Editrden

Makinelerin evrimi
iisel elektronik rnlere baktmzda, geliimlerinde ve hayatlarmza etkilerinde temel unsurun ekranlar olduunu gryoruz. Ekranlarn dnm sayesinde kullancnn ierikleri tketme davranlar da deiiyor. Hl byle olunca ierik de ekil deitiriyor. Tanabilir cihazlarda kolay ve hzl tketilecek zet ierikler tercih ediliyor. Birka dakikalk videolar, birka ksa paragraf gemeyecek yazlar artk kabul gryor; nk gerekten insanlar dijital ierii tketirken artk daha fazla odaklanma sorunu yayor. Tam da bu srete, cihazlarn da hzl biimde form deitirdiine tank oluyoruz. Tanabilir aygtlar bata olmak zere, makinelerin evrimine tanklk ediyoruz. Akll telefonlar, tabletler, dizst bilgisayarlar ve televizyonlar bu filmin barol oyuncular. Peki, bu dnm nelere mal olacak? Muhakkak aralarndan bazlarn yitireceiz, daha dorusu gerek kalmayaca iin vedalaacaz baz teknolojilerle. ok yaknda klavye ve farelerimizi pe atacaz. lk gidenler onlar olacak. Televizyonlar hzla akllanyor ve pek yaknda bilgisayarlarda kullandmz iletim sistemleri televizyonlar zerinde koacak. Bunun salayaca olana hayal edin! Bu srece elbette televizyon yaynclnn evrimi de elik edecektir. Dijital yaynclk ve internette alp yryen video yayncl nemli ipular veriyor. Dizi ve sinema filmlerinin internetten izlenme saylar mthi seviyelerde deil mi? Akll telefon ve tabletteki devrimin sebebi ne oldu? letim sistemleri ve uygulama ekosistemi. Tm bu sre, devinim olarak akll telefon ve tabletleri bilgisayar ve televizyonun nne tad. u anda bilgisayar ve televizyonun dnmne tanklk ediyoruz. Teknolojinin gelecei konusunda kehanette bulunmak bir hayli zor, fakat baz tahminlerde bulunabiliriz. ok deil, 10 yl sonra hangi noktada olacaz? At serbestse syleyeyim: 10 yl sonra televizyonun mevcudiyetinden yana pheliyim, nk televizyon adnda bir cihaza gerek duymayacaz. Arayzlerden ve grnty yksek kalitede oynatan panellerden sz edeceiz. Dolaysyla ekran saysnda dramatik bir azalma olacak. nmzdeki 10 yl iinde teknolojik cihazlarda okuma ve yazma ilkel yntemler olarak hatrlanacak. u anda bilgiyi almak iin okuyor olmamz ve iletmek iin de yazmamz sizce de ilkel deil mi? u anda bu soru size garip geliyor fakat emin olun 5 yl sonra ok farkl dneceksiniz. Komik duruma dme pahasna bir iddiada daha bulunacam: 10 yl sonra masast bilgisayarlar tarih olmu olacak. Dizst bilgisayarlarn bile geleceinden pheliyim. Tablet rknn dnm, dizst bilgisayarn kaderini belirleyecek. Yakn zamanda makinelerin evriminde mthi dnmlere ahit olacaz. Bence bu ok elenceli olacak. Tadn karmaya bakn. :)

twitter.com/kaplanseren

erdalkaplanseren.com

Erdal Kaplanseren

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 3

Ocak 2013

Far Cry 3
Altn stne getirmenizi bekleyen tropik bir cennetiniz var

s100

Teknolojiyi seviyoruz

HANG TABLET?
s6

Trend

6 Google Applea kar 7 Trkiyenin fiber karnesi 10 Kimin ARM kimin cebinde? 12 2013n siber saldr kehanetleri 16 HPnin verim arttran zmleri

Piyasadaki en iddial tabletleri inceledik, ihtiyalarnza en uygun modeli semenin yol haritasn kardk.

s20

03 Erdal Kaplanseren 12 Selim umlu 14 Kvan Tanrkulu 16 mr klim Demir

Yazarlar Her ay

18 Teknometre 88 Sistem Sihirbaz 90 High tech 98 Ayn siteleri 128 DVDde bu ay 130 Gelecek ay
Bizi takip edin...

kitle fonlamas
s58

Yeni lgnlk:

www.facebook.com/PCnet

www.twitter.com/PCnetDergisi 4 Ocak 2013

Kickstarter, geleneksel gelitirici-yaync modelini yeniden icat edecek gibi grnyor. Peki, bu sadece balang m? Kitlelerin izini srdk.
www.pcnet.com.tr

s32

Teknolojiye temiz bir vicdanla uzanabilir miyiz?

ok ucuza alan iiler, yetersiz evre koruma politikalar, reticilerin sorumluluktan kamasna izin veren tedarik zincirleri... Ahlaki bir teknolojiyi satn almak mmkn m?

GOOGLE HARTALARIN SIRLARI

Googlen esiz harita servisleriyle gerekletirebileceiniz en ilgin eyleri gzler nne seriyoruz.

Alveri
66 Grafik kartlar testi 78 Yln yldzlar 2012 92 Ayn yazlmlar 96 Mobil uygulamalar 98 Ayn siteleri 100 Far Cry 3 104 Need for Speed: Most Wanted 106 XCOM: Enemy Unknown 108 rn inceleme

s36

10

PC PROJES LE KII ATLATIN

Bu k bilgisayarnz iyiletirmek iin yapmanz gereken 10 grev

s116

OYUN DEMEK GRAFK DEMEK

Ekran kartlarnda son neslin temsilcilerini masaya yatrdk.
www.pcnet.com.tr

Nasl yaplr?
47 Taradnz metinleri Word belgesine dntrn 48 Bilgisayarnz USB srcde tayn 52 Windows 8in kontroln elinize aln 54 10 bedava Microsoft programn kefedin
Ocak 2013 5

s66

Disiplin

Trend
Google Applea kar: Telefon savalar devam ediyor
012de daha da fazla kzan akll telefon savanda Google, Samsung Galaxy SIII ve kendi markasn tayan Nexus telefonlar ktktan sonra pazar payn artrarak Applen nne gemeyi baard. iOSli telefonlar akll telefon pazarnn %14,8ini olutururken, %75e ulaan Android ak ara lider konumunda. stelik Googlen aklamasna gre her gn 1,3 milyon yeni Androidli cihaz etkinletiriliyor. Android ile ulat kullanc kitlesini byk lde genileten Google, donanm asndan da iyi bir yl geirdi ve Nexus markas iin farkl reticilerle kurduu ortaklklarn da meyvelerini almaya balad. 2012de piyasa kan Nexus 4, Nexus 10 ve Nexus 7 tabletlerin hepsi olumlu yorumlar ald. Tm bu gelimeler zerine
6 Ocak 2013

PCnet

MOBL

Apple fiyat politikas nedeniyle pazar pay kaybederken, Androidin gelitiricisi Google liderlie oturdu.
Googledan Eric Schmidt, 2012nin son gnlerinde iOSe kar sava kazanyoruz. aklamasn yapt ve birok gr ayrlnn yolunu am oldu. Acaba Google gerekten mobil dnyann yeni ampiyonu mu? Nexus ile biraz dorulmaya balamt. Bir yl ncesine kadar Nexus ailesi yeniliki ama orta karar cihazlardan oluuyordu. Aradan 12 ay getikten sonra ortaya kan Nexus 4 ise bir anda her eyi deitiriyor; zira pek ok teknoloji yazar, Nexus 4n piyasadaki en iyi telefonlardan biri olduu grnde. iPhone 5ten Nexus 4e gemeyi dnenler bile var. Nexus 4 ne karan noktalardan biri, sahip olduu iletim sistemi. Tm Nexuslarda olduu gibi Nexus 4te de Androidin hibir ekleme yaplmam, Google tarafndan datlan srm kullanlyor. Bu cihazdaki Android Jelly Bean 4.2, Googlen iOS ile aray kapattn ok gzel bir kant. 2012de yaymlanan Androidin son srm Jelly Bean ile Googlen yakalad baar tartlmaz ama Applen tek cihaz, tek iletim sistemi felsefesinin tam aksine piyasada bir sr Android srm ve Android ykl telefon dolamas, Google zora sokabilir. Android, bylesine bir boyutun ve dankln ceremesini ekiyor elbette. Kendi arl altnda ezilmeye balayan Android, yine de Applen ya-

Tepkiler gecikmedi

2012nin Google iin harika bir yl olduu kesin ve kasm aynda duyurulan Nexus 4, gerek tasarmyla gerekse fiyatyla imdiden 2013te ne kacak telefonlardan biri olmaya aday. LG tarafndan retilen Nexus 4n ocak ay iinde Trkiyede de sata sunulmas bekleniyor. Galaxy SIIIe rakip olacak dzeydeki Nexus 4n ABD fiyat 300 dolar, yani bu telefon olduka heyecan verici bir fiyat etiketine sahip. 2010da Nexus One ile epey kt yorumlar alarak balayan Nexus ailesi, 2011de Samsung tarafndan retilen Galaxy

www.pcnet.com.tr

Disiplin Twitterda paylalan Instragram fotoraflar kesilmi ekilde yaynlanyordu. Biz de bu yzden Twitter entegrasyonunu tamamen kaldrdk. AYIN SZ: 2012nin dikkat eken giriimcilerinden Instagramn CEOsu Kevin Systrom, Twitterla kprleri neden yaktklarn aklyor.
kasndan decek gibi grnmyor. Androidin ezilmesine daha ok var ve yakn gelecekte Google, Android ile yakalad baary kesinlikle srdrecek. Eric Schmidtin geen ay Bloomberge verdii deme (git.pcnet.com.tr/m0) ok konuuldu. Schmidt yle diyordu: Byk bir platform deiimi yayoruz. 20 yl nce Microsoft ile Apple arasnda olduu kadar byk lekten sz ediyorum. u anda bu sava ok ak bir biimde kazanyoruz. Temel stratejimiz daha byk bir pasta yaratmak. Ak sistemler sayesinde, daha byk ama birileri tarafndan nihai ekilde kontrol edilen ve ynetilen bir pastay amalamyoruz. Schmidt, ayn zamanda, Android, iletim sistemlerindeki pazar pay bakmndan iOSi eziyor olsa da Apple, donanm satndan emsalsiz krlar elde ediyor. Google olarak biz, iletim sistemimizi tm reticilere cretsiz olarak deil. Tatee gre, Googlen, kendi servislerini kullanacak maksimum sayda kullancya ulamas yeterli olabilir. Grne gre 2012de hem Androidin hem de iOSin baars Googlea yaram durumda. Tate diyor ki: Googlen mobil iletim sistemi Android, bandan beri Googlen reklam modeline bal oldu. Unutmayn ki Googlen reklam sistemi, irketin gelirlerinin neredeyse tamamn oluturuyor. Google, reklamlarn grmek veya servislerini kullanmak iin hangi iletim sistemini kullandnz ok da nemsemiyor; Google kullanyor olmanz yeterli. Bu adan baklrsa Apple, Googlela rekabet edebilir mi? dnyasn yakndan takip eden Forbes dergisine gre Applen sadece st dzey pazara ynelen bu i modeli, ABD dnda Applea zarar veriyor. Bu da Google iin zellikle gelir dzeyinin dk olA modern dual-GPU setup can deliver twice the performance of a single card

Googlen en kdemli isimlerinden Eric Schmidt, CEO grevinden ayrlm olsa Android szcln srdryor.

Her gn 1,3 milyon yeni Android iletim sistemli cihaz etkinletiriliyor.

veriyoruz. diyor. Buradan anlalan, Google ile Apple arasnda ideolojik stnle dayal bir savan srd. Evet, teknoloji dnyasnda bir Souk Sava sz konusu. Akll telefonlar arasndaki bu mcadele nemli nk Apple ve Google, sava boyunca, tamamen farkl i modellerini gelitirmeye devam edecekler. Teknoloji devleri arasnda bu mcadele, ticari bir arpmadan ibaret deil. Biliim dnyasnn geleceine dair tamamen farkl vizyonlar arasnda bir sava var. Kazanan ak sistemler mi olacak, yoksa kapal sistemler mi? Wired dergisinden meslektamz Ryan Tatee gre Googlen Applea kar verdii sava kazanmak iin sadece akll telefon satmas yeterli duu Asyada kapy sonuna kadar ayor. ou lkede, zellikle Hindistan ve in gibi dev pazarlarda iPhone modelleri ok pahal. Apple rn stratejisini deitirmezse, pazar pay kaybedecei kesin. te yandan, Trkiye ile ayn anda inde de piyasaya kan iPhone 5in dnyann en byk lkesinde ilk haftada 2 milyon sata ulamas, Apple iin ciddi bir kazan kaps gibi grnyor. Googlea en azndan kr asndan darbe vurulduu ortada. Applen Asyada ciddi miktarda pazar pay kaybettii ve Android ykl akll telefonlarn pazar ele geirdii biliniyor ama indeki bu gelime, Applen hl ciddi miktarda para kazanabilecei bir kitle olduunu gsteriyor.

2012nin en baarl Android telefonlarndan Galaxy SIII, hem Samsungun hem Googlen yzn gldrd.

2013 beklentileri
Googlen 2012 iinde elde ettii pazar pay ve srekli artan Android cihaz says, akll telefon dnyasndaki Apple hkmdarlnn tamamen sona erdiini gsteriyor. Android, son Jelly Bean gncellemesiyle ilevsellik bakmndan iOS ile aray kapatt ve Android cihazlarn makul fiyatlar sayesinde 2013te daha da fazla kullancya ulaaca ortada. Dizst pazar karsnda giderek byyen tablet pazarndaysa Apple hl lider. Googlen, akll telefonlarda olduu gibi tablet alannda da hem yazlm hem de donanm olarak iPadle kyasya rekabete girme vakti geldi.
LG tarafndan retilen Google Nexus 7, 2013n en dikkat ekici akll telefonlarndan biri olacak gibi grnyor.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 7

Trend

Trkiyenin fiber karnesi

Avrupa Rekabe Telekomnikasyti Derneinin (ECTA on ) he dzenledii ECTA r yl Dzenleyiciler K o 26-28 Kasm tari nferans hlerinde Brkselde gerekletirildi.
vrupada telekomnikasyon sektrn dzenleyen ve denetleyen kurulularn temsilcileri ile sektrn nemli irketlerin yneticilerini bir araya getiren etkinlii PCnet olark izledik. Konferansta arlkl olarak, farkl dzenleme yaklamlar ve i modellerinin Avrupa telekomnikasyon pazarn nasl ekillendirdii konuuldu. Turkcell Superonline Genel Mdr Murat Erkan da konferansn Modelleri ve Gelecek Frsatlar balkl CEO Panelinde Trkiyenin ve Turkcell Superonlinen dnya fiber pazarnda geldii noktay anlatt. Konferansta gazetecilerle bir araya gelen Erkan, fiber internet konusunda Trkiyenin dnyada en hzl byme gsteren lkelerden biri olduuna vurgu yaparak, Avrupa FTTH Konseyinin son raporuna gre Trkiyenin penetrasyon asndan Gney Kore, Hong Kong ve Japonyann ba ektii dnya sralamasnda Fransa, spanya, Kanada, talya gibi gelimi lkelerin zerinde yer aldn kaydetti.

imdiden Avrupa ncsyz

200 binden fazla abonesi olan lkeler arasnda son 3 yldr spanya ile birlikte en yksek byme gsteren lkenin Trkiye olduuna iaret eden Erkan, Avrupada yeni abone says bakmndan ilk 5 sralamasnda Trkiye Fransa ve Hollanday geride brakarak, Ukrayna ve Rusyann ardndan 3. srada yer alyor. 1 milyonun zerinde hane eriimine sahip lkeler arasnda ise Trkiye, Ukrayna ve Hollanda ile birlikte en hzl byyen 3 lke arasnda. dedi. Erkan, Avrupada bu yln ilk yars itibariyle toplam 260 civarnda fiber projesi bulunduunu, Turkcell Superonlinen tm bu projeler arasnda 1 milyonun stnde hane eriimine sahip 11 proje arasnda yer aldn ifade etti.

Turkcell Superonline Genel Mdr Murat Erkan

Yl 400 milyon TL yatrmla kapatyoruz

1000 Mbps hza sahip fiber internetle Trkiyeyi dnyada bu hizmeti sunan birka lkeden biri haline getirdiklerini dile getiren Erkan, Yatrmlarmzla Trkiye, dnya fiber liginde sz sahibi lkelerden biri oldu ve uluslararas yarta en gl rakiplerini bile geride brakarak teknolojide liderlie oynar konuma ykseldi. Fiber alannda sz sahibi FTTH Konseyi, iDATE, FTTH Forum gibi uluslararas kurulular ve sektrn nde gelen oyuncular Trkiyeyi ve firmamz radarlarna

aldlar. ifadelerini kulland. Erkan, Sadece 4 yl gibi ksa bir srede 1,6 milyar lira yatrm yaparak 1 milyon 200 binden fazla haneye dnya standartlarnda fiber internet hizmeti verebilir durumdayz. Ylsonuna kadar bu rakam 1 milyon 300 bine tamay hedefliyoruz. Bu yln ilk 9 aynda gelirde yzde 54lk byme yakaladk. Yl yaklak 400 milyon liralk bir yatrmla kapatacaz. deerlendirmesinde bulundu. n

SperDepo hizmeti devreye girdi

Kullanclarn her trl dosyasn gvenli bir ekilde depolayabilmelerini, sosyal medyada paylaabilmelerini ve internet eriimlerinin olduu herhangi bir yerden bu dosyalara eriebilmelerini salayan SperDepoda, Fiber nternet abonelerinin paketleri ne olursa olsun depolama srasnda hzlar 100 Mbpsye ykseliyor. stelik SperDepo kullanm
8 Ocak 2013

srasndaki internet trafii fiber internet kotalarndan dmyor. En st gvenlik seviyesinde ve ifreli bir ortamda, Turkcell Superonline veri merkezinde saklanan dosyalara internet eriiminin olduu herhangi bir yerde, bilgisayar, akll telefon ve tabletler ile eriilebiliyor. stelik SperDepo aboneleri isterlerse alt kullanclar

oluturarak, kendilerine ait bu depolama alann 2 yakn ile daha paylaabiliyor ve bu kiiler iin depolama kapasitesini paylatrabiliyor. SperDepo kullanan bir Fiber nternet abonesi, rnein 2 MB byklnde 50 fotoraf veya 100 MB byklnde bir videoyu, sadece 1 saniyede depolama alanna ykleyebiliyor.

www.pcnet.com.tr

Trend

Kimin ARM kimin cebinde?

Tablet ve akll telefonlarda kullanlan ARM mimarili ilemcilerin hzla oalmasndan tr x86 tabanl ilemci dneminin sonu gelebilir mi?
86 tabanl ilemcileri ieren cihazlarn hkimiyet dnemi sona eriyor. PC olarak kabul ettiimiz kiisel bilgisayarlarn gelecei sanld kadar uzun mrl olmayabilir. imdilerde byle bir sonu karmak, ARM mimarisini kullanan ilemcileri ieren yeni nesil cihazlar hayal etmek heyecan verici olabilir ama bu yaklam gerekten de doru mu? lk olarak ARM tanyarak balamamz gerekiyor. Ne olduunu, nasl altn ve ne sebepten tr giderek artan boyutta x86 mimarisini tehdit ettiini tartalm. Aslnda ARM ve x86 arasndaki en temel fark mimariye dayanmyor. Asl farkllk iletme yapsnda.

Gnmzde kayda deer x86 uyumlu ilemcileri sadece Intel ve AMD gelitiriyor. Bu ilemcilerin tasarmlar tamamen firmalarn mhendisleri tarafndan gelitiriliyor. Uyumluluk bakmndan sadece ekirdek x86 komut setleri ve SSE, AVC gibi baz dier uzantlar ortak. ARM tabanl yongalar iinse durum tamamen farkl. ARM kendi bana herhangi bir yonga retmiyor; ARM komut setlerini, kullanma hazr tam donanml ilemci ekirdeklerini ve ilgili devreleri firmalara lisanslyor. Ondan fazla sayda farkl retici, ARM uyumlu yonga retmek iin bu sunulan tasarmlar aynen kullanyor veya kendi zel ekirdek tasarmlarn kullanarak biraz

daha farkl zmler sunuyor. ARM yonga reticilerinin byk ksm standart ekirdek tasarmlarndan amyor ve birden ok amaca zel yongalar elde ediyor. Qualcomm gibi ve son olarak iPhone 5 ve iPad 4deki A6 ve A6X ilemcilerde olduu zere Apple gibi baz reticilerse kendi ilemci ekirdeklerini tasarlamay tercih ediyorlar. Sonu olarak ortaya kan tabloya baklrsa ARM
Microsoft Surfaceta ykl gelen Windows RTyi ARM teknolojili ilemci besliyor.

ARM Cortex A50 Serisi performansyla talar yerinden oynatyor.

cephesindeki rekabet hayli sk geiyor ve x86 pazarna kyasla ok daha hareketli bir durum ve yenilikilik karmza kyor. sistemi anlamnda ARM yongalar farkl klan nokta bu olmakla birlikte x86 mimarisinden farkl olan bir yap da sz konusu. Bu kyaslamay olabildiince basit bir ekilde anlatmak iin u yolu izleyelim. ARM tabanl yongalarda ncelikli hedef dk maliyet ve yksek verimlilik olmakla birlikte yeni nesil rneklerde performans artmakta. Dier yandan x86 esasl ilemciler geleneksel olarak yksek performans sunan seenekler ve son zamanlarda giderek artan oranda g verimliliini iyiletirmeye odaklanyorlar. ARM ilemciler u ana kadar byk oranda mobil cihazlarda ve gml sistemlerde karmza ktlar ama artk daha fazla cihaza girmek iin frsat kolluyorlar. x86 tabanl ilemcilerse yksek performansl masast sistemler, i istasyonlar, sunucular ve ultra tanabilir cihazlarda kullanlmakta.
Applen yeni iPad mini modeliyle gelen ARM tabanl A5 ilemci ayn zamanda iPhone 4S ve iPad 2de de grev yapyor.

Her zaman olduu gibi bu ayrm hi de basit deil. x86 ilemcilerle ilgili sorun, genileyen, heyecan uyandran ve yenilikler ieren segmentin mobil cihazlar olmas. Geleneksel biimde masast sistemler yava yava etkisini yitiriyor ve kullanm oranlar azalyor. Dizst bilgisayarlarn satlar ciddi biimde dmyor ama tabletler ve melez tablet bilgisayarlardan tr dizst bilgisayarlarn da gelecei tehlikede. x86 ilemcilerin en gl kalesi olan sunucu kategorisinde bile ARM ilemcilerden g alan mikro sunucular belirmeye balad.

A57 sayesinde son derece etkileyici ultra mobil CPU ekirdei gerek olabilir.

10 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Trend
Bu eilimi onaylayan bir durum, x86 ilemci alannda sz sahibi olan firmalarn ARM tabanl yeniliklerle ilgili planlarn duyurmu olmalar. En nemli iki rnek Microsoft ve AMD. Windows 8in x86 ve ARM uyumlu srmleri kullanma girdi. sahip cihazlar oluturuyor. ou uygulama iin asl nemli olan kriter yeterli performansa sahip olmak. Geleneksel x86 ilemci teknolojisi ou durumda uygulamalar iin yeterli performans ve hatta daha fazlasn sunabiliyor. Intelin rnleriyle ilgili planlarn gz nne alrsak birok yeni nesil ilemcide hesaplama gc yerine daha dk g tketimi ve daha iyi grafik performans ncelikli hedef olmaya balad. Birka senedir orta seviye Intel ilemcilerde drt ekirdein tesine geilmiyor, sadece bir miktar hz art ve performans iyiletirmeleri ekleniyor. retim tekniinin iyiletirilmesiyle boyutu klen transistrlerin says artrlabildi ama bunlar byk oranda daha iyi grafik performans iin kullanld. Eer Intel gerekten de yksek hesaplama gc iin bastryor olsayd imdilerde alt veya sekiz ekirdekli Soket 1155 ilemciler kullanyor olabilirdik. Bu durumda PC arenasnda imdilerde yeterince iyi performansa sahip olduumuzu kabul edebiliriz. O zaman merak edilen soru, ARM tabanl ilemcilerin yeterince iyi performans sunabilmesi iin gerekli olan bekleme sremiz. te bu noktada zellikle de Intel iin korkutucu olan baz gelimeler var. ARMn gelitirdii yeni ilemci aileleri performans tasn ciddi anlamda yukar ekecek gibi grnyor. Bunlardan ilki, az sayda cihazda karmza kmaya balayan ARM Cortex A15 mimarisi. Cortex A15in en byk kozu sralama dna kabilen komut uygulama sistemi. lemci iinde gerekleen hesaplama admlarn daha verimli hle getiren, beklemeyi azaltp performans artran bir deiiklik. A15 ilemcili cihazlarla gerekletirilen ilk testlere baklrsa ARM asndan ciddi bir ilerleme sz konusu. Bir sredir yerinde sayan Intel Atom ilemcileri yakalayan performansa sahip olmas heyecan uyandryor. Ardndan gelecek olansa ARM Cortex A50 serisi. Basit bir anlatmla mevcut 32 bit ARM mimarilerinin 64 bit srmleri hazrlanyor. Bundan tr Cortex A7nin 64 bit srm A53 ve A15in 64 bit srm A57 olarak sunulacak. zellikle ilgi ekici olansa A57. Mevcut A15 ara balantlarna yaplacak iyiletirmeler ve daha geni hesaplama hatt sayesinde performansn %30-40 aras iyilemesi bekleniyor. A15in performans mevcut ARM ekirdeklerinin yaklak iki kat ve Atom ekirdeklerinden muhtemelen %50 daha hzl. A15in %40 hzlanmasyla elde edilecek ilemci mobil arenay yerinden oynatyor olacak. Bu bilgiler nda ARM ekirdeklerinin yeterince iyi performans sunacak kapasiteye iyice yaklatn dnebiliriz. Elbette Intel yerinde sayyor olmayacak. 2008den beri benzer mimariyi kullanan Intel Atom ilemciler gelecek sene farkl bir ekirdek tasarmna gei yapacak. Bu yeni seri de sralama d hesaplama yapabilecek ve ARM Cortex A57 ile kar karya gelecek. Dier firmalarn gelitirdii ARM ekirdekli ilemciler de katlnca etin bir kapma greceiz. Her yarn bir kazanan vardr, acaba Intel bu kez gcn gsterip ne geebilecek mi? n
HTC 8Xin iinde Qualcomm S4 ilemci var.

Windows 8in ARM uyumlu srm olan ve Windows RT olarak bilinen iletim sisteminin ne derece kabul grecei bilinmese bile ciddi anlamda nemli bir gelime. Dier yandan AMD ise lisansl ARM mimarisini kullanan sunucu ilemcileri gelitirme plann ilan etti bile. Elbette AMDnin bu aklamasnn altnda yatan nedenlerden biri x86 cephesinde Intelle kyasya yara girememesi diyebilirsiniz. Sebep her ne olursa olsun Intelin x86 cephesinde giderek artan oranda izole duruma geldiini syleyebiliriz. Tek bana olsa da gl biimde dnyann geri kalan ksmn idare etmeyi baaryor. ARM mimarili ilemcilerin artmasyla birlikte x86 esasl geleneksel seenekler gzden dyor ve daha da ilginci, Intelin ARM ilemcili rnler alannda herhangi bir kazanm yok. Intelin Atom serisi ilemcileri yaklak be senedir kullanmda ama ultra tanabilir cihazlar sz konusu olduunda ciddi bir hkimiyet kurabilmi deil. Bulmacann son ksmn yeterince iyi performansa

Performans deil, g tketimi

Daha uzun batarya mr x86nn imdadna yetiebilirdi
Microsofttan ARM ilemci destekli Windows 8 srm geldi, AMDnin ARM tabanl ilemci gelitirme planlar ortaya kt ve NVIDIAnn ARM tabanl yongalar ultra mobil cihazlarda karmza kyor. NVIDIAnn daha yksek performansl zmler iin tasarmlar gelitirdii de biliniyor. x86 zerine younlamaya devam eden tek firma Intel mi? Tartlabilir bir mesele olmakla birlikte, Intelin rotasn belirleyen etkenler rakiplerinin izledii yol olmakta. Her ne kadar teknolojik bir merak gidermekten pek teye gemese de Intel ilemci ieren birka akll telefon sata sunuldu ve firma adna sembolik bir baar gerekleti. Elbette Intelin yksek performans arenasnda grevini baaryla yerine getirdii apak ortada. Ortada byk bir meydan okuma var ve Intelin amas gereken en byk engel g verimlilii. Eer Intel kabul gren yksek performans baarsn daha dk g deerleri iine sdrmay baarrsa akll telefonlar iin ideal hle gelebilir ve durum ok daha ilgi ekici bir hl alr. Gei iin ideal olan bir ortamsa Windows 8 iletim sistemi ieren yeni nesil melez tablet bilgisayarlar. u ana kadar tabletlerle ilgili ana sorun, herhangi bir cihazn yerini almayp kullandnz cihaz saysn artryor olmalar. Dizst bilgisayar brakp tablet kullanmak mmkn deil ama melez tabletlerle bu gerek olacak. zellikle de x86 ilemcili ve gerek anlamda dokunma deneyimi sunan dntrlebilir tabletler sunduklar eski nesil program desteiyle ilgi ekici olmay baaryor. Eer gerekten de x86 tabanl melez tabletlerle ilgili bir patlama gerekleirse x86 tabanl akll telefonlarla ilgili bir srama ta olmay baarabilirler. Bir beik araclyla monitr ve klavye setine balanabilen ve baarl bir PCye dnebilen harika bir akll telefon sunulursa dier akll telefonlar brakp ona gemez miydiniz?

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 11

Trend

Symantecin tahminlerine gre siber saldrlar yn deitiriyor.

SIBER SALDIRI KEHANETLERI

korkutma yoluyla fidye alyorlar; fakat gerek hayattaki karma olaylarnda olduu gibi bu tehditlerde de kurbanlardan para alma yollarnda kstlamalarla karlalyor. Siber sulular bu zorluklar amak iin farkl online deme yollarn kullanmaya baladlar. Kt amal reklam destekli yazlmlar (madware) kullanclarn yerlerini ve iletiim bilgileri tespit edebiliyor. Bu tip yazlmlar genellikle kullanclarn mobil aralara ykledikleri uygulamalarla birlikte cihazlara szyor ve tarayc ayarlarn deitirdii gibi kiisel bilgileri de ulayor. Yer ve cihaz bilgileri reklam alar tarafndan belirlenebildii iin mobil reklam alanna olan ilgi giderek ykseliyor. Bu dorultuda cretsiz uygulamalarla gelebilecek tehditlerin nmzdeki yl yaygnlamas bekleniyor. Getiimiz dokuz ay iinde madware tehdidini tayan uygulamalarn oran %210 art gsterdi.

2013 n

YAZARIN GR
Selim UMLU
@maxcoder

ymantec, teknolojik gelimelerle birlikte giderek artan tehditlerin 2013 ylndaki durumunu inceledi ve gelecek yla dair tahminlerini kullanclarla paylat. Hayatmzda giderek daha ok yer kaplayan mobil cihazlar ve bulut teknolojileri ykc tehditleri de beraberinde getiriyorlar. Symantecin tahminlerine gre 2013 ylnda uluslar, kurumlar ve bireyler arasndaki anlamazlklar siber dnyada kritik bir rol oynayacak. nmzdeki dnemde lkeler ve eitli gruplar nemli bilgilere ulamak iin birok farkl siber taktik uygulayacak. 2013 ylnda sava taktiklerinin siber alanda uygulandn greceiz. zellikle STKlere ve bireylere yaplan saldrlar gelecek yl daha da artacak.

Haval cval iletiim yollar

Biliim ann iinde domu ve bym biri olarak, eski nesil iletiim aralarna ok da aina deilim. Hayatmda hi telgraf ekmedim, ar cihazyla iim olmad, zel durumlar dnda mektup yazmadm ve hayatm boyunca sadece iki kez faks gndermek zorunda kaldm. lki on yl kadar nceydi, ikincisini ise geen ay Trk Hava Yollarna gndermek zorunda kaldm. Bylesine dev bir isimle yaadm iletiim sorunlar, sizlerle paylamaya deecek kadar ilgin. Eyll aynda, Mozillann dzenledii ve internetin geleceini etkileyecek bir toplantya katlmak zere Varovaya giderken THYnin yapt bir hata nedeniyle Bkrete mahsur kalmam sonucu THY ile yaptm yazmalardan, nemli saylabilecek e-postalara bile yaklak 1 ay sonra yant verdiklerini biliyordum. (Henz zme ulamam bu apayr hikyenin detaylarn merak ediyorsanz ozzet.comda okuyabilirsiniz.) imdiki hedefimse sahip olduum iki Miles & Smiles hesabn birletirmekti Kimlik, pasaport, Miles & Smiles kart gibi belgeleri tarayp dilekemle birlikte web sitesinde belirtilen e-posta adresine gnderdim ama aradan bir ay gemesine ramen yant dahi gelmedi. Telefona bavurmamay kafay takmtm. O yzden, daha antika bir iletiim yolu olan faks denemeye karar verdim ama ufak bir sorunum vard: PCnet ofisinde faks makinemiz yoktu ve hi ihtiyacmz olmamt. Antika yntemlere modern zmler bulma hedefiyle aratrmaya giritim ve hellofax.comu kefettim. cretsiz deneme imkn benim iin yeterliydi. ki sayfalk faksm site zerinden gnderdim ve alacak ekilde, birka saat iinde THYden e-posta adresime yant geldi: Verdiim tm belgelerin yan sra her iki hesabma ait Miles&Smiles hesap zetlerinin fotokopilerini e-posta olarak gndermem isteniyordu. Zaten THYnin web sitesi zerinden eritiim hesap zetlerinin ktsn alacak, tarayacak ve kendilerine geri gnderecektim! sim yazm nedeniyle yaadm bir problemle ilgili soruma ise hi yant verilmemiti. Ayn e-postann sonunda Bu bir otomatik e-postadr, ltfen cevap vermeyiniz. yazyordu, ben de aynen yle yaptm.

Madware delirtecek

Bitirilmesi gereken bir raporun sonuna geldiinizi ve bir anda bilgisayar ekrannzn karardn dnn. stelik belirli bir cret karlnda saniyeler iinde bilgisayarnzn eski hline dneceini ihtimalini de gz nnde bulundurun. Bu olasl dnen birok kii siber sulular tarafndan dzenlenen kumpaslarda paray deyen taraf olmay kabul ediyor. 2013 ylnda ransomwareler (fidyeci yazlmlar) sahte antivirsleri glgede brakarak siber su stratejilerinde daha kritik bir unsur olacak. Bu tehditleri kullanan korsanlar, kurbanlarn kandrmann tesine geerek,

Yeni tehdit ransomware

Sosyal alar yeni tehlikeleri beraberinde getiriyor

Sosyal alarda zaman geirme oran giderek aryor. Tketiciler kiisel bilgilerini paylaarak arkadalarna hediye gnderdikleri ve oyun kredisi aldklar sosyal medya aralarna olduka gveniyorlar. Bu tip platformlarn para kazanma aralarna dnmesiyle beraber sosyal harcama trendlerinde de art grld. Bu da siber sululara yeni bir alan yaratt.

60 SANYELK TEST

Yldz Savalar serisinin sahibi Lucasfilmi hangi irket 4,05 milyar dolara satn ald?

Galaxy SIII, sat rakamlaryla iPhoneu aan ilk akll telefon oldu. Peki reticisi kim?

Microsoft hangi popler yazlmn sonlandracan aklad?

A) Fox B) Disney C) Warner Bros

A) Samsung B) LG Electronics C) HTC

A) Paint B) Windows C) Messenger

nternette ulusal dzenlemelere gidilmesine ynelik, tepki eken ITU nergesini imzalayan tek Avrupa lkesi hangisi?

Mastercard, aadakilerden hangisini btnleik olarak ieren kredi kartn duyurdu?

MIT aratrmaclar hangisiyle alan bir kablosuz sensr gelitirdi?

12 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Yantlar: 1B 2C 3A 4A 5C 6B

A) Yunanistan B) Romanya C) Trkiye

A) Klavye B) Dijital kamera C) MP3 alar

A) Japon bal B) Koklea (i kulak) C) nsan sa

Trend

Trkiye gne akll telefonla balyor

Cisconun Trkiyede Y Neslinin internet alkanlklar zerine yapt alma balantda olma ihtiyacnn alveriten arkadala ve aileye genlerin hayatlarnn her aamasnda ortaya ktn gsteriyor. Saat yatanzda doruluyorsunuz, esneyip geriniyorsunuz. e veya okula gitme zaman. imdi ne yapacaksnz? Belki stnz giyinir, belki bir du alr, belki nce diinizi fralarsnz. Trk Y Nesli ise akll telefonlarn kontrol ediyor. 2012 Cisco Connected World Technology Reporta gre Trkiyede Y Neslinin %97si sabah ilk i olarak e-postalarn, mesajlarn ve sosyal medya hesaplarn kontrol ediyorlar. Y Neslinin %60 bilinsizce veya takntl bir biimde kendilerini srekli akll telefonlarnda sosyal medya hesaplarn, mesajlarn ve e postalarn kontrol ederken bulduklarn ifade ediyor. Trkiyede ise bu oran %93e kadar kyor. Akll telefonlarn dzenli olarak kontrol eden Trk katlmclarn yars srekli kontrol ettiini sylerken dier yars bazen veya eskiden olduundan daha ok eklinde yantlyorlar. Dnya ortalamasnda kadnlar daha ok evrimii oluyor: Kadnlarn %5i, erkeklerin %63 kendilerini sklkla takntl bir biimde akll telefonlarn kontrol ederken buluyorlar. Trk katlmclarn %77si srekli akll telefonlarn kontrol etmezlerse geri planda kaldklarn ve bir paralar eksikmi gibi telaa kapldklarn ifade ediyorlar. Bu orann %81i ise bu kadar zorunluluk hissetmekten rahatszlk duyuyor.

YAZARIN GR
Kvan TANRIKULU
@kivancco

Mobilin gelecei: bugn

Applen ilk telefonunu yapt ve deli gibi satmaya balad gnlerde, gelecek mobilde sylemi sektrel sohbetlerimizde yer bulmaya balad. Bu muhabbet sonraki birka yl boyunca devam edecek, sylem artk bir klieye dnecekti. Aslnda hi geyie girmeden, en sevdiiniz trde bir yaz yazmak iin oturdum bilgisayarn bana. inde rakamlar, para birimleri falan olacak yaznn. Kim ne kadar izlenmi, ne kadar para kazanm, hangi yolla keyi dnm En sevdiiniz tr bu deil mi? yleyse balayalm! Koreli tipsiz arkc Park Jae-sang ya da daha ok bilinen ksa adyla PSYn Gangnam Style videosu YouTubeda bir milyardan fazla kez izlendi. 15 Temmuz 2012de yaymlanan bu videonun milyar bayran ekmesi yalnzca be ay srd. PSY aniden gelen bu hret sonucu paray koyacak yer bulamazken, YouTube bu iten yalnzca 50 bin dolar kadar para kazand. Videoyu milyar kez sunmann gideri 300 bin dolar civarndayken, yayndan elde edilen reklam geliri 350 bin dolar civarndayd. (Verdiim bu saylarn Aralk aynn ilk gnleri itibariyle geerli olduunu belirtmem gerek. imdilerde izlenme de maliyet de gelir de artm olmal.) Gelelim bunun mobille ne ilgisi olduuna. Bluecloud Solutions adl tek kiilik irketinde mobil uygulamalar reten Carter Thomas, 1 Aralk 2012de Gangnam Style Runner adl oyunu App Storeda yaymlad. Hibir telif hakk demeden, PSYa teekkr etmeden, YouTubea hrmetlerini bildirmeden Gangnam Style rzgryla yelkenlerini dolduran bu cretsiz oyun, 10 gn gibi bir srede 600 binin zerinde cihaza indirildi. Carter Thomas, bu ksack sre iinde 25 bin dolar kadar reklam geliri elde etti. Maliyetiyse neredeyse yok gibiydi, nk Thomas daha nce farkl isimlerle yaynlad oyunu Gangnam tasarmyla giydirmi ve App Storea nlayvermiti

Ikla alan silikon yonga bulundu

IBM gelecein bilgisayarlar iin bilgiyi elektrik sinyalleri yerine kla aktarabilecek nemli bir gelimeye imza att. IBM silikon nanofotonik olarak adlandrlan bu nemli gelime deiik optik bileenlerin elektrik devreleriyle yan yana yar iletken teknolojiyi kullanarak tek yar iletken silikon yonga zerinde birlemesini salyor. Silikon nanofotonik, iletiim iin k sinyallerinden yararlanarak byk hacimli verileri hzla sunuculardaki bilgisayar yongalar, geni veri merkezleri ve sper bilgisayarlar arasnda tamak iin bir yol kuruyor; bylece de biriken veri trafiinin ve geleneksel balantlarn yksek maliyetlerinin azalmasn salyor. Kurumsal alarda retilen ve iletilen verilerin boyutu yeni uygulamalar ve hizmetlerin patlama yapmasyla her geen gn daha da byyor. Silikon nanofotonik, yonga performans ve bilgi ilem gc iin artan talepleri yakalamaya yardmc olacak. Silikon nanofotonik teknolojisi byk sistemlerin eitli paralarn -birka santimetre ya da kilometrelerce uzakta olan- byk sistemlerin eitli blmleriyle kusursuzca birbirine balyor ve optik fiber alar zerinden k sinyalleriyle terabaytlarca veriyi tayor. Bylece byk veriler mcadele ediyor. Yksek performansl 90 nanometre tamamlayc metal oksit yar iletken (CMOS) rn grubuna birka ilem modl ekleyerek, dalga blmeli oklama (WDM), modlatrler ve detektrler gibi eitli silikon nanofotonik bileenler metal oksit yar iletken (CMOS) elektrik devreleriyle yan yana entegre oluyor.

Turkcellle tek kotal, ok cihazl internet

Turkcell, internetin tadna varmak isteyenlere tek bir internet paketi satn alarak, paketin ieriindeki kotay paylaml kullanma frsat salyor. VINN, VINN WiFi veya tablet seeneklerinden birini de ieren paylaml internet paketleri, ayda 29,90 TLden balayan tekliflerle tketiciyle buluuyor. VINN inde Paylaml VINN, VINN WiFi inde Paylaml VINN WiFi veya Tableti inde Paylaml Tablet paketlerinden birini alan
14 Ocak 2013

Turkcellliler, paketlerindeki kotay aylk 9,90 TL karlnda istedikleri hatlarla paylaabiliyor. Kontrat sresince istedii yeyi kotaya dhil edip karma ansna sahip olan aboneler, kardklar yeler iin herhangi bir cayma creti demiyor.

Trend

HPnin verim arttran zmleri

YAZARIN GR
mr klim DEMR
@TimeStain

Lazer yazclar kadar hzl sonular veren OfficeJet Pro X serisi sayfa bana maliyeti dryor ve evreci yapsyla beeni kazanyor
asm aynn sonunda Barselonada gerekleen bir etkinlikle yeni zmlerini tantan HPnin ses getirecek rnlerini bizzat deneme frsat bulduk. Elbette HP denince aklmza ilk gelen son kullanclara ynelik yazclar ve hepsi bir arada rnler (Deskjet, Photosmart, Officejet) oluyor ama ofisler ve byk irketlere ynelik zmler de srekli olarak gelimeye devam ediyor. Den gelirler nedeniyle baz reticilerin yazc alanndan ekildiini grdk. Dijitallemenin doal bir

7000 metrede eyann tabiat

Elimde tula kalnlnda bir kitapla, Roberto Bolanonun 2666syla, bir Airbusn cam kenarndaki koltuunda oturuyordum. Yanmda 70 yalarnda bir adam vard. Aada imekler akyordu ben kitabn sayfalarn hrdatarak evirirken, o da sessizce Kindlen kartt. Aramzda ya asndan 40, teknolojik adan 1.440 yl fark vard ve yeryznden 7.000 metre yukarlarda bir yerlerde kahve iip kitap okuyorduk. Ne kadar farkl olsak da, en azndan ayn eyi yapyorduk. Yllardr E-kitaplar, kitaplarn yerini alr m? diye soruldu, aslnda ikisini de mutlaka birbirinin yerini almas gereken bir ey eklinde deerlendirmesek hibir sorun kalmayacak. ABDde her 6 kiiden biri e-kitap okuyucu kullanyor ve e-kitap satlar bir nceki yla gre %117 orannda artt. E-kitap okuyanlarn %88i ayn zamanda basl kitaplar da okuyor. ocuk kitaplarna bakldnda ise etkileimli masal kitaplarna ramen, okul ncesi eitimde %91 orannda basl kitaplarn tercih edildii grlyor. Bunda da e-kitap okuyucularn maliyetinin daha fazla olmasnn etkisinin byk olduunu syleyebiliriz. Aratrmadaki ilgin sonulardan birisi de e-kitap okuyucusu kullananlarn ylda ortalama 24 kitap okurken, e-kitap okuyucusu kullanmayanlarn 15 kitap okumas. Bunda e-kitaplarn daha ucuz ve kolay eriilebilir olmasnn etkisi byk. Kitap maliyetlerini drmesi, bu sayede yaynevlerinin daha cesur davranarak yeni yazarlara olanak salamas, doa dostu olmas ve tanabilme kolayl asndan e-kitaplar insanlk adna byk bir art. Tadklar eya nitelii, koku, nostalji ve e-kitap okuyuculara gre %10,7 daha hzl okunabilmeleri nedeniyle de basl yaynlarn tamamen yok olacan sylemek zor. Filmleri internetten izliyoruz ama hl akam evine giderken DVD ya da Blu-ray alanlar var. Gazeteleri internetten okuyoruz ama hl otobslerde, vapurlarda hrdata hrdata gazetelerini var. Ben de izgi romanlar iPadden, romanlar basl kitaplardan okuyorum; hepsiyle de pek mutluyum.

(PageWide teknolojisi) ve hareket yok. Bylece kt hzl biimde geerken bekleme olmadan mrekkep pskrtlyor. Sonulara baklrsa hz dnda grnt kalitesi de iyi, sayfa bana maliyet daha dk ve g tketimi daha az. Lazer yazclarn aksine ilk snma sresi ve fan yok, tamamen sessiz iliyor ve evre dostu. lkbahar aylarnda satlacak modellerden x451 ve x551 (yksek kapasite) sadece yazc, x476 ve x576 ise ok ilevli yazc.

Dijitalleme, bulut ve mobil yaam

getirisi olarak ierikleri kt zerinden deil, tablet ve monitr gibi ekranlardan takip etmeye baladk ama kt alma gereksinimi sona ermedi. zellikle de iletmelerin yksek performansl ve kt maliyeti dk cihazlara gereksinimi var. Bununla birlikte mevcut arivlerin durumu da gz ard edilemez. ou ofis ve iletmede bol miktarda belge raflarda duruyor ve bunlarn taranp dijital ortama aktarlmas gerekiyor. HPnin amac bilgiyi dzenli biimde ve gvenli ekilde dijital ortama aktarmanz salamak. Bu sayede aranan bilgiyi kolayca bulmak, paylamak, farkl konumlardan erimek ve gncellemek kolaylayor. Ofislere ynelik seenekler arasnda dk maliyetli modeller, mrekkep pskrtmeli Officejet Pro serisinde toplanyor. Bu tantm srasnda en ok ilgimizi eken farkl zmse Officejet Pronun stne yerleen yeni OfficeJet Pro X ailesi oldu. Adndan anlalaca gibi mrekkep pskrtme teknolojisi esas alnyor ama grlmemi bir sistem karmza kyor. Demolar srasnda ahit olduumuz dakikada 70 sayfaya varan renkli kt hz, mrekkep pskrtmeli bir yazc iin harika denecek bir performans. Normalde mrekkep pskrtmeli bir yazcda kartular tayan kafa srekli hareket eder ve gerekli yerlere uygun renkler pskrtlr. Officejet Pro X serisinde kartularn her biri A4 kt geniliinde
16 Ocak 2013

Gnmzde ierii dijital ortamda tutmak ve bulut depolama sayesinde her an her yerden eriebilmek istiyoruz. Ayrca akll telefon ve tablet gibi mobil cihazlar da bu sistemin bir paras olmak zorunda. HPnin teklifi, Flow sistemiyle ierik ynetimini platform hline getirmek. lk aamada belge yakalamak iin optimize edilmi ok ilevli HP yazc serisi devreye giriyor. Tarayclar artk daha akll ve otomatik biimde ok sayda dosyay tarayp bulut depolama ortamnza gnderebiliyor. Kullanclar isterse yazcdaki renkli dokunmatik ekran ve alabilir donanmsal klavyeyi kullanarak dzenlemeler yapabiliyor. Bulut depolama ortamndaki veri gvenli olduu gibi ayn zamanda kolayca paylalabilir ve gncellenebilir hlde. letmelerin iini kolaylatran lazer esasl yeni hepsi bir arada zmler HP LaserJet Enterprise flow MFP M525c (siyah) ve LaserJet Enterprise color flow MFP M575c (renkli). Bu iki cihazda yer alan HP EveryPage teknolojisinde taraycya giren ktlar ultrasonik alc inceliyor ve birden ok kt girmesi engelleniyor. Dier ortak zellikler; tek geite kdn iki yznn taranabilmesi, btnleik klavye ve 8 in renkli dokunmatik ekran, ileyebilen dhili OCR sistemi ve annda SharePointe gnderme destei. HP Flow CM Professional zmyse bulut depolamada saklama ve eriimden sorumlu. Mobil cihazlarnz kullanarak eriim, bilgi arama, paylama girme, gncelleme ve yeni ierik ekleme son derece kolay. Koruma iinse 256 bit AES ifreleme devreye giriyor.
www.pcnet.com.tr

BILGIde Lisansst
Alanlarnn nde gelen akademisyen ve profesyonellerinden oluan retim kadrolar BLG Lisansst Programlarnda! Siz de lisansst eitimi iin stanbul Bilgi niversitesini tercih edin, bir adm ne gein.

2013 Bahar Dneminde Bavuru Alacak Programlar

Yksek Lisans Programlar
Avrupa Etdleri Bankaclk ve Finans Biliim ve Teknoloji Hukuku MBA e-MBA Finansal Ekonomi Grsel letiim Tasarm Halkla likiler ve Kurumsal iletiim Ekonomi Hukuku nsan Haklar Hukuku Kltr Ynetimi Kltrel ncelemeler Medya ve letiim Sistemleri Muhasebe ve Denetim rgtsel Psikoloji Pazarlama/Next Academy Pazarlama letiimi/Adschool stanbul Uluslararas Ekonomi Politik Uluslararas likiler Yapm Ynetimi YEN Ynetim Biliim Sistemleri YEN

Doktora Programlar
letme

YEN

Bavurular devam ediyor.

ALES art aranmayan Tezsiz Yksek Lisans Programlar iin: 444 0 428

444 0 428 | graduate.bilgi.edu.tr | graduate@bilgi.edu.tr stanbul Bilgi niversitesi santralistanbul Kamps Kazm Karabekir Cad. No: 2/13 Eyp stanbul

Trend

Gerekler ve rakamlar
Dikkat ekici bilgiler ve istatistikler

NFOGRAFKLER

Facebook evlenmenize NTERNET yardm edebilir mi? KULLANICILARININ

nternetteki varl boyunca Facebook da dier sosyal alar gibi yrekleri stan birok hikyeye ev sahiplii yapt. rnein, maddi durumu yetersiz bir iftin evlilik masraflar, yaklak 16.000 $ balayan yerel iletmelerle birlikte bir Facebook grubu tarafndan karland. Baka bir rnekte ise 42 yl nce ayrlan bir ift, Facebookta yeniden karlat ve bir araya geldi.

Bitdefender tarafndan yaplan aratrmaya gre veliler Facebookta erkek ocuklar kz ocuklara kyasla daha fazla takip ediyor. Veliler, 13-17 ya arasndaki erkek ocuklarn hesaplarn ayn yataki kzlara gre %50 daha fazla takip etme eiliminde. Her iki cinsiyet iin de takip oranlar eyll aynda zirve yapyor ama erkeklerinki kzlardan daha da fazla artyor.

OKUL BALADIINDA VELLER DE TAKP TELAI SARIYOR

spanyolca konuuyor. Geni Bant Komisyonunun aklad rakamlara gre bu, spanyolcay, ngilizce ve inceden sonda internette en ok konuulan nc dil yapyor.

YZDE 8

ZARARLI YAZILIMLARDA EN BYK TEHDTLER

%7,82
7,82 Virs

%6,69
Solucan

%76,18
Truva at

Reklam yazlm

%5,8

%3,51
Dierleri

18 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Trend

FACEBOOK STATSTKLER
internet veya telefon zerinden yardm almak yerine mteri hizmetleriyle yz yze grmeyi tercih ediyor. Pek ok tketici internet zerinden alveri yapmasna ramen, zellikle bir sorun yaandnda maazaya uramay seiyoruz. Mteri hizmetleriyle iletiime gemenin ikinci en popler yolu ise e-posta.

