Dr.

Hikmet Kvlcml
Kadn Sosyal Snfmz

Yaynlar

Kadn Sosyal Snfmz

Dr. Hikmet Kvlcml

Yaynlar Dijital Yaynlar ndir - Oku - Okut - oalt - Dat

Bu kitap ilk defa: 1978 Ylnda Kvlcm Dergisi tarafndan yaynlanmtr. Bu kitap KXz sitesinin dijital yayndr. Kar amac olmadan, okumak ve okutmak iin, indirmek, dijital olarak basmak ve datmak serbesttir. Alntlarda kaynak gsterilmesi dilenir.

Yaynlar Yaynlar

NDEKLER
Kadn Sosyal "Snfmz" Trkiye'nin Katl Sosyal Ehram Sosyal 3 Katn Karakteristii Sosyal Yapmz Bizde Kadn Probleminin Yozlatrcl Gericiliin Kadn Smr "Volkan"l Dervi Alk Anlar ngiliz Entelicensine t Sei tin ngiliz Yaps Kahramanl "Hrriyet" Zamparal Ekmee-Avrata Oru: Smrge Afyonu Sosyal Patlayc Madde Kadn Kadna Hcum-lericilie Saldr Kadn Dmanlnn Ekonomi Temeli Kadn "Hi"in Hep Oluu Kadncl Dzen Kadnn Alt Edilmesi (Alt-insan) Aa Barbar Hayat: Anahan Anahanlk Geleneinden "Magna Karta"ya Seyrek ve Clz Kentleme+Edebiyat Cilas amanlk: Anahan Dini Bir Anahan: Tomris 9 11 13 15 19 21 23 25 27 29 31 33 37 41 45 47 49 51 53 59 63 67

KADIN SOSYAL"SINIFIMIZ" TRKYE'NN KATLI SOSYAL EHRAMI Bat'da, yani ileri kapitalist lkelerde, sosyal snf elimeleri ve ekimeleri, aa yukar iki yaln kata blnmtr. Onu her ocuk kolayca ezberleyebilir: 1 - i Snf, 2 - veren Snf. Bizde sosyal ehram balca katl bir Babil Kulesi'dir. Sosyal katlardan her biri, tekilerini soysuzlatrp berbatlatrr. O katmerli ve sunturlu kattaki snflarn eliki ve atklar btn azgnlklaryla ayakta durur. 3 kat yle sralayabiliriz: 1 - st kat: Byk ehirler, ayr bir dnyadr. Ona Modern Kapitalizm dnyas diyebiliriz. 2 - Orta kat: Kasabalar Trkiyesi'dir. Orta dnyamz Antika Tefeci - Bezirgan dnyas olarak adlandrlabilir. 3 - Alt kat: Kyler Trkiyesi'dir. Oras artk ne Modern, ne Antika toplum deil, sz yerinde ise Tarihncesi dnyas saylabilir. Tekrar edelim: Bu ayr dnya, ayr Toplum Tarihi kona, birbirlerinden hem binlerce yl ayrdrlar, hem birbirleriyle ayn yerde bulunurlar. Bu 3 sosyal katn stste yl lanetlenmi yomsuz [uursuz] ehram gznnde tutulmadka ve ehram iindeki her katn tekilerle olan ilikileri ve elikileri dupduru kavranlmadka Trkiye'nin Sosyal Snflar problemi aydnla kavuamaz.

SOSYAL 3 KATIN KARAKTERST Her katn ayr ayr: 1 - zel Ekonomi temeli, 2 - zel st ve Alt snflar, 3 - zel birer Smrge halk... vardr. Bu zellikleri, biraz soyutlatrma pahasna da olsa, ayr ayr deerlendirmedike, evremizin somut kr dvn iyz ile anlayamayz. EN ALTTA: Kyllk katnn ekonomi temeli. Barbarlk an bir trl aamam toprak ekonomisidir. Bu ekonomi yaps iinde, hi amakszn gereklii kendi adyla armaktan ekinmeyelim. Kyn ilkel ntarih ekonomisinde egemen st snf: Babahanln btn olumlu yanlarn yitirmi Kyl erkekleridir. Alt snf: Ne denli yumuatlrsa yumuatlsn, bir sosyal kast kadar donmu ve sertlemi olduu iin "snf" adn alabilecek ayrlkta Ky Kadnlar Snf'dr. Bu bakmdan, kylln, sz yerinde ise Smrge halk, btnyle Ky Kadn'dr. Trkiye'de azck yaadn dnebilen hi kimse, bu sylediimiz karakteristik zelliin anlamna yabanc kalamaz. ORTADA: Taramzn Kasabalk katnda ekonomi temeli, ta Bbil andan kalma Tefeci - Bezirgan ekonomidir. Bu ekonomi sistemi iinde, egemen snf karakterini btn yamanl ile yaatan st snf: Tefeci Hacaalar ile Vurguncu Bezirganlar ve onlarn derebeylemi "Ayan", "Eraf", "Agavat", "Hanedan" adl elemanlardr.

Kasabaln en keskin anlam ile ieride Smrge Halk: Genellikle Trkiye'mizin btn Tara Halk, zellikle tm kadn - erkek Kyllktr. EN STTE: Modern merkezlemen ehirlilik katnda ekonomi temeli, genellikle "Modern" ad verilebilecek olan Kapitalizmdir. Ancak bu kapitalizm, Merutiyet anda Komprador Kapitalizm, Cumhuriyet anda Finans - kapitalizm biimiyle ar basar. Bu ekonomi temelinde egemen st snf, Merutiyet ve Cumhuriyet alarna gre deiir: Merutiyet anda: Yerli Komprador Burjuvazi ile yabanc Finans - Kapitalistler egemen snftr. Cumhuriyet anda: Tahakkm, Kompradorlarn yerine yerli Finans - Kapitalist zmresinin tekeline geer ve bu tahakkm, yabanc Finans - Kapitalle ortaklaa ayarlanp yrtlr. Mahkm alt snf her a iin daima Modern i Snf olur. Byk ehir Bankalarnn, Kumpanyalarnn, kodaman sanayici, tccar ve byk emlk ve toprak sahiplerinin i smrgeleri: Genellikle btn Trkiye Halk'dr, zellikle tm kasabals - kyls hep birden Tara'larmzdr.

SOSYAL YAPIMIZ Yukarki ksa aklamamzn ne bir ema, ne bir abartma olmadn iimizde yaayanlar iyi bilirler. Ekonomik, Sosyal, Politik alanlarmz maher yerine eviren karamboller, ancak o gerekliimiz asndan aklanabilir. Bu somut realite ayr bir nem tar. Onun iin, Batda sosyal snflar zerine yaplm genel tanmlamalar, genel olarak elbet Trkiye iin de btn ile yrrlktedir. Ancak o genel gereklik altnda Trkiye'nin zelliini gzden yitirmemek zorundayz. O zaman, sosyal yap bakmndan, btn Trkiye haritasn, corafyas ve insan ile kaplam stunlu yle bir levha gzlerimiz nne dikilir:
Corafya Semti Ky Kasaba ehir: Tahakkm Eden Egemen Snf ..Erkek kyl ..Tefeci - Bezirgan : Komprador + Yabanc Trkiye halk kapitalist : Finans - kapitalist Tara halk Smrlen Yn Genellikle zellikle Ky ailesi Tara halk Kyl kadn Kyllk

Merutiyette

Cumhuriyette

Baka lkelerde bu eit smr ilikilerinin hiyerarisi ayr konudur. Trkiye Sosyal yaps ve Politikas zerine elle tutulur fikir edinmek ve armadan ynelmek istenildi mi, yaln kat Proletarya - Burjuvazi ayrm yannda, yukarki levhay hi gzden karmamak byk nem tar.

Trkiye'nin zel sosyal ve politik yapsnda Ky - Kasaba - ehir ayrm basit bir mekanizma deildir. O sosyal ehram kat tam diyalektik bir tkenmez karlkl etki-tepki iliki ve elikisi iinde bulunur. Her kat, bir yandan birbiriyle etle trnak olmu ayrlmazlk iindedir. te yanda, (Fizik dilinde "hermeti-quement clos": zerre szdrmazca kapal, deyimine uygunca) birbirine kar kapal, yabanc, hatta bir hayli dman bulunur.

BZDE KADIN PROBLEMNN YOZLATIRICILII Trkiye'nin teki Sosyal iliki ve elikilerine girebilmek iin ve girmeden nce, bal bana bir alt mahkm Sosyal Snf durumunda olan en byk mazlum snfmz, en byk smrlen snfmz: Kadn ynmz zerinde ok durulmaldr. Sosyal Stratejimizin hem en sonuncu, hem en birinci gelen kat: Kadn - Erkek snflamasdr. Bu snflamann en ak ve keskin olan Ky katnda grnr. Ama gerekte Kadnn ezilen - soyulan bir mahkm alt snf oluu, Trkiye toplumunun Ky - Kasaba - ehir btn katlarnda en yaygn bir sosyal ve orijinal trajedimizdir. O sosyal snf trajedimiz zerinde bir ka tarihcil kesit yapp, aydnla kavumadka, teki ne Modern st Sosyal katmz, ne Ortaa art Orta Sosyal katmz derinliine kavramak olaanlaamaz. Dnce ve davranlarmzda, boyuna takldmz bir boluk ve eksik kalr. Btn sosyal yapmz, btn sosyal katlarmz, btn sosyal ilikilerimizi iliklerine dek zehirleyen, soysuzlatran hep o boluun gizledii ac gerekliktir. Her insanmzla birlikte kadnmzn da, deil yalnz yaantsn, btn ile insanln, hele btnyle mutluluunu kankranlatran en ar karmak ufunetlerimiz: Kadn - Erkek Snflamasnn yaratt Klelik durumundan ve tutumundan ve psikolojisinden kaynak alr. 0 nedenle, teki Modern a Sosyal Snflamas ve Ortaa kalnts Sosyal Snf iliki ve elikisi konusundan nce,

bsbtn ayr ve ayrcal bir ncelii, kadn konusuna vermemezlik edemeyiz. nk Kadn - Erkek Snflamas: Bir vuruta, milletimizin yarsn hem smrge mahkm snf, ezilip soyulan alt snf durumuna sokuyor, hem Topluma ve nsanla yabanclatrp yitiriyor, yok ediyor. 1965 Ekim 24 gn, Trkiye'nin 31 milyon 391 bin 207 nfusu sayld. Bunun 15 milyon 445 bin 439 kiisi, kadn adl Toplumca hereysi rtbas edilen Alt mahkm snf insanmzdr... Yars yadlam, altlam, var iken yok edilmi bir milletten hayr gelir mi? Dn olduu gibi, bugn de Trkiye'nin btn ekonomik, sosyal, politik, kltrel ve ilh.. problemlerini daha domadan boan, btn insancl ilikilerini son derece yozlatran, soysuzlatran birinci sakatlmz burada toplanyor. Ana Kadn'n Tarih ve Toplum d braklmasndan doan dilsiz trajedi, dnp dolayor, Trkiye'nin, topal eekle bile Kervana katlamayan Uygarlk d kal dramna karyor. Onu kavramadka hibir sosyal meselemizde ayk gezemiyoruz. ster modern ii - iveren ilikilerimiz olsun, ister Ortaacl Tefeci - Bezirgan ve Kyllk ilikilerimiz olsun, btn sosyal yapmzn znde: Kadn - Erkek snflamamz yznden iinden klmaz duruma dmzdr. Hepsinden korkun yan ise, bu dklmz ve arpklmzn gbresi iine boylu boyumuzca yatp, problemin dehetini bir trl millete kavrayamaymzdr. Bir yol da onu kavrayamadk m: "Yak ubuunu keyfine bak" esrarkelii iinde, Amerikan zencisinin isyan kadar olsun toptan mahkm kleliimizden silkinememiizdir. Olimpiyatlara "erkek" kolardan ba "pehlivanlar" sreriz. Uluslararas: Bilim, Teknik, Kltr, Toplum, Politika ve ilh.. yaratclnda "dokunulmaz" paryalk durumumuza boyun eeriz. Ve dtmz uurumu biraz daha derinletirmek isterce, gene kadn biraz daha kleletirmekle dinlendirmeye abalarz. nk madde, moral ykn kadna ul16

landrmakla bir "stn erkeklik" an sayarz. Erkekler aras her halt, her kaltabanl sineye ekmekten sklmayz. "Bizbize"yiz, "erkek erkee" ne utanacak? Acs nasl olsa elsiz, dilsiz, belsiz kadndan karlmayacak m? Tarlamzda, yerimizde, Evimizde, Okulumuzda, Klamzda, Devletimizde, Kltrmzde hatta Dinimizde ve nsanlmzda btn sonulu lkclklerimizi, yarm, pi brakp rten, bozan ba illetimiz orada koygunlar: Kadn - Erkek ilikilerimiz, bir Sosyal Snf elikisi kertesinde ortalmz kasp kavurarak katmerlenir. Bizde cins savann Snflar sava klnda banlamas, kadn - erkek her nsanmz, bilinlice yiit sosyal dnce ve davranta yaya brakr. Bu gereklii gze batrmak iin, Trkiye'nin balca iki hareketli anda yaplacak birer basit kesitle rnekleyelim.

