Eitimin erii

1.
2. 3. 4. 5. 6. 7. 8.

Kaza ve i kazas kavramlar

kazalarnn nedenleri kazas nedenli maddi ve manevi kayplar kazalarnn snflandrlmas kazas istatistikleri Kaza sonras dzenlenecek belgeler ve kaza bildirimi Kazann incelenmesi, istatistik dzenlenmesi lgili mevzuat rapor ve

Eitimin Hedefi
kazas tanm,
lgili istatistikler, yerinde kazalarn ortaya kmasnda

rol oynayan etmenler,

nleme ile ilgili yntemler, kazas kayt ve bildirimleri, nceleme ve rapor dzenlenmesi, lgili mevzuat hakknda bilgi sahibi

olmak.

Uluslararas alma Tekilat Kaynaklarna Gre Dnyada Her Yl

250 milyon kii i kazalar 160 milyon

kii meslek hastalklar sonucu ortaya kan zararlara maruz kalmaktadr. 1.200 000 kii i kazalar ve meslek hastalklar nedeniyle hayatn kaybetmektedir.

Avrupa Birlii
Avrupa lkelerinde i kazalar ve

meslek hastalklar sonucu ylda; 5500 kiinin hayatn kaybettii 75000 kiinin srekli alamaz duruma dt, 149 milyon i gn ve 20 milyar EURO maddi kaybn meydana geldii, tanmlanmaktadr.

Uluslarlaras Kurululara Gre Kazas

Beklenmeyen
stenmeyen Planlanmayan Sonuta insan ve/veya Eyaya zarar veren

Bir olay olarak tanmlamaktadr.

 Kazas Tanmlar
Uluslararas alma rgt (lo ) :
nceden planlanmam, bilinmeyen

ve kontrol altna alnmam olan,

etrafa zarar verecek nitelikteki olaylar

olarak tanmlamaktadr.

 Kazas Tanmlar
Dnya salk rgt (who):
nceden planlanmam, ou

kiisel yaralanmalara, makinelerin ve ara gerelerin zarara uramasna, retimin bir sre durmasna yol aan bir olay olarak tanmlamaktadr.

 Kazas
5510 sayl sosyal sigortalar ve genel salk sigortas kanununda tanmlanmtr.
kazas; bu kanunun 13. maddesinde hkme balanan

5 durumda meydana gelen ve sigortaly hemen veya sonradan bedenen ya da ruhen zre uratan olaydr. Sigortalnn iyerinde bulunduu srada, hesabna bamsz alyorsa yrtmekte olduu i veya alma konusu nedeniyle iyeri dnda,

1.

2. veren tarafndan yrtlmekte olan i nedeniyle sigortal kendi adna ve

3. Bir iverene bal olarak alan sigortalnn, grevli olarak iyeri dnda

baka bir yere gnderilmesi nedeniyle asl iini yapmakszn geen zamanlarda,
4. Emziren kadn sigortalnn, i mevzuat gereince ocuuna st vermek iin

ayrlan zamanlarda,
5. Sigortallarn, iverence salanan bir tatla iin yapld yere gidi gelii

srasnda,

 Kazalarndan Doan Cezai ve Hukuki Sorumluluklar

verenlerin grev ve sorumluluklar:
1. 2. 3. 4. 5.

Yazl Mevzuatn Gereini Yerine Getirme, Yazl Olmayan Kurallarn Gereklerine Uyma, Eitim, Denetim, alanlarn, Alnacak Gvenlik Kurallarna Uymalarnn Salanmas,

 Kazalarndan Doan Cezai ve Hukuki Sorumluluklar

1.

Yazl Mevzuatn Gereini Yerine Getirme,

verenler iyerlerinde i sal ve gvenliinin salanmas iin

gerekli her trl nlemi almak, ara ve gereleri noksansz bulundurmakla ykmldrler.
verenler iyerinde alnan i sal ve gvenlii nlemlerine uyulup

uyulmadn denetlemek, iileri kar karya bulunduklar mesleki riskler, alnmas gerekli tedbirler,yasal hak ve sorumluluklar konusunda bilgilendirmek ve gerekli i sal ve gvenlii eitimini vermek zorundadrlar. ( Kanunu Madde:77)

 Kazalarndan Doan Cezai ve Hukuki Sorumluluklar

2.