TKETCLERN YZDE 49U

Facebooka entegre edilmi 9 milyondan fazla uygulama ve web sitesi var Ocak 2012de Open Graphin gelitiricilere almasndan bu yana 7.000 zaman tneli uygulamas yaymland Facebook Uygulama Merkezinin aylk 220 milyondan fazla kullancs var Her ay 235 milyon kii Facebookta oyun oynuyor

MASI RNETTE ARAN SM NTE 10 NL EN TEHLKEL MEGAN FOX

N EMMA WATSO JESSICA BIEL EVA MENDES EZ SELENA GOM HALLE BERRY

RA SOFIA VERGA Z CAMERON DIA SALMA HAYEK SHAKIRA

www.pcnet.com.tr

Christmas 2012 |

Aralk 2012 19 Help & Advice | 17

Kapak konusu

20 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Kapak konusu

En iddial tabletleri inceledik, en uygun modeli semenin yol haritasn kardk

Selim UMLU selim@PCnet.com.tr Piyasadaki tabletlerin hemen hemen hepsi size webde gezinme, e-postalarnz kontrol etme, oyun oynama, film izleme, mzik dinleme ve kitap okuma olanaklar sunuyor; ama bu kesinlikle demek deil ki btn tabletler birbirinin ayns. Aksine, piyasadaki her rnn farkl zellikleri var ve size en uygun modeli seebilmek iin, nce hangi zelliklere ihtiyacnz olduunu belirlemeniz gerekiyor. Bu ayki kapak konumuzda nce tabletlerin sahip olduu zellikleri aklyor ve hangi zellie neden ihtiya duyacanz anlatyoruz. Ardndan, tabletlerde kullanlan iletim sistemlerinin avantaj ve dezavantajlarna bakyoruz. Son olarak da 2012nin en iyi tabletlerini teker teker inceliyoruz. ablet pazarn ayaklandran Apple iPad piyasaya kal daha yl bile olmad ama bugn, tabletlerin olmad bir dnyay hayal etmek bile ok zor. Uzmanlar, bu rn grubunun satlarnn sadece birka yl iinde dizst bilgisayarlar geeceini dnyor. Akll telefonla dizst bilgisayar arasnda bir noktada duran ve aslnda hibir cihaznz yerini almayan tabletler, belki antanzn biraz daha arlamasna sebep oluyor ama faydalar saylamayacak kadar ok. te bu yzden, tablet satn ald iin piman olan kullanc says son derece azken, pek ok kullanc da kendisine en uygun tableti seip satn alma derdinde.

HANGI TABLET?
T

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 21

Kapak konusu

Tablete ihtiyacnz var m?

Tablet, kesinlikle ucuz bir yatrm deil. Piyasadaki modellerin fiyatlar birka yz liradan birka bin liraya kadar deise de, ideal modellerin fiyat 1.000-1.500 TL aralnda. Dolaysyla herhangi bir rn satn almadan nce iyi dnmek gerek: Bu tablet gerekten iinize yarayacak m? tiraf etmek gerekir ki tabletler hibir nemli ihtiyac tek balarna karlamyor. Tablette yapabileceiniz hemen hemen her eyi akll telefonunuzda veya dizst bilgisayarnzda yapabilirsiniz. te yandan, baz durumlarda tabletler verimliliinizi artrabilirler. rnein, e-kitap okuma ve film izleme konusunda telefon ekran herkese yetersiz gelecektir. Tabletlerin genelde 7 inle 10 arasnda deien ekran genilikleri, okluortam tketimi iin ideal. Benzer ekilde web sayfalarn da ok rahat bir ekilde grntleyebileceksiniz. Dokunma deneyimi sayesinde tablette oynadnz oyunlarn keyfini baka hibir ekilde almanz mmkn deil. Dokunmatik ekranlar iin tasarlanan e-kitap ve dijital dergiler, basl kardelerine kyasla ok daha zengin ierikli, aklda kalc ve hatta eitici olabiliyorlar. Bu yzdendir ki baz ders kitaplar artk tabletler iin batan tasarlanyor, hkmetler devlet okullarnda tableti standartlatrma planlar yapyor.
22 Ocak 2013

Basl kitaplarla ayn ierie sahip olan e-kitaplarsa daha uygun fiyata satlyor. Piyasa bolca Trke e-kitap bulunabilirken, Trkiyede bulamayacanz yabanc kitap ve dergilere bir dokunula ulama imkn da cabas. Tabii dezavantajlar da yok deil. Gazetecilerle dolu bir ortamda PCnet editrleri olarak en sk karlatmz soru Yazlarm tablette yazabilir miyim? oluyor. Verdiimiz cevap, genelde arkadalarmzda hayal krkl yaratyor. Tabletlerin sanal klavyeleri sadece e-postalar yantlamak ve ksa notlar almak iin uygun. ou modele sonradan ilave edilebilen donanmsal klavyelerse kesinlikle ergonomik bir masast klavyesinin rahatln sunmuyor ve uzun yazlar yazan kiiler iin ideal zm olmaktan uzak kalyorlar. Biimlendirme seeneklerinin azl, yan yana pencere alamad iin aratrma yapmann zorlamas gibi sebeplerden dolay tabletler uzun makaleler yazmak iin iyi bir tercih olamyorlar. Dizst bilgisayarnz daima antanzda tamanz veya yolculuk srasnda amanz mmkn deil. Masast bilgisayar sahipler iin bunlar zaten sz konusu bile deil. Hafif ve kk bir tabletse daima antanzda tanabilir ve ihtiyacnz olduu anda sizi ilerinizle veya elenceyle buluturabilir. in z, hayatnz da tabletsiz de
www.pcnet.com.tr

Pf noktas
Kamera art m?

Tabletlerin n yzndeki kamera genelde grntl sohbet iin kullanlrken, arka kamera da fotoraf ve video ekmeye yaryor. Bu yzden arkadaki kamerann znrl ya daha yksek oluyor ya da maliyeti drmek adna arkaya hi kamera konmuyor. Kocaman bir tableti havaya kaldrp rahata fotoraf ekemeyeceinizi unutmayn. Tablet seiminizi, belki de hi kullanmayacanz bu zellie gre yapmamanz neririz.

srdrebilirsiniz ama bir tablet sahibi olarak daha keyifli ve verimli bir hayata sahip olabilirsiniz. En ok karlatmz ikinci soruysa u tablet ok ucuz ama almaya deer mi? oluyor. Genel olarak, dnya apnda bilinmeyen markalara ait ve ok ucuz grnen tabletleri almak yerine biraz daha para biriktirip, bilinen bir rn tercih etmenizi neriyoruz. Karlatmz ucuz tabletler, ya ekran kalitesi ya da performans asndan hep skntl yaratyorlar ve iletim sistemleri iin ykseltme yaymlamyorlar.

Hangi iletim sistemi?

Tablet satn alrken gz nnde bulundurmanz gereken belki de en nemli ey, iletim sistemi. Tabletinizle gelen iletim sistemini sonradan deitirme imknnz olmad iin seimi dikkatli yapmak gerek. u anda pazara hkim olan iki byk oyuncu: Googlen Android ve Applen iOS iletim sistemleri. Pazara yeni giren Microsoftun srprizi Windows 8 de yaygnlk kazanmaya balad. Applen tm iPad modellerinde kulland ve baka hibir irketin kullanmasna izin vermedii iOS, u anda tablet pazarnn lideri. Son srm iOS 6, hem kullanclara hem de uygulama gelitiricilere zengin zellikler sunuyor. Kullanm en kolay mobil iletim sistemi diyebileceimiz iOS, App Storeda yaklak 1 milyar

Kapak konusu

uygulamaya da ev sahiplii yapyor ki bu, aklnza gelen her eyi yapan uygulamalar bulabilmeniz demek. iOSin dezavantaj, kapal bir sistem olduu iin, Applen sizin iin yapt tercihlere sadk kalmak zorunda olmanz ve sistemin derinliklerine mdahale edememeniz. Android, esnek ve son teknoloji rn bir mobil iletim sistemi yaratmak isteyen yeni bir irket olarak 2003te kuruldu. 2005te Google irketi satn ald ve Androidli ilk telefon olan HTC Dream, 2008de piyasaya kt. O gnden sonra Android, yzlerce farkl akll telefonda, tabletlerde ve e-kitap okuyucularda yer edindi. Google, Androidi kullanmak isteyen tm reticilere cretsiz datt iin cihaz maliyetleri de dyor. stelik Androidin uygulama maazas

Tabletler her eve lazm cihazlar deil ama bir tablete hayr demek de mmkn deil.

Google Playdeki cretsiz uygulama says ok daha fazla. te yandan, Android uygulamalarnn genel kalitesinin biraz daha dk olduunu itiraf etmeliyiz. Android, ak kaynakl bir iletim sistemi olmann hem sefasn hem de cefasn ekiyor. Temel Android arayz genellikle tablet reticileri tarafndan deitiriliyor. Bu yzden, yeni kan bir Android srmnn reticiler tarafndan zelletirilip kullanclara ulamas aylar srebiliyor. Hatta baz tabletler son Android srmn asla kullanamyor. iPadlerde ise yeni bir iOS srm kt anda terfi etmek mmkn. iOSin gzel bir yan, sadece Applen belirledii znrlklerde almas. Bu sayede gelitiriciler fazla zorlanmadan, ekrana tam oturan uygulamalar yazabiliyorlar. Androidde bir znrlk karmaas hkm

srdnden, her uygulama her tablette dzgn biimde grntlenemeyebiliyor. Gelelim son oyuncu Windowsa. Microsoft, yeni piyasaya srd Windows 8le birlikte dokunmatik ekranl cihazlara girmeye kararl. Dikkat edilmesi gereken detay, Windows RT ile Windows 8 Pro arasndaki fark. Her ikisinde de modern Windows 8 arayz denilen, byk kareler ve tam ekran uygulamalarla bezeli bir deneyim sizi bekliyor. Microsoft bu konuda ok iyi bir balang yapm ve elimize geen tm Windowslu tabletler harika grnyor ama tek kusur, uygulama saysnn imdilik ok ama ok az olmas. te Windows RTli tabletlerin sadece bu modern arayz uygulamalarn ve masast Office uygulamalarn altrabildiini renmek, bizde olduu gibi sizde de hayal krkl yaratabilir. Android ve iOSte olmayan yan yana iki uygulama altrabilme ise bizce nemli bir art. Windows 8 Pro ykl tabletlerse dokunma iin zelletirilmi modern arayzn yan sra tm masast Windows yazlmlarn altrabiliyor. Ksacas, bildiiniz Windows tablete giriyor. Bunu gerekletirmek iinse ciddi bir ilemci gcne ve pile ihtiya var ki bu da daha ar ve daha pahal tabletler demek.
Ocak 2013 23

www.pcnet.com.tr

Kapak konusu

Sonu olarak, bu byklerden hangisini kullanyor olursanz olun, teknolojiden en iyi ekilde yararlanyorsunuz demektir.

Hangi zellik ne ie yarar?

Depolama alan: Tahmin edeceiniz zere, tabletinizin veri depolama kapasitesi ne kadar byk olursa o kadar iyidir. Video znrlkleri arttka, oyunlarn grsel kalitesi ykseldike kapladklar alan da artyor. Hangi filmi tabletinize kopyalayp hangi arkclarn albmlerini bilgisayarnzda brakacanza dair ince hesaplar yapmak istemiyorsanz 16 GBden az kapasitesi olan bir tablet almanz nermiyoruz. Bellek kart yuvas olan tabletlerde kapasite sonradan artrlabilir. Androidli alternatiflerde genelde bellek kart yuvalar bulunuyor ama iPad modellerinin hibirinde yok. Dolaysyla iPad almay dnyorsanz, ihtiya duyacanz kapasiteyi iyi belirlemeniz lazm. Ekran: Tabletlerin en pahal ve en ok g tketen bileeni olan ekranlar, farkl boyut ve teknolojilere ev sahiplii yapyor. Piyasada greceiniz, byk markalara ait olmayan ucuz tabletlerin ounda znrl ve renk derinlii dk, parlakl az, gr as kstl ekranlarla karlaacaksnz ki bunlar tabletten alacanz keyfi dorudan etkiliyor. Ekran boyutu ve znrlkle birlikte alacanz keyif de artacaktr. En azndan HD (dikey znrl en az 720 piksel) bir ekran tercih etmenizi neririz. Dokunmaya duyarllk da maliyeti etkiliyor. Kapasitif ve rezistif olmak zere iki dokunma teknolojisi var ama ekrana bask uygulamanz gerektiren rezistif teknolojili tabletler neredeyse yok olmak zere. Bunlar kesinlikle tercih etmeyin. Kapasitif ekranlar daha hassas olmalarna ramen kendi aralarnda hassasiyet deerleri deiebiliyor.
24 Ocak 2013

lemci: Tabletinizin performansn ciddi ekilde etkileyen bu bileen, ne yazk ki teknik detaylar yznden ou tketiciye yabanc kalyor. Bugn piyasadaki tabletlerde genelde ift veya drt ekirdekli, ARM tabanl ilemciler yer alyor. te yandan, elde edilen performans, iletim sistemine ve kullanlan uygulamalara gre farkllk gsterebiliyor. rnein NVIDIAnn mobil cihazlarda ska karmza kan Tegra 3 ilemcisi grafik youn uygulamalarda ok iyi sonular verirken, web taramasnda rakiplerinin gerisinde kalabiliyor. stelik tm Tegra 3 ilemcilerin ayn hzda almadn hatrlatmak gerek. Samsung, tabletlerinde de kendi retimi olan Exynos ilemcileri kullanyor. Applen piyasadaki modellerinde yine kendi gelitirdii A5, A5X ve A6X ilemciler var. Texas Instruments retimi OMAP 4460 ve 4470 de birok rnde yer alyor. Qualcommun drt ekirdekli mthi Snapdragon S4 Pro ilemcisi de yaknda tabletlerde boy gstermeye balayacak. Bunlarn hepsi ilerinizi grecek ilemciler. Tek nerimiz, bu devirde tek ekirdekli bir ilemciyi tercih etmemeniz. Ancak Windowslu bir tablet dnyorsanz ilemcinin ayr bir nemi var nk ilemci, Windowsun hangi srmn kullanabileceinizi ve bu sayede tabletinizde neler yapabileceinizi belirliyor. Tegra 3 veya Snapdragon S4 Pro gibi ARM tabanl ilemci kullanlan tabletlerde Windows RT ykl. Windows 8in krplm bir srmne benzeyen bu sistemde altrabileceiniz uygulama says ok az. X86 ilemcili tabletlerde ise bildiiniz masast programlar altrabileceiniz Windows 8 Pro ykl geliyor ve tabii maliyet de epey artyor. Bu tabletlerde bulunan
www.pcnet.com.tr

Pf noktas
3Gli modeller
Baz tablet modellerin 3G destekli srmleri de var. Bunlar elbette sadece Wi-Fi ieren modellere gre daha pahal oluyor. Ayrca, operatrnzden bir SIM kart temin edip cihaza takmanz ve onun iin ayr bir abonelik bedeli demeniz gerekiyor. Akll telefonunuzun 3G paylatrma zellii varsa, tabletinizde sadece Wi-Fi destei olsa bile ek bir cret demeden tabletinizden de internete eriebilirsiniz.

ilemcilere rnek olarak Intelin Atom Clover Trail serisi ve AMDnin Hondo serisi gibi dk g tketimli ilemcilerin yan sra stn performans iin Intel Core ilemciler verilebilir. Bellek (RAM): Piyasadaki ou tablet 1 GB bellee sahip. Siz de bundan azn kesinlikle dnmeyin. 2 GB bellee sahip bir tablet alrsanz oklu grev performansnda art hissedebilirsiniz. Daha basite anlatmak gerekirse, ayn anda birden fazla uygulama altrmanz daha rahat olur. Kalem (stylus): Elle yaz yazmak, belgeler zerinde not almak ve izim yapmak iin tabletinizle uyum bir kalem, vazgeilmez yardmcnz olabilir. Burada ok nemli bir ayrm var: Samsungun Galaxy Note modellerinde olduu gibi tabletle birlikte gelen active digitizer kalemler ok daha keskin sonular verir, doru noktaya dokunabilir ve bilek temasn grmezden gelebilir. Piyasadan sonradan satn alacanz her dokunmatik ekranla uyumlu ve ucuz kalemler basit ilerinizi grebilir ama ince ilerde yetersiz kalacaklardr. Bu zellik sizin iin nemliyse, iPad iin active ditigizer kalem bulunmadn hatrlatalm. Galaxy Notelar stn klan bu zellik, baz Windows 8 tabletlerde de karmza kyor. Portlar: iPadde tek bir port var ve bu port iin zel olarak tasarlanan HDMI kablosu, kamera, kart okuyucu gibi pahal bileenlerin tmn buraya balyorsunuz. Dier tabletlerdeyse HDMI, Micro-USB, bellek kart yuvas gibi standart portlara piyasada bulacanz eitli kablo ve bileenleri balamanz daha kolay oluyor. Her yerde bulunan Micro-USB kablolar kolay arj avantaj salarken, baz rnlerde bulunan standart boy USB yuvalarna 3G modem veya fla bellek taklabiliyor.

Kapak konusu

EDTRN SEM

EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013

2013

2013

FYAT 1.240 TLDEN BALIYOR

FYAT 1.400 TL

IPAD (4. NESL)

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 1.240 TLden balyor retici Apple Web www.apple.com letim sistemi iOS 6 Ekran 9,7 in (2048 x 1536) Depolama 16/32/64 GB Bellek kart Yok Kamera 5 MP / 1,2 MP Boyutlar 241 x 186 x 9,4 mm

ASUS T. PAD INFINITY

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 1.400 TL retici Asus Web www.asus.com.tr letim sistemi Android 4.1 Ekran 10,1 in (1920 x 1200) Depolama 32/64 GB Bellek kart microSD Kamera 8 MP / 2 MP Boyutlar 263 x 181 x 8,5 mm

ablet pazarndaki tm irketlerin hayali, bir gn, Applen yeni bir tablet modelini duyurduu tm dnyada yaratt heyecan yaratabilmek. Ekim aynda duyurulan drdnc nesil iPadde de durum deimedi. Yeni iPadden (iPad 3) sadece birka ay sonra ve benzer zelliklerle piyasaya srlen iPad 4 (resm ad sadece iPad), Retina ekrann yan sra daha iyi bir kamera, daha gelimi bir ilemci ve Lightning balant noktasyla karmza kyor. iPadi elinize aldnzda, Retina ekrann nasl bir devrim olduunu kendi gzlerinizle greceksiniz. Kaliteli bir fotoraf makinesiyle ekilmi fotoraflar olaanst grnyor. Webde gezinirken, adeta en pahal bilgisayar monitrn kullandnz hissediyorsunuz. Applen iPad ekranna sdrd 3 milyon piksel, Full HD televizyonlardan bile fazla. phesiz ki tabletlerde grebileceiniz en iyi ekranlardan biri. 4G destekli bir model alrsanz Trkiyede bu hzdan

yararlanamayacaksnz ama tabletin genel hz sizi ok memnun edecek. Yeni A6X ilemci, oyun konsollarna ta karacak bir grafik performans sunuyor. Arka kamerann znrl hl 5 megapiksel. Gelimi bir lens kullanlmasna ramen iPhone kalitesine ulam deil. n kamera ise 720p video ekebilen dzeye gelmi. A6X ilemci, fotoraflar daha hzl ileyerek keskin fotoraflar elde etmenizi salyor. Apple kullanclarn daima endielendiren pil mr, gl A6X ilemciye ramen azalmam. Srekli video izleme testimizde 6 saate ulatk. Normal bir kullanmla ou kii iPadi en az iki gn boyunca arj etmeden kullanabilir. iPhone 5te de karmza kan son yenilikse eski 30 ineli kablonun yerini alan Lightning balant noktas ve ince, tersi dz olmayan kablosu. nc nesil iPad sahibiyseniz (veya uygun bir fiyata nc nesil iPad bulduysanz) terfi etmenize gerek yok nk performanslar ok yakn.

zellikler Performans Fiyat

puan

Son nesil iPad, kl ve performansyla tm kullanclarda heyecan yaratyor.

ablet ve klavyeyi bir araya getiren Asus Transformer Primen baars, Asusu benzer biimli ama daha gl bir model retmeye itti. Bylece 1080p Gorilla Glass 2 ekran, yeni kasas ve farkl bir dme dizilimiyle Transformer Pad Infinity dodu. Full HD ekrann berrakl hayret uyandrc olmasa da gerekten ok baarl. nternette gezinirken greceiniz mthi keskinlikte yazlar gz epey rahatlatyor. nceki Asus modellerinde zayf kalan Wi-Fi ve GPS alclarnn performans byk lde gelitirilmi. Sonu mu? Neredeyse tm tabletleri geride brakan bir Wi-Fi kapsama alan ve kablosuz performans. Android 4.1 srmyle daha rahat bir oklu grev arayz, daha hzl web taraycs, daha iyi bildirimler sizi bekliyor. rnn gelecek Android srmlerine ykseltilmesi de ok muhtemel. Bu tablet, zellikle oyun konusunda ok baarl. Gl ve ok ekirdekli grafik

yongasndan en iyi ekilde yararlanmanz iin, tabletinizde oynayabileceiniz en st dzey oyunlar size sunan NVIDIA Tegra Zone portaline eriim hakk kazanyorsunuz. Sahip olduu GPU, web sayfalarnn yklenme hzn bile etkiliyor. rnn kutusundan kan klavye beii tek kelimeyle mkemmel bir aksesuar ve Transformer Pad ailesini rakiplerinden farkl klyor. Beik, iPadde stne para verseniz bile sahip olamayacanz kaliteye ve zelliklere sahip. Tek sorun, yeterince ar olmamas. Tableti arlatrmak komik bir gereksinim gibi gelebilir ama ekran srekli arkaya decekmi gibi dururken ve dz bir alan ararken bize hak vereceksiniz. Tm bu ilevselliine ve klavyesine ramen, yine de pahal bir tablet. rnein, ayn GPU ve iletim sistemine sahip Google Nexus 7nin fiyat Infinitynin yarsndan daha az. yine de Infinityyi ou kullanc tipi iin ideal bulduumuzu rahatlkla syleyebiliriz.

zellikler Performans Fiyat

puan

Full HD ekran ve klavyesiyle fark yaratan Infinitynin biraz daha ucuz olmasn dilerdik.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 25

Kapak konusu

EDTRN SEM

EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013

2013

2013

FYAT 1.240 TLDEN BALIYOR

FYAT 600 TLDEN BALIYOR

MICROSOFT SURFACE
TEMEL ZELLKLER
Fiyat 1.240 TLden balyor retici Apple Web www.apple.com letim sistemi iOS 6 Ekran 9,7 in (2048 x 1536) Depolama 16/32/64 GB Bellek kart Yok Kamera 720p / 720p Boyutlar 274,5 x 170 x 0,94 mm

GOOGLE NEXUS 7
TEMEL ZELLKLER
Fiyat 600 TLden balyor retici Google / Asus Web www.google.com.tr/nexus letim sistemi Android 4.2 Ekran 7 in (1280 x 800) Depolama 8/16/32 GB Bellek kart Yok Kamera 1,2 MP Boyutlar 198,5 x 120 x 10,45 mm

012 sonlarnda kan ve 2013 balarnda kacak Windowslu tabletlerin haddi hesab yok ama en ok dikkat eken, kukusuz ki Microsoftun bizzat rettii ve Windows 8in tm nimetlerini sergilemek istedii Surface. Surfacea bir bak attnzda, ou tabletin aksine, iPade hi benzemediini greceksiniz. iPadinkinden daha byk 10,6 inlik ekrann etrafnda magnezyum alaml gvde var: sert ve dayankl ama hafif ve k. rnn arl 680 gram. 1.366 x 768 znrlndeki IPS ekran, iPad 4n Retina ekran kadar canl deil ama film izlemek iin son derece yeterli. ncelememize konu olan Surface modelinde Windows RT ykl. Windows 8 Pro ieren model ocak ay iinde ABDde sata sunulacak. Microsoft Trkiyeden aldmz duyumlar, Surfacen bu yl resm olarak Trkiyeye gelmeyeceini gsteriyor. O yzden merakllar ya yurt dndan alacak ya da ilan sitelerine gz gezdirecek. Windows RT ykl Surface dier modele gre daha hafif ve

pil mr daha uzun ama dezavantaj, klasik Windows masast yazlmlarn altramamas. Ykleyeceiniz tm uygulamalar Windows Maazasndan gelmek zorunda. Tek istisna, Surface ile birlikte gelen tam srm Microsoft Office. erdii NVIDIA Tegra 3 ilemci sayesinde tm uygulamalar yavalama olmadan alyor ve aralarnda gei yaplabiliyor. Srekli video izleme testinde pili 7,5 saat dayand ki bu, grdmz en st noktalardan biri. Sahip olduu 2 GB bellek, ou Android tabletten ve iPadden fazla. Balanabilirlik konusunda Surface hayranlk uyandryor. Micro HDMI ile grnty TVye aktarabilir; USB yuvasna klavye, fare veya USB bellek balayabilirsiniz. MicroSD kart girii de 64 GBye kadar kartlar destekliyor. Microsoft ayr olarak sata sunduu Touch Cover (120 $) ve Type Cover (130 $)adl klavyeli koruyucu kapaklar da bir o kadar k ve ilevsel aksesuarlar.

zellikler Performans Fiyat

puan

Microsoft, dier reticilerin bir trl baaramad yeniliklere imza atm.

ooglen farkl irketlere rettirip kendi markasyla sunduu Nexus serisi, Androidin hi zelletirilmemi srmlerini ieriyor ve yeni srm ktnda bu cihazlar hemen gncellenebiliyor. Asus tarafndan retilen, drt ekirdekli ilemcisi ve 12 ekirdekli GPUsuyla Android Jelly Bean (4.1 ykl, 4.2 gncellemesi mevcut) ile gelen ilk cihaz Google Nexus 7, gerek bir minik dev. Tek elinizde tutabileceiniz 7 in HD IPS ekranl bu tablet, hem harika bir okuma cihaz hem de tanabilir bir elence makinesi. znrl iPad miniden daha yksek ama renk zenginlii bakmndan iPad ekrannn biraz gerisinde kalyor. Kt haber, Trkiyede resm olarak yalnzca 8 GB kapasiteli bulunmas ki yurt dnda bu modelin sat sonlandrld. Neyse ki baz alveri sitelerinde 16 ve 32 GBlik yeni modeller bulunabiliyor. Tabii 32 GB iin ABD fiyat olan 250 dolardan %50 daha fazlasn demek zorundasnz. 32 GBlik model

iin 3G seenei de mevcut (ABD fiyat 300 $). microSD girii olmad iin 8 GBlik modeli pek nermiyoruz, zira kapasitesi hemen dolacaktr. Maliyeti drmek iin arka kameraya da yer verilmemi, grntl grmeler iin sadece nde 1,2 MB bir kamera var. te yandan, gerek tabletin performans gerekse malzeme kalitesi ok yksek. Androidin son srmyle gelen, Applen Sirisine benzer bir asistan olan Google Now Nexusta kullanabilirsiniz. Tabii ngilizce art, nk Siri gibi Google Nown da Trke destei yok. Google Nexus 7, her kullanc iin ideal tablet diyebileceimiz noktaya ok yaklayor ama Apple ezmeyi baaramyor. Yine de bu fiyata karlmayacak bir cihaz. Nexus 7nin fiyat aralndaki hibir tablet, zellik bakmndan ona yaklaamyor. iPad mini ile kk ekranlarda da son glen Apple oldu ama bbreinizi satmadan alabileceiniz bir tablet aryorsanz, Nexus 7yi gznz kapal tercih edebilirsiniz.

zellikler Performans Fiyat

puan

Kk ekrana tahamml edebilirseniz sper fiyata mthi bir performans sunuyor.

26 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Kapak konusu

FYAT 1.400 TLDEN BALIYOR

FYAT 800 TLDEN BALIYOR

SAMSUNG G. NOTE 10.1 IPAD MINI

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 1.400 TLden balyor retici Samsung Web www.samsung.com.tr letim sistemi Android 4.2 Ekran 10,1 in (1280 x 800) Depolama 16/32/64 GB Bellek kart microSD Kamera 5 MP Boyutlar 258 x 175,3 x 8,9 mm

yk ekranl bir tabletten daha iyi bir ey varsa, o da S Penli ve byk ekranl bir tablettir. Samsungun Galaxy Note serisine ekledii S Pen adl zel kalemi, yazma izme ilerine nem verenler iin byk fark yaratyor. Drt ekirdekli 1,4 GHz ilemci ve 2 GB RAM sayesinde performans ahane ama 16 GB modelin fiyat, daha yksek znrle ve 32 GB kapasiteye sahip Transformer Pad Infinity ile ayn. TFT LCD ekran HD videolar baarl ekilde izlemenizi salyor ama iPad 4 gibi aznz sulandrmyor. Android 4.0n TouchWiz arayzyle zelletirilmi srmyle gelen tablet iin Android 4.1 gncellemesi de yeni yaymland. Bu srmde S Penin ilevleri daha da artrlyor. Dokunmatik kalem uzman Wacom tarafndan gelitirilen S Pen, 1.024 farkl basn seviyesini alglayabiliyor ve tablet kullanmnz batan sona deitiriyor. Parmaklarnzdan ok daha

keskin seimler yapabileceiniz ve dzgn notlar alabileceiniz S Pen iin zel uygulamalar da gelitirilmi. El yazs tanmadan tutun da karmak matematik ilemlerini zmeye ve detayl resimler izmeye kadar her ey, Samsungun bu S uygulamalaryla yaplabiliyor. Grsel almalarnz iin Photoshop Touch uygulamas da ykl geliyor. Taraycnzda ok sayda sekme amay seviyorsanz, 2 GB RAM sayesinde sekmeler aras gei ok daha hzl. Byk ekrana elik eden gl ilemci ve RAMin bir dier getirisi, yan yana iki uygulamay ayn anda altrabilmeniz. Ayrk ekran modunda imdilik sadece en nemli uygulamalar destekleniyor ama say giderek artacaktr. Ekran kalitesi dnldnde Galaxy Note 10.1in iPad 4e yakn fiyatnn biraz abartl olduunu dnyoruz. te yandan, st dzey performans sergileyen bu tablet, kalem kttan tablete gemek isteyenler iin en uygun seenek diyebiliriz.

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 800 TLden balyor retici Apple Web www.apple.com letim sistemi iOS 6 Ekran 7,9 in (1024 x 768) Depolama 16/32/64 GB Bellek kart Yok Kamera 5 MP / 1,2 MP Boyutlar 200 x 135 x 7,2 mm

zellikler Performans Fiyat

puan

Kalem kullanmak istiyorsanz Samsungun S Peninden daha iyisini zor bulursunuz.

pplen eski CEOsu Steve Jobs, lmeden ksa bir sre nce kk tabletleri yerden yere vurmu, bu da Applen asla kk ve uygun fiyatlar tabletler retmeyeceini dnmemize yol amt. Yeni CEO Tim Cook ile iler deiti ve tablet pazarnda pay kaybetmeye hi niyeti olmayan Apple, 7,9 inlik iPad miniyi duyurdu. iPad ile tablet pazarnn byk ksmn elinde bulunduran Apple, iPad mini ile daha uygun fiyatl, daha kk modeller arayan kullanclara hitap ediyor. 800 TLden balayan fiyatlar (ABDde 329 $) bir Apple rn iin iyi gibi grnyor ama Google Nexus 7 ve Trkiyede bulunmayan Amazon Kindle Fire HD gibi modellere bakldnda ii yle olmad anlalyor. Zira iPad mini, ayn fiyat aralndaki rakiplerinden donanmsal olarak daha zayf. 7,9 in ekran, maalesef nc ve drdnc nesil iPadlerde grdmz Retina ekran deil. Maliyeti drmek

adna 1.024 x 768 znrle sahip bir IPS panel tercih edilmi. Yine de 7 in HD ekranl alternatiflerinin fiyatlarnn daha uygun olduunu hatrlatalm. Buradaki detay, iPad 2 ile ayn znrln kullanlm olmas. Bu sayede gelitiriciler iPad mini iin uygulamalarn dzenlemek zorunda kalmyor ve App Storedaki tm iPad uygulamalarn hemen kullanabiliyorsunuz. Siyah ve beyaz renk seenekler olan rnn tasarmnda her zamanki Apple kalitesi konuuyor. 308 gram arlk, ou alternatifine gre daha hafif. iPad miniyi Nexus 7 ve Kindle Fire HD ile yan yana koyarak gerekletirdiimiz film izleme testinde en kt sonucu iPad mini verdi ama iyilerin kts demek doru olur. ou kii iin cihaz tek elle tutmak zor grnyor. iPad 5te te karlatmz ve arka yzde ok k grnm sunan alminyum kaplama, maalesef kolayca izilebiliyor. Eski nesil A5 ilemci ve 512 MB RAM, baz gelimi oyunlarda yetersiz kalabilir.

zellikler Performans Fiyat

puan

Fiyatna yakmayan eski nesil zellikleri nedeniyle herkese nerebileceimiz bir tablet deil.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 27

Kapak konusu

FYAT

MANS

EN YKSEK
PERFORMANS

13

2013

FYAT 2.550 TL

FYAT 1.830 TL

SAMSUNG ATIV SMART PC PRO

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 2.550 TL retici Samsung Web www.samsung.com/tr letim sistemi Windows 8 Pro Ekran 11,6 in (1920 x 1080) Depolama 128 GB Bellek kart SD Kamera 5 MP / 2 MP Boyutlar 304 x 189 x 11,9 mm

LENOVO IDEAPAD YOGA 11

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 1.830 TL retici Lenovo Web www.lenovo.com letim sistemi Windows RT Ekran 11,6 in (1366 x 768) Depolama 64 GB Bellek kart SD/MMC Kamera 1 MP Boyutlar 298 x 204 x 15,6 mm

estimizdeki tek Windows 8 Pro ykl tablet olan ATIV smart PC Pro iin, PCnet editrleri olarak, hayallerimizdeki tablet konsepti diyoruz. 11,6 in Full HD dokunmatik ekran, Core i5 ilemci ve 4 GB RAM, kutudan kan touchpadli Trke Q klavye ve S Pen kalem, Samsung ATIV smart PC Proda bir araya geliyor. Tablete gemek isteyen profesyonel bir bilgisayar kullancsnn tam istedii bileim! stelik yazmzn banda belirttiimiz Tabletler dizstnn yerini almyor. szmz ATIV smart PC Pro iin geerli deil: Dizstnz bir kenara brakabilirsiniz. Windows 8 Pro, masastnde kullanmaya altmz tm yazlmlar bu tablette kullanabileceiz demek oluyor; ister dokunarak, ister kalemle, istersek de klavye ve touchpadle. O da m yetmezse USBden kendi farenizi balayn. Tabletle birlikte gelen ve ayn zamanda beik grevi gren klavyenin Trke olmas ok
28 Ocak 2013

nemli bir detay. Tular gerek boyut gerekse fiziksel tepki olarak ideal. HDMI sayesinde herhangi bir monitre veya TVye balayabilirsiniz. microSD yuvas, Bluetooth 4.0, stereo hoparlr gibi ek zellikler mevcut. Modern arayzde dokunmak hi sorun deil ama Full HD klasik masastnde parmak ucunuzla detaylar yakalamanz zor. te o zaman mkemmel duyarlla sahip S Pen devre giriyor. Samsung, zel S Pen uygulamalarn da sisteme eklemeyi ihmal etmemi. Tmleik Intel HD Graphics 4000, HD filmler ve basit oyunlar iin yeterli ama 3D oyunlarda stn grafikler beklemeyin. Peki rnn hi dezavantaj yok mu? Var ama sadece tane. lki, srekli elinizde tutamayacanz kadar ar. kincisi, gl bileenlerin soutulmas gerekiyor, bu yzden zaman zaman fan grltsn duyuyorsunuz. Son olarak da Samsung ATIV smart PC Pro herkesin gzne kestiremeyecei kadar pahal.

zellikler Performans Fiyat

puan

Tablete geerken Windowstan ve programlarnzdan vazgemek istemiyorsanz tam size gre.

deaPad Yogann ismi, katlanarak trl ekillere girebilen tasarmndan geliyor. 11,6 in dokunmatik ekrana elik eden klavye sklemiyor ama 360 derece dndrlerek ekrann arkasna saklanabiliyor. Bu sayede, geleneksel dizst bilgisayar tasarm tablete dntnde video izlemek ve uygulamalar kullanmak iin ideal hle geliyor. stendii zaman standart dizst bilgisayar ekli de ayr bir konfor sunuyor. Tabii bu, cihazn klasik tabletlere gre daha ar olmas demek. 1,27 kg kolayca elinizde tayabileceiniz bir arlk deil. Daha da tesi, tablet modunda kullanrken parmaklarnz mecburen klavye tularna dokunuyor. Her ne kadar klavye devre d kalsa da pek rahat bir tutu ekli olmuyor. NVIDIA Tegra 3 ilemci ieren IdeaPad Yoga 11, Windows RT iletim sistemiyle geliyor. Dolaysyla sadece Windows Maazasndan edindiiniz uygulamalar altrabilir, klasik Windows yazlmlarn ykleyemezsiniz. En azndan sistemle birlikte gelen Office

2013, klavyeyi ie yarar hle getiriyor. Drt farkl ekle girebilen katlanabilir ekran sayesine cihazn hareket seeneklerini denedike dokunmatik ekrann gerek kullanm srasndaki artlarn daha iyi anladk. 1.366 x 768 znrle sahip 16:9 oranndaki geni ekran, dokunma duyarll konusunda ok baarl. Dk g tketimli ilemci ve SSD sayesinde pil mr 13 saate kadar kabiliyor. 64 GB SSD ve 2 GB RAM gayet yeterli. 1 MP web kameras, 2 adet USD portu, HDMI k ve SD/MMC kart okuyucu da cihazn zerinde yer alyor. Tasarmn ok baarl bulduumuz IdeaPad Yoga 11, maalesef Windows RT ile gelmesinden dolay bizi hayal krklna uratt. Aslnda sorun Lenovonun kendisinden deil, Windows RT ile yapabileceklerinizin kstl olmasndan kaynaklanyor. Bu boyutta ve bylesi bir fiyat etiketine sahip bir cihazn mutlaka Windows 8 Pro ile gelmesini beklerdik.

zellikler Performans Fiyat

puan

lk bakta ilevsel ve baarl grnmesine ramen fiyat her eyi bozuyor.

www.pcnet.com.tr

Kapak konusu

FYAT 820 TL

FYAT 810 TL

SONY XPERIA TABLET S

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 820 TL retici Sony Web www.sony.com.tr letim sistemi Android 4.0.3 Ekran 9,4 in (1280 x 800) Depolama 32 GB Bellek kart SD Kamera 8 MP / 1 MP Boyutlar 240 x 174,4 x 8,8 mm

ACER ICONIA TAB A200

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 810 TL retici Acer Web www.acer.com letim sistemi Android 4.0 Ekran 10,1 in (1280 x 800) Depolama 16 GB Bellek kart microSD Kamera 2 MP Boyutlar 260 x 175 x 12,4 mm

onynin daha nce Tablet P ve Tablet S (Xperia deil) modelleri ilgin tasarmlara sahip olmalarna ramen ok baarl olmamlard. Xperia Tablet Ste Sony, nceki modellerden epey ders karm gibi grnyor. Tablet Sin katlanm dergiye benzeyen zgn tasarm korunmu ama eim biraz azaltlm ve ufak deiiklikler yaplm. Tablet Ste bu eimin biraz arya katn dnm ama bu sefer de baz kullanclar gereinden az olduunu dnebilir. letim sistemi olarak Android 4.0 gryoruz. ok eski olmasa da son srm deil. zerinde Sony tarafndan eklenmi birok zellik bulunuyor. Neyse ki standart Android arayz hi deitirilmemi, yalnzca zerine eklemeler yaplm. Bu, bizim houmuza giden bir yntem. 9,4 in ekranl tabletin arl aa yukar iPadle ayn. 1.280 x 800 znrle sahip TFT LCD ekran ou tabletten daha iyi bir grnt kalitesi sunuyor. Renkler, siyah derinlii, gr

alar harika. Benzer ekilde, hoparlrler de rakiplerinin bir adm tesinde. Arkada yer alan ift hoparlr birbirine yakn olduu stereo etkisi biraz azalyor ama mono olmasndan iyidir. stelik hoparlrler bir odann tamamnda duyulacak kadar gl. iPad gibi Sony de kendine has bir arj kablosu gelitirmi ki bunu tasvip etmiyoruz. Arkada 8 MP, nde 1 MP olmak zere iki kamera mevcut. leride tm Android cihazlarda grmek istediimiz misafir modu (guest mode) ise Xperia Tablet Sin harika bir zellii. Bu sayede, e-postalarnz okuyacan veya bildirimlerinizi greceini dert etmeden, tabletinizi geici olarak bakasna teslim edebilirsiniz. lgin zelliklerden biri de tabletlerde grmeye alk olmadmz kzltesi evrensel uzaktan kumanda. Bu sayede televizyon, Blu-ray oynatc, oyun konsolu gibi cihazlarnzn tmn bir kez ayarladktan sonra sadece tabletinizi kullanarak kontrol edebilirsiniz.

zellikler Performans Fiyat

puan

Sonynin son tablet denemesi, makul zellikler ve fiyat sayesinde baaryla sonulanyor.

conia Tab A200 ne hzyla ne de tasarmyla etkileyici bir cihaz olmasa da nispeten uygun bir fiyata, kayda deer bir performans sunuyor. Fiyat bakmndan dier 10 in tabletlerin epey altnda konumlanan A200, tam boy USB portuyla rakiplerine ufak da olsa bir alm atyor. microSD destei de var ama standart USB belleklerle veri tayabilmek nemli bir avantaj. 2 MP n kamera dnda arkada kamera yok. ift ekirdekli 1 GHz NVIDIA Tegra 2 ilemci ve Android 4.0 biraz eskimi olmalarna ramen iyi i karyorlar. Gerek uygulamalar aras geite gerekse web sayfalarnn yklenmesinde taklma yaamadk ama baz uygulamalar aarken ve Full HD video izlerken beklemeler hissediliyor. 1080p yerine 720p videolar tercih etmenizi neririz. Zaten 1280 x 800 znrle sahip ekran iin 720p daha uygun ve maliyeti artrmamak iin HDMI kna yer verilmemi, dolaysyla film izlemek iin tableti baka bir ekrana balamanz mmkn

deil. Stereo hoparlrlerden elde edilen ses kalitesi fena deil ama ses yksekliini film izlemek iin yeterli bulmadk. Ar testlerimizde pil 6 saat dayand ama daha normal bir kullanmda 8 saati rahatlkta aacaktr. Bilgisayara Micro-USB zerinden balanmasna ramen arj iin ayr bir adaptr art komas olumsuz bir zellik. Acer, iletim sistemini kendine has baz zelliklerle donatmay ihmal etmemi. En ok dikkat eken, kilit ekranna ve men ubuuna eklenen Acer Ring adl zel men. USB belleinizdeki dosyalar okuyup yazmak iin kullanabileceiniz Astro File Manager da ykl geliyor. Aka sylemek gerekiyor ki Acer Iconia Tab A200 hemen hemen bakmdan ortalama dzeyi temsil ediyor. Bir tabletten beklentileriniz ok yksek deilse ve 7 in yerine 10,1 in gibi byk bir ekrana makul fiyatla sahip olmak istiyorsanz Iconia Tab A200 dnebilirsiniz. n

zellikler Performans Fiyat

puan

Ortalama bir tablet olmasna ramen fiyatyla geni bir kitleye hitap etmeyi baaryor.

29 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

geir. u ele Sou kmet. ie h essizl S

HD 7

ctCU II 970 Dire

Arka plaka, ekstra koruma ve destek salar. VGA Hotwire Vcore, PLL ve Vmem voltajnn donanm seviyesinde okunmasna ve kontrol edilmesine yardmc olur 4 DisplayPorts ve ift DVI ile Eyenity 6da 4K znrlk. Dayanklklk erevesi, PCByi desteklerken MOSFETler tarafndan emilen sy da datarak etkin soutma salar.
HD 7970 DC2 TOP | HD 7970 DC2 GPU: AMD Radeon HD 7970 l Bellek: 3GB GDDR5 l ekirdek frekans: 1000MHz (Top O.C. ed.), 925MHz (Standart ed.) l Bellek frekans: 5600MHz l Kart boyutlar: 11 x 5.1 x 2.1
Fan dn 1450 RPM'de. Tm performans sonular sistem ayarlar ve kullanma gre deikenlik gsterir.

Kantlanm DIGI+ VRM ile 12-fazl Sper Alam Gc daha iyi hz artma iin daha kararl dijital g salar.

6 adet dorudan temasl s borusu ve %20 daha geni yaylm alan ile referans tasarma gre %20* daha serin ve 14dB* daha sessiz.

teknoloji retimi mmkn m?

ok ucuza alan iiler, yetersiz evre koruma politikalar, reticilerin sorumluluktan kamasna izin veren tedarik zincirleri... Ahlaki bir teknolojiyi kolayca satn alabilir miyiz?
ilgisayar firmalarnn yzlerce farkl model dizst bilgisayar sat noktalarnda sergileniyor. Alveri sitelerinde Apple iPod mzik alara ait yirmiden fazla versiyon bulabiliyoruz. Son zamanlarda popler olan tablet bilgisayarlar da unutmamalyz. Bunlarn ou kyasya rekabet edecek ekilde fiyatlandrlyor ve on yl nceki dev masast PClerin zorlukla gerekletirdii ilemleri yerine getirebiliyor. Bu rnlerin hemen hemen tamam inde yer alan fabrikalarda retiliyor ve sebebi son derece ak. Uzakdou lkelerinde iilik cretleri ok daha dk ve elde edilen kazan, retilen rnleri dnyann bir ucundan baka ucuna

Temiz ve ahlakl
B
gemilerle tama masrafndan daha byk. Gemite teknoloji retimiyle ilgili ahlak kurallar gz ard edildiinde ou zaman evreyle ilgili meseleler akla gelirdi. Bu tr meseleler birazdan zerinde konuacamz gibi hl gndemde olmaya devam ediyor. Giderek daha fazla n plana kan bir detaysa retim teknolojilerinden tr alanlar zerinde grnen olumsuz etkiler. Son kullanclar janjanl yeni rnlerin ne gibi aamalardan geerek retildiini nereden bilecek? Aslna baklrsa ou durumda retici firmann kendisi bile cihazlarda yer alan paralarn nereden geldiini bilmiyor. Bilseler bile etik anlamda standartlarn takip

edilip edilmediini anlayabilirler mi? Yoksa tm kullanclar bunlara kafasn takmadan sadece en ucuz seenei mi satn almak istiyor? Nihai soru u: Kendimizi iflasa srklemeden, temiz bir vicdanla herhangi bir teknolojiyi satn almak mmkn m?

Foxconn meselesi

NASIL OLUYOR DA BIR RNN ETIK STANDARTLARA UYDUUNU DNEBILIYORUZ?

32 Ocak 2013

inin Wuhan blgesindeki Foxconn Technology Parkta alan 150 ii 2 Ocak 2012 tarihinde fabrikann atsn igal etti ve intihar tehditleri savurdu. Bu iileri katl binann atsndan indirmek iki gn srd. Protestoya neden olan olay, Foxconnun yzlerce iiyi baka bir alma hattna aktarmak istemesiydi. Baz kaynaklar bu olaylar yanltc biimde duyurdu ve ironik olansa haber iin kullanlan ekipmanlarn bile olaylarn yaand Foxconn fabrikasnda retilmi olmasyd. Foxconnun inde bulunan

www.pcnet.com.tr

Temiz teknoloji Dosya

fabrikalarndaki kt alma koullarndan tr yaanan iten ayrlmalar ve intiharlar yllardan beri biliniyor. Firmann zmyse intihar edenlerin yere aklmasn engelleyen bir a sistemi yerletirmek oldu. ok sayda byk firma iin donanm retimi gerekletiren ve yz binlerce iiye ev sahiplii yapan tesislerden kan rnler, dnya tketici elektroniinin te birinden fazlasn temsil ediyor. Bu iiler olabilecek en dk maaa alyor. Gnde 12 saat, haftada alt gn almak zorunda olan bu iilerin saatlik kazanc 3 TL civarnda. Aslnda bu rakamn dk kalmasnn nedenlerinden biri indeki yaam koullarnn ve fiyatlarn dk olmasyla balantl. Buna ramen Apple, Microsoft, Nokia ve Acer gibi firmalar bu avantaj sonuna kadar kullanmak istiyor; kazanlarn en yksek seviyede tutmak iin bu plan dna kmyor. Sadece Applen 2012 ikinci eyreine ait kr 8,8 milyar dolar. Bu firmalar, iilere ok dk cret deyen ve kt koullarda altran fabrikalar desteklemeye devam ettikleri iin giderek artan oranda eletiriliyorlar; ancak bu gibi kampanyalar balatanlarn ifade ettii koullar da iilerin gerek alma artlarn birebir temsil etmiyor. rnein Foxconn fabrikalarnda alanlarn intihar oran, aslnda in genelindeki intihar oranndan daha dk. Hi olmazsa tedarikileri iin alma artlarna ynelik bir kural listesi (www.apple. com/supplierresponsibility) sunan Apple, Foxconn tesisleriyle ilgili olumsuz yorumlardan sonra FLAi (Adil Kurumu) greve ard. CEO Tim Cook u aklamay yapt: u anda srmekte olan kontroller, hem boyut hem de kapsam anlamlarnda elektronik endstrisinde eine rastlanmam bir alma. FLAi sra d bir adm atarak incelenen fabrikalarn adlarn aklamasn memnuniyetle karlyoruz. Genelde reticilerle dost olan FLA iin en sk kurumlardan biri demek imknsz ama Apple u ana kadar rakiplerinin cesaret edemedii bir adm att. Bu adm bile ou kiinin gznde yeterli deil. Online bask hareketi SumOfUsn bakan ve kurucusu Taren Stinebirckner-Kauffmana

Foxconn fabrikalarnda yaanan intiharlarla ilgili ok sayda rivayet var.

gre Apple ile ilgili anlamazlk fabrikalarda alanlara sunulan dk cretler ve uygunsuz alma koullar. Aratrma sonularna gre Foxconn alanlar ayda ortalama 83,2 saat mesai yapyor. indeki kanuna gre bu sre 40 saati amamal. Stinebricker-Kauffmann aklamasna gre i ortamndaki koruma sistemlerinin yetersiz olmasndan tr ok sayda alan lyor veya kalc sakatlk geiriyor. Burada ne kan tek firma Apple deil ama FLA gzlemcisi Inaes Kaempfere gre firmann yaad durum Nike dnemini anmsatyor. Kaempferin aklamasna gre 1990l yllarda Nike ile ilgili ok sayda olumsuz propaganda gerekleiyordu ama olabilecek en kt seviyede deildi. Applen durumu da buna benziyor. Olabilecek en kt tepkiler gelmiyor ama kar propaganda giderek gleniyor. Stinebrickner-Kauffman, tedarik zincirindeki alma koullaryla ilgili olarak dier firmalarn da sorumlu olduunu kabul ediyor ama yine de elektronik endstrisinde en byk isim olan Apple daha fazla dikkat ekmeyi baaryor. Apple, yz binlerce alann yaamyla ilgili olarak dorudan sorumlu ve endstri

genelinde yeni bir standart belirleme olanana sahip. Daha da tesi, Applen bu sorunu aacak kaynaklara sahip olduu biliniyor. Bankada 117 milyar dolar nakit rezervi olan ve bunu harcayacak yer bulamayan Apple, dnyadaki en yksek kazanca sahip firma. zellikle de sorunlarla ilgili olan etik tketicilerin ilgisini ekecek bir adm atm olmas firmaya yardmc olmad. Applea yneltilen sorular genelde cevapsz kalyor. Dier

ler gerekletirilmekte. Foxconn fabrikalarndaki artlarn iyiletiini iaret eden gelimeler olsa da bu deiikliklerin uzun vadede geerli olup olmayaca henz belirsiz. Raporlara gre ii cretleri %25 artrld ve alma sreleriyle ilgili snrlamalar getirildi. HP CEOsu Meg Whitmana gre Foxconn tesislerinde gerekleen ii cretlerindeki artlardan tr PC fiyatlar ykselie geebilir. Bununla birlikte Fox-

DK CRETLE II ALITIRAN FABRIKALARI DESTEKLEYEN FIRMALAR ATE ALTINDA.

yandan Foxconnun indeki fabrikalarn kullanan bir dier retici olan Microsofttan cevap geldi. Aklama yle: Microsoft, rnlerini reten fabrikalardaki koullar yakndan takip ediyor ve durumu ciddiye alyor. Takip edilmesini istediimiz, beklentilerimizi karlayacak trden sk bir alma artnamemiz var. Belirli aralklarla alma koullarn kontrol ediyoruz ve ortaya kabilecek sorunlar tespit ediyoruz. Adil muamele ve reticilerimizin altrd iilerin gvenliinin Microsoft politikas ile uyumlu olmas iin gerekli dzenlemeconn tarafndan ilan edilen ii almlarna bavurular normalden on kat fazla oluyor ve koullarn deimesini gerektiren herhangi bir ticari bask yaanmyor. Muhtemelen inde yaayan iiler iin daha skc olan bir durum Foxconnun robot esasl otomatik retimle ilgili balatt almalar. Bu nedenden tr bir sre sonra ii gereksinimi azalmaya balayacak. Ayrca dier lkelerdeki alanlarn daha dk cretleri kabul etmeye balamasyla birlikte indeki tesisler eskisi kadar fazla ilgi grmyor. Tketici elektronii reticilerinin
Ocak 2013 33

www.pcnet.com.tr

Dosya Temiz teknoloji

tedarikiler zerinde kontrol sz konusu. stediklerinde evresel etkileri ve etik deerlendirmeleri devreye sokabilecek gce sahipler. Firmalarn evresel etkilerini daha verimli biimde grntleyebilmesi iin gerekli dzenlemeler yapld ve Sera Gaz Prokotol (GHG Protocol) 2001de kullanma girdi. Bu sistem sayesinde iletme liderleri ve hkmetler sera etkisinin boyutu anlayabiliyor, gaz emisyonlarn kontrol edebiliyor. Bu sadece standartlardan bir tanesi. Dierleri arasnda CDP (Karbon Salnmn Aklama Projesi), GRI (Kresel Raporlama nisiyatifi) ve BM Kresel lkeler Szlemesi var. Firmalarn bunlardan birini veya tmn imzalamasn art koan herhangi bir kural olmasa da ou imzalad. Gartnern raporuna gre bir iletmenin evre dostu hreti firmann markasn glendiriyor, sosyal alanda sorumsuz izlenimlerse markay zayflatyor. Son on yl iinde teknoloji firmalarnn evre dostu grnmyle ilgili ilerlemeler oldu. Greenpeace tarafndan hazrlanan Daha Yeil Elektronik Rehberi 2006 ylndan beri teknoloji firmalarn zorluyor. Zaman iinde sralamas ykselen firmalardan bazlar HP, Nokia ve Acer. Greenpeacein vd nedenler ise etkili temiz enerji politikalar, srdrlebilir ilemler ve g tketiminde azalma. Ayrca ABD Senatosundan geen mevzuatla birlikte ham maddelerinin kaynayla ilgili aratrmac olmayan reticileri belirleme almalar balad. ABDnin Tketiciyi Koruma Kanunu istenildii kadar ciddi ilerleme elde etmi deil ama firmalarn atma blgelerindeki mineral kay-

Her eye ramen Foxconnda ie girmek isteyenlerin kuyruklar bitmek bilmiyor.

giderek artan oranda Vietnam, Endonezya ve Hindistan gibi daha ucuz seeneklere ynelmeye balad ifade ediliyor. Foxconnun sahibi Hon Hai firmas, bundan be sene nce Hindistan ve indeki tesislere yatrm yapmaya balad. Eer bu g eilimi srerse bir sre sonra ii muamelesiyle ilgili sorunlar baka yerlerde ba gsterir olacak. Foxconnun en kt fabrika ortamn sunduunu sylemek doru deil. Kt artlarla ilgili olarak en ok dikkat eken firma Apple ama ok sayda retici benzer yolu izliyor. Foxconnun ne kmasnn nedeni ii saysnn ve retim kapasitesinin esiz derecede

fabrikalarda kabul edilebilecek deerlerin ok altnda. Oysa bu rnler en ABD ve Avrupadaki maazalarda satlyor.

evre ne olacak?

