Delphi menleri

File mens:
New: Pencerenin new ksmnda bulunan baz seenekler unlardr:
Form seenei ile aktif projeye yeni bir form eklenir. Application seenei aktif projeyi kapatarak yeni bir projenin balatlmasn salar. Bu seenek standart windows programn oluturmak iin kullanlr. Component seenei ile delphi component dosyas oluturulabilir. DLL seenei ile DLL dosyalar gibi ktphane dosyalar oluturmak iin kullanlr. Text seenei ile yeni bir text dosyas eklenebilir. Bu dosyalar kod deil metin ierirler. Unit seenei projeye yeni bir unit ekler.

ActiveX:
Active Form seenei ile active formlar oluturmak iin kullanlr. Oluturulan bu formlar web tarayclar tarafndan altrlabilir programlardr. ActiveX Control seenei yeni activeX controller oluturmak iin kullanlr. Bu seenek ile birlikte activex sihirbazlar devreye girerek atlacak admlar iin programcya yardmc olurlar. ActiveX Library seenei yeni activex ktphaneleri oluturmak iin kullanlr. Automation Object seenei yeni OLE elemanlar oluturmak iin kullanlr. Bu seenek ile birlikte OLE otomasyon sihirbazlar devreye girerek atlacak admlar iin programcya yardmc olurlar. Property Page seenei activex kontrollerine ait zelikleri deitirmek iin kullanlabilecek zellikler penceresi oluturmak iin kullanlr.

New application
Aktif projeyi kapatarak yeni bir projenin balatlmasn salar.

New data module

Yeni bir modl oluturmak iin kullanlr.

New form
Projeye yeni form eklenir.

Open
Diskte var olan DPR (delphi-project), PAS (delphi-unit), DFM (delphi-form) ve TXT (metin) dosyalarn amaya yarar.

ReOpen
Son altnz projelerin listesi bu men altnda tutulacak. Bylece son kullandnz bu men altndan kolayca aabilirsiniz.

Save.Save As,Save All

Projedeki dosyalar ayn isimle veya yeni isimle kaydeder. Projenizi kaydettiinizde projedeki unitlerin isimi kaydettiiniz isim olacaktr. Bu yzden dosya isimlerinde baz Trke karakterleri kullanamazsnz. Ayrca kaydettiiniz isimle Unit satrnda tanmlanan isim ayn deilse delphi hata verecektir. Bu yzden unit satrndaki ismi deitirmemelisiniz.

Close,CloseAll
Aktif dosyay veya projedeki btn dosyalar kapatr.

Add To Project
Projeye var olan Unitlerden (.PAS) ekler.

Remove form Project

Alan pencereden seilen unit veya formu projeden karr.

Edit mens:
Cut,Copy,Paste
Keme kopyalama ve yaptrma ilemlerini yapar. Sadece kodlar deil kontrolleride kesip yaptrabilirsiniz. Bu ilem o kontrol ile ayn zelliklere sahip fakat isme sahip yeni kontroller oluturulur. Eer bir kontroln kopyasn karrsanz oluan yeni kontrol eski kontrole ait olay alt programlarn kullanacaktr.

Align to Grid
Seilen kontroln koordinatlar form zerindeki gridlere denk gelmiyorsa en yakn grid noktasna denk gelecek ekilde tanr.

Brign To Front, Send To Back

st ste gelen kontrollerden birini ne ve arkaya almaya yarar.

Align
Seilen kontrolleri ayn hizaya getirmeye yarar.

Size
Seilen kontrollerin hepsinin ayn boya ve/veya ayn ykseklie sahip olmasn salar. Alan pencerede seile seime hepsi en knn veya en bynn boyuna getirilmesi salanr.

Scale
Form zerindeki kontrollerin seilen oranda byltp kltmeye yarar. Bir seferde %25 ile %400 orannda leklendirilebilir.

Tab Order
Form zerindeki kontrollerin tab srasn deitirmeye yarar. Tab sras kullancnn kontroller arasnda tab tuu ile gei yaparken sras ile hangi kontollere geileceini belirler. Alan pencerede u anki tab sras grntlenir. Aa/Yukar dmesi ile seilen kontroln tab sras deitirilebilir.

Lock Control
Form zerindeki u anki koordinatlarna kilitleyerek yerlerinin deitirilmesini nler. Tekrar seilirse bu kilit kalkar. zellikle zerinde bir ok kontroln bulunduu formlarda form tasarm bittikten sonra yanllkla kontrollerin yerinin deitirilmesini nlemek iin faydal bir seenektir. zellikle bir ok kontroln bulunduu formlarda ekrana smayan kontrolleri de ekranda kaydrma ubuu olmadan gstermek iin kullanl bir seenektir.

Search mens :
Find
Kod penceresinde herhangi bir ifadeyi bulmak iin kullanlr.

Find in Files
Belirlenen bir dosyann iinde bir ifade bulmak iin kullanlr.

Replace
stenilen ifadeleri bir dieriyle deitirmek iin kullanlr. Ayn yerde geen birden fazla olan ifadeler otomatik olarak tek admda deitirilir.

Search Again
Aranlan ifade F3 tuu ile tekrar aratlr.

Incremental Search
Arama aa doru devam ettirilir.

Goto Line Number

stenile bir adma tek admda ulamak iin kullanlr.

View Mens :
Project souce
Projenin oluturulmas iin gerekli olan kodu kod penceresinde gsterir. Bu kod, proje oluturulurken delphi tarafndan oluturulur.

Project Manager
Project manager penceresini grntler. Project manager penceresi normalde ekranda grlmez. Bu pencerede programnza ait formlar ve unitler gsterilir. Bu pencere iindeki dosyalar DPR uzantl bir dosyada tutulur. Projeden bir dosyay karmak iin remove seeneini, pencereye var olan dosyalardan eklemek iinde add seeneini kullanabilirsiniz. Projenizle ilgili ayarlar da options seenei ile yapabilirsiniz. Ekranda grlmeyen bir formu grntlemek iin bu penceredeki view form seenei kullanlabilir.

Object Inspector
Object inspector penceresini grntler. F11 ksayol tuu ile de ulaabilirsiniz. Bu pencere form zerine component paletten yerletirilen her kontroln zellik ve olaylarn belirler.

Alignment Palette
Bu pencere seilen kontrolleri ayn hizaya getirmeye yarar.

Windows List
O anda ak olan pencerelerin listesini gsterir.Listeden seili olan pencereye gei yapabilirsiniz.

Component List
Form zerinde kullanabileceimiz kontrol elemanlarn gstermeye ve istenilen form zerine almaya yarar.

Break Points
Program adm adm altrrken programn bir noktaya kadar alp geici olarak durmasn salamak ve o noktadaki deikenlerin deerlerini incelemek iin belirli noktalara F5 tuu ile breakpointler konabilir. Programnza fazla sayda breakpoint koyduysanz bunlar takip etmek iin bu men seeneini kullanabilirsiniz.