GERCLN KADINI SMR Trkiye'de olanlar, belki dnyann hibir yerinde demeyelim isterseniz, ama pek az yerinde grlr. Halk smrp ezen gerici snflar, ezip soyduklar alt snflar her yerde aldatarak gderler. Ama hibir yerde bu aldat, bizdeki kadar hep en utanmazca ve hayvanca gerekelerle Kadn ne srlerek yaplamaz. Trkiye'de, alt snflarn herhangi bamsz bir dnce ve davran daha ilk admn atmaya grsn... Gericiler o saat, Kadnn salarn ellerine dolayp, halkn karsna, daha dorusu vicdanna, ruhuna kazk gibi dikilirler. alan insanmzn ruha, maddece smrlmekten kurtulmaya doru ynelmeyi denemesini felce uratmak iin kadn zehir gibi kullanrlar. Smrenler, dnyann hibir yerinde gericiliklerini mahkm kadn snfnn durumu ile maskeleyerek bizdeki kadar utanmazca ve hinoluhince Kadn adl rz ve namus demagojisinden en namussuzca yararlanmay beceremezler. rnek mi aradnz? Tmenle, her gn, her yerimizi sarm trl trl rnekler sonsuzdur. O alak demagojinin Tarih sayfalarna gemi bir klsik ve bulant veren, kusturucu ak biimini "Hrriyet Devrimi" evresinde buluruz. Egemen st Gerici Snflar, -Bugn Sosyalizm iin yaptklar gibi- "Hrriyet Nedir?" diye soranlara, sistemlice u tanmlamay yapmlardr: "- Hrriyet, herkesin karsn birbirine peke ekme serbestliidir! Koca, akam iinden evine gelip apkasn kap-

s ardna takarken, orada baka bir erkek apkas grrse, zamparay ierde kadnla babaa brakmak zere, kendi apkasn bana geirir ve kapdan darya geldii gibi kp gider!" Gerici demagoji, Abdlhamit istibdad zaman Merutiyet iin, Merutiyet zaman Hrriyet iin. Cumhuriyet zaman Demokrasi iin, en sonra Sosyalizm iin bkmadan, usanmadan yalnz bu temay ilemitir. Geni halk ynlar iine hep o "Avrat elden gidiyor!" fobisini umaclatrmtr.

"VOLKAN"LI DERV Merutiyetin ilk yl soyguncu gericilik "Dervi" klna girmitir. Yar kak, yardan ar pompa ile iirilerek martlm "Dervi Vahdeti" adl birisi anszn trer. imdi cami duvarna siyen [ieyen] benzeri itler gibi, ele alnmayacak, her satr birka kez satlm bir paavra kd Gazete karmaya giriir: "Volkan!" Artk "Hrriyet" var ya... kim engel olabilir meczub dervi adama? Dervi Vahdeti kimdir? Soran bile kmaz. Trkiye'nin Sermaye ortaa dn Tefeci - Bezirgn ve Komprador, bugn Finans - Kapital ve Tefeci - Bezirgn her gerilie yatkn, bulank suda balk avlaycdr. Her zamanki gibi, gvendii kk darda iken, kaz ieride halkn barnda burgulanan sinsi bir zorbalktr. Onun, halk intihar kei yapmak ve ylece kendi alaka soygun arabasna afyon yutturulmu beygirler gibi balamak iin kulland esrar, hai: rtica'dr, gericiliktir. Gericilikte en baarl aygt tipi, binbir Saltanat soysuzluu gnlerinde slmln Hulefy' Ridn geleneini amura bomakta parayla, karla uzman yetitirilmi "sofu" grnl yobaz softa, szm ona "Din adam"dr. slmlk, 14 yzyllk Tarih tesinde kurulmam mdr? Muhammed Dini, kendi a iin yeryznn en devrimci, en ihtillci hareketidir. Ama tarihin nne geilmez arklar altnda ezilerek geri kald iin, her stibdat, hele Finans-Kapital zorbal, slml bir "Gericilik" mekanizmas gibi gsterip kullanmay pek becerir. Ve Mslman kl saylan Softa ve Dervi bi-

imliler, "Gericiliin" anadan doma szcs ve yetkilisi durumuna kolayca getirilebilirler. Dervi Vahdeti, ylesi softalardandr. slmln kutsal ihtillcilii ile en ufak iliki bilmez. Tam tersine, Mslmanln Hulefy' Ridn anda braktrlm btn devrimci prensiplerini ve geleneklerini tersine evirmenin usta demagogudur. Muhammed'in ruhaniyetini derebeyivari kar Devrimcilie alet eden uluslararas Finans - Kapitalin sistemlice yetitirilmi kurnaz uadr. Finans - Kapital, o seme provokatr ajanlk roln iyi becerebilmesi iin, Dervi Vahdeti itini, Trkiye fukaras biiminde, kendinden gemi, deli deryal bir baldr plak maskesi altnda ortaya atar. Tpk "Said' Nurs" gibi, Vahdeti'nin bana bir "h"lk yular takp gezdirir. "Nur" saan bir ahir zaman Peygamberi almnda "seim" blgelerinde "oy davarlar" iine son sistem, son model Amerikan arabasyla kaplp koyverilen "eyh Said' Nurs" gibi, Dervi Vahdeti de, Din, Ahlk, Tanr adna azndan "Volkanlar saar. yzn bilmeyen herkes, onu grnce, Devlet otoritelerine metelik vermeyen Kyamet almeti bir Evliya ile karlaldn sanp rperir!

ALIK ANILARI Dervi Vahdeti, kendi elyazs ile kendisini zamann Hakaan'na (Abdlhamit'e) yle tantr: "Babam, pabucu esnafndan, Kbrsl Mahmut Aa. Babam btn gn alr. Ufak bir evcikte, hepimiz yorgan altnda kn titrerdik. Bir scak orba bile iemezdik." Ve bu alktan nefesi kokmu, mflis esnaf tohumu zibidi, Osmanl mparatorluunun ast astk, kestii kestik yetkiler yaam son mstebidi "Kzl Sultan"a, kkn anlatr anlatmaz, arsz arsz srtarak, senli benli soruyor: "- Grdn m hayat nedir?" te Finans - Kapital'in smrgeci eli bylesi a kpeklerin stnde duruyor. O kursa "kn scak bir orba" hasreti eken zavall kk burjuva bile deil, onun sprntle dknts kadar, fakir Trkiye halkn duygulandracak, canevinden vurmay bilecek baka kim bulunabilir? Ondan daha aalk, daha ezik, bitik, soyuk, yenik, aresiz yar - Smrge paryas olamaz. Bat kapitalizminin en kahredici rekabetiyle ark topraklarn doldurduu ackl, satlk esnaf yoksulluunun eantiyonudur Vahdeti. Smrge yaantsnn kaynar katran kazan iinden fkrm a Vahdeti ne yapacaktr? Arttrann stnde kalmak iin btn kkn Kk - burjuva yavrular gibi, kt kabuu inkr etmekten baka kar yol bulamayacaktr. Esnafl inkrn yolu: rak olmaktansa, okula gitmektir. Vahdeti "Hrika ocuk"tur. 4 yanda okula balar. Balar da ne okur Osmanl smrgesinde? Emperyalizmin her s-

mrgede bol bol atrd "Kur'an Kurslar"nda Kelm' Kadm okur. Vahdeti, 6 yanda Kur'an Kerim'i hatmeder (bir yol batan baa okur). Vahdeti, 14 yanda Kur'an ezberlemi, "Hafz olmutur" bile...

NGLZ ENTELCENSNE T SE Kbrs, ngiliz Emperyalizminin Hint yolunu gzetleyen batmaz zrhls. ngiliz casus tekilat Entelicens Servis, el altndan devirme arayp koltuu altnda yetitirir. FinansKapitalin plnde geindirilip kullanlacak kksz, yoluk insandan bol ne vardr? Emperyalizm o tmen tmen baldrplak babozuklar iinden, byle en "Harika" olanlarn ayrt eder. Setiklerini, kendi zel tezgahndan geirerek, her utan duvarnn tesine artmann yolunu, yordamn parayla bulur. Kn ana baba, be alt karde tek yorgann altnda titremi Vahdeti iin, ngiliz ajanl: "Devlet Kuu"nun bana konmasdr. Vahdeti, ngiliz arslannn glgesi altnda, habezan evresine ve sarslm Ulu Hkaan'a nasl etki yapacan renmitir. Grd ve srd saltanat vnerek yle aklamaktan ekinmez : "Kralie adna verilen balolarda, redingotla, eldivenli bir adam olarak grndm" der. Daha ne sylesin? Artk "ufak evceiz" zindannn kabuu krlm, Vahdeti'ye Emperyalist saraylarn kaplar almtr. nk, ngiliz Entelicens Servis'i ona: "Yr, ya kulum!" demitir. Yoksulluk Cehenneminden, Balolar Cennetine Redingotlu eldivenle giren Vahdeti, ajanlk stajn abuk bitirir. Anszn Kbrs'tan kalkar (kaldrlr), stanbul'a gelir (getirilir). "Binbir kocadan kzolan kz olarak dul kalm", stanbul'da nce ngiliz memurluu yaparak, Entelicens uzman-

ln btnler. Oradan, besbelli (bugnk "Amerikan Dostu" gibi) "ngiliz Muhibbi" geinenlerin grnmez elleriyle, hi basamaksz, (Gkten ngiliz Entelicens zembili ile), Trkiye Entelicensi (Hafiye rgt) iine indirilir, yahut karlr. Zamann ileri Bakan Memduh Paa'ya kaplanr. Bir yandan, -isizler Trkiyesinde baka adam kalmam gibi- Gmenler Komisyonu'na "memur" edilir. (mparatorluun har neir olu zembereklerini izler). te yanda, -Softa ktlna kran girmie- Paa'nn yalsna Vahdeti "imam" yaplr. (Btn gizli servislerin su ban keser.)

TN NGLZ YAPISI KAHRAMANLII Yetmez. Herifiolunun gz ngiliz Finans - Kapitalinin zdr. Trkiye gibi geri lkenin ileri Bakan da ka para eder? Vahdeti, "Letafetmeb Kralie Hazretlerinin ajandr". Grevi, Saraya Ulu Hkaan'a szmaktr. Namaz kldrd Memduh Paa'y Abdlhamit'e jurnallar! Ama Paa'nn anl hafiyeleri de uyumuyorlar. Vahdeti'yi jurnali ile elense ederler. Ajan Diyarbekir'e srlr... imdi ne oldu ngiliz casusu? Mstebit Padiah Abdlhamid'in zalim idaresine kar, tpk Hrriyet fedaileri gibi kafa tutmu, de ki Merutiyet htillcisi Kahraman! Vahdeti "madur". Gaddarl yapan Hamid'in bahafiyesi Paa... Kahramanlk bitmez. Vahdeti "Bektai Babas" klna girip srra kadem (gizlilie ayak) basar. Ve bu sahte kyafet, ajan Vahdeti'ye ondan sonraki rollerinin damgasn vurur. Bir madalya gibi gsnde tayaca, herkesi, hele cahil halk aldatmakta kullanaca "Dervilik" payesini balar. Arada yakay ele verir. ok srmez, "Hrriyet" gnei, Abdlhamid'in "Merutiyeti ikinci kez iln etmesiyle doar. O zaman Vahdeti Dervi, deme "stibdat Dmanlar" gibi, gsn kabartarak, zulme kurban gitmi son sistem kahraman pozunda kollarn sallayarak stanbul'a dner. Bylesi bir adamn bedeni muayene edilmi midir? Bilmiyoruz. Yaptklaryla aklanan btn ruhu: Herhangi Galata genelevinde etini parayla satan "Kt kadn"dan farkl mdr? Galata orospucuu hi deilse utanr. Gze arpmamaya alr. "Dervi" abasn uydurarak srtna geiren Vahde-

ti'nin utanabilmesi iin, belki Entelicens Servis'ten emir almas bile yetmez. Neden utanmaz? nk, nfus ktnde "Erkek" yazldr. Trkiye'mizin stn cins snfndandr. lke, byle imtiyazl domu "Erkek"lerle doludur. Onlarn btn "Namus"lar belden yukarya kamaz. Belden aadaki "Namus" ise yalnz kadnlarda yoklanr. Utanlacak ne var ki? lk gelen dn bayram. Madem "Erkek"iz, bir eycikten utanamayz. Kadn olsayd, Vahdeti'yi gren yzne tkrrd. Vahdeti "Erkek" sayld iin, politika sahnemizde "mutlak ounluu tekil" eden nice benzerleri gibi, gbek atmaya frlayverdi. Trkiye, Hrriyetle iktidara kan Komprador vurgunu yznden, rtican mumla arand, gericiliin afili afili kol gezdii, szde din engilii ile gbek att ortamn en elverili alarndan birisini daha yaamaktadr. "Merutiyet" trajedyasnda da "Hrriyet", gene "Kadn" klna sokulduu iin, imdiki "zgrlk" gibi, paray verenin rahat rahat rzna geebildii bir komedyaya evrilmiti. Hl ekoslovakya'da bile zlemi ekilen "zgrlk" adna gericiliin btn gerizleri uluorta sokaa boaltlyordu.