Modern dnyann tedarik zinciri iinde en belirgin yan rn, in gibi lkelerde gerekleen retimin bat lkelerine tanmasndan doan karbon etkisi. Elbette bundan baka ok sayda evresel etki de var. Greenpeaceten Tom Dowdalln aklamasna gre tketici elektronii rnlerinin yaratt evre kirlilii ve zellikle de en tehlikeli maddelerin kullanmyla ilgili gelimeler var ama madencilikten geri dnm alanlarna

II MUAMELESI, ABD VE ABDEKI ARTLARLA KIYASLANAMAYACAK DERECEDE DK SEVIYEDE.

yksek olmas. rnein 2011 sonlarnda bir dier Apple tedarikisi olan Pegatronun fabrikalarndan birinde patlama gerekleti ve 61 kii yaraland. Bir baka yerde, Wintek tarafndan iletilen bir fabrikada yzden fazla ii gaz zehirlenmesine maruz kald. Firma tm bunlara ramen iilerin szlemesini yenilememe karar ald. unu da belirtmek isteriz ki Foxconn fabrikalarnda alanlarn ald cret, inin dier ksmlarndaki tekstil fabrikalarnda alan iilere kyasla daha yksek. Tm bunlara ramen ii muamelesi ve dllendirme seviyesi ABD ve Avrupadaki
34 Ocak 2013

kadar teknolojinin dourduu byk boyutlu evresel etkiyi azaltmak iin gerekletirilebilecek ok sayda dzenleme var. Mark Thomasn kitabnda yer alan tablolara bakarak bir ie Coca-Colann bat marketlerindeki raflara gelmesi iin izlenen yol anlalabiliyor. Yan firmalarn iin ounu gerekletirdii gnmzde meydana gelen aypl ilemlerden tr The Coca Cola Company firmasn sorumlu tutmak tamamen doru deil. ienin zerinde Coca-Cola yazd iin ana firmay her anlamda sorumlu gremeyiz. Teknoloji endstrisinde de ham maddeden son rne

kadar izlenen yolu takip etmek hayli zor. Firmalar, mevcut alma sistemlerinden tr sorumluluklar baka yerlere kaydryor ve elektronik endstrisi imdiye kadar sorumluluk anlamnda baarl bir tablo ortaya koymu deiller. Baz iyiletirmelerin olduunu kabul ediyoruz. Applen gzle grlr oranda ilerleme gsterdii ortada. HP, Acer, Wipro ve HCLnin Hindistanda yrtt altrmalar takdir ediliyor. Zararl maddelerin tamamen uzaklatrlabilmesi iin firma genelinde yllar sren almalar, tedarik zincirinin byk ksmnda deiiklikler ve dzenlemeler gerekiyor. Tedarik zinciri karmak bir yapya sahip olsa bile bu mmkn olabilir mi? Aslnda mmkn. Her ne kadar firmalarn byk ksm tedarik zincirlerine sahip olmasa da inanlmaz derecede gce ve kontrole sahipler. Tedarikiler, belirli byk ilerle ilgili olarak etin bir yar iindeler. Bu sebepten tr byk firmalarn

inli renciler fabrikalardaki alma koullarndan tr Hong Kongdaki Apple Store nnde protesto yapt.

www.pcnet.com.tr

Temiz teknoloji Dosya

Etik tketicinin kontrol listesi

Satn alacanz rnlerin olabildiince etik olmasn istiyorsanz baz nerilerimiz var.

1 2 3

Yeni rn almak yerine gncelleme yapma olana var m? phesiz ki mevcut bir cihazdan en iyi sonucu almak, baka bir st seviye modelle deitirmekten daha evreci bir zm. Onaylar ve sertifikalara gz atn. rnein Energy Star logosu ieren cihazlar ABD standartlaryla belirlenmi olan deerlerden en az %20 daha dk enerji harcar. Avrupa iinse giderek artan oranda TCO standard geerli ve salnmlarla enerji kullanmn iine alyor. Baz rnlerin yeil zellikli ne karlr. rnein Samsung ve Western Digitalin son

nesil yeil (green) seri sabit diskleri, klasik modellere kyasla daha az enerji tketecek biimde gelitiriliyor. Dier yandan performanslar da daha dk.

davran kurallarn anlatan tantm sayfalar hazrlyor. Benzer biimde ksa bir internet aramasyla firmayla alakal ciddi sorunlar ortaya karlabilir.

4 5 6

evresel kaytlar kontrol edin. Dzenli olarak gncellenen Greenpeace Daha Yeil Elektronik Rehberini okumak iin http://git. pcnet.com.tr/lu adresini ziyaret edin. Bekleme modu yerine ama kapatma dmesi olan cihazlar tercih edin. reticiyle ilgili aratrma yapn. Byk reticilerin byk ksm irket politikalarn ve

Son olarak, daha para harcamaya hazr olun. En ucuz cihazlar nadiren ve hemen hemen hibir zaman en etik olandr. Bu sizin iin nemli bir deerlendirme kriteri ise biraz daha fazla masraf yapmak iin hazr olmanz neririz.

naklarn kullanp kullanmadn aklamas artn ieriyor. Microsoft, bu konuyla ilgili olarak Tedarikilerimiz ile birlikte alarak rnlerimizde kullanlan tm minerallerden atma blgelerinden gelmesi muhtemel olanlar tespit etmeye alyoruz. aklamasn yaymlad. Fark edilecei zere sorunun derinlii hayli fazla. Microsoft ve benzer konumda olan ok sayda dier firma ,rnlerinde kullanlan minerallerin ilk olarak nereden elde edildiini bilmiyor.

Davran kurallar

Byk firmalar her ne kadar ham maddelerin kaynann izini sremeseler bile davran

olan zm Microsoftun yetersiz tedarikilerle alp onlar aranan seviyeye getirmesi. Bu abalar sonu vermedii takdirde yaplmas gereken, ibirliine son vermek. Her ne kadar bu tr rnekler iin kullanlan firmalarn adlar sorulmu olsa da zel i bilgilerinin paylalamayaca cevab alnyor. Yasal sorunlardan tr Microsoft veya dier reticilerin firma adlarn aklamamas anlalr ama bu tr aklamalardan zarar gren bir isim olmad iin ne derece gereki olduklarn dnmeden edemiyoruz. Halkla ilikiler firmalarnn hazrlad bildiriler snrl m kalnyor yoksa gerekten de ilerlemeler mi gerekleiyor? devreye girseydi tketiciler hangisine bakmay tercih ederdi? rnleri sunan firmalar bile kullanlan malzemelerin kaynandan haberdar deilse tketiciler ne yapsn? Tabii tketiciler zerinde hibir sorumluluk kalmyor diyemeyiz. Snrl miktarda olsa bile bilgi toplamak mmkn. Greenpeaceten Tom Dowdalla gre daha byk boyutlu bir soruna odaklanmak gerekiyor. Mevcut i modelinde ok fazla cihaz satlyor ama ksa sre iinde demode oluyorlar. Moda cihazlar ksa sre iinde yerlerini yenilerine brakyorlar. Uzun vadeli planda yeni cihazlar satmak yerine uzun mrl, dayankl, gncellenebilen teknolojik rnlerin satna odaklanmak gerekiyor. Yakn zamanda byle bir yaklam imknsz gibi grnyor olsa da teknolojinin baz alanlarnda bu tr bir deiim gerekleti. Genel olarak i dnyasnda yeni yazc yerine servis odakl i basks modeli yaygnlayor. Son kullanc sz konusu olduunda sorun, byle bir yaklamn uzak grnmesi. Teknoloji firmalarnn kazanlar, gelecek planlar ve bteleri srekli yeni modelleri kan cihazlar zerine kurulu. Greenpeacein bu duruma kullan-at zihniyeti diyor. Yenisini almak iin yaplacak masraf bozuk cihaz tamir etmekten daha dk olduunda aksini denemek imknszlayor. O zaman temiz bir vicdanla teknolojik rnler alabilir misiniz? Grne gre cevap hayr. ok az bilgi halka ak durumda ve grtmz uzmanlardan hibiri tamamen etik bir teknoloji firmas olduuna inanmyor.

BELIRGIN IYILEMELER IIN TEDARIKI ARTNAMESINDEN OK DAHA FAZLASI ART.

(ih ahlak) kurallarn duyuruyor ve bunlarn tedarikiler le reticiler tarafndan uygulanmas iin bask uyguluyor. Bu kurallarn byk ksm internette serbeste okunabiliyor. Bunlarn sadece gsteri amal olarak duyurulduuna ynelik sylentiler de var. Szlemelerde yer alan maddelerden tr Microsoft iin alan donanm tedarikileri kontroller gerekli olduunda retim tesislerinin kaplarn Microsofta ve kontrol ekiplerine amak zorunda. Microsoftun aklamasna gre bu kurallara uymayan baz tedarikilerle olan balantlar kesildi. Firmaya gre iiler iin uzun vadede en doru Hayli geni bir alana yaylan tedariki ekosistemi gz nne alnrsa tedarikilerin bu tr davran kurallarn izleyerek ciddi deiiklikler gerekletirmesi olas grnmyor. Tedarik zincirlerinin doasndan tr byk firmalar hem retim iin szleme yapm oluyor hem de bu esnada doabilecek sorun ve kararlarla balantl hle geliyor. Bu d kaynaklardan faydalanma yntemi kkten deiecek gibi grnmyor.

Karar an

Sonu olarak hatann sebebi tketiciler mi? Bir fiyat karlatrma motoru yerine ahlaki durum karlatrma motoru

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 35

Dosya Google Haritalar

GOOGLE HARTALARIN SIRLARI

Google Haritalar, Earth ve Sokak Grnm ile ilgili tm zellikleri grdnz m dnyorsunuz? O zaman tekrar dnn deriz. Googlen esiz harita servisleriyle gerekletirebileceiniz en ilgin eyleri gzler nne seriyoruz.

oogle Haritalar (https://maps. google.com) hayatmzn deimez ve nemli bir paras olmay baard. Bu servis olmasayd gerek anlamda kaybolabilirdik. Applen iOS 6 gncellemesinden sonra Google Haritalar devre d brakp kendi servisini yerletirmesinden doan serzenilere bakmak bile yeterli olacaktr. Google Haritalar ve karde program Google Earthn (www.google.com/ earth) baarsnn altnda yatan nedenler hata paynn dkl ve kapsama alan ama ayn zamanda yeniliki yaplarn da eklememiz gerekiyor. Google, harita servisini daha verimli

ve kolay kullanlabilir hle getirmek iin srekli olarak kullanl yenilikler ekliyor, yerel veritabanlarn gncellemeye devam ediyor. Google Haritalarn en popler aralarndan biri olan drt yllk gemie sahip Sokak Grnm henz Trkiyedeki konumlar iin sunulmuyor ama dier lkelerdeki grntler elde edilebiliyor. Googlen duyurusuna gre son gncellemeyle sokak grntleri ciddi anlamda yenilendi. Bu dosya konusunda Google Haritalar, Earth ve Sokak Grnmn kullanarak gerekletirebileceiniz pratik uygulamalardan tuhaf gereklere kadar en ilgi ekici bilgileri ele alyoruz.

36 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Google Haritalar Dosya

FAYDALI BLGLERE ULAIN

Google Earth ile hava durumunu yaayn
Hava durumuyla ilgili bilgileri bir yerden okumak yerine kendi gzlerinizle grmek istemez misiniz? Google Earth uygulamasnda Hava Durumu katman altndaki Bulutlar ve Radar seeneklerini etkinletirin, bulutlara yaklan. Eer yamur veya kar ya varsa bunlara ait animasyonlar -ekran kartnz ok zayf deilsegrebilirsiniz.

Fotoraf ekmek iin ideal zaman bulun

Gnn altn saat denilen annda gne nlar en ideal durumdadr ve bu zamanda ekilen fotoraflarda en gzel sonular elde edilir. www.golden-hour.com adresinde yer alan haritay kullanarak bir konum sein ve bu blgeye zel altn saat balama saatini ve gn douu saatini renin. lerde gerekleecek fotoraflar ekimleri iin imdiden bilgi almak iin tarihi deitirmeyi deneyebilirsiniz.

Mozillann gelitirdii Map My Day adl web uygulamas (git. pcnet.com.tr/lx) konum bilginizi takip ederek nerede ne kadar zaman harcadnzn kaydn tutuyor. Bir yere ulatnzda check ine ve ayrlmadan nce de check outa tklayn. Uygulama bu bilgileri tarihlerle birlikte saklayacak ve zaman iindeki dolamnz harita stnde gsterecek.

Nereye gidip ne kadar kaldnz grn

Yeni grseller yklendiinde haberdar olun

Dnya genelinde ZeroAccess enfeksiyonlarn grn

Gvenli firmas F-Secure, Google Earth kullanarak dnya genelinde ZeroAccess botnet zararlsndan etkilenen yerleri gsteren bir katman hazrlad. Dnya genelinde 140 binden fazla noktada etkilenmi olan bilgisayarlarn yerlerini grmek iin git.pcnet.com.tr/ly adresinden bu verileri ekleyin. Haritada yer alan krmz sembollerden birinin size ait olduundan pheleniyorsanz McAfeenin cretsiz rootkit temizleyicisini (git.pcnet.com. tr/lz) kullanmay deneyebilirsiniz.

Follow Your World (followyourworld.appspot.com) adresinde uyarlara ye olarak blgenizdeki haritalara ve uydu grntlerine ait Google gncellemelerinden haberdar olabilirsiniz. Bir konum iin arama yapn ve ardndan harita veya uydu grnts zerinde tklayarak noktay belirleyin. Koordinatlarn ve konum adnn doru olup olmadn kontrol edin, ardndan onay verin. Bu blgeye ait yeni grseller yklendiinde e-postayla haberdar olacaksnz.

Arama sonularna hzl haritalar eklensin

Google arama sayfasnda bir restoran veya iletme iin arama yaptnzda yeni bir sayfa amak zorunda kalmadan sonulara ait konum bilgilerini grebilirsiniz. Googlen tand bir mekn ararsanz konum bilgisi ve harita grnts, ayn zamanda Google+ Yerele eklenmi kullanc yorumlar sa tarafta belirecektir.
Ocak 2013 37

Dosya Google Haritalar

Shakespearein Hamlet eserindeki Elsinore, adn, etkileyici Kronborg Kalesinin (http://goo.gl/maps/SJeMi) bulunduu Helsingr (Danimarka) ehrinden alr alr. Yeni Sokak Grnm sayesinde bu gzel mekna ait grntleri detayl biimde ve yerinizden kalkmadan grebilirsiniz.

Danimarkadaki Hamlet kalesini kefedin

TARHE DOYUN

Sokak Grnm konumlarnn eski filmlerini izleyin

There & Then ad verilen site (http://goo.gl/7NE93), Sokak Grnm ieren yerlere ait eski videolar akll biimde bir araya getiriyor. 20. yzyln banda ekilmi eski videolara bakarak bu zel yerlerin yllar nce nasl grndn anlayabilir, bugnk grnmleriyle kyaslayabilirsiniz. Aslnda asl ilgi ekici olan meknlardan ok kyafetler ve tatlarn 100 yllk deiimine tank olmak. Historypin (www.historypin.com) sitesi de Google Haritalar ve Sokak Grnmnde yer alan ilgi ekici yerlere ait eski nesil videolar ve fotoraflar ieriyor.

Bletchley Parkta parka gz at

Sokak Grnmne eklenen tarihi neme sahip en yeni konumlardan biri ngilteredeki Bletchley Park (http:// goo.gl/maps/rZMC1). Yzlerce Alman ajannn elde edemedii grntleri kolayca elde edebilir, kinci Dnya Sava srasnda Alan Turing, Dilly Knox ve Peter Twinn tarafndan krlan Enigma ifresinin krld yeri grebilirsiniz. Arka ksmda yer alan dev boyutlu satran setine dikkat edin!

Edebiyata konu olmu yerlere bak atn

Robinson Crusoe ve Frankenstein gibi dnya edebiyatna girmi 150den fazla kitapla ilgili haritay grmek iinse Google Earthten g alan Book Drum World Mapi (www.bookdrum.com/maps.html) ziyaret edebilirsiniz. British Librarynin Pin-a-Tale projesi (http://goo.gl/ZIScS) sonucunda da ngilterede edebiyata etkisi olmu nemli yerler bir araya topland. Daha fazla bilgi almak iin haritada yer alan bir noktaya tklayn. Krmzlar romanlar, yeiller iirleri, sarlar arklar temsil ediyor. Daha fazla bilgi iin Find out more ksmna tklanabilir.

Rusyadaki esiz turistik meknlar grn

Yeni sokak grntlerini kullanarak Rusya, Tsarskoye Seloda yer alan Katerina Saraynda (http://goo.gl/maps/ werO0) turlayn. arn yaz dneminde konaklad alana ait kaplara ve dev mahkeme salonuna dardan bakyor olacaksnz. Kzl Meydan, Kremlin ve St. Petersburg gibi daha fazla turistik mekn iin Rusyaya zel koleksiyona (http://goo.gl/hNwP9) gz atn.

Titanicin kalntlarn kefedin

http://goo.gl/MXxVl adresine giderek Titanic iin hazrlanm Google Earth dosyasn indirin. Program ayarlarnda 3D Binalar seeneinin ak olduuna emin olun. Ardndan Titanic gemisinin kalntlarn gsteren boyutlu modeli gryor olacaksnz.

38 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Google Haritalar Dosya

BE BYLEYC GOOGLE EARTH MANZARASI

Oxfordshireda bir tarlaya izilmi denizanas grnts: http://goo.gl/maps/43YtW Koordinatlar: 51.562278, -1.604391

Google Haritalarn en yeni Android (http://goo.gl/3uu69) ve iOS (http://goo.gl/onj9y) uygulamalaryla PCde yaplan aramalara telefon veya tablet araclyla erimek mmkn oluyor. Bu zellii kullanabilmek iin web gemii seeneini etkinletirmeniz ve Google Mapsi oturum aarak kullanmanz gerekiyor. Android ykl cihazda adres aramaya baladnzda arama kutusu daha nceden aradnz yerleri ve yol tariflerini nermeye balayacak. Bu sayede tek bir dokunula sonuca ulaabilirsiniz. Tm harita aramalarn grmek iinse My Places mensnde ilgili ksma girin.

Harita aramalarn cihazlar arasnda eletirin

NAVGASYONU YLETRN

Kiisel gezi rotalar oluturun

lgin grnml bir deniz canavar: http://goo.gl/ maps/43YtW Koordinatlar: 57.214481, -4.570600

Google Haritalar esas alan harika bir servis olan TouristPathi (www.touristpath.com) kullanarak ilginizi eken yerleri grn ve yryerek gitme olana veren rotalar edinin. Bir yer ad girip arama balatmanz ve sonular kategorilere gre filtrelemeniz yeterli. rnein sadece mzeleri veya parklar gstermesini isteyebilirsiniz. TouristPath sizin iin bir rota izecek ve en ksa srede en ok mekn grmenizi salayacak. Bu ehirde birka gn kalacaksanz dokuz gne kadar geniletilmi gezi rotalar planlayabilirsiniz.

stediiniz adresin koordinatlarn elde edin

eyh Hamad bin Hamdann Birleik Arap Emirliklerindeki kendi adn tayan zel adas: http:// goo.gl/maps/WFtmw Koordinatlar: 24.340192, 54.323472

Google Haritalarda yer alan bir noktann enlem ve boylam deerlerini renmek istiyorsanz itouchmap.com/latlong. html adresine gidin ve ister adresi arama kutusuna yazn isterseniz de harita zerinde uygun noktay bulup tklayarak yer iareti ekleyin. Bu noktaya ait koordinat bilgileri beliren balon mesaj iinde yer alacak. Bunu alp bir GPS programna, Google Earthe veya baka bir programa gnderebilirsiniz.

Ev ve i konumlarnz belirleyin

Sudandaki bir lde yer alan dev boyutlu dudaklar: http://goo.gl/maps/4GypP Koordinatlar: 12.06522, 23.096506

Google Haritalar iindeki Yerlerim ksmnda ev ve i adreslerinizi kaydederseniz yol tarihi ararken zamandan tasarruf elde edebilirsiniz. lk olarak Google hesabnzla oturum an ve ev adresini belirleme ksmn sein. Gereken girip yeri bulduktan sonra kaydedin. Ayn ilemi bir kez de varsa i yeriniz iin gerekletirin. Mobil cihazlar kullanarak Google Mapste oturum atnzda da bu adresler karnza gelecek.

South Carolinada yer alan ok renkli bir uak: http://goo. gl/maps/djqYf Koordinatlar: 35.007037, -81.019267
www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 39

Dosya Google Haritalar

Buhar banyosu yapan Japon maymunlarn grn

DOAYLA YAKINLAIN
Sokak Grnm tarafndan elde edilmi Hawaii koleksiyonunda (http://goo.gl/ xclLy) Pasifik Okyanusunun cennetinden gelen baz esiz panoramik grntler bulunuyor. Sanal tur sayesinde harika plajlardan balayp el dememi Molokai kylarna gein ve byk adada yer alan yanardaa yakndan bakn.

En beendiimiz sokak grnmlerinden biri Japonyadaki Jigokudani (Cehennem Vadisi) Maymun Parkndaki scak kaynak sularnda du alan kar maymunlarna (http://goo.gl/maps/rexYS) ait. K aylar gelince maymunlar aa iniyor ve scak sularda rahatlamay tercih ediyor.

Hawaiiden dumanlar pskrten bir yanarda grn

Kuzey Kutbundaki erimeyi izleyin Google Haritalarla kularn gn takip edin

ngiliz Ornitoloji Birlii (BTO), uydu takip sistemini kullanarak 14 farkl guguk kuunun yerlerini belirledi. Bu sayede k aylarnda gneye gerekleen yolculuklarn takip edebilirsiniz. www.bto.org/cuckoos adresinde yer alan harita her bir kua ait g yolunu gsterebiliyor. Galler guguk kuu Lloydun Afrikaya giden yolculuuna ait gncellemeleri de grebilirsiniz. Benzer bir proje ABDdeki sinek kularnn gn haritalyor. http://goo. gl/q3jrJ adresindeki gncellemeler iin ku takipilerinden gelen raporlar dikkate alnyor.

Global snmann kutup noktalarnda neden olduu deiimlerden tr skntya giriyorsanz Arctic.io tarafndan srdrlen Kuzey Kutbu Gzlem almasn (www.arctic.io/observations) takip edebilirsiniz. Bu sistem blgenin Google haritasn alyor ve NASA tarafndan her gn ekilmekte olan Arctica ait uydu grntlerini ekliyor. Bu sayede zaman iinde gerekleen erime deiimlerini, blok hareketlerini anlamanz ve kzltesi grntleri elde etmeniz mmkn.

Mercan kayalklarn yakndan grn Kaliforniyadaki ulusal parklar kefedin

Google, Kaliforniyadaki be ulusal parka (http://goo.gl/ Vygp4) ait ok baarl grnmler ekledi. Redwood Ulusal Parknda yer alan dnyann en uzun aalarn grebilir, Yosemitedeki Old Inspiration Pointin (Eski lham Noktas) keyfini srebilir, 43 derece scakla maruz kalmadan lm Vadisinde tur atabilirsiniz.

Sokak Grnm ksa sre nce okyanus koleksiyonunu (http://goo.gl/RbiWa) hayata geirdi ve alt ayr mercan kayalna ait panoramik grntler sunuluyor. Seilen yeralt konumlar arasnda Hawaii Hanauma Krfezindeki Great Barrier kayal ve Filipinlerdeki Apo Adalar var. Bir dalg gibi hareket edip detaylar kefedebilirsiniz. Balklar, srler, denizakay dalar, tropik dev balk ve kaplumbaa gibi esiz deniz yaamnn detaylar ve canllar kefedilmeyi bekliyor.

Sokak Grnm ile safariye katln

Street View Safari sayfasnda (http://goo.gl/bdLV6) Sokak Grnm kameralaryla elde edilmi en baarl doal yaam grntleri bir araya geliyor. Tam ekran modunda gerekleen slayt gsterisine aslanlar, gergedanlar, zrafalar ve safari parklarna dhil hayvanat baheleri katlyor. Brezilyada sokaklarda dolarken sokak grntleri eken arabann nne devekuu kabiliyor.
40 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Dosya Google Haritalar

Yakndaki otobs duraklar ve tren istasyonlar

DAHA KOLAY SEYAHAT

yaama olana bulacaksnz. Uan havadaki gidiini grmek iinse uak grnmn sein. Ayn zamanda Android ve iOS iin cretsiz FlightRadar24 uygulamalar bulunmakta. Pro srmyse 3 dolar.

Google Haritalarn Android ve iOS uygulamalarnda yer alan ilgi ekici yeniliklerden biri gerek zamanl olarak toplu tama bilgilerini verebiliyor olmas. Trkiyede henz sunulmasa da seyahat srasnda bilmediiniz yerlerde ok ie yaryor. lgili seenei etkinletirdiinizde haritaya otobs duraklar, tren istasyonlar ve blgedeki ulam hatlar eklenecek. Bir hatta dokunup kalk sresi, belirli duraa olan sre gibi bilgileri grebilirsiniz.

ehirler stnde boyutlu uun

Gncel trafik bilgisini grn

Yine Trkiyede bulunmamakla beraber Google giderek daha fazla noktada gncel trafik bilgisi sunmaya devam ediyor. Seyahat srasnda mobil program ya da internet taraycy kullanarak bulunulan yere zel trafik katmann seebilirsiniz. Yeil renkli hatlarda trafik skmas yokken krmz hatlar tkal yollar gsteriyor. Bu sayede hedefe ulamak iin en hzl yolu seebilirsiniz. Dnyann hangi lkelerinde trafik bilgisinin verildiini renmek istiyorsanz http://goo.gl/3pkcX adresindeki zel haritaya gz atabilirsiniz.

Google Earthn sunduu uydu fotoraflaryla ilgili eksik kalan noktalardan biri, meknlarn stten baknca ok dz grnmesi. Google Earthn mobil uygulamas (http://goo.gl/hMKfR) bu sorunu amak iin ehirler stnde boyutlu uu imkn veriyor. cretsiz uygulama binalara, aalara ve dier yzey nesnelerine ait 45 derece al grntleri kullanarak ok daha gereki deneyim yaatyor. Uygulama u anda sadece Roma, Cenevre, Los Angeles, San Fransisco ve Seattle byk ehirlerde sanal uu imkn veriyor. Dier ehirler zaman iinde eklenecek.

Hindistandaki demiryollarnn durumunu izleyin

Hindistana gitmeyi dnmyor olsanz bile RailRadar (railradar. trainenquiry.com) sitesi son derece faydal bilgiler sunuyor. Google Haritalar kullanarak Hindistandaki tm demiryolu balantlaryla ilgili gerek zamanl bilgiler sunuyor. Trenlerle ilgili yaanan gecikmeler krmz renkle temsil ediliyor. Bir trene tklayarak balama noktasn ve bir sonraki duran grebilirsiniz.

svire Alplerinde tren turuna ne dersiniz?

Google, geen yln baarnda Sokak Grnmne svirede Albula ile Bergun arasnda seyahat eden Glacier Express tren turunu (http://goo.gl/maps/mAiCP) ekledi. Elde edilen tren turu grntleri sayesinde svire Alplerinde nefes kesen bir tura katlabilir, bilet almanza gerek kalmadan tnellerden ve Landwasser Viyad zerinden geebilirsiniz.

Bisiklet yollarn ve uygun zamanlar renin

Ulam merkezlerinin i yapsn gzlemleyin

Google Haritalar sayesinde en hzl ve gvenli bisiklet yollar tespit edilebiliyor. Bir mekn sein ve yaknlan. Katmanlar mensne girin ve destekleniyorsa bisiklet yolunu etkinletirin. Noktal yeil hatlar bisiklet kullanmna uygun yollar temsil ediyor. Ak yeil renkteki yollarsa zel olarak bisiklet kullanm iin yaplm olanlar. Koyu yeil renkli yollar bulursanz bunlar araba girii olmayan, bisiklet kullanmak iin en gvenli yerler. Desteklenen ehirlerde bisikletli yol tarifi, tahmini mesafe ve sre bilgisi almak iin k ve var noktalarn girin, ardndan bisiklet simgesine tklayn.

Uaklar gerek zamanl olarak uurun

Hep pilot olmay hayal ettiyseniz FlightRadar24 servisi (www.flightradar24.com) kullanarak havaclk ryalarnz gerekletirebilirsiniz. Bu servis daha nceleri tarifeli uu yapan uaklarn dnya zerindeki yerini bulmanza olanak veriyordu ama imdi Google Earth kullanarak sizin kokpite gemenize de imkn veriyor. Haritada yer alan uaklardan birine tklayn ve kokpit grnmn sein. Bu durumda uua ait gerek durumu bizzat
42 Ocak 2013

Havayollar ve tren istasyonlar gibi ortamlarda doabilecek karmaalarn nne gemek iin Googlen mobil cihazlara zel i mekn haritalarn (http://goo.gl/ p3V9k) deneyin. Android uygulamasnda bulunan bu kullanl zellik; seyahatlerden hemen nce veya sonra restoran, tuvalet, giri, maaza ve dier trden noktalar tespit etmenize yardmc oluyor. Belika, Kanada, Danimarka, Fransa, Almanya, Japonya, ngiltere, ABD, sve ve sviredeki belirli konumlara ait bilgileri bulabilirsiniz. Zaman iinde nokta says artacak. mekn haritalarn kullanabilmek iin haritada yeterince yaklan ve binaya ait zemin plann grdnzde dokunun. Ardndan sadaki kat ksayoluna tklayp katlar arasnda gei yapabilirsiniz.

www.pcnet.com.tr

Dosya Google Haritalar

ON TUHAF SOKAK GRNM

Yalnzca bilim adamlarnn mesken tuttuu Antarktika. http://goo.gl/maps/ Mjg3a

Binalarn daha ilgin grnmesini salayn

YARATICI OLUN

Blockee (www.blockee.org) servisini kullanarak evinize veya ofisinize farkl bir hava katn. Bu servisi kullanarak bir mekna ait Sokak Grnmn setikten veya bilgisayarnzdan fotoraf ykledikten sonra aa, koltuk, tabela, Wi-Fi eriim noktas gibi eklemelerle ortam dekore edebilirsiniz. Ardndan isterseniz buna ait ksayolu Facebook veya Twitter gibi ortamlarda paylaabilirsiniz.

Avustralyada Lego ev ina edin

New Jerseyde bulunan korkutucu bir golf parkuru. http://goo.gl/maps/ExBwv Dikkatsiz bir Rus srcnn yere indirdii trafik levhas. http://goo.gl/maps/ ViNoV Banda simit tablas tayan bir srailli satc. http://goo.gl/maps/ lu6MN

Lego merakllar cretsiz elence arac Build With Chromeu (www.buildwithchrome.com) kullanarak hayallerini gerekletirebilir. Haritay kullanarak Avustralyaya yol aln ve uygun bir bo alan bulun. Sanal Lego paralarn kullanarak boyutlu bir bina ina edin. Kap, pencere ve dier ksmlar eklemeyi de ihmal etmeyin. Dier kullanclarn oluturduu sanal evleri de grebilirsiniz. En iyi performans iin Chrome neriliyor.

Google Haritalardan en yksek verimi elde edin

Estonyada bir camdan sallanan rakun. http://goo.gl/ maps/QoqpN Brooklynde kameralara poz veren bir eek. http://goo. gl/maps/pXG2J Sokak Grnm kamerasna yapm bir kurbaa. http:// goo.gl/maps/Qbms5

Google, ksa sre nce Google Maps API kapasitesini ve zelliklerini n plana karmak, daha fazla web gelitiricisini servisi kullanmaya tevik etmek amacyla More Than A Map adl (www. morethanamap.com) siteyi kurdu. zerine bilgi ekleyebileceiniz temel haritalardan en yksek verimi elde etmenin yollarn anlatan sitede ilgi ekici demolar yer alyor. Uydu grnm, 45 derece al bak, sokak grnm ve yazlm gelitiricilerden gelen hikyeler bir araya geliyor. Bizim en ok beendiimiz alan, semboller ve scaklk haritalaryla depremler gibi global trendleri gsteren Data Visualization (Veri Sanallatrma) blm oldu. Google Haritalarn belirli ksmlarnda Sokak Grnmn temsil eden sembolde tuhaf bir efekt grlyor. Kaliforniyadaki Carlsbadda yer alan Legoland (http://goo.gl/maps/NDPcS) zerine getirirseniz Lego adam ekline dnyor. Flushing Meadowsdaki Arthur Ashe Stadyumu (http://goo.gl/maps/F2FWS) zerine getirince tenis oyuncusu klna giriyor. Antarktikadaki Livingston Adasna (http://goo.gl/maps/DRdFr) giderse bu kez penguen oluveriyor.

Longleat Houseda yolunu kaybetmi Kralie I. Elizabeth. http://goo.gl/maps/oKQZg San Fransiscodaki bir kafede gm renkli uzay kyafetleri giyen kpek. http://goo.gl/maps/ZiKrB

Farkl adam simgelerini kefedin

Google Earthte Marsllarla sohbet edin

Google Earth ortamnda kefedilen en elenceli yeniliklerden biri Marsta yaayan Meliza adl robotla sohbet. Sohbete balamak iin Google Earth ara ubuunda yer alan gezegen simgesine tklayp Mars sein. Arama kutusuna Meliza yazn. Kzl gezegenin yzeyine yaklatnzda robot simgesine tklayn. Ardndan dnyaya geri dnene kadar Meliza ile sohbet edebilirsiniz.
www.pcnet.com.tr

Finlandiyada rktc kargalarla dolu bir alan. http:// goo.gl/maps/qlcpk

44 Ocak 2013

Google Haritalar Dosya

NL BNALARI KEFEDN
Mehur yazarlarn evlerini turlayn
Flavorwire (http://goo.gl/VoP0b) on mehur yazarn eski adresini Google Haritalar zerinde tespit etmi ve Sokak Grnmne girerek her birine ait grntleri alm. rnein Ernest Hamingwayin Pariste yaam olduu yeri grebilir, Mark Twainin Missourideki ocukluk evini ziyaret edebilir, Shakespearein Londradaki meknna gz atabilirsiniz. Sra d tasarmlar arasnda Polonyadaki Krzywy Domek alveri merkezi ve Ukraynadaki apraz bulmaca kutularndan oluan Crossword Tower da yer alyor.

Pisa Kulesini farkl alardan grn

Korku filmlerinin ekildii yerlere gz atn

Filmlerin nemli bir ksm stdyo ortamlarnda ekilse de en nl korku filmlerinin ounun gerek dnya meknlarnda ekildii biliniyor. About.com, 22 korku filmin ekildii meknlarn Sokak Grnmlerini bir araya getirmi. Hayalet Avclarndan Blair Cadsna, Zombielandden Elm Soka Kabusuna kadar pek ok filmin ekildii noktalarn bugnk hllerini grmek isterseniz http://goo.gl/F1uUy adresini ziyaret edin.

Eimli duruuyla ilgi eken bir yap varsa Pisa Kulesinden (http://goo.gl/bvwNA) bakas olamaz. Googlen yksek znrlkl 45 derece al grntler ekleyen son gncellemesinden sonra Pisa Kulesini farkl alardan grme ansna sahipsiniz. Aslna baklrsa gerekte eim as sadece drt derece.

Scott ve Shackletonn Antarktikadaki kulbelerini ziyaret edin

Avrupadaki tuhaf binalar kefedin

Sokak Grnmnn Antarktika koleksiyonu (http:// goo.gl/TXANe), dnyadaki yaanmas en g olan ortamla ilgili harika grntler ieriyor. En ilgi ekici olansa mehur kutup gezginleri Kaptan Scott ile Ernest Shackletonn kulbelerine giri olana verilmesi. artc biimde bu ahap binalar yz sene gemie sahip olmasna ramen hl sorunsuz ayakta ve keifler srasnda kullanlm olan yemek, ila ve ekipman rnekleri baarl biimde korunarak sergileniyor. n

Google Sightseeing adl blog, Avrupada yer alan, Sokak Grnm ve Yandex Haritalar ile bak atabileceiniz en tuhaf on binay (http://goo.gl/ raExH) bir araya getirilmi.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 45

AT L A S ' T A N H E R K E S E H E D Y E !

2013 TAKVM
FOTORAFLARLA TRKYE'DE GRLMES GEREKEN

365 YER

Ocakta Atlas'ta
Gktrkn Toprak Ordusu
Yan yana dizili zgn erkek ve kadnlar; atl mzisyenler, rktc mitolojik hayvanlar, dev parslar, alayan insanlar, kutsal aalar... Moolistandaki Mayhan Uul Kurgan 7. yzylda bu blgedeki Trklerin yaam tarz, sanat, mimarisi, gm gelenei ve dnyaya bak hakknda esiz bilgiler veriyor.

ERVAN: Buzdann Ard

Dalnn zerinden 20 yl gemesine ramen Sovyet sosyalist sistemin miras ile yeni dnya dzeninin arasnda kalan pembe talardan bir kent Dalarn ardnda hem yakn, hem de uzak Ermenistann bakenti Erivan.

orum Zaman

Gneyi bozkr, kuzeyi orman. Bir yan Kzlrmak, bir yan Yeilrmak. eltik tarlalar ve ta kprler. Aslanl kaplar, yaln kaleler. Doas, kltr rotalar, yemekleri, el sanatlaryla orum, Anadolunun en nemli duraklarndan.

Dnya Gzeldir

Yeryznn uzaydan en grkemli manzaralar

www.kesfetmekicinbak.com

Hemen Abone Olun! 0 212 478 0 300

NASIL YAPILIR?

ABBYY FineReader

Taradnz metinleri Word belgesine dntrn

Bulut tabanl OCR hizmeti ABBYY FineReader Online ile dzenleyemeyeceiniz belge yok.
gerektirmeyen ve ok dk elge tanma, veri yamaliyetli bulut zmleri ideal kalama ve dil bilim grnyor. teknolojileri alannda FineReader Onlinen allider yazlm irketi ABBYY, Fima mant basit: Taradnz neReader Online adl hizmeveya fotorafn ektiiniz beltiyle OCR (optik karakter tangeleri siteye yklyorsanz, ma) ilerinizi de buluta tayor. ABBYY sunucularnda birka OCR teknolojisi sayesinde, tasaniye iinde ilenerek dzenradnz veya fotorafnz lenebilir belgeye dntrektiiniz herhangi bir len belgeler, sizin istedikitap veya dergi sayfasn, dzenlenebiEN iniz biimde karnza getiriliyor. Microsoft lir Word veya Excel E T T PCN Word, Excel, aranabibelgelerine dlir PDF (PDF/A), RTF, ntrmeniz ED mmkn. Bu saKRDYE TXT ve ODT gibi belge biimlerinde kt yede, rnein, deHE alabilirsiniz. Hizmeti kulviniz iin ihtiya duylanmak iin, sadece dnduunuz bir metni trmek istediiniz sayfa says kitaptan almak veya basl belkadar kredi satn alyorsunuz. geleri dijital olarak arivlemek Fiyatlar, 20 sayfa iin 3 dolarkolaylayor. Benzer ekilde, dan 200 sayfa iin 10 dolara kilitli PDFleri ve grafik olarak uzanyor. kaydedilmi yazlar da dnFineReader Online, Trke trmek mmkn. dhil 42 dilde belge tanmay Geleneksel OCR yazlmlar destekliyor. Hatta birden fazla tek bir satn alma bedeli kardilde yazlm sayfalar iin ayn lnda snrsz miktarda belge anda 3 dil semeniz mmkn. tanma olana sunuyor ama Servisin el yazsn tanmadfiyatlar birka yz liray bulabiliyor. Dolaysyla, sadece birka n hatrlatmak gerek. zellikle dz yazdan oluan sayfalarda belge taramay dnyorsaise mkemmel sonu veriyor. nz yazlm yklemenizi bile

LIK AYFA 25 S

Adm Adm

Promosyon kodunuzu etkinletirin

tr/frpromo adresine girip promosyon kodu alanna PRMOYTBBWJDBI31 yazn, Register now dmesine tklayn ve e-posta adresinizi, istediiniz parolay ve kullanc adn girerek kaydnz tamamlayn. Hesabnza 25 sayfa tanmlanacak.

1 ye olunamak iin git.pcnet.com. Hesabnz

linkine tklayarak yeliinizi etkinletirdikten sonra http://finereader. abbyyonline.com adresinden servise giri yapabilirsiniz. Upload dmesiyle belgelerinizi ykleyin ve ikinci admda belgenizin dilini, nc admda kt formatn sein.
www.pcnet.com.tr

2 Belgeleri ykleyin onay E-posta adresinize gelen

fazla birka dakika iinde karnza sonu sayfas gelecek. Dosya adna tklayarak dosyay bilgisayarnza indirebilir veya Export To seenekleriyle belgeyi Google Dokmanlara, Evernotea veya Dropboxa kaydedebilirsiniz. Tanma kalitesini parmak simgeleriyle deerlendirebilirsiniz.

3 ktlar inceleyin tkladktan en Recognize dmesine

Ocak 2013 47

Nasl yaplr? Bilgisayarnz USB srcde tayn

Bilgisayarnz USB srcde tayn

Dosyalarnza, ayarlarnza ve yer imlerine her an eriebileceiniz tanabilir PCnizi oluturun.
ilgisayarnzda yer alanlar tanabilir hle getirmenin ve USB bellek iinde yannzda tamann bariz avantajlar var. Dosyalarnza her yerden eriebilir, kendinizden baka hi kimseye gvenmek zorunda kalmadan verilerinizi koruyabilirsiniz. Kurulum yapmaya gerek kalmadan istediiniz yazlm altrabileceksiniz. Baka birinin bilgisayarndaki ayarlar deitirmekten dolay sknt yaamayacaksnz nk USB belleinizde yazlmlar istediiniz ekilde zelletirebilirsiniz. Bu durum zellikle de web tarayclar iin kullanl nk kullanclar sizin kullandnz srme sahip olmayabilir ve size ait yer imleriyle eklentilere sahip olmak istemeyecekleri de ortada.

USB belleinizde hemen hemen her trl dosyay yannzda tayabilirsiniz nk gnmzde 256 GBye kadar uzanan kapasiteye sahip seenekler bulunabiliyor.

Tanabilir yazlmlar

Yazlmlar USB bellee yerletirmek sz konusu olduunda iki ayr seenee sahipsiniz: Kurulum gerektirmeyen program srmlerini USB bellee yerletirip dorudan cihazdan altrabilirsiniz veya zel tanabilir srmlerini kurabilirsiniz. Her ne kadar klasik bir yazlm paketini USB bellee kurmak mmkn olsa da bu cihaz baka bir bilgisayara tadnzda muhtemelen dzgn almaz nk kurulum srasnda eklenen nemli kayt defteri girdileri

geride kalm olacaktr. USB bellekte yer alan programlar organize etmenin en iyi yolu dorudan cihazdan alan bir yazlm balatc kullanmak. ok sayda baarl seenek mevcut. rnein CodySafe (www.codyssey.com) ve Lupo PenSuite (www.lupopensuite. com) denemeye deer ama bizim ncelikli nerimiz PortableApps (portableapps. com). Bu yneticinin kurulumu son derece kolay. Dorudan ana arabirimi kullanarak USB bellekte yer alacak tanabilir yazlmlar bulup kurabilirsiniz. Ayn zamanda dosyalarnza zel klasrler oluturuyor. En iyi yntem bu yneticiyi bo bir USB bellee kurmak nk mevcut klasrlerden tr akmalar yaanabilir. lk kurulum gerekletikten ve baz

48 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Bilgisayarnz USB srcde tayn Nasl yaplr?

USB bellekte depolanan programlar altrmak iin tanabilir bir program balatc kullann.

Cameyo, kurulan programlar temel alarak kurulum gerektirmeyen tanabilir srmlerini hazrlayabilir.

uygulamalar eklendikten sonra (.paf.exe uzantl oluyorlar.) USB belleinizi PCde yer alan bir USB portuna yerletirin ve PortableApps mensnn kendiliinden aldna ahit olun. Eer almazsa otomatik balatma zellii kapal demektir. Bu durumda Windows Gezgini ile parmak bellek iindeki Start.exe dosyasn bulun ve ift tklayarak almasn salayn. Bir dier alternatif seenekse Prayaya V3 (en. prayaya.com) gibi tanabilir sanal iletim sistemi kurmak. Bu sanal sistem Windows gibi grnyor ve davranyor. Ayn zamanda kendine zel bir kayt defteri var. Bu sistemi kullanarak gerekletirdiiniz ilemlerden dolay kullanlan PCde herhangi bir kayt

veya iz kalmyor. Aada yer alan ksa rehbere bakarak PortableApps kullanmn renebilirsiniz.

ele geirirse evinizdeki web taraycnzn ayarlarn deitirmeye balayabilirler.

Tarayc ayarlarn yannza aln

Kendi tanabilir aralarnz oluturun

Firefox veya Chromeun portatif srmn USB belleinize kurarsanz yer imlerinizi ve ayarlarnz eklemek isteyeceksiniz. Bunu gerekletirmenin en kolay yolu tm ilemleri elle yapmak. Bilgisayarnzda bulunan web taraycnzdaki ayarlar dar aktarn ve portatif srm kullanarak ieri aln. Eitleme ilevini kullanabilirsiniz (Firefoxta Seenekler > Sync sekmesinden, Chromeda Google Hesab ile oturum aarak) ama bunu uygularsanz parmak bellei kaybetmemeye zen gsterin. Eer biri bu bellei

Kullanmak istediiniz her programn tanabilir srm olmayabilir. zellikle de PCnizde ykl olan cretli programlar buna izin vermeyecek. Neyse ki cretsiz Enigma Virtual Box (enigmaprotector. com) program, ykl yazlmlarnz paket hline getirebiliyor ve dorudan USB bellekten altrmanza imkn veriyor. Kullanmas basit ama ok sayda gelimi seenee sahip. Eer paketlediiniz program beklediiniz gibi ilemiyorsa bu ek ayarlarda deiiklik yapmanz gerekiyor. Enigma Virtual Box ile oluturulan paket programlar, PCde

ykl ana srmlerden daha yava alyor ama bu kabul edilecek ufak bir kayp. Denemek isteyenler yandaki kutuya gz atabilir. Alternatif olarak tanabilir uygulama koleksiyonunuzu hazrlamak iin Cameyo programn (www.cameyo. com) kullanabilirsiniz. Enigma Virtual Boxn aksine mevcut ykl programlar paketlemiyor, yeni kurulumlar takip ederek deien dosyalar ve kayt defteri girdilerini gzlemliyor. Ardndan kurulum gerektirmeyen zel tanabilir srm oluturuyor. Belirli bir programn tanabilir srmn bulamyorsanz gerekten iinize yarayacan syleyebiliriz. En iyi olansa Cameyonun tm ayarlar, seenekleri ve eklentileri tek bir dosya hline getirmesi. Uygulamalar elle

Adm adm | PortableAppsi kullanmaya balayn

Program USB belleinize kurun ve balatn. Men bo olacak ve karnza uygulama dizini gelecek. Yeni aralar indirmek iin istediklerinizi iaretleyin. Bunlar internet, ofis, grafik gibi kategoriler altnda toplanyor. Aklamalar okuyarak ilevleri hakknda bilgi alabilirsiniz. Seiminizi yaparak ilerleyin.

stediinizde yeni tanabilir uygulamalar eklemek iin Programlar Ynet simgesine tklayn ve Daha Fazla Uygulama Edin mensne girin. Eer internetten baz tanabilir programlar indirdiyseniz bunlar kurmak iin Yeni Uygulama Ykle seeneini kullanarak ilgili dosyay gsterin.

Files Options dmesine tklayn ve Enable Files Virtualization ile dosya sanallatrmay etkinletirin. Registry sekmesi sayesinde kayt defteri sanallatrmay etkinletirebilirsiniz. Uygulamay oluturmak iin Process dmesine tklayn. lem bitince Run komutuyla kt klasrne giderek yeni yazlmnz deneyin.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 49

Nasl yaplr? Bilgisayarnz USB srcde tayn

USB dostu Linux iletim sistemlerini tanabilir srcnzden altrabilirsiniz.

hazrlamak istemiyorsanz programa ait kurulum dosyasn Cameyo sitesindeki online paketleyiciye gnderebilirsiniz. Bu sistem sizin iin tanabilir srm hazrlayacak. Ayn zamanda dier kullanclarn oluturduu sanal uygulamalar indirebilirsiniz.

nyklemeli iletim sistemi kurulumu

USB belleinize alternatif bir iletim sistemi kurabilir ve nykleme (boot) sralamasnda sabit diskten nce USB portlar geliyorsa herhangi bir bilgisayarda nykleme yaparak sisteminizi kullanabilirsiniz. Bununla birlikte PClerin ou USBden nykleme
Bo bir USB bellek kullanmaya dikkat edin. Bylece mevcut klasrlerden dolay akmalar yaanmaz.

yapacak ekilde ayarl deil. Ayrca byk olaslkla bakasnn bilgisayarn kullanrken BIOSta gezme ve ayar deitirme imknnz olmayacak. Buna ramen hl bu seenei denemek istiyorsanz en iyi alternatif, USB uyumlu Linux datmlarndan biri. PenDriveLinux (www. pendrivelinux.com) sitesinde ok sayda seenek bulunuyor ve bunlardan biri Puppy Linux.

kafedekiler gibi) kullanmadan nce zararl yazlmlar ve tu kaydedici olup olmadn kontrol etmenizi neririz. Spybot - Search & Destroy Portable (git.pcnet.com.tr/ ls) srm PortableApps araclyla parmak USB altrlabilir.

USB srcnz yedekleyin

Gvende kaln

Aina olmadnz bir bilgisayar (internet

USB bellee istediiniz tm programlar ve verileri yerletirdikten sonra kaybetme veya bozulma olaslna kar bir yedek almalsnz. USB bellein boyutuna bal olarak ieriini bir dier USB bellee kopyalayabilir veya bulut depolama tercih edebilirsiniz. Belli aralklarla kopyada yer alan ierii gncellemeyi unutmayn yeter. USB belleinize zen gstermeniz son derece nemli. USB porta taktktan sonra sorunlara kar tarama

yapabilirsiniz. Bunun iin Windows Gezgininde adna sa tkladktan sonra zelliklere tklayn ve Aralar sekmesinden hata denetimini balatn. Bu aralar kullanarak srcy birletirmenize gerek yok nk hibir getirisi olmayaca gibi srcnzn daha ksa srede eskimesine sebep olur. Unutmayn, iiniz bitince USB bellei porttan ekip bir anda masadan kalkmamalsnz. ncelikle ak ve arka planda alan programlar kapatmal ve ardndan gvenli karma ksayoluna tklamalsnz. Ayn zamanda ProEject (git. pcnet.com.tr/lt) adl ufak boyutlu tanabilir yazlm kullanabilirsiniz. Bellekten alan tm programlar kapatp bilgisayarda kalabilecek tm kaytlar silme grevini yerine getirir. n

Adm adm | Enigma Virtual Box ile tanabilir programlar oluturun

Yazlm altrn ve Windows Gezgini ile C:\Program Files klasrne girin. Paketlemek istediiniz uygulamay ieren klasr bulun. Tm dosya ve klasrleri setikten sonra Enigma penceresine srkleyip brakn. Eklemek istediiniz klasr sein ve OK dmesine tklayn.kuruluma balayn.

Dosyalar pencerede belirecek. Enter Input File Name yanndaki Browse butonuna tklayn ve uygulama iin istediiniz klasr gsterin. Ana exe dosyasn sein ve an. Otomatik olarak k dosyas ve yolu belirecek ama isterseniz Browsea tklayp baka bir konum ve isim seebilirsiniz.

Files Options dmesine tklayn ve Enable Files Virtualization ile dosya sanallatrmay etkinletirin. Registry sekmesi sayesinde kayt defteri sanallatrmay etkinletirebilirsiniz. Uygulamay oluturmak iin Process dmesine tklayn. lem bitince Run komutuyla kt klasrne giderek yeni yazlmnz deneyin.

