - r> n 0 J jr r. *< o * -*

c *~ O 0> * 1 * < 3 O 3 W * < t* ~ a o o *< O 3 A M 9 T 3 t n " ftl r* 3 W - * T w di *"* T -*

0)

W 3 c tj

w ^ (7 C w c 3 C i *n *

o O T =r a* N 1 S

J V f* o o c

* < r 2 I ? z s s s ? s a ? * N 9 ?^!JJ.'i 3 a > -. r.>Oh. C <->-. 1 r9 3 <T 9 CT C 3cwuvn>cr o * O Hc33>-3* o OT .-. tTr- * tT j*c ..no O 1 :s:J3. -. * < < . 3 T 3 M. t . -< O 3 O 1 3 * t T T O > .< a << C 3 - r - :->* , ,_ * J ,~ te O <W3r3 - .3 CL-3QOCV- tr M. 3 > > 33M3 O 3 w - 5 S S S " , ' - 1 o . m e a '>-- C ^a***!--* 1 I ? 5 ? I : I 5 5 .1 <- cn 3 Minin li iM >* o * T 3 t* tr *< m t a o o s w WO*<r-r-33W3 i: -S e s -.5 C\ T 3 >>* C U1- xaigj. ^^ Xanax ^fc>anax n xaiau. im xsnaxi

<

* ouyjetcillk ssx-rt atasemir sayin aii'-al orkan It* oir na'tadir devamii rtibatta bulunuyorum, bu illski dana yogunias-fllJlKtlr. uyKelclUgl asilsiz ve yanits raporlarlyla itgl! MLgi Cdu genel me-ke;lne veril.nisat lr.ote yandan, ankara'ya gitmesi asariana parttl*a-asl komisyonda yer alan dr. worner Re nmzdeki gnlerde greceim. Jocnu* ne devaml lrt ibattayim.bocnum taftkikatl- bu durumda -kesinlikle ma^kem-e safbasina intikal etmemelidir, co* genls savunda tedbirleri dusune-ev,save in h kararlnl bekliyorjz. + bonn'da lmi aratrmalar merker inde*i son teebbs zerine !<n hakkinda oir raoor nazirlanmaslni stlendiimiz takdirde, oaska kaynakla-a htiya kalmadan bljinle ibirlii yaplabilecei teklifi ortaca ctkmistir. nailrianacak bu lint rapor karsiugi ayrca cret 39-^eckt ir.Tie.-klez tarafndan.gotz ve Joc^um lie bu konuya aclkiik getirmek uzeretoolanaca;ir. * uln'da verilmesi tasamanan konferans, eksik Dilgl alnmasi sebebiyle yanti* ortaya konmutur.yneticilerle yastill telefo" grmesi sonucu,tartismaya nete atsu'nyn da katUacagln ve ayrca milli grten bir din adamina da soz hakki verileceini rendim .esasen 100 kadar altanln zleyecesl bu konferansa bylesine nem vermenin lzumsuz bir esai olacagi kanaatindeyim. Je vous al occupe' tellenent Longtemps avec mes explications detainees, ne vous lalssez pas deranger pour les malaises de nos vilains ennemis. Je vals vous mettre toujours at co.urant # ivec les noveles d'lcl, en altemagne. merci pour le sejour a strasburg, en souftaitant tres procbain* etre de nouveau avec vou's au conseil 4'europe. m5 hommages et es salutations tres cordiates. erdogan oLcayta +++fi.+t.+J.+++i*++++++++++++(. ,.Tjottmuz atlnaistlf fd* teekkr *d*r*| atabeyimize ar edeLla 'ftayiri aksamlar zede efd. 574 Etrafl r.almatlrmla banz olduka ok arttm. Kesap dmanlar un zn yarattklar zorluklar, sizi yolunuzdan alkoymasn ! Almanya'da oluan olaylar konusunda size srekli bilgi. gndereceim. Strasburg'daki ev sahipliinize teekkrler ederim. Yakn bir tarihte tekrar sizinle birlikte Avrupa Parlamentosunda bulusabilmeyi umud eder, en iyi dileklerimle hrmetlerimi iletirim. Erdoan Olcyto 575 (T M M 3 n o 3 n >* p j .O - ~ ?. en O) c fT X 3 X1 O ,-* 3 .M --ir ^ * * .o X

^ 01 X >a r-

t-* (A < .

<^5 M* X3TSX ^^ X3n3X^^X313X xa-iax^^yna a Bl T t >* Ot 3 -* a x o o I _ Cu -* 3 1 t-* fi) 5! -* <

