Professional Documents
Culture Documents
‹LKÖ⁄RET‹M
MATEMAT‹K
Ö⁄RENC‹ ÇALIfiMA K‹TABI
Hayri EDEN
MERAM YAYINCILIK
Alemdar Mah. Alayköflkü Cad. fiengül Sokak Nu.: 7
Ca¤alo¤lu, Eminönü / iSTANBUL
tel.: (0212) 514 38 29 - 30 belgeç: (0212) 514 38 32
Haz›rlayanlar
Editör
Orhan A⁄AO⁄LU
Dil Uzman›
Hacer Serra TÜZÜN
Görsel Tasar›mc›
Esra KURU
Rehberlik Uzman›
K. Figen fiIRAMAN
II
‹ST‹KLÂL MARfiI
Korkma, sönmez bu flafaklarda yüzen al sancak; Bast›¤›n yerleri "toprak!" diyerek geçme, tan›:
Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak. Düflün alt›ndaki binlerce kefensiz yatan›.
O benim milletimin y›ld›z›d›r, parlayacak; Sen flehit o¤lusun, incitme, yaz›kt›r, atan›:
O benimdir, o benim milletimindir ancak. Verme, dünyalar› alsan da, bu cennet vatan›.
Çatma, kurban olay›m, çehreni ey nazl› hilâl! Kim bu cennet vatan›n u¤runa olmaz ki fedâ?
Kahraman ›rk›ma bir gül! Ne bu fliddet, bu celâl? fiühedâ f›flk›racak topra¤› s›ksan, flühedâ!
Sana olmaz dökülen kanlar›m›z sonra helâl... Cân›, cânân›, bütün var›m› als›n da Huda,
Hakk›d›r, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl! Etmesin tek vatan›mdan beni dünyada cüdâ.
Ben ezelden beridir hür yaflad›m, hür yaflar›m. Ruhumun senden, ‹lâhi, fludur ancak emeli:
Hangi ç›lg›n bana zincir vuracakm›fl? fiaflar›m! De¤mesin mabedimin gö¤süne nâmahrem eli.
Kükremifl sel gibiyim, bendimi çi¤ner, aflar›m. Bu ezanlar-ki flahadetleri dinin temeli-
Y›rtar›m da¤lar›, enginlere s›¤mam, taflar›m. Ebedî yurdumun üstünde benim inlemeli.
Garb›n âfâk›n› sarm›flsa çelik z›rhl› duvar, O zaman vecd ile bin secde eder-varsa-tafl›m,
Benim iman dolu gö¤süm gibi serhaddim var. Her cerîhamdan, ‹lâhi, boflan›p kanl› yafl›m,
Ulusun, korkma! Nas›l böyle bir iman› bo¤ar, F›flk›r›r ruh-› mücerred gibi yerden na'fl›m;
"Medeniyet!" dedi¤in tek difli kalm›fl canavar? O zaman yükselerek arfla de¤er belki bafl›m.
Arkadafl! Yurduma alçaklar› u¤ratma, sak›n. Dalgalan sen de flafaklar gibi ey flanl› hilâl!
Siper et gövdeni, dursun bu hayâs›zca ak›n. Olsun art›k dökülen kanlar›m›n hepsi helâl.
Do¤acakt›r sana va'detti¤i günler Hakk'›n... Ebediyen sana yok, ›rk›ma yok izmihlâl:
Kim bilir, belki yar›n, belki yar›ndan da yak›n. Hakk›d›r, hür yaflam›fl, bayra¤›m›n hürriyet;
Hakk›d›r, Hakk'a tapan, milletimin istiklâl!
Mehmet Âkif Ersoy
III
ATATÜRK'ÜN
GENÇL‹⁄E H‹TABES‹
Ey Türk gençli¤i! Birinci vazifen, Türk istiklâlini, Türk
cumhuriyetini, ilelebet, muhafaza ve müdafaa etmektir.
Mevcudiyetinin ve istikbalinin yegâne temeli budur. Bu
temel, senin, en k›ymetli hazinendir. ‹stikbalde dahi, seni,
bu hazineden, mahrum etmek isteyecek, dahilî ve haricî,
bedhahlar›n olacakt›r. Bir gün, istiklâl ve cumhuriyeti mü-
dafaa mecburiyetine düflersen, vazifeye at›lmak için, içinde
bulunaca¤›n vaziyetin imkân ve fleraitini düflünmeyecek-
sin! Bu imkân ve flerait, çok nâmüsait bir mahiyette tezahür
edebilir. ‹stiklâl ve cumhuriyetine kastedecek düflmanlar,
bütün dünyada emsali görülmemifl bir galibiyetin mümes-
sili olabilirler. Cebren ve hile ile aziz vatan›n, bütün kale-
leri zapt edilmifl, bütün tersanelerine girilmifl, bütün ordu-
lar› da¤›t›lm›fl ve memleketin her köflesi bilfiil iflgal edilmifl
olabilir. Bütün bu fleraitten daha elîm ve daha vahim olmak
üzere, memleketin dahilinde, iktidara sahip olanlar gaflet
ve dalâlet ve hattâ h›yanet içinde bulunabilirler. Hattâ bu
iktidar sahipleri flahsî menfaatlerini, müstevlilerin siyasî
emelleriyle tevhit edebilirler. Millet, fakr u zaruret içinde
harap ve bîtap düflmüfl olabilir.
Ey Türk istikbalinin evlâd›! ‹flte, bu ahval ve flerait için-
de dahi, vazifen; Türk istiklâl ve cumhuriyetini kurtarmak-
t›r! Muhtaç oldu¤un kudret, damarlar›ndaki asîl kanda,
mevcuttur!
IV
Mustafa Kemal ATATÜRK
V
ORGAN‹ZASYON fiEMASI
Problem Çözüyorum
Problem: Üç kardeflten biri olan Aydan 13 yafl›ndad›r. Özge’nin yafl›, Aydan’›n yafl›ndan 4 yafl
fazlad›r. Ege’nin yafl› ise Aydan’›n yafl›ndan 3 yafl küçüktür. Üç kardeflin yafllar›n›n toplam› kaçt›r?
Problem: Bir kalanl› bölme iflleminde bölünen 325, bölen 27 ve kalan 1’dir. Bu bölme iflle-
minde bölüm kaçt›r?
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME
1. Afla¤›daki ifadelerden hangisi do¤rudur?
A. Z = Z- ∪ Z+ C. “1” say›s› referans noktas›d›r.
B. Z+ = {0, +1, +2, +3, ...} D. Z = Z- ∪ {0} ∪ Z+
1. Venn flemas›nda verilen kümelerin elemanlar›n› liste yöntemiyle yaz›n›z. 5. – 4 ile +5 aras›nda kaç tam say› vard›r?
A A. 9 B. 8 C. 7 D. 6
B
C 6. –7 < – 8 < –5 < –1 < +1 s›ralamas›nda hangi say›lar›n yerleri de¤ifltirilirse s›ralama do¤ru
D
•b olur?
•a
•c
•d
A. –1 ile +1 B. –5 ile –8 C. –7 ile –8 D. –1 ile –5
•e
7. A = {–2, +3, –1, 0, +2} kümesinin elemanlar›n›n küçükten büyü¤e do¤ru s›ralan›fl› afla¤›da-
kilerden hangisidir?
A. –1 < –2 < 0 < +2 < +3 C. –2 < –1 < 0 < +2 < +3
2. A = {1, 5, 8, 3, 4}, B = {3, 5} ve C = {5} kümelerini ortak bir Venn flemas›nda gösteriniz. B. –2 < –1 < 0 < + 3 < +2 D. –1 < –2 < +2 < 0 < +3
Ders kitab›n›zla 8. Mutlak de¤eri 5’ten küçük olan tam say›lardan oluflan kümenin eleman say›s› kaçt›r?
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9
ba¤lant›l› konu bafll›k- 9. –3, +3, –5 tam say›lar›n›n – 6 < 0 < +5 s›ralamas›ndaki uygun yerlere yerlefltirilmifl hâli
afla¤›dakilerden hangisidir?
3. Afla¤›daki kümeleri ortak özellik yöntemiyle yaz›n›z. Yapaca¤›n›z al›fl- 10. Afla¤›daki noktal› yerlere “>, = , <” sembollerinden uygun olan› yaz›n›z.
–9 .... – 8 +13 .... +22 |– 8| .... +8
C = {pazartesi, sal›, çarflamba, perflembe, cuma}
t›rma, uygulama ve et- –16 .... |+5| |–12| .... |+12| +15 .... –20
27
VI
‹Ç‹NDEK‹LER
ORGAN‹ZASYON fiEMASI .........................................................................................................VI
I. ÜN‹TE .....................................................................................................1-26
SAYILAR ..............................................................................................................................1
GEOMETR‹ .........................................................................................................................4
Do¤ruyu Ö¤reniyorum...........................................................................................................5
Ifl›n› Ö¤reniyorum..................................................................................................................7
ÇOKGENLER....................................................................................................................13
DÖNÜfiÜM GEOMETR‹S‹..............................................................................................18
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME...................................................................................21
VII
Toplama ‹flleminin Özelliklerini Uyguluyorum...................................................................35
Çarpma ‹flleminin Özelliklerini Uyguluyorum....................................................................36
OLASILIK VE ‹STAT‹ST‹K ...........................................................................................37
Araflt›rmalar ‹çin Sorular Üretiyor, Veri Topluyorum .........................................................37
Örneklem Seçiyorum ...........................................................................................................38
TABLO VE GRAF‹KLER ................................................................................................39
Tablo Oluflturuyorum ...........................................................................................................39
Çizgi Grafi¤i Çiziyorum ......................................................................................................40
Sütun Grafi¤i Çiziyorum .....................................................................................................41
Grafikleri Karfl›laflt›r›yorum.................................................................................................42
MERKEZÎ E⁄‹L‹M VE YAYILMA ÖLÇÜLER‹ .........................................................43
Tahmin Ediyorum ................................................................................................................43
OLASI DURUMLARI BEL‹RLEME .............................................................................44
Sayman›n Temel ‹lkelerini Kullan›yorum ...........................................................................44
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME...................................................................................45
VIII
Denklem Kuruyorum ...........................................................................................................62
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME...................................................................................65
V. ÜN‹TE ...............................................................................................95-112
ONDALIK KES‹RLER.....................................................................................................95
Ondal›k Kesirleri Çözümlüyorum .......................................................................................95
Ondal›k Kesirleri Yuvarl›yorum ..........................................................................................96
Ondal›k Kesirlerle Toplama ‹fllemi Yap›yorum ...................................................................97
Ondal›k Kesirlerle Ç›karma ‹fllemi Yap›yorum ...................................................................98
Ondal›k Kesirlerle Çarpma ‹fllemi Yap›yorum ....................................................................99
Ondal›k Kesirlerle Bölme ‹fllemi Yap›yorum ....................................................................100
IX
10, 100 ve 1000 ile K›sa Yoldan Çarpma ve Bölme ‹fllemleri Yap›yorum .......................101
YÜZDELER .....................................................................................................................103
S›v›lar› Ölçüyorum.............................................................................................................108
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME.................................................................................109
X
I. ÜN‹TE
SAYILAR
Problem Çözüyorum
Problem: Üç kardeflten biri olan Aydan 13 yafl›ndad›r. Özge’nin yafl›, Aydan’›n yafl›ndan 4 yafl
fazlad›r. Ege’nin yafl› ise Aydan’›n yafl›ndan 3 yafl küçüktür. Üç kardeflin yafllar›n›n toplam› kaçt›r?
Problem: Bir kalanl› bölme iflleminde bölünen 325, bölen 27 ve kalan 1’dir. Bu bölme iflle-
minde bölüm kaçt›r?
1
Problem: Özgür ile Özlem’in kütlelerinin toplam› 86 kg’d›r. Özgür’ün kütlesi, Özlem’in küt-
lesinin 2 kat›ndan 2 kg fazlad›r. Özgür’ün kütlesi ile Özlem’in kütlelerinin fark› kaç kilogramd›r?
Problem: Bir kalanl› bölme iflleminde bölüm 38, bölen 43 ve kalan 2’dir. Bu bölme iflleminde
bölünen kaçt›r?
Problem: Ard›fl›k üç do¤al say›n›n toplam› 75’tir. Bu say›lardan en büyü¤ü ile en küçü¤ünün
toplam› kaçt›r?
Problem: Bir bakkalda kilogram› 8 TL’den 12 kg peynir, kilogram› 6 TL’den zeytin ve kutusu
15 TL’den 18 kutu deterjan sat›lm›flt›r. Bu sat›fltan kaç TL elde edilmifltir?
Bu problemin çözümü için afla¤›dakilerden hangisinin bilinmesi gerekir?
A. 1 kutu deterjan›n kaç kilogram oldu¤u
B. Sat›lan ürünlerin toplam kaç kilogram oldu¤u
C. Kaç kilogram zeytinin sat›ld›¤›
D. 1 kilogram deterjan›n kaç TL oldu¤u
3 kg, 5 kg, 4 TL, 2 TL ve 50 TL verilerini kullanarak bir problem kurunuz. Kurdu¤unuz prob-
lemi çözünüz.