Call Stack
Bu seenekte adm adm altrmada kullanlr. u anda alan fonksiyonun hangi fonksiyonlar tarafndan arldn gsterir. zellikle kendi kendini aran prosedrler sz konusu ile prosedrn ka dzeyde kendini ardn grmek iin gereklidir.

Watches
Program adm adm altrlrken deikenleri izlemek zere run-add watch seenei ile eklenmi deikenlerin bulunduu pencereyi grntler. Bu pencerede deerleri izlemek zere eklenmi deikenlerin deerleri grlmektedir. Bu deikenlere yeni birisini eklemek iin listedeki bo bir satr ift tklayabilir, listedeki deikenlerden birini silmek iin del tuuna basabilirsiniz.

Toggle Form/Unit
Formlar ve unitler arasnda gei yapmak iin kullanlabilecek bir seenek. F12 ksayol tuu ile de kolayca geebilirsiniz.

Unit
u anda projede mevcut olan unitleri bir pencerede listeleyerek bunlar seip grntleme imkan verir.

Forms
u anda projede mevcut olan formlar bir pencerede listeleyerek bunlar seip grntleme imkan verir.

New Edit Window

u andaki kod penceresinin bir kopyasn yeni bir kod penceresi ile gsterir. Bunlardan birinde yaptnz deiiklik dierinde de annda yaplr. Bu yeni pencere size kodunuzun ayn anda gremediiniz ksmlarn gme imkan verir.

Project Mens :
Add to project
Projeye var olan unitlerden eklemeye yarar. Seenei setiinizde karnza kan dialog penceresinde istediiniz unit ilgili klasrden bulunup eklenebilir.

Remove from project

Alan pencere vastasyla seilen formlar veya unitleri projeden karr.

Import type library

Bu seenekle alan pencere vastasyla bilgisayarnzda kullandnz ve kontrol elemanlarn ieren ktphane dosyalarn projenize ekleyebilirsiniz. Buradaki add dmesi bu pencereye yeni ktphane dosyalar ekler. Remove dmesi de penceredeki dosyalar kaldrr. Ok dmesi ise seili olan dosyay bir unit olarak projeye ekler.

Compile
Program altrmadan derler. rnein bir DLL dosyas yazlrken bu dosya altrlamaz. Bunun sadece derlenmesi gerekir.

Build All
Compile veya run seenei ile derlenen projede btn unitler ve formlar derlenmez. Bunun yerine en son derlemeden sonra deien dosyalar derlenir. Build all seenei deimi olsun olmasn btn dosyalar yeniden derler.

Syntax Check
Bu seenek Link yanmadan sadece yazm hatalar olup olmadn kontrol eder.

Information
Program derlendikten sonra proje hakkndaki teknik bilgiyi bir dialog penceresi ile grntler.

Options
Programla ilgili ayarlarn yaplabilecei pencereyi aar. Bu pencerede yaplan ayarlar sadece u andaki projeyi etkileyecektir. Eer btn projeler iin bu ayarlarn kullanlmasn istiyorsanz default dmesini iaretlemelisiniz. Penceredeki forms tab ksm(blm)nda main form kutusunda programn hangi formun ana form olaca belirlenir. Normalde projede ilk oluturulan form ana formdur ve ilk olarak bu formla program almaya balar. Auto create forms listesinde hangi formlarn otomatik olarak oluturulaca belirlenir. Dier listede (available forms listesi) bulunan formlar ise otomatik olarak oluturulamaz. Bunlar oluturmak iin create metodu kullanlmaldr. Hangi formlar otomatik olarak oluturulup oluturulamayacan formlar bu listeler arasnda tayarak belirleyebilirsiniz. Application tabnda ise programn bal, help dosyasnn ismi ve ikonu belirlenir. Proje iin bir help dosyas belirlenmise kullanc program altrrken F1 tuuna basarsa bu help dosyas winhelp32 araclyla grntlenir ve kullancnn zerinde bulunduu kontroln helpcontextID zellii ile belirlenen konu gsterilir.( Bu numaral konunun ne olduu help dosyas tasarlanrken belirlenir.) Title kutusunda belirlenen balk ise formun deil programn baldr. Bu balk program minimize edildiinde, grev ubuunda grlen isimdir. Icon kutusunda belirlenen ikon da title zellii gibi forma ait deil programa ait ikondur. Yukardaki durumlarda da yine bu ikonla temsil edilir.

Run :
Run
Program derleyip altrr. Program zaten derlenmise sadece altrr. Ayrca programn almas krlmsa kald yerden devam ettirir. F9 ksayol tuu da kullanlabilir.

Parameters
Program komut satrndan parametre alyorsa tasarm aamasnda komut satr parametreleri buradan verilir.

Program Reset
Programn almasn durdurur. Ancak bu ilem bazen sitem kaynaklarnn azalmasna sebep olabilir. Byle bir durum sz konusu ise delphi sizi uyaracaktr. Program bu seenek sonlandrldnda ak olan dosyalar kapatlr, component libraryden oluturulmu kontrollere verilen sistem kaynaklar geri alnr ve deikenler bellekten atlr. Ancak programnzda kendi kodlarnzla oluturduunuz sistem kayna tketen bileenlerin kulland kaynaklar serbest braklmayacaktr.

Hata Ayklama lemleri

Eer programn sonsuz dngye girmesi sebebi ile normal yollardan kapatamyor ve program reset mensne de ulaamyorsanz Ctrl+Alt+SysReg tularna bamay deneyin. Mendeki dier seenekler vastas ile program adm adm altrlarak programdaki hatalar ayklanabilir. Bahsedilen hatalar yazm hatalar deil mantk hatalardr. Program adm adm altrlarak deikenlerin durumu bu seenekler vastasyla incelenebilir. Program debug modunda altrmak iin F8(step over) veya F7(trace intro) tuu kullanlabilir. Ayrca belirli bir satra kadar almas iinde F5(Add breakpoint) tuu ile durulacak satr belirlendikten sonra F9 tuu ile derlenir. Programa bu ilemler yaplmada balansa bile program pause seenei ile programn almas durdurulup debug moduna geilebilir. Bu modda deikenlerin durumu fonksiyonlarn arlma sras grlebilir.

Step Over(F8)

Program bir onraki satra kadar altrr. Her satr tek tek altrp eskisini grmek iin kullanlabilir.

Trace Intro(F7)
Step over gibi satrlar tek tek altrmaya yarar, ancak step overden farkl olarak eer satrda bir fonksiyon ars varsa fonksiyona gidilir.

Add Breakpoint(F5)
Program F8 ile adm adm altrmak her zaman kullanl deildir. rnein 1den 1000e kadar olan bir for-do dngsnden F8 ile kmak zordur. Bu gibi durumlarda break point dediimiz, programdaki baz satrlara F5 ile kesme konur ve F9 ile program altrlr. Kontrol kesme konan satra program krlr ve sonular bu ekilde izlenebilir.

