TS en Iso 22000

ICS 03.120.01; 67.020; 35.240.
99
TRK STANDARDI
TS EN ISO 22000/Nisan 2006
TRK STANDARDI
TURKISH STANDARD
TS EN ISO 22000
Nisan 2006
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
GIDA GVENL YNETM SSTEMLER - GIDA ZNCRNDEK TM KURULULAR N ARTLAR Food safety management systems - Requirements for any organization in the food chain
TRK STANDARDLARI ENSTTS Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA
Bugnk teknik ve uygulamaya dayanlarak hazrlanm olan bu standardn, zamanla ortaya kacak gelime ve deiikliklere uydurulmas mmkn olduundan ilgililerin yaynlar izlemelerini ve standardn uygulanmasnda karlatklar aksaklklar Enstitmze iletmelerini rica ederiz. Bu standard oluturan Hazrlk Grubu yesi deerli uzmanlarn emeklerini; tasarlar zerinde grlerini bildirmek suretiyle yardmc olan bilim, kamu ve zel sektr kurulular ile kiilerin deerli katklarn kranla anarz.
Kalite Sistem Belgesi malt ve hizmet sektrlerinde faaliyet gsteren kurulularn sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite Standardlarna uygun olarak kurmalar durumunda TSE tarafndan verilen belgedir.
Trk Standardlarna Uygunluk Markas (TSE Markas) TSE Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin ilgili Trk Standardna uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.
TSEK
Kalite Uygunluk Markas (TSEK Markas) TSEK Markas, zerine veya ambaljna konulduu mallarn veya hizmetin henz Trk Standard olmadndan ilgili milletleraras veya dier lkelerin standardlarna veya Enstit tarafndan kabul edilen teknik zelliklere uygun olduunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya ktnda Trk Standardlar Enstitsnn garantisi altnda olduunu ifade eder.
DKKAT!
TS iareti ve yannda yer alan say tek bana iken (TS 4600 gibi), mamuln Trk Standardna uygun retildiine dair reticinin beyann ifade eder. Trk Standardlar Enstits tarafndan herhangi bir garanti sz konusu deildir. Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geni bilgi Enstitmzden salanabilir. TRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
n sz
Bu Standard, CEN tarafndan kabul edilen EN ISO 22000 (2005) standard esas alnarak TSE Mamul Gdalar htisas Grubunca hazrlanm ve TSE Teknik Kurulunun 24 Nisan 2006 tarihli toplantsnda Trk Standard olarak kabul edilerek yaymna karar verilmitir. Bu standardn kabul ile TS 13001 (2003) iptal edilmitir. Bu standardda kullanlan baz kelime ve/veya ifadeler patent haklarna konu olabilir. Byle bir patent hakknn belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
indekiler
1 2 3 Kapsam ......................................................................................................................................................... 1
Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar ............................................................................................. 1
Terimler ve tarifler ........................................................................................................................................ 2 3.1 Gda gvenlii ............................................................................................................................................. 2 3.2 Gda zinciri .................................................................................................................................................. 2 3.3 Gda gvenlii tehlikesi ............................................................................................................................... 2 3.4 Gda gvenlii politikas .............................................................................................................................. 2 3.5 Son rn...................................................................................................................................................... 2 3.6 Ak emas................................................................................................................................................. 3 3.7 Kontrol nlemi ............................................................................................................................................. 3 3.8 n gereksinim program.............................................................................................................................. 3 3.9 Operasyonel n gereksinim program (OGP)............................................................................................. 3 3.10 Kritik kontrol noktas (KKN) ................................................................................................................. 3 3.11 Kritik limit............................................................................................................................................. 3 3.12 zleme.................................................................................................................................................. 3 3.13 Dzeltme ............................................................................................................................................. 3 3.14 Dzeltici faaliyet .................................................................................................................................. 3 3.15 Geerli klma ....................................................................................................................................... 4 3.16 Dorulama........................................................................................................................................... 4 3.17 Gncelleme ......................................................................................................................................... 4 4 Gda gvenlii ynetim sistemi .................................................................................................................. 4 4.1 Genel artlar................................................................................................................................................ 4 4.2 Dokmantasyon artlar .............................................................................................................................. 4 5 Ynetim sorumluluu .................................................................................................................................. 5 5.1 Ynetimin taahhd .................................................................................................................................... 5 5.2 Gda gvenlii politikas .............................................................................................................................. 5 5.3 Gda gvenlii ynetim sisteminin planlanmas .......................................................................................... 5 5.4 Sorumluluk ve yetki ..................................................................................................................................... 5 5.5 Gda gvenlii ekip lideri ............................................................................................................................. 6 5.6 letiim ......................................................................................................................................................... 6 5.7 Acil durumlara hazrllk ve mdahale ......................................................................................................... 7 5.8 Ynetimin gzden geirmesi ....................................................................................................................... 7 6 Kaynak ynetimi........................................................................................................................................... 7 6.1 Kaynaklarn salanmas .............................................................................................................................. 7 6.2 nsan kaynaklar .......................................................................................................................................... 7 6.3 Alt yap ........................................................................................................................................................ 8 6.4 alma ortam ............................................................................................................................................ 8 7 Gvenli rn planlama ve gerekletirme ................................................................................................. 8 7.1 Genel........................................................................................................................................................... 8 7.2 n gereksinim programlar.......................................................................................................................... 8 7.3 Tehlike analizlerini gerekletirmenin birincil aamalar ............................................................................. 9 7.4 Tehlike analizi ........................................................................................................................................... 10 7.5 Operasyonel n gereksinim programlarnn oluturulmas........................................................................ 11 7.6 HACCP plannn oluturulmas ................................................................................................................. 12 7.7 OGP ve HACCP planlarnda belirtilen balang bilgi ve dokmanlarn gncelletirilmesi ....................... 12 7.8 Dorulama planlamas .............................................................................................................................. 13 7.9 zlenebilirlik sistemi ................................................................................................................................... 13 7.10 Uygunsuzluk kontrol........................................................................................................................ 13 8 Gda gvenlii ynetim sisteminin geerli klnmas, dorulanmas ve iyiletirilmesi .................... 15 8.1 Genel......................................................................................................................................................... 15 8.2 Kontrol nlem kombinasyonlarnn geerli klnmas ................................................................................. 15 8.3 zleme ve lmenin kontrol...................................................................................................................... 15 8.4 Gda gvenlii ynetim sisteminin dorulanmas ...................................................................................... 16 8.5 yiletirme .................................................................................................................................................. 17 Ek A (Bilgi iin) - ISO 22000:2005 ve ISO 9001:2000 arasndaki eleme..................................................... 18 Ek B (Bilgi iin) - HACCP ve ISO 22000: 2005 arasndaki eleme ............................................................... 26 Ek C (Bilgi iin) - n gereksinim programlar da dahil kontrol nlemlerine rnekler salayan ve bunlarn seilmesi ve kullanlmasna ynelik yol gsteren Codex Alimentarius Komisyonu kaynakar ................ 27 Kaynaklar............................................................................................................................................................ 30
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Giri
Gda gvenlii; gdada tketim annda gda kaynakl tehlikelerin bulunmas ile ilgilidir. Gda gvenlii tehlikelerine giri gda zincirinin herhangi bir basamanda ortaya kabilir, bu nedenle de gda zinciri boyunca etkin bir kontroln gerekletirilmesi nemlidir. Bu nedenle, gda gvenlii, gda zincirinde yer alan tm birimlerin katksyla salanan bir olgudur. Yem reticilerinden birincil reticilere, gda ileyenlerden, tamaya, depolama operatrlerine ve taeronlardan perakende sat yerleri ve gda servislerine (ekipman reticileri, ambalaj materyali, temizlik ajanlar, katk ve bileen reticileri gibi ilgili kurulular dahil) kadar deien bir zinciri kapsamaktadr. Hizmet salayclar da bu zincire dahildir. Bu standard, gda zinciri boyunca son tketime kadar gda gvenliini salamak iin takip eden genellikle anahtar eler olarak kabul edilen eleri birletiren gda gvenlii ynetimi sistemi iin ihtiyalar tanmlamaktadr: - nteraktif iletiim - Sistem ynetimi - n gereksinim programlar - HACCP prensipleri Gda zinciri ierisinde yer alan her aamada tm ilgili gda gvenlii tehlikelerinin tanmlanmas ve yeterince kontrol edilebilmesinin salanabilmesi iin gda zinciri boyunca iletiim zorunludur. Bu, gda zinciri boyunca en alt kademeden en st kademeye kadar kurulular arasndaki iletiimi gstermektedir. Tketicilerle ve tedarikilerle tanmlanan tehlikeler ve kontrol nlemleri hakknda iletiim, tketici ve tedariki gereksinimlerinin (son rnn kullanl ve bunun iin gerekenler ile son rn zerine etkileri gibi) aa kavuturulmasna yardmc olacaktr. Son tketiciye gda zincirinde gvenli gda rnleri ulatrmak ve etkili bir iletiim salamak iin kuruluun gda zincirindeki rolnn ve pozisyonunun bilinmesi zorunludur. Gda zinciri ierisinde yer alan ilgili birimler arasndaki iletiim kanallar ekil 1de gsterilmitir. En etkin gda gvenlii sistemi, kuruluun btn ynetim aktiviteleri arasnda dzenli bir ynetim sistemi ve ibirliinin kurulmas, hayata geirilmesi ve gerektiinde gncelleme yaplmas ile baarlabilir. Bu olgu, kurulu ve ilgili birimler arasnda maksimum fayday salamaktadr. Bu standard iki standard arasndaki uyumu artrmak iin ISO 9001 ile ayn sraya konulmutur. Bu standard ile ISO 9001 arasndaki apraz referanslar Ek Ada verilmitir. Bu standard dier ynetim sistemi standardlarndan bamsz olarak uygulanabilir. Bu standardn yrtlmesi, mevcut ilgili ynetim sistemi gereksinimleriyle sra ile veya ibirlii hlinde olabilecei gibi, kurulu bu standardn gereksinimlerine uyan bir gda gvenlii ynetim sistemi kurmak iin mevcut ynetim sistemi veya sistemlerini kullanabilir. Bu standard Codex Alimentarius Komisyonu tarafndan gelitirilen HACCP sistemi prensipleri ve uygulama basamaklarn tamamlamaktadr. Bu standard, denetlenebilir artlar araclyla, HACCP plan ile n gereksinim programlarn birletirir. Tehlike analizleri, etkin bir gda gvenlii ynetim sistemi iin anahtar role sahiptir, nk tehlike analizlerinin yrtlmesi, kontrol nlemlerinin etkin bir ekilde belirlenmesi ve uygulanmas iin gerekli bilgiyi organize etmede yardmc olur. Bu standard, kullanlan proses ve tesislerin tipi ile ilgili tehlikeler dahil, gda zincirinde olumas beklenen tehlikelerin tanmlanmasn ve deerlendirmesini gerektirmektedir. Bu nedenle standard, saptanan belirli tehlikelerin bir kurulu tarafndan kontrol edilebilirken, bu tehlikelerin dierleri tarafndan niin kontrol edilemediini belirlemek ve bu durumu kayt altna almak iin gereklidir. Tehlike analizleri srasnda, kurulu, n gereksinim programlarnn birleimi, operasyonel n gereksinim programlar ve HACCP plan ile tehlike kontroln salamak iin kullanlan stratejiyi belirler. Codex Alimentarius Komisyonu HACCP prensipleri ve uygulama basamaklar (bak kaynak [11]) ile bu uluslararas standard arasndaki karlatrmal referanslar Ek B de verilmitir.
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Bu standard, uygulanmasn kolaylatrmak iin bir denetleme standard olarak gelitirilmitir. Buna karn her bir kurulu, bu standardn gereksinimlerini yerine getirmek iin gerekli metotlar ve yaklamlar semekte serbesttir. Bu uluslararas standardn her bir kuruluta uygulanmasna yardmc olmak iin kullanm rehberi ISO/TS 22004 te verilmitir. Bu standard sadece gda gvenlii ile ilgili yaklamlar verme amacndadr. Bu standard tarafndan verilen yaklam tarznn ayns, gdann dier spesifik konularn dzenlemek ve bunun sonucu olarak bu konular iyiletirmek iin de kullanlabilir (rnein etik konularda ve tketicinin bilgilendirilmesinde). Bu standard, bir kuruluun (kk ve/veya az gelimi bir kurulu gibi) harici olarak gelitirilmi kontrol nlem kombinasyonu uygulamasna imkan vermektedir. Bu standardn amac, kresel dzeyde gda zinciri iindeki ilerde, gda gvenlii ynetimi artlarna uyum salamaktr. Bu standard, kurulular tarafndan kanunlarn gerektirdiinden daha ok, daha odaklanm, tutarl ve entegre gda gvenlii ynetimi sistemi uygulamak isteyenlere ynelik tasarlanmtr. Bu standard, kendi gda gvenlii ynetim sisteminde, yasal ve dzenleyici gereksinimlerle ilgili uygulamalar karlayacak bir organizasyon gerektirmektedir.
rn reticileri
Yem reticileri
Pestisit, gbre ve veteriner ilalar ngradiyentler ve katk maddeleri retimi iin gda zinciri
Yasal ve dzenleyici otoriteler
Birincil gda reticileri
Tama ve depolama operatrleri Ekipman reticileri Temizlik ve sanitasyon ajanlar reticileri
Gda reticileri
kincil gda reticileri Ambalaj malzemeleri reticileri Toptanclar Hizmet salayclar
Parekendeciler, gda servis operatrleri hazr yemek firmalar
Tketiciler
Not - Bu emada, gda zinciri boyunca, ok hzl bir geiin olduu tedarikiler ile mteriler ve apraz olarak interaktif iletiim gsterilmemitir. ekil 1 - Gda zincirinde iletiim rnei
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Gda gvenlii ynetim sistemleri Gda zincirindeki tm kurulular iin artlar 1 Kapsam
Bu standard, gda zincirinde yer alan bir kuruluta, gdann tketimi annda gvenli olmasn salamak ve gda gvenliine ynelik olan tehditleri kontrol altna alma yeteneini gstermek iin gerekli olan gda gvenlii ynetim sistemine ait artlar kapsar. Bu standard, gda zincirinde herhangi bir ekilde yer alp, sistemi uygulayarak, gvenli gda retmek isteyen boyutu her ne olursa olsun, her kuruluta uygulanabilir. Bu standardn herhangi bir gereksinimini karlklarn yerine getirmek iin, i ve/veya d kaynaklar kullanlabilir. Bu standard, bir kuruluun sahip olmas gereken aadaki koullar kapsar; a) Bir gda gvenlii ynetim sistemi planlayarak, uygulayarak, srdrerek ve gerektiinde gncelleyerek rnleri kullanm amacna gre tketici iin gvenli hle getirmek, b) Kanuni ve dzenleyici gda gvenlii gereksinimlerine uygun olduunu gstermek, c) Mteri gereksinimlerini deerlendirmek ve deer vermek, tketici memnuniyetini artrmak iin gda gvenlii ile ilgili tketici gereksinimlerinde iki tarafl uyumun olduunu gstermek, d) Gda gvenlii ile ilgili konularda, gda zincirinde yer alan tedariki, mteri ve ilgili birimler ile etkin bir iletiim kurmak, e) Kuruluun gda gvenlii politikasna uyduunun garantisini vermek, f) Kuruluun konu ile ilgili gruplara uyumluluunu gstermek, g) Gda gvenlii ynetim sisteminin bir d kurulutan sertifikasyonu ve/veya tescili iin almak veya bu standarda uyumluluunu beyan etmek ya da kendi uyumluluunu deerlendirmek. Bu standardn tm artlar geneldir ve boyut ve karmaklna baklmakszn gda zincirinde yer alan tm kurulularda uygulanmas amalanmaktadr. Bu standard, gda zincirinin bir veya daha fazla aamasnda, dorudan veya dolayl olarak yer alan kurulular iermektedir. Bu ereve ierisinde dorudan yer alan kurulular; yem reticileri, hasatlar, iftiler, gda bileeni reticileri, gda reticileri, satclar, gda servisleri, hazr yemek firmalar, temizlik ve sanitasyon hizmeti veren kurulular, tayclar, depolama ve datm kurululardr, ancak sadece bunlarla snrl deildir. Dolayl olarak yer alan kurulular arasnda ise ekipman salayan kurulular, temizlik ve sanitasyon ajanlar, ambalaj malzemeleri ve gda ile temasta bulunan dier eleri reten kurulular vardr, ancak sadece bunlarla snrl deildir. Bu standard kk ve/veya az gelimi iletmeler gibi kurulularn (rnein kk iftlikler, kk datclar, kk satclar veya gda servisleri gibi) harici olarak gelitirilmi kontrol nlem kombinasyonlar uygulamasna izin vermektedir. Not - Bu standardn uygulanmas ile ilgili rehber ISO/TS 22004 te verilmitir.
Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar
Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin dier standard ve/veya dokmanlara atf yaplmaktadr. Bu atflar metin ierisinde uygun yerlerde belirtilmi ve aada liste halinde verilmitir. Tarih belirtilen atflarda daha sonra yaplan tadil veya revizyonlar, atf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yaplmas art ile uygulanr. Atf yaplan standard ve/veya dokmann tarihinin belirtilmemesi halinde en son basks kullanlr. EN, ISO, IEC vb. No ISO 9000:2000 Ad (ngilizce) Quality management systems - Fundamentals and vocabulary TS NO1) TS EN ISO 9000 Ad (Trke) Kalite ynetim sistemleri Temel kavramlar ve terimler ve tarifler
1) TSE Notu: Atf yaplan standardlarn TS numaras ve Trke ad 3.ve 4. kolonda verilmitir.* iareti olanlar bu standardn basld tarihte ngilizce metin olarak yaymlanm olan Trk Standardlardr. 1
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Terimler ve tarifler
Bu standardn amalar iin, ISO 9000 standardnda verilen terimler ve tariflerle aadakiler kullanlr. Bu uluslararas standard kullananlarn kolayl iin, ISO 9000de yer alan baz tarifler sadece zel durumlarda uygulamak iin notlar eklenerek trnak iareti ierisinde gsterilmitir. Not Terimler normal szlk anlamlar kullanlarak tanmlanmamtr. Tariflerde koyu harflerle belirtilen ifadeler, ayn maddede tanmlanan dier terimleri gstermektedir ve bu terim iin madde numaras parantez ierisinde verilmitir.
3.1 Gda gvenlii