2
Afla¤›daki ifllemleri yap›n›z. Sonra ifllem sonuçlar›n›n do¤rulu¤unu
hesap makinesi ile kontrol ediniz.
e. 128 ÷ 82 + 7 x 8 – 32 f. 162 + 36 ÷ 9 + 23 x (5 – 3)
3
GEOMETR‹
. C (............................) . K (............................)
. F (............................) . M (............................)
. Z (............................) . Y (............................)
P Kantin iflletmecisiyle görüflmeler yap›ld› m›? Bir günde kaç kutu süt satt›¤› belirlendi mi?
4
Do¤ruyu Ö¤reniyorum
p ...... ......
↔ ...... ......
CD
C D
CD do¤rusu .................... ....................
↔ ...... ......
KM
5
Do¤ru Parças›n› Ö¤reniyorum
6
Ifl›n› Ö¤reniyorum
K
A B
R
M N
L
P
4. Cetvelinizle afla¤›daki do¤ru parçalar›na efl do¤ru parçalar› çiziniz. Bunlar›n eflli¤ini sem-
bolle gösteriniz.
C D K P S T
7
5. Kibrit kutusundan yararlanarak paralel do¤rular çiziniz. Bunlar›n paralelli¤ini sembolle gös-
teriniz.
6. Bir P noktas› al›n›z. Bu noktadan geçecek flekilde do¤rular çiziniz. Kaç tane do¤ru çizdiniz?
Kaç tane daha do¤ru çizebilirsiniz? Söyleyiniz.
7. Afla¤›daki do¤rular üzerinde adland›r›lm›fl noktalardan yararlanarak farkl› ikifler ›fl›n› sem-
bolle gösteriniz.
F G N M
k m
8
9. Afla¤›daki do¤ru parçalar›ndan yararlanarak PF ve TR ›fl›nlar›n› oluflturunuz.
P F R T
A B
M P
C D
13. Afla¤›daki düzlemlerde verilen do¤rular›n birbirine göre durumlar›n› sembol kullanarak be-
lirtiniz.
s
d
k
M t N
9
Uzayda Bir Do¤ru ile Bir Düzlemin Durumlar›n› Ö¤reniyorum
1. Afla¤›daki düzlemlerin üzerinde olacak flekilde birer tane do¤ru çizip adland›r›n›z.
A E
2. Afla¤›daki düzlemlere paralel olacak flekilde birer tane do¤ru çizip adland›r›n›z.
B G
3. Afla¤›daki düzlemler ile birer ortak noktas› olan do¤rular çiziniz. Bu do¤rular ile do¤rular›n
konumlar› için ne söyleyebilirsiniz?
B T
A R
10
Aç›lar› Ö¤reniyorum
C B
K
P
R S L M A
3. Gönyenizin ve cetvelinizin kenarlar›ndan yararlanarak üç tane aç› çiziniz. Bu aç›lar› aç› öl-
çerinizle ölçerek hangi tür aç›lar oldu¤unu belirtiniz.
K
E
C
D V
F
D
B T L
G
11
5. Afla¤›daki aç›n›n üzerine F, B; d›fl bölgesinde K, P, R ve iç bölgesinde O, S, V, T noktalar›n›
iflaretleyiniz.
P C
C
E
S
T
P R
12
ÇOKGENLER
13
3. Afla¤›daki çokgenlerin hangi tür çokgen olduklar›n› altlar›na yaz›n›z.
D K C
P
N
H
E L
M
A F B
R S
P Kantinde bir günde sat›lan kutu süt tüketimi izleniyor mu? Anketler tamamlanm›fl olmal›.
14
6. Afla¤›daki çokgenlerin iç bölgelerini k›rm›z›ya boyay›n›z.
D B
E D
F C
A B
15
9. Pergel ve cetvel kullanarak bir kenar›n›n uzunlu¤u 4 cm olan bir kare çiziniz.
10. Pergel ve cetvel kullanarak k›sa kenar› 3 cm ve uzun kenar› 5 cm olan bir dikdörtgen çiziniz.
16
EfiL‹K VE BENZERL‹K
17
DÖNÜfiÜM GEOMETR‹S‹
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
2. Afla¤›da verilen cetvel üzerindeki bilyenin 6 birim sola ötelenmifl görüntüsünü çiziniz.
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
3. Kareli k⤛tta verilen çokgeni 5 birim sa¤a ve 3 birim afla¤›ya öteleyerek çiziniz.
4. Kareli k⤛tta verilen çokgeni 6 birim sola ve 4 birim yukar›ya öteleyerek çiziniz.
18
5. Kareli k⤛tta verilen çokgeni 4 birim sa¤a ve 4 birim afla¤›ya öteleyip görüntüsünü çiziniz.
6. Afla¤›daki tangram›n parçalar›ndan birini noktal› k⤛da çiziniz. Çizdi¤iniz bu çokgensel böl-
geyi 3 birim sa¤a ve 1 birim afla¤›ya öteleyiniz.
19
ÖRÜNTÜ VE SÜSLEMELER
2. Afla¤›da en içteki kareden bafllayan örüntünün say›sal kural›n› birim karelerden yararlanarak
bulunuz. Bu örüntüyü iki ad›m da siz ilerletiniz.
P Raporlar›n düzenlenmesi son aflamaya geldi mi? Sunu aflamas›na gelindi mi?
20
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME
1. Nurcan ile kardefli, 72 kiraz› paylafl›yorlar. Nurcan’›n ald›¤› her 5 kiraza karfl›l›k kardefli, 4
kiraz al›yor. Paylaflma sonucunda Nurcan, kaç kiraz al›r?
A. 32 B. 40 C. 48 D. 56
2. Bir kalans›z bölme iflleminde bölen 37, bölüm 25’tir. Bu bölme iflleminde bölünen kaçt›r?
A. 925 B. 920 C. 915 D. 910
3. Bir bölme iflleminde bölünen ile bölenin toplam› 211, bölüm 7, kalan 11’dir. Bu ifllemde
bölen kaçt›r?
A. 7 B. 11 C. 25 D. 32
9. Saatteki ortalama h›zlar› 60 km ve 90 km olan iki araç, ayn› anda ayn› yöne do¤ru hareket
ediyor. Kaç saat sonra aralar›ndaki uzakl›k 150 km olur?
A. 3 B. 4 C. 5 D. 6
21
10. Afla¤›daki cümlelerde noktal› yerlere uygun ifadeleri yaz›n›z.
Kalemin sivri ucunun k⤛da dokundurulmas›yla oluflan iz ................ modelidir.
Noktan›n boyutu ....................
Nokta, ................ harfle adland›r›l›r.
Ayn› do¤ru üzerinde bulunan noktalara .................... noktalar denir.
d
13. Yandaki d do¤rusu üzerinde kaç tane do¤ru parças›
A B C D
adland›r›labilir?
A. 6 B. 5 C. 4 D. 3
e
14. e do¤rusu üzerinde belirtilen K, L, M ve N noktalar›na göre;
K L M N
a. Z›t yönlü iki ›fl›n ad› yaz›n›z.
b. Bafllang›ç noktalar› farkl› olan ayn› yönlü iki ›fl›n yaz›n›z.
c. Bafllang›ç noktalar› ayn› olan farkl› yönlü iki ›fl›n yaz›n›z.
d. Bafllang›ç ve bitifl noktalar› K, L, M ve N olan farkl› do¤ru parçalar›n›n adlar›n› yaz›n›z.
16. Bir do¤ru, bir düzlemi kesiyorsa ara kesitleri afla¤›dakilerden hangisidir?
A. Düzlem B. Do¤ru C. Do¤ru parças› D. Nokta
17. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) ‹ki noktadan bir do¤ru geçer.
( ) Bir noktadan sonsuz say›da do¤ru geçer.
( ) Birden fazla ortak noktas› olan do¤rular, kesiflen do¤rulard›r.
( ) a//b ve b//c ise a//c’dir.
( ) [FT; ifadeesi, TF ›fl›n›n›n sembolle gösterimidir.
22
18. Afla¤›dakilerden hangisi bir aç› belirtir?
A. B. C. D.
M N
19. Yandaki aç›n›n adland›r›l›fl› afla¤›dakilerden han-
gisidir?
A. SNM C. NSM
B. NMS D. S S
P R
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9
P O
21. Yandaki aç›n›n üzerinde olan noktalar afla¤›dakilerden
hangisidir? •M •N
•T •V
A. P, O, N C. M, T
B. N, V D. P, O, R R
lerden hangisidir? T Y
R V
F
A. K, R, V B. T, F C. Z, Y D. Z, K
[TZ
V Y
[NY]
Z T
[ZT
N Y
[BS
23
24. Afla¤›daki noktal› yerlere uygun ifadeleri yaz›n›z.
Düzgün çokgenin kenar uzunluklar› birbirine ................
Düzgün çokgenin aç›lar›n›n ölçüleri birbirine ....................
Bir çokgenin ................ say›s› ile ................ say›s› birbirine eflittir.
Bir çokgenin en az ................. kenar› vard›r.
T V S
27. Yandaki çokgenin içinde olan noktalar› hangileridir? F
H
A. T, S, N, M, P, R B. A, F, D Y
R K N
C. K, Y, L D. V, H, A, F
L D
A
P M
28. Simetri aynas›n› kullanarak afla¤›da verilen flekilden kare, dikdörtgen, dik üçgen, ikizkenar
üçgen ve paralelkenardan hangilerini elde edebilece¤inizi araflt›r›n›z.
24
29. Efllik sembolü afla¤›dakilerden hangisidir?
A. = B. ≅ C. // D. ⊥
30. Benzerlik sembolü afla¤›dakilerden hangisidir?
A. ≈ B. ⊥ C. // D. ≅
31. Afla¤›daki noktal› yerlere uygun ifadeleri yaz›n›z.
Efl flekiller ayn› zamanda ......................
Benzer flekiller efl olabilecekleri gibi .................. olmayabilir de.
32. Afla¤›daki tangram›n parçalar›n› kullanarak efl ve benzer çokgenler oluflturunuz.
E
H
D
L
K
A B C
25
34. Kareli k⤛tta çokgensel bölgeleri kullanarak bir örüntü modeli oluflturunuz. Bu modeli iste-
di¤iniz renklere boyay›n›z.
35. Kareli k⤛ttaki birim karelerden yararlanarak en küçük dikdörtgensel bölgeyi çiziniz. Bunu
dört ad›m gelifltirerek dikdörtgensel bölgelerden oluflan bir örüntü oluflturunuz. Bu örüntünün
say›sal kural›n› birim karelerden yararlanarak bulunuz.
26
II. ÜN‹TE
KÜMELER
A
B
C
D
•b
•a
•c
•d
•e
2. A = {1, 5, 8, 3, 4}, B = {3, 5} ve C = {5} kümelerini ortak bir Venn flemas›nda gösteriniz.
27
Kümelerde Birleflim ‹fllemini Kullan›yorum
1. Afla¤›daki kümelerden denk olanlar› ve eflit olanlar› bulunuz.
A = {■, ▲, ★, 1}, B = {Can, Ali, Oya}
C = {a, b, c, d}, D = {Oya, Ali, Can}
2. Venn flemas›na göre E ∪ F kümesini liste yöntemiyle yaz›p eleman say›s›n› bulunuz.
E
F
•2
•3 •4
•1 •5
•7
F G
•a
•s •k
•c
•e
•b
•t
H
28
Kümelerde Kesiflim ‹fllemini Kullan›yorum
K L
•3 •5
•1
•6
•4
•2
•8
M
A B
•1 •m
•r
•s
•2
•n
•k
•p
C
29
Kümelerde Birleflim ve Kesiflim ‹flleminin
Özelliklerini Uyguluyorum
2. A ∩ B = {a, t, z}, B = {b, t, a, s, r, z} ve s(A) = 5’tir. Buna göre bir A kümesi oluflturunuz.
30
Kümelerde Fark ‹fllemini Kullan›yorum
•1
•4
•a
•2 •8
•b •c
•k
E
D
•p •2
•r •3
P Grip afl›s› ve koruyucu etkileri araflt›r›ld› m›? Gidilecek sa¤l›k kurulufllar› belirlendi mi?
31
Kümelerde Tümleme ‹fllemini Kullan›yorum
5. Kümelerde fark ifllemiyle tümleme ifllemi aras›nda bir iliflki var m›d›r? Aç›klay›n›z.
32
Problem Çözüyorum
1. Sadece çorba ve et yeme¤i satan bir lokantada yemek yiyen bir arkadafl grubundan 11’i et
yeme¤i, 13’ü çorba ve 6’s› da hem çorba hem de et yeme¤i yemifltir. Bu grup kaç kifliden olufl-
maktad›r?
2. Bir s›n›ftaki ö¤rencilerin %70’i Türkçe’den, %60’› matematikten, %30’u da her iki dersten
baflar›l› olmufltur. Sadece matematik dersinden baflar›l› olan ö¤renci say›s› 12 oldu¤una göre s›n›f
mevcudu kaç kiflidir?
