You are on page 1of 698

ADOBE DREAMWEAVER CS4

Uygulamasn Kullanma

2008 Adobe Systems Incorporated. Tm haklas sakldr.


Telif hakk

Windows ve Mac OS iin Adobe Dreamweaver CS4' Kullanma Bu klavuz, son kullanc anlamas ieren yazlmla datlmsa, iinde aklanan yazlmla birlikte bu klavuz, lisans altnda verilmitir ve yalnzca bu lisansn artlarna uygun olarak kullanlabilir veya kopyalanabilir. Bu tr lisansla izin verilen haricinde, bu klavuzun hibir blm yeniden retilemez, alma sisteminde saklanamaz veya herhangi bir formda veya herhangi bir arala, elektronik, mekanik, kayt veya baka biimde, Adobe Systems Incorporated irketinin nceden yazl izni olmakszn aktarlamaz Bu klavuzdaki ieriin, son kullanc lisans anlamas ieren bir yazlmla datlmam bile olsa telif hakk yasasyla korunduuna ltfen unutmayn. Bu klavuzun ierii, yalnzca bilgi amal salanmtr, bildirilmeden deitirilebilir ve Adobe Systems Incorporated irketinin vaadi olarak yorumlanmamaldr. Adobe Systems Incorporated irketi, bu klavuzda yer alan bilgi amal ierikte grntlenmi olabilecek herhangi bir hatadan veya tutarszlktan sorumluluk ve ykmllk kabul etmez. Projenize dahil etmek isteyebileceiniz mevcut izim veya grntlerin telif hakk yasasyla korunuyor olabileceine ltfen dikkat unutmayn. Bu tr materyalin yeni almanzda yetkisiz olarak dahil edilmesi, telif hakk sahibinin haklarn ihlal edebilir. Ltfen, telif hakk sahibinden gerekli izinleri aldnzdan emin olun. rnek ablonlardaki irket adlarna olan her trl bavuru, yalnzca gsterim amaldr ve gerek organizasyonlara bavuruda bulunmay amalamaz. Adobe, the Adobe logo, ActionScript, ColdFusion, Contribute, Creative Suite, Director, Dreamweaver, Fireworks, Flash, FlashPaper, FreeHand, HomeSite, Illustrator, InDesign, JRun, Shockwave, and Version Cue are either registered trademarks or trademarks of Adobe Systems Incorporated in the United States and/or other countries. ActiveX, Microsoft, Windows, and Windows Vista are either registered trademarks or trademarks of Microsoft Corporation in the United States and/or other countries. Apple, Macintosh, and Mac OS are trademarks of Apple Inc., registered in the United States and other countries. Java, Solaris, and SunOS are trademarks or registered trademarks of Sun Microsystems, Inc. in the United States and other countries. Linux is the registered trademark of Linus Torvalds in the U.S. and other countries. UNIX is a registered trademark of The Open Group in the US and other countries. Arial is a trademark of The Monotype Corporation registered in the U.S. Patent and Trademark Office and certain other jurisdictions. Times New Roman is a registered trademark of The Monotype Corporation registered in the U.S. Patent and Trademark Office and may be registered in certain other jurisdictions. All other trademarks are the property of their respective owners. This product includes software developed by the Apache Software Foundation (http://www.apache.org/). The Graphics Interchange Format is the Copyright property of CompuServe Incorporated. GIF(sm) is a Service Mark property of CompuServe Incorporated. MPEG Layer-3 audio compression technology licensed by Fraunhofer IIS and Thomson Multimedia (http://www.mp3licensing.com). You cannot use the MP3 compressed audio within the Software for real time or live broadcasts. If you require an MP3 decoder for real time or live broadcasts, you are responsible for obtaining this MP3 technology license. Speech compression and decompression technology licensed from Nellymoser, Inc. (www.nellymoser.com) Video in Flash Player is powered by On2 TrueMotion video technology. 1992-2005 On2 Technologies, Inc. All Rights Reserved. http://www.on2.com. This product includes software developed by the OpenSymphony Group (http://www.opensymphony.com/) Sorenson Spark video compression and decompression technology licensed from Sorenson Media, Inc.

The Proximity/Merriam-Webster Inc./Franklin Electronic Publishers Inc. Database 1990/1994 Merriam-Webster Inc./Franklin Electronic Publishers Inc., 1994. All Rights Reserved. Proximity Technology Inc. The Proximity/Merriam-Webster Inc./Franklin Electronic Publishers Inc. 1990 Williams Collins Sons & Co. Ltd. 1997 - All rights reserved Proximity Technology Inc. 1990 Williams Collins Sons & Co. Ltd. 1990 - All rights reserved Proximity Technology Inc. Oxford University Press 2000. All rights reserved Proximity Technology Inc. 1990 IDE a.s. 1990 - All rights reserved Proximity Technology Inc. This product includes software developed by Fourthought, Inc. (http://www.fourthought.com). This product includes software developed by CollabNet (http://www.Collab.Net/) Adobe Systems Incorporated, 345 Park Avenue, San Jose, California 95110, USA. Notice to U.S. Government End Users. The Software and Documentation are Commercial Items, as that term is defined at 48 C.F.R. 2.101, consisting of Commercial Computer Software and Commercial Computer Software Documentation, as such terms are used in 48 C.F.R. 12.212 or 48 C.F.R. 227.7202, as applicable. Consistent with 48 C.F.R. 12.212 or 48 C.F.R. 227.7202-1 through 227.7202-4, as applicable, the Commercial Computer Software and Commercial Computer Software Documentation are being licensed to U.S. Government end users (a) only as Commercial Items and (b) with only those rights as are granted to all other end users pursuant to the terms and conditions herein. Unpublishedrights reserved under the copyright laws of the United States. Adobe Systems Incorporated, 345 Park Avenue, San Jose, CA 95110-2704, USA. For U.S. Government End Users, Adobe agrees to comply with all applicable equal opportunity laws including, if appropriate, the provisions of Executive Order 11246, as amended, Section 402 of the Vietnam Era Veterans Readjustment Assistance Act of 1974 (38 USC 4212), and Section 503 of the Rehabilitation Act of 1973, as amended, and the regulations at 41 CFR Parts 60-1 through 60-60, 60-250, and 60-741. The affirmative action clause and regulations contained in the preceding sentence shall be incorporated by reference.

iii

indekiler
Blm 1: Kaynaklar Etkinletirme ve rn kayd Yardm ve destek Yenilikler ............................................................................................ 1 ...................................................................................... 2 ...................................................................................................... 2

Hizmetler, indirmeler ve ekstralar

.............................................................................................................. 4

Blm 2: alma alan Dreamweaver i ak ve alma alan Belge penceresinde alma

.................................................................................. 6 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24

Ara ubuklarn, denetileri ve balam menlerini kullanma CS4 alma alann zelletirme Klavye ksayollar Geniletmeler

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 34 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36

Blm 3: Dreamweaver siteleriyle alma Dreamweaver sitesi kurma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 37 Dreamweaver ile Contribute sitelerini ynetme Site tanmlamadan dosyalar stnde alma Temel sekmesi seenekleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 51 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 59

Blm 4: Dosya Oluturma ve Ynetme Belge oluturma ve ama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 Dosyalar ve klasrleri ynetme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 75 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 84 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 88 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 99 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 111 Sunucunuzdan dosya alma ve sunucunuza koyma Dosyalar teslim etme ve teslim alma Dosyalar senkronize etme

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 97 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 105 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 108

InContext Dzenleme dosyalar oluturma Dosyalar farkllklar iin karlatrma Sitenizde dosya ve klasr perdeleme Sitenizi test etme Dosyalar geri alma (Contribute kullanclar) Tasarm Notlar'nda dosya bilgileri depolama

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114

Blm 5: Varlk ve kitaplk ynetme Varlklar ve kitaplklar hakknda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 118 Varlklarla alma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 119 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 124 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 126 Sk kullanlan varlklarn bir listesini oluturma ve ynetme Kitaplk eleri ile alma

Blm 6: CSS ile sayfa oluturma Basamakl Stil Sayfalarn Anlama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 130 CSS oluturma ve ynetme Div etiketleriyle alma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 135 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 155 Sayfa mizanpajn CSS ile yapma

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 172

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA iv


indekiler

Blm 7: Sayfa mizanpajn HTML ile yapma Yerleim iin grsel yardmclar kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 177 Tablolara sahip ierik sunma ereveleri Kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 195

Blm 8: Sayfalara ierik ekleme Sayfalarla alma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 208 erik ekleme ve formatlama Grnt ekleme ve deitirme SWF dosyalar ekleme FLV dosyalar ekleme Ses Ekleme . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 220 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 236

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 248 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 252 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 257 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 265

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 256

Dier ortam nesneleri ekleme Grevleri otomatikletirme

Blm 9: Balama ve gezinme Balama ve gezinme hakknda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 271 Ba oluturma Atla menleri . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 273 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 280 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 282 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 284 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 286

Gezinme ubuklar Grnt elemeleri

Balarla ilgili sorunlar giderme

Blm 10: Sayfalar nizleme Sayfalar Dreamweaver'da nizleme Sayfalar tarayclarda nizleme Sayfalar mobil aygtlarda nizleme

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 289 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 292

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 291

Blm 11: Sayfa koduyla alma Dreamweaver'da kodlamaya ilikin genel bilgiler Kodlama ortamn ayarlama Kodlama tercihlerini ayarlama Kod yazma ve dzenleme Kodu daraltma

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 294

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 299 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 301 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 306 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 322 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 327 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 337 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 342 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 333

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 320

Kodu en iyiletirme ve hata giderme Sayfalarn balk ieriiyle alma Etiket kitaplklarn ynetme

Tasarm grnmnde kodu dzenleme

Sunucu tarafndaki ierilen elerle alma Dreamweaver'a zel etiketleri ie aktarma

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 339

Blm 12: JavaScript davranlar ekleme JavaScript davranlarn kullanma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 345 Yerleik Dreamweaver davranlar uygulama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 348

Blm 13: Dier uygulamalarla alma Uygulamalar arasnda entegrasyon . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 364 Fireworks ile alma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 365

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA v


indekiler

Photoshop ile alma Flash ile alma Bridge ile alma

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 372

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 382 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 385 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 386

Device Central ile alma ConnectNow ile alma

Web hizmetlerine balanty ynetme

Blm 14: ablon oluturma ve ynetme Dreamweaver ablonlar hakknda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 388 ablonlar ve ablon tabanl belgeleri tanma Dreamweaver ablonu oluturma Dzenlenebilir blgeler oluturma Yinelenen blgeler oluturma stee bal blgeler oluturma bir ablon oluturma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 393 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 395 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 398

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 400 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 402 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 404 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 408 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 413

Dzenlenebilir etiket niteliklerini tanmlama ablonlar dzenleme, gncelletirme ve silme ablon ieriini da ve ie aktarma

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 406 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 412 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 414

Varolan bir belgenin ablonunu uygulama veya kaldrma ablon tabanl bir belgedeki ierii dzenleme ablon szdizimi ablonlar iin yazarlk tercihleri belirleme

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 417 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 418

Blm 15: Spry sayfalarn grsel olarak oluturma Spry erevesi hakknda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 420 Spry kk aralaryla alma (genel talimatlar) Akordeon kk aracyla alma Men ubuu kk aracyla alma Sekmeli Paneller kk aracyla alma Ara ipucu kk aracyla alma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 420 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 422 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 425 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 430 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 432 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 437 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 440 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 445 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 451

Daraltlabilir Panel kk aracyla alma

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 435

Dorulama Radyo Grubu kk aracyla alma Dorulama Metin Alan ek bileeni ile alma Dorulama Metin Alan ek bileeni ile alma Dorulama Se ek bileeni ile alma Dorulama Onay Kutusu ek bileeni ile alma Dorulama Parolas kk aracyla alma Dorulama Onay kk aracyla alma Spry ile veri grntleme Spry etkileri ekleme

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 448 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 454 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 457

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 460

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 473

Blm 16: XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme XML ve XSLT hakknda . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 477 XSL dnmlerini sunucuda gerekletirme XSL dnmlerini istemcide gerekletirme Eksik karakter elemanlar . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 484 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 501

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 503

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA vi


indekiler

Blm 17: Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma Web uygulamalarn anlama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 506 Bilgisayarnz uygulama gelitirme iin ayarlama ColdFusion gelitiricileri iin veritaban balantlar ASP gelitiricileri iin veritaban balantlar PHP gelitiricileri iin veritaban balantlar Sorun giderme:veritaban balantlar Balant komut dosyalarn kaldrma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 513 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 518

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 520 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 527

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 528 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 533

Blm 18: Sayfalar dinamik yapma Grsel gelitirme iin alma alann en iyiletirme Dinamik sayfalar tasarlama Dinamik ierik panelleri Dinamik ierik kaynaklarna genel bak Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama Sayfalara dinamik ierik ekleme Dinamik ierii deitirme Canl veri grntleme

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 535

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 538 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 540 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 546

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 545 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 560 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 566 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 580

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 564

Veritaban kaytlarn grntleme zel sunucu davranlar ekleme

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 576

Blm 19: Uygulamalar grsel olarak oluturma Kalp ve ayrnt sayfalar oluturma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 592 Arama ve sonu sayfalar oluturma Kayt ekleme sayfas oluturma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 599 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 608 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 621 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 605 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 613

Bir kayd gncelletirmek iin sayfalar oluturma Bir kayd silmek iin sayfalar oluturma Kayt sayfas oluturma

Gelimi veri ynetimi nesneleriyle sayfalar oluturma (ColdFusion, ASP) Oturum ama sayfas oluturma

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 625 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 627 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 629 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 632

Yalnzca yetkili kullanclarn eriebilecei bir sayfa oluturma Uygulamanzdaki bir klasr gvene alma (ColdFusion) ColdFusion bileenlerini kullanma

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 633

Blm 20: Formlar oluturma Kullanclardan bilgi toplama . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 640 Web formlar oluturma . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 643 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 657 ColdFusion formlar oluturma Blm 21: Eriilebilirlik Dreamweaver ve eriilebilirlik Dizin

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 670

. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 674

Blm 1: Kaynaklar
Yazlmnz kullanmaya balamadan nce etkinletirme ve kullanclara ak dier kaynaklara genel bak okumak iin birka dakikanz ayrn. retici videolara, eklentilere, ablonlara, kullanc topluluklarna, seminerlere, eitimlere, RSS beslemelerine ve daha bir ok hizmete eriebilirsiniz.

Etkinletirme ve rn kayd
Ykleme yardm
Ykleme sorunlaryla ilgili yardm iin www.adobe.com/go/cs4install_tr adresindeki Ykleme Destei Merkezi'ne bakn.

Lisans etkinletirme
Ykleme ilemi srasnda Adobe yazlmnz lisans etkinletirme ilemini tamamlamak iin Adobe ile balant kurar. Kiisel bilgiler iletilmez. rn etkinletirme hakknda daha fazla bilgi iin www.adobe.com/go/activation_tr adresindeki Adobe web sitesini ziyaret edin. Tek kullancl lisans etkinletirme iki bilgisayar destekler. rnein, rn i yerinde bir masast bilgisayara ve evde bir dizst bilgisayara ykleyebilirsiniz. Yazlm nc bir bilgisayara yklemek isterseniz nce dier iki bilgisayardan birinde etkinliini kaldrmanz gerekir. Yardm > Etkinletirmeyi Geri Al' sein.

rn kayd
Ek ykleme destei, gncelletirme bildirimleri ve dier hizmetleri alabilmek iin rnnz kaydettirin.
rn kayd iin, yazlm ykledikten sonra grnen rn Kayd iletiim kutusunda ekrana gelen ynergeleri

izleyin. rn kaydn ertelerseniz istediiniz zaman Yardm > rn Kayd'n seerek rnnz kaydettirebilirsiniz.

Adobe rn Gelitirme Program


Adobe yazlmn birok kez kullandktan sonra bir iletiim kutusu grntlenebilir; burada Adobe rn Gelitirme Program'na katlmak isteyip istemediiniz sorulur. Katlmay tercih ederseniz Adobe yazlmnn kullanlmasyla ilgili veriler Adobe'ye gnderilir. Hibir kiisel bilgi kaydedilmez veya gnderilmez. Adobe rn Gelitirme Program yalnzca hangi aralar ne sklkta kullandnz hakknda bilgileri toplar. Programa istediiniz zaman katlp, istediiniz zaman da ayrlabilirsiniz:

Katlmak iin Yardm > Adobe rn Gelitirme Program'n seip Evet, Katl' tklatn. Katlmay durdurmak iin Yardm > Adobe rn Gelitirme Program'n seip belirleyip, Hayr, Teekkr Ederim'i
tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 2


Kaynaklar

BeniOku
Yazlmnzla ilgili BeniOku dosyas evrimii ve ykleme diskinde bulunabilir. Aadakiler gibi konular hakknda nemli bilgileri okumak iin dosyay an:

Sistem gereklilikleri Ykleme (yazlmn kaldrlmas da dahil) Etkinletirme ve rn kayd Font ykleme Sorun Giderme Mteri destei Yasal uyarlar

Yardm ve destek
Topluluk Yardm
Topluluk Yardm adobe.com'da, Adobe ve sektr uzmanlarnn ynettii topluluka oluturulmu ierie erimenizi salayan btnletirilmi bir ortamdr. Kullanclarn yorumlar yantnza yol gsterebilir. Adobe rnleri ve teknolojileriyle ilgili web'teki en iyi ierii bulmak iin Topluluk Yardm'da arama yapn; buradan u kaynaklara ulaabilirsiniz:

Video, eitim, ipucu ve teknik, blog, makale, tasarmclarn ve gelitiricilerini verdii rnekler. Dzenli olarak gncelletirilen tam evrimii Yardm rnle birlikte verilen Yardm'a gre daha eksiksizdir.
Yardm'a eritiinizde Internet'e balysanz rnle birlikte verileni deil, otomatik olarak evrimii tam Yardm' grrsnz.

Bilgi bankas makaleleri, indirmeler ve gncelletirmeler, Gelitirici Balants ve dierleri de dahil Adobe.com'daki
dier ierik. Topluluk yardmna eriim iin rnnze ait kullanc arabiriminde yardm arama alann kullann. Topluluk Yardm ile ilgili video iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4117_xp_tr.

Dier kaynaklar
evrimii tam Yardm'n basl srmleri kargo ve ileme maliyeti katlarak www.adobe.com/go/store_tr adresinden edinilebilir. evrimii Yardm'da Yardm'n gncelletirilmi tam PDF srm iin bir ba vardr. cretsiz ve cretli teknik destek seenekleri iin www.adobe.com/tr/support adresindeki Adobe Destek web sitesini ziyaret edin.

Hizmetler, indirmeler ve ekstralar


eitli hizmetleri, eklentileri ve uzantlar rnnzde btnletirerek rnnz gelitirebilirsiniz. inizi tamamlamaya yardmc olmas amacyla rnekleri ve dier varlklar da indirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 3


Kaynaklar

Adobe Creative evrimii servisleri


Adobe Creative Suite 4 uygulamasnda web'in gcn masastnze tayan yeni evrimii zellikler vardr. Bu zellikleri toplulua balanmak, ibirlii yapmak, Adobe aralarndan daha fazla yararlanmak iin kullann. Gl Creative evrimii servisleri renk eletirmeden veri konferansna uzanan bir aralkta grevlerinizi tamamlamanz salar. Bu servisler masast uygulamalaryla sk skya btnleir; bu nedenle varolan i aklarn hemen gelitirebilirsiniz. Baz servisler evrimd olduunuzda bile tam veya ksmi ilevler sunar. Varolan servisler hakknda daha fazla bilgi iin Adobe.com sitesini ziyaret edin. Baz Creative Suite 4 uygulamalarnda baz u balang frsatlar vardr:
Kuler paneli Renk temalarn evrimii olarak hemen oluturun, paylatrn ve kefedin. Adobe ConnectNow Dank alma ekipleriyle web zerinden ses, veri ve multimedya paylaarak i birlii yapn. Kaynak Merkezi Adobe dijital video uygulamalaryla ilgili eitimlere, rnek dosyalara ve uzantlara hemen eriin.

Servislerini ynetilmesi hakknda daha fazla bilgi iin http://www.adobe.com/go/learn_creativeservices_tr adresindeki Adobe web sitesini ziyaret edin.

Adobe Exchange
Binlerce eklenti, Adobe ve nc taraf gelitiricilerinin uzantlarnn yan sra rnekleri de indirmek iin www.adobe.com/go/exchange_tr adresindeki Adobe Exchange'i ziyaret edin. Eklentiler ve uzantlar grevleri otomatikletirmenizi, i aklarn zelletirmenizi, profesyonel efektler oluturmanz vb. salar.

Adobe indirmeleri
cretsiz gncellemeler, deneme srmleri ve kullanl baka yazlmlar bulmak iin www.adobe.com/go/downloads_tr adresini ziyaret edin.

Adobe Labs
www.adobe.com/go/labs_tr adresindeki Adobe Labs Adobe'ye ait yeni ve ortaya kan teknoloji ve rnleri deneyip deerlendirme frsat salar. Adobe Labs'de aadakiler gibi kaynaklara eriebilirsiniz:

nsrm yazlmlar ve teknolojiler renmenize hz kazandrmak iin rnek kodlar ve en iyi alma yntemleri rn ve teknik belgelerin ilk srmleri Benzer fikirleri paylatnz kullanclarla etkileimde bulunmanza yardmc olmak iin forumlar, wiki tabanl
ierik ve dier ibirlii kaynaklar. Adobe Labs ibirlii yaparak yazlm gelitirme srecini destekler. Bu ortamda mteriler yeni rn ve teknolojilerle ksa sre iinde retken olurlar Adobe Labs erken geri bildirim iin de bir forumdur. Adobe gelitirme ekipleri topluluun gereksinimlerini ve beklentilerini karlayan yazlm oluturmak iin bu geri bildirimi kullanr.

Adobe TV
Bilgilendirici ve esinlendirici videolar iin http://tv.adobe.com adresindeki Adobe TV'yi ziyaret edin.

Ekstralar
Ykleme diskinde Adobe yazlmndan en st dzeyde yararlanmanza yardmc olan eitli ekstralar vardr. Baz ekstralar bilgisayarnza kurulum ilemi srasnda yklenirken dierleri diskte kalr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 4


Kaynaklar

Kurulum srasnda yklenen ekstralar grntlemek iin bilgisayarnzdaki uygulama klasrne gidin.

Windows: [balatma srcs]\Program Files\Adobe\[Adobe uygulamas] Mac OS: [balatma srcs]/Applications/[Adobe uygulamas]
Diskteki ekstralar grntlemek iin diskte kendi dilinizdeki ekerlemeler klasrne gidin. rnek:

/English/Goodies/

Yenilikler
Aadakiler Adobe Dreamweaver CS4 iin en iyi yeni zelliklerin bir listesidir. Canl grnm Dreamweaver CS4, web sayfalarnz yeni Canl grnmle, koda olan dorudan eriimi srdrerek, gerek dnya taraycs koullar altnda tasarlamanza olanak tanr. Kodda yaplan deiiklikler hemen ilenen grnme yanstlr. Bkz. Sayfalar Dreamweaver'da nizleme sayfa 289. Ajax ve JavaScript yaplarnda kod ipucu verme JavaScript ekirdek nesneleri ve ilkel veri trleri gelitirilmi destei ile artk JavaScript'i daha hzl ve daha doru bir ekilde yazabilirsiniz. Ayrca Dreamweaver esinin geniletilmi kodlama ilevini jQuery, Prototype ve Adobe Spry gibi birleen popler JavaScript ereveleri tarafndan alacak ekilde dzenleyebilirsiniz. Bkz. Kod ipularn kullanma sayfa 306. lgili dosyalar ve Code Navigator Dreamweaver CS4, gnmzdeki web sayfalarn oluturan eitli dosyalar etkili bir biimde ynetmenize olanak tanr. Kaynan Kod grnmnde, st sayfasn ise Tasarm grnmnde grmek iin herhangi bir ilgili dosyay tklatn. Yeni Code Navigator zellii, geerli seiminizi etkileyen tm kod kaynaklarn gsterir; rnein, CSS (Basamakl Stil Sayfas) kurallar, sunucu taraf ierikleri, harici JavaScript ilevleri, Dreamweaver ablonlar, iFrame kaynak dosyalar ve daha fazlas. Bkz. lgili dosyalar ama sayfa 73 ve lgili koda gitme sayfa 314. InContext Dzenleme Son kullanclarn, sizden veya ek yazlmdan yardm almadan web sayfalarnda basit dzenlemeler yapmasn salayabilirsiniz. Bir Dreamweaver tasarmcs olarak, belirli sayfalarda, bamsz alanlarda, hatta zel formatlama seeneklerinde yaplacak deiikleri hzl ve kolay bir ekilde kstlayabilirsiniz. Bkz. InContext Dzenleme dosyalar oluturma sayfa 99. stn CSS uygulamalar Dreamweaver CS4 zellik denetimi, yeni CSS kurallar oluturmanza olanak tanr ve her zelliin stil basamana uyduu ak, kolay aklamalar salar. Bkz. zellik denetiminde metin zelliklerini ayarlama sayfa 230. HMTL veri setleri Uzman veritabanlarnn veya XML (Geniletilebilir aretleme Dili) kodlama ileminin renme eirisi olmadan web sayfalarnza dinamik verilerin gcn ekleyebilirsiniz. Spry Veri Setleri, ierii, basit bir HTML tablosunda etkileimli bir veri kayna olarak tanr. Bkz. Spry HTML veri kmesi oluturma sayfa 461.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 5


Kaynaklar

Adobe Photoshop Akll Nesneler Akll nesne grnts oluturmak iin Dreamweaver'a herhangi bir Adobe Photoshop PSD (Photoshop Veri Dosyas) belgesi ekleyin. Akll Nesneler, kaynak dosyaya sk bir ekilde balanmtr. Kaynak grntde dilediiniz deiiklikleri yapn Photoshop amadan grntnz Dreamweaver'da gncelletirin. Bkz. Photoshop ile alma sayfa 372. Subversion entegrasyonu Daha salam bir teslim etme/teslim alma deneyimi iin Dreamweaver CS4, ak kaynak srm oluturma kontrol sistemi olan Subversion yazlmn entegre eder. Sitenizi gncelletirin ve deiiklikleri dorudan Dreamweaver'dan teslim edin. Bkz. Dosyalar almak ve teslim etmek iin Subversion (SVN) kullanma sayfa 92. Yeni kullanc arabirimi Paylalan kullanc arabirimi tasarmna sahip Adobe Creative Suite 4 bileenleriyle daha hzl bir ekilde ve daha akllca aln. alma alan deitiricisi ile bir alma ortamndan dierine hzl bir ekilde gein. alma alan sayfa 6. Onaylanmam zellikler Dreamweaver CS4'n u zellikleri onaylanmamtr:

Zaman izelgeleri Web servisleri Mizanpaj modu Site Haritas grnm Java Bean destei Adobe Flash eleri (Image Viewer) Adobe Flash metni ve Adobe Flash dmeleri ASP.NET ve JSP sunucusu deerleri ve kayt setleri

Blm 2: alma alan


Adobe Dreamweaver CS4 alma alan ara ubuklar, denetleyiciler ve web sayfalar oluturmak iin kullandnz panelleri ierir. alma alannn genel grnmn ve davrann zelletirebilirsiniz.

Dreamweaver i ak ve alma alan


Dreamweaver i akna genel bak
Web sitesi oluturmak iin birok yaklam kullanabilirsiniz. Bir tanesi udur: Sitenizi planlama ve kurma Dosyalarn nerelere konacan belirleyin ve sitenin gereklerini, dinleyici kitlesinin ekalini ve sitenin amalarn gzden geirin. Buna ek olarak kullanc eriiminin yan sra tarayc, eklenti ve indirme kstlamalar gibi teknik gerekleri de deerlendirin. Bilgilerinizi dzenledikten ve yapnz belirledikten sonra sitenizi oluturmaya balayabilirsiniz. (Bkz: Dreamweaver siteleriyle alma sayfa 37.) Site dosyalarnz organize etme ve ynetme Gerektiinde dzeni deitirmek iin dosyalar panelinde kolayca dosya ve klasr ekleyebilir, silebilir ve yeniden adlandrabilirsiniz. Dosyalar panelinde ayrca sitenizi ynetmek, uzak bir dosya ile site arasnda dosya aktarmak, dosyalarn zerine yazlmasn nlemek iin Teslim Al/Teslim Et sreci kurmak ve yerel ve uzak sitelerinizdeki dosyalar senkronize etmek iin birok ara bulunur. Varlklar panelinden sitedeki varlklar kolayca organize edebilirsiniz; sonra bu varlklarn ounu dorudan Varlklar panelinden birDreamweaver belgesine srkleyebilirsiniz. Dreamweaver programn ayrca AdobeContribute sitelerinizin eitli ynlerini ynetmek iin de kullanabilirsiniz. (Bkz: Dosyalar ve klasrleri ynetme sayfa 75 ve Varlk ve kitaplk ynetme sayfa 118.) Web sayfalarnzn yerleimi Sitenizin grnmn oluturmak iin kendinize uygun bulduunuz sayfa yerleim tekniini sein veya Dreamweaver yerleim tekniklerini birbirleri ile birlikte kullann. Sayfa yerleiminizi oluturmak iin Dreamweaver AP eleri, CSS konumlandrma stilleri veya nceden tasarlanm CSS yerleimlerini kullanabilirsiniz. Masa arac, sayfa yapnz nce izip sonra yeniden dzenleyerek sayfalarnz abucak tasarlamanza izin verir. Bir taraycda ayn anda birden ok eyi gstermek istiyorsanz, belgelerinizin sayfa yerleimi iin ereveler kullanabilirsiniz. Son olarak, Dreamweaver ablonunu esas alarak yeni sayfalar oluturabilir, sonra bu sayfalarn yerleimini, ablon deitiinde otomatik olarak gncelletirebilirsiniz. (Bkz: CSS ile sayfa oluturma sayfa 130 ve Sayfa mizanpajn HTML ile yapma sayfa 177.) Sayfalara ierik ekleme Metin, grnt, rollover grntler, grnt elemeleri, renkler, filmler, ses, HTML balar, atlama menleri ve daha pek ok ey gibi varlklar ve tasarm eleri ekleyin. Balk ve arka plan gibi eler iin yerleik sayfa oluturma zellikleri kullanabilir, dorudan sayfaya yazabilir veya baka belgelerden ierik aktarabilirsiniz. Dreamweaver ayrca; ziyareti Gnder dmesini tklattnda formun deerlerinin geerliliini dorulama veya ana sayfann yklenmesi tamamlandnda ikinci bir tarayc penceresini ama gibi belirli olaylara karlk olarak grevler gerekletirmek iin davranlar sunar. Son olarak, Dreamweaver, web sitesi performansn maksimum dzeye karmak ve sayfalar, deiik web tarayclar ile uyumluluklarndan emin olmak zere test etmek iin aralar sunar. (Bkz: Sayfalara ierik ekleme sayfa 208.)

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 7


alma alan

El ile kod yazarak sayfa oluturma Web sayfalarnn kodunu el ile yazma, baka bir sayfa oluturma yaklamdr. Dreamweaver, kullanm kolay grsel dzenleme aralar, ayrca gelikin bir kod yazma ortam salar; bylece sayfa oluturmak veya bunlar dzenlemek iin bu yaklamlardan herhangi birini veya ikisini birden kullanabilirsiniz. (Bkz: Sayfa koduyla alma sayfa 294.) Dinamik ierik iin web uygulamas kurma Pek ok web sitesinde ziyaretilerin veritabanlarnda saklanan bilgileri grmesine; genellikle de baz ziyaretilerin veritabanlarna yeni bilgiler ekleyip buradaki bilgileri dzenlemelerine izin veren dinamik sayfalar bulunur. Byle sayfalar oluturmak iin nce bir web sunucusu ve uygulama sunucusu kurmal, bir Dreamweaver sitesi oluturmal veya deitirmeli ve bir veritabanna balanmalsnz. (Bkz: Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma sayfa 506.) Dinamik sayfalar oluturma Dreamweaver programnda dinamik ierik iin, veritabanlarndan karlm kayt kmeleri, form parametreleri ve JavaBeans bileenleri gibi eitli kaynaklar tanmlayabilirsiniz. Sayfaya dinamik ierik eklemek iin ierii sayfaya srklemeniz yeterlidir. Sayfanz ayn anda bir tek kayt veya birok kayt, birden ok sayfada kaytlar gsterecek ekilde kurabilir; bir sayfa dolusu kayttan dierine ileri (veya geri) gitmek iin zel balar ekleyebilir; kullanclarn kayt saysn takip edebilmeleri iin kayt sayalar yapabilirsiniz. Sitenizin uygulama veya ticari mantn, Adobe ColdFusion uygulamas ve web servisleri gibi teknolojiler kullanarak modler hale getirebilirsiniz. Daha fazla esneklik istiyorsanz zel sunucu davranlar ve etkileimli formlar oluturabilirsiniz. (Bkz: Sayfalar dinamik yapma sayfa 535.) Test ve yaynlama Sayfalarnz test etme, gelitirme dngs boyunca sregiden bir sretir. Dngnn sonunda, siteyi bir sunucuda yaynlarsnz. Pek ok kullanc ayrca, sitenin gncel ve ilevsel kalmasn salamak iin dzenli aralklarla bakm iin program yaparlar. (Bkz: Sunucunuzdan dosya alma ve sunucunuza koyma sayfa 84.) Dreamweaver ile neler yapabileceinize ilikin video eitimi iin, bkz. www.adobe.com/go/lrvid4040_dw_tr.

alma alan yerleimine genel bak


Dreamweaver alma alan belge ve nesne zelliklerini grmenizi salar. alma alan ayrca, ara ubuklarna en genel birok ilemi de yerletirir, bylece belgelerinizde hzlca deiiklik yapabilirsiniz. Windows, Dreamweaver sisteminde hepsi bir arada entegre mizanpaj sunar. Entegre alma alannda tm pencere ve paneller tek bir byk uygulama penceresine entegre edilmitir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 8


alma alan

A. Uygulama ubuu B. Belge ara ubuu C. Belge penceresi D. Panel gruplar E. alma alan deitiricisi F. Etiket seici G. zellik denetisi H. Dosyalar paneli

Mac OS'ta Dreamweaver, her belgeyi tanmlayan sekmeler kullanarak birden ok belgeyi tek bir pencerede grntler. Dreamweaver ayrca, iinde her belgenin kendi penceresinde grntlendii yzen bir alma alan da grntleyebilir. Panel gruplar balangta birlikte kilitlenmitir ancak kendi pencerelerinde kilitleri alabilir. Panel gruplar sabit durumdayken ve belge alan ekran kapladnda, panelleri yeniden boyutlandrma veya gsterme ve gizleme Windows'ta olduu gibi ana belgeyi otomatik olarak boyutlandrr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 9


alma alan

A. Uygulama ubuu B. Belge ara ubuu C. Belge penceresi D. alma alan deitiricisi E. Panel gruplar F. Etiket seici G. zellik denetisi H. Dosyalar paneli

Farkl Dreamweaver alma alanlaryla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4042_dw_tr.

Ayrca bkz.
Ara ubuklarn, denetileri ve balam menlerini kullanma CS4 alma alann zelletirme Sekmeli belgeleri gsterme (Dreamweaver Macintosh) Dreamweaver alma alan eitimi

alma alan elerine genel bak


alma alannda aadaki eler bulunur. Not: Dreamweaver pek ok baka panel, deneti ve pencere salar. Panelleri, denetileri ve pencereleri amak iin Pencere mensn kullann.
Ho Geldiniz ekran Son altnz belgelerden birini amanza veya yeni bir belge oluturmanza izin verir. Ho geldiniz ekranndan ayrca, bir rn gezisi yaparak veya eitim alarak Dreamweaver hakknda daha fazla bilgi edinebilirsiniz. Uygulama ubuu Uygulama penceresinin st ksmnda bir alma alan deitiricisi, menler (yalnzca Windows) ve dier uygulama denetimleri bulunur. Belge ara ubuu Belge penceresinin farkl grnmleri (rnein Tasarm grnm veya Kod grnm) iin

seenekler, eitli grntleme seenekleri ve rnein taraycda nizleme gibi baz sk kullanlan ilemler sunan dmeler ierir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 10


alma alan

Standart ara ubuu (Varsaylan alma alan yerleiminde gsterilmez.) Dosya ve Dzen menlerindeki yaygn

ilemlerin dmelerini ierir: Yeni, A, Kprde Gzat, Kaydet, Tmn Kaydet, Kod Yazdr, Kes, Kopyala, Yaptr, Geri Al ve Yinele. Standart ara ubuunu gstermek iin Grnm > Ara ubuklar > Standart' sein.
Kod yazma ara ubuu (Yalnzca Kod grnmnde gsterilir.) Pek ok standart kod yazma ilemini yapmanz salayan dmeler ierir. Stil Uygulama ara ubuu (Varsaylan olarak gizlidir.) Medyaya baml stil sayfalar kullansaydnz tasarmnzn

farkl ortamlarda nasl grneceini grmenize izin veren dmeler ierir. Ayrca Basamakl Stil Sayfalar (CSS) stillerini etkinletirmenizi veya devre d brakmanz salayan dmeler ierir.
Belge penceresi Geerli belgeyi, siz onu hazrlar ve dzenlerken gsterir. zellik denetisi Seili nesne veya metnin eitli zelliklerini grmenizi ve deitirmenizi salar. Her nesne farkl

zelliklere sahiptir. zellik denetisi, Kodlayc alma alan yerleiminde varsaylan olarak geniletilmez.
Etiket seici Belge penceresinin en altndaki Durum ubuunda bulunur. Geerli seimin evresindeki etiketlerin hiyerarisini gsterir. Hiyerarideki herhangi bir etiketi ve iindekileri semek iin o etiketi tklayn. Paneller almanz izlemenize ve deitirmenize yardm eder. rnekler arasnda Ekle paneli, CSS Stilleri paneli ve

Dosyalar paneli bulunur. Bir paneli geniletmek iin ilgili sekmeyi ift tklatn.
Ekle paneli Bir belgeye grnt, tablo ve ortam esi gibi eitli nesne trleri eklemeniz iin dmeler ierir. Her nesne, eklerken eitli nitelikleri belirlemenize izin veren bir HTML kodu parasdr. rnein Ekle panelindeki Tablo dmesini tklatarak bir tablo ekleyebilirsiniz. sterseniz Ekle paneli yerine Ekle mensn kullanarak da nesne ekleyebilirsiniz. Dosyalar paneli Dosyalarnz ve klasrlerini, bir Dreamweaver sitesinin bir paras veya uzak bir sunucunda olsunlar olmasnlar ynetmenizi salar. Dosyalar paneli ayrca yerel diskinizdeki dosyalara, aynen Windows Explorer (Windows) veya Finder (Macintosh) ile olduu gibi erimenize izin verir.

Ayrca bkz.
Belge penceresinde alma sayfa 19 Ara ubuklarn, denetileri ve balam menlerini kullanma sayfa 23 Pencereleri ve panelleri ynetme sayfa 24

Belge penceresine genel bak


Belge penceresi geerli belgeyi grntler. Aadaki grnmlerden herhangi birini seebilirsiniz:
Tasarm grnm Grsel sayfa mizanpaj, grsel dzenleme ve hzl uygulama gelitirme iin tasarm ortam. Bu grnmde, Dreamweaver, sayfay taraycda grntlediinizde benzer, tamamen dzenlenebilir, belgenin grsel benzerini grntler. Kodu grnm HTML, JavaScript, sunucu dili koduPHP veya ColdFusion aretleme Dili(CFML) gibive dier

trdeki kodlar yazma ve dzenleme iin elle kod yazma ortam.


Blnm Kod grnm Kod grnmnn, ayn anda belgenin farkl blmleri arasnda gei yaparak almanza olanak veren blnm hali. Kod ve Tasarm grnm Ayn belgeyi tek pencerede hem Kod grnmnde hem de Tasarm grnmnde

grmenizi salar.
Canl grnm Canl grnmde Tasarm grnmyle benzer ekilde, belgenizin bir taraycda nasl grneceine ilikin gereki bir rnek grntlenir ve belgeyle, taraycyla olduu gibi etkileim gerekletirmenize olanak verir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 11


alma alan

Canl grnm dzenlenemez. Ancak, dzenlemeleri Kod grnmnde yapp deiiklikleri grmek iin Canl grnm yenileyebilirsiniz.
Canl Kod grnm Yalnzca bir belge Canl grnmde grntlenirken kullanlabilir. Canl Kod grnm

sayfay yrtmek iin tarayc tarafndan kullanlan gerek kodu grntler ve Canl grnmde sayfayla etkileim gerekletirilirken dinamik olarak deiir. Artk Canl grnm dzenlenemez. Belge penceresi bytldnde (varsaylan), sekmeler tm ak belgelerin dosya adlarn gstererek Belge penceresinin stnde grntlenir. Dosya zerinde deiiklikler yaptysanz ve henz bu deiiklikleri kaydetmediyseniz Dreamweaver, dosya adnn sonunda bir yldz iareti grntler. Bir belgeye gemek iin o belgenin sekmesini tklatn. Dreamweaver ayrca, belge sekmesinin altnda (veya belgeleri ayr pencerelerde grntlyorsanz, belgenin balk ubuunun altnda) lgili Dosyalar ara ubuunu grntler. lgili belgeler CSS dosyalar veya JavaScript dosyalar gibi, geerli dosya ile ilikilendirilmi olan belgelerdir. Bu ilgili dosyalar Belge penceresinde amak iin, lgili Dosyalar ara ubuunda dosya adn tklatn.

Ayrca bkz.
Belge penceresinde alma sayfa 19 Canl grnm hakknda sayfa 289 lgili dosyalar ama sayfa 73 Tasarm grnmnde canl verileri grntleme sayfa 576 Dreamweaver'da kodlamaya ilikin genel bilgiler sayfa 294

Belge ara ubuuna genel bak


Belge ara ubuu, belgenizin farkl grnmleri arasnda hzla gei yapmanza olanak veren dmeler ierir. Ara ubuu ayrca belgeyi grntleme ve yerel ve uzak siteler arasnda aktarma ile ilgili baz ortak komutlar ve seenekler ierir. Aadaki resimde geniletilmi Belge ara ubuu gsterilmektedir.

A. Kod Grnm Gster B. Kod ve Tasarm Grnmn Gster C. Tasarm Grnmn Gster D. Canl Grnm E. Canl Kod Grnm F. Belge Bal G. Dosya Ynetimi H. Taraycda nizle/Hata Aykla I. Tasarm Grnmn Yenile J. Grnm Seenekleri K. Grsel Yardmclar L. Etiket Denetimi M. Tarayc Uyumluluunu Denetle

Belge ara ubuunda aadaki seenekler belirir:


Kod Grnm Gster Belge penceresinde yalnzca Kod grnmn gsterir. Kod ve Tasarm Grnmn Gster Belge penceresini Kod ve Tasarm grnmleri arasnda ayrr. Bu birleik

grnm setiinizde, Tasarm Grnm stte seenei Grnm Seenekleri mensnde grnr.
Tasarm Grnmn Gster Belge penceresinde yalnzca Tasarm grnmn gsterir.

Not: XML, JavaScript, CSS veya dier kod tabanl dosyalar ile alyorsanz, Tasarm grnmnde dosyalar gremezsiniz ve Tasarm ve Bl dmeleri soluklar.
Canl Grnm Belgenin dzenlenemeyen, etkileimli ve tarayc tabanl bir grnmn grntler. Canl Kod Grnm Sayfay yrtmek iin tarayc tarafndan kullanlan gerek kodu grntler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 12


alma alan

Belge Bal Belge iin, taraycnn balk ubuunda gsterilecek bir balk girmenize izin verir. Belgenizin zaten bir

bal varsa, bu alanda grnr.


Dosya Ynetimi Dosya Ynetimi alr mensn gsterir. Taraycda nizle/Hata Aykla Belgenizi bir taraycda nizlemenize veya hatalarn ayklamanza izin verir. Alr

menden bir tarayc sein.


Tasarm Grnmn Yenile Belgenin Tasarm grnmn, siz Kod grnmnde deiiklik yaptktan sonra

yeniler. Kod grnmnde yaptnz deiiklikler, siz, dosyay kaydetmek veya bu dmeyi tklamak gibi belirli ilemleri yapmadka, Tasarm grnmnde kendiliinden grnmez. Not: Yenileme ayrca, rnein bir kod blounun ama ve kapama etiketlerini seme imkan gibi DOM'a (Document Object Model) baml kod zelliklerini de gncelletirir.
Grnm Seenekleri Kod grnm ve Tasarm grnmlerine ilikin (hangisinin dierinin stnde olaca gibi)

seenekleri belirlemenize izin verir. Mendeki seenekler geerli grnm iindir: Tasarm grnm, Kod grnm veya her ikisi de.
Grsel Yardmclar Sayfalarnz tasarlamak iin farkl grsel yardmclar kullanmanza izin verir. Etiket Denetimi Geerli belgeyi veya seili etiketi denetlemenize izin verir. Tarayc Uyumluluunu Denetle CSS'nin deiik tarayclar ile uyumlu olup olmadn denetlemenize izin verir.

Ayrca bkz.
Ara ubuklarn grntleme sayfa 23 Canl grnmde sayfalar nizleme sayfa 289 Kodlama tercihlerini ayarlama sayfa 301 Balk ieriini grntleme ve dzenleme sayfa 333 Yerleim iin grsel yardmclar kullanma sayfa 177

Standart ara ubuuna genel bak


Standart ara ubuu, Dosya ve Dzen menlerindeki yaygn ilemlerin dmelerini ierir: Yeni, A, Kprde Gzat, Kaydet, Tmn Kaydet, Kod Yazdr, Kes, Kopyala, Yaptr, Geri Al ve Yinele. Bu dmeleri edeeri men komutlarn kullanacanz ekilde kullann.

Ayrca bkz.
Ara ubuklarn grntleme sayfa 23 Belge oluturma ve ama sayfa 64

Durum ubuuna genel bak


Belge penceresinin altndaki Durum ubuu, oluturmakta olduunuz belge hakknda ek bilgi salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 13


alma alan

A. Etiket seici B. Seim arac C. El arac D. Yaknlatrma Arac E. Bytmeyi ayarla F. Pencere boyutu alr mens G. Belge boyutu ve tahmini ykleme sresi H. Kodlama gstergesi

Etiket seici Geerli seimin evresindeki etiketlerin hiyerarisini gsterir. Hiyerarideki herhangi bir etiketi ve iindekileri semek iin o etiketi tklayn. Belgenin tm gvdesini semek iin <body> etiketini sein. Etiket seicide etiketin class veya ID niteliklerini ayarlamak iin etiketi sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutarak (Macintosh) tklatn ve ierik mensnden snf veya kimlii sein. Seim arac El aracn etkinletirme veya devre d brakma El arac Belgeyi tklatmanza ve Belge penceresinde srklemenize olanak salar. Yaknlatrma arac ve Bytmeyi Ayarla alr mens Belgeniz iin bir bytme dzeyi ayarlamanza olanak salar. Pencere boyutu alr mens (Kod grnmnde kullanlamaz.) nceden tanml veya zel boyutlara Belge

penceresini yeniden boyutlandrmanza olanak salar.


Belge boyutu ve ykleme sresi Sayfann tahmini belge boyutunu ve tahmini ykleme sresini, grntler ve dier

ortam dosyalar gibi bal tm dosyalar da olmak zere grntler.


Kodlama gstergesi Geerli belge iin metin kodlamasn grntler.

Ayrca bkz.
Pencere boyutunu ve balant hzn belirleme sayfa 22 Yaknlatrma ve uzaklatrma sayfa 219 Belge penceresini yeniden boyutlandrma sayfa 21 ndirme sresi ve boyut tercihlerini belirleme sayfa 220

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 14


alma alan

Kodlama ara ubuuna genel bak


Kodlama ara ubuu, kod seimlerini daraltma ve geniletme, geersiz kodu vurgulama, yorumlar ekleme ve karma, kodu girintileme ve son kullanlan kk aralar ekleme gibi birok standart kodlama ilemlerini yapmanz salayan dmeler ierir. Kodlama ara ubuu, Belge penceresinin sol tarafnda dikey olarak grnr ve yalnzca Kod grnm gsterilirken grnebilir.

Kodlama ara ubuunun kilidini aamaz veya tayamazsnz ancak gizleyebilirsiniz (Grnm > Ara ubuklar > Kodlama). Daha fazla dme grntlemek (Kelime Sarma, Gizli Karakterleri Gsterme ve Otomatik Girintileme gibi gibi) veya kullanmak istemediiniz dmeleri gizlemek iin Kodlama ara ubuunu dzenleyebilirsiniz. Ancak bunu yapmak iin ara ubuunu reten XML dosyasn dzenlemelisiniz. Daha fazla bilgi iin bkz. Dreamweaver' Geniletme.

Ayrca bkz.
Ara ubuklarn grntleme sayfa 23 Kodlama ara ubuuyla kod ekleme sayfa 308

Stil izme ara ubuuna genel bak


Stil Oluturma ara ubuu (varsaylan olarak gizlidir) medyaya baml stil sayfalar kullanyorsanz, tasarmnzn farkl medyalarda nasl grneceini grmenize izin veren dmeler ierir. CSS stillerini etkinletirmenizi veya devre d brakmanz salayan dmeler ierir. Bu ara ubuunu grntlemek iin Grnm > Ara ubuklar > Stil Oluturma'y sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 15


alma alan

Bu ara ubuu yalnzca belgeleriniz ortama baml stil sayfalar kullanyorsa alr. rnein, stil sayfanz yazdrma ortam iin gvde kural ve elde tanan cihazlar iin farkl bir gvde kural belirtiyor olabilir. Ortama bal stil sayfalar oluturma hakknda daha fazla bilgi iin, www.w3.org/TR/CSS21/media.html adresindeki World Wide Web Consortium web sitesine bakn. Varsaylan olarak, Dreamweaver, ekran ortam trnzn tasarmn grntler (bilgisayarnzn ekrannda sayfann nasl oluturulacan gsterir). Stil Oluturma ara ubuunda ilgili dmeleri tklatarak aadaki ortam tr oluturmalarn grebilirsiniz.
Ekran Ortam Tr Olutur Bilgisayar ekrannda sayfann nasl grneceini gsterir. Yazdrma Ortam Tr Olutur Yazdrlan katta sayfann nasl grneceini gsterir. Elde Tanan Ortam Tr Olutur Cep telefonu veya BlackBerry cihaz gibi elde tanan cihazda sayfann nasl

grneceini gsterir.
Projeksiyon Ortam Tr Olutur Projeksiyon cihaznda sayfann nasl grneceini gsterir. TTY Ortam Tr Olutur Teleyazm makinesinde sayfann nasl grneceini gsterir. TV Ortam Tr Olutur Televizyon ekrannda sayfann nasl grneceini gsterir. CSS Stillerini Grntlemeye Gei CSS stillerini etkinletirmenize veya devre d brakmanza olanak salar. Bu

dme, dier ortam dmelerinden bamsz alr.


Tasarm zaman Stil Sayfalar Bir Tasarm zaman stil sayfas belirtmenizi salar.

Yazdrma ve elde tanan cihazlar iin stil sayfalar tasarlamayla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0156_tr.

Ayrca bkz.
Ara ubuklarn grntleme sayfa 23

zellik denetisine genel bak


zellik denetisi, halen seili durumdaki metin veya eklenmi nesne gibi bir sayfa esinin en yaygn bilinen zelliklerini incelemenize ve dzenlemenize izin verir. zellik denetisinin ierii, seili eye gre deiir. rnein, sayfanzda bir grnt seerseniz, zellik denetimi grntnn zelliklerini grntlemek iin deiir (grntye olan dosya yolu, grntnn genilii ve ykseklii, grntnn evresindeki kenarlk vb.)

zellik denetimi, varsaylan olarak alma alannn alt ksmnda yer alr ancak, alma alannda kilidini aabilir ve gezer panel yapabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Panelleri sabitleme ve kartma sayfa 25 zellik denetisini kullanma sayfa 23

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 16


alma alan

Ekle paneline genel bak


Ekle panelinde tablo, grnt ve ba gibi nesneler oluturmak ve eklemek iin dmeler bulunur. Dmeler, Kategori alr mensnden istediiniz kategoriyi seerek aralarnda gei yapabileceiniz birka kategoride dzenlenmitir. Ek kategoriler, geerli belge ASP veya CFML belgeleri gibi sunucu kodu ierdiinde grntlenir.

Baz kategorilerin alr menleri olan dmeleri vardr. Alr menden bir seenek belirlediinizde, dmenin varsaylan eylemi olur. rnein, Grnt alr mensnden Grnt Yer Tutucu'yu seerseniz, Grnt dmesini bir sonraki tklatmanzda, Dreamweaver bir grnt yer tutucu ekler. Alr menden herhangi bir zamanda bir seenek belirlediinizde, dmenin varsaylan eylemi deiir. Ekle paneli aadaki kategorilerde dzenlenmitir:
Genel kategorisi Grntler ve tablolar gibi genel olarak kullanlan nesneleri oluturmanza ve eklemenize olanak

salar.
Mizanpaj kategorisi Tablolar, tablo eleri, div etiketleri, kareler ve Spry kk aralar eklemenize olanak salar. Tablolar iin iki grnm de seebilirsiniz: Standart (varsaylan) ve Geniletilmi Tablolar. Formlar kategorisi Formlar oluturmak ve Spry dorulama kk aralar da olmak zere form eleri eklemek iin

dmeler ierir.
Veri kategorisi Kayt kmeleri, yinelenen blgeler ve kayt ekleme ile gncelletirme formalar gibi dier dinamik

elerin yan sra Spry veri nesneleri eklemenize olanak salar.


Spry kategorisi Spry veri nesneleri ve kk aralar da olmak zere Spry sayfalar oluturmak iin dmeler ierir. InContext Dzenleme kategorisi Dzenlenebilir Blgeler, Yinelenen Blgeler ve CSS snflarn ynetmeye ilikin dmeler de dahil olmak zere, InContext dzenleme sayfalarnn oluturulmasna ilikin dmeleri ierir. Metin kategorisi b, em, p, h1 ve ul gibi metin ve liste formatlama etiketleri eitleri eklemenize olanak salar. Sk Kullanlanlar kategorisi Tek bir genel alanda en ok kullandnz Ekle paneli dmelerini gruplamanza ve

dzenlemenize olanak salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 17


alma alan

Sunucu kodu kategorileri Yalnzca ASP, CFML Basic, CFML Flow, CFML Advanced ve PHP de dahil olmak zere belirli bir sunucu dili kullanan sayfalarda kullanlabilir. Bu kategorilerin her biri Kod grnmnde ekleyebileceiniz sunucu kodu nesneleri salar.

Dreamweaver iindeki dier panellerin aksine, Ekle panelini varsaylan sabitleme konumunun dna srkleyip Belge penceresinin st ksmnda yatay bir konumda brakabilirsiniz. Bunu yaptnzda panel bir ara ubuuna dnr (ancak paneli dier ara ubuklar gibi gizleyip grntleyemezsiniz).

Ayrca bkz.
Ekle panelini kullanma sayfa 208 Spry sayfalarn grsel olarak oluturma sayfa 420

Dosyalar paneline genel bak


Dreamweaver sitenizdeki dosyalar grntlemeniz ve ynetmeniz iin Dosyalar panelini kullann.

Dosyalar panelinde site, dosya ya da klasr grntlerken grntleme alannn boyutunu deitirebilir ve Dosyalar panelini geniletebilir ya da daraltabilirsiniz. Dosyalar paneli daraltldnda panel, yerel sitenin, uzak sitenin, test sunucusunun veya SVN deposunun ieriini dosya listesi olarak grntler. Geniletildiinde ise yerel siteyi ve uzak siteyi, test sunucusunu veya SVN deposunu grntler. Dreamweaver siteleri iin, daraltlm panelde varsaylan olarak grntlenen grnm (yerel ya da uzak siteniz) deitirerek Dosyalar panelini zelletirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dosyalar panelinde dosyalarla alma sayfa 78

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 18


alma alan

CSS Stilleri paneline genel bak


CSS Stilleri paneli seili durumdaki bir sayfa esini etkileyen CSS kurallarn ve zelliklerini (Geerli modu) veya belgenin tamamn etkileyen kurallar ve zellikleri (Tm modu) izlemenizi salar. CSS Stilleri panelinin en stndeki bir gei dmesi iki mod arasnda gei yapmanz salar. CSS Stilleri paneli ayrca CSS zelliklerini hem Tm hem de Geerli modunda deitirmenizi salar.

Blmelerin arasndaki snr izgilerini srkleyerek blmelerden herhangi birini yeniden boyutlandrabilirsiniz. Geerli modunda, CSS Stilleri paneli blme grntler: belgedeki geerli seime ilikin CSS zelliklerini grntleyen Seim iin zet blmesi, seili zelliklerin (veya seiminize bal olarak seili etikete ilikin basamaklandrlm kurallarn) konumunu grntleyen Kurallar blmesi ve seimi tanmlayan CSS zelliklerini dzenlemenizi salayan zellikler blmesi. Tm modunda, CSS Stilleri paneli iki blme grntler: Tm Kurallar blmesi (stte) ve zellikler blmesi (altta). Tm Kurallar blmesi geerli belgede tanml olan kurallarn ve geerli belgeye iliik olan stil sayfalarnda tanml olan tm kurallarn listesini grntler. zellikler blmesi, Tm Kurallar blmesinde seili olan herhangi bir kuraln CSS zelliklerini dzenlemenizi salar. zellikler blmesinde yaptnz tm deiiklikler hemen uygulanr ve bylece almanz hemen nizlemeniz salanr.

Ayrca bkz.
CSS oluturma ve ynetme sayfa 135

Grsel klavuzlara genel bak


Dreamweaver, belgeleri tasarlamanza ve tarayclarda yaklak nasl grneceklerini tahmin etmenize yadm etmek zere ok eitli grsel klavuzlar sunar. Aadakilerden herhangi birini yapabilirsiniz:

elerin sayfada nasl uyduunu grmek iin Belge penceresini istenen pencere boyutuna hemen oturtun. Adobe Photoshop veya Adobe Fireworks gibi bir resim veya grnt dzenleme uygulamasnda oluturulan
tasarm oaltmanza yardm etmesi iin izleme grntsn sayfa arka plan olarak kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 19


alma alan

Sayfa elerini hassas olarak konumlandrmak ve yeniden boyutlandrmak iin grsel ipucu salamak zere
klavuzlar ve cetvelleri kullann.

Kesin olarak konumlandrlm eleri (AP eleri) hassas olarak konumlandrmak ve yeniden boyutlandrmak
iin zgara kullann. Sayfadaki zgara iaretleri, AP elerini hizalamanza ve yapma etkinletirildiinde, AP eleri tandnda veya yeniden boyutlandrldnda bunlarn otomatik olarak en yakn zgara noktasna yapmasna yardm eder. (Grntler ve paragraflar gibi dier nesneler zgaraya yapmaz.) Yapma zellii, klavuz grnr olsa da olmasa da alr.

Ayrca bkz.
Yerleim iin grsel yardmclar kullanma sayfa 177

GoLive kullanclar
Eskiden GoLive kullandysanz ve imdi Dreamweaver ile almaya gemek istiyorsanz, Dreamweaver alma alanna ve i akna giri ile sitelerinizi Dreamweaver'a gettirme yollar zerine bir tartmay evrimii olarak bulabilirsiniz. Daha fazla bilgi iin bkz: www.adobe.com/go/learn_dw_golive_tr.

Ayrca bkz.
GoLive kullanclar iin Dreamweaver eitimi

Belge penceresinde alma


Belge penceresinde grnmler arasnda gei yapma
Bir belgeyi Belge penceresinde Kod grnmnde, Blnm Kod grnmnde, Tasarm grnmnde, Kod ve Tasarm grnmlerinde (Blnm grnm) veya Canl grnmde grntleyebilirsiniz. Ayrca Blnm Kod grnmn veya Kod ve Tasarm grnmlerini yatay veya dikey olarak grntleme seeneiniz de bulunmaktadr. (Yatay grntleme varsaylan ayardr.)

Kod grnmne geme


Aadakilerden birini yapn:

Grnm > Kod'u sein. Belge ara ubuunda Kod Grnmn Gster dmesini
tklatn.

Blnm Kod grnmne geme


Blnm Kod grnm belgenizi ikiye bler, bylece ayn anda kodun iki blm zerinde de alabilirsiniz.
Grnm >Blnm Kod'u sein.

Not: Belge penceresini veya uygulama penceresini yeniden boyutlandrrsanz veya alma alan mizanpajnz deitirirseniz, Dreamweaver iki grnmn de her zaman grnr olmas iin blnme orann korur.

Tasarm grnmne geme


Aadakilerden birini yapn:

Grnm > Tasarm' sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 20


alma alan

Belge ara ubuunda Tasarm Grnmn Gster dmesini

tklayn.

Kod ve Tasarm grnmlerini gsterme


Aadakilerden birini yapn:

Grnm > Kod ve Tasarm' sein. Belge ara ubuunda Kod ve Tasarm Grnmlerini Gster dmesini
tklatn. Varsaylan olarak Kod grnm Belge penceresinin st ksmnda, Tasarm grnm ise alt ksmnda grntlenir. Tasarm grnmn stte grntlemek iin Grnm > Tasarm Grnm stte'yi sein. Not: Belge penceresini veya uygulama penceresini yeniden boyutlandrrsanz veya alma alan mizanpajnz deitirirseniz, Dreamweaver iki grnmn de her zaman grnr olmas iin blnme orann korur.

Kod grnm ve Tasarm grnm arasnda gidip gelme


Kontrol+ters trnak (`) tu bileimine basn.

Her iki grnm de Belge penceresinde gsteriliyorsa, bu klavye ksayolu klavye odan iki grnm arasnda gtrp getirir.

Grnmleri dikey olarak blme


Bu seenek yalnzca Blnm Kod grnm ve Kod ve Tasarm grnmleri (Blnm grnm) iin kullanlabilir. Kod grnm ve Tasarm grnm iin devre d braklmtr.
1 Blnm Kod grnmnde (Grnm > Blnm Kod) veya Kod ve Tasarm grnmlerinde (Grnm >

Kod ve Tasarm) olduunuzdan emin olun.


2 Grnm >Dikey Bl' sein.

Kod ve Tasarm grnmlerindeyseniz Tasarm grnmn solda grntleme seeneiniz vardr (Grnm > Tasarm Grnm Solda). Not: Belge penceresini veya uygulama penceresini yeniden boyutlandrrsanz veya alma alan mizanpajnz deitirirseniz, Dreamweaver iki grnmn de her zaman grnr olmas iin blnme orann korur.

Ayrca bkz.
Belge penceresine genel bak sayfa 10 Canl grnmde sayfalar nizleme sayfa 289

Belge pencerelerini basamaklama veya deme


Ayn anda birok belgeniz ak ise, bunlar basamaklayabilir veya deyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Pencereleri ve panelleri ynetme sayfa 24 Sekmeli belgeleri gsterme (Dreamweaver Macintosh) sayfa 30

Basamakl Belge pencereleri


Pencere > Basamakla'y sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 21


alma alan

Belge pencerelerini deme


(Windows) Pencere > Yatay De veya Pencere > Dikey De'yi sein. (Macintosh) Pencere > De'yi sein.

Belge penceresini yeniden boyutlandrma


Durum ubuu, Belge penceresinin geerli boyutlarn (piksel olarak) gsterir. En iyi olarak belirli bir boyutta grnn bir sayfa tasarlamak iin Belge penceresini istediiniz nceden belirlenmi boyuta ayarlayabilir, bu nceden belirlenmi boyutlar dzenleyebilir veya boyutlar oluturabilirsiniz.

Belge penceresini nceden belirlenmi bir boyuta boyutlandrma


Belge penceresinin alt tarafndaki Pencere Boyutu alan mensndeki boyutlardan birini sein.

Not: (Yalnzca Windows iin) Belge penceresindeki Belgeler varsaylan olarak ekran kaplar ve ekran kaplayan bir belgeyi yeniden boyutlandramasnz. Belgenin ekran kaplamasn geri almak iin, belgenin sa st kesindeki ekran kaplamay geri al dmesini tklatn.

Gsterilen pencere boyutu, tarayc penceresinin kenarlklar olmadan i boyutlarn yanstr; ekran boyutu parantezlerde listelenir. rnein, ziyaretilerinizin Microsoft Internet Explorer veya Netscape Navigator' kendi varsaylan 640 x 480 ekran yaplandrmasnda kullanmalarn bekliyorsanz 536 x 196 (640 x 480, Varsaylan) seeneini kullanrsnz. Daha az kesinlikli boyutlandrma iin iletim sisteminizin standart pencere boyutlandrma ynetmlerini, rnein bir pencerenin alt sa kesini srklemeyi kullann.

Pencere Boyutu alan mensnde listelenen deerleri deitirme


1 Pencere Boyutu alan mensnden Boyutlar Dzenle'yi sein. 2 Pencere Boyutu listesindeki en veya boy deerlerinden herhangi birini tklatn ve yeni bir deer girin.

Belge penceresini yalnzca belirli bir genilie ayarlanabilecek (ykseklik deimeden kalacak) ekilde ayarlamak iin, ykseklik deerini seip silin.
3 Aklama kutusuna, belirli bir boyut hakknda aklama metni girmek iin tklayn.

Pencere Boyutu alan mensne yeni bir boyut ekleme


1 Pencere Boyutu alan mensnden Boyutlar Dzenle'yi sein. 2 Genilik stununda son deerin altndaki bolua tklayn. 3 Genilik ve Ykseklik deerlerini girin.

Yalnzca Genilii veya Ykseklii semek iin, bu alanlardan birini bo brakmanz yeterlidir.
4 Eklediiniz boyut hakknda aklayc metin girmek iin Aklama alann tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 22


alma alan

rnein, 800 x 600 piksellik bir monitrn yanna SVGA veya ortalama PC ve 17 in yazabilirsiniz. 832 x 624 piksellik bir monitrn yanna Mac. ou monitr eitli piksel boyutlarna ayarlanabilir.

Pencere boyutunu ve balant hzn belirleme


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki kategori listesinden Durum ubuu'nu sein. 3 Aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Pencere Boyutlar Durum ubuunun alr mensnde grntlenen pencere boyutlarn zelletirmenize olanak

salar.
Balant Hz ykleme boyutunu hesaplamak iin kullanlan balant hzn (saniyede kilobit) belirler. Sayfann

ykleme boyutu Durum ubuunda grntlenir. Belge penceresinde bir grnt seildiinde, grntnn ykleme boyutu zellik denetiminde grntlenir.

Ayrca bkz.
Durum ubuuna genel bak sayfa 12 Belge penceresini yeniden boyutlandrma sayfa 21

Dreamweaver uygulamasndaki raporlar


Dreamweaver programnda, ierik bulmak, sorun gidermek veya ierii test etmek iin raporlar alabilirsiniz. Aadaki tr raporlar karabilirsiniz:
Arama Etiket, nitelik ve etiketlerde belirli metinler aramanza izin verir. Referans Yardmc olacak referans bilgilerini aratrmanz salar. Denetleme Kod ve szdizimi hatalarn denetlemenizi salar. Tarayc Uyumluluu Belgelerinizdeki HTML'yi, hedeflenen tarayclar tarafndan desteklenmeyen bir etiket veya nitelik olup olmadn grmek iin test etmenize izin verir. Ba Denetleyici Kopuk, harici ve ksz balar bulmanza ve onarmanza izin verir. Siter Raporlar akn iyiletirmenizi ve sitenizdeki HTML niteliklerini test etmenizi salar. ak raporlar

arasnda kim teslim adl, en son deitirilenler ve tasarm notlar; HTML raporlar arasnda birletirilebilir i ie font etiketleri, eriilebilirlik, eksik Alt metni, fazladan i ie etiketler, atlabilir bo etiketler ve balksz belgeler saylabilir.
FTP Gnl Tm FTP dosya aktarm etkinliini grmenizi salar. Sunucu Hata Ayklama Adobe ColdFusion uygulamasnn hatalarn ayklamak iin bilgi grntlemenizi salar.

Ayrca bkz.
Koddaki etiketleri, nitelikleri veya metni arama sayfa 318 Dil referans materyali kullanma sayfa 319 Sitenizi test etme sayfa 114 Etiketleri dorulama sayfa 324 Tarayc uyumluluunu denetleme sayfa 324 Kopuk, harici ve ksz balar bulma sayfa 286

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 23


alma alan

Uzak sunucuya dosya koyma sayfa 86 Uzak sunucudan dosyalar alma sayfa 85 ColdFusion hata dzeltici kullanma (sadece Windows) sayfa 326

Ara ubuklarn, denetileri ve balam menlerini kullanma


Ara ubuklarn grntleme
Belge ile ilgili ve standart dzenleme ilemleri iin Belge ve Standart ara ubuklarn kullann; abucak kod eklemek iin Kod Yazma ara ubuunu kullann; sayfanz farkl medya trlerinden grnecei ekilde gstermek iin Stil izme ara ubuunu kullann. Ayrca ara ubuklarn gereince gstermeyi veya gizlemeyi seebilirsiniz.

Grnm > Ara ubuklar'n, sonra ara ubuunu sein. Ara ubuklarndan herhangi birini Sa tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh) ve ara ubuunu
balam mensnden sein. Not: Kod Yazma ara ubuunu Kod denetisinde (Pencere > Kod Denetisi) gstermek veya gizlemek iin, denetinin en stndeki Grnm Seenekleri alan mensnden Kod Yazma Ara ubuu'nu sein.

Ayrca bkz.
Belge ara ubuuna genel bak sayfa 11 Standart ara ubuuna genel bak sayfa 12 Kodlama ara ubuuna genel bak sayfa 14 Stil izme ara ubuuna genel bak sayfa 14

zellik denetisini kullanma


zellik denetisi, halen seili durumdaki metin veya eklenmi nesne gibi bir sayfa esinin en yaygn bilinen zelliklerini incelemenize ve dzenlemenize izin verir. zellik denetisinin ierii, seili eye gre deiir. Belirli bir zellik denetisine ynelik yardma erimek iin, zellik denetisinin sa st kesindeki yardm dmesini tklatn veya zellik denetisinin Seenekler mensnden Yardm seeneini belirleyin. Not: Belirli bir etiketle ilikilendirilen her nitelii grntlemek ve dzenlemek iin Etiket denetisini kullann.

Ayrca bkz.
zellik denetisine genel bak sayfa 15 zellik denetiminde metin zelliklerini ayarlama sayfa 230 Panelleri sabitleme ve kartma sayfa 25 Etiket denetimiyle nitelikleri deitirme sayfa 328

zellik denetisini gsterme veya gizleme


Pencere > zellikler'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 24


alma alan

zellik denetisini geniletme veya daraltma


zellik denetisinin alt sa kesindeki geniletme okunu tklayn.

Sayfa esi zelliklerini grme ve deitirme


1 Belge penceresinde sayfa esini sein.

Seili enin tm zelliklerini grmek iin zellik denetimini geniletebilirsiniz.


2 stenen zellii zellik denetisinde deitirin.

Not: Belirli zellikler hakknda bilgi iin, eyi Belge penceresinde sein, sonra zellik denetisinin st sa kesindeki Yardm simgesini tklayn.
3 Deiiklikleriniz Belge penceresine hemen uygulanmazsa, deiiklikleri aadaki yntemlerden biriyle yapn:

zellik dzenleme metin alanlarnn dna tklayn. Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn. Baka bir zellie gemek iin Sekme tuuna basn.

Balam menlerini kullanma


Balam menleri, zerinde altnz nesne veya pencere ile ilikili en yararl komutlara ve zelliklere kolay eriim salar. Balam menleri yalnzca geerli seim ile alakal komutlar listeler.
1 Nesneyi veya pencereyi Sa+tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh). 2 Balam mensnden bir komut sein.

CS4 alma alann zelletirme


Pencereleri ve panelleri ynetme
Belge penceresini ve panelleri tayarak ve ileyerek zel alma alan oluturabilirsiniz. alma alanlarn kaydedebilir, bunlar arasnda gei yapabilirsiniz. Not: Aadaki rneklerde gsterim amacyla Photoshop kullanlmtr. alma alan tm rnlerde ayn ekilde hareket eder.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 25


alma alan

A B

Dar bir mavi brakma blgesi Renk panelinin Katmanlar panel grubunun stnde tek bana sabitleneceini belirtir. A. Balk ubuu B. Sekme C. Brakma blgesi

Photoshop'ta Kontrol panelinde, panellerde ve ara ipularndaki metnin boyutunu deitirebilirsiniz. Arabirim tercihlerinde Arabirim Font Boyutu mensnden boyut sein.

Belge pencerelerini ynetme


Birden fazla dosya atnzda Belge pencereleri sekmeli olur.

Sekmeli olan Belge pencerelerinin srasn yeniden yerletirmek iin pencerenin sekmesini grupta yeni bir konuma
srkleyin.

Belge penceresini pencere grubundan ayrmak iin pencereye ait sekmeyi grubun dna srkleyin. Belge penceresini ayr bir Belge penceresi grubuna sabitlemek iin pencereyi grubun iine srkleyin.
Not: Dreamweaver Belge pencerelerinin sabitlenmesini ve ayrlmasn desteklemez. Yzen pencereler oluturmak iin Belge penceresinin Klt dmesini kullann.

Yl ya da deli belge gruplar oluturmak iin pencereyi baka bir pencerenin alt, st veya yan kenarlar boyunca
brakma blgelerinden birine srkleyin. Uygulama ubuundaki Mizanpaj dmesini kullanarak da grup iin mizanpaj seebilirsiniz. Not: Baz rnler bu ilevleri desteklemez. Ancak, belgenizin mizanpajn oluturmanza yardmc olmak amacyla rnnzde, Pencere mensnde Basamakla ve De komutlar olabilir.

Seimi srklerken sekmeli grupta baka bir belgeye gemek iin bir an iin seimi belgenin sekmesi zerinde
tutun. Not: Baz rnler bu ilevleri desteklemez.

Panelleri sabitleme ve kartma


Sabitleme alan panellerin ya da panel gruplarnn genellikle dikey konumda birlikte grntlendii alandr. Panelleri sabitleme alannn iine ve dna tayarak sabitleyebilir ve kartabilirsiniz. Not: Sabitleme, ynlamayla ayn ey deildir. Yn, yzer durumdaki panellerin ya da panel gruplarnn yukardan aa doru birletirilmi halidir.

Bir paneli sabitlemek iin sekmesinden sabitleme alanndaki dier panellerin stne, altna ya da ortasna
srkleyin.

Bir panel grubunu sabitlemek iin balk ubuundan (sekmelerin stndeki dz renkli bo ubuk) sabitleme
alanna srkleyin.

Paneli ya da panel grubunu kaldrmak iin sekmesinden ya da balk ubuundan sabitleme alannn dna
srkleyin. Baka bir sabitleme alanna srkleyebilir ya da yzer durumda brakabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 26


alma alan

Mavi renkli dikey vurguyla belirtilen yeni sabitleme alanna srklenmekte olan Gezgin paneli

Gezgin paneli kendi sabitleme alannda

Panellerin yuvadaki tm bo alanlar doldurmasn engelleyebilirsiniz. Yuvann alt kenarn yukar doru srkleyin; bylece artk alma alannn kenarna ulaamayacaktr.

Panelleri tama
Panelleri tarken paneli gtrebileceiniz alanlar olan maviyle vurgulanm brakma blgeleri grrsnz. rnein bir paneli baka bir panelin stndeki ya da altndaki dar mavi brakma blgesine srkleyerek paneli yukar ya da aa tayabilirsiniz. Brakma blgesi olmayan bir alana tarsanz panel alma alannda yzer duruma gelir.

Paneli tamak iin sekmesinden srkleyin. Panel grubunu ya da yzer durumdaki panellerden oluan bir yn tamak iin balk ubuunu srkleyin.
Sabitlenmesini nlemek iin paneli tarken Ctrl (Windows) ya da Command (Mac OS) tuuna basn. lemi iptal etmek iin panel tarken Esc tuuna basn. Not: Sabitlenme gerekletirilir ve tanamaz. Ancak, panel gruplar veya ynlar oluturup bunlar istediiniz yere tayabilirsiniz.

Panel ekleme ve kaldrma


Sabitleme alanndaki tm panelleri kaldrrsanz sabitleme alan kaybolur. Brakma blgesi grntlenene kadar panelleri alma alannn sa kenarna tayarak yuva oluturabilirsiniz.

Panel kaldrmak iin sekmesini sa tklatp (Windows) veya Control tuu basl olarak tklatp (Mac) Kapat' sein
ve Pencere mensnden seimini kaldrn.

Panel eklemek iin Pencere mensnden sein ve istediiniz yere sabitleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 27


alma alan

Panel gruplarnda deiiklik yapma


Paneli bir grubun iine tamak iin panelin sekmesini gruptaki vurgulu brakma blgesine srkleyin.

Panel grubuna panel ekleme

Gruptaki panelleri yeniden dzenlemek iin panelin sekmesini grupta yeni bir konuma srkleyin. Paneli yzer yapmak iin gruptan kaldrma zere paneli sekmesinden grubun dna srkleyin. Grup tamak iin balk ubuunu srkleyin (sekmelerin altndaki alan).

Yzen panelleri ynlama


Paneli yuva dna, brakma blgesi dnda bir yere srklediinizde panel serbeste yzer. Yzen panel alma alannda istediiniz yere koymanz salar. Yzen panelleri ya da panel gruplarn ynlayarak, en stteki balk ubuunu srklediinizde tanmalarn salayabilirsiniz. (Sabitleme alannn paras olan paneller bu ekilde tek bir birim olarak ynlanamaz.)

Yzer durumdaki ynlanm paneller

Yzen panelleri ynlamak iin paneli sekmesinden baka bir panelin altndaki brakma blgesine srkleyin. Ynlanma srasn deitirmek iin paneli sekmesinden yukar ya da aa srkleyin.
Not: Sekmeyi balk ubuundaki geni brakma blgesinin zerinde deil, panellerin arasndaki dar brakma blgesinin zerinde braktnzdan emin olun.

Paneli ya da panel grubunu yndan kaldrarak tek bana yzer duruma getirmek iin sekmesinden ya da balk
ubuundan dar srkleyin.

Panelleri yeniden boyutlandrma


Paneli, panel gribini, panel ynn simge durumuna ya da ekran boyutuna getirmek iin sekmeyi ift tklatn.
Sekme alann (sekmenin yanndaki bo alan) tek de tklatabilirsiniz.

Paneli yeniden boyutlandrmak iin panelin herhangi bir yann srkleyin. Photoshop'taki Renk paneli gibi baz
paneller srkleyerek yeniden boyutlandrlamaz.

Simgelere daraltlm panelleri deitirme


alma alanndaki karmaay azaltmak iin panelleri simge olarak daraltabilirsiniz. Baz durumlarda varsaylan alma alannda paneller dme olarak daraltlmtr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 28


alma alan

Simgelere daraltlm paneller

Simgelerden geniletilmi paneller

Sabitleme alanndaki tm panel simgelerini daraltmak ya da geniletmek iin sabitleme alannn stndeki ift oku
tklatn.

Tek paneli geniletmek iin o paneli tklatn. Yalnzca simgeleri grmek (etiketleri deil) amacyla panel simgelerini yeniden boyutlandrmak iin metin
kaybolana kadar sabitleme alan geniliini ayarlayn. Simge metnini yeniden grntlemek iin sabitleme alann geniletin.

Geniletilmi bir paneli tekrar simge olarak daraltmak iin panelin sekmesini veya simgesini tklatn ya da panelin
balk ubuundaki ift oku tklatn. Baz rnlerde, Arabirim ya da Kullanc Arabirimi seeneklerinden Simge Panellerini Olarak Daralt' seerseniz, geniletilmi bir panel simgesinden uzakta tklattnzda simge otomatik olarak daraltlr.

Simge sabitleme alanna yzen panel ya da panel grubu eklemek iin paneli ya da panel grubunu sekmesinden ya
da balk ubuundan alann iine srkleyin. (Simge sabitleme alanna eklendiklerinde paneller otomatik olarak simge olarak daraltlr.)

Panel simgesini (veya panel simgesi grubunu) tamak iin simgeyi srkleyin. Panel simgelerini yukarya ve
aaya, sabitleme alannn iine (burada o sabitleme alannn paneli stilinde grnrler) ya da sabitleme alannn dna (yzen geniletilmi paneller olarak grnrler) srkleyebilirsiniz.

Varsaylan alma alann geri ykleme


Uygulama ubuunda alma alan deitiriciden varsaylan alma alann sein. (Photoshop) Pencere > alma Alan > > Varsaylan alma Alan'n sein. (InDesign, InCopy) Pencere > alma Alan > [alma Alan Ad] Sfrla.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 29


alma alan

alma alanlarn kaydetme ve deitirme


Panellerin geerli boyutunu ve konumunu adlandrlm bir alma alan olarak kaydederek, o paneli tasanz ya da kapatsanz da o alma alann geri ykleyebilirsiniz. Uygulama ubuunda alma alan deitiricide kaydedilmi alma alanlarna ait adlar grntlenir. Photoshop'ta, kaydedilen alma alan belirli bir klavye ksayolu kmesi ve men kmesi ierebilir.

zel alma alann kaydetme


1 Kaydetmek istediiniz yaplandrmay ieren alma alanyla aadakilerden birini yapn:

(Photoshop, Illustrator) Pencere > alma Alan > alma Alann Kaydet'i sein. (InDesign, InCopy) Pencere > alma Alan > Yeni alma Alan'n sein. (Dreamweaver) Pencere > alma Alan Mizanpaj > Yeni alma Alan seeneini belirleyin. (Flash) Uygulama ubuunda alma alan deitiriciden Yeni alma Alan'n sein. (Fireworks) Uygulama ubuunda alma alan deitiriciden Geerli Olan Kaydet'i sein.
2 alma alan iin bir ad yazn. 3 (Photoshop, InDesign) Yakala altnda bir ya da daha fazla seenek belirleyin:
Panel Konumlar Geerli panel konumlarn kaydeder. Klavye ksayollar Geerli klavye ksayolu kmesini kaydeder (yalnzca Photoshop). Menler Geerli men kmesini kaydeder.

4 Tamam' veya Kaydet'i tklatn.

alma alanlarn grntleme ya da deitirme


Uygulama ubuunda alma alan deitiriciden alma alann sein.

Photoshop'ta alma alanlar arasnda hzla gezinmek iin her alma alanna bir klavye ksayolu ekleyebilirsiniz.

zel alma alann silme


Uygulama ubuunda alma alan deitiriciden alma Alanlarn Ynet'i seip Sil'i tklatn. (Fireworks'te bu
seenek kullanlamaz.)

(Photoshop, InDesign, InCopy) alma alan deitiriciden alma Alann Sil'i sein. (Illustrator) Pencere > alma Alan > alma Alanlarn Ynet'i sein, alma alann sein ve sonra Sil simgesini
tklatn.

(InDesign) Pencere > alma Alan > alma Alann Sil'i sein, alma alann sein ve sonra Sil simgesini
tklatn.

(Photoshop) Son kullanlan ya da varsaylan panel konumlaryla balama


Photoshop uygulamasn balattnzda paneller orijinal varsaylan konumlarnda ya da son kullandnz ekilde grnebilirler. Arabirim tercihlerinde:

Balangta panelleri son kullanldklar konumlarda grntlemek iin Panel Konumlarn Anmsa'y sein. Balangta panelleri varsaylan konumlarda grntlemek iin Panel Konumlarn Anmsa seimini kaldrn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 30


alma alan

Sekmeli belgeleri gsterme (Dreamweaver Macintosh)


Birden ok belgeyi tek bir Belge penceresinde, her bir belgeye bir sekmeyle iaret ederek gsterir. Ayrca bunlar, iinde her belgenin kendi penceresinde gzkt yzen bir alma alannn paras olarak gsterebilir.

Sekmeli bir belgeyi ayr bir pencerede ama


Sekmeyi Ctrl+tklatn ve ierik mensnden Yeni Pencereye Ta'y sein.

Ayr belgeleri sekmeli pencerelerde toplama


Pencere > Sekmeler Olarak Birletir'i sein.

Varsaylan sekmeli belge ayarn deitirme


1 Dreamweaver > Tercihler'i, sonra da Genel kategorisini sein. 2 Belgeleri Sekmelerde A' sein veya seimini kaldrn ve Tamam' tklayn.

Dreamweaver, tercihleri deitirdiinizde halen ak durumdaki belgelerin gsteriliini deitirmez. Ancak siz yeni bir tercih setikten sonra alan belgeler setiiniz tercihe gre gsterilir.

Renk simgelerini etkinletirme


Varsaylan olarak, Dreamweaver CS4 ve sonras, zerine geldiinizde renkli simgelere dnen siyah ve beyaz simgeler kullanr. Renk simgelerini kalc olarak etkinletirebilirsiniz; bylece simgelerin zerine gitmeniz gerekmez.
Aadakilerden birini uygulayn:

Grnm > Renk Simgeleri elerini sein. Klasik veya Kodlayc alma alanna geme.
Renk simgelerini tekrar kapatmak iin, Grnm mensnde Renk Simgeleri'nden seimi kaldrn veya farkl bir alma alanna gein.

Ayrca bkz.
alma alanlarn grntleme ya da deitirme sayfa 29

Dreamweaver Ho Geldiniz ekrann gizleme ve grntleme


Ho Geldiniz ekran, Dreamweaver programn atnzda ve ak belgeniz olmad herhangi bir zamanda gsterilir. Ho Geldiniz ekrann saklamay seebilir, sonra yeniden gsterebilirsiniz. Ho Geldiniz ekran gizli olduunda ve herhangi bir belge ak deilken Belge penceresi botur.

Ho Geldiniz ekrann gizleme


Ho Geldiniz ekrannda Bir Daha Gsterme seeneini iaretleyin.

Ho Geldiniz ekrann gsterme


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Genel kategorisinde Ho Geldiniz Ekrann Gster seeneini belirleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 31


alma alan

Dreamweaver' ok kullancl sistemlerde zelletirme hakknda


Dreamweaver uygulamasn, Windows XP veya Mac OS X gibi ok kullancl iletim sistemlerinde bile gereksinimlerinize uygun olarak zelletirebilirsiniz. Dreamweaver, bir kullancnn zelletirilmi yaplandrmasnn dier kullanclarn zelletirilmi yaplandrmasn etkilemesini nler. Bu grevi gerekletirmek iin Dreamweaver uygulamasnn tand ok kullancl iletim sistemlerinden birinde ilk defa altrdnzda, uygulama ok eitli yaplandrma dosyalarnn kopyalarn oluturur. Bu kullanc yaplandrma dosyalar size ait klasrde saklanr. rnein, Windows XP'de varsaylan olarak gizli olan C:\Documents and Settings\username\Application Data\Adobe\Dreamweaver\en_US\Configuration dosyasnda saklanrlar. Gizli dosya ve klasrleri gstermek iin, Windows Explorer'da Aralar > Klasr Seenekleri elerini sein ve Gizli Dosya ve Klasrleri Gster seeneini belirleyin. Windows Vista'da, varsaylan olarak gizli olan C:\Users\username\AppData\Roaming\Adobe\Dreamweaver \en_US\Configuration dosyasnda saklanrlar. Gizli dosya ve klasrleri gstermek iin, Windows Explorer'da Aralar > Klasr Seenekleri elerini sein ve Gizli Dosya ve Klasrleri Gster seeneini belirleyin. Mac OS X'de, Home klasrnde saklanr; kesin olarak, Users/kullanc ad/Library/Application Support/Adobe/Dreamweaver /Configuration klasrnde. Dreamweaver uygulamasn yeniden ykler veya ykseltirseniz, Dreamweaver otomatik olarak kullanc yaplandrma dosyalarnn yedek kopyalarn oluturur bylece, bu dosyalar elle yaplandrdysanz, yaptnz deiikliklere yine de eriebilirsiniz.

