Van-Yoncatepe Sarayi Çanak-Çömlek Parçalarinin Değerlendi̇ri̇lmesi̇

T.C.
stanbul niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Tarih Anabilim Dal Eskia Tarihi Bilim Dal
Yksek Lisans Tezi
VAN-YONCATEPE SARAYI ANAK- MLEK PARALARININ DEERLENDRLMES
Nihal Ayyldz 2501030311
Tez Danman: Prof. Dr. Oktay Belli
stanbul 2006
Z
Bu almada Yoncatepe Sarayndan ortaya karlan anak mlekler tipolojik olarak incelenmeye allm ve katalog halinde, bir btn olarak sunulmutur. Katalog olarak hazrlanm bu almayla, Yoncatepe Saray yerlemesinde youn olarak tercih edilen anak mlek trleri, buna bal olarak da sosyal yaamlar ile statleri hakknda doyurucu bilgiler elde edilmeye allmtr. anak mleklerin ortaya karldklar mekanlarn kesin kullanm amalar saptanm, elde edilen bu veriler nda da mekanlarn ilevselliklerine gre adlandrlmalar kolaylamtr. Yoncatepe anak mlekleri bize tarihlendirme konusunda da olduka nemli bilgiler vermektedir. Buna gre, bir Erken Demir a kalesi olarak kazlmaya balanm olan Yoncatepenin, ortaya karlan mimari ve kk buluntular ile bu almann da konusu olan anak mlek buluntular nda, Urartu dnemi yerlemesi olduu saptanmtr. ncelenen malzemelerin byk ounluunu anaklar oluturmaktadr. anaklarn yan sra da, tabaklar, mlekler, kpler, testiler, vazolar ve memecikli kaplar da incelenen malzemeler arasnda yer almaktadr. Tm bu malzemeler buluntu mekanlar ve formlar gz nne alnarak, gruplar halinde, ayrntl bir ekilde incelenmeye allmtr.
iii
ABSTRACT
In this catalogue the pottery from Yoncatepe Palace has thorougly been studied and is presented in its typological square. Also the most prefered types of pottery in Yoncatepe Palace has carefuly been dated. The usage reasons of the places, where this potteries have been determined and have been rightly classified was given. All materials has been classified in accordance to their forms and places where they were excavated. Yoncatepe at first been excavated as an Early Iron Age settlement. But later, when the architectural findings and potteries in question began to be more clear, its understood that Yoncatepe was an Urartian settlement. In this work, it is seen that, the usage of bowls is mostly prefered than the usage of potteries like pots, plates, jars, jugs and vases in Yoncatepe.
iv
NSZ
Yoncatepe yerlemesi, 1996 ylnda Edebiyat Fakltesi Tarih ve Arkeoloji Aratrma Merkezine bal bilim adamlarnn, Prof. Dr. Oktay Belli bakanlnda gerekletirdikleri Dou Anadolu Blgesinde Urartu Baraj, Glet ve Sulama Kanallarnn Aratrlmas konulu yzey aratrmas srasnda kefedilmitir. 1997 ylnda balatlan kaz almalar da, kesintisiz olarak halen devam etmektedir. Yoncatepe, zellikle Dou Anadolu Arkeolojisi ierisinde ok nemli bir noktada bulunmaktadr. Erken Demir a kalesi olarak kazlmaya balanm olmasna karn daha sonra ortaya karlan mimari ve anak mleklerle beraber kk buluntular nda Yoncatepe Saraynn bir Urartu yerlemesi olduu saptanmtr. Bu balamda, Yoncatepe Saray anak mleklerinin bizlere tarihlendirme konusunda olduka aydnlatc veriler sunduu tartlmazdr. Yoncatepe Saray anak mlek Paralarnn Deerlendirilmesi balkl tezimiz, yerlemeden kan anak mleklerin bir arada, katalog halinde sunulmas, birok soruya cevap getirmektedir. Bir takm zorluklarna ramen, son derece keyif alarak hazrladm bu konuyu tez almas olarak almam konusunda bana fikir veren, ktphanesini ap farkl kaynaklarla ufkumu genileten, her zaman rahat bir alma ortam salayan deerli hocam, tez danmanm Sayn Prof. Dr. Oktay Belliye en iten teekkrlerimi sunarm. Ayrca, alma arkadalarm Ara. Gr. lknur Zeynep Konuralp ve Dr. Erkan Konyara ve Ara. Gr. Selim Pulluya maddi ve manevi destekleri iin ok teekkr ederim. Bu alma esnasnda her anlamda bana destek olan, yardmlarn esirgemeyen arkadalarm Nihal Karagz, Il Atee de teekkr ediyorum.
Bu alma T-654 / 17032005 sayl proje olarak stanbul niversitesi Aratrma Fonu tarafndan desteklenmitir. Kurum ve kurum yetkililerine teekkr bir bor bilirim. Her zaman olduu gibi bu alma sresince de maddi manevi yardm ve desteklerini esirgemeyen ok deerli aileme en iten sevgilerimle. Nihal Ayyldz Fulya, 2006
vi
NDEKLER
Z.......................................................................................................................... iii ABSTRACT .......................................................................................................... iv NSZ.................................................................................................................. v NDEKLER .................................................................................................... vii LEVHALAR LSTES ........................................................................................ x HARTALAR LSTES ...................................................................................... x ZMLER LSTES .......................................................................................... x KISALTMALAR LSTES ................................................................................. x GR .................................................................................................................... 1 I. YONCATEPE SARAYININ KONUMU VE MMARS........................... 8 A- KONUMU .................................................................................................. 8 B- MMARS.................................................................................................. 8 1- ORTA AVLU ..................................................................................... 9 2- SARAYIN DOU BLM............................................................ 10 3- SARAYIN KUZEY DUVARLARI ................................................... 12 4- SARAYIN BATI BLM .............................................................. 13 II. KERAMKLERN TANIMI, KATALOG VE BENZERLER ................. 24 A- MAL GRUPLARI....................................................................................... 24 B- TPOLOJK NCELEME ........................................................................... 26 1- ANAKLAR ......................................................................................... 26 a- Basit Az Kenarl, Kresel Gvdeli anaklar................................ 31 b- Da ekik Azl, Keskin Omurgal anaklar ............................... 26 c- e Kapanan Azl, Yivli anaklar................................................. 40 (1)- e Kapanan Azl, Yivli anaklar A .................................... 40 (2)- e Kapanan Azl Yivli anaklar B ..................................... 45 d- Da ekilmi Dudakl, Omurgal anaklar ........................ 46 e- Azl Kenar e Kapanan, Omurgal anaklar.................. 46 f- Kaideli anaklar................................................................... 47 2- MLEKLER ....................................................................................... 48 a- Ykselen Boyunlu mlekler.............................................. 48 b- Ksa, Silindirik Boyunlu mlekler .................................... 49 c- Gdk Boyunlu, ikin Karnl mlekler.......................... 51 3- TABAKALAR....................................................................................... 52 4- TESTLER ............................................................................................. 59 a- Yksek Boyunlu Testiler ..................................................... 59 b- Ksa Boyunlu Tesstiler ........................................................ 61 5- VAZOLAR ............................................................................................ 62 6- MEMECKL KAPLAR........................................................................ 63
vii
7- KPLER................................................................................................ 64 a- Az Kenar Yivli, Bezemeli Kpler.......................................... 64 b- Az Kenar Bezemesiz Kpler ................................................. 66 III. KERAMKLERN MEKANLARA GRE DAILIMI ........................... 68 SONU.................................................................................................................. 71 KAYNAKA ........................................................................................................ 77 HARTALAR ....................................................................................................... 82 ZMLER ........................................................................................................... 84 LEVHALAR ......................................................................................................... 84
viii
LEVHALAR LSTES
Lev. I : Lev. II : Lev. III : Lev. IV : Lev. VI : Lev. VII : Lev.VIII : Lev. IX : Lev. X : Lev. XI : Lev. XII : Lev. XII : Lev. XIII : Lev. XIV : Lev. XV : Lev. XVI : Lev. XVII : Lev. XVIII : Lev. XIX : Lev. XX : Lev. XXI : Lev. XXII : Lev. XXIII : Lev. XXIV : Lev. XXV : Lev. XXVI : Lev. XXVII : Lev. XXVIII : Lev. XXIX : Lev.XXX : Lev. XXXI : Lev. XXXII : Lev. XXIII : Lev. XXXIV: Lev. XXXV : Lev. XXXVI: Lev. XXXVII: Basit Az Kenarl, Kresel Gvdeli anaklar ....................... 84 Basit Az Kenarl, Kresel Gvdeli anaklar ........................ 85 Basit Az Kenarl, Kresel Gvdeli anaklar ........................ 86 Da ekik Azl, Keskin Omurgal anaklar........................ 87 Da ekik Azl, Keskin Omurgal anaklar........................ 88 Da ekik Azl, Keskin Omurgal anaklar........................ 89 Da ekik Azl, Keskin Omurgal anaklar........................ 89 Da ekik Azl, Keskin Omurgal anaklar ............... 90 e Kapanan Azl, Yivli anaklar A ..................................... 92 e Kapanan Azl, Yivli anaklar A ..................................... 93 e Kapanan Azl, Yivli anaklar A ..................................... 94 e Kapanan Azl, Yivli anaklar B ..................................... 95 Da ekilmi Dudakl, Omurgal anaklar ............................ 96 Az Kenar e Kapanan, Omurgal anaklar ........................ 97 Kaideli anaklar....................................................................... 98 Ykselen Boyulu mlekler .................................................... 99 Ykselen Boyulu mlekler .................................................... 100 Ksa, Silindirik Boyunlu mlekler......................................... 101 Ksa, Silindirik Boyunlu mlekler......................................... 102 Gdk Boyunlu, ikin Karnl mlekler.............................. 103 Tabaklar.................................................................................... 104 Tabaklar.................................................................................... 105 Tabaklar ................................................................................... 106 Tabaklar.................................................................................... 107 Yksek Boyunlu Testiler.......................................................... 108 Yksek Boyunlu Testiler.......................................................... 109 Yksek Boyunlu Testiler.......................................................... 110 Yksek Boyunlu Testiler.......................................................... 111 Yksek Boyunlu Testiler ......................................................... 112 Ksa Boyunu Testiler................................................................ 113 Vazolar ..................................................................................... 114 Memecikli Kaplar..................................................................... 115 Az Kenar Yivli, Bezemeli Kpler........................................ 116 Az Kenar Yivli, Bezemeli Kpler Az Kenar Yivli, Bezemeli Kpler........................................ 118 Az Kenar Yivli, Bezemeli Kpler........................................ 119 Az Kenar Yivsiz, Bezemsiz Kpler ..................................... 120
ix
HARTALAR LSTES
Harita 1 Harita 2 : : Yoncatepenin Yeri ........................................................... 76 Urartu Yaylm Alan ......................................................... 77
ZMLER LSTES
izim 1 izim 2 izim 3 izim 4 izim 5 izim 6 : : : : : : Yonca Tepe Kalesi ve Nekropolnn Topografik Pln... Yonca Tepe Akropol, 2004 Zemin Kat Restitsyonu........ Kuzey Mutfa ................................................................... 80 D7 Odas ............................................................................ 81 Kuzeydou Depo Odas ..................................................... 82 Kuzey-Merdivenler ............................................................ 83
xi
KISALTMALAR LSTES
AMI NF Anat.St AST. ev. Ed. Fig. Hart. JNES KST. Lev. MMJ M.. Res. s. S T.T.K. Yay. YKY. st. Mitt. Archaologische Mitteilungen aus Iran Neue Folge (Berlin) Anatolian Studies Aratrma sonular Toplants eviren Editr Figr Harita Journal of Near Eastern Studies Kaz Sonular Toplants Levha Metropolitan Museum Journal Milattan nce Resim sayfa Survey (Yzey Aratrmas) Trk Tarih Kurumu Yaynlar Yap Kredi Yaynlar stanbuler Mitteilungen
xii
GR
Dou Anadolu Blgesi olduka engebeli ve yksek bir arazi yapsna sahiptir. Yaklak 2200 m ykseklikteki yaylalar gebe yaam kltrne ve hayvan besiciliine olduka elverili alanlardr. Blgedeki iklim kara iklimidir ve koullar son derece serttir1. Yksek ve engebeli yer ekilleri ile olumsuz hava artlar birleince, ulam blgenin baz blmlerinde imkansz hale gelmitir. Gnmzde bile k aylarnda, blgenin baz blmleri ile kara ulam kesilmekte ve insanlarn madur durumda kaldklar bilinmektedir. Blgedeki bu iklim ve corafi durum da insanlarn yaam tarzlarn byk lde etkilemitir. Dou Anadolu corafyasnda M. . 9. yzyl ile 6. yzyl arasnda gl bir kltr birlii salam olan Urartular Van Gl Havzas merkez olmak zere, kuzeydouda Kura knts, douda Urmiye Platosu; batda Frat Nehri ve de gneyde Toros Dalar ile evrili olan corafi alan iinde yaylmlardr (Harita 1). te Urartu Krall, Dou Anadolu Blgesinin iklim ve corafyasna bal zor yaam artlarna ramen, blgedeki yerel beyliklerin merkezi bir ynetim altnda toplanmasyla, M. . 9. yzylda bugnk Van ili snrlar ierisinde yer alan Tupada (Van Kalesi) kurulmutur. Krallk en parlak dnemini M. . 8. yzyl ortalar ile 6. yzyl balar arasnda yaamtr2. Urartular bulunduklar corafi alann olumsuz artlarn, kendileri iin olumlu hale getirebilmeyi baarmlar, doal evreyi kendi yararlar iin kullanabilmilerdir. Dou Anadolu Blgesinde doal geitlerin az olmas, Urartular iin her zaman bir avantaj olmu, zellikle sava zamanlarnda bu bir savunma arac olarak kullanlmtr. Merkezi ynetim sisteminin devamll ve etkinlii, yerleim merkezleri ve blgeler arasnda kurulan balantlarla salanmtr; yksek dalarn arasnda yaplan geitler ve yollar, blgeler arasnda kurulan ilikinin temel unsurlar
1
Erzen, A., Dou Anadolu ve Urartular, Ankara. 1992, s.1-4. Belli, O., Burney, C.-D, Lang , The Peoples of the Hills, London, 1971, s. 275
olmutur. Bu balamda, zellikle de M. . 9. yzylda balayan toprak geniletme politikalarnn da etkisiyle, yeni ve dzenli yol ebekeleri kurulmaya balanm, yollarn geecei yerler belirlenirken de genellikle doal gzergahlar tercih edilmitir3. Urartu Krall I. binyln balarndan itibaren Dou Anadolu Blgesinde sosyal ve ekonomik alanda birok yenilie imzasn atmtr. Urartularn zellikle madencilik ve mimari alanda yaptklar yenilikler, blgenin zor yaam koullarn iyiletirme alannda nemli admlardandr. Demir madeninin etkin ve yaygn kullanm sayesinde silahl byk ordularn kurulmas olanakl olmu ve savunma yaplarnn inas kolaylamtr. Urartunun madencilik alanndaki baars onun blgenin sper gleri arasna girmesine zemin hazrlamtr4. Maden retimi ve ergitilmesindeki baar, askeri alanda olduu kadar kk el sanatlarnn ve maden ilemeciliinin geliimine de katk salamtr. Urartularn maden ilemedeki baarlar bugn dnyann birok mzesinde sergilenmekte olan maden eserlerinin kaliteli iiliinden de anlalmaktadr. Antsal kaleler, sur duvarlar, tapnaklar, kaya nileri, gnmzde hala ilevselliini srdrebilen baraj ve gletler, evirebilmi olduunun en gzel kantlardr. Toplumlardan gnmze kalan ve bize tarihlendirme konusunda en fazla yardmc olan maddi kltr kalntlarnn banda kullandklar pimi topraktan yaplm anak mlekler gelmektedir. anak mlek kltr, toplumlarn dier toplumlarla olan kltrel, ticari ve sosyal ilikileri ile toplumun kendi iindeki zengin maden yataklarna sahip Urartularn Dou Anadolu Blgesinin olumsuz corafi koullarn kendi lehine
Belli, O., Dou Anadoluda Urartu Yol ebekesinin Aratrlmas, Trkiye Arkeolojisi ve stanbul niversitesi, (1932-1999), (ed. Oktay Belli), Ankara, 2000a, s. 409. 4 Belli, O., Eskia Dnyasnn En Byk Madenci Krall: Urartular, Trkiye Arkeolojisi ve stanbul niversitesi, (1932-1999), (ed. O. Belli), s.371-372. ilingirolu, Urartu Krall, Tarihi ve Sanat, Yaar Eitim ve Kltr Vakf Yay., zmir, 1997, 9.
statlerini belirlemede etkili olduu kadar, tarihlendirme yapma olana da vermektedir. Urartulardan gnmze mimari ve madeni eser ile klt alanlar ve
mezarlklar gibi birok maddi kltr kalnts da kalmtr. Fakat yine de bize tarihlendirme ve sosyal yaamlar konusunda en fazla bilgiyi veren kalntlarn banda phesiz anak mlekler gelmektedir. Bu balamda Yoncatepe anak mlekleri de bize tarihlendirme konusunda olduka nemli bilgiler sunmaktadr. Buna gre, bir Erken Demir a kalesi olarak kazlmaya balanm olan Yoncatepenin, ortaya karlan mimari ve kk buluntular ile bu almann da konusu olan anak mlek buluntular nda, bir Urartu yerlemesi olduu saptanmtr. Uygulanan Yntem ve Ama Yoncatepe Saray anak mlek Paralarnn Deerlendirilmesi balkl tez almasnn ilk aamasnda akropol alanndan kan anak mleklerin izimleri ve tanmlamalar yaplarak katalog filerine ilenmitir. Yoncatepe Sarayndan ortaya karlan ok sayda anak mlein, tm olanlar ile krk fakat form veren 256 adeti alma kapsamna alnmtr. anak mleklerin izimlerinin yaplmasnn ardndan bir btnlk elde etmek amacyla orannda kltlerek, aydnger zerine rapido ile izimleri yaplm ve levhalar hazrlanmtr. Bundan sonra hazrlanan katalog fii ile anak- mleklerin yapsal zellikleri ile yzey ilemleri ve ssleme zellikleri her para iin aadaki rnee benzer ayr bir tablo halinde sunulmutur.
Tipi: anak
Kaz no: YT.99. E7.I.016. 87 Renk: 2.5YR 6/6 Astar: 7.5YR 7/6 Mal: pembemsi, krem astarl Pime: yi Yapm: El ap: 24 cm. Bezeme / Tanm: Az ksmnda iki adet oluk bezeme bulunmaktadr.
Buluntu yeri: E7.I.016
Mze no: Katk: Orta kum, kire Ak: Akl
almamz, ana blmden olumutur. Birinci blmde almamz oluturan anak mleklerin ortaya karldklar Yoncatepe Saraynn yeri ve mimarisi, ayrntl olarak anlatlmtr. kinci blmde ise anak mleklerin katalog ve benzerleri verilmi, bu blm kendi iinde 7 alt blme ayrlarak anlatlmtr. Bu ayrmlar esnasnda anak mleklerin formlar gz nnde tutulmu ve ona gre bir gruplamaya gidilmitir. Son olarak da bu anak mleklerin mekan iindeki dalmlar saptanm ve mekanlarn kullanm amalar belirlnmeye allmtr. Katalog eklinde hazrlanm olan bu alma ile, Yoncatepe Saray anak mleklerinin toplu olarak sunulmas ve buna bal olarak da sarayda insanlar tarafndan kullanlm olan bu anak mleklerin karakteristik zelliklerinin saptanmas ve bu dorultuda dier Urartu yerleim merkezleri ile olan iliki ve benzerliklerinin ortaya koyulabilmesi amalanmtr. Kullanlan Terimler ve Tanmlar Terimler almada, anak mleklerle ilgili tanmlar yaplrken, geerli olan arkeoloji terminolojisine sadk kalnarak, belli isim ve tanmlar tercih edilmitir. Buna bal olarak, almann genelinde btnlk oluturmak amacyla, malzemeler iin anak, mlek, tabak, testi, vazo, memecikli kap ve kp gibi anak/ mlek terimleri ile bu malzemelerin zellikleri de yine arkeoloji terminolojisine uygun olarak renk, astar, katk, pime, ak, yapm ve form gibi terimler kullanlarak aklanmaya allmtr. zerinde allan malzemeler ierisinde sayca en ok olan grup anaklardr. Bunlar srasyla tabaklar, mlekler, testiler, kpler, vazolar ile memecikli kaplar izlemektedir. Malzemeler renk bakmndan incelendiinde hamur renginin arlkl olarak kahverengi ve krem tonlarndan olutuu saptanmtr. Astarlama asndan da drt ana gruba ayrlarak, krmz, krmzms kahverengi, devety pembemsi krem astarl
ve koyu yzl mallar olarak belirlenmitir. En ok tercih edilen grup ise krmzms kahverengi astarl olanlardr (Mal 2). ounlukla ince ve orta kum katkl olduklar grlen bu anak mleklerin, genel olarak iyi ve orta pimi, ark yapm olduklar saptanmtr. Buna karn kt derecede pimi olanlar ile el yapm mallara da rastlanmtr. Tanmlar Renk: Seramik krnda ve astarsz olan yzeylerde izlenebilen renk, hamur rengini gsterir. Astarl olan anak mleklerin astar rengi de katalogda ayrca belirtilmitir. Bunun yan sra pimeden kaynaklanan renk deiimleri de verilmitir. Bu blmde verilen renk deerleri, Munsell Renk Katalou kullanlarak saptanmt. Astar: Sulandrlm ve iyice arndrlm kilin kap yzeyine eitli yntemlerle uygulanmas ilemine astarlama denir. Bu yntemle kap yzeyindeki katk maddeleri gizlenir ve przsz bir grnm salanr. Bununla beraber kabn geirgenlii de azalr. Hamurun renginde veya hamurun renginden farkl bir renkle astarlanm kaplarn renk deerleri Munsell Renk Katalouna dayanlarak saptanmtr. Katk: anak- mleklerin daha kolay biimlendirilmesi ve pime esnasnda kabn klme srasnda deformasyonunu azaltmak amacyla kile katlan eitli maddelere katk ad verilir. Sadece anak mlek krnda dzenli bir yap oluturacak biimde dalm katk maddeleri burada deerlendirmeye alnmtr. Bunun dnda mika, kire gibi maddelerin bilinli katlp katlmad belli olmadndan ve tespiti de olduka g olduundan, eer krkta dzenli bir dalm gstermiyorsa katk maddesi olarak belirtilmemitir. Bu maddelerin bilinli katlp katlmad
tartmaldr ve tespit etmek olduka gtr. Bu maddelerin hamur iinde doal olarak bulunma olaslklar gz nne alnmtr. Pime: Biimlendirilmi bir kabn salamlnn salanmas iin kap frnlanr. Kabn pime dereceleri, kabn cidarna ve yzeyine baklarak deerlendirilmektedir. Pime derecesi iyi, orta ve kt olarak deerlendirilmitir. Elle hafife paralanan, kr dzensiz ve mat renkli hamura sahip anak mlekler iin kt pimi terimi, kesitleri hafif matlam fakat d yzeyinde renk deiimlerinin olmad ve katk maddelerinin aka grlebildii kaplar iin orta pimi terimi kullanlmtr. znde renk deiimleri olmayan, ak ve berrak renkli, dzenli bir krlma gsteren anak mlekler iin ise iyi pimi terimi kullanlmtr. Ak: Genellikle yar kurumu bir kabn yzeyinin dzgn bir ta, kemik ya da keramik paras gibi maddelerle parlatlmas ve dzgnletirilmesi ilemine ak denir. Bu yntem ile kap yzeyindeki kil zerrecikleri sktrlarak kaygan ve gzeneksiz bir yzey elde edilir. Aklama ii kabn yzeyine uygulanabilecei gibi kurumu astar zerine de uygulanabilir. Yar kurumu bir kabn zerine uygulanan ak, dzenli izler brakmasna karn kabn nemli olduu durumlarda bu izler daha dzensiz ve belirgin olur. ncelenen kaplar zerindeki bu izler, yzeyin dzgnl, parlaklk gibi faktrler kabn akl olup olmadnn saptanmasnda lt olarak alnmtr. Yapm: Kaplarn yapm teknii saptanrken ark yapm ya da el yapm terimleri kullanlmtr. ark yapm kaplar, yatay eksende dnen bir tablann zerine konan hamurun el ile iten ve dtan bastrlmas ile biimlenir. arkta yaplm kaplarn profilleri daha dzgndr ve zellikle yok edilmedikleri takdirde kili biimlendirmede kullanlan elin parmak izleri paralel izgiler halinde kap yzeyinde
grlr. ark yapm anak mlekler saptanmasnda bu zellikler dikkate alnrken bu zelliklerin grlmedii ve kap yzeyinde ve cidarnda yatay dzlemde dalgalanmalarn ve kalnlk ve farkllklarnn fazla olduu kaplar, el yapm olarak tanmlanmtr Form: anak- mlek tipleri zellikle konumuzu oluturan Yoncatepe Saray iin ortak bir terminoloji olmamas dolaysyla deiik adlarla anlmlardr. Kaplar snflarken anak, mlek, tabak, testi, vazo, memecikli kap, kp gibi ana gruplar belirlenmi ve bu gruplama zerinde bir deerlendirmeye gidilmitir. Kendi iinde deien zellikleri de alt gruplarda anlatlmaya allmtr. Kabn az kenar profili ve gvde biimi bu ayrmlarda gz nne alnmtr.
I. YONCATEPE SARAYININ KONUMU VE MMARS

