Professional Documents
Culture Documents
38 CAPITAL 1 / 2013
Capital ve Ekonomist dergilerinin nclnde kurulan Giriimci Kulb almalarna
balad. Aveann ibirliiyle oluturulan kulp, Trkiyenin giriimcilerini bir at altnda
toplamay hedefliyor. Giriimcilik Kulb Bakan Yemeksepeti.com CEOsu Nevzat Aydn,
giriimciliin artk ok daha popler bir kariyer haline geldiini sylyor ve ekliyor:
Giriimcilerin fikirlerinin yan sra melek yatrmclar, niversiteler ve STKlardan beslenen bir ekosistem olumu
durumda. Bu ekosistemde, Giriimci Kulb giriimcileri destekleyen bir network olarak sorumluluk alacak.
KATILIM KOULLARI
1.Kulbe, irket sahipleri katlabilecek (Kurucu,
kurucu ortak, aile irketi bireyleri).
2.En az 5 yllk irket sahiplii aranacak.
3. irketin cirosunun 5 milyon TL olmas gerekiyor (En
son bilano yl itibariyle).
4. Bu kriterler dorultusunda gelecek bavurular,
danma kurulu deerlendirecek ve yelie kabul ya da
reddedecek. girisimcikulubu@capital.com.tr
NEVZAT
AYDIN
ETKINLIKgirisim.qxp 12/28/12 7:03 PM Page 2
HUZUR ve MUTLULUUNUZ
EN Y FYATLARLA
WELL-BEING
AT THE BEST PRICE
ENYFYATLARAENYOTELLERN
ibishotel.com accorhotels.com
ibis STANBUL ibis ESKEHR
ibis GAZANTEP ibis KAYSER
ibis BURSA ibis ADANA
ibis STANBUL ESENYURT
Gzelyurt Mah. Fatih Cad. No: 5-7
34524 Esenyurt STANBUL
T +90 212 866 39 00 F +90 212 866 39 39
H8007@accor.com
AYINDAN TBAREN
STANBUL
ESENYURT
HZMETNZDE
UBAT
SEKTR TANITIMI
ERIC RONDOLAT, CEO, PHILIPS LIGHTING
CANLI VE YAANABLR EHRLER N
AKILLI AYDINLATMA
EHRLEME - FIRSAT VE ZORLUK
Yeni ehir sakinlerinden birou in, Hindistan
ve Afrika gibi gelien ekonomilerde bulunuyor.
10 milyondan fazla yerleimcinin arpk
kentlemesi giderek baskn hale geliyor. Ayn
zamanda, Avrupa ve Kuzey Amerika gibi
gelimi blgeler, endstri sonras ala gelen
ve ehir yaamnn doasndan kaynaklanan
hizmet ekonomisi deiimine de ayak
uydurmak durumunda. Dahas, insan ve toplum
salndaki geliimler daha uzun yaayan bir
kresel nfusa yol am durumda...
Bu lekte bir ehir bymesi ve dnm,
ekonomik ve sosyal geliim iin muazzam
frsatlar sunuyor. Ancak ayn zamanda, zellikle
mali ve kaynak daralmalar srasnda byk
zorluklar da beraberinde getiriyor. Yaam
kalitesi (vatandalarn sal ve mutluluu),
ticaret ve turizmin gelimesi ve tarihi koruma
gibi konular yerel ynetimlerin ncelikli
gndemleri haline geliyor. Ayn zamanda ileler
ve ehirler kendi ekolojik etkilerini azaltmaya
alyor: Kent ortamlar; enerji talebini ve
maliyetini byk oranda etkilerken, dier
taraftan (k) kirlilii ve atklarn dengesini de
etkiliyor.
AKILLI AYDINLATMA
Salk ve refah alannda yeniliklere nclk eden,
anlaml yeniliklerle yaam kalitesini gelitirme
misyonu ve daha salkl, srdrlebilir bir dnya
yaratma vizyonuna sahip Philips, kendisini daha
yaanabilir ehirler kurmaya yardmc olacak
akll, insan odakl zmler sunmaya adamtr.
Aydnlatma dijitalleirken, biz de yeniliki
LED k kaynaklarmz, armatrlerimizi,
akll aydnlatma kontrol sistemlerimizi ve
yazlmmz tam entegre bir ekilde akll ehir
zmlerine dahil ediyoruz. Akll aydnlatma
sistemleri, gerektii yerde ve gerektii zamanda,
doru miktarda hassas bir ekilde sunuyor.
Bu da yerel ynetim yetkililerinin enerji ve
bakm maliyetlerinden tasarruf etmesini ve
gz rahatsz edici tarzda klar azaltmasn
salarken, kent alanlarn daha gvenli ve ekici
hale getirerek ehir imajn glendirmelerine
yardmc oluyor. Lambalarn ve bileenlerinin
srekli deitirilmesi yerine, zmlerimiz
giderek daha fazla yazlm ve kontrol edilebilirlik
zerine younlayor ve bu sayede gelimi
aydnlatma hizmetleri zerinden yeni katma
deerler salyor.
ENERJ VERMLL
Gnmzde ehirler dnya enerji tedarikinin
%70ten fazlasn tketiyor ve bu rakam
zaman iinde srekli artyor. leride bu ehirler
aydnlatma maliyetlerini kontrol altnda tutarken
ayn zamanda artan enerji talebini karlama
srecini nasl ynetecek?
GNMZDE EHRLER DNYA ENERJ
KAYNAKLARININ %70TEN FAZLASINI
TKETYOR VE BU RAKAM SREKL
ARTMAYA DEVAM EDYOR
Aydnlatma, dnya elektrik tketiminin %19unu
tekil ediyor. Bunun yaklak %60 ehirlerdeki
ticaret ve kamu binalar ve yaklak %15i ise
sokak aydnlatmas iin kullanlyor. Yalnzca LED
gibi enerji verimli aydnlatma teknolojilerine
geilerek %40a varan nemli tasarrufar
yaplabiliyor. Azalan elektrik maliyetlerinde
kresel seviyede potansiyel tasarruf miktar
128 milyar ve 670 milyon ton CO
2
ya
da bir dier deyile 642 enerji santrali kadar.
Philips, aydnlatma endstrisinin enerji verimli
aydnlatmaya geiine nclk ediyor ve 2010-
2015 aralnda piyasaya kard tm rnlerin
enerji verimliliini %50 iyiletirmeyi hedefiyor.
GELECEE DNK YENLK ZMLER
Hem kamu hem de zel sektrdeki bir dizi
stratejik i orta ile birlikte akll ekilde kontrol
edilebilen ehirler ina etmek iin srekli
olarak yeniliki, entegre aydnlatma zmleri
zerinde alyoruz. CityTouch evrimii ehir
aydnlatma kontrol ve ynetim sistemimiz buna
tipik bir rnek.
Yaanabilir ehirler iin, trafk ve kent
aktivitesinin gelgitine gre ayarlanabilecek
aydnlatma sistemlerine ihtiyacmz var.
CityTouch, tm ehir apnda dinamik, akll ve
esnek aydnlatma kontrol salyor. LED tabanl
armatrlerle kombine edildiinde, geleneksel
aydnlatmaya gre %70e varan oranda enerji
ve maliyet tasarrufar salayabiliyor.
CityTouch, tm ehrin aydnlatma sisteminin tek
bir akll ve evrimii kullanc arayz zerinden
ynetilmesini salyor. Sisteme entegre her bir
armatr iin gerek zamanl durum raporlar,
izleme ve kontrol imkan sunuyor. Dahas,
youn saatler dnda armatrlerin istenen
seviyede dim edilebilmesine ve arzalarn
annda saptanmasna imkan sunarak sistem
Yz yl nce, dnya nfusunun %10dan daha
az bir ksm ehirlerde yayordu. 21. yzyln
balangcndan itibaren bu oran %50nin zerine
kt ve 2050 itibariyle nfusun te ikisinden
fazlasnn ehirlerde yaayaca ngrlyor. Bu
hzl ehirleme karsnda belediye yetkilileri
de artk gvenli, akll, canl ve evre dostu ve
yaanabilir ehirler yaratmaya ihtiya duyuyor.
Akll ve enerji verimli aydnlatma bu hede
gerekletirmelerine yardmc oluyor. Ancak
kaybedecek zaman yok.
iletme maliyetlerinin ve enerji kullanmnn
nemli oranda azaltlmasn salyor. Bu sayede
daha dk enerji faturalar, daha az karbon
emisyonlar ve daha az k kirliliini mmkn
klyor.
CityTouch ayrca yeni teknolojilere ve gelien
ihtiyalara sorunsuz ekilde uyarlanarak ehrin
altyap yatrmn da koruyor. CityTouch
kullanan ehirler geliirken yeni sokaklar ve
yeni aydnlatma armatrlerini de mevcut aa
kolayca dahil edebiliyor. CityTouch, ayrca
bir donanm trne ya da tedarikiye baml
olmayan ilk kontrol platformu olma zelliine
sahip. Bu da kullanclarn sahip olduu mevcut
armatrlerin CityTouch sistemi ile sorunsuz
alaca gvencesiyle kendi ehirlerinin
gereksinimlerine ve btelerine en uygun
rnleri seme esnekliine de sahip olduu
anlamna geliyor.
DAHA GVENL SOKAKLAR N:
BEYAZ IIK
Hem zel hem de kurumsal sakinlerini elde
tutabilmek iin ehirlerin hem motorlu aralar
hem de yayalar iin daha gvenli sokaklara
sahip olmas gerekiyor. Aydnlatma bu adan
ehirlere nemli bir katkda bulunabiliyor.
rnein, ayn k seviyesinde insanlarn
%80den fazlas, geleneksel sokak aydnlatma
zmlerinden ziyade parlak kta daha
gvenli hissediyor. Gerek gne na en
yakn yaklam olan beyaz k herkes tarafndan
daha otantik ve rahat bulunuyor. Daha yksek
alglanan parlaklk seviyeleri ve stn renk
sunumu, insanlarn daha gvenli hissetmesini ve
nesneleri, renkleri, ekilleri ve dier ayrntlar
daha kolay ayrt etmesini salyor.
ETKL BR KMLK OLUTURMA
Son derece sade, yksek kaliteli akll aydn-
latma, bir ehrin daha gvenli, ekici olmasna
yardmc oluyor ve marka kimliini glendiriyor.
Bu ayrt edici imza, ehrin cazibesini tanmlyor
ve onu farkllatryor. Bu durum, yalnzca kent
aidiyeti iin nemli olmakla kalmyor, ayrca yeni
sakinleri, yeni irketleri, perakende, turizm gibi
dier ekonomik byme ve geliim parametre-
lerini de glendiren ie ynelik yatrmlar da
kendine ekiyor.
HAREKETE GELMEL... VE HIZLI HAREKET
EDLMEL!
Srdrlebilir bir gelecek iin bize gereken
akll ekilde balanm enerji verimli aydnlatma
zmleri artk mevcut; tela edemeyeceimiz
tek ey ise uygulamada gecikmek. Eski ve ve-
rimsiz teknolojiye dayanan mevcut altyapnn u
anki yenilenme hz en basit tabirle ok yava.
Dnya zerindeki tm devletleri, temiz, akll,
yenilie tevik eden politika ereveleri olutu-
rarak (rnein kamu satn almlarn, Toplam Sa-
hip Olma Maliyetini ve mali tevikleri yneten)
ve daha hrsl enerji ve kaynak verimlilii perfor-
mans standartlar benimseyerek harekete ge-
meye aryoruz.
Philipsin liderliinde ilham alan sektr, enerji
verimli aydnlatmaya kresel geii ynetmek
iin birlikte almaktadr. Ek olarak, gelimi
ve gelien lkelerde verimli aydnlatmann
benimsenmesini tevik etmek iin UNEP,
Global Environmental Facility, Philips, Os-
ram ve NLTC arasnda kurulan en.light-
en kamusal/zel ortakl da sanal olarak
kresel bir sektrel pazar geii olutur-
mutur. Bu sektrel aydnlatma endstrisi
yaklam ayrca UNFCCCnin Katarda-
ki COP18de klim Deiikliinin nne
geme konusunda ilerleme hedene kat-
kda bulunmay da tekil etmektedir.
Srdrlebilir bir bak asndan, -
nans mekanizmalarnn en dk yat
etiketinden yaam dngs deerine
kaymasndan da yararlanabiliriz. Buna,
iletme masraar ile sermaye giderlerini
dengeleyen yeni i modelleri gelitirmek
de dahil. rnein; City Touchn armatr
bana aylk cret yaklam, yksek ilk
yatrm maliyeti gerekliliini ortadan
kaldrr. CityTouch ile enerji ve bakm mal-
iyetlerinde elde edilen tasarruar, yeni en-
erji verimli aydnlatmalarda kendi snfnda
en iyi geri dnleri salayabiliyor.
YAZAR HAKKINDA
Eric Rondolat, Nisan 2012den beri Philips
Lightingte CEO grevini srdrmektedir.
Kariyerine 1990da Merlin Gerinde balad
ve buradan, gerek gelimi gerekse hzl
gelien pazarlarda Schneider Electricteki
uzun soluklu uluslararas kariyerine balad.
Rondolatn Mhendislik ve Uluslararas
Pazarlama alannda yksek lisans diplo-
mas bulunmaktadr.
stesinden gelinmesi gereken
birok zorluk var, ama gvenli,
canl, evre dostu ehirler bir hayal
deil
Bu bir ilandr.
slinda pozitit psikoloji ok da yoni lir oy
dogil Ancak yakinda durdurulmasi imkansiz
lir gulo ilotmo dunyasinda yorini alacak
gili gorunuyor
Vartin Soligman ilo Vihaly Csikszontmihalyi, pozitit
psikolojiyi u okildo tarit odiyor Biz zaman iindo
liroylor, ailolor vo topluluklar arasinda lilimsol lir
anlayiin vo otkili mudahalolorin golimosini saglayacak
pozitit lir alima psikolojisinin dogacagina
inaniyoruz
Son 10 yildir pozitit psikolojiyo duyulan gonol ilgi
olduka artti Hor goon gun daha tazla sayida insan,
kondi potansiyolindon nasil tam olarak
taydalanalilocogini ogronmoyo aliiyor 2006 yilinda
Harvardin pozitit psikoloji dorsi, univorsitonin on
populor siniti oldu
Nogatit odaklanmalari halor lultonlorindo do
goroliliyoruz CNNo lir lakin Hor gun, hor saat
dunyanin dort lir yaninda goroklomi kotu olaylari
soyrotmokton iiniz kararir
Butun tolovizyon kanallarindaki son dakika
halorlori hop iddot, vahot vo trajodiylo doludur Bu
durum ok moral lozucudur
Butun lir gun ito alitiktan sonra ovo goliriz vo
gonolliklo gun iindo nolorin iyi gitmodigini duunorok
iimizi komiririz Tolovizyonda halorlori aariz vo lir
koz daha katamiza lalyoz gili inon i karartici
halorlorlo karilariz Artik lu paradigmayi
dogitirmonin vakti goldi
Bu konunun tamaminin ozumunun lu kooyo
sigdirilmasi mumkun dogil Bu makalo aslinda
mutluluk avantajina odaklanan lir koo yazilari
sorisinin ilki
Pozitit psikoloji tarattarlarindan liri do Vutluluk
Avantaji adli kitalin yazari Shavn Achordur Achor,
pozitit psikoloji alaninda igir aan insanlardan
lirkaiyla lirlikto alimi vo zamaninda Harvardda on
populor dors olan mohur mutluluk dorsinin ogrotimi
vo tasariminda lidor ogrotim uyosi rolunu oynamitir
Simdi yapmaniz gorokon ilk ilordon liri gidip
Achorun TED konumasini dinlomoktir Burada kondisi
sadoco lirka dakika iindo sori lir okildo vo oytani
lir mizahla yuklu olarak kondi duuncosini izah odiyor
Achor, sizo uzun vadoli mutluluk liliminin yuzdo
90inin sizin dunyaya nasil laktiginizla okillondigini
soyluyor Pozitit psikoloji moydan okumasi, lizim
kondi yaamlarimiza vo dunyaya laktigimiz gozluklori
dogitirocoktir Poki lunu laarmanin yollari nolor?
Achor lizo 21 Gunluk Vinnottarlik listosi onoriyor
Aslinda ok da lasit Kondinizo 21 satirli lir tallo
yapin
Gunlorin hor liri iin minnottar oldugunuz 3 oy
yazin Bunu 21 gun iin tokrarlayin Bir ilorlomo
kaydottiginizi vo lir allon olutugunu gormoyo
laladiginizda dorhal Gozlom lolumuno not duun
Bu alitirma sizin pozitit psikolojiyo kari yatkin olup
olmadiginizi anlaminiza yardimci olmak iin tasarlandi
Burada hakom siz olacaksiniz
Achor, lizim insanlara pozitit lir odak
kazandiralilmomiz halindo onlarin yaptiklari ilor vo
onlari nasil daha iyi yapmalari goroktigi dogrultusunda
daha iyi lir tutum vo davrania sahip olacaklarini ilori
suruyor Egor lir alima grulunda pozitit lir tutum vo
davranilar silsilosi golimi olursa o zaman onlarin
kondi ilorindo karilarina ikan sorunlara daha iyi
ozumlor lulma ihtimallori do ok yuksok oluyor
Golonoksol duunco sistomi ancak urotmok iin ok
siki aliinca laarili olunacagini varsayar Ardindan
da laariliysaniz zaton otomatikman mutlusunuz
onormosi golir Bon ok uzun lir zamandir lunun lir
torcih mosolosi oldugunu duunuyorum lnsan pozitit
tutum vo davranilar iindo olmayi da pokala torcih
odolilir
Bon lu konuyu ozolliklo ailo irkotloriylo
ilikilondirmok istiyorum Ailonizdo hakim olan tutum
vo davranilari gozunuzun onuno gotirin Pozitit tutum
vo davranilari lonimsomi vo lirlikto alian lir ailodo
pozitit psikolojinin no gili lir otkisi olalilir? Vuhtoom
olur Ailo Sirkotlorinin Kuuk Kirmizi Kitalinda oylo
yazmitim
Sayot hor gun duzonli olarak iton ovo goldiginizdo
Vay canina! No kadar guzol lir gun goirdim diyo
ortaligi yikar vo ardindan o gun nolor yaptiginizi vo
nolorin sizin iin ontorosan, moydan okuyucu oldugu
hakkinda tartiirsaniz o zaman ovinizdo yaayan horkos
do sizin nolor yaptiginiz vo onlari norolordo yaptiginiz
hakkinda pozitit lir algilamaya sahip olur Hatta sizo
yardimci olmak lilo istoyolilirlor Ancak digor tarattan
iton ovo hor goliinizdo homurdanir vo kondi
iinizdoki sorunlardan ikayot odorsoniz, o zaman
ailoniz sizin hor gun io gittiginiz iin lir aziz
oldugunuzu duunolilir ama sizin i yorinizi do asla
aliilmamasi gorokon lir yor olarak gorur
Ailolorin kondi ailo kulturlorini onomsomolori
kainilmazdir Bir ailo iindo pozititlik vo nogatitlik
liloonlori olalilir Burada lizim amacimiz kondimiz
iin dogru olani somomizi saglayacak yontomlor
lulmaktir
42 CAPlTAl 1 2013
FAMILY BUSINESS
David Bork
Mutluluk
avantaj
A
DAVID.qxp 12/28/12 5:01 PM Page 2
www.wecreatechemistry.com
ou plastik biyolojik olarak paralanamaz ama BASFnin
gelitirdii ecovio
YZDE 20
BYYECEK
STKRARLI BYME Hcvc|cr|n cgumc|,
ccgc|gcz zcm|cr| e|eklr|k|| ||l|c||crcc|cn lc
|ec| crl|rmcyc cevcm ec|ycr. Dzen|| c
yme|n| rcren pczcr, her y|| crlc|cmc
yzce T52 crc|ncc cyycr. 2Tcc
T,8 m||ycn ccel e|eklr|k|| ||l|c|n|n cl||c|g| pc
zcrcc, 2TTce yzce T||k cyme yc
;cnc|. 2,T m||ycn ccel ||l|c|n|n cl||c|g| pc
zcrcc 2TTce |e yzce 2 cyme cek
|en|ycr. 2T2 crc||k rckcm|cr| henz nel||k kc
zcnmcc cc cu ene cl||cn e|eklr|k|| ||l|c|
ccec|n|n 2,5 m||ycn ccece yke|eceg| cn
gcr|ycr.
REKABET FAZLA Seklcrce f|ycl rekccel| c|
cukc fcz|c. l|ycl|cr| 4 ||c 25 fl crc|ncc
ceg|;en ||l|c||cr, m;ler| k|l|e| c|crck gen|;
c|r ye|pczeye h|lcp ec|ycr. Bu y|| k|;|n ge
ge|me|nekcr;|n cn ccnemceelk|n||g|n| cr
l|rcn cguk|cr cc eklcrn yzn g|cr
ycr. /yr|ccccgc|gczcck| zcm|cr|n e|eklr|ge
gcre cchc fcz|c c|mc| cc cl|;|cr| crl|r|ycr.
ln cyk crun|cr|n cc;|ncc |e hck|z re
kccel vemerc|ven c|l| rel|myer c||ycr. Ure
l|mcenel|m|er|n|n crl|r||mc| ve lcnccrl|c
rc uyu|mc|n| lc|ep ec|||ycr.
HEDEFNDE NE VAR? Bu y|| cc eklcrn yz
ce 2 cyme| cek|en|ycr. Bunc gcre pc
zcrcc cl||cn e|eklr|k|| ||l|c| ccec| 3 m||ycnc
yke|ecek. Seklcrn pclcn|ye||n|n cyk
c|cugunu cy|eyen Kumle| Gene| Kccrc|
nclcr ln|r Czlc;, pczcr| ;cy|e ceger|en
c|r|ycr:
l|eklr|k|e ||nmc, her zcmcn en kc|cy, h|z
||, prcl|k velem|z c|r ycnlem. Bu necen|eek
lcrn, ge|ecek c||nccn c|um|u c|r pc
lcn|ye|e ch|pc|cugunu cy|eyec|||r|z. l|ek
lr|k f|ycl|cr|n|n crlmc|, eklcr elk||er. /ncck
ccgc|gczccf|ycl crl|;|n|n cchcfcz|cc|mc|,
e|eklr|k|e ||nmcy| le;v|k elmeye cevcm
ec|ycr.
MADENCLK
HEDEF 15 MLYAR
DOLAR
DNYADA 10UNCU frk|ye, mccen re
zerv|er| c||nccn cnycn|n en zeng|n |
ke|er| crc|ncc yer c||ycr. lccen e;|l||||
g|nce cnyccc Tuncu |rccc. Dnyccc
rel||en e;|l mccen|n c yck|n|, frk|
yece cu|unuycr. Cze|||k|e ccr ve mermer
yclck|cr| c||nccn cnyc cp|ncc cnem
|| rezerv|ere ch|p. Scn T y||cc hem | pc
zcr hem ce |hrcccl cnem|| ge||;|m gcler
c|. 22ce T, m||ycr cc|cr c|cn pczcr|n c
yk|g 2TTce kcl|nc |kcrck TT,4 m||
ycr cc|crc yke|c|. Bu y|| |e pczcr|n c|rc
unun T3,4 m||ycr cc|cr c|mc| cek|en|ycr.
BROKRAS ARTTI Dnyccc mccen f|ycl|c
r|n|n yke|me|, ycl|r|mc||cr|n eklcre c|cn
||g||n| crl|r|ycr. feknc|cj|n|n ge||;me|y|e mc
||yel|er|n c;me| ce ||g|n|n crlmc|n|n c|r c|
ger necen|. Seklcrnn en cnem|| crunu |e
zeng|n yer c|l| kcynck|cr|n| yer lne |
kcrcmcmc|. Seklcr |kcrc|g|n| cc|;|eyerek
ceg|| hcmmccce c|crck cll|g| ||n kclmc
ceger ycrclcm|ycr. /rlcn enerj| mc||yel|e
r| ve crckrc| ce eklcr c|umuz elk|||ycr.
Hcz|rcncc|kcn gene|gey|elmmccen |
kcrmc |z|n|er|y|e c||nccck ruhcl|cr|n Bc;
cckcn||g|n |zn|ne ccg|cnmc| crckrc|y| cr
l|r|ycr.
YKSEK BYME 2T3le pczcr|n yzce
T7,5, |hrcccl|n |e yzce ,5 crlmc| cek|e
n|ycr. Seklcrn223 hecef| |e|hrcccl| T5 m||
ycr cc|cr ev|ye|ne |kcrmck. frk|ye lc
cenc||er Derneg| Bc;kcn| lulcfc Scnmez,
eklcr|e ||g| ;u lep|l| ycp|ycr:
Bcr, krcm, n|ke|, vc|frcmg|c| mccen|er, fr
k|yen|n ge|eceg|n| kurlcrccck mccen|er.
fe;v|k|er ver|||re hem|hrcccl crlcr hemce
|l|hccm T m||ycnc |kcr.
ISITICI
CAPITAL 1 / 2013 53
OTOMOBL
PROJ.qxp 12/28/12 5:44 PM Page 3
NLFER GZTOK NAL
ngozutok@capital.com.tr
INSANLAR
T2, gcyr|menku| eklcr c||nccn ck |y|
gemec|. Bu curumcc kcnul fc|z|er|n|n T,8e
kcccr |kmc|n|n cnem|| c|r elk|| c|cu. B|rck ;|rkel
curgun|uklcn cnem|| c|ce elk||enc|. /ncck
S|npc; Ycp|, cu ;|rkel|ercen c|r| ceg||. |rkel|n gene| mcr
/hmel e||ke gcre 2T2, cek|enl||er|n cle|nce |y| c|r y||
c|cu. Hecef|er|n| yzce 35 crcn|ncc c;crck y||| kcpcll|k|cr|n|
ce||rlen e||k, cu cnucu 3 y||c|r eklcrce yer c|mc|cr|nc
ccg||ycr. Durgun|uklcn gene|||k|e cu eklcre cnrcccn
g|ren ;|rkel|er elk||enc|. Dcnem ccnem ce||r|z||k|er c|ur. Bu
lr ce||r|z zcmcn|crcc c|z|m |;|er|m|z her zcmcn |y| c|mu;lur.
nk ce||r|z ccnem|erce lkel|c| gvenc|g| ;|rkel|ere ve
mcrkc|crc ycne||ycr c|ycr.
S|npc; Ycp| hc||hcz|rcc lcp|cm 2 m||ycn 53 c|n 7
melrekcre||k 7 prcje yrlycr.
e||k, 2T3 y|||nc cc|r ce umul|u ve prcje cy||n|
crl|rccck|cr|n| cy|ycr 2T3, 2T2cen cchc pcr|ck c|r y||
c|ccck. /ncck cu ccz| kc;u||crc ccg||. Seklcrce KDV|er
czen|en|ycr. Be||r|enecek KDVn|n eklcr curcurccck
n|le||kle c|mcmc| |cz|m. Ycn||; c|r kcrcr c||n|rc ccece
c|z|m eklcr ceg||, gcyr|menku| eklcrne h|zmel veren
yck|c;|k T5 eklcr c|umuz elk||en|r c|ycr.
Gcyr|menku| eklcrnce en ck kcnu;u|cn kcnu|crccn
c|r| ce crz fcz|c|. e||k, c|r crz fcz|c| c|cugunu c;nmycr.
Sccece llcncu|cc /vrupc Yckc|ncc Bey||kcz,
/nccc|u Yckc|ncc Kcrlc|, Yckcc|k g|c| ccz| cc|ge|erce
y|g||mc vcr. /mc gene| c|crck frk|yece her y|| 7 c|n
crc|ncc kcnul ycp||mc| |cz|m c|ye kcnu;uycr.
2T3le S|npc; Ycp| ycl|r|m|crcc h|z kemek n|yel|nce
ceg||. e||k, cevreye c||nccck prcje|er| ;cy|e cn|cl|ycr:
Scnccklepece yen| c|r kcnul prcje|ne g|receg|z.
Kcg|lhcnece l|ccr| gcyr|menku| prcjem|z vcr. Den|z||ce
kcnul ve l|ccr| gcyr|menku| prcjem|z c|ccck. /yr|cc
llcncu|cc 2 lcne l|ccr| gcyr|menku| prcje| ||n
gcr;me|er|m|z rycr.
2
54 CAPITAL 1 / 2013
NGLZCEM LERLETYORUM
/hmel e||k|n ccece |;le ceg|| cze| hcycl|ncc
kenc|ne kcycugu c|rlck|m hecef|er| vcr. /||ncc her y||
cc;|ncc kenc||ne hecef|er kcycugunu ce||rlen e||k,
Be; y||c|r hecef|er|e yen| y||c g|r|ycrum. Bu hecef|er|n
cy|| cc 5| gem|ycr. /mc y|ne ce hep|n|
gerek|e;l|rem|ycrum. Bu y|| en cnem|| hecef|m
lng|||zcem| kcnu;ur ev|yeye gel|rmek. D|ger hecef|m
ce cchc ck pcr ycpmck c|ycr.
AHMET ELK / SNPA YAPI GENEL MDR
BELRSZLKTE
HEDEFLERN ATI
054_055_056_CP_12 12/27/12 1:10 PM Page 2
SATIN ALMADA BZ DE VARIZ
B|mek, cymece |ncrgcn|k f|rcl|crc cc c|k. /r|f
Bcyrcklcr, c|r ;|rkele yelk| verc|k|er|n| cy|ycr. u
cncc yelk| verc|g|m|z ;|rkel f|rcl|cr| |nce||ycr. B|z ce
curccc vcr|z. l|er|eyen gn|er|n ne gclereceg|n| hep
c|r||kle gcreceg|z c|ye kcnu;uycr.
|mek, cn y|||cr|n en h|z|| cyyen leknc|cj|
perckence ;|rkel|. Crlc|cmc her y|| yzce 3
cyycr. fcp|cm 42 ||ce 7 mcgczc|y|c yer
c||ycr. T y|||ncc eklcrn ||k ;|rkel| c|crck
fcc||yele cc;|cycn B|mek, c|cn|ncc c|rck ||k|
gerek|e;l|rc|. Crneg|n Tcc c||;ver|; merkez|nce ||k
perckence mcgczc|n| ccn leknc|cj| ;|rkel| c|cu. Scnrck|
y|||crcc cc /Vl|er|e c|r||kle yc| c|c|. /ncck cnun
cugnk h|z|| cyme|, 28 y|||ncc c|c|g| kcrcr|c c|cu.
28|n kenc||er| ||n cnem|| c|r y|| c|cugunun c|l|n| |zen
B|mek Gene| lcr /r|f Bcyrcklcr, C y|| frk|yece
ycccnc| rekccel| cc;|cc|. /yn| zcmcncc cnyc
ekcncm|| ce kr|ze g|rm|;l|. B|z ce cnce||k|e ck|u kcnc|
lrclej||ne ge|; kcrcr| c|c|k. l; ycp|; lcrz|m|z|, ycz|||m|m|z|,
crgcn|zcycn ycp|m|z|, k|ccc her ;ey| ceg|;l|rc|k.
/rc|nccn c|ze czg c|r frcnch|e |lem|n|n hcz|r||k|cr|nc
cc;|cc|k. Bu |lem|e frcnch|e mcgczcm|z, cyn| c|z|m
mcgczcm|z g|c| c||;|ycr. B|mek|n fclurc|n| ke|ycr,
lcgunu ku||cn|ycr. Urn clcmcmc| necen|y|e h|c|r
zcrcrc ugrcm|ycr. Unc cnem|| kcrcr cc |nlernellen
cl|; kcrcr|.
282T crc|ncc lm cu kcrcr|cr|n| hcyclc ge|ren
B|mek, 2TT y|||ncc cc hc|kc crz gerek|e;l|rerek
ermcye ycp||n| g|enc|rc|. fm cun|cr cc 22T2
y|||cr|ncc ;|rkel|n |l|krcr|| c|r ;ek||ce rck|p|er|ncen ve
eklcrcen cchc h|z|| cyme|n|n yc|unu cl|.
2T2y| lcp|cm 52 m||ycn fln|n zer|nce c|r c|rcy|c
kcpclcn B|mek|n hecef|er| cyk.
Bcyrcklcr, 2T5 |l|ccr|y|e 8T |||m|z|n lcmcm|ncc en cz
c|r B|mek c|ccck. Bcy|e||k|e mcgczc cy|m|z T5yc
|kccck. Crlc|cmc her y|| 225 mcgczc ccccg|z. Bu
perfcrmcn|c leknc|cj| perckencec||er| ||nce en h|z||
cyyen ;|rkel c|cccg|z. lnlernellen cl|;|cr|m|z cc
cyyecek. Bugn ge||r|n yzce Tunu |nlernellen e|ce
ec|ycruz. Bu, 2T5 y|||ncc yzce 2|ere u|c;ccck. Pczcr
pcy|ncc 4nc|klen 2nc|||ge |kmcy| p|cn||ycruz c|ycr.
B
BMEKS BYTEN 3 KRTK KARAR
ARF BAYRAKTAR / BMEKS GENEL MDR
CAPITAL 1 / 2013 55
054_055_056_CP_12 12/27/12 1:11 PM Page 3
56 CAPITAL 1 / 2013
TAHR ATLLA
/ TTFAK HOLDNG CEOSU
INSANLAR
HEDEFMZ 5 MLYAR TL
lll|fck Hc|c|ng|n uzun vccece hecef|, ge|ecek T y||cc c|rcunu 5
m||ycr fln|n zer|ne |kcrmck. /l|||c, Bu curumcc c||;cn cy|m|z|
cc T c|ne u|c;l|rmck |l|ycruz c|ye kcnu;uycr.
cnyc merkez|| lll|fck Hc|c|ng, T88 y|||ncc
4 k|;|n|n kcl|||m|y|c kuru|cu.T4 y|||ncc
SPKyc kcyc|n| ycpl|rc|. 2 y|||ncc
ccrcyc c||c|. Bugn yzce h|e|
ccrcyc kcle curumcc c|cn lll|fck Hc|c|ng, cn
y|||crcck| cc;cr||| cyme|y|e m||ycn fl c|rc ve
5 c|n c||;cnc ch|p cev c|r kuru|u; hc||ne ge|c|.
lll|fck| cugn|ere gel|ren hc|kc c|k ck|u
crlck||k ycp||n|n ycn|ncc el|g| eklcr|er. Bu
eklcr|er|n cc;|ncc perckence, g|cc, lcr|m,
hcyvcnc|||k, mck|ne ve |n;ccl ge||ycr.
Grucun cm|rc| gem|| perckence eklcrnce
fcc||yel gcleren /cee. Grup ge||r|er|n|n yzce
5| /ceecen ge||ycr. ||ce T45 mcgczc ||e yer
c|cn lll|fck, kenc| mcrkel|er|ncek| g|cc|cr|n c|r
cc|mn ce y|ne kenc| ;|rkel|er|nce rel|ycr.
Se|vc mcrkc|y|c un ve mckcrnc, Se|el mcrkc|y|c
lcr|m ve hcyvcnc|||klc el ve yumurlc rel|m|
gerek|e;l|r|ycr. lll|fck|n |n;ccllck| ;|rkel| Sehc
Ycp| cc y||||k 2 c|n kcnul relme kcpc|le|ne
ch|p cnem|| c|ekle c|r ;|rkel.
lll|fck Hc|c|ng ClCu fch|r /l|||c, lm
eklcr|ercek| ;|rkel|er|n|n perfcrmcn|nccn
memnun. lmc; lck|ne c|rcunun yzce |n|
|hrcccllcn e|ce ec|ycr. Sehc Ycp| /nccc|unun
en cyk |n;ccl ;|rkel|er|ncen... Se|vc G|cc ||e
yck|c;|k |keye |hrcccl gerek|e;l|r|ycruz. Se|vc,
mcrkc|| mckcrnc |hrcccl|ncc 27cen |l|ccren
eklcrnn c|r|nc||. Se|elle ce 2 c|ne yck|n
cykcc;, T5 c|ne yck|n kkcc; hcyvcn
kcpc|lem|z vcr. Y|ne 2 c|n lcvuk cu|uncn c|r
lcvuk le||m|zce ce yumurlc lcvuku|ugu
ycp|ycruz c|ycr.
lll|fck 2T3 ycl|r|m|cr|c ge|rmey| p|cn||ycr.
/l|||c, Se|vccc yen| c|r hcl ycl|r|m|y|c
kcpc|le|er|n| yzce 75 cyllk|er|n| cn|cl|ycr. Bu
kcpc|ley|e yen| y||cc |hrcccllc yzce 5
cymey| p|cn|cc|k|cr|n| ce||rl|ycr. D|ger ycl|r|m
p|cn|cr|n| |e ;cy|e pcy|c;|ycr: lmc; lck|nece ;u
cncc T c|n melrekcre c|cn c|cn| 25 c|n
melrekcreye lc;|ycccg|z. Sehc Ycp|y| llcncu|c
c|ycruz. B|r kcnul prcje| ycpcccg|z. Se|ele ce
c|n cykcc;, 8 c|n kkcc; kcpc|le|| ||cve c|r
le| kurcccg|z. /cee ||e ce cymeye cevcm
ececeg|z.
K
2013TE YATIRIM
ATAINA GEYOR
054_055_056_CP_12 12/27/12 1:11 PM Page 4
INSANLAR
ZLEM GKE / EXTENSA STANBUL GENEL MDR
yrllg prcje|er ce T m||ycn melrekcren|n zer|nce c|r c|cn|
kcp||ycr.
2T y|||nccn cer| c|r c|z| u|u|crcrc| pczcr|crc g|rerek
gen|;|eyen lxlenc, 27ce frk|yeye g|r|; ycpl|. l|k c|crck
llcncu| |;||ce Bcmcnl|ce crc c||m|cr|
ycpcrck lcp|cm 2 cc|re|| 2 kcnul
prcje|n| ge||;l|rmeye cc;|cc|. 2T y|||ncc cc
prcje|er|n |n;ccl c||;mc|cr| lcrl c|c|.
lxlencn|n frk|yecek| ||k prcje| Bcmcnl|
/pcrlmcn|n lcmcm|cnc|g|n| ce||rlen lxlenc
llcncu| Gene| lcr Cz|em Gcke, Bu
prcjem|z /rk|P/PK lcrcf|nccn 2TT|n en |y|
c|nc|cr| ek||nce yer c|c|. lxlencn|n
frk|yecek| |k|nc| prcje| ce Bcmcnl| lccern
Pc|c. fe||m|er|ne cc;|cncn 8 cc|re||k cu
prcje ce y|ne ||k|nce c|cugu g|c| cul|k
kcneplle c|ycr.
lxlenc cn 2 y|| ||nce cu 2 prcjeye 5
m||ycn cc|cr ycl|r|m ycpl|. |rkel, ;|mc| 2 yen|
prcje zer|nce c||;|ycr. Gcke, henz
prcje|er| c|k|cmc c;cmc|nc ge|mec|k|er|n|
|fcce ec|ycr. /ncck y|ne ce ;cy|e k|c c|r
c||g||enc|rmece cu|unuycr: Kenl merkez|nce
c|rcz cchc fcrk|| cc|ge|erce kcnul ve cf|
prcje|er| gerek|e;l|receg|z. Y|ne kenl
merkez|nce yc;cmck |leyen, mccern hcycl
lcnccrl|cr|nc uygun kc||le|| c|r yc;cm rmek
|leyen c|r prcf||e h|lcp ececeg|z. Bu prcje|er|
ce 2T3 y||| ||nce cl|;c |kcrcccg|z.
e||kc merkez|| lxlenc Grcup, T2 y||||k c|r lcr|he
ch|p. Kcnul, cf|, |cj|l|k ve enclr|ye| prcje|er
kcnuuncc uzmcn|c;cn lxlenc, gene|||k|e kenl
merkez|nce prcje|er gerek|e;l|r|ycr. |rkel|n hc||hcz|rcc B
FIRSATI BAKI AISIYLA
YATIRIMLARA DEVAM
SIRADA FARKLI
SEKTRLER VAR
Gcke, ;u cnc kcccr ycp||cn prcje|er|
lxlenc Grcupun frk|yecek| ||nmc lur|cr|
c|crck lcn|m||ycr. lxlenc Be||kccck| en
cyk ycl|r|mc| ve gcyr|menku|
ge||;l|rmec||ercen c|r|. lkemcurgcc cc
pczcr ||cer|. frk|yecek| pclcn|ye|| f|rcl|
c|r cck|; c||y|c ceger|enc|rmeye ve
ycl|r|m|cr|m|zc cevcm ececeg|z. Grucun
frk|yeye ycne||k cnem|| cyme hecef|er|
cu|unuycr. Sccece gcyr|menku| ceg|| fcrk||
eklcr|erce ce ycl|r|m p|cn|cr| ycp|ycruz.
Bu eklcr|er|n cc;|ncc cc enerj| ge||ycr
c|ycr.
58 CAPITAL 1 / 2013
058_CP_12 12/27/12 1:14 PM Page 5
CP_TANAP.indd1 12/24/121:09PM
|l|mc, Pu /|fc Grucunun le|ekcmn|kcycn ycl|r|m
;|rkel|. Gvenc|g| |ke|erce, ge|eceg|ne |ncnc|g|
le|ekcmn|kcycn ;|rkel|er|ne ycl|r|m ycpcn ;|rkel,
;u cncc Puyccc V|mpe|ccm ve furkce|||n
h|eccr|. Cze|||k|e V|mpe|ccmcc ycrcll|g| ceger, ;|rkel|n
lrclej|k ycl|r|mc cck|;|n| cc crlcyc kcyuycr. 2T y|||ncc
/|l|mc ycl|r|m ycpl|g|ncc ccece lckcvccc fcc||yel
gcleren 5 c|n cccne|| c|r cperclcr c|cn
V|mpe|ccm, cugn 2 m||ycn cccne| ||e cnycn|n
c|l|nc| cyk mcc|| cperclcr hc||ne ge|c|.
/|l|mcnun frk|ye pczcr|nc g|r|;| ce 25 y|||ncc
gerek|e;l|. |rkel cyn| y|| ukurcvc fe|ekcm
Hc|c|ng|n yzce 4 h|e|n| ukurcvc Grucunccn
cl|n c|c|. Bcy|e||k|e lcp|cm 3,3 m||ycr cc|cr
cceyerek Puycccn frk|yeye ycp||cn en cyk
ycl|r|m| gerek|e;l|rc|k|er|n| ce||rlen /|l|mc Bc;kcn
Ycrc|mc|| lulcfc K|rc|, Bu ycl|r|m cnucuncc
/|l|mc cc|cy|| yc|ccn yzce T3,22 furkce|| h|e|,
cc|cy|| c|crck cc yzce T3,7 h|ey| ccrcc kcr;|
lem|ncl c|crck c|c| c|ycr.
Hc|c frk|yecek| en cyk ycccnc|
ycl|r|mc||crccn c|r| c|cn /|l|mc, pczcrcck|
ycl|r|m|nccn ve furkce|||n pclcn|ye||ncen
memnun. frk|yeye ycl|r|m|cr|n|n cevcm elme|n|
umcuk|cr|n| |fcce ecen K|rc|, Bugn frk|yeye ve
furkce||e ycl|r|m ycpl|g|m|z zcmcnccn cc fcz|c
INSANLAR
gven|ycruz. frk|ye ekcncm|| g|cerek g|en|ycr. furkce|| ce
pczcr |er||ncek| pcz|ycnunu g| rekccele kcr;| cc;cr|y|c
cvunuycr c|ye kcnu;uycr.
/|l|mc mcc|| le|ekcmn|kcycn pczcr|cr|nc ycl|r|m
ycpmcyc kcncnlre curumcc. D|ger eklcr|erce ycl|r|m ycpmc
p|cn|cr|n|n cz kcnuu c|mcc|g|n| ce||rlen K|rc|, /ncck cnc
;|rkel|m|z /|fc Grcupun c|cc|||r c|ycr.
A
DEK ALANLARDA
YATIRIM HEDEFLYORUZ
60 CAPITAL 1 / 2013
MUSTAFA KIRAL / ALTIMO BAKAN YARDIMCISI
DANIMANLIKTAN GELYOR
Scn 7 y||c|r /|l|mccc c||;cn lulcfc K|rc|,
c||ncc ccn|;mcn||k kcken|| c|r prcfeycne|.
lg|l|m|n| /mer|kccc c|cl|cc| mhenc| c|crck
lcmcm|cc|klcn cnrc cu c|cncc c||;mcccn
ccgruccn f|ncn c|cn|nc ge|p c|r re ccrc
p|ycc|cr|ncc c||;l|. /rc|nccn frk|ye, Ducc|,
lng||lere ve c|ger |ke|erce
lcK|ney&Ccmpcnyce ccn|;mcn||k ycpl|.
Crccc cn ccn|;mcn||k ycpl|g|m ;|rkel /|l|mc
|c| c|yen K|rc|, /|l|mc ||e gerek|e;l|rc|k|er|
prcjen|n crc|nccn /|l|mcyc ge|; ycpl|g|n|
cn|cl|ycr. K|rc|, |; c|;|ncc cc c|cukc ycgun c|r
lempcyc ch|p. Spcr ycp|ycr, eychcl ec|ycr.
Gze| yemek|er| ke;fe |k|ycr. Cze|||k|e
eychcl|er|n k|;|ye ck ;ey kcll|g|n| c;nycr.
Spcrun |e |ncn hcycl|ncc hem lre clmck
hem cg||k|| kc|mck ||n ;crl c|cugunu
c;nycrum c|ycr.
060_CP_12 12/27/12 1:16 PM Page 6
CP_MERCEDESFINANS.indd1 12/22/125:24PM
M. RAUF ATE
rates@capital.com.tr
RKET DOKTORU
Etkinlik mi verimlilik mi?
www.sirketdoktoru.net
twitter.com/sirketdoktoru
l
lorloyon saytalarda okuyacaksiniz Boynorin
lakani Com Boynor, ari magazalarinin adini
Boynoro donuturmo gorokolorini anlatirkon,
gorokton do ok anlamli vo ok sayida irkotin
laina golon onomli lir nodono dikkat okiyor ok
sayida irkoti laarisizliga, hatta latia goturon
lu suroci Boynor, ozotlo oylo anlatiyor
Porakondo akla lilim arasinda, akla matomatik
arasindaki ovlilikton moydana goliyor Biz o yillarda
ariyi daha ok matomatiklo idaro ottigimizi tark
ottik ok iyi koullarda satin alma yapmayi,
mutorinin almak istodigi mali todarik otmonin
onuno koyuyorduk Bu nodonlo do magazalarimiz
mutorilorin istomodigi mallarla doluydu Bir okildo
nco mutori golir ilkosindon uzaklamitik
Circuit Citynin dt hata
Boynorin altini izdigi lu hastalik, Turkiyo vo
dunyada onlarca irkotin yaadigi lir sorun
Vutori vo insandan daha tazla rakamlara, halka
aiksa piyasanin taloplorino vo yil sonu lilanolarina
odaklanan CEOlar, lu hastaliga kolayca
yakalanaliliyor
rnok olarak Boynori
vordim ama dunyada
lonzor ok sayida irkot
ornogi var Bunlarin
lainda Amorikali Circuit
City adli toknoloji
porakondocisi golir Bu
irkot, 1980loro golinirkon
ABDnin on iyilori arasinda
yor aliyor vo otkin lir
okildo yonotiliyordu
2000li yillarda
Boynorin altini izdigi
hastaliga yakalandi Sirkotin yoni CEOsu Philip
Schoonhovor, yoni donomdo vorimliligo
odaklanacagini aikladi Bu, maliyot yonotimino
agirlik vormok anlamina goliyordu Zaton oylo do
yaptilar alianlardan mutori yonotimino kadar hor
alanda vorimlilik vo duuk maliyot stratojisini
uyguladilar
Ayni donomdo rakili Bost Buy, daha ok
mutoriyo odaklandi, onlara uygun magazalar ati,
uygun lokasyonlara yonoldi
Circuit Citynin CEOsu iso ii donuturmok
stratojisi kapsaminda maliyot kontroluno dovam otti
vo 200 Vart ayinda 2 lin 00 donoyimli kiiyi
iton ikardi Oysa mutori, lu soktordo satiinin
ok donoyimli olmasini istiyordu \oni CEO, lunun
tarkinda lilo dogildi Bost Buy iso lu alianlardan
lir lolumunu alip yoni magazalarini vo kadrosunu
gulondirdi
Verimlilik tek bana yeterli mi?
\ilin sonunda CCnin satilari dutu, Wall Stroot,
lidorini \ilin En Kotu CEOsu soti
Circuit City ilo Boynorin dutugu hata,
vorimlilik ilo otkinlik arasinda torcih yapmaktan
ilarotti Sirkot lidorlori, lu karari vorirkon ok hassas
olmak zorunda unku ogu zaman ikisi lirlirino
kariir, otkin yonotim iin alianlarin iino son
vorilir, mutori iin onomli olan uygulamalar tork
odilir, kritik lirimlor kapatilir Oysa irkotlor iin
gorokli olan otkin yonotimdir
Vorimlilik, zaton yaptiginiz lir oyi, liraz daha
golitirmoyi, lolki lir
aama yukari okmoyi
itado odor ogu zaman
da maliyot yonotimidir
Oysa, otkinlik
stratojik lir karardir
Organizasyonu lir yapida
olo alir, otratlica duunur
Sadoco irkoti dogil, pazari
vo pazarin golocogini do
olo alir
Bu konudaki son
dogorlondirmo iso udur
lonco Bir irkot urununu
urotirkon rahatlikla vorimli olalilir Ama mutoriyi
anlama vo ihtiyalarini karilamada otkin olmazsa
laarisizliga suruklonolilir
Boynorin lizimlo paylatigi da luydu Daha
ucuza satin alma, rakamlari ono ikarma, daha az
sayida insanla alima, ariyi laaridan
uzaklatirmi, duygulari goriyo itmiti Go do olsa
lunu anlami, otkinlik taratina torcihlorini
yapmilardi
64 CAPlTAl 1 2013
DR.qxp 12/28/12 5:05 PM Page 2
www.sirketdoktoru.net
7. Kulunun c|;|ncc c;nmek ve c|;|nc |kmck, ycrcl|c|||g|
cne |kcrmccc ycrcr|| c|r ycnlemc|r. /ncck, r|k|, ;|rkel|n
lrclej|k ycnn cczmc|c|r. Slrclej|k ycncek| cpmc cc ;|rkel|
yc|ccn |kcrcc|||r.
Afrikal ifti nerede hata yapmt?
Kulunun ||ne ceg||, c|;|nc cckmck kcnuuncc ;cy|e gze|
c|r crneg| ce ek|emek |ler|m:
lcr| N|ghl|ngc|e, T5|erce /fr|kccck| e|mc |;|n|n pcp|er
hc|e ge|me|nce cc| geen g|r|;|mc||ercen c|r|. Kenc| |fl||g|n|
|;|eyen, crcccn kczcnc|g| ||e ge|nen mlevcz| c|r lcr|m
g|r|;|mc||yc|. Scnrc /fr|kc k|lc|n| crcn e|mc efcne| cnun
cc ku|cg|nc ge|c|. |fl||g|ncek| kczcnc|n|n kcl ce kcl|n| e|mc
|;|ncen kczcncccg|n| c;np k|lcn|n ceg|;|k yer|er|nce e|mc
crcmcyc g|r|;l|. B|r yercen m|c|n| kel|, c|r cc;kc yere ycne|c|.
Scnuncc e||nce cvucuncc ne vcrc hcrccc|. Bcccccn kc|mc
|fl||g|n| ce cc;kc|nc cll|.
|fl||g|n yen| ch|c|, |fl||g| ke;felmeye, ne vcr ne yck c|ye
cckmcyc kcrcr verc|g|nce, pcr|ck ve mlh|; gcler|;|| lc;|cr
cu|cu, c|c| ve ev|ne gel|rc|. B|r gn ev|ne ge|en crkccc;| lc;|cr|
fcrk ell|. Ne c|cugunu crcuguncc, Pcr|ck ve gze| lc;|cr
ycn|l|n| c|c|. /rkccc;| ycn|llcn lclm|n c|mcc| ve lc;| |nce|ell|.
Scnulc c |rcccn g|c| cn||cn lc;|cr|n, c||ncc c ccneme
kcccr cu|uncn en cyk ve gcler|;|| e|mc c|cugu cn|c;||c|.
lk| |fl|, f|rcl|cr| cc;kc yer|erce crcm|;, lrclej|k ycnn
ve cnuncc |;|n| kcycelm|;l|. |fl||g|n yen| ch|c| |e cnce
|er|ye cckm|;, e||ncek||er| ceger|enc|rmey| c||m|; ve cunun cc
kcr;|||g|n| c|m|;l|.
Burcccn ;unu |kcrmcmck |cz|m: /mcn kulunun c|;|nc
cckmcy|n. lecj cence ;u: Cnce||k|e kulunun ||ne cck|n.
/
mer|kc B|r|e;|k Dev|el|er|nce (/BD) 28 y|||ncc yck|c;|k 2
c|n lren|n rcyccn |kmc| ;ek||nce czel|enec||ecek
kczc|cr gerek|e;l|. Bun|crccn ccece le c|r| |ncn
hclc|nccn kcynck|cnm|;l|. ln cnem|| gereke |e h|z||
g|lme |c|. Gene| |ncn|;|n ck|ne lren| ku||cncn mck|n|l|n
uyuyc kc|mc|, en cz gcr|en gereke|ercen c|r| c|crck
cplcnm|;l|.
/BDce yc|ccn |kmc kcnuuncc ycp||cn cu
crc;l|rmccc, lren kczc|cr|ncc T numcrccc, c|kkcl|z||k ycklu.
Scrun cyk c|ce kcrcr verme kcnuunccn
kcynck|cn|ycrcu. Ycnelen|er, h|z ve v|rcj|crc g|r|; kcnuuncc
kcrcr hclc|cr| ycpm|;|crc|.
Baarszlk getiren strateji
lcurence G. We|nz|mmer ve J|m lcCcncughey, cu
cplcmcyc, Kulunun c|;|ncc c;nmek (fh|nk|ng cul|ce lhe
ccx) cc|| cc;||klc yer ver|ycr|cr. Geen cy cu |k| yczcr|n
W|ccm cf lc||ure (Hclcn|n B||ge||g|) k|lcc|nccn cz elm|;l|m.
lk| yczcr, cu k|lcp|cr|ncc, ccz| curum|crcc kulunun c|;|ncc
c;nmen|n, ;|rkel|er| cc;cr||z||gc, hcllc ccl|;c gclrcgne
c|kkcl ek|ycr|cr.
Gcr;|er|n| ce ;u cc;||k|cr|c celek||ycr|cr:
T. fren|n rcyccn |kmc| ||e kulunun c|;|ncc c;nmek
crc|ncc c|cc| c|r |||;k| vcr. Q|rkel|er ce lren|er g|c| ck|n ve c||;|k
c||mce yc||cr|nc cevcm ecerken, c|rcen yc|ccn |kcc|||r,
fcrk||, hcllc ccn|mez yc||crc cpcc|||r|er.
2. /rc;l|rmc|cr, cu lr yc|ccn |kmcn|n en cnem||
necen|n|n |e kulu c|;|ncc c;nmek c|cugunu gcler|ycr.
Cyc y|||cr ccyuncc cu ycnlem, ycnel|m guru|cr| lcrcf|nccn
|ncvcycnun ve yen|||k|||g|n en cnem|| necen| c|crck gcler||c|.