Genel Dreamweaver tercihlerini belirleme


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Sekmelerde Belgeleri Ama Tm belgeleri belgeler arasnda gei yapmanza olanak salayan tek bir pencerede aar

(yalnzca Macintosh).
Ho Geldiniz Ekrann Gster Dreamweaver uygulamasn balattnzda veya ak bir belgeniz olmadnda,

Dreamweaver Ho Geldiniz ekrann grntler


Balangta Belgeleri Yeniden A Dreamweaver uygulamasn kapattnzda ak olan belgeleri aar. Bu seenek

belirlenmemise, uygulamay balattnzda Dreamweaver Ho geldiniz ekrann veya bo bir ekran grntler (Ho Geldiniz Ekrann Gster ayarnza bal olarak).
Salt Okunur Dosyalar Aarken Uyar Salt okunur (kilitli) dosya atnzda sizi uyarr. Dosyann kilidini ama.verme,

dosyay grntleme veya iptali sein.


lgili Dosyalar Etkinletirme Geerli belgeye hangi dosyalarn bal olduunu grmenizi salar (rnein CSS veya

JavaScript dosyalar). Dreamweaver, belgenin st ksmnda her ilgili dosya iin bir dme grntler ve dmeyi tklatrsanz o dosyay aar.
Dosyalar Tarken Balar Gncelletir Bir belgeyi siteniz iinde tadnzda, yeniden adlandrdnzda veya

sildiinizde ne olacan belirler. Balar otomatik olarak her zaman gncelletirmek, balar hibir zaman gncelletirmemek veya bir gncelletirme yaptnzda uyarlmak zere bu tercihi ayarlayn. (Bkz. Balar otomatik gncelletirme sayfa 278.)
Nesneleri Eklerken letiim Kutusu Gster Dreamweaver uygulamasnn, Ekle panelini ya da Ekle mensn kullanarak grnt, tablo, Shockwave filmleri ve belirli dier nesneleri eklerken ek bilgiler girmenizi isteyip istemeyeceini belirler. Bu seenek kapal olarak ayarlanmsa, iletiim kutusu grntlenmez ve grntlerin kaynak dosyasn tablodaki satr saysn belirtmek iin zellik denetimini kullanmalsnz. Rollover grntler ve Fireworks

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 32


alma alan

HTML iin, bu seenek ayarna baklmakszn bir nesne eklediinizde her zaman bir iletiim kutusu grntlenir. (Bu ayar geici olarak geersiz klmak iin, nesneleri olutururken ve eklerken Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken tklatn.)
ift Bayt Satr i Girii Etkinletir Gelitirme ortam veya ift bayt metni (Japonca karakterler gibi) kolaylatran dil seti kullanyorsanz, Belge penceresine dorudan ift bayt metin girmenize olanak salar. Bu seenein iareti kaldrldnda, ift bayt metni girmeniz ve dntrmeniz iin bir metin giri penceresi grntlenir; kabul edildikten sonra metin Belge penceresinde grntlenir. Balktan Sonra Dz Paragrafa Ge Tasarm grnmnde balk paragrafnn sonunda Enter (Windows) veya

Return (Macintosh) tuuna basmann p etiketiyle etiketlenmi yeni paragraf etiketi oluturacan belirtir. (Balk paragraf h1 veya h2 gibi balk etiketiyle etiketleni paragraftr). Bu seenek devre d brakldnda, balk paragrafnn sonunda Enter veya Return tuuna basma, ayn balk etiketiyle etiketlenmi yeni bir paragraf oluturur (bir satrda birden fazla balk yazmanza ve ardndan geri gidip ayrntlar doldurmanza olanak salar).
Birden ok zleyen Bolua zin Ver Tasarm grnmnde iki veya daha fazla boluk yazmann, taraycda birden ok

boluk olarak grnen blnemez boluk oluturacan belirtir. (rnein, daktiloda yapacanz gibi cmleler arasnda iki boluk yazabilirsiniz.) Bu seenek zel olarak kelime ilemcilerde yazmaya alm kiiler iindir. Bu seenek devre d brakldnda, ok sayda boluk tek boluk gibi ilenir (tarayclar ok sayda boluu tek boluk olarak iledii iin).
<b> ve <i> Yerine <strong> ve <em> Kullan Dreamweaver uygulamasnn strong etiketini genellikle b etiketi

uygulayacanz bir eylemi gerekletireceini ve em etiketini i etiketini uygulayacanz eylemi gerekletirdiinizde uygulayacan belirtir. Bu eylemler HTML modunda metin zellik denetiminde Kaln veya talik dmelerini tklatmanz ve Format > Stil > Kaln veya Format > Stil > talik semenizi ierir. Belgelerinizde b ve i etiketlerini kullanmak iin bu seenein iaretini kaldrn. Not: World Wide Web Konsorsiyumu b ve i etiketlerinin kullanlmasn nermez; strong ve em etiketleri b ve i etiketlerinin yaptndan daha fazla anlamsal bilgi salar.
<p> veya <h1> - <h6> etiketleri iinde dzenlenebilir blgeler yerletirirken uyar Paragraf veya balk etiketinde dzenlenebilir blm olan bir Dreamweaver ablonunu kaydettiinizde, bir uyar iletisinin grntlenip grntlenmeyeceini belirtir. leti size, kullanclarn blgede daha fazla paragraf oluturamayacaklarn belirtir. Varsaylan olarak etkindir. Ortalama zellik denetiminde Ortala dmesini tklattnzda, elerin divalign="center" veya center etiketi kullanlarak ortalanmasn isteyip istemediinizi belirtir.

Not: Her iki ortalama yaklam da, HTML 4.01 belirtiminde resmi olarak braklmtr; metni ortalamak iin CSS stilleri kullanmalsnz. Her iki yaklam da teknik olarak XHTML 1.0 Gei belirtiminde geerlidir ancak XHTML 1.0 Kesin belirtiminde artk geerli deildir.
Gemi Admlarnn Maksimum Says Gemi panelinin tuttuu ve gsterdii adm saysn belirler. (Varsaylan deer

ou kullancnn ihtiyalar iin yeterli olmaldr.) Gemi panelindeki belirli adm saysn aarsanz en eski admlar atlr. Daha fazla bilgi iin bkz. Grev otomasyonu sayfa 265.
Yazm Denetimi Szlkleri mevcut yazm denetimi szlklerini listeler. Szlkte birden fazla diyalektik veya yazm denetimi dzenleri varsa (Amerikan ngilizcesi ve ngiliz ngilizcesi gibi), diyalektikler Szlk alr mensnde ayr olarak listelenir.

Ayrca bkz.
alma alan yerleimine genel bak sayfa 7 Balar otomatik gncelletirme sayfa 278

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 33


alma alan

Dreamweaver'da belgelerin font tercihlerini belirleme


Belge kodlamas, belgenin bir taraycda nasl grndn belirler. Dreamweaver font tercihleri, kodlamann tercih ettiiniz font ve boyutta grmenize olanak salar. Ancak Font Tercihleri iletiim kutusunda setiiniz fontlar, yalnzca fontlarn Dreamweaver'da grntlenme eklini deitirir; belgenin ziyaretinin taraycsndaki grntlenme eklini etkilemez. Fontlarn taraycdaki grntlenme eklini deitirmek iin zellik denetisini kullanarak veya bir CSS kural uygulayarak metni deitirmeniz gerekir. Yeni belgelerin varsaylan kodlamay ayarlamayla ilgili bilgi iin bkz. Belge oluturma ve ama sayfa 64.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki kategori listesinden Fontlar' sein. 3 Font Ayarlar listesinden bir kodlama tr (Bat Avrupa veya Japonca gibi) sein.

Not: Bir Asya dili grntlemek iin ift bayt fontlar destekleyen bir iletim sistemi kullanyor olmalsnz.
4 Seili kodlamann her kategorisi iin kullanlacak font ve boyutu sein.

Not: Font alr menlerinde grntlenmesi iin bir fontun bilgisayarnzda ykl olmas gerekir. rnein, Japonca metni grmek iin ykl Japonca fontunuz olmaldr.
Orantsal Font Dreamweaver uygulamasnn normal metni (rnein, paragraflardaki metni, balklar ve tablolar)

grntlemek iin kulland fonttur. Varsaylan font, sisteminizde ykl olan fontlara baldr. Birok ABD sistemi iin varsaylan font Times New Roman 12 pt'dir. (Orta) Windows'ta ve Times 12 pt. Mac OS'ta.
Kark Font Dreamweaver uygulamasnn pre, code ve tt etiketleri iindeki metni grntlemek iin kulland fonttur. Varsaylan font, sisteminizde ykl olan fontlara baldr. Birok ABD sistemi iin varsaylan font Courier New 10 pt. (Kk) Windows'ta ve Monaco 12 pt. Mac OS'ta. Kodu Grnm Kod grnmnde ve Kod denetiminde grntlenen tm metinlerde kullanlan fonttur. Varsaylan font, sisteminizde ykl olan fontlara baldr.

Ayrca bkz.
Belge kodlamay anlama sayfa 215

Dreamweaver vurgulama renklerini zelletir


ablon blgelerini, kitaplk elerini, nc ahslara ait etiketleri, yerleim elerini ve Dreamweaver iindeki kodu zelletirmek iin Vurgulama tercihlerini kullann.

Ayrca bkz.
Renk seiciyi kullanma sayfa 218 Div etiketlerinin vurgulama rengini deitirme sayfa 174

Vurgulama rengini deitirme


1 Dzen > Tercihler'i, sonra da Vurgulama kategorisini sein. 2 Vurgulama rengini deitirmek istediiniz nesnenin yannda renk kutusunu tklayn, sonra renk seiciyi yeni bir

renk semek iin kullann veya onaltlk tabanda bir deer girin.

Nesnenin vurgulanmasn etkinletirme veya devre d brakma


1 Dzen > Tercihler'i, sonra da Vurgulama kategorisini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 34


alma alan

2 Vurgulama rengini etkinletirmek veya devre d brakmak istediiniz nesnenin yanndaki Gster seeneini

iaretleyin veya bu seenein iaretini kaldrn.

Klavye ksayollar
Geerli ksayol seti iin bir bavuru sayfas hazrlama
Bir bavuru sayfas, geerli ksayol setinin bir kayddr. Bilgiler HTML tablosu biiminde saklanr. Bavuru sayfasna bir web taraycsnda bakabilir veya onu basabilirsiniz.
1 Dzen > Klavye Ksayollar (Windows) veya Dreamweaver > Klavye Ksayollar (Macintosh) men komutunu

sein.
2 letiim kutusunun en stndeki drt dmeden ncs olan Seti HTML Olarak Da Aktar dmesini tklayn. 3 Alan Kaydet iletiim kutusunda bavuru sayfasnn adn girin ve dosya iin uygun yeri sein.

Klavye ksayollarn zelletirme


Kod paralar iin ksayollar dahil kendi klavye ksayollarnz oluturmak iin Klavye Ksayolu Dzenleyici'yi kullann. Ayrca ksayollar karabilir, varolan ksayollar dzenleyebilir ve Klavye Ksayol Dzenleyici'de nceden belirli bir ksayol setini seebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Kod paracklaryla alma sayfa 316

Klavye ksayolu oluturma


Kendi ksayol tularnz oluturma, varolan ksayollar dzenleme ve nceden belirli bir ksayol setini seme.
1 Dzen > Klavye Ksayollar (Windows) veya Dreamweaver > Klavye Ksayollar (Macintosh) men komutunu

sein.
2 Aadaki seeneklerden istediklerinizi belirleyin ve Tamam' tklatn:
Geerli Set Dreamweaver ile gelen veya kendi zel tanmladnz nceden tanml bir seti semenize izin verir.

nceden tanml setler mennn en stnde listelenir. rnein, HomeSite veya BBEdit programlarndaki ksayollar ile aina iseniz, ilgili nceden tanml seti seerek bu ksayollar kullanabilirsiniz.
Komutlar Dzenlemek zere bir komut kategorisi semenize izin verir. rnein, A komutu gibi men komutlarn

veya Kme Parantezlerini Dengele gibi kod dzenleme komutlarn dzenleyebilirsiniz. Bir kod parasna bir klavye ksayolu eklemek veya bunu dzenlemek iin, Komutlar alan mensnden Kod Paras'n sein.
Komut listesi Komutlar alan mensnden setiiniz kategori ile ilgili komutlar, beraberlerinde de bunlara atanm

ksayollar gsterir. Men Komutlar kategorisi, bu listeyi, menlerin yapsna yknen bir aa grnm olarak gsterir. Dier kategoriler, komutlar adlaryla (rnein, Uygulamadan k), dz bir liste olarak gsterir.
Ksayollar Seili komuta atanm tm ksayollar gsterir. e Ekle (+) Geerli komuta yeni bir ksayol ekler. Bu dmeyi Ksayollar'a yeni bo bir satr eklemek iin tklatn. Yeni bir tu bileimi girin ve bu komuta yeni bir klavye ksayolu eklemek iin Deitir'i tklayn. Her komuta iki farkl klavye ksayolu atayabilirsiniz; bir komuta zaten iki ksayol atanmsa, e Ekle dmesi hibir ey yapmaz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 35


alma alan

e kar (-) Seili ksayolu ksayol listesinden karr. Tua Bas Bir ksayol ekler veya deitirirken girdiiniz tu bileimini gsterir. Deitir Tua Bas'ta gsterilen tu bileimini ksayollar listesine ekler veya seili ksayolu belirtilen tu bileimi ile

deitirir.
Seti oalt Geerli seti oaltr. Yeni sete yeni bir ad verin; varsaylan ad geerli setin adnn sonuna kopya kelimesi eklenmi halidir. Seti Yeniden Adlandr Geerli seti yeniden adlandrr. HTML Dosyas Olarak Da Aktar Geerli seti, kolay grntleme ve basma iin bir HTML tablosu biiminde kaydeder.

HTML dosyasn taraycnzda aabilir ve kolay bavuru iin ksayollar basabilirsiniz.


Seti Sil Bir seti siler. (Aktif seti silemezsiniz.)

Komuttan bir ksayolu karma


1 Dzen > Klavye Ksayollar (Windows) veya Dreamweaver > Klavye Ksayollar (Macintosh) men komutunu

sein.
2 Komutlar alan mensnden bir komut kategorisi sein. 3 Komutlar listesinden bir komut ve bir ksayol sein. 4 e kar (-) dmesini tklayn.

Komuta ksayol ekleme


1 Dzen > Klavye Ksayollar (Windows) veya Dreamweaver > Klavye Ksayollar (Macintosh) men komutunu

sein.
2 Komutlar alan mensnden bir komut kategorisi sein. 3 Komutlar listesinden bir komut sein.

Bir kod parasna bir klavye ksayolu eklemek iin, Komutlar alan mensnden Kod Paras'n sein. Komuta atanan ksayollar Ksayollar'da belirir.
4 Aadakilerden birini yaparak bir ksayol eklemeye hazrlann:

Komuta atanm ikiden az ksayol varsa, e Ekle (+) dmesini tklayn. Ksayollar'da yeni bir bo satr belirir ve
ekleme noktas Tua Bas'a gider.

Komuta zaten iki ksayol atanmsa, birini sein (yeni ksayol bu seilenin zerine yazlr). Sonra Tua Bas'a tklatn.
5 Bir tu bileimine basn. Tu bileimi Tua Bas'ta belirir.

Not: Tu bileimi ile ilgili bir sorun varsa (rnein tu bileimi daha nce baka bir komuta atanmsa), Ksayollar'n hemen altnda bunu izah eden bir mesaj belirir ve ksayolu eklemeniz veya dzenlemeniz mmkn olmayabilir.
6 Deitir'i tklayn. Yeni tu bileimi komuta atanr.

Varolan bir ksayolu dzenleme


1 Dzen > Klavye Ksayollar (Windows) veya Dreamweaver > Klavye Ksayollar (Macintosh) men komutunu

sein.
2 Komutlar alan mensnden bir komut kategorisi sein. 3 Komutlar listesinden deitirmek zere bir komut ve bir ksayol sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 36


alma alan

4 Tua Bas' tklatn ve yeni tu bileimini girin. 5 Ksayolu deitirmek iin Deitir dmesini tklayn.

Not: Tu bileimi ile ilgili bir sorun varsa (rnein tu bileimi daha nce baka bir komuta atanmsa), Ksayollar alannn hemen altnda bunu izah eden bir mesaj belirir ve ksayolu eklemeniz veya dzenlemeniz mmkn olmayabilir.

Klavye ksayollar ve ABD'ye zg olmayan klavyeler hakknda


Varsaylan Dreamweaver klavye ksayollar, esas olarak ABD'ye zg standart klavyelerde alr. Baka lkelere zg klavyeler (ngiltere'de retilenler dahil) bu ksayollardan yararlanmak iin gerekli ilevsellii salamyor olabilir. Klavye Dreamweaver'a zg belirli ksayollar desteklemezse, Dreamweaver bunlar ilevini devreden karr. ABD'ye zg olmayan klavyelerde alan klavye ksayollarn zelletirmek iin, bkz: Dreamweaver' Geniletme'deki Klavye ksayol elemelerini deitirme.

Geniletmeler
Dreamweaver'da uzantlar ekleme ve ynetme
Geniletmeler, Dreamweaver programna kolayca ekleyebileceiniz yeni zelliklerdir. Pek ok geniletme tr kullanabilirsiniz; rnein, tablolarnz yeniden biimlendirmenize, arka u veritabanlarna balanmanza veya tarayclar iin komut dizileri yazmanza yardmc olan geniletmeler vardr. Not: ok kullancl bir iletim sisteminde tm kullanclarn eriebildikleri geniletmeler kurmak iin Ynetici (Windows) veya kk (Mac OS X) olarak oturum am olmanz gerekir. En yeni Dreamweaver geniletmeleri hakknda bilgi almak iin www.adobe.com/go/dreamweaver_exchange_tr/ adresindeki Adobe Exchange web sitesini kullann. Buraya gittiinizde giri yapp geniletmeler (ou cretsizdir) indirebilir, tartma gruplarna katlabilir, kullanc derecelendirmelerini ve incelemelerini okuyabilir ve Extension Manager programn kurup kullanabilirsiniz. Geniletmeleri ykleyebilmeniz iin nce Extension Manager programn kurmanz gerekir. Extension Manager Adobe uygulamalarnda geniletmeler kurup ynetmenize izin veren ayr bir uygulamadr. Extension Manager programn Dreamweaver programndan Komutlar > Geniletmeleri Ynet'i seerek balatn.
1 Adobe Exchange web sitesinde, bir geniletmenin indirme ban tklayn.

Taraycnz dosyay dorudan siteden ap kurmanza veya diskinize kaydetmenize izin verebilir.

Geniletmeyi dorudan siteden ayorsanz, Extension Manager kurulumu otomatik olarak kendi yapar. Geniletmeyi diske kaydederseniz, geniletme paketi dosyasn (.mxp veya .mxi) kaydetmek iin iyi bir yer,
bilgisayarnzda Dreamweaver uygulamasnn klasrndeki Downloaded Extensions klasrdr.
2 Geniletme paket dosyasn ift tklayn veya Extension Manager' ap Dosya > Geniletmeyi Kur'u sein. (Baz

geniletmeler uygulamay balayncaya kadar eriilebilir deildir. Not: Geniletme kaldrmak veya bir geniletme hakknda daha fazla bilgi almak iin Extension Manager' kullann.

Ayrca bkz.
Dreamweaver' ok kullancl sistemlerde zelletirme hakknda sayfa 31

37

Blm 3: Dreamweaver siteleriyle alma


Adobe Dreamweaver CS4 sitesi, web sitenizdeki tm dosyalarn ve varlklarn oluturduu gruptur. Web sayfalarn bilgisayarnzda oluturabilir, web sunucusuna ykleyebilir ve gncelletirilen dosyalar her kaydediinizde aktararak siteyi hazr durumda tutabilirsiniz. Ayrca Dreamweaver kullanlmadan oluturulmu web sitelerini de dzenleyebilir ve bulundurabilirsiniz.

Dreamweaver sitesi kurma


Dreamweaver siteleri hakknda
Dreamweaver uygulamasnda site terimi, bir web sitesine ait olan belgeler iin yerel veya uzak depolama konumunu ifade etmektedir. Dreamweaver sitesi, tm web belgelerinizi dzenlemeniz ve ynetmeniz, sitenizi web sunucusuna yklemeniz, balarnz izlemeniz ve korumanz ile dosyalar ynetmeniz ve paylamanz iin bir yntem sunar. Dreamweaver uygulamasnn zelliklerinden tam olarak yararlanmak iin bir site tanmlamanz gerekir. Not: Dreamweaver sitesi tanmlamak iin yalnzca yerel bir klasr hazrlamanz yeterlidir. Web sunucusuna dosya aktarmak ya da web uygulamalar gelitirmek iin ayrca uzak bir siteye ve test sunucusuna ilikin bilgileri de eklemeniz gerekir. Dreamweaver sitesi, gelitirme ortamnza ve gelitirdiiniz web sitesinin trne gre en ok blmden ya da klasrden oluur:
Yerel kk klasr stnde altnz dosyalar depolar. Dreamweaver bu klasr yerel siteniz olarak adlandrr. Bu klasr genellikle yerel bilgisayarnzdadr ancak bir a sunucusunda da bulunabilir. Uzak klasr Dosyalar test, retim, birlikte alma ve benzer amalar iin depolar. Dreamweaver bu klasr uzak siteniz olarak adlandrr. Normalde, uzak klasrnz web sunucunuzun alt bilgisayarda bulunur. Uzak klasr, kullanclarn nternet zerinden eritii dosyalar ierir.

Yerel ve uzak klasrler yerel sabit diskiniz ve web sunucunuz arasnda dosya aktarmanz salayarak Dreamweaver sitelerinizdeki dosyalar ynetmenizi kolaylatrr. Yerel klasrdeki dosyalar zerinde alp dier kiilerin grmesini istediiniz uzak klasrde yaynlayabilirsiniz.
Test sunucusu klasr Dreamweaver uygulamasnn dinamik sayfalar iledii klasrdr.

Dreamweaver sitesini tanmlamayla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4050_dw_tr.

Yerel ve uzak klasr yapsn anlama


Dreamweaver uygulamasn uzak klasre balanmak iin kullanmak istediinizde, Site Tanm iletiim kutusunun Uzak Bilgiler kategorisinde uzak klasr belirlemelisiniz. Belirlediiniz uzak klasr (ana bilgisayar dizini olarak da bilinir), Dreamweaver sitenizin yerel kk klasrne karlk gelmelidir. (Yerel kk klasr, Dreamweaver sitenizin st dzey klasrdr.) Uzak klasrler, yerel klasrler gibi, herhangi bir bala sahip olabilir ancak, genel olarak, Internet Servis Salayclar, bamsz kullanc hesaplar iin public_html, pub_html veya benzeri biimde st dzey uzak klasri adlandrr. Kendi uzak sunucunuzla alyorsanz ve uzak klasr istediiniz gibi adlandrabiliyorsanz, yerel kk klasrnzn ve uzak klasrnzn adlarnn ayn olmas iyi bir fikirdir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 38


Dreamweaver siteleriyle alma

Aada rnekte sol tarafta bir rnek yerel kk klasr ve sa tarafta rnek uzak klasr gsterilmektedir. Yerel makinenizdeki yerel kk klasr, uzak klasrn alt klasrleri veya dizin yapsnda uzak klasrn stndeki klasrler yerine, web sunucusundaki uzak klasrle dorudan eleir.
hayr oturum ama dizini
(Bu durumda uzak klasr olmamaldr)

Yerel klasr
(kk klasr)

evet

ortak_html
(Uzak klasr olmaldr)

Varlklar

hayr

Varlklar
(Uzak klasr olmamaldr)

HTML

HTML

Not: Yukardaki rnek, yerel makinedeki yerel kk klasr ve uzak web sunucusundaki bir st dzey uzak klasr gstermektedir. Bununla birlikte, yerel makinedeki Dreamweaver sitelerinin saysn tutuyorsanz, uzak sunucudaki uzak klasrlere eit bir sayya gereksiniminiz olacaktr. Bu durumda, yukardaki rnek geerli olmayacaktr ve public_html klasr iinde farkl uzak klasrler oluturacak ve ardndan bunlar yerel makinenizdeki ilgili yerel kk klasrlerle eletireceksiniz. Bir uzak balanty ilk olarak kurduunuzda, web sunucusundaki uzak klasr genellikle botur. Ardndan, yerel kk klasrnzdeki tm dosyalar karya yklemek iin Dreamweaver uygulamasn kullandnzda, uzak klasr tm web dosyalarnzla doldurulur. Uzak klasrn dizin yaps ve yerel kk klasr her zaman ayn olmaldr. (Dier bir deyile, yerel kk klasrnzdeki dosyalar ve klasrler ile uzak klasrnzdeki dosya ve klasrler arasnda her zaman bire bir karlk olmaldr.) Uzak klasrn yaps yerel kk klasrnn yapsyla elemezse, Dreamweaver dosyalar yanl konuma ykler ve dosyalar site ziyaretileri tarafndan grlmeyebilir. Ayrca, klasr ve dosya yaplar eitlenmediinde grnt ve ba yollar kolayca kopabilir. Dreamweaver uygulamasnn balanabilmesi iin uzak klasr bulunmaldr. Web sunucunda uzak klasr olarak ilem yapan atanm bir klasr yoksa, bir tane oluturun veya sunucunun yneticisinden sizin iin bir tane oluturmasn isteyin.

Siteleri Ynet iletiim kutusunu kullanma


Siteleri Ynet iletiim kutusunu yeni site oluturmak, siteyi dzenlemek, oaltmak, kaldrmak ya da sitenin ayarlarn ie ya da da aktarmak iin kullann.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein ve soldaki listeden bir site sein. 2 Seeneklerden birini iaretlemek iin bir dmeyi tklatn ve Bitti'yi tklatn.
Yeni Yeni site oluturmanz salar. Dzenle Varolan bir siteyi dzenlemenizi salar. oalt Setiiniz sitenin bir kopyasn oluturur. Kopya, site listesi penceresinde grnr. Sil Seili siteyi siler; bu ilemi geri alamazsnz. Da Aktar Sitenin ayarlarn XML dosyas (*.ste) olarak da aktarmanz salar. e Aktar Sitenin ie aktarlacak ayarlar dosyasn (*.ste) semenizi salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 39


Dreamweaver siteleriyle alma

Ayrca bkz.
Site ayarlarn ie ve da aktarma sayfa 49

Yerel kk klasr ayarlama ve dzenleme


Site yapnz planladktan sonra Dreamweaver uygulamasnda bir site hazrlarsnz (tanmlarsnz). Dreamweaver uygulamasnda oluturulmam bir web sitesini dzenlemek iin de site tanmlamanz gerekir. Dreamweaver sitesi hazrlamak, bir web sitesiyle ilikili tm belgeleri ynetmenin bir yoludur. Yerel kk klasr, Dreamweaver sitenizin alma dizinidir. Bu klasr yerel bilgisayarnzda ya da bir a sunucusunda bulunabilir. Bilgisayarnzdaki dosyalar dzenlemeye balamak istiyorsanz (dosyalar yaynlamadan), yalnzca yerel bir klasr oluturun ve uzak ve test bilgilerini daha sonra ekleyin. Not: Yerel kk klasrnz web sunucunuzu altran sistemdeyse, uzak klasr belirtmeniz gerekmez. Bu, web sunucusunun yerel bilgisayarnzda altn gsterir.
1 Aadakilerden birini sein:

Yeni bir site kurmak iin Site > Yeni Site'yi sein. Dreamweaver uygulamasnda oluturulmu olsun ya da olmasn, yerel diskinizdeki bir sitenin ya da uzak bir sitenin
(veya uzak sitenin bir kolunun) kurulumunu dzenlemek iin Site > Siteleri Ynet'i sein, siteyi belirleyin ve Dzenle'yi tklatn.
2 Site Tanm iletiim kutusuna kurulum bilgilerini girin:

Site kurulum sihirbazn kullanarak bir site kurmak iin Temel sekmesini tklatn ve uyarlar takip edin. Daha fazla
bilgi iin bkz. Temel sekmesi seenekleri sayfa 59.

Yerel, uzak ve test klasrlerini dorudan kurmak iin (dinamik sayfalar ilemek iin), Gelimi sekmesini tklatn,
Yerel Bilgiler kategorisini sein ve seenekleri belirleyin. (nerilen) Not: Gelimi sekmesinin Yerel Bilgiler kategorisindeki yalnzca iki seenein bilgisyar zerinde alan bir site ayarlamas gerekmektedir.
Site Ad Dosyalar panelinde ve Siteleri Ynet iletiim kutusunda grnen ad; bu ad taraycda grnmez. Yerel Kk Klasr Yerel diskinizde site dosyalarnz, ablonlarnz ve kitaplk elerinizi depoladnz klasrn ad.

Sabit diskinizde bir klasr oluturun ya da klasre gzatmak iin klasr simgesini tklatn. Dreamweaver uygulamas kk temel alan balar zerken bu ilemi bu klasre gre yapar.
Varsaylan Grntler Klasr Sitenizde kullandnz grntlerin sakland klasrn yolu. Yolu girin ya da klasre gzatmak iin klasr simgesini tklatn. Grece Balar Hedefi Oluturduunuz balarn grece yollarn sitedeki dier sayfalara deitirir. Varsaylan olarak, Dreamweaver balar belgeyi temel alan yollar kullanarak oluturur. Yol ayarn deitirmek iin Site Kk seeneini iaretleyin ve HTTP Adresi seeneinde HTTP adresini belirttiinizden emin olun.

Bu ayar deitirmek varolan balarn yolunu dntrmez; bu ayar yalnzca Dreamweaver uygulamasyla grsel olarak oluturduunuz yeni balara uygulanr. Bir test sunucusu belirtmedike ya da Dzen > Tercihler > Taraycda nizleme'de Geici Dosya Kullanarak nizleme'yi semedike, belgeleri yerel bir taraycda nizlerken sitenin kke ilikin yoluyla balanm ierik grnmez. Bunun nedeni taraycnn site kklerini tanmamasdr, sunucular tanr.
HTTP Adresi Web sitenizin kullanaca URL. Bu, Dreamweaver uygulamasnn sitede bulunan ve mutlak URL'leri ya

da site kkn temel alan yollar kullanan balar dorulamasn salar.. Dreamweaver bu adresi ayrca, site kkn

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 40


Dreamweaver siteleriyle alma

temel alan balarn, farkl bir site kkne sahip olabilecek uzak sunucuda almasn salamak iin de kullanr. rnein sabit diskinizdeki C:\Sales\images\ klasrnde bulunan (burada Sales yerel kk klasrnzdr) bir grnt dosyasna ba oluturuyorsanz ve tamamlanm sitenizin URL'si http://www.mysite.com/SalesApp/ ise (burada SalesApp uzak kk klasrnzdr), uzak sunucuda balanlan dosyann yolunun /SalesApp/images/ olmasn salamak iin URL'yi HTTP Adresi kutusuna girmeniz gerekir.
Byk Kk Harf Duyarl Ba Denetimi Kullan Dreamweaver balar denetlerken, balardaki byk kk harf kullanmnn dosya adlarndaki kullanmla eleip elemediini denetler. Bu seenek, dosya adlarnn byk kk harf duyarl olduu UNIX sistemlerinde kullanldr. nbellei Etkinletir Ba ve site ynetimi grevlerinin hzn artrmak iin yerel nbellek oluturulup oluturulmayacan belirtir. Bu seenei iaretlemezseniz, Dreamweaver siteyi oluturmadan nce nbellek oluturmak isteyip istemediinizi tekrar sorar. Bu seenei kullanmak yararl olacaktr nk Varlklar paneli (Dosyalar paneli grubunda) yalnzca nbellek oluturulduunda alr.

3 Siteyi oluturmak iin Tamam' ve Bitti'yi tklatn (Dosyalar panelinde grntlenir).

Ayrca bkz.
Sitelere, sunucuya ve yerel srclere erime sayfa 82 Site ayarlarn ie ve da aktarma sayfa 49 Yeni balarn greceli yolunu ayarlama sayfa 276 Dosyalar ve klasrleri ynetme sayfa 75 Bilgisayarnz uygulama gelitirme iin ayarlama sayfa 513

Uzak klasr ayarlama


Uzak klasr, dosyalar retim, birlikte alma, datma ve bir dizi dier ilem iin depoladnz klasrdr. Normalde, uzak klasr web sunucunuzun alt bilgisayarda bulunur. Bu klasre ilikin seenekleri Temel sekmesinde sihirbazn sorunlarn yantlayarak ya da Gelimi sekmesini tklatp bilgileri dorudan girerek belirleyebilirsiniz. Dreamweaver Dosyalar panelinde, uzak klasr sizin uzak siteniz olarak adlandrlr. Uzak klasr kurduunuzda, Dreamweaver uygulamasnn web sunucunuza ve web sunucunuzdan dosya yklemesi iin bir eriim yntemi semeniz gerekir. Uzak klasr kurmayla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0162_tr. Not: Dreamweaver, IPv6 etkin sunuculara balantlar destekler. Desteklenen balant trleri FTP, SFTP, WebDav ve RDS'yi ierir. Daha fazla bilgi iin bkz. www.ipv6.org/

Ayrca bkz.
Site tanmlamadan dosyalar stnde alma sayfa 58 Uzak sunucudan dosyalar alma sayfa 85 Dosyalar teslim etmek ve teslim almak iin WebDAV kullanma sayfa 91 Sitelere, sunucuya ve yerel srclere erime sayfa 82 Dosyalar ve klasrleri ynetme sayfa 75 Uzak klasr tanmlama eitimi

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 41


Dreamweaver siteleriyle alma

Bir eriim yntemi sein


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Yeni bir site kurmak iin Yeni'yi tklatn ve bir Site sein ya da varolan bir Dreamweaver sitesini sein ve Dzenle'yi

tklatn.
3 Gelimi sekmesini tklatn, Uzak Bilgiler kategorisini sein ve yerel ve uzak klasrler arasnda dosya aktarm iin

kullanmak istediiniz eriim yntemini sein:


Yok Sitenizi bir sunucuya yklemeyi planlamyorsanz bu varsaylan ayar deitirmeyin. FTP Web sunucunuza FTP kullanarak balanyorsanz bu ayar kullann. Yerel/A A klasrne erimek iin ya da dosyalarnz yerel bilgisayarda depoluyorsanz veya test sunucunuzu yerel

bilgisayarda altryorsanz bu ayar kullann.


RDS (Remote Development Services) Web sunucunuza RDS kullanarak balanyorsanz bu ayar kullann. Bu eriim

yntemi iin uzak klasrnz Adobe ColdFusion altran bir bilgisayarda olmaldr.
Microsoft Visual SourceSafe Bu ayar web sunucunuza Microsoft Visual SourceSafe kullanarak balanyorsanz kullann. Bu yntem iin yalnzca Windows destei verilir; bunu kullanmak iin Microsoft Visual SourceSafe Client srm 6'yi yklemi olmanz gerekir. WebDAV (Web-based Distributed Authoring and Versioning) Bu ayar web sunucunuza WebDAV protokoln

kullanarak balanyorsanz kullann. Bu yntemi kullanmak iin bu protokol destekleyen Microsoft Internet Information Server (IIS) 5.0 ya da uygun ekilde yaplandrlm Apache web sunucusu gibi bir sunucunuz olmaldr. Not: Eriim yntemi olarak WebDAV' seerseniz ve Dreamweaver uygulamasn ok kullancl bir ortamda kullanyorsanz, tm kullanclarnzn da eriim yntemi olarak WebDAV' semesini salamanz gerekir. Baz kullanclar WebDAV' ve bazlar dier eriim yntemlerini (rnein FTP) seerse, Dreamweaver uygulamasnn teslim etme/teslim alma zellii beklendii gibi almaz nk WebDAV kendi kilitleme sistemini kullanr. letiim kutusundaki dier seenekler eriim yntemi seiminize bal olarak deiir.

FTP eriim seeneklerini ayarlama


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Yeni bir site kurmak iin Yeni'yi tklatn ve bir Site sein ya da varolan bir Dreamweaver sitesini sein ve Dzenle'yi

tklatn.
3 Site Tanm iletiim kutusunda, Gelimi sekmesini belirleyin ve Uzak Bilgiler kategorisini tklatn.

Aadaki gsterim, metin alanlar doldurulmu Uzak Bilgiler kategorisini gstermektedir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 42


Dreamweaver siteleriyle alma

Uzak Bilgiler kategorisi seilmi Site Tanm iletiim kutusunun Gelimi sekmesi.

4 Eriim alr mensnden FTP esini sein. 5 FTP Ana Sistemi metin kutusunda, web sitenizin dosyalarn yklediiniz FTP ana sisteminin adn girin.

FTP anasisteminiz, bir bilgisayar sisteminin ftp.mindspring.com gibi tam Internet addr. Anasistem adn baka metin eklemeden tam olarak girin. zellikle, anasistem adnn nne protokol ad eklemeyin. FTP anasisteminizi bilmiyorsanz web anasistem hizmeti aldnz irketle balant kurun. Not: Port 21, FTP balants almak iin varsaylan porttur; ancak, sunucu yneticileri bazen izinsiz FTP eriimini nlemek iin port ayarn bakka bir portla deitirebilir. Bu durumlarda, bir noktal virgl kullanp port numarasn FTP ana sistem girii olarak belirleyebilirsiniz. rnein, port 29 ise, ftp.mindspring. com:29 girmeniz gerekir.
6 Ana Sistem Dizini metin kutusuna, herkes tarafndan grlebilir olan belgeleri depoladnz uzak sitedeki ana

sistem dizinini (klasrn) girin. Anasistem dizini olarak ne gireceinizden emin deilseniz sunucunun yneticisiyle balant kurun ya da metin kutusunu bo brakn. Baz sunucularda kk dizininiz FTP ile balandnz ilk dizinle ayndr. Dizini bulmak iin sunucuya balann. Dosyalar panelinizdeki Uzak Dosya grnmnde public_html ya da www gibi bir ad ya da oturum ama adnz grnrse, bu byk olaslkla Anasistem Dizini metin kutusuna girmeniz gereken dizindir.
7 Oturum Ama ve ifre metin kutularna, FTP sunucusuna balanmak iin kullandnz oturum ama adnz ve

ifrenizi girin.
8 FTP ana sisteminizi, ana sistem dizininizi, oturum ama adnz ve ifrenizi test etmek iin Test esini tklatn.

Not: FTP Ana Sistemi, Ana Sistem Dizini, Oturum Ama Ad ve ifre bilgilerini sitenizi barndran irketin sistem yneticisinden almanz gerekir. Dier kiiler bu bilgilere eriemez. Sistem yneticisinin vermi olduu bilgileri aynen girin.
9 Dreamweaver varsaylan olarak parolanz kaydeder. Uzak sunucuya her balannzda Dreamweaver

uygulamasnn size parola sormasn istiyorsanz Kaydet seeneinin iaretini kaldrn.


10 Gvenlik duvar yaplandrmanz pasif FTP kullanlmasn gerektiriyorsa Pasif FTP Kullan' iaretleyin.

Pasif FTP, yerel yazlmnzn FTP balants kurulmasn uzak sunucudan istemesi yerine FTP balantsn kendisinin kurmasn salar. Pasif FTP kullanp kullanmadnz bilmiyorsanz, sistem yneticinize dann veya Pasif FTP Kullan seeneini iaretlemeyi ve iareti kaldrmay deneyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 43


Dreamweaver siteleriyle alma

Daha fazla bilgi iin, www.adobe.com/go/tn_15220_tr adresindeki Adobe web sitesinde bulunan 15220 numaral TechNote makalesine bavurun.
11 IPv6 etkin bir FTP sunucu kullanyorsanz, IPv6 Aktarm Modunu Kullan seeneini belirleyin.

Internet Protokol srm 6'nn datlmasyla (IPv6), PORT ve PASV FTP komutlarnn yerini srasyla EPRT ve EPSV almtr. Bu nedenle, IPv6 etkin bir FTP sunucusuna balanyorsanz veri balantnz iin geniletilmi pasif (EPSV) ve geniletilmi aktif (EPRT) komutlarn kullanmanz gerekir. Daha fazla bilgi iin bkz. www.ipv6.org/.
12 Uzak sunucuya bir gvenlik duvarnn arkasndan balanyorsanz Gvenlik Duvar Kullan' sein. 13 Dreamweaver sitesi tercihlerini dzenlemek ve gvenlik duvar ana sistemini veya portu amak iin Gvenlik

Duvar Ayarlar'n tklatn. Daha fazla bilgi iin bkz. Dosya aktarmak iin site tercihlerini ayarlama sayfa 50.
14 Gvenlik duvar yaplandrmanz gvenli FTP kullanlmasn gerektiriyorsa, Gvenli FTP (SFTP) Kullan

seeneini belirleyin. SFTP test sunucunuza yaplan bir balanty gvenli duruma getirmek iin ifreleme ve genel anahtarlar kullanr. Not: Bu seenei kullanabilmeniz iin, sunucunuzun bir SFTP hizmeti kullanyor olmas gerekir. Sunucunuzda SFTP alp almadn bilmiyorsanz, sunucu yneticinize bavurun. Baz durumlarda, SFTP ile alrken varsaylan port numarasn deitirmeniz gerekebilir. Varsaylan port numarasn deitirmek iin, FTP ana sistemine bir noktal virgl ile port numarasn ekleyin. rnein:

etkialaniadim.com:22
IPv6 etki alanlar ayra iine alnmaldr:

[2001:0db8:85a3:08d3:1319:8a2e:0370:7344]:443
15 Sunucu balantsyla ilgili daha fazla gelimi seenek iin Sunucu Uyumluluu dmesini tklatn. Bu dmeyi

yalnzca sorun giderme amacyla kullanmanz gerekir. Bu ilem zellikle eski Dreamweaver srmleriyle alan siteler iin yararldr ancak baz nedenlerle geerli srmde almamaktadr. Bu seeneklere ilikin daha fazla bilgi iin www.adobe.com/go/tn_14834_tr adresindeki Adobe web sitesinde bulunan 14834 numaral TechNote makalesine bavurun.
16 Yerel ve uzak dosyalarnz otomatik olarak senkronize etmek istiyorsanz Senkronizasyon Sala'y sein. (Bu

seenek varsaylan olarak seilidir.)


17 Dosyay kaydettiinizde Dreamweaver uygulamasnn dosyanz uzak sitenize yklemesini istiyorsanz

Kaydedildiinde Dosyalar Otomatik Olarak Sunucuya Ykle'yi sein.


18 Teslim Etme/Teslim Alma sistemini etkinletirmek istiyorsanz Dosya Teslim Etmeyi ve Teslim Almay Etkinletir'i

sein.
19 Tamam' tklatn.

Balanmakta sorun yayorsanz, www.adobe.com/go/tn_14834_tr adresindeki Adobe web sitesinde bulunan 14834 numaral TechNote makalesine bavurun.

FTP eriimi olan uzak klasre balanma ve klasrle balanty kesme


Dosyalar panelinde:

Balanmak iin ara ubuundaki Uzak Anasisteme Balanr' tklatn. Balanty kesmek iin ara ubuundaki Balanty Kes'i tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 44


Dreamweaver siteleriyle alma

Yerel ya da a eriiminin seeneklerini ayarlama


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Yeni bir site kurmak iin Yeni'yi tklatn ve bir Site sein ya da varolan bir Dreamweaver sitesini sein ve Dzenle'yi

tklatn.
3 Gelimi sekmesini sein, Uzak Bilgiler kategorisini tklatn ve Yerel/A' sein. 4 Site dosyalarnz depoladnz klasre gzatmak ve klasr semek iin Uzak Klasr metin kutusunun yanndaki

klasr simgesini tklatn.


5 Yerel ve uzak dosyalarnz otomatik olarak senkronize etmek istiyorsanz Senkronizasyon Sala'y sein. (Bu

seenek varsaylan olarak seilidir.)


6 Dosyay kaydettiinizde Dreamweaver uygulamasnn dosyanz uzak sitenize yklemesini istiyorsanz

Kaydedildiinde Dosyalar Otomatik Olarak Sunucuya Ykle'yi sein.


7 Teslim Etme/Teslim Alma sistemini etkinletirmek istiyorsanz Dosya Teslim Etmeyi ve Teslim Almay Etkinletir'i

sein.
8 Tamam' tklatn.

WebDAV eriim seeneklerini ayarlama


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Yeni bir site kurmak iin Yeni'yi tklatn ve bir Site sein ya da varolan bir Dreamweaver sitesini sein ve Dzenle'yi

tklatn.
3 Gelimi sekmesini sein, Uzak Bilgiler kategorisini tklatn ve WebDAV' sein. 4 URL iin, WebDAV sunucusunda balanmak istediiniz dizinin tam URL'sini girin.

Bu URL protokol, kapy ve dizini (kk dizin deilse) ierir. rnein, http://webdav.etkialanm.net/sitem.
5 Kullanc adnz ve ifrenizi girin.

Bu bilgiler sunucu kimlik denetimi iindir ve Dreamweaver ile ilgili deildir. Kullanc adnz ve parolanzdan emin deilseniz sistem yneticinizle ya da web yneticinizle grn.
6 Balant ayarlarnz test etmek iin Test'i tklatn. 7 Her yeni oturum balattnzda Dreamweaver uygulamasnn parolanz hatrlamasn istiyorsanz Kaydet'i

tklatn.
8 Dreamweaver uygulamasnn yerel ve uzak dosyalarnz otomatik olarak senkronize etmesini istiyorsanz

Senkronizasyon Sala'y sein. (Bu seenek varsaylan olarak seilidir.)


9 Dosyay kaydettiinizde Dreamweaver uygulamasnn dosyanz uzak sitenize yklemesini istiyorsanz

Kaydedildiinde Dosyalar Otomatik Olarak Sunucuya Ykle'yi sein.


10 Teslim Etme/Teslim Alma sistemini etkinletirmek istiyorsanz Dosya Teslim Etmeyi ve Teslim Almay Etkinletir'i

sein.

A eriimi olan uzak klasre balanma ve klasrle balanty kesme


Uzak klasre balanmanz gerekmez, her zaman balsnzdr. Uzak dosyalarnz grmek iin Yenile dmesini

tklatn.

RDS eriim seeneklerini ayarlama


1 Site > Siteleri Ynet'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 45


Dreamweaver siteleriyle alma

2 Yeni bir site kurmak iin Yeni'yi tklatn ve bir Site sein ya da varolan bir Dreamweaver sitesini sein ve Dzenle'yi

tklatn.
3 Gelimi sekmesini sein, Uzak Bilgiler kategorisini tklatn ve RDS'yi sein. 4 Ayarlar dmesini tklatn ve RDS Sunucusunu Yaplandr iletiim kutusuna aadaki bilgileri girin:

Uzak klasr web sunucunuzun ykl olduu anasistem bilgisayarnn adn girin.
Anasistem ad byk olaslkla bir IP adresi ya da URL'dir. Emin deilseniz yneticinize sorun.

Balanmak istediiniz kap numarasn sein. Anasistem dizini olarak kk uzak klasrnz girin.
rnein c:\inetpub\wwwroot\AnasistemDiz\.

RDS kullanc adnz ve parolanz girin.


Not: Kullanc adnz ve parolanz ColdFusion Yneticisi gvenlik ayarlarnda belirlediyseniz bu seenekler grnmeyebilir.

Dreamweaver uygulamasnn ayarlarnz anmsamasn istiyorsanz Kaydet'i sein.


5 RDS Sunucusunu Yaplandr iletiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn. 6 Dosyay kaydettiinizde Dreamweaver uygulamasnn dosyanz uzak sitenize yklemesini istiyorsanz

Kaydedildiinde Dosyalar Otomatik Olarak Sunucuya Ykle'yi sein.


7 Teslim Etme/Teslim Alma sistemini etkinletirmek istiyorsanz Dosya Teslim Etmeyi ve Teslim Almay Etkinletir'i

sein ve Tamam' tklatn.

Microsoft Visual SourceSafe eriimini ayarlama


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Yeni bir site kurmak iin Yeni'yi tklatn ve bir Site sein ya da varolan bir Dreamweaver sitesini sein ve Dzenle'yi

tklatn.
3 Gelimi sekmesini sein, Uzak Bilgiler kategorisini tklatn ve Microsoft Visual SourceSafe seeneini belirleyin. 4 Ayarlar dmesini tklatn ve Microsoft Visual SourceSafe Veritabann A iletiim kutusuna aadaki bilgileri

girin:

Veritaban Yolu iin, istediiniz Visual SourceSafe veritabanna gitmek zere Gzat' tklatn ya da tam dosya
yolunu girin. Setiiniz dosya Visual SourceSafe uygulamasn balatmak iin kullanlan srcsafe.ini dosyas olur.

Proje iin, Visual SourceSafe veritabannda bulunan ve uzak sitenin kk dizini olarak kullanmak istediiniz projeyi
girin.

Kullanc Ad ve Parola iin, seilen veritabanna ilikin oturum ama kullanc adnz ve parolanz girin.
Kullanc adnz ve parolanz bilmiyorsanz sistem yneticinizle grn.

Dreamweaver uygulamasnn ayarlarnz anmsamasn istiyorsanz Kaydet seeneini iaretleyin.


5 Site Tanm iletiim kutusuna dnmek iin Tamam dmesini tklatn. 6 Dosyay kaydettiinizde Dreamweaver uygulamasnn dosyanz uzak sitenize yklemesini istiyorsanz

Kaydedildiinde Dosyalar Otomatik Olarak Sunucuya Ykle'yi sein.


7 Yerel dosyanz atnzda Dreamweaver'n dosyalarnz otomatik olarak sunucudan indirmesini istemiyorsanz,

Aarken Dosyalar Teslim Al seeneinin iaretini kaldrn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 46


Dreamweaver siteleriyle alma

Uzak klasr kurulumuyla ilgili sorunlar giderme


Aadaki liste uzak klasr kurarken karlaabileceiniz yaygn sorunlara ve bunlarn nasl zleceine ilikin bilgiler salar. www.adobe.com/go/tn_14834_tr adresindeki Adobe web sitesinde, FTP sorun giderme bilgileri sunan kapsaml bir teknik not yer almaktadr.

Dreamweaver FTP uygulamas belirli temsil sunucularyla, ok katmanl gvenlik duvarlaryla ve dolayl sunucu
eriiminin dier ekilleriyle dzgn ekilde almayabilir. FTP eriiminde sorunlarla karlarsanz yerel sistem yneticinizden yardm isteyin.

Dreamweaver FTP uygulamas iin, uzak sistemin kk dizinine balanmanz gerekir. Anasistem dizini olarak uzak
sistemin kk klasrn belirttiinizden emin olun. Anasistem dizinin tek bir blme iareti (/) kullanarak belirttiyseniz, balandnz dizinden ve uzak kk klasrden grece bir yol belirtmeniz gerekir. rnein uzak kk klasr daha st dzey bir dizinse, anasistem dizini iin ../../ belirtmeniz gerekebilir.

Dosya ve klasr adlarnda boluk yerine alt izgi kullann ve mmkn olan her yerde zel karakter kullanmaktan
kann. Dosya veya klasr adlarndaki iki noktalar, eik izgiler, noktalar ve kesme iaretleri bazen sorunlara neden olabilir.

Uzun dosya adlaryla ilgili sorunla karlarsanz bu dosyalar daha ksa adlarla yeniden adlandrn. Mac OS'da
dosya adlar 31 karakterden uzun olamaz.

Birok sunucu, sunucunun diskinin bir blmndeki klasrle baka bir yerdeki bir klasr arasnda balant kurmak
iin sembolik balantlar (UNIX), ksayollar (Windows) ya da dier adlar (Macintosh) kullanr. Bu trdeki dier adlar uygun klasre ya da dizine balanma yeteneinizi etkilemez; ancak sunucunun bir blmne balanabiliyorken baka bir blmne balanamyorsanz dier ad uyumazl olabilir.

Dosya yerletirilemiyor gibi bir hata mesajyla karlarsanz uzak klasrnzde bo alan kalmam olabilir. Daha
ayrntl bilgi iin FTP gnlne bakn. Not: Genel olarak, FTP aktarmyla ilgili bir sorunla karlarsanz, Pencere > Sonular (Windows) ya da Site > FTP Log (Macintosh) seeneini belirleyip ardndan FTP Gnl sekmesini tklatarak FTP gnln inceleyin.

Test sunucusu kurma


Dinamik sayfalar gelitirmeyi dnyorsanz, Dreamweaver uygulamas siz alrken dinamik ierik oluturmak ve grntlemek iin bir test sunucusunun hizmetlerine gerek duyar. Test sunucusu yerel bilgisayarnzda, gelitirme sunucusunda, aamalandrma sunucusunda veya retim sunucusunda olabilir. Test sunucusu klasr kurmadan nce yerel ve uzak klasrleri tanmlamalsnz. Uzak klasre yerletirilen dinamik sayfalar normalde bir uygulama sunucusu tarafndan ilenebileceinden, test sunucunuz iin ou zaman uzak klasrnzn ayarlarn kullanabilirsiniz.
1 Aadakilerden birini sein:

Yeni bir site kurmak iin Site > Yeni Site seeneini belirleyin. Dreamweaver uygulamasnda oluturulmu olsun ya da olmasn, yerel diskinizdeki bir sitenin ya da uzak bir sitenin
(veya uzak sitenin bir kolunun) kurulumunu dzenlemek iin listeden sitenizi sein ve Dzenle'yi tklatn. Not: Hibir Dreamweaver sitesi tanmlamadysanz, Site Tanm iletiim kutusu grnr ve Yeni'yi tklatmanz gerekmez.
2 Site Tanm iletiim kutusunun Gelimi sekmesinde Test Sunucusu'nu sein. 3 Web uygulamanz iin kullanmak istediiniz sunucu teknolojisini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 47


Dreamweaver siteleriyle alma

Not: Dreamweaver CS4 ile birlikte Dreamweaver artk ASP.NET veya JSP sunucu davranlarn yklememektedir. Ancak ASP.NET veya JSP sayfalar zerinde alyorsanz, Dreamweaver hala bu sayfalar iin Canl Mod'u, kod renklerini ve kod ipularn destekleyecektir. Bu zelliklerin almas iin Site Tanm iletiim kutusunda SP.NET veya JSP seeneini belirlemeniz gerekmez.
4 Varsaylan Test Sunucusu ayarlarn kabul edin ya da farkl ayarlar girin.

Varsaylan olarak, Dreamweaver uygulamas web sunucunuzun bulunduu sistemde bir uygulama sunucusu da altn varsayar. Site Tanm iletiim kutusundaki Uzak Bilgiler kategorisinde uzak klasr tanmladysanz ve uzak klasrle ayn sistemde (yerel bilgisayarnz da dahil) bir uygulama sunucusu alyorsa, Test Sunucusu kategorisinde varsaylan ayarlar kabul edin. Uzak Bilgiler kategorisinde uzak klasr tanmlamadysanz, Test Sunucusu kategorisi varsaylan olarak Yerel Bilgiler kategorisinde tanmladnz yerel klasre ayarlanr. Bu ayar, yalnzca aadaki iki koulu karladnzda deitirmeden brakabilirsiniz: Hem web sunucunuz hem de uygulama sunucunuz yerel bilgisayarnzda almaktadr. rnein yerel Windows XP sisteminizde hem IIS hem de ColdFusion altran bir ColdFusion gelitiricisiyseniz. Yerel kk klasrnz, web sitenizin ana dizininin bir alt klasrdr. rnein IIS kullanyorsanz, yerel kk klasrnz c:\Inetpub\wwwroot\ klasrnn bir alt klasrdr ya da klasrn kendisidir. Yerel kk klasrnz ana dizininizin bir alt klasr deilse yerel kk klasr web sunucunuzda bir sanal dizin olarak tanmlamanz gerekir. Not: Uygulama sunucusu uzak sitenizden farkl bir sistemde alabilir. rnein Uzak Bilgiler kategorisinde setiiniz Eriim seenei Microsoft Visual SourceSafe ise, Test Sunucusu kategorisinde farkl bir sunucu belirtmeniz gerekir.
5 URL neki metin kutusuna, kullanclarn web uygulamanz amak iin tarayclarna yazdklar URL'yi girin

ancak hibir dosya ad eklemeyin. URL neki, etki alan adndan ve web sitenizdeki ana dizinlerin altdizinlerinin ya da sanal dizinlerinin herhangi birinden oluur ancak dosya adndan olumaz. rnein uygulamanzn URL'si www.adobe.com/mycoolapp/start.php ise, aadaki URL nekini girersiniz: www.adobe.com/mycoolapp/. Dreamweaver uygulamas web sunucunuzla ayn sistemde alyorsa, etki alan adnz iin yer tutucu olarak localhost seeneklerinden birini kullanabilirsiniz. rnein IIS kullanyorsanz ve uygulamanzn URL'si http://buttercup_pc/mycoolapp/start.asp ise, aadaki URL nekini girin: http://localhost/mycoolapp/ Farkl web sunucularna ait yerel ana bilgisayar seeneklerinin listesi iin sonraki blme bakn.
6 Tamam' tklatn ve sonra yeni siteyi siteler listenize eklemek iin Bitti'yi tklatn.

Ayrca bkz.
Uygulama sunucusu seme sayfa 515 Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma sayfa 506

Test sunucusuna ilikin URL neki hakknda


Dreamweaver uygulamasnn siz alrken veri grntlemek ve veritabanlarna balanmak iin bir test sunucusunun hizmetlerini kullanabilmesi iin URL neki belirtmeniz gerekir. Dreamweaver uygulamas veritabanlar hakknda, rnein veritabannzdaki tablolarn adlar ve tablolarnzdaki stunlarn adlar gibi kullanl bilgileri size salamak iin tasarm zaman balants kullanr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 48


Dreamweaver siteleriyle alma

URL neki, etki alan adndan ve web sitenizdeki ana dizinlerin altdizinlerinin ya da sanal dizinlerinin herhangi birinden oluur. Not: Microsoft IIS'de kullanlan terminoloji bir sunucudan dierine farkllk gsterebilir ancak web sunucularnn ou iin ayn kavramlar geerlidir.
Ana dizin Sunucuda sitenizin etki alan adyla eletirilmi klasrdr. Dinamik sayfalar ilemek iin kullanmak

istediiniz klasrn c:\sites\company\ olduunu ve bu klasrn ana dizininiz olduunu (dier bir deyile sitenizin etki alan adyla eletirilmi klasr olduunurnein www.mystartup.com) varsayn. Bu durumda URL neki http://www.mystartup.com/ olur. Dinamik sayfalar ilemek iin kullanmak istediiniz klasr ana dizininizin bir altklasryse altklasr URL'ye eklemeniz yeterlidir. Ana dizininiz c:\sites\company\ ise, sitenizin etki alan ad www.mystartup.com olur ve dinamik sayfalar ilemek iin kullanmak istediiniz klasr c:\sites\company\inventory klasrdr. Aadaki URL nekini girin: http://www.mystartup.com/inventory/ Dinamik sayfalar ilemek iin kullanmak istediiniz klasr ana dizininiz ya da onun altdizinlerinden biri deilse sanal bir dizin oluturmanz gerekir.
Sanal dizin URL'de grnse de sunucunun ana dizininde fiziksel olarak bulunmayan bir klasrdr. Sanal dizin oluturmak zere, URL'de klasrn yolu iin dier ad belirtin. Ana dizininizin c:\sites\company, ileme dizininizin is d:\apps\inventory olduunu ve bu klasr iin warehouse adnda bir dier ad tanmladnz varsayn. Aadaki URL nekini girin:

http://www.mystartup.com/warehouse/
Localhost stemci (genellikle taraycdr ancak burada Dreamweaver uygulamasdr) web sunucunuzla ayn sistemde

altnda URL'lerinizdeki ana dizini ifade eder. Dreamweaver uygulamasnn web sunucusuyla ayn Windows sisteminde altn, ana dizininizin c:\sites\company olduunu ve dinamik sayfalar ilemek zere kullanmak istediiniz klasr belirtmek iin warehouse adnda bir sanal dizin tanmladnz varsayn. Aada, seilen web sunucular iin gireceiniz URL nekleri verilmitir:
Web sunucusu ColdFusion MX 7 IIS Apache (Windows) Jakarta Tomcat (Windows) URL neki http://localhost:8500/warehouse/ http://localhost/warehouse/ http://localhost:80/warehouse/ http://localhost:8080/warehouse/

Not: ColdFusion MX 7 web sunucusu 8500 numaral kapda, Apache web sunucusu 80 numaral ve Jakarta Tomcat web sunucusu 8080 numaral kapda alr. Apache web sunucusu altran Macintosh kullanclar iin, kiisel ana dizininiz Users:KullancAdm:Sites'dir; burada KullancAdm, Macintosh kullanc adnzdr. Mac OS 10.1 ya da sonraki srmn yklediinizde ~KullancAdm adnda bir dier ad otomatik olarak tanmlanr. Bu nedenle Dreamweaver uygulamasndaki varsaylan URL nekiniz aadaki gibidir: http://localhost/~KullancAdm/ Dinamik sayfalar ilemek iin kullanmak istediiniz klasr Users:KullancAdm:Sites:inventory ise URL neki aadaki gibidir. http://localhost/~KullancAdm/inventory/

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 49


Dreamweaver siteleriyle alma

Varolan bir web sitesini Dreamweaver'da dzenleme


zgn siteyi oluturmak iin Dreamweaver kullanmam olsanz bile, Dreamweaver uygulamasn, varolan bir uzak bir siteyi (veya uzak sitenin herhangi bir kolunu) yerel diskinize kopyalamak ve orada dzenlemek iin kullanabilirsiniz.
1 Varolan siteyi ierecek bir yerel klasr oluturun ve bu klasr sitenin yerel klasr olarak ayarlayn.

Not: Varolan uzak sitenin ilgili kolunun yapsnn tamamn yerel olarak oaltmanz gerekir.
2 Varolan siteye ilikin uzaktan eriim bilgilerini kullanarak uzak bir klasr kurun. Dosyalar dzenlemek iin nce

bilgisayarnza yklemeniz gerektiinden uzak siteye balanmalsnz. Uzak site iin doru kk klasr setiinizden emin olun.
3 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), uzak siteyi grntlemek iin ara ubuundaki Uzak Anasisteme

Balan dmesini (FTP eriimi iin) ya da Yenile dmesini (a eriimi iin) tklatn.
4 Siteyi dzenleyin:

Sitenin tmnde almak istiyorsanz Dosyalar panelinde uzak sitenin kk klasrn sein ve sitenin tmn
yerel diskinize yklemek iin ara ubuundaki Dosyalar Al dmesini tklatn.

Sitedeki dosya ya da klasrlerden yalnzca biriyle almak istiyorsanz, dosyay Dosyalar panelinin Uzak
grnmnde bulun ve dosyay yerel diskinize yklemek iin ara ubuundaki Dosyalar Al dmesini tklatn. Dreamweaver uygulamas yklenen dosyay site sradzeninin doru blmne yerletirmek iin uzak sitenin yapsnn gerekli ksmn otomatik olarak oaltr. Sitenin yalnzca bir parasn dzenlerken, rnein grnt dosyalar gibi baml dosyalar da genellikle dahil etmeniz gerekir.

Site listenizden bir Dreamweaver sitesini kaldrma


Dreamweaver sitesini ve tm kurulum bilgilerini site listenizden kaldrmak site dosyalarnz bilgisayarnzdan kaldrmaz.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Bir site ad sein. 3 Kaldr' tklatn, siteyi listeden kaldrmak iin Evet'i tklatn ya da site adn brakmak iin Hayr' tklatn ve sonra

Bitti'yi tklatn.

Site ayarlarn ie ve da aktarma


Site ayarlarnz, daha sonra Dreamweaver uygulamasna ie aktarabileceiniz bir XML dosyasna da aktarabilirsiniz. Bu, siteleri makineler ya da rn srmleri arasnda tamanz ya da ayarlar dier kullanclarla paylamanz salar. Site ayarlarnz dzenli aralklarla da aktararak siteyle ilgili ortaya bir sorun kmas durumunda her zaman yedek kopya bulundurabilirsiniz.

Sitelerinizi da aktarma
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Ayarlarn da aktarmak istediiniz bir ya da daha fazla site sein ve Da Aktar' tklatn:

Birden fazla site semek iin, her siteyi Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken tklatn. Bir dizi site semek iin aralktaki ilk ve son siteyi stkarakter tuu baslyken tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 50


Dreamweaver siteleriyle alma

3 Sitenizin ayarlarn yedeklemek istiyorsanz, Da Aktarma Sitesi iletiim kutusunda birinci seenei belirleyin ve

Tamam' tklatn. Dreamweaver uygulamas, yerel yol bilgileriyle birlikte kullanc ad ve parolas gibi uzak sunucu bilgilerini de kaydeder.
4 Ayarlarnz dier kullanclarla paylamak istiyorsanz, Da Aktarma Sitesi iletiim kutusunda ikinci seenei

belirleyin ve Tamam' tklatn. (Dreamweaver dier kullanclarn kullanamayaca, rnein uzak sunucu oturum ama bilgileriniz ve yerel yollarnz gibi bilgileri kaydetmez.)
5 Ayarlarn da aktarmak istediiniz her site iin, siteyi kaydetmek istediiniz konuma gzatn ve Kaydet'i tklatn.

(Dreamweaver her sitenin ayarlarn .ste uzantl bir XML dosyas olarak kaydeder.)
6 Bitti'yi tklatn.

Not: Bulunmasn kolaylatrmak iin *.ste dosyasn sitenizin kk klasrne ya da masastnze kaydedin. Dosyay nereye koyduunuzu anmsayamazsanz, bilgisayarnzda *.ste uzantl dosyalar aratn.

Siteleri ie aktarma
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 e Aktar' tklatn. 3 Ayarlarn ie aktarmak istediiniz (.ste dosya uzantl dosyalarda tanml) bir ya da daha fazla siteye gzatn ve

sein. Birden fazla site semek iin, her .ste dosyasn Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken tklatn. Bir dizi site semek iin aralktaki ilk ve son dosyay stkarakter tuu baslyken tklatn.
4 A' tklatn ve sonra Bitti'yi tklatn.

Dreamweaver site ayarlarn ie aktardktan sonra, sitenin ad Siteleri Ynet iletiim kutusunda grnr.

Dosya aktarmak iin site tercihlerini ayarlama


Dosyalar panelinde grnen dosya aktarma zelliklerini denetlemek iin tercihler belirleyebilirsiniz.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Tercihler iletiim kutusunda soldaki kategori listesinden Site'yi sein. 3 Seenekleri ayarlayn ve Tamam' tklatn.
Her Zaman Gster Hangi sitenin (uzak veya yerel) her zaman gsterildiini ve yerel ve uzak dosyalarn hangi Dosyalar

paneli blmesinde (sol veya sa) grndn belirtir. Varsaylan olarak yerel site her zaman sada grnr. Seilmeyen blme (varsaylan olarak braklan), deitirilebilir blmedir: bu blme dier sitedeki (varsaylan olarak uzak site) dosyalar grntleyebilir.
Baml Dosyalar Tarayc HTML dosyasn yklerken taraycnn ykledii baml dosyalar (grntler, harici stil

sayfalar ve HTML dosyasnda referans gsterilen dier dosyalar) aktarmak iin bir komut istemi grntler. Varsaylan olarak hem kmadan/Teslim Almadan nce Komut ste hem de Yerletirmeden/Brakmadan nce Komut ste seilidir. Yeni bir dosyay teslim alrken bamsz dosyalar indirmek genellikle iyi bir fikirdir ancak bamsz dosyalarn son srmleri zaten yerel diskteyse bunlar yeniden indirmek gerekmez. Bu dosyalar karya yklerken ve teslim ederken de geerlidir: hedefte gncel dosyalar zaten varsa gerek yoktur. Bu seeneklerin iaretini kaldrrsanz baml dosyalarnz aktarlmaz. Bu nedenle, bu seenekler iaretli olmadnda da Baml Dosyalar iletiim kutusunun grnmesini zorlamak iin Al, Koy, Teslim Al veya Teslim Et komutlarn seerken Alt (Windows) veya Option (Macintosh) tuunu basl tutun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 51


Dreamweaver siteleriyle alma

FTP Balants Uzak siteye olan balantnn etkinlik olmayan belirli bir dakika saysndan sonra sonra sonlandrlp sonlandrlmayacan belirler. FTP Zaman Am Dreamweaver uygulamasnn uzak sunucuya balanmay denedii saniye saysn grntler.

Belirtilen srenin sonunda yant yoksa, Dreamweaver uygulamas size bu durumu bildiren bir uyar iletiim kutusu grntler.
FTP Aktarma seenekleri Dreamweaver uygulamasnn dosya aktarm srasnda bir iletiim kutusu grndnde ve kullancdan yant alnamadnda belirli bir saniye saysndan sonra varsaylan seenei belirleyip belirlemeyeceini seer. Gvenlik Duvar Ana Bilgisayar Gvenlik duvar arkasnda olduunuzda d sunucularla balant kurduunuz temsil

sunucusunun adresini belirtir. Gvenlik duvarnn arkasnda deilseniz bu alan bo brakn. Gvenlik duvarnn arkasndaysanz, Site Tanm iletiim kutusunda Gvenlik Duvar Kullan seeneini belirleyin.
Gvenlik Duvar Portu Gvenlik duvarnzda uzak sunucuya balanmak iin getiiniz portu belirler. Balantnz 21 (FTP iin varsaylan) dndaki bir port zerinden yapyorsanz, numaray buraya girin. Koyma Seenekleri: Yerletirmeden nce Dosyalar Kaydet Kaydedilmemi dosyalarn uzak siteye yerletirilmeden

nce otomatik olarak kaydedildiini belirtir.


Tama Seenekleri: Sunucuda Dosyalar Tamadan nce Sor Uzak bir sitede dosyalar tamay denediinizde size

uyar verir.
Siteleri Ynet Varolan bir siteyi ynetebileceiniz veya yeni bir site oluturabileceiniz Siteleri Ynet iletiim

kutusunu aar. Dreamweaver/Configuration klasrndeki FTPExtensionMap.txt dosyasn (Macintosh bilgisayarlarnda FTPExtensionMapMac.txt) zelletirerek, aktardnz dosya trlerinin ASCII (metin) veya ikili olarak aktarlmasn belirleyebilirsiniz. Daha fazla bilgi iin bkz. Genileyen Dreamweaver.

Ayrca bkz.
Uzak klasr ayarlama sayfa 40

Dreamweaver ile Contribute sitelerini ynetme


Contribute sitelerini ynetme
Adobe Contribute CS4 web taraycsn bir web sayfas dzenleyicisiyle birletirir. alma arkadalarnzn ya da mterilerinizin sizin oluturduunuz sitedeki bir sayfaya gzatmalarn ve gerekli izinleri varsa sayfay dzenlemelerini ya da gncelletirmelerini salar. Contribute kullanclar formatlanm metin, grnt, tablo ve balar da dahil olmak zere temel web ieriini ekleyebilir ve gncelletirebilir. Contribute sitesi yneticileri, ynetici olmayan kullanclarn sitede yapabileceklerini snrlayabilir. Not: Bu konuda sizin Contribute yneticisi olduunuz varsaylr. Site yneticisi olarak, bir balant anahtar oluturup bunu ynetici olmayan kullanclara gndererek onlara sayfalar dzenleyebilme yetenei salarsnz (bunun nasl yaplaca hakknda bilgi iin bkz. Contribute Yardm. Contribute sitesine Dreamweaver uygulamasn kullanarak da balant kurabilirsiniz; bu sizin ya da site tasarmcnzn Contribute sitesine balanmasn ve Dreamweaver uygulamasndaki tm dzenleme yeteneklerini kullanmasn salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 52


Dreamweaver siteleriyle alma

Contribute, kuruluunuzun rnein Lightweight Directory Access Protocol (LDAP) ya da Active Directory gibi kullanc dizini hizmetiyle Contribute uygulamasn tmletirmenizi salayan yaynlama uygulamalarndan ve kullanc ynetimi aralarndan oluan bir takm olan Contribute Publishing Server (CPS) ile web sitenize ilev ekler. Dreamweaver sitesini Contribute sitesi olarak etkinletirdiinizde, Dreamweaver uygulamas uzak siteye her balannzda Contributeun ayarlarn okur. Dreamweaver uygulamas CPS'nin etkinletirildiini alglarsa, dosya geri alma ve gnle olay kaydetme gibi baz CPS ilevlerini devralr. Dreamweaver uygulamasn Contribute sitesindeki bir dosyaya balanmak ve bu dosyada deiiklik yapmak iin kullanabilirsiniz. Dreamweaver yeteneklerinin ou Contribute sitesiyle dier herhangi bir siteyle alt ekilde alr. Ancak Dreamweaver uygulamasn bir Contribute sitesiyle kullanrken, Dreamweaver bir belgenin birden fazla incelemesini kaydetme ve CPS konsolundaki belirli olaylar gnle kaydetme gibi belli dosya ynetimi ilemlerini otomatik olarak gerekletirir. Daha fazla bilgi iin bkz. Contribute Yardm.

Contribute sitesi iin site yaps ve sayfa tasarm


Contribute kullanclarnn web sitenizi dzenleyebilmelerini salamak iin yapy olutururken aadaki noktalar gz nnde bulundurun:

Site yapnz basit tutun. Klasrleri ok derin ekilde yuvalamayn. likili eleri bir klasrde gruplayn. Sunucudaki klasrler iin uygun okuma ve yazma izinleri belirleyin. Contribute kullanclarnn yeni sayfalar doru klasrlere yerletirmesini salamak iin klasrlerinizi olutururken
klasrlere dizin sayfalar ekleyin. rnein Contribute kullanclar toplant dakikalarn ieren sayfalar ekleyecekse, sitenin kk klasrnde toplant_dakikalar adl bir klasr oluturun ve o klasrde bir dizin sayfas oluturun. Daha sonra sitenizin ana sayfasndan toplant dakikalarnn dizin sayfasna bir ba oluturun. Contribute kullanclar bu dizin sayfasna gidebilir ve belli bir toplant iin, o sayfadan balanm yeni bir toplant dakikalar sayfas oluturabilir.

Her klasrn dizin sayfasnda, o klasrdeki ayr ayr ierik sayfalarna ve belgelere giden balarn bir listesini
oluturun.

Format sslemelerini en aza indirgeyerek sayfa tasarmlarn mmkn olduu kadar basit tutun. HTML etiketleri yerine CSS kullann ve CSS stillerinize anlalr adlar verin. Contribute kullanclar Microsoft
Word'deki bir standart stil kmesini kullanyorlarsa, bir kullanc Word belgesinden bilgi kopyalayp Contribute sayfasna yaptrdnda Contribute uygulamasnn stilleri eletirebilmesi iin CSS stillerinde ayn adlar kullann.

Bir CSS stilinin Contribute kullanclar tarafndan kullanlmasn nlemek iin stilin adn mmhide_ ile balayacak
ekilde deitirin. rnein bir sayfada SaaYasla adl stili kullanrsanz ve Contribute kullanclarnn bu stili kullanmasn istemiyorsanz stili mmhide_SaaYasla olarak yeniden adlandrn. Not: Stili mmhide_ ile balayacak ekilde yeniden adlandrmak iin Kod grnmnde olmanz gerekir; bunu CSS panelinde yapamazsnz.

Tasarmnzn basit ve anlalr olmas iin mmkn olduu kadar az sayda CSS stili kullann. HTML sayfas eleri iin rnein stbilgi ya da altbilgi gibi sunucu taraf eklentileri kullanrsanz, eklenti
dosyalarna balar ieren balanmam bir HTML sayfas oluturun. Contribute kullanclar bu sayfaya daha sonra yer imi ekleyebilir ve bunu eklenti dosyalarna gitmek ve bunlar dzenlemek iin kullanabilirler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 53


Dreamweaver siteleriyle alma

Ayrca bkz.
Dreamweaver ablonu oluturma sayfa 395 CSS oluturma ve ynetme sayfa 135 Sunucu tarafndaki ierilen elerle alma sayfa 337

Contribute sitesine/sitesinden dosya aktarma


Contribute, belli bir web sayfasn ayn anda yalnzca bir kullancnn dzenlemesini salamak iin Dreamweaver Teslim Etme/Teslim Alma sistemine ok benzer bir sistem kullanr. Dreamweaver uygulamasnda Contribute uyumluluunu etkinletirdiinizde, Dreamweaver Teslim Etme/Teslim Alma sistemi otomatik olarak etkinletirilir. Dreamweaver uygulamasn kullanarak Contribute sitesine/sitesinden dosya aktarmak iin her zaman Teslim Al ve Teslim Et komutlarn kullann. Dosya aktarmak iin PUT ve GET komutlarn kullanrsanz Contribute kullancsnn bir dosyada yapm olduu deiikliklerin stne yazabilirsiniz. Contribute sitesine dosya teslim ettiinizde, Dreamweaver dosyann daha nce teslim edilmi srmnn yedek kopyasn _baks klasrnde oluturur ve bir Tasarm Notlar dosyasna kullanc adnz ve zaman damgas ekler.

Ayrca bkz.
Dosyalar teslim etme ve teslim alma sayfa 88

Sunucudaki Contribute dosya ve klasr izinleri


Contribute tanmladnz her kullanc rolnn dosya ve klasr izinlerini ynetmek iin bir yol salar; ancak Contribute dosyalara ve klasrlere sunucu tarafndan atanan temel okuma ve yazma izinlerini ynetmek iin bir yol salamaz. Dreamweaver uygulamasnda bu izinleri dorudan sunucuda ynetebilirsiniz. Bir Contribute kullancsnn sunucuda, rnein sayfada grntlenen bir resim gibi baml bir dosyaya okuma eriimi yoksa, baml dosyann ierii Contribute penceresinde grnmez. rnein kullancnn bir grntler klasrne okuma eriimi yoksa o klasrdeki grntler Contribute uygulamasnda kopuk grnt simgeleri olarak grnr. Benzer ekilde, Dreamweaver ablonlar sitenin kk klasrnn bir altklasrnde depolanr, bu nedenle Contribute kullancsnn kk klasre okuma eriimi yoksa, siz ablonlar uygun bir klasre kopyalamadka bu sitedeki ablonlar kullanamazlar. Dreamweaver sitesini kurarken, sunucuda kullanclar iin /_mm klasrne (kk klasrn _mm altklasr), /Templates klasrne ve kullanmalar gereken varlklar ieren tm klasrlere okuma eriimi vermeniz gerekir. Gvenlik asndan kullanclara /Templates klasr iin okuma eriimi veremiyorsanz, yine de Contribute kullanclarnn ablonlara erimesini salayabilirsiniz. Bkz. Contribute kullanclarnn kk klasr eriimi olmadan ablonlara erimesini salama sayfa 57. Contribute izinleri hakknda bilgi iin bkz. Contribute Yardm'nda Contribute Uygulamasn Ynetme.

Contribute zel dosyalar


Contribute sitenizin ziyaretileri tarafndan grntlenmeleri amalanmayan eitli zel dosyalar kullanr.

CSI uzantl zor anlalr bir ada sahip paylalan ayarlar dosyas sitenin kk klasrndeki _mm adl bir klasrde
bulunur ve Contribute uygulamasnn siteyi ynetmek iin kulland bilgileri ierir.

Dosyann eski srmleri, _baks adl klasrlerde Kullanclarn deiiklikleri nizleyebilmesi iin sayfalarn geici srmleri

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 54


Dreamweaver siteleriyle alma

Belli bir sayfann dzenlenmekte ya da nizlenmekte olduu belirten geici kilit dosyalar Sitenin sayfalarna ilikin meta verileri ieren Tasarm Notlar dosyalar
Genel olarak, bu Contribute zel dosyalarndan hibirini Dreamweaver uygulamasn kullanarak dzenlememeniz gerekir; Dreamweaver bunlar otomatik olarak ynetir. Contribute zel dosyalarnn herkes tarafndan eriilebilen sunucunuzda grnmesini istemiyorsanz Contribute kullanclarnn sayfalar stnde alaca bir kademelendirme sunucusu kurabilirsiniz. Daha sonra bu web sayfalarn kademelendirme sunucusundan web'deki bir retim sunucusuna dzenli aralklarla kopyalayn. Kademelendirme sunucusu yaklamn kullanrsanz, retim sunucusuna yukarda listelenen Contribute zel dosyalarndan hibirini deil yalnzca web sayfalarn kopyalayn. retim sunucusuna zellikle _mm ve _baks klasrlerini kopyalamayn. Not: Kullanclarn ad alt izgiyle balayan klasrlerdeki dosyalar grmelerini nlemek zere bir sunucu kurma hakknda bilgi iin Contribute Yardm'ndaki Web sitesi gvenlii blmne bakn. Contribute zel dosyalarn bazen elle silmeniz gerekebilir. rnein kullanc nizlemeyi bitirdiinde Contribute uygulamasnn geici nizleme sayfalarn silemedii durumlar olabilir; byle bir durumda bu geici sayfalar elle silmeniz gerekir. Geici nizleme sayfalarnn adlar TMP ile balar. Benzer ekilde, gncelliini yitirmi bir kilit dosyas bazen yanllkla sunucuda braklabilir. Bu durumda dier kiilerin sayfay dzenlemesini salamak iin kilit dosyasn elle silmeniz gerekir.

Contribute ile kullanmak zere bir site hazrlama


Varolan bir Dreamweaver sitesini Contribute kullanclar iin hazrlyorsanz, Contribute ile ilikili zellikleri kullanmak iin Contribute uyumluluunu ak ekilde etkinletirmeniz gerekir; Dreamweaver sizi bunu yapmanz iin uyarmaz; ancak Contribute sitesi olarak ayarlanm (yneticisi olan) bir siteye balandnzda, Dreamweaver uygulamas Contribute uyumluluunu etkinletirmeniz iin sizi uyarr. Tm balant trleri Contribute uyumluluunu desteklemez. Balant trleri iin aadaki snrlamalar geerlidir:

Uzak site balantnz WebDAV ya da Microsoft Visual SourceSafe kullanyorsa, bu kaynak kontrol sistemleri
Dreamweaver uygulamasnn Contribute siteleri iin kulland Tasarm Notlar ve Teslim Etme/Teslim Alma sistemleriyle uyumlu olmad iin Contribute uyumluluunu kullanamazsnz.

Uzak sitenize balanmak iin RDS kullanyorsanz Contribute uyumluluunu etkinletirebilirsiniz, ancak bunu
Contribute kullanclaryla paylamak iin balantnz zelletirmeniz gerekir.

Web sunucusu olarak yerel bilgisayar kullanyorsanz, balantnz Contribute kullanclaryla paylaabilmek iin
sitenizi bilgisayarnza (yalnzca yerel bir klasr yoluna deil) FTP ya da a balants kullanarak kurmalsnz. Contribute uyumluluunu etkinletirdiinizde, Dreamweaver uygulamas Tasarm Notlar (Paylam iin Tasarm Notlarn Ykle seenei de dahil) ve Teslim Etme/Teslim Alma sistemini otomatik olarak etkinletirir. Balandnz uzak sitede Contribute Publishing Server (CPS) etkinletirilmise dosya teslim etme, geri alma ya da yaynlama gibi bir a ilemini her tetiklediinizde Dreamweaver uygulamas CPS'ye bilgi gnderir. CPS bu olaylar gnle kaydeder ve Gnl CPS Ynetim Konsolunda grntleyebilirsiniz. (CPS'yi devre d brakrsanz bu olaylar gnle kaydedilmez.) Contribute programn kullanarak CPS'yi etkinletirirsiniz. Daha fazla bilgi iin, bkz. Adobe Contribute Yardm. Not: Bilgisayarnzda Contribute ykl olmadan Contribute ile uyumlu bir site oluturabilirsiniz; ancak, Contribute Yneticisi'ni Dreamweaver'dan balatabilmek istiyorsanz, Dreamweaver'n ykl olduu bilgisayarda Contribute programnn da ykl olmas ve Contribute uyumluluunu etkinletirmeden nce uzak siteye bal olmanz gerekir. Aksi durumda, Dreamweaver CPS ve Geri Alma'nn etkinletirilip etkinletirilmediini belirlemek iin Contribute ynetim ayarlarn okuyamaz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 55


Dreamweaver siteleriyle alma

nemli: Siteyi ynetmek iin Contribute programnn kulland paylalan ayarlar dosyasnn (CSI dosyasnn) uzak sunucuda olduundan ve bozuk olmadndan emin olmalsnz. Contribute, Contribute Yneticisi'nde ynetme ilemini her gerekletirdiinizde bu dosyay otomatik olarak oluturur (ve eski srmlerinin zerine yazar). Paylalan ayarlar dosyas sunucuda yoksa veya bozuksa, Dreamweaver her a ilemini (yerletirme gibi) gerekletirmeye altnzda "Contribute uyumluluu iin gereken dosya sunucuda bulunmuyor" hata mesajn dndrr. Doru dosyann sunucuda olduundan emin olmak iin, Dreamweaver'da sunucuyla balanty devre d brakn, Contribute Yneticisi'ni balatp ynetimle ilgili bir deiik yapn; ardndan, Dreamweaver'da sunucuyla yeniden balant kurun. Daha fazla bilgi iin, bkz. Adobe Contribute Yardm.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Siteyi sein, Dzenle'yi tklatn ve Gelimi sekmesini tklatn. 3 Soldaki Kategori listesinden Contribute kategorisini sein, Contribute Uyumluluunu Etkinletir'i sein. 4 Tasarm Notlar ve Teslim Etme/Teslim Alma'y etkinletirmeniz gerektiini belirten bir iletiim kutusu grnrse

Tamam' tklatn.
5 Teslim Etme/Teslim Alma balant bilgilerini henz girmediyseniz, adnz ve e-posta adresinizi iletiim kutusuna

girin ve sonra Tamam' tklatn. Site Tanm iletiim kutusunda Geri Alma durumu, CPS durumu, Site Kk URL'si metin kutusu ve Contribute dmesinde Siteyi Ynet grnr. Contribute uygulamasnda Geri Alma etkinletirilmise, Dreamweaver uygulamasnda deitirdiiniz dosyalarn nceki srmlerine geri alabilirsiniz.
6 Site Kk URL'si metin kutusundaki URL'yi kontrol edin ve gerekiyorsa dzeltin. Dreamweaver site kk URL'sini

saladnz dier site tanm bilgilerine gre oluturur ancak bazen oluturulan URL tam olarak doru deildir.
7 Doru URL'yi girdiinizi dorulamak iin Test dmesini tklatn.

