You are on page 1of 54

KNC BLM

SAP2000 PROGRAMININ GRAFK EKRANI VE KISA AIKLAMALAR (Version 7.12)


Menler st konlar

Yan konlar

Grnt Ekran

Durum ubuu

Birim Seim Kutusu

SAP2000 grafik ekran birok farkl ilevleri olan ksmlardan olumaktadr. Ekrann byk blmn kaplayan grnt ekran, sistem modelinin geometrik olarak grntlendii alandr. Model zerinde daha sonra da aklanaca gibi birok zellik (data girdisi ve kts olarak) grntlenebilmektedir. Ekrann sol st kesinde data dosyasna ait baln yer ald ksm bulunmaktadr (SAP2000 logosu, dosyann ismi ve aktif olan grnm). En st ksmda SAP2000

17

logosu ve dosya isminin yer ald ksmn altnda menler yer alr. Menlerin altnda ise menlere hzl ulamaya salayan ikonlar bulunur. Ekrann sol tarafnda yine olduka sk kullanlan ikonlar yer alr; bunlar yan ikon olarak isimlendirilir. Ekrann en alt ksmnda durum ubuu yer almaktadr. Durum ubuunda fare imlecinin koordinatlar bulunur. Durum ubuunun en sanda ise sistemde kullanlan yk ve uzunluk birimlerinin belirlendii birim seim kutusu yer almaktadr. Grafik ekrann ilk grntlendii an, ikonlarn tamam aktif deildir. ngrlen ve uygulanan komuta bal olarak aktif hale gelir. leriki blmlerde menler ve ikonlar ayrntl olarak irdelenecektir. 2.1. Menler Bu blmde Programda yer alan menler ve bu menlerin ierdii komutlar mmkn mertebe orjinal kullanm klavuzuna (Grafic User Interface Manual) bal olacak ekilde aklanmtr. File (Dosya) Mens

18

New Model : Yeni bir sistem modeli oluturur. New Model from Template : Yeni sistem modelini hazr ablonlardan oluturur. Open : Varolan bir dosyay aar. Save : Oluturulmu bir sistem modelini saklar. Save as : Oluturulan bir sistem modelini farkl bir isim ile saklar. Import : Baka kaynaklardan bilgi aktarr. Export : Baka kaynaklara bilgi aktarr. Create Video : Video grnts oluturur. Print Setup : Yazc(Printer) ve kt ayarlarn yapar. Print Graphics : Grafiklerin ktsn alr. Print Input Tables : Sistem girdi bilgilerinin ktsn alr. Print Output Tables : Sonu bilgilerin ktsn alr. Print Design Tables : Tasarm ve boyutlandrma bilgilerinin ktsn alr. User Comments and Session Log : Yaplan ilemlerin kaydn gsterir. Display Input/Output Text Files : Girdi ve kt dosyalarn gsterir. Exit : Programdan kar.

Edit (Dzenleme) Mens

Undo : Yaplan son ilemi iptal eder. Redo: ptal edilen ilemi tekrar yapar. Cut : Seili nesneleri keser. Copy : Seili nesneleri kopyalama hafzasna alr. Paste : Kesilen ya da kopyalanan nesneleri yaptrr.

19

Delete : Seili nesneleri siler. Add To Model From Template : Sisteme, hazr ablonlardan ekleme yapar. Merge Joints : Dm noktalarn birletirir. Move : Seili nesnelerin yerini deitirir. Replicate : Seili nesneleri oaltr. Divide Frames : ubuk elemanlar iin sonlu eleman a oluturur. Mesh Shells : Kabuk elemanlar iin sonlu eleman a oluturur. Join Frames : ubuk elemanlar birletirir. Disconnect : Ayn dm noktasn paylaan elemanlar ayrr. Connect : Ayr elemanlar birletirir. Show Duplicates : Sistemde yinelenmi elemanlar gsterir. Change Labels : Eleman etiketlerini deitirir. View (Grntleme) Mens

Set 3DView : boyutlu grnm ayarlarn yapmaya olanak verir. Set 2D View: ki boyutlu grnm ayarlarn yapmaya olanak verir. Set Limits : Grnt snrlarn belirler. Set Elements : Elemanlarn, gsterilmesi istenen zelliklerini belirler. Rubberband Zoom : Pencere ile seilen alan daha yakndan gsterir. Restore Full View : Sistemin tmn gsterir. Previous Zoom : Bir nceki grnme geri dner. Zoom In One Step : Grnm bir adm bytr. Zoom Out One Step : Grnm bir adm kltr. Pan : Grnm, boyutunu deitirmeden kaydrr. Show Grid : Yardmc izgilerin grnmesini salar. Show Axis : Koordinat eksenlerinin grnmesini salar. Show Selection Only : Sadece seili nesnelerin grnmesini salar.. Show All: Tm nesnelerin grnmesini salar.

20

Save Named View : Grntlere isim vererek kaydeder. Show Named View : sim verilen grnty gsterir. Refresh Window : Ekran grntsn tazeler. Refresh View : Tm grnty tazeler. Refine Hidden Lines : Gzkmeyen izgileri gsterir .

Define (Tanmlama) Mens

Materials : Malzeme zelliklerini tanmlar. Frame Sections: ubuk eleman kesit zelliklerini tanmlar. Shell Sections : Plak eleman kesit zelliklerini tanmlar. NLLink Properties : Dorusal olmayan davran iin balant elemannn zelliklerini tanmlar. Static Load Cases : Statik ykleri tanmlar. Moving Lad Cases : Katar (hareketleri ykleri) yklerini tanmlar. Joint Patterns : Dm noktas etkilerini tanmlar. Groups : Gruplar tanmlar. Response Spectrum Functions : Tepki (tasarm) spektrumu fonksiyonlarn tanmlar. Time History Functions : Zaman artm yntemi iin fonksiyonlar tanmlar. Response Spectrum Cases : Tepki spektrumu fonksiyonlarn kullanarak yklemeleri tanmlar. Time History Cases : Zaman artm yntemi iin yklemeleri tanmlar. Hinge Properties : Plastik mafsal zelliklerini tanmlar. Static Pushover Cases : Yk artm analizinde kullanlacak ykleri tanmlar. Load Combinations : Yk kombinasyonlarn tanmlar.

21

Draw (izim) Mens

Reshape Element : Seilen elemann eklini deitirir. Add Special Joint : Sisteme zel bir dm noktas ekler. Draw Frame Element : ubuk eleman izer. Draw Quad Shell Element : Genel drtgen kabuk (Shell) eleman izer. Draw Rectangular Shell Element : Dikdrtgen kabuk eleman izer. Draw NLLink Element : Dorusal olmayan davran gsterebilen balant eleman izer.

Quick Draw Frame Element : Hzl ubuk(Frame) eleman izer. Quick Draw Shell Element: Hzl kabuk eleman izer. Edit Grid : Yardmc izgileri dzenler. Lock Grid : Yardmc izgilerin konumunu sabitler. Glue Joints to Grid : Dm noktalarn yardmc izgilere yaptrr. Snap to : Kenetlenme trn belirler. Constrain Drawing to : Eleman akslarndan birini sistem akslarndan birine paralel duruma getirir. New Labels : Eleman etiketlerini deitirir.

Select (Seim) Mens

Select : stenilen nesneleri seer.

22

Deselect: Belirli bir seimi iptal eder. Get Previous Selection : Bir nceki seilen nesneleri tekrar seer. Clear Selection : Seilen nesnelerin hepsini iptal eder.

Assign (Atama) Mens Joint : Dm noktalarna atama ilemlerini yapar. Frame : ubuk elemanlara atama ilemlerini yapar. Shell : Kabuk elemanlara atama ilemlerini yapar . NLLink : Link elemanlara atama ilemlerini yapar .

Joint Static Loads : Dm noktas iin statik ykleri tanmlar. Frame Static Loads : ubuk eleman iin statik ykleri tanmlar. Shell Static Loads : Kabuk eleman iin statik ykleri tanmlar. NLLink Loads : Link elemanlar iin yk tanmlar. Joint Patterns : Dm noktalarndaki etkileri tanmlar. Group Name: Gruplara isim verir. Clear Display of Assigns : Yaplan atamalarn gzkmemesini salar.

Analyze (Hesaplama, zmleme) Mens

Set Options : Hesap seeneklerini belirler. Run : Sistem analizini balatr. Run Minimized : zme istenilen anda mdahele edilebilecek ekilde balar. Run Static Pushover : Pushover analizini balatr.

