Turkishtime - Ocak 2013 PDF

AYLIK EKONOM VE KLTR DERGS
9.00 TL - KKTC 10 TL OCAK 2013-1 SAYI: 129

YATIRIM DNYASI DERGS + SHOPPER MARKETING-3

BEYN G
TERSNE DND!
Sektrn
zirvesi FIECe
seilen Trkiye
mteahhitleri,
birinci lige kt.
TE
HOLDNGLER
YYECEK-ECEK
SEKTRNE
EKEN KR MARJI:
TMB Bakan
Yardmcs
Emre Aykar:
YILMAZIN HEDEF
Holdinglerin,
sektrlerin
yeni i planlar
ve gelecek
ngrleri.
Her yl, 500 Trk
profesyonel yurtdndan
geri dn yapyor.
2013
VEGELECEK
STA YNETM KURULU BAKANI BURSALI MUHARREM YILMAZIN
TSADA UZANAN RNEK YKS VE YEN HEDEFLER...
%30
M
U
H
A
R
R
E
M

Y
I
L
M
A
Z
I
N

H
E
D
E
F
T
U
R
K
I
S
H
T
I
M
E

O
C
A
K

2
0
1
3
4 TURKISHTIME OCAK 2013
52 HOLDNGLERN 2013 PLANLARI
Trkiye sanayisi ve ekonomisine yn veren irketler,
2013 yl planlarn yaptlar. Hedeerinde yeni pazarlar
var. Bata Ortadou ve Afrika olmak zere naat,
altyap, enerji, gda, hazrgiyim gibi sektrlerde faaliyet
gsteren pek ok aktr, imdi bu pazarlara odakland.
66 2013TE KAPASTEYE YATIRIM DEVAM EDECEK
Dnyann sanayi devlerine Trkiyenin yksek kalitede
retim yapan imalat sanayisi rnek gsteriliyor.
Trk sanayi sektrlerinin dinamizminin yaptalarn
alglayabilmek iin ise kapasite kullanm oranlarna
yakndan bakmak yeterli.
72 MELEK YATIRIMCIM OLUR MUSUN?
Melek yatrmclarn potansiyel grd giriimlerdeki
belli bal kriterler neler ve ykselen pazarlar hangileri?
Bu sorular melek yatrmclardan Je Clavier ve Paul
Kedrosky Turkishtime iin yantlad.
76 2013N TREND MOBL BULUT OLACAK
Son yllarda teknolojide en ok konuulan
gelimelerden bulut biliim artk mobile entegre olarak
farkl bir boyut kazanyor.
82 SEKTRLERN 2013 AJANDASI
Kresel krizin etkilerinden henz kurtulamam olan
dnya ekonomisi, beklentilerin temkinli olaca bir
2013 ylna hazrlanyor.
92 2023 M, YOKSA 2041 M?
Trkiye nfusu 30 yl sonra 90 milyona ulaacak.
Ayrca bugne kyasla daha gen ve daha eitimli
olacak. GSYH kresel sralamasnda 2011de
16nc srada yer alan Trkiye, 2041de 12nci sraya
ykselecek. Kii bana den GSYH, 2041de
bugnknn iki katn geerek 35 bin dolar bulacak.
100 HEDEF 10 YILDA 55 MLYAR DOLAR HRACAT
Dnyann sekizinci, Avrupann ikinci byk demir-
elik reticisi olan Trkiye, ilk 10 lke arasnda geen
yl retimini en ok artran lke oldu. Sektr, 2013
ylnda da kresel ekonomik belirsizlie, Ortadou ve
Kuzey Afrikadaki jeopolitik risklere ramen byme
hzn devam ettirerek retim ve ihracatn gelecekte
daha da artrmay hedeiyor.
KAPAK
NDEKLER
MUHARREM YILMAZ
VE HEDEFLER
Bursadan kp Trkiyenin nemli gda markalarndan
birini, Sta yaratan Muharrem Ylmaz, patronlar
kulb olarak da nitelendirilen en byk sivil toplum
kuruluu TSADn bakanlk koltuunun tek aday
Daha nce TGAD ve TKYD gibi kurulularda da nemli
grevler stlenen Ylmaz, TSAD bakanln kendi
ifadesiyle byk bir sorumluluk olarak nitelendiriyor.
Bunun ateten bir gmlek olduu grne ise
katlmyor. Muharrem Ylmaz, TSADn gelecek
vizyonunu, Stan baar hikayesini ve Trkiye
ekonomisini Turkishtimea verdii zel rportajda
deerlendirdi...
42
52
82
llndekller
108 YYECEK-ECEK SEKTRNDE HAREKETLLK
Pek ok sektrde rekabet ve yeni koullar nedeniyle kr
marjlar derken bunun tek istisnas yiyecek-iecek
sektr, Trkiyede de yatrmclarn gzdesi oldu.
114 TRKYE MTEAHHTLER BRNC LGE IKTI
Son 10 ylda yaplan nemli projeler, atlan admlarla
Trkiyenin dnya mteahhitlik sektrnde yldz
parlyor Bu olumlu gelimeler Trkiyeyi, Avrupa
inaat sektrnn en tepe rgt olan Avrupa naat
Federasyonu (FIEC) daimi yeliine tad.
132 DNYA, ZEL SEKTRDEN CEVAP BEKLYOR
Dnya ekonomisinin yaklak yzde 90 zel sektr
tarafndan ynetiliyor. Bu yzden bu sorunlar zmek
iin nce zel sektrn elini tan altna koymas art.
136 BEYN G TERSNE DND
Kaliteli insan sermayesinin lke deitirmesi olarak da
nitelendirilen beyin g Trkiyede artk tersine iliyor.
Yurtdnda deneyim kazanm birok ynetici ve bilim
insan, Trkiyeye dnp nemli grevler stleniyorlar.
144 3D YAZICILAR YEN SANAY DEVRM
Bilgisayarnz kk bir retim fabrikasna dntrmek
artk uzak bir hayal deil. 3D bask teknolojisi sayesinde
artk kullanclar hayal ettikleri objeleri bir dmeye
basarak elde edebilecekler. Hem son kullancnn hem de
reticilerin ihtiyalarn kolaylatran ve maliyeti dren
bu teknoloji, henz yeni olmakla beraber gelecein yeni
sanayi devrimine iaret ediyor.
152 MARKANIZI INSTAGRAMDA
PAZARLAMANIN 5 YOLU
Yunan yourt rmas Chobani, 1,5 yl nce katld
Instagramda 9 bin takipiye ulaarak az bilinen
markasn herkesin evinde olmas gereken bir markaya
dntrd. Ancak Facebookun cretsiz fotoraf
paylama uygulamas olan Instagramda baarl
pazarlama yapmann spesik yntemleri var
154 LSANSSIZ TEKNOLOJYLE RETLEN
RNLER GER EVRLYOR
ABD, yazlmlarn lisans szlemelerine aykr
kullanlmas, sahte donanm gibi sularla mcadeleyi
artrd. Yasa lisanssz biliim teknolojileri kullanarak
retilen rnlere el konulmas ve rnlerin ABDye
giriinin yasaklanmasn ngryor
158 10 YILDA 125 MLYON LRA KRA DEYECEK
stanbul Park Pistini ilk yl 10 milyon 620 bin lira
olmak zere 10,5 yllna kiralayan lo kiralama
irketi ntercitynin Ynetim Kurulu Bakan Vural Ak,
25 yldr iinde yer ald otomobil ve motorsporlar
camiasnda zirveyi hedeiyor.
136
132
114
152 Markanz Instagramda
Pazarlamann 5 Yolu
TSADn yeni bakanlk dnemi
iin 17 Ocaktaki genel kurula aday ola-
rak Sta Ynetim Kurulu Bakan ve
TSAD Bakan Yardmcs Muharrem
Ylmaz gsterildiinde ilk aklma ge-
lenlerden biri bu konu oldu aslnda.
Anadoludan gelmesi ama pek ok sivil
toplum platformunda, kurduu iyi diya-
loglarla bir tr yol gsterici olmas bunu
hatrlatt bana... Sakp Sabancy hatr-
layn, bir tartma olduunda doal,
Anadoludan gelme yapsyla her iki ta-
raf da anlayan yine kendine zg slu-
buyla ortam yumuatan zellikleri
vard. Trkiyede hkmet ve TSADn
farkl dnd pek ok zaman ol-
mutur. Byle zamanlarda ortam yu-
muatan, ne olursa olsun diyaloa ak
bir karakteri yanstan lider isimlere ih-
tiya var. TSADn ve bakanlarnn
her zaman kurumsal bir duruu var.
Ama diyalog sorumluluunu da stlen-
mek nemli... Bu kimi zaman bakan
olur kimi zaman farkl isimler olabilir...
Burast Turhiye!
17 Ocaktaki TSAD Genel Kuruluna
Muharrem Ylmaz tek aday olarak gidi-
yor. O gne kadar bu durum deiir mi
bilemiyorum... Buras Trkiye... Ama Mu-
harrem Ylmazn TKYD ile tanmasyla
balayan kurumsallama, markalama
gibi deerlerini kendi felsefesine ve ir-
ketine adapte ederek baarya ulat
yks tek bana nemli... Anadolunun
emek youn, duygu youn felsefesiy-
le stanbula gelerek kefettii modern
ynetim felsefesinin birletii bir ka-
rm. O aslnda hem Anadoludan hem
stanbuldan... TSAD Bakan olursa
bu adan da farkll olacak...
Volkan AKI
facebook/volkanaki
@volkanaki
volkanaki@turkishtimedergi.com
<g1(70
07<$=6$+%
0| \A\|\C|||| RE||A|C|||| ||ET|||
H|Z|ET|ER| SA\. VE T|C. |TO. T|. ad|a
Bu||a 0Z|A\
*(1(/0h'h5
Ea| A|TU\
.5($7)<g1(70(1
|e|re| A|T0P
<$<,1
<$<,1'$1,0$.858/8
A|| 0UVE\, P|c|. O|. A|pa] ER, A|/u |APR0|, Ba|a| A|re|
B|R|\C|, Ce| SEROAR, a|a]a AR|A\, P|c|. O|. Er|e
A|||\, P|c|. O|. E|:a TEZER, Hue]| |URTU|U, |c|a]
|A|HA\, |e|re| H0T|, |u|arre| A|SA\, 0u/ SAT|C|,
Sa|u|a TA\, Seda| A|00|U, Se|u| 0UZE\0E,
Se||a ERSA\|\, Su|e]ra 0RA||00|U, a|| TU|0A,
U|u| TARHA\, \||ra/ \|||AZ
<$<,1<g1(70(1
Vc||a A||
<$=,/(50h'h5h
Ze||a T||E
*g56(/<g1(70(1
|u|a| U|US0\
62580/8<$=,/(50h'h5h
|e||ap 0Z|A\
+$%(50h'h5h
Se|u| 0|TA\
+$%(50(5.(=
E|a ||Z||TA\, Ce]|a |0\U|, Cadee| |URAO00|U,
E/| 0U|ER, |e|.e E|ER
)2725$)/$5
0c||a 0EZ||, Sa||e| VATA\SEVER, Oe|a SEZER
/h675$6<21
Ur|| ATA|A\
5(1.$<5,0,
Sce| ARABAC||AR
/(70
|o|a||r |a|ac|ac|u Cad. \a]|:||a| Sc|. 1O/A |a|.2
Se]|a|epe 84418 |STA\BU|
T. (O212, 824 81 1O |. (O212, 824 81 98
||c@|u||||||re.c|
5(./$0
5(./$0*583%$.$1,
Eo|u A||A\ eo|ua||a@e|||||e|||r.:cr.||
5(./$0*583%$.$1<$5',0&,6,
0u|:a AVU|A u|:aa.u|a@e|||||e|||r.:cr.||
5(./$00h'h5/(5
Oe|/ ER00|U de|/e|c|u@e|||||e|||r.:cr.||
a|a |||| :a|a@e|||||e|||r.:cr.||
5(=(59$6<2162580/868
Oe|/ ERBA de|/e|oa@e|||||e|||r.:cr.||
$1.$5$5(./$0.225'1$7g5h
E||| EZER e|||e/e|@e|||||e|||r.:cr.|| 0r.Oo8O 8/8o882
(7.<$<,1&,/,.5(./$0&,/,.
/(70+=0(7/(56$19(7&/7'7
\a]|:||a| S. 1O/4 Se]|a|epe 84418 |STA\BU|
T. 212 28O 9o 8o - |. 212 824 OO /8
|e||ar@|e|e]||e|||r.:cr
h5(70
h5(7062580/868
Ha]da| |ARTA|
6$7,9('$,7,062580/868
|e|er VATA\ACA\
$%21(
T. 212 28O 9o 8o |. 212 824 OO /8 aoce@|u||||||re.c|
%$6.,9(&/7
P|cra| Ba|r \a]| Sa. .e T|:. A.
Saa]| ||. 1O/8 S|. \c. 84 Ee]u|| 84o1/ ||aou|
T. 212 O22 O8 O8 |. 212 OOo O/ 98
'$,7,0
TUR|UVAZ OA0|T|| PAZAR|A|A VE T|C. A..
Ba|oa|c Bu|.a|| 12o/4 Be|||a 84849 |STA\BU|
T. 212.8o4 8O OO |. 212.84/ 81 O/
<$<,17h5h6h5(/<(5(/
Tu||||||re de|||
20<$<,1&,/,.5(./$0&,/,./(70+=0(7/(5
SA\. VE T|C. |TO. T|. |a|a||da T.C ]aa|a||a u]u
c|a|a| ]a]||ara||ad||. Oe||de ]a]||aa ]a/|, |c|c|a|,
|a|||a, |||u||a]c .e |cu|a|| |e| |a||| a|||d||. |/||/,
|a]a| c|e|||e|e| da|| a|||| ]ap||ara/.
SORUMSUZLUK BEYANI: Bu derg|de yer a|an yat|r|m b||g|, yorum ve tavs|ye|er| yat|r|m dan|man||g| kapsam|nda
deg||d|r. Yat|r|m dan|man||g| h|zmet|, arao| kurum|ar, portfoy yonet|m |rket|er|, mevduat kabu| etmeyen banka|ar
||e mter| aras|nda |mza|anaoak yat|r|m dan|man||g| soz|emes| ereves|nde sunu|maktad|r. Bu derg|de
yer a|an yorum ve tavs|ye|er, yorum ve tavs|yede bu|unan|ar|n k||se| gor|er|ne dayanmaktad|r. Bu gor|er
ma|| durumunuz ||e r|sk ve get|r| tero|h|er|n|ze uygun o|mayab|||r. Bu neden|e, sadeoe burada yer a|an b||g||ere
dayan||arak yat|r|m karar| ver||mes| sag||k|| sonu|ar dogurmayab|||r.
EDTR
dnyas Sakp Beyi aryor mu?
Turhishtime'a ozel.
Uzun yllardr tandm Muharrem
Ylmazn Turkishtimea verdii zel
syleisini aslnda 3 ana konu zerin-
de toparladk. TSAD ile ilgili grle-
ri, Stan baarsnn dnm noktalar
ve Trkiye ekonomisi... Ylmaz sylei-
sinde kendinden ziyade TSAD, TKYD,
TURKONFEDi ve bu kurulularn mis-
yonlarn n plana karmaya alt...
Onun duruu byle zaten. TSAD Ba-
kanl iin de ok hevesli grnmek is-
temiyor. stedii sivil toplum kurulu-
larnn hem kendisine, hem Trkiyeye
yaratt katma deeri gstermek...
Gzel sylei oldu okuyun ltfen. 2013
dosyamz ve dier gl konularmz-
la yeni yla balang yapyoruz. Hepi-
niz iin mutlu, huzurlu, baarl ve sa-
lkl bir yl olsun...
Sayglarmla...
ALL,

stilinize
fark katar!
T Trk rkiy iye e ni n n n en e ok ok
sa sata tan n mo moda da vve e
al a ve veri ri de de d rggissi
ALL, hher er aay y en en
tr tren endy dy bbin inde den n fa a fa azzzzzl zl zllla a aa a
r rn n, ee en n k k ko komb mb mbbbbbbb mb m in in in in innnn in in innnn
se se s e e ene nekl kl kler eriy iy iyle le
ga ga gard rdr r ob obb obun unuz uza a
ta ta ta yo yo yor. r. r. ALL,n n
mu mu mutl tl tlu u u ol ol olun un un! ! ! ALL,
he he her r r ay ay ay bbbay ay ayil il iler er erde dde vveee ee e e
se se sek k kin in in mmmar ar arka ka kalla l r rnnn n n
ma ma maa a aza za zalaa lar r rnd nd nda!
all.com.tr
OCAK 2013 TURKISHTIME 13
NC EYREK RAKAMLARI
DURGUNLUUN ALTINI ZYOR
Trkiye ekonomisinin bir souma srecinden getii kabul ediliyor. Ancak yzde 1,6 dzeyinde kalan
nc eyrek byme hz, ikinci eyrekteki yzde 3 oran gz nne alndnda beklentilerin de altnda
kald. inden gelen toparlanma rakamlar ise dnya ekonomisine dair iyimserlik ipular sadece.
nc eyrek byme ra-

kamlar Trkiye ekonomisi-
nin bir souma srecinden
getiini teyit etmi durumda. Ancak,
nc eyrekte gelen yzde 1.6lk
byme hz piyasa beklentilerinin al-
tnda kalarak biraz tedirginlik yarat-
t. Byme rakamlarna baktmzda,
ikinci eyrekte yzde 3 olan byme
hznn yzde 1.6 dzeyine gerileme-
sinde en byk etkenin zel yatrm
ve zel tketim harcamalarnda azal
olduunu gryoruz. Merkez Banka-
s yaynlad notlar ve yapt deer-
lendirmelerde ekonomik faaliyetlerin
nc eyrekte dibe vurduktan son-
ra drdnc eyrekte bir toparlanma
yaanacan ve 2013 ylnda da yz-
de 4 seviyesinde bir bymenin gr-
leceini sylese de, en son yaynlanan
sanayi retimi verisi baz soru iaret-
leri yaratyor. TK Ekim aynda re-
timin bir nceki yla gre yzde 5 gibi
sert bir d yaadn aklad. Bu
da aslnda drdnc eyree ok da iyi
bir balang yapamadmz gsteri-
yor. Byme konusunda soru iaret-
leri ve baz belirsizlikler devam etse de
enasyon ve cari ak cephesinden iyi
haberler gelmeye devam ediyor. Ve el-
bette bu iki cepheden gelen iyi haber-
lerin ardnda yine zayf yatrm ve za-
yf tketim var. Yllk enasyon Kasm
aynda yzde 6.37e gerilerken, cari i-
lemler a Ekim aynda geen yln
ayn ayna gre yzde 57 daralarak 1.96
milyar dolar seviyesine geriledi.
Dnya ekonomisinde ise geen ay-
dan bu yana ok fazla deien bir ey
yok; AB krizle boumaya devam edi-
yor, Yunanistanda sorunlar devam
ediyor, talyada siyasi belirsizlik orta-
ya kyor, ABDde mali uurum konu-
su piyasalarn tepesinde Demoklesin
Klc gibi sallanmaya devam ediyor.
Ancak, dnyann en byk ikinci eko-
nomisi olan inle ilgili baz rakam-
lar, durgunluun yerini yava da olsa
toparlanmaya braktna dair ipu-
lar veriyor. Ve elbette jeopolitik; du-
rum Suriyede giderek arlarken
NATOnun Trkiyeye Patriot fzeleri
yerletirme karar almas, blgede geri-
limi daha da arttrd. Suriyede balayan
atein ran da kapsayacak ekilde ge-
nilemesinin dnya ekonomisine yara-
taca tahribat kestirmek ise zor deil.
KIVAN DNDAR
Makro
ABD ynetimi, randan ald petrol
miktarnda azaltmaya giden, aralarn-
da Trkiyenin de bulunduu dokuz l-
keye 180 gnlk yeni bir muayet ta-
nd. EPDK verilerine gre, Trkiyenin
randan yapt petrol ithalat Austos
aynda 937,463 ton iken Eyll aynda
451,467 tona dt. Trkiyede hk-
met her ne kadar bu yaptrmlara kar-
duraca ynnde sinyaller verse de
petrol ithalatnda alternatif hatlar ara-
yna devam ediyor.
SANAY retimi Ekim aynda geen
yln ayn ayna gre yzde 5.7, bir n-
ceki aya gre ise yzde 3.6 orannda
azal gsterdi. Sanayi retimi, Aralk
2009dan 2012 yl Temmuz ayna ka-
dar dnemde bir nceki yln ayn ay-
na gre artmt. TK verilerine gre,
Ekim aynda; madencilik ve ta ocak-
l retimi yzde 3.9, imalat sanayi
retimi yzde 5.9, elektrik, gaz, buhar
ve iklimlendirme retimi ve datm
sektr retimi ise yzde 5.1 azald.
DI TCARET a Ekim aynda ge-
en senenin ayn ayna gre yzde
31.2 orannda azalarak ve 8 milyar do-
larlk piyasa beklentisinin altnda ka-
larak 5.5 milyar dolar olarak gerek-
leti. hracat yllk bazda yzde 11.6
artarak 13.3 milyar dolar olurken, it-
halat ise yllk bazda yzde 5,6 azala-
rak 18.8 milyar dolar seviyesinde ger-
ekleti. Ocak-Ekim dneminde ise,
d ticaret a yzde 23 gerileyerek
69.5 milyar dolara ulat.
MERKEZ Bankas Aralk ay birin-
ci dnem beklenti anketine gre, yl-
sonu TFE beklentisi yzde 7.20den
yzde 6.52ye geriledi. Gelecek ayn
TFE beklentisi 0.10 puan artla yz-
de 0.76 olurken, iki ay sonrasnn TFE
beklentisi 0.17 puan azalla yzde
0.56 olarak gerekleti. 12 ay sonras-
nn yllk enasyon beklentisi bir n-
ceki ankete gre 0.30 puan azalarak
6.34 olurken, 24 ay sonrasnn beklen-
tisi 0.20 puan azalarak yzde 5.93 oldu.
MERKEZ Bankas Bakan Erdem
Ba, 2012 ylnda ekonomik byme
olduka yava gerekletiini. 2013te
bymede bir hzlanma bekledikleri-
ni syledi. 2012in yzde 3 civarnda bir
bymeyle tamamlanmasnn bek-
lendiini vurgulayan Erdem Bann
gelecek yl iin byme beklentisi ise
yzde 4. Ba Gelecek yl ise denge-
lenme iyi bir noktaya geldii iin i ta-
lebinin de bymeye pozitif katk sa-
lamasna izin verilecek dedi.
CAR ilemler a, Ekim aynda ge-
en yln ayn ayna gre yzde 56.5
orannda azalarak 1 milyar 960 milyon
dolar oldu. Cari ilemler a, 2012 yl-
nn ilk 10 aynda ise geen yln ayn d-
nemine gre yzde 36.7 orannda aza-
lla 41 milyar 95 milyon dolar oldu. MB
verilerine gre Ocak-Ekim 2012 d-
neminde cari ilemler ann 41 mil-
yar 95 milyon dolara gerilemesinde-
ki en nemli faktr d ticaret ann
55 milyar 396 milyon dolara gerilemesi.
Trkiye ekonomisinde geen ay
-7,0
-6,0
-5,0
-4,0
-3,0
-2,0
-1,0
0,0
O
c
a
k
c
aa
k
OO
u
b
a
bb
a
t
M
a
M
aa
r
t
N
is
a
is
a
s
a
n
M
a
y
a
yy
is
H
a
z
ir
a
ir
a
H
a
z
ir
a
n
T
e
m
m
u
m
u
T
e
m
m
u
z
AA
u
s
t
o
s
t
o
t
o
s
E
y
l
E
y
l
y
l
l
E
k
im
k
i
k
im
Cari Aik (Milyar Dolar)
-10,0
-5,0
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
O
c
a
k
O
c
O
u
b
a
t
u M
a
r
t
M
N
is
a
n
N
is
H
a
z
ir
a
n
z
i
T
e
m
m
u
z
m
m
A
u
s
t
o
s
u
s E
y
l
l
E
y
E
k
im
E
k
m
TRKYE PETROL TCARET
YAPTIRIMLARDAN MUAF
SANAY RETM EKMDE
YZDE 5 AZALDI
DI TCARET AII EKMDE
YZDE 31 AZALDI
YILSONU ENFLASYON
BEKLENTS GERLYOR
MB BAKANI BAI 2012DE
YZDE 3 BYME BEKLYOR
CAR LEMLER AII EKMDE
YZDE 56,5 AZALDI
CarI Aik (MIIyar DoIar)
2011 2012
lnternet |d||an|c||ar| aras|nda yap||an arast|rmaya ore
1dr||yen|n en sev||en d|j|ta| mar|a|ar| ac|||and|.
11|L1, ecen y|| o|ddd |b| bd y|| da en sev||en |nternet serv|s sa|ay|c|s| sec||d|.
L|ze bd drdrd yasatan tdm |d||an|c||ar|m|za sonsdz tese||dr|er.
Kaynak: DigitaIage AraIk 2U12 / lpsos KMG DijitaI Lovemarks 2U12 Aratrmas
www.ttnet.com.tr I 444 U 375
facebook.com/11NL1 twitter.com/11NL1AS
Makro
HRACAT KASIM AYINDA
YZDE 20 ARTTI
TRKYE hracatlar Meclisi kaytla-
rna gre Trkiyenin Kasm ay ihracat,
geen yln ayn ayna gre yzde 20 ar-
tarak 12 milyar 771 milyon dolar olarak
gerekleirken yln ilk 11 aynda yzde
13,6 artla 139 milyar 49 milyon dolara
ulat. Trkiyenin Iraka ihracat yzde
42, Rusyaya yzde 28, ine yzde 51,
ABDye yzde 33, Azerbaycana yzde
38, Libyaya yzde 250, Brezilyaya yz-
de 83 orannda art gsterdi.
KASIMDA YILLIK ENFLASYON
YZDE 6,37YE GERLED
5,00
6,00
7,00
8,00
9,00
10,00
11,00
12,00
O
c
a
k
u
b
a
t
M
a
r
t
N
is
a
n
$
H
a
z
ir
a
n
T
e
m
m
u
z
A
u
s
t
o
s
E
y
l
l
E
k
im
$
Yillik enasyon orani (%)
TKN aklad verilere gre Ka-
sm aynda tketici yatlar endeksine
(TFE) gre enasyon yzde 0.38 ola-
rak gerekleti. Bu oran yzde 0.91lik
piyasa beklentisinin altnda kald. Ka-
sm sonu itibariyle ise enasyon yllk
bazda yzde 6.37, on iki aylk ortala-
malara gre ise yzde 9.26 dzeyinde
olutu. retici yatlarnda (FE) ise
Kasmda art yzde 1.66 oldu. nceki
aya gre en yksek art yzde 6.28le
giyim ve ayakkab grubunda gerek-
leti. Enerji ile gda, alkoll iki ve ttn
ile altn dndaki rnleri kapsayan
ekirdek enasyon, Kasmda yzde
0.88, yllk bazda ise yzde 5.73 oldu.
3.4 ve ikinci eyrekte yzde 3 olmu-
tu. zel sektr yatrmlar 2012 ylnn 3.
eyreinde, geen yln ayn dnemine
gre yzde 11, zel tketim harcamalar
ise yzde 0.5 azald. Hkmetin yzde
3.2 byme hedenin tutabilmesi iin
yln son eyreinde en az yzde 4.8
byme gerekiyor. Byme hzndaki
de ramen 12 eyrektir kesintisiz
byme kaydedilmi oldu.
KNC eyrekte yzde 3 olan by-
me hz nc eyrekte yzde 1.6ya
geriledi. Yln ilk dokuz aynda geen
yln ayn dnemine gre Trkiye eko-
nomisi sabit yatlarla yzde 2.6 orann-
da artla 87 milyar 655 milyon TL d-
zeyine ykselirken, cari yatlarla GSYH
yzde 10.5 orannda artla 1 trilyon 57
milyar 348 milyon TL dzeyine k-
t. GSYH art birinci eyrekte yzde
BYME HIZI NC EYREKTE YZDE 1,6YA GERLED
TRKYENN EKONOMK GSTERGELER
GSTERGELER DNEM HEDEF
MLL GELR 2012-3 2012-2
GSYH BYME HIZI (yllk % deiim) 1,6 3 3,2
2011 2010
GSYH (Milyar Dolar) 772 732 799
2011 2010
K BAINA GSYH (Dolar) 10.444 10.067 10.763
REEL EKONOM EKM EYLL
SANAY RETM (Yllk % deiim) -5,7 6,2
KASIM EKM
KAPASTE KULLANIM ORANI (%) 74 74,9
KASIM EKM
REEL SEKTR GVEN ENDEKS 101 102,4
KASIM EYLL
TKETC GVEN ENDEKS 87,5 88,8
EYLL AUSTOS
SZLK ORANI (%) 9,1 8,8 9
ENFLASYON (%) KASIM EKM
TFE (Aylk) 0,38 1,96
TFE (Yllk) 6,37 7,8 5
FE (Aylk) 1,66 0,17
FE (Yllk) 3,6 2,57
MERKEZ BANKASI TEMMUZ HAZRAN
POLTKA FAZ ORANI (1 hafta repo %) 5,75 5,75
EKM EYLL
RESM REZERVLER (Milyar dolar) 117,2 112,1
DI TCARET (Milyar dolar) EKM EYLL
HRACAT 13,30 13,00 148,5
THALAT 18,8 19,8 248,7
DI TCARET AII 5,5 6,8 100,2
DI TCARET (TM verileri) KASIM EKM
HRACAT (Milyar dolar) 12,7 11,79
DEMELER DENGES EKM EYLL
CAR LEMLER AII (Milyar dolar) 1,96 2,7 65,4
BTE EKM EYLL
BTE AII/FAZLASI (TL milyar) -4,4 -5,8 -21,1
OCAK-EKM KMLATF (TL milyar) -18,75
FAZ DII FAZLA/AIK (TL milyar) -0,7 -2,6 15,8
OCAK-EKM KMLATF (TL milyar) 24,5
DI BOR STOU (MLYAR DOLAR) 2.EYREK 2012 1.EYREK 2012
BRT 323,5 318,7
NET 203,2 197,2
DORUDAN YABANCI SERMAYE YATIRIMLARI EKM EYLL
MLYON DOLAR 498 494
LKE KRED NOTU
MOODYS BA1/POZTF
FITCH BBB-/DURAAN
S&P BB/DURAAN
Makro
Dnya ekonomisinde geen ay
ABDDE Kasm aynda perakende
satlar yzde 0.3 artt ama bu art
beklentilerin altnda kald. Ekimde sa-
tlar yzde 0.3 azalmt. Kasm ayn-
daki artn sebebi otomobil, giyim ku-
am ve elektronie olan talep art.
Aralkta yeni yl harcamalaryla birlik-
te perakende satlar yeniden artabilir.
AVRUPA Merkez Bankas(AMB) faiz
orann rekor dk seviye olan yz-
de 0.75te brakt. AMB blge ekonomi-
si ile ilgili daralma tahminini bu yl iin
yzde 0.4den yzde 0.5e revize eder-
ken, 2013 yl iin daralma tahminini
yzde 0.5ten yzde 0.3e ekti.
EURO Blgesinde isizlik oran Ekim
aynda yzde 11.7 olarak akland. Bu,
Euro Birliinin kurulduu 1999 yln-
dan bu yana grlen en yksek oran
oldu. sizlik says sz konusu ayda 173
bin kii artarken, 17 lkedeki toplam
isiz says yaklak 19 milyona ulat.
KRED derecelendirme kuruluu
Standard & Poors (S&P) Yunanistann
kredi notunu CCC seviyesinden, seil-
mi temerrt seviyesi olan SDye d-
rd. S&P, Yunanistan hkmetinin
bor takas anlamas nedeniyle kredi
notunu drdn aklad.
NDE Kasm aynda 50.5 olan
HSBC PMI imalat endeksi aralk ayn-
da 50.9 ile on drt ayn en yksek sevi-
yesine kt. malat sanayi endeksinde
grlen ykseliin sebebi yeni sipa-
riler. Bu son veri, in ekonomisinde-
ki toparlanmann son eyrekte bala-
m olabileceine iaret ediyor.
ABD Merkez Bankas FED, Ocak
ayndan itibaren aylk 45 milyar dolar-
lk tahvil alm yapacan, dk faiz
politikasnn da ABDde isizlik ora-
n yzde 6.5in altna dene kadar de-
vam edeceini aklad. FED, enasyon
oran yzde 2.5in zerine kmad
srece almlara devam edecek.
ABDDE PERAKENDE SATILAR
KASIM AYINDA ARTTI
AVRUPA MERKEZ BANKASI
FAZ ORANINI DETRMED
ABDDE SZLK ORANI KASIMDA SON DRT
YILIN EN DK SEVYESNE GERLED
ABDDE isizlik oran 2012 Kasm aynda yzde 7,7 ola-
rak belirlendi. Bu rakam 2008 ylndan bu yana en dk
isizlik dzeyine iaret ediyor. lkede tarm d sektr-
lerde gerekleen istihdam art, 146 bin kii ile 85 bin
diye aklanan piyasa beklentilerin zerinde gerekleti.
EURO BLGES SZLK ORANI
EKMDE REKOR KIRDI
S&P YUNANSTANIN KRED
NOTUNU DRD
N PMI MALAT ENDEKS
ARALIK AYINDA YKSELD
FED TAHVL ALIM
PROGRAMINI AIKLADI
Makro
ABD SANAY RETM
KASIMDA YZDE 1,1 ARTTI
ABDDE sanayi retimi Kasm aynda
yzde 1.1 orannda artt. Bu, sanayi re-
timinde son iki ylda kaydedilen en b-
yk art oldu. Ekim ay sanayi retim
art yzde 0.7 olarak revize edilmi-
ti. Piyasalar Kasm aynda sanayi re-
timinin yzde 0.3 artmasn bekliyordu.
Avrupa ekonomisinde sular durulmuyor
Euro blgesinde sanayi retimi Ekim aynda yzde 1,4 d kaydetti.
Blgenin dnda kalsa da ngilterenin kredi notunun drlmesi da kta
ekonomisinin kritik grnmnn devam ettiini gzler nne serdi.
KRED derecelendirme kuruluu S&P,
ngilterenin AAA olan notunun gr-
nmn negatife ekti. S&P, zayf b-
yme ve ktleen bor proli nedeni
ile lkenin grnm notunu deitirdi.
S&P, NGLTERENN KRED
GRNMN NEGATF YAPTI
PYASALARIN yzde 0.2lk art
beklentisine karlk Euro blgesinde
sanayi retimi Ekim aynda yzde 1.4
d kaydetti. Eyll ay retimindeki
d ise yzde 2.3e revize edildi.
EURO BLGES SANAY
RETM YZDE 1,4 AZALDI
Dnyann en byk ikincisi ekono-
misi olan inde sanayi retimi piya-
salarn yzde 9.4lk art beklentisine
kar Ekim aynda geen yln ayn ay-
na gre yzde 9.6 artt.
N SANAY RETM EKMDE
YZDE 9,6 ORANINDA ARTTI
Merhaba Dnyas !!!
HEP BRLKTE
BLOGLAYALIM
DNYASININ SON HABERLER, TRENDLER,
DJTAL EKONOM, NE IKAN RKETLER
turkishtimedergi.com'DA HEP BRLKTEYZ
ARTIK... SZLERLE BLOGLAYALIM DYE
SADECE O MU! FACEBOOK, TWITTERDA TURKISTIME
TARZI HABERLERMZLE YNE SZNLE BRLKTEYZ!
BZ TREND
TOPICLERNZDEN
EKSK ETMEYN !!!
turkishtimedergi.com
facebook.com/turkishtimedergi @turkishtime
B
aarl bir inovasyonun baz temel
talar vardr. ncelikle teknolojik
rnn iyi bir prototipi oluturul-
maldr. Ardndan iyi bir marketing strateji-
si iin Pazar aratrmas ile elde edilen veri-
ler arttr. rnn gelitirilmesi iin ynetim
katnda beyin frtnalar toplantlar olmazsa
olmazdr. Ancak gnmz dnyasnda bunu
neredeyse tm yeniliki irketler yaparlar.
novasyon 101in bu temel kurallarnn gz
ard ettii bir faktr ortaya knca yeni bir
trend de domaya balad. yle ki bu kural-
larn neredeyse hibiri rakiplerden gelecek
rekabeti veri olarak almyor. Dolaysyla yeni
rnn piyasaya sren irketler beklen-
medik sertlikte rekabetle karlanca baa-
rsz olabiliyor. zellikle tketici elektronii
sektrnde bunun rnei ok grld. An-
cak zellikle bu irketlerin nclnde re-
kabeti de inovasyonlarna veri olarak dahil
etmek iin irketler sava oyunlar sim-
lasyonlarna yneliyor.
Bu simlasyonlar irket ilerinde gerek-
letiriliyor. Yneticiler farkl takmlara ay-
rlyor. Her takm irketin rakibinin rol-
n alyor. Alveri rekabetinin zirve yapt
gemi tatil sezonlar verileri de kullanlarak
adm adm yeni rn simlasyonda piyasaya
srlyor. Gelen rekabet tepkilerine gre al-
nabilecek kararlar listeleniyor. Ynetim da-
nmanlk rmas McKinseye gre irketler
bu simlasyonlar olas i partnerlerini be-
lirlemek iin de kullanyor. Doru i partne-
ri seiminin zellikle akll telefon sektrn-
de ne kadar nemli olduunu son yllarda
gzlemleyebiliyoruz. McKinsey ayn zaman-
da gemi verilerle desteklenen bu simlas-
yonun rn piyasaya srme tarihini belirle-
mede de baarl olduunu belirtiyor.
RKETLERN
SAVA OYUNLARI
novatif irketler iin
rn prototipleri, rnle
ilgili pazar aratrmalar,
marketing planlar
tek bana yetmiyor.
irketler rekabet glerini
test etmek iin sava
oyunlarna bavuruyor.
NEXT
kinci kariyer nerisi: Giriimcilik
Dijital sektrlerde yeni bir irket kurmak
sadece 28 ya alt giriimcilere mi
zgdr? Resmin geneline bakldnda
gerein algdan farkl olduu ortaya
kyor. Kauman Foundationn
aratrmasna gre 1996da yeni
giriimcilerin yzde 14,5i 55-64 ya
grubuna ait iken 2010da bu oran yzde
22,9a kt. Halen yzde 26 ounlukla
20-34 ya aras grup lider. Ancak makas
giderek kapanyor. Tink tank kuruluu
Kauman Foundation aratrmas
anahtar web giriimcilerin ya
PRAMDN ALTINDA KAZAN VAR
NDE bulunduumuz dneme ksaca kemer skma d-
nemi ismini verebiliriz. Bat ekonomilerinde giderek sk-
laan bu dnem i dnyasnn zelliklerini de deitiriyor.
Artk bu irketler gelir piramidinin alt ksm ile daha ok il-
gilenmeye balad. rnein Procter&Gamble sat gcn
ikiye bld: Yksek gelirli ve dk gelirli pazarlar. Otomo-
bil endstrisi de rn portfylerinde dk gelirlilere yne-
lik rnlerde markalamaya nem veriyor. Renaultun Da-
cia markasn sevimli bir konsepte getirmesi gibi Bu trendi
Cambridge niversitesi Judge Business School profesr Ja-
ideep Prabhau da doruluyor. Prabhau irketlere ana marka
imajlarna zarar vermeden ucuz rnleri iin farkl ve eki-
ci markalar gelitirmelerini neriyor. Kemer skma anda
byk i gurusu CK Prahalardn dedii gibi karllk pirami-
din altlarnda gzkyor. Trkiyede de henz kemer skma
anda olmasak da i talebin darald yeni dnemde pira-
midin altna bakmakta yarar var.
in piyasasndaki yerini
Samsunga kaptran
Applen, iPhone 5e
ramen bekledii satlar
elde edemeyecei
konuuluyor. irketin,
yerel markalar Huawei,
ZTE ve Lenovo gibi
markalarn da etkisiyle
indeki eski gcn
bulamayaca belirtiliyor.
FINANCIAL Times gazetesi,
Amerikan perakende devi
WalMartn Migrosun yzde
80 hissesini almak istediini
ne srd. Ancak yzde 80.5
hissesi Londra merkezli
BC Partnersn kontrolnde
bulunan Migros iin henz
bir teklifte bulunulmad.
ortalamasnn 39 olduunu belirtiyor.
Daha ilgin olan kurumun en hzl
byyen irketleri balatan giriimcilerin
ya ortalamasnn 40 olduunu bulmas.
Kurum ABDde irketlerin en hzl
byd dnem olarak giriimcilerinin
55-64 ya aralndayken olduunu
belirtiyor. Hungton Postun kurucusu
Arianna Hungton da 54 yandayd.
Bu aratrmann en nemli sonucu da
yalanmann giriimcilik ile nasl avantaja
evrilebileceinin gstergesi. Avrupada
yall daha ok konumamzn, te
yandan ABD de yalanmasna ramen
bu gerein grnmemesinin sebebi
giriimcilik olmasn?
NEXT
Yetenek a 2013e damga vuracak
Avrupa, Orta Dou ve Amerika gibi
blgelerde yzde 20li 30lu isizlik
oranlarndan sz edilirken asl sorunun
oluturulan istihdam ile igcnn
elememesi olduu da ortaya kt.
McKinseyin iinde Trkiye de bulunan
9 lkede yapt yapt aratrmaya
gre irketlerin sadece yzde 43
arad yetenekte i gc bulduunu
belirtiyor. Yine bu lkelerde orta lekli
(50-500 iinin alt) irketlerde giri
seviyesinde ortalama 13 i, istenilen
EKONOMK kriz dneminden sonra art
arda gelen kt bilanolar hissedarlarn ken-
di kaderlerini tayin etmeye kalkmasna yol
at. Salk irketi Wellpolinte alnan st ste
kt sonular CEO Angela Bralynin iinden
istifa etmesine yol at. Bunda hissedarlarn
basks bykt. Harvard niversitesinden
profesr Rakesh Khurana irketlerde yne-
tim, direktrler ve hissedarlar arasnda ili-
kilerin kkten deitiini, irket kontrol sz
konusu olduunda radikal bir deiim ya-
andn sylyor. Khurana artk yatrmc-
larn irket ynetiminde sz sahibi oldukla-
rn belirtiyor. Rakamlar da yaanan hissedar
baharn kantlyor. GMI Ratings aratrmas-
na gre Russell 3000 endeksinde yer alan ir-
ketlerden 2006da sadece 26s hissedarlarn
oylar sonucu direktrlerini deitirdi. Geen
yl bu rakam 79a kt. Yani gvenoyu alama-
yan CEOlarn says 5 senede 3e katland.
Wall Street Journal
gazetesinin verdii
bilgilere gre, Apple
yksek znrlkl
geni ekran televizyon
tasarmlar zerinde
alyor. Projesinin
henz kesinlemedii,
irketin Foxconn ve
Sharp ile temas halinde
bulunduu belirtiliyor.
TWITTERIN yeni zelliiyle
artk markalar Trending
Topic listesine giren
hashtagleri veya kelime
gruplarn hedeeyebilecek.
Bu sayede Twittern
reklamn oluturduu
etkileimi arttrmay
hedeedii belirtiliyor.
HSSEDAR BAHARI ZAMANI
yetenein karlamamas sebebiyle
ak pozisyonda kalyor. Bu kt tabloya
ramen i dnyas-eitim kurumlar
arasnda ilham veren ibirlikleri 21.
Yzyln yetenek a sorununa ie
yarar zmler sunuyor. Uzakdoudan
ABDye bu konuda etkisini kantlam
modeller mevut. rnein inde otomotiv
sektrne odaklanan Mesleki Eitim
Kurumlarnda renciler vakitlerinin
yarsn laboratuar simlasyonlar
ortamnda geiriyor. Kurumun 1800
irketle ibirlii ann bulunduunda da
fayda var. ABDnin en kalabalk renci
grubuna sahip kamu okulu Miami Dade
Collegeda da salk eitimlerinde
yapay insan simlatrleri kullanlyor.
Avustralyada TAFEde uygulanan teknik
eitimde her eitim modlne ynelik
sertikalar veriliyor. Bu da i dnyasna
arad yetenei bulmalar konusunda
nokta at yapmalarn salyor.
www.wecreatechemistry.com
ou plastik biyolojik olarak paralanamaz ama BASFnin
gelitirdii ecovio
plastikleri kontroll ortamda kompost