Not: Balant anahtarn gndermeye ya da Contribute sitesi ynetim grevlerini gerekletirmeye imdi hazrsanz kalan admlar atlayn.
8 Ynetimle ilgili deiiklik yapmak istiyorsanz, Contribute programnda Siteyi Ynet'i tklatn. Contribute

Yneticisi'ni Dreamweaver'da amak isterseniz, ayn bilgisayarda Contribute programnn da ykl olmas gerektiini unutmayn.
9 Tamam' tklatn ve sonra Bitti'yi tklatn.

Ayrca bkz.
Dosyalar geri alma (Contribute kullanclar) sayfa 108

Contribute sitesini Dreamweaver kullanarak ynetme


Contribute uyumluluunu etkinletirdikten sonra, site ynetimi grevlerini gerekletirmesi iin Contribute uygulamasn balatmak zere Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz. Not: Contribute, Dreamweaver ile ayn bilgisayarda ykl olmaldr. Contribute sitesinin yneticisi olarak unlar yapabilirsiniz:

Sitenin ynetim ayarlarn deitirebilirsiniz.


Contribute ynetim ayarlar web sitenizin tm kullanclar iin geerli olan bir ayarlar grubudur. Bu ayarlar, daha iyi bir kullanc deneyimi salamas iin Contribute uygulamasnda hassas ayarlamalar yapmanz salar.

Contribute uygulamasnda kullanc rollerine verilen izinleri deitirebilirsiniz. Contribute kullanclarn ayarlama.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 56


Dreamweaver siteleriyle alma

Contribute kullanclar siteye balanmak iin site hakknda belirli bilgilere gerek duyarlar. Contribute kullanclarna gndermek iin tm bu bilgileri balant anahtar adl bir dosyada paketleyebilirsiniz. Not: Balant anahtar, Dreamweaver da aktarlm site dosyasyla ayn deildir. Contribute kullanclarna sayfalar dzenlemeleri iin gerekli balant bilgilerini vermeden nce, sitenizin temel klasr sradzenini ve site iin gerekli tm ablonlar ve CSS stil sayfalarn oluturmak iin Dreamweaver uygulamasn kullann.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Siteyi sein, Dzenle'yi tklatn ve Gelimi sekmesini tklatn. 3 Soldaki kategori listesinden Contribute kategorisini sein. 4 Siteyi Contribute'ta Ynet dmesini tklatn.

Not: Contribute uyumluluunu etkinletirmediyseniz bu dme grnmez.


5 Sizden istendiinde, ynetici ifresini yazp Tamam' tklatn.

Web Sitesi Ynet iletiim kutusu grnr.

Ynetim ayarlarn deitirmek iin soldaki listeden bir kategori sein ve sonra ayarlar gerektii gibi deitirin. Rol ayarlarn deitirmek iin, Kullanclar ve Roller kategorisinde Rol Ayarlarn Dzenle'yi tklatn ve sonra
gereken deiiklikleri yapn.

Kullanclar ayarlamak zere balant anahtar gndermek iin, Kullanclar ve Roller kategorisinde Balant
Anahtar Gnder'i tklatn ve sonra Balant Sihirbaz'n tamamlayn.
6 Kapat' tklatn, Tamam' ve ardndan Bitti'yi tklatn.

Ynetim ayarlar, kullanc rollerini ynetme ya da balant anahtar oluturma hakknda daha fazla bilgi iin bkz. Contribute Yardm.

Ayrca bkz.
Site ayarlarn ie ve da aktarma sayfa 49

Contribute sitesindeki uzak dosyay silme, tama ya da yeniden adlandrma


Contribute sitesinin bulunduu uzak sunucudan dosya silmek, herhangi bir Dreamweaver sitesinin sunucusundan dosya silmeye ok benzer. Ancak Contribute sitesinden bir dosya sildiiniz zaman, Dreamweaver dosyann tm eski srmlerinin silinip silinmeyeceini sorar. Eski srmleri saklamay seerseniz, Dreamweaver geerli srmn bir kopyasn daha sonra geri ykleyebilmeniz iin _baks klasrne kaydeder. Contribute sitesinde uzak bir dosyay yeniden adlandrmak ya da bir klasrden dierine tamak, bu ilemin herhangi bir Dreamweaver sitesinde yaplyla ayndr. Contribute sitesinde, Dreamweaver uygulamas dosyann _baks klasrne kaydedilen nceki ilikili srmlerini de yeniden adlandrr ya da tar.
1 Dosyalar panelinin (Pencere > Dosyalar) Uzak blmesinde dosyay sein ve sonra Geri (Windows) ya da

Delete (Macintosh) tuuna basn. Dosyay silmek istediinizi onaylamanz isteyen bir iletiim kutusu grnr.
2 Onay iletiim kutusunda:

Geerli srmn yan sra dosyann nceki tm srmlerini de silmek iin Geri Alma Srmlerini Sil'i sein. nceki srmleri sunucuda brakmak iin Geri Alma Srmlerini Sil seeneinin iaretini kaldrn.
3 Dosyay silmek iin Evet'i tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 57


Dreamweaver siteleriyle alma

Contribute kullanclarnn kk klasr eriimi olmadan ablonlara erimesini salama


Contribute sitesinde temel dosya ve klasr izinlerini dorudan sunucuda ynetirsiniz. Gvenlik asndan kullanclara /Templates klasr iin okuma eriimi veremiyorsanz, yine de kullanclarn ablonlar kullanmasn salayabilirsiniz.
1 Contribute sitesini, kk klasr kullanclarn kk olarak grmesini istediiniz klasr olacak ekilde kurun. 2 Dosyalar panelini kullanarak, ablon klasrn ana sitenin kk klasrnden Contribute sitesinin kk klasrne

elle kopyalayn.
3 Ana sitenin ablonlarn gncelletirdikten sonra, deitirilen ablonlar ilgili altklasrlere gerektii ekilde yeniden

kopyalayn. Bu yaklam kullanrsanz, altklasrlerde site kkn temel alan balar kullanmayn. Site kkn temel alan balar, Dreamweaver uygulamasnda tanmladnz kk klasr deil ana kk klasr temel alr. Contribute kullanclar site kkn temel alan balar oluturamaz. Contribute sayfasndaki bir ba kopmu grnyorsa, zellikle balar Contribute kullancsnn kk klasrnn dndaki sayfalara balanyorsa, byk olaslkla klasr izinleriyle ilgili bir sorun vardr. Sunucudaki klasrler iin okuma ve yazma izinlerini kontrol edin.

Ayrca bkz.
Belge konumlar ve yollar sayfa 271

Contribute sitesindeki sorunlar giderme


Contribute sitesindeki bir uzak dosya teslim alnm grnyorsa ancak dosya gerekte kullancnn bilgisayarnda kilitli deilse, kullanclarn dzenlemesini salamak iin dosyann kilidini aabilirsiniz. Contribute sitesinin ynetimine ilikin bir dmeyi tklattnzda, Dreamweaver uzak sitenize balanabildiini ve site iin verdiiniz Site Kk URL'sinin geerli olduunu dorular. Dreamweaver balanamazsa ya da URL geerli deilse hata mesaj grnr. Ynetim aralar dzgn almyorsa, _mm klasryle ilgili bir sorun olabilir.

Contribute sitesindeki bir dosyann kilidini ama


Not: Bu ilemi uygulamadan nce dosyann gerekten teslim alnmam olduundan emin olun. Dosya Contribute kullancs tarafndan dzenlenirken dosyann kilidini aarsanz, dosyay ayn anda birden fazla kullanc dzenleyebilir.
1 Aadakilerden birini yapn:

Dosyay Belge penceresinde an ve Site > Teslim Almay Geri Al' sein. Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) sa tklatn (Windows) ya da Control tuu baslyken (Macintosh) tklatn
ve sonra Teslim Almay Geri Al' sein. Dosyay kimin teslim aldn belirten ve dosyann kilidini amak istediinizi onaylamanz isteyen bir iletiim kutusu grnr.
2 Bu iletiim kutusu grnrse onaylamak iin Evet'i tklatn.

Sunucuda dosyann kilidi almtr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 58


Dreamweaver siteleriyle alma

Contribute sitesindeki balant sorunlar giderme


1 Doru sayfann almasn salamak iin URL'yi bir taraycda aarak, Site Tanm iletiim kutusunun Contribute

kategorisindeki Site Kk URL'sini kontrol edin.


2 Siteye balanabildiinizden emin olmak iin Site Tanm iletiim kutusunun Uzak kategorisindeki Test dmesini

kullann.
3 URL doruysa ancak Test dmesi hata mesaj grntlerse sistem yneticinizden yardm isteyin.

Contribute ynetim aralaryla ilgili sorunlar giderme


1 Sunucuda _mm klasr iin okuma ve yazma izinleriniz ve gerekiyorsa altrlabilir izinleriniz olduundan emin olun. 2 Sz konusu _mm klasrnn CSI uzantl bir paylalan ayarlar dosyas ierdiinden emin olun. 3 ermiyorsa, siteye balant oluturmak ve sitenin yneticisi olmak iin Balant Sihirbaz'n (Windows) ya da

Connection Assistant' (Macintosh) kullann. Ynetici olduunuzda, paylalan ayarlar dosyas otomatik olarak oluturulur. Varolan bir Contribute web sitesine ynetici olma hakknda daha fazla bilgi iin bkz. Contribute Yardm'nda Contribute Uygulamasn Ynetme.

Site tanmlamadan dosyalar stnde alma


Site tanmlamadan FTP sunucusuna balanma
Dreamweaver sitesi oluturmadan belgelerinizle almak iin bir FTP sitesine balanabilirsiniz. Dreamweaver sitesi oluturmadan dosyalarnzla alyorsanz, ba denetimi gibi site genelindeki ilemleri gerekletiremezsiniz.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Yeni'yi tklatn ve FTP ve RDS Sunucusu'nu sein. 3 Ad kutusuna sunucu balants iin bir ad girin. Bu ad, Dosyalar panelinin stndeki alr mende grnecek

addr.
4 Eriim Tr mensnden FTP'yi sein. 5 Web sitenizin dosyalarn yklediiniz FTP anasisteminin anasistem adn girin.

FTP anasisteminiz, bir bilgisayar sisteminin ftp.mindspring.com gibi tam Internet addr. Anasistem adn baka metin eklemeden tam olarak girin. zellikle, anasistem adnn nne protokol ad eklemeyin. Not: FTP anasisteminizi bilmiyorsanz ISS'nizle balant kurun.
6 Herkes tarafndan grlebilir olan belgeleri depoladnz uzak sitedeki anasistem dizinini girin. 7 FTP sunucusuna balanmak iin kullandnz oturum ama adn ve parolasn girin, sonra oturum ama adnz

ve parolanz test etmek iin Test dmesini tklatn.


8 Dreamweaver uygulamasnn parolanz kaydetmesini istiyorsanz Kaydet'i sein. (Bu seenei iaretlemezseniz,

uzak sunucuya her balannzda Dreamweaver uygulamas size parola sorar.)


9 Gvenlik duvar yaplandrmanz pasif FTP kullanlmasn gerektiriyorsa Pasif FTP Kullan' iaretleyin.

Pasif FTP, yerel yazlmnzn FTP balants kurulmasn uzak sunucudan istemesi yerine FTP balantsn kendisinin kurmasn salar. Pasif FTP kullanp kullanmadnzdan emin deilseniz sistem yneticinizle grn.
10 Uzak sunucuya bir gvenlik duvarnn arkasndan balanyorsanz Gvenlik Duvar Kullan' sein, sonra gvenlik

duvar anasisteminizi ve kapnz dzenlemek iin Gvenlik Duvar Ayarlar'n tklatn.


11 Gvenli FTP kimlik dorulamas iin Gvenli FTP Kullan' (SFTP) sein ve Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 59


Dreamweaver siteleriyle alma

SFTP test sunucunuza yaplan bir balanty gvenli duruma getirmek iin ifreleme ve genel anahtarlar kullanr. Not: Sunucunuzun bir SFTP sunucusunda alyor olmas gerekir.
12 Tamam' tklatn. Dosyalar paneli balandnz uzak sunucu klasrnn ieriini grntler ve panelin stndeki

alr mende sunucu ad grnr.

Ayrca bkz.
Uzak klasr ayarlama sayfa 40

Site tanmlamadan RDS sunucusuna balanma


Dreamweaver sitesi oluturmadan belgelerinizle almak iin bir RDS sitesine balanabilirsiniz. Dreamweaver sitesi oluturmadan dosyalarnzla alyorsanz, ba denetimi gibi site genelindeki ilemleri gerekletiremezsiniz.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Yeni'yi tklatn ve FTP ve RDS Sunucusu'nu sein. 3 Sunucu iin Aklama metin alanna bir ad girin. Bu ad, Dosyalar panelinin stndeki mende grnecek addr. 4 Eriim Tr mensnden RDS'yi sein. 5 Kullanclarn web uygulamanz amak iin tarayclarna yazdklar URL'yi girin ancak hibir dosya ad eklemeyin.

Uygulamanzn URL'sinin www.adobe.com/mycoolapp/start.html olduunu varsayn. Bu durumda aadaki URL nekini girersiniz: www.adobe.com/mycoolapp/.
6 Eriim bilgilerini tamamlamak iin Ayarlar dmesini tklatn. 7 RDS Sunucusu Yaplandr iletiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Uzak klasr ayarlama sayfa 40

Temel sekmesi seenekleri


Temel sekmesi Dosyalar Dzenleme seeneklerini ayarlama
Site Tanm sihirbaz Dreamweaver sitesi kurmanzda yardmc olacak blm ierir: Dosyalar Dzenleme, Dosyalar Test Etme ve Dosyalar Paylama Setiiniz ayarlara bal olarak, her seimin birden fazla ekran olabilir. letiim kutusunun stndeki kaln yazl ad kurulum ileminin neresinde olduunuzu gsterir. Her blmdeki klasrleri kurmanz gerekmez, sekmede grnen sorular gereksinimlerinizi belirlemenize yardmc olacaktr. Bu iletiim kutusunun amac Dreamweaver sitenizi adlandrmak ve URL'sini belirtmektir.

Ayrca bkz.
Dreamweaver siteleri hakknda sayfa 37

Dreamweaver sitenizi adlandrma


Dreamweaver siteniz iin bir ad girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 60


Dreamweaver siteleriyle alma

Sitenizin URL'sini belirtme


Dreamweaver sitenizin URL'sini (HTTP adresini) girin.

Dreamweaver bu adresi, site kkn temel alan balarn, farkl bir site kkne sahip olabilecek uzak sunucuda almasn salamak iin kullanr. rnein sabit diskinizdeki C:\Sales\images\ klasrnde bulunan (burada Sales yerel kk klasrnzdr) bir grnt dosyasna ba oluturuyorsanz ve tamamlanm sitenizin URL'si http://www.mysite.com/SalesApp/ ise (burada SalesApp uzak kk klasrnzdr), uzak sunucuda balanlan grntnn yolunun /SalesApp/images/ olmasn salamak iin URL'yi HTTP Adresi kutusuna girmeniz gerekir.

Temel sekmesi Dosyalar Dzenleme Blm 2 seeneklerini ayarlama


Bu iletiim kutusunun amac web uygulamas oluturup oluturmadnz belirtmektir. Web uygulamas, kullancyla, birbirleriyle ve veritabanlar da dahil olmak zere web sunucusundaki eitli kaynaklarla etkileimde bulunan bir web sayfalar grubudur. Web uygulamas oluturuyorsanz, web sunucunuzda alan sunucu teknolojisini semeniz gerekir.
1 Web uygulamas oluturmak iin sunucu teknolojisi kullanmay planlamyorsanz Hayr' sein ya da web

uygulamas oluturmak iin sunucu teknolojisi kullanmay planlyorsanz Evet'i sein.


2 Evet'i seerseniz bir sunucu teknolojisi sein.

farkl sunucu teknolojisini kullanarak web uygulamalar oluturmak iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz: PHP, ColdFusion veya ASP. Bu teknolojilerden her biri Dreamweaver uygulamasndaki bir belge trne karlk gelir. Web uygulamanz iin hangisini seeceiniz, eitli komut dosyas dillerine hakimiyet dzeyinize ve kullanmay planladnz uygulama sunucusuna baldr.

Ayrca bkz.
Uygulama sunucusu seme sayfa 515

Temel sekmesi Dosyalar Dzenleme Blm 3 seeneklerini ayarlama


Bu iletiim kutusunun amac gelitirme ortamnz semektir.
1 Gelitirme srasnda dosyalar stnde almak iin kullanacanz yntemi sein. 2 Dosyalarnz depolayacanz konumu girin ya da klasre gzatmak iin klasr simgesini tklatn.

Bu konum, Dreamweaver siteniz iin alma dizininizdirDreamweaver sitesinin oluturulmakta olan dosyalarn depoladnz yerdir. Dreamweaver Dosyalar panelinde bu klasr yerel siteniz olarak adlandrlr.

Ayrca bkz.
Yerel ve uzak klasr yapsn anlama sayfa 37

Temel sekmesi Dosyalar Test Etme seeneklerini ayarlama (URL neki)


Bu iletiim kutusu, ilemin nceki admlarnda sunucu teknolojisi setiyseniz grnr. Amac, Dreamweaver uygulamasnn siz alrken veri grntlemek ve veritabanlarna balanmak zere test sunucunuzu kullanabilmesi iin URL neki belirtmektir. URL neki, etki alan adndan ve web sitenizdeki ana dizinlerin altdizinlerinin ya da sanal dizinlerinin herhangi birinden oluur.
1 Kullanclarn web uygulamanz amak iin tarayclarna yazdklar URL'yi girin ancak hibir dosya ad eklemeyin.

Uygulamanzn URL'sinin www.adobe.com/mycoolapp/start.php olduunu varsayn. Bu durumda aadaki URL nekini girersiniz: www.adobe.com/mycoolapp/.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 61


Dreamweaver siteleriyle alma

Dreamweaver uygulamas web sunucunuzla ayn bilgisayarda alyorsa, etki alan adnz iin yer tutucu olarak localhost terimini kullanabilirsiniz. rnein uygulamanzn URL'sinin buttercup_pc/mycoolapp/start.php olduunu varsayn. Bu durumda aadaki URL nekini girebilirsiniz: http://localhost/mycoolapp/.
2 URL'nizin altndan emin olmak iin URL'yi Test Et'i tklatn.

Ayrca bkz.
Test sunucusu kurma sayfa 46 Test sunucusuna ilikin URL neki hakknda sayfa 47

Temel sekmesi Dosyalar Test Etme seeneklerini ayarlama (uzak eriim)


Bu iletiim kutusunun amac Dreamweaver uygulamasnn test sunucunuza erimesi iin kullanaca eriim yntemini semektir. Dreamweaver uygulamas siz alrken dinamik ierik oluturmak ve grntlemek iin bir test sunucusuyla birlikte alr. Test sunucusu yerel bilgisayarnzda, gelitirme sunucusunda, aamalandrma sunucusunda veya retim sunucusunda olabilir. Sunucu, gelitirmeyi planladnz trde dinamik sayfalar ileyebildii srece seim fark etmez.
Alr menden bir eriim yntemi sein ve uygun metin kutularn doldurun. Yok Sitenizi bir sunucuya yklemeyi planlamyorsanz bu varsaylan ayar deitirmeyin. FTP Web sunucunuza FTP kullanarak balanyorsanz bu ayar kullann. Yerel/A A klasrne erimek iin ya da dosyalarnz yerel bilgisayarda depoluyorsanz veya test sunucunuzu yerel

bilgisayarda altryorsanz bu ayar kullann.


RDS (Remote Development Services) Web sunucunuza RDS kullanarak balanyorsanz bu ayar kullann. Bu eriim

yntemi iin uzak klasrnz ColdFusion altran bir bilgisayarda olmaldr.


Microsoft Visual SourceSafe Web sunucunuza Microsoft Visual SourceSafe kullanarak balanyorsanz bunu kullann. Bu yntem iin yalnzca Windows destei verilir; bunu kullanmak iin Microsoft Visual SourceSafe Client srm 6'yi yklemi olmanz gerekir. WebDAV (Web-based Distributed Authoring and Versioning) Web sunucunuza WebDAV protokoln kullanarak

balanyorsanz bunu kullann. Bu yntemi kullanmak iin bu protokol destekleyen Microsoft Internet Information Server (IIS) 5.0 ya da uygun ekilde yaplandrlm Apache web sunucusu gibi bir sunucunuz olmaldr.

Ayrca bkz.
Uzak klasr ayarlama sayfa 40

Temel sekmesi uzak klasr seeneklerini ayarlama


Bu iletiim kutusunun amac uzak sunucu klasr kurup kurmamaya karar vermektir. Ortamnza bal olarak bu klasr test, birlikte alma, retim, datma ve bir dizi dier ilem iin dosyalar depoladnz klasrdr. Normalde, uzak klasrnz web sunucunuzun alt makinede bulunur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 62


Dreamweaver siteleriyle alma

Dreamweaver Dosyalar panelinde bu klasr uzak siteniz olarak adlandrlr. Uzak klasr, yerel diskiniz ve web sunucunuz arasnda dosya aktarmanz salayarak, Dreamweaver sitelerinizdeki dosyalar paylamanz ve ynetmenizi kolaylatrr.
Uzak klasr kurma seimini yapmak zere, klasr kurmak iin Evet'i, uzak klasr kurulumunu atlamak iin

Hayr' sein.

Ayrca bkz.
Yerel ve uzak klasr yapsn anlama sayfa 37

Temel sekmesi Dosyalar Paylama seeneklerini ayarlama (uzak eriim)


Bu iletiim kutusunun amac Dreamweaver uygulamasnn test sunucunuza erimesi iin kullanaca eriim yntemini semektir. Dreamweaver uygulamas siz alrken dinamik ierik oluturmak ve grntlemek iin bir test sunucusuyla birlikte alr. Test sunucusu yerel bilgisayarnzda, gelitirme sunucusunda, aamalandrma sunucusunda veya retim sunucusunda olabilir. Sunucu, gelitirmeyi planladnz trde dinamik sayfalar ileyebildii srece seim fark etmez.
Alr menden bir eriim yntemi sein ve uygun metin kutularn doldurun. Yok Sitenizi bir sunucuya yklemeyi planlamyorsanz bu varsaylan ayar deitirmeyin. FTP Web sunucunuza FTP kullanarak balanyorsanz bu ayar kullann. Yerel/A A klasrne erimek iin ya da dosyalarnz yerel bilgisayarda depoluyorsanz veya test sunucunuzu yerel

bilgisayarda altryorsanz bu ayar kullann.


RDS (Remote Development Services) Web sunucunuza RDS kullanarak balanyorsanz bu yntemi kullann. Bu

eriim yntemi iin uzak klasrnz ColdFusion altran bir bilgisayarda olmaldr.
Microsoft Visual SourceSafe Web sunucunuza Microsoft Visual SourceSafe kullanarak balanyorsanz bunu kullann. Bu yntem iin yalnzca Windows destei verilir; bunu kullanmak iin Microsoft Visual SourceSafe Client srm 6'yi yklemi olmanz gerekir. WebDAV (Web-based Distributed Authoring and Versioning) Web sunucunuza WebDAV protokoln kullanarak

balanyorsanz bunu kullann. Bu yntemi kullanmak iin bu protokol destekleyen Microsoft Internet Information Server (IIS) 5.0 ya da uygun ekilde yaplandrlm Apache web sunucusu gibi bir sunucunuz olmaldr.

Ayrca bkz.
Uzak klasr ayarlama sayfa 40

Temel sekmesi Dosyalar Paylama seeneklerini ayarlama (teslim etme/teslim alma)


Bu iletiim kutusunun amac, birlikte allan bir ortamda alyorsanz (ya da yalnz ancak birden fazla makinede alyorsanz) dosya Teslim Etme/Teslim Alma sistemini kurmaktr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 63


Dreamweaver siteleriyle alma

Dosya teslim almak dosyay sunucuda kullanlamaz duruma getirir, bu nedenle dier ekip yeleri Dreamweaver uygulamasn kullanarak dosyay dzenleyemez. Dosya teslim etmek dosyay dierleri tarafndan teslim alnabilir ve dzenlenebilir duruma getirir.
1 Ekip ortamnda alyorsanz (ya da yalnz ancak birka farkl makineden alyorsanz) dosya teslim etme/teslim

alma sistemini etkinletirmek iin Evet'i ya da dosya teslim etme/teslim alma sistemini devre d brakmak iin Hayr' sein. Bu seenek, dierlerine dosyay dzenlemek iin teslim aldnz bildirmek ya da kendinize dosyann daha yeni bir srmn baka bir makinede brakm olabileceinizi anmsatmak iin kullanldr.
2 Dosyalar Dosyalar panelinden atnzda otomatik olarak teslim almak istiyorsanz Dreamweaver Teslim

Almal'y sein ya da dosyalar atnzda otomatik olarak teslim almak istemiyorsanz dier seenei kullann. Not: Dosya amak iin Dosya > A' kullanmak, bu seenek iaretli olsa bile dosyay teslim almaz.
3 Adnz girin.

Adnz Dosyalar panelinde teslim aldnz tm dosyalarn yannda grnr; bylece ekip yeleri dosyalar paylarken iletiim kurabilir. Farkl makinelerde tek banza alyorsanz, dosyay teslim etmeyi unutmanz durumunda dosyann en son srmnn nerede olduunu bilmek iin her makinede farkl bir teslim alma ad (rnein, AynurH-EvMac ve AynurH-irketPC) kullann.
4 E-posta adresinizi girin.

E-posta adresi girerseniz, bir dosya teslim aldnzda adnz Dosyalar panelinde o dosyann yannda ba olarak (mavi ve alt izili) grnr. Bir ekip yesi o ba tklatrsa yenin varsaylan e-posta program, e-posta adresiniz ve dosya ve site adna karlk gelen konu ksm girilmi ekilde yeni bir mesaj aar.

Ayrca bkz.
Dosyalar teslim etme ve teslim alma sayfa 88

Temel sekmesi zet seenekleri


Bu sayfada, siteniz iin setiiniz ayarlar grntlenir. Sitenizin kurulumunu bitirmek iin aadakilerden birini yapn:

Bir ayar deitirmek zere nceki sayfaya dnmek iin Geri dmesini tklatn. Ayarlar istediiniz gibi olduunda ve Dreamweaver siteyi oluturmak istediinizde Bitti'yi tklatn.
Bitti'yi tklattnzda Dreamweaver siteyi oluturur ve Dosyalar panelinde grntler.

Dreamweaver uygulamasnn siteyi oluturmasn istemiyorsanz ptal dmesini tklatn.

64

Blm 4: Dosya Oluturma ve Ynetme


Web sayfalar oluturmaya ek olarak web sitenize ait tm dosyalar ve varlklar kolayca dzenleyebilirsiniz. Dosya oluturabilir, ynetebilir ve senkronize edebilirsiniz, dosyalar teslim edebilir ve teslim alabilirsiniz ve sitenizin farkl tarayclarda nasl altn test edebilirsiniz.

Belge oluturma ve ama


Dreamweaver belgeleri oluturma hakknda
Dreamweaver farkl trde web belgeleriyle almak iin esnek bir ortam salar. HTML belgelerine ek olarak ColdFusion Markup Language (CFML), ASP, JavaScript ve Basamakl Stil Sayfalar (CSS) dahil olmak zere eitli metin tabanl belgeler oluturabilir ve aabilirsiniz. Ayrca Visual Basic, .NET, C# ve Java gibi kaynak kod dosyalar da desteklenir. Dreamweaver yeni bir belge oluturmak iin birka seenek salar. Aadakilerden herhangi birini oluturabilirsiniz:

Yeni bir bo belge ya da ablon Dreamweaver uygulamasyla birlikte gelen ve nceden tasarlanm sayfa mizanpajlarndan birini temel alan bir
belgedir, 30'dan fazla CSS tabanl sayfa mizanpaj vardr.

Varolan ablonlarnzdan birini temel alan belgedir


Ayrca belge tercihlerini de ayarlayabilirsiniz. rnein genelde tek bir belge tryle alyorsanz, oluturacanz yeni sayfalar iin bu belge trn varsaylan belge olarak ayarlayabilirsiniz. Tasarm grnmnde ya da Kod grnmnde meta etiketleri, belge bal ve arka plan renkleri gibi belge zelliklerini ve dier birok sayfa zelliini kolayca tanmlayabilirsiniz.

Dreamweaver dosya trleri


Dreamweaver uygulamasnda farkl dosya trleriyle alabilirsiniz. alacanz birincil tr dosya HTML dosyasdr. HTML dosyalarya da Hypertext Markup Language dosyalarweb sayfalarn taraycda grntleme ilevini stlenmi etiket tabanl dili ierir. HTML dosyalarn .html ya da .htm uzantsyla kaydedebilirsiniz. Dreamweaver dosyalar varsaylan olarak .html uzantsyla kaydeder. Aada Dreamweaver uygulamasyla alrken kullanabileceiniz dier baz yaygn kullanlan dosya trleri verilmitir:
CSS Basamakl Stil Sayfas dosyalar .css uzantldr. HTML ieriini formatlamak ve eitli sayfa elerinin

konumlandrmalarn kontrol etmek iin kullanlrlar.


GIF Graphics Interchange Format dosyalar .gif uzantldr. GIF format karikatrler, logolar, saydam alanl grafikler

ve animasyonlar iin yaygn kullanlan bir web grafik formatdr. GIFs en fazla 256 renk ierir.
JPEG Joint Photographic Experts Group dosyalar (format oluturan kuruluun ad verilmitir) .jpg uzantldr ve genellikle fotoraf ya da renkli grntlerdir. JPEG format dijital ya da taranm fotoraflar, doku kullanan grntler, renk geileri bulunan grntler ve 256'dan fazla renk gerektiren tm grntler iin en iyisidir. XML Extensible Markup Language dosyalar .xml uzantldr. XSL (Extensible Stylesheet Language) kullanlarak

formatlanabilecek ham formda veri ierirler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 65


Dosya Oluturma ve Ynetme

XSL Extensible Stylesheet Language dosyalar .xsl ya da .xslt uzantldr. Web sayfasnda grntlemek istediiniz XML verilerine stil uygulamak iin kullanlrlar. CFML ColdFusion Markup Language dosyalar .cfm uzantldr. Dinamik sayfalar ilemek kullanlrlar. PHP Hypertext Preprocessor dosyalar .php uzantldr ve dinamik sayfalar ilemek iin kullanlrlar.

Ayrca bkz.
XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme sayfa 477 Uygulamalar grsel olarak oluturma sayfa 592 Basamakl Stil Sayfalarn Anlama sayfa 130

Bo sayfa oluturma
nceden tasarlanm CSS mizanpaj ieren bir sayfa oluturabilirsiniz ya da tmyle bo bir sayfa oluturabilir ve sonra kendi mizanpajnz oluturabilirsiniz.
1 Dosya > Yeni'yi sein. 2 Yeni Belge iletiim kutusunun Bo Sayfa kategorisinde, oluturmak istediiniz sayfa trn Sayfa Tr stunundan

sein. rnein bo bir HTML sayfas oluturmak iin HTML'yi sein, ColdFusion sayfas oluturmak iin ColdFusion seeneini kullann ve benzer ekilde seimler yapn.
3 Yeni sayfanzn CSS mizanpaj iermesini istiyorsanz, Mizanpaj stunundan CSS mizanpajn sein;

istemiyorsanz Yok'u sein. Seiminize bal olarak, seilen mizanpajn bir nizlemesi ve aklamas iletiim kutusunun sa tarafnda grnr. Hazr CSS mizanpajlar aadaki trde stunlar salar:
Sabit Stun genilii piksel olarak belirtilir. Bu stun, taraycnn boyutuna veya site ziyaretisinin metin ayarlarna gre yeniden boyutlandrlmaz. Elastik Stun genilii, metnin boyutuna bal l birimleriyle (ems) belirtilir. Bu tasarm, site ziyaretisi metin

ayarlarn deitirdiinde buna gre uyarlanr ancak tarayc penceresinin boyutuna gre deimez.
Sv Stun genilii, site ziyaretisinin tarayc geniliinin yzdesi olarak belirtilir. Bu tasarm, site ziyaretisi

taraycy genilettiinde veya daralttnda buna gre uyarlanr ancak ziyaretinin metin ayarlarna gre deimez.
Melez Stunlar, nceki seenekten herhangi birinin birleimidir. rnein iki stunlu melezde, sa yan ubuk

mizanpajnda taraycnn boyutuna gre leklenen bir sv stun ve sa tarafta site ziyaretisinin metin ayarlarlarna gre leklenen elastik bir stun vardr.
4 Belge Tr alr mensnden bir belge tr sein. ou durumda varsaylan XHTML 1.0 Geili seeneini

kullanabilirsiniz. DocType (DTD) mensndeki XHTML belge tr tanmlamalarndan birini semek sayfanz XHTML uyumlu yapar. rnein menden XHTML 1.0 Geili ya da XHTML 1.0 Sabit'i seerek bir HTML belgesini XHTML uyumlu yapabilirsiniz. XHTML (Extensible Hypertext Markup Language), HTML'nin bir XML uygulamas olarak yeniden formle edilmi halidir. XHTML kullanmak genellikle XML'nin avantajlarn ve ayn zamanda web belgelerinizin geriye ve ileriye dnk uyumluluunu salar. Not: XHTML hakknda daha fazla bilgi iin, XHTML 1.1 - Modl Tabanl XHTML (www.w3.org/TR/xhtml11/) ve XHTML 1.0 (www.w3c.org/TR/xhtml1/) zelliklerini ve bunlarn yan sra web tabanl dosyalar iin XHTML dorulayc sitelerinin (http://validator.w3.org/) ve yerel dosyalarn (http://validator.w3.org/file-upload.html) zelliklerini ieren World Wide Web Consortium (W3C) web sitesine bakn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 66


Dosya Oluturma ve Ynetme

5 Mizanpaj stununda bir CSS mizanpaj setiyseniz, Mizanpaj CSS alr mensnden mizanpajn CSS'si iin bir

konum sein.
Bala Ekle Mizanpajn CSS'sini, oluturduunuz sayfann balna ekler. Yeni Dosya Olutur Mizanpajn CSS'sini yeni bir harici CSS dosyasna ekler ve yeni stil sayfasn, oluturduunuz

sayfaya ekler.
Varolan Dosyaya Bala Mizanpaj iin gerekli CSS kurallarn ieren mevcut bir CSS dosyas belirtmenizi salar. Bunu

yapmak iin CSS dosyas ekle blmesinin stndeki Stil Sayfas Ekle simgesini tklatn ve varolan bir CSS stil sayfasn sein. Birden fazla belgede ayn CSS mizanpajn (tek bir dosyada bulunan CSS kurallar) kullanmak istediinizde bu seenek zellikle kullanldr.
6 (stee bal) CSS stil sayfalarn yeni sayfanza (CSS mizanpajyla ilgisiz), sayfay olutururken de ekleyebilirsiniz.

Bunu yapmak iin CSS dosyas ekle blmesinin stndeki Stil Sayfas Ekle simgesini sayfas sein.

tklatn ve bir CSS stil

7 Belge tr, kodlama ve dosya uzants gibi varsaylan belge tercihlerini ayarlamak istiyorsanz Tercihler'i tklatn. 8 Daha fazla sayfa tasarm ierii ykleyebileceiniz Dreamweaver Exchange uygulamasn amak istiyorsanz Daha

Fazla erik Al' tklatn.


9 Olutur dmesini tklatn. 10 Yeni belgeyi kaydedin (Dosya > Kaydet). 11 Grnen iletiim kutusunda, dosyay kaydetmek istediiniz klasre gidin.

Dosyay bir Dreamweaver sitesine kaydetmek akllca olur.


12 Dosya Ad kutusuna dosya iin bir ad yazn.

Dosya ve klasr adlarnda boluk ve zel karakterler kullanmayn ve dosya adn sayyla balatmayn. zellikle, uzak bir sunucuya koymay planladnz dosyalarn adlarnda zel karakterler (rnein , veya ) ya da noktalama iaretleri (rnein iki nokta st ste, blme izgisi ya da nokta) kullanmayn; birok sunucu ykleme srasnda bu karakterleri deitirir ve bu da dosyalara oluturulmu balarn kopmasna neden olur.

Ayrca bkz.
XHTML kodu sayfa 295 Sayfa mizanpajn CSS ile yapma sayfa 155 Varsaylan belge trn ve kodlamasn ayarlama sayfa 70

Bo ablon oluturma
Dreamweaver ablonlar oluturmak iin Yeni Belge iletiim kutusunu kullanabilirsiniz. ablonlar varsaylan olarak sitenizin Templates klasrne kaydedilir.
1 Dosya > Yeni'yi sein. 2 Yeni Belge iletiim kutusunda Bo ablon kategorisini sein. 3 ablon Tr stunundan, oluturmak istediiniz sayfa trn sein. rnein bo bir HTML ablonu oluturmak

iin HTML ablonunu sein, ColdFusion ablonu oluturmak iin ColdFusion seeneini belirleyin ve benzer ekilde seimler yapn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 67


Dosya Oluturma ve Ynetme

4 Yeni sayfanzn CSS mizanpaj iermesini istiyorsanz, Mizanpaj stunundan CSS mizanpajn sein;

istemiyorsanz Yok'u sein. Seiminize bal olarak, seilen mizanpajn bir nizlemesi ve aklamas iletiim kutusunun sa tarafnda grnr. Hazr CSS mizanpajlar aadaki trde stunlar salar:
Sabit Stun genilii piksel olarak belirtilir. Bu stun, taraycnn boyutuna veya site ziyaretisinin metin ayarlarna gre yeniden boyutlandrlmaz. Elastik Stun genilii, metnin boyutuna bal l birimleriyle (ems) belirtilir. Bu tasarm, site ziyaretisi metin

ayarlarn deitirdiinde buna gre uyarlanr ancak tarayc penceresinin boyutuna gre deimez.
Sv Stun genilii, site ziyaretisinin tarayc geniliinin yzdesi olarak belirtilir. Bu tasarm, site ziyaretisi

taraycy genilettiinde veya daralttnda buna gre uyarlanr ancak ziyaretinin metin ayarlarna gre deimez.
Melez Stunlar, nceki seenekten herhangi birinin birleimidir. rnein iki stunlu melezde, sa yan ubuk

mizanpajnda taraycnn boyutuna gre leklenen bir stun ve sa tarafta site ziyaretisinin metin ayarlarlarna gre leklenen elastik bir stun vardr.
5 Belge Tr alr mensnden bir belge tr sein. ou durumda varsaylan olarak seili olan XHTML 1.0 Geili

seeneini deitirmezsiniz. DocType (DTD) mensndeki XHTML belge tr tanmlamalarndan birini semek sayfanz XHTML uyumlu yapar. rnein menden XHTML 1.0 Geili ya da XHTML 1.0 Sabit'i seerek bir HTML belgesini XHTML uyumlu yapabilirsiniz. XHTML (Extensible Hypertext Markup Language), HTML'nin bir XML uygulamas olarak yeniden formle edilmi halidir. XHTML kullanmak genellikle XML'nin avantajlarn ve ayn zamanda web belgelerinizin geriye ve ileriye dnk uyumluluunu salar. Not: XHTML hakknda daha fazla bilgi iin, XHTML 1.1 - Modl Tabanl XHTML (www.w3.org/TR/xhtml11/) ve XHTML 1.0 (www.w3c.org/TR/xhtml1/) zelliklerini ve bunlarn yan sra web tabanl dosyalar iin XHTML dorulayc sitelerinin (http://validator.w3.org/) ve yerel dosyalarn (http://validator.w3.org/file-upload.html) zelliklerini ieren World Wide Web Consortium (W3C) web sitesine bakn.
6 Mizanpaj stununda bir CSS mizanpaj setiyseniz, Mizanpaj CSS alr mensnden mizanpajn CSS'si iin bir

konum sein.
Bala Ekle Mizanpajn CSS'sini, oluturduunuz sayfann balna ekler. Yeni Dosya Olutur Mizanpajn CSS'sini yeni bir harici CSS stiller sayfasna ekler ve yeni stil sayfasn, oluturduunuz

sayfaya ekler.
Varolan Dosyaya Bala Mizanpaj iin gerekli CSS kurallarn ieren mevcut bir CSS dosyas belirtmenizi salar. Bunu

yapmak iin CSS dosyas ekle blmesinin stndeki Stil Sayfas Ekle simgesini tklatn ve varolan bir CSS stil sayfasn sein. Birden fazla belgede ayn CSS mizanpajn (tek bir dosyada bulunan CSS kurallar) kullanmak istediinizde bu seenek zellikle kullanldr.
7 (stee bal) CSS stil sayfalarn yeni sayfanza (CSS mizanpajyla ilgisiz), sayfay olutururken de ekleyebilirsiniz.

Bunu yapmak iin CSS dosyas ekle blmesinin stndeki Stil Sayfas Ekle simgesini sayfas sein.

tklatn ve bir CSS stil

8 Belge tr, kodlama ve dosya uzants gibi varsaylan belge tercihlerini ayarlamak istiyorsanz Tercihler'i tklatn. 9 Daha fazla sayfa tasarm ierii ykleyebileceiniz Dreamweaver Exchange uygulamasn amak istiyorsanz Daha

Fazla erik Al' tklatn.


10 Olutur dmesini tklatn. 11 Yeni belgeyi kaydedin (Dosya > Kaydet). ablona henz dzenlenebilir blgeler eklemediyseniz, belgede

dzenlenebilir blge olmadn belirten bir iletiim kutusu grnr. letiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 68


Dosya Oluturma ve Ynetme

12 Farkl Kaydet iletiim kutusunda, ablonun kaydedilecei bir site sein. 13 Dosya Ad kutusuna yeni ablon iin bir ad yazn. ablonun adna dosya uzants eklemeniz gerekmez. Kaydet'i

tklattnzda, sitenizin Templates klasrne kaydedilen yeni ablona .dwt uzants eklenir. Dosya ve klasr adlarnda boluk ve zel karakterler kullanmayn ve dosya adn sayyla balatmayn. zellikle, uzak bir sunucuya koymay planladnz dosyalarn adlarnda zel karakterler (rnein , veya ) ya da noktalama iaretleri (rnein iki nokta st ste, blme izgisi ya da nokta) kullanmayn; birok sunucu ykleme srasnda bu karakterleri deitirir ve bu da dosyalara oluturulmu balarn kopmasna neden olur.

Ayrca bkz.
XHTML kodu sayfa 295 Sayfa mizanpajn CSS ile yapma sayfa 155 ablon oluturma ve ynetme sayfa 388 Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37 Varsaylan belge trn ve kodlamasn ayarlama sayfa 70

Mevcut bir ablonu temel alan yeni sayfa oluturma


Mevcut bir ablondan yeni bir belge seebilir, nizleyebilir ve oluturabilirsiniz. Dreamweaver tarafndan tanmlanm sitelerinizin herhangi birinden ablon semek iin Yeni Belge iletiim kutusunu kullanabilirsiniz ya da mevcut bir ablondan yeni belge oluturmak iin Varlklar panelini kullanabilirsiniz.

Ayrca bkz.
ablon oluturma ve ynetme sayfa 388 Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37 Varsaylan belge trn ve kodlamasn ayarlama sayfa 70

ablonu temel alan belge oluturma


1 Dosya > Yeni'yi sein. 2 Yeni Belge iletiim kutusunda ablon kategorisinden Sayfa'y sein. 3 Site stununda, kullanmak istediiniz ablonu ieren Dreamweaver sitesini sein ve sonra sadaki listeden bir

ablon sein.
4 Bu sayfann temel ald ablonda yaptnz her deiiklikte sayfann gncelletirilmesini istemiyorsanz ablon

Deitiinde Sayfay Gncelletir seeneinin iaretini kaldrn.


5 Belge tr, kodlama ve dosya uzants gibi varsaylan belge tercihlerini ayarlamak istiyorsanz Tercihler'i tklatn. 6 Daha fazla sayfa tasarm ierii ykleyebileceiniz Dreamweaver Exchange uygulamasn amak istiyorsanz Daha

Fazla erik Al' tklatn.


7 Olutur'u tklatn ve belgeyi kaydedin (Dosya > Kaydet).

Varlklar panelinde ablondan belge oluturma


1 Ak deilse Varlklar panelini an (Pencere > Varlklar). 2 Varlklar panelinde, mevcut sitenizdeki ablonlarn listesini grntlemek iin soldaki ablonlar simgesini

tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 69


Dosya Oluturma ve Ynetme

Uygulamak istediiniz ablonu yeni oluturduysanz, ablonu grmek iin Yenile dmesini tklatmanz gerekebilir.
3 Uygulamak istediiniz ablonu sa tklatn veya (Windows) Control tuu baslyken tklatn (Macintosh)

ablondan Yeni'yi sein. Belgeniz Belge penceresinde alr.


4 Belgeyi kaydedin.

Dreamweaver rnek dosyasn temel alan bir sayfa oluturma


Dreamweaver profesyonel olarak gelitirilmi birok ereve sayfas mizanpaj ve CSS tasarm dosyalaryla birlikte gelir. Bu rnek dosyalar sitenizdeki sayfalar iin balang noktalar olarak kullanabilirsiniz. rnek bir dosyay temel alan belge oluturduunuzda Dreamweaver dosyann bir kopyasn oluturur. Yeni Belge iletiim kutusunda rnek dosyay nizleyebilir ve belgenin tasarm elerinin ksa bir aklamasn okuyabilirsiniz. CSS stil sayfalarn kullanrken, nceden tasarlanm bir stil sayfasn kopyalayabilir ve belgelerinize uygulayabilirsiniz. Not: nceden tasarlanm bir ereve kmesini temel alan bir belge oluturuyorsanz erevenin ierii deil yalnzca ereve kmesinin yaps kopyalanr; bunun yan sra her ereve dosyasn ayr ayr kaydetmeniz gerekir.
1 Dosya > Yeni'yi sein. 2 Yeni Belge iletiim kutusunda rnek kategorisinden Sayfa'y sein. 3 rnek Klasr stununda, CSS Stil Sayfasn veya ereve Kmesi'ni sein; ardndan sadaki listeden bir rnek

dosyas sein.
4 Olutur dmesini tklatn.

Belge penceresinde (Kod ve Tasarm grnmleri) yeni belge alr. CSS Stil sayfasn seerseniz CSS stil sayfas Kod grnmnde alr.
5 Belgeyi kaydedin (Dosya > Kaydet). 6 Baml Dosyalar Kopyala iletiim kutusu grnrse seenekleri belirleyin ve sonra varlklar seili klasre

kopyalamak iin Kopyala'y tklatn. Baml dosyalar iin kendi istediiniz konumu seebilir ya da Dreamweaver uygulamasnn (rnek dosyann kaynak adn temel alarak) oluturduu varsaylan klasr konumunu kullanabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Basamakl Stil Sayfalarn Anlama sayfa 130 ereve ve ereve kmesi dosyalarn kaydetme sayfa 202

Dier trde sayfalar oluturma


Yeni Belge iletiim kutusunun Dier kategorisi C#, VBScript ve salt metin sayfalar da dahil olmak zere, Dreamweaver uygulamasnda kullanmak isteyebileceiniz farkl sayfa trlerini oluturmanz salar.
1 Dosya > Yeni'yi sein. 2 Yeni Belge iletiim kutusunda Dier kategorisini sein. 3 Sayfa Tr stunundan, oluturmak istediiniz sayfa trn sein ve Olutur dmesini tklatn. 4 Belgeyi kaydedin (Dosya > Kaydet).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 70


Dosya Oluturma ve Ynetme

Belgeleri kaydetme ve dntrme


Belgeyi geerli adn ve konumunu kullanarak kaydedebilir veya farkl bir ad ve konumla belgenin kopyasn kaydedebilirsiniz. Dosyalar adlandrrken, dosya ve klasr adlarnda boluk ve zel karakter kullanmaktan kann. zellikle, uzak bir sunucuya koymay planladnz dosyalarn adlarnda zel karakterler (rnein , veya ) ya da noktalama iaretleri (rnein iki nokta st ste, blme izgisi ya da nokta) kullanmayn; birok sunucu ykleme srasnda bu karakterleri deitirir ve bu da dosyalara oluturulmu balarn kopmasna neden olur. Ayrca, dosya adlarna say ile balamayn.

Ayrca bkz.
Bo sayfa oluturma sayfa 65

Belge kaydetme
1 Aadakilerden birini yapn:

Diskin geerli srmnn zerine yazmak ve yaptnz deiiklikleri kaydetmek iin Dosya > Kaydet'i sein. Dosyay farkl bir klasre veya farkl bir ad kullanarak kaydetmek iin Dosya > Farkl Kaydet'i sein.
2 Grntlenen Farkl Kaydet iletiim kutusunda dosyay kaydetmek istediiniz klasre gidin. 3 Dosya Ad metin kutusuna dosya iin bir ad yazn. 4 Dosyay kaydetmek iin Kaydet'i tklatn.

Ak tm belgeleri kaydetme
1 Dosya > Tmn Kaydet'i sein. 2 Kaydedilmemi ak belge varsa, Farkl Kaydet iletiim kutusu kaydedilmemi her belge iin grntlenir.

Grnen iletiim kutusunda, dosyay kaydetmek istediiniz klasre gidin.


3 Dosya Ad metin kutusuna dosya iin bir ad yazn ve Kaydet'i tklatn.

Belgenin en son kaydedilen srmne geri dnme


1 Dosya > Geri Dn' sein.

Deiikliklerinizi atmak ve nceki srme dnmek isteyip istemediinizi soran bir iletiim kutusu grntlenir.
2 nceki srme geri dnmek iin Evet'i; deiikliklerinizi korumak iin Hayr' tklatn.

Not: Bir belgeyi kaydedip ardndan Dreamweaver uygulamasndan karsanz, Dreamweaver uygulamasna geri dndnzde nceki srme geri dnemezsiniz.

Varsaylan belge trn ve kodlamasn ayarlama


Site iin varsaylan belge olarak hangi belge trnn kullanlacan tanmlayabilirsiniz. rnein sitenizdeki sayfalarn ou belli bir dosya trndeyse (rnein Cold Fusion, HTML ya da ASP belgeleri), yeni belgeleri belirttiiniz dosya trnde otomatik olarak oluturan belge tercihleri ayarlayabilirsiniz.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein.

Yeni bir belge olutururken yeni belge tercihlerini ayarlamak iin Yeni Belge iletiim kutusundaki Tercihler dmesini de tklatabilirsiniz.
2 Soldaki kategori listesinden Yeni Belge'yi tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 71


Dosya Oluturma ve Ynetme

3 Tercihleri gerektii ekilde ayarlayn ya da deitirin ve kaydetmek iin Tamam' tklatn.


Varsaylan Belge Oluturduunuz sayfalar iin kullanlacak bir belge tr sein. Varsaylan Uzant Oluturduunuz yeni HTML sayfalar iin tercih ettiiniz dosya uzantsn belirtin (.htm ya da

.html). Not: Bu seenek dier dosya trleri iin devre d braklmtr.


Default Document Type (DDT - Varsaylan Belge Tr) Yeni sayfalar XHTML uyumlu yapmak iin XHTML belge

tr tanmlamalarndan (DTD) birini sein. rnein menden XHTML 1.0 Geili ya da XHTML 1.0 Sabit'i seerek bir HTML belgesini XHTML uyumlu yapabilirsiniz.
Varsaylan Kodlama Yeni sayfa oluturulduunda ve herhangi bir kodlama belirtmeyen bir belge aldnda

kullanlacak kodlamay belirtin. Belge kodlamas olarak Unicode (UTF-8) kodlamasn seerseniz varlk kodlamas gerekmez nk UTF-8 tm karakterli gvenli ekilde temsil edebilir. Baka bir belge kodlamas seerseniz belirli karakterleri temsil etmek iin varlk kodlamas gerekebilir. Karakter varlklar hakknda daha fazla bilgi iin bkz. www.w3.org/TR/REChtml40/sgml/entities.html. Varsaylan kodlama olarak Unicode (UTF-8) kodlamasn seerseniz, Unicode mzas er (BOM) seeneini iaretleyerek belgeye bir Byte Order Mark (BOM) ekleyebilirsiniz. BOM bir metin dosyasnn banda bulunan ve dosyay Unicode olarak tanmlayan ve ayrca izleyen baytlarn bayt srasn da tanmlayan 2-4 bayttr. UTF-8'in bayt sras olmad iin UTF-8 BOM eklemek istee baldr. UTF-16 ve UTF-32 iin bu gereklidir.
Unicode Normalizasyon Formu Varsaylan kodlama olarak Unicode (UTF-8) seeneini kullanrsanz bu

seeneklerden birini iaretleyin. Drt adet Unicode Normalizasyon Formu vardr. World Wide Web iin Karakter Modeli'nde en yaygn olarak kullanlan olduundan, en nemlisi Normalizasyon Formu C'dir. Adobe btnlk salamak iin dier Unicode Normalizasyon Formunu da salar.
Ctrl+N Tularna Basldnda Yeni Belge letiim Kutusunu Gster Tu komutunu kullandnzda varsaylan belge

trnde bir belgeyi otomatik olarak oluturmak iin bu seenein iaretini kaldrn (Macintosh iin Command+N). Unicode'da grsel olarak benzer ancak belgede farkl yollarla saklanabilecek karakterler vardr. rnein, (e-ift noktal) tek bir karakter olarak, e-umlaut veya iki karakter olarak, normal Latin e + birletirilen iki nokta olarak grntlenebilir. Unicode birletirme karakteri, nceki karakterle kullanlan karakterdir, bylece ift nokta "Latin e" harfinin zerinde grntlenir. Her iki form da ayn grsel yazmla sonulanr ancak dosyaya kaydedilen her form iin farkldr. Normalizasyon, farkl formlarda kaydedilebilecek tm karakterlerin ayn form kullanlarak kaydedilmesini salamak iin yaplan ilemdir. Dier bir deyile, belgedeki tm karakterleri tek bir e-ift nokta veya e + birletirilen iki nokta olarak kaydedilir. Belgede her iki formda da kaydedilmezler. Unicode Normalizasyonu ve kullanlabilecek belirli formlar hakknda daha fazla bilgi iin www.unicode.org/reports/tr15 adresindeki Unicode web sitesine bakn.

Ayrca bkz.
XHTML kodu sayfa 295 Belge kodlamay anlama sayfa 215

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 72


Dosya Oluturma ve Ynetme

Yeni HTML belgelerinin varsaylan uzantsn ayarlama


Dreamweaver uygulamasnda oluturulan HTML belgelerinin varsaylan dosya uzantsn tanmlayabilirsiniz. rnein tm yeni HTML belgeleri iin .htm ya da .html uzants kullanabilirsiniz.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein.

Yeni bir belge olutururken yeni belge tercihlerini ayarlamak iin Yeni Belge iletiim kutusundaki Tercihler dmesini de tklatabilirsiniz.
2 Soldaki kategori listesinden Yeni Belge'yi tklatn. 3 Varsaylan Belge alr mensnde HTML'in seildiinden emin olun. 4 Varsaylan Uzant kutusunda, Dreamweaver uygulamasnda oluturulmu yeni HTML belgeleri iin kullanmak

istediiniz dosya uzantsn belirtin. Windows iin aadaki uzantlar belirtebilirsiniz: .html, .htm, .shtml, .shtm, .stm, .tpl, .lasso, .xhtml. Macintosh iin aadaki uzantlar belirtebilirsiniz: .html, .htm, .shtml, .shtm, .tpl, .lasso, .xhtml, .ssi.

Varolan belgeleri ama ve dzenleme


Dreamweaver uygulamasnda oluturulmu olsun ya da olmasn, varolan bir web sayfasn ya da metin tabanl belgeyi aabilir ve Tasarm grnmnde veya Kod grnmnde dzenleyebilirsiniz. Atnz belge HTML olarak kaydedilmi bir Microsoft Word dosyasysa Word'n HTML dosyalarna ekledii yabanc iaretleme etiketlerini silmek iin Word HTML'yi Temizle komutunu kullanabilirsiniz. Microsoft Word tarafndan oluturulmayan HTML ya da XHTML'leri temizlemek iin HTML'yi Temizle komutunu kullann. Ayrca JavaScript dosyalar, XML dosyalar, CSS stil sayfalar ya da szck ilemciler veya metin dzenleyiciler tarafndan kaydedilmi metin dosyalar gibi HTML olmayan metin dosyalarn da aabilirsiniz.
1 Dosya > A' sein.

Dosyalar amak iin Dosyalar panelini de kullanabilirsiniz.


2 Amak istediiniz dosyaya gidin ve dosyay sein.

Not: Henz yapmadysanz, baka bir konumdan amak yerine Dreamweaver sitesinde amay ve dzenlemeyi planladnz dosyalar dzenlemek yararl olacaktr.
3 A' tklatn.

Belgeniz Belge penceresinde alr. JavaScript, metin ve CSS Stil Sayfalar varsaylan olarak Kod grnmnde alr. Dreamweaver uygulamasnda alrken belgeyi gncelletirebilir ve dosyadaki deiiklikleri kaydedebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Kodu dzeltme sayfa 323 Ortam dosyalar iin harici dzenleyici balatma sayfa 258 Dosyalar panelinde dosyalarla alma sayfa 78 Yerel kk klasr ayarlama ve dzenleme sayfa 39

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 73


Dosya Oluturma ve Ynetme

lgili dosyalar ama


Dreamweaver, ana belgenizle ilgili dosyalar ana belgenin odan kaybetmeden grntlemenize olanak tanr. rnein, ana belgeye eklenmi CSS ve JavaScript dosyalarna sahipseniz Dreamweaver, bu ilgili belgeleri Belge penceresinde, ana belgeyi grnr ekilde tutarak grntlemenize olanak tanr. Varsaylan olarak Dreamweaver, lgili Dosyalar ara ubuundaki ana belgeyle ilgili tm dosyalarn adlarn ana belge balnn altnda grntler. Ara ubuundaki dmelerin sras, ana belge iinde bulunan ilgili dosyalarn srasn takip eder. Not: lgili bir dosya kaypsa, Dreamweaver yine de lgili Dosyalar ara ubuunda karlk gelen dmeyi grntler. Dmeyi tklatsanz da Dreamweaver bir ey grntlemez. Dreamweaver, u tr ilgili dosyalar destekler:

stemci taraf komut dosyalar Sunucu Taraf erikleri Spry veri seti kaynaklar (XML ve HTML) Harici CSS stil sayfalar (i ie stil sayfalar dahil)
lgili dosyalarla alma hakknda Dreamweaver mhendislik ekibi tarafndan sunulan video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/dw10relatedfiles. Canl Grnm, ilgili dosyalar ve Code Navigator ile alma hakkndaki video eitimi iin, bkz. www.adobe.com/go/lrvid4044_dw.

lgili Dosyalar ara ubuundan ilgili bir dosya ama


Aadakilerden birini yapn:

Belgenin st ksmndaki lgili Dosyalar ara ubuunda, amak istediiniz ilgili dosyann adn tklatn. lgili Dosyalar ara ubuunda, amak istediiniz ilgili dosyann adn sa tklatn ve ierik mensnden Ayr
Dosya Olarak A esini sein. Bu yntemi kullanarak ilgili bir dosya atnzda, ana belge ayn anda grnr kalmaz.

Code navigator'dan ilgili dosya ama


1 Ekleme noktasn, ilgili dosyann etkilediini bildiiniz bir satr zerine veya alana tayn. 2 Code Navigator gstergesinin grnmesini bekleyin ve ardndan Code Navigator' amak iin gstergeyi tklatn. 3 Code Navigator'daki eler hakknda daha fazla bilgi grntlemek iin zerlerine gelin. rnein, belirli bir CSS

renk zelliini deitirmek istiyor, ancak hangi kural iinde bulunduunu bilmiyorsanz; Code Navigator'da varolan kurallarn zerine gelerek zellii bulabilirsiniz.
4 Denk gelen ilgili dosyay amak iin ilgilendiiniz eyi tklatn.

Ana belgenin kaynak koduna dnme


lgili Dosyalar ara ubuunda Kaynak Kodu dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 74


Dosya Oluturma ve Ynetme

lgili dosyalarn grnmn deitirme


lgili dosyalar eitli yntemlerle grntleyebilirsiniz:

Tasarm grnmnde veya Kod ve Tasarm grnmlerinde (Blnm grnm) ilgili bir dosyay atnzda,
ilgili dosya ana belgenin Tasarm grnmnn st ksmnda blnm grnmde grntlenir. lgili dosyann, Belge penceresinin alt ksmnda grntlenmesini istiyorsanz, Grnm > Tasarm Grnm stte elerini seebilirsiniz.

Dikey olarak blnm Kod ve Tasarm grnmlerinde (Grnm > Dikey blnm grnm), ilgili dosya, ana
belgenin Tasarm grnmyle birlikte blnm grnmde grntlenir. Tasarm grnmnn nerede olmasn istediinize bal olarak, Tasarm Grnm Solda esini (Grnm > Tasarm Grnm Solda) seebilir veya seimi kaldrabilirsiniz.

lgili dosyay Blnm Kod grnmnde veya Dikey Blnm Kod grnmnde (Grnm > Blnm Kod
grnm ve Grnm > Dikey blnm grnm) atnzda, ilgili dosya semi olduunuz seeneklere bal olarak, ana belgenin kaynak kodunun altnda, stnde veya yannda blnm grnmde grntlenir. Grnm seeneindeki kod grnm ana belgenin kaynak kodunu ifade etmektedir. rnein, Grnm > Kod Grnm stte elerini setiinizde, Dreamweaver, ana belgenin kaynak kodunu Belge penceresinin st yarsnda grntler. Grnm > Kod Grnm Solda elerini setiinizde ise, Dreamweaver, ana belgenin kaynak kodunu Belge penceresinin sol yarsnda grntler.

Standart Kod grnm ilgili Belgeleri, ana belgenin kaynak koduyla ayn anda grntlemenize izin vermez.

lgili dosyalar devre d brakma


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Genel kategorisinde, lgili Dosyalar Etkinletir seimini kaldrn.

Ayrca bkz.
Belge penceresinde grnmler arasnda gei yapma sayfa 19 lgili koda gitme sayfa 314 Sayfalar Dreamweaver'da nizleme sayfa 289 lgili dosyalar eitimi

Microsoft Word HTML dosyalarn dzeltme


Microsoft Word tarafndan HTML dosyalar olarak kaydedilen belgeleri aabilir ve Word tarafndan oluturulan yabanc HTML kodunu silmek iin Word HTML'yi Temizle komutunu kullanabilirsiniz. Word HTML'yi Temizle komutu, Word 97 ya da sonraki srmleri tarafndan HTML dosyalar olarak kaydedilmi belgeler iin kullanlabilir. Dreamweaver uygulamasnn kaldrd kod Word tarafndan ncelikle belgeleri formatlamak ve Word'de grntlemek iin kullanlr ve HTML dosyasn grntlemek iin gerekli deildir. World HTML'sini Temizle zelliini kullandktan sonra HTML belgesini Word'de tekrar aamayabilirsiniz, bu nedenle zgn Word (.doc) dosyanzn yedek bir kopyasn oluturun. Microsoft Word tarafndan oluturulmayan HTML ya da XHTML'leri temizlemek iin HTML'yi Temizle komutunu kullann.
1 Microsoft Word belgenizi HTML dosyas olarak kaydedin.

Not: Windows'ta, paylam ihlalini nlemek iin dosyay Word'de kapatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 75


Dosya Oluturma ve Ynetme

2 HTML dosyasn Dreamweaver uygulamasnda an.

Word tarafndan oluturulan HTML kodunu grntlemek iin Kod grnmne (Grnm > Kod) gein.
3 Komutlar > Word HTML'sini Temizle'yi sein.

Not: Dreamweaver dosyay kaydetmek iin hangi Word srmnn kullanldn belirleyemeze doru srm alr menden sein.
4 Temizleme ilemiyle ilgili seenekleri iaretleyin (ya da iaretlerini kaldrn). Girdiiniz tercihler varsaylan

temizleme ayarlar olarak kaydedilir. Dreamweaver temizleme ayarlarn HTML belgesine uygular ve deiikliklere ilikin bir gnlk grnr (iletiim kutusunda bu seenein iaretini kaldrmadysanz).
Word'e zg Tm aretlemeyi Kaldr HTMLetiketlerinden XML'yi, belgenin balndaki Word zel meta veri ve balant etiketlerini, Word XML iaretlemesini, koullu etiketler ve bunlarn ieriini ve stillerden bo paragraflar ve kenar boluklarn kaldrma da dahil, Microsoft Word'e zg tm HTML'yi kaldrr. Ayrntl sekmesini kullanarak bu seeneklerden her birini ayr ayr seebilirsiniz. CSS'yi Temizle Mmkn olduunda satr ii CSS stillerini (st stilin zellikleri ayn olduunda), mso ile balayan

satr niteliklerini, CSS olmayan stil bildirimlerini, tablolardan CSS stil niteliklerini ve kullanlmayan tm stil tanmlamalarn balktan kaldrma da dahil, Word'e zg tm CSS'yi kaldrr. Ayrntl sekmesini kullanarak bu seenei daha da zelletirebilirsiniz.
Etiketleri <font> Temizle Varsaylan gvde metni boyutunu 2 HTML metnine dntrerek HTML etiketlerini

kaldrr.
Geersiz ekilde Yuvalanm Etiketleri Onar Word tarafndan paragraf ve balk (blok dzeyi) etiketleri dna

eklenmi font iaretleme etiketlerini kaldrr.


Kaynak Formatn Uygula HTML Format tercihlerinde ve SourceFormat.txt dosyasnda belirttiiniz kaynak format seeneklerini belgeye uygular. Tamamlandnda Gnl Gster Temizleme ilemi biter bitmez belgede yaplan deiiklikler hakknda ayrntlarn

olduu bir uyar kutusu grntler.


5 Tamam' tklatn ya da Word'e zg Tm aretlemeyi Kaldr ve CSS'yi Temizle seeneklerini daha fazla

zelletirmek istiyorsanz Ayrntl sekmesini tklatn ve sonra Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Kodu dzeltme sayfa 323 Microsoft Word belgelerini ie aktarma (yalnzca Windows) sayfa 228

Dosyalar ve klasrleri ynetme


Dosyalar ve klasrleri ynetme hakknda
Dreamweaver dosyalar ynetmenize ve uzak sunucuya ve uzak sunucudan dosya aktarmanza yardmc olacak Dosyalar panelini ierir. Yerel ve uzak siteler arasnda dosya aktardnzda siteler arasndaki kout dosya ve klasr yaplar korunur. Siteler arasnda dosya aktarrken, karlk gelen klasrler sitede henz yoksa Dreamweaver bu klasrleri oluturur. Ayrca dosyalar yerel ve uzak siteleriniz arasnda senkronize edebilirsiniz; Dreamweaver dosyalar her iki ynde de gerektii ekilde kopyalar ve istenmeyen dosyalar uygun olduunda kaldrr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 76


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dosyalar panelini kullanma


Dosyalar paneli, dosyalar ve klasrler bir Dreamweaver sitesiyle ilikili olsun ya da olmasn bunlar grntlemenizi salar ve dosyalar ama ya da tama gibi standart dosya bakm ilemlerini gerekletirir. Not: Dreamweaver uygulamasnn nceki srmlerinde Dosyalar paneli Site paneli olarak adlandrlmt. Dosyalar panelini gerektii ekilde tayabilir ve panel tercihlerini belirleyebilirsiniz. Bu paneli aadaki grevleri gerekletirmek iin kullann:

Sitelere, sunucuya ve yerel srclere erime Dosyalar ve klasrleri grntleme Dosyalar ve klasrleri Dosyalar panelinde ynetme
Dreamweaver siteleri iin dosyalar grntlemek ve aktarmak zere aadaki seenekleri kullann:

Geniletilmi Dosyalar paneli seenekleri. A. Site alr mens B. Balan/Balanty Kes C. Yenile D. Site dosyalar grnm E. Test sunucusu F. Depo grnm G. Dosya Al H. Dosya Koy I. Dosya Teslim Al J. Dosya Teslim Et K. Senkronize Et L. Genilet/Daralt

Not: Site Dosyalar grnm, Test Sunucusu grnm, Senkronize Et dmeleri yalnzca geniletilmi Dosyalar panelinde grnr.
Site alr mens Dreamweaver sitesi semenizi ve o sitenin dosyalarn grntlemenizi salar. Site mensn

ayrca, Windows Gezgini'ne (Windows) ya da Finder'a (Macintosh) ok benzer ekilde, yerel diskinizdeki tm dosyalara erimek iin kullanabilirsiniz.
Balan/Balanty Kes (FTP, RDS, WebDAV protokol ve Microsoft Visual SourceSafe) Uzak siteye balanr ya da

balanty keser. Varsaylan olarak, 30 dakikadan fazla bo kaldnda Dreamweaver uzak siteyle balanty keser (yalnzca FTP). Sre snrn deitirmek iin Dzen > Tercihler (Windows) ya da Dreamweaver > Preferences (Macintosh) seeneini belirleyin ve sonra soldaki kategori listesinden Site'yi sein.
Yenile Yerel ve uzak dizin listelerini yeniler. Site Tanm iletiim kutusunda Yerel Dosya Listesini Otomatik Olarak

Yenile ya da Uzak Dosya Listesini Otomatik Olarak Yenile'nin iaretini kaldrdysanz, dizin listesini elle yenilemek iin bu dmeyi kullann.
Site Dosyalar grnm Dosyalar panelinin blmelerinde uzak ve yerel sitelerin yapsn grntler. (Sol blmede ve sa blmede grnecek siteleri bir tercih ayar belirler.) Site Dosyalar grnm Dosyalar paneli iin varsaylan grnmdr. Test Sunucusu grnm Test sunucusunun ve yerel sitenin dizin yapsn grntler. Depo grnm Subversion (SVN) Deposunu grntler. Dosya Al Seilen dosyalar uzak siteden yerel sitenize kopyalar (varsa dosyann yerel kopyasnn stne yazar). Dosya

Teslim Etmeyi ve Dosya Teslim Almay Etkinletir etkinletirilmise yerel dosyalar salt okunurdur; dier ekip yelerinin teslim almas iin dosyalar uzak sunucuda kalr. Dosya Teslim Etmeyi ve Teslim Almay Etkinletir devre dysa, dosya kopyalarnn hem okuma hem de yazma ncelikleri olur. Not: Dreamweaver uygulamasnn kopyalad dosyalar Dosyalar panelinin etkin blmemsinde setiiniz dosyalardr. Uzak blme etkinse, seilen uzak ya da test sunucusu dosyalar yerel siteye kopyalanr, Yerel blmesi etkinse Dreamweaver seilen yerel dosyalarn uzak ya da test sunucusu srmn yerel siteye kopyalar.
Dosya Koy Seilen dosyalar yerel siteden uzak siteye kopyalar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 77


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Dreamweaver uygulamasnn kopyalad dosyalar Dosyalar panelinin etkin blmemsinde setiiniz dosyalardr. Yerel blmesi etkinse, seili yerel dosyalar uzak siteye ya da test sunucusuna kopyalanr; Uzak blmesi etkinse Dreamweaver seilen uzak sunucu dosyalarnn yerel srmlerini uzak siteye kopyalar. Uzak sitede bulunmayan bir dosyay koyuyorsanz ve Dosya Teslim Etmeyi ve Dosya Teslim Almay Etkinletir etkinletirilmise bu dosya uzak siteye teslim alnd olarak eklenir. Dosyay teslim alnd durumu olmadan eklemek istiyorsanz Dosyalar Teslim Et dmesini tklatn.
Dosya Teslim Al Dosyann bir kopyasn uzak sunucudan yerel sitenize aktarr (varsa dosyann yerel kopyasnn

stne yazar) ve dosyay sunucuda teslim alnd olarak iaretler. Mevcut site iin Site Tanm iletiim kutusunda Dosya Teslim Etmeyi ve Teslim Almay Etkinletir devre d braklmsa bu seenek kullanlamaz.
Dosya Teslim Et Yerel dosyann bir kopyasn uzak sunucuya aktarr ve dosyay dierleri tarafndan dzenlenebilir

yapar. Yerel dosya salt okunur duruma gelir. Mevcut site iin Site Tanm iletiim kutusunda Dosya Teslim Etmeyi ve Teslim Almay Etkinletir seenei devre d braklmsa bu seenek kullanlamaz.
Senkronize Et Dosyalar yerel ve uzak klasrler arasnda senkronize eder. Genilet/Daralt dmesi Bir ya da iki blme grntlemek iin Dosyalar panelini geniletir ya da daraltr.

Ayrca bkz.
Dosyalar paneline genel bak sayfa 17 Uzak klasr ayarlama sayfa 40 Uzak klasre dosya teslim etme ve uzak klasrden dosya teslim alma sayfa 90 Uzak sunucuya dosya koyma sayfa 86 Uzak sunucudan dosyalar alma sayfa 85 Dosyalar senkronize etme sayfa 97

Dosyalar ve klasrleri grntleme


Dosyalar panelinde, dosyalar ve klasrler bir Dreamweaver sitesiyle ilikili olsun ya da olmasn bunlar grntleyebilirsiniz. Dosyalar panelinde site, dosya ya da klasr grntlerken grntleme alannn boyutunu deitirebilir ve Dreamweaver siteleri iin Dosyalar panelini geniletebilir ya da daraltabilirsiniz. Dreamweaver siteleri iin, daraltlm panelde varsaylan olarak grntlenen grnm (yerel ya da uzak siteniz) deitirerek Dosyalar panelini zelletirebilirsiniz. Veya, Her Zaman Gster seeneini kullanarak geniletilmi Dosyalar panelindeki ierik grnmlerini deitirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Uzak klasr ayarlama sayfa 40 Test sunucusu kurma sayfa 46

Dosyalar panelini ama veya kapatma


Pencere > Dosyalar' sein.

Dosyalar panelini geniletme ya da daraltma (yalnzca Dreamweaver siteleri)


Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), ara ubuundaki Genilet/Daralt dmesini

tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 78


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Panel sabit durumdayken paneli geniletmek iin Genilet/Daralt dmesini tklatrsanz panel ekran kaplar ve bu nedenle Belge penceresinde alamazsnz. Belge penceresine dnmek iin, paneli daraltmak amacyla Genilet/Daralt dmesini tekrar tklatn. Panel sabit deilken paneli geniletmek iin Genilet/Daralt dmesini tklatrsanz Belge penceresinde almaya devam edebilirsiniz. Paneli tekrar sabit duruma getirmek iin nce daraltmanz gerekir. Dosyalar paneli daraltldnda yerel sitenin, uzak sitenin ya da test sunucusunun ieriini dosya listesi olarak grntler. Geniletildiinde, yerel siteyi ve uzak siteyi veya test sunucusunu grntler.

Geniletilmi Dosyalar panelinde grntleme alannn boyutunu deitirme


Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), panel geniletilmi durumdayken aadakilerden birini yapn:

Sa ya da sol blmenin grntleme alann bytmek ya da kltmek iin iki grnm blen ubuu
srkleyin.

Grnmdeki ierik boyunca kaydrmak iin Dosyalar panelinin altndaki kaydrma ubuklarn kullann.

Dosyalar panelinde site grnmn deitirme (yalnzca Dreamweaver siteleri)


Aadakilerden birini yapn:

Daraltlm Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) Site Grnm alr mensnden Yerel Grnm, Uzak
Grnm, Test Sunucusu ya da Depo Grnm'n sein. Not: Site Grnm mensnde varsaylan olarak Yerel Grnm yer alr.

Geniletilmi Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), Site Dosyalar dmesini (uzak site iin), Test Sunucusu
dmesini veya Depo Dosyalar dmesini tklatn.
A B C

A. Site Dosyalar B. Test Sunucusu C. Depo Dosyalar

Not: Uzak bir siteyi, test sunucusunu veya depoyu grntleyebilmeniz iin, uzak bir site, test sunucusu veya SVN deposu kurmanz gerekir.

Dreamweaver sitesinin dndaki dosyalar grntleme


Site alr mensn kullanarak, Windows Gezgini'ne (Windows) ya da Finder'a (Macintosh) ok benzer ekilde

bilgisayarnzda gezinin.

Dosyalar panelinde dosyalarla alma


Dosyalar aabilir ya da yeniden adlandrabilir, ekleyebilir, tayabilir ya da silebilirsiniz veya deiikliklerinizi yaptktan sonra Dosyalar panelini yenileyebilirsiniz. Dreamweaver siteleri iin, son aktarldklarndan bu yana hangi dosyalarn (yerel ya da uzak sitede) gncelletirildiini de belirleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 79


Dosya Oluturma ve Ynetme

Ayrca bkz.
Dosyalar senkronize etme sayfa 97 Sitelere, sunucuya ve yerel srclere erime sayfa 82

Dosya ama
1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), (geerli sitenin, sunucunun ya da srcnn grnd) alr menden

bir site, sunucu ya da src sein.


2 Amak istediiniz dosyaya gidin. 3 Aadakilerden birini yapn:

Dosyann simgesini ift tklatn. Dosyann simgesini sa tklatn (Windows) ya da Control tuu baslyken (Macintosh) tklatn ve A' sein.
Dreamweaver dosyay Belge penceresinde aar.

Dosya veya klasr oluturma


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) bir dosya ya da klasr sein.

Dreamweaver yeni dosyay ya da klasr seili olan klasrde ya da seili olan dosyann bulunduu klasrde oluturur.
2 Sa tklatn (Windows) veya Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve ardndan Yeni Dosya ya da Yeni

Klasr' sein.
3 Yeni dosya ya da klasr iin bir ad girin. 4 Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn.

Dosya veya klasr silme


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) silmek istediiniz dosya ya da klasr sein. 2 Sa tklatn (Windows) veya Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve ardndan Dzenle > Sil seeneini

belirleyin.

Dosya veya klasr yeniden adlandrma


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) yeniden adlandrmak istediiniz dosya ya da klasr sein. 2 Dosya ya da klasrn adn etkinletirmek iin aadakilerden birini yapn:

Dosya adnn iinde tklatn, bir an bekleyin, sonra yeniden tklatn. Dosyann simgesini sa tklatn (Windows) ya da Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve Dzenle >
Yeniden Adlandr seeneini belirleyin.
3 Yeni ad varolan adn stne yazn. 4 Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn.

Dosya veya klasr tama


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) tamak istediiniz dosya ya da klasr sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Dosya ya da klasr kopyalayn, sonra yeni bir konuma yaptrn. Dosya ya da klasr yeni bir konuma srkleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 80


Dosya Oluturma ve Ynetme

3 Dosya ya da klasr yeni konumunda grmek iin Dosyalar panelini yenileyin.

Dosyalar panelini yenileme


Aadakilerden birini yapn:

Herhangi bir dosyay ya da klasr sa tklatn (Windows) ya da Control tuu baslyken (Macintosh) tklatn ve
sonra Yenile'yi sein.

(Yalnzca Dreamweaver siteleri) Dosyalar paneli ara ubuundaki Yenile dmesini tklatn (bu seenek her iki
blmeyi de yeniler). Not: Dreamweaver, baka bir uygulamada deiiklik yapp sonra Dreamweaver uygulamasna dndnzde Dosyalar panelini yeniler.

Dreamweaver sitenizdeki dosyalar bulma


Dreamweaver uygulamas, sitenizdeki seili, ak, teslim alnm ya da ksa sre nce deiiklik yaplm dosyalar bulmanz kolaylatrr. Yerel ya da uzak sitenizde daha yeni olan dosyalar da bulabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Sitenizi test etmek iin raporlar kullanma sayfa 115

Sitenizdeki ak bir dosyay bulma


1 Dosyay Belge penceresinde an. 2 Site > Sitede Bul'u sein.

Dreamweaver dosyay Dosyalar panelinde seer. Not: Belge penceresindeki ak dosya Dosyalar panelindeki mevcut sitenin bir paras deilse, Dreamweaver dosyann Dreamweaver sitelerinizden hangisine ait olduunu belirlemeye alr; bu dosya yalnzca bir yerel siteye aitse, Dreamweaver o siteyi Dosyalar panelinde aar, sonra dosyay vurgular.

Dreamweaver sitesinde teslim alnan dosyalar bulma ve seme


Daraltlm Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), panelin sa st kesindeki Seenekler mensn tklatn ve

sonra Dzenle > Teslim Alnan Dosyalar Se'i sein.

Dreamweaver dosyalar Dosyalar panelinde seer.

Seili bir dosyay yerel ya da uzak sitenizde bulma


1 Dosyalar panelinin (Pencere > Dosyalar) Yerel ya da Uzak grnmnde dosyay sein. 2 Sa tklatn (Windows) veya Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve ardndan Yerel Sitede Bul ya da Uzak

Sitede Bul'u sein (dosyay setiiniz yere bal olarak). Dreamweaver dosyay Dosyalar panelinde seer.

Yerel sitede uzak sitedekinden daha yeni olan dosyalar bulma ve seme
Daraltlm Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), panelin sa st kesindeki Seenekler mensn tklatn ve

sonra Dzenle > Daha Yeni Yereli Se'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 81


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dreamweaver dosyalar Dosyalar panelinde seer.

Uzak sitede yerel sitedekinden daha yeni olan dosyalar bulma ve seme
Daraltlm Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), panelin sa st kesindeki Seenekler mensn tklatn ve

sonra Dzenle > Daha Yeni Uzak' sein. Dreamweaver dosyalar Dosyalar panelinde seer.

Sitenizdeki ksa sre nce deitirilen dosyalar bulma


1 Daraltlm Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), panelin sa st kesindeki Seenekler mensn tklatn ve

sonra Dzenle > Son Deitirileni Se'i sein.


2 Rapor iin arama tarihlerini belirtmek zere aadakilerden birini yapn:

Son birka gn iinde deiiklik yaplan tm dosyalar raporlamak iin Bu Kadar Gn ncesinden Bu Yana
Oluturulan ya da Deitirilen Dosyalar' sein ve kutuya bir say girin.

Belli bir sre iinde deiiklik yaplan tm dosyalar raporlamak iin Bu Tarihler Arasnda Oluturulan ya da
Deitirilen Dosyalar' tklatn ve bir tarih aral belirtin.
3 (stee bal) Aramanz, belirli bir kullanc tarafndan belirli tarihler arasnda deitirilmi dosyalarla

snrlandrmak iin Deitiren kutusuna bir kullanc ad girin. Not: Bu seenek yalnzca Contribute sitelerindeki raporlar iin kullanlabilir.
4 Gerekiyorsa, raporda listelenen dosyalar grntlemek istediiniz yeri belirtmek iin bir radyo dmesi sein:
Yerel Makine site statik sayfalar ieriyorsa. Test Sunucusu site dinamik sayfalar ieriyorsa.

Not: Bu seenek, Site Tanm iletiim kutusunda Test Sunucusu tanmladnz varsayar (XREF). Test Sunucusu tanmlamadysanz ve o sunucu iin bir URL neki girmediyseniz ya da raporu birden fazla site iin altryorsanz bu seenek kullanlamaz
Dier Konum metin kutusuna yol girmek istiyorsanz.

5 Ayarlarnz kaydetmek iin Tamam' tklatn.

Dreamweaver uygulamas, seili sre iinde deitirilmi dosyalar Dosyalar panelinde vurgular.

Kullanlmayan dosyalar tanmlama ve silme


Sitenizdeki dier dosyalar tarafndan artk kullanlmayan dosyalar tanmlayabilir ve silebilirsiniz.
1 Site > Balar Tm Sitede Denetle'yi sein.

Dreamweaver uygulamas sitenizdeki tm balar denetler ve kopmu olanlar Sonular panelinde grntler.
2 Ba Denetleyici panelindeki mende Sahipsiz Dosyalar' sein.

Dreamweaver uygulamas gelen balar olmayan tm dosyalar grntler. Bu, sitenizdeki hibir dosyann bu dosyalara balanmad anlamna gelir.
3 Silmek istediiniz dosyalar sein ve Delete (Windows) veya Command+Delete (Macintosh) tu birleimine basn.

nemli: Sitedeki baka hibir dosya bu dosyalara balanmasa da listelenen baz dosyalar baka dosyalara balanabilir. Dosyalar silerken dikkatli olun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 82


Dosya Oluturma ve Ynetme

Ayrca bkz.
Site perdelemeyi etkinletirme ve devre d brakma sayfa 109

Sitelere, sunucuya ve yerel srclere erime


Dreamweaver sitelerinizdeki dosya ve klasrlerin yan sra bir Dreamweaver sitesinin paras olmayan dosya ve klasrlere de eriebilir ve bunlar deitirebilir ya da kaydedebilirsiniz. Dreamweaver sitelerine ek olarak sunucuya, yerel srcye veya masastnze eriebilirsiniz. Uzak sunucuya erimeden nce Dreamweaver uygulamasn o sunucu ile alacak ekilde ayarlamanz gerekir. Not: Dosyalarnz ynetmenin en iyi yolu bir Dreamweaver sitesi oluturmaktr.

Ayrca bkz.
Yerel kk klasr ayarlama ve dzenleme sayfa 39

Varolan Dreamweaver sitesini ama


Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) menden (geerli site, sunucu veya srcnn grnd) bir site sein.

Uzak FTP veya RDS sunucusunda bir klasr ama


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) menden (geerli site, sunucu veya srcnn grnd) bir sunucu

ad sein.

Not: Sunucu adlar Dreamweaver ile almak iin yaplandrdnz sunucular iin grnr.
2 Dosyalara her zamanki gibi gidin ve dosyalar her zamanki gibi dzenleyin.

Yerel srcye veya masastnze erime


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) menden (geerli site, sunucu veya srcnn grnd) bir Masast,

Yerel Disk veya CD'yi sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 83


Dosya Oluturma ve Ynetme

2 Dosyaya gidin ve aadakilerden birini yapn:

Dosyalar Dreamweaver iinde veya baka bir uygulamada ama Dosyalar yeniden adlandrma Dosyalar kopyalama Dosyalar silme Dosyalar srkleme
Bir dosyay bir Dreamweaver sitesitesinden baka bir siteye ya da Dreamweaver sitesinin bir paras olmayan bir klasre srklediinizde, Dreamweaver, dosyay braktnz konuma kopyalar. Dosyay ayn Dreamweaver sitesi iinde srklerseniz, Dreamweaver uygulamas dosyay braktnz konuma tar. Dreamweaver sitesinin paras olmayan bir dosyay Dreamweaver sitesinin paras olmayan bir klasre srklerseniz, Dreamweaver uygulamas dosyay braktnz konuma tar. Not: Dreamweaver uygulamasnn varsaylan olarak kopyalad bir dosyay tamak iin, srklerken st Karakter tuunu (Windows) veya Command tuunu (Macintosh) basl tutun. Dreamweaver uygulamasnn varsaylan olarak tad bir dosyay kopyalamak iin, srklerken Control tuunu (Windows) veya Option tuunu (Macintosh) basl tutun.