23

Display (Grntleme) Mens

Show Undeformed Shape : ekil deitirmemi durumu gsterir. Show Loads : Ykleri gsterir. Show Patterns : Joint patterns seenei ile tanmlanm dm yklerini gsterir. Show Lanes : Yayl ve aklk ykleri gsterir. Show Input Tables : Sistem girdilerini gsterir. Show Deformed Shape: ekil deitirmi durumu gsterir. Show Mode Shape : Mod ekillerini gsterir.

Show Element Forces/Stresses : Eleman i kuvvetlerini ve gerilmelerini gsterir. Show Energy Diagram: Enerji diyagramn gsterir. Show Response Spectrum Curves : Tepki spektrum erilerini gsterir. Show Time History Traces: Zaman artm yntemi zm sonularn zaman ekseninde izerek gsterir. Show Influence Lines : Tesir izgilerini gsterir. Show Static Pushover Curve: Pushover sonularn gsterir. Set Output Table Mode : zm sonularn veren tablolar dzenler.

Design (Tasarm, Boyutlandrma) Mens

24

Steel Design : elik ubuklarda (kolon, kiri) boyutlandrma yapar. Concrete Design : Betonarme elemanlarda boyutlandrma yapar. Select Design Groups : Boyutlandrma gruplarn seer. Start Design/Check of Structure : Boyutlandrmaya balar. Select Design Combos : Boyutlandrma kombinasyonlarn seer. Redefine Element Design Data : Boyutlandrma bilgilerini yeniden tanmlar. Replace Auto w/Optimal Sections : En uygun kesit seimini program otomatik olarak yapar. Display Design Info : Boyutlandrma bilgilerini gsterir. Update Analysis Sections : Analizi yaplan kesitleri gnceller. Reset Design Sections : Analizi yaplan kesitleri ilk durumuna getirir.

Options (Seenekler) Mens

Preferences : alma ortam zelliklerini dzenler. Colors : Ekran ve kt renk ayarlarn dzenler. Windows : Ekrandaki pencere saysn ve grnm belirler. Set Coordinate Systems : Koordinat sistemini dzenler. Auto Refresh : Ekran otomatik olarak gnceller. Show Tips at Startup : Program alnda ipular gsterir. Show Bounding Plane : Snr dzlemini gsterir.

25

Moment Diagram on Tension Side : Moment diyagramlarn ubuklarn ekme yzlerinde olacak ekilde izer. Sound : Sesi dzenler. 3D View Up Direction : 3 boyutlu gsterimde dey ekseni seer. Lock Model : Modeli kilitler. Show Aerial View : Kubak grnm aktif/pasif klar.

26

2.2. Menlerde Sk Kullanlan Komutlar

Bu blmde menlerde ska kullanlan komutlar yine orjinal kullanm klavuzuna (Grafic User Interface Manual) bal kalacak ekilde tanmlanm ve aklanmtr. 2.2.1. File (Dosya) New Model From Template :

Yeni modeller, programda nceden hazrlanm ablonlar sayesinde kolaylkla oluturulabilir.

1) 2) 3)

ablonlardan yeni bir model oluturmak iin; File mensnde, New Model From Template komutu seilir. Bu ilem yukarda grlen Model Templates penceresini aar. Modele uygun olan ablon seilir. Seim sonucunda alacak olan penceredeki (default) deerler zm yaplacak sistemin deerlerine dntrlr.

27

4)

OK (onaylama) kutusu tklanr.

Not : Yukarda verilen rneklerde ; Number of Stories: Kat says Number of bays along X : X dorultusundaki aklk says Number of bays along Y : Y dorultusundaki aklk says Story Height : Kat Ykseklii Bay width along X : X dorultusundaki aklklarn genilii Bay width along Y : Y dorultusundaki aklklarn genilii anlamna gelmektedir. 1) 2) 3) 1) Print Graphics : kts alnmak istenen, ekil deitirmi/ekil deitirmemi sistem Display mensnn altndaki Show Deformed Shape/Show Undeformed Shape komutlar ile ekrana getirilir. File mensndeki Print Graphics komutu seilir. Sistemde tanml printer sistemin ktsn verir. Print Input Tables : Girdi bilgilerinin yazdrlmak istendii sistem elemanlar ya da dm noktalar seilir. Eer seili eleman yoksa girdi bilgileri tm sistem iin yazdrlr.

28

2) 3) 4) 5) 1) 2)

File mensndeki Print Input Tables komutu seilir. Bu ilem aadaki kt ayarlarnn yaplabilecei Print Input Tables penceresini aar. Alan bu pencerede, kts alnmak istenen bilgiler seilir. Eer seilmi elemanlar olmasna ramen btn sistem elemanlarnn bilgileri ktda grmek istenirse Selection Only kutusunun iareti kaldrlr. OK kutusu tklanr. Print Output Tables : kt bilgileri yazdrlmak istenen sistem elemanlar ya da dm noktalar seilir. Eer seili eleman yoksa kt bilgileri tm sistem iin yazdrlr. File mensndeki Print Output Tables komutu seilir. Bu ilem aadaki kt ayarlarnn yaplabilecei Print Output Tables penceresini aar.

3) 4) 5) 6) 7)

Alan pencerede Select Loads komutu ile kts almak istenen ykleme durumu ve/veya yk kombinasyonlar seilir. Birden fazla seim yapmak iin CTRL kutusu basl tutulur. OK kutusu tklanr. kt bilgileri istenen byklkler; Displacement (Yer deitirme), Reactions (Reaksiyon kuvvetleri), Spring Forces (Yay kuvvetleri), Frame Forces (ubuk kuvvetleri) seilir. Eer seilmi elemanlar olmasna ramen btn sistem elemanlarnn bilgileri ktda grmek istenirse Selection Only kutusunun iareti kaldrlr. OK kutusu tklanr.

2.2.2. Edit (Dzenleme) Mens Undo/Redo : SAP2000 program, Undo komutu sayesinde bir adm geri dnerek son yaplan ilemin iptal edilmesine izin verir. Eer istenilenden fazla ilem iptal edilirse Redo komutu kullanlarak sistem eski haline getirilebilir.

29

Not : Undo/Redo komutlar sadece tanan, silinen ya da eklenen cisimler iin geerlidir ve dosya Save edildii zaman bu komutlar geersiz olur. 1) 2) 3) Cut, Copy and Paste : SAP2000 program windows zellikleri olan kes, kopyala ve yaptr komutlarn destekler. Btn sistem ya da seilen herhangi bir ksm kesilip ya da kopyalanp ekranda istenilen yere yaptrlabilir. Kopyalanan ya da kesilen ksmn Excel programnda bir dosyaya yaptrlmas, dzenlenip tekrar SAP2000 programna aktarlmas da mmkndr. Delete : stenilen eleman/elemanlar seip, klavyedeki Delete kutusuna basarak silinebilir. stenilen eleman/elemanlar seilip, Edit mensndeki Delete komutu ile de silmek mmkndr. Move : Tanmak istenen eleman ya da dm noktalar seilir. Edit mensndeki Move komutu seilir. Bu ilem aada grlen Move Selected Points penceresini aar.

1) 2)

1) 2)

3) 4)

Seilen elemanlarn tanmas istenilen rlatif mesafe global proje eksenleri X, Y, Z eksen takmna gre yazlr. Seilen elemanlarn tanmas iin OK kutusu tklanr. Replicate :

Eer eleman ve/veya dm noktas zellikleri dorusal ya da asal olarak benzerlik gsteriyorsa ya da simetri varsa, Replicate komutu sayesinde basit bir modelden daha kompleks bir model oluturmak mmkndr. Eleman ya da dm noktas Replicate komutu ile kopyaland zaman, eleman ya da dm noktasna atanan zellikler de (Kesit tipi, yklemeler, ve mafsal zellikleri vb.) kopyalanr. Cut, Copy,

30

Paste komutlar ile yaplan ilemlerde ise sadece dm noktalar ve izgiler kopyalanr, elemanlara ait atamalar kopyalanmaz. 1) Kopyalanmak istenen eleman ve dm noktalar seilir. 2) Edit mensndeki Replicate komutu seilir. Bu ilem aada grlen Replicate penceresini aar.

