1

B AT1 KLTR NEDEN BA IMSIZ DAVRANMAYI NLYOR?

Prof. Dr. Ali Demirsoy, Hacettepe niversitesi

Yeterince ileriyi gremeyen insanlar n, nlerinde hep dertleri vard r. KONFYS

Trkiye 10 Kas m 1938, zellikle 1946 y l ndan bu yana neden kendi ba na karar veremiyor?
Trk halk , 1982 y l na kadar, ABDnin, LOZAN antla mas n 18 Ocak 1927 den beri imzalamad n bilmiyordu; 1982 y l nda Teoman Erel diye bir gazeteci durumu yaz nca ilk defa bilgi sahibi olduk. nk Amerika, do uda bir Ermenistan ve Krdistan kurulmas n istiyordu. Ynetimin bu durumu halk ndan neden saklad da bugne kadar net bir ekilde a klanamad . Bugn gn gemiyor ki yabanc bas nda Amerikan kurumlar ndan birine ait, Trkiyeyi blnm olarak gsteren bir harita yay nlanmam olsun.

Bir a ac n yapraklar nda e er sararama varsa, bu sararmay te vik eden ya da tasvip eden bir kk sistemi var demektir. KONFYS

Trkiye 1920lerde harpten km , okumu kesimini byk lde yitirmi ti; halk cahil ve e itimsizdi. Ky ocuklar n e itmek, ayd nlatmak ve onlar meslek sahibi yapmak amac yla Trkiyenin kaderini de i tirecek bir e itim projesine girdi. 1938de ba layarak 1940lar n ortalar nda en geli mi eklini alan ve bugn dnyan n en etkin ve ak lc e itim projesi olarak kabul edilen Ky Enstitleri Projesi, en kolay ve en
1

Biat: D nmeden, yarg lamadan, yorumlamadan birine kr krne ba l olma

ucuz ekilde kyly i sahibi yapacak yetene e kavu turdu unu gren ABD ve baz bat l dostlar m z (!) Cemiyeti Akvama (Birle mi Milletlere) girebilmemiz iin bu Ky Enstitlerini la vetmemizi talep etti ve i birlikileri taraf ndan da bu dilek zamanla yerine getirildi. birlikilerine att rd klar bu okullarda Kuran y rt l p tuvaletlere at l yor, gayrime ru ocuklar forsepstik ukurlar na gmlyor gibi ahlaktan, nizamdan ve inantan yoksun e itli sloganlarla kapat lmas iin zemin de bir taraftan haz rlanm t . Bugn ba naz olmayan o gnn kar tlar dahi bunun bir ihanet oldu unu kabul etmektedir. Trkiye, bylece, okumu cahillerin, beceriksizlerin, geimini devlet kap s nda arayan, kendi ayaklar ze rinde duramayan yeteneksizlerin eline b rak ld E itimdeki belirsizlik bir sre devam etti, Nuri Kodaman n ncl nde, yine ky ocuklar n n nn aacak, mesle inin a e itimci bir ku ak yeti tirmek iin gerek milliyetiler tekrar kollar s vad ve lise dzeyindeki retmen okullar nda okuyan okullar nda ok ba ar l ilk 3 renciyi alarak merkezi Ankara ve stanbulda olan Yksek retmen Okullar nda a n tm olanaklar n kullanarak e itimci olarak e itmeye ba lad k. Bu ocuklar n tm giderleri devlet taraf ndan kar lan yor; ilk sene, normal lisedeki eksik dersler, o gnn en de erli retmenleri ya da retim yeleri taraf ndan e itiliyor ve e itimin temel dersleri olarak tan mlanm ,. Tarih, co rafya, edebiyat, fizik, kimya, matematik, biyoloji ve kimya gibi ana konularda faklteyi bitirerek o meslekte yeterince bilgi almas n ; ayr ca drt y l boyunca ald formasyon ya da pedagoji dersleri ile bir retmende beklenen reticilik yetene i glendiriliyordu. Bu okullar n ok nemli i levlerinden birka yle s ralanabilirdi.

1. Anadolu ky ocuklar n n n a lm t ; nemli yerlere gelebilecek ans yakalayabiliyorlard . 2. E itimin nemli yerlerinde a n en iyi e itilmi hocalar hem alan bilgisi hem de e itimci formasyonlar ile yer al yorlard 3. Bu e iticilere lke sevgisi, Trk lks ve en nemlisi gelecek ku aklar n iyi yeti mesi iin e itim a k kuruluyordu. 4. stanbul ve Ankara gibi en geli mi nemli aralar yla tan mas sa lanm oluyordu. ehrimizin en gzide n ula t en yerle tirilmi bir kadro

semtlerinde misafir edilerek, bu ky ocuklar n n uygarl

Durumun vahametini sezinleyen ABDli dostlar m z 1957 y l nda bu okullar kapatmazsan z yard m keserim tehdidinde bulunmaya ba lad . Zaten Ky Enstitlerinden de sonu alamad n z gibi bir de dalga geer gibi- sulamada bulundu. Ne hikmetse Trkiye bu sefer biraz dayand , bu okullar devam ettirdi, bu okullardan Trkiyenin gelece ini etkileyen yzlerce ki i mezun oldu ve byk hizmetler yapt . Ancak gzelliklerin iine gve sokmakta mahir olan dostlar m z ve onlar n iteki belirli kesime mensup uzant lar , byk bir olas l kla sa e ilimli bir kesimi kullanarak, buradan solcu, komnistler k yor ayias n yaymaya ba lad lar. Sonuta bu gzel kurum, siyasi eki melerin oda na itildi ve 1974 y l nda kapat ld . Bylece ky ocuklar n n, Atatrk genlerin, ayd nl k yzl insanlar n, bilime yatk n kadrolar n, Trk lksn kendine hedef semi e iticilerin n bir daha kesildi. nk buradan kan e iticiler, tutucu kesim ve bat l d ostlar m z iin byk bir tehlike olu turuyordu. Birincileri iin tehlike olu turuyordu; nk ayd nlamay sa l yordu, ikincileri iin tehlike olu turuyordu; nk

gerek milliyeti ve bilimsel bir kadronun yeti mesini sa layarak bat kapitalizmiyle yar maya girebilecek bir lkenin temellerini at yordu. Her zaman tuza a d mekte naif olan kendine sol kesim ad n vermi kesim, bu provakosyona yine d erek, bu oca n y k lmas na onlar da katk da bulundular. Trkler bu gidi le yine bir k ihtilali, cuntas yolu bulaca a benziyordu. Neyse ki ise) 1980

bat l dostlar m z n imdad na (e er onlar organize etmemi

yeti ti. ncelikle tehlikeyi grp halka duyuracak

ayd nlar n etkisiz hale geirilmesi gerekiyordu. Bunun iin 1402 nolu yasa ile, hibir itiraz hakk olmadan, hibir gereke gsterilmeden, birok ki inin Yksek retim kurumlar ndan at lmas silikle tirilmesi a d sa land . Geriye, i birliki, sa land . Bylece verilerek lke karlar n konu an kesim uzakla t r ld ; geri kalanlara da gzda kendi

karlar ndan nde gren, silik, korkak, fikrini sylemekten aciz, o unluk bir gruba mensup bir retim yesi kadrosu yarat ld . Yine de genetik yap s gere i, ba n dik tutabilecek, ayd n bir kesimin ortaya kmas ka n lmazd . Bunlar nas l dizginleye bilecektik. Bunu da yine YKe devretmekte yarar vard . lk olarak, tamamen yabanc dilden e itim yapan, kendi kltrmzle de il yabanc bir kltr ortam nda e itilen; sadece paras n Trklerin kar lad baz kurulu lar n bu i i kotarmas gerekiyordu. are k saca bulundu: Yabanc dille e itim yapan vak f niversiteleri. Devlet en gzel yerleri onlara tahsis etti, biro una, retti i renci ba na, devlet niversitelerinde okuyan renci ba na dedi inin katlar nca yard mda bulundu u, en ba ar l birka bin renciye burs verilen, mezun oldu unda da yabanc lkedeki i i garanti edilen Trkiyenin beynini smren, son zamanlarda beyin g olarak bilinen sistem da ba ar l bir ekilde sistemimize monte

edildi. Bat insan yeti tirmek iin a ka ok para harcamaktan ka n yor; bunu eni iyi stratejik dostlar na yapt rabilirdi; yle de yap yor. Dili Trke olan bir milletin evlatlar , hocas Trk olan, hizmet etmesi gereken kitle Trk olan bir lkede, dili yabanc olan kltr yabanc olan bir e itim al yordu. Do al olarak bu e itimli alanlar e itildi i kltrn yayg n oldu u yerlerde kendilerini rahat hissedecekleri iin, mezun olur olmaz, yabanc lkeye gitmenin yolunu ar yorlard . Bu nedenle, rne in Bilkent, Sabanc , Ko, Bo azii (eski miras yla Robert Kolej) niversitelerinden mezun olan bir ki iye Kayseri ilinden, hatta Ankaradan (Ankarada bulunmalar gerekli olabiliyor; nk birilerine zaman zaman kprba olmalar , daha sonra mensup olduklar kltrn devletlerin karlar n kollayabilmeleri iin gerekiyor) daha do uda rastlayamazs n z. Bunlar bizi (Bitlislileri, A r l lar , Siirtlileri, Mu lular vd.ni) bat da gururla temsil ediyorlarm !!! Bylece ngilizce t ptan neredeyse ngilizce Trke blmlerine kadar tm bran lar a ld . Geri kalanlar da Amerikan hayran ya da taklitisi olarak

yeti tirilmesi gerekiyordu. Ky Enstitleri ve Yksek retim okullar gibi milli modeller yok edilmi ti. Yerine ne konacakt ? Bunun iin o u Amerikada e itilmi , -kendini milliyeti hissetse bile- Amerikan modeli bir e itim kurumu olan ve gizli gizli Amerikan hayranl ile e itilecek, amac bir Amerikal gibi olmak olan genlerin yeti tirilece i bir kurum olmal yd . ok gemeden kuruldu. Bir zamanlar n Trk lks ile yo rulmu Ankara Gazi E itim Enstits ve stanbul apa Enstits gibi milli duygular n plana alm enstitlerin yerine E itim Faklteleri kuruldu. Trkiye da bu faklteler ile ba lad . Kimse sormuyor? e itiminin k r lmas

