stanbul 1430 - 2009

Merkez: Ankara Cad. Nakipolu han No: 60 Kat: 5 Oda: 48-49 Eminn - stanbul

Tel: 0212 513 35 80 -81 Faks: 0212 513 27 03
ube: kitelli Org. San. Bl. Turgut zal Cad. No: 117 Kat: 2-C Baakehir-stanbul

Tel: 0212 671 07 00 (Pbx) Faks: 0212 671 07 17
www.erkamalisveris.com

Kase-i

Brde

lhan Armutuolu

Erkam Yaynlar................................................... 374

Isbn No
:
Tashih
:
Kapak Tasarm :
Tasarm
:
Bask - Cilt
:

978-9944-83-163-5
Cafer Durmu
altnolukgrafik - Halil Ermi
altnolukgrafik - aban Muslu
Erkam Matbaas

0212 671 07 00

NDEKLER

Teekkr..........................................................6
Kasde-i Brde ve mm- Bsir..........................7
Ak- Rasl -sallallahu aleyhi ve sellem-...........23
Nefse Muhalefet..............................................30
Medh-i Rasl -sallallahu aleyhi ve sellem-.........39
Veldet-i Neb -sallallahu aleyhi ve sellem-.......55
Davet-i Neb -sallallahu aleyhi ve sellem-..........62
Kurn- Kerimin n.....................................71
Mirc- Neb -sallallahu aleyhi ve sellem-.........80
Cihd- Neb -sallallahu aleyhi ve sellem-.........87
Mafiret ve efaat Talebi..................................99
Efendimize ltic........................................... 106

TEEKKR

Hacmi ve manas pek byk olan Kasde-i

Brdenin ayn vezn ile nazmen tercmesi 19 abban 1398 gn bir seyhat dn Bandrma-Bursa
karayolu zerinde mtevzi arabamzda pek muhtterem hocamz mer Kirazolu tarafndan 1400.
Hicret ylna bir hazrlk olmak zere Dr. Dursun
Aksoy ve H. Ali ztaylann mbarek huzurlaryla
bendelerine verilmi bir grev idi.
Gerek bu husustaki tevikleri, gerekse iriyet
yn itibariyle eserin bu hle geliindeki katklar
sebebiyle kendilerine teekkr bir bor bilirim.
lhan Armutuolu

KASDE- BRDE VE MM-I BSR 

KASDE- BRDE VE
MM-I BSR

Gnlleri envr- muhabbetin saanaklar ile bk-

karar ettikten sonra gene lutf edip dilleri, shil-i temkknde tutan Cenb- Hakka hamd sen ederim.
Mevcdtn zikirleri ve nefesleri adedince salt
selm Peygamberimiz, Efendimiz Hazret-i Muhammmed Mustafa -sallallahu aleyhi ve sellem- ve bilccmle peygambernn; linin, ashbnn, Allahn
rahmet ve berekt yolunca gidenlerin zerine olssun.
Kasde-i Brde, gerek mevzu gerekse edeb kymmeti itibariyle Kuran dili ile yazlm dnya aheserllerinin n saflarnda yer alr.

 KASDE- BRDE

lhmt- Rabbn ile kaleme alnd muhakkkak olan bu eserin, ilim ve irfn ehline arz olunduu gnden itibaren pek ok okunduu, hattta ezber
edildii, pek ok dillere terceme ve erhlerinin yappld muhakkaktr.
Hicret-i Nebeviyyenin 1400. ylnn arefesinde ve
1400. yl mnsebeti ile taraf- fakranemden nesllimiz genliine bir armaan olmas mdi ile hazrllanm bulunan bu tercemenin, tercemedeki muvafffakiyyet bakmndan uzun uzadya bir iddis yoktur.
Hele edeb bir eserin nazmen, ayn vezin, mana ve
ahenk iinde tercemesi mkil ilerdendir.
Arzun, mstefiln feln mstefiln feln
vezni (Bahr- basit) ile hazrlanm bulunan Kasdennin tarz itibariyle ilk beytin kendi arasnda, mtekkib beytlerin ikinci msralarnn birinci beyt ile kafiyyeli olduu grlecektir.
Kasde-i Brdenin mellifi, Muhammed bin Sad
bin Hammd bin Abdullahil Bsirdir (k.s).
608 Hicri (1296) de veft etmitir. Vlidesinin
Msrn Bsir karyesinden olmas mnsebetiyle bu
ismi almtr. Byk bir irdir. Feshat ve belattta esizdir.1

KASDE- BRDE VE MM-I BSR 

Bir rivyete gre Msrda vezirlik de yapmtr.

lk nceleri iir ve devlet hizmetleriyle uratn
Kasde-i Brdenin 140. Beytinde yle ifde eder:

Hizmet-i medhin edip afvim talep ederim,
Medh-i ayrda geti mrmn hayli demi..
Msr sultanlarnn yaknlar arasna girdikten sonrra gzel iirleriyle onlarn medh sensn yapm,
dmanlarn hivc eden pek ok iir yazmtr.
Bir gn evine giderken yolda gzel yzl bir pr-i
fnye rastlar. Yal zt ona:
Y Bsir!. Bu gece ryanda Resulullah grdn
m? diye sorar
mam- Busr:
Hayr grmedim! diye cevap verir. Bu muhverreden sonra O pr-i fni baka bir ey demeden ayrrlr.
Fakat mm- Bsirnin gnlne o anda Hazret-i

10 KASDE- BRDE

Peygamberin ak ve muhabbeti der, doruca evinne gider.

O gece rysnda Hazret-i Peygamberi grr ve
uyannca iinin nee ve huzrla dolduunu fark
eder.
Bunun zerine Peygamber Efendimizi -sallallahu
aleyhi ve sellem- medh eden ve nice Peygamber
klarn muhabbet derysnda ykayan Mudariyye,
Hemziyye gibi bir ok medhiyyeler yazar.
Kasde-i Brdenin 149. Beytinde, bu mevzudaki
itirf baknz ne gzeldir:

Efkrm medhine hasr ettiimden beri,

Buldum halsmn yegne hmisi Onu.
Daha sonralar vcdunun yars fel olur. Yryyemez ve hareket edemez duruma der. O zaman
ite bu Kasde-i Brdeyi yazp bununla Cenab-
Haktan if diler.

KASDE- BRDE VE MM-I BSR 11

Kasdeyi bitirdii gece ryasnda Hazret-i Peyggamberi -sallallahu aleyhi ve sellem- grr ve kassdeyi okur.
Tamam 161 beytten ibret bulunan kasdenin 51.
beytinin birinci msran:

En son ilmi beerin hakknda yledir ki diye

okuduktan sonra ikinci msra hatrlayamayarak takklr, kalr.
Bunun zerine Rasl-i Ekrem -sallallahu aleyhi
ve sellem- hazretleri:
Oku y mm! buyurur.
mm- Bsir:
kinci msra hatrlayamadm y Raslallah! der.
Bunun zerine mucize iinde olmak zere Peyggamber Efendimiz:

Beerdir, cmle halkn Odur en hayrls! ekl-

12 KASDE- BRDE

linde ikinci msra ikml buyurarak beyti tamamlarllar.2

Kasdenin tammen okunmasndan sonra Rasllullah -sallallahu aleyhi ve sellem- mbarek elleriylle mm- Bsirnin felli uzuvlarn mesh eder.
Ne derin bir muhabbetin eseridir ki, mm- Bsir
uyand zaman hastalnn zil olduunu grr ve
Allaha kreder.
O gecenin sabahnda shhatine kavumu olarak
ve srr iinde camiye giderken yolda eyh Eburrec hazretlerine rastlar. Ebur-rec ona:
Y Bsir! Fahr-i lemi -sallallahu aleyhi ve
sellem- medh ettiin kasdeyi getir! der.
mm- Bsir:
Raslullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimmizi medh eden kasdelerim pek ok. Hangisini isttiyorsunuz? diye sorar. Bunun zerine eyh Eburrec:

KASDE- BRDE VE MM-I BSR 13

Selem yrnn sen ydna aldn da m?

