Professional Documents
Culture Documents
ADANA, 2005
UKUROVA NVERSTES
FEN BLMLER ENSTTS
Sinem KOCABA
YKSEK LSANS TEZ
NAAT MHENDSL ANABLM DALI
Bu Tez 23/12/2005 Tarihinde Aadaki Jri yeleri Tarafndan Oybirlii le
Kabul Edilmitir.
mza:.........................
mza:..........................
mza:................................
DANIMAN
YE
YE
Not: Bu tezde kullanlan zgn ve baka kaynaktan yaplan bildirilerin, izelge, ekil ve
fotoraflarn kaynak gsterilmeden kullanm, 5846 sayl Fikir ve Sanat Eserleri Kanunundaki
hkmlere tabidir.
TEEKKR
Mhendisler, mimarlar ve yatrmclar olarak zamanla kendimizi ama ve
teknolojiyi yakalama yolunda, elik yap tasarm ve Sap2000 program ile analiz ve
tasarma ynelik, faydal olacan dndm bu kayna hazrlamamda bana
yardmc olan, bilgisini ve fikirlerini esirgemeyen, tecrbesini paylaan btn
hocalarma, arkadalarma ve daima manevi desteini hissettiim aileme teekkr
ederim.
III
NDEKLER
SAYFA
Z ............................................................................................................................... I
ABSTRACT ............................................................................................................... II
TEEKKR .III
NDEKLER ........................................................................................................IV
TABLOLAR DZN ........................................................................................... . VII
EKLLER DZN ............................................................................................. VIII
1.GR ........................................................................................................................ 1
1.1 Program ve kullanm....................................................................................... 1
1.2 Tasarm admlar .............................................................................................. 2
2. NCEK ALIMALAR...................................................................................... ..4
3. MATERYAL VE METOD .................................................................................... ..5
3.1 Materyal ........................................................................................................... 5
3.2 Metod ............................................................................................................... 5
4. KAFES KR KOLON EREVE SSTEM ...................................................... ..7
4.1 Sisteme Ait Bilgileri......................................................................................... 7
4.2 Makasa Ait Bilgiler .......................................................................................... 7
4.3 Yk Analizi ...................................................................................................... 8
4.3.1 Dm Noktas Yklerinin Hesab......................................................... 9
4.3.2 Malzeme.................................................................................................. 9
4.4 Sistemin SAP2000 de Oluturulmas ve zm......................................... 10
4.5 Makas Elemanlar Kesit Tahkiki................................................................... .26
4.6 Kolon Kesiti Tahkiki..................................................................................... .27
4.7 Ak Hesab ................................................................................................... .30
4.7.1 Ara Ak Hesab ................................................................................... .30
4.7.1.a Gergisiz Hesap ............................................................................ .30
4.7.1.b ift Gergili Hesap ....................................................................... .31
4.7.2 Mahya A ......................................................................................... .32
4.7.3 Gergi Hesab......................................................................................... .33
4.7.4 Ak zerindeki Ek Yerinde Hesap ..................................................... .34
4.8 Alt balk ubuu zerinde ek yerinde hesap................................................ .35
IV
VI
TABLOLAR DZN
SAYFA
VII
EKLLER DZN
SAYFA
VIII
IX
1.GR
Sinem KOCABA
1.GR
1.1.Program ve kullanm
Mhendislik yaplarnda elik malzeme yaklak iki yz yldan beri
kullanlmaktadr. 20.yzyl balarnda kaynakl birleimlerle uygulama alanna
girmesiyle kullanm yaygnlamtr.
Gnmzde gerek ierisinde kolon bulunmayan byk aklkl binalara,
gerekse byk yerleim yerlerinde belirli merkezlerde toplanan youn insan kitlesini
barndracak ok katl binalara olan ihtiya; bu binalarn tayc iskelelerinde yksek
dayanml malzeme kullanma zorunluluu getirmektedir. Byk aklkl ve ok katl
betonarme tayc sistem kullanlmas halinde esas tayc elemanlara etkiyen kesit
tesirlerinin
bykl,
ok
byk
betonarme
kesitlerin
kullanlmasn
1.GR
Sinem KOCABA
model zerinde her an deiik yapabilme, analiz sonularn eklen ve saysal olarak
izleyebilme, boyutlandrma da optimizasyon gibi pek ok ileve izin veren kapsaml
bir programdr. Hesap ve detaylarda titizlikle almaya izin vermesinin yannda
tasarm aamasnda oluturulan eleman verilerinin CNC (Computer numerically
controlled) tezgahlarna elektronik ortamda aktarm ile ayn uygulamann farkl
safhalarnda ayn verilerin ilenmesini mmkn klmaktadr. Bylece klasik
sistemlerdeki her i istasyonunda dzenlenmesi gereken belge kalabal ve
getirebilecei sorunlar da ortadan kalkm olmaktadr.
Beklentileri karlayabilmek ve teknolojiyi yakalayabilmek iin, kalifiye
iilerin ve bu konuda alan projecilerin az olmas gibi caydrc sebeplere ramen
elik kullanmn artrmaya, ufku ak bireyler yetimenin de nn amaya ynelik
almalar arasnda yer almasn hedeflediimiz bu tez kapsamnda; elik ile ilgili
mevcut bilgi dzeyini artrmann yannda, elik yaplarn SAP2000 program ile
analizi ve tasarm hakknda da k tutmas amalanmtr.
Bu tezde Trkiyede kullanm yaygnlaan yap tiplerinden gerek hal gerekse
karkas yaplara rnek farkl proje SAP2000 programndan yararlanlarak
zlm ve irdelenmitir. Bu irdelemeler sonucunda analiz ve tasarma ait baz
tespitlerde bulunulmutur.
1.2.Tasarm admlar
Genel olarak tasarm, ilevsel tasarm ve tayc sistemin tasarm olmak
zere iki blmde dnlebilir. levsel tasarmda i ve d mimari gz nnde
tutulur; tayc sistemin tasarmnda ise iletme yklerini gvenle tayacak
elemanlarn seimi gerekir. Tasarmn admlar, planlama, n tasarm, yklerin
saptanmas, n boyutlama, analiz(yklerin ve sistemin modellenmesi, i kuvvetlerin
ve yer deitirmelerin saptanmas), deerlendirme (dayanm ve iletme koullarnn
kontrol;
sonucun
optimum
tasarm
kriterleriyle
uyumunun
belirlenmesi),
1.GR
Sinem KOCABA
2.NCEK ALIMALAR
Sinem KOCABA
2.NCEK ALIMALAR
Bu blmde Dnyada yaklak 200 yllk bir gemii olan, Trkiyede ise
ancak 30 yllk bir gemii olan elik yaplar zerine yaplan almalardan bir ka
hakknda ksaca bilgi verilmeye allmtr.
Yalman Odaba (1990), yap sistemlerinin karlatrlmas, elik yap
sistemlerinin gnmzde kullanm, elik malzemenin zellikleri, dier malzemelerle
ekonomik anlamda karlatrlmas gibi konular zerinde durmutur.
okun Bahar (1995), mevcut bir alana uygulanabilecek farkl tayc
sistemleri ekonomi bakmndan karlatrmtr. Bu yaplar komple elik, komple
betonarme(prefabrike), karma sistem (elik at makas ve betonarme kolon) olmak
zere farkl malzeme tiplerinden olumutur. Elde edilen sonulara gre, komple
elik ve prefabrike sistemler arasnda maliyet fark bulunmad, karma sistemlerinse
en ekonomik sistemler olduu grlmtr.
Aya TARTAR (2002)n almasnda konstrksiyon teknolojileri arasnda
yeni bir teknoloji olarak kabul edilen hafif elik konstrksiyon sistemi anlatlmtr.
Tez bu teknolojide kullanlan malzemenin retim teknolojisi, malzemenin statik,
yapsal zellikleri hakknda zet bilgi iermektedir.
Murat Doan ELK (2003)in almasnda, dnyadaki yksek yaplarn
geliimi ile inasnda kullanlan elik malzeme ve yksek yaplarn iskeletini
oluturan eitli ekillerdeki elik tayc sistemler ve bu sistemlerin rijitlik
asndan irdelenmesi amacyla aratrma yaplmtr.
Muhammed Ayhan (2005)n almasnda bir ara kat bulunan deprem
ykleri dikkate alnmadan boyutlandrlm, elik ve betonarme tayc sistemden
oluan mevcut bir uak hangar yapsnn glendirilmesi zerinedir. Mevcut sisteme
dokunmadan tayc sistemde deiiklik yaplarak sneklik dzeyi yksek, sadece
elik tac sistemden oluacak ekilde yatay ve dey ykler altnda statik ve elik
hesaplar yaplm, ilgili imalat izimleri ile birlikte maliyet analizleri de yaplmtr.
