Ama

Katlmclarn, iyerlerinde acil durumlarda uygulanacak planlar ve bu planlamann yaplmas hakknda bilgi edinmelerini salamaktr.

renme hedefleri
Bu dersin sonunda katlmclar; Acil durumlarda mdahale ve iletiim kavramlarn tanmlar. Acil durum planlarn hazrlar. alanlar bu konuda bilgilendirerek, uygulamay tatbik ettirir.

erik
Acil durum planlarnn hazrlanmas ve alanlara aktarlmas Tedbir ve tatbikatlar Acil durum ekiplerinin ve alanlarn eitimi Acil durum donanm Byk endstriyel kazalarn nlenmesi lkyardm ve acil mdahale Tehlike iletiimi lgili mevzuat

GR
nsanlk tarihi boyunca yaanan felaketlerin byk can ve mal kayplarna neden olduklar bilinmektedir. Byk bir ounluu doa olaylar sonucunda meydana gelen bu felaketlerin nceden tahmin edilebilmesi olduka g ve ou zamanda mmkn olmamaktadr. Buna karlk bir felakete neden olan bu doa olaylarnn iyi bilinmesi ve bunlarla ilgili gerekli almalarn yaplmas gerekmektedir. Ancak bu ekilde meydana gelebilecek olas bir afetin zararlarnn azaltlabilmesi mmkn olabilmektedir.
5

GR
Hazrlanan bir rapora gre: Trkiye'deki doal afetlerin yzde 61'ini deprem, yzde 15'ini heyelan, yzde 14'n sel, yzde 5'ini kaya dmesi, yzde 4'n yangn, yzde 1'ini oluturuyor. 20. yzyln bandan bu yana meydana gelen doal afetlerde yaklak 100 bin insann hayatn kaybettii; 175 bin kiinin yaraland; ve Yaklak 650 bin konutun da ykld veya ar hasar grd belirtiliyor. Raporda, konuya ilikin istatistiklere iaret edilerek, Trkiye'de 1 yl iinde 7 iddetinde depremin meydana gelme olaslnn yzde 63 olduu vurgulanyor. Rapora gre, 1900-2003 yllar arasndaki deprem bilanosu incelendiinde hasar yaratan 182 depremde, 495 bin konutun ykld, 99 bin 389 insann yaamn yitirdii grlyor. Depremlerin bu srete neden olduu mali kayp ise yaklak 19 milyar dolar.

GR
Ayn rapora gre: 1990 ve 2000 yllar arasndaki 10 yllk sre iinde Erzincan, Dinar, orum-Amasya, Ceyhan-Adana, Marmara Blgesi ve Dzce'de meydana gelen 6 byk depremin neden olduu kayplar lkemizin depremsellii ve bu depremlere ne kadar hazrlksz yakalanm olduumuzun ifadesidir. Bu 6 depremden toplam 17 milyon 487 bin kii etkilenmi ve neticesinde 942 bin kii evsiz kalmtr. 19 bin 135 kii lm ve 54 bin 597 kii yaralanmtr. Mali kayp ise 15 milyar 130 milyon dolar dzeyindedir.

GR
Ayrca raporda belirtildiine gre: Su basknlarna ilikin Devlet Su leri'nin hazrlad istatistiklere gre, 1955-2002 yllar arasnda 1308 sel meydana geldi. Bu olaylarda 1.235 kii hayatn kaybetti, 61 bin konut ykld veya kullanlamaz hale geldi. 1955-1969 yllar arasnda, ortalama yllk su baskn says 80 oldu. Ancak ''takn nleme ve kontrol program'' erevesinde bu rakam, 1970-2000 yllar arasnda 24'e drld. 1955-2002 yllarna ilikin sel tehlike ve ekonomik kayp haritasna gre, zmir, Bartn, Hatay, Gaziantep ve Trabzon'da, 100 milyon dolar zerinde kayp meydana geldi.

AFET TANIMI ve KAPSAMI

Afetin birka tanmn aadaki gibi verebiliriz: Afet; canl ve cansz evreye olduka byk zararlar veren, nemli lde can ve mal kaybna neden olan olaan d, doal ve beeri olaylardr. Afet eitli doa olaylarnn sebep olduu ykm veya kran eklinde de ifade edilmektedir.

AFET TANIMI ve KAPSAMI

Afet; insanlar iin fiziksel, ekonomik ve sosyal kayplar douran, normal yaam ve insani faaliyetlerini durdurarak veya kesintiye uratarak topluluklar etkileyen ve etkilenen topluluun kendi olanak ve kaynaklarn kullanarak stesinden gelemeyecei, doal, teknolojik veya insan kkenli olaylarn dourduu sonulardr.

10

AFETLERN ETKLER
Dorudan etkiler Dolayl etkiler kincil etkiler

11

DORUDAN ETKLER
Can kayb Yaralanma Alt yap hasarlar Mal kayplar Hayvan ve tarm rnleri kayplar Kltr miras ve mzelerdeki kayplar Kurtarma, ilk yardm ve geici barnma almalar giderleri Tedavi, beslenme ve giyinme giderleri Yaplardaki eitli hasarlarn onarm giderleri
12

DOLAYLI ETKLER
yerlerinin geici veya srekli kapanmalar nedeniyle uranlan retim kayplar Salk, eitim ve dier kamu hizmetlerinin kesilmesi nedeniyle uranlan hizmet kayplar retim, turizm, ticaret ve hizmet sektrlerindeki ksa veya uzun sreli iletme kayplar nedeniyle uranlan gelir kayplar retim ve hizmet yetersizlii nedeniyle ortaya kan fiyat artlar vb.
13

KNCL ETKLER
retim veya arz kayplar sonucu oluan pazar kayplar Tm kaynaklarn afet blgesine younlatrlmasnn neden olabilecei ar talep ve fiyat artlar Parasal kaynaklarn azalmas ve demeler dengesinin bozulmas

14

ACL DURUM
Acil durum; nceden tahmin edilemeyen, ani olarak oluan ve hzl bir ekilde mdahaleyi gerektiren olaylar btndr.
Ynetim literatrnde acil durum, beklenmeyen ve nceden tahmin edilemeyen durumlar olarak ifade edilmektedir.

15

ACL DURUM
Acil durum; bir kriz halidir ve can ve mal kaybn korumak, halkn saln ve emniyetini gvence altna almak veya bir blgedeki herhangi bir faciay nlemek zere devletin bu blgedeki yerel abalara destek vermesini gerektiren durumdur.

16

ACL DURUM
Acil durum; toplumun, alanlarn, mterilerin nemli bir ekilde yaralanmasna veya lmesine neden olabilen veya iletmenin finansal durumunu veya toplumdaki imajn tehdit eden veya evresel veya fiziksel zarara neden olabilen, proseslerin veya iin durmasna neden olabilen nceden planlanmam bir olaydr.
17

ACL DURUM RNEKLER

Tbbi acil durumlar: Byk salgnlar, kitlesel yemek zehirlenmeleri, acil kan ihtiyalar vb. Hzl bir ekilde kontrol altna alnabilen yangnlar Kazalar: Sanayide meydana gelen kazalar, kimya tesislerinde meydana gelen kazalar, byk zincirleme trafik kazalar Bomba ihbarlar

18

ACL DURUM RNEKLER

Yangn, Zararl madde olaylar Su baskn ve sel Frtna Kasrga Deprem Komnikasyon hatalar nemli miktarda mteri veya tedarikilerin kayb Patlama
19

 GRUP ALTINDA ACL DURUMLAR

Doal Felaketler Biyolojik Kuraklk Deprem Ar scak veya souk Yangn Sel ve su basknlar Frtna ve Tsunami Yldrm Volkanik patlama Kasrga Teknolojik Uak kazalar kesintileri letiim Baraj arzalar Ar hava kirlilii Patlamalar/Yangn Finansal knt Nkleer kazalar Grevler Yaplarn kmesi Ulam kazalar nsan Kundaklk Toplumsal kargaa Dman saldrs Genel grev Sabotaj Terrizm Sava zel durumlar Rehin alma durumlar

20

ACL DURUM NEDR?

ahit olduun, gzlem raporlarndan elde ettiin acil durumla ilgili eyler nedir? Ne oldu? Ka kii etkilendi? Can kayb nedir? Mal kayb nedir? Meydana gelen acil durumun sonucu olarak organizasyon, endstri veya i etkilendi mi? Nasl?