Geniletilmi Dosyalar panelinde grntlenen dosya ve klasr detaylarn zelletirme


Geniletilmi Dosyalar panelinde bir Dreamweaver sitesini grntlediinizde stunlarda dosya ve klasrler hakknda bilgiler grntlenir. rnein, dosya trn veya bir dosyann deitirildii tarihi grebilirsiniz. Aadakilerden herhangi birini yaparak dosyalar zelletirebilirsiniz (baz ilemler varsaylan stunlar deil, sadece eklediiniz stunlar iin kullanlabilir):

Stunlar yeniden sralama veya yeniden hizalama Yeni stunlar ekleme (en fazla 10 stun iin) Stunlar gizleme (dosya ad stunu dnda) Siteye bal tm kullanclarla paylalacak stunlar belirleme Stunlar silme (sadece zel stunlar) Stunlar yeniden adlandrma (sadece zel stunlar) Stunlar bir Tasarm Notu'yla ilikilendirme (sadece zel stunlar)

Stunlarn srasn deitirme


Stun ad sein ve seilen stunun konumunu deitirmek iin yukar veya aa ok dmesini tklatn.

Not: Her zaman ilk stun olan Ad stunu dndaki tm stunlarn srasnn deitirebilirsiniz.

Ayrnt stunlar ekleme, silme veya deitirme


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Site sein ve Dzenle'yi tklatn. 3 Gelimi sekmesinin seili olduundan emin olun. 4 Soldaki Kategori listesinden Dosya Grnm Stunlar'n sein. 5 Stun sein ve stun eklemek iin Art (+) dmesini, stun silmek iin ise Eksi () dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 84


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Stun onay alnmadan hemen silindiinden, Eksi () dmesini tklatmadan nce stunun silmek istediinizden emin olun.
6 Stun Ad kutusunda stununuz iin bir ad girin. 7 Tasarm Notu'yla ilikilendir mensnden bir deer sein veya kendi deerinizi yazn.

Not: Dosyalar panelinde grntlenecek veri olabilmesi iin yeni bir stunu Tasarm Notu'yla ilikilendirmeniz gerekir.
8 Metnin stunla nasl hizalandn belirlemek iin bir hizalama sein. 9 Stunu gstermek veya gizlemek iin Gster'i sein veya seimini kaldrn. 10 Stunu uzak siteye bal olan tm kullanclarla paylamak iin Bu Sitenin Tm Kullanclaryla Payla' sein.

Dosyalar panelindeki herhangi bir ayrnt stununa gre sralama


Sralamak istediiniz stunun baln tklatn.

Dreamweaver uygulamasnn stunu sralad dzeni (artan veya azalan) ters evirmek iin bal tekrar tklatn.

Sunucunuzdan dosya alma ve sunucunuza koyma


Dosya aktarma ve bamsz dosyalar
birlii ortamnda almyorsanz, yerel ve uzak siteler arasnda dosyalar aktarmak iin Teslim Et/Teslim Al sistemini kullann. Ancak uzak sitede sadece siz alyorsanz, dosyalar aktarmak iin dosyalar teslim etmeden veya almadan Koy ve Al komutlarn kullanabilirsiniz. Dosyalar panelini kullanarak bir belgeyi yerel ve uzak klasr arasnda aktarrken belgenin baml dosyalarn aktarma seeneiniz de vardr. Baml dosyalar, taraycnn belgeyi yklerken belgenizde referans gsterilen grntler, harici stil sayfalar ve dier dosyalardr. Not: Yeni bir dosyay teslim alrken bamsz dosyalar indirmek genellikle iyi bir fikirdir ancak bamsz dosyalarn son srmleri zaten yerel diskteyse bunlar yeniden indirmek gerekmez. Bu dosyalar karya yklerken ve teslim ederken de geerlidir: uzak sitede gncel dosyalar zaten varsa gerek yoktur. Kitaplk eleri genellikle bamsz dosyalar olarak ilenir. Baz sunucular kitaplk elerini koyarken hata rapor eder. Ancak, bu dosyalarn aktarlmasn nlemek iin perdeleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dosyalar teslim etme ve teslim alma sayfa 88 Site perdelemeyi etkinletirme ve devre d brakma sayfa 109

Arka plan dosya aktarmlar hakknda


Dosyalar alrken veya koyarken sunucuyla ilgili olmayan dier etkinlikleri gerekletirebilirsiniz. Arka plan dosya aktarm, Dreamweaver tarafndan destelenen tm aktarm protokollerinde alr: FTP, SFTP, LAN, WebDAV, Microsoft Visual SourceSafe, Subversion ve RDS. Sunucuyla ilgili olmayan etkinliklere rnek olarak yazma, harici stil sayfalarn dzenleme, site apnda raporlar oluturma ve yeni siteler oluturma verilebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 85


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dreamweaver uygulamasnn dosya aktarmlar srasnda gerekletiremedii sunucuyla ilgili etkinlikler aadakileri ierir:

Dosyalar Koyma/Alma/Teslim Etme/Teslim Alma Teslim almay geri alma Veritaban balants oluturma Dinamik verileri balama Canl veri nizlemesi Web servisi ekleme Uzak dosyalar veya klasrleri silme Test sunucusundaki taraycda nizleme grntleme Dosyay uzak sunucuya kaydetme Uzak sunucudan grnt ekleme Uzak sunucudan dosya ama Dosyalar kaydettikten sonra otomatik olarak koy Dosyalar uzak siteye srkleme Uzak sitedeki dosyalar kesme, kopyalama veya yaptrma Uzak grnm yenileme
Varsaylan olarak, Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusu dosya aktarmlar srasnda aktr. Sa st kedeki Simge Durumuna Klt dmesini tklatarak iletiim kutusunu simge durumuna kltebilirsiniz. Aktarm ilemi srasnda iletiim kutusunun kapatlmas ilemin iptaline neden olur.

Uzak sunucudan dosyalar alma


Uzak siteden yerel sitenize dosyalar kopyalamak iin Al komutunu kullann. Dosyalar almak iin Dosyalar panelini veya Belge penceresini kullanabilirsiniz. Dreamweaver uygulamas aktarm srasnda grntleyebileceiniz veya kaydedebileceiniz bir dosya etkinlik gnl oluturur. Not: Arka plan dosya aktarmn kapatamazsnz. Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusunda ayrnt gnl aksa, performans iyiletirmek iin bunu kapatabilirsiniz. Dreamweaver uygulamas ayrca tm FTP dosya aktarma etkinliini kaydeder. FTP kullanarak dosya aktarrken hata oluursa, Site FTP gnl size sorunu belirlemenizde yardmc olabilir.

Ayrca bkz.
Dosyalar teslim etme ve teslim alma sayfa 88 Dosyalar senkronize etme sayfa 97

Dosyalar panelini kullanarak uzak sunucudan dosyalar alma


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) indirmek istediiniz dosyalar sein.

Genellikle bu dosyalar Uzak grnmnde seersiniz, ancak ilgili dosyalar isterseniz Yerel grnmnde de seebilirsiniz. Uzak grnm etkinse, Dreamweaver uygulamas seilen dosyalar yerel siteye kopyalar; Yerel grnm etkinse, Dreamweaver uygulamas seilen yerel dosyalarn uzak srmlerini yerel siteye kopyalar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 86


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Sadece uzak srmn yerel srmden yeni olan dosyalarn kopyalamak iin Senkronize Et komutunu kullann.
2 Dosyay almak iin aadakilerden birini yapn:

Dosyalar paneli ara ubuunda Al dmesini tklatn. Dosyalar panelindeki dosyay sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve ierik
mensnden Al' sein.
3 Bamsz dosyalar indirmek iin Bamsz Dosyalar iletiim kutusunda Evet'i tklatn; bamsz dosyalarn yerel

kopyalarna zaten sahipseniz Hayr' tklatn. Varsaylan deer bamsz dosyalar indirmemektir. Bu seenei Dzen > Tercihler > Site seeneklerinden de ayarlayabilirsiniz. Dreamweaver uygulamas dosyalar aadaki gibi indirir:

Teslim Et/Teslim Al sistemini kullanyorsanz, dosya almak dosyann salt okunur yerel kopyas ile sonulanr;
dosya dier ekip yelerinin teslim almas iin uzak sitede veya test sunucusunda kalr.

Teslim Et/Teslim Al sistemini kullanmyorsanz, dosya alndnda okuma ve yazma ayrcalklarna sahip olan bir
kopya alnr. Not: birlii ortamnda alyorsanz, dier bir deyile ayn dosyalarda bakalar da alyorsa, Dosya Teslim Etme ve Teslim Alma'y Etkinletir'i devre d brakmamalsnz. Sitede Teslim Etme/Teslim Alma sistemini bakalar kullanyorsa, siz de bu sistemi kullanmalsnz. Aktarm istediiniz zaman durdurmak iin, Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusunda ptal dmesini tklatn.

Belge penceresini kullanarak uzak sunucudan dosyalar alma


1 Belge penceresinde bir belgenin etkin olduundan emin olun. 2 Dosyay almak iin aadakilerden birini yapn:

Site > Al seeneini belirleyin. Belge penceresi ara ubuundaki Dosya Ynetimi simgesini tklatn ve ardndan menden Al' sein.
Not: Geerli dosya Dosyalar panelindeki geerli sitenin bir paras deilse, Dreamweaver uygulamas geerli dosyann hangi yerel olarak tanmlanm siteye ait olduunu belirlemeye alr. Geerli dosya sadece bir yerel siteye aitse, Dreamweaver uygulamas bu siteyi aar ve ardndan Al ilemini gerekletirir.

FTP gnln grntleme


1 Dosyalar panelinin sa st kesindeki Seenekler mensn tklatn. 2 Grnm > Site FTP Gnl'n sein.

Not: Geniletilmi Dosyalar Paneli'nde, gnl grntlemek iin FTP Gnl dmesini tklatabilirsiniz.

Uzak sunucuya dosya koyma


Dosyalar yerel siteden uzak siteye genellikle dosyann teslim alma durumunu deitirmeden koyabilirsiniz. Teslim Et yerine Koy komutunu kullanabileceiniz iki genel durum vardr:

birlii ortamnda olmadnzda ve Teslim Et/Teslim Al sistemini kullanmadnzda. Dosyann geerli srmn sunucuya koymak istiyorsunuz ama dzenlemeye devam edeceksiniz.
Not: Uzak sunucuda daha nce bulunmayan bir dosyay koyarsanz ve Teslim Et/Teslim Al sistemini kullanyorsanz, dosya uzak siteye kopyalanr ve dzenlemeye devam edebilmeniz iin teslim alnr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 87


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dosyalar koymak iin Dosyalar panelini veya Belge penceresini kullanabilirsiniz. Dreamweaver uygulamas aktarm srasnda grntleyebileceiniz veya kaydedebileceiniz bir dosya etkinlik gnl oluturur. Not: Arka plan dosya aktarmn kapatamazsnz. Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusunda ayrnt gnl aksa, performans iyiletirmek iin bunu kapatabilirsiniz. Dreamweaver uygulamas ayrca tm FTP dosya aktarma etkinliini kaydeder. FTP kullanarak dosya aktarrken hata oluursa, Site FTP gnl size sorunu belirlemenizde yardmc olabilir. Uzak sunucuya dosya koyma hakknda eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0163_tr. Yaynlama sorunlarnn giderme hakknda eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0164_tr.

Ayrca bkz.
Dosyalar senkronize etme sayfa 97 Teslim Et/Teslim Al sistemi hakknda sayfa 88 Dosya koyma eitimi Yaynlama sorunlarn giderme eitimi

Dosyalar panelini kullanarak uzak sunucuya veya test sunucusuna dosya koyma
1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) yklenecek dosyalar sein.

Genellikle bu dosyalar yerel grnmde seersiniz, ancak ilgili dosyalar isterseniz Uzak grnmnde de seebilirsiniz. Not: Sadece yerel srm uzak srmnden yeni olan dosyalar koyabilirsiniz.
2 Dosyay uzak sunucuya koymak iin aadakilerden birini yapn:

Dosyalar paneli ara ubuunda Koy dmesini tklatn. Dosyalar panelindeki dosyay sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve ierik
mensnden Koy'u sein.
3 Dosya kaydedilmediyse, uzak sunucuya koymadan nce dosyay kaydedebilmenizi salayan bir iletiim kutusu

alr (Tercihler iletiim kutusunun Site kategorisinde bu seenei ayarlarsanz). Dosyay kaydetmek iin Evet'i veya nceden kaydedilen srm uzak sunucuya koymak iin Hayr' tklatn. Not: Dosyay kaydetmezseniz son kaydetmenizden bu yana yaplan tm deiiklikler uzak sunucuya koyulmaz. Ancak, isterseniz dosyay sunucuya koyduktan sonra deiiklikleri kaydedebilmeniz iin dosya ak kalr.
4 Seilen dosyalarla birlikte bamsz dosyalar yklemek iin Evet'i veya bamsz dosyalar yklemekten kanmak

iin Hayr' sein. Varsaylan deer bamsz dosyalar yklememektir. Bu seenei Dzen > Tercihler > Site seeneklerinden de ayarlayabilirsiniz. Not: Yeni bir dosyay teslim ederken bamsz dosyalar yklemek genellikle iyi bir fikirdir; ancak, bamsz dosyalarn son srmleri zaten uzak sunucudaysa bunlar yeniden yklemek gerekmez. Aktarm istediiniz zaman durdurmak iin, Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusunda ptal dmesini tklatn.

Belge penceresini kullanarak dosyalar uzak sunucuya koyma


1 Belge penceresinde bir belgenin etkin olduundan emin olun. 2 Dosyay koymak iin aadakilerden birini yapn:

Site > Koy seeneini belirleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 88


Dosya Oluturma ve Ynetme

Belge penceresi ara ubuundaki Dosya Ynetimi simgesini tklatn ve ardndan menden Koy'u sein.
Not: Geerli dosya Dosyalar panelindeki geerli sitenin bir paras deilse, Dreamweaver uygulamas geerli dosyann hangi yerel olarak tanmlanm siteye ait olduunu belirlemeye alr. Geerli dosya sadece bir yerel siteye aitse, Dreamweaver uygulamas bu siteyi aar ve ardndan Koy ilemini gerekletirir.

FTP gnln grntleme


1 Dosyalar panelinin sa st kesindeki Seenekler mensn tklatn. 2 Grnm > Site FTP Gnl'n sein.

Not: Geniletilmi Dosyalar Paneli'nde, gnl grntlemek iin FTP Gnl dmesini tklatabilirsiniz.

Dosya aktarmlarn ynetme


Dosya aktarmlarnn durumunun yan sra aktarlan dosyalarn listesini ve sonucunu (aktarm baarl, atland veya aktarlamad) grntleyebilirsiniz. Dosya etkinliinin gnln de kaydedebilirsiniz. Not: Dreamweaver uygulamas, sunucuya veya sunucudan dosya aktarrken sunucuyla ilgili olmayan dier etkinlikleri gerekletirebilmenizi salar.

Dosya aktarmn iptal etme


Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusunda ptal dmesini tklatn. letiim kutusu grntlenmezse, Dosyalar

panelinin alt ksmndaki Dosya Etkinlii dmesini tklatn.

Aktarmlar srasnda Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusunu gsterme


Dosyalar panelinin alt ksmndaki Dosya Etkinlii veya Gnlk dmesini tklatn.

Not: Gnlk dmesini gizleyemezsiniz veya kaldramazsnz. Panelin kalc bir parasdr.

Dosya dosya aktarmann ayrntlarn grntleme


1 Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusunu amak iin Dosyalar panelinin altndaki Gnlk dmesini tklatn. 2 Ayrntlar geniletici okunu tklatn.

Dosya dosya aktarmann gnln kaydetme


1 Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusunu amak iin Dosyalar panelinin altndaki Gnlk dmesini tklatn. 2 Gnl Kaydet dmesini tklatn ve bilgileri metin dosyas olarak kaydedin.

Dreamweaver uygulamasnda veya herhangi bir metin dzenleyicide gnlk dosyasn aarak dosya aktivitesini gzden geirebilirsiniz.

Dosyalar teslim etme ve teslim alma


Teslim Et/Teslim Al sistemi hakknda
birlii ortamnda almyorsanz, yerel ve uzak sunucularda dosya teslim edebilir ve teslim alabilirsiniz. Uzak sunucuda sadece siz alyorsanz, nce dosyalar teslim etmeden veya almadan Koy ve Al komutlarn kullanabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 89


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Al ve Koy ilevlerini test sunucusunda kullanabilirsiniz, ancak Teslim Et/Teslim Al sistemini test sunucusunda kullanamazsnz. Dosyay teslim almak, Bu dosyada imdi ben alyorum, dosyaya dokunmayn! demeye edeerdir. Dosya teslim alndnda dosyay teslim alan kiinin ad Dosyalar panelinde bir krmz onay iareti (dosyay ekip yesi teslim aldysa) veya yeil onay iareti (dosyay siz teslim aldysanz) ile grntlenir. Dosyay teslim edildiinde dier ekip yeleri tarafndan teslim alnabilir ve dzenlenebilir. Dosyay dzenledikten sonra teslim ettiinizde yerel srmnz salt okunur olur ve dosyada deiiklik yapmanz nlemek iin Dosyalar panelindeki dosyann yannda bir kilit simgesi grnr. Dreamweaver uygulamas uzak sunucuda teslim alnan dosyalar salt okunur yapmaz. Dosyalar Dreamweaver uygulamasndan daha eski bir uygulamayla aktarrsanz, teslim alnan dosyalarn zerine yazabilirsiniz. Ancak, Dreamweaver uygulamasndan eski uygulamalarda bu tr yanllklar nlemek iin LCK dosyas dosya hiyerarisinde teslim alnan dosyann yannda grnr. LCK dosyalar ve Teslim Et/teslim Al sisteminin alma biimi hakknda daha fazla bilgi iin www.adobe.com/go/15447_tr adresindeki Adobe web sitesinde bulunan 15447 numaral TechNote makalesini okuyun.

Ayrca bkz.
Sunucunuzdan dosya alma ve sunucunuza koyma sayfa 84

Teslim Et/Teslim Al sistemini ayarlama


Teslim Et/Teslim Al sistemini kullanabilmek iin yerel sitenizi uzak sunucu ile ilikilendirebilmeniz gerekir.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Site sein ve Dzenle'yi tklatn. 3 Gelimi sekmesinde soldaki kategori listesinden Uzak Bilgiler'i sein. 4 Ekip ortamnda alyorsanz (veya tek banza ancak farkl makinelerde alyorsanz) Dosya Teslim Etme ve

Teslim Almay Etkinletir'i sein. Web siteniz iin dosya teslim etme ve teslim almay devre d brakmak iin bu seenein iaretini kaldrn. Bu seenek, dierlerine dosyay dzenlemek iin teslim aldnz bildirmek ya da kendinize dosyann daha yeni bir srmn baka bir makinede brakm olabileceinizi anmsatmak iin kullanldr. Uzak eriim seeneiniz Microsoft Visual SourceSafe ise, bu sizin tek Teslim Et/Teslim Al seeneinizdir. Bu blmdeki kalan seenekler sadece FTP, Yerel/A, WebDAV ve RDS eriim yntemleri iin geerlidir. Teslim Et/Teslim Al seeneklerini grmyorsanz, bunu uzak sunucuda ayarlamamsnzdr.
5 Dosyalar Dosyalar panelinde amak iin ift tklattnzda otomatik olarak teslim almak istiyorsanz, Aarken

Dosyalar Teslim Al seeneini belirleyin. Dosya amak iin Dosya > A' kullanmak, bu seenek iaretli olsa bile dosyay teslim almaz.
6 Kalan seenekleri ayarlayn:
Teslim Alma Ad Teslim alma ad teslim alnan dier dosyalarla birlikte Dosyalar panelinde grnr; bylece

istedikleri bir dosya teslim alnmsa ekip yeleri doru kiiyle iletiim kurabilir. Not: Farkl makinelerde tek banza alyorsanz, dosyay teslim etmeyi unutmanz durumunda dosyann en son srmnn nerede olduunu bilmek iin her makinede farkl bir teslim alma ad (rnein, AynurH-EvMac ve AynurHirketPC) kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 90


Dosya Oluturma ve Ynetme

E-posta Adresi E-posta adresi girerseniz, dosya teslim alrken adnz Dosyalar panelinde o dosyann yannda ba (mavi

ve alt izgili) olarak grnr. Ekip yesi bu ba tklatrsa, ekip yesinin varsaylan e-posta program kullancnn eposta adresini ve dosyaya ve site adna karlk gelen bir konuyu ieren yeni bir mesaj aar.

Ayrca bkz.
Uzak klasr ayarlama sayfa 40

Uzak klasre dosya teslim etme ve uzak klasrden dosya teslim alma
Teslim Et/Teslim Al sistemini ayarladktan sonra Dosyalar panelini veya Belge penceresini kullanarak uzak sunucudaki dosyalar teslim edebilir ve teslim alabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dosya aktarmak iin site tercihlerini ayarlama sayfa 50

Dosyalar panelini kullanarak dosyalar teslim alma


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) uzak sunucudan teslim alacanz dosyalar sein.

Not: Dosyalar Test Sunucusu grnmnde deil, Yerel veya Uzak grnmnde seebilirsiniz. Krmz onay iareti, dosyay baka bir ekip yesinin teslim aldn, kilit simgesi ise dosyann salt okunur (Windows) veya kilitli (Macintosh) olduunu gsterir.
2 Dosyalar teslim almak iin aadakilerden birini yapn:

Dosyalar paneli ara ubuunda Teslim Al dmesini tklatn. Balanty sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve ardndan ierik mensnde
Teslim Al' sein.
3 Bamsz Dosyalar iletiim kutusunda seilen dosyalarla birlikte bamsz dosyalar indirmek iin Evet'i veya

bamsz dosyalar indirmekten kanmak iin Hayr' tklatn. Varsaylan deer bamsz dosyalar indirmemektir. Bu seenei Dzen > Tercihler > Site seeneklerinden de ayarlayabilirsiniz. Not: Yeni bir dosyay teslim alrken bamsz dosyalar indirmek genellikle iyi bir fikirdir ancak bamsz dosyalarn son srmleri zaten yerel diskteyse bunlar yeniden indirmek gerekmez. Yerel dosya simgesinin yannda dosyay teslim aldnz gsteren bir yeil onay iareti grnr. nemli: O anda etkin olan bir dosyay teslim alrsanz, dosyann yeni teslim alnan srm dosyann ak olan srmnn zerine yazar.

Dosyalar panelini kullanarak dosyalar teslim etme


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) teslim alnacak veya yeni dosyalar sein.

Not: Dosyalar Test Sunucusu grnmnde deil, Yerel veya Uzak grnmnde seebilirsiniz.
2 Dosyalar teslim etmek iin aadakilerden birini yapn:

Dosyalar paneli ara ubuunda Teslim Et dmesini tklatn. Balanty sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve ardndan ierik mensnde
Teslim Et'i sein.
3 Seilen dosyalarla birlikte bamsz dosyalar yklemek iin Evet'i veya bamsz dosyalar yklemekten kanmak

iin Hayr' sein. Varsaylan deer bamsz dosyalar yklememektir. Bu seenei Dzen > Tercihler > Site seeneklerinden de ayarlayabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 91


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Yeni bir dosyay teslim ederken bamsz dosyalar yklemek genellikle iyi bir fikirdir ancak bamsz dosyalarn son srmleri zaten uzak sunucudaysa bunlar yeniden yklemek gerekmez. Yerel dosyann simgesinin yannda dosyann salt okunur olduunu gsteren bir kilit simgesi grnr. nemli: O anda etkin olan dosyay teslim ederseniz, ayarladnz tercih seeneklerine bal olarak dosya teslim edildikten sonra otomatik olarak kaydedilebilir.

Belge penceresinde ak bir dosyay teslim etme


1 Teslim etmek istediiniz dosyann Belge penceresinde ak olduundan emin olun.

Not: Tek seferde sadece bir dosya teslim edebilirsiniz.


2 Aadakilerden birini yapn:

Site > Teslim Et seeneini belirleyin. Belge penceresi ara ubuundaki Dosya Ynetimi simgesini tklatn ve ardndan menden teslim Et'i sein.
Geerli dosya Dosyalar panelindeki etkin sitenin bir paras deilse, Dreamweaver uygulamas geerli dosyann hangi yerel olarak tanmlanm siteye ait olduunu belirlemeye alr. Geerli dosya Dosyalar panelinde etkin olan siteden farkl bir siteye aitse, Dreamweaver uygulamas sz konusu siteyi aar ve ardndan teslim etme ilemini yapar. nemli: O anda etkin olan dosyay teslim ederseniz, ayarladnz tercih seeneklerine bal olarak dosya teslim edildikten sonra otomatik olarak kaydedilebilir.

Dosya teslim almay geri alma


Dosyay teslim alr ve daha sonra dzenlememeye (veya yaptnz deiiklikleri iptal etmeye) karar verirseniz, teslim alma ilemini geri alabilirsiniz ve bu durumda dosya ilk durumuna dner. Dosya teslim almay geri almak iin aadakilerden birini yapn:

Dosyay Belge penceresinde an ve ardndan Site > Teslim Almay Geri Al' sein. Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh)
ve ardndan Teslim Almay Geri Al' sein. Dosyann yerel kopyas salt okunur olur ve dosyada yaptnz tm deiiklikler kaybolur.

Dosyalar teslim etmek ve teslim almak iin WebDAV kullanma


Dreamweaver uygulamas, kullanclarn uzak web sunucularndaki dosyalar ibirlii halinde dzenlemelerini ve ynetmelerini salayan HTTP protokolnn bir uzantlar kmesi olan WebDAV' (Web Tabanl Datlm Hazrlama ve Srm Oluturma) kullanan bir sunucuya balanabilir. Daha fazla bilgi iin bkz. www.webdav.org.
1 Henz yapmadysanz, proje dosyalarnz depolamak iin yerel klasr belirleyen bir Dreamweaver sitesi

tanmlayn.
2 Site > Siteleri Ynet'i sein ve sitenizi listede ift tklatn. 3 Site Tanmm iletiim kutusunda Gelimi sekmesini tklatn. 4 Uzak Bilgiler kategorisini tklatn ve ardndan Eriim mensnden WebDAV' sein. 5 Dreamweaver uygulamasnn WebDAV sunucunuza nasl balanmas gerektiini belirleyin. 6 Dosya Teslim Etme ve Teslim Alma'y Etkinletir seeneini belirleyin ve aadaki bilgileri girin:

Teslim Alma Ad kutusunda sizi dier ekip yelerine tantan ad girin. E-posta Adresi kutusunda e-posta adresinizi girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 92


Dosya Oluturma ve Ynetme

Ad ve e-posta adresleri WebDAV sunucusunda sahiplii tanmlamak iin kullanlr ve iletiim amacyla Dosyalar panelinde grntlenir.
7 Tamam' tklatn.

Dreamweaver uygulamas siteyi WebDAV eriimi iin yaplandrr. Teslim Et veya Teslim Al komutunu herhangi bir site dosyasnda kullanrsanz dosya WebDAV kullanlarak aktarlr. Not: WebDAV, HTTP GET bunlar teslim alnrken oluturduundan PHP etiketleri veya SSI'ler gibi dinamik ierie sahip dosyalar dzgn bir ekilde teslim alamayabilir.

Dosyalar almak ve teslim etmek iin Subversion (SVN) kullanma


Dreamweaver, kullanclarn uzak web sunucularndaki dosyalar ortak olarak dzenlemesine ve ynetmesine olanak veren bir srm oluturma kontrol sistemi olan Subversion (SVN) sistemini kullanan bir sunucuya balanabilir. Dreamweaver tam bir SVN istemcisi deildir ancak, kullanclarn dosyalarn en son srmlerini almasna, deiiklik yapmasna ve dosyalar teslim etmesine olanak verir. nemli: Dreamweaver CS4, Subversion 1.4.5 istemci ktphanesini kullanr. Subversion istemci ktphanesinin sonraki srmleri tersine uyumlu deildir. Bir nc taraf istemci uygulamasn (rnein TortoiseSVN) Subversion 1.5 veya zeriyle alacak biimde gncellerseniz, gncellenmi Subversion uygulamas yerel Subversion meta verilerini gncelleyecek ve Dreamweaver bundan sonra Subversion ile iletiim kuramayacaktr. Subversion sunucusunda yaplan gncellemeler tersine uyumlu olduundan, sz konusu gncellemeler bu soruna etki etmez. Bu konu hakknda daha fazla bilgi iin bkz: www.adobe.com/go/dw_svn_tr. Adobe, SVN srm kontroll dosyalarla alrken nc taraf bir dosya karlatrma aracn kullanmanz nerir. Dosyalarn farkllklarn karlatrdnzda, dier kullanclarn dosyalarda ne tr deiiklikler yaptn tam olarak renebilirsiniz. Dosya karlatrma aralar hakknda daha fazla bilgi istiyorsanz, dosya karlatrma veya farkllk aralar iin arama yapmak zere Google Search gibi bir web arama motorunu kullanabilirsiniz. Dreamweaver ou nc taraf aracyla alr. SVN ve Dreamweaver ile alma hakknda bir video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/lrvid4049_dw.

SVN balants kurma


Subversion (SVN) uygulamasn Dreamweaver ile bir srm kontrol sistemi olarak kullanmadan nce, bir SVN sunucusuyla balant oluturmanz gerekir. SVN sunucusu balantsn, Site Tanm iletiim kutusunun Srm Kontrol kategorisinde oluturabilirsiniz. SVN sunucusu, sizin ve dier kullanclarn dosyalar alp teslim ettii bir dosya deposudur. Dreamweaver ile yaygn olarak kullanlan uzak sunucudan farkldr. SVN kullanlrken, uzak sunucu web sayfalarnz iin "canl" sunucu olarak kullanlmaya devam ederken, SVN sunucusu, srm kontrol uygulamak istediiniz dosya deposunu barndrmak zere kullanlr. ak genel olarak SVN sunucusu zerinde dosyalar alp teslim etmek ve bu dosyalar Dreamweaver araclyla uzak sunucunuzda yaynlamaktan oluur. Uzak sunucu kurulumu SVN kurulumundan tamamen farkldr. Bu kurulum ilemine balamadan nce bir SVN sunucusuna ve bir SVN deposuna eriiminiz olmaldr. SVN hakknda daha fazla bilgi iin, http://subversion.tigris.org/ adresindeki Subversion web sitesine bavurun. SVN balantsn kurmak iin aadaki admlar uygulayn:
1 Siteler > Siteleri Ynet esini sein ve srm kontrol kurmak istediiniz siteyi belirleyin, ardndan Dzenle

dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 93


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Bir Dreamweaver sitesi iin henz yerel ve uzak klasr kurmadysanz, ileme devam etmeden nce en azndan bir yerel site kurmanz gerekir. (Bu aamada uzak site gerekmemektedir; ancak, dosyalarnz Web zerinde yaynlamadan nce bu kurulumu gerekletirmeniz gerekir.) Daha fazla bilgi iin, bkz. Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37.
2 Site Tanm iletiim kutusunun Gelimi sekmesinin seili olduundan emin olun. 3 Site Tanm iletiim kutusunun Kategori stunundaki Srm Kontrol kategorisini sein. 4 Eriim alr mensnden Subversion esini sein. 5 Eriim seeneklerini aadaki ekilde belirleyin:

Protokol alr mensnden bir protokol sein. Mevcut protokoller, HTTP, HTTPS, SVN ve SVN+SSH'tir.
Not: SVN+SSH protokolnn kullanm zel bir yaplandrmay gerektirir. Daha fazla bilgi iin, bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_svn_ssh_tr.

Sunucu adresi metin kutusuna SVN sunucusunun adresini girin (genellikle u ekilde:
sunucuadi.etkialani.com).

Depo yolu metin kutusuna SVN sunucusu zerindeki depo yolunuzu girin (genellikle u ekilde:
/svn/your_root_directory. SVN deposu iin kk klasrn adlandrlmas sunucu yneticisine baldr.)

(stee bal) Varsaylan sunucu portu dnda bir sunucu portu kullanmak isterseniz, Varsaylan Kullanma
esini sein ve metin kutusuna port numarasn girin.

SVN sunucusu kullanc adnz ve ifrenizi girin.


6 Balantnz test etmek iin Test esini tklatn veya iletiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn. Ardndan,

Siteleri Ynet iletiim kutusunu kapatmak iin Tamam esini tklatn. Sunucu ile balant salandktan sonra SVN deponuz Dosyalar panelinde grntleme iin hazrdr. Grntlemek iin, Grnm alr mensnden Depo Grnm'n sein veya geniletilmi Dosyalar panelinde Depo Dosyalar dmesini tklatn.

Ayrca bkz.
Yerel kk klasr ayarlama ve dzenleme sayfa 39 Uzak klasr ayarlama sayfa 40 Dosyalar panelini kullanma sayfa 76

SVN deposundaki klasrleri yerletirme


SVN deposundaki klasrleri yerel makinenize yerletirme ilemi SVN deposundaki klasr yapsnn tam elemesini oluturur. SVN deposundan bir klasr yerletirdiinizde, Dreamweaver ilgili klasrdeki tm dosyalar ve tm alt klasrleri alr. Not: Depodan ilk defa dosya alrken, bo bir yerel dizinle almanz veya depodaki dosyalarla ayn ada sahip dosya iermeyen bir yerel dizin kullanmanz gerekir. Yerel srcde adlar uzak depodaki dosyalarla eleen dosyalar varsa, Dreamweaver depo dosyalarn ilk denemede yerel srcye yerletirmez.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Dosyalar panelindeki Grnm alr mensnden Depo Grnm'n seerek veya geniletilmi Dosyalar

panelindeki Depo Dosyalar dmesini tklatarak SVN deposu dosyalarn grntleyin.


3 SVN deposundaki yerletirmek istediiniz klasr sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn

(Macintosh) ve Dosyalar Yerletir esini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 94


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dosyalarn son srmn alma


SVN deposundan herhangi bir dosyann son srmn aldnzda, Dreamweaver bu dosyann ieriini, ilgili yerel kopyann ieriiyle birletirir. (Baka bir deyile, dosya sizin tarafnzdan son kez teslim edildikten sonra bakas tarafndan gncellenirse, bu gncellemeler, ilgili dosyann bilgisayarnzdaki yerel srmyle birletirilir.) Dosya yerel sabit diskinizde bulunmuyorsa, Dreamweaver dosyay alr. Not: Depodan ilk defa dosya alrken, bo bir yerel dizinle almanz veya depodaki dosyalarla ayn ada sahip dosya iermeyen bir yerel dizin kullanmanz gerekir. Yerel srcde adlar uzak depodaki dosyalarla eleen dosyalar varsa, Dreamweaver depo dosyalarn ilk denemede yerel srcye yerletirmez.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Aadakilerden birini yapn:

Grnm alr mensnden Yerel grnm seerek SVN dosyalarnzn yerel srmn Dosyalar panelinde
grntleyin. (Geniletilmi Dosyalar panelinde alyorsanz, Yerel grnm otomatik olarak grntlenir.) Ardndan, ilgilendiiniz dosyay veya klasr sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn (Macintosh) ve Srm Kontrol > Son Srmleri Al esini sein.

Dosyalar panelindeki Grnm alr mensnden Depo Grnm'n seerek veya geniletilmi Dosyalar
panelindeki Depo Dosyalar dmesini tklatarak SVN deposu dosyalarn grntleyin. Ardndan, ilgilendiiniz dosyay veya klasr sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn (Macintosh) ve Son Srmleri Al esini sein. Not: Ayrca, son srm almak iin bir dosyay sa tklatp ierik mensnden Teslim Al seeneini belirleyebilir veya dosyay seip Teslim Al dmesini tklatabilirsiniz. Ancak, SVN, teslim alma i akn desteklemediinden, bu eylem dosyay klasik anlamda teslim almaz.

Dosyalar teslim etme


1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Aadakilerden birini yapn:

Grnm alr mensnden Yerel grnm seerek SVN dosyalarnzn yerel srmn Dosyalar panelinde
grntleyin. (Geniletilmi Dosyalar panelinde alyorsanz, Yerel grnm otomatik olarak grntlenir.) Ardndan, teslim etmek istediiniz dosyay sein ve Teslim Et dmesini tklatn.

Dosyalar panelindeki Grnm alr mensnden Depo Grnm'n seerek veya geniletilmi Dosyalar
panelindeki Depo Dosyalar dmesini tklatarak SVN deposu dosyalarn grntleyin. Ardndan, teslim etmek istediiniz dosyay sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn (Macintosh) ve Teslim Et esini tklatn.
3 Teslim et iletiim kutusunda eylemleri inceleyin, gerekli deiiklikleri yapn ve Tamam' tklatn.

Eylemleri deitirmek iin, eylemlerini deitirmek istediiniz dosyay seip Teslim Et iletiim kutusunun alt ksmndaki dmeleri tklatn. ki seenek vardr: teslim et veya gzard et. Not: Dosyalar panelindeki bir dosyada yeil bir onay iareti bulunmas, henz depoya teslim edilmemi olan deitirilmi bir dosyay ifade eder.

Depodaki dosyalarn veya klasrlerin durumunu gncelletirme


Tek bir dosyann veya klasrn SVN durumunu gncelletirebilirsiniz. Gncelletirme, grnmn tamamn yenilemez.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 95


Dosya Oluturma ve Ynetme

2 Dosyalar panelindeki Grnm alr mensnden Depo Grnm'n seerek veya geniletilmi Dosyalar

panelindeki Depo Dosyalar dmesini tklatarak SVN deposu dosyalarn grntleyin.


3 Depodaki herhangi bir klasr veya dosyay sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn

(Macintosh) ve Durumu Gncelle esini sein.

Yerel dosya veya klasrlerin durumunu gncelletirme


Tek bir dosyann veya klasrn SVN durumunu gncelletirebilirsiniz. Gncelletirme, grnmn tamamn yenilemez.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Grnm alr mensnden Yerel grnm seerek SVN dosyalarnzn yerel srmn Dosyalar panelinde

grntleyin. (Geniletilmi Dosyalar panelinde alyorsanz, Yerel grnm otomatik olarak grntlenir.)
3 Dosyalar panelindeki herhangi bir klasr veya dosyay sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak

tklatn (Macintosh) ve Durumu Gncelle esini sein.

Dosya iin uyarlamalar inceleyin


1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Aadakilerden birini yapn:

Grnm alr mensnden Yerel grnm seerek SVN dosyalarnzn yerel srmn Dosyalar panelinde
grntleyin. (Geniletilmi Dosyalar panelinde alyorsanz, Yerel grnm otomatik olarak grntlenir.) Ardndan, uyarlamalarn grmek istediiniz dosyay sein ve Srm Kontrol > Uyarlamalar Gster esini sein.

Dosyalar panelindeki Grnm alr mensnden Depo Grnm'n seerek veya geniletilmi Dosyalar
panelindeki Depo Dosyalar dmesini tklatarak SVN deposu dosyalarn grntleyin. Ardndan, uyarlamalarn grmek istediiniz dosyay sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn (Macintosh) ve Uyarlamalar Gster esini tklatn.
3 Uyarlama Gemii iletiim kutusunda, ilgilendiiniz uyarlamay veya uyarlamalar sein ve aadakileri uygulayn:

Seilen uyarlamay dosyann yerel srmyle karlatrmak iin Yerelle Karlatr esini tklatn.
Not: Dosyalar karlatrmadan nce, nc taraf bir dosya karlatrma arac yklemeniz gerekir. Dosya karlatrma aralar hakknda daha fazla bilgi istiyorsanz, dosya karlatrma veya farkllk aralar iin arama yapmak zere Google Search gibi bir web arama motorunu kullanabilirsiniz. Dreamweaver ou nc taraf aracyla alr.

Seilen iki uyarlamay karlatrmak iin Karlatr esini tklatn. Ayn anda iki uyarlama semek iin Ctrl
tuunu basl tutarak tklatn.

Seilen uyarlamay grntlemek iin Grnm esini tklatn. Bu eylem, ayn dosyann geerli yerel
kopyasnn zerine yazmaz. Seilen uyarlamay herhangi bir dosyay kaydettiiniz ekilde sabit srcnze kaydedebilirsiniz.

Seilen uyarlamay deponuzdaki geerli uyarlama yapmak iin Ykselt esini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 96


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dosyalar kilitleme veya kilidi kaldrma


SVN deposunda bir dosyay kilitlemeniz, dier kullanclarn dosya zerinde altnz bilmesini salar. Dier kullanclar dosyay yerel olarak dzenleyebilirler ancak kilidini amadnz srece dosyay teslim edemezler. Depodaki bir dosyay kilitlediinizde, dosya zerinde bir kilit ama simgesi grrsnz. Dier kullanclar tamamen kilitli bir simge grr.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Aadakilerden birini yapn:

Dosyalar panelindeki Grnm alr mensnden Depo Grnm'n seerek veya geniletilmi Dosyalar
panelindeki Depo Dosyalar dmesini tklatarak SVN deposu dosyalarn grntleyin. Ardndan, ilgilendiiniz dosyay sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn (Macintosh) ve Kilitle veya Kilidi A esini sein.

Grnm alr mensnden Yerel grnm seerek SVN dosyalarnzn yerel srmn Dosyalar panelinde
grntleyin. (Geniletilmi Dosyalar panelinde alyorsanz, Yerel grnm otomatik olarak grntlenir.) Ardndan, ilgilendiiniz dosyay sein ve Kilitle veya Kilidi A esini sein.

Depoya yeni bir dosya ekleme


Dosyalar panelindeki bir dosyada mavi bir art iareti bulunmas, SVN deposunda henz mevcut olmayan bir dosyay gsterir.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Dosyalar panelinde, depoya eklemek istediiniz dosyay sein ve Teslim Et dmesini tklatn. 3 Teslim Et iletiim kutusunda Teslim Et esi iin dosyann seildiinden emin olun ve Tamam' tklatn.

akan dosyalar zmleme


Dosyanz sunucu zerinde dier bir dosyayla akrsa, dosyay dzenleyebilir ve zmlendi olarak iaretleyebilirsiniz. rnein, dier bir kullancnn deiiklikleriyle akan bir dosyay teslim etmeye alrsanz, SVN dosyay teslim etmenize izin vermez. Dosyann son srmn depodan alabilir, alma kopyanzda manuel olarak deiiklik yapabilir ve ardndan dosyanz teslim edebilmek iin zmlendi olarak iaretleyebilirsiniz.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Grnm alr mensnden Yerel grnm seerek SVN dosyalarnzn yerel srmn Dosyalar panelinde

grntleyin. (Geniletilmi Dosyalar panelinde alyorsanz, Yerel grnm otomatik olarak grntlenir.)
3 zmlemek istediiniz dosyay sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn (Macintosh) ve

Srm Kontrol > zmlendi Olarak aretle esini tklatn.

evrimd alma
evrimd alarak, dier dosya aktarm eylemleri srasnda depoya eriimi nleyebilirsiniz. Balant gerektiren bir eylem (Son Srmleri Al, Teslim Et vb.) balattnz zaman Dreamweaver SVN deposuyla yeniden balant salar.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Grnm alr mensnden Yerel grnm seerek SVN dosyalarnzn yerel srmn Dosyalar panelinde

grntleyin. (Geniletilmi Dosyalar panelinde alyorsanz, Yerel grnm otomatik olarak grntlenir.)
3 Dosyalar panelindeki herhangi bir klasr veya dosyay sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak

tklatn (Macintosh) ve Srm Kontrol > evrimd al esini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 97


Dosya Oluturma ve Ynetme

Yerel bir SVN sitesini temizleme


Bu komut, tamamlanmam ilemlere devam edebilmeniz iin dosyalardaki kilitleri kaldrabilmenizi salar. "alma kopyas kilitli" hatalarn alrsanz, nceki kilitleri kaldrmak iin bu komutu kullanmanz gerekir.
1 SVN balantsn baaryla oluturduunuzdan emin olun. 2 Grnm alr mensnden Yerel grnm seerek SVN dosyalarnzn yerel srmn Dosyalar panelinde

grntleyin. (Geniletilmi Dosyalar panelinde alyorsanz, Yerel grnm otomatik olarak grntlenir.)
3 Temizlemek istediiniz dosyay sa tklatn (Windows) veya Ctrl tuunu basl tutarak tklatn (Macintosh) ve

Srm Kontrol > Temizle esini tklatn.

Subversion tarafndan kontrol edilen sitelerdeki dosyalar ve klasrleri tama hakknda


Subversion tarafndan kontrol edilen sitelerdeki dosyalarn veya klasrlerin yerel srmlerini tadnzda, SVN deposuyla senkronizasyon gerekletirmekte olan dier kullanclar iin sorun oluturabilirsiniz. rnein, bir dosyay yerel olarak tadktan sonraki birka saat iinde bu dosyay depoya teslim etmezseniz, baka bir kullanc dosyann eski konumundan dosyann daha eski bir srmn almaya alabilir. Bu nedenle, daima, dosyalar yerel olarak tadktan hemen sonra, SVN sunucusuna teslim etmeniz gerekir. Sizin tarafnzdan manuel olarak silinmedii srece dosya ve klasrler SVN sunucusunda saklanr. Bu nedenle, bir dosyay farkl bir yerel klasre tayp teslim etseniz dahi, dosyann eski srm sunucu zerindeki nceki konumda saklanr. Karklklar nlemek iin, tam olduunuz dosya ve klasrlerin eski kopyalarn silin. Bir dosyay yerel olarak tayp SVN sunucusuna teslim ettiinizde, dosyann srm gemii silinir.

Dosyalar senkronize etme


Yerel ve uzak sitelerinizdeki dosyalarnz senkronize etme
Yerel ve uzak sitelerinizde dosyalar oluturduktan sonra dosyalar iki site arasnda senkronize edebilirsiniz. Not: Uzak siteniz de FTP sunucusu (aa bal sunucu yerine) ise, dosyalarnzn senkronizasyonunda FTP kullanlr. Sitelerinizi senkronize etmeden nce koymak, almak, silmek veya yoksaymak istediiniz dosyalar dorulayabilirsiniz. Dreamweaver uygulamas ayrca size senkronizasyonu tamamladktan sonra hangi dosyalarn gncelletirildiini bildirir.

Ayrca bkz.
Dosya aktarmlarn ynetme sayfa 88 Uzak klasre dosya teslim etme ve uzak klasrden dosya teslim alma sayfa 90 Uzak sunucudan dosyalar alma sayfa 85 Uzak sunucuya dosya koyma sayfa 86 Dosyalar farkllklar iin karlatrma sayfa 105

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 98


Dosya Oluturma ve Ynetme

Senkronizasyon yapmadan yerel veya uzak sitede hangi dosyalarn daha yeni olduunu denetleme
Dosyalar panelinde aadakilerden birini yapn:

Sa st kedeki Seenekler mensn tklatn ve ardndan Dzen > Daha Yeni Yereli Se veya Dzenle > Daha
Yeni Uza Se seeneini belirleyin.

Dosyalar panelinde sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve ardndan Se >
Daha Yeni Yerel'i veya Se > Daha Yeni Uzak seeneini belirleyin.

Belirli bir dosya iin ayrntl senkronizasyon bilgileri grntleme


Dosyalar panelinde hakknda bilgi edinmek istediiniz dosyay sa tklatn (Windows) veya Control tuuna

basarak tklatn (Macintosh) ve ardndan Senkronizasyon Bilgilerini Grntle'yi sein. Not: Bu zelliin kullanlabilmesi iin Site Tanm iletiim kutusunun Uzak kategorisinde Senkronizasyon Bilgilerini Sakla seeneini iaretlemi olmanz gerekir.

Dosyalarnz senkronize etme


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) geerli site, sunucu veya srcnn grnd menden bir site sein. 2 (stee Bal) Belirli dosya veya klasrler sein veya sitenin tamamn senkronize etmek iin sonraki adma gein. 3 Dosyalar panelinin sa st kesindeki Seenekler mensn tklatn ve Site >Senkronize Et'i sein.

Dosyalar senkronize etmek iin ayrca Dosyalar panelinin stndeki Senkronize Et dmesini tklatabilirsiniz.
4 Senkronize Et mensnde aadakilerden birini yapn:

Sitenin tamamn senkronize etmek iin Tm Site AdSitesi'ni sein. Sadece seilen dosyalar senkronize etmek iin Sadece Seilen Yerel Dosyalar' (veya en son seimi yaptnz yer
Dosyalar panelinin Uzak grnmyse Sadece Seilen Uzak Dosyalar') sein.
5 Dosyalar kopyalamak istediiniz yn sein:
Daha Yeni Dosyalar Uzak Sunucuya Koy Uzak sunucuda bulunmayan veya son yklemeden bu yana deien tm

yerel dosyalar ykler.


Daha Yeni Dosyalar Uzak Sunucudan Al yerel olarak bulunmayan veya son indirmeden bu yana deien tm uzak

dosyalar indirir.
Daha Yeni Dosyalar Al ve Koy Tm dosyalarn en yeni srmlerini hem yerel hem de uzak sitelere yerletirir.

6 Hedef sitede bulunan ve kaynak sitede karlklar olmayan dosyalarn silinip silinmeyeceini sein. (Yn

mensnden Al ve Koy'u seerseniz bu seenek kullanlamaz.) Daha Yeni Dosyalar Uzak Sunucuya Koy seeneini belirler ve Sil'i seerseniz, uzak sitenizde bulunan ve yerel karl olmayan dosyalarn tm silinir. Daha Yeni Dosyalar Uzak Sunucudan Al seeneini belirlerseniz, yerel sitenizde bulunan ve uzak sunucuda karl olmayan dosyalarn tm silinir.
7 nizleme'yi tklatn.

Not: Dosyalar senkronize etmeden nce, bu grevi gerekletirmek iin Dreamweaver uygulamasnn yapt eylemlerin nizlemesini grntlemeniz gerekir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 99


Dosya Oluturma ve Ynetme

Her seilen dosyann en yeni srm zaten her iki konumda da varsa ve hibir eyin silinmesi gerekmiyorsa, size senkronizasyon gerekmediini bildiren bir uyar grnr. Aksi takdirde, senkronizasyonu gerekletirmeden nce sz konusu dosyalar iin eylemleri (koy, al, sil ve yoksay) deitirmenize olanak tanyan Senkronize Et iletiim kutusu grntlenir.
8 Her dosyada gerekletirilecek eylemi dorulayn. 9 Belirli bir dosya iin eylemi deitirmek zere dosyay sein ve nizleme penceresinin altndaki eylem

simgelerinden birini tklatn.


Karlatr Karlatr eylemi sadece Dreamweaver uygulamasnda bir dosya karlatrma arac ykleyip

belirlediyseniz alr. Eylem simgesi gri olarak devre ddr ve eylem gerekletirilemez.
Seili Dosyalar Senkronize Edildi Olarak aretle Bu seenek seili dosya veya dosyalarn zaten senkronize edildiini

belirtebilmenizi salar
10 Dosyalar senkronize etmek iin Tamam' tklatn. Senkronizasyon detaylarn grntleyebilir veya yerel dosyaya

kaydedebilirsiniz.

InContext Dzenleme dosyalar oluturma


Adobe InContext Editing Hakknda
Adobe InContext Dzenleme, kullanclarn web taraycs iinde basit ierik deiiklikleri yapmasna olanak veren evrimii ana makinelerdeki bir hizmettir. Bir web sayfasn deitirmek iin, kullanclarn sayfaya gidip InContext Dzenleme hizmetinde oturum amas ve sayfay dzenlemesi yeterlidir. Dzenleme seenekleri basit ve zariftir ve bu seeneklerin kullanm HTML kodu veya web dzenlemesine ilikin n bilgi gerektirmemektedir. Kullanclarn web zerinde canl deiiklik yapmas zelliini etkinletirmeden nce, Dreamweaver' kullanarak HTML sayfalarnz dzenlenebilir yapmanz gerekir. Bu ilemi, sayfada kullanclarn dzenlemesine izin vermek istediiniz blmleri belirleyerek gerekletirebilirsiniz. rnein, makaleler iin balklar ve zetleri ieren haber sayfalarnz olabilir. Bu ierii seip, InContext Editing dzenlenebilir blgesine dntrerek, herhangi bir kullanc InContext Editing hizmetine giri yaptnda taraycdaki balklar ve zetleri dzenlemesine olanak verebilirsiniz. Bu belgede, Dreamweaver'da InContext Editing dzenlenebilir blgeleriyle nasl alacanz aklanmtr; ancak Adobe InContext Editing ile alma konusunda yardmc olacak baka kaynaklar da salamaktadr:

Adobe InContext Editing hakkndaki video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/lrvid4045_dw_tr. InContext Editing ile almak konusunda daha fazla kaynak ve eitim materyalleri iin, bkz.
www.adobe.com/go/incontextediting_getstarted_tr.

InContext Editing'i taraycdaki sayfalar dzenlemek amacyla kullanmaya ilikin belgeler iin, bkz.
www.adobe.com/go/learn_dw_incontextediting_browser_tr.

InContext Editing Ynetici Paneli'yle almaya ilikin belge iin, bkz.


www.adobe.com/go/learn_dw_incontextediting_administration_guide_tr. Not: Adobe InContext Editing, baz koullar altnda doru ekilde almaz. Belirli a, tarayc, sayfa ve dzenleme snrlamalarnn bir listesi iin, bkz. www.adobe.com/go/incontextediting_limitations_tr. Not: Adobe InContext Editing, Adobe AIR tarafndan desteklenmez. InContext Editing blgelerini ieren bir uygulamay da aktarmak iin AIR Extension for Dreamweaver' kullanrsanz, InContext Editing zellii almaz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 100


Dosya Oluturma ve Ynetme

InContext Editing dzenlenebilir blgesi oluturma


InContext Editing dzenlenebilir blgesi, al etiketinde ice:dzenlenebilir znitelii ieren bir HTML etiket iftidir. Dzenlenebilir blge, kullancnn taraycda dorudan dzenleyebilecei sayfa zerindeki bir alan tanmlar. Not: InContext Editing dzenlenebilir blgesini Dreamweaver ablonunu temel alan bir sayfaya ekliyorsanz, yeni InContext Editing dzenlenebilir blgesinin zaten dzenlenebilir bir blge iinde yer almas gerekir.
1 Aadakilerden birini uygulayn:

Dzenlenebilir blgeye dntrmek istediiniz bir div, th veya td etiketi sein. Sayfa zerinde yeni bir dzenlenebilir blge eklemek istediiniz konuma bir ekleme noktas yerletirin. Dreamweaver ablonunda (DWT dosyas) tam olarak bir tane dzenlenebilir blge sein. Sayfanzda dzenlenebilir yapmak istediiniz baka bir ierik (rnein bir metin blm) sein.
2 Ekle > InContext Editing > Dzenlenebilir Blge Olutur esini sein. 3 Seenekleriniz seiminize bal olarak deiiklik gsterir.

Bir div, th veya td etiketi setiyseniz, Dreamweaver, etiketi baka bir ilem gerekletirmeden dzenlenebilir
bir blgeye dntrr.

Yeni, bo bir dzenlenebilir blge ekliyorsanz, aadakilerden birini uygulayn: Geerli Ekleme Noktasna Yeni Bir Dzenlenebilir Blge Ekle esini sein ve Tamam' tklatn.
Dreamweaver, kodunuza al etiketinde ice:dzenlenebilir znitelii ieren bir div etiketi ekler.

Dreamweaver'n seimin st etiketini, blgenin kapsayc esi yapmasn istiyorsanz, st Etiketi


Dzenlenebilir Blgeye Dntr esini sein. Yalnzca baz HTML etiketleri dntrlebilir: div, th ve td. Not: Bu ikinci seenek, yalnzca, st dm dnm iin gerekli ltlerin tamamn karlad takdirde kullanlabilir. rnein, listelenmi dntrlebilir etiketlerden biri olmal ve InContext Dzenleme Hata iletileri sayfa 103 listelenen hatalardan herhangi birine bal olmamaldr.

Dreamweaver ablonu dzenlenebilir blgesini setiyseniz, Dzenlenebilir Blge Olutur iletiim kutusunda
Tamam' tklatn. Dreamweaver, ablonun dzenlenebilir blgesine, yeni InContext Editing dzenlenebilir blgesi iin kapsayc grevini stlenen bir div etiketi ekler.

Dzenlenebilir yapmak istediiniz baka bir ierik setiyseniz, aadakilerden birini gerekletirin: Seiminize bir div etiketi eklemek ve seimi bir dzenlenebilir blgeye dntrmek istiyorsanz, Geerli
Seime Bir DIV Etiketi Ekle ve Dntr esini sein. Dreamweaver'n ierii ekledii div etiketi, dzenlenebilir blge iin kapsayc grevi grr. Not: Sayfalara div etiketlerinin eklenmesi sayfa oluturmay ve CSS kurallarnn etkilerini deitirebilir. rnein, div etiketlerinin etrafna krmz bir kenarlk uygulayan bir CSS kuralnz varsa, Dreamweaver div etiketiyle sardnda ve dntrdnde geerli seiminizin etrafnda krmz bir kenarlk grrsnz. Byle bir akmadan kanmak isterseniz, geerli seiminizi etkileyen CSS kurallarn yeniden yazabilir veya dnm geri alabilirsiniz (Dzenle > Geri Al); ardndan da Dreamweaver tarafndan div etiketiyle sarlmas gerekmeyen, desteklenen bir etiketi seip dntrebilirsiniz.

Dreamweaver'n seimin st etiketini, dzenlenebilir blgenin kapsayc esi yapmasn istiyorsanz, st


Etiketi Dzenlenebilir Blgeye Dntr esini sein. Yalnzca baz HTML etiketleri dntrlebilir: div, th ve td.
4 Tasarm grnmnde, daha nce seilmediyse, dzenlenebilir blgeyi semek iin mavi sekmeyi tklatn

Not: Dreamweaver ablonunda alyorsanz, Dreamweaver ablonu dzenlenebilir blgesini deil de InContext Editing dzenlenebilir blgesini (kapsayc blge) setiinizden emin olun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 101


Dosya Oluturma ve Ynetme

5 Dzenlenebilir Blgeler zellik denetisinde seenekleri belirleyin veya seimleri kaldrn. Belirlemi olduunuz

seenekler, kullanc, taraycdaki dzenlenebilir blgenin ieriini dzenlediinde, ilgili kullanc tarafndan kullanlabilir. rnein, Kaln seeneini belirlediyseniz, kullanc metni kaln yapar; Numaral Liste ve Madde aretli Liste seeneini belirlediyseniz, kullanc numaral veya madde iaretli listeler yapabilir; Balant seeneini belirlediyseniz, kullanc balant oluturabilir vb. Seenein neyi etkinletirdiine ilikin ara ipucunu grmek iin her bir seenek simgesinin zerine gidin.
6 Sayfay kaydedin.

Bir sayfaya ilk kez InContext Editing zellii ekliyorsanz, Dreamweaver, sizi sitenize InContext Editing destekli dosyalar eklediine ilikin bilgilendirir (ice.conf.js, ice.js ve ide.html). Sayfanz yklerken bu dosyalar yklediinizden emin olun; aksi takdirde, InContext Editing zellii taraycnzda almaz.

InContext Editing yinelenen blgesi oluturma


InContext Editing yinelenen blgesi, al etiketinde ice:yinelenen znitelii ieren bir HTML etiket iftidir. Yinelenen blge, kullancnn taraycda dzenleme gerekletirirken "yineleyip" ierik ekleyebilecei, sayfa zerindeki bir alan tanmlar. rnein, bir balk ve bu bal takip eden bir paragrafnz varsa, bu eleri yinelenen bir blgeye dntrerek kullanc tarafndan sayfa zerinde kopyalanmasn salayabilirsiniz.

Yinelenen blgeler dzenlenebilir InContext Editing tarayc penceresinde grlebilir. Alt blge seilerek tekrar kopyalanabilir, silinebilir veya yukar ve aa tanabilir.

lk blge temel alnarak yinelenen blge eklemenin yan sra, kullancya blgeleri silme, tamamen yeni blgeler ekleme (ilk blgenin ieriinden bamsz olarak) ve blgeleri yukar veya aa tama seenekleri de sunabilirsiniz. Bir yinelenen blge oluturduunuzda, Dreamweaver, bu blgeyi yinelenen blge grubu olarak adlandrlan baka bir kapsaycya dahil eder. Bu kapsayc (al etiketine ice:yinelenengrup znitelii eklenen bir div etiketi) kullancnn bir gruba ekleyebilecei tm dzenlenebilir yinelenen blgeler iin kapsayc grevi grr. Yinelenen blgeleri, kendilerine ait yinelenen blgelerin grup kapsayclarnn dna tayamazsnz. Ayrca, yinelenen blge grubu etiketlerini sayfanza manuel olarak eklememeniz gerekir. Dreamweaver, bu etiketleri gerektiinde sizin iin otomatik olarak ekleyecektir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 102


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Bir tablo satrndan (tr etiketi) yinelenen blge olutururken, Dreamweaver yinelenen blgelerin grup zniteliini st etikete (rnein, table etiketi) uygular ve div etiketini eklemez. nceden yinelenen blgeler grubunu ieren bir sayfa zerinde alyorsanz ve varolan grubun hemen ardndan yinelenen bir blge eklemeye alyorsanz, Dreamweaver yinelenen blgeler grubunun eklemeye altnz blgeden nce geldiini tespit eder ve size yeni blgeyi varolan gruba ekleme seeneini sunar. Yeni yinelenen blgeyi varolan gruba eklemeyi veya tamamen yeni bir yinelenen blgeler grubu oluturmay tercih edebilirsiniz. Not: InContext Editing yinelenen blgesini Dreamweaver ablonunu temel alan bir sayfaya ekliyorsanz, yeni InContext Editing yinelenen blgesinin zaten dzenlenebilir bir blge iinde yer almas gerekir. Dreamweaver'da yinelenen bir blge oluturmak iin, aadaki admlar uygulayn.
1 Aadakilerden birini yapn:

Yinelenen blgeye dntrmek istediiniz etiketi sein. Kullanlabilir etiketler listesi kapsamldr: a, abbr,
acronym, address, b, big, blockquote, center, cite, code, dd, dfn, dir, div, dl, dt, em, font, h1, h2, h3, h4, h5, h6, hr, i, img, ins, kbd, label, li, menu, ol, p, pre, q, s, samp, small, span, strike, strong, sub, sup, table, tbody, tr, tt, u, ul ve var.

Not: Yalnzca div etiketleri, ezamanl olarak dzenlenebilir ve yinelenen blge zniteliklerini ierebilir.

Sayfa zerinde yeni bir yinelenen blge eklemek istediiniz konuma bir ekleme noktas yerletirin. Dreamweaver ablonunda (DWT dosyas) tam olarak bir tane yinelenen blge sein. Sayfanzda yinelenen yapmak istediiniz baka bir ierik sein (rnein balk veya bir metin blm).
2 Ekle > InContext Editing > Yinelenen Blge Olutur esini sein. 3 Seenekleriniz seiminize bal olarak deiiklik gsterir.

Dntrlebilir bir etiket setiyseniz, Dreamweaver, etiketi baka bir ilem gerekletirmeden yinelenen bir
blgeye dntrr.

Yeni ve bo bir yinelenen blge ekliyorsanz, aadakilerden birini gerekletirin: Geerli Ekleme Noktasna Yeni Bir Yinelenen Blge Ekle esini sein ve Tamam' tklatn. Dreamweaver'n seimin st etiketini, blgenin kapsayc esi yapmasn istiyorsanz, st Etiketi Yinelenen
Blgeye Dntr esini sein. Yalnzca baz HTML etiketleri dntrlebilir: a, abbr, acronym, address, b, big, blockquote, center, cite, code, dd, dfn, dir, div, dl, dt, em, font, h1, h2, h3, h4, h5, h6, hr, i, img, ins, kbd, label, li, menu, ol, p, pre, q, s, samp, small, span, strike, strong, sub, sup, table, tbody, tr, tt, u, ul ve var. Not: Bu ikinci seenek, yalnzca, st dm dnm iin gerekli ltlerin tamamn karlad takdirde kullanlabilir. rnein, listelenmi dntrlebilir etiketlerden biri olmal ve InContext Dzenleme Hata iletileri sayfa 103 listelenen hatalardan herhangi birine bal olmamaldr.

Dreamweaver ablonu yinelenen blgesini setiyseniz, Yinelenen Blge Olutur iletiim kutusunda Tamam'
tklatn. Dreamweaver, ablonun yinelenen blgesine, yeni InContext Editing yinelenen blgesi iin kapsayc grevini stlenen bir div etiketi ekler.

Yinelenen yapmak istediiniz baka bir ierik setiyseniz, aadakilerden birini gerekletirin: Seiminize bir div etiketi eklemek ve seimi bir yinelenen blgeye dntrmek istiyorsanz, Geerli Seime
Bir DIV Etiketi Ekle ve Dntr esini sein. Dreamweaver'n ierii ekledii div etiketi, yinelenen blge iin kapsayc grevi grr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 103


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dreamweaver'n seimin st etiketini, yinelenen blgenin kapsayc esi yapmasn istiyorsanz, st Etiketi
Yinelenen Blgeye Dntr esini sein. Yalnzca baz HTML etiketleri dntrlebilir: a, abbr, acronym, address, b, big, blockquote, center, cite, code, dd, dfn, dir, div, dl, dt, em, font, h1, h2, h3, h4, h5, h6, hr, i, img, ins, kbd, label, li, menu, ol, p, pre, q, s, samp, small, span, strike, strong, sub, sup, table, tbody, tr, tt, u, ul ve var.
4 Tasarm grnmnde, daha nce seilmediyse, yinelenen blgeyi semek iin mavi sekmeyi tklatn

Dreamweaver, yinelenen blgeler grubu iin sekmeyi semek zere sizi ynlendirir. Bu durum, tm yinelenen blgelerin bir yinelenen blge grubu dahilinde yer almasndan ve yinelenen blgeler iin seenekleri belirlemek amacyla tm grup iin seenekleri belirlemeniz gerekliliinden kaynaklanmaktadir.
5 Yinelenen Blge Grubu zellik denetisinde seenekleri belirleyin veya seimleri kaldrn. ki seenek vardr:

Yeniden Srala ve Ekle/Kaldr. Yeniden Srala esini setiinizde, kullanclar taraycy dzenlerken yinelenen blgeleri yukar veya aa tayabilir. Ekle/Kaldr esini setiinizde, kullanclar taraycy dzenlerken yinelenen blgeleri yukar veya aa tayabilir. Her iki seenek de varsaylan olarak seilir ve en az birini her zaman seili tutmanz gerekir.
6 Sayfay kaydedin.

Bir sayfaya ilk kez InContext Editing zellii ekliyorsanz, Dreamweaver, sizi sitenize InContext Editing destekli dosyalar eklediine ilikin bilgilendirir (ice.conf.js, ice.js ve ide.html). Sayfanz yklerken bu dosyalar yklediinizden emin olun; aksi takdirde, InContext Editing zellii taraycnzda almaz.

Bir blgeyi silme


Bir blgeyi silmek iin blgenin zellik denetisinin kullanlmas nerilir. Blgenin zellik denetisi kullanlarak, blgeyle ilgili tm kodun silinmesi salanr.
1 Dzenlenebilir blge, yinelenen blge veya yinelenen blge grubu sein. 2 Blgenin zellik denetisinde, Blgeyi Kaldr dmesini tklatn.

Biimlendirme ilemi iin CSS snflarn belirleme


Mevcut CSS Snflarn Ynet iletiim kutusu, belirli bir sayfaya hangi CSS dosyalarn eklemek istediinizi belirlemenize olanak verir. Kullanc bir sayfay tarayc zerinde dorudan dzenlemek isterse, eklemi olduunuz CSS dosyalarndaki tm snflar dzenlenebilir blgelerdeki biimlendirme eleri iin kullanlabilir. Not: Bu zellik yalnzca CSS snf seicilerini desteklemektedir. Kimlik ve e seicileri desteklenmemektedir.
1 Mevcut CSS Snflarn Ynet iletiim kutusunu amak iin, Ekle > InContext Editing > Mevcut CSS Snflarn

Ynet esini sein.


2 Kullanlabilir yapmak istediiniz snflar ieren CSS stil sayfasn sein ve Tamam' tklatn.

InContext Dzenleme Hata iletileri


Komut dosyas etiketi veya sunucu taraf kod bloklar ieren etiketlere InContext Dzenleme uygulanamaz
Seiminiz sunucu taraf kodu ieriyorsa, Dreamweaver, bu seimi dzenlenebilir veya yinelenen blgeye dntrmenize izin vermez. Bu durum, kullanc taraycda alyorken InContext Editing'in dzenlenebilir sayfalar nasl kaydettiiyle ilgilidir. Kullanc bir sayfay dzenledikten sonra kaydettiinde, InContext Editing, blgedeki sunucu taraf kodunu kaldrr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 104


Dosya Oluturma ve Ynetme

st dm DIV'in alt etiket olarak kullanmna izin vermediinden, geerli seim dntrlemez veya bir DIV etiketine dahil edilemez
Sayfanzda dntrmek istediiniz seim dorudan dntrlemediinde, Dreamweaver'n, seimi yeni dzenlenebilir veya yinelenen blgeniz iin kapsayc grevi grecek olan bir div etiketiyle sarmas gerekir. Bu nedenle, dntrmek istediiniz st etiketler alt e olarak div etiketlerine izin vermelidir. Dntrmek istediiniz etiketin st etiketi alt div etiketine izin vermiyorsa, Dreamweaver dnm gerekletirmenize izin vermez.

Geerli seim zaten bir Dzenlenebilir Blge iermektedir veya bir Dzenlenebilir Blge'nin iindedir. e Dzenlenebilir Blgelere izin verilmez.
Seiminiz dzenlenebilir bir blge dahilindeyse veya seim dahilinde dzenlenebilir bir blge bulunuyorsa, Dreamweaver dnm gerekletirmenize izin vermez. InContext Editing i ie dzenlenebilir blgeleri desteklemez.

Dzenlenebilir Blgeler, Yinelenen Blgeler veya Yinelenen Blge Gruplar iermemelidir


InContext Editing dzenlenebilir blgeleri, dier InContext Editing zelliklerini ieremez. Dzenlenebilir bir blgeye yinelenen bir blge veya yinelenen blge grubu eklemeye alrsanz, Dreamweaver, dnm gerekletirmenize izin vermez.

Yinelenen Blgeler, Dzenlenebilir Blgeler'in iinde olmamaldr veya Yinelenen Blge Gruplar iermemelidir
InContext Editing dzenlenebilir blgeleri, dier InContext Editing zelliklerini ieremez. Dzenlenebilir bir blgeye yinelenen bir blge veya yinelenen blge grubu eklemeye alrsanz, Dreamweaver, dnm gerekletirmenize izin vermez. Ayrca, Dreamweaver, bir e yinelenen blgeler grubu ieriyorsa, ilgili eyi bir dzenlenebilir veya yinelenen blgeye dntrmez.

Geerli seim zaten bir Yinelenen Blge iermektedir veya bir Yinelenen Blge'nin iindedir. e Yinelenen Blgelere izin verilmez.
Seiminiz yinelenen bir blge dahilindeyse veya seim dahilinde yinelenen bir blge bulunuyorsa, Dreamweaver dnm gerekletirmenize izin vermez. InContext Editing i ie yinelenen blgeleri desteklemez.

Seim, tek bir Dreamweaver ablonu dzenlenebilir/yinelenen blgesi iermelidir veya herhangi bir Dreamweaver ablonu dzenlenebilir blgesi iinde bulunmaldr
Dreamweaver ablon dosyalaryla (.dwt dosyalar) alrken, belirli kurallara uymanz gerekir. Bir Dreamweaver ablon dzenlenebilir/yinelenen blgesini InContext Editing dzenlenebilir/yinelenen blgesine dntrmek iin, sayfa zerinde tek bir Dreamweaver ablon dzenlenebilir/yinelenen blgesi seip bu blgeyi dntrmeniz gerekir. Seim, sayfa zerinde baka bir seimi dntrmek iin (rnein, bir metin paras) bir Dreamweaver ablonu dzenlenebilir blgesi dahilinde olmaldr.

Yalnzca DIV etiketlerine ayn anda hem Dzenlenebilir Blge hem de Yinelenen Blge ilevi uygulanabilir.
Seiminiz bir div etiketi deilse ve seime uygulanm yinelenen blge znitelii mevcutsa, Dreamweaver, dzenlenebilir blge zniteliini bu etikete uygulamanza izin vermez. Yalnzca div etiketleri, ezamanl olarak dzenlenebilir ve yinelenen blge zniteliklerine sahip olabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 105


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dreamweaver, bir Yinelenen Blge Grubu etiketinin Yinelenen Blge'den nce geldiini tespit etti
Tm InContext Editing yinelenen blgeleri, bir yinelenen blge grubu dahilinde olmaldr. Bir sayfaya yeni bir yinelenen blge eklediinizde, Dreamweaver bu blgeden hemen nce herhangi bir yinelenen blge bulunup bulunmadn tespit eder. Blge varsa, Dreamweaver, yeni yinelenen blgeyi, mevcut yinelenen blge gruplarna eklemenize veya yeni yinelenen blgeyi dahil etmek iin yeni bir yinelenen blge grubu oluturmanza olanak verir.

Dosyalar farkllklar iin karlatrma


Yerel ve uzak dosyalar farkllklar iin karlatrma
Dreamweaver uygulamas ayn dosyann yerel ve uzak srmlerinin, iki farkl uzak dosyann veya iki farkl yerel dosyann kodunu karlatrmak iin dosya karlatrma aralaryla ("farkllk aralar" olarak bilinir) alabilir. Yerel ve uzak srmleri karlatrmak bir yerel dosya zerinde altnzda ve sunucudaki dosyann kopyasnn bakas tarafndan kullanldndan phelendiinizde yararldr. Dreamweaver uygulamasndan kmadan, dosyay sunucuya koymadan nce uzak sunucudaki deiiklikleri grntleyebilir ve yerel srmnzle birletirebilirsiniz. Dosyalarnzn nceki yeniden adlandrlm srmlerini saklyorsanz, iki yerel dosyay veya iki uzak dosyay karlatrmak da yararldr. Dosyann nceki bir srmnde yaptnz deiiklikleri unuttuysanz, hzl bir karlatrma ile bunlar hatrlayabilirsiniz. Balamadan nce sisteminize bir nc taraf karlatrma arac yklemeniz gerekir. Dosya karlatrma aralar hakknda daha fazla bilgi istiyorsanz, dosya karlatrma veya farkllk aralar aramak iin Google Search gibi bir web arama motorunu kullanabilirsiniz. Dreamweaver uygulamas ou nc taraf aracyla alr.

Ayrca bkz.
Yerel kk klasr ayarlama ve dzenleme sayfa 39

Dreamweaver iinde bir karlatrma arac belirtme


1 Dosya karlatrma aracn Dreamweaver ile ayn sisteme ykleyin. 2 Dreamweaver uygulamasnda Dzen > Tercihler (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler (Macintosh)

seeneklerini belirleyin ve ardndan Dosya Karlatrma kategorisini sein.


3 Aadakilerden birini yapn:

Windows'da Gzat dmesini tklatn ve dosyalar karlatran uygulamay sein. Macintosh bilgisayarlarda Gzat dmesini tklatn ve karlatrma aracnn kendisini deil, komut satrndan
dosya karlatrma aracn balatan arac veya komut dosyasn sein. Balatma aralar veya komut dosyalar genellikle Macintosh klasrnzn usr/bin klasrnde bulunur. rnein, FileMerge ilevini kullanmak istiyorsanz usr/bin klasrne gidin ve FileMerge ilevini balatan ara olan opendiff'i sein. Aadaki tabloda Macintosh bilgisayarlar iin sk kullanlan dosya karlatrma aralarn ve bunlarn sabit diskinizdeki balatma aralarnn veya komut dosyalarnn konumunu bulun:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 106


Dosya Oluturma ve Ynetme

Bunu kullanyorsanz FileMerge BBEdit TextWrangler

Aadaki dosyay sein usr/bin/opendiff usr/bin/bbdiff usr/bin/twdiff

Not: Ad usr olan klasr genellikle Finder iinde gizlidir. Ancak, Dreamweaver iinde Gzat dmesi ile buna eriebilirsiniz. Not: Grntlenen gerek sonular kullandnz diff aracna gre deiir. Sonularn nasl yorumlanmas gerektiini anlamak iin aracnzn kullanm klavuzuna bakn.

ki yerel dosyay karlatrma


Bilgisayarnzn herhangi bir yerinde bulunan iki dosyay karlatrabilirsiniz.
1 Dosyalar panelinde iki dosyay semek iin Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken

tklatn. Tanml sitenizin dndaki dosyalar semek iin Dosyalar panelindeki sol alan menden yerel diskinizi sein ve ardndan dosyalar sein.
2 Seilen dosyalardan birini sa tklatn ve ierik mensnden Yerel Dosyalar Karlatr' sein.

Not: Tek dmeli bir fareniz varsa bunun yerine seilen dosyalardan birini Control tuu baslyken tklatn. Dosya karlatrma arac balar ve iki dosyay karlatrr.

ki uzak dosyay karlatrma


Uzak sunucunuzda bulunan iki dosyay karlatrabilirsiniz. Bu ilemi gerekletirebilmeniz iin uzak ayarlarla bir Dreamweaver sitesi tanmlamanz gerekir.
1 Dosyalar panelinde sa alan menden Uzak Grnm' seerek uzak sunucudaki dosyalar grntleyebilirsiniz. 2 ki dosyay semek iin Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken tklatn. 3 Seilen dosyalardan birini sa tklatn ve ierik mensnden Uzak Dosyalar Karlatr' sein.

Not: Tek dmeli bir fareniz varsa bunun yerine seilen dosyalardan birini Control tuu baslyken tklatn. Dosya karlatrma arac balar ve iki dosyay karlatrr.

Yerel dosyay uzak dosya ile karlatrma


Yerel dosyay uzak sunucunuzda bulunan bir dosya ile karlatrabilirsiniz. Bunun iin ncelikle uzak ayarlarla bir Dreamweaver sitesi tanmlamanz gerekir.
Dosyalar panelinde bir yerel dosyay sa tklatn ve ierik mensnden Uzakla Karlatr' sein.

Not: Tek dmeli bir fareniz varsa bunun yerine Control tuu baslyken yerel dosyay tklatn. Dosya karlatrma arac balar ve iki dosyay karlatrr.

Uzak dosyay yerel dosya ile karlatrma


Uzak dosyay yerel dosya ile karlatrabilirsiniz. Bu ilemi gerekletirebilmeniz iin uzak ayarlarla bir Dreamweaver sitesi tanmlamanz gerekir.
1 Dosyalar panelinde sa alan menden Uzak Grnm' seerek uzak sunucudaki dosyalar grntleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 107


Dosya Oluturma ve Ynetme

2 Panelde bir dosyay sa tklatn ve ierik mensnden Yerelle Karlatr' sein

Not: Tek dmeli bir fareniz varsa bunun yerine Control tuu baslyken dosyay tklatn.

Ak dosyay uzak dosya ile karlatrma


Dreamweaver iinde ak olan bir dosyay uzak sunucudaki edeeri ile karlatrabilirsiniz.
Belge penceresinde Dosya > Uzakla Karlatr' sein.

Dosya karlatrma arac balar ve iki dosyay karlatrr. Ayrca Belge penceresinin st srasndaki belge sekmesini sa tklatabilir ve ierik mensnden Uzakla Karlatr' seebilirsiniz.

Dosyalar koymadan nce karlatrma


Dosyay yerel olarak dzenlerseniz ve ardndan uzak sunucunuza yklemeye alrsanz, Dreamweaver uygulamas dosyann uzak srmnn deitiini size bildirir. Dosyay yklemeden nce iki dosyay karlatrma ve uzak srmn zerine yazma seeneiniz vardr. Balamadan nce sisteminize bir karlatrma arac yklemeniz ve bunu Dreamweaver iinde belirtmeniz gerekir.
1 Dreamweaver sitesinde bir dosyay dzenledikten sonra dosyay uzak sitenize koyun (Site > Koy).

Dosyann uzak srm deitirildiyse farkllklar grme seenei ile bir bildirim alrsnz.
2 Farkllklar grntlemek iin Karlatr dmesini tklatn.

Dosya karlatrma arac balar ve iki dosyay karlatrr. Dosya karlatrma arac belirtmediyseniz belirtmeniz istenir.
3 Arataki deiiklikleri inceledikten veya birletirdikten sonra Koy ilemine devam edebilir veya iptal edebilirsiniz.

Senkronize ederken dosyalar karlatrma


Site dosyalarnz Dreamweaver ile senkronize ederken dosyalarnzn yerel srmlerini uzak srmlerle karlatrabilirsiniz. Balamadan nce sisteminize bir karlatrma arac yklemeniz ve bunu Dreamweaver iinde belirtmeniz gerekir.
1 Dosyalar panelinde herhangi bir yeri sa tklatn ve ierik mensnden Senkronize Et'i sein. 2 Dosyalar Senkronize Et iletiim kutusunu doldurun ve nizleme'yi tklatn.

nizleme'yi tklattktan sonra seilen dosyalar ve senkronizasyon srasnda gerekletirilecek eylemler listelenir.
3 Listede karlatrmak istediiniz her dosyay sein ve Karlatr dmesini (iki kk sayfa ieren simge) tklatn.

Not: Dosya HTML veya ColdFusion dosyalar gibi metin tabanl olmaldr. Dreamweaver uygulamas, setiiniz her dosyann yerel ve uzak srmlerini karlatran karlatrma aracn balatr.

Ayrca bkz.
Dosyalar senkronize etme sayfa 97

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 108


Dosya Oluturma ve Ynetme

Dosyalar geri alma (Contribute kullanclar)


Dosyalar geri alma (Contribute kullanclar)
Dreamweaver uygulamas, Adobe Contribute uyumluluu etkin olduunda belgenin birden ok srmn otomatik olarak kaydeder. Not: Contribute uygulamas Dreamweaver ile ayn makinede ykl olmaldr. Dosya geri alma Contribute uygulamasnn ynetim ayarlarnda da etkinletirilmi olmaldr. Daha fazla bilgi iin bkz. Contribute Uygulamasn Ynetme.
1 Dosyalar panelinde bir dosyay sa tklatn (Windows) ya da Control tuu baslyken tklatn (Macintosh). 2 Geri Alma Sayfas'n sein.

Sayfann geri alnacak nceki bir srm varsa, Geri Al iletiim kutusu grnr.
3 Sayfann geri almak istediiniz srmn sein ve Geri Al' tklatn.

Ayrca bkz.
Contribute ile kullanmak zere bir site hazrlama sayfa 54 Contribute sitesindeki uzak dosyay silme, tama ya da yeniden adlandrma sayfa 56

Sitenizde dosya ve klasr perdeleme


Site perdeleme hakknda
Site perdeleme, dosya veya klasrleri Al veya Koy gibi ilemlerden hari tutmanz salar. Belirli trdeki dosyalarn tmn de (JPEG, FLV, XML, vb.) site ilemlerinden perdeleyebilirsiniz. Dreamweaver uygulamas, sitede alrken her seferinde seimler yapmak zorunda kalmamanz iin her sitenin ayarlarn anmsar. rnein, byk bir sitede alyorsanz ve multimedya dosyalarnz her gn yklemek istemiyorsanz, multimedya klasrnz perdelemek iin site perdelemeyi kullanabilirsiniz. Dreamweaver daha sonra bu klasrdeki dosyalar gerekletirdiiniz ilemlerin dnda tutar. Uzak veya yerel sitedeki dosya ve klasrleri perdeleyebilirsiniz. Perdeleme, perdelenen dosyalar ve klasrleri aadaki ilemlerin dnda tutar:

Koyma, Alma, Teslim Etme ve Teslim Alma ilemleri gerekletirme Raporlar oluturma Daha yeni yerel veya uzak dosyalar bulma Site apnda balar denetleme ve deitirme gibi ilemler yapma Senkronize etme Varlk panelinin ierii ile alma ablonlar ve kitaplklar gncelletirme
Not: Dosyalar panelinde eyi seip zerinde bir ilem yaparak, belirli bir perdelenmi klasr veya dosya zerinde ilem yapabilirsiniz. Dorudan dosya veya klasr zerinde ilem gerekletirme perdelemeyi devre d brakr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 109


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Dreamweaver uygulamas perdelenen ablonlar ve kitaplk elerini sadece Al ve Koy ilemlerinden hari tutar. rnekleriyle senkronizasyonlarnn bozulmasna neden olacandan, Dreamweaver uygulamas bu eleri toplu ilemlerden hari tutmaz.

Site perdelemeyi etkinletirme ve devre d brakma


Site perdeleme, sitedeki klasrleri, dosyalar ve dosya trlerini site apndaki Al veya Koy gibi ilemlerin dnda tutmanz salar ve varsaylan olarak etkindir. Perdelemeyi kalc olarak devre d brakabilir veya perdelenen dosyalar da dahil tm dosyalarda geici olarak ilem yapabilirsiniz. Site perdelemeyi devre d braktnzda perdelenen dosyalarn tmnden perde kaldrlr. Site perdelemeyi tekrar etkinletirdiinizde nceden perdelenen tm dosyalar yeniden perdelenir. Not: Ayrca tm dosyalardan perdeyi kaldrmak iin Tmnden Perdeyi Kaldr seeneini de kullanabilirsiniz; ancak, bu perdelemeyi devre d brakmaz; ayrca nceden perdelenen tm klasrleri ve dosyalar yeniden perdelemek iin her klasr, dosya ve dosya tr iin perdelemeyi yeniden ayarlamak dnda bir yol yoktur.
1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar) bir dosya veya klasr sein. 2 Sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve aadakilerden birini yapn:

Perdeleme > Perdelemeyi Etkinletir seeneini belirleyin (devre d brakmak iin seimi kaldrn). Perdeleme > Ayarlar' sein ve soldaki Gelimi Site Tanm iletiim kutusunda bulunan kategori listesinden
Perdeleme'yi sein. Perdelemeyi Etkinletir'i sein veya seimi kaldrn ve belirli dosya trleri iin perdelemeyi etkinletirmek veya devre d brakmak iin Bununla Biten Dosyalar Perdele'yi sein veya seimini kaldrn. Perdelemek veya perdesini kaldrmak istediiniz metin kutusuna dosya sonekleri girebilir veya mevcut olanlar silebilirsiniz.

Site dosyalarn ve klasrlerini perdeleme ve perdelemeyi kaldrma


Belirli dosyalar ve klasrleri perdeleyebilirsiniz; ancak, tm dosyalar ve klasrleri veya sitenin tmn perdeleyemezsiniz. Belirli dosyalar ve klasrleri perdelerken ayn anda birden ok dosya ve klasr perdeleyebilirsiniz.
1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), site perdelemenin etkin olduu bir site sein. 2 Perdelemek veya perdesini kaldrmak istediiniz dosyay/dosyalar veya klasr/klasrleri sein. 3 Balanty sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve ardndan ierik mensnde

Perdele'yi sein veya Perdeleme > Perdelemeyi Kaldr seeneini belirleyin. Dosya veya klasr simgesinin ortasnda grnen veya kaybolan bir krmz izgi klasrn perdelendiini veya perdenin kaldrldn gsterir. Not: Dosyalar panelinde eyi seip zerinde bir ilem yaparak, belirli bir perdelenmi dosya veya klasr zerinde ilem yapabilirsiniz. Dorudan dosya veya klasr zerinde ilem gerekletirme perdelemeyi devre d brakr.

Belirli dosya trlerini gizleme ve aa karma


Dreamweaver uygulamasnn belirli bir ekilde biten tm dosyalar perdelemesi iin belirli dosya trlerinin perdelenmesini belirtebilirsiniz. rnein, .txt uzants ile biten tm dosyalar perdeleyebilirsiniz. Girdiiniz dosya trlerinin dosya uzantlar olmas gerekmez; bunlar dosya adnn sonundaki herhangi bir e olabilir.