"HRRYET" ZAMPARALII O zaman Trkiye, her kapitalistin bir para et kopard bir ikvanodon. Bulgaristan, Bosna - Hersek, Girit, mparatorluun Hristiyan kesiminden cmbzla ekilerek ayrlyor. "Vatan" grevli Ordu kimin eline geecek? "Alayl" denilen okuma yazma bilmeyip, be vakit namaznda "Padiahm ok Yaa!" dedike terfi eden Subaylar gericilik ele alm. "Mektepli" diye byk altndan stlerine tkrlen lkc, gen Subaylar ister istemez "devrimci"lemi. Binbir Emperyalist casusu, yle bir ortam karr m? lkenin her yan, ve her kat, yllar yl yetitirilip su balarna yerletirilmi "Muhip" (dost) adl yabanc ajanlaryla dolu. O says ve saygs ok yerli ajanlar, hafiyeler, "Hrriyet"le birlikte Trkiye'yi bsbtn dizginsiz bir tmarhane arpnts iine sokmulardr. Trkiye ne denli ok zplayp kanarsa, Kumpanya (irket) ve Komprador kasalarna o denli ok altn akar, toprak paralar kolay andrlr. O anack baback gnlerinde "Trkiye ynlar" ne lemdedirler? Halk szde Devrim'den hi mi hi bir zerre yararlanmamtr. Umutlanp kprdayan krpe i Snf, en hayvanca basklarla ezilip susturulmutur. Aldatlan, susmu, tiksinmi, ksm ynlar nnde Merutiyet zgrl davul zurnal bir karnaval alay gibi gelmi gemitir. alan fakir fukara insanlarmzn ne madde yaantlarnda, ne ruh evrenlerinde en ufak bir olumlu deiiklik izine "msaade" edilmemitir.

"Yaasn Hrriyet" Kimmi o? "Adalet", "Msavat", "Uhuvvet" gibi hep Arapa dii anlaml bir "kadn" sembol. Demek kadnlar sokaa m dklecek?.. Dehet! Sonralar, Efendi - Aa'larmzn "komnist" diyeceklerine yaktracaklar "Avrat" hikayesi: btn "Mektepli" Subaylara, devrimci genlere svanacaktr. "Hrriyet", kafes ardndaki karn sokaa karp, rastgeldiine teslim etmektir. Koca, yorgun argn akam evine dnd m, kapnn ardna bakacak. Orada yabanc bir fes ("apka nklbmdan sonra fes: "apka" olacaktr.) grr grmez, kendi fesini tepesine bastrp gerisin geri!.. "Hrriyet", (tpk imdiki "Gomonizlik" iin yayld gibi) hemen "aile"nin kaldrlarak, btn kadnlarn btn erkeklerle alabildiine dp kalkma serbestliidir. Kim mi yutar bu martaval? Trkiye erkeklerinin yzde 99'u. "Hrriyet"in bir tek harfini grse mertek sanan o "erkeklerin hepsi "Fsk' mahrum" [Gnah ilemeye hazrjdurlar. Hepsinin iinde, grd "Kan"nn ardna balta olmak eytan yatar. "Hrriyet" herkesin "istediini yapmas" olunca, elinden baka hibir trls gelmeyen fukarann zamparalktan baka yapacak ne "zgrl" kalr?.. Hepsi "Hrriyeti... Gomoniz"... Vurun gomonize, vurun hrriyetiye! O "Hrriyet havas" iinde Batl casuslarn kafalarn deil, ba ve ahadet parmaklarn azck oynatmalar yeter. Hele maddi manevi mastrbasyonla iman gevremi Medrese kubbesi altndaki "Talebe'i Ulm" (Bilimlerin rencileri) feslerinde sarklaryla gznne getirilsinler. Geim ve kafa yaplar fodlaclktan teye geememi "Hocalaryla birlikte, yar Arapa, yar Trke hangi "bid'at" (icat) zerine ahkm kesip, istenilen fetvalar yadrmazlar? Artk, Trkiye'nin geri ve kr politika harmannda dilediin hergelelii drtnala koturabilmenin yolu ne olabilir? Tek tutama evdeki "Nmahrem"i (haram edilmemii: Kars) kalm zrt takmn ayaklandrmak m istiyorsun? O son tutamana dokun. Yzde yz etkili, biricik ara ne olabilir?.. Kadn!
30

EKMEE - AVRAT A ORU : SMRGE AFYONU Trkiye'nin Bbil art geni ayaktakm, "dk" esnaf ve kyl dkntleri Bakent kaldrmlarn sonsuz yoksulluklar ile doldururlar. Hepsi de, eer bir "ufak izbecik" bulurlarsa, ayn "Yorgan altnda titreerek kn scak orba dahi iemezler". Bat Uygarlnn, makineden km mallarn uyuturucu rekabeti ile andrp kklerinden yolduu o kalabalklar, rastgeldiklerinin boazna sarlacak durumdadrlar. Ne var ki, kendi balarna, kendi kurtulular iin tek adm atamazlar. nlerine modern i Snf kp, balta girmemi Bezirgan ormannda yolu amadka, o sakar ynlar, miskin illetine tutkun inmelilerdir. Toplum probleminde dnya batsa kllarn kprdatmaktan ekinirler. Ama nlerine bir "Avrat" (Kadn) meselesi atn. Bak onu anlarlar. Ve hepsi birden "ahlanrlar! 17 Ekim gn, Fatih Camiinde Kr Ali ve smail Hakk adnda iki Hoca, isyan bayran ektikleri gn, hangi parolayla yola ktlar? nce "kutsal sfat" taknmallar. Dokunulmaz kalmann maskesi odur. Sanki "Din" elde ve cepte duran bir elle tutulacak "nesne" imi gibi haykrdlar: "- Ey mmet'i Muhammedi.. Din elden gidiyor!" Halk, bu kerte soyut parolalara kulak kabartmakla kalr. "Dinin" nasl elden gittiine somut rnek bekler. Din, elden niin gidiyormu? Yobaz, iki yz kesen iki sebep ne srer:
31

1 - "Sokaklarda alenen oru yiyorlar!" Yani mesele "Oru tutmamak" deil, "Sokakta alenen (ak seik) oru yemek" su. Bugn DP'yi imrendiren AP farmasonlarnn "Maneviyat" speklatrl (vurgunculuu) baka trl kahramanlk m? Btn Tara kasabalarnda "alenen" (herkes nnde) oru tutturma kampanyas iin, gze grnmez bir Hacaa skynetim zlgd estiriyorlar. Orucu yeme deil, git evinde ye. Alar seni grmesin... in iyz "oru" deil, "Alar" gibi grnmek! Kr Ali Hoca da, smail Hakk Hoca da o kaygdalar. "Alenen", "Sokakta" yenmesin oru. Yoksa, kendileri orulu mu? Softa sesleri a ana byle stma grmemi tonda zor kar. Bu ikiyzll halkmz da epey sezecek denli "arif" (anlayl)tir. Maksat Al la h deil, kulu aldatmak. A fukara nnde a dur, git evinde gizlice ne halt yersen ye! Oras pek iyi bilindii iin, kara ynn bamteline basacak asl isyan gerekesi hemen ardndan yle bayraklatrlr: 2 - "Kadnlar, yzleri ak geziyorlar!" te buna, kursa "scak orba" grmemi btn yorganl baldrplaklarmz hi dayanamazlar. Konu, "Avrat" diye alt mahkm tuttuklar dman "snf": Kadn - insandr. O dii kle nasl olur da gzn yerden kaldrp yzn aabilir? Ekmee de, Avrata da oru "alenen" bozulamaz. Kadna kar, efendilerden nce ve erkence erkek kleler evik davranp bir yal: "Aferin!" kazanmaldrlar. Avrat ksmnn, hep "eksik etek"i uzatlmal, iflah kesilmelidir. Yalnz bu yaradana snk savalarnda kleler efendilerinden tevik grrler, Namaz safnda imie kadna vuruta Efendileriyle birleik cephe kurarlar. Allah, Allah!.. yle krdvne girene ne mutlu. Btn st - Soyguncularla kabilecek Snflar Sava, beygirin nal altnda kalr. Tm alan erkekler, gnlleriyle solda sfra dp, lkeyi uaklktan klelie iterler. Ve "Elden gidiyor" denilen "Din", tam ngiliz - Fransz - Amerikan - Alman ve ilh.. gvurcuklarnn istedikleri gibi, smrge afyonlu macununa dner.

SOSYAL PATLAYICI MADDE KADIN Bizde gerici yobazlk, niin Kadn'dan daha elverili geri tepen silah bulamaz? Esnaf - Kyl halk, Dkkann - Pazarn, Tarlann - Topran Klesi'dir. Ama, evde ailede Kadnn "Efendisi"dir. Alt snf ve tabakalarn erkei, darda: Pazardan, aadan, beyden yedii dayan acsn, aile yuvasna dnnce karsna att dayakla karr. Baka kar yol bulamam bilinsiz yaratn yaamaya dayanmas bu elikiyle dengelenir. Bir lokma ekmek pahasna ezilip soyulan, zellikle her kyl ve her esnaf, genellikle her zrt alkan halk, evde, krda, mahallede oluk ocuunu, hele "avrat" soyup ezmekle, en sancl i kompleksine il arar. Byle bir Ekonomi ve Toplum ortamnda: "Din elden gidiyor!" lnn anlam dayana: "Kadn elden gidiyor!" demek olur. Yoksa, hele Smer'lerden beri soysuzlam Dou'da, Sokrates'lerden beri homoseksellii: "Efltuni Ak" diye lkletirmi bulunan Kadn dman softalklar, Medrese ve Tekke kelerinde en ypratc cmblerin esrarkei iken, normal "Kadn Ak" uruna hi isyan karr m? Ondan baka, egemen snflar hayvancl igdleri ile sezmi ve gelenekletirmilerdir ki, Kadn: "Cinsel gd" demektir. Cinsel igd kadar sosyal patlayc madde ise g bulunur. Parya erkekleri, istediiniz denli a brakn, krbalayn, tahkir edin: "Alnyazs", "Mukadderat" byleymi bilirler. En gaddarca eziyet, angarya, ikence eitlerine boyun eerler. Olan biten hakszlklar, aykrlklar nnde en uyanklar:

"- Aklmz eriyor, gcmz yetmiyor!" katlanna cankurtaran simidi imie sarlrlar. Gel, en kara cahil ve en beyinsiz erkei, ukuru, pekiri yanndan azck gdklayn, o saat, gzlerini drt aacak, ilk frsatta "ahlanacak", umulmaz "arslanlklar"la orman kanununca kkreyecektir... Kadn, her bataa gml ayaktakm erkei, bir anda, itilip boulduu yerin dibinden gklere doru kartp, frlatr. Gerici yobazln, Ekonomi - Politii Marks'tan, derinlikler psikolojisini Freud'dan renmeye ihtiyac yoktur. 7 bin yllk egemen sosyal snflar denemesi, anadan doma kadn dmanl eilimini beslemeye yetmi artmtr. Modern derebeyliin en azgn gericiliine yaslanan Finans - Kapital, o eilimi son kertede itil (sinik : kelb) metotlarla smrr. Btn beden ve ruh kltr alanlarna (Sinema, Spor bata gelmek zere, Edebiyata, Gzelsanata, Romana, iire) her gn tonlarla pornografi (ak sak ukur yks) yadrr. u en koyu "mutaassp" Mslman geinen bizim Babli sac gazetelerine gz atla. Muhammed'in Ayetleriyle Amerikal ve yerli kancklarn asma yapraksz kalalar yanyana, yar haline sokulmutur. Sapklarn ehvet cinayetleriyle ayclarn plak gre servenleri, evliyalarn kerametlerinden daha nemle kabartlandrlr. nk, Pornografi ve baldr bacak gsterisi, Antika gericiliin de, Modern gericiliin de Kadn dmanln tersine evirip daha ince yollardan sergilemesi ve alamasdr. Onun iin, Kr Ali Hoca'larn, Yldz Sarayna dek kkrtp srkledikleri kalabalk "yz ak kadn" dmanl ortamn hazrlamt. "Birka gn sonra, Beikta'ta Todori adndaki Rum bahvana kaan bir Mslman kadn yznden olaylar kt. Karakola gtrlen Todori iin Halk ayakland. Bahvan polisin elinden alarak lin etti." (31 Mart syan). Bugn ne gryoruz? Amerikan Filosuyla gelen Con "Todori"ler, "Komnizmle Mcadele" dernekleri ve "mam Hatip
34

Okullular" tarafndan tekbir getire getire kanat altna alnarak savunuluyor. Gavurcuklarn Beyolu'nda Mslman kadnlaryla rahat rahat eleebilmeleri iin, Babli'de kan buram buram baldr bacakl "Mukaddesat" Hr Basn, Solculua kar "Cihat" ayorlar. Amerikallara ve uaklarna "Yuh!" eken Teknik niversitelileri Toplum Polisi yatakhane penceresinden baaa atp ldryor. Ama? Gene, "Din elden gidiyor!", "Namus elden gidiyor!" parolalar altnda saklanyor. Sonra, Amerikan Tuslog binasnda bir otomobilin yakl zerine, bir provokatr bahane edilerek renci Yurduna baskn ediliyor: "Bar Karlar!" diye tahkir edilerek yataklarndan kaldrlan Trk ve Mslman kzlarnn kadnlk organlarna sokulan kanl coplarla vnlyor. Ne Allah'tan korkuluyor, ne peygamberden utanlyor. Btn cinayetler, baldrplak bilinsiz cahil ynlar, ehir ak yzl kadn bahanesiyle geriye doru teptirip Tefeci - Bezirgan Hacaalarnn kucana drtmek. araf zindanna sokulamayan kadnlarn namuslarna kuku kondurarak erkei kadna kar kkrtmak. Gericilii ilericilie kar daha saldrgan ve utanmaz klmakta ehvet azgnlna itelemek... Nereden kalksak, dz veya ters yanyla "Dii" elemandan daha yararl gericilik silah bulunamyor. Kara ynlar her zaman kolayca kkrtp, kr krne coturan en sosyal patlayc madde Kadn oluyor.

KADINA HCUM - LERCLE SALDIRI 31 Mart olayn kkrtan Volkan gazetesinin paavra dnce yazlarn bir daha okuyalm. Orada hep, aka, hatta azgnca ilenen tek gericilik tezi: Kadn'dr. 24 Ocak 1909 gn Volkan'n ehabettin imzal satrlar yle sralanyor; "Bugn, Avrupa'da biroklar DNSZLKLERN iln ediyorlar. Bunun iindir ki KADINLARININ bir ou plak denecek ekilde umumi yerlerde geziyorlar." (Majsklliyen H.K.). Gerici yobazn, grmedii, hele hi anlamad "Avrupa'ca dudak bk, "DN" perdesi altnda "KADIN"dan geiyor. Avrupa kapitalizmi byk sanayi kurmu. O mekanizmayla gelip Trkiye'yi smrgeletirerek paralyor. Onlar olaan, nemsiz eyler... Madem Avrupa Kadn herkesin ortasnda arafsz geziyor: Yaasn kadna burnunun ucunu gstertmeyen Avrat klesi gericiliimiz.. Varolsun bamzdaki Kzl Sultan mstebit-hrriyeti Abdlhamit Han!.. Ayn "Volkan"n kurucusu, ngiliz balolarnda Entelicens madamlarnn elini pm Dervi Vahdeti, Tiyatro'nun "Ahlk"mz nasl bozduu zerinde dururken yle diyor: "B/r slm kadn ile bir Avrupal madam gznne getirirsek grrz ki, birisi arda - pazarda aksak, elinde bastonla gezer. Birisi bandan trnana kadar rtnm, ya komusunu, yahut akrabasndan birisini bile grmekten bezer. Biri sokak sprgesi, biri ev kadn."

Bunu kim yazyor? arda "aksak", "pazarda bastonlu" gezdiine gre "sokak sprgesi" olmas gereken "ngiliz Kraliesinin dervi Vahdeti'si! Gerici Douda, zalim st snflarn tkenmez isyan kkrtc konular kadn olur. Vahdeti'nin yazd gnlerde "Avrupal madamlar" denize fistolu paalar topuklarna dek inmi pijama - mayolarla giriyorlard. Batdan gelecek her ileri dnce ve davran baltalamakla grevli gerici ajanlar, Avrupal kadn "plak denecek ekilde" gstermekle, her ileri adm, halkn gzne bir namussuzluk gibi sokmaya alyorlard. Bu tutucu role en elverili tipler, casusluklarn dervi ve hoca maskesi altnda gizliyorlard. O gndz klahl, gece silahl kiiler, Milli Mcadele yllarnn Molla casuslar gibi, zanaatlarn ve evrelerini iyi tanyorlard. Trkiye'nin ezilip soyulan zrt ynlarn, atee dm akrep gibi, kendi kuyruu ile kendini zehirleyip ldrmeye gtrmenin en snanm yolu: Kadna kar saldr kkrtmakt. Smrlen erkek, altnda ezdii "yumuak" cinsi biraz daha yldrmak uruna kolayca kabadaylar ve ayaklanrd. Gdc egemen snflar o akn saldrlar, azlarn kulaklarna vardran srtlarla alklyorlard. "Kadn da erkek kadar insandr" m? Onu sylediiniz gn, Trkiye'nin btn erkekleri, bir merkezden kumanda alma, tek cepheli olurlar, katr katr direnirlerdi. Bu erkeklerden hi birisi, -en homosekselleri bile- anasz dnyaya gelinemeyeceini, kzkardesiz, esiz, kadnsz yaanmadn bilirlerdi. Ancak: "Kadn da sokakta gezebilir, ister bastonla, ister pantolonla... size ne oluyor?" diyemezdiniz. Yedisinden yetmiine erkek cinsi daha kundakta iken o almla eitilmiti. Bakentin ortasnda, Toplum Polisinin gz gre gre, renci kzn pantolonu iine avucunu sokup, ayp yerini, bartncaya dek koparp kahkaha atmas, tek bir soysuzun sadizmi, yahut satlk bir amirin emri ile nedenlenemez. Bir
38

Kbrsl kzn: "Yunan saldrganlarnda bu canavarl grmedik" diyen gzlemi yalan deildir. "slmlk" ve "Namus" o mudur? Muhammed'in ilk Gazvelerinde, kadnlar da erkekler gibi, savaa katlrlard. Kadnn insan eitlii nnde, Hacaasndan Marabasna, Beyinden Yanama eri-obanna dek Trkiye'nin btn bykl manyaklar, namuslarna dokunulmua, kasla kasla kararrlar. Kadn insan sayana kar silahl silahsz birlemeye kalkrlar... Neden?

KADIN DMANLIININ EKONOM TEMEL O "neden?" zerinde ne denli basarak durulsa azdr. Kadn altlnn, smrlnn, eziliinin kk, Toplumumuzun retim geriliinden kaynak alr. Onun iin, durum sanldndan daha korkun ve kahredicidir. Ekonomik temele dayanan sosyal ve psikolojik bask, bsbtn dayanlmaz llere varr. En karanlk "ayaktakm", hergn, aasndan, efendisinden, beyinden, 24 saat almasna karlk yalnz hak yiyicilik, hakaret ve ikence grr. O durumun yaratt aalk kompleksi ile patlayacak kertede dolar, ier. atlamadan yaayabilmek iin, evindeki cariyeye, parayla satn ald dii kleye ikence yapabilmenin boallarna sk sk bavurur. En mazlum erkeimiz, hi deilse eline gemi savunsuz kadna zulm yapmakla, kendi yrekler acs sanclarn bastrmaya zenir. Bir dii insana, hakl haksz "Saldr Hrriyeti ve Hakk" elinden alnrsa, baka btn insanlk haklar ve hrriyetleri yok oluvermi gibi gelir ona. Geri Bbil andan arta kalm Tefeci - Bezirgan Hacaa, Kasaba Eraf ve Ayan, Firavun - Nemrut stilinde "Asilzade" adl, kapal soyu rmler, elbet kadn dmanlnn en kr ve onmaz sadizmiyle kaarlanmlardr. Ancak, kadnn alt grlp ezilii ve soyuluu yalnz gericilerin, tutalaklarn, asalaklarn gelenekcil anlaylarnda reklenip kalmaz. Antika tarihin bamza bela ettii "Kara Koncolos"larn "l ruhlar"ndan tutulsun, en erkekliini yitirmi Modern Kapitalistimize dek; en kara cahil kzl z-

rt kylden, en yksek kltrl aydna dek, herkes, toplumumuzun o nlenemez eilimi ve ar basks altnda yamyassdr. Kadna kar artsz kaytsz btn erkeklerimiz: Maddeleri yazlmam, ama herkese ezbere bilinen ve hergn saksaan gevezelii ile tekerlenen bir "Anayasa"nn adsz fedaileri olarak szbirlii ve ibirlii etmilerdir. Kadn dmanl, kimi sosyal snf ve zmrelerimizde canavarca ar, kimisinde daha yenike veya cilalca grnebilir. Toplumumuzun her sosyal snf, tabaka, zmre, grup ve kiilerinde Kadn: lk frsatta gznden vurulup, utuu gklerden amurlu er avc ayaklarnn altna yaral drlmekle nlen bir avdr... Niin? nk, o azgn erkek sadizmini besleyen kk, ekonomi geriliimizin tabulatrlm derinliklerinden benliimize fkrp dal budak salmtr. Brakalm Tefeci - Bezirgan Hacaann kadn gettosu dilsiz cehennem harem dairesini. Brakalm kozmopolit burjuva zppeliinin boynuz tokuturan salon flrtl metres ticaretiyle kadn ssl kir paavras durumuna sokuunu. En aa kul klenin, evinde, tarlasnda tepe tepe smrp ezdii, etini ve ruhunu cmbzla didikledii bir dii kulu, ev klesi, cariyesi vardr. Geri retim topranda baka trls de olamaz. Szde en "modern" burjuva retiminin zina ocuu olan gecekondu varolar nedir? Ekonomi bakmndan: Resmen kanunlarla emlk sahipliine her imtiyaz balayan sermayenin, el altndan, gizli gizli, illegal yollarla toprak iradn trtklama, alanlar bir de o yoldan hrszla ortak edip haraca balama oyunudur. Bu oyunda erkek ii, sahte belgelerle "Mlk sahibi" olmak sevdasndan bunalr. Arada, emeiyle, salyla, insanlyla, haysiyetiyle kurban edilen varlk: i Kadn'dr. alan ehir kadnnn ka trl soyguna, ezgiye, bunalma uratldn burada saymaya kalkmayalm. Bitiremeyiz.