3. Q|rkel ||cer|er|, kulu c|;|ncc c;nme yck|c;|m|n|
ku||cnc|k|cr|ncc, cczen lrclej|k ce||r|z||ge ve ;|rkel|n ycnn
cu|cn|k|c;l|rmcyc necen c|cc|||r|er.
4. /BD cev| Cclerp|||cr c|r zcmcn|cr zcrc g|rm|;l|. C ccnem
ycnel|m| cevrc|cn yen| ClC J|m Cven, ;|rkel| yen|cen cycgc
kc|c|rmck ||n kulunun c|;|nc ceg||, |er|ye cckm|; ve yen|
f|rcl|cr| hcrekele ge|rm|;l|.
5. D|ney|n ek| ClCu l|chce| l|ner ce gcreve
ge|c|g|nce kulunun ||ne ycne|m|;l|. Bu cyece c|;cr|cc yen|
f|rcl|cr crcycccg|nc, ;|rkel|n kcc|ncck| ek| f||m|er|
ceger|enc|rmen|n yc|unu cu|mu;lu. Bu f||m|er kcccc y|||crcc
ceger|z cek|erken, c|rcen mlh|; ceger ycrclcc||m|;l|.
. Un| guru Selh Gcc|n ce cu kcnucc cyn| c;nycr:
Kulu c|;|ncc c;nmemeye c||;|n. nk, kulunun c|;|ncc
cyk c|r vckum vcrc|r. Kulunun c|;|ncc kurc| ycklur,
gerek|||k ycklur. Byk c|r leh||ke vcrc|r.
nce kutunun iine bakmal
CAPlTAl 1 2013 65
llcncu| merkez|| cyk grup|cr|n gen ku;ck|cr|
(n|ver|lece ckuycn, yen| |;e cc;|cm|;) ||e /nccc|unun
gen|er|n| c|r crcyc gel|ren, c|r prcje ycpmck |l|ycrum.
NexlGen (Ge|ecek Ku;ck) cc|| cu c|u;umc kcl||mck ve
celek vermek |leyen gen|er |lfen ccnc ycz|n Dcvel|m,
c||e ;|rkel|er|n|n gen c|rey|er|n| kcp|ycr.
Byk gruplarn yeni kuak yelerine ar
DR.qxp 12/28/12 5:05 PM Page 3
tallolar, yillik taaliyot raporu, yonotim kurulu
lakan vo uyoloriylo yonoticiloro odonon hor
turlu para, tomsil vo soyahat gidorlori,
tazminatlar, sigortalar vo lonzori odomolor
gili lilgilorin intornot sitosino konulmasi
zorunlulugu da kaldirildi
3 Ortaklar irkete borlanabiliyor mu?
l dunyasindan on ciddi topki alan konulardan
liri luydu Hatta tum lu dogiikliklorin asil
iki noktasi lu maddoydi \asanin son
halindo ortaklarin irkoto lorlanma yasagi, i
dunyasinin topkilori gozotilorok yumuatildi
Ama kaldirilmadi Bolirli artlari haizso vo
irkotin gomi yila donuk lir zarari yoksa
ortaklarin irkoto lorlanmasina izin var
Ancak vorilocok azami lor miktarina voya
azami suroyo ilikin lir hukum yok Bu da
tartiiliyor Ama oylo onomli lir nokta var
Egor tinanstan sorumlu yonotici, lir ortaga
voya ortaklara ok yuksok miktarlarda, irkoti
zora sokacak duzoydo, surosiz okildo
kariliksiz lorlar voriyorsa omniyoti suiistimal
1 Bamsz denetimde ne deiti?
Kanunun ilk halindo, tum sormayo
irkotlorinin lagimsiz donotimo tali
tutulmasi ongorulmutu Dogiikliklor
sonrasinda, lagimsiz donotimo tali
irkotlori lolirlomo yotkisi Bakanlar
Kuruluna tanindi Balangita 00 lin
civarinda sormayo irkotinin donotimi
ongorulmukon u anda lu sayinin 10 lini
amayacagi oklindo lir loklonti soz
konusu Aslinda lu kanun ok luyuk
oranda lagimsiz donotim anlayiina goro
ina odilmiti Bu zorunluluk kalkinca
lirok maddo otkilondi Bolki do lu kadar
luyuk lir gori adim atilmamaliydi
2 Web sitesi kimlere zorunlu?
\asanin ilk halindo tum sormayo irkotlori
iin zorunluydu \oni halindo iso sadoco
lagimsiz donotimo tali olanlarin vol sitosi
kurma zorunlulugu var \ani lu sayi da
onomli oranda dumu oldu Ayrica tinansal
66 CAPlTAl 1 2013
10
SORUDA
DEEN TTK
nmzdeki 6 ay Trk i dnyas iin ok youn geecee
benziyor. nk yeni Trk Ticaret Kanununa uyum sreci
hzla devam ediyor. Yasa, ilk kt haline gre nemli oranda
deiti. dnyasnn tepkileri zerine baz maddeler kaldrld,
bazlar ise esnetildi. Peki son halinde hangi irketler, hangi
ykmllklerden sorumlu? Ernst&Young Trkiye Vergi Hukuk
Mdr ve TicaretKanunu.Net sitesini hazrlayan
Av. LEVENT YARALI ile son dzenlemeleri konutuk. Yasadan
tm irketler etkilenecek. Henz bilinmeyen o kadar ok nokta
var ki kanunun ok detayl ele alnmas gerekiyor diyen Yaral,
nelerin deitiini 10 Soruda anlatt:
gndem
G YASEMN ERDOAN yerdogan@capital.com.tr
Son deiiklikler
ne getiriyor?
066_CP_12 12/28/12 7:06 PM Page 2
CAPlTAl 1 2013 67
lir dogiiklik do ticari dottorlorin Turkiyo
Vuhasolo Standartlarina goro dogil,
Vorgi Usul Kanununa goro tutulacaginin
ongorulmosi
7
Tutulacak belge ve bilgilerde
neler deiti?
Tacirlor taratindan duzonlonocok
lolgolordo yor alacak lilgilor
sinirlandirildi \asanin ilk halindo, tacirin
ilotmosiylo ilgili olarak kullandigi hor
turlu kagit vo lolgodo sicil numarasi,
ticarot unvani, ilotmosinin morkozi,
anonim vo limitod irkotlordo taahhut
odilon vo odonon sormayo, intornot sito
adrosi vo numarasi, anonim irkotlordo
yonotim kurulu lakan vo uyolorinin,
limitod irkotlordo iso mudurlorin vo
yonoticilorin ad vo soyadlarinin
gostorilmosi ongorulmutu \apilan
dogiikliklo hor turlu kagit vo lolgo
kavrami daha notlotirildi Ayrica taahhut
odilon vo odonon sormayoylo yonotici ad
vo soyadlarinin lolgolordo yor almasi
zorunlulugu kaldirildi
8
Esas szlemelerdeki
deiiklikler iin sre nedir?
\oni yasayla lirlikto irkotlorin osas
sozlomolorindo lolirli dogiikliklor
yapmasi gorokiyor \onotim tokilati,
yotki dovri, donotim vo i kontrol
sistomlorinin kurulmasi konusunda
gorokli alimalar yapilmali 1 Tommuz
2013o kadar surosi var Tum irkotlor
onumuzdoki 6 ay iindo gorokli
dogiikliklori yapacak Biz luna TTKya
uyum alimasi diyoruz zolliklo
mayis, haziran ok yogun olacak
9
irket kuruluunda sermaye
denmesi zorunluluu nasl
dzenlendi?
Artik limitod irkot sormayosinin
tamaminin kuruluta odonmosi
zorunlulugu kaldirildi Anonim
irkotlordo oldugu gili sormayonin
dortto lirinin kuruluta odonmosi gori
kalan kisminin da 24 ay iindo odonmosi
mumkun
suu ilomi sayilaliliyor \ani, iin lir
hortumlamaya donmomosi iin hukuki
vo cozai olarak ilgili yonotici sorumlu
kiliniyor
4 Hapis cezalar kaldrld m?
Kanunun ok tartiilan yonlorindon liri
do cozalarin agirligiydi Ekonomik sua
hapis cozasi olmaz oklindo olotirilor
yonoltilmiti Dogiiklik sonrasi, yasanin
okonomik sua okonomik coza
anlayiina kavutugu soylonolilir Sir
saklama yukumluluguno aykirilik, sahto
lolgo duzonlomok, ticari dottorloro
kasitli olarak gorogo aykiri kayit
yapanlar, sormayo hakkinda yanli
loyanda lulunanlar, halktan izinsiz
para toplayanlar aisindan hapis
cozalari ongoruldu Bunlar diinda,
lirok hukumdo hapis cozalari
kaldirildi Adli voya idari para
cozalarina dondu
5
Ynetim kurullarnda aranan
artlarda ne deiti?
\asanin ilk halindo anonim irkotlorin
yonotim kurulu uyolorindon on az
lirisinin TC vatandai olmasi vo
Turkiyodo ikamot otmosiylo
uyolorindon on az dortto lirinin yuksok
ogronim gormu olmasi araniyordu
limitod irkotlor lakimindan iso irkoti
tok laina tomsilo yotkili on az lir
mudurun yorloim yorinin Turkiyodo
olmasi gorokiyordu \apilan
dogiikliklorlo soz konusu zorunluluklar
kaldirildi
6 Ticari defterler nasl tutulacak?
llk halindo tum ticari dottorlorin aili
vo kapani onayina tali olmasi
ongorulmutu Dogiiklik sonrasinda
tum ticari dottorlor aili onayina tali
Bununla loralor sadoco yovmiyo
dottoriylo anonim irkot yonotim kurulu
karar dottori kapani onayina tali
Ticari dottorlorlo ilgili ikarilan tolligdo
konunun ayrintilari duzonlondi nomli
dnyasn
ilgilendiren
baka nemli
yenilik ve
deiiklikler
neler?
Yeni kanunla ilk kez
getirilen bir hkm
de irketler
Topluluu
Hkmleri. u anda
byk gruplarn en
nemli gndem
maddesi bu. Buna
gre, bir topluluk
veya holding
bnyesindeki tm
irketler, hem kendi
aralarndaki hem
hakim irketle
aralarndaki tm
ticari ilemleri tpk
faaliyet raporu
dzenler gibi ylda 1
kez ballk raporu
adyla yaynlamak
zorunda. Bu, ok
nemli bir deiiklik.
Ayrca yeni TTK ile
artk anonim ve
limited irketler
sadece ortaklarn
haklarn korur
ekilde
ynetilemeyecek.
dnyas kurumsal
ynetim, effaflk,
hesap verme gibi
kavramlar yeni
dnemde ok daha
fazla duyacak ve
irketlerini bu
ilkelere gre
ynetmek
durumunda kalacak.
Yeni yasayla birlikte irketlerin ESAS SZLEMELERNDE
belirli deiiklikler yapmas gerekiyor.
1 TEMMUZ 2013E kadar sresi var.
10
g
e
l
e
c
e
k
&
D
N
Y
A
G
Z
D
nyagz, Trkiyenin ilk bran hastane-
si. Gzn tm alanlarnda, farkl yzler-
ce tedavi yntemiyle dnyada 18 ayr
noktada hizmet veriyor. 1.500e yakn alan,
150 gz hekimiyle yurtiinde 14, yurtdnda
da 4 ayr noktada faaliyette bulunuyor.
Trkiyenin ilk bran hastanesinin kurucusu
ise aslnda kariyer hayatna inaat sektrnde
balam bir giriimci olan ERAY KAPICIOLU.
Kapcolu, bugnlere gelmesinin tesadf ol-
madn sylyor. Trkiyede bran hastanesi
alanndaki boluu grerek yatrm yapmasnn
aklc bir hamle olduunu belirtiyor. Sektrde
pek ok ilke imza attklarna deiniyor ve Do-
ru ekiple ie baladk. En nemlisi ok altk.
Altyapy ve operasyon i aklarn oturtup has-
ta memnuniyetini ilke edindik. nandmz iin
baardk diye konuuyor.
Dnyagz Hastanesi Ynetim Kurulu Ba-
kan Eray Kapcoluyla Trkiyenin ilk bran
hastanesini nasl yarattn ve sektrde yarat-
t ilkleri konutuk:
Tam hizmet dnemi deildi
stanbul Fulyada otel olarak ina edilen bir
binay, doktor arkadalarmn tavsiyesiyle hastaneye evire-
rek salk sektrne ilk adm 1994 ylnda attm. Sektrde-
ki ikinci hamlemi ise Avrupa Hastanesini kurarak yaptm. An-
cak o dnemde, tam hizmet hastanesi dncesi zihnime pek
oturmad. 1994te Avrupa Hastanesini Florence Nightingale
Grubuna sattm. Bir bran hastanesi zerinden bymenin
daha rasyonel olacana karar verdim. Trkiyede zel bir gz
hastanesi olmadn tespit ederek 1996 ylnda Trkiyenin
ilk bran hastanesini Leventte kurdum.
Ksa zamanda salk sektrnde Trkiyede benzeri ol-
mayan bir yapyla baar basamaklarn trmandk. yle ki bu-
gn Avrupada bile ei olmayan 18 noktadaki hastaneler zin-
cirine sahibiz.
lk byme hamlesi
lk byme hamlemizi, 2004 ylnda Atakyde hizmete a-
tmz akll binamzla yaptk diyebilirim. Ayn zamanda s-
tanbulda farkl blgelerde, ardndan da yurtiinde deiik il-
Baarm,
odaklanmada
068_069_CP_12 12/28/12 7:13 PM Page 2
CAPITAL 1 / 2013 69
Hayal deildi
Doru bir ekiple ie baladm
dnyorum, ok altk. Altyap-
y ve operasyon i aklarn oturtup
hasta memnuniyetini ilke edindik.
nandmz iin baardk, karla-
tmz zorluklar varsa da bize hep
ok hafif geldi.
Bugnlere gelmemiz benim iin
bir hayal deildi. Bilerek, planlaya-
rak ve hep birlikte alarak bu-
gnlere geldik. Yurtd hedefimizi
de daha ilk gnden ortaya koy-
mutuk zaten. yle ki admza Dn-
yay ekleyerek bunu hem kendimize
hem de tm sektre kantladk.
Bran hastanesi olma fikri, ger-
ekten iyi bir fikirdi. Uzmanl sa-
dece gz olan bir hastanenin do-
ru ve yerinde bir karar olduunu d-
nyorum. Tabii sadece bu da de-
il, bir hastaneyi hastane yapan, iin-
deki deerlerdir.
Giriimci liderim
Benim alkan ve giriimci bir li-
derlik anlaym var. Baarl al-
anlarn nn aan vizyoner bir ya-
pya sahibim. Gelimelere ok a-
m, bnyemde alan ve gelimek
isteyen kiiler iin mutlaka imkan ya-
ratrm.
Kk dnmek bana gre de-
il, yanmda alanlarn da hep
byk dnmelerini ve ortaya fark-
llk koymalarn beklerim. Kararla-
rm tek bama almam, gvendiim
ekip arkadalarmn mutlaka fikirle-
rini alrm. Yaptm her iin, her ba-
arnn bir ekip ii olduunu bilirim.
Bilinli olarak girdiim riskleri se-
viyorum. Yanmdakilerin de ayn ce-
sareti tamasn isterim. kinci defa
tekrarlanan hatadan pek holan-
mam, nk bu benim iin hata ol-
maktan kar. Mkemmeliyetiyim
lerde bymeye, daha geni co-
rafyalara yaylmaya baladk.
Bu ite ncelikle hedefimizi do-
ru koyduumuzu dnyorum.
Saln her alan yerine tek bir ala-
na odaklanarak farkllamay tercih
ettik. Kaliteden asla taviz vermedik.
Yola karken hastanemize gelen is-
ter SGKl ister zel sigortal olsun,
son teknolojiyle hastalarmza hizmet
vermeyi ilke edindik. Halen bu ilke
dorultusunda hareket ediyoruz.
Srekli yenilenen eksiksiz bir tek-
noloji kullanyoruz. Kuruluumuzdan
sonraki byme ivmemize gelirsek
2009 ylna kadar ylda 1 hastane a-
yorken imdi ylda 2, hatta 3 hasta-
ne amaya baladk.
lanla hastane aldk
Hastane almlaryla ilgili ok
farkl bir model izledik. lanlar ver-
dik. Biliyorsunuz mevzuat gerei her
istediiniz yere hastane aamyor-
sunuz. Ruhsat ve benzeri belli kri-
terler var. Biz reklamn eriim g-
cne inanan bir markayz. Bu yak-
lammzla da bir hayli geri dn
aldk.
Yurtd plan da salk sektr-
ne adm attmz ilk gnden bu
yana aklmzdayd. Yurtdndaki
halkmza hizmet vermek amacyla
tehis ve tetkik amal ilk merkezi-
mizi, 2004 ylnda Amsterdamda
hizmete atk. Burada youn bir il-
giyle karlatk ve bu potansiyeli g-
rnce yurtdna almann hem gru-
bumuza hem de lke salk turiz-
mine katks olacana emin olduk.
Ardndan Frankfurt, Kln ve Londra
n muayene kliniklerimizle Avru-
pada hizmet vermeye baladk. 15
ylda toplam 250 bin yabanc hasta,
Dnyagz hastanelerinde tedavi
oldu.
nasl baardm?
la
r
d
a
y
z
d
e
1
0
c
iv
a
r
n
d
a
,
h
e
d
e
f
liy
o
r
u
z
.
Esas bymemizi,
satlarmz patlat
3
m
e
v
c
u
t m
a
a
z
a
la
r
m
z
d
a
k
i
m
a
k
z
e
r
in
e
y
o
u
n
la
tr
y
o
r
u
z
.
Morhipo,
sitelerinden
5
2
0
1
3
y
ln
d
a
b
n
in
t
e
r
n
e
t
o
k
d
a
h
a
k
r
l o
la
c
a
k
.
7
Be
ym
e
n ye
rini ra
kip
siz o
la
ra
k
o
k sa
la
m
la
trd
.
o
k c
id
d
i
b
ym
e
b
e
kliyo
ruz.
YKM-Boyner entegrasyonunu 2013n ortasnda
tamamlarsak yln sonrasnda nemli bymeler
grmeyi mit ediyorum.
6
9
Kendim
izi gayrim
enkul sektrnde bir
gelitirici olarak grm
yoruz. Bu alanda
yeni frsat karsa belki bakarz.
Elimiz ok dolu. Yeni frsatlara hibir
ekilde bakmyoruz. Daha yapacak
ok iimiz var.
8
4
ncelikle koacak yar atlarn
desteklemeye karar verdik.
2
toplamda ise yzde 25lerde bir bymeyi tutturabileceimizi
2013n en nemli ii, Morhipo . nternet ticareti,
2013te en nemli byme alanmz olacak.
1
1
Trkiye llerinin ok daha
tesinde bir perakende
grubu olm
ay planlyoruz.
10
Mteri saymz 3-4 yl iinde 20 milyona
getireceiz. Bu 20 milyon mteri iin de
yepyeni projeler retmenin peindeyiz.
11 BALIKTA BYMENN Y
D
E
UMUT VEREN 3 RAKAM
MERAL
EREDENK
090_CP_12 12/28/12 5:43 PM Page 10
MAKNES
Hitachi, ngilteredeki iki ana demiryolu hatt olan East Coast Main ve Western Main iin yeni nesil,
hzl, konforlu ve gvenilir demiryolu hizmeti sunmak zere szleme imzalad.
Durham ngilterede kurulacak demiryolu aralar fabrikasnda 596 adet, son teknoloji rn vagon
retilecek. lke apnda kurulacak bakm-onarm depolar sayesinde yzlerce nitelikli alan istihdam
edilecek. Yeni vagonlar konfordan dn vermeden daha ok insana hizmet edebilecek. Yeni nesil elektrikli ve
bi-mode teknolojisine sahip trenler, filolardaki gvenlii ve verimlilii artracak.
Hitachinin sosyal inovasyon i yapsnn hem kullanclar hem toplum yararna altnn
mkemmel bir rnei.
Sradaki siz olmak ister misiniz?
Are you
the Next?
Hitachinin Sosyal novasyon faaliyetleri - Demiryollar, Veri Depolama ve Makineleri
teknolojileriyle kantland gibi - hem mterilerin hem de toplumun geneli iin kazan-kazan
anlayyla yaam iyiletirip, bymeye ilham veriyor. Detayl bilgi iin: hitachi.com.tr
VER DEPOLAMA
Rail_205x275_capital.indd 1 19/11/2012 11:09 AM
SYLE
92 CAPITAL 1 / 2013
Camn Apple
olmak istiyoruz
ECAM,
2020DE DNYADA
LK 3 HEDEFLYOR
iecam Ynetim Kurulu Bakan Vekili ve
Genel Mdr AHMET KIRMAN, iecamn
gelecek stratejilerini anlatrken, mthi
rakamlar paylayor. Dnyann en byk 3
reticisinden biri olacaklarn sylyor. Bunun
iin 7 ylda 3 kat byyeceklerinin altn
iziyor. Hedefinde 2020da 10 milyar dolar ciro
olduuna dikkat ekiyor. Bunu da organik ve
inorganik bymeyle gerekletireceklerini,
dnyann drt bir yanna yaylp, yeni
corafyalarda yatrm yapacaklarn sylyor.
Krman, Kresel olmak finans meselesi deil.
Sektrnde trendleri izleyen deil, belirleyen
bir irket olmak nemli. Apple gibi Biz de
camn Apple olmak istiyoruz diye konuuyor.
G YASEMN ERDOAN yerdogan@capital.com.tr
SISECAM.qxp 12/28/12 7:23 PM Page 2
CAPITAL 1 / 2013 93
SISECAM.qxp 12/28/12 7:23 PM Page 3
SYLE
u yl 78inci yana girecek olan ie-
cam, 3 milyar dolar aan cirosuyla Tr-
kiyeden kan az saydaki kresel ir-
ketten biri. 170e yakn tesisiyle Tr-
kiye dahil 9 lkede faaliyet gsteriyor.
Kromda dnya birincisi, cam ev eyasnda dn-
ya 3ncs ve dzcamda dnya sralamasnda
8inci konumda. Toplam olarak bakldnda ise
kresel cam liginde ilk 10da yer alyor. Ama gz
ok daha ykseklerde
iecam Ynetim Kurulu Bakan Vekili ve Ge-
nel Mdr Prof. Dr. Ahmet Krman, hedeflerini
dnyann ilk 3 olarak zetliyor. Buna nasl ula-
acaklarn sorduumuzda Tek kelimeyle dei-
erek diye yant veriyor ve ekliyor:
Camda ilk 3 reticiden biri olma hedefine
2018-2020 dneminde ulamay umuyoruz.
2020de 10 milyar dolarlk cirolara kmak gibi bir
arzumuz var.
Ancak Ahmet Krman, tm bunlarn sadece fi-
nansal baaryla salanacak eyler olmadna ina-
nyor. Ona gre iecam asl gcn 18 bin kii-
lik insan kayna ordusundan alyor. Kresel bir
oyuncu olmak, sanlann aksine bir finans mese-
lesi deil. Kresel lekte dnmek anlamna ge-
liyor diyor ve farkl lkelerden 18 bin kiiyi y-
netmenin srrn Gerektiinde gerilmek, gerekti-
inde esnemek olarak zetliyor.
Prof. Dr. Ahmet Krman ile kresel bir devi y-
netmeyi ve iecamn hedeflerini konutuk.
3 milyar dolarlk ciroyla camda gl bir k-
resel oyuncusunuz. u anda dnya ligindeki ko-
numunuz nedir?
Cam alannda ilk 10 iinde yer alyoruz. Dz
cam, cam ev eyas, cam ambalaj ve kimyasalda
faaliyet gsteriyoruz. Kromda dnya birincisiyiz,
cam ev eyasnda Avrupa ikincisi ve dnya 3n-
cs, dz camda Avrupada 4nc, dnyada 8inci,
sodada ise dnyada ilk 10dayz. zetlersem, her
uratmz alanda dnyann birinci ligindeyiz.
Sizin anzdan kresel oyuncu olmann an-
lam nedir?
Kresel bir oyuncu olmak, sanlann tersi-
ne bir finans meselesi deil. En azndan biz ko-
nuya sadece finansal adan bakmyoruz. Kresel
bir oyuncu olmak, tedarikten sat sonras hiz-
metlere kadar btn bir sanayicilik etkinlii an-
lamna geliyor. Kresel lekte dnmek anla-
mna geliyor. Daha dar bir tanm iinde sylersek,
btn dnyay pazarnz olarak grebiliyor ve bu-
nun gereklerini yapabiliyorsanz, o zaman kre-
sel bir oyuncu olmusunuz demektir. Bu ok dil-
li, ok kltrl bir organizasyon olmak anlamna
geliyor. Yani kresel bir oyunu icra edecek, ger-
ekletirecek irketin oyuncular, yani insan kay-
na byle bir ideale gre biimlenmi olmal.
Btn bunlar, aslnda byk bir deiim ol-
madan irketlerin kreselleemeyeceinin, kre-
sel bir oyuncu olamayacann kant. Deiim de-
diimiz ey, liderin ynelecei en zor ama en
nemli ynetim unsuru bence. Kresel bir irket,
aslnda srekli deien irkettir. Byle bir alana oy-
nayan irketin gndemi tekdze deildir.
Peki kresel olmann avantajlar ve deza-
vantajlar neler?
Yerellikten kre-
sellie geiin yaratt
en nemli avantaj, b-
yme ve byk olmann
getirdii gce sahip ol-
mak. Bu gten anlad-
mz, sektrnde trend-
94 CAPITAL 1 / 2013
KATMA DEERL RNE
YNELMELYZ
SEKTRN N AIK Trk cam sanayiinin hacmi 2 milyar dolar biraz at. Gelimekte olan, n ak bir
sanayi. Bizim dmzda da gayet iyi cam reticileri var ve rekabet ilerliyor. Ama tabii dnya apnda bir
eyler yaratmak ok kolay deil. Sanayimizin ileriye gidebilmesi iin katma deerli rnlere ynelmemiz
lazm. Zaten amacmz da bu.
AR-GE YATIRIMLARI AR-GE harcamalarmzn toplam ciro iindeki pay yaklak yzde 1-2 dzeyinde.
Tutar olarak ise 2012de yaklak 30 milyon dolar oldu diyebiliriz. Ancak yksek iddialarn vizyonuna
yerletirmi bir irket iin bu yeterli saylamaz. 2013te AR-GEnin hem yatrm hem operasyonel
gndemimizden daha arlkl pay alacan syleyebilirim.
TASARRUF TEDBRLER 1,4 milyar metrekp ile Trkiyenin en ok gaz tketen tketicilerinden biriyiz.
Bunlar kurabiye frnlar deil Dolaysyla doalgaz zamm bizi dorudan etkiliyor. Elektrik tketimimiz de
yksek. Topluluk olarak 800-900 milyon kilovat/saate gelen tketimimiz var. O nedenle enerji tasarrufuna
ilikin ciddi tedbirler alyoruz.
B
SISECAM.qxp 12/28/12 7:23 PM Page 4
leri izleyen deil, belirleyen bir irket olabilmek.
Tek rnek deil ama ok popler olduu iin App-
len i-Phoneunu hatrlatmak isterim. Biz de ca-
mn Apple olmak istiyoruz. Bylelikle mteri-
ye halen talep ettii deil, gelecekte onun daha
konforlu yaamasn mmkn klacak rnleri su-
nabileceiz. Kresel irketler, tek bir corafyaya
bal kalmann tehdidinden de kurtulur, riskleri da-
tm olurlar. Bunun da irketin hayatta kalma an-
sn artrdn dnyoruz.
Dezavantajlarna gelince Doal olarak by-
lesi bir organizasyonu ynetmek ok daha zordur.
Bykln bir gerei olarak evik ve esnek dav-
ranmak zorundayz. Yerel olanla kresel irket ara-
sndaki en nemli fark, irketin niteliindedir. En-
telektel adan zayf bir irketin sadece satn al-
malarla devasa leklere ulamas devamllnn
garantisini oluturmuyor. Biz de gerek bir kre-
selleme iin entelektel sermayemizi her adan
kuvvetlendirmeyi stratejik ynlenmemizin en
nemli unsuru olarak gryoruz.
Dnyann ilk 3 hedefine nasl ulaacak-
snz?
Tek kelimeyle deierek iecam uzun
bir zamandr aslnda byle bir deiimin gerek-
lerini yerine getiriyor. zlediimiz ana ilke, eko-
nomik bir deer yaratmak artyla dnyann her
noktasnda iimizi yapmak. Bir yandan bu iddia-
y yaama geirirken, bir yandan da deimeye de-
CAPITAL 1 / 2013 95
1
Cam alannda ilk 10 iinde yer
alyoruz. Her alanmzda Dnyann
1inci ligindeyiz.
2
Bundan sonra iecamn etkinlik
yelpazesi her geen yl daha inovatif
rnler ve hizmetlerden oluacak.
3
Camn Apple olmak istiyoruz.
Gelecekte daha konforlu yaam
mmkn klacak rnleri nce biz
sunmay hedefliyoruz.
4
2013 ylnda organik ve inorganik
yatrmlar iin 1 milyar dolar
civarnda yatrm hedefimiz var.
5
Camda dnyann ilk 3 reticisinden
biri olma hedefine 2018-2020
dneminde ulamay umuyoruz.
6
Bunun iin ylda ortalama yzde 10
civarnda bymeyi ve 2020de 10
milyar dolar ciroya kmay
arzuluyoruz.
7
Bundan sonra ok daha byk
boyutlarda satn almalarn bizi
beklediini syleyebilirim.
8
Bugn Avrasyada var olan iecam,
Trkiye Cumhuriyetinin 100nc
ylnda btn ktalarda bayran
dalgalandracak.
9
Latin Amerika, Ortadou, Hindistan,
in, Tayland, Vietnam ve
Endonezyay, yatrm yapmak iin
yakndan takip ediyoruz.
10
Gelecek 10 ylda iecam bu
dzeylerde byrken, niteliini de
byk oranda deitirmi olacak.
Gelecein iecam
nasl olacak?
SISECAM.qxp 12/28/12 7:23 PM Page 5
SYLE
vam edeceiz. lk 3 hedefi uzun vadeli bir he-
def. Bizim amzdan hemen yaplabilecek bir plan
deil.
Ne kadar uzun vadeli bir plan? rnein 2023
m, sonras m?
Camda dnyann ilk 3 reticisinden biri olma
hedefine 2023ten nce, 2018-2020 dneminde
ulamay umuyoruz. Tabii bunlar beklenti. Ve bu
beklentiler de ekonomi ve taleple ok yakndan
alakal.
Bu hedefe ulamak iin istikrarl olarak her yl
ortalama yzde 10 civarnda byme gerekle-
tirmemiz gerekiyor. 2020 dneminde 10 milyar do-
larlk cirolara kmak gibi bir arzumuz var. Ama
tabii ekonomi byle giderse biraz skntl olur yine
de arzumuz bu ynde.
u an bu hedefin neresindesiniz? Ne kadar
yaklatnz?
iecam 3 milyar dolarlk ciroya sahip. Bu
rakam bizi dnya cam liginin ilk 10u iine so-
kuyor. Makul bir sre iinde ligin derbisinde yer
almak iin bu bykl en az 3 katna karmak
gerek. Bu byk bir iddia gibi grnebilir. Ancak
krizlerin bylesi byk meydan okumalar iin en
elverili dnemler olduunu dnyoruz. ie-
cam, 2020lere yllk ortalama yzde 10un zerinde
byyerek ulamay planlyor. Bununla ilgili ha-
zrlklarmz byk oranda tamamland.
Byme stratejinizde inorganik mi organik
mi daha baskn?
Hem organik hem inorganik olarak by-
yoruz. lk nceliimiz, yerel ortak desteini de ar-
kamza alarak ve kendi imkanlarmzla mevcut te-
sislerin satn alnmas, kalite, teknik donanm ve
kapasitelerin gelitirilmesi. Bu olmad takdirde
pazar potansiyellerini ok iyi deerlendirerek s-
frdan tesis eklinde yatrm planlamas yapyoruz.
lgili lkede yatrmcya salanan yatrm tevik ve
destekleri, girdi maliyetleri gibi faktrleri de gz
nnde bulunduruyoruz.
Camda dnyann ilk nn arasnda olmak,
cam pazarnn kendi doal byme temposu iin-
de gerekletirilmeyecek bir hedef. Bunun iki ka-
nlmaz yolu var. Konsolide etmek ve camn yeni
kullanm alanlarna eilmek. Biz her ikisine de oy-
nuyoruz.
rnein iecam daha yeniliki olmak, d-
nlmeyeni dnmek ve retmek, tek kelimeyle
yeni olan paraya evirmek konusunda ciddi bir
dnm iinde. Bundan sonra iecamn etkinlik
yelpazesi her geen yl daha inovatif rnler ve
hizmetlerden oluacak.
Kresel pazarda konsolidasyon sreci ok
96 CAPITAL 1 / 2013
2011 cirosu 3 milyar
dolar, 2012 yl 9 aylk ciro
4 milyar TL
2011 net kr
444 milyon
dolar, 2012 ilk 9 aylk net kr
290 milyon TL
3,8 milyon tonluk cam ve
1,9milyon tonluk soda retimi
9 lkede toplam
18 bin
kiilik istihdam
Yllk AR-GE harcamas
30 milyon
dolar
2011 yl toplam
1,5 milyar
dolar yurtd
faaliyet ve sat
RAKAMLARLA ECAM
SISECAM.qxp 12/28/12 7:23 PM Page 6
CP_GLENMORANGIE.indd1 12/26/121:00PM
SYLE
hzland m? Nasl bir stratejiyle ilerliyorsunuz?
Kresel dzeyde birinci lige baktmzda 10
yl nceki rakiplerle imdikiler ayn. Bunlar Saint
Gobain, Asahi ve NSG gibi ok byk oyuncular
Bu kulvardaki sralamann hemen deimesi sz
konusu deil. Bir alt ligde ise orta ve kk l-
ekli irketler arasnda hzl deiimler, satlar sz
konusu. nk, kresel kriz camclar da sarst.
Ya bykler tarafndan yutuluyorlar ya da kendi
aralarnda biraz konsolide
oluyorlar.
Bu durum bizim iin
ciddi bir konsolidasyon ve
irket satn alma frsatlar
oluturdu. Biz bir yandan
kriz koullarnda operas-
yonel mkemmellii sa-
lamak iin verimlilik ve
maliyet optimizasyonun-
da detayl planlar ve iyi-
letirmeler yaparken, bir
yandan da bu satn alma
frsatlarn deerlendirip
projelendiriyoruz. Bunun
son rnei de Romanyada
satn aldmz oto cam
tesisidir. Ancak bundan
sonra ok daha byk bo-
yutlarda satn almalarn
bizi beklediini syleyebi-
lirim.
En ok hangi lkelere bakyorsunuz? Ne tr
irketler radarnzda?
Bizim hayati corafyamz yakn corafya.
Rusya ve Bulgaristan da iine alan bu blgede
faaliyetlerimiz yeterince olgunlat. imdi daha
uzaklara da gidiyoruz. Artk blgeselden te k-
resel bak asyla ilerliyoruz. Asya, Latin Ame-
rika ve Dou Avrupa blgeleri bata olmak ze-
re, frsat gzyle incelediimiz tm blge ve l-
keleri deerlendirmeye alyoruz.
Satn almalara ne kadar bte ayrdnz?
iecam bu anlamda nemli nakit varla sa-
hip. Bunu bir alt deer olarak kabul edip 1/5lik
bir kaldra etkisini de hesaba kattmzda 4 mil-
yar dolara kadar satn almalar ok rahatlkla fi-
nanse edebileceimizi dnyorum. Ama reel ola-
rak bakldnda net bir bte ayrmak mmkn
deil. 2013 yl iin 1 milyar dolar civarnda yat-
rm hedefimiz var. Bunun iine organik, inorga-
nik ve idame yatrmlarn tm dahil.
2012 nasld? 2013 beklentileriniz nedir?
2012 yl sonu iin net bir rakam veremeyiz
ama yine 3 milyar dolara yakn bir rakamla ka-
patrz. 2012 ihracatmz ise 2011e gre yzde 8-
10 seviyelerine debilir.
2013e gelirsek, kresel ekonomi asndan g-
rece bir toparlanmadan bahsedebiliriz. Ancak bu
toparlanma ve ekonomik canlanmann ok tatmin
edici olmayacan dnyoruz. iecam olarak
olaan potansiyelimiz dolar baznda yzde 10 b-
ymek. 2013 iin tabii ki satlarmz ve ihracat-
mz artrma hedefimiz var. Ancak bu ekonomik
dzelmenin veya stabilitenin teminiyle mmkn.
Bazen mevcut rakamlarnz korumak da ok
nemlidir. Yine de bu ortamn greceli olarak iyi-
leeceini tahmin ediyoruz. Satlarmz artacak-
tr ama ok zplamayacaz.
Yatrmlarn ana karakteri ise 2013te de de-
imeyecek. Zamanlama asndan uygun olma-
yan kapasite artrc yatrmlarda ok cevval dav-
ranmayacaz.
2023te nasl bir iecam greceiz?
Aslnda biz daha yakn zamanlar rakam-
landryoruz. iecamn vizyonu kendi alannn 3
nemli oyuncusundan biri olmak. Bu en az 10 mil-
yar dolarlk ciroyu yaratmak anlamna geliyor. Fa-
kat 3 katlk bir srama, kr kalitesinde herhangi
bir zafiyet gstermeden gerekletirilmesi gereken
bir hedef.
Yani gelecek 10 ylda iecam bu dzeylerde
byrken, niteliini de byk oranda deitirmi
olacak. Bugn Avrasyada var olan iecam, Tr-
kiye Cumhuriyetinin 100nc ylnda btn k-
talarda bayran dalgalandracak.
98 CAPITAL 1 / 2013
ECAMIN
DNASINDA NE VAR?
EN GL YNMZ iecam, Cumhuriyet ile zdelemi bir kurum.
En gl olduumuz nokta, eitimli ve yetenekli insan kaynamz.
Ayrca teknolojik yetkinlik, operasyonel beceri, gl sermaye yaps
iecamn gcnn kayna. Faaliyet alanlarnda derin bir bilgi ve
deneyime sahip. Tm bunlar, irketin gelecee ynelimi asndan
sahip olduumuz nemli avantajlar.
OK KLTRL YAPI 30 yldr Bankas Grubundaym, 2006dan beri
de iecamdaym. Sadece Trkiyede deil, dnyada da bu lekteki
kresel irketleri ynetmenin sorumluluklar daha farkldr. Byle kresel
bir irkette ok kltrl bir yapya geiyorsunuz. Bu yap deiik
insanlarla alma, deiik kltrlere gre dnebilme, bazen gerilme,
bazen esneme kabiliyeti gerektiriyor.
ZOR BR YNETCYM Zorluklar yok mu? Tabii ki var. 9 lkede, 18 bin
kiiyle ve bu kadar geni bir mteri ana sahip olursanz, her gn farkl
bir aksiyon yaarsnz... Bu tempoyu idare etmenin getirdii zorluklar
tabii ki var, ama keyfi de var. Nasl bir ynetici olduuma gelirsek
nsann kendi kendini deerlendirmesi ok doru deildir. Bu konuda
kendimi tanmlamaktan da zellikle kanrm. Ama zor bir ynetici
olduumu syleyebilirim.
SISECAM.qxp 12/28/12 7:25 PM Page 7
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
arzum if dergi 205x275.pdf 2 26.12.2012 16:31
nadolunun dev gruplar, son 3
yldr yatrmlarn ara verme-
den srdryor. Bunun en
nemli nedeni ise ertelenen yatrmlarn 2010dan iti-
baren devreye alnmas... Yeni tesis, yeni sektr, kap-
asite artrm ve verimlilik yatrmlarna tam gaz devam
eden Anadolu irketlerinin 2013 yatrm ajandas da
imdiden hazr.
Anadolu Kaplanlar, 2013e ift haneli byme ve
milyonlarca dolarlk yatrm hedefiyle giriyor. Baz b-
yk gruplarn bte almalar tamamlanmad iin
net yatrm rakam henz belli deil. Ancak 2013 iin
imdiden aklanan yatrm tutar, 3 milyar dolara yak-
lam durumda. Yeni ylda Gaziantepli Sanko Hol-
ANADOLU
102 CAPITAL 1 / 2013
Anadolunun devleri, 2013e ift haneli byme ve milyonlarca liralk yatrm hedefiyle giriyor.
2013 iin imdiden aklanan yatrm tutar 3 milyar dolara yaklam durumda. Anadolu
devlerinin yatrm plannda aslan payn ise yeni sektr ve kapasite art gibi konular alyor.
MTH HAZIRLIK
A
HACI BOYDAK
562
MLYON DOLAR
SAT KOCA
110
MLYON DOLAR
MER GRENER
30
MLYON DOLAR
NADOLUNUN DEVLERNDEN
102_103_104_105_106_CP_12 12/28/12 4:34 PM Page 2
dingden Konyal Saray Holdinge, Kocaelili Yldzlar
Yatrm Holdingden Eskiehirli Sarara kadar pek ok
irketin gndeminde ilk srada yatrmlar bulunuyor.
Anadolu devlerinin yatrm plannda aslan payn
yeni sektr ve kapasite art alyor. Enerji, kaplanlarn
yeni gzde sektr. Tarm-hayvanclk, gayrimenkul,
perakende ve gda ise ne kan dier alanlar.
PERAKENDEDE BYK ATAK
Anadoluda pek ok irketin perakende alannda atak-
ta olmas dikkat ekici. rnein, Eskiehirli Sarar, Ku-
veytli Al Shaya Grubuyla maaza saysn artrmak ko-
nusunda el skt. Sarar Ynetim Kurulu Bakan Ce-
malettin Sarar, Avrupa, Afrika ve Asya lkelerinde Al
Shaya tarafndan alacak 100 maazaya sahip olacak-
CAPITAL 1 / 2013 103
Enerji, yatrmda Anadolu Kaplanlarnn gzde sektrleri arasnda. Tarm-hayvanclk, aa
rnleri, otomotiv yan sanayi, gayrimenkul, perakende ve gda ise ne kan dier alanlar.
MTH HAZIRLIK
EROL HACIOLU
103
MLYON DOLAR
MUSTAFA ZCAN
70
MLYON DOLAR
MEHMET SYLEMEZ
150
MLYON DOLAR
G ZLEM AYDIN AYVACI oaydin@capital.com.tr
MER GRENER
BYK YATIRIM ATAI
102_103_104_105_106_CP_12 12/28/12 4:34 PM Page 3
ANADOLU
larn sylyor. Ayrca Amerikada da
100 maaza amay hedeflediklerini
belirtiyor. Sararn hedefi 2023 ylna
kadar global anlamda maazalamak
ve Trk markasn her yerde duyur-
mak. Cemalettin Sarar, bu ama do-
rultusunda nasl bir plan izlediklerini
yle anlatyor:
retim tesislerimiz Eskiehirde.
Trkiyede retip darda satmay
hedefledik. u anda retimimizin
yzde 40n ihracata, yzde 60n i
piyasaya sunuyoruz. Hedefimiz ihra-
cat paymz yzde 70lere karmak.
2013 ylnda asgari yzde 10 byme
hedefliyoruz. 2013te de zelletirme
kapsamnda satn aldmz ve ev
tekstili reten tesisleri yeni aldmz
fabrikaya tayacaz. Ayrca 2013te
Eskiehire butik otel, AVM, otel, SPA
merkezi ve 21 katl rezidanslar yapa-
caz.
BEYAZ ETE DEV YATIRIM
Bolulu Beypili, Trkiyenin en b-
yk pili reticilerinden biri. Beypi-
li Genel Mdr Dr. Sait Koca, sof-
ralk yumurtada yatrm yaparak bu
alanda byme hedefinde olduklar-
n sylyor. Koca, 2013 ve sonrasna
ilikin yatrm plann ise yle akl-
yor:
Pili eti retim kapasitemiz iki
katna kacak. Saatte 28 bin adet
olan pili kesim kapasitemizi, 55 bi-
ne karacaz. Bu yatrma bal ola-
rak damzlk kmesleri, kulukahane,
retim kmesleri ve yem fabrikas ya-
trmlar projelendiriliyor. Bu tesisle-
rin kapasiteleri de kesim tesislerine
uygun hale getiriliyor.
2013 ylnda sofralk yumurta retimiyle ilgili yat-
rmlara da baladklarn ifade eden Koca, nmz-
deki 5 yl iinde benzer 3 proje daha gerekletirmeyi
ve pazara sreceimiz gnlk sofralk yumurta says-
n 6 milyon adede karmay amalyoruz. Yatrm tu-
tarmz 110 milyon dolar aacak. Ciromuz ise 1 milyar
TLye ulaacak diye konuuyor.
Balkesirli Banvit de yeni yatrmlar gndemine al-
d. Banvit Ynetim Kurulu Bakan mer Grener,
2013te 30 milyon dolar yatrm yapacaklarn sylyor.
Elazdaki pili eti retim entegremizi kurma al-
malarmz, Romanya ve krmz et retimi konusunda-
ki faaliyetlerimiz yatrm btemizden nemli paylar
alyor diye konuuyor. Elazdaki tesislerini 2013 y-
lnda devreye alacaklarn belirtiyor ve ekliyor:
Krmz ette bymeyi srdreceiz. Hedefimiz 50
bin baa ulaabilmek. 2012 ciromuzda krmz etin yak-
lak 100 milyon TL gibi bir paya ulamasn bekliyo-
ruz. 2013 ylnda yzde 15 civarnda bir byme he-
defliyoruz. Bylece ciromuz 1 milyar 500 milyon TL s-
nrn aabilir.
YEN MARKALARLA BYYECEK
Ankarada 1995 ylnda kurulan HD skender aradan
geen 17 ylda birden fazla markay bnyesinde bu-
lunduran bir restoran grubuna dnt. HD Group
bnyesinde bugn HD skender, HD Dner, Tadm
Pizza, Dede Kfte ve Pidem markalaryla alm 99
104 CAPITAL 1 / 2013
102_103_104_105_106_CP_12 12/28/12 4:34 PM Page 4
restoran bulunuyor. Bin 600 alan bulunan grubun
cirosu 120 milyon TL. Hedef ise 2013te ciroyu 170 mil-
yona karp grup bnyesine yeni markalar katmak.
HD Group Ynetim Kurulu Bakan Hakan Demi-
ra, Tadm Pizza dndaki markalarn ubelerini ken-
dilerinin atn sylyor. Arlkl olarak AVMlerde
yeni restoranlar aacaklarna dikkat eken Demira,
2013e ynelik yatrm ajandasn yle paylayor:
Yeni restoranlar iin 25 milyon TLlik yatrm n-
gryoruz. 2013 ajandamzda satn alma dahil olmak
zere portfye yeni markalar katmak da var.
HD Group, yeme ime dnda gayrimenkul konu-
sunda da projeler gerekletiriyor. Bunlardan sonun-
cusu bir AVM projesi. Sultanbeylide kaba inaat aa-
CAPITAL 1 / 2013 105
HAKKI YILDIZ
600
MLYON DOLAR
600 MLYON DOLAR
YEN SEKTRE GDECEK
HAKKI YILDIZ / YILDIZLAR YATIRIM
HOLDNG YNETM KURULU YES
2012DE KAPASTE ARTIRDIK 2T2 y||| ||nce Y||c|z lnlegre
c|crck h|zmel verc|g|m|z eklcr|erce kcpc|le crl|;|cr|nc
ycl|r|m ycpl|k. lcn|c/kh|crcc ycngc |evhc, ler|n
fcrulc lDl ve Bc|ulucurnucc ycngc |evhc le||er|
ycl|r|m| cu c|cncck| c||;mc|cr|m|zc|. 2T2 y|||ncc cen|z
lc;|mcc|||g| eklcrnce lc;|mc kcpc|lem|z| T c|n DWfye
|kcrc|k.
YEN LMAN 2T3 y|||ncc Kcrfez l|mcn le||er|m|zce
kcpc|le crl|r|m| ycpcccg|z. Kccce|| Bc;|ke|e cc|ge|nce ce
|k|nc| c|r ||mcn ycl|r|m|nc cc;|cycrck ||mcn kcpc|lem|z|
crl|rmcy| hecef||ycruz.
FZBLTE AAMASINDA Yen| c|r eklcre g|rmey|
p|cn||ycruz. Bu kcnucc cnce||k|e f|z|c|||le c||;mc|cr|n|n
lcmcm|cnmc|, gerek|| evre ve c|ger |z|n|er|n c||nmc|
|;|em|er| vcr. Bu c||;mc|cr lcmcm|cnc|klcn cnrc ycl|r|m
p|cn|m|z ;ek|||enecek. |mc|||k eklcr cc| vermek |lem|ycruz.
Ycl|r|m m|klcr| m||ycn cc|cr c|vcr|ncc c|ccck.
YEN SRELER l;|m|ze ek|eyeceg|m|z yen| re|er cchc
ck ver|m||||g|m|z| ve kcr||||g|m|z| crl|rmcyc ycne||k c||;mc|cr
c|ccck.
SREKL YLEME ln cnem||| ce rek|| |y||e;me. Bu y||
e|cek| kcynck|cr|m|z| en |y| ;ek||ce ceger|enc|rec||mek ||n
ver|m||||k ve ccg|l|m c|cn|cr|ncc |y||e;l|rme c||;mc|cr|nc
cc;|cycccg|z. 2T3 y|||ncc cu |;|er ||n yck|c;|k 5 c|n fl||k
c|r cle cy|rc|k.
BYTECEK YATIRIM Yen| ycl|r|m|m|z lchm|n| c|crck
m||ycn cc|cr c|vcr|ncc c|ccck ve grucumuzc eklcre|
e;|l||||k ve ekcncm|k cyme cg|cyccck. 2T2 y||| grup
kcnc||ce c|rcmuz 2,2 m||ycr fl. 2T2 y||| |k|nc| ycr||ncc
lcmcm|cncn ycl|r|m|cr|m|z|n 2T3 y|||ncc meyve verme|y|e
2T3 y|||ncc c|rcmuzu 2,2,8 m||ycn ev|ye|er|nce p|cn||ycruz.
102_103_104_105_106_CP_12 12/28/12 4:34 PM Page 5
masnda olan proje, 145 bin metrekare toplam inaat
alanna sahip. Tuna GYOnun arsas zerine gelir pay-
lam esasna gre yaplan bu projede AVMnin dn-
da bir de ofis blou bulunuyor. HD Group, Uzman n-
aat, Can Park mraniyenin yatrmcs Canovate ve
Mes Turkuaz irketleriyle birlikte kurulan bu konsorsi-
yum, 200 milyon dolarlk yatrmla AVMyi tamamla-
may planlyor.
FABRKA YATIRIMLARI SRYOR
Trkiyenin en nemli seramik markalar arasnda yer
alan Manisal Graniser, cirosunun yzde 46sn ihra-
cattan elde ediyor. irket, Kuzey Amerika, srail, s-
kandinav lkeleri, Yunanistan, Romanya, Azerbaycan
ve Avrupaya youn olarak ihracat yapyor. Graniser
Genel Mdr Erol Hacolu, 2013 yatrm hedefleri
arasnda yeni pazarlara girmek olduunu sylyor.
Getiimiz aylarda Londra merkezli yatrm fonu
Bancroftun ortak olduu Graniser, ortakln verdii
gle yurtii ve yurtdnda pek ok yeni yatrm da
gndemine alm durumda. Hacolu, bu gndemi
yle paylayor:
Akhisar fabrikamza 3 milyon Euro teknoloji yat-
rm ve 15 milyon Euro granit yatrm yapacaz. Kon-
ya civarnda Graniser haricinde 20 milyon Euro yat-
rmla ilk etapta 10 milyon metrekare kapasiteli yeni bir
tesis yapmay planlyoruz. Yurtdnda ise iki farkl l-
kede 15 milyon Euro ve 25 milyon Euroluk iki ayr ya-
trm projemiz var.
Ayrca sektrde nde gelen isimlerden spanyol bir
irketle grmelerimiz sryor. Bu yatrmlarmzla
yaklak 300 kiilik bir istihdam salamay planlyoruz.
Geni rn yelpazemizle gerek yurtiinde gerekse
yurtdnda her kesimden tketiciye ulam olacaz.
2012de 155 milyon TL olan ciromuzu, yzde 10 artr-
may hedefliyoruz.
JAPON ORTAKLA DEV BTE
Trkiyenin en byk lastik reticilerinden Petlas Las-
tiki de iinde bulunduran ankrl Ako Grup,
2013e ok byk hedeflerle giriyor. Ako Grup Y-
netim Kurulu Bakan Mustafa zcan, son 4 ylda
kapasite artrm yatrm yaptklarn ve bu sayede
ciroyu her yl yzde 25-30 bandnda ykselttikleri-
ni belirtiyor. 2013te en az yzde 30 civarnda bir
byme potansiyeli gren zcan, deerlendirme-
sine yle devam ediyor:
Japon lastik devi Sumitomo ile ortak ankrda
lastik fabrikas inaatna balayacaz. 2013 ylnda 550
milyon dolarlk bu yatrmn temelini atacaz. AKO
Jant fabrikas retime balayacak. Burada retilen jant-
lar kendi rettiimiz lastiklerle birletirilerek sz ko-
nusu tat reticilerinin tesislerine sevk edilecek. Pet-
lasta 250 milyon dolarlk yatrmmz tamamlayp dev-
reye almaya baladk.
zcan, AKO Jant iin de 30 milyon dolar yatrm
yaptklarn sylyor. 2013 ylnda en az 25 milyon do-
lar daha yatrm hedeflediklerini belirtiyor. Bu yatr-
mn faaliyete gemesi rettiimiz traktr, i makinesi,
kamyon ve otobs lastiklerini jantlayarak satacamz
yeni bir pazar douracak diye konuuyor ve ekliyor:
Sumitomo ve AKO ortaklnda yaplacak olan ya-
trmmzn tutar ise 550 milyon dolar. Ancak 2013 y-
lnda sadece inaat yatrm iin finansman ayrlacak.
106 CAPITAL 1 / 2013
ENERJ, TEKSTL VE TARIM Scnkc c|crck 2T3 y|||ncc
enerj|, lekl|| ve lcr|m mck|ne|er| eklcr|er|nce, yen| ycl|r|m
ve lev|| ycl|r|m|cr|m|z cevcm ececek. Yen| c|r |;e g|rmey|
c;nmycruz cmc kc;u||cr ney| gel|r|r, zcmcn gcler|r
c||emey|z. fekl|| eklcrnce leknc|cj| yen||eme ve lev||,
enerj| eklcrnce yen| ycl|r|m, Bc;ck frcklcr'ce yen||eme
ycl|r|m|cr|m|z|c mevcul |;|er|m|z| cylmey| cmc||ycruz.
150-200 MLYON DOLAR 2T3 y|||ncc T52 m||ycn
cc|cr||k ycl|r|m ycpmcy| cngcrycruz. Bu ycl|r|m| lekl||,
enerj| ve lcr|m mck|ne|er| eklcrnce gerek|e;l|rmey|
hecef||ycruz. Bu ycl|r|m|cr| ycpl|g|m|zcc kc||le|| rel|m, cchc
ck |hrcccl, pczcr pcy|n| crl|rmc ve ek |l|hccm cg|cmcy|
cngcrycruz. l|celle ;|rkel|ercek| cu crl| ceger|er,
ccgruccn frk|ye ||n kczcn|mc|r.