3.MATERYAL VE METOD
Sinem KOCABA
3.MATERYAL VE METOD
3.1.Materyal
Bu tezde, tek ve ok aklkl tayc sistemler ile ok katl sistemlerin ilgili
ynetmelik koullarna gre analiz ve tasarmlar yaplmtr. Endstri yaplarnn
statik ykler ve rzgar ykleri altnda projelendirilmesinde TS498 (Yap
Elemanlarnn Boyutlandrlmasnda Alnacak Ykler), TS648 (elik Yaplarn
Hesap ve Yapm Kurallar), ve TS3357 (elik Yaplarda Kaynakl Birleimlerin
Hesap ve Yapm Kurallar) kullanlmtr; iki katl binann statik ykler ve deprem
ykleri altnda projelendirilmesinde ise standartlara ek olarak TDY98 (Afet
Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda Ynetmelik) kullanlmtr.
Yap analiz ve tasarmlar iin gelitirilmi sonlu elemanlar yntemine dayal,
genel amal SAP2000 yapsal analiz program kullanlmtr.Ayrca yardmc
program olarak deCAD ve AutoCAD programlarndan da yararlanlmtr.
3.2.Metod
SAP2000 bir (ubuk), iki (alan) ve (kat cisim) boyutlu elemanlar ile
mhendisin problemlerine cevap verebilmektedir. Genel olarak kullanlan elemanlar
bir boyutlu ubuk (frame) elemanlardr. ubuk elemanlar aslnda sonlu elemanlar
ynteminin zel bir halini temsil eder. En gereki davrana ulaabilmek iin
rnein bir kiri elemannn kat modellemesi yaplabilir veya iki boyutlu alan
elemanlar ile zme ulalabilir. Ancak, bu konuda yaplan teorik almalar
neticesinde belirli bir geometride boyutlu ya da iki boyutlu yapsal elemanlarn bir
boyutlu ubuk elemanlar ile temsil edilebilecei belirlenmitir.
Bu almada da dzlemsel ve boyutlu bina erevelerini modellerken
tayc sistem elemanlar iin ubuk elemanlar kullanlmtr. ubuk eleman
kesitleri seimi iin SAP2000 programndaki profil ktphanesinden yararlanlmtr.
almada ilk olarak tek aklkl kafes kiri- kolon erevesinin zm iin tasarm
admlar izlenerek SAP2000 program ile kesit tesirleri elde edilmi ve kesit tahkikleri
3.MATERYAL VE METOD
Sinem KOCABA
yaplmtr. eitli kontroller ve hesaplar ile ekonomik ve gvenli olacak ekilde kesitler ve
elemanlar seilmitir. Yap temeline ait hesaplar deCADle, analiz ve boyutlandrma
sonrasnda uygulama projeleri ise AutoCAD program ile hazrlanmtr. Dolu gvdeli
ereve sisteminde ve iki katl kiri- kolon ereve sisteminde de ayn sra izlenmitir.
Sinem KOCABA
: Kafes kiri
- elik malzemesi
: ST37, ST44(kolonda)
- Birleim arac
- Kaplama malzemesi
Sinem KOCABA
: 6.00m
- Makas akl(Lm)
: 24.00m
- Ak says
: 14
- at eimi
4.3.Yk Analizi
F
=8.53
CA=+0.8
Rzgar
yn
A
CB=-0.4
CE=(1.2sin-0.4)
CF=-0.4
Sinem KOCABA
g/2=0,180 t.
Pwe/2=0,108 t
Pwf/2=0,194 t.
rsol-A=Pwa=Pra.L=-64,00.6,00=-384 kg/m
rsol-B=Pwb=Prb.L=32,00.6,00=192 kg/m
rsag-E=Pwe=Pre.a1.L=-32,00.2,02.6,00=-387,84 kg=-0,388 t.
Pwe/2=0,194 t.
Pwf/2=0,108 t.
rsag-A=Pwa=Pra.L=32,00.6,00=192 kg/m
rsag-B=Pwb=Prb.L=-64,00.6,00=384 kg/m
Kolon zati yklemesi:
g=0.0124.8.00.7.850=0.78t.
Kren yklemesi: (kren kirii hesabndan)
vsol=vsag=-12.33(+z ynnde) ; -1.233(+x ynnde)
4.3.2.Malzeme
elik : ST37
H
HZ
em
= 1.44t / cm 2 em
= 1.15 1.44 = 1.66t / cm 2
H
HZ
em
= 0.83t / cm 2 em
= 0.95t / cm 2
Kaynak
H
kem
= 1.10t / cm 2
zem = 1.0t / cm 2
Sinem KOCABA
Sap2000 ekran aldnda nce sa alt kede birim Ton,m olarak ayarlanr.
2.
seilir.
ii) Alan pencerede 2D Truss Type Praft Truss seilir.
iii) Boluklar doldurulur. L1=L2=12 ; H1=H3=0.6 ; H2=2.4 ; N1=N2=6 ve
onaylanr.
3.
izilir.
4.
5.
10
Fy=24000
Sinem KOCABA
iii) Add New Material seilir. Alan pencerede Material Name: ST44 ; Modulus
seilir.
v) Alan pencerede Konum ksmndaki listeden C/Program Files/Computer and
11
Sinem KOCABA
10.
Group seilir.
ii) Alan pencerede Group Name : UST yazlr ; Group Uses bal altnda
Sinem KOCABA
iii) Ayn ekilde V1 den V13 e elemanlar iin DIK ; U1 den U12 ye elemanlar
Load Name
Type
DEAD
Modify Load
SNOW
yk
SNOW
rsol
WIND
rsag
WIND
vsol
DEAD
vsag
DEAD
**Yk analizine ubuk elemanlarn zati arlklarn da eklediimiz iin self weight
multiplier sfr yaplmaldr ki zati arlklar 2kez hesaba katlmasn.
12.
System seilir.
ii) Alan pencerede, X Grid Data bal altndaki tabloda
a) Ordinate : 11.42 ve -11.42 olmak zere 2 satr eklenir.
b) Z Grid Data bal altndaki tabloda Ordinate : -8.00 ve -2.80 olmak
13
15.
Sinem KOCABA
16.
g yklemesi iin;
seilir.
ii) Alan pencerede Load Case Nameg seilir. Loads bal altnda Force
yazlr.
iv) 1 ve 25 nolu dm noktalar seilir. Ayn yolla Force Global Z : -0.78
yazlr.
17.
k yklemesi iin;
14
Sinem KOCABA
seilir.
ii) Alan pencerede Load Case Namek seilir. Loads bal altnda Force
yk yklemesi iin;
seilir.
ii) Alan pencerede Load Case Nameyk seilir. Loads bal altnda Force
19)
15
Sinem KOCABA
0.25
0.75
Load
0.108
ii) O3 ve O5 ubuklar seilir, 19ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm,
Distance
0.25
0.75
Load
0.216
iii) O6 ubuu seilir, 19ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm,
Distance
0.25
0.75
Load
1
0.108 olarak dzenlenir.
iv) O7 ubuu seilir, 19ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm,
Distance
0.25
0.75
Load
0.194
v) O9 ve O10 ubuklar seilir, 19ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm
Distance
0.25
0.75
Load
0.388
vi) O11 ubuu seilir, 19ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm,
Distance
0.25
0.75
Load
DirectionX seilir.
c) Uniform Load bal altnda, Load : 0.384 yazlr.
viii) S21 ve S22 ubuklar seilir. AssignFrame LoadsDistributed seilir.
a) Load Type and Direction bal altnda Coord SysGLOBAL
DirectionX seilir.
16
Sinem KOCABA
20)
i)
0.25
0.75
Load
0.194
iv) O3 ve O5 ubuklar seilir, 20ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm
Distance
0.25
Load
0.388
v)
0.75
0
1
0.388 olarak dzenlenir.
Distance
0.25
0.75
Load
vi) O7 ubuu seilir, 20ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm,
Distance
0.25
Load
0.108
0.75
0
17
1
0.216 olarak dzenlenir.
Sinem KOCABA
vii) O9 ve O10 ubuklar seilir, 20ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm
Distance
0.25
Load
0.216
0.75
0
1
0.216 olarak dzenlenir.
viii) O11 ubuu seilir, 20ideki yolla, Point Loads bal altndaki ksm,
Distance
0.25
0.75
Load
1
0.108 olarak dzenlenir.
DirectionX seilir.
c) Uniform Load bal altnda, Load : -0.192 yazlr.
x)
21)
18
Sinem KOCABA
0.25
0.75
Load
1
12.33 olarak dzenlenir.
0.25
0.75
Load
1
-1.233 olarak dzenlenir,
22)
0.25
0.75
Load
1
12.33 olarak dzenlenir.
19
v)
Sinem KOCABA
0.25
0.75
Load
1
-1.233 olarak dzenlenir.
23)
H yklemesi iin,
i)
ii)
20
16
Sinem KOCABA
da tanmlanr.
iv) En byk ubuk kuvvetlerini grebilmek iin,
a) Add New Combo seilir.
b) Alan pencerede Response Combination Name : max yazlr.
c) Combination TypeEnvelope seilir.
d) Mevcut listedeki ykleme tipleri Delete dmesine baslarak silinir.
e) Case
Name
alr
kombinasyonlar
listesinden
daha
nce
tanmlanan
tm
onaylanr.