tede, en "komnistinden, en faistine dek btn "aydnlarmz", toptan "Kylc" geinirler. Hi deilse ylda bir n, i veya politika tezgahlamak zere stanbul'dan Ankara'ya, yahut felekten km alp safa srmek iin Ankara'dan stanbul'a gidip gelmeyenlerimiz pek azdr. Kr deilsek, yollarda hep neyi grdmz grmezlikten gelemeyiz. Kesici ayaz yahut yakc gne gnleri, kara toprakta bunaltc toz, boucu batak iinde uraanlar kimlerdir? Elde apa, orak, gevere, kyasya alan insanlarn inanlmaz byk ounluu her zaman kadnlardr. Kadnlarn yannda, szm yabana "Erkek" olarak bir tek saks boyunda ocuk varsa, ona karlk ar tarla iini kle katlan ile gslemi sekiz on kadn sralanmtr. O nazar boncuu "Erkek tohumu" tarlada almakla deil, dii kleleri gzetmekle grevli gibidir... Nfus istatistiklerinde sayca kadnlara eit bulunan erkekleri merak eder misiniz? Bindiiniz ara bir ky iersinden geerse, btn yiitleri kahveye kmelemi bulursunuz. "Eksik etek avratlar" (Avrat: Gzle grlmesi su saylan, demektir) ak yerlerde toprakla greirler. O cennetle mjdelenmi "stn cins" yaratklar, bir yanda ar aksak syleir, iskemle sefas srerlerken, "Avrata gz atrmayacak" politika demagojilerini gevi getirirler. Ky erkei hi mi almaz ve ezilmez? Anas alar. Ne var ki, btn o kirve kahve kabadaylarnn hepsi kafa dengidirler. Kadn cinsine yukardan, delici, zehirli oklarla bakarlar. Soluk aldrmamacasna bask yaparlar. Avratn insanlk hakkn sfr saymakta en doal ibirlii ve oybirlii iinde bulunurlar. Her ky erkei, stteki Kasaba Tefeci - Bezirgannn toprak esiridir. Ama, tarlasnda ve evinde boaz tokluuna Avrat - Kleler altrp ezer. O yzden, Tefeci - Bezirgan politika ufunetine btn sapklyla oy vermeyi boynunun bor-

cu bilir. Kadna hak ve hrriyet mi? Ya arksz kyl, kimi kendi yerine nbete karp kle olarak altracak? Trkiye "Kyl memlekettir". Ne phe? "ehir" adn tayan bucaklarda ky retimi ve kyl psikolojisi "arln" bastrmtr. Nereden gelirse gelsin, her ileri admn karsna gericilik: "Namus" meselesi yapt kadn avcl ile kar ve halkn oylarn srf o demagojiyle dahi atr atr koparp alr. Hacaann emeki halka bilir bilmez kabul ettirdii "Namus" szc: Kadnn ev klesi, toprakbent, tarla paryas durumundan ebediyyen kurtulamay kuralna taklm bir ukur etiketidir. Onun iin, geri retim artlar tm kalkmadka: Kadn kurtuluundan sz etmek gibi, serbest oylarla "Hr Se i m d e n konu amak da, kadnl erkekli btn insanlarla dpedz alay etmek olur.

KADIN "H"N HEP OLUU Trkiye'de kadn cinsinin neredeyse Antika alar art bir "Alt Smrlen Sosyal snf" oluu gerekliinden hangi ekonomik - sosyal sonular kar? Antika Tarihteki klelerin durumu ile, Modern Tarihteki kadnlarn durumu arasnda ana izisiyle benzerlik vardr. Antika Tarihin kleleri, hi bir zaman Bilinli bir Sosyal Snf olarak herhangi tutarl bir Sosyal Devrim'i baaramamlardr. Marks'n pek gzel syledii gibi, bir alt snf: "Eer devrimci deilse, hi bir ey deildir". O bakmdan koca tarih boyu, Sosyal Devrim bilincine ve davranna eremeyen Kle snf, bir byk "Hi" olup gitmi saylabilir. Dorudan doruya Kle snfnn kendisi, Efendi snfn kaldrp, baka bir dzen kuramam ve tutunduramamtr. Irak latifundiyalarnda alan kle Karmt'lar Devleti bile, sosyal tutarl bir zm getiremedii iin elikileri azarak kp gitmitir. Efendilere isyan eden kleler, iktidara geer gemez, kendileri efendi kesilmekten kurtulamamlardr. O zaman, Anadolu ilerimize pusmu ktmserlik felsefesi: "Gelen gideni aratr" deyimini hakikat kertesine kartmtr. Ancak, devrimci olmayan alt snfn hi oluu gereklii, belirli bir uygarlk erevesi iinde mutlak hakikattir. Medeniyetlerin birinden tekine geilirken, her atlayta grld gibi, diyalektik inkrlar ve inkrlarn inkrlar kanlmaz bir baka gereklik olur. Belirli medeniyet iinde sosyal devrimci olmayan alt snf, yalnz kendisini deil, btnyle top-

lumu, medeniyeti de hie indirir. Bir Medeniyetten tekine sray basamanda, olaylarn nne geilmez diyalektii o "hi"lii "hep" yapmaktan geri kalmamtr. Antika Tarihte kleliin, kendi sosyal snf ile birlikte Medeniyeti de "Yok" edii srf olumsuz bir olay deildir. Klelik yok olurken, kendi Medeniyet biimini yok etmekle ve yok ettii iin, gelecek yeni bir medeniyetin douunu hazrlar. Barbar aknlaryla bir Tarihcil Devrim domas iin taban olgunlatrr. Kle isyanlarnn kr gc, karanlk davran, her trl Sosyal Devrim olanaklarn yok etmitir. Ama, Sosyal Devrimin yerine geen Tarihcil Devrimin olanaklarn var etmitir. Kleliin sessiz ve dilsiz direnii, en sonunda, rm toplumun zerine grbz Barbar aknlarn mknats gibi ekmitir. Demek, tarihin en olumsuz gleri bile, eer gerekten g ve olumsuz iseler, yani olumsuzluk bir gerek olay ise, er ge ve ister istemez bir olumlulua srayabilirler. Kadnn Modern toplumdaki "Hi"lii, tpk Antika toplumdaki Kleliin "Hi"liine benzer. Kadn, madem sosyal elikinin "Hi"e indirdii gerekliktir, bu "Hi"liin diyalektik tepkisi, nne geilmez bir g olmaktan geri kalamaz. Kadn, erkekler tahakkm ve saltanat istedii denli "Hie" saysn, onun kritik "Heplie" varan momentleri toplumda kanlmaz olabilir. O tepki, btn yasak edilmi gler gibi, yeraltnda, gizli, sar, derinden derine ileyen bir gtr.

KADINCIL DZEN
Tarih Tezi kitabndan

Buna yanl olarak bugn "Anaahlk" ad veriliyor. Erkek, kendisi topluma ba olunca, sahiden zorba "ah" kesildii iin, zamanmzn "erkek" ilmi, Yukar Vahetin Totemci kadncl dzenini "Anaahlk" sayyor. Yukar Vahet konanda kadnn gdc rol oynadn, ve bu roln barbarlk ana dek geirdiini ilk Girit Medeniyetinde tanrlarn hep kadn olmas aka ispat eder. Yeri gelince greceiz. (Tarih-Devrim-Sosyalizm Kitabnn ikinci kitap drdnc blm. Bkz. Aa Barbar Hayat: Anahan yazs) Burada kadncl stn dzenine Cro-magnon'lar devrinden belgeler eksik saylamaz. Kromanyonlarn, spanya'da daha acemice izdikleri, "Kadnl erkekli harp sahneleri" (C.M.Y.), Sapiens kadnnn sava alannda erkekle boy ltn ispat eder. nsann ilk yazl tarih tutabildii alarda, bizzat Herodot, kadncl dzenli pek ok toplumlar sayar. Amazonlar ve Syrs' yenen Asya'l mthi kadn hikayeleri, medeniyetten 3-4 bin yl sonralara dek kadncl dzenli toplumun ayakta durabildiini gsterir. Sapiens insanlarn, kemikten, fildiinden, steatitten, bazen balktan yapt heykelciklerin hep kadn olmas tesadf deildir. "Fildiinden, steatitten heykelcikler de iml ediyorlard. Bunlar arasnda pek iman kadn heykelcikleri vard. Bu ka47

din heykelcikleri Cro-magnon'dan ok Grimaldi tipini dndryor. Boschiman kadnlarn andryorlar." (VV.E.H., s. 46/1). "Bir kk fildii ba bulunmutur. Bu komplike (girift) kuvafrl bir gen kz badr." (Keza). Sapiens insanlarnn yaptklar btn resim, heykel, desenler iinde hemen hemen hi erkek bulunmay, o toplumda kadnn ba rol oynadndan baka bir eyle izah edilemez. Yukarda sylediklerimiz totemle kark manevi belgelerdir. Kadncl dzenin ve o zamanki kadn stnlnn maddi belgesi daha gldr. "Maarada bulunan kadn kafa kutusunun hacmi, bugnk erkek kafas hacminin ortalamasndan stndr. Bir vurula kafa kertilmi grnyor." (VV.E.H., s. 43/1) Bugnk kadnn tipini ele alp, erkein "stn cins" olduunu ispata kalkanlara, Us-insan kadnnn erkekten "kafal" olduunu, belki de erkekler dururken krlm bu kafatas arca belgeler. Bugn, ayn a fosil insanlarndan bir kadnla bir erkein kafa lleri, ayn gerei belirtir. Redsmot erkeinin Kalot ykseklii 55.5 iken kadnnn Kalot ykseklii 58.3'dr. (W.M.A.). Demek, Tarihncesi kadn erkekten 3 derece daha beyinlidir. Bugnk kadnda bir eksiklik varsa, bunu tabiatn gerei saymamal, erkein 10 bin yldr kadn iine drd kmazda, baskda ve ezide aramaldr. Sonradan, erkek kafasnn ve gvdesinin de daha iri olmas nasl erkein toplum dzeninde stn Babaah kesilmesiyle izah edilebilirse, Vahet andaki kadn kafasnn daha hacimli olmas da, tpk yle, o zaman toplumu gden kadn, "Anaah" olduunu gsterse gerektir.

KADININ ALT EDLMES (Alt-insan)

Tarih Tezi kitabndan

Eskiden (Aa Barbarlk konanda) btn var: "pi ile kua" anlamnda oku ile yayndan teye gemeyen erkek, dar iinde srsn byttke nem kazand. Kontrol ettii zenginlikleri ve yetkileri artt. Karsnda Orta Vahet konandan beri kutsallam anacl hukuk vard. Ana dzeni oban erkein egemenliine engeldi. Onun iin, ekonomi gc artan erkein ilk ii, anacl dzenin kaytlama ve ksntlarn andrmak oldu. Eski Yunan mitolojisi, anacl Girit toplumuna kar barbar srlerinin babahan dzenini dayatlaryla doludur. Kahraman Thesee'lerin, Tanr Zeus'larn balca sosyal ve tarihcil grevleri, Anahanl ykmak ve ktlemektir. Toplumda, saygdeer Ana-tanrlar yok edilemedii zaman alt edildiler. Kuaklara masal biimli eitimle, hep "Devanas" gibi, "Meduz" gibi adlarla iren ve korkun gsterilen varlk, Orta Barbarla dek taplan; ondan sonra da halk inancnda bir trl sklp atlmayan kadn-ana idi. Erkek, anacl dzeni ykmak iin, yapmadk zorbalk, gstermedik kancklk brakmam grnyor. Tanrlarn atas yldrml Zeus, Kadndan tohumunu alacak, kadn yerine kendisi gebe kalacak ve ocuk douracak kertelere dek, Anaah en tabii grevlerinde bile ortadan kaldrmaya abalar.

En sonunda, kadn alt oldu. Fakat bu, kanda eitliin iinde alm bir gedikti. Kadn sindirilirken, gelecek kuaklara, toplum iinde bir insann ikinci ve alt edilebilecei retilmi ve sindirilmiti. Sekin kiiler, kadna kar kazandklar zaferle, toplumda artk eskisi kadar hr ve eit olmayan insanlarn bulunabileceini, ezilebileceini, smrlebileceini ahlklatrdlar. Yeni retim gelimeleri, sekinler evresinde ve emrinde yanama, eri, oban gruhlarnn beslenebilmesine elveriyordu. Artk kle edinilebilirdi.