YZDE 7 BYRZ Scnkc'nun cyme p|cn|cr|
ccgru|luuncc frk|ye ekcncm||nce cg|r||g|m|z| crl|rmcy|
cngcrycruz. Scnkc c|crck 2T3 y|||ncc frk|ye'n|n cyme
h|z| zer|nce cymey| cngcrerek cu hecefe ycne||;|m|z|
crlcyc kcyuycruz. 2T2 y||| c|rcmuz 4 m||ycr 5 m||ycn fl
cc|cy|ncc, |hrcccl|m|z |e 45 m||ycn cc|cr crc||g|ncc
gerek|e;ecek. 2T3 y||| cyme h|z|m|z| m|n|mum yzce 7
c|crck cngcrycruz. C|rc ve |hrcccllck| crl|; cc en cz|nccn
cu crcncc c|ur.
YEN ZAMAN GSTERR
ABDULKADR KONUKOLU
/ SANKO HOLDNG YNETM KURULU BAKANI
ABDULKADR
KONUKOLU
200
MLYON DOLAR
ANADOLU
102_103_104_105_106_CP_12 12/28/12 4:34 PM Page 6
CP_CUTTYSARK.indd1 12/26/1212:59PM
\atirimin asil luyuk kismi 2014 vo 2015 yilinda gor-
okloocok 2013 yilinda tum taaliyot kollarinda on az
0 milyon dolar yoni yatirim goroklotirocogiz
RETMDE BYK YATIRIMLAR
AGT, Turkiyonin onomli VDl uroticilorindon liri AGT
CEOsu Vohmot Soylomoz, 2013o dair ok yogun lir
ajandalarinin oldugunu lolirtiyor AGT, Antalya
OSBdo 250 donum arazi uzorino yaklaik 150 milyon
dolar yatirim lodoliylo Turkiyonin on luyuk ozol sok-
tor yatirimlarindan lirini goroklotiriyor Soylomoz, lu
yatirimin on onomli katkisini iso oylo aikliyor
lthal ottigimiz yaklaik 10 lin motrokup lovha ih-
tiyacini artik kondi tosisimizdo urotocogiz Bu yatirim-
la 201 yilinda 1 milyar Tl ciro uroton, urotimi-
nin yuzdo 50sini ihra odon soktorunun on yo-
niliki vo dinamik irkoti olacagiz VDl talrika-
miz tamamlandiginda ciromuz 400 milyon dola-
rin uzorino ikacak
Son 30 yilin on yuksok kapasito artirimini ha-
yata goiron aykur iso 2013 yilinda on onomli ya-
tirimini uroticinin hayatini kolaylatiracak projolor vo
urun lansmanlari iin goroklotirocok aykur Gonol
Vuduru lmdat Sutluoglu,2013 planlarini oylo aktariyor
Soguk iocok pazarina girmoyo hazirlaniyoruz
Buzlu ayin hammaddosini uroton tosisimiz tamam-
lanmak uzoro Dunyanin on modorn vo kapasitosi on
yuksok pakotlomo talrikasinin tomolini atacagiz Bu
yoni yatirimimizla Rizoyi sadoco urotimdo dogil, tu-
rizmdo do on plana ikarmayi hodotliyoruz ay tadi-
mi vo satiinin da yapilacagi tosis iin yaklaik 100 mil-
yon Tllik lir yatirim yapacagiz
Pakpon Sirkotlor Grulu iso 2015 yilina kadar hor
yil yuzdo 35 civarinda luyumoyi hodotliyor Grup 5
yillik stratojik i planina goro 2012-201 yillari arasin-
da yalitim soktorundo surokli luyumo ongoruyoruz
2013to iso 1 milyon dolar yatirim yapacak
ST, ELMA VE BYKBA HAYVAN Scn 3 y||cc ycl|r|m|nc
cc;|cc|g|m|z prcje|er|, 2T3 y|||ncc lcmcm|cycrck |ke
ekcncm||ne kczcnc|rmcy| c;nycruz. UHf l, l lczu ve
l rn|er| le||m|z|, 2T3 y|||n|n ||k cy|cr|ncc h|zmele
ccccg|z. P||cl c|crck 5 cc;||k cykcc; hcyvcn |fl||g|
prcje| ce 2T3 y|||ncc hcyclc geecek ve crlc vccece 5
c|n ve uzun vccece T c|n cc; ce| hcyvcn| c||m| p|cn|cc|k.
LK KUYULARI AIYORUZ Y|ne 2T2 y|||ncc cc;|cc|g|m|z
jeclermc| enerj| ycl|r|m|nc 2T3 y|||ncc h|z vereceg|z. l|k
kuyu|cr| ccrck, |kem|ze lem|z, evre cclu, c|;
kcynck|crccn ccg|m|z ve yen||enec|||r c|r enerj| kcyncg|
kczcnc|rmcy| m|l ec|ycruz. levcul |;|er|m|z| gerek ver|m||||k
crl|r|c| clcmcycn|cr|c gereke |ncn kcynck|cr|nc
ycpcccg|m|z ycl|r|m|cr|c c|key c|crck cylmey|
c;nmekley|z. 2T2 y|||ncc cc;|cc|g|m|z 4 megcvcl
gcnce jeclermc| enerj| ycl|r|m|nc 2T3 y|||ncc cevcm
ececeg|z. Ycl|r|m|n lcp|cm mc||yel| T5 m||ycn cc|cr
ev|ye|nce c|ccck.
YEN RNLER YZDE 25 BYTECEK ln cz 2 yen| ve
fcrk|| rn cchc 2T3 y|||ncc lkel|c|n|n cegen||ne
uncccg|z. Bcy|ece 2T2 y|||ncc 4 m||ycn fl c|crck
gerek|e;ecek c|cn kcnc||ce grup c|rcmuz, 2T3 y|||ncc 5
m||ycn fl ev|ye|n| c;ccck. 2T2ce T m||ycn cc|cr c|crck
gerek|e;ecek c|cn |hrcccl hecef|m|z, 2T3 y||| ||n T2
m||ycn cc|cr c|ccck.
150 MLYON DOLARI
ENERJYE YATIRACAIZ
SAM ZDA / SARAY HOLDNG
YNETM KURULU BAKANI
108 CAPlTAl 1 2013
SAM ZDA
150
MLYON DOLAR
MDAT
STLOLU
56,2
MLYON DOLAR
ANADOLU
108_CP_12 12/28/12 4:37 PM Page 8
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
SYLE
110 CAPITAL 1 / 2013
YEN
DNEM!
TEKFENDE
AZ SEKTRL
TEKFEN.qxp 12/28/12 9:04 PM Page 2
ekfen Holding, son 10 ylda byk bir deiim yaad.
Perakende, tekstil, st gibi ana faaliyet alan dndaki
tm ilerinden kt. Bir tek ampul ile zbekistandaki
iplik fabrikasn kapatmad. Sembolik olarak devam eden bu
iler dnda getiimiz yl da bankaclk alanndaki
faaliyetlerine son verdi. Tamamen ana i kollar olan inaat
ve tarmsal sanayiye odakland.
Byk umutlarla girilen bankaclktan k srpriz olsa da
Tekfen Holdingin CEOsu Erhan ner, 2000li yllarda
balattklar odaklanma stratejisi erevesinde bu karar
aldklarn sylyor. Yaptmz yeniden yaplanmayla
ekirdek ilerimizi tespit edip lider olamayacamz
pazarlardan kma karar aldk diye konuuyor ve ekliyor:
Bankaclkta istediimiz bykle gelemeyeceimiz
dncesiyle sektrden ktk.
CAPITAL 1 / 2013 111
G
AYE TARCAN AKSAKAL
aaksakal@capital.com.tr
Tekfende byk bir dnm yaanyor. En son bankaclktan kan dev holdingin CEOsu
ERHAN NERe gre bu durum, odaklanma stratejisinin bir paras. ner, nmzdeki dnemde
sadece inaata ve tarmsal sanayiye odaklanacaklarn sylyor. Son 10 ylda perakendeden
tekstile kadar birok i grubundan ktklarna dikkat ekiyor. Bu kadar alandan kmalarna
ramen cirolarnn 2,5 kat artmasna vurgu yapyor ve Lider olamayacamz ilerden kyoruz.
Bize g katacak, i hacmimizi artracak ortaklklara da az diye konuuyor.
T
TEKFEN.qxp 12/28/12 9:04 PM Page 3
Erhan nerin yeni dnem ajandas
YATIRIMLARI PLANLIYORUZ Youn olmadmz zaman yok. Bu
dnem zellikle ofisteki almalar asndan youn. Yeni yatrmlar
planlyoruz. 10 farkl lkede alyoruz bu yzden ok sk seyahat
ediyorum.
ODAKLANMAYA DEVAM Vaktimim byk bir ksmn taahht
grubuna ayryorum. En fazla yeni i alma ve problemlerle urayorum.
u anda odaklanma stratejimiz ok iyi gittii iin bunda bir deiiklik
ngrmyoruz.
MEVCUDU BYTECEZ Mevcut ilerimize odaklanp bunlar
bytme fikrimiz devam ediyor. zellikle mhendislikte nasl bir
kadrolamayla ilerimizi yzde 20 bytebiliriz diye aratrmalar
yapyorum.
ZMR PROJES NEML 2013te zmir projesi bizim iin ok nemli
olacak. Mhendisliin bymesi, retim tesislerindeki yeniden
yaplanmann tamamlanmas ve yeni yatrmlar ajandamdaki yerini
koruyacak.
SYLE
Holdingde 2000lerde balayan deiim
hareketinin sonucu ise olduka baarl
ner, Birok sektrden kmamza ramen 10
yl ncesine gre ciromuzu 2,5 kat artrdk.
Eskiden yurtdnda 2 lkede faaliyet
gsteriyorken imdi 10 lkede alyoruz
diyor.
Tekfen Holdingi tam 43 yldr kesintisiz
yneten deneyimli CEO Erhan nerle yaanan
bu dnm ve yeni dnem planlarn
konutuk:
G Son 10 yldr Tekfende byk bir
deiim yaanyor. En son bankaclktan
ktnz. Yeni dnemde Tekfenin nasl bir
byme stratejisi var?
I Bildiimiz ii en iyi ekilde yapmaya
alyoruz. 2000 ylnda gerekletirdiimiz
yeniden yaplanmayla ekirdek ilerimizi tespit
edip lider olamayacamz pazarlardan kma
karar aldk. Bu srete tekstilden, stten ve
perakendeden ktk. Bunlarn bazlarn sattk,
bazlarn ise tasfiye ettik. rnein Makro
Sper Marketlerinin sahibiydik. Pazarda bir
numaral oyuncu olma ansmzn olmayacan
grdmz iin gzel ve
reddedemeyeceimiz teklif gelince bu
irketimizi sattk. Bunun sonucunda da grup
olarak en iyi bildiimiz iki ii, yani inaat ve
tarmsal sanayiyi bytecek ekilde konsantre
olduk.
G Bu kadar fazla alandan kmak irket
performansna nasl yansd?
I ok fazla alandan kmamza ramen
ciromuzu son 10 ylda 2,5 kat artrdk. u anda
sadece inaat, tarmsal sanayi ve emlak
alannda faaliyet gsteriyoruz. Sembolik olarak
da zbekistandaki iplik fabrikamzla
Trkiyedeki ampul iimizi kapatmadk. Bunlar
da 35-40 milyon dolarlk kk iler.
G Dnmn ardndan byme
stratejinizin temel ayaklar neler oldu?
I Odaklandmz iki ana i kolumuz olan
inaat ve tarmsal sanayide bymek
diyebilirim. 16 yl nce yurtdnda taahht
alannda en fazla iki lkede alr, 400-500
milyon dolar ciro yapardk. imdi bu rakam
1,2 milyar dolar ciroya getirdik. 10 farkl
lkede alyoruz. 24ten fazla projeyi
yrtyoruz. Sonuta stratejimizi ok fazla
dank iler yapmak yerine bildiimiz ilerde,
byk paralarla ilgilenmek zerine kurduk.
Bu ekilde bymeyi hedefliyoruz. Eskiden 4-
10 milyon dolarlk i de yapardk, imdi 100
milyon dolarn altndaki ie girmiyoruz.
G Bankaclktan ktktan sonra faaliyet
gsterdiiniz ilerin dalm ne oldu?
I Bugn eskisi kadar ok fazla faaliyet
sahamz yok. Baktnz zaman bizim en byk
sektrmz taahht Ciromuz iindeki pay
yzde 60, tarmsal sanayinin ise yzde 40
civarnda. Dierlerinin pay ok az. Dolaysyla
bizim iki tane ok kritik alanmz var. Biri
taahht, dieri ise tarmsal sanayi.
G Yeni dnemde ortakla da ok ak bir
profil iziyorsunuz. Ortaklkta ne aryorsunuz?
Yeni ortaklklar gndemde mi?
I Bymede yannza alacanz kiinin
eer paranz varsa stratejik ortak olmas lazm.
Paranz yoksa finansal ortak alabilirsiniz. Ancak
bizim grup olarak byle bir finansal skntmz
112 CAPITAL 1 / 2013
TEKFEN.qxp 12/28/12 9:04 PM Page 4
yok. Dolaysyla finansal ortakla deil, ancak
stratejik ortakla scak bakyoruz. Yeter ki bu
ortaklklar bize bir deer katsn. Ortaklktaki
paylara karar vermeden nce kiminle dans
ettiinizi grp ondan sonra karar vermeniz
gerekiyor. rnein, biz Fasllarla yaptmz
ortaklkta, onlar hammadde kaynaklarna sahip
olduu iin irket hisselerinin yzde 30unu
kabul etmek zorunda kaldk.
G naat alannda Socarla ortaklk
gereklemedi. Bu gelime sizi nasl etkiledi?
I Socarn Tekfen naatla olan ortakl
gereklemedi. Ancak, Socarla yakn
ilikilerimiz devam ediyor. u anda onlarla
birlikte Azerbaycanda yaptmz iki byk
proje var. Bunlardan bir tanesi Socarn
Azerbaycandaki merkez ofis kuleleri. Socarn
merkez ofis binalarn yapyoruz. 450 milyon
dolarlk olduka byk bir proje. Socarla
birlikte yaptmz ikinci byk proje ise 320
milyon dolar yatrm bedeli olan byk petrol
platformu. Bunu Socarla birlikte ina ediyoruz.
nmzdeki yl teslim edeceiz. Socarn
bundan sonra yapaca platformlar almak iin
almalarmz devam ediyor.
G u anda Azerbaycanda yaptnz iler
dnda inaat grubunun devam eden projeleri
hangileri?
I Trkmenistanda boru hatt yapyoruz. 7
ay sonra bu projeyi tamamlayacaz.
Kazakistandaki ilerimizin hemen hepsini
toparladk. Byk bir iimiz kalmad. Yeni iler
peindeyiz. Son dnemde Katarda ok iimiz
var. Bugne kadar Katarda petrol ve gaz boru
hatlar yaptk. Ayrca ok byk miktarda
otoyol projeleri yapyoruz. Mevcut ve yeni
projelerle bunlarn toplam 2 milyar dolar
CAPITAL 1 / 2013 113
Dnmn
kilometre talar
1
2000 ylndaki yeniden yaplanmayla
ekirdek ilerimizi tespit edip lider
olamayacamz pazarlardan kma
karar aldk.
2
Bu srete tekstilden, stten ve
perakendeden ktk. Bunlarn bazlarn
sattk, bazlarn ise tasfiye ettik.
3
Makro Sper Marketin sahibiydik.
Burada 1 numaral oyuncu olma
ansmzn olmayacan grdmz
iin gzel bir teklif gelince irketimizi
sattk.
4
Bankaclkta treni yakalayamayacamz
grdk. Pazardaki konumumuz dier
oyuncularla kyaslaynca ok kkt.
Sektrden kma karar aldk.
5
Grup olarak en iyi bildiimiz iki ii, yani
inaat ve tarmsal sanayiyi bytecek
ekilde konsantre olduk.
6
ok sayda alandan kmamza ramen
ciromuzu son 10 ylda 2,5 kat artrdk.
7
16 yl nce yurtdnda taahht alannda
iki lkede alr, 500 milyon dolar ciro
yapardk. imdi 1,2 milyar dolara ulatk.
8
10 farkl lkede alyoruz. 24ten fazla
projeyi yrtyoruz. Sonuta stratejimizi
bildiimiz ilerde byk paralar
yapmak zerine kurduk.
9
Eskiden 4-10 milyon dolarlk i de
yapardk. imdi 100 milyon dolarn
altndaki ie girmiyoruz.
10
Yeni gireceimiz bir i alan yok.
Girdiimiz ileri bytmeye
alyoruz.
TEKFEN.qxp 12/28/12 9:05 PM Page 5
SYLE
buluyor. Katardaki nc iimiz ise 200
milyon dolarlk petrokimya tesisinin inaat.
Abudabide byk bir boru hatt projemiz var.
250 milyon dolarlk bir proje. Gelecek yln
banda tamamlanacak. Fasta 300 milyon
dolarlk rafineri inaatmz yeni tamamladk.
Burada 2 byk boru projemiz daha var.
Yaptmz proje sonrasnda amur halindeki
fosfat kayas, boru hattndan pompalanacak.
Bu da 400 milyon dolarlk byk bir proje.
G Libyada son durum nedir? Libyaya
tekrar ne zaman geri dneceksiniz?
I Libyada i sava ncesinde devam eden
yapay nehir projemiz vard. Libyann
karmasyla projeye 1 yl ara verdik.
Personelimizi ektik. nmzdeki gnlerde bu
projeye tekrar balayacaz. nmzdeki
dnemde Libyada mutlaka yeni projeler
olacak. Bizim ise Libyada mevcut projemizle 1
yldan fazla yapacak iimiz var. 600 milyon
dolarlk projenin 200 milyon dolarlk ksmn
tamamlayacaz.
G naatta yeni projeler, yatrmlar neler
olacak?
I El dememi projelerimizin tutar 2,3
milyar dolar. nmzdeki dnemde Suudi
Arabistanda balayacamz 100 milyon
dolarlk rafineri projesi var. i aldk ancak
henz balamadk. Bir de daha nce
yaptmz byk bir gbre projesindeki
tanklar yapyoruz. Ayrca nmzdeki
dnemde Irakta daha fazla iimiz olacak.
Burada gemite ok i yapmtk ancak
gvenlik riski nedeniyle ekilmitik. imdi BP
ile gney Irakta yeni bir projeye baladk.
Basrada byk bir petrol platformu yapyoruz.
G Yurtdnda odaklanacaz pazarlar
arasnda hangileri ne kacak?
I Yurtd ilerimizin hacmi artyor. 2011de
dnyann en byk mteahhitlerinin yer ald
ENR listesinde 110uncu sradaydk. 2012de
88inci sraya ykseldik. Gelecek yllarda da
odaklanacamz corafya, projelerimizin
bulunduu Ortadou, Kuzey Afrika ve Hazar
Blgesi olacak.
G Tekfenin Trkiyede taahht alannda
byk projesi yoktu. Yeni dnemle birlikte bu
deiecek mi?
I Evet, Trkiyede ok eskiden aldmz
kk otoyol ileri dnda 14 yldr byk
Bankaclktan neden ktk?
TREN YAKALAYAMADIK Bizim iin 2 stratejik saha var.
Bunlardan biri tarmsal sanayi, dieri ise taahht hizmetleri.
Bankaclk zaten bizim iin stratejik bir i deildi. Pazardaki
konumumuz, dier oyuncularla kyaslaynca ok kkt. Belli
bir bykle gelemeyeceimiz dncesiyle sektrden
kma karar aldk. Treni yakalamayacamz grdk.
ZN SREC UZADI Bankacla yllar nce girdik. Girdiimiz
zaman perakende bankaclk yapmak istiyorduk. Ancak
uzunca bir sre izin alamadk. Yatrm bankas olarak kaldk.
Yatrm bankacl da Trkiyede o yllarda ok aktif deildi. Bir
de ok ihtisas isteyen bir aland. Sonradan ticari bankacla
geiimizse ekonomik krizde batan Bank Expressi alarak oldu.
Ancak arka arkaya yaanan krizlerle fazla byme elde
edemedik.
FIRSATI DEERLENDRDK nmze frsat ktnda da bunu
deerlendirdik ve ortaklk yaptk. Bankann yzde 70ini satp
yzde 30unu elimizde tuttuk. Gayet iyi giderken Avrupadaki
krizle birlikte Yunanl ortamz kendi hissesini satmak isteyince
biz de onlarn peine takldk ve geri kalan yzde 30 hissemizi
Kuveytli Burgan Banka sattk. Sonuta lider olamayacamz
ilerden kyoruz.
114 CAPITAL 1 / 2013
TEKFEN.qxp 12/28/12 9:05 PM Page 6
SYLE
iimiz yoktu Bu durum goon yil Tuprain
501 milyon dolarlik tuol oil gori donuum
projosini almamizla dogiti numuzdoki
donomdo Turkiyodo lizim yaptigimiz tipton
luyuk projo lir daha tano olacak O da
ortagimiz Socarin Star ratinorisi Star ratinorisi
ihalosiylo yakindan ilgilonocogiz Ayrica on
onomli stratojik soktorumuz olan taahhut do
sadoco inaattan ilarot dogil Dorinco vo
Coyhan tosislorimizdo taahhut grulumuzun
kullandigi malzomolori yapiyoruz Bizim
lundan sonra on tazla luyuyocogimiz
alanlardan liri muhondisliktoki alimalarimiz
olacak
G 2013 nasil goocok? Golocok yil iin
hodotiniz nodir?
! Bizim yaptigimiz ilordo dovamli izgisol
lir arti loklomok dogru olmaz unku, liz
gonolliklo potrol irkotlorino i yapiyoruz
Bunlarda projolorin hayata gomosi digorlorino
goro daha kapsamli oluyor numuzdoki
yillarda Azorlaycan, Turkmonistan vo Suudi
Aralistanda i miktarimizin artacagini
soyloyolilirim
Hodotimiz iso hi lalamadigimiz yoni
projo tutarini yani lack locki 2 milyar dolarin
uzorindo tutmak Bu mollagin altina inorsok
maliyotlorimiz artar Biz do lu hassas dongoyi
2,3 milyar dolarda tutmayi laardik Hodotimiz
lunu daha da artirmak
G Emlakta da otkinliginizi artiriyorsunuz
Burada nasil lir potansiyol gordunuz?
! Emlak alanindaki yatirimlarimiz, ok
artiracagimizi soyloyomom unku, Turkiyodo
konut vo otis stoku ok hizli yuksoldi Biz
daha lutik, prostijli projolor yapiyoruz
numuzdoki donomdo do omlak alaninda ok
luyuk konut projolorimiz olmayacak
G Tarimda durum nodir? Tarimsal sanayido
lasli lir irkotlo ortaklik yaptiniz Ortaklik sizo
no katacak?
! Tarim sanayindo yuzdo 30dan tazla
pazar payiyla lidoriz Turkiyodo urotim
kapasitosinin yuzdo 38indon tazlasi lizdo
Coyhan, Vorsin vo Samsunda talrikalarimiz
var Antalyada lsrailli ortagimizla aili tidocilik
yapiyoruz Adanada toknolojik tarim
morkozimiz movcut Kok hucrodon lalayarak
saglikli tidan vo tohum urotimi yapiyoruz
Novohirdo Turkiyonin on modorn yor alti
patatos doposunu kurduk
lasli irkotlo yaptigimiz ortaklik, Karadoniz
Bolgosino kiyisi olan ulkoloro tostatli gulro
ihracati yapmamizi saglayacak Ancak lu
ortaklik gulro tosislorini kapsamiyor Gulro
tosislorinin yuzdo 100u lizo ait
G Tarim alaninda yoni girmoyi
duundugunuz alan var mi?
! \oni girmoyi duundugumuz alan yok
Burada da movcut ilorimizi luyutmoyi
istiyoruz numuzdoki donomdo patatos
tohumunda luyumo potansiyolimiz yuksok
Girdigimiz ilori luyutmoyo aliiyoruz
Samsundaki urotim tosislorimizi yoniliyoruz
250 milyon dolara yakin yatirim yapiyoruz
Kompozo gulro tosisimizi oldon goiriyoruz
lostorik asit tosisimizi yonidon yapiyoruz
Sitirdan da sulturik asit tosisi yapiyoruz
Dolayisiyla luyuk lir yatirim
goroklotiriyoruz
Yurtdndaki frsatlar aratryoruz
CRO HEDEF 2012yi 4 milyar TL ciroyla kapatacaz. Bu yl ise yzde 5
ila 10 aras byme ngryoruz. Byk iler gelirse ciromuz 4 milyar
TLden 5 milyar TLye kar. Hedefimiz mevcut ilerimizi daha da
bytmek.
BYME SRECEK nmzdeki dnemde bymemizin motoru inaat
ve tarmsal sanayi olacak. Bu ilerin dnda yeni sektrlere girme
hedefimiz yok. inde bulunduumuz sektrlerde daha fazla byme
hedefimiz bulunuyor.
PAZAR LDER Tarmda hem azotlu hem de fosfatl gbrelerde ok
byk pazar paymz var. Hammaddeye ulama imkann bulduumuz
zaman yapacak ok iimiz var. Ancak Trkiyede tm gbre
endstrisinin hammadde kayna yok. Herkes bir yerden ithal ediyor.
Bizim de en nemli hedefimiz, gbrede hammadde kaynaklarna sahip
olmak.
YEN FIRSATLAR Hesapl bir gaz alma imkanmz olsa hemen amonyak
re tesisi kurarz. Ayn ekilde fosfat madenine ulaabilirsek burada
fosforik asit tesisi kurabiliriz. Yurtdnda bu tr yatrm frsatlarn
aratryoruz. Ancak 1-1,5 milyar dolarlk yatrm yapacamz lkelerin
politik olarak stabil olmas lazm.
116 CAPlTAl 1 2013
TEKFEN.qxp 12/28/12 7:31 PM Page 7
118 CAPITAL 1 / 2013
118_119_120_121_122_CP_12 12/28/12 5:53 PM Page 2
CAPITAL 1 / 2013 119
FYAT YNETM
G ELN CRK ecirik@capital.com.tr
10 yl nce irketler, ylda 2 defadan fazla fiyatlarn artryordu. Bugn ortalama ylda 1 kez zam
yaplabiliyor. Birok sektrde ise neredeyse hi art yaanmyor. zetle fiyat art ritmi, 10 ylda
hzl dt. Bunda dk enflasyon ve youn rekabet etkili oluyor. yle ki hammadde maliyetleri
artsa bile irketler, verimlilik ve tasarrufla arttan kanyor. Peki bu tempo srer mi? irketler
cephesinden gelen bilgiler, bu dk ritmin korunaca ynnde. Pek ok irketin 2013
ajandasnda zam yok. Olanlar ise yzde 10u gemeyecek.
ARTISIZ
DNEM M?
YEN NORMALDE FYAT ARTI RTM
HIZLA GERLYOR
118_119_120_121_122_CP_12 12/28/12 5:53 PM Page 3
FYAT YNETM
esco Kipann yeni CEOsu Jeff Adamsn ilk icra-
atlarndan biri, raflarnda bulunan bine yakn
rnde fiyatlar geri almak oldu. Kasm ay ba-
nda start alan bu uygulamayla spermarket zin-
ciri, ortalama yzde 15 orannda indirim yaparak
mterileri iin enflasyonun olumsuz etkilerini
hafifletmeye alt.
Gerekten de 2012, pek ok irket iin hem zam oranla-
rn aa ektii hem fiyat artrma sklklarn drd bir
yl oldu. Bu eilim, hazr giyimden beyaz eyaya mobilyadan
hzl tketim rnlerine kadar tketiciye dokunan her alanda
dikkat ekici boyuta geldi. P&G Trkiye CEOsu Saffet Karpat,
Trkiyedeki fiyat artlarnn ritmi ok azald. Hzl tketim
sektrne baktnzda, baz kategoriler ylda 1 kere fiyat ar-
t yaparken bazlar hi yapmyor. Biz de eskisine oranla ok
daha az kez fiyat art yapyoruz diyor.
Orka Group Ynetim Kurulu Bakan Sleyman Orak-
olu da Karpatla ayn fikri paylayor. 2012de tm yl bo-
yunca fiyat art yapmadklarnn altn izen Orakolu, e-
tin rekabet sz konusu olunca rakamlarda ister istemez art-
a gidemeyebiliyorsunuz. Pazar paynz artr-
mak ya da korumak iin ucuz deil aklc fiyat-
larla kmanz gerekiyor. Artk kalite-rn-fiyat
dengesini korumak son derece nem kazan-
yor eklinde konuuyor.
Trkiyede fiyat artlarndaki bu ritmin,
ABDde olduu gibi ylda 1e dmesinin mm-
kn olup olmad ise bir tartma konusu.
FYAT ARTII AZALDI
Bundan 10 yl nce irketler, ylda en az 2-3 kez
rn fiyatlarnda art yapard. Bugn bu rakam,
baz sektrlerde 0-1 arasnda seyrediyor. Yani
neredeyse btn sektrlerde, fiyatlarn art rit-
mi sfra yaklat. Bunun en gzel rneini gda
sektrnde grlyor. Papaan Kuruyemi Ge-
nel Mdr Rstem Karakaya, 10 yl ncesinde
kuruyemi sektrnde her 2-3 ayda bir fiyat ar-
t yapldn hatrlatyor. Bu yl ise irket, fark-
l rnlerde birer kez fiyat art uygulam. Or-
ganik rnler pazarnn nc isimlerinden City
Farmn ynetim kurulu bakan Ayhan Smerli
de ylda en az 2-3 kez fiyat artlar gerekle-
tirdikleri 2000lerin bandan bu yl hi fiyat ar-
t yapmadklar bir dneme geldiklerini aktar-
yor.
svireli shhi tesisat irketi Geberitin Trki-
ye Mdr Cengiz Kazazolu da 10 yl nce bi-
rim fiyatlarn Euro olarak belirlediklerini ve
gnlk kura gre fiyat deitirdiklerini aklyor.
Kazazolu, 2012 ylnda ise 1 kere nisandan iti-
baren geerli olacak ekilde art yaptklarn ifa-
de ediyor.
120 CAPITAL 1 / 2013
T
118_119_120_121_122_CP_12 12/28/12 5:53 PM Page 4
Bu trend, mobilya sektrnde de kendini
gsteriyor. Sihir Mobilya Ynetim Kurulu Ba-
kan Murat ermik, Bu yl ve hatta geen yl
hi fiyat artna gitmedik. Gitmek mecburiyeti-
miz olduu halde gitmedik, tasarruf tedbirleriy-
le bu zamlar erteledik. 2001 kriz sonras birok
kez fiyat art yapmtk. Aslnda son 3-4 yl ha-
ri ylda minimum 3 kez fiyat ayarlamas yap-
yorduk diye konuuyor. Kk ev aletleri pa-
zarnn nemli oyuncularndan biri olan Ar-
zumun ynetim kurulu bakan Murat Kolba
da 2001 krizi sonras yksek enflasyon veya
deiken kurlardan dolay ylda 6-7 kez fiyat deiiklii yap-
tmz zamanlar oluyordu diyor.
RTM NEDEN DT?
Peki ne oldu da fiyat artlarndaki ritim bu derece dt? D-
n en nemli nedeni, kukusuz enflasyon. Eskiden tm
rnler, enflasyon artndan etkilenir ve her ay zamlanrd.
CAPITAL 1 / 2013 121
DAYANABLDMZ KADAR DAYANIYORUZ
FYATI EZBERLYORLAR
Artk beyaz eya sektrnde
fiyat art ok zor yaplyor. Biz
bu yl 2 kez, o da belli rnlerde
fiyat artrmna gittik. Tabii
burada enflasyon nemli bir
yardmc Dk enflasyonlu
lkelerde insanlar fiyatlar
reniyor. Trkiyede 7 kglk bir
amar makinesi, 699 ila 799 TL
arasnda bir fiyata satlyor.
Tketici bu rakamn zerinde bir
fiyat grd zaman Bu ne
zaman zamland diyor. Oysa 10
yl nce kimse bir rnn fiyatn
renemiyordu, her ay fiyatlar
deiiyordu.
TREND DEVAM EDECEK
10 yl nce ayda yzde 5 gibi bir
enflasyonla yayorduk. Bu rakam
da mecburen fiyatlara yanstyor ve
ayda 1, bazen 2 zam yapyorduk.
Enflasyonun yzde 10un altna
dmesiyle fiyat art hz da ylda
1-2 kereye dt. Bizim 2012 ylnda
toplam zam oranmz yzde 2yi
gemedi. Ekonomi stabil olduu
srece Trkiyede bu trend devam
edecek. Fiyat art ritmi gelecek yl
da dk olur, liste zamm olmaz
diye dnyorum. u an yakn
dnem iin bir art planlamyoruz.
2013 iinde de yzde 3
gemeyecek bir zam yapabiliriz.
KRLILIKTA
AZALMA VAR
ok az fiyat art
yapabiliyoruz,
nk rekabet ok
sert. Mecburen
fiyatlarmz dk
tutuyoruz. Bu
nedenle de
krllkta azalma
var. Fiyatta dayanabildiimiz kadar dayanyoruz.
Fabrikada verimlilik ve maliyet d
salandka fiyat aa ekebiliyoruz. Bu
iyiletirmeler, malzeme fiyat artlarn karlyor.
Bu yl beyaz eya pazar geen yla paralel gitti,
bymedi. Hzl byyen bir pazarda, bu fiyat
artlar ok daha iyi tolere edilebiliyor.
RONALD GRNBERG / BSH TRKYE SATI VE PAZARLAMADAN SORUMLU CRA KURULU YES
5 YILDIR ZAM YOK
Ev tekstili sektrnde son 5 yl iinde fiyat art grlmedi diyebiliriz.
Bilhassa hammaddeden kaynaklanan nedenler dolaysyla fiyat
art yapmak mecburiyetinde kalmamza ramen kalitede yaplan
baz deiikliklerle pazara sunulan standart rnlerin fiyat
artrlmamaya alld. Ev tekstilinin ekmek peyniri gibi olan
standart rnlerde, belirli bir fiyat seviyesi korunmaya allyor.
Yani rnein tketiciler, ift kiilik bir nevresim takmna veya 50x90
standart yz havlusuna son 5-6 yldr hep ayn fiyatlarla ulaabiliyor.
Hatta tl perde gibi baz rnlerde fiyatlarda gerileme bile oldu!
VERMLLK DESTE
Enflasyonun yksek olduu 9-10 yl ncesinde ylda en az 2-3 zam
yaptmz oluyordu. Hatta daha da gerilere gidersek, yani
enflasyonun yzde 50lerden fazla olduu dnemlerde ayda 1 zam
yaptmz bile oldu. Burada kritik konu, enflasyon ve rekabet!
Rekabet sektrmzde olduka youn hissediliyor. Enflasyon yzde
4 seviyelerinde gittii srece fiyatlarn art gstermeyeceine
inanyorum. Verimlilik artlar veya rnlere yaplan ince ayarlarla
ayn fiyatlar korunur. Bizler ancak moda yaratarak veya sofistike
rnler kararak krllmz koruyoruz.
VEDAT AYDIN / ZORLU TEKSTL GRUBU BAKANI
KRTK KONU
ENFLASYON VE REKABET
CENGZ
KAZAZOLU
RSTEM
KARAKAYA
118_119_120_121_122_CP_12 12/28/12 5:53 PM Page 5
FYAT YNETM
P&G Trkiye Genel Mdr Saffet Karpat, Zam frekansnn
dmesinin nedeni, enflasyon oranlarnn eskisi kadar yk-
sek olmamas Daha istikrarl bir ekonomiye sahip olmamz
ve TLnin deer kazanmas gibi nedenlerle artk fiyat artna
ihtiya duyulmuyor diye anlatyor.
Fiyat art ritminin dmesinin bir dier nedeni youn re-
kabet. Pek ok sektrde fiyat bazl rekabet, art hzn d-
ryor. Yani fiyatlar zerinde ciddi rekabet basks bulunuyor.
Hammadde fiyatlarnda gerekleen art ise ister istemez
fiyatlara yanstlyor. Ancak yine de irketler, maliyet azaltc,
verimlilii artrc tedbirler gelitirerek, daha ok tasarruf ede-
rek fiyat artn basklamay tercih ediyor.
Arbella Makarna Genel Mdr Abdulkadir
Klaholu, tarmsal rnlerle ilgili fiyat art-
larnn maliyetlerini birebir etkilediine dikkat
ekerek yle konuuyor:
Petrole dayal ambalaj rnlerini, nakliye ve
enerji maliyetlerinin bir ksmn verimlilik al-
malaryla kontrol altnda tutabiliyoruz. Ancak
kontrol edemediimiz maliyetleri fiyata yanst-
mak durumunda kalyoruz.
Hazr giyim tarafnda da ayn tablo geerli
Benetton Trkiye Genel Mdr Mehmet Alem-
darolu, rnlerde fiyat artlarnn enflasyonun
hammaddelere yansmalaryla birlikte deitii-
nin altn iziyor. Aydnl Grup Genel Mdr
Osman entrk de Hammadde maliyetleri ve
enflasyonist ortam gibi dalgalanmalarn olmad-
zamanlarda fiyat dalgalanmalar yaamyoruz
diyor.
D SRER M?
Enflasyonun yzde 10un altna inmesiyle her
alanda rekabet ve kalite artyor. Artk tketici de
fiyat artlar karsnda daha duyarl hale geldi.
Sihir Mobilya Ynetim Kurulu Bakan Murat
ermik, Artk dengesiz ve zamansz fiyat art
imkansz diyor. Tm bu etkenler gelimi l-
kelerde olduu gibi Trkiyede de fiyat artla-
rn daha dengeli klyor. Fiyat artlarnda ya-
kalanan yllk 1-2 kez art ritminin, nmzde-
ki 2-3 yl daha 2012 paralelinde seyretmesi bek-
leniyor.
Arzum Ynetim Kurulu Bakan Murat Kol-
ba, Biz bu ekilde yava ritmin devam ede-
ceini dnyoruz. Sezon geilerinde, 6 aylk
dnemlerde art yaplabiliyor eklinde gr
bildiriyor. Kk ev aletlerinin dier bir lider
irketi Homendin genel mdr Hakan Koer
de Kolba ile ayn fikirde:
122 CAPITAL 1 / 2013
MECBUR KALDIK 2012 ylnda
perakende sektrn bekleyen en
nemli konu, fiyat artlaryd. thalata
gelen ek vergiler, hammadde
fiyatlarndaki art ve kurdaki
dalgalanma, uzun sredir ngrdmz
fiyat artna pek ok firmay mecbur
brakt. Biz hazrlksz yakalanmamak
adna nlemlerimizi ok daha erken
aldk. Fiyat artlarmz sektrn ok
altnda Bu dnemde artan maliyetleri
fiyatlara yanstan firmalarn, rekabetin
gerisinde kalmasn bekliyoruz.
BLNL MTER Mteriler artk ok
bilinli. Hem btelerini dikkatli
ynetiyorlar hem rne zihinlerinde
konumlandrdklarnn zerinde bir fiyat
demek konusunda isteksizler. Biz
ekonomik artlara uyum salarken
mterilerimizin beklentilerini karlamaya
devam edeceiz. Mteri aklndaki fiyata
ihtiyacn karlad, katma deer tayan
alveri deneyimlerinden memnun
ayrlyor. Biz de 2012 planlamalarmz,
mterilerimizin beklentilerini dikkate
alarak hazrladk.
ASLI KARADENZ / BOYNER BYK MAAZACILIK GENEL MDR
MALYET YANSITANLAR GERDE KALIYOR
SAFFET
KARPAT
ABDLKADR
KLAHIOLU
MEHMET
ALEMDAROLU
118_119_120_121_122_CP_12 12/28/12 5:53 PM Page 6
FYAT YNETM
numuzdoki donomdo kurosol voya lolgosol ciddi so-
run yaanmamasi durumunda, yilda 1 koz tiyat artii yapali-
locogimizo inaniyoruz Tukoticilorin do yilda 1 koz maa arti-
i aldigini duunursok omtia tiyatlarinda yilda 1 koz vo on-
tlasyon dogorindo arti sikinti yaratmayacaktir
Ayni okildo Korkmaz Ev Alotlori \onotim Kurulu yosi
Korim Korkmaz, tiyat arti ritmindo lu duuun surocogino
inaniyor vo unku duuk ontlasyon vo doviz istikrari yanin-
da ticarotto aracilar da ortadan kalkiyor diyor lpokyol \o-
notim Kurulu Bakani \alin Ayaydin iso ontlasyon ayni so-
viyolordo gittigi vo okonomido istisnai lir durum olmadigi su-
roco ritmin lugunkuno paralol gidocogini tikrino katiliyor
REKABET FRENLYOR
Sirkotlor, mutori vo dolayisiyla pazar payi kaylotmomok adi-
na ya hi tiyat artii yapmamaya ya da lunu duuk oranlar-
da tutmaya aliiyor Asus Turkiyo Bolgo Vu-
duru Bora Aras, liyatlari rokalot ortami lolir-
lor Valiyotlorimiz artsa da rokalot gorokirso za-
rari gozo alip tiyat artirmadigimiz durumlar olu-
yor diyo konuuyor
liyat artilari yapmadan onco irkotlor, ma-
liyotloro dayanalildiklori kadar dayanmaya a-
liiyor Burada on not yanit, Homond Gonol Vu-
duru Hakan Koordan goliyor Ancak urun kr
marjimiz, u ay loyunca hodotlodigimizin altin-
da kalirsa tiyat artiina gidiyoruz rnogin lu
yil sadoco oloktrikli supurgolordo yuzdo 10-20
arasi vorgi artiini yansittik, laka tiyat artii
yapmadik \il sonunda da gorokloon ontlas-
yon orani nispotindo lir zam yapmayi duunu-
yoruz Ayni okildo Arzum \onotim Kurulu
Bakani Vurat Kollai da rokalot ortami vo
urunun yoni lir artii kaldirmamasi gili nodon-
lorlo zam yapamadiklari durumlar oldugunu,
urotim vo lojistigo golon artilari lir donom ir-
kot iindo taimaya alisalar da sonunda tiyat-
larina yansitmak zorunda kaldiklarini vurgulu-
yor
Zaton 2013un ilk yarisinda onomli tiyat ar-
tilari ongorulmuyor Arzum, Aydinli Grup, Bo-
notton Turkiyo, Korkmaz Ev Alotlori vo Papa-
gan Kuruyomi gili tarkli soktorlordon irkotlor,
-8 ay iin horhangi lir tiyat artii hazirligi iin-
do dogil numuzdoki donomdo zam yapacak
olanlar da lurada ust siniri yuzdo 10 olarak lo-
lirliyor otin rokalotin hukum surdugu loyaz
oya taratinda BSH do tum 2013 yili iin maksi-
mum yuzdo 3 tiyat artii ongoruyor
124 CAPlTAl 1 2013
ARTIIN SEYR NE YNDE? 2012 yl iinde fiyat listemizde 2 kere
art yaptk. Bunlar, mays ve eyll aylarnda TV artlarn
yansttmz dzenlemelerdi. Kurulduumuz 2004 ylndan bu yana
hep TV art frekansna paralel olarak ylda ortalama 2 kere fiyat
dzenlemesi yapyoruz. Son 10 ylda enflasyonda yzde 97,3lk bir
art gzlenirken rakya TVde yzde 655 orannda zam yapldn
da belirtmem gerek. Yllk TV art, tek haneli rakamlardan yllk
yzde 20nin zerindeki rakamlara geldi.
SAHTEY TEVK EDYOR 2011 Kasm ayna oranla bugn rakda
ortalama yzde 37 fiyat art oldu. Alkoll iki sektrnde yaplan
fiyat artrma planlamalarnda, yksek fiyatlarn kayt dl artrd,
sahte ve kaak rnleri tevik ettiini de gzetmemiz gerekiyor.
Aslnda beklenin ok zerinde gerekleen TV uygulamalar
planlanrken bu nemli hususa dikkat ekmek istiyorum. Dier bir
deyile yksek TV artlar, lkemizdeki insan sal asndan da
tehlike arz ediyor. leride de yaplan yasal dzenlemeyle Ocak
2013ten itibaren ylda 2 kere ocak ve temmuz aylarnda son 6 aylk
FE oranndaki art kadar TVye zam yaplacak. Bu da zorunlu
olarak ylda 2 kere fiyatlarmza yansyacak.
GALP YORGANCIOLU / MEY K CEOSU
YILDA 2 KEZ FYAT ARTIRIYORUZ
KERM
KORKMAZ
BORA ARAS
124_CP_12 12/28/12 5:55 PM Page 8
KOZMETK PERAKENDE
126 CAPITAL 1 / 2013
1
Pazarn perakende aya ok deiti.
Bunu tketici talepleri belirliyor.
2
Uzun yllar nce kk dkkanlar
vard. 60l yllarda babam, kendi
rettii sa kremlerini berberlere
satard. O zaman byle sat
yaplyordu.
3
Sonra ok sayda eidin bulunduu
toptanclar devreye girdi. Tketiciye
bu kanallardan ulalrd.
4
90l yllarda ise marketler dnemi
balad.
5
Pazarlama kanallar giderek
eitleniyor. nk tketim
alkanlklar deiiyor ve bu durum
irketleri de deiime zorluyor.
6
E-ticaret ve dorudan satn pay giderek artyor.
Son 8-10 yllk geliimde dorudan satn
paynn her yl 2-3 puan arttn gryoruz.
7
nsanlar, fiziksel maazalara hala gidiyor, fiziksel
maazaclk da byyor ama yakn gelecekte bu
bymenin stabil olma ihtimali de var.
8
10-15 yl sonra e-ticaretin byklnn
bugnknn 15 kat olaca tahmin ediliyor.
Tabii bu inanlmaz byme ngrleri, irketleri
de bu mecralarda rekabete zorluyor.
9
Dorudan satta rne gre krllklar yzde 15-
30 arasnda deiiyor. Geleneksel kanallarda ise
bu oran yzde 5-8 arasnda.
10
E-ticaret ve network marketing (dorudan
pazarlama) gelecein tketim kanallar
olacak.
Huncada deiimin yn
EMEKLYORUZ AMA
2014TE KOACAIZ
HUNCA.qxp 12/28/12 8:59 PM Page 2
CAPITAL 1 / 2013 127
G YASEMN ERDOAN
yerdogan@capital.com.tr
nce kk dkkanlar azald,
market raflarndaki rn says
artt. Sonra uzman kozmetik
maazalar devreye girdi. imdi
ise online ve network
marketingin ykselii var.
zetle kozmetik sektr,
mthi bir deiimden geiyor.
Hunca Kozmetik Ynetim
Kurulu Bakan TUNCER
HUNCA, bu dinamiklerin
kendilerini de deiime
zorladn anlatyor. 1 yl nce
dorudan sata balayan 55
yllk irketin hedefinde, Avonu
tahtndan etmek var. Bu kanal
iin irket, 1 ylda 700e yakn
yeni rn ve 30 yeni marka
yaratt. Uzun vadeli hedefin
liderlik olduunu syleyen
Hunca, Daha yeni oyuncuyuz.
Emekliyoruz. 2013te yrmeye,
2014te ise komaya
balayacaz diyor.
HUNCA.qxp 12/28/12 8:59 PM Page 3
rkiyede kozmetik sektr, uzun
yllar kk dkkanlar, toptanclar
araclyla tketiciye ulat. 1990larda
organize perakende ile balayan
devrim, kozmetikte de karln
buldu. Devreye nce spermarket raflar, sonra
da kozmetik ve kiisel bakm zerine
uzmanlaan zincir maazalar girdi. Bu byk
deiim, sektr adeta batan yaratt.
Deiimin izini sren irketlerden biri de
Hunca oldu. 55 yldr sektrn retim ve
perakende ayanda yer alan irket, bir yl
nce network marketinge balad.
irketin, ikinci kuan temsil eden
ynetim kurulu bakan Tuncer Hunca,
Tketici bizi deiime zorlad diyor.
Deiime adapte olmayan ayakta kalamaz
diyen Huncaya gre bunun srr, yeni
perakende kanallarndaki frsatlar karmamak.
Zaten bir yl nce Hunca Life kurarak
dorudan pazarlama iine girme kararnn
arkasnda da bu neden var. Hunca Lifen uzun
vadeli hedefi, sektr birincisi olan Avonun
tahtna oturmak.
retici kimliiyle de nemli bir aktr olan
Hunca Kozmetikin ynetim kurulu bakan
Tuncer Hunca ile sektrdeki, irketindeki
deiimi ve yeni stratejilerini konutuk:
G Kozmetikte de organize maazalarn ne
ktn gryoruz. Sektrn perakende aya
zaman iinde nasl deiti?
I Hunca olarak 55 yldr bu sektrdeyiz.
Hem perakendeci hem ciddi bir reticiyiz.
Tabii yllar itibaryla pazarn perakende aya
ok deiti. Bunu tketici talepleri belirliyor.
Bundan uzun yllar nce kk dkkanlar
vard. Mesela babam, kendi rettii sa
kremlerini berberlere satard. Yeni bir parfm
rettiinde telefon rehberinden tek tek ev
kadnlarnn adresini bulup binlerce ev
kadnna iinde parfm rnei olan zarflar
gndermiti. Sz konusu olan 50-60l yllar
O zaman byle sat yaplyordu.
Sonra ok sayda eidin bulunduu
toptanclar devreye girdi. Tketiciye bu
kanallardan ulalrd. 90larda ise marketler
dnemi balad. imdi online sat, dorudan
sat ok hzl byyor. Pazarlama kanallar
giderek eitleniyor. nk tketim
alkanlklar deiiyor ve bu durum irketleri
de deiime zorluyor. Tketici deitii iin biz
de deiiyoruz.
G Bugn daha ok hangi kanallardan
tketiciye ulalyor?
I E-ticaret ve dorudan satn pay giderek
artyor. Son 8-10 yllk geliime baktmzda,
kozmetikte dorudan satn paynn her yl 2-3
puan arttn gryoruz.
nsanlar, fiziksel maazalara hl gidiyor,
fiziksel maazaclk da belki byyor ama
yakn gelecekte bu bymenin stabil olma
ihtimali de var.
KOZMETK PERAKENDE
128 CAPITAL 1 / 2013
Pazar her yl ortalama
% 10byyor.
Sektrn yllk cirosu
3,5milyar TL.
Toplam cironun
% 18i
dorudan sattan.
1.430ithalat
faaliyet gsteriyor.
Trkiyenin ihracat 509,
ithalat 640milyon dolar.
lk 11irket ithalatn
% 63n
yapyor.
RAKAMLARLA KOZMETK
T
HUNCA.qxp 12/28/12 8:59 PM Page 4
CAPITAL 1 / 2013 129
Oysa e-ticaret ve dorudan pazarlama gibi
yntemler, 10-15 yl nce ok kkken
bugn toplam pazardan ok ciddi pay alr hale
geldi. 10-15 yl sonra da e-ticaretin
byklnn bugnknn 15 kat olaca
tahmin ediliyor. Tabii bu inanlmaz byme
ngrleri, irketleri de bu mecralarda
rekabete zorluyor. E-ticaret ve network
marketing (dorudan pazarlama) gelecein
tketim kanallar olacak.
G Pazarn bugnk yaps nasl?
I Kozmetik, finanstan sonra en rekabeti
ikinci sektr. Hzl tketimin en cazip ama en
rekabeti alanlarndan. ok fazla oyuncu var.
Yabanc markalarn, ithal rnlerin youn
olduu bir pazar. Her yl ortalama yzde 10
byyor ve yllk toplam ciro 3,5 milyar TL.
Ama ilk kez bu yl yzde 10luk bymeye
ulalamayacak gibi grnyor. Sanrm 2012,
yzde 3-4 bymeyle kapanr. En byk
kategori ise parfm, deodorant ve makyaj.
G ok fazla oyuncu var dediniz. Rekabet
ortam nasl?
I Zemin ok kaygan. Giderek de
kayganlayor. Kk admlarla ve ok dikkatli
hareket etmek lazm. Rekabetin getirdii
dinamikler devam ediyor ama bu noktada
sadece ayakta kalabilenler yoluna devam
ediyor. Var olmak iin tketicinin olduu her
kanalda yer almak zorundasnz. Geliime ok
hzl adapte olup tketici taleplerine ok hzl
cevap vermek gerekiyor.
G Siz bu deiime nasl adapte oldunuz?
Nasl bir stratejiye yneldiniz?
I Artk tketici rne daha kolay, daha
hzl ulamak istiyor. Biz de bu deiimleri
grdk. Geen yl network pazarlama
dediimiz dorudan sat iine girdik. Hunca
Life markamz bu noktada dodu. 18 aylk bir
YERL RETC DAHA
FAZLA KORUNMALI
YKSEK VERGLER Kozmetik sektrnn en nemli sknts, yksek
orandaki vergiler. Bir irket yurtdnda retip buraya getirdiinde
benden daha az vergi dyor. Oysa yerli sanayicinin desteklenmesi
lazm. Kozmetik rnler zerinde yzde 20 TV var. Bu vergi, rnlerin
maliyetini ve dolaysyla raf fiyatlarn ykseltiyor, tketim daralyor. thal
rnler zendirilmemeli ve yerli retim cezalandrlmamal.
KAAK RETM Dier skntmz ise merdiven alt retim. Yrrlkteki
kozmetik kanununa gre reteceiniz rn, web sitesi zerinden Salk
Bakanlna bildirmeniz, retip satmanz iin yeterli. Son dnemde biraz
younlamakla birlikte hl yeterli denetim mekanizmas olmad iin
birok merdiven alt irket rn yapp satabiliyor. Bizim gibi irketler de
bunlarla rekabet etmek durumunda kalyor. Byle retimler tketici
sal iin de ciddi bir tehdit.
TAKLT SORUNU Trkiyede ciddi anlamda taklit rn retiliyor.
zellikle Uzakdou kaynakl tedarik yaygnlatka bir rnn taklidini
yapmak olduka kolaylat. Biz srekli markalarmzn taklitleriyle
karlayoruz ve bunlarla mcadele etmeye alyoruz. Sadece
Trkiyede deil ihracat pazarlarmzda da taklitlerimiz yaplyor.
Kanunlarmz taklit rn konusunda yeterince caydrc deil. Maalesef
kendi imkanlarmzla mcadele vermek durumunda kalyoruz.
HUNCA.qxp 12/28/12 8:59 PM Page 5
altyap almasndan sonra ilk ylmz, 20
Ekimde doldurduk. Aslnda ge bile kaldk.
Dorudan pazarlama, Avonun lider olduu bir
sektr. ok yeniyiz, daha bebeiz ama byk
ve iddial hedeflerimiz var.
G Neden maazalama veya online sat
yerine bunu tercih ettiniz?
I Maazalama ile dorudan sat ayr
seenekler. Yani birinde yol almamz,
gelecekte maazalama alanna da
girmeyeceimizi gstermez. Dorudan satta
olmak istememizin farkl sebepleri var.
ncelikle sektrn bykl dikkatimizi
ekti. Trkiyedeki baarlarmz dnyaya
tayabileceimizi ngrdk. Tketiciye direkt
ulaabildiiniz bir mecra ve bu adan ok
deerli. Hi aracsz olmak nemli. Fiziksel
maaza konusuna souk bakmyoruz ama
network pazarlamada katlanarak byme
potansiyeli var ve bunu karmamak gerekiyor.