Site iindeki belirli dosya trlerini perdeleme


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), site perdelemenin etkin olduu bir site sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 110


Dosya Oluturma ve Ynetme

2 Sa tklatn (Windows) veya Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve ardndan Perdeleme > Ayarlar' sein. 3 Bununla Biten Dosyalar Perdele'yi sein ve perdelenecek dosya trlerini kutuya girin ve Tamam' tklatn.

rnein, sitenizde .jpg ile biten tm dosyalar perdelemek iin .jpg girebilirsiniz. Birden ok dosya trn tek bolukla ayrn; virgl veya noktal virgl kullanmayn. Dosyalar panelinde, etkilenen dosyalarn ortasnda dosyalarn perdelendiini belirten krmz bir izgi grnr. Baz yazlmlar .bak gibi belirli bir sonekle biten yedek dosyalar oluturur. Bu tr dosyalar perdeleyebilirsiniz. Not: Dosyalar panelinde eyi seip zerinde bir ilem yaparak, belirli bir perdelenmi dosya veya klasr zerinde ilem yapabilirsiniz. Dorudan dosya veya klasr zerinde ilem gerekletirme perdelemeyi devre d brakr.

Site iindeki belirli dosya trlerinin perdesini kaldrma


1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), site perdelemenin etkin olduu bir site sein. 2 Sa tklatn (Windows) veya Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve ardndan Perdeleme > Ayarlar' sein. 3 Gelimi Site Tanm iletiim kutusunda aadakilerden birini yapn:

Kutuda listelenen tm dosya trlerinin perdesini kaldrmak iin Bununla Biten Dosyalar Perdele seiminin
iaretini kaldrn.

Kutudaki belirli dosya trlerini silerek o dosya trlerinin perdesini kaldrn.


4 Tamam' tklatn.

Etkilenen dosyalarn ortasndaki krmz izgi, dosyalarn perdesinin kaldrldn gstermek zere kaybolur.

Tm dosyalarn ve klasrlerin perdesini kaldrma


Sitedeki tm dosyalarn ve klasrlerin perdesini ayn anda kaldrabilirsiniz. Bu ilem geri alnamaz; nceden perdelenmi tm eleri yeniden perdelemenin bir yolu yoktur. eleri tek tek perdelemeniz gerekir. Tm klasr ve dosyalarn perdesini geici olarak kaldrmak istiyorsanz, bu eleri yeniden perdeleyin ve site perdelemeyi devre d brakn.
1 Dosyalar panelinde (Pencere > Dosyalar), site perdelemenin etkin olduu bir site sein. 2 Sz konusu listedeki bir dosya veya klasr sein. 3 Sa tklatn (Windows) veya Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve ardndan Perdeleme > Tmnden

Perdeyi Kaldr' sein. Not: Bu adm, Site Tanmlamas iletiim kutusunun Perdeleme kategorisindeki Bununla Biten Dosyalar Perdele seeneindeki iareti de kaldrr. Klasr ve dosya simgelerinin ortasndaki krmz izgiler, sitedeki tm dosya ve klasrlerin perdesinin kaldrldn gsterecek ekilde kaybolur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 111


Dosya Oluturma ve Ynetme

Tasarm Notlar'nda dosya bilgileri depolama


Tasarm Notlar'yla lgili
Tasarm Notlar dosya iin oluturduunuz notlardr. Tasarm Notlar akladklar dosyayla ilikilendirilir ancak farkl bir dosyada saklanr. Geniletilmi Dosyalar panelinde hangi dosyalarn Tasarm Notlar olduunu grebilirsiniz: Notlar stununda bir Tasarm Notlar simgesi grnr. Belgelerinizle ilikilendirilen grnt kaynak-dosya adlar ve dosya stats hakknda aklama gibi ek dosya bilgilerini izlemek iin Tasarm Notlar'n kullanabilirsiniz. rnein, belgeyi bir siteden dierine kopyalarsanz, o belge iin orijinal belgenin dier site klasrnde olduunu belirten bir aklama ile Tasarm Notlar ekleyebilirsiniz. Tasarm Notlar'n ayrca gvenlik nedeniyle belgenin iine koyamayacanz, belirli bir fiyat veya yaplandrmann nasl seildii veya hangi pazarlama etmenlerinin tasarm kararn etkiledii gibi hassas bilgileri izlemek iin kullanabilirsiniz. Adobe Fireworks veya Flash iinde bir dosya aar ve bunu baka bir formatta da aktarrsanz, Fireworks ve Flash otomatik olarak orijinal kaynak dosyann adn bir Tasarm Notlar dosyasna kaydeder. rnein, Fireworks iinde myhouse.png dosyasn aarsanz ve bunu myhouse.gif dosyasna aktarrsanz, Fireworks uygulamas myhouse.gif.mno adl bir Tasarm Notlar dosyas oluturur. Bu Tasarm Notlar dosyas orijinal dosyann adn mutlak dosya: URL'si olarak ierir. Bu nedenle myhouse.gif iin Tasarm Notlar aadaki satr ierebilir:
fw_source="file:///Mydisk/sites/assets/orig/myhouse.png"

Benzer bir Flash Tasarm Notu aadaki satr ierebilir:


fl_source="file:///Mydisk/sites/assets/orig/myhouse.fla"

Not: Tasarm Notlar'n paylamak iin kullanclar ayn site-kk dizin yolunu (rnein, sites/assets/orig) ierir. Grafii Dreamweaver iine aktardnzda Tasarm Notlar dosyas otomatik olarak grafikle birlikte sitenize kopyalanr. Dreamweaver iinde bir grnt seip bunu Fireworks kullanarak dzenlemeyi setiinizde, Fireworks orijinal dosyay dzenlemek iin aar.

Ayrca bkz.
Ortam dosyalar iin harici dzenleyici balatma sayfa 258

Sitenin Tasarm Notlar'n etkinletirme veya devre d brakma


Tasarm Notlar dosyayla ilikilendirilen ancak farkl bir dosyada saklanan notlardr. Tasarm Notlar'n belgelerinizle ilikilendirilen grnt kaynak-dosya adlar ve dosya stats hakknda aklama gibi ek dosya bilgilerini izlemek iin kullann. Site iin Tasarm Notlar'n Site Tanm iletiim kutusunun Tasarm Notlar kategorisinde etkinletirebilir veya devre d brakabilirsiniz. Tasarm Notlar'n etkinletirdiinizde, isterseniz bunlar bakalaryla paylamay da seebilirsiniz.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Siteleri Ynet iletiim kutusunda site sein ve Dzenle'yi tklatn. 3 Site Tanm iletiim kutusunun Gelimi sekmesinde soldaki Kategori listesinden Tasarm Notlar'n sein. 4 Tasarm Notlar'n etkinletirmek iin Tasarm Notlarn Koru seeneini belirleyin (devre d brakmak iin

seimi kaldrn).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 112


Dosya Oluturma ve Ynetme

5 Siteniz iin tm yerel Tasarm Notlar dosyalarn silmek istiyorsanz Temizle'yi ve ardndan Evet'i tklatn. (Uzak

Tasarm Notlar dosyalarn silmek isterseniz, bunlar elle silmeniz gerekir). Not: Tasarm Notlarn Temizle komutu yalnzca MNO (Tasarm Notlar) dosyalarn siler. the_notes klasrn veya the_notes klasrndeki dwsync.xml dosyasn silmez. Dreamweaver dwsync.xml dosyasn site senkronizasyonu hakkndaki bilgileri tutmak iin kullanr.
6 Sitenizle ilikili Tasarm Notlar'n kalan belgelerinizle yklemek iin Tasarm Notlarn Paylam iin Ykle'yi

sein.

Bu seenei belirlerseniz Tasarm Notlar'n ekibinizdeki dier kiilerle paylaabilirsiniz. Dosya koyduunuzda
veya aldnzda Dreamweaver uygulamas otomatik olarak ilikili Tasarm Notlar dosyasn koyar veya alr.

Bu seenei belirlemezseniz, Dreamweaver uygulamas Tasarm Notlar'n yerel olarak saklar ancak bunlar
dosyalarnzda birlikte yklemez. Sitenizde yalnz alyorsanz bu seenein iaretinin kaldrlmas Tasarm Notlar'nn performansn artrr. Dosyalar teslim ettiinizde veya koyduunuzda Tasarm Notlar uzak siteye aktarlmaz ve siteniz iin Tasarm Notlar'n yerel olarak eklemeye ve deitirmeye devam edebilirsiniz.

Tasarm Notlar'n dosyalarla ilikilendirme


Sitenizdeki her belge veya ablon iin bir Tasarm Notlar dosyas oluturabilirsiniz. Belgelerinizdeki ek uygulamalar, ActiveX kontrolleri, grntler, Flash ierii, Shockwave nesneleri ve grnt alanlar iin de Tasarm Notlar oluturabilirsiniz. Not: ablon dosyasnda Tasarm Notlar eklerseniz ablonla birlikte oluturduunuz belgeler Tasarm Notlar'n devralmaz.
1 Aadakilerden birini yapn:

Dosyay Belge penceresinde an ve Dosya > Tasarm Notlar seeneini belirleyin. Dosyalar panelinde dosyay sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh).
Not: Dosya uzak sitedeyse ncelikle dosyay teslim alp veya alp ardndan yerel klasrde semeniz gerekir.
2 Temel Bilgiler sekmesinde belge iin Stat mensnden bir stat sein. 3 Geerli yerel tarihi notlarnza eklemek iin tarih simgesini (Notlar kutusunun stnde) tklatn. 4 Notlar kutusuna aklamalar yazn. 5 Dosya her aldnda Tasarm Notlar dosyasnn grnmesi iin Dosya Aldnda Gster'i sein. 6 Tm Bilgiler sekmesinde yeni bir anahtar-deer ifti eklemek iin Art (+) dmesini tklatn; bir ift sein ve

kaldrmak iin Eksi () dmesini tklatn. rnein, bir anahtar Yazar olarak adlandrabilir (Ad kutusunda) ve deeri Heidi olarak tanmlayabilirsiniz (Deer kutusunda).
7 Notlar kaydetmek iin Tamam' tklatn.

Dreamweaver uygulamas notlarnz geerli dosyayla ayn konumda bulunan _notlar adl bir klasre kaydeder. Dosya ad belgenin dosya ad art .mno uzantsndan oluur. rnein, dosya ad index.html ise, ilikili Tasarm Notlar dosyasnn ad index.html.mno'dur.

Ayrca bkz.
Sunucunuzdan dosya alma ve sunucunuza koyma sayfa 84 Uzak klasre dosya teslim etme ve uzak klasrden dosya teslim alma sayfa 90

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 113


Dosya Oluturma ve Ynetme

Tasarm Notlar ile alma


Dosya ile bir Tasarm Notu ilikilendirdikten sonra Tasarm Notu'nu aabilir, statsn deitirebilir veya silebilirsiniz.

Dosyayla ilikilendirilen Tasarm Notlarn ama


Tasarm Notlar'n amak iin aadakilerden birini yapn:

Dosyay Belge penceresinde an ve ardndan Dosya > Tasarm Notlar seeneini belirleyin. Dosyalar panelinde dosyay sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn (Macintosh). Dosyalar panelinin Notlar stununda sar Tasarm Notlar simgesini ift tklatn.
Not: Sar Tasarm Notlar simgelerini gstermek iin Gelimi sekmesindeki Site > Siteleri Ynet > [site adnz] > Dzenle > Dosya Grnm Stunlar'n sein. Liste panelinde Notlar' sein ve Gster seeneini belirleyin. Hem yerel hem de uzak siteyi gstermek iin Dosyalar ara ubuundaki Genilet dmesini tklattnzda, yerel sitenizde Tasarm Notu'na sahip olan herhangi bir dosya iin sar not simgesini gsteren bir Notlar stununuz vardr.

zel Tasarm Notlar stats atama


1 Dosya veya nesne iin Tasarm Notlar'n an (nceki yordama bakn). 2 Tm Bilgiler sekmesini tklatn. 3 Art (-) dmesini tklatn. 4 Ad alanna stat szcn girin. 5 Deer alanna staty girin.

Stat deeri zaten varsa yeni bir deerle deitirilir.


6 Temel Bilgiler sekmesini tklattnzda yeni stat deeri Stat alr mensnde grnr.

Not: Stat mensnde tek seferde sadece bir zel deer olabilir. Bu yordam tekrar uygularsanz, Dreamweaver uygulamas ilk kez girdiiniz stat deerini girdiiniz yeni stat deeri ile deitirir.

likilendirilmemi Tasarm Notlar'n sitenizden silme


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Siteyi sein ve Dzenle'yi tklatn. 3 Site Tanm iletiim kutusunda soldaki kategori listesinden Tasarm Notlar'n sein. 4 Temizle dmesini tklatn.

Dreamweaver uygulamas artk sitenizdeki bir dosyayla ilikili olmayan tm Tasarm Notlar'n silmesi gerektiini onaylamanz ister. likilendirilmemi bir Tasarm Notlar dosyas olan bir dosyay silmek iin Dreamweaver uygulamasn kullanrsanz, Dreamweaver uygulamas Tasarm Notlar dosyasn da siler; bu nedenle sahipsiz Tasarm Notlar dosyalar sadece Dreamweaver dndaki bir dosyay sildiinizde veya yeniden adlandrdnzda oluur. Not: Temizle'yi tklatmadan nce Tasarm Notlarn Sakla seeneinin iaretini kaldrrsanz, Dreamweaver uygulamas siteniz iin tm Tasarm Notlar dosyalarn siler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 114


Dosya Oluturma ve Ynetme

Sitenizi test etme


Site test etme ynergeleri
Sitenizi sunucuya yklemeden ve grntlenmeye hazr olduunu bildirmeden nce bunu yerel olarak test etmeniz iyi bir uygulamadr. (Hatta, sorunlar erken belirlemek ve bunlar tekrarlamaktan kanmak iin sitenizi oluturulma sreci boyunca test etmeniz ve sorunlarn gidermeniz iyi bir uygulamadr.) Sayfalarnzn hedeflediiniz tarayclarda beklediiniz gibi grndnden ve altndan, kopmu balar bulunmadndan ve sayfalarn indirilmesinin ok uzun srmediinden emin olun. Sitenizi ayrca bir site raporu altrarak tm sitenizi test edebilir ve sorunlar giderebilirsiniz. Aada ynergeler sitenizin ziyaretileri iin iyi bir deneyim oluturmanza yardmc olur:
1. Sayfalarnzn hedeflediiniz tarayclarda dzgn altndan emin olun.

Sayfalarnz stilleri, katmanlar, eklentileri veya JavaScript zelliini desteklemeyen tarayclarda okunur ve alr durumda olmas gerekir. Eski tarayclarda son derece baarsz olan sayfalar iin, ziyaretileri otomatik olarak baka bir sayfaya ynlendirmek zere Taraycy Denetle davrann kullanmay dnn.
2. Sayfalarnzn farkl tarayc ve platformlardaki nizlemesini grntleyin.

Bu size hedef tarayc denetiminde ngrlemeyen dzen, renk, font boyutu ve varsaylan tarayc penceresi boyutundaki farkllklar grme olana tanr.
3. Sitenizde kopmu balar olup olmadn denetleyin ve bunlar dzeltin.

Baka sitelerde de yeniden tasarlama ve dzenleme yaplr ve balandnz sayfa tanm veya silinmi olabilir. Balarnz test etmek iin ba denetim raporu altrabilirsiniz.
4. Sayfalarnzn dosya boyutunu ve sayfalarnz indirilirken geen sreyi izleyin.

Sayfa tek bir byk tablodan oluuyorsa, baz tarayclarda ziyaretiler tm tablonun yklenmesi tamamlanana kadar hibir ey grmez. Tablolar blmeyi dnn ve bu mmkn deilse, tablo indirilirken kullanclarn bu malzemeyi grntleyebilmesi iin sayfann stnde tablonun dna karlama mesaj veya reklam byk bal gibi kk miktarda veriler koymay dnn.
5. Sitenin tmn test etmek ve sorunlar gidermek iin birka site raporu altrn.

Sitenin tamamn balksz belgeler, bo etiketler ve gereksiz yuvalanm etiketler gibi sorun iin denetleyebilirsiniz.
6. Etiket ve szdizimi hatalarn bulmak iin kodunuzu dorulayn. 7. Yaynlandktan sonra sitenizi gncelletirin ve bakmn yapn.

Sitenizi yaynlamak, dier bir deyile canl hale getirmek, birok ekilde gerekletirilebilir ve bu devam eden bir sretir. Bu srecin nemli bir ksm, Dreamweaver uygulamasnn ierdii aralarla veya harici bir srm kontrol uygulamas ile bir srm kontrol sistemi tanmlamak ve uygulamaya koymaktr.
8. Tartma forumlarn kullann.

Dreamweaver tartma forumlar www.adobe.com/go/dreamweaver_newsgroup_tr adresindeki Adobe web sitesinde bulunabilir. Forumlar farkl tarayclar, platformlar vb. hakknda bilgi almak iin harika bir kaynaktr. Ayrca teknik konular da tartabilir ve dier Dreamweaver kullanclar ile kullanl ipularn paylaabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 115


Dosya Oluturma ve Ynetme

Yaynlama sorunlarnn giderme hakknda eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0164_tr.

Ayrca bkz.
Kopmu balar onarma sayfa 287 Balar Dreamweaver'da test etme sayfa 280 Taraycy Denetle davrann uygulama sayfa 349 Etiketleri dorulama sayfa 324 Tarayc uyumluluunu denetleme sayfa 324 Yaynlama sorunlarn giderme eitimi

Sitenizi test etmek iin raporlar kullanma


Geerli belge, seilen dosyalar veya sitenin tm iin i ak veya HTML zellikleri (eriilebilirlik dahil) ile ilgili site raporlar altrabilirsiniz. Ayrca sitenizdeki balar denetlemek iin Raporlar komutunu da kullanabilirsiniz. ak raporlar bir web ekibinin yeleri arasndaki ibirliini artrabilir. Dosyay kimlin teslim aldn, hangi dosyalarn ilikilendirilmi Tasarm Notlar'na sahip olduunu ve son zamanlarda hangi raporlarn deitirildiini gsteren i ak raporlar altrabilirsiniz. Ayrca ad/deer parametreleri belirterek Tasarm Notu raporlarn gelitirebilirsiniz. Not: ak raporlarn altrmak iin uzak site balants tanmlanm olmaldr. HTML raporlar ok sayda HTML zellii iin raporlar derlemenizi ve oluturmanz salar. Birletirilebilir yuvalanm font etiketlerini, eriilebilirlii, eksik Alt metnini, gereksiz yuvalanm etiketleri, kaldrlabilir bo etiketleri ve balksz belgeleri denetleyebilirsiniz. Raporu altrdktan sonra XML dosyas olarak kaydedebilir, ardndan bir ablon rneine veya veya veritaban ya da elektronik tabloya aktarp yazdrabilir veya web sitesinde grntleyebilirsiniz. Not: Ayrca Adobe Dreamweaver Exchange web sitesi araclyla Dreamweaver uygulamasna farkl rapor tipleri ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dreamweaver uygulamasndaki raporlar sayfa 22 Balar Dreamweaver'da test etme sayfa 280 Dreamweaver'da uzantlar ekleme ve ynetme sayfa 36

Site test etmek iin raporlar altrma


1 Site > Raporlar seeneini belirleyin.

Siteniz iin sadece eriilebilirlik raporu altrmak istiyorsanz, Dosya > Sayfay Denetle > Eriilebilirlii Denetle seeneini belirleyebilirsiniz ve rapor Sonular panel grubunun Site Raporlar panelinde grnr.
2 Bildir alr mensnden neleri bildireceinizi sein ve altrmak istediiniz rapor trlerini ayarlayn (i ak veya

HTML). Dosyalar panelinde nceden dosyalar semediyseniz, Sitedeki Seili Dosyalar raporunu altramazsnz.
3 ak raporu setiyseniz Rapor Ayarlar'n tklatn. Aksi takdirde bu adm gein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 116


Dosya Oluturma ve Ynetme

Not: Birden ok i ak raporu setiyseniz, her rapor iin Rapor Ayarlar dmesini tklatmanz gerekir. Rapor sein, Rapor Ayarlar'n tklatn ve ayarlar girin; ardndan dier i ak raporlar iin ilemi tekrarlayn.
Teslim Alan Belirli bir ekip yesi tarafndan teslim alnan tm belgeleri listeleyen bir rapor oluturur. Ekip yesinin

adn girin ve ardndan Raporlar iletiim kutusuna dnmek iin Tamam' tklatn.
Tasarm Notlar Seilen belgeler veya site iin tm Tasarm Notlarn listeleyen bir rapor oluturur. Bir veya daha ok

ad ve deer ifti girin, ardndan karlk gelen alr menlerden karlatrma deerleri sein. Raporlar iletiim kutusuna dnmek iin Tamam' tklatn.
Son Deitirilen Belirtilen bir zaman diliminde deien dosyalar listeleyen bir rapor oluturur. Grntlemek istediiniz dosyalar iin tarih aralklar ve konum girin.

4 HTML raporu setiyseniz aadaki raporlardan seim yapn:


Birletirilebilir Yuvalanm Font Etiketleri Kodu temizlemek iin birletirilebilen tm yuvalanm font etiketlerini

listeleyen bir rapor oluturur. rnein, <font color="#FF0000"><font size="4">STOP!</font></font> raporlanr.


Eksik Alt Metni Alternatif metni olmayan tm img etiketlerini listeleyen bir rapor oluturur.

Alternatif metin yalnzca metin grntleyen tarayclarda ya da grntlerin elle indirilmek zere ayarland tarayclarda grntlerin yerine grnr. Ekran okuyucular alternatif metni okur ve baz tarayclar kullanc fare imlecini grntnn stne getirdiinde alternatif metni grntler.
Teslim Alan Belirli bir ekip yesi tarafndan teslim alnan tm belgeleri listeleyen bir rapor oluturur. Eriilebilirlik eriiniz ile 1998 Rehabilitasyon Yasas'nn Blm 508'deki eriilebilirlik ynergeleri arasndaki uyumazlklarn ayrntlarn bildiren bir rapor oluturur. Gereksiz Yuvalanm Etiketler Temizlenmesi gereken yuvalanm etiketlerin ayrntlarn bildiren bir rapor oluturur.

rnein, <i>

spanya'da <i> ya mur</i> genellikle ovalara ya ar</i> rapor edilir.

Kaldrlabilir Bo Etiketler HTML kodunu temizlemek iin kaldrlabilen tm bo etiketlerin ayrntlarn bildiren bir

rapor oluturur. rnein, bir eyi veya grnty Kod grnmnde silmi ancak bu eye uygulanan uygulanan etiketleri geride brakm olabilirsiniz.
Balksz Belgeler Seilen parametrelerin iinde bulunan tm balksz belgeleri listeleyen bir rapor oluturur. Dreamweaver uygulamas varsaylan balklara, tekrarlanan balklara veya eksik etiket balklarna sahip olan tm belgeleri raporlar.

5 Raporu oluturmak iin altr' tklatn.

altrdnz raporun trne gre dosyay kaydetmeniz, sitenizi tanmlamanz veya klasr semeniz (zaten yapmadysanz) istenebilir. Site Raporlar panelinde (Sonular panel grubunda) sonularn listesi grnr.

Rapor kullanma ve kaydetme


1 Rapor altrma (nceki yordama bakn). 2 Site Raporlar panelinde raporu grntlemek iin aadakilerden birini yapn:

Sonular sralamak iin kullanmak istediiniz stun baln tklatn.


Dosya adna, satr numarasna veya aklamaya gre sralayabilirsiniz. Ayrca birok farkl rapor altrabilir ve raporlar ak tutabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 117


Dosya Oluturma ve Ynetme

Rapordan herhangi bir satr sein, ardndan sorunun aklamasn grmek iin Site Raporlar panelinin sol
tarafndaki Ek Bilgiler dmesini tklatn. Bilgiler Referans panelinde grntlenir.

Karlk gelen kodu Belge penceresinde grntlemek iin rapordaki herhangi bir satr tklatn.
Not: Tasarm grnmndeyseniz, Dreamweaver uygulamas ekran kodda raporlanan sorunu gsterecek ekilde blnm grnme deitirir.
3 Raporu kaydetmek iin Raporu Kaydet'i tklatn.

Raporu kaydettiinizde raporu varolan bir ablon dosyasna aktarabilirsiniz. Raporu daha sonra veritabanna veya elektronik tabloya aktarp yazdrabilir veya raporu web sitesinde grntlemek iin dosyay kullanabilirsiniz. HTML raporlarn altrdktan sonra raporlarda listelenen HTML hatalarn dzeltmek iin HTML'yi Temizle komutunu kullann.

118

Blm 5: Varlk ve kitaplk ynetme


Varlklar paneli (Dosyalar paneli ile ayn panel grubundadr) sitenizin, kitaplk eleri denen yeniden kullanlabilir ierik paralar dahil varlklarn organize etmek iin kullandnz birincil aratr.

Varlklar ve kitaplklar hakknda


Varlklar hakknda
Adobe Dreamweaver CS4 programn sitenizde saklanan grnt, film, renk, komut dizisi ve ba gibi varlklarn takibini yapmak iin kullanabilirsiniz. Bir varl, geerli belgenin bir sayfasna eklemek iin dorudan srkleyebilirsiniz. Varlklar eitlik kaynaklardan edinebilirsiniz. rnein, Adobe Fireworks veya Adobe Flash gibi bir uygulamada varlklar oluturmu; bunlar bir meslekdanzdan alm veya bir kk resim CD'sinden veya grafik web sitesinden kopyalam olabilirsiniz. Dreamweaver ayrca iki zel tr varlakitaplklara ve ablonlaraeriim salar. Her ikisi de bal varlklardr: bir kitaplk esini veya ablonu dzenlediinizde, Dreamweaver bu varlklar kullanan tm belgeleri gncelletirir. Kitaplk eleri genellikle, site logosu ve telif hakk gibi kk tasarm varlklarn temsil eder. Daha byk bir tasarm alann kontrol etmek iin bunun yerine ablon kullann.

Ayrca bkz.
Dreamweaver ablonlar hakknda sayfa 388

Kitaplk eleri hakknda


Bir kitaplk, iinde web sayfalarnza yerletirebileceiniz varlklardan veya varlk kopyalarndan oluan bir koleksiyon bulunan zel birDreamweaver dosyadr. Bir kitaplktaki varlklara kitaplk eleri denir. Kitaplklarda saklayabileceiniz eler aradnda grntler, tablolar, sesler ve Adobe Flash ile oluturulmu dosyalar bulunur. Bir kitaplk kalemini deitirdiinizde, o kitaplk esini ieren tm sayfalar otomatik olarak gncelletirebilirsiniz. rnein, bir slogannn sitesindeki her sayfada olmasn isteyen bir irket iin byk bir site ina etmekte olduunuzu varsayn. Slogan ierek bir kitaplk esi oluturabilir ve bu kitaplk esini her sayfada kullanabilirsiniz. Slogan deiirse kitaplk esini deitirebilir ve onu kullanan her sayfay otomatik olarak gncelletirebilirsiniz. Dreamweaver, kitaplk elerini, her sitenin yerel kk klasrnn iindeki Library adl bir klasrde saklar. Her sitenin kendi kitapl vardr. Bir belgenin body ksmndaki metin, tablo, form, Java apleti, eklentiler, ActiveX eleri, gezinme ubuklar ve grntler gibi her tr eden bir kitaplk esi oluturabilirsiniz. Grnt gibi bal eler iin kitaplk yalnzca eye giden bir bavuru saklar. Kitaplk esini doru alabilmesi iin orijinal dosyann belirtilen yerde kalmas gerekir. Yine bir grnty bir kitaplk esinde saklamak yararl olabilir. rnein bir kitaplk esinde eksiksiz bir img etiketini saklayabilirsiniz; bu size grntnn alt metnini, hatta src niteliini site genelinde deitirme imkan salar. (Yalnz bu teknii, bir grntnn gerek boyutlarn deitirmek iin bir grnt dzenleyici kullanmadka o grntnn width ve height niteliklerini deitirmek iin kullanmayn.)

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 119


Varlk ve kitaplk ynetme

Not: Kitaplk esinde balar bulunuyorsa, balar yeni sitede almayabilir. Bir kitaplk esindeki grntler yeni siteye kopyalanmaz. Bir kitaplk esi kullandnzda Dreamweaver, web sayfasna enin kendisi yerine ona giden bir ba ekler. Yeni Dreamweaver belgeye o enin HTML kaynak kodunu kopyalar ve orijinal, harici eye giden bir bavuru ieren bir HTML yorumu ekler. Otomatik gncelletirmeyi mmkn klan bu harici bavurudur. Kendisine ilitirilmi bir Dreamweaver davran olan bir e ieren bir kitaplk esi oluturduunuzda, Dreamweaver eyi ve olay ileyicisini (onClick, onLoad veya onMouseOver gibi olaylardan hangisinin belirli bir eylemi tetiklediini ve sz konusu olay gerekletiinde hangi ilemin yaplacan belirten nitelik) kitaplk esi dosyasna kopyalar. Dreamweaver ilgili JavaScript ilevlerini kitaplk esine kopyalamaz. Bunun yerine, size kitaplk esini bir belgeye eklediinizde, Dreamweaver otomatik olarak uygun JavaScript ilevlerini o belgenin head blmne (daha nceden eklenmemilerse) ekler. Not: JavaScript kodunu elinizle kodlarsanz (yani onu Dreamweaver davranlar kullanmadan oluturursanz), kodu altrmak iin JavaScript'i ar davrann kullanmanz halinde onu bir kitaplk esinin paras haline getirebilirsiniz. Kodu altrmak iin bir Dreamweaver davran kullanmazsanz, kod kitaplk esinin bir paras olarak tutulmaz. Kitaplk elerindeki davranlar dzenlemenin zel baz koullar vardr. Kitaplk elerinde stil sayfalar olamaz nk bu elerin kodu head blmnn bir parasdr.

Ayrca bkz.
Kitaplk esindeki davran dzenleme sayfa 129

Varlklarla alma
Varlklar paneline genel bak
Geerli sitedeki varlklar ynetmek iin Varlklar panelini (Pencere > Varlklar) kullann. Varlklar paneli sitenin, Belge penceresinde etkin belge ile ilikilendirilmi belgesinin varlklarn gsterir. Not: Varlklar panelinde varlklar grmek iin nce yerel bir site tanmlamanz gerekir.

Site listesi gsterilirken Varlklar paneli. Kategori simgeleri solda ve nizleme alan listenin yukarsndadr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 120


Varlk ve kitaplk ynetme

Varlklar paneli varlklar grmek iin iki yol salar:


Site listesi Sitenizde bulunan, sitenizdeki herhangi bir sayfada kullanlan renkler ve URL'ler dahil tm varlklar

gsterir.
Sk Kullanlanlar listesi Yalnzca sizin setiiniz varlklar gsterir.

Bu iki grnm arasnda gei yapmak iin, nizleme alannn stndeki Site veya Sk Kullanlanlar radyo dmesini sein. (Bu iki grnm ablonlar ve Kitaplk kategorilerinde kullanlamaz.) Not: Varlklar paneli ilemlerinin ou her iki listede de ayn ekilde alr. Ancak yalnzca Sk Kullanlanlar listesinde yapabileceiniz baz ilemler vardr. Her iki listede de varlklar, aadaki kategorilerden birine der:
Grntler Renkler

GIF, JPEG veya PNG formatlarndaki grnt dosyalar. Belgelerde ve stil sayfalarnda kullanlan; metin, arka plan ve balarnkiler dahil renkler.

URL'ler FTP, gopher, HTTP, HTTPS, JavaScript, e-mail (mailto) ve yerel dosya (file://) balar da dahil olmak zere, geerli site belgelerinizde bulunan harici balar. Flash

Adobe Flash'n herhangi bir srmnden dosyalar. Varlklar paneli yalnzca SWF dosyalarn (Flash ile oluturulmu sktrlm dosyalar) gsterir; ancak FLA (Flash kaynak) dosyalarn gstermez. Adobe Shockwave'in herhangi bir srmnden dosyalar. QuickTime veya MPEG filmleri.

Shockwave Filmler

Komut dizileri JavaScript veya VBScript dosyalar. HTML dosyalarndaki (kendi bamsz JavaScript veya VBScript dosyalar yerine) komut dizileri, Varlklar panelinde gzkmez. ablonlar

Birden ok sayfada kullanlan kalp sayfa yerleimleri. Bir ablonu deitirme otomatik olarak ona ilitirilmi tm sayfalar gncelletirir. Tasarm eleri; bir kitaplk esini deitirdiinizde, bu eyi ieren tm sayfalar gncelletirilir. Not: Bir dosyann Varlklar panelinde grnmesi iin u kategorilerden birine girmesi gerekir. Baka tr dosyalar da bazen varlk olarak adlandrlr, ancak bunlar panelde gsterilmez. Bir kategorideki varlklar, varsaylan olarak adlarna gre alfabetik srada sralanrlar, ancak bunlar trlerine birka baka lte gre sralayabilirsiniz. Ayrca varlklar nizleyebilir ve nizleme alannn stunlarn yeniden boyutlandrabilirsiniz.

Kitaplk eleri Birden ok sayfada kullandnz

Ayrca bkz.
Sk kullanlan varlklarn bir listesini oluturma ve ynetme sayfa 124 Kitaplk eleri ile alma sayfa 126 Yerel kk klasr ayarlama ve dzenleme sayfa 39

Varl nizleme alannda grntleme


Varl Varlklar panelinde sein.

rnein bir film varln setiinizde nizleme alan bir simge gsterir. Filmi grntlemek iin, nizleme alannn st sa kesindeki Oynat dmesini (yeik gen) tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 121


Varlk ve kitaplk ynetme

Kategorideki varlklar gsterme


Varlklar panelinin sol tarafndaki kategori simgesini tklayn.

Varlklar sralama
Bir stun baln tklayn.

rnein, grntleri trne gre (GIF grntleri bir araya, JPEG grntleri bir araya vb. gelsinler diye) sralamak iin, Tr stun baln tklayn.

Stunu yeniden boyutlandrma


ki stun baln ayran izgiyi srkleyin.

nizleme alann yeniden boyutlandrma


Ayrma ubuunu (nizleme alan ile varlk listesi arasndaki) aa veya yukar srkleyin.

Varlklar panelini yenileme


Site listesini oluturmak birka saniye alabilir nk Dreamweaver nce site nbelleini okumaldr. Belirli deiiklikler, Varlklar panelinde hemen grnmez. rnein, sitenize varlk ekleyip siteden varlk kardnzda, deiiklikler, siz Site Listesini Yenile dmesini tklayp site listesini yenileyinceye dek Varlklar panelinde grnmez. Dreamweaverdndarnein, Windows Explorer veya Finder' kullanarakvarlk eklediinizde veya kardnzda Varlklar panelini gncelletirmek iin site nbelleini yeniden oluturmanz gerekir. Belirli bir rengin veya URL'nin sitenizdeki tek rneini kardnzda veya sitenizde daha nce kullanlmayan bir renk veya URL ieren yeni bir dosyay kaydettiinizde, deiiklikler, siz site listesini yenileyinceye kadar Varlklar panelinde grnmez.

Site listesini el ile yenilemek iin Site Listesini Yenile dmesini


gereince oluturur veya gncelletirir.

tklayn. Dreamweaver, site nbelleini

Site listesini yenilemek ve site nbelleini el ile yeniden ina etmek iin, Varlklar listesini sa tklayn (Windows)
veya Komut tklayn (Macintosh), sonra Ste Listesini Yenile'yi sein.

Belgeye varlk ekleme


Varlklarn ounu bir belgeye, Belge penceresinde Kod grnmnde veya Tasarm grnmnde srkleyerek ya da paneldeki Ekle dmesini kullanarak ekleyebilirsiniz. Renkleri ve URL'leri ekleyebilir veya Tasarm grnmnde seili metne uygulayabilirsiniz. (URL'ler ayrca Tasarm grnmndeki grnt gibi baka elere de uygulanabilir.)
1 Tasarm grnmnde ekleme noktasn varln grnmesini istediiniz yere yerletirin. 2 Varlklar panelinde, soldaki varlk kategorisi dmelerinden sein.

Not: ablonlar hari istediiniz kategoriyi sein. ablon tm bir belgeye uygulanr; belgeye eklenemez.
3 Panelin en stnde Site veya Sk Kullanlanlar' sein, sonra varl sein.

Kitaplklar iin Site veya Sk Kullanlanlar listeleri yoktur; kitaplk esi ekliyorsanz bu adm atlayn.
4 Aadakilerden birini yapn:

Varl panelden belgeye srkleyin.


Komut dizilerini Belge penceresinin balk ierik alanna srkleyebilirsiniz; alan grnr deilse, Grnm > Balk erii'ni tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 122


Varlk ve kitaplk ynetme

Varl panelde sein ve Ekle'yi tklayn.


Eklenen varlk bir renk ise, ekleme noktasndan sonra gelen metne uygulanr.

Varlklar panelini kullanaral metne renk uygulama


Varlklar paneli daha nceden metin, tablo kenarlklar, arka planlar vb. eitli elere uyguladnz renkleri gsterir.
1 Belgedeki metni sein. 2 Varlklar panelinde Renkler kategorisini 3 stediiniz rengi sein ve Uygula'y tklayn.

sein.

Ayrca bkz.
Sk kullanlan varlklar ekleme veya karma sayfa 124

Grntye veya metne Varlklar panelini kullanarak URL uygulama


1 Metin veya grnty sein. 2 Varlklar panelinde, URL'nin kaytl olduu yere bal olarak Siteler veya Sk Kullanlanlar grnmnde URL'lerin

kategorisini

sein.

Not: Sitenizin dosyalarnn URL'leri varsaylan olarak Siteler grnmnde saklanr. Sk Kullanlanlar grnm, kendinizin ekledii URL'leri ierir.
3 URL'yi sein. 4 Aadakilerden birini yapn:

URL'yi panelden Tasarm grnmndeki seime srkleyin. URL'yi sein, sonra Ekle'yi tklatn.

Varlklar seme ve dzenleme


Varlklar paneli ayn anda birden fazla varl semenize izin verir. Ayrca varlklar hzl bir ekilde dzenleme balamak iin bir yol salar.

Ayrca bkz.
Ortam dosyalar iin harici dzenleyici balatma sayfa 258

Birden ok varlk seme


1 Varlklar panelinde bir varlk seme. 2 Dier varlklar aadaki yntemlerden biriyle sein:

Art arda varlklar semek iin Shift tuu baslyken tklayn. Seime (bitiik olsun olmasn) tek tek varlklar eklemek iin Ctrl (Windows) veya Komut (Macintosh) tuuna
basarak tklatn. Seili bir varl brakmak iin varl, Ctrl veya Komut tuuna basarak tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 123


Varlk ve kitaplk ynetme

Varlk dzenleme
Varlklar panelinde bir varl dzenlediinizde, davran varlk trne gre deiir. Grnt gibi baz varlklar iin, o varlk tr iin bir dzenleyici tanmladysanz harici bir dzenleyici kullanrsnz. Renkleri ve URL'leri yalnzca Sk Kullanlanlar listesinde dzenlersiniz. ablon ve kitaplk elerini dzenlediinizde, deiiklikleri Dreamweaver iinde yaparsnz.
1 Varlklar panelinde aadakilerden birini yapn:

Varl ift tklayn. Varl sein, sonra Dzenle dmesini


tklayn. Not: Varln harici bir dzenleyicide dzenlenmesi gerekiyorsa ve otomatik olarak bir tane almazsa, Dzen > Tercihler (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler (Macintosh) men komutusunu sein, Dosya Trleri/Dzenleyiciler kategorisini sein ve bu varlk tr iin harici bir dzenleyici tanmladnzdan emin olun.
2 Deiikliklerinizi yapn. 3 Bitirdiinizde aadakilerden birini yapn:

Varllk dosya tabanlysa (renk veya URL'den baka herhangi birey ise), (kullandnz dzenleyicide) kaydedin ve
kapatn.

Varlk bir URL ise, URL'yi Dzenle iletiim kutusunda Tamam' tklayn.
Not: Varlk bir renk ise, renk seici siz bir renk setikten sonra otomatik olarak kapanr. Renk seiciyi renk semeden kapatmak iin Esc tuuna basn.

Baka bir sitedeki varlklar yeniden kullanma


Varlklar paneli, halen altnz sitenizdeki (trleri tannan) tm varlklar gsterir. Bu sitedeki bir varl baka bir sitede kullanmak iin, varl o siteye kopyalamanz gerekir. Tek tek varlklar, bir grup varl veya tm bir Sk Kullanlanlar klasrn ayn anda kopyalayabilirsiniz. Bir varl dier siteye veya o siteden aktarabilmeniz iin Varlklar panelinde o varla karlk gelen dosyay Dosyalar panelinde bulmanz gerekir. Not: Dosyalar paneli, Varlkla panelinin gsterdiinden farkl bir site gsterebilir. Bunun nedeni Varlklar panelinin etkine belge ile ilikilendirilmi olmasdr.

Dosyalar paneline bir varln dosyasn bulma


1 Varlklar panelinde bulmak istediiniz varln kategorisini sein. 2 Varln adn veya simgesini Sa tklayn (Windows) veya Ctrl+tklayn (Macintosh), sonra balam mensnden

Sitede Bul'u sein. Not: Sitede Bul komutu, sitede herhangi bir dosyaya karlk gelmeyen renkler ve URL'ler iin kullanlamaz. Dosyalar paneli, varlk seilmi halde alr. Sitede Bul komutu, varln kendisine karlk gelen dosyay bulur; o varl kullanan dosyalar bulmaz.

Varlk panelinden baka bir siteye varlk kopyalama


1 Varlklar panelinde kopyalamak istediiniz varln kategorisini sein. 2 Site listesinde veya Sk Kullanlanlar listesinde bir veya birka varl Sa tklayn (Windows) veya Ctrl+tklayn

(Macintosh), Siteye Kopyala'y sein ve tanmladnz tm siteleri listeleyen alt menden hedeflediiniz sitenin adn sein. Not: Sk Kullanlanlar listesinde Sk Kullanlanlar klasr yannda ayr ayr varlklar da kopyalayabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 124


Varlk ve kitaplk ynetme

Varlklar hedef sitede karlk gelen konumlarna kopyalanr. Dreamweaver, hedeflenen sitenin hiyerarisinde gereince yeni klasrler oluturur. Varlklar ayrca hedef sitenin Sk Kullanlanlar listesine eklenir. Not: Kopyaladnz varlk bir renk veya URL ise, hedef sitenin yalnzca Sk Kullanlanlar listesinde belirir. Renkler ve URL'ler dosyalara karlk gelmedii iin dier siteye kopyalabilecek bir dosya yoktur.

Sk kullanlan varlklarn bir listesini oluturma ve ynetme


Sk kullanlan varlklar ynetme
Tannan varlklarn tam listesi, baz byk sitelerde hantallaabilir. Sk kullanlan varlklar Sk Kullanlanlar listesine ekleyebilir, birbiriyle alakal varlklar gruplayabilir; bunlara, ne olduklarn kendinize hatrlatmak ve onlar Varlklar panelinde kolayca bulabilmek iin ksa adlar verebilirsiniz. Not: Sk kullanlan varlklar diskinizde ayr dosyalar olarak kaydedilmez; bunlar, Site listesindeki varlklara bavurulardr. Dreamweaver, Site listesinden hangi varlklarn Sk Kullanlanlar listesinde gsterileceinin takibini yapar. Varlklar panelindeki ilemleri ou, Sk Kullanlanlar liste ve Site listesi ile ayndr Ancak yalnzca Sk Kullanlanlar listesinde yapabileceiniz baz ilemler vardr.

Sk kullanlan varlklar ekleme veya karma


Sitenizin Varlk panelinde Sk Kullanlanlar listesine varlklar eklemenin birka yolu vardr. Sk Kullanlanlar listesine bir renk veya URL eklemek, ilave bir adm gerektirir. Site listesine yeni renkler veya URL'ler ekleyemezsiniz; Site listesinde yalnzca sitenizde oktan kullanmda olan varlklar bulunur. Not: ablonlar ve kitaplk eleri iin Sk Kullanlanlar listesi yoktur.

Ayrca bkz.
Varlklar paneline genel bak sayfa 119 Renk seiciyi kullanma sayfa 218

Sk Kullanlanlar listesine varlklar ekleme


Aadakilerden birini yapn:

Varlklar panelinin Site listesinde bir veya birka varlk sein, sonra Sk Kullanlanlara Ekle dmesini
(Macintosh), sonra Sk Kullanlanlara Ekle'yi sein.

tklayn.

Varlklar panelinin Site listesinde bir veya birka varl sein, sa tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn Dosyalar panelinin Site listesinde bir veya birka dosyay sein, sa tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn
(Macintosh), sonra Sk Kullanlanlara Ekle'yi sein. Dreamweaver, Varlklar panelindeki bir kategoriye karlk gelmeyen dosyalar gz ard eder.

Belge penceresinin Tasarm grnmnde bir eyi Sa tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh),
sonra eyi bir Sk Kullanlanlar kategorisine eklemek iin balam mens komutunu sein. Metin balam mensnde, metne ilitirilmi bir ba olup olmadna bal olarak Sk Kullanlan Renklere Ekle veya Sk Kullanlan URL'lere Ekle bulunur. Yalnzca Varlklar panelindeki kategoriler ile eleen eleri ekleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 125


Varlk ve kitaplk ynetme

Sk Kullanlanlar listesine yeni bir renk veya URL ekleme


1 Varlklar panelinde Renkler veya URL'ler kategorisini sein. 2 Panelin en stnde Sk Kullanlanlar seeneini sein. 3 Yeni Renk veya Yeni URL dmesini 4 Aadakilerden birini yapn:

sein.

Renk seiciyi kullanarak bir renk sein, sonra renge isterseniz bir ad verin.
Renk seiciyi renk semeden kapatmak iin, Esc tuuna basn veya renk seicinin stndeki gri ubuu tklayn.

Yeni URL Ekle iletiim kutusunda bir URL veya takma ad ekleyin, sonra Tamam' tklayn.

Sk Kullanlanlar listesinden varlk karma


1 Varlklar panelinin en stnde Sk Kullanlanlar seeneini sein. 2 Sk Kullanlanlar listesinde bir veya birka varl (veya bir klasr) sein. 3 Sk Kullanlanlardan kar dmesini

tklayn.

Varlklar Sk Kullanlanlar listesinden karlr, ancak Site listesinde kalr. Bir Sk Kullanlanlar klasrn karrsanz, klasr ve iindekilerin tm karlr.

Sk kullanlan bir varla takma ad oluturma


Varlklara (#999900 yerine SayfaArkaPlan gibi) takma adlar yalnzca Sk Kullanlanlar listesinde verebilirsiniz. Site listesi bunlarn gerek adlarn (veya renk ya da URL iseler deerlerini) tutar.
1 Varlklar panelinde (Pencere > Varlklar) varlnz ieren kategoriyi sein. 2 Panelin en stnde Sk Kullanlanlar seeneini sein. 3 Aadakilerden birini yapn:

Varln adn veya simgesini Varlklar panelinde Sa tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh),
sonra Takma Ad Dzenle'yi sein.

Varln adn bir kez tklayn, bekleyin, sonra tekrar tklayn. (ift tklamayn; ift tklama, o eyi dzenlenmesi
iin aar.)
4 Varla bir takma ad yazn, sonra Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn.

Ayrca bkz.
Varlklar paneline genel bak sayfa 119

Varlklar Sk Kullanlanlar klasrnde gruplama


Bir varl Sk Kullanlanlar klasrne koymak, varln diskinizdeki yerini deitirmez.
1 Varlklar panelinin en stnde Sk Kullanlanlar seeneini sein. 2 Yeni Sk Kullanlanlar Klasr dmesini

tklayn.

3 Klasre bir ad yazn, sonra Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn. 4 Varlklar klasre srkleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 126


Varlk ve kitaplk ynetme

Kitaplk eleri ile alma


Kitaplk esi oluturma
Kitaplk eleri, web sitenizde tekrar kullanmak ve sk sk gncelletirmek isteyebileceiniz elerdir.

Ayrca bkz.
Kitaplk eleri hakknda sayfa 118

Seimi temel alarak kitaplk esi oluturma


1 Belge penceresinde belgenin bir blmn, kitaplk esi olarak kaydetmek zere sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Seimi Kitaplk kategorisine

srkleyin. tklayn.

Kitaplk kategorisinin en altndaki Yeni Kitaplk esi dmesini Deitir > Kitaplk > Kitapla Nesne Ekle'yi sein.

3 Yeni kitaplk esine bir ad yazn, sonra Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn.

Dreamweaver, her kitaplk esini ayr bir dosya olarak (.lbi dosya uzants ile), sitenin yerel kk klasrndeki Library klasrne kaydeder.

Bo bir kitaplk esi oluturma


1 Belge penceresinde hibir eyin seili olmadndan emin olun.

Herhangi bir ey seili ise, yeni kitaplk esi zerine yazlr.


2 Varlklar panelinde Kitaplk kategorisini

sein. tklayn.

3 Panelin en altndaki Yeni Kitaplk esi dmesini

4 e seili haldeyken ona bir ad girin, sonra Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn.

Kitaplk esini belgeye ekleme


Sayfaya bir kitaplk esi eklediinizde, ieriin kendisi belgeye, kitaplk esine bir bavuru ile birlikte eklenir.
1 Ekleme noktasn Belge penceresine yerletirin. 2 Varlklar panelinde Kitaplk kategorisini 3 Aadakilerden birini yapn:

sein.

Varlklar panelinden bir kitaplk esini Belge penceresine srkleyin.


Bir kitaplk esinin ieriini belgeye eye bir bavuru eklemeden eklemek iin, eyi Varlklar panelinden srklerken Ctrl (Windows) veya Option (Macintosh) tuuna basn. Bir eyi bu ekilde eklerseniz, eyi belgede dzenleyebilirsiniz ancak belge, siz o kitaplk esini kullanan sayfalar gncelletirdiinizde gncelletirilmez.

Bir kitaplk esi sein ve Ekle'yi tklayn.

Kitaplk esi dzenleme ve belge gncelletirme


Bir kitaplk esini dzenlediinizde, o eyi kullanan tm belgeleri gncelletirirsiniz. Gncelletirmemeyi seerseniz, belgeler ktiaplk esi ile ilikili kalr; bunlar daha sonra gncelletirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 127


Varlk ve kitaplk ynetme

elerin belgeler veya ablonlar ile balantsn koparmak iin adlarn deitirebilir, sitenin kitaplndan eler silebilir ve eksik bir kitaplk esini yeniden oluturabilirsiniz. Not: Kitaplk eleri yalnzca body eleri ve bir belgenin head blmne eklenmi CSS kodu ierdiinden, Basamakl Stil Sayfalar (CSS) Stilleri paneli, siz bir kitaplk esini dzenlerken kullanlamaz. Sayfa zellikleri iletiim kutusu kullanlamaz nk bir kitaplk esinde bir body etiketi veya onun nitelikleri bulunamaz.

Kitaplk esi dzenleme


1 Varlklar panelinde Kitaplk kategorisini 2 Bir kitaplk esi sein. 3 Dzen dmesini

sein.

tklayn veya kitaplk esini ift tklayn.

Dreamweaver, kitaplk esini dzenlemek iin Belge penceresine benzer yeni bir pencere aar. Gri arka plan bir belge yerine bir kitaplk esi dzenlemekte olduunuzu gsterir.
4 Deiikliklerinizi yapp kaydedin. 5 Yerel sitedeki kitaplk elerini kullanan belgelerin gncelletirilip gncelletirilmeyeceini belirleyin. Hemen

gncelletirmek iin Gncelletir'yi sein. Gncelletirme'yi seerseniz, belgeler siz Deitir > Kitaplk > Geerli Sayfay Gncelletir'i veya Sayfalar Gncelletir'i seinceye kadar gncelletirilmez.

Geerli belgeyi tm kitaplk elerinin geerli srmn kullanmak zere gncelletirme


Deitir > Kitaplk > Geerli Sayfay Gncelletir'i sein.

Tm siteyi veya belirli bir kitaplk esini kullanan tm belgeleri gncelletirme


1 Deitir > Kitaplk > Sayfalar Gncelletir'i sein. 2 Baklacak Konum mensnde neyin gncelletirileceini belirtin:

Seili sitedeki tm sayfalar tm kitaplk elerinin geerli srmn kullanacak ekilde gncelletirmek iin, Tm
Site'yi sein, sonra bitiik alr menden site adn sein.

Geerli sitedeki kitaplk esini kullanan tm sayfalar gncelletirmek iin, Kullanlan Dosyalar' sein, sonra
bitiik alr menden bir kitaplk esi sein.
3 Gncelletirme seeneinde Kitaplk eleri'nin seili olduundan emin olun.

ablonlar ayn anda gncelletirmek iin, ablonlar' da sein.


4 Balat' tklatn.

Dreamweaver dosyalar gsterildii ekilde gncelletirir. Gnl gster seeneini setiyseniz, Dreamweaver, dosyalarn baaryla gncelletirilip gncelletirilmediini ve beraberinde baka bilgileri gsteren bir rapor retir.

Kitaplk esini yeniden adlandrma


1 Varlklar panelinde Kitaplk kategorisini

sein.

2 Kitaplk esini sein, bekleyin, sonra yeniden tklayn. (ift tklamayn; ift tklama, o eyi dzenlenmesi iin

aar.)
3 Yeni bir ad girin. 4 Baka bir yere tklayn veya Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn. 5 eyi kullanan belgeleri gncelletirip gncelletirmeyeceinizi Gncelletir veya Gncelletirme'yi seerek

belirtin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 128


Varlk ve kitaplk ynetme

Kitaplktan kitaplk esi seme


Bir kitaplk esi sildiinizde, Dreamweaver onu kitaplktan karr ancak eyi kullanan belgelerin ieriini deitirmez.
1 Varlklar panelinde Kitaplk kategorisini 2 Kitaplk esini sein. 3 Sil dmesini tklan veya Delete tuuna basn, sonra eyi silmek istediinizi dorulayn.

sein.

nemli: Bir kitaplk esini silerseniz, getirmek iin Geri Al' kullanamazsnz. Ancak yeniden oluturabilirsiniz.

Eksik veya silinmi kitaplk esini yeniden oluturma


1 enin rneklerinden birini belgelerinizinden birinde sein. 2 zellik denetisindeki (Pencere > zellikler) Yeniden Olutur dmesini tklayn.

Kitaplk elerinin vurgulanmasn zelletirme


Kitaplk elerinin vurgulama rengini deitirebilir ve Vurgulama tercihleri'ni ayarlayarak vurgulamay gsterip gizleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Renk seiciyi kullanma sayfa 218

Kitaplk elerinin vurgulama rengini deitirme


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Tercihler iletiim kutusunun sol tarafndaki Vurgulama kategorisini sein. 3 Kitaplk eleri renk kutusunu tklayn, sonra renk seiciyi kullanarak bir rengi vurgulayn (ya da metin kutusuna

onaltlk tabanda bir renk deeri girin).


4 Vurgulama rengini Belge penceresinde gstermek iin Gster'i sein. 5 Tamam' tklatn.

Vurgulamay Belge penceresinde gsterme veya gizleme


Vurgulamay gstermek iin, Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i sein. Vurgulamay gizlemek

iin Grnmez eler'in seimini kaldrn.

Kitaplk esinin zelliklerini dzenleme


zellik denetisi'ni kullanarak bir kitaplk esini dzenlemek zere aabilir, seili bir kitaplk esini kaynak dosyasndan ayrabilir veya bir enin zerine seili kitaplk esini yazabilirsiniz.
1 Bir belgedeki bir kitaplk esini sein. 2 u seeneklerden birini zellik denetisi'nde (Pencere > zellikler) sein:
Kaynak Kitaplk esinin kaynak dosyasnn dosya adn ve konumu gsterir. Bu bilgiyi dzenleyemezsiniz. A Kitaplk esinin kaynak dosyasn dzenlemek iin aar. Bu, eyi Varlklar panelinde seip Dzenle dmesini

tklamaya denktir.
Orijinalinden Ayr Seili kitaplk esi ile kaynak dosyas arasndaki ba koparr. Ayrlan eyi belgede

dzenleyebilirsiniz, ancak artk bir kitaplk esi deildir ve orijinali deitirdiinizde gncelletirilmez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 129


Varlk ve kitaplk ynetme

Yeniden Olutur Orijinal kitaplk esinin zerine geerli seimi yazar. Orijinal kitaplk eleri eksik veya yanllkla silinmi ise, kitaplk elerini yeniden oluturmak iin bu seenei kullann.

Kitaplk elerini belge iinde dzenlenebilir yapma


Belgenize bir kitaplk esi eklediysenize ve eyi zellikle o sayfa iin dzenlemek istiyorsanz, belgedeki e ile kitaplk arasndaki ba koparmanz gerekir. Bir kitaplk esini bir kez dzenlenebilir yaptktan sonra o rnek, kitaplk esi deitiinde gncelletirilmez.
1 Geerli belgedeki bir kitaplk esini sein. 2 zellik denetisindeki (Pencere > zellikler) Orijinalinden Ayr' tklayn.

Kitaplk esindeki davran dzenleme


Kitaplk esindeki bir davran dzenlemek iin nce eyi belgeye eklemeniz, sonra eyi o belgede dzenlenebilir yapmanz gerekir. Deiiklikleri yaptktan sonra, kitaplk esini yeniden oluturabilir, kitaplktaki eyi belgenizdeki dzenlenmi e ile deitirebilirsiniz.
1 Kitaplk esini ieren bir belgeyi an.

Kitaplk esinin adn ve tam olarak hangi etiketleri ierdiini not edin. Bu bilgilere daha sonra ihtiyacnz olacaktr.
2 Kitaplk esini sein, sonra zellik denetisinde (Pencere > zellikler) Orijinalindan Ayr' sein. 3 Davrann kendisine ilitirilmi olduu eyi sein. 4 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar) deitirmek istediiniz eylemis ift tklayn. 5 Alan iletiim kutusunda deiikliklerinizi yapn, sonra Tamam' tklayn. 6 Varlklar panelinde Kitaplk kategorisini

sein.

7 Orijinal kitaplk esinin tam adn ve byk/kk harfle yazlma eklini kaydedin; eyi sein, sonra Sil

dmesini tklayn.
8 Belge penceresinde kitaplk esini oluturan tm eleri sein.

Orijinal kitaplk esinde bulunankar ile ayn eleri setiinizden emin olun.
9 Varllklar panelinde Yeni Kitaplk esi dmesini

sein, sonra yeni eye, ayn imla ve byk/kk harf

kullanm ile sildiiniz e ile ayn ad verin.


10 Kitaplk esini sitenizin dier belgelerinde gncelletirmek iin, Deitir > Kitaplk > Sayfalar Gncelletir'i sein. 11 Baklacak Konum mensnde Kullanlan Dosyalar' sein. 12 Bitiik alan mende az nce oluturduunuz kitaplk esini sein. 13 Gncelletir seeneinde Kitaplk eleri'nin seildiinden emin olun, sonra Balat' tklayn. 14 Gncelletirmeler tamamlandnda, Kapat' tklayn.

Ayrca bkz.
JavaScript davranlarn kullanma sayfa 333

130

Blm 6: CSS ile sayfa oluturma


Adobe Dreamweaver CS4, web sayfalarnz iin stil ve mizanpaj oluturmak zere Basamakl Stil Sayfalar (CSS Cascading Style Sheets) kullanmanza yardmc olacak birok zellik ierir.

Basamakl Stil Sayfalarn Anlama


Basamakl Stil Sayfalar Hakknda
Basamakl Stil Sayfalar (CSS - Cascading Style Sheets), web sayfasndaki ieriin grnmn kontrol eden formatlama kurallar grubudur. Bir sayfay formatlamak iin CSS stillerini kullanmak ierii gsterimden ayrr. Sayfanzn ieriiHTML koduHTML dosyasnda ve kodun gsterimini tanmlayan CSS kurallar baka bir dosyada (harici stil sayfas) ya da HTML belgesinin baka bir blmnde (genellikle balk blmnde) yer alr. eriin gsterimden ayrlmas, sitenizin grnmnn tek bir merkezi konumdan kontrol edilmesini ok daha kolay hale getirir nk deiiklik yapmak istediinizde her sayfadaki her zellii gncelletirmeniz gerekmez. eriin gsterimden ayrlmas ayrca daha basit ve ak bir HTML kodu salayarak tarayc ykleme srelerinin ksalmasn saar ve eriilebilirlik sorunu olan kullanclar iin (rnein ekran okuyucularn kullanan kiiler) gezinmeyi basitletirir. CSS, sayfanzn tam olarak nasl grnecei konusunda yksek esneklik ve kontrol salar. CSS ile; belirli fontlar ve font boyutlar, kaln, italik, alt izgi ve metin glgeleri, metin rengi ve arka plan rengi, ba rengi ve ba alt izgisi ve ok daha fazlasn ieren birok metin zelliini kontrol edebilirsiniz. Fontlarnz kontrol etmek iin CSS'yi kullanarak, sayfa mizanpajnzn ve grnmnn birden fazla taraycda daha tutarl ekilde ilenmesini salayabilirsiniz. Metin formatlamaya ek olarak, CSS'yi web sayfasnda bulunan blok dzeyinde elerin format ve konumlandrmalarn kontrol etmek iin de kullanabilirsiniz. Blok dzeyinde e, HTML'de genellikle yeni bir satrla ayrlm ve grsel olarak blok eklinde formatlanm, bamsz bir ierik parasdr. rnein, h1 etiketleri, p etiketleri ve div etiketlerinin tm web sayfasnda blok dzeyinde eler retir. Blok dzeyinde eler iin kenar boluklar ve kenarlklar ayarlayabilir, bu eleri belli bir konuma yerletirebilir, bunlara arka plan rengi ekleyebilir, evrelerine metin ekleyebilir ve benzer ilemler yapabilirsiniz. Blok dzeyinde elerle ilem yapmak aslnda sayfalarnz CSS ile dzenleme yolunuzdur. Basamakl Stil Sayfalarn anlamaya ilikin bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0152_tr.

Ayrca bkz.
Div etiketleriyle alma sayfa 172 Sayfa mizanpajn CSS ile yapma sayfa 155 CSS'yi anlama eitimi

CSS kurallar hakknda


CSS formatlama kurallar iki blmden oluurseici ve bildirim (ya da ou durumda bildirimler bloku). Seici, formatlanm eyi tanmlayan bir terimdir (rnein p, h1,snf ad veya kimlik) ve bildirim bloku stil zelliklerinin neler olduunu tanmlar. Aadaki rnekte, h1 seicidir ve parantezler ({}) arasndaki her ey bildirim blokudur:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 131


CSS ile sayfa oluturma

h1 { font-size: 16 pixels; font-family: Helvetica; font-weight:bold; }

Bir bildirim iki blmden oluur, zellik (rnein font-family) ve deer (rnein Helvetica). nceki CSS kuralnda h1 etiketleri iin belli bir stil oluturulmutur: bu stile balanm tm h1 etiketlerinin metni 16 piksel boyutunda, Helvetica fontunda ve kaln olacaktr. Stil (bir kural veya kural grubundan gelir), formatlad metinden ayr bir yerde bulunurbu yer genellikle harici bir stil sayfasdr veya HTML belgesinin balk ksmdr. Bylece, h1 etiketlerine ilikin tek bir kural ayn anda birok etikete uygulanabilir (ve harici stil sayfalar sz konusu olduunda, kural ayn anda birok farkl sayfadaki birok etikete uygulanabilir). Bu yolla, CSS kolayca gncelletirme yetenei salar. Bir konumdaki CSS kuraln gncelletirdiinizde, tanmlanm stili kullanan tm elerin formatlar otomatik olarak yeni stille gncelletirilir.

Dreamweaver uygulamasnda aadaki trlerde stil tanmlayabilirsiniz:

Snf stilleri stil zelliklerini sayfadaki tm elere uygulamanz salar. HTML etiketi stilleri rnein h1 gibi belli bir etiketin formatn yeniden tanmlar. O h1 etiketinin CSS stilini
oluturduunuzda veya deitirdiinizde, h1 etiketiyle formatlanm tm metin hemen gncelletirilir.

Gelimi stiller elerin belli bir birleimine veya CSS tarafndan izin verildii ekilde dier seici formlara (rnein
bir tablo hcresinde , h2 stbilgisi grndnde seici td h2 uygulanr) ilikin formatlamay yeniden tanmlar. Gelimi stiller ayrca belli bir id nitelii ieren etiketlere ilikin formatlamay da yeniden tanmlar (rnein #myStyle tarafndan tanmlanan stiller id="myStyle" nitelik-deer iftini ieren tm etiketlere uygulanr). CSS kurallar aadaki konumlarda bulunabilir:
Harici CSS stil sayfalar Ayr olarak, harici bir CSS (.css) dosyasnda (HTML dosyasnda deil) depolanm CSS

kurallar grubu. Bu dosya, bir belgenin balk ksmnda ba veya @import kural kullanarak bir web sitesindeki bir ya da daha fazla sayfaya balanr.
Dahili (veya gml) CSS stil sayfalar Bir HTML belgesinin ba ksmndaki stil etiketinde bulunan CSS kurallar

grubu.
Satr ii stilleri HTML belgesi boyunca yer alan etiketlerin belirli rneklerinde tanmlanr. (Satr ii stillerinin

kullanlmas nerilmez.)

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 132


CSS ile sayfa oluturma

Dreamweaver, mevcut bir belgede tanmlanm stilleri, bunlar CSS stil ynergelerine uygunsa tanr. Dreamweaver ayrca en ok uygulanan stillerin grntsn dorudan Tasarm grnmnde oluturur. (Yine de belgeyi tarayc penceresinde nizlemek, size sayfann canl grntsnn en doru eklini salayacaktr.) Baz CSS stillerinin grntleri Microsoft Internet Explorer, Netscape, Opera, Apple Safari veya dier tarayclarda farkl ekilde oluturulur ve bazlar u anda hibir tarayc tarafndan desteklenmemektedir. Dreamweaver ile birlikte verilen OReilly CSS referans klavuzunu grntlemek iin, Yardm > Referans' sein ve Referans panelindeki alr menden OReilly CSS Reference seeneini belirleyin.

Ayrca bkz.
Snf stillerini uygulama, kaldrma veya yeniden adlandrma sayfa 146

Basamakl stiller hakknda


Basamaklama terimi, taraycnn web sayfasndaki belirli elerin stillerini nihai olarak grntleme yntemini belirtir. Web sayfasnda grdnz stillerden sorumlu farkl kaynak vardr: sayfann yazar tarafndan oluturulan stil sayfas, kullancnn zelletirilmi stil seimleri (varsa) ve taraycnn kendisinin varsaylan stilleri. nceki konularda, hem web sayfasnn hem de bu sayfaya eklenen stil sayfasnn yazar olarak web sayfas iin stiller oluturma aklanmtr. Ancak tarayclarn kendisinin de web sayfalarn oluturmak iin kullandklar varsaylan stil sayfalar vardr ve buna ek olarak kullanclar, web sayfalarnn grntlenmesini ayarlayan seimler yaparak tarayclarn zelletirebilirler. Web sayfasnn son grnm, web sayfasn oluturmak zere bu kaynaktan gelen kurallarn (veya "basamaklamann") en optimal biimde bir araya gelmesinin sonucudur. Genel bir etiketparagraf etiketi veya <p> etiketikavram gstermektedir. Varsaylan olarak tarayclar, paragraf metninin fontunu ve font boyutunu tanmlayan stil sayfalaryla gelir (dier bir deyile, HTML kodunda <p> etiketleri arasnda kalan metin). rnein Internet Explorer'da, paragraf metni de olmak zere tm gvde metni varsaylan olarak Times New Roman, Medium font olarak grntlenir. Bununla birlikte web sayfasnn yazar olarak taraycnn paragraf fontu ve font boyutu iin varsaylan stilini geersiz klan bir stil sayfas oluturabilirsiniz rnein, stil sayfanzda aadaki kural oluturabilirsiniz:
p { font-family: Arial; font-size: small; }

Kullanc sayfay yklediinde, yazar olarak sizin ayarladnz paragraf fontu ve font boyutu, taraycnn varsaylan paragraf metin ayarlarn geersiz klar. Kullanclar, kendi kullanmlar iin tarayc grnmn en optimal biimde zelletirmek zere seimler yapabilirler. rnein Internet Explorer'da, kullanc fontun ok kk olduunu dnyorsa daha rahat okumak zere sayfa fontunu bytmek iin Grnm > Metin Boyutu > En Geni'i seebilir. Sonu olarak (en azndan bu olayda) kullancnn seimi, paragraf font boyutunun varsaylan tarayc stillerini ve web sayfasnn yazar tarafndan oluturulan paragraf stillerini geersiz klar. Devralma, basamaklamann bir dier nemli blmdr. Web sayfasndaki bir ok enin zellikleri devralnr rnein, paragraf etiketleri gvde etiketlerinden baz zellikleri devralr, madde iareti listesi etiketleri baz zellikleri paragraf etiketlerinden devralr vb. Bu nedenle, stil sayfanzda aadaki kural oluturuyorsanz:
body { font-family: Arial; font-style: italic; }

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 133


CSS ile sayfa oluturma

Web sayfanzdaki tm paragraf etiketleri (paragraf etiketinden zellikleri devralan metin de olmak zere), paragraf etiketi gvde etiketinden bu zellikleri devraldndan Arial ve italik olacaktr. Bununla birlikte, kurallarnzda daha belirleyici olabilir ve devralmann standart formln geersiz klan stiller oluturabilirsiniz. rnein, stil sayfanzda aadaki kurallar oluturuyorsanz:
body { font-family: Arial; font-style: italic; } p { font-family: Courier; font-style: normal; }

Tm gvde metni paragraf metni dnda (Courier normal (italik olmayan) biimde grntlenecektir) Arial ve italik olacaktr (ve devraldklar), . Teknik olarak, paragraf etiketi ncelikle gvde etiketi iin ayarlanan zellikleri devralr ancak ardndan, kendisi iin tanmlanm zellikler olduundan bu zellikleri yok sayar. Dier bir deyile, sayfa eleri genellikle yukardakinin zelliklerini devralrken, etiketin zelliinin dorudan uygulamas her zaman devralmann standart formlnn geersiz klnmasna neden olur. Yukarda bahsedilen tm faktrlerin kombinasyonu art CSS belirtimi gibi dier faktrler (sistemin belirli CSS kurallarna verdii farkl nem) e CSS kurallarnn sras, sonu olarak daha yksek ncelii olan elerin daha dk ncelie sahip olan zellikleri geersiz kld karmak bir basamaklama oluturur. Basamaklama, devralma ve belirtim hakknda daha fazla bilgi iin bkz. www.w3.org/TR/CSS2/cascade.html.

Metin formatlama ve CSS hakknda


Varsaylan olarak, Dreamweaver metin formatlamak iin Basamakl Stil Sayfalarn (CSS - Cascading Style Sheets) kullanr. zellik denetisini veya men komutlarn kullanarak metne uyguladnz stiller, geerli belgenin ba ksmna gmlen CSS kurallarn oluturur. CSS Stilleri panelini ayrca CSS kurallar ve zellikleri oluturmak ve dzenlemek iin de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli zellik denetisinden ok daha gl bir dzenleyicidir ve geerli belge iin tanmlanm olan ve belgenin ba ksmnda gml olan veya harici stil sayfasnda bulunan tm CSS kurallarn grntler. Adobe, CSS Stilleri panelini (zellik denetisini deil) CSS oluturma ve dzenleme iin birincil ara olarak kullanmanz nerir. Sonu olarak kodunuz daha ak ve ilem yaplmas daha kolay durumda olacaktr. Belgelerinize stil uygulamak iin, kendi oluturduunuz stillere ve stil sayfalarna ek olarak, Dreamweaver uygulamasyla birlikte gelen stil sayfalarn da kullanabilirsiniz. CSS ile metin formatlama hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0153_tr.

Ayrca bkz.
erik ekleme ve formatlama sayfa 220 CSS Stilleri paneli hakknda sayfa 135 Yeni CSS kural oluturma sayfa 139 CSS ile metin formatlama eitimi

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 134


CSS ile sayfa oluturma

Steno CSS zellikleri hakknda


CSS zellikleri, steno CSS olarak bilinen ksaltlm bir szdizimi kullanarak stil oluturulmasna izin verir. Steno CSS, tek bir bildirim kullanarak birka zelliin deerini belirlemenizi salar. rnein font zellii font-style, fontvariant, font-weight, font-size, line-height ve font-family zelliklerini tek bir satrda ayarlamanz salar. Steno CSS kullanrken aklda tutulmas gereken nemli bir nokta, steno CSS zelliinde hari tutulan zelliklere bunlarn varsaylan deerlerinin atanmasdr. Bu, ayn etikete iki veya daha fazla CSS kural atandnda sayfalarn hatal ekilde grntlenmesine neden olabilir. rnein aada gsterilen h1 kural uzun CSS szdizimini kullanr. Burada font-variant, font-stretch, fontsize-adjust ve font-style zelliklerine varsaylan deerlerinin atandna dikkat edin.
h1 { font-weight: bold; font-size: 16pt; line-height: 18pt; font-family: Arial; font-variant: normal; font-style: normal; font-stretch: normal; font-size-adjust: none }

Ayn kural tek, steno zelliiyle yeniden yazldnda aadaki gibi grnebilir:
h1 { font: bold 16pt/18pt Arial }

Steno formu kullanlarak tekrar yazldnda, hari tutulan deerlere otomatik olarak varsaylan deerleri atanr. Bu durumda, nceki steno rneinde font-variant, font-style, font-stretch ve font-size-adjust etiketleri hari tutulmutur. Birden fazla konumda tanml, hem steno formunda hem de uzun formda CSS szdizimi kullanan stilleriniz varsa (rnein hem HTML sayfasna gml hem de harici stil sayfasndan ie aktarlm), steno kuralda hari tutulan zelliklerin baka bir kuralda aka ayarlanm zellikleri geersiz klabileceini (veya basamaklandrabileceini) unutmayn. Bu nedenle, Dreamweaver varsaylan olarak uzun CSS formunu kullanr. Bu, uzun yazlm bir kural geersiz klan bir steno kuraln neden olabilecei sorunlar nler. Steno CSS sistemiyle kodlanm bir web sayfasn Dreamweaver'da aarsanz, Dreamweaver uygulamasnn tm yeni CSS kurallarn uzun formda oluturacan unutmayn. Tercihler iletiim kutusunun (Windows'da Dzen > Tercihler, Macintosh'da Dreamweaver > Preferences) CSS Stilleri kategorisindeki CSS dzenleme tercihlerini deitirerek Dreamweaver uygulamasnn CSS kurallarn nasl oluturacan ve dzenleyeceini belirleyebilirsiniz. Not: CSS Stilleri paneli yalnzca uzun sistemi kullanarak kural oluturur. CSS Stilleri panelini kullanarak bir sayfa veya CSS stili oluturursanz, steno CSS kurallarn elle kodlamann, steno formundaki zelliklerin uzun formda oluturulmu olanlar geersiz klmasyla sonulanabileceini unutmayn. Bu nedenle stillerinizi oluturmak iin uzun CSS formunu kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 135


CSS ile sayfa oluturma

CSS oluturma ve ynetme


CSS Stilleri paneli hakknda
CSS Stilleri paneli seili durumdaki bir sayfa esini etkileyen CSS kurallarn ve zelliklerini (Geerli modu) veya belge iin kullanlabilecek tm kurallar ve zellikleri (Tm modu) izlemenizi salar. Panelin en stndeki bir gei dmesi iki mod arasnda gei yapmanz salar. CSS Stilleri paneli ayrca CSS zelliklerini hem Tm hem de Geerli modunda deitirmenizi salar. Geerli ve Tm modlarndaki CSS Stilleri paneli hakknda bilgi iin sonraki iki blme bakn.

Geerli modundaki CSS Stilleri paneli


Geerli modunda, CSS Stilleri paneli blme grntler: belgedeki geerli seime ilikin CSS zelliklerini grntleyen Seim iin zet blmesi, seili zelliklerin (veya seiminize bal olarak seili etikete ilikin basamaklandrlm kurallarn) konumunu grntleyen Kurallar blmesi ve seime uygulanan CSS zelliklerini dzenlemenizi salayan zellikler blmesi.

Blmelerin arasndaki snr izgilerini srkleyerek blmelerden herhangi birini ve dikey blme izgilerini srkleyerek stunlar yeniden boyutlandrabilirsiniz. Seim iin zet blmesi, etkin belgede seili olan eye ilikin CSS zelliklerinin ve bunlarn deerlerinin bir zetini grntler. Bu zet, seime dorudan uygulanan tm kurallarn zelliklerini gsterir. Yalnzca ayarlanm zellikler gsterilir. rnein aadaki kurallar bir snf stili ve bir etiket (bu durumda paragraf) stili oluturur:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 136


CSS ile sayfa oluturma

.foo{ color: green; font-family: 'Arial'; } p{ font-family: 'serif'; font-size: 12px; }

Belge penceresinde snf stili .foo olan bir paragraf metnini setiinizde, Seim iin zet blmesi her iki kurala ilikin zellikleri grntler nk seime her iki kural da uygulanr. Bu rnekte, Seim iin zet blmesi aadaki zellikleri listeleyecektir:
font-size: 12px font-family: 'Arial' color: green

Seim iin zet blmesi zellikleri artan srada ya da nitelikte dzenler. Yukardaki rnekte etiket stili font boyutunu ve snf stili font ailesini ve rengini tanmlar. (Snf stili tarafndan tanmlanan font ailesi, etiket stili tarafndan tanmlanan font ailesini geersiz klar nk snf seicilerinin nitelik dzeyi etiket seicilerinkinden yksektir. CSS nitelii hakknda daha fazla bilgi iin bkz. www.w3.org/TR/CSS2/cascade.html.) Kurallar blmesi, seiminize bal olarak, Hakknda ve Kurallar olmak zere iki farkl grnm ierir. Hakknda grnmnde (varsaylan grnm) bu blme, seili CSS zelliini tanmlayan kuraln adn ve kural ieren dosyann adn grntler. Kurallar grnmnde, geerli seime dorudan ya da dolayl olarak uygulanan tm kurallar bu blmede basamaklandrlm veya sradzenli olarak grntlenir. (Kurala dorudan uygulanan etiket sa stunda grnr.) Kurallar blmesinin sa st kesindeki Bilgi Gster ve Basamak Gster dmelerini tklatarak iki grnm arasnda gei yapabilirsiniz. Seim iin zet blmesinde bir zellik setiinizde, tanmlayc kurala ilikin tm zellikler zellikler blmesinde grntlenir. (Kurallar grnm seilirse, tanmlayc kural ayrca Kurallar blmesinde de seilir.) rnein font ailesini, font boyutunu ve rengini tanmlayan .maintext adl bir kuralnz varsa, Seim iin zet penceresinde bu zelliklerden herhangi birini semek, .maintext kural tarafndan tanmlanan tm zellikleri zellikler blmesinde ve seili .maintext kuraln Kurallar blmesinde grntler. (Bunun yan sra, Kurallar blmesinde herhangi bir kural seildiinde o kuraln zellikleri zellikler blmesinde grntlenir.) Daha sonra zellikler blmesini, ister geerli blmede gml olsun ya da ilitirilmi bir stil sayfas kullanlarak balanm olsun, CSS'nizde hzla deiiklik yapmak iin kullanabilirsiniz. Varsaylan olarak, zellikler blmesi yalnzca ayarlanm olan zellikleri grntler ve bunlar alfabetik srada dzenler. zellikler blmesini iki dier grnmde grntlemeyi seebilirsiniz. Kategori grnm, zellikleri Font, Arka Plan, Blok, Kenarlk ve benzerleri gibi kategoriler halinde gruplanm olarak grntler ve ayarlanm zellikler her kategorinin en stnde mavi metinle grntlenir. Liste grnm, kullanlabilecek tm zelliklerin alfabetik listesini grntler ve ayarlanm zellikleri dierinde olduu gibi en stte sralar ve mavi metinle grntler. Grnmler arasnda gei yapmak iin, zellikler blmesinin sol alt kesinde bulunan Kategori Grnmn Gster, Liste Grnmn Gster veya Yalnzca Ayarlanan zellikleri Gster dmesini tklatn. Tm grnmlerde ayarlanm zellikler maviyle grntlenir; bir seimle ilgisi olmayan zelliklerin st krmz izgiyle izilir. Fare ilgisiz bir kuraln stnde tutulduunda zelliin neden ilgisiz olduunu aklayan bir mesaj grntlenir. Normalde bir zellik geersiz klnd veya devralnm bir zellik olmad iin ilgisizdir. zellikler blmesinde yaptnz tm deiiklikler hemen uygulanr ve bylece almanz hemen nizlemeniz salanr.

Ayrca bkz.
CSS Stilleri panelini ama sayfa 138

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 137


CSS ile sayfa oluturma

Tm modundaki CSS Stilleri paneli


Tm modunda, CSS Stilleri paneli iki blme grntler: Tm Kurallar blmesi (stte) ve zellikler blmesi (altta). Tm Kurallar blmesi geerli belgede tanml olan kurallarn ve geerli belgeye iliik olan stil sayfalarnda tanml olan tm kurallarn listesini grntler. zellikler blmesi, Tm Kurallar blmesinde seili olan herhangi bir kuraln CSS zelliklerini dzenlemenizi salar.

Her iki blmeyi de, blmelerin arasndaki snr izgilerini srkleyerek ve zellikler stunlarn dikey blme izgilerini srkleyerek yeniden boyutlandrabilirsiniz. Tm Kurallar blmesinde bir kural setiinizde, o kuralda tanml tm zellikler zellikler blmesinde grntlenir. Daha sonra zellikler blmesini, ister geerli blmede gml olsun ya da ilitirilmi bir stil sayfasnda balanm olsun, CSS'nizde hzla deiiklik yapmak iin kullanabilirsiniz. Varsaylan olarak, zellikler blmesi yalnzca daha nce ayarlanm olan zellikleri grntler ve bunlar alfabetik srada dzenler. zellikleri iki dier grnmde grntlemeyi seebilirsiniz. Kategori grnm, zellikleri Font, Arka Plan, Blok, Kenarlk ve benzerleri gibi kategoriler halinde gruplanm olarak grntler ve ayarlanm zellikler her kategorinin en stnde grntlenir. Liste grnm, kullanlabilecek tm zelliklerin alfabetik listesini grntler ve ayarlanm zellikleri dierinde olduu gibi en stte sralar. Grnmler arasnda gei yapmak iin, zellikler blmesinin sol alt kesinde bulunan Kategori Grnmn Gster, Liste Grnmn Gster veya Yalnzca Ayarlanan zellikleri Gster dmesini tklatn. Tm grnmlerde, ayarlanan zellikler mavi renkte grntlenir. zellikler blmesinde yaptnz tm deiiklikler hemen uygulanr ve bylece almanz hemen nizlemeniz salanr.

Ayrca bkz.
CSS Stilleri panelini ama sayfa 138

CSS Stilleri paneli dmeleri ve grnmleri


Hem Tm hem de Geerli modlarnda, CSS Stilleri paneli zellikler blmesindeki (alttaki blme) grnmn deitirmenizi salayan dme ierir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 138


CSS ile sayfa oluturma

A. Kategori Grnm B. Liste Grnm C. Ayarlanan zellikler Grnm

Kategori Grnm Dreamweaver tarafndan desteklenen CSS zelliklerini sekiz kategoriye bler: font, arka plan,

blok, kenarlk, kutu, liste, konumlandrma ve uzantlar. Her kategorinin zellikleri, kategori adnn yanndaki art (+) dmesini tklatarak geniletip daraltabileceiniz bir listede yer alr. Ayarlanan zellikler listenin en stnde bulunur (mavi renkte).
Liste Grnm Dreamweaver tarafndan desteklenen tm CSS zelliklerini alfabetik srada grntler: Ayarlanan

zellikler listenin en stnde bulunur (mavi renkte).


Ayarlanan zellikler Grnm Yalnzca ayarlanm olan zellikleri grntler. Ayarlanan zellikler varsaylan

grnmdr. Hem Tm hem de Geerli modunda, CSS Stilleri paneli ayrca aadaki dmeleri ierir:

A. Stil Sayfasn Ekle B. Yeni CSS Kural C. Stili Dzenle D. CSS Kuraln Sil

Stil Sayfasn Ekle Harici Stil Sayfasn Ekle iletiim kutusunu aar. Geerli belgenize eklenecek veya ie aktarlacak bir

harici stil sayfas sein.


Yeni CSS Kural rnein bir snf stili oluturmak, HTML etiketini yeniden tanmlamak veya bir CSS seici

tanmlamak iin, oluturduunuz stilin trn seebileceiniz bir iletiim kutusu aar.
Stili Dzenle Geerli belgedeki veya harici bir stil sayfasndaki stilleri dzenleyebileceiniz bir iletiim kutusu aar. CSS Kuraln Sil Seili kural veya zellii CSS Stilleri blmesinden kaldrr ve uyguland tm elerden format

kaldrr. (Ancak bu stil tarafndan referans verilen snf veya No zelliklerini kaldrmaz.) CSS Kuraln Sil dmesi, eklenmi bir CSS stil sayfasnn balantsn da kesebilir (ban kaldrabilir). CSS stil sayfas komutlaryla almaya ilikin seeneklerin balam mensn amak iin CSS Stilleri panelini sa tklatn (Windows) veya Control tuu baslyken tklatn (Macintosh).

CSS Stilleri panelini ama


CSS Stilleri panelini, belgelere harici stil sayfalar eklemenin yan sra CSS stillerini grntlemek, oluturmak, dzenlemek ve kaldrmak iin de kullanabilirsiniz.
Aadakilerden birini yapn:

Pencere > CSS Stilleri'ni sein. stkarakter+F11 tuuna basn. zellik denetisinde CSS dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 139


CSS ile sayfa oluturma

CSS Stilleri tercihlerini ayarlama


CSS stili tercihleri, Dreamweaver uygulamasnn CSS stillerini tanmlayan kodu nasl yazacan kontrol eder. CSS stilleri, baz kullanclar iin allmas daha kolay olabilecek steno formunda yazlabilir. Ancak tarayclarn baz eski srmleri stenoyu doru ekilde yorumlayamazlar.
1 Dzen > Tercihler (Windows) veya Dreamweaver > Preferences (Macintosh) seeneklerini belirleyin ve Kategori

listesinden CSS Stilleri'ni sein.


2 Uygulamak istediiniz CSS stili seeneklerini ayarlayn:
CSS Kurallar Oluturulduunda Steno Kullan; unun iin Dreamweaver uygulamasnn hangi CSS zelliklerini steno

olarak yazacan semenizi salar.


CSS Kurallar Dzenlediinde Steno Kullan Dreamweaver uygulamasnn steno olarak mevcut stilleri yeniden yazp

yazmayacan kontrol eder. Tm stilleri olduklar gibi brakmak iin Orijinal Steno Kullanmsa'y sein. Steno Kullan, unlar iin seeneinde seili zellikler iin stilleri steno olarak yeniden yazmak zere Yukardaki Ayarlara Gre'yi sein.
CSS Stilleri Panelinde ift Tklatldnda CSS kurallarn dzenlemek iin bir ara semenizi salar.