AAI BARBAR HAYATI: AN AH AN

Tarih Devrim Sosyalizm kitabndan

"Kan, vahet halinin orta konanda dodu, yukar konanda geliti, elimizdeki bilgi kaynaklarnn elverdii lde bildiimize gre, geliiminin doruuna Barbarln aa konanda eriti. Onun iin biz, bu geliim konandan balamalyz." (F. Engels) Bu VAHET denilen a, insanln fosiller berisinde yaamad dorudur. Kan rgt iinde yaayan Aa Barbarlk Konann ekonomi temeli yledir: "Nfus son derece seyrektir; nispeten sk olduu yer, ancak kabile merkezidir. Bu yerin evresinde gepgeni daireler halinde av arazisi yaylr, sonra onu teki kabilelerden ayran koruyucu tarafsz orman gelir. blm mutlak surette kendiliinden (spontane)d/r; yalnz iki cins arasnda iblm vardr. Erkek sava yapar, ava gider, balk tutar, beslenmek iin gerekli ilk maddeyi ve btn o iin icap ettirdii ev eyasn tedarik eder. Kadn, evin bakmn ele alr; besiyi ve giyimi hazrlar, yemek piirir, iplik eirir, diki diker. Her ikisi de kendi alanlarnda; erkek ormanda, kadn evde efendidir. Her biri kendi yapt ve kulland aletlerin mlkiyetine sahiptir. Erkek silahlarnn, balk ve kara avcl aletlerinin, kadn ev eyalarnn sahibidir. Ev birok kii iin, ok defa birok aile iin ortaklaadr (Baneroft'a gre: kralie Charlotte adasndaki Haidahlar'da ayn atnn altn51

da yedi yz kiilik evler bulunur. Nootkalar'da bir kabilenin tm insanlar ayn at altnda yayordu.)" (F. Engels) Byle bir "Kamu evinde" (Sosyalist evde) iktidar, ana kadndadr. (Anahanlk: Matriyarkalizm): '"Sosyalist ev' demek, evin iinde kadnn hakimiyeti demektir. Hakiki babay kesinlikle tanmak imkansz bulunduundan, zel bir anann tannmas, kadnlarn, yani anann yksek itibar grmesi anlamna gelir. lk Toplumda kadnn erkee kle olduunu dnmek, 18. Yzyl filozoflarnn bize aktardklar en sama fikirlerden biri oldu. Kadnn durumu yalnz zgr deil, fakat pek itibarl idi de." (F. Engels) Uzun yllar rokua-Seneca'lar iinde misyonerlik yapan Arthur Wright anlatyor: "Bunlarn henz eski "Uzun evler"de (birok aileli sosyalist evlerde) oturduklar zamandaki ailelerine gelince (...) (...) Orada daima bir Clan (bir Kan) egemendi, kadnlar kocalarn baka Olanlardan malyd: Fakat bu ortaklaa (Kanlardan) alyorlard. Genel olarak evi yneten kadn partisi idi; erzaklar orta erzaka kendi payna deni getiremeyecek kadar hayta yahut beceriksiz olan kocann veya an vay idi bana gelenlere; evin iinde adamn ocuklarnn says veya ev iinde sahip olduu eylerin Hem sakn miktar ne olursa olsun, (adam) her an bohasn koltuu altna alp kirii kracak duruma sokulabilirdi. mayaca kertede scaklk basard. ola kafa tutmaya kalkmasnd; evin iini onun dayanaHerifin kendi Clan'na (Kan'na) dnmekten yahut ok kez olduu gibi, baka bir toplulukta yeni bir evlenme aramaktan baka yapacak bir ii kalmazd. Clanlar (Kanlar) iinde kadnlar, byk iktidardlar. Baka her yerde de yleydiler ya... cabnda tuttuklar gibi, bir efi grevinden azlederek, basit bir sava safna indiriveriyorlard." (F. Engels)

ANAHANLIK GELENENDEN "MAGNA KART A" YA

lkel Sosyalizm'der Kapitalizme lk Gei: ngiltere kitabndan

ngiltere'nin ilk tarihte benzer olaylarn yazan Roma Tarihisi Tacitus; besbelli ngiltere'de grd insanlkla Roma'l medenileri zihninde yzletirdike, utan ve tiksintisinden kendini alamayarak, Antika medeniyet "Nizam- tima"si, "Sosyal Dzen"i iinde yaayan "Hr Kii"leri yle anlatr: " Gerekten dnyaya byk bir sabr rnei olduk. Eski devirler nasl hrriyetin son kertesini grmse, biz de kleliin en aa derecesine tank olduk. Hafiyeler, konumak ve duymak hakkn bile bizden aldlar. Susmak kadar unutmak da elimizde olsayd, sesimizle birlikte kafamz da kaybedecektik." (C. T., Agrikolan'n Hayat, s. 4, Ark, 1945) Yeryzn, Uzakdou'dan Fransa'nn gbeine dek kaplam olan bu Antika medeniyet rezillii, ngiliz barbarn yutamamt. Ayn gnler, Barbar ngiliz de Romal'y baka trl grmyor. Antika Romal'nn Britanya adas barbarlarna getirdii medeniyeti, halk toplantsnda barbarlar yle zetliyorlard: " Valinin adamlar, Prokratorun uaklar, hareketi bamzdan eksik etmiyorlar. Hrs ve ehvetlerinden hibir ey kurtulmuyor. Harbde ganimeti yiit olan kazanr. Bu Romallarn ou korkak, ciz mahlklar olduklar halde, evlerimizi soyuyorlar, ocuklarmz karyorlar, bizi zorla askere alyorlar." (C. T., Keza, s. 18)

Romal'ya "beynini kaybettiren" gizli polis Devleti, snfl medeniyetti. Yoksa, baka her toplum insan gibi, Romal da; Tacitus'un pek yerinde sylediine gre: "Eski devirlerde hrriyetin en yksek derecesini" tatm insand. O "Eski devir", nsan insana drerek paavraya evirmi olan medeniyetten nceki lkel Sosyalizm dzeni, barbarlk a idi. nk: "Britanya'ya ordusuyla ilk giren Roma Generali Julius Caesar'd. Baz baarlar kazanp halkn gzn korkutmu, sahili ele geirmi ise de, aday bir mlk olarak kendinden sonra gelenlere miras brakt sylenemez; ancak kefettii sylenebilir. ok gemeden (Roma'da) i sava balad. Byklerimiz silahlarn kendi yurtlarna kar evirdiler. Britanya uzun zaman, bar yllarnda bile, unutuldu. Augustos buna politika diyordu: Tiberius emsal sayp, selefinin izinden yrd. Calligula'nn Britanya'y istila etmeyi tasarlad iyice biliniyordu; ama kararsz kafas fikrinden abuk cayd. Zaten Cermanya'ya kar giritii byk teebbsler de suya dmt. mparator Claudius ikinci bir istila hareketine giriti. Adaya muntazam ve yardmc birlikler geirdi. Vespasianus'u da kumanda heyeti iine ald. Bu, Vespasianus'un sonraki baarsna bir balangt. lmsedi... Britanya'ya Konsllk (Osmanl'da Vezirlik) vali olarak gnderilenlerin Kabileler boyun ettikten sonra ediler, krallar esir alnd, bylece kader Vespasianus'a gilki, Aulius Plauti-

us'du. Ondan sonra Ostarius Scapula geldi. Her ikisi de sekin askerlerdi. Yava yava Britanya'nn gney blgeleri bir vilayet haline getirildi." (Keza, s. 17) Bu Britanya'y medeniyete sokmak myd? Hayr. Tacitus Tarih kalpazan deildir: "Bizden nceki yazarlar henz bilmediklerini, olaylar edebiyat yaparak gizlemeye uratlar, alacam" (Keza, ben 12) olduu gibi anlatmaya

der. Ancak o zamanki bilgi dzeniyle grdklerini aklar; ona gre:

"Britorlar vahidirler Uzun bir bar devresiyle henz zaif dmemilerdir. Rivayete gre, Galler de vaktiyle byk, sava bir millet imi. Barla birlikte zerlerine bir uyuukluk gelmi, ilerinde yiitlik, hrriyet sevgisi kalmam. Claudius'un istilas srasnda yenilen Britanyallar da ayn akbete uramlar; tekiler, bir zaman Galler nasldysa yle kalmlar." (T, Keza, 15) "Vahi" saylan "Barbar" Britanyallar'a, medeni Roma ne yapt? nce, barbar toplumlarn kk, demokratik danklklarndan kallee yararlanp, onlar birer birer avlamaya giriti; Tacitus, barbarn sosyalist KAN tekilatn veya her Kabile blmn ayr bir "Devlet", seimle iktidara gelmi Kan efini de, medeniyetin zorba devlet bakan, Kral ile bir tutuyor. Bu kartr bir yana braklrsa syledikleri barbar toplumlarn gerekliidir: "Eskiden (Britonlar) krallara itaat ederlermi; imdi reisleri yznden eitli partilere ayrlmlar. (Bizim iin de, kuvvetli kabilelerin birlikte hareket etmemelerinden daha faydal bir ey olamaz)... ki veya devletin ortak bir tehlikeye kar koymak iin birletii pek grlmez. dan dolay, (T, Keza, 15) te, medeni Roma devletilii, blnm oymaklar, kolayca yenilen o Britanya'daki barbarlar arasna Tefeci-Bezirgn firavunluunu sokabilmek iin iki yol gtt: 1 - Bezirgan mnasebetlerine tek tk sler kurmakt; Barbar krallar soysuzlatrmak iin, teker teker lkse altrd. Birinci sler, bezirgnln silhl ve gze batan zorbal idi; ikinci metod, medeniyet afyonu ile barbar elebalarn satn alp, uyuturarak kaleyi ieriden fethetmeye alt. Ve bunu en hinoluhince bilinle yaptn Tacitus'ten reniyoruz. Yaplan, imdiki "Amerikan Yardm" idi: "Bundan baka bir kasaba kurularak, iine eski askerler yerletirildi. Baz siteler kral Kogidumnus'a hediye edildi. Bunteker teker dvp, hep birlikte yenildiler."

(Bu adam bize son zamanlara kadar sadk kald.) Gerekten de, krallarn kendilerini esaret aletleri olarak kullanmak Roma ulusunun eski bir geleneidir." (Keza, 17) "Dank bir halde yaayan medenilemi Briton'lar savaa kar tabii bir eginlik gsteriyorlard. Agricola'nn maksad, ve skna lks yaamay gstererek onlar sulh pazar yerleri, konaklar yaptrd. girmek istedii iin, Briton'larn rekabet, altrmakt.

Hususi tevikler ve resmi yardmlarla yerlilere tapnaklar, Heveslileri vyor, yava Herkes valinin gzne ii grd. zorun yapaca davrananlar cezaya arptryordu.

Sonra, yerli reislerin oullarna liberal bir terbiye verdirdi. doutan kabiliyetlerini, Galerin byk emek harcayarak elde ettikleri maharetlerinden stn bulduunu sylyordu. Neticede, biraz nce Romallarn dilini kullanmak istemeyen yerliler, ok gemeden hatip olmak sevdasna dtler. Bylece, bizim giyim tarzmz bile moda oldu. Toga, sk sk grnmeye balad. Briton'lar yava yava kt alkanlklarmzn ekiciliine kapldlar. Revaklara, Bu onlarn hamamlara, ssl ziyafet salonlarna altlar. niyet" adn veriyorlard." (Keza, s. 26) Demek, "Batclarn bugn hl geri lkeleri macunlamak iin yeni bir ey icat etmelerine hacet yoktu. Fakat, Romallar Britanya'da "Esareti salamak" metodlarn modern smrgeciler kadar tutturabildiler mi? Sekizinci Konsl-Vali: "Kabilelere boyun edirip aralarna kuvvetli garnizonlar yerletirdi... Bunlara gvenerek, Mona (Man) adasna saldrya balad... Valinin uzakta bulunmas dolaysyla, korku kalmaynca, Briton'lar aralarnda esirliin ktlkleri zerinde konumaya... Kzgnlk ve kinlerini krklemeye baladlar. "Sabrn faydas yok", diyorlard, "biz diimizi sktka" onlar "medeni Romallar" zerimize daha ar ykler yklyorlar. Vaktiyle kabilelerin bir kral vard, imdi ikier kral var.
56

esaretini salamak iin bir tedbirdi; cahiller ise ona "Mede-

Vali kanmz emiyor, Prokrator, varmz youmuzu

elimizden alyor. Bizim iin, efendilerimizin anlamazlklar, anlamalar kadar tehlikeli... Biz de en zor olan adm atmz: Yani toplanm konuuyoruz. Sonra, bu gibi ilerde ihtiyat, atlganlktan daha tehlikelidir..." Bu fikirlerle coan btn ada halk, Kral hanedanndan Boudicca adl bir kadnn kumandas altnda silah sarldlar. nk onlar, asker komutanlarnda cinsiyet fark gzetmezler." (C, Keza, s. 18-19) Yani, ngiltere halk, birinci yzylda, henz Aa Barbarlk konan pek amam: Anahanca Kanda bir toplumu yayordu. Onun iin, kurnaz Romal Agricola, tatl sert soysuzlatrmasna, "medeniyet" modas ile "esareti salam a l n a ramen, Britanyallar Antika medeniyet kleliine bir trl sokamad; huylarnca gitmekten baka are yoktu. Roma egemenliinin sonucu bu oldu: "Britanyallar, gururlarna dokunulmazsa, asker, vergi, devletin istedii hereyi seve seve verirler; ama hakarete hi tahammlleri yoktur. taate altrlmlarsa da, klelie daha almamlardr." (C. Tacit, Ag., ete, s. 16) Tek tk, "Kral" ocuklar Toga modasyla kandrldysa bile, onlar, imdiki Amerikan irketlerinin ajanlar kadar olsun, milleti dejenere edemediler. "Sezarlar uruna gdml kulluk teorisi" Briton adasnda skmedi. E. Despois haklyd: "Byk Britanya, hi bir vakit tmyle zincire vurulmamt." te, ngiliz Magna Kartas: O henz Tomris gibi Anahan rnei Boudicca adl Amazonlarn buyruunda antika medeniyet basksna kar ayaklanp savaa giren ilkel "Sosyalist" toplumun zaptedilmez, hrlk, eitlik, doruluk, yiitlik gelenek ve grenek retici glerinden kaynak alacaktr.