KI . MI -

< t XC tv c m m iv o tn o a> 1 a> m tv -* 3 O. fit u O p> a t x a > N o r7 cw o tn 53 < V a * tA t t *e A 0. t* X t* I ? I Xanax ^^X373 ^^ xanax ^^ xaiax ^^ CO >1 25. Mart'ta tekrar ryebileceimizi md eer ve eh derin hrmetlerimi sunarm Erdoan Olcayto 578 AD DZN A Abdullaholu, Nihat: 188 Abdulkadir, Polat: 117 Abidin, Yusuf Zeynel: 71, 78, 79, 80, 83 Acar, H. Hseyin: 274 Addas, Amin: 357 Aagil, Erol:. 184 Ahmet, Hurit: 303 Ahmetolu, Sefer: 153, 154 Ak, Ali: 108, 118, 120, 121, 124, 126, 127, 146, 169 Ak, Mustafa: 272 Akan, Hseyin: 191 Akbal, Oktay: 345, 386, 405 Aka, Recan: 349 Akaba, . Faruk: 273 Akal, Cevdet: 145, 146, 147 Akaolu, Refik: 114, 115 Akif, Mehmet: 379 Akkoyunlu, Ziyad: 295, 296 Akmermer, mdat: 245, 254, 255, 354 Aksay, Hasan: 173, 175, 218, 339, 454, 455 Aksoy, Oktay: 403 Aksu, Mete: 127, 131, 134, 138, 140 Aktar, Halil: 189 Akyldz, Mustafa: 120, 122 Al Rajnl: 349 Al Rajni, Salih: 349 Al Harety, Hssein Mohsin: 181 Al Faisal, Muhammed: 185 Al Ahdah: 100 Algan, Ifaldun: 80, 83, 85 Algan, Ahmet: 80, 83 Algar, Hamid: 303, 304

Ali, Omar Abdi: 187 Alkan, Seyfettin: 106, 109, 110, 115, 190 Alpay, Nurhan: 161 Alta, Yusuf: 272 Altakula, Tayyar: 100, 127, 160-162, 172, 203, 208-211, 215, 216, 219-221, 224231, 234-240, 246, 287, 288. 323, 324, 327, 328, 330, 340, 342, 344, 351, 352, 358, 359, 377, 394, 404, 456, 468, 479, 488, 489, 493, 495, 496, 506, 529 Altnz, Aytekin: 360 Amer, M. Fawsi: 187 Anlatan, Ahmet: 272 Ansanan, Taki: 97 Arcayrek, Cneyt: 325, 355 Arkan, Trkn: 193, 194 Ankan, Hasan: 109, 110 579 Ankan, Mehmet: 110, 115, 190 Ankuu, Yusuf: 178 Arsan, Mehmet Ali: 138 Arslan, Ali: 71, 78, 79 Arslan, Abdullah: 168 Arslan, Abdullah: 274 Arslan, Kemal: 273 Arslanolu, Cemalettin: 272 Asal, Talt: 236 Asil, Gldane: 360 Asiltrk, Ouzhan: 80 Aslan, Sleyman: 13 Asarolu, Ali: 274 Aslan, Halis: 273 Aslanbey, mit: 194, 256, 294, 360 Baban. Cihat: 142, 143. 144, 222, 344 Babuba, Cevat: 189 Bac, Ali: 106 Bac, Durmu Ali: 110, 115 Bal, Mehmet: 190 Badatholu, Zihni: 190 Badatlolu, smail: 190 Bakk, eref: 301 Balbay, Mustafa: 265 Balc, Kadir: 124 Balc, Ergun: 366, 409 Balolu, Niyazi: 75. 89. 165 Baltan, Bahri: 168 Baltac, Cahit: 273 Baransel. Ali: 208, 223, 260, 261, 280, 476 Barlas, Mehmet: 460, 461 Baol, Halil: 236 Baolu, Riza Selim: 160 Bapnar, smail: 266 ' Bastun. Yksel: 142 Ak, Melih: 485, 487 Atabeyli, Hsamettin: 305, 387 Atakl, Mucip: 305 Ataseven, Asaf: 189 Ate, Sleyman: 161 Atein, Hseyin: 253 Atiyas, ebnem: 223 Avc, Eref: 84 Ayanolu, Nurettin: 222 Ayaz, Nevzat: 308 Aydn, Mehmet: 184, 189 Aygn, Ahmet: 106 Aysayolu, Raf et: 305 Ayta, Zeki: 189 Azap, Nizamettin: 137 Baturalp, Recai: 222 Baykz, Cellettin: 273 Bayrak, Murat: 37, 79, 200, 202 Bayraktar, Koksal, 147 Bayraktar, M. Sefa: 170 Bayraktar, Bahattin: 181, 188 Bayram, Bahri: 189, 269 Bayar, Nuri: 236 ' Baykara, Zeyyat: 222 Baylken. Halk: 222 Bayer, Yaln: 359 Bayar, Cell: 313, 408 Belen, Semih: 138 Berksan, O. Faruk: 178 Berksan, Seluk: 178 Berkem, zer: 253, 268 Berberolu, Enis: 255, 319, 360 Beer, Halit: 110, 115 Beer, Hazm Oktay: 93 Beye, Necat: 191 Bilgi, Musa: 124 BUgin, Mahmut: 106 580 Bilgin, Ziyaettin: 348 Bilgin, Yusuf: 272 Billolu, Nairn: 168 Bildirici, Faruk: 258, 360 Bin Abdullah, Abdlaziz'i: 187 Bin Abdlaziz, Faysal: 504 Bin Bs, eyh Abdlaziz: 390 Biniciolu, Sami: 170 Bingl. Serblent: 222 Bina, Zekeriya: 83, 84 Birand, Altay: 374 Birinciolu, Ahmet hsan: 236 Bodur, brahim: 184 aatay, Nur: 360 alayangil, Ihsarr Sabri: 236, 387 akr, Ahmet: 189, 269 akmak, Ahmet: 236 akmak, Cevat: 295, 296 alkan, Hsamettin: 272 avuolu, Abdlkadir: 189 elebi, Nazif: 189 elebi, Emanullah: 305 elik, Necati: 80 elik, Ahmet: 266 Bommel, Von Abdulvahid: 97, 98, 99 Boran, Behice: 360 Borchers, Klaus: 129 Bozbeyli, Ferruh: 189 Blkba, Osman: 115 Brohi, A.K.: 303 Burun, Hamit: 123 Blbl, Mustafa Orhan: 120, 122 Bykdeniz, Adnan: 182 Bykkoruklu, evki: 191 elik, Doan: 441 -elik, Fatma: 441 etin, Bill: 360 etin, Orhan: 272 etinkaya, Hikmet: 347 etiner, Selhattln: 222 etinolu, Hulusi: 189 evik, Mustafa: 191 rpanl, Mustafa: 114, 115 omolu, smet: ;38 orap, Mustafa: 115 Can, Bar: 319 Cander, Osman: 124