24)
25)
iaretlenir ve onaylanr.
iii) U1 seilir ve ayn pencerede Moment 33 (Major) karsndaki
26)
i)
21
Sinem KOCABA
28)
i)
ii) List of Combos maxAdd ile Design Combos listesine eklenir ve onaylanr.
iii) DesignStart Design/Check of Structure seilir.
iv) Ekranda renk deiimleri ve 1den kk oranlar ile kesit yeterlilini
22
Sinem KOCABA
v)
23
Sinem KOCABA
29)
24
Sinem KOCABA
ekil 4.15 Belli bir listeye gre program tarafndan atanan kesitler ve yeterlilikleri
Analysis and design sections match for all steel frames yazs veya
25
Sinem KOCABA
Analysis and design sections differ for 43 steel frames. Do you want to
select them? yazs grlr. Eer 2.ileti grldyse, 1.ileti grlene kadar
Run Analysis, ardndan Start Design/Check of Structure ve Start
Design/Verify Analysis vs Design Sections seimleri tekrarlanr.
ix) stenirse kesitler deitirilebilir. rnein alt balk ubuklarnn ayn kesitli
Design ettikten sonra herhangi bir eleman seip saa tkladmzda alan
pencerede Analysis Section ksmnda yazan, analize balarkenki kesit olup;
Design Section ksmnda yazansa programn uygun grp atad kesittir.
Bu iki ksmda geen kesit ayn olana kadar iterasyon yaplr.
Smax=SO4=-22,93 t.
2L90X9/10/ F=15,50.2=31,00 cm2 ix=iy=2,74 =Sk/i=202/2,74=74 w=1,53
=w.Smax/F=1,53.22,93/31,00=1,13<1,44 t/cm2
Alt balk
Smax=SU4=22,54 t.
2L70X7/10/ F=9,40.2=18,80 cm2
=Smax/F=22,54/18,80=1,20<1,44 t/cm2
Diogonal
Smax=16,08 t.
2L60X6/10/ F=6,91.2=13,82 cm2
=Smax/F=16,08/13,82=1,16<1,44 t/cm2
Smax=-3,51 t.
2L60X6/10/ F=6,91.2=13,82 cm2 ix=iy=1,82 =Sk/i=290/1,82=159 w=4,39
26
Sinem KOCABA
=w.Smax/F=4,39.3,51/13,82=1,11<1,44 t/cm2
Dikme
Smax=SV1=-7,56 t.
2L50X5/10/ F=4,80.2=9,60 cm2 ix=iy=1,51 =Sk/i=60/1,51=39,7 w=1,14
=w.Smax/F=1,14.7,56/9,60=0,90<1,44 t/cm2
Smax=4,41 t.
2L50X5/10/ F=4,80.2=9,60 cm2
=Smax/F=4,41/9,60=0,46<1,44 t/cm2
Basn ubuklarnda burkulmaya kar hesap,
P(t.)
U3
-22.93
=Sk/i
202
202/2.74=74
l/3
(/2)imin
50imin
67
137
-1.18
250
250/1.82=137
83
125
D5
-2.46
269
269/1.82=148
90
135
D6
-3.51
290
290/1.82=159
97
145
-7.56
60
60/1.51=40
20
75.5
V2
-4.62
90
90/1.51=60
30
75.5
V3
-2.52
120
120/1.51=79
40
75.5
V4
-1.01
150
150/1.51=99
50
75.5
HE320-A
Ix=22930cm4
Wx=1479cm3
ix=13.6cm
Iy=6985cm4
27
Sinem KOCABA
bx , by = Yalnz (Mx, My) eilme momentleri etkisi altnda hesaplanan (eilmebasn) bal gerilmeleri
ex' , ey' = (x-x) ve (y-y) asal eksenleri etrafndaki burkulmalar iin hesaplanan ve
Euler gerilmesinden tretilen gerilmeler
C mx , C my = Mx, My moment diyagramlarn ve hesap yaplan dzleme dik dorultuda
b1
t1
d1/3
d1
Sinem KOCABA
iyb=(3488/50.69)=8.30cm
N=20.66 t. eb=N/F=20.66/124=0.166=166 kg/cm2
x=Skx/ix=520/13.6=38 w=1,13
bem=1660/1.13=1469 kg/m2 eb/bem=166/1469=0.11<0.15
bx=Max Mx/Wx=1921000/1479=1239 kg/cm2
yb=Sky/iyb=300/8.30=36 w=1.11
M
M
Cb=1.75-1.05 1 +0.3 1
M2
M2
Cb=1.75-1.05
yb =
yb =
yb =
S ky
i yb
S ky
i yb
S ky
i yb
7.11
7.11
=1.37<2.3
+0.3
17.10
17.10
3 10 7 C b
a
3 10 7 C b
2
a * b2
ise B=
*a
7
3 9 * 10 C b
ise B=
10 5 C b
b2
3 10 7 1.37
= 131 36
2400
2
a * b2
B =
*a
7
3 9 * 10 C b
2
2400 * 36 2
2
B =
* 2400 = 1540kg / cm
7
3 9 * 10 1.37
Fb 84 10 4 C b
B =
S ky h
B=
50.69 84 10 4 1.37
= 6272kg / cm 2
300 31
29
Sinem KOCABA
4.7.Ak Hesab
4.7.1.Ara Ak Hesab
olduundan (qr) rzgar etkileri (-) iaretli yani emmedir. Bu nedenle hesaplarda etken
olmaz.
q = ( g a + g o + Pk ) a
4.7.1.a.Gergisiz Hesap
30
M x M y 67400 10200
+
=
+
= 1776kg / cm 2 1440kg / cm 2
Wx W y
81.9
10.7
f y = 2.48
0.027 6 4
= 2.40cm > 2.00cm
36.2
31
Sinem KOCABA
67400 1140
+
= 929kg / cm 2 1440kg / cm 2
81.9
10.7
Sehim kontrolu:
f x = 2.48
q x L4
Ix
f x = 2.48
0.178 6 4
= 1.00cm
573
f y 0 (gergiden dolay)
f = ( f x2 + f y2 ) = 1.00cm <
L
600
=
= 2.00cm
300 300
4.7.2.Mahya a
qx ' =
qy '=
q x 178
=
= 89kg / m
2
2
qy
2
27
= 13.5kg / m
2
32
Sinem KOCABA
Mx=337 kgm
My=51.15 kgm
33700 5115
+
= 890kg / cm 2 1440kg / cm 2
81.9
10.7
Sehim kontrolu:
f x = 2.48
0.089 6 4
= 0.50cm
573
f y = 2.48
0.0135 6 4
= 1.20cm
36.2
f = ( f x2 + f y2 ) = 1.30cm <
L
600
=
= 2.00cm
300 300
4.7.3.Gergi Hesab
1
L n3
n=toplam ak says
qy
cos b
2
2
Z max =
1
6 14 3
0.027
= 0.665t
cos 48
2
2
Fz =
Fz =
(0.86d 2 )
4
(0.86 1.4 2 )
4
= 0.84cm 2
Z max 0.665
=
= 0.79t / cm 2 1.44t / cm 2 112 yeterlidir.
0.84
Fz
33
Sinem KOCABA
Sinem KOCABA
67400
= 883kg / cm 2 1440kg / cm 2 (kaynak ekme emniyet gerilmesi)
81.9
a g=5.7
I140
I'k g=105
I'k b
4.150
b L=90
L(b L )=90
90.10.150
Z
Flama
5.03
= 0.56t / cm 2 1.44t / cm 2
(1 9)
34
l1 =
Z
2 a1 kem
l1 =
5.03
= 5.7cm
2 0.4 1.10
Sinem KOCABA
I140 h-2c=105 mm
l 2 ' = 105mm
a 2 = s = 5.7 mm
kay = M
c
9.36
= 58.3
= 0.48t / cm 2
2I x
2 573
kay =
Q
Fkay
kay =
0.178 6.00
= 0.20t / cm 2 0.90t / cm 2
5.34
2L70.70.7/10
100.270.10
4-270
2L70X7/10/
F=9.40cm2 Smax=22.54 t.
35
Sinem KOCABA
U2-U1=15.26+1.37=16.63 t.
U3-U2=20.86-15.26=5.6 t.
U4-U3=22.54-20.86=1.68 t.
U5-U4=22.26-22.54=-0.28 t.
ve U6-U5=20.86-22.26=-1.4 t. iin,
ekil 4.28 1 Nolu D.N.detay
3mm<a=4mm <0.7tmin=0.7*7=4.9mm ;
lmin=15a=60mm< l1= 60mm <100a=400mm ise,
6*5.03=1.97*l2 l2=15.3cm
k = N/Fk=16.63/(2*0.4*(15.3+6))=0.98 < 1.10 t/cm2
l1=6+2*0.4=6.8cm >> l1=70mm ; l2=15.3+2*0.4=16.1cm >> l2=160mm
O1=-15.57 t. O2-O1=21.23-15.57=5.66 t.