Yazl Olmayan Kurallarn Gereklerine Uyma,

verenin, insan yaamnn kutsall erevesinde sigortalnn salkl

ve gvenlikli bir ortamda i grmesini salamakla ykml bulunduu yn tartmaszdr ve Yasalarda, tzklerde ve ynetmeliklerde aka gsterilmemi bulunsa dahi, iverenin, ii sal ve i gvenliine ilikin gerekli nlemleri almakla ykml bulunduu yn, Kanununun 77 maddesinin ak buyruudur. (TC. Yargtay 10. H.D. 09.05.1984, 2431/2554)
Kanununun 77. maddesine gre iveren, salt mevzuatta n grlen

nlemleri deil, kutsallatrlmas gereken insan yaamna sayg erevesinde gnmz bilim ve teknolojisinin ngrd nlemleri dahi almakla ykmldr. Herhalde, alan kimsenin i gvenlii, iinin kendi dikkatine braklamaz. (TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 17.041984,2029/2140)

 Kazalarndan Doan Cezai ve Hukuki Sorumluluklar

verenin sorumluluu iin, nlem almasnn zorunluluu deil, gerekli bulunmas aranr. (TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 27.02.1975, 371/1136)
Sigortalnn, i gvenliine aykr eylem ve davranlarn nleyici tedbir almayan iveren, i kazasndan sorumludur. (TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 20.06.1977, 3327/4516) Emniyet kemeri vermekle yetinip,bunu kullandrmay salamayan iveren, i kazasndan sorumludur. (TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 23.11.1982, 4661/5171) verenler, iyerlerinde tm nlemleri almak ve koruyucu malzemeyi kullandrmakla ykmldr. (TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 06.04.1982, 1757/1960)

 Kazalarndan Doan Cezai ve Hukuki Sorumluluklar

3.

Eitim:
verenler, iileri kar karya

bulunduklar mesleki riskler, alnmas gerekli tedbirler, yasal hak ve sorumluluklar konusunda bilgilendirmek ve gerekli i sal ve gvenlii eitimini vermek zorundadrlar. ( Kanunu Madde: 77)

 Kazalarndan Doan Cezai ve Hukuki Sorumluluklar

4. Denetim:
verenin, iyerinde, teknik ilerlemelerin getirdii daha

uygun salk artlarn salamas; kullanlan makinelerle alet ve edevattan herhangi bir ekilde tehlike gsterenleri veya hammaddelerden zehirli veya zararl olanlar, yaplan iin zelliine ve fennin gereklerine gre, bu tehlike ve zararlar azaltan alet ve edevatla deitirmesi, i kazalarn nlemek zere iyerinde alnmas ve bulundurulmas gerekli tedbir ve aralar ve alnacak dier i gvenlii tedbirlerini devaml surette izlemesi esastr. (i Sal ve Gvenlii Tz Madde:4)

 Kazalarndan Doan Cezai ve Hukuki Sorumluluklar

Her iveren, iyerinde iilerin saln ve i gvenliini

salamak iin gerekli olan yapmak ve bu husustaki artlar salamak ve aralar noksansz olarak bulundurmakla ykmldr. Bu ykmlln sadece nlem almakla yetinilebilecei anlamn tamad, alnan nlemlere uyulup uyulmadn denetleme ve giderek nlemlere uyulmasn temin anlamnda bulunduu da kukusuzdur.
Baka bir deyile, iveren iyerinde, geni anlamda domu

ve doabilecek tm tehlikeleri nlemek zorundadr. Bu zorunluluk sonucu olarak iyerinde iveren tarafndan tam anlam ile geni bir kontrol mekanizmas kurulmaldr. (TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 31.10.1978, 2077/7689)

 Kazalarndan Doan Cezai ve Hukuki Sorumluluklar

5. alanlarn, Alnacak Gvenlik Kurallarna Uymalarnn

Salanmas
verenler, iyerinde alnan i sal ve gvenlii

nlemlerine uyulup uyulmadn denetlemek

zorundadrlar. ( Kanunu Madde:77)
Sigortalnn, i gvenliine aykr eylem ve davranlarn

nleyici tedbir almayan iveren, i kazasndan sorumludur. (TC. Yargtay 10. Hukuk Dairesi 20.06.1977, 3327/4516)

