Kutu Stler Tehlike mi Sayor?

UHT kutu st reticileri TV'lerde srekli reklam yaparak sokakta satlan stlerin ne kadar salksz, kendilerininkinin ne kadar salkl olduunu belirtiyor. Ancak okuyacanz yazlar UHT kutu stlerin karsnda. Tartma balatan yaz vejetaryen.net sitesinde Hakan Arabacolu'nun evirisini yapt PASTORZE M M? balkl yazyla balad. Ardndan stanbul niversitesi Cerrahpaa Tp Fakltesi ocuk Sal ve Hastalklar Ana Bilim Dal retim yesi Prof. Dr. Ahmet Aydn, stn, ok faydal bir iecekken pastrizasyon, yksek s uygulamas (UHT) ve homojenizasyonla ok zararl bir rn haline geldiini syledi. eitli TV programlarnda ve internet sitelerinde byk yank yaratan bu grler TV'lerde de tartld. Ancak TV'lerdeki bu tartmalar tek taraflyd ve asl iddia sahiplerinin arlmam olmas, bu TV programlarnn UHT kutu st satcs firmalarn reklam gelirini kaybetmek istemeyen TV lerin inanrln da glgeledi. Son olarak Trakya Blgesi Veteriner Hekimleri Odas Ynetim Kurulu yesi Veteriner Dr. Olcay Karaman, son zamanlarda UHT st konusunda baz televizyon kanallarnda yaynlanan reklam kampanyalarn eletirerek, bu reklamlarn st tketicilerini yanl ynlendirdiini ve st reticilerini olumsuz ynde etkilediini belirtti. Biz sizlere ite bu byk yank uyandran 3 gr ve iddiay sunuyoruz. Bunun karsnda UHT st reticileri, iddia sahiplerinin bulunmad ve kendilerinin reklam paras dedikleri TV programlaryla deil, gerek delillerle biz tketicilere inandrc kantlarla UHT kutu stlerin yararl olduu hakknda bilgi vermeliler. nk UHT kutu stlerin tamamen ticari ve zararl olduu konusunda tketicide ok fazla kuku uyanm durumda. UHT Kutu Stlerin Zararlar Hakknda Birinci Gr imdi bat diyetinde en ok tartmaya konu olmu ve yanl anlalm ksma geldik. Doulular ve Afrikallar geleneksel olarak, mshil amal kullanm hari stten uzak durmulardr. Ama bat dnyasnda insanlara hayatlar boyunca her gn st imeleri sylenir. Doaya baktmzda, yavrularn dier yiyeceklerle stten kesildii zamana kadar yalnzca stle beslendiini grrz. Stn sindirimini salayan laktaz enziminin, ergenlie geile birlikte insan sisteminden kendiliinden yok olmas; yetikin insanlarn ste besin olarak kaplanlardan ya da empanzelerden daha fazla ihtiyac olmadn gsteriyor. St, i olarak tketildiinde tam protein besin olmasna ramen ya da ierdii iin kendinden baka bir besinle zor karr. Buna ramen gnmzde yetikinler dier yiyecekleri devaml souk stle "ykarlar". St mideye girdiinde hemen kesilir ve mevcut baka bir yiyecek varsa kesilmi st tanecikleri dier yiyecek taneciklerinin etrafnda phtlar, onlar mide zsularndan yaltrak sindirimi geciktirir, rme balangcna ortam salar. Bu yzden st tketimi ile ilgili ilk ve en nemli kural udur: "Ya tek bana i, ya da ime."