50 Ocak 20132

www.pcnet.com.tr

Nasl yaplr? Windows 8 ipular

Windows 8 pf noktalar
Windows 8 ve byk srcler
Windows 8 eriebileceiniz alan snrlyor mu? te zm
Windows 8, Sisteme Ayrld blmn olutururken biraz geliigzel davranabilir. Bu alanlar Sistem Geri Ykleme, Yenileme ve genelde Windowsun yeniden kurulmas gibi ilemler iin kullanlr. Test bilgisayarlarmzdan birisinde bu blm, bo ama veri depolamaya ayrdmz bir src zerinde kurulmutu. zellikle bu blmn 350 MBlik kk bir apa sahip olmas ve sz konusu srcnn 3 TBlik bir boyuta sahip olmas dolaysyla Byk bir sorun deil diye dnebilirsiniz ama bu blm yaratldktan sonra srcnn ana nykleme kayd (MBR) standardyla yaplandrlmas sebebiyle, oluturulabilecek en byk veri blmnn 2 TB olmas bunun aslnda bir sorun tekil ettiini gsterir. 2 TB zerindeki kapasitelere eriebilmek iin srcnn GUID Blm Tableti (GPT)

Semece tavsiyeler ve ksayollarla Windows 8in kontroln elinize aln.

aygt olarak deitirilmesi gerekmektedir. Bunu normalde Windows Disk Ynetimi aracyla yapabilirdiniz ama bu srcde bir sistem blmnn olmas bu ilemi engelliyor. Peki bunun zm ne? Bu istenmeyen blm kaldrn, srcy GPTye dntrn ve sonra da kalan alan zerinde byk tek bir blm oluturun. Aadaki klavuzu takip ederek bunu nasl yaptmz renebilirsiniz.

sol alt kesine sa tklayn.) ve disklerin nasl yaplandrldn kontrol edin. lk olarak Sisteme Ayrld blmnn hangi fiziksel diskte olduunu tespit etmelisiniz. Bizde Disk 0dayd. Windows kurulum CDsinden veya USBsiden nykleme yapn ve ilk kurulum mensne geldiinizde komut istemini amak iin [Shift]+[F10] tularna basn.

tarz 1 YnetimYnetimine girin (Ekrann 2 Blmlendirin yazn ve sonra 3 Hepsi burada CD veya USB ncelikle Disk Komut istemine DISKPART Buradan kp bilgisayarnz
da PCnizdeki tm disklerin listesini grmek iin LIS DIS komutunu girin. SEL DIS <disk no> yazarak zerinde almak istediiniz diski sein. rnein bize uygun ekli SEL DIS 0. Blm listesini grmek iin LIS PAR yazn ve kaldrmak istediiniz blmn numarasn tespit edin. SEL PAR <blm no> yazn ve sonra da DELPAR OVERRIDE komutunu girin. zerinden tekrar balattktan sonra Bilgisayarnz onarn > Sorun gider > Gelimi seenekler > Otomatik onarm seeneini sein. Bu, ana nykleme srcnzn zerindeki MBRyi dzeltecektir. Windows 8i normal bir ekilde balatn ve Disk Ynetimine girin. Artk srcnz GPUIDye dntrebildiinizi greceksiniz.

52 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Windows 8 ipular Nasl yaplr?

Balang ekran
Balang ekrann sevmediniz mi? te kurtulmann yolu

says giderek artyor. Bu da gnlk ilerinde Windowsta gezerken klasik meny kullanan sayca ok kullanc olduunu gsteriyor. Bizim en sevdiklerimizden biri, hem etkili hem de cretsiz olmasndan dolay Classic Shell. Bunu http://classicshell.sourceforge.net adresinden indirebilirsiniz.

1 Balatmaya hazrlann Balat mensn geri getiren aralarn

altrdnzda, mennn stilini seebileceiniz Settings ekran gelecek. Balata tkladnzda veya [Win] tuuna bastnzda ne olaca gibi birka seenei Basit Settings sekmesinde belirleyebilirsiniz. Listeden aaya indiinizde, annda masastne atlamak iin Balang ekrann kapatma seeneini de grebilirsiniz.

2 Kontrol elinize aln Classic Shelli kurup balatn. lk

sanz Classic Shell ile bunlar kapatabilirsiniz. Simgeye sa tklayn ve Settingsi sein. All settings dmesine tkladktan sonra Windows 8 Settings sekmesinin altndaki Disable active corners seeneini iaretleyin. Ayrca buradan, balam menleri, sesler ve bir dizi dier zellik zerinde de deiiklik yapabilirsiniz. Kurcalamanzda saknca yok.

3 Scakl ksn itici buluyorFareyle etkinleen keleri

Hzl arama
[Win]+[Q] tular, ykl olan tm uygulamalarnzn listesini grmenizi ve bunlar arasnda -o an masastnde olsanz bile- arama yapmanz salar. [Win]+[F] tular bunun aynsn dosya aramalarnda ve [Win]+[W] tular da bunu Ayarlar iinde yapmanz salar.

Kolay kapatma
Windows 8i kapatrken bin bir takla atmaktan skldnz m? Classic Shell kullanmak istemiyorsanz bunun da kolay bir zm var. Masastnde yeni bir ksayol oluturup kutuya Shutdown /s yazdktan sonra deiikliklerinizi kaydedin. Simgeyi deitirmek isterseniz (G dmesi mevcut.) ksayolunuza sa tklayn ve zellikler > Simge Deitire tkladktan sonra uygun bir grsel sein. Son olarak, simgeye sa tklayn ve Balang ekranna sabitleyi sein.

Balang grevleri
Windows balang srecini iyiletirmeye alan herkes MSConfigin sorunlu ynlerini bilir, ancak Windows 8 sz konusu olduunda biraz daha iyimser olabiliriz: Artk balang ynetimi Grev Yneticisine devredilmi. Grev Yneticisini balatp (sol alt keye sa tklayarak) Balang sekmesini setikten sonra eitli zellikleri inceleyebilirsiniz. Windows baladnda baz uygulamalarn almasn engellemek olduka kolay bir ilem. Dier yandan, bir girdiye sa tklayp evrimii ara seeneini kullanarak bunun uygun olup olmad konusunda bir fikir edinebilirsiniz.

Yazmaya koyulun
Balang ekrannda belirli bir uygulamay m aryorsunuz? Siz adn yazmaya baladktan sonra ekranda belirecektir. Windows 8 belirli bir uygulamay aradnz varsayacak ama listeden dosyalar da seebilirsiniz.

Hzl eriim
Baz kullanl sistem ynetim aralarnn balantlarn grmek iin farenizi sol alt keye doru hareket ettirip sa tklayabilirsiniz. Eskiden Disk Ynetimi gibi aralara erimek iin Denetim Masasndan gemeniz gerekmekteydi, ancak bu artk tek bir fare tklamasyla halledilebiliyor.

Ynetici aralar
Balang ekranna gidin ve [Win]+[C] tuuna basarak veya ekrann sa st kesinden aa kaydrma yaparak dme ubuunu an. Bunun ardndan listeden Ayarlar ve sonra da Kutucuklar sein. Windows aralarna ait bir dizi hzl balanty grmek iin zerinde Ynetim aralarn gster anahtarn Evet yapn.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 53

NASIL YAPILIR?

EN Y

BEDAVA MICROSOFT PROGRAMI

Microsoft, artc sayda muhteem cretiz yazlm rneklerine imza atm durumda. En beendiklerimizi sizin iin setik.

Paint.NET, son derece basit bir program olan ve Windowsun neredeyse her srmne dhil edilen Painte cretsiz bir alternatif olarak kt. Bir Microsoft stajyeri tarafndan yaratlan ve Microsoftun destekledii bu program resm bir Microsoft program deil ama Microsoft ekosisteminin kesinlikle bir paras. Amacysa Paintin snrlamalarn amak ve katman, filtre gibi zelliklerle Windows iin ok daha gl bir resim editr sunmak. www.getpaint.net adresine gidin ve Download linkine tklayp ve Download Now ile devam edin. Kurduktan sonra ie koyulmak iin men ubuunun sa tarafndaki kullanl yardm zelliklerinden faydalanabilirsiniz.
54 Ocak 2013

SANATI OLUN

PAINT.NET Windowsla birlikte sunulan Paint program hayli basit. ok ho ve cretsiz bir alternatif olarak Paint.NETi deneyin.

www.pcnet.com.tr

NASIL YAPILIR? 10 Bedava Microsoft program

2
DEV FOTORAF Microsoftun Image Composite Editorn kullanarak 360 derecelik panorama fotoraflar oluturun.

Panoramik fotoraflar, yan yana gelen birok grnty birletirerek oluturulan ok byk grntlerdir. Microsoftun Image Composite Editor (ICE), vurucu panoramalar oluturmay son derece kolaylatryor. Tek yapmanz gereken fotoraflarnz ekmek. Biz ayn noktada durup 360 derece dnerek ekim yaptk. iniz bittiinde grntleri ICEnin iine srkleyin. Bu akll yazlm gerisini sizin iin halledecektir. Grntlerinizi birbirine yaptrmak iin gereken devasa hesaplamalar dolaysyla biraz sabrl olmanz gerekebilir. ICEyi http:// git.pcnet.com.tr/ice adresinden indirebilirsiniz.

MUHTEEM PANORAMA

Masastnz snk grnyorsa zlmeyin. Microsoft size ynla cretsiz tema ve makyaj seti sunuyor. lem ok basit ve yklenen paketler ou durumda otomatik olarak tm grsel bileenleri yeniliyor, bylece tek tklamayla yepyeni bir Windows grmne kavuuyorsunuz. Masastnze sa tklayn ve Kiiselletiri sein. Burada bir dizi Aero temas greceksiniz. Daha fazla evrimii tema al seeneine tklayn (sa stte). Karnza eitli konulara ayrlm byk bir tema arivi gelecek. Beendiklerinizi daha yakndan incelemek iin Ayrntlara ve yklemeye karar verirseniz ndire tklayn.

WINDOWS MAKYAJI

KSELLETRN PCnize yakan bir tema bulana kadar Microsoftun masast temalarn kurcalayn.

YNTEMEN OLUN

Video ekebilen akll telefonlar sayesinde artk hepimiz film ekip evremizle paylayoruz. Siz de elinizdeki bu imkn iyi deerlendirmek iin biraz montaj yapmak durumunda olabilirsiniz. Movie Maker http://git.pcnet.com.tr/wmm adresinden indirin. altrdnzda kliplerinizi zaman izgisine tamanz yeterli olacak. Web sayfasnda, balamanza yardmc olacak tavsiyeler ve ipular da mevcut. aheserinizi tamamladnzda program sayesinde kolayca Facebook zerinden paylaabilir veya e-postayla gndermek zere kaydedebilirsiniz.

Microsoft Office uygulamalar (Word, Excel ve PowerPoint) modern i yerinin olmazsa olmazdr. Office becerinizle patronunuzun gzne girmek istiyorsanz efsane olmanzn kolay bir yolu var: Kopya ekin. Microsoft, hemen indirip kullanabileceiniz veya kendi iinize uyarlayabileceiniz ok sayda ablon belge sunuyor. http://office. microsoft.com/tr-tr/templates adresine gidin. Yeni bir i aryorsanz, indirilmeyi bekleyen ok sayda zgemi ablonu bulabilirsiniz. Zaman izelgeleri, i raporlar, davetiyeler vb. de sizi bekliyor. Tabii her ey i ierikli deil. Dn davetiyeleri, tebrik kartlar, CD etiketleri de indirilebilir. ngilizce Office sitesinden daha da fazla seenee ulaabilirsiniz.

OFSTE KOPYA EKMEK

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 55

NASIL YAPILIR?

10 Bedava Microsoft program

YILDIZLARI GZLEYN

Gece gkyznn grntsnden byleniyorsanz WorldWide Telescopea baylacaksnz. Bu, Microsoft Researchn sunduu ve PCnizi bir gzlemevine dntren muhteem bir proje. Program, dnyann etrafndaki teleskoplardan ve hatta Hubble gibi uzayda konulanm olanlardan veri topluyor. Balamak iin www.worldwidetelescope.org adresine girip Install Windows Clienta tklayn. Program altnda nnze temel klavye kontrolleri kacak. Bunlar not alp hemen ie koyulabilirsiniz. Kefe balamak iin st ubuktan bir koleksiyona tklayn ve bylenmeye hazr olun. Hlihazrda Mars Curiosity Rover grevini takip ediyorsanz mutlaka WorldWide Telescopeun Mars blmn ziyaret edin.
UYUMLU GRNT Microsoftun cretsiz resim sitesinde ihtiyacnz olan grselleri bulabilirsiniz.

7 9

Bir sunumda, brorde veya web sitesinde kullanlacak doru resmi bulmak size zorluk karabilir. Profesyonel grsel arivleri size yksek maliyetler karabilir ama endielenmeyin. office.microsoft.com/tr-tr/images adresinde, kullanlmay bekleyen grseller ve hazr izimlerden oluan gzel bir koleksiyon bulabilirsiniz. ndirebileceiniz bu grseller arka planlar, spor, doa gibi eitli kategorilere ayrlm. Sayfann en altna gidin ve tam liste iin sol taraf inceleyin. Beendiiniz bir ey grdnzde stne tklayn ve grseli altnz belgeye aktarmak iin kopyalayp yaptrn.

BEDAVA RESM ARVNZ

CLIPPY ZLEM

BR VDEO HER EY ANLATIR

10
56 Ocak 2013

Wordn eski srmlerine alksanz, arada bir karnza kp size tavsiyelerde bulunan dost canls ata Clippyyi hatrlayabilirsiniz. Office 2007 ktnda Clippy emekliye ayrlmt. O zamandan beri Microsoft, ne yaptnz sezerek deien bir arabirim olan eriti benimsedi. Akll da olsa erit herkesin houna gitmedi. erite kar olanlara yardmc olmak iin Microsoft, bir eitim oyunu olan Ribbon Hero 2 iin Clippyyi geri getirdi. www.ribbonhero.com adresinden indirebilirsiniz.

Bir programn bir zelliini kullanmann yolunu anlatmak tam bir kbusa dnebilir. Bir iin nasl yaplacan ne kadar net anlasanz da buraya ulamak iin atlmas gereken admlar ve tklamalar konuarak veya yazarak aktarabilmek zorlu bir sre olabilir. Kendinizi sklkla bu durumun iinde buluyorsanz sizin Screenrecordera ihtiyacnz var. http://git.pcnet. com.tr/lv adresinden indirip kurun. Bu kullanl program, yaptnz her eyi ve tm tklamalar gsterecek ekilde masastnn videosunu ekecektir. Daha sonra bunu kafas karm dostlarnza ve i arkadalarnza gnderebilirsiniz. Video dosyalar kk olduundan e-postayla gnderilmeleri de sorun olmayacaktr.

UU ZAMANI

Microsoft Flight, eitli uaklar kullanmanz salayan ve size ilk elden bir pilotun deneyimlerini yaatan bir uu simlatr. Oyunun basit srmn cretsiz olarak indirebilirsiniz. Bu srm snrl sayda uak ve uu alan sunuyor ama yine de en basit hliyle bile oyun son derece byleyici grntler sunmakta ve insan iine ekmekte. Tadn tam olarak karmak iin gl bir bilgisayara ve gerekli becerileri kazanmak iin zamana ihtiyacnz olacak. Oyun www.microsoft.com/games/flight adresinden indirilebilir. Yalnz 1,7 GBlik bir boyutuyla biraz byk olduunu akldan karmayn.

UZAKLARA UUN Microsoft Flightla eitli uular ve uaklar pilot gzyle grebilirsiniz.

www.pcnet.com.tr

N750 Kablosuz Dual Band Gigabit TL-WDR4300

5GHz 2.4GHz

TP-LINKden USB Paylaml Ezamanl Dual Band Kablosuz Routerlar...

od ADSL
Yazc paylam FTP Server

ikiz USB Paylam Portlar

Veri paylam

Medya Server

- Akll cihazlarnzn (tv, tablet, telefon, receiver, Media Player,...) merkezine yerletireceiniz TP-LINK router ile tmn birbirine balayn, haberletirin. -Harici depolama nitenizi evinizdeki/o sinizdeki tm cihazlara kolayca paylatrn. - Yazcnz evinizde/o sinizde dier bilgisayarlara kolayca kablosuz paylatrn. - ki farkl bandn ezamanl kullanm ayn anda beraber altrlacak uygulamalarda maksimum performans salar.

- Ezamanl 300Mbps 2.4Ghz ve 450Mbps 5Ghz sinyal frekans - Toplamda 750Mbps balant hz - 5 adet 10/100/1000Mbps balant portu - 2 adet kolay paylam zellikli USB portu - 3 adet 5dBi Dual Band Anten
TP-LINK Trkiye
www.tp-link.com.tr

TL-WDR4300 N750;

- Ezamanl 300Mbps 2.4Ghz ve 300Mbps 5Ghz sinyal frekans - Toplamda 600Mbps balant hz - 5 adet 10/100/1000Mbps balant portu - 2 adet kolay paylam zellikli USB portu - 2 adet 5dBi Dual Band Anten

TL-WDR3600 N600;

- Ezamanl 300Mbps 2.4Ghz ve 300Mbps 5Ghz sinyal frekans - Toplamda 600Mbps balant hz - 5 adet 10/100Mbps balant portu - 1 adet kolay paylam zellikli USB portu - 2 adet 5dBi Dual Band Anten

TL-WDR3500 N600;

Garanti

YIL

Dosya Kitle fonlamas

58 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Kitle fonlamas Dosya

kitle fonlamas
B
ir kitleyi, bir kalabal, bir yn dnn. nsanlar iin yaplan tanmlar genelde olumsuz yan anlamlara sahip olurlar nk bu tip byk gruplara endieyle yaklalr. nc bir ahs bir kitle zihniyetinden bahsediyorsa, o zaman bu kolektif zek otomatik olarak daha dk bir kademede, hatta bazen de aptallk ve delilikle birlikte anlyor. (Baz bilim kurgu ve fantezi eserlerini istisna olarak grebiliriz.) Charles Mackayin ekonomik balonlar ve kitlesel hareketleri ele alan, Trkede Olaanst Kitlesel Yanlglar ve Kalabalklarn lgnl & Karkln Karmaas adyla yaymlanan kitabna gz atmak isteyebilirsiniz. Kitlelere kar olan bu korku belki de kitlelerden korkan burjuva snfnn ve aristokrasinin matbaa aralarna sahip olduu eski zamanlardan kalma edebi bir takntdr veya byk gruplar hlinde olan insanlar korkutucu ve antisosyal davranlar gsteriyorlardr. Sebebi ne olursa olsun kitlelere kar temelde bir korkumuz mevcut ve bu korkumuzun ana rnleri de kitlelerden faydalanmaktan ziyade kitlelerle baa kmak veya bunlardan kamak zerine kurulu teorilerden olumakta.

Yeni lgnlk:

KICKSTARTER, GELENEKSEL GELTRC-YAYINCI MODELN YENDEN CAT EDECEK GB GRNYOR. PEK, BU SADECE BALANGI MI? KTLELERN ZN SRDK.
Ancak son yllarda kitle kavram gittike daha ok ilgi ekmekte. yle grnyor ki kitlelere kar nceden olan korkularmz, onlarn dinamikleri hakkndaki snrl bilgimizden kaynaklanmaktayd. imdiyse kitlenin ilem gcn kullanmann yollarn kefetmi durumdayz. rnein Amazonun Mechanical Turk gibi baz teknolojiler irketlerin fikirleri kitle kayna ile hayata geirmesini salad. Bu irketler, zorlu ve ok zaman alacak olan grevleri, bunu daha etkin ve dk maliyetle gerekletirebilecek kitleye devrettiler. Ama bizim iin daha nemli olan, bunun kitle fonlamasna giden yolu amasdr. Bu, zellikle yaratc projelerin maliyetinin karlanmas ve onaylanmas iin kitlelerin kullanlmas demek. Kitle fonlama platformlarnn byk bir blm, kiilerin proje oluturmasna, teklif vermelerine ve bir fonlama hedefi belirlemelerine izin veren web sitelerinden olumakta. Bylece herkes hayr amal olarak veya baz mkfatlar karlnda bu projelere parasal destek verebiliyor. Daha da yakn bir zamanda bu platformlar, sosyal medyay de iin iine katarak insanlarn arkadalarnn hangi projeleri finanse ettiini grmesini ve bylece projelerin gerekten yaygnlamasn mmkn kldlar. Bu yzden oyun ve teknoloji gelitiriciliinin geleceini sonsuz dek deitirmi olabilirler.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 59

Dosya Kitle fonlamas

Sword of Fargoal 2 (stte) gibi her baarl projeye kar Risque (solda) gibi daha az baarl projeler de var. Ancak Risque hatalarndan ders aldn ve fonlama iin ikinci bir giriimde bulunacan duyurdu.

itle fonlamas faaliyeti ilgin bir yerde balad. Aslnda nemli balang noktas mevcut. Birincisi, hayranlarn finanse ettii ve grubun bizzat katlm olmadan 60.000 dolarn topland 1997 ylndaki ABD Marillion turuydu. kincisi, cretsiz olarak datlan ama fiyata ve nadirlie gre zenle hedeflenmi zel hayran srmlerinin olduu Nine Inch Nails albm Ghosts I-IV idi. Son rnekse 2000 ylnda kurulan ve sanatlarn albm maliyetini karlamasna yardmc olan, kitle fonlamasna ynelik ilk web sitesi olan ArtistSharedi. ArtistShare Grammy dl kazand ve o zamandan beri sanatlar 13 kez aday oldu. Bu rneklerde de grnd gibi, kitle fonlamas alan projelerin byk ounluu elenceye ynelik. Michigan niversitesi Enformasyon Blmnden Prof. Yan Chene gre bunun iki sebebi var: ncelikle, sanat ve beer bilimlere ynelik geleneksel fon kaynaklar, fen bilimleri ve mhendislik gibi dier alanlara gre daha ok kesintiye uramtr. kincisi, ortaya kan rnler, konunun uzman olmayan kiiler tarafndan kolay bir ekilde deerlendirilmekte ve bu yzden de bunlar kitle fonlamasna daha uygun olmaktadrlar. Seri oyun giriimcisi Andy Paynee gre Bunun ortaya k sebebi banka kredilerinin ve yatrmlarn durmas ve yaratc ahslarn, neden bahsettiklerini anlamayan kiilerle konumaktan sklm olmasdr. Artk olabilecek her tr proje iin bir kitle fonlama platformu bulunabilmekte. ArtistShare, paralarn tamamlayabilmeleri iin mzisyenlere sponsor bulmada yardmc oluyor; Fundageek teknik yenilik ve bilimsel aratrma iin kaynak salyor; Fundable yeni balayan iletmelere kaynak salyor;
60 Ocak 2013

GoFundMe salk sorunlaryla uraan insanlara yardmc oluyor; Indiegogo bamsz oyunlarla ilgileniyor; Loudsauce sosyal farkndalkla ilgili reklam kampanyalarna kitle fonlamas salyor; Mobcaster televizyon iin deneme blmleri ekiyor; Weeve kr amac gtmeyen kurumlar iin kr amac gtmeyen bir kitle fonlama sitesi ve Myfreeimplants.com da gs bytme ameliyatlarna kaynak salamaya odaklanyor. aka yapmyoruz. u anda en byk fonlama platformu Kickstarter (www.kickstarter. com). 2009 ylnn Nisan aynda

KICKSTARTERA BALAMA

FONLAMA ROJELERNE KATILAN KATILANA.

baladndan beri 2,5 milyonun zerinde insan 74 binden fazla yaratc proje iin 389 milyon dolarn zerinde taahhtte bulunulmu. Bunun 333 milyonu hedeflerini tutturan ve baarya ulaan projelere aktarlm. Site %44 baar oranna sahip olmakla beraber bu oran hibir zaman para almayan birka proje sebebiyle d gsteriyor. ou projenin hedefi 1.000-10.000 dolar arasnda olsa da 14 proje bir milyon dolar snrn at. (Yaz boyunca greceiniz kutularda bunlardan tanesine yer verdik.) Peki bu site neden bu kadar popler oldu? Bunun ksmen sebebi World of Warcraft ve Facebooku srayla dnyann en byk sosyal oyunu ve a durumuna getiren byme etkisi. Dier bir faktrse Kickstartern z sermaye engelli ya hepsi ya hi bir fonlama sitesi olmas. Bu, 10 dolar da isteseniz 10.000 dolar da isteseniz,
www.pcnet.com.tr

en az bu hedefi tutturamadnz srece para almayacanz anlamna geliyor. Ayrca z sermaye engeli artna gre Kickstarter araclyla para taahhdnde bulunanlar irketin hissesine sahip olamyor. (Bu durum, rnein Gambitious gibi sitelerde farkl.) Kickstarter yoluyla bir projenin fonlamasna katkda bulunduunuzda size bunun herhangi bir getirisi olaca garanti edilmez. Proje baarsz olursa elinize hibir ey gemez. Baarl olduu takdirde sizin elinize geecek olansa projenin yaratcs tarafndan belirlenir. Projenin yaratcs bunu 1, 5, 10 $ gibi fonlama kademeleri oluturarak yapabilir. Bata bulunan kii bir kademeyi getiinde, bu kademeye bal olarak bir kazanc oluur. Kickstarter, kullanclarn herhangi bir kr gelirine veya fon saladklar projenin bir hissesine sahip olmasn salamaz. Getiimiz iki yl iinde proje fonlamalarna olan katlm yle bir dzeye geldi ki artk yeni nesil giriimcinin tek bana i yapma giriiminde bulunmasna bakarak byk irketlerin iinin boaltlaca ngrsnde bulunabiliriz. Money Crasherdan Andrew Schragee gre Kitle fonlama ilemleri 2011 ylnda yaklak 1,5 milyar dolar dzeyindeydi. Baz tahminlere gre bu say bu yl iki katna kacak. Baz analistler bu saynn 2013 ylnda 500 milyar dolar seviyesine kacan bildiriyor. ou Kickstarter zerinden olmak zere en byk kitle fonlama baar hikyeleri genelde oyun ve teknoloji balantl oluyor. Oyunlarda dnm noktas Tim Schafern Double Fine Adventure olarak kabul ediliyor. Double Fine stdyosunun sahibi Schafer, efsanevi Monkey Island ve

GZEL SANATLAR

Kitle fonlamas Dosya

Spagetti westernleri SNES RPGleriyle kartrrsanz ne olur? Boot Hill Heroes.

Grim Fandango oyunlarnn arkasndaki isim. Stdyo bir zamanlar byk yaynclarn projeleri zerinde alm ve genelde ok fazla satmayacak kadar garip, fazla zek isteyen veya ar ierikli st dzey oyunlar retmi ve byk zorluklarla karlam. Her yeni problem irketi iflasn daha da eiine getirmi. Ekibin sonu yakn grnyormu. Hakknda fazlasyla haber yaplan ve bnyesinde Jack Blacki barndran heavy metal oyunu Brtal Legend, Activision tarafndan rafa kaldrlp EA tarafndan da satlamaynca oyunun devam iptal edilmi. Schafer, ekibine, sadece indirilerek satlabilecek birok kk oyun retmeleri ynnde talimat vermi. Bunlarn tm yaynclar tarafndan desteklenmi, irketi ayakta tutmu ve eletirmenler tarafndan beenilmi (poplerlik de olmu). Ancak ekibin yaratclk beklentisini tatmin etse de parasal olarak bir getirisi olmam. Schafer hl bir macera (adventure) oyunu yapmak istese de bunu kimse almyormu. Uzun sredir or-

ta olan Rob Gilbert (Maniac Mansionun yaratcs) yle diyor: Size unu syleyeyim: Bir yayncyla toplantdayken macera oyunu kelimelerini sylerseniz, gsterili taslaklarnz alp odadan kabilirsiniz. Bu sebepten dolay Schafer yaynclar es gemi ve bu yln mart aynda bir Kickstarter projesi oluturmu. Halka yapt sunum olduka basitmi: Bana ve irketime gveniyorsunuz ve muhteem bir i karacamz biliyorsunuz. Baka ekilde yeni macera oyunlarna ulaamayacanzn da farkndasnz. stediimiz de zaten sadece 300.000 dolar. Oyun hakknda ok az bilgi verdiini de hatrlatalm. st dzey oyun gelitirmede 300.000 dolar son derece czi bir rakam (ndirilebilir oyunlarn her biri o ana kadar 2 milyon dolar bteyle alm.) ama halkn ilgisi o kadar fazla olmu ki Schafern projesi daha ilk dokuz saat iinde mtevaz hede-

finin ok tesine geip 400.000 dolar garanti etmi. deme sresi bir ay sonra kapandnda oyun, 87.000 destekiden 3,5 milyon dolar toplam. Bu, oyun gelitirme asndan ok byk bir miktar olmasa da birok gelitiriciye Kickstartern oyunlarna fon bulmak iin uygun bir yer olduunu gsterdi, 1980lerde sharewarein sona ermesinden beri balarnda bir ban hline gelen yaync-datmc sisteminin paralann tamamlad. Steam Greenlight ve Kickstarterla artk gelitiriciler bir oyunu kendileri finanse edebiliyor, ayn anda reklamn yapabiliyor ve sonra da krn ounu ellerinde tutarak datmn gerekletirebiliyor (retim stokunun sabit maliyeti olmadan). stn teknolojiye sahip ve yksek dzeyde zellemi bir yatrm irketi olan Digital Capitaln kurucu orta Todd Tribell, Dijital yayncln, Steamin, App Storeun ve Google Playin ortaya k ve indirilebilir ierie her yerden eriilebiliyor olmas; geleneksel olarak byk yaynclarn elinde bulunan tekeli u anda eritmekte. diyor. Dijital yklemelerin sonucu olarak 10-20 milyon dolar deerinde, satmayabilecek bir envanteri elde bulundurmann riski artk ortadan kalkm bulunuyor. Bunlar bir arada dnldnde, benim ayak ba diye nitelediim bu faktrn [envanter ve konsol lisanslar] ortadan kalkmas asl oyunu deitiren unsur oluyor. Bu zamandan beri birok bamsz stdyonun almalarn Kickstartera ynlendirdiini ve birok iyi bilinen gelitiricinin stdyolar terk edip tek bana almay tercih ettiini gryoruz. Tribellin de dedii gibi, Endstrinin dinamik
Ocak 2013 61

AYAK BAI

Kickstarter vakas: Ouya

Pek ok projenin yatrmclardan fon almamasnn baz sebepleri var: ok kaklar. Bu fikirler, Dragons Den ekibinin henz merdivenlerden karken fark edecei ve para vermemek iin camdan atlayaca cinsten. te Ouya bunlardan biri. Son derece devasa teknoloji irketleri dndaki irketler tarafndan yaplm olan oyun konsollar genelde ok hazin bir ekilde baarszla uramtr. Bunlara rnek olarak Gizmondo, digiBlas ve N-Gage verilebilir. Bunlar ya hi rn satamad ya oynayacak oyun karmad ya da sonunda vergi karma dzenbazl olduklar ortaya kt. Yatrmclar gemite bu alanda o kadar zarar grd ki bunlara yatrm yapmak iin ya kibirli ya da akllarn yitirmi olmalar gerekiyor. Ama Ouya farkl. Evet, bu alanda hibir tecrbesi olmayan kk bir irket tarafndan yaplm olabilir; ancak Android teknolojisiyle ina ediliyor olup oyun ak uygulamas OnLive desteklediinden imdiden byk bir st dzey oyun ktphanesine sahip. Bnyesinde daha nce de oyun konsolu yapm tasarmclar mevcut. 99 dolar fiyat etiketiyle inanlmaz ucuz. ndirilebilir oyunlar etrafnda tasarlanm. Kontrol cihaznda bile dokunmatik bir ekran var! Ouya, neredeyse bir milyon dolarlk Kickstarter hedefini sekiz saatten az bir srede yakalad. Tamamlanrken 8,5 milyon dolar garantilemiti. Kurucu Palmer Luckeye gre Kickstarter, gelitirme kitlerimizi piyasaya srmede yksek grnrle sahip ve kullanmas kolay bir platform sundu. Sadece oyuncular deil, birok teknoloji merakls Kickstarterdaki ilgin projeleri gezmekte. Biz de bu yolla birok desteki bulduk. Baaryla birlikte daha da ok destek gelmi: Square Enix, Final Fantasy 3 bu konsola koymay taahht etmi; eski Infinity Ward gelitiricileri konsol iin zel oyunlar teklif etmi ve dier birok medya irketi de konsola destek vereceini belirtmi. Ouyann her eve giren bir piyasa konsolu olacan dnmyoruz. Geni beeni kazanamayacak kadar karmak ve irkin. Ayrca gelecekteki televizyonlarn akkan (streaming) oyunlar ve Android oyunlarn destekleyen benzer -ve daha ucuz- bir donanm iinde barndracan tahmin ediyoruz. Zaten ou oyun endstrisi alan konsollarn sonunun geldiini dnyor. Ancak Ouya, bu son neslin nemli bir yesi olabilir.

www.pcnet.com.tr

Dosya Kitle fonlamas

bir srecinden geiyoruz ve deiimin imdiden gerekletiini syleyebiliriz. Pratik bir adan bakarsak ben bunun sebebinin Valveden Harrington ve Newell ile Steve Jobs olduunu dnyorum. Bunlar, indirme teknolojisinin de ortaya kmasyla endstri politikasndaki deiim zerinde kolektif olarak en byk etkiyi yaratm ahslardr. Gereklii yle gryorum: Ben adeta yepyeni bir endstrinin zemin katnda duruyorum ve endstrinin eski titanlarnn dinamiklerinin dramatik lde deimemesi durumunda bunlarn silineceine itenlikle inanyorum. Ayn durumun konsollarda ve DVDlerde de gerekleeceini dnmekteyim. Wastelandle nl olan Brian Fargo, Fallouttan Tim Cain (Yaync odakl MMO Wildstar terk etmiti.) ve Planetscape: Tormentten Chris Avellone gibi nl gelitiricilerin hepsi projelerini Kickstartera kaydrdlar. Bugnle yl ncesini karlatrn! diyor Fargo. Ka tane bamsz stdyo kendi iletmesini kuruyor? stelik hepimiz farkl alanlarda alyoruz. Birisi sinekli balk av oyunu veya tren simlatr yapyor olabilir. Onun kendi alcs var, onlara sat yapyor ve harika bir iletmeye sahip. Daha imdiden ok yetenekli insanlarn yaynclar terk edip bizim yaptmz yaptklarn gryoruz. Obsidiann Project Eternity adl almas, yine bata ok az ayrntyla neredeyse 4.000.000 $ rakamna ulat. Fargonun Wasteland 2 almas ise 3.000.000 dolara ulat. Planetary Annihilation (Modern zamanda geen bir Total Annihilation denebilir.) 2.300.000 dolar grd. Eski bir RPG serisi olan Shadowrun, tablet ve PC iin 2B bir RPG olarak 1.900.000 dolar toplad. Popler bir web izgi roman zerine kurulu bir macera oyunu olan Homestuck Adventure, son yinelemeler hayal krkl yaratsa da fon alabildi (700.000 $). Uzun yllardr hatrlanmayan ama ok sevilen vahi araba yar oyunu Carmageddon 625.000 dolar toplad. Cryptonomicon ve Baroque Cyclen yazar Neal Stephenson, hareket kontroll bir kl oyunu yapmak iin 500.000 dolar fon toplad. Balangta veya sre ii hedeflerde gelitiriciler, ellerindeki bu ilave nakitle Linux veya Mac oyunlarn desteklemeyi vadediyor. Birounun Unity motoru zerinde gelitirme yapt dnldnde, bunlarn dier donanm platformlarna tanmasnn dk maliyetli ve grece kolay olduunu bildiklerini syleyebiliriz. Kickstarter, gelitiricileri, oyun iin ldran, ancak hizmet alamayan bir oyuncu kitlesinin varlndan haberdar ederek gelitirme srecini deitiriyor. Ayrca bu, gelitiricilerin, oyunlar hakknda topluluklaryla konuabilmesini de salamakta. Birok kiiye gre yaynclk veya pazarlamaclk modelinin hibir yan doru ilemiyordu. Artk Obsidianda alan Tim Caine gre Kicktarterla oyunu gelitirme srecinin her aamasnda konuabiliyoruz. Hangi zelliklerin nemli olduu konusunda daha iyi bir fikrimiz oluyor ve hayranlar da oyunun geliimini izleyebiliyor ve daha yakndan ilgilenebiliyor. Yine de byk baarszlklar olmad diyemeyiz. Wizardrynin ba tasarmcs Brenda Brathwaite ve Doomun yaratcs Tom Hall eski tarz bir RPGye dayal Kickstarter geri ektiler nk hayranlarn tam olarak ne olduunu bilmeden kaywww.pcnet.com.tr

Kickstarter vakas:

Dungeon Master tarznda sonsuz bir oyun dnyas Ktlk ok elenceli gibi grnyor.

Oculus Rift
Sanal gereklik (VR) ok kez denendi, ancak 1980lerin bilim kurgu ryalarndan teye gidemedi. Lawnmower Man, TRON, Robin Williamsn Toysu sanal gerekliin geleceini temsil ediyordu ama imdiye dek gelitirilen her cihaz baarsz oldu. znrlk yeterli deildi, kullananlarn midesini bulandrd ve teknoloji hep hantal ve kullanmas zor oldu. Oculus Riftin farkysa, gnmz teknoloji merakllarnn VR konusundaki beklentilerini karlamas. Oculus CEOsu Brendan Iribe, VRn her zaman teknoloji merakllarnn beklentilerini karlamad konusunda hemfikir. Piyasaya srlen her headset, her VR hayal krkl yaratt. imdi ilk defa byle bir headsete sahipsiniz ve birden bire kendinizi oyunun iinde buluyor, etrafa bakabiliyorsunuz. Kafanz kusursuz bir ekilde takip ediyor ve bylece gzleriniz kamera ilevi gryor. Oyunda sorunsuz bir ekilde etrafnza baknp gezebiliyorsunuz. Doom ve Quakein yaratcs John Carmack cihaz ok takdir ediyor ve ekliyor: imdiye kadar hi grmediimiz derecede oyuna odaklanma imkn veren bir deneyim. Bunu, yksek alan gr, dk gecikme ve ba dnmesini nleyen zel bir teknolojinin bileimiyle gerekletiriyor. Btn bu artlarna ramen Oculusun bizi tam olarak tatmin ettiini syleyemeyiz. Ekipmann daha kk olmas ve gz bana 640x800 znrln daha yksek olmas lazm. Ayrca 3Dnin gerekli olduuna veya ba dnmesini giderdiine ikna olmu deiliz. Ancak u anda buna cret deyen insan saysna baktmzda cihazn seri retime gireceinin kesinletiini syleyebiliriz. Bu da dier iki rnek gibi neredeyse 10.000 destekiden 2.500.000 dolar toplayarak hedefinin 10 katna ulat ve Carmack, Valveden Gabe Newell ve Epicten Cliff Bleszinksi gibi FPS oyunu gelitiricilerinden byk destek almakta. Ayrca muhteem grntlere sahip robot oyunu Hawken da sisteme destek sunacak.

BYK DARBE

nak saladn dnyorlard. Oyunlarn yeniliki bir yaklamdan ziyade nostaljiye odakland gze arpmakta. En byk ve en baarl projelerin hepsi ya macera oyunu ya da RPG idi, yani uzun sredir poplerliini yitirmi olan trler. Daha da kts, Haunts adl kk bir korku oyunu, para ve programclarn tkenmesi dolaysyla Kickstarterdan temin ettii 28.000 dolar kaynaa ramen gelitirici tarafndan askya alnd. ou yatrmc, kendilerine oyunun bir kopyasnn verilecei en ucuz seenee yneldii iin Hauntsa kaynak aktaran 12.000 kii kendilerini madur durumda hissetmi olabilirler. Onlar bir oyuna n sipari verdiklerini sanyorlarken, projenin kapanmas durumunda paralarn kaybetmekteler. Ayrca tm Kickstarterlara kaynak aktarlmyor. Eer tannm birini barndrmayan kk bamsz bir giriimciyseniz ok daha kk bir hedef belirlemesiniz. Dinofarm Gamesden Keith Burgun da taktiksel zindan gezme oyunu Auro konusunda Kickstartern baarszlndan bahsediyor ve iyi iletiimin gerekliliini vurguluyor.

62 Ocak 2013

Kitle fonlamas Dosya

Kickstarter vakas: Pebble

Pebble, Kickstartern gcn ortaya koyan ilk teknolojiydi. Peki zlmesi gereken sorun neydi? Geekler saat takmay ok ister ama nedense takmazlar. Bazen saat alrlar ama ok daha fazlasn yapabilen telefonlara sahip olduklarndan bunlar takmazlar ve ocukluklarnda grdkleri ftristik saatlerin hayalini kurarlar. rnek olarak size her trl bilgiyi salayabilen Dick Tracynin CB radyo saati veya Iain Banksin terminalleri gsterilebilir. 1.000 fit derinlikte bozulmayan binlerce liralk bir saatin bilim kurgu hayallerimizin bir rn olduu sylenemez. Pebble, bu bilim kurgu saatlerinin gerekte vcut bulmu hliydi. Su geirmeyen, Bluetooth 4.0 ile Android ve iOS cihazlaryla iletiim kurabilen, ak bir SDKe sahip bir cihaz. Donanm asndan bakldnda 1,26 in boyutunda 144x168 piksellik siyah beyaz bir e-kt ekrana sahip. Buna ek olarak titreimli bir motoru ve aksl bir hz leri mevcut. Yazlm olarak cihaz, bisiklet ve golf uygulamalarna sahip ve daha fazlasn telefonunuz araclyla indirmek mmkn. st snf saat irketleri asla byle riskli bir cihaz yapmaz, nk baarsz olduu takdirde markalarnn itibar zedelenecektir. Pebblen yaratcs Eric Migicovsky de geleneksel yntemlerle yatrmclardan para toplamaya alm ama eline sadece 375.000 dolar gemi. O kadar da armadm. diyor. Donanm sz konusu olduunda kaynak bulmak ok daha zor. Ancak Kickstarter, bu gzellikteki bir cihaza olan talebin inanlmaz dzeyde olduunu gsterdi. Nisan 2012de $100.000 dolar hedefiyle grcye kt. Bir ay sonra sadece 70.000 kiinin taahhdyle 10 milyon dolar toplayarak kapand. Kapanmadan bir hafta nce irket, n siparie ynelik balar almay durdurdu nk bunlar yerine getiremeyeceinden endie ediyordu.

Yaynclar da bundan ders karyorlar. Tamamyla yok olmayacaklar ama deimeleri gerekecek. Obsidiandan Feargus Urquhart, Bir yaync olup sevkiyat yapmak istediinizde oyunlara fon salamak zorunda kalmak olduka korkutucu. diyor. Ama imdi baz rnler

Zombie Playground. ocuklar iin mi?

OYUNA A BR TAKP KTLES VAR.

size ikincil olarak veya datm iin ya da buna benzer bir sebeple gelebilir ve siz de ok fazla nakit kaybndan endie etmek durumunda kalmazsnz. 20-40 milyon dolarlk bir multi-SKU konsol oyunu sz konusunda olduunda bu Kickstarter dnyasna ait deildir. Ancak daha ucuz rnler iin yle diyor: Biz bir marka ina etme frsatna sahip oluyoruz ve bu marka da bizim oluyor. Bu da g ilikisinde farkllklar yaratyor.

Kickstarterdaki baarl teklifler yeterli dzeyde bir video, dzenli blog gncellemeleri, gereki hedefler ve ekici deme kademeleriyle destekleniyor. Burgun drst olmanz ve elinizde gsterecek bir ey olana kadar sabretmenizi tavsiye ediyor. Elinize para gemezse hemen vazgemeyin, nerede yanl yaptnz bulun ve tekrar deneyin. Organizasyon kitle fonlama platformu Tixelatedin CEOsu Philippe Chetrit de ayn fikirde: Baarl bir kampanyann anahtar bir katk karlnda alnacak net bir kazantr. diyor. nsanlarn iyi niyeti dolaysyla birok kampanyann baarsz olduunu grdk. Giyim Kickstarter diyebileceimiz Arden Reedden Carlos Solorioya gre rekabet artmakta: Kampanyalar artk daha sofistike olmaya balad. Artk bir KS kampanyasna giren irketler genelde birka akl hocas ve danmandan tavsiye alyorlar. Bunun yannda bu endstriden km profesyonel videograflar ve metin yazarlar da var.

YEN DALGA

lgin ve yeni bir platform olan Gambitious projede kitleye pay sunuyor (Bylece bir oyun karl olursa fon salayanlar bir miktar paray geri alyor.) ve bir nevi yaync ilevi gryor. Sitenin kurucularndan biri olan Andy Payne OBE, Bu, kitle fonlamas 2.0; yayncln yeni dalgas! diyor. Sadece ok para toplamay iermiyor, projenin bir yere gelmesini de garanti altna alyor. Gelitiricilerin tekliflerini dzgn bir ekil-

de yazmalar, para kazanmalar ve garantr olarak rol almalar iin bir uzman kurulumuz olacak. Oyun yapmak artk daha pahalya patlyor. Ben baladmda uygulamalar 80.000 dolara mal oluyordu. Bugn bu rakam 400.000 dolara km durumda. Cep bilgisayarlarnda bu, iki yl iinde milyonlarla llecektir. Sanyorum karma modeller greceiz. nce bir konseptin popler olduunu kantlamak iin biraz kitle kaynaklandrma, sonra pay verme ve daha sonra daha byk bir dilim iin daha da byk pay verme giriimleri olacak. Bu adeta bir kitlelerin saduyusu hiyerarisi modeli olacak. Kickstartern da bunun baz taraflarn bnyesine katmas beklenebilir. Ancak yeni endstrilerde byme genelde konsolidasyona, yani byk teebbslerin her eyi satn almasna yol ayor. Paynein tahminine gre Kickstarter yaknda satn alnacak. Onlar kitle fonlamann Facebooku veya Twitter diyebiliriz. Son derece baarl, dikey blmlere ayrlm bir toplulua sahipler ve ilem modelleri sayesinde ok para kazanyorlar. Byk ihtimalle kendilerini finansal bir kuruma, rnein bir bankaya veya byk bir teebbse satacaklar. Gelecekle ilgili olarak, Solorioya gre platform bir uurumu aarak ana akm kitle fonlamasna doru yneliyor. Bence yaknda endstrilerin btnyle bu fonlama platformuna getiini greceiz. Bu, zellikle byk sermaye ihtiyalarnn kstlad endstrilerde geerli olacak. Tabii Bat ekonomilerinin hazin durumu gz nnde bulundurulduunda btn sermayenin kstl olduu sylenebilir. Belki de kitleler sandmz kadar lgn deildir. n
Ocak 2013 63

www.pcnet.com.tr

Alveri
O C A K 2 013 / S AY I 1 8 4

Rehberi
66
S.
TEST

Erdal Kaplanseren
erdal@pcnet.com.tr twitter.com/Kaplanseren
merikann kumar ve elence ehri Las Vegas, her ocak aynn ilk haftasnda dnyann en byk teknoloji etkinlii olan Tketici Elektronii ovuna (CES) ev sahiplii yapyor. Bu seneki ova gidecek birka Trk gazeteciden biri olarak kendimi ansl hissediyorum, nk nmzdeki senenin en nemli teknolojilerini herkesten nce grme ve deneme ans elde edeceim. Bu seneki ov sanrm nceki yllardan ok daha heyecanl olacak. irketlerin verdii ipularndan bunu anlyorum. lk gzel haber Samsungdan geldi. Esnek ekranl ilk akll telefonunu CESte duyuracaklarn aklayan Samsung, dikkatleri zerinde toplamay baard. Akas benim de en merak ettiim rnlerden biri bu. Tketici elektroniinin kalbi mobil rnler oldu. CESteki mobil arl da her sene artyor. Bu ylki CESin al konumasn, mobil cihazlar iin gelitirdii yongalarla pazarda kayda deer bir yer elde eden yar iletken reticisi Qualcommun CEOsu Paul Jacobs yapacak. Cep telefonu tarihi ve mobil teknolojilerin dnm konusunda hakl bir uzmanla sahip olan Qualcommun yaklam, sadece mobil rnleri deil, tm tketici elektronii sektrlerini yakndan ilgilendiriyor; nk nmzdeki yl, irili ufakl tm elektronik cihazlarn aa balanaca srecin balangc olacak. Evimizdeki eyalar her zaman her yerde eriilebilir klmak nemli bir adm olacak. CESte anlatlacak teknolojileri ve grcye kacak rnleri ilk inceleyenlerden biri olarak, PCnet ubat saysnda tm ayrntlaryla paylaacam. Gelecee tank olmak gerekten byk bir ans!

Oyuncular iin yeni nesil grafik kartlar

DOSYA

78

S.

DLLER
PCnet incelemelerinde verilen dller
EDTRN EDTRN SEM SEM
EN Y FYAT FYAT EN YKSEK EDTRN EN Y EN YKSEK
PERFORMANS PERFORMANS PERFORMANS PERFORMANS

2012 ylnn en baarl teknolojik rnleri

92
S.

108

S.

SEM

EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013 2013

2013 2013

2013 2013 2013

2013

2013

EDITRN SEIMI
Performans ve kaliteyi iyi bir fiyatla bir araya getiren rnler

EN YKSEK PERFORMANS
Performans testlerinde st sraya kan, fiyat dikkate almadmz rnler

EN IYI FIYAT/ PERFORMANS

Paranzn hakkn sonuna kadar veren, uygun fiyatl ve performansl rnler

Yazlm inceleme
www.pcnet.com.tr

rn inceleme
Ocak 2013 65

Test Grafik kartlar

OYUN DEMEK GRAFK DEMEK

EKRAN KARTLARINDA SON NESLN TEMSLCLERN MASAYA YATIRDIK.
u tr eyler genelde zaman alr ama neredeyse tm yeni nesil grafik kartlar imdiden piyasaya sunulmu durumda. AMD zerinde deni yapt ve neredeyse tm modellerini yazdan nce sraya dizdi. NVIDIA, devini yapmay unutmu bir renci g ibi ayaklarn sryerek onu izledi. GTX 650 Ti piyasaya knca yeni nesil kartlar da tamamlanm oldu. Her ne kadar bu aamaya gelmemiz neredeyse bir yl srm olsa da tketiciler asndan iler hi bu kadar iyi gitmemiti. Her yeni nesil kartla birlikte daha ucuza daha fazla performans elde etmek alldk bir durum ama insan 300 TLnin altnda bir kartla en son DX11 oyunlarnda Full HD znrlkte ortalama 30 fpsyi, hatta daha fazlasn yakalaynca ister istemez aryor. Bu yzden birilerinin kp btnleik CPU grafik performansna bakp bamsz ekran kartlarnn son gnlerini yaamakta olduunu sylemesi garip geliyor. Biz son kullanclarn, yani PC oyuncularnn tehizat hi bu kadar hayat dolu olmamt. Orta karar bir ekran kart alp birka yl ncesinin st dzey kartlarnn hayallerinde grecei performanslar yakalayabilmek, cihazlarnn klesi olmu konsol gruhlarn ok kskandryor. Getiimiz yln oyun fuarlarna, GamesCom ve E3e bakmanz yeterli. En iyi oyunlar st dzey PClerde tantlyordu. Neden? nk mevcut konsollarda oyunlar o kadar iyi sunmak mmkn deil. Konsol denen kstl teknoloji tulalarnn yeni nesil temsilcileri 2013 yl sonuna kadar ortalarda grnmeyecei iin PClerin nnde oyun dnyasndaki hkimiyetlerini artrabilecekleri koskoca bir yl var. Byk ihtimalle yl sonu geldiinde dahi teknolojik avantaj ellerinde tutuyor olacaklar. Peki, durum imdi nasl? Byk grafik yarnn galipleri ve kaybedenleri kimler? imdiki neslin oyun becerisi olan tm kartlarn sraya dizdik. Bilgisayarnz ykseltirken nereye para harcamanz gerektiini kendimize grev belledik.

TEST EDLEN RNLER

66 Ocak 2013

Sapphire HD 7970 Ghz ED Vapor-X

ASUS GTX 670 Direct CU II

ASUS HD 7950 Direct CU II

Sapphire Radeon HD 7850 2GB

www.pcnet.com.tr

Grafik kartlar Test

Zotac GTX 650Ti AMP!

MSI HD 7850 1GB

MSI HD 7770

Zotac GT 640 Zone

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 67

Test Grafik kartlar

AMD, GPU retiminde benimsedii kurallar batan yazd.

GK110 yaknda masastnde de karnza kabilir.

NVIDIA GTX 680, performans/Watt odakl yaklama geii temsil ediyor.

AMDnin Graphics Core Nexti piyasada en st dzey GPU denebilir.

u yl grafik kartlarnn piyasaya kmas asndan olduka garip geti. Her ey acayip balad: AMD HD 7970i 2011 ylbandan hemen nce piyasaya srd ama rn teslimatlar ancak ocak aynda balad. Eer NVIDIA yeni kartn piyasaya srmeye hazrlanyor olsayd, AMDnin, rakibinden nce hareket edip basnn karsna kmak istediini dnebilirdik ama NVIDIAnn yeni kartn sunmasna daha ok vard. Bu konuya daha sonra tekrar dneceiz. Yeni st snf kart piyasaya kmt ve NVIDIA rekabet sergilemediinden dolay, var olan en hzl GPU oldu. AMD yepyeni bir GPU mimarisi sunuyordu, hem de o yl yeni bir CPU mimarisi gelitirmi ve ancak kstl bir baar elde edebilmiken. Bu yeni mimari, taraflarn imdiye kadar izledii stratejiyi dnrsek ilgin bir giriimdi. Mevcut standard devam ettirip oyunlarda kare hzn artrmak gibi alldk ucuz taktikler yerine AMD, Graphic Core Next yongalaryla, rakiplerini ilem gcnden vurmak istiyordu. Daha nce NVIDIA, Fermi kartlaryla ayn eyi yapmay denemiti. imdiyse AMD gnn grafikleriyle ba edebilmek iin ok benzer bir
68 Ocak 2013

mimari gelitiriyordu. Ardndan mart aynda NVIDIA bombay patlatt: Kepler, GTX 680le karmza kt. Yeni 28 nm mimarisi sanki AMDninkinin tam kartyd. Keplerin GPUsu, ilem odakl Fermi kartlarn aksine ham grafik performansna odaklanyordu. Nerede benim ilemim? NVIDIA, ilem gcnn ounu tketici odakl kartlardan kartp genel kullanm amal hesaplamalar iin gerekli silikonu Tesla serisi profesyonel kartlarda kullanmay tercih etti. Bu yer kazandran silikon tasarm Kepler yongasnn inanlmaz g tasarrufu yapan bir grafik ilemci olmasn salad: Rakip Radeon HD 7970in 250 W TDPsine karlk sadece 195 W TDP. NVIDIAnn Kepler GPUsu ayrca g kullanm ve sya bal olarak GPU saat hzn artran Intel taklidi GPU Boost zelliine sahipti. imdi aray kapatma sras AMDdeydi. O da aa yukar ayn ii gren PowerTune teknolojisini yaz sonuna doru sundu. En nde gelen iki ekran kart GTX 670/680 ve HD 7950/7970, ham grafik performans asndan tpa tp ayn. Bir oyun testinde AMD iyiyken dier bir oyunda NVIDIA nce geiyor. Demek ki st seviye kartlar sz konusu olduunda tercihinizi
www.pcnet.com.tr

SZLK
Sea Islands
AMDnin 2013te kacak bir sonraki GPU ailesinin ad. GCNin yeni srmn ierecek ve u anda rakiplerine kyasla geri kald verimlilii artracak.