Show Execution Point

Kursr u anda alacak satra gtrr.

Add Watch
Program alrken izlenecek deikenler bu seenek ile eklenir. Bu yntemle eklenen deikenlerin deerleri watch list penceresinde grntlenir.(Bu pencereyi view-watches men seenei ile grntleyebilirsiniz.) Global ve o anda alan prosedrdeki local deikenlerin u naki deerleri pencerede grntlenir. Add watch seenei bir inputbox penceresi aarak izlenecek deikeni girmenize imkan verir. Bu penceredeki expression kutusuna izlenecek deikenin ad girilir.

Enabled seenei kaldrlrsa deikenin deeri listede gsterilmez. Bir ok deikeni birlikte izliyorsanz programn almas yavalayacaktr. O anda deerine ihtiya duymadnz baz deikenleri bu yntemle izlenmesini durdurabilirsiniz. Radio dmeleri ile deikenin uygun baka bir formatta gsterilmesini salayabilirsiniz. Default seenei deikeni orijinal haliyle gsterir. rnein integer bir deikenin hexadecimal sistemde gsterilmesi iin hex integer seenei kullanlabilir. Memory Dump seenei deikenin bellekteki halini gsterir. rnein bir string deikenin bellekte durumunu grmek iin bu seenei kullanabilirsiniz. Stringin ilk bytenn karakter saysn gsterdiini grebilirsiniz. Evaluate/Modify Bu seenekle girilen deikenin sadece o andaki deeri renilebilir veya deitirilebilir. Add watch seeneinden farkl olarak deiken debug penceresine eklenmez ve srekli takip edilmez. Sadece seildii andaki deeri grntlenir. Bu seenek bir inputbox penceresi aarak deikeni girmenize ve deitirmenize imkan verir. Expression kutusuna deikenin ad girilir. Evalute komutu deikenin u anki deerini grntler. Bu deer deitirilmek isteniyorsa New value kutusuna deikenin almad istenen yeni deer girildikten sonra Modify dmesi kullanlr. Ayrca view-call stack seenei ile de u anda alan prosedrn kimler tarafndan arld grlebilir.

Component Mens :
New Yeni bir component dosyas oluturmak iin kullanlr. Install Component Component palete yeni kontroller eklemek iin kullanlr. Configure Palette Component palette yer alan kontrollerin yerlerini deitirmek iin veya silmek iin kullanlr. Import Activex Control Activex (OCX) kontrollerini de delphi ile kullanabilirsiniz. Bu men ile alan aadaki pencereyi kullanarak sisteminize kayt yaplm activex kontrollerinden setiklerinizi ekleyebileceiniz gibi Add dmesi ile de yeni OCX dosyalarn ekleyebilirsiniz.

Database Mens :
Explore Database explorer programn altrr. SQL Monitor SQL monitor programn altrr. Form Wizard Programa database formlar eklemek iin yardmc olur. Alan pencereler takip edilerek formun tipini, kullanaca database dosyasn ve bu dosyadaki anlar semenizi salayarak bir database formu oluturmanz salar.

Tools Mens :
Environment Options Bu seenekle alan pencereden editrle ilgili zellikler belirlenir. Repository Delphi kendi formlarnz hazrlayarak bunlar daha sonrada standart form olarak kullanmanza imkan verir. Bu pencere vastas ile hazrlanan formlar galeriye eklenerek daha

sonra new-form seenei ile yeni bir form olutururken buraya eklediiniz formlardan birini seebilmenizi salar. Configure Tools Tools mensne ok kullandnz programlardan ekleyebilirsiniz. Bu menye yeni program eklemek iin tools mensnn configure tools seenei kullanlr. Sa Fare Tuunun Kullanm Windows altnda alan programlarn ou sa fare tuunu destekler. Bylece sa fare tuu ile alan popup menler araclyla yaplacak ilemlere olduka hzl erriim salanm olur.

Form zerinde Sa Fare Tuu

Form zerinde sa fare tuu tklanacak olursa alan popup mendeki seenekler edit mens ile ayndr.

Align to Grid
Seilen kontroln koordinatlar form zerindeki gridlere denk gelmiyorsa en yakn grid noktasna denk gelecek ekilde tanr.

Brign To Front, Send To Back

st ste gelen kontrollerden birini ne ve arkaya almaya yarar.

Align
Seilen kontrolleri ayn hizaya getirmeye yarar. Alan penceredeki radio dmeleri kullanlarak seili olan eleman sadan,solan,stten,merkezden,alttan ayn hizaya getirilebilir. Hatta seili olan elemanlar formun tam ortasna alnabilir. (Center in window seenei ile)

Size
Seilen kontrollerin hepsinin ayn boya ve/veya ayn ykseklie sahip olmasn salar. Alan pencerede seile seime hepsi en knn veya en bynn boyuna getirilmesi salanr. Buradaki no change seenei ile elemanlar zerinde bir ilem yaplmazken, shrink to smallest seeneiyle, seili olan en kk boyutlu elemann boyutuna, grow to largest ile de en byk elemann boyutuna getirilir. Width, heigth seenekleri ile de seili olan elemanlar genilik ve uzunluklar deitirilir.

Scale
Form zerindeki kontrollerin seilen oranda byltp kltmeye yarar. Bir seferde %25 ile %400 orannda leklendirilebilir. Bu pencerenin kutusuna girilen saysal ifade seili olan elemanlarn boyutlarn deitirir.

Tab Order
Form zerindeki kontrollerin tab srasn deitirmeye yarar. Tab sras kullancnn kontroller arasnda tab tuu ile gei yaparken sras ile hangi kontollere geileceini belirler. Alan pencerede u anki tab sras grntlenir. Aa/Yukar dmesi ile seilen kontroln tab sras deitirilebilir.

Creation Order
Uygulamann oluturduu visual olmayan elemanlar sras bu pencere ile dzenlenebilir.

Kod Penceresinde Sa Fare Tuu

Close Page :Seenei ile mevcut kod penceresi kapatlr. Open file at cursor : Kursrn bulunduu pozisyona istenilen dosya, a dialog kutusu ile
eklenir.

Topic search :Seili olan deyim hakknda online yardm grntlenir. Toggle marker : Kod editrnn istenilen yerine iaret koyar. Bu ilem birinci defasnda
iaret koyarken ikinci defasnda kaldrr.

Go to marker : Daha nce iaretlemi yere direkt cursoru konumlandrr. Toggle breakpoint : Kod editrnn istenilen noktasna, program kesme noktas braklr
veya kaldrlr.