Gdann amalanan kullanmna uygun olarak hazrlandnda ve/veya tketildiinde tketiciye zarar vermeye neden olmayaca yaklam. Not 1 - Kaynak [11] den uyarlanmtr. Not 2 - Gda gvenlii, gda gvenlii tehlikelerinin (Madde 3.3) ortaya kmas ile ilgilidir ve yetersiz ya da dengesiz beslenme gibi dier insan sal sorunlarn kapsamaz.
3.2 Gda zinciri

Gdann ve ingradiyentlerinin birincil retiminden tketimine kadar olan, retim, proses, datm, depolama ve hazrlama gibi birbirini takip eden basamaklar ve ilemler. Not 1 - Bu terim, gda retimi iin kendisi hem gda reten ve hem de gda olarak tketilen hayvanlarn beslenmesinde kullanlan yemleri de kapsar. Not 2 - Gda zinciri ayn zamanda gda ile ya da ham maddelerle temasta bulunan materyallerin retimini de iermektedir.
3.3 Gda gvenlii tehlikesi

Gdann kendisi ya da gdada bulunan biyolojik, kimyasal veya fiziksel etmenler vastasyla olumsuz salk etkisine yol ama potansiyeli. Not 1 - Kaynak [11] den uyarlanmtr. Not 2 - Tehlike terimi risk terimiyle kartrlmamaldr, gda gvenlii kapsamnda risk belirli bir tehlikeye maruz kalma durumunda, olumsuz salk etkisi ihtimalinin bir fonksiyonu (rnein hastalanma) ve bu etkinin iddetini (lm, hastaneye yatma ya da ie, almaya devam edememe) gstermektedir. Risk ISO/IEC Rehberi 51de tehlikenin ortaya kma olasl ve zararn iddetinin kombinasyonu olarak tanmlanmtr. Not 3 - Gda gvenlii tehlikeleri alerjenleri de iermektedir. Not 4 - Gda gvenlii tehlikeleri ile ilgili kapsamn ierisinde, yem ve / veya yem ingradiyentlerinde bulunabilecek veya daha sonraki aamalarda hayvann tketimi ile transfer olabilecek ve insan saln olumsuz olarak etkileyebilecek yem ve yem ingradiyentleri de yer almaktadr. Yem ve gdaya dorudan temas dnda (ambalaj materyallerinin retimi, temizleme ajanlar gibi), gdalarn amalanan kullanm ve/veya servisine bal olarak gdaya dorudan veya dolayl olarak transfer olabilecek ve bu yolla sal olumsuz ynde etkileyebilecek operasyonlar da bu kapsamda yer almaktadr.
3.4 Gda gvenlii politikas

st ynetim tarafndan resmi olarak ifade edildii gibi, gda gvenlii ile ilgili (Madde 3.1) bir kuruluun tm niyeti ve istikameti.
3.5 Son rn
Kurulu tarafndan baka bir prosese ve dnme uratlmayan rn. Not 2 Bir kurulua ait son rn baka bir kurulu tarafndan daha ileri bir prosese ve dnme uratlrsa, bu ilk kuruluun son rn, ikinci kuruluun ham maddesi olarak kabul edilecektir.
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
3.6 Ak emas
Aamalarn, sralar ile etkileimlerinin, sistematik ve ematik gsterimi.
3.7 Kontrol nlemi

<gda gvenlii>gda gvenlii tehlikesini nlemek veya elimine etmek ya da kabul edilebilir dzeye indirmek iin uygulanabilecek (gda gvenlii) (Madde 3.3) ilemler ve faaliyetler. Not - Kaynak [11] den uyarlanmtr.
3.8 n gereksinim program

<gda gvenlii>Gda zinciri (Madde 3.2) boyunca gerekli hijyenik ortam salayarak uygun bir retim yapmak, son rnn (Madde 3.5) gvenli bir ekilde hazrlanmasn salamak ve insan tketimi iin gvenli gdalar sunmak iin temel koullar ve faaliyetler. Not n gereksinim programlar kuruluun uygulad gda zinciri ksmlarna ve kuruluun tipine baldr (bak Ek C). Edeer terimlerin rnekleri; iyi tarm uygulamalar (GAP); iyi veteriner uygulamalar (GVP); iyi retim uygulamalar (GMP); iyi hijyen uygulamalar (GHP); iyi retim uygulamalar (GPP); iyi datm uygulamalar (GDP); iyi ticaret uygulamalar (GTP).
3.9 Operasyonel n gereksinim program (OGP)

Olas gda gvenlii tehlikelerini (Madde 3.3) ve/veya rnde ya da proses ortamnda gda gvenlii tehlikelerinin kontaminasyonu veya oalmasn kontrol altna almak iin zorunlu olduu tehlike analizleriyle tanmlanan n gereksinim program.
3.10 Kritik kontrol noktas (KKN)

<gda gvenlii>gda gvenlii tehlikesinin (Madde 3.3) nlendii veya elimine edildii ya da kabul edilebilir dzeye indirilebildii ve kontrol edilebilen aama. Not - Kaynak [11] den uyarlanmtr.
3.11 Kritik limit

Kabul edilme durumunun kabul edilmeme durumundan ayrld kriter. Not 1 - Kaynak [11] den uyarlanmtr. Not 2 - Kritik limitler bir KKNnn (Madde 3.10) kontrol altnda olup olmadnn belirlenmesinde kullanlmaktadr. Kritik limitler aldnda, ilgili rnn gvenli olmad kabul edilir.
3.12 zleme
Bir dizi planl inceleme ve lm yaparak kontrol nlemlerinin (Madde 3.7) tasarlanm ekilde yryp yrmediini belirlemek.
3.13 Dzeltme
Tespit edilen uygunsuz durumu elimine etmek iin gerekletirilen faaliyet. [ISO 9000:2000, Madde 3.6.6] Not 1 - Bu standardn amac, potansiyel gvenli olmayan rnlerin retilmesi ile ilgili bir dzeltme iin dzeltici faaliyet (Madde 3.14) ile balant kurabilmektir. Not 2 - Dzeltme yeniden ileme, daha ileri ileme, ve/veya uygun olmayan sonulara ait olumsuzluklarnn eliminasyonu (farkl bir retimde kullanmak iin uzaklatrma ya da zel etiketleme gibi) eklinde uygulanabilir.
3.14 Dzeltici faaliyet

Tespit edilen uygunsuzluun veya dier istenmeyen durumun nedenlerinin giderilmesi. Not 1 - Uygunsuzlua neden birden fazla sebep olabilir. [ISO 9000:2000, Madde 3.6.5] 3
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Not 2 - Dzeltici faaliyet, uygunsuzlua sebep olan durumlarn analizini ve tekrar oluumu nlemeyi de iermektedir.
3.15 Geerli klma

HACCP plan ve operasyonel n gereksinim program (Madde3.9) tarafndan yrtlen kontrol nlemleriyle (Madde 3.7) elde edilen verilerin etkinlik dzeyinin belirlenmesi. Not Bu tanm kaynak [11] e dayanmaktadr ve gda gvenlii asndan ISO 9000:2000de verilen tanmlardan daha uygundur.
3.16 Dorulama
Objektif ltlerle yerine getirilen spesifik gereksinimlerin onaylanmas. [ISO 9000:2000, Madde 3.8.4].
3.17 Gncelleme
Uygulamann en son verilerle hemen ve/veya planl olarak gzden geirilmesi.
Gda gvenlii ynetim sistemi
4.1 Genel artlar