3. 40 kiflilik bir s›n›ftaki ö¤rencilerden her biri voleybol, basketbol ve tenis sporlar›ndan en
az birini yapmaktad›r. 14 kifli yaln›z voleybol, 9 kifli yaln›z basketbol ve 7 kifli de yaln›z tenis
oynad›¤›na göre en az iki spor yapan kaç ö¤renci vard›r?
4. 78 kiflilik bir grupta bulunan turistlerin her biri ‹ngilizce, Almanca ve Frans›zca dillerinden
en az birini konuflabilmektedir. Turistlerin 26’s› ‹ngilizce, 25’i Frans›zca, 12’si ‹ngilizce ve
Frans›zca, 11’i ‹ngilizce ve Almanca, 8’i Frans›zca ve Almanca, 5’i de her üç dili konuflabilmek-
tedir. Buna göre yaln›zca Almanca konuflan kaç turist vard›r?
33
Kümelerin Alt Kümelerini Buluyorum
1. K = {a, b, c, d, e} ve L = {b, c, d} kümeleri veriliyor. Bu kümeleri ortak Venn flemas›nda
göstererek aralar›ndaki iliflkiyi sembolle yaz›n›z.
5. S ve T kümeleri veriliyor. S ≤ T ve T ≤
S ise T ve S kümeleri aras›nda nas›l bir iliflki var-
d›r? Sembol kullanarak yaz›n›z.
34
DO⁄AL SAYILAR
d. 28 + f = 0 + 28
e. 30 + (18 + 19) = j + 37
f. (14 + h) + 8 = 31
g. (c + 19) + 9 = 15 + 28
b. 341 + 112 + 89
35
Çarpma ‹flleminin Özelliklerini Uyguluyorum
1. Afla¤›daki eflitliklerde harflerin yerine gelmesi gereken do¤al say›lar› bulunuz.
a. (b . 10) . 7 = 15 . (a . c)
b. 16 . d = 23 . 16
c. e . (13 . 4) = (6 . f) . c
d. 14 (k + m) = (p . 15) + (14 . 8)
e. s(n + r) = (9 . 12) + (9 . 20)
f. 0 . t = 18 . 0
g. 24 . a = 1 . 24
h. 4 . (15 + m) = (n . 15) + (n .8)
2. 35 . 8 ifllemini, çarpma iflleminin toplama ifllemi üzerine soldan da¤›lma özelli¤inden yararlana-
rak yap›n›z.
5. Afla¤›da verilen toplama ifllemlerinde her harf bir do¤al say› yerine kullan›lm›flt›r. A + B + C
iflleminin sonucunu bulunuz.
A A B
B C C
28 21 13
36
OLASILIK VE ‹STAT‹ST‹K
2. “Okulunuzun daha temiz olabilmesi için neler yap›labilir?” sorusuna cevaplar arayan bir
anket formu haz›rlayarak toplad›¤›n›z verileri afla¤›da özetleyiniz.
37
Örneklem Seçiyorum
Afla¤›da verilen araflt›rmalara ait örneklem seçimlerini siz yapacaks›n›z. Araflt›rmalar›n yanl›
olmamas›n› sa¤lamal›s›n›z.
• Sigara içen insanlar›n akci¤er kanserine yakalanma olas›l›¤› ile ilgili bir araflt›rma.
• Ülkemizde bal›kç›l›kla geçimini sa¤layan insanlar›n gelir düzeyi ile ilgili bir araflt›rma.
• ‹stanbul’da özel sektörde çal›flan kad›n say›s›n›n erkek say›s›na oran›yla ilgili bir araflt›rma.
• Ülkemizde çal›flan kad›nlar›n say›s›n›n tüm çal›flanlar›n say›s›na oran›yla ilgili bir araflt›rma.
38
TABLO VE GRAF‹KLER
2009 y›l›nda Türkiye’nin yaklafl›k olarak su ihtiyac›; içme ve kullanma için 4,04 milyar m3, sula-
ma için 23,5 milyar m3 ve sanayi için de 1,6 milyar m3tür.
2009 y›l› itibar›yla Türkiye’nin su potansiyelinin bir k›sm› akarsu ve göllerden di¤er k›sm› da yer
alt› sular›ndan sa¤lanmaktad›r. Akarsu ve göllerden elde edilen su potansiyeli 180 milyar m3 kul-
lan›labilir k›sm› ise 95 milyar m3tür. Yer alt› sular›ndan elde edilen su potansiyeli ise 12 milyar m3,
kullan›labilir k›sm› ise 9,5 milyar m3tür.
2009 y›l›nda ülkemizdeki tarla ve orman alanlar›n›n istatistiki da¤›l›m› flu flekildedir: % 43,6’s›
orman, %10,6’s› nadas, % 38,8’i ekili alanlar, %7’si ise sebze ve meyveliktir.
39
Çizgi Grafi¤i Çiziyorum
Afla¤›daki verilerin her birini uygun ölçeklerde haz›rlanm›fl çizgi grafiklerinde gösteriniz.
40
Sütun Grafi¤i Çiziyorum
Afla¤›daki verilerin her birini uygun ölçeklerde haz›rlanm›fl sütun grafiklerinde gösteriniz.
41
Grafikleri Karfl›laflt›r›yorum
1. Tablolardaki verileri hem çizgi hem de sütun grafiklerinde temsil ederek afla¤›daki sorular›
cevaplay›n›z.
2008 650
2009 900
2010 1050
42
MERKEZÎ E⁄‹L‹M VE YAYILMA ÖLÇÜLER‹
Al›flverifle gitti¤imizde yan›m›zda yeterli param›z›n olup olmad›¤›n› bilmemiz gerekir. Afla¤›-
daki al›flverifl listelerine bak›p toplam tutar› tahmin ediniz. Yeterli paran›z›n olup olmad›¤›n› kont-
rol edip “Evet” veya “Hay›r” seçeneklerinden birini iflaretleyiniz.
1. 18 TL var. 2. 35 TL var.
3. 45 TL var. 4. 43 TL var.
10 TL
8,75 TL
2,30 TL
24,90 TL 6,50 TL
18 TL
18,75 TL
11,50 TL
33,90 TL
5,25 TL
43
OLASI DURUMLARI BEL‹RLEME
1. Ayça’n›n, afla¤›daki gibi çiçek ve saks›lar› vard›r. Ayça, çiçeklerini saks›lara kaç farkl› biçim-
de dikebilir?
2. Sebze ve meyveler aras›ndan bir meyve ve bir sebze kaç farkl› biçimde seçilebilir?
3. Funda, s›nav için gerekli olan istatistik ve matematik kitaplar›ndan birer tane seçip alacak-
t›r. Funda, kaç farkl› kitap seçimi yapabilir?
44
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME
1. Yandaki flekilde A, B ve C kümeleri verilmifltir. B
A
Afla¤›da bu kümelerle ilgili olan ifadelerden do¤ru •d •a •c
olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
•e
( ) A = { d, e, a, 2, b} •2
•1 •b
( )2 ∈B
•3
( ) B = {a, c, 2, d} C
( )b ∈C
( ) C = {1, 2, 3, b}
( )2 ∈A
45
7. s(A ∩ B) = 6, s(A) = 12 ise A ∪ B kümesinin eleman say›s›n› bulmak için afla¤›dakilerden
hangisinin bilinmesi yeterli de¤ildir?
12. Bir s›n›fta matematik veya Türkçe dersinden baflar›s›z olanlar›n say›s› 22’dir. Yaln›z mate-
matik dersinden baflar›s›z olanlar›n say›s›, yaln›z Türkçe dersinden baflar›s›z olanlar›n say›s›n›n 2
kat›d›r. Hem matematik hem Türkçe dersinden baflar›s›z olanlar›n say›s› 4 oldu¤una göre yaln›z ma-
tematikten baflar›s›z olanlar›n say›s› kaçt›r?
A. 3 B. 4 C. 7 D. 12
46
13. Afla¤›daki noktal› yerlere uygun ifadeleri yaz›n›z.
Do¤al say›lar kümesinde toplama iflleminin birim eleman› ...........
Do¤al say›lar kümesinde çarpma iflleminin toplama üzerine da¤›lma özelli¤i ...........
Do¤al say›lar kümesinde toplama iflleminin birleflme özelli¤i ...........
Do¤al say›lar kümesinde çarpma iflleminin yutan eleman› ...........
47
23. Yanda verilen tabloya göre afla¤›daki ifadeler-
Bor Madeni Rezervleri
den hangisi yanl›flt›r?
Ülke ‹flletilen Rezerv Miktar› (ton)
A. Bor rezervlerinin en çok iflletildi¤i ülke
Türkiye 320 000 000
Türkiye’dir. ABD 60 000 000
B. ABD’nin bor rezervi iflletimi Çin’den Çin 27 000 000
6 milyon ton fazlad›r. Kazakistan 54 000 000
150
s›ndad›r.
100
25. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) Sütun grafiklerinde ölçeklendirme farkl›l›klar›, yanl›fl yorumlara yol açmaz.
( ) Sütun ve çizgi grafiklerinin birbirlerine göre hiçbir üstünlükleri yoktur.
( ) ‹ki kifliye ait bilgiler, tek bir çizgi grafi¤inde gösterilemez.
( ) Sütun grafikleri, yatay ve dikey olarak çizilebilir.
( ) Tablolar, sütun ve çizgi grafikleri verilerinin farkl› temsil biçimleridir.
26. Yandaki sütun grafi¤inde mavi sütun 2011 y›l›n›, Bir fiirketin 2010-2011 Y›llar›na Ait Kârlar›
di¤eri de 2010 y›l›n› temsil etmektedir. Grafi¤e göre Kâr (milyon TL)
afla¤›daki boflluklar› tamamlay›n›z.
• 2010 y›l›n›n ilk üç ay›ndaki kâr 2011 y›l›na göre 300
r› eflittir. 150
100
• Y›l baz›nda ............. y›l›n›n kâr› ........... y›l›n›n kâ-
50
r›ndan daha fazlad›r.
0 Aylar
• 2010 y›l›n›n 9 ayl›k kâr› tahminen ................. mil- 3 6 9 12
48
Çeflitli Ülkelerde Bebek Ölüm Oranlar›
27. Yandaki grafi¤e göre ülkelerin bebek ölüm
Bebek Ölüm
oranlar›n› tahmin ediniz. H›z› (Binde)
‹sveç 80
60
‹ngiltere
40
Türkiye 20
Pakistan 0
‹sveç ‹ngiltere Türkiye Pakistan
Ülkeler
28. Yandaki sütun grafi¤ine göre gürültü kirlili¤i- Gürültü Kirlili¤inin Nedenleri
Gürültü
nin nedenlerini yüzde olarak tahmin ediniz. Yüzdesi (%)
Tafl›t
20
Komflu 15
10
‹nflaat
5
Di¤er 0
Tafl›t Komflu ‹nflaat Di¤er
Gürültü
Kaynaklar›
gürültüsü gürültüsü gürültüsü
29. Bir araç, litresi 2,64 TL olan benzinden 48 litre alarak deposunu doldurmufltur. Araç sahibi-
nin benzin için ödedi¤i tahminî fiyat kaç Türk liras›d›r?
30. Statta maç izlemeye gelen 31 614 seyirci vard›r. Seyirciler, bilet için 12 TL ödediklerine gö-
re bu maçta toplanan para tahminen kaç Türk liras›d›r?
31. Bir çift çorap 3,75 TL ise 22 TL ile 6 çift çorap al›n›p al›namayaca¤›n› tahmin ediniz.
32. Dört kiflilik ö¤le yeme¤i hesab› 42,68 TL’dir. Hesab› aralar›nda eflit olarak paylaflt›klar›na gö-
re kifli bafl›na düflen para tahminen kaç Türk liras›d›r?
49
35. S›n›f›m›zda 23 k›z ve 18 erkek ö¤renci vard›r. Ö¤retmenimiz K›z›lay Kulübü için 1 k›z ve 1
erkek ö¤renciyi kaç farkl› flekilde seçebilir?
A. 23 B. 41 C. 414 D. 512
36. Bir lokantadaki menüde 8 kebap, 4 içecek ve 5 tatl› çeflidi bulunmaktad›r. Menüyü inceleyen
bir müflteri kaç farkl› seçim yapabilir?
A. 4 B. 5 C. 8 D. 17
37. “MALATYA” kelimesinin harflerini kullanarak sessiz harfler baflta olmak üzere bir ünlü ve
bir ünsüzden oluflan kaç tane ikili yaz›labilir?
A. 4 B. 5 C. 6 D. 7
38. Birbirinden farkl› 5 günlük gazete ve 4 haftal›k dergi aras›ndan 1 gazete ve 1 dergi kaç fark-
l› flekilde seçilebilir?
A. 20 B. 11 C. 9 D. 5
39. Salim, bir ma¤azada indirimde olan 4 ceket, 7 gömlek ve 6 pantolon aras›ndan kaç farkl› se-
çim yapabilir?