O3-O2=22.93-21.23=1.70 t.
O4-O3=22.65-22.93=-0.28 t.
O5-O4=21.23-22.65=-1.42 t.
O6-O5=19.11-21.23=-2.12 t.
ve O6=19.11t iin,
ekil 4.29 2 Nolu D.N.detay
3mma=4mm0.7tmin=0.7*9=6.3mm
lmin=15a=60mm l1= 60mm 100a=400mm olsun.
6*6.46=2.54*l2 l2=15.3cm
k = N/Fk=19.11/(2*0.4*(15.3+6))=1.10< 1.10 t/cm2
36
Sinem KOCABA
D1=16.08 t. iin,
3mm a=3mm 0.7tmin=0.7*6=4.2mm ;
lmin=15a=45mm l1= 70mm 100a=300mm olsa
7*4.31=1.69*l2 l2=17.9cm
k= N/Fk=16.08/(2*0.3*(17.9+7))=1.08< 1.10 t/cm2
4.5*4.31=1.69*l2 l2=11.5cm
k = N/Fk=16.08/(2*0.3*(11.5+4.5))=0.64< 1.10 t/cm2
l1=4.5+2*0.3=5.1cm >> l1=55mm ; l2=11.5+2*0.3=12.1cm >> l2=120mm
V1=-7.56 t. ; V2=-4.62 t. ;
V3=-2.52 t. ; V4=-1.01 t. ;
V5=0.76 t. ; V6=1.65 t. V7=4.41 t. iin,
3mm a=3mm 0.7tmin=0.7*5=3.5mm ;
lmin=15a=45mm l1= 45mm 100a=300mm olsa
4.5*3.60=1.40*l2 l2=11.6cm
k= N/Fk=7.56/(2*0.3*(11.6+4.5))=0.78<1.10 t/cm2
l1=4.5+2*0.3=5.1cm >> l1=55mm ;
37
Sinem KOCABA
38
Sinem KOCABA
MIo(kenar aklk):0.21
MI=0,17*1,4*7,1*6+0,424=10,56 tm ; MIy=0,17*1,4*7,1*6=10,14/10=-1,01 tm
MII=0,16*1,4*7,1*6+0,291=9,83 tm ; MIIy=0,16*1,4*7,1*6=9,54/10=-0,95 tm
En byk aklk momentleri:
MIo=0,21*1,4*7,1*6+0,424=12,95 tm ; MIoy=0,21*1,4*7,1*6=12,53/10=1,25 tm
MIIo=0,17*1,4*7,1*6+0,291=10,43 tm ; MIIoy=0,17*1,4*7,1*6=10,14/10=1,01tm
Mesnet tepkileri
TImax=1,307*7,1=9,28 t.
; TIy=9,28/10=0,93 t
TIImax=1,737*7,1=12,33 t. ; TIIy=12,33/10=1,23 t
TImin=1,307*3,8=2,74 t.
TIImin=1,737*3,8=3,65 t.
Gerilme tahkiki
39
Sinem KOCABA
maxMI=10,56 tm ; TI=12,33 t.
maxMIy=1,01 tm ; TIy=1,23 t.
kaynak=1056*13/35576)+(101*6,25/5041)=0,51 t/cm2
kaynak=TI*Sx/(Ix*Sa)=12,33*376/(29550*2*0.3)=0,260 < 0,900 t/cm2
h=(1/2)(kaynak+(kaynak2+4kaynak2)=(1/2)(0.51+(0.512+4*0.262)
=0.62 t/cm2 < 1.60 t/cm2
4.11.Kren Konsolu Hesab
e=0,425-(0,31/2)=0,27 m
Mmax=Pmax*e=12,33*27=333 tcm
IPBL320 kren konsolunu seelim.
Balk ve gvde kaynak kalnlklar:
a1=6mm< 0,7tmin=0,7*15,5=11 mm
a2=6mm< 0,7tmin=0,7*9=6,3 mm
l1'=300 mm l1=300-2*6=288 mm
l2'=118 mm l2=118-2*6=106 mm
l3'=235 mm l2=235-2*6=223 mm
Ikaynak=2*28,8*0,6*16,32+4*10,6*0,6*14,22+2*0,6*22,33/12=15421 cm4
Wkaynak=15421/16,6=929 cm3
maxkaynak=Mmax/Wkaynak=333/929=0,36 < 1,44 t/cm2
40
Sinem KOCABA
Gvde kaynaklarnda;
4.12.Temel Hesab
t1
a2
a2
c1
a2
a1
M30
b
lk
a3
M
c1
t'
hk
a4
13.44
h1
h1
a2
I
e1
e1
e1
ez
A/4
P
ed
A/8
41
Sinem KOCABA
d=(1/0.86)*{(4/3)*Z/(*em)}=2.5cm 30
taban levhasnn kalnlnn saptanmas;
p=N/(A*B)=20.66/(40*100)=5.2*10-3 t/cm3
t1=10mm olsun c1=(400-300-20)/2=40 mm
M1=p*c12/2=5.2*4.52/2 =52.7 kgcm/cm
M2=p*B*((B/2)-c1)/2=5.2*30((30/4)-4.5)/2=234kgcm/cm
t 2,45*(234/1440)=0.99cm t=20mm
Guse levhas yksekliinin (h1) saptanmas;
P=(S/4)+M/2h
P=(20,66/4)+(17,10*100/(2*31))=33 t. (4dikiten birindeki max zorlanma)
h1 (P/(a1*em))+2a1 (33/(0.7*1,1))+2*0.5=43.9 h1=45cm
Guse levhasn profil balna balayan dikilerde tahkik a1=7mm
MD=33*((100-31)/2-100/8)=726 tcm
MZ=12,1*((100-31)/2-10)=297 tcm
Xg=(2*45*1,0*24+40*2,0*1,0)/(2*1,0*45+40*2,0)=13,44 cm
Ix=2*1.0*453/12+40*2.03/12+2*1,0*45*11.062+1,0*40*12.442=38604 cm4
Wx=Ix/33,56=1150 cm3
bmax=726/1150=0,63 t/cm2 < 1,44 t/cm2
Guse levhasn taban levhasna balyan dikilerde tahkik a2=4mm
Q=max(D;Z)=33 t.
Sx=B*t*(y-(t/2))=40*2.0*(13,44-1,0)=995 cm3
kayma=Q*Sx/(Ix*2*a2)=33*995/(38604*2*0.4)=1,06<1,1 t/cm2
Kolon gvdesini taban levhasna balayan dikilerde a3=4mm
Sinem KOCABA
Kesit kontrol
M=3.53*(10-4)/2=10.6 tcm W=lk*(bk-t)2/6=20*(10-4)2/6=120 cm3
=M/W=10.6/120=0.09 t/cm2<1,44 t/cm2
Kamay taban levhasna balayan kaynaklar a4=4mm
Ikaynak=2*(20-2*0.4)*0,4*(0.2+5)+2*0.4*(10-2*0.4)3/12)=132 cm4
M=H*e=3,53*7=24,71 tcm
Wk=132/(10/2)=26.4 cm3
k=24.71/26,4=0,94 > 0,75 t/cm2
Fkgvde=2*(bk-2*a4)*a4=2*(10-2*0.4)*0,4=7.36 cm2
M30 bulonu
d=30mm
C=570mm
N=250mm
Z1'=(2*G2-*(D2+d2)/4)*pem=9423 kg
D=76mm
E=60mm
Z2'=p*taem*(D.N+d*(C-N-F)=3537kg
F=15mm
Z'=Z1'+Z2'=12960 kg
G=120mm
Z1=Z/nZ' 12100/312960
a=6mm
Birleim tek etkili, m=1 ; n=6 (kullanlan bulon says) d=d1=21 (M20 uygun bulon)
P1em,=m*(*d2/4)*a,em =1*(*2.12/4)*1.4=4.85 t.
P1em=4.85 t.