Kurulu, etkili bir gda gvenlii ynetim sistemi oluturmal, dokmante edilmeli, uygulamal ve bunu srekli hle getirebilmeli ve bu standardn gereksinimlerine gre gerekli durumlarda gncelleme yapmaldr. Kurulu, gda gvenlii ynetim sisteminin kapsamn tanmlamaldr. Kapsam ierisine gda gvenlii ynetim sistemi tarafndan belirtilen retim alanlar, rnler, rn kategorileri ve prosesler dahil edilmelidir. Kurulu; a) Sistemi kapsamnda tanmlanan, deerlendirilen ve kontrol edilen rnlerinde olmas beklenen gda gvenlii tehlikelerinin, dorudan ya da dolayl olarak tketiciye zarar vermeyeceini garanti etmelidir, b) rnleri ile ilgili gda gvenliinin nemli noktalarna dair bilgiyi gda zinciri boyunca bildirmelidir, c) Bu standardn gerektirdii gda gvenliinin temin edildiini gsterecek kapsamda, kuruluun tmndeki gda gvenlii ynetim sisteminin gelime, uygulama ve gncellemeye dair bilgileri bildirmelidir, d) Sistemin, kuruluun faaliyetlerini yanstt ve gda gvenlii tehlikelerini kontrol etme ile ilgili en son bilgileri dahil ettiini gstermek iin, gda gvenlii ynetim sistemi, periyodik olarak deerlendirilmeli ve gerektii zaman gncellenmelidir. Bir kurulu, herhangi bir proseste son rnn uygunluunu etkileyebilecek d kaynak kullanmay setiinde, kurulu bu proseslerde kontroln yapldn garanti etmelidir. Bu tip d kaynakl proseslerin kontrol, gda gvenlii ynetim sistemi ierisinde tanmlanmal ve kayt altna alnmaldr.
4.2 Dokmantasyon artlar

4.2.1 Genel
Gda gvenlii ynetim sistemi dokmantasyonu unlar iermelidir, a) Gda gvenlii politikasnn ve ilgili amalarn yazl hale getirilmi ifadeleri (Madde 5.2), b) Bu uluslararas standard gerei olan prosedrler ve kaytlarn dokmantasyonu, c) Kuruluun gda gvenlii ynetim sisteminin etkin bir geliim, uygulanma ve gncellenmesini kantlamak iin ihtiya duyduu dokmanlar.
4.2.2 Dokmanlarn kontrol

Gda gvenlii ynetim sisteminin gerektirdii dokmanlar kontrol edilmelidir. Kaytlar, zel tipte dokmanlardr ve Madde 4.2.3 de verilen artlara uygun ekilde kontrol edilmelidir. Kontroller, tm dnlen deiikliklerin, gda gvenlii zerine etkileri ve gda gvenlii ynetim sistemi stndeki gl etkilerini belirlemek iin, uygulamadan nce gzden geirilmesini salamaldr.
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Yazl hale getirilmi bir prosedr, aadakilere ynelik gereken kontrolleri belirtmek iin oluturulmaldr; a) Yaynlanmadan nce dokmanlarn yeterliliini onaylamak, b) Gerektii halde dokmanlar incelemek ve gncellemek ve dokmanlar tekrar onaylamak, c) Dokmanlarn deiikliklerinin ve gncel revizyon durumlarnn tanmlanmasn salamak, d) Kullanm noktalarnda uygun dokmanlarn konu ile ilgili versiyonlarnn bulunabilirliini salamak, e) Dokmanlarn ak ve kolaylkla tanmlanabilir olmasn temin etmek, f) D kaynakl gncel dokmanlarn belirlenmesini ve bunlarn kontroll datmlarnn yaplmasn salamak, g) Gncel olmayan dokmanlarn yanllkla kullanlmasn nlemek ve bu dokmanlar herhangi bir amala yerinde tutulmakta ise, bunlarn ak bir ekilde tanmlanmasn salamak.
4.2.3 Kaytlarn kontrol

Kaytlar, gda gvenlii ynetim sistemi artlarna uygunluu kantlamak ve etkin bir gda gvenlii ynetim sisteminin uygulandn gsterebilmek iin oluturulmal ve srdrlmelidir. Kaytlar okunabilir, kolayca tanmlanabilir ve dzeltilebilir olmaldr. Tanmlama, depolama, koruma, geri alma, saklama sresi ve kaytlarn dzenlenmesi hususlarnda ihtiya duyulan kontrolleri tanmlamak iin yazl hale getirilmi bir prosedr oluturulmaldr.
Ynetim sorumluluu
5.1 Ynetimin taahhd

st ynetim, gda gvenlii ynetim sisteminin gelitirilmesi ve uygulamas ile sistemin etkinliinin srekli iyiletirilmesi hakkndaki taahhdnn kantlarn aadakiler ile salar; a) Gda gvenliinin, kuruluun i hedefleri ile desteklendiinin gsterilmesi, b) Gda gvenlii ile ilgili mteri isteklerinin karlanmasnn yannda , bu standardn artlar ile yasal ve dzenleyici koullarn karlanmasnn neminin kurulua bildirilmesi, c) Gda gvenlii politikasnn oluturulmas, d) Ynetim gzden geirmelerinin srdrlmesi, e) Kaynaklarn kullanlabilirliinin salanmas.
5.2 Gda gvenlii politikas

st ynetim, gda gvenlii politikasn tanmlamal, yazl hale getirmeli ve aklamaldr. st ynetim, gda gvenlii politikasnn; a) Kuruluun gda zinciri iindeki rolne uygun olmasn, b) Hem yasal ve dzenleyici artlara hem de mterilerle karlkl hemfikir olunan gda gvenlii artlarna uymasn, c) Kuruluun tm seviyelerinde aklanmasn, uygulanmasn ve devam ettirilmesini, d) Srekli uygunluk iin gzden geirilmesini (Madde 5.8), e) Uygun dille iletiimini (Madde 5.6) ve f) llebilir hedeflerle desteklenmesini salamaldr.
5.3 Gda gvenlii ynetim sisteminin planlanmas

st ynetim; a) Madde 4.1de verilen koullar ile birlikte kuruluun gda gvenliini destekleyen amalarnn karlanmasn yerine getiren gda gvenlii ynetim sisteminin planlanmasn, b) Srdrlebilir gda gvenlii ynetim sistemine, sisteme ynelik deiiklikler planlanp uyguland zaman gvenilirliini, salamaldr.
5.4 Sorumluluk ve yetki

st ynetim, gda gvenlii ynetim sisteminin etkin ilemesi ve srdrlmesini salamak iin, kurulu iinde yetki ve sorumluluklar tanmlamal ve ilgililere bildirmelidir. Tm personelin, belirlenmi personele, gda gvenlii ynetim sistemi ile ilgili sorunlar rapor etme sorumluluu olmaldr. Grevlendirilen personelin, faaliyetleri balatmaya ve kayt altna almaya dair tanmlanm yetki ve sorumluluu olmaldr. 5
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
5.5 Gda gvenlii ekip lideri

st ynetim, dier sorumluluklarna baklmakszn, aadakiler ile ilgili yetki ve sorumluluu olmas gereken bir gda gvenlii ekip lideri atamaldr; a) b) c) d) Bir gda gvenlii ekibi oluturulmas (Madde 7.3.2) ve ekibin almasnn organize edilmesi, Gda gvenlii ekibi yelerinin, konu ile ilgili kurs ve eitimlerinin temin edilmesi (Madde 6.2.1), Kurulan, uygulanan, srdrlen ve gncellenen bir gda gvenlii ynetim sisteminin salanmas, Kuruluun st ynetimine, gda gvenlii ynetim sisteminin etkinlii ve uygunluunun rapor edilmesi. Gda gvenlii ekibi liderinin sorumluluu, gda gvenlii ynetim sistemini ilgilendiren konulara dair, d gruplarla balanty ierebilir.
Not -
5.6 letiim
5.6.1 D iletiim
Gda zinciri boyunca, gda gvenlii ile ilgili nemli noktalara dair yeterli bilgiyi salamak iin, kurulu aadakiler ile iletiime ynelik etkin dzenlemeler oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir; a) Tedarikiler ve taeronlar, b) zellikle rn bilgileri (tasarlanm kullanma dair talimatlar, zel depolama koullar, raf mr), tetkikler, dzeltmeleri ieren szleme veya sevk irsaliyeleri ve mteri ikyetlerine ait geri bildirimlerle ile ilgili olan tketici ve mteriler, c) Yasal ve dzenleyici otoriteler, d) Gda gvenlii ynetim sisteminin etkinlii veya gncellenmesi ile etkilenebilecek olan veya bunlarn zerinde etkisi olan dier kurulular. Bu tip iletiim, kurulu rnlerinin gda gvenlii hakkndaki bilgilerini, konu ile ilgili olabilecek gda zincirindeki dier kurululara salamaldr. Bu, zellikle, gda zincirindeki dier kurulularca kontrol edilme ihtiyac duyulduu bilinen gda gvenlii tehlikelerine uygulanr. letiime ait kaytlar iyi bir ekilde tutulmaldr. Yasal ve dzenleyici otoritelerin ve mterilerin gda gvenlii artlar elde edilebilir olmaldr. Grevlendirilen personelin, gda gvenlii hakknda herhangi bir bilgiyi dar bildirmesi iin tanmlanm yetki ve sorumluluu olmaldr. D iletiimle elde edilen bilgiler, sistemin gncelletirilmesi (Madde 8.5.2) ve ynetimin gzden geirmesine (Madde 5.8.2) girdi olarak dahil edilmelidir.
5.6.2 iletiim
Kurulu gda gvenlii zerine etkisi olan nemli noktalarla ilgili, personel ile, iletiim iin etkin dzenlemeler oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir. Kurulu, gda gvenlii ynetim sisteminin etkinliini srdrmek iin gda gvenlii ile ilgili olarak sadece aadakilerle snrl olmamakla birlikte, bunlar ile ilgili deiiklikler konusunda gda gvenlii ekibinin bilgilendirilmesini salamaldr; a) rnler veya yeni rnler, b) Ham maddeler, ingradiyentler ve hizmetler, c) retim sistemleri ve ekipman, d) retim yaplar, ekipman yerleimi, evre, e) Temizlik ve sanitasyon programlar, f) Ambalajlama, depolama ve datm sistemleri, g) Personel nitelik seviyeleri ve / veya sorumluluk ve yetkilerin dalm, h) Yasal ve dzenleyici artlar, i) Gda gvenlii tehlikeleri ve kontrol nlemlerine ilikin bilgiler, j) Kuruluun riayet ettii, mteri artlar, sektrel ve dier artlar, k) lgili d gruplarn konuya dair incelemeleri, l) rnle balantl gda gvenlii tehlikelerini belirten ikyetler, m) Gda gvenlii zerine etkisi olan dier koullar. Gda gvenlii ekibi, bu bilgilerin gda gvenlii ynetim sisteminin (Madde 8.5.2) gncelletirilmesinde kapsama alnmasn salamaldr. st ynetim, konu ile ilgili bilgilerin, ynetimin gzden geirmesinde (Madde 5.8.2) girdi olarak yer almasn salamaldr. 6
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
5.7 Acil durumlara hazrllk ve mdahale

st ynetim gda gvenliini etkileyebilecek potansiyel acil durumlar ve kazalar ynetmeye ynelik, kuruluun gda zincirindeki rol ile ilgili olan prosedrleri oluturmal, uygulamal ve srdrmelidir.
5.8 Ynetimin gzden geirmesi

5.8.1 Genel
st ynetim, kuruluun gda gvenlii ynetim sistemini, sistemin sregelen uygunluunu, yeterliliini ve etkinliini garanti etmek iin planlanm aralklarla gzden geirmelidir. Bu gzden geirme, gda gvenlii politikas dahil, gda gvenlii ynetim sisteminde ihtiya duyulan deiiklikler ve sistemin gelitirmesi iin uygun koullarn deerlendirmelerini iermelidir. Ynetimin gzden geirmesi ile ilgili kaytlar oluturulmal ve muhafaza edilmelidir (Madde 4.2.3).
5.8.2 Gzden geirme girdileri

Ynetimin gzden geirilmesine ait girdiler, aadakilerle snrl olmamak zere, bunlarla ilgili bilgileri iermelidir; a) Daha nceki ynetimin gzden geirmelerini takip eden faaliyetler, b) Dorulama faaliyetlerinin sonularnn analizi (Madde 8.4.3), c) Gda gvenliini etkileyebilecek deien durumlar (Madde 5.6.2), d) Acil durumlar, kazalar (Madde 5.7) ve geri ekmeler (Madde 7.10.4), e) Sistem gncelleme faaliyetleri sonularnn gzden geirilmesi (Madde 8.5.2), f) Mteri geri besleme dahil iletiim faaliyetlerinin gzden geirilmesi (Madde 5.6.1), g) D denetimler ve kontroller. Not - geri ekme terimi geri armay da iermektedir. Veriler, st ynetimin, bilgilerle gda gvenlii ynetim sisteminin belirli hedefleri arasnda iliki kurmasna olanak klacak ekilde sunulmaldr.
5.8.3 Gzden geirme ktlar

Ynetimin gzden geirme ktlar, aadakilerle ilgili olan karar ve faaliyetleri iermelidir; a) Gda gvenliinin salanmas (Madde 4.1), b) Gda gvenlii ynetimi sisteminin etkinliinin gelitirilmesi (Madde 8.5), c) htiya duyulan kaynaklar (Madde 6.1), d) Kuruluun gda gvenlii politikasnn ve ilgili grevlerin revizyonu (Madde 5.2).
Kaynak ynetimi
6.1 Kaynaklarn salanmas

Kurulu gda gvenlii ynetim sisteminin kurulmas, uygulanmas, srekliliinin salanmas ve gncelletirilmesi iin yeterli kaynaklar salamaldr.
6.2 nsan kaynaklar

6.2.1 Genel
Gda gvenlii ekibi ve gda gvenlii zerine etkisi olan faaliyetleri yerine getiren dier personel yetenekli olmal ve uygun teorik ve uygulamal eitime, beceri ve deneyime sahip olmaldr. Gda gvenlii ynetim sisteminin gelitirilmesi, uygulanmas, iletimi veya deerlendirilmesi iin d uzmanlarn gerektii durumunda, bunlarn yetki ve sorumluluklarnn tanmland szleme veya anlamalarn kaytlar mevcut olmaldr.
6.2.2 Yeterlilik , bilin ve eitim