3) 4) 5) 6)

Linear komutu seilir. X, Y, Z eksenlerindeki kopyalama mesafeleri kutulara yazlr. Number kutusuna istenilen kopya adedi yazlr. OK kutusu tklanr. Merge Joints :

Merge komutu iki ayr modeli birletirmenin en kolay yoludur. Eer elemanlar izilirken Snap zellikleri kullanlmam ise dm noktalar elemanlardan ayrk olabilir. te bu ayrk dm noktalar Merge komutu sayesinde birletirilebilir. Ayrca CAD programlarnda izilmi bir sistemde kiri dm noktas ile kolon dm noktas tam olarak akmaz ise analizde sorun kmamas asndan Merge komutu ile bu dm noktalar birletirilmelidir. 1) 2) Birletirmek istenen dm noktalar seilir. Edit mensndeki Merge komutu seilir. Bu ilem aada grlen Merge Selected Joints penceresini aar.

3) 4)

Merge Tolerance deeri kabul edilir ya da deitirilir. Aralarndaki mesafe bu deerden kk olan dm noktalar otomatik olarak birletirilir. OK kutusu tklanr.

31

1) 2)

Divide Frames : Kk paralara blnmesi istenen ubuk eleman/ubuk elemanlar seilir. Edit mensndeki Divide Frame komutu seilir. Bu ilem aada grlen Divide Selected Frames penceresini aar.

3) 4) 5) 6) 1) 2)

Divide Into kutusu iaretlenir. ubuk eleman blmek istediiniz para says yazlr. Eer blnen paralar eit uzunlukta olmayacak ise, son akln ilk akla oran girilmelidir. OK kutusu tklanr. Mesh Shells : Daha kk sonlu elemanlara ayrlmas istenen kabuk eleman/kabuk elemanlar seilir. Edit mensndeki Mesh Shells komutu seilir. Bu ilem aada grlen Mesh Selected Shells penceresini aar.

3) 4) 5)

Mesh Into kutusu seilir. Kabuk elemann her iki ynde blnmesi istenen para says yazlr. OK kutusu tklanr.

32

Kabuk elemanlar iin sonlu eleman a oluturulurken eer sistemde bulunan mevcut dmler kullanlacaksa Mesh using selected joints on edges seeneini aktif hale getirmek yeterlidir. Show Duplicates :

Show Duplicates komutu kopyalanm dm noktalarn, ubuk elemanlar, kabuk elemanlar gsteren bir komuttur. Eer kopyalanan elemanlar gereksiz ise, silinebilir ya da dier elemanlar ile birletirilebilir. 1) 2) 3) Dm noktalar ve/veya elemanlar seilir. Edit mensndeki Show Duplicates komutu seilir. Kopyalanm dm noktalar ve elemanlar farkl bir renkte tekrar izilir. Change Labels :

SAP2000 program, dm noktalarna, ubuk elemanlara ve kabuk elamanlara otomatik olarak etiket (Label) verir. Ancak, etiketleme zelliklerini ve atanm etiketleri daha sonradan deitirmek ya da yeni etiketler vermek mmkndr. 1) 2) Etiketi deitirmek istenen dm noktalar ve elemanlar seilir. Edit mensndeki Change Labels komutu seilir. Bu ilem aada grlen Relabel Selected Items penceresini aar.

3) 4) 5)

Prefix kutusuna, vermek istenen n ad yazlr, bu deer bir say ya da bir harf olabilir. Next number kutusuna istenen balang numaras yazlr. Increment kutusuna art miktar yazlr.

33

6) 7)

Relabel Order kutusunda, etiketleme ilemi yaplrken hangi eksene ncelik tannaca belirlenir. OK kutusu tklanr.

2.2.3. View (Grntleme) Mens Select 3-D Views :

Oluturulan modeli boyutlu grmek baz durumlarda kullancya kolaylk salar. boyutlu grnme aada grlen ikon sayesinde de hzl bir ekilde ulalabilir.

1)

View mensndeki Set 3D View komutu seilir. Bu ilem aada grlen Set 3D View penceresini aar.

2) 3) 4)

Fast View ksmndaki tulardan (3-d, xy, xz, yz) uygun olanna baslr. Plan, Elevation, Aperture kutularna istenen deeler yazlr ya da yandaki yukar/aa tular ile mevcut deerler deitirilir. OK kutusu tklanr. Select 2-D Views :

34

Uygun iki boyutlu grnm sayesinde istenilen modeli daha hzl oluturmak mmkndr. stenilen iki boyutlu grnme aadaki ikonlar sayesinde hzl bir ekilde ulalabilir, oklar sayesinde ise istenilen dzlem kolayca seilir.

1)

View mensndeki Set 2D View komutu seilir. Bu ilem aada grlen Set 2D View penceresini aar.

2) 3) 4)

X-Y, X-Z, Y-Z dzlemlerinden biri seilir. X, Y, Z kutularna uygun koordinatlar yazlr. OK kutusu tklanr. Set Elements :

Set Elements komutu elemanlarn istenilen zelliklerinin ekranda grnmesini salar. Bu sayede ekranda istenilen eleman tiplerini, kesit zelliklerini, mafsal artlarn, eleman etiketlerini vs grmek mmkndr. 1) View mensndeki Set Elements komutu seilir. Bu ilem aada grlen Set Elements penceresini aar.

35

2) 3) 4) 5) 6) 7) 8)

Aktif hale gelmesi istenilen zelliklerin yanndaki kutular iaretlenir. Eer herhangi bir elemann (Dm noktas, ubuk eleman, kabuk eleman) ve bu elemanla ilgili zelliklerin grnmesi istenmezse Hide kutusu iaretlenir. Eer, elemanlarn balant noktalarn tam olarak grebilmek iin elemanlar ksaltmak istenirse Shrink Elements kutusu iaretlenir. Eer ubuk elemanlarn kesitleri ekranda grlmek istenirse Show Extrusions kutusu iaretlenir. Bu komut ile elemann istenilen ekilde yerletirilip yerletirilmedii de kontrol edilebilir. Eer kabuk elemanlar blok halinde grlmek istenirse Fill Elements kutusu iaretlenir. Eer elemanlarn u noktalar ya da kenarlar grlmek istenirse Show Edges kutusu iaretlenir. Yaplan deiikliklerin modele uygulanmas iin OK kutusu tklanr.

Not : Set Elements komutu ile sadece aktif pencerede deiiklikler yaplr, tm sistem bundan etkilenmez. Bu komut, her pencerede sistemin farkl zelliklerini grmek iin kullanabilir. 2.2.4. Define (Tanmlama) Mens Define Materials :

Define mensndeki Materials komutu seilerek beton, elik ya da baka bir malzeme tanmlamak mmkndr. Bu ilem aada grlen Define Materials penceresini aar.

Add a New Steel Material Type

36

1)

Yeni bir elik malzeme tipi tanmlanmak istenirse, Define Materials penceresindeki Add New Material komutu seilir. Bu ilem aada grlen

2) 3) 4)

5) 6) 7) 8)

Material Property Data penceresini aar. Type of Design kutusundan Steel (elik) seilir. Material Name kutusuna malzeme ismi yazlr ya da programn verdii isim kabul edilir. Analysis Property Data ksmndaki Mass per unit Volume (Birim hacim ktlesi), Weight per unit Volume (Birim hacim arl), Modulus of Elasticity (Elastisite modl), Poissons Ratio (Poisson oran), Coeff of Thermal Expansion ( Is genleme katsays), Shear Modulii (Kayma modl) kutularna yeni deerleri yazlr. Design Property Data ksmndaki Steel yield stress, fy (elik akma gerilmesi) kutusuna istenilen deer yazlr ya da programn verdii standart deer kabul edilir. OK kutusu tklanr. Yeni malzeme, ismi ve atanan zellikleri ile malzeme listesine eklenir. Malzemelerin zelliklerini grmek iin istenilen malzemelerden biri seilir ve Modify/Show Material kutusu tklanr, malzemelerden birini silmek iin ise silmek istenen malzeme seilir ve Delete Material kutusu tklanr. OK kutusu tklanr. Add a New Concrete Material Type

1)

Yeni bir beton malzeme tipi tanmlanmak istenirse, Define Materials penceresindeki Add New Material komutu seilir. Bu ilem aada grlen Material Property Data penceresini aar.

37

2)

Type of Design kutusunda Concrete (Beton) seilir.