Bugn st, iindeki doal enzimleri yok eden ve nazik proteinleri deitiren pastrizasyonun her yerde uygulanmas yznden, daha da sindirilemez hale gelmitir. i st, stn sindirimini salayan laktaz ve lipaz aktif enzimlerine sahiptir. Canlln yitirmi laktaz ve dier aktif enzimleri ieren pastrize st, yetikin mideler tarafndan gerektii gibi sindirilemez. ieyle beslenen bebeklerin yaad karn ars, piik, solunum rahatszlklar, gaz ve dier rahatszlklarn da gsterdii gibi ocuklar bile bu konuda sknt eker. Enzimlerin eksikliinin ve hayati proteinlerin deimesinin, stteki kalsiyumu ve mineral elementleri erittii de kuku gtrmez. 1930'larda Dr. Francis M. Pottenger, pastrize ve i stle beslenmenin 900 kedi zerindeki etkilerine ilikin 10 yllk bir alma yrtt. Bir grup yalnzca i st alrken, dier grup ayn kaynaktan alnan pastrize stle beslendi. i st ien grup kuvvet bularak byd, hayat boyunca salkl, aktif ve canl kald ama pastrize stle beslenen grup ksa sre sonra durgun, sersem ve normalde insanlarla ilikilendirilen kalp krizi, bbrek yetmezlii, tiroit bozukluu, solunum rahatszlklar, di kayb, kemik zayfl, karacier iltihab gibi kronik yozlatrc rahatszlklara kar savunmasz hale geldi. Ama Dr. Pottenger'in en ok dikkatini eken ikinci ve nc nesillere olanlard. Pastrize stle beslenen grubun yavrularnn hepsi pastrize stten kalsiyum emiliminin olmadn gsteren zayf ve kk diler, kalsiyum eksikliinin ak ifadesi olan gsz kemiklerle dodular. i stle beslenen grubun yavrular ebeveynleri gibi salkl kald. Pastrize stle beslenen grubun nc kuak yavrularnn birou l doarken, kurtulanlar ise ksrdlar ve reyemiyorlard. i stle beslenen grup soyunu srdrrken, pastrize stle beslenen grupta drdnc nesil olmad iin deney bitmek durumunda kald. Eer bunlar pastrize stn zararl etkilerinin yeterli kant deilse, ticari st endstrisinin kabul etmekten tiksindii, kendi annelerinden alnan pastrize stle beslenen buzalarn genellikle 6 hafta iinde ld gereini dikkate aln. i stn lehinde, pastrize stn aleyinde bulunan bu gibi bilimsel kantlara ve yirminci yzyln balarna kadar insan trnn i stle beslendii gereine ramen bugn Amerika'da birka eyalet hari i st satmak yasal deildir. Doal niteliklerinden uzaklatrlm st, insan mrn uzatmada hibir fayda gstermezken; st pastrize etmek raf mrn uzattndan st endstrisi iin daha karldr. Dahas, pastrizasyon hepsini olmasa da baz tehlikeli mikroplar ldrerek shhi olmayan mandralardaki hasta ineklerden alnan st greceli olarak "zararsz" hale getirir ve bu da st endstrisinin maliyetlerini azaltr. Dr. Pottenger'in pastrize stle beslenmi kedilerinin ksrlamas ve gcn yitirmesi iin yalnzca kuak gemesi yeterli olmutur. Amerikallarn ve Avrupallarn neredeyse ayn saydaki kua pastrize stle beslenmitir. Bugn, ksrlk Amerikan iftleri iin bata gelen sorunlardan biriyken; kalsiyum eksiklii