21

BEKLENMEDK OLAY
Beklenmedik olay; meydana gelebilecei herkese bilinen fakat o anda olaca dnlemeyen olay. Beklenmedik olay rnekleri: K frtnalar, Genellikle gndz 90 dakikay ve gecede 3 saati aan ve geni kentsel alanlar etkileyen enerji kesintileri Kontrol altna alnamayan yangnlar vb.
22

TEHLKE
Tehlike; insan yaamna, sosyal hayatn esenliine, sahip olunan mal varlklarna ve evreye zarar veren doal veya teknolojik olaan dlklardr.

23

KRZ
Kriz, bir toplumun, bir kurumun veya bir bireyin yaamnda grlen g dnemdir. rgtsel kriz, rgtn amalarn ve varln tehdit eden, rgtn risk nleyici nlemlerini yetersiz klabilecek nitelikte, rgtn ani tepkisini gerektiren beklenmedik ve hzl deiikliklerin sz konusu olduu planlama ve karar mekanizmalarn olumsuz biimde etkileyen gerilimli bir durumdur.

24

ACL DURUM YNETMNN SAFHALARI

25

ACL DURUM YNETMNN SAFHALARI

nleme n Hazrlk Duruma mdahale Dzeltme ve onarma deal bir dnyada biz sadece ilk iki safhayla ilgilenmek isteriz. Fakat gerekte dier safhalarla da ilgilenilmek zorunda kalnr.
26

NLEME/AZALTMA
nleme programlar acil bir durumun etkilerini azaltmak veya nlemek iin tasarlanr. Azaltma acil durum ynetiminin bir ke tadr. Azaltma faaliyetleri, felaketlerin insanlara ve mallara olan etkilerini azaltmak iin srekli aba harcamaktr. Azaltma doal riskler ve tehlikelerden ve onlarn etkilerinden insanlar ve mlkler iin uzun dnemli riskleri elimine eden veya azaltan srdrlebilir bir faaliyettir.
27

NLEME/AZALTMA
Azaltma, temel olarak bir risk analizidir. Azaltma faaliyetleri, bir felaketle yzleildiinde operasyonel kalmaya ve tesisin i ve endstriyel zararlardan kanmasna yardm etmek iin kullanlabilinir. Azaltma, teknolojileri, hastaneleri, yangn istasyonlarn ve dier kritik servis tesislerini glendirmek iin kullanlmaldr. Bylece onlar, bir olaydan sonra operasyonel kalabilir veya daha hzl bir ekilde alabilirler.
28

nleme programlar aadaki tedbirleri iermelidir:

Bina ynetmelikleri Bina kullanm ynetmelikleri Blge ve toprak kullanm dzenlemeleri (imar dzenlemeleri) Toplumun eitimi Vergiler Sigorta tevikleri

29

nleme/Azaltma Faaliyetlerine rnekler

Evler su havzalarndan uzaklara yaplarak su tamalarndan korunur Mhendislik almalar ile kprler ve yollar depremlere dayankl yaplmaldr eitli doal afetlerden mlkleri korumak iin etkin bina ynetmelikleri oluturmak ve uygulanmasn salamak Toprak kullanm politikalar gelitirmek Yeni binalarda yanmay geciktirici malzemeler kullanmak
30

N HAZIRLIK
eitli riskleri tamamen azaltmann mmkn olmamasna karlk n hazrlk, bir olay meydana gelmeden nce belirli faaliyetleri gerekletirerek acil durumlarn veya felaketlerin etkisini azaltmaya yardm edebilen n hazrlk tedbirleridir. n hazrlk hkmet veya yerel ynetimler seviyesinde mdahale veya dzeltme ve onarma operasyonlarn kolaylatrmak ve yaamlar korumay salamak iin dier hazrlklar veya planlar kapsamaktadr.

31

N HAZIRLIK
lgili personelin eitimi ve test edilebilen senaryolar gelitirme n hazrlk safhasnn bir faaliyetidir. Acil durumlar iin yiyecek ve su stoklamak da n hazrlk aamasnda yaplacak almalardan biridir. Tecrbeler gstermitir ki, yiyecek ve su ihtiyalarn karlamak bir zaman alabilmektedir., Bu nedenle, en az 3 gnlk ihtiyac karlayabilecek eksta su ve yiyecek mutlaka depolanmaldr.

32

n Hazrlk Safhasnn Temel Elemanlar

Acil durum eylem planlar gelitirmek Plann iine uygulamal pratikler yerletirmek Toplumun eitimi ve bilinlendirilmesi

33

Planlama
Planlama, acil durum aksiyon plan ieren bir i gvenlii ve sal programnn ok nemli bir bileenidir. Planlama nleme ve n hazrlktr.

34

DURUMA MDAHALE
Mdahale programlar, acil durumlar veya felaketler meydana geldiinde, acil durumlarla mcadele etmek iin tasarlanrlar ve acil durum planlarnn uygulanmalar, acil operasyon merkezlerinin aktif hale getirilmesi, kaynaklarn mobilizasyonunu, ikaz ve ynlendirmelerin yaynlanmas, tbbi ve sosyal hizmet yardmlarnn tedarii gibi tedbirleri iermektedir. Mdahale program, kanunlar erevesinde acil durumun deklarasyonunu da kapsar.
35

DZELTME ve ONARMA
Dzeltme ve onarma programlar, evreyi ve toplumu acil durum ncesi artlarna yeniden dndrmek iin yaplandrmaya yardm etmek iin tasarlanrlar. Dzeltme ve onarma programlar, fiziksel dzeltme ve yeniden inaa, ekonomik etki almalar, danmanlk, finansal destek programlar, geici yerleim, salk ve gvenlik bilgisi gibi tedbirleri de iermektedir.

36

ACL DURUM YNETM

37

ACL DURUM YNETM

Her yl acil durum anlar endstri ve i faaliyetlerinde, yaamlar ve mal ve mlkler iin alyor. Fakat bir eyler yaplabilir. Eer ilerisi iin planlamalar yaplrsa, i yaam ve endstri normal aktivitelerine ok daha hzl bir ekilde dnebilir, kazalar ve hasarlar da bir limit altnda tutulabilir.

38

ACL DURUM YNETM

Acil durum ynetimi drt ana balk altnda toplanabilir: Planlama prosesindeki 4 adm Acil durum ynetiminde gz nne alnan faktrler Tehlike ve risk hakknda spesifik bilgi Bilgi kaynaklar

39

Planlama Prosesindeki Drt Adm

Bu blmde verilecek olan bilgiler aada zetlenmitir: Bir planlama takm nasl ekillendirilir? Hasar grebilirlik analizinin nasl ynetilecei? Bir acil durum aksiyon plann nasl gelitirilecei? Bir acil durum iin gelitirilen aksiyon plannn nasl uygulanaca? vb

40

Planlama Prosesindeki Drt Adm

Adm 1:Bir planlama takmnn kurulmas Adm 2:Tehlikelerin, imkan ve kabiliyetlerin analizi Adm 3:Bir acil durum eylem plannn gelitirilmesi Adm 4:Acil durum eylem plannn hayata geirilmesi

41

Adm 1: Bir planlama takmnn kurulmas

Acil durum ynetim plannn gelitirilmesi ii bir kii veya bir grubun grevi olmak zorundadr. Planlama takmnn bykl tesisin operasyonlarna, gereksinimlerine ve kaynaklarna baldr. deal olan planlama iin bir grubun oluturulmasdr.