3) 4)

5) 6) 7)

Material Name kutusuna malzeme ismi yazlr ya da programn verdii isim kabul edilir. Analysis Property Data ksmndaki Mass per unit Volume (Birim hacim ktlesi), Weight per unit Volume (Birim hacim arl), Modulus of Elasticity (Elastisite modl), Poissons Ratio (Poisson oran), Coeff of Thermal Expansion ( Is genleme katsays), Shear Modulii (Kayma modl) kutularna yeni deerleri yazlr. OK kutusu tklanr. Yeni malzeme, ismi ve atanan zellikleri ile malzeme listesine eklenmi olur. Malzemelerin zelliklerini grmek iin malzemelerden biri seilir ve Modify/Show Material kutusu tklanr, malzemelerden birini silmek iin ise malzemelerden biri seilir ve Delete Material kutusu tklanr. OK kutusu tklanr. Define Frame Sections :

ubuk elemanlara ait kesit zellikleri, elemanlara atama yaplmaya balamadan nce belirlenir. Define Frame Sections penceresi nceden tanmlanm kesitlerden oluan bir listeyi ierir. Bu pencerede Import (Dardan dosya ar) veya Add (Ekle) seenekleri mevcuttur. Import ile eitli lke standartlarna uygun kesitler seilir, Add ile istenilen kesite istenilen deerler atanr. Ayrca Modify/Show Material kutusu sayesinde tanmlanan kesitlerin zellikleri grlebilir, Delete Material kutusu sayesinde de istenilen kesit silinebilir.

38

1) 2)

Define mensndeki Frame Sections komutu seilir. Bu ilem yukarda grlen Define Frame Sections penceresini aar. Add kutusunun altndaki listeden uygun kesit, Tee (T kesit), I/Wide Flange (I kesit), Channel (U kesit), Angle (L kesit), Rectangular (Dikdrtgen kesit), Circle (Daire kesit) vs. seilir. Section Name ksmna kesit ismi yazlr ya da programn verdii isim kabul edilir. Dimensions ksmndaki kutulara kesitin ebatlar yazlr. Material ksmndan malzeme tipi (Steel, Concrete, Other) seilir. Section Properties kutusu sayesinde alan Property Data penceresinden kesitin baz zellikleri; Cross-section area (Kesit alan), Torsional Constant (Burulma sabiti), Moment of Inertia about 3 axis (3-lokal eksenine gre eilme atalet momenti), Shear area in 3 direction (Eilme dorultusunda tanml olan kesme alan), Section modulus about 3 axis (3-eksenine gre kesit modl (kesit mukavemet momenti)), Plastic Modulus about 3 axis (3-eksenine gre

3) 4) 5) 6)

kesit plastik modl), Radius of Gyration about 3 axis (3-eksenine gre atalet yarap) vs. grlebilir. 7) Modification Factors kutusu ile alan Analysis Property Modification Factors penceresinden istenilen kesit zellikleri deitirilebilir. Program standart olarak tm katsaylar n default deerlerini 1 alr; gerekeni kullanc deitirir.

39

8)

OK kutusu tklanarak kesit tanmlama ilemi tamamlanr. Bylece, yeni kesit ismi, kesit listesine eklenmi olur. 9) Kesitlerin zelliklerini grmek iin kesitlerden biri seilir ve Modify/Show Section kutusu tklanr, kesitlerden birini silmek iin ise kesitlerden biri seilir ve Delete Section kutusu tklanr. 10) OK kutusu tklanr. Define Shell Sections : Bu komut grubu ile, kabuk elemanlara ait kesit zellikleri ubuk elemanlarda olduu gibi, belirlenebilir. 1) 2) Define mensndeki Shell Sections komutu seilir. Bu ilem Define Shell Sections penceresini aar. Define Shell Sections penceresinde Add New Section kutusu tklanr. Bu ilem Shell Sections penceresini aar.

3) 4) 5) 6) 7) 8) 9)

Section Name ksmna kesit ad yazlr. Material ksmndan malzeme cinsi seilir. Thickness ksmna Membrane (Levha), Bending (Eilme) kalnlklar yazlr. Type ksmnda Shell (Kabuk), Membrane (Levha), Plate (Plak) tiplerinden kullanlacak olan seilir. OK kutusu tklanarak kesit tanmlama ilemi tamamlanr. Bylece; yeni kesit ismi, kesit listesine eklenmi olur. Kesitlerin zelliklerini grmek iin kesitlerden biri seilir ve Modify/Show Section kutusu tklanr, kesitlerden birini silmek iin ise kesitlerden biri seilir ve Delete Section kutusu tklanr. OK kutusu tklanr. Define Static Load Cases : Statik yk tanmlanmak iin,

40

1) 2) 3) 4) 5) 6) 7)

Define mensndeki Static Load Cases komutu seilir. Bu ilem Define Static Load Case Names penceresini aar. Loads ksmnda bulunan Load kutusuna yeni bir isim yazlr. Type ksmnda Dead (Sabit), Live (Hareketli), Quake (Deprem), Wind (Rzgar), Snow (Kar), Other (Dier) olmak zere yk tipi seilir. Self Weight Multiplier ksmna bir say yazlr; eer hesaplarda elemann kendi arl birebir dikkate alnmak istenirse 1, ihmal edilmek istenirse 0 yazlr. Add New Load kutusu tklanr. Atanan ykn ad, tipi ya da zarlk arpan deitirmek istenirse; kutularda gerekli deiiklikler yaplarak Change Load kutusu tklanr. Atanan bir ykn silinmesi istenirse; silinmesi istenen yk seilir ve Delete Load kutusu tklanr.

8)

OK kutusu tklanr. Define Response Spectrum Functions :

Tepki spektrum tanmlanmak istenirse, Define mensndeki Response Spectrum Functions komutu seilir. Bu ilem Define Response Spectrum Functions penceresini aar. Bu pencerede, tanmlanm bulunan UNIT, UBC94S1, UBC94S2, UBC94S3 tepki spektrum fonksiyonlar grlmektedir.

41

1) 2) 3) 4) 5) 1) 2) 3) 4) 5)

Add New Function kutusu tklanr. Bu ilem yukarda grlen Function Definition penceresini aar. Function Name ksmna fonksiyonun ad yazlr ya da programn verdii isim kabul edilir. Define Function ksmnda, Time kutusuna periyot, Value kutusuna da karl spektral deerler yazlr ve Add kutusu tklanr. Bylece, istenilen tepki spektrum fonksiyonu oluturulmu olur. Girilen deerleri deitirmek iin Modify kutusu, silmek iin ise Delete kutusu kullanlr. OK kutusu tklanr. Define Response Spectrum Cases : Tepki spektrumlarnn tanmlanmas iin, Define mensndeki Response Spectrum Cases) komutu seilir. Bu ilem Response Spectra (tasarm spektrumu) penceresini aar. Add New Spectra kutusu tklanr. Bu ilem Response Spectrum Case Data penceresini aar. Spectrum Case Name kutusuna fonksiyonun ad yazlr (SPEC 1 gibi). Excitation Angle kutusuna deprem dorultusu as yazlr. Eer bu deer 0 ise deprem X dorultusunda, 1 ise Y dorultusunda tanml demektir. Modal Combination ksmnda modal maksimumlarn sperpozisyonunda kullanlacak yntem belirlenir: CQC, SRSS, ABS, GMC yntemlerinden biri seilir.

6)

Damping kutusuna snm oran deeri yazlr (Bu oran yalnz modal kombinasyonlarda kullanlr).

42

7) 8) 9)

Eer GMC yntemi seilirse karakteristik frekans deerleri F1 ve F2 yazlr. Directional Combination ksmnda SRSS veya ABS yntemlerinden biri seilir. Input Response Spektra ksmnda U1, U2, ve U3 dorultular iin spektrum fonksiyonlar seilir, Scale Factor ksmna her fonksiyon iin ayr ayr arpan deeri yazlr. 10) OK kutusu tklanr; bylece yeni spektrum fonksiyonu listeye eklenmi olur. 11) Spektrum fonksiyonunu silmek iin; fonksiyonu seilir ve Delete Spectra kutusu tklanr. Spektrum fonksiyonunun zelliklerini grmek ya da deitirmek iin ise fonksiyon seilip Modify/Show Spectra kutusu tklanr. 12) OK kutusu tklanr. 1) 2) 3) 4) 5) 6) Define Load Combinations : Yk birleimlerini (ykleme kombinasyonlar) tanmlamak iin, Define mensndeki Load Combinations komutu seilir. Bu ilem Load Combinations penceresini aar. Yeni bir yk kombinasyonu tanmlamak iin Add New Combo kutusu tklanr. Bu ilem Load Combination Data penceresini aar. Load Combination Name kutusuna kombinasyon ad yazlr. Load Combination Type kutusunda uygun kombinasyon tipi seilir; ADD, ENVE, ABS ve SRSS tipleri mevcuttur. Title kutusuna, yk kombinasyonunu tanmlyan bir balk yazlr. Case Name kutusundan kombinasyonda yer almas istenilen yk/ykler seilir. Scale Factor kutusuna ise seilen ykn katsays (arpan) yazlr ve Add kutusu tklanr.