Cantrk, Kemal: 222 Canver, Cneyt: 280, 281, 301 Caymaz, ahin: 154 Cebeci, Cemal: 178 Celasun, Sedat: 293, 323 Cem, smail: 463 Cemal, Hasan: 210, 323, 325, 332, 334, 341, 346, 347, 359, 360, 362, 368, 378, 384, 399, 405, 529 Cengiz, Remzi: 106 Ceraholu, Nuri: 178 Ceyhun, Ekrem: 236 Cihan, Erol: 147 Cindoruk, Hsamettin: 248, 252, 265, 232, 284, 290, 352, 408, 466 Civaolu, Gneri: 427 Cokun, Enis: 517 Cokun, Hseyin: 178 Craxi: 92 581 l, Mehmet: 178 ll, Arif: 170 ulhanolu, Fikret: 244, 245. 247, 255, 256-, 257 Dal, Kadir: 190 Dalan, Bedrettin: 308, 364 Damar, Hasan: 69, 78, 79, 155, 167, 158. Davran, Ltfi: 106, 110, 115 Daynlarl, Cellettin: 273 Dayhan, Hasan: 266 Deirmenci, Mehmet: 165 Deer, Evren: 360 Deliorman, Hilmi: 113 Demirglle, Necdet: 77, 104, 130 Demirta, Bill: 84 Demirba, Mehmet: 181, 182 Demirel, Sleyman: 102, 169, 231, 235, 236, 237, 262, 268, 272, 299, 304, 351, 352, 353, 379-381, 387, 388, 408, 449, 455, 456, 478, 481, 489, 514, 519 Demirel Hac Ali: 489 Demirel, Nazmiye: 511 Denizolgun, Kmil: 107 Denizolgun, Ferhan: 107 Denkta, Rauf: 291 Demirezer, Mustafa: 272 Demirciolu, Abdullah: 272 Derviolu, Salim: 359, 360 Diner, Nahit: 7 Diner, Nahit Rfk: 189 Dinerler, Vehbi: 195 Dholakia, Manvit: 100 Doan, Ltf: 80, 120, 161. 238, 270, 271, 437, 439, 440, 446, 495, 496 Doan, Emir: 273 Doanbey, Mustafa: 114, 115 Doan, Mehmet D. 283 Doan, Yaln: 353, 358, 359, 360, 372 Doramac, hsan: 274, 275, 414 Dolmac, Muammer: 182 Donat: Yavuz: 511 Dnmezer, Sulhi: 147 Dumanuli, Salki: 90 Dural, Nail: 84 Durmu, smail: 273 Durduran, Alpay: 267 Dzyol, brahim: 352 Ecevit, Blent: 237, 248, 251, 305, 306, 319, 435-440, 442, 445, 446, 448-450, 496 Ece, Hseyin K. 168 Eridere, Basri: 191 Ekinci, Hasan: 236 Ekmeki, Mustafa: 220, 221, 225, 235, 238, 328, 356, 358, 377. 404 Erkmen, Hayrettin: 236 Eki, Oktay: 455, 457 El Ehdel, Abdullah: 88, 89, 99, 101, 171, 172, 208 El Harekan, Muhammed Ali: 227, 228, 234, 241, 243, 271, 329, 330, 351, 497 El Hseyni, Hac Emin: 507 El Faisal, Muhammed: 177 582 El Attas, Emin: 319-321 El Savvaf, Muhammed: 304, 387 El eyh, eyh Hasan bn Abdullah: 303 Elgnl, Hilmi: 13 Eme, etin: 458 Emirolu. Metin: 193 Emirosmanolu, Ali: 189, 260, 270 Emirbayer, Durcan: 422 Emre, Mehmet: 110, 115 Ensari. Zafer shak:' 303 Erbakan, Necmettin: 13, 47, 61, 72. 80, 150, 151, 201, 205, 392, 402 Erdem, Kaya: 217, 222, 223, 231, 234, 336, 337, 344, 352 Erdem, Hakk: 360 Erdemir, Cavit: 236 Erdoan, Mazlum: 360 Erel, Teoman: 469, 491 Eren, Orhan: 236 Erdik, smail: 190 Ergin, Sedat: 276, 360 Ergin, Ali akir: 295, 296 Ergun, M. Tevfik: 437, 439 Ergun, Orhan: 273 Erim, Nihat: 493, 495, 496 Erkal, Mehmet: 274 Erko, Halil: 191 Erli. Ali: 189, 269 Erolu, Dervi: 268 Fehmi, Hasan: 114 -Fersoy, Orhan Cemal: 236