 Sal ve Gvenlii Kurallarna Uymayan verenlerin Karlaabilecekleri Yaptrmlar

A- Kazas Meydana Gelmeden: ( gvenlii kurallarn ihlal)
a) dari Para Cezas Uygulamas .............................. Kanunu Madde: 105 b) in Durdurulmas ve iyerinin kapatlmas .. Kanunu Madde: 79 sal ve gvenlii ile ilgili hkmlere aykrlk

Bu Kanunun 78. maddesinin birinci fkrasnda belirtilen tzk ve ynetmeliklerdeki hkmlere uymayan iveren veya iveren vekiline alnmayan her i sal ve gvenlii nlemi iin elli milyon lira para cezas verilir. Alnmayan nlemler orannda izleyen her ay iin ayn miktar para cezas uygulanr.

 Sal ve Gvenlii Kurallarna Uymayan verenlerin Karlaabilecekleri Yaptrmlar

Bu Kanunun 77 nci maddesi hkmne aykr hareket eden, 78 inci

maddenin ikinci fkrasna aykr olarak kurma izni ve iletme belgesi almadan bir iyeri aan, 79 uncu maddesi hkmne aykr olarak faaliyeti durdurulan ii izin almadan devam ettiren, kapatlan iyerlerini izinsiz aan, 80 inci maddesinde ngrlen i sal ve gvenlii kurullarnn kurulmas ve altrlmas ile ilgili hkmlere aykr davranan; i sal ve gvenlii kurullarnca alnan kararlar uygulamayan, 81 inci maddesine aykr olarak iyeri hekimi altrma ve iyeri salk birimi oluturma ykmlln yerine getirmeyen, 82 nci maddesine aykr olarak i gvenlii ile grevli mhendis veya teknik eleman grevlendirme ykmlln yerine getirmeyen iveren veya iveren vekiline para cezas verilir.

 Sal ve Gvenlii Kurallarna Uymayan verenlerin Karlaabilecekleri Yaptrmlar

Bu Kanunun 85 inci maddesine aykr olarak ar ve tehlikeli ilerde on

alt yandan kkleri altran veya ayn maddede belirtilen ynetmelikte gsterilen ya kaytlarna aykr ii altran iveren veya iveren vekiline para cezas verilir.
Bu Kanunun 86 nc maddesi uyarnca iilere doktor raporu almayan

iveren veya iveren vekiline bu durumda olan her ii iin yz milyon lira ve 87 nci madde gereince ocuklara doktor raporu almayan iveren veya iveren vekiline bu durumdaki her bir ocuk iin para cezas verilir.
Bu

Kanunun 88 inci ve 89 uncu maddelerinde ngrlen ynetmeliklerde gsterilen artlara ve usullere uymayan iveren veya iveren vekiline para cezas verilir.

 Sal ve Gvenlii Kurallarna Uymayan verenlerin Karlaabilecekleri Yaptrmlar

MADDE 105
Bu Kanunun 78 inci maddesinin birinci fkrasnda belirtilen tzk ve

ynetmeliklerdeki hkmlere uymayan iveren veya iveren vekiline alnmayan her i sal ve gvenlii nlemi iin para cezas verilir. Alnmayan nlemler orannda izleyen her ay iin ayn miktar para cezas uygulanr. MADDE 107
mfettilerinin bu Kanundan veya dier kanunlardan doan her eit

tefti, denetleme yetki ve grevleri gereince grevlerinin yerine getirilmesi srasnda, grevlerini yapma ve sonulandrmaya engel olan kimselere eylem baka bir suu olutursa dahi ayrca para cezas verilir.