Kurulu, a) Gda gvenlii zerine etkisi olan faaliyetleri yrten personel iin gerekli yeterlilikleri tanmlamal, b) Personelin gerekli yeterliliklere sahip olmasn salamak iin yetitirilmesi ve eitimini veya dier faaliyetleri salamal, c) Gda gvenlii ynetim sisteminin izleme, dzeltme ve dzeltici faaliyetlerinden sorumlu personelinin eitilmesini salamal, d) a, b ve c bentlerinde belirtilenlerin uygulanmasn ve etkinliini deerlendirmeli, 7
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
e) Personelin bireysel aktivitesinin gda gvenliine olan etkisinin neminin bilincinde olmasn salamal, f) Etkin bir iletiimin (Madde 5.6) artlarnn, gda gvenliini etkileyebilecek faaliyetler yrten tm personel tarafndan anlalmasn salamal, g) b ve c bentlerinde tanmlanan eitim almalarnn uygun kaytlarn oluturmaldr.
6.3 Alt yap

Kurulu, bu standardn artlarn yerine getirmek iin ihtiya duyulan alt yapy kurmaya ve srdrmeye ynelik gerekli kaynaklar salamaldr.
6.4 alma ortam

Kurulu, bu standardn artlarn yerine getirmek iin ihtiya duyulan alma ortamn kurmaya ve srdrmeye ynelik gerekli kaynaklar salamaldr.
Gvenli rn planlama ve gerekletirme
7.1 Genel
Kurulu, gvenli rnler gerekletirmek iin ihtiya duyulan sreleri planlamal ve gelitirmelidir. Kurulu planlanan faaliyetlerin ve bu faaliyetlerdeki herhangi bir deiikliin uygulanmas, altrlmas ve etkinliini garanti etmelidir. Bu, n gereksinimlerle birlikte operasyonel n gereksinimler ve/veya HACCP plann iermelidir.
7.2 n gereksinim programlar

7.2.1
Kurulu aadakilerin kontrolne yardm etmek iin n gereksinim programlarn kurmal, uygulamal ve srdrmelidir; a) alma ortam boyunca rnde gda gvenlii tehlikesine yol aabilecek olaslklar, b) rnler arasnda apraz bulalar dahil, rnlere biyolojik, kimyasal ve fiziksel bulalar, c) rnde ve rn ileme ortamnda gda gvenlii tehlikelerinin seviyeleri.
7.2.2
n gereksinim programlar (OGP); a) Gda gvenlii ile ilgili kuruluun ihtiyalarna uygun olmal, b) retilen ve/veya ilenen rnlerin yapsna, ileme tipine ve boyutuna uygun olmal, c) Programlar ister genel olarak uygulanabilir,ister zel bir rn iin veya ileme hatt iin uygulanabilir olsun, btn retim sistemi boyunca tanmlanmal, d) Gda gvenlii ekibi tarafndan onaylanmaldr. Kurulu yukardaki maddelerle ilgili kanuni ve dzenleyici gereksinimleri tanmlamaldr.
7.2.3
n gereksinim programlarn seerken ve/veya olutururken, uygun bilgiler gz nnde tutmal ve kurulu bu bilgilerden yararlanmaldr [yasal ve dzenleyici gereksinimler, mteri talepleri, kabul edilen klavuzlar, Codex Alimentarius Komisyonu prensipleri ve uygulama kurallar, ulusal, uluslararas veya sektr standardlar]. Not - Ek C, ilgili Codex Alimentarius Komisyonu yaynlarn gstermektedir. Kurulu bu programlar olutururken aadaki hususlar gz nnde bulundurmaldr; a) Binalar ve ilikili yardmc tesislerin yaplar, yerleimleri, b) alma alan ve sosyal alanlar dahil, bina ve eklentilerinin dzeni, c) Su, hava, enerji ve dier yan gereksinimlerin salanmas, d) Atk ve kanalizasyon sistemi dahil destek hizmetleri, e) Ekipmanlarn uygunluu ile temizlik, bakm ve koruyucu bakm iin doru konumlandrlmas, f) Satn alnan malzemelerin (rnein ham maddeler, ingradiyentler, kimyasal maddeler ve ambaljlama malzemeleri), yan gereksinimler (rnein su, hava, buhar ve buz), atklar (pler ve lam), rnlerin kontrolnn (depolama ve tama) ynetilmesi, g) apraz bulann nne geilmesi iin nlemler, 8
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99 h) i) j) k) Temizlik ve sanitasyon, Haere kontrol, Personel hijyeni, Uygun olan dier grler.
TRK STANDARDI
n gereksinim programlarnn dorulanmas planlanmal (Madde 7.8) ve gerekli olduunda deiiklik yaplmaldr (Madde 7.7). Dorulama kaytlar ve deiikliklerin kaytlar muhafaza edilmelidir. n gereksinim programlar ierisinde yer alan faaliyetlerin nasl yrtld yazl olarak tanmlanmaldr.
7.3 Tehlike analizlerini gerekletirmenin birincil aamalar

7.3.1 Genel
Tehlike analizlerini yrtmek iin konu ile ilgili tm bilgiler toplanmal, korunmal, gncellenmeli ve kayt altna alnmaldr. Kaytlar muhafaza edilmelidir.
7.3.2 Gda gvenlii ekibi

Bir gda gvenlii ekibi oluturulmaldr. Gda gvenlii ekibi, gda gvenlii ynetim sisteminin gerekletirilmesi ve uygulanmas ile ilgili deneyim ve bilgiye sahip, disiplinler aras bir yapda olmaldr. Bu bilgiler takip edenlerle snrl olmamakla birlikte, gda gvenlii ynetimi sistemi asndan, kuruluun rnlerini, srelerini, ekipmanlarn ve gda gvenlii tehlikelerini iermelidir. Gda gvenlii ekibinin gerekli bilgi ve deneyime (Madde 6.2.2) sahip olduklarn gsteren kaytlar muhafaza edilmelidir.
7.3.3 rn zellikleri 7.3.3.1 Ham maddeler, ingradiyentler ve rnle temasta bulunan malzemeler
Tm hammaddeler, ingradiyentler ve rnle temasta bulunan malzemeler, tehlike analizlerinin yrtlmesi iin ihtiya duyulan kapsam uygun ekilde, aadaki bilgileri ieren dokmanlarda tanmlanmaldr; a) Biyolojik, kimyasal ve fiziksel zellikler, b) Katk maddeleri ve proses yardmclar dahil formle edilmi ingradiyentlerin bileimi, c) Orijin, d) retim metodu, e) Ambaljlama ve datm yntemleri, f) Depolama koullar ve raf mr, g) Kullanm veya ilemden nce hazrlama ve / veya ileme, h) Tasarlanm kullanmlarna uygun olarak, satn alnan malzemelerin ve ingradiyentlerin, gda gvenlii ile ilikili kabul kriterleri veya artnameleri. Kurulu yukarda belirtilen zelliklerle ilgili yasal ve dzenleyici gda gvenlii artlarn tanmlamaldr. Tanmlar gerekli durumlarda Madde 7.7 ile uyumlu olarak gncellenmelidir.
7.3.3.2 Son rnlerin zellikleri

Son rnlerin zellikleri, tehlike analizlerinin (Madde 7.4) yrtlmesi iin ihtiya duyulan kapsama uygun ekilde, aadaki bilgileri ieren dokmanlarda tanmlanmaldr; a) rn ismi veya tanm, b) Bileim, c) Gda gvenlii ile ilgili biyolojik, kimyasal ve fiziksel zellikler, d) ngrlen raf mr ve depolama koullar, e) Ambalajlama, f) Gda gvenlii ve/veya tama, hazrlama ve kullanma talimatlar ile ilgili etiketleme, g) Datm metotlar. Kurulu, yukarda belirtilen zelliklerle ilgili yasal ve dzenleyici gda gvenlii gereksinimlerini tanmlamaldr. 9
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Tanmlar gerekli durumlarda Madde 7.7 ile uyumlu olarak gncellenmelidir.
7.3.4 Tasarlanm kullanm

Son rnn, makul olarak beklenilen tasarlanm kullanm ve makul olarak beklenilen kt ve yanl kullanm olan tasarlanmam kullanm gz nnde tutulmal ve bunlar tehlike analizlerinin (Madde 7.4) yrtlmesi iin ihtiya duyulan kapsamda dokmanlar ile tanmlanmaldr. Kullanc gruplar ve uygun durumlarda tketici gruplar her bir rn iin tanmlanmal ve spesifik gda gvenlii tehlikelerine kar duyarl olan tketici gruplar gz nnde tutulmaldr. Tanmlar gerekli durumlarda Madde 7.7 ile uyumlu olarak gncellenmelidir.
7.3.5 Ak emalar, proses aamalar ve kontrol nlemleri 7.3.5.1 Ak emalar

Ak emalar, gda gvenlii ynetim sisteminin kapsad rnler veya proses kategorileri iin hazrlanmaldr. Ak emalar, gda gvenlii tehlikelerinin muhtemel oluum, art veya balanglarnn deerlendirilmesi iin bir temel salamaldr. Ak emalar ak, kesin ve yeterince ayrntl olmaldr. Ak emalar, uygun biimde, aadaki hususlar iermelidir; a) lemdeki tm aamalarn sras ve etkileimi, b) D kaynakl tm sreler ve tedarikiler tarafndan salanan hizmetler, c) Ham maddelerin, ingradiyentlerin ve ara rnlerin srece dahil olduu yerler, d) Tekrar ileme ve geri dnmn gerekletii yerler, e) Son rnlerin, ara rnlerin, yan rnlerin ve atklarn serbest kald veya uzaklatrld yerler. Madde 7.8 gereince, gda gvenlii ekibi, ak emasnn geerliliini yerinde kontrol ile dorulamaldr. Dorulanan ak emalarna ilikin kaytlar muhafaza edilmelidir.
7.3.5.2 Proses basamaklarnn ve kontrol nlemlerinin tanmlanmas

Mevcut kontrol nlemleri, proses parametreleri ve / veya bunlarn uygulanmasnda gsterilen titizlik veya gda gvenliini etkileyebilecek prosedrler, tehlike analizlerinin (Madde 7.4) yrtlmesi iin ihtiya duyulan kapsamda tanmlanmaldr. Kontrol nlemlerinin seimini ve hassasln etkileyebilecek d gereksinimler (rnein dzenleyici otoriteler ve mteriler) de ayrca tanmlanmaldr. Tanmlar gerekli durumlarda Madde 7.7 ile uyumlu olarak gncellenmelidir.
7.4 Tehlike analizi

7.4.1 Genel
Gda gvenlii ekibi, hangi tehlikelerin kontrol altnda tutulmas, gda gvenliini salamak iin kontrol seviyesinin ne olmas ve hangi kontrol nlemlerinin veya kombinasyonun kullanlmas gerektiini belirlemek iin bir tehlike analizi yrtmelidir..
7.4.2. Tehlikelerin tanmlanmas ve kabul edilebilir seviyelerin belirlenmesi 7.4.2.1 rn tipine, proses trne, fiili retim alanlarna ilikin olarak, ortaya kmas makul olarak
oluabilecek tm gda gvenlii tehlikeleri tanmlanmal ve kayt altna alnmaldr. Tanmlama aadakileri esas almaldr; a) Madde 7.3.e gre toplanan birincil bilgi ve veriler, b) Deneyim, c) Epidemiyolojik ve dier gemi verileri mmkn olduunca ieren d kaynakl bilgiler, d) Son rn, ara rn ve tketim aamasndaki rnlerin, gda gvenlii ile ilikili olabilecek, gda zinciri ierisindeki bilgiler. Gda gvenlii tehlikesinin ortaya kabilecei, tm aama / aamalar (ham maddeden retim ve datma kadar) belirtilmelidir. 10
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
7.4.2.2 Tehlikeleri belirlerken, aada belirtilenler gz nnde tutulmaldr;

a) Belirtilen ilemden nceki ve ilemi takip eden aamalar, b) Proses ekipmanlar, yan gereksinimleri, yardmc tesisler/hizmetler ve evresel etmenler, c) Gda zincirinde yer alan nceki ve sonraki halkalar.
7.4.2.3 Tanmlanan her bir gda gvenlii tehlikesi iin, son rndeki kabul edilebilir gda gvenlii tehlike
seviyesi, her koulda belirlenmelidir. Belirlenen limit, mevcut yasa ve ynetmelik gereklerini, mteri gda gvenlii artlarn, mteri tarafndan amalanan kullanm ve dier ilgili verileri gz nnde tutmaldr. Limitlerin belirlenme gerekeleri ve sonular kayt altna alnmaldr.
7.4.3 Tehlike deerlendirmesi

Tanmlanm her bir gda gvenlii tehlikesinin (Madde 7.4.2) eliminasyonu veya kabul edilebilir seviyeye drlmesinin gvenli gda retimi iin geerli olup olmadn ve kontrolne belirlenmi kabul edilebilir seviyeleri salamak iin ihtiya duyulup duyulmadn belirlemeye ynelik, bir tehlike deerlendirmesi yrtlmelidir. Her bir gda gvenlii tehlikesi, insan salna zararl etkilerinin ciddiyetine ve ortaya kabilme olaslna bal olarak deerlendirilmelidir. Kullanlan yntem aklanmal ve gda gvenlii tehlikesi deerlendirme sonular kayt altna alnmaldr.
7.4.4 Kontrol nlemlerinin seimi ve deerlendirilmesi