3 Tamam' tklatn.

Yeni CSS kural oluturma


HTML etiketlerinin veya class veya ID niteliiyle tanmlanm bir metnin formatlamasn otomatikletirmek iin CSS kural oluturabilirsiniz.
1 Yeni CSS Kural iletiim kutusunu amak iin ekleme noktasn belgenin iine yerletirip aadakilerden birini

yapn:

Format > CSS Stilleri >Yeni'yi sein. CSS Stilleri panelinde (Pencere > CSS Stilleri), panelin sa alt kesindeki Yeni CSS Kural (+) dmesini tklatn. Belge penceresinde metni sein, CSS zellik denetisinde (Pencere > zellikler) Hedeflenen Kural alr
mensnden Yeni CSS Kural'n sein ve yeni bir kural balatmak iin zellik denetisinden Kural Dzenle dmesini tklatn veya bir seenek belirleyin (rnein Kaln dmesini tklatn).
2 Yeni CSS Kural iletiim kutusunda oluturmak istediiniz CSS kural iin seici trn belirleyin:

Herhangi bir HTML esine class nitelii olarak uygulanabilecek zel bir stil oluturmak iin, Seici Tr alr
mensnden Snf seeneini belirleyin ve Seici Ad metin kutusuna stil iin bir ad girin. Not: Snf adlar nokta iaretiyle balamaldr ve harf ve saylarn herhangi bir birleimini ierebilir (rnein .yenikural1). Baa nokta koymazsanz, Dreamweaver sizin iin otomatik olarak nokta ekler.

Belirli bir ID nitelii ieren bir etiket iin formatlamay tanmlamak iin, Seici Tr alr mensnden Kimlik
seeneini belirleyin ve Seici Ad metin kutusuna benzersiz Kimlik (rnein, containerDIV) girin. Not: Kimlikler diyez (#) iaretiyle balamaldr ve harf ve saylarn herhangi bir birleimini ierebilir (rnein .#myID1). Baa diyez iareti koymazsanz, Dreamweaver sizin iin otomatik olarak bu iareti ekler.

Belirli bir HTML etiketi iin varsaylan formatlamay yeniden tanmlamak iin, Seici Tr alr mensnden
Etiket seeneini belirleyin, ardndan Seici Ad metin kutusuna HTML etiketi girin veya alr menden bir etiket sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 140


CSS ile sayfa oluturma

ki veya daha fazla snf veya kimlii etkileyen bir bileen kural tanmlamak iin, Bileen seeneini belirleyin ve
bileen kuralnz iin seicileri girin. rnein, div p girerseniz, div etiketlerindeki tm p eleri kuraldan etkilenir. Tanmlayc metin alan, seici ekler veya silerken kuraln tam olarak hangi eleri etkileyeceini aklar.
3 Kural tanmlamak istediiniz konumu sein ve Tamam esini tklatn:

Kural belgeye zaten eklenmi bir stil sayfasna yerletirmek iin stil sayfasn sein. Harici stil sayfas oluturmak iin Yeni Stil Sayfas Dosyas'n sein. Stili geerli belgeye gmmek iin Sadece Bu Belge'yi sein.
4 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda, yeni CSS kural iin ayarlamak istediiniz stil seeneklerini sein.

Daha fazla bilgi iin bir sonraki blme bakn.


5 Stil zelliklerini ayarlamay bitirdiinizde Tamam' tklatn.

Not: Stil seeneklerini ayarlamadan Tamam' tklatmak yeni, bo bir kural oluturur.

CSS zelliklerini ayarlama


Font, arka plan grnts ve rengi, aralk ve mizanpaj zellikleri ve liste elerinin grnm gibi CSS kurallar iin zellik tanmlayabilirsiniz. nce yeni bir kural oluturun, sonra aadaki zelliklerden herhangi birini ayarlayn.

CSS tr zelliklerini tanmlama


CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusundaki Tr kategorisini, bir CSS stiline ilikin temel font ve tr ayarlarn tanmlamak iin kullanrsnz.
1 CSS Stilleri panelini (ak deilse) an (Shift + F11). 2 CSS Stilleri panelinin en st blmesinde, varolan bir kural veya zellii ift tklatn. 3 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda Tr' sein ve sonra stil zelliklerini ayarlayn.

Stil iin nemli deillerse aadaki zelliklerden herhangi birini bo brakn:


Font ailesi Stil iin font ailesini (veya aileler dizisini) ayarlar. Tarayclar, kullancnn sisteminde ykl dizideki ilk fontu kullanarak metni grntler. Internet Explorer 3.0'la uyumluluk iin nce bir Windows fontu listeleyin. Font nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir. Font boyutu Metnin boyutunu tanmlar. Sayy ve l birimini belirleyerek kesin bir boyut seebilir ya da greceli bir

boyut seebilirsiniz. Pikseller tarayclarn metninizi bozmamas asndan ok yararldr. Boyut nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.
Font stili Font stili olarak Normal, talik ya da Yatk seeneklerini belirler. Varsaylan ayar Normal'dir. Stil nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir. Satr ykseklii Metnin yerletirildii satrn yksekliini ayarlar. Bu ayar aslnda satr aral olarak adlandrlr. Font boyutu iin satr yksekliinin otomatik olarak hesaplanmasn salamak zere Normal'i sein veya tam bir deer girin ve bir l birimi sein. Satr ykseklii nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir. Metin sslemesi Metne alt izgi veya st izgi ekler, metnin stn izer ya da metnin yanp snmesini salar. Normal

metin iin varsaylan ayar Yok'tur. Balar iin varsaylan ayar Alt izili'dir. Ba ayarn yok olarak ayarladnzda, zel bir snf tanmlayarak balardaki alt izgiyi kaldrabilirsiniz. Dekorasyon nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.
Font arl Fontu belirlenmi veya greceli bir miktarda kalnlatrr. Normal edeeri 400'dr; Kaln edeeri

700'dr. Kalnlk nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 141


CSS ile sayfa oluturma

Font deikeni Metindeki kk byk harfler deikenini ayarlar. Dreamweaver bu nitelii Belge penceresinde grntlemez. Deiken niteliini Internet Explorer destekler, Navigator desteklemez. Metin dntrme Seimdeki her szcn ilk harfini byk yapar veya metni tmyle byk ya da kk harf yapar.

Harf durumu nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.


Renk Metin rengini ayarlar. Renk nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.

4 Bu seenekleri ayarlamay tamamladnzda, ek stil zellikleri ayarlamak iin panelin sol tarafnda baka bir CSS

kategorisi sein veya Tamam' tklatn.

CSS stili arka plan zelliklerini tanmlama


CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusundaki Arka Plan kategorisini, bir CSS stiline ilikin arka plan ayarlarn tanmlamak iin kullann. Arka plan zelliklerini web sayfasndaki herhangi bir eye uygulayabilirsiniz. rnein bir metnin, tablonun ,sayfann arkas ve benzerleri gibi herhangi bir sayfa esine arka plan rengi veya arka plan grnts ekleyen bir stil oluturun. Arka plan grntsnn yerleimini de ayarlayabilirsiniz.
1 CSS Stilleri panelini (ak deilse) an (Shift+F11). 2 CSS Stilleri panelinin en st blmesinde, varolan bir kural veya zellii ift tklatn. 3 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda Arka Plan' sein ve sonra stil zelliklerini ayarlayn.

Stil iin nemli deillerse aadaki zelliklerden herhangi birini bo brakn:


Background Color enin arka plan rengini ayarlar. Arka plan rengi nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir. Background Image enin arka plan grntsn ayarlar. Arka plan grnts nitelii her iki tarayc tarafndan da

desteklenir.
Arka Plan Yineleme Arka plan grntsnn yinelenip yinelenmeyeceini ve nasl yineleneceini belirler. Yinele

nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.

Yinelemeyen, grnty enin banda bir defa grntler. Yinele, grnty enin arkasna yatay ve dikey olarak der. Yinele-x ve Yinele-y, srasyla grnty yatay ve dikey bantlar halinde grntler. Grntler enin snrlarna
sacak ekilde kesilir. Not: Yinele zelliini, body etiketini yeniden tanmlamak ve denmeyen veya yinelenmeyen bir arka plan grnts ayarlamak iin kullann.
Arka Plan Eki Arka plan grntsnn orijinal konumunda sabit kalacan ya da ierikle birlikte kaydrlacan

belirler. Baz tarayclarn Sabit seeneini Kaydr olarak uygulayabileceini unutmayn. Bunu Internet Explorer destekler, Netscape Navigator desteklemez.
Arka Plan Konumu (X) ve Arka Plan Konumu (Y) Arka plan grntsnn eye gre ilk konumunu belirtin. Bu

zellik, arka plan grntsn sayfann ortasna hem dikey (Y) hem de yatay (X) olarak hizalamak iin kullanlabilir. Ek zellii Sabit ise, konum eye deil Belge penceresine baldr.
4 Bu seenekleri ayarlamay tamamladnzda, ek stil zellikleri ayarlamak iin panelin sol tarafnda baka bir CSS

kategorisi sein veya Tamam' tklatn.

CSS stili blok zelliklerini tanmlama


CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusundaki Blok kategorisini, etiketler ve zelliklerin aralk ve hizalama ayarlarn tanmlamak iin kullanrsnz.
1 CSS Stilleri panelini (ak deilse) an (Shift+F11).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 142


CSS ile sayfa oluturma

2 CSS Stilleri panelinin en st blmesinde, varolan bir kural veya zellii ift tklatn. 3 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda Blok'u sein ve sonra aadaki stil zelliklerinden herhangi birini

ayarlayn. (Stil iin nemli deilse zellii bo brakn.)


Szck Aral Szckler arasndaki aral ayarlar. Belli bir deer ayarlamak iin, alr menden Deer'i sein ve

saysal deeri girin. Belli bir deer ayarlamak iin, alr menden Deer'i sein ve saysal deeri girin. Not: Eksi deerler belirtebilirsiniz ancak grntlenme ekli taraycya baldr. Dreamweaver bu nitelii Belge penceresinde grntlemez.
Letter Spacing Harfler veya karakterler arasndaki boluu artrr veya azaltr. Karakterler arasndaki boluu azaltmak iin rnein (-4) gibi bir eksi deer belirtin. Letter spacing ayarlar bloklanm metin ayarlarn geersiz klar. Letter Spacing nitelii Internet Explorer 4 ve sonraki srmleri ve Netscape Navigator 6 tarafndan desteklenir. Dikey Hizalama Uyguland enin dikey olarak hizalanacan belirtir. Dreamweaver bu nitelii yalnzca <img>

etiketine uyguland zaman Belge penceresinde grntler.


Text Align Metnin e iinde nasl hizalanacan belirtir. Text Align nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir. Text Indent Metnin ilk satrnn girinti mesafesini belirtir. knt oluturmak iin eksi deer kullanlabilir ancak

grntlenme ekli taraycya baldr. Dreamweaver bu nitelii yalnzca etiket blok dzeyindeki elere uygulandnda Belge penceresinde grntler. Text Indent nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.
Whitespace e iinde boluun nasl ileneceini belirtir. seenek arasndan seim yapn: Normal, boluu kapatr; n, boluu metin pre etiketlerinin arasndaym gibi iler (dier bir deyile aralar, sekmeler ve satr sonlar da dahil tm boluklara uyulur); Sarma yok, metnin yalnzca br etiketi kullanldnda sarlacan belirtir. Dreamweaver bu nitelii Belge penceresinde grntlemez. Whitespace nitelii Netscape Navigator ve Internet Explorer 5.5 tarafndan desteklenir. Display Bir enin gsterilip gsterilmeyeceini ve gsterilecekse nasl gsterileceini belirtir. Yok seenei atand enin ekrann devre d brakr.

4 Bu seenekleri ayarlamay tamamladnzda, ek stil zellikleri ayarlamak iin panelin sol tarafnda baka bir CSS

kategorisi sein veya Tamam' tklatn.

CSS stili kutu zelliklerini tanmlama


CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusundaki Kutu kategorisini, sayfadaki elerin yerletirilmesini kontrol eden etiketlerin ve zelliklerin ayarlarn tanmlamak iin kullann. Dolgu ya da kenar boluu ayarlarn uygularken ayarlar enin tek bir kenarna uygulayabilir veya enin tm kenarlarna ayn ayar uygulamak iin Tm in Ayn ayarn kullanabilirsiniz.
1 CSS Stilleri panelini (ak deilse) an (Shift + F11). 2 CSS Stilleri panelinin en st blmesinde, varolan bir kural veya zellii ift tklatn. 3 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda Kutu'yu sein ve sonra aadaki stil zelliklerinden herhangi birini

ayarlayn. (Stil iin nemli deilse zellii bo brakn.)


Genilik ve Ykseklik enin genilik ve yksekliini ayarlar. Kaydr Metin, AP Div'leri, tablolar ve benzer elerin bu enin hangi tarafnda kaydrlacan ayarlar. Dier eler

kayan enin etrafnda normal ekilde sarlr. Kaydr nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.
Temizle AP elerine izin vermeyen taraflar tanmlar. Bir AP esi temiz tarafta grnrse, temizleme ayar

uygulanmam e bunun altna tanr. Temizleme nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir.
Dolgu Bir enin ierii ve kenarl (ya da kenarlk yoksa kenar boluu) arasndaki boluu belirtir. enin her bir taraf iin ayr dolgu ayarlamak istiyorsanz Tm in Ayn seeneinin iaretini kaldrn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 143


CSS ile sayfa oluturma

Tm in Ayn Uyguland enin st, Sa, Alt ve Sol tarafnda ayn dolgu zelliklerini ayarlar. Kenar Boluu Bir enin kenarl (ya da kenarlk yoksa dolgusu) ve dier bir e arasndaki boluu belirtir.

Dreamweaver bu nitelii yalnzca blok dzeyindeki elere (paragraflar, balklar, listeler ve benzer) uygulandnda Belge penceresinde grntler. enin her bir taraf iin ayr kenar boluu ayarlamak istiyorsanz Tm in Ayn seeneinin iaretini kaldrn.
Tm in Ayn Uyguland enin st, Sa, Alt ve Sol tarafnda ayn kenar boluu zelliklerini ayarlar.

4 Bu seenekleri ayarlamay tamamladnzda, ek stil zellikleri ayarlamak iin panelin sol tarafnda baka bir CSS

kategorisi sein veya Tamam' tklatn.

CSS stili kenarlk zelliklerini tanmlama


CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusundaki Kenarlk kategorisini, elerin etrafndaki kenarlklarn genilik, renk ve stil gibi ayarlarn tanmlamak iin kullann.
1 CSS Stilleri panelini (ak deilse) an (Shift+F11). 2 CSS Stilleri panelinin en st blmesinde, varolan bir kural veya zellii ift tklatn. 3 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda Kenarlk' sein ve sonra aadaki stil zelliklerinden herhangi birini

ayarlayn. (Stil iin nemli deilse zellii bo brakn.)


Yazm Kenarln stil grnmn belirler. Stilin grntlenme ekli taraycya baldr. enin her bir taraf iin ayr

kenarlk stili ayarlamak istiyorsanz Tm in Ayn seeneinin iaretini kaldrn.


Tm in Ayn Uyguland enin st, Sa, Alt ve Sol tarafnda ayn kenarlk stili zelliklerini ayarlar. Genilik enin kenarlnn kalnln ayarlar. Genilik nitelii her iki tarayc tarafndan da desteklenir. enin her

bir taraf iin ayr kenarlk genilii ayarlamak istiyorsanz Tm in Ayn seeneinin iaretini kaldrn.
Tm in Ayn Uyguland enin st, Sa, Alt ve Sol tarafnda ayn kenar geniliini ayarlar. Renk Kenarln rengini ayarlar. Her bir tarafn rengini ayr ayr ayarlayabilirsiniz ancak grntlenme ekli taraycya baldr. enin her bir taraf iin ayr kenarlk rengi ayarlamak istiyorsanz Tm in Ayn seeneinin iaretini kaldrn. Tm in Ayn Uyguland enin st, Sa, Alt ve Sol tarafnda ayn kenar rengini ayarlar.

4 Bu seenekleri ayarlamay tamamladnzda, ek stil zellikleri ayarlamak iin panelin sol tarafnda baka bir CSS

kategorisi sein veya Tamam' tklatn.

CSS stili liste zelliklerini tanmlama


CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusundaki Liste kategorisi, liste etiketleri iin madde iareti boyutu ve tr gibi liste ayarlarn tanmlar.
1 CSS Stilleri panelini (ak deilse) an (Shift+F11). 2 CSS Stilleri panelinin en st blmesinde, varolan bir kural veya zellii ift tklatn. 3 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda Liste'yi sein ve sonra aadaki stil zelliklerinden herhangi birini

ayarlayn. (Stil iin nemli deilse zellii bo brakn.)


Liste stili tr Madde iaretlerinin veya numaralarn grnmn ayarlar. Tr nitelii her iki tarayc tarafndan da

desteklenir.
Liste stili grnts Madde iaretleri iin zel bir grnt belirtmenizi salar. Bir grntye gzatmak veya

grntnn yolunu yazmak iin Gzat (Windows) veya Choose (Macintosh) dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 144


CSS ile sayfa oluturma

Liste stili konumu Liste esi metninin sarlacan ve girintili olacan (d) ya da metnin sol kenar boluuna sarlacan (i) belirtir.

4 Bu seenekleri ayarlamay tamamladnzda, ek stil zellikleri ayarlamak iin panelin sol tarafnda baka bir CSS

kategorisi sein veya Tamam' tklatn.

CSS stili konumlandrma zelliklerini tanmlama


Konumlandrma stil zellikleri, seili CSS stiliyle ilikili ieriin sayfada nasl konumlandrlacan belirler.
1 CSS Stilleri panelini (ak deilse) an (Shift+F11). 2 CSS Stilleri panelinin en st blmesinde, varolan bir kural veya zellii ift tklatn. 3 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda Konumlandrma'y sein ve sonra istediiniz stil zelliklerini

ayarlayn. Stil iin nemli deillerse aadaki zelliklerden herhangi birini bo brakn:
Konum Taraycnn seili eyi nasl konumlandracan aadaki gibi belirler:

Mutlak seenei eyi, Yerleim kutularna girilen koordinatlar kullanarak mutlak ya da greli olarak
konumlandrlm nceki eye gre veya daha nce konumlandrlm mutlak ya da greli e yoksa sayfann sol st kesine yerletirir.

Greli, ierik blokunu Yerleim kutularna girilen koordinatlar kullanarak blokun belge metin akndaki
konumuna gre yerletirir. rnein bir eyi greli olarak konumlandrp, st ve sol koordinatlarn her birini 20 piksel olarak belirlemek, eyi aktaki normal konumundan 20 piksel saa ve 20 piksel aa kaydrr. Sonraki elerin mutlak konumlandrlmasn salayacak bir balam oluturmak iin eler st, sol, sa ve alt koordinatlarla veya bunlar olmadan greli olarak konumlandrlabilir.

Sabit, ierii Yerleim kutularna girilen koordinatlar kullanarak taraycnn sol st kesine gre yerletirir.
Kullanc sayfay kaydrrken ierik bu konumda sabit kalacaktr.

Statik, ierii metin akndaki konumuna yerletirir. Bu tm konumlandrlabilir HTML elerinin varsaylan
konumudur.
Grnrlk eriin ilk grntlenme koulunu belirler. Bir grnrlk zellii belirlemezseniz, ierik varsaylan

olarak st etiketin deerini alr. Gvde etiketi varsaylan olarak grnrdr. Aadaki grnrlk seeneklerden birini sein:

Devral seenei, ieriin st esinin grnrlk zelliini devralr. Grnr, ierii stn deerinden bamsz olarak grntler. Gizli, ierii stn deerinden bamsz olarak gizler.
Z-Dizini eriin ynlanma srasn belirler. Z-dizini daha yksek olan eler z-dizini dk olan (veya hi olmayan) elerin stnde grnr. Deerler eksi veya art olabilir. (eriiniz mutlak olarak konumlandrlmsa, ynlanma srasn AP eleri panelini kullanarak deitirmek daha kolaydr). Tama Bir kabn (rnein DIV veya P) ieriinin kabn boyutunu amas durumunda ne olacan belirler. Bu

zellikler genileyi aadaki gibi kontrol eder:

Grnr, kabn boyutunu tm ierik grnr olacak ekilde bytr. Kap aaya ve saa doru geniler. Gizli, kabn boyutunu korur ve smayan tm ierii keser. Kaydrma ubuu salanmaz. Kaydr, ierik kabn boyutunu asa da amasa da kaba kaydrma ubuklar ekler. Kaydrma ubuklarn zellikle
salamak, dinamik bir ortamda kaydrma ubuklarnn grntlenmesi ve grntlenmemesinin neden olduu yanlglar nler. Bu seenek Belge penceresinde grntlemez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 145


CSS ile sayfa oluturma

Otomatik, kaydrma ubuklarnn yalnzca ierik kabn snrlarn atnda grntlenmesini salar. Bu seenek
Belge penceresinde grntlemez.
Yerleim erik blokunun konumunu ve boyutunu belirtir. Taraycnn konumu nasl yorumlayaca Tr ayarna

baldr. erik blokunun ierii belirtilen boyutu aarsa boyut deerleri geersiz klnr. Konum ve boyut iin varsaylan birim pikseldir. Ayrca aadaki birimleri de belirtebilirsiniz: pc (pika), pt (nokta), in (in), mm (milimetre), cm (santimetre), (ems), (exs) veya % (st deerin yzdesi). Deerden sonra gelen ksaltmayla deer arasnda boluk olmamaldr: rnein 3mm.
Kes eriin grnr ksmn tanmlar. Bir kesme blgesi belirtirseniz, JavaScript gibi bir komut dosyas dili

kullanarak buna eriebilir ve silme gibi zel efektler oluturmak iin zellikleri deitirebilirsiniz. Bu silmeler zellii Deitir davran kullanlarak ayarlanabilir.
4 Bu seenekleri ayarlamay tamamladnzda, ek stil zellikleri ayarlamak iin panelin sol tarafnda baka bir CSS

kategorisi sein veya Tamam' tklatn.

CSS stili uzantlar zelliklerini tanmlama


Uzantlar stil zellikleri; filtreler, sayfa sonlar ve iareti seeneklerini ierir. Not: Dreamweaver'da bir dizi dier uzant zellii vardr, ancak bunlara erimek iin CSS Stilleri panelini kullanmanz gerekir. CSS Stilleri panelini ap (Windows > CSS Stilleri), panelin altndaki Kategori Grnmn Gster dmesini tklattktan sonra Uzantlar kategorisini genileterek mevcut uzant zelliklerinin listesini kolayca grebilirsiniz.
1 CSS Stilleri panelini (ak deilse) an (Shift + F11). 2 CSS Stilleri panelinin en st blmesinde, varolan bir kural veya zellii ift tklatn. 3 CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunda Uzantlar' sein ve sonra aadaki stil zelliklerinden herhangi birini

ayarlayn. (Stil iin nemli deilse zellii bo brakn.)


Sayfa kesmesi ncesi Yazdrma srasnda, stili kontrol eden nesneden nce ya da sonra sayfa sonu uygulanmasn

zorunlu klar. Alr menden istediiniz seenei belirleyin. Bu seenei srm 4.0 olan tarayclar desteklemez ancak gelecekte kullanma sunulacak tarayclarda destek salanabilir.
mle areti, stil tarafndan kontrol edilen nesnenin zerindeyken iareti grntsn deitirir. Alr menden istediiniz seenei belirleyin. Internet Explorer 4.0 ve sonraki srmleri ve Netscape Navigator 6 bu nitelii destekler. Filtre Stil tarafndan kontrol edilen nesneye, bulanklatrma ve ters evirme de dahil, zel efektler uygular. Alr

menden bir efekt sein.


4 Bu seenekleri ayarlamay tamamladnzda, ek stil zellikleri ayarlamak iin panelin sol tarafnda baka bir CSS

kategorisi sein veya Tamam' tklatn.

CSS kuraln dzenleme


Belgeye uyguladnz hem harici hem de dahili kurallar kolayca dzenleyebilirsiniz. Belgenizdeki metni kontrol eden bir CSS stil sayfasn dzenlerken, o CSS stil sayfas tarafndan kontrol edilen metnin tmn hemen yeniden formatlarsnz. Harici stil sayfasnda yaplan dzenlemeler bu sayfaya bal tm belgeleri etkiler. Stil sayfalarn dzenlerken kullanmak iin harici bir dzenleyici belirleyebilirsiniz.

CSS Stilleri panelinde kural dzenleme (Geerli modu)


1 Pencere > CSS Stilleri'ni seerek CSS Stilleri panelini an. 2 CSS Stilleri panelinin stndeki Geerli dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 146


CSS ile sayfa oluturma

3 zelliklerini grntlemek iin geerli sayfada bir metin esi sein. 4 Aadakilerden birini yapn:

CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunu grntlemek iin Seim iin zet blmesinde bir zellii ift tklatn. Seim iin zet blmesinde bir zellik sein ve zellii aadaki zellikler blmesinde dzenleyin. Kurallar blmesinde bir kural sein ve kuraln zelliklerini aadaki zellikler blmesinde dzenleyin.
Not: Dreamweaver tercihlerini deitirerek dier davranlarn yan sra CSS'yi dzenlemek iin ift tklatma davrann da deitirebilirsiniz.

CSS Stilleri panelinde kural dzenleme (Tm modu)


1 Pencere > CSS Stilleri'ni seerek CSS Stilleri panelini an. 2 CSS Stilleri panelinin stndeki Tm dmesini tklatn. 3 Aadakilerden birini yapn:

CSS Kural Tanmlamas iletiim kutusunu grntlemek iin Tm Kurallar blmesinde bir kural ift tklatn. Tm Kurallar blmesinde bir kural sein ve kuraln zelliklerini aadaki zellikler blmesinde dzenleyin. Tm Kurallar blmesinde bir kural sein ve CSS Stilleri panelinin sa alt kesindeki Stili Dzenle dmesini
tklatn. Not: Dreamweaver tercihlerini deitirerek dier davranlarn yan sra CSS'yi dzenlemek iin ift tklatma davrann da deitirebilirsiniz.

Bir CSS seicinin adn deitirme


1 CSS Stilleri panelinde (Tm modu) deitirmek istediiniz seiciyi sein. 2 Ad dzenlenebilir yapmak iin seiciyi tekrar tklatn. 3 Deiikliklerinizi yapn ve Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn.

Ayrca bkz.
zellik denetiminde metin zelliklerini ayarlama sayfa 230

zellik kural ekleme


CSS Stilleri panelini kurallara zellik eklemek iin kullanabilirsiniz.
1 CSS Stilleri panelinde (Pencere > CSS), Tm Kurallar blmesinde (Tm modu) bir kural sein veya Seim iin

zet blmesinde (Geerli modu) bir zellik sein.


2 Aadakilerden birini yapn:

zellikler blmesinde Yalnzca Ayarlanan zellikleri Gster seiliyse, zellik Ekle ban tklatn ve zellik ekleyin. zellikler blmesinde Kategori grnm ya da Liste grnm seiliyse, eklemek istediiniz zellik iin bir deer
girin.

Snf stillerini uygulama, kaldrma veya yeniden adlandrma


Snf stilleri, metni hangi etiketlerin kontrol ettiinden bamsz olarak, belgedeki herhangi bir metne uygulanabilecek tek CSS stili trdr. Geerli belgeyle ilgili tm snf stilleri CSS Stilleri panelinde ve metin zellik denetisinin Stil alr mensnde (adlarnn nnde bir nokta ile [.grntlenir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 147


CSS ile sayfa oluturma

Stillerin ounun hemen gncelletirildiini greceksiniz ancak bir stilin beklenen ekilde uygulandn dorulamak iin sayfanz bir taraycda nizlemeniz gerekir. Ayn metne iki ya da daha fazla stil uyguladnzda stiller akabilir ve beklenmeyen sonular retebilirler. Harici stil sayfasnda tanml stilleri nizlerken, sayfay taraycda nizlediinizde deiikliklerinizin yanstlmasn salamak iin stil sayfasn kaydettiinizden emin olun.

Ayrca bkz.
Basamakl Stil Sayfalar Hakknda sayfa 130 Basamakl stiller hakknda sayfa 132 CSS Stilleri paneli hakknda sayfa 135

CSS snf stili uygulama


1 Belgede CSS stili uygulamak istediiniz metni sein.

Stili bir paragrafn tamamna uygulamak iin ekleme noktasn paragrafn iine yerletirin. Tek bir paragraf iinde bir metin aral seerseniz CSS stili yalnzca seilen aral etkiler. CSS stilinin uygulanmas gereken belli bir etiketi belirtmek iin Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seici de o etiketi sein.
2 Snf stilini uygulamak iin aadakilerden birini yapn:

CSS Stilleri panelinde (Pencere > CSS Stilleri) Tm modunu sein, uygulamak istediiniz stilin adn sa tklatn
ve balam mensnden Uygula'y sein.

HTML zellik denetisinde, uygulamak istediiniz stili Snf alr mensnden sein. Belge penceresinde, seili metni sa tklatn (Windows) veya Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve
balam mensnde CSS stillerini seip ardndan uygulamak istediiniz stili sein.

Format > CSS Stilleri'ni sein ve alt menden uygulamak istediiniz stili sein.

Seimden snf stili kaldrma


1 Kendisinden stil kaldrmak istediiniz nesneyi ya da metni sein. 2 HTML zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Snf alr mensnden Yok'u sein.

Snf stilini yeniden adlandrma


1 CSS stilleri panelinde yeniden adlandrmak istediiniz CSS snf stilini sa tklatn ve Snf Yeniden Adlandr'

sein. CSS Stilleri paneli seenekler mensnden Snf Yeniden Adlandr' seerek de bir snf yeniden adlandrabilirsiniz.
2 Snf Yeniden Adlandr iletiim kutusunda, yeniden adlandrmak istediiniz snfn Snf yeniden adlandr alr

mensnde seili olduundan emin olun.


3 Yeni Ad metin kutusuna snfn yeni adn girin ve Tamam' tklatn.

Yeniden adlandrdnz snf geerli belgenin ba ksmndaysa, Dreamweaver geerli belgede snf adyla birlikte snf adnn tm rneklerini deitirir. Yeniden adlandrdnz snf harici bir CSS dosyasndaysa, Dreamweaver o dosyay aar ve dosyadaki snf adn deitirir. Dreamweaver ayrca eski snf adnn sitedeki tm rneklerini aramanz iin tm siteyi kapsayan bir Bul ve Deitir iletiim kutusu aar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 148


CSS ile sayfa oluturma

CSS kurallarn tama


Dreamweaver uygulamasndaki CSS ynetim zellikleri CSS kurallarnn farkl konumlara tanmasn kolaylatrr. Kurallar belgeler arasnda, belgenin ba ksmndan harici stil sayfasna, harici CSS dosyalar arasnda ve dier ekillerde tayabilirsiniz. Not: Tamaya altnz kural hedef stil sayfasndaki bir kuralla akrsa, Dreamweaver uygulamas Ayn Adda Bir Kural Var iletiim kutusunu grntler. akan kural tamay seerseniz, Dreamweaver tanan kural hedef stil sayfasndaki akan kuraln hemen yanna yerletirir.

Ayrca bkz.
Kodlama ara ubuuyla kod ekleme sayfa 308

CSS kurallarn yeni bir stil sayfasna tama


1 Aadakilerden birini yapn:

CSS Stilleri panelinde, tamak istediiniz kural ya da kurallar sein. Sonra seimi sa tklatn ve balam
mensnden CSS Kurallarn Ta'y sein. Birden fazla kural semek iin, semek istediiniz kurallar Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken tklatn.

Kod grnmnde, tamak istediiniz kural ya da kurallar sein. Sonra seimi sa tklatn ve balam
mensnden CSS Stilleri > CSS Kurallarn Ta'y sein. Not: Kural ksmen seilirse, tm kural yeniden konumlandrlr.
2 Harici Stil Sayfasna Ta iletiim kutusunda, yeni stil sayfas seeneini sein ve Tamam' tklatn. 3 Stil Sayfas Dosyasn Farkl Kaydet iletiim kutusunda, yeni stil sayfas iin bir ad girin ve Kaydet'i tklatn.

Kaydet'i tklattnzda, Dreamweaver setiiniz kurallar ieren yeni bir stil sayfas kaydeder ve bunu geerli belgeye ekler. Kodlama ara ubuunu kullanarak da kurallar tayabilirsiniz. Kodlama ara ubuu yalnzca Kod grnmnde kullanlabilir.

CSS kurallarn mevcut bir stil sayfasna tama


1 Aadakilerden birini yapn:

CSS Stilleri panelinde, tamak istediiniz kural ya da kurallar sein. Sonra seimi sa tklatn ve balam
mensnden CSS Kurallarn Ta'y sein. Birden fazla kural semek iin, semek istediiniz kurallar Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken tklatn.

Kod grnmnde, tamak istediiniz kural ya da kurallar sein. Sonra seimi sa tklatn ve balam
mensnden CSS Stilleri > CSS Kurallarn Ta'y sein. Not: Kural ksmen seilirse, tm kural yeniden konumlandrlr.
2 Harici Stil Sayfasna Ta iletiim kutusunda, alr menden mevcut bir stil sayfas sein veya mevcut bir stil

sayfasna gidin ve Tamam' tklatn. Not: Alr men, geerli belgeye bal tm stil sayfalarn grntler. Kodlama ara ubuunu kullanarak da kurallar tayabilirsiniz. Kodlama ara ubuu yalnzca Kod grnmnde kullanlabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 149


CSS ile sayfa oluturma

CSS kurallarn srkleyerek yeniden dzenleme ya da tama


CSS Stilleri panelinde (Tm modu) bir kural sein ve istediiniz konuma srkleyin. Seip srkleme zelliini,

stil sayfasndaki kurallar yeniden dzenlemek ya da bir kural baka bir stil sayfasna veya belge balna tamak iin kullanabilirsiniz. Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken birden fazla kural tklatp seerek bir defada birden fazla kural tayabilirsiniz.

Kurallar tamadan nce birden fazla kural seme


CSS Stilleri panelinde, semek istediiniz kurallar Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh)

baslyken tklatn.

Satr ii CSS'yi CSS kuralna dntrme


Satr ii stillerinin ncelikli olarak kullanlmas nerilmez. CSS'nizi daha temiz ve dzenli hale getirmek iin, satr ii stillerini belge balnda ya da harici stil sayfasnda yer alan CSS kurallarna dntrebilirsiniz.
1 Kod grnmnde (Grnm > Kod), dntrmek istediiniz satr ii CSS'yi ieren <style> etiketinin tamamn

sein.
2 Sa tklatn ve CSS Stilleri > Satr i CSS'yi Kurala Dntr' sein. 3 Satr i CSS'yi Kurala Dntrme iletiim kutusunda yeni kural iin bir snf ad girin ve sonra aadakilerden

birini yapn:

Yeni CSS kuralnn grnmesini istediiniz bir stil sayfas belirtin ve Tamam' tklatn. Yeni CSS kuralnn grnmesini istediiniz konum olarak belge baln sein ve Tamam' tklatn.
Kodlama ara ubuunu kullanarak da kurallar dntrebilirsiniz. Kodlama ara ubuu yalnzca Kod grnmnde kullanlabilir.

Ayrca bkz.
Kodlama ara ubuuyla kod ekleme sayfa 308

Harici CSS stil sayfasna balama


Harici CSS stil sayfasn dzenlerken, o CSS stil sayfasna bal tm belgeler dzenlemeleri yanstmak iin gncelletirilir. Belgede bulunan CSS stillerini yeni bir CSS stil sayfas oluturmak iin da aktarabilirsiniz ve harici stil sayfasndaki stilleri uygulamak iin bu sayfay ekleyebilir veya sayfaya balanabilirsiniz. Oluturduunuz ya da sitenize kopyaladnz tm stil sayfalarn sitenizin sayfalarna ekleyebilirsiniz. Buna ek olarak, Dreamweaver sitenize otomatik olarak tanabilecek ve sayfalarnza eklenebilecek hazr stil sayfalaryla birlikte gelir.
1 Aadakilerden birini yaparak CSS Stilleri panelini an:

Pencere > CSS Stilleri'ni sein. stkarakter + F11 tularna basn.


2 CSS Stil Sayfalar panelinde Stil Sayfas Ekle dmesini tklatn. (Panelin sa alt kesindedir.) 3 Aadakilerden birini yapn:

Harici CSS stil sayfanza gitmek iin Gzat' tklatn. Dosya/URL kutusuna stil sayfasnn yolunu yazn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 150


CSS ile sayfa oluturma

4 Farkl Ekle kutusunda aadakilerden birini sein:

Geerli belge ve harici stil sayfas arasnda ba oluturmak iin Ba' sein. Bu, HTML kodunda bir ba href etiketi
oluturur ve yaynlanan stil sayfasnn konumunun URL'sini referans verir. Bu yntemi hem Microsoft Internet Explorer hem de Netscape Navigator destekler.

Bir harici stil sayfasndan dierine referans eklemek iin ba etiketi kullanamazsnz. Stil sayfalarn yuvalamak
istiyorsanz bir ie aktarma ynergesi kullanmanz gerekir. Tarayclarn ou (yalnzca stil sayfasnda deil) bir sayfadaki ie aktarma ynergesini de tanr. Bir sayfaya balanm veya ie aktarlm harici stil sayfalarnda akan kurallar olduunda, akan zelliklerin giderilme ekilleri ie aktarlan ve balanan stil sayfalarnda belirgin ekilde farkldr. Harici stil sayfasna balamak yerine ie aktarmak istiyorsanz e Aktar' sein.
5 Ortam alr mensnde stil sayfas iin hedef ortam belirtin.

Ortama bal stil sayfalar hakknda daha fazla bilgi iin, www.w3.org/TR/CSS21/media.html adresindeki World Wide Web Consortium web sitesine bakn.
6 Stil sayfasnn istediiniz stili geerli sayfaya uyguladn dorulamak iin nizleme dmesini tklatn.

Stiller beklediiniz ekilde deilse stil sayfasn kaldrmak iin ptal'i tklatn. Sayfa nceki grnmne dner.
7 Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Dreamweaver rnek dosyasn temel alan bir sayfa oluturma sayfa 69

CSS stil sayfasn dzenleme


CSS stil sayfas normalde bir veya daha fazla kural ierir. CSS Stilleri panelini kullanarak CSS stil sayfasndaki kurallar ayr ayr dzenleyebilir veya isterseniz dorudan CSS stil sayfasnda alabilirsiniz.
1 CSS Stilleri panelinde (Pencere > CSS Stilleri) Tm modunu sein. 2 Tm Kurallar blmesinde, dzenlemek istediiniz stil sayfasnn adn ift tklatn. 3 Belge penceresinde stil sayfasn istediiniz gibi deitirin ve sonra stil sayfasn kaydedin.

CSS kodunu formatlama


Dreamweaver arabirimini kullanarak CSS kural olutururken veya dzenlerken CSS kodunuzun formatn kontrol eden tercihler ayarlayabilirsiniz. rnein tm CSS zelliklerini ayr satrlara yerletirecek, CSS kurallar arasna bo satr ekleyecek ve benzerlerini yapacak tercihler ayarlayabilirsiniz. CSS kod formatlama tercihlerini ayarlarken, setiiniz tercihler oluturduunuz tm yeni CSS kurallarna otomatik olarak uygulanr. Bununla birlikte, bu tercihleri ayr ayr belgelere elle uygulayabilirsiniz. Formatlama gerektiren eski bir HTML ya da CSS belgeniz varsa bu kullanl olabilir. Not: CSS kodu formatlama tercihleri yalnzca harici ya da gml stil sayfalarndaki CSS kurallarna uygulanr (satr ii stillerine uygulanmaz).

Ayrca bkz.
Kod formatn deitirme sayfa 302

CSS kodu formatlama tercihlerini ayarlama


1 Dzen > Tercihler'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 151


CSS ile sayfa oluturma

2 Tercihler iletiim kutusunda Kod Format kategorisini sein. 3 Gelimi Formatlama'nn yanndaki CSS dmesini tklatn. 4 CSS Kayna Format Seenekleri iletiim kutusunda, CSS kaynak kodunuza uygulamak istediiniz seenekleri

sein. Aadaki nizleme penceresinde, CSS belirlediiniz seenekler uygulanm olarak grnr.
zelliklerin Girintilenmesinde unu Kullan Kuraldaki zellikler iin girintileme deerini ayarlar. Sekme veya boluk

belirtebilirsiniz.
Her zellik Ayr Satrda Kuraldaki her zellii ayr bir satra yerletirir. Al Ayrac Ayr Satrda Kurala ilikin al ayracn seiciden ayr bir satra yerletirir. Yalnzca 1'den ok zellik Olduunda Tek zellikli kurallar seiciyle ayn satra yerletirir. Kurallar in Tm Seiciler Ayn Satrda Kurala ilikin tm seicileri ayn satra yerletirir. Kurallar Arasnda Bo Satr Her kuraln arasna bo satr ekler.

5 Tamam' tklatn.

Not: CSS kod formatlama, Tercihler iletiim kutusunun Kod Format kategorisinde ayarladnz Satr Kesme Tr tercihini de devralr.

CSS kodunu CSS stil sayfasnda elle formatlama


1 CSS stil sayfasn an. 2 Komutlar > Kaynak Formatn Uygula'y sein.

CSS kod formatlama tercihlerinde ayarladnz format seenekleri belgenin tmne uygulanr. Ayr ayr seimleri formatlayamazsnz.

Gml CSS kodunu elle formatlama


1 Belgenin balnda gml CSS ieren bir HTML sayfasn an. 2 CSS kodunun herhangi bir ksmn sein. 3 Komutlar > Kaynak Formatn Seime Uygula'y sein.

CSS kod formatlama tercihlerinde ayarladnz format seenekleri yalnzca belgenin balndaki tm CSS kurallarna uygulanr. Not: Belgenin tmn, belirttiiniz kod formatlama tercihlerine gre formatlamak iin Komutlar > Kaynak Formatn Uygula'y seebilirsiniz.

Tarayclar aras CSS oluturma sorunlarn denetleme


Tarayc Uyumluluu Denetimi (BCC) zellii belli tarayclarda sorun oluturan HTML ve CSS birleimlerini bulmanz salar. Ak bir dosyada BCC altrdnzda, Dreamweaver dosyay tarar ve tm potansiyel CSS grnt oluturma sorunlarn Sonular panelinde raporlar. Drtte bir, yarm, drtte orannda ya da tamamen dolu bir daireyle gsterilen gven derecelendirmesi, hata oluma olaslnn dzeyini belirtir (drtte bir dolu bir daire hata oluabileceini, tam dolu bir daire byk olaslkla hata oluacan belirtir). Dreamweaver, bulduu her potansiyel hata iin, bilinen tarayc grnt oluturma sorunlarn ayrntlaryla aklayan ve bunlarn giderilmesi iin zmler sunan bir web sitesi olan Adobe CSS Advisor'daki belgelere dorudan balant salar. Varsaylan olarak BCC zellii aadaki tarayclar iin denetleme uygular: Firefox 1.5, Internet Explorer (Windows) 6.0 ve 7.0, Internet Explorer (Macintosh) 5.2, Netscape Navigator 8.0, Opera 8.0 ve 9.0, Safari 2.0.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 152


CSS ile sayfa oluturma

Bu zellik nceki Hedef Tarayc Denetimi zelliinin yerine gemitir ancak o zelliin CSS ilevini korur. Dier bir deyile, yeni BCC zellii de, hedef taraycnzn desteklemedii herhangi bir CSS zellii veya deeri olup olmadn belirlemek iin belgelerinizdeki kodu test eder. Potansiyel tarayc destei sorunlar dzeyde ortaya kabilir:

CSS kodunun belli bir taraycda, rnein sayfann baz ksmlarnn grnmemesi gibi nemli bir grnt
sorununa neden olabileceini belirten bir hata. (Tarayc destei sorunlarnda hata temel alnmtr, bu nedenle baz durumlarda etkisi bilinmeyen bir kod da hata olarak iaretlenebilir.)

CSS kodunun bir parasnn belli bir taraycda desteklenmediini ancak nemli bir sorun oluturmayacan
belirten bir uyar.

Belli bir taraycda desteklenmeyen ancak grsel bir etkisi olmayan kodu belirten bilgilendirici mesaj.
Tarayc uyumluluu denetimleri belgenizde hibir ekilde deiiklik yapmaz.

Ayrca bkz.
Etiketleri dorulama sayfa 324 CSS Advisor

Tarayc uyumluluk denetimini altrma


Dosya > Sayfay Denetle > Tarayc Uyumluluu'nu sein.

Bulunan bir sorun tarafndan etkilenen eyi seme


Sonular panelinde sorunu ift tklatn.

Kodda bulunan bir sonraki veya bir nceki soruna atlama


Belge ara ubuundaki Tarayc Uyumluluunu Denetle mensnden nceki Sorun veya Sonraki Sorun'u sein.

Dreamweaver'n denetleyecei tarayclar seme


1 Sonular panelinde (Pencere > Sonular) Tarayc Uyumluluk Denetimi sekmesini sein. 2 Sonular panelinin sol st kesindeki yeil oku tklatn ve Ayarlar' sein. 3 Denetlemek istediiniz her taraycnn yanndaki onay kutusunu iaretleyin. 4 Seili her tarayc iin, o taraycnn alr mensnden denetlenecek minimum srm sein.

rnein Internet Explorer 5.0 ve sonrasnda ve Netscape Navigator 7.0 ve sonrasnda CSS grnt oluturma sorunlarnn ortaya kp kmayacan grmek iin, bu tarayc adlarnn yanndaki onay kutularn iaretleyin ve Internet Explorer alr mensnden 5.0 ve Netscape alr mensnden 7.0' sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 153


CSS ile sayfa oluturma

Tarayc uyumluluk denetiminde bir sorunu hari tutma


1 Tarayc uyumluluk denetimini altrn. 2 Sonular panelinde, sonraki denetimlerde hari tutmak istediiniz sorunu sa tklatn (Windows) veya Control

tuu baslyken tklatn (Macintosh).


3 Balam mensnden Sorunu Yok Say' sein.

Yok Saylan Sorunlar listesini dzenleme


1 Sonular panelinde (Pencere > Sonular) Tarayc Uyumluluk Denetimi sekmesini sein. 2 Sonular panelinin sol st kesindeki yeil oku tklatn ve Yok Saylan Sorunlar Listesini Dzenle'yi sein. 3 Exceptions.xml dosyasnda Yok Saylan Sorunlar listesinden silmek istediiniz sorunu bulun ve silin. 4 Exceptions.xml dosyasn kaydedin ve kapatn.

Tarayc uyumluluk denetimi raporunu kaydetme


1 Tarayc uyumluluk denetimini altrma. 2 Sonular panelinin sol tarafndaki Raporu Kaydet dmesini tklatn.

Dme ipularn grmek iin fareyi Sonular panelindeki dmelerin zerinde gezdirin. Not: Raporlar otomatik olarak kaydedilmez; bir raporun kopyasn saklamak istiyorsanz o raporu kaydetmek iin yukardaki ilemleri yapmalsnz.

Tarayc uyumluluk denetimi raporunu taraycda grntleme


1 Tarayc uyumluluk denetimini altrn. 2 Sonular panelinin sol tarafndaki Rapora Gzat dmesini tklatn.

Dme ipularn grmek iin fareyi Sonular panelindeki dmelerin zerinde gezdirin.

Adobe CSS Advisor web sitesini ama


1 Sonular panelinde (Pencere > Sonular) Tarayc Uyumluluk Denetimi sekmesini sein. 2 Panelin sa alt tarafndaki ba metnini tklatn.

Tasarm zaman stil sayfalar kullanma


Tasarm-Zaman stil sayfalar, Dreamweaver belgesiyle alrken bir CSS stil sayfas tarafndan uygulanan tasarm gstermenizi veya gizlemenizi salar. rnein bir sayfay tasarlarken yalnzca Macintosh ya da yalnzca Windows zellikli bir stil sayfasnn etkisini dahil etmek ya da hari tutmak iin bu seenei kullanabilirsiniz. Tasarm-Zaman stil sayfalar yalnzca belgede alrken uygulanr, sayfa bir tarayc penceresinde grntlendiinde, yalnzca belgeye eklenmi veya gml olan stiller taraycda grnr. Not: Stil Oluturma ara ubuunu kullanarak da stilleri bir sayfann tamam iin etkinletirebilir veya devre d brakabilirsiniz. Bu ara ubuunu grntlemek iin Grnm > Ara ubuklar > Stil Oluturma'y sein. CSS Stillerinin Grntlenmesini Deitir dmesi (en sadaki dme) ara ubuundaki dier ortam dmelerinden bamsz alr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 154


CSS ile sayfa oluturma

Tasarm-zaman stil sayfas kullanmak ii aadaki admlar izleyin.


1 Aadakilerden birini yaparak Tasarm-Zaman Stil Sayfalar iletiim kutusunu an:

CSS Stilleri panelinde sa tklatn ve balam mensnde Tasarm--zaman seeneini tklatn. Format > CSS Stilleri >Tasarm-zaman'n sein.
2 letiim kutusunda, seili bir stil sayfasn gsterme ya da gizleme seeneklerini belirleyin:

CSS stil sayfasn tasarm-zamannda grntlemek iin, Yalnzca Tasarm Zamannda Gster'in stndeki Art (+)
dmesini tklatn, sonra Stil Sayfas Seme iletiim kutusunda, gstermek istediiniz CSS stil sayfasna gzatn.

CSS stil sayfasn gizlemek iin, Tasarm Zamannda Gizle'nin stndeki Art (+) dmesini tklatn, sonra Stil
Sayfas Seme iletiim kutusunda, gizlemek istediiniz CSS stil sayfasna gzatn.

Stil sayfasn her iki listeden de kaldrmak iin, kaldrmak istediiniz stili tklatn, sonra ilgili Eksi () dmesini
tklatn.
3 letiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn.

CSS Stilleri paneli seili stil sayfasnn adyla ve stil sayfasnn durumunu belirten "gizli" ya da "tasarm" gstergesiyle gncelletirilir.

Ayrca bkz.
Stil izme ara ubuuna genel bak sayfa 14

Dreamweaver rnek stil sayfalarn kullanma


Dreamweaver, sayfalarnza uygulayabileceiniz veya kendi stillerinizi gelitirmek iin balang noktas olarak kullanabileceiniz rnek stil sayfalar salar.
1 Aadakilerden birini yaparak CSS Stilleri panelini an:

Pencere > CSS Stilleri'ni sein. stkarakter+F11 tuuna basn.


2 CSS Stil Sayfalar panelinde Harici Stil Sayfas Ekle dmesini tklatn. (Panelin sa alt kesindedir.) 3 Harici Stil Sayfas Ekle iletiim kutusunda rnek Stil Sayfalar'n tklatn. 4 rnek Stil Sayfalar iletiim kutusunda, liste kutusundan bir stil sayfas sein.

Liste kutusundaki stil sayfalarn seerken, nizleme penceresi seili stil sayfasnn metin ve renk format grntler.
5 Stil sayfasn uygulamak ve istediiniz stili geerli sayfaya uyguladn dorulamak iin nizleme dmesini

tklatn. Stiller beklediiniz ekilde deilse listeden baka bir stil sayfas sein ve o stilleri grmek iin nzleme'yi tklatn.
6 Varsaylan olarak Dreamweaver stil sayfasn, sayfanz iin tanmladnz sitenin kknn hemen altndaki CSS

adl bir klasre kaydeder. Bu klasr yoksa Dreamweaver oluturur. Gzat dmesini tklatp baka bir klasre giderek dosyay baka bir konuma kaydedebilirsiniz.
7 Format kurallar sizin tasarm ltlerinizi karlayan bir stil sayfas bulduunuzda Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 155


CSS ile sayfa oluturma

CSS stillerini bir Contribute sitesinde gncelletirme


Adobe Contribute kullanclar CSS stil sayfasnda deiiklik yapamazlar. Bir Contribute sitesinin stil sayfasn deitirmek iin Dreamweaver uygulamasn kullann.
1 Stil sayfasn, Dreamweaver stil sayfas dzenleme aralarn kullanarak dzenleyin. 2 Sitede alan tm Contribute kullanclarna o stil sayfasn kullanan sayfalar yaynlamalarn syleyin ve sonra

yeni stil sayfasn grntlemek iin o sayfalar yeniden dzenleyin. Aada Contribute sitesinin stil sayfalarn gncelletirirken aklda tutulmas gereken nemli noktalar aklanmtr:

Bir Contribute kullancs stil sayfas kullanan bir sayfay dzenlerken o stil sayfasnda deiiklik yaparsanz, sayfa
yaynlanana kadar kullanc stil sayfasndaki bu deiiklikleri grmez.

Stil sayfasndan stil silerseniz, stilin ad o stil sayfasn kullanan sayfalardan silinmez ancak stil artk varolmad iin
Contribute kullancsnn bekledii ekilde grntlenmez. Bu nedenle, bir kullanc size belli bir stili uyguladnda hibir ey olmadn sylyorsa sorun o stilin stil sayfasndan silinmi olmas olabilir.

Sayfa mizanpajn CSS ile yapma


CSS sayfa mizanpaj hakknda
CSS sayfa mizanpaj, bir web sayfasndaki ierii dzenlemek iin geleneksel HTML tablolar ya da ereveleri yerine Basamakl Stil Sayfalar formatn kullanr. CSS mizanpajnn temel ta div etiketidirbu, ou durumda metin, grnt ve dier sayfa eleri iin bir kap grevi yapan bir HTML etiketidir. Bir CSS mizanpaj olutururken, div etiketlerini sayfaya yerletirin, bunlara ierik ekleyin ve eitli yerlere konumlandrn. Bir tablonun satrlar ve stunlar arasnda bir yerle snrl tablo hcrelerinden farkl olarak, div etiketleri web sayfasnn herhangi bir yerinde olabilir. Bu div etiketlerini mutlak (x ve y koordinatlarn belirterek) ya da greli (dier sayfa elerine olan uzaklklarn belirterek) ekilde konumlandrabilirsiniz. Sfrdan CSS mizanpajlar oluturmak zor olabilir nk bunu yapmann birok yolu vardr. Basit, iki stunlu bir CSS mizanpajn, hareketli eler, kenar boluklar, dolgular ve dier CSS zelliklerinin ayarlarn hemen hemen sonsuz saydaki birleimle belirleyerek oluturabilirsiniz. Buna ek olarak tarayclardaki grnt oluturma sorunu, belli CSS mizanpajlarnn baz tarayclarda dzgn ve bazlarnda hatal grntlenmesine neden olur. Dreamweaver, farkl tarayclarda alan 30'dan fazla hazr mizanpaj salayarak CSS mizanpajlaryla sayfa oluturmanz kolaylatrr. Dreamweaver ile gelen hazr CSS mizanpajlarn kullanmak CSS mizanpajyla sayfa oluturmann en kolay yoludur ancakDreamweaver mutlak konumlandrlm elerini (AP eleri) kullanarak da CSS mizanpajlar oluturabilirsiniz. Dreamweaver uygulamasndaki AP eleri, kendisine atanm mutlak bir konuma sahip, zellikle bir div etiketi ya da baka herhangi bir etiket olan bir HTML sayfas eleridir. Bununla birlikte, mutlak ekilde konumlandrldklar iin sayfadaki konumlarnn tarayc penceresine gre hibir zaman ayarlanamamas Dreamweaver AP eleri iin snrlayc bir durum oluturur. leri dzeyde bir kullancysanz, sayfa mizanpaj oluturmak iin div etiketlerini elle de ekleyebilir ve bunlara CSS konumlandrma stilleri uygulayabilirsiniz. CSS sayfa mizanpajlar oluturma hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0155_tr.

Ayrca bkz.
Div etiketleriyle alma sayfa 172 CSS mizanpaj eitimi

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 156


CSS ile sayfa oluturma

CSS sayfa mizanpaj yaps hakknda


Bu blme gemeden nce temel CSS kavramlarn anlam olmanz gerekir. CSS mizanpajnn temel ta div etiketidirbu, ou durumda metin, grnt ve dier sayfa eleri iin bir kap grevi yapan bir HTML etiketidir. Aada rnekte ayr div etiketi ieren bir HTML sayfas gsterilmektedir: bir byk container etiketi ve biri sidebar, biri main content etiketi olmak zere container etiketinin iinde yer alan iki dier etiket.

A. Container div B. Sidebar div C. Main Content div

Aada HTML'deki her div etiketinin kodu verilmitir:


<!--container div tag--> <div id="container"> <!--sidebar div tag--> <div id="sidebar"> <h3>Sidebar Content</h3> <p>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit.</p> <p>Maecenas urna purus, fermentum id, molestie in, commodo porttitor, felis.</p> </div> <!--mainContent div tag--> <div id="mainContent"> <h1> Main Content </h1> <p>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Praesent aliquam, justo convallis luctus rutrum.</p> <p>Phasellus tristique purus a augue condimentum adipiscing. Aenean sagittis. Etiam leo pede, rhoncus venenatis, tristique in, vulputate at, odio.</p> <h2>H2 level heading </h2> <p>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Praesent aliquam, justo convallis luctus rutrum, erat nulla fermentum diam, at nonummy quam ante ac quam.</p> </div> </div>

Yukardaki rnekte div etiketlerinin herhangi birine ekli hibir stil yoktur. CSS kurallar tanml deilken, her div etiketi ve ierii sayfada varsaylan bir konuma yerletirilir. Ancak, her div etiketinin benzersiz bir kimlii (id) vardr (yukardaki rnekte olduu gibi) ve bu kimlikleri, uygulandnda div etiketlerinin stilini ve konumlandrmasn deitiren CSS kurallar oluturmak iin kullanabilirsiniz. Belgenin balnda ya da harici bir CSS dosyasnda yer alabilecek aadaki CSS kural, sayfadaki ilk ya da container div etiketi iin stil kurallar oluturur:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 157


CSS ile sayfa oluturma

#container { width: 780px; background: #FFFFFF; margin: 0 auto; border: 1px solid #000000; text-align: left; }

Yukardaki #container kural container div etiketine 780 piksel genilikte, beyaz arka plana sahip, kenar boluksuz (sayfann sol tarafndan), 1 piksellik dz, siyah kenarlkl ve sola hizalanm ekilde bir stil uygular. Kural container div etiketine uygulamak aadaki sonular verir:

Container div etiketi, 780 piksel, kenar boluu yok A. Sola hizalanm metin B. Beyaz arka plan C. 1 piksellik dz siyah kenarlk

Sonraki CSS kural sidebar div etiketi iin stil kurallar oluturur:
#sidebar { float: left; width: 200px; background: #EBEBEB; padding: 15px 10px 15px 20px; }

#sidebar kural sidebar div etiketine 200 piksel genilikte, gri arka planl, 15 piksellik st ve alt dolgu, 10 piksellik sa dolgu ve 20 piksellik sol dolguya sahip olacak ekilde stil uygular. (Doldurma iin varsaylan sra, st-sa-alt-soldur.) Buna ek olarak kural sidebar div etiketini float: left zelliiyle konumlandrr; bu, sidebar div etiketini container div etiketinin sol tarafna iten bir zelliktir. Kural sidebar div etiketine uygulamak aadaki sonular verir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 158


CSS ile sayfa oluturma

Sidebar div, float left A. 200 piksellik genilik B. st ve altta 15 piksellik dolgu

Son olarak, ana kapsayc div etiketinin CSS kural mizanpaj bitirir:
#mainContent { margin: 0 0 0 250px; padding: 0 20px 20px 20px; }

#mainContent kural main content div etiketine sol kenar boluu 250 piksel olacak ekilde stil uygular, dier bir deyile container div'in sol tarafna ve main content div'in sol tarafna 250 piksellik boluk koyar. Bunun yan sra bu kural main content div'in sanda, altnda ve solunda 20 piksellik boluk salar. Kural mainContent div etiketine uygulamak aadaki sonular verir:

Main Content div, 250 piksellik sol kenar boluu A. 20 piksellik sol dolgu B. 20 piksellik sa dolgu C. 20 piksellik alt dolgu

Kodun tamam aadaki gibidir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 159


CSS ile sayfa oluturma

<head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso-8859-1" /> <title>Untitled Document</title> <style type="text/css"> #container { width: 780px; background: #FFFFFF; margin: 0 auto; border: 1px solid #000000; text-align: left; } #sidebar { float: left; width: 200px; background: #EBEBEB; padding: 15px 10px 15px 20px; } #mainContent { margin: 0 0 0 250px; padding: 0 20px 20px 20px; } </style> </head> <body> <!--container div tag--> <div id="container"> <!--sidebar div tag--> <div id="sidebar"> <h3>Sidebar Content</h3> <p>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit.</p> <p>Maecenas urna purus, fermentum id, molestie in, commodo porttitor, felis.</p> </div> <!--mainContent div tag--> <div id="mainContent"> <h1> Main Content </h1> <p>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Praesent aliquam, justo convallis luctus rutrum.</p> <p>Phasellus tristique purus a augue condimentum adipiscing. Aenean sagittis. Etiam leo pede, rhoncus venenatis, tristique in, vulputate at, odio.</p> <h2>H2 level heading </h2> <p>Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit. Praesent aliquam, justo convallis luctus rutrum, erat nulla fermentum diam, at nonummy quam ante ac quam.</p> </div> </div> </body>

Not: Yukardaki rnek, Dreamweaver ile birlikte gelen hazr mizanpajlar kullanarak yeni bir belge olutururken, iki stunlu sabit yan ubuklu mizanpaj oluturan kodun basitletirilmi halidir.

Ayrca bkz.
Basamakl Stil Sayfalarn Anlama sayfa 130

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 160


CSS ile sayfa oluturma

CSS mizanpajyla sayfa oluturma


Dreamweaver uygulamasnda yeni bir sayfa olutururken, zaten CSS mizanpaj ieren bir sayfa oluturabilirsiniz. Dreamweaver, aralarndan seim yapabileceiniz 30'dan fazla farkl CSS mizanpajyla birlikte gelir. Buna ek olarak kendi CSS mizanpajlarnz oluturabilir ve bunlar yaplandrma klasrne ekleyebilirsiniz, bylece Yeni Belge iletiim kutusunda mizanpaj seenekleri olarak grnrler. Dreamweaver CSS mizanpajlar aadaki tarayclarda doru ekilde grntlenir: Firefox (Windows ve Macintosh) 1.0, 1.5 ve 2.0; Internet Explorer (Windows) 5.5, 6.0, 7.0; Opera (Windows ve Macintosh) 8.0, 9.0 ve Safari 2.0.

Ayrca bkz.
Bo sayfa oluturma sayfa 65 Varsaylan belge trn ve kodlamasn ayarlama sayfa 70 Harici CSS stil sayfasna balama sayfa 149

CSS mizanpajyla sayfa oluturma


1 Dosya > Yeni'yi sein. 2 Yeni Belge iletiim kutusunda Bo Sayfa kategorisini sein. (Bu varsaylan seimdir.) 3 Sayfa Tr iin, oluturmak istediiniz sayfa trn sein.

Not: Mizanpaj iin HTML sayfa trn semelisiniz. rnein HTML, ColdFusion ve benzerlerini seebilirsiniz. CSS mizanpajyla ActionScript, CSS, Kitaplk esi, JavaScript, XML, XSLT veya ColdFusion Bileeni sayfas oluturamazsnz. Yeni Belge iletiim kutusunun Dier kategorisindeki sayfa trleri de CSS sayfa mizanpajlarn ieremez.
4 Mizanpaj iin, kullanmak istediiniz CSS mizanpajn sein. 30'dan fazla farkl mizanpaj arasndan seim

yapabilirsiniz. nizleme penceresi mizanpaj gsterir ve seili mizanpajn ksa bir aklamasn verir. Hazr CSS mizanpajlar aadaki trde stunlar salar:
Sabit Stun genilii piksel olarak belirtilir. Bu stun, taraycnn boyutuna veya site ziyaretisinin metin ayarlarna

gre yeniden boyutlandrlmaz.


Elastik Stun genilii, metnin boyutuna bal l birimleriyle (ems) belirtilir. Bu tasarm, site ziyaretisi metin

ayarlarn deitirdiinde buna gre uyarlanr ancak tarayc penceresinin boyutuna gre deimez.
Sv Stun genilii, site ziyaretisinin tarayc geniliinin yzdesi olarak belirtilir. Bu tasarm, site ziyaretisi

taraycy genilettiinde veya daralttnda buna gre uyarlanr ancak ziyaretinin metin ayarlarna gre deimez.
Melez Stunlar, nceki seenekten herhangi birinin birleimidir. rnein iki stunlu melezde, sa yan ubuk

mizanpajnda taraycnn boyutuna gre leklenen bir ana stun ve sa tarafta site ziyaretisinin metin ayarlarlarna gre leklenen elastik bir stun vardr.
5 Belge Tr alr mensnden bir belge tr sein. 6 Mizanpajn CSS'si iin Mizanpaj CSS alr mensnden bir konum sein.
Bala Ekle Mizanpajn CSS'sini, oluturduunuz sayfann balna ekler. Yeni Dosya Olutur Mizanpajn CSS'sini yeni harici CSS stil sayfasna ekler ve yeni stil sayfasn, oluturduunuz

sayfaya ekler.
Varolan Dosyaya Bala Mizanpaj iin gerekli CSS kurallarn ieren mevcut bir CSS dosyas belirtmenizi salar.

Birden fazla belgede ayn CSS mizanpajn (tek bir dosyada bulunan CSS kurallar) kullanmak istediinizde bu seenek zellikle kullanldr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 161


CSS ile sayfa oluturma

7 Aadakilerden birini yapn:

Mizanpaj CSS alr mensnden Bala Ekle'yi setiyseniz (varsaylan seenek) Olutur'u tklatn. Mizanpaj CSS alr mensnden Yeni Dosya Olutur'u setiyseniz Olutur'u tklatn ve sonra Stil Sayfas Dosyasn
Farkl Kaydet iletiim kutusunda yeni harici dosya iin bir ad girin.

Mizanpaj CSS alr mensnden Varolan Dosyaya Bala'y setiyseniz, Stil Sayfas Ekle simgesini tklatp, Harici
Stil Sayfas Ekle iletiim kutusunu tamamlayarak ve ardndan Tamam' tklatarak harici dosyay CSS dosyas ekle metin kutusuna ekleyin. lemi tamamladnzda Yeni Belge iletiim kutusunda Olutur'u tklatn. Not: Varolan Dosyaya Bala seeneini iaretlediinizde, belirttiiniz dosya ierdii CSS dosyasna ilikin kurallara sahip olmaldr. Mizanpaj CSS'sini yeni bir dosyaya yerleltirdiinizde ya da varolan bir dosyaya baladnzda, Dreamweaver bu dosyay, oluturduunuz HTML sayfasna otomatik olarak balar. Not: IE grntleme sorunlarnn giderilmesine yardmc olan Internet Explorer koullu yorumlar (CC), mizanpaj CSS'niz iin konum olarak Yeni Harici Dosya ya da Varolan Harici Dosya'y seseniz bile, yeni CSS mizanpaj belgesinin balnda gml kalr.
8 (stee bal) CSS stil sayfalarn yeni sayfanza (CSS mizanpajyla ilgisiz), sayfay olutururken de ekleyebilirsiniz.

Bunu yapmak iin CSS dosyas ekle blmesinin stndeki Stil Sayfas Ekle simgesini tklatn ve bir CSS stil sayfas sein.

Seenekler listesine zel CSS mizanpajlar ekleme


1 Yeni Belge iletiim kutusundaki seenekler listesine eklemek istediiniz CSS mizanpajn ieren bir HTML sayfas

oluturun. Mizanpajn CSS'si HTML sayfasnn balnda bulunmaldr. zel CSS mizanpajnz Dreamweaver uygulamasyla birlikte gelen dier mizanpajlarla tutarl hale getirmek iin HTML dosyanz .htm uzantsyla kaydetmeniz gerekir.
2 HTML sayfasn Adobe Dreamweaver CS4\Configuration\BuiltIn\Layouts klasrne ekleyin. 3 (stee bal) Mizanpajnzn nizlemesini (rnein .gif ya da .png dosyasn) Adobe Dreamweaver

CS4\Configuration\BuiltIn\Layouts klasrne ekleyin. Dreamweaver'la birlikte gelen varsaylan grntler 227 piksel geniliinde x 193 piksel yksekliinde PNG dosyalardr. nizleme grntnze HTML dosyanzla ayn ad verin, bylece bu dosyay daha sonra kolayca bulabilirsiniz. rnein HTML dosyanzn ad myCustomLayout.htm ise nizleme grntnze myCustomLayout.png adn verin.
4 (stee bal) Adobe Dreamweaver CS4\Configuration\BuiltIn\Layouts\_notes klasrn ap, ayn klasrdeki

mevcut not dosyalarndan herhangi birini kopyalayp yaptrarak ve ardndan bu kopyay zel mizanpajnz iin yeniden adlandrarak zel mizanpajnz iin not dosyas oluturun. rnein oneColElsCtr.htm.mno dosyasn kopyalayp myCustomLayout.htm.mno olarak yeniden adlandrabilirsiniz.
5 (stee bal) zel mizanpajnz iin not dosyas oluturduktan sonra bu dosyay aabilir ve mizanpaj adn,

aklamasn ve nizleme grntsn belirtebilirsiniz.

Dreamweaver'daki AP eleri hakknda


AP eleri (mutlak konumlu eler), kendisine atanm mutlak bir konuma sahip, zellikle bir div etiketi ya da baka herhangi bir etiket olan bir HTML sayfas eleridir. AP eleri metin, grnt ya da HTML belgelerinin gvdesine yerletirebileceiniz dier herhangi bir ierik olabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 162


CSS ile sayfa oluturma

Dreamweaver ile, sayfanzn mizanpajn hazrlamak iin AP elerini kullanabilirsiniz. AP elerini birbirinin nne ve arkasna yerletirebilir, baz AP elerini gizlerken bazlarn gsterebilir ve AP elerini ekran boyunca tayabilirsiniz. Bir AP esine arka plan grnts yerletirebilir, sonra saydam arka planl metin ieren ikinci bir AP esini ilkinin nne yerletirebilirsiniz. AP eleri genellikle mutlak ekilde konumlandrlm div etiketleridir. (Bunlar Dreamweaver uygulamasnn varsaylan olarak ekledii AP eleridir.) Ancak bir HTML esine (rnein grnt) mutlak konum atayarak bu eyi AP esi olarak snflandrabilirsiniz. AP eleri panelinde tm AP eleri grnr (yalnzca mutlak ekilde konumlandrlm div etiketleri deil).

AP Div eleri iin HTML kodu


Dreamweaver, AP elerini div etiketi kullanarak oluturur. AP Div iz aracn kullanarak AP esi izerken, Dreamweaver belgeye bir div etiketi ekler ve bu div etiketine bir kimlik (id) deeri atar (varsaylan olarak, izdiiniz ilk div iin apDiv1, ikinci div iin apDiv2 ve ayn ekilde devam eder). Daha sonra, AP eleri panelini ya da zellik denetisini kullanarak AP Div'i istediiniz ekilde yeniden adlandrabilirsiniz. Dreamweaver ayrca AP Div'ini yerletirmek ve ona tam boyutlarn atamak iin de belgenin balnda gml CSS'yi kullanr. Aada AP Div iin rnek bir HTML kodu verilmitir:
<head> <meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso-8859-1" /> <title>Sample AP Div Page</title> <style type="text/css"> <!-#apDiv1 { position:absolute; left:62px; top:67px; width:421px; height:188px; z-index:1; } --> </style> </head> <body> <div id="apDiv1"> </div> </body> </html>

Sayfanzdaki AP Div'lerinin (ya da herhangi bir AP esinin) x ve y koordinatlar, z-dizini (ynlama sras olarak da adlandrlr) ve grnrlk gibi zelliklerini ve dier zelliklerini deitirebilirsiniz.

AP Div ekleme
Dreamweaver kolayca AP Div'leri oluturmanz ve sayfanza eklemenizi salar. Ayrca yuvalanm AP Div'leri de oluturabilirsiniz: AP Div eklediinizde, Dreamweaver varsaylan olarak Tasarm grnmnde AP Div'inin anahattn grntler ve iaretiyi zerine getirdiinizde bloku vurgular. AP Div'inin (veya herhangi bir AP esinin) anahatlarn gsteren grsel yardm, Grnm > Grsel Yardmlar mensndeki AP esi Anahatlar ve CSS Mizanpaj Anahatlar seeneklerinin her ikisinin de iaretini kaldrarak devre d brakabilirsiniz. Tasarm srasnda grsel yardm olarak AP elerine ilikin arka planlar ve kutu modelini de etkinletirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 163


CSS ile sayfa oluturma

AP Div oluturduktan sonra, ekleme noktasn AP Div'in iine yerletirip, bir sayfaya eklediiniz ekilde ierik ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
AP elerini seme sayfa 168 Div etiketlerinin vurgulama rengini deitirme sayfa 174 CSS mizanpaj bloklarn grselletirme sayfa 175

Tek bir AP Div ya da arka arkaya birden fazla AP Div izme


1 Ekle panelinin Mizanpaj kategorisinde AP Div iz dmesini tklatn 2 Belge penceresinin Tasarm grnmnde aadakilerden birini yapn:

Tek bir AP Div izmek iin srkleyin. Arka arkaya birden fazla AP Div izmek iin Control tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken
srkleyin. Control ya da Command tuunu serbest brakmadnz srece yeni AP Div'ler izmeye devam edebilirsiniz.

AP Div'i belgede belli bir yere ekleme


Ekleme noktasn Belge penceresinin iine yerletirin ve Ekle > Mizanpaj Nesneleri > AP Div'i sein.

Not: Bu ilem, AP Div'ine ilikin etiketi, Belge penceresinde nereyi tklattysanz oraya ekler. Bu nedenle, AP Div'inin grntsnn oluturulmas, evresindeki dier sayfa elerini (metin gibi) etkiler.

AP Div'ine ekleme noktas yerletirme


AP Divinin kenarlklar iinde herhangi bir yeri tklatn.

AP Div'inin kenarlklar vurgulanr ve seim tutamac grnr ancak AP Div'inin kendisi seilmez.

AP Div kenarlklarn gsterme


Grnm > Grsel Yardmlar' sein ve AP Div Anahatlar ya da CSS Mizanpaj Anahatlar'n sein.

Not: Her iki seenei de ayn anda iaretlemek ayn etkiyi salar.

AP Div kenarlklarn gizleme


Grnm > Grsel Yardmlar' sein ve hem AP Div Anahatlar hem de CSS Mizanpaj Anahatlar seeneinin

iaretini kaldrn.

Yuvalanm AP Div'leriyle alma


Yuvalanm bir AP Div, kodu baka bir AP Div'inin etiketlerinde ierilen AP Div'dir. rnein aadaki kod yuvalanmam iki AP Div'ini ve yuvalanm iki AP Div'ini gstermektedir:
<div id="apDiv1"></div> <div id="apDiv2"></div> <div id="apDiv3"> <div id="apDiv4"></div> </div>

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 164


CSS ile sayfa oluturma

Her iki grup AP Div'inin grafiksel gsterimi aadaki gibidir:

lk div etiketleri grubunda, bir div sayfada dierinin stndedir. kinci grupta apDiv4 div'i apDiv3 div'inin iindedir. (AP Div ynlama srasn AP eleri panelinde deitirebilirsiniz.) AP Div'lerini birlikte gruplamak iin yuvalama sk kullanlan bir yntemdir. Yuvalanm bir AP Div st AP Div'iyle birlikte hareket eder ve stnden grnrl devralacak ekilde ayarlanabilir. Bir AP Div'ini baka bir AP Div'inin iinden balayarak izdiinizde otomatik olarak yuvalamak iin Yuvalama seeneini etkinletirebilirsiniz. Baka bir AP Div'inin iine ya da stne izmek iin, akmalar Engelle seeneinin iaretini de kaldrm olmanz gerekir.

Yuvalanm AP Div'i izme


1 AP eleri panelinde (Pencere > AP eleri) akmalar Engelle seeneinin iaretli olmadndan emin olun. 2 Ekle panelinin Mizanpaj kategorisinde AP Div iz dmesini tklatn

3 Belge penceresinin Tasarm grnmnde, varolan bir AP Div'in iinde AP Div izmek iin srkleyin.

AP eleri tercihlerinde Yuvalama devre dysa, varolan bir AP Div'in iine AP Div yuvalamak iin Alt tuu (Windows) ya da Option tuu (Macintosh) baslyken tklatn. Yuvalanm AP Div'leri farkl tarayclarda farkl grnebilir. Yuvalanm AP Div'leri olutururken, tasarm aamasnda grnmlerini farkl tarayclarda sk sk kontrol edin.

Yuvalanm AP Div'i ekleme


1 akmalar Engelle seeneinin iaretli olmadndan emin olun. 2 Ekleme noktasn Belge penceresinin Tasarm grnmnde varolan bir AP Div'in iine yerletirin ve Ekle >

Mizanpaj Nesneleri > AP Div'i sein.

Varolan bir AP esini bir dierinin iine AP eleri panelini kullanarak yuvalama
1 AP eleri panelini amak iin Pencere > AP eleri'ni sein. 2 AP eleri panelinde bir AP esi sein, sonra Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu (Macintosh) baslyken

AP esini AP eleri panelindeki hedef AP esine srkleyin.


3 Hedef Ap esinin ad vurgulandnda fare dmesini serbest brakn.

AP Div'in iine baka bir AP Div izerken AP Div'leri otomatik olarak yuvalama
AP eleri tercihlerinde Yuvalama'y sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 165


CSS ile sayfa oluturma

AP esi tercihlerini grntleme veya ayarlama


Oluturduunuz yeni AP eleri iin varsaylan ayarlar belirlemek zere Tercihler iletiim kutusundaki AP eleri kategorisini kullann.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Sol taraftaki kategori listesinden AP elerini sein ve aadaki tercihlerden herhangi birini belirleyip Tamam'

tklatn.
Grnrlk AP elerinin varsaylan olarak grnr olup olmayacan belirler. Seenekler varsaylan, devral, grnr ve gizlidir. Genilik ve Ykseklik Ekle > Mizanpaj Nesneleri > AP Div seeneini kullanarak, oluturduunuz AP eleri iin varsaylan genilii ve ykseklii (piksel cinsinden) belirtin. Background Color Varsaylan bir arka plan rengi belirler. Renk seiciden bir renk sein. Background Image Varsaylan bir arka plan grnts belirler. Bilgisayardaki grnt dosyasna gzatmak iin Gzat

dmesini tklatn.
Yuvalama: AP Div inde Oluturulduunda Yuvalama Varolan bir AP Div'in snrlar iinden balayarak izdiiniz bir AP Div'in yuvalanm bir AP Div olup olmayacan belirtir. Bir AP Div izerken bu ayar geici olarak deitirmek iin Alt (Windows) ya da Option (Macintosh) tuunu basl tutun.

Tek bir AP esinin zelliklerini grntleme veya ayarlama


Bir AP esini setiinizde, zellik denetisi AP esi zelliklerini grntler.
1 Bir AP esini sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), geniletilmi durumda deilse tm zellikleri grmek iin sa alt

kedeki geniletme okunu tklatn.

3 Aadaki seeneklerden birini ayarlayn:


CSS-P esi Seili AP esi iin bir kimlik (ID) belirler. Kimlik, AP esini AP eleri panelinde ve JavaScript

kodunda tanmlar. Yalnzca standart alfasaysal karakterler kullann; boluk, tire, blme izgisi veya nokta gibi zel karakterler kullanmayn Her AP esinin kendine ait benzersiz bir kimlii olmaldr. Not: CSS-P zellik denetisi greli olarak konumlandrlm eler iin ayn seenekleri sunar.
S ve (sol ve st) AP esinin sol st kenarnn konumunu, sayfann sol st kenarna gre ya da yuvalanmsa st AP

esinin sol st kenarna gre belirleyin.


G ve Y AP esinin genilik ve yksekliini belirleyin.

Not: AP esinin ierii belirlenen boyutu aarsa, AP esinin alt kenar (Dreamweaver uygulamasndaki Tasarm grnmnde grnd gibi) ierii kapsamak iin uzar. (AP esi bir taraycda grntlendiinde, Tama zellii Grnr olarak ayarlanmamsa, alt kenar uzamaz.)

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 166


CSS ile sayfa oluturma

Konum ve boyut iin varsaylan birim pikseldir (px). Bunun yerine aadaki birimleri de belirtebilirsiniz: pc (pika), pt (nokta), in (in), mm (milimetre), cm (santimetre), veya % (st Ap esinin karlk gelen deerinin yzdesi). Deerden sonra gelen ksaltmayla deer arasnda boluk olmamaldr: rnein 3mm 3 milimetreyi ifade eder.
Z-Dizini AP esinin z-dizinini veya ynlanma srasn belirler.

Taraycda, numaras byk olan AP eleri numaras kk olan Ap elerinin nnde grnr. Deerler eksi veya art olabilir. AP elerinin ynlanma srasn AP eleri panelini kullanarak deitirmek, belirli z-dizini deerleri girerek deitirmekten daha kolaydr.
Grnr AP esinin balangta grnr olup olmayacan belirler. Aadaki seenekler arasndan seim yapn:

Varsaylan bir grnrlk zellii belirtmez. Hibir grnrlk belirtilmediinde ou tarayc varsaylan olarak
Devral ayarn kullanr.

Devral, AP esinin stnn grnrlk zelliini kullanr. Grnr, AP esinin ieriini stn deerinden bamsz olarak grntler. Gizli, AP esinin ieriini stn deerinden bamsz olarak gizler.
Grnrlk zelliini kontrol etmek ve AP esi ieriklerini dinamik olarak grntlemek iin JavaScript gibi bir komut dosyas dili kullann.
Bg Grnts AP esinin arka plan grntsn belirler.

Grnt dosyasna gzatmak ve dosyay semek iin klasr simgesini tklatn.


Bg Rengi AP esinin arka plan rengini belirler.

Saydam bir arka plan belirlemek iin bu seenei bo brakn.


Snf AP esine stil uygulamak iin kullanlan CSS snfn belirtir. Tama erik AP esinin belirlenen boyutunu atnda AP elerinin taraycda nasl grneceini kontrol eder.

Grnr seenei, taan ieriin AP esinde grneceini belirtir, AP esi bu ierii kapsamak iin geniler. Gizli seenei, taan ieriin taraycda grntlenmeyeceini belirtir. Kaydr seenei, gerekli olsa da olmasa da taraycnn AP esine kaydrma ubuklar ekleyeceini belirtir. Otomatik seenei, taraycnn yalnzca gerekli olduunda (dier bir deyile AP esinin ierii snrlarn atnda) AP esi iin kaydrma ubuklar grntlemesine neden olur. Not: Ta ma seeneinin desteklenip desteklenmeyecei taraycya gre deiir.
Kes AP esinin grnr alann belirler.

AP esinin koordinat alan iinde bir dikdrtgen tanmlamak iin sol, st, sa ve alt koordinatlar belirtin (AP esinin sol st kesinden sayarak). AP esi, yalnzca belirtilen dikdrtgen grnecek ekilde kesilir. rnein bir AP esinin ieriini, AP esinin sol st kesindeki 50 piksel genilikte, 75 piksel ykseklikte bir dikdtgenin haricinde grnmez yapmak iin S (Sol) deerini 0, deerini 0, S (Sa) deerini 50 ve A deerini 75 olarak ayarlayn. Not: CSS kesme iin farkl anlamlar belirtse de, Dreamweaver kesme ilemini ou taraycnn yapt gibi yorumlar.
4 Metin kutusuna bir deer girerseniz, deeri uygulamak iin Sekme veya Enter (Windows) ya da Return

(Macintosh) tuuna basn.

Birden ok AP esinin zelliklerini grntleme veya ayarlama


ki ya da daha ok AP esi setiinizde, zellik denetisi tm AP esi zelliklerinin metin zelliklerini ve alt kmesini grntleyerek birka AP esini bir defada deitirmenizi salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 167


CSS ile sayfa oluturma

Birden ok AP esi seme


AP elerini seerken stkarakter tuunu basl tutun.

Birden ok AP esinin zelliklerini grntleme ve ayarlama


1 Birden ok AP esi sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), geniletilmi durumda deilse tm zellikleri grmek iin sa alt

kedeki geniletme okunu tklatn.

3 Birden ok AP esi iin aadaki zelliklerden herhangi birini ayarlayn:


S ve (sol ve st) AP elerinin sol st kenarlarnn konumunu, sayfann sol st kenarna gre ya da yuvalanmsa st

AP esinin sol st kenarna gre belirleyin.


G ve Y AP elerinin genilik ve yksekliini belirleyin.

Not: Herhangi bir AP esinin ierii belirlenen boyutu aarsa, AP esinin alt kenar (Dreamweaver uygulamasndaki Tasarm grnmnde grnd gibi) ierii kapsamak iin uzar. (AP esi bir taraycda grntlendiinde, Tama zellii Grnr olarak ayarlanmamsa, alt kenar uzamaz.) Konum ve boyut iin varsaylan birim pikseldir (px). Bunun yerine aadaki birimleri de belirtebilirsiniz: pc (pika), pt (nokta), in (in), mm (milimetre), cm (santimetre), veya % (st Ap esinin karlk gelen deerinin yzdesi). Deerden sonra gelen ksaltmayla deer arasnda boluk olmamaldr: rnein 3mm 3 milimetreyi ifade eder.
Grnr AP elerinin balangta grnr olup olmayacan belirler. Aadaki seenekler arasndan seim yapn:

Varsaylan bir grnrlk zellii belirtmez. Hibir grnrlk belirtilmediinde ou tarayc varsaylan olarak
Devral ayarn kullanr.

Devral, AP elerinin stnn grnrlk zelliini kullanr. Grnr, AP elerinin ieriini stn deerinden bamsz olarak grntler. Gizli, AP esinin ieriini stn deerinden bamsz olarak gizler.
Grnrlk zelliini kontrol etmek ve AP esi ieriklerini dinamik olarak grntlemek iin JavaScript gibi bir komut dosyas dili kullann.
Etiket AP elerini tanmlamak iin kullanlan HTML etiketini belirtir. Bg Grnts AP elerinin arka plan grntsn belirler.

Grnt dosyasna gzatmak ve dosyay semek iin klasr simgesini tklatn.


Bg Rengi AP elerinin arka plan rengini belirler. Saydam bir arka plan belirlemek iin bu seenei bo brakn.