Amerikada 50 milyon insan srekli esrar iiyor, bunun zerine 70 milyon insan en az bir defa uyu turucu kullanm , 3 evliden ikisi e ini aldat yor, 3 evlilikten iki bo anma ile sonlan yor; 25 milyon insan ben al m yorum

diye deklere etmi ; 2.5 milyon insan kpr alt nda yat yor; 18 ya n gemi genlerin %60 ailesini senede bir defa telefonla bile aram yor; halk n n sa l k giderlerinin yzde ellisinden fazlas psikolojik rahats zl klar n giderilmesine gidiyor. Bu modeli kim getirdi, niin getirdi? Geriye d man kalan d olanaklar olmayanlar, o unluk tarikat lar n,

blclerin, a

gruplar n eline d erek biro u Cumhuriyet

oldular. Mezun etti imiz rencilerin byk bir k sm n n

cumhuriyet d man oldu unu grmek ba ka trl a klanamaz. Atatrkn bu lkeyi demir a larla rdk slogan yla ba latt demiryolu projeleri de 1946dan sonra rafa kald r ld ve o gnden bu yana, bat l dostlar m z n bilinli ya da bilinsiz sat lm edildi. Hlbuki bat ta mac l n %95 demiryollar i birlikileri ne ile yaparken, att r lan demiryollar komnist sistemin ta ma arac d r slogan yla ihmal Trkiyede bu oran %15leri geemedi. 1946 y llar nda Amerika Temsilciler Meclisinde gr len Hess Raporunda, geli mekte olan lkeleri Amerikan sanayisi ile rekabete girmesin diye olabildi ince demiryollar yap m ndan uzak tutun deniyordu. Karayolu yap m na destek verdi; ara hibe etti; ancak yedek paralar n fahi fiyatlarla satarak bu hibenin kar l n kat be kat geri ald . rsa,

Trkiye ne zaman kom ular ile ticari ili kiye girmeye kalk

szm ona stratejik orta m z Amerika Birle ik Devletleri (ABD) devreye girerek, bu i birli inin hr dnya iin tehlikeli sonular do rulabilece ini ve asla bu ili kileri tasvip etmedi ini beyan eder. Uzak tarihlerde de il son 20-30 y la bir bakal m! ran, petrol aramas ve bulmas halinde i letebilmesi iin, Trkiyeye bir petrol alan tahsis etmeyi gndeme getirince, ABDli dostlar m z hemen devreye girerek, bu i birli inin NATO ve zgr bat iin tehlikeler do urabilece ini, byle bir i birli ini

onaylamad iklime yap m n sahip

n ltimatom biiminde dnyaya duyurdu. Sert bir karasal Trkiyenin do u kesimini s tabilmek iin (nk

yakaca m z orman da art k kalmad ) ran ile do al gaz boru hatt gerekle tirmek ve geli tirmek amac yla ranla i birli ine girince, yine dostumuz sert tepkisini gsterdi. Orta Asya lkelerine uzanacak petrol ve do al gaz boru hatalar na st kapal olarak vize vermedi. Azerbaycan Yumurtal k boru hatt nda, Trkiyenin pay n n %3n zerine kmas na izin vermedi. Kime verdi? Binlerce kilometre uzakta yer alan, gerek stratejik dostlar na. Dnyada en ok rezerv bizde var; stratejik madenimiz diye her gn gazetelerde ve televizyonlarda vnlen bor madenimizin ihracat na, 06.11.2008 tarihinde Avrupa Birli i ihracat k s tlamas getirdi. Ne imi ? Toksik madde olarak remeyi olumsuz etkiliyormu . Sanki Trkiye bu madeni g da maddesi olarak ihra ediyormu gibi. Dnyada ihracat s n rlanan ya da yasaklanan tek element ya da maden bylece bizim borumuz oldu. Pillerde bile yayg n olarak kullan lan lityum, kadmiyum; keza her yerde kullan lan kur un, c va ve birok benzer elemente ya da madene neden k s tlama getirilmiyor? yi de onlar Trkiyeden kar lm yor ki; kar lsa da dnya piyasas n ynlendirecek zenginlikte de il de ondan. Galiba Brezilya dizisi Kle zoray izl eye izleye iyice benimsedik Sovyet Sosyalist Cumhuriyetleri ile olan ili kilerimize 1923den bu yana hep so uk bakt . Hlbuki gen Trkiye Cumhuriyetinin kurulu harc na en byk pay bu lkeden gelmi ti. Rusyan n zengin do al gaz n n bir boru hatt yla (Mavi Hat) Trkiyeye ak t lmas , ancak Rusyan n dayatmas ile gerekle ebildi. Ancak, ABD, ok daha stratejik bir madde olan petrol hatt n n Trkiye zerinden Yumurtal a

ba lanmas n sabote etti ve sonuta Rusya bu boru hatt n , Bulgaristan ve Yunanistan zerinden Egeye yani Akdenize ba layacak anla malar yaparak, Trkiyeyi bir e it d lad . Ancak, Trkiye sanki petrol kayna n garantiye alm gibi, Samsun-Ceyhan hatt n har l har l yapmaya devam ediyor. Bakal m nmzdeki gnler, Trkiye, bu boru hatt ndan, maliyetini kurtaracak miktarda sevk edecek petrol bulabilecek mi? Trkiye, bin bir dalavere ile blgeye yerle tirilen Musevilerin kurdu u srail Devletini ilk tan yan lke oldu. srail Devletinin kurulmas n n da etkisiyle, Lbnanda 13 Nisan 1975'den itibaren 1990 y llar na kadar devam eden Mslman- H ristiyan ay r m ve mcadelesi, i sava a dn t. Trkiye ABDlerinin ynlendirmesi ile tm Mslmanlar kar s na almaya gze alarak, Lbnandaki i sava ta H ristiyanlara gizlice 35 uak dolusu (filo komutan bir yarbay n bas ndaki itiraf na gre) silah sevkine arac oldu ya da destek sa lad . Hr dnyaya katk bahanesiyle; znde, Amerikan karlar n korumak iin Korenin ikiye blnmesine askeri destek sa lad . Osmanl dneminde subaylar n giderek baz dzenlemeler yapt hatta mdahalelerde bulundu u gnderdik (Orgeneral evikbir); Afrikada Somaliye, stratejik orta m z ABDlerinin zoruyla 600 ki ilik bir birlik ve ba lar na da bir Trk komutan demokrasiyi koruyaca z bahanesiyle Amerikan karlar n ve geri geldi; ne oldu diye? Yetmedi! Emperyalist lkelere kar Kurtulu Sava nda, ellerindeki boyunlar ndaki alt nlar vermi oldu umuz tarihin ilk kad nlar n n kpelerini,

korumak iin ma a grevi yapt k. Hi biriniz sordunuz mu? Bu birlik gitti

yzkleri,

kararak bize destek sa layan Afganistan

halk na kan kusturan sevgili orta m z ABDlerine destek vermek iin

neredeyse 10 y ld r komutan m z, askerimiz, hava alanlar m z ile seferber olmu uz. Irakta son 15 y ld r ABDlerine yapt m z yard mlar ise baban n

o luna yapacak yard mlar bile glgede b rak r. Ancak Irak petrollerinin payla m na gelince, 28 Nisan 2008 tarihinde al nan bir kararla 43 lkeye Irakta petrol arama ve i letme hakk tan n rken, Trkiye listeye bile al nmad . nsanlar o unluk karlar na zarar veren kurtlara sayg duyar; bu sayg dan dolay ocuklar na kurt ad koyar, soyad olarak al r ve bir insan onurland rmak iin kurt s fat n kullan r. Ancak kpek soyad n alan, ocu una bu ad koyan hi kimse grlmemi tir. Hatta birine kpek diye hitap etme yasal olarak su da say lm t r. Pekl, hibir kar l k beklemeden hizmette kusur etmeyen bu hayvanlar neden a a lat c bir s fat n simgesi olmu tur? Almadan verenlere, bilinsizce itaat edenlere kpek muamelesi yap l r ve toplumda ho grlmez. nk bir canl tekinin kar n kendi kar ndan daha stn tutmaz; bu do aya ayk r d r; kendini istismar edenden olabildi ince uzak kalmaya al r.

Ancak bir defa biat (sorgusuz sualsiz syleneni kabul) etmeyi bir al kanl k haline getirmi seniz, sizin analistik d nme yetiniz s n rlanm demektir; art k gdmlenmeye, ynetilmeye haz rs n z demektir. Tarihe bir bakal m! Biat gelene i olan toplumlarda insanlar hep bilinsiz olarak ynlendirilmi , gdmlenmi tir. Kitapl dinlerin birinci kural syleneni aynen d nmeden kabul edeceksin (iman edeceksin), kalbinle tasvip edeceksin, dilinle ikrar edeceksin (teyit edeceksin). Ku ku duyan n iman zay ft r. Gemi te Avrupaya bak yorsunuz, Papan n bir laf yla Avrupa Kudse do ru yola dizilmi ; kilisenin bir tavr yla afetlerin

10

sorumlusu olarak 100.000lerce o u kad n, cad ,

eytan, kt ruh

sulamas yla i kence grm ve yak lm t r. Bir niversitenin rektr: Bu kadar adam yakt k afetlerde hibir azalma olmad , yeniden d nelim, belki de nedeni cad dedi imiz kad nlar de ildir dedi i iin o da Vatikan n h m na u rayarak yak ld . Gemi e ait binlerce rnek vermek mmkndr. Pekl, gnmzde durum nedir? Biat kltr ile yeti mi 100.000lerce insan n bilinsiz bir ekilde ynlendirildi i, terrizme itildi i bir dnyada ya yoruz. nsanlar n ak am sabah vcuduna bomba ldrmeye gidi ini ba ka trl nas l ba layarak susuz insanlar

a klayabilirsiniz? Belki, bu insanlar cahil, o nedenle gdmlenebiliyorlar diye d nebilirsiniz. Ancak bunun okumu lukla ok da ba lant l olmad n e itli rneklerle grebilirsiniz. rne in:

Her yerde Mslman kan ak tan ABD ba kan Bush, Mslman lkelerde uaklar n kap lar nda en grkemli trenlerle kar lan yor; inan lmaz yceltici mesajlar veriliyor. Belki de Bush istese .lar n bile ikram edecek kadar alal yorlar. Bu Bush daha sonra, 2009 y l ba larken srailin Gazzeye sald rarak en az 500 ki iyi (oluk ocuklar ) ldren, 2000 ki iyi yaralayan sraili de il, ldrlen Hamas sulayacak, Hamas k namak iin dnyaya a r da bulunacak. Bat n n deste iyle ayakta kalan bu sat lm idarelerin hemen hepsi ne y az k ki lkelerdir. Trkiyenin l ml slami kurallar kendilerine rehber yapm

slam lkesi olmas iin gerekli zemini haz rlayan ve bu bak ta olan politikalara a ktan ya da gizli olarak destek sa layan, bu yolda a klamalar yapan imamlar ba r nda bar nd ran, koruyan Amerikan n oyunu a kt r: Di er Mslman lkelere Kemalizmle onlar ki ilikli devletlere dn trmesi nedeniyle- kt rnek olan Kemalist bak l Trkiye Cumhuriyetini etkisiz hale getirmek Bunu kiminle yapacak sylemi din olan partilerle