Durdurma ve Kapatma
MADDE 79
Bir iyerinin tesis ve tertiplerinde, alma yntem ve ekillerinde,

makine ve cihazlarnda iilerin yaam iin tehlikeli olan bir husus tespit edilirse, bu tehlike giderilinceye kadar iyerlerini i sal ve gvenlii bakmndan denetlemeye yetkili iki mfetti, bir ii ve bir iveren temsilcisi ile Blge Mdrnden oluan be kiilik bir komisyon kararyla, tehlikenin niteliine gre i tamamen veya ksmen durdurulur veya iyeri kapatlr. Komisyona kdemli i mfettii bakanlk eder. Komisyonun almalar ile ilgili sekretarya ileri blge mdrl tarafndan yrtlr.

 Kazas Meydana Geldikten Sonraki Sorumluluklar

1.
2.

Hukuki sorumluluklar
Cezai sorumluluklar

sal ve i gvenlii mevzuatnn en byk amac,

alanlarn salnn ve gvenliinin korunmasdr. Bunun gerekletirilememesi halinde, yani i kazas veya meslek hastal meydana geldiinde ne olacaktr. Bu sorunun cevab, hukuki ynden Borlar Kanununda, cezai ynden ise Trk Ceza Kanununda yer almaktadr.

Hukuki Sorumluluklar
Borlar Kanununun 41 inci

maddesinde, bir kimseyi ister bilerek ister tedbirsizlik veya dikkatsizlik sonucu haksz bir ekilde zarara uratan kii, bu zarar demekle ykmldr
96 nc maddesinde ise, iveren

oluan i kazasnda kusuru bulunmadn ispat etme durumundadr.

hkm bulunmaktadr.

Hukuki Sorumluluklar
kazas sonucu yaralanan iinin veya lm halinde yaknlarnn

aabilecekleri tazminat davalar: 1- Destekten yoksun kalma tazminat:

Borlar Kanununun 45 inci maddesinin son fkrasnda lm neticesi

olarak dier kimseler mteveffann yardmndan mahrum kaldklar takdirde, onlarn bu zararn da tazmin etmek lazm gelir. denilmektedir. 2- Gremezlik tazminat:
Borlar Kanununun 46 nc maddesinde; Cismani bir zarara duar olan

bir kimse, klliyen veya ksmen almaya muktedir olamamasndan ve ileride iktisaden maruz kalaca mahrumiyetten tevellt eden zarar ve ziyann ... isteyebilir. denilmektedir.

Hukuki Sorumluluklar
3- Manevi tazminat:
Borlar

Kanununun 47 nci maddesinde Hakim hususi halleri nazara alarak cismani zarara duar olan kimseye, yahut adam ld takdirde lenin ailesine manevi zarar namyla adalete muvafk tazminat verilmesine karar verebilir. denilmektedir

Cezai Sorumluluk
Cezai sorumluluk, kusurlu davrann sonucudur. Kusurlu davran ise, kast ya da ihmal sonucu ortaya kmaktadr.
Kast: Kiinin hukuka aykr olarak,

sonucu bilerek ve isteyerek hareket etmesidir.

hmal: Kiinin, hukuka aykr sonucu

istememekle birlikte, bu sonucu nlemek iin, durumun gerektirdii dikkat ve ihtimam gstermemesidir.

Cezai Sorumluluk
TRK CEZA KANUNU
Kanun No. 5237 Kabul Tarihi : 26.9.2004 Taksirle ldrme MADDE 85. - (1) Taksirle bir insann lmne neden olan kii, yldan alt yla kadar hapis cezas ile cezalandrlr. (2) Fiil, birden fazla insann lmne ya da bir veya birden fazla kiinin lm ile birlikte bir veya birden fazla kiinin yaralanmasna neden olmu ise, kii yldan on be yla kadar hapis cezas ile cezalandrlr.

Kazalarn Temel Nedenleri (4M)

Man (nsan)
1-Psikolojik Nedenler: Unutkanlk, sknt-znt-keder, evre etkileri, istem d davran, ihmalci davran,hatal davran v.b. 2-Fiziksel Nedenler: Yorgunluk, uykusuzluk,alkol,hastalk v.b. 3-yeri Nedenleri: nsan ilikileri, takm almas, iletiim v.b.

Kazalarn Temel Nedenleri (4M)

Machine (Makine)
1-Hatal makine ve ekipman yerleimi, 2-Eksik veya kusurlu koruyucular, 3-Yetersiz standardizasyon, 4-Yetersiz kontrol ve bakm, 5-Yetersiz mhendislik hizmetleri v.b.