Yoncatepe Saray, 1996 ylnda Prof. Dr. Oktay Bellinin bakanlnda yrtlen Dou Anadolu Blgesinde Urartu Baraj, Glet ve Sulama Kanallarnn Aratrlmas konulu yzey aratrmas srasnda kefedilmi; 1997 ylnda ise Van Mzesine bal olarak, Prof. Dr. Oktay Bellinin bilimsel bakanl altnda kazlara balanmtr.
A- KONUMU
Yoncatepe Saray ve Nekropol, bugnk modern Van Kentinin 9 km. gneydousundaki Yukar Bakral (eski Yedikilise) Kynn 1.5 km. gneybatsnda yer almaktadr. Sarayn dousunu Varak (2800 m.) ve Erek dalar (3200 m.) evrelemektedir5. Sarayn 700- 800 m. kuzeyinde ise, Harabe Baraj bulunmaktadr6. Bask bir tepe grnmnde olan Yoncatepe yerlemesinin en yksek kesiminde akropol, bunun kuzeydou eteinde sivil yerleim alan ve kuzey eteinde de nekropol alan bulunmaktadr.
B- MMAR
Yoncatepe yerlemesinin akropol kesiminde yer alan saray kompleksi, dou ve bat olmak zere iki ana blmden olumaktadr. Saray yerleiminin ana girii, kuzeydoudandr. Kuzey kesimde sivil yerleim merkezi ile nekropol alann gneybat eteklerinden fazla dik olmayan bir eimle saraya doru uzanan eski yol kalnts, st ak olan orta avluya ulamaktadr. Hatta avludan batdaki odalar topluluuna geit veren 2.80 m. geniliindeki kap giriinin dousu, ok hafif bir rampa eklinde sal talarla denmitir. Kuzeydou kesimden saraya girildiinde,
Belli, O.- M. Tozkoparan, 2002: 2002 Yl Van- Yoncatepe Kalesi ve Nekropol Kazs, KST 25/2, 352-356. 6 Belli, O. 1996: 1995 Ylnda Dou Anadolu Blgesinde Urartu Baraj ve Sulama Sisteminin Aratrlmas, AST 14/II, 139-169
sz konusu st ak avlu ile karlalmakta ve de bu avludan kompleksin dou ve bat blmlerine geilebilmektedir.
1. ORTA AVLU
Orta Avlunun tabann sktrlm kilden yaplmtr. Avlunun bat duvarnn kuzeybat kesinde, sal talarndan yaplm ve ksmen tahrip olmu bir seki bulunmaktadr. Avlunun bat duvarnn orta kesiminde yer alan ve Byk Salona geii salayan kap girii kreltilmitir. 2.80 m. geniliindeki bu giriin nnde ise sal talarndan yaplm bir rampa bulunmaktadr. Avlu ierisinde, batdaki Byk Salonun dou duvarnn 10 m. dousuna denk den kesimde, kuzeygney dorultusunda uzanan bir duvar ortaya karlmtr. 28 m. uzunluunda olan bu duvarn genilii 1.60 m.dir. ri talardan olduka salam olarak yaplan duvarn yalnzca kuzey blm arazinin dik ve eimli olmas yznden akp gitmitir. Duvarn gney ucunda kaln duvarl kk bir oda bulunmaktadr. Duvarn bat yznde, hcre planl odalarn hemen gneyinde, sal talardan yaplm bir sekiye rastlanlmtr. Bu duvarn bat ksmna, kuzeye doru yan yana kk oda yaplmtr. Dou duvarna bitiik olarak yan yana yaplan kk oda, plan ve tasarm ynnden batda yer alan ve Byk Depo olarak adlandrlan mekndaki kk odaya benzemektedir. zeri ak olduu sanlan avlunun dousunu kapatan 28 m. uzunluundaki duvardan dou ynne doru geit veren herhangi bir kap geii bulunmamaktadr. Bu duruma gre doudaki odalara geiin kuzey ve gney kesimden olduu sanlmaktadr. rnein avlu duvarnn hemen dousunda yer alan alandaki odalar topluluuna, kuzey ynnde geit veren 1.10 m. geniliindeki kap boluu, giriin kuzey ynnden yapldn gstermektedir.
2. SARAYIN DOU BLM

Kuzeydou Kaps Akropol kesiminde yer alan saray yerlemesi, dou ve bat olmak zere iki ana blmden olumaktadr. Saray yerleiminin ana girii, kuzeydou kesimdedir. Kuzey kesimde yer alan sivil yerleim merkezi ile nekropol alannn gneybat eteklerinden fazla dik olmayan bir eimle saraya doru uzanan eski yol kalnts, st ak olan orta avluya ulamaktadr. Sarayn batsndaki odalar topluluuna geit veren 2.80 m. geniliindeki kap giriinin dousu, ok hafif bir rampa eklinde sal talar ile denmitir. Gneydou ynne doru devam eden yol ise, sarayn dousunda yer alan kuzeydou kaps nlerine ulamaktadr. Yolun sal talar ile kapl olup olmad, arazinin eimli olmas yznden belli olmamaktadr. Ortalama 3.18 m. geniliinde olan kap giriinin dou duvar, eimin dik olmas yznden yklmtr. Kap giriinin bat duvarnn hemen dou yzne 90 cm. geniliinde ve 1.70 m. derinliinde bir kap kanad duvar yaplmtr. Bunun sonucunda kapnn genilii 2.10 m.ye inmitir. Kapnn ift kanatl olduu ve ieriye doru ald anlalmaktadr. 5 m. derinliindeki kap odasnn genilii, gney ynne doru 3.20 m. genilie ulamaktadr. Bundan sonra 1.30 m. geniliinde ve 1.90 m. derinliinde bir kap akl ile sunakl ve havuzlu odaya geit vermektedir. Kap odasnn taban sal talar ile deli deil, sktrlm kilden yaplmtr. Yalnzca kap eii salam bir ekilde talar ile denmitir. st ak avlunun dousunu 28 m. uzunluunda bir duvar kapatmtr. Bu kesimden dou blme doru herhangi bir gei olmadndan avludan, sarayn dou blmne geiin, kuzey ve gney kesimlerden yapld dnlmektedir. Sarayn dou blmnde kuzeygney dorultusunda olduka ilgin mimari zellikler gsteren ve ierisinde odalar topluluunu barndran geni bir mekn yer almaktadr. Bu alandaki odalardan gneyde bulunan ortalama 3.35 m. X 3.40 m. byklnde, hcre tipinde ve kare planldr. Arazinin gney ve dou ynne doru olduka eimli ve dik olmas yznden, odann ta duvarlar kaln yaplmtr. Buna 10
karn odann bat, dou ve zellikle gney ta duvarlarnn byk bir blm yklarak, talar aaya srklenmitir. Hatta odann dousundaki eimin ok dik olmas yznden, odann nndeki kuzeydou blmndeki arazinin knt ksmnda, dou ynne doru 1.80 m. X 2.60 m. byklndeki bir alana, talardan gl bir blokaj yaplarak, oda duvarlarnn akmas nlenmitir. Oda 1.20 m. geniliinde ve 1.65 m. derinliindeki kap girii, dou ynnde bulunmaktadr. Odann gneydou kesinde, taban zerinde orta byklkte iki depolama kab in-situ olarak bulunmutur. Krlan depolama kaplarnn da gsterdii gibi, bu odann da ayn zamanda yiyeceklerin depolanmas ile ilgili kullanld sanlmaktadr. Bu odann hemen kuzeydousunda ve 28 m. uzunluundaki avlu duvarnn dou yzne yaplan oda hem daha byktr. Saray yaplarnn dou blmndeki ksmnda yer alan bu odann 9.70 m. uzunluundaki bat duvar, avlu duvarnn dou yzn oluturmaktadr ve ta duvarn ykseklii 1.60- 1.90 m. arasnda deimektedir. Ancak bu odann dou duvar tmyle yklmtr. Hatta dou ynne doru eimin ok dik olmas yznden, oda tabannn bir ksm da akp gitmitir. Ayrca bu odann 3- 3.5 m. dousunda yer alan bir baka oda duvarnn talarnn byk bir ksm da yklmtr. Bu nemli odann girii kuzey kesimde olup, orta avlu ve ana giri kaps ile yakn iliki iindedir. Kap girii 1.40 m. geniliinde ve 1.90 m. derinliindedir. Kap giriinin hemen gneyinde ve ayn hizada, doubat dorultusunda uzanan havuza benzer bir yap yaplmtr. Ortalama 1.80 m. X 6 m. byklnde dikdrtgen bir plan gsteren havuz, odann kuzey duvarndan 30 cm. uzaklktadr. Yani havuz, kuzey duvarna bitiik olarak yaplmam, arada 30 cm. geniliinde bir seki braklmtr. Havuzun 40- 45 cm. yksekliindeki yan duvarlar, kk sal talarndan ok zenli bir ekilde rlmtr. Taban sal talarndan deli olan havuzun eiminin dou ynne doru olduu grlmektedir, ancak havuzun dou ucunda herhangi bir kanal bulunmamaktadr. Havuzun iine ise bat yzde, yani dar olan ksmdan bir basamak ile inilmektedir.
11
Odann ortasnda ve tabann zerinde ise 1.38 m. X 1.40 m. byklnde kare planl bir sunak bulunmaktadr. ok kk bir havuza benzeyen sunak, 15 cm. geniliinde, 30 cm. yksekliinde drt adet dikdrtgen biimdeki kalker tann birlemesinden olumaktadr. Sunan iinde krk kse, tabak ve mlek paralar in-situ olarak bulunmaktadr. Alann kuzeyinde yer alan uzun havuz; orta kesimdeki sunak ile sunan evresinde, taban zerinde in-situ durumda bulunan ve yiyecek ile ilgili olduu dnlen mleklerin, bu meknn olaslkla libasyon amal kullanlm olabileceini dndrmektedir. Bu ksmdaki odalarn taban sktrlm kildendir. Duvarlarda cas harc ile svanmtr.
3- SARAYIN KUZEY DUVARLARI

Sarayn bat blmnde toplam 50.5 m. uzunluundaki kuzey duvarlar, gneye kyasla yklmadan daha iyi korunmutur. Kuzey kesimin gneye kyasla fazla dik olmamas, duvarlarn daha az yklmasnda nemli bir etken olmutur. Tpk sarayn avluya bakan dou giri kapsnn kuzey ve gneyinde olduu gibi, kuzeydou duvarlarnn nnde de bir seki bulunmaktadr. Ancak sekinin yer yer ykld grlmektedir. Ortalama 60 cm. derinliinde olan seki, sal talardan yaplmtr. Toprak zerine yaplan sekinin, yksek ta duvarlara destek amacyla yapld anlalmaktadr, nk arazinin en eimli olduu kuzeydou ksmdaki ta duvarlarn akp gitmesi nlenmitir. Kuzey ynne doru arazi teraslar halinde alald iin, sarayn kuzey duvarlar da dz bir biimde deil, bastiyon ve rizalitler yaparak devam etmektedir. rnein kuzeydou keden 12 m. batda ilk bastiyon knts bulunmaktadr. Ortalama 6.60 m. uzunluundaki bastiyonun dou knts 30 cm. derinliinde, bat knts ise 60 cm. derinliindedir. Bastiyon duvarnda kullanlan talar, duvarn dier kesimlerinde kullanlan talara kyasla ok daha byktr. zenle ilenmi dikdrtgen biimli talarn, temele doru ok daha byk oyduklar grlmektedir. Temelden ste doru her ta dizisi 3- 4 cm. ieriye doru alnarak, bastiyona bir eim verilmitir. Yani temel ksmnda 6.75 m. uzunluunda olan bastiyon duvar, st 12
ksmlara doru 6.50 m.ye kadar daralmaktadr. Bundan dolay bastiyon sanki bir piramide benzemektedir. Bastiyonun dousunda dz bir biimde yaplan duvarn d yznde ortalama 106 cm. aralklarla yan yana drt havalandrma boluu grlmektedir. Her drt havalandrma boluu da, gneyde yen alan kuzeydou depo odasna aittir. Ortalama 20 x 25 cm. byklnde olan en doudaki havalandrma boluunun ii kil ile doldurulmu ve kilin iine de yuvarlak kesitli bir aa sap ile ikierden yan yana ve st ste olmak zere drt adet delik almtr. Bunun batsnda yer alan dier havalandrma boluu biraz daha kk olduu iin, bunlarn iine yuvarlak boluklar almamtr. lk bastiyondan 12.20 cm. batda bir rizalit knts bulunmaktadr. 20 cm. derinliinde olan bir rizalitin batsnda ikinci bir rizalitin daha olup olmadn bilemiyoruz. Bastiyon dnda duvarlarda kullanlan talar, genellikle dikdrtgen biimli, irili ufakl talardan olumaktadr. imdilik ortalama 210- 230 m. yksekliinde olan ta duvarlarn aslnda 3 m.nin zerinde olduu anlalmaktadr. Ta duvarlarn zerinde ikinci kat oluturan kerpiten yaplm odalar bulunmaktayd. Kerpi duvarlarn yklmas ile ta duvarlar topran iinde kalm ve akropol bir hyk gibi grnmeye balamtr. Uzaktan bakldnda kuzey duvarlar sarayn antsal grnm konusunda bir fikir vermektedir.
4- SARAYIN BATI BLM