7)

Benzer ekilde dier ykleri ve yk arpanlarn da kombinasyonu oluturulur.

ekliyerek istenilen yk

43

8)

stenilirse, Modify kutusu kullanlarak yk ismi ve arpan deitirelibilir ve Delete kutusu kullanlarak yk silinebilir. 9) Kombinasyonun betonarme veya elik boyutlandrma seeneklerinden hangisi iin kullanlaca, Use for Steel Design veya Use for Concrete Design kutular iaretlenerek seilir. 10) OK kutusu tklanr, bylece oluturulan yk kombinasyonu listeye eklenmi olur. 11) Oluturulan yk kombinasyonunu silmek iin kombinasyon seilir ve Delete Combo kutusu tklanr. Yk kombinasyonunun zelliklerini grmek ya da deitirmek iin ise kombinasyon seilip Modify/Show Combo kutusu tklanr. 12) OK kutusu tklanr. 2.2.5. Draw (izim) Mens Draw Mode :

Yukarda grlen ikonlardan herhangi birine baslarak SAP2000 program izim moduna getirilebilir. izim modunda yeni bir eleman izebilir ya da varolan bir izime ilaveler yaplabilir. Yeni bir model oluturulduu zaman program izim modunda balar. Reshape Element :

Reshape Element seenei izilmi elemanlarn ekillerini ve boyutlarn deitirir. Bu komut sayesinde Frame ve Shell elemanlar yeniden ekillendirmek, geniletmek veya daraltmak mmkndr. 1) 2) 3) 4) 5) View mensndeki Show Grids komutu seilir. Bylece ekranda yardmc izgiler grnr. Draw mensndeki Reshape Element komutu seilir. Yeniden ekillendirmek istenen ubuk ya da kabuk eleman seilir. Bu ilem elemann kelerini seili duruma getirir. stenilen keden tutarak, eleman geniletilebilir, daraltlabilir, evrilebilir ya da istenilen herhangi bir forma getirilebilir. Kelerden tutulmamak kaydyla, eleman istenilen yere tanabilir.

Not : Ayn anda birden fazla elemann eklini deitirmek ya da eleman tamak mmkn deildir. Add Special Joints :

SAP2000 programnda yeni bir model olutururken dm noktalarn tanmlamak gerekmez. Dm noktalar elemanlarn u ya da ke noktalarna otomatik olarak yerletirilir. Ancak Add Special Joints komutu sayesinde kullanc tarafndan istenilen yere dm noktas koymak mmkndr. Bu, genelde dorusal olmayan elemanlarn iziminde karlalan bir durumdur.

44

1) 2) 3)

View mensndeki Show Grids komutu seilir. Bylece ekranda yardmc izgiler grnr. Draw mensndeki Add Special Joints komutu seilir. Dm noktas koymak istenen herhangi bir yer, yardmc izgilerin kesiim noktalar ya da eleman zerinde bir nokta, imle ile seilir.

Not : boyutlu grnmde sadece yardmc izgilerin kesiim noktalarna dm noktas konulur. Ayrca bir dm noktas zerinde fare ile sa tua baslrsa Joint Information Edit penceresi alr. Burada, Identification and Location ksmnda X, Y, Z kutularna istenilen koordinatlar yazlarak da dm noktas istenilen yere tanabilir.

1) 2) 3) 4)

Draw a Quick Frame Element : Hzl frame eleman izmek iin, View mensndeki Show Grids komutu seilir. Bylece ekranda yardmc izgiler grnr. Draw mensndeki Quick Draw Frame Element komutu seilir. Yardmc izgilerden biri seilerek hzl bir ekilde ubuk eleman izilebilir. Etraf drt yardmc izgi ile evrili bir alan seilirse, iki kegen dorultusunda ubuk eleman izilir.

Not : boyutlu grnmde kapal alan seilerek kegenler dorultusunda ubuk eleman izilemez.

45

1) 2) 3)

Draw a Quick Shell Element : Hzl shell eleman izimi iin, View mensndeki Show Grids komutu seilir. Bylece ekranda yardmc izgiler grnr. Draw mensndeki Quick Draw Shell Element komutu seilir. Etraf drt yardmc izgi ile evrili bir alan seilerek, hzl bir ekilde kabuk eleman oluturabilir.

Not : boyutlu grnmde kabuk eleman izmek mmkn deildir. 2.2.6. Select (Seim) Mens izim modu hari dier btn durumlarda oklu seim (dm noktas, ubuk eleman) yapmak mmkndr. izim modunda ise sadece bir dm noktas ya da ubuk eleman seilebilir. Herhangi bir eleman fare ile iaretlemek o eleman seili duruma getirir, ayn eleman bir daha iaretlemek seme ilemini iptal eder. Deselect seeneinin kullanm, Select seeneinin kullanm ile ayndr ve her iki komut da Select mensnn altndadr. Aadaki ikonlar sayesinde de select komutlarna hzl bir ekilde ulamak mmkndr. (a) ikonu ile ekrandaki tm elemanlar seili duruma gelir, (b) ikonu ile tm seim ilemi iptal olur, (c) ikonu ile de bir nceki seim ilemi yinelenir.

(a) 1)

(b)

(c)

Select Objects by Window : Select mensndeki Select seeneinin altndaki Pointer/Window komutu seilir. Bu ilem program seim moduna sokar. Bu ilem aada grlen ikon ile hzl bir ekilde yaplabilir. Elemanlar fare ile tek tek seerek ya da etraflarnda pencere oluturarak semek mmkndr. Eer pencere oluturulursa sadece tamam pencerenin iinde kalan elemanlar seili duruma gelir. Select Objects by Intersecting Line : Select mensndeki Select seeneinin altndaki Intersecting Line komutu seilir. Bu ilem program seim moduna sokar. Bu ilem aada grlen ikon ile hzl bir ekilde yaplabilir.

2)

1)

46

2) 1) 2)

Fare sol kutusuna basl tutarak bir utan dier uca kadar bir izgi ekilir ve fare sol kutusu braklr. Bu izginin kestii tm elemanlar seili duruma gelir. Select Objects by 2D Planes : Select mensndeki Select seeneinin altndaki XY Plane, YZ Plane, XZ Plane komutlarndan istenileni seilir. Bu ilem program seim moduna sokar. stenilen dzlemdeki herhangi bir noktaya fare ile dokunarak o dzlemdeki tm elemanlar seili duruma getirilir. Select Objects by Groups : Select mensndeki Select seeneinin altndaki Groups komutu seilir. Bu ilem aada grlen Select Groups penceresini aar.

1)

2) 3) 1)

Daha nceden elemanlara atanm olan grup isimlerinden biri ya da birka seilir. OK kutusu tklanr; bylece, bu gruplara ait tm elemanlar seili duruma gelir. Select Objects by Frame Sections : Frame eleman kesitleri kullanlarak da eleman seimi yaplabilir. Bunun iin, Select mensndeki Select seeneinin altndaki Frame Sections komutu seilir. Bu ilem aada grlen Select Sections penceresini aar.

2)

Daha nceden elemanlara atanm olan kesit tiplerinden biri ya da birka seilir.

47

3)

OK kutusu tklanr; bylece, bu kesitlere sahip olan tm ubuk (frame) elemanlar seili duruma gelir. Select Objects by Shell Sections : Shell eleman kesit zellikleri kullanlarak da oklu eleman seilebilir. Bunun iin, Select mensndeki Select seeneinin altndaki Shell Sections komutu seilir. Bu ilem aada grlen Select Sections penceresini aar.

1)

2) 3)

Daha nceden elemanlara atanm olan shell tiplerinden biri ya da birka seilir. OK kutusu tklanr; bylece, bu kesitlere sahip olan tm plak elemanlar seili duruma gelir. Select Objects by Constraints: Ayn constraint zellikleri atanm dmler seilerek de oklu dm seimi yaplabilir. Bunun iin, Select mensndeki Select seeneinin altndaki Constraints komutu seilir. Bu ilem aada grlen Select Constraints penceresini aar.

1)

48

2) 3) 1) 2) 3) 4) 5)

Daha nceden elemanlara atanm olan Constraint zelliklerinden biri ya da birka seilir. OK kutusu tklanr; bylece, bu Constraint zelliklerine sahip olan tm dm noktalar seili duruma gelir. Select Objects by Labels: Dm ve/veya eleman numaralar seilerek de oklu dm ve/veya elemanlar seilebilir. Bunun iin, Select mensndeki Select seeneinin altndaki Labels komutu seilir. Bu ilem aada grlen Select by Labels penceresini aar. Element Type ksmndan eleman tipi Joint, Frame, Shell olmak zere seilir. Select Labels ksmndaki Start Label kutusuna balang etiket numaras yazlr. Select Labels ksmndaki End Label kutusuna son etiket numaras yazlr. Select Labels ksmndaki Increment kutusuna art miktar yazlr.