GTE3E

Intelin Haswelli ile birlikte farkl grafik seenekleri ortaya kacak. Intelin iddiasna gre en st dzey GTE3E, sadece Intel ilemciyle alan oyun dizstlerine g verecek.

belirleyecek olan, hangi kartn zelliklerini tercih ettiiniz ve beendiiniz oyunlara en uygun denin hangisi olduu. Grafik kart pazarnn daha alt kademelerindeyse kyaslama yapmak o kadar kolay deildi. Mart sonu geldiinde AMD oktan tm HD 7900, HD 7800 ve HD 7700 serisi kartlarn piyasaya srmt. NVIDIAnn tm Kepler serisi kartlarn masaya serebilmesi iin yedi ay daha gemesi gerekti. Bu da demek oluyordu ki AMD, plkteki tek horoz kendisi olduu srece fiyatlar istedii gibi yksek tutabilir, NVIDIAnn rakip kartlar ortaya ktnda fiyatlar krpabilirdi. NVIDIAnn yeni dk seviye kartlarn neden bu kadar ge piyasaya srdn byk ihtimalle hi renemeyeceiz ama sylentilere baklrsa gecikmenin 28 nm ilemcilerin silikon ykyle ilgisi var. NVIDIA, yl sonunda piyasaya kacak byk oyunlar beklediini iddia ediyordu. Sebep ne olursa olsun uras ak ki AMD fiyat savan kazanyor ve 800 TL alt pazarda her fiyat aralnda daha iyi kartlara sahip. nemli sorunlardan birisi u an piyasada modern GPUlara gerekten yk olacak olan ok az oyun olmas. Eer son birka yl

Grafik kartlar Test

oklu GPU?
Son birka kuak boyunca grafik yongalarnn ve anakartlarn oklu GPU performans inanlmaz lde artt. yle ki bu ikiliye ayrdnz bteyi iki katna karnca doal olarak elde etmeyi umduunuz iki kat performans artna artc derecede yaklamak artk mmkn. Genel performans artm olabilir ama biz yine de bir karta vereceimiz parayla iki tane alabileceimiz o fiyat/performans ampiyonu kahraman kart bulmak istedik. 1 GB HD 7850 aradmz kart olabilirdi. Frame buffer drlm bu kartn performans bizi artt. Sadece 1 GB GDDR5 VRAM olduuna bakmayn, ikinci bir 1 GBlik kart takarak bu sorunu aabilirsiniz. Sonuta bir ift HD 7850ye bir adet HD 7950den daha az para vereceksiniz ve tek bir kartla elde edeceinizden daha iyi ortalama kare hzlar elde edeceksiniz. Normalde oklu GPU yerine tek bir GPU nermemiz iin ham performans dnda da nedenler var. Bu nedenler genellikle istikrarla ilgili. Grafik kartlarn ift hlinde kullanmak, zellikle de AMD kartlarda src problemleri ve oyun uyumsuzluklaryla karlamak anlamna gelebilir. CrossFireda SLIdakinden daha fazla sorunla karlatk. oklu GPU zmleri gittike daha kararl hle gelse de satn aldnz yeni oyun iin yazlan profil gncellenene kadar dk kare hzyla idare etmek can skabiliyor.

iinde grafik kart alm ve hala 1.920x1.080 veya daha dk znrlk kullanyorsanz, kartnz ykseltmeniz iin acil bir neden yok. Byk ihtimalle ou yeni oyunda yksek fps elde ediyorsunuz. Ykseltme pazar bu aralar biraz cansz. Eer yeni bir grafik kart aryorsanz bundan daha iyi bir zaman bulamayacanz syleyebiliriz, nk bugnlerde ok az bir parayla ar derecede gl piksel canavarlar satn alabilirsiniz. Acaba bir sonraki bilgisayarnzda bamsz (harici) bir grafik kartna ihtiyacnz olacak m? Hem AMD hem de Intel, yeni nesil ilemcilerle btnleik grafik pazarnda nemli admlar atyorlar. AMD, rnlerini farkl segmentler hlinde deerlendiriyor: rnein en st seviye ilemcisi FX serisinde btnleik grafik ilemci

GCN GPUlar serin tutmak iin byle bir soutucu art.

bulunmuyor. te yandan Intel, 2.000 TL stne kan lgn Sandy Bridge E tarafndakiler hari tm ilemcilerine azimle iGPU tktryor. Ayrlk sona eriyor Geen yl mikroilemcilerini Haswelle ykselten Intel, Ivy Bridgeden iki kat daha fazla grafik performans bekliyor. Kare hz asndan masastnde Star Citizen Alphay en yksek ayarda altrabileceinizi sanmyoruz ama mobil cephesinde GT3E Haswell yongalarnn rahat edecei kesin. Bu seneki Intel Development Forumda grtmz grafik uzmanlarnn belirttiklerine gre Intel bir sonraki nesil bilgisayarlar geldiinde bamsz grafik kart olmayan oyun dizst bilgisayarlar retmeyi planlyor.

AMDnin yeni nesil APUlarda GPU bileeni olarak Graphics Core Next mimarisi kullanmay planladn dnrsek, ilerin harici grafik kartlar iin hi iyi gitmediini syleyebiliriz. ARM tabanl, GeForce grafik bileenli oyun ilemcisi Project Denverla ilgili yeni bir gelime olmadn dnrsek, grafik savann NVIDIA tarafnn, en azndan PC cephesinde pek hazrlkl grnmediini syleyebiliriz. Yeni nesil AMD ve NVIDIA grafik kartlar ilk 28 nm bileenlerin gelitirilmesinden ibaret olacandan, nmzdeki yl zellikle ilgin bir teknoloji kmasn beklemiyoruz. Sadece hzda ve verimlilikte art gzlemlenecek. Bu nedenle mevcut nesil daha da ilgi ekici hle geliyor. Bu kartlar, HD 8000 ve GTC 700 serilerinin biraz gelitirilmi srmleri piyasaya kana dek srekli olarak ucuzlayacak. Yeni nesil konsollarn nmzdeki yln son gnlerine dek ortalarda gzkmeyeceini de dnrsek u an iin ihtiyacmz olan her ey zaten bu kartlarda var, ama size en uygun olan hangisi? Hep beraber bakalm
Ocak 2013 69

www.pcnet.com.tr

Test Grafik kartlar

EDTRN SEM
EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013

2013

2013

486 TL

1.450 TL

SAPPHIRE RADEON HD 7850 2 GB

Fiyat 486 TL retici Sapphire Web www.sapphire.com GPU AMD Pitcairn Pro Radeon ekirdei 1.024 Litografi 28 nm Saat hz 860 MHz Bellek 2 GB GDDR5 Bellek hz 4.800 MHz Bellek veriyolu 256 bit

SAPPHIRE HD 7970 GHZ ED VAPOR-X

Fiyat 1.450 TL retici Sapphire Web www.sapphiretech.com GPU AMD Tahiti XT Radeon ekirdei 2.048 Litografi 28 nm Saat hz 1.000 MHz Bellek 6 GB GDDR5 Bellek hz 6 GHz Bellek veriyolu 384 bit

TEMEL ZELLKLER

lk piyasaya srld gnlerde HD 7850nin performans, nispeten dk fiyatn da hesaba katarsak, dikkat eken bir orta seviye kart olmasn salamt. Zaman geip fiyatlar daha da dtke kartn ekicilii artmaya devam etmiti. Fiyat 500 TLnin altna indiinde, 1080p ekran kullanan birisinin grafik kartna daha fazla para harcamasnn bir anlam kalmamt. Uzun sre 500 TL alt en iyi grafik kart tacn tayan HD 7850, giderek ucuzlayan abisi HD 7870e sonunda tacn devretmek zorunda kald. Yine de kartn zerindeki 490 TLlik fiyat etiketinin bizi etkilemesi beklenebilirdi. Hl ok iyi bir orta seviye kart olsa da tekrar dnp bir gz atmamza yol aan, bu kartn baka bir kardei oldu: O da bu GPUnun 1 GBlik srmnden bakas deil. Fazladan 1 GB grafik belleinin
70 Ocak 2013

bu kart yksek znrlk testlerinde ne geirmesini bekliyor olabilirsiniz nk biz de yle dndk ama yanldk. Grnen o ki 1 GB ile 2 GB arasnda ok byk farklar yok. Btn bunlar bir yana, bilgisayarnzda bu 2 GB Pitcairn Pro kartlardan varsa piman olacanz da sanmyoruz. Performans olarak, kendisinden biraz daha pahal olan GTX 660n ok az gerisinde kalyor. Aslna baklrsa, genellikle NVIDIA GPUlu kartlarn stnlk gsterdii daha ilem arlkl testlerde HD 7850 kendini gsteriyor ama NVIDIA kartlar en azndan fiyat/ performans deeri asndan bu fiyar aralnda baarl olamyor. 2 GB HD 7850 hl ok etkileyici bir kart ama kyle byyle AMD ailesi onu yar dna itiyor. n

TEMEL ZELLKLER

puan
zellikler Performans Fiyat
Hl ok iyi bir kart ama yerini benzer performansl 1 GB modele kaptryor.

D 7970 GHz modeli, piyasadaki en hzl son kullanc tipi ekran kart ve iin gzel yan, en pahals da deil. NVIDIA GTX 680i piyasaya srdnde AMD, kendi HD 7970 serisinin GHz srmyle karlk verdi ve ykseltilmi saat hz sayesinde yeni rekabete karlk vererek tacn korudu. Yksek znrlkl bir ekran (isterseniz ekran) beslemeniz gerekiyorsa tercihiniz bu kart olmal. Aklnza gelebilecek her oyunu 2.560 x 1.600 znrlkte, en yksek grafik ayarlarnda gzn dahi krpmadan altrabilecek kadar grafik ileme gcne sahip. ou testte GTX 680den birazck daha fazla puan alm olabilir ama k efektlerinin oka kullanld DiRT Showdown gibi ilem younluklu oyunlarda aka nde. Bunun nedeni, NVIDIA ve

AMDnin grafik teknolojisi savalarnda yer deitirmi gibi grnmesi olabilir. NVIDIA geleneksel olarak ilem gcne ncelik tanyp ar GPUlar tercih ederken AMD, dk g isteyen, etkili GPUlar tercih ederdi. imdi ilem canavar olan AMDnin GPUlar ve DiRT Showdown ve Sniper Elite V2 gibi oyunlarda grdmz yeni grafik motorlar bunu sonuna kadar kullanyor. HD 7970 kartlar, enerjiye a ve olduka grltl kartlar; Sapphirein bu Vapor-X srm bile. Kart besleyebilmek iin iri yar bir g kaynana, souk tutabilmek iinse dzgn bir kasaya ihtiyacnz var; ama son kan oyunlar hi zorlanmadan altran, yksek kare says yakalayan bir kart aryorsanz bu durumun hi cannz skacan zannetmiyoruz. Eer para sorun deilse, oyun bilgisayar kurarken seeceimiz kart bu olurdu. n

zellikler Performans Fiyat

puan

Yeryzndeki en iyi tek GPUlu grafik kart. Grltl ve scak olabilir ama piksellerin altndan kalkabildii kesin.

www.pcnet.com.tr

Grafik kartlar Test

1.180 TL 71 XXXXXXXXXXX

1.125 TL

ASUS GTX 670 DIRECT CU II

TEMEL ZELLKLER
Fiyat 1.180 TL retici Asus Web www.asus.com.tr GPU NVIDIA GK104 CUDA ekirdei 1.344 Litografi 28nm Saat hz 1.058 MHz Bellek 2 GB GDDR5 Bellek hz 6.008 MHz Bellek veriyolu 256 bit

ASUS HD 7950 DIRECT CU II

Fiyat 1.125 TL retici Asus Web www.asus.com.tr GPU AMD Tahiti Pro CUDA ekirdei 1.792 Litografi 28 nm Saat Hz 900 MHz Bellek 3 GB GDDR5 Bellek hz 5 GHz Bellek veriyolu 384 bit

iste ba GTX 680le kyaslandnda sadece biraz krplm bir GK104 GPUya sahip olan GTX 670e ilk ktnda hayran olmutuk. En st noktadaki GeForce kartndan sadece biraz daha yavat ama ok daha ucuzdu. HD 7950den daha yksek performansa sahip olan kart HD 7970le de baa ba gidiyordu. Ama zaman GTX 670e yaramad ve piyasaya kt gnden beri nispeten yksek olan fiyat kartn nemini yitirmesine neden oldu. HD 7970in yeni GHz modeli, hem Kepler kartlarn hem de Catalyst src dzeltmelerinin nne gemesini salad. Daha ilem arlkl oyun motorlarysa HD 7950nin vadettiklerini yerine getiremeyen bir kart grnm sunmasna neden oldu. Burada rakip AMD GPU roln baka bir Asus kart

stleniyor, hem de GTX 670ten daha ucuz olmasna ramen kyaslamalarmzda hep liderlie oynuyor. Benzer bir performansa sahip olup 30 TL daha ucuz olan bir kart dururken bu ikinci seviye Kepler kart vmek zor. Bununla birlikte yksek znrlklerde harika fps deerleri verdiini de belirtmemiz lazm. Yani eer bilgisayarnzda bir GTX 670 varsa cannz skmanza gerek yok. Ama yine de GTX 670, grafik kartna hatr saylr para harcamak isteyenlere tavsiye edebileceimiz bir kart deil. HD 7950, daha ucuza ayn performans, hatta bazen daha iyisini sunuyor. Baz etkileyici overclocking zellikleri olduunu kabul etmek gerekir ama sonuta kutudan kt hline bakarsak bu raundu da AMD kazanyor. n

TEMEL ZELLKLER

zellikler Performans Fiyat

puan

GTX 670 oyunun kurallarn deitirmiti ama bu kart fiyat ve performans asndan ayakta kalmay baaramad.

MD HD 7950nin Asus srm olan bu kart elinize aldnzda, paranzn karln verdii hissine kaplyorsunuz. Gerekten fazlasyla iri grnyor. slotu kapatan soutma tertibiyle bu devasa kart satn almadan nce PCnizin iinde yeterince yer olduundan iyice emin olmanz gerekiyor. Boyutlar bir yana, bu fiyat aral iin hi fena performans sergilemediini syleyebiliriz. NVIDIA yongal rakipleri piyasaya kmaya baladndan beri AMD ok saldrgan bir fiyatlandrma politikas izlemeye balad. 1.200 TL alt fiyata byle bir performans elde etmek son derece etkileyici. Pek ok performans testinde, daha pahal GTX 670le baa ba yaran bu kart hem yksek znrlk testlerinin hem de gittike daha sk karlamaya

baladmz ilem odakl oyun ve k motorlarnn altndan kalkabileceini gsterdi. zerindeki devasa soutma fan ya kartn inanlmaz derecede sessiz alabilecei ya da kart canna okuyacak kadar overclock yaplabileci anlamna geliyor. Bu da kartn HD 7970in varsaylan hzlarna yaklaabilecei ve GTX 670in overclock yeteneiyle ba edebilecei anlamna geliyor. Gereki olmak gerekirse, eer hemen imdi bir grafik kartna ciddi miktarda para harcamaya hazrsanz ve birka tane gerekten ok yksek znrlkl monitr altrmak gibi iler peinde deilseniz HD 7950yi neririz. Uygun fiyat, krallara layk mkemmel performans ve sunduu ciddi overclock seenekleriyle gzmze girmeyi baard. n

zellikler Performans Fiyat

puan

At 150 there is no way to possibly recommend this card the HD 7850 1GB has put paid to that.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 71

Test Grafik kartlar

EDTRN SEM
EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013

2013

2013

439 TL

419 TL

ZOTAC GTX 650 TI AMP!

Fiyat 439 TL retici Zotac Web www.zotac.com GPU NVIDIA GK106 CUDA ekirdei 768 Litografi 28 nm Saat hz 1.033 MHz Bellek 2 GB GDDR5 Bellek hz 6.200 MHz

MSI HD 7850 1 GB
ayn fiyat aralndaki bu NVIDIA kart iin iler olduka i karartc grnyor, ama 1 GB srmle arasndaki yaklak 60 TL fiyat farkn gz nne alrsak Tin biraz intihara eilimli olmasn affedebiliriz. Yine de, fiyatnn hakkn veremeyen bir kart olduu gerei deimiyor. GTX 650nin standart srmyle karlatrldnda, son kullancnn ok fazla grsel gzellikten vazgemesini gerektirmeden 1080p znrlkte kabul edilebilir fps oranlar veren ok daha stn bir bileen. Aslnda Batman: ACde en yksek grafik ayarlarnda ve anti-aliasing akken 40 fps grmek mmkn, ama yine de fiyat sralamasnda bu kartn altnda ve stnde yer alan AMD GPUlarn deil de bu kart tercih etmemize yol aacak bir durum yok. n
Fiyat 419 TL retici MSI Web tr.msi.com GPU Pitcairn Pro Radeon ekirdei 1.024 Litografi 28 nm Saat hz 900 MHz Bellek 1 GB GDDR5 Bellek hz 4.800 MHz Bellek veriyolu 256 bit

TEMEL ZELLKLER

TEMEL ZELLKLER

GB srm ktnda 2 GB HD 7850nin bann belaya girdiini dnyorsanz zavall GTX 650 Tin durumunu hi beenmeyeceksiniz, ama abasn da takdir etmeniz lazm. GK107 GPU zincirlerini atan NVIDIA, GTC 660la ayn gce sahip grnen GTX 650nin bu Ti srmyle Standard GTX 650yi hurdaya kaldrmaya karar verdi. Yani bu kart aslnda standart srmden ok fazla akla yatan bir oyuncu kart. Eer benzer fiyatl HD 7770le baa ba gidiyor olsayd AMD kartlarn rahatlkla devirebilirdi, ama ne yazk ki sonular beklendii gibi kmad. GTX 650 Tin bu AMP! srm, HD 7850nin 1 GB ve 2 GB srmleri arasnda bir yerde duruyor ve karlatrmalarda ikisinin de gerisinde kalyor. Orta seviye AMD kartlarnn 2 GB bellekli dz srmleriyle

zellikler Performans Fiyat

puan

HD 7850 1 GB dururken 440 TLye bu kart tavsiye edemiyoruz.

tiraf etmeliyiz ki bu kartla elde ettiimiz sonular bizim iin biraz srpriz oldu. HD 7850nin 1 GB srmn HD 7770in karsna koymay her eyden ok istiyorduk, nk bu kartlarn birbirine en yakn rakipler olabileceini dnmtk. Sonuta, referans tasarma uygun olarak retilen HD 7850nin yksek znrlklerdeki etkileyici baarsnn ardnda ksmen de olsa 2 GB bellein etkisi olmalyd, deil mi? Ne kadar da yanlmz! Grnen o ki Pitcairn Pronun performansnn tkand nokta bellek deilmi. Daha bellek tkenmeye balayp da ileri kartrmaya balamadan, GPUnun kendisi performans kstlamaya balyor. Peki ama bu ne anlama geliyor? Akas bunun anlam, HD 7850nin 1 GB bellekli srmnn, zellikle de MSIn rettii biraz overclock

edilmi hlinin rahatlkla 2 GB bellekli Pitcairn Pro kartlarla ba edebildii ve hatta onlar geebildii. Karlatrma testlerini yaparken ve 1080p performans olduka yksek deerlerde seyrederken, znrl 2.560 x 1.600 seviyesine ykselttiimizde her eyin bir anda uvallamasn bekliyorduk; ama yle olmad. Batman: ACde en yksek grafik seenekleriyle hl 40 fpssi, DiRT: Showdowndaysa en yksek seeneklerle hle etkileyici saylabilecek 24 fpsyi gryorduk. 420 TL deerinde bir kartn bunu yapabilmesi daha nce duyulmu ey deil. Bu nedenle ift GPUlu sistem kuracaklara tavsiye edeceimiz kart kesinlikle bu. 840 TLye, benzer fiyata satlan HD 7950nin asla yetiemeyecei bir performans yakalayabilirsiniz. n

zellikler Performans Fiyat

puan

Bu kadar uygun fiyata bu kadar hzl bir kart hi ekinmeden tavsiye edebiliriz.

72 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Test Grafik kartlar

288 TL

200 TL

MSI HD 7770
TEMEL ZELLKLER
Fiyat 288 TL retici MSI Web tr.msi.com GPU Cape Verde XT Radeon ekirdei 640 Litografi 28 nm Saat hz 1.100 MHz Bellek 1 GB GDDR5 Bellek hz 4.500 MHz Bellek veriyolu 128 bit

ZOTAC GT 640 ZONE

Fiyat 200 TL retici Zotac Web www.zotac.com GPU NVIDIA GK107 CUDA ekirdei 384 Litografi 28 nm Saat hz 900 MHz Bellek 2 GB DDR3 Bellek hz 1.782 MHz Bellek veriyolu 128 bit

er gerekten oyun altrma yetenei olan 300 TL alt bir grafik kart aryorsanz bundan daha iyisini bulamazsnz. GTX 650yle rekabete girebildiini dnrsek bu fiyat aralnda oyuncular iin baka bir seenek bulunmuyor. Heaven, GPU performansn tm pazarlama samalklarndan ve firmalara zel fazlalklardan bamsz bir ekilde deerlendirmek iin iyi bir test yazlm ve rakamlar yalan sylemiyor. Heaven 3.0da HD 7770, GTX 650den ciddi ekilde daha hzlyken sadece Batman: ACde iki kart arasnda performans denklii olduu grlyor. Dier tm karlatrmalarda, ister 1080p olsun isterse de 2.560 x 1.600, AMD grafik kartlar ciddi ekilde fark atyor. Farkl GPU mimarisine yakndan baknca bunun
74 Ocak 2013

nedenini anlamak zor deil. HD 7770in Cape Verde XT GPUsunda, GTX 650nin kalbinde yer alan GK107 GPUsunda bulunandan daha fazla shader var. kisinde de 1 GB RAM, benzer saat hzlar ve ROP says olsa da Cape Verde XTdeki fazladan Radeon ekirdei, rakiplerinin ok tesinde bir performans sergilemesini salyor. HD 7770 o kadar yetenekli bir kart ki GTX 650 Tin, hatta burada da Zotac modelini incelediimiz AMP! srmnn eiine kadar geliyor. Anlalan o ki NVIDIA bu noktada fark yaratmak istemi ama fiyatlandrma ve AMD buna izin vermemi. 1080pde en yksek seenekler akken 30 fps tesini gremeyecek olsanz da yeterli denebilecek bu kare hzna ulamak iin cebinizi boaltmanza gerek yok. n

TEMEL ZELLKLER

zellikler Performans Fiyat

puan

300 TLyi kesinlikle amak istemeyenler iin bundan daha iyi bir kart bulunamaz.

T 640 Zoneun satmasn salayacak asl (belki de tek) neden, tamamen sessiz olmas. GPU ve bellek yongalar zerinde PCnizin iindeki kk trbinler gibi dnen pervaneler deil de biraz tknaz pasif soutucular olduundan kart alrken hi ses karmyor. Bu da demek oluyor ki standart kart boyutlarnda olmasna ramen olduka iyi bir HTPC kart olabilir. Aynen HD 7750de olduu gibi bu kartla 1080p znrlkte yksek grafik ayarlar akken kabul edilebilir hzlar elde etmekte zorlanacaksnz, ama beklentilerinizi biraz drrseniz fena olmayan hzlar elde edebilirsiniz. Bugnlerde dk grafik ayarlar oyunlarn konsol srmlerinden daha kt grnmesi anlamna gelmiyor

ama sadece 70 TL daha harcayp ok daha iyi bir oyun grafik kart alabilirsiniz. Ama HD 7750nin aksine dk profilli HTPC kasalarna uyacak boyutlarda bir kart bulamadk. Bu AMD iin art puan demek ama bu Zotac kartta kullanlan pasif soutma skoru eitliyor. Bu fiyat aralndaki kartlar arasnda pek bir fark yok. Dk profilli bir kart m, yoksa sessiz bir kart m istediinize karar verip seim yapmanz gerekiyor. Her iki durumda da oyun performans beklentilerinizi, grafik kartlarnn bu en alt seviyesine uygun bir ekilde drmeniz gerekecek. Sonu olarak, HD 7750 iin sylediklerimiz GT 640 iin de geerli: Bir sre daha para biriktirip bir HD 7770 veya HD 7850 1 GB almanz daha iyi olacaktr. n

puan
zellikler Performans Fiyat
Sessiz ve kk olabilir ama GT 640 bu testimizde epey gerilerde kalyor.

www.pcnet.com.tr

Test Grafik kartlar

EDTRN SEM

EN Y FYAT
PERFORMANS

2013

2013

MSI HD 7850 1 GB
kran kartlarnn bu neslinde AMD, fiyat/performans deerlendirmesinde ve oyun hznda aka ne kt. Bunun en nemli nedeni NVIDIAnn Kepler mimarisini tantmakta gecikmesi ve bylece AMDye ortada rakip yokken istedii fiyat belirleyip rakip sonunda kendini gsterdiinde fiyatlar krabilme imkn salamasyd. st seviye kartlarda, GHz srm sayesinde performans tac HD 7970in eline geti. Fiyat indirimleri HD 7950ye, kendisine GTX 660 Ti ve GTX 670 arasnda bir yer amas iin frsat verdi. NVIDIA ne olduysa bir deiiklik yapp biraz fiyat indirimine gidince GTX 660 Ti biraz daha nem kazand. GTX 660 Ti, HD 7870le kapabilecek zelliklere sahip bir kart ama akas NVIDIAnn fiyat cephesinde bir hamle yapmasna gerek yoktu. Sadk kullanc kitlesinin iyi niyeti sayesinde zaten yeterince Kepler kart satyordu ama bu gz kapal sadakat, asl performansn nne geebiliyor. Eer NVIDIA u mevcut fiyatlarla sat yapabiliyorsa, artk bundan sonra bir indirime gitmesine gerek yok demektir. AMDnin asl mcadele etmesi gereken alan buras nk
76 Ocak 2013

VE KAZANAN

Steam donanm aratrmalar gsteriyor ki kullanmdaki donanmlar asndan liderlik hl NVIDIAnn elinde. Gsterinin asl yldz, 1 GB hafifletilmi HD 7850. MSIn bu kartnn bu kadar etkileyici olacan ummuyorduk. Aslnda biraz da umursamadan HD 7770le karlatrdk ama bizi ok artarak 2 GB srmn ve hatta GTX 650 Ti ve GTX 660n cann skmay baard. Kstl bteye sahip oyuncularn 1080p grafik kart alrken tercih etmesi gereken kart kesinlikle bu. CrossFire balant kurarak ift kart deneme ansmz da oldu. Diyebiliriz ki 840 TL harcayarak alacanz iki adet HD 7850, GTX 680 ve HD 7970e denk performans almanz salayacaktr. ok GPUlu sistemlerin modern oyunlar altrma konusunda hl ne kadar kaprisli olduunu dnrsek byle bir ikiliye imdilik ok ihtiyacnz olmadn syleyebiliriz, ama o gnler de giderek yaklayor.

dier kartlarn gerisinde kalan 420 liralk bir kartn bizi bu kadar heyecanlandrmasna arm olabilirsiniz. Ama bu sayfalarda bulacanz karlatrma sonularna ksaca gz atarsanz HD 7850 1 GBnin bizi neden bu kadar heyecanlandrdn anlayabilirsiniz. Kendi snfndaki tm kartlar, aa yukar tm testlerde geride brakan kart, daha pahal kartlar da soluksuz brakyor. Aslnda iki deer testinin de gsterdii gibi paranzn karln en

BTES KISITLI OYUNCULAR N MKEMMEL BR KART

iyi veren kart. Kim bundan daha fazlasn ister ki? En tepede yer alan HD 7970 ve GTX 680 kanlmaz bir ekilde kapyor. Bir testte HD 7970 birinci olurken dierinde GTX 680 ne geiyor. Sadece fiyat-performans deerlendirmesinde Sapphire, yaplan iki testten birden birici kt. n

Saylardan anlam karmak

Yksek performansl bileenlere duyduumuz ilgiye bakp, teste giren

Yln yldzlar

YILININ EN Y RNLER
Getiimiz yla damgasn vuran ve nmzdeki yl da adndan sz ettirecek rnleri setik. Yln yldzlarna bakmadan rn almaya karar vermeyin.

Erdal KAPLANSEREN

erdal@PCnet.com.tr

on birka yldr teknoloji rnlerinin gnlk hayatmzdaki neminin artmasna paralel olarak, PCnet ve benzeri teknoloji yaynlarnn yan sra, genel medya da rnlerle ilgili haberlere yer veriyor. Elbette genel okuyucu kitlesinin ilgisini ekecek detayda ileniyor rnler. PCnette yl boyunca rn inceleme ve test sayfalarmzla birlikte, analiz yazlarmzda da rnler hakknda sizlere ok detayl ierikler sunduk. Bununla birlikte, her yln banda yaptmz gibi, genel bir rn panoramas yapp yln ne kan modellerini seiyoruz. Bu seneki yln yldzlarnda birtakm deiikliklere gittik. Srecin gerektirdii gibi, ncelikle donanm

ana bal altnda yer alan kasa ii bileenleri deerlendirmeye almadk. Bununla birlikte, getiimiz yllarda en iyilerini setiimiz yazlm ve internet ana kategorilerini de bu seneden itibaren ilemiyoruz. Bu iki alanla ilgili farkl trde almalar sene iinde yapyoruz. nmzdeki dnemde mobil uygulama, yazlm ve web siteleri iin en iyiler listeleri sunacamzn haberini imdiden verebiliriz.

Aslna bakarsanz, donanm seimlerini her ay dergimizde yapyoruz. Ay iinde test ve incelemeler iin dergimize 50 ile 80 arasnda rn geliyor. Bu rnlerin her birini inceliyor ve sizlere anlatmaya deer olanlar seiyoruz. Yln yldzlarn belirlerken de yl boyunca incelediimiz rnler arasnda ince eleyip sk dokuyarak deerlendirme yapyoruz. Bu deerlendirmeyi yaparken PCnetin

Yln yldzlarn nasl setik?

editrleri olarak alyor ve d yazarlarmzn da grlerine bavuruyoruz. phesiz bu seimleri yaparken performans, tasarm, kullanm kolayl ve fiyat gibi pek ok kriteri gz nnde bulundurmak gerekiyor. Gemi yllarda olduu gibi, 2012nin yldzlarn belirlerken tm bu kriterleri ve rnlerin bizlerde brakt genel kany gz nnde bulundurduk. inde birden fazla rnn bulunduu kategorilerde modelleri sralarken herhangi bir zel sebep belirlemedik. Dolaysyla, kategorilerin iinde birinci, ikinci gibi bir sralama yok. lgili kategorilerdeki rnlerin tamam bizim iin bu yln yldzlarndan her biri oldu. Gemi yllarda kategori iinde model sralamasn marka adlarn baz alp alfabetik sralyorduk. Bundan da vazgetik. Bu ylki rnleri tamamen rastgele, listeyi ilk hazrlama srasnda hibir kriteri baz almadan sraladk.

78 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Yln yldzlar

Sony BRAVIA KDL-55HX850

Sonynin grnt gelitirme teknolojisi X-Reality PRO sayesinde dk kaliteli sinyalleri iyiletirip bunlar Full HD kalitesine yakn bir dzeye tayan bu televizyon, dier yandan iki ve boyutlu grntleri daha da netletirecek ekilde gelitiriyor. Bu k grnml televizyonla Twitter, Facebook ve Skypea balanmak da mmkn.
Sony BRAVIA KDL-55HX850

Televizyon

Philips 46PFL9707

Philips 46PFL9707
Philips 9000 serisi iinde yer alan bu modelde kullanlan Moth Eye Filter, ekran yansmalarn ciddi oranda azaltyor. Yeniliki blgesel karartma zellikli direkt LED arka klandrmas ile en koyu karanlklar ve en parlak klar bile en iyi ekilde yanstyor. Uzaktan kumandas, klavyesi ile birlikte Smart TV zelliklerini kullanmay kolaylatryor.

Toshiba 55ZL2
Samsung ES8000

Samsung ES8000
ift-ekirdek ilemcisi, web taraycsn kullanrken veya TV seyrederken birden fazla uygulamann hem kullanmna hem de indirilmesine olanak tanyor. Samsung ES8000deki Micro Dimming Ultimate ilevi, grnty yzlerce paraya ayrp analizini yaparak her para iin gerek zamanl olarak LED arka n ve video sinyalini optimize ediyor.

Toshiba 55ZL2

Kullancy tanyarak nceden kullancya zel kiiselletirilmi olan ayarlar aktif hale getiren bu akll televizyon, kumandaya baslmas ile izleyicilerin pozisyonlarn denetliyor ve grntleme deneyimini onlara gre ayarlyor. Quad Full HD znrlkl (3840x2160 piksel) panele sahip bu rn, gzlksz izlenebilir 3D TV deneyimi sunuyor.

LG 55LM960V
3D grnt kalitesiyle sinemann byleyici 3D dnyasn evlere tayan bu model, LGnin nceki modellerine gre daha geni ekrana sahip. Etkileyici seyir zevki sunarken minimalist ve k dizaynyla dikkat eken rn, daha kolay kullanlabilirlik, gelitirilmi balantlar, eitli ierik ve servisleriyle dikkat ekiyor.

Panasonic TX-P50VT50
Panasonicin 50 in VT50 Smart Viera televizyonu hem 2D hem de 3Ddeki baarl performansyla gz dolduruyor. Sunduu derin siyah tonlamalar, doal renkler ve harika Full HD 3D performansyla satn alnabilecek en iyi televizyonlardan biri. Wi-Fi, internet taraycs, sosyal a ve uygulamalara ulam salamas, gelimi kalibrasyon modu gibi yeni zelliklere sahip.

Panasonic TX-P50VT50

LG 55LM960V

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 79

Yln yldzlar

Apple MacBook Pro

Retina ekran sayesinde bambaka bir grnt deneyimi sunan MacBook Pro, 2880x1800 piksel ekran znrl sunuyor. 1,8 cm kalnlkta ve 2,02 kg arla sahip yeni MacBook Pronun tasarm da gz alyor. Drt ekirdekli Core i7 ilemci, 8 GB kapasitede sistem bellei ve 256 GBlik SSDnin performans gsterisi izlenmeye deer.
Apple MacBook Pro

Dizst Bilgisayar

Asus Zenbook UX31A

Asus Zenbook UX31A

Lenovo ThinkPad X1 Carbon

Lenovo ThinkPad X1 Carbon

Intelin Core i7 ailesinden bir ilemciye sahip bu bilgisayar IPS teknolojisine sahip yeni ekranyla Full HD znrlkte grntler oluturabiliyor ve dahas dokunular hissedebiliyor. Sunulan 4 GBlk sistem bellei, bilgisayarla birlikte gelen Microsoft Windows 8 iletim sistemi iin yeterli. 256 GB kapasitenin de daha uzun sreli bir zm olaca kesin.

Otomotiv sektrnde de tercih edilen karbon fiber malzeme kullanlarak retilen Lenovo ThinkPad X1 Carbon, sadece 1.36 kg arlyla bugne kadar retilmi en hafif Ultrabooklardan biri. 1600x900 piksel ekran znrlne sahip bilgisayar, kurumsal kullanclar iin tasarlanm. Yerleik 3G sayesinde her yerden internete balanlabiliyor.

HP Spectre XT

HP Spectre XT

Etkileyici bir tasarma sahip olan Spectre XT, 18 mm kalnlndaki alminyum kasaya sahip ve sadece 1,4 kg arlnda. nc nesil Core i5, 128 GB SSD, kl klavye ve drt hoparlrl Beats Audio by Dr. Dre ses sistemi, cihazn ne kan zellikleri. Spectre XT, Adobe Premiere Elements 10 ve Photoshop Elements 10 kurulu olarak geliyor.

Samsung Series 5 NP530 U4C

Samsung Series 5 NP530

Samsungun kiisel kullanm iin tasarlad 5 Serisinde yer alan bu bilgisayar, dosyalarnz iin byk miktarda alana ve entegre Optik Disk Srcsne (ODD) sahip. Hzl nykleme zellii ile bilgisayar sadece 20 saniyede nykleme yapyor ve 2 saniye iinde uykudan uyanyor. Ayrca Hzl Tarama zellii, sk grntlenen web sayfalarn 2 kat daha hzl altryor.

Toshiba Portege Z830

Toshiba Portege Z830

Olduka k bir grnme sahip olan bilgisayarn n tarafndaki 8,3 mmlik kalnlk arka tarafta 15,9 mmye ykseliyor ancak yine de Toshiba Portege Z830 kesinlikle snfndaki en ince ve en zarif seeneklerden biri. 1,12 kglk arlk da dikkat ekiyor. Core i5 2467M ilemci, aydnlatmal klavye, magnezyum gvde dier zellikleri.

80 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Yln yldzlar

Cep Telefonu

Apple iPhone 5

Apple iPhone 5

2012nin en ok konuulan rnlerinden biri olan iPhone 5te bulunan ekran 4 in boyutunda ve 4Sten 1,7 mm daha ince. 112 gram arlndaki telefonda, nceki modeldekinden iki kat hzl olan A6 ilemci kullanm. Ara bellek boyutu da iki kat fazla ve 1 GB olarak dikkat ekiyor. Henz lkemizde olmasa da 4G destei bu telefonda mevcut.

LG Optimus G
Qualcommun Snapdragon S4 Pro drt ekirdekli ilemcisine sahip telefon, LGnin en yeni ve premium akll telefonu olma zellii tayor. WXGA True yksek znrlkl, 1280x768 pikselli, 4,7 in ekrana sahip Optimus G, grnt kalitesiyle dikkat ekiyor. stelik darbelere kar gelitirilmi yeni teknolojisi sayesinde ok daha dayankl.

LG Optimus G

Samsung Galaxy S III

Yenilenen Galaxy S IIIte, elbette glenen donanmn yeteneklerini daha iyi sergilemesi iin ekran da geniletilmi ve 4,8 in boyutuna ykseltilmi. znrlk 720x1280 piksel olarak sunuluyor. 16 GB, 32 GB, 64 GB hafza seenekleri ile gelen telefonun arka kamerasyla Full HD znrlkte video kayd mmkn ve 8 MP znrlkte fotoraflar ekilebiliyor.

Tm dnyada merakla beklenen Windows Phone 8 iletim sistemini tayan Lumia 920, pek ok konuda ilgi oda oldu. Donanm gc ve ekran zelliklerinin yan sra kamera performansyla da dikkat eken telefon, ek bir aparatla kablosuz arj konforu da sunuyor. 4,5 inlik byk ekran size tabletleri aratmayacak.

Nokia Lumia 920

Samsung Galaxy S III

Nokia Lumia 920

nce ve yumuak kvrmlara sahip tasarmnn yan sra arpc renkleriyle de dikkat eken bu telefon, kamera ve mzik alma zellikleriyle ne kyor. Dhili amfiye sahip Beats Audio sayesinde daha derin bas, temiz vokaller ve detayl yksek notalar elde ederek mzik, oyunlar, filmler ve videolarnzda ses deneyiminizi artrabilirsiniz.
HTC WP8X

HTC WP8X

izilmeye dayankl 4,55 in dokunmatik ekran 720p znrlk sunuyor. Ekrann gne nda bile ok net grnt veriyor. 1080p video kayd yapabilen arka kamera, titretme engelleme zellii sayesinde daha net grntler alabilmenizi salyor. 12 megapiksellik arka kamerann yan sra cihazda 1,3 MP de n kamera bulunuyor.
Sony Xperia

Sony Xperia

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 81

Yln yldzlar

esi Kompakt Fotoraf Makin

Canon EOS 5D Mark III

Canon, 5D kamerasn gelitirmek iin uzun sre alt ve bu kamerann stn grnt kalitesi ve mkemmel zellikleri sayesinde zafere ulam gibi grnyor. Canon, EOS 5D Mark III ile nceki 21 megapiksellik modeli olan 5D Mark IIye gre biraz daha iyi znrlk sunuyor.

SLR Fotoraf Makinesi

Canon PowerShot G1 X

Canon PowerShot G1 X

PowerShot G1 Xin EOS sensr teknolojisi ile DIGIC 5 ilemci gcn birletiren yksek kaliteli fotoraf makinesi, profesyonel DSLRyi mkemmel ekilde btnlyor. Canon lens ile manuel kontrol zellii sayesinde Canonun en ince kompakt fotoraf makinesi olarak ne kyor.

Canon EOS 5 Mark III

Panasonic Lumix GX1

Panasonic Lumix GX1

Nikon D800

Kompakt tasarm, dokunmatik ekran ve 0,09 saniye ile hzl otomatik odaklama gibi zellikleri ve k tasarmyla ne kyor. 16 megapiksel grnt sensr, otomatik odaklamay da ieren sezgisel otomatik ekim modlar ve 14 lens destei de nemli detaylar arasnda yer alyor.

Nikon D800
Profesyonel fotoraflar ve videocular iin byleyici bir kamera. D800 ile ekilen fotoraflar sra d bir keskinlik sunuyor ve yksek fiyatyla orta snf kamera snfnn dna kyor. Stdyo kullanmnda ekstra yksek znrln verdii avantaj ile ne kyor.

Sony Alpha 77
Tam zamanl faz alglamal otomatik odaklama ile tam znrlkl fotoraflar saniyede 12 kare hzda arka arkaya eken Sony 77, bu yln yldzlarndan biri. 11 apraz sensr ile yeni gelitirilen 19 noktal AF sistemi ve dnyann ilk ekilde eilen Xtra Fine LCDsine sahip. Sony Alpha 77

Sony DSC-RX100

Sony DSC-RX100

Grnt kalitesi, gz alc iilik ve yararl zellikler bu fotoraf makinesini listemize sokan temel unsurlar. Bu rn, sistem ya da DSLR kamera istemeyen, bridge kameralar ok byk bulan ve ufak boyutta yksek kaliteye makul bir rakam verebilecekler iin iyi bir seenek.

82 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Yln yldzlar

Oyun Konsolu

Sony PlayStation Super Slim

Oyun konsollarnn ah PlayStation 3n Super Slim modeli, serinin byk ihtimalle son halkas. lk PS3ten bu yana konsolun geirdii evrimin son halkas olarak 2,1 kg arlnda. lk PS3 5 kg ve Slim 3,2 kg arlndayd. Super Slimi antanzda kolayca tayabilirsiniz.

Microsoft Xbox 360

Trke mens ve Trkiyeye zel servisleriyle lkemizde ksa sre nce resmen satlmaya balanan Xbox 360, Live zerinden sunduu oklu oyuncu destei ile dnyadaki milyonlarca insanla e zamanl oynama ans sunuyor.

Sony PlayStation Super Slim

Microsoft Xbox 360

Video Kamera

Sony HDR-PJ740

Bu kameradaki Event Browse ve Highlight Playback zelliklerini kullanarak ksa filmler oluturabilirsiniz. Event Browse, fotoraf ve videolarnz, kameranzda kolayca bulabilmeniz ve grntleyebilmeniz iin kullanl bir ekilde tarihe gre grupluyor.
Sony HDR-PJ740

Panasonic HC-X800

Panasonic HC-X800

Panasonicin 3MOS System Pro teknolojisi, bu kameray farkl klan temel zellik. Tekrar tasarlanm lens, sensr ve motoru ile performansta etkiletici bir geliim kaydediyor. Bu sayede yeni sistem nefes kesen renkler, detaylar ve ton ile Full HD grntler elde ediyor.

Hepsi Bir Arada Bilgisayar

HP ENVY 23

A rn

Ultra gl performansnn yan sra, zarif ve yer tasarrufu salayan tasarm bu bilgisayar zel klyor. Beats Audio ve HD video sohbet olanaklaryla evlere elence getiren bu hepsi bir arada bilgisayarn dokunmatik ekran ve MediaSmart yazlm dikkat ekiyor.
TP-Link TD-VG3631

TP-Link TD-VG3631
300 Mbps balant hzna sahip ok fonksiyonlu modem/ router, kullanclara hzl ve kesintisiz internet balants ve paylama olana ile sesligrntl iletiimde tasarruflu seenekler sunuyor.

HP ENVY 23

ZyXEL PLA4201
Evinde kablosuz a kullanmak istemeyen kullanclar iin gelitirilen rnler, mevcut internet balantsn elektrik prizleri araclyla evin drt bir yanna hzl, stabil ve gvenli bir ekilde datyor.
ZyXEL PLA4201

Lenovo IdeaCentre A720

Dnyann en ince 27 inlik hepsi bir arada bilgisayarlarndan biri olan bu rn, oklu dokunmatik yzeyi ve farkl alardan oklu kullanm ile kendine hayran brakyor. 8 GB bellek, 1 TB disk, Wi-Fi gibi zelliklere sahip A720 TV kumandas, kulaklk ve mikrofonla geliyor.
Lenovo IdeaCentre A720

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 83

Yln yldzlar

Tablet

Samsung Note 10.1

10,1 in boyutunda ve 1280 x 800 piksel znrlkteki ekran HD videolar izlerken tm yeteneklerini gz nne seriyor. Google Android 4.0.4 iletim sistemiyle birlikte kullanclara sunulan Samsung Galaxy Note 10.1de 1,4 GHz hznda grev yapan drt ekirdekli Exynos ilemci kullanlyor.

Apple iPad (4. Nesil)

Apple iPad (4. Nesil)

2012de yenilenerek pazara srlen iPadin drdnc nesil rnleri, gelitirilmi A6X ilemci ve drt ekirdekli grafik ilemcisiyle ok daha hzl. 9,7 in ekranda 2048x1536 piksel znrlk sunan iPad, Retina ekran, 1080p video ekme ve ift taycl 3G desteiyle dikkat ekiyor.
Samsung Note 10.1

WD My Pass Edge
My Passport Edge, son kullanclarn nereye giderlerse gitsinler, dijital ieriklerini etkin bir ekilde ynetebilmeleri, paylaabilmeleri ve kullanmalar iin 500 GBlik depolama ve hzl okuma/ yazma sreleri iin USB 3.0 arayz zelliklerine sahip. Zarif ve ultra-ince tasarm sayesinde bu diski tamak hi WD My Pass Edge sorun olmayacaktr.

Tanabilir Disk

Seagate Backup Plus

inde depolad veriler ile sosyal alar arasnda balant kurarak, tek tk ile paylama ve yedekleme yapabilen Backup Plus, 4 farkl renk alternatifiyle sosyal alarn dinamikliine ayak uyduruyor. Bu k grnml harici diskin 500 GB, 750 GB ve 1 TB olmak zere 3 farkl kapasite seenei de bulunuyor.
Seagate Backup Plus

Yazc

Samsung CLP-415NW
Keskin grntler ve hatta daha keskin metinler oluturmak zere tasarlanan bu yazc, sahip olduu Temiz Sayfa leme Motoru sayesinde ktlardaki genel kaliteyi ve canll ykseltiyor. ok daha keskin ve temiz grnen basklar iin grntler ve karakterlerin kenarlar boyunca otomatik olarak noktalar ekliyor.
Samsung CLP-415NW

HP Officejet Pro 8100 ePrinter

HP Officejet Pro 8100 ePrinter

Bu internet balantl yazcyla lazer yazclara kyasla sayfa bana %50ye kadar daha az maliyetle profesyonel kaliteye sahip renkli belgeler yazdrmak mmkn. Kablolu veya kablosuz a yoluyla ya da HP ePrint ile hareket hlindeyken her yerde ktlar almak mmkn oluyor. zellikle ev ofisler ve kk iyerleri iin ideal bir bask zm.

84 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Yln yldzlar

Monitr

Asus MX279H
En ince noktasnda 14,5 mm olan MX239Hdeki ASUS Designo MX Serisinin ultra-ince profilleri gz dolduruyor. Masastnde en az yeri kaplayacak ekilde tasarlanan MX Serisinin tamamen erevesiz ekranlarnn kenar kalnl yalnzca 0,8 cm. Bu sade fakat zarif tasarm ayrca gne saatinden esinlenen salam ve dayankl bir ayak zerine oturtulmu.

AOC i2757FM

AOC i2757FM
27 in ekranl rndeki yzeyde bulunan ve dokunmatik olarak konumlandrlan tular sayesinde ayar yapmak bir eziyet olmaktan kyor. Monitrn destekledii znrlk 1920 x 1080 ancak panel IPS teknolojisine sahip. Bylece gr as yok ve etkileyici bir deneyim yaanyor.

Asus MX279H

Web Kamera

Logitech C920
Web kamerada yksek performans bu rnde! Logitech Fluid Crystal Teknolojisi, daha akc grntlerin yan sra daha net ve zengin renklerde grnt ile daha temiz ve net ses salyor. Skype zerinden yaplan grntl grmelerde Full HD 1080p kayt salyor. 15 MP fotoraflarnz tek tkla Facebook, Twitter veya YouTubea ykleyebilirsiniz.

Klavye

Logitech Bluetooth Illuminated Keyboard K810

Logitech Bluetooth Illuminated Keyboard K810

Logitech C920

Windows 8e zel olarak tasarlanan; Windows, iOS ve Android cihazlarla uyumlu olan klavye, Bluetooth balants ile ayn anda cihazla eleebiliyor. Ayn anda PC, tablet ve akll telefona balanabilen K810, sadece tek tu ile bu cihazlar arasnda kolayca gei yapma imkn sunuyor.

Projeksiyon Cihaz

Krmz ve yeil renkte tercih edilebilen Razer Naga Hexte baparmak seviyesinde altgen eklinde ve altgen diziliminde alt adet tu bulunuyor. letimin en ksa srede gereklemesi iin mekanik yapnn tercih edildii tular ayn zamanda aydnlatmal. stee bal olarak oyunlar srasnda 1den 6ya kadar olan tularn grevlerini alabiliyor.
Razer NAGA HEX

Razer NAGA HEX Fare

TW9000W, zengin ve derin siyahlar retmenin yan sra 200.000:1 kontrast oran sunuyor. Epson EH-TW9000W ile evdeki sinema deneyimi, bir multipleks sinema ile yarr oranda canl, doal renkleri garanti ediyor. Epson teknolojisi sayesinde kare interpolasyonu ile filmler esnasndaki hzl hareket eden aksiyon sahnelerinin przsz ve akc olmasn salyor.
Epson EH TW9000W

Epson EH TW9000W

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 85

Yln yldzlar

Apple iPod nano (2012)

Ufak bir kare eklindeki selefine nazaran, 7. nesil iPod nano daha ok iPod touchn ufak modeline benziyor: Boyutlar 76,5 x 39,6 x 5,4 mm. Cihazn arl ise sadece 31 gram. 2,5 in boyutundaki oklu dokunmatik ekran, iPod touch ve iPhonedan alk olduunuz kolay kullanm salyor. Piksek younluu ise 202 ppi.

Tanabilir Mzik alar

Kulaklk

Apple iPod Nano (2012)

Navigasyon Cihaz

Dardan gelen grltleri %99,7 azaltan teknolojisiyle ve mthi tasarmyla dikkat eken bu kulaklk, baslar glendiren akll tasarm ve 22 saatlik uzun pil mryle de puan topluyor. Basnc azaltan kulaklk yastklaryla kulaklarnzdaki yk alan rn, mzik devam ettii srece rahat bir dinleme deneyimi sunuyor.

Sony MDR-1R NC

Sony MDR-1RNC

Piranha noTraffic x type

Belirlediiniz rota zerinde trafiin ani olarak skmas durumunda farkl bir rota izerek hedefe daha erken ulamanz salayan rnde stanbul, Ankara, zmir, Bursa ve Antalya gibi nfus younluunun fazla olduu iller destekleniyor.

Piranha noTraffic x type

Technics-RPDH1200

NextNextstar Piri-Reis

NextNextstar Piri-Reis

TechnicsRPDH1200

Next&Nextstarn gelitirdii, Piri Reis Android Navigasyon arabada navigasyon cihaz, i yerinde tablet bilgisayar, evinizde ise oyun konsolu olarak kullanabilirsiniz. Tek bir rnde birden fazla zellik sunan cihaz, teknoloji tutkunlarna pratik ve keyifli bir yaam tarz sunuyor.

DJ kulakl olarak tasarlanan Technics RP-DH1200n gnlk hayatta kullanlmas, boyutlar nedeniyle biraz zor ancak bilgisayar banda alanlar iin ideal. Ses yaltm baarl ve en yksek seste bile darya ses vermiyor. Kulaklk tamamen kulak kepesini kapsyor ve rahatlk konusunda da art not alyor.

86 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER

Sistem sihirbaz

Sihirbaz
Yeni bir bilgisayar alacaklar veya gncelleme yapacaklar iin ideal klavuz.

Sistem
P
C sahibi olmann en avantajl yanlarndan biri, gerekli olduunda istediiniz biimde gncelleme yapabilmek. Oyunlarda daha akc grntlere mi gerek duyuyorsunuz? Yeni bir ekran kartna gei yapn. Baka bir ilem iin daha fazla performans m gerekli? lemciyi deitirin veya eski gnlerin favorisi olan bellek eklemeyi deneyin. Bilgisayarnz canlandracak ok sayda farkl alternatif var. Btenize uyan biimde kademeli olarak gncelleme yapabilirsiniz. Bu yzden bir sistemi uzun sre deitirmeden kullanmak zorunda deilsiniz. inden klmaz bir hl aldndaysa en iyi yol bilgisayar camdan frlatp yepyeni bir sistem toplamak. Ne tr bir bilgisayar oluturmalsnz? Hangi bileenler nemli? Hangileri birbiriyle uyumlu alabilir? Ne kadar masraf yapmanz lazm? ok sayda soru var ve en doru cevaplar almak iin tm eilimleri aratrp doru bir analiz yapmak gerekiyor. Bu i iin kollar svamadan nce sayfalarmza gz atn deriz. Sizler iin detayl aratrmalar yaptk ve ayr bteye hitap eden sistemler hazrladk. En nemlisi, bu sistemlerin her biri DirectX 11 ile uyumlu ve yllar boyu iinize grecek temel gereksinimleri karlyorlar. nerdiimiz sistemlerin tm birka yl iinizi grecek kapasitede.