de yle yaylmtr ki, Amerikal ocuklarn yzde doksan kronik di rmesi sorunuyla kar karyadr. in daha kts, imdilerde kaymann ayrlmasn nlemek iin st "homojenize" ediliyor. Bu, ya molekllerinin stn geri kalanndan ayrlmayaca noktaya kadar mayalanmasn ve tlmesini gerektiriyor. Ama ayn zamanda bu durum, st yann kk paracklarnn ince barsan duvarndan kolayca gemesine izin vererek, doal niteliini kaybetmi ya ve kolestroln vcut tarafndan emilme miktarn byk oranda arttryor. Aslnda homojenize stten, saf kremadan aldnzdan daha fazla st ya alrsnz! Kemik erimesi rahatszl olan kadnlarn pastrize st rnleri ile ilgili gerekleri dikkate almalar gerekir. Doal niteliklerinden uzaklatrlm bu st, bu durumu nlemek iin yeterince kalsiyum salamaz. Byk miktarlarda pastrize st rnleri tketen Amerikal kadnlar, dnyann en yksek saydaki kemik erimesi vakalarndan muzdariptirler. rnein, i lahana; herhangi bir miktar pastrize st, yourt, iftlik peyniri veya doal nitelii bozulmu dier st rnlerinden daha fazla kalsiyum salar. Kuzey Dakota'nn Grand Folks ehrindeki nsan Aratrma Merkezi'nde yaplan yeni almalar gsteriyor ki, boron elementi kalsiyumun besinlerden emilmesinde ve kemik yapmnda kullanlmasnda temel bir role sahiptir. Daha da dikkate deer bir nokta udur: Yeterli miktarda boron verildiinde kadnlarn kanndaki strojen seviyesi, Bat'da kemik erimesine kar genel bir geici nlem olan strojen yenileme terapisine duyulan ihtiyac ortadan kaldrarak, iki katndan daha fazla artt. Boronu nereden bulabiliriz? zellikle elma, armut, zm, fndk, lahana ve dier lifli sebzeler gibi kasiyumu da bulduumuz taze meyve ve sebzelerden. Doa zaten ihtiyacmz olan hayati besin kaynaklarnn tmn birbirini tamamlayan ekilde bolca salamtr ama insan onlar ldrene kadar piirmekte ve ilemekte srar eder ve sonra diyetinin neden "ie yaramadn" dnr durur. Yetikinler harika bir besin olan i st temin edemedikleri srece, gnlk diyetlerinde yer alan st yeniden gzden geirmelidirler. ocuklar "gl ve salkl" bysnler diye pastrize stle tka basa doldurmak dpedz deliliktir, nk en basitinden, onlar iindeki besinleri ayrtramazlar. Aslnda, doal niteliini yitirmi st rnleri, barsaklar tabaka tabaka balk gibi amurla tkayarak organik besinlerin emilimine engel olduundan; erkekler, kadnlar ve ocuklar diyetlerindeki tm pastrize st rnlerini karmaldrlar. nek st buzalar iindir ve bebekler de stten kesilene kadar anne style beslenmelidir. Doa her iki tip st ve sindirim sistemini buna gre tasarlamtr. Anne inein pastrize st ile beslenen buzalarn genellikle 6 hafta iinde ld bilimsel olarak belgelenmitir ki, bu da pastrize inek stnn buza iin olduu gibi, insan iin de sala yararl ve hayat veren bir besin olmadn

gsterir. Buna ramen, yetikin insanlar doal niteliklerinden uzaklatrlm bu salgy hem bebeklerine iirirler hem de kendileri tketirler. nek st, insan stnn 4 kat protein ve sadece yars kadar karbonhidrat ierir. Pastrizasyon, inek stnn iinde bulunan youn proteinin sindirilmesini salayan doal enzimi yok eder. Bylece; bu fazla st proteini, barsaklar amurla tkayarak, insann sindirim yolunda rr. Bu amurun bir ksm kana szar. St rnlerinin gnlk tketimleriyle bu kokumu amur biriktike, vcut amurun bir ksmn deriden (sivilce, leke ile) ve cierlerden (nezle ile) dar atarken kalan ieride iltihaplanr, enfeksiyonlara sebep olan mukoz oluturur, alerjik tepkilere yol aar, eklemleri kalsiyum tortularyla sertletirir. Kronik astm, alerji, kulak enfeksiyonlar ve sivilcenin birok eidi st rnlerini diyetten karmakla kolayca iyiletirilebilir. nek st rnleri zellikle kadnlar iin zararldr. St kadnlarn vcudundan