6) 7)

OK kutusu tklatlarak belirlenen kriterlere uyan elamanlar ya da dmler seilmi olur. Seilen toplam eleman says ekrann altndaki durum ubuunda grlr.

Not: Bu zellik byk ve kark bir modelde istenilen spesifik elemanlar bulmak iin ok kullanl bir yoldur. 1) 2) Select All Objects : Select mensndeki Select seeneinin altndaki All komutu seilir. Bu ilem oluturulmu sistemin tm elemanlarn seili duruma getirir. Seilen toplam dm noktas ve ubuk eleman says ekrann altndaki durum ubuunda grlr.

Not: Bu zellik byk ve kark bir modelde toplam dm noktas ve ubuk eleman saysn bulmak iin ok kullanl bir yoldur. Get Previous Selection :

49

1)

Select mensndeki Get Previous Selection komutu seilir. Bu ilem bir nceki seim ilemini yineler.

Not: Bu zellik byk ve kark bir modelde ayn elemanlarn tekrar seilmesi gerektii zamanlarda byk kolaylk salar. 1) Clear Selection : Yaplan seimleri iptal etmek istenirse; Select mensndeki Clear Selection komutu seilir. Bu ilem yaplm tm seim ilemlerini iptal eder.

Not: Bu zellik byk ve kark bir modelde yanllkla yaplan oklu seimleri iptal ederek kullancya zaman kazandrr. 2.2.7. Assign (Atama) Mens

Assign Mode

Yukarda grlen ikonlardan herhangi birine baslarak SAP2000 program Assign (Atama) moduna getirilebilir. Tanmlama yaplmadan nce elemanlar veya dm noktalar seilmelidir. 1) 2) Joint Restraints Dm noktas serbestlikleri ve mesnet artlar atanmak istenilen dm noktalar seilir. Assign mensndeki Joint seeneinin altndaki Restraints komutu seilir. Bu ilem aada grlen Joint Restraints penceresini aar.

3)

Joint Restraints penceresinde ; Seilen dm noktas iin Restraints in Local Directions kutularndan uygun olanlar iaretlenir veya

50

4)

Fast Restraints ksmndaki uygun mesnet ikonlarndan birine baslr. OK kutusu tklanr.

Not : Assign Joint Restraint (Dm noktas mesnet tipi atama) ilemi aada grlen ikon sayesinde de hzl bir ekilde yaplr. 1) 2) Joint Masses (Dm Ktleleri) Noktasal ktlelerin atanaca dm noktalar seilir. Assign mensndeki Joint seeneinin altndaki Masses komutu seilir. Bu ilem aada grlen Joint Masses penceresini aar.

3)

4) 1) 2)

Joint Masses penceresinde ; Masses in Local Directions ksmndaki Direction 1, Direction 2, Direction 3 kutularna anlan lokal eksen dorultularndaki ktle deerleri yazlr. Moment of Inertia in Local Directions ksmndaki Rotation about 1, Rotation about 2, Rotation about 3 kutularna bu eksenleri dnme eksenleri alan ktle atalet momenti deerleri yazlr. Options ksmndan uygun seenek aktif hale getirilir. OK kutusu tklanr. Joint Local Axes Lokal eksenler atanmak istenilen bir veya daha fazla dm noktas seilir. Assign mensndeki Joint seeneinin altndaki Local Axes komutu seilir. Bu ilem aada grlen Joint Local Axes penceresini aar.

51

3)

4) 1) 2)

Joint Local Axes penceresinde ; Z, Y', X'' eksenleri iin kutulara derece cinsinden a deerleri yazlr (X ve Y eksen isimleri yerine X' ve Y'' kullanlmasnn nedeni Z ekseni iin a deeri tayin edildiinde X ve Y lokal eksenlerininde deiiceini vurgulamaktr). Eer lokal eksenler iin global tanmlama yaplacaksa Use default kutusu iaretlenir. OK kutusu tklanr. Frame Sections Ayn zellikler atanmak istenen bir veya daha fazla ubuk eleman seilir. Assign mensndeki Frame seeneinin altndaki Frame Sections komutu seilir. Bu ilem aada grlen Frame Sections penceresini aar.

3) 4)

Frame Sections penceresinde ; Daha nceden tanmlanm kesit tiplerinden biri seilir. OK kutusu tklanr.

Not : ubuk elemanlara kesit tipi atama ilemi aada grlen ikon sayesinde de hzl bir ekilde yaplr.

52

Frame Releases

ereve (frame) elemanlarn serbest braklmak (ihmal edilmek) istenen serbetlik dereceleri szkonusu olduunda; Releases komutundan yararlanabilir. Bunun iin; 1) 2) 3) Serbestlik dereceleri zlmek istenen ubuk elemanlar seilir. Assign mensndeki Frame seeneinin altndaki Frame Releases komutu seilir. Bu ilem aada grlen Frame Releases penceresini aar. Frame Releases penceresinde ; ubuk elemanlarn serbest braklmak istenen serbestlikleri iaretlenir. Sebestlik istenmiyorsa No Relaeses kutusu iaretlenir.

4) 1) 2)

OK kutusu tklanr. Frame Local Axes Lokal eksenleri atanmak istenilen bir veya daha fazla ubuk eleman seilir. Assign mensndeki Frame seeneinin altndaki Frame Local Axes komutu seilir. Bu ilem aada grlen Frame Local Axes penceresini aar.

3)

Frame Local Axes penceresinde ; Angle in Degrees kutusuna a deeri yazlr. Balang ve son ular tersine deitirilmek istenirse, Reserve start and end connectivity kutusu iaretlenir.

53

4) 1) 2)

OK kutusu tklanr. Frame End Offsets ubuk ularnda rijit (kat) blge atanmak istenirse; Rijit blge atamak istenilen ubuk elemanlar seilir. Assign mensnde Frame seeneinin altndaki Frame End Offsets komutu seilir. Bu ilem aada grlen Frame End Offsets penceresini aar.

3)

4) 1) 2)

Frame End Offsets penceresinde ; Kullanc tarafndan belirlenmi rijit blge uzunluklar kullanlmak istenilirse, Define Lengths seenei aktif hale getirilir. Offset deerleri I ve J ular iin End-I , End-J kutularna yazlr. Programn End Offsets deerlerini modelin balantsndan hesaplamas istenilirse, Update Lenghts from Curent Connectivity kutusu iaretlenir. Bu durumda program otomatik olarak ubuk elamanlar iin tanmlanm derinlik ve genilikten End Offsets deerlerini hesaplar. Rijit Zone Factor, rijit blge uzunluklarnn yzde kann tamamen rijit alnacan belirtir. Bu yzde deeri Rijit Zone Factor kutusuna yazlr. O rijit blge yok demektir, 1 btn blge rijit alnacak demektir. OK kutusu tklanr. Shell Sections Shell elemanlara kesit zellikleri atanmak istendiinde; zellikleri atanmak istenen bir veya daha fazla shell eleman seilir. Assign mensndeki Shell seeneinin altndaki Sections komutu seilir. Bu ilem aada grlen Shell Sections penceresini aar.

54

3)

Shell Sections penceresinde ; Daha nceden tanmlanm shell elaman kesit tiplerinden biri seilir. OK kutusu tklanr.

Not : Eer daha nceden tanmlanm kabuk elemanlar iin kesit tipleri mevcut deilse, Add New Section seenei ile yeni kesitler eklenir. Assign Shell Section (Shell elemanlara zellik atama) ilemi aada grlen ikon sayesinde de kolayca yaplr.

1) 2)

Shell Local Axes Shell elemanlara lokal eksen atanmak istendiinde; Ayn lokal ekseni atamak istenilen bir veya daha fazla kabuk eleman seilir. Assign mensndeki Shell seeneinin altndaki Local Axes komutu seilir. Bu ilem aada grlen Shell Local Axes penceresini aar.