Byk Salon Orta Avlunun batsnda ve Kk Salonun dousunda yer alan Byk Salon, yaklak olarak 10.20 X 16.20 m. byklnde dikdrtgen bir plan gstermektedir. Bu byk alann kuzeydou kesinde, 2.60 m. X 2 m. llerinde kk bir oda yer almaktadr; ayrca odann 1.10 m. geniliinde ve 1.60 m. derinliindeki kap akl batsnda yer alan Kk Salona almaktadr.
13
st kapal olan Byk Salonun taban yass kum talaryla denmitir. Salonun kuzeybat kesinde, salonun doubat dorultusunda uzanan kuzey duvarna bitiik durumda ve tatan amur harla yaplm, st kata kan basamaklardan oluan bir merdiven ortaya karlmtr. 1.35 m. geniliinde, 37 cm. derinliinde ve yaklak 20 cm. yksekliinde olan basamaklar dou ynne doru inmektedir. Merdivenin bitiiindeki duvar doubat dorultusunda 8.10 m. uzanmakta ve bir kap akl ile son bulmaktadr. Kuzeydouda yer alan kk oda, ayn zamanda kuzey ynne geit vermektedir. Bu kesimden kuzeye doru devam edildiinde, Kuzeydou Depo Odas ile karlalmaktadr7. Kuzeydou Depo Odas Byk Salonun kuzeyinde yer alan doubat dorultusundaki duvarn, dousundaki kap aklndan, sarayn Kuzeydou Depo Odasna gei salanmaktadr. Ortalama 5 m. X 9.30 m. llerinde dikdrtgen bir plan gsteren bu Kuzeydou Depo Odasnn kuzeybatsnda bir destek knts bulunmaktadr. Kuzey ynne doru arazi dik ve eimli olduu iin, kaln destek duvarlaryla glendirilmitir. Odann ta duvar ykseklii, 1 2.10 m. arasnda deimektedir. Dier odalardaki salam kalm ta duvar yksekliklerinin de gsterdii gibi, bu odadaki duvar yksekliinin 3.5 m.den fazla olmas gerekmektedir. Dier odalar gibi, bu odann ta duvarlar da sval ve badanaldr. Kalkerin tlmesi ile yaplan ve blgede Cas Harc olarak adlandrlan harcn, nemi alan bir zellie sahip olduu anlalmaktadr. Depo odasnn salam kalm duvarlar zerinde en kk bir pencere akl grlmemektedir. Bu depo odasnn 1.5 m. geniliindeki kap girii, gneydeki taban sal ta deli Byk Salona almaktadr. Tmyle eitli yiyecek ve ieceklerin depo edildii bu odann giri kaps nndeki gney boluu ksmna da eitli byklkte
Belli, O., Yoncatepe Saray ve Nekropolleri Kazs Anadolu Medeniyetleri Mzesi Katalou, Ankara, 2006, s. 383.
7
14
erzak kaplar yerletirilmitir. Giri kapsndan sonra, dou duvar nnde 20 cm. yksekliinde ve ortalama 70 cm. derinliinde kerpi bloklardan yaplm bir seki bulunmaktadr. Bu odada kan iddetli yangn yznden sekinin kerpileri tulalamtr. Sekinin zerine herhangi bir depolama kab konulmam, yalnzca giriin dousu ve sekinin gneydou kesine bir adet depolama kab konulmutur. Sekinin kuzeybatsnda kk bir alan ise taban sal talar ile denmitir. Ancak bu depo odasnn taban, sktrlm kilden yaplmtr. 8 Depo odasnn bat duvarna 2 m. X 2.30 m. derinliinde bir ni yaplmtr. Niin olduu bu blme, tabandan 35 cm. yksekliinde bir seki zerine yerletirilen eitli byklkte kpler yerletirilmitir. Kuzeydou depo odas olarak adlandrdmz bu odann gney, bat ve kuzey duvarlarna yakn yere toplam 29 adet depolama kab yerletirilmitir. eitli byklkte olan depolama kaplarnn yan yana ok dzenli olarak yerletirildii grlmektedir. Odann orta ksm, insanlarn bu kaplara eitli yiyecek koymas veya almas iin bo braklmtr. Depolama kaplarnn ounlukla az ksmlar, duvarlarn ve tavann kmesi yznden krlmtr. Bir depolama kab zerinde ise ylan ve ba kabartma tekniinde baarl olarak yaplmtr. Depolama kaplarnn iinde, buday ve dier bakliyat trleri bulunmaktadr. Kk Salon Byk Salonun bat duvarnn kuzeybat kesiminde, genilii 2.91 m. ve 3.20 m. derinliinde olan dou ynnde, her iki yanda yaklak 25 cm. i ksma doru dnerek devam eden, batdaki mekanlara geii salayan bir kap akl mevcuttur. Bu kap aklndan girildiinde, kuzey-gney ynl, 14.30 x 8 m. llerinde dikdrtgen planl Kk Salon karmza kar. Taban sal ta levhalarla deli Kk Salonun bat duvar diplerinde sekiler ortaya karlmtr. Kuzey ve dou duvar dibinde de sal talarndan yaplm sekiler karmza kmaktadr. Yine sal
Belli, 2006, 384
15
talarndan amur har ile rlm duvarlarn i ksmlarnn krem renginde bir sva tabakas ile svand anlalmtr. Salonun kuzey ksa duvar zerinde, 1.25 m. geniliinde ve 1.75 m. derinliinde bir kap geidi bulunmaktadr. Alnn batsnda ise 1.25 m. geniliinde ve 1.55 m. derinliinde, taban sal talar ile oluturulmu bir kap akl ile ulalabilinen, 2.25 x 2.10 m. llerinde, kare planl kk bir oda ortaya karlmtr. Salonun bat duvar blmnde, bat ve kuzey kesimlere geii salayan n giri niteliinde oda bulunmaktadr. Bu odalardan kuzeyde yer alan oda, kuzeygney ynl, 3 x 6.10 m. llerinde, dikdrtgen plan vermektedir. Odann dou duvar yaklak 2.90 m. kalnlndadr. Kk Salona 1.25 m. geniliinde ve 1.50 m. derinliinde balanan kap geiini gney yan duvarnda kap balantsnn yapld aklk mevcuttur. Kk Salonun bat duvarna alm, 1.45 m. geniliinde ve 2.45 m. bir kap akl ile E6.I salonuna gei salanmaktadr. Bu oda da, batsnda yer alan Kk Salona 1.40 m. geniliinde ve 1.00 m. derinliinde bir kap akl ile balanr. Bu kesimdeki dier bir mekan ise batda bulunan Gneybat Pithoslu Depo Odas ile Kk Salon arasnda geii salayan n giri niteliindeki mekandr. Kuzeybat Depo Odas Kuzeybat Depo Odas, 3.90 x 4.15 m. byklnde kare bir plan gstermektedir. Odann kuzey duvarnn, ta temel zerine kerpi duvar ile rld grlmektedir. Kerpi duvarn zerine cas harc ile sva yaplm ve bunun zerine de ak kahverengi bir badana ekilmitir. Akropoldeki birinci kat oluturan odalarn duvarlar hep tatan rlm iken, ilk kez burada ilk kat oluturan odann duvar kerpiten yaplmtr. lk kat oluturan dier odalarda olduu gibi, bu odann duvarlarnda da pencere boluu grlmemektedir. Odann bat, kuzey ve dou
16
duvarlar nne tabandan 25 cm. yksekliinde ve 70- 90 cm. derinliinde kerpiten bir seki yaplmtr. Odann yalnzca gneye alan kap girii ve orta ksm bo braklmtr. Sekilerin zerine yan yana ikier sra depolama kaplar braklmtr. Ortaya kardmz depolama kaplarnn says imdilik 19 adet ise de, bunlarn saysnn 28den fazla olmas gerekmektedir. Zira odann kuzeybat kesindeki duvarlar kaleden ta eken insanlar tarafndan tahrip edildii iin, buradaki kaplar da tahrip edilmitir. Kaplarn hemen hepsi, olduka kaln bir ponza ta tabakas iine gmlmtr. Dier silo odasnn iindeki depolama kaplarnn evresinde olduu gibi, kk ponza talar sy belirli bir dzeyde tutmas iin konulmutur. Depo odasnn taban ise sktrlm kilden yaplmtr9. Kuzey Mutfa: Akropoldeki sarayn bat blmnde ve kuzey duvarna bitiik olarak yaplan mutfak odas, 4.80 x 6 m. byklnde dikdrtgen bir plan gstermektedir. Mutfak odasna hemen gneyinde bitiik olan taban ta deli olan sekili salondan 1.10 m. geniliindeki bir kapdan girilmektedir. Ayrca mutfak odasnn bir baka kaps da, dousunda bulunan kk kare planl bir odaya almaktadr. 90 cm. geniliinde kk bir kapdan girilen hcre planl oda, baka bir oda ile balantl deildir. Gneydeki kapdan mutfaa girildiinde, 22 cm. apnda bir stun altlnn yeri grlmektedir. Sktrlm kilden oluan tabana alan stun altl, altgen bir biim gstermektedir. Bu stunun kuzey dorultusunda bulunan stun kaidesi, byk bir sal ta olarak tabana gmlmtr. Kuzey duvarnn 50 cm. gneyinde bulunan stun kaidesi, ortalama 48 x 68 cm. byklnde olup, olduka dzgn bir biim gstermektedir. Karlkl olan bu iki stun kaidesindeki direkler, aty tamaktaydlar. Stun kaidesinin kuzeyinde ve odann dou duvarnn 85 cm. batsnda, sktrlm kil tabana alm dikdrtgen biimli bir ni bulunmaktadr. 72 x 84 cm. byklnde ve 15 cm. derinliinde olan havuz biimli bir niin taban da, byk
Belli, 2006, 385.
17
bir zenle sal talardan denmitir. Niin drt bir kenar, kk ve dzgn sal talar ile yaplmtr. Mutfan kuzeybat kesine yakn bir baka ni bulunmaktadr. Bu ocan hemen gneyine bitiik olarak yaplm ikinci bir ocak daha bulunmaktadr. Az ksm dou ynne doru bakan ocak 50 cm. yksekliinde, 70 cm. derinliinde ve 68 cm. geniliindedir. Bu ocan iinde ise mlein zerine oturtulduu ykselti bulunmamaktadr. .Mutfan kuzeybat kesine doru ve kuzey duvarnn hemen nne 15 cm. derinliinde ve 28 cm. yksekliinde kk bir seki yaplmtr. Kerpiten yaplan seki, odann iinde kan yangndan dolay yer yer tulalamtr.. Mutfan gneybat kesine, kabaca at nal biimli kk bir ocak yaplmtr. Piirilmi kerpi tulalardan yaplan ocan elips biimli i ksm 65 cm. geniliinde, 71 cm. derinliinde ve ortalama 50 cm. yksekliinde olup, dou ynne bakan az ksm da 35 cm. geniliindedir. Bat duvarnn 85 cm. dousunda sktrlm kil tabana alm bir baka dikdrtgen biimli ni bulunmaktadr. Dier ni gibi 72 x 84 cm. byklnde ve 15 cm. derinliinde olan havuz biimli niin taban da, sal talardan bir ekilde denmitir Mutfan bir baka ilgin buluntusunu, kvet oluturmaktadr. Mutfan gneybat kesi nnde kk bir platform yaplm ve bunun dou ve kuzeyi 1.70 x 2.20 m. uzunluunda dikdrtgen biimli bir kerpi duvar ile kapatlmtr. Ortalama 20 cm. geniliinde olan kerpi duvarn tabandan olan ykseklii de 85 cm.dir. Kerpi duvarn i ve d ksmnn byk bir zenle svand ve ak kahverengi bir boya ile badana edildii grlmektedir. erde kvetin bulunduu bu blme, kuzeybat kede ak braklan 50 cm. geniliindeki kap boluundan bir basamak ile girilmektedir. Kap giriinin hemen gneybatsnda, kilden sktrlm tabana gmlm 10 cm. yksekliinde ve 20 cm. apnda daire biimli bir ta bulunmaktadr. zeri ve kenarlar byk bir zenle dzeltilen, kvetten su almak iin kullanlan kaplarn toprak ve amur tutmamams iin konulduu anlalmaktadr.
18
Oluturulan bu platformun gney duvar nne, sz konusu kvet tabana gmlmtr. Kvet gney duvar nne konulduundan evresinde su almak ve almak iin geni bir alan braklmtr. Kvetin az ksm, taban seviyesi ile ayn hizadadr. Ortalama 1.20 m. uzunluunda, 52 cm. derinliinde ve 55 cm. yksekliinde olan kvet, birka atlan dnda in-situ olarak durmaktadr. Kvetin bulunduu platformu eviren kerpi duvarn gneydou alt ksmnn genie ald ve tabannn krk mlek paralar ile dendii grlmektedir. Kveti evreleyen dou duvarnn 1.40 m. dousuna ve gney duvarnn 16 cm. kuzeyine, odann tabanna atk sularn gidecei bir kanal yaplmtr. Ortalama 16 cm. geniliinde olan kanaln evresi ve alt ksm, byk bir zenle sal talaryla denmitir. Ayrca kanaln az ksmnn st, daha byk bir sal ta ile kapatlmtr. Kveti evreleyen kerpi duvarn dou yz yaknnda ve atk su kanalnn 25 cm. kuzeyinde, taban zerinde demir bir krek bulunmutur. Kuzey Banyo Odas: Kuzey mutfann hemen batsnda banyo odas yer almaktadr. Kuzey mutfa ile banyo odas arasna 1.20 m. kalnlna bir ta duvar bulunmaktadr. Banyo odasna ikinci kattan basamaklar ile inilmektedir. Yani sarayn iinden hi darya kmadan, banyo odasna inilmektedir. Dzgn sal talar ile zenli bir biimde rlen ve zeri svanarak kahverengi bir boya ile badana edilen basamaklar, yukarda 1.20 m., aada ise 1.30 m. genilie sahiptir. Toplam 8 adet olan basamaklarn boylar da farkllk gstermektedir; en stteki ilk basamak 14 cm. yksekliinde, dier basamak boylar da ortalama 24- 26 cm. arasnda deimektedir. Basamaklarn batsnda kk hcre planl bir oda bulunmaktadr, bu oda ile basamaklar 1.60 m. geniliinde bir ta duvar ayrmaktadr. Ortalama 1.70 x 2.03 cm. byklnde olan bu oda, kareye yakn bir plan gstermektedir. Duvarlar sval olan bu odann taban da sktrlm kilden yaplmtr. Soukluk odasnn hemen batsnda, asl banyo odas bulunmaktadr. Banyo odas ile soukluk ksmn 2 m. kalnlnda bir ara duvar ayrmaktadr. Bu ara
19
duvarn gneyi, ayn zamanda karsndaki duvar ile birlikte kap giriini oluturmaktadr. Kap girii 1.30 m. geniliinde ve 2 m. derinliindedir. Kapnn tek kanatl olduu anlalmaktadr. Kap kanadn salamlatrmak iin, ta duvara ahap hatllarn konulduu yuvalar almtr. Normalde 6.80 x 11.50 m. byklnde dikdrtgen bir plan gsterirken, bat ksmna eklenen byk bir ni ile ok farkl bir plana dnmtr. 2 m. derinliindeki kap giriinin hemen kuzeydou kesine byk bir havuz yaplmtr. Ortalama 2.30 x 3.60 m. byklnde dikdrtgen bir plan gsteren havuzun gney ve bat kenarlar, kk sal talardan zenli bir biimde rlmtr. Taban sktrlm kilden yaplan havuzun ykseklii de 40- 50 cm. arasnda deimektedir. Havuzun gney duvar, hemen hemen kap girii ile ayn dorultudadr. Havuzun kenar duvarlar da, tpk odann duvarlar gibi byk bir zenle svanarak, ak kahverengi bir boya ile badana edilmitir. Havuzun 55 cm. batsnda ve kuzey duvar zerinde, 54 cm. x 1.10 m. byklnde kk bir ni yaplmtr. Tabandan 1 m. yksekliinde olan bu niin iine, eitli eyalarn konulduu anlalmaktadr. Odann kuzeybat kesine ise, banyo kveti yerletirilmitir. Banyo kveti direkt tabann zerine deil, 17- 18 cm. yksekliindeki bir sekinin zerine konulmutur. Ykselti, 1.10 m. x 1.75 m. byklnde dikdrtgen bir biim gstermektedir. Kvet bu ykseltinin ortasna deil, kuzey duvarna bitiik olarak konmutur. Ortalama 82 cm. derinliinde ve 1.20 m. uzunluundadr. Banyo kveti sekinin iine alan bolua gmlm ve kenarlar sekinin st seviyesinin biraz stne tamtr. Sekinin ve kvetin kenarlarna ise dzeltilmi ahap serilmitir. Ortalama 2- 2.5 cm. kalnlndadrlar. Banyo odasnn bat duvar iine ise byk bir ni yaplmtr. Ortalama 2.55 x 2.72 m. byklnde olan ni, kare bir plan gstermektedir. Niin ykseklii de odann ykseklii ile ayndr. Niin taban odann taban ile ayn seviyede deil, 23 cm. ykseltildikten sonra yaplmtr. Niin ykseltilen dou ucu, sal talar ile
20
rlmtr. Niin taban da sktrlm kilden yaplmtr. Duvarlar, odann dier duvarlar gibi, svanm ve ak kahverengi bir boya ile badana edilmitir. Banyo odasnn taban sktrlm kilden yaplmtr. Duvarlar ise kaln bir kil tabakas ile svandktan sonra, byk bir zenle ak kahverengi bir boya ile badana edilmitir. Odann tavan, dier odalarn tavanlarna kyasla olduka alaktr. Banyo odasnn kuzey ve gney duvarlar zerinde ahap hatllarn konulduu yerler olduu gibi durmaktadr. Ta dizisi 8- 10 cm. geriye alnarak, ahap hatllarn brakld yuvalar oluturulmutur. Tabandan ortalama 1.65- 1.70 m. yksekliinde olan tavan, dier odalara kyasla olduka alak tutulmutur. Byk Depo Odas Pithoslu Depo Odasnn hemen kuzey bitiiinde yer alan ve gneydou kesiminden bir kap akl ile Kk Salona balanmaktadr. Depo Odasnn dou duvarna bitiik olarak yan yana kk depo odas yaplmtr. Gneyde bulunan kk odas 2.30 m. uzunluunda ve 2.40 m. geniliindedir ve doubat dorultusunda uzanmaktadr. Gney ve bat duvar nnde zerine eitli byklklerde kap ve testiler yerletirilen sekiler bulunmaktadr. Ortadaki kk depo odas 2.50 m. uzunluunda ve 2.70 m. geniliindedir. Bu odann hemen kuzeyine bitiik olarak yaplan nc depo odas, 2.15 m. uzunluunda ve 2.30 m. geniliindedir. Odann gney ve dou duvar zerine seki yaplmtr. 12.5 m. uzunluunda ve 9.5 m. geniliinde olan Byk Depo Odasnn ortasnda 1.68 x 1.65 m. byklnde kare biimli bir sunak bulunmaktadr10. Gneybat Pithoslu Depo Odas Kk salonun gney duvar zerindeki bir n giriten, 2.5 x 3.5 m. geniliinde bir kap aral ile sayrn Gneybat Depo Odasna geilmektedir. Oda,
10
Belli, 2006, 390.
21
12.30 x 4.70 m. llerinde, bat ynne doru hafif genileyerek dikdrtgen bir plan vermektedir. Odann taban sktrlm kille oluturulmutur. D7 Odas Akropoldeki sarayn gneybat kesinde yer alan D7 Odas, 5.75 X 5.80 m. byklnde kare bir plan gstermektedir. Bu oda hemen dousunda bulunan E8 Odasna, 1.20 m geniliinde ve 1.60 m. derinliinde bir kap ile almaktadr. Odann bat ve kuzey duvarlarnn kenarna ortalama 60 cm. derinliinde ve tabandan 40 cm. yksekliinde kerpiten sekiler yaplmtr. Ayrca dou duvarnda, kap giriinin kuzey ve gneyine de sekilerin yapld grlmtr. Sarayn dier depo odalarnda olduu gibi, bu odann duvarlar da byk bir zenle svanm ve zerine kahverengi bir badana yaplmtr. Odann taban ise sktrlm kilden yaplmtr. E8 Odas: Akropoldeki sarayn gneybat ucunda yer alan E8 odas, dikdrtgen bir plana sahiptir. Depo odas olarak kullanlan bu oda, 1.20 m. geniliinde bir kap akl ile batda yer alan odalar topluluuna, 1.30 m. bir kap akl ile de douda ve kuzeydouda yer alan odalar topluluuna almaktadr. 1.90 m. derinliindeki dou kap giriinin taban, ok byk bir zenle sal talar ile denmitir. Odann kuzey duvarnn kalnl 1.70 m., gney duvarnn kalnl ise 2.60 m.dir. Yaklak olarak 4.5 m. x 13 m. byklnde olan bu odann da ii, ikinci katn yklmas ile kaln bir ta ve toprak tabakas ile doludur. Odann sal talardan rlen kuzey duvar daha yksek, gney duvar ise daha alaktr. Ta duvarlarn yz sva ile svanm ve bunun zeri de ak kahverengi bir boya ile badana edilmitir. Odann gneydou kesinde ise 50 cm. derinliinde ve 1.5 m. geniliinde kk bir ni bulunmaktadr. Odann kuzeydou kesinde 1.50 x 1.90 m. byklnde ve tabandan 21 cm. ykseklikte kilden yaplm bir seki bulunmaktadr. Sekinin gney ucu dou kap
22
giriinin hizasna kadar uzanmaktadr. Sekinin zerinde eitli kaplar olduu gibi, kuzeydou keye de orta byklkte ve dar azl bir kp gmlmtr. F8 Odas: E8 Odasnn hemen dousunda yer alan F8 Odas, kabaca dikdrtgen bir plan gstermektedir. Ancak bu oda akropoln gney eteinde olduu iin, zellikle odann gney duvarlar yklmtr. Bu odann grlen iki kaps bulunmaktadr; bunlardan batda olan E8 Odasna, kuzeyde olan ise pithoslu depo odasnn dousunda yer alan hcre planl oda aracl ile sekili salona almaktadr. Daha nce de belirttiimiz gibi, 1.30 m. geniliinde ve 1.90 m. derinliinde olan bat kap giriinin taban, sal talar ile denmitir. Yaklak olarak 5.30 x 12.60 m. byklnde olan bu odann plan ve zellikle ortaya karlan eya ve aletler, bu depo odasnn hangi amala kullanlm olduu konusunda nemli bilgiler vermektedir. Odann kare plan gsteren ve ayrca kuzey ve bat kaplarnn olduu 5.20 x 5.35 m. byklndeki bat blmnn taban, batsnda ve kuzeyinde yer alan odalarn taban ile ayn seviyededir. Odann dou blmnn gney duvar nne, 2.10 x 6 m. byklnde bir platform yaplmtr. Tabandan ortalama 70 cm. yksekliindeki bu platformun bat duvar kerpiten, gney duvar da sal talardan zensiz bir biimde rlmtr. Kerpi bloklarn 32 x 43 cm. byklnde ve 11 cm. yksekliinde olduu grlmektedir. Sal talardan yaplan 50 cm. geniliindeki duvarn gneydou kesi yer yer yklmtr. Platformun taban da, tpk odann taban gibi sktrlm kilden yaplmtr.11
11
Belli, 2006, 394.
23
II. KERAMN TANIMI, KATALOG VE BENZERLER A- MAL GRUPLARI

