Prof.Dr.

Sedat KABDALI

Tanmlar
Liman: Gemilerin eitli ihtiyalarnn karland, bakm ve onarmlarnn ve/veya inaatlarnn gerekletirildii, depolama imkanlar bulunan, dalga ve aknt etkisine kar tabii ve/veya yapay olarak korunmu ky ve su alanlardr.

Tanmlar
Barnak: Gemi, yat ve teknelerin dalga ve aknt etkilerinden korunarak barnma ve birtakm ufak ihtiyalarn giderdikleri su alanlardr.

Tanmlar
Yanama yeri: Gemilerin/teknelerin bekleme, yklemeboaltma, bakm veya servis hizmeti aldklar yerlerdir. Rhtm: Kyya paralel yanama skele: Kyya dik yanama

Tanmlar
Dalgakran: Liman dalga ve aknt etkilerine kar koruyan sanat yaplardr. Gvde ve mzvar ksmlarndan oluur. Mzvar: Dalgakrann kafa kesididir.

Tanmlar
Manevra alan: Limana giren bir geminin yanama ncesi ve ayrlma sonrasnda dorultu ve hznn bu manevralar iin uygun deerlere getirildii su alandr. Demirleme Alan: Liman iinde bekleme yapan gemilerin, dier gemilere engel oluturmayacak biimde demir atarak veya amandralara balanarak barnd alandr.

Tanmlar
Geri saha (Hinterland): Limann

hizmet verdii ve etkiledii kara alannn btndr.

Elleleme (Handling): Limanda

yklerin gemiden karaya indirilmesi, tanmas, depolanmas, tatlara yklenmesi, tatlardan indirilmesi, karadan gemiye konulmas iin gereken yk nakil ilemlerinin tmdr.

Liman eitleri
Konteyner liman
Kuru dkme yk Liman Sv yk/LNG Liman Askeri Liman Yat Limanlar Balk Limanlar ok Amal (Karma) Limanlar

Konteyner Limanlar
Konteyner ad verilen, deniz ve kara yk tamaclnda kullanlan standart boyutlardaki kutulara yerletirilmi halde tanan yklerin ellelendii liman tesisleridir.

Konteyner Limanlar

Konteyner Limanlar

Konteyner Limanlar

Kuru Dkme Yk Limanlar

Maden cevheri, imento, kum, tahl, kmr gibi dkme kuru yklerin ellelendii limanlardr.

Kuru Dkme Yk Limanlar

Maden cevheri, imento, kum, tahl, kmr gibi dkme kuru yklerin ellelendii limanlardr.

Askeri LimanlarDonanmaya
hizmet eden, askeri gemilerin barnma, onarm ve lojistik ihtiyalarn karlayan zel limanlardr.

Yat Limanlar

Balk Limanlar
Balk gemilerinin yararland, balk ileme / depolama / sat, a ama / temizleme / depolama yerlerinin bulunduu, bunlarn dnda teknelerin bakm ve onarmnn da yaplabilmesine imkan veren ekek yerleri ile tehiz edilmi limanlardr.

Sv Yk Terminalleri
Petrol, doal gaz (LPG), azot (LNG) ve dier kimyasallarn ellelendii terminallerdir.

Ro-Ro / Feribot Terminalleri

Ro-Ro (Roll onRoll off) tamacl ve ara tamacl iin kullanlan, aralar iin geni park ve manevra alanlar ieren terminallerdir.

Liman eitleri
Konteyner liman
Kuru dkme yk Liman Sv yk/LNG Liman Askeri Liman Yat Limanlar Balk Limanlar ok Amal (Karma) Limanlar

Liman yeri seimi

Liman yeri seiminde gz nne alnacak kriterler Dalga iklimi ve aknt ynleri Sediment hareketi, tanm dorultusu, akarsular Hidrografik ve topografik koullar, yeterli kara ve deniz alannn varl Jeolojik durum Kara ulam a

rnekler nebolu Liman

rnekler Gzelaml Yat Liman, Balk Barna ve Feribot Rhtm

Limanlarn Genel zellikleri

Limanlarn Genel zellikleri

rnekler Mersin Port Konteyner Liman

rnekler Yenikap Kruvaziyer Liman

Boyutlandrma
Liman giri az
Basen derinlii Manevra dairesi Rhtm boyu Rhtm kotu

Liman Giri Az
Liman giri aznn derinlii limana girebilecek en byk geminin liman aznda oluabilecek en yksek dalga koullar altnda rahatlkla geebilecei kadar olmaldr.

Dg = t + Hmax+e
Dg : Liman giri az derinlii [m] t : En byk geminin tam ykl iken su kesimi [m] Hmax : Liman giri azndaki maksimum dalga ykseklii [m]

Liman Giri Az
Giri aznn genilii, dalgakran topuk noktalar arasndaki net aklk olarak alnmaldr ve en byk gemi girite yan dndnde karaya oturmayacak kadar olmaldr:

Bg=L+e
Bg : Giri az genilii [m] L : En byk gemi boyu [m] e : Emniyet pay [m]

Basen Derinlii
Basen derinlii belirlenirken u parametreler dikkate alnr: Liman kullanacak en byk geminin tam ykl draft Liman ii kumlanma potansiyeli Liman ii maksimum alkant deeri

Manevra Dairesi

Manevra dairesinin yarap, L gemi tam boyu (LOA) olmak zere, genel olarak 3L ile 1.5L arasnda deiir. Yarap belirleyen en nemli faktr geminin manevra kabiliyeti ve rmorkaj imkandr. Rmorkrle yaplan manevralarda dairenin ap azalr. Gemi kendi makinalar ile manevra yapyorsa dairenin ap daha byk seilir. Yerel meteorolojik koullarn manevra alan zerine etkisi byktr. Bu nedenle, riskli grlen durumlarda nmerik manevra simlasyonu kullanlmas gerekebilir.

Boyutlandrma
Rhtm boyu: Limana ayn anda yanaacak gemi saysna gre

belirlenir. En genel olarak, tam gemi boyuna bir emniyet mesafesinin eklenmesi suretiyle, n tane geminin yanamas iin gerekli rhtm boylar hesaplanr.
Rhtm kotu: Liman kullanacak geminin tonajna gre 0.8 m ila

4.0 m arasnda deiir.

Liman i alkant Analizi

Gemi ve teknelerin liman iinde maruz kalacaklar dalga yksekliklerinin iletme ve emniyet asndan snrlar bulunmaktadr. Tasarm halinde olan bir liman iin bu snrlarn hangi ak deniz dalga koullar altnda ulalacann belirlenmesi, limann sene iinde hizmet veremeyecei srenin tayininde byk rol oynar. Liman ii alkant analizi, gnmzde fiziksel ve nmerik modeller yardm ile gerekletirilmektedir. Bu analizin sonularna gre dalgakran boylar ve yerleimi gerek duyulduunda revize edilebilir.