11

Gemi te bir eyaletimizin (Suudi Arabistan) ngiliz oyunlar ile seilmi kral n n halefi, tipik bir emperyalist u a , yak n zamanda lkemizi ziyaret etti. Gerekten krallar gibi kar land ; resmi temaslar n bile, zahmet edip Trk resmi makamlar nda yapmad ; bizimkilerini oteline a rarak; resmi gr meyi otelinin odas nda, daha yksek bir sandalyeye oturarak, cumhurba kan m z bir yan na, ba bakan m z di er yan na alarak, arkas na da Suudi bayra n ast rarak yapt rd . Kim bilir belki de bu iki st dzey yneticimiz, d nd mzden daha mtevaz insanlard r da ondan!!! yi ki Atatrk ld de bu gnleri grmedi; yoksa lm nedeni karaci er yetmezli i de il, kah rdan olurdu. Biat kltr olanlar n bir trl kurtulamad klar bir haleti ruhiye (yani ruh durumlar ya da daha bilimsel bir anlat mla davran ekilleri) vard r. Zay f olduklar yerde kpekle en, gl olduklar yerlerde aslanla an, bazen canavarla an bir tav r. Ak am sabah Avrupa birli inin yetkilileri, insan n ocu una bile hitap etmekten hicap duyaca tarzda, lkemizin idarecilerini, yneticilerini, hukukunu, hukukular n , askerlerini a a l yor da a a l yor. Biz ne yap yoruz? Bu adamlar n kar s nda takla at yoruz. Ancak, Suriye, Azerbaycan, Grcistan, Kuzey K br s Cumhuriyeti lkelerinin yetkililerine kar (herhalde BOP e ba kanl ba kan Bush roln oynamaya al yoruz da bunu simgeliyor). Zay f ezmek marifet yak n tarihimizde galiba

de ildir; kuvvetlinin kar s nda dik durmak marifettir. Gerek Trk gelene i de bunu emreder. Bu onurlu davran sadece Atatrk ba ard . Enerji krizi ve su krizi dnyada artmaya ba lay nca, bu mant k ierisinde, Trkiyenin yeni grevlerine ve bat dnyas a s ndan yeni ba ar lar na tan k olacaks n z. Ancak bu ba ar lar m z dnyan n mazlum milletleri hep nefretle anacaklard r; bunu imdiden bilmi olun.

12

Trkiyede hukuk-yarg sisteminde bir tasar haz rlan yor; yksek yarg organlar , barolar ve hukuk sisteminde sz sahibi olanlardan nce Avrupa Komisyonunun yelerinin gr lerine sunuluyor. Bunun do ru olmad n beyan eden bu konudaki yetkili kurumlar, siyasiler taraf ndan topa tutuluyor. Yani Avrupadaki bir memur bizim hukuk dzeni konusunda ynlendirici ya da belirleyici beyanlarda bulunabilecek; ancak bu yasalar uygulayacak kurumlar m z n yetkili ki ileri fikirlerini syleyemeyecek. Eskiden Fildi i sahillerindeki lkelere gitmek ve oradaki idari yap y renmek isterdim; ancak art k gitmeme gerek kalmad diye d nyorum. Bu bir hatadan m kaynaklan yor diye d nmek istiyor insan. Ancak, daha nce de anayasada yap lamas d nlen de i iklikler, Trk kamuoyuna ve bu konuda yetkili say lacak kurumlara sunulmadan ABDnin bir kurumunda gr e sunulmas , durumun d nd mzden daha vahim oldu unu gsteriyor. Biz, gemi te, ne yaparsak ba ar l oluruz diye ok yksek

cretlerle ok say da gya uzmana dan t k ya da getirttik. Bunlar n bir k sm , zellikle 1960 y llar n sonunda byk beklentiler ile getirtilmi olan , DPTnin galiba birinci 5 y ll k plan na (yani i e ba lama yol haritas n n izildi i plana) ekil vermesi istenen, ok etkili ve yetkili Hollandal bir uzman (galiba Tinbergen olacak): Trkiyenin sanayiye hi yat r m yapmamas n ve tar ma a rl k vermesini nererek gitti. Bir niversite rencisi iken, znde, bize ifti-oban kalmam z neren bu uzman n nnde devlet adamlar m z n nas l el pene durduklar n bugn hala ac ile an ms yorum. Birilerinin izine basarak yrmeye ba lam san z, grnrde kolay yolu bulmu sunuz demektir; ancak bu yolda birileri hep nnzde olacak ve siz onun izledi i yolda kalacaks n z demektir. Trkiyenin bu yola

13

d t tarih 1946d r. Zamanla bu ba ml l k daha da derinle mi ise, ekonomimizi IMF, gvenlik sistemimizi ABD; hukukumuzu, ticaretimizi, ynetim biimimizi, toplumsal organizasyonumuzu ba lam AB ynetmeye ise bize ancak bu yolda rahmetli k Veyselin nce uzun bir demektir. n ba ar l bir

yolday m, gidiyorum gece gndz trksn sylemekten ba ka bir grev kalmam

Btn bunlar n, yani ynlendirmelerin ve ba ml l

ekilde srdrlmesi iin biat kltrnn srdrlmesi gerekir. Bu nedenle her eyimize mdahale eden bat l dostlar m z, her nedense biat kltrnde yap lacak de i iklikleri, ki inin inanc na mdahale olarak tan mlayarak, tepki gstermektedirler. Hlbuki bu inan sistemi kendilerinin inan sistemi ile tarihte byk at malar ya am t . Hala da ya amaktad r. Ancak, bat , bugnk haliyle biat kltrnn kendi karlar a s ndan en nemli bir ara oldu unu anlam t r. Biz, bat n n bir zamanlar yapt , dogmalar m z azaltacak, yani biat kltrn de i tirecek reformlar yapmaya kalk sak bile, greceksiniz, uygar bat , demokrasi yaygaras ile bu giri imimizi nleyecektir. Bir zamanlar Hindistanda bir ynetici, protein k tl halka, s ndan k r lan

r etini de yiyebileceklerini tlemeye ba lay nca, Hindistan n

ngiliz Valisi ok sert tepki gstererek, halk n inanlar ile oynanmas na izin vermem sylemi ile adam n sesini hemen kesmi ti. Daha sonra bu vali yazm oldu u hat ralar nda, e er halk n s r eti yemesini destekleseydim, proteinle beslenen halk daha sa l kl -bilinli olacakt ve dogmalar n n k r ld grnce de, yaz yor. nda beklenen felaketlerin ortaya kmayaca n Hindistanda tehlikeye girebilirdi diye ngiliz karlar

14

Oradakilerin inanc na bu denli sayg l ngiltere mparatorlu u, uzun y llar ngiliz Kuma ve karlar

oldu unu beyan eden olarak bilinen ve tercih

edilen tekstil rnlerinin Hindistanda ok daha ucuza retildi ini grnce tehlikeye d nce, Hindistandaki tekstil i ilerinin (bir rakama gre 5.000 ki inin) sa kolunu, tezghlarda art k al amas nlar diye Bethovenin senfonisini dinleterek kestirmi bir lkedir. Uzun zaman (Maoya kadar) ynetiminde tutu u ini, tccarlar n n arac l yla afyon-esrar ba ml s yapan ve uyutan ngiltere, yollarda ser ve imparatorlu unun sefil yatan esrarke leri grmemezlikten gelmi

zenginli ini bu cesetlerin zerine kurmu tur. Bir yneticinin k p da inde esrar iilmesini yasaklamas yla, k z lca k yamet kopmu ; ngiliz mparatorlu u yanda lar ile birlikte tm gcyle ine sald rm Pekin, ve angay topa tutmu tur. Bu sava n ad , tarihte Afyon Sava

olarak geer. Sonuta yenilen in, ngiliz tccarlar n rahats z etti i iin, zr dilemeye mecbur edilmi ve bundan byle ngiliz tccarlar , ttn, esrar ve afyonu hibir k s tlama ve engellemeye tabi olmadan satabilecektir ibaresini ta yan anla may yutkunarak imzalamak ngiliz Armadas n ve na ngilizlere ngiliz ehri zorunda kalm t r. Yetmedi, ceza olarak da,

tccarlar n rahats z etti i iin, Hong-Kongu 100 y ll vermi tir. Yak n zamanlara kadar Hong-Kongun bir olmas n n nedeni bu i ren anla mad r. Btn bunlardan kurtulabilir miyiz?

Kurtuluruz.

Ancak bir

emperyalistleri kovmayla ya da onlar k s tlamayla bu mengeneden kurtulamay z; kurtuldu umuzu zannetsek de bunu ancak s n rl zaman iin yapabiliriz. Trkiye bu ata ya da bu 1920de yapt ; ancak sonuta u

ekilde tekrar birilerinin izine d t. Niye? nk bir sr

reform geli tiren Trkiye, ne yaz k ki d nsel dnyas nda zgrl e,

15

ba ms z d nmeye, analistik d nmeye ula amad ; nk biat kltr dini inanlara sayg s zl k gerekesiyle bir trl kald r lamad , de i tirilemedi, bylece halk eyhlerin, mr itlerin, a alar n (buna bir defa partiyi ele geirip delegeleri manupile etmek suretiyle lnceye kadar ba kan kalan parti a alar da dhildir), dedelerin elinden yular kurtaramad . Bylece ite kendine zg oligar ik (yani baz ki ilere ba l ) demokrasi, d ta da her zaman glye boyun e en bir ynetim anlay ortaya km oldu.

Trkiyenin gelece inde nemli bir at l m olacak Karadeniz lkeleri Ekonomik kys birli i giri imine bir gz atal m. fade ok a k, Karadenize olan lkelerin i birli i. Enerjinin denetlenebilece i bir blge.

Ekonomik potansiyeli yksek. Birok bak mdan bize ve bu lkelere byk yarar sa layacak bir giri im olacakt . Yap lan ilk giri imlerden sonra, ok emin de ilim ama, Trkiyenin teklifi ile Yunanistan n ve Ermenistan n da bu birli e al nmas istendi ve al nd . Al nma ile de kalmad , bu birli in mali ba kenti Yunanistan n Selanik ehri olmas kabul edildi. Yunanistan nere, Karadeniz nere; stelik Yunanistan Avrupa Birli inin tetikisi, Yunanistan kronik Trk d man ; Ermenistan desen ha keza Ne oldu? Hibir ey olmad , kuruldu undan k sa bir sre sonra i levsiz hale geti. nk bat l stratejik dostlar m z kendilerinin olmad bizim glenmemizi hibir zaman kabul bir birlik ierisinde yle de edemezlerdi.

olduBtn bunlar grecek devlet adamlar nerede? Grrseniz bana da haber verin Trkiyenin 10 Kas m 1938den, zellikle 1946dan bu yana kendi iradesi ile karar verdi i tek ve en nemli karar, 1974deki K br s Bar Hareketidir. lk defa szde bat l dostlar m z n onaylamad bir hareket yapt k. Vay sen misin bizim uslu ocuk, ki ilikli davranmaya yeltenmek!