Kazalarn Temel Nedenleri (4M)

Media (Ortam-evre)
1-Yetersiz alma bilgisi, 2-Uygun olmayan ama metodu, 3-Uygun olmayan alma yeri ve ortam v.b.

Kazalarn Temel Nedenleri (4M)

Management (Ynetim)
1-Yetersiz ynetim organizasyonu, 2-Tamamlanmam talimatlar, kurallar ve

3-Yetersiz gvenlik ynetim plan, 4-Eitim ve retim yetersizlii, 5-Uygun olmayan nezaret, ynetim ve rehberlik, 6-Uygun olmayan personel istihdam, 7-Yetersiz salk kontrolleri v.b.

Kaza ncelemesi in Alt Temel Soru Kalb

5N1K
KM... NEREDE... NASIL... NE ZAMAN... NE, HANG... NEDEN

Kim?
Kim yaraland?
Kazay kim grd? Onunla kim alyordu? Maruz kalm alana kim talimat

verdi, eitti, grevlendirdi?

Baka kimler dahildi?

Olayn tekrarlanmasn nlemekte

kim yardmc olabilir?

Nerede?
Kaza nerede oldu?
alan kaza annda neredeydi? Deneti o srada neredeydi? Beraber

alt neredeydi?

kiiler

srada

O srada baka kimler dahildi? Kaza

olduunda neredeydi?

grg

tanklar

Bu koul baka nerede mevcut?

Ne Zaman?
Kaza ne zaman oldu?
alan greve ne zaman balad? alan greve ne zaman atand? Tehlikeler alan

iin ne zaman

belirdi?
Deneti alann almasn en son

ne zaman kontrol etti?

alan bir eylerin yanl olduunu ne

zaman fark etti?

Nasl?
alan nasl yaraland?
Kazadan nasl kanlabilirdi? arkadalar(co-worker)

benzer kazadan nasl kanabilir?

Deneti kazay nasl

nleyebilirdi?

Ne, Hangi?
Kaza neydi?
Yaralanma/ hastalk neydi? Kaza annda ne yaplyordu? Onlara ne yapmalar sylenmiti? Hangi malzemeler kullanlyordu? Hangi uygulama yrtlyordu? Hangi talimatlar verilmiti?

Hangi nlemler gerekliydi?

Hangi KKT kullanlmalyd? Dierleri

kazaya

neden

olacak

ne

yaptlar?
Hangi sorun veya soruyla karlald?

Ne, Hangi?
Kazadan sonra kazazede veya dierleri

ne yaptlar?
Grg tanklar ne grdler? Olayn tekrarlanmasn nlemek iin

ne yaplacak?
Hangi gvenlik kurallar bozuldu? Hangi gvenlik kurallar eksikti?

Hangi gvenlik kurallar/ prosedrleri

gerekli?

Neden?
alan neden yaraland?

alan neden bu ekilde davrand? kiiler davrand? neden bu ekilde neden

Dier

Kiisel

Korunum kullanlmad? neden verilmedi?

Tehizat belirli

alana

talimatlar

alan neden bu konum/yerdeydi?

Neden?
alan neden bu alet (ler) i veya

makineyi kullanyordu?
alan

neden kontrol etmedi? devam etti?

denetiyle

birlikte

alan neden bu koullarda almaya

Deneti o srada neden orada deildi?

Kazazede fade Tutana

Kazazedenin Ad-Soyad:Tarih:Saat:Gn:
fade edilenler doru ve inanlr olmal, yorumlar deil gerekler

anlatlmaldr.
Kaza ncesi kimden talimat aldn? En son kiminle konutun? Kazadan hemen nce kaza annda ne yapyordun? Orada baka kim vard, Ne yapyordu? Kaza olurken kaza annda tam olarak ne yapyordun? Ne yaptn? Kazadan hemen sonra bakalar ne yapt? Tarih:saat:gn:

ahit fade Tutana

Tarih:Saat:Gn:Olayla lgilinin Ad Soyad:
fade Sahibinin Ad Soyad: fade edilenler doru ve inanlr olmal,yorumlar deil gerekler

anlatlmaldr.
I. Ben kazay gzlerimle grdm Evet deniliyorsa, her soruya ksa

cmlelerle cevap araynz.