Madde 7.4.3.te tanmlanan tehlike deerlendirmesini esas alarak, bu tehlikelerin nlenmesi, elimine edilmesi veya kabul edilebilir seviyelere drlmesini salayacak olan, kontrol nlemleri veya bunlarn uygun kombinasyonu seilmelidir. Bu seimde, Madde 7.3.5.2de tanmland gibi her bir kontrol nlemi, belirlenmi gda gvenlii tehlikesine kar etkinliine gre gzden geirilmelidir. Seilen kontrol nlemleri, operasyonel OGP veya snflandrlmaldr. HACCP plan ile ynetilme ihtiyalarna gre
Kontrol nlemlerinin seilmesi ve snflandrlmas aadakileri dikkate alan deerlendirmelerle, mantksal bir yaklam iinde yerine getirilmelidir; a) Uygulama ekline bal olarak belirlenen gda gvenlii tehlikesi zerine etkileri, b) zleme iin uygulanabilirlikleri (rnein zamannda, acil dorulamalar olanakl klabilmeye uygun izlenebilme) c) Dier kontrol nlemlerine bal olarak sistem iindeki, konumu, d) nemli proses deiiklikleri veya bir kontrol nleminin ilevselliine bal olarak, yanllk olasl, e) Etkinlii srasndaki hatalar nedeniyle ortaya kabilecek sonu / sonularn iddeti, f) Kontrol nlemlerinin, tehlike veya tehlikelerin seviyesini belirgin bir ekilde drmek veya tehlikeyi elimine etmek iin kesin ve ak ekilde oluturulmu ve uygulanyor olup olmad, g) Sinerjik etkiler (rnein, iki veya daha fazla nlem arasnda, her birinin etkisinin toplamndan daha fazla etkiye neden olacak etkileim). HACCP plan kapsamnda snflandrlan nlemler, Madde 7.6 ya uygun olarak yerine getirilmelidir. Dier kontrol nlemleri, Madde 7.5e uygun olarak operasyonel OGPye gre uygulanmaldr. Snflandrma iin kullanlan yntem ve parametreler yazl olarak tanmlanmal, deerlendirme sonular kayt altna alnmaldr.
7.5 Operasyonel n gereksinim programlarnn oluturulmas

Operasyonel OGPler , yazl hale getirilmeli ve her bir program iin aadaki bilgileri iermelidir; a) Program tarafndan kontrol edilen gda gvenlii tehlikeleri (Madde 7.4.4), b) Kontrol nlemleri (Madde 7.4.4), c) Operasyonel OGPlerin uygulanmakta olduunu gsteren izleme prosedrleri, d) zleme almalar, operasyonel OGPlerin kontrol altnda olmadn gsteriyor ise gerekletirilecek dzeltmeler ve dzeltici faaliyetler (srasyla ,Madde 7.10.1 ve Madde 7.10.2), e) Yetki ve sorumluluklar, f) zleme kaytlar. 11
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
7.6 HACCP plannn oluturulmas

7.6.1 HACCP plan
Saptanan her bir kritik kontrol noktas (KKN) iin HACCP plan yazl hale getirilmeli ve aadaki bilgileri iermelidir; a) KKN da kontrol edilen gda gvenlii tehlikesi / tehlikeleri (Madde 7.4.4), b) Kontrol nlemi / nlemleri (Madde 7.4.4), c) Kritik limit / limitleri (Madde 7.6.3), d) zleme prosedr / prosedrleri (Madde 7.6.4), e) Kritik limitlerin almas hlinde uygulanacak dzeltici faaliyet / faaliyetler (Madde 7.6.5), f) Sorumluluk ve yetkiler, g) zleme kayt / kaytlar,
7.6.2 Kritik kontrol noktalarnn (KKN) tanmlanmas

HACCP plan tarafndan kontrol edilen her tehlike iin, belirlenen kontrol nlemlerine ait KKN tanmlanmaldr.
7.6.3 KKNlar iin kritik limitlerin belirlenmesi

Oluturulan her bir KKNsn izlemek iin kritik limit / limitler belirlenmelidir. Kritik limitler, son rndeki (Madde 7.4.2) gda gvenlii tehlikesinin belirlenmi olan kabul edilebilir dzeyini salamak iin oluturulmaldr. Kritik limitler llebilir olmaldr. Seilen kritik limitler iin aklamalar, yazl hale getirilmelidir. Subjektif verilere dayal kritik limitler (rn, proses, datm, vb.lerinin grsel muayenesi gibi) talimatlar, tanmlar, artnameler, eitimler ve iba eitimleri ile desteklenmelidir.
7.6.4 Kritik kontrol noktalarn izleme sistemi

Her bir KKN iin, KKNnn kontrol altnda olduunu gsterecek bir izleme sistemi oluturulmaldr. Sistem, kritik limit/limitlere ilikin, tm planlanm lm veya gzlemleri iermelidir. zleme sistemi, aadakileri aktaran, konu ile ilgili prosedrler, kaytlar ve talimatlardan olumaldr; a) Uygun bir zaman aralnda sonu veren gzlem veya lmler, b) Kullanlan izleme cihazlar, c) Uygulanabilir kalibrasyon metotlar, d) zleme skl, e) zleme ve bunun sonularnn deerlendirilmesi ile ilgili sorumluluk ve yetki, f) Kayt altna alma artlar ve metotlar. zleme metotlar ve skl, kritik limitler ald durumlarda, rn kullanlmadan veya tketilmeden izole edilmesini salayabilecek ekilde belirlenebilmesine imkan vermelidir.
7.6.5 zleme sonular kritik limitleri atnda yrtlecek faaliyetler

HACCP plannda belirtilen kritik limitler aldnda, planlanm dzeltmeler ve dzeltici faaliyetler, harekete geirilir. Faaliyetler, uygunsuzluun nedenlerinin belirlenmesini, KKNda kontrol edilen parametrelerin tekrar kontrol altna alnmasn, uygunsuzluun yinelenmesinin nlenmesini salamaldr. Yazl hale getirilmi prosedrler, potansiyel gvenli olmayan rnlerin, deerlendirilmeden datmnn ve / veya ilenmesinin nlenmesini salayacak biimde oluturulmal ve srdrlmelidir(Madde 7.10.3).
7.7 OGP ve HACCP planlarnda belirtilen balang bilgi ve dokmanlarn gncelletirilmesi

Operasyonel OGP (Madde 7.5) ve / veya HACCP plannn (Madde 7.6) oluturulmasn takiben, gerekirse, kurulu aadaki bilgileri gncellemelidir; a) rn zellikleri (Madde 7.3.3), b) Tasarlanm kullanm (Madde 7.3.4), c) Ak emalar (Madde 7.3.5.1), 12
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
d) Proses basamaklar (Madde 7.3.5.2), e) Kontrol nlemleri (Madde 7.3.5.2). Gerekli ise, HACCP plan (Madde 7.6.1) talimatlar tadil edilerek gncellenmelidir. ve operasyonel OGPn (Madde 7.5) belirten prosedrler ve
7.8 Dorulama planlamas

Dorulama planlamas, dorulama almalarndaki sorumluluklar, skl, metotlar ve amac tanmlamaldr. Dorulama faaliyetleri ile aadakiler dorulanmaldr; a) OGPlerin uygulanmakta olduu, b) Tehlike analizi (Madde 7.3) girdileri srekli gncellenmekte olduu, c) Operasyonel OGPler ve HACCP plan iindeki elerin uygulanmakta ve etkin olduu, d) Tehlike seviyeleri, tanmlanan kabul edilebilir seviyeler iinde olduu. e) Kurulu tarafndan gerekli grlen dier prosedrler yerine getirilmekte ve etkin olduu. Bu planlamann ktlar, kuruluun alma metotlarna uygun bir formda olmaldr. Dorulama sonular, kayt altna alnmal ve gda gvenlii ekibine iletilmelidir. Dorulama sonular, dorulama faaliyetleri sonularnn analizini olanakl klmay salamaldr (Madde 8.4.3). Eer sistemin dorulamas, son rn rneklerinin test edilmesine dayanyor ise, bu rneklerin gda gvenlii tehlikelerinin kabul edilebilir seviyelerine uygunsuzluu hlinde, rneklerin ait olduu tm parti, Madde 7.10.3e bal olarak, potansiyel gvenli olmayan rn olarak deerlendirilmelidir.
7.9 zlenebilirlik sistemi

Kurulu, rn partilerinin ve bu partilerle ilgili ham madde ynlarnn, proseslerin ve datm kaytlarnn belirlenmesini salayabilecek bir izlenebilirlik sistemi oluturmal ve uygulamaldr. zlenebilirlik sistemi, en yakn tedarikiden salanan girdileri ve son rnn ilk dalm rotasn belirleyebilmelidir. zlenebilirlik kaytlar, potansiyel gvenli olmayan rnlerin kontrol altnda tutulmas ve rn geri ekmeyi olanakl klmak iin sistem deerlendirmesine ynelik, belirlenmi bir dnem sresince saklanmaldr. Kaytlar, yasal ve dzenleyici otorite ve mteri artlar ile uyumlu olmaldr ve rnein son rn partisinin tanmlanmasn esas alabilir.
7.10 Uygunsuzluk kontrol

7.10.1 Dzeltmeler
Kurulu, KKNnda kritik limitler aldnda (Madde 7.6.5) veya operasyonel OGPda kontrol kaybedildiinde, etkilenen rnlerin kullanlmas ve piyasaya arznn nlenmesinin kontrol edilmesini ve tanmlanmasn salamaldr. Aadakileri tanmlayan, yazl hale getirilmi bir prosedr oluturulmal ve devamll salanmaldr; a) Etkilenen son rnn belirlenmesi ve deerlendirilmesi, uygun muameleye tbi tutulmas, b) Yerine getirilen dzeltmelerin incelenmesi. Kritik limitlerin ald durumlarda retilen rnler, potansiyel olarak gvenli olmayan rn olup, Madde 7.10.3e uygun olarak muamele grmelidirler. Operasyonel OGPna uygun olmayan koullarda retilen rnler gda gvenlii esas alnarak, uygunsuzluun nedenleri ve bunun sonu ve nemine uygun olarak deerlendirilmeli, gerekirse Madde 7.10.3e gre muamele grmelidir. Deerlendirme kayt altna alnmaldr. Tm dzeltmeler, sorumlu personel / personellerce onaylanmal, uygunsuz partilerin izlenebilirlii amacyla uygunsuzluun yapsn, nedenlerini, sonucunu, nemini ieren bilgiler ile kayt altna alnmaldr.
7.10.2 Dzeltici faaliyetler

Operasyonel OGP ve KKNlarnn izlenmesi ile elde edilen veriler, dzeltici faaliyetleri balatmak iin yeterli bilgi (Madde 6.2) ve yetkiye (Madde 5.4) sahip personel tarafndan deerlendirilmelidir.
13
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Dzeltici faaliyetler, kritik limitlerin almasnda (Madde 7.6.5) veya operasyonel OGPlarna uygunluun yetersizliinde balatlmaldr. Kurulu, uygunsuzluklarn yinelenmesinin nlenmesi, prosesin uygunsuzluklarla karlatktan sonra tekrar kontrol altna alnmasnn salanmas, belirlenen uygunsuzluun elimine edilmesi ve tanmlanmasna ynelik faaliyetleri belirten yazl hale getirilmi prosedrler oluturmal ve uygulamaldr. Bu faaliyetler aadakileri ierir; a) Uygunsuzluklarn gzden geirilmesi (mteri ikayetleri dahil), b) Kontroln kaybedilmesine ynelik gelimelerin gstergesi olan izleme sonularndaki eilimlerin gzden geirilmesi, c) Uygunsuzluklarn nedenlerinin belirlenmesi, d) Uygunsuzluklarn tekrar meydana gelmemesini salamak iin gerekli faaliyetlere olan ihtiyacn deerlendirilmesi, e) Gerek duyulan faaliyetlerin belirlenmesi ve yerine getirilmesi, f) Gerekletirilen dzeltici faaliyetlerin sonularnn kayt altna alnmas, g) Dzeltici faaliyetlerin etkinliinin kesinletirilmesinin gzden geirilmesi. Dzeltici faaliyetler kayt altna alnmaldr.
7.10.3 Potansiyel gvenli olmayan rnlerin kontrol altnda tutulmas 7.10.3.1 Genel
Kurulu, aadaki durumlardan emin olmad haller dnda, gerekli nlemleri alarak, uygunsuz rnlerin gda zinciri ierisinde yer almasn nlemek amac ile bu rnleri kontrol altnda tutmaldr; a) lgili gda gvenlii tehlikesinin / tehlikelerinin belirlenen kabul edilebilir seviyelere drlmesi, b) Gda zincirine girmeden nce, ilgili gda gvenlii tehlikelerinin belirlenen kabul edilebilir seviyelere (Madde 7.4.2) indirilecek olmas veya c) Uygunsuzlua ramen, rnn hl ilgili gda gvenlii tehlikesinin belirlenen kabul edilebilir seviyesinin altnda olmas. Uygunsuzluk durumundan etkilenmi olabilecek tm rn partileri, durumlar deerlendirilinceye kadar, kurulu tarafndan kontrol altnda tutulmaldr. Eer rnler kuruluun kontrolnden km ve bunun ardndan gvenli olmadklar belirlenmi ise, kurulu, konu ile ilgililere durumu bildirmeli ve geri ekme (Madde 7.10.4) ilemini balatmaldr. Not - Geri ekme terimi, geri armay kapsar. Kontroller ve bu kontrollerle ilgili cevaplar ve potansiyel olarak srekli olmayan rnlerle ilgili onama yazl hale getirilmelidir.
7.10.3.2 Serbest brakma iin deerlendirme