dar akmaldr, ieri deil. Pastrize inek stnn kadnlar gten dren etkileri, st retimini arttrmak iin ineklere enjekte edilen sentetik hormonlarla daha da iddetlenir. Bu kimyasallar titizlikle dengelenmi dii endokrin sistemine ok zarar verir. Besin ve yileme (Food and Healing) adl kitabnda besin terapisti Anne Marie Colbin st rnlerinin kadnlar iin yaratt felaketi yle aklar: "St, peynir, yourt ve dondurma gibi st rnlerinin tketimiyle; yumurtalk tmrn ve kistlerini, vajinal akntlar ve enfeksiyonlar da kapsayan dii reme sistemindeki eitli hastalklar kuvvetle balantldr. Bu balantnn, st rnlerinin tketimine son verdiklerinde problemlerin azaldn veya yok olduunu bildiren tandm saysz kadn tarafndan defalarca dorulandn gryorum. Lifli tmrlerin getiini veya daldn, rahim kanserinin durduunu, ade zensizliklerinin dzeldiini duyuyorum. Ksrlk bile bu yaklamla birka rnekte ortadan kalkm grnyor." Birok kadn ve erkek, doktorlar iyi bir kalsiyum kayna olduunu syledii iin st rnleri tketiyor. Bu batl bir tavsiyedir. Dorudur, 100 gramnda 33 gram kalsiyum bulunan insan st ile karlatrldnda, inek st her 100 gramnda 118 mg kalsiyum ierir. Ama ayrca, inek st 100 gramnda insan stnde 18 mg bulunan fosfordan 97 mg ierir. Fosfor, sindirim yolunda kalsiyum ile birleir ve aslnda kalsiyumun emilimini nler. New York Devlet niversitesi tp merkezinin pediatri blm bakan Dr. Frank Oski yle diyor: "Yalnzca Kalsiyum-Fosfor oran 2-1 olan besinler temel kalsiyum kayna olarak kullanlmaldr. nsan stnn oran 2.35'e 1, inek stnnki yalnzca 1.27'ye 1. nek st ayrca 100 gramnda 16 mg sodyum ieren insan st ile karlatrldnda 50 mg sodyum ierir, yani st rnleri muhtemelen modern bat dnyas diyetinin en yaygn ar sodyum kaynaklarndan biridir." Bununla beraber, inek st daha iyi sindirilen ve sala yararl olan dier besinler kadar iyi bir kalsiyum deposu deildir. 100 gramnda 118 mg kalsiyum

bulunan inek stn dier besinlerin 100 gram ile karlatrn: Badem (254 mg), brokoli (130 mg), kvrck lahana (187 mg), susam tohumu (1,160 mg), bir tr su yosunu olan kelp (1,093 mg) ve sardalya bal (400mg). Kemik erimesine gelirsek, bunun daha ok beslenmedeki kalsiyum eksikliinden deil, zelikle eker gibi kemiklerden ve dilerden kalsiyumu szen beslenme etkenlerinden kaynaklandn grrz. eker, et, rafine niasta ve alkoln tm, kanda srekli bir asit ortam yaratr ve asidik kann kemiklerden kalsiyumu zd bilinir. Osteoporozu dzeltmek iin en iyi yol, yukarda belirtilen st rn haricindeki kalsiyumca zengin besinleri tketirken ayn zamanda kemiklerden kalsiyum alan asit arttrclar diyetten karmaktr. 3 mg boron minerali takviyesinin de kemiklerin kalsiyumu emmesine ve tutmasna yardm ettii grlr. Geleneksel in tbb asndan bakarsak, st bir eit "cinsel z"dr. nsan trnn baka bir trn cinsel zn imesi zellikle kadnlar iin sadece hastala yol aar, nk ierdii hormonlar insann endokrin sisteminin hassas dengesini bozar. Eer st rnleri imekte srarlysanz, en iyi tercihiniz insan stnn besinsel karmna ve dengesine yaklaan kei st olmaldr. nek stnden yaplm yegane tehlikesiz rnler sindirilebilen bir ya olan taze tereya, laktobakteri tarafndan sizin iin nceden sindirilmi taze mayalanm yourttur. Ama bunlar bile makul llerde ve