P1em,l=d*tmin*l,em =2.1*1.0*2.8=5.88 t.
e1=60 2d1=2*21=42mm
8d1=8*21=168mm
3d1=3*21=63mm
15tmin=15*10=150mm
6tmin=6*10=60mm
43
RY
Yes/No
Yes
Sinem KOCABA
RZ
Yes/No
No
Unit Wt
Ton/m3
7.849
E
U
Ton/m2 Unitless
2.1E+07 0.3
tf
m
tw
m
t2b
m
tfb
m
dis
cm
Area
m2
2L50X5/10/ ST37
0.005
0.0010
2L60X6/10/ ST37
0.006
0.0014
2L70X7/10/ ST37
0.007
0.0019
2L90X9/10/
AUTO1
HE240-A
HE300-A
HE320-A
Auto Select
I
I
I
0.009
0.0031
Sect Name
Text
2L50X5/10/
2L60X6/10/
2L70X7/10/
2L90X9/10/
HE240-A
HE300-A
HE320-A
ST37
ST44
ST44
ST44
FileName
Text
c:\program files\computers and structures\sap2000 9\euro.pro
c:\program files\computers and structures\sap2000 9\euro.pro
c:\program files\computers and structures\sap2000 9\euro.pro
c:\program files\computers and structures\sap2000 9\euro.pro
c:\program files\computers and structures\sap2000 9\euro.pro
c:\program files\computers and structures\sap2000 9\euro.pro
c:\program files\computers and structures\sap2000 9\euro.pro
44
0.0077
0.0113
0.0124
Sinem KOCABA
AS2
m2
0.00050
0.00072
0.00098
0.00162
AS3
m2
0.00042
0.00060
0.00081
0.00135
S33
m3
0.00001
0.00001
0.00002
0.00004
S22
m3
0.00001
0.00002
0.00003
0.00006
0.00173
0.00247
0.00279
0.00480
0.00700
0.00775
0.00068
0.00126
0.00148
0.00023
0.00042
0.00047
FromFile
Yes/No
Yes
Yes
Yes
Yes
SectInFile
Text
2L50X5/10/
2L60X6/10/
2L70X7/10/
2L90X9/10/
Yes
Yes
Yes
HE240-A
HE300-A
HE320-A
SectionName
Text
2L50X5/10/
2L60X6/10/
2L70X7/10/
2L90X9/10/
HE240-A
HE300-A
HE320-A
45
V3J
Y/N
No
No
No
No
No
No
No
No
TJ
Y/N
No
No
No
No
No
No
No
No
M2J
Y/N
No
No
No
No
No
No
No
No
M3J
Y/N
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Sinem KOCABA
D9
U1
V1
V2
V3
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
Yes
No
Yes
Yes
Yes
V4
V5
V6
V7
V8
V9
D10
D11
D12
U12
V10
V11
V12
V13
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
No
Yes
Yes
Yes
Yes
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
No
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
Yes
46
Sinem KOCABA
- Malzeme
- Birleim arac
- Kaplama malzemesi
47
Sinem KOCABA
: 6.00m
- Makas akl
: 40.00m
- Ak says
: 22
- Ak aral (Y.D.)
: 2.00m
- Ak aral (.D.)
: 2.02m
: 3.00m
- at eimi
: 8.530
5.3.Yk Analizi
at rts z arl.=5.00kg/m2 (Y.D.)
Ak z arl.. =10.00kg/m2 (Y.D.)
at makas z arl.. =15.00kg/m2 (Y.D.)
Kar yk (TS498 e gre Adana 1.Kar blgesi ; H<200m....k=75.00kg/m2 (Y.D.)
Rzgar yk hesab, P=C*q, h=10.4 => qr=80 kg/m2
E
F
=8.53
CA=+0.8
Rzgar
yn
A
CB=-0.4
CE=(1.2sin-0.4)
CF=-0.4
48
Sinem KOCABA
g/2=0,180 t.
Pwe/2=0,108 t
Pwf/2=0,194 t.
rsol-A=Pwa=Pra.L=-64,00.6,00=-384 kg/m
rsol-B=Pwb=Prb.L=32,00.6,00=192 kg/m
rsag-E=Pwe=Pre.a1.L=-32,00.2,02.6,00=-387,84 kg=-0,388 t.
Pwe/2=0,194 t.
Pwf/2=0,108 t.
rsag-A=Pwa=Pra.L=32,00.6,00=192 kg/m
rsag-B=Pwb=Prb.L=-64,00.6,00=384 kg/m
Kolon zati yklemesi:
g=0.0239*7.850=188 kg/m=0.188 t/m
5.3.2.Malzeme
elik : ST37
H
HZ
em
= 1.44t / cm 2 em
= 1.15 1.44 = 1.66t / cm 2
H
HZ
em
= 0.83t / cm 2 em
= 0.95t / cm 2
Kaynak
H
kem
= 1.10t / cm 2
zem = 1.0t / cm 2
49
Sinem KOCABA
1.
ayarlanr.
Yeni bir sistem oluturmak iin;
2.
i)
izilir.
3.
4.
50
Sinem KOCABA
5.
i)
6.
i)
Yine btn elemanlar seilip Change Labels penceresinden Item Type Element
Labels-Joints, First Relabel Order X, Second Relabel Order X ve EditAuto
Relabel seilerek dm noktalar iin yaplrsa dm noktalar
sralanm olur.
51
1 den 23 e
Sinem KOCABA
Kesitleri ubuklara atamak iin; All dmesi ile btn ubuklar seilir.
7.
9.
Type
DEAD
Modify Load
SNOW
yk
SNOW
rsol
WIND
rsag
WIND
**Yk analizine ubuk elemanlarn zati arlklarn da eklediimiz iin self weight
multiplier sfr yaplmaldr ki zati arlklar 2kez hesaba katlmasn.
10.
i)
52
Sinem KOCABA
12.
g yklemesi iin;
k yklemesi iin;
13.
53
Sinem KOCABA
yk yklemesi iin;
14.
ii) Alan pencerede Load Case Nameyk seilir. Load Type and Direction
15.
54
Sinem KOCABA
ii) Alan pencerede Load Case Namersol seilir. Load Type and Direction
Alan pencerede Load Case Namersol seilir. Load Type and Direction
bal altnda Coord SysLocal ; Direction2 seilir.
16.
ii) Alan pencerede Load Case Namersag seilir. Load Type and Direction
55
Sinem KOCABA
seilir.
v)
Alan pencerede Load Case Namersag seilir. Load Type and Direction
bal altnda Coord SysLocal ; Direction2 seilir.
17.
-H yklemesi iin,
56
Sinem KOCABA
da tanmlanr.
iv) En byk ubuk kuvvetlerini grebilmek iin,
19.
iaretlenir ve onaylanr.
Analiz yaptrmak iin nce AnalysisSet Analysis Options seilir.
20.
i)
21.
22.
i)
ii) List of Combos maxAdd ile Design Combos listesine eklenir ve onaylanr.
iii) DesignStart Design/Check of Structure seilir.
57
Sinem KOCABA
58
Sinem KOCABA
23)
i)
olduundan (qr) rzgar etkileri (-) iaretli yani emmedir. Bu nedenle hesaplarda etken
olmaz.
q = ( g a + g o + Pk ) a
59
Sinem KOCABA
5.5.1.a.Gergisiz Hesap
M x M y 67400 10200
+
=
+
= 1776kg / cm 2 1440kg / cm 2
Wx W y
81.9
10.7
f x = 2.48
0.027 6 4
= 2.40cm > 2,00cm
36,2
60
67400 1140
+
= 929kg / cm 2 1440kg / cm 2
81.9
10.7
Sehim kontrolu:
f x = 2.48
q x L4
Ix
0.178 6 4
f x = 2.48
= 1.00cm
573
f y 0 (gergiden dolay)
61
Sinem KOCABA
f = ( f x2 + f y2 ) = 1.00cm <
L
600
=
= 2.00cm
300 300
5.5.2.Mahya a
qx ' =
qy '=
q x 178
=
= 89kg / m
2
2
qy
2
27
= 13.5kg / m
2
62
Sinem KOCABA
Mx=337 kgm
My=51.15 kgm
33700 5115
+
= 890kg / cm 2 1440kg / cm 2
81.9
10.7
Sehim kontrolu:
f x = 2.48
0.089 6 4
= 0.50cm
573
f y = 2.48
0.0135 6 4
= 1.20cm
36.2
f = ( f x2 + f y2 ) = 1.30cm <
L
600
=
= 2.00cm
300 300
5.5.3.Gergi Hesab
Z max =
1
L n3
n=toplam ak says
qy
cos b
2
2
Z max =
1
6 14 3
0.027
= 0.665t
cos 48
2
2
Fz =
Fz =
(0.86d 2 )
4
(0.86 1.4 2 )
4
= 0.84cm 2
Z max 0.665
=
= 0.79t / cm 2 1.44t / cm 2 112 yeterlidir.