42

Planlama Takmnn Kurulmas Faaliyetleri

Takmn kurulmas Otoritenin oluturulmas Misyonun Beyan Edilmesi Bir izelge ve btenin tesis edilmesi

43

Takmn Oluturulmas
Genellikle takm bir gruptan oluturulur. Grup oluturma bu prosese daha fazla yatrm yaplm insan kazandracak ve katlm cesaretlendirecektir Grup oluturma zaman miktarn arttracak ve katlmclara enerji verebilecektir. Grup oluturma gr sahasnn ve planlama prosesinin nemini geniletecektir Grup oluturma konu hakknda geni bir perspektif salayacaktr

44

Grup Oluturma
Aktif yelerin ve liderin kim olaca belirlenmeli. ou durumda bu iin byk bir blmn bir veya iki kii yapabilir. Fakat en azndan ilgili bir kii tm fonksiyonel alanlardan bilgi elde etmesi gerektiini unutmamaldr. yeler st ynetim tarafndan yazl olarak grevlendirilmelidir. Bu grevlendirme onlarn grev tanmlarn da yanstmaldr.
45

Bilgi Elde Edilmesi Gereken Fonksiyonel Alanlar

st ynetim Orta kademe ynetim alanlar nsan kaynaklar Mhendislik ve bakm gvenlii, salk ve evresel meseleler Kamudaki yetkililer Gvenlik Toplum ilikileri Sat ve pazarlama Hukuk Finans ve satn alma
46

Planlama Takmnn Etkileimi

Topluluklar
Acil durum yneticisi Polis ve tfaiye Dier Mdahale Organizasyonalar

letiim Toplum likileri Kamu Yetkilileri

Ynetim ve Personel
Orta Kademe Ynetim i temsilcisi nsan kaynaklar

Planlama Takm
Acil Durum Mdahale
Gvenlii ve Sal Tbbi Gvenlik evresel Meseleler

Destek Hizmetler
Mhendislik Satnalma/Kontratlar Finans Bakm Bilgi lem Veri Depolama
47

Otoritenin oluturulmas
Bir plan oluturmak iin gerekli admlar gerekletirecek olan planlama takm yetkilendirilerek bir ibirlii atmosferi tevik edilir ve ynetimin sorumluluu ortaya konulur.

48

Misyonun Beyan Edilmesi

Acil durum ynetiminde irketin sorumluluunu ortaya koymak iin tesisin yneticisi veya icra kurulu bakan bir misyon beyan etmelidir. Beyan edilen misyon: Plann amalarn tanmlamal ve tm organizasyonu kapsayacak ekilde olmaldr Planlama grubunun yapsn ve yetkilerini tanmlamaldr

49

Bir izelge ve btenin tesis edilmesi

Planlama faaliyetlerinin tarihlerinin ve yaplacak ilerin izelgesinin oluturulmaldr. Zaman izelgesi ak ve net olmaldr. Aratrma, dokmantasyon, seminerler, danmanlk hizmetleri ve gelitirme prosesi esnasnda gerekli olabilecek dier giderler gibi eyler iin bir balang btesi oluturulmaldr.
50

Adm 2: Tehlikelerin, imkan ve kabiliyetlerin analizi

Bu adm olas tehlikeler ve acil durumlar hakknda ve sahip olunan mevcut kabiliyetler hakknda bilgi toplamay gerektirir ve daha sonra acil durum iin tesisin yeteneklerini belirlemek iin hasar grebilirlik analizlerini yapmay gerektir

51

Mevcut Durum Analizi

a) b) c) d) e) f) g) sel planlarn ve politikalarn gzden geirilmesi D gruplar ile buluma Kanunlarn ve ynetmeliklerin tanmlanmas Kritik rn, hizmet ve operasyonlarn tanmlanmas sel kaynaklarn ve kabiliyetlerin tanmlanmas D kaynaklarn tanmlanmas Sigorta yaptrmay gzden geirme

52

a) sel Planlarn ve Politikalarn Gzden Geirilmesi

Yaplmas gerekli olan dokmanlar unlardr: Tahliye plan Yangndan korunma plan gvenlii ve sal program evre politikalar Gvenlik prosedrleri Sigorta program Finans ve satn alma prosedrleri Tesis kapama politikas alanlar iin el kitab Tehlikeli maddeler iin plan Proseslerin emniyet deerlendirmesi Risk ynetim planlar Sermaye gelitirme programlar

53

b) D gruplar ile bulama

Resmi kurumlar, sivil toplum rgtleri ve kamu hizmetleri ile bir araya gelme. Sivil acil durum ynetim ofisleri Yerel ynetim ofisleri Yerel acil durum planlama komisyonu tfaiye merkezi Polis departman Acil durum tbbi mdahale organizasyonlar Kzlay Devlet Meteoroloji Kurumu Bayndrlk hizmetleri Telefon irketleri Trkiye elektrik kurumu Komu i yerleri

54

c) Kanunlarn ve ynetmeliklerin tanmlanmas

gvenlii ve sal kanunu evresel dzenlemeler Yangn ynetmelikleri Deprem ynetmelikleri Ulatrma ynetmelikleri mar ynetmelikleri Tzel politikalar
55

d) Kritik rn, hizmet ve operasyonlarn tanmlanmas

Firmann rnleri, hizmetleri, tesisleri ve retimi gerekletirmek iin gereken ekipmanlar Tedarikiler tarafndan salanan rn ve hizmetler, zellikle tekel durumundaki kaynak satclar Elektrik enerjisi, su, doal gaz, kanalizasyon, iletiim ve ulam gibi yaamsal hizmetler Bir tesisin fonksiyonelliinin sreklilii iin hayati neme sahip personel, ekipman ve operasyonlar

56

e) sel kaynaklarn ve kabiliyetlerin tanmlanmas (1)

Personel: Yangn ekibi, tehlikeli madde mdahale takm, acil durum tbbi hizmetler, gvenlik, acil durum ynetim takm, tahliye takm, kamu bilgilendirme sorumlusu Ekipman: Yangndan korunma ve bastrma ekipmanlar, iletiim ekipmanlar, ilk yardm malzemeleri, acil durum malzemeleri, uyar sistemleri, acil durum g ekipmanlar, dezenfeksiyon ekipmanlar Tesisler: Acil durum operasyon merkezi, medya brifing alan, snak alanlar, ilk yardm istasyonlar, hfzshha tesisleri
57

e) sel kaynaklarn ve kabiliyetlerin tanmlanmas (2)

Oraganizasyonel kabiliyetler: Eitim, tahliye plan, alan destek sistemi Yedekleme sistemleri: Aadakileri salamak iin dier olanaklar ile dzenlemeler;
Maa bordrolar letiim retim Mteri hizmetleri Sevkiyat ve kabul etme Bilgi sistem destekleri Acil durum enerji sistemleri Dzeltme destei
58

f) D kaynaklarn tanmlanmas
Yerel acil ynetim ofisleri tfaiye merkezleri Tehlikeli madde mdahale organizasyonlar Hastaneler Polis merkezleri Sivil toplum organizasyonlar Kamu hizmetleri Acil durum ekipman tedarikileri Sigorta yklenicileri
59

g) Sigorta yaptrmay gzden geirme

Tm politikalar gzden geirmek iin sigorta yklenicileri ile bir araya gelme.

60

Hasar Grebilirlik Analizi

a) b) c) d) Potansiyel acil durumlarn listelenmesi Olaslk tahmini Potansiyel insan etkisinin deerlendirilmesi Potansiyel mal ve mlk etkisinin deerlendirilmesi e) Potansiyel i etkisinin deerlendirilmesi f) sel ve dsal kaynaklarn deerlendirilmesi g) Toplam skorun belirlenmesi
61

a) Potansiyel acil durumlarn listelenmesi (1)

Tablonun ilk kolonunda blgesel acil durum ynetim ofisleri tarafndan tanmlananlar ieren ve tesisi etkileyebilecek olan tm acil durumlar listelenir. Aadakilerin her ikisi de gz nne alnr: Tesisin iinde meydana gelebilecek olan acil durumlar inde bulunduun evrede meydana gelebilecek olan acil durumlar

62

a) Potansiyel acil durumlarn listelenmesi (2)

Liste olutururken dikkate alnacak dier faktrler: Tarihsel: Bu blgedeki bu tesiste ve dier tesislerde veya iinde bulunduun evrede meydana gelmi olan acil durum tipleri nelerdir? (Yangnlar, iddetli hava durumlar, tehlikeli madde dklmesi, ulam kazalar, depremler, frtnalar, kasrgalar, terr, kamusal hizmetlerde kesintiler)

63

a) Potansiyel acil durumlarn listelenmesi (3)

Corafi: Tesisin kurulduu alanda meydana gelen olaylar nelerdir? (Su havzalarna, fay hatlarna ve barajlara yaknlk; zararl madde tayan veya kullanan, reten, depolayan irketlere yaknlk, ana ulam rotalarna veya havaalanlarna yaknlk, nkleer tesislere yaknlk)

64

a) Potansiyel acil durumlarn listelenmesi (4)