Gzlerden akan yaa kartrrsn demi?
diye balayan kasdeyi istiyorum. nk sen onu
Peygamberin -sallallahu aleyhi ve sellem- huzurrunda okurken iittim ve Peygamberin -sallallahu
aleyhi ve sellem- ok memnun olduunu grdm
der.
Bu kasideyi daha hi kimsenin duymadn bilen
mm- Bsir hayretler iinde kalr.
Rivyet olunduuna gre bu kasde Hazret-i Peyggamberin -sallallahu aleyhi ve sellem- huzurunda
okunurken Raslullah, rzgarn tesiri ile aa dallarrnn temyl gibi mbrek vcudlarn hareket etttiriyor ve memnniyetlerini izhr buyuruyorlarm.3
Bu kasdenin ismi zerinde baz ihtilaflar vardr:
Bazlar Kasde-i Bredir. nk kasdenin meellifi, bu kasde ile if bulmu, shhatna kavumuttur derler.
Bazlar Kasde-i Brdedir. nk bu kasde Rassulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimizi
medh ettiinden ona layk bir elbise veya onun brddeleri mesbesindedir demilerdir.

14 KASDE- BRDE

Bazlar da Kasde-i Brdiyye demilerdir. Onlara

gre Rasulullah -sallallahu aleyhi ve sellem- Efenddimize bu kasde okunurken mbarek brdelerini
mm- Bsirye giydirmilerdir.
Kasde-i Breyde de demilerdir ki, bu yanltr.
Ulem arasnda Kasde-i Brde diye mehrdur.4
Bu kasdenin okunmas iin baz artlarn yerine
getirilmesi lazm geldii sylenir, yle ki:
1. Abdestli bulunmak.
2. K
 bleye mteveccihen edeple oturarak okummak.
3. Elfz ve irbna dikkat ederek okumak.
4. K
 albde arzu edilen tesri uyandrmas iin mannasn da tefekkr ile okumak.
5. N
 azmen okumak. (Zir eser mensr olarak kalleme alnmamtr.)
6. Zamanla ezberlemek ve ezbere okumak.
7. Ehlinden talim ederek ve mezuniyet alarak okummak.
8. Her beytin arasnda,

KASDE- BRDE VE MM-I BSR 15

Mevlye salli ve sellim dimen ebed
Al habbike hayril-halk kllihimi.
Salt selmn tekrarlayarak okumak.5
Fakat bu artlarn en bata geleni, kalb ve beden
temizlii, sammiyet ve ihlstr.
Rivyet olunduuna gre:
mm- Gaznev, ryasnda Peygamber Efendimmiz -sallallahu aleyhi ve sellem- ile merref olmmak iin her gece yatmadan evvel Kasde-i Brdeyi
okur ve fakat grmeye muvaffak olamazm.
Bir gn hlinden ikyet ile bir eyh-i kmilden
bunun srrn sormu.
eyh-i kmil:
artlarna riyet etmiyor musun acaba?
mm- Gaznev:
Hayr ediyorum efendim!

16 KASDE- BRDE

eyh-i kmil nasl okuduunu iyice tetkik buyurdduktan sonra:

Her beytin arasnda (yukarda getii ekilde) Salt
Selm getirmediini hatrlatarak en mhim artllardan birinin o olduunu haber verir.6
Kasde-i Brde baz eserlerde on blm zere tasnnf olunmutur:
1- B
 atan itibaren 12 beyt ak- Raslullah beynnndadr.
2- 2
 8. Beyte kadar nefsin hev ve heveslerinin
meni beynndadr.
3- 5
 8. Beyte kadar Raslullah -sallallahu aleyhi
ve sellem- medh u sen beynndadr.
4- 7
 1. Beyte kadar Peygamberimizin -sallallahu
aleyhi ve sellem- doumlar ve doum esnassnda cereyn eden fevkalde hadiseler beynnndadr.
5- 8
 7. Beyte kadar davet-i Raslullahn -sallallahhu aleyhi ve sellem- ymn berekt beynnddadr.
6- 104. Beyte kadar Kurn- Azm-nn ereffi ve medhi beynndadr.

KASDE- BRDE VE MM-I BSR 17

7. 117. Beyte kadar Mirc- Neb -sallallahu aleyhhi ve sellem- beynndadr.

8- 139. Beyte kadar Cihd- Neb -sallallahu aleyhhi ve sellem- beynndadr.
9- 1
 51. Beyte kadar Cenb- Hak (celle ve al)
Hazretlerinden mafiret ve Peygamber Efenddimiz -sallallahu aleyhi ve sellem- cnibinden
efat talebi beynndadr.
10- S
 onuna kadar da Rasl-i Ekrem -sallallahu
aleyhi ve sellem- Efendimiz hazretlerine iltic
ve arz- hct beynndadr.7
Muteber Kasde-i Brde erhlerinde zikr olunmuttur ki:
Her kim Kasde-i Brdeyi artlarna riyet etmek
sretiyle her Cuma gecesi akamla yats arasnda
okursa iman ile lr.8
Kasde-i Brdenin bilhassa felli hastalara if
olarak okunduu mehurdur.
Usl diresinde slih kiilerce okunduu takdirdde hastalarn ifyb olduklar tecrbelerle grlmmtr.
Kasde-i Brde zerine bir ksm Trke, ou

18 KASDE- BRDE

Arapa olmak zere mteaddid erhler yaplmtr,

bunlardan bir ksm:
1-
 erhu Celld-dnil-mahall El-mteveff sene
864 H.
2- erhubnis-si el-Mteveff sene 776 H.
3-
 erhu ehbid-dnibnil-ammd el-Mteveff
sene 808 H.
4-
 erhu Ald-dnil-Bistm el-Mteveff sene
875 H.
5- erhu-eyh Hlidil-Ezher, El-mteveff sene
905 H.
6-
 erhu Muhammedibni Ahmedil-Merzk elMteveff sene 881 H.
7-
 erhu-eyh Zde Muhyid-din. Veft bilinmmiyor, ancak eserinin bir nshasnda 949 H.
tarihi var.
8-
 erhu Ysufil-Bistm. Ehad ulemil-karnittsi.
9-
 erhul-Kastaln, el-Mteveff sene 923 H.
ve Hve rihul-Buhr.

KASDE- BRDE VE MM-I BSR 19

10-
 erhu Zekeriyyel-Ensr. el-Mteveff sene
926 H.
11-
 erhu Ysufibni Ebil-lutfil-Kuds el-Mtevveff badel-elf lilhicrah.
12-
 erhul-Allme Ya Muhammad Efendi. (El
yazma bir nsha Irak Mektebetl Methafda
691 sra no ile kaytldr.)
13- erhu Molla Ali el-Mteveff sene 1014 H.
14-
 erhu Muhammedil-Msr. Ehad ulemilkarnil-hd aer.
15- erhu Molla Muhammed, Ehad Ulemil-karnnil-hd aer.
16-
 erhu Muhammedibni Mustafal-Mdrn.
Ehad ulemil-karnis-sni aer.
17-
 erhu Abdil-Hakkbni Abdil-Fetth. Ehad
ulemi-l-karnis-sn aer.
18-
 erhu meril-Harbd ehad ulemail-karnis-slis aer.
19-
 erhu Muhammed Osmnil-Mrgn. Ehad
ulemil-karnis-slis aer.

20 KASDE- BRDE

20- erhul-Bcr. el-Mteveff sene 1286 H.