Uygunsuzluktan etkilenen her bir parti, ancak aadaki koullardan herhangi birisi uygulandnda, gvenli kabul edilerek serbest braklr; a) zleme sistemi dndaki delillerin, kontrol nlemlerinin etkin olduunu kantlanmas, b) Kantlarn, belirli bir rn iin, kontrol nlemlerinin kombine edilmesinin, hedeflenen performansa uymakta olduunu gstermesi (rnein Madde 7.4.2 ile uyumlu olarak tanmlanan, belirlenmi kabul edilebilir seviyeler), c) Numune alma, analiz ve/veya dier dorulama faaliyetleri sonularnn, etkilenen rn partisinin, ilgili gda gvenlii tehlikesinin tanmlanm kabul edilebilir seviyeye uygun olduunu kantlamas.
7.10.3.3 Uygunsuz rn dzenlemesi

Deerlendirme ardndan, ilgili partinin serbest braklmas kabul edilemez ise, aadaki uygulamalardan birisi yrtlmelidir; a) Kurulu iinde veya dnda, gda gvenlii tehlikesinin elimine edilmesi veya kabul edilebilir seviyelere drlmesi iin tekrar ileme veya ileri ileme, b) mha etme ve/veya atk olarak elden karma,
14
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
7.10.4 Geri ekme

Gvenli olmad belirlenmi son rn partilerinin tamamen ve zamannda geri ekilmesini olanakl klmak ve kolaylatrmak iin; a) st ynetim, geri ekmeyi balatma yetkisine sahip personel ve geri ekmeyi yrtmekten sorumlu personeli atamaldr, b) Kurulu aadakiler ile ilgili, yazl hale getirilmi bir prosedr oluturmal ve yrtmelidir; 1) Konu ile ilgili gruplara bildiride bulunma (rnein yasal ve dzenleyici otoritelere, tketicilere ve/veya mterilere), 2) Geri ekme uygulanan rnlere ek olarak, kuruluun stoklarnda bulunan, problemli partilere ait rnlere uygulanacak ilemler, 3) Gerekletirilecek faaliyetler zinciri. Geri ekilen rnler, imha edilene, balangta tasarlanm kullanm amacndan farkl bir amala kullanmna, tasarlanm veya baka bir kullanm iin gvenli olduu belirlenene veya gvenli hale getirecek tekrar ilemeye tabi tutulana kadar, gvence altna alnr veya denetim altnda tutulur. Geri ekme, nedeni, kapsam ve sonular kayt altna alnmaldr ve ynetim gzden geirmesinde girdi olarak kullanlmak zere, st ynetime rapor edilmelidir. Kurulu, uygun tekniklerin kullanlmas yoluyla (rnein pratik veya tatbikat eklindeki geri ekme), geri ekme etkinliini dorular ve kayt altna alr.
8 Gda gvenlii ynetim sisteminin geerli klnmas, dorulanmas ve iyiletirilmesi

8.1 Genel
Gda gvenlii ekibi, kontrol nlemlerini ve / veya kontrol nlem kombinasyonlarn geerli klmak ve gda gvenlii ynetim sistemini dorulamak ve gelitirmek iin ihtiya duyulan sreleri planlamal ve yerine getirmelidir.
8.2 Kontrol nlem kombinasyonlarnn geerli klnmas

Operasyonel OGP ve HACCP planlarnda yer alan kontrol nlemleri yerine getirilmeden nce ve bu konuda herhangi bir deiiklik yapldktan (Madde 8.5.2) sonra, kurulu aadakileri geerli klmaldr; a) Seilen kontrol nlemlerinin, hedeflenen gda gvenlii tehlikesinin/tehlikelerinin, amalanm kontroln salamaya yeterli olmas, b) Kontrol nlemlerinin, btn halde, en fazla belirlenmi kabul edilebilir seviyelerde tehlike tayan son rn eldesini salamak iin tanmlanm gda gvenlii tehlikesini/tehlikelerini kontrol konusunda etkin ve muktedir olmas. Geerli klma sonular, yukardaki elerden bir veya daha fazlasn dorulamaz ise, kontrol nlemi ve / veya kombinasyonlar modifiye edilmeli ve tekrar deerlendirmelidir (Madde 7.4.4). Modifikasyonlar, kontrol nlemlerindeki (parametreleri, iddeti ve/veya bunlarn birleimi) ve / veya ham maddelerdeki, retim yntemlerindeki, son rn zelliklerindeki, datm metotlarndaki ve / veya son rnn amalanan kullanmndaki deiiklik / deiiklikleri ierebilir.
8.3 zleme ve lmenin kontrol

Kurulu, belirlenmi izleme ve lme metot ve ekipmanlarnn, izleme ve lme prosedrlerinin yeterli performans gstermesini salamaya uygun olduuna dair kantlar salamaldr. Geerli sonular salamaya ihtiya duyulan yerde, kullanlan lme ekipman ve metotlar; a) Belirlenen aralklarda veya kullanmdan nce, izlenebilir ulusal veya uluslararas standardlara gre kalibre edilmeli veya dorulanmaldr. Buna ynelik standardlarn bulunmamas hlinde, kalibrasyon veya dorulama iin esas alnanlar, kayt altna alnmaldr, b) Gerektike ayarlanmaldrlar, c) Kalibrasyon statlerinin belirlenmesinin olanakl klnmas tanmlanmaldr, d) Geerli olmayan lm sonular elde edilmesine neden olacak ayarlamalara kar korunmaldr, e) Bozulma ve hasarlara kar koruma altna alnmaldr.
15
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Dorulama ve kalibrasyon sonularnn kaytlar uygun ekilde tutulmaldr. Ek olarak, ekipman veya prosesin artlara uygun kmamas hlinde, kurulu nceki lmlerinin sonularn deerlendirmelidir. Eer lme ekipman onaylanmyor ise kurulu ekipman ve etkilenen her rn iin gerekli uygun faaliyetleri yrtmelidir. Bu gibi deerlendirme ve faaliyetlerin sonular uygun ekilde kayt altna alnmaldr. zleme ve lmede belirlenen amalar salamak iin bilgisayar yazlmlar kullanlmas hlinde, bunlarn yeterlilii dorulanmaldr. Bu, ilk kullanm ncesi gerekletirilmeli ve gerektike tekrar dorulanmaldr.
8.4 Gda gvenlii ynetim sisteminin dorulanmas

8.4.1 tetkik
Kurulu, planl aralklarla, gda gvenlii ynetim sisteminin; a) Planlanm dzenlemelere, kurulu tarafndan kurulmu gda gvenlii ynetim sistemi artlarna ve bu standardn artlarna uyup uymadn, b) Gda gvenlii ynetim sisteminin dzenli olarak uygulanp uygulanmad ve gncellenip gncellenmediini, belirlemek iin i tetkikler yrtmelidir. nem derecesine gre prosesleri ve tetkik gerekletirilecek alanlar ve ek olarak nceki tetkik sonular nedeni ile gerekletirilen gncellemeleri dikkate alan bir tetkik program planlanmaldr (Madde 8.5.2 ve 5.8.2). Tetkik kriterleri, amac, kapsam, aralklar ve metotlar tanmlanmaldr. Tetkikilerin seimi ve tetkikin gerekletirilmesi, objektif olmal ve tarafszlk salanmaldr. Tetkikiler, kendi ilerini tetkik etmemelidir. Yazl hale getirilmi bir prosedrde, sorumluluklar, tetkiklerin planlanmas ve yrtlmesi ile ilgili artlar, sonularn raporlanmas ve kaytlarn tutulmas tanmlanmaldr. Tetkik edilen birimden sorumlu olan ynetim, tespit edilen uygunsuzluklarn ve nedenlerinin ortadan kaldrlmasn salayacak faaliyetleri, gecikmeye uratmadan gerekletirmelidir. Takip faaliyetleri, gerekleen dorulama almalar ve bu almalarn kayt altna alnmasn kapsar.
8.4.2 Dorulama sonularnn deerlendirilmesi

Gda gvenlii ekibi, planl dorulama faaliyetlerinin sonularn sistematik olarak deerlendirmelidir (Madde 7.8). Eer, dorulama, planlanm dzenlemelerle uyumluluk gstermezse, kurulu gerek duyulan uyumu salamak iin gerekli faaliyetler yrtr. Bu tip faaliyetler, aadakilerle snrl olmamakla birlikte, aadakilerin gzden geirmesini kapsamaldr; a) Mevcut prosedrler ve iletiim yollar (Madde 5.6 ve Madde 7.7), b) Tehlike analizi (Madde 7.4) kararlar, oluturulan operasyonel OGP (Madde 7.5) ve HACCP plan (Madde 7.6.1), c) OGP ler (Madde 7.2), d) nsan kaynaklar ynetimi etkinlii ve eitim faaliyetleri (Madde 6.2).
8.4.3 Dorulama faaliyetleri sonularnn analizi

Gda gvenlii ekibi, i ve d tetkik sonularn (Madde 8.4.1) da ieren, dorulama faaliyeti sonularn analiz etmelidir. Analiz, aadakileri yerine getirmek iin uygun olmaldr; a) Sistemin genel performansnn, planlanan dzenlemeleri ve kurulua oluturulan gda gvenlii ynetim sisteminin koullarn karlamasnn dorulanmas, b) Gda gvenlii ynetim sisteminin gncelletirilmesi ve iyiletirilmesi iin ihtiyalarn saptanmas, c) Yksek oranda potansiyel gvenli olmayan rnlerin belirtisi olan deiimleri saptamak, d) tetkikin planlanmasnda gz nnde tutularak, tetkik edilecek birimlerin stat ve nemine ynelik bilgiler salanmas, e) Herhangi bir dzeltici faaliyet veya dorulama faaliyetinin etkin olduunu ispatlamaya kant salanmas. Analiz sonular ve sonu faaliyetleri, ynetimin gzden geirme almalarnda (Madde 5.8.2) girdi olacak ekilde, uygun bir yolla, kayt altna alnmal ve raporlanmaldr. Ayrca bunlar, gda gvenlii ynetim sisteminin gncellenmesinde (Madde 8.5.2) girdi olarak kullanlmaldr.
16
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
8.5 yiletirme
8.5.1 Srekli iyiletirme
st ynetim, iletiimin kullanm, (Madde 5.6), ynetimin gzden geirmesi (Madde 5.8), i tetkik (Madde 8.4.1), dorulama sonularnn deerlendirilmesi (Madde 8.4.2), dorulama faaliyetlerinin sonularnn analizi (Madde 8.4.3), kontrol nlemleri ve kombinasyonlarnn geerli klnmas (Madde 8.2), dzeltici faaliyetler (Madde 7.10.2) ve gda gvenlii ynetim sisteminin gncelletirilmesi (Madde 8.5.2) ile, kuruluun gda gvenlii ynetim sisteminin etkinliin srekli iyiletirilmesini salamaldr. Not ISO 9001, kalite ynetim sistemlerinin srekli iyiletirmesini iaret eder ISO 9004, ISO 9001in iaret ettiklerinden baka, kalite ynetim sistemlerinin etkinlii ve randmann srekli iyiletirilmesi konusunda yol gstericilik salar.
8.5.2 Gda gvenlii ynetim sisteminin gncelletirilmesi

st ynetim, gda gvenlii ynetim sisteminin srekli gncelletirilmesini salamaldr. Buna ulamak amacyla, gda gvenlii ekibi, gda gvenlii ynetim sistemini planl aralklarla deerlendirmeli ve bunun ardndan, tehlike analizlerinin, uygulanan operasyonel OGP ve HACCP planlarnn gzden geirilmesinin gerekip gerekmediini dikkatlice belirlemelidir. Deerlendirme ve gncelletirme faaliyetleri aadakileri esas almaldr: a) Madde 5.6da belirtildii gibi, i ve d iletiim ile elde edilen veriler, b) Gda gvenlii ynetim sisteminin uygunluu, elverililii ve etkinlii ile ilgili dier bilgilerden salanan girdiler, c) Dorulama faaliyetleri sonular analizleri ktlar (Madde 8.4.3), d) Ynetimin gzden geirmesi ktlar (Madde 8.5.2). Sistem gncelletirme faaliyetleri, ynetimin gzden geirmesinde girdi olmak zere uygun yntemle kayt altna alnmal ve raporlanmaldr (Madde 5.8.2).
17
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Ek A (Bilgi iin) ISO 22000:2005 ve ISO 9001:2000 arasndaki eleme