1.384 TL

Bte snrl olduunda dikkatli biimde seim yapmak daha da nemli.

ANAKART 168 TL Gigabyte GA-970A-DS3
AMDnin giri seviyesi sistemlerde sz sahibi olmaya balad ortada ve Gigabyte da buna destek salyor. SATA 6 Gbps ve USB 3.0 destei olan bu anakart tm beklentileri karlyor.

EKONOMK SSTEM

LEMC AMD FX-6200

Ekonomik sistem nerimiz bu ay ciddi bir terfi yaad ve alt ekirdekli ilemci kullanmaya balad. Overclock uygulayarak tek komut iin geerli olan performans arttrabilirsiniz.

306 TL

BELLEK 53 TL Kingston 4 GB DDR3-1600

Bellek fiyatlar epey dt ve DDR3 bellek almann tam zaman. ift kanall bir kit almak en doru seim. 64 bit iletim sistemi olacaksa 4 GB tercih edilebilir.

EKRAN KARTI 266 TL AMD Radeon HD 7770

300 TL altna byle baarl ve son nesil bir ekran kart alabiliyor olmanz gnmzdeki durumu basit biimde zetliyor. Bu ekran kart sayesinde uzun sre terfi yapmanza gerek kalmayacak.

NASIL SELMEL? LEMC

PCnizde gerek anlamda bulunmas gereken ilem gc nedir? Sisteminiz iin uygun ilemciyi seerken akla gelen ilk soru bu olsa gerek. Bir sre ncesine kadar sadece Hangi Intel Ivy Bridge ilemciyi alsam? diye dnyorduk ama AMDnin son indirimlerinden ve yeni nesil modellerinden sonra ibre bir kez daha yn deitirmeye balad. AMDnin gncel ilemcilerinde kullanlan Bulldozer mimarisi performans asndan bekleneni veremiyordu. Son nesil Piledriver gncellemesinden sonra AMD ilemciler biraz daha dikkat eker hle geldi. Intel Core i5-3570K ile benzer fiyata alt ekirdekli AMD FX-6300 ilemci ve Gigabyte 970A yonga setli anakart almak mmkn. Sizin iin nemli olan oyun deneyimiyse elde edilen tasarrufla daha iyi bir ekran kart alabilirsiniz. Oyundan ok retkenlik uygulamalarna ncelik veriyorsanz Core i7-3770Kden ok daha ucuza sekiz ekirdekli AMD FX-8350 alarak oklu ilem performansn ayn seviyeye getirebilirsiniz. Intelin performans liderlii para sknts olmayanlar iin seimi kolaylatryor ama en azndan alternatif seenekler grmeye balyoruz.

SABT DSK 149 TL 500 GB 3,5 in 7200 devir

Yeni anakartlarla gelen SATA 6.0 Gbps balanty deerlendirebilen son nesil sabit diskler SSD performans sunamyor olsa da hi fena deiller ve oyunlar iin yeterli bo alana sahipler.

G KAYNAI LC-Power 500W

97 TL

Normalde btnleik grnt devresi ieren bir sistemle kasa iindeki standart g kaynan kullanabilirsiniz ama nerdiimiz ekran kart iin 500 Wattlk bir model altna inmeyin.

Quake 2013 ATX

Kasann estetik asndan bir stnl yok ama beklentileri karlayacak kapasitede. Ayn zamanda fiyatna kyasla ucuz bir grnt sunmuyor. Fiyata n paneldeki USB balantlar dhil.

KASA

40 TL

MONTR BenQ G2220HD

269 TL

21,5 in geniliindeki panelin standart znrl 1920 x 1080 piksel ve hangi masada olursa olsun gz alc duruyor. Film izlemek iin de oyun oynamak iin ideal.

OPTK SRC 36 TL LG GH22NS90 SATA DVD-RW

Optik srclerin nemi azalyor ama onlarsz da olmuyor. Oyunlar ve iletim sistemleri USB bellekte sunulana kadar kullanmaya devam. Yedekleme destei de cabas.

CPU SOUTUCUSU AMD Standart Soutucu

st seviye ilemcilerin snrlarn zorlamak isteyenler iin ilemci soutucular nemli rol oynuyor. lemciyle gelen standart OEM soutucu bu sistem iin uygun olacak.

88 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER Sistem sihirbaz

3.138 TL

10.994 TL

Harika bir sistem oluturmak iin servetinizi ortaya dkmeniz gerekmiyor.

ANAKART 523 TL Gigabyte Z77X-UD5H
Intelin yeni Z77 yonga seti artk referans olarak grlyor. Ivy Bridge ilemci alacak olmasanz bile 2600K ya da 2700K gibi Sandy Bridge ilemcilerle sorunsuz olarak kullanabilirsiniz.

ORTA SEVYE SSTEM

Eer gerekten kendinizi martmak istiyorsanz aradnz zm burada!

ANAKART Asus P9X79Pro
667 TL

ST SEVYE SSTEM

LEMC Intel Core i5 3570K

499 TL

LEMC 2.240 TL Intel Core i7 3960X

Alt ekirdekli nceki nesil ilemcilere kyasla performans fark yksek olmasa da overclock sz konusu olduunda Sandy Bridge E ne gemeyi baaryor.

Intelin Sandy Bridge serisi ok baarl oldu ve Ivy Bridge ile ta daha da ykseliyor. 22 nm ile retiliyor olsa da ok daha hzl deil. Dier yandan fiyat hemen hemen ayn ve Sandy Bridge almak anlamszlayor.

X79 platformu henz yeni oturuyor olsa da Asusun gelitirdii ok sayda X79 yonga setli anakart var. Bu anakartlarn byk ksm hayli baarl. P9X79Pro performans sunan bir model.

BELLEK 94 TL Corsair Vengeance LP 8GB

ok fazla yatrm yapmadan, ift 4 GB bellekten oluan bu kitle yksek performans elde edebilirsiniz. Sadece ift yuva dolu olacandan terfi etme imknnz engellenmiyor.

EKRAN KARTI 555 TL AMD Radeon HD 7870 GHz

NVIDIAnn orta seviye kartlarn tantmasndan sonra AMDden yeni indirimler geldi ve HD 7870 fiyat 7850 fiyatna dt. Bundan tr artk HD 7870 GHz Edition nermeyi tercih ediyoruz.

BELLEK 199 TL Kingston HyperX 16 GB

Drt kanal bellek yeniliini X79 yonga setiyle birlikte kullanmaya balyoruz. RAM reticileri yeni kitler sunmaya balad. XMP 1.3 uyumlu bu kitin toplam kapasitesi 16 GB.

EKRAN KARTI NVIDIA GTX 680 SLI

NVIDIAnn yeni piksel canavar performans asndan tay ykseltiyor. Srclerin yeni olmasndan tr SLI performans en ideal seviyede deil ama yine de AMDnin nne gemeyi baaryor.

2144 TL

DEPOLAMA 462 TL OCZ Agility 3 256 GB

SSD pazarnn balang noktasnda fiyatlar dmeye devam ediyor. 256 GB kapasiteli bir SSD yksek kapasite sunuyor ve performansyla beklentileri karlyor. Sabit disk eklemek gerekmiyor.

G KAYNAI 167 TL Seasonic S12II 80+ Bronze

Performansl bir sistem toplamak istiyorsanz g kaynan ihmal etmeyin. Gl bir PSU almanz art. 500 Watt ve st seenekler iinizi grecek. Seasonicin bu modeli son derece sessiz.

DEPOLAMA 533 TL OCZ Vertex 4 256 GB

OCZnin Indilixi satn aldktan sonra kullanmaya balad Everest 2 kontrol sayesinde yeni Vertex 4, harika ir 256 GBlik SSD hline geliyor.

G KAYNAI 655 TL CM Silent Pro Gold 1000W

Cooler Mastern g kaynaklar bizleri etkilemeye devam ediyor. Bu harikalar kutusu dl almaya layk zellikler sunuyor.

KASA 187 TL Cooler Master CM690 II

Cooler Mastern efsane modeli CM 690un yeni versiyonu CM 690 II ile ok sayda soutma seenei geliyor. Orta seviye bir sistem iin ideal kasalardan biri ve i alan hayli geni.

MONTR 450 TL ViewSonic VX2336S-LED

Yllardr IPS panelli monitrlerin TN panelli ucuz modellerden daha iyi grnt sunduunu ifade ettik. Artk 500 TL civarna byle bir IPS monitr alma imknnz var.

993 TL KASA Cooler Master Cosmos 2

Cooler Master her zaman iin etkileyici kasalar tasarlamay baard. Bu yeni modelle birlikte bir kez daha farkn ortaya koydu. Pahal bir kasa ama alma gcnz varsa bamls olacaksnz.

MONTR 3.225 TL Dell U3011 30 in IPS

Dellin 30 in genilikli st seviye 2560 x 1440 piksel monitrnde maliyet arka plana itiliyor. En yksek oyun performansn elde edebilmek iin ift GeForce GTX 680 kullanmanz art olacak.

KLAVYE Logitech G105

91 TL

CPU SOUTUCUSU 110 TL Cooler Master Hyper 412S

Son nesil Soket 2011 ilemcileri bile destekleyen Hyper 412S ile bakr s borular ve ekirdek temas teknolojisi sunuluyor. Ayn zamanda grltsz almay baaryor.

KLAVYE 146 TL Tt eSports Challenger PRO

Drt farkl iddet seviyesinde krmz renk aydnlatma sistemi ieren ve 40 makro tuuyla oyunlarda kolaylk salayan bu klavyede ele fleyen soutucu bile var.

CPU SOUTUCUSU Noctua NH-D14

192TL

Yeil klandrma sistemiyle karanlk ortamlarda bile rahata kullanlabilen G105 ile Logitech oyun klavyelerine Trke dil destei geldi.

ift kule radyatr ieren Noctua NH-D14 efsanesi devam ediyor. zel soutucunun sessiz almas beeni kazanyor. ok sayda byk fanla yksek performans sunuyor.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 89

ALIVER REHBER

Rakipsiz akll saatler

ek oumuz iin akll bir telefon ayn zamanda harika bir saat demek ama cebimize eriip telefonu karmak ve kilidini ap saate bakmak her zaman iin ok kolay olmayabiliyor. Kolda duran bir saate bakmak ok daha kolay ve pratik. Bu sayfalarda yer verdiimiz yeni nesil harika saatler, baz cep telefonlarn geride brakacak kadar akll ve son derece k grnyor. Hangisini seerseniz sein, kolunuzda tamaktan gurur duyuyor olacaksnz.

Bu harika saatler sadece zaman gstermekle kalmyor, ayn zamanda ok sayda teknolojik zellik de ieriyor. Farkl seenekler arasndan ilgimizi ekenleri bir araya topladk.
3

Casio Pro Trek PRG-240T

Casio Pro Trek PRG-240Tnin uzun yrylere kanlar iin en ideal saat olduunu sylerken hi de abartmyoruz. zellikler arasnda saati yznze yaklatrdnz alglayp devreye sokan otomatik aydnlatma sistemi, manyetik kuzeyi alglayan dijital pusula, gne enerjili arj sistemi, basnc alglayan ykseklik ler, termometre, kronometre, dnya saatleri ve su geirmezlik yer alyor. 499 TL www.elifsaat.com

90 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER Hgh tech

Garmin Forerunner 610

Hi uzatmadan u gerei kabul edin: lk atnz anda uydular aranyor mesaj gsteren bir saatin son derece haval olduu inkr edilemez. zellikle koulara gidenler, spor salonunda zaman geirenler ve bisiklet srenler iin ideal olan ve bu almalarnzn kaydn tutma imkn veren ok sayda zellik ieren harika bir saat. Yamur, ter ve suya dayankl olan saatin dokunmatik ekran sayesinde kullanm kolaylayor. 877 TL www.sanalmarketim.com

Casio G-Shock GB-6900 Bluetooth

G-Shock serisi saatleri uzun yllardr yakndan tanyoruz. Bluetooth destei ieren ve fark zelliklerle dolu yeni bir G-Shock modelini grmek bizleri memnun etti. Dnyann en gelimi ok dayanmna sahip olan saat, kablosuz yolla akll telefonlara balanabiliyor, e-posta ve uyarlar gibi nemli gelimeler saat ekranndan takip edilebiliyor. Beni bul zelliini kullananlar kaybettikleri telefonlarnn yerini kolayca tespit edebilirler. 250 $ www.amazon.com

sWaP Rebel
sWaP Rebel, dokunmatik ekran, USB balant olana, kamera, 3G internet balants ve ses/metin tabanl iletiim desteiyle gelen; zelliklerle dolu bir saat ve akll telefon birleimi. Dosyalar USB veya Bluetooth zerinden aktarabilir ve 8 GBye kadar bellek kart ekleyebilirsiniz. sterseniz mzik dinleyebilir veya e-kitap okuyabilirsiniz. Uzun yolculuklarda vakit geirmek iin harika bir seenek. eitli renk seenekleri bulunmakta. 155 www.iwantoneofthose.com

sWaP Active
Baz saatler telefonlara balanma destei sunarken sWaP (smart watch and phone: akll saat ve telefon) ise iki cihaz bir araya getirerek daha pratik bir zm sunuyor. zellikler arasnda dhili bellek, MicroSD kart destei ve kamera var. Akll bir telefonda bulabileceiniz mzik alar, video oynatc ve sesli komut alglama gibi zelliklerin hemen hemen hepsini ieriyor. Su geirmez gvde sayesinde spor yapanlar iin de ideal hle geliyor. 194 www.iwantoneofthose.com

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 91

ALIVER REHBER

WEB TARAYICISI

Yandex.Browser
ddial arama motoru Yandex tarafndan ak kaynakl Chromium projesi baz alnarak gelitirilen Yandex.Browser, Trkiyedeki internet kullanclar iin ciddi dzeyde zelletirilmi. Akll adres ubuu hem Yandexte arama yaparken hem de ziyaret ettiiniz siteleri gsteriyor. Grsel favoriler sizi Twitter, Facebook, Hrriyet, Eki Szlk gibi sitelere ulatrmann

http://browser.yandex.com.tr

KOPYALAMA ARACI

Trk internet kullanclar iin zelletirilmi, hzl ve bol zellikli bir web taraycs
yan sra hava durumunu, Yandex. Maildeki okunmam e-postalarnz ve Facebook bildirimlerinizi gsteriyor. Sayfa evirisi destei de var ama bu da tm alternatifleri gibi yetersiz kalyor. Bizim houmuza giden, Shifte basl tutarak tek bir kelimenin karln grebilmek oldu. ndirdiiniz dosyalarn annda Kaspersky tarafndan taranmas harika.

Her gn onlarca defa kopyala-yaptr yapyorsanz, ileri hzlandrmak elinizde

Bilgisayar kullanp da her gn birka kez kopyala-yaptr yapmayan yoktur herhalde. AutoClipX, birka kereden ok fazla kopyala-yaptr yapmak zorunda olanlarn iini kolaylatryor. Bu ara alt srece, fareyle iaretlediiniz her metin otomatik kopyalanyor ve farenizin orta dmesine tklayarak metni annda yaptrabiliyorsunuz. Bu sreci zelletirmeniz iin artc derecede bol seenek de mevcut. rnein kopyalanan tm metinleri bir dosyada biriktirebilir, yaptrlacak sabit metinler belirleyebilir, metni biimlendirebilirsiniz. Yaptrma dmesini deitirmek de mmkn. stelik farkl profil oluturabiliyorsunuz. Yazlm yklerken gereksiz eklentileri decline dmesiyle reddetmeyi unutmayn.

AutoClipX

http://12bytes.org/software/autoclipx

E-POSTA STEMCS

EmailTray

www.emailtray.com

OYUN

Birden fazla hesaba sahip, youn e-posta kullanclarna farkl bir yaklam sunuyor
Geleneksel e-posta istemcileri son yllarda yerlerini web tabanl e-posta servislerine brakmaya baladlar. EmailTray, aa ayak uyduran zellikleriyle e-postalarnz yeniden bir masast yazlmna tamak istiyor. EmailTrayin en nemli zellii, akll sralama mekanizmasyla tm e-posta hesaplarnz tek bir pencerede birletirmesi ve nemli e-postalar sizin iin seip,
92 Ocak 2013

Kendinizi fantastik bir hikyenin iinde bilimsel kuramlar yaarken bulacaksnz

MIT tarafndan gelitirile bu deneysel oyunda, kk yata len ve teki tarafa geebilmek iin k hzna ulamas gereken bir ocuu canlandryorsunuz. 3 boyutlu Arafta grdnz kreleri topladka k hzna yaklaacak, bu srada insan gznn gremedii grsel efektlere ahit olmaya balayacaksnz. Kzl tesi ve mor tesi klar grnr klan Doppler

A Slower Speed of Light

etkisi, k hzna yaklaldnda uzayn eilmesine yol aan Lorentz dnm, Einsteinn zel grelilik kuram gibi pek ok ey bu oyunda hayat buluyor. Oyun, tamamen bilimsel teorilere dayanan bu efektleri gerek zamanl olarak yanstyor. Dilerseniz, yaklak 10 dakika sren oyunu bitirdikten sonra oyunda yaadklarnzla ilgili bilimsel temelleri inceleyebiliyorsunuz.

http://git.pcnet.com.tr/assol

nce onlara odaklanmanz salamas. Gmail, Hotmail, Yahoo! Mail servislerinin yan sra POP3, IMAP ve SMTP protokolleri destekleniyor. lk bakmanz gereken e-postalar Top priority klasrnde toplayan yazlm, spame den nemli iletileri de ayklayabiliyor. Facebook ve LinkedInden toplad kartvizit bilgileri, gnderenleri bir bakta tanmanz salyor.

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER Ayn bedava yazlmlar

GVENLK

Spybot - Search & Destroy 2

Yeni srmde casus yazlmlara, reklam ajanlarna ve gereksiz erezlere dur demek daha kolay
Casus yazlmlar ve reklam kokan hareketleri temizleme konusunda en nl bedava seeneklerden biri olan Spybot, yeni srmyle batan sona yenilendi. Balang Merkezini atnzda karnza sistem taramas veya dosya taramas yapabileceiniz aralarla bilinen zararl sitelere erimenizi engelleyen baklk (immunization) arac yer alyor. Ayn zamanda istatistiklere gz atabilir ve yazlm gncelleyebilirsiniz. Gelimi kullanc moduna (Advanced User Mode) geerseniz rootkit taramas yapabilir, Windows balangcn dzenleyebilir, sistemi tamir edebilir, sistem raporu oluturabilir, mahrem verilerinizi yok edebilir ve Spybot ayarlarn deitirebilirsiniz. Yazlmn gerek zamanl koruma sunmadn unutmamak gerek.

www.safer-networking.org

FOTORAF ARACI

alnmasndan ekindiiniz fotoraflara istediiniz ekli verdiiniz filigranlar ekleyin

Fotoraflarnza ve dier grsel almalarnza filigran eklemek iin birok sebebiniz olabilir. Fotorafnzn Facebookta alnmasndan, web siteniz iin ektiiniz bir fotorafn bakas tarafndan kullanlmasndan veya ok zel bir tasarmnzn bakasna aitmi gibi etrafta dolamasndan ekiniyor olabilirsiniz. Bu durumda grselinizin zerine yar saydam, silinmesi zor bir yaz veya logo eklemek sizi rahatlatr. uMark, bu konuda detayl seenekler sunuyor. Filigrann saydamln, konumunu ve boyutunu belirleyebilir, isterseniz fotoraf zerinde filigran tekrarlayabilir veya birden fazla filigran ekleyebilirsiniz. Yazlm 15 gn boyunca Pro modunda altktan sonra bedava moda geiyor ve baz gelimi zellikler kstlanyor.

uMark 3

www.uconomix.com

MASAST ARACI

SmokeScreen
Birisi bilgisayarnza doru yaklarken tek bir hamleyle tm pencereleri simge durumuna kltmeye, hatta nceden aldnz ve sizi alyormu gibi gsteren bir ekran grntsn ekrana yanstmaya ihtiyacnz oldu mu? SmokeScreen tam da bu ie yaryor. Program kurduktan sonra ilk altrdnzda gizleme yntemini (ekran grnts gster veya

www.harmonyhollow.net/smokescreen.shtml

VDEO DNTRC

Hzl ksayollarla, ekrannzda olup biteni merakl gzlerden saklayn

pencereleri klt) semeniz gerekiyor. Sa taraftaysa etkinletirme seenekler mevcut: Fareyi ekrann kelerine veya kenarlarna gtrerek, tekerlei dndrerek veya sol ve sa fare dmelerine ayn anda bakarak gizlemeyi etkinletirebilirsiniz. Programdaki henz giderilmemi bir hata yznden trnak () tuu da etkinletirme yapyor ki bu biraz sknt yaratabilir.

Video dosyalarn tablet veya telefonunuzda oynatabileceiniz biime dntrn

Elinizdeki videolar tanabilir cihaznzda izleyebileceiniz biimlere dntrecek bir ara aryoruz, Miro Video Converter basitliiyle imdadnza yetiebilir. ncelikle, dntrmek istediiniz dosyalar choose files komutuyla seiyor veya bo alana srkleyip brakyorsunuz. (Srkleme yntemi Windows 8li test sistemimizde almad.) Ardndan, kullandnz cihaz alt

Miro Video Converter

taraftan seiyorsunuz. Apple iPhone, iPad, iPod, Samsung ve HTCye ait pek ok Android modeli, standart Android znrlkleri gibi seenekler hazr olarak geliyor. Bunlardan birini setiinizde zel ayarlara gerek kalmyor ama isterseniz ayarlardan custom size seerek istediiniz znrl elle girebilir, gerekirse en boy orann da deitirebilirsiniz.
Ocak 2013 93

www.mirovideoconverter.com

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER
FOTORAF EDTR

Yazlm inceleme

Adobe Photoshop Elements 11

Esiz bir kiisel fotoraf dzenleme arac
ilmeyenler iin, Photoshop Elements nedir? sorusunu Adobenin resm aklamasyla yantlayalm: En ok satan tketici fotoraf dzenleme yazlm Adobe Photoshop Elements 11; resimleri gl, kullanm kolay seeneklerle dzenlemenize ve bunlar bask, web, Facebook ve dier yntemlerle paylamanza yardmc olur. Evet, Adobenin esiz teknolojilerinden ve deneyiminden faydalanyorsunuz ama karnzda Photoshoptan tamamen farkl bir arayz ve sadece fotoraf dzenlemeye ynelik zellikler var. Photoshop Elements zaten ok baarl bir yazlm ama geen ylki Photoshop Elements 10 incelememizde, bir nceki srme gre ok byk yenilikler gelmedii gzlemlemitik. Maalesef bu yl da benzer bir durum sz konusu: Photoshop Elements 11, byk bir deiim yerine kk ama

ilevsel yenilikler ve biraz makyajla karmza kyor. Gze arpan en byk yenilik, deien arayz tasarm. Geen ylki koyu renklerin yerini alan gri tonlar bizi modla tantryor: hzl, klavuzlu ve uzman. Bu modlar, dzenleme akn gerekten kolaylatryor. Hzl modda akll onarm, pozlama, renk, keskinletirme gibi basit seenekler karmza geliyor. Klavuzlu moda geerseniz; kusursuz portre, cilt tonlarn dzelt, eski grnml fotoraf gibi ok sayda rtu ve efekti uygulamak iin adm adm ynlendiriliyorsunuz. Bu, Photoshop Elementsin en beendiimiz blmlerinden biri. Uzman modundaysa Photoshoptan dn alnan gelimi aralarla fotorafnz elle dzenleyebiliyorsunuz. Dier yenilikler arasnda yeni fotoraf filtreleri, fotoraflarnzn konumu etiketlemeniz iin harita destei, yeni

basl ve evrimii albm ablonlar var. Yeni filtreler sizi Instagrama dmsnz gibi hissettirebilir ama ok daha iyi sonular veriyorlar. zellikle Karikatr filtresini ok beendik. Rakiplerine baktmzda Photoshop Elementsin sunduu zengin efektlerin ve kullanl zelliklerin yanna yaklaamadklarn gryoruz. Pahal olduu ortada ama teknik detaylarla uramadan dijital fotoraflarnzla oynamay seviyorsanz, daha iyisini bulamazsnz.

Bilgi
Fiyat: 196 TL Web: www.adobe.com Trke destei: Var ne kanlar: Klavuzlu efekt ve rtular, tilt-shift efekti, organizasyon bileeni, albm paylam

puan

YEDEKLEME

O&O DiskImage 7 Professional

ilgisayarn yedeklemeyen kiinin can damarlarndan biri her an kopabilir. O&O DiskImagen yeni srm; setiiniz dosya ve klasrlerden komple sabit disklere ve disk blmlerine kadar her eyi yedekleme yeteneine sahip. Geri ykleme seeneklerine bu srmde UEFI desteiyle yeni bir nykleme diski eklenmi. Dikkat eken yeni bir zellik de yedeklenmi kalplar sanal diske dntrme olana. Yazlm atnz anda karnza gelen balang sayfas, hi kalp almadnz syleyerek sizi kalp almaya davet edecek. Image nowa tkladnzda varsaylan olarak her ey kalba dhil ediliyor. Biz ikinci sabit diskimizi kalba dhil etmek istemiyorduk, bu yzden ilemi iptal edip elle kalp oluturmay semek zorunda kaldk. Bu aamada bir kereye mahsus kalp alabileceimiz gibi, oluturduumuz gre belli aralklarla almak zere zamanlayabiliyoruz.
94 Ocak 2013

Bilgisayarnz yedeklemek ve geri yklemek ok kolay

Kalp alrken kullanlan profil ynteminin hem avantaj hem de dezavantajlar var. rnein, tek bir kalbn bile ayarlarn deitirmek iin yeni bir profil oluturmak (veya hazr profillerden birini semek) zorundasnz. Bilindii zere src kalplar, iletim sistemiyle birlikte tm disk blmn yedekliyor ve ihtiya olursa iletim sisteminizle beraber bilgisayarnz birka dakika iinde eski hline dndrebiliyorsunuz. DiskImagen sunduu seenekler arasnda, kalb Windowsa src olarak gstermek de var. Bu sayede yedekleriniz Windows Gezgininde ayr bir src gibi grnyor ve dosyalar arasnda gezebiliyorsunuz. Windowsunuz tamamen kerse, Windows tabanl CD veya USB bellek oluturarak bilgisayarnz onunla ap yedeklerinizi geri ykleyebilirsiniz. Baz kullanclar kalp almak yerine sadece belli klasrleri yedeklemeyi tercih edebilir ki O&O DiskImage
www.pcnet.com.tr

bunu da destekliyor. te yandan, yazlmn bu yannn baz bedava alternatiflere gre bile geride kaldn sylemeliyiz. rnein, web taraycs ve e-posta istemcisi gibi yazlmlardaki ayar ve profillerinizi yedekleyen seenekler mevcut deil. VHD destei, kalp birletirme, ISO dosyas ama, CD yazma gibi zellikler de O&O DiskImage 7nin ie yarar ekstralar arasnda.

Bilgi
Fiyat: 29,95 $ Web: www.oo-software. com Trke destei: Yok ne kanlar: Esnek profil sistemi, farkl geri ykleme seenekleri, VHD destei, varsaylan ayarlarla ok basit kalp alma

puan

PoPulAr ScIence ArAlIk SAyISIndA

2013N BLM GNDEM

inin gizli silahlar Da Vincinin ifreleri Denisova maarasnn srr Uzaydan gelen hoparlrler

SADECE

VDEO
PS

SEYRET
Bu simgeyi grdnz sayfalarda video izleyebilirsiniz

3 tl

,50

ocAk SAyISInI kAIrmAyIn!

ALIVER REHBER
YEREL REHBER

Mobil uygulama

www.yelp.com.tr

Yelp
Yaknnzda en kaliteli iletmeleri kefedin
izmet verdii lkelerde tketicilerin yaknlarndaki iletmelere ulamasn ve onlar deerlendirmesini kolaylatran Yelp, nihayet Trke olarak Trkiyede hizmet girdi ve web sitesiyle birlikte iPhone, iPad ve Android uygulamalar da devreye girdi. Foursquaree alkn kullanclar iin ilk bakta Foursquarei andracak uygulama, aslnda check-in yapmaktan ok daha fazlasn sunuyor ve Yelpin uzun sredir etkin olduu lkelerde kullanclar Yelpin sunduu ierie byk nem veriyor. Evet, Yelple de bulunduunuz mekna check-in yapp rozetler kazanabilirsiniz ama Yelp; detayl yorumlar, kullanc puanlar, fotoraflar, iletiim bilgileriyle kapsaml bir yerel iletme rehberi olarak ne kyor. Restoranlar ve maazalar ba ekse

de Yelp zerinden gzellik, spor, sanat, elence, salk, seyahat gibi kategorilere ulalabiliyor. Yelpin Trkiyede ilk olarak stanbula younlat grnyor. Buna ramen iletme veritabann imdilik yeterli bulmadk. Elbette sistem ok yeni ve hem iletme sahipleri hem de kullanclar meknlar sisteme ekledike veritaban byyecektir. Uygulama zerinden iletme eklemek mmkn olduu gibi, iletme sahipleri resm hesaplarn aarak iletmeleri hakknda net bilgiler verip check-in yapan kullanclara zel teklifler sunabiliyor. Siz de uygulama sayesinde, yaknlarnzda Yelpe zel teklifler sunan iletmeleri kefedebilirsiniz ama imdilik ok fazla seenek bulunmuyor. imdilik sayca az olmalarna ramen fotoraf ve yorumlarn genel

kalitesi yksek. Kullanc saysyla doru orantl olarak ieriin de artaca ve Yelpin kullanclara ok daha fazla fayda sunaca kesin.

Bilgi

puan

Platform: iPhone, iPad, Android Fiyat: Bedava Gelitirici: Yelp, Inc.

FOTORAF ARACI

www.fuzelapp.com

HARTA

www.google.com.tr

Fuzel
Yalnzca dokunarak birbirinden k kolajlar yaratn
Platform: iPhone, iPod touch Fiyat: Bedava Gelitirici: Not A Basement Studio

Google Maps
Googlen haritas yeni zellikleriyle geri dnyor
Platform: iPhone Fiyat: Bedava Gelitirici: Google

otoraflar paylamann en gzel yollarndan biri, onlar kolaja dntrmektir. yi tasarlanm bir kolay, birka basit fotoraftan ok daha dikkat ekici olacaktr. 2012nin en iyi uygulamalarndan biri olarak seilen Fuzel, sadece iPhoneunuzu kullanarak ahane kolajlar yaratmanz salyor. Uygulamann bu cretsiz srm en elenceli efektleri, ablonlar ve renkleri devre d brakyor ama hl ok k kolajlar yaratabiliyor. nce kolajnz iin bir ablon seiyor, ardndan iPhoneunuzdaki veya Facebooktaki fotoraflarla boluklar dolduruyorsunuz. Her fotorafa filtre eklemek mmkn. Daha sonra fotoraf kenarlarn, taban rengini ve dokusunu deitirebilirsiniz. Son olarak ereve ve isterseniz
96 Ocak 2013

yaz ekliyorsunuz. Yksek znrlkte hazrlanan kolajnz diske kaydedebilir veya Facebookta paylaabilirsiniz. Tm zellikler iin 3,59 TL karlnda Fuzel Pro srmn satn alabilirsiniz.

iOS 6 ile gelen Apple Harita felaketinden sonra Apple kullanclardan zr diledi ama pek ok kullanc, Google Haritalarn iOS srm kana kadar iOS 6ya terfi etmeme karar ald. te o gn geldi ve Google, yllarn deneyimiyle oluturduu Google Haritalar servisini kendi uygulamasyla yeniden iPhonea tad. (Henz iPad destei yok.) Googlen alk olduumuz harita kalitesi, yol tarifi, mekn ismiyle arama, uydu grnm gibi zellikler uygulamada mevcut. Trafik ve toplu tama gstergeleri Trkiyede almasa da farkl lkelerde iinize yarayabilir. nemli bir yenilik, eski grafik haritalarn yerini alan vektrel haritalarn ok daha hzl yklenmesi. Gzel bir yenilik de Google hesabnzla eitleme yaplmas. Bu sayede, bilgisaya-

rnzda Google Haritalara kaydettiiniz bir konumu daha sonra iPhoneunuzda grebiliyorsunuz. Ev ve i adreslerinizi kaydederek, dorudan bu konumlardan yol tarifi almak da mmkn. Apple Haritay artk pe atabilirsiniz.

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER Mobil uygulama

OPTK KARAKTER TANIMA

www.abby.com.tr

FineReader Touch
OCR uzman, PCnetin hediyesiyle imdi iPhoneunuzda
ptik karakter tanma (OCR) uzman ABBYY, sahip olduu stn OCR teknolojisiyle bulutun gcn bu uygulamada bir araya getiriyor. FineReader Touch, zetle, fotorafn ektiiniz herhangi bir belgeyi tanyarak dzenlenebilir bir biime getiriyor. Bir nekle aklayalm: deviniz iin ihtiyacnz olan bir kitab ktphanede buldunuz. FineReader Touch ile ilgili sayfalarn fotorafn ekiyorsunuz, bu sayfalar FineReader Online sunucularna gnderilip ileniyor ve birka dakika iinde sizin istediiniz biimde (PDF, Word belgesi, Excel belgesi vb.) telefonunuza geri dnyor. Bu belgeleri 14 gn iinde indirebilir, e-postayla gnderebilir, telefonda grntleyebilir, Evernotea kaydedebilir veya yazdrabilirsiniz. Trke dhil 42 dilde tanma

destekleniyor ama uygulama arayznn henz Trke olmadn hatrlatalm. Tabii tanma doruluunun artmas iin fotoraf kalitesinin de yksek olmas gerekiyor. Bu nedenle en az iPhone 4e ihtiyacnz var ve kameras ne kadar gelimi bir iPhone kullanrsanz o kadar iyi. iPhone 4S ile Trke belgeler zerinde yaptmz testlerde doruluk orann olduka yksek bulduk. Yalnz dergi sayfas gibi karmak tasarml belgelerde tasarm oturtmakta biraz zorland. Dz yazlarda byle sorunlar yaanmyor. Dikkat edilmesi gereken bir nokta, uygulamann fiyatna 20 sayfa tanmann dhil olduu. Daha fazlas iin ek paketler satn almanz gerekiyor. Fiyatlar, 20 sayfa iin 3 dolardan 200 sayfa iin 10 dolara uzanyor. Bu noktada size bir srprizimiz var: git.pcnet.com.tr/

frpromo adresine girip promosyon kodu alanna PRMOYTBBWJDBI31 yazn. PCnetten hediye 25 sayfanz hesabnza eklenecek!

Bilgi

puan

Platform: iPhone, iPod touch, iPad Fiyat: 3,59 TL Gelitirici: ABBYY USA

OYUN

www.puddingmonsters.com

VDEO ZLEME

www.tvyo.com

Pudding Monsters HD
Pudinglerin mideye inmesini engelleyin
Platform: iPhone, iPod touch, iPad, Android Fiyat: 1,79 TL Gelitirici: ZeptoLab

tvyo
Kardnz dizileri telefonunuzdan izleyin
Platform: iPhone, iPod touch, Android Fiyat: Bedava Gelitirici: Dou Dijital

m platformlarda byk beeni kazanan Cut The Ropeun gelitiricisi ZeptoLabin yeni oyunu Pudding Monsters, bu kez bizi leziz pudinglerle bulmacal bir maceraya karyor. Buzdolabnda otururken yaknda yenileceini anlayan pudingler, birleerek insanoluna kar kmaya verir. te sizin greviniz, irin mi irin bu pudingleri oyunun kurallarna uygun ekilde birletirerek puding canavarlar yaratmak. Oyun ilerledike karnza farkl puding cinsleri ve kullanmanz gereken nesneler kyor. Puan kavramnn olmad oyunda her seviyede yldza ulamaya ve Game Center baarlarn edinmeye alyorsunuz. Oynarken ok keyif aldmz oyunu yaklak 2 saatte bitirdik ama bu tr oyunlarda det

olduu zere, cretsiz gncellemelerle srekli yeni seviyeler ekleniyor. Oyunun evrensel olmasn dilerdik ama iPhone ve iPad (HD) srmleri ayr ayr satlyor. Fizik bulmacalarna ve renkli grafiklere meraklysanz karmayn deriz.

engin ierikli video sitesiyle beenimizi kazanan tvyo, imdi de mobil uygulamalaryla karmzda. Popler yerli ve yabanc dizileri, TV programlarn, mzik kliplerini, haberleri ve TV kanallarn cretsiz izleme olana sunan tvyo, bunlar mobil uygulamalarna da tam. Testlerimizde Wi-Fi balant zerinden olduka yksek bir grnt kalitesine ulatk. sterseniz 3G zerinden de yaynlar izlemek mmkn. Kalite, balant hznza gre kendiliinden ayarlanyor. Arayz gerekten baarl ve istediiniz programa arama yaparak veya kategorilerde gezinerek kolayca ulayorsunuz. Mobil Kumanda ise harika bir zellik: mobil uygulamay bilgisayarnzdaki tvyo ile eletirdikten sonra

videoyu monitrnzden izlemeye devam ederken ses kontrol, oynatma/durdurma, video seimi gibi ilemleri telefonunuz zerinden yapabiliyorsunuz. Merakla beklediimiz iPad srm de ocak ay iinde yaymlanacak.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 97

AYIN EN Y WEB STELER

Hazrlayan: Can Bar EVK
MZK

GaRaJ
www.garaj.org
Mzisyene ulamann en net yolu buradan geiyor.
araj.org; mzik haberleri, syleiler, ark szleri, akorlar, stdyolar, eitim kurumlar, meknlar, enstrman alm satm, ders ilanlar, mzisyen ve grup arama gibi kategorilerle hem mzik dinleyicisinin hem de mzik icra edenlerin sevdii nemli sitelerden biri. Stdyolar, eitim kurumlar, akorlar, ders ve enstrman ilanlar gibi kategorileri sayesinde sitenin temel okuyucu kitlesini mzikle aktif olarak ilgilenenler oluturuyor. GaRaJ, hem profesyonellerin hem de yeni balayanlarn ihtiyalarna ynelik ierikler sunuyor. Sitede kayt yapmak isteyenlere stdyo seenekleri, birlikte almak iin grup veya mzisyen arayanlara ilan verme, ders almak isteyenlere aradklar hocay bulma frsat ve enstrman almak veya satmak isteyenlere ilan ama seenekleri sunuluyor. GaRaJda gitar, amfi, pedal, mikrofon, yedek para gibi rnlere ait birok ikinci el ilan bulmak mmkn ve internette yer alan ou ikinci el enstrman ilannn GaRaJda yer aldn belirtelim. GaRaJn avantajlarndan biri de alm satmda sitenin herhangi bir cret talep etmemesi ve sitenin bir arac olmaktan teye gitmemesi. GARAJDA BALAR Birok atlm garajda balamtr. Amerikadaki birok nl grup kariyerlerinin ilk yllarnda evlerinin garajnda prova yaparak rock n roll ikonu olmay baardlar. Siz de GaRaJ zerinden aradnz gitar hocasn, enstrman bularak ilk adm atabilirsiniz!

ASTRONOM

KLTR SANAT

GEZ

Gk Bilim
www.gokbilim.com
21 Aralkta Dnyann sonunun geleceine inananlardansanz kyametin gelmemesiyle astronomiye inancnz kaybetmi olabilirsiniz. Ancak Mayalarn Dnyann sonunun geleceiyle ilgili bir ngrsnn bulunmadn gz nnde bulundurursanz astronomiye bir ans daha verebilir ve konuyla ilgili en detayl ierie sahip Trke sitelerden biri olan Gk Bilimi inceleyebilirsiniz. Forum eklinde tasarlanm sitede ocuk ve genlere gk bilimini sevdirme, gk bilimi eitimi, amatr gk bilimcilere neriler, gk fotorafl ve teleskop konularnda fikir paylam gibi kategorileri yer alyor. Gk Bilimi yeleri ayrca gzlem etkinlikleri iin bilgi alveriinde bulunup teleskop alm satm konusunda da birbirlerine yol gsteriyorlar.
98 Ocak 2013

Maroon
www.maroon.com.tr
Maroon ehirli olma kltr zerine sz syleyen ve ehrin iyisiyle ktsnn sanat yoluyla atmasn okuyucularna ulatrmay amalayan bir internet sitesi. Maroon; ehir, sinema, mzik, edebiyat, alternatif sanatlar, dosyalar, blog ve rezervasyon ana kategorileri altnda alan birok farkl konuyu barndryor. Maroon. com.trnin ana sayfasnda yer alan etkinlik rehberiyle stanbulda gerekleen etkinlikler de okuyucularn beenisine sunuluyor. Sosyal sorumluluktan kadn haklarna, gmenlikten evreye, mzisyen tantmlarndan sergi meknlarna kadar birok farkl konu ayn platformda ele alnyor. Maroon.com.tr yneticileri belli ki tek bir alanda uzmanlamak yerine ehre dair farkl konular ileyerek bir btn oluturmay hedeflemiler.
www.pcnet.com.tr

Gezgin Gzyle
www.gezgingozuyle.com
Havalarn soumasyla tatil planlar yaplmaya baland. Eer siz de bu k tatile kmak istiyorsanz Gezgin Gzyleyi takip ederek farkl rotalar kefedebilirsiniz. Gezgin Gzylede Trkiyenin yedi blgesi ve yurt dndan birok durak yer alyor. Trkiyede Fethiye, Pamukkale, Gcek, Olimpos, Kapadokya, Van, Kars, Abant, Kartalkaya; yurt dnda Slovenya, Kos, Hawaii, Bahamalar, Maldivler, Tibet, Londra gibi duraklar Gezgin Gzylede tantlan yerlerden sadece bazlar. Gezilerini daha planl gerekletiren kullanclarsa Gezgin Gzylede doal gzellikler, tarihi yerler, butik oteller, lezzet duraklar, elence meknlar ve salk turizmleri kategorileri altndan arama yaparak tatil planlarn ekillendirebilir ve yeni yerler grebilirler.

YILLARIN BRKM Garaj.org, yllardr mzikle ilgilenenlerin bilgi kayna olmay baaryor. Site, kullanclarn ihtiyalarn karlamasnn yan sra temiz tasarmyla da dikkat ekiyor. yle ki kullanclar saniyeler iinde arad bilgiyi GaRaJda bulabiliyor.

LANLAR CRETSZ GaRaJda cretsiz ilan yaymlayabilirsiniz. Gitar alm satm yapabilir, birlikte almak iin mzisyen veya grup arayabilir, ders alabilir veya verebilir, stdyo arayabilir veya mzikle ilgili hizmet veriyorsanz kendi iinizin ilann verebilirsiniz.

DANIMA

SANAT

YEMEK TARFLER

Sorular Alaym
www.sorularialayim.com
Sorular Alaym, kullanclarn bilgisi olduu konuyu sitedeki yelerle paylat ve bu sayede insanlarn belirli konularda uzmanlardan fikir almasn salayan yaratc formatta bir web sitesi. Yayn hayatna yeni balayan Sorular Alaymda kullanclar Rusyada okuyorum, Borsacym, Blog yazarak ayda ortalama 1000 TL kazanyorum, HES mdrym, Astral seyahat yapyorum, ki hafta nce sigaray braktm gibi dier yelerin ilgisini ekecek balklar ayorlar ve belirtilen konularda gelen sorulara cevap veriyorlar. Sitede hem cevap verenlerin hem de soru soranlarn kulland dil takdirimizi kazand. Umarz ki internet kullanclarnn Sorular Alayma ilgisi arttka site yneticileri kontrol salamakta glk ekmezler.

Dada Tart
www.dadatart.com
Sanatla alan zihinlere mazot niyetine sloganyla yayn hayatn srdren Dada Tart, alternatif sanat eserlerinin eletirildii bir internet sitesi. Dada Tartta yer alan Anayol yerine arka sokaklar, kestirmeleri daha ok sevmekteyiz eklinde bir yorumla da alternatif sanatn kendileri iin nemi belirtilmi. Sitede dijital sanatlar, fotoraf, illstrasyon, mimari, mzik, reklam, tasarm, video, sokak sanat ve boyama alanlarndaki almalar okuyuculara ulatrlyor. Dada Tartta paylalan ieriklerin ounlua hitap etmeyecei phe gtrmese de hem Trke olmas hem zgn ierie sahip olmas hem de alternatif sanatlar ele almas bakmndan alternatif sanatlar seven kitle iin her gn ziyaret edilecek bir site olarak isim yapmasn salad.
www.pcnet.com.tr

Kevserin Mutfa
www.acikbilim.com
Yemek hazrlarken lezzetli ve pratik tarifler mi aryorsunuz? yleyse Kevserin mutfanda pien yemekler tam size gre! Ana yemekler, kahvaltlklar, tatllar, orbalar, kek ve pastalar, hamur ileri, zeytinyallar, salata ve mezeler kategorileri altnda ok sayda yemek tarifi okuyuculara ulatrlyor. Ayrca sitede konserve rn hazrlama gibi mutfak ekonomisi dersleri ve yemek yapma oyunlar da yer alyor. Kevserin Mutfann App Store ve Google Playde Tarif Kp adyla yer alan uygulamalar da mevcut. Tarif Kp, Kevserin Mutfanda yer alan yemek tariflerini mobil platformdan ulamak isteyenlere ynelik bir uygulama. Tarif Kp, kolay kullanmyla kategorik olarak enfes lezzetlere ulamak isteyenleri Android ve iOS platformunda bekliyor.
Ocak 2013 99

Oyun Far Cry 3

Halsinojenler elenceli olmakla beraber tehlikeli olduklar da phesiz.

Far Cry 3
Altn stne getirmenizi bekleyen tropik bir cennetiniz var
ipik bir Gney Pasifik tatilinde yaayacanz maceralar tabii ki Far Cry 3 ile sunulandan ok daha farkl deneyimler olacaktr, fakat inann bunu sylemek iin tonlarca nedenimiz var. Egzotik kularn tylerini yolup derilerinden deneysel ilalarnz tayacak keseler imal etmek, spor veya hret olsun diye insan avlamak, Rambo gibi ok atmak ve Putin gibi silah skmak bunlardan sadece birka. Konu, hayatn anlamn balta girmemi ormanlarda arayan Jason Brody ve kendi gibi zengin arkadalar etrafnda dnyor. Jason Brody olarak ekstrem sporlardan ve e dostla parti yapmaktan holanyorsunuz. Holanmadnz eylerin bandaysa insanlar ldrmek iin ummadk yntemler uygulayan zvanadan km, Mohikan tral sosyopat bir atlak tarafndan karlmak geliyor. Bu gck adam, maalesef bu diyarda kanunu temsil ediyor ve bizzat bu ahs tarafndan karlm bulunuyorsunuz. Neyse ki tam kle
100 Ocak 2013

Uyuturucu blmleri, Max Paynein bebek kovalama ryalarn andryor.

NEML BLGLER
Fiyat 80 TL Gelitirici

Ubisoft Montreal, Massive Entertainment, Ubisoft Shangai Yaync Ubisoft oklu oyuncu Birlikte ve karlkl DRM Uplay Web http:// far-cry.ubi.com Sistem ift ekirdekli CPU, 6 GB RAM, 1 GB Shader Model 4.0 grafik kart

olarak satlacakken ormana kamanz iin anlamszca bir frsat veriliyor. Bu namussuz adam, intikam ilkesiyle dnp dolap sonunda ldrmeye programlanm, batan aa dvmeli bir seyyar cephanelik hline dnmeyeceinizden ok emin olmal. Far Cry 3n hikyesi, kardeiyle beraber bakarakterin ve arkadalarnn arka plann tatil videolaryla hazrlayarak balyor ve ardndan tatilin hi de elenceli bitmedii gereiyle yz yze brakyor. Fakat o da ne? Elence meer imdi balyormu! Maalesef oyunlar fantastik ka aralar olarak deerlendirmek yerine, oyunlardaki konusuna kar son zamanlarda olduka duyarl hle geldik. Far Cry 3, her eyiyle bir oyun. Oyun batan sonra insanlar elensin diye tasarlanm ve elence gesinin gerekliin rknlyle perdelenmemesi iin aba sarf edilmi. Sonsuz cephanesi olan silahlardan tutun da kanatl giysilere kadar pek ok fantastik ge
www.pcnet.com.tr

barndran yan grevleriyle Far Cry 3, ask suratnz balang ekrannda brakp oyuna dalarak elence sahibi olmanz diliyor. Bununla beraber elencenin nndeki tm engelleri kaldrlarak kolay ve hzl bir eriim salyor.

Ar ama hafif

Far Cry 3n yzeysel olduunu dnmenizi istemeyiz. Ayrca tropikal ada samalklarnda hatr saylr bir yeri olan Just Cause 2 ile kesinlikle ayn ligde olmadn syleyebiliriz. ekirdeinde bazen sancl ve ounlukla vahi olan; canl ve gz alc bir ak dnya grn zengin ierikle beslemi harika bir tek oyunculu hikye sunuyor. Gelitiricisi Ubisoft tarafndan dengeli bir ekilde ilenmi oyun mekanii sayesinde ana grevler olduka zorlayc olabiliyor. Grevler fazla zorlayc gelirse kafa datacanz pek ok yan grev bulunuyor. Biraz da ilgi ve dikkat zafiyetiniz varsa ou zaman kendinizi tamamen bu yan grevlere vermi gibi

Far Cry 3 Oyun

Ksa bir sreliine kendinizi Tomb Raiderda sanabilirsiniz. Yabanclarn sizi kesici ve delici aletlerle tehdit etmesine aln.

Vudu bys de eksik kalmam.

hissedebilirsiniz. ou oyunda sklmaya baladnzda baka bir oyunu aarsnz. Ama Far Cry 3 dnyasnda yapacaklarnz o kadar eitli ki uzun bir sre sklmadan oynayabiliyorsunuz. Oyunun getii hayali Rook Adalarnda gidilebileceiniz alanlarn neredeyse tamamna baladnz anda eriebiliyorsunuz, fakat oyuna bir haritayla balamyorsunuz. Ksa sre sonra bunun nedeninin jammer kullanan korsanlar olduunu reniyorsunuz. Kullanm engellenen iletiim kulelerini birer birer etkin hle getirerek, yava yava haritann tamamn grebiliyorsunuz. Bu iskele kuleler tpk Assassins Creeddeki gzetleme kuleleri gibi bir ilev salyor. Bu kulelerden birine trmanp jammer aygtn etkisiz hle getirerek ve o blgenin haritasna ve yan grevlerine annda eriebiliyorsunuz. Gene Assassins Creeddeki gibi, her kuleye trmanmak biraz farkllk sergiliyor ve oyuna bir para platform deneyimi kazandryor.

Bu arkada uyuturucunun etkisi altnda, hem de ok altnda.

Oyuna baladktan ksa bir sre sonra Rook Adalarnn isyanc yerlileri olan Rakyat ile karlayorsunuz. Cennet adalarn igal eden ve insan ticareti yapan korsanlardan hi hazzetmeyen yerliler, korsanlardan kurtulmak iin onlara yardm etme art karlnda arkadalarnz ve ailenizi kurtarmanza yardm etme sz veriyorlar. Eer zerinde duman tten bir yer gryorsanz bilin ki oralar birer korsan kamp. Bu kamplar temizleyerek kendiniz ve yerliler iin dinlenme tesislerine dntryorsunuz. Kurtarlm blge hline gelen bu kamplar sayesinde etraftaki yrtc hayvan ve korsan tehdidine kar yerlilerin kaynaklarndan faydalanabiliyorsunuz. Yani srtnz dner dnmez kt adamlar Far Cry 2de olduu gibi yoktan var olmuyorlar. Bu kamplar ayrca hzl
www.pcnet.com.tr

ulam ve cephanelik kaynaklar olarak da fayda salyorlar. Kulaa ok kolay gelebilir ama bu kamplar ele geirmek iin iman gcnden tesine ihtiya duyacaksnz. yle ki, bu kamplara ait korumalara saldrdnzda belli noktalarda bulunan bir alarm altrlyor ve bylece sizi bunaltmak zere destek kuvvetleri sahaya akn ediyor. ou zaman byle bir durumda kendinizi taktiksel olarak geri ekilirken (bir dier deyile kaarken) bulabilirsiniz. Kurunlarn havada utuu hzl bir baskn hayalini suya dren ek kuvvetler, oyuncuyu daha taktiksel bir yaklam planlamaya itiyor. zerinizde tadnz DSLR ile kamp uzaktan izleyerek dmanlar birer birer etiketleyebiliyorsunuz. Kt adamlar etiketledikten sonra sadece hangi silahlar tadklarn renmekle kalmyor, daha nemlisi her zaman nerede ve nereye dnk olduklarn da grebiliyorsunuz. Artk tm korsanlar etiketlendiine gre sinsice kampa
Ocak 2013 101

Oyun Far Cry 3

Minik hzl tepki oyunlar da var ama o kadar rahatsz edici deiller. I bet he was dropped on his head as a baby

Bebekken kafa st dm olabilir.

OYUNU NASIL OYNARSANIZ OYNAYIN, HER EY SERBEST.

szabilir, sper bir ok atyla alarm devre d brakabilir, dmanlar sessizce arkadan baklayabilir sonunda sancaa Rakyat bayran ekebilirsiniz. Rook Adalarnn hayvanlar lemi de bu kk iddet hikyelerinde nemli bir rol stlenebilir. Baz kamplarda, cra bir kede kafese hapsedilmi hayvanlar greceksiniz. Bir baka isabetli ok atyla veya susturucu taktnz bir silahla bu kafeslerin kapsn aabilir ve yrtc hayvann yarataca amatay arkanza yaslanarak izleyebilirsiniz. Yrtc hayvan genellikle bir veya iki kiiyi haklayabiliyor olsa da sinsi eylemlerinizi gerekletirmek ve alarmlar etkisiz klmak iin harika bir dikkat kaydrma arac olabilir. Sradan grevleri ok daha tatmin edici hle getiren de ite bu farkl yntemler. Her biri bir para farkl olan, deiik blgeleri mesken edinmi deiik trlerdeki dmanlarla bazen dar bir vadide, bazen plak bir sahilde, bazen grltl bir nehir kenarnda ve bazen mavi sularn dibinde karlaacaksnz. zellikle kpek balklarna dikkat etmenizi tavsiye ederiz. Rook Adalarnda yaayan
102 Ocak 2013

Oyundaki ateli silahlar hem gzel hem de lmcller.

hayvanlarn bazlar belki en az korsanlar kadar tehlike arz ediyor. STALKER oyununda olduu gibi, kzgn bir ay tarafndan yere serilmi bir dman devriyesiyle veya etrafta homurdanan bir domuz srsyle karlamak kadar elenceli ok az ey vardr. Ara sra avcla karak ayrca ana grevlerin yaratt stresi stnzden atabilirsiniz. Hi endielenmeyin, bakarakter ne hikmetse kasaplkta ve dericilikte tam bir usta kesiliyor.