mmknse i, pastrize olmayan stten yaplm olmaldr. Kaynak: www.hps-online.com - Food & dieting - The science of food combining Milk and dairy www.hps-online.com - Food & dieting - Food profiles Dairy eviren: Hakan Arabacolu Bu yaz, eviren Sn. Hakan Arabacolu'nun izniyle sitemizde yaynlanmtr. UHT STE KARI IKAN KNC GR stanbul niversitesi Cerrahpaa Tp Fakltesi ocuk Sal ve Hastalklar Ana Bilim Dal retim yesi Prof. Dr. Ahmet Aydn, stn, ok faydal bir iecekken pastrizasyon, yksek s uygulamas (UHT) ve homojenizasyonla ok zararl bir rn haline geldiini syledi. Prof. Dr. Ahmet Aydn, AA muhabirine yapt aklamada, stn raf mrn uzatmak iin yaplan pastrizasyon ve UHT'nin baz hastalk yapan bakterileri ortadan kaldrrken, faydal bakterileri de yok ettiini syledi. Stn iindeki faydal bakterilerin hastalk yapmadklar gibi, birok hastal da nlediini, stn kesilmesini ve ekimesini saladn ifade eden Aydn, ''St, ok faydal bir iecekken pastrizasoyon, UHT ve homojenizasyonla ok zararl bir rn haline geliyor'' grn dile getirdi. Ahmet Aydn, pastrizasyonun, stn vitamin ve mineralle zenginlemesini engellediini, sindirim enzimlerini tahrip ettiini ileri srerek, ''Tahrip olan ve sindirilmeyen protein paracklar, barsaktan kanmza geiyor, vcut da bunlar dman olarak alglyor ve baklk sistemini tahrip ediyor. nsan vcudu tahrip oluyor ve alerjik hastalklara, baklk sistemi hastalklarna, romatizmal

hastalklara neden oluyor. ocuklarda grlen kronik orta kulak iltihabnn altnda da st kullanm vardr'' diye konutu. Homojenizasyon srasnda uygulanan basncn st proteinlerinin molekler yapsn byk lde deitirdiini kaydeden Aydn, molekl yaps deimi proteinlerin immn sistemini ar uyardn ve ocuun ileride diyabet, astm ve multiplskleroz gibi ''otoimmn-kendi dokularn tahrip edici'' hastalklara yakalanmasna yol atn iddia etti. Prof. Dr. Aydn, stn iyi bir kalsiyum kayna olmadn savunarak, ''Bizim gibi lkelerde laktaz eksiklii ok fazladr. Bu nedenle bizim gibi lkeler yourdu bilir, yourt ihtiyatan domutur. Bat lkeleri yourdu bilmez, nk onlar st ekerine daha eilimlidirler'' dedi.
ST, KEMKLER SALAMLATIRIR MI?

Aydn, ''St, salam kemiklere neden olur'' yargsnn da krlmas gerektiini belirterek, stn kemikleri salamlatrmadn, tahrip ettiini savundu. Stn kalsiyum miktarnn yksek olduunu, ama iyi emilebilmesi iin yeterli kalsiyum-fosfor dengesini tutturamadn ifade eden Aydn, yle konutu: ''nk kalsiyumun emilebilmesi iin fosforla belli bir oran tutturmas gerekiyor. Maalesef stte bire bir gibi oran vardr ve kalsiyum, fosfor iyi emilmez. yi emilmedii zaman da kana gemez. En ok st tketen lke ABD'dir, ylda kii bana 130 litre st tketimi vardr. Ve en ok da kemik krklar ve kemik erimesi burada grlr. Meksikal ve siyahlar fazla st tketmezler, bunlarda kemik krklar son derece derece azdr.'' Dereotu ve rokada, stten daha fazla kalsiyum bulunduunu anlatan Ahmet Aydn, ''Kalsiyum pek ok yeil yapraklda var. Bunlar ayrca bir yn vitamin salyor. Hele de bunlar taze taze tketirseniz. Emilim asndan kalsiyum, fosfor oranlar da ok iyi. Yeil yaprakllar kemiklerin kuvvetlenmesi iin gerekli olan potasyum, magnezyum asndan da zengin. Kemiklerin gl olmas iin yeil yaprakllarn tketilmesine nem verilmeli'' dedi.