Mal 1: Krmz Astarl Mallar Krmz astarl mallar, olduka kaliteli bir ak ilemine tabi tutulmu, parlak grnml mallardr. Urartu da esas olarak merkezi ynetim tarafndan kurulan kalelerde kullanlan ve Bianili Keramii olarak tanmlanan kaplar bu mal grubu iine girmektedir. Yzeyi przsz olan bu grup mallarda kap yzeyleri katk maddeleri grnmeyecek biimde olduka kaln bir astarla kaplanm olmakla beraber, ark yapmdrlar. ounluu ince cidarl olan bu mallarn hemen hemen hepsi ince kum katkl ve iyi piirilmilerdir. Bu tipteki mallara daha ok da ekik azl, omurgal anaklarda, basit az kenarl, kresel gvdeli anaklarda ve yonca azl, tek kulplu testilerde rastlamaktayz. Mal 2: Krmzms Kahverengi Astarl Mallar Krmzms kahverengi astarl mallarda da, anak mlek yzeyi ok iyi aklanmtr. Kabn yzeyi katk maddeleri grnmeyecek biimde kaln bir astarla kapl olmasna karn, astarn kalnl krmz astarl mallardaki astara nazaran grece daha incedir. Urartu ve Erken Demir anda ortak karakteristik zellikler gsteren bu keramikler ince cidarl ve ark yapmdrlar. Bu astar tr keramikler arasnda daha ok da ekik azl, keskin omurgal anaklar arasnda grlmektedir. zellikle bu grubun az kenarna paralel yerletirilmi ip delikli, tek yatay tutamakl olanlarnda bu mal grubu grlmektedir. Baz rnekler keramik yzeyinde frn ssndan kaynaklanan renk deiimleri, alacalanmalar grlmektedir. Mal 3: Devety, Pembemsi Krem Astarl Mallar Genellikle hamurun rengine ok yakn bir tonda pembemsi krem astarl mallardr. Yzey rengi pembeden devetyne deien tonlardadr. nce bir astarla kaplanm olduklar iin yzeyden katk maddelerini ve ak izlerini takip etmek mmkndr. Ayrca astarn varlna ramen ilk grte adeta astarszm izlenimi 24
verirler. Yzey genellikle przldr. Bu gruba giren mallar az kenar yivli, ie kapanan azl ve keskin omurgal anaklardr. Mal 4: Koyu Yzl Mallar Bu mal grubundaki rneklerin bu ekilde isimlendirilmesi iki temel nedene dayanmaktadr. - piirme (frnlama) teknii: bu yolla muhtemelen bilinli bir ekilde anak mleklere koyu bir yzey rengi kazandrlmtr. Kap yzeyinde alacalanmalar grlmemekte ve olduka homojen bir renk dalm izlenmektedir. kullanm: bu gruba dahil olan kaplarn renginde alacalanmalar
grlmektedir. Kan cidarl ve genellikle kaba grnml bu kaplar mutfak kab olarak adlandrlabilir. Bu gruba giren rnekler arasnda yonca azl, tek kulplu testiler, memecikli kaplar ve da ekik azl, keskin omurgal anaklar gelmektedir.
25
B- TPOLOJK NCELEME 1-ANAKLAR a-Basit Az Kenarl, Kresel Gvdeli anaklar

Basit az kenarl olan bu anaklarn gvdeleri pek derin olmayan d bkey bir hareketle hafif ie kapanrken baz rneklerde ise dta, gvde zerinde hafif bir omurga yaparlar. Bu formdaki kaplarda kap kenar dz ykselir ve anak konik bir form kazanr. Bu gruptaki kaplarn az aplar 20 cm. ile 15.6 cm. arasnda deimektedir. Bu anaklarn byk ksm dz diplidir. Lev. I-II-III.
1 Tipi: anak Renk: 2.5 YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 2 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 3 Tipi: anak Renk: 10R 4/6 Pime. iyi Bezeme / Tanm: 4 Tipi: anak Renk: 10R 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 5 Tipi: anak Renk: 10R 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.99.E7.I.016.54 Mal: krmz ap: 19 cm. Mze no: Katk: ince kum Ak: akl Buluntu yeri: D7.I Astar: 2.5 YR 5/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D7.I.45 Mal: krmz ap: 20 cm. Mze no: Katk: ince kum Ak: akl
Buluntu yeri: E7.I Astar: 2.5YR 4/8 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E7.I.016.22 Mal: krmz ap: 20 cm.
Mze no: Katk: ince kum Ak: akl
Buluntu yeri: H6.I Astar: 10R 4/8 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.H6.I.123 Mal: krmz ap: 18cm.
Buluntu yeri: E7.I.016. Astar: 10R 4/8 Yapm: ark
26
6 Tipi: anak Renk:2.5YR 4/8 Pime. iyi 7 Tipi: anak Renk: 10R 4/4 Pime: yi Bezeme / Tanm: 8 Tipi: anak Renk: 10R 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: boya 9 Tipi: anak Renk: 10R 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 10 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 11 Tipi: anak Renk: 10R 5/8 Pime: orta Bezeme / Tanm: 12 Tipi: anak Renk: 2.5 YR 5/6 Pime: orta Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: G5 Astar:2.5YR 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2005.G5.122 Mal: krmz ap: 18 cm.
Buluntu yeri: E7.I,016 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.1999.E7.I.016.30 Mal: krmzms kahverengi ap: 18 cm.
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 2.5YR 4/8 Yapm: ark
Kaz no: YT.E7.I.016.81 Mal: krmz ap: 18 cm.
Buluntu yeri: S.5 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2002.S5.21 Mal: krmz ap: 18 cm.
Mze no: Katk: ince kire Ak: akl kum,
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E7.I.016.73 Mal: I krmz ap: 18 cm.
Kaz no: YT.99.E7.I.016.76 Mal: krmz ap: 17 cm
Mze no: Katk: ince mika Ak: akl kum,
27
13 1Tipi:anak Renk: 2.5YR 4/4
Buluntu yeri: S5 Astar: 2.5YR 5/6
Katk: ince ve orta kum Pime: iyi Yapm: ark ap: 17 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: kabn d yznde yanma nedeniyle oluan ufak alacalanmalar var. 14 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 15 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 16 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/6 Pime: orta Bezeme / Tanm: 17 Tipi: anak Renk: 10R 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 18 Tipi: anak Renk: 10R 3/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 19 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 20 Tipi: anak Renk: 10R 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: E7.I Astar: 10R 3/6 Yapm: ark Kaz no: YT.1999.E7.I.88 Mal: krmz ap: 17 cm. Mze no: Katk: ince kire Ak: akl kum,
Kaz no: YT.2002.S5.26 Mal: krmz
Mze no:
Kaz no: YT.99.E7.I.016.62. Mal: II. ap: 17 cm.
Kaz no: YT.99.E7.I.016.91 Mal: II. ap: 17 cm.
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 5YR 5/6 Yapm: ark
Mze no: Katk: ince ve orta kum Ak: akl
Buluntu yeri: E8 Astar: 10R 4/4 Yapm: ark
Kaz no: YT.2005.E8.34 Mal: krmz ap: 16.4 cm.
Kaz no: YT.99.E7.I.016.18 Mal: krmzms kahverengi ap: 16.2 cm.
Mze no: YT.99.E7.I.016.18/99.54 Katk: ince kum Ak: akl
Buluntu yeri: G6.a Astar: 10R 5/8 Yapm: ark
Kaz no: YT.2001.G6.a.32 Mal: krmz ap: 16 cm.
28
21 Tipi: anak Renk: 10R 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 22 Tipi: anak Renk: 5YR 6/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 23 Tipi: anak Renk: 10R 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 24 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 25 Tipi: anak Renk: 5YR 5/8 Pime: orta Bezeme / Tanm: 26 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 27 Tipi: anak Renk: 2.5 YR 5/6 Pime: orta Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 7.5R 5/6 Yapm: ark
Buluntu yeri: E7.I.a Astar: 10R 3/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2000.E7.I.a.6 Mal: krmz ap: 16 cm.
Buluntu yeri: D6.II Astar: 7.5YR 6/4 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.D6.II.31 Mal: krmzms kahverengi ap: 16 cm.
29
28 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 29 Tipi: anak Renk: 5YR 4/2 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 30 Tipi: anak Renk: 2.5 YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 31 Tipi: anak Renk: 5YR 4/2 Pime: yi Bezeme / Tanm: 32 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Kaz no: YT.99.E7.I.016.109 Mal: krmz ap: 16 cm
Mze no: Katk: ince kum Ak: Var
Buluntu yeri: S5 Astar: 10R 3/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2002.S5.12 Mal: krmz ap: 15.6 cm.
Benzerleri:
Barnett 1963: fig.19 (Idr) Kroll 1970: iz.2 / 2 (Bastam) Kroll 1976: res.1/13 (Iran) Muscarella 1974: res.14/9 (Agrap Tepe) Young 1965: fig. 3 / 1 (Iran) ilingirolu 1987: res.20 / 883 (Van- Dilkaya Hy) ilingirolu 1991: res.14 / 16 (Van- Dilkaya Hy) ilingirolu 1992: res. 14 (Van- Dilkaya Hy) Sevin 1987: res27 / 1, 3 (Malatya) Kozbe- evik- Salamtimur, 2001: iz. 6/12; iz.14/2 (Ayanis)
30
b- Da ekik Azl, Keskin Omurgal anaklar

Keskin bir omurgann ardndan, boyun ksmlar yukar doru ykselen yksek boyunlu tabaklardr. Omurga ksm ok hafif kabartlmtr. Az ve omurga arasndaki i bkey oran odluka fazladr ve bu ksmda kabn eperi nispeten daha incedir. Omurgadan az ksmna daha hafif bir meyille da ekilme vardr. Kabn dudak ksm ya inceltilerek da doru ekilmi, ya da yuvarlatlmtr. Lev. IV- V- VI- VII- VIII- IX
1 Tipi: anak Renk: 2.5 YR 4/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 2 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 3 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/4 Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.84 Mal: krmz ap: 30 cm. Mze no: Katk: orta ve ince kum, kire Ak: akl
Kaz no: YT.2004.D6.II.99 Mal: krmz ap: 28 cm
Mze no: Katk: ince ve orta kum, mika Ak: akl
Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR 5/6
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: d yzeyde ufak alacalanmalar var. 4 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Kaz no: YT.2004.D6.II.115 Mal: krmz ap: 28 cm.
5 Tipi: anak Renk: 5YR 5/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Mze no: Katk: ince ve orta kum katkl Ak: akl
31
6 Tipi: anak Renk: kahverengi Pime: iyi Bezeme / Tanm: 7 Tipi: anak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: 8 Tipi: anak Renk: 7.5 YR 5/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 9 Tipi: anak Renk: 7.5YYR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 10 Tipi: anak Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 11 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 12 Tipi: anak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Buluntu yeri:F7.I Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.F7.I.004.12 Mal: krmz ap: 27 cm
Mze no: Katk: ince mika Ak: Var kum,
Buluntu yeri: H6.I Astar: 2.5YR 4/4 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.H6.I.6 Mal: krmz ap: 26 cm.
Mze no: Katk: ince ve orta kum. mika Ak: akl
Mze no: Katk: orta ve ince kum, mika ve kire Ak: akl
Buluntu yeri:D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.D6.II.65 Mal: pembemsi krem ap:26 cm.
32
13 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6
Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R3/6
Kaz no: YT.2004.D6.II.106 Mal: krmz
Mze no: Katk: ince ve orta kum, Mika, kire Ak: akl
Pime: iyi Yapm: ark ap:26 cm. Bezeme / Tanm: d yzeyde minik alacalanmalar var 14 Tipi: anak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: 15 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/4 Pime: kt Bezeme / Tanm: 16 Tipi: anak Renk: 7.5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 17 Tipi: tabak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: 18 Tipi: anak Renk: 7.5YR 6/6
Buluntu yeri: D6.II Astar: 5YR 6/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.D6.II.87.127 Mal: pembemsi krem ap: 26 cm.
Buluntu yeri: G5 Astar: 2.YR 5/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2005.G5.13 Mal: krmz ap: 26 cm.
Buluntu yeri:E7.a Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2000.E7.a. 1 Mal: krmz ap:26 cm
Mze no: Katk: nce mika Ak: akl kum,
Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: akl
Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 3/6
Kaz no: YT.2004.D6.II.72 Mal: krmz
Mze no: Katk: ince kum, minik tak, mika Ak: akl
Pime: iyi Yapm: ark ap: 25 cm. Bezeme / Tanm: omuz ksmnn hemen tnde ince bir silme var. 19 Tipi: anak Renk: yanm
Buluntu yeri:D7.I Astar: yanm
Katk: orta ve ince kum Pime: kt Yapm: ark ap: 24 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: pime esnasnda kabn hamuru ve daha sonra urad yangn nedeniyle de kabn d ve i tamamen yanm durumda. Ayrca kapta azdan balayp omurgaya kadar devam eden dikey bir kulp bulunmaktadr.
Kaz no: YT.2004.D7.I.60 Mal: koyu yzl
Mze no:
33
20 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6
Buluntu yeri: D7.I Astar: 10R 5/6
Kaz no: YT.2004.D7.I.42 Mal: krmz
Pime: iyi Yapm: ark ap: 24 cm. Bezeme / Tanm: kabn omurga ksmnda ip delikli, bir kulp bulunmaktadr. 21 Tipi: anak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: 22 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: kt Bezeme / Tanm: 23 Tipi: anak Renk: 7.5 YR 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 24 Tipi: anak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: 25 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 26 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/2 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri:D6.II Astar: 10R 3/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.D6.II. 91 Mal: krmz ap: 24 cm.
Mze no: Katk: ince ve orta km, mika, kire Ak: akl
Buluntu yeri: D6.II Astar:10R 4/6 Yapm: ark
Mze no: Katk: ince minik tak Ak: akl kum,
Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5 YR 4/8 Yapm: ark
Buluntu yeri: S Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.S.19 Mal: krmz ap: 24 cm.
34
27 Tipi: anak Renk: 2.5YR 6/1 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 28 Tipi: anak Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 29 Tipi: anak Renk: yanm Pime: iyi Bezeme / Tanm: 30 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 31 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 32 Tipi: anak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: 33 Tipi: anak Renk: 10R 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: H6.I. Astar: 2.5YR 6/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.H6.I.71 Mal: krmz ap: 224 cm.
Mze no: Katk: ince ve orta kum, Ak: akl
Mze no: Katk: ince ve orta kum, kire, mika Ak: akl
Mze no: Katk: ince ve orta kum, Kire, mika Ak: akl
35
34 Tipi: anak
Kaz no: YT.1999.E7.I.34 Renk: 2.5YR 6/1 Astar: 2.5YR 4/4 Mal: krmz Pime: iyi Yapm: ark ap: 22 cm. Bezeme / Tanm: azdan omuza kadar uzanan ip delikli bir tutama var. 35 Tipi: anak Renk: 5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 36 Tipi: anak Renk: yanm Buluntu yeri: S5 Astar: 2.5YR 5/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2002.S5.11 Mal: krmzms kahverengi ap: 20 cm.
Buluntu yeri: E7.I
Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR 4/2
Katk: ince ve orta kum Pime: kt Yapm: ark ap: 19.2 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: kabn tek tarafnda azdan balayp gvdeye kadar uzanan ip delikli bir tutama var. 37 Tipi: anak Renk: 10R 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 38 Tipi: anak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: 39 Tipi: anak Renk:10R 5/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 40 Tipi: anak Renk: 7.5YR 5/4 Pime: yi Bezeme / Tanm:
Kaz no: YT.2005.D6.II.48 Mal: koyu yzl
Mze no:
Buluntu yeri: G6.a Astar: 10R 3/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2001.G6.a.22 Mal: krmz ap: 18 cm.
Buluntu yeri: E6.a Astar: 2.YR 5/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2001.E6.a.34 Mal: krmzms kahverengi ap: 18 cm.
Buluntu yeri: S5 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2002.S5.55 Mal: krmz ap: 18 cm.
Kaz no: YT.99.E7.I.01667 Mal: ap: 18 cm
Mze no: Katk: nce mika Ak: Var kum,
36
41 Tipi: anak Renk: 7.5YR 5/6 Pime: yi Bezeme / Tanm: 42 Tipi: anak Renk: 7.5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 43 Tipi: anak Renk: 7.5YR 4/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 44 Tipi: anak Renk: 5YR5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 45 Tipi: anak Renk: 5YR 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 46 Tipi: anak Renk: 5YR 4/1 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 47 Tipi: anak Renk: 5YR 5/6 Pime: yi Bezeme / Tanm: 48 Tipi: anak Renk:5YR 5/6 Pime: Orta Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: E7.I016 Astar:2.5 YR 4/4 Yapm: ark
Mze no: Katk: nce mika Ak: akl kum,
Buluntu yeri: E7.I Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Mze no: Katk: nce kum Ak: akl
Buluntu yeri: E7.I Astar: . Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E7.I.016.98 Mal: koyu yzl ap: 18 cm.
Mze no: Katk:nce kum Ak: var
Buluntu yeri: F7.III.006 Astar: .. Yapm: ark
Kaz no: YT.99.F7.III.006.8 Mal: krmz ap:18 cm.
Buluntu yeri: S5 Astar: 2.5YR 6/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2002.S5.9 Mal: krmz ap: 17.8 cm.
Mze no: Katk: orta minik tak Ak: akl kum,
Kaz no: YT.99E7.I.016.120 Mal: krmz ap: 17 cm.
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar:7.5YR 5/2 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E7.I.016.132 Mal: koyu yzl ap:17 cm.
37
49 Tipi: anak Renk: 5YT 5/6 Pime: yi Bezeme / Tanm: 50 Tipi: anak Renk: 7.5YR 5/4 Pime: Orta Bezeme / Tanm: 51 Tipi: anak Renk: 7.5 YR 5/4 Pime: yi Bezeme / Tanm: 52 Tipi: anak Renk: 7.5 YR 5/4 Pime:yi Bezeme / Tanm: 53 Tipi: anak Renk: 7.5YR.5/6 Pime: orta Bezeme / Tanm: 54 Tipi: anak Renk: 5YR.5/4 Pime: yi Bezeme / Tanm: 55 Tipi: anak Renk: 5YR 5/ 6 Pime: Orta Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: E7.I. Astar:2.5YR 5/6 Yapm: ark
Mze no: Katk: ince kum Ak: Var
Buluntu yeri:E7.I Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E7.I.016.33 Mal: krmz ap: 16.5 cm.
Mze no: Katk: nce kum Ak: Var
Buluntu yeri:E7.I Astar:10R 4/6 Yapm: ark
Buluntu yeri: E7.1 Astar: 10R 4/4 Yapm: ark
Buluntu yeri: E7.I Astar:7.5YR 5/4 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E7.I.016.80 Mal: krmz ap:16 cm.
56 Tipi: anak Renk: 7.5YR 5/ 6 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: E7.I Astar: 10R 4/ 6 Yapm: ark
38
57 Tipi: anak
Kaz no: Mze no: YT.2005.G5.27 Renk: 5YR 6/6 Astar: 10R 5/6 Mal: krmzms Katk: ince ve orta kahverengi kum Pime: iyi Yapm: ark ap: 15.4 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: kabn i ve d yzeyinde yanma nedenli olarak bol alacalanma ve renk deiimi var. 58 Tipi: anak Renk: 5YR 4/4
Buluntu yeri: G5
Buluntu yeri: G5 Astar: 10R 3/6
Kaz no: YT.2005.G5.17 Mal: krmz ap: 14.5 cm.
Mze no: Katk: ince minik tak Ak: akl kum,
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: halka dipli 59 Tipi: anak
Buluntu yeri: Kaz no: Mze no: E7I.016 YT.99.E7I.016.14 Renk:2.5YR 6/6 Astar: 10R 4/6 Mal: krmz Katk: ince kum Pime: iyi Yapm: ark ap: 14 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: kabn az ksm bu gruptaki dier anaklarn aksine yukarda dz kesilerek bitirilmitir. 60 Tipi: anak Renk: 7.5YR 6/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 61 Tipi: anak Renk: 5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 62 Tipi: anak Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: E6.b Astar: 5YR 4/4 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E6.b.17 Mal: koyu yzl ap: 14 cm.
Buluntu yeri: E6.b Astar: . Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E6.b.21 Mal: koyu yzl ap: 14 cm.
Buluntu yeri: G5 Astar: .. Yapm: ark
Kaz no: YT.2005.G5.12 Mal: koyu yzl ap: 11.2 cm.
Benzerleri:
Sivas, 1998: lev.4/ h i, j, k, l, n, p, s; lev.5/ a, b, i; lev.6/ a, b; lev.7/ b (Ayanis- Tupa- Karagndz) ilingirolu, 1987: res:20/307 (Van- Dilkaya Hy) ilingirolu, 1992: res:13,14 (Van-Dilkaya Hy) Russel, 1980: fig.19/ 247.31-32, 267.2; 257.7
39
Kroll, 1970: iz.2/3 (Bastam) Kroll, 1976: res. 5/4-6( Verahram); res.10/29-30,33-34 (SiahKalesi); res.12/2; 13/2,4; 14/2-3,5 (Oghlu Kalesi); res.15/2 (Ducgagi); res.16/10 ( Uzub Tepe); res.9-10,12,14-16 (Kz Kalesi); res.21/3,10 (livar); res. 27/19 (Sangar Kalesi); res.30/1 (Segindel); Res.352,5 ( Zingir Kale); res.36/1-2(Kuh-e Zambil); res.41/11,16,18 (Qalatgah II.); res.43/4 (Hoy Kale); Kroll, 1988: res.7/11 (Bastam) Sevin, 1996: res.5/1-2 (Ernis) Sevin-Kavakl, 1996: res.23/1,3,6; res.25/7-8 (Karagndz) Belli- Konyar, 2003: iz.29 / 1-2 (Yoncatepe Nekropol) Young 1965: res.6/2,4; 7/8 ( Hasanlu IV); res.3/13 ( Ziwiye) Kozbe- evik- Salamtimur, 2001: iz.1/29-30; 6/6-7-8; 13/2324,34-35;19/1-11,28 (Ayanis) Konyar 2004: lev 52/1-6 (Doubayazt- Kertenkele Nekropol)
c-e Kapanan Azl, Yivli anaklar