Gaye, Mehmet: 137 Gedik, Canan: 360 Erol, Mehmet: 96 Erpamuku, brahim Halil: 182 Ersin, Nurettin: 293, 323, 386 Ers. Vehbi: 305 Ertrk, Mehmet: 272 Esener, Turhan: 222, 273, 293, 294 Ete, Etem: 154 Evci, Ahmet: 191 Evliyaolu, lhan: 22, 344 Evliyaolu, Gkhan: 138, 140 Evren, Kenan: 12, 28, 29, 180, 194, 199, 203, 207, 208, 214, 216, 219, 220, 222, 223, 226, 230, 234, 244, 247, 248, 254, 255, 259-264, 278-282, 287, 288, 292, 293, 297-299, 301, 302. 307-318, 323, 324, 335, 336, 339-341, 344, 350, 353-356. 362, 367, 369. 373, 375-378, 383. 386, 395, 397-402, 405, 410, 411, 415, 424, 426, 428, 429, 432, 433-, 434. 436, 440. 446, 447, 449, 457-461, 464, 466, 467, 469, 471, 474-476, 478, 489, 491-493, 506, 508, 511-513, 515, 521, 529 Eygi. Mehmet evket: 382, 383, 390, 490, 491 Eymen, Topba: 184, 187, 188, 189 Ezer, Riza: 360 Fidana, Ali: 106 Fikret, Tevfik: 379 G Gen, Feyhe: 162 Genelliolu, Mehmet: 178 583 Gezen, Enver: 191 Gezer, Mecit: 170 Gezey, M.: 190 Gezmi, Deniz: 515 Giritli, smet: 523, 525 Ghouri, kram: 83, 84, 97 Gotz, Manfred: 138, 141 Gk, Salih: 151 Gkdeniz, hsan: 115 Gkek, Cengiz: 178 Gklevent, Ahmet evki: 302 Gnlbol, Mehmet: 245, 247, 255-258, 274, 275, 285, 286, 354, 369, 373, 374 Grmez, brahim: 102 Gze, Ergun: 161, 503, 516, 518 Gl, Temel: 84 Gl, Hilmi: 93 Glcigil, Mustafa: 236 Glen, Fettullah: 349 Gler, Behet: 272 Glgn, Yaar: 191 Gm, Mustafa: 273 H Halefolu, Vahit: 141-143, 148. 355 Halc, Ali Galip: 349 Halisi, Ali hsan: 151<-153 Hamzaolu, Halil: 190 Has, Selim: 101, 168 Hassoubah, Mahmoud Jamil: 181 I Ilcak, Kemal: 142 Ilcak, Nazl: 414, 508 imik, lhan: 182 Gn er, Agh, Oktay: 146 Gne, Salih: 273 Gney, Ramadan Hseyin: 167",. 253 Gney, Mnir: 222 Gney, Salih: 160 Gneyliolu, Ylmaz: 274 Gnver, Semih: 146, 147 Gran, M. Arif: 274 Grkan, Ahmet: 173, 488 Grkan, Ulu: 305, 448. 450' Grpnar, Abdlkadir: 191 Grsel, Cemal: 313 Grsoy, Osman Nuri: 269 Grvit. Erkan: 317 Gven, Ali Rza: 266, 267, 347,. 348. 349 Gzel, Hasan Cell: 207, 208,. 217, 231, 232, 233, 234, 241, 249, 252, 262, 265, 278, 282, 302, 336, 337, 341, 354, 356, 406, 419, 420, 452, 453, 456, 489, 514, 524 Hatipolu, . Vehbi: 193 Hikmet, Nazm: 502 Himmet, Galip: 80 Hindi, Mosound: 92 Hoca, Abdulaziz Muhyiddin: 276, 277, 278 Humeyni: 46, 61, 91, 95, 199,. 392, 423, 431 Irmak, Sabri: 218, 419 Irmak, Sadi: 493 Issan, Ahtar: 80 584 el, Kay han: 147 z, Talt: 181, 183 hsanolu, Ekmeleddln: 189 nn, smet: 313