Kazazedeyi grdnde nerede duruyordun?

Ne yapyordun?

ahit fade Tutana

Kazadan hemen nce kazazede tam olarak ne yapyordu?
O alanda baka kim vard?Ne yapyordu? Kaza olurken kaza annda tam olarak ne grdn? Kazazede ne yapt? Kazadan hemen sonra sen ne

yaptn?

Bakalar ne yapt?

Tarih:Saat:mza:

Bilgi Sahibi fade Tutana

Tarih:Saat:Gn:Olayla lgilinin Ad Soyad:fade Sahibinin Ad Soyad:
fade edilenler doru ve inanlr olmal, yorumlar deil gerekler

anlatlmaldr.
II. Kazay grmedim ama aadaki yararl bilgileri verebilirim. Kazadan ne zaman haberdar edildin? Kim tarafndan nasl haberdar edildin? Sana tam olarak ne anlatld? Kaza ile ilgili ilave neler syleyebilirsin? Tarih:Saat: Gn:

Trkiyede Kazas statistikleri Hakknda Genel Bilgi

Gvenilir saysal bilgilere ihtiya vardr. Trkiyede saysal veriler, Sosyal Sigortalar Kurumu tarafndan kayda

geilmektedir.
Devlet statistik Enstits de i kazalar ile ilgili olarak SSK

istatistiklerini kullanmaktadr.
SSK istatistiklerinde, 43 faaliyet grubu(meslek kodu) tanmlanmtr. Kazalarn ya gruplarna, iyerindeki sigortal alan saysna, hizmet

srelerine, i saatlerine gre dalmlar ve benzeri bilgiler de bulunmakla birlikte bu bilgiler meslek kodu baznda deildir.

Karlatrma ltleri
lkeler, sektrler ve/veya iyerleri arasnda karlatrmalar yaplrken,

sadece i kazas saylarn esas almak, anlaml yorumlarn yaplabilmesi iin yeterli deildir. Belirli bir sre iinde meydana gelen i kazalarn, alan ii says, allan i saatleri says gibi faktrlerle de birlikte deerlendirmek salkl sonularn elde edilmesi iin gereklidir. Bu amala, lke, sektr veya iletmeleri karlatrrken kullanlmak zere baz standart ltler belirlenmitir

4M

Kiisel faktrler

Ekipman Faktrleri Gvenliksiz Ynetim Hareketi

TEHLKEL DURUM

SORUN
alma faktrleri TEHLKEL HAREKET

KAZA

Ynetim faktrleri

(Kaynak)

(Temel Neden)

(Direkt Neden)

(Uygunsuzluk)

(Zarar)

 Kazas statistikleri
Ulusal mevzuatlardaki farkllklar nedeni ile lkeden lkeye hatta bir

ajanstan dierine endstriyel kazalar hakkndaki istatistiklerin hazrlanmasnda kullanlan yntemler ok geni apta deiiklikler gsterebilmektedir. statistik bilgilerini derleyen kaynaklar aada gsterildii gibidir: 1- Ulusal istatistik ofisleri 2- Tazminat ajanslar 3- Ulusal sigorta veya sosyal sigorta ajanslar 4- tefti kurulular 5- Kaza nleme ajanslar 1998 ylnda Cenevrede gerekletirilen 16. Uluslar aras alma statistikileri Konferansnda (ICLS) alnan ilke kararnda (resolution) aadaki istatistik terimlerinin gz nne alnmas kararlatrlmtr.

 Kazas statistikleri
1. Mesleki kaza
2. Mesleki yaralanma 3. gremezlik
Sz konusu konferansta alnan ilke kararna gre, toplanan veriler

istihdamdaki statlerine baklmakszn lke apnda ekonominin tm dallarndaki ve sektrlerindeki ii, iveren ve kendi adna alanlar olmak zere alanlarn tamamn kapsayacaktr.
gn kaybna neden olan mesleki yaralanma olaylar aadaki

hususlar iin dikkate alnacaktr.