topraa dntrldnde btnyle yok oluyor. Organik
atklar toplarken, dntrlebilen plastik torbalar
kullanmak hem daha hijyenik hem de daha pratik. Bylece
atklar, plklerde birikmek yerine deerli bir topraa
dnebiliyorlar. Bugn kullanlan plastik torbalar daha
temiz bir gelecek anlamna gelebilir. nk BASFde biz
kimya yaratyoruz.
Topran
plastii
sevmesine
yardmc
olan kimya
yaratyoruz.
SAHNE veya gzel sanatlardan herhangi bir meslek 1990l
yllardan nce, ou aile tarafndan nono ilan edilmiti. Kendi
ocuklar ya doktor ya mhendis olacakt. 1990l yllarla
birlikte zel televizyon kanallarnn da etkisiyle, popler kltr
ve sahne sanatlar pirim yapmaya balad. Maddi kazan ve
an hret olduu srece bu meslekler de ailelerin gznde
meruiyet kazand. ok deil iki sene ncesine kadar, sinema-
TV- radyo 12-26 ya genlerin sadece yzde 0,7 tarafndan
beenilen bir meslekken imdi yzde 4lere km durumda.
Mhendislik yzde 14lerden yzde 10lara geriledi. Psikoloji
ve psikolojik danmanlk ise olumlu psikolojideki artla u
aamada revata olan mesleklerin banda geliyor.
Kaynak: Trend Group, Kablosuz Genlik 2001-2012
RKETLERN LETM TONU DEYOR
RKETLERN iletiim tonu, ailelerin iletiim tonu gibi dei-
meye balad. Otoriter aileler anlayl veya demokrat ailele-
re dnyorlar. Hatta fazla demokrat olmalar ocuklar daha
da ocuklatryor. irketler de yaptklar iletiim kampanyala-
rnda ok daha fazla anlayl ve demokrat anne babalar gste-
rir oldular. Reklamlarda ocuuna anlayla ve efkatli gzlerle
bakp, susan ailelerin says artt. Bir yandan anlayl iletiim
tonu artarken bir yandan eskinin otoriter iletiimi de devam
ediyor. Bu iletiim tarzn garip bir ekilde kiisel geliimciler
ok stlendi: Mutlu ol, on admda baary yakala, kahve-
rengi giyme, gzlerinin iine bak, dilek tut olsun gibi r-
nekler oaltlabilir. Kiisel iletiimden kaanlarn, kama
sebeplerinden biri de bu. irketler anlayl aile tonunu benim-
seyip insanlar ocuk yerine koyduka ocuksu ve hi by-
meyen komedyenlerin reklamlarda kullanm da artt. Komed-
yenler banka ve GSM operatr reklamlarnda kap kaplar.
Kaynak: Trend Group-Kltrel Kodlar
TREND BOX
Nono mesleklerden
meru mesleklere
LKELER BR REKLAM
FLMNE SIAR MI?
LKELER, vatandalarnn, hangi lkeyi neden zi-
yaret ettiklerini detaylca biliyorlar artk. Kaytlara gre
Trkiyeyi ziyaret sebepleri genelde deniz, kum, gne
olsa da, motivasyonlar lkeden lkeye deiiyor. Do-
laysyla bir reklam lmi ekip iine Boaz Kprs,
Mevlana, Kapal ar veya Kapadokyay koymak yet-
miyor. Kltr miras turu iin gelen var, bisiklet srme-
ye gelen var, sokak yemeklerini denemek isteyen var,
lks turizm iin, golf vs iin gelen var. Hatta ekolojik
tur iin gelen de var. Birden fazla lme ihtiya var veya
imdiye kadar yaplan kolajn deimesi lazm.
Hazrlayan: Nurhan Keeler, Aralk 2012
KISACA ESRA KIZILTAN esrakzltan@turkshtmederg.com
Le Meridien
stanbula dl
Le Meridien Istanbul Etiler,
dle layk grld. Otel, Trkiye
ve Avrupada En yi Otel na ve
Tasarm dllerinin sahibi oldu.
21inci yzyl Avrupa estetiini
stanbulun ada enerjisi ve zaman
tanmayan deerleri ile harmanlayan
tasarm ve yapsnn yan sra
Trkiyenin En yi Oteli dlne de
layk grld. Le Meridien stanbul
Etiler, Avrupadaki giderek ykselen
prolini, ald dller ile talandrd.
LOGITECHTEN
APPLE RNLERNE
ZEL AKSESUARLAR
Logitechin yeni rnleri; Mac,
iPad ve iPhone ile uyumlu Logi-
tech Bluetooth Easy-Switch Key-
board ve Mac ile uyumlu Logitech
Rechargeable Trackpad, App-
le rnleriniz iin kullanm ko-
layl sunuyor. Ayn anda ci-
haza kadar eletirilebilen rnle
Macinizde e-posta yazarken, tek
tula not almak iin iPadinize ge-
i yapabilir veya iPhoneunuza
gelen mesaj yantlayabilirsiniz.
Ko Holding ve UniCredit, Ko Finansal Hizmetlerdeki (KFH) ortaklkla-
rnn 10uncu yan kutluyor. Dzenlenen basn toplantsnda konuan Ko
Holding Ynetim Kurulu Bakan Mustafa V. Ko, Ko Finansal Hizmetler
olarak UniCredit ile ortaklmz 2002 ylnda balad. Bu 10 yllk baar hi-
kayesindeki mihenk tann, 2006 ylnda Yap Kredi ile itiraklerinin satn
alnmas olduunu syleyebilirim. Finansal spermarket konumundaki i-
tiraklerimizle hzl bir atlm yapmak ve lkemizin en iyi nansal hizmeti-
ni sunacak sinerjiyi yakalamak iin attmz bu admn baarl sonular
vermesi bizler iin bugn byk gurur vesilesidir dedi. Ko Finansal Hiz-
metler ortaklnn her iki sermayedar iin de kendini ispatladn belir-
ten UniCredit CEOsu Federico Ghizzoni ise Yap Kredinin hem alanlar,
hem mteriler, hem de Trkiye ekonomisi iin bir baar hikayesi olutur-
duunu syledi. Trkiyenin kendileri asndan ok nemli bir lke olduu-
nu belirten Ghizzoni, UniCreditin konsolide kr iinde Trkiyenin en b-
yk paylardan birine sahip olduunu szlerine ekledi.
2012 Cisco Connec-
ted World Technology
Reporta (CCWTR) gre
Trkiyede Y neslinin
yzde 97si sabah ilk
i olarak e-postalarn,
mesajlarn ve sosyal
medya hesaplarn kont-
rol ediyor. Cisco Trkiye
lke Mdr mit Cinali
sz konusu neslin yakn
zamanda profesyoneller
olarak i dnyasna gireceini belirtiyor. Cinali, Bu nedenle bu neslin mo-
bil ve evrimii olmak konusundaki yaklamlarn anlamamz ok nem-
li. Bu yl ki CCWTR sonular gelecein alanlarnn daha evik, daha bilgi-
li ve dier nesillere oranla ok daha duyarl olacan ortaya koyuyor diyor.
Gnaydn Y nesli
KO HOLDNG VE UNICREDIT
ORTAKLII 10 YAINDA
KISACA KISACA
TRK TELEKOM, SOSYAL SORUMLULUK
PROJELERNE DEVAM EDYOR
Trk Telekomun, iletiim teknolojilerinin olanakla-
rndan faydalanarak, herkesin sosyal yaama eit ko-
ullarda katlabilmesi iin almalarn srdrd
Trkiyeye Deer kurumsal sosyal sorumluluk pro-
jeleri, Trk Telekom alanlarnn gnll destekleri ile
Trkiyenin drt bir yanna deer katmaya devam ediyor.
Bir Fark Yaratsak Yeter, Trkiyeye Deer diyerek pro-
jelerde gnll olarak yer alabilen 24 bini akn Trk Te-
lekom alan, Trkiye genelinde bugne kadar gerek-
letirilen kan ba kampanyalaryla 3 bin 200 nite kan,
ila toplama kampanyasyla ise yaklak 4 bin kutu ila
toplanmasna destek oldu. Trk Telekom bnyesinde fa-
aliyet gsteren ve tamam Trk Telekom alanlarndan
oluan Trk Telekom Arama Kurtarma Ekibi (TTAKE) ise
her trl doal afet, kaza ve dier olumsuz koullarda,
yetkisi ve imkan dahilinde grev alarak dier sivil sa-
vunma ekipleriyle bilgi paylayor. TTAKE ayrca afet-
ler karsnda yaplmas gereken kurallar anlatan eitim
bror ve kitapklarn datlmasn organize ederek
halk bilinlendirme faaliyetlerine de katkda bulunuyor.
KEYMEN LA
AZERBAYCANDA
1973 ylndan beri Trkiyede
faaliyetlerini srdren Key-
men la, ihracat almalar-
na da balad. Drt farkl rn-
le artk Azerbaycan pazarnda da
yer almaya hazrlanyor. Konuy-
la ilgili aklama yapan Keymen
la Genel Mdr Dr.O.Mutlu To-
pal Trk ila sektr son yllar-
da byk bir geliim iinde. Biz de
ila sektrnn byyen rma-
larndan biri olarak hedeerimizi
birer birer gerekletirmeyi sr-
dryoruz. Trkiyede retilen
ilacmzn ve Octamar vitamin
urubumuzun Azerbaycana ih-
racatna balyoruz dedi.
Artk bisikletilerin de
Timberlandi var
Tm rnlerinde doadan ve doa spor-
larndan ilham alan Timberlandin saatleri
de genlerin akln bandan alyor. Uy-
gun yatl ve kullanl saatleriyle fark
yaratan Timberlandin Radler modeli
bisikletiler iin tasarlanan ilk saat olma
zelliini tayor. Timberlandin Radler
tasarm renkli modelleriyle genlerin yeni
gzdesi olacak gibi grnyor. Timberland
saat 42x50 milimetre boyut, sar kaplamal
mineral cam ve silikon kaya sahip bulunuyor.
Ayrca 5 metreye kadar da suya dayankl.
Ailenizi ve kendinizi hastalklara kar
korumak iin alacanz nlemlerden biri
Vivikea.comda sata sunulan hava nem-
lendirme cihazlar. Goldmaster Alize hava
nemlendirme cihaz, suyun sertliini azal-
tan seramik ltre ve ortam nemine gre
otomatik alma zelliiyle odalarnzda-
ki havay daha kaliteli hale getiriyor. Su s-
zntsnda otomatik kapanma sistemiyle
de gvenlik seviyesini en st dzeye ta-
yan Alize hava nemlendirme cihaz, 5.2 lit-
re kapasiteli geni su haznesiyle de uzun
sre kullanm kolayl salyor.
Vivikea ile evinizdeki havay gvenle
SOLUYUN
Formunuzu evden takip edin
Evde kullanma uygun Tanita ile 15 saniye gibi ksa
bir zaman diliminde 10 ayr parametre iin lmle-
me yaparak evinizde formunuzu kontrol edebilirsi-
niz. lmlemelerinizde, kollar, bacaklar ve gvde
olarak be ayr blgedeki kas ve ya miktar-
nz ve yzdelerinizi gzlemleyebilirsiniz. Ay-
rca, lmleme sonrasnda cihaznzn ek-
rannda detayl grak verilerinize ulaarak
spor programnza yn verebilir, hedeni-
ze ulamay kolaylatrabilirsiniz. Yksek
znrl ile analitik verilerinize kolay-
ca ulaabilir ve gzlemleme kolayl salarsnz.
KISACA KISACA
Lokum.com ald
Bir Yemeksepeti hizmeti olan
Lokum.com, gurme, gezgin ve
yazar Mehmet Yain rehberliinde,
Trkiyenin farkl kelerindeki
lezzet duraklarndan seilen
rnleri en taze halleri ile sunuyor.
Trkiyenin farkl blgelerinden
gelen 50den fazla reticiden,
yzlerce rn eidinin yer ald
Lokum.com, tm rnleri ait
olduklar blgelerden temin ederek,
zel kargo ve lojistik sistemiyle
kullanclarna ulatryor. Lokum.
comun kullanclarna sunduu en
nemli avantajlardan biri de farkl
yrelere ait siparilerin bir araya
getirilerek tek bir kargo creti ile
gnderiliyor olmas.
Yaar Topluluunun Trkiyenin ilk zel resim yar-
mas olarak 1967 ylnda balatt Dyo Resim Yarma-
s, 45 yl geride brakt. Yaar Eitim ve Kltr Vakf ta-
rafndan dzenlenen 35inci Dyo Resim Yarmasna bu
yl toplam 944 sanat, 1585 eserle katld. Yarmann
seici kurulu tarafndan yaplan deerlendirme sonucu
58 eser sergilenmeye, yedi eser ise dle layk grld.
Hali Kongre Merkezinde yaplan dl treninde, sanat-
lara dlleri ve plaketleri verilirken, serginin de al
gerekleti. Kltr ve Turizm Bakan Erturul Gnayn
aln yapt, Yaar Holding Ynetim Kurulu Baka-
n dil Yiitbann ev sahipliinde gerekleen trene i
ve sanat dnyasndan ok sayda isim katld. Dyo Resim
Yarmas, zel sektr tarafndan dzenlenen ilk ve en
uzun soluklu yarma olma zelliiyle ne kyor. im-
diye kadar saysz sanatya kucak aan yarmaya, 45
yllk srete 12 bin 886 sanat, 21 bin 715 eserle katld.
196 sanatya dl verildi ve 2 bin 773 eser, 25 ehirde 127
sergi ile sanatseverlerle buluturuldu.
DYO RESM YARIMASI
45 YILI GERDE BIRAKTI
TARGUSDAN MN iPADE DEV KORUMA
Mobil aksesuar reticisi Targus, Mini iPad klf ve aksesuarlarn piyasaya
srd. Targusun iPad iin rettii klar, rn darbelere, izilmelere kar
korurken, bir elde tutacak kadar ergonomik
ve fonksiyonel zellikler de tayor. Sa-
bit stand pozisyonu sayesinde lm izleme,
okuma ile oyun oynama imkan sunan k-
lar, modann en yeni izgileri ile donatl-
d. Tketici eilimleri neticesinde ortaya
kan farkl rn tasarland. iPadin k
ve yksek koruma sunan farkl mo-
deli, 360 derece dnen iPad mini Versavu,
stand ve koruma zellikleri bulunan Vus-
cape ve Kickstandden oluuyor.
Gvenli
os yaam
Palladium
Towerda.
VlP Gvnlik Hizmtlri'yl Pallaoium Towr'oa huzurlu bir is yasami
sizi bkliyor. Dnyaca nl mimarlik olisi Swank Hayon Connll imzali,
Fng Shui llslsin gor tasarlanmis, Lo Golo srtilikali, kat bahli
yni nsil olislrl is yasaminiz bastan asagi ogisck. Trkiy'nin yni
linans mrkzi /tashir'o, Pallaoium /lisvris Mrkzi v Rsionc'in
yani basinoa yksln Pallaoium Towr'in sinirli sayioaki olislriyl krli
bir yatirim yapmaniz iin sizi o satis olisimiz bkliyoruz.
palladiumtower.com 444 4 846 > >
ATAEHR
LEN, E-DEFTER UYGULAMASINA GET
PAKMAYA
PROFESYONEL
PASTACILIK
PAZARINA GRD
Pakmaya, mayadan sonra
yeni rn gruplarnda elde et-
tii baary ve salad gve-
ni Profesyonel Pastaclk rn
Grubu ile srdrmeyi hedei-
yor. Pakmaya, pastaneler, unlu
mamul reticileri, catering ir-
ketleri, zincir maazalar, Horeca
ve dier tm EDT (Ev D Toplu
Tketim) mterilerine ynelik
olarak bu pazarda faaliyet gs-
termeye hazrlanyor. Profesyo-
nel pastaclk rn grubu, sv ve
toz antiler, mun ve browni gibi
hazr kek miks toz rnleri, i-
kolatalar, jleler ve piirme yar-
dmcs rnlerinden oluuyor.
Kyocera yeni yl renklendirecek
Japon Kyocera Document Solutions Tr-
kiye temsilcisi Bilgita, yeni ylda osle-
ri renklendirecek FS-C8520MFP modeliy-
le cazip yatl frsat sunuyor. 20 A4 renkli
sayfa/dakika hznda A3 renkli Kyocera FS-
C8520MFP modeli standart olarak fotokopi,
a yazc, a tarama, nl arkal bask (dub-
leks), otomatik dokman besleme ve 600
sayfa kat kapasitesi zelliklerine sahip.
Kolay kullanm iin dizayn edilmi dokun-
matik ekran ve menleri sayesinde FS-
C8520MFP, kullanc kullanmndan kay-
naklanan hatalar da en aza indiriyor.
Lenovo, Microsoft Windows 8 iletim sistemli convertible cihazlar-
n Trkiyede tantt. Lenovonun convertible serisiyle tketiciler, olaa-
nst ok ynlln tadn karabiliyor. Cihazlar, stand, bilgisayar, adr
ve tablet olmak zere drt farkl moddan herhangi
birinde performans gstermek iin katlanabilir
bir ekrana sahip. Bylece tketiciler
Windows 8den en iyi ekilde ve di-
ledikleri modda yararlanma imka-
nna sahip oluyor. Cihazlar ayn zaman-
da, bir dizst bilgisayarn retkenliini
bir tabletin dokunmatik deneyimiyle
birletirerek en iyi Windows 8 dene-
yimi sunmay hedeiyor.
Lenovo, convertible rnleriyle sahnede
KISACA KISACA
Trk Ticaret Kanunu ve Vergi Usl Kanunu gerein-
ce tutulmas zorunlu olan defterlerin elektronik or-
tamda oluturulmas, kaydedilmesi ve korunmasna
yarayan e-defter uygulamas ticari hayat kolayla-
tryor. ikolata, ikolatal rnler ve ekerleme ala-
nnda Trkiyenin hzla byyen irketlerinden len,
e-defter uygulamasna geen ilk retim irketi unva-
nn ald. letmelerin tuttuu ve 10 yl sreyle sakla-
mas gereken kaytlar, e-defter sayesinde sadece bir
CD ierisinde saklanabilecek. Denetim zamanlarnda
da btn bilgiler elekt-
ronik ortamda yer alacandan verilere ulam kolayca
salanabilecek. Uygulamayla birlikte kayt d veri kal-
mamas iin de denetim salanm olacak.
len, e-defter kullanmna geerek birok konuda
maliyeti azaltacak. E-defter ve e-fatura kullanm ile bir-
likte matbaa basm ve ciltleme, noter tasdik, arivleme-
depo, i gc, zaman, yazc toner/kartu maliyetinden
nemli lde tasarruf salayacak. 20 aaca denk gelen
250 bin adet A4 kat maliyetini de drm olacak.
1
7, 18 ve 19uncu yzyla zg Re-
gency, Loui ve Rokoko stillerini
yanstan el yapm mobilyalar ile
dikkat eken Jozette, evlerde alt izi-
li karakterize bir dnya yaratyor. Farkl
dnemlere ait stillerin yansmalarn ta-
yan karakter sahibi paralar bulabile-
ceiniz marka, dnem mobilyalarna ilgi
duyanlar iin ok zel bir adres. Tama-
men ahap ve el iilii ile retilen tasa-
rmlar sz konusu dnemin Fransz ve
ngiliz mobilya stilini yanstyor.
Jozette, antika eyalarn deerini an-
layabilen ve kymetini bilen, ancak ilk
kullanc olmay tercih eden kiilere zel
bir marka. thal mobilyalarn yan sra
ok deerli sanatkarlarn hazrlad
zel tasarm aksesuarlar da bulunuyor.
Gemiten ilham alan Jozette, daha ge-
rilere giderek antik dnem izgilerini de
bugne tayor. Yeni antik stildeki mo-
bilyalara boya ile eskitme uygulanarak
yaam alanlarnza ahabn scakl-
n ve gemiin yaanmln getiriyor.
Scak renkler kullanlarak, bronz beze-
meli lake konsollar ile uygulanan alan-
lara romantizm ve asalet katyor. Mobil-
yalar, istenilen llerde ve renklerde,
evlere zel olarak talebe gre retile-
biliyor. Ayrca ok sevdiiniz, ayrlmak
istemediiniz mobilyalarnza bakm
ilemi yaplarak daha arpc hale ge-
tiriliyor. Gemiin ihtiaml izlerini bu-
gne tarken sostike bir kl takip
edenler iin Jozette, byl seenekler-
le dolu bir adres olarak dikkat ekiyor.
Adres:
Prof. Dr. Blent Tarcan Cad.
23/3A, Gayrettepe, Fulya, stanbul
Telefon: (0 212) 288 09 58
JOZETTE, GEMN HTAMLI
ZLERN BUGNE TAIYOR
Jozette, aksesuar ve mobilyada nostaljik, romantik ve
sra d tasarmlaryla dikkat ekiyor. 18 ve 19uncu yzyla
zg Neo-klasik, Regency, Louis dnemlerinin zelliklerini
tayan Fransz ve ngiliz stili mobilyalar, mekanlara farkllk
ve asalet katyor. Tamamen ahap ve el iilii ile retilen
tasarmlar, evinize sostike bir hava katyor. Tarzyla zaman
aarak gnmze ulayor.
Trend
S
izce dnyann en ok lkeye sefer
yapan havayolu hangisi? Cevab
biz verelim: Trk Hava Yolla-
r. 90 lkede 206 noktaya uan
THY, zellikle romantik balay
rotas arayan iei burnunda ifleri pek
mutlu edecek yepyeni bir direkt uu rotas
belirledi: Maldivler. Tm vergiler dahil gi-
di-dn 598 Eurodan balayan ala zel
cretler, srekli ertelediiniz Maldivler ha-
yalinizi geree dntrmek iin karl-
maz bir frsat olabilir. Hint Okyanusunun
ortasnda, 1.190 egzotik ada topluluundan
oluan Maldivlerde, mercan kayalklarnn
arasnda kalan lagunlarn bembeyaz kum-
larnn okyanusun derin mavisiyle uyumu-
nu kefetmek iin daha ne bekliyorsunuz?
Ayrntl bilgiye www.thy.com web sitesinden
veya 444 0 849 numaral ar merkezinden
eriebilirsiniz.
Annda
MALDVLER!
Trk Hava Yollarnn ksa sre nce direkt uu
destinasyonlarna ekledii Maldivlerin rya gibi
corafyas artk ok daha yakn.
Ksaca Sedatan bahseder misiniz?
Elektrik Datm irketleri zelletirmele-
ri kapsamnda 2009 ylnda zelleen Sakar-
ya Elektrik Datm A.. (SEDA), AKKK-
AKENERJ-CEZ konsorsiyumu tarafndan devir
alnarak toplam 4 l, 45 le ve 66 Kasaba da-
hil olmak zere Sakarya, Kocaeli, Bolu ve Dz-
ce blgelerinde hizmet veren enerji tedarikisi
ve datcsdr. SEDAn amac, elektrik da-
tm hizmetlerine ek olarak, datm tesisle-
ri ina etmek ve iletmek, elektrik tketicileri
ile balant anlamalar yaparak perakende sa-
t anlamalar erevesinde hizmet salamak,
elektrik datmnda kesintisiz ve verimli hiz-
met vermek iin almalar yapmak, elektrik
tketimi ile ilgili lme, faturalandrma ve de-
me toplama almalarn yrtmektir.
Kurumunuzun mevcut IT yaps hakknda
bilgi verebilir misiniz?
2009daki zelletirmenin hemen sonrasnda
mevcut TDM data network, MPLS VPN zerine
tanarak tm SEDA ana merkezleri ile stanbul
ve Ankara arasnda Trk Telekom omurgas ze-
rinden yedekli optic ber altyaps ile MetroEt-
hernet devreleri ve ayrca tm ile iletme bina-
lar arasnda g.shdsl hatlaryla data haberlemesi
salanmtr. Ayn data hatlar zerinden VoIP ile
ses tanarak iletiim giderlerinde yaklak yz-
de 70 tasarruf elde edilmitir. Sunucu sanalla-
trma teknolojileri sayesinde birok i uygulama-
s, sanal sunucular zerinde hizmet vermektedir.
2011 yl sonunda hayata geirilen Kurumsal Kay-
nak Planlamas (SAP ERP) ile irket kaynaklar-
nn daha verimli kullanlmasna olanak tann-
makta, nans, muhasebe, satn alma, malzeme
yn etimi, lojistik, insan kaynaklar, arza bakm
modlleri sayesinde utan uca tm sreler en-
tegre olarak ynetilmektedir. irket faaliyet ala-
n ierisindeki kritik noktalardaki trafo merkez-
lerinin uzaktan denetim ve ynetimini salamak
zere SCADA (Supervisory Control And Data Ac-
quisition) projesi; byk mterilere ait sayalar
ve sokak aydnlatmas sayalarnn GPRS tekno-
lojilerini kullanarak uzaktan okunmasn sala-
mak zere OSOS (Otomatik Saya Okuma Siste-
mi) projesi balatlmtr. Tm i uygulamalarnn
T
rkiyenin en byk elektrik datm ir-
ketlerinden Seda, EMC ve Akkk Grubu
Teknoloji irketi Aktek Biliim ile ger-
ekletirdii projede, gvenli, hzl, yksek eri-
ebilirlik salayan bir veri depolama altyaps-
na kavutu, performans artrlrken toplam sahip
olma maliyetinde ciddi avantajlar elde edildi. Pro-
je detaylarn Seda BT Mdr Mehmet Altun
ve Aktek Genel Mdr Reha etinden dinle-
dik Seda Bilgi Teknolojileri Mdr Mehmet
Altun, unlar sylyor: Saniyelerle llebile-
cek bir zaman diliminde terabaytlk verileri ba-
ka bir makine zerinden tekrar kullanma suna-
biliyoruz. Kullanlan sktrma ve tekilletirme
zmleri sayesinde ok hzl yedek alabiliyor
ve verileri, yedekleme sunucusu zerinden VTL
yada Manyetik Teyp zerine aktarabiliyoruz.
Advertorial
BT altyapsnda EMC VNX Sistemi ile Recover Point ve
Replication Manager Yazlmlarn tercih eden Sedan
Biliim Teknolojileri Mdr Mehmet Altun, Hzl, eriilebilir
ve yksek performansl bir altyapya sahip olduk diyor.
Verilerimiz
gven altnda
Seda BT Mdr
Mehmet Altun.
verilerinin depolanmas iin EMC Teknolojisine
dayal veri depolama birimleri tercih edilmi,
veri katmanlandrma yetenekleri ve ayrca ge-
rektiinde ok hzl geri dn salayabilen ye-
dekleme yetenekleri iin EMCnin yazlmlarn-
dan yararlanlmaktadr.
Mevcut altyapnzda hangi EMC zmlerini
neden tercih ettiniz?
SAP ERP Projesine baladmz esnada ya-
plan deerlendirmelerde ncelikli hedef, veri-
nin gvenlii ve yksek eriilebilirlilii idi. Bu
kapsamda, milyon saatler mertebesinde al-
m ve 99.999% i sreklilii belgelenmi VNX
ailesi rakiplerine oranla n plana kmaktay-
d. EMC VNX Sistemi zerine kurulabilen ak-
tif katmanlandrma teknolojisinin aktif ve pa-
sif veriyi bir birinden ayrarak sistemi optimum
performansta altrabilmesi, bize yksek
performans salad gibi ayn zamanda top-
lam sahip olma maliyetlerimizi ciddi anlam-
da drmekteydi. SAP danman rmamzn
ve mterilerimizin bizden talep ettii yk-
sek servis seviyelerini karlayabilmek bizim
iin ok nemliydi. Geleneksel yedekleme ve
snapshot teknolojilerinin tam anlamyla sfr
data kaybn engelleyemediini biliyoruz. Yine
bir EMC rn olan Recoverpoint ile verileri-
mizin istediimiz anna ve versiyonuna saniye-
ler mertebesinde dnebilir bir yap bize ciddi bir
gvenlik kazandrd gibi yedekleme operas-
yonlarmz da rahatlatmtr.
EMC zmlerinin Sedan BT altyapsna
salad faydalar nelerdir?
VPLEX sayesinde SEDAn altyaps, anlk
kesinti gibi durumlarda da problem yaama-
dan almaya devam ediyor. VNXlerden biri-
sine ait elektrik beslemesini tamamen kapa-
tarak kesinti testi yaptmzda, kabinete gelen
enerjiyi kesip on be yirmi dakika sonra tekrar
atk. Daha sonra iki depolama alannn birbi-
ri ile nasl senkronize olduunu grdk. Yak-
lak yarm saat ierisinde, performans an-
lamnda herhangi bir sorun yaamakszn iki
VNX birbirini senkronize ediyor. Sonra tekrar
iki VNXe birden yazmaya devam ediyorsunuz.
Bu yapnn zerine EMCnin gelitirdii Reco-
verPoint ve Replication Manager adl iki yazlm
daha ekledik. Ayrca VNXin zerinde alan
RecoverPointin retmi olduu gnlkleri (Jo-
urnal) kullanarak saklanan verinin son 6 ayda-
ki herhangi bir anna yaklak 10 saniyede geri
dnebiliyoruz. alan veri depolama birim-
lerinde bir problem olmas durumunda, gn-
lklerden 10 saniye gibi ksa bir srede elde
ettiimiz tutarl bir kopyay herhangi bir sunu-
cuya balayarak yeni bir sistem ya da istedii-
miz herhangi bir ana ait klon yaratabilmemiz
mmkn. Saniyelerle llebilecek bir zaman
diliminde terebaytlk verileri baka bir makina
zerinden tekrar kullanma sunabiliyoruz. Kul-
lanlan sktrma ve tekilletirme zmleri
sayesinde ok hzl yedek alabiliyor ve yedek-
leme sunucusu zerinden VTL yada Manyetik
Teyp zerine aktarabiliyoruz.
EMC zmlerine gei srecinde Aktekin
salad katma deerler nelerdi?
AKTEK, sunucu donanmlar, iletim sistem-
leri, veritabanlar, uygulamalar ve veri depola-
ma sistemleri kurulum, kongrasyon ve y-
netimi konularndaki tecrbelerine, alannda
dnya lideri veri depolama sistemleri retici-
si olan EMC ibirliini katmtr. Core-business
sistemlerinin ihtiya duyduu yksek eriilebi-
lirlik ve veri gvenliinin temini iin zm or-
ta EMC rnleri, AKTEK uzmanlarnn baa-
rl almalar ile kullanma alnmtr.
Aktek-Seda
ibirlii
AKKK grubu teknoloji
irketi AKTEK Biliim,
tm grup irketlerine
danmanlk, proje
ynetimi, hosting, rn
tedariki gibi konularnda
BT hizmeti vermekte ve
grup ierisinde sinerji
yaratmaktadr. SEDAn
mevcut core-business
sistemlerini AKTEK
host edilmekte ve
operasyon ve ynetimi
salamaktadr. SEDAn
BT alanndaki ihtiyalar
bakmndan AKTEKin
sahip olduu bilgi
birikimi ve tecrbeleri,
btnlk salanmasna
fayda getirmektedir.
Adres: Miralay ek Bey Sokak No:11 Kat:2-3
34437 Gmsuyu-stanbul/Trkiye
Tel: (0 212) 393 00 90
e-mail: info@aktekbilisim.com
Aktek Genel Mdr
Reha etin.
S
ta Ynetim Kurulu Bakan ve T-
SAD Ynetim Kurulu yesi Muhar-
rem Ylmaz, bu syleiyi yaptmz
gnlerde TSADn (Trk Sanayici-
leri ve adamlar Dernei) tek bakan adayyd
henz. Siz bu satrlar okurken belki de o, TS-
AD Bakanl grevini devralm olacak. Konu
Muharrem Ylmaz olduunda i hayatnda-
ki baarlar kadar sosyal sorumluluk bilinciy-
le yapt sivil toplum faaliyetlerini de iin iine
dahil etmek gerekiyor. Ylmaz, TSAD yne-
tim kurulu yeliinin yannda Trkiye Kurum-
sal Ynetim Derneinin bakanln da sr-
dryor. Bursadan kp TGAD Bakanl
(Trkiye Gen adamlar Dernei) ile stanbula
gelen Ylmaz, Sta kurumsallk konusun-
da bir rnek haline getirirken, Trkiyede ku-
rumsal ynetimin yerlemesine de TKYD (Tr-
kiye Kurumsal Ynetim Dernei) araclyla
nemli hizmetler sundu. Trkiyenin en nem-
li sivil toplum kurulularndan TSADn en
nemli isimleri arasnda yer alan Muharrem
Ylmaz, TSAD, Stan baar hikayesini
ve Trkiye ekonomisinin performansna ili-
kin grlerini anlatt. te Muharrem Ylmazn
Turkishtimea verdii zel rportaj
Sta Ynetim Kurulu Bakan ve TSAD Ynetim
Kurulu Bakan Yardmcs
0XKDUUHP<OPD]
Bursadan kp Trkiyenin en nemli gda markalarndan birini, Sta yaratan Muharrem Ylmaz,
patronlar kulb olarak da nitelendirilen en byk sivil toplum kuruluu TSADn bakanlk
koltuunun tek aday 17 Ocakta yaplacak olan Genel Kurulda bakanla seilse de seilmese de
bugne kadar yaptklar ve hedeeri rnek niteliinde... Daha nce TGAD ve TKYD gibi kurulularda
da nemli grevler stlenen Ylmaz, TSAD bakanln kendi ifadesiyle byk bir sorumluluk
olarak nitelendiriyor. Bunun ateten bir gmlek olduu grne ise katlmyor... Muharrem Ylmaz,
yi hazrlanlm bir ibirlii imkan sunulduunda, kamu bundan niye yararlanmasn? Gelecekte de
neden bu ynde bir sknt olsun? diyor. Trkiye ekonomisi, i dnyas ve TSAD 2013 yl ile birlikte
yeni bir dneme hazrlanrken, Muharrem Ylmaz, 3 balk altnda, TSADn gelecek vizyonunu,
Stan baarsn ve Trkiye ekonomisini Turkishtimea verdii zel rportajda deerlendirdi.
VOLKAN AKI volkanak@turkshtmederg.com
SELUK OKTAY selcukoktay@turkshtmederg.com
GKHAN GEZK Fotorafar
BYK
SORUMLULUUN
FARKINDAYIM
Muharrem Ylmaz
Bursa kkenli bir aileden geliyorsunuz...
Trkiyeye Sta gibi bir marka kazandrdnz.
Dier taraftan yeni nesil i insanlarn
da temsil ediyorsunuz. TSAD gibi
nemli bir kuruluta yldr grev
yapyorsunuz... Sizi bir iadam olarak nasl
tanmlayabiliriz?
Sermayedar olarak nitelendirilmem ok
doru deil. Biz iimizde edindiimiz bilgi ve
tecrbeyi yeniden ie evirerek, birikimimi-
zi ve yatrmlarmz yine kendi alanmzda de-
vam ettirdik. Esasen bir sermayedar deil bel-
li bir sektrde uzmanlamaya gayret eden bir
iadam olarak tanmlanmam daha doru olur
eitli alanlarda sermayesini deerlendirmeye
alan bir yatrmc deilim ben. Ben elimdeki
btn kaynaklar bir sektrde uzmanlaarak,
o sektrde derinlemeye, gelimeye ve geni-
lemeye yatran bir iadamym. Bir sermaye-
dar, geri dnn etkin bir ekilde alabilecei
alanlara yatrm yapma amacndaki bir kii ola-
rak gryorsanz ben yle deilim.
Baarnn esas yks nedir?
yknn ad bence Muharrem Ylmaz de-
il. yknn ad Sta. Esas da stle hem
odaklanmak hem de tutkuyla balanmak. i-
mize rasyonelliin yan sra tutku ve sevgi ile
gsterdiimiz ballk Herhalde i sonular-
mzn da znde bu var.
TSAD bakanl iin adnz getikten
sonra ne hissettiniz?
TSADn Bakanlar Kurulundan Genel
Kurula benim aday gsterilmem ile ilgili bir ka-
rar, bir mutabakat knca byk onur duydum.
Dnsenize TSADa bakanlk yapm in-
sanlar benim ismimde mutabakat salyor. Bu
da beraberinde bir sorumluluk getiriyor. Bu so-
rumluluu kuvvetli ekilde hissediyorsunuz.
Yakndan grdm iin bu byk sorumlulu-
un farkndaym.
Siz TSADda ynetimdesiniz. Hkmet
ile TSAD arasnda bir gerginlik var m?
Bence biraz bu konular iinde bulunduu
konjonktrde deerlendirmek lazm. Bugn
byle bir eyden bahsetmenin ortam yok diye
dnyorum.
Sizin farknz ne olurdu TSAD bakan
olarak?
TSAD gelenei olan bir kurum, uzun d-
nemlere yaylan faaliyet program var, uzun va-
deli hedeeri var. Bizim yapacamz, dnemsel
olarak temsil grevidir. inde uzman kadrolar
var. Bizim yapacamz baz konulara n plana
karmak, performansa katk yapmaktr. Ben-
ce bakanlarn katk asndan byk deiik-
lik yaratmalar beklenmemeli.
ki dnemdir kadn bakan bulunuyordu.
imdi bir deiiklik olacak m?
yi ki de oldu. Bence arka arkaya ok baar-
l iki hanm bakanmz oldu. TSAD salkl ve
itibarl ekilde grevini, kamuoyunda stlen-
dii misyonunu yerine getirmiti. Bence art-
s oldu.
lk olarak TGAD bakanl yaptnz...
Bunun hayatnzdaki nemi nedir?
TGAD ile i dnyasndaki STK faaliyetle-
rime baladm. 1999 ylnda bakan olmam-
la birlikte hem Stan merkezini hem de
kendi zel hayatm stanbula tadm. Dola-
ysyla gen bir iadam olarak benim hayat-
mn nemli kararlarndan biri TGAD bakan-
l oldu... TGADda yaptmz almalar ve
orada edindiimiz ilikilerle de yolumuza de-
vam ettik. lerimizin yan sra sivil toplum ha-
yatndaki sorumluluumuzu da yerine getirme
TSADIN
GC SAHP
OLDUU
PROFL
TSAD iin
Trkiyenin A takm
demek doru mu?
Trkiyedeki retimin
ok nemli ksmn
gerekletiren, verginin
nemli bir ksmn
veren ve serbest
piyasa ekonomisinde
gelitirerek ne km
insanlarn oluturduu
bir kurum. yelerimizin
hepsi birbirinden
baarl insanlar. Ben
byle bir grubun,
byle bir ye proli
olmasnn TSADn
esas gc olduunu
dnyorum. Bu ye
prolinin nemli bir
sorumluluk olduunu
dnyorum.
Muharrem Ylmaz
Biz genlere
hem iinize
odaklann hem
de sektrnzle
memleket
sorunlaryla
ilgilenin, bu
konuda aktif
grev aln diyoruz.
Bu karlksz
kalmaz. Ben
bunun karln
her zaman aldm.
Sistem sizi
dllendiriyor.
gayreti iinde olduk. dnyas kurulularnn
en nemlilerinden biri olan TSADa ye ola-
rak katldktan sonra da grevler aldm. Yne-
tim kurulu yelii ve ynetim kurulu bakan
yardmcl grevlerini son yldr srdr-
yorum. Paralelinde TRKONFED, TSADda-
ki grevim nedeniyle yakndan altm ve
ayn zamanda bakan yardmcl grevini y-
rttm bir kurulu. TSADda Blgesel Ge-
lime ve Dnyas le likiler Komisyonunun
bandaym.
TSAD bylelikle Trkiyedeki btn i
dnyasn kavrama amac m gdyor?
Bu TSADn bir yerlere ulamas deil. Trk
i dnyasnn Trkiyenin kalknmasnda daha
aktif grev almas, herkesin kendi blgesinde
bu konuda blgelerin kalknma planlarna ve
stratejilerine etkin bir ekilde katk verebilme-
si krini destekliyoruz. Hem bilgi birikimimiz
ve mktesebatmzla hem kurumsal yapmzla
onlara rnek olmaya onlara kendi yaplanma-
larna, kurulularna destek vermeye alyo-
ruz. Ama, Trk i dnyasnn bu gnll rgt-
lenmelerinin Trkiyenin kalknmasna daha
etkin katk vermelerine yardm etmek, vesi-
le olmak. Biz kendi dnemimizde bu misyonun
bize ykledii sorumluluu yerine getirirken
ele alnacak snrl alanlar semeye, planlama
almalarmz yapmaya gayret ediyoruz. T-
SADdaki grevim dolaysyla TRKONFED ile
ilikilerimiz var.
Bir de TKYDde sorumluluklarnz var...
Oradaki temel hedefleriniz neler?
TSADa paralel olarak iki dnem yne-
tim kurulu yelii ve bakan yardmcl yap-
tm Trkiye Kurumsal Ynetim Derneinin
de bakanln yapyorum bu dnemde. Kk-
l bir kltrmz ve geleneklerimiz olmasna
ramen Trkiyenin gen bir cumhuriyet ola-
rak, ada bir cumhuriyetin kurumsal yap-
larn oluturmak konusunda bilgi ve tecrbe-
ye, dnyadaki bilgi ve tecrbeyi renip buraya
aktarmaya ihtiyac var. Aslnda insanlk tarihi-
nin temel deerleri olan kurumsal ynetim il-
kelerinin geleceimizi oluturan kurumlarda
hakim olmasn arzu ediyoruz. TKYDde yapt-
mz da bu. Bugnk toplumda birlikte yaa-
yabilmemiz hem ekonomik hem sosyal adan
birlikte geliebilmemiz iin kurumlar iinde de
birlikte olmamz lazm.
Kurumsallamay desteklemek, tm
lkeye yaymak nasl mmkn olabilir?
Birini destekleyeceksek kurumsal yneti-
mi ve kurumsal ynetim ilkelerini benimse-
mi kurumlar desteklemeliyiz ki lkemiz-
de daha iyi kurumlar gelisin. TKYD olarak bu
tr kurumlarn ne kmasn salamaya al-
yoruz. MKBde de ilem gren irketlerin ku-
rumsal ynetim bakmndan llmeleri bizi
ok ilgilendiriyor. Kurumsal ynetim endeksi
de ayn ekilde... Dolaysyla kurumsal ynetim
konusunda ne kan kurumlar takip edip on-
lar kurumsal ynetim dlleri vererek ne -
kartmaya alyoruz. 15 Ocakta yapacamz
Kurumsal Ynetim Zirvesinde bu dl treni-
ni de gerekletireceiz. Biz genlere hem ii-
nize odaklann hem de sektrnz ile memle-
ket sorunlar ile ilgilenin, bu konuda aktif grev
aln diyoruz. Bu karlksz kalmaz. Ben bunun
karln hep aldm. Sistem sizi dllendiriyor.
TSAD LE KAMU KURUMLARI
ARASINDA ETKN BRL BULUNUYOR
Uzun yllardr STKlarda grevler alyorsunuz. STK temsilcileri kamu
ile yakn almak zorunda. Bu sreler Trkiyede zorlayor mu?
TSAD Bakanl gerekten ateten bir gmlek haline geldi mi?
Trk ekonomisinin temel makro dengelerini oturtmak zere yaplan
almalarn hibir ekilde tepkiye sebep olmamas gerektiini ve olmadn
da dnyorum. Byle bir eyle karlamadm. Yaptnz her alma
ibirlii ortam yaratyor. Etkin bir ibirliini de gryorum. Her zaman byle
oldu bu. Trkiyede iyi bir hazrlkla ibirlii imkan sunulduunda kamu bundan
niye yararlanmasn. Gelecekte neden bu ynde bir sknt olsun? Bu tabii
ekonomik faaliyet alanlarn konuurken sylediim bir ey. Baka alanlarda
farkl grler olabilir. Ama Trkiye artk bizim temel felsefemiz olan serbest
piyasa ekonomisini benimsemitir. Bu tartma konusu deildir. Piyasa
ekonomisi konusunda bir ortak mutabakat vardr, siyasi tercihler deise bile.
SZN VE TAB Stan baarsndaki
temel dnm noktas nedir?
Enteresan bir kaderim var aslnda benim. Ben
i hayatna baladm zaman bir sermayenin
bana salad imkanlarla balamadm. Bir ku-
rum oluturmaya, bir retim birimini bytme-
ye alarak baladm. Salkl bymenin ge-
rei iyi bir kurumsal yapdr. Kurallar kaideleri
olan, birlikte alacanz insanlar iin de uygun
bir ortam yaratmaktr. O bir kurumdur. Benim
btn faaliyetlerim bir kurum yaratmak ynn-
de oldu. Bu kurumu yaratma gayreti ierisinde
biz iimizi iyi yaptk. yi bir kurum olduu iin iyi
bir takm alabildi iinde. yi bir takmla da iyi
rnler ve hizmetler retilebilir. Bunlar yaptk.
Beni kader TKYD bakanlna tad. inizde
uzmanlatka, samimiyetle uratnz alan-
larda toplum size ok onurlu grevler veriyor.
Bundan kamamak lazm.
Sta marka olarak ok sevildi. Onun pazarda
bu kadar tutulmasnda neler etkin oldu?
Stan St Ak diye ilan ettii meslei-
ne odaklanmas, Sta markasnn tketi-
ci tarafndan desteklenmesinin en nemli un-
suru. Ama bu duygusal destei arkada salam
bir i modeli ile desteklemeniz lazm. O salam
i modeline de ottan sofraya entegrasyon di-
Sta Ynetim Kurulu Bakan ve TSAD Bakan Yardmcs Muharrem Ylmaz, ayn zamanda
uzun yllardr birok i rgtnde sivil toplum faaliyetlerini de yrtyor. Stan bir marka olarak
tketicinin algsnda yer etmesinde bu faaliyetlerinin nemli bir pay var. Ylmaz, Amatrce
baladm i hayatnda Trkiye Kurumsal Ynetim Derneinin (TKYD) bakan olmam bunun en
byk gstergesi diyor. Ylmaz, TKYD Bakanlndan sonra irketi stanbula tamasnn ve irkette
kurumsal ynetim ve marka stratejilerini uygulamasnn baardaki rolne dikkat ekiyor.
TKYDde rendiklerim
Stata baarnn
dnm noktas oldu

Muharrem Ylmaz
Enteresan bir kaderim
var aslnda benim.
Ben i hayatna
baladm zaman
bir sermayenin bana
salad imkanlarla
balamadm. Bir
kurum oluturmaya,
bir retim birimini
bytmeye alarak
baladm. Salkl
bymenin gerei iyi
bir kurumsal yapdr.
yoruz. modelinin yan sra salam bir kurum
yaratmalsnz TKYD bakannn ynetim ku-
rulu bakan olmas bu bilincin en iyi rnei.
Saffet Karpat da ynetime girdi. Bu yeni
bir dnemin habercisi mi?
Stan kurumsallama derecesinde daha
derinlemesi bakmndan hem de uluslarara-
s bir irketin tecrbe ve bilgisinin Staa ak-
tarlmas bakmndan Sayn Saet Karpat ile bir
ibirliine baladk. Yakn bir dost olarak Saf-
fet Beyin emekli olmaya karar verdiini duy-
duumda kendisinden bize destek olmasn
-daha henz gen, ya itibariyle yatz- iste-
dim. TSADdaki grevim nedeniyle Stada-
ki CEOluu da devam ettirmem mmkn deil.
O boluu doldurmak iin tecrbeli bir yol gs-
tericiye ihtiya var. Ynetim kurulu yesi ola-
rak aramza katlmay kabul etti ve yava yava
ynetim kurulu yelii ile birlikte hem irketi-
mizi tanyor hem arkadalarmz tanyor.
Saffet Karpat daha aktif bir grevde
rnein CEO olmas sz konusu mu?
Ynetim kurullarnn daha faal hale gelmesi
lazm. . Bu alanda etkin ynetim kurullarna ih-
tiya var. Bu aamada Saet Beyden daha faz-
la destek olmasn salayaca yaplar kurma-
ya alacaz.
Ciddi yatrmlar akladnz. Bu sre
devam edecek mi?
Stan bu stlk merkezleri saysn
Trkiyenin ierisinde de drde karma hede-
ni aklamtk. ki tanesini tamamladk, iki ta-
nesi ile ilgili almalar devam ediyor.
Bu merkezlerin Dou blgelerinde
olabileceini sylemitiniz
Evet. Bir tanesinin kesinlikle orada olma-
sn dnyoruz. Ama bizim oralara gidebil-
memiz iin nden stln gelimesi lazm.
Hammadde olmas lazm. Ona ynelik alma-
lar yapyoruz
Yurtdnda ilk adm attnz. Bu yatrmlar
devam edecek mi?
Stan burada edindii birikimi yurtdna
tamasn ben de ok istiyorum. Baka pazar-
larda da baar salayabiliriz, oralarda da st-
lk yapabiliriz diye dndk. Tabii her Trk
rmas gibi acaba doumuzda, gneydou-
muzdaki pazarlarda ne olur diye baktk. Ama
oralara bir istikrar gelmemiti. Oralara bakma-
ya devam etmekle birlikte batda nmze bir
frsat kt. Orada Sta markasnn da biraz bi-
lindiini tespit ettik. Bizim rn kategorilerimi-
ze bir n kabul olduunu da grdk ve karm-
za yle bir frsat kt. Bizim Makedonyada bir
sene altrlabilmi, gzel kurulmu bir st
fabrikasn satn aldk.
Orada almalar ne dzeyde?
imdi orada hazrlk yapyoruz. lave ina-
atlar ve yeni ilave ekipman tedariki var bi-
zim kendi rnlerimizi retmek zere. Onlarn
portfynde yourt ve ayran yoktu. Bu rn-
lerimizi de portfye ekleyecek yatrmlar ya-
pyoruz. Yln ilk eyreinde orada pazara k-
ma hedendeyiz. Devam da edeceiz. Kk bir
operasyon ama tecrbe kazandracak. nallah
bunu baarrsak daha byklerine de cesaret
kazanacamz dnyorum.
Hep st iinde mi olacaksnz? Baka iler
yapmay dnmyor musunuz?
Evet, Sta hep st olarak kalacak. Ben
Stan Ynetim Kurulu Bakanl grevi-
ni srdrdm srece Sta stlk yapar,
baka da hibir ey yapmaz.
Baka markalar satn alma plan var m?
Yok. Bizim zaten bir markamz var. Tketici
de buna sevgiyi gsteriyor. Byle admlar israf-
tr. Kafa kartrmaktan baka bir ey deildir.
Stlk baka
ie benzemez. Ben
Stan ynetim
kurulu bakanln
srdrdm srece
Sta stlk
yapar, baka da
hibir ey yapmaz.
HKMETN 2023 hedefleri var. Bu
hedefleri gereki buluyor musunuz?
2023 hedeeri erevesinde bizim sektr ola-
rak yzde 100lk bir bymeye ihtiya olduu-
nu biliyorum. Hem st retimi hem de tketimi-
nin yzde 100 artmas lazm. Kii bana gelirin
de iki katna kmas lazm. Trkiye ekonomi-
si iin ihracatn da lokomotif olmas gerekiyor.
Trkiye i taleple bymesini yeteri kadar des-
tekleyemiyor. talep beraberinde enasyon
ve cari ak riskini artryor. Trkiyenin henz
gen bir nfusu var ve bu nfus henz yete-
ri kadar tketmedii iin tasarruar ok dk.
Trkiyenin tasarruar ok dk olduu iin i
taleple bymesini desteklemesini bekleme-
mek lazm. Tek bana olmaz. Byle dnemler-
de i talep etkisinin yksek olduu dnemler-
de cari ak artyor, ayrca toplumda da ciddi bir
sorun olarak grlen borlanma dalgalar yk-
seliyor. Her seferinde hane halk borlanmas-
nn arttn gryoruz. Bunlar dikkat etmemiz
gereken tehlikeler olarak deerlendiriyorum.
Dolaysyla biz bymemizi ihracat ile destek-
lemeliyiz. Bugnn dnyasnda ekonomik dur-
gunluk ortamnda ihracatn gelitirilmesi daha
zor. Ama ne yapalm ki baka aremiz yok. Bi-
zim zgvenimiz var.
Bugn Trkiye ekonomisinin iinde
bulunduu durum nasl sizce?
Hayal etmediimiz bir noktadayz. 150 milyar
dolarlk ihracat nemli bir seviye. Bunu gerek-
letirebildiimize gre niye daha fazlas olma-
sn diyoruz. Trkiye yeni pazarlarn gelitiril-
mesi konusunda etkin bir tutum iinde. Mevcut
pazarlarda daralma ve daha yksek rekabet
sz konusu. Buralardaki pozisyonumuzu da
korumamz lazm. ABnin toplam ihracat ieri-
sindeki pay dt ama nominal olarak AB ile
ihracatmz ayn seviyede. Pazar kaybetmiyo-
ruz yani, bu nemli bir gsterge. O bakmnda
hem mevcut pazarlarda konumumuzu koru-
mal hem de yeni pazarla gerekletirmeliyiz.
500 milyar dolarlk ihracat hedefi
konusundaki grnz nedir?
Hedef hedeftir... Bu heden gereklemesini
salamamz lazm. nmzde 11 yl var. Bu he-
de tartmaktan ziyade Nasl yaparz? diye
bakmamz lazm. Trkiye hayal edemeyece-
i bir enasyon seviyesine geldi. Tek rakaml
enasyon, 3 rakamllar grm bizim nesil iin
hayal gibi bir ey. Faizlerin 5-6l seviyelere in-
mesi ok nemli. Trkiyenin makro dengele-
ri mit verici.
Hkmetin koyduu 2023 hedeerini gerekletirmek iin ncelikle ihracat bazl bymeye
odaklanmamz gerektiini syleyen Sta Ynetim Kurulu Bakan ve TSAD Bakan Yardmcs
Muharrem Ylmaz, Trkiyenin makroekonomik gstergelerini olumlu gryor. Ekonomi iin,
Hayal etmediimiz noktadayz deerlendirmesini yapan Ylmaz, 2023 ylnda 500 milyar dolarlk
ihracat hedeni gerekletirmek iin nmzde 11 yl var. Hedef hedeftir. Bunu tartmaktan
ziyade Nasl yaparz? diye bakmamz lazm diyor.
2023 hedefini tartmak
yerine Ne yaparz?diye
bakmak lazm
Trkiye hayal
edemeyecei
bir enasyon
seviyesine geldi.
Tek rakaml
enasyon, 3
rakamllar grm
bizim nesil iin
hayal gibi bir ey.
Faizlerin 5-6l
seviyelere inmesi
ok nemli.
Trkiyenin
makro dengeleri
mit verici.
Muharrem Ylmaz
Cari akta olumlu sinyaller var. Sizce cari
ak, risk olmaktan kt m?
Yok, hayr. Dzelme pozitif gelimemizden
deil, bymemizin daralmasndan kaynakla-
nyor. Cari amz byrken kltmemiz la-
zm. Ak byrken byyor klrken k-
lyor. Marifet bizde deil. Cari a kapatmak
adna iyi bir ey yaptmz sylenemez.
Byrken cari a kapatmak iin neler
yapmak gerekiyor?
Cari a kltmenin aresi daha yksek
katma deerli rnler retmek ve bunlar d
pazarlara da satabilmek. eride yksek kat-
ma deerli rnlere bakarken, hangi alanlarda
daha yksek katma deerli alan yaratmak ge-
reklidir derken ben tarm ihmal etmemek ge-
rektiini dnyorum. Tarmda zellikle tar-
mn hayvanclnda katma deer daha yksek.
Baka hangi sektrler olabilir byle?
Daha teknolojisi gelimi sektrlerde olma-
mz lazm. Her sektrde kendi verimliliini art-
racak bir inovasyon gayreti ierisinde olmamz
lazm. novasyon konusundaki bilincin artma-
sndan memnunum. Ama daha henz bizim re-
kabet gcmze hissedilir bir katk salayacak
seviyeye gelmedi. Kolay da deil. Trk giriim-
cisinin yaratcl nemli katklar getiriyor, ge-
tirebilir de. Teviklerle bu ortam yaratlmaya
alld. Buna paralel iyi bir yol haritas ortaya
kondu. Makro dengelerin yan sra artk mik-
ro zmleri de gndeme getirmemiz gereki-
yordu. Bu bakmdan Sanayi Stratejisi Belge-
si, nemli bir yol haritas. Trkiye bunu ortaya
koymakla iyi bir ey yapt. Girdi Tedarik Stra-
tejisi diye bir baka belgeyi ortaya koydu. hra-
catn bir biriminde ithalatn payn grnce ha-
kikaten ele alnmas gereken bir konuydu. Bu
almalar yaplrken TSADn ierisinde, bu
konuda verilen katky etkin bir ibirliini gr-
dm. Bunlar da nemli. Uzun vadeli stratejik
almalarn da destek olacan dnyorum.
Mikro sorunlarn da zlmesine gayret etmek
lazm. Makro dengeler iyi demekle birlikte b-
tn yapsal sorunlar zdmz syleye-
mem. Enerji maliyetlerimiz ok yksek, ig-
c piyasasnda daha esnek yaplara ihtiya var.
Hem alann ihtiyalarn daha iyi karlamak
hem de igc maliyetlerini kontrol altna ala-
bilmek iin bu tip dzenlemelere ihtiya var.
TSAD gibi bask gruplarnn bu
aamadaki tutumu ne olmaldr?
Makro ekonomik dengelerin srdrlebilir-
lii konusunda yol gsterici olmak, dier taraf-
tan bu mikro sorunlarn mikro dzenlemele-
ri iin sektrel bazda etkin almak ve ibirlii
yapmak olmaldr. Sektrlerin kendi aralarnda
uzmanlklarn bir araya getirmeleri lazm.
BR YATIRIM,
BR LN
EKONOMSN
YZDE 20
BYTYOR
Kalknma Bakanlndan
uzmanlarn da katlmyla
Prof. Dr. Erin Yeldan
bakanlnda Sta
yatrmnn Aksaraya
etkilerini inceleyen
bir etki analizi raporu
hazrland. Sta tesisinin
Aksaray ilinin GSMHsine
katks yzde 14. Henz
kapasitenin yzde
55i seviyelerindeyiz.
Yzde 10 kapasite
artt zaman yzde 21
olarak hesaplanyor.
Yani bir yatrmla bir ilin
ekonomisini yzde 20
bytyorsunuz.
ABNN ABD
LE YAPACAI
STAYA
ENTEGRE
OLMALIYIZ
ABD-AB arasnda
yaplmaya alt
serbest ticaret
anlamalarn dikkatle
izlememiz bu srece
entegre olmamz
lazm. Bizim ABD ile
ihracatmz 5 milyar,
ithalatmz 15 milyar
dolar. O bakmdan orada
da risk gryorum.
AB ile yaptklar
almalara paralel
olarak biz de ABD ile
ticaretimizi gelitirecek
almalar ne
almamz lazm. Bunun
altyapsnn da
olduunu dnyorum.
ki lke arasndaki
stratejik ibirlii
ekonomik ibirlii iin
uygun ortam yaratyor.
Umut ediyorum oradan
da frsat olur.
rons norlozi lozin" diyordun li bir
onosiylo loriloin. 'Silonoo son
bul Hool & Convonion Conor". Bo
ino do qonol nudur olorol norodoy
so 40 yildir solorun bu olondoli
ooruboli isinlorindon Birol Koynos
qolni. MNO Orubu olindoli WOW
Oollori'ndo loordinoorlul yopon vo
orodo urizn vo ooloilil olulunu lu
ron Koynos'o bolqo vo projoylo ilqili
birlo soru yonolin. 'sonbul'un
Anodolu yolosi, urizndo qori lolni
i. indi hizli bir yopilonno vor. Aoo
hir do bir hoyli onon lozonoool. Bu
rodo yorini olon oollor lozonli
iloool" diyor. sonbul'un ozollillo

'N DNYASI
VOLKAN AKI
volkanaki@turkishtimedergi.com
Ataehir'in ytldtzt parltyor
lonqro vo urizn oisindon ononino
do dillo olon Koynos oylo diyor.
'sonbul'un hor bolqosi qolinoyo
oil vo surolli yulsolon bir door.
Dunyodo on ol olop qoron ohir" di
yor. Silonoo sonbul'o qolinoo. Frojo
do bir b vo bir do 4 yildizli ool vor. Bun
lorin yonindo bir do lonqro norlozi.
Koynos, 'Ano solondo / noro o
von yulsolliindo 1b on dononinli
oploni solonunuz vor. Fol ol ozol
loo, i dunyosino vo nisoirlorinizo
yonolil ozol hizno voroooiz. Turli
yo'do oz qordunuz bir hizno. Bolqo
nin on lolioli hizno voron ooli vo
lonqro norlozi oloooiz" diyor.
ANADOLU Bolqosi projolor oisin
don ol horololondi. Aoohir iso
odoo yulsolon yildiz. zollillo inons
bolqosi projosiylo oislor birbiri ordino
qoliyor. 'Buroyo doho ol ool, lono
Bolli do lonu. Buyullullor vo lon
soplor no oloool? Arozilorin lonunu
no, bolqosino hoo zononlonoyo
qoro bilo bu 'ornullor" doiobiliyor.
Turliyo qibi norodoyso boon ooi
yonilonon bir ullodo, doru projolorin
yopilnosi ononli. nor svon, ' Ool
olsun, lonu olsun yo do bunlorin hop
sini iino olon lorno projolor olsun,
'lono door" yoronosi iin ol iyi
plonlonnosi qoroliyor. Biz io bu lo
nudo 'projoyi yopil, vordil' qibi bir
yolloino qirnodon, ilonosino lo
dor boindon sonuno hor onlondo
projonin yonindo yor oliyoruz. Anool
boylooo boorili bir projo oroyo ilor
nol nunlun oluyor".
svon'o biroz do soloru sordun.
Onloroo yoni projo soydi, lisooo projo
lor hizlo dovon odoool. Yurdiindon
ozollillo nuolobiliyo yososindon
sonro horololonno olduuno dillo
oliyor. 'Hopsi yosodon doloyi qolni
yor, olo yoso yurdiindoli dior yoi
rinoilori do horololondirdi" diyor.
Turliyo'nin Brozilyo, in vo Molozyo
qibi yulsolon piyosolorin boindo qol
diini vurquluyor.
SERVOTEL Corporoion Boloni
nor svon'i yillor onoosindon oniyo
run. Silivri'do Turliyo'nin ill qol
oollorindon birinin lurulduu do
nondo, lonsop projoloro dillo oli
yor vo qoyrinonluldo 'lono door"
yoroon projolorin qoliirilnosindon
bohsodiyordu. Ooiiniz qunlordo
uzun orodon sonro sohbo odorlon
oyni lonuloro doindi. Bu lonudo
Sorvool Turliyo'do hoo bolqodo on
lopsonli hiznoi voron irlolordon
biri. Turliyo'doli pol ol projodo in
zolori vor. Turliyo'do projolorin onlsi
yonol, lrli vo door yoroobilnosi
iin lonsopon ninoriyo, nodoldon
buyullulloro lodor boindon sonuno
lodor qoliiriyorlor. Bon buno 'linyo
yoronol" diyorun. indo rozidons
ni oloool? Ool ni? Yolso AVM ni?
KATMA DEGER YARATAN
GAYRlMENKUL FORMLLERl
gPHUVYDQ
%LURO.D\PDV
Gelecekte hangi alanlar geliecek?
'in Dunyast sayfalartnda her ay i dunyastntn

nabztnt tutuyoruz... Gundemde yer alanlar, kulisler,
belki bazen perde arkastnda konuulanlar...
Ya da gozden kaanlart burada sizinle paylatyorum.
'in Dunyast baltt ile sizler de bana e-mail atabilirsiniz"
nilili oblo Kno, Oroo oroindon
soin olinon nobil oyun oi OponFo
in qibi pol ol yoirini vor. Yoirin
iin nolor oozip oloool diyo sordun.
Alsoy'un qoruu ononli. 'Foboil
olnolojilor, 3D prininq, dizoyn, nobil
oplilosyonlor qolooolo on ol buyu
yoool olonlor" diyor. Alsoy, 'Turli
yo'do qiriinlorin qolinosi vo yoirin
oloino qolnosi zonon oliyor. Folo
qolinolori nornol qornol lozin, so
nuo bu qiriinlorin bolonqioi do
yoni" dorlon Turliyo'doli qolinolori
do olunlu buluyor.
INTEL'N qlobol yoirin luruluu
olon Inol Copiol, dunyo opindo yo
nilili olnoloji qiriinlorino vo irlo
lorino sornoyo yoirinlori yopiyor...
Inol Copiol Turliyo, Orodou vo
Kuzoy Arilo bolqo nudurluunu iso
Bori Alsoy yuruuyor. Alsoy ilo qo
iiniz qunlordo oniin. noolillo
univorsiodon sonro ABD'yo qidon,
Turliyo'nin vordii 'boyin qou" or
nollorindon biri. Noyso li 'orsino
qo" ilo qori donnu soyilir. Turli
yo'do yopii yoirinlor orosindo Nol
o vo Oruponyo vor. Onun diindo yo
oro buyulluloli qulu Turl irlo
lorino ozun sunnoyi hodoodillori
ni bolirorol unlori soyluyor. 'OB'lor
Turliyo'nin ononli quou, hizli buyu
yorlor. roindo vo ihroooo soz so
hibi lonunundolor. Enorji surolorin
do uroindon vorinlilio, yoirindon
qoroniyo ihiyo duydullori lonulor
do boindon sonuno on hizno olo
niyorlor. Yoirin lonusundo doni
nonlil yoponlor, sonro olip qidiyor.
Biz surolli bir ozun yoronol isi
yoruz".
Airlilli olorol qrubun iiroli No
urol Ooz ilo buyunoyi plonliyorlor.
Enirolu, qonol olorol doolqoz lul
loninindoli buyunoyo dillo oli
yor. 'Oolion olnolojilorlo 202b'o
doolqoz pozori porolu qooool.
20S0'lordo ili loino iloool. Turliyo
doolqozo yolinlil oisindon iyi bir
bolqodo onool doru honlolor yop
nosi qoroliyor". Doolqozin yulsoli
iylo birlilo Enirolu'nun hodoindo
Turliyo'nin lonyon ilosunu dool
qozo donuurnol vor. 'Konyonlo
rin noorlori iin boylo bir osisi ill
doo biz luruyoruz" diyor. Turliyo'do
400 bin lonyon olduu duunulurso
bu do ononli bir honlo.
GETMZ qunlordo Olobol
Yoirin Holdinq irlolorindon Olo
bol Enorji'nin yonoin lurulu bo
lonliino oonon Kono Enirolu ilo
sohbo ono inloni buldun. Eniro
lu 10 yildir qorov yopii Briish Oos
Businoss Yonoin Kurulu Bolonlii
qorovindon oyrilip Turliyo'yo bu qo
rovo qoldi. Nosil onlooyin? nqil
oro'nin un qoz doiinini uslonon
bir irloi. Olobol Yoirin Holdinq
Yonoin Kurulu Boloni Mohno
Kunon'in iyi odonlori bulup qoir
nol lonusundo usuno yolur. Eni
rolu do onorji lonusundo odoo dor
yo doniz. Bir yonolo 360 dorooo
onloi hor oyi. Hopsini yozson
boli boino bir dorqi iloririz. Ano
lisooo hodoorindon bohsonol isi
yorun. lordo doho qoni oloririz.
noolillo Turliyo'do onorji yonoi
ni lonusundo bonin OB dodiin
DOGALGAZ PAZARl 202STE,
PETROL GEECEK"
.DQDW(PLUROX
%DU$NVR\
Dljltal lK Holdingler
2013te holdingler yeni yatrmlara odaklanacaklar
ORTADOU VE
AFRKA PAZARLARI
NE IKACAK
Trkiye sanayisi ve ekonomisine yn veren irketler, 2013 yl planlarn yaptlar. Hedeerinde yeni
pazarlar var. Bata Ortadou ve Afrika olmak zere naat, altyap, enerji, gda, hazr giyim gibi
sektrlerde faaliyet gsteren pek ok aktr, imdi bu pazarlara odakland. 2013, holdingler asndan
yeni retim tesisleri kurmak anlamna da geliyor. Hem Trkiyede hem de yurtdnda nemli
atlmlar sz konusu Yeni yln en nemli gndemlerinden bir dieri de, alan saysn artrmak
ESRA KIZILTAN
esrakzltan@turkshtmederg.com
2
012 zor bir yld. Birok a-
dan skntlarla dolu geti.
Oysa geen yln ortalarn-
da kresel sistemde bir to-
parlanma olaca ve 2013te dzle
klacana dair herkeste yaygn bir
beklenti vard. Beklentiler gerekle-
medi. Bata Euro blgesi olmak zere
gelimi ekonomilerin genelinde k-
tye gidi gstergeleri belirli bir stres
yaratt. ABDnin toparlanmaya bala-
masna karlk AB ve ardndan in ve
teki ykselen ekonomilerde olumsuz
sinyaller gelmeye balad. Ekonomist-
ler, 2012yi kresel sistemde ekonomik
adan kayp bir yl olarak deerlen-
diriyor. Buna karlk Trkiye, ABdeki
durgunlukla karlatrldnda 2012
yln canllkla kapatmay baard.
Dnya konjonktrnde yaanan ge-
limelere ramen Trkiye ekonomisi-
ne yn veren irketler, 2012 ylnda hi
de kt olmayan bir tablo ortaya koy-
dular. 2012den aldklar cesaretle ise
2013 ylnda yeni yatrmlar ajanda-
larna eklediler. Nasl bir 2013 planla-
dklarn sorduumuz holding yneti-
cileri, 2013ten bir hayli umutlular
Gelien pazarlara ilgi byk
2012deki baz aksamalara ve skn-
tlara karn holdingler, 2013te yat-
rm odakl ilerleyecekler. Gelimekte
olan lkelere youn bir ilgi sz konu-
su. Hedefteki pazarlarn banda Orta-
dou ve Afrika lkeleri geliyor. Bunda
Arap Baharnn etkisi byk. Asln-
da Arap Baharndan iki ynl sonu -
karmak mmkn. yle ki, Libya gibi
lkelerde yatrmlar geri ekildi ama di-
er taraftan Libya gibi olmamak adna
bu blgedeki dier lkeler yatrm faa-
liyetlerine hz verdiler. Byle olunca bu
2013VEGELECEK
tablodan yararlanmak isteyen Trki-
yeli irketler de bu pazarlara yneldiler.
Yldz Holding, 2013 hedeerini tama-
men bu pazarlara kilitlemi durumda. O
blgelerdeki paketli rn tketme ta-
lebinin artm olmas nemli bir tevik
yaratyor. Dier taraftan Limak Yatrm
Holding de bu lkelerdeki enerji, inaat,
altyap ve imento yatrm projeleriyle
yakndan ilgileniyor. Msr, Kosova, Su-
udi Arabistan, Pakistanda operasyonla-
r var. Katar ve Irak da srada Bu lkeler,
inaat sektr iin de olduka verimli bir
ortam sunuyor. Polimeks, Trkiyede-
ki yatrmlarnn dnda Trkmenistan,
Ortadou, Suudi Arabistan, Katar ve Af-
rika gibi gelimekte olan pazarlar ya-
kndan takip ediyor ve 2013 yl iin he-
deerini bu lkelere yneltmi durumda.
Yeni istihdam iin dmeye basld
2012 yl ekonomik byme oran-
nn yzde 3-3,5 arasnda olduunu d-
nrsek, 2013te yzde 4-4,5, 2014 yl
seim yl olmas sebebiyle de by-
menin daha da ykselerek yzde 5-6
arasnda olaca tahmin ediliyor. Bu
bymeye kukusuz yeni yatrmlar
hizmet edecek. nk 2013te holding-
ler yeni retim tesisleri konusunda ol-
duka cmert davranacaklar. Bu konu-
da dikkat eken yatrmlardan biri nci
Holdinge ait. Bugn Manisa Organize
Sanayi Blgesinde bulunan drt fabri-
ka ile toplam 11 milyon 100 bin adet jant
retimi gerekletiriyorlar. 2013 yln-
da yaplacak 12 milyon euroluk kapa-
site artrm yatrm ile ylda 2 milyon
adet alminyum jant retecek. Byle-
ce 2013 ylnda HL nci Alminyum Jant
A..nin Manisada kurulu iki fabrika-
sndaki jant retim kapasitesi 4 mil-
yon adede ulaacak. 2013 ylnda yzde
20 byme planlayan Erolu Holding,
Msrda 120 milyon dolarlk fabrika ya-
trmn tamamlad. 2013te ikinci 120
milyon dolarlk fabrika yatrmna ba-
layacak. Aksarayda var olan ve 1,5 mil-
yon adet denim pantolon retilen tesise
yeni tevik paketi kapsamnda 15 mil-
yon dolarlk daha ek yatrm yapacak-
lar. Abalolu Holding de 2013 ylnda
yeni kurduu Doal Kaynaklar irke-
ti ile doal kaynaklar ve metalik ma-
dencilik sektrnde faaliyet gsterme-
yi hedeiyor. Holdingler yeni yatrm
kanallar ile birlikte istihdam yaratma
konusunda da ortak bir payda da bulu-
uyorlar. Anadolu Birlik Holding eko-
nomik, sosyal ve evresel kalknmay
salamak adna istihdam artryor. u
anda mevcut 3 bin 500 olan alan sa-
ysn, 2013 yl yatrmlaryla birlikte 5
bine karmay hedeiyor.
Enerji tam gaz
Dier taraftan Asta Holding de 2012
ylnda 2 bin kiiye i imkan salad.
2013 ylnda otel, lks konut, os ve i
merkezi yatrmlar ile bu sayy 3 bine
karmay hedeiyor. Bu temel hedef-
lerin dnda 2013n enerji yatrmla-
r asndan da verimli geeceini sy-
leyebiliriz. Trkiyenin en nemli enerji
irketlerinden biri olan Turcas, Deniz-
lideki yaklak 600 milyon euro ya-
trm bedelli 775 megawat kurulu g-
cndeki elektrik santralinin 2013 yl
balarnda faaliyete gemesini planl-
yor. Mevcut faaliyet alanlarn yannda,
yenilenebilir enerji yatrm frsatlarn
ve zellikle rzgar, jeotermal ve hidro
kaynaklara dayal elektrik retimi op-
siyonlarn da aratryor.
Boydak Holding de yurtd pazarlar
iin kurduklar retim irketlerine ve
mevcut markalar iin rettikleri rn
gam eitliliinin salanmasna yne-
lik yatrmlara arlk verecekler.
2012DEK BAZI AKSAMALARA VE
SIKINTILARA KARIN HOLDNGLER,
2013TE YATIRIM ODAKLI LERLEYECEKLER.
GELMEKTE OLAN LKELERE LG YOUN.
HOLDNGLERN
2013 AJANDASI
>
Ar-Geye yatrm
>
Teknolojiyi daha fazla kullanma
>
Gelien pazarlara odaklanma
>
Yeni retim tesisleri oluturma
>
stihdam saysn artrma
>
rn gamn geniletme
Xxxxxxxxxxxx Dljltal lK Holdingler
RN GAMIMIZI ARTIRIP
ENERJDE BYYECEZ
MEVCUT irketlerimize ek yatrmlar yaparak kapa-
site artrmlar gerekletireceiz. Yurtiinde ve yurtd-
nda yaplacak yeni yatrmlar sayesinde gelecek 10 yl
ierisinde sektrnde dnyann bilinen ve tercih edilen
markalar arasnda yer almay hedeiyoruz. Son yllar-
da i portfymze yeni kattmz, zellikle enerji sek-
trne yurtd pazarlar iin kurduumuz yerinde re-
tim irketlerine ve mevcut markalarmz iin rettiimiz
rn gammzn eitliliinin salanmasna ynelik yat-
rmlara arlk vereceiz. By-
memizi salayacak ortaklkla-
ra her zaman az. Halihazrda
enerji alannda hidroelektrik,
rzgar ve gne enerji proje-
leri; yurtdnda mobilya reti-
mi ortaklklarmz devam edi-
yor, yenileri de olabilir. Ar-Ge almalarna byk destek
veren ve her irketinde ayr bir Ar-Ge birimi bulunan Boy-
dak irketlerinin her yl yeni rn gelitirme konusunda
hedeeri var. Yeniliki rnlerimize, evre dostu, tasarm,
kalite ve uygun yat politikalarmz da eklenince piyasaya
yn veren, trend belirleyen ve mteri beklentilerini kar-
layan rnler gelitiriyoruz. Her geen gn yurtd ma-
aza saymz artryoruz. 2011 ylnda 250 olan mnhasr
maaza saymz 2013te 350ye ulaacak.
10 YIL NDE LK 1000DE
OLMAK STYORUZ
2013 ylnda da lkemizin yksek byme potansiye-
line paralel, dinamik bir performans sergileyeceimizi
dnyorum. 2013 ylnda srdrlebilir ve krl by-
me stratejimizle yzde 12 byme hedeiyoruz. reti-
minin yzde 60n 70 lkeye ihra eden bir grup olarak
2013 ylnda da sektrmzn ihra lideri konumunu ve
lke ekonomisine deer yaratmay srdreceiz. nci Gru-
bu irketleri Cumhuriyetin 100nc ylnda dnyada ilk
1000de olmak vizyonu ile id-
dial bir hedefe kilitlendi. Bu
hedefe otomotiv yan sana-
yi, lojistik, enerji depolama ve
atktaki geliimi srdrerek
ve yeni yatrmlar gerekle-
tirerek ulamay amalyoruz.
2012 ylnda holding olarak toplam 100 milyon TL yatrm
yaptk. Bugn Manisa Organize Sanayi Blgesinde bulu-
nan drt fabrikamz ile toplam 11 milyon 100 bin adet jant
retimi gerekletiriyoruz. 2013 ylnda yaplacak 12 mil-
yon euroluk kapasite artrm yatrm ile ylda 2 milyon
adet alminyum jant retecek. Bylece 2013 ylnda HL
nci Alminyum Jant A..nin Manisada kurulu iki fabri-
kasndaki jant retim kapasitesi 4 milyon adede ulaacak.
lk fabrikamzdaki 60 milyon euroluk alminyum jant ih-
racatmz bu tesis ile bu yl 110 milyon euroya karacaz.
Boydak Holding Ynetim Kurulu
Bakan
+DF%R\GDN
nci Holding Ynetim Kurulu
Bakan
0HUDOQFL=DLP
2013VEGELECEK
2015 ylna kadar asset byklmz yaklak 7 milyar dolara kadar karmay hedef-
liyoruz. 2012 yl sonu itibariyle taeronlar ve ortaklklarmz dahil 20 bine yakn olan al-
an saymz yeni yatrm projelerimizle 2013te yzde 20ye yakn artracaz. nmzdeki
yllarda Trkiyede zellikle enerji (retim ve datm) ve altyap sektrndeki yatrm pro-
jeleriyle; yurtdnda gelimekte olan lkelerdeki (Balkanlar,
Krfez lkeleri ve Afrika lkeleri) enerji, inaat, altyap ve i-
mento yatrm projeleriyle yakndan ilgileniyor olacaz. u
anda Trkiye dnda Msr, Kosova, Suudi Arabistan, Pakis-
tan ve Kuzey Kbrsta operasyonlarmz var. Makedonya ve Grcistanda da yeni projeleri-
miz var. Katar ve Irakta da eitli inaat ve yatrm projelerini deerlendiriyoruz. Yapaca-
mz tm yenileme ve ilave yatrm almalar sonucunda, Kahire Uluslararas Havaliman TB2
Terminalinin yllk yolcu kapasitesini 3,5 milyondan 7,5 milyona ykseltmeyi hedeiyoruz.
YEN ODAK NOKTAMIZ
AFRKA PAZARI
TRKMENSTAN, Ortadou, Suudi Arabistan, Katar ve Af-
rika gibi gelimekte olan pazarlar yakndan takip ediyoruz.
Trkiyede de yatrmlarmz devam ettiriyoruz. Yurtiinde ve
yurtdnda 2012 ylnda toplam yatrm deeri 4,3 milyar dola-
r bulan 10 projenin inaatna devam ediyoruz. Trkmenistan,
Trkiye, Suudi Arabistan ve inde oslerimiz bulunuyor. Yurt-
dndaki faaliyetlerimizin yan sra Trkiye pazarnda da yeni
yatrm frsatlarn aratryoruz. Polimeks olarak taahht ve
genel mteahhitlik hizmetleri altnda, antsal kamu yaplarn-
dan ticari komplekslere, otel, hastane artma tesisi gibi teknik
ilevi youn projelere uzanan
geni bir portfymz mevcut.
Stratejik hedeerimiz dorultu-
sunda i portfymze Afrika
lkeleri gibi yeni pazarlar ek-
lemeyi hedeiyoruz. Ayrca ya-
trmc apkamz genileterek
yurtiinde yeni projelere ar-
lk vermeyi amalyoruz. Yur-
tiinde kentsel dnm sre-
ci, mtekabiliyet yasas ve 2B
kanunu gibi konular yakn-
dan takip ediyor, bu dorultuda
yeni projeler ile inaat-gayri-
menkul sektrnde daha aktif
rol almay amalyoruz.
ORTADOU VE AFRKA
RADARIMIZDA
YILDIZ HOLDNG
olarak byme stra-
tejimizde i pazarn
yan sra dier pa-
zarlarda da byme-
ye odaklandk. Yldz
Holding cirosunun
yzde 85ini gda i-
lerinden elde ediyor.
Gda ilerimizde y-
ln ilk yarsnda yz-
de 11 byme yaka-
ladk. kinci alt ayda
daha hzl bir by-
me bekliyoruz. Hol-
ding olarak geen yl
11,6 milyar lira olan
ciro byme orann bu ylsonunda yzde 13-14 se-
viyelerine kartm olmay hedeiyoruz. Ortadou
ve Kuzey Afrika zel tketimin artt ve gda ya-
trmlar iin gelecek vaat eden pazarlarn banda
geliyor. Bu blgeler paketli rn tketimine balad
ve paketli rnlere talep hzla artyor. Ayn zaman-
da Dou Avrupa blgesi de gelien ekonomisi ve t-
ketim hzyla muhtemel yatrm olanaklar iin ra-
darmzda olan pazarlar arasnda yer alyor.
Polimeks Ynetim Kurulu Bakan

Erol Tabanca:
Yldz Holding CFO
&HP.DUDND
Limak Yatrm Ynetim Kurulu Bakan
Ebru zdemir :
YATIRIMLARIMIZI KRFEZ LKELERNE EVRDK
Xxxxxxxxxxxx Dljltal lK Holdingler
YAKIN zamanda yurtiinde ve yurtdnda birok projeyi tamamladk. Manifa Su st
Geitleri Projesi, Umman Duqm Liman, Katar Petrol Liman projelerinin yan sra 2045 yl-
na kadar stanbulun ime suyunu karlayacak olan Melen Projesinde stanbul Boaznn
altndan geen tneli ina ettik. 2013 ylnda 1,5 milyar dolarlk i hacmine ulamay he-
deiyoruz. Dier taraftan enerji alanndaki yatrmla-
rmz da devam ediyor. Doalgaz datm irketi olan
Energaz 2012de satn aldk, bugn 600 binden faz-
la aboneye hizmet veriyoruz. Hem rzgar hem de gne enerjisi alannda Trkiyeye yeni
projeler sunmak iin hazrlanyoruz. Hyundai Solar ile anlama imzaladk, PV panel iin
anahtar teslim gne santrali hizmetleri sunuyoruz. Rzgar enerji irketi RES ile ortak
rzgar santrali yapyoruz. 2013 ylnda 120 megavat bir yatrm balatmay planlyoruz.
YENLENEBLR
ENERJ KAYNAKLARINI
DEERLENDRECEZ
DENZLDEK 600 mil-
yon euro yatrm bedel-
li 775 megavat kurulu
gcndeki elektrik sant-
ralimiz 2013 ylnda faa-
liyete geecek. nmz-
deki 10-15 yl iinde de
petrol, doalgaz veya k-
mr gibi bir kaynan
retimine de adm atma
vizyonumuz bulunuyor.
Bu nedenle Irak, Azer-
baycan, Akdeniz Blgesi
ve dier komu lkeler-
deki gelimeleri de ya-
kndan takip ediyoruz. Turcasn at kuruluu olan Ak-
soy Holding, enerjinin yan sra turizm ve gayrimenkul
sektrlerinde yatrm yapmaya devam ediyor. Conrad
stanbuldaki yaklak 80 milyon TL bteli renovasyon
yatrmmza Temmuz 2012de balamtk ve 2013 so-
nunda bitirmeyi hedeiyoruz. Aksoy Holdingin d tica-
ret alannda faaliyet gsteren itiraki Enak Yap ve D
Ticaret ise Iraka gerekletirdii ihracat, hacmi yz-
de 40 zerinde byterek srdryor. lkemize katma
deer yaratma ve dviz girdisi salama misyonumuza
komu lke potansiyellerini irdeleyerek devam edeceiz.
KRESEL BR OYUNCU
OLMAK STYORUZ
150 MARKA ve 250 rnle sektrn en geni rn
portfyne sahip olmakla birlikte 2011 yl ciromuz 853
milyon dolardr. 2003 ylndan bu yana kesintisiz srdr-
dmz pazar liderliimiz, 8,3 pazar pay ile devam edi-
yor. Abdi brahim olarak hedemiz, i pazardaki liderli-
imizi srdrlebilir klmak ve Trkiyedeki gcmz
dnyaya tayarak kre-
sel bir oyuncu olmak. ok
byk irketlerin hakim
olduu Avrupa pazarlar-
na ihracat yapmay nce-
likli i hedeerimiz aras-
na koymu bulunuyoruz.
zellikle son birka yl-
dr global bir oyuncu olma
vizyonumuzla, uluslara-
ras arenadaki faaliyetle-
rimize hz verdik. Doru-
dan faaliyet gsterdiimiz
lkeler arasnda Kazakis-
tan, Cezayir, Azerbaycan, Grcistan ve Ukrayna bulunu-
yor. Gelecekte de var olabilmek iin Ar-Ge almalar-
mz ok nemsiyoruz. Bu kapsamda toplam 40 milyon
dolar yatrmla Trkiyenin akredite olmu ilk ve en b-
yk Ar-Ge merkezini kurduk. Abdi brahim olarak her
yl ciromuzun yzde 5ini Ar-Ge almalarna ayryo-
ruz. Ancak hedemiz bu rakam yzde 15lere karmak.
Turcas Petrol Ynetim Kurulu
Bakan
(UGDO$NVR\
Abdi brahim Bakan