Krllklar da daha yksek. Dorudan satta
rne gre krllklar yzde 15-30 arasnda
deiiyor. Geleneksel kanallarda ise bu oran
yzde 5-8 arasnda. te yandan online sat
sektr de ok ciddi byyor. Buraya da kalc
olarak girmek istiyoruz. 2013te online sat
kanalmz aacaz. Ama tamamen farkl ve
yeni bir rn gam oluturacaz.
G Dorudan pazarlamada ok yerli oyuncu
var m? Siz nasl ilerleyeceksiniz?
I Kozmetiin dorudan sat kanalnda
yerli oyuncu pek yok. Zaten pazarda global
markalarn hakimiyeti var. Aslnda zor bir ie
soyunduk ama zoru seviyoruz. Ben
Galatasaraylym. Galatasarayn ana
felsefesinde yabanclara kar oyunu
kazanmak vardr. Biz de Hunca olarak olaya
byle bakyoruz. Yerli oyuncular, yerli
kozmetikiler olarak oyunu kazanmak nemli.
Bir yerel oyuncunun yabanclarla mcadele
etmesi gerektiine inandmz iin bu yola
girdik. Bence yerli reticiler olarak onlardan
hibir eksiimiz yok. Bu sadece kozmetik
deil, her sektr iin geerli. Tabii ki bizim
sadece 1 yllk deneyimimizle Avon gibi bir
dnya devinin 120 yllk deneyimi
kyaslanamaz. Network pazarlama ciddi bir
maraton. Ksa vadeli bir i deil. Baary
seneler iinde greceiz.
G Hunca Life iin nasl bir yap kurdunuz?
Ne kadarlk yatrm yaptnz?
I Basit grnyor ama ok ciddi bir
yatrm gerektiriyor. Teknolojik ve BT altyaps
ok nemli. Kendi yazlmmz hazrladk. 20
kiiden oluan bir operasyon kadromuz var.
Her ay katalog ve brorler karyoruz. u ana
kadar 700e yakn yeni rn, Hunca Life iin
retildi ve 30 yeni marka oluturuldu. 2 bin
500 metrekarelik yeni bir depo yatrm yaptk.
Toplam 8 milyon TLlik yatrmmz oldu.
KOZMETK PERAKENDE
ERKEKLER DAHA SADIK
RN DETRMYORLAR Trk tketicisinin son yllarda kiisel
bakmla ilgili kendini gelitirdii muhakkak. Biz de bu ynde rn
gammz gelitiriyoruz. Tabii kadnlarn kozmetik sektrne doalar
gerei erkeklerden ok daha fazla ilgi duyduu bir gerek. Ancak
erkek tketiciler, kullandklar kozmetik rnlerine kar kadnlardan
daha sadk. Kolay kolay rn deitirmiyorlar. Kadnlar ise daha
yeniliki. Farkl bir rn ktnda hemen denemek istiyorlar.
JAGLER FANATKLER Jagler markamzn futbol fanatii kadar fanatik
kullanclar var diyebilirim. Trkiyede erkek tketiciler srasyla fresh,
baharat ve ieksimeyve aromal kokular tercih ediyor. Kadnlar ise
ieksi, fresh ve baharat-vanilya kokularn tercih ediyor. Ama
yurtdnda bu tercihler deiiyor tabii. Erkeklerin bakm rnlerine olan
ilgisi Trkiyede de giderek artyor. Biz de sektrn nabzn tutarak erkek
kiisel bakm konusunda almalarmza devam ediyoruz.
130 CAPITAL 1 / 2013
HUNCA.qxp 12/28/12 9:00 PM Page 6
Bavurular
devam
ediyor.
bilgiMP/, alanlarnn ono gln
akaomisyn v prolsyonllrinon
oluan ortim kaorosuyla lark yaratr,
sizi kariyr holiniz ulatrr.
bilgiMBA ile
tercih edilen
deil,
tercih eden
olursun.
(O22) 3 7 76 [ graouat.bilgi.ou.tr [ graouat_bilgi.ou.tr [ mba.bilgi.ou.tr
stanbul Pilgi nivrsitsi santralistanbul Kamps
Eski Silahtaraa Elktrik Santrali
Kazm Karabkir Cao. No: 2/3 Eyp stanbul
G Hunca litoin cirosu no kadar?
Hodotloriniz nolor?
! Aylik cirosu 350 lin Tl 2012 yili
ciromuzun 3 milyon Tl olacagini duunuyoruz
2013 ciro hodotimiz 10 milyon Tl 2013to lu
hodotimizo ulairsak yaklaik 900 milyon Tl
olan Turkiyo dogrudan sati soktorundon
yuzdo 1 pay almi olacagiz Uzun vadoli
hodotimiz iso pazar lidorligi Daha yoni
oyuncuyuz Emokliyoruz 20013to yurumoyo,
2014to iso komaya lalayacagiz Su anki
pazar lidorinin payinin yuzdo 25 oldugunu
duunursok kat odocogimiz lir hayli yol var
2013to Azorlaycan vo Ukraynaya ailmayi
planliyoruz \orol lir ortakla mi harokot
odolim, yoksa tok laimiza mi pazara girolim
diyo duunuyoruz Sulat voya martta
Ukraynada lalayacagiz lran, Almanya, las vo
Kilristan da Hunca lito iin taloplor aldik
G 2012, ana irkotiniz Hunca Kozmotik iin
nasil goti?
! Bu yili, 5 milyon Tl civarinda not satila
kapatiriz 21 milyon Tlsi ihracat olacak
lhracat stratojimiz, markalamak uzorino
kurulu Vovcut vo yakin pazarlarda
markalamaya onom vorip katma dogor
yaratmaya aliiyoruz \oni vo uzak cogratyalar
da iso krliligimizdan liraz toragat odorok daha
hizli yayilmaci lir stratoji uyguluyoruz 2012
ihracatimiz yuzdo 10 civarinda artar Son 5
yilda ihracatimiz krizloro ragmon ortalama yillik
yuzdo 20 civarinda luyudu
G Ka ulkoyo ihracatiniz var? En onomli
pazarlar hangilori?
! 58 ulkoyo ihracat yapiyoruz En luyuk
pazarlarimiz Rusya, lran vo Azorlaycan Son
donomdo Visir, Tunus vo Pakistan gili ulkolor
do ciro olarak dikkat okocok okildo
yuksoliyor Bir digor onomli vo potansiyol ulko
adayimiz iso sadoco 2 ay onco alimaya
laladigimiz Almaya Almanya, yil sonunda
ciro olarak 5 ya da 6nci siraya yuksolocok gili
gorunuyor
Bu yil ilk dota Gunoy Amorika,
Almanya, Hindistan vo Avustralya
gili tarkli lolgo vo ulkoloro ihracata
laladik 2013 hodotimiz 18 milyon
dolar ihracat Ayrica ulko sayimizi
iso 65o ikarmayi planliyoruz
Gunoy Amorika ok onom
vordigimiz, yoni lir pazar Bu
cogratyaya Porudan girdik,
ilorlomoyi planliyoruz Talii honuz
ok kuuk adimlarla, damla damla
ilorliyoruz Ama hodotimiz orada
kalici olmak
G Turk kozmotik pazarinda yorli
urotici olmak nasil?
! \orli lir uroticinin ayakta
kalmasi iin onco tukoticiylo gulu
lir guvon ilikisinin oturtulmasi gorokiyor Bir
digor onomli taktor do kalitodon hilir okildo
odun vormomok Guvon vo kalito lizim on
onomli politikamiz oldu Son donomdo
sanayicilik yapmak gidorok zorlaiyor KDV,
TV dorkon yuzdo 40in uzorindo vorgiylo
urotiyoruz Bu noktadaki adalotsizligin onuno
goilmoli Talii dovlotin onomli dostoklori do
var Vosola Turguality ok dogorli lir program
Bu tarz adimlarin artirilmasi gorokiyor
G 5 yil sonra Huncayi norodo
goruyorsunuz?
! Niyotimiz Turkiyodoki laaridan ziyado
Avrupadaki laari vo lu laarinin kalici
olmasi Bizim iin kalici olmak hizli
luyumokton daha onomli
KOZMETK PERAKENDE
132 CAPlTAl 1 2013
EN BAARILI ALANLARIMIZ
PARFM VE DEODORANT
$AIIIAPIN DAGIIIMI Iop|omdo 15 morkoy|o yok|o|k b|n 200
rn|e pozordo nem|| b|r konumdoy|z. En boor||| o|dugumuz o|on
porfm ve EDI (Eou De Io||eIIe). Iop|om soI||or|m|z|n yzde 0-5|
porfm ve deodoronI grubundon o|uuyor.
NEPEDE IDEPI? OrIo ve orIo sI segmenIIe sekIr ||der|y|z.
DeodoronIIo |se ||k 3Iey|z. 8ozen |k|nc| bozen nc o|uyoruz.
Iop|om koIegor|de pozor|m|z yzde 20. Jog|er morkom|z erkek
porfm pozor|ndo ||der morko. Co|d|on |se |k|nc| morkom|z. Fozor
her y|| yzde 10 byyor. 8|z|m morko|or|m|z |se pozor|n zer|nde
performons gsIer|yor.
HUNCA.qxp 12/28/12 7:10 PM Page 7
YEN RN
134 CAPITAL 1 / 2013
G
YASEMN ERDOAN yerdogan@capital.com.tr
2012nin ilk 6 aynda biskvi kategorisinde tam bin 911 yeni rn piyasaya kt.
Bunun bin 613 ise raflardan silindi. stelik bu kaderi yalnzca hzl tketim
rnleri yaamyor. Her yl onlarca sektrden yzlerce rn pazara veda ediyor.
Peki irketler, yeni bir rnn tutup tutmayacan nasl anlyor? yle sinyaller
var ki sat rakamlarndan bile nce rnn geleceine dair fikir veriyor.
Mterinin maazadaki tavr, bayilerin tehir biimi hatta rakiplerin tutumu en
kritik rn tutma iaretlerinden bazlar. Yeni rn iin sabretme sresi de
sektrlere gre deiiyor. Otomotivde 2-3 yl iken mobilya ve beyaz eyada 1
yldan fazla beklenmiyor. En sabrsz sektrler ise hzl tketim ve GSM.
TUTMA
ARETLER
RN VE HZMETTE SABIR SRES 3 YILA KADAR UZUYOR
TUTMAISARETI.qxp 12/28/12 7:37 PM Page 2
CAPITAL 1 / 2013 135
TUTMAISARETI.qxp 12/28/12 7:37 PM Page 3
ORHAN
DL
YEN RN
ayilerin rn tehire koymas, reklamlarn dille-
re dolanmas ya da sosyal medyada rnden bah-
sedilmesi... Bunlar, yeni bir rnn kaderini tayin
eden kritik gstergelerden birka. rnein m-
terinin vitrin nnde uzun sre kalmas iyiye ia-
ret. Mteri rne dokunuyorsa daha da iyi. Hele bir de
rakipler taklit etmeye yeltendiyse o rn kesinlikle tut-
tu demek oluyor. Tabii bu sinyaller sektrlere gre de-
iiyor.
Sektr bamsz her irketin en fazla nemsedii gs-
terge ise kukusuz sat rakamlar ve iade oranlar. Onun
dnda pazar aratrmalar, tketici anketleri gibi standart
almalar da var. Bir de her irkete gre deien nabz
yoklama taktikleri Kimi sosyal medyay, kimi sat an-
dan gelen geri bildirimleri, kimi ise tketici yorumlarn
dikkate alyor.
te yandan irketlerin yeni rne verdii kendini is-
patlama sresi de farkllk gsteriyor. rnein otomo-
tiv sektrnde bir modelin tutup tutmayaca ilk 6 ayda
anlalyor. Bu sre hzl tketimde 4-6 hafta iken hazr
giyimde en fazla bir sezon. Hal ve kuyumda ise irket-
ler yeni rne tamam m devam m demek iin en ok
1 ay sabrediyor. Bu anlamda en aceleci sektr ise GSM.
Yeni bir tarifenin kaderi ilk 1 haftada iziliyor.
EN NEML ARETLER
Aslnda uzmanlar, bir rnn tutup tutmayacan anla-
mann hi de zor olmad grnde. rnein dnya-
ca nl pazarlama gurusu Al Riesa gre tek gerek ia-
ret var. O da tketicinin beenisi. Ries, En nemli ve tek
gerek iaret, tketicinin rn sevip sevme-
mesidir. Birok baarl markann yava yol al-
dn unutmamak lazm. rnein Red Bull, ge-
en yl 5,4 milyar dolarlk ciro yapt. Ama 10
milyon dolar ciroya ulamas 5 yldan fazla za-
mann ald diye konuuyor.
Management Center Trkiye Ynetici Orta
Tanyer Snmezer, pilot satlarn nemli bir ia-
ret olacan vurguluyor ve ekliyor:
Pilot blgelerdeki satlar, farkl segment-
lerdeki geri dnler, iadeler, alan mterinin
tekrar ne kadar ald ciddi iaretlerdir.
Danmanlk irketi Markamn kurucusu ve
yneticisi Gven Bora ise Deneme orannn
ykseklii fikrin ilgi ektiini gsterir diyor ve
yle devam ediyor: Tekrar deneme orannn
ykseklii rnn kt olmadn iaret eder.
Dzenli alma geenlerin oran yksekse rn-
le ilgili kategorik bir ret olmadn anlarz. Sa-
dakat yzdesi ise rakiplerden ne kadar ayr-
tmz gsteriR.
LK SATILAR KRTK
En nemli iaretin ilk sat rakamlar olduu-
nu irketler cephesindeki yneticiler de do-
ruluyor. Hayat Kimya Genel Koordinatr
Orhan dil, Sadece kendi satlarmz deil,
mterilerimizin ve hatta perakende noktalar-
nn da satlarn takip edebiliyoruz. Bu sat ra-
kamlar rnmzn tutup tutmadna dair
nemli bir gsterge oluyor diyor.
Step Hal Ynetim Kurulu Bakan Cem en-
gr, lk hafta sonu getikten sonra ciddi bir veri
alrz diyor ve ekliyor: Bizler iin 1 ay yeter-
136 CAPITAL 1 / 2013
B
TUTMAISARETI.qxp 12/28/12 7:37 PM Page 4
lidir. lk hafta sonundan sonra sata
veya siparie dnmesiyle bize gre
rnn kaderi belli olur. Ufak tefek
dzeltmeler, fiyat ayarlamas gerekirse
yaplr. O gn sat olmasa bile m-
terinin rn nnde vakit geirmesi,
rnn dokunma arzusu uyandrm
olmas, fiyatnn sorgulanmas en
nemli verilerdir.
Hzl tketimdeki gstergeleri ise
Nestle Trkiye Pazarlama ve Ku-
rumsal letiim Direktr Yce Kaner
Atalay zetliyor: Eer rn, lans-
manndan sonraki aylarda hedeflenen
seviyede istikrarl bir sat grafiine
oturduysa o rn talep yaratm de-
mektir. Onun dnda reklam kampanyasnn grd ilgi
pozitif ya da negatif etkiyi verir. Ayrca yeni bir rn tut-
tuysa sosyal medyada mutlaka yansmalar olur.
EN OK NEYE BAKILIYOR?
Sat rakamlar dnda dikkate alnan baka iaretler de
var. Vestel Pazarlama Genel Mdr Ergn Gler, Pa-
zar aratrmalar nemli bir iaret. Bayilerimizden aldmz
geri bildirimler ok daha hzl ve ksa srede aksiyon al-
mamz salayacak veriler sunuyor diyor.
Altnba Genel Mdr Yardmcs Sedef Ulutrk, Pa-
zarn ancak yzde 2si yeniliki, yzde 13,5i erken be-
nimseyen konumunda. Bu durumda ilk gstergeleri an-
cak pazarn yzde 15inin ilk tepkilerine gre deerlen-
direbiliriz. Repete (tekrar) siparii alnan rn her zaman
baarldr eklinde konuuyor.
Arzum Ynetim Kurulu Bakan Murat Kolba da tek-
rar siparilerin nemli bir veri olduunu sylyor ve ek-
liyor: Stoklara yeni giren rnn raflarda n plana -
karlmas gerekiyor. rnn tuttuunu da hzla ikinci si-
parilerin gelmesinden anlayabiliriz.
Aveann dikkate ald sinyalleri ise Avea Bireysel Ge-
lir Ynetimi Direktr Zeynep Emre Mano zetliyor:
Sunduumuz hizmetin tercih edip edilmediini geli-
tirdiimiz sistemlerle, mterilerimizin ihtiyalarna ne
lde cevap verebildiiyle lyoruz
ASIL TYO MAAZALARDAN
Uzmanlarn tutma iaretleri konusunda en fazla itibar
ettii kesim ise sat noktalar. rnein maazalarn on-
larca rn iinden birka tanesini tehire koymas, o rn
veya modelin daha ok ilgi grecei anlamna geliyor.
Marka danman Gven Bora, Bence ilk iaretler bayi
toplantsnda alnr. Ona dikkat etmek lazm. En iyi ko-
kuyu 40 yllk satclar alr diyor.
Oyak Renault Genel Mdr Tark Tunalolu da Bor-
a ile ayn fikirde. Tunalolu, lk mterimiz sat te-
kilatmzdr. Biz onlara satarz, onlar tketiciye satar. O
yzden sat tekilatnn fikirleri bizim iin ok nemli.
Satacak kii ikna olmadysa ok zor
diye konuuyor.
Alfemo Pazarlama Mdr S-
leyman Zoral da bayi fikrinin kritik ol-
duuna inananlardan. Zoral, rn
sata sunmadan nce bir prototipi-
ni hazrlayp bayilerimizin fikirlerini
alrz. Onlar bize n fikir verir diyor.
Eczacba Yap rnleri Grubu
Pazarlama Direktrleri Baak Cezar
Kutlu ve Orin Egemen ise unlar
sylyor: Bayiler, mimarlar ve ma-
azalarmz ziyaret eden mteriler-
den gelen geri bildirimler, bizim iin
byk nem tayor. Bayilerin tehir
iin hangi rnleri setiini, ka r-
nn tehire girdiini, hangilerinin n planda konum-
landrldn analiz ederek beenilecek rnle ilgili ilk
izlenimi edinebiliyoruz.
TAKLT VARSA TUTTU DEMEK
Sektrlerin dikkate ald bir baka tuttu iareti ise ra-
kiplerin tavr. Eer yeni rn ktktan ksa sre sonra pa-
zarda benzerleri kmsa bu, olumlu bir iaret. Golda
Kuyumculuk Pazarlama Yneticisi Gkhan Aydn, Bir
modelin benzerlerinin piyasaya farkl kanallardan hzl-
ca girdiine ahit oluyoruz. rn ne kadar baarl olur-
CAPITAL 1 / 2013 137
TEHLKE ANLARI
NE ZAMAN ALAR?
1
PAZAR PAYI ARTMIYORSA Ko niversitesi letme
Blmnden Yardmc Do. Dr. Nkhet Harmancolu,
Eer pazar byyor fakat rnn pazar pay buna
uyum salayamyorsa o rn baarszla yelken am
demektir diyor.
2
SATILAR YETERSZSE Step Hal Ynetim Kurulu Bakan
Cem engr ise Bir ay boyunca sat ve sipari
performans btelerin altndaysa bu rn iin doru
zamanlama deildir diye konuuyor.
3
YORUMLAR OLUMSUZSA Vestel Pazarlama Genel
Mdr Ergn Gler, tketici yorumlarna dikkat
ekiyor: rn, gelime dnemine gei yapamamsa
ve olumlu geri bildirimler alnmyorsa retimi brakma
ihtimalini deerlendirebiliriz.
4
ADELER ARTARSA Keskinolu irketler Grubu
Pazarlama Grup Bakan Keskin Keskinolu ise iadelere
vurgu yapyor. Ona gre marketlerin iadelerinde
gzlenen azalma veya artma oranlar, rnn
pazardaki durumu hakknda nemli mesajlar veriyor.
TUTMAISARETI.qxp 12/28/12 7:37 PM Page 5
ZEYNEP EMRE MANO
n, hzl tketimde ise 4-6 haftaya ka-
dar ksaldn sylyor. Snmezer,
GSMde yeni bir rn ya da hizmet
bir hafta iinde tutmazsa bir daha tut-
maz diyor.
Kuyumdaki durumu ise Atasay
Ynetim Kurulu yesi Atasay Kamer
zetliyor: Yeni rne en az 1 aylk
sre ngryoruz. lk verilerle, orta-
lama sonular ortaya kyor. Eer ye-
terli ilgi yoksa zaten anlalyor. G-
dada da ok uzun sreler beklenmi-
yor. Keskinolu irketler Grubu Pa-
zarlama Grup Bakan Keskin Keskinolu, 3-4 aylk bir
bekleyi dnemi oluyor. Eer marketlerden yeterli talep
gelmiyorsa rnn tutmadn anlyoruz diyor.
NE ZAMAN MT KESLYOR?
Peki yeni rnden ne zaman mit kesiliyor? Ko ni-
versitesi letme Blmnden Yardmc Do. Dr. Nk-
het Harmancolu, rnn delist edilmesini engellemek
iin rn piyasaya srlmeden baz veriler toplanmal ve
incelenmeli diye konuuyor. irketler ise bu konuda ol-
duka hassas. Alfemo Pazarlama Mdr Sleyman Zo-
ral, Bir rne ok inandysak daha fazla sabrediyoruz.
Ancak satlar dtnde, mterinin ilgisi bittiinde sa-
ttan kaldrma karar alrz diyor. Golda Pazarlama Y-
neticisi Gkhan Aydnn grleri ise yle: 3 ay boyunca
yeterli ilgiyi grmeyen, sat performans zayf olan ko-
leksiyonun yeniden retimi doru olmuyor.
sa taklitleri de o kadar fazla oluyor diye konuuyor.
Dota Pazarlama Sat Direktr lhan Tunman da
benzer yorumlar yapyor ve ekliyor: Rakiplerin benzer
rnleri yapmas, rn hakknda olumlu grlere sahip
olmamz salyor. Mterilerin rn grmezden gelmesi,
rn hakknda yorum yapmamas veya olumsuz yorumlar
gelmesi ise rnn tutmad ynnde bizlere bilgi ve-
riyor. Atlas Hal rn Grup Mdr Tuba Nalbanto-
lu, ayn durumun hal sektrnde de sz konusu oldu-
unu belirtiyor ve unlar sylyor: Pazardaki rakiple-
rin de ayn tr rne ynelmeleri bize Bu rn tuttu de-
dirten zellikler arasnda.
NE KADAR SABREDLYOR?
Aslnda yeni bir rne tannan sre hem sektrlere hem
kategorilere gre deiiyor. Management Centerdan Tan-
yer Snmezer, bu srenin otomotivde 2-3 yla yayld-
GKHAN AYDIN
YEN RN
138 CAPITAL 1 / 2013
MTER
OK NEML
HLAL SUERDEM/ KILI CEOSU
SATI DEVR HIZI KRTK Hazr giyim sektrnde en ok
dikkate alnan iaretler, sat devir hz ve mteri
talepleridir. Mterinin ne istedii bizim iin ok nemli.
ve d mteri yorumlar da nasl ilerleyeceimizi
belirleyen kilit noktalardandr. Bu yorumlar mutlaka
dikkate alnr. nk tketicinin ya da piyasann rn
sevip sevmediini, rnn eksi ve art ynlerini en ak
ve net ekilde bu yorumlardan renebiliyoruz.
YEN RNE 2 AY SRE Yeni rne kendini ispat
etmesi iin maksimum 2 ay sre tanrz. Bu srede rn
sat takipleri dzenli olarak yaplr. Gnlk ve aylk sat
hzna baklr, AR-GE departmanndan gelen aratrmalar
dorultusunda nasl ilerleyeceimize yn veriyoruz.
Gerekli kampanya almalar da yapldktan sonra hala
olumlu sonular alnmyorsa tutmad sonucuna
varlabilir.
VZYONER KESM
YAKALAYIN
TIM J. SMITH / PAZARLAMA UZMANI
K TP MTER VAR Bir ksm mteri yeni rnn kendini
ispat etmesini bekler. Dier bir kesim mteri ise yenilikilii,
yeni zmleri, yaratcl takdir eder. Risk alarak da olsa
yeniyi dener. te bu ikinci kesim mteri, early adapters
dediimiz vizyonerlerdir. Genelde bu kesim, hedef kitlenin
yzde 1 ila yzde 10u arasndadr. Bu kesimi yakalamak,
rnn tutup tutmayacan lmek asndan iyi bir
yntemdir.
ZAMANLAMA NEML rnn kabul grp grmediini
anlamak iin zamanlama ok nemli. Hzl tketim rnyse
tutup tutmayaca birka ay iinde anlalr. Baz sektrlerde
ise yllar bulabilir. Eer bir rn piyasaya ktktan sonraki bir
yl satmadysa kesinlikle baarsz demektir. Ama hibir
ynetici bu kadar uzun sre bekleyemez. O nedenle ilk
lansmann ardndan tketiciden gelen her trl geri bildirim
ok dikkatle ele alnmal.
TUTMAISARETI.qxp 12/28/12 7:37 PM Page 6
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
AKC_M.D LAN_Capital_261212.pdf 1 26.12.2012 10:16:10
MEDIA
PULSE
H/NDl Y/VUZ
hycvuz@ccp|lc|.ccm.lr
140 CAPlTAl 1 2013
GANGNAV ST\lElA HEDEll \ZDE 50 ASTl
FENOMEN ETKS Tum
dunyada 1 milyar izloyiciyo
ulaarak tonomon halino golon
Gangnam Stylo arkisi, pazarlama
ilotiimindo do Turkcollin son
roklam kampanyasi iin kullanildi
Roklam kampanyasinin nasil hayata
goirildigini konumak iin
Turkcoll Pazarlama llotiim
Diroktoru Alpay Alptokin ilo
konutuk Alptokin, populor kultur
ogolorinin pazarlama ilotiimindo
kullanilmasinin, roklamin izloyiciyi
daha aluk yakalamasi vo mosaji
vormosi iin lirok roklamvoron
taratindan kullanilan goorli lir
yontom oldugunu soyluyor
DUYGU FIRTINASI Turkcoll
roklamlarina laktiginizda hayatin
iindoki hor turlu duyguyu
odiyor Bazon duygulandiriyor,
lazon gulduruyoruz Simdi do
onorji dolu lir arki oligindo
Turkiyoyi harokotlondirolim istodik
Soimimizdo, arkinin popularitosi
otkili oldu
BYK BAARI Son 2 yildir
oktiklori Turkcoll HazirKart
tilmlorindo, muzik vo dansin ok
onomli lir rol oynamasinin da
soimlorindo rol oynadigini anlatan
Alptokin, otki aisindan da
roklamin lir hayli laarili oldugunu
duunuyor Gori donuo ilikin
olarak iso unlari aktariyor
Baariyi somut kanitlariyla da
goruyoruz Kampanyamizin ilk
hattasinda i hodotlorimizi yuzdo 50
oraninda gomomiz do lunun
guzol lir gostorgosi
kullandigimizi aika gorocoksiniz
diyon Alptokin, oylo dovam
SOSYAL MEDYAYI NASIL KULLANMALI?
BYME SRYOR Sosyal modyanin ilotiim
dunyasindaki otkisi katlanarak luyuyor Bu
gorokton harokotlo do irkotlorin sosyal modyadaki
taaliyotlori do artiyor Rakamlara lakacak olursak,
sosyal modyada markalar hakkinda konuulma
miktari, son lir yilda yuzdo 100don daha tazla artti
lacolookta goon yil luyumo liraz hiz kosorkon
Tvittor Turk kullanici sayisini 2 katina ikardi
FIRSAT VE TEHDTLER Tum lu golimolor
yaanirkon soktorun onomli isimlorindon
Promogulo Kurucu Ortagi zgur Alazla konutum
Sosyal modyanin markalara sundugu avantaj vo
dozavantajlari sordum Sosyal modyadaki dovasa
kullanici sayisinin tirsat vo tohditlori loralorindo
gotirdigini lolirton Alaz, Birok markanin ilotiim
krizlori, sosyal modya kanallariyla lir anda saman
alovi gili yayilaliliyor diyo konuuyor
SANCILI DNEM Sosyal modyanin, yoni
mutori hizmotlori kanali oldugunu tark otmoyon
markalarin oka lalarinin agridigi lir
donomdoyiz diyon Alaza goro Sosyal modya yoni
mutori hizmotloridir anlayiini lonimsoyon
markalar, lu alani lir tirsata donuturoliliyor
SRECN AKII lirsata donuturmok iin
gorokon yaklaimi da Alaz, oylo dilo gotiriyor
Varkalarin kondiloriylo olumlu donoyim
yaami, otkili marka dostlarini lulmasi vo onlarla
ilotiim kurmasi ilk ama Dovaminda, sosyal
modya mutori hizmotlori suroci kurulmali Ancak
lu suro, golonoksol agri morkozi ii kurmak
kadar karmaik Bu sorvisi ayni anda linlorco kiiyo
nasil vorolilocoginizi hosap otmolisiniz Son olarak
da sosyal modyayi dinloyorok yoni tirsat arayiinda
olunmali
MP.qxp 12/28/12 8:49 PM Page 2
CAPlTAl 1 2013 141
CGllVYDl YlNl DlPlKfCP
Cg||vy&lclher llcncu|un yen| c|r
krecl|f c|reklcr lvren Dcgrcr c|cu.
Dcgrcr, Bcgcz|| Un|ver|le|ncen
mezun c|cuklcn cnrc UC Berke|eyce
lcrkel|ng D|p|cmc prcgrcm|n|
lcmcm|cc|. Kcr|yer| ccyuncc lec|nc
furgu| DDB, /||ce BBDC ve
fBW/]llcncu| g|c| nelvcrk
cjcn|cr|ncc gcrev c|cn Dcgrcr, cn |k|
y||c|r fBW/]llcncu|cc crecl|ve
grcup hecc gcrev|n| yrlycrcu.
KPllZl JUPlSl /lKl/NDl
Sccece gczele ve cerg| rek|cm|cr|
crc|ncc ycp||cn c|r ycrcl|c|||k
ycr|;mc| c|mc| ecec|y|e frk|yece
c|r ||k c|cn ve Tuncu y|||n| kul|cycn
K|rm|z| Bc|ncc ln ly||er Pek|cm
Cc||er|n|n cc;vuru|cr| 4 Ccck 2T3e
kcccr cevcm ececek. Jr|
cc;kcn||g|n| BBDC frk|ye Slrclej|cen
Scrum|u Ycnel|m Kuru|u Uye| Hc|uk
S|c|mcg|u ycp|ycr. K|rm|z| jr||,
ycr|;mcyc kcl||cn |;|er| cnce |nlernel
zer|ncen cn e|emeye lcc| lulccck,
crc|nccn TT Quccl 2T3 lcr|h|nce
czen|enecek jr| lcp|cnl|| ||e
kclegcr| ccz|ncc c|r|nc||er| eecek.
R
E
K
L
A
M
D
N
Y
A
S
I
N
D
A
N
.
.
.
KOBLERE AIKHAVA FIRSATI
KESNTSZ LETM Somtvizyon, roklam yapmak istoyon
KOBlloro otkin pazarlama mocralarindan liri olan aikhava roklam
alanlarini on uygun tiyata sunmak iin hayat lulan lir irkot
Somtvizyonun sundugu lu ozum sayosindo KOBllor, kondi
soolilocoklori roklam unitosindo on az 1 yil loyunca hodot kitloloriylo
kosintisiz ilotiim kurma ansina sahip oluyor
FARK YARATACAK KOBllorin istor yonlondirmo istor promosyon
istorso tanitim amaciyla lu mocrayi kullanalilocoklorini lolirton
Somtvizyon Sati Diroktoru Com nsal, Sirkotlor Somtvizyon aikhava
roklam unitolori sayosindo hom markalarina yatirim yapacak hom
rakiplorindon tarklilaalilocok Ayni zamanda ulusal markalarla yan
yana yor alma tirsatini yakalayan
KOBllor, marka imajlarini da yuksoltmo
imkanina sahip olacak diyor
EN NEML AVANTAJ nsala goro
Somtvizyonun mutorilorino sundugu on
onomli avantajlardan liri iso tasarim,
laski vo asim ilomlori iin ok lir ucrot
talop otmodon anahtar toslim hizmoti
sunmasi Bu konuyla ilgili olarak da
Ama, KOBllorin kondilorini uygun
lutolorlo otkin okildo tanitalilmolori vo
i hacimlorini luyutolilmok iin daha
tazla mutoriylo Somtvizyon aikhava
roklam unitolori sayosindo lulumalarini
saglamak diyo konuuyor
DEVAM FLM TH\, dunya ligindo lir havayolu
irkoti oldugunu yaptigi laarili roklam kampanyalariyla
da dostokliyor Sirkotin son roklam kampanyasinda,
dunyanin on luyuk iki sporcusu Kolo Bryant ilo Vossi
yor aliyor 10 Aralik 2012 itilariylo TH\ roklami
\outuloda 2 milyon hit almi durumda Roklama
gostorilon ilginin gundon guno arttigini lolirton
Alamotitarika Kroatit Diroktoru Emrah Karpuzcu, lu
kampanyanin son 3 yildir izlodiklori roklam stratojisinin
tutarli dovam tilmlorindon liri oldugunu soyluyorlar
GLOBAL N Bu 3 yillik zaman dilimindo, TH\nin
glolal ununu artirmak iin lirok sponsorluk vo roklam
anlamalari da yaptiklarini dilo gotiron Emrah Karpuzcu,
Bizi mohur odocok insanlarla lu kampanyayi
yapmaya karar vordik Onlar da ok laarili
ilirliklorino imza atti Stratojiyi kondilorino gorov
odinip onomli isimlorlo anlatilar Barcolona ilo
laladik, Vanchostor Unitod ilo dovam ottik Sonra
Kolo Bryant, Wozniaki ilo
tilmimiz yayinlandi Amorika
kitasi iin marka olimiz
Kolo Bryant ilo Avrupadaki
marka olimiz Vossiyi
liraraya gotirmok dogru lir
karardi diyor
DNYA GNDEMNDE TH\, son yillarda yapilan
tum lu alimalari luyuk lir marka harokati olarak
tanimliyor Dunyada 20 ulkodo yayinlanan
kampanyanin luyuk ilgi gordugunu do lolirton
Karpuzcu, aldiklari gori donuu do oylo paylaiyor
Kampanya dunyada luyuk ilgi gordu lspanyada iki
ana halor lultonindo ikti Spor gazotolorindo vo
gazotolordo halor olarak yor aldi Su anda TH\,
dunyada Turkiyodon daha tazla gundomdo Sonu
olarak dunyada TH\don daha tazla ulkoyo uan lir
havayolu yok
TH\NlN VARKA HAREKATl
MP.qxp 12/28/12 8:49 PM Page 3
irkotlorin dogru lir pozisyon alalilmosi iin tok-
noloji vo tukotici trondlorini izlomosi vo lunlardan
harokotlo kondi iloriylo ilgili lir igoru golitirmosi
son doroco onomli \oni lir yila laladigimiz lu
noktada, 2013to irkotlori otkiloyocok lazi trondloro lir
goz atalim
1- SOSYAL TV
Tolovizyon, hor oydon liraz ioron kanallarin oldugu lir
modya olmaktan, konu lazinda kanallara, istodiginiz til-
mi soolildiginiz lir yapiya vo daha sonra da istodigini-
zi istodiginiz zaman soyrodolildiginiz lir modolo ovrildi
Simdi intornoto laglanalilon TVlor var zolliklo sosyal
uygulamalarin yor aldigi, soyircilorin yayin sirasinda yo-
rum vo paylaim yapalildigi lu TVlor, mutori donoyimini
lamlaka loyutlara taiyor
2- NESNELERN NTERNET
Biz altta yatan toknolojilorin ok tarkina varmasak da
tiziksol dunya vo dijital dunya, gidorok iio goiyor ln-
tornot laglantilarinin yuzdo 50sindon tazlasi makino-
lor arasinda gorokloiyor Bugun intornoti kullanan yak-
laik 2 milyar kii varkon intornoto lagli cihazlarin sa-
yisi 2011do 15 milyari goti Akilli aralar, saglik sis-
tomlori, tratik aki sistomlori lazi ornoklor Dovamli vori
alan vo voron akilli tolotonlar da oylo lntornoto surokli
lagli olan vo konum-lilinli lu cihazlarla ok tazla i
tirsati doguyor
3- MKRO-HEDEFLEME
Eskidon kuuk irkotlorin lir luksu olan mutorilorinin lu-
tun ozolliklorini lilmo vo tam onlara uygun ozumlor onor-
mo, artik toknolojik golimoylo luyuk irkotlorin do ya-
palildigi lir oy halino goliyor Buyuk vorilorin toplana-
lilmosi vo analiz odilolilmosi sayosindo urunlor vo hiz-
motlor, kiiyo ozol vo tam zamaninda sunulaliliyor
4- ORTAMA UYGUN REKLAMLAR
lnsanlar, intornotto karilarina ikan manot tipi voya say-
tayi koson roklamlari gonoldo izlomiyor vo atlayip goi-
yor nco lu tip uygulamalarla lalayan sosyal modya rok-
lamlari, imdi ortama uygun halo goldi Roklama lonzo-
moyon iorik oklindo roklamlar, ioriklo iio sunuluyor
Tvittor, lacolook vo digor sosyal mocrada lalayan lu
roklamlar yayginlaacak
5- KURUMSAL MOBLTE
Sirkotlordo tallot kullanimi artiyor Bulut vo molil liliim
lirlirlorini dostokloyorok luyuyor alianlar vo mutori-
lorin i vo ozol hayatlari arasindaki izgi gidorok lula-
niklaiyor 2013to irkotlor, vorimlilik ihtiyaciyla golon ku-
rumsal molilito talolini alianlarini cop tolotonunun oto-
sindo cihazlandirarak karilamak durumunda olacak
Bazi irkotlor alianlarina kiisol lulut alanlari aacak
6- BLG GVENL
Bilgi vo kimlik guvonligi, 2013to tomol lir sorun olacak
Hor cihazi vo intornoto hor laglanti noktasini korumak zo-
runlu lir oncoligo donuocok lntornot gidorok ottatla-
tika irkotlorin tikri mulkiyotini vo kiilorin kimlik lilgi-
lorini korumak gidorok zorlaacak Bu da ozgurluklorin
aloyhino lazi golimoloro nodon olalilocok
7- LOKAL RETM
3 loyutlu laski toknolojilorinin yayginlamasi, urotimi yo-
nidon tanimlayacak llk aamada lirok kuuk loyutlu uro-
tim yorol halo golocok Kapsama alanlari hayal gucuylo si-
nirli gili gorunon toknolojido, gida urotimindon yapay or-
gan urotimino kadar dogiik alanlarda golimolor var Kisa
vadodo lirok para yorindo urotilolilocok Bu toknolo-
jinin u anda Amorikan ordusu taratindan kullanildigi li-
liniyor Uzun vadodo, iilik avantaji olan ulkolor do lu
toknolojidon otkilonocok
8- KURUMSAL UYGULAMA MAAZALARI
2014 yilina golindigindo Applo, Googlo, Vicrosott vo di-
gor uygulama magazalarindan yilda 0 milyar uygulama
indiriliyor olacak Bir yil sonra lirok uluslararasi irkot,
alianlarina kondi ozol molil uygulama magazalari uzo-
rindon uygulama indirtocok Boyloco irkotlor, hom ilo-
riylo ilgili guvonli olduguna inandiklari lir uygulamalar so-
kisini hom kondilori iin ozol yapilmi voya uyarlanmi uy-
gulamalari alianlarina sunalilocok
9- GRUP FNANSMANI
Amorikada 2012 yilinda ikan JOBS \asasi ilo start-up ir-
kotlorin liroysol yatirimci gruplari taratindan tonlanmasi
hiz kazandi Turkiyodo do uzorindo aliilan molok yati-
rimciligi tovik odocok yasa tasarisi ilo 2013 yilinda giri-
imcilorin molok yatirimci gruplar taratindan tinansmani
hizlanacak
10- NTERAKTF PERAKENDE
Porakondodo intornoto dogru onomli lir harokot varkon
tiziksol magazalar, mutorilorlo magaza iindo angajman
saglayacak stratojiloro yonolocok Dijital dokunmatik ok-
ranlar, solt-sorvis kiosklar vo magaza ii molil promos-
yonlar lunlardan yalnizca lirkai
142 CAPlTAl 1 2013
NOVASYON
Ali zgen
ali@algoritmaconsulting.com
2013te irketleri
etkileyecek
10 trend
N
V
E
R
E
C
E
K
6
C
R
E
T
T
R
E
N
D
G
AYE TARCAN AKSAKAL aaksakal@capital.com.tr
154_155_156_157_158_CP_12 12/28/12 4:48 PM Page 3
st dzey yneticileri hari orta ve alt kadrodaki al-
anlarna enflasyon orannda cret art yapmaya s-
cak bakyor.
2012 sonunda enflasyonun yzde 6,9 ila 7,9 ara-
snda aklanacan beklediklerini syleyen Aaolu
156 CAPITAL 1 / 2013
154_155_156_157_158_CP_12 12/28/12 4:48 PM Page 4
Grubunun ynetim kurulu bakan Ali Aaolu,
2013te enflasyon oran kadar zam yapacaz diyor.
Trkiyenin en byk karma projesi Batehiri yapan
Ege Yapnn gen patronu nan Kabaday da cret
artnda ana kriterlerinin enflasyon oran olduunu be-
lirtiyor. Kabaday, irket olarak daha cret art oran-
larmz belirlemedik. Zam oranlarmz ocak aynn so-
nunda belirleyeceiz diyor
Uzmanlar da patronlar gibi 2013te zam yaplma-
masn beklemediklerini, her irketin en az gerekle-
en enflasyon kadar art yapmay planladn belirti-
yor. Oxygen Consultancy Genel Mdr Tolga Bilgin,
2013te st dzey yneticilerin cretlerinde olumlu ve-
ya olumsuz nemli bir fark olmayacak. Enflasyon ora-
nnda artlar bekliyoruz diye konuuyor.
3
PYASAYI TAKP EDYORLAR
Patronlarn cret stratejilerini belirlerken en
nemli enstrmanlar da profesyonel danman-
lk irketleri tarafndan hazrlanan cret aratrmalar
oluyor. Bu aratrmalarla yurtii ve yurtdndaki cret
seviyeleri yakndan takip ediliyor ve buna gre beyaz
yakallar iin cret seviyeleri belirleniyor. Anadolu
Grubu ve Mudo bu konuda her yl irket dndan da-
nmanlk alyor. cret paketlerini belirlerken piyasa
aratrmalarn dikkate aldklarn syleyen Anadolu
Grubu Ynetim Kurulu Bakan Tuncay zilhan, Y-
neticilerimizle birlikte tm alanlarmzn cretleri,
Hay i deerleme metodolojisiyle belirlenen kademe-
lendirmelere gre ynetiliyor diyor. zilhan, piyasa
aratrmalarndan nasl faydalandklarn u szlerle an-
latyor:
Ynetici kadrolarnn cretleri belirlenirken gru-
bumuzun genel politikalarna uygun olacak ekilde ir-
ketlerimizin kulland en nemli ara, eitli piyasa
cret aratrmalar oluyor. Eit ie eit cret ilkesiyle
objektif ve rekabeti bir cret ynetimi uyguluyoruz.
cret paketlerini piyasaya son derece duyarl bir e-
kilde oluturuyoruz. Baz maa, baar primi oranlar ve
yan haklarn kapsamn, Trkiye ve dnyadaki eilim-
lere gre gncelliyoruz.
Dnyann farkl lkelerinde hem expat hem de
Trk ynetici istihdam eden Anadolu Grubunun yurt-
dndaki cret politikas ise olduka deiken. lke-
lere gre yneticilere denen cret paketleri dei-
kenlik gsteriyor. zilhan, Yurtd operasyonlarnda
grevlendirdiimiz Trk yneticilerimizi yerel piyasa
cret aratrmalarna ek olarak expatlara zel yaynla-
nan aratrmalarnn sonucunda cretlendiriyoruz di-
ye konuuyor.
4
PERFORMANS NE IKIYOR
Tek dnem zam uygulamas baladktan sonra
performansa dayal prim sisteminin nemi art-
yor. Patronlarn da alanlarn deerlendirirken dikkat
ettii en nemli konu performans oluyor. LC Waiki-
kinin patronu Vahap Kkten Pegasusun ynetim
kurulu bakan Ali Sabancya kadar grtmz pat-
ronlarn hemen hepsi cretleri performansa gre be-
lirlemenin ana felsefeleri olduunu belirtiyor. Bu do-
CAPITAL 1 / 2013 157
CRET
PAYLAMAKTAN YANAYIM Patronlarn cret konusunda
ortak felsefesi kendilerine yksek getiri salayan personellerine
ortalamann zerinde cret demek zerine kurulu. Aaolu
Ynetim Kurulu Bakan Ali Aaolu, Kazanyorsak, ynetici
bize kazandryorsa paylamdan yanaym diyor. Aaolu,
kazan-kazan felsefesini yle anlatyor:
ST DZEYE FAZLASIYLA VERRM st dzey
yneticilerime hak ettiklerini fazlasyla vermeye alrm.
alan hakkn almal. Eer irket kazanyorsa bunu mutlaka
elemanlaryla paylamas gerekir. nk bir baar varsa bu
ekibin baarsdr. Neticede ben bu ileri yapyorsam ekibimle
beraber yapyorum. Bu nedenle alann da hakkn almasna
zellikle dikkat ederim.
STKRAR DA NEML Aaolu, piyasada iyi cret veren
iveren olarak tannr. cretleri belirlerken benim iin
performans ve irkete ballk ok nemli. Performansn yan
sra primleri belirlerken istikrara da ok dikkat ederim.
alann performansnn yannda istikrar ok nemlidir.
VAHAP KK / LC WAKK YN. KUR. BK.
KALFYE YNETC AZ
Perakende sektrnde krllklar
azalyor ancak pazar dier
alanlara gre hzl bymesini
srdryor. Bizim sektrn en
nemli sorunu deneyimli,
tecrbeli ynetici saysnn
sektrn bymesiyle ayn
oranda gereklemiyor olmas.
KME Y CRET DYOR? Bu
problemden dolay perakendede
her zaman deneyimli, tecrbeli
ynetici kadrosu ok revata oluyor.
Bunlar daha iyi paralarla rakip
irketlere transfer oluyor. Dolasyla
deneyimli yneticiyi elde tutmak iin
daha iyi cretler demeniz
gerekiyor.
ALT KADEME ANSSIZ Perakende sektrnde
kalifiye ynetici skntsndan dolay st ynetim
kadrolar her zaman daha iyi cret artlar
alyor. Ancak orta ve alt kademede enflasyon
orannda iyiletirme oluyor. 2013te orta ve alt
kademeler iin cret artnn yzde 6 ila 7
arasnda olacan ngryoruz. st ynetim
kadrolarnda ise bu oran en az yzde 15
seviyelerinde olur.
ST DZEYE YKSEK CRET DYORUZ
AAOLUNUN
KAZAN-KAZAN FELSEFES
154_155_156_157_158_CP_12 12/28/12 4:48 PM Page 5
rultuda da yksek performans gsterene ortalamann
zerinde cret verme anlay yaylyor.
Performans konusunda en hassas olan patronlarn
banda ise LC Wakikinin ynetim kurulu bakan Va-
hap Kk geliyor. Kk, Eit performans gster-
meyene ayn creti vermek en byk adaletsizlik. c-
ret sistemlerinin performansa dayal olmas gerekiyor
diyor.
Kabaday ise cret artlarn belirlerken gemi y-
ln performans deerlendirmelerini dikkate aldklarn
vurguluyor. Kabaday, Yksek performansl alanla-
rmza yaptmz zam oranlarmz enflasyon orannn
zerine kabiliyor diyor.
Strakom Danmanlk Kurucu Orta Melih Yaln
ise nmzdeki dnemde performansa dayal dl-
lendirme sistemlerinin n planda olduu yeni bir mo-
delin yaygnlatna dikkat ekiyor. Yaln, Sermaye
sahipleri perspektifinden irket krll, operasyonel
verimlilik ve zkaynak getirisi gibi temel performans
gstergelerini dllendirmek nemli bir prensip haline
geldi diyor ve yle devam ediyor: Baz cret siste-
minin tesinde daha geni imkanlar sunan performan-
sa dayal paketler ne kyor. Maalarn izafi olarak
158 CAPITAL 1 / 2013
CRET
TRKYE YNETC ORTAI
ARI ALKAYA / STANTON CHASE
2008N ILINLII YOK 2008de transfer olan bir CEO,
cret paketini 2ye katlayabilirdi. imdi bu gibi durumlar
yaanmyor. Trkiyede cret piyasas nispeten oturdu.
Duraan cret piyasas var. st ynetim ve CEO cretlerinde
2008in lgnl yaanmyor. zellikle CEO transferlerinde ok
yksek diyebileceimiz cret paketlerini grmyoruz.
DEKEN CRET 2013te transferlerin artmasyla ynetici
cret paketlerinde bir miktar art yaanabilir. Ancak
nmzdeki dnemde en nemli trend, deiken cretin
payn artrmas olacak. irketler artk sabit cret yerine
deiken crete arlk veriyor. cret paketlerinin deiken
ksmyla insanlar etkilemeye alyorlar.
BYK DEM Artk Trkiyedeki patronlar da iyi yneticiye,
sonu getirecek yneticiye iyi para verme konusunda sknt
ekmiyor. Fakat genelde patronlar sabrsz Kendi kafalarnn
zerindeki bir creti yneticiye verdilerse 3-5 ay sonra sonu
beklemeye balyorlar. ou zaman da sonu bekledikleri
konular ksa srede zlecek sorunlar olmuyor. Bu konuda
sknt duymayanlar ilerliyor. En iyisini, bulaym en ucuza
bulaym diyenler ise yerinde sayyor.
BYK UURUM Genelde patron irketlerinde cret
konusunda st dzeyle orta ynetim arasnda byk uurum
var. Patronlar st ynetim kadrolarnda yakn altklar
yneticilere daha iyi cret vermeye scak bakyor. Gl orta
kademe konusunda biraz skntlar var.
PATRONLAR OK SABIRSIZ
154_155_156_157_158_CP_12 12/28/12 4:48 PM Page 6
1500 nokta | 600 ehir | 100 lke
g
n
l
k
$
2
6
d
a
n
b
a
la
y
a
n
y
a
tla
rla
www.regus.com.tr
+90 212 3352600
Tam donanml osler
Prestijli yerel adres, posta ve telefon cevaplama servisleri
ieren hizmet paketleri
Business Loungelar, Video Konferans ve Toplant odalar
Trkiyede 7, Orta Douda 32 olmak zere
dnya apnda1500n zerinde noktada
Trkiyede ve tm dnyada
iinizi destekliyoruz
Osiniz
imdi
1. Levent
Plazada
Esnek seeneklerimizle ilgili daha fazla bilgi iin
ster bir kii, ister btn bir departman iin, iinize uygun olarak tasarlanan ve
her bteye uygun maliyet avantajl, esnek os zmleri sunuyoruz.
*Regus art ve koullar geerlidir.
RE1536_Capital Turkey Advert_DEC2012_V4.indd 1 21/12/2012 13:19
CP_RETUSYESIL.indd1 12/25/123:36PM
daha makul seviyelerde tutulduu ancak prim sistemi-
nin agresif ekilde devreye alnd yeni bir modele
doru yneliyoruz.
5
YAN HAKLAR ARTACAK
Patronlarn son dnemde cret politikalarnda
nem verdii konularn banda yan haklar geli-
yor. Hem alan memnuniyetini artrd hem de da-
ha az maliyetli olduu iin cret paketi iinde zellik-
le maddi olmayan yan haklarn arl artyor. Mu-
donun ynetim kurulu yesi mer Tavilolu, irkette
fark yaratan yneticileri yksek cret artlar yapmak
yerine geni yan haklarla dllendirdiklerini sylyor.
Tavilolu, cret konusunda prensip olarak sra d-
insanlarn sra d deerlendirilmesi prensibini be-
nimsiyoruz. Kalplara kendimizi sktrmyoruz. i-
mizdeki farkl insanlar sunduumuz eitli yan hak-
larla farkl deerlendiriyoruz diyor. Tavilolu, cret
art yerine terfiyle gelen yan haklardan da sklkla ya-
rarlandklarn ifade ediyor.
Stanton Chase Trkiye Ynetici Orta ar Alka-
ya da irketlerde zellikle uzun vadeli haklarda eskiye
gre iyileme olduuna dikkat ekiyor. Alkaya, cret
paketleri iinde hisse opsiyonlarnn, irket hisse se-
netlerinin etkinlii artyor. nmzdeki dnemde c-
retlerde yeni oyun alan yan haklar olacak diyor.
Towers Watsonn Trkiyede 251 irketle yapt
cret aratrmasna gre irketlerin yneticilerine en
fazla sunduu yan haklarn banda araba geliyor.
Aratrmaya katlan irketlerin yzde 85i ynetici kad-
rolarna irket arabas veriyor. Yine ayn aratrmaya
gre irketlerin yzde 84 yneticilerine hayat kayb
sigortas yaptryor. Emeklilik katk pay sunan irket-
lerin oran ise yzde 34te bulunuyor. Towers Watson
Genel Mdr Sha Alc, Yan hak uygulamalarnda
gelecek dnemde ne kacak konu balklar BES ve
esnek yan haklar olacak diyor. Adeccodan Betl Gl-
mez de alanlarn kariyerleri iin nemli bir unsur
olan kiiye zel eitim yatrmlarnn da nemli K stra-
tejileri arasnda olduunu belirtiyor. Glmez, alan-
lar, burslu MBA programlarna gndermek veya irket
ierisinde ynetici gelitirme havuzuna almak sklkla
grlen uygulamalar arasnda diyor.
Trkiyenin 10 byk bankasndan birinin genel
mdr, Getiimiz yllarda en baarl 20 ube m-
drmz iin ynetici koluu hizmeti aldrdk ve by-
lece onlarn performanslarn daha da ileriye tamay
hedefledik diyor.
6
PRM SSTEMLER DEYOR
Byk irketlerdeki st dzey yneticilerde maa-
n byk bir ksm performansa bal primler-
den oluuyor. Uzmanlar yllk performans primlerinin
yllk maan yzde 20 ila 40 arasnda deitiini sy-
lyor. Bu oran telekom ve finans sektrlerinde 2 kat-
na kadar kabiliyor.
Patron ve CEOlar da bu yzden son dnemde ir-
ketlerinde alan balln artrmak iin prim sistem-
lerini yenilemeye ncelik veriyor.
nsan kaynaklar danmanlk irketi Modusun ku-
rucusu Itr Volkan, patronlarn prim sistemlerini dei-
tirme trendinde olduunu belirtiyor. Volkana gre son
yllarda patronlar baz maa artlarn frenleyerek baar
bazl yllk prim demelerini n plana karmann yol-
larn aryor. Volkan, Yine bata bankaclk sektr ol-
mak zere uzun vadeli tevikler nem kazand. Son iki
yldr irketler toplam gelirlerin te birini uzun vade-
li tevikler olarak planlyor diyor.