Ava gidiyoruz

Red Dead Redemptionda olduu gibi l hayvanlarn derisini yzebiliyorsunuz ve belli hayvanlarn derilerinden yeterince elde ettiinizde zanaat moduna geebiliyorsunuz. Bu sayede el emei gz nuru silah kaylar, daha geni bir tama antas veya daha ok para sdrabileceiniz daha byk bir czdan retmek sadece birka tk tede! Geri daha byk bir czdan retmek iin neden tapir derilerine ihtiya duyduumuz bir muamma olsa da Ubisoftun tahnitilik yan oyunundan kamak iin byle bir yola bavurduunu dnebiliriz. Garip kurallarn bir kenara
www.pcnet.com.tr

brakrsak, zanaatkrln, oyalanmak ve baz avantajlar yaratmak iin harika bir eklenti olduunu sylememiz gerekiyor. Balangta zerinizde sadece bir silah ve sadk palanz tayabiliyorsunuz. Daha fazla silah tamak iin fazladan klflara ihtiya duyacaksnz. Bu silah klflarn birka inek lsnden retebilirsiniz. Bylece zerinizde eit eit silahlar tayarak vahi doaya ve egemen glere kar daha dik duruyorsunuz. Sadece hayvanlar deil, Rook Adalarnn bitki rts de oyunda kendi mekaniini bulunduruyor. yle ki, haritanzda eitli renkteki yapraklar olarak tasvir edilen bu bitkileri toplayp harmanlayarak sizi glendirecek karmlar retebilirsiniz. Krmz, mavi, sar, yeil ve beyaz renkteki bu bitkileri kartrarak farkl uruplar ve rngalar retebiliyorsunuz. Bunlar arasnda baz shhi uyarclardan atee kar direnci artran ilalara ve hayvanlar karan kokulara kadar eitli seenekler bulunuyor. Drst olmak gerekirse, aktarclk yapmadan da hayatta kalabilirsiniz. Zanaatkrlk tutkunu olanlardansanz ok beeneceksiniz

Far Cry 3 Oyun

Arabalar olduka elenceli zellikle de bakas srerken sizin de elinizde bomba atar varsa.

Baz silahlar kendinizi Rambo gibi hissetmenize yol acak.

nsan, boazna bir pala saplanmasn beklemiyor tabii.

Manzaray seyretmek iin planrle uu denemesi yapabilirsiniz.

ama bunlardan hibiri problem zmede isabetli atelenmi bir mermiden daha fazla yardmc olmuyor. Art, ksa bir sre sonra yetenek puanlarnz sayesinde krk kk uzaman olup, kurunlar aznzla kolunuzdan pek naho bir ekilde skp karmaya baladnzda rngaya falan hi ihtiya duymayacaksnz. Hayr, yanl duymadnz; bildiiniz yetenek puanlarndan bahsediyoruz. XP puan topladka, ekrandan oluan yetenek menlerinden adm adm alan yeni zellikleri yetenek puanlaryla satn alyorsunuz. Sahip olacanz yeni yeteneklerle melirken daha hzl yryebilir, hakknz artrabilir, daha verimli ot biebilir ve daha pek ok eyi yapabilirsiniz. Zanaat mekanii gibi yetenek setini de

Bak dvne dar ortla gelen adamdan korkacaksn.

pek gzmz tutmad. Deli gibi kademe atlama istei yaratacak ok fazla yetenek yok. yle ki, nereye harcayacanz bilmediiniz avu dolusu yetenek puanlaryla ba baa kalabiliyorsunuz. Takedown yetenek serisini tamamen atktan sonra geriye oyunda fark yaratacak pek bir ey kalmyor. Aslnda, oyunun sizi silahlarnz gelitirmek iin (mesela susturucu takmak ve arjr geniletmek gibi) bir eyler yapmaya tevik etmesini takdirle karlyoruz fakat zanaat ve yetenek fikirleri biraz havada kalyor. Tabii bunlarn oyunda sadece farkl seenekler olarak durmas ve zorunluluk getirmemesi iyi bir ey. Bu yzden iek toplamak ve jet ski ile kpek balklarn ezmekten ziyade, ou oyuncunun sinsice adalar kefetme ve topraklar dmanlardan kurtarma yoluna sapacan dnyoruz.

planda kendi kendini kaydeden oyun, ister bir dman kampnda lverin ister planrnzle uarken bir iletiim kulesiyle arpn, hibir cezai yaptrm olmadan yakn bir yerde sizi tekrar diriltiyor. Oyunda aman aman bir yenilik olmad doru olsa da pek ok oyundan izler grmek ve bunlarn uyumlu ve k bir ekilde harmanlanmasna ahit olmak gzel. Oyunda Red Dead Redemption, STALKER, Just Cause 2, Assassins Creed, Crysis, Left 4 Dead ve tabii ki nceki Far Cry oyunlarndan paralar grmek mmkn. Son zamanlarda km, el emei gz nuru olan en k oyunlardan biri olduunu rahatlkla syleyebiliriz. Sizi iine hapsedecek bir FPS aryor veya yeni grafik kartnz konuturacak gncel bir oyun dnyorsanz Far Cry 3 karmayn deriz. n

Her eyin ba elence

Elence ile Far Cry 3n aras ok iyi ve oyun bu alanda hi geri kalmyor. Oyunu nasl oynamak isterseniz isteyin, cezalandrlmyorsunuz. Arka

puan
Oyun dnyas o kadar gzelce gelitirilip paketlenmi ki sizi tamamen iine ekecek.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 103

Oyun Need for Speed: Most Wanted

Grdnz reklam panosu bir daha asla eskisi gibi olmayacak.

Need for Speed: Most Wanted

Hot Pursuit, Burnout Paradise ile kafa kafaya arpyor.

ehir merkezini yepyeni Lamborghininizle turlarken ara sokaklardan birinde bir o kadar gzel Maserati ile karlayorsunuz. O leziz drt tekere sahip olmak iin ne yapmanz gerekecek? Ne tr mcadelelere girmeniz, hangi yarlar kazanmanz, ne kadar para biriktirmeniz istenecek? Aslnda hi. Sadece yanna yaklan, o araba artk sizin. Most Wantedn engin, snrsz dnyas olan Fairhaven, herkese ak bir yer. Her mekna, her bir kuytuya, snaa ve 123 otomobilin tmne oyuna balar balamaz eriebiliyorsunuz. Tek yapmanz gereken gezintiye kp bunlar kefetmek. Tm bunlar kulaa fazla kolay gibi gelebilir; fakat buradaki asl zorluk (Criterion oyun stdyosunun Need for Speed serisine

NEML BLGLER
Fiyat: 110 TL Gelitirici: Criterion Games Yaync: EA oklu oyuncu: 12 oyuncuya kadar DRM: EA Origin Web: www. needforspeed. com Sistem: 2 GHz ift ekirdekli CPU, 2 GB RAM, 512 MB DX10 GPU

kazandrd bir nceki halka olan Hot Pursuitte olduu gibi) arkadalarnzn rekorlarn krmaya alarak liderlik sralamasnda st basamaklara trmanmak ve ou kiinin yaad evden bile daha pahal bir Alman spor arabasnn sahibi gibi nispet yapmak. Fairhavenda yaptnz neredeyse her ey arkadalarnzn veya dier oyuncularn yaptklaryla kyaslanyor. Bunlar arasnda, ne kadar yksee utuunuzdan ne kadar hzl utuunuza kadar pek ok kyaslama bulunuyor. Tm kyaslamalar, gizli ve mcadeleci alt benliinizi ortaya karmak zere tasarlanm, Criterionn ikinci nesil sosyal a Autolog 2.0 sayesinde annda gncelleniyor. Maalesef Hot Pursuitin ekirdek gelerinden biri olan mavi-beyaz Gallardo ile polis rol stlenerek
www.pcnet.com.tr

kanun insan olma zellii Most Wanteda tanmam. Daha ziyade, yeni NFS ile serinin kklerine dnlm; tek nemli olan polisten kamak ve o esnada k grnmek. inizdeki trafik canavar ortaya her ktnda bir kovalamacayla ba baa kalabilirsiniz. Kamanz ne kadar uzun srerse ve ne kadar lmcl olursa o kadar yksek puan kazanyorsunuz. Belki patlattnz EMPlere ve yola dktnz lastik ivilerine elveda diyeceksiniz ama Most Wantedla otomobilinizi nitrojen atelemesinden tekrar ien lastiklere kadar batan aa yeniden yaplandrabileceksiniz. Arabanz glendirmek iin haritanzdan bulabileceiniz, o araca zel etkinliklere katlmanz yeterli. Polisleri atlatana veya yakalanana kadar kovalamacalarn stresi adm adm trmanyor ve heyecan tavan

104 Ocak 2013

Need for Speed: Most Wanted Oyun

Her arabann ayr ayr ykseltilmesi gerekiyor. iftleme mevsiminde arabalar stnlk kurmak iin saatlerce savayor.

Etkinliklerin yeniden balamas son derece abuk gerekleiyor.

Easydrive, bir sonraki greve GPSle gitmenizi salyor.

Oyunda hem gndz ve gece dngleri

ETKINLIKLERIN YENIDEN BALAMASI SON DERECE ABUK GEREKLEIYOR.

hem de hava deiiklikleri yaanyor.

yapyor. Polisleri atlatmakta zorlanyorsanz, haritanzda ngiliz anahtar sembolyle gsterilen benzin istasyonlarna urayarak annda renginizi deitirip yolunuza devam edebilirsiniz. Bu istasyonlar zellikle kovalamacann zirveye kt anda devreye giren ve puanlarnz daha kolay alan SWAT tarz aralardan kurtulmak iin olduka faydal. stasyonlardan getiinizde aracnzn tm hasarlar da annda tamir ediliyor. Oyunda speed point (hz puan) olarak adlandrlan bu puanlar deneyim (veya ksaca XP) puanlarna benzetebilirsiniz. Bu puanlarla kademe atlatyor ve yeni yarlara katlyorsunuz. Most Wantedda

hepsini sr, her yere git mantnn dibi grnm olabilir fakat ok oyunculu ekimeler ve lider sralamalar, oyun zevkini krkleyen dier temel unsurlar olarak tatmin edici olabiliyor. Her biri zene bezene yaratlm 123 ara barndran Need for Speed: Most Wanted, daha ok kovalamaca fanatiklerinden ziyade otomobil fetiistlerine hitap ediyor diyebiliriz. Bu noktada gze arpan en byk eksii kokpit kamerasnn yokluu oluturuyor. Arabalarn sr tarzlar Shift gibi bir simlasyon oyunuyla Hot Pursuitin arcade aksiyonu arasnda bir yerde. Her zevke uygun otomobil eitleri ve harika sahnelere ev sahiplii
www.pcnet.com.tr

yapan gz alc byk bir oyun dnyasyla Most Wanted, ierik zengini en byk Need for Speed oyunu unvann kolay bir ekilde kazanyor. Ayrca serinin en sosyal halkas olma zelliini de tayan oyun, temel ekim noktasna geri dnyor: Ar pahal arabalarla ar hz yapmak! n

puan
Hot Pursuitten daha yumuak, daha akc bir sr keyfi ile hznz ve fkenizi gsterebileceiniz otomobiller bir arada.

Ocak 2013 105

Oyun XCOM: Enemy Unknown

Silahlar, silahlar, silahlar...

XCOM: Enemy Unknown

Gerek bir klasik yeniden can buluyor.

lk XCOM UFO oyunu tam bir klasikti. Ne yazk ki bugn kullandmz aralar hissiyattan ok grsellie dayanyor. Eskimeyen bir klasii oyun canavar PCnizde altrabilmenin verdii doyum gzel olsa da bir yannz srekli dk znrlkten, kutu kutu grafiklerden ikyet edebiliyor. Pek ok oyuncu bu yzden eski oyunlar yeni bilgisayarlarda, gncellenmi grafiklerle oynayabilmek iin kod yazp duruyor. Bu tr giriimlerin ou istenen baary elde edemiyor. Sonra birden bire 2K Marin, XCOMu yeniden canlandracan aklad... ama FPS olarak! Bu aklama pek ok oyuncuyu yerinden zplatt. Herkes oyunun neden aslna uygun olarak bir sra tabanl strateji yaplmadn sorgulamaya balad. Derken oyunun piyasaya k tarihi ertelendi.

NEML BLGLER
Fiyat: 150 TL Gelitiren: Firaxis Yaync: 2K Games ok oyuncu: Evet, iki oyuncu DRM: Steam Web: www.xcom. com nerilen sistem: 2 GHz ift ekirdekli CPU, 4 GB RAM, NVIDIA 9000 / AMD HD 3000 veya st GPU

Yeniden yapm harikas

Sonunda karmzda Fraxisin abalarnn meyvesi duruyor. Akas muhteem de grnyor. Yani ksacas hl o ok sevdiiniz eski oyun. Zaten eer onu ok sevmiyorsanz hi oynamamsnz
106 Ocak 2013

demektir. Oyunda yeni kurulmu XCOM (eXtraterrestrial COMbat) gcnn komutansnz. XCOM, uluslararas bir kurulu; grevi, birdenbire ortaya kveren uzayl tehdidine kar Dnyay korumak. ncelikli greviniz birliklerinizi savaa hazrlayp, Dnya zerindeki tm uzayllarla arpmak. Oyunda adamlarnz indirme blgesine dizip nnze kan her uzayly ldrmek veya ele geirmek dnda da grevleriniz var. boyutlu izometrik haritada ok vakit harcayacanz doru ama ayn zamanda kararghnzda insanln kaderini ilgilendiren ok daha nemli kararlar almakla da uraacaksnz. XCOM uluslararas bir kurulu olduundan dolay dnya liderlerinin gvenini kazanmann bir yolunu bulmanz lazm. nemli bir blgedeki tehdidi grmezden gelirseniz dehet dzeyini arttrma ihtimalini gze alyorsunuz demektir. Eer dehet dzeyi belirli bir eii aarsa ilgili lkeler sizi desteklemekten vazgeip sorunu kendi imknlaryla zmeye karar verebilir. Oyunda kullanacanz yeni oyuncaklarn hepsinin bir
www.pcnet.com.tr

maliyeti var. Eer adamlarnz tehizatsz kalsn istemiyorsanz bulabildiiniz tm destei arkanza almanz lazm.

Muhteem oyuncaklar

XCOM sadece uzayllarn kafasn datmaktan ibaret bir oyun deil. Oyunun byk ksm yeni icatlarmz alanda test etmekle geiyor. lk anlardan balayarak bilim ekibinizin hangi alanlara eilecei ile ilgili kararlar vermeniz gerekiyor. Silah aratrmalar, uzayl otopsisi, sorgulama, zrh, cephane ve psiik gler ilgilenmeniz gereken alanlar. Oyunda en sevdiimiz eylerden birisi karargh ynetimi. Kararghmz pek ok farkl birimin bir araya gelmesinden oluuyor. Karargh ekran aslnda grsel men ilevi gryor. Kararghn kla blmne tklaynca tehizat, terfi, kiiselletirme ayarlarn yapabiliyorsunuz. XCOMda en ok sevdiimiz ey ekip yelerimizin kendileri oldu. Her ekip yesi oyuna basit bir silah ve basit bir tehizatla donatlm bir aylak olarak balyor ama ksa srede kendine zg bir karakter ve eitli zellikler

XCOM: Enemy Unknown Oyun

Uzayllar canl ele geirmek ciddi teknolojik gelimelerin yolunu aabilir.

Hey Vasquez, seni hi erkek zannettikleri oldu mu?

l ele geirmenin de faydalar var

Klasik XCOM Skyranger tm ihtiamyla karnzda.

kazanyorlar. lk grevinden canl kmay baaran her aylak bir snfa dhil oluyor. Oyunda drt snf bulunuyor: saldr, ar, destek ve keskin nianc. Ayrca gerekli zellikleri tayan ekip yeleri psikokinetik gler de kazanyor. Ekip yeleri gelimeye devam ettike, snfna bal olarak daha fazla zellik seenei sunuluyor. Ne kadar geliirlerse gelisinler askerleriniz yine de olduka krlgan. Uzayl kt adamlarn silahndan kan ansl bir vuru deerli ekip yenizin sonu anlamna gelebilir. Her bir ekip yesi iin ayr ayr zellikler semek ve ynla seenek arasndan seim yaparak kiiselletirmek, bir sre sonra tek tek ok nemli hale gelmelerini salyor. Oyunda bu ekilde kayp vermek ve baarszla uramak her eyin sonu demek deil. Bu durumlardan ders karmanz gerekiyor. Ayrca bu oyunun hi affnn olmad anlamna da gelmiyor.

Yeni tehizat gelitirildiinde bir gei videosu izliyoruz.

Muhteem mi?

Oyunun temposu en gl zellii.

Adamlarnz, biliminiz, bilgi birikiminiz ve operasyon merkeziniz srekli olarak sizin tercihleriniz dorultusunda geliiyor. Kendinizi bir banza her eye komuta eder gibi de hissetmiyorsunuz, ara sahneler ve seslendirme oyuna bir hikye tad veriyor. Siz de kendinizi macerann paras gibi hissediyorsunuz. Ama maalesef yeni XCOM mkemmel deil. Oyun motoru, farkl yksekliklerde bulunan askerler sz konusu olduunda sorun karabiliyor. Nedense her asker, milliyeti ne olursa olsun Amerikan aksanyla konuuyor. Oyunun ortalarna doru bir yerlerde askerleriniz neredeyse her dmanla ba edebilecek kadar gl olduklar bir seviyeye ulayorlar ama buna ramen ufak bir uzayl kargo gemisinin temizlii gibi basit bir grevin ileden kard anlar olabiliyor. Neyse ki bu durum ok ksa sryor ve oyun tekrar zorlayc bir hl alyor. XCOMun ok oyunculu ksm sanki tek oyunculu ksmna ilitirilmi hissi veriyor. Oynanabilecek sadece be harita bulunuyor. Oyunun ok oyunculu
www.pcnet.com.tr

modu o kadar sorunlu ki baz anlarda rakibiniz sizden tamamen farkl eylere tank olabiliyor. Bu yzden, neden takmnzn yarsnn birdenbire kan glnn iinde yere yldn anlamamak gibi insan ileden kartan eyler olabiliyor. ok yazk olmu nk XCOM ayn zamanda ok heyecan verici bir ok oyunculu arpma oyunu olabilirmi. ok az oyun iin tekrar oynanabilir denebilir. Bu noktada XCOM ok iyi i kartyor. nsan o ge saatlerde yllar ncesini, eski tpl monitrlerin nnde gzmz ksp, yzmz radyasyona boulurken geirdiimiz gnleri hatrlyor ve bazen eski gnlere dnmenin mmkn olduunu fark ederek glmsyor.

puan
ada olmay baaran bir dilim nostalji Sra tabanl strateji trne yeniden can verebilir.

Ocak 2013 107

ALIVER REHBER

rn inceleme

SABT DSK

SSD

WD VELOCIRAPTOR 1 TB
SSDyi andracak kadar hzl ve performans sistemlerine uygun sabit disk
abit diskinizi deitirmeyi dnyorsanz byk olaslkla son nesil SSDlere gz atyor olmalsnz. Byle bir adm atmadan nce Western Digitalin yeni zel serisine gz atmanz neririz. Yksek kapasiteleri dk fiyata sunan sabit disklerin dk performansn unutturan yeni VelociRaptor serisi yaklak on yldr satta. SSDler kana kadar bu seriyi oyuncular ve i istasyonu hz isteyen video uzmanlar satn alyordu. SSDlerde olduu gibi performanslar ve fiyatlar yksek ama kapasiteleri dkt. SSDlerde fiyatlar dyor ama Taylanddaki sel felaketinden beri sabit diskler bir trl ucuzlamyor. Western Digital ise VelociRaptor serisini devam ettirmekte kararl. Son seenek olan 1 TB modelde de motor hz 5.400 veya 7.200 yerine 10.000 devir. Veriye eriim sresi ok daha dk ve aktarm hzlar daha yksek. Sknt yaratansa bu derece yksek hzda kararllk ve denge iin gereken st seviye

CORSAIR PERFORMANCE PRO

Marvelln yeni SSD kontrolcsnn gcn sonuna kadar kullanan baarl bir rnek
orsairin rn gamnda farkl tipten rnler var ve SSD tarafna baktmzda da deiik seriler grmekteyiz. Alt ayr SSD rn grubu sunan firma nbellekli seeneklerde Marvell ve SandForce kontrolcleri tercih ediyor. Rakiplerinin aksine en ok tercih edilen kontrolc yanna bir dier alternatif eklemi oluyor. Performance Pro serisinde iki ayr kapasite seenei var: 128 ve 256 GB modeller. st kapasitedeki modelle gelen sral okuma ve yazma deerleri daha yksek. Srasyla 515 ve 440 MB/sn sral hz deerleri ifade ediliyor. Bu st model iin istenen fiyat 1.001 TL. Her iki modelde de kontrolc olarak Marvell 88SS9174-BKK2 kullanlyor. Bu kontrolc ile hzl Toshiba Toggle NAND bellek ve byk boyutlu nbellek bir araya geliyor. Sonu olarak ilgi ekici yksek performans deerleri elde ediliyor. Bu tr bir NAND bellek trnn seilmi olmas ilgin nk genelde en pahal SSDlerde tercih edilmekte.

mhendislik ve malzeme kalitesi. 5 yl garanti ieren bu serinin uzun yllar sorunsuz kullanlabilecei ispatlanm durumda. Yeni modelde 1 TB kapasite iin ayr plaka bir araya getirilmi. Beklendii gibi arabirim SATA 6 Gbps ve nbellek 32 yerine 64 MB. Advanced Format biimlendirme geiiyle blok boyutu 512 bayt yerine 4 KB olmu. ok sayda ufak dosya kullanyorsanz disk alan bir miktar boa gitmi oluyor ama 1 TB iinde byk bir kayp deil. SSD ve yanna depolama iin 1 TB sabit disk almay dnyorsanz VelociRaptor tek bana daha ekici bir zm olabilir. Daha nceki modellerde olduu gibi gvde genilii 2,5 in ama evresinde yer alan zel soutucu da eklenince 3,5 in yuvaya taklyor. Normal sabit diskler ve Seagate Momentus XT gibi melez modellerden daha iyi performans sunmay baaryor. Bu modelden iki tane alp 2 TB kapasiteli RAID 0 dizisi kurmak cazip geliyor. Elde edilen performans baz durumlarda SSDlerden bile iyi olabilir.

Corsairin aklamasna gre 128 GB modelde sral okuma hz 500 MB/sn ve yazma hz 340 MB/sn. ATTO ile yaptmz testlerde elde edilen deerler srasyla 530 ve 309 MB/sn, yani hayli yakn. Marvell kontrolcnn SandForce karsndaki avantaj, sktrlm veya sktrlmam veri arasnda fark gzetmemesi. SandForce kontrolclerde video ve mzik gibi sktrlamaz dosyalarda sknt yayor. AS SSD testiyle elde ettiimiz 492 MB/sn okuma ve 332 MB/sn yazma hzlar bu durumu teyit ediyor. Yazma hz rakip olduu SandForce kontrolcl modellerin iki katna kadar kabiliyor. Windows 7 ieren bilgisayarn alma sresi 31 saniye idi. Bu alanda en hzl sonucu Patriot Pyro SE 120 GB vermiti. 128 GB kapasite iin sekiz tane 16 GB Toshiba 34 nm MLC NAND kullanlm. Nanya 1333 MHz nbellekse 512 MB boyutlu. Windowsta elde edilen kapasite 119 GB. TRIM ve arka planda temizleme destei var.

Bilgi
WD VELOCIRAPTOR 1 TB Fiyat: 893 TL Web: www.wdc.com Datc: www.asbis.com.tr www. index.com.tr www.logosoft.com.tr ne kanlar: Dk eriim sresi, byk boyutlu dosyalarda 200 MB/snyi aan aktarm hz, yksek kapasite

Bilgi
puan
CORSAIR PERFORMANCE PRO 128 GB Fiyat: 500 TL Web: www.corsair.com Datc: www.dijitaltrend.com www.vektron.com.tr ne kanlar: Sktrlm ve sktrlmam dosyalarda fark gstermeyen yksek performans, 34 nm Toggle NAND MLC yongalar

puan

zellikler Performans Fiyat

zellikler Performans Fiyat

108 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER rn inceleme

SES KARTI

CREATIVE SOUND BLASTER RECON3D PCIE

reativein son yllarda rettii ses kartlarnn byk ksmnda X-Fi logosunu grmeye altk. Recon3D PCIe modeliyle gemie perde ekiliyor; yeni bir ilemci, marka ve yazlm seti kullanma giriyor. Merkezde yer alan Recon3D ses ilemcisini daha nceden USB ses kartlarnda ve baz anakartlarda grmtk ama kart zerinde karmza kmamt. Creativein aklamasna gre ilemci iinde drt ekirdekli dijital sinyal ilemcisi (DSP) ve yksek kaliteli dntrc bulunuyor. X-Fi setiyle balam olan Crystaliser gibi teknolojiler hl destekleniyor. 7.1 kanal ses k ve deitirilebilir herhangi bir para yok. Creative Recon3D serisinde izlenen yol, gerekli dzenlemeleri DSP ile gerekletirmek. nceki nesil baarl Xi-Fi Titanium ya da Asus Xonar DX gibi ses kartlarndan daha pahal olduu ortada. Bu sebepten tr oyun ve mzik performans baarl olan

KASA

CORSAIR VENGEANCE C70

Tasarm ve zellik sz konusu olduunda basitlie ncelik verenlerin ilgisini ekebilir
anabilirlik asndan baz kolaylklar ierecek biimde tasarlanm bir oyuncu kasas olan Vengeance C70 ile Corsair rn gamna yeni bir seri eklemi oluyor. Yeni seride modern an gerektirdii kasa zellikleri standart olarak sunuluyor. Buna iaret eden ilk nokta, n panelde yer alan ift USB 3.0 portu. ksmda yer alan sabit disk beiklerinden bir ksm dar karlabiliyor. Uzun ekran kart kullananlar st hazneyi karp tane sabit diskle yetinebilir. Kasann esneklik gsterdii bir dier nokta su soutma sistemi destei. Gerektiinde radyatr yerletirilebiliyor. Kablo dzenleme iin plastik kapl zel delikler ve metal balant noktalar sunuluyor. Kasa iindeki karmaay engelleme konusunda sknt yok. Askeri tasarm ne karan ve CoD ile Battlefield oyunlarn anmsatan yapya baklrsa hedeflenen kitle oyuncular. Sade grnml bir kasa olmasna ramen reset

Creativein X-Fi serisini geride braktn gsteren yeni nesil bir ses kart

bu iki karttan daha iyi olmasn bekliyoruz. Kulaklk iin amfi eklenmi olmas nemli bir gelime. zel kulaklk kn kullananlar yksek sesle mzik dinleyebiliyor. Oyun asndan bu modelle daha ucuz olan Asus Xonar DG arasndaki fark hissetmek pek mmkn deil. Ses kalitesi anlamnda Hi-Fi dknlerini tatmin edemeyen Recon3D PCIe, X-Fi Titanium HD gibi nceki modellerle kyaslanacak dzeyde deil. Mzik ve oyunlarda hissedilen metalik ses dikkatimizi ekti. Seste yumuaklk arayanlar iin ideal diyemeyiz. Scout modunda uzaktaki dmanlarn seslerinin glenecei ifade ediliyor. Profesyonel oyun turnuvalarnda fark yaratabilecek bir zellik ama denemeler srasnda bir fark hissedemedik. Ses yongas yeni olsa da ses kalitesi asndan heyecan veren bir durum bulunmuyor. Kesinlikle kt bir ses kart deil ama bu fiyata ve yeni yongadan tr daha iyisini beklerdik.

dmesinin stndeki koruyucu ksm ilgi ekiyor. Reset ilemi srasnda kendinizi uzaya roket gnderiyormu gibi hissedebilirsiniz. Siyah dnda asker yeili renk seenei de mevcut. Kasann yan taraflarndaki kapaklar tutan st yaylar farkl bir grnm oluturuyor. Bu ksmlar kullanmak son derece kolay. C70 modelinde kurulum iin ek alet gerekmiyor. Mid-tower snfnda yer alsa da kasa iindeki alan hayli geni. fan ieren soutma sistemi yeterli kapasitede. Bunu az bulanlar yedi taneye kadar fan ekleyebilir. n panelde eSATA balants yok. Zaten USB 3.0dan sonra eSATA arka plana itildi. st seviye oyuncular hedef alnd iin fiyat seviyesi olmas gerekenden daha yksek kalyor. Corsair genelde kaliteli kasalara imza atyor ve C70 ile de durum deimiyor. Sadece sol kapaktaki akrilik pencere olmas gerekenden daha hassas duruyor. Kasada sra d bir yenilik yok ama askeri tasarm ho ve kablo dzenleme sistemi kullanl.

Bilgi
CREATIVE SOUND BLASTER RECON3D PCIE Fiyat: 237 TL Web: tr.creative.com Datc: www.multimedya.com ne kanlar: Yeni nesil PCIe balant, hzl kurulum, yeni nesil yazlm seti, oyunlarda Scout modu

Bilgi
puan
CORSAIR VENGEANCE C70 Fiyat: 336 TL Web: www.corsair.com Datc: www.dijitaltrend.com www.vektron.com.tr ne kanlar: Askeri tasarm, USB 3.0 balantlar, baarl kablo dzenleme sistemi, karlabilir disk beii

puan

zellikler Performans Fiyat

zellikler Performans Fiyat

Ocak 2013 109

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER

rn inceleme

EDTRN SEM

EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013

2013

2013

SES KARTI

ANAKART

ASUS ROG XONAR PHOEBUS

Mkemmel ses kalitesiyle piyasada bulabileceiniz en iyi ses kartlarndan biri
iyata bakar bakmaz anlayabileceiniz gibi, Asus Republic of Gamers Xonar Phoebus ses kart st segmente hitap ediyor. Aslnda teknik zelliklere bakldnda abartl biimde yksek detaylar seildii grlyor. Daha da ilginci, ekran kartlarnda olduu gibi alabilmek iin 6 ineli ek g giriine gerek duyuyor. Metal EMI dalga kalkan sayesinde ieride yer alan paralar kasa ii etkilerden korunuyor. Ses kontrol iin kullanlan zel masast eklentisi sayesinde kulaklk k ve mikrofon giriine erimek kolaylayor. Daha da iyisi, bu balant noktalarnda renkli LEDler var. Bylece hangisi kulaklk hangisi mikrofon kolayca anlayabiliyorsunuz. Elbette Phoebus sadece grnm zerine kurulu deil. Dhili kulaklk amfisi ieren ses kartnn 6 mm kalnlnda profesyonel tip balant filerini desteklememesi ilgin. Denemeler srasnda kulaklarmza inanamadk dersek yeridir. Farkl trden arklar tekrar tekrar

GIGABYTE H77M-D3H
Basit ihtiyalar olanlara bte odakl, H77 yonga setli bir anakart
ntelin zellik bakmndan tm beklentileri karlayan Z77 yonga setini yakndan tanyoruz. GIGABYTE H77M-D3H modeli, H77 yonga setini ieren yeni anakartlardan biri. Z77 yonga setine kyasla daha uygun olan fiyattan tr st seviye zelliklerin bir ksm H77 ile gelmiyor. Ev sinemas sistemi kuracaklarn arad temel multimedya zellikleriyse eksik edilmiyor. GIGABYTE H77M-D3H modeliyle ilgili konumak gerekirse bte sorunu olan sinema dknleri iin hazrlanm diyebiliriz. Full ATX yerine Micro ATX format tercih edilmi. Maliyeti drmek iin anakart genelinde baz kstlamalar uygulanm. Piyasadaki H67 yonga setli anakartlarn byk ksm BIOS gncellemesiyle son nesil Ivy Bridge ilemcileri altrabiliyor. Bylece son nesil H77ye gei zorunlu olmaktan kyor. GIGABYTE H77M-D3H ile sadece en temel balantlar sunuluyor. 6.1 kanal ses knn bile sunulmuyor olmas film merakllarn bu modelden

dinleyerek emin olmaya altk ve rahatlkla ifade edebileceimiz zere piyasada bulabileceiniz en iyi ses kartlarndan biri nk asl nemli olan ses kalitesi konusunda en iyi sonular veriyor. Baz kullanclar ilgin biimde src uyumsuzluklarndan ve oyunlarda yaanan kararszlktan ikyet ediyor. Az sayda kullanc, kontrol panelinde eksik olan ayarlardan ve mzik dinlerken ses bozulmasndan ikyeti ama biz byle bir durumla karlamadk. Kaliteli bir kulaklkla elde edilen sonular inanlmaz. Ayn arklar dinlerken daha nce fark etmediiniz baz seslerle karlap arabilirsiniz. Oyunlarda elde edilen ses kalitesi kusursuz ama daha da iyisi evresel ses efektleri en iyi biimde kullancya ulayor. Phoebus pahal olsa da eksisi yok ve yksek kalite ucuza gelmiyor. Bte sorunu olanlar Asus Xonar Essence STX modeline gz atabilir. Fiyat farkyla iyi bir kulaklk almak mmkn olabilir.

soutabilir. Dier adan bakarsak DisplayPort balants yeni ama ou ev sinemas sistemi iin gereksiz ve masraf yapmaya demeyebilir. Ek analog ses klar ve dijital ses k iin de benzer durum geerli denebilir. ou durumda kullanclar sadece HDMI kn kullanyor ve bu yolla ses ve grnt aktaryor. H77 yonga setli dier anakartlarda olduu gibi grsellik n plana kmak zorunda deil. Overclock destei yok ve AMD CrossFireX dnda oklu GPU modu desteklenmiyor. Intelin H77de baz zellikleri kestiini sylemitik, GIGABYTE da ek kontrolcye yer vererek maliyeti artrmam ve fazlasn sunmak istememi. yi bir oyun veya performans sistemi kurmak iin zayf kalan olmayan bu modeli dk bteli bir ev sinemas sistemi iin kullanabilirsiniz. lemcinizi, belleinizi ve sabit diskinizi ekleyip hemen kullanmaya balayn. Standart frekans deerlerinde elde edilen performans tam da beklediimiz dzeyde.

Bilgi
ASUS ROG XONAR PHOEBUS Fiyat: 521 TL Web: www.asus.com.tr Datc: www.bogazici.com.tr, www. cizgi.com.tr, www.mersasistem.com.tr ne kanlar: Mkemmel ses kalitesi, evresel efektler, zel masast kontrolcs, PCIe arabirimi

Bilgi
puan
GIGABYTE H77M-D3H Fiyat: 206 TL Web: www.gigabyte.com Datc: www.arena.com.tr www.endeksbilisim.com.tr ne kanlar: Ivy Bridge ilemci destei, ift kanal bellek kullanm, ift yuva ile CrossFireX olana, ferah ilemci yuvas

puan

zellikler Performans Fiyat

zellikler Performans Fiyat

110 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER rn inceleme

EDTRN SEM

EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013

2013

2013

ANAKART

KULAKLIK

ASROCK H77 PRO4/MVP SENNHEISER 323D 3D G4ME

Dk fiyatna ramen ie yarar zelliklerle dolu bir H77 seenei
simleri tandk olan byk anakart reticileri Intel H77 yonga setli anakartlarn sata sunarken ASRocktan farkl bir grnme sahip H77 Pro4/MVP modeli geldi. Gemite ASRock denince akla uygun fiyatl ama sorunlu ve tasarm zayf anakartlar gelirdi. imdilerde ASRock farkl bir yol izliyor ve fiyatlar ykseltmeden ok daha baarl anakartlar sunmay baaryor. Bu tanma en iyi rneklerden biri ASRock H77 Pro4/MVP modeli. Asus P8H77-M Pro gibi olabilecek tm zellikleri ieriyor ama Micro ATX yerine ATX yaps sayesinde daha fazla genileme yuvas, yani esneklik sunuyor. stelik dk fiyat dikkatlerden kamyor. Aslna baklrsa incelediimiz dier H77 yonga setli anakart olan GIGABYTE H77M-D3H ile benzer fiyata sahip ama daha fazla zellik sunmakta. lk bakta Intel Ivy Bridge ilemciler iin uygun fiyatl ve ok zellikli bir anakart izlenimi veriyor. ATX yapsnda olsa da bask devre

Yksek ses kalitesi, pahal denebilecek bu kulakl kurtarmaya yeter mi?

iyasada Sennheiser imzal ok sayda baarl kulaklk var. rnek vermek gerekirse, biraz pahal olsa bile popler PC 360 modeline baylyoruz. Dier bir modelse ba ar geni olmayanlar iin ideal olan PC 330. Byle bir gemie sahip olan firmadan gelen yeni 323D modelinin ok da farkl sonu vermesini beklemiyorduk. nsan kulann duyabileceinden daha geni frekans aralna sahip olan ve 7.1 kanal evresel ses iddias olan bu modelin benzer fiyatl kulaklklardan daha iyi olduu fikri ortaya kyor, ancak nedense kt stndeki zellikler iyi olsa da beklentileri karlamyor. ilik kalitesi dk ve yar fiyata satlan PC 330dan daha ucuz olduu hissini veriyor. Ses kalitesi asndan bakmak gerekirse 7.1 kanal konumsal ses etkisi oyunlarda kendini belli ediyor. Dier benzer kulaklklarla kyaslandnda yaklaan dmann admlarn duymak ve yerini kestirmek daha kolay. Her ne ekilde

normalden daha ince. Bask devre ufalnca maliyet azalyor ama peki ya zellikler? ATX yapdan tr ift PCIe x16 ve tek PCIe x1 dnda tane de eski nesil PCI yuvas var. Daha pahal H77 anakartlardaki zelliklerin tm mevcut. lgin biimde eski nesil Soket 775 ilemcilerle uyumlu soutucular iin ek montaj delikleri alm. Son nesil anakartlarda performans farklar son derece dk. ASRock az farkla geri kalabilir ama fark hissedilmeyecek kadar kk. Grafiksel kullanc arabirimi ieren UEFI BIOSun kullanm kolay ve ek bir kontrolc sayesinde daha fazla SATA 6 Gbps portu kullanclara sunuluyor. H77 yonga setli dier anakartlarda olduu gibi overclock desteklenmiyor, yani ilemci arpanna eriim izni yok. Sunulan grnt klar DVI, D-Sub ve HDMI iken 5.1 kanal ses k analog ve dijital balantlar sunuyor. Lucidin gelitirdii Virtu MVP teknolojisinden faydalanmak iin harici ekran kart kullanmak art.

olursa olsun dmanlar yakalama baarnz artrmak istiyorsanz yardmnza yetiebilir. PC 323Dden gelen ses bas veya baka bir kanal arlkl deil, tamamen dz bir ses k elde ediliyor. En temiz sesi elde etme anlamnda doru yolda demeliyiz. Aslnda kulakln malzeme ve iilik kalitesini grdkten sonra ses kalitesinin ok iyi olmasn beklemiyorduk ama beklenenden ok daha iyi kt. Sa kulak ksmnda yer alan ses kontrol ok gevek tasarlanm. Kulakl sert kullananlar bir sre sonra zlebilirler. Kulaklk ksm iin de Sennheiserin yksek ses standartlar salanm diyebiliriz. Mikrofon ubuu yukar kalknca duyulan tklama sesiyle mikrofon devre d kalyor. Kt bir kulaklk deil ama baarl ses kalitesiyle rtmeyen malzeme ve iilik kalitesi can skyor. Creative Sound Blaster Tactic 3D ile iyi bir ikili olabilir. Btesi daha geni olanlar PC 360 modelini alarak daha iyi sonular elde edebilir.

Bilgi
ASROCK H77 PRO4/MVP Fiyat: 204 TL Web: www.asrock.com Datc: www.cizgi.com.tr www.datastar.com.tr ne kanlar: Full ATX gvde; PCIe x16, x1 ve PCI yuvalar; alt SATA portu; UEFI BIOS; CrossFireX ve Virtu MVP destei

Bilgi
puan
SENNHEISER 323D 3D G4ME Fiyat: 290 TL Web: www.sennheiser.com.tr Datc: www.metan.com ne kanlar: Katlanr mikrofon, yksek ses kalitesi, baarl 7.1 kanal evresel ses efektleri, geni frekans aral

puan

zellikler Performans Fiyat

zellikler Performans Fiyat

Ocak 2013 111

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER

rn inceleme

EDTRN SEM

EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013

2013

2013

LEMC

LEMC

AMD FX-6300
5 GHz hzna kabilen alt Piledriver ekirdei az sulandryor
MD ksa sre nce Bulldozer ilemci teknolojisini Piledriver kod adl modellerle gncelledi. lk aamada test edilen model kanlmaz biimde st seviye sekiz ekirdekli FX-8350 idi. Baarl sonular veren bu model, yakn fiyatl Intel Core i5-3570Knin stn baarsndan tr rakibi karsnda fazla direnemiyor. Daha ucuz olan alt ekirdekli FX-6300 ise ilgin bir seenek olmay baaryor. Oyun sistemi kurmak isteyip maliyete nem verenler iin harika bir seenek. Daha nceden FX-6200 modeli benzer biimde uygun fiyat, ok ekirdek kullanmdaki performans ve overclock aralyla bizleri etkilemiti. Aslnda overclock ile Intel Core i5-3570K performansna yaklamak olas. lemci ve anakarta daha dk masraf yapan bir kullanc, ekran kartna daha fazla para ayrabilir. Zaten oyun anlamnda fark getiren CPU deil, GPU performans. Sekiz ekirdekli modellerde olduu

INTEL CORE I7-3970X

Alt ekirdekli, bugn satn alabileceiniz en hzl masast ilemcisi
n iyinin de iyisi yeni alt ekirdekli Core i73970X sata sunuldu. Ciddi anlamda deerlendirme yapmak gerekirse bu ifade sonuna kadar doru. Yaklak bir sene nce tantlm olan alt ekirdekli Intel Core i7-3960X dnyadaki en hzl masast ilemcisi olmutu. O zamandan bu yana baka bir ilemci yanna yaklaamad. AMDnin bu st seviye rnlere kar sunaca bir alternatif yok. Bu sebepten tr performans seviyesini ykseltme grevini gerekletirebilecek tek isim Inteldi. Beklenen an geldi ama bir kez daha istediimiz gibi bir rn gremiyoruz nk 3960X ile gelen standart frekans 3,3ten 3,5 GHze ve Turbo hz 3,9 GHzten 4 GHze kt ama baka bir zellik deimedi. nbellek miktar artmad, baka bir yenilik sunulmad. Tahmin edilebilecei gibi Intelin masastnde alt ekirdek tesine geme niyeti yok. Daha nceki 3960X ilemcide olduu gibi temelde Sandy Bridge E mimarisi var, yani gibi alt ekirdekli bu modeldeki temel sknt, ekirdek bana saf performansn dk kalmas. Piledriver geiiyle gerekleen deiiklikler var ama performans art yksek deil. yiletirmeler ieren bu gncellemeden sonra gelecek Steamroller ile ciddi iyileme bekleniyor. FX-6300 modeli, daha nceki Bulldozer srmlerine kyasla daha dk frekans sunuyor. 95 Watt deerine inmi olan daha dk TDP iin 3,5 GHz deeri seilmi olabilir. Daha dk frekansa ramen FX-6200den daha iyi sonular veriyor. Dier yandan overclock baars da iyilemi grnyor. Basit dzenlemelerle kolayca 5 GHz deerine klabiliyor ve kararllk sorunu yaanmadan benchmark bitirilebiliyor. Buna ramen ar snma sorunu da yok. Elbette iyi bir ilemci soutucusu kullanmadan overclock yapmanz nermiyoruz. Black Edition yapsndan tr arpan kilidi yok ve overclock iin pahal anakartlar art deil.

aslnda sekiz ekirdek mevcut ama ikisi kapal durumda satlyor. Sekiz ekirdei birden kullanmak isteyenler sunucu ve i istasyonlarna zel Xeon ilemcilere ynelmek zorunda. Intele gre alt ekirdek ve sunulan frekansla masast kullanclar en iyi sonuca ulamaktalar. Termal alma aral belli olduu iin daha fazla ekirdek etkinleince frekans drmek gerekiyor. nceden 3,2 GHz sekiz ekirdekli Xeon alnabiliyordu, yani aradaki hz fark sadece 100 MHz idi. imdi fark daha byk ama ciddi bir deiim diyemeyiz. Bunun yerine 3,5 GHz hznda alan sekiz ekirdek grmek isterdik. Aksi hlde ok edici derecede yksek olan fiyat kabul etmek zorlayor. AMDnin yaklaamayaca derecede yksek performans sizi bekliyor. Can skan noktaysa yksek fiyat ve buna ramen kapal kalan ift ekirdek. Testlere gre 3960Xe kyasla performans art hayli az. Overclock denemeleri srasnda 4,5 GHz deerini aamadk.

Bilgi
AMD FX-6300 Fiyat: 306 TL Web: www.amd.com.tr Datc: www.amd.com.tr ne kanlar: Video ileme ve modelleme gibi ilemlerde yksek performans, 5 GHze ulaan overclock baars

Bilgi
puan
INTEL CORE I7-3970X Fiyat: 2.236 TL Web: www.intel.com.tr Datc: www.intel.com.tr ne kanlar: Rakipsiz performans, drt kanal bellek destei, yksek nbellek, alt ekirdek ve HT ile 12 komut ileme

puan

zellikler Performans Fiyat

zellikler Performans Fiyat

112 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER rn inceleme

TRN EM

EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

013

2013

2013

KULAKLIK

DZST BLGSAYAR

TTEC MAKARON BLUETOOTH SONY VAIO SVT1312V1ES

Ayn anda iki telefonla eleme yapabilen akll Bluetooth kulaklk
areket hlinde olan kullanclar telefonla grmek istediklerinde Bluetooth kulaklk avantajndan yararlanmak istiyorlar ama baz durumlarda grnm veya konfordan tr fayda alamyorlar. Artk iyice yaygnlaan bu tr kulaklklardan biri, farkl tasarma sahip ttec Makaron Bluetooth modeli. lk olarak desteklenen standardn Bluetooth 2.1 Class 2 olduunu belirtelim. 10 metreye kadar kablosuz balant mmkn. Cihaza bu adn verilmesini salayansa makara esasl kablo saklama sistemi. zel klipsi ile yakaya taklabilen kulakl kullanmak istediinizde kulaklk ksmn ekip kablosunu dar almanz gerekiyor. Kabloyu geri sarmak iinse zel bir dme kullanlyor. nde yer alan ana tusa birden ok ilevi yerine getiriyor. Balant durumunu gsteren mavi LEDi olan bu tula eletirme, ar cevaplama, reddetme ve aramay sonlandrma gibi ilemler mmkn. Kulak iine giren tipteki kulakln kulanza daha iyi

Windows 8in de etkisiyle Ultrabook seenekleri artmaya devam ediyor

areket hlinde olan kullanclar telefonla grmek istediklerinde Bluetooth kulaklk avantajndan yararlanmak istiyorlar ama baz durumlarda grnm veya konfordan tr fayda alamyorlar. Artk iyice yaygnlaan bu tr kulaklklardan biri, farkl tasarma sahip ttec Makaron Bluetooth modeli. lk olarak desteklenen standardn Bluetooth 2.1 Class 2 olduunu belirtelim. 10 metreye kadar kablosuz balant mmkn. Cihaza bu adn verilmesini salayansa makara esasl kablo saklama sistemi. zel klipsi ile yakaya taklabilen kulakl kullanmak istediinizde kulaklk ksmn ekip kablosunu dar almanz gerekiyor. Kabloyu geri sarmak iinse zel bir dme kullanlyor. nde yer alan ana tusa birden ok ilevi yerine getiriyor. Balant durumunu gsteren mavi LEDi olan bu tula eletirme, ar cevaplama, reddetme ve aramay sonlandrma gibi ilemler mmkn. Kulak iine giren tipteki kulakln kulanza daha iyi uyum

uyum salamas iin farkl boy kulaklk ucu pakete dhil edilmi. Denemelerimize gre standart orta boy u ideal sonu veriyor ama kula farkl olanlar dierlerini deneyebilir. Kablosuz balant esas alnd iin cihazn iinde yer alan arjl bataryann belirli aralklarla arj edilmesi gerekiyor. Bu noktada imdada yetiense USB uca sahip olan arj kablosu oluyor. Bilgisayar olmayan ortamlarda arj iin yine kutudan kan AC/DC adaptr kullanlabilir. arj ilemi 1,5 - 2 saat sryor ve ardndan 240 saate kadar bekleme yapabiliyor. ok konuan biriyseniz 7 saatten sonra arj etmeniz gerekecek. Bir kez eleme yaptktan sonra bir daha ayn cihaz eklemek gerekmiyor. Bu ekilde yedi farkl cihaz hafzada saklanabiliyor. lgin olansa ayn anda iki telefonla eleme destei. ki cep telefonu tayanlar tek bir kulaklkla idare edebilecek. Boyutlar ufak ve tamas kolay olan kulaklk, destek veren telefonlarda sesli arama olana da sunuyor.

salamas iin farkl boy kulaklk ucu pakete dhil edilmi. Denemelerimize gre standart orta boy u ideal sonu veriyor ama kula farkl olanlar dierlerini deneyebilir. Kablosuz balant esas alnd iin cihazn iinde yer alan arjl bataryann belirli aralklarla arj edilmesi gerekiyor. Bu noktada imdada yetiense USB uca sahip olan arj kablosu oluyor. Bilgisayar olmayan ortamlarda arj iin yine kutudan kan AC/DC adaptr kullanlabilir. arj ilemi 1,5 - 2 saat sryor ve ardndan 240 saate kadar bekleme yapabiliyor. ok konuan biriyseniz 7 saatten sonra arj etmeniz gerekecek. Bir kez eleme yaptktan sonra bir daha ayn cihaz eklemek gerekmiyor. Bu ekilde yedi farkl cihaz hafzada saklanabiliyor. lgin olansa ayn anda iki telefonla eleme destei. ki cep telefonu tayanlar tek bir kulaklkla idare edebilecek. Boyutlar ufak ve tamas kolay olan kulaklk, destek veren telefonlarda sesli arama olana da sunuyor.

Bilgi
TTEC MAKARON BLUETOOTH Fiyat: 90 TL Web: www.ttec.com.tr Datc: www.tesan.com.tr ne kanlar: Makaral kablo sarma sistemi, farkl kulak ucu, kolay eleme ve hzl balant, yksek ses kalitesi

Bilgi
puan
SONY VAIO SVT1312V1ES Fiyat: 2.435 TL Web: www.sony.com.tr Datc: www.sony.com.tr ne kanlar: Baarl batarya sresi, 128 GB yksek performansl SSD, magnezyum-alminyum alam gvde

puan

zellikler Performans Fiyat

zellikler Performans Fiyat

Ocak 2013 113

www.pcnet.com.tr

ALIVER REHBER

rn inceleme

EDTRN SEM

EN Y FYAT
PERFORMANS

EN YKSEK
PERFORMANS

2013

2013

2013

DZST BLGSAYAR

AKILLI TELEFON

HP COMPAQ CQ58-255ST
Tanabilirlik ve performansta iddial olmasa da cazip fiyatyla dikkat ekiyor
er ne kadar Ultrabook snf yksek performansl ve ince, hafif rnler n plana kyor olsa da baz kullanclarn ncelii dk fiyat. Bu durum sz konusu olduunda dikkat eken bir zellik, uygun fiyatl dizst bilgisayarlarda karmza kan AMD APUlar. lemciyle grafik yongasn birletiren dk fiyatl AMD APUlarn fiyat/ performans oran hayli yksek. AMDnin E serisi mobil APUlarndan biri olan E1-1200de hz 1,4 GHz ve ift ekirdek var. 40 nm ile retilen Zacate mimarili APUnun nbellei ekirdek bana 512 KB ve grafik yongas 80 paralel ilemcili Radeon HD 7310. 500 MHz hznda alan grafik yongas da dhil olmak zere APUnun toplam g tketimi 18 Watt ile snrl. Geen yaz sata sunulmu olan APU dnda 2 GB DDR3 RAM ve 320 GB sabit disk yer alyor. Maliyete oynayan bir bilgisayar olsa da iletim sistemi Windows 8 64 bit. Bu nemli bir avantaj nk 64 bit ile 4 GB ve st bellee destek veriliyor.

HTC WINDOWS PHONE 8X

Firmann Beats Audio gibi fark yaratan zmlere odaklanmas art
icrosoftun Windows Phone iletim sistemi iOS ve Androide yetimek iin srekli gncellemeden geiyor. Daha nceki WP 7.5 srmne 7.8 gncellemesi sunulmaya baland ama bu eski nesil cihazlara WP 8 sunulamayacak nk yeni NT kod sistemi yznden uyum sorunu var, yani HTC Windows Phone 8X gibi bir telefon almadka WP 8 geii yaplamyor. u sralarda Microsoftun yakn i orta Nokiann sunduu Lumia 920 ile sk bir rekabete girmi olan HTC Windows Phone 8Xte boyutlar hemen hemen ayn ama ekran biraz daha ufak. 132,4 x 66,2 x 10,1 mm boyutlu ve 130 gram arlkl bu modelde ekran genilii 4,3 in ve znrlk 1280 x 720 piksel. Ne boyut ne de znrlk olarak gnmz artlarnn ok tesinde deil. eitli renk seenekleri olan cihazn S-LCD2 ekran Gorilla Glass 2 kapl. Ekran AMOLED olmasa da grntler ok net. HTC, bu modelde de Beats Audio ses iyiletirmelerini eksik etmiyor. Bol ark dinleyenler 16

Bilgisayarn ekran 15,6 in geniliinde ve znrlk 1366 x 768 piksel. LED aydnlatmal ekran HD 720p film izlemek ideal. Ev ve internet kullanm iin yeterli performans sunaca ortada. Her ne kadar APU iindeki grafik yongasnn ad Radeon HD 7310 olsa da son nesil yksek performansl seeneklerden biri deil. Oyunlarda detaylar ksarak tatmin edici sonular almak mmkn. 2,5 in genilikli sabit disk 5400 devir motor ieriyor ve balants SATA. leride elinize SSD geerse performans ciddi anlamda iyiletirme ansnz olabilir. Son nesil Ultrabook ve tabletlerin aksine DVD-RW srcs de var, yani yedekleme yapmak veya film izlemek sorun olmuyor. 100 Mbps Ethernet, 802.11n Wi-Fi ve ayrca Bluetooth destei olan bilgisayarda can skan bir eksiklik yok. SD/MMC destekli kart okuyucu, tane USB 2.0 portu, stereo hoparlr, D-Sub ve HDMI grnt klaryla fiyatn rahatlkla hak ediyor. Son olarak boyutlar 376 x 247 x 31,3 mm ve arl 2,45 kilogram.