21-
 erhu Hasenil-Adeviyyil-Hamzv. el-Mtevveff sene 1303 H.
Kasde-i Brde, Hindce, Farsa, Trke, Almancca, Franszca, ngilizce gibi byk dillere de tercemme edilmitir.9
mm- Bsir hazretleri hastalnn da vermi oldduu hzn ve itiyk ile det bir selsebl gibi boannyor. Edebiytta Tecrd-i Bedi denilen sanat ustall iinde kendisini bir baka ahs addederek gene
kendisine hitben Rasl-i Mcteb -sallallahu aleyhhi ve sellem- Efendimizin ak ve muhabbetiyle tutuan szili beynlarn nesiller tesine ulatryor.
Hak Celle ve al hazretleri mm- Bsiryi sevddikleriyle berber civr- Peygamberde iskn buyyursun. Amin...
Tevfik ve hidyet yce Allahdandr.
Hidyete erenlere selm olsun.
lhan Armutuolu
c c c

AK-I RASL
-sallallahu aleyhi ve sellem-

Rahmn ve Rahm olan Allahn adyla

E min tezekkri cirnin bi z selemin,

Mezecte deman cer min mukletin bi demi.
Selem10 yrnn sen ydna aldn da m;
Gzlerden akan yaa kartrrsn demi?

22 KASDE- BRDE

Em hebbetir-rhu min tilki kzimetin

Ve evmedal-berku fiz-zalmi min idami
Bd-i sab m esti Medne cnibinden;
Gnlnde berk uran nr, zam11 imekleri mi?
3

Fem liayneyke in kultekff hemet
Ve m likalbike in kultes-tefik yehimi
Ne oldu gzlerine alama dedike coar,
Gnlne ne oldu desen artar gam elemi.

AK-I RASL 23

E yahsebus-sabbu ennel-hubbe mnketimun

M beyne mnsecimin minh ve muztarimi
Ak zanneder mi ki muhabbet gizli kalr;
Delildir gz yalar ve yanan kalp elemi.
5

Levlel- hev lem turk deman al talelin

Ve l erikte li zikril-bni vel-alemi
Ak olmasayd alamazdn harbelerde!
Terk-i hb etmez idin anp Bn12 Alemi13

24 KASDE- BRDE

Fe keyfe tunkiru hubben bde m ehidet

Bih aleyke, udlid-dem ves-sekami
Nasl inkr edersin esr-i ak olduun?
hid iken gz yan ve cisminin sekam.14
7

Ve esbetel-vecd hattay abretin ve dan.

Mislel-behr al haddeyke vel-anemi.
ekti yanaklarna ak krmz sar hat;
Bunlar sar krmz gldr, bahardr demi.

AK-I RASL 25

Neam ser tayf men ehv fe-errekani
Vel-hubbu yaterizul-lezzti bil-elemi
Sevdiimin hayli gece uyard beni,
Lezzetleri men eder Onun ak u elemi.
9

Y lim fl-hevl-uzriyyi mzireten

Minn ileyke ve lev ensafte lem telmi
Ey knayan akm bilsen knamaz idin,
nsafla karlardn hem Uzre mislimi.15

26 KASDE- BRDE

10

Adetke hliye l srr bi mstetirin.
Anil-vti ve l d bi mnhasimi.
te hlimi bildin gizli srrm kalmad!
Knayanlar da bilir dermn yok derdimi.
11

Mehadtenin-nusha lkin lest esmeuh.

nnel-muhibbe anil uzzli f samemi.
Candan t verirsin lkin duyamyorum!
k katnda zra msv medh u zemi.

AK-I RASL 27

12

nn ettehemt nsha-eybi f azel,
Ve-eyb ebad f nushin anit-themi.
Ak salarn dn hep ktye haml ettim,
Halbuki thmetlerden uzak pendi,16 kelimi.17

NEFSE MUHALEFET

13

Fe inne emmret bis-si metteazat

Min cehlih bi nezri - eybi vel-heremi.
Nefs-i emmrem asl vaz kabl etmedi;
Cehlinden grmez mi ki yam, ak sam?

NEFSE MUHALEFET 29

14

Ve l eaddet minel - flil -cemli kr
Dayfi elemme bi res gayre muhteemi.
Gzel ameller ile hi zyfet vermedi,
Kahrndan bama indirdi misfirimi.

15

Lev knt alem enn m uvakkruh.
Ketemt srran bed l minh bil-ketemi.
Eer bileydim kocala hrmet edemem,
Boyardm ak sam saklar idim srrm.

30 KASDE- BRDE

16

Men l bi reddi cimhin min gavyetih

Kem yredd cimhul-hayli bil-lcmi
Kim kurtarr zm serke nefsin elinden?
Azgn at zabt olur mu, kfi gelir mi gemi?
17

Fel term bil-mes kesre ehvetih
nnet-tame yukavv ehveten-nehimi
syn ile umma ki ehvetini krasn!
ok yemek artryor ehveti fazla demi.

NEFSE MUHALEFET 31

18

Ven-nefs ket-tfl in thmilh ebbe al

Hubbir-redi ve in teftmh yenfetimi
Nefis ocuk gibidir st verirsen hep emer,
Vaktinde keser isen demez verin mememi.
19

Fasrif hevh ve hzir en tvelliyeh

nnel-hev m tevell yusm ev yesmi
Nefsine dur diyesin, yoksa hkmeder sana!
Hkim olunca nefis helk eder demi.

32 KASDE- BRDE

20

Ve rih vehye fl-amli simetn

Ve in hiyes-tahletil-mer fel tesmi
mersnda otlayan nefsini iyi gt,
Lezzet bulursa vaz ge, ucbe18 drr seni!
21

Kem hassenet lezzeten lil-meri ktileten
Min hays lem yedri ennes-semme fd-desemi
Nice tezyn eder nefs ldrc zehrini,
Altun tasta ho tam ire sunarlar semi.19

NEFSE MUHALEFET 33

22

Vahed-desise min cin ve min ebiin

Fe rubbe mahmasatin errun minet-tuhmi
Alk ile tokluun desselerinden kork!.
Nice alk olur tokluktan beterdir erri.
23

Vestefrigid-dema min aynin kadim teleet

Minel-mehrimi vel-zem himyeten-nedemi
Gzlerden yalar dk, haramlardan dolduydu!
Yetmez gzlerin ya tut perhiz-i nedemi.20

34 KASDE- BRDE

24

Ve hlifn-nefse ve -eytne vashim
Ve in hm mehadken-nusha fet-tehimi
Nefsin ile eytana, ikisine isyan et!
Kabl etme t verseler de, et themi.21
25

Vel tut minhm hasmen vel hakemen

Fe ente tarif keyfel-hasmi vel-hakemi
Uyma nefse eytana, hasm olsa hakem olsa,
Bilirsin hlelerin hasmn ile hakemi.

NEFSE MUHALEFET 35

26

Estafirullhe min kavlin bil amelin

Le kad nesebt bih neslen liz ukumi
Estafirullah derim tutmadm szmden,
Nisbet eylesem nesli ksra hi olur mu?
27

Emertkel-hayre lkin mtemert bih
Ve mestekamt fem kavl lekes-tekami
Hayr emr ettim sana lakin ben ilemedim,
Dorul desem ne kar dorultmadan kendimi?

36 KASDE- BRDE

28

Vel tezevvedt kablel-mevti nfleten

Velem usalli siv farzn velem esumi
Azm yok sefere yani ki hirete.
Farzdan gayr ne namaz, ne tutabildim savm!