A. 24 B. 17 C. 7 D. 6
40. 10 profesör ve 12 doçent aras›ndan seçilecek ekibe, bir profesör ve bir doçent kaç farkl› fle-
kilde seçilebilir?
A. 10 B. 12 C. 22 D. 120
50
III. ÜN‹TE
TAM SAYILAR
S›f›r›n üstünde
Gelir 27°C
890 TL ..............
.............. Alacak
250 TL
..............
Borç
180 TL
..............
51
Say›lar›n Mutlak De¤erini Buluyorum
1. Afla¤›daki say›lar› say› do¤rusu modelinde gösteriniz. Daha sonra bu tam say›lar›n mutlak
de¤erlerini bulunuz.
-92
|-5|
20
|-92| +34
|+20| +5
89
|-11|
-34
|-89|
-20
|-20| 3
+92
|+34|
-5
|-3|
+11
52
Tam Say›lar› Karfl›laflt›r›yorum
1. Afla¤›da verilen say›lar› say› do¤rular›nda gösterip küçükten büyü¤e do¤ru sembol kullana-
rak s›ralay›n›z.
0 ............................................... +4 –3 ...............................................+2
4. Afla¤›daki s›ralamalarda yanl›fl yerde olan say›lar› bularak do¤ru s›ralamalar› yaz›n›z.
53
DO⁄AL SAYILAR
28 42
55 68
Bu çarpanlardan tek say› olanlar› maviyle çift say› olanlar› da sar›yla iflaretleyiniz. Say›n›n tek
veya çift olmas›yla çarpanlar›n›n iliflkisi var m›d›r?
54
Bölünebilmeyi Ö¤reniyorum
25 44 39 88
39 74
101 192
54 810 465 89
144 49
20
85 355
228
118 650
55
Asal Say›lar› Buluyorum
1. Afla¤›da boyal› alanlardan hangileri asal say›lar› temsil etmektedir?
23 56
47 103
56
EKOK ve EBOB’u Buluyorum
1. Afla¤›daki say›lar›n en küçük ortak katlar›n› bulunuz.
6 9
24 15
24 90
18 36
Problem Çözüyorum
1. 25 kg ve 40 kg’l›k çuvallarda bulunan pirinçler, en büyük ölçüdeki pofletlere doldurula-
cakt›r. Pofletler kaçar kilograml›k olmal›d›r ki pirinç artmas›n?
2. Dikdörtgensel bölge biçimindeki bahçenin eni 16 m, boyu ise 24 m’dir. Bu bahçe, eflit alan-
l› ve olas› en büyük boyutta karesel bölgelere bölünmek isteniyor. Bu karesel bölgelerin her biri
kaç metre kare olur?
57
AÇILAR
L
B C K P S V
P
M Y Z
M R
A D N T
X
................................... ................................... ................................... ...................................
A K
Z
C B L M X Y
58
AÇILARI ÖLÇME
b
135°
a 32°
c 48° d
28°
145°
f h
25° 47°
t k
m( t ) = ............. m( k ) = .............
42°
m p
35° o 24°
n
59
CEB‹R
Verilen örüntüleri farkl› iki flekilde modelleyiniz. Örüntülerin kurallar›n› tablo yard›m›yla bu-
lunuz.
3 7 11 15 ...
8 12 16 20 ...
1 5 9 13 ...
3 5 7 9 ...
60
Cebirsel ‹fadeleri Ö¤reniyorum
A B
61
Denklem Kuruyorum
1. Afla¤›daki terazilerin her biri dengededir. Terazinin kefelerinde bulunan : 2 birim kütle-
yi, : 1 birim kütleyi göstermektedir. Buna göre her terazideki ve kütlelerinden hangi-
sinin daha a¤›r oldu¤unu bulunuz.
62
2. Afla¤›daki problem ifadelerine uygun denklemler kurunuz.
• Ayfle’nin kalemlerinin say›s›, Ahmet’in kalemlerinin say›s›ndan 4 fazlad›r. Ayfle’nin 17 kale-
mi oldu¤una göre Ahmet’in kaç kalemi vard›r?
• Filiz, limonata yapmak için limonlar›n 11 tanesini kulland›¤›nda geriye 14 limonu kalm›flt›r.
Filiz’in limonata yapmadan önce kaç limonu vard›?
• Erhan, bir ayda 12 TL daha biriktirip kumbaras›na att›¤›nda toplam 38 TL’si olmufltur.
Erhan’›n kumbaras›nda geçen ay kaç Türk liras› vard›?
• Mete, 89 sayfa daha okudu¤unda roman›n 124 sayfas›n› okumufl oldu. Mete, daha önce kaç
sayfa okumufltur?
63
3. Afla¤›daki terazilerde = 2 birim ve = 1 birim kütleyi göstermektedir. Terazilerdeki den-
genin bozulmamas› için x, b, a ve y yerine gelecek de¤erleri denklem kurarak bulunuz.
x b
a y
4. Afla¤›daki denklemlerin verilen bilinmeyen de¤erleri için do¤ru olup olmad›klar›n› kontrol
ediniz.
a. x + 5 = 8 x = 2, x = 0 için
b. 9 + a = 23 a = 12 , a = 4 için
c. 29 – b = 18 b=9, b = 11 için
d. 17 x + 2 = 53 x = 4 , x = 3 için
64
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME
1. Afla¤›daki ifadelerden hangisi do¤rudur?
A. Z = Z- ∪ Z+ C. “1” say›s› referans noktas›d›r.
B. Z+ = {0, +1, +2, +3, ...} D. Z = Z- ∪ {0} ∪ Z+
6. –7 < – 8 < –5 < –1 < +1 s›ralamas›nda hangi say›lar›n yerleri de¤ifltirilirse s›ralama do¤ru
olur?
A. –1 ile +1 B. –5 ile –8 C. –7 ile –8 D. –1 ile –5
7. A = {–2, +3, –1, 0, +2} kümesinin elemanlar›n›n küçükten büyü¤e do¤ru s›ralan›fl› afla¤›da-
kilerden hangisidir?
A. –1 < –2 < 0 < +2 < +3 C. –2 < –1 < 0 < +2 < +3
B. –2 < –1 < 0 < + 3 < +2 D. –1 < –2 < +2 < 0 < +3
8. Mutlak de¤eri 5’ten küçük olan tam say›lardan oluflan kümenin eleman say›s› kaçt›r?
A. 6 B. 7 C. 8 D. 9
9. –3, +3, –5 tam say›lar›n›n – 6 < 0 < +5 s›ralamas›ndaki uygun yerlere yerlefltirilmifl hâli
afla¤›dakilerden hangisidir?
A. – 6 < –3 < –5 < 0 < +3 < +5 C. – 6 < –5 < –3 < 0 < +3 < +5
B. –5 < – 6 < –3 < 0 < +3 < +5 D. – 6 < –5 < –3 < 0 < +5 < +3
10. Afla¤›daki noktal› yerlere “>, = , <” sembollerinden uygun olan› yaz›n›z.
–9 .... – 8 +13 .... +22 |– 8| .... +8
–16 .... |+5| |–12| .... |+12| +15 .... –20
65
11. 48 say›s›n›n bölenlerinin kümesini yaz›n›z.
..........................................................................
17. ‹ki basamakl› do¤al say›lardan 3 ile bölünebilenlerden kaç tanesi 9 ile bölünebilir?
A. 11 B. 10 C. 9 D. 8
19. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) 15 ve 30’un en büyük ortak böleni 30’dur.
( ) 18 ve 49 aralar›nda asal say›lard›r.
( ) 4 ve 5’in en küçük ortak kat› 20’dir.
( ) Asal çarpanlar›na ayr›lm›fl hâli 22 x 32 x 5 olan do¤al say› 170’tir.
66
20. Afla¤›daki noktal› yerlere uygun ifadeleri yaz›n›z.
• Bir do¤al say›n›n bölenleri ayn› zamanda bu say›n›n .......................
• ............. ve kendisinden baflka böleni olmayan say›lar ....................
• Birler basama¤›ndaki rakam› ............ ve ............ olan say›lar 5 ile kalans›z bölünebilir.
• 1’den baflka ortak ............. olmayan say›lara aralar›nda asal denir.
22. Bir kutudaki flekerler alt›flar, sekizer ve onar grupland›r›ld›¤›nda 5 fleker artmaktad›r. Bu tor-
bada en az kaç fleker vard›r?
A. 135 B. 130 C. 125 D. 120
25. 40 say›s›n›n asal çarpanlar›n›n kümesi A, 60 say›s›n›n asal çarpanlar›n›n kümesi B olsun.
A∩B kümesinin eleman say›s› kaçt›r?
A. 2 B. 4 C. 5 D. 6
27. 123❒ say›s›n›n 3 ile kalans›z bölünebilmesi için ❒ yerine gelebilecek kaç do¤al say› vard›r?
A. 1 B. 2 C. 3 D. 4
67
29. A ve B bütünler aç›lard›r. Buna göre afla¤›dakilerden hangisi yanl›flt›r?
A. A ve B dik aç›lard›r. C. B dar, A genifl aç›d›r.
B. A dar, B genifl aç›d›r. D. A dik, B genifl aç›d›r.
31. fiekildeki ABCD ve BEFC birer dikdörtgendir. Buna göre afla¤›dakilerden hangisi yanl›flt›r?
A. ABD ile DBC komflu tümler aç›lard›r. C
D F
B. ABD ile DBE komflu bütünler aç›lard›r.
C. CBE ile BDA komflu bütünler aç›lard›r.
D. CDB ile ADB komflu tümler aç›lard›r.
A E
B
32. Afla¤›dakilerden hangisi her zaman do¤ru de¤ildir?
A. Komflu tümler aç›lar›n her biri dar aç›d›r.
B. Komflu bütünler aç›lardan biri dar aç› ise di¤eri genifl aç›d›r.
C. Komflu iki dar aç›n›n birleflimi dik aç›d›r.
D. Komflu iki dik aç›n›n birleflimi do¤rusal bir çift oluflturur.
C. Komflu aç›lar
D. Komflu tümler aç›lar O M
68
35. Tümler iki aç›n›n ölçüleri fark› 20° ise bu aç›lardan küçük olan› kaç derecedir?
A. 25 B. 35 C. 45 D. 55
37. Komflu tümler iki aç›dan birinin ölçüsü, di¤erinin ölçüsünün 6 kat›ndan 6° fazlad›r. Büyük
aç›n›n ölçüsü kaç derecedir?
A. 72 B. 78 C. 80 D. 84
38. Tümler iki aç›dan birinin ölçüsü, di¤erinin ölçüsünün 3 kat›ndan 10° fazlad›r. Küçük aç›n›n
ölçüsü kaç derecedir?
A. 15 B. 20 C. 25 D. 30
40. Afla¤›daki flekilde A, B ve C noktalar› do¤rusal oldu¤una göre DBA’n›n ölçüsü kaç derecedir?
D E F
A. 25 C. 35
B. 30 D. 40
? 65°
A B C
41. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) Bir dik aç›n›n bütünleyeni genifl aç› olabilir.
( ) Bir dar aç›n›n komflu bütünleri dar aç› olabilir.
( ) Ters aç›lar›n ölçüleri farkl› olamaz.
( ) 78°lik aç›n›n tümleyeninin ölçüsü 32°dir.
A. 70 C. 90 C
B. 80 D. 100
E
A B F
69
43. 1 3 5 7 ... örüntüsünün kural›n› bulunuz. Tek bir kural› m› vard›r?
70
52. 6 xy ifadesiyle ilgili olarak afla¤›dakilerden hangisi yanl›flt›r?
5
54. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) 12x ifadesi bir terimdir.
( ) – 4yk ifadesinde 4 kat say›d›r.
( ) Say› örüntüleri cebirsel ifade de¤ildir.
( ) 130xyz ifadesinde 3 bilinmeyen vard›r.
56. “Hasan 4 öykü kitab› daha al›rsa 15 öykü kitab› oluyor.” ifadesinin denklem biçiminde gös
terilifli afla¤›dakilerden hangisidir?
A. x + 4 = 15 B. x – 15 = 4 C. x – 4 = 15 D. x = 11 + 4
71
60. Afla¤›daki ifadelerden hangisi do¤rudur?
A. 4 x + 2 = 6 denkleminin çözümü 2’dir.
B. 12 – 3y = 6 denkleminin çözümü 2’dir.
C. b + 22 = 30 denkleminin çözümü 6’d›r.
D. z – 11 = 3 denkleminin çözümü 8’dir.
61. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) 2 a – b ifadesi bir denklemdir.
( ) y = 2 x + 3 ifadesi birinci dereceden bir bilinmeyenli denklemdir.
( ) z + 3 ifadesi bir cebirsel ifadedir.
( ) Bir denklemin de¤erinin de¤iflmemesi için yap›lan ifllem, eflitli¤in her iki yan›na da
uygulanmal›d›r.
63. “Hangi say›n›n 2 fazlas› 8’dir?” ifadesini belirten denklem afla¤›dakilerden hangisidir?