GB dhili bellei az bulabilir. in kts, microSD kart yuvas yok; yani alan artrlamyor. Baka bir depolama seenei de sunulmuyor. ift ekirdekli 1,5 GHz ilemci gnmzde orta seviye hline geldi ve 1 GB RAM artk ancak yetiyor. Dier yandan WP 8 iin ilemci veya bellein ok fazla olmas art deil. Dier merak uyandran nokta kamera ve bu noktada 8 MP ekim yapabilen LED flal model beliriyor. n kameraysa 2,1 MP ve bu bile 1080p video kayd yapabiliyor. HSPA+ ile 3G destekleyen ve ift bant 802.11n ile kablosuz alara eriebilen telefondaki 1800 mAh batarya biraz daha iyi olabilirdi. HTCnin 2012 genelinde dte olduunu grdk. Firmann Android esasl modellerle tekrar ataa gemesi bekleniyor. WP 8 iinse 8X n planda kalyor. Cihazn dier zellikleriyse Bluetooth 3.1 + EDR ve GLONASS uyumlu A-GPS alcs. Genel anlamda ortalamann stnde duran bir seenek. WP 8 uyumlu uygulamalarn oalmas gerekiyor.

Bilgi
HP COMPAQ CQ58-255ST Fiyat: 1.060 TL Web: www.hp.com.tr Datc: www.hp.com.tr ne kanlar: Cazip fiyat, ift ekirdekli ilemci, 320 GB sabit disk ve DVD-RW src, HDMI grnt k

Bilgi
puan
HTC WINDOWS PHONE 8X Fiyat: 1.398 TL Web: www.htc.com Datc: www.kvk.com.tr ne kanlar: lgi ekici tasarm, yksek kalitede grnt sunan ekran, Beats Audio ses

puan

zellikler Performans Fiyat

zellikler Performans Fiyat

114 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

OCAK SAYISI BAYLERDE VE SPERMARKETLERDE

Dosya 10 k projesi

116 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

10 k projesi Dosya

10 PROJES LE PC PROJECTS
KII ATLATIN FOR WINTER
G
eceler uzad ve havada keskin bir souk var. Kapnz d dnyaya kapatp bilgisayarn amann tam zaman. Tabii sorun, e-postalarnz kontrol ettikten sonra ne yapacanz. Bilgisayarnz daha hzl ve daha verimli hle getirecek 10 tane ksa, basit ama ok deerli projeyi sizin iin bir araya getirdik. lk olarak PC bakm ve temizliiyle ilgili baz temel konulara gz atacaz. PCnizin daha hzl ve marifetli olmas iin bir miktar disk alan aacaz ve ona ekidzen vereceiz. Buna ilave olarak PCnizin belleini nasl ykselteceinizi size gstereceiz. Korkutucu ve uzmanlara braklacak bir i gibi gzkebilir ama sakn endielenmeyin. zellikle bir dizstne bellek eklemek sandnzdan ok daha basit bir i. stelik olduka da ucuz. Kendiniz yaptnz takdirde uygun bir terfi ilemi 100 TLden dk bir maliyetle tamamlanabilir. Bir teknoloji maazasna gidip uzman kiilere yaptrrsanz muhtemelen bunun iki katn dersiniz. PCniz hzlandnda dijital fotoraflarnz dzenlemenin yeniliki yntemlerine bakacaz. Fazla detaya girmeden Fotoraf Galerisi adl bir yazlmla ilgileneceimizi syleyelim. Bu, Microsoftun cretsiz sunduu bir yazlm ve fotoraf koleksiyonunuzla inanlmaz iler yapmanz salyor. Mzie kar daha ilgiliyseniz, CD koleksiyonunuzu PCnize aktararak dolabnzda yer amann yolunu gstereceiz. almakta zorlandnz bir yn eski dijital mzik dosyas biriktirdiyseniz bunlar tm mzik alan cihazlarnzn ok sevecei bir dosya biimine dntrmenin yoluna da deineceiz. Klavuzumuzu takip ederek bilgisayarnzla yapabileceiniz harika eyleri kefetme vakti geldi.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 117

Dosya 10 k projesi

DZSTNZN BELLEN YKSELTN

PCnizin yavaladn hissediyorsanz, onu hemen hzlandrmann en iyi yolu belleinizi artrmaktr.

ir zamanlar parldayan dizst bilgisayarnzn yavaladn m hissediyorsunuz? Sabit diskinizin ilem srekli yanp snmekte mi? Bunlar, byk ihtimalle bilgisayarnzn rastgele eriimli belleinin, yani RAMinin yetersiz olduunu gsterir. Sabit diskinizin sk sk yanyorsa bu, RAM eksiinizi gidermek iin sabit diskinizin daha fazla altna iarettir. Windows, belleine sdramad ama yine de zerinde almas gereken bilgileri depolamak iin sabit srcde bir miktar yer ayrr. Bu ileme takas dosyas oluturma denir, ancak bu mecburi ilem hem performans hem de sabit diskinizin mrn azaltr. Bellek durumunuzu [Ctrl]+[Alt]+[Del] tularna basarak test edebilirsiniz. Grev Yneticisine tklayn, Performans sein ve sonra da Bellek kullanm ile kullanm gemiini kontrol edin. Bu deerler tepeye yaknsa sorun var demektir.

KAIRMAYIN Belki de bellek terfisine ihtiyacnz yoktur. nce gereksiz programlar kaldrmay deneyin.

BELLEK RAPORU PCniz iin doru tipte bellei semek, terfiyi yapmaktan daha zordur.

Neyse ki bellek terfisi sanldndan daha kolay bir i. Biraz zorluk yaratan tek taraf PCniz iin doru tipte bellein seilmesi, ancak Crucialn kullanl online sistemi bizi yanl tahminlerde bulunmaktan kurtaryor. www.crucial.com/systemscanner adresine gidin. Ekrann st tarafndaki Download the scanner dmesinin hemen altndaki kutuyu iaretleyerek artlar kabul edin dmeye tklayarak arac indirin. ndirdiiniz dosyay altrdktan birka saniye sonra karnza alabileceiniz -ve hatta almanz gereken- bellek tipi ve miktarn gsteren bir rapor kacak. Computer memory balndaki

rnler bilgisayarnza uygun olanlardr. Tabii buradaki fiyatlar ve sat linkleri ABDde ait. O yzden zellikleri not alp Trkiyedeki maazalardan ayn rn veya farkl bir markann ayn zelliklere sahip

BELLE KONTROL EDN Bellek kullanmn renmek iin Windowsun dhili aralarn kullanabilirsiniz.

Adm adm Dizstnzdeki bellei deitirin

yldz tornavida bulun. Dizstnz ters evirin ve bellek kapann yerini bulun. Genelde bunun zerinde RAM simgesi bulunur. Kapan vidalarn dikkatlice sktkten sonra kapak alacaktr.
118 Ocak 2013

yuvasn bulun 1 Bellekbalamak iin nce kk bir Pojeye

gerekebilir. Trnaklarnz kullanarak ubuu iki tarafndan tutan kancalar dikkatlice an. Bunlar aldnda eski bellek kolayca ve zorlamaya gerek olmadan yerinden kacaktr.
www.pcnet.com.tr

2 Eskisini karn nce eski bellei karmanz

bellek yuvasndaki temas noktalaryla hizalayn. Modl hafif eik durumdayken konektrn zerine doru itin. Bu noktada bir tk sesi duyulmal ve ubuk yerine oturmal. Artk kapa yerine takabilirsiniz.

3 Yenisini takn zerindeki girintileri Bellek modlnn

10 k projesi Dosya

PCNZN TEMZLN YAPIN

Toz, PCnizin en byk dmanlarndan biridir. Kontrol edilmezse bilgisayarnzn kilitlenmesine veya veri kaybetmenize sebep olabilir.
oz, PCnizin en byk dmanlarndan biridir. Kontrol edilmezse bilgisayarnzn kilitlenmesine veya veri kaybetmenize sebep olabilir. PCniz uzun mddet ak kaldktan veya ok altktan sonra kilitleniyor mu? yleyse bilgisayarnzda ar snma sorunu olabilir. Ayrntya girmek gerekirse, ilemciniz fazla snyor ve doru faaliyet gstermekte zorlanyor olabilir. Sandnzdan daha az teknolojik bir sorunla kar karyasnz: toz. Bilgisayarnz iindeki nemli bileenleri soutmak iin hava emmek zorundadr ve havayla birlikte toz da kasa iine ekilir. Bunlardan en abuk snan ilemcidir ve bizim de spor yaptmzda olduu gibi, yapt ilemlerin yan rn olarak s ortaya karr. Bu basit kanun, bilgisayarnzn balca paralar iin de geerli. Bileenler altka snr ve bu bazen tehlikeli bir dzeye gelebilir. Bilgisayarnzdaki her ey gerektii ekilde alyorsa kasa iindeki fanlar PCnizin n tarafndan souk hava ekip arka tarafndan scak hava flyorlardr, ancak zaman iinde tozun birikmesi bu nemli soutma srecini rayndan karabilir. Sorunu zmek iin ihtiyacnz olanlar; kasay amak iin bir tornavida, yumuak bir fra ve fazla hevesliyseniz bir adet elektrik sprgesi. PCnin kasasn an. Arkadaki

TOZLU LM lemci fannz youn tozun altnda kalmsa dengesizlie sebep olabilir.

vidalar skerseniz makinenin zerindeki kapak kolayca kacaktr. Bu noktada hemen elektrik sprgesini altrp makineyi temizlemeye almayn. Yumuak bir fra kullanarak ana paralarn zerindeki tozlar temizlemek ve daha sonra kasann dibinden sprgeyle almak daha gvenlidir. Bu ekilde yaptnzda, herhangi bir hassas bileenin sprgenin iine kama riski azalr. Temizlik yaparken ilemcinizin soutucu fanna zellikle dikkat edin. Bunlarn bazlar ok karmak olup kanatlara ve pervanelere sahiptirler. Burada nemli olan, bunlarn herhangi birini krmadan, bileenden mmkn olduu kadar tozu temizlemenizdir; bazlar ok krlgan olabilir. Kanatlarn zerindeki toz, yataklarn iine kap fanlar ok grltl yapacandan bu zellikle nem arz ediyor. PCnizin iinde muhtemelen birka fan olacaktr. Hepsini dikkatli bir ekilde temizlemelisiniz. Bunu yapmanz sadece verimlerini artrmakla kalmaz, toz birikmesi bir fann dzgn dnmesini engelleyeceinden fanlarn mrleri de uzar. Son olarak, sakn g kaynann iini

lemciler, PCnizin almasn salayan saysal ilemleri inanlmaz hzlarda gerekletirirler ama snmaya da sebep olurlar. Hatta yongalarn daha az snarak almasn salamak, Intel ve AMD gibi silikon reticileri iin bunlarn daha hzl almasn salamaktan daha byk bir ba arsdr. lemcinizin rahat almas iin PC reticiniz muhtemelen kasa iine bir ilemci soutucusu yerletirmi olacaktr. Modern ilemci soutucular zarif ve hassas paralardan oluur ve birou s borularna sahiptir (uucu bir soutucu madde ieren bakr borular). Borular, ilemciye sk bir ekilde tutturulmu bir taban plakasnn iinden geip yukarya doru soutucunun kanat dzeneinin iinden dolarlar. lemci sndka s borularnn iindeki svy str ve bu da sy yukarya, yani ilemciden uzaa doru iter. Sv gaza dnr ve s borusundan yukar kp soutucunun kanatlar arasndan geer. Kanatlarn zerine serin hava salnr ve bunlarn byk ve yass yzeyinin zerinden geerken, var olan s uzaa itilir. Soutucu madde daha sonra yine sv hline dner ve s borularnn iinden aaya, scak taban plakasna iner. Burada yine snr ve bylece s aktarm dngs tekrarlanr.
TEMZ KALIN lemcinizin soutma fanna dikkat edin, tm kanat ve pullarn temizlemek iin yumuak bir fra kullann.

CPU soutucusu nas l al r?

kartrmaya almayn. Bunlar kapasitrlerle doludur ve bilgisayarnz uzun sre kapal kaldktan sonra bile akm ykldr. Sonular lmcl olabilir. Evet, iinde bir fan var ama siz yine de bunu kendi hline brakn.
SERN SERN Modern ilemci soutucular hayli kark aletlerdir. ou zaman sca ilemciden uzaa ekmek iin sv dolu borular ierirler.

SICAK EYLER Tozlu bir PC sadece irkin grnmekle kalmaz, sy datmakta zorlandka byk oranda dengesizlik de gsterebilir.

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 119

Dosya 10 k projesi

WINDOWSA EKDZEN VERN

Bilgisayarnz yavalyor mu? Hzn tekrar kazandrmak iin aadaki admlar takip edin.

eni bilgisayarnz ilk defa ap onun inanlmaz hzn hissettiiniz an hatrlyor musunuz? Peki ne kadar hzl aldn grdnzde yaadnz sevinci? Bu hisler artk uzak bir gemite mi kald? Ac gerek u ki, PCnizi ne kadar kullanrsanz o kadar yavalayacaktr. Kullanmnz arttka ve internet gezintileriniz geniledike Windowsa dosyalar dolar. Bunlarn bazlarn grmek kolaydr ama bazlar gizli kelere yerleir. Windowsu yeniden diriltmek iin bu gereksiz dosyalarn bazlarn temizlemeniz gerekir. Windowsu derinlemesine temizlemeden nce bir virs kontrol yapmakta

MD TARAYIN Antivirse para vermek art deil. Bitdefendern aracn hemen kullanabilirsiniz.

fayda var nk zararl yazlmlar kiisel bilgilerinizi yaymann yan sra PCnizin performansn gerekten etkileme kabiliyetine sahipler. Antivirs yazlmnz belki vardr,

Adm adm

Windowsu temizleyin

GVENDE KALIN PCnizde virs olabileceini dnyorsanz Internet Explorer gvenli modda balatn.

kaldrn. Balat > Denetim Masas > Programlar > Program Kaldra gidin. Sabit diskinizdeki programlarn bir listesini greceksiniz. Kullanmadnz bir programa ift tklayn ve silmek isteyip istemediiniz sorulduunda Eveti sein.

1 Gereksiz programlar kaldrn Son alt ayda kullanmadnz programlar

arndracaz. Balat > Bilgisayara tklayn ve C:ya sa tklayp zellikler > Disk Temizlemeyi sein. Karnza bir dizi onay kutusu gelecek. Bunlarn hepsini sein ve Dosyalar Sil dmesine tklayn.

2 Gereksiz dosyalar kaldrn imdi Windowsu gereksiz dosyalardan

hatta olmaldr da; ama kendi gvenlik programnzn bir eyi gz ard edip etmediinden emin olmak iin farkl bir arala sisteminizi taramanz akllca bir seim olacaktr. Temizlie balayabilmek iin Internet Explorer Ynetici olarak balatmanz gerekiyor. Bu, programa genelde olduundan daha fazla eriiminiz olmasn salar. Balat > Tm Programlar > Internet Explorera sa tklayp Ynetici olarak altr seeneini sein. Internet Explorer normal bir ekilde balayacaktr. Ardndan http://quickscan.bitdefender. com adresine gidin ve Scan now dmesine tklayn. Bir ey tespit edilirse bundan nasl kurtulacanz size anlatlacaktr. Virs meselesi hallolduuna gre artk Windowsun derinliklerine inip gereksiz eyleri temizleyebiliriz.

eyleri ararken yavalama yaayabilirsiniz. Balata tklayn ve Arama kutusuna disk birletirme yazdktan sonra Disk Birletirmeyi sein. Windows, diskinizdeki dosyalar birletirecek ve bu da bilgisayarnzn hzlanmasn salayacaktr.
120 Ocak 2013

3 Sabit diskinizi dzenleyin ve baz Sabit diskler olduka dank olabilir

temizlik uygulamas CCleaner indirebilirsiniz. www.piriform.com/ccleaner adresinden indirip ykleyin ve nce Analiz, ardndan Temizlie Bala dmesine tklayn. Biraz zaman alabilir ama sonucunda daha hzl bir PCniz olacaktr.
www.pcnet.com.tr

4 Ciddilein Eer mkemmeliyeti bir kiilikseniz derin

A HIZI Balantlarnz kontrol edin. Zayf sinyal dk hza neden olabilir.

10 k projesi Dosya

EV AINIZDAN EN YKSEK VERM ALIN

Routernz size evde kablosuz internet eriimi salamaktan ok daha fazlasn verebilir.

outernz, hani u internet salaycnzn verdii ve modem grevi de gren yanp snen kl kutu, son derece gl bir cihazdr. Siz onu muhtemelen evinize kablosuz internet eriimini yaymak iin kullanyorsunuz ama bu cihaz ok daha fazlasn yapabilir. Aslnda bu makine bir arada bir cihazdr. Yani bir modem, kablosuz yayn istasyonu ve ynlendirici (router) ilevini grr. Modem kelimesi modlatrdemodlatrn ksaltmasdr ve sinyalleri, telefon kablolarndan aktarlacak ekle dntrr. Router ise a zerindeki trafiin akn ynetir. Peki, bununla baka ne yaplabilir? Evdeki btn PCler arasnda dosya paylamaya ne dersiniz? Bunu kurduunuzda bir daha asla USB bellek arayp bilgisayarlar arasnda dosya tayarak evde kouturmanz gerekmeyecek.

SE VE SIRALA ster birka dosyay isterseniz de bilgisayardaki her eyi paylaabilirsiniz. Bu rnekte olduka cmert davranyoruz.

Her eyi paylan

Lks hayat

lk adm, paylam emberinizin iinde olmasn istediiniz tm bilgisayarlarn ev anza bal olduundan emin olmak. Eer kablosuz aa ballarsa bu adm otomatik olarak tamamlanacaktr. Ekrann sa alt kesindeki a simgesine (Wi-Fi sinyalinin gcn gsterir.) tklayn ve sonra da A ve Paylam Merkezini aa tklayn. Bir sonraki ekranda, sol alt kede Ev Grubu seeneini greceksiniz. Adndan da anlalaca gibi, bir Ev Grubu, evinizde birbirine balamak istediiniz bir grup bilgisayar temsil eder. Ev Grubu ibaresinin yannda Oluturmaya hazr seenei olacaktr. Buna tklayp Ev grubu oluturu sein.

Karnza bilgisayarlar arasnda paylamak isteyebileceiniz dosya trlerinin listesi gelmeli. Biz hepsini paylamak istediimizden tmn iaretleyeceiz. Her PC artk dier PClerdeki her eye kolayca eriebilecek. Sonraki adma getiinizde size 10 karakterlik bir parola verilecek. Byk ve kk harflere de dikkat ederek bu parolay not aln.

HER EY BALI Grubunuzdaki her bilgisayar artk Windows Explorern A ksmndan dierlerini grecektir.

duraksamadan sonra bir tebrik mesaj alacaksnz. Evde baka bilgisayarlarnz varsa ve bunlar da paylam grubuna dhil etmek istiyorsanz tmnde bu ilemi tekrarlayabilirsiniz.

Test edin

BALANIN kinci bilgisayarnzda, katlmnz bekleyen hazr bir Ev Grubu grmeniz gerekir.

Dier bilgisayarlar

PAYLAIN Paylamaya balamak iin Wi-Fi sinyalinin gcn gsteren simgeye tklayn ve alttaki mavi linke tklayn.

imdi dier PClerinizle ilgilenebilirsiniz. Ekrann sa alt kesindeki a simgesine ve sonra da A ve Paylam Merkezini aa tklayn. Tekrar ekrann sa tarafna bakn ve Ev Grubu seeneinin yanndaki Katlma hazr > imdi katl seeneine tklayn. Paylaabileceiniz geler tekrar belirecek. Bu noktada ikinci PCye de dosyalarn paylama izni vereceksiniz. Tekrar her ey sein ve leriye tklayn. stendiinde ilk bilgisayarnzn oluturduu parolay girin ve leriye tklayn. Ufak bir
www.pcnet.com.tr

Zor iler tamamland. imdi Balat > Bilgisayara tklayp soldaki A ksmna giderseniz bilgisayarnza baka nelerin bal olduunu aratrlacaktr. Adaki dier bilgisayarlar ekrann tepesindeki Bilgisayar balnda grnecek. ift tklayarak seim yapn ve sonra da Users klasrne girin. Birden ok kullanc profiliniz varsa bunlarn burada listelenmi olmas gerekir. Son olarak Mzik, Resimler ve Videolar klasrleri karnza gelecek. Birine ift tkladnzda iindeki tm dosyalar grrsnz. Bir dosyay bir bilgisayardan bir dierine tamak iin sa tklayn ve Kopyalay setikten sonra masastne sa tklayp Yaptr sein. Bu kadar basit!

BAARININ FORML Baka bir bilgisayara balandnzda bu ekran greceksiniz.

Ocak 2013 121

Dosya 10 k projesi

DOSYALARINIZI AKILLICA DZENLEYN

Dosyalarnza dnyann herhangi bir yerinden ve her bilgisayardan erimenin yolunu kefedin.

yerinde veya bir arkadanzn evindeyken Keke u geen gece oluturduum Word belgesi yanmda olsayd. dediiniz oldu mu? Peki ya ok gzel fotoraflar ektiinizde Keke a o ykleme ve dosya ekleme derdiyle uramadan bunlarn hepsini arkadalarmla paylaabilseydim. diye dndnz oldu mu? Cevabnz evetse sizin SkyDrivea ihtiyacnz var. SkyDrive, tm bilgisayarlardan gvenli bir ekilde dosya ve klasr yklemenizi salayan muhteem bir sistem. Dosyalarnz bir kez SkyDrivea ykledikten sonra onlarla hayli akllca iler yapabilirsiniz.

BULUTTA Microsoft SkyDrive maceranza balamak iin web sitesine girip kendinize cretsiz bir hesap an.

SkyDrive hesab edinin

lk yapmanz gereken bir hesap amak. Bunu yapmak cretsiz ve basit ama bir n art var:Bbalamak iin bir Microsoft hesabnz olmal. Hotmail, Outlook.com veya Windows Live Messenger hesabnz varsa bu sorun zlm demektir. Yoksa www. skydrive.com adresine urayn ve imdi kaydolun linkine tklayn, formu doldurup Kabul ediyorum dmesine tklayn. Artk yukardaki web adresini ziyaret ederek SkyDrivea girebilirsiniz. ncelikle birka dosya yklemeyle balayalaym. Bunu yapmann en kolay yolu SkyDrive uygulamasn kullanmak. Ekrann sol alt kesindeki SkyDrive uygulamalar al linkine tklayn ve

alan sayfadan Windows masastni seip imdi indire tklayn. Sorulduunda altr!a tklayn ve Kullanc Hesab Denetimi izin isterse Evet deyin.

Paylamaya balayn

Dosyalarnz ykleyin

Yklemek istediiniz dosyaya sa tklayp Kopyalay sein. Bilgisayara girip soldaki blmeye bakn. Sk Kullanlanlarn altnda yeni bir SkyDrive simgesi greceksiniz. stne tkladktan sonra kan bo ekrana sa tklayn ve Yaptr sein. Bunu yaptnzda dosyanz SkyDrivea gnderilmeye balanr. Simgenin zerinde dosyann kopyalandn gsteren iki mavi ok belirecektir. Tamamlandnda oklarn yerini yeil bir onay iareti alr.

Dosyalarnz bakalaryla paylamak iin www.skydrive.com adresine girin. Dosya veya klasrlerinizi temsil eden birok mavi kare greceksiniz. Her karenin sa kesindeki saylar klasrn iindeki dosya saysn belirtir. Bir klasre tklayarak ieriini inceleyebilir, bir dosyaya tklayarak n izlemesine gz atabilirsiniz. Bir dosya veya klasre sa tklarsanz yapabileceiniz ilemler sralanr. ndir komutu dosyay bilgisayarnza indirecektir. Payla komutunu kullanarak arkadalarnzla toplu olarak dosya paylaabilirsiniz. Tek yapmanz gereken, arkadanzn e-posta adresini girmek. Arkadanz, dosyay (veya dosyalar) indirmesine izin veren bir mesaj alacaktr.

ilgisayarlar sz konusu olduunda yerel depolama genelde sabit disk anlamna gelir. Yani bir ey yerel olarak depolanyorsa bilgisayarnzn iinde bulunmaktadr. Bulut depolamaysa bunlarn internet zerinde depoland anlamna gelir. SkyDrive bir bulut

Dier seenekler

depolama sistemi ve birok rakibi de var. DropBox en popler bulut depolama zmlerinden biri. Burada yine bir hesap oluturmanz gerekiyor. Ardndan, tpk SkyDriveda olduu gibi dosya yklemeye ve paylamaya balayabilirsiniz. DropBox 2 GBlik cretsiz depolama sunmakta, bunun zerindeki miktarlardan cret talep etmekte. rnein 100 GBnin yllk fiyat 99 dolar. (SkyDriveda 100lik alan yllk yaklak 53 dolara mal oluyor.) Daha fazla bilgi almak iin www.dropbox.com adresini ziyaret edebilirsiniz. Google ise Google Drive adl bir sistem sunuyor. Bu hizmet 5 GB cretsiz depolama alan veriyor ve isterseniz ayda 2,50 dolar deyerek bu miktar 25 GBye

ykseltebiliyorsunuz. Apple da iCloud hizmetini sunuyor. Apple rnlerini kullanyorsanz zellikle kullanl olacaktr nk Apple cihazlarnz kendilerini otomatik olarak bu iClouda yedekler. Ayrca bunu cihazlar aras ezamanlama iin de kullanabilirsiniz.

122 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

10 k projesi Dosya

MZK KOLEKSYONUNUZU DZENLEYN

Mtevazlna aldanmayn, Windows Media Player basit bir mzik alardan ok daha fazlas.

indows sadece CDlerin igal ettii dolaplar boaltmakla kalmaz, arklarnz saniyeler iinde bulabileceiniz ekilde dzenleyebilir. Mzik koleksiyonunuza ekidzen vermeye balamanz ve dzinelerce klasii tavan arasna nakletmeniz amacyla mziklerinizi bilgisayarnza aktarmak iin Windows Media Player kullanacaz. ncelikle mzik CDlerinin Windows Media Player ile alndndan emin olun. Bilgisayarnzda iTunes veya baka bir mzik alar varsa CDyi taktnzda bunlar otomatik olarak alabilir. Media Player varsaylan yapmak iin Balat > Denetim Masas > Donanm ve Ses > Otomatik Kullana girip Mzik CDsi seeneini dzenleyin.

Kb/snye getirin. imdi tek yapmanz gereken Media Player ana ekrannda sa st kedeki CDyi Kopyala simgesine tklamak. Bunu ilk kez yaptnzda kopyalama seenekleriyle karlaabilirsiniz. Mziinize kopya korumas eklenmesin seeneini tklayn ve telif hakk yasalaryla ilgili kutuyu iaretleyin. CD srcnz almaya balayacak ve kopyalama ilemi balayacaktr.

Mzik biimi sorunlar

Eski MP3leri toparlayn

Kopyalamaya balayn

Bilgisayarnza mzik aktarmak veya CDden kopyalamak olduka basittir. ncelikle mzikleri iyi kalitede kopyaladmzdan emin olmalyz. Media Playern varsaylan ayarlar mziinizin sesinin biraz cansz kmasna neden olur. Dosyalarnzn mmkn olduunca ok cihazda ve yksek kalitede dinleyebilmek iin Media Player akken Alt tuuna basp Aralar > Seenekler > Mzik Kopyala > Biim ayarn MP3 yapn. Ardndan Ses kalitesi srgsn 320

Bahsettiimiz ilem, hepsi tutarl balklara ve albm kapana sahip olan dzenli MP3ler oluturur. Bu, ad sadece Track 1 olan ve albm kapa olmayan eski MP3lerin gze batmasna sebep olabilir. Bu sorunlar zmeye balamak iin sa stteki Kitapla Ge simgesine tklayn. Alan ekrandaki ses CDsine sa tklayp ilk olarak Albm bilgisi bul seeneini deneyin. Media Player internetteki bir veritabanna ulap ark adlarn ve albm kapaklarn aratracaktr. Bu ie yaramazsa, arama kutusuna albmn ve sanatnn adn girdiinizde -ok bilinmeyen bir eser deilse- karnza uygun sonular kabilir. Aradnz sonucu bulursanz bunu seip leriye tklayn.

P3, dnyada en ok destek gren mzik biimidir; ancak buna ilave olarak daha birok biim mevcut: WMA, FLAC, WAV, Real Audio ve Ogg. Bu biimlerden birinde bir albmn dijital kopyas elinizde olabilir ve mzik alarnzn bunu desteklemediini grebilirsiniz. zellikle arabalardaki MP3 alarlar ok seici olabilir ve ou zaman bir iki biim dnda mzik kabul etmezler. Kendinizi byle bir durumda bulursanz git.pcnet.com.tr/lw adresine gidin ve MP3 Converter indirin. Ancak bunu yklerken dikkatli olun ve gereksiz eklentileri yklemeyi reddedin, sadece MP3 Convertera onay verin. Artk bilinmeyen mzik biimlerini MP3e evirmeniz ok kolay. Dosya eklemek iin byk yeil + simgesine tklayn ve Output format > MP3 sein. Ardndan Format parameterda Sampling frequency ve Bitrate ayarlarn en yksee getirin. En iyi sonular almak iin biz Encoder quality de Better yapyoruz. Son olarak OK > Convert dmesine tklayn.

Elle arama

Albm bilgilerini isterseniz elle de

DNTRN Tm arklarnz dntrmek iin MP3 Converter indirmeniz yeterli.

KOLAY ETKETLER Windows Media Player kullanyorsanz MP3 koleksiyonunuzu etiketlemeniz kolay olacak.

girebilirsiniz. Ses CDsine tekrar sa tklayn ve Albm bilgisi bul > Dzenleyi setikten sonra CD kutusuna bakarak bilgileri girin. Pek bilinmeyen eserler sz konusuysa albm kapaklarn bulmak zor olabilir. Bu noktada CD kapan taramanz veya baka bir yerden bulmanz gerekebilir. Albm kapan temin ettiinizde resim dosyasna sa tklayp Kopyalay sein. Media Playera geri dnn, albmnze sa tklayp Albm kapak resmini yaptr sein. Albm kapa belirecektir.
Ocak 2013 123

www.pcnet.com.tr

Dosya 10 k projesi

NTERNETTE ARKADALARINIZI BULUN

Arkadalarnz arayn ve sosyal a sitelerini kullanarak deneyimlerinizi paylan.

uhakkak ki hayat, iyi arkadalarla ve paylatnz anlarla anlam kazanr. Dostlarnz ve ailenizle her gn birlikte olamasanz bile bilgisayarnz onlarla iletiimi ak tutmann mkemmel bir yoludur. Facebook, Twitter ve Pinterest gibi web siteleri arkadalarnza neler yaptnz bildirmenize yardmc olur. Facebook bunlarn en by ve en iyisi saylabilir. Site, otomatik

olarak gncellemelerinizi arkadalarnza gnderen bir online gnlk sayfas oluturuyor. Dnyada milyarlarca insann bu siteyi kulland dnldnde, ou arkadanzn sitede bulunuyor olmas da yksek ihtimal. Twitter (www.twitter.com) bir mikro blog sitesidir. 140 karakterlik bir mesaj yazdnzda bu tm takipilerinizle paylalr. Twitterda olduka yksek bir tempo sz konusu.

rnein sadece Londra Olimpiyatlar esnasnda 150 milyon tweet atlm. Pinterest de grece yeni ancak hzla byyen bir sosyal site. Site genelde resim ve fotoraf paylam zerinde younlayor. Temelde size, arkadalarnzla paylaabileceiniz dijital bir defter oluturma imkn sunuyor. Bu hizmetlerin hepsi cretsiz ve hepsinin hem kuvvetli hem de zayf taraflar var.

Adm adm Facebooku kullann

Hesabnz etkinletirmek iin e-posta adresinize bir mesaj gelecektir. E-postadaki talimatlar yerine getirdikten sonra kaydolduunuz e-posta adresinizi ve parolanz kullanarak giri yapn.

1 Kendinize bir hesap edinin kayt formunu doldurun. www.facebook.com adresine gidin ve

adn girin. Fotoraflara bakarak aradnz kiiyi bulun ve Arkada Ekle dmesine tklayn. Bu onlara Facebookta arkada olmak istediiniz belirten bir onay mesaj gnderecektir.

bulun 2 Arkadalarnzarama kutusuna tklayn ve bir arkadanzn Ekrann tepesindeki

isminize tklayn. Ne dnyorsun? kutusuna anlatmak istediinizi veya durum gncellemenizi yazn. Fotoraf linkine tklayp fotoraflarnz da ekleyebilirsiniz.
124 Ocak 2013

3 Deneyimlerinizi paylan Zaman tneline gncelleme eklemek iin sol st kedeki

faydal olacaktr. Ekrann sa st kesindeki aaya bakan oka tklayp Gizlilik Ayarlarn sein. Amacnz, sadece onayl arkadalarnzn gncellemelerinizi grmesini salamak olmal.

4 Gizliliinize dikkat edin Yazdklarnz kimin grecei konusunda biraz seici olmanz

www.pcnet.com.tr

10 k projesi Dosya

WINDOWSU KSELLETRN
Windowsla kiiliinizi yanstmann yollarn renin.

uhtemelen bilgisayar banda bolca vakit geiriyorsunuzdur. Her ne kadar Microsoft, iletim sisteminin ho gzkmesi iin byk aba gstermi olsa da bu grnm kimilerine biraz snk gzkebilir. Neyse ki Windowsu eviniz gibi hissetmeniz iin birok yol var. Bunlardan en kolay bir masast arka plan, yani duvar kd eklemek. Tek yapmanz gereken

masastnzde kullanmak istediiniz bir fotoraf bulmak ve sa tklayp Masast arka plan olarak ayarla seeneini semek. sterseniz Windowsun duvar kdn otomatik olarak deitirmesini de salayabilirsiniz. En sevdiiniz resimlerinizin olduu klasre gidin. Resimlerden ilkinin zerine tklayn ve sonuncusunun zerine de [Shift]e basarak tklayn. Resimlerin hepsinin etrafnda mavi bir seim alan oluacaktr.

Resimlerden birinin zerine sa tklayn ve Masast arka plan olarak ayarla seeneine tklayn. Birisinden erken sklrsanz masastne sa tklayp Sonraki masa st arka plann sein. Windowsun grnmn deitirmenin birok yolu olmakla beraber bunlarn hepsi estetik amal deildir. rnein Windowsta bir eyleri okumakta zorlanyorsanz metni bytmeyi tercih edebilirsiniz.

Adm adm Hzl bir makyaj

temalarn greceksiniz. Bunlar, Windowsa hzl bir ekilde ekleyebileceiniz ve grnmn tamamyla deitirebilen duvar ktlar, renk ve seslerden oluan paketlerdir.

temalar 1 Windowssa tklayp Kiiselletiri setiinizde Windows Masastne

retmitir. Daha fazla evrimii tema al linkine tklayn. Gezinip beendiklerinizi sein ve bunlardan birini indirmek iin ndire tklayn. lemi tamamlamak iin indirdiiniz dosyay altrn.

hem 2 Hem kcretsiz de bedava Microsoft, olarak indirebileceiniz ynla tema

Temalar blm altnda Windows Klasik temasn greceksiniz. XP hissini yaamak iin bunu sein. Yksek kartla sahip temalarsa grme engelli kullanclar iin tasarlanmtr.

kartlk 3 Yksekgrnm m istiyorsunuz? Temel ve Yksek Kartlk Temiz bir

ekrannn solundaki Grnt seeneini linkine tklayn. Daha Kk seenei varsaylandr. Daha Byk - %150yi seerek metinleri daha kolay grlr hle getirebilirsiniz.

4 Daha byk yaz tipleri istiyorsunuz? Kiiselletirme Yazlarn daha byk olmasn m

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 125

Dosya 10 k projesi

FOTORAFLARINIZI DZENLEYN
Dijital fotoraf makineleriyle fotoraf ekmek ok kolaylat ama bunlar bilgisayarnzda bulmanz o kadar kolay olmayabilir.

urucu bir fotoraf ekmenin en iyi yolu ok fotoraf ekmektir. Ancak bu, fotoraflarnz daha sonra bulmanz da zorlatrabilir. Windows Fotoraf Galerisi son derece kullanl bir program. cretsizdir ve fotoraflarnz organize etmeyi kolaylatrr. git.pcnet.com.tr/kk adresinden indirebilirsiniz.

GALERY EDNN Fotoraf Galerisi; resimlerinizi dzenlemenizi, deitirmenizi ve paylamanz salayan cretsiz bir yazlm.

Balarken

Birka fotoraf aktardktan sonra yz etiketleme zelliini deneyin. Bu, Fotoraf Galerisinin en sevdiimiz zelliklerinden. e bir fotoraf aarak balayn. Sa tarafta Kii etiketlerini greceksiniz. Birisini etiketleyin seeneine tklayn ve arkadanzn suratnn etrafna bir kutu izin, sonra da adn kutuya yazn. Biraz vakit alsa da yeterince kiiyi etiketlediinizde arabirimin deitiini greceksiniz. Hzl bul blmesinde yzler belirecek. Buradan btn fotoraflarn grmek istediiniz arkadanza tklayabilirsiniz.
YZLER BULUN Arkadalarnza etiket ekleyebilirsiniz. Onlar fotoraflarda bulmak iin erit mendeki yzlerine tklayn.

Fotoraf Galerisi etkili fotoraf dzenleme aralar da barndrr. Dzenle sekmesine tklarsanz men deiecektir. zerinde almak istediiniz fotorafa ift tkladktan sonra Ynet blmesinde resmi sola veya saa 90 derece dndrebilen seenekleri grrsnz. Sa taraftaysa resimleri iyiletirmeye yarayan aralar mevcut. rnein hafif eimli bir ayla ekilen fotoraflar dzeltebilirsiniz. Otomatik ayarla dmesine tklarsanz Fotoraf Galerisi, fotoraflarnzda hata olarak grd baz noktalar dzeltecektir; ancak bu ilev her zaman istenen sonular vermeyebilir.

zellikle Pozlama arac ok baarl. Elinizdeki grnt ok parlak veya ok snkse Pozlama dmesine tklayp farenizi simgelerin arasnda gezdirerek denemek istediiniz efektin canl n izlemesini grebilirsiniz.

Paylam

Son olarak, ektiiniz ve rtu yaptnz fotoraflar arkadalarnzla

Ak ll etiketleme

otoraf Galerisine fotoraflarnz hakknda ne kadar bilgi verirseniz aradklarnz bulmak o denli kolaylar. rnein grup hlindeki fotoraflara aklayc etiketler ekleyebilirsiniz. Hepsini semek iin ilk fotorafa bir kez tklayn ve sonuncusuna [Shift] ile birlikte tklayn, sonra da stteki Aklayc etiket dmesine tklayn. Bu sayede fotorafn nerede veya hangi faaliyet esnasnda ekildiini

DZENLEYN Fotoraf Galerisindeki dzenleme aralaryla resimlerinizi hzl bir ekilde iyiletirebilirsiniz.

kaydedebilirsiniz. Bul sekmesine tklayp arkadalarnzdan birini seerek onun tm fotoraflarn grebilirsiniz. Etiketlere tklarsanz, oluturduunuz etiket kategorilerinin hepsini grebilir, hatta arama etiketlerini ve temalar birletirebilirsiniz. rnein bir kiiyi seip sonra da bir etikete tklayarak annenizin anakkaledeki tm fotoraflarn bulabilirsiniz.

paylamak isteyeceksinizdir. Fotoraf Galerisinde Facebook ve SkyDrive seenekleri var. Bir fotoraf setikten sonra paylam hizmetine tklayn, kullanc adnz ve parolanz girin. Bylece fotoraflarnz arkadalarnzla paylalacaktr. Dilerseniz fotoraflar e-postayla da gnderebilirsiniz. Fotoraf Galerisinin videolarla da altn hatrlamakta fayda var. Yz etiketlemeyi kullanamasanz da videolar paylaabilirsiniz. rnein ekrann sa st kesindeki YouTube simgesini tklayp, hesabnz varsa video grntlerinizi ykleyebilirsiniz.

126 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

10 k projesi Dosya

HERKESE BRER KULLANICI HESABI AIN

Bilgisayarnz ve ieriini dzenlemek iin ok zaman ve aba harcadnz. Bu yatrmnz korumak da hakknz.

otoraflarnz dzenleyip mziklerinizi etiketlediniz ve PCnize ekidzen verdiniz. Bu durumda hakl olarak bilgisayarnz korumak isteyeceksiniz. Bu makaledeki hey eyi yaptysanz, muhtemelen epey vakit ve belki bir miktar da para harcamsnzdr. deal bir dnyada her aile bireyinin bir bilgisayar olur, bylece kimse sizinkini kurcalayp dzenini bozmaz. Ancak dnyamz ideal olmaktan ok uzak. Bu yzden Windowsta kullanc hesaplar oluturmanz size fayda

salayacaktr. Bunlar, Windows iinde farkl birer bilgisayar gibi davranan ayr blmlerdir. Kullanc hesaplarnz doru ekilde oluturursanz bilgisayarnz zel malnzm gibi kullanmaya devam edebilirsiniz. Balata tklayp arama kutusuna kullanc hesaplar yazdktan sonra [Enter]a basn ve Baka bir hesab ynetin linkine tklayn. Yeni hesap olutura tklaynca nnze iki seenek kacak: standart ve ynetici. Yneticinin ayarlar deitirme ve bilgisayar yaplandrma konusunda

G HSS Sistem ayarlar ve tercihler sz konusu olduunda yneticilerin standart kullanclara gre daha fazla yetkisi vardr.

KSEL BR TARZ Kullanc hesaplar oluturduunuzda her kullanc ortak bilgisayarnz kendisine ait hissedecektir.

daha ok yetkisi vardr. Standart kullanclar daha snrl yetkilere sahiptir ve sadece kendi hesaplarndaki ayarlar deitirebilirler. Bizim tavsiyemiz ocuklar iin standart kullanc ve yetikinler iin ynetici hesab oluturmanz. Kararnz verdikten sonra kullancnn adn yazn ve Hesap Olutura tklayn. Ayrca tm hesaplara parola atamanz da akllca bir seim olacaktr. Hesaplar Ynet ekrannda zerinde almak istediiniz hesab sein ve Parola olutur linkine tklayn. Bu noktadan itibaren aileniz, dier kullanclarn hesaplarnn grnmn etkilemeden kendi Windows temalaryla kendi hesaplarn kiiselletirebilirler. Bu, aile kavgalarn balamadan nce durdurmann ideal bir yoludur.

Editrn yorumu
Hepimizin yapmas gereken ama bazen ihmal ettiimiz eyler vardr. Mutfan tepeden trnaa temizlenmesi gerekse de krntlar hafta sonuna kadar bekletiyor olabilirsiniz. Arabann ykanmas gerekirken siz o kire bulanm kaportaya bakp bunun yeni bir renk olduunu dnmeyi tercih edebilirsiniz. Burada setiimiz projeler byk deiiklikler veya zorluklar iermiyor, hepsi bilgisayarnzda yapabileceiniz elenceli ve nemli eyler. Bunlar, ksa bir srede gerekletirip sizi gnlerce ya da saatlerce oyalayacak eyler. Ben de ilk defa Facebooka girdiimde gnlerce hibir i yapamadm hatrlyorum. Bamllk yaratt kesin. Bilgisayarnz derinlemesine inceleyip temizlemenizi tavsiye ederim nk iinde bulduklarnz sizi korkutmann da tesinde, balang srelerinizin uzamasna neden olacaktr. Gnlk yaantnz hayli kolaylatracandan Windowsunuzu kiiselletirip dzenlemenizi de ayrca tavsiye ederim. Bence bu derslerden edindiiniz deneyime yakndan bakn ve iindeki teknikleri ve yazlmlar kullanmann yeni yollarn kefedin. Artk ellerinizi stp ie koyulabilirsiniz!
Selim umlu

www.pcnet.com.tr

Ocak 2013 127

DVDde bu ay
5 yllk PCnet arivi bu ay DVDde!
eknolojiyi en ok sevenlerin dergisi PCnet, 15 yldr biliim ve teknoloji dnyasndaki tm gelimeleri okurlaryla buluturuyor. Ocak 2008den Aralk 2012ye kadar yaymlanan tm saylarmz PDF biiminde bir araya getirdiimiz bu ok zel ariv, kardnz saylara gz atmanza olanak tanyacak ve teknolojinin nasl deitiini ksa srede gzlemlemenizi salayacak. DVDmizde 3 aylk tam srm bulunan Norton 360, internette yaptnz her ey iin stn internet ve antivirs korumas sunuyor. Norton sayesinde korunduunuzu bilerek internette istediiniz her eyi yapabilirsiniz. Hzl a tespit katman, evrimii tehditleri bilgisayarnza ulamadan nce durdurur. Gl tehdit kaldrma katman, kaldrlmas en zor olan virs bulamalarn bile hedefler ve ortadan kaldrr. Windows 8 destei, gvenlik duvar, aile korumas, yedekleme ve PC iyiletirme bileenleriyle birlikte bilgisayarnzn daha nce hi olmad kadar zinde olacak. Adobenin gelimi web tasarm ve gelitirme uygu-

lamas Dreamweaver, dnyann en baarl tasarmclar tarafndan kullanlyor. Daha nce verdiimiz eitimlerle Dreamweavern temellerini kavradktan sonra, bu ayki leri Dzey Dreamweaver CS6 eitimimizle ileri dzey almalara adm atabilirsiniz. Kurulum srasnda yazmanz gereken key: E3DJH9Z36ESSF1SFMT9ZTNVNDEZZQL Windows iletim sisteminiz kullanldka ier ve yavalar. lk gnk performansnz geri kazanmak iin Trke ve tam srm Ashampoo WinOptimizer 2013 kullanabilirsiniz. WinOptimizer 2013n src, kayt defteri ve internet temizlii aralaryla diskinizde yer aabilir, hizmet ve balang iyiletirme aralaryla performansnz artrabilirsiniz. Dilerseniz Tek Tklama Uyarlayc yardmyla tek bir tklamayla sisteminizi elden geirmeniz mmkn. Gvenli dosya silici, sistem bilgisi ve kiiselletirme aralar da uygulamayla birlikte sunuluyor. Popler Linux datm Linux Mintin MATE masastn ieren son srmne ait 32 bit ISO dosyas, dijital fotoraf dzenleme aralar, tam srm oyunlar ve oyun demolar ile ayn yazlmlar da DVDmizde sizi bekliyor.

PCnet Ocak DVDsinin ierii

TAM SRM
n leri Dzey Dreamweaver CS6 Eitimi n Ashampoo WinOptimizer 2013 n Linux Mint 14 n FlightGear n MegaGlest

DERG ARV
n PCnetin son 5 ylda yaymlanan tm saylar

GVENLK
n Norton 360 (3 aylk)

OYUN DEMOLARI
n Euro Truck Simulator 2 n Iron Sky: Invasion n LEGO The Lord of the Rings n Transcripted n WRC 3

128 Ocak 2013

www.pcnet.com.tr

Avantajl Abonelik Frsatlar

1. SEENEK
9 say fiyatna 12 say, kargoyla imza karl evinize gelsin!

63 TL
Hediyeli abonelik

84 TL

2. SEENEK

Ontekten 1 yllk Linux hosting

(35 TL deerinde)

66 TL

ABONE FORMU OCAK 2013

ad / soyad:. ...................................................................................................................................................................................................................................................... firma ad: .......................................................................................................................................................................................................................................................... meslei / grevi: ......................................................................................................................................................................... doum tarihi:........../........../................ dergi teslim adresi: ............................................................................................................................................................................................................................................ ......................................................................................................................................................................................................................................................................... posta kodu: ............................................................................................................... ehir: ........................................................................................................................ tel: ........................................................................................................................... DEME EKL havale gnderiyorum: Trkiye Bankas stanbul Kurumsal ubesi IBAN : TR13 000 64 00000 11111 00 39936 *dekontunuzu bize ulatrmay unutmaynz semt: ........................................................................................................................ e-posta: .................................................................................................................... faks: ......................................................................................................................... abonelik bedelini kredi kartmdan ekiniz. visa master

eurocard

ABONELK TP 9 say fiyatna 12 say: 63 TL Ontekten 1 yllk Linux hosting hediyeli: 66 TL

kart sahibinin ad / soyad: kredi kart no:

son kullanma tarihi: / imza:

fatura bilgileri:

adma dzenleyiniz firma adna dzenleyiniz

fatura adresi: .................................................................................................................................................................................................................................................... ......................................................................................................................................................................................................................................................................... semt: ........................................................................................................................ posta kodu: ............................................................................................................... ehir: .................................................................. vergi no:........................................................................ vergi dairesi: ..........................................................................

Merkezimize her ayn 20sine kadar ulaan abone mracatlar ilk kacak saydan itibaren, 20sinden sonraki kaytlar ise bir sonraki ay iin geerlidir.

Doan Burda Dergi Yaynclk ve Pazarlama A.. Trump Towers Kule 2 Kat 21-24 34387 ili / stanbul tel: (212) 478 0 300 faks: (212) 410 35 12-13 / web: PCnet.com.tr / e-posta: abone@doganburda.com

Gelecek ay
YAYINCI Doan Burda Dergi Yaynclk ve Pazarlama A.. cra Kurulu Bakan Mehmet Y. YILMAZ Yayn Direktr Gkhun SUNGURTEKN Yayn Ynetmeni (Sorumlu) Erdal KAPLANSEREN erdal@PCnet.com.tr Editr & Webmaster Selim UMLU selim@PCnet.com.tr Grafik Tasarm Hasan KAYA hkaya@doganburda.com Katkda Bulunanlar A. Kvan TANRIKULU, Eren KAPLANSEREN, Grkem YILDIRIM, Can Bar EVK, mr klim DEMR, Ender DUMAN, Arman TURGUT Marka Mdr Asu BOZYAYLA abozyayla@doganburda.com Ankara Temsilcisi Erdal PEKEN 0 (312) 207 00 71-207 00 95 Web: www.PCnet.com.tr E-posta: PCnet@PCnet.com.tr YNETM Genel Yayn Koordinatr Yeim DENZEL Gelitirme ve Projeler Direktr (Tzel Kii Temsilcisi) Ferit zkak Sat Direktr Orhan TAKIN Finans Direktr Didem KURUCU retim Direktr Servet KAVASOLU REKLAM Grup Bakan Viki HABF Grup Bakan Yardmcs Koray BLC Reklam Sat Mdrleri Hatice TARHAN Tel: 0 212 336 53 37 Sevil HOMAN Tel: 0212 336 53 17 Reklam Teknik Mdr Nusret KIRIMLIOLU Tel: 0 212 336 53 60 (3 hat) Faks: 0 212 336 53 90 Kurumsal letiim Direktr Neslihan SADIKOLU Rezervasyon Tel: 0 212 336 53 00 - 57 - 59 Faks: 0 212 336 53 92 - 93 Ankara Reklam Tel: 0 (312) 207 00 72-73 zmir Reklam Tel: 0 232 463 78 30 Hedef Sayfalar Tel: 0 212 336 53 70 Faks: 0 212 336 53 91 Ynetim Yeri Trump Towers Kule 2 Kat 21-24 34387 ili / stanbul Tel: 0 212 410 35 74 / Faks: 0 212 410 33 57 Bask: Doan Ofset Yaynclk ve Matbaaclk A.. Sanayi Mahallesi 1650. Sokak No:2 Doan Medya Tesisleri Esenyurt/stanbul Datm: Yaysat A.. 0 212 622 22 22 Yayn Tr: Yerel, sreli, aylk yesidir.
PCnet Dergisi Doan Burda Dergi Yaynclk ve Pazarlama A.. tarafndan T.C. yasalarna uygun olarak yaymlanmaktadr. PCnet Dergisinin isim ve yayn hakk, Doan Burda Dergi Yaynclk ve Pazarlama A..ye aittir. Dergide yaymlanan yaz, fotoraf, harita, illstrasyon ve konularn her hakk sakldr. zinsiz, kaynak gsterilerek dahi alnt yaplamaz. DB Abone Hizmetleri Hatt Tel: 0 212 478 0 300 Faks: 0 212 410 35 12 - 13 abone@doganburda.com Pazar hari her gn 09.00 - 18.00 arasnda hizmet verilmektedir. DB Okur Hizmetleri Hatt Tel: 0 212 478 0 300 okurhizmetleri@doganburda.com Dergimizle birlikte aldnz DVDlerdeki sorunlar iin Okur Hizmetleri Hattmzla iletiime geebilirsiniz.

Yakn gelecein teknolojileri

Online fotoraf editrleri

Sosyal medyada etkili profil

Bu saydaki baz makaleler PC Format, Windows 7 Help & Advice, Windows: The Official Magazine, What Laptop ve Tap! dergilerinden evrilmi veya derlenmitir. Bu yaynlarn telif hakk ve lisans, Birleik Krallk merkezli Future plc grup irketi Future Publishing Limiteda aittir. Future plc grubu tarafndan yaymlanan dergiler hakknda bilgi almak iin www.futureplc.com adresini ziyaret edebilirsiniz.

www.pcnet.com.tr