1H]LK%DUXW
STFA CEO
0HKPHW$OL1H\]L
2013 YILINDA 1,5 MLYAR DOLAR HACM HEDEFLYORUZ
2013VEGELECEK
TAV Havalimanlar
Gelitirme ve Strateji
Direktr
6HUNDQ.DSWDQ
HEDEF, GELEN
LKELERDE
VAR OLMAK
TAVIN hede, kalknmakta olan
lkelere odaklanmak. Bu ereve-
de, bununla snrl olmamak zere,
Trkiyenin tarihsel, kltrel ve eko-
nomik balarnn bulunduu Ku-
zey Afrika, Ortadou, Krfez Blgesi,
Balkanlar ve Kafkaslardaki frsat-
lar yakndan takip ediyoruz. TAV
Havalimanlar bugn Trkiye, Gr-
cistan, Makedonya, Tunus, Suudi
Arabistan ve Letonyada toplam 12
havalimannda faaliyet gsteriyor.
Yaklak 2 milyar dolar piyasa dee-
rine sahip olan TAV Havalimanlar-
nn ksa ve orta vadeli hede, nan-
sal ve operasyonel yeteneklerini
amayacak ekilde hedef blgesin-
deki frsatlar takip ederek akll b-
yme stratejisini srdrmek.
Abalolu Holding Yrtme
Kurulu Bakan Yardmcs
2X]$EDOROX
YATIRIMLARA
DEVAM EDECEZ
ABALIOLU Holding ats altn-
da faaliyet gsteren kat ambalaj
ve bakr sektrnde yzde 5, tekstil
sektrnde ise yzde 2 byme he-
deiyoruz. Yeni kurduumuz Doal
Kaynaklar irketimiz ile doal kay-
naklar ve metalik madencilik sek-
trnde bymek istiyoruz. irketi-
miz CRM (Mteri likileri Ynetimi)
ve Loyalty (Mteri Sadakati) uy-
gulamalar sayesinde iletmelerin
bir yandan operasyonel ihtiyalar-
n karlayan zmler retiyor, bir
yandan da hazrlanan st dzey ra-
porlama sistemleri ile yneticilere
karar aamalarnda destek oluyor.
Perakende zmleri, veri ynetim
hizmetleri ile 360 derece pazarlama
zmleri sunuyoruz. 2012de oldu-
u gibi 2013de yeni yatrmlarla yo-
lumuza devam edeceiz.
Asta Holding Ynetim
Kurulu Bakan
9HGDW$o
YZDE 100
BYYECEZ
GELECEK yl ierisinde dnya-
daki ekonomik dalgalanmann yan
sra Trkiye iin istikrarl bir by-
me beklentimiz var. 2013 ylnda
yzde 4-4,5 byme ngryoruz.
2014 seim yl olmas sebebiyle b-
ymenin yzde 5-6 arasnda olaca-
n dnyoruz. irketimizin b-
yme hedeeri iin zellikle
gayrimenkul sektrnn byme-
sine paralel olarak 5 yl ierisinde
mevcut ekonomik byklm-
zn (aktif deerler asndan) yzde
100 artarak, 1.2 milyar dolar byk-
le ulamasn planlyoruz. Bugn
2 bin olan alan saymz 3 bin kii-
ye karmay istiyoruz. Amacmz,
istikrarl bir ekilde byyerek sr-
drlebilir kaliteli bir hizmet anlay-
n gelecek yllara tamak. Bu ne-
denle nmzdeki ylda da otel, lks
konut, os ve i merkezi projelerimiz
devam edecek.
Dljltal lK Holdingler
Anadolu Birlik
Holding CEOsu
+DPGL%DF
STHDAMIMIZ
5 BNE IKACAK
2013 YILINDA yzde 15 orannda
byme bekliyoruz. stihdam bizim
iin son derece nemli bir konu. Bu
nedenle reticilerimizin ve retici-
lerimizin yaad blgelerin ekono-
mik, sosyal ve evresel kalknmas-
n salayabilmek iin istihdam
artryoruz. u anda 3 bin 500e ya-
kn alanmz mevcut, 2013 yl ya-
trmlarmz ile birlikte bu saynn 4
bin 500-5 bin civarna kmasn he-
deiyoruz. AB Holding olarak
2012de toplam deeri 350 milyon
dolar bulan yeni tesisimizi hizmete
aarak, 1.2 milyar dolarlk yatrma
imza attk. Bizim nihai hedemiz, bi-
zim hinterlandmzda retilebilen
veya retilebilecek her rn kat-
ma deerli hale getirecek sanayi ya-
planmasn gerekletirmek ve bu
blgedeki her reticiye szlemeli
tarm yaptrarak hepsini Konya e-
ker emsiyesinin altna alabilmek.
Aolu naat Ynetim
Kurulu yesi
&HQN$oROX
YKSEK YAPI
VE KARMA
PROJELERLE
BYYECEZ
AIOLU Trkiyedeki inaat
projelerinde her zaman aktif rol ald,
bundan sonra da almaya devam ede-
cek. 2012 ylnda karar aamasn ge-
ip gndeme aldmz pek ok proje
oldu. 2013 ylnda yeni balayacak
Ataky projemiz bunlardan biri. Bu
proje ile 500 kiilik yeni istihdam
salamay planlyoruz. Trkiyede ol-
duu gibi yurtdnda da yatrmlar-
mz sryor. Yurtdnda taahht i-
leri iin iki farkl lkede kurulan yeni
irketlerimizle tecrbeli olduumuz
yksek yap ve karma kullanm pro-
jelerine teklif veriyoruz. 2013 ylnda
yurtd taahht projelerine ve halen
daha grmeleri sren kentsel d-
nm projelerine arlk vereceiz.
Erolu Holding Ynetim
Kurulu Bakan
1XUHWWLQ(UROX
YZDE 20
BYME
HEDEFLYORUZ
2013 YILINDA yzde 20 byme
planlyoruz. Msrda 120 milyon do-
larlk fabrika yatrmmz tamamla-
dk. kinci 120 milyon dolarlk fabrika
yatrmna alt ay sonra balayacaz.
Aksarayda var olan ve 1,5 milyon adet
denim pantolon rettiimiz tesisimi-
ze yeni tevik paketi kapsamnda 15
milyon dolarlk ek yatrm yapacaz.
Dzcede de 5 milyon dolarlk rme
yatrm yapacaz. Gayrimenkulde
de yatrmlarmz srecek. 2011 yln-
da 2,5 milyar TL olan toplam proje ya-
trmmz, 2013te yeni projelerle 3,2
milyar TLye karmay planlyoruz.
Ayrca Colins ve Loft iin 2013 ylnda
Trkiyede 10, yurtdnda ise 37 yeni
maaza amay planlyoruz. Rusya
ve Ukraynada iki osimiz bulunuyor.
2013de Rusya ve Ukraynada maa-
za saymz 6 ve franchise maaza sa-
ymz ise 30 olacak.
2013VEGELECEK
Seluklu Holding
Ynetim Kurulu Bakan
VPDLOgQFHO
2013TE DOKUZ
SEKTRLE
BYYECEZ
2013 YILI iin byme beklentimiz
yaklak olarak yzde 5. Seluklu
Holding olarak 2013 ylnda zellikle
ambalaj, ila ve inaat sektrlerin-
deki yatrmlarmzla birlikte 500 ki-
ilik bir istihdam yaratmay hedei-
yoruz. la, mutfak eyalar, nitelikli
alminyum, inaat, ambalaj, tarm ve
hayvanclk gibi farkl sektrlerde fa-
aliyet gsteren dokuz irketimiz var.
Ambalaj sektrnde Sentez Grup
olarak devam eden yatrmlarmz
2013 ylnda devreye alacaz. Buna
paralel olarak Selin Yap tarafndan
ina edilen Rings stanbul projemizin
ilk etap teslimini Mays 2013te yapa-
caz. Yine 2013 ylnda Rings stan-
bul projemizin ikinci etap inaatna
balamay hedeiyoruz. Ayrca Rings
Alveri Merkezi yatrmmz Eyll
2013te faaliyete balayacak.
Akta Holding CEOsu
%XUKDQ.XUW
YURTDIINDA
DAHA AKTF
OLACAIZ
2013 YILINDA mevcut durumu-
muza oranla yzde 30 orannda bir
byme hedeiyoruz. inde bu yl
yeni retim merkezimiz devreye gi-
recek. Buna ek olarak uzun zaman-
dr hedemizde olan Rusya pazarna
ynelik bir yatrm da planlyoruz.
Rusyada rnlerimiz en fazla ter-
cih edilen markalar arasnda yer al-
yor. Hava sspansiyon sistemi re-
timinde dnyada ilk arasndayz.
Blgede planladmz yatrmla-
r da 2013 ylnda hayata geirme-
yi hedeiyoruz. Gney Amerikada
da nemli atlmlar yapacaz. Bre-
zilya pazarnn yzde 8ni biz karl-
yoruz. 2013teki hedemiz yzde 14e
ulamak olacak. Hava sspansiyon
sistemlerinde teknoloji youn bir a-
lma sreci var. Bu nedenle tm dn-
yadaki personel saymz yzde 10
gibi bir oranda arttracaz. Bu da bizi
700l saylarn zerine kartacak.
OTI Holding Ynetim
Kurulu Bakan
$\KDQ%HNWD
AVRUPAYA
ALMANYADAN
GRECEZ
2013 YILI iin yzde 23 byme
hedeiyoruz. Yeni yaplanma sreci
ile Avrupa pazarna girmeye hazr-
lanyoruz. Yapsal yatrmlarla 2014
ylnda Avrupada ses getireceiz.
2013 ylnda hizmet vereceimiz
turist says yaklak 2 milyon 400
bini, ciromuzda 1.8 milyar dolar bu-
lacak. 2013 ylnda insan kaynaklar
anlamnda da ciddi hedeerimiz var.
Bizim iin 2013 Avrupaya giri iin
bir hazrlk sreci olacak. Avrupaya
devlerin olduu Almanyadan gi-
receiz. Ayrca 2013de iki oteli de
bnyemize katacaz.
2013VEGELECEK
Holdingler
2013VEGELECEK
Saray Holding Ynetim
Kurulu Bakan
6DPLg]GD
120 MLYON
DOLAR HRACAT
HEDEF
2012 YILINDA 400 milyon TL olan
konsolide grup ciromuzu, 2013de
500 milyon TL; 100 milyon dolar
olan ihracatmz da 120 milyon
dolara karmay hedeiyoruz. 2
bin kiinin alt bir grup haline
geldik. Bu rakam 2013 ylnda en az
yzde 11 artrmak istiyoruz. 2010,
2011 ve 2012 yllarnda yatrmna
baladmz projeleri, 2013 ylnda
tamamlamay planlyoruz. Bu
balamda 2010 ylnda baladmz
UHT st, st tozu ve st rnleri
tesisimizi 2013 ylnn ilk aylarnda
hizmete aacaz. Dier taraftan
2012 ylnda baladmz jeotermal
enerji yatrmna 2013 ylnda hz
verip ilk kuyular aacaz. Bu
projeler dnda yeni bir ie girmeyi
dnmyoruz. Mevcut ilerimizle
yolumuza devam edeceiz.
Varyap CEOsu
(UGLQo9DUOED
BU YIL HALKA
AILACAIZ
2013 YILINDA sektrn 2012ye
oranla daha hareketli geeceini n-
gryoruz. zellikle kentsel dnm
ve mtekabiliyet yasasnda mevcut
birka sorunun da zlmesiyle bir-
likte sektre daha fazla hareket ge-
leceini dnyoruz. Bu nedenle
Gayrimenkul gelitirme projelerimiz
kapsamnda Varyap-Gap naat or-
taklnda gerekletirdiimiz Met-
ropol stanbul projemizin inaat hz-
la devam ediyor. Dier yandan taahht
ilerimiz de devam ediyor. Kentsel d-
nm kapsamnda almalarmz
sryor. Bunun haricinde yurtd g-
rmelerimiz var. Uluslararas satla
ilgili almalarmz ve yaplanmam-
z tamamladk. Bu alanda da daha ak-
tif olacaz. Ayrca 2013 ylnda piya-
sa artlarnn da uygunluunu dikkate
alarak halka arz gerekletirmeyi d-
nyoruz. Bu anlamda organizasyo-
numuzu ve gerekli dzenlemeleri ta-
mamlamak zereyiz diyebililrim.
IC Holding Ynetim Kurulu
yesi ve Genel Mdr
5XKL<DPDQHU
400 MLYON TL
YATIRIM
YAPACAIZ
2013 YILINDA IC Grup irketleri-
miz ve itiraklerimizin taahhd-
mzdeki i stokunun devreye gir-
mesinden dolay kombine cirolarnn
2012 ylna gre yaklak olarak yz-
de 60 orannda bymesini ngr-
yoruz. Buna bal olarak alan sa-
ymz da 2012 ylna gre yzde 45
orannda artrmay hedeiyoruz.
Mevcut durum itibariyle inaat, tu-
rizm, sanayi, enerji, elektrik datm,
havaliman ve deniz liman iletme-
cilii gibi pek ok alanda ve deiik
sektrde yurtiinde ve yurtdnda
faaliyetlerde bulunuyoruz. 2013 yln-
da da faaliyetlerimizin devam etme-
sini istiyoruz. Bu nedenle 2013de de
byk bir ksm enerji ve turizm sek-
trlerinde olmak zere yaklak ola-
rak 400 milyon TL tutarnda yeni ya-
trm yapmay hedeiyoruz.
Holdingler
M
obilya retimi hzla artan Trkiyenin,
bu alandaki ihracat byklyle
nmzdeki be ylda dnyann ilk
10 lkesi arasna girecei tahmin ediliyor. Sek-
tr genelindeki bu canllk, mobilya irketlerinin
de byme ve yatrm planlarna ivme kazand-
ryor. 2013 ylnda irketler, i ve d pazarlardaki
byme odakl hedeerini sat ve pazarlama-
da glenme stratejisi zerine kuruyorlar. Sek-
trn en nemli aktrlerinden Tepe Homeun
Ynetim Kurulu Bakan lhan l, kanall b-
yme stratejisine 2013 ylnda da ivme kazan-
drmay planladklarn anlatyor. irket, bayi sa-
ysn 30a, Trkiye genelindeki maaza saysn
ise 40n zerine tayacak. Tepe Homeun Yne-
tim Kurulu Bakan l, 2013 yln mobilya sektr
zerinden Turkishtimea deerlendirirken, b-
yme ve yatrm hedeerini de anlatt
2013 yl pek ok sektrde byme yl
olacak. Mobilya irketleri asndan bu yla
ilikin beklentiler nedir?
lkemizde mobilya sektrnn gemii ok
eskiye dayanmasna ramen, endstriyel re-
tim 70li yllarda balad. Trkiyede retim
2008 ylnda 4,8 milyar dolar iken, 2011de 6 mil-
yar dolara ulat. hracat 1,7 milyar dolar, itha-
lat ise 945 milyon dolar oldu. Mobilya retimini
hzla artran lkemizin ihracat byklnn
nmzdeki be ylda dnyada ilk 10a girme-
Mobilya sektr hedefini ykseltiyor
Trkiyede olduu gibi, dnya genelinde de 2013te kalite ve yat n planda olacak ancak, rnlerin
tasarm ve ilevsellii de ayn oranda tketici tercihlerini etkileyecek. Tepe Home Ynetim Kurulu
Bakan lhan l, mobilya sektrnn nmzdeki yln bu szlerle zetliyor. l, irket olarak da
rn kalitesinden taviz vermeden sat ncesi ve sonras tm hizmetlerde sektr geneline gre ok
daha aktif bir yl geirmeyi planladklarn belirtiyor ve 2013 sat odakl olmakla birlikte mteri
ilikileri srecini en iyi yneten irket olma stratejisi zerine kurulu bir yl olacak diyor.
CANDEER MURADOLU
candegermuradoglu@turkshtmederg.com
2013 SATI ODAKLI
BR YIL OLACAK
Dljltal lK Mobilya
si bekleniyor. Trkiyede mobilya net cari faz-
la veren ve ihracat ithalatnn iki kat olan bir
sektrdr. Mobilya Sanayicileri Dernei (MOS-
DER) tarafndan aklanan 2012 nc eyrek
ihracat ve ithalat verilerine gre, getiimiz yla
oranla, mobilya ihracat yzde 15 artarken, it-
halat yzde 14 azalma kaydetti. Mobilya sana-
yi katma deer asndan lkemizin nde gelen
sektrlerinden olup ihracatta yerli kaynaklar
en ok kullanan ve ithal rnlere bamll en
az olan sektrlerden biri. Trkiye bir retim l-
kesidir, dnya ile ayn zamanda ayn teknoloji-
leri kullanyoruz. Kaliteli retim ve tasarm g-
cmz yksek. Ar-Ge ve tasarmn neminin
anlalmas ve kurumsallamaya ynelik a-
lmlarn yaplmas sektr daha gl klyor.
Mobilya sektr kreselleme srecinde, t-
ketici prolinde, talebin yapsnda ve lein-
de yaratt deiimle kendisini srekli gncel-
liyor. letiim imknlarnn artmasyla birlikte
yurtd rekabetin de iinde olduu yeni dina-
mikleri aktif hale getirdi. Tm pazarlarn orta-
snda, cora olarak stratejik bir konumdayz.
Bu konum Trkiyeye hzl ve zamannda tesli-
mat yapabilme avantajn salyor. Ayn zaman-
da hammadde ve malzeme kaynaklarn kendi
bnyesinde barndran uygun ve yeterli ig-
cne sahip bir lkeyiz. Trkiyede mobilya sek-
trnde yan sanayi ile birlikte 500 bin alan
bulunuyor. Sektrde yaklak 62 bin iletme
perakendeci ve retici olarak faaliyet gsterir-
ken mobilya retimi zellikle stanbul, Ankara,
zmir, Bursa ve Kayseride younlayor.
Mobilya sektrnde Trkiyenin
dnyadaki yeri nasl ekillenecek?
Centre For Industrial Studiesin (CSIL) ra-
kamlarna gre 2010 ylnda dnya mobilya
retimi yaklak 376 milyar dolar olarak ger-
ekleti. Bata ABD, talya, Almanya, Japonya,
Kanada, ngiltere ve Fransa olmak zere yk-
sek gelir grubuna ait lkeler dnya mobilya
retiminin yzde 47sini gerekletiriyor. Orta
ve dk gelir grubuna dahil in, Polonya, Ma-
lezya ve Vietnam gibi sektre ynelik yatrm-
larn hzla artran lkeler ise dnya mobilya
retiminin yzde 53n gerekletiriyor. Mo-
bilya sanayisinde dier nemli ihracat lkeler
ise talya, Almanya, Vietnam, ABD, Polonya, Ka-
nada, Malezya ve Fransa. Trkiye ise 2010 yln-
da dnya ihracatnda 21. srada yer alyor. Son
10 ylda mobilya sektrnde en byk retici
olarak karmza kan inin retim ve ihracat
anlamnda yine n planda olacan syleyebi-
liriz. Trkiyede olduu gibi dnya genelinde de
kalite ve yat n planda olacak ancak rnle-
rin tasarm ve ilevsellii de ayn oranda tke-
tici tercihlerini etkileyecek.
Bu sene irkette hangi stratejiler
n planda tutulacak?
2013 Tepe Home iin sat odakl olmak-
la birlikte mteri ilikileri srecini en iyi y-
neten irket olma stratejisi zerine kurulu bir
yl olacak. rn kalitesinden taviz vermeden
sat ncesi ve sonras tm hizmetlerde sek-
tr geneline gre ok daha aktif bir yl geirme-
yi n gryoruz. Srekli gelime hede ve tm
alanlarmzn bu srelere katlmn sala-
mak amac ile inovasyon projelerimizi ilk ola-
rak stok deer farkndal ile balattk. no-
vasyon projelerimiz 2013 ylnda yaln retim
sistemi, yaln muhasebe ve maliyet sistemleri,
sipari, retim, hammadde planlama sreleri
veCRM ile devam edecek.
irket olarak kresel trendleri nasl takip
ediyorsunuz?
Geen yllarda kurduumuz Ar-Ge ve r-
Ge departmanlarmzda ok aktiz. Her iki de-
partmanmz da yurtii ve yurtdndaki ge-
limeleri ok yakndan takip ediyor ve dnya
trendleri dorultusunda Trkiye gelenekleri-
ne ve satn alma eilimlerine uygun olabile-
cek yeni rn almalar gerekletiriyor. 2013
ylnda maazalarmzda mterilerimize su-
nacamz yeni rnlerde dnya trendlerinin
yansmasn yksek oranda greceiz.
Tepe Homeun
maaza says
40 geecek
Tepe Homeun 2013
hedefleri nelerdir?
Altyap hazrlklarn
2012 ylnda
tamamladmz
kanall byme
stratejimizi 2013
ylnda da ivme
kazandrarak
devam ettirmeyi
planlyoruz.
Bunlardan ilki;
bayilik kanal
ile tm Trkiye
genelinde maaza
saymz artrmak.
2012 ylnda am
olduumuz 7 bayiye
ek olarak 2013
ylnda 16 bayi daha
aarak toplam bayi
saymz 30a, kendi
maazalarmzla
birlikte maaza
saymz 40n
zerine tamay
hedefliyoruz. Bu
say Tepe Homeu
130 bin metrekare
sat alannn
zerine karacak.
2013te aksesuar
rnlerinin yzde
5ini e-ticaret siteleri
araclyla satmay
hedefliyoruz.
2013VEGELECEK
KAPASTEYE
YATIRIM 2013TE
DEVAM EDECEK
Dnyann sanayi devlerine yksek kalitede retim yapan Trkiyenin imalat sanayisi rnek
gsteriliyor. Trk sanayi sektrlerinin dinamizminin yaptalarn alglayabilmek iin ise
kapasite kullanm oranlarna yakndan bakmak yeterli. TKin verilerine gre Trkiyede
sanayi kapasite kullanm oranlar, 2010 Eyll ayndan 2012nin Eyll ayna kadar yzde 75ler
seviyesine oturdu. irketler, 2012nin ardndan daha gvenli olduunu hissettikleri 2013 ve
2014 iin ciddi kapasite kullanm art planlyorlar.
Sanayi Dljltal lK Sanayi
S
on dnemdeki kyla dn-
yada vgler toplayan Trk
ekonomisinin temel artla-
rndan bir tanesi gelimi bir
imalat sanayisine sahip olmas. Avru-
pada ekonomistler Yunanistanda lke
ekonomisini ayakta tutacak bir sanayi
altyapsnn olmamasn eletirirken,
yan bandaki komusu Trkiyenin
dnyann sayl sanayi devlerine yksek
kalitede retim yapmasna olanak sa-
layan imalat sanayisini rnek gsteri-
yorlar. Gerekten de Trkiye bu konuda
blgesinde ne kan bir lke imaj su-
nuyor. Trkiyenin sanayi sektrlerinin
dinamizmi dnyada kabul grrken bu
baarnn yaptalarn alglayabilmek
iin lkenin sanayi kapasite kullanm
oranlarna yakndan bakmak yeterli.
Trkiye statistik Kurumunun (TK)
verilerine gre, 2007 ylnn Mays ayn-
da yzde 80 bandn aan sanayi kapa-
site kullanm oranlar, 2009 ylnn Mart
ay itibariyle yzde 60 bandnn gerisine
dt. Dnyada ve zellikle Trkiyenin
geleneksel ihracat pazar Avrupada
yaanan ekonomik durgunluk, Trki-
yedeki sanayi kapasite kullanm oran-
larn ciddi dzeyde etkiledi.
SELUK OKTAY
selcukoktay@turkshtmederg.com
2013VEGELECEK
2013te kapasiteler artacak
2012 yl birok sektr iin durgunluk
ve ie dnme a olarak deerlendiri-
lebilir. Ancak hracat 1000 aratrma-
snda kapasitelerine ynelik gelecek
projeksiyonlarn paylaan irketle-
rin beyanlar 2014 ylna kadar kapasi-
te kullanmlarnda nemli atlmlar ya-
pacaklarn ortaya koyuyor. Kapasite
kullanm oranlarna ynelik beyanlar-
da bulunan yaklak 500 irketin 170i
KAPASTE KULLANIM ORANLARINA YNELK BEYANLARDA BULUNAN
RETM ALANINDAK YAKLAIK 500 RKETN 170 2013 YILINDA RETM
KAPASTELERN BELL ORANLARDA ARTIRMA PLANLARI YAPIYORLAR.
DEVLERN 2013 KAPASTE ARTI PLANLARI
RKET (%)
DA ELK ENERJ TERSANE VE ULA. SAN. A.. 85
COMPONENTA DKMCLK TC. VE SAN. A.. 24
POLMEKS N. TAAH. VE SAN. TC. A.. 20
TUSA MOTOR SANAY A.. 15
ZKAN DEMR ELK SAN. A.. 10
PETLAS LASTIK SANAYI VE TIC.A 5
BRISA BRIDGESTONE SABANCI LASTK SAN. VE TC. A.. 1
Ancak bu evreden sonra Trkiye
imalat sektr dinamizmini ortaya
koydu ve hzl bir toparlanma ile kapa-
site kullanm oranlarnda 2010un Eyll
ay itibariyle yzde 75ler bandna kt.
TKin verilerine gre Trkiye sanayi
kapasite kullanm oranlar 2010 ylnn
Eyll ayndan 2012nin Eyll ayna ka-
dar yzde 75ler seviyesine oturdu.
Dinamizmi ihracatlar koruyor
Sanayini dinamizmini ortaya koyan
verilerin banda Trkiyede kapasite-
sinin tamamn kullanan irketlerin sa-
ysnn ykseklii geliyor. Ekonominin
referans aratrmalarndan biri olan h-
racat 1000de yer alan irketlerin kapa-
site kullanm oranlar ile ilgili beyanla-
rn baz alrsak; 2011 ylnn tamamnda
kapasitesini yzde 100n zerinde kul-
lanan irketlerin says sekiz. Bu sekiz
irket ierisinde orta leklilerin ar-
lkl olduu grlse de Mercedes Benz
Trk A.. gibi dikkat ekici irketlere
de rastlamak mmkn.
Aratrmaya gre Mercedes Benzin
2011 ylnda kapasite kullanm oran
yzde 106 olarak gerekleti. Kapasi-
tesini yzde 100n zerinde kullanan
bu irketlerin yannda 2011 ylnda
kapasitesinin tamamn kullanan ir-
ketlerin says da ilgi ekici seviyeler-
de. Trkiyenin en byk irketlerini
sralayan hracat 1000 aratrmas-
na gre 2011 ylnda kapasitesinin ta-
mamn kullanan irketlerin says 59.
Trkiyenin sanayisinin nemli bl-
mn oluturan bu irketler arasn-
da devler yer almyor. Bu durum Tr-
kiye imalat sektrnde kk ve orta
lekli irketlerin kapasitelerini daha
da zorladn ortaya koyuyor. 2011 y-
lnda kulland kapasitelerle beyanda
bulunan yaklak 500 irket arasnda
yzde 40lk kesimin yzde 70in al-
tnda kapasite kullanm oranlarna
imza att grlyor.
2013 ylnda kapasitelerini belli oranlar-
da artrmay planlyor. 2013 ylnda ka-
pasite kullanm oranlarn artracak ir-
ketlerin 20si kapasitelerini yzde 50 ve
zerinde artracaklarn beyan ediyor-
lar. 2013 ylnda kapasitesini en ok ar-
tracak irket zocam olacak. zocamn
hracat 1000 aratrmasna ynelik be-
yannda irketin 2013 ylnda kapasite
kullanm orannn yzde 100 seviyele-
rini grecei belirtiliyor.
Dljltal lK Sanayi
Benzer tablo 2014 planlar iin de or-
taya kyor. 2013 ylnda kapasite kul-
lanm oranlarnda arta gidecekleri-
ni beyan eden irketler 2014 ylnda da
bu artn devam edeceini vurgulu-
yor. hracat 1000 aratrmasndan ha-
reketle ifade edilirse 2014te 151 irket
kapasite kullanm oranlarnda art
planlyor. Kapasite kullanm oranla-
rnda planlanan bu art oranlar yz-
de 5-50 bandnda sralanyor.
Bunun yannda kapasite kullanm
oranlar asndan yzde 100 grme-
yi planlayan irketlerin saysnn da
2013 ylna gre daha fazla olduunu da
eklemek gerekiyor. Bu durum Trkiye
i dnyasnn ve imalat sektrlerinin
2014 ylna daha gvenli baktklarn
da ortaya koyuyor. Bunun yannda ilgi
ekici olan bir dier grnt ise 2014
ylna kadar kapasitelerini artracak-
larn beyan eden irketlerin daha ok
orta lekli irketler olmas. Byk
irketlerin kapasiteleri zaman ieri-
sinde doal snrlarna yaknlasa da
orta lekli irketlerin kapasite kulla-
nm oranlarnda halen nemli aklar
grlyor. Orta lekli irketler, hem
bu aklarn kapatmak hem de reka-
bette geri kalmamak adna 2012nin
ardndan daha gvenli olduunu his-
settikleri 2013 ve 2014 iin ciddi kapa-
site kullanm artlar da planlyorlar.
2014 ylnda
tam kapasiteye
geeceiz
ORHAN ZER
Toyota Otomotiv Sanayi Trkiye
A.. Genel Mdr ve CEOsu
150 bin adet yllk retim kapasitemiz
olmasna ramen, 2012 yln 77 bin
adet retimle tamamlayacaz.
Bu da yaklak yzde 50 kapasite
kullandmz gsterir. 2009 ylnda
balayan temellerimizi glendirme
faaliyetlerimiz kapsamnda, 2012de
de kalite, i gvenlii ve verimlilik
alanlar bata olmak zere pek ok
alma yaptk. Performansmz
gelitirecek bu aktiviteler ve 2013
ylna ynelik hazrlklarmz ile bu yl
tamamlayacaz. retim ve ihracat
adetleri olarak 2012 yln dk bir
seviyede kapatrken, nmzdeki yl
seri retimine balayacamz Corolla
modeli ile 2013ten balayarak orta
vadede nemli lde retim art
salayp, ihracat yaptmz lke
saysn 30lardan 50lere karacaz.
Avrupann dnda, Rusya, Orta
Dou ve baz Kuzey Afrika lkeleri,
yeni ihracat pazarlarmz olacaklar.
Yeni modelimizin retimi 2013
ylnn ikinci yarsnda balayaca
iin, yakalayacamz ivme ile tam
kapasite deil ama ona yakn bir
retimle gelecek yl tamamlamay
planlyoruz. 2014ten itibaren tam
kapasite retime geebileceimizi
ngryor, daha fazla model
retebilen, retimini arttrm, daha
geni pazarlara ihracat yapabilen
bir irket olmay hedeiyoruz.
Ford Otosann rekoru
hracat 1000 aratrmasnn ortaya
koyduu ilgin sonulardan bir tane-
si de byk irketlerin kapasite kul-
lanm oranlarnda ortaya koydukla-
r performans. hracat 1000 listesinde
ilk 10 srada yer alan rmalarn ka-
pasite kullanm oranlar ortalamala-
r yzde 80ler seviyesinde yer alyor.
Trkiyenin en byk sanayi rmas
ve en byk ihracats olan Tpran
2011 ylnda kapasite kullanm oran
yzde 74 seviyesindeydi. Listenin ilk
10 srasnda yer alp en fazla kapasite
kullanm oranna imza atan rma ise
Ford Otosan oldu. Ford Otosan Trki-
ye ekonomisinin toparlanma yl olan
2011de yzde 90lk kapasite kullanm
oran ile Trkiye sanayisi iinde dikkat
eken bir performansa imza att.
Oyak Renault yzde 87ye dayand
Ford Otosann kapasite kullanm
oranlarnda gsterdii bu performan-
s otomotiv sektrnn bir baka b-
yk rmas Oyak Renault takip etti.
Oyak Renaultun hracat 1000 listesi
kapsamnda kapasite kullanm oran-
larna ynelik bulunduu beyanda r-
mann 2011 ylnda kapasitesinin yz-
de 87sini kulland belirtiliyordu.
Bununla birlikte Trkiyede otomotiv
sektrnn bir baka byk markas
hracat 1000 aratrmasna gre 151 irket, 2014 ylnda kapasite kullanm
oranlarnda yzde 5-50 bandnda art planlyor.
2013VEGELECEK
olan Toyota ise ilk 10 arasnda kapasite
kullanm oranlar asndan en dk
beyana sahip olan irket olarak gr-
lyor. irketin bulunduu beyana gre
Toyota Trkiye 2011 ylnda ortalama
olarak yzde 59luk bir sanayi kapasite
kullanm orannda bulunmu. irketin
bu performansnda global olarak ir-
ket ynetiminin ald kimi kararlarn
etkisi sz konusuyken, Avrupadaki
durgunluun da irketin kapasite kul-
lanm oranlarnda ciddi etkileri sz ko-
nusu oldu. Bununla birlikte Toyotann
yeni segmentler konusunda Trkiyeyi
bir s olarak kullanacak olmas, irke-
tin kapasite kullanm oranlarnda da
ciddi bir katkda bulunacak.
Sektrel kapasiteler
2011 ylnda kapasite kullanm oran-
lar asndan Trk irketlerinin olum-
lu bir performans koyduu ortada. Bu
performansa sektrel bazda bakld-
nda kimi sektrlerin dierlerinden
birka adm daha nde olduu gr-
lyor. Trkiye Cumhuriyeti Merkez
Bankasnn hazrlad kapasite kulla-
nm ile ilgili analizlere gre 2011 Aralk
ay itibariyle kapasite kullanm oran-
larnda en iyi performans sergileyen
sektr bilgisayar, elektronik ve optik
seviyelerinde gerekleti.
2011 ylnn kapasite kullanm oran-
lar asndan dikkat eken bir baka
sektr ise kimyasal ve kimya rnle-
rinin imalat oldu. Merkez Bankasnn
ayn veri setine gre, bu sektrn 2011
Aralk ay itibariyle kapasite kullanm
oran yzde 82,4 oldu. Kimya sektr de
2012 ylnda kapasite kullanm oranlar
asndan konumunu belli dzeylerde
korudu ve 2012nin Eyll ay itibariyle
bu sektrdeki kapasite kullanm oran-
larn da yzde 78,3 olarak gerekleti.
Bu iki sektrden sonra kapasite kulla-
nm oranlar bakmndan dikkat ekici
bir pozisyon sergileyen bir dier sektr
ise 2011 ylnn Aralk aynda sergiledi-
i yzde 79,1lik kapasite kullanm ora-
n ile makine ve ekipmanlarnn kuru-
lumu ve onarm sektr oldu.
En dk kapasite iecekte
2011 ylnda kapasite kullanm oran-
lar asndan ne kan sektrler oldu-
u kadar kullanm oranlar ile dier sek-
trlerin gerisinde kalan retim alanlar
da sz konusuydu. Merkez Bankasnn
kapasite kullanm oranlar ile ilgili ana-
lizlerine gre 2011 yl Aralk ay itibariyle
Trkiyede en dk kapasite kullanm
rnler imalat olarak grlyor. Mer-
kez Bankasnn sunduu verilere gre
bu sektr 2011 ylnn Aralk ay itiba-
riyle ortalama yzde 83,1 kapasite kul-
lanm oranna sahipti. Sektrn ka-
pasite kullanm oranlar 2012nin ilk
eyreinde de olumlu seyretti ve
2012nin Eyll ay itibariyle bu sekt-
rn kapasite kullanm oran yzde 75,2
KAPASTE KULLANIMINDA ARTI PLANLAYAN RKETLER
RKETLER 2013 2014
G IZOCAM TICARET VE SANAYI A.S. 100 -
GAP GNEYDOU TEKS. SAN. VE TC. A.. 95 97
MEROULLARI UN GIDA TAR. N. NAK. TEKS. SAN. VE TC. A.. 90 95
DA ELK ENERJ TERSANE VE ULA. SAN. A.. 85 85
SCHOTT ORIM CAM SAN. VE TC. A.. 85 85
BAHTYAR AV MALZ. PAZ. N. TEKS. SAN. VE TC. LTD. T. 85 90
GERSAN ELEKTRK TC. VE SAN. A.. 80 90
GRAMMER KOLTUK SSTEMLER SAN. VE TC. A.. 75 75
ALA EKERL MAMLLER SAN.VE TC.A.. 73 75
TERMO TEKNK TC. VE SAN. A.. 70 70
CAM MERKEZ SAN. VE TC. A.. 68 69
KORHAN PAZARLAMA VE DI TC. A.. 60 70
ZINAR EXPORT IMPORT DI TC. LTD. T. 60 100
UNAT YA GIDA SAN. VE TC. LTD. T. 55 -
BELER GIDA VE KMYA A.. 50 -
ELSAN ELEKTRK GERELER SAN. VE TC. A.. 50 30
PRAMT GOLTEKS VE DI TC. LTD. T. 50 50
DCLE GIDA VE TARIM RNLER SAN.VE TC.LTD.T. 50 -
ALAPALA MAKNA GIDA SAN. VE TC. A.. 50 100
AKPA ALMNYUM PLAS. SAN. VE TC. LTD. T. 50 50
En byk ilk 10da yer alan Ford Otosan, 2011de yzde 90lk kapasite kullanm
oran ile Trkiye sanayisi iinde baarl bir performansa imza att.
Dljltal lK Sanayi
oranlarna sahip olan sektr iecekle-
rin imalat sektr oldu. Bu analizlerde
yer alan verilere gre 2011 ylnn Ara-
lk aynda sektrde kapasite kullanm
oran yzde 65,2 olarak gerekleti. Bu-
nunla birlikte 2011 ylnda kapasite kul-
lanm oranlar asndan kan kaybeden
sektr 2012 ylnda hzl bir toparlan-
ma srecine girdi ve 2012nin Eyll ay
itibariyle sektrde kapasite kullanm
oran yzde 74,4e kt. 2011 ylnda ka-
pasite kullanm oranlar asndan g-
rece durgun bir performans sergileyen
dier sektr kaytl medyann basl-
mas ve oaltlmas sektr oldu.
MALATTA KAPASTE KULLANIM ORANLARI (2012 Eyll itibariyle)
RNLER (%)
GIDA 71.2
ECEK 74.4
TTN 65.1
TEKSTL RNLER 77.8
GYM EYALARI 78.1
DER VE LGL RNLER 69.1
AA VE AA RNLER 78
KAIT VE KAIT RNLER 76.1
KAYITLI MEDYANIN BASILMASI VE OALTILMASI 70.9
KOK KMR VE RAFNE EDLM PETROL RNLER 85.8
KMYASALLARIN VE KMYA RNLER 78.3
TEMEL ECZACILIK VE DER RNLER 69.3
KAUUK VE PLASTK MAMLLER 70.9
DER METALK OLMAYAN RNLER 77.7
ANA METAL SANAY 77.1
FABRKASYON METAL RNLER 70.9
BLGSAYARLARIN, ELEKTRONK VE OPTK RNLER 75.2
ELEKTRKL TEHZAT 81.7
BAKA YERDE SINIFLANDIRILMAMI MAKNE VE EKPMAN 73.9
MOTORLU KARA TAITI 67.2
DER ULAIM ARALARI 70.4
MOBLYA 69.9
DER 55.2
MAKNE VE EKPMANLARIN KURULUMU VE ONARIMI 73.3
Sektrn 2011 yl Aralk ay itiba-
riyle ortaya koyduu kapasite kulla-
nm oran yzde 68,6 oldu. 2012 ylnn
nc eyrei itibariyle hemen he-
men tm sektrlerde grlen topar-
lanma bu sektre de yansd ve 2012
Eyll aynda sektrn kapasite kulla-
nm oran yzde 70,9 seviyesine yk-
seldi. Bu iki sektrn ardndan kapa-
site kullanm oranlar asndan kendi
iinde hayal krkl yaratan bir dier
sektr de fabrikasyon metal rnleri
imalat oldu. Bu sektr 2011 yl Aralk
ay itibariyle kapasite kullanm olarak
yzde 71 seviyesinde kald.
Kapasite artrma
almalarmz
devam ediyor
HAYAT ZTRK
Petkim Genel Mdr
Yatrmlarmza gelecek yllarda da
devam edeceiz. Ana fabrikamz
durumunda olan Etilende yzde
13lk kapasite art iin yatrm
almalarmz sryor. Ayrca
Btadien Ekstraksiyon (BDX)
fabrikas, PTA fabrikamzda kapasite
art yatrmlarnn da dahil olduu
Entegre ED Olumlu Belgesini aldk
ve yatrm tevik mracaatnda
bulunduk. Ayrca byk ortamz
durumundaki SOCAR Trkiyenin
Petkim Yarmadas iin belirledii
Value-Site vizyonunun en nemli
adm olan Petkimin hammaddede
da bamlln sfra indirecek
STAR Ranerisinin de hafriyat
almalar devam ediyor. Yine
SOCAR Trkiye tarafndan
yarmadamzda ina edilecek
612 MW gcndeki STEP Enerji
Santrali iin ED sreci devam
ediyor. STEP Santralinin enerji
maliyetlerimizi pozitif etkileyeceini
dnmekteyiz. Bir baka nemli
yatrmmz ise limanmz olacak.
Bu amala Petkimin yzde 100
hissesine sahip olduu Petlim
Limanclk A. ile APM Terminals BV
rmas ile Petkim Konteyner Liman
iin geen ubat aynda n anlama
imzalamtk. Petkim Liman,
Raneri-Petrokimya-Enerji-
Lojistik Entegrasyonu hedemizin
lojistik adm olarak ve Egenin
dnyaya alan yeni olacak.
Trkiyenin en
byk sanayi
rmas Tpran
2011 ylnda
kapasite kullanm
oran yzde 74
seviyesindeydi.
2013VEGELECEK
Glrllm
M
elek yatrmc kavram-
nn Trkiyedeki nem-
li temsilcilerinden Gala-
ta Melekleri, geen ay
nemli bir toplantya ev sahiplii yapt.
Galata Meleklerinin dzenledii Yat-
rmc Bulumas konferans yeniliki -
kir sahibi Trk ve yabanc giriimcileri bir
araya getirdi. Trkiyenin internet giri-
imleri asndan yabanc yatrmlarnn
ilgisini ektii toplantdan kan ortak
grt. Konferansn iki nemli konu-
macsndan biri, dnyada web 2. giriim-
lerine en fazla yatrm yapan irketler-
den biri olarak tannan SoftTech Venture
Capitalin Kurucusu Je Clavier idi. Sili-
kon Vadisinde faaliyet gsteren irketin
ynetici orta da olan Clavier, Trkiyede
kesinlikle ok geni bir pazar olduunun
altn izerek Ama asl soru ne zaman
bir Trk giriimci ilk byk apl global
irketi kuracak? dedi. Kauman Vak-
f Danman, CNBC TVde Analist, Te
Street/Real Moneyde ke yazar olan
Paul Kedrosky de Gelien ekonomiler-
de melek yatrmclar giriimcilerle nasl
allmas gerektiini iyi bilmiyor diye-
rek Trkiyede de durumun byle oldu-
unu belirtti. Hem Je Clavier hem de
Paul Kedrosky, Turkishtimea verdikleri
rportajda melek yatrmclk alannda-
ki frsatlardan nasl yararlanmak gerek-
tiine dikkat ektiler
Melek yatrmclk sadece
finansal destek deil; tutku ve
heyecan iin pf noktas
MELEK
YATIRIMCIM
OLUR MUSUN?
MELEK
YATIRIMCIM
OLUR MUSUN?
Trkiyede internet giriimlerinin giderek artt u gnlerde bu oluumlarn bymek
iin ihtiya duyduklar destei melek yatrmclar salyor. Peki nmzdeki dnemde
baarl bir giriime imza atmak iin doru melek yatrmc nasl bulunur, melek yatrmclarn
potansiyel grd giriimlerdeki belli bal kriterler neler ve ykselen pazarlar hangileri?
Bu sorularn yantlarn alanlarnda uzman pek ok baarl giriime destek salam melek
yatrmclardan Je Clavier ve Paul Kedrosky Turkishtime iin yantlad.
MERVE EKER
merveeker@turkshtmederg.com
2013VEGELECEK
PARA SADECE BR ARA,
DESTEK VE TUTKU NEML
Baarl melek yatrmc profilini
tanmlar msnz?
JEFF CLAVIER
Bana gre baarl bir melek yat-
rmc olmann ilk kural neye tutkuyla
bal olduunuz anlamaktr. Para ka-
zanmak iin deil giriimcilii ve ilgin
irketleri kurmay hedeeyen giriim-
cileri desteklemekten keyif aldnz
iin yatrm yapmalsnz. Para kaybet-
meye hazr olmalsnz. Gznzden
karacanz bir miktar yatrmalsnz.
rnein 100 bin dolar bte ayrdnz,
bunu ayr bir hesaba aktrp o para geri
dnmeyecek ekilde dnmelisiniz.
Aslnda melek yatrmclk bir yatrm
kategorisi deil ya da deer kazandra-
cak bir varlk deil. in z, giriimci-
leri desteklemek hangi sektre yatrm
yapacan belirlemek. Para sadece
ara asl nemli olan giriimcilere ne
kadar destek, network, iliki salaya-
bildiiniz. Baarl bir melek yatrmc
olmak iin neye yatrm yapmak iste-
diiniz, ne kadar bte ayrdnz, pa-
ray kaybetmeye yeterince hazr m
olduunuzun bilincinde olmak gere-
kiyor. Diyelim ki 100 bin dolarlk yat-
rm yapmaya karar verdiniz; nnze
gelen ilk frsata yatrmayacaksnz, 10
ayr yatrm yapacaksnz. Her eyi tek
bir irkete yatrmak riskli olur.
PAUL KEDROSKY
Genelde melek yatrmc olmak is-
teyenlere giriimci olmak isteyenlere
sylediim eyin aynsn sylyorum:
Yapmayn . Giriimcilik kaybetme
riskinin ok yksek olduu bir alan. Bu
ii gerekten doru yapanlar her trl
bu riskleri gze alp sonuna kadar gi-
denler oluyor. Baarszlk nemli deil
ama ulamak istediiniz bir ama ol-
mas nemli. Ayn ey melek yatrm-
clk iin de geerli. Finansal sebeplerle
deil inandnz giriimcileri bulmak
ve desteklemek nemli.. Yksek geri
dnlerden ziyade tutkulu olduunuz
bir yatrma odaklanmak nemli.
MELEK YATIRIMCILARDAN
GEER NOT ALMANIN YOLLARI
Start up giriimleri seerken
kriteriniz nedir? Sizin gveninizi
nasl kazanyorlar?
J.C.: ana eye odaklanmalsnz:
rn, ekip ve pazar frsat. Ekip olarak
bir kurucu, iki kuruculu olabilir. 2-3 uy-
gun bir ortalamadr. Tek olmak zordur.
Asl ihtiya olunan, teknoloji, datm ve
tasarm doru bir ekilde harmanlayan
bir ekip. Ayn zamanda ierik de bir fr-
sattr. Diyelim ki ziksel bir rn reti-
yorsunuz. O zaman retimden anlayan
birine ihtiyacnz var. Bu yzden belli bir
konuda know-how bulmaya alyo-
ruz. rn olarak yeniliki, son teknoloji,
farkllatrlm bir ey grmek isteriz.
ncelii yeniliki giriimlere veriyoruz.
Pazar frsatna gelince eer baarl olu-
yorsanz ortaya kan irketin nem-
li bir deeri oluyor. Bu irket 100 milyon
dolar gelir getiriyorsa gerek bir irket
demektir. Binlerce giriim var ve biz yl-
da sadece 20 tanesine yatrm yapyo-
ruz. Bu ltrelerin hepsini uygulamamz
gerekiyor. Son olarak en iyi test ise gi-
riimle ilgili duyduunuz heyecan. Her
ey doru giderse yani ekip, rn, pa-
zar frsat ve heyecan tamsa o zaman
anlamay yapyoruz.
P.K.: soruya odaklanyorum: Ne-
den bu? Neden sen? Neden imdi? Ne-
den bu? sorusu rnn pazardaki ye-
riyle ilgili. rn bu pazarda byyebilir
mi yoksa hemen der mi? Gelir olma-
yan kimsenin bir ey kazanmad pa-
zarlar sevmiyorum. Giriimcilerle g-
rtmde Nasl aldatyorsunuz?
diye soruyorum. Herkesin ald eyi
sizin kimsenin almad ekilde alma
yolunun ne olduunu renmek isti-
yorum. Pazar, rn hepsi Neden bu?
sorusunun cevabn oluturuyor. Ne-
den sen? sorusu doru insan m ol-
duunu gsteriyor. Beraber almak
iin heyecan duymalym. Neden sizi
semeliyimi gstermelisiniz. Dene-
yimden ok daha fazlas, doru kii ol-
duunuzu gsteren bir igr gerekli.
JEFF CLAVIER
Bana gre baarl
bir melek yatrmc
olmann ilk kural
neye tutkuyla
bal olduunuz
anlamaktr.
Glrllm Glrllm
MOBL SEKTR YKSELYOR
Hangi sektrler ve pazarlar daha
ok potansiyele sahip?
J.C.: Halen tketici internetine b-
yk ilgi var. Herkes bir sonraki Twitter,
Facebook, Instagrama yatrm yapmak
istiyor. Bu alanda ok fazla start up ol-
duu iin en iyi frsata yatrm yapacak
gc henz olmayan potansiyel melek
yatrmclara pek ok yatrm seenei
kyor. En iyi frsatlar en iyi yatrmcla-
ra gidiyor. Bizim gibi kurumlam me-
lek yatrmclar sadece tketiciye y-
nelik internet pazarna artk ok scak
bakmyorlar. Farkl pazarlar aryoruz.
SoftTech olarak yeni nesil ni e-ticaret
yaplara bakyoruz. Piyasann z ilem
hacmi. Sat en sk yaptmz ve favo-
ri kategorimiz. Dier tketici web site-
lerine sattmz b2b yazlmlar, tablet
zmleri, altyaplar odaklandmz
alanlar. Bu segmentte kk irket
kurmak kolay ama byk olmak zor.
Mobil sektr ykselite. Aplikasyon
uygulamalaryla milyonlarca tketiciye
ulaabiliyorsunuz.
P.K.: Benim iin neyle ilgilenmedi-
imi sylemek daha kolay olacak. r-
nein foto paylam sitesi yapmak
istemiyorum. Bilimle ilgili bir ey yap-
mak istemem, ok zor. Geleneksel ya-
zlm zmleriyle ilgilenmiyorum.
Artk her ey mobilleiyor, masast
ve PCye zel yaplan giriimlerin ge-
tirisi olmayacaktr. Ancak bunun d-
nda, neden bu, neden sen ve neden
imdi sorularma cevap verebilen ve
ilgin olan donanm olsun mobil olsun
ierik olsun her giriime am. Co-
ra olarak deerlendirdiimizde m-
hendislik becerilerinin gelimi ol-
duu yerler Trkiyedeki gibi ucuz ve
yksek kaliteli oluyor.
TRKYE OK EKC BR PAZAR
Trkiye pazarn nasl gryorsunuz?
Nasl frsatlar barndryor?
J.C.: Buradaki irketler e-ticaret ala-
nnda iyi gidiyorlar. Canl bir ekonomi-
ye sahip, temel hizmetler darda ba-
arl olmu. Trkiyede kesinlikle ok
geni bir pazar var. Yemeksepeti gn-
de 50 bin sipari alyor. Trkiye pek ok
farkl e-ticaret sitesinin domasna da
ev sahiplii yapm bir yer. Giriimciler
daha cesur olmaya balad. Ancak bu-
radaki her ey Trkiyeye zel ya da bi-
raz EMEA dahil ama daha fazlas deil.
Asl soru ne zaman bir Trk giriimci ilk
byk apl global irketi kuracak? 1.5
yl iinde bu konuda gelimeler olaca-
n dnyorum. rnein Peak nem-
li bir baar kaydetti.
P.K.: Giriimcilik gen insanlarn oyu-
nu. Gen olmalsnz, ballklarnz yok-
tur, risk alabilirsiniz, naif ve ne kadar
zor olduunu bilmezsiniz. Tm dnya-
ya baktmzda Trkiyeyle ilgili ilgi e-
kici eylerden biri gen bir nfusa sahip
olmas. Daha gen nfuslar da var ama
onlar da eitimli deil. Bu ikisinin kom-
binasyonu ok nemli. Politik istikrar,
gen nfus, modern ekonomi ve daha
ileri eitim sistemine hzl gei ekici
klan eyler. Btn bunlar Trkiyeyi ol-
duka ekici bir pazar yapyor.
SZ YATIRIMCIYA ULATIRACAK
DORU K KLT NOKTA
Melek yatrm almak isteyen yeni
giriimcilere tavsiyeleriniz nedir?
J.C.: Yatrm alm irketleri anla-
mak iin ok dev yapmalsnz. Bu ya-
trmlarn arkasndaki melek yatrm-
clar kim? Bylelikle kim neye yatrm
yapyor bir haritasn karrsnz. Ken-
di giriiminizin kategorisine gre de size
yatrm yapabilecek bir grup ortaya -
kacaktr. Son sekiz senede 125 yatrm
yaptk hibir tanesi mail yoluyla gelme-
di. Melek yatrmcnn dikkatini ekmek
kiisel bir yaklamla olmal.
P.K.: Temel ey; sadece yatrmcy-
la tantracak kii deil yar yolda b-
rakmayacak, gvenilebilecek bir yat-
rmcyla tantracak kiiyi bulmalar
gerektii. Nasl yatrmc beni aratrp
inceliyorsa ben de ayn ekilde yatrm-
cy o ekilde semeliyim. zellikle ge-
lien ekonomilerde melek yatrmclar
giriimcilerle nasl allmas gerekti-
ini iyi bilmiyor. Trkiyede de bu byle.
PAUL KEDROSKY
Bu ii gerekten doru
yapanlar her trl bu
riskleri gze alp sonuna
kadar gidenler oluyor.
2013VEGELECEK
Mobil Bulut Biliim,
artk yeni bir i modeli yaratyor
MOBL BULUT
OLACAK
2013N TREND
Dljltal lK Dijital inovasyon
MERVE EKER
B
iliim teknolojileri sektrn-
de hzla gelien iki nemli
trend mobilite ve bulut bili-
im, yepyeni bir mobil devri-
min sinyallerini veriyor. Kurumlar ileri-
ni buluta tadka mobil taraftaki
kullandka de mant ve bulut hiz-
metini balantyla beraber sunan sis-
temi hazr bulunduran mobil operatrler
ne kyor. Henz gelime aamasnda
olan bu sistem, nmzdeki yllarda
M2M ve lokasyon bazl hizmetlerle de
eitlenerek daha fazla konuulur hale
gelecek. Her iki sektrn nde gelen r-
malar Turkcell ve HP, zm ortaklna
giderek kullanclarna mobil biliim
hizmetini sunuyorlar. Turkcell CIOsu l-
ker Kuruz ve HP Sat ncesi Destek
ve Bulut Biliim Mdr Mert Sarkaya
Turkishtime okurlar iin mobilde bulut
biliim teknolojisini deerlendirdiler.
MOBL VE BULUT BRBRN
DESTEKLEYEN K DALGA
Bulut biliimin mobil operatrlere
salad katma deer nedir?
LKER KURUZ: Bulutla mobilite bir
araya geldiinde irketler iin ok ciddi
bir verimlilik frsat douyor. irketler
ilerini buluta tadklar lde bulu-
ta tanan iin de mobilite uzantlar-
n yapmak ihtiyac duyuyorlar. Bugn
mobil uygulamalarla gelitirilen pek
ok hizmet aslnda buluttan destek
alyor. Bulut ile mobilite birbirini des-
tekleyen iki dalga diye dnyorum.
MERT SARIKAYA: Mobil operatrler
farkl cihazlara ierik tama konusun-
da olduka tecrbeliler. Dolaysyla bu
tecrbeleri bulut zerinden salanan
hizmetleri farkl mecralarda sunmak
iin ciddi avantaj salyor. Bu adan ba-
knca ciddi bir katma deer oluyor. Bulut
iletiimde en fazla konutuumuz konu
kullandka de mant. Bunun arka-
snda ok ciddi bir cretlendirme ve fatu-
ralama sistemi gerekiyor. Operatrlerde
bu altyapnn hazr olmas da pazara hz-
l girmesi asndan ciddi bir avantaj sa-
lyor. Baka servis salayclar bu sistemi
oturtmak zerine alrken birok ope-
ratrde bu zaten ok gelimi ekilde ha-
zr ve halen aktif kullanlyor.
BULUTTA HER SEKTR KAZANLI
Bulut biliimi kullanld dier
sektrlerle kyasladnzda mobili
nasl konumlandryorsunuz?
.K.: Bulutu sadece belli bir sektre
gre deerlendirmemek lazm. Asln-
da her sektrde faydas var. ne kan
drt temel esas var: Verimlilik, lekle-
nebilirlik, esneklik ve geliebilirlii yk-
sek servis. Baktnz zaman her sek-
tr bundan faydalanyor. Mobil iletiim
sektr bundan iki ekilde faydalan-
yor. lk olarak kendi ihtiyalar iin ama
daha ok bu frsat dier sektrlere aan
bir arac olarak i asndan fayda sal-
yor. Mobil iletiim artk gemite oldu-
u gibi sese odakl bir sektr olmaktan
ok uzaklat. Mobil iletmeler artk eri-
im salayan ve bu eriimi her nokta-
da salayan irketler haline geldiler. Bu
yzden bulutu eriilebilir klmak onla-
ra byk i frsatlar kartyor. Mobilin
mterileri asndan baktmzda da
iyi bir servis salaycdan mobil eriim
hizmeti alan mteriler ilerini kesinti-
siz olarak srdrmenin frsatn yakal-
yorlar. O yzden tamamen kazan kazan
durumu var diyebiliriz. Herkesin kazan-
d yeni bir i frsatnn doduu bir or-
tamdan geiyoruz u anda.
Son yllarda teknolojide
en ok konuulan
gelimelerden bulut biliim
artk mobile entegre olarak
farkl bir boyut kazanyor.
Mobil operatrlerin
halihazrdaki buluta elverili
teknik altyaplaryla Mobil
Bulut Biliim tm sektrler
iin bir zm alternati
olarak ortaya kyor. 2013
ylnda artk bulutu deil
Mobil Bulutu konuuyor
olacaz Bankalardan
KOBlere, datmdan
perakendeye pek ok
sektrde yeni uygulamalar
devreye girecek. Trkiyenin
nde gelen mobil
operatrlerinden Turkcell
CIOsu lker Kuruz ve
HPnin Sat ncesi Destek
ve Bulut Biliim Mdr
Mert Sarkaya mobilde
bulut biliimin getirdiklerini
Turkishtimea anlattlar.
Turkcell CIOsu
lker Kuruz
2013VEGELECEK
M.S.: Bulut, biliim teknolojisine her-
hangi bir ekilde ihtiyac olan her sektr
iin bir frsat. Mobil cihazlar hayatmzn
deimez bir paras. Farkl cihazlardan
bilgiye, hizmete ulayoruz. Burada mo-
bil operatrler olduka nemli. Bir ekil-
de bu hizmetleri almak iin ara katman
veya servis salayc olarak tanmlyo-
ruz. Dolaysyla her sektr iin bir eyler
vaat ediyor. Kimi mteri iin esneklik
olabilir kimi iin maliyet avantaj olabilir
kimi iin rekabet avantaj olabilir her bir
iin gelecek sz konusu.
OPERATRLERN HZMETLER
NE IKIYOR
Bulut biliim, mobil operatrlerin
rekabetini nasl etkileyecek?
.K.: Bulut zmleriyle btn mo-
bil operatrler farkllamaya odakla-
nacak. Bu farkllamayla da yeni rn,
servis kma ve bunlar en iyi kalite-
de en uygun yata sunmaya odakla-
nacaklar. Turkcell olarak baktmzda
uzun sreden devam eden gl altya-
p yatrmlarmzla buluta en hazr ope-
ratr olduumuzu dnyoruz. nk
bulutta gvenilir hizmet vermek isti-
yorsanz gl bir altyapya ihtiyacnz
var. Dzenli yatrm yapmaya devam
etmeniz lazm. Yatrm yapmadan bulu-
tu bytmek mmkn deil. Rekabeti
bu alana doru ve youn yatrm yapan
mobil operatr belirleyecek ve ekillen-
direcek diye dnyorum.
RKETLERN EKNCELER NELER?
Gvenlik: Temelde iki ekince var. Birincisi gvenlik.
Btn aratrmalar gsteriyor ki en byk ekincenin
gvenlik olduunu gsteriyor. Bulut yaps itibariyle
bulut servisi veren rma paylaml bir altyapya sahip
ve bu paylaml altyapda hizmet alan kiilerin verileri
bir ekilde bu altyap zerinde saklanyor. Dolaysyla
rmalarn en byk ekincesi verinin gvenlii, yani
verinin farkl kiiler tarafndan grlmesi ve paylalmas.
Sreklilik: kinci konuya baktmzda da hizmetin
sreklilii. Bulut hizmeti almaya baladnzda doas
itibariyle internet zerinden alyorsunuz. Aldnz
servisin srekliliini salayacak iki nokta var. Bir tanesi
servis salaycnzn sunduu sreklilik ve balantnzn
sreklilii. Firmalar en ok dndren konu da bu:
Ben aldm hizmeti buluta tamak istediimde ben ne
kadar bu hizmeti srekli olarak alacam? Bu hizmetin
kesintisiz olmas birok rma iin nemli. Burada ok
ekinceleri var nk bulut hizmeti salaycsndan
bu hizmeti aldklarnda kontrol dier tarafa vermi
oluyorlar. Ama burada doru servis salaycyla
almak, doru altyaps olan, belli reglasyonlara
uyan, gvenlik standard olumu rmalarla
almak hem gvenlik hem de sreklilik endielerini
kullanclarn amasna olanak salayacak.
M.S.: Mterilerimizin bilhassa orta boy
iletmelerin bizden beklentisi mmkn
olduunca az sayda salaycyla bir-
likte almak oluyor. Bulut hizmeti al-
mak isteyen bir mterimiz balanty
ayr bir yerden, bulut hizmetini ayr bir
yerden almay fazla tercih etmeyecek-
tir. Kurum iin nemli olan ald hiz-
metin kalitesi. Kalitesi derken kesinti-
siz olmas, gvenilirlii, sreklilii gibi
parametreleri kastediyorum. Ne yazk
ki toptan utan uca hizmet kalitesi pek
bir ey ifade etmiyor. Hem eriilebilirlik
hem de sistemin ayakta olmas nem-
li olan iki etmen. Bunlardan bir tanesi
koptuu zaman aldnz hizmet al-
maz hale geliyor. Dolaysyla bulut hiz-
metini balantyla beraber sunan r-
malar ne kacaktr. Burada da mobil
operatrlerin ciddi bir avantaj var.
Dljltal lK Dijital inovasyon
M2M VE LOKASYON BAZLI
HZMETLER OK KONUULACAK
Bu alanda yeniliki zmlere
rnek verebilir misiniz?
.K.: Bireysel ve kurumsal olmak
zere iki ksmda ele almak lazm. Bi-
reysel tarafta aslnda mobil operatr-
ler yllardan beri yeniliki rn ve hiz-
metlerini buluttan sunuyorlard ama
biz ona bulut demiyorduk. Bulutla bir-
likte bir emsiyenin altna girmi oldu-
lar. Bugn baktnz zaman hayatm-
zn ok iinde yer alan rneklerden bir
tanesi; mzik. Eskiden mziklerimizi
hep pcden yklyorduk cihazlarm-
za senkronize ediyorduk ondan son-
ra canmz baka bir ey dinlemek is-
tediinde tekrar pcden indiriyorduk.
imdi artk yle bir ihtiya yok nk
mziinizin tamam bulutta. Turkcell
Mzik servisi istediiniz arky iste-
diiniz zamanda stream edip dinleme-
nizi salyor. Kurumsal tarafa bakt-
mzda, kurumsal dnyadaki yeniliki
servisler mteri ihtiyalaryla belir-
ginleiyor. Ama bizim verdiimiz ser-
vislerden en ok tutulanlardan bir ta-
nesi uzaktan veri yedekleme oldu. Veri
yedekleme IT dnyasnn en nem-
li ihtiyac. Verileri yedeklemeniz ve bir
yerde saklamanz lazm. Bunun iin
ciddi bir operasyon lazm. Geni band
aralnn olduu bir ortamda veri ye-
dekleme hizmeti pek ok kurum iin
verisini gvenli bir veri merkezine ve
uzaktaki bir veri merkezine karma
frsat sunuyor. Bu da bizim en ok ka-
bul gren ve heyecan duyuran servis-
lerimizden bir tanesi oldu.
M.S.: Biraz ileriye baktmzda ma-
kineden makineye iletiimin inanl-
maz derecede potansiyeli var. Do-
rudan bireylerin salk durumlarn
grebilme ve o veriyi bir ekilde ile-
yip kurabilme, basit anlamyla klimay
kontrol edebilmeyi rnek olarak vere-
biliriz. Btn bunlar sonuta bulut hiz-
metiyle sunuluyor olacak. nmz-
deki dnem ok konuulacak olan bir
dier trend de lokasyon bazl hizmet-
ler. Farkl amalar iin kullanc daha
dorusu demograk datay kullanabi-
leceiniz hizmetlerin mobil operatr-
ler tarafndan sunulmas bir sonraki
trend olacak. Yine B2B2C nmzde-
ki dnemde bulut tabanl iler asn-
dan daha fazla operatrler tarafndan
duyacamz bir konu olacak.
DONANIMDAN HZMETE
DNYORUZ
Trkiye pazarndaki bulut iletiimin
gidiatn nasl gryorsunuz?
M.S.: Trkiye pazarnda aa yu-
kar 3-5 yldr bulut biliimle ilgili ko-
nuuyoruz. Her teknolojik dalgada ol-
duu gibi belli evrelerden geiyor.
yl nce bulut nedir tartrken imdi
bu kavram yava yava oturmaya ba-
lad. u an konuulan bulutun iimi-
ze nasl katkda bulunaca, nerde kat-
ma deer getirecei. Potansiyel olarak
baktmzda Trkiye pazar dnya pa-
zarndan daha hzl byyor olacak. Biz
Trkiye olarak teknolojiyi ok ok ge-
riden takip etmiyoruz. Bulut bunun en
iyi rneklerden bir tanesi. Donanm
arlkl bir pazarmz vard bu bir para
hizmete dnmesiyle geliecek. Trkiye
bulunduumuz blge ierisinde bulut
hizmetleri salayan rmalarn olduu
bir yapya bir ana merkeze dntr-
mek hepimizin esasnda amac.
Gelecekte bizi
neler bekliyor?
MERT SARIKAYA
HPnin Sat ncesi Destek ve
Bulut Biliim Mdr
u anda geliim evresinde ki bulut
biliime baktmzda gelecekte bir
para daha ekillendiini gryor
olacaz. Bugn baktmzda bulut
biliim bir para altyap olarak
hizmet, platform olarak hizmet ve
yazlm olarak hizmet alanlarna
odaklanm durumda. nmzdeki
dnemde deiecek olan ksm
yazlm olarak hizmet ve i sreci
olarak hizmet olacak. ok daha
byk bir pazar bizi bekliyor. Bu
noktalarda daha gideceimiz ok
yer var. Teknoloji ok hzl ilerliyor.
Mobilite bulut biliimi tetikleyen
temel trendlerden bir tanesi.
Endstriye baktmzda temel
trend var: Byk veri, bulut biliim,
mobilite. birbirini destekleyen
ve bymesini, gelimesine sebep
olan eyler. Verinin bymesi ve
mobilitenin artmas, bulut biliimi
daha da fazla hayatmzda grme
olana veriyor olacak.
2013VEGELECEK
Artk kurum ii sosyal alarda, performans deerlendiriliyor
PERFORMANS
DEERLEMEDE SOSYAL
ETK DNEM
Bir dnem verimlilik ve performans drd gerekesiyle irketlerde yasaklanan sosyal alar, bugn
insan kaynaklar ynetimi srelerini belirler hale geldi K 2.0 dnemini yaadmz bu srete, dijital
dnemin strateji ve aralar Knn birok ilevine olduu gibi, performans yntemlerine de dokunmay
ihmal etmiyor. Yepyeni lm metotlar tryor, performans lm etkileimli sistemlerle el ele her geen
gn daha fazla evrim geiriyor. Salesforce.comun kendi kurumsal anda alanlarn yaratt etkiyi
performansa uyarlamas, bu evrimin en heyecanl rneklerinden biri.
Dljltal lK Dljltal lK
EZG GLER
ezgguler@turkshtmederg.com
S
osyal alardaki etkinlikleriniz
ya da paylamlarnzla baka-
lar zerinde braktnz etkiyi
merak ediyor musunuz? Peki, bir dier
ifadeyle bu alarda sznzn ne kadar
getiini renmek ister misiniz? Klo-
ut.com adl giriim, yaklak drt yldr
bunu yapyor: Sizin iin, sizin bu alarda
yarattnz etkiyi lyor. Yarattnz
etkiyi puanlarla len sistemin algorit-
mas, her ne kadar tartmaya ak olsa
da Klout.com yakalad kla bugn
100 milyondan fazla kullancy pein-
den srklyor. imdilerde ise bu sis-
tem, dijital dnm yaayan K dn-
yasnn gndeminde. Dijital dnemin
strateji ve aralarnn batan aa et-
kiledii K, 2.0 dnemini yaarken ie
almlardan performans lmne ka-
dar sosyal alarn birok ilevinden ya-
rarlanmay ihmal etmiyor.
Organizasyonel etkinin gc...
Klout.comun nc olduu sosyal a-
larda etkinlik lmn ilk uygulayan
irketlerden biri ise Salesforce.com.
irketin kurumsal sosyal a Chattern
Inuencer isimli yeni zellii, bu dn-
mn ilk rneklerinden. zellik, ku-
rumsal sosyal a iinde alann pay-
lamlaryla dier alanlar ne kadar
etkiledii esasna dayanyor. Yani pay-
lalan ieriklere verilen tepkilere bal
olarak alann dier alanlar ze-
rinde yaratt etki, alann perfor-
mansna yansyor. Bunun zerine en
parlak kiiler, inovasyon srelerine
dahil ediliyor ve irketin inovasyon s-
relerinde nasl bir yol izlemesi gerek-
tii bu kiilere soruluyor. Yani artk
performansa, alanlarn kendi arala-
rndaki resmi olmayan ilikileri ve pay-
latklar bilgi miktar etki ediyor. zel-
lie gre, performans aslnda kurumsal
sosyal ada paylalan ileti saysnn
okluundan ziyade paylalan faydal
ierie bal. alann sosyal ada
paylat iletinin ne kadar Like ald
ve ne oranda paylald algoritmann
nasl altn da ortaya koyuyor.
Salesforce.comda elbette bir ala-
nn performans kurumsal sosyal ada
yaratt etkiyle snrl deil. Dier l-
m yntemleriyle kombine edilen bu
sistem, btncl performans deer-
lendirme sisteminin sadece bir para-
s. K srelerini hzla dijitalletiren Sa-
lesforce.comun yeniliki yaklamnn
da bir gstergesi. Klout.comun izin-
den giden bu performans lmn
deerlendiren HumanGroup Genel M-
dr Gaye zcan, Sosyal a prolleri-
nin alanlar ya da adaylar iin bir kri-
ter olarak belirlenmesi son birka yldr
baz irketlerde uygulanyor. Fark-
l grler olmakla beraber Klout sko-
ru bu konuda halen en gncel / geerli
puan sistemi olarak kabul ediliyor di-
yor ve ekliyor: irketler, irket iinde
bilgi paylam iin intranet alanlar ve
forumlar kullanrken, gnmzde bu
alanlarda alanlarn etkinlii de onla-
rn performanslarnn bir paras oldu.
Bugn, irket iinde grlerine nem
verilen alanlara, geliim projelerinde
kir nderi olarak yer vermek, deiim
projelerinde onlar birer deiim elisi
olarak konumlandrmak, irket ii uy-
gulamalardaki direnci azaltyor, gei
srelerini kolaylatryor. Bu sayede
irketler hedeerine, alanlarnn da
desteini alarak ulaabiliyor.
Performans izlemek kolaylat
Daha dne kadar pek ok kurum-
da performans olumsuz etkiledii ge-
rekesiyle yasaklanan sosyal alar,
bugn irket ii iletiim sistemlerine
uyarlanyor, K srelerinde daha faz-
la ne kyor. Bu alanlar denetlene-
bilir yapsyla hem kurum ii iletiim-
de hem de K srelerinde her geen
gn daha ok etkili oluyor. Gaye zcan,
Bu alarn kontrol edilebilirlii ok
daha yksek. Burada ierik salayc-
s ve kontrol merkezi yine irket yet-
kilileri oluyor. Bu nedenlerle, alann
irket ii sosyal a proli ile i perfor-
mans arasndaki ilikiyi gzlemle-
mek daha kolay. Doru kurgulanm
ve iyi ynetilen bir kurum ii sosyal a
sistemi salandnda, alann sosyal
adaki etkinlii, baarl olabilecei i-
lere ilikin veri salayabilir. Arada dik-
kate deer bir iliki olup olmadn ise
istatistiksel baz almalar neticesin-
de sylemek daha doru olur.
>Bahsedilme (Mention)
>Beeniler (Likes)
>Yorumlar (Comments)
>Aboneler (Subscribers)
>Duvarnzda yaplan
paylamlar (Wall Posts)
>Arkadalar (Friends)
>Paylamlar (Share)
>Retweetler
>Liste yelikleri
>Takipi says (Followers)
>Cevap (Replies)
>Unvan (Title)
>Balantlar (Connections)
>Tavsiyeler (Recommenders)
KLOUT SKORUNUZA
ETK EDEN FAKTRLER
HumanGroup
Genel Mdr
Gaye zcan
2013VEGELECEK
Sektrler
BANKACILIK
E-TCARET
LOJSTK
LASTK
ENERJ
HAVACILIK
TELEKOMNKASYON
YAZILIM
PERAKENDE
GAYRMENKUL
TURZM
OTOMOTV
TEKSTL
GIDA VE TARIM
AJANDASI
|II1I||I1 l1l
Turizm
O
tom
otiv
E
nerji
2013VEGELECEK
DNYADAK BELRSZLKLERE RAMEN
TRKYEDE BEKLENTLER OLUMLU
Kresel krizin etkilerinden henz kurtulamam olan dnya ekonomisi, beklentilerin temkinli
olaca bir 2013 ylna hazrlanyor. Belirsizlikler sryor ve tahmin yrtmek olduka zor. Trkiyede
ise sektrlerin yeni yldan beklentilerinin ok daha olumlu olduu dikkati ekiyor. Dnya genelinde
yeni ylla birlikte otomotiv, IT-yazlm ve elence sektr ykselie geerken Trkiyede enerji,
perakende, nansal hizmetler, biliim, bankaclkta byme yaanmas bekleniyor. Bunlarn dnda
kalan sektrler iin de genel olarak iyimser bir tablo hakim. te sektrlerin 2013 ajandalar
CANDEER MURADOLU candegermuradoglu@turkshtmederg.com
SEDEF SEZGN sedefsezgn@turkshtmederg.com
MFK CANTEKNLER
Ernst & Young Trkiye Kurumsal
Finansman Blm Bakan
2013 ylnda nansal hizmetler,
enerji, perakende, biliim ve
yiyecek ve iecek sektrlerinin
ne kaca dncesindeyiz.
Bankaclk lisans iin bavuran
yabanc bankalarn piyasaya
girmesi durumunda ise bu sektrde
de byme beklenenden fazla
olacaktr. Trkiyenin gl ve byk
hacimli i piyasas bu sektrlerin
geliiminde ve d faktrlere
direncinde nemli rol oynayacaktr.
Dnyada ise otomotiv sektrnn
nmzdeki dnemde kriz dnemi
ve sonrasnda yaanan dk
retim seviyelerinden kurtulmas,
retimde art yakalamas ve
Avrupal reticilerin zellikle Avrupa
dndaki fabrikalarnda retimlerini
artrmas bekleniyor. Bu beklentilere
istinaden otomotiv sektrnn
de ne kacan dnyoruz.
Trkiyenin enerji talebindeki hzl
art sebebiyle enerji sektrnn,
zelletirmelerin ve zel sektr
yatrmlarnn da etkisiyle yksek
bir byme potansiyeli olduunu
dnyoruz. Ayrca getiimiz
yllarda da gzlemlemi olduumuz
zere perakende ve yiyecek ve
iecek sektrlerinin Trkiyenin gen
nfusu ve hzl byme dinamiklerini
etkileyen i piyasas sebebiyle yine
nemli bir byme potansiyeline sahip
olduu grndeyiz. Gnmzde
kresel ekonominin, kar karya
olduu birok risk nedeniyle yava
ve belirsiz bir byme srecinde
olduunu gzlemliyoruz. Risklerin
en by Avrupa Blgesindeki
irketlerin ve bu blgeye yapt
ihracata baml olan lkelerin
bymesini snrlandrmas beklenen
bor krizi olarak grnmektedir.
Kresel ekonomi iin yzde 3,5
seviyesinde olan byme tahmininin
iyimser olduunu dnyoruz.
te yandan Trkiye iin ise bu
orann zerinde ve yzde 4,0 - 4,5
seviyelerinde bir byme bekliyoruz.
2013 senesinde Trkiye iin
beklediimiz byme oran kresel
ekonomik kriz sonrasnda yaanan
toparlanma dnemindeki byme
oranlarna ulaamasa da Trkiyenin
istikrarl yaps, kredi notunun yatrm
yaplabilir seviyeye karlmas
sayesinde oluan gven ortam ve
uzun vadeli fon ve yabanc sermaye
yatrmlarnn gemite yakalanan
seviyelerin zerine kmas
beklentisi paralelinde 2012 ylnn
daha zerinde gerekleebileceini
ngryoruz. Yakn dnemde
Trk Liras faiz oranlarndaki ciddi
gerileme ve irketlerin dk
maliyetli borlanarak yatrmlarna hz
vermesinin de nmzdeki dnemde
Trkiyenin byme performansn
olumlu anlamda etkileyecek
faktrlerden olduunu dnyoruz.
Trkiyenin byme potansiyeli yksek
BANKACILIK
E-TCARET
Marjlar dk, rekabet yksek olacak
Online alverii says artacak
Trkiye, gl sermaye yapsna
sahip, krllk iinde ve salkl ekil-
de byyen bir bankaclk sektr-
ne sahip. Trkiye genelinde 2013te
faizler daha duraan bir seyir izle-
yecek. 2013te nispeten dk marj-
larn ve yksek rekabetin olduu
bir yl greceiz. 2013te bankaclk
sektrnde 4.5-5 gibi daha yksek
bir byme bekleniyor. Sektr kre-
dilerinin yzde 15-17 artmas, mev-
duatn ise yzde 12-14ler civarnda
ykselmesi bekleniyor. 2012de faiz-
lerde nemli dlere tank olduk.
Bu da bankalarn krllna olumlu
yansd. Trkiye, 2023 ylnda dn-
yann en byk 10 ekonomisi aras-
na girmeyi hedeiyor. Bu konuda en
byk destek gl, gittike gelien
ve daha da modernleen bankaclk
sektrnden gelecek. Kymetli ve
gl bankaclk sektrn koru-
mak, z kaynaklarn glendirmek
2023 hedeerine daha da yaklat-
racak. Bankaclk ile ilgili Trkiyede
izilen olumlu tabloya karlk dn-
yada bankaclk sektrn durumu-
nun pek parlak olduu sylenemez.
Amerikan bankalarnda faiz ancak
yzde 4 artacak. Avrupa bankalar-
nn kredileri daralacak.
Trkiyede, e-ticaret sektr ve
hacmi kriz dnemlerinde bile hzla
bymesiyle dikkat ekiyor. Bu sek-
trn bymesinde elbette ki gen
nfusun etkisi yadsnamaz. 2013te
bu rakamlarn 50 milyar TLnin ze-
rine kmasn hedeeniyor. IWSye
gre u an Trkiyede 36 milyon in-
ternet kullancs var. Bu rakam
Trkiyeyi Avrupadaki en byk be-
inci internet toplumu yapyor. Trk
internet kullancs, aylk internet-
te geirdii ortalama 29,4 saatle de
Avrupa lkeleri iinde nc srada
bulunuyor. Bunun yan sra 46 mil-
yon kredi kartyla, Trkiyenin kre-
di kart penetrasyonu yzde 60 ci-
varnda seyrediyor. Bakldnda
henz pazarn doyuma ulamad-
grlyor. E-ticaret sektrnde
tek bir rne odaklanan dikey site-
ler ykselite olacak. Mobil alve-
rite de beklenen srama gerekle-
ecek. 2013te online alveriilerin
ve e-ticaret harcamalarnn artaca-
bir yl olacak. Bankalararas Kart
Merkezinin (BKM) verilerine gre,
2012 yl sonu itibariyle Trkiyede
kredi kart ile internetten yaplan
harcamalarn toplamnn 30 milyar
TL dzeyinde olmas bekleniyor.
HESABIMIZI BYMEYE
GRE YAPIYORUZ
HAKAN BNBAGL Akbank Genel
Mdr Hakan Binbagil
2013 ylnda da 50 ube amay
planlyoruz. ubelerimizi, den faiz
ortamnda mterilerimizin farkllaan
ihtiyalarn en iyi ekilde karlayacak
biimde yaplandryoruz. Akbank
ubeleri mterilerimize katma deeri
daha yksek hizmetler verecek.
Bu yl yaklak 120 milyon dolarlk
teknoloji yatrm yaptk. nmzdeki
dnemde de teknoloji yatrmlarmz
srdreceiz. KOB bankaclna
nem verirken kurumsal ve ticari
bankaclkta da atlmlarmz ve
iddiamz srdreceiz.
Bireysel ve zel
bankaclk bizim zaten
hep iddial olduumuz
alanlar. Burada da
ilerlemeye devam
edeceiz.
BAZI BRLEMELERE AHT
OLABLRZ
SNA AFRA Markafoni Ynetim
Kurulu Bakan
Pazarn bymeye devam edecei
2013 ylnda hem yerli hem de
yabanc yeni oyuncular katlacaktr.
Sektre giriler kadar klar da
yaanacak. Piyasada belli birka
oyuncu kalacak. Kullanclara zel bir
alveri deneyimi sunabilen, mteri
ilikileri ynetimini baaryla yapabilen,
sat ncesi ve sonras sreleri iyi
yneten, dierlerinin stnde hizmet
kalitesi sunabilen ve marka deerini
koruyan siteler baarya ulaacak ve
kalc olacak. nmzdeki dnemde
hem online alveri
kullanclarnn says
artacak hem de
mevcut online alveri
kullanclarnn internet
harcamalarnn
hacmi ykselecek.
Sektrler
LOJSTK
LASTK
Verimlilik yatrmlar ne kacak
Lastik, 5 ylda yzde 30 byyecek
lke ekonomisinin bymesinde
ihracat ve ithalat rakamlar d-
nldnde ilk akla gelen ve by-
menin destekisi olan sektrlerde
biri de lojistik 45 milyar dolar hac-
mi olan Trkiye lojistik pazarnda 2
binden fazla irili-ufakl irket faali-
yet gsteriyor. Trkiyenin 2023 yl
ekonomik hedeeri dorultusunda
lojistik sektr de iddial yatrmlar
belirledi. Avrupann en byk lo-
suna ve 20 milyar liralk pazar hac-
mine sahip sektrn 2012de d ti-
caretin olumlu seyri, e-ticaretle
gelen art ve bunlara bal olarak
lojistik taleplerinin artmasyla b-
yme gerekleti. 2012 yl iinde
ekonomide yzde 3-4 bandnda b-
yme beklenirken lojistikte yzde
18lik nemli saylabilecek bir by-
me olaca ngrlyor. 1.2 trilyon
dolarlk 2023 d ticaret hedee-
ri dnldnde lojistik sektr
tayc sektr olma misyonu st-
lenecek. zellikle otomotiv, salk,
FMCG, tekstil, perakende ve kimya
sektrleri lojistik pazarn en nem-
li i alanlarn oluturuyor. Daha zor
ekonomik koullarda genellikle ve-
rimlilik/krllk ve iletme serma-
yesi konular nem kazanacak.
Dnyada lastik sanayinin n-
mzdeki be yl iinde yzde 30 b-
yme bekliyor. Bu bymede etkili
olan faktrlerden biri, orijinal ekip-
man tarafndaki byme. Yani las-
tik reticilerinin yeni aralara y-
nelik sattklar lastiklerde ciddi bir
byme gerekleecek. Bunun da
en nemli sebebi gelimekte olan
lkelerdeki gelir dalmnn orta s-
nar lehine artmas ve dolaysy-
la ara sahiplii oranndaki art. Bu
etkenler dnya genelinde ara sa-
tlarn hzlandryor. Ayrca haf ti-
cari aralar kategorisinde ykseli
de sz konusu. in ve Hindistan pa-
zar bu bymedeki en byk kay-
nak. Ortadouda da kademeli bir
byme bekleniyor. Avrupada ge-
tiimiz seneden bu yana ciddi bir
klme yaand. Yzde 15 daralan
lastik pazar, Trkiyede yzde 35e
varan byme gsterdi. nmzde-
ki be yl iinde Trkiye lastik paza-
rnn dnya ortalamasnn zerinde
byyecei tahmin ediliyor. Sek-
tr uzmanlar, haf ticaride pazarn
byyeceini ngryor. Avrupada
bin kiiye ortalama 500 ara der-
ken, Trkiyede bu say bin kiiye
150 ara eklinde.
AVRUPADAN 75 MLYON
EURO CRO BEKLYORUZ
TAYFUN KTEM Ekol Lojistik CEOsu
Ekol Almanya, talya, Bosna-Hersek
Yunanistan, Fransa, Romanya ve
Ukraynada toplam bin 200 akn
alan saysna ulaarak, uluslararas
irketler arasndaki yerimizi aldk.
7 ayr lkede 480 bin metrekarelik
depolama alan ile 2013 yl sonunda
salt Avrupadan 75 milyon Euro ciro
bekliyoruz. 2013te de yeni yatrmlara
odaklanarak bu corafyalarda
bymeyi, 2012de kaydettiimiz
gelimeyi sindirmeyi hedeiyoruz.
Ayrca, operasyon boyutunda
verimlilik birinci nceliimiz
olacak. Deer
katmayan proseslerin
uzaklatrlmas
gerekecek. 2013te
iyi yaptmz her eyi
daha da iyi yapabilmek
adna sorgulayacaz.
2015E KADAR 200 MLYON
DOLAR YATIRIM
HAKAN BAYMAN Brisa Genel Mdr
2013te temkinli bymeye devam
edeceiz. Bu bymeyi yeni pazarlara
odaklanarak ve markalama
politikamz srdrerek yapacaz.
irket olarak yaklak 250 milyon
dolarlk ihracatmz sz konusu.
Lassa ile Avustralya pazarna girdik.
Bundan sonra in, Gney Amerika ve
Kuzey Avrupadaki lkelere gitmeyi
hedeiyoruz. nmzdeki yllarda
ise ihracatmz yzde 10 civarnda
artrmay planlyoruz. 2013te adet
baznda yzde 10 il 15 byme
hedeiyoruz. 2015e kadar yatrm
tutarmz 1 milyar dolara
kartmay hedeiyoruz.
Bu sene ve gelecek
sene yapacamz
yatrmlarla 2015e kadar
yzde 20 civarnda
bymemizi salayacak.
2013VEGELECEK
ENERJ
HAVACILIK
zelletirmeler sektr iin nemli
Global pastadan daha ok pay
2013te doalgaza olan talep ar-
tna paralel kresel enerji tketi-
minin yzde 3 artmas bekleniyor.
Trkiyede ise bu yl en ok yatrmn
enerji sektrne yaplaca tahmin
ediliyor. Enerji sektr uzmanlarna
gre 2013, yenilenebilir enerji kay-
naklarndan elektrik elde etme yl
olacak. Nkleer enerjiden vazge-
me trendi devam ederken zellikle
gne enerjisi, kaya gaz ve LNG pi-
yasalar yatrmclarn yeni gzdesi
olacak. 2012de hzl ciro art sala-
yan irketlerin yzde 30un zerin-
de byme saladklar belirtiliyor.
Elbette dnyadaki genel politikala-
ra bal olarak petrol yatlar genel
endienin bir baka kayna olmaya
2013te de devam edecek. Yenilene-
bilir enerjideki trendler ve zellik-
le Japonya ile birlikte Almanyann
da enerji portfyn yeniden yap-
landrma sreleri yakndan takip
edilecek. Petrol yatlarn etkileyen
tketimden ziyade arz tarafnda-
ki istikrarszlk olarak nemini ko-
ruyacak. Trkiyede yatrm tarafn-
da zelletirmeler, sektr asndan
nemli olacak. Bu yl ayrca elektrik
tketiminin yzde 7 orannda art-
mas bekleniyor.
Havaclk sektr Trkiyede en
hzl byyen sektrlerden biri. 2012
ylnda i hatlarda 65 milyon yolcu
tand. D hatlarla birlikte toplam
rakam 130 milyona ulat. Getii-
miz sene havaclk sektrnde top-
lam kazan ciromuz yaklak 18 mil-
yar TLye ulat. Havayolu irketleri,
bu yl 4 triyon dolarlk global pas-
tadan daha ok pay almay hedef-
liyor. Sektr temsilcileri, sivil hava-
cln serbestlemesinin nemli bir
adm olduu konusunda hemkir.
Trkiye uu anda nokta says iti-
bariyle dnyann ilk 10 lkesi iinde
yer alyor. Trk sivil hava tamacl-
lo yapsnn 2023 ylnda 100 ge-
ni gvde, 450 dar gvde, 200 blge-
sel uak olacak ekilde 750 uaklk
bir byklkle toplam 350 milyon-
luk yolcu kapasitesine ulaacak.
Uu noktas saysnn ise iki kattan
fazla byyerek 500e yaklaaca-
ngrlyor. THY ve Pegasusun
gerekletirecei uak satn alma-
larnda toplam rakam 300 uan
zerine kacak. Bu rakama Atlas-
jet, Onur Air ve Sun Express gibi hzl
byyen Trk irketleri eklendiin-
de gelecek birka ylda satn alna-
cak uak says 350ye yaklaacak.
ENERJ BORSASI TREND
KONU OLACAK
SNAN AK Zorlu Enerji Genel Mdr
2013 ve gelecekte Trkiyede enerji
ticareti ve enerji borsas konularnn
sektr trendleri arasnda olacan
dnyoruz. Ylda 9 milyon kWh
olarak belirlenen serbest tketici
limiti, 2012 ylnn banda 25 bin
kWhye drld. 2013 ylnda bu
rakamn daha da aaya inmesi
gndemde olacak. irketlerin
yatrm yapmalarn ve pazarda ilem
hacimlerini artrmalarn salayacak
istikrarl bir piyasa olumasyla, yat
projeksiyonlar, gereki verilerle ve
daha az sapmayla yaplabilecek. Enerji
piyasasnda salanacak
istikrar ile nmzdeki
yllarda toptan ve
perakende ticaretin
sektrmzn byyen
alanlarnn banda
geleceine inanyorum.
2013TE 40 MLYON YOLCU
TAIYACAIZ
AL GEN THY Basn Maviri
2013 ylnda farkl bir THY olacak.
Temel yaklammz beklentileri amak.
2013 sonu itibari ile en ok ehre
uan havayolu irketi de olacaz.
Yeni uaklarn gelmesiyle Avrupann
en gen lo yana sahip havayolu
irketi konumumuzu srdryoruz.
Ayrca nmzdeki drt yl iinde
teslim alnmak zere 20 adet Boeing
777-300 ve 15 adet Airbus 330-300
uaklar iin anlama imzaladk. Bu
uaklarn loya katlmasyla birlikte
zellikle uzun menzilli yeni hatlarda
ulam amza katlacak. Dnya
havacl 500 milyar
dolar bykle ulat.
THY olarak ylsonu
hedemiz 7,8
milyar dolar. Bu ylki
beklentimiz 40 milyon
yolcu tamak.
Sektrler