3)

Shell Local Axes penceresinde ; Angle in Degrees kutusuna derece cinsinden a deeri yazlr. Bu a, elemanlarn 2. lokal ekseninin 3. lokal eksen etrafnda dndrelecei deerdir. 3. lokal eksen kabuk elemann d normali dorultusundadr. 2. lokal eksen daima 3-Z planndadr. Elemann yatay olmas durumu hari, X eksenine paraleldir. Lokal eksenler sa el kuralna uygun olacak ekilde belirlenir. 3. lokal eksen ters evrilmek istenirse, Reverse direction of normal kutusu iaretlenir. OK kutusu tklanr. Joint Static Loads Forces and Ground Displacements

1) 2)

Yk atanmak ya da yer deplasman empoze etmek istenilen dm(ler) seilir. Assign mensndeki Joint Static Loads seeneinin altndaki Forces veya Displacements komutu seilir. Bu ilem aada grlen Joint Forces veya Ground Displacements penceresini aar.

55

3)

4)

Joint Forces veya Ground Displacements penceresinde; Load Case Name kutusundan bu yk veya deplasman yklemesine verilecek isim seilir veya yazlr. Loads ksmndaki Force, Moment kutularna yk ve moment deerleri yazlr. Displacements ksmndaki Translations ve Rotations kutularna empoze edilmek istenen yer deitirme ve dnme deerleri yazlr. Options ksmndaki Add, Replace, Delete (Ekle, deitir, sil) kutularndan gerekeni seilir. OK kutusu tklanr.

Dm noktalarna ykler atandktan sonra grafik ekran kendi kendini yeniler. Not : Assign Joint Forces (Dm noktalarna yk atama) ilemi aada grlen ikon sayesinde de kolayca yaplr.

Frame Static Loads (ereve Statik Ykleri) Gravity (Elemann Kendi Arl)

Bu ykleme yntemi ubuk elemanlarnn kendi arlklarn yk olarak herhangi bir eksen ynnde tanmlanmas iin kullanlan bir seenektir. 1) 2) Yklerin atanmas istenen ubuk eleman(lar) seilir. Assign mensndeki Frame Static Loads seeneinin altndaki Gravity komutu seilir. Bu ilem aada grlen Frame Gravity Loads penceresini aar.

3)

4)

Frame Gravity Loads penceresinde ; Load Case Name kutusundan yk durumu seilir. Gravity Multipliers ksmndaki X, Y, Z kutularna arlk arpan deerleri yazlr. Options ksmndaki Add, Replace, Delete (Ekle, deitir, sil) kutularndan gerekeni seilir. OK kutusu tklanr.

56

Ekranda seili elemanlar grntlenecektir.

zerinde

grafiksel

olarak

atanan

yklemeler

Point and Uniform Span Loads (Tekil ve Dzgn Yayl Yk) 1) 2) Yklerin atanmas istenen ubuk eleman(lar) seilir. Assign mensndeki Frame Static Loads seeneinin altndaki Point and Uniform komutu seilir. Bu ilem aada grlen Point and Uniform Span Loads penceresini aar.

3)

4)

Point and Uniform Span Loads penceresinde ; Load Case Name kutusundan yk durumu seilir. Load Type and Direction ksmnda ykleme tipi (kuvvet veya moment) seilir ve ykleme yn belirlenir. Point Loads ksmnda noktasal yklemelerin deerleri Load kutusuna, iucundan uzaklklar Distance kutusuna yazlr. Yayl ykn deeri Uniform Load kutusuna yazlr. Options ksmndaki Add, Replace, Delete (Ekle, deitir, sil) kutularndan gerekeni seilir. OK kutusu tklanr.

Not : Assign Frame Point and Uniform Loads (ubuk elemanlara noktasal ve yayl yk atama) ilemi aada grlen ikon sayesinde de kolayca yaplabilir.

Trapezoidal (Trapez Yayl Yk) 1) 2) 3) Yklerin atanmas istenen ubuk eleman(lar) seilir. Assign mensndeki Frame Static Loads seeneinin altndaki Trapezoidal komutu seilir. Bu ilem aada grlen Trapezoidal Span Loads penceresini aar. Trapezoidal Span Loads penceresinde ; Load Case Name kutusundan ykleme durumu numaras (ad) seilir.

57

Load Type and Direction ksmnda ykleme tipi seilir ve ykleme yn belirlenir.

4)

Trapezoidal Loads ksmnda trapez yklemelerin deerleri Load kutusuna, iucundan mesafeleri Distance kutusuna yazlr. Options ksmndaki Add, Replace, Delete (Ekle, deitir, sil) kutularndan gerekeni seilir. OK kutusu tklanr. zerinde grafiksel olarak atanan yklemeler

Ekranda seili elemanlar grntlenecektir.

Temperature (Scaklk Yklemesi) 1) 2) 3) Load Case Name kutusundan yk durumu seilir. Assign mensndeki Frame Static Loads seeneinin altndaki Temperature komutu seilir. Bu ilem aada grlen Frame Temperature Loading penceresini aar. Frame Temperature Loading penceresinde ; Load Case Name kutusundan yk durumu seilir. Type ksmnda ykleme tipi Temperature, Temperature Gradient 2-2, Temperature Gradient 3-3 seeneklerinden gerekeni iaretlenerek belirlenir. Temperature ksmnda elemann maruz kald scaklk deeri By Element Temperature kutusu aktif hale getirilerek bu kutuya yazlr veya By Joint Pattern kutusu aktif hale getirilerek dm noktas modeli seilir. Options ksmndaki Add, Replace, Delete (Ekle, deitir, sil) kutularndan gerekeni seilir.

58

4)

OK kutusu tklanr. zerinde grafiksel olarak atanan yklemeler

Ekranda seili elemanlar grntlenecektir.

Shell Static Loads (Shell Statik Ykleri) Gravity (Arlk Yk)

Bu ykleme yntemi elemanlarn kendi arlklarn yk olarak herhangi bir eksen ynnde kolaylkla tanmlanabilmesi iin kullanlan bir seenektir. 1) 2) Yklerin atanmas istenenshell eleman(lar) seilir. Assign mensndeki Shell Static Loads seeneinin altndaki Gravity komutu seilir. Bu ilem aada grlen Shells Gravity Loads penceresini aar.

3)

4)

Shells Gravity Loads penceresinde ; Load Case Name kutusundan yk durumu seilir. Gravity Multipliers ksmndaki X, Y, Z kutularna arlk arpan deerleri yazlr. Options ksmndaki Add, Replace, Delete (Ekle, deitir, sil) kutularndan gerekeni seilir. OK kutusu tklanr. Uniform (Dzgn Yayl Yk)

1) 2) 3)

Yklerin atanmas istenen shell eleman(lar) seilir. Assign mensndeki Shell Static Loads seeneinin altndaki Uniform komutu seilir. Bu ilem aada grlen Shells Uniform Loads penceresini aar. Shells Uniform Loads penceresinde ; Load Case Name kutusundan yk durumu seilir. Uniform Load ksmnda yayl yk deeri Load kutusuna yazlr ve yayl ykn yn Direction kutusundan seilir.

59

4)

Options ksmndaki Add, Replace, Delete (Ekle, deitir, sil) kutularndan gerekeni seilir. OK kutusu tklanr.

Not : Assign Shells Uniform Loads (Kabuk elemanlara yayl yk atama) ilemi aada grlen ikon sayesinde de kolayca yaplr.

Temperature (Scaklk Yklemesi) 1) 2) Yklerin atanmas istenen shell eleman(lar) seilir. Assign mensndeki Shell Static Loads seeneinin altndaki Temperature komutu seilir. Bu ilem aada grlen Shells Temperature Loading penceresini aar.

3)

Shells Temperature Loading penceresinde ; Load Case Name kutusundan yk durumu seilir.

60

Type ksmndan Temperature veya Gradient seeneklerinden gerekli olan iaretlenir.

61

4)

Temperature ksmnda elemann maruz kald scaklk deeri By Element Temperature kutusu aktif hale getirilerek bu kutuya yazlr veya By Joint Pattern kutusu aktif hale getirilerek dm noktas modeli seilir. Options ksmndaki Add, Replace, Delete (Ekle, deitir, sil) kutularndan gereken seilir. OK kutusu tklanr. Analyze (Hesap) Mens

2.2.8. 1)

Set Options (Seenek Belirleme) Analyze mensndeki Set Options komutu seilir. Bu ilem aada grlen Analyze Options penceresini aar.