Teknolojik: Bir sistem veya proses hatasndan meydana gelen sonular nelerdir? (Yangn, patlama, tehlikeli madde kazalar; gvenlik sistemi hatalar; iletiim hatalar; bilgisayar sistemi hatalar; enerji sistemi hatalar; stma soutma sistemi hatalar; acil durum ihbar sistemi hatalar)

65

a) Potansiyel acil durumlarn listelenmesi (5)

nsan Hatalar: alan hatalarndan kaynaklanabilen acil durumlar nelerdir? alanlar igvenlii iin eitimli mi? Bir acil durumda ne yapmalar gerektiini biliyorlar m? (Yetersiz eitim; yetersiz bakm; dikkatsizlik; grevi ihmal; malzeme ve maddeleri ktye kullanma; yorgunluk ve bitkinlik)

66

a) Potansiyel acil durumlarn listelenmesi (6)

Fiziksel: Tesisin konstrksiyonundan veya tasarmndan kaynaklanabilen acil durum tipleri nelerdir? ( Tesisin fiziksel konstrksiyonu; tehlikeli prosesler veya yan rnler; yanabilecek madde depolama iin tesis; ekipman yerleimi; yldrm; tahliye rotalar ve klar; snak alanlarn yaknlk)

67

a) Potansiyel acil durumlarn listelenmesi (7)

Dzenlemeler: Tesisin dzenlemeleri yznden meydana gelen acil durumlar nelerdir? Aadakiler yznden meydana gelebilecek eylerin gz nne alnmas ( Tesise eriimin yasaklanmas; elektrik enerjisinin kesilmesi; iletiim hatlarnn kapatlmas; ana gaz ebekesindeki atlak veya kopmas; su hasar; duman hasar; yapsal hasar; hava veya su kirlilii; patlama; bina kmesi; serbest kalan kimyasallar)
68

b) Olaslk tahmini
Olaslk kolonunda her bir acil durumun oluum ihtimalini oranla. Bu bir subjektif dnce olmasna karlk yine de kullanlabilinir. 1 ile 5 arasnda basit bir skala kullanlmaldr. Burada 1 en dk olasl, 5 ise en yksek olasl ifade eder.

69

c) Potansiyel insan etkisinin deerlendirilmesi

Her bir acil durumun potansiyel insan etkisi lm veya yaralanma olaslna gre analiz edilmelidir. Hasar grebilirlik analiz tablosunun insan etkisi kolonuna bir skor deeri atanmaldr. 1 ile 5 arasnda basit bir skala kullanlmaldr. Burada 1 en dk olasl, 5 ise en yksek olasl ifade eder.

70

d) Potansiyel mal ve mlk etkisinin deerlendirilmesi

Kayp ve hasarlar iin potansiyel mal ve mlkler gz nne alnmaldr. lgili kolona 1 en kk etkiye ve 5 en byk etkiye karlk gelecek ekilde bir skor deeri atanmaldr. Bunun iin aadakiler gz nne alnmaldr: (Yenileme maliyeti; geici yenilemeyi kurma maliyeti; tamir maliyeti)

71

e) Potansiyel i etkisinin deerlendirilmesi

Potansiyel pazar pay kayplar gz nne alnmaldr. etkisi kolonuna 1 en dk etkiye ve 5 en yksek etkiye karlk gelmek zere bir skor deeri atanmaldr. Bu skor deerinin etkisi aadakiler gz nne alnarak belirlenebilir: ( kesintileri; tesise ulamas olanaksz mteriler; almay raporlamas olanaksz alanlar; szlemeleri ihlal eden irket; para cezas ykmllkleri ve cezalar veya yasal maliyetler; kritik tedariklerin kesilmesi; rn datmnn kesilmesi)
72

f) sel ve dsal kaynaklarn deerlendirilmesi (1)

sel ve dsal kaynaklara bir skor deeri atanmaldr. Burada en dk skor deeri en iyi durumu temsil etmektedir. Bu yaplan mdahale iin gerekecek her bir kaynan ve bandan sonuna kadar her bir potansiyel acil durumun dikkate alnmasna yardm edecektir. Her bir acil durum iin u sorular sorulmaldr? Mdahale iin kaynak ve kabiliyet gereksinimlerine sahip miyiz? Sz konusu acil durum iin bizim ihtiya duyduumuz kadar hzl olarak bize d kaynaklar mdahale edebilecekler mi veya d kaynaklar hizmetlerini dier ncelikli alanlara gnderebilecekler mi?
73

f) sel ve dsal kaynaklarn deerlendirilmesi (2)

Eer bu sorulara cevap evet ise bir sonraki deerlendirmeye geilir. Eer bu sorulara cevap hayr ise problemi doru yaplabilecek ekilde ne yaplabileceini tanmla. rnein,
lave acil durum prosedrleri gelitirmek, lave eitimler gerekletirmek, Ortak yardm anlamalar oluturmak, zel yklenicilerle anlamalar tesis etmek.

74

g) Toplam skorun belirlenmesi

Her bir acil durum iin toplam skorun belirlenmesi. En dk skor en iyiyi ifade eder. Bu bir subjektif deerlendirme olmasna karlk, bu karlatrmalar planlama veya kaynak nceliklerinin belirlenmesine yardm edecektir.

75

Hasar Grebilirlik Analizi Tablosu

Acil Durum Tipi Olaslk nsan Etkisi
Yksek Etki 5

Mal olan Etkisi

olan Etkisi
Dk Etki 1

sel Kaynaklar
Zayf Kaynak 5

D Kaynaklar
Gl Kaynak 1

Toplam Skor

Ysk 5

Dk 1

76

3.1-DEPREM

Deprem Nedir ?
Tanm : Yer kabuunun derin katmanlarnn krlp yer deitirmesi sonucu aa kan enerjinin jeolojik baskya dayanamayp krlmas ile dalgalar halinde yeryzne yaylmasna ya da yanardalarn pskrme durumuna gemesi nedeniyle oluan sarsntlara denir.

Binalar Doru na Etmek

YAP:
YAPMA: 1. Binanzn tasarmn deitirmeyin. 2. zinsiz kat inaa etmeyin. 3. Malzemeleri deitirmeyin. 4. Binay inaa edildiinden farkl bir ama iin kullanmayn.

1. Binanzn deprem ynetmeliine gre ina edildiinden emin olun. 2. Yer/zemin artlarn bilin. 3. Doru miktar ve kalitede inaat malzemesi kullann. 4. naatn eitimli ve gzetim altndaki iiler tarafndan yapldndan emin olun. 5.Borular gibi yapsal olmayan unsurlarn esnek malzemeden olmasna ve sallant srasnda hareket edebilmelerine dikkat edin.

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12.

Aile Afet Hazrlk Plan

Aile toplants yapn Gvenli yerlerin tespit edilmesi k Yollarnn tespiti Su ve Yiyecek hazrlanmas Tesisatlarn Kapatlmas Buluma Noktalar nemli evraklarn hazrlanmas Yatanzn yannda fener,i eldiveni ve ayakkab bulundurun lk Yardm Seti hazrlayn Blge d balant kiinin tespit edin Bir depremden sonra asla ate kullanmayn Salkla ilgili acil durumlar dnda telefonu kullanmayn!

HAYAT GENN OLUTURABLECENZ EYALARI VE BLGELER BELRLEYN.

TEHLKEL BLGELER EYALARI BELRLEYN, NLEMLERNZ ALIN

SABTLEYN

YAAM DESTEK NTES HAZIRLAYIN...

Aile kimlik bilgileri Su Enerji veren yiyecekler Pilli radyo ve yedek pilleri, El feneri ve yedek pilleri, lkyardm antas, kitap Kiilerin kullandklar zel ilalar, Mendil, tuvalet kad Bir miktar Para ok amal ak Battaniye, eldiven, giyecek, ayakkab, Bir kat giysi Kalem , kat Uzun ip Ddk.

AFET BLG KARTI HAZIRLAYIN

Afet bilgi kart T.C. Kimlik No : Ad Soyad Kan Grubu : : zel bilgiler Dzenli Kulland ilalar sim : doz : sim : doz : Allerjiler 1. Adres: 1 Buluma Noktas: 1.

ehir ii Telefon Bilgileri sim: Tel:0 [ ] sim: Tel:0 [ ] ehirler Aras Telefon Bilgileri sim: Tel:0 [ ] sim: Tel:0 [ ]

 DEPREM SIRASINDA YAPMAMANIZ GEREKENLER

Merdivenlere ya da klara doru komayn. Balkona kmayn. Balkonlardan ya da pencerelerden atlamayn. Asansr kullanmayn.