4 Metin kutusuna bir deer girerseniz, deeri uygulamak iin Sekme veya Enter (Windows) ya da Return

(Macintosh) tuuna basn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 168


CSS ile sayfa oluturma

AP eleri paneline genel bak


AP eleri panelini (Pencere > AP eleri) belgenizdeki AP elerini ynetmek iin kullanrsnz. AP eleri panelini; akmalar engellemek, AP elerinin grnrln deitirmek, AP elerini yuvalamak ya da ynlamak ve bir ya da daha ok AP esi semek iin kullann. Not: Dreamweaver uygulamasndaki AP eleri, kendisine atanm mutlak bir konuma sahip, zellikle bir div etiketi ya da baka herhangi bir etiket olan bir HTML sayfas eleridir. AP eleri paneli greli olarak konumlandrlm eleri grntlemez. AP eleri bir ad listesi olarak, z-dizininin srasnda grntlenir; varsaylan olarak, ilk oluturulan AP esi (z-dizini 1'dir) listenin en altnda ve en son oluturulan AP esi en stnde grnr. Ancak, bir AP esinin ynlanma srasndaki yerini deitirerek onun z-dizinini de deitirebilirsiniz. rnein sekiz AP esi oluturur ve drdnc AP esini en ste tamak isterseniz, buna dierlerinden daha yksek bir z-dizini atayabilirsiniz.

AP elerini seme
Deiiklik yapmak veya zelliklerini deitirmek iin bir ya da daha ok AP esi seebilirsiniz.

AP eleri panelinde bir AP esi seme


AP eleri panelinde (Pencere > AP eleri), AP esinin adn tklatn.

Belge penceresinde bir AP esini seme


Aadakilerden birini yapn:

Bir AP esinin seim tutamacn tklatn.


Seim tutamac grnmyorsa bunu grnr yapmak iin AP esinin iinde herhangi bir yerde tklatn.

Bir AP esinin kenarln tklatn. Ctrl-stkarakter tular (Windows) ya da Command-Shift tular (Macintosh) baslyken AP esinin iinde
tklatn.

Bir AP esinin iinde tklatn ve AP esinin iindekileri semek iin Ctrl+A (Windows) ya da Command+A
(Macintosh) tularna basn. AP esini semek iin Ctrl+A ya da Command+A tularna tekrar basn.

Bir AP esinin iinde tklatn ve etiket seicide o enin etiketini sein.

Birden ok AP esi seme


Aadakilerden birini yapn:

AP eleri panelinde (Pencere > AP eleri), iki ya da daha ok AP esinin adn stkarakter tuu baslyken
tklatn.

Belge penceresinde, stkarakter tuu baslyken iki ya da daha ok AP esinin iinde veya kenarlnda tklatn.

AP elerinin ynlanma srasn deitirme


AP elerinin ynlanma srasn deitirmek iin AP eleri panelinin zellik denetisini kullann. AP eleri paneli listesinin en stndeki AP esi ynlanma srasnn en stndedir ve dier AP elerinin nnde grnr. HTML kodunda, AP elerinin ynlanma sras ya da z-dizini, elerin taraycda izilme srasn belirler. Z-dizini daha yksek olan AP esi, ynlanma srasnda daha stte yer alr. AP eleri panelini ya da zellik denetisini kullanarak her bir AP esinin z-dizinini deitirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 169


CSS ile sayfa oluturma

AP elerinin ynlanma srasn AP eleri panelini kullanarak deitirme


1 AP eleri panelini amak iin Pencere > AP eleri'ni sein. 2 Bir AP esini yukar veya aa doru srkleyerek istediiniz ynlanma srasna getirin.

AP esini tarken, AP esinin nerede grneceini belirten bir izgi belirir. Yerletirme izgisi ynlanma srasnda istediiniz yere geldiinde farenin dmesini serbest brakn.

AP elerinin ynlanma srasn zellik denetisini panelini kullanarak deitirme


1 Geerli ynlanma srasn grmek zere AP eleri panelini amak iin Pencere > AP eleri'ni sein. 2 AP eleri panelinde veya Belge penceresinde bir AP esi sein. 3 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Z-Dizin metin kutusuna bir say yazn.

AP esini ynlanma srasnda yukar tamak iin byk bir say yazn. AP esini ynlanma srasnda aa tamak iin kk bir say yazn.

AP elerini gsterme ve gizleme


Belgenizin stnde alrken, sayfann farkl koullarda nasl grneceini grmek iin AP eleri panelini kullanarak AP elerini elle gsterebilir ve gizleyebilirsiniz. Not: Seili olan AP esi seili olduu srece grnr olur ve dier AP elerinin nnde grnr.

AP esi grnrln deitirme


1 AP eleri panelini amak iin Pencere > AP eleri'ni sein. 2 Grnrln deitirmek iin bir AP esinin gz simgesi stununu tklatn.

Gz akken AP esi grnr olur. Gz kapalyken AP esi grnmez olur. Gz simgesi yoksa genellikle AP esi grnrl stnden devralr. (AP eleri yuvalanmamsa her zaman
grnr olan belge gvdesi st olur.) Hibir grnrlk belirtilmediinde gz simgesi grnmez (zellik denetisinde Varsaylan grnrlk olarak grnr).

Tm AP elerinin grnrln ayn anda deitirme


AP eleri panelinde (Pencere > AP eleri), stunun en stndeki gz simgesini tklatn.

Not: Bu ilem tm AP elerini grnr ya da gizli olacak ekilde ayarlar, ancak devralacak ekilde ayarlamaz.

AP elerini yeniden boyutlandrma


Tek bir AP esini yeniden boyutlandrabilir ya da hepsini ayn genilie ve ykseklie getirmek iin birden ok AP esini ayn anda yeniden boyutlandrabilirsiniz. akmalar engelle seenei iaretliyse bir AP esini dier bir AP esiyle akacak ekilde yeniden boyutlandramazsnz.

Ayrca bkz.
Mizanpaj zgarasn kullanma sayfa 179

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 170


CSS ile sayfa oluturma

AP esini yeniden boyutlandrma


1 Tasarm grnmnde bir AP esini sein. 2 AP esini yeniden boyutlandrmak iin aadakilerden birini yapn:

Srkleyerek yeniden boyutlandrmak iin AP esinin yeniden boyutlandrma tutamalarndan herhangi birini
srkleyin.

Bir defada bir pikselle yeniden boyutlandrmak iin bir ok tuuna basarken Ctrl (Windows) ya da Option
(Macintosh) tuunu basl tutun. Ok tular AP esinin sa ve alt kenarlklarn tar; bu teknikle st ve sol kenarlklar kullanarak yeniden boyutlandramazsnz.

Izgaraya yapma aralklaryla yeniden boyutlandrmak iin bir ok tuuna basarken stkarakter-Ctrl (Windows) ya
da Shift-Option (Macintosh) tuunu basl tutun.

zellik denetisinde (Pencere > zellikler), genilik (G) ve ykseklik (Y) deerlerini yazn.
AP esini yeniden boyutlandrmak enin genilik ve yksekliini deitirir. AP esinin ieriinin ne kadarnn grnr olacan tanmlamaz. AP esindeki grnr alan tercihlerde tanmlayabilirsiniz.

Birden ok AP esini ayn anda yeniden boyutlandrma


1 Tasarm grnmnde iki ya da daha fazla AP esi sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Deitir > Yerletir > Ayn Genilie ya da Ykseklie Getir > Yerletir > Ayn Ykseklie Getir'i sein.
lk olarak seilen AP eleri son seilen AP esinin geniliine ya da yksekliine getirilir.

zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Birden ok CSS-P esi'nin altnda genilik ve ykseklik deerlerini
girin. Deerler tm seili AP elerine uygulanr.

AP elerini tama
AP elerini Tasarm grnmnde, ou grafik uygulamasndaki nesneleri tama yntemine ok benzer ekilde tayabilirsiniz. akmalar engelle seenei iaretliyse bir AP esini dier bir AP esiyle akacak ekilde tayamazsnz.
1 Tasarm grnmnde bir ya da daha ok AP esini sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Srkleyerek tamak iin, son seilen AP esinin (siyahla vurgulanr) seim tutamacn srkleyin. Bir defada bir piksel tamak iin ok tularn kullann.
AP esini geerli zgaraya yapma aralklaryla tamak iin bir ok tuuna basarken stkarakter tuunu basl tutun.

Ayrca bkz.
Mizanpaj zgarasn kullanma sayfa 179

AP elerini hizalama
Bir ya da daha ok AP esini son seilen AP esinin kenarlyla hizalamak iin AP esi hizalama komutlarn kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 171


CSS ile sayfa oluturma

AP elerini hizalarken, seili olmayan alt AP eleri tanabilir nk bunlarn st AP esi seilmi ve tanmtr. Bunu nlemek iin, yuvalanm AP elerini kullanmayn.
1 Tasarm grnmnde AP esini sein. 2 Deitir > Yerletir'i sein ve sonra bir hizalama seenei belirleyin.

rnein st' seerseniz tm AP eleri, st kenarlklar son seilen AP esinin (siyahla vurgulanr) st kenarlyla ayn dikey konuma gelecek ekilde tanr.

AP elerini tablolara dntrme


Mizanpaj oluturmak iin tablolar kullanmak yerine, baz web tasarmclar AP eleriyle almay tercih eder. Dreamweaver, AP eleri kullanarak mizanpaj oluturmanz ve sonra (isterseniz) bu eleri tablolara dntrmenizi salar. rnein 4.0'dan nceki srmlere sahip tarayclar desteklemek istiyorsanz AP elerini tablolara dntrmeniz gerekebilir. Bununla birlikte, AP elerini tablolara dntrmek kesinlikle nerilmez nk ok sayda bo hcreye sahip tablolarla ve fazla miktarda kodla sonulanabilir. Tablo kullanan bir sayfa mizanpaj oluturmanz gerekiyorsa en iyi yntem, sayfa mizanpajn Dreamweaver uygulamasnda bulunan standart tablo mizanpaj aralarn kullanarak oluturmaktr. Mizanpaj dzeltmek ve sayfa tasarmn en iyi duruma getirmek iin AP eleri ve tablolar arasnda tekrar tekrar dntrme yapp sonra geri alabilirsiniz. (Bir tabloyu tekrar AP elerine dntrdnzde, Dreamweaver uygulamas, tabloya dntrmeden nce sayfanzda bulunan AP esinin trn dikkate almadan, tabloyu tekrar AP Div'lerine dntrr.) Bir sayfadaki belli bir tabloyu ya da AP esini dntremezsiniz; tm sayfadaki AP elerini tablolara ve tablolar AP Div'lerine dntrmeniz gerekir. Not: Bir ablondaki ya da ablon uygulanm bir belgedeki AP elerini tablolara ya da tablolar AP Div'lerine dntremezsiniz. Bunun yerine, mizanpajnz ablon olmayan bir belgede oluturun ve bunu ablon olarak kaydetmeden nce dntrn.

AP eleri ve tablolar arasnda dntrme


AP eleri kullanarak mizanpaj oluturabilir ve sonra bu AP elerini tablolara dntrerek mizanpajnzn eski srml tarayclarda da grntlenmesini salayabilirsiniz. Tablolara dntrmeden nce AP elerinin akmadndan emin olun. Ayrca, Standart Mod'da (Grnm > Tablo Modu > Standart Modu) olduunuzdan emin olun.

AP elerini tabloya dntrme


1 Deitir > Dntr > AP Div'lerini Tabloya'y sein. 2 Aadaki seeneklerden herhangi birini belirleyin ve Tamam' tklatn:
En Dorusu Her AP esi iin bir hcre ve buna ek olarak AP eleri arasndaki boluu korumak iin gerekli ek

hcreleri oluturur.
En kk: Bo Hcreleri Daralt AP eleri belirtilen piksel says iinde konumlandrlmlarsa AP elerinin

kenarlarnn hizalanmas gerektiini belirtin. Bu seenei iaretlerseniz, sonuta ortaya kan tabloda daha az satr ve stun bulunacaktr ancak mizanpajnza tam olarak uymayabilir.
Saydam GIF kullan Tablonun son satrn saydam GIF'lerle doldurur. Bu, tablonun tm tarayclarda ayn stun

geniliinde grntlenmesini salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 172


CSS ile sayfa oluturma

Bu seenek etkinletirildiinde, sonuta ortaya kan tabloyu, stunlarn srkleyerek dzenleyemezsiniz. Bu seenek devre d brakldnda, sonuta ortaya kan tablolar saydam GIF'ler iermez, ancak stunlarn genilii bir taraycdan dierine deiebilir.
Sayfada Ortala Sonuta ortaya kan tabloyu sayfada ortalar. Bu seenek devre d braklrsa tablo sayfann sol kenarndan balar.

Tablolar AP Div'lerine dntrme


1 Deitir > Dntr > Tablolar AP Div'lerine'yi sein. 2 Aadaki seeneklerden herhangi birini belirleyin ve Tamam' tklatn:
AP elerinin akmalarn Engelle AP eleri oluturulurken, tanrken ve yeniden boyutlandrlrken bunlarn konumlarn akmayacaklar ekilde snrlar. AP eleri Panelini gster AP eleri panelini grntler. Izgaray Gster ve Izgaraya Yap AP elerinin konumlandrlmasna yardmc olmak iin zgara kullanmanz

salar. Tablolar AP Div'lerine dntrlr. Bo hcreler, arka plan renkleri yoksa AP elerine dntrmez. Not: Tablolarn dndaki sayfa eleri de AP Div'lerine yerletirilir.

AP esi akmalarn engelleme


Tablo hcreleri akamayaca iin, Dreamweaver akan AP elerinden tablo oluturamaz. Bir belgedeki AP elerini tablolara dntrmeyi planlyorsanz, AP elerinin akmamas iin AP esinin hareketini ve konumlandrmasn kstlamak zere akmalar Engelle seeneini kullann. Bu seenek etkinken, bir AP esi varolan bir AP esinin nnde oluturulamaz, stne tanamaz veya yeniden boyutlandrlamaz ya da iine yuvalanamaz. Bu seenei akan AP eleri oluturduktan sonra etkinletirirseniz, her akan AP esini dier AP elerinden uzaa tamak iin srkleyin. Dreamweaver, AP esi akmalarn Engelle seeneini etkinletirdiinizde, mevcut akan AP elerini otomatik olarak dzeltmez. Bu seenek ve yapma etkinletirildiinde, iki AP esinin akmasna neden olacaksa AP esi zgaraya yapmaz. Bunun yerine en yakn AP esinin kenarna yapr. Not: Belli ilemler, akmalar Engelle seenei etkinken bile AP elerini aktrmanz salar. Ekle mensn kullanarak AP esi eklerseniz, zellik denetisinde saylar girin ya da AP elerini HTML kaynak kodunu dzenleyerek yeniden konumlandrn; bu seenek etkinken AP elerinin akmasn veya yuvalanmasn salayabilirsiniz. akma oluursa, akan AP elerini ayrmak iin Tasarm grnmnde srkleyin.

AP eleri panelinde (Pencere > AP eleri), akmalar Engelle seeneini belirleyin. Belge penceresinde Deitir > Yerletir > AP esi akmalarn nle seeneini belirleyin.

Div etiketleriyle alma


Div etiketleriyle alma hakknda
Sayfa mizanpajlarn, elle div etiketleri ekleyip, bunlara CSS konumlandrma stilleri uygulayarak oluturabilirsiniz. Bir div etiketi, web sayfasnn ieriindeki mantksal blmleri tanmlayan etikettir. Bu div etiketlerini ierik bloklarn ortalamak, stun etkisi oluturmak, farkl renk alanlar oluturmak ve ok daha fazlasn yapmak iin kullanabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 173


CSS ile sayfa oluturma

Web sayfas oluturmak iin div etiketlerlini ve Basamakl Stil Sayfalarn (CSS) kullanma hakknda bilginiz yoksa, CSS mizanpajn Dreamweaver uygulamasyla birlikte gelen hazr mizanpajlardan birini temel alarak oluturabilirsiniz. CSS ile alrken ok rahat deilseniz ancak tablo kullanma hakknda bilginiz varsa, tablo kullanmay da deneyebilirsiniz. Not: Dreamweaver, mutlak konuma sahip tm div etiketlerini, bu etiketleri AP Div izim aracn kullanarak oluturmadysanz bile, AP eleri (mutlak ekilde konumlandrlm eler) olarak deerlendirir.

Ayrca bkz.
Dreamweaver'daki AP eleri hakknda sayfa 161 CSS mizanpajyla sayfa oluturma sayfa 160 Tablolara sahip ierik sunma sayfa 180

Div etiketleri ekleme


CSS mizanpajlar oluturmak ve bunlar belgenizde konumlandrmak iin div etiketlerini kullanabilirsiniz. Konumlandrma stilleri belgenize eklenmi bir CSS stil sayfanz varsa bu kullanldr. Dreamweaver, hzla div etiketi eklemenizi ve buna stil uygulamanz salar.
1 Belge penceresinde, ekleme noktasn div etiketinin grnmesini istediiniz yere yerletirin. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > Mizanpaj Nesneleri > Div Etiketi'ni sein. Ekle panelinin Mizanpaj kategorisinde Div Etiketi Ekle dmesini tklatn
3 Aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Ekle div etiketinin konumunu semenizi ve yeni bir etiket deilse, etiket adn semenizi salar. Snf Etikete uygulanm olan snf stilini grntler. Stil sayfas eklediyseniz, o stil sayfasnda tanml snflar listede

grnr. Etikete uygulamak istediiniz stili semek iin bu alr meny kullann.
Kimlik Div etiketini tanmlamak iin kullanlan ad deitirmenizi salar. Stil sayfas eklediyseniz, o stil sayfasnda tanml kimlikler listede grnr. Belgenizde bulunan blok kimlikleri listelenmez.

Not: Dreamweaver, belgenize ayn kimlii baka bir etiket olarak girerseniz sizi uyarr.
Yeni CSS Kural Yeni CSS Kural iletiim kutusunu aar.

4 Tamam' tklatn.
Div etiketi belgenizde yer tutucu metin ieren bir kutu olarak grntlenir. aretiyi kutunun kenarna tadnzda Dreamweaver kutuyu vurgular. Div etiketi mutlak ekilde konumlandrlmsa AP esine dnr. (Mutlak ekilde konumlandrlmam div

etiketlerini dzenleyebilirsiniz.)

Ayrca bkz.
Dreamweaver'daki AP eleri hakknda sayfa 161 CSS mizanpajyla sayfa oluturma sayfa 160

Div etiketlerini dzenleme


Bir div etiketi ekledikten sonra bunu deitirebilir veya buna ierik ekleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 174


CSS ile sayfa oluturma

Not: Mutlak ekilde konumlandrlm div etiketleri AP elerine dnr.


Div etiketlerine kenarlk eklediinizde veya CSS Mizanpaj Anahatlar'n setiyseniz, kenarlklar grnr. (Grnm > Grsel Yardmlar mensnde CSS Mizanpaj Anahatlar varsaylan olarak seilidir.) aretiyi div etiketinin zerine getirdiinizde Dreamweaver etiketi vurgular. Vurgu rengini deitirebilir veya vurgulamay devre d brakabilirsiniz.

Bir div etiketini setiinizde, buna ilikin kurallar CSS Stilleri panelinde grntleyebilir ve dzenleyebilirsiniz. Ayrca, ekleme noktasn div etiketinin iine yerletirip sonra bir sayfaya eklediiniz ekilde ierik ekleyerek de div etiketlerine kolayca ierik ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dreamweaver'daki AP eleri hakknda sayfa 161 CSS Stilleri panelini ama sayfa 138

Bir div etiketine uygulanan kurallar grntleme ve dzenleme


1 Div etiketini semek iin aadakilerden birini yapn:

Div etiketinin kenarln tklatn.

Kenarl grmek iin vurguya bakn.

Bu div etiketinin iinde tklatn ve sonra Ctrl+A (Windows) ya da Command+A (Macintosh) tularna iki defa
basn.

Div etiketinin iinde tklatn ve sonra Belge penceresinin altndaki etiket seiciden div etiketini sein.

2 Ak deilse, CSS Stilleri panelini amak iin Pencere > CSS Stilleri'ni sein.

Bu div etiketine uygulanan kurallar panelde grnr.


3 Gereken dzenlemeleri yapn.

erik eklemek iin ekleme noktas div etiketinin iine yerletirme


Etiketin kenarlklar iinde herhangi bir yeri tklatn.

Div etiketindeki yer tutucu metni deitirme


Metni sein ve ardndan zerine yazn ya da Sil tuuna basn.

Not: Bir div etiketine, sayfaya eklediiniz ekilde ierik ekleyebilirsiniz.

Div etiketlerinin vurgulama rengini deitirme


Tasarm grnmnde iaretiyi div etiketinin kenarna getirirseniz, Dreamweaver etiketin kenarlklarn vurgular. Vurgulamay gerektii ekilde etkinletirebilir ya da devre d brakabilirsiniz ya da vurgu rengini Tercihler iletiim kutusunda deitirebilirsiniz.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki kategori listesinden Vurgulama'y sein. 3 Aadaki deiikliklerden herhangi birini yapn ve Tamam' tklatn:

Div etiketlerinin vurgu rengini deitirmek iin Fare zerinde renk kutusunu tklatn ve sonra renk seiciyi kullanarak bir vurgu rengi sein (ya da vurgu rengi iin metin kutusuna on altlk bir deer girin).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 175


CSS ile sayfa oluturma

Div etiketlerinin vurgulanmasn etkinletirmek ya da devre d brakmak iin Fare zerinde'nin Gster onay kutusunu iaretleyin ya da iaretini kaldrn.

Not: Bu seenek, iaretiyi zerine getirdiinizde Dreamweaver tarafndan vurgulanan, rnein tablolar gibi, tm nesneleri etkiler.

CSS mizanpaj bloklarn grselletirme


CSS mizanpaj bloklarn Tasarm grnmnde alrken grselletirebilirsiniz. CSS mizanpaj bloku, sayfanzda herhangi bir yere yerletirebileceiniz bir HTML sayfas esidir. Daha ayrntl olarak, CSS mizanpaj bloku display:inline bildirimini iermeyen bir div etiketi ya da display:block, position:absolute veya position:relative CSS bildirimlerini ieren dier herhangi bir sayfa esidir. Aada, Dreamweaver uygulamasnda CSS mizanpaj bloku olarak kabul edilen elere birka rnek verilmitir:

div etiketi

Kendisine atanm mutlak ya da greli bir konumu olan grnt Kendisine display:block stili atanm bir a etiketi. Kendisine atanm mutlak ya da greli bir konumu olan paragraf
Not: Grnt oluturma amal olarak, CSS mizanpaj bloklar satr ii eleri (kodu bir metin satrnn iine den eler) ya da paragraflar gibi basit blok eleri iermez. Dreamweaver, CSS mizanpaj bloklarn grntlemek iin bir dizi grsel yardm salar. rnein tasarm srasnda CSS mizanpaj bloklar iin anahatlar, arka planlar ve kutu modelini etkinletirebilirsiniz. Ayrca, fare iaretisini blokun zerine getirdiinizde seili bir CSS mizanpaj blokunun zelliklerini grntleyen ara ipular grntleyebilirsiniz. Aadaki CSS mizanpaj bloku grsel yardmlar listesi, Dreamweaver uygulamasnn her biri iin neleri grntlediini aklar:
CSS Mizanpaj Anahatlar Sayfadaki tm CSS mizanpaj bloklarnn anahatlarn grntler. CSS Mizanpaj Arka Planlar Ayr ayr CSS mizanpaj bloklar iin geici olarak atanan arka plan renklerini grntler

ve sayfada normalde grnecek dier tm arka plan renklerini ve grntlerini gizler. CSS mizanpaj bloku arka planlarn grntlemek iin grsel yardm her etkinletirdiinizde, Dreamweaver her CSS mizanpaj blokuna otomatik olarak ayr bir arka plan rengi atar. (Dreamweaver renkleri algoritmik bir proses kullanarak seerrenkleri sizin atayabileceiniz hibir yntem yoktur.) Atanan renkler grsel olarak ayrt edilebilir ve CSS mizanpaj bloklarn birbirinden ayrmanza yardmc olacak ekilde tasarlanmtr.
CSS Mizanpaj Kutu Modeli Seili CSS mizanpaj blokunun kutu modelini (dolgularn ve kenar boluklarn)

grntler.

CSS mizanpaj bloklarn grntleme


CSS mizanpaj bloku grsel yardmlarn gerektii ekilde etkinletirebilir veya devre d brakabilirsiniz.

CSS mizanpaj bloklar anahatlarn grntleme


Grnm > Grsel Yardmlar > CSS Mizanpaj Anahatlar'n sein.

CSS mizanpaj bloku arka planlarn grntleme


Grnm > Grsel Yardmlar > CSS Mizanpaj Arka Planlar'n sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 176


CSS ile sayfa oluturma

CSS mizanpaj bloku kutu modellerini grntleme


Grnm > Grsel Yardmlar > CSS Mizanpaj Kutu Modeli'ni sein.

CSS mizanpaj bloku grsel yardm seeneklerine, Belge ara ubuundaki Grsel Yardmlar dmesini tklatarak da eriebilirsiniz.

Grsel yardmlar CSS olmayan mizanpaj bloku eleriyle kullanma


Tasarm-zaman stil sayfasn, normalde CSS mizanpaj bloklar olarak kabul edilmeyen elerin arka planlarn, kenarlklarn veya kutu modelini grntlemek iin kullanabilirsiniz. Bunun iin nce ilgili sayfa esine display:block niteliini atayan bir Tasarm-zaman stil sayfas oluturmalsnz.
1 Dosya > Yeni'yi seip Kategori stununda Temel sayfa'y seerek ve ardndan Temel sayfa stununda CSS'yi seip

Olutur'u tklatarak harici bir CSS stil sayfas oluturun.


2 Yeni stil sayfasnda, CSS mizanpaj bloku olarak grntlemek istediiniz sayfa elerine display:block niteliini

atayan kurallar oluturun. rnein paragraflar ve liste eleri iin arka plan rengi grntlemek istiyorsanz, aadaki kurallar ieren bir stil sayfas oluturabilirsiniz:
p{ display:block; } li{ display:block; }

3 Dosyay kaydedin. 4 Tasarm grnmnde, yeni stilleri kendisine eklemek istediiniz sayfay an. 5 Format > CSS Stilleri >Tasarm-zaman'n sein. 6 Tasarm-zaman Stil Sayfalar iletiim kutusunda, Yalnzca Tasarm Zamannda Gster metin kutusunun

zerindeki art (+) dmesini tklatn, oluturduunuz stil sayfasn sein ve Tamam' tklatn.
7 Tasarm-zaman Stil Sayfalar iletiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn.

Stil sayfas belgenize eklenir. nceki rnei kullanarak bir stil sayfas oluturduysanz tm paragraflar ve liste eleri display:block niteliiyle formatlanr, bylece paragraflar ve liste eleri iin CSS mizanpaj bloku grsel yardmlarn etkinletirmeniz ya da devre d brakmanz salanr.

Ayrca bkz.
Tasarm zaman stil sayfalar kullanma sayfa 153

177

Blm 7: Sayfa mizanpajn HTML ile yapma


Adobe Dreamweaver CS4, HTML tablolarn ya da erevelerini kullanarak web sayfalar oluturmanz salayan mizanpaj aralar salar. Bu uygulama ayrca sayfalarn mizanpajn ve elerin konumunu kesin deerlerle belirlemenizi salayan cetveller, klavuzlar ve bir zgara ierir.

Yerleim iin grsel yardmclar kullanma


Cetvelleri ayarlama
Cetveller mizanpajnz lmenize, dzenlemenize ve planlamanza yardmc olur. Piksel, in ya da santimetrelerle iaretli olarak sayfann sol ve st kenarnda grntlenebilirler.

Cetvelleri gstermek ve gizlemek iin Grnm > Cetveller > Gster'i sein. Kayna deitirmek iin, cetvel kayna simgesini
kesinde) sayfada herhangi bir yere srkleyin. (Belge penceresinin Tasarm grnmnn sol st

Kayna varsaylan konumuna dndrmek iin Grnm > Cetveller > Kayna Sfrla'y sein. l birimini deitirmek iin Grnm > Cetveller'i sein ve sonra Piksel, n ya da Santimetre'yi sein.

Mizanpaj klavuzlarn ayarlama


Klavuzlar, cetvellerden belgeye srklediiniz izgilerdir. Nesneleri daha doru ekilde yerletirmenize ve hizalamanza yardmc olurlar. Klavuzlar ayrca sayfa elerinin boyutunu lmek ya da web tarayclarnn katlanmalarn (grnr alanlar) taklit etmek iin kullanabilirsiniz. eleri hizalamanza yardmc olmas iin, eleri klavuzlara yaptrabilir veya klavuzlar elere yaptrabilirsiniz. (Yaptrma zelliinin kullanlabilmesi iin elerin mutlak ekilde konumlandrlm olmalar gerekir.) Ayrca, yanllkla baka bir kullanc tarafndan tanmalarn nlemek iin klavuzlar kilitleyebilirsiniz.

Yatay veya dikey klavuz oluturma


1 lgili cetvelden srkleyin. 2 Klavuzu Belge penceresinde konumlandrn ve fare dmesini serbest brakn (klavuzu tekrar srkleyerek

yeniden konumlandrabilirsiniz). Not: Varsaylan olarak klavuzlar belgenin st ya da sol tarafndan mutlak piksel lleri olarak kaydedilir ve cetvelin kaynana gre grntlenir. Klavuzu yzde olarak kaydetmek iin klavuzu olutururken ya da tarken stkarakter tuunu basl tutun.

Klavuzlar gsterme veya gizleme


Grnm > Klavuzlar > Klavuzlar Gster'i sein.

eleri klavuzlara yaptrma


eleri klavuzlara yaptrmak iin Grnm > Klavuzlar > Klavuzlara Yaptr' sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 178


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Klavuzlar elere yaptrmak iin Grnm > Klavuzlar > Klavuzlar elere Yaptr' sein.
Not: Mutlak ekilde konumlandrlm eler (AP eleri), tablolar ve grntler gibi eleri yeniden boyutlandrrken, yeniden boyutlandrlan eler klavuzlara yapr.

Klavuzlar kilitleme ya da kilitlerini ama


Grnm > Klavuzlar > Klavuzlar Kilitle'yi sein.

Klavuzun konumunu grntleme ve belli bir konuma tama


1 Klavuzun konumunu grntlemek iin fare iaretisini klavuzun stnde tutun. 2 Klavuzu ift tklatn. 3 Yeni konumu Klavuzu Ta kutusuna girin ve Tamam' tklatn

Klavuzlar arasndaki uzakl grntleme


Ctrl (Windows) ya da Command (Macintosh) tuuna basn ve fare iaretisini iki klavuz arasnda herhangi bir

yerde tutun. Not: l birimi, cetveller iin kullanlan l birimiyle ayndr.

Web taraycsnn katlanmasn (grnr alann) taklit etme


Grnm > Klavuzlar' sein ve sonra menden hazr bir tarayc boyutu sein.

Klavuzu kaldrma
Klavuzu belgenin dna srkleyin.

Klavuz ayarlarn deitirme


Grnm > Klavuzlar > Klavuzlar Dzenle'yi sein, aadaki seenekleri ayarlayn ve Tamam' tklatn. Klavuz rengi Klavuz izgilerinin rengini belirler. Renk rneini tklatn ve renk seiciden bir renk sein ya da metin

kutusuna on altlk bir say yazn.


Uzaklk Rengi Fare iaretisini klavuzlarn arasnda tuttuunuzda uzaklk gstergeleri olarak grnen izgilerin rengini belirler. Renk rneini tklatn ve renk seiciden bir renk sein ya da metin kutusuna on altlk bir say yazn. Klavuzlar Gster Tasarm grnmnde klavuzlar grnr yapar. Klavuzlara Yap eleri sayfada tarken elerin klavuzlara yapmasn salar. Klavuzlar Kilitle Klavuzlar yerlerine kilitler. Klavuzlar elere Yaptr Klavuzlar srklerken klavuzlarn sayfadaki elere yapmasn salar. Tmn Temizle Sayfadaki tm klavuzlar temizler.

Klavuzlar ablonlarla kullanma


Klavuzlar bir Dreamweaver ablonuna eklendiinde, ablonun tm rnekleri klavuzlar devralr. Ancak ablon rneklerindeki klavuzlara dzenlenebilir blgeler olarak ilem yaplr, bu nedenle bunlarda deiiklik yapabilirsiniz. ablon rneklerindeki deiiklik yaplan klavuzlar, rnek ablon bir ana ablonla gncelletirildiinde orijinal konumlarna geri yklenirler. ablon rneklerine kendi klavuzlarnz da ekleyebilirsiniz. ablon rnei bir ana ablonla gncelletirildiinde, bu yntemle eklenen klavuzlarn zerine yazlmaz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 179


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Ayrca bkz.
AP elerini hizalama sayfa 170 AP elerini tama sayfa 170

Mizanpaj zgarasn kullanma


Izgara, Belge penceresinde yatay ve dikey izgilerden oluan bir sistem grntler. Nesneleri tam doru konumlara yerletirmek iin kullanldr. Mutlak ekilde konumlandrlm sayfa elerini tarken bunlarn otomatik olarak klavuzlara yapmasn salayabilirsiniz ve zgaray deitirebilir ya da zgara ayarlarn belirleyerek yapma davrann kontrol edebilirsiniz. Yapma zellii, klavuz grnr olsa da olmasa da alr.

Ayrca bkz.
AP elerini hizalama sayfa 170 AP elerini tama sayfa 170

Izgaray gsterme veya gizleme


Grnm > Izgara > Izgaray Gster'i sein.

Yapmay etkinletirme veya devre d brakma


Grnm > Izgara > Izgaraya Yaptr' sein.

Izgara ayarlarn deitirme


1 Grnm > Izgara > Izgara Ayarlar'n sein. 2 Seenekleri belirleyin ve deiiklikleri uygulamak iin Tamam' tklatn.
Renk Izgara izgilerinin rengini belirler. Renk rneini tklatn ve renk seiciden bir renk sein ya da metin kutusuna

on altlk bir say yazn.


Izgaray Gster Tasarm grnmnde zgaray grnr yapar. Izgaraya Yaptr Sayfa elerinin zgara izgilerine yapmasn salar. Aralk Izgara izgilerinin birbirine olan uzakln kontrol eder. Bir say girin ve menden Piksel, n ya da Santimetre'yi sein. Gster Izgara izgilerinin izgi ya da nokta olarak grneceini belirtir.

Not: Izgaray Gster seilmemise, zgara belge penceresinde grntlenmez ve hibir deiiklik grnmez.

zleme grnts oluturma


Adobe Freehand veya Fireworks gibi bir grafik uygulamasnda oluturulan bir sayfa tasarmn yeniden oluturmak iin klavuz olarak izleme grnts kullanabilirsiniz. zleme grnts, Belge penceresinin arka planna yerletirilen bir JPEG, GIF ya da PNG grntsdr. Grnty gizleyebilir, opakln ayarlayabilir ve konumunu deitirebilirsiniz. zleme grnts yalnzca Dreamweaver uygulamasnda grnr; sayfay taraycda grntlediinizde grnmez. zleme grnts grnr olduunda, Belge penceresinde sayfann gerek arka plan grnts ve rengi grnmez, ancak sayfa taraycda grntlendiinde arka plan grnts ve rengi grnecektir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 180


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Belge penceresine izleme grnts yerletirme


1 Aadakilerden birini yapn:

Grnm > zleme Grnts > Ykle'yi sein. Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein, sonra Gzat' tklatn (zleme Grnts metin kutusunun yanndadr).
2 Grnt Kaynan Se iletiim kutusunda bir grnt dosyas sein ve Tamam' tklatn. 3 Sayfa zellikleri iletiim kutusunda, Grnt Saydaml kaydrcsn srkleyerek grntnn saydamln

belirtin, ardndan Tamam' tklatn. stediiniz zaman baka bir izleme grntsne gemek ya da kullanmakta olduunuz izleme grntsnn saydamln deitirmek iin Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein.

zleme grntsn gsterme veya gizleme


Grnm > zleme Grnts > Gster'i sein.

zleme grntsnn konumunu deitirme


Grnm > zleme Grnts > Konumu Ayarla'y sein.

zleme grntsnn konumunu kesin deerlerle belirtmek iin X ve Y metin kutularna koordinat deerlerini
girin.

Grnty bir defada 1 piksel tamak iin ok tularn kullann. Grnty bir defada 5 piksel tamak iin stkarakter ve ok tuuna birlikte basn.

zleme grntsnn konumunu sfrlama


Grnm > zleme Grnts > Konumu Sfrla'y sein.

zleme grnts Belge penceresinin sol st kesine (0,0) yerleir.

zleme grntsn seili bir eyle hizalama


1 Belge penceresinde bir e sein. 2 Grnm > zleme Grnts > Seimle Hizala'y sein.

zleme grntsnn sol st kesi seili belgenin sol st kesiyle hizalanr.

Tablolara sahip ierik sunma


Tablolar hakknda
Tablolar, HTML sayfasnda tablo halinde veri sunmak ve metin ve grafik mizanpaj yapmak iin gl bir aratr. Tablo, her biri bir ya da daha fazla hcre ieren bir ya da daha fazla satrdan oluur. HTML kodunda stunlar aka belirtilmese de, Dreamweaver satrlarn ve hcrelerin yan sra stunlarda da deiiklik yapmanz salar. Dreamweaver, tablo seildiinde veya ekleme noktas tablonun iindeyken tablo geniliini ve her tablo stununun geniliini grntler. Genilik deerlerinin yannda tablo bal ve stun bal menlerinin oklar vardr. Tablolarla ilgili sk kullanlan komutlara hzla erimek iin menleri kullann. Genilikleri ve menleri etkinletirebilir ve devre d brakabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 181


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Tablo ya da stunun geniliini grmyorsanz, HTML kodunda tablo ya da stun iin belirtilmi bir genilik yoktur. ki say varsa, Tasarm grnmnde grnd ekilde grsel genilik HTML kodunda belirtilen genilikle uyumamaktadr. Bu durum, sa alt kesini srkleyerek tabloyu yeniden boyutlandrdnzda veya hcreye ayarlanm geniliinden daha geni ierik eklediinizde ortaya kabilir. rnein bir stunun geniliini 200 piksel olarak ayarlarsanz ve sonra buna genilii 250 piksele karan ierik eklerseniz o stun iin iki say grnr: 200 (kodda belirtilen genilik) ve parantez iinde (250) (stunun ekrannzda gsterilen grsel genilii). Not: Sayfalarnzn mizanpajn CSS konumlandrma kullanarak da yapabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Sayfa mizanpajn CSS ile yapma sayfa 155

HTML'de tablo formatlama ncelii


Tablolar Tasarm grnmnde formatlarken tm tabloya ya da tabloda seilen satrlara, stunlara veya hcreler ilikin zellikleri ayarlayabilirsiniz. Arka plan rengi ya da hizalama gibi bir zellik deeri tm tablo iin ayarlandnda ve ayr ayr hcreler iin baka bir deer ayarlandnda, hcre format satr formatna gre ncelik kazanr, bylece tablo formatna gre de ncelik kazanm olur. Tablo formatlamada ncelik sras aadaki gibidir:
1 Hcreler 2 Satrlar 3 Tablo

rnein tek bir hcre iin arka plan rengini mavi olarak ayarlarsanz, ardndan da tm tablonun arka plan rengini sar olarak belirlerseniz, hcre format tablo formatna gre daha ncelikli olduundan mavi hcre sarya dnmez. Not: Bir stunda zellikleri ayarladnzda, Dreamweaver o stundaki her hcreye karlk gelen td etiketinin zniteliklerini deitirir.

Tablo hcrelerini blme ve birletirme hakknda


Birka stuna ya da satra yaylm tek bir hcre oluturmak iin, seimin tm hcrelerden oluan bir satr ya da dikdrtgen olmak kouluyla, istediiniz sayda bitiik hcreyi birletirebilirsiniz. Daha nce birletirilmi olsun ya da olmasn, bir hcreyi istediiniz sayda satra veya stuna blebilirsiniz. Dreamweaver, belirtilen dzenlemeyi oluturmak iin tabloyu otomatik olarak yeniden yaplandrr (gereken colspan ya da rowspan zniteliklerini ekleyerek). Aadaki rnekte ilk iki satrn ortasndaki hcreler, iki satra yaylan tek bir hcre halinde birletirilmitir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 182


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Tablo ve ierik ekleme


Yeni bir tablo oluturmak iin Ekle panelini ya da Ekle mensn kullann. Sonra, tablo dna metin ve grnt eklediiniz ekilde, tablo hcrelerine metin ve grnt ekleyin.
1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde, ekleme noktasn tablonun grnmesini istediiniz yere yerletirin.

Not: Belgeniz bosa, ekleme noktasn yalnzca belgenin bana ekleyebilirsiniz.

Ekle > Tablo'yu sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde Tablo dmesini tklatn.
2 Tablo iletiim kutusunun niteliklerini ayarlayn ve tabloyu oluturmak iin Tamam' tklatn.
Satrlar Tablo satrlarnn saysn belirler. Stunlar Tablo stunlarnn saysn belirler. Tablo Genilii Tablonun geniliini piksel olarak ya da tarayc penceresinin geniliinin yzdesi olarak belirtir. Kenarlk Kalnl Tablonun kenarlklarnn kalnln piksel olarak belirtir. Hcre Aral Bitiik tablo hcrelerinin arasndaki piksel saysn belirler.

Kenarlk kalnl veya hcre aral ve hcre dolgusu iin deer belirtmezseniz, ou tarayc tablo kenarl kalnln ve hcre dolgusunu 1 ve hcre araln 2 olarak grntler. Tarayclarn tabloyu kenarlk, dolgu ya da aralk olmadan grntlemelerini salamak iin Hcre Dolgusu ve Hcre Aral deerlerini 0 olarak ayarlayn.
Hcre Dolgusu Hcrenin kenarl ve ierii arasndaki piksel saysn belirler. Yok Tablo iin stun ya da satr baln etkinletirmez. Sol Tablonun ilk stununu balklara ilikin bir stuna dntrerek, tablonun her satr iin bir balk girmenizi

salar.
st Tablonun ilk satrn balklara ilikin bir satra dntrerek, tablonun her stunu iin bir balk girmenizi salar. Her kisi Tabloya stun ya da satr bal girmenizi salar.

Web sitenizin ziyaretileri arasnda ekran okuyucu kullananlarn olabileceini hesaba katarak balk kullanmak yararl olacaktr. Ekran okuyucular tablo balklarn okurlar ve ekran okuyucu kullancsna tablo bilgilerini izlemede yardmc olurlar.
Resim Yazs Tablonun dnda grntlenen bir tablo bal salar. Resim Yazsn Hizala Resim yazsnn tabloya gre nerede grneceini belirtir. zet Tablo aklamas salar. Ekran okuyucular zet metni okur ancak metin kullancnn taraycsnda grnmez.

Ayrca bkz.
erik ekleme ve formatlama sayfa 220 Grnt ekleme ve deitirme sayfa 236

Tablo verilerini ie ve da aktarma


Baka bir uygulamada oluturulmu (rnein Microsoft Excel) ve ayrlm metin formatyla kaydedilmi (eler sekme, virgl, iki nokta st ste veya noktal virglle ayrlm) tablo verilerini Dreamweaver uygulamasna ie aktarabilir ve bunlar bir tablo olarak formatlayabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 183


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Ayrca bitiik hcrelerin ierikleri bir snrlaycyla ayrlm tablo verilerini Dreamweaver uygulamasndan bir metin dosyasna da aktarabilirsiniz. Snrlayc olarak virgl, iki nokta st ste, noktal virgl veya boluk kullanabilirsiniz. Bir tabloyu da aktardnzda tm tablo dar aktarlr, da aktarmak iin tablodan blmler seemezsiniz. rnein ilk alt satr ya da ilk alt stun gibi tablodaki verilerden yalnzca bazlarn istiyorsanz, o verileri ieren hcreleri kopyalayn, bunlar tablonun dna yaptrn (yeni bir tablo oluturmak iin) ve yeni tabloyu da aktarn.

Tablo verilerini ie aktarma


1 Aadakilerden birini yapn:

Dosya > e Aktar > Tablo Verileri'ni sein. Ekle panelinin Veri kategorisinde Tablo Verilerini e Aktar simgesini tklatn Ekle > Tablo Nesneleri > Tablo Verilerini e Aktar' sein.
2 Tablo verilerinin seeneklerini belirleyip Tamam dmesini tklatn.
Veri Dosyas e aktarlacak dosyasn ad. Dosya semek iin Gzat dmesini tklatn. Snrlayc Snrlayc, ie aktardnz dosyada kullanlr.

Dier'i seerseniz, alr mennn sanda bir metin kutusu grntlenir. Dosyanzda kullanlan snrlaycy girin. Not: Veri dosyas kaydedildiinde kullanlan snrlaycy belirtin. Bunu yapmazsanz dosya dzgn ekilde ie aktarlmaz ve verileriniz tabloda doru ekilde formatlanmaz.
Tablo Genilii Tablonun genilii.

Her stunu, o stundaki en uzun metin dizesinin geniliine getirmek iin Verilere Sdr' sein. Piksel olarak ya da tarayc penceresinin geniliinin yzdesi olarak sabit bir tablo genilii belirtmek iin Ayarla'y
sein.
Kenarlk Tablonun kenarlklarnn kalnln piksel olarak belirtir. Hcre Dolgusu Hcrenin ierii ve snrlar arasndaki piksel says. Hcre Aral Bitiik tablo hcrelerinin arasndaki piksel says.

Kenarlklar veya hcre aral ve hcre dolgusu iin deer belirtmezseniz, ou tarayc tabloyu kenarlklar ve hcre dolgusu 1 ve hcre aral 2 olarak ayarlanm ekilde grntler. Tarayclarn tabloyu hi dolgu ve boluk olmadan gsterdiinden emin olmak iin Hcre dolgusu'nu ve Hcre boluu'nu 0 yapn. Kenarlk 0 yapldnda hcre ve tablo snrlarn grmek iin Grnm > Grsel Yardmclar > Tablo Kenarlklar'n sein.
st Satr Format Tablonun en st satrna (uygulanacaksa) hangi formatlamann uygulanacan belirler. Drt formatlama seenei arasndan seim yapn: formatlama yok, kaln, italik ya da kaln italik

Tabloyu da aktarma
1 Ekleme noktasn tablonun herhangi bir hcresine yerletirin. 2 Dosya > Da Aktar > Tablo'yu sein. 3 Aadaki seenekleri belirleyin:
Snrlayc Da aktarlan dosyadaki eleri ayrmak iin hangi snrlaycnn kullanlmas gerektiini belirtir. Satr Kesmeleri Dar aktardnz dosyay hangi iletim sisteminde aacanz belirler: Windows, Macintosh ya da

UNIX. (Farkl iletim sistemleri metindeki satr sonlarn farkl ekilde belirtir.)
4 Da Aktar' tklatn. 5 Dosya iin bir ad girin ve Kaydet'i tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 184


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Tablo elerini seme


Bir defada bir tablonun, satrn veya stunun tamamn seebilirsiniz. Ayrca, tek tek bir ya da daha ok hcreyi seebilirsiniz. aretinizi bir tablonun, satrn veya stunun zerine getirdiinizde, Dreamweaver o seimdeki tm hcreleri vurgulayarak hangi hcrelerin seileceini grmenizi salar. Kenarlksz tablolarnz, birden ok stuna ya da satra yaylm hcreleriniz ya da yuvalanm tablolarnz varsa bu kullanldr. Tercihlerde vurgu rengini deitirebilirsiniz. aretiyi bir tablonun kenarlnn stne getirip Ctrl tuunu (Windows) ya da Command tuunu (Macintosh) basl tutarsanz, tablonun tm yaps, dier bir deyile tablodaki tm hcreler vurgulanr. Yuvalanm tablolarnz olduunda ve tablolardan birinin yapsn grmek istediinizde bu kullanldr.

Tm tabloyu seme
Aadakilerden birini yapn:

Tablonun sol st kesini tklatn, tablonun st ya da alt kenarnda herhangi bir yeri ya da bir satr ya da stunun
kenarln tklatn. Not: Tabloyu seebildiinizde iareti tablo zgarasna dnr (bir satr ya da stun kenarln tklatmadka).

Bir tablo hcresinin iinde tklatn, Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seicide <table> etiketini sein. Bir tablo hcresinde Deitir > Tablo > Tablo Se'i sein. Bir tablo hcresinde tklatn, tablo bal mensn tklatn, sonra Tablo Se'i sein. Seili tablonun alt ve sa
kenarlarnda seim tutamalar grnr.

Tek tek ya da birden ok satr ya da stun seme


1 aretiyi bir satrn sol kenarna ya da bir stunun st kenarna getirin. 2 areti seim okuna deitiinde bir satr ya da stunu semek iin tklatn ya da birden fazla satr ya da stunu

semek iin tklatn.

Tek bir stun seme


1 Stunun iinde tklatn. 2 Stun bal mensn tklatn ve Stun Se'i sein.

Tek bir hcre seme


Aadakilerden birini yapn:

Hcrenin iinde tklatn, Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seicide <td> etiketini sein. Ctrl (Windows) ya da Command (Macintosh) tuu baslyken hcrenin iinde tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 185


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Hcreyi tklatn ve Dzen > Tmn Se'i tklatn.


Tm tabloyu semek iin, bir hcre seiliyken Dzen > Tmn Se'i tekrar tklatn.

Hcrelerden oluan bir satr ya da dikdrtgen seme


Aadakilerden birini yapn:

Bir hcreden dierine srkleyin. Bir hcrenin iinde tklatn, hcreyi semek iin ayn hcrenin iinde Ctrl tuu (Windows) ya da Command tuu
(Macintosh) baslyken tklatn, sonra stkarakter tuu baslyken baka bir hcreyi tklatn. ki hcreyle tanmlanan satr ya da dikdrtgenin iindeki tm hcreler seilir.

Bitiik olmayan hcreleri seme


Semek istediiniz hcreleri, satrlar ya da stunlar Ctrl (Windows) ya da Command (Macintosh) tuu baslyken

tklatn. Ctrl (Windows) ya da Command (Macintosh) tuu baslyken tklattnz her hcre, satr ya da stun seili deilse seime eklenir. Seiliyse seimden kaldrlr.

Tablo elerinin vurgu rengini deitirme


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Sol taraftaki kategori listesinden Vurgulama'y sein, aadaki deiikliklerden herhangi birini yapn ve Tamam'

tklatn.

Tablo elerinin vurgu rengini deitirmek iin Fare stnde renk kutusunu tklatn ve sonra renk seiciyi
kullanarak bir vurgu rengi sein (ya da vurgu rengi iin metin kutusuna on altlk bir deer girin).

Tablo elerinin vurgulanmasn etkinletirmek ya da devre d brakmak iin Fare stnde'nin Gster seeneini
iaretleyin ya da iaretini kaldrn. Not: Bu seenekler mutlak ekilde konumlandrlm eler (AP eleri) gibi, iaretiyi zerine getirdiinizde Dreamweaver uygulamasnn vurgulad tm nesneleri etkiler.

Tablo zelliklerini ayarlama


Tablolar dzenlemek iin zellik denetisini kullanabilirsiniz.
1 Tablo seme 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) sa alt kedeki geniletme okunu tklatn ve zellikleri gerektii ekilde

deitirin.
Tablo Kimlii Tablo iin bir kimlik. Satrlar ve Stunlar Tablodaki satr ve stunlarnn says. W Tablonun geniliini piksel olarak ya da tarayc penceresinin geniliinin yzdesi olarak belirtir.

Not: Genellikle tablonun yksekliini ayarlamanz gerekmez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 186


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

HcreDolgusu Hcrenin ierii ve snrlar arasndaki piksel says. HcreAral Bitiik tablo hcrelerinin arasndaki piksel says. Hizala Tablonun, ayn paragraftaki metin ya da grnt gibi dier elere gre nerede grneceini belirler.

Sol, tabloyu dier elerin soluna hizalar (bylece ayn paragraftaki metin tablonun evresini saa doru sarar), Sa, tabloyu dier elerin sana hizalar (bylece metin tabloyu sola doru sarar) ve Orta, tabloyu ortalar (metin tablonun stnde ve altnda grnr). Varsaylan, taraycnn varsaylan hizalamasn kullanmas gerektiini belirtir. Hizalama ayar Varsaylan olarak yapldnda dier ierik tablonun yannda grntlenmez. Tabloyu dier ieriin yannda grntlemek iin Sol ya da Sa hizalamay kullann.
Kenarlk Tablonun kenarlklarnn kalnln piksel olarak belirtir.

Kenarlk, hcre aral ve hcre dolgusu iin deer belirtmezseniz, ou tarayc tabloyu kenarlk ve hcre dolgusu 1 ve hcre aral 2 olarak ayarlanm ekilde grntler. Tarayclarn tabloyu dolgu ya da aralk olmadan grntlemelerini salamak iin Kenarlk, Hcre Dolgusu ve Hcre Aral deerlerini 0 olarak ayarlayn. Kenarlk 0 yapldnda hcre ve tablo snrlarn grmek iin Grnm > Grsel Yardmclar > Tablo Kenarlklar'n sein.
Snf tabloda bir CSS snf belirler. Stun Geniliklerini Temizle ve Satr Yksekliklerini Temizle, belirtilmi olan tm satr ykseklii ya da stun genilii

deerlerini tablodan kaldrr.


Tablo Geniliklerini Piksellere Dntr ve Tablo Yksekliklerini Piksellere Dntr, tablodaki her stunun geniliini ya da yksekliini piksel cinsinden geerli geniliine ayarlar (ayrca tm tablonun geniliini de piksel cinsinden geerli geniliine ayarlar). Tablo Geniliklerini Yzdeye Dntr ve Tablo Yksekliklerini Yzdeye Dntr, tablodaki her stunun geniliini

ya da yksekliini Belge penceresinin geniliinin yzdesi olarak ifade edilen geerli geniliine ayarlar (ayrca tm tablonun geniliini de Belge penceresinin yzdesi olarak geerli geniliine ayarlar). Metin kutusuna bir deer girerseniz, deeri uygulamak iin Sekme veya Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn.

Hcre, satr ya da stun zelliklerini ayarlama


Tablodaki hcreleri ve satrlar dzenlemek iin zellik denetisini kullanabilirsiniz.
1 Stun ya da satr seme. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), aadaki seenekleri ayarlayn:
Yatay Hcre, satr ya da stunun ieriklerinin yatay hizalanacan belirtir. erii hcrelerin soluna, sana ya da

ortasna hizalayabilirsiniz ya da taraycnn kendi varsaylan hizalamasn kullanacan (genellikle normal hcreler iin sol ve balk hcreleri iin orta) belirtebilirsiniz.
Dikey Hcre, satr ya da stunun ieriklerinin dikey hizalanacan belirtir. erii hcrelerin stne, ortasna ya da

altna hizalayabilirsiniz ya da taraycnn kendi varsaylan hizalamasn kullanacan (genellikle orta) belirtebilirsiniz.
G ve Y Seili hcrelerin piksel olarak ya da tm tablonun geniliinin ya da yksekliinin yzdesi olarak genilii ve

ykseklii. Yzde girmek iin yzde simgesine (%) sahip deeri izleyin (%). Uygun geniliin ve yksekliin, hcrenin yksekliine ve dier stunlarn ve satrlarn yksekliine gre tarayc tarafndan belirlenmesini istiyorsanz bu alan bo brakn (varsaylan). Tarayc varsaylan olarak, bir stundaki en geni grnty veya en uzun satr iine alabilecek bir satr ykseklii ve stun genilii seer. Bazen bir stuna ierik eklediinizde dier stunlardan ok daha geni hale gelmesinin nedeni budur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 187


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Not: Toplam tablo yksekliinin yzdesi olan bir ykseklik belirtebilirsiniz, ancak tarayclarda satr belirtilen ykseklik yzdesinde grntlenmeyebilir.
Bg (st metin alan) Hcre, stun ya da satrn arka plan grntsnn dosya ad. Grnt dosyasna gzatmak iin klasr simgesini tklatn veya grnt dosyasn semek iin Dosyay Gster simgesini kullann. Bg (alt renk rnei ve metin alan) Hcre, stun ya da satrn renk seiciyle seilmi arka plan rengi. Kenarlk Hcrelerin kenarlk rengi. Hcreleri Birletir Seili hcre, satr ya da stunlar tek bir hcre olarak birletirir. Hcreleri yalnzca bir dikdrtgen ya da izgisel blok oluturduklarnda birletirebilirsiniz. Hcreyi Bl Bir hcreyi iki ya da daha ok hcre oluturacak ekilde bler. Bir defada yalnzca bir hcre blebilirsiniz; birden fazla hcre seilirse bu dme devre d braklr. Sarma Yok Satr sarmay nleyerek, belli bir hcredeki tm metnin tek satrda kalmasn salar. Sarma Yok

etkinletirilirse, hcreler tm verileri almak iin siz yazarken ya da hcreye yaptrdnzda geniler. (Normalde hcreler en uzun szc ya da en geni grnty almak iin yatay olarak geniler, sonra dier ierii almak iin gerekirse dikey olarak geniler.)
Balk Seili hcreleri tablo balk hcreleri olarak formatlar Tablo balk hcrelerinin ierii varsaylan olarak kaln

ve ortalanmtr. Genilikleri ve ykseklikleri piksel ya da yzde olarak belirtebilirsiniz ve pikselden yzdeye ve tersi ynde dntrme yapabilirsiniz. Not: Bir stunda zellikleri ayarladnzda, Dreamweaver o stundaki her hcreye karlk gelen td etiketinin zniteliklerini deitirir. Ancak, bir satr iin belirli zellikleri ayarladnzda, Dreamweaver uygulamas satrdaki her td etiketinin niteliklerini deitirmek yerine tr etiketinin niteliklerini deitirir. Bir satrdaki tm hcrelere ayn format uyguladnzda, tr etiketine formatn uygulanmas daha temiz ve ksa HTML kodu retilmesini salar.
3 Deeri uygulamak iin Sekme veya Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn.

Daha kolay tablo dzenlemek iin Geniletilmi Tablolar' kullann


Geniletilmi Tablolar bir belgedeki tm tablolara geici olarak hcre dolgusu ve aralk uygular ve dzenlemeyi kolaylatrmak iin tablonun kenarlklarn artrr. Bu mod tablolardaki eleri semenizi ya da ekleme noktasn tam olarak istenilen yere yerletirmenizi salar. rnein ekleme noktasn bir grntnn sana ya da soluna, istemediiniz halde grnty ya da tablo hcresini semeden yerletirmek iin tabloyu geniletmek isteyebilirsiniz.

A. Standart modda tablo B. Geniletilmi tablolar modunda tablo

Not: Seiminizi yaptktan ya da ekleme noktasn yerletirdikten sonra, dzenlemelerinizi yapmak iin Tasarm grnmnn Standart moduna dnmelisiniz. Yeniden boyutlandrma gibi baz grsel ilemler Geniletilmi Tablolar modunda beklenen sonular vermez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 188


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Geniletilmi Tablolar moduna geme


1 Kod grnmnde alyorsanz Grnm > Tasarm ya da Grnm > Kod Ve Tasarm' sein (Kod

grnmnde Geniletilmi Tablolar moduna geemezsiniz).


2 Aadakilerden birini yapn:

Grnm > Tablo Modu > Geniletilmi Tablolar Modu'nu sein. Ekle panelinin Mizanpaj kategorisinde Geniletilmi Tablolar Modu'nu tklatn.
Belge penceresinin st ksm boyunca Geniletilmi Tablolar Modu etiketli bir ubuk grnr. Dreamweaver sayfadaki tm tablolara olarak hcre dolgusu ve aralk uygular ve tablonun kenarlklarn artrr.

Geniletilmi Tablolar modundan kma


Aadakilerden birini yapn:

Belge penceresinin stndeki Geniletilmi Tablolar Modu etiketli ubuktaki k' tklatn. Grnm > Tablo Modu > Standart Mod'u sein. Ekle panelinin Mizanpaj kategorisinde Standart Mod'u tklatn.

Tablolar ve hcreleri formatlama


Tablonun ve hcrelerinin zelliklerini ayarlayarak ya da tabloya hazr tasarm uygulayarak tablolarn grnmn deitirebilirsiniz. Tablo ve hcre zelliklerini ayarlamadan nce formatlama ncelii srasnn hcreler, satrlar ve tablolar eklinde olduunu anmsayn. Tablo hcresinin iindeki metni formatlamak iin, tablonun dndaki metni formatlamak iin kullanacanz yntemleri kullann.

Ayrca bkz.
erik ekleme ve formatlama sayfa 220

Tablo, satr, hcre ya da stunun formatn deitirme


1 Bir tablo, hcre, satr ya da stun sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) sa alt kedeki geniletme okunu tklatn ve zellikleri gerektii ekilde

deitirin.
3 zellikleri gerektii ekilde deitirin.

Seenekler hakknda daha fazla bilgi iin zellik denetisindeki Yardm simgesini tklatn. Not: Bir stunda zellikleri ayarladnzda, Dreamweaver o stundaki her hcreye karlk gelen td etiketinin zniteliklerini deitirir. Ancak bir satra ilikin belli zellikleri ayarladnzda, Dreamweaver satrdaki her td etiketinin niteliklerini deitirmek yerine tr etiketinin niteliklerini deitirir. Bir satrdaki tm etiketlere ayn format uygularken, format tr etiketine uygulamak daha temiz ve ksa bir HTML kodu retir.

Kod grnmnde tablo iin eriilebilirlik deerleri ekleme ya da dzenleme


Koddaki ilgili nitelikleri dzenleyin.

Koddaki etiketleri hzla bulmak iin tablonun iinde tklatn, sonra Belge penceresinin altndaki etiket seicide <table> etiketini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 189


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Tasarm grnmnde tablo iin eriilebilirlik deerleri ekleme ya da dzenleme


Tablo resim yazsn dzenlemek iin yazy vurgulayn ve yeni bir resim yazs yazn. Resim yazs hizalamasn dzenlemek iin ekleme noktasn tablo resim yazsnn iine yerletirin, sa tklatn
(Windows) ya da Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve Etiket Kodunu Dzenle'yi sein.

Tablo zetini dzenlemek iin tabloyu sein, sa tklatn (Windows) ya da Control tuu baslyken tklatn
(Macintosh) ve Etiket Kodunu Dzenle'yi sein.

Tablolar, stunlar ve satrlar yeniden boyutlandrma


Tablolar yeniden boyutlandrma Bir tablonun tamamn ya da ayr ayr satrlar ve stunlar seebilirsiniz. Tablonun tamamn yeniden boyutlandrdnzda, tablodaki tm hcreler oranl ekilde boyut deitirir. Tablonun hcreleri iin genilik ve ykseklik belirlenmise, tabloyu yeniden boyutlandrmak hcrelerin Belge penceresindeki grsel boyutunu deitirir ancak hcrelerin belirlenen geniliklerini ve yksekliklerini deitirmez. Seim tutamalarndan birini srkleyerek bir tabloyu yeniden boyutlandrabilirsiniz. Dreamweaver, tablo seildiinde veya ekleme noktas tablonun iindeyken, tablonun stnde veya altnda bir tablo bal mensyle birlikte tablo geniliini grntler. Bazen HTML kodunda ayarlanan stun genilikleri ekrandaki grntlerine uymaz. Byle bir durumda genilikleri tutarl hale getirebilirsiniz. Tablolarnzn mizanpajn yapmanza yardmc olmak iin Dreamweaver uygulamasnda tablo ve stun genilikleri ve balk menleri grnr; genilikleri ve menleri gerektii ekilde etkinletirebilir ya da devre d brakabilirsiniz. Stunlar ve satrlar yeniden boyutlandrma Stunun ya da satrn kenarlklarn srkleyerek stunun geniliini ya da satrn yksekliini zellik denetisinde deitirebilirsiniz. Yeniden boyutlandrmayla ilgili sorun yayorsanz, stun geniliklerini ya da satr yksekliklerini temizleyebilir ve batan balayabilirsiniz. Not: Ayrca Kod grnmn kullanarak hcre geniliklerini ve yksekliklerini dorudan HTML kodunda da deitirebilirsiniz. Dreamweaver tablo seildiinde veya ekleme noktas tablonun iindeyken stunlarn stnde veya altnda stun bal menleriyle birlikte stun geniliklerini grntleyebilirsiniz; stun bal menlerini gerektii ekilde etkinletirebilir ya da devre d brakabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Sayfa koduyla alma sayfa 294

Tablolar, stunlar ve satrlar yeniden boyutlandrma


Tabloyu yeniden boyutlandrma
Tabloyu sein.

Tabloyu yatay olarak yeniden boyutlandrmak iin sadaki seim tutamacn srkleyin. Tabloyu dikey olarak yeniden boyutlandrmak iin alttaki seim tutamacn srkleyin. Tabloyu her iki ynde de yeniden boyutlandrmak iin sa alt kedeki seim tutamacn srkleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 190


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Stunun geniliini deitirme ve toplam tablo geniliini koruma


Deitirmek istediiniz stunun sa kenarln srkleyin.

Bitiik stunun genilii de deiir ve bylece gerekte iki stunu yeniden boyutlandrm olursunuz. Grsel geri bildirim stunlarn nasl ayarlanacan gsterir; tablonun toplam genilii deimez.

Not: Yzdeye dayal (piksele deil) geniliklere sahip tablolarda, en sadaki stunun sa kenarln srklerseniz tm tablonun genilii deiir ve tm stunlar orantl olarak geniler ya da daralr.

Bir stunun geniliini deitirme ve dier stunlarn boyutunu koruma


stkarakter tuunu basl tutun ve stunun kenarln srkleyin.

Tek bir stunun genilii deiir. Grsel geri bildirim stunlarn nasl ayarlanacan gsterir; tablonun toplam genilii, yeniden boyutlandrdnz stunu kapsayacak ekilde deiir.

Bir satrn yksekliini grsel olarak deitirme


Satrn alt kenarln srkleyin.

Koddaki stun geniliklerini grsel geniliklerle tutarl hale getirme


1 Bir hcrenin iinde tklatn. 2 Tablo bal mensn tklatn, sona Tm Genilikleri Tutarl Yap' sein.

Dreamweaver grsel genilikle uyum salamas iin kodda belirtilen genilii yeniden ayarlar.

Tabloda ayarlanm tm genilikleri ve ykseklikleri temizleme


1 Tabloyu sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Deitir > Tablo > Hcre Geniliklerini Temizle ya da Deitir > Tablo > Hcre Yksekliklerini Temizle'yi sein. zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Satr Yksekliklerini Temizle dmesini
Yksekliklerini Temizle dmesini tklatn. ya da Stun

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 191


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Tablo bal mensn tklatn, sonra Tm Ykseklikleri Temizle ya da Tm Genilikleri Temizle'yi sein.

Stunun ayarlanm geniliini temizleme


Stunun iinde tklatn, stun bal mensn tklatn ve Stun Geniliini Temizle'yi sein.

Stun geniliklerini ve menleri etkinletirme ya da devre d brakma


1 Grnm > Grsel Yardmlar > Tablo Genilikleri'ni sein. 2 Tabloda sa tklatn (Windows) ya da Command tuu baslyken (Macintosh) tklatn ve sonra Tablo > Tablo

Genilikleri'ni sein.

Satrlar ve stunlar ekleme ve kaldrma


Satrlar ve stunlar eklemek iin Deitir > Tablo seeneini ya da stun bal mensn kullann. Tablodaki son hcrenin iindeyken Sekme tuuna basmak tabloya otomatik olarak yeni bir satr ekler.

Tek bir satr ya da stun ekleme


Bir hcrenin iinde tklatn ve aadakilerden birini yapn:

Deitir > Tablo > Satr Ekle ya da Deitir > Tablo > Stun Ekle'yi sein.
Ekleme noktasnn stnde bir satr grnr ya da ekleme noktasnn solunda bir stun grnr.

Stun bal mensn tklatn ve Sola Stun Ekle ya da Saa Stun Ekle'yi sein.

Birden ok satr ya da stun ekleme


1 Bir hcrenin iinde tklatn. 2 Deitir > Tablo > Satr veya Stun Ekle'yi sein, iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn.
Ekle Satr ya da stun ekleneceini belirtir. Satr Says veya Stun Says Eklenecek satr veya stun says. Koul Yeni satrlarn ya da stunlarn, seili hcrenin satrndan ya da stunundan nce mi yoksa sonra m

grneceini belirtir.

Satr ya da stun silme


Aadakilerden birini yapn:

Silmek istediiniz satr ya da stundaki bir hcrenin iinde tklatn, sonra Deitir > Tablo > Satr Sil ya da
Deitir > Tablo > Stunu Sil'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 192


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Bir satrn ya da stunun tamamn sein ve sonra Dzen > Temizle'yi sein ya da Sil tuuna basn.

zellik denetisini kullanarak satr ya da stun ekleme veya silme


1 Tabloyu sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) aadakilerden birini yapn:

Satr eklemek ya da silmek iin Satrlar deerini artrn ya da azaltn. Stun eklemek ya da silmek iin Stunlar deerini artrn ya da azaltn.
Not: Dreamweaver veri ieren satrlar ya da stunlar sildiiniz konusunda sizi uyarmaz.

Hcreleri blme ve birletirme


Hcreleri blmek ya da birletirmek iin zellik denetisini ya da Deitir > Tablo alt mensndeki komutlar kullann. Hcreleri birletirme ve blmeye alternatif bir yaklam olarak, Dreamweaver bir hcrenin yayld satr ya da stun saysn artran veya azaltan aralar da salar.

Tablodaki iki ya da daha ok hcreyi birletirme


1 Kesintisiz bir izgi zerindeki hcreleri ya da dikdrtgen oluturan hcreleri sein.

Aadaki resimde seim hcrelerden oluan bir dikdrtgendir, bu nedenle hcreler birletirilebilir.

Aadaki resimde seim hcrelerden oluan bir dikdrtgen deildir, bu nedenle hcreler birletirilemez.

2 Aadakilerden birini yapn:

Deitir > Tablo > Hcreleri Birletir'i sein. Geniletilmi zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Hcreleri Birletir'i tklatn
. Not: Bu dmeyi grmyorsanz, tm seenekleri grmek iin zellik denetisinin sa alt kesindeki oku tklatn. Ayr ayr hcrelerin ierikleri, sonuta ortaya kan birletirilmi hcreye yerletirilir. Seilen ilk hcrenin zellikleri birletirilmi hcreye uygulanr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 193


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Hcreyi blme
1 Hcrenin iinde tklatn ve aadakilerden birini yapn:

Deitir > Tablo > Hcreyi Bl' sein. Geniletilmi zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Hcreyi Bl' tklatn
. Not: Bu dmeyi grmyorsanz, tm seenekleri grmek iin zellik denetisinin sa alt kesindeki oku tklatn.
2 Hcreyi Bl iletiim kutusunda hcrenin nasl blneceini belirtin:
Hcreyi Buna Bl Hcrenin satr ya da stunlara blneceini belirtir. Satr Says/Stun Says Hcrenin ka satr ya da stuna blneceini belirtir.

Hcrenin yayld satr ya da stun saysn artrma ya da azaltma


Aadakilerden birini yapn:

Deitir > Tablo > Satr Yaylmasn Artr ya da Deitir > Tablo > Stun Yaylmasn Artr' sein. Deitir > Tablo > Satr Yaylmasn Azalt ya da Deitir > Tablo > Stun Yaylmasn Azalt' sein.

Hcreleri kopyalama, yaptrma ve silme


Tek bir tablo hcresini ya da birden ok tablo hcresini, hcrelerin formatn koruyarak bir defada kopyalayabilir, yaptrabilir veya silebilirsiniz. Hcreleri ekleme noktasna ya da varolan bir tablodaki seimin yerine yaptrabilirsiniz. Birden fazla hcre yaptrmak iin, Pano'nun ierii hcrelerin yaptrlaca tablonun ya da tablodaki seimin yapsyla uyumlu olmaldr.

Tablo hcrelerini kesme ya da kopyalama


1 Kesintisiz bir izgi zerindeki ya da dikdrtgen oluturan bir ya da daha ok hcreyi sein.

Aadaki resimde seim hcrelerden oluan bir dikdrtgendir, bu nedenle hcreler kesilebilir ya da kopyalanabilir.

Aadaki resimde seim hcrelerden oluan bir dikdrtgen deildir, bu nedenle hcreler kesilemez ya da kopyalanamaz.

2 Dzen > Kes ya da Dzen > Kopyala'y sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 194


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Not: Satrn ya da stunun tamamn semiseniz ve Dzen > Kes'i seerseniz, satrn ya da stunun tamam (yalnzca hcrelerin ierii deil) tablodan kaldrlr.

Tablo hcrelerini yaptrma


1 Hcreleri yaptrmak istediiniz yeri sein:

Varolan hcreleri yaptrdnz hcrelerle deitirmek iin, panodaki hcrelerle ayn mizanpaja sahip olan
mevcut bir hcre grubu sein. (rnein 3 x 2'lik bir hcre bloku kopyalar ya da keserseniz, yaptrarak deitirmek zere dier bir 3 x 2'lik hcre bloku seebilirsiniz.)

Belli bir hcrenin zerine tam satr oluturan hcreleri yaptrmak iin o hcrenin iinde tklatn. Belli bir hcrenin soluna tam stun oluturan hcreleri yaptrmak iin o hcrenin iinde tklatn.
Not: Panoda tam bir satrdan ya da stundan daha az sayda hcreniz varsa ve bir hcrenin iinde tklatp panodaki hcreleri yaptrrsanz, tklattnz hcre ve komular (tablodaki konumuna bal olarak) yaptrdnz hcrelerle deitirilebilir.

Yaptrlan hcrelerle yeni bir tablo oluturmak iin ekleme noktasn tablonun dna yerletirin.
2 Dzen > Yaptr' sein.

Varolan bir tabloya satrlarn ya da stunlarn tamamn yaptryorsanz satrlar ya da stunlar tabloya eklenir. Tek bir hcre yaptryorsanz seili hcrenin ierii deitirilir. Tablonun dna yaptryorsanz satrlar, stunlar ya da hcreler yeni bir tablo tanmlamak iin kullanlr.

Hcre ieriini kaldrma ancak hcreyi olduu gibi brakma


1 Bir veya daha ok hcre sein.

Not: Seimin tmyle tam satrlar ya da tam stunlardan olumadndan emin olun.
2 Dzen > Temizle'yi sein ya Sil tuuna basn.

Not: Yalnzca tam satrlar ya da tam stunlar seilirse Dzen > Temizle'yi setiinizde ya da Sil tuuna bastnzda yalnzca ierikleri deil, satrlar ya da stunlar tmyle tablodan kaldrlr.

Birletirilmi hcreler ieren satrlar ya da stunlar silme


1 Satr ya da stunu seme. 2 Deitir > Tablo > Satr Sil'i ya da Deitir > Tablo > Stunu Sil'i sein.

Tablolar yuvalama
Yuvalanm bir tablo, baka bir tabloya ait bir hcrenin iindeki tablodur. Yuvalanm bir tabloyu baka herhangi bir tabloyu formatladnz gibi formatlayabilirsiniz, ancak genilii, iinde grnd hcrenin geniliiyle snrldr.
1 Varolan tablonun bir hcresinin iinde tklatn. 2 Ekle > Tablo'yu sein, Tablo Ekle seeneklerini belirleyin ve Tamam' tklatn.

Tablolar sralama
Bir tablonun satrlarn, tek bir stunun ieriini temel alarak sralayabilirsiniz. Ayrca iki tablonun ieriini temel alan daha karmak bir tablo sralamas da yapabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 195


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Dier yandan, colspan ya da rowspan niteliklerini ieren, dier bir deyile birletirilmi hcreler ieren tablolar sralayamazsnz.
1 Tabloyu sein ya da herhangi bir hcrenin iinde tklatn. 2 Komutlar > Tabloyu Srala'y sein, iletiim kutusundaki seenekleri belirleyin ve Tamam' tklatn.
Bununla Srala Tablonun satrlarn sralamak iin hangi stunun deerlerinin kullanlacan belirler. Srala Stunun alfabetik ya da saysal olarak sralanacan ve artan srada (A-Z, kk saylardan byk saylara) ya

da azalan srada sralanacan belirler. Bir stunun ierii say olduunda Saysal Olarak' sein. Bir ve iki basamakl saylardan oluan bir listeye alfabetik sralama uygulanmas, saylarn say olarak sralanmasyla (rnein 1, 2, 3, 10, 20, 30 gibi bir sralamayla) deil szck gibi sralanmasyla sonulanr (rnein 1, 10, 2, 20, 3, 30 gibi bir sralama yaplr).
Sonra Bununla/Srala Farkl bir stundaki ikinci bir sralamann sralama dzenini belirler. kinci sralama stununu

Sonra Bununla alr mensnde ve ikinci sralama dzenini Sralama alr menlerinde belirtin.
Sralama lk Satr erir Tablonun ilk satrnn sralamaya dahil edilmesi gerektiini belirtir. Tablonun ilk satr

tanmamas gereken bir balksa bu seenei iaretlemeyin.


stbilgi Satrlarn Srala Tablonun (varsa) thead blmndeki tm satrlarn gvde satrlaryla ayn ltler

kullanlarak sralanacan belirtir. (thead satrlarnn ayn thead blmnde kaldna ve sralamadan sonra bile tablonun stnde grndne dikkat edin.) Sz konusu thead etiketi hakknda bilgi iin Referans paneline bakn (Yardm > Referans' sein).
Altbilgi Satrlarn Srala Tablonun (varsa) tfoot blmndeki tm satrlarn gvde satrlaryla ayn ltler kullanlarak sralanacan belirtir. (tfoot satrlarnn ayn tfoot blmnde kaldna ve sralamadan sonra bile tablonun altnda grndne dikkat edin.) Sz konusu tfoot etiketi hakknda bilgi iin Referans paneline bakn (Yardm > Referans' sein). Sralama Tamamlandktan Sonra Tm Satr Renklerini Ayn ekilde Koru Tablo satr niteliklerinin (rnein renk) sralamadan sonra ayn ierikle ilikili kalmas gerektiini belirtir. Tablo satrlarnz deien iki renkle formatlanmsa, sralanan tablonun da deien renklerdeki satrlara sahip olmasn salamak iin bu seenei iaretlemeyin. Satr nitelikleri her satrn ieriine zelse, sralanan tabloda bu niteliklerin doru satrlarla ilikili kalmasn salamak iin bu seenei iaretleyin.

ereveleri Kullanma
erevelerin ve ereve kmelerinin alma ekli
ereve, tarayc penceresinin dier alanlarnda grntlenenlerden bamsz olarak HTML belgesi grntleyebilen tarayc penceresi alandr. ereveler tarayc penceresini, her biri ayr bir HTML belgesi grntleyebilen birden fazla blgeye blmek iin bir yol salar. erevelerin en yaygn kullanm ekli, bir ereve gezinme denetimlerini ieren bir belge grntlerken dierinin ierik bulunan bir belge grntlemesidir. ereve kmesi; erevelerin says, boyutlar ve yerleimleri ve her erevede ilk olarak grnen sayfann URL'si de dahil olmak zere bir ereve kmesinin mizanpajn ve zelliklerini tanmlayan bir HTML dosyasdr. ereve kmesinin kendisi, noframes blm dnda taraycda grntlenen HTML belgesi iermez; ereve kmesi dosyas taraycya ereve kmesinin nasl grnmesi gerektii ve bunlarn iinde hangi belgelerin grntlenecei hakknda bilgi salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 196


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Taraycda bir ereve kmesi grntlemek iin ereve kmesi dosyasnn URL'sini girin; tarayc erevelerin iinde grntlenecek ilgili belgeleri aar. Bir siteye iliki ereve kmesi dosyas ou zaman index.html olarak adlandrlr, bylece ziyareti bir dosya ad belirtmezse varsaylan olarak grntlenir. Aada rnekte ereveden oluan bir ereve mizanpaj gsterilmektedir: Yan tarafta gezime ubuunu ieren dar bir ereve, stte yer alan ve web sitesinin logosunu ve baln ieren bir ereve ve sayfann geri kalann kaplayan ve ana ieriin bulunduu byk bir ereve. Bu erevelerden her biri ayr bir HTML belgesi grntler.

Bu rnekte, ziyareti sitede gezinirken st erevede grntlenen belge hibir zaman deimez. Yan taraftaki gezinme ubuu balar ierir; bu balardan birini tklatmak ana ierik erevesinin ieriini deitirir, ancak yan taraftaki erevenin ierii deimeden kalr. Sa taraftaki ana ierik erevesi, ziyaretinin solda tklatt baa ilikin uygun belgeyi grntler. ereve bir dosya deildir, erevede grntlenen belge ereveyle tmletirilmi bir para olarak dnlebilir ancak belge gerekte erevenin bir paras deildir. ereve, belgenin bulunduu bir kaptr. Not: "Sayfa", tek bir HTML belgesini ya da ayn anda birka HTML belgesi grnyor olsa da belli bir an iin tarayc penceresinin tamamn ifade eder. rnein "ereve kullanan sayfa" tmcesi, genellikle bir ereve kmesini ve o erevelerde ilk olarak grntlenen belgeleri ifade eder. Tarayc penceresinde ereveden oluan tek bir sayfa olarak grnen bir site aslnda en azndan drt HTML belgesinden oluur: ereve kmesi dosyas ve erevelerde ilk olarak grnen ieriin bulunduu belge. Dreamweaver uygulamasnda ereve kmeleri kullanan bir sayfa tasarlarken, sayfann taraycda doru ekilde almas iin bu drt dosyann her birini kaydetmeniz gerekir. Kareler hakknda daha kapsaml bilgi iin, Thierry Koblentz'in www.tjkdesign.com/articles/frames/ adresinde yer alan web sitesine bavurun.

ereve kullanp kullanmamaya karar verme


Adobe, web sayfas mizanpajnda kare kullanmn nermez. Kare kullanmnn dezavantajlarndan bazlar unlardr:

Farkl erevelerdeki elerin tam olarak grafik hizalanmas zor olabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 197


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Gezinmenin test edilmesi fazla zaman alabilir. Bamsz erevelerden oluan sayfalarn URL'leri tarayclarda grnmez, bu nedenle ziyaretinin belli bir sayfay
yer imiyle iaretlemesi zor olabilir (belli bir sayfann ereveli srmn yklemelerini salayan sunucu kodu salamazsanz). Kareleri neden kullanmamanz gerektii hakknda daha kapsaml bilgi iin, Gary White'n http://apptools.com/rants/framesevil.php adresinde yer alan aklamasna bavurun. Kullanmaya karar verirseniz, karelerin en yaygn kullanm gezinme iindir. ereve kmesi ou zaman gezinme ubuu ieren bir ereve ve ana ierik sayfalarn grntleyecek dier bir ereve ierir. Karelerin bu ekilde kullanlmasnn birka avantaj vardr:

Ziyaretinin taraycsnn her sayfa iin gezinmeye ilikin grafikleri yeniden yklemesi gerekmez. Her erevenin kendi kaydrma ubuu vardr (ierik pencereye smayacak kadar bykse), bylece ziyareti
erevelerde bamsz olarak kaydrma yapabilir. rnein bir erevedeki uzun bir sayfa ieriinin en aasna kaydran bir kullanc, gezinme ubuu farkl bir erevedeyse, gezinme ubuunu kullanmak iin sayfann en stne geri dnmek zorunda kalmaz. ou durumda, ereve iermeyen ancak ereve kmeleriyle ayn amac gerekletiren bir web sayfas oluturabilirsiniz. rnein gezinme ubuunun sayfanzn sol tarafnda grnmesini istiyorsanz, sayfanz bir ereve kmesiyle deitirebilir ya da sitenizdeki her sayfaya bir gezinme ubuu ekleyebilirsiniz. (Dreamweaver ayn mizanpaj kullanan birden ok sayfa oluturmanza yardmc olur.) Aada rnekte ereve kullanlmayan ancak ereveye benzer bir mizanpaja sahip bir sayfa tasarm gsterilmektedir:

Kt tasarlanm siteler ereveleri gereksiz yere kullanrlar; ziyaretinin her bir gezinme dmesini tkattnda gezinme erevelerinin ieriinin yeniden yklenmesi buna rnektir ereveler iyi kullanldnda (gezinme denetimlerini bir erevede statik olarak bulundurmak ve ayn zamanda dier bir erevedeki ieriin deimesini salamak gibi) site iin ok kullanl olabilirler. Tm tarayclarda yeteri ereve destei yoktur ve engelli kullanclar iin erevelerde gezinmek zor olabilir, bu nedenle ereve kullanyorsanz, bunlar grntleyemeyen kullanclar iin ereve kmenize her zaman noframes blm ekleyin. Ayrca sitenin erevesiz bir srmne ba da salayabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 198


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Kareler hakknda daha kapsaml bilgi iin, Thierry Koblentz'in www.tjkdesign.com/articles/frames/ adresinde yer alan web sitesine bavurun.

Yuvalanm ereve kmeleri


Bir ereve kmesinin iinde bulunan ereve kmesi yuvalanm ereve kmesi olarak adlandrlr. Tek bir ereve kmesi dosyas birden fazla yuvalanm ereve kmesi ierebilir. ereve kullanan web sayfalarnn ou aslnda yuvalanm ereveler kullanr ve Dreamweaver uygulamasndaki hazr ereve kmelerinin ou da yuvalamay kullanr. Farkl satrlarda veya stunlarda farkl sayda erevenin bulunduu tm ereve kmeleri yuvalanm bir ereve kmesi gerektirir. rnein en yaygn kullanlan ereve mizanpajnda, en st satrda (irketin logosu grnr) bir ereve ve en alt satrda iki ereve (gezinme erevesi ve ierik erevesi) grnr. Bu mizanpaj yuvalanm bir ereve kmesi gerektirir: ikinci satrnda yuvalanm iki stunlu bir ereve kmesi bulunan iki satrlk ereve kmesi.

A. Ana ereve kmesi B. Men erevesi ve ierik erevesi ana ereve kmesinin iinde yuvalanmtr.

Dreamweaver ereve kmelerinin yuvalanmasn gerektii gibi gerekletirir; Dreamweaver uygulamasndaki ereve blme aralarn kullanrsanz, hangi erevelerin yuvaland ve hangilerinin yuvalanmad konusunda endielenmeniz gerekmez. ereve kmelerini yuvalamak iin HTML'de iki yol vardr: iteki ereve kmesi dtakiyle ayn dosyada tanmlanabilir ya da kendine ait ayr bir dosyada tanmlanabilir. Dreamweaver uygulamasndaki her hazr ereve kmesi tm ereve kmelerini ayn dosyada tanmlar. Her iki trdeki yuvalama da ayn grsel sonular verir, koda bakmadan hangi tr yuvalamann kullanldn saptamak kolay deildir. Dreamweaver uygulamasnda harici bir ereve kmesinin kullanlaca en olas durum, ereve kmesi dosyasn ereve iinde amak iin erevede A komutunu kullanmanzdr; bu yntem balara ilikin hedefleri ayarlamada sorunlara yol aabilir. Tm ereve kmelerinin tanml olarak tek bir dosyada tutulmas genellikle en basit yoldur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 199


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Belge penceresinde ereve kmeleriyle alma


Dreamweaver bir ereve kmesine ilikin tm belgeleri tek bir Belge penceresinde grntlemenizi ve dzenlemenizi salar. Bu yaklam, ereveli sayfalar dzenlerken bunlarn taraycda nasl grneceini yaklak olarak grmenizi salar. Ancak, bu yaklamn baz ynleri, bunlara alana kadar yanltc olabilir. zellikle, her ereve ayr bir HTML belgesi grntler. Belgeler bo olsa da bunlar nizlemek iin nce tmn kaydetmeniz gerekir (nk ereve kmesi yalnzca her erevede grntleyecei bir belgenin URL'sini ieriyorsa tam doru ekilde nizlenebilir). erevelerinizin tarayclarda doru grntlenmesini salamak iin bu genel admlar izleyin:
1 ereve kmenizi oluturun ve her erevede grnecek bir belge belirtin. 2 erevede grnecek her dosyay kaydedin. Her erevenin ayr bir HTML belgesi grntlediini ve ereve

kmesi dosyasyla birlikte her belgeyi kaydetmeniz gerektiini unutmayn.