2) 3) 4) 5)

Available DOFs ksmnda uygun serbestlik derecesi iaretlenir. Seenek olarak, mevcut serbestlik derecesi Fast DOFs ksmndaki drt ikondan (Space Frame, Plane Frame, Plane Grid, Space Truss) biri seilerek otomatik olarak kontrol edilebilir. Dinamik hesap yaplmas isteniyorsa Dynamic Analysis kutusu iaretlenir. Bu kutu iaretlenince Set Dynamic Parameters kutusu aktif hale gelir. Bu tua baslnca aadaki Dynamic Analysis Parameters penceresi alr Dynamic Analysis Parameters penceresinde ; Number of Modes kutusuna uygun grlen ilk mod says yazlr. Type of Analysis ksmnda hesap tipi (Eigenvectors veya Ritz Vectors) seilir. Eer Eigenvectors Analysis seilirse, Eigen Value parametreleri tanmlanr. Edit box ksmnda verilen deerler ou durumlar iin yeterlidir. Ritz Vectors Analysis seilmesi Starting Ritz Vectors penceresini aktif hale getirir. List of Load ksmndaki ykler, Add kutusu ile Rizt Load Vectors ksmna eklenir, Remove kutusu ile Rizt Load Vectors ksmndan karlr. OK kutusu tklanr.

62

6)

Herhangibir hesap sonucunun Output file (kt dosyas) olarak kayt edilmesi isteniyorsa Generate Output kutusu iaretlenir. Bu iaretlenmi kutu Select Output Options kutusunun seilmesine izin verir. Bu tua baslarak aadaki Select Output Results penceresi alr.

7)

Select Output Results penceresinde ; lgilenilen hesap sonular seilir. aretlenen bu kutu Select/Show Loads kutusunun seilmesine izin verir. Bu tua baslr ve bu kategori iin kt bilgileri istenen yk durumu ve yk kombinasyonlar seilir. OK kutusu tklanr.

8)

Analyze mensndeki Run veya Run Minimized komutu seilir.

63

2.2.9.

Display (Grntleme) Mens

Display Options (Grntleme Seenekleri)

Yukarda grlen ikonlardan gerekeni seilerek SAP 2000 program display (grntleme) moduna getirilebilir. Show Undeformed Shape (ekil Deitirmemi Yapy iz)

Display mensndeki Show Undeformed Shape komutu seilerek veya Tool Barda bulunan aada gsterilen ikona baslarak ekil deitirmemi durum grntlenir.

Show Loads (Ykleri Gster)

Yap zerindeki ykleri grafik olarak gstermek iin: 1) lgili eleman iaretlenerek Display mensndeki Show Loads seilir. Bu ilem aada grlen Show (Joint, Frame, Shell) Loads penceresini aar.

2)

3)

Bu pencerede ; Load Name ksmndan grlmek istenilen ykler seilir. Load Type ksmnda ykn tipi Forces (Kuvvet) veya Displacement (Yer deitirme) seilir. Ykn deerinin grafik zerinde grlmesi iin Show Loading Values kutusu iaretlenir. Ykleri aktif pencerede grntlemek iin OK kutusu tklanr.

64

1) 2) 3)

Show Patterns Display mensndeki Show Joint Patterns komutu seilir. lgilenilen model Select Pattern penceresinden seilir. Yk modelini aktif pencerede grntlemek iin OK kutusu tklanr.

1)

Show Input Tables (Giri izelgelerini Gster) Display mensndeki Show Input Tables seeneinin altndaki Geometry Data veya Loading Data komutu seilir. Bu ilem aada grlen Display Geometry Options veya Display Loading Options penceresini aar.

2) 3)

Display Geometry/Loading Options penceresinde ; lgilenilen girdi bilgisi tipi (Joint Data, Frame Element Data) seilir. OK kutusuna baslarak Input Tables grntlenir.

Bu ilem data kontrolnde kullanlabilecek bir yoldur.

65

1)

Show Deformed Shape (ekil Deitirmi Sistemi-Eleman iz) Display mensndeki Show Deformed Shape komutu seilir. Bu ilem aada grlen Deformed Shape penceresini aar.

2)

3)

Deformed Shape penceresinde ; Load ksmndaki kutudan Load Case veya Load Combination (Yk durumu veya Yk kombinasyonu) seilir. Scaling ksmnda Auto veya Scale Factor seenei iaretlenir. Auto seimi lek arpan deerini otamatik olarak atar. Wire Shadow kutusu iaretlenerek, ekil deitirmi ve ekil deitirmemi durumlar karlatrmal olarak izdirilebilir. Seenekler iaretlendikten sonra OK kutusu tklanr ve ekran grnts yenilenir. Start Animation kutusuna baslarak ekil deitirmi durumun modeli canlandrlabilir. Hareket hz Animation kutusunun yanndaki (+) ve () tular ile kontrol edilebilir.

Not : Display Show Deformed Shape (ekil deitirmi durumu grntleme) ilemi aada grlen ikon sayesinde de kolayca yaplr.

1) 2)

Show Element Forces/Stresses (Eleman Kesit Tesirlerini-Gerilmeleri Gster) Display mensndeki Show Elemet Force/Stresses komutu seilir veya ara ubuundaki F, S, J tularndan gerekene baslr. Bu ilem Member Force Diagram penceresini aar. Member Force Diagram penceresinde ; Eer Frames seilmise, Load ksmndaki kutudan Load Case veya Load Combination (Yk durumu veya Yk kombinasyonu) seilir. Component ksmndan istenilen diyagram tipi Axial force (Normal kuvvet), Shear (Kesme kuvveti), Moment (Eilme momenti) seilir. Scaling ksmnda Auto veya Scale Factor seenei iaretlenir. Auto seimi lek arpan deerini otamatik olarak atar.

66

Diyagramlar renkli grnylemek iin Fill Diyagram kutusu iaretlenir. Diyagram zerinde saysal deerlerin gzkmesi iin ise Show Values on Diagram kutusu iaretlenir.

Eer Shell seilmise, Load ksmndaki kutudan Load Case veya Load Combination (Yk durumu veya Yk kombinasyonu) seilir. Component ksmndan istenilen diyagram tipi (F11, F22, F12, FMAX, FMIN, FVM) seilir. Contour Range ksmndaki kutulara minimum ve maksimum deerler yazlr. OK kutusu tklanr.

67

Eer Joints seilmise, Load ksmndaki kutudan Load Case veya Load Combination (Yk durumu veya Yk kombinasyonu) seilir. Type ksmnda dm noktalar ile ilgili kuvvet kt tipi belirlenir ; Reactions (Mesnet reaksyonlar) veya Spring Forces (Yay kuvvetleri) seilir.

Not : Display Show Element Forces/Stresses ilemi aada grlen ikon sayesinde de kolayca yaplr.

2.2.10.

Options (Seenekler) Mens

Preferences (Tercihler) belirledii Tolerances ve Default Values deerleri

SAP2000 programnn deitirilebilir. 1) 2) 3)

Options mensndeki Preferences komutu seilir. Bu ilem aada grlen Preferences penceresini aar. Bu pencere Dimensions, Steel ve Concrete olmak zere blmden olur. stenilen parametreler deitirilir veya mevcut deerler aynen kabul edilir. OK kutusu tklanr.

68

Colors (Renkler)

SAP2000 grafik ekrannda grntlenecek ve kts alnacak diyagramlarn renkleri deitirilebilir. 1) Options mensndeki Colors komutu seilir. Bu ilem aada grlen Assign Colors penceresini aar.

Display kutusu tklanr. Bu blmde Joints, Frames, Shells, Grids, ve Background renkleri deitirilebilir. Output kutusu tklanr. Bu blmde hesap ve boyutlandrma hesab sonularnn renkleri deitirilebilir.

69

2)

3) 4) 1) 2) 3)

Screen (Ekran) ve/veya Printer (Yazc) renkleri deitirilebilir. Screen veya Printer seeneklerinden biri iaretlenir. Display ksmnda uygun tua basarak veya Output ksmnda uygun renk zerine fare ile ift tklayarak renkler deitirilebilir. Yeni renk seilir ve OK kutusu tklanr. Eer SAP2000 programnn kendi renklerine dnlmesi istenirse Reset kutusu tklanr. OK kutusu tklanr. Windows (Pencereler) Grafik ekran pencerelere (One, Two tiled Vertically, Two tiled Horizontally, Three, Four) bler. zerinde allan yap sistemi ekli ka pencerede grntlenmek isteniyorsa o tua baslr. Grafik ekran kendini yeniler. Set Coordinate System

SAP2000 programnda sistem geometrisini oluturan dm noktalarnn koordinatlar, yk ekilleri, kuvvet ktlar sa el kural ile belirlenebilen Global Koordinat Sistemine gre tanmlanr. Eleman ve elemanlarla ilgili tm zellikler ise Lokal Koordinat Sistemine gre tanmlanr. Eer istenirse tm koordinat eksenleri deitirilebilir.

You might also like