YARDIM ETMEK N YAPABLECENZ EN DORU EYLER:

Kendi duygularnz anlayn Bakalaryla duygularnz hakknda konuun Yardm etmek isteyenlerin yardmlarn kabul edin Yeterince dinlenin Bedensel faaliyetlere balayn Birine sarln, dokunmak her zaman yardmc olur Gerekten dinlemeyi renin ve dinlediinizi belli edin ancak sorunu sahiplenmeyin Bakalarnn duygularn, onlar deitirmeye almadan kabul edin ocuunuza daha fazla zaman ayrn Bakalarna kar hogrl olun

DEPREM NCESNDE YAPILACAKLAR

Planlayn Yaadnz / Bulunduunuz mekan inceleyin. Korunma iin bulunacanz yeri ve muhtemel ka yolunu belirleyin. Eer bulunduunuz noktadan kendinizi 10-15 saniye iinde bina dna kartacak ve gvenli bir ak alana ulatracak pozisyonunuz varsa, bu yolu saptayn. (Bu yntem sadece zemin ve 1. Katta olanlar iin geerlidir.)

Yaam ve alma Alanlarnn Doal Afetlere Hazrlanmas

Raflarn gvenli bir ekilde duvarlara asl olduundan emin olun, Byk ve ar nesnelerin alt raflara konduundan emin olun, ieleri, camlar ve porselenleri alak yerlere koyun, dolaplarn kapaklarn skca mandallayn, Resimler, aynalar vs. ar nesneleri , koltuklardan ve insanlarn oturduklar yerlerden uzak yerlere asn, Bilgisayar vs. altlarna kaymay nleyici lastik takozlar koyun, Tepede bulunan lambalar destekleyin, Hatal elektrik tehizatn onarn. Bunlar potansiyel yangn riskleridir. Bunun yannda esnek kablolar kullanmaya aln, Yerdeki ve duvarlardaki atlaklar onarn. Eer yapsal bozukluklarn iaretleri varsa bir uzmann grn aln, Yanc ve ev kimyasallarn sdan uzak tutun; gvenli bir dolapta saklayn.

alma Alanlarnda Tehlikelerden nce Yaplacaklar

nsanlar nceliklidir. Hayati kaytlar ve yksek nem arz eden eyalar tayn veya gvenli bir yere koyun, Camlar plastik malzemeler ile bant yardm ile kapatn, Su, gaz ve elektrik kaynaklarnn eitimli kiiler tarafndan kapatldn kontrol edin, Eyalar camlardan uzak ve suyun eriemeyecei yerlere tayn, Raflar, dolaplar ve dier eyalar bantlar ile devrilmeyecek ekilde balayn, D kullanm eyalarn bina iinde gvenli bir yere koyun, Beraberinizde personel listesi, sigorta, finansal kaytlar, envanter, acil durum planlar, ve tehizatn aln, Binaya geri dn srasnda giri ilemlerinde ynlendirme yapmas iin bir personeli atayn.

Yaam ve alma Alanlarnda Gvenli Yerlerin Tespit Edilmesi

Ar masa ve sralarn alt (Metal bacakl salam yapl) Koridor ileri Odalarn ve kemerlerin keleri Krlabilecek camlardan, pencerelerden, aynalardan, resimlerden, yada zerinize debilecek ar kitaplklardan ve mobilyalardan uzak yerler, Bina dnda gvenli yerleri belirleyin. Binalardan, aalardan, telefon ve elektrik direklerinden, st geitlerden ve veya geitlerinden uzak durun.

DEPREM SIRASINDA YAPILACAKLAR

Uygulayn:

Deprem annda 10 15 saniye iinde bulunduunuz binay terk edebiliyorsanz derhal kan, yoksa gvenli bir yer bulun. lk sarsnty hissettiiniz anda sakin olun. Panie kaplmayn. Panik salkl dnmenizi engelleyecek, hatal, bilin d hareket etmenize yol aacaktr. Bilinli dnebilmek, hazrlklarnz felaket annda deil, daha nce yapmanza ve planlamanza baldr. Eer binay terk edemiyorsanz, daha nce belirlediiniz yaam geni alanna gidin ve yan yatarak cenin pozisyonunu aln. Kesinlikle oradan oraya komayn ve ayakta durmayn.

Kapal Yerdeyseniz;
Sakin olun, erde kaln, bina dna komayn, Asansr ve merdiveni kullanmayn, ilk tehlike arz eden yerlerdir, Masa benzeri salam bir koruyucunun altna girin (bina ve oda iindeki en gvenli yer tespit edilmeli ve bilinmelidir), Banz saklayn ve hareket etmeyin, Ykseklii 1.5 m.yi gemeyen (st bo salam sabit tezgah vs.) bir cismin yanna anne karnndaym gibi yatn, hayat geninin oluma ihtimali kuvvet kazanr. Pencere ve cam eyalardan uzak durun, Kayabilecek veya devrilebilecek ktphane, dolap ve dier eya ve malzemeden uzak durun, Hissettiinizde DEPREM diye barn ve herkes emniyetli bir ekilde nceden tespit edilen yerlere gitmeli , kinci deprem tekrarlayabilir bu nedenle sakin olun, Telefonlar ok acil durumlar haricinde kullanmayn

DEPREM SONRASINDA YAPILACAKLAR

Muhtemel bir depreme kar hazrlk, sallanmalar bittikten sonra meydana gelen oklar, yangnlar ve ok ykc hasarlar sz konusu olduunda ne yapmak ve ne yapmamak gerektiini ierir. Sz geen tehlikelere kar soukkanl olun, sakin davrann. ncelikle, hayat tehdit eden durumlar dikkate aln. Unutmayn ki, 72 saatten uzun bir sre yalnz banza kalabilirsiniz.

Deprem Sonrasnda Art Depremlere Hazrlkl Olma Ana depremden daha hafif iddette de olsa, art depremler ek zarar meydana getirir ve zarar grm yaplarn tamamen kmesine neden olabilir. Art depremler; depremden sonra ilk saatlerde, gnlerde, haftalarda hatta aylarda meydana gelebilir.

 Yaral ve enkaz altndaki insanlara yardmc olun, Uygun olan her yerde ilkyardm yapn, Ciddi bir ekilde yaralanm kiileri, daha fazla yaralanmalarna neden olmamak iin heraket ettirmeyin, Yardm iin telefon edin, Zara grm binalarn dnda ve uzak bir yerde durun, Yetkililer gvenli olduunu sylemedike binalara dnmeyin, Telefonu sadece acil ihtiya durumunda kullann, Acil Durumda Dikkat Edilecek Hususlar Dalan ilalar, beyazlatclar, gaz ya da yanc svlar temizlemeye aln, Gaz yada dier kimyasallarn kokusunu aldnz alanlar terk edin, Klozet ve dolaplarn kapaklarn dikkatle an, Zarar durumunda bacalarn tm uzunluklarn kontrol edin. Fark edilmeyen zarar, bir yangna neden olabilir.

3.2.-YANGIN

YANGIN NEDR?
Yararlanmak amac ile yaklan ate dnda oluan ve denetlenemeyen yanma olayna denir.

YANGINA YAKALANIRSANIZ
Duman ateten daha ldrcdr! Hemen yere yakn bir pozisyon aln. Yznz slak bir havlu ile rtn. Gvenli bir k noktasna doru srnerek ilerleyin. Scak olan bir kapy amayn. Eer bir yerde kapal kalrsanz, kapy kapatn ve kapnn altn slak bezlerle tkayn. Sizinle k arasndaki yangn kkse, hzla ka doru gidin. Eer giysinizin tututuunu fark ederseniz, Yardm istemek iin barn.

DUR, YAT, YUVARLAN!

Dur: Koarsanz havadaki oksijen alevlerin artmasna neden olacaktr. Yat: Ayakta durursanz alevler hzla hayati organlarnza doru ykselecektir. Yuvarlan: Atei sndrmek iin yerde yuvarlann. Eer baka birinin tututuunu grrseniz o kiiyi durdurun, yere yatrn ve yuvarlayn.