MEDH- RASL
-sallallahu aleyhi ve sellem-

29

Zalemt snnete men ahyaz-zalme il
Eniteket kademhd-durra min verami
Snnetini tutmadm, O ise geceleri,
hy ederken ier ekv22 eder kademi.23

38 KASDE- BRDE

30

Ve edde min seabin aheh ve tav

Tahtel-hicreti kehan mtrafel-edemi
Ala sabr eyleyip brne ta balad,
Gece ve gndznde byle geirdi demi.24
31

Ve rvedethl-cibl-mm min zehebin

An nefsih fe erh eyyem ememi
Altunla dolu dalar arz olundu ztna,
Meyletmedi onlara l klp himemi.25

MEDH- RASL 39

32

Ve ekkedet zhdeh fh zarreth
nnez-zarrete l tad alel-isami
Artrd hem zhdn fakr u zarretinde,
Yokluk malb edemez ol Nebiyy-i masmu!
33

Ve keyfe ted iled-dny zarret men
Levlh lem tahrucid-dny minel-ademi
Dny nasl arr fakrndan peygamberi,
O olmasayd dny yrtamazd ademi.26

40 KASDE- BRDE

34

Muhammedn seyyidl-kevneyni ves-sekaleyn

Vel-ferikayni min urubin ve min acemi
ki cihan seyyidi ins cin Muhammedi,
Hak ona bend eyledi cmle Arap Acemi.27
35

Nebiyynel-mirn-nahi fel ehadn

Eberre f kavli l minh vel neami
Odur Nebimiz bizim emr eder hayr u erri,
Doruluk timslidir dese hayr, neami.28

MEDH- RASL 41

36

Hvel-habbl-lez trc efath

Li klli hevlin minel-ehvli muktehmi
Hakkn Habibi odur efaati umulur,
Onunla def ederiz her korkuyu elemi.
37

De ilallahi fel-mstemsikne bih
Mstemsikne bi hablin gayr munfasmi
Allaha davet eder kim ki temessk eder,
Kopmaz ipi tutmutur yani er-i Mbni.

42 KASDE- BRDE

38

Fakan-nebiyyne f hlkn ve f hulukn

Velem ydnh fj ilmin ve l kerami
Hlkat sretinde stn her peygambere,
lm keremine tek neb yaklaamad.
39





Ve kllhm min Reslillahi mltemisn
urfen minel-bhri ev rafen mined-diyemi
Bilcmle peygambern ondan iltims diler,
Ummnndan bir avu, brnndan29 yudumu.

MEDH- RASL 43

40

Ve vkfne ledeyhi inde haddihimi
Min nuktatil-ilmi ev min ekletil-hikemi
Hadlerince dururlar onun yce katnda,
Hikmetinde hareke, ilminde nokta gibi.
41

Fehvel-lez temme mnh ve sreth
Smmes-tafh habben brn-nesemi
Erdi kemlt o, mn ve sretinde.
Habibimsin buyurdu Halk Eyleyen demi.

44 KASDE- BRDE

42

Mnezzehn an erkin f mehsinih

Fe cevherul-husni fhi gayru munkasmi
Gzelliinde onun ei ve benzeri yok
Cevher-i hsnnde o kabl etmez blm!
43

Damed-deathn-nsr f nebiyyihimi
Vhkm bim ite medhan fhi vahtekimi
sya Nasrnn dediklerin deme de,
Velvele ver cihna gnlnce et medhini!

MEDH- RASL 45

44

Fensb il ztih m ite min erafin
Vensb il kadrih m ite min izami
Nisbet eyle ztna istediin erefi,
Nisbet eyle kadrine olanca azameti!
45

Fe inne fadle Reslillhi leyse leh
Haddn fe yuribe anh ntkun bi femi
Fazlna Peygamberin hadd kenr yoktur ki,
Hangi dil vasf edecek kim beyn ede onu.

46 KASDE- BRDE

46

Lev nsebet kadreh yth zamen
Ahyesmhu hne yd drser-rimemi
Tarife ger30 zatn yetse mucizeleri,
smi ihy ederdi rm kemikleri.
47

Lem yemtehnna bim tayel-ukl bih

Hrsan aleyn felem nerteb velem nehimi
Akllar durduran teklfi yklemedi,
Titrer bize, biz de yrttk pheyi, vehimi.

MEDH- RASL 47

48

Ayel-ver fehm mnh fe leyse yr

Lil-kurbi vel-budi minh gayru munfehmi
Acizlerden baka yok yannda, yaknnda,
Knhn anlamakta aciz kodu lemi.
49

Ke-emsi tezharu lil-ayneyni min buudin

Sareten ve tkillt-tarfe min ememi
Gn gibidir uzaktan kk grnr sana,
Yakndan seyrine dal kamatrr gzn.

48 KASDE- BRDE

50

Ve keyfe ydrik fd-dny hakkateh
Kavmn niymn tesellev anh bil-hulumi
Dnyda hakikatn bilmek ne mmkn onun,
Halka tesell verir dte bile grd m.
51

Fe mebleul-ilmi fhi enneh beerun

Ve enneh hayru hlkllhi kllihimi
En son ilmi beerin hakknda yledir ki:
Beerdir, cmle halkn odur en hayrls.

MEDH- RASL 49

52

Ve kll yin eter-rsll-kirm bih
Fe innemet-tesalet min nrihi bihimi
Gelen her peygamberin yt, mucizt,
Ulamtr onlara hep Nr-i Muhammed.
53

Fe inneh ems fadlin hum kevkibh
Yzhirne envreh lin-nsi fz-zulemi
Fazilet gnei o, nebler yldzlar,
Nrlarn ondan alp kovarlar her zulemi.31

50 KASDE- BRDE

54

Ekrim bi hlk nebiyyin zneh hulukun
Bil-husni mtemilin bil-biri mttesimi
Hak ne gzel yaratm Nebiyy-i Al-n,
Hsn32 ile bezemitir, nin tebessm.
55

Kez-zehri f terafin vel-bedri f erafin
Vel-bahri f keremin ved-dehri fi himemi
Letfette bir iek erfette dolunay,
Keremde dery-y zt,33 asrlardr himemi.34

MEDH- RASL 51

56

Keenneh vahve ferdn f celletihi
Fi askerin hne telkhu ve f haemi
Yalnz iken ol Rasl heybette yegnedir,
Yaklasan hlelenmi milyarlarca memi.35
57

Ke-ennemel-lll-meknn f-sadefin
Min mdiney mantkn minh ve mbtesemi
Sanki sedef iinde sakl bir drdnedir36,
Tebessmnden inci, maden-i gevher femi.37

52 KASDE- BRDE

58

L tybe yadil trben zamme azumeh
Tb li muntekn minh ve mltesimi
Trbesi toprana mudil ryiha yok,
Ne mutlu koklayana ve bs38 ederse femi...

VELDET- NEB
-sallallahu aleyhi ve sellem-

59

Ebne mevlidh an tb unsurih

Y tybe mbtedin minh ve muhtetemi
Doumu izhr eder tyb asliyyetini,
Biline, pk-i mutlak Odur n ve sonu.

54 KASDE- BRDE

60

Yevmn teferrese fhil-frs ennehm

Kad nzir bi hullil-bsi ven-nikami
O gn bildi Ehl-i Frs39 dodu beklenen Neb,
Korkutulduklarn, grp derd elemi.
61

Ve bte eyvn Ksr vehve mnsadiun

Ke-emli ashab Kisr gayre mlteimi
Kisrann40 saray o gece atlad kt
Perian darmadan olan dostlar gibi.

VELDET- NEB 55

62

Ven-nru hmidetl-enfsi min esefin

Aleyhi ven-nehru shil-ayni min sedemi
Ve snd Mecsnin41 ateleri bir anda
Nehr ise esefinden ard mecrsn.
63

Ve se svete en gdat buhayreth
Ve rudde vridh bil-ayz hne zam
Sve gl kurudu ehir tam yes iinde,
Pr-hiddet sakalar susuz dnnce geri.

56 KASDE- BRDE

64

Ke-enne bin-nri m bil-mi min belelin

Huznen ve bil-mi m bin-nri min daremi
Gya ki atete su, suda ate var idi,
Artt put-gede42 olan kalplerinin elemi.
65

Vel-cinn tehtif vel-envru statn

Vel-hakku yazharu min mnen ve min kelimi
Velvele salp cinler, nurlar salr idi.
Lafz u man ile hem dodu tevhd gnei!