A. a + 8 = 2 B. a + 2 = 8 C. a – 2 = 8 D. a – 8 = 2
65. Can, üç kitab›n› arkadafllar›na verdi¤inde kitapl›¤›nda 28 kitab› kalm›flt›r. Can’›n kaç kitab›
vard›?
A. 25 B. 30 C. 31 D. 32
66. Yandaki flekilde terazi dengede ve her kutunun kütlesi 1 kg’d›r. Kitab›n kütlesiyle ilgili afla-
¤›dakilerden hangisi do¤rudur?
A. Kitap çok a¤›rd›r.
B. Kitab›n kütlesi 3 kg’d›r.
C. Kitab›n kütlesi 2 kg’d›r.
D. Kitapla ilgili bir fley söylenemez.
72
IV. ÜN‹TE
KES‹RLER
A B C D
0 1 2 3
a. 1 , 1 , 1 b. 3 , 3 , 3
5 3 8 5 4 7
4. Afla¤›daki kesir çiftlerinin aras›na “<, >, =” sembollerinden uygun olan› yaz›n›z.
73
5. 2 < 2 oldu¤una göre a yerine yaz›labilecek en büyük do¤al say› kaçt›r?
5 a
8. Arzu’nun evinin okula uzakl›¤› 16 km, parka uzakl›¤› ise 7 km’dir. Arzu’nun evine, okul
25 10
ve parktan hangisi daha uzakt›r?
9. 0 < a < b < c oldu¤una göre afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n
yan›na Y yaz›n›z.
( ) 1 1 1 ( ) 1 1
< < <
a b c a+b a+c
( ) 1 1 1 ( ) 1 1
< < <
c b a a.b b.c
74
10. a < 2 eflitsizli¤ini sa¤layan en büyük do¤al say› afla¤›dakilerden hangisidir?
21 3
A. 1 B. 7 C. 13 D. 14
16 2n
11. < ise n yerine yaz›labilecek en küçük do¤al say› afla¤›dakilerden hangisidir?
11 11
A. 5 B. 4 C. 3 D. 1
A. 3 B. 14 C. 12 D. 1
8 15 20 5
A. 2 B. 7 C. 12 D. 14
9 20 23 18
75
Kesirlerle Toplama ve Ç›karma ‹fllemi Yap›yorum
1. Pelin, Kemal ve Özge’nin hafta sonu ders çal›flma saatleri afla¤›daki tabloda verilmifltir.
Pelin 5 4
saat saat
6 6
1 11
Kemal 2 saat saat
3 12
1 2
Özge 1 saat 2 saat
4 5
76
2. Afla¤›daki ifllemleri yap›n›z.
a. 12 1 + 7 2 b. 5 + 4 1 + 9 7
5 5 6 8 12
c. 3 1 – 11 d. 20 – 10 3
2 8 8
e. ( 32 + 85 ) – 1
2
f. ( 76 + 41 ) – 1
2
A. 9 B. 8 C. 5 D. 3
a–b a
4. = 10 ise say›s› afla¤›dakilerden hangisidir?
b b
A. 12 B. 11 C. 10 D. 9
5. ( 54 + 81 ) + 73 = 54 + ( n + 73 ) eflitli¤inde n kaçt›r?
6. Afla¤›daki ifllemlerin sonuçlar›n› önce tahmin ediniz. Sonra ifllemleri yap›n›z. Tahminleriniz
ile ifllem sonuçlar›n› karfl›laflt›r›n›z.
a. 2 1 + 7 b. 6 3 + 2 8
5 8 8 9
2
Sat›r, sütun ve köflegenlerdeki 5
6 16
3
10 20
77
Kesirlerle Çarpma ‹fllemi Yap›yorum
1 4
2. 135 cevizin 3 ’ini Emel, 9 ’ünü Zuhal, ka-
ceviz alm›flt›r?
2
3. S›n›f mevcudumuz 35’tir. Bunun ’sinden 2
7
fazlas› erkek ö¤rencidir. S›n›f›m›zda kaç k›z ö¤renci
vard›r?
2
4. Maafl›n›n ’sinin yar›s›n› ev kiras›na veren
3
Mehmet amcan›n maafl› 840 TL’dir. Mehmet amca-
a. 24 . 3 b. 5 . 11
9 8 12 15
2 1 1 3 5
(
c. 1
3
.4
5 )
.
6
d. 2( 8
–
4 ) . (1 43 + 142 )
78
Kesirlerle Bölme ‹fllemi Yap›yorum
a. 8 ÷ 2 b. 6 ÷ 1 4
3 5
c. 3 3 ÷ 9 d. 1 3 ÷ 3 1
8 2 4 3
e. 14 ÷ 1 + 5 f. 17 — 3 1 ÷ 1
25 4 8 3 2 9
3—1
2. 1 + 2 iflleminin sonucu afla¤›dakilerden hangisidir?
5 .3
6 8
A. 3 B. 23 C. 1 3 D. 9
8 48 8
2 1 + 5 ÷ 10
7 3
3. iflleminin sonucu afla¤›dakilerden hangisidir?
4
A. 4 B. 15 C. 8 D. 1 5
10 28 7 7
4
4. Terzi, m kumafltan bir gömlek dikiyor. Ter-
5
zinin 16 m kumafl› oldu¤una göre kaç gömlek dike-
bilir?
6. Afla¤›daki ifllemlerin sonuçlar›n› tahmin ediniz. Sonra ifllemleri yap›n›z. ‹fllem sonuçlar› ile
tahminlerinizi karfl›laflt›r›n›z.
a. 10 1 ÷ 4 7 b. 24 – 11
6 8 5 6
79
Tahmin Ediyorum
1. Afla¤›daki bütünlerin boyal› k›s›mlar›n› gösteren kesirleri tahmin ediniz. Tahminlerinizi nok-
tal› yerlere yaz›n›z.
a. 12 1 + 8 1 b. 2 . 1 c. 4 . 1
2 3 3 5 3
3. Afla¤›daki ifllemlerin sonuçlar›n› tahmin ediniz. Sonra ifllemleri yaparak buldu¤unuz sonuç-
larla tahminlerinizi karfl›laflt›r›n›z.
a. 6 5 + 2 1 b. 7 1 – 3 2
6 10 4 5
c. 2 3 . 511 d. 11 4 ÷ 3 1
7 5 8
4. 4 3 . 205 ifllemi için farkl› 3 tahminde bulununuz. ‹fllemi yaparak en iyi tahmininizin
5
hangisi oldu¤unu bulunuz.
1. Bir s›n›ftaki ö¤rencilerin 7 ’si erkek ö¤rencidir. S›n›fta 18 k›z ö¤renci oldu¤una göre kaç
13
tane erkek ö¤renci vard›r?
2. Ali, paras›n›n 4 ’ü ile defter, kalan paras›n›n 1 ’i ile kalem al›yor. Ali’nin geriye 3,50 TL’si
9 3
kald›¤›na göre defter kaç TL’dir?
3 , 1 , 50
5 2
80
ONDALIK KES‹RLER
d. 1 e. 21 f. 49
4 40 50
1
8
d. 26 e. 8 f. 11
111 3 15
a. 1 ≈ 0,1 b. 1 ≈ 0,09
9 11
2 ≈ 2 ≈
9 11
3 ≈ 3 ≈
9 11
4 = 4 =
≈ ≈
9 11
5 = 5 =
≈ ≈
9 11
6 = 6 =
≈ ≈
9 11
81
Ondal›k Kesirleri S›ral›yorum
— –
3. 6,82 ; 6,82 ; 6,82 ondal›k kesirlerini büyükten küçü¤e do¤ru s›ralay›n›z.
—
4. 8,307 ; 8,37 ; 8,360 ; 8,3 kesirlerinden en büyü¤ü hangisidir?
—
A. 8,307 B. 8,37 C. 8,360 D. 8,3
82
ORAN VE ORANTI
b. fiiir kitaplar›n›n say›s›n›n, tüm kitaplar›n say›s›na oran›n› farkl› biçimlerde gösteriniz.
c. 1 ve 8 d. 11 ve 66
12 72
21 20
4
a. 4 = n b. 3 = 12
7 28 n 20
c. a = 2 d. 4 = 12
39 3 9 a
83
4. Kaflar peynirin 100 gram›ndaki enerji ve Enerji ve Besin Ögeleri (100 g)
besin ögeleri tabloda verilmifltir. Kahvalt›da 75 g
kaflar peyniri yiyen bir kiflinin ald›¤› enerji ve besin Enerji (kcal) 320
de¤erlerini hesaplay›n›z.
Protein (g) 25
Ya¤ (g) 24
5. Afla¤›da, Emrelerin evinin; okul, al›flverifl merkezi ve parka olan uzakl›klar›n› gösteren plan
verilmifltir. Buna göre sorular› cevaplay›n›z.
Okul
2,5 cm
2 cm
Al›flverifl
Ev Merkezi
3,5 cm 1,5 cm
Park
1 cm : 850 m
84
UZUNLUKLARI ÖLÇME
a. 3 dm b. 3 m c. 3 km
a. 1 cm b. 1 dm c. 1 m
a. 15 mm b. 15 cm c. 15 dm
a. 2 mm b. 2 cm c. 2 dm
A B C Ç D E F G
0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13
85
3. Afla¤›daki boflluklar› doldurunuz.
25 km = .......... m 4,86 hm = .......... dam
7 m = .......... cm 350 m = .......... dm
1,5 cm = .......... mm 0,6 km = .......... m
0,5 dm = .......... cm 9,2 hm = .......... dm
5. 32 m uzunlu¤undaki bir top kumafltan her biri için 3 m 35 cm kumafl kullan›larak 6 tak›m
86
MERKEZÎ E⁄‹L‹M VE YAYILMA ÖLÇÜLER‹
3. Okulumuzda yap›lan 100 m atletizm yar›flmas›na kat›lan ö¤renciler ve koflu süreleri afla¤›da-
ki sütun grafi¤inde gösterilmifltir.
21
18
15
12
0 Koflucular
Ali Yunus Mehmet Özcan Yalç›n Sedat
87
OLASILIKLA ‹LG‹L‹ TEMEL KAVRAMLAR
a. Deney :
Örnek Uzay :
Olay :
O (A) =
b. Örnek Uzay :
Olay :
O (B) =
c. Örnek Uzay :
Olay :
O (C) =
88
2. Bir s›n›fa ait flekil grafi¤i yandad›r. S›n›f-
fiekil Grafi¤i
tan rastgele seçilen bir ö¤rencinin;
a. K›z olma olas›l›¤›,
b. Erkek olma olas›l›¤› nedir?
3. Üç çocuklu bir ailenin çocuklar›n›n cinsiyetlerinin olas›l›¤›na ait a¤aç diyagram›n› tamamla-
yarak noktal› yerlere uygun ifadeleri yaz›n›z.
B. 3 D. 1
4
89
OLAY ÇEfi‹TLER‹
1. Bir torbada 6 k›rm›z›, 4 mavi ve 5 yeflil top vard›r. Torbadan rastgele çekilen bir topun;
a. Yeflil olmamas› olas›l›¤› kaçt›r?
b. Sar› olma olas›l›¤› kaçt›r?
c. Renkli olma olas›l›¤› kaçt›r?
2. ‹ki zar birlikte havaya at›l›yor. Zarlarda üst yüze gelen say›lar›n toplam›n›n;
a. 15’ten büyük olma olas›l›¤› kaçt›r?
b. 1’den büyük olma olas›l›¤› kaçt›r?
3. Tombala oyununda, üzerinde 1’den 90’a kadar olan say›lar›n yaz›l› oldu¤u pullar vard›r. Bir
oyun kart›nda da 3 s›ra ve her s›rada 5 say› vard›r. Torbadan çekilen bir pulun üstündeki say›n›n;
a. Al›nan bir kartta bulunma olas›l›¤› kaçt›r?
b. 3 basamakl› olma olas›l›¤› kaçt›r?
1 26 45 80 80
5 30 52 69 83
8 12 65 77 89
4. S›n›f›n›zdaki tüm ö¤rencilerin ad ve soyadlar›n›n kartlara yaz›larak bir kutuya at›ld›¤›n› dü-
flününüz. Kutudan rastgele çekilen bir kart›n üzerinde yaz›l› ismin “⁄” harfiyle bafllama olas›l›¤›
kaçt›r?
90
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME
1. 8 < 8 < 4 s›ralamas›nda n yerine yaz›labilecek kaç tane do¤al say› vard›r?
21 n 7
A. 14 B. 13 C. 7 D. 6
A. 5 1 = 5 + 1 B. 5 1 < 5 1
2 2 3 2
C. 5 = 5 1 D. 5 > 5
2 2 2 3
6. a ve b tam say›lar olmak üzere –3 < a < 2 ve 3 < b < 7 ise 3 say›s›n›n en küçük de¤eri
kaçt›r? a+ b
3
A. 1 B. 2 C. 3 D.
3 6 7 5
( ) 25 . 6 < 25 ( ) 25 . 5 < 25
5 6
( ) 9 + 1 > 3 ( ) 13 1 – 3 9 > 10
4 8 10
91
10. Bir yükseklikten yere düflen futbol topu, her seferinde düfltü¤ü yüksekli¤in 2 ’si kadar z›pl›-
5
yor. ‹kinci düflüflten sonra 20 cm z›plad›¤›na göre topun yere düfltü¤ü ilk yükseklik kaç santimetre-
dir?