Ant Yap Ynetim Kurulu yesi Mehmet Okay da
yneticilerine piyasann zerinde sunduklar prim ve
dl sistemleriyle istikrar saladklarn sylyor.
Okay, yneticilerin motivasyonunda maddi unsurlarn
kanlmaz olduunu sylyor.
160 CAPITAL 1 / 2013
CRET
AL SABANCI / PEGASUS YNETM KURULU BK.
SSTEM DETRD Baarmzn en nemli sac ayaklarnn
banda prim sistemimiz geliyor. Pegasusu 2005 ylnn ocak
aynda aldktan hemen 3 ay sonra prim sistemi kurduk. Ancak
zaman iinde 40 kiilik st dzey ynetici ekibimiz mevcut prim
sisteminin gncel artlara uymadn belirterek deimesini
istedi.
ALIANLAR OLUTURDU Biz de alanlarmzn taleplerini
dikkate alarak prim sistemimizi yeniden oluturduk. Yeni prim
sistemimizi olutururken de Pegasus ailesinin tm fertlerinin
ortak grn almaya dikkat ettik. Bylece hi kimse uras
yanl buras eksik diyemedi. Tm alanlarmz prim sistemi
konusunda kendileri karar verdi.
ST YNETMNK FARKLI Geen yl, gelien prim
sistemimize ilave olarak Pegasus ailesi iindeki 18 en st
seviyedeki kiiyi kapsayan st ynetim bonus sistemini kurduk.
Bu sistemin u anda Trkiyede bir benzeri daha yok. Eskiden
primler baz maann yzde 50sini geemez kural bulunurdu.
Biz bunu da kaldrdk. irkete kazandran yneticiye hak
ettiini fazlasyla veriyoruz. Mkemmel ileyen bir prim
sistemimiz var. Verdiimiz primler baz maann yzde 100n
bile geebiliyor.
MKEMMEL PRM SSTEM KURDUK
160_CP_12 12/28/12 4:49 PM Page 8
162 CAPlTAl 1 2013
PAZARLAMA
FATO KARAHASAN
fkarahasan@milliyet.com.tr
PERAKENDENN ARPICI RAKAMLARI
28-29 Kasim 2012 tarihlorindo lutti Kirdar Kongro
Vorkozindo goroklotirilon Soysal Porakondo
Gunlorinin aili konumasini, dunya apinda 3,5
milyondan tazla uyosiylo soktorun on luyuk kuruluu
olan National Rotail lodorationin (NRl) lakani vo
CEOsu Vatthov Shay yapti
Dunya porakondo soktorunun
luyuklugunun 11,4 trilyon
dolar duzoyino ulatigina
dikkat okon Shay, Porakondo
domok istihdam vo hiz
domoktir Porakondo iktisadi
anlamda golimoyi loralorindo
gotiron lir soktordur Bu
nodonlo yarattigi dogorlo
ulkolorin vo ohirlorin kalli
olmaya dovam odocoktir dodi
Shayin vordigi lilgiloro goro
ABDdo porakondo
soktoru 42 milyon kiiyo i
sagliyor
lsizlik oraninin yuzdo
15o ulatigi ABDdo yalnizca
Nool donomindo porakondo
soktoru, 600 lin donomsol i
imkani yaratiyor
2012 Nool harcamalarinin, yuzdo 4,1 oraninda
artarak 586 milyar dolar ciro rakamina ulamasi
lokloniyor
2015to 15 milyon kii intornotton alivori
yapacak
Soysal Porakondo Gunlorindo
konuan Varkatoninin kurucu
ortagi Tolga Tatarinin vordigi
lilgiloro goro
2012do intornotton
alivori yapma orani yuzdo
22yo ulati
\aklaik 9 milyon kii
intornotton alivori yapiyor
Bu rakam 2015to 15
milyona oriocok
Kadinlarin intornotton
alivori yapmasi, trondlori
dogitirdi
Dunyada intornotton gida
alivorii yapanlarin yuzdo 61i
tiyat karilatirmasi yapiyor Bu
ogilim kr marjlarini dogitiron
lir unsur olacak
Coca-Cola muzik, dans, spor, moda, sanat vo
yomok konularinda otkinliklor duzonliyor Gotigimiz
gunlordo, Coca-Cola Turkiyo, Katkasya vo Orta Asya
Bolumu Pazarlama Diroktoru Boyza Ergondon
markanin sponsorluk alimalari hakkinda lilgi aldim
Ergon, yaklaimlarini Sponsorluklarda sadoco katilan
dogil, aktit oyuncu olmak istoriz sozloriylo tanimladi
Sponsorluk stratojimizdo, projonin okillonmosindon
yonotimino kadar hor surocin iindo olmayi
lonimsiyoruz diyon Ergon, tum kararlarini Birlikto
okillondirolim tolsotosiylo aldiklarini vurguladi vo
laariyi gotiron yaklaimlarini u cumlolorlo ozotlodi
Biz uzun vadoli planlar yapalilmok iin onco yillik
rosmi gormok istiyoruz Bu nodonlo sponsorluk
kararlarimizi anlik olarak almiyoruz Sponsorlugu,
lutunsol ilotiim torcihinin onomli lir parasi olarak
goruyoruz vo ana tikrin parasina donuolilocok
tirsatlari dogorlondiriyoruz
SPONSORLUK STRATEJS NASIL OLMALI?
FATOS.qxp 12/28/12 5:22 PM Page 2
LA TKETMNDE
PATLAMA
2012 yilinin on tazla dikkat
okon kitaplarindan lirisi
Ovortroatod
oldu Kitalin
yazari Shannon
Brovnloo,
Amorikan
hastanolorinin
liror talrika gili
alitigina vo
Amorikan
hukumotinin ila tiyatlarini vo
ila kullanim gorokliligini kontrol
odomoz halo goldigino dikkat
okiyor Dunyanin on iyi
doktorlarinin yaadigi tarz odilon
Amorikada, yilda yaklaik 100
lin hasta tazla voya hatali ila
alimindan hayatini kaylodiyor
Kullandigimiz ilalarin uto
lirinin goroksiz oldugunu
savunan Brovnloo, okurlara
Kondinizi korumak iin acil
durumlar diinda hastanolordon
uzak durun Sokor hastasiysaniz
kontrollu loslonin, ilalarinizi alin
vo hastanoyo muhta olmayin
uyarisinda
lulunuyor
\illardir lu
konuda
aratirmalar
yapan Dr
Ziya
Saylana
kitap
hakkindaki, yorumlarini sordum
Saylan, llalar kimyasal
maddolordon oluur lazla
miktarlarda voya goroksiz
alindiklarinda lizo zarar
vordiklori lilinon lir goroktir
dodi Ayrica, hastanolordoki
goroksiz totkik vo uygulamalarin
zararli lilo olalilocogino dikkat
okti
CAPlTAl 1 2013 163
NLLER MARKALARA
KATKI YAPIYOR MU?
Bu yil pok ok kurulu,
roklamlarini unlu yildizlar
araciligiyla yapmayi soti
Dunyanin ondo golon aratirma
irkotlorindon Villvard
Brovnin link voritalanina goro
Turkiyodo unlu kullanan vo
kullanmayan roklamlar,
incolondigindo unlulorin ikna
otmokton ok, marka isminin
hatirlanmasina vo logoni oraninin artmasina katkisi oldugu
gozlomloniyor Villvard Brovn Turkiyo Gonol Vuduru Botul Khan,
yanli lir unlu kullaniminin markayi zayitlatma riskinin olalilocogino
dikkat okorok, unlu kullanacak kurululara aagidaki sorulari
sormalarini onoriyor
Soocoginiz yildiz kimdir?
Onu kimlor tanir?
lnsanlar ondan holanir mi?
Taninmi olmasi onomli midir?
Noyi tomsil odor?
Tomsil ottigi ozolliklor, sizin markanizla uyumlu mudur?
lnsanlar, sotiginiz unluyu tanimasa lilo roklaminizi
logonolilir mi?
nlu, markanizin onuno goolilir mi?
Hatta roklamda unlu tumuylo ono ikarak marka dikkat okmodon
gori planda kalalilir mi?
nlu kullanimi yaraticiligin onundo lir ongol oluturur mu?
Egloncoli, dikkat okocok lir sonaryonuz var mi?
2013TEN NE BEKLYORUZ?
Kurosol lnsan Kaynaklari danimanlik irkotlorindon Randstad,
Glolal l Dunyasi Egilimlori Raporunun dorduncusunu yayinlandi 32
ulkodo 18-65 ya araligindaki linlorco alian ilo yapilan Workmonitor
aratirmasina goro alianlarin yuzdo 60tan tazlasi, ulkolorindoki
okonomik durumu kotu olarak nitolondirmi Ancak yino do 2013ton
umutlu olduklarini dilo gotirmi Rapora goro kurosol olarak alianlarin
yuzdo 3u i yuklorinin arttigini duunuyor lkomizdo alianlarin
yuzdo si 2013to zam oldo otmoyi umit odiyor Turkiyodo 2013to
olumlu golimolor lokloyon alianlarin orani yuzdo 3, \unanistanda
iso lu oran yuzdo 32 duzoyindo kaliyor
Aratirmaya goro tum dunyada alianlarin yarisi yoni yilda
kariyorlorino odaklanarak, planlarini lu yondo yapmayi planliyor
Voksika, Hindistan vo Arjantinli alianlarin ortalama yuzdo 80i
kariyorlorino odaklanacaklarini lolirtmi Bu oran Turkiyodo do yuzdo
60larda kalmi
FATOS.qxp 12/28/12 5:22 PM Page 3
NETM
164 CAPITAL 1 / 2013
Gemite ok
nemsenmiyorlard.
Ancak bugn
ajandalarn odanda
yer alyorlar.
Gemiin personel
departmanlar
bugnn insan
kaynaklar departman
olarak btelerden
ald pay yzde
40a ulatrd.
Yatrmclarn yzne
bakmad tarm ve
hayvancla, bugn
gelecein sektr
olarak baklyor.
Eskiden btn
yatrmlar stanbul ve
evresine yaplrken
imdi herkesin
hedefinde Anadolu
var. te gemite
nemsenmeyen
bugnn en
deerlileri
BAZI
DEERLER,
DNYASINDA
YENDEN
YKSELYOR
G AYE TARCAN AKSAKAL
aaksakal@capital.com.tr
164_165_166_167_168_CP_12 12/28/12 6:37 PM Page 2
HERKES SAHAYA NYOR
ING Bank Genel Mdr Pnar Abay, g-
reve geliinin hemen ardndan yollara d-
t. Amac 81 ildeki btn ubeleri gez-
mekti. Organizasyonu yerinde grp m-
terinin nabzn tutmak istiyordu. Abay gibi pek ok ge-
nel mdrn de neredeyse ilk ii saha oldu.
Oysa durum, eskiden farklyd. Sahada olmak, st
dzey yneticiler tarafndan nemsenmez merkezde
olmak istenirdi. Peki saha neden deerlendi?
Bunun en nemli nedenlerinin banda, youn re-
kabetle birlikte mteriye yakn olma isteinin artma-
s geliyor. Hedef Alliance Ynetim Kurulu Bakan Et-
hem Sancakn hizmet verdikleri 20 bin eczacdan en
az yarsn ahsen tanmasnn ardnda da ite bu ger-
ek yatyor. nk saha, ynetici ve patronlara fiyat
karlatrmas yapmak, yeni ve ilgin fikirler edinmek,
mteri trendlerini gzlemlemek gibi pek ok frsat su-
nuyor.
CAPITAL 1 / 2013 165
YKSELEN DEERLER
BYK
KEF!
1
164_165_166_167_168_CP_12 12/28/12 6:38 PM Page 3
Arzumun ynetim kurulu bakan Murat Kolba
da bu gereklerin farknda. Aksaklklar iyi analiz ede-
bilmek, yaratc zmlere ulamak iin sahay nem-
seyen Kolba, Ayda minimum 2 i gnm sahaya
ayrmaya alyorum. Yneticilerimin de benim ayr-
dm vaktin daha fazlasn saha ziyaretlerine ayrma-
larn talep ediyorum diyor.
Getiimiz aylarda UPS Trkiye Genel Mdr ve
tm st dzey yneticileri, sahadan daha verimli geri
dn almak iin birer gn kurye oldu. UPS Trkiye
lke Mdr Mike Harrell, bu ekilde yeni yl nce-
sinde pazar ve mteri ihtiyalarn daha iyi gzlem-
leme frsatn yakaladklarn sylyor. Saha ziyaretle-
rinde bankaclarla inaatlar birer rekortmen. Trki-
yenin byk karma projelerinden Batehiri yapan
Ege Yapnn ynetim kurulu bakan nan Kabaday,
Gnlk alma vaktimin en az 4te 1ini saha ziyaret-
lerine ayryorum diyor. Garanti Bankas Genel
Mdr Yardmcs Nafiz Karadere ise her ayn 9-10
gnn sahada geiriyor.
TARIMA DN DNEM
Son dnemde deerlenen iler arasnda
kukusuz tarm ve hayvanclk ilk srada
yer alyor. Eskiden iadamlar yatrm ya-
placak alanlar arasnda tarm ve hayvan-
cl saymazd. Bugn pek ok grup bu alana yat-
rm yapyor. Kipatan Doana, Anadoludan Li-
maka kadar Trkiyenin nde gelen holdinglerinin
tarm ve hayvanclkta yatrmlar bulunuyor.
Bu alann cazibesini artrmasnn en nemli se-
bebiyse kukusuz dnya nfusunun hzla artyor ol-
mas. Tarmsal alanlarn daralmas, su ktl, tarm-
sal retime nem verilmemesi, kresel snma gibi
nedenler de yatrmclarn bu alana ilgisini yksel-
tiyor. Hatta bu alana, gelecein sektr olarak ba-
klyor. Artan tevikler de sektrn cazibesini artryor.
Hayvancl stratejik grd iin yatrm yapanlar
arasnda ilk srada, Trkiyenin en byk ila datm-
cs Hedef Alliancen patronu Ethem Sancak var. San-
cak, Trkiyede yllardr iadamlarna tarm ve hayvan-
cln krl bir sektr olduunu anlatyor ve bu alana
yatrm ekmek iin gnll elilik yapyor. Sancakn
orta Ata Grubu ile bugne kadar hayvanclk alanna
yapt yatrm 50 milyon dolar at. Sancak gibi bu
alan stratejik gren holdingler arasnda Doan, Do-
u, Anadolu, Kazanc, Limak, Kipa, Kayhan, Kibar,
Tahinciolu ve Orhan Holding bulunuyor.
Yaprak iftliinin sahibi Global Yatrm Holding
Bakan Yardmcs Erol Gker, hayvancln nasl de-
erlendiini yle anlatyor:
iftlik kurmaya karar verdiimde tarm ve hay-
vanclk ok horlanyordu. dnyasndan herkes ba-
na glmsemeyle bakt. Bu ie girilir mi diye dalga
getiler. imdi baktnzda Trkiyenin en byk hol-
dingleri bu alana yatrm yapmak iin birbirleriyle ya-
ryor.
te bu ilgi rakamlara da yansyor. Trkiyenin ta-
rmsal rn ihra ettii lke says 186ya, rn eidi
1.536ya ulat. hracat miktar ise son 9 ylda yzde
277 artt.
BRLKLER HIZLI ARTIYOR
2000ler ncesinde i dnyasnda birlikte i
yapma kltr ok yaygn deildi. Hele ra-
kip irketlerin birlikte almas ise nere-
deyse imkanszd. Bugn ise bu anlamda
bambaka bir kltr var. Bugn perakendeden ban-
kacla kadar birok sektrde, ortak i yapma kltr
ykselie geti. Buna en gzel rneklerden biri, kredi
kartlar pazarnda yaanyor. lem hacminin 202 mil-
yar TLyi at pazarda, rakip bankalar yarattklar or-
tak platformla marka ortaklklarn artryor. Garantinin
Bonus kartn 10 farkl banka birden kullanyor. Ortak
platform kart olan Bonusun 6 milyar TLlik hacmi bu-
lunuyor. dnyasnda eskiye gre artan ibirlikleri ra-
kip gruplar arasndaki ortaklklarn da oalmasna yol
ayor. Eskiden birlikte yatrm yapmas hayal bile edi-
lemeyen gruplar birlikte hareket ediyor. naatta Tek-
fen Rnesansla, Limak Holding ise Cengiz, Kolin ve
Ykselle ibirlii yapp birlikte ihalelere giriyor.
Trsan Ynetim Kurulu Bakan etin Nuholuna
gre ibirliklerinin artmasnn en nemli nedeni, artan
rekabet. birliklerinin irketleri daha gl kldn
syleyen Nuholu, birlikleri renme, beraber i
yapma kltrn gelitiriyor. Kendinizi sektrdeki di-
er irketlerle kyaslama ans tanyor. Hepsinden
nemlisi, sektrnzn pastasn bytrsnz diyor.
Perakende de benzer bir trend var. Alveri Mer-
kezi Yatrmclar Dernei (AYD) Bakan Hakan Kodal
da son dnemde perakende de ibirliklerinin arttn
166 CAPITAL 1 / 2013
2
3
MURAT KOLBAI
MIKE HARRELL
164_165_166_167_168_CP_12 12/28/12 6:38 PM Page 4
vurguluyor. Kodal, 3 yl nce AYD, BMD ve
AMPDnin ortak platformda bir araya getirmek hayal
gibiydi. imdi ise birlikte birok etkinlik dzenlemeye
baladk diyor ve ekliyor: Artk kiraclarla AVMler
arasnda da kavga olmayacak.
ORTA SINIFIN CAZBES
1990l yllarda irketler, hep gelir pirami-
dinin stn hedeflerdi. 2000li yllarla bir-
likte gelir dalmnda ve hayat standartla-
rndaki ykselme, orta gelir grubunu hedefe tad.
Otomotivden gayrimenkule hazr giyimden bankacl-
a kadar pek ok sektrden irketin hedefinde, bugn
orta gelir grubu yer alyor. ok sayda marka ve irket,
bu grubu kapsayabilmek iin alyor, onlar cezbet-
menin yollarn aryor.
Ynetim danman Erkan Tozluyurt da bunu do-
ruluyor. Orta snfn yeniden kefedildiini syleyen
Tozluyurt, st snf hedefleyen markalar, esas potan-
siyelin orta snfta olduunu grp stratejilerini buna
gre deitiriyor diyor.
Orta snfn son dnemde deer kazanmasnn en
nemli sebebi ise bu grubun Trkiyede dier lkele-
re gre daha hzl bymesi. TGI Nielsenin aratrma-
lar da bunu gsteriyor.
Nielsennin Trkiye Aratrmasna gre 2005-2010
yllar arasnda orta snf yzde 15 byd. Trkiyede
yabanc yatrmclar da orta snfn potansiyeline dik-
kat ekiyor. Yatrmlarn gen ve artan orta snfa g-
re ekillendiriyor.
Coca-Cola Trkiye Bakan Galya Frayman Moli-
nas, orta snfn nmzdeki dnemde Trkiyede da-
ha da byyecei grnde. Molinas, 2020de Tr-
kiye nfusu 82 milyon olacak, yani 10 ylda 8 milyon
artacak. Buna karlk, 2020de Trkiyenin orta snf-
na 11 milyon kii daha katlm olacak diyor.
Son dnemde orta snfa ynelen holdingler ara-
snda ilk srada Boyner var. Boyner CEOsu Asl Kara-
deniz, orta snf harcama grubunun beklentilerini kar-
lamak amacyla, ar maazalarn yeniden hayata
geirme karar aldklarn belirtiyor. Karadeniz, yle
devam ediyor: Trkiyede orta snf ok ciddi gelii-
yor. Orta snf yakalamak iin ar formatn yeniden
getirdik. ar formatmzla yeni gelien blgelere gir-
mek istiyoruz.
KIYMETLENEN DEPARTMAN
Dou Holdingin patronu Ferit ahenk, bir
sylei ncesinde Benim iim insanlar
nsan ynetimi benim ajandamda n sralar-
da yer alyor demiti. te i dnyasndaki bu yeni an-
lay, personel departmanlarn insan kaynaklar de-
partmanna dntrd.
Eskiden personel departmanlar, irketlerin en
nemsiz ve kmsenen blmyd. Rutin prosedr-
CAPITAL 1 / 2013 167
YKSELEN DEERLER
ANADOLU
HIZLA YKSELYOR
5
6
4
E
skiden yatrmlar, stanbul ve evresine yaplr, Anadolu
nemsenmezdi. nk alm gc olan tketicinin,
stanbul ve evresinde younlat dnlrd. Son
yllarda ise trend tam tersine dnd. Anadolu adeta
yeniden kefediliyor. Byk gruplarn hemen hepsinin
odanda Anadolu var. Yeni maazalar, konutlar, oteller,
okullar Anadoluda alyor. Gelecek 5 yl iinde Dominos
Anadoluda 300, Damat 80, Migros ise 115 maaza amay
planlyor. Turizmcilerin hedefinde de nmzdeki dnemde
Anadoluya 3,5 milyar dolarlk yatrm yapmak bulunuyor.
Perakende ve alveri merkezinde de yatrmlarn yn,
Anadoluya kayyor. 2 yl ncesine kadar AVMlerin yars
stanbuldayken bu durum Anadolunun lehine deiiyor.
Bugn AVMlerin yzde 61i Anadoluda yer alyor ve bu
orann yeni yatrmlarla birlikte daha da artmas bekleniyor.
Trkiyenin en byk yerli AVM yatrmclarndan Rnesans
Holdingin alveri merkezleri blge mdr Nezihi
Kaybolu da 2013te yeni aacaklar AVMlerin hemen
hepsinin Anadoluda olacan sylyor. Bugne kadar
Gaziantep ve Malatyada AVM yatrm yaptklarn belirten
Kaybolu, Anadolunun nemi artyor. 2013te yeni
yatrmlarmz Samsun, Kahramanmara ve anlurfada
olacak diyor.
Markal konut reticilerin de hedefinde Anadolu var.
Yeil GYO Genel Mdr Ik Gkkaya da bymenin
Anadoludaki projelerden geleceini belirtiyor. Gkkaya,
Anadoluda sosyal imkanlar ve standartlar yksek,
gvenli projelere ihtiya duyuluyor diyor.
Sadece yerli yatrmclarda deil yabanclarda da
Anadolunun nemi artyor. Dnyann nemli biliim
irketlerinden IBMnin hedefinde de Anadolu var. IBM
Ankara Blge Mdr Metin Eskiciolu, Anadoluya yatrm
yapmak bizim ana stratejimiz olacak. stanbulun dna
karak Anadoludaki mterilerimizle yakn olacaz
diyor.
IIK GKKAYA
164_165_166_167_168_CP_12 12/28/12 6:38 PM Page 5
leri yerine getiren, giri klar gerekletiren bir b-
lm olarak grlrd. Patronlarn insan faktrnn
nemini anlamasyla da personel departmanlar da ge-
lecein yetenek ynetimi departmanlarna dnt. Bu
deiim, K btelerini de etkiledi. Eskiden irket gi-
derlerinin en fazla yzde 25ini, alan giderleri olu-
tururken imdi bu oran byk irketlerde yzde 40la-
ra kadar kyor. TAV Havalimanlar K Direktr Yiit
Ouz Duman, irketlerin insan kaynaklar btelerini
son dnemde artrdna dikkat ekiyor. Duman, Gi-
derlerimizin yzde 40n alanlara yaptmz harca-
malar oluturuyor diyor.
4 yl nceki kriz dnemine gre de insan kaynak-
larna yaplan yatrmlar artyor. Ynetim kou Ufuk
Ko, Ekonomik krizle beraber kslan insan kaynakla-
r bteleri, son iki yldr ciddi biimde artyor diyor.
Son dnemde ataa geen irketlerin banda gelen
Flormarda da eskiye gre en fazla zerinde durulan
konu insan kaynaklar. Yeniden yaplanma almala-
rna ilk olarak insan kaynaklaryla baladklarn syle-
yen Flormar Ynetim Kurulu yesi Alp enbay, Ei-
tim mdrlmz yoktu. alanlarmz eitmek iin
insan kaynaklar departmanmz yeniden yaplandr-
dk ve eitim blm kurduk diyor.
KADINLARIN GC ARTIYOR
dnyasnda kadnlar, her zaman etkili ol-
du. Ancak onlar eskiden, aile dndaysa-
lar bu kadar st pozisyonlarda grmek
mmkn deildi. Kadn liderler, son d-
nemde kymetlenen yetenekler arasnda ykselite. Re-
kabette son derece geride kalm bir irketi, kaptan
kkne yerletikten sonra zplatan Serpil Timuray bel-
ki de bunun en gzel rnei. Bugn Trkiyenin en
byk 500 irketini ynetenler arasnda ok sayda ka-
dn CEO, ynetici var. OMV Petrol Ofisinin CEOsu
Glsm Azeri, ING Bankn genel mdr Pnar Abay,
Toros Gbreyi yllardr yneten Esin Mete bu isimler-
den birka.
Borusandan Eczacbana kadar holdinglerin gn-
deminde de kadn alanlara ynelik pozitif ayrmc-
lk konusu var. Bu ekilde holding bnyesindeki kadn
alan ve ynetici saysnn artrlmas hedefleniyor.
Grant Thorntonun geen yl yapt aratrma da Tr-
kiyede kadn ynetici saysnn arttn gsteriyor.
2011de aratrmaya Trkiyeden katlan irketlerde, her
100 st dzey yneticiden 25i kadnken 2012de bu
oran, yzde 31e ykselmi durumda.
Sadece ynetici olarak deil kadnlarn tketici ola-
168 CAPITAL 1 / 2013
YKSELEN DEERLER
ALARAK BYME KEFEDLD
8
7
E
skiden iadamlar, organik
bymenin nemine her zaman
vurgu yaparlard. Sermaye azl
nedeniyle inorganik byme ise
kullanlmazd. Sadece yabanclarn
ald Trk irketleri gndemde olurdu.
Oysa bugn, Trk irketlerinin de
yabanc irketleri satn alarak byd
bir dnemi yayoruz. Deloitteun
aratrmasna gre son dnemde Trk
yatrmclarnn satn alma hacminde
byk bir art yaanyor. Aratrmaya
gre son 5 ylda yurtdnda toplam
hacmi yaklak 7 milyar dolar olan 70
civarnda satn alma ve ortakla Trk
yatrmcs imza att. Bu eilim, zellikle
son 2 yldr ykselen bir ivme kazand.
Sadece 2011de yaklak 2,5-3 milyar
dolarlk hacme ulaan 25-30 ilem
gerekleti. Bor skntsndaki Avrupa
lkeleri, Rusya, in, Krfez lkeleri ve
Gney Afrika ise Trk yatrmcnn
yakndan takip ettii corafyalar
olduunu syleyen Deloitte Trkiye
Kurumsal Finansman Orta Baak
Vardar, Byme stratejisi olan birok
Trk irketi artan bir ekilde yurtdndaki
yatrm frsatlarn takip ediyor.
Piyasalarn iyi olduu zamanlarda da
Trk irketleri frsat bir yaklamla
yurtd yatrm yatrmlarn yapyor
diye konuuyor.
Yeni irket satn almak konusunda
Trk irketlerini en ok motive eden
unsurlar arasnda ise ihracat pazarlarn
eitlendirmek, rekabet avantaj
salamak ve maliyetleri azaltmak
bulunuyor. nmzdeki dnemde de
irket satn almalarnn artmas
bekleniyor. Ko Holding CEOsu Turgay
Duraktan Sabanc Holding CEOsu Zafer
Kurtula gre CEOlarn gndeminde
satn alma konusu yer alyor. Durak, Bu
yl irket satn alma yoluyla
bymemize devam etmek istiyoruz
derken Kurtul da norganik byme
frsatlarna skacak bakyoruz diye
konuuyor.
BAAK VARDAR
YT OUZ
DUMAN
ALP ENBAY
164_165_166_167_168_CP_12 12/28/12 6:38 PM Page 6
abdullahkigili.com.tr - ar Merkezi: 0850 250 1938
Adana M1 AVM / Bursa Korupark AVM
Ankara AnkaMall AVM / Kentpark AVM / Panora AVM
stanbul Ataky APlus AVM / stinye Park AVM / Kozyata Palladium AVM
zmir Forum Bornova AVM
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
CAPTAL AK 20.5X27.5.pdf 1 12/14/12 2:39 PM
rak da yuksoliindon lahsotmok mumkun Turkiyodo
markot alivoriindo satin alma kararinin yuzdo 68i ka-
dinlar taratindan voriliyor Bu oran gayrimonkuldo yuz-
do 80lori goiyor
Ego \api \onotim Kurulu Bakani lnan Kaladayi,
Kullanim amali konut alacak tum mutorilorimizdo
son karari kadinlar soyluyor Biz do tum tasarim vo pa-
zarlama alimalarimizi kadin tukoticilori dikkato alarak
yapiyoruz diyor
10 yilda 2 kat artarak 4,5 milyona ikan kadin su-
ruculor, otomotiv soktorundo do trondlori dogrudan ot-
kiliyor Kuuk sinit arala urotimi, artan kadin kullani-
ci sayisiyla lirlikto yuksoliyor Toyotanin \aris modo-
lindo mutorilorin yuzdo 55ini kadinlar oluturuyor
Citroonnin C1 modolindo kadin kullanici sayisi yuzdo
50yi luluyor
PERAKENDEYE YNEL
rotim yapmak gomito ok onomsonirdi
roticilor, porakondo ayagina ok kari-
mazlardi Bizim asil iimiz urotim dorlordi
runlor iso layilor araciligiyla satilirdi Bugun
pok ok urotici, porakondoci olmu durumda \ani ma-
gaza sahili olmak da son yillarin yuksolon trondlorin-
don Bugun gomito urotici kimligiylo ono ikan
lcWaikiki, Ponti, Brillant, Zorlu Tokstil gili irkotlor, lu-
gunun onomli porakondocilori arasinda yorlorini aldi
Bir zamanlarin luyuk tokstil uroticilorindon Taha
Group, lransiz lC Waikiki markasinin lisans haklarini
alarak laladigi magazalama soruvoninin sonunda
Turkiyonin on luyuk hazir giyim markasina donutu
1999da kuuk olokli lir orap uroticisiykon pora-
kondociligo goon Ponti do kondi magazalarini aarak
300 milyon cirosu olan luyuk lir markaya donutu
Porakondo soktorunun duayonlorindon Sorvot To-
paloglu da ozolliklo hazir giyimdo ok sayida urotici-
nin porakondociyo donumosino dikkat okiyor Bu
trondin digor soktorlordo do artarak dovam odocogini
soyloyon Topaloglu, Hacim olarak hazir giyimdo uro-
tici olup porakondoci olan ok markamiz var Aslinda
kullanalilonlor iin lu ok luyuk lir avantaj unku
arkasini iyi lir urotim kapasitosino dayayan porakon-
docilor daha laarili oluyor diyor
Topaloglunun lahsottigi donuum kozmotik sok-
torundo do yaandi 4 yil iindo kozmotik uroticisin-
don porakondocisino donuon llormar, lu sayodo ci-
rosunu 120 milyon dolara, pazar payini iso yuzdo 30a
ikardi llormarin yonotim kurulu uyosi Alp Sonlay,
lu sayodo 4 kat luyuduklorini soyluyor
YKSELEN DEERLER
DAHA BYK PENDE
9
E
skiden alveri merkezleri, maazalar, ofisler daha
kkt. Yeni dnemde ise eskiye gre deer kazanan
yeni trend daha byk daha geni mekanlar oldu.
Alveri merkezleri, maazalar daha geni ve daha byk
mekanlara dnt.
Artk daha byk iinde daha fazla markann olduu
alveri merkezlerinin talep grdn syleyen AYD
Bakan Hakan Kodal, Gelecek yl 25 yeni AVM alacak.
Eskiye gre sektrdeki en byk deiiklik metrekarelerin
bymesi olacak diyor. Kodal, eskiden bir AVMnin
ortalama 15 bin metrekare inaat alanndan olutuunu
imdi ise bu orann 40 bin metrekare seviyesine geldiini
belirtiyor. Kodal, Eskiden bir AVM ortalama 60 veya 70
markayla alrd. imdi ise byyen metrekarelerle birlikte
yeni bir AVM iin ortalama 150 marka gerekiyor diye
konuuyor.
AYDnin yapt aratrmaya gre metrekarelerin artmas
cirolar da bytyor. Bu yl sonunda yzde 22 byyerek
50 milyar TLye kmas beklenen alveri merkezlerinin
cirosunun nemli bir blm metrekare artndan
kaynaklanacak.
Mavi Genel Mdr Cneyt Yavuz da eskiye gre daha
byk maazalarn deer kazandn sylyor. Eskiden
daha kk metrekareleri tercih ettiklerini imdi ise
maazalar byttklerini syleyen Yavuza gre daha
byk metrekarelerin deer kazanmasnn en nemli
nedeni maazalarn iindeki rn eitliliin artmas.
Yavuz, Maazalar byyor. Bizim de eskiden
maazalarmz 170 metrekare byklndeydi imdiyse
500 metrekarenin altnda yeni maaza amyoruz diye
konuuyor.
170 CAPlTAl 1 2013
10
NAN
KABADAYI
HAKAN
KODAL
CNEYT
YAVUZ
170_CP_12 12/28/12 6:41 PM Page 8
0212 354 70 00
http://www.ofce.xerox.com/solid-ink/trtr.html
2012 XEROX CORPORATION. Btn haklar sakldr.
Xerox, kre sembol, Phaser ve ColorQube XEROX CORPORATIONn tescilli markalardr.
Yeili seviyoruz.
Mavi, sar, krmz Tm renkleri seviyoruz ama yeili daha ok. Kullanm kolay, renkli bask maliyeti dk,
edeer lazer yazclarla karlatrldnda %90a varan oranda daha az atk reten evreye saygl Xerox kat
mrekkep teknolojisiyle tann.
yazlm
cretsiz!
ColorQube 8870 ColorQube 8570 ColorQube 8900 ColorQube 9300 Serisi
Xerox_Yesiliseviyoruz_Mediacat05_270x280_v2.indd 1 20.12.2012 16:20:36
ZRVE YOLU
ZLEM AYDIN AYVACI
oaydin@capital.com.tr
172 CAPITAL 1 / 2013
E
mre Scy|n, frk|yen|n en cegen||en ;|rkel| furkce|||n
pczcr|cmc ||cer|. frk|yen|n en cc;cr||| pczcr|cmc ycnel|c||er|
crc|ncc yer c|cn Scy|n|n kcr|yer|, kenc||n|n ce gurur cuycugu
cc;cr||cr|y|c cc|u. Scy|n, cun|cr| ;cy|e hcl|r||ycr:
Un||everce z|nc|r mcgczc ycnel|m|n| |f|rccn kurcum.
Kcccklcyken ;|rkel|n pczcr pcy|n| 2 m|||ne |kcrc|m ve Kccck
frk|yey| en h|z|| cyyen |ke ycpl|m. furkce||ce kurumc|
cc|mn kuru|mc| ve c|reye|cek| cln |; c|r|m|er|n|n
c|r|e;l|r||me| ce unulcmcycccg|m cc;cr||cr crc|ncc.
Scy|n, ge|ecekleye heyeccn verecek, ceger kclcc||eceg|
ve cgrenec||eceg| c|r kcr|yer yc|uncc ||er|eyeceg|n| |fcce ec|ycr
ve f|rcl|cr| ceger|enc|receg|n| ce||rl|ycr. Gncem|nce her
zcmcn m;ler||er|n c|cugunu cy|eyen Scy|n, cjcncc|n| ;cy|e
pcy|c;|ycr:
Gncem|mce furkce|||n
cnmzcek| y|||crcc c|reye|
c|cncc lkel|c|n|n hcycl|nc ne|er
kclcc||eceg|, m;ler||ne nc||
h|zmel ececeg| vcr. Hcycl|
kc|cy|c;l|rmc crzumuz|c
m;ler||er|m|z| cnce hcyclc
ccg|cc|k, cchc cnrc cchc
fcz|c hcycl uncuk. ln cnuncc furkce|||n mcrkc fe|efe|n|,
ycpl|g|m|z |;| en |y| lcn|m|cycn pcy|c;mc leknc|cj||er| zer|ne
kurcrck, Hcycl Pcy|c;|ncc Gze| cec|k. Hem cen|m hem
furkce||cek| lck|m crkccc;|cr|m|n cu fe|efey| cccklc lulcrck
c||;mcm|z ck cnem||. u cncc lcmcmen cunc kcncnlre
c|mu; curumccy|m.
FIRSATLARI DEERLENDRECEM
EMRE SAYIN / TURKCELL BREYSEL PAZARLAMA VE SATITAN SORUMLU GMY
ETM YOLU: stanbul Erkek Lisesi (1986) / Boazii niversitesi Endstri Mhendislii (1990) / Rutgers ve Princeton
niversiteleri Sistem Mhendislii yksek lisans (1992)
KARYER YOLU: Pazarlama mdr - Unilever (1992-2000) / Pazarlama mdr - Microsoft (2000-2003) / Genel mdr -
Kodak (2003-2006) / Genel mdr - Evyap (2006-2007) / Sattan sorumlu genel mdr yardmcs, bireysel pazarlama ve sat
grubundan sorumlu genel mdr yardmcs - Turkcell (2008-)
M
SD, cnycn|n pek ck |ke|nce c;|cc ||cer. Ge||;l|rc|g| ve
pczcrc uncugu c;||cr|c ge|ecek ne|||er|n cg||k|| yel|;me|
||n ck cnem|| c||;mc|cr gerek|e;l|r|ycr. /n|| Czkcn cc cu
cnyc cev|n|n frk|yecek| c;| c|r|m|n|n c|reklcr. /mcc|m,
;|rkel|m|z|n hck ell|g| ||cer||g| kczcnmc| c|ye kcnu;cn Czkcn,
c;||cnmc kcnuuncc gerek|| c|||nc|n crl|r||mc|nc celek c|ccck
her lr| prcjece yer c|ccck|cr|n| ce||rl|ycr. Kcr|yer| re|nce
g|ccc| ceney|m ce ec|nen Czkcn, en cnem|||er|n| ;cy|e cklcr|ycr:
Crlcccgu ve /fr|kc |ke|er|nce c||;mck ve crlcm ne kcccr
fcrk|| c|urc c|un leme| kurc||cr|n her yerce cyn| c|cugunun
cyr|m|nc vcrmck en cyk ceney|m|mc|. B|rck |ken|n c;||cmc
lckv|m|ne yen| c;||cr|n ek|enme| rec|nce yer c|mck |e en key|f
ver|c| cc;cr|.
Czkcn, kcr|yer hecef|n| |e ;cy|e c|k||ycr:
Ben| ge||;l|recek, heyeccn|cnc|rccck fcrk|| ceney|m|ere her
zcmcn c|g|m. Cle ycnccn uzmcn||g|n ceger|ne ce |ncn|ycrum.
Uzmcn|c;l|g|n|z c|cncc ;|rkel|n|ze
ve lcp|umc kclk| cg|cmcn|n
cyk c|r cyr|cc||k c|cugunu
c;nycrum. Hcycllc kcr;|n|zc
|kcn f|rcl|cr| ceger|enc|rerek
ccgru cc|m|cr| cll|g|n|zcc cc;cr|
cc kcr|yer ge||;|m| ce crc|nccn
ge||ycr. Czkcn, yen| y||
cjcncc|n|n en kr|l|k cc;||k|cr|n| ;cy|e c|k||ycr:
/jcnccm|n ||k mccce|n|, |kem|zce c;||crc er|;|m| cg|cmck
c|u;luruycr. Bunc ek c|crck frk|yece c;| rel|m|n| cg|cycc||mek
||n ycp||ccck c||;mc|cr cc gncem|mce. /;| rel|m| kncv hcv
pcy|c;|m| ve ykek leknc|cj| gerekl|r|ycr. frk|yece c;| kncv
hcv|n|n c|mc| |kem|z ||n ck ceger|| ve cnem||. Bu kcnucc c;|
enclr|| c|crck ycpcc||ecek|er|m|z frk|yey| cc|gem|z|n c;|
merkez| hc||ne gel|rec|||r.
ANIL ZKAN / MSD LA AI DREKTR
FARKLI DENEYMLERE AIIM
ETM YOLU: zel Amerikan Robert Lisesi (1993) / ODT Kimya Mhendislii (1998) / Ko niversitesi MBA (2000)
KARYER YOLU: Eitmen - Ik niversitesi (1999-2000) / Proje Mdr - Caspian Transco (Azerbaycan) (2000-2001)
/ Tantm uzman, sat ve pazarlama mkemmeliyeti blm ynetici aday, a rn mdr, Ortadou ve Afrika pediatrik a
lideri, metabolik ve kardiyovaskler i birimi mdr, a pazarlama mdr, Ortadou ihale kdemli a mdr, a i birimi
direktr - GlaxoSmithKline (GSK) (2002-2012) / A i birimi direktr - MSD la (2012-)
172_173_CP_12 12/28/12 6:56 PM Page 2
CAPITAL 1 / 2013 173
T
|ckel yemek kcrl|cr|y|c frk|yece jener|k mcrkc cc;cr||
gclerm|; c|cn lcenrec frk|yece, cl|; ve pczcr|cmcyc
H|kmel Czcy ||cer||k ec|ycr. Czcy, ck ceney|m|| c|r cl|; ve
pczcr|cmc ycnel|c|| c|cugu kcccr rel|mce ce ceney|m||.
Hcllc cnyc cp|ncc en cyk /|g|cc ccncurmc fccr|kc|n|n
frk|yeye kuru|um c;cmc|ncc prcje ek|c|nce yer c|m|;l|.
Un||everce frk|yecek| ||k S/P enlegre cl|; ve clcmcycn
|lem|n|n hcyclc ge|r||me|nce ce ckl|f gcrevce cu|uncu.
Y|ne furkce||ceyken Hcz|r Kcrl |cnmcn|n| ycpcn ek|ple yer
c|c|.
Czcy, lcenrec frk|yece ce f|ckel|n pczcr ||cer
kcnumunu rcrme|nce cnem|| cc;cr||crc |mzc cl|ycr.
Pekccel|n ck zcr|u c|cugu cu pczcrcc, m;ler||er|n
|hl|yc|cr| ccgru|luuncc cn|crc ceger ycrclccck czm|er
uncrck f|ycl rekccel|n| k|rmcy| cc;crc|k|cr|n| cy|eyen Czcy,
kcr|yer hecef|n| ;cy|e c|k||ycr:
Scl|; ve pczcr|cmc
c|cn|ncc lcenrec frk|yece
e|ce ell|g|m ceney|m| c|ger
lcenrec |ke|er|ne cklcrcc||mek
|l|ycrum. Cn cceme|| kurumc|
h|zmel|erce cnyc ||cer| c|cn
lcenrecce cu cn|cmcc c|rck
f|rcl c|cugunu c;nycrum.
Czcy, 2T3 cjcncc|n|n en
cnem|| mccce|n| |e ;cy|e
cklcr|ycr:
KCBl|er c|z|m ||n 2T3le
ce en fcz|c cnem le;k|| ecen kcnu. Her c||;cnc c|r f|ckel
relcrcn kcrl| verec||mek ge|eceklek| en cnem|| hecef|m|z.
HKMET ZSOY / EDENRED TRKYE SATI VE PAZARLAMA GENEL MDR YARDIMCISI
ETM YOLU: Burak Bora Anadolu Lisesi (1999) / Marmara niversitesi ngilizce Siyaset Bilimi ve Uluslararas likiler (2003)
/ Marmara niversitesi Pazarlama Yksek Lisans (2005)
KARYER YOLU: rn Mdr Colgate Palmolive (2003-2005) Kat rnleri kategori mdr, medya ve pazarlama mdr -
Kimberley Clark Trkiye (2005-2007) Grup rn mdr, Avrupa kategori pazarlama mdr (Paris), tketici rnleri pazarlama
direktr - Loreal Trkiye (2007-)
ETM YOLU: Boazii niversitesi Elektrik Elektronik Mhendislii (1990)
KARYER YOLU: Sistem analisti ve proje mdr - Unilever (1990-1995) / rn grup mdr - HP (1996 -1999) / Marmara
blge sat mdr - Turkcell (1999-2002) / Sat ve pazarlama direktr - CPG Ericsson (2003-2006) / Sat ve
pazarlamadan sorumlu genel mdr yardmcs - Edenred Trkiye (2006-)
DENEYMM DNYAYA AKTARMAK STYORUM
B
eyzc Kcpu, c|r pczcr|cmc ycnel|c|| ||n z|rveye g|cen yc|un
ycr||n| gel|. lcrec| g|c| c|r cnyc mcrkc|n|n lkel|c| rn|er|
cc|mnn pczcr|cmc c|reklcr c|crck ck cyk cle|er|
ycnel|ycr, lkel|c||er|n yc;cm lcrz|n| elk||eyen |;|ere |mzc cl|ycr.
2T2y| cn|cnc|rc|g|m|z gn|erce c|r crcyc ge|c|g|m|z Kcpu, Her
|ncn, cnce||k|e cc;cr| lcn|m|n|, cek|enl||er|n|, |lek|er|n| ve
yelenek|er|n| |y| ce||r|eme||. G| c|r hcyc| gc, kcncnlrcycn,
mcl|vcycn ve |rccey|e cc;cr||cmcyccck m|ycn yck c|ye
kcnu;uycr. Kcpu, lm kcr|yer| ccyuncc pczcr|cmcn|n fcrk||
c|cn|cr|ncc c||;m|; c|mc|n|n kenc|| ||n ck fcycc|| c|cugunu
cy|ycr. lCrc| cnye|nce merkez cf| Pcr|le c|c|g| gcrev|n
ce kenc||ne e;|z c|r |; ceney|m|n|n ycn| |rc zeng|n c|r hcycl
lecrce| ce kczcnc|rc|g|n| |fcce ec|ycr. Kcpu, kcr|yer hecef|n| ;u
cz|er|e cklcr|ycr:
Hecef|m, lulku|cr|n| lck|p el, ||hcm c|, ck c||;, cyunu g|
cyncl Bc;cr| |e cunun kc|n||mcz c|r cnucu c|ccck
Bugn|erce lCrc| frk|ye
c|crck c|cukc heyeccn|| gn|er
ge|rc|k|er|n| ce||rlen Kcpu,
gncem|n| ;cy|e pcy|c;|ycr:
Yen|||k| rn|er|e frk|yece
cu|uncugumuz lm kclegcr||erce
||cer||k hecef||ycruz. /yr|cc c|j|lc|
cnycn|n hcycl|m|zcck| crlcn
cnem| ve lkel|c||er|m|z|n lecrce|er|n| cn||ne c|r ;ek||ce gen|;
evre|er|e cn|ncc pcy|c;cc||me|, cn|crc mcrkc|cr kcr;||ncc
c|cc| c|r kcnlrc| ve elk| gc cg||ycr. Bu ceg|;en g cenge|
curumuncc, pczcrcc rekccel| kc|cc||mek cc|nc, pczcr|cmc
crc|cr|ncc, yck|c;|m|cr|ncc ve pczcr|cmcc| yelenek|er|nce
c|cc| ceg|;|k||k|ere |hl|yc vcr. /jcnccm|n en cnem|| mccce|,
lCrc| mcrkc|cr|n|n ve ek|c|m|z|n, cu ceg|;en crlcm|crc c|cn
uyum ve cccplcycn kc||le|n| g|enc|rmek.
BEYZA KAPU / LORAL TRKYE PAZARLAMA DREKTR
OYUNU GL OYNUYORUM
172_173_CP_12 12/28/12 6:56 PM Page 3
174 CAPITAL 1 / 2013
NETM
174_175_176_177_178_CP_12 12/28/12 5:11 PM Page 2
APPOSUN TONY HSIEH M
yoksa Virginin Richard Branson m
sizi daha fazla etkiliyor? Amazondan
Jeff Bezosu mu, yoksa Wall Streetin
yldz isimlerinden Warren Buffett
m daha ok beeniyorsunuz? Vereceiniz ya-
nt, sizin liderlik zelliinizi ortaya karabilir.
Ayn zamanda gelecekte nasl baarl olaca-
nzn srrn da....
dnyasnn kdemli aratrmaclar Ant-
hony Tjan, Richard Harrington ve Tsun-Yan
Hsieh yeni kitaplar, Hearts, Smarts, Guts and
Luck (Yrek, Zeka, Cesaret ve ans) da bu so-
rularn yantn aryor. Bir lidere strateji belirler-
ken ve karar alrken hangi zelliin daha fazla
yardmc olduunu bu kitapta aklyorlar.
Yazarlar, deneyimli CEOlardan yeni kurul-
mu irket liderlerine kadar 500 kiiyle gerek-
letirdikleri grmeler sonucunda, liderlerin
karar alma srecini etkileyen 4 ana zellik ol-
duunu vurguluyor. Bu 4 zellik etrafnda ise
kimlerin nasl baarl olduunu irdeliyorlar.
te onlarn azndan baar salayan bu
zellikler ve bu zellikleri iyi kullanan liderle-
rin ykleri...
CAPITAL 1 / 2013 175
G EYMA NCEL BAYIKSEL soncel@capital.com.tr
LDERLK
ZEKA,
YREK,
CESARET,
ANS
BAARIYI
HANGS GETRR?
Baarnn srr henz net olarak zlm deil.
Yine de bu konuda saysz kitap ve makale
yazld bilinen bir gerek. Son dnemin dikkat
eken kitaplarndan Heart, Smarts, Guts and
Luck da bu sorunun yantn arayan i
kitaplarndan biri. dnyasnn yakndan tand
Anthony Tjan, Richard Harrington ve Tsun-Yan
Hsieh tarafndan kaleme alnan kitap,
benzerlerinden olduka farkl. 500e yakn CEO
ve giriimcinin karakter zelliklerini inceleyen
deneyimli yazarlar, baarl liderlerin yrek,
cesaret, zeka ve ans zelliklerinden en azndan
birine daha fazla sahip olduunu vurguluyor. En
nemlisi, bu savlarn gnmzn nde gelen
liderlerini rnek gstererek ispatlyorlar.
Z
174_175_176_177_178_CP_12 12/28/12 5:11 PM Page 3
1. YREYLE HAREKET EDENLER
Yreiyle hareket eden liderlerin karsna oturduu-
nuz anda bunu hissetmeniz mmkn. Bu tip liderler,
kararlarnn hepsini mantk erevesinde ya da arat-
rarak almyor. Hatta ou, detayl bir
i planndan bile yoksun olarak i
hayatna atlyor. Bu tr liderlerin
inand bir dnceye Delice, kt
zamanda ya da imkansz dediiniz
anda bu fikrin neden ie yarayaca-
na dair pek ok neden ortaya srmek
iin abalyorlar. nk onlar iin
nemli olan vizyonlarnn baarl bi-
imdi hayata gemesi...
Cirque du Soleilin yaratcs ve so-
kak sanats Guy Laliberte de bu tr
liderlerden biri. Sirk kavramna yeni bir
bak as getiren isim, bugn Cirque
du Soleilin yllk 1 milyar dolarlk ciro-
ya komasna neden olmu durumda.
Ev ekonomisi retmeni ve bir anne olan Doris
Christopher ise yreiyle hareket eden bir baka lider.
Christopher, her evin profesyonel mutfak aralarna sa-
hip olmas gerektiine inanarak yola km bir giri-
imci. Bu nedenle Tupperware partileri organize ede-
rek bamsz sat danmanlarn yemek yapma ak
etrafnda birletirdiini sylyor. Ayn za-
manda kurduu irket Pampered Chefi ai-
le hayatn iyiletirmeye adyor. Bu vizyon
ise geleneksel sol beyin rn i tiple-
rinden olduka farkl olmasyla dikkat e-
kiyor. Bu baarnn sonucunda 2002 y-
lnda Pampered Chefin yllk satlar 700
milyon dolar buldu ve irket, Berkshire
Hathaway tarafndan satn alnd.
plan yapmyorlar Aslnda ba-
arl ilere imza atan giriimcilerin yz-
de 70i bir i planyla ie balamyor. So-
nuta yrekten hareket eden liderler
iin ama, irketin, rnn hatta krn
bile nne geiyor.
Vimeonun kurucularndan Zach
Klein da ama etrafnda her trl feda-
karl katlanm giriimcilerden... Kleinn 2004 ylnda
kurduu Vimeo, Kasm 2011de aylk 65 milyon ziya-
retiye ve 8 milyondan fazla kaytl kullancya ulat.
Klein, Vimeo akn bir rndr. Uygulayabileceim
pek ok fikir arasndan her zaman ak olduklarm se-
erim. Daha sonra bunlar arasndan devam ettirebile-
ceklerime odaklanrm diyerek iine nasl tutkuyla
bal olduunu anlatyor.
ncelendiinde ise Zach Kleinn giriimcilik
DNAsnda yzde 48 orannda yrek, yzde 26 ora-
nnda ans, yzde 22 orannda cesaret, yzde 4 ora-
nnda akln mevcut olduunu sylemek mmkn.
Amaca ynelmeyi seviyorlar Cue Ballun ortak-
larndan ve McDonalds Venturen eski genel mdr
Mats Lederhausen da Eer gl bir i kuracaksanz
ie gl bir amala balayn diyor. Bir iin baarl ol-
mas iin otantik, ilham veren ve hizmet sunan bir
ama etrafnda ekillenmesi gerektiini sylyor.
Matse gre, rnden nce ama, krdan nce de rn
geliyor. Ancak ama sahibi olmak krsz bir i yapmak
anlamna da gelmiyor...
Amac olan ve yreiyle hareket eden giriimciler,
insanlar tarafndan benimseniyor. Onlarn yaratt i-
ler yok olduunda insanlar o ii zlyor.
Lederhausen, bu bak as sayesinde nemli baa-
rlara da imza atm bir giriimci. Kariyerine McDo-
naldsda kasada balayan isim, ksa zamanda 150 franc-
hisen kurucu operatr olmay baaryor. En sonunda
da McDonalds Venturen genel mdr oluyor ve Pret
A Manger, Chipotle ve RedBox gibi ok baarl kon-
septlere imza atyor. Lederhausen liderlik felsefesini ise
yle zetliyor: Benim felsefem yrekten ii yapmak ve
sahici olmakla ilgili. Sonuta kuracanz i ve tketici
ayn ilahinin etrafnda toplanmal.
176 CAPITAL 1 / 2013
PUT KIRANLARA DKKAT
IIR AIYORLAR
Yrek, cesaret, akl ve ans 4lsnn dnda zelliklere
sahip liderler de mevcut. Bunlara put kran demek
mmkn. Bu tip liderler yaadklar dnemde r ac
ilere imza atmalaryla tannyor. Richard Branson da
byle bir isim. Geleneksel yoldan gitmeyi sevmeyen ve
limitlerin tesinde bir yaam tarz olan amzn en
nemli giriimcilerinden biri.
BRANSONUN FARKI
Branson, disleksi hastas olduu iin renim hayatnda
zorluklar yaamasna ramen, bu zelliini baaryla
uygulamay baaryor. Kendi anlamad hibir
pazarlama slogann, hizmeti ya da rn tketiciyle
buluturmuyor. Ben bir kere de anlamazsam yeterince
basit ve iyi deildir diye dnrm diye konuuyor. Bu
sayede de pek ok fark sektrde baarlara imza atyor.