e kapanan az kenarl, az kenarlar birbirine paralel uzanan yatay yiv veya oluklarla bezenmi anaklardr.
(1)- e Kapanan Azl, Yivli anaklar A

Bu gruptaki anaklarn gvdeleri dta, dbkey bir grnm kazanarak ie kapanr. Bask gvdeli gibi grnrler. Baz rneklerde az ksm yuvarlatlarak sonlandrlrken bazlarnda dz bitirilmitir. anaklarn omurga ile az ksm arasnda kalan blmde yatay oluk ya da yiv bezeme bulunmaktadr. aplar 36 cm ile 16 cm. arasnda demektedir.
40
Lev. XX- XI.XII

1 Tipi: anak Renk: 7.5YR 4/4 Pime: Kt Bezeme / Tanm: Oluk 2 Tipi: anak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 2.YR 2.5/4 Yapm: ark Kaz no: YT.99.E7.I.016.35 Mal: krmz ap: 36 cm. Mze no: Katk: nce, kum Ak: Var orta
Buluntu yeri: G7.a Astar: 10YR 7/3 Yapm: ark
Kaz no: YT.2000.G7.a.3 Mal: pembemsi, krem ap: 26 cm.
Mze no: Katk: ince kum Ak: .
3
Tipi: anak Kaz no: YT.99. E7.I.016.87 Renk: 2.5YR 6/6 Mal: pembemsi, krem Pime: yi Yapm: El ap: 24 cm. Bezeme / Tanm: Az ksmnda iki adet oluk bezeme bulunmaktadr. Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 7.5YR 7/6 Mze no: Katk: Orta kum, kire Ak: var
4
Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: yiv 5 Tipi: anak Renk: 10R 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: yiv Buluntu yeri: G7.c Astar: 5YR 5/4 Yapm: ark Kaz no: YT.2000.G7.c.8 Mal: krmzms kahverengi ap: 24 cm. Mze no: Katk: kum,mika Ak: var ince
Kaz no: YT.2000.G7.a. 5 Mal: krmzms kahverengi ap: 24 cm.
6
Tipi: anak Kaz no: YT.99.H.15.013.44 Renk: 7.5YR 7/6 Mal: pembemsi, krem Pime: yi Yapm: El ap: 23 cm. Bezeme / Tanm: Az ksmnda iki adet oluk bezeme bulunmaktadr. Buluntu yeri: H.15.013 Astar: 2.5YR 6/6 Mze no: Katk: ince kum Ak:
7
Tipi: anak Renk: 10R 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: oluk Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 7.5YR 6/6 Yapm: ark Kaz no: YT.99.E7.I.016.70 Mal: pembemsi krem ap: 23 cm Mze no: Katk: orta minik tak Ak: akl kum,
41
8 Tipi: anak
Kaz no: Mze no: YT.2000.G7.d.4 Renk: 2.5YR 5/8 Astar: 2.5YR 5/6 Mal: pembemsi, Katk: ince kum krem Pime: orta Yapm: ark ap: 22 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: az ksmnda dierlerinden farkl olarak kaz bezeme bulunmakla beraber bir adette tutamak bulunmaktadr. 9 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8 Buluntu yeri: E6.d Astar: 2.5YR 5/8 Kaz no: YT.99.E6.d.8 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm. Mze no: Katk: ince kum Ak: akl
Buluntu yeri: G7.d
Pime: yi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 10 Tipi: anak Renk: 2.5YR 6/6
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 10R 4/6
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 11 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8 Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 7.5YR 7/4
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 12 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8 Pime: iyi
Kaz no: YT.99.E7.I.016.113 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm.
Buluntu yeri: E6.a.003 Astar: 7.5YR 6/4 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E6.a.003.5 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm.
Mze no: Katk: orta kum Ak: akl
Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 13 Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/6
Buluntu yeri: F6.c Astar: 5YR 6/4
Pime: iyi Yapm: .. Bezeme / Tanm: azda oluk bezeme var. 14 Tipi: anak Renk: 5YR 6/8
Kaz no: YT.99.F6.c.3 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm.
Mze no: Katk: ince mika Ak: var
kum,
Buluntu yeri: G7.d. Astar: 10YR 7/3
Pime: orta Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda oluk bezeme var.
Kaz no: YT.2000.G7.d.6 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm.
Mze no: Katk: ince kum Ak: var
42
15 Tipi: anak Renk: 5YR 5/8
Buluntu yeri:G7.c Astar: 7.5YR 7/4
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda oluk bezeme var. 16 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: yiv 17 Tipi: anak
Kaz no: YT.2000.G7.c.5 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm.
Buluntu yeri:F6.d Astar: 10YR 7/4 Yapm: ark
Kaz no: YT.2000.F6.d.1 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm
Kaz no: YT.99.E7.I.016. 11 Renk: 2.5YR 5/6 Mal: pembemsi, krem Pime:yi Yapm: ark ap: 21 cm. Bezeme / Tanm: Az ksmnda iki adet yiv bezeme bulunmaktadr. 18 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 5YR 6/6
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 5YR 6/6
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 19 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/6
Buluntu yeri: F7.II.010 Astar: 7.5YR 7/4
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var.
Kaz no: YT.99.F7.II.010.9 Mal: pembemsi, krem ap: 20 cm
20
Tipi: anak Buluntu yeri: F7.II.010 Renk: 2.5YR 5/8 Astar: 10YR 8/3 Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 21 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/6 Pime: iyi Kaz no: YT.99.F7.II.010.6 Mal: III. ap: 20 cm. Mze no: Katk: ince, iri kum Ak: akl
Buluntu yeri:E6.b Astar:.. Yapm: ark
Kaz no: YT.2000.E6.b.31 Mal: krmz ap: 20 cm
Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var.
43
22 Tipi: anak Renk: 5YR 5/8
Buluntu yeri: F6.d Astar: 5YR 6/6
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 23 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: oluk 24 Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6
Kaz no: YT.2000.F6.d.4 Mal: pembemsi, krem ap:20 cm.
Buluntu yeri:G6.a Astar:.. Yapm: ark
Kaz no: YT.2001.G6.a.33 Mal: krmz ap: 18 cm
Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 7.5YR 7/4
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 25 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8
Buluntu yeri: F7.II.010 Astar: 10YR 8/3
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 26 Tipi: anak Renk: 10R 5/6 Pime: iyi
Kaz no: YT.99.F7.II.010.7 Mal: pembemsi, krem ap: 16 cm.
Mze no: Katk: ince, kum Ak: akl orta
Buluntu yeri: ? Astar: 10R 8/3 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.? Mal: pembemsi, krem ap: ?
Mze no: Katk:ince kum Ak: akl
Bezeme/Tanm: az ksmna oluk bezeme var. Bezemelerin bulunduu blgede tutamak bulunmaktadr. 27 Tipi: anak Renk: 10R 5/6
Buluntu yeri: E6.d Astar: 10R 8/3
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 28 Tipi: anak
Kaz no: YT.99.E6.d.23 Mal: pembemsi, krem ap:?
Mze no: Katk: orta tak Ak: akl
Buluntu yeri: G6.a
Renk: 2.5YR 5/6 Astar: .. Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var.
Kaz no: YT.2001.G6.a.57 Mal: krmz ap: ?
44
(1)- e Kapanan Azl, Yivli anaklar B.

Omuz ksmndan sonra kabn kenar, bazen hafif ie kapanan bir ekilde, bazen ise dz ykselir. Az kenarnn st dzlemi dz kesilmitir. Omuz ile az arasnda kalan blmde yatay oluk veya yiv bezeme bulunur. Yivler her zaman dzenli aralklarla sralanmamtr. aplar 32 cm. ve 28 cm.dir Lev. XII
1
Tipi: anak Renk: 2.5YR 4/6 Buluntu yeri: F6.c Astar: Kaz no: YT.99.F6.c.4 Mal: pembemsi, krem ap: 32 cm. Mze no: Katk: ince kum Ak: akl
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: az ksmnda yiv bezeme var.
2
Tipi: anak Buluntu yeri: F7.II.009 Renk: ar kullanmdan Astar: 7.5YR 6/3 dolay belirsiz Pime: kt Yapm: ark Bezeme / Tanm: az ksmnda yiv bezeme var. Kaz no: YT.99.F7.II.009.13 Mal: pembemsi, krem ap: 28 cm. Mze no: Katk: ince kum Ak: akl
Benzerleri: ilingirolu, 1992: res.15, 17 (Van- Dilkaya Hy) Kozbe- evik- Salamtimur, 2001: iz.9/26-27; 9/1-20,23-26 (Ayanis) Sevin, 1994: fig.21.5/9 (Van Kalesi Hy) Sevin, 1987: res.45/2 (Malatya) Hauptmann, 1969: abb.19 Sevin, 1995: res 15 (mikua) Konyar, 2004: lev.30/4-5; lev. 31/1-2 (Akhseyin KalesiDoubayazt); lev.53/2-3; lev. 60/3; lev. 61/1 ( Meydantepe Kalesi); lev. 68/1-3 ( Uncular Nekropol); lev.98/4 ( ErnisEvditepe Nekropol); lev.115/1-5; lev. 116/1-2; lev. 117-1-4 (Patnos ve aldran evresinden);
45
d-Da ekilmi Dudakl, Omurgal anaklar

Az kenarlar ie kapanmaktadr. Dudak ksm da ekilmi ve inceltilerek bitirilmi, omurgal kaplardr. Omuz zerinde yatay olarak yiv bezeme mevcuttur. Lev. XIII
1 Tipi: anak Renk: 10R 5/6
Buluntu yeri: G7.d Astar: 2.5YR 5/6
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda yiv bezeme var. 2 Tipi: anak Renk:7.5YR 6/4
Kaz no: YT.2000.G7.d.2 Mal: krmzms kahverengi ap: 32 cm.
Buluntu yeri: E6 Astar:7.5YR 6/4
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda boya bant bezeme var. 3 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8
Kaz no: YT.99.E6.6 Mal: pembemsi, krem ap: 30 cm.
Buluntu yeri: G7.c Astar: 7.5YR 6/6
Kaz no: YT.2000.G7.c.9 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm.
Benzerleri:
Russel 1980: res.23/194-18 (Bat Anadolu) Erzen 1978: res.36/5 (avutepe) Emre 1969: res.11 (Altntepe) Kroll 1976: res.3/19 (Sangar); res..10/38-39 (Siah); res.24/5,12 (Livar)
e- Az Kenar e Kapanan, Omurgal anaklar

Bu gruptaki anaklarn az kenarlarnn hemen altnda, dtan adeta bir bant oluturmuasna belirginletirilmi, bir omurga grlr. Az kenarlar ok hafif ie kapanmaktadr. Kabn omurga yapt ksmdan az ksmna doru kap
46
eperi inceltilmi ve yuvarlatlarak bitirilmitir. Az ile omurga arasnda yatay yiv veya boya bezeme grlr. aplar 28 cm. ile 22 cm. arasnda deimektedir. Lev. XIV
1 Tipi:anak Renk: 2.5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: boya 2 Tipi: anak Renk: 5 YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 3 Tipi: anak Renk: 10R 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: yiv 4 Tipi: anak Renk: 2.5YR 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: yiv Buluntu yeri: E6 Astar: 7.5YR 7/4 Yapm: ark Kaz no: YT.99.E6.3 Mal: pembemsi, krem ap: 28 cm. Mze no: Katk: ince kum Ak: akl
Kaz no: YT.2000.G7.a.2 Mal: pembemsi, krem ap: 24 cm.
Buluntu yeri: E7.I.a Astar: 7.5YR 6/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2000.E7.I.a.3 Mal: II. ap: 22 cm.
Buluntu yeri: F6.d Astar: 7.5YR 6/4 Yapm: ark
Kaz no: YT.2000.F6.d.5 Mal: pembemsi, krem ap: 22 cm.
f- Kaideli anaklar
Bu gruptaki anaklar ie kapanan dz azl, ve kaideli anaklardr. aplar 16.6 cm. ve 16.4 cm.dir. Lev. XV
1
Tipi: anak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.40 Mal: krmz ap: 16.6 cm. Mze no: Katk:ince kum, mika, kire Ak: akl
47
2
Tipi: anak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.55 Mal: krmz ap: 16.4 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: akl
2-MLEKLER a- Ykselen Boyunlu mlekler.