Fz
0.84
63
Sinem KOCABA
Sinem KOCABA
a g=5.7
I140
I'k g=105
I'k b
4.150
b L=90
L(b L )=90
90.10.150
Z
Flama
5.03
= 0.56t / cm 2 1.44t / cm 2
(1 9)
Z
2 a1 kem
64
l1 =
Sinem KOCABA
5.03
= 5.7cm
2 0.4 1.10
I140 h-2c=105 mm
l 2 ' = 105mm
a 2 = s = 5.7 mm
kay = M
c
9.36
= 58.3
= 0.48t / cm 2
2I x
2 573
kay =
Q
Fkay
kay =
0.178 6.00
= 0.20t / cm 2 0.90t / cm 2
5.34
V2 = 9,08 t
Q2
M2
N2
M 2 = 67,17 tm
N 2 = 12,74 t
65
V1 = 11,25 t
M 1 = 67,17 tm
N 1 = 10,87 t
= 8,53o
45
Sinem KOCABA
= 40,74
N 2 = N 1 sin + Q1 cos
Q2 = N 1 cos Q1 sin
M 2 = M1
67,17 = 67,17
HEB-500
h
= 500 mm
= 300 mm
= 14,5 mm
= 28 mm
h-2c
= 390 mm
ekil 5.22 Ke dm noktas kesiti
h' =
500
= 660 mm
cos 40,74
(h 2c )' =
390
= 515 mm
cos 40,74
t 2
h'
b1 a1 h1' + t 1 + 2h' a3 1 + t + b1 a1 1 + t + b
2
2
e=
2b1 a1 + 2h' a3 + h t
2
2,0
2,8
2,8
e=
=
= 29,51.cm
230 2,8 + 2511,0 + 26 2,0
322
66
e =
Sinem KOCABA
h1'
+ t e
2
e = 3,49 cm
Kesit Karakteristikleri:
3
a
a
h'
I x = b1 a1 h1' + t e 1 + 2a3
+ 2a3 h' (e) 2 + b1 a1 e t 1 + b t e
2
12
2
2
2,8
51
29,51 + 2 1,0
+ 2 1,0 51 3,49 2
I x = 30 2,8 66 + 2,0
2
12
2,8
2,0
2
2
I x = 238439 cm4
M ' = M + N 'e
10.200
260.500.20
10.260
10.200
400.680.30
10.260
10.515
10.515
10
.30
0
k =
M' '
N'
kem
h1 + t e +
Ix
F
k =
15,58
6771
(66 + 2,0 29,51) +
= 0,95t / cm 2 1,1t / cm 2
238439
322
67
Sinem KOCABA
3
2
A -A K E S T
Z1 =
Z2 =
Z2 =
M '
1 N '
e t b1 a1
I
2 F
cos 45 x
2
6771
1
2,8 15,58
30 2,8 = 76,84 t
29,51 2,0
cos 45 x
2
6771
1
2,0 15,58
26 2 = 52,24t
29,51
Z = Z 1 + Z 2 = 129,08t
D=
D=
M ' '
1 N '
h1 + t e + b1 a1
I
2 F
cos 45 x
2
6771
1
2,8 15,58
30 2,8 = 122,13t
66 + 2,0 29,51
+
P = 2 D sin 45 o
2
68
P
em
ba t a
168,48
= 1,40 1,44t / cm 2
40 3
Sinem KOCABA
M'
N'
e
Ix
F
6771
15,58
29,51
= 0,79 < 1,44t / cm 2
238439
322
k =
Z2
kem
2a 4 (l '2a 4 )
k =
52,24
= 0,93 < 1,1t / cm 2
2 1,0 (30 2 1,0)
t
M'
N'
(e + )
2
Ix
F
6771
2.0 15,58
(29,51 +
)
= 0,82 < 1,44t / cm 2
238439
2
322
ekme kuvveti:
Z 4 = A4
Z 4 = 0.82 26 2.0 = 42.64t
Ak = 2 1.0 20 = 40cm 2
k =
Z 4 42.64
=
= 1.07t / cm 2 1.1t / cm 2
40
Ak
M ' h'
N '
+ e +
Ix 2
F
2
2
v = k + k vem (gerekiyorsa)
Q
k =
2a3 (h'2a3 )
k =
69
Q max
Sinem KOCABA
6771 66
15,58
= 1,08
+ 3,49 +
238439 2
322
2
2
2
v = 1,08 + 0,06 = 1,08 1,1t / cm
5,97
k =
= 0,06
k =
5.6.2.Mahya Detay
Kesit tesirleri
Q = 3,65t
M = 33,01tm
N = 8,98t
N ' = N sin + Q cos
= 73o
N '= 12,68t
M = 33,01tm
Q'= 4,94t
Tarafsz Eksenin Yeri:
2,8
2,0
2,8
30 2,8 50 + 2,0
+ 2,0 + 26
+ 2 37 1,0 (25 + 2,0 ) + 30 2,8
2
2
2
e=
2 30 2,8 + 2 37 1,0 + 26 2
6586
e=
= 22,4cm
294
e = 25,0 22,4 = 2,60cm
70
Sinem KOCABA
Kesit Karakteristikleri:
2
2,8
37
I x = 30 2,8 50 + 2,0
22,4 + 2 1,0
+ 2 1,0 37 2,6 2
2
12
2,8
2,0
2
2
I x = 129880cm 4
F = 294cm 2
3
2
B -B K E S T
k =
3334
(50 + 2,0 22,4) + 12,68 = 0,8t / cm 2 1.1t / cm 2
129880
294
B kesitinden hareketle;
Z1 =
3334
2,8 12,68
30 2,8
22,4 2,0
73 129880
2 294
cos 45
2
Z 1 = 37,76t
Z2 =
3334
2,0 12,68
26 2,0
22,4
73 129880
2 294
cos 45
2
Z 2 = 26,62t
71
Sinem KOCABA
3334
2,8 12,68
30 2,8
50 + 2,0 22,4
+
73 129880
2 294
cos 45
2
D=
D = 65,15t
Ara Levhada ( ( ba .t a )( 400.30) );
3334
12,68
22,4
= 0,53 < 1,44t / cm 2
129880
294
k =
=
26,62
= 0,48 < 1,1t / cm 2
2 1,0 (30 2 1,0)
3334
2.0 12,68
)
(22,4 +
= 0,56 < 1,44t / cm 2
129880
2
294
ekme kuvveti;
Z 4 = 0.56 26 2.0 = 29.12t
Ak = 2 1.0 20 = 40cm 2
k =
Z 4 29.12
=
= 0.73t / cm 2 1.1t / cm 2
40
Ak
k =
3334 50
12,68
+ 2,6 +
= 0,75t / cm 2
129880 2
294
k =
5,05
= 0,07t / cm 2
2 1,0 (39 2 1,0)
72
Sinem KOCABA
5.7.Temel Hesab
Taban Levhas Parametrelerinin Belirlenmesi
Ft = ( A B ) =
S
S
=
Pem Pem / 2
A B = 60 40cm 2
Pem = 55kg / cm 2
P=
14130
= 6kg / cm 2 < 55kg / cm 2
60 40
(
A
0
.
95
h
)
=
(60 0.95 50) = 6.25
2
2
u
umax=8
1
1
t = u max
3P
em
= 8
3 6
= 0.9cm t min = 30mm seildi.
1440
P' =
9080
H
=
= 51.8kg / cm 2 55kg / cm 2
l k (bk t ' ) 35 (10 5)
(bk t ) d
2
W=
t k2
6
W =
22
= 0.667cm 3
6
M
em
W
73
0.57
= 0,85 1,44t / cm 2
0,667
V=M/hprofil=(9.08*7,5)/10=6.81t
k =
9.08
H
=
= 0.91t / cm 2 1.1t / cm 2
al 2 0.5 10
k =
6.81
V
=
= 0,65t / cm 2 1,1t / cm 2
a l (0,3 35)
P 14.13
=
= 0.71t / cm 2 em = 1.44t / cm 2
20
A
A1
=0.71*1,0*10=7,1t
2
k =
P1
7,1
=
= 0,59t / cm 2 1,1t / cm 2
al 2 0.3 20
k =
kem = 0.9t / cm 2
9.08
H
=
= 0,39t / cm 2 0,9t / cm 2
al 2 0.3 (39 2 0,3)
P1 = m
* d12
4
em =
(2,5) 2
4
1,26 = 6,18t
74
Sinem KOCABA
Sinem KOCABA
E
U
Ton/m2 Unitless
2.1E+07 0.3
M2I
Yes/No
No
No
M3I
Yes/No
Yes
Yes
75
Sinem KOCABA
- X dorultusunda uzunluk
: 2*5.00m=10.00m
- Y dorultusunda uzunluk
: 2*2.50m=5.00m
: ST52(kolonda), ST37(kirilerde)
- Birleim arac
: Kaynak ve Bulon
- Kaplama malzemesi
76
Sinem KOCABA
6.2.Yk Analizi
6.2.1.Zemin Kat Deme Yk
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
Kaplama
=170.0 kg/m2
OSB:(10mm) 1000kg/m3x0.010m
=10.0
kg/m2
Alpan:(10mm)
=10.0
kg/m2
=190.0 kg/m2
=60.0
kg/m
Hareketli YkQ
=200.0 kg/m2
Odalarda:
X Dorultusunda Ana Kiri Yk (Duvarl)
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
Deme yk demeden aktarlmaktadr.
Duvar yk:
=60.0
kg/m
=60.0
kg/m
Hareketli YkQ
Deme yk demeden aktarlmaktadr.
X Dorultusunda Ana Kiri Yk (Duvarsz)
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
Deme yk demeden aktarlmaktadr.
