1

ATATRK TRKYES ACABA HATA ZERNE HATA MI YAPIYOR?

Prof. Dr. Ali Demirsoy

Canllar dnyasnda zaman zaman aile bireyleri. Akrabalar ve bulunduu toplum iin kendini feda etme davran grlr; bunun bilimsel ad Alturizmdir. Durkheim, bu szc, bir grupla ar btnleme sonucu, bir bireyin kendini feda ettii intihar davranlar iin kullanmtr. Kii, bir bakasn ya da bakalarn korumak, kollamak ya da kurtarmak iin kendini feda edebilir. Kamikaze pilotlarnn intihar, ailelerine yk olduklarna inanan yal insanlarn intihar, canl bombalar gibi intiharlar buna rnek olarak verilmitir. Bir bireyin bulunduu toplum ya da lke ya da akrabalar iin byle bir zveriye girmesi anlayla karlanabilir. Bunun savunmasn eitli bak alaryla yapmak mmkndr. Ancak sonunda kendine nemli zararlar verecek bir kii, bir toplum ya da lke iin byle bir zveriye girmenin aklanmas gereken bir taraf olmaldr. Doal olarak dnebilen hibir insan, hibir lke ve hibir ynetici bile bile sorumlu olduu kesimleri atee atmaz. zellikle bu zveriyi gemite gstermi ve her defasnda yanlm ve yine bu davrannn zararn he defasnda er ya da ge ekmi ise biline bilinebunun tekrarlanmasn masum bir yaklam ile aklamakta zorlanrz. Trkiye, dnya lkeleri bakmndan en az bir ynyle ncdr. Bu da, batnn egemen gleri dediimiz, gcn smrden ve desiseden alan lkelerin, siyaset edebiyatnda balkanlatrma politikas olarak bilinen lkeleri paralama suretiyle ele geirme politikasna ilk defa gl kar koyan ve baarya ulaan lke olmasdr. Bu adan zgrlne

kavumak isteyen her lkede, Trkiyenin Milli Kurtulu Sava klavuz ve kar koymann nde gelen kiilerinden Atatrk de bu lkelerinin VIP salonlarnda asl fotoraf olmutur. Yani Trkiye Cumhuriyeti, mazlum tm devletlere, zgrlk sava verenlere, bamsz olmak isteyenlere model olmutur. Bu nedenle de gen Trkiye Cumhuriyeti sadece jeopolitik ve ekonomik nedenlerle deil, saygdeer bir akmn ncs olmas nedeniyle uluslararas toplumda yerini almt. Keke bir nceki cmlede mili gemi zaman deil de geni zaman kullanabilseydim; yani almtr yklemini kullanabilseydim. Ancak ne yazk ki Trkiye bugn herhangi bir akmn fikir babal nedeniyle deil, ekonomik potansiyeli, jeopolitik konumu ve en acs da bir zamanlarn attmz egemen glerin stratejik orta grnts ile bir zamanlar Araplar, Yunanllar ve Ermeniler araclyla bize yapm olduklar ykc ve kkrtc politikalar imdi bizim araclmz ile yrtyor olmalardr. Blgemizdeki lkelerin egemenliini ypratmaya soyunmu bize gre ortak, stratejik ortaklarmza gre byk bir olaslkla yanda sfat ile ilgi grmeyi marifet saymamzn anlalabilir bir yan bulunmamaktadr. Blgedeki lkelerin gvenliini, egemenliini, toprak btnln binlerce kilometre uzaktaki smrc gle denetlemeye kalkan bir lke ne kadar sayg grrse, bugnk politikalarmz nedeniyle Trkiye de o kadar sayg grecektir. Trkiyenin krlma noktalarndan en nemlisi, Atatrkn lmnden sonra, baa geenlerin uygulad politikalardr. Doan Avcolunun Milli Kurtulu Tarihi eserinde belgelerle anlatt 1940l yllardaki Trk-Sovyet ilikisi nmz grmeye yetecek bilgilerle doludur. 1920li yllarda Sovyetlerin Milli Kurtulu Savanda bize verdikleri destekten sonra 20 yl geerlilii olan nemli bir anlama yapmz (Ek-1). Bu anlamaya gre, her iki lke bundan byle komular ile yapacaklar anlamalar geerli