A. 125 B. 120 C. 115 D. 110
11. 15,18 ond›lak kesrinin kesir olarak yaz›lm›fl hâli afla¤›dakilerden hangisidir?
A. 18 15 B. 15 18 C. 15 D. 18
100 100 18 15
12. 0,5 ve 0,6 ondal›k kesirlerinin aras›nda olan 3 tane ondal›k kesir yaz›n›z.
14. Afla¤›daki noktal› yerlere “>, <” iflaretlerinden uygun olan›n› yaz›n›z.
–
a. 2,1 ... 1,99 b. 5,34 ... 5,43 c. 0,013 ... 0,003 d. 3,5 ... 3,5
15. 1,3 ; 1,89 ; 1,36 ; 1,07 ; 1,24 ondal›k kesirlerinden kaç tanesi say› do¤rusunda 1,26’n›n
sa¤›nda yer al›r?
A. 2 B. 3 C. 4 D. 5
16. 4,5a8 < 4,572 ifadesinde a yerine yaz›labilecek rakamlar›n kümesi .................................
–
17. 0,63 say›s›, hangi en küçük pozitif tam say› ile çarp›l›rsa çarp›m bir tam say› olur?
A. 3 B. 9 C. 30 D. 90
92
19. 100 km’de ortalama 7,8 litre benzin tüketen bir otomobil 425 km’de kaç litre benzin tüketir?
A. 32,45 B. 33,15 C. 33,65 D. 34,15
21. ABCD çokgenindeki do¤ru parçalar›n›n uzunluklar›n› milimetre cinsinden ölçünüz. Ölçtü¤ü-
nüz uzunluklar› santimetreye yuvarlay›n›z.
D C Uzunluk mm cm
|AB|
|BC|
E |DC|
|AD|
|AC|
|DB|
A B
|AE|
|DE|
|EB|
|EC|
22. 2,56 km uzunlu¤undaki yolu 1 kez gidip gelen bir yaya kaç metre yürümüfl olur?
23. Metresi 5 TL olan bir kumafltan 1 m 25 cm al›rsak kaç Türk liras› öderiz?
1
24. ‹ki flehir aras›ndaki yolun ’ini giden bir tafl›t, 25 km daha gitseydi yolun yar›s›n› gitmifl ola-
3
cakt›. Tafl›t›n di¤er flehre ulaflmas› için kaç kilometre daha yol almas› gerekir?
A. 120 B. 100 C. 90 D. 80
25. Umut, Cans›n, Özge, Eylül ve Bircan’›n boylar›n›n ortalamas› 155 cm’dir. Cans›n olmad›-
¤›nda grubun boy ortalamas› 152 cm’dir. Cans›n’›n boyu kaç santimetredir?
93
26. Emel’in matematik dersindeki performans de¤erlendirme notlar› afla¤›daki çizgi grafi¤inde
verilmifltir.
a. Emel’in performans Notlar
Emel’in Notlar›
notlar›n›n ortalamas› kaçt›r?
100
b. En düflük not olma- 95
90
sayd›, Emel’in performans 85
80
ortalamas› ne olurdu? 75
70
c. Performans notlar›n›n 65
60
aç›kl›¤›n› bulunuz. 55
50
45
40
35
30
25
20
15
10
5 Performans
0
1. not 2. not 3. not 4. not 5. not 6. not 7. not
28. Bir torbada 8 mavi, 5 k›rm›z›, 4 tane de yeflil renkte bilye vard›r. Torbadan rastgele çekilen
bir bilyenin yeflil renkli olma olas›l›¤› kaçt›r?
A. 8 B. 5 C. 4 D. 1
17 17 17 17
30. Üzerinde 1’den 6’ya kadar say›lar›n yaz›ld›¤› 2 küp yere at›ld›¤›nda üste gelen say›lar›n
toplam›n›n 7 olma olas›l›¤› kaçt›r?
A. 1 B. 7 C. 1 D. 1
36 36 12 6
31. Alfabemizden rastgele seçilen bir harfin MATEMAT‹K sözcü¤ünde olma olas›l›¤› nedir?
A. 0 B. 6 C. 9 D. 1
29 29
94
V. ÜN‹TE
ONDALIK KES‹RLER
2. Say› do¤rusunda harflerle iflaretlenmifl noktalara karfl›l›k gelen ondal›k kesirleri ve bu onda-
l›k kesirlerin okunufllar›n› yaz›n›z.
A B C D
3,50 3,60
3. 6,3 ve 6,4 ondal›k kesirleri aras›nda olan 3 tane ondal›k kesir yaz›n›z.
b. 35,846
95
Ondal›k Kesirleri Yuvarl›yorum
2. Afla¤›daki ondal›k kesirleri yüzde birler, onda birler ve birler basamaklar›nda yuvarlay›n›z.
a. 3,158 b. 0,092 c. 138,851
d. 17,805 e. 8,207 f. 19,374
Toplar›n Kütleleri
3. Yandaki tabloda, baz› spor dallar›nda kulla-
Onaylanan Kütle(g)
n›lan toplar›n spor otoritelerince kabul edilmifl küt-
Top
leleri yer almaktad›r. Buna göre; Alt s›n›r Üst s›n›r
a. Masa tenisi topunun alt ve üst s›n›r kütlelerini, yüzde birler basama¤›nda yuvarlay›n›z.
c. Voleybol topunun alt ve üst s›n›r kütlelerini onda birler basama¤›nda yuvarlay›n›z.
96
Ondal›k Kesirlerle Toplama ‹fllemi Yap›yorum
Bisküvi 0,85
a. G›da ürünleri için kaç Türk liras› ödemifltir? Peynir 12,63
Peçete 0,94
Sabun 3,55
4. Afla¤›daki toplama ifllemlerinin sonuçlar›n› tahmin ediniz. Sonra ifllemleri yap›n›z. ‹fllem
sonuçlar› ile tahminlerinizi karfl›laflt›r›n›z.
a. 2,74 + 3,12 b. 25,69 + 18,5
Olimpiyat oyunlar› araflt›r›ld› m›?
P Oyunlar›n zamanla iliflkileri belirlendi mi?
97
Ondal›k Kesirlerle Ç›karma ‹fllemi Yap›yorum
3. Afla¤›daki sorular› cevaplamak için çember ve üçgenden birer say› seçiniz. Say›lar birden
fazla kullan›labilir.
5,86
0,65 1,08
12,56
4,92
31,2
28,07 1,468 2,5
15,5
19,4 12,14
4. Afla¤›daki ç›karma ifllemlerinin sonuçlar›n› tahmin ediniz. Sonra ifllemleri yap›n›z. ‹fllem so-
nuçlar› ile tahminlerinizi karfl›laflt›r›n›z.
a. 65,29 – 13,14 b. 39,85 – 24,73
98
Ondal›k Kesirlerle Çarpma ‹fllemi Yap›yorum
Zeynep’in evi
9,3 km
Park
26,25 km
4 km
Varol’un
evi Hastane
16,3 km
Taksi Ücretleri
Kalk›fl ücreti (TL) Her kilometre için (TL)
b. Varol, gündüz k›sa yoldan taksi ile Zeynep’e giderse kaç Türk liras› öder?
c. Varol, gece hastaneye taksi ile giderse kaç Türk liras› öder?
d. Zeynep, gündüz hastaneye k›sa yoldan taksi ile giderse kaç Türk liras› öder?
e. Zeynep ve Varol gündüz taksi ile hastaneye giderlerse Varol, Zeynep’ten kaç Türk liras› az
öder? Önce tahmin ediniz. Sonra ifllemleri yap›n›z. ‹fllem sonucuyla tahmininizi karfl›laflt›r›n›z.
2. Afla¤›daki çarpma ifllemlerini yap›n›z.
99
Ondal›k Kesirlerle Bölme ‹fllemi Yap›yorum
1. Afla¤›daki bölme ifllemlerini yap›n›z.
a. 74 5 b. 79 4 c. 180 16
2. Manavdan 3,5 kg elma alan Kemal 2,80 TL ödedi. Elman›n kilogram› kaç Türk liras›d›r?
3. Bir markette ayn› marka sosislerin 5’li paketi 3,35 TL’ye, 8’li paketi 5,20 TL’ye sat›lmak-
tad›r. Paket sosislerden hangisi daha ekonomiktir? Önce tahmin ediniz. Sonra ifllemleri yap›n›z.
Buldu¤unuz sonuçla tahmininizi karfl›laflt›r›n›z.
5. A marketinde 5 kg’l›k patatesler 4,25 TL, B marketinde 4,35 TL’ye sat›l›yor. 1 kg patates
hangi markette kaç Türk liras› daha ucuza sat›lmaktad›r?
Oyunlar oluflturulmaya baflland› m›? Oyunun kurallar›, oynanaca¤› alan ve oyun ile zaman
P iliflkisi belirlendi mi?
100
10, 100 ve 1000 ile K›sa Yoldan Çarpma ve Bölme ‹fllemleri Yap›yorum
3. 1 L benzinle 14,65 km yol giden bir otomobil, 10 L ve 100 L benzinle kaçar kilometre yol
gider?
101
Tahmin Ediyorum
6. Bir kifli dakikada 94,5 m yürümektedir. Bu kifli 20 dakikada kaç metre yürümüfl olur?
7. 0,65; 200 ve 1,5 verilerini kullanarak bir problem kurunuz. Kurdu¤unuz problemi çözünüz.
102
YÜZDELER
1. Bir müzeyi, günlere göre ziyaret eden kifli say›lar›n› gösteren tablo yukar›dad›r. Buna göre;
a. Sal› günkü ziyaretçilerden, ö¤rencilerin yüzdesi kaçt›r?
0,72
% 45
3
1
4
3. Afla¤›daki boflluklara “<, >” veya “=” sembollerinden uygun olan› yaz›n›z.
4 1
a. 0,3 .... % 30 b. % 83 .... % 75 c. .... % 15 d. .... % 30
25 3
4 1 1
e. % 15 .... f. % 6 .... g. % 42,5 .... % 142 h. 1 .... % 125
5 30 2
4. Afla¤›daki kesirleri yüzde sembolü ile yaz›n›z. Bu yüzdelerden % 100’den büyük, %1’den
küçük olanlar› bulunuz.
6 348 72 18 284 26 2
, , , , , ,
800 400 600 400 400 25 400
103
5. Bir ailenin ayl›k harcama oranlar›n›
Sa
gösteren daire grafi¤i yandad›r. Buna göre;
¤l›
k
Ul
afl›
%
m G›da % 30
4
%
7
a. Bu ailenin sa¤l›k harcamalar› 38 TL ise ayl›k geliri
kaç Türk liras›d›r? Giyim % 16
6
Kira % 22
alar %
arcam
b. G›da harcamalar› kaç Türk liras›d›r? Birikim % 15
er h
Di¤
c. Kira gideri, giyim harcamalar›ndan kaç Türk liras› fazlad›r?
6. Bir ilimizde flehir içi ulafl›mda tam bilet 1,20 TL, indirimli bilet 90 Kr’tur. ‹ndirimli bilet üc-
reti, tam bilet ücretinin yüzde kaç›d›r? ‹ndirim oran› yüzde kaçt›r?
8. Bir emlakç›, satt›¤› ev için hem al›c›dan hem de sat›c›dan % 2 komisyon almaktad›r. Emlakç›
satt›¤› bir evden toplam 2550 TL komisyon ald›¤›na göre ev, kaç Türk liras›na sat›lm›flt›r?
104
UZUNLUKLARI ÖLÇME
Elde edilen parçalar farkl› biçimlerde birlefltirilerek afla¤›daki flekiller elde edilmifltir.
fiekil B fiekil C
fiekil A
fiekil A, B ve C’yi inceleyerek afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlalar›n yan›na D, yanl›fl olan-
lar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) fiekil A’n›n çevre uzunlu¤u, fiekil B’nin çevre uzunlu¤undan büyüktür.
( ) fiekil A’n›n çevre uzunlu¤u, fiekil C’nin çevre uzunlu¤undan küçüktür.
( ) fiekil B’nin çevre uzunlu¤u, fiekil C’nin çevre uzunlu¤una eflittir.
( ) fiekil C’nin çevre uzunlu¤u, fiekil B’nin çevre uzunlu¤undan büyüktür.
( ) Bu flekillerin çevre uzunluklar› hakk›nda yorum yap›lamaz.
2. Afla¤›daki düzlemsel flekillerin çevre uzunluklar›n› tahmin ediniz. Sonra, bu flekillerin kenar
uzunluklar›n› cetvelle ölçerek çevre uzunluklar›n› hesaplay›n›z Buldu¤unuz sonuçlarla tahminleri-
nizi karfl›laflt›r›n›z.