16

Grrsn sen dendi. Btn bu olanlar

anlayabilmek iin K br s

Hareketini ba tan bir daha gzden geirerek yorumlamak gerekebilir. Trkiye byle bir onurlu harekete bir defa daha yeltenmi ti. 1950 y llar nda K br sta ba layan ba ms zl k hareketi iki toplumlu bir ortak devletin kurulmas ile sonulanm t . Rumlar sonuta, K br s n tm ynetimine kendileri el koyma yoluna gittiler; anla malar , uluslararas anla malar i neyerek, anayasay i neyerek ve Trkleri katlederek, 1963 y l nda Ortak Devleti y kt lar. Anla maya gre mdahale hakk m z oldu u iin, zaman n ba bakan smet nn (1963 y l ) K br sa birka uak gndererek sanki karma yapaca m z izlenimi yaratarak- ada zerinde uurdu; ayn anda Amerika Ba kan Johnsondan Trkiyeye zehir zemberek bir mektup geldi.

Johnson Mektubu
Washington: 5 Haziran 1964 Say n Bay Ba bakan ( nn)

Trkiye Hkmetinin, K br s n bir k sm n n askeri kuvvetle i gal etmek zere mdahalede bulunmaya karar vermeyi tasarlad n z hakk nda m Bykeli Hare vas tas yla sizden ve D i leri Bakan n zdan ald

haber beni ciddi surette endi eye sevk etmektedir. En dostane ve a k ekilde belirtmek isterim ki geni apta neticeler tevlit edebilecek byle bir hareketin Trkiye taraf ndan takip edilmesini, Hkmetinizin bizimle evvelden tam bir isti arede bulunmak hususundaki taahhd ile kabili telif addetmiyorum. Bykeli Hare, gr lerimi renmek zere birka saat tehir etmi oldu unuzu bana bildirdi.

17

Y llar boyu Trkiyeyi en sa lam ekilde destekledi ini ispat etmi olan Amerika gibi bir mttefikin, bu kararla kar ekilde neticelere olan tek tarafl bir n z sizden sorard m. Binaenaleyh, kar ya b rak lmas n n, Hkmetiniz bak m ndan do ru

oldu una hakikaten inan p inanmad

byle bir harekete tevessl etmeden nce Birle ik Amerika

Devletleri ile tam isti arede bulunmak mesuliyetini kabul etmenizi hassaten rica etmek mecburiyetindeyim. .
Ayn zamanda, Bay Ba kan, askeri yard m sahas nda Trkiye ve Birle ik devletleraras nda mevcut iki tarafl Anla maya dikkatinizi ekmek isterim. Trkiye ile aram zda mevcut Temmuz 1947 Anla mas n n IV nc maddesi mucibince, askeri yard m n Hkmetinizin, Birle ik Devletlerin muvafakatini almas icap etmektedir. Hkmetiniz, bu anlam art tamamen bulundu unu muhtelif vesilelerle Birle ik Devletlere bildirmi tir.

.
Bu ekilde size unu bildirmek isterim ki, bizimle yeniden ve en geni

lde

isti are

etmeksizin dair bana

byle teminat

bir

harekete

tevessl

etmeyece inize

vermedi iniz

takdirde,

(mektubun tam metni yaz n n alt nda) karsan z ba n za gelecekleri ben size syleyeyim mealinde Trk hkmeti bu mektubu yuttu. Zaten askerlerimizin adaya kacak durumda da olmad daha sonra anla ld . nk uaklar n lasti i ve benzini Amerikadan geliyormu . Trkler adadan ks ks geri dndler. Trkiye bu kadim dostuna inanman n ne byk bir hata oldu unu bir daha grm t; anlad m derseniz, ku kulu, bugn dahi ayn trkyle yola devam ediyoruz Biraz ki ilikli davransan z, her y l n 24 nisan nda,

18

bak n ha Ermeni Soyk r m n parlamentomda kabul ederim diyerek antaja devam ediyor. Her y l bunu nlemek iin btemizden belirli Amerikan lobilerine para aktar l yor. Bir ki ilikli ynetici k p da edersen et, bunun bedelini birlikte deriz diyemiyor B ak iyice kemi e dayanm t . K br sta 1974de Rumlar aya a kalkm , Makariosu adadan srm , Trkleri ldrmeye ba lam lard . Trkiye sonuta 20 Temmuz 1974 tarihinde, Trkiye Cumhuriyeti Devleti Trk Silahl Kuvvetleri'nin Garanti Anla mas 'n n III f kras na dayanarak mdahale etti. Ancak bu sreci do ru anlarsak, politikas n daha iyi anlayabiliriz. Sonuta Trkiye adaya kt , kprba lar n tuttu. Trkiyenin u andaki Trk d

derhal ate i kesmesi ve geri ekilmesi emredildi. Trk iye durdu; ancak geri ekilmedi; askeri a dan kendini garantiye almak iin , bu emirlere kar gelerek ikinci hareketi yapt ve belirli bir alan daha ele geirdi. Bat , Trkiyenin bu itaatsizli ini hi unutmad . lk olarak ABD, Trkiyeye 1974den itibaren yakla k 4 y l srecek silah ambargosu uygulamaya ve uygulatt rmaya ba lad . Ordusunu Amerikan silahlar na gre donatan Trkiye ok zor durumda kald . Stratejik orta m z ekonomik glkler kard ve her siyasi platformda Trkiyeyi geri ekilmeye zorlad (hlbuki esas stratejik orta olan srail, Filistinlilere bizim yapt m z n bin kat n yapmas na kar n k l n bile k p rdatm yor; hatta srekli bu devleti yreklendiriyor). Sonunda bir kar yol bulamayan Trkiye, bir onurlu davran daha gstererek, Kuzey K br s Trk Devletinin kurulu una ye il k yakt . Vay sen misin yeni bir devlet ilan etmeye izin veren! Bak n neler oldu neler Her zaman kar l ks z dost elini uzatan Pakistan, bu defa da yan m zda yer ald ve o gn, Kuzey K br s Devletini tan d . Sen misin

19

tan yan, sen misin bat n n uslu ocu unun sa layan! Ayn Devletini tan rsa bizden (bat dan) ekonomik

marmas na destek ve askeri yard m

gn stratejik orta m z ABD, kim ki K br s Kuzey

almayacak; gerekirse ekonomik ambargo uygulanacakt r mealinde sert bir ltimatom yay nlad . Trk yetkililer al elacele Pakistana uarak, onlar n dostlu una te ekkr edip, kararlar n geri ekmeleri iin ricalarda bulundular. Pakistan tan ma karar n geri ald . Bat n n ii so umad , h rs hibir zaman dinmedi. Trkiye ne zamanki ilgili ya da ilgisiz bir konuyu konu mak iin masaya oturdu ise, bat l dostlar m z K br s davas n s t p nmze koydular; izzeti nefsimizi k racak bin bir neride bulundular; sonunda 70 milyonluk Trkiyeyi birka yz bin Rumun nnde diz kmeye zorlad lar. Tabii Gney K br s n Avrupa Birli ine girmesine ve bizim iin oy kullanma hakk n kazanmas na ye il k yakan da yine Trkiyenin gelece i gren (!) dar gr l, siyasileri oldu. Hlbuki gemi teki antla malar m za gre, K br s Devletinin herhangi bir birli e kat lmas ancak Trkiyenin onayl ile olabilirdi ve Trkiyenin ye olmad bir birli e K br s ye olamazd . Trkiye her zamanki gibi stratejik ortaklar na inand ve gelece ine byk haciz koydurdu. imdi birka K br sl Rumun nnde diz kn Hlbuki bu ki ilikli karar bir trl iine sindiremeyen ayn bat (AB ve ABD), Avrupan n gbe inde, ayn soydan gelen, ayn dili konu an, ayn dine mensup insanlar ayr devletler halinde paralamada hibir sak nca grmedi ve her trl olana yla destekledi; hatta g de kulland . Yugoslavyan n paralanma srecini iyi bilmek gerekiyor. Ayn bat , ne hikmetse ayr rktan, ayr dilden, ayr dinden 34 y ld r ayr ya ayan K br s insanlar n bir araya getirmek iin bin bir yolu ve bask y deniyor. Acaba bizi ok mu seviyorlar dersiniz? Ancak biat kltr ile yeti mi olanlar

20

btn

bunlar

tam

olarak

kavramakta

zorlan yorlar.

Bak n

bat

muhibbanl

m z (kr krne ba l l

m z) son gnlerde bile nerelere

kadar ula t . ngiltere, Kerkk, Musul, Kuzey Irak ve K br s sorununu ba m za bela eden bir lkedir ve kralieleri de bu lkenin siyasi oyunlar n n gemi ten gnmze uzanan simgesidir. Bu orta oyununun son bir perdesini de ben a klayay m, bakal m bu yaz y okuyanlar bu yazd klar m daha nce bir yerlerde okumu ya da i itmi ler midir? E er zel merak n z yok ise, stratejik dostlar m z n yak n al ma arkada olan hkmetlerimiz, Size bu bilgileri byk bir olmal d rlar. Tarih olas l kla ula t rmamak iin byk aba gstermi

kendini do ru okuyamayan idarelerin (bazen de idarecilerin) ait olduklar toplumlar n hazin ak betleri ile doludur. Atatrk, ta 100 y l nce, e er Kerkk ve Musulu verirsek, er ya da ge Krtler ile Ermeniler Trkleri arkadan vuracakt r diyor. imdi mecliste stratejik dostlar m z n yla, Atatrke s k t rmas ve cumhuriyetle kavgal bir kesimin arac l hakaret serbest olmal d r yasas onaylanmaya al

l yor ve resimlerinin

resmi dairelerden indirilmesi iin AB bask kuruyor. Barzani ile yap lan rportajda, Krt Devleti kurulduktan sonra Suriye, ran ve Trkiyeden toprak talebiniz olacak m d r diye soruldu unda, hay r ne mnasebet diyor; zaten oralar Krt topra d r diye yan t veriyor. Telefar, Suriye ile Irak Krtleri aras nda tampon grevi yapan tamamen Trk olan bir blgedir; 1959 y l nda burada ok byk bir katliam yap ld ; hkmet bu katliam Trkiyede duyulmas n diye bas na sansr uygulad (sa kesimin simgesel ilah Menderes Hkmeti); 1974 y l nda tekrar katliam uyguland ; hkmet yine haberleri sansr etti (milliyeti-mukaddesat hkmet taraf ndan). Stratejik dostlar m z n amac , Kuzey Irak ile Suriye Krtlerini birle tirmek ve Kuzey Irak