olabilmesi iin birbirlerinin onayna sunacaklar. Bu, bize gre ok daha byk ve etkili olan Sovyetler iin aslnda nemli bir zveri olmalyd. Kitaba gre Sovyetler bu anlamaya harfiyen uyuyor. Ancak Atatrkten sonra ngilizler gelerek Sovyetler e kar, Trkiyenin yetkilileri ile gizli grmeler yapyor. Bu grmeler Kafkaslardan Sovyetleri sktrma iin gerekli yardmn yaplmasn ngryormu. Grmenin metnini ngilizler ayn gn Sovyetlere iletiyorlar. Sovyet idaresi hi ses karmyor. Anlamann sresi dolunca byk eli Selim Sarper nderliinde kalabalk bir heyet Moskovaya gidiyor ve Mareal Molotofla (Mareal Georgy Zhukov) masaya oturuyorlar ve Trk delegasyonu anlamadan ok mutlu olduklarn dile getirerek, uzatlmasn talep edince. Molotof ngilizlerle yaplan grmelerin metnini, elimizin nne koyarak bizimkilere yolu gsteriyorlar. Delegasyon Ankaraya ulatktan sonra, Sovyetlerin, Kars ve Ardahan istedii ynnde talepleri olmu. Bunun gerek olduuna ilikin birok yayn olduu gibi, bunun batllar tarafndan bizim kucaa oturmamz iin bir tertip olduu da syleniyor (http://www.ozgurlukdunyasi.org/arsiv/151-sayi-196/420-bogazlar-karsve-ardahan-uzerine-abd-turk-dezenformasyonu). Trkiyenin eli aya tutuuyor. Bunun zerine NATOya girerek korunabilme amacyla o gne kadar bize olduka uzak duran Amerikann ve her zaman olduu gibi ngilizlerin ve Franszlarn kucana oturuyor ve bu gne kadar da kalkamyor (Ek-2). Uzun zaman da kalkamayacaa benziyoruz. Aslnda bu sayg, Fransz mezalimi altnda yllarca ezilen Cezayir halknn zgrlne ulamas iin yaplan oylamaya kadar en st dzeyde bulunuyordu. Yere ge koyamadmz Adnan Menderes Hkmetinin, milyonlarca ocuunu ikenceyle yitirmi olan Cezayirin Fransz egemenliinde (daha ak bir ifadeyle mezaliminde) devam etmesi iin olumlu oy kullanncaya kadar. De Gauln bile oylama sonucunda brn tutarak u szleri syleyerek katla katla gld

sylenir: Dnyadaki Milli Kurtulu Savalarnn simgesi ve ncs olan Atatrk Trkiyesini byle grmek dorusu insana garip bir keyif veriyor. Aslnda 1950 ylndan bu yana yaptklarmza ve kararlarmza bir gz atarsak durum tm plakl ile ortaya kyor. Bu tarihte NATOya girmiiz, gvenlik gerekesiyle. Girerken yine ortaklarmz tarafndan karlan bir nifakla, bizden 8.000 km uzakta hibir alp vereceimiz olmayan bir lkenin ikiye blnmesi iin bir savaa katlm ve 750 kadar insanmz orada yitirmiiz. Korede bir idare sisteminin u ya da bu ekilde olmas bizim neyimize idi. Ancak, Amerikann ve onunla ayn anaktan beslenen birka lkenin karlar iin oralarda bir st kurmas gerekiyordu, onu da demokrasi ve zgrlk slogan ile sslemesi gerekiyordu. Sonuta Kore ikiye ayrld; Kuzey Koreye yarm yzyldan bu yana ambargo uyguland. Trkiyenin orada sadece 750 yiidinin mezar; Amerikann ise byk bir askeri ss kald. Svey Kanal, tmyle Msr topraklarnn ierisinde uzanr. Ancak hem gelirine el koyma hem ticaret yolunu egemenliine alma iin yine batnn egemen gleri buray igal etmeye kalkt. O zamann Msr bakan Cemal Abdl Nasr radyoya karak Trkler bizim kardeimizdir, bu kanal bir tek Trk gemilerine ak olacak, dier lkelere kapatld demi olmasna karn, Trkiye Fransz ve ngiliz birliklerinin kanala indirim yapmas iin ncirlik stn emirlerine vermitir. ran petrollerini ngiliz petrol irketleri yama etmiti. Atatrk benzeri bir adam kt ve babakanl srasnda btn tehlikeleri ve glkleri gze alarak petrol milliletirdi. Trkiye el altndan Amerikaya bavurarak Muhammed Musadkn buralara komnizmi getirecei savyla mdahale etmesini talep etti. Gerekli yardm yapaca gvencesini vererek. Musaddka kar gl bir muhalefet oluturuldu (Suriyeyi anmsayn!!!). Sonunda Musaddk drld (1953); mr