VELDET- NEB 57

66

Am ve samm fe ilnl-beiri lem

Tsm ve brikatl-inzri lem temi
Kr ve sar kfirler grmedi, duyamad,
Korku imeklerini, beret43 ilnn!
67

Min bdi m ahbral-akvme khinhm

Bienne dnehml-muvecce lem yekumi
Kffra khinleri hakk duyurmu iken,
Btldan Dn-i Hakka bir oklar dnmedi.

58 KASDE- BRDE

68

Ve bde m yen fil-ufk min uhubin
Munkaddaten vefka m fl-arz min sanemi
Ve sonra hrikalar, yerde gkde belirdi,
Yldzlar avd gitti, putlar yere serildi.
69

Hatt ad an tarkl-vahyi mnhezimn

Mine-eytni yakf isre mnhezimi
eytanlar katlar vahyin geldii yoldan,
Takiben ard sra bls-i mnhezimi.

VELDET- NEB 59

70

Ke-ennehm hereben abtl Ebrehetin

Ev askerun bil-has min rhateyhi ram
Sanki Ebrehe44nin kaan sergerdeleri,
Yhud ki Bedirde talanan firrleri.
71

Nebzen bih bde tesbhin bi btnihim

Nebzel-msebbihi min ahi mltakmi
Talar tesbih ile att avularndan,
Balk Ynusu45 karaya att misli.

DAVET- NEB
-sallallahu aleyhi ve sellem-

72

Cet lidvetihil-ecru scideten

Tem ileyhi al skn bil kademi
Aalar davetine geldi secdeler ile,
Elsiz ayaksz koup tasdike z-keremi.46

DAVET- NEB 61

73

Ke-ennem setaret satran lim ketebet
Furuh min bedil-hatt fl-lekami
Sanki aa dallar yazd yol ortasna,
Hsn-i hatt ile Hakkn, varln birliini..
74

Mislel-gmmeti enn sre sireten
Tekhi harre vatsin lil-hecri hm
Her nereye varsa aalar glgeler salur,
Bulut misli korur gn ortasnda Onu.

62 KASDE- BRDE

75

Aksemt bil-kameri-l-mnakki inne leh
Min kalbih nisbeten mebrratel-kasemi
Yemin ederim ki o iki akkolmu47 Aya
Kalbi ile kamerin vardr mbeheti...
76

Ve m haval-gru min hayrin ve min keremin
Ve kll tarfin minel-kffr anh am
And olsun Grn48 cem ettii Hayr u Kereme,
Envr O kinin, kld kffr ama.

DAVET- NEB 63

77

Fes-sdku fil-gri ves-sddku lem yerim
Ve hum yeklne m bil-gri min erimi
Sdk ile Sddk Gr ire gremediler,
Maarada kimse yok diye urarlar demi.
78

Zannl-hamme ve zannul ankebte al

Hayril-beriyyeti lem tensc ve lem tehumi
Gvercin ve rmcek Gr-i erf nne,
Yuva yapp saklad Rasl-i Muhteremi!

64 KASDE- BRDE

79

Vikyetllhi anet an mdafetin
Mined-dur ve an lin minel utumi
Allahn vikayesi gerektirmez kuluna,
Kat kat zrhlar ile yce yce kalalar.
80

M smenid-dehru daymen vestecert bih

ll ve nilt civran minh lem yedumi
Kahrna uradka devrin sndm Ona,
ltic ettike buldum emn emnm.

DAVET- NEB 65

81

Velel-temest ined-dreyni min yedih

llstelemtn-ned min hayr mstelemi
Ne zaman ki istedim sadet-i dreyni,49
Buldum Onun elinden sadet-i Dreyni.
82

L tnkiril-vahye min ruyh inne leh
Kalben iz nmetil-aynni lem yenemi
Ryada vahy aldn inkr eyleme sakn!
Kalbi uyumaz Onun uyusa da gzleri.

66 KASDE- BRDE

83

Fezke hne buln min nbvvetih
Fe leyse ynkeru fhi hlu muhtelemi
Ryadaki bu vahyi nbvvetinde idi,
nkr olunmaz asl sonraki ryalar!
84

Tebrekellh m vahyn bi mktesebin

Vel nebiyyn al aybin bi mttehemi
Kisb50 deildir Vahiy. Hak feyyz u lidir,
Gayb zere haberinde yanlmaz hi bir nebi!

DAVET- NEB 67

85

Kem ebreet vasaben bil-lemsi rhath
Ve atlakat eriben min ribkatil-lememi
Nice hasta if-yb oluptur ellerinden,
Kayd- cnndan51 O kurtard nicelerini!..
86

Ve ahyetis-senete-ehbe daveth
Hatt haket gurreten fil-asurid-dhmi
Dus hayat verdi kupkuru ol seneye,
Asrlarda O sene tek ve ikr idi.

68 KASDE- BRDE

87

Bi rdn cde ev hiltel-bitha bih

Seyben minel-yemmi ev seylen minel-arimi
Dus hrmetine dklen rahmet-i Hak,
Andrr mevc-i yemi52 veya Seyl-i Arim-i...53

KURN-I KERMN NI

88

Dan ve vasf ytin leh zahuret
Zuhre nril-kr leylen al alemi
Brak beni de vasf edeyim muciztn,
Gece dada ykselen len54 atei gibi.

70 KASDE- BRDE

89

Fed-drr yezdd husnen vehve muntezmn

Ve leyse yenkusu kadren gayra, muntezmi
nci dizilmi iken yksek olur deeri,
Dizilmemi olsa ger kymeti eksilir mi?
90

Fem tetvele mll-medhi il
M fhi min keremil-ahlk ve-iyemi
Medh edenin hayli erebilir mi ona?
Kerem menba odur l drr iyemi!55

KUR'N-I KERM'N NI 71

91

yt hakkn miner-rahmni muhdesetn

Kadmetn sfatl-mevsf bil-kdemi
Lafz- Kurn- Mbn beer dilinde hdis;56
Mana ciheti kadm Haktan alr kdemi!
92

Lem takterin bi zemnin vehye tuhbirun
Anil-medi ve an din ve an iremi
Tayy- zaman ederek haber veriyor bize,
Ahvl-i kymeti kavm-i di57 remi.58

72 KASDE- BRDE

93

Damet ledeyn fe fkat klle mucizetin

Minen-nebiyyne iz cet velem tedmi
Mucizeler st hep devam edip gidecek,
Dier neblerinki devaml kalamad.
94

Muhakkemtn fem yebkne min behin

Liz ikakin ve l yebne min hkemi
yt- muhkemt komad beht!.
Bakaca hkimlere brakmad hct!

KUR'N-I KERM'N NI 73

95

M hribet kattu ill de min-harabin
Adel-ed ileyh mulkyes-selemi
Kurna harp aanlar ba edi dize geldi,
En yaman dmanlar krd kodu kalemi!
96

Reddet belath dav murzha

Reddel-ayri yedel-cn anil-huremi
Reddetti belat kuru iddilar,
Merd-i gayrun hin eli krd gibi!

74 KASDE- BRDE

97

Leh meanin ke mevcil-bahri f mededin

Ve fevka cevherih fl-husni vel-kyemi
Manlar denizin dalgalar gibidir,
Hsn kymetinde de tahtnda59 kodu yemi!
98

Fel tadd vel tuhs acibh
Vel tsm all-iksri bis-seemi
Rakamlar ciz kalr saymaa fezilin,
mrlerce okunur zevkinin yok doyumu!

KUR'N-I KERM'N NI 75

99


Karret bih aynu Krha fe kult leh
Le kad zafirte bi-hblillhi fatesmi
Okuyann gzleri aydn oldu ve dedim:
Zaferlere ulatn tut Allahn ipini!
100

n tetlh hfeten min harri nri lez
Etfete nre lez min virdiha-ebimi
Cehennemin nrndan korkarak okur isen,
Vird-i Kurn- Kerm sndrr Cehennemi!