SEYREK VE CILIZ KENTLEME + EDEBYAT CLASI

lkel Sosyalizm'der Kapitalizme Son Gei: Japonya

kitabndan

Ossaka eyaletinin dou gneyinde in kopyas Nara; ayn limann dou kuzeyinde, tam 35 derece paralel zerine yerleen Kiyoto: Antik Yunanistan'n Korint kenti benzeridir. Ossaka liman ile Pasifik'e alan ve Ezraka'dan daha ierlek bulunan Goari krfezi ile Japonya'nn en byk gl olan Freyse, Japon denizine alacak Bimaka sular arasnda esiz bir yer tutar. Bylece denizin ortasnda ideal bir korsanlk antreposu oluuyla, Yunanistan'n Korint'ini de, Atina'sn da iine alm olur. te, modernleme ana dek Japon dnyasnn biricik rakipsiz ulu kenti, Heiankio (BARI KENT) veya Kiyoto olaca kt. Besbelli, bu a Japon kanlar iinde Heike'nin egemenlii ile balar. Heian a, kltr bakmndan Japon klasik a saylr. Bir egemen kanla doup, kan kavgalaryla anarak lr: "794 yl, imparator Kammu, bakentini Heiankio bar kentine; imdiki Kiyoto'ya tad. Buras 1868 yl Meijl restorasyonuna (yenileme) kadar, yani 1000 yla yakn zaman imparatorlarn dura: rezidans oldu. 1184 yl, Heike klannn kyle sona erdi. 9. yzyl ile birlikte Fuji Wara ailesi imparatorlar saraynda birinci mevkii tutuyor ve siyasette-edebiyatta sekin adamlar belirtiyordu. 10. ve 11. Yzyl
59

saz airleri (Hruar) iin en parlak yzyl oldu. Sona doru, Taira ile Minamola klanlar arasndaki mcadele, her birinin nclk iddiasnda bulunduu o medeniyet ann sonuna iaret oldu." (Kuni M, s. 47) Gryoruz: Hep medeniyetten dem vurulur. Beride ise "ALE" ve "KLAINTlarn kavgasndan sz edilir. Burada hatta "MPARATOR SARAYI" denilen Japon kurumunda bile, klasik anlamda bir snfl toplum doduuna bir delil de, edebiyat akmlarnn henz kadnlar elinden kt ile aklanr. iir ikinci derecede gelir. Kuran- Kerim'in seci ve kafiyeli ayetleri gibi, akc bir nesir, birinci yeri tutar. Yalnz bu edebiyatn, in ve Kore zentisi bir avu kapal egemen kast ulularnn zevkine gre olduu, unutulur. Gerekte, kadnlarn egemenliinin sarayda bile yansy, Japon anahan geleneklerinin basknln gsterir. Erkek stnl, saray edebiyatnda ok sonralar grlecektir. imdiki tarihilerin deyimiyle: "Sarayl aristokrat yazarlar, Bonlar (bilgin memurlar) ve zellikle kadnlar elinden kt iin "zarafet" (elence-biim gzellii) ve kl krk yaran latif eilimleriyle doludur, ikinci derece hatralar, Nikiki adl kk anonim eserleri, bavekil notlar, akl kurmalar, kii zevkleri, meaka gibi insancl abalara ynelim; 11.-12. yzylda Kekinu denen iir; geziler, aklar zerine klasik Japon edebiyatnn en yksek iki eseri, iki kadn tarafndan yazld. Bunlar, ikunu Murasakinia Manogaiar Genji ile Suagoh-Yei'in Mokurano Soi adl eserleridir." (Kuni M, s. 48) Heian anda ikinci gze arpan yazarlar, kltr olay (inanlar) alannda belirdi. in medeniyeti, kendi kkn inanlarn, barbar Japon'a uzaktan gstermekle kalmad. Japonya'ya giren Budizm, su iinde zeytinya gibi, ayr ve yabanc kalmamak istedi: "/c/ byk tarikat kurucusu Kabe Daii ile Denkyo Daii, in Budizm'ini Japonlatrmay baardlar." (Kuni M, s. 46)
60

Sarayn din ve edebiyat allar, Anadolu kylsnn dedii gibi "VAKFA HAVLAMIYOFTlar idi. Btn edebiyat ve din gsterileri altnda yaplan i, Japon barbarln ilkel sosyalist yapsnn medeniyet zentili ruhlarda andrlmasyd. Saray denen kapal kast iindeki yapnmalar, edebiyat ve din perdesi altnda, kkn Hint ve in medeniyet doktrinini szdryordu. Ne kadar ilkel olursa olsun, bir kentin kurulmas, topran nem kazanmas, Japonya'da o zamana dek grlmemi yeni retimin ykselmesi; kk ekincilik temelinin, eskilere dayanmasndan ileri geldi. Yukar barbarla geiin btn teknii hemen hemen Heian anda Japonya'ya girdi: "Heian andan beri, demir saban ve oran yaplmas zerine, tarm retimi gittike ykseldi Tarla srmekte kz kullanld ve tarmn yllk pirin-buday gibi deiik hasatlar yaplmaya alld." (OttoB, s. 197) Tarm ve saban teknii, yukar barbarla kk ekinci retimini dayatt. Japon toplumu ise, kii mlkiyetini bilmeyen ilkel barbar sosyalizmini yayordu. Onun iin kurulan tek tk kentlerde toprak mlkiyeti, her yukar barbar toplumunda olduu gibi tanrya adanm sosyalist ve kutsal bir karakter ald. Bu ilerleyi, TAKE TOPRAK REFORMU ile oldu. Kenti, hep devlet sanan klasik tarih ise, o sosyalist toprak mlkiyetine, devlete ait toprak sahiplii (Staatseigenen Landbesitzer) adn veriyor.

AMANLIK: ANAHAN DN
Dinin Trk Toplumuna Etkileri kitabndan

lk cinsel yasaklan ile; KAN kutsalln sembol olan Totemler dinidir: "Ts inler, daha airet hayat yaarken, airet 4 Batndan derieikti. Her Batn (karn), ordugahn bir cihetini kendisine tahsis ettii iin, cihetler, Batnlarn sembol renklerle boyaldr. Her Batn'n bir Totemi vardr ki, bir hayvan addr. Her batn kendisine bir mevsimi kutsal zaman saydndan, kendi Totemini zel mabuduna (tapacana) ve gene kendine has olan mevsimde kurban eder. Elemanlardan her biri, Batn'lardan birinin semboldr. Tm airetin Totemi ise kz'dr. Bundan dolay, yl ortasnda 4 tapacan babasna kz kurban edilir." (Z. Gkalp, Keza, s. 16) "4 elemann temsil ettii tapacaklara, Orhon Kitabesi'nde YERSU'lar ad verir. Yersu'lar ilkin 4 iken sonra 3'e, daha sonra 8'e ve en sonra da 17'ye ktlar." (Keza, s. 34). "Renk deyimleri vaktiyle birer ayr kutsalln sembolleriydiler. lk zamanlar, airet 4 Batn'a ayrlmt. Her Batn'n ayr ortak vicdan, ayr dayanmas, ayr lks vard. Bu ayrlklar cihetlerden, mevsimlerden, elemanlardan, hayvanlardan, renklerden edinilmi 4 eit sembol-

lerde gryoruz. Bu 4 Batn'dan her birinin ayr bir kutsall vardr. Kutsalln 4 eidi, bu 4 eit sembollerden tecelli eder... Batn, ailenin en eski ve en byk dairesidir." (Keza, s. 20)

Burada Arapa BATIN denilen aile, Morgan'n Gens dedii KAN (KHAN)dan baka birey deildi. Toplum Kan rgtl, Din o rgte Yersu'lu ve Totem'lidir: "Tsirlerir dini, zellikle aile dayanmasn var eden ve glendiren bir dindir. Her Yersu kendi Batn'nn zel koruyucusudur, has tanrsdr. Bu din bir yandan aileye ve Totemizme bal olduu halde, te yandan ANACIL NESEB'e dayanr. Buna, kadn elemanna balad imtiyazlardan tr, KADIN DN de denilebilir. Avrupallarn AMANZM dedikleri din, Trklerin yalnz bu Kadn Dini sisteminden, yani 4'l snflamaya dayanm TSN dininden ibarettir." (Keza, s. 20-21). "Bu dinin ruhanileri: KAM'lar, yahut KAMAN'lardr. aman szc bundan kmtr. aman'a Yakut'larda OYON ad verilir ki, Ouz'lardaki OZAN szc ile ayn asldandr. Bylece, OZAN'n kadim zamanda AMAN olduu anlalyor. Yakut'larda kadn aman'a ODAKAN derler... Erkek amanlar da yaptklar dini yahut sihircil trenlerde baar kazanmak iin, kadn gibi salarn uzatrlar, kadn elbisesi giyerler, ince sesle konuurlar, hatta kendilerinin gebe kaldklarna, bir takm balk, karga, ve ilh. gibi eyler dourduklarna inanrlar... aman, kadna ne denli benzerse, manevi deeri o denli ok olur. Bu kadnlama din mecburluu, amanlar ters cinsiyete dek gtrd syleniyor." (Keza, s. 21-22). Babahanlk'ta nasl Baba hukuku egemense, Anahanlk dini olan amanlk'ta da Ana hukuku egemen olmutur. Yakut'larda her aman'n AYEKLA adl bir Totemi vardr. AYE: Ana demektir. KLA: Hayvan demektir. AYEKLA: Anahayvan anlamndadr ki, Anacl Totem demektir. Bundan baka, her aman'n AMAGAT adl bir mz' vardr. Orhon Kitabesi'nde bu maddeden kk alm bir de OMAY szc vardr ki, Thomsen'ce TANRIKIZ diye tercme edilmitir. "Dii koruyucular, aman'lara mahsus deildir. Yakut'larda laiklerin de birer AYEHEZT'i vardr. AYE: Ana demektir.

HEZT: (ci) edatdr. AYEHEZT: Anac demektir. Bu da dii bir ruhtur ki, laik olan kiinin koruyucusudur. Grlyor ki, amanizm tekilatndaki gerek Totemler, gerek Koruyucu ruhlar hep diidir, bu dinin kadn dini olduu bununla da sabittir." (Keza, s. 22) lk Trk dini, ilk Trk toplumu gibi, eitliin, kardeliin ve mutluluun dinidir. nk iine: Snf ve imtiyaz kurdu girmemitir. Ztlklarn iledii in toplumu ile Trk toplumu arasndaki balca fark budur. in'lilerden YANG ile YEN deerce birbirine eit deildir. Bu sebeple, YANG olan eyler (Uurlu, Yce), YEN olan eyler (Uursuz, Alak) saylr... rnein, erkek ile sa, YANG olduklar iin Yce, kadn ile sol, YEN olduklar iin alaktrlar. Kadnn in'de haklar erkekten aa olmas ve sol yann uursuz tannmas bu snflamayla ilgilidir. " Trk'lerde iki snfn deeri birbirinden baka olmakla beraber, kemmiyete (neelike) birbirine denktirler." (Keza, s. 35). "Trk'e gre hi bir ey lakutsi (kutsal deil) olamaz. Bundan dolaydr ki, Trke lakutsi szcnn karl yoktur." (Keza, s. 49). Yce ve alak bulunmayan Toplumun dininde, ne gkler tesi, ne yerin dibinde ayr evren de yoktu. Bir tek herkesin grd u dnya vard. Trkler hereyini eit, canl ve kutsal bildikleri varla, olduu gibi: "ORTA DNYA" diyorlard: "lkin budun anda yalnz orta dnya vardr. Yer sular yeryznde idiler." (Keza, s. 79). "Orta dnyaya mensup ruhlar, ilkin 4 snflamadaki kutsal eitlere ayrlmtr. Orta dnyann eski Trkesi JN, ACUN'dur. amanizm devrinde 4 mevsime mahsus kurban trenler ile, senenin ortasndaki byk kurban treni vard." (Keza, s. 79-80).