21

Devletini Akdenize ba lamak. kinci Irak Harekt nda, her Trkmen evine nceden GPS cihaz (uzaydan yer tespit eden cihaz) yerle tiriliyor ve daha sonra da bu cihazlar n ynlendirmesi ne gre katliam ba l yor. Bu olay hibir Trk gazetesi yazmad , hibir gazeteci buraya girmedi (ya da sokulmad ). Trkiye bu katliam tek bir szck ile bile gndeme getirmedi, k namad . Btn bunlara kar n 600.000 pe merge askerini getirip 2 y l besleyen yine sa kesimin ilah say lan muhafazakrMukaddesat zal hkmeti oldu. Bu pe mergelerin bir k sm da Trkiyenin ba na sonradan bela oldu. 1995 y l nda byk devlet adam m z diye sunulan ve daha sonra Cumhurba kan m z olan Turgut zal, 1995 y l nda Mesut Barzani ve Talabani ile anla maya oturarak, PKKy srmeleri iin onlara silah verece ini sylemi (gya bu ikisi PKKy s n r blgesinden srerek oraya Kuzey Irakl kylleri yerle tirecekmi ) ve byk miktarlarda silah vermi tir (bizzat Sar Zeybek olarak bilinen Osman Albay tan k olmu ) . Birka gn sonra ilk olarak Talabani, daha sonra Barzani PKK ile anla maya oturarak, bu silahlar n yar s n PKKya vermi Trk gencinin bu silahlarla, yani vergilerimizle ald ve binlerce m z silahlarla

ldrlmesine zemin haz rlam t r. Byk devlet adam , birka gn sonras n bile gremeyenlerden de il, Atatrk gibi yzy l sonras n gren insanlara verilmesi gereken bir s fatt r. Sa c bas n n her f rsatta byk devlet adam olarak sundu u Ba bakan-Cumhurba kan Turgut zal, ba ka bir anla maya daha imza atm t r (kimin zoruyla; tabii ki byk stratejik orta m z ABDnin giri imiyle): Bu anla ma, duydu umuzda gururland m z (daha sonra fkeye dnen), Kuzey Irakta konalanmas na izin verilen Trk birli idir (bir rakama gre 5.000 bin, bir rakama gre 15.000; bir rakama gre

22

30.000 personelden olu mu ). Ancak klah d nce kellik grnd. Me er masraf bu fakir millet taraf ndan denen bu birlik, o umuzun zannetti i gibi oradaki Trkmenleri de il, Saddam n olas bir ata ndan Krtleri korumak iin gitmi . Amerika oraya konalan nca, Krtlerin korunmak iin ba ka bir day ya ihtiyalar kalmad . Ne mi oldu? Birliklerimizin gzide asker ve komutanlar n n ba na uval geirildi Kendine sayg s olmayanlar n ba kalar ndan sayg beklemesi yersiz oldu u iin yuttuk Ancak halk n uyutulabilmesi ya da sakinle tirilebilmesi iin Polatl bir film ile cmz sanal olarak ald k Kafkaslarda da ayn biat kltr srdrlmekte; yar n ba m za neler aaca n grece iz. Grcistanda 2003 y l nda yap lan Gl ynndeydi. Grcistan Devriminden sonra iktidara gelen Mihail Saaka vilinin Grcistan halk na verdi i ilk sz toprak btnl n sa layaca SSCBden ba ms zl Osetya sava arak n kazand ba ms zl n nda ayn co rafyada yer alan ayr ca kazand . Saaka vili ilk olarak

3 cumhuriyet zerkli ini korumu tu. Bunlardan ikisi, Abhazya ve Gney asimilasyona en zay f halka olan Acaristandan ba lad . nk Trkiyenin arka kmayaca n bat daki a abeylerinden biliyordu. Acaristan sava mad . Burada Trkiyenin etkisi byk oldu. Bu zerk cumhuriyeti p s r kl a iten Trkiye oldu. Trkiyenin asl nda Acaristan zerinde garantrlk hakk da vard . Ama Trkiye hibir zaman bunu gndeme getirmedi (stratejik a abeylerimiz izin vermemi olmamal lar; kald ki K br staki garantrl mz zaten yzmze gzmze Aslan Aba idzeyi bula t rd k). Grcistan, Acaristan Devlet Ba kan

Moskovaya kovduktan sonra bu zerk blgenin zerklik statsn ortadan kald rd . Nfusunun byk o unlu u Mslman olan ve misak milli s n rlar m z ierisinde yer alan Acaristan halk toplu olarak k s m k s m H ristiyanl a geirilmeye ba land ve Acaristan bayra na ha

23

i areti ilave edildi. Bu zerk cumhuriyetin yutulmas na gz yumduk; bayraklar na ha tak lmas n alk lad k. (bilgilerin bir k sm Sinan O AN TRKSAM Ba kan , internetten, 08.08.2008). 08.08.2008 tarihinde Grcistan Gney Osetyaya sald rd ve

ehirlerinin byk bir k sm n i gal etti; 2000e yak n adam ldrd dendi. Trkiyeden, ABDden, ABden t sss yok. Kim mi tm bunlara gz yumdu dersiniz; yan t sizi a rtabilir: Dinle yat p dinle kalkanlar ile milliyetili i hi kimseye b rakmayanlar Uyuyun (Oset halk Kafkaslarda
ya ayan ve kkleri Saka ( skit) halk na kadar uzanan eski bir halkt r. Sakalar, M.. 700 dolaylar nda Karadeniz'in kuzeyinde egemen olmu
Trk halklar ndan birisidir.

skitlerden sonra blgede Sarmat, Alan gibi Trk kkenli halklar egemen olmu lard r. Daha sonra Bat Hunlar blgeyi ele geirmi lerdir. Yani, bugn Grcistan' n ezmeye kalk t Osetler, tarihsel karde imiz olan bir halkt r. Stalin'in kas tl olarak iki paraya bld bu lkeden Kuzey Osetya, Rusya Federasyonu iindedir. Burada 900 bin Oset ya amaktad r. 1992 y l nda Sovyetler da ld ktan sonra Gney Osetya denilen blgede ya ayan 100 bin kadar Oset, ba ms zl Gazetesi). n ilan etmi tir; 08.24.2008,Ak am

Bu kadar vah ili e ve pervas zl a gz yumman n, kendi gelece i a s ndan da byk tehlike olu turaca na gren Rusya, daha nce szle melerin kendine verdi i haklara dayanarak, blgeye askeri mdahalede bulundu ve gelen bilgilere bak l rsa hem bat ya hem de Grcistana gerekli dersi verdi. Bu lkelerin (Osetya ve Abazya) tam ba ms zl n tan yarak blgeden ekildi. Gemi te bin bir zulm nan bu lkelerin, zellikle Abazyan n halk , grd iin Trkiyeye s

Trkiyede Abazalar olarak nemli bir topluluk olu turdu. Bu insanlar kendine zg gelenek ve greneklerini de koruyarak lkemizin en sad k vatanda lar oldular. Kafkaslarla Trkiyenin ili kilerinde en gl

24

kprleri olu turdular. Geldikleri lkenin tam ba ms zl

na kavu tu unu

duyunca stanbulda byk kutlamalar yapt lar. Trk soyundan say lan ve Mslman olan bir lke daha milletler toplulu una kat l yordu. Trkiye g kazan yordu. Sadece g kazanma ile kalm yor, Rusyan n bu karar yla, K br s davas ndaki elimiz ok daha gleniyor, rnek gsterece imiz bir durum ortaya k yordu. Trk milleti tmyle bayram yapmal yd . Ne mi oldu? lk olarak Trk Milleti ni temsil etti i varsay lan Cumhurba kanl nda oturan ki i, yani yasal stats hala tart mal olan Abdullah Gl, bu kutlamalar ve co kuyu, ayr l ka, blc ve huzuru bozucu hareketler olarak tan mlad . Trkiye bat n n gz doymaz emperyalistlerine yaranmas burada bitmedi; sadece szl yaranma ile yetinmedi. Kafkaslarda hep gz olan lkeler, burada, ayaklar n n alt ndaki topra n kayd n grnce iddetli k namalar n yan s ra, NATO tatbikat ve insani yard m alt nda her trl silahlarla tam donan ml her biri 70.000 tonluk iki firkateynin Karadenize girmesi gndeme geldi. Ama uluslararas Montr Antla mas , bu byk gemilerin Bo azlardan gemesine izin vermiyordu. Trkiye'nin bugne kadar i ine gelen antla ma bat daki dostlar m z n zorlamas ile delindi; gemiler geti; hatta Rusyan n burnunun dibine gnderdi. Rusyan n uluslar aras hukuka ayk r hareket etti ini savunan i i birlikilerimiz, lkenin haklar n n m z bo azlardan savunmas n garantileyen Montr anla mas n n delinmesine gz gre gre suskun kald lar. Bylece 1936 y l nda sa lad gei i kontrol hakk m z, gl bir devletin (ABDnin) bast rmas yla delindi. Trkiye gelecekte bu yaranman n ac s n ok ekecektir. Yar n br gn Rusya da ayn gerekelerle bast r rsa ne olacak? Yzlerce y ld r politikam z n temelini olu turan Bo azlar Sorunu, bugne kadar Bo azlara egemen olan Trkiye Cumhuriyeti'nin, i birliki iktidar yla

25

yaratm

oldu u yeni bir sorun olarak bizzat Trkiye'nin kar s na

gemileri ve yard mc

kmayacak m ? (szle meye gre: Karadeniz lkeleri haricindeki

lkelerin hafif su st gemileri, kk sava gemileri, toplam tonajlar 15 bin tonu ve say lar 9'u gememek art yla Bo azlardan geebilirler). Hlbuki geen tek bir sava

gemisinin bile

tonaj 70.000. Trkiye bir de kendini hakl karabilmek iin, herkesi gldrecek bir saptamay dnya kamuoyuna duyurdu. Fze ve di er tm silahlarla tam donan ml bu gemiler Grcistana ocuk mamas ve insani yard m malzemesi ta yormu . Dnyada ilk defa mama ta yan bir sava gemisi olgusu, Trk idarecilerin saptamas ile dnya siyasi tarihine girmi oldu Biat kltr demek ki insanlar aptalla t r yor Avrupa Birli i ile Trkiye aras nda mzakereler ba las n m ba lamas n m sorunu gndeme geldi inde ve Avrupan n yan izdi i gnlerde, Rusya ba bakan Putin Trkiyeye gelerek (bizim stratejik orta m z diyerek ) arka kt Trkiye, Rusyay arkadan vuruyordu. Rusya gecikmedi, olan bir lke) ula an ticaretimize affetmedi; neredeyse 2008 y l nda 38 milyar dolara (Trkiye a s ndan birinci ya da ikinci s rada ticaret orta kota koydu, Trk kkenli mallar n Trkiye ve Avrupa zerinden Rusyaya giri ine s k denetim getirdi. Trkiyenin enerji bak m ndan bel ba lad ve en ok gereksinmesi olan do a gaz durumu da tart maya a ld . Stratejik ortaklar m z uzaktan k s k s glerken, kara kara d nme s ras Trkiyeye geldi Btn bunlar yetmiyormu gibi, anayasas nda Trkiyenin do u

kesimindeki topraklar n Ermeni topra n oldu unu ve Trkiyeden bu ynde talepleri olaca n madde olarak koymu ; A r Da n bayra nda simge olarak alm ; dnyan n tm lkelerinde yapt Trklerin soyk r m yapt giri imlerle na ili kin yasa kartt ran ya da kar lmas na