TELEKOMNKASYON
YAZILIM
Yzde 45 trendi devam edecek
Sektr yzde 10 byyecek
Trkiyede telekomnikasyon sek-
trnde yaanan gelimeler, global
gelimelere paralel ilerliyor. PC son-
ras dnem bir baka deyile mobil
internet dnemi artk balam du-
rumda. 2013 ylnda akll cihazlarn
daha da yaygnlk kazanmas bekle-
niyor. GFK Trkiyenin Ocak-Aus-
tos 2012 dnemine dair yrtt
aratrma, Trkiyedeki akll cep te-
lefonu satlarnn bir nceki yla
gre yzde 45 art gsterdiini or-
taya koyuyordu. Bu byme trendi
2013 ylnda da tm hzyla devam
edecek. Turkcell Genel Mdr Yar-
dmcs Koray ztrklere gre
3Gnin hayatmza getirdii hz med-
ya, internet, nans, salk gibi farkl
sektrlerde de yeni almlara ve ha-
reketlenmelere yol aacak. Mobil
hizmetlerden elde edilen gelirin 2013
ylnda kresel apta yzde 4 dze-
yinde artmas beklenirken ztrk-
ler, Trkiyedeki gen ve dinamik
nfus yaps nedeniyle bymenin
dnya ortalamasndan daha fazla
olabileceine dikkat ekiyor. 2013te
cep telefonlarnn dnya apnda en
yaygn internet eriim aygtlar ola-
rak PClerin nne geeceine kesin
gzyle baklyor.
2013 ylnda Byk Verinin kulla-
nm ve bulut biliim zmleri ala-
nnda nemli gelimeler yaanma-
s bekleniyor. Byk Veri sayesinde
irketler byk miktardaki veriler
arasndan analiz yapp daha anlk
ve gerek zamanl kararlar alabilir-
ken bu teknoloji, yazlm zmle-
rinin daha hzl ve verimli kullanl-
masna da olanak salyor. Byk
Verinin 2013 ylnda zellikle nans,
telekom, sigortaclk ya da kamu gibi
farkl sektrlerde, yani byk ve-
riler arasndan zel analizler yapl-
mas gereken yerlerde artarak kul-
lanlaca ngrlyor. Software
AG Trkiye Bakan Yardmcs Gk-
han Arksoy da 2013 ylnda Byk
Verinin pazardaki kullanmnn ar-
tacan ngrdklerini belirtiyor ve
bir baka nemli alana, bulut biliim
teknolojisine deiniyor. Boazii Ya-
zlm Genel Mdr zgr enel de
yazlm sektrnde bymenin di-
er sektrlere oranlara ok daha
fazla olacann altn izerek 2013
ylnda yzde 30-40 aras by-
me beklediklerini ifade ediyor. e-
nel, Byyen ekonomi ve teknoloji
kullanmnn artmas sektr olum-
lu etkilemeye devam edecek diyor.
DAHA MOBL BR
DNYADA YAAYACAIZ
ERKAN AKDEMR Avea CEOsu
Sektrdeki bymenin temel
kayna mobil internet, mobil internet
kullanmn artran cihazlar ve buna
dayal yeni rn ve servisler olacak.
Mobil internet kullanmnda cihazn
nemi daha da artacak. Burada akll
cihazlar ve tabletler nemli rol oynuyor.
Tketicilerin kullanm alkanlklar
dorultusunda daha mobil bir dnyada
yaamaya balayacaz. Mobil
internetin neminin artmasna ve mobil
internet kullanmnn yaygnlamasna
paralel iki- yl ierisinde, pazarda
mobil internet gelirlerinin toplam
servis gelirleri iindeki
paynn yzde 15-20
seviyelerine kacan
ngryoruz. Avea
olarak ebeke altyapmz
4G teknolojileri iin
hazrlyoruz.
BE YILDA VER HACM
YZDE 650 ARTACAK
GKHAN NALBANTOLU IBM
Trk Yazlm Grubu lke Mdr
Gelecekte n plana kacak ve nem
kazanacak teknolojiler arasnda mobil,
sosyal medya ve sosyal i alar
yazlmlarn sayabiliriz. IBM olarak
kurumsal yazlm pazarnda arlkl
olarak Bulut Biliim, Byk Veri,
Mobil Uygulamalar, Sosyal Medya
ve Gvenlik konularnn gndemi
belirleyeceine inanyoruz. u anda
yaklak 933 milyon dolar olan yazlm
pazarna bakacak olursak, yllk yzde
13lk bir bileik byme oranyla
2016da Trkiye yazlm pazarnn 1,5
milyar dolara ulamas
bekleniyor. Fakat bunu
etkileyecek en nemli
faktrlerden bir tanesi
illegal yazlm kullanm
oranlarn drmekle
yakndan alakal.
2013VEGELECEK
OTOMOTV
PERAKENDE
2013 ylnda ayn seviyeleri koruyacak
Satn almalar devam edecek
2013 ylnda otomotiv sektrnde
byme beklentisi olsa da kresel
anlamda otomobil satlarnda top-
lamda bir art sektr uzmanlarna
gre olas grnmyor. Avrupada
ve inde satlarn dme riski sz
konusu. Trkiyede ise 2013 yln-
da tevik sistemi otomotive nem-
li almlar salayacak. Cari an
azaltlmas ve teknolojik dn-
mn salanmas asndan nem-
li katklar olacak. Otomotiv sektr
yneticileri, bu yl pazarn yaklak
800 bin adet olacan ngryor-
lar. nmzdeki yl bymenin bir
miktar ykselerek yzde 5 seviye-
lerine doru kmasn bekleniyor.
Ancak buna ramen dier ekono-
mik gstergeler nedeniyle 2013te de
pazarn 2012 yl seviyelerinde ola-
ca dnlyor. nmzdeki yl
da satlarn online ortamda yapl-
mas poplerliini korumaya devam
edecek. Aston Martin V12 Zagato,
Audi A4, Ford Shelby GT500, Honda
Fit, Hyundai Genesis Coupe n pla-
na kan otomobil markalarndan
bazlar olacak. nmzdeki yl yeni
rnlerin retiminin tevik edilme-
si ve Trkiyenin yatrm ss olarak
dikkate alnmas nem tayor.
Perakende sektr 2013 ylndan
olduka umutlu. nmzdeki d-
nemde oyuncu saysnn fazlal
ve yaanan youn rekabet ortam
nedeniyle yeni satn alma ve kon-
solidasyonlarn yaanmas bekle-
niyor. 2010da 187 milyar dolar ciro
elde eden perakende sektr, 2013
ylnda 2012den daha bir yl geire-
cek ve tahminlere gre 2014te 250
milyar dolarlk ciroya ulaacak. Bir-
ok marka byme hedeni yzde
20nin zerinde belirlemi durum-
da. 2013 ylnn zellikle ikinci ya-
rsnn hareketli gemesi ve AVM
saysnn da artmas bekleniyor.
Tketici elektronii pazarndaki ta-
lep artna paralel olarak sektr
nmzdeki dnemde de by-
meye devam edecek. Tketicilere
sunulan rnlerde fayda ve fonk-
siyonellie nem veren ve bu tr
rnleri eitlendirebilen irketler
bir adm ne kacak. Kresel pera-
kende pazarndaki satlarn yz-
de 3 orannda byme kaydetme-
si beklenirken Trkiye perakende
pazarnn yzde 15 orannda by-
yecei ngrlyor. Dijital gelime-
ler 2013 ylnda da perakende sek-
trn etkilemeye devam edecek.
SON 10 YILLIK
PERFORMANSI KORUMALIYIZ
EREF BRYILDIZ Borusan
Otomotiv cra Kurulu Bakan
2013 ylnda otomobil pazarnn 2011
ile 2012 yllar seviyelerinde olmas
bekleniyor. 2012 ylnda premium
segmentin pay, toplam pazar iinde
yzde 9 seviyesine ulat ve bu art
devam edecek. Yzde 10u gemesine
normal bakyoruz. lave gelir ihtiyac
nedeniyle TVnin art arda artrlmas
sonucunda otomotive olan talep i
pazarda azald. Ksa bir-iki tenes
hari sektr olarak son 10 ylmz
iyi geti ve onu srdrmeye devam
etmemiz yeterli olacaktr. Ancak
bu yeni modellerin
Trkiyeye gelmesi
iin geerlidir. Yeni
fabrikalar ise salt
Trkiyenin durumuna
deil dnya ekonomisinin
durumuna bal.
TRKYE PAZARI
BYMEY SRDRECEK
MEHMET NANE Teknosa Genel
Mdr
Trkiye pazarnn barndrd
potansiyel, gen ve dinamik tketici
proli ve teknolojiye artan talebe
paralel bymesini srdrecek. 2013
ylnda sektrn ortalama yzde
15 orannda bymesi bekleniyor.
Mobilitenin nem kazanmasna paralel
olarak, akll telefonlara olan ilgi de artt.
Sektrn nmzdeki yllarda Trkiye
ekonomisinin lokomotif sektrlerinden
biri olarak, her yl ortalama yzde 10-15
civarnda byyeceini ngryoruz.
Teknosa olarak 2013 ylnda yine ift
haneli byme rakamlarn
yakalamay hedeiyoruz.
Sektrde yaanan
bymenin getirdii
rekabet ortamnda
yatrmlarmz hz
kesmeden srdreceiz.
Sektrler
GAYRMENKUL
TURZM
Gayrimenkulde patlama yaanabilir
2013 iin beklentiler temkinli
Gayrimenkul sektrnde gelecek
yl deyim yerindeyse patlama yaan-
mas bekleniyor. Konut kredi faizle-
rinde yaanmas beklenen dn
sektr canlandraca ngrlyor.
Gayrimenkul gzde bir yatrm arac
olarak varln srdrmeye devam
edecek. Mtekabiliyet ve kentsel
dnmn balatlmasyla birlik-
te gayrimenkul, altn an yaad
2006-2007deki gibi dnemleri tek-
rar yaayabilecek. Trkiyede zel-
likle stanbul, zmir, Ankara, Bursa
gibi byk kentlerde gelitirilen ko-
nut projelerinde ciddi bir art yaan-
maya devam edecek. Gayrimenkul
Yatrm Ortakl Derneinin (GYO-
DER) hazrlad konut kredileri ara-
trma raporuna gre 2015 ylna ka-
dar Trkiyede nemli konut ihtiyac
olduu biliniyor. Sadece stanbulun
2015 ylna kadar 2,1 milyon konut ih-
tiyac olacak. Bu an yzde 80inin
zel sektr tarafndan karlanmas
bekleniyor. Konut ihtiyacnn yksek
olaca iller arasnda Bursa, Antalya,
Kocaeli, Tekirda, Mula, Kayseri, Ya-
lova, Eskiehir, Balkesir, Denizli, Ma-
nisa, Konya, Kahramanmaran da
bulunduu belirtiliyor.
2013TE SEKTRE VME VE
CANLILIK GELECEK
IIK GKKAYA GYODER Ynetim
Kurulu Bakan
Yakalanan istikrar ile ne kan
Trkiye, iyileen ekonomik rakamlar,
jeopolitik konumunun nemi,
avantajl demograk zellikleri, artan
kentleme hz, artan os ve konut
ihtiyacnn da etkisiyle gayrimenkul
alannda yatrmclar asndan nemli
frsatlar sunuyor. stanbulu nans
merkezi haline getirme almalar,
inas gerekletirilecek olan nc
Boaz kprs gibi frsatlar da canllk
getirecektir. Gayrimenkulde yaanan
bu gelimeler, yalnzca stanbul ya
da zmir, Ankara gibi
byk ehirlerle snrl
olmayp, bata Bursa,
Konya ve Gaziantep
olmak zere dier
Anadolu illerinde de
etkisini gsterecektir.
2013TE DE YATIRIMLARA
DEVAM EDECEZ
NAL SABUNCU Renaissance
Polat stanbul Hotel Genel Mdr
stanbul markalama yolunda olan
bir ehir. 2013 ylnda lkemize i
amal gelen turist saysnda pozitif
ynde bir art olabilir. stanbul, ICCA
istatistiklerine gre byk kongreler
sralamasnda kongre ehirleri
arasnda dnyada ilk srada yer ald.
Bu bizim admza ok sevindirici
bir gelime. 2012de stanbul
Balmumcuda Renaissance stanbul
Bosphorus otelimizi hizmete atk.
2013 ylnda da yapmak istediimiz
yatrmlar var. Renaissance Polat
stanbul Hotelde
odalarmz yenileyip,
kongre pazarndan
aldmz pay artrmak
iin yeni bir kongre
merkezi yapmay
planlyoruz.
2013VEGELECEK
stanbul marka ehir olma yolunda
adm adm ilerlerken turizm sektr,
2013 ylndan pek de umutlu olmad-
nn sinyallerini veriyor. Avrupada
yaanan kriz ve Suriyedeki geli-
meler nedeniyle ne oda yatlarnda
ne de lkemize gelen turist saysn-
da yksek bir art yaanmas bek-
lenmiyor. Hatta aratrma irketi
CWT Solutions Groupun 2013 Seya-
hat Fiyatlar raporuna gre 2013 y-
lnn ilk yarsnda Trkiyede 1-3 yl-
dzl otellerin yatlarnda yzde 2.8
ile 2.2 arasnda d yaanacak.
Ayn dnemde 4-5 yldzl oteller-
deki d ise yzde 3.8 ile 0.5 ara-
snda gerekleecek. 2013 ylnn
ikinci yarsnda ise 1-3 yldzl seg-
mentte oda yatlarnda yzde 1.9 ile
1.1, 4-5 yldzl otellerde ise yzde 3.5
ile 0.8 gerileme kaydedilecek. Birok
otel 2013 ylnda krllklarn 2012
ylnn altnda kalaca grn-
de. Trkiyede 2012 yl sonu tahmini
turizm geliri 23,5 milyar dolar. 2013
yl sonu tahmini turizm geliri ise 33
milyon turist, 25,4 milyar dolar gelir
hede eklinde tahmin ediliyor. Glo-
balde ise yzde 3-4 aralnda b-
yme yaanmas bekleniyor.
Dljltal lK
TEKSTL
GIDA VE TARIM
Yzde 10 byme bekleniyor
Ekolojik tarm ykselite
2013 ylnda gda sektrnn ol-
duka hareketli olmas bekleniyor.
Tketicilerin deien eilimleri ile
sektr yenileniyor ve yeni hizmet-
ler sunuluyor. Sektr yneticileri-
nin deerlendirmelerine gre dn-
yada full frontal eilimi ykseliyor.
Restoran ya da ambalajl rn re-
ten irketler, artk her konuda daha
eaf olmak zorunda kalacak. Fast
food restoranlar bile kalorilerini
aklayarak rn pazarlamas ya-
pacaklar. Salkl beslenme ve kali-
teli yaam n planda olmaya devam
edecek. Restoranda kaliteli mal-
zeme ve doru porsiyon beklenti-
si, market alveriinde ise tketici-
nin alaca paketli rnde koruyucu
madde ve katk maddesi olmama-
s konusundaki hassasiyeti artacak.
Tketici lezzet hafzasnda yer alan
klt lezzetleri ve restoranlar tercih
edecek. Markalar daha hzl servis
yapabilmek ve ayn zamanda sat-
da artrmak adna kendi rnleri-
ne zel ATM makineleri ile mteri-
lerini artacaklar. 2013 senesinde
yaplacak ncelikli harcamann en
temel ihtiya olan gda ve iecee
ynelecei ve konut harcamalar ile
gda harcamalarnn barolleri pay-
laaca ngrlyor.
TEVKLER HEYECAN
VERC
EKREM AKYT Collezione
Ynetim Kurulu Bakan
2013 ylnda tekstil ve hazr giyim
sektrnde mont retimi yatrm
yaplacak bir alan olarak ne kyor.
Rekabet iin ise sektr asndan
tevikli blgelerde konumlanma
yaplmas ve retilen rnlerin
satlabilecei stratejik marka veya
perakendeyi gelitirme almalar
bymeyi srdrlebilir klacaktr.
2013 ylnda Trkiye, nitelikli
rnlerde ve marka konusunda
yol almaya ve deer yaratmaya
devam edecek. 6. blgelerde
yatrm tevikleri ok
heyecan verici. Vergi,
yatrm, istihdam
ok rekabeti ortam
yaratyor. Tekstil ve
hazr giyimin her yan
frsat diyebiliriz.
TKETC TALEPLER
RETM ETKLYOR
GRSEL TONBUL Ekolojik Tarm
retici ve letmecisi
Ekolojik tarm son iki yldr ykseli
izgisinde. Tedarik halkasndaki
eksikler tamamlanrsa retici aya
da daha fazla retme cesareti
bulacaktr. Tketici de daha eitli
daha srdrlebilir biimde rnlere
ulaacaktr. Ekolojik tarmn ya da
temiz tarm modellerinin tketici
talepleri dorultusunda gelieceini
dnyoruz. Konvensiyonel tarm
da byk ehirdeki insanlarn yaam
ekilleri dorultusunda varln devam
ettirmek zorunda. Dnya nfusunun
artyla birlikte gelien
yeni gda retim
teknolojileri varlklarn
srdrmek zorunda.
thal gdayla deil
kendi dinamiklerimizle
doymamz gerekiyor.
2013VEGELECEK
Sektrler
Tekstil ve hazr giyim sektr, 2
milyar dolarlk ihracat hacmi, ger-
ekletirdii retim ve yaratt is-
tihdamla hem imalat sanayinin hem
de Trkiye ekonomisinin vazgeil-
mez bir bileeni. Geen sene k-
len sektrler arasnda yer alan teks-
tilin 2013 ylnda yzde 10 bymesi
bekleniyor. gc ve uluslararas
markalar iin yaplan kaliteli retimi
ile Avrupaya olan yaknl ve ka-
liteye dayal retimi rekabet avan-
tajlarn oluturuyor. Buna ramen
en youn tekstil ve hazr giyim ih-
racat Asya lkelerine gerekleti-
rildi. 2013te de tekstil ihracatnn bu
rotada ilerlemesi bekleniyor. Trki-
ye, Avrupann inden sonra en b-
yk tekstil ve hazrgiyim tedarikisi
konumunda olmay bu yl da srd-
recek. Ama Avrupa tekstil sekt-
rnde yaanan yzde 20 oranndaki
pazar daralmasnn Trk tekstilci-
lerini etkilemesi bekleniyor. Ama
son dnemde birbiri ardna yrrl-
e giren tevik paketleri, Trk teks-
til sektrnn 2013te dnya ihraca-
tndaki payn daha da artracak gibi
grnyor. piyasada ise endstri-
yel ve yeniliki rnlerin nemli fr-
satlar yaratt dnlyor.
20
202
3
22
m
yoksa
Trkiye nfusu 30 yl sonra 90 milyona
ulaacak. Ayrca bugne kyasla daha gen
ve daha eitimli olacak. Kresel GSYH
sralamasnda 2011de 16nc srada yer alan
Trkiye, 2041de 12nci sraya ykselecek.
Kii bana den GSYH, 2041de bugnknn
iki katn geerek 35 bin dolar bulacak.
Ancak bunun da artlar var... PwCnin
hazrlad 2041de Trkiye: Gelecee Bak
aratrmasna gre hedeenen bu rakamlara
ulamak iin 5 sektre odaklanmamz
gerekiyor. Gda ve iecek, tarmsal Ar-Ge,
alternatif enerji, otomobil retimi ve turizm
sektr Trkiyeyi gelecee tayacak
2023 KONUAN TRKYE N, PwCNN
RAPORU FARKLI BR YAKLAIM GETRYOR
Arattrma
041
T
rk Liras, Guinness Re-
korlar Kitabna dnya-
nn en az deerli para bi-
rimi olarak getiinde
ok deil 2000lerin ba-
ndaydk. Bugn ise yatrmclar, ABD
ve Euro blgesinde etkili olan mali kriz-
ler karsnda TLye snm durum-
dalar. Son be yl iinde Trkiye, in ve
Hindistan gibi istisnai gce sahip ge-
limekte olan pazarlar takip ediyor ol-
masna ramen ABD ve Euro blgesine
mi?
ESRA KIZILTAN
esrakzltan@turkshtme.com
kyasla daha gl bir byme sergile-
di. Rakiplerine oranla istikrarl bir pro-
l izen Trkiye, bylesi bir ortamda
hedeerini 2023e odaklam durum-
dayd ki, PricewaterhouseCoopersn
(PwC) getiimiz aylarda yaynlad-
2041de Trkiye: Gelecee Bak
aratrmas bambaka bir tablo
ortaya kard. Aratrma-
ya gre Trkiye 2023te
deil, 2041de istenilen
ve beklenen byme-
ye ulaacak. Aratr-
mann bunu sylemek
iin nemli savlar var.
Buna gre, Trkiyenin gen ve eitimli
igc piyasas, salam bir byme iv-
mesi yaratma potansiyeline sahip. 2040
ylna kadar Trkiye nfusunun bete bir
orannda artarak 90 milyona ulamas
bekleniyor. Buna karlk 2040 ylna ka-
dar in nfusunun yzde 1in biraz ze-
rinde bir art gsterecei ng-
rlyor. gc piyasasnda
yaanacak olumlu ge-
limeler daha yksek
katma deerli sektr-
lere hareketi destek-
leyecek ve bu durum
da 2041 ylna kadar
Trkiyede baz ulusla-
raras uzmanlk merkez-
lerinin ortaya kmas iin
potansiyel oluturacak. Bunun-
la birlikte Trkiye ekonomisinin 2041de
hangi boyutlara ulaabileceini anlamak
olduka nemli. PwC Kdemli Danman
William Zimmernin Turkishtimea yap-
t analizlere gre GSYH sralamasn-
da 2011de 16nc srada yer alan Trki-
ye, 2041de 12nci sraya ykselecek. Kii
bana den GSYHsinin 2041de (SGP-
Satn Alma Gc Paritesine gre, 2009
deerlerine gre-milyar dolar) bugnk
dzeyinin iki katndan fazlasna karak
35 bin dolar dzeyini amas bekleniyor.
Bylece, Trkiyenin nmzdeki 30 yl
iinde ABD gibi lkelerle arasndaki gelir
farknn azalaca tahmin ediliyor.
Ekonomiye itici g
PwCnin aratrmas, Trkiyenin ek-
nomik grnmnn 2041de olduk-
a farkl olacan da ngryor. Uzun
vadeli ekonomik bymeyi salamak
iin says artan nitelikli igcnden
TRKYEY 2041E
TAIYACAK 5 SEKTR
1 Gda ve iecek
2 Alternatif enerji
3 Otomobil retimi
4 Turizm sektr
5 Tarmsal Ar-Ge ve
hizmetler
2013VEGELECEK
||II I| |(|||I
Trkiye, Dnya Ekonomik Forumunun 2011-
2012 Global Rekabet Gc Endeksine gre,
59uncu srada yer alarak, iki basamak ykseldi.
Trkiye biyo-eitlilik asndan zengin bir lke.
Ticarete konu olan 30 rnden 25ini ekonomik
olarak yetitirip pazarlayabiliyor. hracatn 10 yl
iinde 40, 30 yl iinde de 100 milyar dolara ka-
rabilecek potansiyele sahip bulunuyor.
I|l|I1Il|| |1|IJ|
Trkiye, jeotermal potansiyel asndan,
Avrupada bir, dnyada nc srada yer al-
yor. Enerji maliyetleri beklenen oranda derse
Trkiye daha rekabeti olacak ve 500 milyar do-
lar hedene ksa zamanda ulaabilecek. Bunla-
rn dnda Trkiye, nemli kmr rezervleri ve
enerji ihtiyacnn yzde 2sini karlayabilecek
plastik atklara sahip bulunuyor.
lMl|I
2005te balayan ihracat projelerine bal ola-
rak 20012011 dneminde haf ticari ara reti-
minin pay yzde 40a ykseldi. Trkiye bugn
AB haf ticari ara retiminde birinci, otobs
retiminde ikinci srada. 2011 itibariyle ticari
aralar toplam otomotiv ihracatndan yzde 44
pay ald. Eyll 2012 itibariyle 130 Ar-Ge merkezi-
nin 50si otomotiv irketlerine ait.
l|I|lM
Trkiye 2011 sonu itibariyle 31,4 milyon tu-
rist arlad; 23 milyar dolar dviz girdisine ula-
t. Bugn 1,1 milyon yatan yannda 250 bin ya-
tak yatrm belgesi alnm durumda. Hedef, 10
yl iinde 1,75 milyon yataa, 60 milyon turist,
60 milyar dolar dviz girdisine ulamak. Trkiye
turizmin hemen her alannda aktif ve bu yny-
le rakiplerinden ayrlyor.
lII|MlI| II|| I| ||lM|l||I
Trkiye yzde 6 ile tarmsal Ar-Geye en fazla
yatrm yapan Bat Asya lkeleri arasnda. Ar-Ge
btesi 2002 ylnda 11,3 milyon TL iken 2012 yln-
da 151,2 milyon TLye ykseltildi. Trkiye genelinde
47 adet enstit ve 1942 adet aratrmac var. n-
mzdeki 30 ylda, Ar-Ge youn yabanc irketler
Trkiye pazarna girme imkan bulacak, yurtiin-
de de eitimli nfus ve inovasyon teviklerinden
faydalanarak yeni irketler kurulacak.
yararlanma frsat olan Trkiyenin sa-
hip olduu seenekler sayesinde 2041
ylna kadar kresel ekonomik ligde
st basamaklara trmanrken, dnya-
daki en byk 12 ekonomi arasnda yer
almas bekleniyor. William Zimmern,
baz sektrlerin Trkiyenin byme-
sinde itici g olma potansiyeline sa-
hip olduunu sylyor. Trkiyenin
zengin doal kaynaklar, gda ve ie-
cek sektr iin byme ve yeni ih-
racat pazarlarna alma frsat yara-
tyor. Devam eden dorudan yabanc
yatrm, byyen bir tarmsal Ar-Ge
sektrnn gelitirilmesine yardmc
olmas ngrlyor. Trkiyenin n-
mzdeki 30 yl iinde deer zincirinde
yaayaca trman, yabanc yatrm-
clarn faydalanmak isteyebilecekleri
Trkiyenin zengin yenilenebilir ener-
ji kaynaklarnn etkili olduu alternatif
enerjilere doru yaanacak bir gei-
le desteklenebilir. Turizm sektr ise
orta vadede nispeten gl bir biimde
bymesi beklenen gelimekte olan
bir pazar demograsinden yararlan-
ma frsatna sahip bulunuyor. Bunla-
rn yan sra Trkiye, haf ticari tatla-
rn ve yeni enerji tasarruu modellerin
genileme frsatlar sunduu otomo-
bil retimi pazarndaki mevcut varl-
n da glendirebilir olarak grlyor.
2041DE TRKYE
NEREDE OLACAK?
>Trkiye nfusu 90 milyona ulaacak
>Kii bana den gelir 35 bin dolar
dzeyini aacak
>ABD ile arasndaki gelir fark azalacak
>Dnyadaki en byk 12 ekonomi
arasnda yer alacak
>lenmi gda ve iecek ihracat
6,7 milyar dolara ulaacak
>2017e kadar 1,4 milyon ara retilecek
>Otomotiv sektrnde yllk satlarda
kii bana oran binde 35 olacak
>Turizm alannda dnyada ilk be
arasna girecek
>2023de 60 milyon turist, 60 milyar
dolar dviz girdisine ulalacak.
Arattrma
GNMZDE Trkiye, gda rnle-
rinin retimi, ilenmesi, Avrupa ve Or-
tadou pazarlarna ihracat konusun-
da blgesel s konumunda. Tarmsal
eitlilii ve uygun iklimi lkenin gda
ileme sektrne srekli hammad-
de tedarik etmesine imkan verirken,
gda ve iecek alannda byk bir ih-
racat konumunda olmasn da sa-
lyor. Trkiye imdiden ham gdadan
ilenmi gda rnlerinin ihracatna
gei yaparak zincirdeki ykseliine
balad bile. Aratrmada Trkiyenin
Tketicinin talebi
hazr gdaya kayacak
||II I| |(|||I
ilenmi gda ve iecek ihracatnn son
on yl iinde katna karak 6,7 mil-
yar dolara ulaaca belirtiliyor. n-
mzdeki 30 yl iinde Trkiyenin gda
ve iecek pazar, hem yerel hem de
uluslararas dzeyde artan taleple-
ri karlayacak ekilde konumlanm
olmas nedeniyle genilemeyi sr-
drme potansiyeline sahip. Tketi-
ci tercihlerinin hazr rnler zerine
younlamas ve spermarket says-
nn ykselmesi, artan nfus, ykselen
gelirler, ehirleme ve organize pera-
kendeciliin genilemesi gibi gelime-
lerle birleince ilenmi, ambalajlan-
m ve dondurulmu gda sektrnde
frsatlar yarataca ngrlyor.
Gneye ve batya ihracat
Trkiye Avrupa, Orta Asya ve Orta-
douya olan cora yaknln kul-
lanarak bu ihracat pazarlarndaki ih-
tiyaca da hizmet edebilir durumda.
Trkiyenin Ege, Karadeniz ve Ana-
dolu blgeleri, gnmzde tm orga-
nik gda ihracatnn yzde 85inin hede-
olan Avrupadaki salk bilinci yksek
tketicilere ynelik organik gdalarn
retimi iin olduka uygun. Bunun yan
sra artan yerli ve yabanc slam nfu-
suna ynelik olarak helal gda piyasa-
sna younlama frsat da ortaya -
kabilir. rnein bugn Krfez birlii
Konseyine yaplan ihracat toplam ih-
racatn yalnzca yzde 6lk bir ksm-
n oluturuyor. Pazarn boyutu ve uzun
vadede byme potansiyeli sayesinde
Ortadouya yaplan ihracatn paynn
ykselmesi bekleniyor.
Kresel yatrmclar iin Trkiye,
cazip konumda bulunuyor
Trkiye Gda ve ecek Sanayi Der-
nekleri Federasyonu Bakan emsi
Kopuzun aklamalarna gre, piyasa b-
ykl, yerel rekabet ve zel sektr gi-
riimciliinin yannda Trkiyenin cora
konumu da giderek daha nemli hale ge-
liyor. Trkiyenin bu konumu kresel ya-
trmclar iin bir cazibe merkezi zelli-
i tayor. zellikle son dnemde birok
kresel irket Trkiyeyi blgesel bir y-
netim ss ve yatrm merkezi olarak ko-
numlandrd. Bu eilimin artarak devam
etmesi Trkiyenin rekabet gcne kat-
ks bakmndan olduka nemli. Kopuz,
Trkiyenin en byk avantajn biyo-e-
itlilik olarak ok eitli rnleri yetitir-
mesi ve bunlar pazarlayabilmesinde g-
ryor. Trkiye, dnyada ticarete konu
olan 30 rnden 25ini ekonomik olarak
yetitirip pazarlayabiliyor. Trkiye 10 yl
iinde ihracatn 40 milyar dolara, 30 yl
iinde de 100 milyar dolara rahatlkla -
karabilecek potansiyele sahip diyor.
2013VEGELECEK
TRKYENN scak iklimi ve do-
al su yollar, lkenin kurulu gcnn
te birinin yenilenebilir kaynaklardan
olumasn salyor. Aratrmaya gre,
zellikle hidroelektrik ve gne enerjisi
ynnden ok zengin olan Trkiye, n-
mzdeki 30 yl iinde yenilenebilir kay-
naklarn yurt iinde artan enerji tale-
binin byk bir ksmn karlamak iin
kullanacak. Trkiye, 2009 ylnda gne
enerjisi ile scak su elde etmede kuru-
lu g asndan inden sonra gelerek
dnya ikincisi olacak. Trkiyenin yk-
sek gne alma seviyesi, gelecekte ou
Avrupa lkesine oranla daha fazla enerji
Alternatifte teknoloji
retimi yerli olmal
retme potansiyeli olduunu gsteriyor.
Ege kylar, birka byk volkanik ara-
ziyi ve rzgar santrali potansiyeli olan
yerleri bnyesinde bulunduruyor. An-
cak, u anda tm bu kaynaklardan l-
kenin toplam elektrik retiminin sade-
ce yzde 1i salanabiliyor.
nc irketlerin desteklenmesi
nmzdeki 30 ylda devletin ve ya-
banc irketlerin yapaca yatrmlarla,
kapasite genileyebilir. lkenin petrole
olan bamll, hkmeti enerji tek-
nolojilerine yatrm tevikleri vermeye
iterken, 2005den bu yana evresel Ar-
Ge iin 57 milyon dolarn stnde har-
cama yapld. Alternatif yenilenebilir
enerji kaynaklarna ynelik dorudan
yabanc yatrm miktar 2008 ylndan
bu yana 2,5 milyar dolara ulat. Ya-
banc yatrmclar, sektrde nc ir-
ket olma potansiyeli olan irketlerden
byk hisse alm yapt.
Trkiye, Avrupada ilk srada
Enerji Verimlilii Dernei Bakan
Erkan Grkandan aldmz bilgilere
gre, Trkiyede rzgar elektrik sant-
rallerinden elde edilebilecek elektrik
potansiyeli 48 bin megawatt. Jeoter-
mal potansiyeline baktmzda Tr-
kiye Avrupada 1inci, dnyada 3nc
srada. Trkiye 2 bin 700 saat/yl or-
talama gnelenme sresine sahip
ki baz yerlerde bu oran daha yksek.
Trkiyenin gney blgeleri ciddi an-
lamda enerji retimine katk salaya-
bilecek potansiyele sahip bulunuyor.
Trkiye, hidrolikte Norveten sonra en
byk retim kapasitesine sahip. AB
lkelerine baktmzda artk biokt-
le elektrik retimi ve aralar iin yakt
retiminde ciddi gelimeler gzlemle-
niyor. Trkiye, geni ve verimli arazile-
ri sayesinde enerji bitkilerinin retimi
ve enerji ormancl konusunda b-
yk geliim gsterebilecek durumda.
Teknoloji yerli retim olmal
Aratrma nmzdeki 30 yl iinde
Trkiyenin alternatif enerji kaynakla-
rn yeterli kullanmas durumunda Av-
rupadaki belli bal pek ok lkeyi ge-
ebileceini sylyor. Erkan Grkan
da bu sonuca katlyor. Grkan, Trki-
ye cora konumu sebebiyle alternatif
enerji kaynaklarn deerlendirme a-
sndan birok Avrupa lkesinden daha
avantajl durumda diyor. Ancak bu
avantajn anlaml olabilmesi iin kulla-
nlacak teknolojinin de yerli retim ol-
mas gerektiinin altn iziyor: AB ve
OECD lkeleri olaya sadece alternatif
enerji kaynaklarndan enerji elde et-
mek olarak bakmyorlar. Ekonomi ve
evresel boyutta da bakyorlar. Trki-
ye de mutlaka bu etkileri gzetmeli.
I|l|I1Il|| |1|IJ|
Arattrma
TRKYE, u anda otomobil montaj
ve retiminde blgenin en nemli mer-
kezi konumunda. 2010 ylnda 1 mil-
yondan fazla ara retildi ve 2017 yl-
na kadar da 1,4 milyon ara retilmesi
bekleniyor. Trkiye, zellikle haf ti-
cari aralarn retiminde uzmanlam
durumda. Bunda, yurtiindeki satlar
artran avantajl vergi uygulamalarnn
yan sra, youn iilik ieren teknikler
gerektiren bu modellerin retiminde
Trkiyenin Avrupadaki gelimi eko-
nomilere oranla dk iilik cretle-
ri sunmas etkili oldu. 2000 ylnda Tr-
2 milyar dolarlk
model yatrm yolda
lMI|| I|l|M|
kiyedeki toplam otomobil retiminin
drtte birini oluturan haf ticari ara-
lar retimi, bugn artk toplam reti-
min yarsn oluturuyor. Gitgide daha
fazla yabanc otomobil reticisi, hem
kendi bamsz operasyonlarn yrt-
mek hem de Trkiyenin mevcut retim
deneyiminden ve daha rekabeti emek
piyasasndan yararlanmak iin Trk
irketleri ile ortaklklar kuruyor. Bu da,
nmzdeki 30 ylda sektrde byme
kaydedilebileceini ve Trkiyenin te-
mel uzmanlk merkezi haline gelebile-
ceini gsteriyor.
Byme beklentileri
Uzmanlarn tahminlerine gre, 2041
ylna kadar Trkiyede yllk satlar-
da kii bana oran binde 35 olacak. Bu
oran, Almanyada u an iin binde 40
olan oranla mukayese edilebilir. Oto-
motiv sektrnn be byk oyuncu-
su General Motors, Ford, Volkswagen,
Hyundai ve Toyotann kresel retim
operasyonu ve ara montaj rakamlar-
na gre, Trkiye dnya apnda 15inci
srada yer alyor. Trkiyenin bu sek-
trde baz itici glere ilikin perfor-
mans dier baz uzmanlk merkezle-
ri ile ayn dzeyde. Dnya Ekonomik
Forumunun (WEF) Kresel Rekabet
Endeksine gre Trkiyenin kresel
rekabet gc Brezilya ve Meksikann-
ki ile ayn dzeyde ve in gibi byk
reticilerden de daha yksek.
Trkiye haf ticari arata lider
Otomobil Sanayicileri Dernei Ge-
nel Sekreteri Ercan Tezerden aldmz
bilgilere gre, Trkiye bugn AB ara-
snda haf ticari ara retiminde birin-
ci, otobs retiminde ikinci srada yer
alyor. 2011 yl itibariyle bata AB ol-
mak zere ticari aralar toplam oto-
motiv ihracat iinde yzde 44 pay ald.
pazarda da ar ticari aralarda pazar
pay yzde 74 dolaylarnda. Tezer, yeni
retim projelerinin Trkiyeye gelme-
ye devam ettiini sylyor. Otomotiv
sanayinde 2 milyar dolar dolaynda ka-
pasite art, teknoloji yenileme ve yeni
model yatrm yaplmas planlanyor
diyor. Krize ramen 2009 ve 2010 yl-
larnda tedarik zincirinde yer alan ir-
ketlerde Ar-Ge giriimlerinin nem-
li bir ivme kazandn belirten Tezer,
Ar-Genin sektr iin nemini u sz-
lerle anlatyor: 2012 yl Eyll ay iti-
bariyle Trkiyede kurulan 130 Ar-Ge
merkezinin 50si otomotiv irketlerine
ait. Ar-Ge merkezlerinde alan say-
s da 5 bin 500 e ykseldi. Trk otomo-
tiv sanayi irketlerinin Ar-Ge blm-
lerini bytmesi, tasarm srelerinin
dorudan iinde yer almasyla dn-
ya pazarlarna rekabet dzeyi yksek
rnler sunmas mmkn olacak.
2013VEGELECEK
l|I|lM l|IlI
SAHL eridi, scak iklimi ve tarihi,
kltrel ve doal cazibe merkezleri ile
Trkiye ok tercih edilen bir tatil mer-
kezi. 2010 ylnda tm dnyada en po-
pler 7inci tatil lkesi oldu. Farkl birok
alan ieren ve geni turist yelpazesi-
ne hitap eden Trkiye turizm sektr
bu zellii ile dnya turizm sektrn-
deki dalgalanmalardan bir lde koru-
nuyor. 2009 ylnda kresel turizm sek-
trnn yzde 3,5 orannda klmesi,
Ykselen orta snfn yeni
destinasyonu: Trkiye
buna karlk Trkiyeye gelen ziyareti
saysnn yaklak yzde 3 artmas bu-
nun en somut rneini oluturuyor.
Trkiye, ykselen orta snf iin cazip
Trkiye, hali hazrda ngiliz, Alman ve
Rus turistler iin popler bir tatil lkesi
ve bu grup da lkeye gelen tm yaban-
c ziyaretilerin te birinden fazlasn
oluturuyor. Gelecek 30 ylda, Trkiye
gelimekte olan lkelere seyahat etme
merakls orta snf da ekmek iin ol-
duka iyi bir konumda. Trkiyedeki
yabanc ziyaretilerin yaklak yzde
43 gelimekte olan lkelerden ge-
lirken, bu segment ABDde toplam zi-
yaretilerin yzde 22sini ve talyada
ise yzde 10unu oluturuyor. Son d-
nemlerdeki vize kaldrma anlamala-
r sonucunda doudaki komular; ran,
Grcistan ve Suriyeden de ok sayda
turist geliyor. Bu lkelerden gelen zi-
yaretilerin oran 2008de yzde 9 se-
viyesinde iken, u anda yzde 14 ora-
nna ulam bulunuyor. Trkiyenin,
yllk ziyareti says bakmndan 2041
ylna dek ngiltereyi geme ve nere-
deyse talyay yakalama potansiyeline
sahip olduu sonucuna varlyor.
10 ylda yzde 300 byd
Trkiye Turizm Yatrmclar Dernei
Bakan Turgut Grden aldmz bil-
gilere gre Trkiyeye 2001 ylnda ge-
len turist says 10 milyon iken, 2011 yl
sonu itibariyle 31 milyon 400 bin turist
geldi. Yani 10 ylda yzde 300 art sz
konusu. 23 milyar dolar dviz girdisi
var. Gr, 10 yl iinde 60 milyon turist,
60 milyar dolar dviz girdisine ulama-
y hedeiyoruz ve dnyann ilk 5i ara-
sna girmek istiyoruz diyor.
Trkiye deniz tatili dnda ok sa-
yda alternatife sahip. Ama, turiz-
mi 12 aya yaymak. Gr, Trkiyenin tu-
rizm zenginliini u szlerle anlatyor:
Uluslararas standarda sahip golf sa-
halar mevcut. Bu adan golf turizmi
ok nemseniyor. Dier taraftan ma-
rina turizmi var. Akdenizde ylda 750
bin yat dolayor. Marinalarn yat ba-
lama kapasitesi getiimiz yl 11 bindi.
Hedef ise 25 bine ulamak. Bu sebeple
yeni marinalar yaplyor. Dier taraftan
kongre turizmi ne kyor. Trkiye bu
alanda artk ok tannyor. Byk kong-
reler iin stanbul nemli bir merkez. Di-
er taraftan k turizmi var. Trkiyede
20 kayak merkezi var. Bunlarn iinde
en uzun pistlerin, kaliteli da tesisleri-
nin olduu kayak merkezleri bulunuyor.
Bunlarn yannda kltr ve inan turiz-
mi de ok byk etkinlie sahip.
Arattrma
TRKYEDE rekabeti bir gda ve
iecek sektrnn gelimesi, blge-
de tarmsal Ar-Ge noktas oluturmaya
doru ilk admlarn atlmasn da bera-
berinde getirdi. Bu durum, Ar-Ge ile ta-
rm sektrnde verimin artrlmasna
olanak tanyor. Aratrma, 2009 yln-
da Trkiyede tarmsal retimin Meksi-
ka, Rusya ve Hindistan gibi gelimekte
olan lkelerden daha yksek olduunu,
ancak gelimi lkelerin gerisinde kal-
dn dolaysyla sektrde geliim po-
tansiyeli olduunu gsteriyor.
Trkiye, tarmsal deer zinciri-
ni bytmek iin almalara bala-
d. 2011 ylnn ubat aynda, hkmet
Ar-Ge youn yabanclar
Trkiyeye gelecek
lII|MlI| II|| I| ||lM|l||I
Trkiyenin ilk tarm teknopark iin
onay verdi. lke, ileri teknoloji Ar-Ge,
sera sistemleri, tohum ve toprak slah
yntemlerini kullanarak kresel ta-
rmda en rekabeti blgelerden biri ol-
may hedeiyor. Bu konudaki kararl-
lk imdiden byk irketlerin ilgisini
ekmeye balad. okuluslu bir tarm
irketi olan Monsantonun Trkiyede
tohum verimini artrmak iin testler
yapt birka kkl tesisi bulunuyor.
Yeni irketler kurulacak
nmzdeki 30 ylda, Ar-Ge yo-
un yabanc irketler Trkiye pazar-
na girme imkan bulacaklar, yurtiin-
de de eitimli nfustan ve inovasyonu
destekleyen olumlu teviklerden fay-
dalanarak yeni irketler kurulacak.
Tarmsal Ar-Gede uzmanlk merkezi-
nin kurulmas, yerel tarm sektrnde
verimin artrlmasna yardm edecek.
Sektrn oturmas ile birlikte Ortado-
u ve Afrika gibi blgeler, Ar-Ge ve il-
gili hizmetlerin ihra edilecei verimli
blgeler haline gelebilir.
Gelimekte olan pazarlar
ABD, Almanya, Fransa, Japonya, Fin-
landiya, sve gibi gelimi lkeler Ar-
Ge iin GSMHden yzde 3 orannda
kaynak ayryorlar. 2012 ylnda ya-
ymlanan dnyada tarmsal aratr-
ma ve yeniliklere ynelik yaplan har-
camalara ilikin analiz raporuna gre
2008 ylnda dnyada tarmsal Ar-Ge
almalar iin ayrlan bte 31,7 miyar
dolar buluyor. Bu yatrmlarn yakla-
k yzde 51i gelimi lkeler tarafn-
dan yaplrken, gelimekte olan lke-
lerden in yzde 13, Hindistan yzde 7
ve Brezilya yzde 4 orannda pay ala-
rak ilk sray oluturuyorlar. Trki-
ye ise yzde 6 ile tarmsal Ar-Geye en
fazla yatrm yapan Bat Asya lkeleri
arasnda yer alyor.
Yatrm ve ibirlii gerekiyor
Trkiye genelinde 47 adet enstit
ve 1942 adet aratrmac bulunuyor.
2002 ylnda 11,3 milyon TL olan Ar-
Ge btesi, 2012 ylnda 151,2 milyon
TLye ykseltildi. Tarmsal Aratrma-
lar ve Politikalar Genel Mdrlnn
verdii bilgilere gre yakn zaman-
da sonulanan F1 Hibrit Sebze Tohu-
mu eit Gelitirme Projesi sayesinde
Trkiyenin tohumda da bamll
azald. Bu sayede tohum ithalat nede-
niyle fazla miktarda dvizin yurtdna
gitmesi nlendi. Yetkililer, baz olum-
lu gelimeler olsa da henz istenilen
bir tablonun olmadn ifade ederek,
Ar-Ge zerine sadece kamunun yat-
rm ve aratrma yapmasnn yeterli
olmadn belirtiyorlar. zel sektrn
de bte ayrmas ve daha fazla Ar-Ge
almalar yapmas gerekiyor.
2013VEGELECEK
Dnyann sekizinci, Avrupann
ikinci byk demir-elik reticisi
olan Trkiye, ilk 10 lke arasnda
geen yl retimini en ok artran
lke oldu. Sektr, 2013 ylnda da
kresel ekonomik belirsizlie,
Ortadou ve Kuzey Afrikadaki
jeopolitik risklere ramen
byme hzn devam ettirerek
retim ve ihracatn gelecekte
daha da artrmay hedeiyor.
Demir-elik
iHRACAT
HEDEF 10 YILDA 55 MLYAR DOLAR
D
nya genelinde global krizin
etkilerinin srmesi, pek ok
sektrn yan sra demir-e-
lii de etkiledi. Demir-elikte talep ye-
rinde sayarken retimde byk ar-
t gerekleti. Bu da dnya genelinde
demir-elikte kapasite fazlalna ve
yksek miktarl stoklarn olumas-
na neden oldu. Gelimeler yatlar ze-
rinde ciddi bask olutururken rekabe-
tin daha da sertlemesi kanlmaz hale
geldi. Kresel ekonomik belirsizliin
srmesi, Ortadou ve Kuzey Afrikada-
ki jeopolitik riskler ve bunun sonucun-
da bata petrol olmak zere enerji -
yatlarnn artmas ve Avrupadaki bor
krizi, lkeleri daha sk maliye politika-
s uygulamaya, cari a azaltmak iin
harcamalar ve ithalat ksmaya ynelt-
ti. Buna ramen Trk elik sektr, re-
timini ve ihracatn artrmay baard.
elik hracatlar Birliinin (B) der-
ledii rakamlara gre Trkiyenin ham
elik retimi, 2012nin ilk 10 aynda ge-
en senenin ayn dnemine gre yzde
6,7 orannda artrp 30 milyon tona ula-
t. 2012nin ilk 11 aynda geen yln ayn
unlatrdk. Ekonomi Bakanlnn
Uluslararas Rekabetiliin Gelitiril-
mesi (URGE) teblii kapsamnda ge-
en yln Ekim aynda Kolombiya, ili ve
Peruya, 2012in Mart aynda Pakistan
ve Bangladee, Temmuz aynda Nijer-
ya ve Ganaya, Eyll aynda ise Kenya ve
Tanzanyaya rmalarmzn temsilci-
leriyle heyet dzenledik. 2013 yl Ocak
aynda Hindistann Bombay ve Chen-
nai kentlerine ticaret heyeti dzenleme
karar aldk. Sonu olarak, Trk elik
sektrn daha esnek bir yapya ka-
vuturarak Euro blgesi krizi, Arap Ba-
har ad altnda yaanan siyasi sorunlar
ve Amerikada grlen dnemsel talep
daralmalar gibi negatif kresel etkile-
ri olan gelimelerden daha az etkilenen
bir yap oluturmay planlyoruz.
Yass elik kapasitesi
Yass elik thalat hracat ve Sana-
yicileri Dernei (YSAD) Bakan Tun-
cay Sergen, Yass elik retiminde
Avrupada nemli bir yere geldik ama
maalesef ihracat istenen seviyede de-
il diyor. Trkiyenin, yass elik ka-
pasitesinden yeterince yaralanmad-
n dile getiren Sergen, bu durumun
ana nedeni olarak hammaddenin ken-
dinde olmamas ve gmrk duvaryla
korunmasn gsteriyor.
dnemine kyasla miktar asndan yz-
de 11,4 artla 18,2 milyon ton elik ihra
edip deer asndan ise yzde 3,1 artla
14,3 milyar dolarlk gelir elde edildi. Tam
rakamlarn belirlenmesiyle 2012 he-
dende 15,7 milyar dolar deerinde 20
milyon ton elik ihra etmek bulunu-
yor. Yln banda da ihracat hede, 20
milyon tondu ama 16,5 milyar dolar ge-
lir bekleniyordu. Fakat elik yatlarn-
da yaanan dten dolay bu hedef-
lere ulalmad. Trkiye, 2012 ylnda iki
kademe birden ykselerek dnya elik
retiminde sekizinci sraya yerleti.
181 lkeye ihracat var
Bin 2012 yl verilerine gre top-
lam 181 lkeye ihracat gerekletirildi.
2012in ilk 11 aynda en ok elik ihra
edilen blge 7,4 milyon tonla Ortadou
olurken, bu blgeyi 2 milyon ton ile Av-
rupa Birlii ve 1,9 milyon ton ile Kuzey
Afrika izledi. En ok elik ihra edilen
lkeler ise 2,16 milyon tonla Suudi Ara-
bistan, 2,06 milyon tonla Irak, 1,14 mil-
yon tonla Birleik Arap Emirlikleri, 1,05
milyon tonla ABD ve 803 bin tonla M-
sr oldu. Bu dnemde en ok ihra edi-
len rnler 8,04 milyon ton ile ubuk,
2,85 milyon ton ile ktk, 1,72 milyon
ton ile boru, 1,55 milyon ton ile prol ve
1 milyon ton ile lmain oldu.
Alternatif pazar araylar
2012 yl ilk 11 aylk dnemini inceledi-
imizde ihracatmzda yzde 40,8lik pay
ile birinci srada yer alan Ortadounun
ardndan ikinci sray yzde 11 pay ile Av-
rupa Birlii ald. nc srada ise yzde
10,4 pay ile Kuzey Afrika geliyor.
Sektr koyduu hedeer dorultu-
sunda son yllarda alternatif pazar ara-
ylarna da hz verdi. B Bakan Na-
mk Ekinci; Geleneksel pazarlarmz
dnda, yeni almalar yrtt-
mz blgeleri incelediimizde orta va-
dede Latin Amerika, Sahraalt Afrika
ve Gney Asya blgelerinin nem ka-
zanacan dnyoruz diyor. Ekin-
ci, yaplan almalara dair u bilgileri
veriyor: Bu blgelerin elik ithalatn-
daki pazar paymzn az olmasndan
hareketle, bu blgelere ynelik geen
seneden itibaren almalarmz yo-
2023TE DEMR-ELK HEDEFLER
>Dnya pazarlarndaki paynn yzde 2.8 seviyesinden yzde 4n
zerine kartlmas
>Trkiyenin elik ihracat deerinin 55 milyar dolar seviyesine ulamas
>2010 itibariyle 43 milyon ton seviyesindeki elik sektrmzn retim
kapasitesinin, 2015te 55 milyon, 2023 ylnda 85 milyon tona ykseltilmesi
>Mevcut durum itibariyle, dnyann en byk 10uncu elik reticisi olan
Trkiyenin, 2023 ylnda 7nci sraya ykselmesi ve Almanyay da geride
brakarak, Avrupann en byk elik reticisi konumunu elde etmesi
>Yeni yatrmlarla birlikte, uzun rnlerin yannda, yass, vasfl, yapsal
ve paslanmaz elikte de net ihracat konumuna ulalmas.
>retimimizin ise 70 milyon tona ulamas
Trkiye, 2012 ylnda dnya elik retiminde 8. sraya yerleti. Almanyann
ardndan Avrupann en byk ikinci retici konumundaki Trkiyenin ham elik
retimi, 2012in ilk 10 aynda yzde 6,7 orannda artarak 30 milyon tona ulat.
YSAD Bakan Tuncay Sergen, Be
retici ile 15 milyon ton yass elik re-
tim kapasitesi var. Takriben 6 milyon
ton ithalat var. Bu 21 milyonu eritecek-
siniz. piyasa talebi en fazla 15 milyon
ton olur. retim tketimi karlar an-
cak 6 milyonluk ithalat kadar ihracat
yapmamz lazm. Yaplan ihracat ol-
mas gerekenin drtte biri aklama-
laryla Trkiyenin yass elik ihracat-
n gzler nne seriyor.
Sergen, bu konudaki aklamalarn
ve nerilerini yle srdryor: Ana
problem hammadde de da bamll-
mz. kinci ana problem deniz ve de-
miryolu hatlarna akclk kazandra-
mamamz. Avusturya Alplerin iinden
suyoluyla ihracat yaparken biz hala
stanbuldan zmire kamyonla gidiyo-
ruz. Cezayire gitmek gemiyle 20 dolar,
zmire kamyonla 20 dolardan fazla.
Demir-elik iin 2013
B Bakan Namk Ekinci, sekt-
rn 2013 yl iin u deerlendirmeler-
de bulunuyor: Sektrde yatrmlarn
daha ok u rnlerde gereklee-
cek olmas beklenirken, bundan sonra
retimin eitlendirilmesine gidilme-
si gerekir. Trkiyede daha ok ihtiya
duyulan ve katma deeri yksek olan
rnlere ynelik yatrmlarn yaplma-
s gerektiini dnyoruz (ilenmi
yasslar, vas elik, paslanmaz e-
lik vb.). 2013 yl iin elik sektrnde
yaklak 2 milyar dolar civarnda yat-
rm yaplabilecei bekleniyor.
DD Genel Sekreteri Veysel Yayan
da 2013 yl iin ngrlerini ve de-
erlendirmeleri u szlerle aktaryor:
Trkiyenin elik rnleri ihracatnn,
AB ve siyasi/sosyal karklklarn
yaand Arap lkeleri bata olmak
zere, ihracatmzn youn olduu pi-
yasalarda beklenen toparlanma ile
birlikte, 2013 ylnda 22 milyon tona
ulaaca ngrlyor. elik sekt-
rmz, retim ve ihracatn artrr-
ken, 2012 ylnda 28.5 milyon ton sevi-
yesinde gereklemesi ve 2013 ylnda
30 milyon tona ulamas beklenen
Trkiyenin nihai elik tketimini de
karlamaya devam edecek. zellikle
2007 ylndan sonra artan yatrmlarla
birlikte, hzla byyen sektrn istih-
damnn, 2013 ylnda yzde 5 orann-
da art gsterecei ngrlyor.
Genel olarak bakldnda, 2013 yl
belirsizliklerle dolu bir yl olarak gr-
lyor. Trkiyenin dnda gelien fak-
trlerdeki belirsizlik nedeniyle, net bir
ngrde bulunmak kolay olmamakla
beraber, 2013 ylnn Trkiye iin daha
iyi bir yl olaca deerlendiriliyor. Eko-
nomideki yzde 4 olan byme bek-
lentisinin, elik sektrnde de yzde 8
civarnda byme ile desteklenecei ve
2009 ylndan bu yana devam etmekte
olan global ekonomideki kriz kaynakl
olumsuzluklarn, 2013 ylnda kademeli
bir ekilde giderilecei tahmin ediliyor.
Demir-elik
TUNCAY SERGEN YSAD Bakan
2023teki 55 milyar dolarlk hedef 155
milyar da olabilir. Bu devirde, 13 yllk bir
sre; 1300 ile 1600 yllar arasndaki
300 yldan daha fazla deikenlik
gsteriyor. Demirin 2023te 5000
dolar/milyon ton olmayacan kim
taahht edebilir? Bu tahmine inananlara
ka ton sattnz, ka para yatla diye
soruyorum. Cevap alamyorum. Ayrca
demir elik sektr masaya yatrlmal.
htiyatan fazlasna aslmak yerine lke
daha rantabl konulara arlk vermeli.
VEYSEL YAYAN DD Genel Sekreteri
elik sektrmz, 2023 iin belirlenmi
bulunan hedeere ulalmasnn mmkn
olduuna, zellikle son 10 ylda gsterilen
performansn devam ettirilmesi halinde,
heden de zerine klabileceine
inanyor. Ancak bu hedeere ulalabilmesi
iin, elik sektrmzn rekabet gcn
snrlandran baz uygulamalara son
verilerek, sektrn yeni yatrmlarn,
uluslar aras piyasadaki rekabet gcn
ve ihracatn snrlandran artlarn
iyiletirilmesine ihtiya duyuluyor.
NAMIK EKNC B Bakan
zellikle son 10 ylda Trk elik
sektrnn geliim hzna bakarsak
2023 hedeerinin gereki olduunu
dnyoruz. B olarak dnyann nde
gelen aratrma danmanlk rmalar
ile kapsaml bir alma balatyoruz.
Bu alma sonucunda gelecek 10
yllk dnemde hammadde piyasalar,
dnya elik sektr ve elik kullanan
dier sektrler nereye gidiyor, rakip
lkelerde ne gibi gelimeler yaanacak
bizim sektr olarak hedeerimize
2023 HEDEFLER N SEKTR NE DYOR?