BR ANAHAN: TOMRS
Tarihncesi ile ilgili Yaynlanmam Notlardan

nsan Toplumunda ilkin Ana egemenlii medeniyetin birka kat, on binlerce yl srd. Bunu bize en gzel anlatan, hem de Trkiye'nin Bodrum Kentinde tam 2448 yl nce (. . 484) domu Dorien Herodot'dur. Yazdklarna 25 yzyldr "Medeni" gzle bakld iin ne dedii anlalamamtr. Bu gn de iyi anlald ne srlemez. Koca gerekinin Skit'ler, Cimmerler, Araplar, Hintliler, Habeler, Libyallar hatta Medler, Persler, Grekler hatta Msrllar, Allahlar zerine yazdklar, tkenmez tarih ncesi hazineleri olarak yatmaktadr. Bunlardan en tipik bir rnek verelim: Pers efsane yiidi Cyrus [Pers kral]: tipik Orta Barbarlk Konana ykselmi Gebe: Atilla, Cengiz, Timur gibi Baba-hanlk akncsdr. Bir anda Ortadou'da btn Antika medeniyetlerin Allahlatrlm muazzam devletlerini ve parlak toplumlarn ii kof ulu narlar deviren balta gibi st ste yar. Dnya egemenlii nne, o zamana dek hi ad iitilmedik (Medeniyetin insan yerine koymad iin anmad) Masajetler [Zeki Velidi Togan: Peenek] diye bir ulus kar. Bu, Hazar denizinin dou otlaklarnda ihtiyarlarn kestikleri sylenen tipik bir Aa barbarlk konandan yukar kmam Orta Asya topluluudur. "Oralarda oturan uluslar, yazn eit eit kklerle beslenirler, aalarda bulduklar yemileri ka saklarlarm" (Herodot Tarihi I, s. 202) "ou yabani yemilerle yaayan e-

itli birok milletlerdi. Temin edildiine gre kocalarla karlar, hayvanlar gibi gz gre gre temas ederlermi" "Bu ulusta bir eit aa varm ki, yapraklar ezilip suya katlnca renk verirmi, bu renkle elbiseleri stne eitli tasvirler basarlarm." (Keza, 203) Herodota "Son kraln dulu" saylan mthi bir kadn Anahan: "Masajetler, skitler gibi giyinirler ve yaaylar da tpkdr. Yayan ve atla savarlar ve her iki trl savata baarldrlar. Oku ve mzrak (piquin)drlar. lke detince sagare pik (iki yzl balta) kullanlrd. Her eit altn ve bakr bilirler. Mzraklar, ok ular ve saarlar iin bakr kullanrlar. Altn miferlerini, kl balarn ve koltuk altlarnda tadklar geni kemerleri sslemeye saklarlar. Atlarnn gslerini koruyan zrhlar da bakrdandr. Gemlere, dizginlere ve koumlara gelince onlar altnla gzelletirirler. Demir ve gm onlarca hi kullanlmad gibi lkelerinde de bulunmaz. Ama, altn ve bakrlar boldur. "te adetleri: her biri bir kadnla evlenir; ama hepsi ortak kullanrlar. Bu adet, Frenklerin iddia ettikleri gibi skitlerde deil, Masajetlerde grlr. Bir Masajet bir kadn istedi mi, bulunduu araya yere okdanln kaldrarak kadnla utanp ekinmeden birleir. Onlar yaama sresince hibir deimeyecek snr koymazlar; ama bir insan yallktan krld m, akrabalar toplarlar ve onu davarla birlikte keserler, etini piirip yerler. Kendilerince bu eit lm, lmlerin en mutlusudur. Hastalktan leni hi yemezler; gmlrken, yazk olduunu, kurban olarak boazlanmaya yeterce yaamad, diye yaknrlar. Topra hi ekmezler; srleriyle Arox'un (Ceyhun rmann) bol bol sunduu balkla geinirler. Basbaya ikileri sttr. Btn tanrlar iinde yalnz gnei kutlarlar. Ona at kurban ederler. Tanrlarn en abuuna hayvanlarn en abuunu kurban kesmenin doru olduuna inanrlar. 68

Bugnk insana bu kadar az "ahlakl" gelen Masajetlerin ataklklar ve yenilgileri nasldr? "Tomris, o zaman Masajetlere egemendi. Cyrus ona eliler yollad. Bahanesi evlenmekti. Ama, Cyrus'n kendisini deil imparatorluunu (Anahan) anlad. ele geirmek istediini prenses Toprana girmeyi Cyrus'e yasak etti."

(H, 204). Sava balad. Cyrus "Arox'tan (Ceyhun rmadr) amay kolaylatrmak iin bu rmak zerine kpr att ve askerlerini tayacak gemilerin zerine kuleler kurBunu gren Tomris'in teklifi, zamann yiitlii tanrlatrlm deme erkeini titretecek mertlikte oldu: "Hey, Med'ler kral! Kendi teb'ana egemen olmakla yetin. Yok, illaki gcn Masajetlerin gcyle deneyeceksen, bouna kprler kurma uramalarna katlanma. Biz, senin lkemize gemene yol brakmak iin bu rmaktan 3 gn geri ekileceiz; yahut sen bizi kendi lkende karlamak istersen, bizim gibi yap." (H, 205) Ordusunda sryle esir krallar srkleyen Cyrus, bir kadnn bu gz pek meydan okuyuu nnde akna dnd. "Perslerin balcalarn ard." Barbar demokrasisi Cyrus iinde henz yayordu. Toplantda prensler: "Tomris ile ordusunu kendileri (topraklarnda) kabul edecekler." Ancak zenginlii dillere destan, imdi esir olan "Karun ile Lidyallar, konuulmada hazrdlar, bu fikri uygun bulmadlar." (H, 205) Karun yalvaryordu Cyrus'e: "Boyuna dnen ve bizim boyuna mutlu olmamza elvermeyen Felei ok dn!.. Dman kendi lkemizde karlar da yenilirsen, imparatorluunu yitirmenden korkulmaz m? Haydi stn geldin diyelim: bu stnlk, dman kendi topraklarnda bozguna uratmak kadar btnlemesine olur mu? Bu sefer de yendiklerinin pelerine dmekten baka iin kalmaz." (H, 207) Karun bu kadar kurnazd da, niye Lidya'y kurtaramam; kendisi Cyrus'e esir dmt? O zaman "Felek" bilirdi! du." (Keza)

Persler henz o kadar meden, yani kalle de olmamlard. "6u gerekelerden bamsz olarak Cambyse'in olu Cyrus iin bir kar nnde geri ekilmek ve ona lke brakmak ayp olurdu." (H, 207) Onun zerine gene Medeniyet u kanckl ne srd: "Biliyorum, Masajetlerin Persler kadar yararlanacak dnya yleyse ok ok davar sofralara nimetleri, yaama tatllklar yok. kesilsin kotarIsn,

ordughta sofralar dzlsn;

kraterler dolusu bol bol sufi araplarla her eit mezeler katlsn. O hazrlk bitince ordughta en kt askerlerimizi brakp geri kalan orduyla rmaa doru ekiliriz. Yanlmyorsam, Masajetler bunca gzel eyleri grr grmez oraya koacaklar ve o zaman kendimizi gsterme frsatn bulacaz." (H, 268) Cyrus bu kahpelie uymamazlk edemez. Sava balad. "Masajetler ordugh muhafzlarn kltan geirdiler. Sonra hazr yemekleri grp sofraya oturdular. Arca yiyip itikten sonra, tiler. uyudular szdlar. Derken Persler ka geldiler. Biroklarn ldrdler, daha ounu da tutsak etTutsaklar arasnda Tomris'in olu Spargapise bulundu." (H, 212) Bu oyunu renen Tomris, Cyrus'e unu bildirdi: "Kan bozuk Erkek-han! Baarnla hi bbrlenme. Baarn u asma suyuna borlusun. O su sizi beyinsizletiriyor ve ancak dudaklarnzdan yzszce szler kartmak iin gvdenize iniyor. Olumun stne kazandn zafer bir savata o batan karc zehirli gsterdiin kendi gcnle deil,

yemle oldu. imdi dinle ve verilen u iyi de uy: Olumu bana geri verirsen, senin cezan ekmeksizin topraklarmdan ekilmene katlanrm. Yoksa, Masajetlerin egemen sahibi olan gnein ba zerine yemin ediyorum, evet seni ne kadar bozuk olursa olsun o kendi kannla tka basa doyururum!" (H, 212) Cyrus kurnazlndan dnmez. Sava yeniden kzr. "Bu savama sanrm barbar uluslar arasnda hibir zaman g70

rlmedik yamanlkta korkun oldu. ki ordu bir mesafeye dek yaklanca, ilkin bir yn ok atld. Oklar tkenir tkenmez, mzraklarla birbirlerinin zerine lgar edilip elde yaln kl giriildi. Persler ordusunun en byk ksm o yerde yok edildi ve Cyrus'n kendisi de tam 24 yl egemenlik srm olduktan sonra savarken ldrld. Tomris, ller arasnda o erkek hann leini buldurup ktleyerek, ban insan kanyla dolu bir krbann iine doldurdu." (H, 212) Gne-kadn-han olunun kanl cn alrken yle dedi: "Seni canl canl boamadysam da, kendi atn kuyuya kurduun tuzaa kendin d! Olumu yok etmekle beni de bitirdin; ama seni de, sz verdiim gibi susam olduun kana doya doya kandracam." Masajet ordusunun askerleri, karlatklar ordulara erkekler ordusu gibi grnyor. Fakat kadnlarn da savat, yalnz Masajet savas denilen klann da kadn erkek bir arada savamadan geldii anlalyor. "Sagare" adl ikiyzl balta, hatunhan anda medeniyete girite Girit kltrnde en byk kulu sembol olarak kalr. Arkeologlar artan bu sembol aa barbarlk konann belgesidir. Saar S/L-ancher: "Amazonlar da bu eit silah kullanrlard." (H. Kolu, s. 126) der. "Gzel yazarlardan bir ou tank oluyorlar. Herkl TheseAmazonlara kar bir sefer at. Hippolita da Amazonlar

kralieleri ile okdanln karp Grekya'ya getirdi.

e'nin gvdesi altnda Atinallar Avrupa'ya akn etmi olan bu kadnlar yenip pskrttler. Bu tarih Cimon tarafnda, Perslere kar Atinallarn yaptklar savalar gsterilen zenile tasvir ederdi." (s. 39, Karden, Assian: skender Seferi, kitap VII) Fakat babahanlk an kent medeniyetine doru am Grek toplumunda "amazon" (sava kadnlar ordusu) inanlr ey saylmad. Nitekim, Skitler Kafkaslar atlar. "Medler yenildi ve Asya imparatorluu Skitlere geti." (H, 54)

Btn Asya'ya sahip olan Skitler Msr'a yneldiler. Ama Filistin'delerken, Msr kral Prommitique nlerine kt. Hediyeler, ricalarla onlar daha ileri gitmekten evirdi. Bunun zerine geri dnd. Suriye'de Ascalon'dan getiler. Oradan pek ok zarar vermeden ktlar, yalnz bunlardan geride braklm birka Uranic Vens tapnan apul ettiler. Ve o zaman medeniyetler Skitlerin "kadn gibi giyindiklerini" ve "kadn sesi" kardklarn fark ettiler. Kadnn askerleri tanra gibi gzel bir ey olamazd. yleyse Skitli askerler neden byle kadndrlar? Mutlaka, Vense arpldklarndan tapna apul edilmi tanra onlara "bir kadn hastal" vermitir. "Ondan geride kalan skit askerleri kadn oluvermilerdir! Herodot bu kolay medenilerin tariflerinden sonra, kendi szn evirtecek baka olay da almaktan geri kalmaz. "Skit lkesini gezen yabanclar bu haldekilere Skitlerin Enaree dediklerini grmlerdir." (H, 65) Demek, Suriye'de Vens tapnan apul etmeyen teebbsler, "gene" ayn tip kadn ve erkekler vard! Anahanlk byleydi! Tomris bir kadn-tanrdr. Ve bu Anahan yasal topluluklarda en geriye saldrlr. nndeki erkeklerden mteekkil toplumlar sapr sapr dklrlerken, onlar teslim olmaktansa lmeyi gze alrlar.