hapis ve ev hapsinde geti ve o ekilde de ld (1967). Gemi yandalarna hi toz kondurmayan bugnk yneticilerimiz byle bir giriimi kabul etmeseler bile, gerekli aklamalar Amerikal yetkilileri tarafndan yapld. ABDnin Musaddka kar yaplan darbeye katksn ilk olarak 2000 ylnda ABD eski dileri bakanlarndan Madeleine Albright, daha sonra ise ABD bakan Barack Obama, 4 Haziran 2009'da Msrda yapt konumada resmen dorulamtr (Obamadan tarihi itiraf Darbeye kartk Cable News Network LP, LLLP. cnnturk.com. 04.06.2009 23:06:24. Eriim tarihi: 08 Eyll 2011). Trkiyenin koulsuz her zaman bir dostu olan bir lke vard: Afganistan. Bunca banaz ve tutucu lke arada dururken, Orta Asyaya sarkmay ve buray da ekonomik ve askeri egemenliinin altna almay hi aklndan karmayan bat ve onun amiral gemisi Amerika buraya ulland. Diimizden trnamzdan ayrarak en st dzeyde beslemeye altmz ordumuz ne gne durur; hemen buraya da zgrlk ve demokrasi adna katlmada gecikmedi. Olacaklar sylemek iin khin olmaya gerek yok. Belirli bir zaman sonra yklm, yaklm, yars sakat braklm, sosyal dzeni kkten bozulmu, toplumsal huzuru kalmam, halknn bir yars dier yarsna dman edilmi bir lke ve bir de her tarafa mdahale edebilecek donanmda bir Amerikan st geri kalm olacak. Eer baz mrldanmalar olursa, bu stn nne bir NATO kelimesi eklenmesinin de hibir sakncas olmayacak. nk NATOnun bunca yesinin ortak haklar ve yetkileri varm gibi gzkse de aslnda bir marabalar topluluundan te deildir. Somalinin zengin yeralt ve yer st kaynaklar bulunmaktadr. Sanki Afrikann en kark lkesi burasym gibi yine egemen gler buraya da mdahale etti. Ordumuza yine grev dmt (!), askeriyle, komutasyla oraya yerletik. Yllarca orada kaldk. Geriye paralanm, kaynaklar

talan edilmi bir Somali, tabi bir de nemi bir Amerikan ssn brakarak geri geldik. Bizim elimizde elde elma ekerinin sap Irak bizim bir ilimizdi; 400 yl birlikte yaadk; ok sayda Trk bu lkenin iinde yaamaktayd. Doru olmayan bir nedenle egemen gler bu lkeye de saldrld; Trkiye topraklarndan kalkan uaklar 10 yl boyunca bu lkeyi bombalad, denetim altnda tuttu. Sonunda paralanm bir lke, bir milyon l, byk bir Amerikan ss, Trkiyeyi srekli rahatsz eden ok sayda terr kamp ve ou hissesi yabanc irketlere tahsis edilmi petrol tesisleri geriye kald. Kaddafili Libya, kaynaklarn en az peke ektiren Mslman lkelerdenmi. Sylendii kadaryla da sosyal yardm, bilinen Mslman lkelerin arasnda en yksek seviyede imi. Zengin petrol ve doal gaz yataklar olduu biliniyor. Egemen gler buna uzun zaman kaytsz kalamazlard. karlan kargaala, nce sabrsz Fransa, daha sonra da NATOnun orada ne ii var diyen Trkiye verilen grev gerei askeri mdahalede bulundu. Libya paralanma aamasna geldi, halk birbirine girdi, sokak atmalar balad, yneticilerin ve devletin hesabnda yabanc bankalarda bulunan 200 milyar dolara el kondu. Geriye darmadan bir lke, petrolnn %35ini ele geirmi Fransa, dier petrol gelirlerini denetleyen birka egemen lke kald. Trkiyenin de bir zaman d gelirlerini nemli bir ksmn salayan mteahhitlerin orada kalm aralar ile bir trl alamadklar alacaklar kald. Kald ki Kbrs karmas srasnda, bugnk yneticilerimizin toz kondurmad batl dostlar kar tavr alp, ambargo uygularken, muhaliflere sokak ortasnda paralanmasn seyrettiiniz o Kaddafi, bize destek iin bizzat askeri mhimmattn gemilere yklenmesine yardm etmiti. Btn bu rnekler ve aldmz dersler yetmedi, imdi gndemde ayn senaryonun farkl yzlerle oynanaca Suriye ve ran bulunmaktadr.