PUCU
EGE ERTEM
egeertem@gmail.com
@ege_ertem
nsantn kendi uzmant
olduu alan ve ilerde
doru odak noktastnt
tespit edememesine
iletme korluu diyoruz.
BlZlM lRKETlN VlZYONU YOK...
rolorini o ullonin insonlorindon olu
urnol. Anool boylo yopilorlo dunyo
dovi olnoyo odoy olobilirsiniz. Bu o
lildo bir yopi iindo onol o, orol
bir vizyondur. unlu boylo bir yopi
iindo, hor qun hor oyi donolono
inloniniz olnoz. O nodonlo, inson
loro nosil bir irlo hoyol oiinizi,
yoni vizyonunuzu ol iyi onlononiz
qorolir. ylo li, siz onzunun usun
don bolnodiiniz zononlordo bilo
olibiniz orol hodoo ilorlosin.
DED bizo irloin luruousu. Adi
ononon bondo solli olon bu ir
loin luruousu oslindo qorolon
ol durus dovrondi. Uydurno bir
vizyon poroqroi yozip hi linsonin
olunoyoooi bir oy uzorino zonon
loybononilor. Bizo do yolon soy
loyobilirdi ono soylonodi. Kondisini
burodon obril odiyorun. irlolorin
vizyonlorinin birou proil bir on
lon iodo onoz. Oorol bir onlon
iodo onoyon bir oy iin zonon hor
oononol iso bir ordondir. Bon uzun
yillor biribirindon ol uzolo yoo
yon, birbirindon lulurol olorol ol
orlli olon, birbirindon ol orlli po
zor dinonilloriylo ol orlli hodoor
iin nuoodolo odon oliplori yonoon
biri olorol, bu qibi durunlordo losin
lillo proil onlondo iloyon bir vizyo
no sohip olnol qoroliino inoniyo
run. Bu yulorido onloiin orono,
qonol olorol qlobol olorol olion
Ekonomik hava durumu
irlolordo roslonir. Bizin ullonizdo
yurdiino nol soon, hoo oirosu
nun ounu, bolli do hopsini yurdi
indon lozonon irlolordo dohi qlo
bol bir irloon bohsonol zordur.
Bonoo qlobol onlondo oporosyon
qorolloiron irloloro on quzol
ornollordon biri Turl Tololon'dur.
Yuzdo bb'i Oqor Tololon'o oi bu ir
loin CEO'su bildiiniz qibi bir Turl.
o bonin qlobol oporosyondon on
lodiin on do bu. Hor ullonin lod
Avrupa Birliinin parasal btnlnn
bozulacan ama, 2013 sonras ve
ileye dayanamayan zordaki lkelerden
olacan dnyorum. Dolaysyla
2013 ylnda ciddi bir kriz beklemiyorum.
Ancak Avrupa kaynakl global
skntlara, bata in olmak zere Uzak
Doudaki bymenin yavalamas
eklenince 2013 zor bir sene olacak.
Gene de bata Trkiye olmak zere,
bizim blgemiz Avrupa gibi eski ve
yal dnya lkelerinden daha hzl
byyecek. Bu iyi haber olduu gibi,
Her eyden nce, daha nce de
sylediim gibi ahsen 2013te Avrupa
Birliinde bir dalma beklemiyorum.
Dnyann en prestijli finans yaynlar
bile bu ynde spelkasyon yaparken,
ben tam tersine inanyorum. Avrupa
Birlii, her ne kadar Almanya gibi
ekonomisi gl lkelere yaramyor
grnse de, aslnda yaryor. Amerika
bata olmak zere ekonomisi greceli
zorda olan Gney Avrupaya bor
veriyorlar, mal satyorlar... Bu byk
lkeler, Avrupa Birliini brakmaz.
irketlerimiz iin ayn zamanda kt
haber. nk, dnyadaki durum
karsnda, byme isteyen irketler
Trkiye ve blgeye ynelik yatrmlar
artracak ve bata insan kaynaklar
olmak zere her alanda rekabet artacak.
irketlerimiz hem elemanlarn elde
tutmak, hem de artan fiyat rekabetinde
verimliliklerini artrmak ve pazar
paylarn korumak zorunda. Bunun iin
bahsettiim daha profesyonel global
yaplara gemek zorundalar. Her zaman
olduu gibi Trk yneticileri zor
zamanlarda en yksek performans
gsterip zor olacak 2013te beklentileri
aacaklardr. Buna yrekten inanyorum.
S
rdrlebilir bir evre yaratmak
sadece kamu kurulularnn de-
il zel sektrn de sorumluluk
alannda yer alyor. te bu nedenle ar-
tk pek ok irket, gelecek hedeerinde
doay koruyan, daha az kaynakla daha
fazla verim elde edilmesini salayan -
zmlerin peinde. Sektr fark etmek-
sizin hemen her irketin kendi alann-
da yrtt abalar iinde Siemensin
ayr bir yeri bulunuyor. Siemens, artk
gda ve barnma gibi doal ihtiyalardan
biri haline gelen enerji alannda etkin
olmasnn yannda, iinde bulunduu-
muz ehirlerin modernlemesi iin de
nemli bir aba sarf ediyor. Enerjiden
ulama, salktan bina teknolojileri-
ne kadar Siemensin rn ve teknoloji
sunduu onlarca farkl alan, Siemensi
bugn dnyann en byk evreci
rn portfyne sahip irketlerinden
biri haline getirmi durumda.
Enerjide yenilenebilir dnem
Enerji retimi iin dnyada iki fark-
l yntemden bahsetmek mmkn:
Fosil kaynakl enerji retimi ile yeni-
lenebilir enerji kaynaklarndan ener-
ji retimi. Siemensin yenilenebilir
enerjiye ynelik Trkiyede de uygu-
lamaya gemi zmleri gelecee
daha umutla baklmasn salarken
fosil kaynakl enerji retimindeki ve-
rimliliin ykselmesini salayarak da
nemli bir katkda bulunuyor. Yenile-
nebilir enerjide Siemensin Trkiyede-
ki ilk rnek projesi anakkale Mah-
mudiye Rzgar Santrali. Bu santrali,
kurulumlar devam eden Mersin Da-
pazar Rzgar Santrali ile Afyonkara-
hisar Dinar Rzgar Santrali izleyecek.
Siemens, on-shore olarak tanmlanan
kara tipi rzgar trbinlerinin kullanl-
d bu projelerin haricinde yurt dn-
da o-shore olarak nitelendirilen ve
deniz tipi rzgar santralleri ile de adn-
dan sz ettiriyor. Siemensin dnya ge-
nelinde kurduu rzgar trbinlerinin
Advertorial
Gnmzde zorlaan hayat artlar teknolojinin yardmyla kolaylasa da yaanan geliimlerin hayat bulmas iin gz ard
edilmemesi gereken bir nokta bulunuyor: evrenin korunmas... Hem evrenin korunmas hem de geliimin
srdrlebilmesi iin, evre dostu rnleri tanmlayan evreci rn portfyne sahip irketlerin varl nem kazanyor.
Bu irketlerden biri olan Siemens, dnyann en byk evreci rn portfyne sahip irketlerinden biri olarak ne kyor.
Siemens, rnleriyle
gelecei ina ediyor
says imdiden 3 bini gemi durum-
da. anakkale, Mersin ve Afyonkara-
hisardaki projelerin tamamlanmasy-
la 120 MWlk bir kurulu gce ulalm
olacak. Siemens, Trkiyede yenilene-
bilir enerji retiminin bir dier alan
olan jeotermalde de ilerleyen dnem-
lerde benzer bir geliime yardmc ol-
mak iin almalarn srdryor.
ehir ulamnda evreci zmler
2050 ylna gelindiinde dnya n-
fusunun yzde 70inin ehirlerde ya-
ayaca ngrlyor. Bu durum, e-
hir ynetimlerini daha etkin ve verimli
zmler bulmaya itiyor. Siemens, sa-
hip olduu zengin evreci portfyle bu
alanda da ehirlerin geliimine katkda
bulunuyor.
Gnmzde hemen her ehrin ne
kan ortak sorunu ulam. ehir ii
rayl ulamda frenleme srasnda olu-
an enerjiyi depolayarak yeniden kul-
lanma sunan modern tramvaylaryla
adndan sz ettiren Siemens, bu sa-
yede yzde 30a varan enerji tasarru-
fu salayabiliyor. Siemens, rettii lo-
komotierdeki yksek geri dnm
oranyla da evreye katkda bulunu-
yor. rnein, Oslo metrosunda alan
trenlerdeki geri dnm oran yzde
95i buluyor.
Vectron serisi lokomotierde ise
bu oran yzde 98e kadar kyor.
Siemensin ehirlerdeki rayl ula-
ma olan katks yalnzca bunlarla s-
nrl deil. Trainguard MT gibi sistem-
ler srcsz metrolarn kullanmnn
nn aarken, gelimi otomasyon
sistemleri tm sistemin optimize edil-
mesini salayarak ylda 10 bin tona va-
ran karbon salm azalm salayabili-
yor. Tren yollar zerinde bulunan ve
yine Siemens tarafndan gelitirilen
LED sinyal klar ise, ihtiya duyduu
enerjiyi zerindeki fotovoltaik panel-
lerden salayarak konvansiyonel mo-
dellere oranla yzde 90a varan enerji
tasarrufu elde edilmesini salyor.
Siemens, Trkiyenin de gndeminde
bulunan ehirleraras hzl tren sistem-
lerinde ise Velaro serisi trenlerle adn-
dan sz ettiriyor. Bugn Almanyadan
spanyaya, Rusyadan ine dnyann
drt bir yannda kullanlan Velaronun
E modeli, 100 kilometrede koltuk ba-
na 0,33 litre benzine edeer tketi-
miyle gz dolduruyor. Sratiyle adeta
uaklarla yaran ve saatte 500 kilo-
metre hza kabilen Transrapid ise te-
massz sr yeteneiyle orta menzil-
li hava tatlaryla karlatrldnda
koltuk bana kilometrede yzde 75
daha az karbondioksit retiyor. Bunun
yannda 250 kilometrelik hza ula-
tnda bile yalnzca 81,5 db(A)lk ses
deerine sahip olduundan grlt
kirlilii de yaratmyor.
Binalarda enerji verimliliinin
nemi artyor
Dnyann pek ok ehrinde yeni
ina edilen birok bina ehir manza-
rasndaki yerini alrken ehrin karbon
ayak izine de olumsuz etkide bulunu-
yor. Siemens, Bina Teknolojileri bl-
m ile binalarn daha verimli olmas-
nn yolunu ayor. Binalarda kullanlan
otomasyon sistemleri, ortam ssna
gre havalandrmay ayarlayp gerek-
siz tketimin nne geerken, aydn-
latma otomasyonlar sayesinde ise g-
ne na gre i aydnlatmalar alp
kapanabiliyor ya da n iddeti ayar-
lanabiliyor. Tm bunlar, elektrik tke-
timini dorudan azaltrken ehirlerin
karbon ayak izlerini kltmelerine de
yardmc oluyor.

Endstri iin evreci zmler
Siemensin dnyann en byk evre
portfyne sahip irketlerinden biri ol-
masnda yukardakiler haricinde de pek
ok zm bulunuyor. rnein yksek
verimli motorlarla retim yapan irket-
lerin verimlilik oranlar ykseltilebiliyor.
Bugn retilen enerjinin yzde 70i sa-
nayide kullanlyor. Trkiyedeki duru-
ma baktmzda, sanayide kullanmda
olan motorlarn yksek verimli motor-
larla deitirilmesi halinde, nmzdeki
4-5 ylda yaplmas gereken enerji re-
timi yatrm karlanabiliyor. Siemens,
yksek verimli motorlar retmenin
yannda kullanmnda Trk irketlerine
destek olmay da srdryor.
SIEMENSN EVRE PORTFYNDEN NOTLAR
>Enerji sektrnde 600.000 MW kurulu gte imzas var. Bu gcn 11.000
MW rzgar enerjisinden salanyor.
> ortaklarnn CO2 emisyonlarnda 317 milyon ton d salad. Bu
deer, 2009 ylnda 210 milyon tondu.
>CO2 ve su verimliliini kresel lekte yzde 20 artrmay hedefliyor.
>Dnya genelinde 100 bin alan evreci rn ve teknolojilerin
yaygnlatrlmas iin alyor.
>Siemensin akll bina zmleriyle ylda 5 milyar dolarlk enerji kaybn
geri kazanmak mmkn.
>Siemens Bina Teknolojileri, Avrupada 1000den fazla bina ve tesiste enerji
sistemlerini yeniden dzenleyerek 110 milyon Euroluk tasarruf salad. Bu,
ayn zamanda 430 bin ton daha az CO2 retildii anlamna geliyor.
>Antalyadaki 5 yldzl otellerin yaklak yzde 70i Siemens DESIGO
Bina Otomasyon Sistemlerini kullanyor.
Ylyeoek-leoek
K
sa bir sre ncesine kadar
yatrmclarn hobi olarak
grd yeme-ime sek-
tr u sralar adeta pay-
lalamyor. Sektrden neredeyse her
hafta yeni bir satn alma haberi geliyor
stelik bu satn almalar Trkiyenin sa-
nayi, nans ve ticaretteki en bykle-
ri tarafndan yaplyor. Dou Holdingin
TE HOLDNGLER
YYECEK-ECEK
SEKTRNE
EKEN KR MARJI
30
%
33
Pek ok sektrde rekabet ve yeni koullar nedeniyle kr marjlar derken bunun tek
istisnas olan yiyecek-iecek sektr, Trkiyede de yatrmclarn gzdesi oldu. Dou
Holdingden Esas Holdinge, Demsadan Aksa Grubuna kadar sanayi, medya, enerji, tekstil
sektrlerine yn veren nemli holdingler imdi yiyecek-iecek sektrne odaklandlar.
nk Trkiyede yiyecek-iecek nakit ak yaratan krl bir sektr artk.. yle ki
malzeme, personel, kira ktnda geriye yzde 30lara varan krlar kalabiliyor. Ayda 2
milyon TL ciro yapan bir iletme ise 600 bin ile 800 bin TL arasnda kr edebiliyor
ESRA KIZILTAN
patronu Ferit ahenk, Yandex Ynetim
Kurulu Bakan Mehmet Ali Yalnda,
Esas Holding Ynetim Kurulu yesi Ali
Sabanc, Demsann patronu Demet Sa-
banc etindoan, Teknik Yapnn ikinci
kuak patronu Umut Durbakaym, Ka-
zanc Holding Bakan Vekili Cemil Ka-
zanc Hepsinin ortak noktas son d-
nemde yiyecek-iecek iine merak
sarm olmalar Btn bu rnekler,
Bu yatrmclarn grdkleri frsat ne-
dir? sorularn gndeme getirdi
Biz de bu sorunun peine dtk,
sektrde kefedilen frsatlar aratr-
dk Yatrmcy kendine eken sek-
tr ncelikle gerekten nemli krlar
vaat ediyor... yle ki, malzeme, per-
sonel ve kira giderleri ktnda geri-
ye yzde 30lara varan krlar kalyor.
Aylk 2 milyon TL ciro yapan bir ilet-
me 600 bin TL kr edebiliyor. Tek so-
run operasyonun iyi yrtlebilmesi.
Bu da zaten satn almalarda, kurucu-
iletmeci pay brakarak salanyor.
ne kan giriimler neler?
Mehmet Ali Yalnda ngiliz D&D
London ve Trkiyenin tannm restora-
n Borsa ile ortak oldu. Trump Towersda
5 milyon dolar yatrmla bir restoran a-
maya hazrlanyor. Dier taraftan Esas
Holding fast-food kervanna katlarak
KFC, Pizza Hutn Trkiye haklarn sa-
tn almak iin bavurdu. Ancak bunlar
arasnda en ok ilgi ekeni hi kuku-
suz Dou Holding Nusret Steakho-
use ile girdii yiyecek-iecek faaliyet-
lerine Armani ve Kiva ile devam etti.
Sakin sularda yzerken bir anda ciddi
satn almalarla herkesin dikkatini ek-
ti. D.ream Entertainment adyla bir ir-
ket kurarak dmeye bast. nce Kah-
ve Dnyas ile yzde 50 ortaklk yapt,
ardndan Mool barbeks ile n ya-
pan Go Mongoyu satn ald. ngiltere
meneli Azumi Groupun yzde 50 his-
sesini ald; Zuma, Roka gibi nl me-
kanlarn hissedar oldu. Son olarak 20
marka ile 3,5 milyon kiiye hizmet ve-
ren stanbul Doors Groupun yzde 74
hissesini ald. Douun yatrmlar de-
vam edecek. nk 50 milyon dolarlk
yatrm yaparak, 8 markayla 22 resto-
rana ulamay hedeiyorlar.
Kr yzde 10 ile 30 aras
Yiyecek-iecek sektrnn Trki-
yede cazip hale gelmesinin temelinde,
kr marjnn yani bir tabak yemein
maliyeti ile sat yat arasndaki getiri-
nin herhangi bir endstriden ok daha
yksek olmasnn etkisi var. Dier ta-
raftan nakit para girii sz konusu ve i-
letmecisine prestij de getiriyor. nk
konsorsiyumla srekli iliki halindesi-
niz ve genileyebiliyorsunuz. Perakende
ve Pazarlama Danman Murat Tolga
Eser, sektrdeki kr dengesini anlatan
Eser durumu yle zetliyor: Malzeme
maliyeti yzde 30, kira yzde 10, perso-
nel giderleri yzde 30, dier giderler
(enerji, temizlik, ulam) yzde 10 pay
alyor. Kr ise yzde 10 ile yzde 30 ara-
snda deiiyor. Bu ciddi bir aralk. Belli
bir sabit gideriniz var, ciroyu belli bir
KM, NEY ALDI ?
>Dou Holding, Kahve Dnyas ile
yzde 51 ortak oldu. Go Mongonun
tamamn satn ald. stanbul Doors
Groupun yzde 74 hissesini ald.
Azumi Group ile yzde 50 ortak oldu.
> Giriim Sermayesi, 27 milyon
TLlik yatrmla, bnyesinde Mikla
ve Num Num restoranlarnn olduu
stanbul Yiyecek ecek Grubunun
yzde 61.66sn ald.
>Esas Holding, merkezi stanbulda
bulunan ve Trkiye genelinde KFC,
Pizza Hut ve Pizza Hut Delivery
restoranlarn ileten Turkent
Gdann hisselerine talip.
>Mehmet Ali Yalnda, ngiliz D&D
London ve Trkiyenin tannm
restoran Borsa ile ortak oldu. Trump
Towersda 5 milyon dolar yatrmla
bir restoran amaya hazrlanyor.
Ylyeoek-leoek
orana getirdiiniz an kr yzde 30lara
kabiliyor. 2 milyon TL kazanan bir i-
letmeyi ele aldmzda 800 bin TLnin
kr olarak gemesi mmkn. te bu ie
girenlere de bu rakam cazip geliyor.
Darda yemek yeme oran artyor
Tketim alkanlklarnn deime-
siyle birlikte darda yeme-ime de gi-
derek artyor. 2010da darda yeme-i-
me oran ayda bir kere iken, 2011de bu
oran ayda ikiye kt. Sektr 2012de
yzde 15 byrken yllk cirosu da 7 mil-
yar dolara ulat. stanbul Yiyecek e-
cek Grubu Kurucu Orta Mehmet Grs,
yiyecek iecek sektrnde kendi ifade-
siyle mutluluk veren gelimeler yaan-
dn belirterek, nemli birlemeler
gerekleiyor. Yeni yerli markalar yara-
tlyor, gl yabanc markalar artan bir
ivmeyle Trkiyeye geliyor diyor.
Yeni ortaklklar geliiyor
Dou Grupun yapt ortaklklar
dnda fon irketleri de yiyecek-ie-
cek sektrne odaklanm durum-
dalar. Giriim Sermayesi, yiyecek-
iecek sektrndeki ilk admn att.
irket, 27 milyon TLlik yatrmla bn-
yesinde Mikla ve Num Num restoran-
larnn olduu stanbul Yiyecek e-
cek Grubunun yzde 61.66sn ald.
Yiyecek iecek sektrnn, gl ya-
trmlarn cazibe merkezi haline gel-
diini belirten Giriim Sermayesi Ge-
nel Mdr Murat zgen, bu sektrn
Trkiyede 2011 ylnda 17 milyar dolara
ulatn vurgulayarak, Son dnemde
Trkiyede de hz kazanan bu sektrde
biz de olmak istedik. Ciroyu drt katna
karmak iin ibirlii yaptk diyor.
5 ylda 150 restoran
Tm dnyada para yn aryor, kr ge-
tiren tm yatrmlar cazip. Yiyecek-ie-
cek sektrn imdi de Trkiyedeki
yatrmclar kefediyor. Bu alandaki ya-
trmlarn iyi krlar getirmesinin her-
kesin ilgisini ektiini syleyen stan-
bul Doors Group Ynetim Kurulu yesi
Rza Bykuur, Yabanc fonlar ba
ekti, imdi sra Trk yatrmclarda di-
yor. Bykuur, kendi kulvarnda gayet
baarl olan stanbul Doors Groupun,
D.ream Entertainment CEOsu Levent
Vezirolu, 8 markayla 22 restorana
ulamay hedeiyoruz. Toplamda
50 milyon dolar yatrm planlyoruz.
Markalarmz yurtdna tayacaz.
Perakende Danman Murat Tolga Eser,
yiyecek-iecek sektrndeki yksek
kr oranlarnn pek ok sektr geride
braktn ifade ediyor.
Dou ile yapt ortakl u szlerle
aklyor: Dou Holdingin bu sektrde
byk oynama istei, bizim de yurtd-
nda olma isteimiz sonucunda ortak-
lk kuruldu. Bu sayede yeni markalar,
yeni lokasyonlarla birlikte baka mar-
kalarn da katlmlar olacak. zellik-
le Kitchenette dnyaya daha hzl ala-
cak. u anda 40 restoran var, 5 yl iinde
150 restorana ulamak istiyoruz.
SEKTRN
BYKL 17 MLYAR
DOLARI BULUYOR
>Trkiyede yiyecek iecek sektr
17 milyar dolar bykle ulat.
Sektrn bykl Trkiye GSYHnin
yaklak yzde 2sini oluturuyor.
>ABDde yiyecek-iecek sektrnn
bykl 632 milyar dolar. ABD
yiyecek-iecek sektr, Trkiyenin
40 kat byklnde. ABDnin nfusu
ise Trkiyenin nfusundan 4 kat fazla.
>Trkiyede yiyecek-iecek sektrne
yaplan kii ba yllk harcama 230
dolar civarnda. ABDde ise bu rakam
2 bin 620 dolara ulayor.
>Trkiyede toplam 30 bin yiyecek
iecek iletmesi bulunuyor. Bunun
10 bine yakn stanbulda. ABDde
2012 yl itibariyle 970 bin yiyecek
iecek iletmesi faaliyet gsteriyor.
>Yiyecek iecek sektrnde yaklak
1 milyon dolar yatrm ile 100 kiiye
istihdam salanyor. Sanayide ise
yaklak 10 milyon dolar yatrm ile
100 kiiye istihdam salanyor.
AKIL HOCASI
PROF. AL ATIF BR
aabir@bahcesehir.edu.tr
PARAFlN ZAMANA lHTlYACl VAR
lonollorini iyi yononosi ol ono ol
ononli. Foro boorili olurso Holl Bon
losi doorini oririr. Oonloii iin
do pozorlil nososindo olindo ol bir
'lor" olur. Tobii 'oldoli lulorin" bu
horoloon nosil olilonoooi do dior
bir lonu. Foro isni doru nu? Bolli li
'poro"yi oriirdii iin soilni.
Oon hodo lilonin poro sozou
unun no onlono qoldiini bildiini
sonniyorun. Bilonlor iinso 'iioi" bir
oy yol. Oonoldo loloy soylonon, olil
do lolon bir sozoul, sorun yol bonoo.
lonlor do yoyinlonsin, soyilor oroyo
ilsin, pozor poylori olillonsin, lons
nono yopilon rollonin vorinlilil ono
lizini o zonon yopoooin yo do vorin
sizliinin... Muro Boz'lu rollonlorin
'populor nuzil sovor 162b yo lodin
lor uzorindo oldulo oli yorooooi
ni" ohnin odiyorun. Bu lilo Foro'i
noroyo oiyoool hop birlilo qorooo
iz. Tobii Holl Bonlosi'ni do...
Holl Bonlosi ozolloirnonin oi
indo vo bir bonlo soilirlon lrodi lor
ino sohip olnosi, olornoi doiin
MAKSMUM'UN Tolqo ovil'i vor
di indilordo 'lullolori" vor, Bonus'un
'Bonus Koosi", (Oulso Birsol'i yolindo
onoliz odorin) Worldoord'in 'Wodoo"si
dovon odiyor, Axoss iso hl 'zqu
Nonol"in yorino loyoool bir norlo
yuzu bulonodi. Hollbonl lrodi lori
pozorindo poyi 'iri" bu norlolorin oro
sindo Foro'lo londino yor onoyo o
liiyor. Morlo yuzu iso Muro Boz.
Lonsnon, ono sodooo bilinilirlil
solonol iso 'dijiol bolunu hori" bo
orili. Anool Foro pozordo bulunon
luullu buyullu onloroo norlodon
sodooo biri olduu iin bollonon inoj
porooillori oluurnol doil 'lonun
loyorol bilinnol" olnoliydi. unlu bil
diiniz uzoro lrodi lori sohibi olnol
bolo bir oy o lori lullonnol bolo.
Foro liso suro sonro urunun qorol
pozisyonunu oluuroool, bovuru vo
lullonin soyilorini orirnoyo yonolil
roloboi 'pronosyonloro" vo rollon
loro boloyooolir. ll lonponyolor oi
liz ono zononlo doho ool lonpon
yolor bolliyorun Foro'on.
nonli olon Muro Boz'un bu o
linlillordon sonro Foro'o pozor poyi
lozondirip lozondirnoyoooi. Bu rol
Niye Bankas?
Bankasnn Karlkl ek reklamn ok beenmedim ama bankann
yeni rn gelitirme yeteneine hayran oldum. Akas karlksz kma
riski olmayan ek ne kadar ekici olur onu tam olarak kestiremiyorum
ama piyasalar ek ek diye inlerken insanlara ciddi bir zm sunmak
gerekten takdire ayan. Hele de bylesine yeni bir rn manevra gc
olduka dk koca amiral gemisi yapnca daha bir takdire ayan oluyor.
Reklama gelirsek... Bylesine ciddi ve yeni bir rn ek futbolcunun
eki ile balant kurduran ucuz bir mizahla vermenin mantn bana biri
anlatabilir mi? Reklam belki rn anlatyor ama Bankasnn yeni rn
bulma faktrn itibarna eklemiyor.
En yi TV Reklam
1. X-Ray-Fotokopi (Anadolu Sig.)
2. THY (Kobe-Messi)
3. Bir Milyon Neden (Coca-Cola)
4. Sizi Anlarz (Ziraat)
5. Tk Tk (TEB)
Kobe ve
Messi sk i...
THY global marka olma
(alglanma) stratejini global
spor sponsorluklar ve bu
sponsorluklarn iletiimi ile baarl
bir ekilde aktive ediyor. Fayda-
maliyet analizinin akllca yapld
da esin. Barcelonann zorunlu
olarak brakl zc ama Messi
ile devam etmek iyi strateji,
Barcelona sponsorluu kadar etkili
olacaktr. Bunun ilk kvlcmn da
Kobe-Messi ikilisinin oynad
son derece sevimli reklamda
gryoruz. Reklam biraz uzun
ama ksa versiyonlar retilerek
de ayn sevimlilik korunup etkinlik
artrlabilir. Global arenadaki
iletiim kirliliini yenmek, ne
kmak ve gven alamak
kolay i deil. Hele de Trkiyedeki
bte lei dnldnde...
Bu adan dnyann tand ve
hayran olduu sporcular uygun
yatlarla kullanmak ve en iyi
szc ile THYye ilitirmek iyi
alyor ve alacak. rnein u
anda bu lmin internette t klanma
says tam 60 milyon kii..Daha ne
istiyoruz? Daha nce de dediim
gibi umarm THY Manchester
sponsorluunu bitirmez. Ama
bitirirse Van Persie anlamas
Kobe-Messi ikilisinin yannda gzel
bir anlama olabilir. Haksz mym?
REKLAMETRE
2012'nin en iyi reklamt
Sosyol nodyoyo qoro
loror vornol.
ANADOLU Siqoro'nin 'Solil Firso
Foliosi" rollonlori indidon 2012'nin
on iyi rollon lonponyosi odoyin. Fol
londo 'oni oslorinin" poholilii qor
soldo 'Xroy" vo 'Foolopi" rollonlori
nulonnol olildo vo voodo uyqun ni
zohlo vurqulonirlon sozoldo polionin
oni oslorinin ononini lopsodii vo
yuzdo 1b indirinli olduuno vurqu yo
piliyor. u ondo solil poliolorindo on
ononli sorunun lopsonnoyon oni
oslori olduunu, bu oni oslorinin do
oldulo poholi olduunu duunurso
niz rollon sroojisinin no lodor doru
lurqulondiini onlorsiniz. Eor hoso
nonin birindo, bonlonun onundo 'lo
BAZEN bir iloiinoi olorol inson,
sosyol nodyoyo nosil opli vornosi qo
roliini oiriyor. Doho dorusu oir
niyor do oplilorin honqisini oiddiyo
olip honqisini oiddiyo olnoyoooino
loror voroniyor. Ano uno oninin li
sosyol nodyo iyi yonoilnoli onool
oslo bir irlo iindo voriloool lororlor
do 'nodonlono" olorol loror vorilno
noli. Bunu nodon soyluyorun?
Turlooll'in 'Turlooll sylo" rolloni
iin. Bildiiniz uzoro Fsy'nin Oonqnon
Syl llibi dunyo populor luluruno odi
ni olin hororlo yozdirdi. Hor yordo bu
llibin uyorlonolorini qoruyoruz. Fopu
lor lulur boylodir londini yonidon uro
ir. En ononli yonidon uroin orooi do
rollondir. Turlooll'in rollonini Arolil
oyinin bolorindo qorur qornoz 'Brovo
roliplorino iyi qol onilor" dodin.
Bu lodor populor bir llibi, yosol
hollorini olip rollono uyorlonol on
ool bir lidoro yoliirdi. Eor roliplor
yopsoydi Turlooll yoro olirdi. solil
hi do ono uyorlono olnoni. Bolli
sozlor biroz doho iyi olso, biroz orobosl
iqurlor lonso doho quzol olurnu.
Orodo do birolin yosol sinirlonolor
olobilir o nodonlo ozlo bir oy diyoni
yorun. Ano qolin qorun li Tvior'do
poniyorlorni oondin" loriliini olip
lol qibi loldiysoniz bu rolloninin do
nol isodiini ol iyi onlorsiniz Yoroi
oi srooji do 'brioi" ooloyinoo oroyo
Osoorlil i ilni. Unorin bir yordon
'orol" doildir. Son zononlordo honqi
ii boonson bir yordon orol iliyor
do. Tolli qonlorinizo ni iloni no!
bu rollonlo ilqili qoruunu poyloi
indo yuzloroo lii olunsuz qoru bil
dirdi. Hoo qirip bolo vooloro bol
in olunsuz voo soyisi olunlu voo
soyisindon ozlo. Foli lororini doii
royin ni? Aslo, bon uznonin. sorso
un voo dunyosi usuno qolsin qo
ruunu doiirnon. unlu bu rollo
nin olioooini biliyorun.
Bu no donol? Bu u donol. Yopii
nizdon oninsoniz, uznonsoniz yo do
olinizdo oroirno sonuou vorso sosyol
nodyoyi ozlo iplonoyin. Dinloyin, ol
un biin ono iplonoyin. unlu orodo
li yorunlor yo rosyonol yo do duyqusol
boyinin oii voolor. Bir do qudusol
bir boyin vor. Yoni surunqon boyin. Bu
rolloni ill qorduundo oiroool vo
'vouuu" diyoool boyin. Turlooll'in
'sylo" rolloninin ill oplido horlos o
roindon 'qulunsonorol" lorilonooo
ino oninin qorisi hiloyo.
Mteahhitlik
Fotoraflar: GKHAN GEZK
gokhangezk@ommedya.com
T
rk mteahhitlerinin 1970 ylndan
bugne kadar 93 lkede 206 mil-
yar dolar deerinde 6 bin 500 pro-
je stlenmesi ve bu projelerin yz-
de 80inin sadece son 10 ylda gerekletirilmesi,
Avrupa inaat sektrnn en tepe rgt olan
FIECin dikkatinden kamad. Trkiye Mteah-
hitler Birlii (TMB), 2000 ylnda tam ye oldu-
u federasyonun ynetim kuruluna bu yl, 12 yl
sonra ilk kez Haziran aynda seilerek sadece
Almanya, Fransa ve talyaya tannm olan da-
imi yelik ve bakan yardmcl hakkna sahip
oldu. Trkiye olarak ilk kez ynetim kuruluna
girdiklerini aklayan TMB Bakan Yardmcs ve
Yap Merkezi Ynetim Kurulu Bakan Emre Ay-
kar, bu yelik ile birlikte FIEC Bakan Yardmcs
ve Uluslararas Mteahhitler Birlikleri Konfede-
rasyonu (CICA) Kdemli Bakan Yardmcl g-
revlerini de stlendi. Trkiye bylelikle birinci
lige km oldu diyen Aykar, bu yelik ile birlik-
te Trkiyenin trendleri ve gelimeleri yakndan
takip ettiini, Trk mteahhitlerin pazarlarn
genileterek, gelimekte olan pazarlara doru
operasyonlarn ynettiklerini belirtiyor. Dar-
da atak bir lke olarak tannan Trkiye, stratejik
blgelere yaknlk, lojistik gibi avantajlar nede-
niyle ilgi gryor. Trkiye hala Rusya pazarnda
faaliyet gstermekle birlikte zellikle Sahra Alt
blgelerde olduka aktif. Altyap projelerinde ilk
akla gelen lkelerden biri
Henz AB yesi olmayan Trkiyenin FIECe
seilmesi yeni bir dnemin gstergesi
TRKYE
MTEAHHTLER
BRNC LGE
IKTI
Son 10 ylda yaplan nemli projeler, atlan admlarla Trkiyenin dnya mteahhitlik
sektrnde yldz parlyor Bu olumlu gelimeler Trkiyeyi, Avrupa inaat sektrnn en tepe
rgt olan Avrupa naat Sanayi Federasyonu (FIEC) daimi yeliine tad. yelikle birlikte
Trkiyenin uluslararas arenada sz sahibi olduunu syleyen Trkiye Mteahhitler Birlii Bakan
Yardmcs ve Yap Merkezi Ynetim Kurulu Bakan Emre Aykar, Henz AB yesi olmayan bir
lkenin FIECe seilmesi Trk mteahhitlerin baarl olduunun bir gstergesi diyor
Emre Aykar, bu yelik ile birlikte FIEC Bakan Yardmcs ve Uluslararas Mteahhitler Birlikleri
Konfederasyonu (CICA) Kdemli Bakan Yardmcl grevlerini stlendi.
ESRA KIZILTAN
Tm bu olumlu gelimeler nclnde Tr-
kiye Mteahhitler Birliinin 60nc ylnda Emre
Aykar ile bir araya geldik. Aykar, Trkiyenin
dnya mteahhitlik sektr iindeki yeri, Trk
mteahhitlerin etkinlii, yeni pazarlar ve yeni
hedeerden yola kp; son dnemde Trkiyenin
gndeminde olan kentsel dnm almalar-
n Turkishtimea anlatt
Trkiye Mteahhitler Birlii (TMB)
Bakan Vekili ve FIEC Bakan Yardmcs
iken Uluslararas Mteahhitler Birlikleri
Konfederasyonu (CICA) Kdemli Bakan
Yardmclna seildiniz. Bunun Trkiye
mteahhitlik sektrnce anlam nedir?
Trkiye Mteahhitler Birlii yurtdnda pek
ok nemli kurulua ye. Ancak bunlarn en
nemlilerinden biri Avrupa Mteahhitler Birli-
i (FIEC)dir. Akas FIECe ye olmamz uzun
bir zaman ald. AB yesi olmadmz iin zor-
landk. lk defa 1998de mracaat ettiimiz-
de bizi gzlemci ye olarak aldlar, iki yl son-
ra yelie kabul ettiler. Ancak burada farkl bir
uygulamalar var. Ynetim kurulu ve icra ku-
rulu bulunuyor. cra kurulunda bakan ve ba-
kan vekilleri var. lkeleri gruplara ayryorlar.
spanya ile Portekiz; Finlandiya, Estonya, Da-
nimarka, Norve, sve ile Letonya; Avusturya,
Hrvatistan, Slovakya eklinde gruplara ayrl-
yorlar. Trkiye ise Romanya, Yunanistan, Mal-
ta ile Gney Kbrsn olduu grupta yer alyor.
Burada Yunanistan bu grubu temsilen yne-
tim kuruluna girdi. Biz ncelikle buna itiraz et-
tik. nk bu temsil bizim hakkmzd. Bunun
zerine 2008 ylnda bu lkeler ikier yl rotas-
yon yapsn diye bir karar kt. Buna gre iki yl
Yunanistan, iki yl Romanya, iki yl da Trkiye
bakan yardmcs olacakt. Bakan yardm-
cln direkt kazanm lke var: Almanya,
Fransa ve talya. Bizim kurulda ilk iki yl Gney
Kbrs bakan yardmcl yapt. Ama biz dur-
madk, basklarmz srdrdk. Bunun yanl
olduunu syledik. Israrmz zerine bu yl tz-
deitirdiler ve Trkiyeye tek bana Alman-
ya, Fransa, talya gibi bakan yardmcs olma
hakk tandlar. Yani, birinci lige km olduk.
Peki sizin bu srece katknz ne oldu?
Ben bu sre iin eitli lobi faaliyetleri yap-
tm. Bu abam gren arkadalarmz benim g-
reve gelmemi istedi ve Haziran aynda FIEC Y-
netim Kurulu Bakan Yardmcln stlendim.
Bu greve gelmenizin Trkiyeye ve
mteahhitlik sektrne ne gibi katklar
olduunu dnyorsunuz?
Bu bir itibar ve prestij meselesi... Hala AB
yesi olmam bir Trkiyenin temsilcisi Avru-
pa Mteahhitler Birliinde bakan yardmc-
s oluyor. Bu da haliyle bir itibar kazandryor.
imdi bu grev sayesinde ben onlarn yaptk-
lar tm almalarn ierisinde oluyorum. B-
SEKTRDEK YEN TRENDLER
>Pazar eitlendirme: Libya, Arabistan, Rusya gibi pazarlarn dnda
artk Orta ve K.Afrika, G.Amerika, Uzakdou gibi pazarlar takip ediliyor.
>Organizasyon ve hizmet trlerinde deiiklikler: Eskiden nce
taeron sonra mteahhit iken, imdi ortaklk sz konusu. Taeron, ana
yklenici, ortak giriim orta, yatrmc eklinde bir konsorsiyum var.
>Projelerin teknolojik seviyelerindeki deiimler: Konut projelerinin
yerini havaalan, enerji santralleri, metro, rayl sistem, rafineriler ald.
>Uzmanlama ve markalama: irketler eskiden olduu gibi
birbirinden farkl projelerde yer almak yerine, bugn belli alanlarda
uzmanlamay seiyorlar. TAV, GAMA, ENKA, Yap Merkezi, MESA
kendi alanlarnda uzmanlam irketlere rnek verilebilir
DNYANIN EN BYK
225 ULUSLARARASI
MTEAHHT LSTES
LKE ADET
N 51
TRKYE 31
TALYA 23
ABD 22
JAPONYA 13
SPANYA 13
G.KORE 11
DER 61
Mteahhitlik
tn projeleri, almalar renip burada arka-
dalarmla paylayorum. Onlar ynlendirme,
ikaz etme, gelecekte olmas muhtemel proje-
ler iin bugnden uyarda bulunma grevini de
stleniyorum. Ben nemli bir aracym. Avrupa
ile ortak sorunlarmz var. O sorunlara Avrupa
nasl zm retiyor diye bakp, Trkiyeye de
uygulama ansmz oluyor.
Peki, sizce bunca yldan sonra Trkiyeyi
bugn ye olarak alma sebepleri nedir?
Bu ite etkin olan kiilerle oturup derdimi-
zi anlatmak, biraz bask yapmak, srarc olmak
bizi ye kabul etmelerinde etkili oldu. Trk m-
teahhitlerinin bugn dnyada bir yeri var, bu
yelik de bunun tescilidir.
Trkiyenin dnyada etki alan nedir?
Trkiye FIEC dnda CICAya (Uluslararas
Mteahhitlikler Birlii) da ye. Bu yelikler sa-
yesinde Trkiye ok nemli avantajlar kazan-
yor ve sz hakk douyor. Trk mteahhitle-
ri pazarlarn geniletiyorlar, gelimekte olan
pazarlara doru kayyorlar. Afrika, Sahra Alt
lkelerde de almaya baladk. Etiyopyada
getiimiz Haziran aynda 1.7 milyon dolar de-
erinde 400 kilometre demiryolu projesi aldk.
Trk mteahhitlerinin yurtdndaki
etkinlii nedir?
Mteahhitler Birliinin gemii ok da eski
deil. Bugn 150 yemiz var. Bunlarn 104 tane-
si 1980den sonra ye oldu. Yani gemiimiz 25-
30 yla dayanyor. Aslnda biz bu ii, Trkiyede
i yapan yabanc irketlerin yannda taeron-
luk yaparak rendik. zaldan sonra mte-
ahhitlik sektr gelimeye balad. Byk ya-
trmlar balaynca sektr de geliti. 1970den
bu yana 93 lkede 206 milyar dolar deerin-
de 6 bin 500 proje yaptk. Trk mteahhitlerin
yurtd faaliyetlerine baktmzda 2000lerde
2 milyar dolarken, son be ylda 23-24 milyar
dolarlarda seyrettiini gryoruz.
Byme son be ylda olmu gibi
Evet yle denilebilir. Bunun nedenlerine bak-
tmzda, 1985-2000 arasnda i pazarda edin-
diimiz tecrbe, elemanlarn yetimesi, tek-
noloji, 2001de yaanan mali kriz, ierde durup
batmak yerine can havliyle d pazarlara yne-
lim, hedef pazarlardaki olumlu gelimelerin et-
kili olduunu sylemek mmkn.
Son dnemde hangi pazarlarda
hareketlilik yaanyor?
Son 4-5 yldr bir trend var. Pazar artk eit-
leniyor. Rusya hala aktif olmakla birlikte Libya,
Arabistan gibi pazarlara eskisi gibi ilgi gsteril-
miyor. imdi Orta ve Gney Amerika, Sahra Alt
blgesi, Uzakdou popler. Bunda uak sefer-
lerinin art, direkt seferlerin etkisi ok byk.
Bu deiimde Arap Bahar etkili oldu mu?
Arap Baharnn olumlu ve olumsuz iki trl
etkisi oldu. Olumsuz etkisinin en iyi rnei,
Libya. Libya pazar kapand ve daha birka
yl almasn beklemiyoruz. Olumlu etkisi ise
lkesinde Arap bahar olmasn diye yatrm
yapan lkeler var. Buralarda inaat faaliyetleri
hzl ekilde ilerliyor. Suudi Arabistan, Katar
bu anlamda iyi rnekler Yakn zamanda
Riyadda metro inaat yaplacak. Uzunluu 174
kilometre, deeri 20 milyar dolar. Bunun iin
238 irket mracaat etti. Bu irketler bir araya
gelip 35 grup oluturdular. Bu 35 gruptan da
4 grup seildi. Bu 4 gruba teklif verme hakk
tannd. Bu 4 grup iinden biz de bir grup iinde
yer alyoruz. Yabanclarn olduu bir grup
iindeyiz. Sonu, Ocak aynda belli olacak.
Suudi Arabistan bu anlamda ok verimli bir
blge. Srekli demiryolu projesi kyor. imdi
Mekke, Medine arasnda hzl tren projesi var.
Eskiye gre bugn sektrde neler deiti?
Projelerin teknolojik donanm artk nemli.
Eskiden konut yapardk ama altyap projelerin-
de ok olmazdk ama imdi yle deil. Havaa-
lan, kpr, karayolu gibi pek ok inaat projesi
yapyoruz. Organizasyon ve hizmet rnlerin-
de deiiklik oldu. Eskiden nce taeron son-
ra mteahhit iken imdi ortaklk sz konusu.
Bir ortamz Litvanyada konut yapp satyor,
dieri Polonyada i han yapp kiralyor Yani
servis de ekil deitirdi.
Trkiyenin en nemli gndem
konularndan biri kukusuz kentsel
dnm. Siz bu alanda yaplan
almalar nasl deerlendiriyorsunuz?
ok daha nce yaplmas gerekiyordu. zel-
likle 1999 depreminden sonra bu daha da be-
lirgin hale geldi. O tarihten bugne ok fazla bir
alma yaplmad ne yazk ki, hep ertelendi. n-
sanlarn daha gvenli koullarda yaamas iin
binalarn glendirilmesi art. Ancak bunlar
FIEC
NEDR?
Avrupa
naat Sanayi
Federasyonu, 1905
ylnda Fransada
kuruldu. ABye
dahil 25 lke ve 34
milli federasyonu
kapsayan bir
tepe rgt olarak
tanmlanyor.
FIECe ye birlikler
bnyesinde 3.1
milyon irket
bulunuyor. Avrupa
inaat sektr
toplam GSMHnin
yzde 9,6sn
oluturuyor.
Sektrn yaratt
istihdam 14,6
milyon kii. Bu oran
Avrupadaki toplam
istihdamn yzde
7sine denk geliyor.
naat sektrnn
lokomotif sektr
olarak tetikledii
yan sektrlerle
birlikte yaratt
istihdam 43,8
milyon kiiye
ulayor. FIEC
almalarn
bakan
yardmclklarnca
ynetilen ana
komisyon ve
bunlarn bnyesinde
yer alan alt
komisyonlarca
srdryor.
MTEAHHTLK
PROJELERNN
10 YILLIK BLANOSU
YILLAR MLYAR DOLAR
2002 2.4
2003 4.2
2004 11.3
2005 11.6
2006 21
2007 24.7
2008 24
2009 22.3
2010 22.3
2011 19.3
tek prosedr uygulanmal. Bu sorunlar zme
kavutuu takdirde sektrde ok daha byk
byme rakamlar grebiliriz.
Yap Merkezi olarak yurtii ve
yurtdndaki projeleriniz neler?
lerimizin yzde 65-70ini yurtd faaliyetleri
oluturuyor. u anda Casablanca tramvay hat-
tn yapyoruz. Cezayirde 25 kilometre uzunlu-
unda demiryolu yapyoruz. Suudi Arabistanda
Medine hzl tren istasyonunu yapyoruz. Dubai
metrosunda alyoruz. Yurtiinde ise en byk
projemiz Ankara- Zonguldak arasndaki tren
hattnn rehabilitasyonu. 1930larda yaplm bir
demiryolu. Trkiyenin en fazla yk tayan hat-
larndan biri olmasna ramen teknolojik altya-
ps neredeyse hi yok. AB 250 milyon euro hibe
kredi verdi. Bunun ihalesini aldk. Bizim yapt-
mz hatla hz 120 kilometreye kacak.
Yap merkezinin byme oranlar nedir?
Biz 47 yllk bir irketiz. Hibir zaman byk
bir srama yaamadk. Grubun cirosu 650-700
milyon dolar civarnda. Elimizdeki szlemeye
balanm i ise 3,5 milyar dolar.
ULUSLARARASI PAZARLARA AILMAYI
SALAYAN FAKTRLER
>1995-2000 yllar arasndaki dnemde i pazarda byk altyap
projeleri ve uluslararas finansman konusunda deneyim kazanlmas
>Trkiyedeki siyasal ve ekonomik ortamn inaat sektr zerindeki
olumsuz etkileri (2001 mali krizi ve yurtii yatrmlarn azalmas)
>Hedef pazarlardaki olumlu siyasi ve ekonomik gelimeler (11 Eyll
sonras petrol fiyatlarndaki art gibi)
>Trkiyenin corafi konumu ve sosyo-kltrel yaps
tek tek yapmanz mmkn deil. Hepsini ykp
yeniden yapmanz gerekiyor. Konutla birlikte
altyap, park, otopark alanlarn da dnmek,
doru ehir planlamas yapmak gerekiyor.
nmzdeki be yl iin nasl bir ngr-
de bulunuyorsunuz?
Bir art olmayacan, bu rakamlarda seyre-
deceini dnyorum. Yzde 5-10 byyerek
devam edeceini, ok byk bir srama olma-
yacan syleyebilirim.
Az bir byme oran sanki
lk anda kulaa yle geliyor ama dnyaya
baktmzda da rakamlar aa yukar by-
le. 2007de 310 milyar dolar, 2008de 382 mil-
yar dolar, 2009da ve 2010da ayn kald. 2011de
453 milyar dolara kt. Trkiyedeki bu beklen-
ti de dnya ekonomisi ile doru orantl. Dnya-
ya paralel bir tablo iziyoruz.
Byme rakamlarn daha yukar
tayacak gcmz ne olmal?
Yurtd mteahhitlerinin yaad baz so-
runlar var. Bunlarn arasnda en nemlisi hala
baz lkelerde Trk bankalarnn teminat mek-
tuplarnn gememesi. Halbuki iimizin en
nemli prosedr bu. e balamadan nce ve
i baladktan sonra kar tarafa teminat mek-
tubu vermemiz gerekiyor. Dier bir sorun ise
politik risk sigortas. Trk Eximbankn politik
risk sigortas kavramn hayata geirmesi ge-
rekiyor. Bunlarn dnda iilerle ilgili bir takm
sorunlar var. Yurtdna buradan ii gtryo-
ruz. inin buradaki haklarnn devam etmesi
iin Trkiyede sigortalamanz gerekiyor. Dier
taraftan gittii lkede de haklarnn olmas iin
orda da sigortalamanz gerekiyor. Bunun yeri-
ne iki lke arasnda bir anlama yaplmal ve bir
MTEAHHTLK
HZMETLERNN
DAILIMI (1972-2011)
LKE (%)
CEZAYR 2.9
ROMANYA 3
KATAR 3.7
SUUD ARABSTAN 4.7
RUSYA 18
LBYA 12.7
TRKMENSTAN 11.4
KAZAKSTAN 7.2
IRAK 5.8
B.A.EMRLKLER 3.6
DER 26.9
TRLERNE
GRE PROJELERN
DAILIMI (1972-2011)
PROJE (%)
OKUL 3.7
DAR BNA 4.4
ENERJ SANTRAL 4.5
PETROKMYA TESS 5.1
TURSTK TESS 5.3
FABRKA 5.9
HAVALMANI 6.5
TCARET MERKEZ 6.8
K.YOLU-KPR-TNEL 11.4
KONUT 11.3
DER 33.1
Mteahhitlik
www.riskandgovernanceclub.com
KURUMSAL YNETM VE ALE RKETLER:
SREKLL SALAMAK
CORPORATE GOVERNANCE
AND FAMILY BUSINESSES:
ENSURING THE SUSTAINABILITY
B
ir len vakti, Maslaktaki o-
simin penceresinden bakyo-
rum. Telal i insanlar kala-
bal, le yemeinden dnyor. Az
sonra her biri tekrar ilerinin bana d-
np masalarna oturacaklar. Her biri,
irketleri iin farkl bir potansiyel vaat
ediyor. Aralarndan kimileri iin gele-
cek planlar yaplyor, kimilerine gele-
cein genel mdr diye baklyor. Ba-
zlar ise i dnyasnda baarya giden
kapnn anahtarn bir trl bulamam,
elindeki karmak yumaa bakyor, ba-
kyor. Pencereden bakarken bana bun-
lar dndren ey ise yakn zamanda
okuduum bir aratrma.
Lyondaki ESDES Ynetim Fakltesi
bnyesindeki Institut Psychanalyse et
Managementn Mays 2012de yaynla-
d aratrma, stn zekann profes-
yonel baar zerindeki etkilerini in-
celiyor. Aratrmann sahibi iki bilim
adam Dominic Drillon ve Georges Botet
Pradeilles, yaptklar bu ilgin alma-
y stn zekallarn organizasyonlarda
yeri var m? bal ile sunmular. Ge-
en Eyllde Drillion ile yaptm sohbet
srasnda, insan kaynaklar kariyerim
boyunca karma kan olaylar dn-
dmde, stn zekann her zaman
stn baarya eit olmadn grd-
m sylemitim.
Son yllarda, sosyal, duygusal, grsel,
saysal gibi farkl zeka tipleri tartlyor.
nsan zekasnn farkl alanlarda yk-
sek olabilecei ve kiinin hangi alan-
da yksek bir zekaya sahip olduunu
bilmesinin baarya ulamasna katk-
da bulunaca savunuluyor. Drillon ve
Pradeillesin aratrmas ise, IQyu temel
alan bir aratrma. ki bilim adam, s-
tn zekal olarak tanmlanan insanla-
rn, olaylarn veya nesnelerin zellik-
lerini ve birbiri ile ilikilerini anlamak
konusunda ortalamann ok zerin-
de bir kavrama yetenei gsterdikle-
rini ve yaplan psikometrik lmlerde
bu kiilerin zekasnn nfusun yzde
99unun zerinde olduunun grld-
HAYATINDA 140LA GTMEK
Pnar Akkaya
GRAS SAVOYE SIGNATURE
NSAN KAYNAKLARI DANIMANLIK HZMETLER
YNETM KURULU DANIMANI
pinar.akkaya@grassavoye.com.tr