zorlayan, bize en zor gnlerimizde her trl deste i sa layan

26

Azerbaycan Devletinin Karaba

blgesini i gal ederek on binlerce ge zorlayan bir devleti,

Azeriye ldrp, bir milyonuna yak n n

gemi te, bu devleti ziyaret edenleri ya da bu devletten gelecek ziyaretileri (Cumhur Ba kan Turgut zal n lm nedeniyle Trkiyeye gelen Ermenistan Devlet Ba kan n n ziyareti nedeniyle mecliste yapt konu mada) kabul etmenin bir e it vatana ihanet eden o zaman n parlamenteri, bu gnn Cumhurba kan Abdullah Gl, ne oldu da tm bu d ncelerinden vazgeti? Ermenistan m isteklerinden vazgeti? Grnrde byle bir geli me yok. Yoksa geen bu sre zarf nda cumhurba kan n n futbola merak nne geilemez bir hal m ald ? Bunu kimse anlam de il! Belki, Trkiyenin karlar n korumakla ykml cumhurba kan m z n halk n tm muhalefetine kar n- bu 180 derecelik dn n, bu ziyareti can gnlden destekleyen (zorlayan da olabilir) ABD ve AB lkelerinin d i lerinden gelen a klamalar nemli ipular verebilir? Trkiyenin ba na iyice orap rebilmek iin Azerbaycan n da Trkiyenin yan ndan ekilmesi gerekirdi, yle de olaca a benzer. Cumhuriyet Trkiyesinin meclislerinin (parlamentolar n n) y ll k a l trenlerinde bugne kadar benimseyelim ya da benimsemeyelim gelene i olarak olabilir) frank ya da smokin Cumhurba kanlar m z konu malar n yaparken a l (belki de bir ynergeyle esasa da ba lanm

giymi lerdi. Abdullah Gl, kendini oraya ula t ran bir kesime ben sizdenim ve bat de erlerini esas nda benimsemiyorum mealinden gz k rpmak iin olacak Trk parlamento tarihinde ceketle konu ma yapan ilk cumhurba kan oldu. Kimse bir ey diyemedi, demedi. Ancak 12 Nisanda (2008) ba layan da smokinle kar lamak ngiltere Kraliesi III. Elizabetin ziyareti zorundas n z buyru unu dikkate alan

nedeniyle, ngiltere saray n n bir protokol memuru, kraliemizi frankla ya

27

cumhurba kan m z Abdullah Gl, franklar n giyerek ngiltere Kraliesini kar lad . Do rusunu isterseniz, Atatrkn onurlu Trkiyesinin bir mensubu olarak, byle bir frankl tabloyu iime sindiremedim. in en ilgin yan Abdullah Gln e i say n first Lady Fahrinisa han m n ve Abdullah Gln, haydi imdi kadehlerimizi kald ral m diyen III. Elizabetiin dile iyle, iinde ne olursa olsun (ister iki olsun ister olmas n, kadeh iecek kab de il iki kab d r ve ikinin simgesidir), bugne kadar ikiyi gnah saym bir ak m n temsilcisi oldu unu gz ard ederek, halk n gznn iine baka baka kald rmalar ve t klatmalar , art k bunun bir dilek de il bir buyruk oldu u izlenimini do urmu tur. Gryorsunuz biat kltr insana frank da giydiriyor, kadeh de kald rt yor. Bu bat n n egemenli ini, Trkiyenin de teslimiyetili ini tescil eden ac bir tablodur. Diyebilirsiniz ki bir lkenin simgesi olan bir ki i , ba ka bir lkeyi ziyaret ediyorsa, onu memnun etmek iin kendi usullerini ve al kanl klar n uygulama misafirperverli in bir gere idir. Pekl, ran ziyaret eden ba bakan m za, yere sofra bezi serilerek, onun zerinde yemek ikram edilmesini ve bizimkilerinin de ba da kurarak bu sofraya yana malar na ne diyeceksiniz? ABD ba ta olmak zere, bat , kendi d ndaki ki ilikli devletlere ve

yneticilere hibir zaman ho grl olmad ; olmayacakt r da. Hlbuki K br s Hareketini bahane ederek, NATOdan ekilen Yunanistan n tekrar geriye dnmesini veto eden Trkiyeye vetosunu geri ekmek iin bask zerine bask yap ld ; birok vaatlerde bulunuldu; sonunda 1980 olabilir); darbesini f rsat bilerek (belki de bu nedenle darbe de yap lm

yine birok vaatlerle Trkiyedeki cuntay kand r p Yunanistan tekrar NATOya ald rd lar. Vaatlere ne oldu derseniz, geen 28 y l ierisinde hi

28

birini yerine getirmediler; stne stlk Trkiyeye yeni yapt r mlar getirdiler. Esas nda K br s Bar Hareketinde Trkiyedeki ynetimin ba ms z

hareket etti ine ili kin de nemli ku kular mevcuttur. Bu hareketin yap labilmesi iin K br sta y llarca milis hareketini (K br s Mcahitler ini) haz rlayan Trk Silahl Kuvvetlerinin bir mensubundan rendi im bilgilerin teyit edilmesi, yak n tarihimiz konusunda nemli Silahl Kuvvetlerimiz beklenmeyen bir durum kar s nda u k tutacakt r. gerekli lan

haz rl klar yapma grevini o gnlerde kontur gerilla olarak ok tart bir zel birlik arac l

yla yap yormu . Kontr (ya da Kontur) Gerilla olarak

bilinen yasal durumu bilinmeyen bu dzenleme, 1970lerin siyasilerinin en ok konu tuklar konuydu ve halk n byk bir k sm da bunu bir trl kavrayamam t . Byle bir kurulu un olu unun do ru olup olmad n imdilik siyasi tarihilere b rakal m. Ancak, bu Kontur Gerillay da en ok tenkit eden Blent Ecevitti. Hareketten nce Kontur Gerilla K br sta ok say da milis e itti (say lar n n 15.000 oldu u syleniyordu); acil durumlarda k e ba lar n nas l tutabilecekleri retildi. Bu hareketin iinde olan yak n tan d anlatt : Ba bakan Blent Ecevit, arad ngiltereye gidip hareket iin icazet m bir subay o gnlerdeki geli meyle ilgili unlar

nda, Trk Ordusu adaya kmak iin hareketi ba latm t . Blent imdi ne yapaca z diye sordu unda, komutanlar n gizleyemeyerek nas l yani, orada kprba n yoruz diye sordu unda, yetkili

Ecevit olumsuz cevap alarak Trkiyeye dnp geldi inde, komutanlar odas na a rarak, Blent Ecevit a k nl olu turmadan m Ba bakan m u anda tm haz rl klar tamamlanm t r yan t n alm t r. mdahaleye kalk

subay, Say n Ba bakan m, y llarca tenkit etti iniz Kontur Gerilla bu

29

kprba lar n bizim iin haz rlam t yan t n veriyor ( teyit iin ke ke o gnn yetkili komutanlar n n bilgisine ba vurulabilse). Bu son paragrafta verilen bilginin muhakkak teyit edilmesi gerekir. nk neredeyse son 3 eyrek as rd r verebildi imiz ba ms z, ki ilikli tek karar n da bir top yekn uzla ma sa lanan bir hkmet karar olmama olas l de bu topluma ok ey kazand rabilir diye d nyorum. Trkiye karn n doyurmak iin byk mitler ba lad GAP (Gney n renme

Anadolu Projesi)da Atatrk Baraj n n yap m na ABD ve AB iddetle kar kt ve ABD, kim kredi verirse o devlete yapt r m uygulayaca m diye tm dnyay tehdit etti ve Trkiyeyi mali olarak s k t rd . Trkiye kendi olanaklar ile baraj bitirdi; ancak dnyada sadece birka yabanc firman n yapabildi i 800 tonluk savak kapa n ithal etmeye yeltenince, stratejik dostumuz (!), tekrar devreye girerek, kim ki bu kapaklar Trkiyeye imal ederek gnderirse ona ekonomik ambargo uygular m diye tehdit etti. Bu kapaklar sonunda Gaziantepli ustalar m z taraf ndan imal edildi ve yerlerine tak ld ; en az bu rn bak m ndan bat n n monopol de k r lm oldu.

AB ve zellikle ABD, Trkiyeyi soyan i birliki brokratlara, Trkiyeyi sinsi sinsi eriat devletine evirme yi amalayan ak mlara ve ki ilere hem destek verdi hem de kollar n at ; onlar korudu ve demeklesin k l c gibi stmzde tutulmas na destek sa lad . Yetmedi, Trkiyede bin bir emekle okuttu umuz en yetenekli genleri sorgulamadan lkesine a rarak Trkiyenin bilimsel potansiyelini (keza birok ba ka lkenin de) zay flatt ; beyin gne gerekli her trl deste i verdi ve vermekte. Trkiyenin ba na bela olan PKK terristlerinin elindeki modern silahlar n 10.000lercesinin Amerikan silah oldu u tespit edildi; da daki

30

terristlere helikopterle yard m paketleri atarken foto raflar ekildi. imdi Trkiyeye destek veriyor gibi grnyorsa muhakkak bir hesap vard r; hele u ran meselesini bir grelim Esas nda biz greceklerimizi grdk; ama anlamad k; ok uzakta de il iki y l nce yap lan baz ziyaretlerden ok nemli sonular karmak mmkn; tabii bu sonular karabilmek iin ilk olarak perdeyi biat kltrnden kurtulmu olmak; Bu, gzlerimizin nndeki kald rm olmam z gerekiyor.

anlayanlar iin gz aan olay neydi? Bakal m! Amerika Birle ik Devletleri Ba kan George W. Bush, NATO Zirvesi iin Trkiyeye geldi i tarih (28-29 Haziran 2004de), Trkiyenin Avrupa Birli ine girip giremeyece i henz belli olmayan ve Avrupan n nde gelen lkelerinin ba kanlar n n, Trkiyeyi din, byklk ve sosyal gerilik nedeniyle ilerine alamayaca ; sadece zel stat verebileceklerini a k a k dile getirdikleri bir tarihti. Bu ziyaretin Trkiyeye destek iin olmad , Orta Do u sorunlar ile ilgili oldu u sonra anla ld . Bu ziyaretle k tutacak nitelikte grnmektedir. kt . Byk ba layan olaylar yak n tarihimize

Geri Trkiye bu tip ikinci s n f muameleye al fedakrl klarla, ok byk bir ba ar ym do rusu Sovyetler Birli ine kar anla mas nda sald r di erlerine yap lm kurulmu

gibi gsterilen NATOya bir ittifakt . Birli in temel

giri imiz de znde onur k r c d r. NATO znde komnizme, daha yle bir not d lm t. Bir NATO lkesine yap lan say l r. Ancak, Trkiye girdikten sonra kanat uydu, e er Sovyetler Birli i

lkeleri diye tan mlama kt . Bunun a l m

ani bir sald r ya geerse, elit NATO lkelerine zaman kazand rma iin, bu sald r y ilk nleyecek lkeler kanat lkeleri olacakt r. nk K z l Ordu harekete geti inde, bu hareketin ilk durdurulabilece i yerin Ren Nehri (Fransaya birka 10 kilometre yak nda) olaca d nlyordu. Yani