FARKLI DNCE RNE
Steve Jobs ise bir baka put kran rnei. Byk ve farkl
dnmesiyle i hayatn kknden deitiren bu isim,
Apple, NeXT ve Pixar gibi baarl ilere imza atmasyla
dikkat ekti. Her zaman yapt ie hayran olan baarl
lider, dizayn konusunda yaratt r ac deiimlerle
dikkat ekiyor. Onun cesaretli yaklam, yreini ortaya
koyduu ileri ve akll pazar hamleleri daha uzun yllar i
kitaplarn ssleyecek gibi duruyor. Henry Ford, Walt
Disney, Akio Morita, Jack Welch, Katharine Graham ise
put kran liderlere dier rnekler.
174_175_176_177_178_CP_12 12/28/12 5:11 PM Page 4
2. ZEKA LERYE GTRYOR
Zekasyla hareket eden i insanlarna gelince... Bu tip-
teki i insanlar mantk erevesinde, gerekler n-
da karar veriyor. Onlar ilerini, delege ederek, kesin he-
defler koyarak, ykmllk zerine bir sistem oturta-
rak, stratejiyi belirleyerek, birinci snf performans vur-
gulayarak ynetiyor. Bu kiilerin birka tipe ayrld-
n da belirtmek gerek. Bunlardan kimi kitap zekas, kimi
sokak, kimi yaratclk, kimi ise insan zekasna sahip.
Zekasyla hareket eden i insanlar her zaman odak
i fikrini bulan kii olmayabiliyor. Ancak bu fikri iyice
anlamak, yakalamak, erevelemek ve kendi znde
gelitirmek konusunda nemli bir yetenee sahip olu-
yorlar. Fikirleri, trendleri ve yaklamlar dierlerinden
daha nce ve hzl birbirine balyorlar. Bakalarnn
kaos olarak grd ilerde mant, algy, zekay, de-
neyimi ve pazarla ilgili bilgiyi kullanyor ve ii ileriye
gtryorlar.
Bu liderler basitlikten kazanyor Akl egemen li-
derler ok baarl i kurucular olarak da biliniyor.
eBayden Meg Whitman ve Amazondan Jeff Bezos bu
konuda ok iyi rnekler. Whitman, kariyerine Ba-
in&Companyde danman olarak balam bir lider.
Bezos ise New York yatrm irketi olan D. E. Shawda
kariyerini ilerletiyor. Bezosun medya sektrnde pi-
memesi ise dikkat ekici.
Bezos, zekasn kullanarak internetin geliiminde
ok byk frsatlar gryor. Bu sayede de amzn
en nemli internet giriimlerinden birini yaratma an-
s elde ediyor. Kariyerinin ilk yllarnda kitapla yakn-
dan uzaktan alakal bir i yapmamasna ramen akln
kullanarak pazar iyi kokluyor ve ileriye doru r
ac bir adm atyor.
Bezos gibi akl egemen liderler iin dncelerini
aksiyona dntrmenin anahtar baz gerekler de
nemli.. Onlar, Dardaki en byk pazar hangisi,
Ne tr kara delikler var, Bizim mavi okyanus strate-
jimiz ne gibi sorular sorarak dier lider tiplerinden
farkllayor.
Kayp uzuv deneyi! Uzmanlara gre yksek IQ,
bir iin baars iin en az ihtiya duyulan zellikler-
den biri... Yine de dnyada baarl olmu pek ok gi-
riimcinin sokak, insan ya da yaratc zekadan en az
birine sahip olduu biliniyor. rnein Dr. Vilayanur
Ramachandran, sokak akl olarak adlandrlabilecek
bir zekaya sahip. Davran nrolojisi ve grsel psiko-
fizik alanlarnda yapt almalarla tannan bir sinir-
bilimci. Olmayan uzuv ars iin gerekletirdii ba-
sit ancak dahiyane fikirle nlenmi bir isim. Pahal te-
rapi seanslarnn yer ald bu alanda Ramachandran,
5 dolarlk bir aynayla olmayan uzuv arsn zme
kavuturmay baaryor. rnein hastann olmayan ko-
lunun yerine bir ayna yerletiriyor ve kiinin dier uz-
vunu o aynada grmesini salyor. Bu sayede hasta,
salam olan uzvunun bir yansmasn kayp olan uz-
vunun yerinde gryor. Bu sayede beyin hastaya ay-
nadaki yansmann gerek olduunu dndryor.
Bu durum da acda byk oranda bir azalma gerek-
lemesine neden oluyor.
Alveri sepeti teorisinin anlam Ayn ekilde
sokak zekasna sahip bir baka isim de alveri antro-
polou Paco Underhill... Binlerce dakika tketicileri
alveri yaparken izleyen deneyimli ynetici, eli kolu
rnle dolu olan mterilerin neden daha az alveri
yaptna dair basit ancak olduka yerinde bir tespit
yapmasyla tannyor. Underhill, tketicilerin bir yar-
dm olmadan alveri yaptklarndan bir an nce ka-
saya gitme eiliminde olduunu sylyor.
Yneticilerin alveri sepetlerini maa-
zann ortasna koyarak mterilerin alveri
yapma zamanlarn artracaklarna da vurgu
yapyor. Sonuta tketiciler bir kez marketin
iine girdiklerinde bir sepet almak iin nadi-
ren darya kyorlar.
Bu basit tespit, gzlem yetenei olan her-
kesin aklna gelebilir diye dnebilirsiniz.
Ancak Underhillin bu nerisi daha nce
kimsenin aklna gelmedii gibi pazarlama
dnyasnda nemli bir r amay da baa-
ryor.
3. GELMEK N CESARET ART
Aksiyona gemek, riski kabul etmek ve ye-
niyi denemek iin cesaret gerektiini herkes
bilir. Dnyann tamam tutkulu ve amaca y-
nelik muhteem zekalara sahip olsa da bu
insanlarda cesaret yoksa o zaman gelime
CAPITAL 1 / 2013 177
LDERLK
ANTHONY TJAN
174_175_176_177_178_CP_12 12/28/12 5:11 PM Page 5
kaydetmek mmkn deildir. Cesaret olmasa hala ku-
lbelerde yaayp mzraklarla balk yakalyor olabilir-
dik. Bu nedenle cesaretli liderlere ihtiyacmz var. Bu
insanlar btnyle bir aksiyonu balatmak ve srdr-
mekte ok iyidir.
Gnmzde ise liderler cesareti pek ok farkl e-
kilde gsterilebiliyor. Risk alanlar arasnda giriimciler
ve inovatrler bulunuyor. Bu insanlar, yeni alanlara
girmek iin can atmalaryla dikkat ekiyor. Bunun d-
nda bir i yanl ynetiliyor ya da kt bir perfor-
mans gsteriyorsa geri dnme cesareti gsterenler de
cesur yneticiler olarak adlandrlyor. Bu kiiler ge-
nellikle 5 yllk stratejilerin adam olmuyor. nk her
gn farkl bir heyecan yaratacak ilerin peinde ko-
mak istiyorlar.
Googlea nasl meydan okudu? Risk almaktan
holanmayan ancak riski anlayan cesur liderler de var.
Onlar kendi hedeflerinin peinden riski anlayarak, ka-
bul ederek ve yneterek gidiyor. Karar vermekten
korkmuyorlar. Bu tip liderler, u an ile gelecek arasn-
daki zamann ksalmasna neden olmalaryla dikkat e-
kiyor.
Googlen AdSenseinin en byk rakiplerinden
Quigonun CEOsu Micheal Yavonditte de bu trden
bir lider. u anda Hashablen kurucusu olan Yavon-
ditte yle diyor: Googlela rekabet etmek cesaret is-
teyen bir iti. Pek ok insan bizim deli olduumuzu
syledi. Ancak bizim her gn bu ii yapmamz, rakip-
le mcadele edecek bir yol bulmamz gerekiyordu. i-
mizi yrtp yrtemeyeceimizi bilmiyorduk. Ancak
cesaretle srar etmek zorundaydk. Bence baarl ina-
lar birbirine balayan en karakteristik zellik srarc
olmaktr.
Bu cesaretli yaklamnn ardndan irketini AOLa
360 milyon dolara satmay baaran Yavonditte, Bir ii
kurmak ve yrtmek srasnda pek ok ey yaarsnz.
Pek ok sre yanl gider, pek ok insan sizi hayal k-
rklna uratr. Pazar umduunuz gibi kmaz, r-
nnze gsterilen tepki sizi zebilir. Ancak nemli
olan cesaretle almaya devam etmek ve srarc ol-
maktr diye konuuyor.
4. DAHA ANSLI OLMAK N
Aratrmalar ansn genellikle ans an iyi kullanan
ve anstan yana tavr alan insanlarn kapsn aldn
gsteriyor. Ayrca ansl liderler genellikle alakgnl-
lle, entelektel bir meraka ve iyimserlie de sahip
oluyor. Zaten bu 3 faktr, bu insanlarn bir ans ann
iinde olmasna neden oluyor. Bu adan kast ok
nemli iletiim kontaklarna sahip olmak deil. ans
a, stratejik ya da deerli olarak grlmeyecek sizin
zgn ilikilerinizin bir bileiminden oluuyor. Bu a-
da yer alan kiiler zaman geince stratejik ve deerli
oluyor.
178 CAPITAL 1 / 2013
LDERLK
DUYGUSAL RKETLER
AMALARI G KATIYOR
kea, Patagonia ve Nike irketlerini bir dnn. Hepsinin
amalar nettir. nsanlar bu irketler bir gecede ortadan
kaybolursa zlr. rnein keann amac, dizayn
mobilyalar demokratize ederek kitlelere ulalabilir
fiyattan satmaktr. Patagonia, sorumlu retim ve
srdrlebilirlie nclk etmi bir irket olarak tannr.
Niken ii ise spor ayakkabdan ok oyunun iine dahil
olmak ve aktiviteyi kucaklamakla ilgilidir. Niken
Oregondaki merkezini ziyaret ettiinizde kendinizi bir
iletmeden ok bir spor salonunda gibi hissedersiniz.
330 GN TE
Infosysin kurucusu Narayana Murthy de yreiyle
hareket eden bir baka lider... Hatta ocuklarndan birisi
kendisine, Sen iini bizden daha fazla seviyorsun
dediinde onu inandrmakta bile zorlanm bir isim.
nk Murthy, yrekten bal olduu iinde toplam 330
gn geiriyor. Bir gnde 16 saatini ofisinde harcyor. Bu
nedenle ocuklarn onlar daha ok sevdiine
inandrmakta zorlanyor.
OCUU GB GRYOR
Yreiyle hareket eden liderlerin ou, kendi kurduklar
ilerini ocuklar gibi grr ve vakitlerinin nemli bir
ksmn burada harcarlar. Googlen kurucularndan
Sergey Brin de kendisinin yrekten hareket ettiini
sylyor Ben byk ihtimalle yreimle alan bir
liderim. Bir ey iin tutku duymak ve onun peinden
gidip her trl zorlua ramen gerekletiini grmek
kadar insana haz veren bir ey yok.
RICHARD
HARRINGTON
174_175_176_177_178_CP_12 12/28/12 5:11 PM Page 6
CP_NESASERGI.indd1 12/22/1211:54AM
Sansin hayatimizdaki yorini kalul otmok ogu insan
iin hi kolay dogildir Sonuta ogu lidor, hayatta imza
attigi hor laarinin arkasinda sadoco kondi rolu oldu-
gunu soylomok istor Ancak horhangi lir giriimcinin
hayatina lakacak olursaniz ans taktorunun on azindan
lir olayda kondisino yardim ottigini gorursunuz
5ans agt, baartyt da gctIrIr mI? Vodialis-
trocom sitosinin kurucusu laurol Toulyi duunun
Kazara intornot giriimcisi olmu lir lidor Touly,
1994 yilinda kondi dairosindo koktoyl partilori du-
zonlomoyo laliyor Vodya soktorundoki kiilori lir
araya gotirorok onlarin lirlirlorino yardim otmosini
amaliyor Ancak Touly, lunun lir gun io donuo-
cogini hi duunmodigini soyluyor Sadoco lolirli lir
suro sonra konuklarindan, ogor sunulan hizmoti tay-
dali luluyorlarsa, 100 dolar vormolorini istodigini lo-
lirtiyor \ani gonulluluk osasina goro para toplayarak
io laliyor
Bu oluum, 1996 yilinda onlino lir hal aliyor Tu-
runun on orkon i arama sitolorindon lirisi oluyor Si-
to sadoco Nov \orkdaki gazotocilorin lir araya gol-
mosi iin oluturulmasina ragmon zaman iindo tum
dunyaya yayiliyor 200 yilinda Touly, sitoyi 23 mil-
yon dolara Jupitormodiaya satiyor
Toulynin laarisinin luyuk lir kismi lu ilo ilgili
hilir oy lilmodigini kalul otmosindon goliyor Sup-
hosiz tarkli ozolliklori do ona yardimci oluyor Ancak
tavri vo ilikilori sayosindo ans iin dogru ortami ya-
ratmayi laarmasi onu tarkli kiliyor
1oum pIyangosuna dIkkat lino dogdugunuz
yuzyil vo norodo dogdunuz da hayatinizi otkiloyon
onomli ans taktorlorindon Gunumuzun ondo golon
pok ok giriimcisinin protosyonol kariyorino lalama
zamaninin ticari intornotin golitigi yillara donk golmo-
si lu nodonlo lir tosadut dogil rnogin, Zapposun
kurucusu Tony Hsioh iin zamanlama luyuk lir ans
taktoruydu Hsioh, volin ticarilotigi lir donomdo on-
do golon lir intornot irkoti yaratmakla kalmadi, ayni
zamanda lu alanda karisina ikan laka tirsatlari da
dogorlondirdi Goroco olarak gon lir yata, pok ok
lortuno 500 irkot yonoticisiylo tanima ansini oldo
otti Bunun on onomli nodoni iso yaa daha luyuk
olan yonoticilorin intornot agini anlamakta zorlanma-
siydi Dogdugu yil vo ortam sayosindo normaldo gon
lir giriimcinin taniamayacagi insanlarla ta-
nimayi laardi
Warron Buttott da laarisini ansa lor-
lu oldugunu duunon giriimcilordon But-
tottin mohur tohum piyangosu (ovorian
lottary) toorisi do lu duunconin lir urunu
Ona goro Buttott, lu piyangoyu kazanmi
vo dogru zamanda, dogru ulkodo vo dogru
yotonokloro sahip olarak dunyaya golmi lir
giriimci Sormayo piyasalarinin yonlondiril-
mosi gorokon lir zamanda hayatta olmasi
onun inanilmaz lir laariya imza atmasina
nodon olmu durumda Buttott, Egor mil-
yonlarca yil onco dunyaya golsoydim lir di-
nazor taratindan yonir vo io yaramayan lir
insan olarak olurdum diyorok tohum pi-
yangosunu nasil kazandigini anlatiyor
180 CAPlTAl 1 2013
LDERLK
YENDEN BALAMA CESARET
E AIK OLMAMAK GEREK
Yen| c|r g|r|;|mce gerek|| ceg|;|m| ycrclcmcmck c|r |;|n
ckme| ||n en cnem|| necen|ercen c|r|c|r. Gem|;le |;e
ycrcycn c|r |;e c;|k c|mck ve cu f|k|rcen vczgeememek
ce cyk crun ycrcl|r. Bczen cc;cr||| c|cn c|r |;| c||e
k|lmek yc cc ceg|;l|rmek gerek|r. Bu cc ck cyk
cecrel |ler. Gem|; cc;cr|ccn vczgemek ve
ge|eceg|n |hl|yc|cr|nc gcre ge||;mek ccece
g|r|;|mc||ere hc c|r cze|||k ce ceg||.
DNEREK BAARDILAR
Gem|;e cckl|g|m|zcc cev c|ek|| pek ck ;|rkel|n cyn|
curum|c kcr;| kcr;|yc kc|c|g|n| gcrycruz. Pc|crc|c, Kccck,
Xercx, lclcrc|c yc cc lBl cu lr crnek|ercen ccece
c|rkc|... Bun|cr crc|nccn Xercx /nne lu|chy|n ||cer||g|
cevrc|mc|nccn cnrc lBl |e lcu| Gerlner|n cc;c
geme|n|n crc|nccn cyk c|r ceg|;|m ge|rmey|
cc;crcrck cycklc kc|c|. Bu ||cer|er h| ku;kuuz |;
cnyc|n|n gcrcg en ceur ||cer|er crc|ncc yer c||ycr.
J.P. MORGAN RNE
J.P. lcrgcn cc T7|erce ge||;mek ||n cyk r|k c|cn
;|rkel|ercen c|r|. f|ccr| krec||er c|cn|ncc ||m ycpcn ;|rkel,
ge||;mek cc|nc kenc|n| yen||emey| cc;crc|. Bunun ||n |e
|k| ck|ycn c|c|. l|k c|crck en cnem|| ||k T m;ler||ne
ccck|cnmc kcrcr| c|c|. lk|nc|| krec| ccnkcc|||g|nccn
ycl|r|m ccnkcc|||g|nc ccgru c|r c|||m gerek|e;l|rc|. J.P.
lcrgcn cc;cr||n|n z|rve|nceyken ceg|;me cecrel|
gclerme|y|e c|kkcl ekl|.
TSUN-YAN HSIEH
180_CP_12 12/28/12 5:13 PM Page 8
1
ZAMANI ETKN KULLANIYOR
DHL Express Trkiye ve Fransa CEOsu Michel
Akavi, i hayatn Bir i ona verilen sre kadar
uzar szleriyle tanmlanan Murphy kuralna gre
planlyor. Bu kural hayatna nasl uyguladn da
yle anlatyor:
DHL Expressin hem Trkiye hem Fransa operas-
yonlarn ynettiim iin ok sk seyahat ediyorum.
seyahatine karken bavulumu evden kmama az bir
sre kala, 10 dakika ierisinde hazrlarm. Bu i iin ay-
racam maksimum sre budur ve amam. hayatm
iin de bu prensibi benimsiyorum. Sunumlarm olabil-
diince az sayda slayt ile snrl tutuyor, toplantlarm
da mmkn olduunca ksa tutmaya zen gsteriyorum.
Mail ve mesaj trafiini ise cep telefonumdan ksa ya-
ntlarla ynetiyorum; bylelikle bilgisayar banda saat-
ler harcamyorum. Bu anlamda gnm daha verimli
geirmemi salayacak teknolojik gelimelerden olabil-
diince faydalanmaya zen gsteriyorum.
182 CAPITAL 1 / 2013
NETM
Ynettikleri irketler iin daha ok deer yaratmak isteyen CEOlarn ncelikle kendi
i yaamlarn verimli klmas gerekiyor. Bu nedenle her CEOnun kendine has bir
verimlilik forml var. Kimi alt asistan saysn artryor, kimi meditasyon
yapyor kimi de gnlk listelerle hareket ederek iteki verimlilii en st seviyeye
karmaya alyor. Dengeli yaamn verimlilii artrdna inanan da var, Stephen
Coveyin etkili insan olmak iin nerdii 7 prensibi uygulayan da te 10 farkl
CEOnun 10 farkl kiisel verimlilik srr
VERMLLK
FORMLLER
HER CEONUN
KENDNE ZG
YNTEM VAR
MICHEL AKAV
G HANDE YAVUZ hyavuz@capital.com.tr
182_183_184_185_186_CP_12 12/28/12 6:50 PM Page 2
CAPITAL 1 / 2013 183
NSANLARI
182_183_184_185_186_CP_12 12/28/12 6:50 PM Page 3
Her akam, ertesi gn iin yaplacaklar listemi ha-
zrlyorum. Bu listeyi uzun tutmam, en fazla konu
ile snrlandrrm. Tm i srelerimi olabildiince eko-
nomik kullanmaya alyorum ancak dier yandan da
ynetim ekibimle olabildiince sk aralklarla biraraya
geliyorum. Dzenli olarak onlarn fikirlerini almak ve
kendi grlerimi onlarla paylamak benim iin nem-
li. Bence doru alan seimi, bir i yerinde verimli
olabilmenin en nemli noktalarndan birini oluturu-
yor. Kaliteli ve baarl insanlar seip onlarn motivas-
yonunu yksek tutarak, i yerinde verimliliin daha da
artrabileceine inanyorum.
3
DAHA OK SAHA VE KISA TOPLANTI
Birok st dzey profesyonel gibi youn bir i
temposuna sahip olan Efes Trkiye Genel M-
dr T. Altu Aksoy, zamann verimli kullan-
mak iin kendine zel yntemler uyguluyor. Bu
yntemleri yle paylayor:
Youn bir program ncesi enerji toplamak iin g-
ne yryle balarm. Sabahlar gazeteleri gzden ge-
irerek Trkiye ve dnya gndemini takip ederim. G-
nmz temposunda zamanmz verimli kullanmak
nemli, bu sebeple trafiin nispeten daha ak olduu
erken saatlerde yola karm ve ofise erken ularm.
Bu bana gn iindeki programm gzden geirmek
iin zaman kazandryor.
Toplantlarm zellikle sabah saatlerinde yapmaya
dikkat ederim. Sabah saatlerinde yaplan toplantlarn
daha dinamik ve verimli olduunu dnyorum. Top-
lantlarn sresi de ok nemli, i toplantlarm mak-
simum 45 dakika ile snrlarm. Ksa ve gndemi n-
ceden belirlenmi toplantlarn i srelerini hzlandr-
dn gryorum.
imde verimlilii artran bir dier unsurun da i ar-
kadalarmla birlikte sahada bulunmak olduunu d-
nyorum. ortaklarmzn ve tketicilerimizin nab-
zn ancak onlara yakn olduumuzda tutabiliriz. 43 yl-
dr bu felsefe ile yolumuza devam ediyoruz ve al-
malarmz ortaklk kltr ile yapmay seviyoruz.
dndaki zamanm da kaliteli geirmeye gayret
gsteriyorum. Hafta sonlar olabildiince ailemle vakit
geiriyorum. Dinlenmi olarak yeni bir haftaya bala-
mak nemli, verimliliimi olumlu ynde etkiliyor.
184 CAPITAL 1 / 2013
EN NEML KAYNAIMIZ Zaman hayatta belki de en
nemli kaynamz. Bu deerli kayna iyi kullanabilmek iin
kiisel farkndaln ok nemli olduunu dnyorum. Kiisel
verimliliinin daha yksek veya dk olduu dnemler,
saatler var. Bunu bilmek byk fayda salyor.
KIYMETL SABAH SAATLER Gnn belirli saatlerinde farkl
aktiviteleri daha iyi yapabildiimi biliyor ve buna gre hareket
ediyorum. Bir rnek vermek gerekirse; sabahlar daha verimli
altma inanyorum. Bu sebeple kymetli sabah saatlerini
israf etmemek benim iin nemli.
OK ERKEN KALKARIM ok erken kalkar, sabah saatlerini
dnmek ve zor konular zmek iin deerlendiririm. Uzun
dnemli planlama yaparm. Cuma gnleri veya hafta sonunda
i ve kiisel hedeflerim nda bir sonraki haftann, ayn veya
eyrein ilerini planlarm. Verimlilikte teknoloji de ok nemli
bir unsur. Teknolojiyi ihtiyalarnza gre iyi kullanabilmek
byk avantaj getiriyor.
UZUN DNEML
PLANLAMA YAPIYORUM
GALYA FRAYMAN MOLNAS / COCA-COLA
TRKYE, KAFKASYA VE ORTA ASYA BLM BAKANI
2
T. ALTU
AKSOY
182_183_184_185_186_CP_12 12/28/12 6:50 PM Page 4
5
HAFTALIK VE GNLK PLAN
Index Grup CEOsu Erol Bilecik, alma haya-
tmda verimliliini artrmak iin uzun yllardr
ayn yntemi kullanyor. Mutlaka her cumartesi
veya pazar kendisi iin o haftann nemli ko-
nularn sralayp, kendine dzenli bir gnlk i
plan hazrlyor. Bu plann da u szlerle anla-
tyor:
Ofis dnda bir grmem yoksa, 07:45te ofisim-
de olup saat 08:00e kadar gnlk yaplacaklar listesi
olutururum. Listeyi nme koyduktan sonra hangi y-
netici arkadalarmla grme yapacam da tespit et-
mi olurum. Haftalk i planm o haftann takviminde
iaretleyip netletirdikten sonra her gn spora ayraca-
m zaman da kesinletirmi olurum. listemi ta-
mamladmda, her sabah 08:00-08:30 aras e-postala-
rma gz atar, bir gn ncesinde eksik kalan veya ta-
mamlayamadm yazmalar bitirmi olurum.
Ayn zamanda o gnn gerekli olan konumalarn
da aradan karma konusunda ansm zorlarm. By-
lece o gnn telefon trafiini de bir nebze azaltmaya
alrm.
Gnn verimli gemesi, insann iini nne alp y-
netmesidir. Verimsizlik durumunda ise iiniz sizi y-
netir. Bu durumda baar ansnz da der. Ayrca ve-
rimlilik, irketlerdeki dinamizmi ve enerjiyi yukarya
ektii gibi, ekiplerinizi de daha fazla motive edecek
frsatlar yakalamanza olanak tanr.
6
COVEYN 7 LKESN UYGULUYOR
Siemens Trkiye CEOsu Hseyin Gelis, 1989
ylnda Stephen Covey tarafndan kaleme alnan
Etkili nsanlarn 7 Alkanl kitabnn hala ge-
erliliini koruduunu dnyor. Ben de ha-
yatm bu ilkeleri dikkate alarak planlyorum di-
yen Gelis bunu nasl yaptn da yle payla-
yor:
Proaktif olmak temel prensiplerimden biri. ze-
rinde altm konular bir sonraki gne brakmam.
Bir konuyu zamannda anlayp, deerlendirir, sonu-
landrr baka bir konuya sonrasnda odaklanrm. Bu-
CAPITAL 1 / 2013 185
NSANLARI
AKILLICA KULLANIM Bireysel ve irket baarsna ulamak
iin sahip olduumuz tm kaynaklar en verimli ekilde
kullanmamz gerektiine inanyorum. Zamanmz ve enerjimiz
en nemli kaynaklarmz. Dolaysyla her ikisini de akllca
kullanmamz gerekiyor.
VDEO KONFERANS Teknolojinin de gnmzde verimliliin
artmasna katkda bulunduunu dnyorum. rnein,
eskiden pek ok toplant iin yurtdna uzun sren seyahatler
yaparak katlrken, artk global merkezimizle pek ok
toplantmz gelien teknoloji sayesinde video/tele konferans
sistemi ile uzaktan yapyoruz.
ESNEK ALIMA Teknolojinin de katksyla aramba gnleri
Novartis Trkiye merkez ofiste esnek alma uygulamas
yapyoruz. Mmkn olduunca ekibimizin evlerinden ya da
istedikleri herhangi bir mekandan almay seebildikleri
bugnn, sanlann aksine bize verimliklik art getirdii kesin.
Trafik ve toplantlarla sfr zaman kaybederken , konsantrasyon,
yaratclk ve stratejik dnmeye ekstra vakit yaratyoruz.
TEKNOLOJY
ETKN KULLANIYOR
GLDEM BERKMAN
/ NOVARTS TRKYE LKE BAKANI
4
EROL BLECK
182_183_184_185_186_CP_12 12/28/12 6:50 PM Page 5
4 KONU NE IKIYOR Etkin zaman ynetimi dendiinde,
drt konunun ne ktna inanyorum: ncelikler
dorultusunda zaman plann iyi kurgulamak, mmkn
olduunca bu plan dorultusunda hareket etmek, etkin
toplant ynetimi ve doru ite doru yneticiye yetki ve
sorumluluk vererek zaman kayplarn nlemek.
ZAMAN PLANLAMASI Ben her pazartesi nceliklerim
dorultusunda haftalk zaman planm gzden geiriyorum. Her
sabah da gne yine o gnk programm gzden geirerek
balyorum. Gn iinde gelen e-postalar ve telefonlar
aciliyetlerine gre deerlendiriyor, acil olmayan e-postalara
akam bakmay, acil olmayan aramalara da uygun
zamanlarda geri dnmeyi tercih ediyorum.
PLANI TAVZSZ UYGULAMALI Zaman plann doru yapmak
kadar bu zaman planna, yani nceliklere uygun hareket
etmek de ok nemli. Elbette ki zaman plan da yine
ncelikler dorultusunda esnek olabilmeli, acil bir durum, bir
kriz durumunda zaman plan da hzla adapte edilebilmeli.
TOPLANTI GNDEM KRTK Dier nemli bir konu da etkin
toplant ynetimi. Bu noktada, toplant gndeminin doru
oluturulmas, zamanlamasnn doru ayarlanmas, gndem
dorultusunda tm hazrlklarn eksiksiz yaplmas, toplantnn
amaca uygun ve gerekli kararlar alnacak ekilde ynetimi
ok nemli.
YETK VEREREK
ZAMAN KAYBINI NLYOR
DR. MEHMET AKTA / YAAR HOLDNG CEOSU
7
nun yan sra bir karar alacaksam bu kararn sonucu-
nun ne olacan da mutlaka dnr, farkl bak a-
laryla deerlendirerek aksiyon alrm. Ayrca konular
nem derecesine gre ayrrm. Gn ierisinde yapa-
caklarm, bir hafta sonra ilgileneceim konular, 3 haf-
ta sonra deerlendireceim konular planldr.
ve zel hayat dengesinin de salanmas gerekti-
ini dnyorum. rnein, hafta sonlar ailemize,
sevdiklerimize ve yapmaktan zevk aldmz aktivite-
lere odaklanmamz i hayatmza da olumlu yansr. Ben
de mutlaka kendime ve aileme zaman ayrmaya dikkat
ediyorum. Bir yneticinin alma ekli ile alanlar-
na rnek olduu inancndaym. Ben de proaktif ve -
zm odakl yaklamm ile alma arkadalarma rol
model olmaya gayret ediyorum.
8
MEDTASYON GCYLE YARATICILIK
Sodexo Kapsaml Hizmet zmleri Genel M-
dr Sinan Fndkolu, bir yneticinin fazla a-
ba sarf etmeden evresinde istedii gelimeyi
salayabiliyorsa verimli olduunu belirtiyor. Bir
yneticinin en nemli grevinin ncelikle ken-
disine iyi bakmak olduunu dnyor. Sa-
lam bir beden-zihin ilikisi yneticinin kararlar-
nn etki alannda bulunan paydalar olarak a-
lanlar, tedarikiler, mteriler iin ve ksa, or-
ta, uzun vadede olumlu sonular dourmasyla
llebilir diyen Fndkolu szlerine yle de-
vam ediyor:
Bunun iin gerekli olan sakin, berrak bir zihin ve
salkl bir beden. Meditasyon yaparak zihnimin ve be-
denimin sakinlemesi i yaammda u faydalar sa-
lyor:
Yaratclm artyor. Yaratclmn artmas zel-
likle ok karmak i sorunlarn zmlememi, irke-
tin ksa/orta/uzun vadeli karlarn doru bir dengeye
oturtmam salamakla kalmayp, bu zmlerin iste-
nen sonulara eskiye gre daha az abayla ulamasn
da salyor.
Ahlaki muhakeme yetkinliim geliiyor. Tm pay-
186 CAPITAL 1 / 2013
NSANLARI
HSEYN GELS
182_183_184_185_186_CP_12 12/28/12 6:50 PM Page 6
DELEGASYONU ARTIRDIM Verimlilikte en nemli konu
eleman seimini doru yapmak. En nemli grdm 8-10
yneticiyle birebir grmeler yapyorum. Eskiye gre liderlik
ettiim konular azalttm.
DEERE ODAKLANIYORUM irketimiz 2006 ylndan bu yana
hem retimde hem ynetimde yaln ynetim sistemini
kendisine model ald. Bu srece bal olarak, ben de i yap
eklimi yalnlatrdm. yaparken her konuda deere
odaklanmay, israftan uzaklamay hedefliyorum.
BRE BR GRMELER AZALTTIM Bu nedenle i yap
tarzmda ve yneticilik anlaymda da yalnlamay
benimsedim. Daha az insanla bire bir gryorum. Gnn
verimli olmas ilerimizi hzlandryor ve bize zaman
kazandryor. Daha verimli alma firsatm oldugu iin,
irketime daha fazla deer katabiliyorum. Bu da olumlu i
sonularna sebep oluyor.
YNETMDE
YALINLAIYORUM
ENOL ANKAYA / YEM TEKSTL GENEL MDR
dalarla iyi ilikiler kurmam kolaylayor. Bu durumlar
ynetici olarak hem irketteki dier ynetici ve al-
anlara rnek olmama hem mterilerimize en olum-
suz koullarda bile bizimle almann salad istikrar
anlatmama frsat yaratyor.
9
BRKA ASSTAN DAHA VERML
Asta Ynetim Kurulu Bakan Vedat A, yo-
unlaan i temposu iinde daha verimli al-
mak iin evresindeki ekibi iyi semeye al-
yor. zerindeki byk yk onlara paylatrma-
ya dikkat ettiini belirten A szlerine yle
devam ediyor:
Onun iin, ekip ok nemli. Asistanndan genel
mdrne, proje yneticisinden proje mdrne ka-
dar her alanda nemli noktalardaki kiileri doru se-
meye alyorum. Onlarla daha i ie olarak beklenti-
lerimi, bakm ve hedeflerimi paylaarak, kendi al-
ma ve i hedeflerimi onlara alyorum. Birka asistan
kullanyorum. Birka yerinde birka mobil olarak be-
nimle hareket ediyor. nemli projelerde gittiim yer-
lere asistanlarmdan ve yardmclarmdan birka ya-
nmda geliyor.
Srekli ofis ortamn antiye ya da seyahatlere ta-
yoruz. Hatta uakta bile birok iimizi halledebiliyo-
ruz. Doada almay da ok seviyorum. Doada a-
lmak daha din hissetmemi ve daha verimli olmam
salyor. Spor ve masaj da ok nemli... Spor sonras
her hafta SPAda masaj yaptrrm.
188 CAPITAL 1 / 2013
10
NSANLARI
SNAN
FINDIKOLU
VEDAT AI
188_CP_12 12/28/12 6:51 PM Page 8
kolata satan dkkan var. 2- Lindt: svirede kii bana
ikolata tketimi, dnyann her lkesinden fazla. iko-
lata yapmn ok iyi biliyorlar. Toblerone, Nestle, Teuscher
ve Sprungli dier markalar. 3-Museo de La Xocolata: i-
kolatay ilk kefedenlerden biri spanyollardr. lk iko-
lata makinesini 1780de yaptlar. 4) Oaxaca: El yapm-
dr ve Meksikann bir numarasdr. 5) Ghirardelli: Ghi-
rardelli markas en iyisidir. Bunun dnda Michael
Recchiuti, Xox Truffle, Richart San Francisco, Cocoa Bel-
la, TCHO-Luxe ve Christoker Elbow Artinal, iyi marka-
lardr. 6) Villajoye: Bu marka 18. yzyldan beri retim
yapan spanyann en eskisidir. Bundan sonra Valor mar-
kas gelir. 7) Newyork: Dnyann en iyi ikolatalar New-
yorkda satlr. Burada ikolata turlarna katlp nasl ya-
pldn grmek mmkndr. 8) Hershey: 1906da ku-
rulan Hershey, o tarihten beri Amerikann en by-
dr. ikolata Testing Advanture de ikolata SPAsna gir-
mek zevklidir. 9) Valrhona: 1922den beri faaliyette. Valr-
hona dnyann en iyi koyu (dark-bitter) ikolatalarn re-
tir. Fransann bir numarasdr. 10) Stollwerck: Dnyann
2nci en byk reticisidir. 150 yl kutlamalar nedeniy-
le Klnde ikolata mzesi at. inde ikolata emesi
akan bu mze mutlaka grlmeli.
DVAN, LKER VE ET
Trkiye de son 20 ylda ikolata retiminde ataa geen
lkeler kervanna katld. lker, klasik ikolatalar yan-
na dolgulu ikolatalarla ilk ne kan Trk irketi oldu.
Divan markas, butik bir rn olup snrl miktarda re-
tilir. Biskvide ikinci en byk olan Eti, 10 yl nce i-
kolata retimine iddial girdi ve gnde 50 tonluk dze-
ye ulat. Nestle Trkiye, aralk aynda byk bir rek-
lam kampanyas balatt. ikolatada retim miktaryla sa-
t fiyat arasnda korelasyon vardr. rnein nl Alman
ikolata markas Ritter, Stuttgartta her gn 300 ton ola-
rak retilir. 100 gramlk tablet ikolatalarda dnyada ra-
kipsizdir. lker, Eti, len ve Nestle gibi yerlilerin, ithal
ikolatalarn (Ritter hari) drtte bir fiyata satlmasnn ne-
deni retim miktaryla ilgilidir.
DNYA MARKASI OLMA
Godivay bnyesine alan lker ksa yoldan dnya mar-
kas olmay yeledi. Eti ve lenin, lker gibi bir dn-
ya markasn satn alarak m yoksa kendi markalaryla m
yola devam edeceklerini zaman gsterecek. Trk iko-
lata sektr byk bir devrimin eiinde grnyor.
Okuyucularma neeli bir 2013 yl diliyorum.
190 CAPITAL 1 / 2013
MKROTEK
Ylmaz akr
y.cakir@superonline.com
Dii CEO,
ikolata ve kakao
aratcln ve mkemmelliin snrlarnn zor-
land alanlardan biri de ikolata retimidir. Bu-
nun nedenlerinden biri, hanmlarn, ocuklarn
bu esiz rne olan dknlkleridir. ikolata us-
talar, bu iki nemli tketici grubunu memnun etmek iin
her forml ve yntemi dener. En st dzey ikolata an-
cak kusursuz malzemeleri ve en iyi makineleri kullanan
ok deneyimli ustalarca retilebilir Geen ay TV ka-
nallarndaki reklamlarda ikolata ak ara ndeydi. Hele
Gaziantepte kurulu len ikolata fabrikasnn dii zeka
CEOsu Elif obann dnyann en nl erkek manken-
lerini Biscolata reklamlarnda oynatmas, Aye Armann
bu mankenlerle ve Elif oban ile 12-13 Aralk gnleri
syleiler yapmas, ikolata itahmz iyice kabartt! B-
yk bir ikolata fabrikasn, kakao ekirdeklerinden ba-
layarak ambalajlanmasna kadar komple kurmu ve i-
letmi biri olarak ikolata zel ilgi alanmdr. Gittiim her
lkede ilk iim, en kaliteli ikolatalar tatmaktr.
KAKAO
Ebegmecigiller (Malvaceae) familyasndan olup ikolata
yapm ve retiminde kullanlan esiz bir aatr. Bat Af-
rika, Bat Hint ve Gney Amerika doal yerleim alan-
dr ama son yllarda tropiklerin genelinde yetitirilmeye
balanmtr. Kakaonun ekirdekleri ikolata yapmnda
kullanlr. 4-8 metre boyundaki kakao aac, lk iklim-
leri ve dzenli yamur alan verimli topraklar sever. Ge-
leneksel olarak Aztekler tarafndan su ve baharatla ka-
rtrlarak ikolata yapmnda kullanlyordu. spanyol is-
tilasndan sonra Avrupaya getirilen kakao, st ile kar-
trlarak kullanlmaya baland ve ksa srede damakla-
r fethetti. Kakao tozunun zamanla kakao ekirdeklerinden
salanan kakao ya ile kartrlmas sonucu bugnk
ikolata ortaya kt. Kakao bitkisi, dnya apnda 70 bin
km2 zerinde ekim alannda yetitirilir. retimin yzde
40n Fildii sahili/Afrika, yzde 15lik payn Gana ve En-
donezya gerekletirir. Nijerya, Brezilya ve Kamerun da
reticiler arasnda. Kakao tohumlar ya hasat srasnda veya
bir sre sonra mayalandrlarak acs alnr ve ho kokusu
ortaya karlr. Byk ikolata fabrikalar, zellikle Af-
rika ktasnda milyonlarca m2lik kakao retim alanlar-
n iletir.
EN NL 10 MARKA
1-Godiva: Belikann bir numaral ikolata markas ve
lker tarafndan satn alnd. Bu lkede 12 ikolata fab-
rikas, 16 ikolata mzesi ve 2 bin 100 tane sadece i-
Y
CAKIR.qxp 12/28/12 5:00 PM Page 2
nsan mr uzuyor, nfus yalanyor. Salk
sorunlar artarken bu sorunlarla ba etmeye
yarayacak teknolojilerse hzla geliiyor.
&
Yaam teknolojileri
Grnenden
fazlas
Gnlk hayatn basit ama
vazgeilmez aralarnn
arkasnda devasa
teknolojiler var.
Kulaklarnz
zekiletirebilirsiniz
itme sorunu olanlara
mjde! Yeni nesil
teknolojiler doal duyma
deneyimi sunuyor.
www.siemens.com.tr
Gelecek Trendler
Yenilikilik ve gelecek aratrmalar dergisi
l
Ocak 2013
191_CP_12 12/27/12 11:30 AM Page 1
G E L E C E K & T R E N D L E R
E d i t r - i n d e k i l e r
2
Daha iyi
bir yaam
iin
M. Rauf Ate
Ynetim Yeri
frump fcver, Ku|e 2, Kcl: 2T24, 34387, |;||lSf/NBUl
Tel: 2T2 4T 32 28 Faks: 2T2 4T 32 27
Yoync
Dogon 8urdo Derg| Yoync|k ve
Fozor|omo A.$
Pek|om Grup 8oskon V|cky Hcc|f
Grup 8oskon Yordmcs N|| lrlcn /ycem|r
Iekn|k Mdr Nurel Krm|cg|u
Ie|. 2T2 33 53 (3 hcl) Foks. 2T2 33 53
Pezervosyon
Ie|. 2T2 33 53 575 Foks. 2T2 33 53 23
Ankoro Pek|om Ie|. 3T2 27 7273
cro kuru|u 8oskon lehmel Y. Y|mcz
Yoyn D|rekIr (Scrum|u) l. Pcuf /le;
Yoyn YneImen| Secef Sek|n Byk
Yoz|s|er| Mdr lcru lrcl
Hober Mdr Hcnce Dem|re|
Yoz|s|er| Mdr Yordmcs eymc Cnce| Bcy|ke|
Grse| YneImen /. Berlug Pclr
Yoyn kuru|u (/|fccel|k |rcy|c) l. Pcuf /le;,
Hcnce Dem|re|, Hey|n Ge||, Secef Sek|n
Morko Mdr Gcke /ykc
Ankoro Iems||c|s| lrcc| lpeke;en
Tel: 3T2 27 5
cop|Io|dogonburdo.com
DB Ckur H|zmel|er| hcll fe|: 2T2 478 3
ckurh|zmel|er|@ccgcncurcc.ccm
DB /ccne H|zmel|er| hcll
fe|: 2T2 478 3 lck: 2T2 4T 35 T2T3
cccne@ccgcncurcc.ccm
Ynetim
Genel Yayn Koordinatr Ye;|m Den|ze|
Gel. ve Projeler Direktr
(Tzel Kii Temsilcisi) ler|l Czkc;|k|
Sat Direktr Crhcn fc;k|n
Finans Direktr D|cem Kurucu
retim Direktr Servel Kcvccg|u
Grnenden fazlas var ........................................................3
Kulaklarnz nasl zekiletirebilirsiniz?..............5
Refah seviyesi sal nasl etkiliyor? ..................6
Gldeki kahin....................................................................................8
NDEKLER
T
eknolojik gelimeler ve artan refah sayesinde insan mr uzuyor. Gelimi
lkelerle gelimemi lkeler arasndaki fark kapanyor. Bir zamanlar lmcl
ve bulac olan stma, kzamk gibi hastalklarn ad bile unutulmak zere. HIV,
tberkloz ve dier bulac hastalklara kar verilen savata ok nemli
kazanmlar elde edildi...
Ancak imdi de baka sorunlar var. Ttn ve alkol, salksz beslenme, yksek
tansiyon ve ar seviyelerdeki kan ekeri ile kolestorel gibi risk faktrleri
yznden, bamz bu kez de akut ya da bulac olmayan hastalklarla dertte.
Kalple ve dolamla ilgili hastalklar, kanser, solunum yollar hastalklar, eker
hastal hzla yaygnlayor.
Modern yaamn bu salkszlk grnts, sadece gelimi deil, gelimekte ve
yeni yeni endstrilemekte olan lkeleri de etkilemeye balam durumda.
Gelecek ve Trendlerin ilerleyen sayfalarnda okuyacaksnz Aratrmalar,
rnein Hindistan'da bugn yaam kalitesindeki iyilemenin, obezite gibi varlkl
lkelere has hastalklarn artyla baa ba gittiini gsteriyor.
Nfusun sadece 200 milyonunun Avrupa'dakine benzer bir yaam standard
tutturabildii in'de, Dnya Salk rgtnn (WHO) rakamlarna gre,
endstrilemi lkelere kyasla nfusun ok daha byk bir oran eker, kalp ve
dolam hastalklar yznden lyor. Peki ne yapmak gerekiyor? Bu sorunun
yantn rakamlar veriyor:
Dnya Ekonomik Forumu ile Harvard School Kamu Sal tarafndan ortaklaa
gerekletirilen bir aratrmaya gre, nmzdeki 20 yl iinde artan tedavi
maliyetleri ve retkenlik kaybyla daha iyi bir yaam iin yaklak 50 milyar
dolarlk bir fatura demek gerekecek.
Gelecek&Trendlerin bu saysn salk teknojilerine ayrdk. Yaam kalitesini
artran, maliyetleri aa eken ok nemli teknolojileri biraraya getirdik.
Keyifle okumanz dileiyle...
192_CP_12 12/27/12 12:15 PM Page 2
likte bir basn konferans dzenledikleri, 26
Haziran 2000 tarihi bir gndr. O gnden bu
yana kiiye zel salk hizmeti gibi nemli bir
bilimsel hedefin kaplar da alm oldu. By-
lesi bir sistemde nleyici veya etkili bir teda-
vinin mmkn olabilmesi iin hastalklarn ye-
terince erken bir aamada tanlanabilmesi
amacyla insanlarn genetik yaplar hakkn-
daki bilgiler ile erken tehis yntemleri bir
arada deerlendirilebilecek. Bu gibi bir siste-
min kurulmasyla hastalarn iyileme ve ha-
yatta kalma anslar artrlrken salk hiz-
metlerinin maliyetleri de ciddi oranlarda d-
rlebilir.
Bu, Siemens'in Dnmsel Biyoteknolo-
ji projesindeki aratrmaclarn baarmaya a-
lt hedefin bire bir ayns. Bu biliminsanla-
r, Heidelberg niversitesi'ndeki ortaklaryla
birlikte alarak miyokardiyal hastalklarn-
dan muzdarip insanlarn genlerini analiz eden
zel bir yazlm gelitirdi. Hastalklarn erken
safhada tehis edilmesinde elbette baka yn-
temler de var. Siemens Kurumsal Teknoloji-
ler'den (CT) Dr. Maximilian Fleischer bugn-
lerde sadece kanseri deil, ayn zamanda d-
ar verilen nefesten alnan numunelerden
alerjileri ve enfeksiyonlar da ortaya karan
sensrlerden faydalanan bir cihaz zerinde
alyor. Bu arada dier aratrmaclar da sa-
dece bir cep telefonu arlnda olan ve hem
U
an kargo kapslleri, kendi kendine gi-
debilen arabalar, el kol hareketleriyle
kontrol edilebilen ekranlar ve bir cinayeti n-
ceden grme ve dolaysyla nleme yntemi
Steven Spielberg, Aznlk Raporu isimli fil-
mini yaparken bir gelecek bilimciler ekibin-
den tavsiye almt. 2054 vizyonuna iaret
eden tavsiyeler arasnda, ite btn bunlar
vard.
Gnlk yaantmzda 20-30 yl sonrasnda
yaanacaklarn John Underkoffler ya da MIT
biliminsanlarnn tanmlad gibi mi olaca-
n yoksa Douglas Coupland'in 2001 ylnda
yazd X Kua romannda belirttii gibi mi
olacan bugnden bilmek zor. Ama ileri tek-
nolojilerle ilgili olarak gelecee ynelik tah-
minlerde bulunmak ok eski zamanlardan bu
yana yaplan bir ey. rnein Mayalar kendi
tapnaklarnn duvarlarn uan makinalara
benzer motiflerle dekore etmilerdi. Peki bu
gibi ngrlerde bulunulmasnn ardnda ya-
tan nedenler neler olabilir? lerleme tutkusu
mu, yeni bir eylerin burunda ttmesi mi, yok-
sa sadece merak m? Sakn insanlar iin yaa-
m daha iyi ve daha kolay bir hale getirme ar-
zusu olmasn?
Bugnlerde zamanmzdan kaynaklanan
sorunlara yeni zmler bulunmas gerekiyor
ve bu noktada insanolunun emrinde artk
teknoloji var. Bunun bir rnei salk sekt-
3
G e l e c e k & T r e n d l e r
YAAM TEKNOLOJLER Trendl er
rdr. Danmanlk firmas Bain & Com-
pany'den Dr. Norbert Hltenschmidt, Btn
salk sistemleri bugn ayn sorunlarla yzle-
iyor, yani temel olarak artan refah seviyesi
ve yalanan nfusla tetiklenen hizmetlere
olan talebin artmasyla ve maliyetlerin id-
detle ykselmesiyle diyor. rnein eker has-
tal ve kanser artk sadece endstrilemi
uluslara has birer sorun olmaktan kt. Onla-
rn adna rakamlar konuturursak sadece bu
hastalklar yznden dnyada her yl 36 mil-
yon insan hayatn kaybetmekte. Dnya Sa-
lk rgt'ne (WHO) gre, bu gibi lmlerin
yzde 80'i artk gelimekte olan lkelerde ve
ykselen piyasalarda gerekleiyor. Salk hiz-
metlerinin maliyetleri ayn zamanda giderek
yalanan toplum yznden de artmakta. Alz-
heimer Hastal Uluslararas rgt (ADI),
2010 ylnda bunamayla ilgili hastalklarn top-
lam maliyetinin 604 milyar dolar olduunu
bildiriyor. Peki bunun iin ne yaplabilir?
Bir kere ou lkenin kendi salk sis-
temlerinde kkl birer reform gerekletir-
meleri art. Bu arada maliyetlerin drlme-
sinde ve tedavilerin iyiletirilmesinde, rne-
in kiiye zel bakm araclyla teknolojik
ilerlemeler de yardmc olabilir. Bu konuda,
ABD Bakan Bill Clinton ile insan genlerinin
ifrelerini ilk defa zmeyi baaran iki ara-
trmac Craig Venter ve Francis Collinsin bir-
novasyonlar sayesinde
Olimpiyat koucusu Oscar
Pistorius'un ileri teknoloji
rn protezlerinden,
ultramodern iitme cihazlarna
ve sportif faaliyetler srasnda
yaklan ya len nefes
sensrlerine pek ok alanda
yaamlarmzda gerek bir
devrim yaanyor.
Grnenden fazlas var
Arabalar, telefonlar, su filtreleri ve iitme cihazlar gnlk hayatmzn
vazgeilmezleri arasnda. Fakat biz kanksam olsak da, arkalarnda son derece
karmak teknolojiler yatyor.
193_194_CP_12 12/27/12 11:28 AM Page 3
amatr hem profesyonel sporcularn egzersiz
yaparken ne kadar ya yaktklarn len bir
sensrle donatlm baka bir cihaz zerinde
kafa yoruyor.
nsanlarn artk ok daha uzun sreler ya-
ayabildikleri bugn yadsnamaz bir gerek
ancak bu ok daha fazla sayda insann has-
talanaca anlamna da geliyor. Oysa yalan-
mann mutlaka negatif bir deneyim olmas
gerekmiyor nk yarnn yallar kendi ara-
larnda alar kurabilir, hareket halinde ve ba-
msz yaayabilirler. Bunu hedefleyen Sie-
mens ve ortaklar u gnlerde yal insanlarn
hayatlarn bamszca srdrebilmelerine yar-
dmc olacak ekilde tasarlanm destek sis-
temlerinin 3 aylk bir uygulama testini yap-
yor. Bu teknolojinin iinde potansiyel acil du-
rumlar ve otomatik yardm arlarn algla-
yan oda sensrleriyle klarn veya pencere-
lerin ak kalmas durumunda kullancy uya-
ran kol saatleri bulunuyor.
Bu teknolojiler halen gelitirilme aama-
sndalar ancak hayatmz kolaylatran dier-
leri imdiden mevcut. rnekleri arasnda ise
hava tahmin sistemleri, mobil internet, trafik
ve ulam bilgi sistemleri ve yeni nesil elek-
trikli ev aletleri saylabilir. Bu gibi teknoloji-
lerden oluan liste kukusuz giderek daha da
uzayacak. rnein Siemens bu aralar Alman
eyaleti North Rhine Westphalia'daki ortakla-
ryla birlikte evlerdeki elektrik arzn otoma-
tikletirecek akll bilgi ve iletiim teknolojile-
rinden faydalanmann yollarn bulmak iin
saha deneyleri yapyor. Dier pek ok eyin
yansra bu sayede tketicilerin elektrik mali-
yetleri de drlm olacak.
Almanya, Potsdam'daki Hasso Plattner
larnn ne kadar kullanc dostu olduklarn ya-
kndan inceliyor. Ayrca bugnlerde, tren kon-
dktrlerinin nerede olursa olsun birbirleriy-
le gerek zamanl olarak iletiim kurmasn
salayacak bir uygulama gelitirmekle me-
guller. Bu sayede zamandan tasarruf edilmi
ve genel faaliyetler hzlandrlm olacak. Akl-
l telefonlar ve tablet PC'ler iin gelitirilmi
benzer uygulamalar gelecekte, i srelerinin
ok daha etkinletirilebilecei hastaneler ve
endstriyel tesisler gibi pek ok farkl yerde
de muhtemelen yaygn bir ekilde kullanlyor
olacak.
Azla ok i baarmak. Yaamlarmz ko-
laylatran teknolojiler gerekten ok gz ka-
matrc ancak ne yazk ki onlara dnyann
her yerindeki insanlar eriemiyor. rnein
Hindistan'da yaayan insanlarn yaklak yz-
de 70'i bugn gnde sadece 2 dolara geini-
yor. Temiz ime suyu, hijyenik sistemler ve
elektrik gibi hizmetlerin olmamasnn, bilhas-
sa da krsal kesimlerdeki yaam koullar ze-
rinde devasa bir etkisi var. Ancak her eye ra-
men yine de gelecekten mit kesilmemesini
gerektiren nedenler de yok deil.
Siemens, Bombay'n 130 kilometre kuze-
yinde bir ky olan Amla'da 2012 yaznda g-
ne enerjisi tesisleriyle su filtresi sistemleri kur-
mutu. Burada yaayan kyller o gnden bu
yana gnde 20 bin litre temiz su imenin key-
fini karyor ve artk en yakn kuyuya gitmek
iin yryerek uzun bir yolculuk yapmak zo-
runda kalmyorlar. Hindistan genelinde halen
gnde yaklak bin 600 kiinin lmnden so-
rumlu olan ishal gibi hastalk vakalar ise bu
kyde tamamyla ortadan kalkm durumda.
Amla sakinleri artk elektrie ve aydnlatma-
ya da kavutuklarndan, ocuklar geceleri de
ders alabiliyor ve kyde eitim seviyesi gi-
derek ykseliyor. Proje yneticisi Prashant
Chandwadkar, bu projenin fevkalade nemli
olduuna inanyor. Bu teknolojilerden Hin-
distan'daki btn kylerin dntrlmesin-
de benzer ekilde faydalanlabilir diyor.