IQlu insann aradnzda bulacanz
net bir cevap yok: IQ testleri ya ve l-
m metodu olarak farkllk gsteriyor.
Dolaysyla IQ sonular da deiken-
lik gsterebiliyor. Bu nedenle Guinness,
1990 ylndan itibaren En Yksek IQ
kategorisini Rekorlar Kitabndan -
kard.
Yine de, yle bir etrafmza bakar-
sak kimleri grdmz syleyeyim:
2012de 13 boyutlu bir testte IQsu 198
olarak tespit edilen Abdesselam Jello-
ul, ileri dzeyde bir IQ testinde en yk-
sek skoru alm kii kabul ediliyor. Onu
197 ile olaanst matematik ve dil ye-
tenei ile harika ocuk William Sidis
ve 195 IQ sahibi Amerikann en akll
adam olarak anlan Christopher Lan-
gan izliyor. Yksek IQlar arasnda, 190
ve 187 ile iki satran, Gary Kasparov
ve Bobby Fischer var. Albert Einsteinn
IQsu 160 olarak biliniyor.
Zeka bal bana ilgin bir olgu. s-
tn zeka veya dahilik ise paketin iin-
de baka birok eyi daha barndryor.
Drillon ve Pradeillesin aratrmasna
konu olan grup, IQ skoru 140in zerin-
de olan grup, yani deha snr.
Dahi deyince biroumuzun aklna
mzik, resim, bilim dnyasndan isim-
ler gelir. 4 yandan itibaren beste yapp
6 yanda Viyana Kraliyet Saraynda
konser veren Mozart, 12 yanda
Bachn btn fglerini hafzasndan
alabilen piyano virtz Franz Liszt, 8
yanda ilk nl tablosu Il Picadoru ya-
pan Picasso, 8 yanda matematik te-
oremleri ispat ile uraan, hesap ma-
kinesinin mucidi Blaise Pascal bu nl
isimlerden sadece bazlar. Iltlarla
dolu bir dnya!
Ne var ki, Drillon ve Pradeilles, ara-
trmalarnda madalyonun karanlk y-
zn de anlatyorlar: Birok dahi, psi-
kolojik olarak son derece hassas bir
yapya sahip. Mthi zihinsel yetenek-
lerinin ve yaratclklarnn tesinde,
ruh durumlar gel-gitlerle dolu. Toplu-
ma uyumda, normlar iinde yaamak-
n sylyor. Hemen ardndan da, vu-
rucu sorular soruyorlar:
Acaba bu farkl durum, bu kiilere
eitim ve i hayatnda baar olarak geri
dnyor mu?
irketler, bu genel prolin dnda
kalan yetenekleri deerlendirmeyi be-
cerebiliyorlar m?
Bu kiiler bu fark bakalar ile pay-
lamaktan keyif alyor ve stn zeka-
larndan kiisel bir mutluluk duyuyor-
lar m?
Bu ilgin sorularn cevaplarna geri
dnmeden nce, size IQ hakknda biraz
bilgi vermeme izin verin: Kiinin IQ sko-
ru, zihin yann takvim yana blnp
100 ile arplmasyla elde edilen rakam.
100, kiinin zihin yann, takvim ya ile
denk olduu durum olduundan, IQyu
len testlerin hepsi 100 ortalama
insan zekas olarak kabul ediyor; dola-
ysyla 100un st normalin stnde
zeka, 100un alt da normalin altnda
zeka saylyor. Yetikin IQ testlerinde
70in alt zeka geriliini, 140n st ise
dahilik durumunu anlatyor.
IQyu len bir dizi farkl test var; Bu-
nunla beraber, dnyann en yksek
Ke yaztst
ta ciddi ekilde sknt ekiyor, stelik
hayatlar boyunca eitli kiisel sorun-
larla bouuyorlar. Zekalar zamandan
ve mekandan bamsz hareket eden
bu insanlar, zaman zaman gereklii
gzden karabiliyorlar.
Gelelim irketlere... Eer IQnuz 140n
zerindeyse, gnmzn irketlerinde
almak acaba ne demek? Drillon ve
Pradeilles, aratrmalarnda irketler-
deki dehalar zerine bakn neler tesbit
etmiler:
stn zeka insan sper kahraman
yapmyor. irketler, stn zekal a-
lanna gereken yolu amaz ve onun
kendi standartlarnda bir alanda al-
masn ve retmesini salamazsa, o a-
lann esiz potansiyelinden yararlan-
malar ne yazk ki mmkn olmuyor.
Deha, ancak bakalar tarafndan yol
alnca yeeriyor.
Anlama ve tepki verme hzlar normal
zekada alanlara gre ok daha fark-
leyen, hiyerarik ve grece yava or-
tamlar oluturmay tercih ediyor. Ar
sorgulama veya aykrlktan ok, uyum
ile art deer yaratmak zere yaplan-
yor. Byle bir durumda dahi alan, ya
kendini disipline ediyor ve politik dav-
ranmay seiyor ya da kendi kurduu
sistemin bekisi haline geliyor; ancak
her iki durumda da zerinde ciddi bir
stres oluuyor.
Bu ilgin aratrma zerinde ben bi-
raz daha dnecee benziyorum.
Doru olan u ki, 140 IQlara oslerde
her gn rastlamyoruz. Ancak, bu na-
dir ansa sahip olan irketlerin, stn
zekal alanlarnn yaratabilecei o
mthi fark fark edip onlar norma-
lize etmeye almak yerine, bu istis-
nai durumu kiisel ve kurumsal baa-
rya dntrmeleri daima mmkn.
Unutmayn: hayatnda 140la gitmek
kolay deil, yollar kusursuz yaplm
olmadka.
l olan stn zekal alanlar, bazen or-
ganizasyonlarda konuabilecekleri ve
kirlerini paylaabilecekleri insan bula-
myor ve izole oluyorlar. Bazen bu durum
onlar iin bir kmaz haline geliyor.
Tpk irketlerdeki st dzey roller
gibi stn zekal alan da irkette-
ki varln korumaya ihtiya duyuyor;
aksi halde g oyunlarnn kurban olu-
yor. Dolaysyla irket iindeki dengele-
re dikkat etmesi ve oyunun kurallarn
gzden karmamas nemli.
stn zekal alanlar yksek ng-
rleri, sorunlar hzl zmeleri ve pra-
tik yaklamlar ile irket sonularna
son derece nemli etkiler yapabilen a-
lanlar. Ancak, yaklamlar ou za-
man dier alanlara tuhaf gelebiliyor.
Sz konusu sanat olduunda stn ze-
kal kii bu tuhaktan beslense de, sz
konusu bir irket olduunda ald tepki
ok da olumlu olmayabiliyor.
irketler daha ok konformizmi bes-
Column
I
am looking outside the window
of my office at noon time. Busi-
ness people are coming back
from the lunch break in a hurry. Very
soon, they will go back to business,
taking their place at their desks. Each
of them has a different potential for
their company. Companies have fu-
ture plans for some of them, some are
seen as the future GM of their com-
pany. And some have failed to find
the key to success in the business
world they look at the puzzle in front
of them in confusion. What makes me
think all these, staring at the crowd, is
a research I have recently read.
The research that has been done
in May 2012 by the Institute Psy-
choanalyse at Management of ES-
DES Business School in Lyon is an
exploratory work, on the effects of
superior intelligence over the profes-
sional success. Dominic Drillon and
Georges Botet Pradeilles, two scien-
tists who have done this interesting
research, have entitled their work as
Do the gifted have their place in the
organisations?During a discussion
with Drillion last September, I have
told him that, during my career in HR,
I have seen that being gifted does not
always equal to corporate success.
In recent years, new terms are used
to define various types of intelligence:
Social, emotional, visual, digital intel-
ligence are those we frequently come
across. Theory says that human in-
telligence can be high in a number
of different areas for every individu-
al and that if the person knows which
area this is, it might be a success fac-
tor for this individual. The research
I have mentioned above focuses on
IQ as the type of intelligence. Drillon
and Pradeilles state that gifted people
demonstrate a relatively visible ease
in understanding the characteris-
tics and relations between things and
chain of events. Also, these peoples
is above average intelligence, while
below 100 is under average intelli-
gence. In the IQ tests, an adult with
an IQ level below 70 is considered as a
mentally challenged person and one
with an IQ level above 140 is consid-
ered a genius.
There is a number of tests that
measure IQ; however, if you ask who
in the world the person with the high-
est IQ is, you will not get a clear an-
swer: IQ tests differ based on age and
measurement methods, so are the IQ
scores. That is why Guiness has re-
moved The Person with the Highest
IQ from its Book of World Records in
1990.
Let us, however, take a look around
and say who we see: Abdesselam Jel-
loul, who scored 198 in an advanced IQ
test measuring 13 dimensions of in-
telligence in 2012, is accepted as the
highest IQ ever to be scored. He is fol-
lowed by the child prodigy William Si-
dis with his score of 197 and his ex-
ceptional mathematic and linguistic
abilities and Christopher Langan who
is considered as the most intelligent
man in America with his 195 IQ score.
We also have Gary Kasparov and Bob-
by Fischer, with 190 and 187 IQ scores,
respectively. Albert Einstein is known
to have a 160 IQ score.
The intelligence is an interesting
plot in itself. Moreover, the superior
intelligence or the genius comes with
several other things in the package.
The group subject to Drillon and Pra-
deilless research is the one with 140+
IQ levels; that is, the genius treshold.
When we talk about the genius,
many of us remember names from
the history of music, art, or science.
Mozart who started composing when
he was 4 and who gave concerts in Vi-
enna Royal Court at 6, Franz Liszt who
could play all the fugues of Bach from
memory at 12, Picasso who paint-
ed his famous Il Picador at 8 or Blaise
DRIVING ALONG AT 140 IN THE BUSINESS WORLD
psychometric results show that they
form the upper 1% of the whole popu-
lation in intelligence level. Then, Dril-
lon and Pradeilles come to some cru-
cial questions:
Is this difference a key factor to
succeed in education and profession-
al life?
Do the organisations know how to
benefit from their gifted employees,
who are not necessarily in harmony
with the general profile in the com-
pany?
Does this gift generate a personal
satisfaction in relation with the per-
formance and can one share it with
others?
Before coming to the answers of
these interesting questions, let me
give you some information around IQ:
A persons IQ score is calculated by di-
viding his mental age by his chrono-
logical age and multiplying it with 100.
As 100 is the result where the per-
sons mental age equals his chrono-
logical age, almost all the test meas-
uring IQ accept 100 as the average
level of intelligence; hence above 100
Pnar Akkaya
GRAS SAVOYE SIGNATURE
HUMAN CAPITAL EFFECTIVENESS SERVICES
MANAGING CONSULTANT
pinar.akkaya@grassavoye.com.tr

Pascal, the inventor of the calculator,
who was busy demonstrating theo-
rems at 8. A world of glitter!
Nevertheless, Drillon and Pradeilles
tells us also about the dark side of
things: Many of them have an ex-
tremely fragile psychological state.
Beyond their exceptional intellectual
capacity and extreme creativity, they
suffer from serious mood swings.
They have trouble in living in harmo-
ny with others and in fitting into the
societal norms; besides fighting with
personal problems during their lives.
Those people, whose intelligence act
independently from time and location,
sometimes overlook the reality.
Then, how about the life in the com-
panies? What does it mean to work in
todays companies if you have a 140+
IQ? Let us see what Drillon and Pra-
deilles have found in their research:
A high intelligence does not make
a person a superhero. If the com-
panies dont open the necessary road
for their gifted employees and dont
make sure that they work in a high-
standard environment, it becomes
unfortunately impossible to take ad-
vantage of their exceptional poten-
tial. The gift only becomes beneficial
if others recognize and create oppor-
tunities for it.
The gifted who have a faster un-
derstanding and quicker response
time have sometimes trouble in find-
ing people to speak to in the organi-
sations for sharing insights and opin-
ions; they consequently become
isolated. Often, this becomes a dead-
lock.
As it is the case with the senior po-
sitions, the gifted need to protect their
position in the company; otherwise
becomes the target of power games.
Therefore, it is important to watch the
company dynamics and not to over-
look the rules of the game.
With their high ability to foresee,
their speed to provide solutions and
their practical approach, the gifted
are able to make substantial impact
on companys results. However, their
approaches or attitudes may some-
times seem awkward to others. When
it is about art, this awkwardness may
feed creativity; although in a corpo-
rate environment, the reaction is not
always positive.
Companies usually prefer to build hi-
erarchical and relatively slow environ-
ments that promote conformism; they
structure in order to create added value
through agreement and accord-
ance rather than contradiction
or over-inquiring. In this case,
the genius either disciplines him-
self and chooses to conform or be-
comes the gatekeeper of the systems
he created; in both cases he pressuriz-
es himself.
It seems that I will think further
on this interesting research.
It is true that we do not come
across the 140+ IQ everyday in
business life. However, com-
panies who are lucky enough
to have this great opportuni-
ty need to be aware of the
exceptional difference
the genius can create.
Instead of trying to
normalize them, it
is possible that they
turn this into a personal
and corporate success. Nev-
er forget: It is not easy to drive
along at 140 in the business
world , unless you have smooth
roads.
K
urumsal ynetim, srekli-
liin bir gereklilii. Aile ir-
ketleri gelecekte de var
olacaklarsa, herhangi bir
vizyonla, herhangi bir lekte, herhangi
bir sektrde kendi srekliliklerini garan-
ti altna almalar gerekiyor. Bu da ku-
rumsal ynetim ilkeleriyle, yaklamy-
la, kurumsallamayla mmkn. Arama
Katlml Ynetim Danmanl Kurucu
Yneticisi Babrolu, irketler baarl
olduka daha da nemli hle gelen ku-
rumsal ynetimi anlatyor...
R&G CLUB: Siz bugne kadar irili
ufakl ok sayda irkete, aile
irketine danmanlk verdiniz.
Kurumsallama anlamnda,
kurumsal ynetim anlamnda aile
irketlerinin karsndaki en byk
engelleri anlatr msnz?
Tabii, bir defa aile deyince aileyi anla-
mamz lazm. Bir kurucunun veya kuru-
cularn ailelerinden bahsediyor olmamz
lazm. Kurucu bir defa, irketi bydk-
e her eyi yapabilen, baarl olan bir
anlay ierisinde, bir zihniyetle kendi
geleceine ve ynetimine yaklat iin
belirli bir zamandan sonra en nemli en-
gel yine kendisi oluyor. Kurumsal yne-
timin nndeki en nemli engellerden
bir tanesi kurucunun kendisi olabili-
yor. imdi bu devretme meselesi... kin-
ci, nc nesillere devretme meselesi...
Bunu doru zamanda, doru ekiller-
de tetiklemiyorsa, tetiklenemiyorsa, ok
ciddi bir risk tekil ediyor kendi bana.
Bunun yannda yine aile yelerinin, ken-
di ailesinin yelerinin nasl bir rol alaca-
n... Sermayedar olarak m devam ede-
cekler? Yoksa ynetime girecekler mi?
EN KRTK RSKLER
STRATEJK VE NSAN RSKLER
Sylel
Trkiyenin nde gelen danmanlarndan Ouz Babrolu, bugne kadar ok sayda aile irketine danmanlk
vermi nemli bir isim. Arama Katlml Ynetim Danmanl Kurucusu Babrolu, aile irketlerinin gelecek
iin bir vizyon tayin etmeleri adna kurumsal ynetimin neden nemli olduunu anlatyor
Ynetimin hangi kademelerine hangi
artlarla girecekler? Bunlarnda zama-
nnda belirlenmemesi ok kritik engel-
ler, hatalar ortaya kartabiliyor. Bir de
tabii, iinde bulunduu iletmenin, ir-
ketin tm ilevlerinin gerekli sostikas-
yon ile gerekli sistemlerle oturtulmas
lazm. Burada da bu sistemler ve kural-
lar zaman alan eyler. Farkl bir... Kuru-
cunun genelde kendi ilgi duyduu iin
ilevleri, ticari taraf, retim taraf, bun-
lardan ok farkl bu sistemlerin kuru-
lup oturtulmas. Buna zaman ayrmas
veya bununla ilgili danmanlk alma-
s, bu ilevlerle ilgili yeni profesyonelleri
kadrosuna katmas baka bir engel. Yani
bu sistemleri zamannda dnemiyor-
sa ve zamannda devreye sokmuyorsa,
baka bir engel. Bir nc konu, bu se-
fer gelecekteki risklerin, stratejik riskle-
rin, krizlerin yine kendi bak asndaki
birtakm krlklerden dolay bu gelecei
yeterince ekillendirememe, tehditlere
kar pozisyon alamama... Bu da n-
c bahsedebileceim bir alan. Son ola-
rak da, belki sistemlerle birlikte de sy-
lenebilir ama bir uyum meselesi var. Bir
uyum ve sorumluluk. Yani mevzuatla-
ra, gelien yeni kanunlara veya sektrn
iinde oluan yeni teviklere, frsatlara...
Bunlar da zamannda renip ya uyma-
s... Trk Ticaret Kanunu, Trkiyede tica-
ret yapmay, i ortamlarn ok ciddi bir
ekilde deitiren bir kanun.

R&G CLUB: Kurumsal ynetimi
hayata geirebilmek duygusal baz
engeller de var. Rasyonel olarak
kabul ediliyor ama duygusal olarak
engellerle kar karya kalnyor.
Kabul etmek bunu zor olabiliyor. Bu
noktada tavsiyeleriniz neler?
imdi, kurucularn ve kurucu ailesi-
nin belirli bir noktadan sonra, yani ku-
ruluundan belki 10-20 sene sonra ken-
di gelecekleriyle alakal, kendi ailelerinin
geleceiyle alakal ve irketlerinin ge-
leceiyle alakal birtakm farkndalk-
larnn artyor olmas lazm. Yani, 10-20
sene, 30, 40, 50 yalarna geldii zaman
kurucu, ne kadar daha yaayacam,
nereye kadar, yapmak istedikleri-
mi yaptm m, biriktirmek istedikleri-
mi biriktirdim mi, burada yaratm ol-
duum rn ve hizmetler, bu i ne kadar
devam etmeli, ne kadar devam edebi-
lir ve karar mekanizmalar nasl olma-
l... Dolaysyla kendi kendine dn-
ce ve muhakeme srecine balamas
lazm. Bunu tabii, kolaylatracak bir-
takm aralar var. Bu aralar da asln-
da ok iyi bilenen, bir aile toplants, aile
meclisi, ailenin birbiriyle i ve aile ko-
nularn deerlendirmeleri, ocuklarn
ne yapacaklarn, eitimlerini ve han-
gi ekilde servetlerini ve hissedarlkla-
rn... Bu roller de farkl nk bir yan-
dan retmi olduklar art bir deer var,
bir servet var. O servetin sreklilii ve
deerlendirilmesi, nesillerden nesillere
gemesi, belki vakarn kullanlp va-
kf vastasyla topluma katkda bulunul-
mas konular var. Bir de iin, ynetimin
de, o ynetimin zellikle ynetim ku-
rulu baznda, ynetim kuruluna doru
yetkinliklerin girmesini salama... Yeni
Trk Ticaret Kanunuyla beraber bam-
sz ynetim kurulu yeleri de ynetim
kurlarna girebildikleri iin... Daha evvel
de tabii mmknd ama ok daha farkl
birtakm imkanlar var. Ynetim kurulu-
nu doru dzgn altrmalar fevkala-
de nemli. nsan seme konusunda ilgi-
lerini ve bilgilerini ve deneyimlerini ok
gelitirmeleri gerekli. nk artk rast-
ladm, okulda beraber okuduum ar-
kadalarm, bunlarla birlikte ii yrt-
rm olayndan, bydke, gelitike
i doru competencelarn, tm dn-
yadan,.. Gerekten Trkiyenin geldii bu
aamada gryoruz ki iki saat uak me-
safesiyle, stanbuldan herhangi bir et-
rafmzdaki bir lkeye, 400 milyon nfus
var. ran katmyorum, Rusyay katm-
yorum. Bir de onlar kattmz zaman
son derece geni birpazar sz konusu.
R&G CLUB: Aile anayasasndan
profesyonel ynetime, szn
ettiiniz iyi rneklerin izlenmesinden
danmanlk almaya pek ok ara var
kurumsal ynetimi hayata geirmek
iin. Peki, kurumsal ynetimin aile
irketlerine nasl katks var? Ne gibi
faydalar salyor?
En nemli faydas, gelecein ve s-
rekliliin, var olmann garantisi. Byle bir
garanti, bir sigorta en kritik faydalardan
bir tanesi bu. kinci nemli fayda, yeni
ortaklarn girebilmesi. Ya halka ala-
rak kk ortaklarn ya da i birlikleriy-
le, birlemelerle yatay olarak veya hatta
yabanc i birlikleriyle, yabanc irket-
lerle g birletirme, joint venturelar
yapma, burada da kurumsal ynetim,
ynetiim, iyi ynetim kurallar fev-
kalade nemli. Bunlar ne kadar halka
almanda veya bir ortakla girmeden
evvel oturtmu oluyorsa, yani rapor-
lamasn, akl, hesap verebilirlii, bu
sorumluluu, adil davranmay, yeterin-
ce katk alabilmeyi, gerek dier ortak-
lardan gerekse yneticilerden katlm
salamay, gerekse tabii ki dier iddia
sahipleri ve paydalardan onlar da tat-
min edici bir ekilde ynetim unsurlarn
ve sistemlerini oturtuyorsa, bu gerek-
ten de Trkiyeden de kan rmala-
rn, Avrupa ve Amerikadaki rnekleri
gibi, yzyllar boyunca devam etmesi-
ni mmkn salayacak. Bu da hem eko-
nomiye katk hem istihdama katk hem
de tabii kurucularn ve dier hissedar-
larn kazan salamalarn ve o kazan-
larla da yeni yatrmlar yapmalarn sa-
layacak. Burada belki de aile ierisinde
yatrm itahnn bir anlamda takip edil-
mesini gndeme getirmemiz lazm. Yani,
Ne zaman bu itah, yatrm, byme i-
tah kesiliyor, kesilecek? nc je-
nerasyona gittii zaman diyor genel-
de aratrmalar. Kurulmu iletmelerin
yzde 10-20si ancak ayakta kalyor.
R&G CLUB: Te Risk and Governance
Club, adndan da anlalaca zere
sadece kurumsal ynetimi deil, risk
ynetimini de nemsiyor ve oraya da
odaklanyor. Aile irketleri asndan
bakacak olursak, birincisi, aile
irketleri risklere daha aktr
diyebilir miyiz? kincisi, risk
ynetiminin aile irketleri ynetimi
asndan nemi nedir?
imdi, risk deyince benim aklmda bir
stratejik risk var, bir nansal risk var, bir
operasyonel risk var, bir dzenlemeler-
le ilgili riskler var. Bir de insan riskle-
ri var. Bu be alana baktmzda, yani
stratejik, nansal, operasyonel, mevzu-
at veya ngilizce tabiriyle compliance
ve insanlar. Bunlarn ierisine bakt-
mz zaman en kritik risklerin stratejik
ve insan riskleri olduunu dnyo-
rum. Sonuta nansal ve operasyonel
riskler gerekli denetim mekanizmala-
ryla da... Yeterince know-how da var
burada zaten. Gerek danmanlk ir-
ketlerinde, gerekse irketler kendi i-
lerinde de her trl denetim sistemleri-
ni, geliim sistemlerini oturtabiliyorlar.
Stratejik risk, btn dnyada da gr-
dmz gibi... Bu tr irket batlar-
n Avrupa ve Amerikada da, hatta lke
batlar bile sz konusu. Bunlar tama-
men bana gre, benim anlayma gre
stratejik risklerden ortaya kyor. Bun-
lar ngrebilmek, bunlar gelitirebil-
mek, o giriimcinin i grs ve do-
ru bildii birtakm competencelar,
doru bildii ileri, o yetkinlikleri ii-
ne dntrme yeterli deil. Dolaysy-
la stratejik riskler, oradaki krizleri n-
grebilmek veya sektrn kurallarnn
deiimini erken grp ona gre yat-
rmlar yapabilmek ok kritik. Dieriyse
insan riskleri. Gryoruz ki, ben birka
ynetim kurulunda da grev yapyo-
rum. Ailenin kltryle tepe profesyo-
nellerinin kltrleri her zaman uyu-
muyor. Bazen bir eyleri bekliyorsunuz.
ok ulusludan bir ynetici transferi ya-
pyorsunuz. Bekliyorsunuz ki ok ulus-
lunun sistemlerini getirecek, onlar ku-
racak, stratejik planlama yapacak, sat
sistemlerini oturtacak, doru dzgn
ynetiim ilkelerini tm gruba yaya-
cak. Halbuki bu tr bilgilerle donatlm
olarak... Yani bu sistemleri gelitirmek
zere donanml gelmiyor ok uluslu-
lardan. Hep hazra konmular.
lntervlew
C
orporate governance is a
requirement for sustaina-
bility. If the family busines-
ses want to survive in the
future, in order to survive, they have to
secure their own sustainability. Tis is
possible only with corporate governan-
ce principles, approach and institutio-
nalization. So it becomes more and
more eective when it comes to the vi-
sions for the future. Oguz Baburoglu,
one of the leading consultants in Tur-
key, tells about the importance of cor-
porate governance...
R&G CLUB: You have provided
consultancy services to a lot of large
and small family businesses. What
are the biggest obstacles that family
businesses face regarding
institutionalization and corporate
governance?
First of all, when speaking of family,
we must understand what family me-
ans. We must realize that we are talking
about a family or multiple families with
a single or multiple founders. Lets be-
gin with a single founder. Lets leave the
multiple founders aside for a moment.
In this case, because the founder him-
self approaches his future and manage-
ment with a mindset that he can do any-
thing and become successful once his
business grows, he himself becomes the
most important obstacle after a certa-
in amount of time. One of the most im-
portant obstacles corporate manage-
ment faces can be the founder himself.
Te issue of passing on...If passing on
the business to second or third gene-
rations does not trigger this at the right
THE MOST CRITICAL RISKS ARE
STRATEGIC AND HUMAN RISKS
Oguz Baburoglu, one of the leading consultants in Turkey, is a reputable man who provides consultancy
services to various family businesses in Turkey. Baburoglu, the Founder of Arama, tells why is corporate
governance so important, in order for family businesses to determine a vision for the future....
time and in the right manner, if it cannot
be triggered, it poses as a serious risk on
its own. In addition, if you dont determi-
ne the role of your family members...Will
they be investors or a part of the mana-
gement? What will their positions and
conditions within the management be?
If these are not determined in a timely
manner, very critical obstacles and er-
rors could be faced. Also, one has to es-
tablish all the functions of the business
taking advantage of the necessary sop-
histications and systems. Working on
these systems and rule stake time. Its
dierent. Tere are dierent functions,
commercial aspects, production aspects
of the founders business. Establishing
the systems I mentioned is very die-
rent from that. For the founder to make
time for this, to receive consultancy or
to transfer professionals to work on this
is yet another obstacle. I mean, if they
dont see the need for these systems and
put them into eect on time, that will be
another obstacle. Te third point is this:
In case of future risks, strategic risks,
crises they may not be able to shape the
future or take measures against pos-
sible threats, because of the problems
with their own perspective. Tat is the
third point I can mention. Finally, we can
mention this within the context of the
systems as well. Tere is an adjustment
problem. Adjustment and responsibility.
Tis means to understand and adjust to
legislations, new laws or to incentives
and opportunities within the sector. One
has to get a hold of and adapt to these on
time.Turkish Commercial Code makes
critical changes in trading and the busi-
ness world in Turkey.
R&G CLUB: Mr. Oguz, sure enough,
there are some systems and tools to
overcome these obstacles. Like the
seminars organized by your company
Arama. I will come to that later but
what I want to ask you now is this: It
seems that in family businesses,
while putting corporate management
in eect or adapting to it, there can be
some emotional obstacles. Tey are
regarded as rational obstacles but
there are emotional obstacles as well.
It can be hard to accept. What advice
can you give about this?
Well...After a certain amount of time,
maybe 10-20 years after having estab-
lished the business, the founder and the
founders family have to raise their awa-
reness about the issues regarding their
families and the companys future. In 10
to 20 years, when the founder is
30, 40, 50 years old, he wonders:How
much longer will I live? Have I done
everything I wanted to do? Have I sa-
ved enough? How long should my pro-
ducts and services last? How long could
they last? How should he decision-ma-
king mechanism work?So, in a sense,
they have to start thinking and weig-
hing things. Of course, there are tools to
make this simple.
Tese are well-known tools. A family
meeting, a family council could be held
to discuss work and family matters as
a family, to determine what the children
will do, their education, and how they
will hand e their wealth and shares. Te-
se roles are dierent as well. Because on
one hand, there is a surplus value, a for-
tune, the sustainability and the utilizati-
on of that fortune, passing it down from
generation to generation, and the issue
of contributing to society through foun-
dations. On the other hand, there is the
management side of it. Especially re-
garding the board of directors. It is cru-
cial to provide the board with the right
authority. With the New Turkish Com-
mercial Code independent board mem-
bers can also take part on the board. Of
course, they were able to in the past as
well but there are every dierent oppor-
tunities now. It is very crucial that the
board is properly run. Tey have to de-
velop their interest, knowledge and ex-
perience when selecting people, beca-
use you get rid of the mindset that you
can run a business with your classma-
tes, only when you grow and develop
your business. Te right competencies
from all over the world We can see that
Turkey has made progress. With a two-
hour ight from Istanbul to any neighbo-
ring country, you can reach 400 million
people. Im not including Iran and Russia.
Tere is an even more extensive market
when we include them.
R&G CLUB: Lets take all of these into
account. Tere are a lot of tools to
establish corporate management: Te
Family Constitution, professional
management, following good
examples or getting consultancy
services. What good does corporate
management oer to family
businesses? How is it benecial?
Most importantly, it is a guarantee for
the future, sustainability and survival.
Such a guarantee, an assurance is one
of the most crucial benets. Te second
one is that it helps with the addition of
new partners or minority shareholders
via public oerings, collaborations, mer-
gers, horizontal mergers or joining forces
with foreign companies and joint ventu-
res. Corporate management, corpora-
te governance and good management
rules are very important at this point as
well. If they can do these without pub-
lic oerings or partnerships,...If they can
establish reporting, transparency, acco-
untability, responsibility and fairness, if
they can get enough incentives, if they
can get both partners and executives
and also the claimants and shareholders
to participate, and set the administrati-
ve elements and systems properly, then,
businesses in Turkey can also opera-
te for centuries, just like the busines-
ses in Europe and the US. Tis will cont-
ribute to the economy and employment,
help the founders and other sharehol-
ders to make prot and allow them to
make new investments with that pro-
t. At this point, maybe we should men-
tion the follow up of the investment ap-
petite within the family. When will the
appetite for new investments and more
growth be lost? According to research,
when the third generation steps in, only
10 or 20 percent of the established busi-
nesses survive.
R&G CLUB: Mr. Baburoglu, as the
name suggests, Te Risk and
Governance Club focuses not only on
corporate governance, but also risk
management. First of all, can we say
that family businesses are more open
to risks? And secondly, what is the
importance of risk management for
family businesses?
Well, when you say risk, I think of
a lot of risks: Strategic risks, nanci-
al risks, operational risks, regulatory
risks and human risks. When we look
at these ve categories, we have stra-
tegic, nancial, operational, regulatory,
or we can say compliance, and hu-
man risks. In my opinion, among these
risks, the most critical ones are strate-
gic and human risks. With the neces-
sary control mechanisms, nancial and
operational risks can be Well, the-
re is enough know-how here. Compa-
nies can establish control systems and
development systems on their own or
working with consultancy compani-
es. Strategic risks, as there are a lot of
examples in the world, cause busines-
ses to fall apart in the US or in Europe.
Tey even cause countries to fall apart.
In my opinion, the reason behind this is
strategic risks. Te insight of the ent-
repreneur and their ability to use the-
ir competence for the job is not enough
to foresee these risks and to work on
them. So, the strategic risks are critical
in order to foresee the crises or to notice
the changes in the sectors rules in ad-
vance and to invest accordingly. Te ot-
her one is human risks. We have seen,
as Im a member of a couple of execu-
tive boards, that the family culture and
top executives culture can be dierent.
You have expectations.
You transfer someone from a mul-
ti-national company. You expect him to
bring the systems of that multi-natio-
nal company, establish those systems
and do strategic planning, establish sa-
les systems, teach the group the rules of
governance. But they dont possess that
kind of knowledge. Tey are not compe-
tent enough to develop these systems.
Tey are mostly free riders.
G
een ay Uzakdou gezimin bir
paras olarak Tayland ziyaret
ettim. Taylanda 15 yldr ilk gi-
diimdi ve Fitch Ratingsin Trkiye not
artrmyla ayn zamana denk geldi. Bu
sayede Tayland derecelendirme pers-
pektinden gzlemleme ans buldum.
Bilindii gibi lke ratingleri hkmet-
lerin dier lke hkmetlerine kyasla
temerrde dme olaslnn ifadesi-
dir. Bu erevede temerrt, hkmet-
lerin kendi vatandalarna olan eitim
salk altyap hizmetleri gibi ykm-
llklerinden ziyade nc ahslara
yani kreditrlere kar ykmllkle-
rini yerine getirmesi anlamna gelmek-
tedir. Taylandn lke reytingi 2000 y-
lnda yatrm derecesi olan BBB- olarak
belirlenmiti, daha sonra BBB+ arttrl-
d 2009 da ise yaplan askeri mdaha-
le sonrasnda BBB ye indirildi. Hala yat-
rm yaplabilir olarak deerlendirilen bu
derece bugn korunuyor. Tayland lke
ratingi seviyesini belirleyen ana faktr
lkenin net d pozitif borcu olarak or-
taya kmaktadr. Pozitif d bor ksaca
ok yksek uluslar aras rezervler tm
d ykmllkleri karlayp kasada
da art rezerv olmas anlamna gelmek-
tedir. Baka bir deyile Tayland, gayri-
sa hslasnn yzde 40 orannda net
kredi salayan pozisyonunu koruyor.
TAYLAND ZLENMLER
Dr. A. Botan Berker
GRAS SAVOYE YNETM KURULU DANIMANI
MERT RSK YNETM KURUCU ORTAK
Taylandn nfusu Trkiyeye yakn
70 milyon kii fakat ekonominin b-
ykl Trkiyenin yarsna ula-
yor, dolays ile kii bana gelir de ayn
oranda seyrediyor. lkedeki gelir uu-
rumu lkeyi ziyaret edenlerin olduka
arpc bir ekilde gzne arpyor.
Taylandn bakenti Bangkok, Chao
Phraya nehrinin aznda yer alyor ve
neredeyse deniz seviyesinde bulunu-
yor. ehir olduka sk olarak sel bas-
nna ugruyor. Geen seneki sel fela-
ketinde zararn boyutu milli haslann
yzde 6s civarnda olmutu.
lke ekonomisi 80lerde ihracata da-
yal hzl bir byme gerekletirmi-
tir. ehirlemenin de hz kazanmasyla
Bangkok 20 milyon nfusuyla dnya-
nn en kalabalk metropollerinden biri
haline gelmitir. Ancak altyap yat-
rmlar bu nfus artna gre yapl-
mad iin ehirde milyonlarca kiinin
yaad gecekondular, trak sorunu,
kaldrmlardan sarkan irkin kablo g-
rntleri ve nehir evresinde kirli ka-
nallar sorunlar olumutur. nsanlar
bu kanallar ulam ve her tr gnlk
su ihtiyalar iin kullanmaktalar. Te-
miz suya kstl eriim ehrin en byk
problemlerinden bir tanesidir.
Tm bu sorunlarn stesinden ge-
lebilmek iin hkmet altyap, salk
ve eitime daha fazla kaynak ayrmak
zorunda olduu aikar. Tm bunlar
hkmetin vatandalarna kar so-
rumluluu olsa da olas ykmllk
anlamna geliyor ve gelecek bte-
ler iin harcama art sinyalleri olu-
turuyorlar. Tayland hkmetinin ih-
racaattan elde ettii rezerv birikimleri
bu ykmllkleri yerine getirme is-
teklerine bal olarak azalabilir ki bu
da rating dne yol aabilir. Rating
seviyelerine bal olarak vatandalarn
daha refah iinde yaamalar ile yk-
sek rating seviyelerinin korunmas
amac ile harcama ksnts Taylandda
hkmetlerin nnde bir ikilem olarak
durmaya devam edecek grnyor.
Gelimekte olan bir lke ekono-
misinde ayn yatrm yaplabilir not
seviyesinin on yl akn sre ko-
runabilmesi kalknma projelerinin -
nansmannda daha ucuz kredi kul-
lanlabilmesi demek olur ki bu da sz
konusu dnemde gzle grlebilir
bir zenginleme ve insanlarn yaam
standartlarnda kalc iyileme bek-
lenmesine yol aar. Ancak Taylandda
gnlk yaamda gzmze arpan-
lar bu beklentilerimizle pek de uyum-
lu olmad.
Ke yaztst
L
ast month I had been to Tai-
land as a part of a trip to Far
East. Tat was my rst visit
to Bangkok after some fteen years
and coincided with Turkish sovereign
ratings upgrade by Fitch Ratings. Tis
coincidence led me to view the en-
vironment from a sovereign ratings
perspective. Sovereign ratings show
the default probability of a sovereign
in one specic jurisdiction relative to
other sovereigns. Te default in this
context depicts the servicing of the
liabilities of the sovereign towards
third parties, other than its liabilities
towards its citizens. Tailand is rat-
ed at investment grade as BBB- in the
year 2000 and had been upgraded to
BBB+ for a couple of years then at the
time of military intervention down-
graded to BBB still at investment
grade and maintained that rating un-
til now. Te main driver of the rating
level is the net positive external debt
of the Country meaning literally very
high international reserves covering
all its external liabilities and still giv-
ing a positive balance. In other words
Tailand is a net creditor at a magni-
tude of more than 40% of its GDP.
Te idea of preserving the invest-
ment grade for over a decade in an
emerging market economy trans-
lates in to cheaper source of funding
to be used to nance the development
projects and one can expect visible
wealth increase coupled with a bet-
ter standard of living for the people.
However what you see in Tailand is
not exactly what you expect.
Tailands population is close to
Turkeys at around 70 million but the
size of the economy is almost the half
making the per capita income half of
Turkeys as well. Te income gap of
these canals for transportation and for
their water needs for everything. Lim-
ited access to clean water is a serious
problem in the City.
In order to overcome all these dai-
ly strains government has to spend
more on infrastructure, health and
education which is another big prob-
lem of the ruling government. Al-
though these are liabilities of the gov-
ernment towards its citizens they
constitute a contingent liability and
future budget expenditure. Tai gov-
ernments accumulated reserves
might deplete according to their will-
ingness to perform these liabilities.
Te decline in net creditor position
might eventually lead to a decline in
rating levels. Te dilemma facing Tai
governments will be either to spend
more in infrastructure to improve the
living standards of the people or keep
the net creditor position.
REFLECTIONS OF THAILAND
Dr. A. Botan Berker
Tai economy is visible for all the vis-
itors of the Country.
Bangkok, the Capital of Tai-
land is situated at the delta of Chao
Phraya river and is almost at sea lev-
el. Tis at City is hit by oods eve-
ry now and then, the most recent one
being last year had led to a destruc-
tion cost of almost 6% of the GDP. Tai
economy had shown a rapid expan-
sion in the 80s through an export led
growth. Te pace of urbanization was
very high which made Bangkok one of
the most populated cities in the World
with some twenty million inhabitants.
However, infrastructure development
could not keep the pace in tandem as
can be seen in the tens of slum areas
making home for vast millions all over
the City, the strain of trac jam, the
ugly scene of cables hanging over the
street sides and moreover the pollut-
ed canals around the River. People use
Column