31

Almanyan n yzde 90 bile bu ilk sald r da i gal ediliyordu. Norve, Trkiye gibi lkeler kanat lkeler olarak tan mlanm t . Nedeni de birim alan ba na d en adam say lar bu lkelerde az oldu u iin, zayiat daha az olsun diye byle bir plan yap lm . Sonunda anla ld kar ki, bu anla man n temelinde, kanat lkelere yap lacak sald r lar topyekn bir koyman n nedeni de say lm yormu . Bu lkelere sald r larda hibir bombalarla savunma yap lmayacakm . Yani suretle atom ba l kl

Trkiye bat n n jandarmas olarak bu anla maya al nm . Hem de nas l? Tm ordular n NATO emrine vererek. Daha sonra Ege sorunu k nca, Trkiye ba ms z hareket edecek 4. Orduyu (Ege Ordusunu) kurmak zorunda kald . Jandarmal k grevini yapt m ? Yapt diyebiliriz. O dnemde kom ular m zdan hibir ciddi tehdit olmamas na kar n, dnyan n en byk birka ordusundan birini besledik (bugn hala yle), bylece sevgili dostumuz Amerika ve bat lkelerine geceleri rahat uyuma f rsat n yaratt k. Daha sonra da Afganistandan Sudana nerede bir kar at mas olduysa, bat n n jandarmas olarak orada olduk. Trkedeki u zdeyi , her ne kadar lkemizdeki bir grup insan iin sylenmi se de, bu zdeyi i bizim hepimiz iin geerli olaca a benziyor: Alevere dalavere, Krt Mehmet Nbete . Kendisine sayg s olmayan ba kas ndan niye sayg bekler? Bush, byt tantanalarla ve en st dzey korumayla stanbula indi, ancak ilk ziyareti herhangi bir Trk kurul u u olmad . Kendisi Kalvinist olmas na kar n, ben ilk olarak Ortodoks Patrikhanesini ziyaret edece im dedi ve yle de yapt . Patrikhanenin bir ekmentlik olaca n a k a k mjdeledi. Yani daha Trk makamlar ile temasa gemeden, Trkiyenin gbe inde, Trk yasalar ndan ba ms z olacak, kendi hukukuna sahip, yani yeni bir Vatikan n kurulu unu H ristiyan dnyas na mjdeledi. Trkiyeden ve di er slam lkelerinden t sss yok. Bununla yetinmedi,

32

Heybeliada ruhban okulunun derhal a lmas n talep etti; bununla da yetinmedi Kuzey Irak ynetimli ile siyasi temas kurmam z nerdi. PKK ile mcadelede a k a k destek sz de vermedi. Bush, gzmzn iine baka baka Trkiyenin ba na bela sar yordu; ancak biat kltrnden gelenler hrmette kusur etmemeliydi; etmediler de. Buraya kadar olanlar Trkiye iin al dolay s yla fazla yapt lagelmi kaz klanmalard ;

a rmad k. Ancak bu ziyareti izleyen birka gn

ierisinde, tam da Avrupal lar n Trkiyeyi d lamak iin a klamalar gnlere denk gelen bir tarihte, Rusya Ba kan Vladimir Putin kageldi (4 Aral k 2004). Ye ilky Havaalan na iner inmez, gazeteciler u soruyu sordular: Patrikhaneyi ziyaret edecek misiniz? Kendisi de bir Ortodoks olan Putin, oras neresi, ben yle bir yer tan m yorum diye, stanbul Fener Patrikhanesini grmemezlikten geldi, daha do rusu ekmentlik ryas na byk bir darbe vurdu; bu Trkiyeye verilmi nemli bir destekti. Putin, bununla da yetinmedi, Ankarada elini Cumhurba kan m z Ahmet Necdet Sezerin omzuna atarak, tm dnya bas n nnde u szleri a k a k beyan etti: Trkiye bizim stratejik dostumuzdur ve hep yle de kalacakt r. Biz her zaman Trkiye ile yak n ili kilerin olmas n arzu ediyoruz. Bu bat ya verilmi en nemli yan t ve Trkiyeye verilmi en byk destekti. Avrupan n karar vermesine gn kala, dev Rusyan n Trkiyeye a k a k deste i gz ard edilemezdi. Avrupa hemen ark etti ve Trkiye ile mzakerelere girilmesine karar verdi. Bizim siyasetilerimiz de f rsat ka rmadan- bu ark etmeyi kendi ba ar lar ym gibi sundular. Kurtulu sava ndan sonra verilmi en byk destekti. Ancak bundan sonra olanlar Trkiyenin medyas n da tan ma a s ndan son derece nemlidir.

33

Putinin Ankaray ziyaret etti i gn, Trkiyedeki televizyonlar n yay nlar n bir incelemeye alal m. Bir lkenin ba kan di er bir lkeyi ziyaret etti inde, iki lkenin gemi teki iyi ili kileri dile getirilir; gelecekteki ili kilerinin yararlar anlat l r; yemeklerinden, folklorundan, mzi inden bahsedilir, yani kural olarak hep iyi eylerden bahsedil ir. Ancak, o gn televizyonlar seyreden ve seyretti ini anlayanlar seilen ba kan n n nas l Rus yanl yapm ok olmal . Yabanc adla Trke yay n yapan televizyonun biri, Ukraynay anlat yor ve yeni de il de bat yanl s biri olarak seildi ini balland ra balland ra anlat yor ve sanki bu mdahaleyi Trkiye gibi bir grnt veriyordu. Can s k lan biri, yine yabanc adl ekilde grntl erle Trke yay n yapan ba ka bir kanala geti inde, Rusyan n Sibiryada Almanlar ve Trkleri nas l ldrd n en vah i seyirciye ula t rd Rusya yanl s na tan k oluyordu; bu ihanete daha fazla tahamml ba kan n, Amerikan n zorlamas yla nas l ala a

edemeyen biri ba ka bir kanala geti inde de Grcistanda seilen edildi ini, Rusya yanl s 20.000 polisin nas l etki siz hale getirildi ini ve Amerikan yanl s balland ra anlatt yeni ba kan n nas l ba a geirildi ini balland ra n grecekti. Kald ki, yeni ba kan gelir gelmez,

Grcistan bayra na bir ha simgesi yerle tirdi ve Grcistan n kuzeyine yani gney Osetyaya bir Amerikan birli inin yerle mesi iin izin verdi. Bu yerle tirilen birlik znde Trkiyenin stratejik nemine byk bir darbeydi. Bu televizyon kanal neden bayram yap yordu anlayan beri gelsin? Btn bu yay n organlar n i birliki ve sat lm olarak d nen biri, do al olarak milli kanallar m za ynelecekti. Ben de yle yapt m. Kumanday TRTye zipledim. TRT, u anda tam hat rlam yorum, ancak Konya Spor-orum Spor gibi, ikinci dereceden tak mlar n kar la mas n veriyordu; daha sonra da bir ocuk program koydu. O zaman anlad m ki

34

Trkiyenin i i ok zor. Atatrkn genli e hitabetinde yaz l oldu u gibi tersaneleri i gal edilmi . Btn bu anlatt klar m z znde yeni bir ey de ildi, Trkiye bugn ok ki inin ayr nt s n bilmedi i ok daha onur k r c davran lara muhatap olmu tu. znde per embenin geli i ar ambadan belliydi; ancak anlayanlar iin. 1960lar n dnya ve zellikle Trkiye tarihini belirleyen iki olay da anlatmak ve anlamak gerekiyor. Rejimini benimsesek de benimsemesek de her zaman birlikte ya ayaca m z kom umuz Sovyet Sosyalist Cumhuriyetlerinin zerinde, parlamentomuzun ve hatta byk bir olas l kla bakanlar m z n bile haberi olmadan, Trkiye zerinden kalkan Amerikan n U-2 olarak bilinen uaklar ok ykseklerden uarak casusluk yapt lar. Sonunda SSCB, birini (1 May s 1960ta) bir fze ile yere indirince Trkiyenin daha do rusu Trkiyeyi idare etti i varsay lan insanlar n misyonu dnyaya de ifre oldu. Yetmedi! Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Amerikaya

gvenilmeyece ini anlad

iin Kba ile stratejik i birli i erevesinde, (daha do rusu 1959 y l nda Domuzlar

Amerikan n Kbaya sald rd

Krfezi olarak bilinen ba ar s z karmas ) gere ini de gz nne alarak, fze rampalar kurmaya ba lad (1962 y l ); ok gergin bir ortam olu tu; Sovyetler ba kan Nikita Sergeyevi Kru ev ayakkab s n kararak Birle mi Milletlerin krssne vurdu. Amerika 22 Ekim 1962 tarihinde Kbay ablukaya almaya ba lad . Sovyet askeri gemileri Kbaya do ru ambargoyu delmek iin yol almaya ba lad ; Amerika deniz kuvvetleri Sovyetlerin askeri gemilerinin nn kesmeye kalk t ; sonunda dnya nkleer bir sava n e i ine geldi. Birden bire bu a amada bir anla ma oldu; Sovyet gemileri geri ekildi. K sa bir zaman

35

sonra durum anla ld . Kru cev, 27 Ekim 1962de Kennedye gnderdi i mektupta, ABDnin Trkiyedeki benzer fzeleri skmesi halinde (ABD 1960 y l nda Trkiyeye Jpiter fzeleri yerle tirmi ti) SSCBnin de Kbadakileri skece ini, belirtiyordu. Me er Amerika, i birliki Trk yneticileri hari, hi kimsenin hatta meclisin bile haberi olmadan, uzan zamandan beri, kom umuz Sovyetleri vuracak atom bombalar n Trkiyenin birok yerine yerle tirmi . Amerika bu fzeleri, Kbaya nkleer silah sevkini durdurursa, geriye ekece ini taahht ediyor. Trkiye halk n n bunlar n hi birinden haberi yok tabii Sonunda bat gazetelerinin birinde durum yay nlan nca, Trk halk da renmi oluyor (ancak bugn hala bunun ne anlama gelip gelmedi ini anlay p anlamad da tart mal ). Son derece onur k r c bir durum ortaya k yor. O gnlerde gzde mizah dergisi olan (galiba) Akbaba Dergisi bir karikatr yay nl yor. zerlerinde ABD ve SSCB yazan iki tccar ellerini uzatm s k bir ekilde pazarl k yap yorlar; aralar nda Trkiye yaz lan bir koyun da mel mel bak yor Y llarca zgr dnyan n k l c -kalkan ve demokrasinin

yeti tirilmekte olan nadide ie i olarak dnyaya takdim edilen Trkiye, Avrupa ve bat kap lar n n nnde dilenci gibi bekletilip, her f rsatta a a lan rken; ABDnin dostlar olmad iin bir zamanlar n kk grnen, kmsenen Letonya, Litvanya, Estonya, Polanya, ek Cumhuriyetleri, Slovakya, Romanya ve Bulgaristan, Sovyetler Birli i y k l r y k lmaz bir kalemde AB iine al n p onure edilirken, y llarca bat dnyas n n k l c n savurmu Trkiye, bu lkelerin oylar na muhta hale getirildi. Sevgili stratejik dostumuz ABD ve Avrupa lkeleri, NATOya giri tarihimiz olan 1950 y l ndan bu yana, bir yerlere sald rmak iin kprba olu turacak organizasyonlar hari, bat n n hibir uygarl k projesine ya da birli ine kat labilecek tarzda bu de erli orta n haz rlam ve

36

benimsemi de il. Bu genel mant k a s ndan Trkiyenin bir kayb d r; ancak bat n n da bir ay b d r. Ancak, bat , kar s nda utanacak ya da kendini utand racak bir ynetim (demokrasiyle idare edildi imize gre bunlar de erlendirecek bir toplum!) gremedi i iin, ars z ars z s r tmaya devam ediyor

E ek en fazla defa amura batar ataszmz acaba niye sylenmi ?