YANGIN SNDRCNN BLMLER

1. Basn saati: Yangn sndrcde yeterli basn olup olmadn gsterir. 2. Pim: Yangn sndrc kullanlmadan nce ekilip kartlmaldr. 3. Hortum ba: Yangnn kaynana dorultulmaldr. 4. Hortum: Esnek, kaliteli ve kullanlmas kolay olmaldr. 5. Etiket: Yangn sndrcnn hangi tr yangnlar iin olduunu ve nasl kullanlacan gsterir. ( A-B-C ) 6. Tarih etiketi: Son kullanm tarihini gsterir.

B. YANGIN ETLER:
A Snf Yangnlar: Kat madde yangnlardr. Soutma ve yanc maddenin uzaklatrlmas ile sndrlebilir. B Snf Yangnlar: Yanabilen svlar bu snfa girer.Soutma (sis halinde su) ve boma (Karbondioksit, kpk ve kurur kimyevi toz) ile sndrlebilir. C Snf Yangnlar: Elektrik donanmlarnn yanmasyla oluan yangnlar. Elektrik akm kesilerek mdahale edilmeli ve kuru kimyevi toz kullanlmaldr. Likit petrol gaz, hava gaz, hidrojen gibi yanabilen eitli gazlarn yanmas ile oluan yangnlar. Kuru kimyevi toz, halon, 1301 ve halon 1211 kullanarak sndrlebilir. D Snf Yangnlar: Yanabilen hafif metallerin ve alamlarn (Manezyum, Lityum, Sodyum, Seryum gibi) yanmasyla meydana gelen yangnlardr. Kuru kimyevi tozlar bu yangnlar sndrmede kullanlrlar.

Elektrik Sebepli Yangnlar :

Elektrik akm kaann etrafa yaylmas ve elektrik arpmas kazalarnn meydana gelmesine neden olan yangnlardr.

En iyi yangn sndrme yntemi

Tedbir Almaktr.

YANGIN SEBEPLER-1
3-EMR VE TALMATLARA AYKIRI HAREKET 1-HMAL

4-BLGSZLK

2-TEDBRSZLK

YANGIN SEBEPLER-2
5-KAZALAR

7-SRAYET

6-SABOTAJ

8-TAB OLAYLAR

YANGINI BALATAN ETKENLER

Sigara ve kibrit. Soba ve bacalar. Elektrik. Baz kimyasal karmlar. rnek : Asitle su karm, yanclarla tututurucularn karm. Kvlcmlar. Doal etkenler.

LPGNN ZELLKLER NELERDR ?

LPG,ham petroln rafinerilerde damtlmasndan ya da doalgaz yataklarndan elde edilir. Hava ile kartrlmadka yanmazlar Renksiz ve kokusuzdur Herhangi bir kaak olmas durumunda kolayca tannabilmesi iin zel olarak kokulandrlmtr. ( kerih esans ) LPG zehirleyici etkisi olmayan bir maddedir. LPG gaz halindeyken havann iki kadar ardr Oda scaklnda ( 20 0C ) gaz halinde olan LPG, tplerde basn altnda sv haldedir. Tplerin vanas aldnda atmosfere kan LPG daima gaz halindedir.

Yangn Alglama Sistemi

Tm fabrika iine monte edilmi olan Yangn alglama sensrleri; Duman dedektrleri Beam dedektrler Is dedektrleri Acil durum butonlar vastasyla yangnn k aamasnda noktasal olarak tespitini salayan sistem

Yangn alglama Sensrleri

Herhangi bir noktada kan yangn sonucu yangn ncesi kan duman alglayarak Gvenlikte bulunan panele sinyal gnderip alarm sitemini harekete geirir.
Duman Dedektrleri Beam Dedektrler

Yangn alglama Sensrleri

Acil Durum Butonlar

Oluan acil durumun gvenlik birimine ve dier birimlere ve tm alanlara bildirilmesi

Yangn Sndrme Sistemleri

Yangn Sndrme Cihazlar
Fabrikann eitli blgelerinde bulunduu yere gre kuru kimyevi toz, karbondioksit ve kpk ieren 6 kg-50 kg aras kapasiteli cihazlardr. Bu Cihazlarn kullanmn yangn sndrme ekibi eitimi kapsamndadr. Bu konuda eitim alm yangn ilk gren kii tarafndan kullanlarak yangnn bymesi engellenir ve acil durum butonlar vastasyla ilgili bildirim yaplr.

Yangn Sndrme Sistemleri

Sulu sndrme sistemi ki farkl sistemden oluur
1. Yangn dolaplar ; Yangn pompalar tarafnda gnderilen basnl suyun hortum vastasyla yangnn sndrlmesinde kullanlr. Hortum uzunluklar 20 m dir. Dolaplarda ayrca 6 kg lk yangn sndrme cihaz vardr.

 SULU SNDRME SSTEMLER 1. Sprinkler sistemi;

Yangn kimsenin olmad anda karsa tm tesiste bulunan ve yangn tesisatna bal nozullar vastasyla yangnn kt blgeye basnl su fkrtarak sndrmeyi salar.

Yangn Sndrme Sistemleri

Sulu sndrme sistemi ve Datm merkezi

Acil Durum Ekipleri ve Organizasyonu

Acil Durum meydana geldiinde herhangi bir komut almakszn alabilecek durumda eitilmekteler. Tesis d ve hayati risk tespiti yaplmas durumunda organizasyon bakan tarafndan verilen alarm ile grev yaparlar.
Sivil Savunma Mdrlnce verilen emir dorultusunda da grev yapabilirler.

Temmuz-08

Yangn stasyonu
Bu istasyonda sadece bu konuda eitim alm kiilerce kullanlabilecek malzemeler vardr. Eitimsiz kiilerin kullanmas lmlere yol aabilir.

SABOTAJ

SABOTAJ

alma alanna dardan, kiiler tarafndan yaplan etkiler yada patlayc maddelerle saldr dzenlenmesidir.

3.3-SABOTAJDA ACL DURUM YNETM

Sabotaj in Alnmas Gereken nlemeler

alma alanna giri klarn kontrol edilmesi ve giri k yapan kii ve aralarn kontrol edilmesi alma ortamnn iyi bir ekilde korunakl olmas ve gvenlik nlemlerinin iyi ekilde yaplmas alma alan ierisinde bulunan yanc ve patlayc maddelerin korunakl hale getirilmesi mmknse alma ortamnda depo edilmemesi

alma ortam ierisindeki depo ve benzeri yerlerin yol ve duvar kenarlarna ina edilmemesi, alma ortamnn orta taraflarna ina edilmesi

3.4.-SEL

AN BR SEL SIRASINDA;
Evin dnda bulunuyorsanz, hemen yksek bir yere kn. Su yata veya ukur blgeleri hemen terk edin. Sel blgesini hemen terk etmelisiniz . Asla suda kardan karya gemeye almayn. Sel srasnda arabanzdaysanz asla su ile kapl yoldan gitmeye almayn (Ani sellerin meydana getirdii lmlerin yars araba ile ilikili olduundan asla sel sularnn bulunduu blgelerde araba kullanlmamaldr.)
Arabanzda herhangi bir arza olutuysa hemen terk ederek yksek bir yere kn ( Yollar akan sular tarafndan doldurulaca iin eer arabanz 60 cm ykseklikteki hareket eden suda kalmsa su onu kaldrp srkleyebilecektir.)

SU BASKINI / SELDEN NCE YAPILACAKLAR

Eer uzun bir zamandr youn bir ekilde yamur yayorsa, bir sele hazrlkl olmak gerekir. Seller topran suya doymasndan sonra meydana gelir, Acil durum bilgisi iin tanabilir, pilli bir radyo bulundurun, Olas sel durumlarnda eer aracnz durduracaksanz, nehir kenarlarndan uzak yerlere brakmaya aln. Sel sular hzla ykselip aracnz srkleyebilir, Su kanallarna yakn yerlerde bulunuyorsanz, mesafenin sizi yanltmasna izin vermeyin. Baraj yklmalar yada ani balayan bir yamur, kanallarda bulunan suyun tamasna ve o alana ani bir sel basknna neden olabilir, Acil Durumda Dikkat Edilecek Hususlar Eer yerel otoriteler tarafndan uyarlm iseniz; tm g kaynaklarn kapatn. Gaz vanasn kapatn. Sigorta polielerini, dokmanlar ve dier deerli evraklar gvenli bir kutuda saklayn. Bu dokmanlara hzl ve kolay bir ekilde ulamanz gerekebilir. Sel srasnda en az hasara urayacak ekilde, gvenli bir yerde saklayn.