ST RN TKETN

St st olarak deil, st rn olarak kullanmann daha doru olacan dile getiren Aydn, u nerilerde bulundu: ''Mmknse gnlk mandra st tketilmelidir. St alnan hayvann meralarda otlamasna ve suni yem yememesine dikkat edilmeli. Temiz olduuna gveniliyorsa, sokak stsnden de st alnabilir. ehirdeki en iyi seenek, gnlk pastrize ie stleridir. Uzun mrl homojenize kutu stlerini kesinlikle kullanmayn. Sadece ekiyen veya kesilen st ve yourtlar yiyiniz. St st olarak deil, mayalanm olarak yourt, kefir, peynir olarak kullann. Bylece olunca kaynatmaktan dolay kaybedilen vitamin, mineral ve enzimlerin bir ksmn geri kazanlr.'' Prof. Dr. Ahmet Aydn'n bu aklamalar byk yank buldu ve eitli TV programlarnda UHT kutu st taraftar uzmanlar onun grlerine kar ktlar.

Ancak Prof. Dr. Ahmet Aydn bu TV programlarna davet edilmedi. te sitemiz Sn. Ahmet Aydn'n o programlara cevabn yaynlyor. Okumak iin word dosyasn buradan indiriniz. UHT STE KARI IKAN NC GR Kutu St M? Ak St M? Trakya Blgesi Veteriner Hekimleri Odas Ynetim Kurulu yesi Veteriner Dr. Olcay Karaman, son zamanlarda UHT st konusunda baz televizyon kanallarnda yaynlanan reklam kampanyalarn eletirerek, bu reklamlarn st tketicilerini yanl ynlendirdiini ve st reticilerini olumsuz ynde etkilediini belirtti. Karaman "zellikle bir sanatnn 'i st ok salksz, aksine UHT teknii ile satlan stler ok salkldr' eklindeki szleri bilimsel adan yanl ve halk sal asndan ise kabul edilemez niteliktedir" dedi. Uzman bir veteriner hekim ve ayn zamanda titiz bir st reticisi olarak bu tr reklamlarn kontrol edilmeden yaynlanmas ve tketici bilincinin yanl ynlendirilmesinden duyduu rahatszl dile getiren Dr. Olcay Karaman, konuyla ilgili olarak unlar dile getirdi: "Stn en kaliteli hali yani en salkl ekli inein memesinden kt halidir yani doal halidir. Bu stler, st hayvanlarnda bakm, beslenme, hayvan sal ve sam aamalarnda gereken tm hijyen koullarna uyularak elde edilirse, gelimi lkelerde sertifiye i st ad altnda, en besleyici ve pahal stler olarak satlr. Pastrize stler ise tuberkuloz ve brucella gibi mikrobiyolojik tehlikelerin nlenmesi amacyla stlerin 60 ila 85 santigrat derecelerde belirli srelerde s ilemine tabi tutulmas ile elde edilir. Buna karlk UHT(Ultra high temperature) stler ok yksek sda (135-1400C) 1- 4 sn sre sl ilem uygulamas ile elde edilir. Bu teknolojide, ste uygulanan yksek s, stlerdeki tm mikroorganizmalarn yok olmasna neden olmakla birlikte, stteki C, B6, folik asit, B12, thiamin, gibi sya duyarl vitaminlerin paralanmasna, serum proteinlerinin denaturasyonuna, proteinlerin biyolojik deerlerinin azalmasna, lezzet ve renk deiikliklerine neden olur. Bu sebepten dolaydr ki Avrupa lkelerinde ve ABD'de artk UHT teknii ile ilenmi st tketimi tamamen braklm ya da ok aza inmitir. Bunun yerine pastrize st ya da i sertifiye st (memeden kt haliyle mikropsuz st) kullanm ok yaygndr ve bunun ok salkl olduu gr kabul grmektedir." Bilinli tketicinin, besin deerlerini kaybetmi UHT stleri alp tketmek yerine, zellikle ocuklarn ve genlerin beslenmesinde ok nem tayan besin unsurlarn ieren i sertifiye veya pastrize stleri tercih ettiine deinen