KarIyer Baktt
erII Kaynar
PARA, PARA, PARA...
Coliornio'doli bir oroirnodo bi
lin odonlori lunor nolinolorindo
yopillori bir donono sonuoundo u
sonuoo vordilor. Bolli bir buyulluun
usundo olon oyunlordo o buyullul
oyunoulorin boori onsini ozoliyor
du. Bilin odonlori bunu oylo oillo
di, insonlorin loybono lorlusu hor
zonon lozonno zovlindon ozlodir.
Bu lunor oyunundo do rolon buyu
dulo oyunoulorin loybono lorlu
su loybonoyo yonoliyor.
Londro'doli univorsiolordon LSE
London Sohool o Eoononios'do yo
pilon bir oroirnoyo qoro yulsol
bonuslu prin sisonlori irlo iin
do horloso holli dovronnoyi ors o
liliyor vo bozon oil dovronii bozu
yor diyo bir bulqu oroyo ili.
Tobii bu ornollordon linsoyo oz
bonus vorolin pronsibi ilnonosi
lozin. Uzun proosyonol hoyoin bo
yunoo odindiin qoru, noo vo
prin sisonlorini oluururlon oli
onlorin loosindo poro lonusunun
olnonosi iin qorolli duzonlonolori
nin oluurulnosi qorolii. olion
lorin io qolirlon poroyi bir problon
olorol qornonolorini soloyoool
orlorin yorino qoirilnosi. Bunun di
indo prin sisoninin noo roloni
ni ononosini ononsiyorun.
olionlorinizi irloinizo bolo
nol iin poro diindo birol yol ol
duunu duunuyorun. Yulorido soy
lodiin qibi poroyi duunnodon
ooidoli lonulordo biroz obo sor
onol lozin.
> Sorboslil, yoni liilorin hopsinin
londi iini yoporlon biroz sorbos vo
londi hoyolorini londi idoro odor qibi
hissonolori
> Kondilorino onon vorildiini vo bir
oylor orondillorini duunnolori
> oliillori irloin vo irlo onooi
nin ononli olduunu duunnolori vo
londi obolorindon doho buyul bir lo
nudo oydoli oldullorino inonnolori.
rnoin, biz inson loynollori olorol
doru insoni soip yorloirdiiniz zo
non hon irloo hon o liiyo vo oplu
no oydo solodiinizi duunuyoruz.
Hoo hor yonoioiyo ovsiyo oi
in, olinin oil (oonor) olnosi vo
olibini on iyilordon sonosidir. Eli
oillil poro diindo birol bolo lo
nudo uyqulonobilir. yi lidor olibino
yulordo bohsoiin sorboslil, qu
von vo inonlori solor vo lozonilon
prini doru olildo olibiylo poyloir.
Son olorol irloin olionlorini
irloo bolonol isiyorsoniz poro
diindo iyi bir lidoro do ihiyooiniz ol
duunun olini iznol isorin. Bir li
dor olorol olin orlodolorinizin
sizo inonnosini isiyorsoniz hoyol li
rilliino uroyobilirsiniz. Tovsiyon,
siz olibinizo inonin vo nuhi noioo
lori birlilo qorun.
2013 SENES horlos iin yoni ir
solor vo yoni unulor qoiroool. Bon
un olunsuzlulloro ronon (Suriyo
qibi) dunyonin qiilo doho ilorlodii
ni duunuyorun. Sodooo son 10 sono
do 300 nilyon inli vo Hinli oro sini
o qoi vo nilyonloroo bolo lii do
rooh yolundo ilorlono loydoi. 2013
vo sonrosino pozii bolonlordonin.
Buqunlu yozindo KornForry CEO
su Oory Burnison'in bir yozisindon il
hon olorol noo vo prin lonusunu
olo oliyorun. Foro su qibidir. Oorolli
dir. Dunyonin birol yorindo yoori
lodor bulunnonolodir voyo uzun
suroli dovon odioi niolii yolur. ol
ozlosi yilioi olobilir, oynon su qibi.
olion proosyonollorin onollori
ni poro loriliindo olnolori ol osli
zononloro doyoniyor. Bir zononlor oli
onloro uz vorilirni. O zononlor yo
nollori nuhoozo ononin ol yolu uz
olduundon ol doorli bir nol ini.
Buqunlu dunyonizdo poro ilo in
sonlori irloinizo olobilirsiniz o
lo onlorin bolilillorini poro ilo so
loyonozsiniz. Birol yonoioi poro
lonusuno onon vordiindon i do
iirno lororlorini bu yuzdon olip
irlo doiirobiliyorlor. Holbuli
2013 sonosi boindo bir liiyi noi
vo ononin on poholi yolunun poro
olduunun olini iznol isiyorun.
Ayrioo bir liiyi irloinizdo dovon
onosini soloyoool poro bozli prin
sisonlorinin do birol noqoi yon
olilori olduunu duunuyorun.
Bonus'o odollonon yonoioilor doho
oz yoroioi, iiylo doho oz ilqili vo or
ol porornonsin boorisino doho
oz loli soliyorlor. Horlos doho bu
yul bir bonus roloninin doho ol
porornonso yol ooooino inonso
do bon bunun on doru olnodii
duunoosindoyin.
Korn Ferry Bolge Bakant
7 Gn 24 Saat Hizmet
7 Days 24 Hours Service
24 7
Merkez:
Adres: zzettin allar Cad. No: 21/3
Bahelievler / stanbul
Tel: +90 (212) 556 92 00 (pbx)
Bahelievler ube:
Adres: Adnan Kahveci Bulvar Eski Londra
Asfalt No:74 / 7 Bahelievler / stanbul
Tel: +90 (212) 441 0 442 - 441 0 555 (pbx)
Gngren ube:
Adres: Baclar Cad. Haznedar Mah. Telsiz Sok.
No:3/1 amlkahve - Gngren / stanbul
Tel: +90 (212) 557 55 66 (pbx)
444 99 34
www.dokuzisik.com.tr
info@dokuzisik.com.tr
Ara Tipi 2 Gnlk / Days 7 Gnlk / Days 15 Gnlk / Days 20 Gnlk / Days 30 Gnlk / Days
Renault Latitude Expression 1.5 DCI 177,00 TL / 77,00 149,00 TL / 64,00 101,00 TL / 44,00 89,00 TL / 38,00 76,00 TL / 33,00
Opel Vectra 1.9 Com. Ot. Dizel 135,00 TL / 58,00 83,00 TL / 36,00 59,00 TL / 26,00 54,00 TL / 23,00 45,00 TL / 19,00
Volkswagen Passad 1.9 135,00 TL / 58,00 83,00 TL / 36,00 59,00 TL / 26,00 54,00 TL / 23,00 45,00 TL / 19,00
Renault Fluence Extreme 1.5 DCI 135,00 TL / 58,00 83,00 TL / 36,00 59,00 TL / 26,00 54,00 TL / 23,00 45,00 TL / 19,00
Renault Fluence Extreme 1.5 DCI Otomatik 148,00 TL / 64,00 86,00 TL / 37,00 65,00 TL / 28,00 57,00 TL / 25,00 50,00 TL / 22,00
Yeni Opel Astra Sedan 1.3 Enjoy Dizel 135,00 TL / 58,00 83,00 TL / 36,00 59,00 TL / 26,00 54,00 TL / 23,00 45,00 TL / 19,00
Yeni Opel Astra Sedan 1.3 Essentia Dizel 98,00 TL / 42,00 70,00 TL / 30,00 44,00 TL / 19,00 41,00 TL / 17,00 37,00 TL / 16,00
Fiorina 1.3 Mjt Combi Dizel 98,00 TL / 42,00 70,00 TL / 30,00 44,00 TL / 19,00 41,00 TL / 17,00 37,00 TL / 16,00
Linea Euro 5 Dizel 123,00 TL / 53,00 79,00 TL / 34,00 54,00 TL / 23,00 49,00 TL / 21,00 41,00 TL / 18,00
Linea MJT 90 Dizel 98,00 TL / 42,00 70,00 TL / 30,00 44,00 TL / 19,00 41,00 TL / 17,00 37,00 TL / 16,00
Yeni Opel Corsa 1,3 Esentia Dizel 98,00 TL / 42,00 70,00 TL / 30,00 44,00 TL / 19,00 41,00 TL / 17,00 37,00 TL / 16,00
Renault Clio 1.5 Dizel Full Paket 98,00 TL / 42,00 70,00 TL / 30,00 44,00 TL / 19,00 41,00 TL / 17,00 37,00 TL / 16,00
Fiat Albea Sole 1.3 Dizel Full Paket 83,00 TL / 36,00 65,00 TL / 28,00 43,00 TL / 19,00 37,00 TL / 16,00 30,00 TL / 12,50
B
irlemi Milletlerin ngrle-
rine gre, 2050 ylnda dnya
nfusu 9 milyar aacak. Peki
nfus 7 milyar snrna dayanmken
ve dnyada bu kadar ok sorun varken,
9 milyar anca bu sorunlar nasl z-
lecek? Tm bu sorunlarn zm iin
atlan admlar yetersiz kalrken, sr-
drlebilir dnya sylemi, imdilik
hkmetlerin tekelinde kalyor. Oysa
tketim ve retim kalplar deime-
Ynetim
Srdrlebilir
bir toplum ve
ekonomi iin
DNYA,
ZEL
SEKTRDEN
CEVAP
BEKLYOR
Dnya ekonomisinin yaklak yzde 90
zel sektr tarafndan ynetiliyor. Bu yzden
dnyann boutuu sorunlar zmek iin
nce zel sektrn elini tan altna koymas
art. Bu anlamda irketlere byk sorumluluk
dyor. Srdrlebilir bir dnya iin sorunun
bir paras olmay kabul eden ve bu uurda gl
srdrlebilirlik politikas yaratan irketler,
yatrmc ve tketici nezdinde itibar kazanrken,
salad rekabet avantajyla kresel piyasada
da saysz frsatn avantajn yakalyor.
EZG GLER
dii srece dnyann bu kaynaklar-
la bu sorunlar zmesi mmkn deil.
Bu yzden dnyay daha yaanlabilir
klmak iin hepimize, zellikle de zel
sektre byk sorumluluk dyor.
Bymek iin srdrlebilirlik art
zel sektr de bu sorumluluun far-
knda artk. nk srdrlebilir-
lik, irketler iin her ne kadar bir iti-
bar unsuru olsa da ayn zamanda ciddi
bir rekabet unsuru olarak da ne k-
yor. Srdrlebilirlii irketlere sala-
d rekabet avantajn deerlendiren
BM Kalknma Program Trkiye Osi
stanbul Bakan Hansn Doan, Her
eyden nce srdrlebilir bir iletme
maliyetlerinde ciddi tasarruf salyor,
alan motivasyonunu ykseltiyor,
itibar kazanyor. Srdrlebilirlik a-
lmalar artk irketin dorudan kar-
llna etki ediyor. diyor.
tk irketlerin piyasa deeri zerinde
srdrlebilirlik raporlarnn etkisi var
diyen Dnyas ve Srdrlebilir Kal-
knma Dernei Genel Sekreteri En-
gin Gven, Halka arz edilmek iste-
nen irketler, nansal durumlarn net
bir ekilde ortaya koyan raporlar de-
netlettirmek zorundalar. Ancak son
dnemde bu raporlarla birlikte evre ve
sosyal etki durumunu da raporlamak
durumunda kalmaya baladlar. Yat-
rmclar iin srdrlebilirlik artk bir
risk unsuru. Yalnzca gemiteki nan-
sallara bakmak yeterli deil artk. O ir-
ketin evreye ve topluma verdii etkiye
bakmak da nemli diyor.
BM Kresel lkeler Szlemesi
bir katalizr
Srdrlebilir ve kapsaml kresel
ekonomi konseptinin ortaya kma-
syla birlikte bata Birlemi Milletler,
Dnya Bankas, sivil toplum rgtle-
ri ve saysz irket, yeni nesillerin ge-
leceini garanti altna almak adna
nemli admlar att, atmaya da devam
ediyor. Bu anlamda tamamen gnl-
lk esasna dayanmas asndan Bir-
lemi Milletler Kresel lkeler Szle-
mesi bir adm ne kyor. Szleme,
srekli rekabet iindeki i dnyasna
ortak bir kalknma kltr olutur-
mak zere evrensel ilkeler neriyor ve
irketleri bu ilkelere uymaya aryor.
Srdrlebilirlik bir risk unsuru
Topluma fayda salayan ve zmn
bir paras olan srdrlebilirlik politi-
kas gl olan irketler, nemli reka-
bet avantaj salarken ayn zamanda
yatrmcnn gznde de deer kazan-
yor. irketlerin srdrlebilirlik karne-
si yatrmc kararlarna artk daha fazla
etki ediyor. evresel ve sosyal konu-
larn bir nansal gsterge gibi dikka-
te alnd bir noktaya geldik artk. Ar-
BM Kalknma Program Trkiye Ofisi
stanbul Bakan Hansn Doan,
srdrlebilir bir iletmenin tasarruf
saladn belirterek srdrlebilirliin
krllk zerindeki etkisinin altn iziyor.
Dnyas ve Srdrlebilir Kalknma
Dernei Genel Sekreteri Engin
Gven, Artk irketlerin piyasa
deeri zerinde srdrlebilirlik
raporlarnn etkisi var diyor.
TRKYEDE
KMLER MZALADI?
imdiye dek dnyada 10 binin
zerinde irket ve kurum,
srdrlebilir yaklamlarn
kurumsal yaplarna Adan
Zye entegre edeceklerine
ve srdrlebilirlik bilincini
kamuoyuna daha fazla
duyuracaklarna dair taahhtte
bulundu. Geen yl ise 3 bin
kuruluun kurallara uymad
iin bu adan karld. Trkiyede
ise Kresel lkeler Szlemesi
katlmc says 200 am
durumda. Bu ilkelerini kabul
edenler arasnda Ko Grubu,
Sabanc Holding, Dou Grubu,
Eczacba Holding ve daha birok
gl irketin bulunmas, daha
kk yapdaki irketler iin de
nemli bir motivasyon unsuru
oluturuyor. Global Compact (KS)
Ulusal A Temsilcisi Dr. Ylmaz
Argden, Dnya ekonomisinin
yaklak yzde 90nn zel sektr
tarafndan ynetildii gnmzde
zel sektrn srdrlebilir
kalknma yolunda att admlar
ok nemli. Bu admlarla
evrensel idealleri birletiren bir
katalizre ihtiya var. BM Kresel
lkeler Szlemesine taraf olan
irketler, orta vadede ekonomik
kazanlarn artrrken ksa vadede
de dier kurulular etkileyip bir
ekim gc yaratyorlar diyor.
1V1Y.COM 1. yln Moda Partisi reklam filmiyle
kutluyor. Reklam kampanyasn farkl ve zgn klan
nedir?
Reklam filmimizin incelikleri detaylarda sakl ve bunlar
yava yava ortaya kyor. 1V1Y.COM Moda Partisi;
sadece bir reklam filmi deil. Aldka iinden yeni srp-
rizler, oyunlar, uygulamalar kan, tketicilerin farkl
mecralarda yeni deneyimler yaamasn salayan,
kefedildike derinleen bir transmedya kampanyas.
ekimleri stanbul Readiyedeki bir iftlikte, tek bir kame-
rayla iki gnde gerekletirilen ve zel bir partinin konu
edildii filmimizde; nl ynetmen Ezel Akay, Zbigniew
Rybczynskinin Tango ksa filminde ve Garth Jenningsin
Imitation of Life klibinde kulland teknikleri gnmz
teknolojisinin imkanlaryla yeniden yorumlad. Ortaya
1V1Y.COMun zengin rn eidini, elenceli moda
yaklamn ve tavrn vurgulayan yeni nesil, interaktif bir
Bruegel tablosu kt.
Ayrca modapartisi.1v1y.com linkinde bulunan Moda
Partimizde site ziyaretilerimiz reklammzn iinde gezinip,
jinglemz dinlerken ieriindeki zengin eleri inceliyor ve
gelecek dnemlerde kacak olan kampanyalarla ilgili bilgi
alabiliyorlar.
Kampanyann al, Ekim aynn sonunda yayna giren 33
saniyelik 3 farkl, 7 saniyelik 8 farkl televizyon filmi, dergi,
radyo, online mecralar, sinema ve outdoor uygulamalaryla
yapld.
Kampanyann dikkat ekici uygulamalarndan olan
Bulsana ve TweetSale nedir?
Facebook takipilerimize reklam filmimizin ierisinde
gezinerek eitli ipular araclyla istediimiz rn
bulmalarn saladmz bir Facebook oyunu olan Bulsana
ve rnlerin fiyatlarnn Twitter takipilerimiz tarafndan
tweetlenerek dt TweetSale uygulamalarmz, 360
derece reklam kampanyamzn paralarndan sadece ikisi.
Gelecek dnemlerde farkl marka ve rnlerle devam
edecek olan TweetSale uygulamas imdiden sosyal medya-
severlerin ilgi oda olmu durumda.
Reklam kampanyasnn ileyii nasl oldu?
Kampanya, dnyada rneklerine yeni yeni rastladmz, tam
bir transmedya kampanyas olarak tasarland. Televizyon
reklamlarnn hemen ardndan, 1V1Y.COM Moda Partisinin
internet aya balad. Kampanyann internet aya ile
birlikte, reklam filminin 108 saniyelik uzun fversiyonu ve
modapartisi.1v1y.com adresinden ulalabilen interaktif bir
film yayna alnd.
Filmin detaylarnda neler sakl?
Siteye gelen ziyaretiler, daha nce filmde grdkleri bir
elbiseye Twitter kuu atan kzlar, aaca dev raptiyeyle aslm
adam, ortada etekleri uuan Marilyn gibi ilgin, belki de onlara
sama gelen birok detayn aslnda Ylba zel ndirimi,
TweetSale ve Pindirim kampanyalar; Bulsana, A A ve
ndirmeden Bulamazsn oyunlar; Hediye Hatrlatcs ve Falc
uygulamalar gibi eitli mecralarda hayat bulan hikayelere
balandn fark ediyor.
Ziyaretiler interaktif filmde partinin iinde dolaarak, filmdeki
hikayelerin detay videolarn seyredebiliyor ve Trkiyede ilk
defa, filmde yer alan 500den fazla rn interaktif filmi dene-
yimlerken satn alabiliyor.
nteraktif sitenin srprizi ise kampanya arksn gzel yoru-
muyla renklendiren Erol Bykburun, kampanyada yer alan
tm hikayeleri kendi bak asyla yeniden deerlendirdii,
olduka yksek viral deere sahip rportaj videolar.
1V1Y.COMun Moda Partisi, sadece bir reklam filmi deil. Aldka iinden yeni srprizler, oyunlar,
uygulamalar kan, tketicilerin farkl mecralarda yeni deneyimler yaamasn salayan,
kefedildike derinleen bir transmedya kampanyas.
ncelikleri detaylarda sakl bir Moda Partisi
1V1Y.COM Moda Partisi Reklam Filmi Knyesi:
Reklam Veren: 1V1Y.COM
Reklam Ajans: BLAB
1V1Y.COM CMO: Gizem Burtein
1V1Y.COM Pazarlama ve Marka Mdr: Neslihan zmert
1V1Y.COM Ticari Pazarlama Direktr: Bar ekin
1V1Y.COM Yayn Direktr: Yaprak Gerek
1V1Y.COM Online Pazarlama Yneticisi: Frat Ko
1V1Y.COM Jr. Marka Yneticisi: Rakel Bensusan
1V1Y.COM Dijital Pazarlama Uzman: idem Arslan
Yaratc Ekip: H. ner ahin, Taylan Yapc, Aslgl Akn,
Sevil imek, Funda Akman, Erman alar, Defne
Akdemir, lyas Kuzu, Beybin Esen
Stratejik Planlama: Viktor Kuzu, Tuay lyasolu
Ajans Yapmcs: Neslihan Ate, Deniz Dengiz
Yapmc irket: Contact Works
Ynetmen: Ezel Akay
Web Yazlm / Uygulama: Madde 22 - Barbaros Demirta,
alar Gke, Emre Bac
Transmedya kampanyas nedir? Bu fikir 1V1Y. COMa nasl adapte edildi?
Transmedya gnmzn en heyecan verici iletiim anlay. Bir hikaye anlatm yaklam. letiim teknolojilerinde son
yllarda yaanan byk deiimin gnlk hayatmza soktuu ok sayda yeni platform var. Bu platformlar bir araya geti-
rerek gerekletirilen hikaye anlatmna transmedya ad veriliyor. Bu yaklamda hikaye anlatm bir mecrada balyor, farkl
mecralara geiler ile salanan derinlik hikayenin byyerek devam etmesini salyor.
1V1Y.COM lansman kampanyas da gerek bir transmedya kampanyas olarak kurguland ve bu kurgu iinde hikayemiz
byyerek, derinleerek ve hedef kitle ile daha bireysel ve youn ilikiler kurarak byyor. Moda Partisi hikayesini anlat-
maya televizyonda baladk. Radyo, online mecralar, sinema, dergi ve outdoor gibi dier konvansiyonel kanallarn devreye
girmesi ile geni bir kitlede marka bilinirlii yaratmann yan sra Moda Partisi hikayemize ynelik byk bir ilgi yaratmay
baardk. Konvansiyonel mecralarda gerekletirdiimiz iletiim, hedef kitlemizi modapartisi.1v1y.com adresinde yer alan
interaktif filmimize tad. Bu platform zerinde hedef kitlemizin ok daha kiisel bir ekilde bu hikayeyi deneyimlemesini ve
deneyimledike hikayenin daha fazla oranda iine girmesini saladk. modapartisi.1v1y.com dan bir sonraki halka sosyal
alar. Hikaye bundan sonra Facebook, Twitter, Pinterest gibi sosyal alarda derinlemeye devam edecek, dijital oyunlar
sosyal platformlarda yakalanan interaktif hikaye anlatmn bir st seviyeye tayacak ve bu deneyim sokak aktiviteleri ile en
derin seviyesine ulaacak. zetle 1 Kasm tarihinde televizyon iletiimi ile balayan 1V1Y.COMun lansman kampanyas,
gerek bir transmedya uygulamas olarak hikayenin derinletii almlarla Mart ayna kadar devam edecek.
Moda Partisi fikri nasl dodu? Mekan nasl
hazrland?
1V1Y.COMun kurucular arasnda Trkiyenin en sekin
moda ve perakende markalarnn yaratclar olan peraken-
deciler bulunuyor. Konseptiyle internet alveriine farkl bir
yenilik getiren 1V1Y.COM, internet alveriinde snrlar
kaldryor. Dolaysyla iin znde alveri heyecan var.
1V1Y.COMdan nce iletiime geen rakiplerimiz de
iletiimlerini hep bu dzleme oturtmu, iletiimde bu
benzerlik nl kullanm ile farkllamay neredeyse zorunlu
hale getirmiti. Bir markann bu pazarda daha iddial
olduunu anlatmasnn tek yolunun daha nl bir isim
kullanmak olduu garip bir ksr dng iine girdi sektr,
birka ay gibi ok ksa bir sre iinde.
1V1Y.COM markasnn lansmann planlarken bizim de
k noktamz heyecan verici rnlere ok avantajl
fiyatlara sahip olmann yaratt alveri heyecanyd.
Odaklandmz nokta nl kullanm kolayclna
kamadan yksek seviyede bir heyecan iddias ile ortaya
kmakt. Moda Partisi fikri bu arayn sonucu olarak
dodu. Yzlerce kiinin katld, sezonun en heyecan
verici giyim ve aksesuarlar ile rengarenk, cokulu bir moda
partisi tasarlayarak hedef kitlemize, 1V1Y.COMun kendi
alannda ne kadar baarl bir alveri deneyimi
yaanabileceini anlatabileceimizi dndk.
1V1Y.COM moda partisini tasarlarken kalabalk, cokulu,
hareketli ve en nemlisi moda duygusunun youn
hissedildii bir dnya yaratmaya zen gsterdik. Bu
srete REMin Imtation of Life klibi ve ressam Bruegelin
tablolarnda yaratt dnyalardan ilham aldk.
Yaratc ekip ka kiiden oluuyor?
Moda Partisi transmedya kampanyasnn ortaya knda
ve ynetiminde Blabn farkl disiplinlerde toplam 13 kiilik
zel bir ekibi grev alyor.
Hazrlk aamalar ne kadar srd?
Kampanyann Haziran ayndan itibaren yaklak 3 aylk bir n
hazrlk sreci oldu. Transmedya kampanyasnda farkl
mecralarda 5 ay boyunca hedef kitlenin temas edecei toplam
16 farkl mekanizma bu srete kurguland. Eyll ve Ekim
aylarnda fikirlerin retimi gerekletirildi ve Ekim aynn
sonunda hikaye hedef kitleye ulamaya balad.
Reklam filmi, 20 gn pre-prodksiyon ve 75 gn de
post-prodksiyon olmak zere 3 aydan fazla bir srede
tamamland. ekim ekibi 120 kiiden olutu. Bu film iin
kullandmz teknii orada uygulamak iin zorlu bir
organizasyon gerekti. Gerekten bu filme bakan herkes
ynetmenin ii kadar hemen prodksiyonu grr. O
konuda yapm irketi Contact Works ok yoruldu ve ok
yaratc davrandlar. nk byle bir projenin post-
prodksiyonunu takip etmek de ynetmenin gcnn
dnda. Birok kalem ayn anda ve bir anda her yerde
olamyorsunuz. zellikle son 20 ylda yapm irketlerinin
nemi bu ynden artt. Yapm irketleri ynetmene hizmet
veriyor, ynetmenin ii bir spervizrle dnyor,
ajans ve yapm irketi birlikte alyor. Yani aslnda kreatif
ajanslarn asl partnerleri yapm irketleri oldular. O
yzden 1V1Y.COM reklam filminin tamam bizim iin de
ok ilgin ve okulda ders olarak retilebilen bir prodksi-
yon oldu.
EZEL AKAY
Ayaktakiler soldan saa
H. ner ahin (BLAB) Bar ekin(1V1Y.COM ) Frat Ko (1V1Y.COM)
Taylan Yapc (BLAB) Neslihan zmert (1V1Y.COM ) Merve Koyiit (BLAB)
Oturanlar soldan saa: Rakel Bensusan (1V1Y.COM ) Gizem Burtein (1V1Y.COM )
Viktor Kuzu (BLAB)
BLAB
2
010 yl balarnda Microsoft
Trkiyenin Genel Mdrl-
ne atanan Tamer zmen, ABD
ve Avrupadaki baarl kari-
yerini brakarak Trkiyeye dnme karar
aldnda bir hayli ilgi ekmiti. Orangen
nternet Kanallarndan Sorumlu Ba-
kan Yardmcs olarak Londrada grev
yapan zmen, 2007-2010 arasnda y-
nettii grubun cirosunu 2,5 kat byte-
rek 1,2 milyar euroya ulatrd. nternet
ve teknoloji sektrnde sahip olduu
17 yllk sat ve pazarlama tecrbesi-
nin ardndan kariyerine Trkiyede de-
vam etmesinin iki temel nedeni olduu-
nu aklyordu: Microsoftun bykl
ve lkenin gelimesine yardm edebile-
cek en gl irketlerden biri olmas be-
nim iin nemli oldu. Bir de Trkiyenin
sahip olduu gen nfus, salam temel-
lere oturmu olan ekonomisi hatta dier
lkelerle rekabet etmesi etkili oldu. Mev-
cut mesleki deneyimimi lkem iin kul-
lanarak katk salamak istedim diyor.
En gl i kadn
Bir dier rnek ise dnyann en g-
l i kadnlar arasnda gsterilen Abdi
brahim CEOsu Candan Karaba-
l. Unileverde eitli pozisyonlarda grev
yaptktan sonra st dzey yneticilik g-
revine getirilen Karabal, 2004 ylndan
itibaren Unilever Food Solutionsda sra-
syla Avrupa Bakan Yardmcs, Mte-
ri Gelitirmeden Sorumlu Global Bakan
Yardmcs ve son olarak da Avrupa, Or-
tadou, Orta Asya ve Latin Amerikada
35 lkeden sorumlu Kdemli Bakan Yar-
dmcs olarak grev yapmt. Byle par-
lak bir kariyerin ardndan Karabalnn
da tercihi yine Trkiyede profesyonel
hayatna devam etmek oldu.
zmen ve Karabal gibi baarl r-
neklerin son yllarda says giderek art-
yor. Oysa Trkiyenin yetitirdii sekin
lnsan kaynaklart
YURTDIINDA DENEYM KAZANMI OLAN TRK
YNETCLER, MD GER DNYORLAR
BEYN G
tersine dnd
Kaliteli insan sermayesinin lke deitirmesi olarak da nitelendirilen beyin g Trkiyede
artk tersine iliyor. Yurtdnda deneyim kazanm birok ynetici ve bilim insan, Trkiyeye
dnp nemli grevler stleniyorlar. Trkiye ekonomisindeki istikrar ve irketlerdeki byme
de bunun nedenleri arasnda Trk irketlerin yan sra uluslararas irketler de Trkiyedeki
operasyonlarnda lkeyi tanyan global Trk yneticilere frsat tanyor. Microsoft Trkiye CEOsu
Tamer zmen, Abdi brahim la CEOsu Candan Karabal ve teknoloji donanmnda Trkiyenin
baarl irketlerinden Airtiesn tm ynetim kadrosu bu trendin en arpc rneklerinden
Korn Ferry irket Orta erif Kaynar, her yl yaklak 500 kiinin Trkiyeye geldiini sylyor.
CANDEER MURADOLU
insan kaynann iyi bir eitim grdk-
ten sonra kariyerini ABDde veya Avru-
pa lkelerinde srdrme karar almas,
yakn zamana kadar hepimiz iin olaan
bir durumdu. Kaliteli okullarda eitim
grm, birka yabanc dil bilen, byk
global irketlerin cazip imkanlarla bn-
yelerine ald bu kiilerin yurtdn-
da profesyonel hayatlarn srdrme-
leri, beyin g olarak nitelendirilip
nemli bir sosyal ve ekonomik prob-
lem olarak grlyordu. Hatta lkemiz
parlak ve baarl kiilerin ilerlemesi
iin yeterince imkan sunmuyor ek-
linde gerekeler dahi ileri srlyordu.
Ancak durum imdi tersine dnd
WSJ de dikkat ekti
Beyin g yani insan sermayesinin
lke deitirmesi olarak adlandrlan
bu olgu artk tersine ilemeye balad.
Yurtdnda nemli grevler alp ciddi
profesyonel deneyimler edinen birok
ynetici ve bilim insan, artk Trkiyeye
dnp burada nemli grevler stleni-
yor. Bu ilgin gelime ABDli Wall Stre-
et Journal gazetesinin de ilgisini ekti.
lnsan kaynaklart
TERSNE BEYN GNN DKKAT EKEN SMLER
YNETC NCEK GREV YEN GREV
AYE ZDEMR CISCO BULGARSTAN, ROMANYA, SLOVAKYA VE ADRYATK BLGES YNETCL HP TRKYE K DREKTR
CANDAN KARABALI UNILEVER HOLLANDADA ETL YNETCLK GREVLER ABD BRAHM CEOSU
FLZ TRKOLU ERNST&YOUNG LLPDE YNETC (LONDRA) TERADATA TRKYE PROJE LDER
RAMAZAN DEMR YAHOODA GLOBAL RNLER DZAYN DREKTR (ABD) TRK TELEKOM STRATEJ VE GELTRME BAKANI
TAMER ZMEN ORANGE-FRANCE TELEKOM (NGLTERE) MICROSOFT TRKYE GENEL MDR
TAYFUN KTEM ALMUNAJEM C.S. CO.NUN CEO (SUUD ARABSTAN) EKOL LOJSTK CEOSU
UUR OKTAR THYSSENKRUPP ASANSR SANAY VE TCARET A..DE GENEL MDR JOHNSON CONTROLS INTERNATIONAL GENEL MDR
YENAL GKYILDIRIM PHILIPS GELM PAZARLAR BATI AVRUPA VE AMERKA BAKANI (AMSTERDAM) DOAN ONLINE CEOSU
ZEK PADA SCHWARZKOPF KOZMETK MISIR GENEL MDR CARL KHNE TRKYE GENEL MDR
Abdi brahim CEOsu Candan Karabal,
Unilever Hollandada grev yapyordu.
Trkiyedeki
kariyer frsatlar
ok etkili
TAMER ZMEN
Microsoft Trkiye Genel Mdr
Son yllarda zellikle biliim sektr
ve nans bata olmak zere birok
alanda lkemize ynelik tersine
beyin gnde art yaanyor. Bunu
Microsoft Trkiye ierisinde de yakndan
gzlemliyoruz. Ekibimize son dnemde
katlan ynetici dzeyindeki birok
arkadamz yurtdndan geldi. Geri
dn karar alrken belki bir yandan
Trkiyeye duyulan zlem ne karken
dier yandan da artk Trkiyenin kariyer
anlamnda sunduu frsatlar da etkili
olmaya balad. Microsoft Trkiye
beklentileri karlamann tesinde
yurtdndan gelen arkadalarmzn
birounun hep yapmay dnd
yurtdndaki deneyimlerini
Trkiyeye tayarak lkemize katk
salayabilmelerine de imkn sunuyor.
yle ki gazete Trkiyedeki beyin g-
ne tam sayfa yer vererek Global kriz-
den etkilenen dnyaca nl dev r-
malarn CEOlar da dnyann en hzl
byyen ikinci lkesi Trkiyeyi sei-
yor deerlendirmesini yapt.
Her sene 500 kii geliyor!
Tersine beyin gn glendiren
temel etkenler ise Trkiye ekonomi-
sindeki istikrar ve irketlerin hzl b-
ymesi. Bylece i olanaklar artt,
pozisyonlar da fazlalat. Giderek g-
lenen Trk irketlerinin yan sra, ulus-
lar aras irketler de Trkiyedeki ope-
rasyonlarn glendirmek istiyor. Bu
noktada da hem Trkiyeyi hem dn-
yay bilen global Trk yneticilere fr-
satlar tanyor. Ayn zamanda ABD ve
Avrupann iinde bulunduu ekonomik
darboazn da bu gelimede etkili oldu-
unu sylemek yanl olmaz. nl head
hunter irketi Korn Ferrynin irket Or-
ta erif Kaynar, her sene yaklak 500
kiinin Trkiyeye geldiini sylyor.
Gelenlerin te birinin de eitli irket-
lerde ie yerletiini anlatyor.
TBTAK faktr
Bunun yan sra 2010 ylnda TB-
TAK tarafndan balatlan Tersine Be-
yin G projesi de yurtdndan bir-
ok aratrmac ve akademisyenin geri
dnnde etkili oldu. Son yllarda, ter-
sine beyin g programlaryla aratr-
mac istihdam, hem kamu hem de zel
niversitelerin ayrca Ar-Ge yapan sa-
nayi kurulularnn ncelikleri arasnda
yer almaya balad. Gelen aratrmac-
lar zellikle mhendislik ve ileri tekno-
lojiler konusunda geldikleri kurulularn
aratrma kapasitesine katk salyor.
Bu proje Trkiyeye dnmeye hazrlanan
aratrmaclara ev sahiplii yapmak is-
teyen niversitelerden ve sanayi irket-
lerini buluturmay da amalyor. Geri
dn yapan aratrmaclarn istihda-
mna ynelik stratejiler gelitiriliyor.
Teknoloji, nans, GSM
Trkiyede tersine beyin gn
destekleyen almalar devam ediyor.
Bata teknoloji olmak zere nans ve
telekomnikasyon byk gibi potan-
AIRTIESIN YNETM KADROSU SLKON VADSNDEN
NCEK GREV YEN GREV
EREN SOYAK ABD- FREELANCE SSTEM MHENDSL TAKIM LDER
BURAK ONAT ABD- C4 SYSTEM RN MDR
ADEM YAVUZ ABD- TELESPREE- SANFRANCSCO, CA QA DREKTR
BAHADIR GRTTEN ABD- TERADEK, LLC IRVNE, CA IPMM TAKIM LDER
KORAY YALIN ABD- NDS IPMM TAKIM LDER
BURAK OVALI ABD- MKES A.. GW TAKIM LDER
BARI UYAR PORTEKZ - COREWORKS S.A PROJE MDR
HP Trkiye Genel Mdr Serdar Urar,
Trkiye blgede cazibe merkezi diyor.
Peak Games K Direktr Azarolu, Pek
ok isimle balant halindeyiz diyor.
Airties, bu akmn
ncs oldu
METN SMAL TAKIN
Airties Kurucu Orta ve Genel
Mdr Yardmcs
Bu akmn en nemli desteki ve
nclerinden biri AirTiesdr. AirTiesn
kuruluunda yer alan teknik ve
idari ekibin byk bir blm ABD
Silikon Vadisinde ok iyi bir kariyere
sahipken Trkiyeye dnerek bu
giriimin tohumunu att. Konularnda
tecrbeli mhendis ve idari kadronun
yanna Trkiyeden istihdam ettiimiz
yeni mezun ya da daha az tecrbeli
alanlarmzla bir harman oluturup
bugnk kadronun temellerini attk.
Daha ileriki zamanlar da tersine beyin
g devam etti ama rmann bugnk
retkenliinin oluturulmasnda ilk
gnlerde aramza katlan arkadalarn
pay byktr. Trkiyenin her geen
gn byyen ekonomisi, irketlerin
kurumsallama ve salkl byme
altyapsna gei yapmas ile birlikte
Trk irketleri, yurtdnda yaayan
konularnda tecrbeli ve iyi eitimli
Trkler iin kendilerini gelitirebilecekleri
ve yeteneklerini sergileyebilecekleri
i imknlar sunuyor. Dier taraftan
Trkiyede Ar-Ge teviklerinin
artmas, bilim ve teknolojiye giderek
daha fazla nem verilmesiyle birlikte
teknoloji sektrnde nemli bir geliim
yaanyor. Bu durum da zellikle
yazlm alannda kendini gstermek
isteyen mhendisler iin nemli bir
platform salyor. ncelikle alanlar
asndan baktmzda, neredeyse
yurtdndaki sahip olduklar ekonomik
imknlarla alabiliyorlar. Bununla
birlikte kariy er olanaklarnn saland,
yeteneklerini ortaya koyabilecekleri ve
desteklendikleri bir ortamda bulunmak
motivasyonlarn olumlu etkiliyor.
lnsan kaynaklart
lerle tekrar aramza katlm arkada-
larmz var diyor.
Avea Linkedinde kariyer sayfas at
Trkiyenin nde gelen GSM opera-
trlerinden Avea da tersine beyin g-
n destekleyen irketlerden Yakn
zamanda yurtd deneyimi olan 30 ki-
iyi bnyesine katan Avea bu konuda
uzun vadeli stratejiler gelitiriyor. Avea
nsan Kaynaklar Kdemli Direktr Ba-
hattin Aydn, Tersine beyin g ei-
timli ve deneyimli yetenekleri lkemize
kazandrmakla kalmyor birok alan-
da aratrma ve inovasyon iin gerek-
li olan bilgi birikiminin ve teknolojilerin
transferine de hizmet ediyor. Avea ola-
rak Linkedinde kariyer sayfamz ha-
yata geirdik. Bylece cora snr tan-
mayan, nitelikli bir veri tabanna sahip
olan bu marka araclyla tersine be-
yin g iin oluturduumuz envante-
ri zenginletirmek istiyoruz diyor.
Peak Gamesin 15 alan
yurtdndan
Daha nce yurtdnda deneyim ka-
zanm kiileri Trkiyeye getirerek ken-
di bnyesinde istihdam eden bir baka
irket de yerli oyun irketi Peak Games.
150 kiinin alt Peak Gamesin n-
san Kaynaklar Direktr Eda Azarolu,
Yurtd i deneyimi olan 15 alanmz
var. Bu say nmzdeki dnemde daha
siyel tayan sektrler kaliteli beyin-
ler iin cazibe merkezi oluturuyor. HP
Trkiye Genel Mdr Serdar Urar,
Trkiye hem kendi bymesi hem de
iinde bulunduu blgenin (zellikle
Rusya, Trk Cumhuriyetler, Ortadou
ve Afrika) bymesi nedeni ile ilgi e-
kici bir konumda diyor ve ekliyor: Bir
yandan da Batdaki irketlerde baz
pozisyonlarn kapanmas, iten ka-
rlma gibi durumlar vatana dn zo-
runlu klyor. okuluslu bir irket olan
HPnin irket kltr ve alan politi-
kas asndan beklentileri karlad-
n belirten Urar, u anda ounlukla
bizden yurtd greve gitmi ve orada
deneyim kazandktan sonra farkl rol-
Avea K Direktr Aydn, tersine g ile
lkeye bilgi transferi olduunu belirtiyor.
Ykselen bir
pazarda rol
alma frsat
YASN ALTUNKAYA
Data Expert Ynetici Orta
irketler asndan lke lokalini,
pazarn dinamiklerini, alma stillerini
bilen insanlar tekrar transfer etmek
mantkl. Trkiyeye ABD, Avrupann
eitli lokasyonlarndan Amsterdam,
Londra, Paris gibi ehirlerden gelen
st dzey ynetici says artt. nk
Trkiye dnyadaki hzl ykselite olan
10 lkeden biri. Ortadou ve Kafkasya
pazar ierisinde lider. Dolaysyla birok
uluslararas irketin blge ynetim
kadrolar Trkiyede olumaya balad.
Gn getike says artyor. Buraya
dnen yneticiler artk blgesel roller
almaya baladlar. Dolaysyla bu
balamda baktmz zaman ykselen
bir pazarda yer almak ve irketi hzl
bir ekilde bytme deneyimine
sahip olmak, st dzey yneticiler iin
bulunmaz bir frsat. Dnyann geneline
baktmz zaman yatrmlarn kayaca
pazarlar Trkiye ve Trkiyenin
dousunda kalan lkelerdir.
da artacak. Yurtdndaki Trk isimler-
le biz birok konuda temasa geiyoruz.
Yurtdnda geni bir networkmz var.
Bazen kendi networkmz ile bazen
head hunter aracl ile bu kiilere ula-
yoruz. ou zaten bizi tanyor, al-
mak iin dorudan bize bavuranlar da
oluyor. Biz gen ve byyen bir irke-
tiz. irketimiz bymeye devam etti-
i iin daha gidecek ok yolumuz var.
Aramza her yeni katlan kiinin katt-
ok ey var diyor.
yi yetimi beyaz yakallarn g-

znde Trkiyenin cazibesinin son
be ylda giderek artt grne
insan kaynaklar ve ynetim uzman-
lar da katlyor. nde gelen head hun-
ter irketi Korn Ferry Trkiyenin ir-
ket Orta erif Kaynar, Trkiyenin
zellikle stanbul Ortadou, Asya ve
Afrika iin merkezi blge olduunu ifa-
de ediyor. Yurt dnda alan profes-
yonellerin Trkiye dnmesinin sebep-
lerinin eitlilik gsterdiini ifade eden
Kaynar, Turkishtimea srecin detay-
larn deerlendirdi.
yi eitim alm insan kaynann
imdi Trkiyeye geri dnmeye
balamasnn sebepleri nedir?
Son be ylda Trkiyeye tersine be-
yin g daha doal sebeplerle olmaya
balad. Yani unu kastediyorum: Tr-
kiye gelimekte olan bir pazar olduu
iin byme asndan deiik frsat-
lar kmaya balad. Bu da yurt dn-
daki Trk yneticilerin ilgisini ekti.
Onlar artk kendiliinden buraya gel-
meye balad. Eskiden onlarn gelme-
si iin ya ok iyi cretler ya da ok iyi
imknlar sunuyorduk.
Peki bu kiilerin kariyer ve cret
beklentileri nasl deiti?
Trkiye zellikle stanbul Ortado-
u, Asya ve Afrika iin blge merke-
zi oldu. Aslnda gelenler Trkiyede i
yapmak iin dnmyorlar. Bu blge-
de deneyim kazanmak hedendeler.
15 sene nce Trkiyede deeri 1 mil-
yar dolarn stnde ok az irket var-
d. Bugn bu rakam 30un stnde
Yani Trkiye byd, irketler by-
d, yaptklar ilerin nitelii byd.
Mesela Anadolu Grubu bugn 4 mil-
Her yl Trkiyeye 500 kii geliyor
Dnyann en byk ilk 10 ekonomisi arasna girmeye aday gsterilen Trkiyenin byme performans tersine
beyin gn de tetikledi. Head hunter irketi Korn Ferrynin irket Orta erif Kaynar, Trkiyenin deiik
frsatlar sunmas, yurt dndaki Trk yneticilerin kendiliinden buraya gelmesini salyor. Eskiden bu kiilerin
gelmesi iin ya ok iyi cretler ya da ok iyi imknlar sunuyorduk diyor.
yar dolarlk blgesel g oldu. Trkiye
pazarnda byk yatrmlar yaptlar.
Bunun dnda Trkiyedeki aile ba-
lar ve sosyal yaamda onlarn dn-
mesinde nemli etkenlerden.
Trkiyedeki artlar onlarn
beklentilerini karlyor mu?
Trkiyede verilen maalar ve
imknlar asndan gelenlerin ya da
geleceklerin beklentilerini karlyor.
zellikle maalar yksek tutuyorlar.
Ama kurumsal ynetim asndan bu-
raya almakta zorlandklarn syleye-
bilirim. nk Trkiye kurumsal yne-
tim asndan emekleme aamasnda.
Mesela ayn ii yapan 4 alann maa-
lar arasnda byk farkllklar olabili-
yor. Kurumsal ynetimi iyi absorbe et-
mi irkette maa farklarnn minimum
olmas lazm. Birtakm i tanmlarnn
daha iyi yaplm olmas lazm. Patron-
larn karar mekanizmalarnda bu kadar
etkili olmamalar gerekiyor.
Dn yapan bilim insanlarnn
uzmanlk alanlar ve zellikle
hangi balklar zerinde altklar
konusunda bilgi verir misiniz?
Trk irketleri zellikle daha spesik
bilgi sahibi olanlar tercih ediyor. zellikle
pazarlama ve insan kaynaklar blm-
lerinde tecrbeli kiiler burada ok ko-
lay i buluyor. Her yl iyi seviyede 500 kii
Trkiyeye geliyor. Bunlarn da 3te biri-
nin kesin i bulduunu dnyorum.
Hangi sektrler tercih ediliyor?
Pazar paynn yksek olduu ve kr-
llklar yksek olan irketleri tercih
ediyorlar. Bunlarn arasnda telekom-
nikasyon sektrndeki ilk operatr
geliyor. Tersine beyin g eskiden sa-
dece Trkler iin geerliiydi. Ama be-
nim gzlemlediim kadaryla yabanc-
lardan da Trkiyeye tersine beyin g
sz konusu. Yunanistan, ngiltere ve
ABDli yneticilerin CVlerini alyoruz.
Trkiye onlar iin de artk cazip bir lke.
TRK RKETLER
SPESFK BLG
SAHB OLANLARI
TERCH EDYOR. EN
OK PAZARLAMA
VE K UZMANLARI
TALEP GRYOR

'In Kltr
ZaIer Parlar
SZLEMELERlN ANLAMl
daha ok iinde bulunulan kltrel
ortamla ilgilidir.
Kuroloi lulurlordo bir noddoyi
ihlol odon birino dovo oip nolul bir
zaman dilimi iinde sonu alabilirsi-
niz. Dava tehdidinin kendisi bile bir
doiin boloobilir vo lori oro
uyulnosi qorolon orlor lonusun
do sizinlo onlono nolosino qolobi
lir. Di loullor qonoldo sobiiron
ozindon lurosol lrizdon onoo oyloy
dibu yuzdon doiillil olop ono
nizo ol qorol do olnoz. Doloyisiylo
ili oro onoo nuzoloro odor, sonro
inzolor. o yondon ilili yonolinli
lulurlordo orolor onoo onloir,
sonro oriirlor. Bu ullolordo sizi
doiillio onoo di loullor zorlor.
Kurdo oni bir dovoluosyon onloii
niz lr poyini bir ondo olip qourobi
lir. Bir qooo iindo yoni duzonlono
lor yopilobilir. Korililli onloonoz
nohlonoyo qidorsoniz nohlono
lorori olnol iso ol uzun suror. Do
hosi, lozonsoniz bilo dovoluosyon
yuzundon nihoyoindo hibir oy
oldo odonoyobilirsiniz. Doloyisiy
lo on iyi olornoi hor zonon lori
oroo onlonolir. Boziloriniz risl
lorin bildiiniz oili hodqinq qibi
inonsol onsrunonlori lullonorol
orodon loldirilobiloooini soyloyo
oolir. Anool boylo bir iin noliyo
i qolion piyosolordoli birol irno
iin oir olobilir. Bu orodo, di loul
lor lurosol olorol doiiindo do
birol qolini ullo irlolorino do
nolor olduunu qordul. indi oril
oroor, ullolor birbirlorini vo ozol
lillo qolinolo olon piyosolori ol
doho iyi onloyobiloool durundolor.
Oolinolo olon ullolordoli yo
noioilor, dononsol lriz piyonqo ni
soli onlori do vurono lodor qonol
do oliillori uluslororosi irnolorin
'yildizi" olurlor. lor bir ondo orsino
donduundo do qolion olononilo
ro doir hibir ilri olnoyon yonoin
lurulu uyolorino bu inonilnoz loul
lori onlonol iin irpinirlon bulur
lor. Bu son lurosol lrizin iyi bir oroi
vorso o do hopinizin oyni qonido ol
nosi vo oril birbirinizi doho iyi on
liyor oluunuzdur. Buqun dunyonin
hor yorindo bir suru sozlono rovi
zo odiliyor. Doho ozlo sorun yoon
nosini onqollonol iin on iyisi, on
lononin ilili yonolinli oroin do
zoror olosilillorini dilloo oloool
olildo duzonlonnosini solonol
ir. Kozo onlor do luroloi orollorini
qolinolo olon olononi oroninin
doilon orlorino lori onoodon
uyornoli, bolqoloro onloyioi noddo
lor loynolilor. Oonoldo yorol yonoi
oilor bu lonulordo yo ozlo uonqo
dovroniyor yo do bunlori onloinoo
lurol yonolinli oroin pozordon lo
iroooini duunuyorlor. Folo oro
lor oor qulu vo uzun dononli bir
ilili bollonisiylo nosoyo ournu
so bu vorsoyinlor doru doildir.
Boylo bir ilili bollonisi soz lonusu
doilso do, bunu boon iiboron bil
nol doho iyidir.
Ununoyin li Turliyo ilili yono
linli bir oplundur. Hor lulurol o
inodo olduu qibi burodo do uz
lono iin yopilnosi qorolon ill oy,
bolli bir yolloinin orlosindo yoon
soboplori onlonoyo olinolir.
www.istventures.com
SZLEMELERN yorunlon
nosino doir ili onol lori qoru
soz lonusudur. Bir yondo 'luroloi",
dior yondo 'ilili" yonolinli lulur
lor vordir. Kuroloi lulurlor iin soz
lonolor inzolondilon sonro suro
oril ononon lonun yoluylo yo
noilir. Sozlonolor iizlillo inoolo
nir vo ilqili oroorin ovulolorinoo
nuholi lorolor doiillio urorlor.
lili yonolinli lulurlordoyso
sozlonolor ononon bolo urlu
yorunlonobilir. Doho ol, holihozir
do lonuulon novzunun yozili holi
olorol qorulur. Anlono, ilili bir
loz luruldu nu yol usundo doi
illio uroyobiloool olon bir ons
runondir. Anlono bir loz inzo
londilon sonro iso lbus bolor.
Kuroloi proilo sohip liinin oli ru
yosi, ilili yonolinli liidon qolon,
diyolin lr poyi oroni lonusuno
doir onol doiillil olobindo bu
lunon ill oposonin qolon luusuno
ulonosiylo sono oror. Buyurun bo
lolin! Kiso, onool qulu bir iodoylo
oroorin sozlonoyi sodooo oli oy
onoo inzolodillorini, nodon indi
doiirnolori qoroliini soron bir
oovop yozor.
Anool ilili yonolinli lii
oposonin onundon ronoido olup
oylo bir oovop vorobilir. 'Anloniyo
run. Orol dosluunuzo ronon,
ihiyooin olon boylo bir doiillii
nosil olur do onloniyor vo yordin
oi olnuyorsunuz?" Toroor uzloo
nozso orino sorloobilir. Yuz
yuzo qorunol yorino surooin nol
uplor orooiliiylo dovon onosi du
runu doho do louloirobilir. Bir
uzloiyo vornol iin, oroordon bi
rini sovunnodon hor ili yolloinin
do orlosindo yoon sobop vo noi
vosyonlori onlonoliyiz, ziro durun
Dijital ekonomi
3D yazclar bilgisayarlar, kk bir retim
fabrikasna dntryor
3D YAZICILAR:
YEN SANAY DEVRM
MERVE EKER
3D
bask son zaman-
larda dnyada ok
konuulan konu-
lardan biri. Trki-
yede kullanm henz yaygnlama-
m olsa da ksa srede tm dnyada
fenomen haline gelmesiyle pek ok
sektrde devrim yaratmas bekleni-
yor. Peki 3D bask neleri deitirecek?
3D yazclar geleneksel retim metot-
manda ok daha kapsaml bir ekilde
yedek para retimi veya rnn ta-
mamn basmak mmkn olacak.
Cihazn trne gre fonksiyonun
kapsam da deiebiliyor. rnein Fre-
edom of Creation rmasnn rettii 3D
yazclarla aydnlatma, mobilya, anta,
mcevher, telefon klf, gne gzl
basabiliyor. Kiiye zel ayakkab basm
da en ok ilgi gren rnlerden. 3D ba-
slm bir objeye sahip olmak iin her-
kesin yazcs olmas gerekmiyor. Bu
hizmeti veren irketler ve online sat
kanallar da olutu. Kraftwurkx, Ting-
yverse, Cubify, 3D Printing Model gibi
sitelerde kendi tasarladnz rnleri
bastrtp satabiliyorsunuz ya da been-
diklerinizi satn alabiliyorsunuz.
ENDSTRYEL
3
D BASKI
in bir de endstriyel boyutu var. M-
hendisler ve tasarmclar 3D yazclar
yllardr kullanyor ama bu daha ok asl
retime gemeden nce prototip sunma
amal oluyordu. 3D yazclar gelitike ve
daha geni materyaller karmaya ba-
laynca son rn retimi iin de kullan-
labilir oldu. Bu alanda uzman, aratrma
Bilgisayarnz kk bir retim fabrikasna dntrmek artk
uzak bir hayal deil. 3D bask teknolojisi sayesinde artk kullanclar
hayal ettikleri objeleri bir dmeye basarak elde edebilecekler.
Hem son kullancnn hem de reticilerin ihtiyalarn kolaylatran
ve maliyeti dren bu teknoloji, henz yeni olmakla beraber
gelecein yeni sanayi devrimine iaret ediyor. Xerox Trkiye Genel
Mdr Mehmet Sezer, Gelitirdiimiz Gm Mrekkep adl
yeni teknolojiyle elektronik giysiler, iinde ka adet hap aldn
syleyen akll ila kutular, antalarda tanabilecek katlanabilir
ekranlar, gne pilleri gibi rnlerin yolu alacak diyor.
larn ve beraberinde global ekonomiyi
deitirecek mi? 3D bask kavram iki
farl dnyaya hitap ediyor: Birincisi hobi
amal 3D bask, yani kullanclarn ken-
di evlerinde basit plastik objeler basma-
s. Dieri ise endstriyel 3D bask. ki tr
de birbirinden farkl amalara ynelik
olsa da geleneksel retime yeni boyut
kazandrarak ekonomiyi benzer ekilde
etkiliyor. Etkileri her ne olursa olsun
mzik, kitaplar, dergiler, videolar ve he-
men her eyin dijitalletii bir dnemde
3D bask dijitalle gerek dnya arasnda
bir kpr oluturuyor. Yalnz kendini ka-
ntlad prototip basksnda deil tptan
sanata son rn basksnda da parlak bir
gelecek gsteren 3D yazclarn 2015 iti-
bariyle birka 100 dolar yatlarla tketi-
cilerin evlerine girmesi bekleniyor.
KYE ZEL AYAKKABI BASIMI
u an iin evde kullanmaya ynelik
3D yazclar daha ok hobi tutkunlar
ve tasarmclar iin sadece plastik ob-
jeler basan yat 4 bin dolar civarnda
olan basit apl makinelerden oluu-
yor. imdilik aksesuarlar, oyuncaklar
gibi objeler retebiliyor. Ama yakn za-
irketi yneticisi Terry Wohlersa gre
3D yazclarn ktsnn yzde 20sin-
den fazlas son rn olarak kyor ve bu
orann 2020 itibariyle yzde 50yi bul-
mas bekleniyor. Diyebiliriz ki artk 3D
bask para retiminden ok son retim
arac haline geldi. Ayrca daha az ham
madde gereksinimi olduu ve yazlm
zerinden yrtld iin 3D yazclar
retim maliyetini epey drerek gele-
neksel retim cihazlarna gre olduka
avantaj salyor. zellikle uak endst-
risinde daha haf paralar kullanlacak
olmas yakt maliyetlerini drmeyi
de salyor. Boeingin 3D bask takm-
nn lideri mhendis Michael Hayes be
yl iinde boyutlu tasarmn sade-
ce bir fonksiyon iin deil birden fazla
fonksiyonu da yerine getirecek ekilde
olabileceini sylyor. Ayrca 3D yazc-
lar tam zamannda imalat salayabili-
yor. Normalde yedek paralar toplu ola-
rak retilip byk depolarda tutulur ve
uzun mesafede teslim edilirdi. Ancak 3D
yazc ile bir irket ihtiya duyduu ye-
dek paraya annda ulaabilecek.
GELECEN UYGULAMALARI
Evlere girmesi daha ksa bir sre alr
m bilinmez ama 3D yazclarn gele-
cekte yapmas beklenen pek ok fay-
dal uygulama var. NASA imdiden
Uluslararas Uzay stasyonunda 3D
yazclar test etti ve uzay gemisi ye-
dek para retimi iin yksek z-
nrlkl 3D yazc ihtiyacn duyurdu.
3D yazclarn ayrca gelecekte bina-
larn yapmnda kullanlmas bekleni-
yor. Loughborough niversitesi byk
bina malzemeleri retimi iin 3D bas-
k projesi zerinde almalara balad.
Daha da tesinde 3D yazclarn biop-
rinting denilen insan bedeninde organ
deiim ilemleri iin kullanabilecek.
NASIL ALIIYOR?
3D bask karmak gibi grnse de
normal bir yazcdan kt alma eyle-
minden farkl deil. Sadece kullanlan
zel mrekkep kat objelerin kma-
sn salyor. Gnmz 3 boyutlu yaz-
c teknolojisi pek ok farkl teknolojiyi
kapsyor. Bu teknolojiler lazer sinterle-
me, bileimli yma (fused deposition),
polimer kurleme gibi teknolojileri ieri-
yor. En yaygn kullanlan fused deposi-
tion modeling tekniinde bilgisayarda 3
boyutlu modeli bulunan cisim 2 boyutlu
katmanlar halinde ylarak 3 boyutlu
rn oluturuyor. Katmanlar yazlm
tarafndan tannarak bilgisayar destekli
tasarm araclyla seri dijital dilimlen-
me ileminden geiyor. Sre zetle toz
haline getirilmi plastiin katman kat-
man eritilerek boyutlu objelere d-
ntrlmesiyle gerekleiyor.
RETM SEKTRNE ETKLER
3D yazclar yedek para retimin-
de maliyeti drd, zaman ve ham
madde tasarrufu salad iin re-
timin ekonomisini deitirecek. Ma-
liyet azaldndan ve dolaysyla risk
Tptan sanata son rn basksnda da parlak bir gelecek gsteren 3D yazclarn
2015 itibariyle birka 100 dolar yatlarla tketicilerin evlerine girmesi bekleniyor.
MZK, KTAPLAR, VDEOLAR
VE HER EYN DJTALLET
BR DNEMDE 3D BASKI DJTAL
LE GEREK DNYA ARASINDA
BR KPR OLUTURUYOR.
Dijital ekonomi
Yakn gelecein nde gelen
teknolojilerinden bir olarak 3D
teknolojisi, gnlk yaantmzda
ok farkl ve daha nce yaplamayan
uygulamalar kolaylkla yaplabilir
hale getirecek byk bir bulu.
Peki 3D printing retici firmalar
ve tketiciler asndan neleri
deitirecek? Xerox Trkiye Genel
Mdr Mehmet Sezer, 3Dnin
geleceini Turkishtimea anlatt
lk etapta 3D printing neleri
deitirecek?
3D basknn ilk etapta gnlk
tketicilerin kullanmndan ok teknik
ve mhendislik alannda faydal
olaca, prototip, model, maket gibi
daha ok endstride ve retimde
kullanlaca ngrlyor. 3D bask
ilk etapta tketicilerin hayatna, onlar
iin retilen endstriyel rnlerle
girecek. Kiiye zel retilen zerinde
kiiselletirilmi imgeler ve metinler
olan boyutlu eyalar bunun ilk
rnekleri olacak gibi grnyor.
Dnya giderek artan bir ekilde
kiiselletirilmi ve her olgu, olayn
zelletirildii bir dneme giriyor.
Bu teknolojilerde gnlk hayatmzda
byle bir deiiklik yaratacak.
3D printer retimi ve satna
baladnz m? retmeyi
dnyor musunuz?
Xeroxun 3D yazc retme gibi bir
projesi bulunmamaktadr ancak
3 boyutlu baka teknolojiler zerine
almalarna devam ediyor. Xeroxun
zerinde alt teknoloji; dk
maliyetlere plastik, lm, cam, tekstil
gibi 3 boyutlu farkl yzeylerin
zerine elektronik devreler basmay
veya yerletirmeyi salayacak bir
teknoloji. Gm Mrekkep ad
verilen bu teknoloji ile deitirilebilir
mesajlar veren elektronik giysiler,
iinde ka adet hap aldn syleyen
akll ila kutular, antalarda
tanabilecek katlanabilir ekranlar,
PV gne pilleri, dk maliyetli
RFID etiketleri gibi uygulama alanlar
sektrden sektre deiebilecek
saysz sra d uygulamann
gelitirilmesine imkn salayacak.
Tm bu rnler ve daha fazlas,
hayat daha kolay hale getirirken;
retim maliyetleri de imdikinden
ok daha dk olacak.
Gelecein trendi olarak grlen
3D printing Trkiyede ne zaman
yaygnlamaya balayacak?
Eer bu teknoloji, kii ve kurulularn
rahatlkla satn alabilecei yatlarda
retilebilirse ve 3D bask yapan
makinelerin kitlesel retimine geilirse,
dnyada kullanma gemesinin
ardndan en ge bir ka ay iinde de
Trkiyede de sat yaplyor olabilir.
Bu teknoloji yaygnlatnda
geleneksel reticiler asndan
olumsuz sonular doacak m?
3D bask teknolojisi kendisine
mevcutta var olmayan, yepyeni
bir alan aacak; yeni uygulamalar
gndeme getirecek. Mevcut
geleneksel reticileri etkileyecek
bir teknoloji olmayacaktr, kendi
kulvarn yaratacak sra d bir
teknoloji olacaktr. Dolaysyla
onlar iin olumsuz bir sonu da
yaratmayacaktr.
3D printing kendi kulvarn yaratacak
MEHMET SEZER
Xerox Trkiye Genel Mdr
azaldndan retim gerektiren iler
iin de giriimler artacak. Bir giriim-
ci krinin tutup tutmadn test et-
mek iin 3D yazc ile birka rnek ba-
sabilecek. rnn elde kalmas gibi bir
durum da yaanmayacak. Bu da artk
retimin miktardan ok krin kalitesi-
ne gre ekillenecei anlamna geliyor.
Evde kullanmak iin retilen 3D yaz-
clar yaygnlatnda son kullanc iin
hayat kolaylatrd kadar toplu re-
tim yapan irketler ve online maaza-
lar iin tehdit edici bir durum oluacak.
Bu durumda reticilerin de kendileri-
ni bu trende gre adapte etmeleri ge-
rekecek. Gelecekte fabrikalarda gele-
neksel retim makinelerinin yannda
3D yazclar da almaya balayacak.
OLUMSUZ YANLARI DA VAR!
3D bask teknolojisi her ne kadar ina-
nlmaz zelliklere sahip gzkse de
ktye kullanldnda tehdit olutu-
rabilecek niteliklere de sahip. Mzik en-
dstrisinin yllardr korsandan ektii-
ni imdi reticiler ekmeye balayacak.
Nasl kiiler sosyal medya sayesinde
toplum iinde dile getiremediklerini in-
ternet zerinde zgrce dile getirilmeye
baladlarsa 3D bask sayesinde de satn
alamayacaklar kt niyetli nesneleri
de kendileri retebilecek. Teksasda bir
grup hrsz 3D yazcdan ATM kart oku-
yucusu basarak yakalanmadan nce
400 bin dolar almay baarm. Ayn
ekilde laboratuar malzemesi, silah par-
alar, uygunsuz oyuncaklar gibi rn-
ler baslarak da tehdit oluturabilir. Tm
bunlar engellemek iin de ciddi bir d-
zenleme getirilmesi gerekiyor.
DIGITAL BOSPHORUS
SNA AFRA
Marhafoni Kurucusu ve Yonetim Kurulu Bahant
Vo nuhonolon Tonnuz sonu,Aus
os sonu plonlondii qibi Foolo qru
bu inonsnoni qorollosoydi, lin
so Turliyo'yi loponoyi duunnozdi.
Foolo soloro ol soyido yoonol lo
zondirdi-sonrodon boliindo bu lo
poniin yon olisi olorol on boondi
in unsur bu. Birou ilo Foolo'in
loponno lororindon sonro oniin
vo hop 'bizlor doho onoo oninoliy
niiz" hissiylo oyrildin.
Bonin oindon ilinoi ononli qoli
no Yonolsopoi'nin Oonorol Alonio
oroindon oldii yoirin oldu. Oono
rol Alonio'i Turliyo'yo qoirni ol
nol, sodooo Yonolsopoi iin doil
bonoo hon solor hon do ullo iin
quzol bir qolino oldu. Dior oroon
Oonorol Alonio iin do Yonolsopoi,
Turliyo'yo odin onol iin on iyi ir
lolordon biri. Bolli onlor bunun doho
orlindo doillor ono bulunobiloool
on orollordon biri ilo Turliyo'yo qir
dilor. Sovqili Yonolsopoi olibi yino
quzol bir oy doho boordi.
TrkIye'nIn yenI sava alant
Oololin olornoi odono sisonlori
no. Ooon sonoli ohninlorino bolor
soniz, bu lonu hollindo 'Turliyo'nin
yoni sovo oloni" doniin. Hon doru
hon yonli ilni. oylo. 2012'do ol
soyido yoni oyunou ilo oniil. rno
in BKM Expross, FoyU, iForo, Turlooll
Cuzdon voyo Bonlosi'nin Forolod
uyqulonosi. Tobii doho ovvoldon bildi
iniz FoyFol voyo Milroodono do vor
bu yorio. Bunlor diindo dobi vo pro
poid lorlor oroindoli qolinolori
ununonol lozin. Yoni on bir sovo
oloni. Ano uyqulono hizlori bollodi
indon doho duul qoi. Tolnoloji
GENEL olorol oiooro soloruno
bolinoo 2012 ilqin bir sono oldu. 2011
lodor hoyooon vornodi sonli ono bir
o lodor do bollonnodil qolinoyo
sohno oldu. Ooon sonoli doorlondir
no yozindo 2011'don olin bir sono
olorol bohsoniin. 2012 doho doi
il bir sonoydi - hon quzol oroori
hon do doho zor oroori oldu.
noolillo buyuno hizi qonol olo
rol horloso 2011'don doho duulu.
Bu lou bir hobor doil, siolorin oril
doho buyul olnosiylo ololosi vor.
Ano yulsol buyuno hizlori doho bu
yul bir hoyooon voriyor olnosindon
loynolli olnoli li, 2011 odini vorno
di. Solordo oiro oisindon ill uo
bir doiillil olnodi (Hopsiburodo,
Oiiqidiyor vo Morlooni). Onlorin
orlosindon qolonlor doho qulondi
lor vo ill 10 irloin pozor poyi doho
buyudu. 2013 iin lrlilil, oiro oriin
don doho ononli bir lonu oloool.
Daba nce tantmaltymttzl
2012'nin bonoo on ononli oloyi Foo
lo qrubunun Turliyo'don ilnosi
oldu. noolillo bu lororin horlos iin
bir surpriz olnosi vo birdonbiro qoli
nosi doho ol lonuulnosini solo
di. Bu loror Turliyo oiooro vo inor
no soloru iin duunulduundon
doho oz bir oli yoroi. Horholdo hor
los Sonvor lordolorin bu orz loror
lorinin orlosindo londi dinonillorinin
on plondo olduunu bildiindon diyo
duunuyorun. En ozindon 23 Alnon
holdinqi diindo Foolo'in Turliyo'yi
orl onosini lonuono roslonodin.
+,=/,*(d(1%56(1(
2012 VE 201SE BlR BAKl
zel altveri hulupleri pazart Marhafoni, Trendyol, Morhipo

ve Limango arastnda donuyor. Bu grubun hemen arhastnda
Vipduhhan yer altyor. Bu beliden sonra pazar paylart, yaptlan
cirolar vs. oh ufah hacimlere duuyor. Ve muhtemelen bu
pazartn daha az irhete honsantre olmast sureceh. Turh Dijital
Darwinizminin bir oyun hurgusu bu ite.
honon orlosindo Vipdullon yor oli
yor. Bu bolidon sonro pozor poylori,
yopilon oirolor vs. ol uol hooinlo
ro duuyor. Vo nuhonolon bu pozo
rin doho oz irloo lonsonro olnosi
suroool. Buroyo lodor bir sorun yol
- horlos hizli buyuyon bir pozordo
roloboo loildi vo bir poy loporno
yo olii. Hor zonon bohsoiin
Turl Dijiol Dorvinizninin bir oyun
lurqusu bu io. Dior oiooro po
zorlorindo diloy siolor bu sono hor
losin on ol lonuuu lonulordon
biriydi. Turliyo'do holo buyul bir
oiin olnosindon doloyi bu pozoro
qonol bir ilqi soz lonusu.
Ve 2013'e bIr bakt
Dior oroon ozollillo bu pozor
un oiooroin on sornoyo qoroli
ron losini. Surolli olorol - hoo hor
oli oy - yoirin yopnozsoniz, bu po
zordo buyunol ol zor. Bu sornoyo
qorolsininindondir li, diloy sioloro
olon ilqi bollonildii lodor olsiyono
donuurulnodi. 2013'o diloy siolor
ononli bir lonu bolii olorol lolno
yo dovon odooollor. Bonin qozundo
li on ononli qolinolor bunlor. 2012
qoliirnosi, novzuo voyo oiooro
siolorindo onoqrosyon dorlon doho
bollonilon polono qorollonodi.
Onun iin 2013'o bu lonunun ononi
ni nulolo loruyoooini duunuyo
run. indoli bir sos bu pozordo lozo
nooollor vo loybodonlor buqundon
bolli diyor ono bolloyolin, qorolin.
Sattn almalartn Ilk
adtmlart attldt
Wobrozzi 2012'do yoirin olon qiri
inlor boliindo quzol bir liso yoyin
loni. Bu lisoyo qoro 2012'do 31 yoi
rin qorolloni. Bu obii li Turl
inorno soloruno yolinoyoool lo
dor duul bir soyi. Bolli o lisodo ol
noyon 1012 nolol yoirini do vor
ono olnosi qorolon soyilor ol doho
yulsol. pozordo soin olnolorin ill
odinlori oildi diyoooin (Doon,ov
nonyo, Morlooni,onnodo vo Foro
bulvori,vosvinq) ono bu soyi hon
ol luul hon do bu u soin olno
nin doiil dinonillori soz lonusu.
Eor Turl irlolorinin bolo Turl
irlolorino yoirin yopnono boyu
unu oonozsol, birlo sono sonro
inornoo yoirin yopon no nolol yo
irinoi lolir no do 212'i Vonuros'o
bolo rolip VC irnosi ilor. Bu
lonu ononli ziro yobonoilor qonoldo
uol irloloro yoirin yopnolon
loiniyor. Kuvvoli i pozor ononli.
Trk dIjItal DarwInIzmInIn
oyun kurgusu
Bir bolo boyu iso ooliyoini sur
durnoyon irlolor oldu. Orup soin
olno irlolorinin no lodor ozoldii
ni orl onisinizdir. Aynisi ozol oli
vori luluplori iin qoorli. Bu pozor
do hoonin ol buyul bir bolunu
Morlooni,Trondyol,Morhipo vo Li
nonqo orosindo donuyor. Bu qrubun
iyi bir sono olorol hoizolordo loloool.
Dorisi 2013'un boino.
2013'te neler olabIlIr?
o oiooro oirlilli ohninlorin.
> Alornoi odono sisonlori oril bir
birloriylo yorinoyo hozir holo qoldi
lor. dono sisonlori ononli bir lonu
lolnoyo dovon odoool.
> Mobil inorno - 10 sonodir lonuulu
yor ono oiooro oisindon on onon
lozonon olon olnoyo odoy. 2013 nobil
roil vo oonvorsion sonosi oloool.
> Eiooro solorundo birlonolor, i
loslor voyo loponnolor oloool. Solor
lonsolido oloool.
> Yobonoi siolor Turliyo'do siirdon
bolonol yorino soin olno ilo qirnoyi
oroih onoyo dovon odoool.
> Yoirinoinin qozdosi oiooro diindo
inornoin doho olnoloji vo olollon
no oirlilli olonlorindo oloool.
> Krli olnoyon oiooro irlolori yoi
rinoilorinin qozunun iino bolnoyo do
von odoool. Yoirinoi no zonon ilrini
doiirirso, irlo zor duruno duoool
('hibir pori sonsuzo dol surnoz").
> Yoirinlor Anorilo'don ziyodo MENA
vo Fusyo'don qoloool.
er sabah e-posta kutunuzu atnzda ilgilendi-
iniz kltr-sanat etkinlikleri hakknda sizi ha-
berdar eden bir blten grmeyi istemez miydiniz?
Kiiye zel neri sitesi olarak kurulan Dakick.
com, yaklak bir yldr tam da bu hizmeti yeri-
ne getiriyor. Site, kullanclarna sevdikleri ark-
c, oyuncu, sporcu, ynetmen ve meknlarla ilgili
gncel gelimeleri gn gnne takip edip etkin-
likler hakknda haberler veriyor. Sinema, konser
ve TV gibi sekiz farkl kategorideki etkinliin yan
sra kiiler, lmler ve takmlar gibi yedi farkl ka-
tegoride takip edilecek isimleri de ieren Dakick.
com, sahip olduu bu geni yelpaze ile kendi ala-
nnda bir ilk olma zellii tayor.
Etkinlik ve sosyalleme alannda Trkiyede
nemli bir boluu dolduran Dakick.com, Ak-
soy Internet Venturesn (AIV) ilk internet proje-
si. Serkan nsal, Alper Akcan ve Sodamedyann
ortak giriimi ile 2012 ubat aynda faaliyete ge-
en sitenin ilgin hikayesi ise 2009 ylna uzan-
yor. Kurucu ortaklardan Serkan nsal, ok sev-
dii bir arkcnn konserini son anda reniyor
ve karaborsadan bilet alp konseri merdivenler-
de dinliyor. Sonrasnda aklna den insanlar
sevdikleri bir arkcnn konserinden nasl ha-
berdar oluyor? sorusu bir i planna dnyor
ve Dakick.com ortaya kyor.
Dakick.comun talipleri artyor
Dakick.comun i modeli ise bilet sat ze-
rinden gelir ortakl, mobil gelirler ve reklam
gelirleri zerine kurulu. Toplam 8 kiinin a-
lt site, geen Ekim aynda yzde 60, Kasm
aynda ise yzde 110luk byme salad. Da-
kick.com Genel Mdr Serkan nsal, Web
trainin 2013 ylnda ortalama her ay yzde
30-40 byyeceini ngryor ve buna gre
planlar yapyoruz. ye saysnn ise yzde 300
artmasn hedeiyoruz. zellikle mobil plat-
formlarn Dakick.com iin byk sramalar
yaratacan dnyoruz diyor.
nmzdeki dnemde ABD pazarna alma-
ya hazrlanan siteye yerli olduu kadar yaban-
c yatrmclarn da ilgisi byk. nsal, 2012 Ma-
ys aynda New Yorkta Amerikal yatrmclarla
bir araya geldik. Grdmz ilgi olduka sevin-
diriciydi. u anda Amerika, ngiltere ve sveten
ilgi var. nceliimiz gireceimiz pazarlar tan-
yan yatrmclarla masaya oturmak diyor.
ETKNLKLER SZN
YERNZE TAKP EDEN
STE: Dakick.com
Dakick.com. kurucu ortaklardan Serkan nsaln nsanlar sevdikleri
bir arkcnn konserinden nasl haberdar oluyor? sorusu zerine
bir i planna dnt ve Aksoy Internet Venturesn (AIV) ilk internet
projesi olarak dodu. Kullanclarna kiiye zel kltr-sanat
etkinlikleri bildirimi yapan site, bir yl bile gemedi ama imdiden
yerli ve yabanc yatrmclarn ilgisini ekiyor.
NTERNET VE MOBL GRM www
EZG GLER
SERKAN NSAL
Kiiselletirme alannda tm dnyada byk
bir trend var fakat bunu somut adm atarak
gsteren site says ok az. Hem Trkiyede
hem ABDde etkinlik zelinde kiiselletirme
konusunda bir boluk olduunu grdk.
Bu boluu doldurabileceimize inanyoruz.
H
H
er geen gn artan ve giderek birbiri-
ne benzeyen e-ticaret siteleri, rekabet
gcn artk farkllaarak ortaya koy-
mak durumunda. Bunu baaran sitelerden biri
de ocuklara zel tasarmlarla ne kan Renk-
lizebra.com. Sitede ocuklar iin yaratc ve ar-
tistik tasarml yatak rtleri, nevresim takmla-
r, yastklar, orijinal oda aksesuarlar, sade ve k
battaniyeler, zel tasarm antalar ve kyafetler
yer alyor. ok deil be aylk bir gemie sahip
olan online butikte, Trkiyede bulunmas zor, ka-
liteli ve ni rnler, anne ve babalarn beenisine
sunuluyor. Yurt dnda limitli zamanda ok ara-
yarak ulaabilecekleri ocuk oda tekstili ve kya-
fetlerini, biz mterilerimizin ayana getiriyor ve
ertesi gn evlerine ulatryoruz diyen Renkli-
zebra.comun kurucularndan Tulu Dlge, sitenin
farkn u szlerle zetliyor: Butiimizde, ocuk-
lar iin her sezon limitli sayda, zel tasarm ko-
leksiyon rnler yer alyor. ocuklarnn sra d-
lklarn vurgulamak isteyen ve farkl tarz arayan
anne ve babalara alternatier sunuyoruz.
ocuklarn yatak odalarndaki eyalardan
gnlk yaamlarnda kullandklar kyafet,
anta ve aksesuarlara kadar her eyin bulun-
duu sitede, RoomSeven, Oilily ve Taftan gibi
tasarmlaryla ne kan markalarn rnle-
ri yer alyor. Koleksiyonlarn her birinin her se-
zon markalarn tasarmclaryla beraber sei-
lerek Trkiyeye ithal edildiini belirten Dlge,
Trkiyeye getirdiimiz markalarn Trki-
yedeki tek temsilcisiyiz. Dnya ile ayn anda
ve ayn yata bu markalarn yeni sezon kolek-
siyonlarn Trkiyede sata sunuyoruz diyor.
Ekip dnya bakentlerini dolayor
Renklizebra.comda rnleri sata sunulan
markalarn saysnn ilerleyen dnemlerde hzla
artmas sz konusu. Bunun iin ise Renklizebra.
com ekibi, dnyann nemli dizayn bakentleri-
ni gezerken yeni tasarmclarla tanp koleksi-
yonu geniletme peinde. Mteri says her ge-
en gn artan Renklizebra.coma gelen youn
talep zerine nmzdeki dnemde kurumsal
ve bayi satlarnn da balamas planlanyor.
Renklizebra.comun mevcut operasyonel
modelinin esnek ve sektrdeki hzl bymele-
ri her zaman destekleyecek bir yapda olduu-
nu belirten Dlge, Biz Renklizebra.com olarak
daha oyunun bandayz. Buna ramen, i mo-
delimizi olutururken leklendirilebilir bir ya-
pda olmasna zen gsterdik diyor.
OCUKLARIN RENKL DNYASINA
GRYOR: Renklizebra.com
TULU DLGE
Kurduumuz i
modeliyle, her admda
kaliteyi, kendine zg
ve sra d olmay
mterilerimize
sunmay hedefledik.
Renklizebra.comdaki
farkl ve ayrcalkl
tasarmlar ile sektrde
ni bir pazar yaratmay
planlyoruz.
Kendine zg, elenceli yaam ve giyim tarzlar tasarlayan markalarn yer ald online butik Renklizebra.comda, yatak
odalarndan kyafet, anta ve aksesuarlara kadar ocuklara ynelik her ey yaratc tasarmlarla buluuyor. Ni rnlerin
arlkta olduu site, ocuklarnn sra dlklarn vurgulamak isteyen anne ve babalar iin iyi bir alternatif.
I
nstagram Facebook, Pinterest ve
Twitter gibi dier sosyal medya si-
telerinden ayran ey ne? Uygu-
lama tamamen Apple iOS ve Android
mobil cihazlar araclyla fotoraf pay-
lamaya odakl olarak balad. Getii-
miz gnlerde ise webe de entegre olarak
daha fazla kitleye ular oldu. Instagram,
anlk fotoraf paylamyla markaya ki-
ilik katmas, marka bilinirlii yaratma
ve mteri sadakati oluturma asn-
dan pazarlamaclar iin esiz bir ara ha-
line geldi. Yunan yourt rmas Chobani
1,5 yl nce Instagrama katldktan son-
ra 9 bin takipiye ulaarak az bilinen bir
markay, herkesin evinde olmas gere-
ken bir markaya dntrmeyi baard.
Chobani (@Chobani), takipilerini mar-
kayla beraber fotoraarn paylama-
larna tevik ederek ve yarmalar d-
zenleyerek marka bilinirliini artrd.
Her hafta rn ieriiyle ilgili dzenle-
dii yarmalar sonucunda yourt he-
diye etti. Siz de markanz benzer ekil-
de Instagram kullanarak pazarlamak
istiyorsanz bu admlar takip edin:
1
RN VE HZMETLERNZ
TANITIN
rn ve hizmetlerinizin yaratc fo-
toraarn paylan. Skc, sradan
stok fotoraar, grakler ve metinsel
grseller paylamaktan kann.
Takipilerinize (potansiyel mteri,
mteriler, i ortaklar) kim olduunu-
zu ne yaptnz gsterirken biraz ye-
tenek sergileyin. 858 binden fazla ta-
kipiye sahip Starbucks (@Starbucks)
bunu ok doru bir ekilde yapyor.
Dijital pazarlama
MARKALARIN SOSYAL UYGULAMALARDA YEN FAVORS INSTAGRAM
Markanz Instagramda
pazarlamann 5 yolu
Yunan yourt rmas Chobani, 1,5 yl nce katld Instagramda 9 bin
takipiye ulaarak az bilinen markasn herkesin evinde olmas gereken
bir markaya dntrd. Ancak Facebookun cretsiz fotoraf paylama
uygulamas Instagramda baarl pazarlama yapmann yntemleri
var Trkiyede son dnemde Facebook ve Twitterdan sonra hzla en
popler sosyal paylam uygulamas olma yolunda ilerleyen Instagram,
grsel zenginlii ile markalara nemli deer katabiliyor te moda
markalarndan gdaya kadar byk kk tm irketler iin Instagram
zerinden geni kitlelere ulama tyolar...
MERVE EKER
Marka, her gn rnlerin yakn ekim,
ilgi ekici fotoraaryla beraber ya-
pm aamas grsellerini de paylayor.
Markann kendi kendini yok etme-
mesi iin ayn rn fotorafn iki kez
paylamayn ve rn fotoraarn
gnde 3-4 kereden fazla paylamayn
ve. Tekrarlanan fotoraar Instagram
topluluunda rabet grmez, tam ter-
sine yeni fotoraar hep ilgi eker.
2
FOTORAF YARIMALARI
DZENLEYN
Fotoraf yarmalar potansiyel m-
terileri ekmek, etkileim yaratmak
iin elenceli ve maliyetsiz bir yoldur.
Instagram takipilerinizden rnlerini-
zin kendi ektikleri fotoraarn pay-
lamalarn isteyin ve en iyilerini online
maazanzda yaynlayn.
Takipilerinizin her gn etkileimde
olmas iin gnn fotoraf kampan-
yas dzenleyin. Her gn deiik bir
konsept uygulayn. Takipilerinizden
fotoraarnz iin isim semelerini is-
teyin ya da soracanz sorular cevap-
lamalarn isteyin. Gnlk ya da hafta-
lk kazananlar dllendirin.
Instagram fotoraf yarmanz k-
k ve elenceli ekilde organize edin
ama pazarlama hedeni de ihmal et-
meyin. Levis (@Levis) #iamlevis foto-
raf yarmasyla yeni kampanya mode-
lini semek zere takipilerinden favori
Levis kyafetiyle fotoraarn pay-
lamalarn istedi. Yarma sresince
3.513ten fazla fotoraf paylald ve ka-
zanan Levis 2012 Go Forth kampan-
yasnda yer ald. Her takipinin grseli
aslnda maliyetsiz bir Levis reklamyd.
3
PROMOSYON KODU TAIYAN
GRSELLER YARATIN
Sadece bir Instagram fotorafyla yeni
rn ve hizmetler iin indirim kuponu
paylamak mteri ekmenin ve sat-
lar artrmann en dk maliyetli yolu
olabilir. 218.000den fazla takipiye sa-
hip ngiliz hazr giyim markas Topshop
(@topshop) Twitter ve Facebooku kul-
lanarak mterileri Instagram grselle-
rindeki gizli indirim kuponunu bulmaya
ynlendiriyor. Promosyonunuzu #pro-
mocode hashtagiyle kullanmay unut-
mayn. Instagramdaki hashtagler de
Twitterdaki gibi etkili bir ekilde frsat
kovalayanlar ekmek iin kullanlyor.
4
PERDE ARKASINA
GEN
alanlarnzn oste habersiz e-
kilmi mesai fotoraarn paylaa-
rak mterilerinize irketinizde neler
yaandn gsterin. Os partileri,
hayr yemekleri, rn lansman-
lar ve sektrel etkinliklerden de
fotoraar paylan. Bu tip perde
arkas fotoraar irketinizi kiisel-
letirmekle kalmaz takipilerinizle sa-
mimi bir iliki kurmanz salar ve on-
larda sizle alma istei uyandrr.
Zappos (@Zappos) online ayakkab
perakende sitesi, Instagrama ge gir-
mesine ramen perde arkas foto-
raarla ilgi ekmeyi baard. Pek ok
ayakkab fotoraf paylamasnn ya-
nnda tasarmclar arada bir renk-
li model grselleri, alanlarn ko-
mik fotoraar ve hayvan fotoraar
paylaarak hesaplarna renk kattlar.
5
TAKPLERNZ
YILDIZ YAPIN
Gnn takipisini sein ve @menti-
on yaparak dier takipilerinize tantn.
Facebook ve Twitterda olduu gibi @
mention sayesinde Instagram kullan-
clar yorumlarda birbirlerini etiketle-
yebiliyorlar. Bylelikle bir eit azdan
aza pazarlama gereklemi oluyor.
ou kullanc markalar tarafndan ki-
isel bir etkileim yaamaktan mem-
nun oluyor ve bu memnuniyetini kendi
alar araclyla paylayorlar. rne-
in kalem markas Sharpie (@Sharpie)
Sharpie kalemleriyle izilmi resimleri-
ni paylaan takipilerini gstererek yak-
lak 39 bin Instagram takipisi kazand.