nn, Erdal: 247-250. 259-262, 264, 280, 282-284, 288. 289, 292. 299-302, 318, 319, 350, 355, 357, 362, 386. 413, Jivkov, Todor: 517 Kaba, brahim: 13 Kaar, Halil: 113, 114 Kaar, Kemal: 77, 78, 104, 106-115, 118, 120, K2-124, 126-128, 132, 136, 140148, 169, 190 Kahraman, Ahmet: 273 Kalayc, Muhsin: 270 Kalaycolu, Mustafa: 182 Kalyoncu, Hasan: 182 Kalyoncu, Ahmet: 182 Kalyoncu, Cemal: 182 Kamel, Salh, Abdullah: 181 Kamel, Hasan Abdullah: 181 Kamel, H.E. eyh Saleh A. 181 Kamel, Abdul Razzak: 181 Kansu, Ik: 360 Kapani, Mnci: 419 Kaplan, Cemalettin: 9-48, 52, 56, 58, 59, 60, 67, 72-75, 79, 88-91, 95, 102, 120, 122, 151, 153, 154, 157, 163, 164, 166. 167, 191, 199-206, 431, 501, 524 Kaplan, Abdlkadir: 191 Kaplan, Hseyin: 106, 109, 110, 115, 19(1 Karahan, Ahmet: 236 I 428, 432, 433. 461, 466, 471, 474, 476, 478, 506. 511. 512, 515, 516 peki. Abdi: 359, 448 slmoglu, Munif: 236 spir, Mustafa: 360 yioldu, Ahmet: 160 zmirli, Resul: 349 J K Karaka, Cahit: 141, 243, 288, 290. 291 Karaka, smail: 272 Karaman, Suphi: 305 Karamala, Temel: 146 Karal, Mahmut: 178 Karaolu, Osman: 106 Karasan, Hseyin: 274 Karasu, Sabahattin: 273 Karata, aban: 137, 138, 14S Karaveliolu, Kmil: 305 Kar, Mehmet Samet: 92 Karman, Nilay: 319 Karmal, Babrak: 517 Karayiit, Ahmet: 236 Kak, Nuh Mehmet: 452, 453 Katme, Abdul Msajit: 100 Kaya, mer: 266 Kaynak, Sadettin: 167 Keeciler, Mehmet: 302, 303v 454 Kelleci, Muhammet: 235, 236i. 268, 351 Kemal, Hseyin: 399, 400 Keskin, Hakk: 154 Kbrsl, Nazm Adil: 253 Kcman, Mehmet: 257, 353 585 <Kl, Hasan Hayri: 13 ili, Hasan Hseyin: 13 Kl, Osman: 189 ili, Ziya: 281 Kl, Selhattin: 236 Kl, Altemur: 521 ran, Yusuf: 190 Kratholu, Esat: 236 Krca, Cokun: 452,, 453 Ksack, Sleyman: 122 Ksakrek, Alattin: 189 .Kil, Ahmet Yahya: 182 Kocatopu, ahap: 222 Ko, Zbeyr: 122 Koa, Sadi: 495 Kolcu, D.: 190 Koraltan, Tevfik: 236 -Koru, Fehmi: 529 Korutrk, Fahri: 313, 436, 437, 438, 440 Korkmaz, Nuri: 290 M Makasolu, Yasin: 272 Marashde, Derdah: 84, 97 Menderes, Adnan: 158, 159, 356, 408 Mente, Cevdet: 222 -Mengi, Gngr: 424, 429, 440 Mere, smet: 273 Metin, brahim: 161 Msrolu, Kadir: 86-88, 166, 168, 242 N

JJadi, Nadir: 333, 378 Nadl, Yunus: 378 -Nasr, Muhammed: 303 .Nasif, mer: 505 Naz, Osman: 106 Korkmaz, Osman: 273 Kse, smet: 274 Kseolu, Nevzat: 160 Kul, Abdurrahman: 273 Kuma, Hseyin: 110, 115 Kurtan, Enis: 374 Kurtolu, Yahya: 437, 439 Kuulu, Sleyman: 115 Kutlu, Hikmet: 124 Kutb, Seyyid: 390 Kutb, Muhammed: 390 Kk, Sami: 305 Kkolu, Bekir: 191 Kk, Fazl: 253 Klhl: Cemal: 178, 236 Kntay, Barlas: 236 Krk, Sleyman: 161 Krkolu, mer: 373 Ktahyal. Ahmet: 10, 61-65, 67, 68, 91, 154 Ktk, nci: 147 Mira, Sleyman: 106 Muhacirzade, Kerim: 80 Muhtar, Ali: 227 Musaolu, Metin: 236 Mustafa, Arnavut: 115 Mderrisolu, Kemal: 253 Mftolu, smail: 88 Nizamolu, Rdvan: 270 Nun, Ali: 360 Nur, Rza: 82, 83, 85, 86, 88, 166, 242 586 O Okan, Sezai: 305 Okay, Mehmet: 162 Oksay, Kzm: 159, 160, 162, 232 Okur, E. Ahmet: 190 Okur, Hamza: 273 mer, Hac: 113 mer, Mehmet: 272 nal, Gnseli: 360 nal, Tahsin: 222 Oner, Yaln: 181, 182 ney, Tly: 184 ngren, Mahmut T.: 413, 415 ymen, orsan: -204, 469 ymen, Altan: 472, 474 zal, Turgut: 169, 170, 180, 183, 184, 195, 222, 223, 243. 264, 291, 292, 302, 326, 344, 354, 355, 357, 363, 364, 379, 386, 408, 413, 429, 431, 459, 467, 469, 474, 476, 478, 481, 500 zal. Korkut: 180, 181-185, 187, 200, 245-247, 254, 258, 259, 343, 352, 364, 408, 429. 430, 500 zal. Murat Mehmet: 181, 183 zal, Mustafa Ali: 181, 183 Ozal, Bahattin: 182 zal, Yusuf Bozkurt: 254, 354 zalp, Hseyin: 236 zalp, Haydar: 292, 293 zaltn, Mustafa: 110, 115 zaydnh, rfan: 88 Ozak, Mehmet: 137 zba, mer: 273 zbek, Sabahattin: 222, 344 zcan, Mustafa: 272 Olcayto, Erdoan: 136, 140145, 148 Olmutur, Sleyman: 137 Oral, zay: 275, 287 Oral, Smer: 236 Orhan, Mustafa: 273 zcan, Salih: 173, 177, 178, 179, 180, 185, 187, 214, 215, 242, 272, 320, 488 Ozcar? Mehmet: 124, 178 zelik, Mustafa: 13 zda, Nimet: 222 zdemir, Cevdet: 178 zdemirolu, Halil: 360 zdilek, Fahri: 305 zer, Yaln: 530 zer, Mehmet: 266 zek, Ali: 189 zfatura, Burhan: 266, 347, 348, 349 zfatura, A. Necati: 348 zgen, Mehmet: 124 zgen, Edip: 422 zgnller, Abdullah: 273, 281 zg, Ali Rza: 138-14"0 zgl, Vecdi: 222 zgne, Ahmet: 496