Run to cursor : Kursrn bulunduu noktaya kadar program altrr. Evaluate/Modify : Bu men seenei ile evaluate/modify dialog penceresi aktif hale
getirilerek, var olan bir ifadenin deeri deitirilebilir yada deerlendirilebilir. Add watch at cursor : Men seeneiyle watch dialog penceresi alr. Burada gzleme pencereleri oluturulur veya deitirilir. Read only : Men seeneiyle mevcut ak olan dosyaya sadece okunabilirlik zellii verilir. Dosya zerinde herhengi bir deiiklik yaplmaz. Message view : Hata mesajlarn gsterecek olan pencereyi grntler yada saklar. Properties : Bu seenekle kod penceresine ait baz ayarlamalarn yapld pencere grntlenir. Burada genel olarak kod editr ile ilgili yaz ayarlamalar, renk ayarlamalar ve grnt ayarlamalar yaplr.

Project Inspector Penceresinde Sa Fare Tuu

Expand : Alt seenekleri + ile temsil edilen zellikler iin aktif hale gelir. Bu seenein
tklanmasyla alt seeneklerde grlr. Collapse : Alt seenekleri alm zellikler iin aktif hale gelir. Bu seenein kullanlmasyla alt seenekli zellikler + halinde temsil edilir. Saty on top : Object inspector penceresini daima en stte tutar. Hide : Object inspector penceresini gizler. Help : Pencere ile ilgili yardm dosyasn aar.

Component Paleti Sa Fare Tuu

Configure : Component paletini yeniden belirlenen ekli ile kaydeder. Show hints : Component paletinde bulunan elemanlarn isimlerini grntler. Hide : Component paletini saklar. Properties : Componentlerle ilgili baz ayarlamalarn yapld pencereyi grntler.

Standart Kontrol Elemanlar

Standart kontrol elemanlarnn kullanm amalarn ksaca verelim: TMainMenu : Men ubuunu tasarlamada kullanlr. Bu kontrol kullancnn bilgi girii yapmasna imkan veren en ok kullanlan elemanlardandr. TPopupMenu : Sa fare tuu ile alan menler hazrlamada kullanlr. TLabel(Etiket) : Form zerine aklama yazmak yada kontrollere aklama yazmada kullanlr. Tedit(Metin kutusu) : Kullancnn bilgi girmesi iin kullanlr. TMemo(ok satrl bilgi girii kutusu) : Kullancnn birden fazla satra sahip bilgileri girmesi iin kullanlr. Edit kutusunun yapabildii btn ilemleri yapabilirken TButton(Komut dmesi) : Kullancnn bir ii yaptrabilmesi iin kullanlr. TCheckBox(aret kutusu) : Bir seenei aktif veya pasif yaptrmak iin kullanlr. TRadioButton(Seenek kutusu) : Birden fazla seenekten birisinin seilmesi gereken durumlarda kullanlr. TLisbox(Liste kutusu) : Birden fazla eleman listelemek ve dzenlemek iin kullanlr.

TComboBox(Aa doru alan liste) : Kullancnn hazr deerlerden birini

seebilmesi iin kullanlr.

TScrollBar(Kaydrma ubuu): Kaydrma ilemlerinde veya deer artrp azaltma

ilemlerinde kullanlr. TRadioGroup : eenek dmelerini tasarm zaman oluturabilmek iin kullanlr. TPanel Kontrol Eleman : Dier kontrolleri gruplamak ve durum ubuu oluturmakta kullanlr. TGroupBox(Gruplama kutusu) : Dier kontrolleri (daha ok seenek dmelerini) gruplamakta kullanlr. Tablo zellikleri Bu Blmde saha geerlilik kurallarnn tanmlanmas,Table lookup,secondary indexes(ikincil anahtarlar),referantial Integrity(tablo ilikileri),ifre gvenlii ve Tablo dilinin ayarlanmas konularolacak. A) Sahalarn Geerlilik Kurallar: Bir sahann zerinde dolarken eer tipini tanmladysanz sahann tipine gre saha zelliklerini belirleyebileceiniz metin kutular,bir onay kutusu ve bir dme kullanlabilir hale gelir.Bu metin kutularn kullanarak sahay istediiniz zelliklerde belirleyebilirsiniz. Required Field: Tabloya giri esnasnda kullanc sahay atladnda hata vermesini salar.Bylece kullancn hi bir ekilde bu sahay bo gememesini salarz. Minimum Value:Sahann tip tanmlamasna uygun bir ekilde sahann alabilecei minimum deeri ierir. rnein bir sepetteki elma says asla eksili bir deer olamaz. Bunun iin minimum deerine 0 atamalyz. Maximum Value:Sahann tip tanmlamasna uygun bir ekilde sahann alabilecei maximum deeri ierir.rnein iskambik kad no'su tutan bir saha iin iskambil kad says 52'den fazla olamaz.olursa hile var demektir :) Default Value:Bu sahann varsaylan deeridir. Minimum ile maximum deerleri arasnda bir deer almaldr. Picture: Bu sahann grnm ve giri eklidir.Bu zellii kullanarak sahanza yaplan giriin sizin belirlediiniz kurallara uygun olup olmadn hi bir kod yazmadan kontrol edebilirsiniz. rnekler: yazlabilir. rneklere bakarak sizde kendi giri formllerinizi yazabilirsiniz.Bunun iin nce yukardaki resimde grdnz Assist dmesine basarak yandaki resimde olduu gibi bir ekran karacaksnz. Daha sonra picture yazan metin kutusuna dndnz format yazacaksnz. Doru olup olmadn test etmek istiyorsanz Verify Syntax dmesine basmalsnz. Eer yazdnz format denemek istiyorsanz Sample Value metin kutusuna formatta belirttiiniz ekilde bir veri girmelisiniz. Eer girdiniz verinin formata uygun girilip girilmediini merak ediyorsanz Test Value dmesine basn.Eer Value is Valid mesajn grrseniz girdiiniz veri hazrladnz formata uygun demektir. Hazrladnz bu format kaydetmek iin add to list dmesine basmalsnz. Eer listedeki bir format kullanmak istiyorsanz format seip Use dmesine basmalsnz.