lhraoat
T
rkiyedeki irketler asndan dn-
ya ile rekabette biliim teknolojile-
rinin nemi yadsnamaz bir gerek.
Ancak konu biliim teknolojilerin-
de lisans haklar ve patent olduunda gidile-
cek uzun bir yolumuz daha var. nk dnya
genelinde zellikle de ABDde lisanssz tekno-
loji kullanmna kar yrtlen mcadele daha
da iddetlendi. ABDde yeni gndeme gelen ya-
saya uyarnca hukuka aykr yani sahte dona-
nm ya da lisansz yazlm kullanan ihracatlar
artk bu lkeye rn satamayacak. Tayland-
l deniz rnleri reticisi olan Narong Seafood
Co.nun hukuka aykr IT kullanmasyla gnde-
me gelen yasa, ihracatlar nemli lde et-
kileyecek. Trkiyede biliim hukuku ve lisans
haklar zerine danmanlk hizmeti veren BTS
Avukatlk Ynetici Orta Av. Yasin Beceni, be
byk ihracat pazar arasnda yer alan ABDnin
gndeme getirdii bu yasa ile hem haksz reka-
ABDye ynelik ihracatta farkl bir dneme girildi
Lisanssz teknolojiyle
retilen rnler geri
evriliyor
ABD, yazlmlarn lisans szlemelerine aykr
kullanlmas, sahte donanm gibi sularla
mcadeleyi artrd. Yakn zamanda yrrle
giren yeni bir yasa, zellikle Trk ihracatlar
yakndan ilgilendiriyor. Yasa lisanssz biliim
teknolojileri kullanarak retilen rnlere
el konulmas ve rnlerin ABDye giriinin
yasaklanmasn ngryor. stelik CNC
tezghn zerindeki yazlmdan muhasebe
departmanndaki programa kadar geni bir
alan kapsyor. BTS Avukatlk Ynetici Orta
Avukat Yasin Beceni, Trkiye iin ABDnin
nemli bir pazar olduunu belirterek Trk
ihracatlarnda bu dzenlemelerle ilgili
bilincin artmas gerektiine dikkat ekiyor.
CANDEER MURADOLU
beti nlediini hem de IT sektrnn telif hak-
larn koruduunu ifade ediyor.
Trkiyenin en nemli ihracat
pazarlarndan biri olan ABDde lisans
ve patent ile ilgili yrrle yeni giren
yasadan bahseder misiniz?
ABDde yrrle giren yasaya gre re-
tim srelerinde hukuka aykr yani lisanssz
yazlm ve sahte donanm kullanan reticile-
rin rnlerine el konulmas yaptrm getirildi
ve rnlerin ABDde sat yasakland. irket-
ler yasa karsnda birtakm cezai uygulama-
lar kar karya kald. ABDdeki birok eya-
let bu konuda hassas davranyor. Amerikan
pazar dnyann en byk i pazarna sahip.
Dnyadaki btn ihracatlar bu pazarla a-
lyor. Bu yasa aslen haksz rekabet yasa-
s olarak adlandrlyor. ABDde nce Louisiana
ve Washingtonda kt. Daha sonra 30a yakn
eyalette yayld. Yasa bir buuk sene nce y-
rrle girdi ve hzl bir ekilde kabul grd.
Amerikan i pazarndaki gcyle lkede ge-
lien IT sektrn korumak ve ayn zaman-
da ABDye yaplacak ticarette haksz rekabeti
nlemek adna karld. Kanunda retim sre-
ci de yle tanmlanyor: reten balarn iinde
kullanlan bilgi teknolojilerinde kullanlan do-
nanm ve yazlmlar hukuka uygun olarak kul-
lanlmas gerekiyor. Ama sadece retim iinde
kullanlan IT iin geerli deil. Geni kapsamda
retim sreleri iinde CNC tezghn zerinde-
ki yazlmdan K ya da muhasebe blmnz-
deki yazlma kadar kullanlan ITnin de huku-
ka uygun olarak kullanlmas gerekiyor.
Bu yasann kmasna neden olan olaydan
bahsetmek gerekirse
Taylandl Narong Seafood Co. adl deniz rn-
leri reticisinin ABDye yapm olduu ihracat-
ta hukuka aykr yazlm ve donanm kulland-
tespit edildi. Massachusetts savclna dava
ald. retim srelerinde hukuka aykr IT kul-
land tespit edilen irket, dava sonucunda ceza
ald. irket yetkilileri hapis cezas ile kar kar-
ya kald. Ama daha sonra uzlama yoluna gidildi.
Ama irket tarafndan tazminat dendi.
Bu yasadan en ok hangi sektrlerin
etkilenmesi bekleniyor?
En ok retim sektr etkilenecek. retim
sektrnn retmi olduu rnlerinde teda-
rik sreleri de dahil olmak zere hukuka uy-
gun yazlm ve donanm kullanlmasn zorun-
lu klnyor. Dolaysyla sektrdeki her bir aktr
bu yasadan detayl olarak etkileniyor.
hracatlar bu yasadan nasl etkilenecek?
ABDde bu yasayla kendi i pazarndaki sa-
tn alma gcn kullanarak ticaret yapaca-
irketlere lkenin dnya piyasasna en faz-
la katk salad IT hem de telif sektrn
korumak istiyor. dnyasnn unun ayr-
mna varmas lazm. Hukuka uygun olmayan
IT kullanarak elde edecei kuruluk krla
aslnda bir su iliyor. Bu durum tespit edilir-
se ABDde yarglanabileceini de hesaba kat-
mas gerekiyor. irket, tasarruf edilen 1 TLnin
en az 3 TLsini demek zorunda kalyor. Bu ok
nemli bir dzenleme Artk ABDde hukuka
aykr IT kullanan irketlerin ABDye olan ti-
careti engelleniyor. hracatlar iin Trki-
yedeki mevzuata uygun hareket etme adna
itici g olmamasna ramen ticaretin engel-
lenmesi zellikle ABDye ihracatn yasaklan-
masyla kara listeye girme ihtimali var. Kara
listeye girip, baka lkelere olan ihracatnz
engellenme ile kar karya kalnabilir.
Bu yasa rekabeti nasl etkiler?
Dnya ile rekabet edebilmek iin girdi ma-
liyetlerimizi drerek retim etkinliimizi
artryor olmamz lazm. Bunu yapmann yolu
ITye yatrm ve inovasyon yapmaktan gei-
yor. Bir birim girdi maliyetinin yaratm oldu-
u retim etkinliimizi artryor olmamz la-
zm. Bu da IT rnlerine yatrm yapmak ve
inovasyondan geiyor. Baktmz zaman bir
birim girdi maliyetinin yaratm olduu retim
etkinlii 3 veya 4 birim. ITde yaratm oldu-
unuz bilgi birikimi ve inovasyon etkinliinin
katks 8 birim. Dolaysyla bunu u ekilde or-
taya koyuyorsunuz: IT rnne yatrm yap-
tnz zaman daha inovatif ve daha proaktif
ve daha rekabeti oluyorsunuz. Bunun dn-
da ABDye mal satarken rakiplerinize fark ya-
ratacak ey, ne kadar inovatif ve ITyi retim
srelerinde nasl kullandnzla llyor.
Hukuka uygun olmayan IT kullanldn da bu
irketlerin salam olduu imknlardan ya-
rarlanlamyor. O yazlmlarn kendi i sre-
lerinde etkinlik yapacak ekilde kullanlmas
desteini alamyoruz. Bunu aslnda bizim ih-
racatmzn biliyor olmas lazm.
Haksz
rekabetle
ilgili ciddi
hkmler
var
Son dnemlerde
de irketlerin
dijital veri
tabanndan ticari
srlarn alnmas
ikyetleriyle ok
karlayoruz.
Biliim hukuku
konusunda
Trkiyede ne gibi
yaptrmlar var?
Trkiyede hukuka
aykr IT yazlm
kullananlar, drt
seneye kadar
hapis cezasyla
yarglanyor.
Kullanm
olduunuz
yazlmn deerinin
kat kadar
tazminat cezasna
arptryorlar.
Uygulama
kapasitesi ile ilgili
bir sorun var.
Trkiyedeki bu
ile uraan polis
ya da mahkeme
tekilatnn says
belli. ABD kendi
hukuk gcn
kullanarak kendi
lkesinde Trkiyede
kullanlan hukuka
aykr kullanmlar
cezalandrabiliyor.
Yani ticaret
engelleniyor.
Burada haksz
rekabetle ilgili
ciddi hkmler var.
ABDde yaplan
mevzuatn bundan
hibir fark yok.
Sadece farkllk
yaratt konu ITnin
kullanm.
2010 yili iin un olononislor loron
sor ohnin yoporlon bon piyosodoli on
yulsol buyuno ohninini yopniin.
Buyuno lonusundoli iyinsorliini do
2011'in sonbohorino lodor lorudun.
Bu yozinizdo 2012 yili iin yopiin
ohninlori yorunloyip 2013 iin on
qorulorini sizinlo poylooooin.
Buyuno. 'Noioodo Turliyo hizli bu
yunosino onosyonu vo oori oii oz
dirorol dovon oi. Buyuno dordunou
oyrolo do surobilir ono Avrupo'nin
rososyono qirnosi oril loinilnoz
qibi qorunuyor. Avrupo'nin rososyon
do oloooi 2012 yilindo iso Turliyo'nin
yulsol buyunosini dovon oirnosi
ni bollonol ol doru olnoz. Folon
vornoyoyin ono 2012'do on ozindon
bir oyrolo olononinizin bir onooli
oyroo qoro luulnosini bolliyorun."
2012 yilino ililin yuloridoli oh
nini yopiin zononlordo olononi
nizin holo yuzdo / qibi yulsol bir
hizlo buyuduunu hoirlonol iso
rin. Bu porspolion bolildiindo
buyunoyo yonolil ohnininin no lo
dor isoboli olduu qorulobilir.
2013 yili iin olror yon doiiriyo
run. Huluno vo Morloz Bonlosi
son bir lo oydir ponio lopildi vo
olror qozo bosnoyo bolodilor. Zo
nonindo hiz losobilooollorini zon
noniyorun. O yuzdon olononini
zin 2013 yilindo horlosi oiron bir
hizlo buyuyoooini ohnin odiyo
run. Bon bu rolonin yuzdo /S oivo
rindo oloooini duunuyorun. IMF
Turliyo'nin 2013 yilindo yuzdo 3,b
hiziylo buyuyoooini ohnin odiyor
u qunlordo. Hulunoin iso 2013 yili
iin Oro Vodoli Froqrondo (OVF) or
oyo loyduu buyuno onqorusunu
qoiiniz oylordo yuzdo 4'o duur
duunu hoirlonol isorin.
ENFLASYON: 'Dirolsiyonun boin
dolilor onosyon lonusundo oiddi
doillor. O yuzdon onosyonun uzun
vododo yuzdo 2 oivorino dunosini
bollonol bir hoyol. Buno ronon
hon Avrupo'do hon do iorido buyu
nonin yovolonosi hon onorji iyo
lorini hon do bizin onosyonunuzu
ol honoli rolonloro indirooolir."
Enosyon lonusundo yopiin 2012
ohninlori do doru ilni qibi qoru
nuyor. 2013 yili iin buyuno ohnini
no porolol olorol onosyonun bollo
nin uzorindo iloooini soyloyobilirin.
Turliyo'do 2013 yilindo onosyon yuz
do S'in uzorindo olooolir.
CAR AIK: 'Avrupo bonlolori oid
di sorunlor yoiyorlor vo 2012 yilindo
do inonsol piyosolordoli sorsinilor
dovon odooolir. Hon onorji iyolori
nin dunosi hon olononil yovolo
no noioosindo oori oiiniz do yuzdo
6/ soviyolorino lodor qoriloyobilir."
Cori oil uzun surodir nonolordon
indi. Mooloso bu durun ol uzun suro
dovon onoyoool. 2013'un orolorin
don iiboron oori oil olror lonuu
lon bir lonu oloool. 2013 yilinin sonu
no qoldiiniz zonon iso oori oiinizin
yuzdo S9 soviyolorino qoldiini qoro
ooiz. Hulunoin no onosyonu no do
oori oii lolioi olorol duurnol qibi
bir loyqisi nooloso yol.
FAZLER: 'Morloz Bonlosinin o
izlori orirnosini bolloniyorun, ol
duurnosini do bolloniyorun."
Foizlor lonusundo yopiiniz oh
ninlor piyosodoli ohninloro yonolil
doilni nooloso. Morloz Bonlosi
virino loyduu oiz oronloriylo ozlo
oynonodiono piyoso oizlorino oslin
do ol nudoholo yopi. Bu do qosor
qo oiz oronlorinin 2012'nin ozollillo
ilinoi yorisindo oiddi orondo qorilo
nosino nodon oldu. Fiyosodoli oizlo
rin 2013'o doho ozlo qoriloyoooini
duunnuyorun, olsino onosyonun
yulsolnosino porolol olorol 2013 yi
lindo qosorqo oiz oronlorinin yulsol
nosini bolliyorun.
201S llN BOMBA GlBl TAHMlNLER
BLOG
NAN DOAN
inandogan@ommedya.com
IMF Turkiye'nin 2013 ytltnda yuzde 3,5 htzla
buyuyeceini tahmin ediyor u gunlerde. Hukumetin
ise 2013 ytlt iin Orta Vadeli Programda (OVP) ortaya
koyduu buyume ongorusunu getiimiz aylarda
yuzde 4'e duurduunu hattrlatmak isterim.
DOLAR: 'Anorilolilor dolorin doo
rini duul unol iin ollorindon qolo
ni yopiyorlor ono dior ullolor do lon
di porolorini doorsiz lilnolon qori
durnuyorlor. Dolor luru u sirolor 1.9
soviyolorindo. Ciddi bir lriz ilnosi
durunundo dolor ol doho yulsolobi
lir ono uzun vododo dolorin rool olorol
door loybonosi lozin. Anorilo hor
sono 1.b rilyon dolor oivorindo oil vo
riyor vo dovloin vorqilori orirorol bu
oillori lopono qibi bir niyoi yol.
Tolror soyloyoyin, dolorin uzun vodo
do rool olorol door loybonosi lozin
ono bu noninol olorol door loybo
doool onlonino qolniyor obii li."
Dolor lonusundo loronsor bir oh
nin yopniin qoon sono ono sovi
yo vornoniin. 2012 yilindo dolor
hon noninol hon do rool olorol do
or loyboi. 2013 yili iin bu soor
ors yondo bir ohnin yopoooin.
Anorilon dolori 2013 yilindo doho iyi
bir porornons qosoroool. Anorilon
Morloz Bonlosi bollonondon doho
onoo oizlori yulsolnoyo boloyooo
ini oilloyoool vo bu do dolorin do
or lozonnosino yol ooool. orido
iso bizin huluno yulsolon oori oil
lo nuoodolo onol iin dolorin yul
solnosino izin voroool. 2013 yilindo
dolor lurunun 2 TL'yi qoiino onil
olobiloooinizi duunuyorun.
ALTIN: 'Alinin populoriosinin
ornosinin on ononli sobobi dovlo
lorin ilqinoo poro bosno vo porolori
no door loyboirno lonusundoli
qoyrolori oldu. Uzun vodoli olorol bon
olini doru bir yoirin orooi olorol
qornuyorun ono liso vododo yoi
rinoilor iin olin oozibosini loruyor."
Alin iyolori 2012'do dolor bozindo
yuzdo / oivorindo door lozondi ono
yorli olin yoirinoisi dolorin door
loybonosindon doloyi bundon oy
dolononodi. 2013 yilindo bon olin i
yolorinin dolor bozindo 1b00 dolor sovi
yosinin olino duoooini duunuyorun.
Alin iyolori dolor bozindo holo yulsol
ilon yoirinoilorin ollorindoli olinin on
ozindon bir bolununu noldo ovirno
lori iyi olur lonooindoyin.
BORSA: 'Kriz zononlorindo bor
sonizin nosil dovrondiini honon
hor yoirinoi bilir. Hon yulsolon do
viz lurlorindon urlon hon do londi
ullolorindo loriloillori yoirinoilo
rinin noli isollorino oovop vorno
yo olion oli zoyi yobonoi yoirinoi
lor on lou zononlordo soi yoporol
borsonizin oiri uouzlonosino loli
do bulunurlor. Yorli yoirinoilor do
lorlorol yobonoiloro loilorol iyo
lorin iyioo dunosino nodon olurlor.
nunuzdoli sono bohsoiino bon
zor bir lrizlo lorilono ihinoliniz
vor vo bu durundo borsoniz do 40
bin soviyosinin olino qoriloyobilir.
Anool bon yoirinoiloro bu onqorulo
ro bolorol horolo ononolori ovsi
yosindo bulunnol isiyorun. Borso
niz indili b0 bin soviyosindo dohi
oldulo uouzdur, ozollillo rool oizlo
rin siir soviyolorindo qozinnosini qoz
onuno olirsol piyosodoli uzun vodoli
on oozip yoirin orooidir. Borsodo hi
porosi olnoyon yoirinoilorin indili
uouz iyolordon yororlonorol borsoyo
qirnolori uyqun olur lonooindoyin.
Eor oiddi bir lriz ilor do borso yuz
do 20 doho duorso borsoyo loydullo
ri yoirinlorini do orirnolorinin iso
boli oloooini duunuyorun. Kiso
vododo borsonin no yopoooini bilo
non ono uzun vododo (b yil iorisin
do) borsonizin rool qoirisinin yuzdo
b0 oivorindo oloooini duunuyorun."
Otomotiv
stanbul Park Pistinin iletmesini alan n-

tercity Ynetim Kurulu Bakan Vural Ak,
F1in dn iin grmelere baladklar-
n sylerken, halk piste ekebilmek amacyla
da planlar olduunu belirtti. Vural Ak bu plan-
lar gerekletirmek iin TO, stanbul Valilii ve
TOBBun sahipliindeki stanbul Park Pisti iha-
lesine artc rakamlar deyen ikinci isim oldu.
Birinci isim MC adl irketle ihaleyi kazanan gi-
zemli bankac Serdar Akman, paray deye-
meyince Formula 1 pisti 10,5 yllna 125 milyon
liray bulan bedelle Eyll Tarma ve onun sahibi
Vural Aka geti. Intercitynin patronu Ak ile iha-
leden bir hafta sonra pistte bulutuk.
Yllk KDV dahil 10 milyon 620 bin liralk
teklifle pisti 10.5 yllna kiraladnz.
Bu rakam nasl karacaksnz?
ncelikle Formula 1i geri getirmek istiyo-
rum ama o bir haftalk bir olay. Bu projeler iin-
de 7 takml, en az 150 otomobilli model Cuplar,
FIA Cup, DTM gibi yol otomobillerinin yarlar,
rallikros, motokross, oroad yarlar, konser-
ler, devasa ikinci el merkezleri, hastane, 7 mil-
yon dolara ortaya kacak servis, 6 bin metre-
karelik padokun ikinci katnda kurulacak yeni
ara sat showroomlar almas ana projeleri-
10 ylda
125 milyon
lira kira
deyecek
stanbul Park Pistini ilk yl 10 milyon 620 bin lira olmak zere
10,5 yllna kiralayan filo kiralama irketi Intercitynin
Ynetim Kurulu Bakan Vural Ak, 25 yldr iinde yer ald
otomobil ve motorsporlar camiasnda zirveyi hedefliyor. Ama
bu zirve, F1 yarlarnda birincilik basama gibi belli bir srede
yksek performans gerektiren bir yar krss deil. Ak,
Trkiyenin en prestijli ticari yatrmlarndan birini planlyor.
HALL OKT hallokst@turkshtmederg.com
miz. Bu tr projelerle pisti en az 10 ay alan bir
otomobil etkinlik merkezi haline getireceiz.
Trkiye otomobil sektrne ynelik
planlarnz var m?
Trkiyedeki otomobil irketleri de buray is-
tedikleri ekilde kullanabilecekler. Bernienin
pistin iletmesini yapt dnemde, pist iin iste-
nen kira rakamlar ok yksekti. Pistin korun-
mas amacn tayordu bu rakamlar. Bernienin
amac, sadece F1 yarlarnn yaplabilmesi iin
pistin salam tutulmasyd. Oysa SUV ve kam-
yon yarlar dndaki yarlar, pisti bozmaz. Biz
buna uygun projeleri hayata geireceiz.
Uzun dnemli bir kiralama yaptnz.
10.5 yl nasl geecek ve sonra ne olacak?
Komplekse gelecek 10 yl iin toplamda 125
milyon lira kira deyeceim. Pisti ve iinde bu-
lunduu araziyi yln tm dneminde hareketli
olacak bir konuma getirmek iin projeler hazr-
lyorum. F1 yar burann zirve ii. Hkmet ve
F1 patronu Bernie Ecclestone yatta anlaama-
d iin Mays 2011de son kez yaplmt. Bura-
da tek konu yat deildi tabii. zleyici says ok
dk kalyordu. Buray ayaa kaldracak bir-
ok proje gelitirdik. Bu projeleri F1 patronuna
da aktardk. Kendisine 50 bin seyirciyi garanti
ettim. Ecclestonela 7 yllk bir anlama yapma-
y istiyoruz. Tabii F1 organizasyonu ok masraf-
l. Sadece yarn olduu hafta yaklak 4-5 mil-
yon dolar harcanyor. lk 2-3 yl buradan para
kazanmay hesaplamyorum.
Neler yaplabilecek pistte?
Trkiyede retim yapan ve en ok satan
markalardan 7 motorsporlar takm kuraca-
z. Bu takmlar kendi ilerinde yaracak. En
az 150 ara olacak ve bunlar 7 yara girecek.
Her takmn iki pilotu olacak. Bu organizas-
yonda yaracak pilotlara stanbul Parkta ku-
racamz okulda eitim vereceiz. Dnyann
nl yar DTMnin bir aya stanbulda kou-
lacak. Yine FIAnn yarn getireceiz. ampi-
yon motosikletimiz Kenan Sofuolunun ya-
rt ampiyona stanbulda olacak. stanbul
Park Pistinin orman tarafndaki araziye mo-
tokros ve o-road parkuru yapacaz. Tribn-
lerin de yer alaca bu alanda yarlar dzenle-
necek. Motorsporlar etkinlikleriyle 10 binlerce
kiiyi stanbul Parka ekeceiz. Tm bunlar F1
yarna olan ilgiyi de artracak.
Piste dair planlarnz iinde otomobil
alm satm merkezi gibi bir proje de var.
Bu projeninin konsepti nedir?
ncelikle mevcut tesislere yenilerini ekle-
mek gerekiyor. Ayrca 6 deiik noktada hiz-
met veren Intercity irketimiz her ynyle bu-
rada merkezileecek. Pistin ortasnda kalan
geni alanda Trkiyenin en byk ak oto pa-
zarn kuracaz. Burada 3-4 bin ara sergile-
necek srekli olarak. nsanlar beendii ikinci
el arac test edip, satn alabilecek. Otomobilini
satmak isteyenler iin de ayr bir alan olutura-
caz. Gnde binden fazla araca hizmet verebi-
lecek bir servisi de kuracaz. Padok sahasnn
zerinde sadece F1 yarlarnda kullanlan VIP
salonlar var. Stunsuz direksiz alanlar. 6 bin
metrekareyi buluyor. Buralar otomobil marka-
larna showroom olarak kiralayacaz.
Baka aktiviteler de planlyor musunuz?
ncelikle stanbul Park Pistini bir nevi halka
aacaz. Hafta sonu dzenlenecek yarlarla 10
binlerce kiiyi piste ekmek istiyoruz. Ama sa-
dece yaracaklar gelmeyecek. Gelenler de sade-
ce yar izlemeyecek. ocuklar iin zel oyun
alanlar olacak, k restoran ve kafeler yer alacak.
Yarlara entegre konserler de yapmay istiyoruz.
Byle bir konser alan Trkiyede yok. zetle pist
hayatn yaand bir alan olacak. steyen ara
sahibi, makul bir cret karlnda pistte gazla-
yabilecek. stanbul Parkta ayn zamanda tam te-
ekkll bir hastane yer alacak. Yeil alanlar da
artracaz. 100 bin aa dikeceiz.
26 milyon
dolarlk garaj
Vural Akn stanbul
Parkn padok alanndaki
geici yerine tanan
garajnda 50ye yakn
ok zel otomobili var.
Trkiyede sadece bir
adet bulunan Ford GT,
Dodge Viper SRT 10
Roadster, 720 beygirlik
yar Dodge Viper,
dnyada sadece 11 adet
kalan 1994 Lamborghini
Diablo SV, Mercedes E
Serisi 63 AMG, BMW
M3 Cabrio, Nissan GT R,
Ferrari 430, Ferrari 458,
Audi R8 V10 Roadster,
Dodge Challenger SRT,
Maserati Grand Sport.
Klasikler arasnda
ise Lamborghininin
1967de rettii ilk
modeli Espada, 720
beygirlik kamyonet
1959 Chevy Street Rod,
1950li yllarn en hzls
Jaguar Drophead Cabrio,
Henry Fordun olu iin
zel olarak tasarlatt
1947 model Lincoln
Continental Coupe
modelleri bulunuyor.
30 BN ARALIK FLO LE YOLLARDA
>Vural Ak, Trkiyenin en
byk operasyonel leasing
irketi ntercitynin kurucusu
ve yzde 55 orta. 30 bin
aralk losu yollarda dolayor.
>Manisadaki 3 bin dnmlk
badem ve ceviz aalarndan
oluan tarlalarda, Eyll Tarm
irketiyle bin renci okutuyor.
>Drt yldr bu iin peinde
olduunu syleyen Vural Ak,
Trkiye Cumhuriyetine 300
milyon TLye mal olan bu pisti
ekonomiye kazandrmak, yeni
kr merkezi yapmak istiyor.
>te bu isim imdi 9 milyon
TLsi kira, 1.5 milyon TLsi de
KDV olmak zere yll 10.5
milyon TLye stanbul Park
pistini ihale ile kiralad.
>Formula 1in sahibi Bernie
Ecclestone ile 4 yldr grme
yaptn belirten Ak, Bernie,
bu ii Trkiyede yapacak
kiinin ben olduumu biliyor
motivasyonuyla hareket ediyor.
>ntercitydeki orta
Mitsibushi Finans, BDDKdan
banka kurma izni bekliyor.
>26 milyon dolarlk antika ve
koleksiyon otomobillere sahip.
201SN YENl MODELLERl
Markalar yenilikte hiz kesmeyecek
HALL OKT
haliloksit@turkishtimedergi.com
DNYA otomotiv sanayi, Avrupada
son yillorin on buyul duuunu loy
dodon soiloro oro bulnoyo olii
yor. Bozilori ABD, Hindison, Fusyo,
in qibi qolini vo qolinolo olon
pozorloro younloirlon, bozi dovlor
iso luulnoyo qidorol obrilo lopo
no, ii ilorno qibi onlonloro yono
liyor. Sonoyinin yonoin lolorindo
lonuulon bu onlonloro lorilil, Ar
Oo vo urun qoliirno bolunlorindo
li nuhondislor ilo osorinoilor do
horil horil oliiyorlor. 2013 yilindo
uloioilori oozbodoool yoni nodol
lorin pol ou londini qosornoyo
bolodi. o norlolor vo 2013 yilin
do yolloro iloool yoni nodollor.
AUDI
Yonilonon A3 nodolinin b lopili
vorsiyonu A3 Sporbool, 2013 yilinin
ill yorisindo Turliyo yollorindo olo
ool. Yilin sonlorino doru iso A3'un
Sodon vorsiyonu irinolor osiroool.
BMW
b Sorisi'nin in'do uroilon uzun vor
siyonu b20L, 2013 yilinin ill oyroindo
Turliyo'do oloool. Yilin ilinoi oyroin
do iso 3 Sorisi'nin Tourinq yoni soion
voqon vorsiyonu qoliyor. Ayni orihlor
do 3 Sorisi'nin b lopili Oron Tourisno
soonoi do ihol odilnoyo bolonoool.
2013 yilindo odoo yoni nodol ooino
qoon BMW, yoni 6 Sorisi'nin 4 lopili
YenI ytlda TrkIye yollartna tkacak yenI modellerIn saytst, mevcut modellerIn yenI
versIyonlartyla toplam 50'ye yaklatyor. OtomobIl tutkunlartyla bulumaya baztrlanan yenI
modellerIn IInde Renault ClIo Sport Tourer ve Fluence, Ford TransIt Custom, Toyota Corolla
gIbI yerlI retIm modeller olsa da byk ounluk Itbal modellerden oluuyor.
oouposi, 'Oron Coupo"nin yoni siro yoni
4 Sorisi ihol odilnoyo bolonoool. Bo
lonqio Coupo olorol qoloool 4 Sorisi,
yilin son oyroindo Cobrio olorol
do soio iloool. Yilin son oyroin
do BMW Xb do uunou nosliylo soio
sunuloool. BMW 1 Sorisi'nin ooupo vor
siyonu iso 2 Sorisi olorol 2013'un son
oyroindo pozordo oloool.
CHEVROLET
En luul sinioli onsiloisi Sporl,
nolyojlonon vorsiyonuylo 2013 yili
bolorindo Turliyo'do oloool. Morlo
nin yoni luul SUV'u Trox iso Turliyo
yollorino ilnol iin bohori bolliyor.
CITROEN
Morlonin oniroro sloqoniylo
pozorlodii luul sinioli luls no
dollorindon DS3'un ussuzu yoni
Cobrio soonoinin, onunuzdoli yi
lin illbohorindo Turliyo'do soio
sunulnosi bolloniyor. Ayrioo bozi
surpriz nodollorin yoni siro soio
olon CElysoo'nin orlli noor soo
nollori do ihol odiloool.
DACIA
Modol yolpozosini boon sono yo
niloyon norlo, 2013'o hoi ioori sini
indoli yoni Dollor'in yoni siro Lodqy
nini voni uloioilorin boonilorino
sunoool. Hor ili nodol do, Mor oyi oi
vorindo soilnoyo bolonoool. Morlo
nin son zononlordoli on populor no
doli SUV Dusor'in nolyojli vorsiyonu
do 2013'un ilinoi yorisindo qoliyor.
FIAT
olyon norlonin unu bolodii
vo qozlodii b00 oilosinin yordon doho
yulsol vo onlsiyonol uyosi b00L,
2013' yilinin yoni nodollorindon biri
olorol ihol odilnoyo bolonoool.
FORD
Morlonin SUV siniindoli onsiloi
si Kuqo'nin ononon yonilonon vorsi
yonu, 2013'o soilnoyo bolonoool.
Kuul sinio Turliyo'nin on ol soi
lon nodoli olon Fioso'nin on lisni do
iirilni vo yoni noor vo onzinon
soonollori bulunon qulondirilni
vorsiyonunun on soiino boloyon
Ford, yoni Tronsi Connoo'i do yino
2013 yili sonlorindo piyosoyo sunoool.
HONDA
Morlonin uzun surodir bollonon
vorqi ovonojli ill luul hooinli di
zol noorlu nodollori 2013 yilindo
Turl uloioilorin boonilorino su
OTO AJANDA
PEUGEOT
Molyojlonon FCZ, 2013'un ill yo
risindo, 20S'in qulu vorsiyonu olon
OTi iso ilinoi yorido piyosoyo ilo
ool. Bununlo birlilo 301'in yoni no
or soonollori do qoloool.
RANGE ROVER
Fuordo siporilori olinnoyo bolonon
yoni Fonqo Fovor'in yolloro ilii, nuh
onolon 2013'un ill oyroindo oloool.
RENAULT
Burso'do uroilon vo nolyojlonon
Fluonoo, 2013 ill oyrolo bolloniyor.
Ayni donondo ononon yoni Synbol
do soio sunuloool. Yino Burso'do
uroilon ononon yoni Clio Spor Tou
ror 2013'un ill oyroindo soilnoyo
bolonoool. Yilin ill yorisi iindo yoni
Soonio vo nolyojli Konqoo, ololrilli
ZOE, nolyojli Loiudo vo ononon
yoni Moqono do siroyo qiroool.
SEAT
Tononon yonilonon Loon ubo'o,
yoni Tolodo iso Mor'o soio iliyor.
SKODA
Morlonin iddioli yoni lonpol sodo
ni Fopid, 2013 Mor'o Turliyo yollorino
iloool. Yil iindo on ol soon nodoli
Ooovio'nin do ononon yonilonni
olorol Turliyo'do soiino bolonoool.
TOYOTA
Yonilonon ilinoi nosil Auris, 2013'un
ill oyroini bolliyor. Turliyo'do uroi
lon yoni Vorso do, bonzor zononlordo
soio sunuloool. Ayrioo ononon yoni
FAV4'un do qoloool yil iindo soio
sunulnosi bolloniyor.
VOLKSWAGEN
Yoni Ool'un orlli noor soonol
lori bolloniyor.
VOLVO
Tononon yoni V40 nodoli, onu
nuzdoli oydon iiboron soio sunulu
yor. Ayrioo V40'in doho yulsol yopili
Cross Counry vorsiyonu do oyni o
rihlordo piyosodo oloool.
2013 YEN MODEL TAKVM
MARKA MODEL IKI TARH
Audi A3 Sportback Yln ilk yars
A3 Sedan Yln son eyrei
BMW 520L Yln ilk eyrei
3 Serisi Touring Yln ikinci eyrei
3 Serisi Gran Yln ikinci eyrei
Tourismo
6 Serisi Gran Yln ortas
Coupe
4 Serisi Coupe Yln son eyrei
4 Serisi cabrio Yln son eyrei
X5 Yln son eyreiw
2 Serisi Yln son eyrei
Chevrolet Spark Yln ilk ay
Trax Bahar aylar
Citroen DS3 Cabrio lkbahar
C-Elyseenin -
farkl motor
seenekleri
Dacia Dokker Yln ilk ay
Lodgy Yln ilk ay
Duster Yln ikinci yars
Fiat 500L 2013 yl
Ford Fiesta ubat ay
Kuga ubat ay
Transit Yl sonu
Honda Civic hatcback Mays ay
1.6 lt dizel
CR-V Mays ay
CR-V 1.6 lt Yln son aylar
Hyundai Santa Fe Yln ilk yars
Kia Pro Ceed Yln ilk eyrei
Mazda Mazda6 2013n ilk eyrei
Mercedes CLA -
E Serisi -
Nissan Juke Nismo Yln ikinci eyrei
Note Yln sonlarna
doru
Opel Adam 1.2 lt Mart aynda
piyasada
Peugeot RCZ 2013n ilk yars
208 GTi Yln ikinci yars
301in motor -
seenekleri
Range Rover Range Rover 2013n ilk
eyrei
Renault Fluence Ocak ay
Symbol Ocak ay
Clio Sport Tourer Yln ilk eyrei
Scenic Yln ilk yars
Kangoo Mays ayndan sonra
Elektrikli ZOE Yln ilk 6 ay
Latitude Yln ikinci yars
Megane Yln son aylar
Seat Leon ubat
Toledo Mart
Skoda Rapid Mart
Octavia Yln ilk 6 ay
Toyota Auris lk eyrek
Verso lk eyrek
RAV4 Mays
Corolla Haziran-Temmuz
Volkswagen Golfe motor -
seenekleri
Volvo V40 Ocak ay
nulnoyo boloniyor. ll luul dizol
noorlu Hondo iso Moyis oyindo so
ilnoyo bolonoool olon Civio HB
1.6 dizol oloool. 100 ln'do 3.4 liro
yoli uloiniylo dillo olon no
dol ilo oyni qunlordo yoni CFV do
Hondo boyilorindo yorini oloool. Yil
sonuno doru CFV'yo 1.6 liro dizol
noor soonoi do ollonoool.
HYUNDAI
Morlonin 2013'oli ononli yonilil
lorindon, Auoshov'do do sorqilonon
yoni Sono Fo oloool. Aro, 2013'un
ill yorisindo bolloniyor.
KIA
Turliyo lonsnoni Irino Shoyl o
liindo yopilon yoni Froooo'd nodo
linin, 2013 yilinin ill oyroindo Avru
po ilo oyni zonondo Turliyo yollorino
ilnosi bolloniyor.
MAZDA
Yonilonon Slyooiv olnolojisino
sohip nodollorinin ilinoisi Mozdo
6'nin, 2013'un ill yorisindo oonobil
ulunloriylo bulunosi bolloniyor.
MERCEDES
Ooloool yil CLA qibi surpriz nodol
lor qoirnosi bolloniyor. E Sorisi iso
2013 yili ilinoi yorisindon iiboron Turli
yo'yo qolobilir ohnini yuruuluyor.
NISSAN
sonbul'doli uordo oniilon Julo
nodolinin Nisno vorsiyonu ilinoi oy
rolo soio sunuloool. Ayrioo yoni Noo
do norlonin 2013 surpriz yonilillori
orosindo soyiliyor.
OPEL
2013' yilindoli on ononli yonilii,
Mor oyindo 1.2 l bonzinli noorlo so
io sunulnosi plonlonon ninil Adon
nodoli oloool.
CANDEER MURADOLU candegermuradoglu@turkshtmederg.com GKHAN GEZK fotoraf
P
ek oumuz tarafndan zeb-
ra perde olarak bilinen izgili
perde modeli, os ve brolar ile
zdelemi olsa da son dnemde mo-
dern evlerin dekorasyonunda nem-
li bir yer tutmaya balad. Uzun yllar ev
tekstili alannda alan Ferhat Altun-
ta ve Fatih Akdan kurduklar Fateks,
gnmzde bir trend haline gelen zeb-
ra perdelerin retimi zerine uzman-
lam bir marka. Fateks Ynetim Ku-
rulu Bakan Ferhat Altunta, Ortam
Fatih Akda ile birlikte tek rn zerin-
de younlamay tercih ettik. nk i
hayatndaki felsefemiz, iimizi en iyi e-
kilde yapmak Bylece 2011de ev tekstili
alannda o gne kadar byk oranda it-
hal edilen zebra perde iine girme karar
aldk. lk gnden bu yana Fateks olarak
tasarmndan retimine kadar sat ve
sat sonrasndaki tm sreleri kendi
bnyemizde ynetiyoruz diyor.
Trkiyede, yeni baland
Ana rn olarak zebra perde reten
Fateksin rn gamnda 240 adet de-
sen zerinde farkl renk ve kalitelerde
eitler yer alyor. Bu rakamn 1700lere
kadar ktn syleyen Ferhat Altun-
ta, rettikleri kumalar mekanizma-
l sistemde 4 farkl ekilde bitmi perde
haline getirdiklerini ifade ediyor.
Fateks, nmzdeki dnemde zebra
perdenin yan sra dz stor, fonluk ku-
ma ve tl kumatan da perde retmeyi
planlyor. Altunta, Amacmz mte-
rilerimize evlerinde daha ok ve eitli
kombin rnler sunabilmek. Zebra per-
de Trkiyede retimi yeni yaplan bir
rn. Olduka kullanl olan zebra per-
deler artk hemen hemen her meknda
karmza kmaya balad diyor.
Hedef, yzde 100 bymek
Bursa Demirta Organize Sanayi Bl-
gesinde bin metrekarelik alanda faali-
yet gsteren Fateks, 2013 ylnda retim
alann 3 bin 500 metrekareye kadar -
karmay hedeiyor. irketin aylk re-
tim kapasitesi 50 bin metre. Altunta,
Fateksin yllk kapasite ise ortalama
600 bin metre olduunu ifade ediyor.
Bu yl rettikleri zebra perdelerin yz-
de 30unu ihra ettiklerini ifade eden
Altunta, Bugn Trk Cumhuriyet-
ler ve Ortadou lkelerine ihracat ya-
pyoruz. Ciromuzun yaklak yzde
26sn ihracattan elde ediyoruz. Gele-
cek yllarda Avrupa lkelerine de ih-
racat planlarmz arasna aldk. Bunun
iin grmelerimiz balad diye ko-
nuuyor. Bu yl yaklak 2,5 milyon
dolar ciroyla kapatacak olan Fateksin
2013teki hede yzde 100 bymek.
FERHAT ALTUNTA
FATH AKDA
Fateks A.. Kurucular
Zebra perde Trkiyede retimi yeni
yaplan bir rn. Olduka kullanl olan
zebra perdeler, artk hemen hemen her
meknda karmza kmaya balad.
Turkiye'deki saytlt zebra perde ureticilerinden Fateks, geen ytl uretiminin
yuzde 30'unu ihra etti. Bursalt irketin onumuzdeki donem hedefi ise duz stor,
fonluk kuma ve tul kumatan da perde ureterek iki kat buyumek...
ZEBRA PERDENN
TRKYE'DEK TEK
ADRE$: FATEKS
KOB DNYASI
ANA RN OLARAK ZEBRA PERDE RETMEKLE BRLKTE, RN GAMINDA
240 ADET DESEN ZERNDE FARKLI RENK VE ETLER YER ALIYOR.
HSBC
F
igensoft, mobil teknolojiler ala-
nnda gelitirdii kurumsal -
zmlerle Trkiyenin en byk
yazlm irketleri arasnda yer alyor. Fi-
gensoft Ynetim Kurulu Bakan smail
Bayraktar kardeleri Binnaz Bayraktar
ve Mehmet Bayraktar ile annelerinin
adn verdikleri irketin temellerini 1997
ylnda anakkalede atyorlar.
2001 ylnda Ericsson Mobility World
ile mobil teknolojiler zerine alma-
ya balayan irket, daha sonra 2002 y-
lnda Turkcell i orta oluyor. Bu tarih-
ten sonra kurumsal mobil teknolojilere
odaklandklarn syleyen smail Bay-
raktar, Mobil teknolojilere odaklan-
mamz, bu alanda yeni rn ve servis-
ler gelitirerek bymemizi salad
diyor. Figensoftun mobil teknolojiler
alannda gelitirdii kurumsal zm-
ler arasnda toplu mesajlama, interak-
tif servisler, mobil uygulamalar, mobil
pazarlama, mobil imza, mobil deme ve
lokasyon tabanl servisler bulunuyor.
Servislerinin kurumlarn verimlili-
ini artran, gnlk ileyilerini hzlan-
dran ve giderlerini azaltan seenekle-
re sahip olduunu syleyen Bayraktar,
rnlerimizi mterilerimizin talepleri
ve ihtiyalar dorultusunda deitire-
biliyoruz. Bu esnek yapmz sayesinde
kurumlara zel zmler retebiliyo-
ruz. rnlerimizin bu esnek yn ne-
deniyle aslnda rn portfymz s-
nrlamak pek mmkn deil diyor.
Tescilli teknoloji markalar var
Figensoftun Posta Gvercini, Ekip
Nerede, Servis Mobil gibi tescilli marka-
lar bulunuyor. Yurt dndaki ilk osini
Azerbaycanda aan irket, 2009 ylnda
KKTCde de ikinci osini kurdu. irke-
tin Azerbaycanda Azercell, KKTCde ise
Kuzey Kbrs Turkcell ile i ortaklkla-
r bulunuyor. 2012 ylnn mobil teknolo-
jiler asndan hareketli bir yl olduunu
belirten Bayraktar, Yeni hizmetlerimi-
zin yannda mevcut hizmetlerimizi ge-
litirmeye byk nem verdik ve by-
me hedemizi yakaladk diyor.
Figensoftun yazlm ekibinde 10 m-
hendis bulunuyor. irketin, geen ylki
cirosu 4 milyon TLden fazla. Ar-Ge a-
lmalarna cirodan yzde 10 pay ayran
irket, zellikle bu alanda bymeyi he-
deiyor. Mobil teknolojilerin hzla geli-
tiini ve hizmet verdii sektrleri de de-
itirdiini syleyen Bayraktar, Mobil
teknolojiye yatrm yapmak artk ka-
nlmaz. Deiimi takip etmek iimizin
znde var. Bu dorultuda nmzdeki
yl gerek insan kaynaklar gerekse ope-
rasyonel anlamda yatrmlar yapmaya
devam edeceiz diyor.
SMAL BAYRAKTAR
Figensoft Ynetim Kurulu Bakan
Mobil teknolojiye yatrm yapmak
artk kanlmaz. Hem deiimi
takip etmek hem de bu deiimlere
adapte olarak yeni zmler retmek
adna nmzdeki yl gerek insan
kaynaklar gerekse operasyonel
yatrmlar yapacaz.
1997 ytltnda u harde taraftndan hurulan yaztltm irheti Figensoft, Turhcell ve
Ericsson'un da aynt zamanda i ortat. irhetin gelitirdii ozumler arastnda toplu
mesajlama, interahtif servisler, mobil uygulamalar ve lohasyon tabanlt servisler var.
MOBL TEKNOLOJYE
ODAKLANARAK
BYMEY BAARDI
YURTDIINDAK LK OFSN AZERBAYCANDA AAN FGENSOFTUN POSTA
GVERCN VE SERVS MOBL GB TESCLL MARKALARI BULUNUYOR.
HSBC
KOB DNYASI
HSBC
S
u artma cihaz sektrnde fa-
aliyet gsteren Waterbox, Tr-
kiyede bu sektrde retim ya-
pan tek irket olma zellii tayor.
2000li yllarn banda ABDde tank ol-
duu su artma sistemini Trkiyeye ge-
tirme karar alarak Waterbox kuran Y-
netim Kurulu Bakan Emre Ermi, O
yllarda zellikle ambalajl sularn hem
tketiciye hem de iyerlerine maliyetinin
yksek olduunu grdm. Dier taraftan
gelien su artma teknolojileri sayesinde
musluklara gelen su, iebilecek en sa-
lkl suya dntrebiliyordu. Buradan
hareketle 2005 ylnda 100 bin TL serma-
ye ile irketi kurdum diye anlatyor.
Ankara OSTMde faaliyet gsteren
Waterboxn rn portfynde 7 rn
modeli var. 2012de atklar fabrika
Avrupann en byk su artma cihaz
reten tesisi olma zellii tayor. Fab-
rika ayda 10 bin, ylda 100 bin adedin
zerinde su artma cihaz kapasitesine
sahip. Filtre retim kapasitesi ise yllk
1 milyon ltre. Ermi, Son yllarda su
artma makinelerine olan ilginin artt-
n grdk. Pazarda Uzakdoudan ge-
len makinelerin fazlalamas zerine
daha iyi rekabet edebilmek ve dnya
su artma tesisi pazarnda iddial olabil-
mek iin tesis yatrm yaptk. u anda
da satlarmz artrmak iin eitli a-
lmalar yapyoruz diyor. 2013te 1 mil-
yon TLlik Ar-Ge yatrm yapacaklar-
n syleyen Ermi, Piyasaya srlecek
10 yeni modelimiz var. Bunlardan 6 ta-
nesi iyeri, 4 tanesi de konutlara yne-
lik. Bu cihazlar, sadece Trkiye pazar-
na deil dnya pazarna hitap edecek
nitelikte diye konuuyor.
2013 ciro hede 30 milyon dolar
Waterboxn 2013 ylnda 1 milyon
dolarlk ihracat hede bulunuyor. Er-
mi, bu yl ihracat artrmak iin Avru-
pa ve ABDdeki su teknolojisiyle ilgili
fuarlara katlacaklarn sylyor. ir-
ket, arlkl olarak ABD ve Trk Cum-
huriyetlere ihracat yapyor.
2012yi 20 milyon TL ile kapatmak
istediklerini syleyen Ermi 2013te
30 milyon TL ciro hedeyle yzde 50
byme planmz var diyor. zellikle
mesai saatleri iinde ime suyu ihtiya-
cn ambalajl ime suyuyla karlayan
kurumlarda ciddi bir maliyet dodu-
unu belirten Ermi, Profesyonel bir
su artma cihaz satn alarak bedava
denilecek bir rakama ok lezzetli bir
su elde etme imknna sahip oluyor-
sunuz. u anda btn bakanlklarda
rnlerimizle yer alyoruz. Ziraat Ban-
kas ve Bilkent niversitesi yurtlarn-
da kullanlyor. Pek ok banka ile g-
rmelerimiz de devam ediyor diyor.
EMRE ERM
Waterbox Ynetim Kurulu Bakan
Su artma cihaz sektrnde retim
yapan tek irketiz. Tesisimiz ayda 10
bin, ylda 100 bin adet su artma cihaz
retme kapasitesine sahip.
Emre Ermi'in 2000'lerin batnda ABD'de tantk olduu su arttma sistemini model
alarak kurduu waterbox, ytlda 20 milyon TL ciro elde ediyor. Pazarda Uzakdou
urunlerine kart rekabet eden irket, 10 yeni modeli ile olduka iddialt.
ARITMA CHAZI RETC$
WATERBOX'IN HEDEF
YZDE 50 BYMEK
WATERBOX, ANKARA OSTMDEK 33 BN METREKARELK RETM TESSYLE
AVRUPANIN EN BYK SU ARITMA CHAZI FABRKASINI KURDU.
BUNDAN 10 yl ncesine gittiimizde dijital dnya ve
mzik endstrisinin tek konutuu ey Napster idi. M-
zik endstrisinin geleneksel ezberlerini bozan Napster telif
kavramn alt st ederek sektrn kucana saatli bomba
olarak att. imdi devrimsel teknoloji 3D Printing ile bir re-
enkarnasyon yaanaca korkusu geleneksel endstrileri
sarm durumda. Bu korkuya yol aan ey 3D printerlarn
son zamanlarda inanlmaz derecede ucuzlamas. lk piya-
saya srlen 3D printerlar 100 bin1 milyon dolar arasn-
dayd. imdi 10 bin hatta baz
ev tipi 3D printerlar 1000 dola-
ra bulunabiliyor. Bu da sz ge-
limi bir oyuncak endstrisi-
nin rettii rnn taklidinin
evlerde bile yaplabilmesi an-
lamna geliyor. Ancak skn-
t bal bana 3D Printerdan
kaynaklanmyor. Tpk Mp3n
korsanlamas gibi rn pro-
totiplerin CAD dosyalarnda online dnyaya salmas bun-
larn piyasaya kmadan ok ncesinde evlerde bile taklit
edilmesini mmkn klacak. Tpk bir Radiohead albm-
nn piyasaya kmadan arklarn stdyodan internete
yaylmas gibi, bir irketin inovatif bir tasarmnn szmas
durumunda bunun 3D printer ile ucuz retilip oaltlmas
mmkn olacak. Bu yzden endstri devlerinin bu alanda
telif haklar dzenlemeleri iin imdiden lobi faaliyetlerine
baladklar haberleri geliyor. retim 3D printer ile garajlara
hatta evlere kadar girmek zereyken bu alandaki telif d-
zenlemelerin alaca yol da merakla takip edilecek.

YNE YENDEN
KORSAN KORKUSU
Mp3 dnemine
damgasn
vuran korsan/
telif tartmalar
3D printing
teknolojisinin
gelimesiyle farkl
bir platformda
karmza kt.
Blackberryyi
canlandracak
tasarm kabilesi
DJTAL ada devlerin uzun sre lider kalabilmesi ok
zor. Blackberry reticisi RIM bunun en arpc rnekle-
rinden biri. Artk sertleen rekabet srasnda her yat-
rm ve kk gzken her satn alma fark yaratan bir rol
oynayabiliyor. 2009da akll telefon sektrnde yzde
50den fazla Pazar pay bulunan RIM bu sene yzde 4,7ye
kadar dt. IDC Blackberrynin gelecek sene kamu ve
kurumsal mterilerde liderlii iPhonea kaptraca-
n ngryor. Ancak Blackberrynin oynayaca kartlar
henz bitmedi. RIMin 2010 y-
lnda o dnem kimsenin dikka-
tini ekmeyen bir satn almas
ilk meyvesini veriyor. RIMin 117
milyon dolara satn ald sve-
li teknoloji-tasarm evi Te As-
tonishing Tribe (artan Kabi-
le anlamna geliyor) 2013 Ocak
aynda kacak Blackberrylerin tasarm ve arayzn
stlendi. Prototipi gren analistler, uygulama gelitirici-
leri ve RIM i ortaklar ortaya kan sonucun gz kama-
trc olduunu sylyor. RIM yneticilerine gre zellikle
arayz gemi Blackberry tecrbesinden ok daha farkl
olacak. Yeni iletim sistemi BB10un ayn zamanda uygu-
lama yazlmclarn gelitirmesine ak olaca belirtiyor.
Daha da tesi sveli tasarmclar sayesinde elenceli bir
iletim sistemi Blackberry kullanclarn bekliyor.
RIMin gzlerden
rak satn ald
sveli teknoloji
tasarm atlyesi
Blackberryyi
altn alarna
dndrebilir.
GELECEE DAMGASINI
VURACAK 3 TREND
HER BR ayr bir baar hikayesi. Teknoloji alannda grl-
memi baarlara ve rakamlara ulatlar. Apple, Google, Ama-
zon ve Facebook drtlsnden bahsediyoruz elbette. rne-
in Apple Tek bana S&P 500n toplam deerinin yzde
4,5ini oluturmay baard. Google bir arama motoru devi,
Android iletim sistemleri dnyann drt bir yannda son kul-
lancya ulayor. Amazon e-kitap devi olarak yava yava
BRBR ardna kan yeni rnler, mahkemede sona eren
ve devam eden patent davalar derken iki retici Samsung
ve Applen tatl sert rekabeti yeni bir boyut kazanyor.
Samsungun kurumsal mteri biriminin bandaki isim Ti-
mothy Wagner iddial bir ekilde Kurumsal pazarda birinci
olma karar aldk derken, rekabetin tilini de ateledi. Bu
hedefe giden yolda Samsungun kar-
sndaki en byk rakip elbette Apple.
Apple kurumsal pazarda RIMi devire-
rek bu alanda byk bir gvene sahip.
iPhone ve iPadlerin profesyoneller ta-
rafndan benimsenmesi Applea uzun
seneler srecek bir liderlik verdi.
IDCye gre kurumsal pazarda en az
2016ya kadar Apple liderlii koruya-
cak. Tim Cook da byk irketlerin
yzde 80inin kendilerini tercih ettiini
belirtmiti. Samsungun bu kadar g-
l bir rakip ile kaprken elbette en-
vanterinde baz silahlar bulunuyor. Bu
silahlardan en nemlisi irketlere zel
bulut biliimde de n plana kyor. Fa-
cebook ise milyarlk nfusu ile dnyann
nc byk lkesi. Herkes bu drt-
lnn daha hangi zirvelere ulaacan
tartyor. Ama bu byk drtl yollarna
arkada rekabet soru iaretleri brakarak
ilerliyor. Analistlere gre bu drtlnn bu
kadar bymesi gelecekte alarm veren 3
trende yol ayor. Bunlardan birincisi bu
rmalarn ar glenmesinin kaza-
nan neredeyse hepsini alr nosyonuna
brndrmesi. Bu devler asl sektrle-
rini domine ederken birbirinin sektrlerine girseler de gl
olann rekabeti karsnda eziliyorlar. kinci trend ise tketi-
cileri ilgilendiriyor. Her bir irket kendi ekosistemini gl bir
ekilde oluturdu. Ancak bu durum krini deitiren tketici
iin grnmez bir duvar oluturuyor. Sektrn bu yaps de-
vam ettike tketicilerin bir platformdan tekine geiinde
karsna kan grnmez duvar amas pek de mmkn ol-
mayacak. nc trend bu devlerin olas rakipleri daha ser-
pilmesinden itibaren yutuyor olmas. rnein Amazonun 3
milyar dolara online ayakkab maazas Zapposu satn alma-
s bu alanda rekabet etmek istemediini gsterdi.
zmler olacak. Apple tercih edilmesine ramen irketlere
terzi ii zm sunma yoluna gitmedi. Ayrca Samsungun
nndeki bir baka frsat da mobil zmlerde dk mali-
yeti gz nnde bulunduran kurumlar. te yandan Sam-
sungun CIOlar Androide yneltmesi iin youn almas
gerekecek. Yine IDCye gre 2012de satlan 125 milyon iPho-
ne cihaznn yzde 50sinde kurumsal
irketlere ynelik uygulamalar yer al-
yor. Andro-idde ise bu oran sadece
yzde 20. Her platformda olduu gibi
kurumsal platformda da Androidin
uygulamalardaki standart problemi
burada da ortaya kyor. Sonu olarak
bu iki rmann kurumsaldaki rekabeti
de byk heyecan verecek.
Teknolojinin 4 devi Apple, Google,

Amazon, Facebook etkileyici rakamlara
ulayor. Ancak beraberinde de endie
yaratan 3 trendi de getiriyor.
Samsung ve Apple kurumsal ringine kyor
Bireysel tketici pazarn domine eden
iki dev irket iin yeni bir rekabet
alan alyor. Samsung, Applen gl
olduu kurumsal pazarna gz dikti.
lnfograflk
10 ADIMDA MOBL PAZARLAMA
2014ten itibaren
mobil internet
kullanm masast
internet kullanmn
geeceinin
sinyallerini verdi.
ABDde mobil uygulama gelitirmek iin ortalama
cret saat ba 60$ ile 150$ aras deiiyor. Komple
mobil uygulama gelitirme projeleri de 8.000$ ile
30.000$ arasnda deiiyor.
Lokal bir bilgiye ulamak isteyen mobil kullanclarn %59u lokal iletmeyi ziyaret ediyor.
rnn faydalarn gsteren bir
grselin kullanlmas, dntrlme
oranlarnda art salayarak
avantajl olduunu kantlamtr.
Lokal bilgiye
ulamak
isteyen mobil
kullanclarn
%61i lokal
bir numaray
arayacaktr.
Akll telefon kullanclar iin mobil
sitenizi annda ziyaret edebilmelerini
salayan QR kodlar kullann.
Akll telefon sahipleri
ounlukla email ve
Facebooku youn
kullanyor: Akll telefon
sahiplerinin %45i
gn boyunca dzenli
olarak email hesaplarn
kontrol ediyor.
Tketicilerin yaklak
%72si cep telefonlarn
kupon, frsat ve
indirimlerden haberdar
olmak iin kullanyor.
GR
N
D
R
M
10TL
%
5
Mobil cihazlardan Facebook ve Twitter
trai daha youn oluyor.
Mobil
kullanc
oran
Web sitenizi
bilgisayar
ekrannda
olduu gibi
telefonda da
ok gzel
gzkecek
ekilde
tasarlayn.
rnnz iin gerekten bir uygulamaya
ihtiyacnz var m?
Bir tane gelitirmeye karar vermeden nce tm
faktrleri gz nnde bulundurun.
rnle ilikili grseller kullann (bir
grsel 1.000 kelimeye edeer).
Aramak iin tkla
numaras ekleyin.
Facebook ve Twitter
sayfanza link verin.
Mterilerinizin size ulamas iin harita bilgisi paylan.
Markanzn web sitesinden email bilgilendirme
listesini etkin hale getirin.
Twitter Facebook
44 55
Markanz mobil
reklamlarla tantn.
Tketicilerin %82si
mobil reklamlar
ve %33 mobil
arama reklamlarn
hemen fark ediyor.
3
1 2
6
4
5
8
9
QR kod taramas
2010un ilk eyreiyle
2011in ilk eyrei
arasnda %4589 artt.
7
zel frsatlar sunarak
yeni mteriler kazann
10
AYLIK EKONOM VE KLTR DERGS
9.00 TL - KKTC 10 TL OCAK 2013-1 SAYI: 129
YATIRIM DNYASI DERGS + SHOPPER MARKETING-3

BEYN G
TERSNE DND!
Sektrn
zirvesi FIECe
seilen Trkiye
mteahhitleri,
birinci lige kt.
TE
HOLDNGLER
YYECEK-ECEK
SEKTRNE
EKEN KR MARJI:
TMB Bakan
Yardmcs
Emre Aykar:
YILMAZIN HEDEF
Holdinglerin,
sektrlerin
yeni i planlar
ve gelecek
ngrleri.
Her yl, 500 Trk
profesyonel yurtdndan
geri dn yapyor.
2013
VEGELECEK
STA YNETM KURULU BAKANI BURSALI MUHARREM YILMAZIN
TSADA UZANAN RNEK YKS VE YEN HEDEFLER...
%30
M
U
H
A
R
R
E
M

Y
I
L
M
A
Z
I
N

H
E
D
E
F
T
U
R
K
I
S
H
T
I
M
E

O
C
A
K

2
0
1
3

Turkishtime - Ocak 2013 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Turkishtime - Ocak 2013 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

AYLIK EKONOM VE KLTR DERGS

9.00 TL - KKTC 10 TL OCAK 2013-1 SAYI: 129

nc eyrek byme ra-

plastikleri kontroll ortamda kompost

46 TURKISHTIME OCAK 2013

'in Dunyast sayfalartnda her ay i dunyastntn

yi yetimi beyaz yakallarn g-

zel altveri hulupleri pazart Marhafoni, Trendyol, Morhipo

stanbul Park Pistinin iletmesini alan n-

166 TURKISHTIME OCAK 2013

Teknolojinin 4 devi Apple, Google,

You might also like