3 cm
E¤er 3 cm olarak belirtilen referans uzunluk 15 cm olarak verilseydi flekillerin çevresi kaçar
santimetre olurdu?
105
3. Afla¤›daki düzlemsel flekillerin çevre uzunluklar›n› tahmin ediniz. Sonra, ölçme yaparak bu
flekillerin çevre uzunluklar›n› bulunuz. Buldu¤unuz sonuçlarla tahminlerinizi karfl›laflt›r›n›z.
3 cm
1,5 cm
1,3 cm
1,5 cm
2,7 cm
1,5 cm
0,5 cm
1 cm
2,2 cm
0,5 cm
2 cm
6 cm
d. Sitenin çevresi paralelkenar ve k›sa kenar› uzun kenar›n›n 2 ’si oldu¤una göre çevresi-
nin uzunlu¤u kaç metredir? 3
8,3 m
4,2 m
A
2,3 m
2,3 m B
2,3 m
7,5 m
5,2 m 38,4 m
5,4 m C
106
6. Afla¤›daki tangram parçalar›yla oluflturulan fleklin çevre uzunlu¤unu bulunuz.
3,
5
cm
12
cm
7
cm
2 cm
3,
5
cm
5 cm
5 cm
7. Kenar uzunluklar› tam say› olan ve çevresinin uzunlu¤u 14 cm olan 3 tane paralelkenar olufl-
turunuz.
8. Uzun kenar› 15,6 cm, k›sa kenar› 8,5 cm olan dikdörtgenin uzun kenar› 1 oran›nda uzat›-
3
l›p k›sa kenar› % 20 oran›nda k›salt›l›yor. Oluflan dikdörtgenin çevre uzunlu¤u ile önceki dikdört-
9. Bir ondal›k kesir ve bir oran kullanarak kareyle ilgili bir problem kurunuz. Kurdu¤unuz
problemi çözünüz.
107
SIVILARI ÖLÇME
4. Ayfle Han›m, 1L sütün 20 cL’sini pasta yapmak için kullan›yor. Geriye kaç mililitre süt kal›r?
2
A. 800 B. 500 C. 300 D. 200
108
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME
1. Afla¤›da çözümlenmifl biçimde verilen ondal›k kesirleri yaz›n›z.
a. (2 x 10) + (3 x 1) + 8 x 1 + 6 x 1
( ) ( )
= .........
10 1000
b. 7 x 1 + 5 x 1
( ) ( = ......... )
100 1000
1 1 0,24
4. ( 0,05 +
0,02 ) ( 0,8 )
x iflleminin sonucu afla¤›dakilerden hangisidir?
A. 23 B. 22 C. 21 D. 20
6. 7,686 ondal›k kesrine hangi say› eklenirse iki basamakl› en küçük say› elde edilir?
A. 3,314 B. 2,431 C. 2,314 D. 1,431
7. 300 kg odun alan Mehmet Bey 288 TL ödedi. Odunun 1 tonu kaç Türk liras›d›r?
A. 860 B. 880 C. 920 D. 960
8. 3,597 ondal›k kesrinin yüzde birler basama¤›nda yuvarlanm›fl hâli afla¤›dakilerden hangi-
sidir?
A. 3,5 B. 3,59 C. 3,6 D. 4
9. (12,06 + 7,7) x 4,89 iflleminin sonucunu yaklafl›k olarak tahmin ediniz. Sonra, sonucu bula-
rak tahmininizle karfl›laflt›r›n›z.
109
31,88 TL 59,95 TL
49,95 TL
4,95 TL
7,95 TL
110
11. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) 0,27 = % 27 ( ) 0,05 = % 5
( ) 0,3 = % 3 ( ) 1,45 = % 45
3 9
( ) = % 25 ( ) = % 20
12 60
7 6
( ) = % 88 ( ) = % 12,5
8 48
13. Bir tenisçi yapt›¤› 35 maçtan 14’ünü kaybetmifltir. Bu sporcunun baflar› yüzdesini tahmin edi-
niz. Sonra ifllemi yap›n›z. ‹fllem sonucu ile tahmininizi karfl›laflt›r›n›z.
14. Bir say›n›n % 45’i ile % 40’› aras›ndaki fark 12,5 oldu¤una göre bu say›n›n yar›s› kaçt›r?
A. 62,5 B. 97,5 C. 125 D. 250
15. Benzinin litresine % 10 zam yap›lm›flt›r. Bir süre sonra da % 10 indirim uygulanm›flt›r. Ben-
zinin zamlanmadan önceki fiyat› ile son fiyat› aras›nda nas›l bir ba¤›nt› vard›r?
A. Ayn›d›r. B. %1 azalm›flt›r. C. %1 artm›flt›r. D. %10 azalm›flt›r.
16. % 20 kâr edilerek 3,60 TL’ye sat›lan bir mal›n mal olufl fiyat› kaç Türk liras›d›r?
A. 2,88 B. 3 C. 3,50 D. 4,13
17. Sat›fl fiyat› üzerinden % 40 indirim yap›larak 10,80 TL’ye sat›lan bir mal›n, indirimden önce-
ki fiyat› kaç Türk liras›d›r?
A. 18 B. 17,50 C. 17,25 D. 16
18. Afla¤›daki ifllemlerin sonuçlar›n› tahmin ediniz. Sonra ifllemleri yap›n›z. ‹fllem sonuçlar› ile
tahminlerinizi karfl›laflt›r›n›z.
a. 18,2 + 6,8 b. 48,75 – 9,6 c. 4,5 x 3,2
d. 36,9 ÷ 4,5 e. 129,15 ÷ 20,5 f. 15,6 ÷ 0,3
111
19. Bir karenin bir boyutu 3 birim küçültülüp di¤er boyutu 2 birim artt›r›larak bir dikdörtgen el-
de ediliyor. Afla¤›daki ifadelerden hangisi do¤rudur?
A. Oluflan flekil bir dikdörtgen olmaz.
B. Karenin çevresinin uzunlu¤u, dikdörtgenin çevresinin uzunlu¤undan büyüktür.
C. Karenin çevresinin uzunlu¤u, dikdörtgenin çevresinin uzunlu¤una eflittir.
D. Karenin çevresinin uzunlu¤u, dikdörtgenin çevre uzunlu¤undan küçüktür.
D C
21. K›sa kenar›n›n uzunlu¤u, uzun kenar›n›n % 65’i olan dikdörtgenin çevresinin uzunlu¤u
66 cm’dir. K›sa kenar›n›n uzunlu¤u kaç santimetredir?
A. 20 B. 15 C. 13 D. 10
22. Bir kare ile bir eflkenar üçgenin çevre uzunluklar› birbirine eflittir. Karenin bir kenar›n›n
uzunlu¤u 2,7 birim oldu¤una göre eflkenar üçgenin bir kenar›n›n uzunlu¤u kaç birimdir?
A. 3 B. 3,4 C. 3,5 D. 3.6
23. Bir dikdörtgenin k›sa kenar› 12,38 m’dir. Uzun kenar› k›sa kenar›ndan 8,74 m daha uzun olu-
¤una göre bu dikdörtgenin çevresinin uzunlu¤u kaç metredir?
A. 67 B. 67,5 C. 68 D. 68,5
24. Çevresinin uzunlu¤u 167 cm olan bir paralelkenar›n uzun kenar›, k›sa kenar›n›n iki kat›ndan
10 cm daha uzundur. Bu paralelkenar›n k›sa kenar› kaç santimetredir?
A. 20 B. 24,5 C. 28,5 D. 59
25. Afla¤›daki boflluklara “<, >” veya “=” sembollerinden uygun olan› yaz›n›z.
a. 0,17 L .... 150 mL b. 430 cL .... 4,3 L
c. 86 cL .... 880 mL d. 0,203 L .... 23 mL
112
VI. ÜN‹TE
GEOMETR‹K C‹S‹MLER
Köfleleri; ................................................
noktalar›d›r.
Taban ayr›tlar›; ......................................
do¤ru parçalar›d›r.
Yan ayr›tlar›; .........................................
do¤ru parçalar›d›r.
Herhangi bir yüksekli¤i ................. do¤ru
parças›d›r.
2. Kareli k⤛d›n karelerinden yararlanarak bir küp çiziniz. Bu prizmay› adland›r›n›z. Köfleleri-
ni, ayr›tlar›n› ve herhangi bir yüksekli¤ini yaz›n›z.
Köfleleri; ................................................
noktalar›d›r.
Taban ayr›tlar›; ......................................
do¤ru parçalar›d›r.
Yan ayr›tlar›; ..........................................
do¤ru parçalar›d›r.
Herhangi bir yüksekli¤i ................. do¤ru
parças›d›r.
Köfleleri; ................................................
noktalar›d›r.
Taban ayr›tlar›; ......................................
do¤ru parçalar›d›r.
Yan ayr›tlar›; ..........................................
do¤ru parçalar›d›r.
Herhangi bir yüksekli¤i ................. do¤ru
parças›d›r.
113
4. Kareli k⤛d›n karelerinden yararlanarak bir kare dik prizma çiziniz. Bu prizmay›
adland›r›n›z. Köflelerini, ayr›tlar›n› ve herhangi bir yüksekli¤ini yaz›n›z.
Köfleleri; ................................................
noktalar›d›r.
Taban ayr›tlar›; ......................................
do¤ru parçalar›d›r.
Yan ayr›tlar›; ..........................................
do¤ru parçalar›d›r.
Herhangi bir yüksekli¤i ................. do¤ru
parças›d›r.
5. Afla¤›da efl küplerden oluflan yap›lar›n önden, sa¤dan, soldan, üstten ve arkadan görünüm-
lerini kareli k⤛da çiziniz.
114
ALANI ÖLÇME
115
3. Afla¤›da solda verilen karesel bölgelerin alanlar› birer birim karedir. Buna göre çokgenlerin
alanlar›n›n kaçar birim kare oldu¤unu tahmin ediniz. Sonra çokgenlerin alanlar›n› hesaplay›n›z. Bul-
du¤unuz sonuçlarla tahminlerinizi karfl›laflt›r›n›z.
116
Problem Çözüyorum
Problem: Bir arsan›n alan› 20 a’d›r. Bu arsan›n 400 m2 sine ev, 200 m2 sine havuz yap›lm›flt›r.
Geriye kaç metre karelik alan kalm›flt›r?
2
Problem: Bir tarlan›n alan› 75 a’d›r. Bu tarlan›n ’sine bu¤day, geri kalan›na da arpa ekil-
3
mifltir. Arpa ekili alan kaç metre karedir?
1
Problem: Bir bahçenin alan› 4 a’d›r. Bahçenin yar›s›na elma, ’ine armut a¤ac› dikilmifltir.
4
Geri kalan k›sm›na da kiraz a¤ac› dikilmifltir. Kiraz a¤ac› dikilen alan kaç metre karedir?
117
Dikdörtgensel ve Karesel Bölgenin Alan›n› Buluyorum
1. Bir kenar uzunlu¤u 9 cm olan karesel bölgenin alan› kaç santimetre karedir?
2. K›sa kenar› 7 cm, uzun kenar› 15 cm olan dikdörtgensel bölgenin alan› kaç santimetre
karedir?
4. Alan› 192 cm2 olan dikdörtgesel bölgenin bir kenar›n›n uzunlu¤u 8 cm’dir. Dikdörtgenin
çevre uzunlu¤u kaç santimetredir?
118
Üçgensel Bölgenin Alan›n› Buluyorum
1. Bir kenar uzunlu¤u 20 cm ve bu kenara ait yüksekli¤i 30 cm olan üçgenin alan› kaç desi-
metre karedir?
2. Alan› 36 cm2 ve dik kenarlar›ndan birinin uzunlu¤u 6 cm olan dik üçgenin di¤er dik kenar›-
n›n uzunlu¤u kaç santimetre karedir?
D C
3. Yandaki flekilde, |AE| = |EB| oldu¤una göre
boyal› k›s›mlar›n›n alan› kaç santimetre karedir?
9 cm
A E 7 cm B
A B
4. Yukar›daki üçgenler efl olup |AB| = 30 cm’dir. Verilenlere göre üçgenlerin alanlar› toplam›
kaç santimetre karedir?
119
Kenar Uzunlu¤u ile Alan Aras›ndaki ‹liflkiyi Ö¤reniyorum
3 cm 4 cm
2 cm 2 cm
3 cm 3 cm
4 cm
3 cm
5 cm 5 cm
3 cm 3 cm
5 cm 5 cm
5 cm
5 cm
6 cm 4 cm
1 cm 1 cm
6 cm
4 cm 4 cm
4 cm
120
Çevre Uzunlu¤u ile Alan Aras›ndaki ‹liflkiyi Ö¤reniyorum
121
3. Afla¤›da plan› verilen siteye, alan› 300 m2 olan bir havuzun yerini ve fleklini çiziniz. Havuz
yap›ld›ktan sonra planda geriye kalan k›s›m ise a¤açland›r›laca¤›na göre a¤açland›r›lacak alan kaç
metre karedir?