B) Table Lookup: Table lookup tanmlamak iin Table Properties combo kutusundan table look up seeneini seip define dmesine basmalsnz Karnza yukardaki gibi bir ekran kacak. Burada sada tanml olan sizin u anda zerinde almakta olduunuz ve look up tanmlayacak olduunuz tablodur. Buradan hangi sahay look up saha olarak tanmlamak istiyorsanz o sahay liste kutusundan seip FieldName metin kutusunun solundaki dmeye basarak metin kutusuna atamalsnz. Soldaki sahada seilen aliasn ierdii tablolar gryorsunuz. Bu tablolardan look up yapmaya uygun bir tanasini seip look up field metin kutusunun sandaki dmeye tklayarak metin kutusuna atamalsnz. Burada dikkat edeceiniz husus FieldName ile LookUp field sahalarnn tiplerinin birbirine uymas. aksi taktirde hata verecektir. Unutmayn ki lookup tablonun hep ilk satr lookup field metin kutusuna gelir.Eer Lookup tablosu olarak kullanacannz tablonun ilk sahas anahtar saha olursa bu lookup yapma ilemini hzlandrr. Look up Type Just Current Field: Sadece Tanmlanan saha look up dan gelen bilgiler tarafndan doldurulur. All Corresponding Fields:Sadece tanmlanan look up saha deil look up tabloda bulunan ve lookup saha ieren tablonun tipleri ve adlar uyan sahalarna da varsaylan deerleri atar. rnein iinde soyad ve ad bulunan bir tablodan lookup yaptmz dnelim. Eer lookup yapan tabloda soyad ve ad sahalar varsa mutlaka bu iki deeri doldurulur. Look up Access Fill No Help: Sahaya bir veri girerken yardmc olmaz. Help And Fill:Sahaya veri girerken yadmc olur. C) Secondary Indexes: kincil indeks, kaytlar aras aramalar hzlandrmak yada farkl bir sralama kuralna gre kaytlar dizmek iin tanmlanr. kincil indeksi bir sahadan yaratabileceiniz gibi birden ok sahann bir kombinasyonu olarakta yaratabilirsiniz.Not olarak ikincil indeks ile sadece bir kaydn sralama kuraln deitirebilirsiniz. Onun fiziksel srasn deil. ikincil Indeks tanmlamak iin Table Properties combo kutusundan table Secondary Indexes seeneini seip define dmesine basmalsnz. Yukardaki ekran gibi bir ekran karnza kacak.Sa tarafta zerinde deiiklik yaptnz tablonun sahalar grnmekte. Buradan birini yada birkan seerek sa ok dmesine basarak Indexed Fields liste kutusuna ekleyebilirsiniz. Alttaki change order adyla tanmlanan dmeleri kullanarak sahalarn indekslenme srasn deitirebilirsiniz. Index option grup kutusunda ise 4 zellik tanmlanm.Bunlar: Uniquie:kincil indekste birden fazla kaydn ayn deeri ierip ieremeyeceini belirtir.Eer Uniquie iaretli ise ve Database Desktop tekrarl bir kayda rastlarsa indeks uygulanmaz ve bir hata mesaj grntlenir.Sahann verisini deitirip tekrar indekslemeye alabilirsiniz. Descending:kincil indeksin azalan ynde mi yoksa artan ynde mi sralanacan belirtir.Eer iaretli deilse azalandan artana dorudur.

Case Sensitive:Sralamada byk yada kk harf oluuna dikkat edilip edilmeyeceini belirtir. Eer iaretliyse veri u srada konumlanr: Abcd, aBcd, aaaa Eer iaretli deilse u srada konumlanr: aaaa, Abcd, aBcd Database Desktop tek sahalar,byk kk harf duyarl indeksleri otomatik isimlendirir.Eer byk kk harf duyarll olmayan bir indeks kaydedecekseniz kaydederken bir isim vermelisiniz. Bu size byk kk harf duyarll olan ve olmayan, ayn sahalara sahip, iki farkl indeks tanmlamanz salar. Maintained:kincil indeksin korunup korunmayacan belirtir. Maintained indeksler her tablo deiikliinde tekrar kaydedilir. Bu Sorgular gibi ilemleri hzlandrr.Maintain indeksler anahtar ieren tablolarda geerlidir.Maintain olmayan indeksler sadece indeks kullanlrken gncellenir.rnein bir tabloya baladnzda yada bir sorguyu altrdnzda. Bir maintain olmayan indeksi kullanan bir ilem yaptnzda bu ilem dierinden biraz daha uzun srer. nk ilk nce indeks tablonun deien verilerine gre yeniden dzenlenip indeks kurallarn yeniden sralanacaktr.Her halukarda eer bir maintain olmayan indeks kullanmak isitiyorsanz deimeyen bir tabloda kullannn.Mesela sadece okunabilir tablolarda maintained olmayan indeksler daha hzldr. D) Referantial Integrity: Referantial integrity tablolar aras ilikileri tanmlar.tabloar aras ilikilerin nasl tanmlanaca ve neden tanmlanmas gerektii bir nceki makalede ayrntlar ile verilmitir.Tablolar aras ilikileri tanmlamak iin Table Properties combo kutusundan Referantial Integrity seeneini seip define dmesine basmalsnz.

Yukardaki resimde gibi referantial integrity mens kacak. Fields liste kutusundan seeceimiz saha ile ilikilendirmeyi dndmz tabloyu seip table liste kutusunun yan tarafndaki dmeye tklamalyz.yukardaki resimin sa tarafnda, zerinde almakta olduumuz tablonun sahalar var.Bu sahalardan hangisini setiimiz tablonun anahtar sahas ile ilikilendirmek istiyorsak o sahay semeliyiz. Bylece iki sahay birbiri ile ilikilendirmi oluruz.

Update Rule: Cascade:Eer ana tabloda herhangi bir deiiklik olursa bu direk bal tabloya yansr. Prohibit:Eer ana tablodan bir veri silinecekse bal tabloda da bu veri kullanlmsa silinmesine izin verilmez.

Strict Referantial integrity:Eer bu iaretli ise; bu tablonun daha nceki paradox srmleri tarafndan kullanm esnasnda tablo ilikisinin bozulmamasn salar. E) Password Security: Tablonuzun bakas tarafndan grlmemesini istiyorsanz bir ifre belirtmelisiniz.(En azndan Supervisor password'u bilmeyen biri tarafndan).Bunun iin Table Properties combo kutusundan Password Security seeneini seip define dmesine basmalsnz. Karnza yandaki gibi bir ekran gelecek. Buradan bir ifre belirtebilirsiniz.Eer Auxiliary Passwords dmesine tklayacak olursanz karnza aadaki gibi bir ekran kacak. Bu ekrandan ilikisel ifreler belirtebilirsiniz. Bu ekilde bir kiinin o tablo zerindeki otoritesini de belirmi olursunuz. Not: Buraya belirteceiniz ifre Ana ifreden mutlaka farkl olmaldr aksi taktirde buraya ifre belirtmenin hi bir anlam yoktur. Tm ilemler iin ayn ifreyi belirtebileceiniz gibi her ilem iin ayr ayr ifreler de belirtebilirsiniz.Bunu new tuu ile yeni bir ifre ap ifreleyeceniz sahalar seip saha operasyonunu seip ifrenizi girdikten sonra add dmesine basmanz yeterli olacaktr. Buradaki operrasyonlar: Eklemek ve silmek,Sadece veri girmek, gncellemek,sadece okumak ve tm ilemleri yapabilmek olarak snflandrlmtr. Not:Eer gerekten veri gvenliine ihtiyacnz varsa Crypt veDeCrypt metotlarn kullann. F) Table Language: Table Language ksaca tablonun dilini belirleyeceiniz blmdr.Standart olarak tablonun dili ingilizceye uygun bir kod sayfasdr. Eer Trke bir kod sayfas kullanmak istiyorsanz.Aadakilerden birini kullanabilirsiniz. Base Trk cp857 Paradox Turk Pdox ANSI Turkish Unutmamanz gereken asl ey Trke byk harfin kk harfe yada kk harfin byk harfe evrilirken yaayacanz problem.Bu tm Database Desktop elemanlar iin geerli bir sorundur. Byk evrilirken i ye evrileceine kod sayfasna gre farkl bir karaktere evrilir. ayn ekilde I ise kk ya evrileceine i'ye evrilir. Bu bir fonksiyonla dzeltebilirsiniz. Veri Taban ve DataBase Desktop Veri Taban Nedir? Veritaban; ksaca verilerin tutulduu yer anlamna gelir. Fakat bu tanmdan kast verilerin tutulduu bir dosya olmayabilir.rnein BDE bir veritabann her bir dosyaya bir tablo gelecek ekilde ayrmtr.Fakat Access iin tek bir dosya sz konusudur. Tablo:Dnn ki bir miktar saklamak istediiniz veriniz var. Bunlar: Can,Kaynak,jankaynak@hotmail.com,Turkware Software Co., Mustafa,Kapsal,mustafakapsal@turkware.com,Turkware Software Co. vs. Eer yukardaki verileri guruplamak istesek:

Soyad Gurubu:Kaynak,Kapsal Ad Gurubu:Can,Mustafa irket Gurubu:Turkware Software Co.,Turkware Software Co. E-Mail Gurubu:jankaynak@hotmail.com,mustafakapsal@turkware.com Grdnz gibi 4 ana balk altnda toplayabildim bylece daha dzenli oldular ve aradm abuk bulabilecek hale getirdim. Yani tablo haline getirdim. Tablonun anlam ayn nitelii betimleyen verileri tek bir gurup altnda toplamaktr.Bu guruplar benim tablomun sahalardr. Aada yukardaki rnek bir tablo haline getirilmitir. yukardaki tabloda Soyad,Ad,irket,E-Mail adlar sahalarm tanmlayan isimleri oluturdu. Dikkat! bu bahsettiim Soyad,Ad,irket,E-Mail sahalar tablomun sadece sahalarn tanmlar tablomun verilerine dahil deildir. Her satr bir kayt tanmlar. Kayt, Saha adlarna uygun olarak girilmi verilere denir. Tabloda Birincil Anahtar:Tablo; veri tabannn en nemli zelliine uymaldr.Tabloda tek olma. yani tm sahalar ayn iki kayt bir veritabannda bulunamaz. Bunun iin Veritabann sralayan bir sahaya daha ihtiyaca vardr. Tabi ki her zaman ayr bir saha olacak diye bir kaide yok ama eer sahanzda hi tekrar mmkn olmayan bir sahanz yoksa yeni bir saha yaratmanz kanlmazdr.Biz bu sahay birincil anahtar olarak niteleriz. Yukardaki rnee bir birincil saha ekleyelim.

yukardaki rnekte ID adnda bir saha daha ekledim. Bu ID sahasn sralama deikeni olarak kullanacam her eklediim kayt ncekilerden farkl bir say olacak. Bylece tabloda tek olama kuraln korumu olacam. Yukarda ID sahasnn yanna parantez iinde bir yldz koydum. Yldz iareti o sahan bir anahtar olduunu belirtir.Bu yldz tanmlamas tm programclar tarafndan kullanlan bir standarttr. Daha nce bahsettiim gibi her zaman birincil anahtar eklemek iin farkl bir saha kullanmayabiliriz. Bunu yerine basbaya e-mail sahasn da kullanabilirdim. nk herkesin kendine ait bir e-maili olaca iin tabloda tek olma kural yine korunmu olu. Tablolar aras ilikiler: Bazen bir veriyi topluluunu tek bir tabloda tutmak mmkn olmayabilir. Bunun gerekesi tek bir e iin birden ok kaydn olmasdr. Bunu yle aklayabiliriz: Mesela benim birden ok telefonum var.bunu iki ekilde tutabilirim. birincisi: yukardaki rnekteki gibi tutmak salkl deildir. nk eer ben baka bir telefon sahibi daha olursam bunu nereye yazacam. Bunun nihayi zm tablolara paralamak olacaktr. yle ki:

Grdnz gibi yukardaki rnekteki gibi tanmlarsak iki ayr tabloya ayrm oluruz.Ama Telefon bilgilerini ieren tabloda bir ey eksik. Telefonlar kime ait olduu. Telefonlarn kime ait olduunu belirten bir saha daha eklemeliyiz.Ekliyeceimiz saha kii bilgilerini ien tablodaki tekrarsz saha olmal.rneimizi u ekilde deitiriyoruz.

Yukardaki rnekte grdnz gibi telefon bilgilerini ieren tabloya eklediimiz, kii bilgilerini ieren tablodaki anahtar saha ile ayn nitelie sahip saha;telefon bilgilerini kii bilgileriyle eletirip anlalr bir kayt kmesi oluturdu. pucu: Eer elinizde bir veri kmesi varsa ve hangilerinin hangi tabloda yer alacana karar vermiyorsanz; u yntemi deneyin. Eer bir kayt iin o saha birden ok bilgi ieriyorsa bu yeni bir tablodur.Bln. Eer tabannzda birka kayt varsa veri bu ilemin ilerlilii fazladr.Fakat binlerce kaytla urayorsanz bu tanmlarda size yetmeyebilir. Bu tablolarn kendi kendine birbiri ile iletiim kurmasn istiyorsak ilikilendirmeliyiz. likiler; bir veri tabannn iindeki tablolarn birbiri ile ayn grevde olan sahalarnn birbirine balanmas eklinde nitelendirilebilir. likiler ikiye ayrlr: Bire-ok iliki Bire-Bir iliki Bire-ok iliki; bir tablodaki her bir veri iin ilikili tablodaki sahaya karlk gelen birden ok veri varsa buna Bire-ok iliki denir.rnein Bir babaya karlk iki ocuk varsa bu bire ok ilikidir. nk baba her ikisininde babasdr. Bire-Bir iliki; Bir tablodaki her bir veri iin dier tablodaki sahaya karlk gelen bir veri varsa buna Bire-Bir iliki denir. rnein Bir kiinin bir saat takmas gibi. Bire-bir ilikiler bir tablonun kendi sahalar arasndaki ilikidir. Bire ok ilikiler ise bir tablonun anahtar sahas ile baka bir tablonun ayn nitelikteki sahas ile ilikisidir. Bu ilikileri en iyi tasarlayabileceiniz program MsAccess programdr. Veritaban uygulamalarnda hi faydalanmasanz bile sadece ilikileri dzenleme ekranndan faydalanabilirsiniz.Yandaki resim bire ok ilikinin MSAccess programnda nasl grntlendiini aklar. Database Desktop Database Desktop program Delphi ile gelen bir programdr. Bu program yardm ile tablolar ile ilgili her trl ilemi yapabiliriz. Database Desktop pek ok veritaban motorunu kullanmanza izin verir.