Prof. Dr. Ali Demirsoy Hacettepe niversitesi +++

Johnson Mektubu (tam)

Washington: 5 Haziran 1964 Say n Bay Ba bakan ( nn), Trkiye Hkmetinin, K br s n bir k sm n n askeri kuvvetle i gal etmek zere mdahalede bulunmaya karar vermeyi tasarlad ald nz hakk nda Bykeli Hare vas tas yla sizden ve D i leri Bakan n zdan m haber beni ciddi surette endi eye sevk etmektedir. En dostane ve a k ekilde belirtmek isterim ki geni apta neticeler tevlit edebilecek byle bir hareketin Trkiye taraf ndan takip edilmesini, Hkmetinizin bizimle evvelden tam bir isti arede bulunmak hususundaki taahhd ile

37

kabili telif addetmiyorum. Bykeli Hare, gr lerimi renmek zere birka saat tehir etmi oldu unuzu bana bildirdi. Y llar boyu Trkiyeyi en sa lam ekilde destekledi ini ispat etmi olan Amerika gibi bir mttefikin, bu ekilde neticelere olan tek tarafl bir kararla kar kar ya b rak lmas n n, Hkmetiniz bak m ndan do ru n z sizden sorard m. Binaenaleyh, oldu una hakikaten inan p inanmad

byle bir harekete tevessl etmeden nce Birle ik Amerika

Devletleri ile tam isti arede bulunmak mesuliyetini kabul etmenizi hassaten rica etmek mecburiyetindeyim.

1960 tarihli Garanti Antla mas Bununla beraber

ahkm

gere ince byle bir Garanti

mdahalenin caiz oldu u kanaatinde bulundu unuz intiba nday m. Trkiyenin mutasavver mdahalesinin, Antla mas taraf ndan sarahaten men edilen bir hal sureti olan takvimi gerekle tirme gayesine matuf olaca ekmek zorunday m. Ayr ca, sz devletleraras nda isti areyi yolundaki anlay konusu Birle ik m za dikkatinizi teminat bu Amerika Antla ma

gerektirmektedir.

durumda, tek tarafl harekete geme hakk n n henz kabili telif olmad kanaatindedir. Di er taraftan, Bay Ba bakan, NATO vecibelerine de dikkat nazar n z celp etmek mecburiyetindeyim. K br sa vaki bir Trk mdahalesinin Trk-Yunan kuvvetleri aras nda askeri bir at maya mncer olaca hususunda zihninizde en ufak bir tereddt olmamal d r. D i leri Bakan (Dean) Rusk Laheyde yap lan son NATO Bakanlar Konseyi toplant s nda, Trkiye ile Yunanistan aras nda bir harbin kelimenin tam manas yla d nlemez olarak telakki edilmesi gerekti ini beyan etmi ti. NATOya iltihak, esas icab olarak, NATO memleketlerinin birbirleriyle harp etmeyeceklerin kabul etmek demektir. Almanya ve Fransa NATOda mttefik olmakla yzy ll k husumet ve d manl klar n gmm lerdir; ayn eyin Yunanistan ve Trkiyeden de

38

beklenmesi gerekir. Ayr ca, Trkiye taraf ndan K br sa yap lacak askeri bir mdahale Sovyetler Birli inin meseleye do rudan do ruya kar mas na yol aabilir. NATO mttefiklerinizin tam r za ve muvafakatleri olmadan Trkiyenin giri ece i bir hareket neticesinde ortay kacak bir Sovyet mdahalesine kar olup olmad Trkiyeyi mdafaa etmek mkellefiyetleri olduklar n takdir n mzakere etmek f rsat n bulmam

buyuraca n z kanaatindeyim. Di er taraftan Bay Ba bakan, bir Birle mi Milletler yesi olarak Trkiyenin vecibeleri dolay s yla da endi e duymak tay m. Birle mi Milletler adada sulhu korumak iin kuvvet temin etmi tir. Bu kuvvetlerin vazifesi zor olmu tur, fakat geen son birka hafta zarf nda, Adadaki iddet hareketlerinin azalt lmas nda tedrici bir ekilde muvaffak olmu lard r. Birle mi Milletler Arabulucusu henz i ini bitirmemi tir. Hi phem yok ki, Birle mi Milletler yelerinin o unlu u, Birle mi Milletler gayretlerini baltalayacak olan ve bu zor meseleye Birle mi milletler taraf ndan makbul ve bar bir hal tarz bulunmas na yard m edebilecek herhangi bir mide y kacak olan Trkiyenin tek tarafl hareketine en sert ekilde tepki gsterecektir. Ayn zamanda, Bay Ba kan, askeri yard m sahas nda Trkiye ve Birle ik devletler aras nda mevcut iki tarafl ekmek isterim. IV Trkiye nc ile aram zda Anla mas n n maddesi Anla maya dikkatinizi Temmuz askeri 1947 yard m n mevcut

mucibince,

Hkmetinizin, Birle ik Devletlerin muvafakatini almas icap etmektedir. Hkmetiniz, bu art tamamen anlam yapaca bulundu unu muhtelif vesilelerle Birle ik Devletlere bildirmi tir. Mevcut artlar taht nda Trkiyenin K br sa bir mdahalede Amerika taraf ndan temin edilmi olan askeri malzemenin kullan lmas na Birle ik devletlerin muvafakat etmeyece ini samimiyetimle ifade etmek isterim.

39

Mutasavver (tasarlanan) Trk hareketinin fiili neticelerine gelince, byle bir hareketin K br s adas zerinde on binlerce K br sl Trkn katledilmesine yol aabilece i keyfiyetine en dostane bir ekilde dikkatinizi ekmek mecburiyetini hissediyorum. Taraf n zdan byl e bir harekete tevessl edilmesi, infiali mucip olacak ve giri ece iniz askeri hareketin himaye etmeye al t n z kimselerin pek o unun imhas n nlemeye yeter derecede messir olmas imkns z olacakt r. Binle mi Milletler kuvvetlerinin mevcudiyeti byle bir faciay nleyemez. Szlerimi pek fazla sert bulabilir ve bizim, K br s meselesinde Trkiyenin ilgisine kar bigane oldu umuzu d nebilirsiniz. Durumun byle olmad n size temin ederim. Gerek alenen gerek hususi olarak, K br s Trklerinin emniyetini sa lamakta ve K br s meselesinin nihai hal tarz n n konuyla do rudan do ruya ilgili taraflar n r zas na dayanmas hususu zerinde srar etmekte gayret gsterdik. Amerika Birle ik Devletlerini sizin lehinize yeter derecede faaliyet sarf etmedi i hissini ta man z mmkndr.
Fakat herhalde bilirsiniz ki politikam z Atinada en sert infiale yol am ekilde

(bizim aleyhimize orada nmayi ler yap lm ) ve mz

Amerika Birle ik Devletleri ile Ba piskopos Makarios aras nda esasl bir uzakla ma husule getirilmi tir. Daha birka hafta nce yapt gr me s ras nda D i leri Bakan n za da syledi im gibi, Trkiye ile olan mnasebetlerimize ok byk de er veriyoruz. Sizi kendisiyle temel menfaatlerimiz olan byk bir mttefik telakki etmi izdir. Sizin gvenlik ve refah n z Amerika halk iin ciddi bir alaka mevzuu olagelmi ve bu alakam z en pratik ekillerde ifadesini bulmu tur. Biz ve Siz komnist dnyas n n ihtiraslar na kar koymak zere birlikte dv tk. Bu tesant n mit ederim. K br sla ilgili olarak bizim iin byk bir mana ifade etmektedir. Hkmetiniz ve halk n z iin de ayn derecede bir mana ta d Trk cemaatini tehlikeye maruz b rakacak herhangi bir hal tarz n

40

desteklemeyi d nmyoruz. Nihai zm yolu bulmaya muvaffak olamad k, zira bunun dnyadaki en girift meselelerden biri oldu u a ikrd r. Fakat Trkiye ve K br sl Trklerin menfaatleri konusunda ciddi ekilde alakadar oldu umuz ve alakadar kalaca m z hususunda sizi temin etmek isterim. Nihayet Bay Ba bakan, en ciddi meseleyi, harp m , sulh mu meselesini vazetmi bulunuyorsunuz. Bu meseleler Trkiye ve Birle ik Devletler ars ndaki iki tarafl mnasebetlerin ok tesinde giden meselelerdir. Bunlar, sadece Trkiye ve Yunanistan aras nda bir harbi muhakkak olarak tevlit etmekle kalmayacak, fakat K br s a tek tarafl bir mdahalenin do uraca , nceden kestirilemeyen neticeler sebebiyle, daha geni apta muhasamata (at maya) yol aabilecektir. Sizin Trkiye Hkmetinizin Ba bakan olarak mesuliyetiniz var, benim de Birle ik Amerika Ba kan olarak mesuliyetim mevcuttur. Bu sebeple, en dostane ekilde size unu bildirmek isterim ki, bizimle yeniden ve en
geni lde isti are etmeksizin byle bir harekete tevessl etmeyece inize dair bana teminat vermedi iniz takdirde, meselenin

gizli tutulmas hususunda Bykeli Hare'e yapt

n z talebinizi kabul

etmeyecek ve NATO Konseyi ile Birle mi Milletler Gvenlik konseyinin acilen toplant ya a r lmas n istemek mecburiyetinde kalaca m. Bu mesele hakk nda sizinle ahsen gr ebilmemizin mmkn olmas n isterdim. Maatteessf, mevcut Anayasa hkmetimizin icab dolay s yla, Birle ik Amerikadan ayr lamamaktay m. Teferruatl mzakereler iin siz buraya gelebilirseniz bunu memnuniyetle kar lar m. Genel bar ev K br s meselesinin akl selime ve sulh yoluyla halli hususunda sizinle benim ok a r mesuliyet ta mak oldu umuzu hissediyorum. Bu itibarla aram zda en geni ve en samimi isti arelerde bulununcaya kadar sizin ve meslekta lar n z n tasarlad n z karar geri b rakman z rica ederim.

41

Hrmetlerimle Lyndon B. Johnson (A.B.D Ba kan )