10 m 10 m
oto park 20 m
A 30 m B
blok 30 m blok
50 m
40 m 40 m
40 m
40 m
C
30 m
blok
122
HACM‹ ÖLÇME
1 cm
1 cm 3 cm
1 cm
5 cm
12 cm
Tahminen ............ cm3tür.
Dikdörtgenler prizmas›n›n hacmi,
V = ..............................
= ..............................
= ..............................
2. Afla¤›daki küp, bir kenar uzunlu¤u 1 cm olan küplerle dolduruluyor. Küpün hacminin kaç
santimetre küp oldu¤unu tahmin ediniz. Sonra küpün hacmini bularak tahmininizle karfl›laflt›r›n›z.
Tahmininizi ve çözümünüzü noktal› yerlere yaz›n›z.
3. Afla¤›daki kare prizma, bir kenar uzunlu¤u 1 cm olan küplerle dolduruluyor. Kare prizman›n
hacminin kaç santimetre küp oldu¤unu tahmin ediniz. Sonra prizman›n hacmini bularak tahmini-
nizle karfl›laflt›r›n›z. Tahmininizi ve çözümünüzü noktal› yerlere yaz›n›z.
Tahminen ............ cm3tür.
Kare prizmas›n›n hacmi,
1 cm V = ..............................
1 cm
1 cm = ..............................
= ..............................
10 cm
4 cm
123
4. Afla¤›daki dikdörtgenler prizmas›n›n boyutlar› flekil üzerinde verilmifltir. Bu prizman›n
hacmini tahmin ediniz. Tahmin stratejinizi aç›klay›n›z.
c = 7 cm
b = 12 cm
a = 18 cm
5. Afla¤›daki küpün boyutlar› flekil üzerinde verilmifltir. Bu prizman›n hacmini tahmin ediniz.
Tahmin stratejinizi aç›klay›n›z.
9 cm
9 cm
9 cm
6. Afla¤›daki kare prizman›n boyutlar› flekil üzerinde verilmifltir. Bu prizman›n hacmini tahmin
ediniz. Tahmin stratejinizi aç›klay›n›z.
11 cm
6 cm
6 cm
124
Problem Çözüyorum
Problem: Bir ayr›t› 3 cm olan küp fleklindeki ilaç kutular›, boyutlar› 18 cm, 27 cm ve 36 cm
olan bir koliye yerlefltirilecektir. 1 koliye kaç tane ilaç kutusu konulabilir?
125
Hacim Ölçme Birimlerini Ö¤reniyorum
n. 645 000 000 mm3 = ........................ dm3 o. 125 000 mm3 = ........................ cm3
126
Problem Çözüyorum
Problem: Afla¤›daki prizman›n içine küpler yerlefltirilecektir. Prizman›n kalan k›sm›na kaç
tane daha küp yerlefltirilebilir?
Problem: Bir ayr›t›n uzunlu¤u 18 cm olan küp biçimindeki bir kab›n 2 ’si zeytinya¤› ile
6
dolduruluyor. Kaba doldurulan zeytinya¤› kaç santimetre küptür?
Problem: Kare prizma biçimindeki bir kutunun hacmi 1134 cm3 tür. Bu kutunun taban ayr›t-
lar›ndan birinin uzunlu¤u 9 cm oldu¤una göre yüksekli¤i kaç desimetredir?
P Havuzun hacmi belirlendi mi? Plan ölçe¤i oluflturulmal›, maketin yap›m›na bafllanmal›.
127
Hacim Ölçme Birimleri ile S›v› Ölçme Birimleri
Aras›ndaki ‹liflkiyi Ö¤reniyorum
Problem: Boyutlar› 22,5 dm, 30 dm ve 18 dm olan bir su deposu kaç metre küp su al›r?
Problem: Dikdörtgenler prizmas› fleklindeki bofl bir havuzun boyutlar› 120 dm, 80 dm ve
15 dm’dir. Havuza her biri dakikada 25 dm3 su ak›tan iki musluk bu havuzu kaç günde doldu-
rur?
128
ALANI ÖLÇME
....
h
.... .... .... .... A = ...........................
e
d ....
2. Afla¤›da kareli k⤛t üzerinde verilen dikdörtgenler prizmas›n›n aç›n›m›n›n kaç birim kare ol-
du¤unu tahmin ediniz. Sonra ölçme yaparak bu prizman›n yüzey alan›n› hesaplay›n›z. Tahmininiz-
le buldu¤unuz sonucu karfl›laflt›r›n›z.
129
Kare Prizman›n Yüzey Alan›n› Ö¤reniyorum
1. Kare prizman›n aç›n›m›ndaki yüzlerin alanlar›n› noktal› yerlere yaz›n›z. Bunlardan yararla-
narak yüzey alan›n› veren formülü bulunuz.
....
m
.... .... .... .... A = ...........................
k
k
....
2. Afla¤›da kareli k⤛t üzerinde verilen kare prizman›n aç›n›m›n›n yüzey alan›n› tahmin edi-
niz. Sonra ölçme yaparak bu prizman›n yüzey alan›n› hesaplay›n›z. Tahmininizle buldu¤unuz so-
nucu karfl›laflt›r›n›z.
130
Küpün Yüzey Alan›n› Ö¤reniyorum
....
a
....
2. Afla¤›da kareli k⤛t üzerinde verilen küpün aç›n›m›n›n yüzey alan›n› tahmin ediniz. Sonra
ölçme yaparak bu küpün yüzey alan›n› hesaplay›n›z. Tahmininizle buldu¤unuz sonucu karfl›laflt›r›-
n›z.
3. Bir küpün bir ayr›t›n›n uzunlu¤u 11 cm’dir. Bu küpün yüzey alan› kaç santimetre karedir?
131
Problem Çözüyorum
Problem: Bir ayr›t›n›n uzunlu¤u 5 cm olan küplerden 27 tanesi ile yeni bir küp oluflturulu-
yor. Oluflan küpün yüzey alan› kaç santimetre karedir?
Problem: Dikdörtgenler prizmas› fleklindeki kutunun yüzleri k⤛t ile kaplanacakt›r. Bu priz-
man›n boyutlar› 7 cm, 8 cm ve 12 cm’dir. Kaç santimetre karelik k⤛t gerekir?
Problem: Ali, bilyelerini koymak için kare prizma fleklinde ve üst taban› aç›k bir karton ku-
tu yapmak istiyor. Prizman›n taban ayr›tlar›ndan birini 15 cm ve yüksekli¤ini de 20 cm olarak ta-
sarl›yor. Bu kutu için kaç santimetre karelik karton gerekir?
132
Afla¤›daki bloklar›n yüzey alanlar›n› bulunuz.
a.
b.
CEB‹R
1. Afla¤›daki noktal› yerlere “üs” veya “taban” ifadelerinden uygun olan› yaz›n›z.
3 4 4
d. 5 = .................... e. 2 = .................... f. 6 = ....................
133
ÖLÇME VE DE⁄ERLEND‹RME
1. Afla¤›daki ifadelerden do¤ru olanlar›n yan›na D, yanl›fl olanlar›n yan›na Y yaz›n›z.
( ) Dik prizmalarda tabanlar›n karfl›l›kl› köflelerini birlefltiren ayr›tlar tabana diktir.
( ) Tabanlar›n karfl›l›kl› köflelerini birlefltiren ayr›tlar tabana e¤ik ise bu tür prizmalara,
dik prizmalar denir.
( ) Dik prizmalarda yan ayr›tlar ayn› zamanda prizman›n yüksekli¤i olur.
( ) Kare dik prizman›n 8 köflesi, 16 ayr›t› ve 6 yüzü vard›r.
( ) Üçgen dik prizman›n 6 köflesi, 9 ayr›t› ve 5 yüzü vard›r.
2. Afla¤›dakilerden hangisi, verilen yap›n›n herhangi bir yönden görünümünün çizimi de¤ildir?
A. B. C. D.
3. Afla¤›da efl küplerden oluflan yap›n›n önden, arkadan, sa¤dan, soldan, üstten görünümlerini
çiziniz.
5. Afla¤›da solda verilen karesel bölgenin alan› 1 birim karedir. Buna göre çokgenin alan›n›n
kaç birim kare oldu¤unu tahmin ediniz. Sonra çokgenin alan›n› hesaplayarak tahmininizle karfl›lafl-
t›r›n›z.
P Belirlenen süre
içinde sunular yap›l›yor mu?
134
6. Afla¤›daki flekilde verilenlere göre boyal› bölgenin alan› kaç santimetre karedir?
D E 8 cm C
A. 64 B. 68
C. 70 D. 72
F
7 cm
4 cm
A 12 cm B
7. Afla¤›daki flekilde verilenlere göre boyal› bölgenin alan› kaç santimetre karedir?
D C
4 cm A. 54 B. 58
E 15 cm C. 60 D. 64
F
3 cm
A 18 cm B
A. 135 B. 162 A B
C. 170 D. 189
9. Bir ayr›t›n›n uzunlu¤u 6 cm olan küp fleklindeki kutular, hacmi 3888 cm3 olan dikdörtgenler
prizmas› biçimindeki koliye konulacakt›r. 1 koliye kaç tane küp s›¤ar?
A. 21 B. 20 C. 19 D. 18
10. Bir havuzun taban alan› 432 m2dir. Bu havuzun yüksekli¤i 8 m oldu¤una göre hacmi kaç de-
simetre küptür?
A. 34 560 B. 345 600 C. 3 456 000 D. 3 486 000
11. Kare prizma fleklindeki bir su deposunun taban ayr›t› 7 m ve yüksekli¤i 12 m’dir. Bu su de-
1
posunun ’i su doludur. Deponun dolmas› için kaç metre küp su gerekir?
3
A. 392 B. 382 C. 376 D. 196
13. Hacmi 540 cm3 olan kare prizman›n yüksekli¤i 15 cm’dir. Bu prizman›n taban ayr›tlar›ndan
birinin uzunlu¤u kaç milimetredir?
A. 6 B. 36 C. 60 D. 360
135
14. Afla¤›daki verilen ölçülerle bunlar›n baflka birimlerle verilmifl ölçülerini eflleyiniz.
13 m3 250 000 km3 54 m3
208 700 000 m3 0,504 km3 250 hm3 13 000 dm3 0,000041 dm3 250 000 000 hm3 0,054 dam3
16. S›r›kla atlama yar›flç›lar›n›n düfltü¤ünde sakatlanmamas› için zemine dikdörtgenler priz-
mas› fleklinde sünger konuluyor. Süngerin boyutlar› 2 m, 5 m ve 6 m’dir. Bu süngerin hac
mi kaç metre küptür?
A. 50 B. 60 C. 70 D. 80
18. Bir küpün bir yüzünün alan› 25 cm2 dir. Bu küpün yüzey alan› kaç santimetre karedir?
A. 150 B. 175 C. 200 D. 225
3 cm 2 cm
19. Yandaki blo¤un yüzey alan› afla¤›dakilerden han 3 cm
gisidir?
A. 110 B. 120
C. 128 D. 130 5 cm
2 cm
5
20. 3 ifadesinin de¤eri afla¤›dakilerden hangisidir? 6 cm
A. 343 B. 243 C. 81 D. 27
21. 10 000 000 say›s›n›n 10’un kuvveti olarak yaz›l›fl› afla¤›dakilerden hangisidir?
7 8 9 10
A. 10 B. 10 C. 10 D. 10
5 3
23. 3 + 4 iflleminin sonucu afla¤›dakilerden hangisidir?
A. 277 B. 287 C. 297 D. 307
136
‹fiARET VE SEMBOLLER
↔
mm milimetre AB AB do¤rusu IN do¤al say›lar
→
cm santimetre AB AB ›fl›n› br 2
birim kare
m metre [AB], AB AB do¤ru parças› km 2
kilometre kare
^,
A A A aç›s› 2
km kilometre hm hektometre kare
mL mililitre |AB| AB do¤ru parças›n›n uzunlu¤u 2
dam dekametre kare
% yüzde
cL santilitre m 2
metre kare
> büyüktür
L litre dm 2
desimetre kare
O
< küçüktür
( ) derece cm 2
santimetre kare
= eflittir
h yükseklik g gram mm 2
milimetre kare
Ç çevre kg kilogram km 3
kilometre küp
H hacim mg miligram hm 3
hektometre küp
A alan t ton dam 3
dekametre küp
MÖ milattan önce O(A) A olay›n›n olas›l›¤› m 3
metre küp
^), s(A
m (A ^) A aç›s›n›n ölçüsü
MS milattan sonra dm 3
desimetre küp
Ya yanal alan ≅ efllik 3
cm santimetre küp
∼ benzerlik
Ta taban alan› sa. saat
π pi say›s›
∪ birleflim s(A) A kümesinin eleman say›s› dk. dakika
∩ kesiflim ∈ eleman›d›r sn. saniye
\ fark E evrensel küme ∉ eleman› de¤ildir
B‹LG‹ KAYNAKLARI
www.tüik.gov.tr
www.dsi.gov.tr
www.meb.gov.tr
www.tarim.gov.tr
www.tubitak.gov.tr
137