76 KASDE- BRDE

101

Ke-ennehl-havzu tebyeddul-vchu bih
Minel-usti ve kad cuhu kel-humemi
Kurn Havz- Kevserdir onunla ak pk olur,
slerin kapkara gelip ykanan yz.
102

Ve kes-srt ve kel-mzni mdileten
Fel-kstu min gayrih fn-nsi lem yekumi
Adlet cihetinden Srt ve Mizan gibi,
Kaldrd hkm-i Kurn bakaca yasalar!

KUR'N-I KERM'N NI 77

103

L taceben lihasdin rhe ynkiruh

Techlen vehve aynul-hzikl-fehimi
Teaccb etme sakn mnkirin hasedine,
Bilir de bilmezlenir ve sezdirmez fehimi.60
104

Kad tnkirul-aynu dave-emsi min remedin
Ve ynkirl-fem tamel-mi min sekami
Bazan gz hasta olur inkr eder gnei,
Az da hasta olsa suda tat yok demez mi?

MRC-I NEB
-sallallahu aleyhi ve sellem-

105

Y hayre men yememel-fne shateh
Sayen ve fevka mtnil-eynukr-rusmi
Ey cmle yoksullarn piyde ve hecinle,
Yoluna dtklerinin sen en hayrls!

M'RC-I NEB 79

106

Ve men hvel-yetl-kbr l mutebirin
Ve men hven-nimetl-uzm l mutenimi
Marifet isteyene Sen ey yetel-kbr!
Erdiren hidyete tlib-i selmeti!
107

Serayte min Haramin leylen il Haramin
Kem seral-bedru f dcin minez-zulemi
Adn pr-nr olarak Kabeden Aksya dek,
Bedr-i mnr olarak yrtp cmle zulemi.

80 KASDE- BRDE

108

Ve bitte terk il en nilte menzileten
Min kbe kavseyni lem tdrak ve lem trami
Ve sonra ykselerek Kabe Kavseyne61 kadar.
Kimse eremedi ki ne mmkn tasavvuru!
109

Ve kaddemetke cemiul-enbiyi bih
Ver-rusli takdme mahdmin al hademi
Cmle neblere sen O gnde imm oldun!
Elhak kadrini bilip takdm ettiler seni!

M'RC-I NEB 81

110

Ve ente tahterikus-sebat-tbka bihim

Fi mevkibin knte fhi shibel-alemi
Yedi kat semlar yarp ykselen sendin!
Enbiy mevkibinin62 sendin sahb-alemi!63
111

Hatt iz lem teda even limstebkn

Mined-dnvvi vel merkan limstenimi
Y Habb-i Kibriy! sr gecesinden sen,
yle yceldin altta kodun ycelikleri!

82 KASDE- BRDE

112

Hafedte klle makmn bil-izfeti iz
Ndte bir-refi mislel-mfredil-alemi
Her makam geride kodun Mrcnda sen!
Zirvede dalgalanan Tekbir, sancak misli!
113

Keym tefze bi vaslin eyyi mstetirin

Anil-uyni ve srrn eyyi mktetemi
Cmle gzlerden rak ne gizli vuslat iin!
arldn almaya nice rz64 u esrr.

M'RC-I NEB 83

114

Fe huzte klle fehrin gayre mterekin

Ve czte klle makmin gayre mzdehami
Her bir fezilinde erkin yoktur senin!.
Farklar sende cem olur getin her bir makam.
115

Ve celle mkdru m vlte min -rtebin

Ve azze idrk m lyte min niami
Sultn- Levlk sensin! Pek yce rtbelerin,
Ne mkil idrk sana, inm- Z Keremi.

84 KASDE- BRDE

116

Br len merel-slmi inne len

Minel-inyeti rknen gayre mnhedimi
Ey slm Cemati!. Bize mjdeler olsun,
Rkn-i metn65 Rabbimin bize lutf u niam.
117

Lemm dellh dn litatih

Bi ekremir-rusli knn ekremel-memi
Bizi davet edeni Hak da davet edince,
Oldu Ekremer-rusl,66 biz mmetler ekremi.

CHD-I NEB
-sallallahu aleyhi ve sellem-

118

Ret kulbel-d enb bisetih

Kenebetin ecfelet uflen minel-anemi
Bisetinin67 haberi korkuttu dmanlar,
Sanki arslan sads rktt koyunlar.

86 KASDE- BRDE

119


M zle yelkhm f klli muterekin
Hatt hakev bil-kan lahmen al vedami
Sava meydanlarnda cenge hazr idi Ol,
Mnkirler oluncaya engelde et misli.
120

Veddl-firre fe kd yabitne bih

Ele let mel-kbni ver-rehmi
ylesine kaar idiler ki marekeden68
Kartal penesindeki lee imrenirlerdi.

CHD-I NEB 87

121

Temdil-leyl vel yedrne iddeteh

Mlem tekn min leylil-ehurl-hurumi
armt kfirler gece gndzlerini,
Haram aylar69 gelmese bilmezler ay ve gn.
122

Ke-ennemad-dn dayfn halle shatehum
Bi klli karmin il lahmil-id karimi
Gy ki mchidn indi shalarna,
Dman etlerine itahl misfir gibi.

88 KASDE- BRDE

123

Yecurru bhre hamsin fevka sbihatin

Yerm bi mevcin minel-ebtli mltatmi
Sevk eder ordular yzen atlar stnde,
Yklenir dalga dalga slm bahdrlar...
124

Min klli mntedibin lillhi muhtesibin
Yest bi msteslin lil-kfri mustalimi
Hakkn rzs iin Hakka koan yiitler,
Kfr kknden silmek iindir hamleleri.

CHD-I NEB 89

125

Hatt gadet milletl-slmi vehye bihim

Min bdi urbetih mevsleter-rahimi
Bahdrn- mmet ile Millet-i slm,
Gurbetlerden sonra ettiler sla-i rahmi.70
126

Mekfleten ebeden minhm bi hayri ebin

Ve hayri blin felem teytem velem teimi
En hayrl baba ve kocalarn elinde,
Ne dul oldu ne yetim, Dn-i Mbn ebed.

90 KASDE- BRDE

127

Hml-cibl fesel anhm msdimehm

M z reev minhumu f klli mustademi
Sanki dalar gibidir kffra sor onlar,
Her meydn- gazda neler grdklerini!
128

Ve sel Huneynen ve sel Bedren ve sel Uhuden

Fusle hatfin lehm edh minel-vehami
Huneyne sor, Bedre sor, Uhud dalarna sor!
O devirler dmana tndan71 beter idi.

CHD-I NEB 91

129

El musdirril-byzi humren bde m veredet
Minel-d klle msveddin minel-limemi
Al kanlara boyanr dman gslerinde,
Kapkara omuzlarda parlayan kllar.
130

Vel-ktibne bismril-hatt m tereket
Aklmhm harfe cismin gayre munacimi
slm yiitlerinin kalemi kl gibi,
Bir bir noktaladlar dman vcudlarn!

92 KASDE- BRDE

131

kis-silhi lehm sm tmeyyizhm
Vel-verd yemtz bis-sm mines-selemi
Tekmil silahlar ile smlarndan belli,
Nasl ki gl bakadr dnunda kor selemi.72
132

Thd ileyke riyhun-nasri nerehm
Fe tahsebz-zehre fil-ekmmi klle kem
Zafer yelleri gelir, buy-i73 gller getirir.
Yiitlerin teri, bin bir bahar iekleri.