SU BASKINI / SEL SIRASINDA YAPILACAKLAR

Eer selle kar karya kalrsanz, hemen yolunuzu deitirip farkl bir yoldan gitmeye aln. Sel basm yerlerden uzak durun. , Suyun iinde yrmeye, yzmeye, araba kullanmaya yada oyun oynamaya almayn. Sel basan blgelerde ylanlara dikkat edin. Sel basm alanda, akarsu ve nehir yataklarndan uzak durun. Ykselen sularn, pis su klarnn, hendeklerin yannda durmayn. Sel sular ile temas etmi tm yiyeceklerinizi atn. Eer darda iseniz, yksek bir yere trmann, Suyun derinliini kesin olarak bilemezsiniz.alak yerlerde ve kprlerde sele dikkat edin,

SU BASKINI / SELDEN SONRA YAPILACAKLAR

En yakn salk kuruluunda muayeneden gein. Felaket blgelerinden kann. Sular ekilse de tehlikeler gememi olabilir. Yerel yaynlar dinlemeye devam edin. Binalarn evresinde hala sel sular mevcutsa binadan uzak durun. Hasar grm su borularn, gaz ve elektrik hatlarn ilgili yetkililere bildirin. Binalarn iinde sigara imekten kann. Yangn hasarlarn kontrol edin. Gaz kaa olabilir, elektrik sisteminde ksa devreler olabilir.

Gaz kaaklarn aratrn. .

Elektrik sisteminin hasarn aratrn. Su ve lam borularn kontrol edin... Gevek sva, duvar ve tavanlar kontrol edin. Sigorta kant ilemleri iin bina ve dier yaplarnn fotoraflarn ekin.

3.5-KMYASALLAR

KMYASAL MALZEMELERLE ALIMA

!!! TEHLKE ARETLER !!! Kimyasal malzemenin tehlikesini ve alnmas gereken nlemleri aklar.

AINDIRICI (C)

TAHR EDC (Xi)

ZARARLI (Xn)

KOLAY OKSTLEYC ALEVLENEBLR (O) (F)

TAHR EDC EVREYE ZARARLI () (Xn)

GENEL LKYARDIM KURALLARI:

SOLUNMA: Temiz havaya kn. ikayetlerin devam etmesi halinde yeri hekimine
bavurun

DER LE TEMASTA: Kirlenen giysiyi karn, bol su ve sabunla deriyi ykayn. Tahri

gemiyorsa yeri hekimine bavurun. GZE TEMASTA: Gznz bol su ile yaklak 15 dk.ykanmaldr. Tahri gemiyorsa yeri hekimine bavurulmaldr. YUTULURSA: Su iin, aznz bol su ile alkalayn. Kusmamaya aln. yeri hekimine bavurun

!!! TEHLKE ARETLER !!!

Kimyasal malzemenin tehlikesini ve alnmas gereken nlemleri aklar.
AINDIRICI TAHR EDC ZARARLI KOLAY ALEVLENEBLR OKSTLEYC

Yanklara veya ciddi yanklara sebep olur.

Gz, cilt ve solunum sistemini tahri edici etkidedir.

Uzun sre solunduunda nemli salk problemleri oluturur. Solunduunda, dokunulduunda ve yutulduunda zararldr.

Ak alev kaynaklar, parlayan maddeler veya kor halinde kl ile temas halinde alevlenebilir. Buharlar gzkmez ve zemine yaylr. Durgun elektrik veya kvlcmla alevlenebilir.

zellikle ya, motor ya, kat, tahta gibi maddelerin yann alevlendirir/oksijen aa karr. Isnnca yksek basn oluur. Patlama tehlikesi vardr.

Ne yaplmal? Buhar solumayn, koruyucu giysi olsa dahi cilt ve gz ile temasndan saknn, Koruyucu ekipman giyin! Ne yaplmal? Buhar solumayn. Cilt,gz veya mukoza membran ile temasndan saknn. Koruyucu ekipman giyin!

Ne yaplmal? Temas etmeyin, solumayn ve yutmayn! Baars ve ikayet devam ederse doktora gidin! Koruyucu ekipman giyin! Etiketi veya MSDSi doktora gsterin!

Ne yaplmal? Ne yaplmal? Yksek yangn ve patlama tehlikesi vardr. Sigara imek, ak alev, kvlcm oluumu engellenmelidir! alma alanlar havalandrlmaldr! Yanc maddelerle temasn engelleyin! Ambalaj atklarn zel alanlarda toplayn! Dklme varsa ayr bir ekilde imha edin!

Koruyucu ekipman giyin!

4-Acil Durumlarda Risk Analizleri Nasl Yrtlmektedir?

(Srekli takip ok nemli...)

Risk Tespiti yaplacak Alan : Ksm Yneticileri Sal ve Gvenlii Danman Sal ve Gvenlii Kurul yesi Yeri Hekimi ile birlikte gezilerek riskler tesbit edilmektedir. nerileri. Projede ve kendisine bal dier Risklerin takibi. merkezi birimlerin denetimi bu kapsama girmektedir. Risklerin Risklerin kayt altna alnmas. Sorumlunun belirlenmesi zm
takip edilmesinin temini.
KM-02

Risk Analizi Tarifi

Riskin kimlik tespiti Risk nleme baars kontrol Risk nicelii

Riskin transferi

Risk deeri

Riskin kontrol

Temmuz -08

Acil Durum letiim Rehberi

Acil Durum Kurulu yelerine verilmitir. Dahili, Telefonlar, Cep Telefonlar ve Ev Telefonlar yer almaktadr. Dier Yznde de D Destek numaralar mevcuttur. Ayrca Profesyonel
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 ADI SOYADI GKHAN KKSEL SLEYMAN VAROL RIDVAN NDER FATH AVDAR PINAR OUZ TACETTN NCEDERE CEML ELMAS OLCAY UZUNER ERCAN BLEN MAHR BAY HASAN NAL FKRET ZTEKN FATH YILMAZ YAVUZ MEN YILMAZ KSEOLU HALL SEVN BLM PRESHANE END.DEPO RN D. GVENLK GVENLK .K.M .K.M .K.M MONTAJ PRESHANE END.DEPO PRESHANE PRESHANE PRESHANE PRESHANE RN D. BUL.TM SVL S. SVL S. SVL S SVL S. LK.YARD SVL S SVL S SVL S. SVL S. SVL S YANGIN YANGIN YANGIN YANGIN YANGIN YANGIN EV ADRES EYPSULTAN CAD. EKK CAM SOK. NO:1 YUKARI ERKL PINAR MAH VEYSEL KARAN MAH. FDE SOK NO 64 FATH BULVARI ZYA LHAK CAD. NDER AP. NO 10 D2 BATTALGAZ MAH.KEKLKSOK. NO 10/3 KIZILAY BULVARI YELKK SOK.DORU YOL APT .NO:3 D:1 ABDURAHMAN GAZ MAH KARAMANOLU CAD. MURT SOK NO 14 YAVUZ SELM MAH.ALGAMLI CAD. NO 189 GMPINAR MAH. VNEL SOANLIK YAVUZ SELM MAH.SERAPCAD.KINALI SOK.NO 2 HAMDYE MAH. EYYB CAD.YAAR DOU SOK NO 22 ADL MAH.VAHDET CAD.VAHDET CAD. MRT SOK.NO:5 OSMANGAZ MAH. KAVACIK CAD. BATTALGAZ MAH. SELUKHAN CAD.SIDDIK SOK.NO:12 VEYSEL KARAN MAH.YAVUZSELM CAD.NO:19 BATTALGAZ MAH.YILDIRIM CAD LEKE SOK.NO:10 ABDURRAHMAN GAZ MAH.FATH BULVARI SANCAK IKMAZI NO:14 SEMT SAMANDIRA SAMANDIRA SULTANBEYL SULTANBEYL KARTAL SAMANDIRA SULTANBEYL KARTAL SULTANBEYL SULTANBEYL SULTANBEYL SAMANDIRA SULTANBEYL SAMANDIRA SULTANBEYL SULTANBEYL TEL 0 216.311.49.54 0 535 742 82 85 0216.398.64.21 0216.419.15.73 0216.592 17 69 0216.387.51.83 0216.311.23.21 0216.497.16.11 0216.309.61.92 0216.497.10.71 0216.487.02.77 0216-592-62-45 0216 561 12 06 0 542 566 29 32 0216-419-66-90 0216-592-27-37 0216-398-47-17

Kurtarma
Grevlileri iin de hazrlanmtr.