izelge A.1 - ISO 22000:2005 ve ISO 9001:2000 arasndaki eleme ISO 22000:2005 Giri Madde no Madde no 0 01 02 03 04 1 1.1 1.2 2 3 4 4.1 4.2 4.2.1 4.2.3 4.2.4 5 5.1 5.3 5.4.2 5.5.1 5.5.2 5.5 7.2.1 7.2.3 5.5.3 7.3.7 ISO 9001:2000 Giri Genel Proses yaklam ISO 9004 ile olan iliki Dier ynetim sistemleriyle uyumluluk Kapsam Genel Uygulama Atf yaplan standardlar Terimler ve tarifler Kalite ynetim sistemi Genel artlar Dokmantasyon artlar Genel Dokmanlarn kontrol Kaytlarn kontrol Ynetim sorumluluu Ynetimin taahhd Kalite politikas Kalite ynetim sistemi planlamas Sorumluluk ve yetki Ynetim temsilcisi Sorumluluk, yetki ve iletiim rne bal artlarn belirlenmesi Mteri ile iletiim iletiim Tasarm ve gelitirme deiikliklerinin kontrol
Kapsam Atf yaplan standardlar Terimler ve tarifler Gda gvenlii ynetim sistemi Genel artlar Dokmantasyon artlar Genel Dokmanlarn kontrol Kaytlarn kontrol Ynetim sorumluluu Ynetimin taahhd Gda gvenlii politikas Gda gvenlii ynetim sisteminin planlamas Sorumluluk ve yetki Gda gvenlii ekip lideri letiim D iletiim iletiim
1 2 3 4 4.1 4.2 4.2.1 4.2.3 4.2.4 5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.6.1 5.6.2
18
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
izelge A.1 - ISO 22000:2005 ve ISO 9001:2000 arasndaki eleme (devam) ISO 22000:2005 Acil durumlara hazrllk ve mdahale Ynetimin gzden geirmesi Genel Gzden geirme girdisi Gzden geirme kts Madde no 5.7 5.8 5.8.1 5.8.2 5.8.3 Madde no 5.2 8.5.3 5.6 5.6.1 5.6.2 5.6.3 ISO 9001:2000 Mteri odakllk nleyici faaliyet Ynetimin gzden geirmesi Genel Gzden geirme girdisi Gzden geirme kts
Kaynak ynetimi Kaynaklarn salanmas nsan kaynaklar Genel Yeterlilik, bilin ve eitim
6 6.1 6.2 6.2.1 6.2.2
6 6.1 6.2 6.2.1 6.2.2
Kaynak ynetimi Kaynaklarn salanmas nsan kaynaklar Genel Yeterlilik, bilin (farknda olma) ve eitim Alt yap alma ortam rn gerekletirme rn gerekletirmenin planlanmas Alt yap alma ortam retim ve hizmet salamann kontrol nleyici faaliyet rnn muhafazas
Alt yap alma ortam Gvenli rn planlama ve gerekletirme Genel n gereksinim programlar (OGP)
6.3 6.4 7 7.1 7.2 7.2.1 7.2.2 7.2.3
6.3 6.4 7 7.1 6.3 6.4 7.5.1 8.5.3 7.5.5
Tehlike analizi gerekletirmenin birincil aamalar Genel Gda gvenlii ekibi rn zellikleri Tasarlanm kullanm Ak emalar, proses aamalar ve kontrol nlemleri
7.3 7.3.1 7.3.2 7.3.3 7.3.4 7.3.5
7.3
Tasarm ve gelitirme
7.4.2 7.2.1 7.2.1
Satn alma bilgisi rne bal artlarn belirlenmesi rne bal artlarn belirlenmesi
19
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
izelge A.1 - ISO 22000:2005 ve ISO 9001:2000 arasndaki eleme (devam) ISO 22000:2005 Tehlike analizi Genel Tehlikenin tanmlanmas ve kabul edilebilir seviyelerin belirlenmesi Tehlike deerlendirmesi Kontrol nlemlerinin seimi ve deerlendirilmesi Madde no 7.4 7.4.1 7.4.2 7.4.3 7.4.4 Madde no 7.3.1 ISO 9001:2000 Tasarm ve gelitirme planlamas
Operasyonel OGPnn oluturulmas HACCP plannn oluturulmas HACCP plan Kritik kontrol noktalarnn tanmlanmas Kritik kontrol noktalar iin kritik limitlerin belirlenmesi Kritik kontrol noktalarn izleme sistemi zleme sonular kritik limitleri atnda yrtlecek faaliyetler
7.5 7.6 7.6.1 7.6.2 7.6.3
7.3.2 7.3.3 7.5.1
Tasarm ve gelitirme girdileri Tasarm ve gelitirme ktlar retim ve hizmet salamann kontrol
8.2.3 7.6.4 8.3 7.6.5
Proseslerin izlenmesi ve llmesi Uygun olmayan rnn kontrol
OGP ve HACCP planlarnda belirtilen balang bilgi ve dokmanlarnn gncelletirilmesi Dorulama planlamas zlenebilirlik sistemi Uygunsuzluk kontrol Dzeltmeler Dzeltici faaliyetler Potansiyel gvenli olmayan rnlerin dzenlenmesi Geri ekme
7.7 7.8 7.9 7.10 7.10.1 7.10.2 7.10.3 7.10.4
4.2.3 7.3.5 7.5.3 8.3 8.3 8.5.2 8.3 8.3
Dokmanlarn kontrol Tasarm ve gelitirme dorulanmas Belirleme ve izlenebilirlik Uygun olmayan rnn kontrol Uygun olmayan rnn kontrol Dzeltici faaliyet Uygun olmayan rnn kontrol Uygun olmayan rnn kontrol
Gda gvenlii ynetim sisteminin geerli klnmas, dorulanmas ve iyiletirilmesi Genel
lme, analiz ve iyiletirme
8.1
8.1
Genel
20
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
izelge A.1 - ISO 22000:2005 ve ISO 9001:2000 arasndaki eleme (devam) ISO 22000:2005 Kontrol nlem kombinasyonlarnn geerli klnmas Madde no 8.2 Madde no 8.4 7.3.6 7.5.2 ISO 9001:2000 Veri analizi Tasarm ve gelitirmenin geerli klnmas retim ve hizmet salanmas iin proseslerin geerlilii
zleme ve lmenin kontrol
8.3
7.6
zleme ve lme cihazlarnn kontrol zleme ve lme tetkik Tasarm ve gelitirmenin gzden geirilmesi Proseslerin izlenmesi ve llmesi Veri analizi
Gda gvenlii ynetim sisteminin dorulanmas tetkik Her bir dorulama sonucunun deerlendirilmesi Dorulama faaliyetleri sonularnn analizi
8.4 8.4.1 8.4.2 8.4.3
8.2 8.2.2 7.3.4 8.2.3 8.4
yiletirme Srekli iyiletirme Gda gvenlii ynetim sisteminin gncelletirilmesi
8.5 8.5.1 8.5.2
8.5 8.5.1 7.3.4
yiletirme Srekli iyiletirme Tasarm ve gelitirmenin gzden geirilmesi
21
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
izelge A.2 - ISO 9001:2000 ve ISO 22000:2005 arasndaki eleme ISO 9001:2000 Giri Genel Proses yaklam ISO 9004 ile olan iliki Dier ynetim sistemleriyle uygunluk Kapsam Genel Uygulama Madde no 0 01 02 03 04 Madde no Giri ISO 22000:2005
1 1.1 1.2
Kapsam
Atf yaplan standardlar Terimler ve tarifler Kalite ynetim sistemi Genel artlar Dokmantasyon artlar Genel Kalite el kitab Dokmanlarn kontrol Kaytlarn kontrol
2 3 4 4.1 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.2.4
2 3 4 4.1 4.2 4.2.1 4.2.2 7.7 4.2.3
Atf yaplan standardlar Terimler ve tarifler Gda gvenlii ynetim sistemi Genel artlar Dokmantasyon artlar Genel Dokmanlarn kontrol OGP ve HACCP planlarnda belirtilen balang bilgi ve dokmanlarnn gncelletirilmesi Kaytlarn kontrol
Ynetim sorumluluu Ynetimin taahhd Mteri odakllk Kalite politikas Planlama Kalite hedefleri Kalite ynetim sistemi planlanmas
5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.4.1 5.4.2
5 5.1 5.7 5.2 5.3 8.5.2
Ynetim sorumluluu Ynetimin taahhd Acil durumlara hazrllk ve mdahale Gda gvenlii politikas Gda gvenlii ynetim sisteminin planlamas Gda gvenlii ynetim sisteminin gncelletirilmesi
22
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
izelge A.2 - ISO 9001:2000 ve ISO 22000:2005 arasndaki eleme (devam) ISO 9001:2000 Sorumluluk, yetki ve iletiim Sorumluk ve yetki Ynetim temsilcisi iletiim Madde no 5.5 5.5.1 5.5.2 5.5.3 Madde no 5.6 5.4 5.5 5.6.2 ISO 22000:2005 letiim Sorumluk ve yetki Gda gvenlii ekip lideri iletiim
Ynetimin gzden geirmesi Genel Gzden geirme girdisi Gzden geirme kts
5.6 5.6.1 5.6.2 5.6.3
5.8 5.8.1 5.8.2 5.8.3
Ynetimin gzden geirmesi Genel Gzden geirme girdisi Gzden geirme kts
Kaynak ynetimi Kaynaklarn salanmas nsan kaynaklar Genel Yeterlilik, bilin (farknda olma) ve eitim Alt yap alma ortam
6 6.1 6.2 6.2.1 6.2.2
6 6.1 6.2 6.2.1 6.2.2
Kaynak ynetimi Kaynaklarn salanmas nsan kaynaklar Genel Yeterlilik, bilin ve eitim
6.3 6.4
6.3 7.2 6.4 7.2 7 7.1 7.3.4 7.3.5 5.6.1
Altyap n gereksinim programlar (OGP) alma ortam n gereksinim Programlar (OGP) Gvenli rn planlama ve gerekletirme Genel Tasarlanm kullanm Ak emalar, proses aamalar ve kontrol nlemleri D iletiim D iletiim
rn gerekletirme rn gerekletirmenin planlanmas Mteri ile ilikili prosesler rne bal artlarn belirlenmesi
7 7.1 7.2 7.2.1
rne bal artlarn gzden geirilmesi Mteri ile iletiim
7.2.2 5.6.1 7.2.3
23
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
izelge A.2 - ISO 9001:2000 ve ISO 22000:2005 arasndaki eleme (devam) ISO 9001:2000 Tasarm ve gelitirme Tasarm ve gelitirme planlamas Tasarm ve gelitirme girdileri Tasarm ve gelitirme ktlar Tasarm ve gelitirmenin gzden geirilmesi Tasarm ve gelitirme dorulanmas Tasarm ve gelitirmenin geerli klnmas (geerlilii) Tasarm ve gelitirme deiikliklerinin kontrol Madde no 7.3 7.3.1 7.3.2 7.3.3 7.3.4 Madde no 7.3 7.4 7.5 7.6 8.4.2 8.5.2 7.3.5 7.3.6 7.3.7 5.6.2 7.8 8.2 ISO 22000:2005 Tehlike analizi gerekletirmenin birincil aamalar Tehlike analizi Operasyonel OGP oluturulmas HACCP plannn oluturulmas Dorulama sonularnn deerlendirilmesi Gda gvenlii ynetim sisteminin gncelletirilmesi Dorulama planlamas Kontrol nlem kombinasyonlarnn geerli klnmas iletiim
Satn alma Satn alma prosesi Satn alma bilgisi Satn alnan rnn dorulanmas
7.4 7.4.1 7.4.2 7.4.3
7.3.3
rn zellikleri
rn ve hizmetin salanmas rn ve hizmet salamann kontrol rn ve hizmet salanmas iin proseslerin geerlilii Belirleme ve izlenebilirlik Mteri mlkiyeti rnn muhafazas
7.5 7.5.1 7.5.2 7.5.3 7.5.4 7.5.5
7.2 7.6.1 8.2 7.9 7.2
n gereksinim programlar (OGP) HACCP plan Kontrol nlemlerinin geerli klnmas zlenebilirlik sistemi n gereksinim programlar (OGP)
zleme ve lme cihazlarnn kontrol lme, analiz ve iyiletirme Genel
7.6 8 8.1
8.3 8 8.1
zleme ve lmenin kontrol Gda gvenlii ynetim sisteminin geerli klnmas, dorulanmas ve iyiletirilmesi Genel
24
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
izelge A.2 - ISO 9001:2000 ve ISO 22000:2005 arasndaki eleme (devam) ISO 9001:2000 zleme ve lme Mteri memnuniyeti tetkik Proseslerin izlenmesi ve llmesi rnn izlenmesi ve llmesi Madde no 8.2 8.2.1 8.2.2 8.2.3 8.2.4 Madde no 8.4 8.4.1 7.6.4 8.4.2 ISO 22000:2005 Gda gvenlii ynetim sisteminin dorulanmas tetkik Kritik kontrol noktalarn izleme sistemi Dorulama sonularnn deerlendirilmesi
Uygun olmayan rnn kontrol
8.3
7.6.5 7.10
zleme sonular kritik limitleri atnda yrtlecek faaliyetler Uygunsuzluk kontrol
Veri analizi
8.4
8.2 8.4.3
Kontrol nlem kombinasyonlarnn geerli klnmas Dorulama faaliyetleri sonularnn analizi yiletirme Srekli iyiletirme Dzeltici faaliyetler Acil durumlara hazrllk ve mdahale n gereksinim programlar (OGP)
yiletirme Srekli iyiletirme Dzeltici faaliyet nleyici faaliyet
8.5 8.5.1 8.5.2 8.5.3
8.5 8.5.1 7.10.2 5.7 7.2
25
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Ek B (Bilgi iin) HACCP ve ISO 22000:2005 arasndaki eleme