Delphi kullanclar arasnda en ok kullanlan ise Paradox'tur. nk Paradox byk veri yaplaryla olayca baa kabilir. Bende bu yzden imdilik sadece Paradox kullanmn rnek gstererek Database Desktop' size anlatacam. Database Desktop'ta yeni bir tablo yaratmak iin File/New/Table comutunu altrmanz gerekiyor. Daha sonra karnza yandaki gibi bir ekran kacak buradan Paradox7'yi sein.Eer Daha nceki srmleri kullanmak yada baka veritabanlar kullanmak istiyorsanz yine buradan seebilirsiniz ama ben Paradox7 ile rnekleyeceim iin Paradox7'yi semenizde fayda var. Not:Paradox7 ve tm Paradox srmleri %100 gvenli deildirler. ifreleme yaptnzda bile eer bir cracker Paradox supervisor ifrelerini biliyorsa kolaylkla veritabannzn iinde ne var diye bakabilir. Bunu nlemenin yolu Crypt ve DeCrypt yntemeleri ile verilerinizi ifrelemektir. OK tuuna bastnzda karnza yandaki men gibi bir men gelecek.Bu Mende lk olarak Field Name Type Size ve Key hcreleri olacak. Field Name hcresine 25 karakter uzunluunda Delphi deiken isimlendirme kurallarna uygun bir isim girmelisiniz. Type Hcresi bir alr men eklindedir. Mennn ierii ve delphideki karl: Alpha (String) Number(Float) Money(Integer) Short(ShortInt) Long Integer(Integer) #BCD(Double) Date(DateTime) Time(TDateTime) @TimeStamp(TDateTime) Memo(TMemo) Formatted Memo(TRichEdit) Graphic(TGraphic) OLE(Tm OLE Bileenleri) Logical(Boolean) +AutoIncrement(Integer) Binary(ikili veriler) Bytes(Array of Char) Alpha: Alpha tipi tm yazdrlabilir karakterleri ierir.0-255 arasnda boyutu olabilir. Delphi'de String tanml bir deiken tarafndan kullanlabilir. Number:Number tipi sadece pozitif/negatif iareti,ondalk iareti ve say ierebilir. Pozitif ve negatif ifadeler tutabilir.-10307den 10307'ye kadar deer alabilir.Delphi'de Float tanml bir deiken tarafndan kullanlabilir. Money:Money tipi tpk dier tipler gibi say ierir fakat sadece gsterimi dierlerinden farkldr.Her hanede bir nokta ile ayrlr. fakat bu deerine etki etmez.Delphi'de Float tanml bir deiken tarafndan kullanlabilir.

Short:Short Tipi -32,767'den 32,767'e kadar deer ierebilir.Delphi'de Integer tanml bir deiken tarafndan kullanlabilir. Long Integer:Long Integer tipi -2147483648'den 2147483647'e kadar deer ierebilir.Delphi'de LongInt tanml bir deiken tarafndan kullanlabilir. BCD(Binary Coded Decimal):BCD tipi ikili codlanm saysal veri ierir.Dier saysal tiplerin saladndan daha hassas hesaplamalar yapmanz gerektiinde BCD sahalar kullann.Fakat hesaplamalar dier veri tiplerinden daha yava olacaktr. Date: Date tipi ile 1 Ocak 9999 M.'dan 31 Aralk 9999 M.S'ye kadar ki tarihleri tutabilirsiniz.Tm artk yllar dzgn bir ekilde tutar. Delphi'de TDateTime ile evrimler sonucu kullanlabilir. Time:Time tipi milisaniyeler halinde 24 saati adresler.Varsaylan saat tipini deitirmek iin Paradx'u kullanmalsnz. Delphi'de TDateTime ile evrimler sonucu kullanlabilir. TimeStamp:TimeStamp tipi Time ve Date tiplerinde olan btn zellikleri salayan birleik bir tipdir. Delphi'de TDateTime ile evrimler sonucu kullanlabilir. Memo:Memo Tipi tm yazdrlabilir ASCII kodlar ierebilir (NULL dnda).Bu tip Mb uzantl bir dosyann iinde tutulur.Asl tabloya balanr.Bu tipi delphide kullanmak iin TMemo nesnesini kullanabilirsiniz.Boyut olarak 1MB dan 240 MB kadar bir boyut belirtebilirsiniz Formatted Memo:Formatted Memo tipi bir Richeditin ierebilecei tm ierii salar. (renk,font,bold vs.).Tm yazdrlabilir ASCII kodlar ierebilir (NULL dnda).bu tip Mb uzantl bir dosyann iinde tutulur.Asl tabloya balanr.Bu tipi Delphi'de kullanmak iin TRichEdit nesnesini kullanabilirsiniz..Boyut olarak 1MB dan 240 MB kadar bir boyut belirtebilirsiniz Graphic:Graphic tipi .BMP, .PCX, .TIF, .GIF, ve .EPS dosya formatlarn destekler. Bu dosya formatlarn BMP dosya formatna evirip bu ekilde saklar.Graphic tipinin boyut tanmlamaya ihtiyac yoktur nk tablodan farkl bir dosyada tutulurlar.Bu tipi Delphi'de kullanmak iin TImage nesnesini kullanabilirsiniz. OLE:OLE tipini her eit dosyay tutmak iin kullanabilirsiniz.OLE sahas bu tip verileri gstermek ve deitirmek iin bir yol salar.Fakat ne yazk ki Database Desktop bu ierii gsteremez.OLE tipinin boyut tanmlamaya ihtiyac yoktur nk tablodan farkl bir dosyada tutulurlar.Bu tipi Delphi'de kullanmak iin OLE nesnesini kullanabilirsiniz. Logical:Logical tipi TRUE yada FALSE tipinde iki deer tutabilir.Delphi'de Boolean tipi ile birlikte kullanabilirsiniz. AutoIncrement:AutoIncrement tipi srekli artan bir sayy ifade eder her kayt eklendiinde sahann deeri bir artar. Bylece tekrarsz kaytlar oluturulmu olur. Genellikle Birincil Anahtar olarak kullanlr.Delphi'de LongInt tipi ile birlikte kullanabilirsiniz.