 Kazas statistikleri
1. Toplam Olay Says
2. lml Olaylar Says 3. lml Olmayan Olaylar Says 4. Geici Gremezlik Olaylar Says Meslek hastal olaylar, kaza istatistikleri kapsam dnda tutulmaktadr.
kazas istatistiklerinin oluturulmasnda kullanlan saysal deerler

arasndaki farkllklar, karlatrmal lm deerlerinin dikkate alnmasyla anlaml hale getirilmektedir. Bu lm deerleri sklk, olabilirlik ve arlk oranlardr.
16. Uluslar aras statistikiler Konferansnda aadaki i kazas

oranlarnn hesaplanmas karara balanmtr.

 Kazas statistikleri
1- Kaza Sklk Oran (Accident Frequency Rate)
Takvim yl ierisindeki lml ve/veya lml olmayan mesleki

yaralanmalarn toplam saysnn, ayn yl ierisinde referans grupta yer alan iilerin alma saatlerinin toplamna blnmesiyle elde edilen deerin 1.000.000 katsays ile arplmasyla hesaplanr.
Kaybedilen i gn(yllk izin,ie gelmeme, hastalk ve kaza) 40000 i

gn kayp-(1 ylda 300 ign var olduunu ve gnlk alma sresi 7.5 saat olarak hesaplanmtr.)

KSO = Toplam kaza/Toplam insan saat alma says x 1000000

rnek: 850 ii, 100 adet i kazas KSO: 100/(850x300x7,5)- (40000x7,5)x 1000000

 Kazas statistikleri
Kaza arlk oran; Takvim yl ierisinde lml ve/veya lml olmayan

mesleki yaralanmalardan dolay toplam kayp gn saysnn, ayn yl ierisinde referans grupta yer alan iilerin alma saatlerinin toplamna blnmesiyle elde edilen deerin 1000 katsays ile arplmasyla hesaplanr.
Bu

durumda, kaza hesaplanacaktr.

arlk

oranlar

aadaki

formle

gre

KAO= Kazalardan dolay toplam kayp gn says / toplam insan saat alma says x 1000
Bu orann hesaplanmas srasnda eer lml i kazas veya srekli i

gremezlik durumu mevcut ise, kazalardan dolay toplam kayp gn saysna, her lml ve/veya srekli i gremezlik olay iin ayr ayr 7500 gn eklenmesi gerekmektedir.
Geici i gremezlik olaylarnda, tbbi ilemlerin sresi 1 gnden daha az

srmesi durumlar dikkate alnmamaktadr.

 Kazas statistikleri
3- Kaza Olabilirlik Oran (Accident Insidence Rate)
Takvim yl ierisindeki lml ve/veya lml olmayan mesleki

yaralanmalarn toplam saysnn, ayn yl ierisinde referans grupta yer alan iilerin toplam saysna blnmesiyle elde edilen deerin 100.000 katsays ile arplmasyla hesaplanr.
statistik verilerinin elde edilmesi ve deerlendirilmesi asndan daha

basit ve sade bir oran temsil etmektedir. Oran tipleri eitli lkelerde, istihdam edilen her 100.000 ii, her 100.000 alan veya her 100.000 sigortal ii olarak dikkate alnmaktadr. Uluslararas alma rgt (ILO) istatistiklerinde, Sosyal Sigortalar Kurumu (SSK) istatistikleri kaynakl olarak alndndan dolay, Trkiye iin her 100.000 sigortal ii saysna gre deerlendirme yaplmaktadr.

 Kazas statistikleri
SSK istatistiklerinde, i kollar baznda

i kazas ve meslek hastal sonucu lmlerin says ayr ayr verilmemekte, yalnzca genel toplamdaki lmlerde i kazas ve meslek hastal ayrm yaplmaktadr. Bundan dolay ILO tarafndan dzenlenen yllk istatistik raporlarnda, i kazalar oranlar ierisine meslek hastal sonucunda meydana gelen lmlerin de dahil edilmesi sonucunda, Trkiyedeki lml i kazas oranlar normalde olmas gereken deerden daha yksek kmaktadr.