CHD-I NEB 93

133

Ke-ennehm f zuhril-hayli nebt ruben
Min iddetil-hazmi l min iddetil-huzumi
Atlarnn srtnda sarp dalarn aac,
Mchidin heybeti azm sabrndan idi.
134

Tret kulbl-d min-besihim ferekan

Fem tferriku beynel-behmi vel-bhemi
d koptu kfirin mchidin sesinden,
Seemedi kuzu mu? Yoksa arslan sesi mi?

94 KASDE- BRDE

135

Ve men tekn bi Reslillhi nusreth
n telkahl-sd f cmih tecimi
Kimin nusrat74 Rasl bereketiyle ola,
Ormandaki arslan susturur mehbeti.75
136

Ve len ter min veliyyin gayri muntesrn

Bih vel min aduvvin gayre munkasmi
Gremezsin nusrata ermemi tek dostunu,
Kez hezmetten kurtulan tek dmann.

CHD-I NEB 95

137

Ehalle mmeteh f hrz milletih

Kel-leysi hlle mel-ebli f ecemi
mmetini kondurdu Dnin kalalarna,
Arslan ilesi ormana konduu gibi.
138

Kem Ceddelet kelimtllhi min cedelin
Fhi ve kem hassamel-brhn min hasm
Nice cretlileri arpt Kurn- Mbn,
Her bir hasmn yere ald mucizeleri!

96 KASDE- BRDE

139

Kefke bil-ilmi fl-ummiyyi mucizeten

Fil-chiliyyeti vet-tedbi fil-ytmi
lmin yetptr sana mucize-i ebed!
Yetm iken edebin ve Sen Nebiyy-i mm!76

MAFRET VE EFAAT TALEB

140

Hademth bi medhin estekl bih
Znbe-umrin med fi-iri vel-hdemi
Hizmet-i medhin edip afvim taleb ederim.
Medh-i ayrda geti mrmn hayli demi.

98 KASDE- BRDE

141

z kalledniye m tuh avkibuh
Ke-ennen bihim hedyn minen-neami
iirlerim boynuma yle vebl oldu kim,
Andrrm imdi ben kurbanl, anemi.77
142

Etat ayyes-sb fil-hleteyni vem
Hassalt ill all-smi ven-nedemi
ocuka aldandm medh u hicvinle ayrn,
Kazandm bylece ben gnh ile nedemi!.78

MAFRET VE EFAAT TALEB 99

143

Fey hasrete nefsin f ticretih
Lem teterid-dne bid-dny velem tesmi
Yazk ticretinde zararda olan nefsim!
Dny zevkin verip dni satn alamad.
144

Ve men yebi cilen minh bi cilihi

Yebni lehl-bn f beyin ve f selemi
Kim pein lezzetlere dnini satar ise,
Ziyan olur elbette ticreti selemi.79

100 KASDE- BRDE

145

n ti zenben fem ahd bi mntekdin

Minen-nebiyyi vel habl bi munsarimi
Gelsem gnahla ahdim bozulucu deildir,
Sanma Nebden zinhr koparrm ipimi!
146

Fe inne l zimmeten minh bi-tesmiyet
Muhammeden vehve evfal-halk biz-zimemi
Zr emnm vardr ismim Muhammed benim!
Bilcmle halk iinde Odur en vefls!

MAFRET VE EFAAT TALEB 101

147

n lem yekn f med hizen bi yed
Fadlen ve ill fe kul y zelletel-kademi
Eer Maherde benim tutmaz ise elimi
Diyesin ey bre kaydrdn bak kademi!80
148

Hh en yuhrimer-rc mekrimeh
Ev yercial-cru minh gayre muhteremi
H ki mahrm ede efatin uman,
Muhtcnm diyeni eli bo dndrr m?

102 KASDE- BRDE

149

Ve munzu elzemt efkr medihah

Vecedth lihals hayre mltezimi
Efkrm medhine hasr ettiimden beri,
Buldum halsmn81 yegne hmisi Onu!
150

Velen yeftel-n minh yeden teribet
lnnel-hay ynbitl-ezhra fil-ekemi
Bo evirmez ebed dr- fakr olan!
Rahmet, talarda bile bitirir iekleri.

MAFRET VE EFAAT TALEB 103

151

Velem rid zehrated-dnyal-let katafet

Yed Zheyrin bim esn al herami
Medhimle istemedim dny ganmetini,
Zheyrin82 medh-i Heremle83 toplad gibi.

EFENDMZE LTC

152

Y ekremel-halk ml men elz bih

Sivke inde hullil-hdisil amemi
Ey Ekremer-rusl! Senden gayr kimim var?
Rihletim84 hengmnda melceimsin85 deil mi?

EFENDMZ'E LTC 105

153

Velen yedka Reslllhi chke b

zil-kermi tecell bismi mntekimi
Y Raslallah! O gn beni de al yanna!
Tecell klar Mevlmn sm-i Mntakimi86.
154

Fe inne min cdiked-dny ve darreteh

Ve min ulmike ilmel-levhi vel-kalemi
phesiz kereminden dny ve ukb dah,
Sana lutf etti Hud ilm-i Levh u Kalemi!

106 KASDE- BRDE

155

Y nefs l taknet min zelletin azumet
nnel-kebira fil-ufrni- kel-lememi
Yese dme ey nefsim, kebir87 ettim dey!
Avf-i Hakda kebir andrrlar lememi.
156

Lealle rahmete Rabb hne yaksimh
Tet al hasebil-syni fil-kasemi
Rabbimin taksminde umulur rahmetini,
Verir isyana gre, bilir de isynm.

EFENDMZ'E LTC 107

157

Y Rabbi vecal rec ayre munakisin

Ledeyke vecal hisb ayre mnharimi
Y Rabbi, mmdimi red buyurma kerem et!
mrmce afvin umdum, bo karma zannm!
158

Veltuf bi abdike fid-dreyni inne leh

Sabren met teduhul-ehvli yenhezimi
Lutfet iki cihanda bu kuluna ilhi!
Gelse musbet ona, var sabr- mnhezimi!88

108 KASDE- BRDE

159

Vezen li sahbi saltin minke dimeten

Aln-nebiyyi bi mnhellin ve mnsecimi
zin ver de alasn rahmet bulutlarna,
Serinletir belki O Nebiyy-i Muhteremi.
160

Vel-li ves-sahbi smmet-tbine lehm

Ehlt-tk ven-nk vel-hilmi vel-keremi
linin, ashbnn, tbinin stne,
Kandrr ehl-i tka,89 pk hilm keremi.

EFENDMZ'E LTC 109

161

M rennehat azebtil-bni rhu sab
Ve atrabel-se hdil-si bin-neami
Salladka dallarn Bnn90 sab yelleri,
Kervan kervancnn coturduka neam91.
LLLL
1398 ylnn evval aynn 19. gn,
kml-i tercemeden ref eyledim kalemi.
Y Rabbi kendine kul, Habbine mmet et!
Dnyda hem ukbda meys etme mesrr et!
Yr et sevdiklerini, yerdir yerdiklerini,
Medh-i Rasln ile vrnemiz mamr et!

STMDD

emine pervnedir by ged her gh senin!

Emr u fermn sende hm el senin tur senin!
Muntazr terfine her bir dili gh senin!
Emr u fermn sende hm el senin tur senin!
Dim illellahdrur mnmz ezkrmz..
Ar- Rahmandan gelptr dem be dem efkrmz.
Hadden efzn ekimizdir her seherde krmz.
Emr u fermn sende hm el senin tur senin!
Ravza-i Pk-i Nebye iltic ettim bu eb.
Bb- Sddka sarldm sdk ile bir kez bu eb.
Mver-y aka dtm zahm-i firkatten bu eb.
Emr u fermn sende hm el senin tur senin!