Binary:Binary tipi dier tiplerle tutulamyacak olan verilerin (genellikle kullanc tanml verilerin) tutulmas iin kullanlr tm ASCII tabloyu kullanabilir.Bu tip Mb uzantl bir dosyann iinde tutulur.Asl tabloya balanr. Bytes:Bytes tipi genellikle Barkod yada manyetik eritleri tutmak iin kullanlr.Bu tip Mb uzantl bir dosyann iinde tutulur.Asl tabloya balanr. Size hcresine hangi veriyi girmiseniz o veri ile ilgili boyutu girmelisiniz. tanmlama ekrannn alt ksmnda bu konuda bilgi vermektedir. Key hcresi Anahtar saha olup olmadn denetler. Eer bu sahann zerini ift tklarsanz o sahay Anahtar saha yapm olursunuz.

Veritaban elerine Giri

Tablolara erimek iin Delphi bir dizi e kullanir bir uygulamada eer uygulama iinde tablonuza yeni kayit eklemek, tablonuzdan kayit silmek yada kayitlarinizi deistirmek istiyorsaniz en az adet elik combine kullanmaniz gerekecek. Bunlardan biri TTable gesidir. Table esi bir tabloya ulamak iin kullanabileceiniz en sorunsuz ve en kisa yoldur. Hi bir kod yazmadan sadece Object Inspector yardm ile bir tablo ile balanti kurabilirsiniz. Burada nemli olan tablonuzun bir alias altinda tanimli olmasidir.Eer tanimli deilse bu tablonun iinde bulundugu dizinin yolunu girerekde tabloya ulamanz mmkn olabilir. Fakat bu programnzn tanabilirliini azaltr. Bu ge alisma aninda grnmeyen bir edir. Bu e ile bagladiginiz bir tabloyu elbette dzenlemek,tabloya kayit eklemek yadatablodan kayit silmek isteyeceksiniz. Ben bu blmde TDBComponent'in bir yesi olan TDBGrid'i kullanacagim. nk bu e ile tablonuzda bulunan tm kayitlari grebilir degistirebilir,ekleyebilir yada silebilirsiniz. Bu ge Delphi'nin Data Controls sekmesinin altindadir. Borland tablolarin birden fazla ge tarafindan kullanilabilirligini saglamak iin degisik bir metot gelistirmistir. Bir TDataset kkenli veritabani gesi ile (TTable,TQuery vs.) bir TDBcomponent geleri arasinda bir baglantinin kurulmasi iin TDataSource gesinin kullanilmasi gerekmektedir. DataSource esi sadece ara istasyon olarak grev aln bir e pozisyonundadir ister yerel bir tablodan isterse uzak veritabani birimlerinden yada TClientDataSet gesinden gelen bir veriyi isteyen Veritabani kontrollerine iletir. Istediginiz kadar ok kontrol baglayabilirsiniz. Simdi hep birlikte ilk veritabani uygulamamizi yaratalim. Bunun iin TTable,TDataSource,TDBGrid gelerini kullanacagiz. Ben bu uygulama rnegi iin DBDemos aliasinin iinde olan bir tabloyu kullanmayi dsnyroum. Bylece sizde kendi bilgisayarinizda ayni uygulamayi gereklestirebilirsiniz. yandaki sekildeki gibi bir form yaratin ve bu formun zerine table,datasource ve dbgrid gelerini yerlestirin. Formumuz alistiginda table ve datasource eleri grnmez olacagi iin bu eleri istediginiz bir yere yerlestirebilirsiniz. Table gesini seip object inspector'da zelliklerinin grntlenmesini saglayin.Table gesinin degistirilecek zellikleri asagidaki gibidir(genin zelliklerini degistirirken ltfen sirayi takip edin): Ta Table gesinin bu zelliklerini sirasi ile ayarladiktan sonra Datasource gesinin zelliklerini ayarlamamiz gerekiyor.Datasource gesini seerek zelliklerinin grntlenmesini saglayin.Dataset zelligini Table1 olarak atayin. Bylece herhangi bir DBComponent'i Table1 gesine baglama imkanina kavusacagiz.

DbGrid gesini zelliklerinden Datasource zelligini Datasource1 olarak ayarlayarak uygulamamizi tamamliyoruz. Asagidaki sekilde bir grnt olusmazsa mutlaka bir seyi eksik yapmissinizdir demektir uygulamayi alistirdiginizda bir kayit eklemek isterseniz klavye tuslarindan yaralanabilirsiniz.Insert tusu bir kayit eklemenizi F2 tusu zerinde bulundugunuz kaydi degistirebilmenizi saglar.Ctrl+Delete tusu zerinde bulundugunuz kaydi simenizi saglar. Kayitlar arasinda dolasmak istiyorsaniz ok tuslarini ve tab tusunu kullanabilirsiniz.Eger kayitlarin iinde daha rahat dolasmak istiyorsaniz TDbNavigator gesini ekleyebilir ve Datasource zelligini Datasource1 yapabilirsiniz. Dikkat ettiyseniz bu uygulamada bir satir kod bile yazmadik. Bu Delphi'nin bize sagladigi ge gelistirme teorisinin bir armaganidir.Fakat her veritabani uygulamasi bu kadar kolay hazirlanmayabilir zellikle birbiri ile bagli tablolarda baglantili tablodaki bir veriye gre anatablodan bir veri sememiz gerektiginde bir ka satir kod daha yazmamiz gerekir. Bunun iin TQuery gesinin kullanilmasi gerekir. TQuery gesi ile tablolar birbiri ile birlestirilebilir i ie sorgular yaratilabilir. TQuery gesi TTable gesinden daha yavastir. Bunu ok kayitli bir veritabaninda rahatlikla grebilirsiniz.Fakat ag zerinde bir tablonun kayitlarina ulasilacaksa yada bir internet sunucusundan kayitlar sorgulanacaksa TQuery gesi Table gesinden daha hizli olabilir. Bu olusumun sebebi Table nenesinin tablodaki tm kayitlara erismesi sonucu veri trafigini ok arttirmasidir.Query gesi ise ag zerinde sorguyu Ulasilan sunucunun veritabani motoruna yollayip istenilen kayitlari sorgulamasini ister.Dnen kayit miktari, eger tm kayitlarin listelenmesi istenmemisse, Table gesinin dndrecegi miktardan daha azdir. Size Veritabani uygulamasi gelistirme asamasinda verebilecegim tek gt gerekli olmadika tm kayitlari kullaniciya gstermeyin. sadece tabloda ekleme silme ve degistirme yapacakca tm kayitlari grmesine gerek yok. Insanlarin dogasi geregi belirli bir miktar bilgiyi bir anda kafalarinda sorgulayabilirler. Bu miktardan fazlasi kullanici iin gereksizdir. TQuery gesi SQL dilini bilmenizi gerektirir. TQuery gesi SQL anlatidiktan sonra aiklanacagi iin burada deginmeyecegim.Table gesi bittikten sonra DBComponent kontrollerinin kullanimina geecegim ardindan SQL dilini altatan bir Makale dizisiyi yayinladiktan sonra Query gesi ile Veritabani uygulamasi gelistirmek adli makale dizisine geri dnecegim.