Da alan azl, yksek boyunlu mleklerdir. aplar 26 cm. ile 16 cm. arasnda deimektedir. Lev. XVI- XVII
1 Tipi: mlek Kaz no: YT.2004.D6.II.75 Renk: 7.5YR 5/4 Astar: 10YR 4/2 Mal: pembemsi, krem Pime: orta Yapm: ark ap:26 cm. Bezeme / Tanm: az ksm da doru yuvarlatlmtr. 2 Tipi: mlek Buluntu yeri: D6.II Mze no: Katk: orta tak, ince kum Ak: akl
Kaz no: YT.2004.D7.I.45 Renk: yanm Astar:? Mal: koyu yzl Pime: kt Yapm:el ap:24 cm. Bezeme / Tanm: yangna urad iin tamamen renk deitirmi. 3 Tipi: mlek
Buluntu yeri:D7.I
Kaz no: YT.2004.D6.II.90 Renk: 7.5 YR 5/6 Astar: 10R 4/4 Mal: krmz Pime: iyi Yapm: ark ap:24 cm Bezeme / Tanm: da ekik olan az ksmnda silme vardr. 4 Tipi: mlek Kaz no: YT.2004.H6.I.143 Renk: 5YR 4/3 Astar: 2.5YR 5/6 Mal: krmzms kahverengi Pime: orta Yapm: ark ap:20 cm. Bezeme / Tanm: az ksmnda bir adet yiv bulunmaktadr. Buluntu yeri:H6.I
Buluntu yeri:D6.II
Mze no: Katk: orta kum, minik tak Ak: akl
48
5 Tipi: mlek Renk:5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: H6.I. Astar:5YR 6/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.H6.I.150 Mal: pembemsi, krem ap:18 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: akl
6 Tipi: mlek Renk:2.5YR 4/8 Mze no: Katk: orta tak, ince kum,saman Pime: iyi Yapm: el ap:18 cm Ak: akl Bezeme / Tanm: az ksmnn i kesiminde bir ve gvde de iki adet yiv bulunmaktadr. Buluntu yeri: S Astar: 5YR 6/6 Kaz no: YT.96.S.32 Mal: krmz
7 Tipi: mlek Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: S Astar:10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.96.S.54 Mal: krmz ap:16 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl
Benzerleri: Sivas 1998: lev. 47/ c; lev.49 / a; lev.54 / a; lev. 58 / c (Ayanis- Tupa- Karagndz)
b- Ksa, Silindirik Boyunlu mlekler

Bu gruptaki mlekler daha ksa, silindirik boyunlu mleklerdir. Az kenarlar bazen yuvarlatlarak bazen de kalnlatrlarak dar ekilmitir. Az aplar 24 cm. ile 5.2 cm. arasnda deimektedir. Lev. XVIII- XIX
1 Tipi: mlek Renk: yanm Buluntu yeri: S Astar: ? Kaz no: YT.96.S.64 Mal: koyu yzl Mze no: Katk: orta kum, iri tak Ak: akl
Pime: kt Yapm: ark ap:24 cm. Bezeme / Tanm: pime esnasnda hamur ksmen yanm.
49
2 Tipi: mlek Kaz no: YT.99.E7.I.016.21 Renk: 5YR 5/6 Astar:10R 4/8 Mal: krmz Pime: kt Yapm: ark ap:22 cm Bezeme / Tanm: pime esnasnda hamur ksmen yanm. Buluntu yeri: E7.I.016 Mze no: Katk: orta tak, kire Ak: akl
3 Tipi: mlek Renk: 5YR6/6 Buluntu yeri: G.5 Astar: 7.5YR 7/6 Kaz no: YT.2005.G5.78 Mal: pembemsi krem Mze no: Katk:minik tak, orta kum Ak: akl
Pime:orta Yapm:ark ap:18 cm Bezeme / Tanm:i ve di yzeyde alacalanmalar var. 4 Tipi: mlek Renk: 2.5YR 5/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 5 Tipi: mlek Renk: 5YR 5/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 6 Tipi: mlek Renk: 5YR 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri:D7.I Astar: 7.4YR 4/3 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.D7.I.53 Mal: krmzms kahverengi ap:18 cm.
Buluntu yeri:E7.I Astar: 10R 4/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.E7.I.43 Mal: krmzms kahverengi ap:18 cm.
Buluntu yeri: S Astar: 10R 5/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.96.S.38 Mal: krmzms kahverengi ap:17 cm.
7 Tipi: mlek Buluntu yeri: G5 Kaz no: YT.2005.G5.6 Renk: yanm Astar: yanm Mal: koyu yzl Pime: kt Yapm: ark ap: 13 cm. Bezeme / Tanm: Yuvarlatlm boyunlu. Omzun stnde bir silme var.
8 Tipi: mlek Buluntu yeri: D7 Kaz no: YT.2005.D7.25 Mze no: Renk: devety Astar: krmz Mal: krmz Katk: ince kum, kire Pime: iyi Yapm: ark ap: 6.8 cm. Ak: var Bezeme / Tanm: Yuvarlatlm boyunlu. Omuzun stnde iki adet yuvarlak erit var.
50
9 Tipi: mlek Buluntu yeri: D7 Renk: yanm Astar: . Pime: kt Yapm: el Bezeme / Tanm: Yuvarlatlm boyunlu. 10 Tipi: mlek Buluntu yeri: G5 Renk: yanm Astar: 7.5YR 6/4 Pime: kt Yapm: el Bezeme / Tanm: Yuvarlatlm boyunlu. 11 Tipi: mlek Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Kaz no: YT.2005.D7.27 Mal: koyu yzl ap: 6.8 cm.
Kaz no: YT.2004.G5.4 Mal: koyu yzl ap: 6.7 cm.
Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: var
Buluntu yeri: S Astar: 5YR 6/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.99.S.53 Mal: krmz ap:?
Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl
c-Gdk Boyunlu, ikin Karnl mlekler

Da alan az kenarl, gdk boyunlu, bask gvdeli mleklerdir. Az kenarlar baz rneklerde inceltilerek, baz rneklerde ise yuvarlatlarak bitirilmitir. aplar 24 cm. ile 20 cm. arasnda deimektedir.
Lev. XX
1 Tipi: mlek Renk: turuncu Pime: orta Bezeme / Tanm: 2 Tipi: mlek Buluntu yeri:F6 Astar: turuncu Yapm: ark Kaz no: YT.2001.F6.33 Mal: krmzms kahverengi ap:24 cm Mze no: Katk: orta tak, orta kum Ak: akl
Buluntu yeri: E7.I.016
Renk: 10YR 6/3 Astar:. Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: az ksmnda iki yiv bulunmaktadr. 3 Tipi: mlek Renk: 10YR 4/3 Pime: orta Bezeme / Tanm:
Kaz no: YT:99.E7.I.016.77 Mal: pembemsi krem ap:23 cm.
Buluntu yeri: D7.I. Astar: 2.5YR 2.5/1 Yapm: ark
Kaz no: YT.2004.D7.I. Mal: koyu yzl ap:22 cm.
Mze no: Katk: orta kum, kire Ak: akl
51
4 Tipi: mlek Buluntu yeri: S Kaz no: YT.96.S.58 Mze no: Renk:5YR 5/6 Astar:5YR 4/6 Mal: koyu yzl Katk: ince kum, mika Pime: orta Yapm: el ap:20 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: yanma nedeniyle i ve d yzeyde renk deiimleri ve alacalanmalar var. 5 Tipi: mlek Renk: 5YR 6/6 Pime: kt Bezeme / Tanm: 6 Tipi: mlek Renk: 10YR 6/3 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri:D7.I Astar: 10YR 6/3 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D7.I.13 Mal: pembemsi krem ap:20 cm. Mze no: Katk: ince km, mika Ak: akl Buluntu yeri: S Astar:7.5YR 7/6 Yapm: el Kaz no: YT.96.S.20 Mal: pembemsi krem ap:20 cm. Mze no: Katk: orta tak, mika Ak: akl
3. TABAKLAR
Da eik yaparak alan gvde omuzda keskin bir omurga yapmaktadr. Az kenar da ekilmi ve yuvarlatlarak bitirilmitir. Dz dipli olan bu anaklarn dipleri 22 cm. ile 17 cm. arasndadr. Lev.XXI- XXII- XXIII- XXIV
1 Tipi: tabak Renk: 2.5YR 4/8 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 2 Tipi: tabak Renk: 4YR 4/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 3 Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: F6 Astar: 10R 5/8 Yapm: ark Kaz no: YT.2002.F6.176 Mal: krmz ap: 22 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: akl
Kaz no: YT.2004.D6.II. 43 Mal: krmz ap: 22 cm.
52
4 Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 5 Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 6 Tipi: tabak Renk: 5YR 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 7 Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 8 Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 9 Tipi: tabak Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 10 Tipi: tabak Renk: 5YR 5/4 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Mze no: Katk: orta kum, minik tak, mika Ak: akl
Mze no: Katk: ince ve orta kum, kire Ak: akl
Mze no: Katk: ince ve orta kum, mika, kire Ak: akl
Buluntu yeri: G.5 Astar: 2.5YR 5/6 Yapm: ark
Kaz no: YT.2005.G5.103 Mal: krmzms kahverengi ap: 20 cm.
Mze no: Katk: ince kum, mika, kire Ak: akl
Mze no: Katk: orta kum, kire, mika Ak: akl
53
11 Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 12 Tipi: tabak Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 13 Tipi: tabak Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 14 Tipi: tabak Renk: 7.4YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 15 Tipi: tabak Renk: 2.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 16 Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: 17 Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm:
Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR5/8 Yapm: ark
Mze no: Katk: ince ve orta kum, kire, mika Ak: akl
Buluntu yeri: D6.II Astar: 10YR 4/6 Yapm: ark
Mze no: Katk: ince kum, orta tak, mika Ak: akl
Kaz no: YT.2004.D6.II. Mal: krmz ap: 20 cm.
Mze no: Katk: ince kum, kire, mika Ak: akl
54
18
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR 4/4 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.81 Mal: krmz ap: 20 cm. Mze no: Katk: iri tak,ince kum, kire Ak: akl
19
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/8 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.63 Mal: krmz ap: 20 cm. Mze no: Katk: orta ve ince kum, mika, kire Ak: akl
20
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.82 Mal: krmz ap: 20 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire, mika Ak: akl
21
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.I Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.33 Mal: krmz ap: 20 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: akl
22
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.16 Mal: krmz ap: 19.5 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: akl
23
Buluntu yeri: D6.II +Tipi: tabak Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Astar: 2.5YR 5/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.28 Mal: krmz ap: 19.4 cm. Mze no: Katk: minik tak, kire, mika Ak: akl
24
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR 4/4 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.15 Mal: krmz ap: 19 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire, mika Ak: akl
55
25
Tipi: tabak Renk: 5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR 4/4 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.57 Mal: krmz ap: 19 cm. Mze no: Katk: ince kum, minik tak, mika Ak: akl
26
Tipi: tabak Renk: 5YR 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D7.II Astar: 2.5YR 5/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D7.II.44 Mze no: Mal: krmzms kahverengi Katk: orta ve ince kum, kire ap: 19 cm. Ak: akl
27
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR 4/4 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II. Mal: krmz ap: 19 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl
28
Tipi: tabak Renk: yanm Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5 YR 5/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.69 Mal: krmz ap: 18.8 cm. Mze no: Katk: ince kum, minik tak, kire Ak: akl
29
Tipi: tabak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: yanm Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.74 Mal: IV ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl
30
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 3/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.79 Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika, kire Ak: akl
31
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.94 Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: orta kum, mika, kire Ak: akl
56
32
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.93 Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika, kire Ak: akl
33
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5 YR 4/4 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II. Mze no: Mal: krmzms kahverengi Katk: ince ve orta kum, mika ap: 18 cm. Ak: akl
34
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR 4/4 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.101 Mal: krmzms kahverengi ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl
35
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/8 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.43 Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: orta kum, kire Ak: akl
36
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/8 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.107 Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl
37
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/8 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II. Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl
38
Tipi: tabak Renk: 5YR 4/1 Pime: orta Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 7.5 YR 7/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.7 Mal: pembemsi krem ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, minik tak, mika Ak: akl
39
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 7.5 YR 7/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.14 Mal: pembemsi kem ap: 18 cm. Mze no: Katk: orta tak, mika, kire Ak: akl
57
40
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 5YR 6/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.123 Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika, kire Ak: akl
41
Tipi: tabak Renk: ak kahve Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.132 Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince ve orta kum, mika Ak: akl
42
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 7.5 YR 6/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.138 Mal: pembemsi krem ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl
43
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.9 Mal: krmz ap: 18 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire, mika Ak: akl
44
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: E6.II Astar: 5YR 4/1 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.E6.II.135 Mal: pembemsi krem ap: 17.8 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: akl
45
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.YR 4/4 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.114 Mze no: Mal: krmzms kahverengi Katk: ince kum, kire, mika ap: 17.2 cm. Ak: akl
46
Tipi: tabak Renk: krem Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 2.5YR 5/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.116 Mze no: Mal: krmzms kahverengi Katk: ince kum, kire, mika ap: 17.3 cm. Ak: akl
47
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 6/6 Pime: orta Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: E6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.E6.II.140 Mal: krmz ap:17.2 cm. Mze no: Katk: ince ve orta kum, kire, mika Ak: akl
58
48
Tipi: tabak Renk: krem Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/8 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.19 Mal: krmz ap:17.2 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire, mika Ak: akl
49
Tipi: tabak Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: E6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.E6.II.64 Mal: krmz ap: 17 cm. Mze no: Katk: ince kum, kire Ak: akl
50
Tipi: tabak Renk: 7.5 YR 7/6 Pime: orta Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 5YR 6/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.52 Mal: pembemsi krem ap: 17 cm. Mze no: Katk: ince kum, minik tak, kire Ak: akl
51
Tipi: tabak Renk: 7.5YR 66 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D6.II Astar: 10R 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D6.II.38 Mal: krmz ap: 17 cm. Mze no: Katk: ince kum, minik tak, Ak: akl
4-TESTLER a- Yksek Boyunlu Testiler

Bu gruptaki testilerin bazlar yonca bazlar ise dz azldrlar. Az kenarlar da almaktadr. Az kenarlar ile omuz arasnda kulplar bulunan bu testilerin gvdeleri ikindir. aplar 13 cm. ile 7.4 cm. arasndadr.
Lev. XXV- XXVI- XXVII-XXVIII-XXIX

1 Kaz no: Mze no: YT.99.E7.I.015.124 Renk:7.5YR 6/4 Astar:2.5YR 4/3 Mal: koyu yzl Katk: ince kum, mika Pime: iyi Yapm: ark ap:13 cm Ak: akl Bezeme / Tanm: omzun emen stnde iki sra halinde saa sola eik kazma bezeme bulunmaktadr. Yonca azl ve tek dikey tutamakldr. Tipi: testi Buluntu yeri: E7.I.015
59
2 Tipi: testi Buluntu yeri: E7.I.015 Renk:7.5YR 4/3 Astar:7.5YR 4/3 Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: yonca azl, tek dikey tutamakl. 3 Tipi: testi Kaz no: YT.99.F7.III.006.2 Renk:2.5YR 5/6 Astar:2.5YR 4/3 Mal: koyu yzl Pime: orta Yapm: ark ap:12 cm. Bezeme / Tanm: yonca azl, tek dikey tutamakldr. 4 Tipi:testi Buluntu yeri:E7.I Kaz no: YT.99.E7.I.30 Mze no: Renk:7.5YR 4/3 Astar: 2.5YR 2.5/4 Mal: krmz Katk: ince, orta kum Pime: iyi Yapm: ark ap:12 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: omzun hemen stnde bir silme bulunmaktadr. Dz azl tek dikey tutamakldr. 5 Kaz no: Mze no: YT.99.E7.I.016.125 Renk: 7.5YR 4/^3 Astar: 2.5YR 4/3 Mal: krmz Katk: ince kum, mika Pime: iyi Yapm: ark ap:12 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: omzun stnde iki sra halinde kazma bezeme bulunmaktadr. Yonca azl ve tek dikey tutamakldr 6 Tipi: testi Buluntu yeri:D7.I. Renk: 10R 4/6 Astar:. Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: dz azldr. 7 Kaz no: YT.99.E7.I.015.3 Mze no: YT.E7.I.015.3/2000.2 Renk:7.5YR 4/3 Astar:7.5YR 4/3 Mal: koyu yzl Katk: ince kum Pime: iyi Yapm: ark ap:11 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: yonca azl tek dikey tutamakldr. 8 Tipi: esti Buluntu yeri:E7.I.016 Renk:7.5YR 6/4 Astar:2.5YR 4/3 Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: yonca azl ve tek dikey tutamakl. 9 Kaz no: YT.99.E7.I.016.127 Renk:7.5YR 6/4 Astar:10R 4/6 Mal: koyu yzl Pime: orta Yapm: ark ap:11 cm. Bezeme / Tanm: omuzda silme var. Dz azl ve tek dikey tutamakldr. Tipi: esti Buluntu yeri:E7.I.016 Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl Kaz no: YT.99.E7.I.016.126 Mal: koyu yzl ap:11 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl Tipi: testi Buluntu yeri:E7.I.015 Kaz no: YT.2004.D7.I. Mal: krmz ap:12 cm. Mze no: Katk: ince kum, mika Ak: akl Tipi: testi Buluntu yeri: E7.I.016. Buluntu yeri:F7.III.006 Mze no: YT.F7.III.006.2/2000.3 Katk: Ak: Kaz no: YT.99.E7.I.015.4 Mze no: YT.E7.I.015.4/2000.1 Mal: koyu yzl Katk: ince kum ap:12 cm. Ak: akl
10 Tipi: testi Buluntu yeri: E8 Kaz no: YT.2005.E8.30 Mze no: Renk:7.5YR 7/6 Astar:5YR 5/4 Mal: koyu yzl Katk: ince ve orta kum Pime: kt (yanm) Yapm: ap: 10.8 cm. Ak: Bezeme / Tanm: omuz zerinde biri kaln dieri ince iki silme var. Yonca azl ve tek dikey tutamakldr.
60
11 Tipi:testi YA Buluntu yeri: G5 Kaz no: YT.2005.G5.7 Mze no: Renk:10R 4/6 Astar: 2.5YR 5/6 Mal: krmz Katk: ince kum, kire Pime: iyi Yapm: ark ap:10.6 cm Ak: akl Bezeme / Tanm: yanma nedenli olarak d yzeyde alacalanmalar var. Yonca azl ve tek dikey tutamakldr. 12 Tipi: testi YA Buluntu yeri: E8 Renk: 7.5YR 7/6 Astar:10R 4/6 Pime: kt Yapm: ark Bezeme / Tanm: i ve d yzeyde yanma nedenli knt var. Yonca azl ve tek dikey tutamakldr. 13 Tipi: testi Buluntu yeri:E7.I.016
Kaz no: YT.2005.E8.9 Mal: krmz ap:10.2 cm. alacalanmalar var. Omuz
Mze no: Katk: orta kum, mika Ak: akl ksmnda erit halinde bir
Kaz no: YT.99.E7.I.016. 122 Renk:7.5YR 5/4 Astar:10R 4/6 Mal: krmz Pime: orta Yapm: ark ap:10 cm. Bezeme / Tanm: . Dz azl ve tek dikey tutamakldr. Buluntu yeri:E7.I.016
14 Tipi: testi
Kaz no: YT.99.E7.I.016.69 Renk:2.5YR 4/4 Astar:7.5YR 4/2 Mal: koyu yzl Pime: iyi Yapm: ark ap:? Bezeme / Tanm: Omzun hemen stnde silme-yiv bezeme bulunmaktadr. tutamakldr.
Mze no: Katk: orta kum Ak: akl Dz azl ve tek dikey
15 Tipi: testicik YA Buluntu yeri:E8 Kaz no: YT.2005.E8.28 Renk: yanm Astar:2.5YR 4/8 Mal: krmz Pime: kt Yapm: ark ap:7.4 cm. Bezeme / Tanm: dz azl ve tek dikey tutamakldr.
16 Tipi:testi YA Buluntu yeri:D7.I Kaz no: YT.2004.D7.I.44 Mze no: Renk: 5YR 4/4 Astar: 5YR 5/4 Mal: koyu yzl Katk: ince kum, mika Pime: iyi Yapm: ark ap:7.4 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: ite ve dta yanma nedenli alacalanmalar var. Yonca azl ve tek dikey tutamakldr.
b- Ksa Boyunlu Testiler