izelge B.1 - HACCP Prensipleri ve uygulama aamalar ile ISO 22000:2005 arasndaki eleme HACCP Prensipleri HACCP Uygulama Aamalar HACCP ekibini olutur Aama 1 rn tanmlanr Aama 2 ISO 22000:2005 7.3.2 Gda gvenlii ekibi 7.3.3 rn zellikleri 7.3.5.2 Proses basamaklarnn ve kontrol nlemlerinin tanmlanmas 7.3.4 Tasarlanm kullanm 7.3.5.1 7.4 7.4.2 7.4.3 7.4.4 Aama 7 Aama 8 Aama 9 Aama 10 7.6.2 7.6.3 7.6.4 7.6.5 Ak emalar Tehlike analizi Tehlikenin tanmlanmas ve kabul edilebilir seviyelerin belirlenmesi Tehlike deerlendirmesi Kontrol nlemlerinin seimi ve deerlendirilmesi Kritik kontrol noktalarnn tanmlanmas Kritik kontrol noktalar iin kritik limitlerin belirlenmesi Kritik kontrol noktalarn izleme sistemi zleme sonular kritik limitleri atnda yrtlecek faaliyetler
Prensip 1: Tehlike analizi gerekletirilmesi
Tasarlanan kullanm belirlenir Ak emas oluturulur Ak emasn yerinde dorulanr Tm potansiyel tehlikeler belirlenir Tehlike analizi gerekletirilir Kontrol nlemleri belirlenir
Aama 3 Aama 4 Aama 5 Aama 6
Prensip 2: KKNnn oluturulmas Prensip 3: Kritik limitlerin saptanmas Prensip 4: KKN iin izleme sistemi belirlenmesi Prensip 5: zlemenin, belirli bir KKNnn kontrol altnda olmadn gstermesi halinde uygulanacak dzeltici faaliyetlerin belirlenmesi Prensip 6: HACCP sisteminin doru olarak altn gstermek iin dorulama prosedrlerinin oluturulmas Prensip 7: Bu prensiplere ve bunlarn uygulanmasna uygun btn prosedrler ve kaytlara ilikin dokmantasyon almalarnn yaplmas
KKN belirlenir Her bir KKN iin kritik limitler saptanr Her bir KKN iin izleme sistemi belirlenir Dzeltici faaliyetler belirlenir
Dorulama prosedrleri oluturulur
Aama 11
7.8
Dorulama planlamas
Dokmantasyon ve kaytlarn tutulmas gerekletirilir
Aama 12
4.2 7.7
Dokmantasyon artlar OGP ve HACCP planlarnda belirtilen balang bilgi ve dokmanlarnn gncelletirilmesi
26
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Ek C (Bilgi iin) n gereksinim programlar da dahil kontrol nlemlerine rnekler salayan ve bunlarn seilmesi ve kullanlmasna ynelik yol gsteren Codex Alimentarius Komisyonu kaynaklar
C.1 Kurallar ve Klavuzlar
C.1.1 Genel
CAC/RCP 1-1969 (Rev.4-2003), Recommended International Code of Practice-General Principles of Food Hygiene; incorporetes Hazard Analysis and Critical Control Point (HACCP) system and guidelines for its application Guidelines for the Validation of Food Hygiene Control Measures Principles for the Application of Traceability/Product Tracing with respect to Food Inspection and Certification Commodity Specific Codes and Guidelines
C.1.2 Yem
CAC/RCP 45-1997, Code of Practice for the Reduction of Aflatoxin B1 in Raw Materials and Supplemental Feeding Stuffs for Milk Producing Animals CAC/RCP 54-2004, Code of Practice for Good Animal Feeding
C.1.3 zel tketim amal gdalar

CAC/RCP 21-1979, Code of Hygienic Practice for Foods For Infants and Children CAC/GL 08-1991, Guidelines on Formulated Supplementary Foods for Older Infants and Young Children
C.1.4 zel retim gdalar

CAC/RCP 8-1976 (Rev.2-1983), Code of Hygienic Practise for the Processing and Handling of Quick Frozen Foods CAC/RCP 23-1979 (rev.2-1993), Recommended International Code of Hygienic Practice for Low and Acidified Low Acid Canned Foods CAC/RCP 46-1999, Code of Hygienic Practise for Refrigerated Packaged Foods with Extended Shelf Life
C.1.5 Gdalar iin bileenler

CAC/RCP 42-1995, Code of Hygienic Practice for Spices and Dried Aromatic Plants
C.1.6 Meyve ve sebzeler

CAC/RCP 22-1979, Code of Hygienic Practice for Groundnuts (Peanuts) CAC/RCP 2-1969, Code of Hygienic Practice for Canned Fruit and Vegetables Products CAC/RCP 3-1969, Code of Hygienic Practice for Dried Fruit CAC/RCP 4-1971, Code of Hygienic Practice for Desiccated Coconut CAC/RCP 5-1971, Code of Hygienic Practice for Dehydrated Fruits and Vegetables, including Edible Fungi CAC/RCP 6-1972, Code of Hygienic Practice for Tree Nuts CAC/RCP 53-2003, Code of Hygienic Practice for Fresh Fruits and Vegetables 27
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
C.1.7 Et ve et rnleri
CAC/RCP 41-1993, Code for Ante-mortem and Post-mortem Inspection for Slaughter Animals and for Antemortem and Post-mortem Judgement of Slaughter Animals and Meat CAC/RCP 29-1983, Rev.1 (1993), Code of Hygienic Practice for Game CAC/RCP 30-1983, Code of Hygienic Practice for the Processing of Frog Legs CAC/RCP 11-1976, Rev.1 (1993), Code of Hygienic Practice for Fresh Meat CAC/RCP 13-1976, Rev.1 (1985), Code of Hygienic Practice for Processed Meat and Poultry Products CAC/RCP 14-1976, Code of Hygienic Practice for Poultry Processing CAC/GL 52-2003, General Principles of Meat Hygiene Code of Hygienic Practice for Meat
C.1.8 St ve st rnleri
CAC/RCP 57-2004, Code of Hygienic Practice for Milk and Milk Products Revision of the Guidelines for the Establishment of a Regulatory Proramme for the Control of Veterinary Drug Residues in Foods Prevention and Control of Drug Residues in Milk and Milk Products (including milk and milk products)
C.1.9 Yumurta ve yumurta rnleri

CAC/RCP 16-1976, Code of Hygienic Practice for Egg Products (amended 1978,1985) Revision of Code of Hygienic Practice for Egg Products
C.1.10 Balk ve balklk rnleri

CAC/RCP 37-1989, Code of Hygienic Practice for Cephalopods CAC/RCP 35-1985, Code of Hygienic Practice for Frozen Battered and/or Breaded Fishery products CAC/RCP 28-1983, Code of Hygienic Practice for Crabs CAC/RCP 24-1979, Code of Hygienic Practice for Lobsters CAC/RCP 25-1979, Code of Hygienic Practice for Smoked Fish CAC/RCP 26-1979, Code of Hygienic Practice for Salted Fish CAC/RCP 17-1978, Code of Hygienic Practice for Shrimps or Prawns CAC/RCP 18-1978, Code of Hygienic Practice for Molluscan Shellfish CAC/RCP 52-2003, Code of Practice for Fish and Fishery Products Code of Practice for Fish and Fishery Products (aquaculture)
C.1.11 Sular
CAC/RCP 33-1985, Code of Hygienic Practice for Collection, Processing and Marketing of Natural Mineral Waters CAC/RCP 48-2001, Code of Hygienic Practice for Bottled/Packaged Drinking Waters (Other than Natural Mineral Waters)
28
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
C.1.12 Tamaclk
CAC/RCP 47-2001, Code of Hygienic Practice for the transport of Food in Bulk and Semi-packed Food CAC/RCP 36-1987 (Rev.1-1999), Code of Practice for the Storage and Transport of Edible Oils and Fats in Bulk CAC/RCP 44-1995, Code of Practice for Packaging and Transport of Tropical Fresh Fruit and Vegetables
C.1.13 Perakende sat

CAC/RCP 43-1997, Code of Hygienic Practice for Precooked and Cooked Foods and Sale of Street (Regional Code-Latin America and the Caribbean) CAC/RCP 39-1993, Code of Hygienic Practice for Precooked and Cooked Foods in Mass Catering CAC/GL 22-1997 (Rev.1-1999), Guidelines for the Design of Control Measures for Street-Vended Foods in Africa
C.2 Gda gvenlii tehlikesi ile ilgili kurallar ve klavuzlar

CAC/RCP 38-1993, Code of Practice for Control of the Use of Veterinary Drugs CAC/RCP 50-2003, Code of Practice for the Prevention of Patulin Contamination in Apple Juice and Apple Juice ngredients in Other Beverages CAC/RCP 51-2003, Code of Practice for the Prevention of mycotoxin Contamination in Cereals, icluding Annexes on Ochratoxin A, Zearelenone, Fumonisin and Trichothecenes CAC/RCP 55-2004, Code of Practice for the Prevention and Reduction of Aflatoxin Contamination in Peanuts CAC/RCP 56-2004, Code of Practice for the Prevention and Reduction of Lead Contamination in Foods Guidelines for the Control of Listeria monocytogenes in Foods Code of Practice for the Prevention and Reduction of Inorganic Tin Contamination in Canned Foods Code of Practice to Minimize and Contain Microbial Resistance Code of Practice for the Prevention and Reduction of Aflatoxin Contamination in Treenuts
C.3 Kontrol nlemi - spesifik kurallar ve klavuzlar

CAC/RCP 19-1979 (rev.1-1983), Code of Practice for the Operation of Irradiation Facilities Used for the Treatment of Foods CAC/RCP 40-1993, Code of Hygienic Practice for Aseptically Processed and Packaged Low-acid Foods CAC/RCP 49-2001, Code of Practice for Source Directed Measures to Reduce Contamination of Food with Chemicals CAC/GL 13-1991, Guidelines for the Preservation of Raw Milk by Use of the Lactoperoxidase System CAC/STAN 106-1983 (Rev.1-2003), General Standard for Irradiated Foods
29
ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99
TRK STANDARDI
Kaynaklar
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. ISO 9001:2000, Quality management systems - Requirements ISO 9004:2000, Quality management systems - Guidelines for performance improvements ISO 10012:2003, Measurement management systems - Requirements for measurement processes and measuring equipment ISO 14159:2002, Safety of machinery - Hygiene requirements for the design of machinery ISO 15161:2001, Guidelines on the application of ISO 9001:2000 for the food and drink industry ISO 19011:2002, Guidelines for quality and/or environmental management systems auditing ISO/TS 22004 , Food safety management systems Guidace on the application of ISO 22000:2005 ISO 22005, Traceability in the feed and food chain - General principles and guidance for system design and development ISO/IEC Guide 51:1999, Safety aspects - Guidelines for their inclusion in standards for bodies operating assessment and
10. ISO/IEC Guide 62:1999, General requirements certification/registration of qualty systems
11. Codex Alimentarius Food Hygiene Basic Texts. Food and Agricultural Organization of the United Nations, Word Health Organization, Rome,2001 12. Kaynak web siteleri : http://ww w.iso.org; http://www.codexalimentarius.net
30

TS en Iso 22000

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TS en Iso 22000

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ICS 03.120.01; 67.020; 35.240.

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TRK STANDARDLARI ENSTTS Necatibey Caddesi No.112 Bakanlklar/ANKARA

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar ............................................................................................. 1

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

Yasal ve dzenleyici otoriteler

Birincil gda reticileri

Tama ve depolama operatrleri Ekipman reticileri Temizlik ve sanitasyon ajanlar reticileri

kincil gda reticileri Ambalaj malzemeleri reticileri Toptanclar Hizmet salayclar

Parekendeciler, gda servis operatrleri hazr yemek firmalar

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

Atf yaplan standard ve/veya dokmanlar

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

3.1 Gda gvenlii

3.2 Gda zinciri

3.3 Gda gvenlii tehlikesi

3.4 Gda gvenlii politikas

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

3.7 Kontrol nlemi

3.8 n gereksinim program

3.9 Operasyonel n gereksinim program (OGP)

3.10 Kritik kontrol noktas (KKN)

3.11 Kritik limit

3.14 Dzeltici faaliyet

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

3.15 Geerli klma

Gda gvenlii ynetim sistemi

4.1 Genel artlar

4.2 Dokmantasyon artlar

4.2.2 Dokmanlarn kontrol

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

4.2.3 Kaytlarn kontrol

5.1 Ynetimin taahhd

5.2 Gda gvenlii politikas

5.3 Gda gvenlii ynetim sisteminin planlanmas

5.4 Sorumluluk ve yetki

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

5.5 Gda gvenlii ekip lideri

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006

5.7 Acil durumlara hazrllk ve mdahale

5.8 Ynetimin gzden geirmesi

5.8.2 Gzden geirme girdileri

5.8.3 Gzden geirme ktlar

6.1 Kaynaklarn salanmas

6.2 nsan kaynaklar

6.2.2 Yeterlilik , bilin ve eitim

ICS 03.120.10; 67.020; 35.240.99

TS EN ISO 22000/Nisan 2006