zgne, Mehmet: 118, 207, 209-216, 220-222, 224, 225, 228-230, 232, 238-240, 287, 288, 298, 304, 305, 324, 327, 328, 339-342, 344, 352, 388, 404, 408, 467, 468, 475, 488, 489, 493, 495, 496, 498, 499, 501, 506 zgr, Necmi: 222 zgr, Selhattin: 305 zgr, zker: 267 zkan, Fethi: 272 zkan, Seyfettin: 13 zkan, erafettin: 13 zkan, Turgut: 143 zkan, Tuncay: 360 zkaya, M. kr: 305 zpnar, Kemal: 189 P Paksu, Ahmet Tevfik: 177, 178, 179 Pamuk, nder: 286, 287 Parlak, Mahmut: 274 Pearca, Brain: 100 Pehlivan, Mustafa: 191 R Ramadan, Muhammed Seyyit: 390 Ramazan, Sait: 304, 387, 488 S Sabir, Khalid: 100 Sadkolu, Selhattin: 504 Salar, Fikri: 218, 248, 250, 260, 264, 265, 282, 283, 285, 288, 292, 299-302, 318, 319, 357, 375, 376, 428, 433, 456, 457, 458, 461, 470, 471, 474. 476, 482, 506 Salam, Hasan: 217, 222 Sai, Ahmet: 80 Saka, Hasan: 375 Saltk, Haydar: 220, 221, 226, 229, 230, 238-240, 298, 335, 340, 341, 344, 346, 347, 356, 359, 360, 394, 468, 495. Samsunlu, Ahmet: 217 San, Ercan: 414 'ahin, Avni: 191 ztop, mer: 270, 273 ztorun, Necdet: 500 ztrak, ilhan: 222, 238, 240 ztuna, Ylmaz: 519 ztrk, Mehmet: 191 zk, Nurettin: 273 Peker, eraf ettin-: 124 Pektut, Mustafa: 161 Polat, Ahmet: 13, 27, 90 Polat, Abdlkadir: 121 Pulur, Hasan: 466 Rau, Johannes: 129, 131 Reagan, Ronald: 331, 355, 424 Sandk, Kemal: 273 Saral, Zeki: 360 Sar, M. Ali: 273 Sar, Beyazit: 273 Sar, M. Nurettin: 274 Sar, Mustafa: 178 Sarper, Ali: 228 Saruhan, Sudi Reat: 178 Sayn, M. Zeki: 181 Saylan, Genay: 360 Saygl, Vural: 360 Sayra, Tuma: 371 Sazak, Gn: 160 Sekin, Mustafa: 182 Sert, Abdullah: 182, 189, 269. 270 Sertkaya, Hasan: 273 588 Sergici, Mehmet Erdoan: 187 Seluk, lhan: 203, 333, 347, 361, 376, .405 Sezgin, smet: 236 Sezgin, Refet: 304, 387, 489 Sevi, Mustafa: 349 Sevim, Mehmet Ali: 360 Sevin, Abdullah: 437, 439 Serter, Ali: 273 Sever, Ahmet: 273 Sezgin, Mahmut: 274 Schmidt, Heidi: 82 Schulzke, Werner Yahya: 83, 84 Schwab Karl: 131 Srada, Mrsel: 274 ahin, Alattin: 189, 269, 270, 273 ahin, Abdullah: 274 ahinkaya, Tahsin: 293, 323 Salh, Hayrettin: 274 anl, smail: 110, 115 aplakolu, Adnan: 516 T