Bu gruptaki testilerin azlar da almaktadr ve dz kesilerek bitirilmilerdir.. Ksa boyunludurlar. Lev. XXX
1
Tipi: testi Renk: 7.5YR 6/4 Buluntu yeri: H6.I. Astar: 2.5YR 4/8 Katk: ince kum, mika Pime: iyi Yapm: ark ap:18 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm:omuz blgesinin hemen stnde birbirine paralel uzanan sra halinde izgi bezeme var. Dz azl. Kaz no: YT.2004.H6.I. Mal: krmz Mze no:
61
2
Tipi: testi Kaz no: YT.99.E7.I.016.29 Renk: 7.5YR 6/6 Astar: 5YR 5/4 Mal: krmzms kahverengi Pime: orta Yapm: ark ap:15 cm. Bezeme / Tanm: omuz zerinde yiv bulunmaktadr. Dz azldr. Buluntu yeri:E7.I.016 Mze no: Katk: ince, orta kum Ak: akl
3
Tipi:testi Renk: 2.5YR 4/8 Buluntu yeri:F16 Astar: 10R 4/8 Kaz no: YT.2002.F16.012 Mal: krmz ap: 14 cm. Mze no: Katk: orta tak, mika Ak: akl
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: dz azl.
4
Tipi: testi Renk: 5YYR 6/6 Kaz no: YT.96.S. Mze no: Mal: krmzms Katk: orta ve ince kahverengi kum Pime: orta Yapm: ark ap: 13 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: omzun hemen zerinde iki adet silme bulunmaktadr. Dz azldr. Buluntu yeri: S Astar: ..
Benzerleri:
Kroll, 1976: 82-83 (Pir avu); 76-77 ( Segindel); 61; res. 22/1-7 (Livar); 89 (Lumbad Tepe); 88 (Kuh-e Zambil) Kroll, 1979a: 224, res.1/1(ran) Hauptmann, 1971: res. 22/10 (Noruntepe) Emre, 1969: res. 17-18; lev.3/1 (Altntepe) ilingirolu- Derin, 1992: res.9 (Van- Dilkaya) Barnett, 1963: res. 20/2 (Idr) Dyson, 1965: res. 2/7 (Hasanlu) Erzen, 1978: res.37/1- 2. lev. XLII/a- b (avutepe)
5. VAZOLAR
Vazolar da ekik azldrlar. Biri dnda (Lev. XXXII/1) hepsinin az ksm yuvarlatlarak sonlandrlmtr. Lev. XXXI
1 Tipi: vazo Kaz no: YT.2005.F8.3 Renk: yanm Astar: 5YR 4/4 Mal: koyu yzl Pime: iyi Yapm: ark ap: 8.4 cm Bezeme / Tanm: yonca azl. Omzun stnde bir silme var. Dz dipli. Buluntu yeri: F8 Mze no: Katk: ince kum Ak: akl
62
2 Tipi: vazo
Kaz no: YT.2005.G5.14 Renk: 7.5YE 7/6 Astar: 7.5YR 7/6 Mal: pembemsi krem Pime: iyi Yapm: ark ap: 8 cm. Bezeme / Tanm: gvdenin st ksmnda iki knt bezeme var. 3 Tipi: vazo
Buluntu yeri: G5
Kaz no: Mze no: YT.2005.E8.24 Renk: 7.5YR 6/6 Astar: 10R 4/6 Mal: krmz Katk: ince kum Pime: iyi Yapm: ark ap: 7.9 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: halka dipli. Dipte izgi, omzun stnde ise daire biimli bezemeler var. 4 Tipi: vazo
Buluntu yeri: E8
Buluntu yeri: E8
Renk: 2.5YR 6/6 Astar: 2.5YR 4/8 Pime: iyi Yapm: el Bezeme / Tanm: dz diplidir.
Kaz no: YT.2005.E8.5 Mal: krmz ap: 7 cm.
6. MEMECKL KAPLAR
Da ekik azl, kresel gvdeli olan bu kaplarda memecik saylar deimektedir. zerinde herhangi bir bezeme bulunmamaktadr. Lev.XXXII
1
Buluntu yeri:D7 Kaz no:YT.2005.D7.10 Mze no: Astar: kullanm Mal: pembemsi krem Katk: ince kum nedeniyle belirsiz. Pime: orta Yapm: el ap: 8.9 cm Ak: akl Bezeme / Tanm: i ve d yzey yanma nedeniyle youn bir renk deiimine uramtr. Kabn tarafnda ikier memecik bulunmaktadr. Tipi: memecikli kap Renk: 7.5YR 6/6
2
Tipi: : memecikli kap Kaz no: Mze no: YT.2005.E8.18 Renk: yanm Astar: 5YR 4/4 Mal: koyu yzl Katk: ince kum, kire Pime: kt Yapm: el ap: 7.4 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: karlkl iki yzde birbirine paralel olmayan ikier memecik bulunmaktadr. Buluntu yeri: E8
3
Tipi: : memecikli kap Renk: 7.5YR 6/6 Buluntu yeri:E8 Astar:. Kaz no: YT.2005.E8.16 Mal: pembemsi krem Mze no: Katk: ince kum. minik tak Ak: akl
Pime:iyi Yapm:el ap: 6.8 cm. Bezeme / Tanm: drt yannda da ikier memecik bulunmaktadr.
63
Benzerleri: Konyar 2004: lev. 53/3; lev. 108/4-5, (Ernis Evditepe lev.121/3-4; lev.122/1 (Patnos ve aldran evresinden); lev. 141/3- 4 (Karagndz); lev. 68/1- 2, (Uncular);
7- KPLER
Da doru alan az kenarlar kalnlatrlmtr.
a- Az Kenar Yivli, Bezemeli Kpler

Da kalnlatrlm az kenar zerinde yiv, oluk ya da dalga bezemeler bulunmaktadr. aplar 68 cm. ile 27 cm. arasnda deimektedir. Lev. XXXIII- XXXIV-XXXV-XVI
1
Kaz no: Mze no: YT.99.E7.I.016.23 Renk: 7.5 YR 4/3 Astar: 7.5 YR 4/3 Mal: koyu yzl Katk: ince ve orta kum Pime: kt Yapm: ark ap: 68 cm Ak: aksz Bezeme / Tanm: az ksmnda yiv ve yivler arasnda entik bezeme var. Boyun ksmnda ise zig zag kazma bezemeler yer almaktadr. Tipi: kp Buluntu yeri: E7.I.016
2
Tipi: kp Renk: 7.5 YR 6/4 Pime: kt Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 7.5 YR 6/4 Yapm: ark Kaz no: YT.99.E7.I.016.100 Mal: koyu yzl ap:42 cm Mze no: Katk: iri kum Ak: akl
Bezeme / Tanm: az ksmnda dalga bezeme ve dalga bezemeler arasnda da parmak bask bezeme var. 3
Tipi: Kp Renk: 10R 4/6 Kaz no:YT.2004.H6.I.22 Mze no: Mal: krmzms Katk: iri tak, orta kahverengi kum Pime: kt Yapm: ark ap:42 cm Ak: akl Bezeme / Tanm: azda iki oluk bezeme ve bunlara arasnda birbirine paralele yatay entik bezemeler var. Buluntu yeri: H6.I Astar: 5YR 6/6
4
Tipi: kp Renk: 7.5 YR 6/4 Buluntu yeri: E7.016 Astar: 7.5.YR 6/4 Kaz no: YT.99.E7.I.016.64 Mal: koyu yzl Mze no: Katk: ince kum, orta tak Ak: akl
Pime: kt Yapm: ark ap: 42 cm. Bezeme / Tanm: az ksmnda yiv ve yivler arasnda entik bezeme var.
64
5
Tipi: kp Renk: 2.5YR 4/4 Buluntu yeri: S Astar: 7.5YR 7/6 Kaz no: YT.96.S.69 Mal: pembemsi krem ap: 36 cm. Mze no: Katk: iri tak, ince kum Ak: akl
Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: az ksmnda yiv var.
6
Tipi: kp Renk: yanm Mze no: Katk: orta kum, orta tak Pime: kt Yapm: ark ap: 34 cm. Ak: akl Bezeme / Tanm: az ksmnda iki oluk bezeme ve bunlar arsnda iftli zigzag bezeme yer alyor. Buluntu yeri: H6.I Astar: 10R 4/8 Kaz no:YT.2001.H6.I.14 Mal: krmz
7
Tipi: kp Buluntu yeri: D6.II. Renk: krmzya dnk Astar: k.d.t turuncu Pime: iyi Yapm: ark Bezeme / Tanm: azda zigzag bezeme var. Kaz no: YT.2004.D6.II.10 Mal: krmz ap: 28 cm. Mze no: Katk: orta tak, orta kum Ak: akl
8
Tipi: kp Renk: 5YR 6/6 Buluntu yeri: S Astar: 10R 4/6 Kaz no: YT.96.S.65 Mal: krmz Mze no: Katk: orta kum, orta tak Ak: akl
Pime: orta Yapm: ark ap: 28 cm. Bezeme / Tanm: az ksmnda iki oluk bezeme yer alyor.
9
Tipi: Kp Buluntu yeri: S Renk: 5YR 4/4 Astar: Pime: orta Yapm: ark Bezeme / Tanm: az ksmnda dalga bezeme var. Kaz no: YT.96.S.63 Mal: koyu yzl ap: 28 cm. Mze no: Katk: orta kum, mika Ak: akl
10
Tipi: kp Renk: 5YR 4/4 Buluntu yeri: S Astar: 2.5YR 4/6 Kaz no:YT.96.S.67 Mal: krmzms kahverengi ap:27 cm. Mze no: Katk: ince kum, orta tak Ak: akl
11
Tipi: kp Renk: 2.5YR 4/6 Pime: iyi Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: S Astar:.. Yapm: ark Kaz no: YT.96.S.61 Mal: krmzms kahverengi ap:27 cm. Mze no: Katk: orta tak, ince kum Ak: akl
12
Tipi: kp Renk: 7.5 YR 6/4 Pime: kt Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: yanm Yapm: ark Kaz no: YT.99.E7.I.016.128 Mal: koyu yzl ap: ? Mze no: Katk: iri kum Ak: akl
Benzerleri:
Sivas, 1998: lev. 94/a-g (Van Kalesi Hy)
65
Kozbe- evik- Salamtimur, 2001: iz.16/18 (Ayanis)
b- Az Kenar Yivsiz, Bezemesiz Kpler

Da ekilmi azlarnda herhangi bir bezeme grlmemektedir. aplar 41 cm. ile 2 cm arasnda deimektedir. Lev. XXXVIII- XXXIX
1
Tipi: kp Renk: 2.5YR 4/6 Pime: kt Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D7.I Astar: 2.5YR 4/6 Yapm: ark Kaz no:YT.2004.D7.I.17 Mal: krmzms kahverengi ap: 41 cm. Mze no: Katk: iri tak, kire Ak: akl
2
Tipi: kp Renk: 2.5 YR 5/6 Pime: kt Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: D7.I Astar: 2.5YR 5/6 Yapm: ark Kaz no: YT.2004.D7.I.45 Mal: krmzms kahverengi ap: 41 cm. Mze no: Katk: iri ve orta tak Ak: akl
3
Tipi: kp Renk: yanm Pime: kt Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: S Astar: 5YR 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.96.S.39 Mal: koyu yzl ap: 38 cm. Mze no: Katk: orta kum, mika Ak: akl
4
Tipi: kp Renk: 5YR 4/4 Pime: orta Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: S Astar: 5YR 4/6 Yapm: ark Kaz no: YT.96.S.74 Mal: koyu yzl ap: 38 cm. Mze no: Katk: orta tak, iri kum Ak: akl
5
Tipi: kp Renk: 5YR 4/6 Pime: orta Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: S Astar: 5YR 4/4 Yapm: ark Kaz no: YT.96.S.78 Mal: koyu yzl ap: 34 cm. Mze no: Katk: orta ve iri tak Ak: akl
6
Tipi: kp Renk: 2.5YR 6/6 Pime: orta Bezeme / Tanm: Buluntu yeri: S Astar: 7.5YR 6/6 Yapm: ark Kaz no: YT.96.S.43 Mal: pembemsi krem ap: 28 cm. Mze no: Katk: orta kum, kire Ak: akl
Benzerleri:
Kroll, 1979a: lev. 8/16-17 (ran)
66
Kroll, 1976: res. 7/16 (Verahram); res. 18/43-45 (Kz Kalesi), Res. 25/4- 6 (Livar); res. 11/6-7 (Siah Kalesi); res. 14/ 20- 21 (Oghlu Kalesi); res. res. 26/27- 28 (Ceraqah-e Kalesi); res. 34/12 (Vaziri Kalesi) Pecorella- Salvini, 1984: res,29/49 (Balar)
67
III. ANAK MLEKLERN MEKANLARA GRE DAILIMI