Karaman, ancak Trkiye'de tm gda rnlerinde olduu gibi stte yeterli dzeyde tketici bilinci oluturulamad, baz byk firmalarn pazarlama metotlar ve astronomik kar elde etme amalar nedeniyle tketicinin ok yanl ynlendirildiini ve madur olduunu ifade etti. Trkiye'de st retiminin yzde 90' kylerde amatr diyebileceimiz kk aile iletmelerinde retilirken, geri kalan ksm profesyonel saylabilecek hijyen koullarna nem veren byk aptaki iletmelerde gerekletiriliyor. Kylerde retilen stler, ky toplama merkezlerine getirilerek soutma tanklarna

boaltlarak +40 C ile +60 C arasnda soutuluyor. Buradan toplayc firma tarafndan toplama kamyonlar ile st fabrikalarna naklediliyor. Gerekli kontrollerden geirildikten sonra belirli s ilemleri uygulanarak pastrize ve UHT-stler elde edilerek tetra pak ambalajlarnda piyasaya sunuluyor. Birok fabrika stleri UHT teknii ile iledikten sonra stn ierisindeki nemli besin maddelerini zellikle stn en deerli besin maddesi olan st yan zel tekniklerle ayryor. Bu ayrmdan sonra stleri yarm yal veya hafif(light) st diye tabir edilen ama ierisinde artk stn kalmad teknolojik katk maddelerinin ok fazla olduu svlar st diye pazarlyor. Trakya Blgesi Veteriner Hekimleri Odas Ynetim Kurulu yesi Veteriner Dr. Olcay Karaman, lkemiz st iletmelerinde sertifiye i st retimine uygun hijyen koullar salanamadndan "sertifiye i st" retimi olmadn, buna ilaveten salk asndan saknca arz eden sokak stlerinin satnn da yasaklandn hatrlatt. Hal byle iken, bir taraftan st piirildiinde ierisindeki btn besin maddeleri kayboluyor derken dier taraftan ok yksek s uygulanan UHT stlerin besin eleri asndan salkl olduunu iddia etmenin tam bir eliki ve bilgisizlik gstergesi olduunu dile getiren Karaman, dier taraftan, stn steril hale getirilmesi yani mikropsuz hale getirilmesinin de salkl olduu anlamna gelmediini vurgulad. Bu ilem esnasnda yararl olan mikroorganizmalarda ldrlmekte ve st doal yapsndan uzaklamakta olduunu kaydeden Karaman, "rnein, iindeki faydal mikroorganizmalar ile retilen geleneksel yourdumuzun faydalar btn dnyada kabul grmektedir. Tketicileri yanl ynlendiren ve yanl beslenmelere neden olan bu tr haber ve reklamlara kar gereken tepkiler gsterilmeli ve yasal bavurular yaplmaldr. Bu konuda saylar 500 'den fazla St retici Birlikleri ile saylar 60 'dan fazla olan Damzlk Sr Yetitiricileri Birliklerinin sayn ynetici ve bakanlarn tketicileri korumak ve retici haklarn savunmak adna gereken tepkilerini almaya davet ediyorum." dedi. Gelimi btn lkelerde stn stratejik rnler snfna sokulduunu ve bu stratejik rnler snf ierisinde son derece sk bir ekilde devletler tarafndan denetlemelere tabi tutulduunu hatrlatan Karaman, "Bu da gsteriyor ki hem retimi ok zor olan hem tamas ok zor olan ve hem de tketimde ok hassas davranlmas gereken stn babo braklmamas gerekmektedir. Biz reticilerin, lkemiz insanlarna en ucuz, en salkl st iirmek, en ucuz, en kaliteli ve en salkl eti yedirmekten teye gemeyen hedefimiz dorultusunda; hayvansal kaynakl proteini en ok tketen toplumlarn gelimi lkelerin insanlar olduu gereini bir kez daha kamuoyuna duyurmak vazifemizdir" eklinde szlerini tamamlad.