Tamer, Rauf: 512, 515 Tan, Ahmet: 244, 258, 359, 360, 363, 382, 405, 413 Tanrkulu, Feyyaz: 437, 439 Tannverdi, Ali: 191 Tandoan, Rfat: 189 Tarhan, Akif: 114, 115 Tarhan, Mithat: 136 Tarhan, Nihat: 136, 137, 148, 149 Tan, Aydn: 167 Taar, Mustafa: 514 Ta, Yakup: 84 Siracuddin, Mevlna Selhattin: 114 Sirmen, Ali: 336, 371, 389, 497 Solgu, mer: 168 Somay, Muzaffer: 189 Som, Deniz: 314 Somuncuolu, Sadi: 160 Songar, Ayhan: 184 Soysal, Mmtaz: 414, 481, 483 Soysal, lham: 489 Snmez, Necati: 122 Szer, Erdal: 2S6 Sunay, Cevdet: 313, 389, 497 Sprgeci, Yusuf: 360 Srmeli, Mehmet Cahit: 182 Ssoy, Yener: 358, 359, 501 ekir, A.: 190 enlikolu, Emine: 95 erif olu, Tevfik: 190 vgn, Halil: 178 Side, Sadk: 222, 344 iman, Mehmet: 106 Ta, Bekir: 84 Tayhan, smail: 190 Tekdal, Ahmet: 80 Tekin, Sleyman: 122 Tel, Yahya: 84 Temel, Ali Rza: 224 Temizerler, Nuri: 106 Terpil, Frank: 79 Terzi, Ali: 114 Teymur, Fadl: 182 Teymur, brahim Blent: 182 Tvnkh. Abdullah: 182 Timuin, Muharrem: 373 588 Tlral, Turgut Serhat: 422 Tokay, Ylmaz: 266 Toker, Turgut: 236 Toker, Metin: 382, 478, 479 Topalolu, Mehmet: 106 Topalolu, Ahmet: 274 Topba, Eymen: 180182, 343, 364 < Topba, Mustafa .: 181 Topba, Ahmet Hamdl: 182 Topba, Mustafa Latif: 182 Topba, Ali Eymen: 182 Toptan, Koksal: 236 Toptanc, Doan: 266 Tosun, Necati: 106 Toygar, Muzaffer: 170 Tu, Salih: 184, 189, 303 Tuna, Mehmet: 273, 281 Tunagr, Yaar: 119, 387, 388, 390, 455, 488, 489, 495 Tunahan, Sleyman Hilmi: 99, 104-108, 112-114, 116, 118, u Ucuzal, mer: 236 Uar, Bill: 360 Uur, A. Tahsin: 189 Uurlu, ahin: 349 Ulu. Engin Hadi: 224 Uluay, Cengiz: 516 Ulusu, Blend: 194, 207, 208, 210, 211, 214-216, 219, 220, 223, 226, 228, 231, 238, 257, 281, 282, 313, 322-325, 327, 328, 339-341, 343, 352, 376, 377, 386, 419421, 467, 493, 503, 506 ok, Bahriye: 389, 422 lker, Sabri: 189. 278, 119, 123, 125, 132, 133, 136. 148, 149, 190 Tuncer, Yakup: 273 Tunkanat, Haydar: 305 Turan, . Faruk: 274 Turgut, Erdoan: 106 Tuygan, Ali: 260, 261 Tmer, Nejat: 293, 323 Turner, Erol: 286 Trel, Yusuf: 184, 189 Trn, Faik: 86-88, 242 Trkylmaz, Sleyman: 93 Trkmen, Hilmi: 108, 115 Trkmen, Abdlkadir: 170 Trkmen, liter: 211, 216, 222; 228, 229, 344 Tten, erif: 222 Tylolu, Harun Reit: 77, 106, 109, 117, 136-138, 144, 146, 148, 190 Tzn, Acar: 227 Unaktan, Kemal: 181, 182 Uncular, Betl: 360 Uslu, Sami: 228 Usta, Hseyin: 154 Uysal, Hasan: 360 Uysal, Ahmet Edip: 294-297, 373 Uz, Yusuf: 266, 349 Uzun, Mehmet: 189 Uzun, Halil: 274 lker, Asm: 178 lker, Murat: 178