=0.001 kg/m
=0.001 kg/m
Y Dorultusunda Ana Kiri Yk (Duvarsz, 2Yan Demeli)
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
Deme yan:
190 kg/m2x0.50m
77
=95
kg/m
=95
kg/m
Sinem KOCABA
Hareketli YkQ
200 kg/m2x0.50m
=100
=100
kg/m
kg/m
190 kg/m2x0.50m
=95
kg/m
Duvar yk:
=60
kg/m
=155
kg/m
=100
kg/m
=100
kg/m
Hareketli YkQ
200 kg/m2x0.50m
190 kg/m2x0.25m
Duvar yk:
=48
kg/m
=60
kg/m
=108
kg/m
=50
kg/m
=50
kg/m
Hareketli YkQ
200 kg/m2x0.25m
190 kg/m2x0.50m
=95
kg/m
=95
kg/m
=100
kg/m
=100
kg/m
Hareketli YkQ
200 kg/m2x0.50m
78
Sinem KOCABA
6.2.2.1.Kat Deme Yk
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
Kaplama
=170.0 kg/m2
OSB:(10mm) 1000kg/m3x0.010m
=10.0
kg/m2
Alpan:(10mm)
=10.0
kg/m2
=190.0 kg/m2
Duvar 2 yz alpan: 2x10x(h=1.00m )
=20.0
kg/m
Hareketli YkQ
=150.0 kg/m2
Odalarda:
X Dorultusunda Ana Kiri Yk (Duvarl)
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
Deme yk demeden aktarlmaktadr.
Duvar yk:
=20.0
kg/m
=20.0
kg/m
Hareketli YkQ
Deme yk demeden aktarlmaktadr.
X Dorultusunda Ana Kiri Yk (Duvarsz)
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
Deme yk demeden aktarlmaktadr.
=0.001 kg/m
=0.001 kg/m
Y Dorultusunda Ana Kiri Yk (Duvarsz, 2Yan Demeli)
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
Deme yan:
190 kg/m2x0.50m
79
=95
kg/m
=95
kg/m
Sinem KOCABA
Hareketli YkQ
150 kg/m2x0.50m
=75
kg/m
=75
kg/m
190 kg/m2x0.25m
Duvar yk:
=48
kg/m
=20
kg/m
=68
kg/m
=38
kg/m
=38
kg/m
Hareketli YkQ
150 kg/m2x0.25m
190 kg/m2x0.50m
=95
kg/m
=95
kg/m
=75
kg/m
=75
kg/m
Hareketli YkQ
150 kg/m2x0.50m
6.2.3.Kolon yk
Sabit YkG
Zati yk G yklemesinin iindedir.
=0.001 kg/m
=0.001 kg/m
6.2.4.Deprem Hesab
Deprem hesabnda Afet ynetmeliinden yararlanlmtr. Edeer deprem yntemi
ile yksek sneklikte zlmtr. Zemin Z3 snf, blge 1.derece deprem blgesi
kabul edilmitir.
80
st kat---G=12390 kg ---Q=7508 kg
Alt kat---G=15049 kg ---Q=10003 kg
Wi = G + nQ n=0.3
Wi1 = 12390 + 0.3 7508 = 14642kg
Wiz = 15049 + 0.3 10003 = 18050kg .
W = Wi = 32692kg
T= 0.08 * H0.75 =0.08*60.75 =0.31
I=1
Ta=0.15
Tb=0.60
Ao=0.40
R=8
V (t ) = W
A(T 1)
R
A(T 1) = A0 S (T ) I
V (t ) = 32692
1
= 4087kg
8
Wi H i
Wi H i
F1 = 4087
87852
= 2528kg
142002
2528
= 843kg
3
Fz = 4087
2528
= 632kg
4
54150
= 1559kg
142002
1559
= 520kg
3
1559
= 390kg
4
81
Sinem KOCABA
Sinem KOCABA
1.
ayarlanr.
Yeni bir sistem oluturmak iin;
2.
i)
Sinem KOCABA
izilir.
3.
4.
5.
i)
vi) Kutu 40.80.3 iin Frame Sections penceresinde, Choose property type to
6.
i)
ii) Alan pencerede Frame bal altnda Labels kutusu iaretlenir. Pencere
kapatlr.
iii) X dorultusundaki ana kiriler seilir.
iv) EditChange Labels seilir.
83
v)
Sinem KOCABA
Ksa yol dmelerinden Move up in list ile XY plan Z=6 kotu seilir.Ayn
yntemlerle ubuk elemanlar K201 den K217 ye, N35 den N68 e ve SC1
den SC12 ye ; dm noktalar ise c1 den c63 e sralanr.
xi) Yine Move up in list ile XY plan Z=0 kotu seilir.Ayn yntemlerle
84
Sinem KOCABA
7.
ii.
XY plan Z=3 ve Z=6 kotunda ana kiriler seilir ve I160 kesiti atanr,
deme kirileri seilir ve K40.80.3 kesiri atanr.
85
8.
9.
Sinem KOCABA
Type
Self Weight Multiplier
DEAD
1
LIVE
0
QUAKE
0
QUAKE
0
Modify Load
Add New Load
Add New Load
Add New Load ve onaylanr.
10.
i)
12.
ii) Load Type and Direction bal altnda Forces iaretli iken Coord
Aada kiri isimleri ile Gravity seili ve yukardaki ayarlar mevcut iken Uniform
Loads ksmna yazlacak deerler yledir:
K110, K111, K116, K117 ...108 kgf/m
K113, K114 ..155 kgf/m
K112, K115 95 kgf/m
N1 den N34 e ..95 kgf/m
K101, K102, K103, K107, K108, K109 .60 kgf/m
K104, K105, K106.0.001 kgf/m
K210, K211, K216, K217 .. .108 kgf/m
K212, K213, K214, K215
95 kgf/m
86
Sinem KOCABA
87
Sinem KOCABA
14.
i)
iaretli iken, Loads bal altnda Force Global X ksmna 520 kgf yazlr.
iii) Ayn ilem srasnda Z=6 kotunda c1, c22, c43 dm noktalar seilerek
15.
i)
iaretli iken, Loads bal altnda Force Global X ksmndaki deer silinir,
Force Global Y ksmna -390 kgf yazlr.
iii) Ayn ilem srasnda Z=6 kotunda c43, c49, c57, c63 dm noktalar
seilerek ayn mevcut koullarda Force Global Y ksmna -632 kgf yazlr.
88
Sinem KOCABA
89
Sinem KOCABA
17.
i)
Z=3 kotunda K110 dan K117 ye ve N1 den N34 e kiriler ile Z=6 kotunda
K210 dan K217 ye ve N35 den N68 e kiriler seilir.
19.
20.
21)
i)
ii) List of Combos maxAdd ile Design Combos listesine eklenir ve onaylanr.
iii) DesignStart Design/Check of Structure seilir.
90
Sinem KOCABA
ekil 6.11 Zemin ve 1.Kat kiri kesit yeterlilii(deme kirileri rijit bal)
ekil 6.12 Zemin ve 1.Kat kolon kesit yeterlilii(deme kirileri rijit bal)
91
Sinem KOCABA
**Deme kirileri ile ana kirilerin balantlarnn mafsall ve rijit olduunda elde
edilen sonular karlatrldnda ortadaki kiri ve kolonlarda alma
kapasitelerinde artma olduu gzlenmitir.
**Mevcut yapya ek olarak A-B ile B-C akslar arasnda ve 2-3 akslar arasnda
d cephede 2L50*5/10 profilinden apraz dzenlendiinde elde edilen kesit
92
Sinem KOCABA
22.