Bu gibi rnekler, insanlara faydal tekno-
lojilerin mutlaka Aznlk Raporu gibi sine-
ma filmlerinde gsterildikleri kadar heyecan
verici olmak zorunda olmadklarn gsteri-
yor. Kk ve ucuz zmler de bir hayli ya-
rarl olabilir. Bazen 1,5 metre uzunluundaki
bir su filtresi bile yaamlar pozitif ynde de-
itirmeye yetebilir. te 300 Amla sakininin
kefettikleri de bu.
Enstits'nde yeni ve allmadk ilevsel kav-
ramlar aratran Dr. Patrick Baudisch'e gre,
akll telefonlar ok yaknda mazide kalabilir-
ler. Baudisch'in ngrsne gre, masast
bilgisayarlar ile mobil cihazlar yle bir nokta-
da birleecekler ki artk yanmzda bir cep te-
lefonu eklinde ve ilevselliinde sadece tek
bir bilgisayar tayor olacaz. Bu aslnda Bau-
disch'in inceledii ok sayda gelimeden sa-
dece biri. Bir dieri ise acil durumlar tpk
SmartSenior sistemindeki oda sensrlerinin
yapt ekilde raporlayan dokunmatik ze-
min gibi yeni iletim arayzleriyle ilgili. Bu
arada dier bir proje de herhangi bir dokto-
run desteine gerek duymakszn deri iinde
kendiliinden alabilen ve kalp atlarn d-
zenleyen pacemaker denilen bir aygt gibi
vcudun iine nakledilen tbbi cihazlara odak-
lanyor.
Bu gibi inovasyonlarn baarl olmak iin
mmkn olduunca kullanc dostu olmalar
gerekiyor. Bu nedenle Siemens'deki aratr-
maclarn ilk ncelikleri kullanm kolayl.
Avusturya, Viyana'daki Siemens Mobilite te-
sisinde alan Werner Chmelar ve ekibi, bu
felsefeyi takip ederek Inspiro metro sistemi
iin yeni tutunma kollar gelitirdi. Bu tuta-
caklar, akla srdrlebilirlik konseptini geti-
recek ekilde aa dallar gibi grnyor. s-
telik deiik yksekliklerde olduklarndan her
boydan insan tarafndan da kolaylkla kulla-
nlabiliyor. Bu yeni metro ayn zamanda en-
gellilerin eriimine de uygun olacak. Kendisi
de grme zrl olan Klaus-Peter Wegge, u
aralar eitli bileenleri test ediyor ve daha da
gelitirilmeleri iin nerilerde bulunuyor. Sie-
mens'deki uzmanlar da ayrca alma ortam- Hlya Dal
4
YAAM TEKNOLOJLER Trendl er
Siemens, Hindistan'n cra kylerinden birinin salk koullarn iyiletirmek iin orada
su filtresi sistemleri ile dier gerekli ekipmanlar kurdu.
193_194_CP_12 12/27/12 11:28 AM Page 4
G e l e c e k & T r e n d l e r
5
N
C
K
e
c
i
r
i
k
@
c
a
p
i
t
a
l
.
c
o
m
.
t
r
BREYSEL BANKACILIK
NANS
BIREYSEL
Erkin Aydn
(Finansbank)
Gkhan Ertrk
(Denizbank)
Mehmet
Cemalclar
(Yap Kredi)
208 CAPITAL 1 / 2013
GYM.qxp 12/28/12 9:11 PM Page 2
PLANLAR
Cenk Tabakolu
(ING Bank)
Taylan Turan
(HSBC)
Galip Tzge
(Akbank)
Onur Gen
(Garanti Bankas)
CAPITAL 1 / 2013 209
GYM.qxp 12/28/12 9:11 PM Page 3
tn bankaclar aslnda hem fikir. Hepsine gre
2013te bankaclkta rekabetin odanda bireysel ban-
kaclk yer alacak. Bu nedenle bankalarn, yeni yl
planlarnda bireysel bankaclk zel bir yer alyor.
Bu trend nedeniyle bireysel bankaclktan sorum-
lu genel mdr yardmclarna da ok i dyor. Onlar,
2013te bireyselin hem mevduat ayanda hem de kre-
dilerde gl bir hareketlilik bekliyor.
2012de bankaclk sektr mevduatta yzde 6, tketici
kredilerinde yzde 11 ve mevduatta yzde 8 byd. 2013
yl iin ise daha pembe bir tablo resmediliyor. Denizbank
Bireysel Bankaclktan Sorumlu Genel Mdr Yardmc-
s Gkhan Ertrk, Sektrn bymesi anlamnda 2013te
de 2012ye benzer bir tablo olacak dese de tahminlere
gre 2013te sektrde aktifleri yz-
de 12, krediler yzde 14, mevdu-
atlar ise yzde 11 byyecek. Ga-
ranti Bankas Genel Mdr Yar-
dmcs Onur Gen, bireysel kre-
dilerin yzde 17-20 byyeceini
dnyor.
Bireysel bankaclkla ilgilenen
genel mdr yardmclar, 2013te
tketicilerin bankalarla olan iliki-
sinin arlkl olarak kredi bacanda
gelieceini dnyor. Bunun nedeni de Trkiyenin 2013
bymesinin arlkl olarak i talepten gelecei ve d-
k faiz ortamnn da bu tketici davrann destekleye-
cei beklentisi etkili oluyor.
MEVDUATTA HIZ DECEK M?
Bireysel bankacln en nemli rnlerinden mevduat a-
sndan 2012, faizlerin hzl bir ekilde aaya geldii ve
yzde 10nun alt oranlara oturduu bir yl oldu. 2013 y-
lnda da faiz oranlarn bu seviyelerde devam etmesi bek-
leniyor. Garanti Bankas Genel Mdr Yardmcs Onur
Gen, 2013 ylnda mevduat faiz oranlar, yine dk se-
viyelerde olacak. Ancak yl sonuna gre faizlerin bir mik-
tar yukarda seyredeceini syleyebilirim diyor.
Akbank Bireysel Bankaclktan
Sorumlu Genel Mdr Yardmcs
Galip Tzge de bu nedenle mev-
duat tarafnda bymenin yavala-
masn ngryor. Zira den fa-
izler, yatrmclarn eski getirileri
farkl enstrmanlarda aramasna yol
aacak diyen Tzge, rn eitlili-
i artan yatrm fonlarna ve hisse se-
nedi piyasalarna olan ilginin art-
masn bekliyor.
Yap Kredi Bankas Perakende Bankaclk Pazarlama
Grup Direktr Mehmet Cemalclar, nmzdeki yl mev-
duatn, pazarn en hzl byyen rnlerinden birisi ola-
ca grnde. Cemalclar, 2013te mevduatta yzde 13
byme ngryor.
Tabii mevduat alannda son yllarda artan altn mev-
duat hesaplarna da dikkat ekmek gerekiyor. 2012 Ka-
sm sonu itibaryla altn mevduat pazar, yzde 20 byd
ve nmzdeki yl da altn hesaplarnn en hzl byyen
pazar olacan ngrlyor.
HTYA KREDLER HIZLI
Bireyselin kaptanlar,
bymenin krediler-
den gelecei konu-
sunda hemfikir. Kre-
dilerde bymenin
en hzlanaca alan
olarak ihtiya kredi-
leri iaret ediliyor.
Mehmet Cemalclar,
ylbandan bu yana
yzde 11 civarnda
byyen bireysel
kredilerde lokomoti-
fin ihtiya kredileri
olaca dncesin-
de. Trkiye Bankalar
Birliinin rakamlar-
na gre, 2012nin ilk
210 CAPITAL 1 / 2013
BREYSEL BANKACILIK
AKBANKIN GELECEK
YIL HESAPLARI
1 MLYON YEN MTER 2012 ylnda yaklak 1 milyon yeni
mteriyle tantk. Bu kazanmlarda en byk arlk, maa
anlamalar dolaysyla kazanlan yeni mteriler, genlik
segmentiyle girilen yakn iletiim sonrasnda okuldan yeni
mezun olup Akbank ilk bankas olarak seen genler 2012
ylnda tm tketici kredilerinde pazarn zerinde, salkl ve
gl bir byme kaydettik.
KONUT KREDSNDE ARTI Konut kredilerinde de 2011 yl
sonunda 7,5 milyar TLye ulatk. Bu rakam, 2012nin ilk 9
aynda yzde 19 byme ile 8,9 milyar TLye ykseldi. 2011 yl
sonunda yzde 10,7 olan pazar paymz, 30 Eyll 2012 itibariyle
yzde 11,9a kt. Biz de bu art paralelinde, konut kredisi
mteri adedimizi pazarn zerinde artrarak 2015 ylna kadar
mteri saymz 1,5 katna karmay hedefliyoruz. Her zaman
olduu gibi hedefimiz, mterilerimizin yarsnn bankamza
yeni mteri olarak kazandrlmas.
KRED KARTLARINDA LDERZ Trkiyede en hzl byyen ve
dinamik pazarlardan biri olan kredi kartlar pazarnda, 2012nin
3nc dnemi itibaryla Akbank olarak bireysel kredi kart
kredilerini en fazla artran banka olduk ve ulatmz yzde 19
pazar payyla liderlie ykseldik. 2013 ylnda mevduat ve
kredilerde pazarn zerinde bymeyi hedefliyoruz. 2012
ylnda ihtiya kredilerinde yzde 35 ile pazarn 3 kat
byyerek bakiyesini 9,3 milyon TLye ykseltti. G
A
L
P
T
Z
G
E
/
A
K
B
A
N
K
B
R
E
Y
S
E
L
B
A
N
K
A
C
I
L
I
K
T
A
N
S
O
R
U
M
L
U
G
M
Y
B
Galip Tzge
GYM.qxp 12/28/12 9:11 PM Page 4
9 ayinda soktordo 5,3 milyon adot vo 4 milyar Tl tuta-
rinda ihtiya krodisi kullandirildi Galip Tozgo, yilin son
oyrogindo taizlordo yaanan duu paralolindo kullani-
mi artan ihtiya krodilorinin, 2012 yilini toplam 0 milyar
Tl ilo kapatacagini tahmin odiyor
lNG Biroysol Bankacilik Pazarlama Gonol Vudur \ar-
dimcisi Conk Talakoglu, lu trondin 2013to surocogi tik-
rindo \uzdo 25-30 arasi lir luyumo hodotlodiklori liroysol
krodilordo on arpici luyumonin, ihtiya krodilorindo ola-
caginin altini iziyor Biroysol krodi dagiliminda lu yil
oldugu gili krodi kartlari vo ihtiya krodilorinin ilk sira-
da yor alacagini, konut vo tait krodilorinin do lunlari ta-
kip odocogini duunuyoruz Bizim liroysol krodi laki-
yomizin yaklaik yuzdo 45ini ihtiya krodilori oluturu-
yor 2013 yilinda lu orani, yoni sati kanallarimizin otki-
siylo yuzdo 55loro taimayi hodotliyoruz diyor
HSBC Turkiyo Biroysol Bankaciliktan Sorumlu Gonol
Vudur \ardimcisi Taylan Turan da 2013 yilinda lanka-
cilik soktoru toplaminda ihtiya krodilorindo yuzdo 25 lu-
yumo ongoruyor Turanin HSBC iin lu alanda luyumo
hodoti iso yuzdo 30 Galip Tozgo iso liraz daha tomkin-
li lir yaklaimla 2013to ihtiya krodisi pazarinin yuzdo
18 artila yaklaik 120 milyar Tlyo ulamasini ongoruyor
MORTGAGE PYASASI AILIYOR
Gorokton do taizlordoki gorilomo vo krodi kullanim su-
rolorindoki kolaylik, 2013to krodi pazarinin hizli luyu-
mosino yol aacak
Burada ozolliklo ko-
nut krodilorinin dogi-
imo hizli covap vor-
mosi lokloniyor Ko-
nut krodilori, 2012 yi-
linda lir oncoki yila
goro daha duuk gor-
okloti Turkiyo Ban-
kalar Birligi vorilorino
goro, 2011 yilinda 400
linin uzorindo vo 30
milyar Tllik konut
krodisi alindi 2012nin
ilk 9 ayinda iso lu ra-
kam, 240 lin adot vo
18 milyar Tl olarak gor-
okloti Bu da konut krodisi
kullandirimlarinin adotto
yuzdo 28, tutarda yuzdo 2
azaldigini gostoriyor An-
cak son oyrokto pazarda
yaanan harokotliliklo lir-
likto 2012do konut krodi-
lorinin adotto 350 lin, mik-
tarda 25 milyar Tlyi aaca-
gi tahmin odiliyor
2013 iso konut krodilo-
rinin soktoro ivmo katan anlardan liri olacagi goruu ha-
kim
linanslank Porakondo Bankacilik Gonol Vudur \ar-
dimcisi Erkin Aydin, Duon taiz ortaminda konut talo-
lini do pozitit dostokloyocok okildo konut krodilorindo
hizli lir ivmo lokliyoruz diyor Taylan Turan da konut
krodilorindo onomli lir potansiyol oldugunu u sozlorlo
aktariyor Hano halkindaki liroy sayisinin golimi ul-
kolordo oldugu gili dumosi vo hizla luyuyon nutus ko-
nut krodilorini artiracak Avrupa lolgosindo konut kro-
dilorinin GS\lHyo orani yuzdo 52 Turkiyodo iso sado-
co yuzdo 6, lu da potansiyolin not lir gostorgosi
Aklanktan Galip Tozgo do lonzor lir goruo sahip
CAPlTAl 1 2013 211
1,2 MLYON KYE
KRED VERECEZ
YZDE 20 BYYECEK Bireysel bankaclkta bilanomuzu
yzde 20ler seviyesinde bytmeyi hedefliyoruz. Bireysel
krediler toplamnda sektrn yzde 17-20 bandnda
byyeceini, bu orann Garantideki karlnn da yzde 22-
25 bandnda olacan dnyorum. 2012 ylnda yaklak 900
bin mteriye bireysel kredi kullandrdk. 2013 ylnda bu
saynn 1,2 milyon seviyelerine kmasn bekliyoruz.
YARISI MORTGAGEDAN 2013 sonuna geldiimizde bireysel
kredi portfy dalmmzn yzde 50sinin mortgagedan
geleceini dnyoruz. Bu dalmda mortgage kredilerinin
vade yapsnn pay var elbette Destek, ihtiya kredilerinin
pay da bu seviyeye yakn olacak. Kredi verilen kii saysna
baktmzda, ihtiya kredileri en ok verilen rn olacak
diyebiliriz. 2015 ylna geldiimizde bireysel mteri saymzn 3-
3,5 milyon civarnda yeni mteriyle toplamda 13,5-14 milyon
seviyesine ulaacan dnyorum.
MEVDUATTA GEN KTLE 500 bin civarnda vadeli mevduat
mterimiz var. Bu rakam 2013te klasik mevduat rnlerinde
yzde 8-10 bandnda artrmay hedefliyoruz. Tasarruf ve altn
rnlerindeki trendi ve almalar da dikkate aldmzda,
daha geni bir kitleye ulaarak byme orannn bu rakamdan
da yksek olmasn umuyoruz. Kasm sonu itibariyle kredi kart
adedimiz 9,1 milyon. 2013 sonunda bu sayy 9,5 milyona
karmay hedefliyoruz. O
N
U
R
G
E
N
/
G
A
R
A
N
T
B
A
N
K
A
S
I
G
M
Y
Onur Gen
GYM.qxp 12/28/12 7:00 PM Page 5
Konuttaki harokotlonmoyo paralol olarak 2013to konut
krodilorinin yuzdo 15-20 gili lir oranda luyumosi vo 90
milyar Tlnin uzorino ikmasi mumkun diyor
FAZLER REKABET TETKLYOR
Aslinda lugun liroy-
sol lankacilik konu-
suna giron lutun
urunlordo otin lir
rokalot yaaniyor
Aklank Biroysol Ban-
kaciliktan sorumlu
Gonol Vudur \ar-
dimcisi Galip Tozgo,
Bankaciligin iki to-
mol urunu krodilor
vo movduatlarda ok
yogun lir rokalot za-
ton movcut Ama du-
on taiz ortami, ozol-
liklo krodilordo roka-
lotin artarak dovam otmosini totikliyor Burada lolirloyici
taktor, uygulanan taiz oranlarindan ziyado mutoriloro kar-
i ottatlik, hiz vo kolaylik olacak diyo duunuyorum di-
yor Taylan Turan da Tozgo ilo ayni tikirdo zolliklo
movduat vo krodi karti dahil krodi urunlorindo yaanan
yogun rokalot, 2013 yilinda da dovam odocok
Garanti Bankasi Gonol Vudur \ardimcisi Onur Gon,
lu noktada tarkli lir konuya parmak lasiyor 2013to tark-
li olarak krodi lacaginda pazarin da luyumosiylo aktit
oyuncu sayisinin artacagini lokliyoruz Kaynak taratinda
da agrosit luyumo ihtiyacindaki oyuncularin rokaloti ti-
yatlama alanina taiyacagi, katilan yoni oyuncularla tark-
li rokalot unsurlarinin pazarda gorulolilocogini duunu-
yorum diyor
Rokalotin klasik lankacilik kanallarindan altornatit ka-
nallara dogru kaymasi da oyunun kurallarini dogitiriyor
Bu anlayi, lankalarin sosyal modya vo dijital kanallara
yatirim yapmasini goroktiriyor linanslank Porakondo Ban-
kacilik Gonol Vudur \ardimcisi Erkin Aydin, Turkiyonin
odomo sistomloriylo ilgili projo golitirmo vo uygulama ko-
nusunda dunyanin on golimi pazarlari arasinda yor al-
digini hatirlatarak yakin golocokto tomassiz odomolor, mo-
lil odomolor, o-ticarot vo molil ticarotto rokalotin kizi-
acagini vurguluyor
YEN KULVAR TASARRUF
2012 yilinda Turkiyodoki tasarrut oraninin duuklugunun
gundomo golmosiylo lankalar iin liroysol taratta yoni lir
kulvar daha ailiyor zol lankalar artik tasarrut yonun-
do attiklari adimlarla da lirlirloriylo yariiyor Conk Ta-
lakoglu, halkin tasarrut konusundaki tarkindaliginin art-
tigina inaniyor vo kondilorinin ozolliklo ogildigi tasarrut-
tun tum lankalarin gundomindo olacagini lolirtiyor Ta-
sarrutun alikanlik halino golmosi iin 2013to lirikimo yon-
londiron urunlor on plana ikacak diyor
Ayni okildo Garanti Bankasi Gonol Vudur \ardim-
cisi Onur Gon do 2013 iin gonol anlamda tukotimo yo-
nolik lir iklim olusa lilo tasarrut anlaminda gidocogimiz
ok yol var Biroylorin lirikim urunlorino olan ilgisinin onu-
muzdoki yil artarak dovam odocogini vo lankalarin lu ko-
nuda onomli lir rol ustlonorok mutorilorini yol gostori-
ci urun vo hizmotlor ilo dostokloyocogini soyloyoliliriz Biz
do lanka olarak liroysol lankacilikta lilanomuzu yuz-
do 20lor soviyosindo luyutmoyi hodotliyoruz diyor
Tasarrut konusunda gundom yaratmak iin yil lo-
yunca ilotiim kampanyalari duzonloyon Aklankin gonol
mudur yardimcisi Galip Tozgo do movduat yatirimcisinin
laka altornatitloro yonolmosi vo tasarrut alikanliginin du-
uk olmasi gili otkonlordon dolayi, 2013 yilinda movdu-
atta ok daha tazla lir rokalot yaanacagini aikliyor laiz
oranlarindaki duu, uzun yillar loyunca yuksok gotiri sag-
lami mutorilorin, lu ortama alimasini zorlatiracak Ama
lu noktada lankasiz mutori sayisinin yaklaik 19 mil-
yon olmasinin yarattigi potansiyoli do unutmamak goro-
kiyor
212 CAPlTAl 1 2013
BREYSEL BANKACILIK
HEDEFMZ
SEKTRN K KATI
YOL HARTAMIZ NET Son iki yldr yol haritamz ok net.
Tasarruf bankas olarak konumlandrdmz bankamzn en
nemli i prensibi, mterisini yapt her iin odak noktasna
yerletirmek. 2012de sektr mevduatta yzde 6 byrken, biz
yzde 20 bydk. Tketici kredilerinde sektr, yzde 11
byrken biz yzde 33 bydk. Tasarruf mevduatnda sektr
yzde 8 byrken, biz yzde 18 byme ile tasarruf
bankaclndaki iddiamzn altn izdik. 2013te de baarl
performansmz koruyacaz.
KREDLERDE YZDE 30 Hedefimiz, yzde 15 byyeceini
ngrdmz bankaclk sektrnn iki kat kadar bymek.
Bireysel bankaclkta kredilerde yzde 25-30, mevduatta yzde
10-15 byme bekliyoruz. Mteri portfymzde yzde 10-12
aras byme hedefliyoruz. 2012 Kasm sonu itibariyle yaklak
300 bin mterimize ihtiya kredisi, yaklak 30 bin mterimize
de tat ve konut kredisi kullandrdk. 2013 ylnda bireysel kredi
kullandrmnda yzde 50 art bekliyoruz.
YAKINLIK NE IKIYOR 2013 ylnda mteriye yaknlk
kavram n plana kacak. Bizim yaknlk tanmmz,
mterilerimizin sadece banka ubelerinden deil, hayatlarnn,
sosyal yaamlarnn ierisindeki noktalardan da bankaclk
rn ve hizmetleriyle bulumalarn salamak. zellikle yeni
sat kanalmz PTT ile Trkiye apnda daha fazla
mterilerimize ulayoruz. Yeni i ortaklklarmz ve
gelitirdiimiz alternatif datm kanallarmzla sektrde byk
oranda pazar pay kazanmay planlyoruz. 2013, konut ve tat
kredilerinde i ortaklklarmz ve projelerimize nem
vereceimiz bir yl olacak. C
E
N
K
T
A
B
A
K
O
L
U
/
I
N
G
B
A
N
K
B
R
E
Y
S
E
L
B
A
N
K
A
C
I
L
I
K
P
A
Z
.
V
E
Z
E
L
B
A
N
K
.
G
M
Y
Cenk Tabakolu
GYM.qxp 12/28/12 7:00 PM Page 6
YK Siz Neredeyseniz ilanlar.indd 1 18.06.2012 14:54
finans ha
FNANS HATTI
HANDE DEMREL
hdemirel@capital.com.tr
laktoring son 5 yildir hor yil ortalama yuzdo 23
luyumo gostoriyor Gotigimiz yili 5 milyar Tlnin
uzorindo ilom hacmiylo kapatan soktorun hizmot vordigi
mutori sayisi 0 lino yaklati Hizli
luyumo vo taktoring yasasi gili yoni
duzonlomolor, soktoro ilgiyi artirdi Son
1 yilda yoni irkot kuruldu Bu yoni
irkotlordon liri do Tam laktoring
Soktoro rokalot vo yonilik gotirmok
uzoro yola ikan irkot, Vayis 2012do
taaliyot izni almiti 5 ay gili kisa
surodo 6 ulo ati, 00 adot mutoriyo
ulati Tam laktoring yoni donomdo
mutori sayisini hizla artirmayi
hodotliyor Bunun iin golocok 2 yilda
ulo sayisini 30a ikaracak
Tam laktoring yoni donom planina gotigimiz yil
sonunda onomli lir dostok luldu Avrupa lmar vo
Kalkinma Bankasi (EBRD), Tam
laktoringin sahili Voktor \atirim
Holdingo yuzdo 9,5 oraninda ortak
oldu
Tam laktoring Gonol Vuduru Hasan
Anlar, Turkiyodo taktoring donoyimini
dogitirmoyi hodotlodiklorini soyluyor
Vodorn ulolorimiz, donoyimli vo
konusunda yotkin kadromuzla kuuk vo
orta olokli ilotmolorin nakit
ihtiyalarini karilamayi tomol hizmot
alani olarak goruyoruz diyo konuuyor
YEN OYUNCUYA YEN ORTAK
K
urosol okonomido 2012yo Avrupada dorinloon
kriz damgasini vurdu Birok Avrupa ulkosi
toknik olarak rososyona girorkon, dunyanin on
hizli luyuyon okonomisi indon lilo yavalama
sinyallori goldi Turkiyodo do okonominin yavaladigi,
''yumuak iniin'' yaandigi lir yili gorido liraktik
2013un hom rool soktor hom para piyasalari
aisindan daha olumlu lir yil olmasi lokloniyor
Gotigimiz ay \api Krodi Porttoy, ClA lnstitutoun
Turkiyodoki tomsilcisi ClA Socioty ot lstanlul
ilirligiylo 2013o yonolik makrookonomik loklontilori
ozotloyon lir panol goroklotirdi ClA, sormayo
piyasalari protosyonollorindon oluan vo kr amaci
gutmoyon lir kurulu Toplantidan ikan lazi onomli
notlari sizlorlo do paylamak istorim
3 KRTK KONU 2012 makro aidan loklondigi gili
goliti Buyumonin yavalarkon, cari aik vo ontlasyon
vorilori, goon yila goro lolirgin duu kaydotti Glolal
likidito vo risk itahiyla lirlikto duunulunco, 2012 yili
piyasalar aisindan loklonondon daha olumlu lir yil
oldu Glolal Sourco Partnors Turkiyo Danimani Dr
Vurat or, 2013 yilinin on kritik lolirloyicisinin yino
glolal siyasi vo okonomik ortam olacagini soyluyor
Orta Vadoli Planda 2013 yili iin izilon makro
orovonin gorokloip goroklomoyocogi, sormayo
harokotlorinin soyri vo TCVBnin lu suroci nasil
yonotocogi laliklari onumuzdoki donomin on kritik
makro konulari olacak diyo konuuyor
CAR AIK VE ENFLASYONA DKKAT Turkiyo
potansiyol urotimino yakin duzoydo urotim yapiyor
Bilkont nivorsitosi lktisat Bolumu grotim yosi
Do Dr Rotot Gurkaynak, Saglikli vo surdurulolilir
olan, ontlasyonist vo cari aigi korukloyici olmayan lir
luyumonin, urotim kapasitosinin artiindan golmosi
diyor 2013 yilinda Orta Vadoli Plan'da lolirtilon
luyumo ongorusuylo uyumlu maliyo politikasi
uygulanirsa cari aigin artmamasi vo ontlasyonun
kontrol altina girmosi loklonolilir Ancak duuk di
talop, i talop ilo ikamo odilmoyo aliilir vo ozolliklo
2014 soimlori nodoniylo yilin ikinci yarisinda luyumo,
maliyo politikasi oliylo daha yuksok duzoyloro itilirso
onorji hari cari aigin vo okirdok ontlasyonun yino
artmasini loklomok gorokolilir
BYMENN ADRES Vorgan Stanloy Turkiyo,
Orta Dogu vo Atrika Baokonomisti Dr Tovtik Aksoy,
2013 yilinin glolal luyumo aisindan alacakaranlik
kuaginda, yani orta vadoli luyumo ilo glolal
rososyonu lirlirindon ayiran lolgodo olmasini
lokliyorum diyor Glolal aidan yava toparlanmanin
goroklomosi vo ozolliklo Avrupa'da mali vo
yonotimsol hatalarin olmamasi varsayimiyla Turkiyo'yo
kari risk algisinin, u anki soviyolori korumasi
lokloniyor Bu durumda Turkiyodo do 2013 iin
hodotlonon luyumo hizina kolayca oriilolilocogi
ongoruluyor Aksoy, Bu luyumonin daha ziyado i
talop agirlikli olmasini lokliyoruz Bu koullarda
ontlasyonun yatay soyri iin para politikasinin
tomkinli, mali politikanin da on azindan plan
dahilindo portormans gostormosi gorokocok diyo
konuuyor
YATIRIM
2013 NE GETRECEK?
F
A
K
T
O
R
N
G
214 CAPlTAl 1 2013
FH.qxp 12/28/12 5:24 PM Page 2
CAPlTAl 1 2013 215
finans ha finans hatt... hatt...
BESCLER SAPANCAYA IKARMA YAPTI
ATAMALAR
Bankacilikta gonol mudur
yardimciligi pozisyonlari
onomlidir Bugun luyuk
lankalarda lazi gonol mudur
yardimcilari, orta olokli lanka
luyuklugundo oporasyonlari
yonotiyor Sorumluluklari luyuk
Gotigimiz ay Turkiyonin iki
luyuk lankasinda ust yonotimdo
dogiikliklor oldu Gonol mudur
yardimciligi pozisyonlarina yoni
isimlor atandi
Aklank, molil lankacilik
oporasyonunu golitirmok adina
gotigimiz donomdo yoni lir
yapilanmaya gitmiti Aklank
Dirokt adi altinda sunulan yoni
hizmotton Orkun Oguz sorumlu
olacak Oguz, Bogazii
nivorsitosi Vakina Vuhondisligi
Bolumundo lisans vo Amorikada,
Univorsity Ot Goorgiada llotmo
(VBA) yuksok lisans dorocosino
sahip Aklanka katilmadan onco
lodExdo (Vomphis, TN, ABD)
aliti vo on son ABDdo Poppors
8 Rogors Groupta yonotici ortak
olarak, lankacilik vo tinansal
hizmotlor konularinda
danimanlik yapiyordu Aklank,
Orkun Oguza omanot ottigi yoni
i lirimi vo hizmotino ok onom
voriyor Banka Aklank Dirokto
yatirim yapmaya, golitirmoyo,
dunyadaki dirokt lankaciligin on
iyi ornoklorini Turkiyodo
sorgilomoyo dovam odocok
Garanti Bankasi da gotigimiz
ay yapilan yonotim kurulu
toplantisinda, ust yonotimin
sorumluluk paylaimini ioron
lazi dogiikliklor goroklotirdi
Ticari Bankacilik Gonol Vudur
\ardimcisi Turgay Gononsin,
itiraklor koordinasyon gonol
mudur yardimciligina atandi
Ticari lankacilik gonol mudur
yardimciligi gorovini iso artik,
1989dan lu yana lankada tarkli
pozisyonlarda alian, son olarak
ticari lankacilik pazarlama
koordinatorlugu gorovini yuruton
Rocop Batug ustlonocok lstita
odon Uruz Ersozogluun yorino
iso Gokhan Erun gotirildi
Erunun Ersozoglundan
tarkli yoni lazi
sorumluluklari da olacak
Garanti Bankasi, Hazino
Gonol Vudur
\ardimciliginin adini
Hazino vo \atirim
Bankaciligi Gonol Vudur
\ardimciligi olarak
dogitirdi \atirim
lankaciligi aracilik
hizmotlori, yatirim
lankaciligi urun
yonotimi, sigorta vo
omoklilik koordinasyon
mudurluklori do lu
pozisyona laglandi
BANKALARIN ST YNETMDE YEN SMLER
B
R
E
Y
S
E
L
E
M
E
K
L
K
Gotigimiz ay Sapancada adota lir liroysol
omoklilik kampi vardi Soktor protosyonollori
oitli toplanti, sominor vo organizasyonlar iin
lurada liraraya goldi
Votlito soktordoki yoniliklori dogorlondirmok,
stratoji vo hodotlorini okillondirmok amaciyla
Sapancadaydi \oniligin Vimarlari konsoptli
toplantida Votlito Emoklilik vo Hayat Gonol
Vuduru Doniz \urtsovon, yoni yol haritasini
alianlarla paylati Hom omoklilik hom hayat
taratinda soktordo ilk 5 iindo yor alma plani
yapan Votlito, toplantida ayrica BES
movzuatindaki yoni golimolorlo ilgili lilgilondirmo
do yapti
Vakit Emoklilik iso Vakit vo Sandiklar Zirvosi
iin Sapancadaydi EGV Bakani vo Vakit
Emoklilik Gonol Vuduru Vohmot Bostanin ov
sahipligindo gorokloon zirvodo BESin avantajlari
anlatildi, yoni donomdo tum vakit vo sandiklar,
BESo katilima davot odildi
ORKUN
OUZ
FH.qxp 12/28/12 5:24 PM Page 3
G
ELN CRK ecirik@capital.com.tr
LEASNG
NANS
Aklease, sektrn nde gelen oyuncularndan 2012yi sektrn stnde bymeyle
kapatyor, yeni yla iddial hedeflerle giriyor. irketin genel mdr TUNCER MUTLUCAN,
bu iddiann arkasnda yeni kan Leasing Yasasnn etkili olduunu, sektrn hedeflenen
5,5 milyar dolar yerine, 6 milyar dolara ulaacan sylyor. Yeni rnlerin sektre ilave
yzde 10 byme getireceini dnyorum diye konuuyor ve ekliyor: Bugn leasing
sektrnde toplam mteri says 44 bin. 2007 ylnda toplam mteri says 74 bindi. O
nedenle 100 bin hedefi ok uzak deil.
Yeni yasayla hedef
100 BN
216 CAPITAL 1 / 2013
AKLEAS.qxp 12/28/12 6:40 PM Page 2
een yl 13 Aralkta yrrle giren 6361
sayl Finansal Kiralama, faktoring ve fi-
nansman irketleri kanunuyla yeni bir d-
nem ald. yle ki sektrn 2013te yasann izin
verdii yeni rnlerle 6 milyar dolar bykle
ulamas bekleniyor. Pazarn nc irketlerinden
Akleasein genel mdr Tuncer Mutlucan, yeni
rnlerle nmzdeki yl ilave yzde 10 by-
me ngryor. Mutlucana gre operasyonel ki-
ralama ve sat-geri kirala rnleri uzun vadede pa-
zarn yzde 30unu oluturacak.
Mutlucan, Akleasein tm gelecek planlarn
da yeni yasaya gre ekillendiriyor. irket, ka-
nunun yrrle girdii gn sat-geri kirala ala-
nnda Bumerang Leasing rnn piyasaya sun-
du. Mutlucan, Bumerang Leasing, henz ok
yeni olmasna ramen iyi talepler alyoruz ve m-
terilerimiz ok ilgi duyuyor. Biz tm yeni alan-
larla ilgileniyoruz, altyap almalarmz sryor.
2013 ylnn ilk yarsna kadar yasann izin ver-
dii tm yeni alanlarda yeni rnlerimizi suna-
caz diye konuuyor.
Aklease Genel Mdr Tuncer Mutlucan ile
yeni yasayla sektrn byme potansiyelini ve
bu yeni dnemde irketin planlarn konutuk:
G Yeni yasa sektre nasl bir alm sunacak?
I 13 Aralkta yrrle giren kanunla sek-
trmz mevcut leasing rn dnda 3 yeni
rnle hizmet verebilecek. Sektrn kapsama ala-
n geniliyor.
Yeni rnlerin en nemlisi, operasyonel ki-
ralama. Dnyada olduu gibi Trkiyede de fi-
nansal kiralamayla balayan sektr, operasyonel
kiralama ve trev rnlerle geliecek. Dnyada
operasyonel kiralama, i ve inaat makineleri, me-
dikal ekipman ve tbbi cihazlar ile uak ve gemi
gibi byk tamaclk aralarnda ok kullanl-
yor. Ayn ekilde teknoloji alannda da BT (bil-
gi teknolojileri) ekipmanlarn yenilemek iste-
yenler bu rnden yararlanabiliyor. Tabii ope-
rasyonel kiralamayla beraber leasing irketleri,
hem kiralama yaplan ekipmanlar hem bu pa-
zarlarn dinamikleri ve ikinci el deerleriyle ilgili
derin bilgi sahibi olmaya balayacak.
G Operasyonel kiralama alannda hangi sek-
trlerde daha aktif olma plannz var?
I Bu alan Trkiyede sektrn gelimesi a-
sndan nemli gryoruz. Operasyonel kirala-
mann yaplaca her alanla ilgileniyoruz. Han-
gi alanda operasyonel kiralamay tek bana ya-
parz, hangi alanlarda retici irketlerle stratejik
ibirlikleri yaparz bu konuyu inceliyoruz. r-
nein i ve inaat makinelerinde retici bir fir-
mayla m alrz bunun kesin bir kararn henz
almadk. Ama hibir alan gz ard etmiyoruz. Y-
netim kurulunda operasyonel leasing yaplabi-
lecek tm alanlar deerlendiriyoruz.
G Peki sizce Trkiyede operasyonel kirala-
mada en yksek potansiyeli olan alan hangisi?
I Trkiyede bu rnde en oturmu pazar filo
kiralama alannda. Burada leasing irketleri iti-
rakleriyle alyor. Bu alann tesinde benim yurt-
dndaki tecrbelerimden grdm kadaryla
medikal cihazlarda gl bir pazar olacak. ve
inaat makineleri de gibi nemli bir pazar olu-
turacak diye dnyorum. BT, teknoloji kira-
lamann bu iki sektr kadar byk bir i olaca-
n dnmyorum ama zamanla piyasada uy-
gulamaya bakmamz lazm.
G Yeni kurallarn hakim olduu bu yeni or-
tamda, 2013te ne kadar bymeyi planlyorsu-
nuz?
I Akleasein yllardr sren istikrarl bir b-
ymesi var. 2005ten bu yana da ciddi hzl bir
CAPITAL 1 / 2013 217
G
LK 8N PAYI YZDE 80 Dnyada leasing sektrnde 3
ana tip oyuncu bulunuyor. lki banka itirakleri olan
irketler, pazardan yzde 60-65 pay alyor. Ardndan
retici irketlerin kendi rnlerini sattklar irketler ve
bamsz alan irketler geliyor. Bunlarn da pazardaki
pay yzde 35- 40 kadardr. Trkiyede ise sektr daha
farkl Sektrn mevcut yapsnda 26 aktif oyuncu var.
Trkiyede yeni yasaya kadar sadece finansal kiralama
yapld iin pazarn yzde 90n banka itirakleri olan
leasing irketleri paylayor. Banka balantl olan lider 8
irket, pazarn yzde 80ini kapsyor.
OPERASYONEL KRALAMAYA LG Sektrde 2008deki
daralmayla birlikte fiyat temelli rekabet ne kyor.
Ancak yeni yasa ile bunun deieceine inanyorum.
Sektrmze yabanc irketlerin ilgisi artacak. zellikle
operasyonel kiralama tarafna nemli ilgi olacak. Sektre
yeni giriler olmasn bekliyorum. Mevcut irketler
arasnda da rekabet, fiyattan hizmet kalitesine ve rn
eitliliine doru kayacak. Mteriler asndan da daha
yerinde bir sektr oluacak. retici irketlerin de mevcut
leasing irketleri ile ibirlikleri yaparak sektre dahil
olduunu greceiz.
YABANCI RKETLER PAZARA GRECEK
AKLEAS.qxp 12/28/12 6:40 PM Page 3
bymeye sahibiz. 2005-2012 yllar aras sek-
trmz yzde 16 byrken, biz yllk ortalama
yzde 34 bydk. 2012 ylnn ilk 9 ay rakam-
larna gre, net kira alacanda 2011 yl sonun-
da yzde 10 olan pazar paymz yzde 2 artrarak
yzde 12 pay aldk. Verimli bir yl geirdik. 2009
ylnda 1 milyar TL olan net kira alacamz bu-
gn 2 milyar TLyi at.
Eyll ay sonu szleme adedinde yzde 73,
brt ilem hacminde yzde 96 byme saladk.
Eyll 2011de 361 adet olan szleme says, bu
yln eyll aynda 624 adede kt. 892 milyon TL
brt ilem hacmine ulatk. Bu yl ilem yapt-
mz 700 mterimizin yars yeni mterilerden
oluuyor. Yl sonunda da 650 milyon dolarn ze-
rinde finansman rakamna ulaacaz. 2013 ylnda
da sektrn zerinde bymek hedefindeyiz.
G Hangi alanlarda daha iddial olacaksnz?
I Bizim en nemli hedefimiz salkl ve sr-
drlebilir bymek Hava tatlarnda sektr-
de kategori lideriyiz, farkl byklkte 40a ya-
kn hava tatn finanse ettik. Ayn ekilde ye-
nilenebilir enerji projelerinde ncyz. Bu alan-
da 45 megavatlk rzgar santraliyle ilk byk fi-
nansman gerekletirdik. Ardndan ayn proje-
ye 15 megavatlk ilave bir yatrm daha yaptk.
Burada yeni projelerle devam edeceiz.
Pasif tarafta da fonlama anlamnda ciddi a-
lmalarmz var. Fitch Ratings tarafndan notu-
muz BBBye ykseltildi. Yurtdndaki kurulu-
larla altmz iin bu not art, ulatmz fon
imkanlarn da artracak.
G Mevcut mteri saysnz ne kadar? Ka
mteriye ulamay hedefliyorsunuz?
I Bizim bin 500 aktif mterimiz var. Biz m-
terilerimize terzi ii zmler sunuyoruz. Standart
rnler deil, mterinin ihtiyacna en uygun -
zm bulup leasing mevzuat dahilinde bir fi-
nansman yaratmaya inanyoruz.
BDDKnn tanmna gre mterilerimizin
te ikisini KOBler oluturuyor. Ama tabii ilem
hacmi olarak baktmzda, proje finansmanna
ynelik de faaliyet gsterdiimiz iin, burada KO-
Blerin arl te bire dyor. Her mteri seg-
mentinde hizmet vermeye devam edeceiz. Bu-
rada hedefimiz aktif mteri saymz 3 yl iin-
de minimum 2 katna yani en az 3 bine karmak.
G Yeni yasal dzenleme leasing sektrne ge-
lecek yllarda neler getirecek?
I 2012 yln sektrn 5,2 milyar dolar b-
yklkle kapatacan dnyoruz. 2013te
yeni yasa kmasayd 5,5 milyar dolar bykl-
e ulalacan tahmin ediyorduk. imdi yeni
yasa ile bu rakam 6 milyar dolar olacak.
Yasa ile leasinge konu olan yeni rnlerin
2013te sektre ilave yzde 10 byme getire-
ceini dnyorum. Zamanla bu yeni rnle-
rin sektrde pay yzde 30a kadar kacak. Uzun
vadeli bakarsak sektrn 2016da en azndan u
anki hacminin iki katna kacan tahmin edi-
yorum.
Bugn leasing sektrnde toplam mteri sa-
ys 44 bin. Bu saynn yzde 90n KOBler olu-
turuyor. Oysa Trkiyede bankaclk sisteminden
faydalanan 2,2 milyon KOB tanmnda mteri
bulunuyor. Sistemde bu kadar byk bir say var-
ken 2016da sektrde mteri saysnn 100 bini
bulacan ngryorum. 2007 ylnda toplam
mteri says 74 bindi o nedenle 100 bin hede-
fi ok uzak deil.
218 CAPITAL 1 / 2013
LEASNG
YEN YASAYLA NE
IKACAK ALANLAR
SAT-GER KRALA DNEM Yeni yasa sat-geri kirala rnlerine de izin
veriyor. irketler, ellerinden kartmak istemedikleri ve kendilerini ayakta
tutan fabrikalar, aralar veya makinelerini leasing irketine satyor ve uzun
vadeli olarak geri kiralyorlar. Bu rn, KOBlere refinansman imkan
salyor, anlamann sresi bitince de mlkiyet devrinin irkete gemesi
ciddi avantaj getiriyor. Biz de bu alanda hemen Bumerang Leasing
rnmz kardk. 13 Aralkta bu rn piyasaya sunduk. Henz ok
yeni olmasna ramen iyi talepler alyoruz ve mterilerimiz ok ilgi
duyuyor.
BLM LEASINGE GRYOR Ayrca yeni yasa ile bilgisayar yazlmlarnn
oaltlm kopyalar ve btnleyici paralar da leasinge konu oluyor.
Ynetim sistemlerinde yazlmlar operasyonlarmz arasna katlacak. Ayrca
gemi, uak gibi aralarn motorlar, binalarn d giydirmeleri gibi konular
da artk leasing operasyonlarmz arasna alabileceiz. Burada daha kk
bir pazar oluabilir ama frsatlara bakyoruz.
YEN RNLER SUNACAIZ Bumerang rnmz dnda hem bu
btnleyici paralar hem operasyonel leasingle ilgili yeni rnlerin
altyaplar iin ciddi almalarmz devam ediyor. 2013 ylnn ilk yarsnda
yasann izin verdii tm yeni alanlarda yeni rnlerimizi sunacaz.
AKLEAS.qxp 12/28/12 6:40 PM Page 4
CAPITAL 1 / 2013 219
G TALP YILMAZ
tyilmaz@ekonomist.com.tr
BORSA
NANS
2012 zellikle hisse ve faiz
yatrmcs asndan bir ralli ylyd.
MKBde dolar baznda yzde 60a
varan getiriler sz konusu oldu.
Gsterge faiz yzde 12lerden
yzde 6nn altna geldi. Altn ve
dviz ise getiri asndan
enflasyon dikkate alndnda
yerinde sayd. Peki 2013 nasl bir
yl olacak? Bu soruyu 4 arac
kurum genel mdrne sorduk.
Yine bu uzmanlardan, 2013
yatrm stratejisinin ipularn aldk.
Drt genel mdrn sylediklerini
yle zetlemek mmkn: Dk
faiz ortam devam ettii srece ve
ikinci bir not artrm beklentisi
varken, 2013te hisse senedi
tercih asndan nde olacak.
Ancak getirilerin 2013 kadar
yksek olmasn beklemeyin.
PARANIN
2013 YN
PIYASA.qxp 12/28/12 7:17 PM Page 3
BORSA
AL RIZA NCEKARA / BGC PARTNERS GENEL MDR
DK FAZ ORANLARI
HSSEY NE IKARACAK
BANKALAR NDERLNDE YN YUKARI
Geen yla damgasn vuran gelime, Fitchin not
artrm oldu. 2012de MKB hzla yeni zirvelere
ykselerek rekorlar krd. MSCI Trkiye Endeksinin
ylbandan beri getirisi, dolar baznda yzde 58
seviyelerine ulat, yabanc yatrmclarn borsada 2,5
milyar dolarlk net hisse senedi al oldu. Hisse
senetleri piyasasnn 2013 ylnda genel anlamda
pozitif bir seyir izlemesini bekliyorum. Faiz
seviyeleri tarihsel olarak bu kadar dk seviyelerde
seyrederken, ekonomik bymeden en olumlu
etkilenecek finansal varlk grubu,
hisse senedi olacak. Hisse senedi
piyasalarnn yln ilk yarsnda den
faizlerden olumlu etkilenen bankaclk
sektrnn liderliinde ykselmeye
devam etmesini bekliyoruz.
kinci yar ve yl sonu seyri, hisse
senetleri asndan hzlanan byme
konusunda Merkez Bankasnn
alaca olas nlemler gz nne alndnda, ilk
yarya gre biraz daha skntl geebilir.
FAZDE DK SEYR
Global likidite ve Trkiyenin artan ve yatrm
yaplabilir seviyeye kan kredi notu nda hzla
dm TL faiz oranlarnn seviyelerini genel
anlamda korumasn bekliyoruz. Oranlarn yl iinde
yzde 6-6,5 aras bir bantta seyredeceini, yl
sonunda ise tekrar yzde 6nn altna ineceini
dnyoruz.
DVZDE SEPET 2,08 OLUR
Global likiditenin devam ettii, Avrupa Birlii ile ilgili
risklerin nispeten gz ard
edildii ve ayn zamanda
Trkiyenin poplaritesinin de
ykseldii bir dnemde, TL
asndan da olumlu bir yl
olmasn bekleriz. Ancak den
faiz oranlar TL zerinde risk
alglamasnn terse dnd
durumlarda ve zellikle yln
ikinci yarsnda basky artracaktr. 2013 yl sonu iin
eit arlkl dolar +Euro sepet baznda 2,08, dolar/TL
iin ise 1,85 seviyelerinde bir beklentimiz var.
ALTINDA TEK HANEL ARTI
2000 ylndan bu yuna zellikle 2008 krizi
sonrasnda sert ykseliler yaayan altnn 2012
performans yatrmcsn ok fazla tatmin etmedi.
Altn fiyatlar, ABDde Operation Twist admnn
akland 2011-Eyll tarihinde tarihi zirvesi olan
1,922 dolar seviyesini grmt.
Altn iin kurum olarak bir tahmin yapmyoruz
ancak global faiz oranlarnda dk seviyelerin
devam ettii bir ortamda altnda yukar ynl tek
haneli art rakamlarnn geerli olacan sylemek
mmkn.
220 CAPITAL 1 / 2013
TL AIRLIKLI PORTFY HAZIRLANMALI
Risk itahna gre deiebilmekle birlikte hisse senedi
arlnn artt, mevduat ve bono arlnn azald bir
portfy yaps olmal. Ancak para birimi cinsinden TL, genel
anlamda yzde 50nin zerinde bir arla sahip olmal. Altn
ve yabanc para cinsi finansal varlklarn bir nceki yla gre
arlklarn koruduu bir portfy dnlebilir. Yln ilk yarsnda
bankalarn arlkl olduu bir hisse senedi portfy daha
yksek getiri salar.
2013 PORTFY
PIYASA.qxp 12/28/12 7:17 PM Page 4
CAPITAL 1 / 2013 221
ENZ YARCAN / YATIRIM FNANSMAN GENEL MDR
YILIN KNC YARISI
BRAZ SIKINTILI
FAZE DUYARLI HSSE ALIN
Yzde 45 hisse, yzde 25 ST, yzde 25 mevduat, yzde 5
Altn Fonu neriyoruz. Sektrel-hisse nerilerimiz olarak ise 2013
ylnda faize duyarl sektrlerin ne kacana inanyoruz.
Bankaclk, otomotiv ve GYO sektrlerinin mercek altnda
olmasn tavsiye ediyoruz.
2013 PORTFY
YIL SONU HEDEF 83.000
Dnyada bol likidite koullarnn ve hisse senedi
piyasalarna olan yksek ilginin srmesini
bekliyoruz. 2012 bandan bugne yksek
performans gsteren MKB, 2013 balarnda bir
dzeltme yaayabilir ama ardndan yn yukar
seyredecek. Bizimle ayn not kategorisindeki gelien
lkelerle gre, daha cazip grnen GSYH ve irket
krllklarndaki byme beklentilerimiz, MKB iin
orta/uzun vadedeki olumlu grmz destekliyor.
MKBnin u anki F/K oran, son 3
yl ortalamas olan 9,5 seviyelerinin
de zerinde. Fakat yatrm
yaplabilir lke kategorisine
kmamz ve faiz oranlarnn
geldii dk seviyeler dikkate
alndnda daha yksek F/K
oranlaryla ilem grmeyi hak
ediyoruz. 2013 yl sonu iin MKB
hedefimiz 83.000 seviyelerinde.
FAZDE KNC YARIYA DKKAT
Yln ikinci yarsnda ykseli yaanabilir. MBnin son
toplantsnda makro ihtiyati sklatrma eiliminin
devamna ynelik mesajlar, zorunlu karlk
artlarnn devam edebileceinin iaretisi. Zorunlu
karlk cephesindeki hamleler, kredi bymesinin
finansal istikrarla ilgili grnm bozacak seviye
ulamas durumunda ise en erken ikinci eyrekte,
daha yksek olaslkla ise nc eyrekte devreye
girebilir. Bu da yln ikinci yarsnda faiz hadleri
zerinde yukar ynl bask yaratabilir. lk yarda ise
yine ikinci not artrmna ynelik beklentiler ve bol
likidite ile devam edebilecek yabanc almlar,
faizlerde ykselii snrlayacak unsurlar. Tahminimiz
gsterge faizin 2013 ykseliin nemli ksm son
eyrekte olacak ekilde yzde 7,5e yakn
seviyelerde bitirebilecei ynnde.
DVZDE NELER BEKLENYOR?
TCMBnin yeniden dengelenme srecini korumak
adna TLnin deerlenmesine kar ald net duru,
2013n seyri iin belirleyici. MB, TLnin reel olarak
deer kazanc anlamnda mevcut seviyelerin
almasna ok scak bakmyor. Dviz sepeti, yln
ikinci yarsnda ykselir ve bu yla gre yaklak
yzde 3 deer kayb ile 2013 2,12 civarnda
tamamlar. Uluslararas veri salayc kurulularn
yapt geni kapsaml anketlerde 2013 sonu iin
beklentiler 1,25-1,27 bandnda. Bu beklentilere gre
TLnin dolara kar deer kayb, bir miktar daha fazla
olabilir. Tahminimiz 1,8750 ile yaklak yzde 5lik
bir deer kaybna iaret ediyor.
ALTINDA SINIRLI KAZAN
1.700 seviyesinin hemen altnda ilem gren altn,
2013 yl iin kark bir grnm sergileyebilir.
Kresel likidite koullarnn devamna bal olarak
cazibesini koruyan altn, her
parasal genileme admndaki
marjinal faydann azalmasna bal
olarak deer kazanmakta
zorlanyor. Merkez bankalar,
rezerv eitlendirme politikalar
erevesinde altna talep gsteriyor
fakat yeni bir finansal ok
yaanmad srece altnda deer
kazanmlar snrl olur. Altna dorudan yatrm
yerine trev rnler kullanarak portfylerde
korunma amal olarak ya da garantili fonlar
zerinden yer verilebilir.
PIYASA.qxp 12/28/12 7:17 PM Page 5
222 CAPITAL 1 / 2013
BORSA
SANAY RKETLER NE IKAR
Kresel bymenin yavalad, sistemik risklerin
azald, faiz oranlarnn uzun sre dk kalaca
bir konjonktr var. Bu konjonktr, Trkiye gibi
arlkl olarak i taleple byyen ve d finansmana
baml lkeler iin faydal olacak. 2013 iin byme
beklentimiz yzde 5,2dir. Bu beklentiyle birlikte
MKBdeki sanayi irketlerinde sat ve kr artlar
bekliyoruz. Yine dk faiz ortam ve risk
primlerinde yaanan gerilemelerin etkisiyle
irketlerdeki deer artlar devam
eder. Ancak MKByi 2012deki
getiride Venezuelann ardndan
dnya ikinciliine tayan yaklak
yzde 50 oranndaki gl
performansn, 2013te ayn ekilde
srme olasl dk. Hisse seimi
ile zamanlama doru yaplmal.
Bankaclk sektr iinse net faiz
marjlarnda ksmi gerilemeye karlk, kredi
bymesi sonucunda artan hacmin krll
desteklemesini bekliyoruz.
Yln ilk aylar, genelde yeni pozisyonlarn
ald srecin ba olduundan yava ama yukar
ynl bir seyir olur. Ardndan not artrm
beklentisiyle yatay-yukar bir bant hareketini, yln
son eyreinde ise olas not artrm nedeniyle yukar
ynl seyir takip eder. Not artm olmad takdirde
ise beklentilerin korunmasndan dolay yatay seyir
srer.
FAZ ORTALAMA YZDE 6,2 OLUR
TCMBnin gevek para politikas uygulamasna
devam etmesi, enflasyonun istikrar kazanmas, risk
primimizdeki gerileme, fonlama maliyetindeki geri
ekilmenin devam etmesi ve ksa vadeli tahvil
faizlerindeki gerilemenin devam etmesini bekliyoruz.
Yabanclarn DBS portfynn toplam pazar
BERRA DOANER / TURKISH YATIRIM GENEL MDR
2013 GETRLER
DAHA DK OLUR
iindeki pay yzde 28,5le son 5 yln zirvesinde.
2013te bileik faizde ortalama yzde 6,20 seviyesi,
politika faizinde yzde 5,25 seviyesi, sermaye
girilerine bal faiz koridorunda yzde 4-8 band
beklentimiz var.