590 mltkan, Grcan: 274 nal, Hasan: 190 ru, Necdet: 500 V Velidedeolu, Hfz Veldet: 405 Y Yaln, Cengiz: 374 Yalnta, Nevzat: 167, 183, 184 Yaar, Muammer: 530 Yazar, Nuri: 71, 78, 79 Yazc, Selhattin: 13 Yener, Bekir Haki: 114 Yenidede, Ramazan: 274 Yerde, Gngr: 138 Yetkin, Suud Kemal: 391 Yldz, Baki: 274 Yldz, Hasan: 13 Yldz, Ahmet: 305 Yldrm, Cell: 122 Yldrm, Mustafa Fehmi: 110 115 retmen, Mehmet: 115-veyce, Fazl: 71, 78 Vuran, Arif Ate: 181 Ylmaz, Hsn: 108, 115 Ylmaz, Turan: 360 Yiitgden, Halit: 228 Yiitgden, Galip: 497 Yumakolu, Osman: 69, 72, 80 93, 191 Yurtcan, E.: 147 Yurtu, Atilla: 349, 364 Yurdakuler, Muzaffer: 305 Ycel, Mustafa mer: 170 Yce, Rt: 374 Yksel, Salih: 86 Yksel, Ali: 69, 71, 76, 79, 80, 81, 85, 109, 150, 153 Yrr, kr: 291, 292, 302, 490 591 Bir gazeteci arkadamz aratrma yapmtr. Zor bir itir. Takdirle karlarm ama yorumuna itirak edemem. te o yorumlar okuyunca arkasnda baka maksad aryorum... Cumhurbakan Kenan EVREN ..Uur Mumcu'dan sz ederken, her zaman Yiit gen dostum ve deerli meslekdam derim. Bu kez de laik Trkiye Cumhuriyeti'ni korumak uruna her tehlikeyi gze alarak, lkenin dnda ve iinde yuvalanm Trklk dman btn slamc rgtleri - Atatrk'n devrimci, laik cumhuriyetini emanet ettii genlerden biri olarak - usta bir gazetecinin ve her yazdn belgeye dayandran bir bilim adamnn dikkat ve titizliiyle aratrd ve karp ortaya koydu. Gerekten kutlanas bir hizmet oldu bu... Ord. Prof. Dr. Hfz Veldet VELDEDEOLV ISBN 975-478-123-0 KDV Dahil 90.000.TL. Uur Mumcu _ Rabta Kitaplar, uygarla yol gsteren klardr. UYARI: www.kitapsevenler.com Kitap sevenlerin yeni buluma noktasndan herkese merhabalar... Cehaletin yenildii, sevginin, iyiliin ve bilginin paylald yer olarak grdmz sitemizdeki tm e-kitaplar, 5846 Sayl Kanun'un ilgili maddesine istinaden, engellilerin faydalanabilmeleri amacyla ekran okuyucu, ses sentezleyici program, konuan "Braille Not Speak", kabartma ekran vebenzeri yardmc aralara, uyumluolacak ekilde, "TXT","DOC" ve "HTML" gibi formatlarda, tarayc ve OCR (optik karakter tanma) yazlm kullanlarak, sadece grmeengelliler iin, hazrlanmaktadr. Tmyle cretsiz olan sitemizdeki e-kitaplar, "Engelli-engelsiz elele"dncesiyle, hibir ticari ama gzetilmeksizin, tamamen gnlllk esasna dayal olarak, engelli-engelsiz Yardmsever arkadalarmzn youn emei sayesinde, grme engelli kitap sevenlerin istifadesine sunulmaktadr. Bu e-kitaplar hibirekilde ticari amala veya kanuna aykr olarak kullanlamaz, kullandrlamaz. Aksi kullanmdan doabilecek tmyasalsorumluluklar kullanana aittir. Sitemizin amac asla eser sahiplerine zarar vermek deildir. www.kitapsevenler.com

web sitesinin amac grme engellilerin kitap okuma hak ve zgrln yceltmek ve kitap okuma alkanln pekitirmektir. Sevginin olduu gibi, bilginin de paylaldka pekieceine inanyoruz. Tm kitap dostlarna, grme engellilerin kitap okuyabilmeleri iin gsterdikleri abalardan ve yaptklar katklardan tr teekkr ediyoruz. Bilgi paylamakla oalr. LGL KANUN: 5846 Sayl Kanun'un "altnc Blm-eitli Hkmler" blmnde yeralan "EK MADDE 11" : "ders kitaplar dahil, alenilemi veya yaymlanm yazl ilim ve edebiyat eserlerinin engelliler iin retilmi bir nshas yoksa hibir ticar amagdlmeksizin bir engellinin kullanm iin kendisi veya nc bir kii tek nsha olarak ya da engellilere ynelik hizmet veren eitim kurumu, vakf veya dernek gibi kurulular tarafndan ihtiya kadar kaset, CD, braill alfabesi ve benzeri formatlarda oaltlmas veya dn verilmesi bu Kanunda ngrlen izinler alnmadan gerekletirilebilir."Bu nshalar hibir ekilde satlamaz, ticarete konu edilemez ve amac dnda kullanlamaz ve kullandrlamaz. Ayrca bu nshalar zerinde hak sahipleri ile ilgili bilgilerin bulundurulmas ve oaltm amacnn belirtilmesi zorunludur." bu e-kitap Grme engelliler iin dzenlenmitir. Kitap taramak gerekten incelik ve beceri isteyen, zahmet verici bir itir. Ne mutlu ki, bir grme engellinin, dzgn taranm ve hazrlanm bir e-kitab okuyabilmesinden duyduu sevinci paylaabilmek tm zahmete deer. Sizler de bu mutluluu paylaabilmek iin bir kitabnz tarayp, kitapsevenler@gmail.com Adresine gndermeyi ve bu isimsiz kahramanlara katlmay dnebilirsiniz. Bu Kitaplar size gelene kadar verilen emee ve kanunlara sayg gstererek ltfen bu aklamalar silmeyiniz. Siz de bir grme engelliye, okuyabilecei formatlarda, bir kitap armaan ediniz... Teekkrler. Ne Mutlu Bilgi iin, Bilgece yaayanlara. Tarayan: Yaar Mutlu e-posta kitapsevenler@gmail.com www.kitapsevenler.com www.yasarmutlu.com Uur Mumcu _ Rabta