Yoncatepe Saray anak mlekleri zerinde yaplan inceleme neticesinde bu keramiklerin younlukla hangi blgelerde bulunduu ve bu mekanlarn kullanm alanlar saptanmaya allmtr. Yoncatepe Saraynda anak mlek rneklerine en ok rastladmz mekanlar hi kukusuz ki depo odalardr. Bu depo odalarna yerletirilen kpler ya, bakliyat, susam vb. gda rnlerini uzun bir sre muhafaza edebilmektedir. Kuzeydou Depo Odasnn bat duvarna 2 m. X 2.30 m. derinliinde bir ni yaplmtr. Niin olduu bu blme, tabandan 35 cm. yksekliinde bir seki zerine eitli byklkte kpler yerletirilmitir. Dairesel ve oval biimli drt kpn iine un konulduu sanlmaktadr. Ortalama 1 m. apnda olan kplerin ykseklii de 80 cm. ile 1 m. arasnda deimektedir. Gnmzde Bakral ky evlerindeki depolarda da benzer biimli kpler iinde un saklanmaktadr. Ayrca odann gneydou ve kuzeybat kesi ile dier depolama kaplar yanna da 4 adet daha un kp konulmutur. Kplerin alt ve evresi, sy belirli bir dzeyde tutmas iin kaln bir tabaka halinde kk ponza talaryla desteklenmitir. Kuzeydou Depo Odasnn gney, bat ve kuzey duvarlarna yakn yere toplam 29 adet depolama kab yerletirilmitir. eitli byklkte olan depolama kaplarnn yan yana ok dzenli olarak yerletirildii grlmektedir. Kaplarn eilmemesi ve dmemesi iin, yanlarna dikey olarak yass sal talar konulmutur. Ayrca depolama kaplarnn alt ve evresinin yine sy belirli bir dzeyde tutmas iin kk ponza talaryla desteklendii grlmektedir. Yalnzca odann orta ksm, insanlarn bu kaplara eitli yiyecek koymas veya almas iin bo braklmtr. Depolama kaplarnn ounlukla az ksmlar, duvarlarn ve tavann kmesi yznden krlmtr. Depolama kaplarnn iinde, azlarna kadar dolu bir ekilde buday ve dier bakliyat trleri bulunmaktadr
68
Gneybat Pithoslu Depo Odasnda toplam 13 adet pithos ortaya karlmtr; omuzlarna kadar topraa gml vaziyette kartlan pithoslarn az aplar 35- 68 cm.; ykseklikleri ise 85- 100 cm. arasnda deimektedir. Pithoslarn evresinde de, byk blm pithoslarn gvdelerine yaslanm, ok sayda dikey kulplu, yonca azl testi ortaya karlmtr. Kplerin ve testilerin boyun ve omuz ksmlarnda yivli bezeme uygulanmtr. Gney duvar nne yaplan sekinin zerine orta byklkte ve yan yana be adet depolama kab konulmutur. Yer darlndan dolay ise daha ksa boylu kaplarn zerine bir sra daha kap yerletirilmitir. Taban zerindeki tabak, anak, testi ve depolama kaplarnn olduka kaliteli yapld ve krmz astarl olduu grlmtr. Duvarlarn yklmasndan dolay baz ikin gvdeli kaplar krlm ve ilerinde bulunan budaylar yerlere dklmtr. Yalnzca yonca azl, tek kulplu ve krmz akl bir testi yere derek yan yatmtr. Dier depolama kaplarnn hemen hepsi son yerletirildii biimde in-situ olarak ortaya karlmtr. Ancak yer darl sebebiyle pek ok anak mlek ve krlm durumdadr. anaklarn mekan iindeki dalmna bakldnda homojen bir durum sergilenmedii grlr. anak grubundan, Basit Az Kenarl, Kresel Gvdeli anaklar (Lev. I- III) younluklu olarak E7.I mekannda bulunmutur. Bu mekanda 24 adet basit azl, ince cidarl anaa rastlanmtr. Geri kalan anaklar ise mekan iinde dengeli bir dalm gstererek D7.I, H6, H5, G6, D6.II mekanlarna dalmlardr. Akropoldeki sarayn gneybat ucunda yer alan E8 Odas (iz.6), depo odas olarak kullanlmasna karn burada anak mlek dalm repertuar olduka snrldr. Bununla beraber bu gruba ait olan kaplarn yzeyden kt da grlmtr. e Kapanan Azl, Yivli anaklar ise arlkl olarak (Lev. X- XII)D6 mekanndan ortaya karlmlardr. e Kapanan Azl, Yivli anaklar (Lev. X- XII) grubunda E7.I ile G7 arasnda dengeli bir dalm vardr.
69
mlekler ise arlkl olarak D7.I mekanndan ortaya karlmlardr. Bu mekandan toplam olarak 10 adet mlek ele geirilmitir. Geri kalan mlekler iinde yzeyden 5 mlek ele geirilmitir. Tabaklar birka rnek dnda D6.II mekanndan ortaya karlmlardr. Depo odas olarak kullanlan bu odadan toplam olarak 49 rnek ele geirilmitir. Sarayn dou blmnde gney uta yer alan odann ortasnda ve tabann zerinde ise 1.38 m. X 1.40 m. byklnde kare planl bir sunak bulunmaktadr. ok kk bir havuza benzeyen sunak, 15 cm. geniliinde, 30 cm. yksekliinde drt adet dikdrtgen biimdeki kalker tann birlemesinden olumaktadr. Alann kuzeyinde yer alan uzun havuz; orta kesimdeki sunak ile sunan evresinde, taban zerinde in-situ durumda bulunan ve yiyecek ile ilgili olduu dnlen mleklerin, bu meknn olaslkla libasyon amal kullanlm olabileceini dndrmektedir. Byk salonda ise avlunun deme talarnn arasnda karbonlam mercimek tanelerinin konulmu olduu mleklere rastlanmtr. Testiler ise yine anaklar gibi E7.I mekannda, dier mekanlara oranla daha youn bir ekilde bulunmulardr. Grld zere Yoncatepe Saraynda ortaya karlan mekanlar younluklu olarak depo odalardr. Bu depo odalarnda ele geirilen kp, testi ve anaklarn byk bir ksm koruma amacyla yerlerinden karlmam, resimlendikten sonra tekrar stleri tekrar kapatlmtr.
70
SONU
Yoncatepe Saraynda ortaya karlan yzlerce anak mlek arasndan, form ve karakteristik zellik asndan en salkl bilgiyi verecek olan 256 adet keramik seilmitir. Bu keramikler arasnda en yksek paya sahip olan malzeme anaklardr. anaklar, tabaklar ve mlekler takip etmektedir. Daha sonra testiler, kpler, vazolar ve memecikli kaplar gelmektedir. anak mlekler arasnda en youn mal grubunu, Krmz astarl mallar oluturmaktadr. Bu mal grubu daha ok anaklarda ve tabaklarda grlmektedir. kinci srada ise Krmzms akhverengi astarl mallar gelmektedir. Krmz astarl mallar daha ok anaklarda ve testilerde gstermektedir. Devety, pembemsi krem astarl mallar ise ie kapanan azl, yivli anaklarda (Lev. X- XII) ska karmza kmtr. Koyu yzl mallara ise kplerde rastlamaktayz. Yoncatepe anak mlekleri zerinde yaplan inceleme neticesinde incelenen 256 keramik iinde, Yoncatepe Saray keramiklerinin % 52.2sini (133 adet) anaklarn oluturduu grlmtr. anaklar iinde en baskn grubu % 45.9 oranla da ekik azl, keskin omurgal anaklar oluturmaktadr (Lev. IV- IX). Bunu % 24.2lik oranla basit az kenarl, kresel gvdeli anaklar (Lev. I- III), % 22.7lik oranla ie kapanan azl, yivli anaklar (Lev. X- XII) ve % 3 ile az kenar ie kapanan, omurgal anaklar(Lev. XIV) takip etmektedir. anaklar iinde en kk paylardan biri ise ise %2.2 ile da ekik dudakl, omurgal anaklar aittir (Lev.XIII). Basit az kenarl, kresel gvdeli anaklara, Ayanis, Bastam, Idr, Bat ran, Van-Dilkaya Hy ve Van Kalesinde rastlanmaktadr. M. . 9. yzyldan itibaren kullanlan bu kaplar Kroll M. 8. yzyla tarihlemitir12. Bununla beraber Van Kalesi, avutepe ve Ayanisde ortaya kartlan ayn formdaki mallar yine M. . 8. yzyla tarihlendirilmilerdir13. Bu trden basit az kenarl, ince eperli kap
Kroll: Keramik urartaischer Festungen in Iran, Berlin, 1976, s. 111. Sivas: Urartu anak mlei zerine Yeni Gzlemler (Tupa, Karagndz, ve Ayanis Kazlarnn Inda), 1998, S.245
13
12
71
rneklerinin benzerlerine sadece anak mlek eserler arasnda deil, bununla beraber Urartu bronz anaklar arasnda da rastlamaktayz.14 Da ekik azl, keskin omurgal anaklarn benzerlerine ise Ayanis, Tupa, Van Kalesi Hy, Bat randa (Verahram, Siah Kalesi, Oghlu Kalesi, Uzub Tepe, Kz Kalesi, Livar, Segindel, Zingir Kale, Kuh-e Zambil, Qalatgah II., Hoy Kalesi ) ve Bastam gibi Urartu yerleme merkezleri ile Van- Dilkaya Hy, Karagndz, Ernis Nekropol gibi Erken Demir a merkezlerinde de rastlamaktayz. Bu anaklarn dikey ip tutamakl rnekleri de bulunmaktadr. Erken Demir a kltr geleneinin bir devam olarak Yoncatepe Saraynda da kullanm gren ie kapanan azl, az ve omurga aras yivli rneklere, Karagndz, Ernis, Patnos, Akhseyin (Doubayazt), orik, Noruntepe ve Meydantepe gibi Erken Demir a merkezlerinde oklukla bulunmaktadr. Da ekik azl, keskin omurgal anaklarda olduu gibi bu gruba dahil rneklerde de dikey ip tutamakl olanlarn yannda delikli ya da yatay tutamakl olanlarna da rastlamaktayz. anaklarn ounun hamur rengi kahverengi, krmz ve krem tonlardadr. anaklarda astar rengi olarak krmz ve krmzms kahverengi, pembemsi krem astar daha youn olarak kullanlmtr. Bu kaplarn hamurlarnda genel olarak ince ve orta kum kullanlmtr. Kire ve mika gibi katk maddelerinin kullanm ise olduka snrldr. Minik taa ise sadece bir-iki rnekte rastlamaktayz. Pime derecesi olarak kaplarn 110 adedi ( %82.7 ) iyi pimi durumdadr. Bu kaplarn 6 adedi (% 4.5) orta ve 16 adedi de (% 12.8) kt pimitir. anaklarn hepsi akldr ve ark yapmdrlar. Az aplar 36 cm. ile 11.2 cm. arasnda deimektedir. Genellikle dz diplidirler. Baz rnekler oluk ve yivlerle bezenmitir. mlekler kendilerini 27 rnekle temsil etmektedirler. Tm saray kaplar iindeki oranlar ise % dir. Bu kaplarn en byk grubunu % 48.1lik oran ile Ksa,
14
Belli : Metal Kaplar- Metal Bowls, Urartu: Sava ve Estetik, YKY, 2003, s. 269-270-271., Merhav,R., Everyday and Ceremonial Utensis, Urartu: A Metalworking Center in the First Millenium B.C.E., (ed. R. Merhav), Jerusalem,1999, s.245
72
Silindirik Boyunlu mlekler oluturuyor. Ykselen Boyunlu mlekler ile Gdk Boyunlu mlekler % 25.9luk oranlar ile eit durumdadrlar. Hamur renk dalmna bakldnda ak kahve ve kiremit renklerinin arlkta olduu grlr. Astar rengi olarak krmzms kahverengi ve ak kahve kullanlmtr. Hamurda katk maddesi olarak daha ok orta ve ince kum tercih edilmitir. Pime derecesi olarak % 48.2si (14 adet) iyi pimi, % 25.9u ( 7 adet) orta ve % 25.9 u da (7 adet) kt pimitir. mleklerin 21i ark, 6s ise el yapmdr ve hepsi akldr. Bazlarnda silme bezeme bulunmaktadr. Bu mleklerin benzerlerine Yukar Anzaf, Idr, Samantepe, Bastam, Ayanis, Armavir, Bat ran (Kz Kalesi, Livar, Qalatgah II) gibi Urartu yerlemelerinde rastlamak mmkndr. Tabaklar, keramik grubunun % 19.8lik (51 adet ) ksmn meydana getirmektedir. anaklarn ardndan en youn grubu oluturmaktadrlar. Tabaklarn hamur rengi, younluklu olarak kahverengi ve krem tonlardadr. Mal gruplarna baktmzda % 66.6lk oran ile (34 adet) krmz astarl mallar ilk srada yer almaktadr. Bunu takiben % 23.5 (12 adet) ile krmzms kahverengi mallar ikinci grubu oluturuyor. Pembemsi krem astarl mallar % 7.8lik ( 4 adet) bir paya sahipler. En kk mal grubunu ise % 1.9 ile ( 1adet) koyu astarl mallardr. Tabaklarda en fazla kullanlan katk maddesi ince kum ve mikadr. Ama daha nce de belirttiimiz gibi mika katk maddesinin bilinli bir ekilde konulup konulmadn bilemiyoruz. Kendiliinden kumun iinde bulunma olasl da vardr. Tabaklarn piirilme zelliklerine baktmzda % 88.2si (45 adet) iyi pimi, %5.9u (3 adet) orta pimi ve % 5.9u (3 adet) ise kt pimi durumdadr. Saraydaki testi says 20dir ve keramik repertuarndaki yzdeleri % 7.7dir. Bunlardan Bianili krmz astarl olanlarn pay % 41dir. % 59luk ksm ise gerek kullanmdan gerekse yanma nedeniyle renk deitirmi ve koyu bir ton almtr. Testilerin 16 tanesi yksek boyunlu, ikin karnldr, 4 tanesi ise daha ksa boyunlu
73
ve kresel gvdelidir. lk gruptaki testilerin 10 tanesi yonca azl, 4 tanesi ise dz azldr. kinci gruptaki testilerin ise hepsi dz azldr. Hamurlar ounlukla kiremit ve kahverengi tonlardadr. En fazla kullanlan katk maddesi ince kumdur. Testilerin % 45i koyu astarl (9 adet), % 45 krmz astarl (9 adet) ve % 10u (12 adet) ise krmzms kahverengi astarl mallardr. Testilerin % 60 (1 adet) iyi pimi, % 25i (5 adet) orta pimi ve % 15i (3 adet) de kt pimitir. Birer Urartu yerlemesi olan Toprakkale, avutepe, Bastam, Altntepe ve Bat ran (Pir avu, Segindel, Livar, Lumbad, Tepe, Kuh-e Zambil) da bu trden Bianili olan testilere rastlamak mmkndr. Bianili keramiklerin en gzel rneklerinden birini bu testiler oluturmaktadr. % 1.5 ile kk bir orana sahip olan vazolarn biri yonca azl, dier ise dz azldr. Da ekik yuvarlatlm azl olan bu vazolarn hamurlar kahverengi krem tonlardadr. Malzemenin ikisi krmz astarl, biri pembemsi krem astarl, biri ise koyu astarldr. Katk maddesi ince kumdur. Biri el yapm dier ise ark yapmdr. Akl olan vazolar iyi piirilmilerdir. Memecikli kaplar anak mlek grubunun % 1.1 ile en kk payna sahiptir. Da ekik yuvarlatlm azl olan bu kaplarda en fazla krem renginde hamur kullanlmtr. Kaplarn ikisi pembemsi krem astarl, biri ise koyu astarl mal grubuna aittir. de el yapm olan kaplarda ince kum, katk maddesi olarak kullanlmtr. Akl ve iyi piirilmilerdir. mlek tipindeki kaplarn iki, ve drt yzne ikier memecik aplike edilmitir.
74
Memecikli kaplar Erken Demir a merkezlerinde sklkla karlalan bir kap trdr. Bu formdaki mallara Urartu tabakalarnda rastlanlmamtr. Yoncatepe Saraynda 3 rnei ile karlatmz bu kaplara, Ernis ve Karagndz nekropollerinden kan malzeme arasnda rastlamaktayz. Bununla beraber Patnosaldran Blgesi mezar buluntular arasnda da bu malzemeye sklkla yerleim rastlanmaktadr. Ayrca Aliler, Meydantepe, Noruntepe, Korucutepe gibi alanlarnda da bu rnekler bulunmaktadr. Daha nce de belirttiimiz gibi bu rneklere Urartu tabakalarnda rastlanlmamtr. Yoncatepe Saraynda kendilerini snrl rneklerle tekrarlamalar, bu formlarn Erken Demir andan beri kullanlm olduunu, bu gelenein bir devan olduunu gstermektedir. ncelenen 18 kp, keramik grubunun % 7.1ini oluturmaktadr. Da ekik azl olan bu kplerin % 66.6snn (12 adet) az ksmnda yiv-oluk veya dalga bezeme bulunmaktadr. Hamur rengi olarak kahverengi tonlarda hamurlar gze arpmaktadr. Mal gruplarnda ise ilk srada %38.8 (7 adet) ile koyu astarl mallar ve ardndan % 27.7 ile krmzms kahverengi mallar gelmektedir. Krmz astarl ve pembemsi krem astarl mallar ise 3er adet kple % 16.6lk bir pay edinmilerdir. Kplerde en youn olarak kullanlan katk maddesi iri tak ve orta kumdur. Kplerin yars (9 adet) kt pimi durumdadr. % 27.7si ( 5 adet) orta ve %22.3 (4 adet) iyi pimitir. Yoncatepe Sarayndan ele geirilen anak mlek paralarnn geneline baktmzda bu kaplarn, yaklak 3/2sinin Urartu keramiklerinin en belirgin zellii olan krmz ve krmzms kahverengi astarl mallardan olutuunu grrz. Urartu Saray Keramiklerinde grlen ince, krmz astar ve ince kum katks da bu anak mleklerde youn olarak grlmektedir. Krollun da belirttii gibi da ekik azl, keskin omurgal anaklar ile basit az kenarl, kresel gvdeli anaklar ve bununla beraber testiler, M. . 8. yzyla tarihlendirilmektedir. Erken Demir a zellii
75
gsteren memecikli kaplar ile az kenar yivli anaklar ise bir gelenein devam olarak kullanm grm olmaldrlar.
76
KAYNAKA
Barnett, R. D., 1963: The Urartian Cemetery at Idr, AST XIII, 153-198. 1995 Ylnda Dou Anadolu Blgesinde Urartu Baraj Ve Sulama Sisteminin Aratrlmas, AST 14/II, 139-169. Dou Anadoluda Urartu yol ebekesinin Aratrlmas, Trkiye Arkeolojisi ve stanbul niversitesi, (1932-1999), (ed. O. Belli), Ankara, 409414. Eskia Dnyasnn En Byk Madenci Krall: Urartular, Trkiye Arkeolojisi ve stanbul niversitesi, (1932-1999), (ed. Oktay Belli), Ankara, 371-378. 2001 Yl Van Yoncatepe Kalesi ve Nekropol Kazs, KST 24/2, Ankara, 385-392. Metal Kaplar- Metal Bowls, Urartu: Sava ve Estetik- Urartu: War and Aesthetics, ( ed. F. zdem), YKY, stanbul. Yoncatepe Kalesi ve Nekropol Kazlar, Trkiye Arkeolojisi ve stanbul niversitesi, (1932-1999), (ed. O. Belli), Ankara, 181- 190. Yoncatepe Saray ve Nekropolleri Kazs, Anadolu Medeniyetleri Mzesi Katalou, Ankara, 381- 430. 1998 Yl Van- Yoncatepe Kalesi ve Nekropol Kazs, KST XXI-I, Ankara, 435- 448.
Belli, O.,
1996:
Belli, O.,
2000a:
Belli, O.,
2000:
Belli, O.,
2002:
Belli, O.,
2003:
Belli, O.- E. Konyar,
2000:
Belli, O.,
2006:
Belli, O.-E. Kavakl,
2000:
77
Belli, O - E. Konyar,
2001:
Excavatons at Van-Yoncatepe Fortress and Necropols, Tel Aviv, 28/2, 169212. 2002 Yl Van - Yoncatepe Kalesi ve Nekropol Kazs, KST 25/2, 351- 364. 2004 Yl Van - Yoncatepe Kalesi ve Nekropol Kazs, KST 27/1, Antalya, 165-182. The Peoples of the Hills, London. Van Gl Havzasnda M.. 2. Bin Kltrne Ait Baz Veriler, AST I, stanbul, 25-29. The Second Millenium Painted Pottery Tradition of the Van Lake Basin, Anat. St. XXXIV, 129- 140. Van Dilkaya Hy 1984 Kazlar, KST VIII, Ankara, 151-153. Van Dilkaya Hy 1984 Kazlar, KST VIII/, Ankara, 81- 94. Van- Dilkaya Hy Kazs, KST IX/I, Ankara, 229- 247. Van Gl Havzasnda M.. 2. Binyla Ait Boyal anak mlei, ArkeolojiSanat Tarihi IV, Ege niversitesi, Bornova, 5- 19. The Early Iron Age at Dilkaya, (eds. A. ilingirolu- D. French), Anatolian Iron Age II, Oxford,29- 38. VanDilkaya Hy Kazlar Kapan, KST XIV/I, Ankara, 449- 491. Van- Dilkaya Kazs, 1990 XVII/I, anakkale, 403- 422. KST
Belli,O. M, Tozkoparan, Belli O, -M, Tozkoparan,
2003: 2005:
Burney, C.-D, Lang, ilingirolu, A.,
1971: 1983:
ilingirolu, A.,
1984:
ilingirolu,A., ilingirolu, A., ilingirolu, A., ilingirolu, A.,
1985: 1986: 1987: 1988:
ilingirolu, A.,
1991:
ilingirolu, A., ilingirolu, A.-Z. Derin,
1992: 1992:
78
ilingirolu, A.,
1977:
Urartu Krall, Tarihi ve Sanat, Yaar Eitim Ve Kltr Vakf Yay., zmir. Urartu Tarihi, Ege niversitesi Edebiyat Fakltesi Yaynlar, Bornova. Problems of Prehistoric Iran as seen from Hasanlu, JNES XXIV, 193-217. Altntepede Urartu Seramii, Belleten XXXIII, 279-289. avutepe Yukar Kale ve Toprakkale 1976 Dnemi Kazlar, An. Ar. IV-V, 1/59. avutepe I: M.. 7. 6. Yzyl Urartu Mimarlk Antlar ve Ortaa Nekropol, Ankara. Dou Anadolu ve Urartular, TTK, Ankara. 1969: Historische Geographic und Ergebnisse der Grabungen, st. Mitt. 19, 21.
ilingirolu, A., Dyson, R. H., Emre, K., Erzen, A.,
1994: 1965: 1969: 1977:
Erzen, A.,
1978:
Erzen, A., Hauptmann, H.,
1992:
Konyar, E.,
2004:
Dou Anadolu Erken Demir a Kltr: Arkeolojik Kaz ve Yzey Aratrmalar Buluntularnn Deerlendirilmesi, stanbul niversitesi Sosyal Bilimler Enstits, (Yaymlanmam Doktora Tezi). Poterry, Ayanis I. (1989- 1995), (ed. A. ilingirolu, M. Salvini), Roma,85- 155. Die Keramik aus der Ausgrabung Bastam 1969, AMI NF 3, 67-92. Die Keramik aus der Ausgrabung Bastam 1972AMI NF 5, 69-75. Keramik urartaischer Festungen in Iran, Berlin.
Kozbe,G.,- . evikH. Salamtimur Kroll, S., Kroll, S., Kroll, S.,
2001: 1970: 1972: 1976:
79
Kroll, S.,
1979a:
Vermessene urartaische Platze in ran (West Azerbaidjan) und Neufunde (Stand der Forschung 1978), B. Die Oberflachenfunde, AMI NF, 12, 223243 Die urartaische Keramik Aus Bastam, Bastam I, 221-228. Die Keramik, Bastam II, 165-174. Excavation at Agrap Tepe, Iran, MMJ 8, 47-76. The Iron Age Dinkha Tepe, Iran , MMJ 9, 35- 90 nasya Arkeolojisi Seramik Terimleri, Arkeoloji ve Sanat Yaynlar, stanbul. M.. II. Binyl Dou Anadolu Boyal Seramik Kltr zerine Aratrmalar, AST XI, Ayr Basm, Ankara, 359- 377. Pre-Classical Pottery of Eastern Anatolia. Based on Survey by Sites Along the Euphrates and Around Lake Van, Oxford. Tra Lo Zagros e IUrmia, Roma. Van- Dinkha Tepe Kazlarndan kan Erken Demir a anak mlei, Ege niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Arkeoloji ve Sanat Tarihi Anabilim Dal (Yaynlanmam Yksek Lisans Tezi), zmir. Elaz- Bingl lleri Yzey Aratrmas, 1986, AST V, 451-500. mikua I (6.-1. Yap Katlar ), Ankara. Van-Ernis (nseli) Nekropol Erken Demir a anak mlekleri, An. Ar XIV, 439-467.
Kroll, S., Kroll, S., Muscarella, O. W., Muscarella, O. W., kse, T., zfrat, A.,
1979: 1988: 1974: 1994: 1993: 1993:
Russell, H. F.,
1980:
Pecorella, P. E.- M. Salvini., 1984: Salamtemir, A.H., 1994:
Sevin, V., Sevin, V., Sevin, V.,
1988: 1995: 1996:
80
Sivas, H.,
1998:
Urartu anak mlei zerine Yeni Gzlemler (Tupa, Karagndz, ve Ayanis Kazlarnn Inda), stanbul niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Edebiyat Fakltesi Eskia Tarihi Bilim Dal, (Yaynlanmam Doktora Tezi), stanbul. A Comparative Ceramic Chronology for Western Iran, 1500-500 B.C., Iran III, 53-59.
Young, C. T.,
1965:
81

Van-Yoncatepe Sarayi Çanak-Çömlek Parçalarinin Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Van-Yoncatepe Sarayi Çanak-Çömlek Parçalarinin Değerlendi̇ri̇lmesi̇

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

T.C.

Yksek Lisans Tezi

VAN-YONCATEPE SARAYI ANAK- MLEK PARALARININ DEERLENDRLMES

Nihal Ayyldz 2501030311

Tez Danman: Prof. Dr. Oktay Belli

Buluntu yeri: E7.I.016

Mze no: Katk: Orta kum, kire Ak: Akl

I. YONCATEPE SARAYININ KONUMU VE MMARS

2. SARAYIN DOU BLM

3- SARAYIN KUZEY DUVARLARI

4- SARAYIN BATI BLM

Belli, 2006, 384

Belli, 2006, 385.

Belli, 2006, 390.

Belli, 2006, 394.

II. KERAMN TANIMI, KATALOG VE BENZERLER A- MAL GRUPLARI

B- TPOLOJK NCELEME 1-ANAKLAR a-Basit Az Kenarl, Kresel Gvdeli anaklar

Buluntu yeri: E7.I Astar: 2.5YR 4/8 Yapm: ark

Kaz no: YT.99.E7.I.016.22 Mal: krmz ap: 20 cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: H6.I Astar: 10R 4/8 Yapm: ark

Kaz no: YT.2004.H6.I.123 Mal: krmz ap: 18cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: E7.I.016. Astar: 10R 4/8 Yapm: ark

Kaz no: YT.99.E7.I.016.33 Mal: krmz ap: 18 cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: G5 Astar:2.5YR 4/6 Yapm: ark

Kaz no: YT.2005.G5.122 Mal: krmz ap: 18 cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: E7.I,016 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark

Kaz no: YT.1999.E7.I.016.30 Mal: krmzms kahverengi ap: 18 cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 2.5YR 4/8 Yapm: ark

Kaz no: YT.E7.I.016.81 Mal: krmz ap: 18 cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: S.5 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark

Kaz no: YT.2002.S5.21 Mal: krmz ap: 18 cm.

Mze no: Katk: ince kire Ak: akl kum,

Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark

Kaz no: YT.99.E7.I.016.73 Mal: I krmz ap: 18 cm.

Mze no: Katk: ince kire Ak: akl kum,

Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 2.5YR 4/4 Yapm: ark

Kaz no: YT.99.E7.I.016.25 Mal: krmzms kahverengi ap: 17 cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark

Kaz no: YT.99.E7.I.016.76 Mal: krmz ap: 17 cm

Mze no: Katk: ince mika Ak: akl kum,

13 1Tipi:anak Renk: 2.5YR 4/4

Buluntu yeri: S5 Astar: 2.5YR 5/6

Kaz no: YT.2002.S5.26 Mal: krmz

Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 2.5YR 5/8 Yapm: ark

Kaz no: YT.99.E7.I.016.62. Mal: II. ap: 17 cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 10R 4/6 Yapm: ark

Kaz no: YT.99.E7.I.016.91 Mal: II. ap: 17 cm.

Mze no: Katk: ince kum Ak: akl

Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 5YR 5/6 Yapm: ark

Kaz no: YT.99.E7.I.016.87 Mal: krmzms kahverengi ap: 17 cm.

Mze no: Katk: ince ve orta kum Ak: akl

Buluntu yeri: E8 Astar: 10R 4/4 Yapm: ark

Kaz no: YT.2005.E8.34 Mal: krmz ap: 16.4 cm.

Mze no: Katk: ince kire Ak: akl kum,

Buluntu yeri: E7.I.016 Astar: 5YR 5/6 Yapm: ark