TLYE OLAN TALEP SRECEK
Likidite koullarnn bolluu ile birlikte TLye olan
talebin devam etmesini bekliyoruz. Dier taraftan
2013 yl tamamnda dk faiz ortamnn korunacak
olmas ve ksa vadeli faizlerin
daha da decei ynndeki
beklentimiz, TLde ksmi deer
kayb beklentimizle birleince,
dolar/TL iin 2013 sonu
tahminimiz 1,84 seviyesi. Bu
seviye dahi d ticaret hacmimizi
desteklemek amacyla MBnin
dviz kurunun seviyesinde
gsterdii hassasiyet ve pratikteki uygulamalarnn
bir sonucu.
ALTINDA ARALIK 1500-1800 DOLAR/ONS
Dk enflasyon beklentileri, artan likidite ve
dolardaki deer kayb, reel faizlerin dk hatta
negatif seyri, Asya lkelerindeki hzl bymenin
yaratt fiziksel talep, AB lkelerinin iinde
bulunduu gven sorunu ve fonlarn gvenli liman
tercihi, altn fiyatlarn yukar tad.
Bu piyasa artlar ksmen halen geerli. Ancak
lke ekonomilerinin byme odakl hedefler
belirlemesi, altnda realizasyonlar da beraberinde
getirdi. 2013te altnda 1.500-1.800 bandnda hareket
olmasn bekliyoruz.
BORSA NE IKACAK
Trkiyenin not artrm beklentisi, enflasyondaki dn
devam, dviz kurunun yatay seyri ve faizlerdeki dk seyir,
borsa yatrmn ne karacak. Sektr olarak havaclk,
otomotiv, gda perakendesi, bankaclk, GYO ve beyaz eyay
neriyoruz. Mevduat ve STler ikinci tercihimiz. Dviz baznda
2030 ve zeri vadedeki Eurobond alnmasn neriyoruz.
2013 PORTFY
PIYASA.qxp 12/28/12 7:17 PM Page 6
DOLAR BAZINDA GDECEK YOL VAR
Fitchten sonra bir rating kuruluu daha yatrm
yaplabilir lke notunu teyit ederse nemli yabanc
fonlar Trkiyeye yatrm yapar. Bu fonlar bata
bankalar olmak zere likiditesi ve pazar pay yksek
irketleri tercih eder. talebin hzla azalan
faizlerden olumlu etkilenmesi kanlmaz. Bankalar,
ellerindeki menkul kymetlerden yazacaklar krla ve
den faizlerden gelen olumlu etkiyle krllklarn
yln ilk eyreinde de srdrecek.
Ancak, zaman bankalarn aleyhine
ileyecek; faiz marj daralmas ve
global likiditenin azalma ihtimali,
zamanla artacak. Uzun vadede
ortam krllk anlamnda zorlaacak
ancak halihazrda TL varlklara ilgi
sryor. MKB, TL baznda tarihi
zirve seviyelerinde ama dolar
baznda 2008 ve 2010 zirvelerinin altnda. Bu zirve
seviyeleri, TL baznda 91.000 endekse denk geliyor.
Trkiye ekonomisinin 2008 ve 2010dan ok daha iyi
bir noktada olduu da unutulmamal. Burada hedef
ilk olarak dolar bazl zirve olan 91.000 sonrasnda
110.000 endeks seviyesi olabilir.
FAZDE AAISI OK ZOR
Gsterge faiz 5,7lerde tarihi dip seviyeleri grd ve
tekrar yln son gnlerinde yzde 6lara kt. Bu dip
oranlar, dnyadaki likidite bolluu ve dk faiz
ortamnda korunur. Ancak bu seviyelerin ok altn
da ngrmyoruz. Zira enflasyon beklentileriyle,
faizler tm dnyada olduu gibi reel anlamda
negatif blgeye gemeye balad. Eskisi gibi reel
bazda yabanc yatrmcy cezbedecek bir getiri yok.
te yandan global anlamda fazla likiditenin,
alnacak tedbirlerle piyasadan yava yava ekilme
ihtimali dvizde deerlenme riski yaratabilir. Bu da
faizlerin 2013te hafif yukar bir seyir izlemesine
neden olabilir. Yani merkez bankalarnn ve
hkmetlerin tavr, faiz oranlarnda yine belirleyici
olacak.
DVZDE CDD HAREKET OLMAZ
2012de TL karsnda hemen hemen tm yl
boyunca yatay ve sakin bir seyir izledi. 2013te de
benzer bir trend bekliyoruz. Ancak fazla likiditenin
piyasalardan ekilmesi konusunda merkez bankalar
aceleci davranrlarsa, dvizde deer art olabilir.
Fakat byme beklentilerinden gzlemlediimiz
kadaryla merkez bankalarnn byle bir acele
ierisinde olacan dnmyoruz. 2013te dviz, TL
karsnda enflasyonun hafif zerinde bir deer art
salayabilir.
ALTINDA YATAY SEYR OLUR
2008deki ekonomik kriz sonras merkez
bankalarnn piyasalara bol likidite vermesi, emtialara
genel olarak olumlu yansd.
zellikle dolarn deer kayb,
dolar ile deerlenen altn gibi
emtialarda deer art getirdi.
Ancak, bu bol likiditenin
2013ten itibaren piyasalardan
yava yava ekilebileceini,
lkelerin artk aklarn
kapamaya alabileceklerini
ngryoruz. Bu ok sert bir ekilde olmasa da altn
gibi emtia aralarda yatay ve hafif aa bir seyir
olabilir. Ons baznda altnn 2013te 1.500 dolarlar
grebileceini dnyoruz.
CAPITAL 1 / 2013 223
HAKAN DEMRBLEK / GALATA MENKUL GENEL MDR
KNC BR NOT ARTII
FYATLANIYOR
AIRLIK HSSE SENEDNDE
Yzde 40 hisse yzde, 30 bono, yzde 20 dviz ve yzde 10
repo ideal bir pozisyon. Hisse baznda Garanti, Bankas,
Migros, Sinpa ve Torunlar hisselerini beeniyoruz. Yine Akfen
Holding, Gbre Fabrikalar, Deva Holding, Eczac la, Trk
Telekom, Tav, elebi, Turkcell ve imsa beendiimiz ve
ykseli potansiyeli olan hisseler.
2013 PORTFY
PIYASA.qxp 12/28/12 7:17 PM Page 7
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
GULPEMBE 205x275.pdf 1 17.05.2012 12:16
HOBIM
Topalolunun puro tutkusu niversitede renciyken balad. 30lu yalarnda Kbaya
gidince daha da derinleti. Bugn puro hakknda her trl bilgiye sahip. alma odasnda
dnyann eitli yerlerinden ald zel purolar bulunuyor. Onlar her gn havalandrmak
rutin ilerinden. zellikle hafta sonlar puro keyfi yapmay tercih eden Topalolu, bu keyfini
bir ritel eliinde yayor. Bu ritelde de tek bana krmz deri koltuuna kuruluyor.
Yllandrlm romundan biraz yudumluyor. Purosunu yakyor ve fonda ona ruh haline gre
bazen Kba veya Sicilya halk mzikleri bazen Il Padrino veya Once Upon a Time in
America film mzikleri elik ediyor.
F
O
T
O
R
A
F
:
G
K
H
A
N
E
L
E
B
TOPALOLUNUN
DERN TUTKUSU
NLFER GZTOK NAL ngozutok@capital.com.tr
yTOPALOGLU.qxp 12/28/12 7:45 PM Page 1
DEAL YERLER Puro imenin mmkn olduu, zenle hizmet
verilen puro kulpleri, restoranlar veya kiilerin kendi yaam
mekanlarnda yarattklar zel ortamlar aslnda ideal mekanlar
diyebilirim. Eer Kbadaysanz her yer uygun mekan. Benim
Trkiyede favori mekanlarm Park amdan, Papermoon ve
alma odam.
OLAANST MEKAN Yurtdnda da birok mekan var.
Almanya, ngiltere seyahatlerimde cigar club olarak adlandrlan
puro kulplerine gidiyorum. En sk kullandm yer Dsseldorf
Kdeki La Casa Del Habano. Viyanadaki klasik kafelerde de
olduka rahat ediyorum ve bu mekanlarn ounda puro imeme
artc ekilde izin veriyorlar. Tm bu yerler haricinde olaanst
bir mekan daha var. O da Bremer Tabak Collegium.
SMOKN MECBUR Bu 18inci yzyldan beri sregelen, 600 yllk
tarihi Bremen Parlamento binasnda organize edilen, sadece
erkeklere ak ve smokin mecburiyeti olan tabak platformu.
Bremer Tabak Collegium, ylda bir kere toplanyor. Burada ilk
nce kokteyl yaplyor, ardndan yemek yeniyor ve arkasndan da
eski bir bakan ya da profesr gibi nemli bir konumac gncel
bir konuda konuma yapyor.
STANBULA DAVET ETTM te o konuma yaplrken o tarihi
muhteem salonda purolar yaklyor. irket CEOlar, politikaclar,
brokratlar ve st rtbeli askerlerden oluan yelerinin dnda,
geleneksel olarak o dnem blgede olan itibarl gezginler de
davet ediliyor. Ben buraya bir kez gezgin kontenjanndan davet
edildim. Tabii her yl davet edilmek iin de elimden geleni
yapyorum. Hatta bu toplanty bir kereliine stanbulda yapmay
da teklif ettim. lgili eyalet senatr ile grtm haber
bekliyorum. Kabul ederlerse hangi mekan neririm, nereye
gtrrm, dneceim .
Bremer Tabak Collegiumun itibarl gezgini
ervet Topalolu, i dnyasnn en baarl
profesyonellerinden. Bugne dek birok
irkette st dzey yneticilik yapt. Bugn de
hala birok holdingin ynetim kurulunda
bamsz yelik koltuunda oturuyor. Almanya
merkezli Nord Holdingin Trkiye bakanl ile
Arena Bilgisayarn da ynetim kurulu bakanln
yrtyor.
Topalolunun i dnda birok ilgi alan var.
Ancak bu ilgi alanlar arasnda puronun yeri ayr.
nk niversite yllarnda balayan puro tutkusu,
30lu yalarnn banda 4 haftalk Kba ziyaretiyle
daha da derinlemi. Yllar iinde puroyla zel bir
iliki gelitiren Topalolu, srf puro alverii iin
yurtdna kyor. Yurtdndaki zel mekanlarda
puro keyfini yayor.
Puroyu nce zevkler zerine kurulu, iinde g,
baar, takdir ve biraz da stat unsurlarn barndran,
olduka sra d bir heyecan ve tutku olarak
tanmlayan Topalolu, puro imenin de bir
seramonisi olduunu belirtiyor. Puro imek iin
uygun bir zaman ve mekana, yannda alacanz
iecee ve dinleyeceiniz mzie, hatta kyafetinize
kadar uzanan bir genilii dnmek ve
harmanlamak durumundasnz diyor.
dnyasnn baarl profesyoneli Servet
Topalolu, puroya dair her trl incelii, puro
imenin ritelini ve puroyla ilikisini yle paylat:
G Puronun sizin iin tanm nedir?
I Puro, ince zevkler zerine kurulu, iinde g,
baar, takdir ve biraz da stat unsurlarn barndran,
bence olduka sra d bir heyecan ve tutku.
G Puro imenin bir seremonisi var m?
I Tabii var. Puro imek iin uygun bir zaman ve
mekana, yannda alacanz iecee ve
dinleyeceiniz mzie, hatta kyafetinize kadar
uzanan bir genilii dnmek ve harmanlamak
durumundasnz. Ayrca puronun satn almasndan
muhafaza edilmesine, yaklmasndan sndrlmesine
kadar ok detayl bir derinlik var. Kyafet de Che
gibi gerilla kyafetlerinden, Churchill gibi smokine
kadar uzanan bir yelpazede olabilir. Ancak mutlak
suretle bulunduunuz ortamla uyumlu olmal. Ayrca
ayrnt ve aksesuarlarda dikkatle seilmesi gereken
kombinasyonlar olmal. Balang yllarnn tersine,
puroyla ilgili ne kadar fazla olgunlarsanz, bunu d
dnyaya o kadar az gstermeye dikkat ediyorsunuz,
ta ki sizin gibi bir puro tutkunu bulana kadar...
G Peki uyumlu iecekler neler?
I Ron Zacapa, Davidoff Cognac, Hine Cigar
Reserve Cognac, malt viskiler veya sert bir kahve.
ki puronun yannda bardak bardak iilmemeli.
Tadmlk, az aromalandrmak iin olmal. Kahve de
zellikle sert olmal. Kremal kahveler olmaz. Bir de
bir puro imek iin en az 1 saatinizi ayrmanz
gerekir. Eer sndrlp tekrar yaklacaksa da
sndrlen bir puro 8-9 saat gemeden tketilmeli.
G Puronun yannda giden mzikler hangileri?
I Mascagniden Cavalleria Rusticana,
Leoncavallodan Pagliacci, Coppola-Nino Rotadan
the Godfather Suite, Ennio Morriconeden Once
Upon a Time in America, II Canto di Malavita.
Bunlarn yan sra smooth jazz, Amerikan blues,
Kba halk arklar gibi ortama gre seilmesi
gereken pek ok alternatif mevcut.
G Purolarnz nerelerden alyorsunuz?
I Avrupada ok gzel puro kulpleri var.
Yurtdna ktmda o kulplere gider, oradan
alrm. O kulplerdeki ambiyans seviyorum.
Dnyann her yerinden gelen purolar orada
HOBIM
PURO
S
226 CAPITAL 1 / 2013
yTOPALOGLU.qxp 12/28/12 7:45 PM Page 2
sonra da tekrar normal hayata dnersiniz. Yurtdna
her kmda frsat bulabilirsem, 1-1,5 saatlik
kaamaklar yapar, o kulplere gider, beendiim
purolardan bir harmanlama yaparak, satn alrm.
Genelde her gidiimde hep ayn kiileri grrm.
G Trkiyede puro aldnz yerler yok mu?
! Maalesef yok. Olanlar son derece az eitte
klasik kutu purolar satyor. Siz ise belli bir aamadan
sonra farkl tatlar aryorsunuz. zel retim purolar
denemek istiyorsunuz. Avrupada szn ettiimiz
puro kulplerinde purolar ok zel ekilde
harmanlanm, sr olarak tutulan ttn
karmlarndan yaplm olarak servis ediliyor.
nemlendirilmi byk bir odada teker teker
sergilenir. Gzel deri koltuklarda oturarak, bunlar
deneme frsat bulursunuz. Vakte ihtiyacnz
olduunda, oyalanmanz iin mekanda televizyon da
vardr ve ekranda hep bir ekonomi kanal aktr.
Romu, viskisi ya da kahvesiyle purosunu test
edenler bir taraftan da ekrana bakar, gndemden
kopmaz. Genellikle le saatlerinde younluk
olduka fazladr. Test etmek istediiniz puroyu alr,
koltuunuzda oturur ve keyfe balarsnz. Puro
ierken kimseyle konuma ihtiyac pek olmuyor.
Puronun yle bir dnyas var. Orada test ettiiniz
puro artk sizin bir saatlik arkadanz. Puro bittikten
CAPITAL 1 / 2013 227
yTOPALOGLU.qxp 12/28/12 7:46 PM Page 3
G Peki bir puroyu zel klan nedir?
! Puroyu zel klan sarm ekli, format, iindeki
ttnn kalitesi ve harman. Purolarda tip ttn
var. rnein en kaliteli olanlar d yaprakta
kullanlr. Ondan sonra i sarmda kullanlan
yapraklar Bir de o yapraklarn en altnda dolgu
malzemesi olan yapraklar bulunuyor. Bunlarn
de birbirinden farkl, ama bunlarn nn harman
iinde olmas lazm. Yapraklarn ilerinde hibir
kimyasal bulunmaz. Ayrca iyi yanmas lazm.
G En iyi purolar hangileri?
! Kba, Nicaragua, Honduras ve Panama
purolar bence en iyileri.
G Kaliteli puronun fiyat aral nedir?
! Tanesi aa yukar 10-20 Euro aras deiir. 35
Euronun stnde bir puro grmedim, ancak
mutlaka vardr.
G Puro da arap gibi yllanr m?
! Evet ama yllandrlmas araptan daha zor.
ncelikle neme ok dikkat etmek lazm. Purolar
nemli ortamda srekli hareket ettirmek ve
havalandrmak lazm. Ben purolarm her gn nemli
ortamda teker teker havalandryorum. Yoksa
kflenirler, aromalarn kaybederler.
G Siz ne sklkta puro iiyorsunuz?
! Vakit bulduum zaman, zellikle hafta sonlar
bazen sabah 9da kahvalt sonrasnda 1-1,5 saat puro
ierim. Bir gnde tek bir adet imek en ideali. Geri
90 yl yaayan Churchill her gn ortalama 8 puro
ierdi, ama bence bu say ok abartl. Ben puroyu
sindirerek imeyi tercih ederim. Ruh halime gre
puroya bazen Kba veya Sicilya halk mzikleri
bazen de Il Padrino veya Once Upon a Time in
America film mzikleri elik eder. rnein dn
akam alma odamda Pagliacci operas eliinde
puroyla birlikte 23 yllk romumdan kk bir miktar
yudumladm.
G Srf puro iin gitmek istediiniz bir yer var m?
! Evet, Latin Amerika ve Sicilyann Bagheria,
Corleone ve Monreale kasabalar...
HOBIM
PURO
Garanti Emeklilik Hobi Kulplerine katln,
hobilerin renkli dnyasyla ok zel avantajlarla
tann! hobimlemutluyum.com / 444 0 336 - 5
TUTKU
ZENT OLARAK BALADI Ben hi sigara imedim fakat
niversiteden beri puro iiyorum. Puro, Darmstadt Teknik
niversitesinde okuduum yllarda, ileride i dnyasna
gireceimizi ve artk bydmz gstermek iin bir zenti
olarak balad.
HARLIKLAR PUROYA Harlmz kstl olduu iin Hollanda
purosu tabir edilen makine sarm purolarla ie baladk. stisna
gnler, smestr tatillerinde stanbula uakla dndmz
gnlerdi... O gn paraya kyar, Kba purosu alr, uan arka
tarafnda ierdik.
MERAKIM DEVAM EDYOR O zamanlarda yasak yoktu. Sonra
30lu yalarn banda merak ettiim iin bir Kba ziyaretim
oldu. Orada 4 hafta kaldm, bu ziyaret ilgimi derinletirdi, daha
derin olarak bu iin iine girdim. O gn bugndr puroya olan
merakm devam ediyor.
Kba ziyareti
ilgimi derinletirdi
228 CAPITAL 1 / 2013
yTOPALOGLU.qxp 12/28/12 7:46 PM Page 4
DNYAYI YNETENLER
BU DERGY OKUYOR
90 LKEDE 1 MLYON BASILIYOR. DNYAYI YNETENLER VE SAYGIN KALEMLER,
YEN YIL NGRLERN HER YIL BURADA YAZIYOR. THE ECONOMISTN 2013TE DNYA
SAYISI BU YIL DA TEMPO ORTAKLIIYLA TRKYEDEK OKURLARLA BULUUYOR.
ECONOMIST-CAPITAL_205X275.indd 1 12/24/12 4:38:57 PM
230 CAPlTAl 1 2013
KlSlSEl \ATlRlV
VOB
2T3 vcce|| |;|em|er ve cp|ycn ccrc| c||nccn cc fcrk|| c|r y|| c|ccck.
Bunun en cc;|ncc cc VCB ve llKBn|n lek cl| c|l|ncc c|r|e;me| ge||ycr. Bunun
ycn|ncc p|ycccc cnem|| c|r cek|enl| c|cn h|eye ccyc|| cz|e;me|er ce crc||k
cy| ||nce Vcce|| l;|em Cp|ycn P|ycc|ncc (VlCP) |;|eme cc;|cc|. l|k elcplc T
h|e enec|y|e fcc||yele geen VlCPcc, Gcrcnl| Bcnkc|, l; Bcnkc| C Grucu,
/kccnk, Vck|fccnk, YKB, fHY, lrcem|r, Scccnc| Hc|c|ng, furkce|| ve fprc; pcy
enel|er| zer|ne vcce|| |;|em ve cp|ycn cz|e;me|er| |;|em gcrycr.
B|||nc|g| zere VCBcc cg|r||k|| c|crck encek3 cz|e;me|er| |;|em gcrycr.
Y|ne cc|cr kcnlrcl cc ycl|r|mc||cr|n ||g| gclerc|g| c|r cz|e;me lr. H|eye ccyc||
cz|e;me|er|n p|yccy| cchc cc cer|n|e;l|rme| cek|en|ycr. Bunun ycn|ncc llKB
3 cz|e;me|er|nce cc;|cng| lem|ncl| 8 flcen flye |kl|.
BORSA
l|lch|n ncl crl|rcccg| cek|enl|| ve crc|nccn ge|en ncl crl|;| kcrcr|y|c frk|ye
ycl|r|m ycp||cc|||r |ke ev|ye|ne yke|c|. Bu cek|enl|n|n gerek|e;me|n|n crc|nccn
llKB, fl ccz|ncc yen| z|rve|er|n| lel ell|. lSCl frk|ye lncek|n|n 2T2 gel|r||, cze|||k|e
ycccnc| ycl|r|mc||cr|n c||m|cr|n|n elk||y|e yzce ev|ye|er|ne yck|c;l|. 2T3le
u|u|crcrc| p|ycc|cr, llKBce ce||r|ey|c| c|mcyc cevcm ececek. G|ccc| fcn
hcrekel|er|ne cck||c|g|ncc, ge||;mekle c|cn p|ycc|crc c|cn ck|m|n 2T3 y|||ncc cc
crlcrck cevcm elme| cek|en|ycr.
P|ycccck| c|| cek|enl|, S&P ve lcccycen en cz|nccn c|r|n|n l|lch| |z|eyerek
nclu, ycl|r|m ycp||cc|||r |ke ev|ye|ne crl|rmc| c|ccck. Bcy|e c|r cek|enl|n|n
gerek|e;me| curumuncc llKBce 2T3 kcccr c|mcc c||e yukcr| lrenc|n cevcm
ececeg| cngcr|ycr. lk|nc| c|r ncl crl|r|m|n|n ge|meme| ve yurlc|;|ncc erl k|r||mc|cr
c|mc| curumuncc |e kcr cl|;|cr|nc kcr;| c|kkcl|| c|unmc||.
H|e ve eklcr ccz|ncc cck||c|g|ncc |e y|||n ||k cy|cr|ncc ccnkc cg|r||k|| |;|em|er
rec|||r. /ncck y|||n |k|nc| ycr||ncc ekcncm|cek| cymecen elk||enec||ecek eklcr
h|e|er| cne |kccck.
kinci not art beklentisi fiyatlanyor
iroysol Emoklilik Sistomi (BES), 1 Ocak 2013
tarihindo vorgi matrahindan indirim yorino
golon dovlot katkisi uygulamasiyla istisnasiz tum
katilimcilara ok onomli lirikim vo gotiri avantaji
saglayacak Bu yoni uygulama BES katilimcilarina vo
yoni sistomo yoni girocokloro luyuk avantajlar
sagliyor Bu avantajlari oylo siralanalilir
KATKI AVANTAJI \illaindan itilaron dovlot, BES
hosaliniza ododiginiz katki paylarinin yuzdo 25ino do
donk golon tutari dovlot katkisi olarak sizin adiniza
yatiracak rnogin aylik 100 Tl odoyon lir katilimci
adina hor ay 25 Tl, 800 Tl odoyon lir katilimci adina
200 Tl dovlot katkisi odonocok vo sistomo dahil olan
horkos lu avantajdan taydalanacak Hak kazanilacak
katki lir yil iindo yillik lrut asgari ucrotin yuzdo 25i
ilo sinirli olacak
HER BREYE AYRI KATKI Biroyin iki BES tonu
varsa, iki tonun toplami dikkato alinarak lrut asgari
ucrotin yuzdo 25ini gomoyocok okildo dovlot katkisi
yatirilacak Ancak ailo liroylorinin BES tonlari varsa,
hor liroy iin ayri ayri dovlot katkisi yatirilacak
YZDE 25i ALMANIN ARTLARI Sistomdo
lulundugunuz suroyo lagli, kadomoli olarak dovlot
katkisina hak kazanacaksiniz yildan az sistomdo
kalanlar dovlot katkisindan hi taydalanamayacak
36 yil arasinda kalanlar dovlot katkisinin yuzdo
15ini, 610 yil arasi yuzdo 35ini, 10 yil kalanlar 56
yaina golmomiso yuzdo 60ini vo 10 yil vo daha
tazla olup da 56 yaini dolduranlar yuzdo 100unu
alacak \ino votat voya maluliyot nodoniylo ayrilanlar
dovlot katkisinin vo gotirilorinin tamamina hak
kazanacak
B
BESte yzde 25 getiri garanti
10 hisse vadeliye geldi
PY.qxp 12/28/12 5:45 PM Page 2
KI SAYISI BAYNZDE
NSANLARI VE
CEOLARIN
YAAM
LARI
BU
ZEL
DERGD
E...
IRM
AYIN!
MART, HAZRAN,
EYLL VE ARALIK
aylarnda yaymlanr
LDERLERN
YEN DERGS
CEOLIFE_CAPITAL_ILAN 12/28/12 7:17 PM Page 1
232 CAPITAL 1 / 2013
KSEL YATIRIM
2T2, fc|z p|ycc| c||nccn
c|cukc hcrekel|| gel|. Y|||n ||k ycr||
zcy|f, |k|nc| ycr|| |e kuvvel|| c|cu.
Yzce T2|ere ccycncn gclerge
fc|zce yzce ev|ye|n|n c|l|
gcr|c. Y|||n cn gn|er|nce lerkez
Bcnkc| Bc;kcn| lrcem Bc;|n|n
enf|cycnun c;cg| ycn| eyr|
ycnncek| ycrum|cr| ve krec|
cyme|n| ccnkc|cr|n Bce| lll
kr|ler|er|ne gcre kc|c|rc crcn|cr|y|c
kcnlrc| ececeg| c|k|cmc|cr|,
p|ycc|cr lcrcf|nccn c|um|u
kcr;||cnc|. fchv|| ve ccnc
p|ycc|ncc gclerge k|ymel|n fc|z
crcn| c;k ev|ye|erce kc|mcyc
cevcm ell|. Henz ger|cen ge|en
ver||er ley|l elmee ce lerkez
Bcnkc|n|n ekcncm|k cyme
kcnuuncc |y|mer||g|n| kcrucugu
gcr|ycr.
Bek|enl||ere cck||c|g|ncc
2T3n cchc lcc||, cchc nel c|r y||
c|mc| cek|en|ycr. G|ccc| lenku|
Deger|er Hcz|ne lcr Dr.
/ccu||ch Kunl, 2T3 cek|enl||er|ne
ycne||k c|crck, /B lcrcf|ncc
prcc|em|er cevcm ececek. /mer|kc
her zcmcnk| kr|ze kcr;| cchc
cefcn|f pc||l|kc|cr|y|c kenc|n|
kcruyccck. lc|| uurumun c|cc| c|r
prcc|em ycrclcccg|n|
c;nmycrum c|ycr.
lc|z lcrcf|ncc yzce 5, ||e
lcr|h| c;k ev|ye|er| gcren
gclerge ccnc fc|z|, ycvc; ycvc;
ev|ye|ne ccgru lepk| ver|rken,
ccnc fc|z| ||e mevcucl fc|z|
crc|ncck| mckc |y|ce c||c|. 2T3
y|||n|n gene||nce mevcucl fc|z|er|n|n
c;cg| ycn| c|r ey|r ||nce
c|cccg|n|n c;|kcr c|cugunu cy|eyen
/ccu||ch Kunl, cu kc;u||cr c|l|ncc
ycl|r|mc||crc ykek fc|z|| cze| eklcr
ccnc|cr|ncc pcz|ycn c|cn lchv||
ccnc fcn|cr|n| cner|ycr.
Uzmcn|cr, 2T3le cchc ykek
gel|r| e|ce elmek |leyen|ere, fl
fc|ze ccyc|| enlrmcn|cr|n lcp|cm
pcrlfcy ||ncek| pcy|n| czc|lmc|cr|n|
lcv|ye ec|ycr.
FAZ EUROBOND
Getiri iin ST
tercih edilebilir
Trk Eurobondlar ayryor
2013te yeni zirve zor
llD|n her pcrcc| gen|;|eme cc|m| cnrc|ncc yke|en c|l|n f|ycl|cr|, hcl|r|cncccg|
zere cpercl|cn lv|l cc|m|n|n c|k|cnc|g| 2TT ly|| lcr|h|nce, lcr|h| z|rve| c|cn T.22
cc|cr]cn ev|ye|n| gcrm;l. /ncck lck|p ecen 8 cy ||nce kcr cl|;|cr|y|c T.55
ev|ye|ne kcccr ger||em|;l|.
2 y|||nccn |l|ccren cn T2 y||c|r
crc||k|z yke|en c|l|n|n |lcl|ke| ve
lekn|k c|crck 2T3 y|||n| cc yke||;|e
lcmcm|cmc c|c|||g| c|r m|klcr zcy|f
cu|unuycr. 2T3le c|cc| c|r kr|z
cc|gc| ge|mec|g| mccele T.22
cc|cr]cn z|rve|n|n c;||mc|
cek|enm|ycr. Bu necen|e c|l|nc
ccgruccn ycl|r|m yer|ne, lrev
rn|er|n lerc|h ec||me| lcv|ye
ec|||ycr.
ALTIN
2T3le cnyc merkez ccnkc|cr|n|n
gen|;|emec| pcrc pc||l|kc|n|n rme| ve
frk|yeye |k|nc| ycl|r|m ycp||cc|||r ev|ye ncl
ver||eceg| cek|enl||, ermcye ck|m|cr|n|n kur
zer|nce c;cg| ycn| cck| c|u;lurmc|nc necen
c|cc|||r. /lc Ycl|r|m K|cem|| /nc||l| Cz|em Der|c|,
lBn|n kurcc ceger|enmeye kcr;| hcc
ccvrcnmc| ve cu ev|ye|ercen ge|ecek
ceger|enme cck||n| PCK, munzcm kcr;|||k|cr ve
gece||k ccr|cnmc fc|z| g|c| crc|cr|c cerlcrcf
elmeye c||;ccck c|mc|, kurcc cgre|f
hcrekel|er c|mcycccg|n| c;ncrycr c|ycr.
2T3le kurun T,7T,8 ccnc|ncc hcrekel elme|n|
cek|eyen Der|c|n|n y|| cnu lchm|n| |eT,75le.
DVZ
MB belirleyici olacak
frk lurclchv|||er|n|, r|k |;lch|ncc c;; c|cugu
ccnem|erce c;|r| cl|; gcrmeyen ve |y|mer
ccnem|erce ge||;mekle c|cn |ke
lurclchv|||er|ncen cchc |y| perfcrmcn gcler|ycr.
Bu curum frk|yen|n Dcgu /vrupc ve
Crlcccgucc en gven|||r p|ycc|crccn c|r| hc||ne
ge|c|g| |fcce ec|ycr. l; Ycl|r|m, p|yccn|n ge||;mekle
c|cn |ke p|ycc|cr|nccn cchc |y| perfcrmcn
gclermeye c|r re cchc cevcm ececeg|
ycrumunu ycp|ycr. /BD gel|r| egr||ncek|
c|key|e;me r|k|ne kcr;|, frk|ye Hcz|ne| USD gel|r|
egr||nce cchc k|c vcce|ere ge|; cneren l;
Ycl|r|m, USD gel|r| egr||nce cze|||k|e 2 ||c T y||
crc|ncck| vcce|| k|ymel|er| lcv|ye ec|ycr.
PY.qxp 12/28/12 8:47 PM Page 3
TRKYE
SADUN BORO VE ONU
TAKP EDEN EFSANE
DENZCLER
imdi neredeler?
Tekneleri ne oldu?
www.yachtturkiye.com - www.facebook.com/ YACHT_Trkiye - www.twitter.com/ @yachtturkiye
En yeni tekneler, yelken yarlar ve
Trkiyenin en kapsaml tekne alm-satm rehberi
YATMARKET ile birlikte
ARALIK SAYISI
BAYLERDE!
BU YIL BU TEKNELER KONUULACAK
2013te suyla buluacak 22 yeni proje
Trkiyenin en byk kompozit yat
ORIENT STAR
DE TRK RETM
> 28 metrelik motoryat ALPHA 1
> 12,6 metrelik yelkenli HARITAGE 42
> 24 metrelik motoryat ANEMOS 78
Piri Reisin Dnya Haritas
500 YAINDA
80_YAT_CAPITAL.indd 1 24.12.2012 16:28
234 CAPITAL 1 / 2013
PYASALAR
Mehmet Gerz
Genel Mdr
ATA PORTFY YNETM
mgerz@ataportfoy.com.tr
Dk faizler
sermaye piyasalarn
yeertecek
eride braktmz 2012 yl Trkiye piyasa-
lar asndan ok nemli bir deiime ta-
nklk etti: Trkiyenin kredi notunun
1993ten beri ilk defa yatrm yaplabilir se-
viyeye kmas ile reel faizler yzde 0-2 aralna geri-
ledi. Ekonomide ise cari a ve enflasyonu kontrol al-
tna almaya ynelik yumuak ini ve yeniden den-
gelenme politikalar ciddi bir baar salad. Aralk ayn-
da faizleri indiren TCMB, i talepte ve kredilerde ka-
demeli bir artn baladn aklad.
Bundan hareketle bizim tahminimiz, 2013 ylnda
ekonomik faaliyetin her eyrek artarak devam edece-
i ynnde. Faizler ve dviz kurlarnda beklentimiz ise
yatay ve istikrarl bir seyir.
Bu ortam, tasarruflar her geen ay daha fazla geti-
ri alternatifi aramaya itecek. Byk sermaye reel yat-
rma; orta ve kk lekli tasarruflar ise gayrimenkul
ve sermaye piyasalarna ynelecek.
HENZ TAM ANLAILMAYAN BR DEVRM
BESte 1 Ocak 2013te balayacak olan yzde 25 dev-
let katks, bu alanda yaplacak yatrmlarn yzde 25 ge-
tiriyle balad anlamna geliyor.
Mevduat faizinin 3 kat gibi bir getiriyi devletin ve-
riyor olmas ok ciddi bir tevik. Ancak gerek finansal
bilgisizlik, gerekse de uzun yllara dayanan finansal g-
vensizlik nedeniyle, bu teviin boyutu hala tam anla-
lm deil. Daha nce yanl hayat sigortas veya ta-
sarrufu tevik uygulamalaryla inanc sarslan geni ke-
simlerin finansal piyasalara gvenini tazelemek iin BES
nemli bir frsat sunuyor.
Ancak sadece devlet tevii yetmez. BES hesab olan
ou kimse, sistemde biriken paralarnn ynetiminden
kendilerinin sorumlu olduunun farknda deil. Bu ko-
nuda aada yapacamz nerilerin, gncel ekonomik
ve piyasa tahminlerinden ok daha nemli olduunu
vurgulamak isteriz.
YATIRIMCI N EMEKLLK FONU NERS
Emeklilik fonlarnn seimini ahslarn kendisine bra-
kan tm lkelerde kiilerin yzde 80-90nn bu seimi
yapamad veya yapmad bir gerektir. Trkiyede-
ki BES gelitike sistemin temel zaaf bu noktada orta-
ya kacak.
Bu problemin aresi, gelimi lkelerde son 10 senedir
giderek gelien, hayat boyu fon (life cycle veya target
date funds) yapsdr. Bu fonlar, varlk dalmn, kii-
nin yana gre kendisi ayarlar. Ancak bu fonlarn aksad
taraf piyasa ini klarn dikkate almamasdr.
Son yllarda, zel emeklilik fonlarnn ynetiminde,
dinamik hayat boyu varlk dalm modelleri daha
daha fazla geerlilik kazanyor. Burada temel kabul, pi-
yasalarn, inili kl geni dalgalar halinde ilerledii,
ancak uzun vadede ortalamaya yaknsamasdr. Daha
basit bir deyimle piyasalarda her kn bir inii, her
iniin de bir k vardr.
Bundan hareketle bizim nerdiimiz modelde, ki-
iler yalarna ve risk profillerine (i durumu, ev ve di-
er servet sahiplii) gre belli bir hayat-boyu fona ya-
trm yapar. Her bir hayat-boyu fon, kendi iinde var-
lk dalmn, piyasalarn durumunu dikkate alarak ka-
demeli olarak ayarlar.
Benjamin Grahamdan esinlenerek akll yatrmc
dediimiz bu modelin, lkemizde, emeklilik fonu y-
netiminin geliimine katk yapaca midiyle bu modelin
felsefesini oluturan ilkeleri sralamak isteriz:
1. Piyasalarn ynn tahmine almak beyhude-
dir. Asl olan ucuzken almaktr.
2. En dipten almak ve en tepeden satmak gibi in-
sanst bir aba iinde olmayn. Dte kademeli al
yapn. Ykselilerde ise sabrla bekleyip, piyasa paha-
l olmaya baladnda kademeli sat yapn.
3. nsann doal drtleri yatrm kararlarnda hata
yapmaya olduka meyillidir. Bunu engellemenin yolu,
nceden belirlenmi yatrm kurallarnn olmasdr.
4. Uzun vadede getiriyi, menkul seiminden ziyade
varlk dalm belirler. Yani kiinin asl yapmas gere-
ken, kendi risk toleransna (yani uykunuzu karmayacak
risk oran) uygun bir ekilde parasn gayrimenkul, mev-
duat, hisse senedi ve tahvil gibi varlk snflarna bl-
mesidir. Trkiyedeki bireysel emeklilik sistemine giren
kiilerden beklenen de zaten budur.
5. Yukarda saydmz varlk snflar iinde riski ve
getirisi en yksek olan hisse senedidir. Yatrmc hisse
senedi oranna bilhassa dikkat etmelidir. Bu konuda yu-
kardaki 1inci ve 2nci kural tekrar okumanz neri-
riz.
G
Doasndaki zaaflar yznden, yatrmc
portfyndeki hisse-tahvil oran mekanik bir
kurala gre deitirmelidir.
Benjamin Graham
GERZ.qxp 12/28/12 5:25 PM Page 2
January 2013 Year 21 No 2013/1
capital.com.tr
MONTHLY BUSINESS AND ECONOMICS MAGAZINE
T
H
A
T
M
O
T
I
V
A
T
E
C
O
V
E
R
S
T
O
R
Y
T
H
E
F
I
G
U
R
E
S
AHMET KIRMAN / ECAM
WE WANT
TO BECOME
THE APPLE
OF GLASS
RESEARCH
AN ERA
WITHOUT
HIKES?
235_CP_12 12/28/12 4:16 PM Page 1
THE fact that per capital income is
approaching $11,000 is encouraging many
businessmen to make new investments.
Because an increase in income means an
increase in expenditure. While the fact that
half of the population is under the age of 30
is a very important indicator which is
whetting the appetite of both local and
foreign investors. And in every sector. When
we look at it on a sectoral basis, it is the
number 110 that is critically important for
those in automotives. Because 110 is the rate
of car ownership in Turkey per 1,000 people.
In developed economies this figure is 450.
This means that the market for the players in
the automotive sector will at least quadruple
in size. Private pension companies are
encouraged by the fact that, in 2025, 69
percent of the Turkish population are forecast
to be between 15 and 64 years old, that is of
working age. What excites the players in the
technology market are, of course, the
penetration rates for PCs and the internet
Of course, there are figures which
encourage CEOs as well as businessmen
For TAV CEO Sani ener, the exciting figure
is the 1.75 rate of flights, while for Kil CEO
Hilal Suerdem it is the TL 70 value of the
basket.
19 MILLION BANKLESS
Akbank General Manager Hakan Binbagil
explains the figures that will have an impact
on both Akbank and the sector as a whole as
follows: There are still around 19 million
people in Turkey who do not use banking
services. The rate of household debt to
national income is still low at approximately
17 percent. The rates of housing credits,
investments funds and private pensions to
national income are also low at 6 percent, 2.3
percent and 1.1 percent respectively. Despite
the recent high growth figures, these
relatively low penetration rates show that our
sector still has a significant growth potential.
To put it plainly, I am extremely optimistic
about the short- and long-term future.
THE EXCITING YOUNG POPULATION
Zorlu Holding CEO mer Yngl is one of
those who looks optimistically towards the
236 CAPITAL 1 / 2013
COVER STORY
THE FIGURES THAT MOTIVATE
E
X
P
A
T
C
A
P
I
T
A
L
The results of the CEO survey we published
last month made it clear. 68 percent of the 172
executives who participated in the survey said
that they were optimistic. What underpin this
high motivation and appetite for investment in
the Turkish business community are the
figures. Some are excited by the young
population, others by Turkeys targets for 2023
and yet others are motivated by the number of
Facebook users. Here are the figures which
motivate the CEOs and whet their appetites for
investments
G YASEMN ERDOAN yerdogan@capital.com.tr
236_237_CP_12 12/28/12 11:21 AM Page 2
to 13.2 million. In the third quarter of 2012,
the average per capital utilization period
reached 350 minutes. We are the operator in
Turkey which gets people talking the most.
At the beginning of the 2000s, the number of
mobile phone subscribers in Turkey was 15
million, whereas now it has risen to 67
million and the mobile penetration rate to 90
percent. In the period from 2002 to 2011 the
number of internet users has increased from 4
million to 50 million and the number of
mobile telephone subscribers from 23 million
to 65 million. We rank seventh worldwide in
terms of Facebook use. On the other hand,
the Turkish economy is growing rapidly. Our
target for 2023 is for the economy to grow to
$2 trillion. Half of our population is under the
age of 30. All of these whet our appetite for
investments.
future. Yngl stresses that the numbers that
have the greatest impact on him are those
related to the population under the age of 20
and explains why he is affected by these
figures as follows:
Turkey has a very young and dynamic
population, which results in an increase every
day in the number of people who join the
labor force and establish new households. For
example, the under 20s account for 35
percent of the total population. This is an
indication that the number of households to
be penetrated will grow in the future.
1.5 MILLION HOUSEHOLDS
WITH FIBER OPTICS
Trk Telekom General Manager Tahsin
Ylmaz is affected both by the companys
investments and the young population. But
one figure stands out for him. And that
is 1.5 million. This has a very important
place in Trk Telekoms digital
transformation targets as it indicates the
number of households which have so
far been linked to the fiber optic
network. Ylmaz explains the other
figures which have had an impact on
him as follows:
The communications and
information technologies sector is one of
the locomotives of sustainable economic
growth in Turkey. It is the same
elsewhere in the world. According to
reports by Analysys Mason, the sector
will reach a volume of $2.1 trillion in
the world as a whole in 2016. A large
section of the population in Turkey is
very quick to adapt to and use new
technology. 52 percent of the
households in Turkey, that is to say 9.9
million households, have a computer. As
the number of households with
computers increases, so does utilization
of the internet. I think these are very
exciting developments.
MOBILE MOTIVATION
The striking data for the GSM sector are
amongst the indicators which motivate
the players in the sector. For Avea CEO
Erkan Akdemir, the figures that whet the
appetite for investments are headed by
the rate of growth and mobile
penetration. Akdemir says: We have
increased the number of our subscribers
CAPITAL 1 / 2013 237
THE FIGURES THAT MOTIVATE
236_237_CP_12 12/28/12 11:21 AM Page 3
G You are a powerful global player with a
turnover of $3 billion. Where do you rank in
the global league?
I We are in the top ten in glass. We are
number one in the world in chrome and
second in Europe and third in the world in
household glassware, in straight glass we are
fourth in Europe and eighth in the world, and
we are in the top ten worldwide in soda. We
are in the global premier league in every field
in which we active.
G From your perspective, what does it
mean to be a global player?
I Contrary to what is believed, being a
global player is not an issue of money. It
means thinking on a global scale. It means
being a multilingual, multicultural organization.
All of these are proof that companies cannot
become globalized without undergoing a
major transformation. In fact, a global
company is a company which is constantly
changing.
G So what are the advantages and
disadvantages of being global?
I The most important advantage accruing
from the transition from being a local to a
global player is growth and possessing the
strength that comes with growth. What we
understand by this growth is being a company
which sets, rather than follows trends, in its
sector. It is not the only example but, because
it is very well-known, I would like to cite
Apple in this regard. We want to become the
Apple of the glass sector. As a result, instead
of responding to customers current demands,
we shall offer products which will make it
possible for them to live a more comfortable
life in the future. Global companies are saved
from the danger of being dependent on a
single geographical region and can spread
risks. Coming to the disadvantages it is
much more difficult to manage an organization
like this. As a result of the companys size, one
has to be nimble and flexible. Even if this
appears to be a contradiction
G How will you achieve your target of
being in the top three in the world?
I In a word, by changing In fact,
iecam has for some time being doing what is
necessary for such a change. The main
principle that we follow is to do business
everywhere in the world provided that it create
an economic value. The Top Three target is
a long-term target. From our perspective, it is
238 CAPITAL 1 / 2013
E
X
P
A
T
C
A
P
I
T
A
L
INTERVIEW
While he was outlining the future of the
company, Ahmet Krman, iecam Deputy
Chair of the Board and General Manager,
shared some incredible statistics. He says
that the company will be one of the three
biggest producers in the world. He
underlines that this means that they will
triple in size in the next seven years.
Their targets include achieving a turnover
of $10 billion. Krman says: Being global
is not a financial issue. It is important to
be a company which sets, rather than
follows, trends in the sector. Like Apple
We also want to become the Apple of
glass. We spoke with Prof. Dr. Ahmet
Krman about managing a global giant
and iecams targets.
WE WANT TO BECOME
THE APPLE OF GLASS
ECAM AIMS TO BE AMONG THE TOP THREE IN THE WORLD IN 2020
ingSISE 12/28/12 6:00 PM Page 2
not something which can be realized
immediately.
G How long-term a plan is it? For example,
2023 or later?
I Before 2023. We hope to achieve it in
the period 2018-2020. These are expectations,
of course. These expectations are very closely
related to the economy and demand. In order
to achieve this target we need to grow steadily
by an average of around 10 percent every
year. We want to have a turnover of $10
billion by 2020.
G How much progress have you currently
made towards achieving this target?
I iecam has a turnover of $3 billion. This
figure puts us in the top 10. In order to
achieve our goal we need to at least triple this
figure within a suitable time. This looks very
ambitious. But in this way we think that crises
are the most suitable periods for major
challenges.
G Which is more suitable for your growth
strategy, organic or inorganic?
I We are growing both organically and
inorganically. Our first priority is to take a local
partner on board, buy existing plants using our
resources and then develop them qualitatively
and in terms of technical equipment and
capacity. If this does not happen, then we are
planning to make the most of the market
potential and invest in a completely new plant.
G Has consolidation on the global market
accelerated a lot? What is iecams strategy?
I When we look at the premier league,
then our rivals are the same as ten years ago.
In the lower divisions there are rapid changes
and acquisitions amongst the small and
medium-sized enterprises. Because the global
crisis came as a shock to glassmakers. This
situation presented us with significant
acquisition opportunities. The most recent
example is the car glass plant we have bought
in Romania. But I can say that much larger
acquisitions are awaiting us in the future. We
have developed enough in our neighborhood,
such as Russia and Bulgaria. Now we are
looking farther afield. Now we are moving
ahead with a global rather than a regional
vision. We are evaluating all countries and
regions with an eye to an opportunity,
particularly Asia, Latin America and Eastern
Europe. iecam has significant cash assets. If
we take these as a sub-value and add 20
percent leverage, I think that we can very
easily finance acquisitions of $4 billion.
G What are your expectations for 2012?
I From the perspective of the global
economy, we can talk about a relative
recovery. But we think that this recovery and
economic upturn will not be very satisfying. At
iecam our ordinary potential is to grow by
10 percent in US dollar terms. Our target is to
improve on the figures for 2011 but we have
to look at things realistically. Sometimes, in
economic environments like this, it is very
important to maintain your existing figures.
The main character of investments wont
change in 2013. From the point of view of
timing, we shall not be very active in terms of
unsuitable investments in increasing capacity.
G All companies have targets for 2023.
What kind of iecam will we see in 2023?
I We set figures for closer dates. At
iecam our vision is to be among the top
three in our field. This means a turnover of at
least $10 billion. But this is a target which
requires us to triple in size without any
weakening in the quality of our profits. It is a
target which requires producing more
innovative products. iecams flag, which
today flies over Europe, will fly on all
continents during the 100th anniversary of the
Republic.
CAPITAL 1 / 2013 239
G YASEMN ERDOAN yerdogan@capital.com.tr
ingSISE 12/28/12 6:00 PM Page 3
PRICES INCREASES HAVE DECLINED
Ten years ago, companies used to raise prices
at least 2-3 times a year. Today this figure has
fallen to 0-1 in some sectors. The best
example of this is in the foodstuffs sector.
Papaan Kuruyemi General Manager Rstem
Karakaya recalls that ten years ago in the
dried fruit and nuts sector price rises were
applied 2-3 times a month. This year the
company raised prices on different goods
once each.
This trend can also been seen in the
furniture sector. Sihir Mobilya Board Chair
Murat ermik says: This year, and in fact last
year as well, we did not raise prices at all.
Although we needed to do so, we did not,
but postponed the hikes through
implementing savings measures. Arzum
Board Chair Murat Kolba says: After the
2001 crisis there were times when, because of
high inflation or the changing exchange rate,
we implemented price changes 6-7 times a
year.
WHY HAS THE FREQUENCY DECLINED?
So why has there been a decline in the
frequency with which prices are raised? The
most important reason for the fall is
ONE of the first innovations of Tesco Kipas
new CEO Jeff Adams was to reduce the prices
of nearly 1,000 products on the shelves. This
move, which started at the beginning of
November, resulted in the supermarket chain
reducing prices by an average of 15 percent
and trying to ease the effect of inflation on
customers.
Indeed in 2012, many companies reduced
both the rate of price increases and the
frequency with which they raised prices. This
trend has reached striking proportions in all
areas from clothing to white goods, furniture
and fast moving consumer goods. P&G
Trkiye CEO Saffet Karpat says: The
frequency of price increases in Turkey has
declined considerably. When we look at the
fast moving consumer goods sector, in some
categories prices are increased once a year
while in others they are not raised at all. We
implement price increases less frequently than
we did in the past.
Orka Group Board Chair Sleyman
Orakolu agrees with Karpat. Orakolu
stresses that they did not raise prices at all
throughout 2012. In order to increase or
preserve market share, you need to apply not
cheap but clever prices, he says.
240 CAPITAL 1 / 2013
RESEARCH
AN ERA WITHOUT HIKES?
E
X
P
A
T
C
A
P
I
T
A
L
Ten years ago, companies used to raise prices
more than twice a year. Today, on average,
they can increase them once a year. In many
sectors there are virtually no hikes at all. It has
reached the point where, even if the cost of
raw materials rises, companies try to avoid
price hikes through productivity and savings.
So will this tempo continue? The information
coming from companies suggests that this low
frequency will continue. Many companies have
no plans for any hikes in 2013.
G
ELN CRK ecirik@capital.com.tr
240_241_CP_12 12/28/12 11:16 AM Page 2
WILL THE DECLINE CONTINUE?
The fall in inflation to below 10 percent has
increased quality and competition in every
area. But consumers have become more
sensitive when it comes to price increases.
Sihir Mobilya Board Chair Murat ermik
says: It is now impossible to apply
unbalanced and untimely price hikes. All of
these factors are making price increases in
Turkey more balanced, just as they are in
developed countries. The frequency of price
hikes is now one or twice a year and it is
expected to remain at the same rate as in
2012 for the next 2-3 years.
Arzum Board Chair Murat Kolba
expresses his views as follows: We think
that it will continue at this low frequency.
There may be increases in six monthly
intervals, at the beginning of new seasons.
Hakan Koer, who is general manager of
Homend, another leading company in small
household appliances, agrees with Kolba.
If we consider that consumers receive wage
increases once a year then an increase in
commodity prices once a year in line with
inflation will not create problems.
COMPETITION ACTS AS A BRAKE
In order not to lose customers, and thus
market share, companies try either to avoid
any price hikes at all or to keep them at a
low rate. Asus Trkiye Regional Manager
Bora Aras says: The competitive
environment determines prices. Even if your
costs increase, if competition requires it,
then there are situations when you take a
loss and dont raise prices.
Before they raise prices, companies try
to shoulder as many costs as they can.
Homend General Manager Hakan Koer
says: We only raise prices if our product
profit margin remains under our target for
three months in a row. For example, this
year we only reflected an increase in tax of
10-20 percent in the prices of electrical
vacuum cleaners. We did not introduce any
other hikes. We are thinking of applying
price increases in accordance with the rate
of inflation at the end of the year. In the
same way, Arzum Board Chair Murat
Kolba stresses that there are situations,
such as the competitive environment and
the product being unable to sustain a new
increase, when they have been unable to
raise prices.
undoubtedly inflation. In the past, all
products were affected by inflation and their
prices were raised every month. P&G Trkiye
General Manager Saffet Karpat explains: The
reason for the fall in the frequency of price
hikes is that the rate of inflation is not as high
as before For reasons such as us having
more stable economy and the appreciation of
the Turkish Lira we do not need to increase
prices any more. Another reason for the
decline in the frequency of price hikes is the
intense competition. In many sectors,
competing on price is reducing the frequency
of hikes. That is to say, there is considerable
competitive pressure on prices. Increases in
the cost of raw materials are inevitably
reflected in prices. But companies still prefer
to reduce price hikes through savings, such as
cost cutting measures and increasing
productivity.
CAPITAL 1 / 2013 241
240_241_CP_12 12/28/12 11:16 AM Page 3
242 CAPITAL 1 / 2013
E
X
P
A
T
C
A
P
I
T
A
L
NEWS
INVITATION TO JOIN THE EXPAT SUITE
Capital is establishing a network to bring together foreign executives who live and
work in Turkey. The Expat Suit will conduct surveys, publish studies and organize
special events and activities in order to build a community of distinguished
expatriates and their families. If you would like to join this network, please send an
email to sseckin@capital.com.tr
242_CP_01 12/28/12 5:58 PM Page 2
Kurulduumuz gnden bugne s-ses yaltm ve
ambalaj zmlerinde hep ilkleri gerekletirdik.
Polietilen kpk ve boru izolasyon klflarn ilk biz
rettik. Yaltmda en iyi ses ve s izolasyonu
salayan apraz bal polietilen kp
Trkiyede ilk defa biz sunduk ve bu alanda
dnyada retim yapan ilk 20 firma arasna girdik.
Global pazara alan ilk irket ve halka alan ilk
KOB, yine biz olduk.
Biz, Berkosan! 20 yldr, ilk gnk heyecanmzla
ilkleri gerekletirmeye devam ediyoruz.
20 ylda dnyada birok ey deiti...
lkleri gerekletirme ilkemiz hi deimedi.
Berkosan 20 yldr, inaat/endstri, ambalaj, tesisat, otomotiv,
ayakkab/anta, ve spor/elence sektrleri iin retim yapmaktadr.
Rzgarl Bahe Mah. Kavak Sok. MPA Merkezi 12/1
34810 Kavack-Beykoz / stanbul
Telefon: 0 216 331 0 900 Faks: 0 216 331 0 980
www.berkosan.com
ITG_manifesto_ilan_simitci 205x275.indd 1 22.11.2012 19:46