Trk silahl kuvvetlerinin bu lkelere irademiz ile herhangi bir hareket yapmas son derece g grnmektedir. ok ciddi bir g olmayan Irakn ve zellikle Kuzey kesiminin snrmza birka kilometre yaknna konumlanm her gn can alan terr yuvalarna bile karadan bir hareket artk yaplamamaktadr. Aka askere bir yere gitme emri artk baka yerlerden verilmi veriliyor grnmektedir Bu kadar emek verdiimiz, beslediimiz ve canmz her an hi dnmeden vereceimiz ordunun hakkn da yemeyelim. Yaklak 20 yl boyunca (1950li yllardan bu 1974e kadar) yaps hazrlanan, 15.00040.000 arasnda milisin yardma hazr bekledii, herhangi dzenli bir askerle karlamadan karma yapt ve beklenilenden ya da planlanandan ok daha uzun sren Kbrs Hareketi, bizim Kurtulu Savandan sonra kendi irademizle karar verdiimiz tek askeri harekettir. Aslnda bat bu hareketin anlamn kavrad iin gerekeni yapt. nce yllar sren askeri, st kapal ekonomik ambargo uygulad. Daha sonra da nerede bir mzakereye ya da anlamaya oturduk isek, Kbrs dosyasn nmze koydular. En yakn dostumuz olarak sunulan Amerika, Kbrs tanyan lkelere ekonomik ambargo uygulayacan resmen ilan etti. 1974 ylndan bu yana kimse tanmaya cesaret edemedi. Hibir maln dorudan ihra edemiyor hibir ua dorudan baka bir lkeye uamyor. imdi NATO kararyla, Trkiyeyi korumak iin (!!!) snrlarmza fze savar sistemleri ve dnyann br tarafn dinleyecek gt dinleme tesisleri yerletirildi. Bir zamanlar da (1962) Kba Krizi ile Trkiye halknn skldnde bilgi sahibi olduu, bir atom savanda bizi hedef yapacak nkleer balkl Jupiter fzeleri yerletirilmiti. Moskova zerinde drlen U-2 (27 Ocak 1962) gzetleme ua da halkmzn haberi olmadan bu topraklardan Rusyaya umutu.

Bu corafyann yeniden dzenlenme ii baz lkelerin talimat ile bizim lkemizin katklar ile yaplacaksa (en bataki devlet grevlimiz bile bize bir grev verildi, biz Ortadounun ve Afrikann e bakanyz diyorsa), kendi kararlarmz ile snrmzn tesine burnumuzu uzatamayacaksak, yurt ii gvenliin salanmas (son zamanlarda karlan yasa ve ynetmelikler ile bu grev aktarmas olduka kapsaml bir hale dntrlmtr) askeriyenin dndaki kolluk kuvvetlerine verilmi ise biz bu ar ekonomik yk niye tamalyz konusunu tartmaya amak gerekebilir. Btn bunlar demokrasinin, yerlemesi, gelimesi ve lkelerin esenlii iin yani insanlk iin yapyormuuz. yi de kinci Dnya Savandan sonra Amerika nereye saldrm ya da girmi de o lke demokrasiye kavumu ya da blnmeden paralanmadan kalabilmi? Koreye girdi ikiye paralad; bir zamanlarn saygn devleti olan Yugoslavyaya girdi onu param para etti. Somaliye girdi paraland. Iraka girdi paralad. Libyann paralanmas eli kulanda. Msr desen allak bullak. Girdii yerlerin hi birinde huzur yok. Saldrp da pskrtlen ya da giremedii iki lkede Vietnamda ve Kbada toplumsal bar en yksek. Gnmz Trkiye Cumhuriyetinin Atatrkten miras ald iki

krmzizgisi var. Birincisi Lozanda daha sonra grlmek zere ertelenen Misak-i Milli snrlarmz iinde olmas kanlmaz hedef olarak konmu Musul ve Kerkk sorunu, ikincisi de Kbrsnn durumu. Ne yazk ki her ikisini de elimizle birilerine sunduk. Bat, kapitalist dzen hi kimsenin, hele hele ynetime henz gelmemi birinin kana gzne bakarak ayann altna krmz hal sermemitir. kar varsa bu haly serer; ama bedelini de detir. Keke bu bedel, imdilerde, yksek oranlarda belimize vurulmu vergilerimizden Suriyeli muhaliflere (!!!)