STMDD 111

Hazret-i Kab bn-i Mlik dr- mihnet-brna;

Hlimi arza mecl yok her iki Reftrna.
Bir beret yok mu Haktan bende-i nrna?
Emr u fermn sende hm el senin tur senin!
Yek nazar bestir Efendim rahm et Allah akna!
Dest-i red urma kerem kl afv et Allah akna!
Zr u girynndr lhan lutf et Allah akna!
Emr u fermn sende hm el senin tur senin!
lhan Armutuolu

DPNOTLAR

1. Ankara Vlisi bidin Paa, Terceme ve erh-i Kassde-i Brde. Mahmud Be Matbaas, 1307- stanbbul
2. Harpd, erhu Kasdetil-brde Asdeti-ehde,
Drut-tbatil-mira, 1266.
3. Harpd, erhu Kasdetil-Brde Asdeti-ehde.
4. Ankara valisi bidin Paa, Terceme ve erh-i Kassde-i Brde.
5. Harpd, erhu aksdeti-Brde Asdeti-ehde.
6. Harpd erhu Kasdeti-Brde Asdeti-ehde,
Harpdnin baz nshalarnda (Asdet-ehde F
erhil-Brde) eklinde isim alnmtr.
7. Mecmuatl-Kbra el-Hc Muharrem Efendi ta
destghnda tab olunmutur.
8. Harpd, erhu Kasdetil-Brde Asdeti-ehde.

DPNOTLAR 113

9. erhul-Brde; erhu-eyhil-mm- Hlidil-Ezhher Al Metnil-Bsiriyye Fi Medhi Hayril-Beriyyye; Muhammed Ali Hasen-brhml-Vil; Mekttebetl-Endls-Badd; matbaatl-rad-Badd
1966
10. Selem: Rasl-i Ekrem -sallallahu aleyhi ve selllem- Efendimizin zaman zaman Medne-i Mnevvverede ashb ile sohbet buyurduklar aalk bir
mevkin ad.
11. zam: Medine-i Mnevvere civrnda bir da ismi.
zamda imek akmaya balaynca Medne-i Mnnevvereye yamur yaarm.
12. Bn: Latif bir aa ismi. stire yolu ile sevgili kasddedilir.
13. Alem: Yksek da manasnadr. Burada Rasl-i
Ekrem -sallallahu aleyhi ve sellem- Efendimizin
Hicret esnasnda Sddk-i Azam (r.a) ile gizlendiklleri Sevr maaras ve o yksek da kasdedilmitir.
14. Sekam: Maraz, hastalk (ak sebebi ile).
15. Uzre: Ben Uzre. Yemende yaayan bir kableddir. Bu kablenin btn fertleri hem ok iffetli hem
de kara sevdl imiler. Bu sebeple pek ou daha
hayatlarnn bahrnda iken tutulduklar kara sevd
yznden terk-i hayat edip ehd-i ak olarak selmmeti lmde bulurlarm.

114 KASDE- BRDE

16. Pend: Nasihat, t.

17. Kelim: Kelimeler, szler.
18. Ucb: Kiinin kendini beenmesi, manevi maraz.
19. Sem: Zehir.
20. Nedem: Nedmetler, pimanlklar.
21. Them: Thmetler, sulamalar.
22. ekv etmek: ikyet etmek.
23. Kadem: Ayak.
24. Dem: Vakit, zaman.
25. Himem: Himmetler, gayretler.
26. Adem: Yokluk.
27. Acem: Arabdan gayr btn milletler. ranllar mannasnda deil.
28. Neam: Evet.
29. Brn: Rahmet, yamur.
30. Ger: Eer.
31. Zulem: Karanlklar.
32. Hsn: Gzellik.
33. Dery-y zt: Bizzat dery.
34. Himem: Himmetler.

DPNOTLAR 115

35. mem: mmetler.

36. Drdane: nci tanesi.
37. Fem: Az.
38. Bs etmek: pmek.
39. Ehl-i Frs: ranllar.
40. Kisr: ran meliklerinin trihteki nvn.
41. Mecs: Atee tapanlar.
42. Put-gede: Puthne.
43. Beret: Mjde.
44. Ebrehe: Kabeyi ykmaya gelen mehur Fil Ordussunun kumandan.
45. Ynus: Ynus Peygamber.
46. Z-kerem: Kerem sahibi, cmert.
47. akk- Sadr: Peygamber Efendimizin haytlarrnda iki defa olmak zere; biri st anneleri Hallmets-Sadiyye nezdinde iken, dieri Mirc erfe kmadan nce Mekke-i Mkerremedde Cibrl-i Emin tarafndan Kalb-i erfleri mbrrek gslerinden karlarak yarlm, Zemzem
ile ykandktan sonra yerine konulmutur. akk-
Kamer, Ayn ikiye blnmesi mucizesidir. Rasullullahn bir ireti ile olmutur.

116 KASDE- BRDE

48. Gr: Maara. Burada Sevr maaras kasd edilmittir.

49. Sadet-i Dareyn: Dnya ve hiret sadeti.
50. Kisb: Mektebe gitmek ve almak sretiyle elde
edilen ilim.
51. Cnn: Cinnet, delilik.
52. Yem: Deniz; Mevc-i yem: Deniz dalgas.
53. Arim: Sebe diyarnda byk selleriyle mehur bir
vd.
54. len atei: Araplarn deti cmlesinden olmak
zere, bir mahalde ziyfet olduunu iln etmek ve
misfirleri davet etmek iin yksek tepelere gece
yaklan ate.
55. iyem: Huy, tabiat.
56. Hdis: Sonradan var olma. Kadm: Ezel.
57. Kavm-i d: Hd Peygamberin kavmi ki, isyanlar
sebebiyle helk oldu.
58. Kavm-i rem: kinci d olarak anlr. Meliklerri eddd isminde bir mnkirdir. Yemen tarafndda Cennete nazre olmak zere bir ehir kurmu,
kurduu ehirde iskna muvaffak olamadan helk
olmutur.
59. Taht: Alt.

DPNOTLAR 117

60. Fehim: drk, anlay.

61. Kabe Kavseyn: Hz. Peygamberin Miracta ykselddii ve Sre-i Necmde bahsi geen en yce makkam.
62. Enbiy mevkibi: Peygamberler topluluu.
63. Shib-alem: Sancakdr, bayrak tutan.
64. Rz: Sr.
65. Rkn-i metn: Salam rkn, eri erf.
66. Ekremer-rusl: Peygamberlerin en mkerremi.
67. Biset: Peygamber olarak gnderili.
68. Mareke: Harb.
69. Haram aylar: slmdan nce Arablarn hasmlarrn pusuya drseler bile vurmadklar aylar ki,
Zil-kade, Zil-hicce, Muharrem ve Recebdir. Yirmmibirinci Asr aydnlarnn (!) kulaklar nlasn.
70. Sla-i Rahm: Akraba ziyareti.
71. Tn: Veb hastal.
72. Selem: Gl cinsinden bir aa.
73. By: Koku, ryiha.
74. Nusrat: Yardm.
75. Mehbet: Sayg duyulan ve ekinilen heybet.

118 KASDE- BRDE

76. mm: Allah tarafndan ilim ve irfan verilen, bir

hocada veya mektebte okumadan vehb ilim verilmmi olan.
77. anem: Koyun.
78. Nedem: Nedmetler, pimanlklar.
79. Selem: Pein para ile veresiye mal almak.
80. Kadem: Ayak.
81. Hals: Kurtulu.
82. Zheyr: Mehur Arap irlerinden.
83. Herem: Arap kable reislerinden.
84. Rihlet: G, lm.
85. Melce: Snak.
86. Mntakim: ntikam alc, mcrime gadapla mummele edici Allah Tel.
87. Kebir: Byk gnah; Lemem: Kk gnah, zellle.
88. Mnhezim: Bozulmu, bozguna uram.
89. Ehl-i tka: Takv sahipleri, slih kiiler.
90. Bn: Latif bir aa ismi.
91. Neam: Nameler, ark ve trkler.

DPNOTLAR 119

120 KASDE- BRDE