KM-08

5.-ACL DURUM KAI SSTEMLER

Acil Durum Aydnlatma Sistemleri Acil Anons Sistemleri Acil k Kaplar

ACL DURUM AYDINLATMA SSTEM

Acil Tahliyenin gece olmas durumunda veya karanlk kalan blgelerde; 1. Acil k kap yollarn 2. Genel mekanlar aydnlatan iki sistemden oluur.

ACL ANONS SSTEM

Acil durumda alanlarn doru ynlendirilmesini salamak amacyla fabrikann tm noktalarndan duyulabilecek anonsun yaplmasn salar.

ACL IKI KAPILARI

Acil klarda kullanlmas gereken kaplardr. Sadece ieriden alr. Bu kaplar sadece acil k durumlarnda kullanlmaldr, kesinlikle gnlk kullanmlar iin deildir.

Acil k Ynlendirme Tabelalar

Acil Durumlarda k ynlerini gsteren kl tabelalardr.

6-ACL TAHLYE PLANLARI

Ana noktalarda tm tesisi ieren tahliye planlar bulunmaktadr. Tm birimlerde, kendi blmleriyle ilgili tahliye planlar mevcuttur. Acil tahliye ekipleri oluturulmaldr. Acil tahliye gerektiinde bu planlara gre panik yapmadan, seri bir ekilde T toplanma noktasna gidilmelidir.

ACL TAHLYE EKBLER

YANGIN SNDRME EKB EVRESEL KAZA ACL DURUM MDAHALE EKB LK HASAR TESPT VE ACL MDAHALE EKB ACL DURUM YNETM GRUBU / KRZ MASASI N TESPT VE KURTARMA EKPLER LK YARDIM EKB GVENLK EKB SOSYAL YARDIM VE HALKLA LKLER EKB

YANGIN SNDRME EKB

Yangn sndrme ekibi, yangn sndrme sorumlusu seilerek eitim verilmi olan personelden oluur.

L HASAR TESPT VE ACL MDEHALE EKB

Mesai haricinde, herhangi bir acil durumun olumas halinde firma iinde oluan hasarn yerinin, boyutunun ve mdahale eklinin tespitinden, hasarn bymesini nleyici tedbirlerin alnmasndan ve ilk mdahaleyi yapmaktan sorumlu olan acil mdahale ekibi; yeri gvenlik personelinden oluur. alma saatleri iinde, herhangi bir acil durumun olumas halinde firma iinde oluan hasarn yerinin, boyutunun ve mdahale eklinin tespitinden, hasarn bymesi nleyici tedbirlerin alnmasndan ve ilk mdahaleyi yapmaktan acil mdahale ekibi sorumludur.

ACL DURUM YNETM KURULU/KRZ MASASI

Genel Mdr bakanlnda Acil Durum Yneticisi, Etkilenen Alan Yneticisi, Kalite Yneticisi, nsan Kaynaklar Birim Yneticisinden oluur. Acil durumun tipine ve byklne gre kriz masas oluturulmasna karar verilmesi halinde veya otomatik olarak aada belirtilen toplant yerlerinden birinde toplanr. Toplant yeri; Toplant odas

N TESPT VE KURTARMA EKB

n tespit ekibi; Acil mdahalenin oluumuna mteakip toplanma yerine gelmeyen personelin isimlerini ve/veya birimiyle ilgili ilk maddi hasar bilgilerini Acil Durum Yetkilisine iletecek ve kurtarma ekiplerinin ynlendirilmesini salayacak,

Kurtarma Ekipleri; Birimler tarafndan aada belirtilen niteliklere sahip personel arasndan seilmi kiilerden oluur.
Kurtarma faaliyetlerinde almaya gnll olmak, Kurtarma faaliyetlerinde kullanlan tehizat tanmak ve kullanabilir olmak, Firma yerleim plan hakknda bilgi sahibi olmak, Yangnla mcadele eitimi grm olmak veya grecek olmas, Sivil savunma eitimi grm olmak veya grecek olmas, lk yardm eitimi grm olmak veya grecek olmas makinesi kullanma ehliyetine sahip olmak , Her trl olaan st durum karsnda soukkanlln koruyabilmek, Kan grmeye dayankl olmak

LKYARDIM EKB
Biri ekip lideri ve 2 veya 3 ilk yardm eitimi grm personelden oluur. Acil durumun alma saatleri iinde olmas veya olmamas haline gre ayrca ar beklemeksizin kriz masas ile temas kurar, alaca bilgiye gre firmaya gelir.

lkyardm stasyonu
Tm birimlerde, yaralanmalarda ilk mdahale iin kullanlacak ilk yardm antalar mevcuttur. Koridor da ilkyardm seti mevcuttur.

GVENLK EKB
Firma personelinden oluur, ilave gvenlik personeli gereksinimine kriz masas bakan karar verir. Firma dndaki bir blgede kurtarma / yardm almasnn yrtlmesi halinde ekip lideri allan blgenin kontrol altna alnmas, buradaki kurtarma ekipmanlar ile enkazdan kan malzemenin emniyetinin salanmas iin gerekli tertibi alr her kurtarma ekibinden bir kii ekip lideri tarafndan gvenlik grevlisi olarak grevlendirilir.

SOSYAL YARDIM VE HALKLA LKLER EKB

Biri ekip lideri olmak zere, acil durumun tipine ve byklne gre en fazla 3 kiiden oluur, ekip aada belirtilen niteliklere sahip personel Arasndan seilmi kiilerdir. Aadaki nitelikleri tar. ekirdek ekipte grev alacak kiiler nsan Kaynaklar Birimi personelinden oluur, Tm firmann personelinin telefon numaralarn ve adreslerini gncel olarak tutarlar, Tm firma personelinin acil durumda haber verilmesini istedikleri yaknlarnn telefon numaralarnn ve adreslerini gncel olarak tutarlar, Belediye bakannn, muhtarn, sosyal dayanma kurumlarnn, hastaneler, ambulans ile eczanelerin telefonlarn gncel olarak tutarlar, Gerektiinde vardiyal alabilmelidirler, Gerektiinde ziyaretlere gidecekleri iin grev alacak personelin seyahat etmeye mani durumlar olamamaldr,

ACL IKI TOPLANTI NOKTASI

Acil durum alarm verildiinde acil k kaplarnn kullanlarak T Toplanma blgesinde toplanlr. Bina tahliye sorumlular kendi blgelerinde kimsenin kalmadndan emin olduktan sonra binay terk eder ve toplanma blgesinde acil durum bakanna durumu bildirir.

7-lgili Mevzuat

alma ve Sosyal Gvenlik Bakanl tarafndan karlan ve 26.12.2003 tarih ve 25328 sayl Resmi Gazete de yaynlanan Kimyasal Maddelerle almalarda Salk ve Gvenlik nlemleri Hakknda Ynetmelik Madde 9 yerlerinde, kaza ve acil durumlarda uyulmas gereken hususlar aada belirtilmitir: a) veren, Sal ve Gvenlii Ynetmeliinin 8 inci madde hkm sakl kalmak kayd ile iyerindeki tehlikeli kimyasal maddelerden kaynaklanacak kaza, olay ve acil durumlarda yaplacak ileri nceden belirleyen bir acil eylem plan hazrlamak ve plann gerektirdii dzenlemeleri yapmakla ykmldr. yerinde belli aralklarla acil eylem plan ile ilgili uygulamal eitim ve tatbikat yaplacak ve uygun ilkyardm imkanlar salanacaktr. b) veren kaza halinde ve acil durumlarda, olayn etkilerini azaltacak tm nlemleri derhal alacak ve iileri durumdan haberdar edecektir.

7-lgili Mevzuat

Resmi Gazete Tarihi: 17.12.2009 Resmi Gazete Says: 27435 L AFET VE ACL DURUM MDRLKLER LE SVL SAVUNMA ARAMA VE KURTARMA BRLK MDRLKLER NORM KADRO LKE VE STANDARTLARINA DAR YNETMELK

Acil Durum sonrasnda nasl davranacanz nemli. Panie kaplmamak, kontroll hareket etmek Kurtarma almalarna katlmak gerekiyor