harcanan 500 milyonla hatta daha sonra deyeceimiz ok daha fazla miktarlarla snrl kalsa Trkiye de ran da aslnda iri lokmalar, yutulmalar zor olabilir; ama olanaksz deil. Bat birok iri lokmay (Yugoslavya gibi) bir zaman sonra paralayarak yuttu ya da etkisini azatl (Sovyet Sosyalist Birlii gibi). Ancak bu paralanma en kolay etnik ve dinsel karnlarn kanmas ile olabilirdi. Suriyede uygulanyor; Trkiyede ve randa tezgha kondu. Atatrk bunu nceden tahmin etmi olmalyd ki, gerekten eitli unsurlardan oluan Anadolu halkn tek bir millet iinde toplamaya, dini rgtlenmeleri de nleyerek tek bir din ierisinde birletirmeye giriti. Aka kkeni ne olursa olsun bir rklk kavram olarak deil bir ulus kavram iinde Trk, din olarak da slam esas ald; alt blnmeleri bir yana itti. Bu nedenle yasalarmzda rk ve mezhep ile ayrmcla yer veren tek bir yasa bulunmamaktadr. Ancak ok ndmz Osmanldaki bu blnmeleri gndeme sokan yeni akmlar, hi kukunuz olmasn, batnn arayp da bulamad etkin silah ve aralar altn tepsi iinde bu aralar defalarca kullanm ve uygulam egemen glere sunmu olacaklardr. Bu lkenin belli ki en kt kaderi Atatrk anlayamayan yneticilere sahip olmu olmasdr. Prof. Dr. Ali Demirsoy

Ek-1:

Trkiye ile SSCB arasndaki ilikileri dzenleyen en salam temel, bu dnemde, 18

Mart 1921 tarihli, Moskovada imzalanan Trk-Sovyet dostluk Antlamasyla atlmt. Bu antlamaya gre, Sovyet Rusya Sevr antlamasn reddediyor, yeni Trk devletinin Misak- Milli snrlarn tanyarak, Trk-Sovyet snrlarn kesin olarak saptyordu. Yine 17 Aralk 1925te, Pariste iki lke arasnda bir dostluk ve tarafszlk antlamas imzalanmt. Bu antlamann en gze arpan maddesi ise, Taraflardan herhangi biri saldrya uradnda

10 dierinin tarafsz kalaca eklindeydi. ki lkenin imzalad bu ilk saldrmazlk ve tarafszlk antlamas, 9 Eyll 1926da yaplan bir ek protokolle, snrlarn arazi zerinde de netletirilmesiyle geniletilmiti. 11 Mart 1927 tarihinde de, Ankarada imzalanan Ticaret ve Seyrisefain Antlamas ile iki lkenin ticari temsilcilikleri diplomatik dzeye karlmt. Ayrca Trkiye ile Sovyetler Birlii,1928de, saldr savalarn yasaklayan Kellog-Briand Paktn ortak olarak imzalamlard. 17 Aralk 1929da, 1925 tarihli Dostluk ve Tarafszlk Antlamas, Ankarada yaplan bir protokolle iki yllna uzatlmt. 7 Mart 1931de ise, ek bir protokolle antlama yrrle giriyor, 30 Ekim 1931de yeni bir protokolle antlama 5 yllna daha uzatlyordu. Yine 1935te, son defa olmak zere 10 yllna uzatlmt. kinci Dnya Sava sonuna kadar, ilikilerde dostluk egemendi (zgrlk dnyasndan: http://www.ozgurlukdunyasi.org/arsiv/151-sayi-196/420-bogazlar-kars-ve-ardahan-uzerineabd-turk-dezenformasyonu).

Ek-1

Bu yalanlarn ya da iki tarafn basiretsizliinin ardndan Trkiye ve Sovyetler Birlii

ilikileri bozuluyor; ardndan ok hzl bir ekilde, 3 Mart 1947de Truman Doktrini aklanyor ve buna Trkiyenin de dahil olduu belirtiliyordu. 1948 Marshall Plannda da Trkiye yerini alyordu. 11 Mart 1947de Trkiye IMFye, 8 Austos 1949da ise Avrupa Konseyine ye yaplyordu. Ekonomik ve politik kska, askeri alanda da tamamlanmak isteniyordu. nce Trkiyenin 25 Temmuz 1950de balayan Kore Savana asker yollamas gerekleiyor, Batllar bu kadir, kymet bilir, ucuz asker deposu lkeyi 17 Ekim 1951de barlarna basyor(!), NATOnun kaplarn aarak ye yapyor (zgrlk dnyasndan: http://www.ozgurlukdunyasi.org/arsiv/151-sayi-196/420-bogazlar-kars-ve-ardahan-uzerineabd-turk-dezenformasyonu).

Deerli Kardeim Trkiye son yarm yzylda nemli hatalar iledi. Bu hatalar bakalarnn kaderini derinden etkiledi. Srann bize gelmemesi iin nemli bir neden bulunmamaktadr. Bu hatalara belki bir ksmnz bire bir tank oldunuz; bir ksmn da buradaki yazdan reneceksiniz. Merak ediyorsanz okuyunuz!