Yourtular margarincilere niin dadand?

Bu haberi zellikle kaymakl yourt yemeyi sevenler iyi okumal. nk kaymak diye yourtlarn zerinde bulunan o insan cezbeden tabaka aslnda margarin karm. Nasl m gelin yourt dnyasnda

yaananlara birlikte bakalm.Bu balk bir ok kii iin artc gelebilir. Yourt ve st reticileri son yllarda sokak stlerine kar youn bir kampanya yrtyor. Sokak stlerinin salksz olduu ne srlyor. Evlere st servisi yapanlarn st gibi hassas bir besini servisz yaparken gerekli koruma donanmna sahip olmad ne srlyor. Prof. Ahmet Aydn pastorize st ile ilgili arpc aklamalarda bulunuyor. Pastrize st reticilerinin tketiciyi yanlttn ne sryor. Prof. Aydn pastrize stn "GVENL" olduunu ama bunun "SALIKLI" anlama gelmediini sylyor. Prof. Aydn'a gre stn pastrize edilmesi srasnda btn besin deerlerini kaybettiine dikkat ekiyor. Prof. Aydn u arpc aklamay yapyor: "Pastrizasyon stn Yksek Scaklkta Ksa Sre (HTST) denilen bir yntem kullanlarak ya yaklak 7075C sda 15 saniye ya da yaklak 90C sda 1 saniye bekletilmesi usul ile uygulanan bir ilemdir (1). Pastrizasyonun baarl olabilmesi iin ilemi yrten kimyagerin sonuta elde edilen stte hibir enzimin izine rastlamamas art aranmaktadr! St ya da meyve suyu gibi besinlerin pastrize edilmesinin ne anlama geldiini daha iyi renebilmek iin nce enzimlerin ne olduunu renmeliyiz. Enzimler ksmen ya da tamamen proteinlerden oluan ve vcutta birok biyokimyasal reaksiyonun gereklemesinde katalizr grevi gren yaplardr." Prof. Ahmet Aydn yalnz iddialarn ortaya koymakla kalmyor. Pastrize st reticilerini ok kzdracak tketicileri de korkutacak bir aratrmaya yer veriyor: "Doktor Pottenger yaklak 10 sene sren ve 900 kadar kedinin incelendii deneylerinde pastrize st ve pimi etle beslenen kedilerde i st ve et ile beslenen guruba gre di rkleri kemik deformasyonlar ve erken lmlerin ok daha sk grldn fark etmitir." PEK YOURTTA DURUM NASIL? Trkiye'de pastrize st satclar ayn zamanda yourt pazarna da hakim durumdalar. Sokak stleri ile birlikte mahalle yourular da hzla ortadan kalkt. Pastrize stlerin yourt sektrnde yaptklar ise ok daha vahim.

Kaymakl yourtlarn kaymann nasl yapld ok tartlacak bir noktada. Stn iindeki yan tamamn alp tereya olarak deerlendiren firmalar son yllarda kaymakl yourda olan talep artnca yeni bir yntem gelitirdiler. Unilever'in hazr yemek sektr iin pazara sunduu Dorina markal margarin ya yourt reticilerinin can simidi oldu. Tereya aromas bulunan Dorina margarin bir miktar stle birlikte eritilip yourdun zerine kaymak diye dklyor. Buyurun size kaymakl yourt. Unilever'in en byk bayilerinden biri Rotahaber'e bu konuda u bilgileri paylat: "Son zamanlarda bizim Dorina margarin satmzda hzl bir art kaydettik. Mteri kitlesinde bir zenginleme grdk. Mterilerimiz arasnda yourt reticilerinin nemli bir yeri olduunu tesbit ettik. Bunlarn hangileri olduunu paylamamz elbette mmkn deil. Ama ok farkl markalar olduunu syleyebilirim."