i)
93
Sinem KOCABA
M3
Q3
N3
M1
N1
Q1
Q2
M2
N2
B-B Kesitinde
h1 2
h
h'
1
) + 4 *(b1 - a1 )* a1 * ( 1 t1 ) 2 + 2 * a1 *( ( 1 a1 ) 3
2
12
2
2
16 2
16
) + 4 * (2,30 0,60 ) * 0,60 * ( 0.95) 2 +
2
2
12.5
1
0.40) 3
=878cm3
2
12
h1
2
50
2
= 115,50 kgm
94
kmax =
kmax=
M '1 h1 N '1
* +
kem
Ik
2 Fk
115.50 16
* = 1,05 1,25 t/cm2
878
2
k1 =
k1 =
115.50 12.50
*
= 0,82 t/cm2
878
2
kI =
Q'1
FkG
kI =
2.044
= 0,22 t/cm2
9.36
v =
( k1 + k1 )
v =
A-A Kesitinde
M2= M2 Q2 *
h2
2
16
= 48,30 tcm
2
P=
115.50 (8 0.45)
*
* 7,40 * 0,95 = 6,96 t
878
2
(18 0.85)
8,58 = 8.5 cm
2
95
Sinem KOCABA
Sinem KOCABA
6.96
= 0,34 < 1,44 t/cm2
(3.75 * 0.85 + 2 * 8.5 *10)
Pn =
6.96
* 8,50 * 1,0 = 2,93 t
(3.75 * 0.85 + 2 * 8.5 *10)
k =
2.93
= 0,42 < 1,25 t/cm2
(2 * 0.30 * (12.2 2 * 0.2))
T=
(6.96 0.474)
= 0,63 < 0,831 t/cm2
(12.20 * 0.85)
48.30 18
* ( 1,40 ) = 0,10
3830
2
v =
( ' 2 +3 2 )
v =
a1= 3 cm
V = 0,341 / 2=0,171 t
H = 1,023 / 6 * 3 = 0,51 t
96
Sinem KOCABA
Kaynakta ;
l = 120 mm
Fk = 2 * 0,35 * 11 = 6,6 m2
6.4.2.A Detay
M2
N2
Q2
Q1 = 1669 kg
Q2 =515 kg
N1 = 0
N2 = 3241 kg
Q1
M1
N1
Ix1 = 5 * 1,00 * ( 9,54 1,0 / 2 )2 7,40 * 0,95 * ( 7,46 0,95 / 2 )2 + 2 * 0,30 x 123 /
12 + 2 * 0,30 * 12 * 0,542 = 840 cm2
M1 = 134,40 1,669 * 0,25 0,515 * 0,54 = 92,40 tcm
M1 = 0
Q1 = 1,669 t
Sreklilik Levhas Kenar Lifinde
97
Sinem KOCABA
Q2 = 0,515 t
98
N2 = 3,214 t
6.5
Sinem KOCABA
Temel Hesab
t1
70
h1
h1
a2
a2
100
t'
hk
a4
B=400
I-I K ESITI
a2
lk
180
400
a1
a3
M
100
a2
A /4
I
110
180
400
e1
110
ez
ed
A /8
A =400
P=(S/4)+M/2h
P=(7,6/4)+(165/(2*18))=6.5 t. (4dikiten birindeki max zorlanma)
99
Sinem KOCABA
MD=9.64*((40-18)/2-(40/8))=58 tcm
MZ=2,04*((40-18)/2-10)=2.04 tcm
Xg=(2*30*18+40*3,0*1,5)/(2*1,0*30+40*3,0)=7 cm
Ix=2*1.0*303/12+40*3.03/12+2*1,0*30*(18-7)2+1,0*40*(7-1.5)2=13060 cm4
Wx=Ix/26=502 cm3
bmax=58/502=0,12 t/cm2 < 1,44 t/cm2
Guse levhasn taban levhasna balyan dikilerde tahkik a2=3mm
Q=max(D;Z)=9.64 t.
Sx=B*t*(y-(t/2))=40*3.0*(7-1,5)=660 cm3
kayma=Q*Sx/(Ix*2*a2)=9.64*660/(13060*2*0.3)=0,81<1,1 t/cm2
Kolon gvdesini taban levhasna balayan dikilerde a3=3mm
Ikaynak=2*(10-2*0.3)*0,3*(0.15+5)+2*0.3*(10-2*0.3)3/12)=71 cm4
M=H*e=0.474*7.5=3,56 tcm
Wk=71/(10/2)=14.2 cm3
k=3.56/14.2=0,25 > 0,75 t/cm2
Fkgvde=2*(bk-2*a4)*a4=2*(10-2*0.3)*0,3=5.64 cm2
k=H/Fkg=0.474/5.64=0,08 < 0,75 t/cm2
100
Sinem KOCABA
E
U
Ton/m2 Unitless
2.1E+07 0.3
SAP2000de
modelleme yaplm ve kesit tesirleri elde edilmitir. Modellemede her kat deme
dzlemi iinde diyafram gibi davranmaktadr. Deme zgaralar kirilere mafsall
baldr. Kolon temel balants ankastredir. Her katn ktlesi hesaplandktan ve
yapnn yaplaca blgeye, kullanm amacna ve zeminin snfna gre baz
parametreler belirlendikten sonra katlara gelen kesme kuvvetleri belirlenmi ve
etkitilmitir. Daha sonra elde edilen kesit tesirleri kullanlarak detaylandrma
yaplmtr. Ayrca ayn sistemin A-B akslar ile B-C akslar arasnda ve 2-3 akslar
arasnda 2L50*5/10 profili ile d cephede aprazlar tekil edildiinde kiri ve
zellikle kolon kesitlerinde ciddi anlamda klme olduu gzlenmitir. Plan ve
detaylar iin Ek-3e baknz.
101
7.SONULAR VE NERLER
Sinem KOCABA
7. SONULAR VE NERLER
eliin vazgeilmez bir malzeme haline geldii Dnyada, lkemizde de
eliin kullanm yaygnlamaktadr. Bunun nedeni ise, gnden gne deien, artan
ihtiyalar ve bilinlenen toplum erevesinde, yaplarda zellikle aranan depreme
kar performans, imalatta yksek kalite ve uygulamada kontrol edilebilirlik, yap
arlnn az olmas, dk temel maliyeti, inaat sresinin ksalmas, mekanda
tasarruf vb. gibi vasflara uygunluudur.
Estetik, ilevsellik, kullanm mr gibi yapnn rekabet gcn artran ynler
asndan dnldnde elik malzeme, yap tasarmna ve programlamaya
zellikle detaylandrma ve uygulama konusunda projelendirmeyi yaparken
mhendise deiik seenekler sunmaktadr.
Beklentileri karlayabilmek ve teknolojiyi yakalayabilmek iin, kalifiye
iilerin ve bu konuda alan projecilerin az olmas gibi caydrc sebeplere ramen
elik kullanmn artrmaya, ufku ak bireyler yetimenin de nn amaya ynelik
almalar arasnda yer almas hedeflenmitir. Bu tez kapsamnda; elik ve elik yap
tasarm ile ilgili mevcut bilgi dzeyini artrmann yannda, elik yaplarn SAP2000
program ile analizi ve tasarm hakknda k tutmas amalanmtr.
Bu almada farkl proje ile elik yap zmne rnekleme yaplmtr.
st yap statik hesabn yaplmasnda SAP2000, yap temel statik hesaplarnda
deCAD, izimlerin hazrlanmasnda AutoCAD programlarndan yararlanlarak
bilgisayar kullanm en st dzeyde tutulmaya allmtr. Bylece harcanan zaman
kayb azaltlm, verimli ve etkin bir ekilde projenin sonulandrlmas salanmtr.
Her yap tipi iin eitli tasarm ekilleri uygulanarak baz sonulara varlm
ve neriler zetlenmitir.
4.Blmde,
24m aklkl kafes kiri-makas, 8m yksekliinde kolon, 5.20mde gezer
vinten oluan, 30m uzunluunda kafes kiri-kolon sistem zlmtr.
102
7.SONULAR VE NERLER
Sinem KOCABA
103
7.SONULAR VE NERLER
Sinem KOCABA
rijit
balyken
ortadaki
kiri
ve
kolonlarda
alma
104
7.SONULAR VE NERLER
Sinem KOCABA
105
KAYNAKLAR
ELEB, T., Sanayi Yap Projeleri, er Matbaaclk, stanbul, 1978.
DEREN, H., UZGDER, E., PROLU, F., elik Yaplar, alayan Kitabevi,
stanbul, 2002.
DEYAPI Bilgisayar Destekli Tasarm Mh. Dan. Taah. Ltd.ti., Bursa
ODABAI, Y., Ahap ve elik Yap Elemanlar, Beta Basm Yaym Datm
A..,2000.
ZMEN, G., ORAKDEN, E., DARILMAZ, K., SAP2000 Uygulamalar,
stanbul, 2003.
ZTRK, Z., elik Yaplar, Birsen Yaynevi, stanbul, 2002.
TDY98, Afet Blgelerinde Yaplacak Yaplar Hakknda Ynetmelik, 1998.
The Apache Software Foundation AutoCAD Autodesk, Inc.
TS3357, elik Yaplarda Kaynakl Birleimlerin Hesap ve Yapm Kurallar, 1979.
TS498, Yap Elemanlarnn Boyutlandrlmasnda Alnacak Ykler, 1987
TS648, elik Yaplarn Hesap ve Yapm Kurallar, 1982.
Trkiye Mhendislik Haberleri Dergisi
ULU, T. N., elik Yaplar, Teknik Kitaplar Yaynevi, stanbul, 1984.
WILSON,E.L., SAP2000 Integrated Finite Element Analysis and Design of
Structures, Computers and Structures, Inc., 1-2 1997.
YARDIMCI, N., elik Yaplar 1 Ders Notlar, stanbul, 2001.
YORGUN, C., elik Yaplar 2 Ders Notlar, stanbul, 2002.
www.serki.com
www.itu.edu.tr
106
ZGEM
1980 ylnda Kahramanmarata dodu. lkrenimini Kahramanmarata
tamamlad. Daha sonra orta renimine Kahramanmara ukurova Elektrik Anadolu
Lisesinde devam etti. Lise reniminin ilk iki yln Adana Fen Lisesinde, son yln
da Kahramanmara Lisesinde tamamlad. 1998 ylnda stanbul Teknik niversitesi
naat Mhendislii Blmnde lisans programna balad. 2002 ylnda bu
blmden mezun oldu. 2002 gz dneminde ukurova niversitesi Fen Bilimleri
Enstits naat Mhendislii Ana Bilim Dalnda yksek lisans renimine balad.
Ayn dnemde Adanada bir inaat firmasnda almaya balad. Temmuz 2005te
buradan ayrlp Kahramanmarata bir inaat firmasnda ie balad. Halen
Kahramanmarata almaktadr.
107