3 Her erevenin ve ereve kmesinin zelliklerini ayarlayn (her ereveyi adlandrma ve kaydrma ve kaydrma

yok seeneklerini ayarlama dahil).


4 zellik denetisinde tm balarnz iin Hedef zelliini ayarlayarak bal ieriin doru alanda grnmesini

salayn.

ereveler ve ereve kmeleri oluturma


Dreamweaver uygulamasnda ereve kmesi oluturmann iki yolu vardr: Birka hazr ereve kmesi arasndan seebilirsiniz ya da kendiniz tasarlayabilirsiniz. Hazr ereve kmesi semek mizanpaj oluturmak iin gerekli tm ereve kmelerini ve ereveleri ayarlar ve ereve temelinde bir mizanpaj hzla oluturmann en kolay yoludur Hazr ereve kmesini yalnzca Belge penceresinin Tasarm grnmnde ekleyebilirsiniz. Ayrca, Belge penceresine "blme elemanlar" ekleyerek Dreamweaver uygulamasnda kendi ereve kmenizi de tasarlayabilirsiniz. ereve kmesi oluturmadan ya da erevelerle almadan nce Grnm >Grsel Yardmlar > ereve Kenarlklar'n seerek Belge penceresinin Tasarm grnmnde ereve kenarlklarn grnr yapn.

Ayrca bkz.
Dreamweaver ve eriilebilirlik sayfa 670

Hazr ereve kmesi oluturma ve varolan bir belgeyi erevede grntleme


1 Ekleme noktasn belgenin iine yerletirip aadakilerden birini yapn:

Ekle > HTML > ereveler'i sein ve hazr bir ereve kmesi sein. sein.

Ekle panelinin Mizanpaj kategorisinde ereveler dmesindeki aa alr oku tklatn ve hazr bir ereve kmesi
ereve kmesi simgeleri, her ereve kmesinin geerli belgeye uyguland ekilde grsel bir sunumunu salar. ereve kmesi simgesinin mavi alan geerli belgeyi temsil eder ve beyaz alanlar dier belgeleri grntleyecek ereveleri temsil eder.
2 Dreamweaver uygulamasn ereve eriilebilirlik nitelikleri iin sizi uyaracak ekilde ayarladysanz, alr

menden bir ereve sein, ereve iin bir ad girin ve Tamam' tklatn. (Ekran okuyucu kullanan ziyaretiler iin, ekran okuyucu sayfada bir ereveyle karlatnda bu ad okur.) Not: Ad girmeden Tamam' tklatrsanz, Dreamweaver ereveye ereve kmesindeki konumuna karlk gelen bir ad verir (sol ereve, sa ereve ve benzer).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 200


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Not: ptal'e basarsanz, ereve kmesi belgede grnr ancak Dreamweaver eriilebilirlik etiketlerini ya da niteliklerini bu kmeyle ilikilendirmez. Adlandrdnz erevelerin bir emasn grntlemek iin Pencere > ereveler'i sein.

Bo bir hazr ereve kmesi oluturma


1 Dosya > Yeni'yi sein. 2 Yeni Belge iletiim kutusunda rnek kategorisinden Sayfa'y sein. 3 rnek Klasr stununda ereve kmesi klasrn sein. 4 rnek Sayfa stunundan ereve kmesini sein ve Olutur'u tklatn. 5 ereve eriilebilirlik niteliklerini Tercihler'de etkinletirdiyseniz, ereve Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim

kutusu grnr; her ereveye ilikin iletiim kutusunu tklatn ve Tamam' tklatn. Not: ptal'e basarsanz, ereve kmesi belgede grnr ancak Dreamweaver eriilebilirlik etiketlerini ya da niteliklerini bu kmeyle ilikilendirmez.

ereve kmesi oluturma


Deitir > ereve Kmesi'ni sein, sonra alt menden bir blme esi sein (rnein ereveyi Sola Bl ya da

ereveyi Saa Bl). Dreamweaver pencereyi erevelere bler. Ak bir belgeniz varsa erevelerden birinde grnr.

ereveyi daha kk erevelere blme


ereveyi ekleme noktasnn bulunduu yerden blmek iin Deitir > ereve Kmesi alt mensnden bir blme
esi sein.

Bir ereveyi ya da ereve kmesini dikey ya da yatay olarak blmek iin ereve kenarln Tasarm
grnmnn kenarndan ortasna srkleyin.

Bir ereveyi, Tasarm grnmnn kenarnda olmayan bir ereve kenarl kullanarak blmek iin ereve
kenarln Alt (Windows) ya da Option (Macintosh) tuu baslyken srkleyin.

Bir ereveyi drt ereveye blmek iin ereve kenarln Tasarm grnmnn kelerinin birinden
erevenin ortasna srkleyin. ereve oluturmak iin iki ereveyle balayn, sonra birini bln. ereve kmesi kodunu dzenlemeden iki bitiik ereveyi birletirmek kolay deildir, bu nedenle drt ereveyi ereveye deitirmek, iki ereveyi ereveye deitirmekten zordur.

ereve silme
ereve kenarln sayfann dna ya da st erevenin bir kenarlna srkleyin.

Kaldrlan erevede bulunan bir belgede kaydedilmemi ierik varsa, Dreamweaver belgeyi kaydetmeniz iin sizi uyarr. Not: ereve kmesini kenarlklarn srkleyerek tmyle kaldramazsnz. ereve kmesini kaldrmak iin, onu grntleyen Belge penceresini kapatn. ereve kmesi dosyas kaydedilmise dosyay silin.

ereveyi yeniden boyutlandrma


ereve kmeleri iin yaklak boyutlar belirlemek zere Belge penceresinin Tasarm grnmnde ereve
kenarlklarn srkleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 201


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Kesin boyutlar ve tarayc penceresi boyutu erevelerin tam boyutlaryla grntlenmesine izin vermediinde
taraycnn erevelerin bir satr ya da stununa ne kadar alan ayracan belirlemek iin zellik denetisini kullann.

ereveleri ve ereve kmelerini seme


ereve ya da ereve kmesinin zelliklerinde deiiklik yapmak iin deitirmek istediiniz ereveyi ya da ereve kmesini semekle balayn. ereveyi ya da ereve kmesini Belge penceresinde ya da ereveler panelini kullanarak seebilirsiniz. ereveler paneli ereve kmesinin iindeki erevelerin grsel bir sunumunu salar. ereve kmesi yapsnn sradzenini Belge penceresinde grnmeyebilecek bir yolla gsterir. ereveler panelinde her ereve kmesini ok kaln bir kenarlk evreler, her ereve ince gri bir izgiyle evrelenmitir ve bir ereve adyla tanmlanmtr.

Belge penceresinin Tasarm grnmnde, bir ereve seildiinde kenarlklar kesikli izgiyle gsterilir, ereve kmesi seildiinde kmenin iindeki tm erevelerin tm kenarlklar ak renkli bir kesikli izgiyle gsterilir. Not: Ekleme noktasn ereve iinde grntlenen bir belgenin iine yerletirmek ereveyi semekle ayn ey deildir. ereveyi seebilmeniz iin eitli ilemler vardr (rnein ereve zelliklerini ayarlamak).

ereveler panelinde ereve ya da ereve kmesi seme


1 Pencere > ereveler'i sein. 2 ereveler panelinde:

ereve semek iin ereveyi tklatn. (Hem ereveler panelinde hem de Belge penceresinin Tasarm
grnmnde erevenin etrafnda seim anahatt grnr.)

ereve kmesini semek iin ereve kmesinin etrafndaki kenarl tklatn.

Belge penceresinde ereve ya da ereve kmesi seme


ereve semek iin, Tasarm grnmnde Alt (Windows) ya da Option+Shift tular (Macintosh) baslyken
erevenin iinde tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 202


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

ereve kmesi semek iin, Tasarm grnmnde ereve kmesinin iteki ereve kenarlklarndan birini
tklatn. (Bunu yapmak iin ereve kenarlklar grnr olmaldr; deillerse ereve kenarlklarn grnr yapmak iin Grnm >Grsel Yardmlar > ereve Kenarlklar'n sein.) Not: ereve kmelerini ereveler panelinde semek Belge penceresinde semekten genellikle daha kolaydr. Daha fazla bilgi iin yukardaki konulara bakn.

Farkl bir ereve ya da ereve kmesi seme


Geerli seimle ayn sradzen dzeyindeki bir nceki ya da bir sonraki ereveyi veya ereve kmesini semek
iin, Alt+Sol Ok ya da Alt+Sa Ok (Windows) ya da Command+Sol Ok ya da Command+Sa Ok (Macintosh) tularna basn. Bu tular kullanarak ereveler ve ereve kmeleri arasnda, ereve kmesi dosyasnda tanmlandklar srada gei yapabilirsiniz.

st ereve kmesini semek iin (geerli seimi ieren ereve kmesi), Alt+Yukar Ok (Windows) ya da
Command+Yukar Ok (Macintosh) tularna basn.

Seili ereve kmesinin ilk alt erevesini ya da ereve kmesini semek iin (ilk olarak ereve kmesi
dosyasnda tanmlandklar srada) Alt+Yukar Ok (Windows) ya da Command+Yukar Ok (Macintosh) tularna basn.

Belgeyi erevede ama


erevenin ilk ieriini erevedeki bo bir belgeye ierik ekleyerek ya da varolan bir belgeyi erevede aarak belirtebilirsiniz.
1 Ekleme noktasn ereveye yerletirin. 2 Dosya > erevede A' sein. 3 erevede amak iin bir belge sein ve Tamam (Windows) ya da Choose (Macintosh) dmesini tklatn. 4 (stee bal) Bu belgeyi, ereve kmesi taraycda aldnda erevede grntlenecek varsaylan belge yapmak

iin ereve kmesini kaydedin.

ereve ve ereve kmesi dosyalarn kaydetme


ereve kmesini taraycda grntleyebilmek iin nce ereve kmesi dosyasn ve erevelerin iinde grntlenecek tm belgeleri kaydetmelisiniz. Her ereve kmesi dosyasn ve ereveli belgeyi ayr ayr kaydedebilirsiniz ya da ereve kmesi dosyasn ve erevelerin iinde grnen tm belgeleri bir defada kaydedebilirsiniz. Not: ereve kmesi oluturmak iin Dreamweaver uygulamasndaki grsel aralar kullanrken, ereve iinde grnen her yeni belgeye varsaylan bir dosya ad verilir. rnein ilk ereve kmesi UntitledFrameset-1 ve bir erevedeki ilk belge UntitledFrame-1 olarak adlandrlr.

ereve kmesi dosyasn kaydetme


ereve kmesini ereveler panelinde ya da Belge penceresinde sein.

ereve kmesi dosyasn kaydetmek iin Dosya > ereve Kmesini Kaydet'i sein. ereve kmesi dosyasn yeni bir dosya olarak kaydetmek iin Dosya > ereve Kmesini Farkl Kaydet'i sein.
Not: ereve kmesi dosyas daha nce kaydedilmemise bu iki komut edeerdedir.

erevede grnen belgeyi kaydetme


erevenin iinde tklatn, sonra Dosya > ereveyi Kaydet ya da Dosya > ereveyi Farkl Kaydet'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 203


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

ereve kmesiyle ilikili tm dosyalar kaydetme


Dosya > Tm ereveleri Kaydet'i sein.

Bu ilem, ereve kmesi dosyas ve tm ereveli belgeler de dahil, ereve kmesindeki tm ak belgeleri kaydeder. ereve kmesi dosyas henz kaydedilmediyse, Tasarm grnmnde ereve kmesinin (ya da kaydedilmemi erevenin) etrafnda kaln bir kenarlk grnr ve bir dosya ad seebilirsiniz. Not: Belgeyi erevede amak iin Dosya > erevede A' kullandysanz, erevede atnz belge ereve kmesini kaydettiinizde o erevede grntlenecek varsaylan belge olur. O belgenin varsaylan olmasn istemiyorsanz ereve kmesi dosyasn kaydetmeyin.

ereve zelliklerini ve niteliklerini grntleme ve ayarlama


Kenarlklar, kenar boluklar ve erevelerde kaydrma ubuklarnn grnp grnmeyecei gibi ou ereve zelliini grntlemek ve ayarlamak iin zellik denetisini kullann. ereve zellii ayarlamak o zelliin ereve kmesindeki ayarn geersiz klar Eriilebilirlii artrmak iin, balk nitelii gibi (ad niteliiyle ayn deildir) baz ereve nitelikleri ayarlamak isteyebilirsiniz. Nitelikleri, ereveleri olutururken ayarlamak zere ereveler iin eriilebilirlik yetkisi seeneini etkinletirebilir ya da nitelikleri ereve ekledikten sonra ayarlayabilirsiniz. erevenin eriilebilirlik zelliklerini dzenlemek iin HTML kodunu dorudan dzenlemek zere Etiket denetisini kullann.

Ayrca bkz.
Dreamweaver ve eriilebilirlik sayfa 670

ereve zelliklerini grntleme veya ayarlama


1 Aadakilerden birini yaparak bir ereve sein:

Belge penceresinin Tasarm grnmnde Alt (Windows) ya da Shift-Option (Macintosh) tular baslyken
ereveyi tklatn.

ereveler panelinde (Pencere > ereveler) bir ereveyi tklatn.


2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) tm ereve zelliklerini grmek iin sa alt kedeki geniletme okunu

tklatn.
3 ereve iin zellik denetisi seeneklerini ayarlayn.
ereve Ad Ban target nitelii tarafndan ya da bir komut dosyas tarafndan ereveyi belirtmek iin kullanlan

ad. ereve ad tek szckl olmaldr; altizgiler (_) kullanlabilir, ancak tire (-), nokta (.) ve boluk kullanlamaz. ereve ad bir harfle balamaldr (sayyla deil). ereve adlar byk/kk harf duyarldr. JavaScript'teki ayrlm szckler, (top ya da navigator gibi) ereve adlar olarak kullanmayn. Bir ban baka bir erevenin ieriini deitirmesini salamak iin hedef ereveyi adlandrmanz gerekir. Daha sonra apraz ereve balar oluturmay kolaylatrmak iin balar olutururken erevelerin her birini adlandrn.
Kaynak erevede grntlenecek kaynak belgeyi belirtir. Dosyaya gzatmak ve dosyay semek iin klasr simgesini

tklatn.
Kaydr erevede kaydrma ubuklarnn grnp grnmeyeceini belirtir. Bu seenei Varsaylan olarak

ayarlamak karlk gelen nitelik iin bir deer ayarlamaz, bylece her taraycnn kendi varsaylan deerini kullanmasn salar. ou tarayc varsaylan olarak Otomatik deerini kullanr, bunun anlam kaydrma ubuklarnn yalnzca tarayc penceresinde erevenin tm ieriinin grntlenmesi iin yeterli yer olmadnda grneceidir.
Yeniden Boyutlandrma Yok Ziyaretilerin taraycdaki ereveyi yeniden boyutlandrmak iin ereve kenarlklarn

srklemesini nler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 204


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Not: Dreamweaver uygulamasnda ereveleri her zaman yeniden boyutlandrabilirsiniz; bu seenek yalnzca ereveleri taraycda grntleyen kullanclar iin geerlidir.
Kenarlklar Geerli ereve taraycda grntlendiinde kenarlklarn gsterir ya da gizler. ereve iin Kenarlklar

seeneini iaretlemek ereve kmesinin kenarlk ayarlarn geersiz klar. ereve kenarlklar Evet (kenarlklar gster), Hayr (kenarlklar gizle) ve Varsaylan'dr; st ereve kmesinin Kenarlklar ayar Hayr olarak yaplmad srece ou taraycnn varsaylan ayar kenarlklar gstermektir. Kenarlk yalnzca kenarl paylaan tm erevelerin Kenarlklar ayar Hayr olarak belirlendii zaman ya da st ereve kmesinin Kenarlklar zellii Hayr olarak ve kenarl paylaan erevelerin Kenarlklar ayar Varsaylan olarak ayarlandnda gizlenir.
Kenarlk Rengi erevenin tm kenarlklarnn kenarlk rengini ayarlar. Bu renk, ereveye dokunan her kenarlk iin

geerlidir ve ereve kmesinin belirlenen kenarlk rengini geersiz klar.


Kenar Boluu Genilii Sol ve sa kenar boluklarnn (ereve kenarlklar ve ierik arasndaki boluk) geniliini

piksel olarak ayarlar.


Kenar Boluu Ykseklii st ve alt kenar boluklarnn (ereve kenarlklar ve ierik arasndaki boluk) yksekliini

piksel olarak ayarlar. Not: erevenin kenar boluu geniliini ve yksekliini ayarlamak, Deitir > Sayfa zellikleri iletiim kutusunda kenar boluklarn ayarlamakla ayn ey deildir. erevenin arka plan rengini deitirmek iin erevedeki belgenin arka plan rengini sayfa zelliklerinde ayarlayn.

erevenin eriilebilirlik deerlerini ayarlama


1 ereveler panelinde (Pencere > ereveler), ekleme noktasn erevelerden birinin iine yerletirerek bir ereve

sein.
2 Deitir > Etiketi Dzenle <frameset> seeneini belirleyin. 3 Soldaki kategori listesinden Stil Sayfas/Eriilebilirlik'i sein, deerleri girin ve Tamam' tklatn.

erevenin eriilebilirlik deerlerini dzenleme


1 Tasarm modundaysanz, belgeniz iin Kod grnmn ya da Kod ve Tasarm grnmlerini grntleyin. 2 ereveler panelinde (Pencere > ereveler), ekleme noktasn erevelerden birinin iine yerletirerek bir ereve

sein. Dreamweaver koddaki ereve etiketini vurgular.


3 Kodda sa tklatn (Windows) ya da Command tuu baslyken (Macintosh) tklatn ve Etiketi Dzenle'yi sein. 4 Etiket dzenleyicide deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklatn.

erevedeki belgenin arka plan rengini deitirme


1 Ekleme noktasn ereveye yerletirin. 2 Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein. 3 Sayfa zellikleri iletiim kutusunda, Arka Plan renk mensn tklatn ve bir renk sein.

ereve kmesi zelliklerini grntleme ve ayarlama


ereve kmesi bal, kenarlklar ve ereve boyutlar gibi ou ereve kmesi zelliini grntlemek ve ayarlamak iin zellik denetisini kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 205


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

ereve kmesi belgesi iin balk ayarlama


1 Aadakilerden birini yaparak bir ereve kmesi sein:

Belge penceresinin Tasarm grnmnde ereve kmesindeki iki erevenin arasndaki kenarl tklatn. ereveler panelinde (Pencere > ereveler) ereve kmesini saran kenarl tklatn.
2 Belge ara ubuunun Balk kutusuna ereve kmesi belgesi iin bir ad yazn.

Ziyareti ereve kmesini taraycda grntlediinde balk taraycnn balk ubuunda grnr.

ereve kmesi zelliklerini grntleme veya ayarlama


1 Aadakilerden birini yaparak bir ereve kmesi sein:

Belge penceresinin Tasarm grnmnde ereve kmesindeki iki erevenin arasndaki kenarl tklatn. ereveler panelinde (Pencere > ereveler) ereve kmesini saran kenarl tklatn.
2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) sa alt kedeki geniletme okunu tklatn ve ereve kmesi

seeneklerini ayarlayn.
Kenarlklar Belge taraycda grntlendiinde erevelerin etrafnda kenarlk grnp grnmeyeceini belirler.

Kenarlklar grntlemek iin Evet'i sein, kenarlklarn grnmesini nlemek iin Hayr' sein. Kenarlklarn nasl grntleneceini taraycnn belirlemesini salamak iin Varsaylan' sein.
Kenarlk Genilii ereve kmesindeki tm kenarlklar iin bir genilik belirler. Kenarlk Rengi Kenarlklarn rengini ayarlar. Renk semek iin renk seiciyi kullann ya da renk iin on altlk bir

deer yazn.
SatrStun Seimi Seili ereve kmesinin satr ve stunlarnn ereve boyutlarn ayarlar; SatrStun Seimi alann

sol ya da st tarafndaki bir sekmeyi tklatn, sonra Deer kutusuna bir ykseklik ya da genilik girin.

3 Taraycnn her ereveye ne kadar alan ayracan belirtmek iin Birimler mensnde bulunan aadaki

seenekler arasndan seim yapn:


Piksel Seili stunun ya da satrn boyutunu mutlak bir deere ayarlar. Bu seenei, gezinme ubuu gibi her zaman

ayn boyutta olmas gereken bir ereve iin kullann. Boyutlar piksel olarak belirlenmi ereveler iin, boyutlar yzde ya da greceli olarak ayarlanm erevelerden nce alan ayrlr ereve boyutlarnn en yaygn kullanm ekli, sol taraftaki ereveyi sabit bir piksel geniliine ayarlamak ve sa taraftaki ereveyi greceli bir deere ayarlamaktr; bylece sa ereve piksel genilii ayrldktan sonra kalan tm bo alan kaplayacak ekilde geniler. Not: Tm genilikleriniz piksel olarak belirtilmise ve ziyareti bu ereve kmesini belirttiiniz genilik iin ok geni ya da ok dar bir taraycda grntlerse, ereveler kullanlabilir alan doldurmak iin orantl ekilde geniler ya da daralr. Ayn uygulama piksel olarak belirtilmi ykseklikler iin de geerlidir. Bu nedenle, en az bir genilii ve ykseklii greceli olarak tanmlamak yararl olacaktr.
Yzde Seili stunun ya da satrn, iinde bulunduu ereve kmesinin toplam geniliinin ya da yksekliinin bir

yzdesi olacan belirtir. Birimleri Yzde olarak belirlenmi ereveler iin, birimleri Piksel olarak belirlenmi erevelerden sonra, ancak birimleri Greceli olarak belirlenmi erevelerden nce alan ayrlr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 206


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

Greceli Piksel ve Yzde birimlerindeki ereveler iin alan ayrldktan sonra kalan alann seili stun ya da satr iin ayrlacan belirtir; bu kalan alan, boyutlar Greceli olarak belirlenmi ereveler arasnda orantl ekilde blnr.

Not: Birimler mensnden Greceli'yi setiinizde, Deer alanna girdiiniz tm saylar kaybolur, say belirtmek istiyorsanz yeniden girmeniz gerekir. Greceli olarak ayarlanm yalnzca bir satr ya da stun varsa, bu satr ya da stun dier satr ve stunlar iin alan ayrldktan sonra kalan alann tmn ald iin say girmeye gerek yoktur. Tam apraz tarayc uyumluluu salamak iin, Deer alanna 1 girin; bu hibir deer girmemekle ayndr.

ereve ieriini balarla kontrol etme


Belgeyi bir erevede amak iin baka bir erevede ba kullanmak zere ba iin bir hedef belirlemelisiniz. Ban target nitelii, bal ieriin iinde alaca ereveyi ya da pencereyi belirtir. rnein gezinme ubuunuz sol erevedeyse ve bal elerin sa taraftaki ana ierikte grntlenmesini istiyorsanz, ana ierik erevesinin adn gezinme ubuu balarnn her biri iin hedef olarak belirtmelisiniz. Ziyareti bir gezinme ban tklattnda, belirtilen ierik ana erevede alr.
1 Tasarm grnmnde metin ya da bir nesne sein. 2 zellik denetisindeki (Pencere > zellikler) Ba kutusunda aadakilerden birini yapn:

Klasr simgesini tklatn ve balanlacak dosyay sein. Dosyaya aret Et simgesini Dosyalar paneline srkleyin ve balanlacak dosyay sein.
3 zellik denetisindeki Hedef mensnde, bal belgenin grnmesi gereken ereveyi ya da pencereyi sein:

_blank bal belgeyi yeni bir tarayc penceresinde aar ve nceden ak olan pencereyi olduu gibi brakr. _parent bal belgeyi, ban grnd erevenin st ereve kmesinde aarak tm ereve kmesini deitirir. _self bal belgeyi mevcut erevede aarak o erevedeki ierii deitirir. _top bal belgeyi mevcut tarayc penceresinde aarak tm ereveleri deitirir.

Bu mende ereve adlar da grnr. Bal belgeyi o erevede amak iin adlandrlm bir ereve sein. Not: ereve adlar yalnzca ereve kmesi iindeki bir belgeyi dzenlerken grnr. Bir belgeyi kendi Belge penceresinde dzenlerken, Hedef alr mensnde ereve adlar grnmez. ereve kmesi dnda bir belge dzenliyorsanz hedef erevenin adn Hedef metin kutusuna yazabilirsiniz. Sitenizin dnda bir sayfaya ba oluturuyorsanz, o sayfann sizin sitenizin bir paras olarak grnmesini nlemek iin her zaman target="_top" ya da target="_blank" elerini kullann.

ereve destei olmayan tarayclar iin ierik salama


Dreamweaver metin tabanl tarayclarda ve ereveleri desteklemeyen eski grafik tarayclarda grntlenecek ierik belirlemenizi salar. Bu ierik ereve kmesi dosyasnda, noframes etiketiyle sarl olarak saklanr. ereveleri desteklemeyen bir tarayc ereve kmesi dosyasn yklediinde, bu tarayc yalnzca noframes etiketinin iinde kalan ierii grntler. Not: Sz konusu noframes alanndaki ierik yalnzca ereveleri destekleyen bir taraycya ykseltme yapmanz gerekiyor. gibi bir nottan ibaret olmamaldr. Baz ziyaretiler ereveleri grntlemelerine izin vermeyen sistemler kullanrlar.
1 Deitir > ereve Kmesi > NoFrames eriini Dzenle'yi sein.

Dreamweaver, Tasarm grnmn ve Tasarm grnmnn stnde grnen NoFrames Content szcklerini temizler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 207


Sayfa mizanpajn HTML ile yapma

2 Aadakilerden birini yapn:

Belge penceresinde, ierii herhangi bir belgeye yapacanz ekilde yazn ya da ekleyin. Pencere > Kod Denetimi'ni sein, ekleme noktasn noframes etiketlerinin iinde grnen body etiketlerinin
arasna yerletirin, sonra ierik iin HTML kodunu yazn.
3 ereve kmesi belgesinin normal grnmne dnmek iin Deitir > ereve Kmesi > NoFrames eriini

Dzenle'yi tekrar sein.

erevelerde JavaScript davranlarn kullanma


zellikle erevelerle kullanlmaya elverili birka JavaScript davran ve gezinme komutu vardr:
erevenin Metnini Ayarla Belli bir erevenin ieriini ve formatn, sizin belirttiiniz ierikle deitirir. erik

herhangi bir geerli HTML ierebilir. Bu eylemi, erevede dinamik olarak bilgi grntlemek iin kullann.
URL'ye Git Mevcut pencerede ya da belirtilen erevede yeni bir sayfa aar. Bu eylem, tek tklatmayla iki ya da daha fazla erevenin ieriini deitirmek iin zellikle kullanldr. Gezinme ubuu Ekle Sayfaya gezinme ubuu ekler; gezinme ubuunu ekledikten sonra grntlerine davran ilitirebilir ve ziyaretinin eylemine gre hangi grntnn grntleneceini belirleyebilirsiniz. rnein ziyaretinin sitenin hangi sayfasnn grntlendiini bilmesi iin bir dme grntsn Serbest (Up) ya da Basl (Down) durumunda gstermek isteyebilirsiniz. Atlama Mens Ekle Tklatldnda taraycda bir sayfa aan bir balarn men listesini ayarlar. Belgenin alaca

belli bir pencere ya da ereveyi de hedefleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
ereve Metni Ayarla davran uygulama sayfa 357 URL'ye Git davrann uygulama sayfa 353 Gezinme ubuu Grnts Ayarla davran uygulama sayfa 356 Atla Mens davran uygulama sayfa 353

208

Blm 8: Sayfalara ierik ekleme


HTML renmenize gerek kalmadan web sayfalarnza grsel ierik ekleyebilirsiniz. Sayfa zellikleri belirlemenin yan sra; web sayfalarnza metin, grnt, Adobe Flash ile oluturulmu video, ses ve dier ortam nesneleri ekleyebilirsiniz.

Sayfalarla alma
Ekle panelini kullanma
Ekle panelinde tablo ve grnt gibi nesneler oluturmak ve eklemek iin dmeler bulunur. Dmeler kategoriler olarak dzenlenmitir.

Ayrca bkz.
Ekle paneline genel bak sayfa 16 Etiket dzenleyicilerle etiketleri dzenleme sayfa 312 Belge penceresinde e seme ve grntleme sayfa 215

Ekle ubuunu gizleme ve gsterme


Pencere > Ekle'yi sein.

Not: XML, JavaScript, Java ve CSS gibi belirli dosya trleriyle alyorsanz, Ekle paneli ve Tasarm grnm seenei, bu kod dosyalarna herhangi bir ey ekleyemeyeceiniz iin soluktur.

Belirli bir kategorideki dmeleri gsterme


Kategori alr mensnden kategori adn sein. rnein, Mizanpaj kategorisi iin dmeleri gstermek amacyla

Mizanpaj esini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 209


Sayfalara ierik ekleme

Dmenin alr mensn gsterme


Dmenin simgesinin yanndaki aa okunu tklayn.

Nesne ekleme
1 Ekle panelinin Kategori alr mensnden uygun kategoriyi sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Bir nesne dmesini tklayn veya dmenin simgesini Belge penceresine srkleyin. Dmedeki oku tklayn, sonra menden bir seenek sein.
Nesneye bal olarak buna karlk bir nesne ekleme iletiim kutusu belirebilir, sizden bir dosyaya gitmenizi veya bir nesnenin parametrelerini belirtmenizi isteyebilir. Bunun yerine Dreamweaver belgeye kod ekleyebilir veya kod eklenmeden nce bilgi girmeniz iin bir etiket dzenleyici ya da panel aabilir. Baz nesnelerde nesneyi Tasarm grnmnde eklerseniz hibir iletiim kutusu almaz, ancak nesneyi Kod grnmnde eklerseniz bir etiket dzenleyici alr. Birka nesnede nesneyi Tasarm grnmnde eklemek Dreamweaver programnn nesneyi eklemeden nce Kod grnmne gemesine neden olur. Not: Baz nesneler, rnein apalar, sayfa bir tarayc penceresinde grntlendiinde grnr deildir. Bu tr grnmez nesnelerin konumlarn iaretleyen Tasarm grnmnde simgeleri grntleyebilirsiniz.

Nesne ekleme iletiim kutusunu atlama ve bo bir nesne yer tutucusu ekleme
Nesnenin dmesini Ctrl+tklayn (Windows) veya Option+tklayn (Macintosh).

rnein, bir grnt dosyas belirtmeden bir grnt yer tutucusu eklemek iin, Grnt dmesini Ctrl+tklatn veya Option+tklatn. Not: Bu yordam, tm nesne ekleme iletiim kutularn atlamaz. Gezinme ubuklar, AP eleri ve ereve setleri gibi pek ok nesne, yer tutucu veya varsaylan deeri olan nesneler eklemez.

Ekle paneli tercihlerini deitirme


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 210


Sayfalara ierik ekleme

2 Tercihler iletiim kutusunun Genel kategorisinde, grnt, tablo, komut dizisi ve balk esi eklerken veya nesne

oluturma srasnda Ctrl tuunu (Windows) veya Option tuunu (Macintosh) basl tutarken alan iletiim kutularn engellemek iin Nesne Eklerken letiim Kutusunu Gster'in iaretini kaldrn. Bu seenek kapal olarak bir nesne eklediinizde nesneye varsaylan nitelik deerleri verilir. Nesneyi ekledikten sonra zelliklerini deitirmek iin zellik denetisi'ni kullann.

Ekle panelinin Sk Kullanlanlar kategorisinde e ekleme, silme veya ynetme


1 Ekle panelinde herhangi bir kategoriyi sein. 2 Dmelerin grntlendii alanda sa tklatn (Windows) veya Ctrl+tklatn (Macintosh) ve Sk Kullanlanlar

zelletir esini sein.


3 Sk Kullanlan Nesneleri zelletir iletiim kutusunda gerekli deiiklikleri yapn ve Tamam' tklatn.

Bir nesne eklemek iin soldaki Kullanlabilir Nesneler blmesinde bir nesne sein ve ardndan iki blme arasndaki
oku tklatn veya Kullanlabilir Nesneler blmesinde bir nesneyi ift tklatn. Not: Bir kerede bir nesne ekleyebilirsiniz. Sk kullanlanlar listenize tm kategoriyi eklemek iin Genel gibi bir kategori adn seemezsiniz.

Bir nesneyi veya ayrac silmek iin sadaki Sk Kullanlan Nesneler panelinde bir nesneyi sein ve ardndan
blmenin zerindeki Seili Nesneyi Sk Kullanlan Nesneler Listesinden Kaldr dmesini tklatn.

Bir nesneyi tamak iin sadaki Sk Kullanlan Nesneler panelinde bir nesneyi sein ve ardndan blmenin
zerindeki Yukar veya Aa ok dmesini tklatn.

Bir nesnenin altna ayrc eklemek iin sadaki Sk Kullanlan Nesneler panelinde bir nesneyi sein ve ardndan
blmn altndaki Ayra Ekle dmesini tklatn.
4 Ekle panelinin Sk Kullanlanlar kategorisinde deilseniz, deiikliklerinizi grmek iin bu kategoriyi sein.

Sk Kullanlanlar kategorisindeki dmeleri kullanarak nesne ekleme


Ekle panelinin Kategori alr mensnden Sk Kullanlanlar kategorisini sein, sonra eklediiniz herhangi bir Sk

Kullanlanlar nesnesi dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 211


Sayfalara ierik ekleme

Ekle panelinin yatay Ekle ubuu olarak grntleme


Dreamweaver iindeki dier panellerin aksine, Ekle panelini varsaylan sabitleme konumunun dna srkleyip Belge penceresinin st ksmnda yatay bir konumda brakabilirsiniz. Bunu yaptnzda panel bir ara ubuuna dnr (ancak paneli dier ara ubuklar gibi gizleyip grntleyemezsiniz).
1 Ekle paneli sekmesini tklatn ve sekmeyi Belge penceresinin st ksmna srkleyin.

2 Belge penceresinin st ksmnda yatay mavi bir izgi grrseniz, Ekle panelini konumuna brakn.

Not: Yatay Ekle ubuu da Klasik alma alannn varsaylan bir parasdr. Klasik alma alanna gei yapmak iin, Uygulama ubuundaki alma alan deitiricisinde Klasik'i sein.

Yatay Ekle ubuunu bir panel grubuna gtrme


1 Yatay Ekle ubuunun tutucusunu (Ekle ubuunun sol tarafndadr) tklatn ve ubuu, panellerinizin sabitlendii

konuma srkleyin.
2 Ekle panelini konumlandrn ve brakn. Mavi izgi, paneli nereye brakacanz gstermektedir.

Yatay Ekle ubuu kategorilerini sekmeler olarak gsterme


Yatay Ekle ubuunun sol ucundaki kategori adnn yanndaki oku tklatn ve Sekmeler Olarak Gster'i sein.

Yatay Ekle ubuu kategorilerini men olarak gsterme


Yatay Ekle ubuunda bir kategori sekmesini sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutarak tklatn

(Macintosh), sonra Menler Olarak Gster'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 212


Sayfalara ierik ekleme

Sayfa zelliklerini ayarlama


Dreamweaver uygulamasnda oluturduunuz her sayfa iin Sayfa zellikleri iletiim kutusunu (Deitir> Sayfa zellikleri) kullanarak dzen ve biimlendirme zellikleri belirleyebilirsiniz. Sayfa zellikleri iletiim kutusu varsaylan font ailesini ve font boyutunu, arka plan rengini, kenar boluklarn, ba stillerini ve sayfa tasarmnn dier birok esini belirlemenize olanak salar. Oluturduunuz her sayfa iin yeni sayfa zellikleri atayabilirsiniz ve mevcut sayfalarn zelliklerini deitirebilirsiniz.. Sayfa zellikleri iletiim kutusunda yapm olduunuz deiiklikler tm sayfa iin geerlidir. Dreamweaver, Sayfa zellikleri iletiim kutusunun Grnm (CSS), Balar (CSS) ve Balklar (CSS) kategorilerinde belirlenen tm zellikler iin CSS kurallarn tanmlar. Kurallar, sayfann ba lk blmnde bulunmaktadr. HTML'i kullanarak sayfa zelliklerini belirlemeye devam edebilirsiniz ancak, bunun iin Sayfa zellikleri iletiim kutusunda Grnm (HTML) kategorisini semeniz gerekir. (Balk/Kodlama ve zleme Grnts iletiim kutular ayrca HTML kullanarak sayfa zelliklerini ayarlar.) Not: Setiiniz sayfa zellikleri yalnzca etkin belgeye uygulanr. Sayfa harici CSS stil sayfas kullanyorsa, bu stil sayfasn kullanan dier tm sayfalar etkileyeceinden Dreamweaver, stil sayfasnda ayarlanan etiketlerin zerine yazmaz.
1 Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein veya metin zellik denetiminden Sayfa zellikleri dmesini tklatn. 2 Sayfa zelliklerini dzenleyin ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
CSS zelliklerini ayarlama sayfa 140 HTML Formatlamasn Kullanma sayfa 232 XHTML kodu sayfa 295

CSS sayfa fontunu, arka plan rengini ve arka plan grnts zelliklerini ayarlama
Font, arka plan rengi ve arka plan grnts olmak zere web sayfalarnz iin temel sayfa dzeni seeneklerini belirlemek zere Sayfa zellikleri iletiim kutusunu kullann.
1 Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein veya metin zellik denetiminden Sayfa zellikleri dmesini tklatn. 2 Grnm (CSS) kategorisini sein ve seenekleri ayarlayn.
Sayfa Fontu Web sayfalarnzda kullanlacak varsaylan font ailesini belirler. Dreamweaver, metin esi iin zel

olarak farkl bir font ayarlanmadka belirlediiniz font ailesini kullanr.


Boyut Web sayfalarnzda kullanlacak varsaylan font boyutunu belirler. Dreamweaver, metin esi iin zel olarak

farkl bir font boyutu ayarlanmadka belirlediiniz font boyutunu kullanr.


Text Color Fontlarn oluturulaca varsaylan rengi belirler. Background Color Sayfanzn arka plan rengini ayarlar. Background color kutusunu tklatn ve Renk Seici'den bir

renk sein.
Background Image Arka plan grntsn ayarlar. Gzat dmesini tklatn ve ardndan bir grntye gidin ve sein. Ayrca, Backgroung Image kutusuna arka plan grntsnn yolunu da girebilirsiniz.

Arka plan grnts tm pencereyi doldurmuyorsa, Dreamweaver uygulamas tarayclarn yapt gibi grnty der (yineler). (Arka plan grntsnn denmesini engellemek iin grnt denmesini devre d brakmak zere Stil Sayfalarn Basamaklama'y kullann.)

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 213


Sayfalara ierik ekleme

Yinele Arka plan grntsnn sayfada nasl grntleneceini belirler:

Arka plan grntsn yalnzca bir kez grntlemek iin Yinelemeyen seeneini belirleyin. Grnty yatay ve dikey yinelemek veya demek iin Yinele seeneini belirleyin. Grnty yatay olarak demek iin Yinele-x seeneini belirleyin. Grnty dikey olarak demek iin Yinele-y seeneini belirleyin.
Left Margin ve Right Margin Sa ve sol sayfa kenar boluklarn belirleyin. Top Margin ve Bottom Margin st ve alt sayfa kenar boluklarn belirleyin.

HTML sayfa zelliklerini ayarlama


Sayfa zellikleri iletiim kutusunun bu kategorisinde zelliklerin belirlenmesi, sayfanzn CSS yerine HTML formatlanmasna neden olur.
1 Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein veya metin zellik denetiminden Sayfa zellikleri dmesini tklatn. 2 Grnm (HTML) kategorisini sein ve seenekleri ayarlayn.
Background Image Arka plan grntsn ayarlar. Gzat dmesini tklatn ve ardndan bir grntye gidin ve sein. Ayrca, Background Image kutusuna arka plan grntsnn yolunu da girebilirsiniz.

Arka plan grnts tm pencereyi doldurmuyorsa, Dreamweaver uygulamas tarayclarn yapt gibi grnty der (yineler). (Arka plan grntsnn denmesini engellemek iin grnt denmesini devre d brakmak zere Stil Sayfalarn Basamaklama'y kullann.)
Arka Plan Sayfanzn arka plan rengini ayarlar. Background color kutusunu tklatn ve Renk Seici'den bir renk sein. Metin Fontlarn oluturulaca varsaylan rengi belirler. Balant Ba metnine uygulanacak rengi belirler. Ziyaret Edilen Balar Ziyaret edilen balara uygulanacak rengi belirler. Etkin Balar Fare (veya iareti) bir ba tklattnda uygulanacak rengi belirler. Left Margin ve Right Margin Sa ve sol sayfa kenar boluklarn belirleyin. Top Margin ve Bottom Margin st ve alt sayfa kenar boluklarn belirleyin.

CSS ba zelliklerini ayarlama


Balarn, ziyaret edilen balarn ve etkin balarn varsaylan fontunu, font boyutunu ve renklerini tanmlayabilirsiniz.
1 Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein veya metin zellik denetiminden Sayfa zellikleri dmesini tklatn. 2 Balar (CSS) kategorisini sein ve seenekleri ayarlayn.
Ba Fontu Ba metninde kullanlacak varsaylan font ailesini belirler. Dreamweaver varsaylan olarak, siz farkl bir

font belirlemedike, tm sayfa iin belirlenen font ailesini kullanr.


Boyut Ba metninde kullanlacak varsaylan font boyutunu belirler. Ba Rengi Ba metnine uygulanacak rengi belirler. Ziyaret Edilen Balar Ziyaret edilen balara uygulanacak rengi belirler. Rollover Balar Fare (veya iareti) bir ban zerine geldiinde uygulanacak rengi belirler. Etkin Balar Fare (veya iareti) bir ba tklattnda uygulanacak rengi belirler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 214


Sayfalara ierik ekleme

Alt izgi Stili Balara uygulanacak alt izgi stilini belirler. Sayfanzda zaten tanmlanm bir alt izgi ba stili varsa (rnein harici CSS stil sayfas ile), Alt izgi Stili mens varsaylan olarak "deitirme" seeneini kullanr. Bu seenek, tanml bir ba stili olduuna dair sizi uyarr. Sayfa zellikleri iletiim kutusunu kullanarak alt izgi stilini deitirirseniz, Dreamweaver nceki ba tanmn deitirir.

CSS sayfa bal zelliklerini ayarlama


Balarn, ziyaret edilen balarn ve etkin balarn varsaylan fontunu, font boyutunu ve renklerini tanmlayabilirsiniz.
1 Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein veya metin zellik denetiminden Sayfa zellikleri dmesini tklatn. 2 Balklar (CSS) kategorisini sein ve seenekleri ayarlayn.
Balk Fontu Balklar iin kullanlacak varsaylan font ailesini belirler. Dreamweaver, metin esi iin zel olarak farkl bir font kullanlmadka belirlediiniz font ailesini kullanacaktr. Balk 1'den Balk 6'ya Alt balk etiketi dzeyine kadar font boyutunu ve rengini belirleyin.

Balk ve kodlama sayfa zelliklerini ayarlama


Balarn, ziyaret edilen balarn ve etkin balarn varsaylan fontunu, font boyutunu ve renklerini tanmlayabilirsiniz. Balk/Dil Kodlamas Sayfa zellikleri kategorisi, kodlama tryle kullanlacak Unicode Normalletirme Formu'nu belirlemenin yan sra web sayfalarnz yazmak iin kullanlan dile zel belge kodlama trn belirlemenize de olanak salar.
1 Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein veya metin zellik denetiminden Sayfa zellikleri dmesini tklatn. 2 Balk/Dil Kodlamas kategorisini sein ve seenekleri ayarlayn.
Balk Belge penceresinin ve birok tarayc penceresinin balk ubuunda grntlenen sayfa baln belirler. Belge Tr (DTD) Belge tr tanmn belirler. rnein, alan menden XHTML 1.0 Geili veya XHTML 1.0 Kesin

elerinden birini seerek XHTML uyumlu HTML belgesi yapabilirsiniz.


Kodlama Belge kodlamas, belgede kullanlan karakterlerin kodlamasn belirler.

Belge kodlamas olarak Unicode (UTF-8) kodlamasn seerseniz varlk kodlamas gerekmez nk UTF-8 tm karakterli gvenli ekilde temsil edebilir. Baka bir belge kodlamas seerseniz belirli karakterleri temsil etmek iin varlk kodlamas gerekebilir. Karakter varlklar hakknda daha fazla bilgi iin bkz. www.w3.org/TR/REChtml40/sgml/entities.html.
Yeniden ykle Mevcut belgeyi dntrr veya yeni kodlamay kullanarak belgeyi yeniden aar. Unicode Normalizasyon Formu Yalnzca belge kodlamas olarak UTF-8 seeneini belirlerseniz etkinletirilir. Drt adet Unicode Normalizasyon Formu vardr. World Wide Web'de Karakter Modeli'nde en sk kullanlan form olduundan en nemlisi Normalletirme Formu C'dir. Adobe btnlk salamak iin dier Unicode Normalizasyon Formunu da salar.

Unicode'da baz karakterler benzerdir ancak belge iinde farkl yntemlerle kaydedilebilirler. rnein, (e-ift noktal) tek bir karakter olarak, e-umlaut veya iki karakter olarak, normal Latin e + birletirilen iki nokta olarak grntlenebilir. Unicode birletirme karakteri, nceki karakterle kullanlan karakterdir, bylece ift nokta "Latin e" harfinin zerinde grntlenir. Her iki form da ayn grsel yazmla sonulanr ancak dosyaya kaydedilen her form iin farkldr. Normalletirme, farkl formlarda kaydedilebilecek tm karakterlerin ayn formu kullanarak kaydedilmesini salama ilemidir. Dier bir deyile, belgedeki tm karakterleri tek bir e-ift nokta veya e + birletirilen iki nokta olarak kaydedilir. Belgede her iki formda da kaydedilmezler. Unicode Normalizasyonu ve kullanlabilecek belirli formlar hakknda daha fazla bilgi iin www.unicode.org/reports/tr15 adresindeki Unicode web sitesine bakn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 215


Sayfalara ierik ekleme

Unicode mza Ekle (BOM) Belgeye Bayt Sras areti (BOM) ekler. BOM, dosyann Unicode olduunu ve dosya Unicode ise, aadaki baytlarn bayt srasn belirten metin dosyasnn balangcna eklenen 2 ila 4 bayttr. UTF-8'in bayt sras olmad iin UTF-8 BOM eklemek istee baldr. UTF-16 ve UTF-32 iin bu gereklidir.

Sayfay tasarlamak iin izleyen grnt kullanma


Sayfanz tasarlarken klavuz olarak kullanmak zere bir grnt dosyas ekleyebilirsiniz:
1 Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein veya metin zellik denetiminden Sayfa zellikleri dmesini tklatn. 2 zleyen Grnt kategorisini sein ve seenekleri ayarlayn.
zleyen Grnt Tasarm kopyalarken klavuz olarak kullanlacak grnty belirler. Bu grnt sadece bavuru

iindir ve belge taraycda grntlendiinde grlmez.


Saydamlk zleyen grntnn, tamamen saydamdan tamamen opaa kadar saydamln belirler.

Belge kodlamay anlama


Belge kodlamas, belgede kullanlan karakterlerin kodlamasn belirler. Belge kodlamas belgenin balnda meta etiket iinde belirtilir ve tarayc ile Dreamweaver uygulamasna belgenin kodlarnn nasl zmlenecei ile kodu zlen metni grntlemek iin hangi fontlarn kullanlmas gerektiini belirtir. rnein, Bat Avrupa (Latin1) belirtirseniz, bu meta etiketi eklenir:
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=iso-8859-1">.

Dreamweaver, Bat Avrupa (Latin1) kodlamas iin Font Tercihleri'nde belirlediiniz fontlar kullanarak belgeyi grntler; tarayc, Bat Avrupa (Latin1) kodlamas iin kullancnn belirledii tarayc fontlarn kullanarak belgeyi grntler. Japonca (Shift JIS) dilini belirtirseniz, bu meta etiketi eklenir:
<meta http-equiv="Content-Type" content="text/html; charset=Shift_JIS">.

Dreamweaver, Japonca kodlamas iin Font Tercihleri'nde belirlediiniz fontlar kullanarak belgeyi grntler; tarayc, Japonca kodlamas iin kullancnn belirledii tarayc fontlarn kullanarak belgeyi grntler. Bir sayfann belge kodlamasn deitirebilir ve her kodlamay grntlemek iin kullanlan fontlar da olmak zere, Dreamweaver uygulamasnn yeni belgeler oluturmada kulland varsaylan kodlamay deitirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Varsaylan belge trn ve kodlamasn ayarlama sayfa 70

Belge penceresinde e seme ve grntleme


Belge penceresinin Tasarm grnmnde bir eyi semek iin eyi tklatn. e grnmezse, semeden nce eyi grnr yapmalsnz. Baz HTML kodlarnn taraycda grnr sunumu yoktur. rnein, yorum etiketleri tarayclarda grnmez. Bununla birlikte, bu tr grnmez eleri seme, dzenleme, tama ve silme ilemlerini yapabilen bir sayfa olutururken kullanl olabilir. Dreamweaver, Belge penceresinin Tasarm grnmnde grnmez elerin konumunu iaretleyen simgelerin grntlenip grntlenmeyeceini belirlemenize olanak salar. Grntlenecek e iaretleyicilerini belirtmek iin Grnmez eler tercihlerinde seenekleri belirleyebilirsiniz. rnein, bu adl balantlar grnr ancak satr kesmelerinin grnmez olmasn belirleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 216


Sayfalara ierik ekleme

Ekle panelinin Ortak kategorisindeki dmeleri kullanarak baz grnmez eler (yorumlar ve adl balantlar gibi) oluturabilirsiniz. zellik denetimini kullanarak daha sonra bu eleri deitirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Kodu grntleme sayfa 300 Ekle panelini kullanma sayfa 208

eleri seme
Belge penceresinde grnr eyi semek iin eyi tklatn veya e zerinde srkleyin. Grnmez eyi semek iin Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i sein (bu men esi nceden
seili deilse) ve ardndan Belge penceresinde enin iaretleyicisini tklatn. Baz nesneler sayfada kodlarnn bulunduu yerden farkl bir yerde grntlenir. rnein, Tasarm grnmnde kesin olarak yerletirilmi bir e (AP esi) sayfada herhangi bir yerde olabilir ancak, Kod grnmnde AP esini tanmlayan kod, sabit yerdedir. Grnmez eler grntlendiinde, bu tr elerin kodunun yerini gstermek iin Dreamweaver Belge penceresinde iaretleyicileri grntler. Bir iaretleyicinin seilmesi tm eyi seer; rnein, AP esini iaretleyicisi seildiinde tm AP esi seilir.

Etiketin tmn semek iin (varsa, ieriini de), Belge penceresinin sol altndaki etiket seicide bir etiketi tklatn.
(Etiket seici hem Tasarm hem de Kod grnmnde grntlenir.) Etiket seici her zaman geerli seimi veya ekleme noktasn ieren etiketleri gsterir. En soldaki etiket, geerli seimi veya ekleme noktasn ieren en dtaki etikettir. Bir sonraki etiket, bu en dtaki etiketin iinde yer alr ve byle devam eder; en sadaki etiket, geerli seimi veya ekleme noktasn ieren en iteki etikettir. Aadaki rnekte, ekleme noktas paragraf <p> etiketindedir. Semek istediiniz paragraf ieren tabloyu semek iin <p> etiketinin solundaki <table> etiketini sein.

Seili metin veya nesneyle ilikilendirilen HTML kodu grntleme


Aadakilerden birini yapn:

Belge ara ubuunda Kod Grnmn Gster dmesini tklatn. Grnm > Kod'u sein. Belge ara ubuunda Kod ve Tasarm Grnmleri Gster dmesini tklatn. Grnm > Kod ve Tasarm' sein. Pencere > Kod Denetimi'ni sein.
Kod dzenleyicide (Kod grnm veya Kod denetimi) herhangi bir ey setiinizde genellikle Belge penceresinde de seilir. Seim grntlenmeden nce iki grnm senkronize etmeniz gerekebilir.

Grnmez elerin iaretleyicilerini grntleme veya gizleme


Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i sein.

Not: Grnmez elerin grntlenmesi, dier elerin birka piksel kaydrlmasyla sayfann mizanpajn biraz deitirebilir, bu nedenle hassas mizanpaj iin grnmez eleri gizleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 217


Sayfalara ierik ekleme

Grnmez elerin tercihlerini ayarlama


Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i setiinizde grntlenecek e trlerini belirlemek iin Grnmez eler tercihlerini kullann.
1 Dzen > Tercihler (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein ve ardndan Grnmez eler'i

tklatn.
2 Grnr yaplacak eleri sein ve Tamam dmesini tklatn.

Not: letiim kutusundaki e adnn yanndaki onay iareti, Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler seildiinde enin grntlenecei anlamna gelir.
Adl Balantlar Belgede adl balantlarn (ad = "") konumunu belirten bir simge grntler. Komut dizileri Belgenin gvdesinde JavaScript veya VBScript kodunun konumunu belirten bir simge grntler.

zellik denetiminde komut dosyasn dzenlemek veya harici komut dosyasna balant vermek iin simgeyi tklatn.
Yorumlar HTML yorumlarnn konumunu belirten bir simge grntler. zellik denetiminde yorumu grmek iin simgeyi sein. Satr Kesmeleri Satr kesmelerinin (BR) konumunu gsteren bir simge grntler. Bu seenein seimi varsaylan

olarak kaldrlmtr.
stemci Taraf Grnt Elemeleri Belgede istemci taraf grnt elemelerinin konumunu belirten bir simge

grntler.
Gml Stiller Belgenin gvdesine gmlm CSS stillerinin konumunu belirten bir simge grntler. CSS stilleri

belgenin balk blmnde yer alyorsa, Belge penceresinde grntlenmezler.


Gizli Form Alanlar Tr nitelii "hidden" (gizli) olan form alanlarnn konumunu belirten bir simge grntler. Form Ayrc Formun evresinde bir kenarlk grntler, bylece form elerinin eklenecei yeri grebilirsiniz.

Kenarlk form etiketinin snrn grntler, bylece bu kenarln iinde form eleri form etiketleri tarafndan tamamen kapsanr.
AP in Balant Noktalar eleri AP esini tanmlayan kodun konumunu gsteren bir simge grntler. AP esi sayfada herhangi bir yerde olabilir. (AP eleri grnmez eler deildir; yalnzca AP esini tanmlayan kod grnmezdir.) AP esini semek iin simgeyi sein; ardndan, AP esi gizli olarak iaretlenmi olsa bile AP esinin ieriini grebilirsiniz. Hizalanan eler in Balant Noktalar Align (hizala) niteliini kabul eden elerin HTML kodunun konumunu belirten bir simge grntler. Bunlar, grntleri, tablolar, ActiveX nesnelerini, eklentileri ve uygulamalar ierir. Kimi durumlarda, enin kodu grnr nesneden ayrlabilir. Grnr Sunucu aret Etiketleri Belge penceresinde ierii grntlenemeyen sunucu iaretleme etiketlerinin (Active Server Pages etiketleri ve ColdFusion etiketleri gibi) konumunu grntler. Bu etiketler genellikle bir sunucu tarafndan ilendiinde HTML etiketleri oluturur. rnein, <CFGRAPH> etiketi, ColdFusion sunucusu tarafndan ilendiinde bir HTML tablosu oluturur. Dreamweaver, sayfann son dinamik ktsn belirleyemediinden, bir ColdFusion grnmez esine sahip etiketi temsil eder. Grnmez Sunucu aret Etiketleri Belge penceresinde ierii grntlenemeyen sunucu iaretleme etiketlerinin (Active Server Pages etiketleri ve ColdFusion etiketleri gibi) konumunu grntler. Bu etiketler genellikle HTML etiketleri oluturmayan kurulum, ileme veya mantk etiketleridir (rnein, <CFSET>, <CFWDDX> ve <CFXML>). CSS Gster: Yok Bal veya gml stil sayfasnda grnm:yok zellii ile gizlenen ieriin konumunu belirten bir

simge grntler.
Dinamik Metni Farkl Gster Sayfanzdaki dinamik metni varsaylan olarak {Recordset:Field} biiminde grntler. Bu deerlerin uzunluklar sayfanz bozacak kadar uzunsa, grnm {} olarak deitirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 218


Sayfalara ierik ekleme

Sunucu Tarafnn erdikleri Sunucu tarafnn ierdii dosyann geerli ieriini grntler.

Web uyumlu renkler


HTML'de, renkler onaltl deerler (rnein, #FF0000) veya renk adlar ile (krmz) ifade edilirler. Web uyumlu renk 256 renk modunda alrken hem Windows hem de Macintosh sistemlerinde Netscape Navigator ve Microsoft Internet Explorer uygulamalarnda ayn grntlenen renktir. Geleneksel inan 216 ortak renk olmas ve 00, 33, 66, 99, CC veya FF (srasyla RGB deerleri 0, 51, 102, 153, 204 ve 255) iftleriyle birleen onaltl deerin web uyumlu renk olduudur. Ancak testler 216 yerine 212 web uyumlu renk olduunu gstermitir, bunun nedeni ise Windows'ta Internet Explorer'n #0033FF (0,51,255), #3300FF (51,0,255), #00FF33 (0,255,51) ve #33FF00 (51,255,0) renklerini doru oluturamamasdr. Web tarayclar ilk ortaya ktnda bilgisayarlar yalnzca 265 renk (kanal bana 8-bit (bpc)) grntlyordu. Gnmzde birok bilgisayar binlerce veya milyonlarca renk (16 ve 32 bpc) grntlemektedir, bu nedenle gnmzn bilgisayar sistemlerine sahip kullanclar iin sitenizi gelitiriyorsanz, tarayc uyumlu palet kullanmak zere dorulama olduka azalmtr. Web uyumlu renk paleti kullanmann bir nedeni, PDA veya cep telefonu ekranlar iin alternatif web cihazlar iin gelitirme yapmanzdr. Bu cihazlarn birou siyah ve beyaz (1-bpc) veya 256 renk (8-bpc) ekran sunmalardr. Dreamweaver uygulamasndaki Renk Kpleri (varsaylan) ve Srekli Ton paletleri 216 renk web uyumlu palet kullanr; bu paletlerden renk seildiinde rengin onaltl deeri grntlenir. Web uyumlu aralk dnda bir renk semek iin Dreamweaver renk seicisinin st sa kesindeki Renk Tekerleini tklatarak sistem rengini an. Sistem rengi seicisi web uyumlu renklerle snrl deildir. Netscape Navigator'n UNIX srmleri Windows ve Macintosh srmlerinden farkl renk paleti kullanr. zellikle UNIX tarayclar iin gelitirme yapyorsanz (veya hedef kitleniz 24 bpc monitr olan Windows veya Macintosh kullanclar ile 8 bpc monitr olan UNIX kullanclarsa), SunOS iin web uyumlu renkler reten 00, 40, 80, BF veya FF iftlerini birletiren onaltl deerler kullanmay dnn.

Renk seiciyi kullanma


Dreamweaver uygulamasnda eitli sayfa elerinin zellik denetiminin yan sra birok iletiim kutusu renk seiciyi aan bir renk kutusu ierir. Renk esi iin bir renk semek zere renk seiciyi kullann. Sayfa eleriniz iin varsaylan metin rengini de ayarlayabilirsiniz.
1 letiim kutusunda veya zellik denetiminde renk kutusunu tklatn.

Renk seici grntlenir.


2 Aadakilerden birini yapn:

Paletten bir renk rnei semek iin damlal kullann. Renk Kpleri'ndeki (varsaylan) ve Srekli Ton
paletlerindeki tm renkler web uyumludur; dier renkler web uyumlu deildir.

Ekrann herhangi bir yerinden hatta Dreamweaver pencerelerinin dndan bile bir renk semek iin damlal
kullann. Masastnden veya farkl bir uygulamadan renk semek iin fare tuunu basl tutun; bu, damlaln oda korumasna ve Dreamweaver dnda renk semesine olanak salayacaktr. Masastn veya farkl bir uygulamay tklatrsanz, Dreamweaver tklattnz yerdeki rengi alr. Bununla birlikte, farkl bir uygulamaya geerseniz, Dreamweaver uygulamasnda almaya devam etmek iin Dreamweaver penceresini tklatmanz gerekebilir.

Renk seiminizi geniletmek iin renk seicinin sa st kesindeki alan meny kullann. Renk Kpleri, Srekli
Ton, Windows OS, Mac OS ve Gri Tonlama arasndan seim yapabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 219


Sayfalara ierik ekleme

Not: Renk Kpleri ve Srekli Ton paletlerinde web uyumludur; Windows OS, Mac OS ve Gri Tonlama uyumlu deildir.

Farkl bir renk semeden geerli rengi silmek iin Varsaylan Renk dmesini Sistem rengi seiciyi amak iin Renk Tekerlei
dmesini tklatn.

tklatn.

Yaknlatrma ve uzaklatrma
Dreamweaver, Belge penceresinde bytme (yaknlatrma) orann artrmanza olanak salar bylece grafiklerin piksel doruluunu kontrol edebilir, kk eleri daha kolay seebilir, kk metin olan sayfalar tasarlayabilir, geni sayfalar tasarlayabilir ve daha fazlasn yapabilirsiniz. Not: Yaknlatrma aralar yalnzca Tasarm grnmnde kullanlabilir.

Ayrca bkz.
Durum ubuuna genel bak sayfa 12

Sayfada yaknlatrma ve uzaklatrma


1 Belge penceresinin sa alt kesindeki Yaknlatrma aracn (byte simgesi) tklatn. 2 Aadakilerden birini yapn:

stediiniz bykle ulaana kadar bytmek istediiniz noktay tklatn. Sayfada yaknlatrmak istediiniz alann evresine bir kutu srkleyin ve fare dmesini brakn. Yaknlatrma alan mensnden nayarl bir bytme dzeyi sein. Yaknlatrma metin kutusuna bytme dzeyi deeri yazn.
Control+= (Windows) veya Command+= (Macintosh) tuuna basarak Yaknlatrma aracn kullanmadan da yaknlatrabilirsiniz.
3 Uzaklatrmak iin (bykl azaltma), Yaknlatrma aracn sein, Alt (Windows) veya Option (Macintosh)

tuuna basn ve sayfada tklatn. Control+= (Windows) veya Command+= (Macintosh) tuuna basarak Yaknlatrma aracn kullanmadan da uzaklatrabilirsiniz.

Yaknlatrdktan sonra sayfay dzenleme


Belge penceresinin sa alt kesindeki Se aracn (iareti simgesi) tklatn ve sayfann iini tklatn.

Yaknlatrdktan sonra sayfay kaydrma


1 Belge penceresinin sa alt kesindeki El aracn (el simgesi) tklatn. 2 Sayfay srkleyin.

Seimle Belge penceresini doldurma


1 Sayfadaki bir eyi sein. 2 Grnm > Seimi Sdr' sein.

Tm sayfayla Belge penceresini doldurma


Grnm > Tmn Sdr' sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 220


Sayfalara ierik ekleme

Tm sayfa geniliiyle Belge penceresini doldurma


Grnm > Genilie Sdr' sein.

Tarayclar ve eklentileri alglamak iin JavaScript davranlarn kullanma


Ziyaretilerinizin kulland taraycy ve belirli bir ykl eklentilerinin olup olmadn belirlemek iin davranlar kullanabilirsiniz.
Taraycy Denetle Tarayc markalarna ve srmlerine gre ziyaretileri farkl sayfalara gnderir. rnein,

ziyaretilerinizin Netscape Navigator 4.0 veya st varsa bir sayfaya, Microsoft Internet Explorer 4.0 veya st varsa farkl bir sayfaya gitmelerini ve bunlardan baka bir tarayclar varsa geerli sayfada kalmalarn salayabilirsiniz.
Eklentiyi Denetle Belirli bir eklentinin ykl olup olmadna bal olarak ziyaretileri farkl sayfalara gnderir.

rnein, ziyaretilerinizin Shockwave uygulamas varsa bir sayfaya, yoksa farkl bir sayfaya gitmesini salayabilirsiniz.

Ayrca bkz.
JavaScript davranlarn kullanma sayfa 345 Taraycy Denetle davrann uygulama sayfa 349 Eklentiyi Denetle davrann uygulama sayfa 350

ndirme sresi ve boyut tercihlerini belirleme


Dreamweaver, grntler ve eklentiler gibi bal tm nesneler olmak zere sayfann tm ieriini temel alarak boyutu hesaplar. Dreamweaver, Durum ubuu tercihlerine girilen balant hzn temel alarak ykleme sresini tahmin eder. Geerli ykleme sresi genel Internet koullarna bal olarak deiir. Belirli bir web sayfasnn ykleme sresini kontrol ederken 8 saniye kuraln kullanma iyi bir rehberdir. Dier bir deyile, birok kullanc bir sayfann yklenmesini 8 saniyeden fazla beklemeyecektir.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki kategori listesinden Durum ubuu'nu sein. 3 Ykleme sresinin hesaplanaca bir balant hz sein ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Pencere boyutunu ve balant hzn belirleme sayfa 22

erik ekleme ve formatlama


Belgeye metin ekleme
Dreamweaver belgesine metin eklemek iin Belge penceresine dorudan yazabilir veya metni kesip yaptrabilirsiniz. Dier belgelerden metin de ie aktarabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 221


Sayfalara ierik ekleme

Dreamweaver belgesine metin yaptrdnzda, Yaptr veya zel Yaptr komutunu kullanabilirsiniz. zel Yaptr komutu yaptrlan metnin farkl yntemlerle formatn belirlemenize olanak salar. rnein, biimlendirilmi Microsoft Word belgenizden Dreamweaver belgenize metin yaptrmak istiyor ancak, yaptrlan metne kendi CSS stil sayfanz uygulayabilmek iin tm biimlendirmeleri atmak istiyorsanz, Word'de metninizi seebilir ve yalnzca metni yaptrmanza olanak salayan zel Yaptr komutunu kullanabilirsiniz. Dier uygulamalardan metin yaptrrken Yaptr komutunu kullandnzda, yaptrma tercihlerinizi varsaylan seenekler olarak ayarlayabilirsiniz. Not: Control+V (Windows) ve Command+V (Macintosh), Kod grnmnde her zaman yalnzca metni (biimlendirme olmadan) yaptrr.
Aadakilerden birini yaparak belgenize metin ekleyin:

Metni dorudan Belge penceresine yazn. Metni farkl bir uygulamadan kopyalayn, Dreamweaver uygulamasna gein, Belge penceresinin Tasarm
grnmnde ekleme noktasna gidin ve Dzen > Yaptr veya Dzen > zel Yaptr' sein. Dzen > zel Yaptr' setiinizde, eitli yaptrma biimlendirme seeneini belirleyebilirsiniz. Aadaki klavye ksayollarn kullanarak da metin yaptrabilirsiniz:
Yaptrma seenei Yaptr Klavye ksayolu Control+V (Windows) Command+V (Macintosh) zel Yaptr Control+Shift+V (Windows) Command+Shift+V (Macintosh)

zel karakterler ekleme


HTML'de Varlk olarak adlandrlan, bir ad veya rakam ile tanmlanan baz zel karakterler vardr. HTML, telif hakk simgesi (&copy;), ve iareti (&) kaytl ticari marka (&reg;) gibi karakterler iin varlk adlarn ierir. Her varln hem ad (&mdash;) hem de saysal edeeri ( ) vardr. HTML kodunda <> keli parantezleri kullanr ancak, byktr ve kktr zel karakterlerini Dreamweaver kod olarak yorumlamadan gstermeniz gerekebilir. Bu gibi durumlarda, byktr (>) iareti iin > ve kktr (<) iareti iin < kullann. Maalesef birok tarayc (zellikle eski tarayclar ve Netscape Navigator ile Internet Explorer haricindeki tarayclar) adlandrlan varlklarn birounu dzgn grntlemez.
1 Belge penceresinde, zel karakter eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > HTML > zel Karakterler alt mensnden karakterin adn sein. Ekle panelinin Metin kategorisinde Karakterler dmesini tklatn ve alt menden karakteri sein.
Farkl birok zel karakter vardr; bunlardan birini semek iin Ekle > HTML > zel Karakterler > Dier'i sein veya Ekle panelinin Metin kategorisinde Karakterler'i tklatn ve Dier Karakterler seeneini belirleyin. Baka Karakterler Ekle iletiim kutusunda bir karakter sein ve Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 222


Sayfalara ierik ekleme

Karakterler arasna boluk ekleme


HTML karakterler arasnda yalnzca bir bolua izin verir; belgede ek boluk eklemek iin kesmesiz aralk eklemelisiniz. Belgeye otomatik olarak kesmesiz aralk ekleyecek bir tercih ayarlayabilirsiniz.

Kesmesiz aralk ekleme


Aadakilerden birini yapn:

Ekle > HTML > zel Karakterler > Kesmesiz Aralk' sein. Control+Shift+Boluk ubuu (Windows) veya Option+Boluk ubuu (Macintosh) tularna basn. Ekle panelinin Metin kategorisinde Karakterler dmesini tklatn ve Kesmesiz Aralk simgesini tklatn.

Kesmesiz aralk eklemek iin tercih ayarlama


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Genel kategorisinde Birden ok Ardk Bolua zin Ver seeneinin iaretli olduundan emin olun.

Madde iaretli veya numaral listeler oluturma


Belge penceresine yazarken, numaral (sral) listeler, madde iaretli (srasz) listeler ve mevcut metinden veya yeni metinden tanm listeleri oluturabilirsiniz. Tanm listeleri, balanglarnda numaralar veya madde iaretleri gibi karakterler kullanmazlar ve genellikle szlk ile aklamalarda kullanlrlar. Listeler i ie de geebilirler. ie gemi listeler, dier listeleri ieren listelerdir. rnein, baka bir numaral veya sral listenin iinde sral veya madde iaretli liste oluturabilirsiniz. Tm liste veya bir liste esinin grnmn ayarlamak iin Liste zellikleri iletiim kutusunu kullanrsnz. Rakam stillerini, sfrlama numaralandrmasn veya ayarlayabilir veya bir liste esi veya tm liste iin madde iareti stili seeneklerini belirleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
CSS zelliklerini ayarlama sayfa 140

Yeni liste oluturma


1 Dreamweaver belgesinde liste eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve aadakilerden birini yapn:

HTML zellik denetiminde, Madde iaretli veya Numaral Liste dmesini tklatn. Format > Liste'yi ve ardndan istenilen liste trn (Srasz (madde iaretli) Liste, Sral (numaral) Liste veya
Aklama Listesi) sein. Belirtilen liste esinin balangcndaki karakter Belge penceresinde grntlenir.
2 Liste esi metnini yazn ve ardndan farkl bir liste esi oluturmak iin Enter (Windows) veya Return

(Macintosh) tuuna basn.


3 Listeyi tamamlamak iin Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna iki kez basn.

Mevcut metni kullanarak liste oluturma


1 Liste yapmak iin bir seri paragraf sein. 2 HTML zellik denetiminde, Madde iaretli veya Numaral Liste smesini tklatn veya Format > Liste ve ardndan

istenen liste trn (Srasz Liste, Sral Liste veya Aklama Listesi) sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 223


Sayfalara ierik ekleme

Yuvalanm liste oluturma


1 Yuvalamak istediiniz liste elerini sein. 2 HTML zellik denetiminde Girinti dmesini tklatn veya Format > Girinti elerini sein.

Dreamweaver metni girintiler ve orijinal listenin HTML nitelikleriyle ayr bir liste oluturur.
3 Yukarda kullanlan yordam uygulayarak girintilenen metne yeni liste tr veya stili uygulayn.

Tm liste iin liste zelliklerini ayarlama


1 Belge penceresinde en az bir liste esi oluturun. Yeni stil, listeye eklediiniz dier elere otomatik olarak

uygulanacaktr.
2 Ekleme noktas liste esinin metnindeyken Liste zellikleri iletiim kutusunu amak iin Format > Liste >

zellikler'i sein.
3 Listeyi tanmlamak istediiniz seenekleri ayarlayn:
Liste Tr Liste esi, listede bir eyi tanmladndan liste zelliklerini belirler. Madde iaretli, numaral, dizin veya men listesini semek iin alan meny kullann. Setiiniz Liste Tr'ne bal olarak iletiim kutusunda farkl seenekler grntlenir. Stil Numaral veya madde iaretli listede kullanlan numaralarn veya madde iaretlerinin stilini belirler. Listedeki tm eler, listedeki eler iin yen bir stil belirlemedike bu stili kullanr. Saym Balat Numaral listedeki ilk enin deerini ayarlar.

4 Seimleri ayarlamak iin Tamam' tklatn.

Liste esi iin liste zelliklerini ayarlama


1 Belge penceresinde, etkilenmesini istediiniz liste esinin metninde ekleme noktasn yerletirin. 2 Format > Liste > zellikler'i sein. 3 Liste esi'nde tanmlamak istediiniz seenekleri belirleyin:
Yeni Stil Seili liste esinin stilini belirler. Yeni Stil mensndeki stiller, Liste Tr mensnde grntlenen liste

tryle ilikilidir. rnein, Liste esi mens Madde aretli Liste grntlyorsa, Yeni Stil mensnde yalnzca madde iareti seenekleri vardr.
Saym Dzeyi Numaral liste esinin balayaca zel numaray ayarlar.

4 Seimleri ayarlamak iin Tamam' tklatn.

Metin arama ve deitirme


Belgede veya belge kmesinde metin ve HTML etiketleri ile nitelikleri aramak iin Bul ve Deitir komutunu kullanabilirsiniz. Sonular paneli grubundaki Arama paneli Tmn Bul aramasnn sonularn grntler. Not: Sitede dosyalar aramak iin farkl komutlar kullann: Yerel Sitede Bul ve Uzak Sitede Bul

Ayrca bkz.
Kodu grntleme sayfa 300 Normal ifadeler sayfa 297

Metin arama ve deitirme


1 Arama yaplacak belgeyi an veya Dosyalar panelinde belgeleri veya klasr sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 224


Sayfalara ierik ekleme

2 Dzen > Bul ve Deitir'i sein. 3 Aranacak dosyalar belirlemek iin Aranan Konum seeneini kullann:
Seilen Metin Aramay etkin belgede seili olan metin ile snrlar. Geerli Belge Aramay geerli belgeyle snrlar. Belgeleri A Ak olan tm belgelerde arar. Klasr Aramay belirli bir klasrle snrlar. Klasr' setikten sonra klasr bulmak ve aranacak klasr semek iin klasr simgesini tklatn. Sitede Seilen Dosyalar Aramay Dosyalar panelinde seili olan dosya ve klasrlerle snrlar. Geerli Yerel Sitenin Tm Aramay geerli sitedeki tm HTML belgelerine, kitaplk dosyalarna ve metin belgelerine

geniletir.
4 Gerekletirmek istediiniz arama trn belirlemek iin Ara alan mensn kullann.
Kaynak Kod HTML kaynak kodunda belirli bir metin dizesini arar. Bu seenei kullanarak belirli etiketleri arayabilirsiniz, ancak Belirli Etiket aramas etiketleri aramaya daha esnek bir yaklam salar. Metin Belgenin metninde belirli metin dizelerini arar. Metin aramas, dizeyi kesen herhangi bir HTML'yi yok sayar.

rnein, siyah kpek aramas hem siyah kpek hem de <i>siyah</i> kpek elerini arar.
Metin (Gelimi) Etiket veya etiketlerin iinde veya dndaki belirli metin dizelerini arar. rnein, aadaki HTML'yi

ieren bir belgede, deniyor esini arama ve Etiket inde Deil ve i etiketini belirleme yalnzca deniyor esinin ikinci rneini bulacaktr: John, i inin zamannda yaplmasn sa lamay <i>deniyor</i> ancak her zaman ba arl olmuyor. ok deniyor. .
Belirli Etiket Belirli etiketleri, nitelikleri ve valign esi top olarak ayarlanm tm td etiketleri gibi nitelik deerlerini arar.

Not: Control+Enter veya Shift+Enter (Windows) ya da Control+Return, Shift+Return veya Command+Return (Macintosh) tularna basma, Dn karakteri aramanza olanak salayarak metin arama alanlar iine satr kesmeleri ekler. Bu tr bir arama gerekletirirken, normal ifadeleri kullanmyorsanz Boluu Yoksay seeneinin iaretini kaldrn. Bu arama zel olarak Dn karakterini bulur, sadece satr kesmesinin rneklerini bulmaz; rnein, <br> etiketini veya <p> etiketini bulmaz. Dn karakterleri Tasarm grnmnde satr kesmeleri olarak deil boluklar olarak grntlenir.
5 Aramay geniletmek veya daraltmak iin aadaki seenekleri kullann:
Harf Durumunu Eletir Aramay, bulmak istediiniz metinle tamamen eleen metin ile snrlar. rnein,
kahverengi derbi esini ararsanz, Kahverengi Derbi seeneini bulamazsnz.

Boluu Yok Say Eletirme amacyla tm boluklar tek bir boluk olarak kabul eder. rnein, bu seenek
metin elerini eletirecektir ancak bumetin esini belirlendiinde, bu metin, bu metin ve bu eletirmeyecektir. Bu seenek, Normal fade Kullan seenei belirlendiinde kullanlamaz; boluu yok saymak iin normal ifadenizi ak olarak yazmalsnz. <p> ve <br> etiketlerinin boluk olarak kabul edilmediini unutmayn.

Tam Szckleri Eletir Aramay bir veya daha fazla tam szlkle eleen metinle snrlar.

Not: Bu seenei kullanma, \b (szck snrlama normal ifadesi) ile balayan ve biten arama dizesini aramak zere normal ifade aramas yapmakla edeerdir.
Normal fade Kullan Arama dizenizde baz karakter ve ksa dizelerin (?, *, \w ve \b gibi) normal ifade ileleri olarak

yorumlanmasna neden olur. rnein, b\w*\b kpek esini arama hem beyaz kpek hem de ba ran kpek elerini eletirecektir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 225


Sayfalara ierik ekleme

Not: Kod grnmnde alyorsanz ve belgenizde deiiklik yaptysanz ayrca kaynak kodundan farkl bir arama ve deitirme ilemi deniyorsanz, Dreamweaver'n arama yapmadan nce iki grnm senkronize ettiini bildiren bir iletiim kutusu grntlenir.
6 Deitirme yapmadan arama yapmak iin Sonrakini Bul veya Tmn Bul'u tklatn:
Sonrakini Bul Belge blmesinde setiiniz nesneyi veya metni ieren etiketi Etiket sekmesinde arar Geerli belgede etiketin baka rnei yoksa, birden fazla belgede arama yapyorsanz Dreamweaver sonraki belgeye geer. Tmn Bul Sonular panel grubunda Arama panelini aar. Tek belgede arama yapyorsanz, Tmn Bul seenei

arama metni veya etiketlerin tm rneklerini evrelenen balam ile birlikte grntler. Bir dizin veya site aryorsanz, Tmn Bul seenei etiketi ieren belgelerin listesini grntler.
7 Bulunan metin veya etiketleri deitirmek iin Deitir veya Tmn Deitir'i tklatn. 8 Bitirdiinizde Kapat' tklatn.

Bul ve Deitir iletiim kutusunu kullanmadan tekrar arama


F3 (Windows) veya Command+G (Macintosh) tularna basn.

erikte belirli bir arama sonucunu grntleme


1 Arama panelini grntlemek iin Pencere > Sonular' sein. 2 Arama panelinde bir satr ift tklatn.

Geerli dosyada arama yapyorsanz, Belge penceresinde arama sonucunu ieren satr grntlenir. Dosya kmesinde arama yapyorsanz, arama sonucunu ieren dosya alr.

Ayn aramay tekrar yapma


Bul ve Deitir dmesini tklatn.

Devam eden aramay durdurma


Dur dmesini tklatn.

Belirli bir etiketi arama


Bir belgede metin veya etiketleri aramak iin Bul ve Deitir iletiim kutusunu kullann ve bulunan eyi dier metin veya etiketlerle deitirin.
1 Dzen > Bul ve Deitir'i sein. 2 Ara alan mensnden Belirli Etiket'i sein. 3 Ara alan mensnn yanndaki alan menden belirli bir etiketi veya [herhangi bir etiket] esini sein

veya metin kutusuna etiket adn yazn.


4 (stee bal.) Aadaki etiket deitiricilerden biriyle aramay snrlayn:
Nitelik le Elemesi iin etiket iinde olmas gereken bir nitelii belirtir. Nitelik iin belirli bir deer belirleyebilir veya
[herhangi bir de er] esini seebilirsiniz.

Niteliksiz Elemesi iin etiket iinde olmamas gereken bir nitelii belirtir. rnein, alt nitelii olmayan tm img etiketlerini aramak iin bu seenei belirleyin. eriyor Elemesi iin orijinal etiket iinde olmas gereken metni veya etiketi belirtir. rnein, <b><font
size="4">heading 1</font></b> kodunda, font etiketi b etiketinin iinde yer alr.

ermiyor Elemesi iin orijinal etiket iinde olmamas gereken metni veya etiketi belirtir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 226


Sayfalara ierik ekleme

Etiket inde Elemesi iin hedeflenen etiketin iinde olmas gereken etiketi belirtir. Etiket inde Deil Elemesi iin hedeflenen etiketin iinde olmamas gereken etiketi belirtir.

5 (stee bal.) Aramay daha da snrlamak iin Art (+) dmesini tklatn ve 3. adm yineleyin. 6 3. ve 4. admda herhangi bir etiket deitirici uygulamadysanz, etiket deitiriciler alan mensn kaldrmak

iin Eksi (-) dmesini tklatn.


7 Etiket bulunduunda bir eylemin gerekletirilmesini (etiketi kaldrmak veya silmek gibi) istiyorsanz, Eylem alan

mensnden bir eylem sein ve uygulanabiliyorsa, eylemi gerekletirmek iin gerekli dier bilgileri belirtin.

Belirli bir metni arama (Gelimi)


Bir belgede metin veya etiketleri aramak iin Bul ve Deitir iletiim kutusunu kullann ve bulunan eyi dier metin veya etiketlerle deitirin.
1 Dzen > Bul ve Deitir'i sein. 2 Ara alan mensnden Metin (Gelimi) seeneini belirleyin. 3 Ara alan mensnn yanndaki metin alanna metni girin.

rnein, Ba lksz kelimesini yazn.


4 Etiket inde veya Etiket inde Deil seeneini belirleyin ve ardndan yandaki alan menden bir etiket sein.

rnein, Etiket inde'yi ve ardndan Ba lk esini sein.


5 (stee bal.) Aramay aadaki etiket deitiricilerden biriyle snrlamak iin Art (+) dmesini tklatn:
Nitelik le Elemesi iin etiket iinde olmas gereken bir nitelii belirtir. Nitelik iin belirli bir deer belirleyebilir veya
[herhangi bir de er] esini seebilirsiniz.

Niteliksiz Elemesi iin etiket iinde olmamas gereken bir nitelii belirtir. rnein, alt nitelii olmayan tm img etiketlerini aramak iin bu seenei belirleyin. eriyor Elemesi iin orijinal etiket iinde olmas gereken metni veya etiketi belirtir. rnein, <b><font
size="4">heading 1</font></b> kodunda, font etiketi b etiketinin iinde yer alr.

ermiyor Elemesi iin orijinal etiket iinde olmamas gereken metni veya etiketi belirtir. Etiket inde Elemesi iin hedeflenen etiketin iinde olmas gereken etiketi belirtir. Etiket inde Deil Elemesi iin hedeflenen etiketin iinde olmamas gereken etiketi belirtir.

6 (stee bal.) Aramay daha da snrlamak iin 4. adm yineleyin.

Ksaltmalar ve ksa adlar tanmlama


HTML, armaa motorlar, yazm denetimleri, dil eviri programlar ve konuma sentezleyiciler iin sayfanzda kullandnz ksaltmalar ve ksa adlar tanmlamanza olanak salayan etiketler sunar. rnein, sayfanzdaki MM ksaltmasnn makine mhendisini, WHO ksa adnn ise Dnya Salk Organizasyonu iin belirlemek isteyebilirsiniz.
1 Sayfanzdaki metinde bulunan ksaltma veya ksa ad sein. 2 Ekle > HTML > Metin Nesneleri > Ksaltmalar' veya Ekle > HTML > Metin Nesneleri > Ksa Ad' sein. 3 Ksaltma veya ksa adn tam metnini yazn. 4 Dili girin, rnein ngilizce iin en, Almanca iin de veya talyanca iin it girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 227


Sayfalara ierik ekleme

Kopyalama ve yaptrma tercihlerini ayarlama


Dier uygulamalardan metin yaptrmak iin Dzen > Yaptr komutunu kullanrken zel yaptrma tercihlerini varsaylan seenekler olarak ayarlayabilirsiniz. rnein, metni her zaman metin olarak basit biimlendirme ile metin olarak yaptrmak istiyorsanz, Kopyala/Yaptr iletiim kutusunda varsaylan seenek ayarlayabilirsiniz. Not: Dreamweaver belgesine metin yaptrdnzda, Yaptr veya zel Yaptr komutunu kullanabilirsiniz. zel Yaptr komutu yaptrlan metnin farkl yntemlerle formatn belirlemenize olanak salar. rnein, biimlendirilmi Microsoft Word belgenizden Dreamweaver belgenize metin yaptrmak istiyor ancak, yaptrlan metne kendi CSS stil sayfanz uygulayabilmek iin tm biimlendirmeleri atmak istiyorsanz, Word'de metninizi seebilir ve yalnzca metni yaptrmanza olanak salayan zel Yaptr komutunu kullanabilirsiniz. Not: Kopyala/Yaptr iletiim kutusunda ayarlanan tercihler yalnzca Tasarm grnmne yaptrlan eye uygulanr.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Kopyala/Yaptr kategorisini tklatn. 3 Aadaki seenekleri belirleyin ve Tamam' tklatn.
Sadece Metin Biimlendirilmemi metni yaptrmanza olanak verir. Orijinal metin biimlendirilmise, satr

kesmeleri ve paragraflar da olmak zere tm biimlendirme kaldrlr.


Yaps Olan Metin Yapsn koruyan metni yaptrmanz salar ancak temel biimlendirme korunmaz. rnein,

metni yaptrabilir ve paragraflarn, listelerin ve tablolarn yapsn kaln, italik ve dier biimlendirmeyi korumadan tutabilirsiniz.
Yaps Olan Metin ve Temel Formatlama Hem yapy hem de basit HTML biimlendirilmi metni (rnein, b, i, u,
strong, em, hr, abbr veya acronym etiketiyle biimlendirilen metnin yan sra paragraflar ve tablolar) yaptrmanza olanak salar.

Yaps Olan Metin ve Tam Formatlama Yapsn, HTML biimlendirmeyi ve CSS stillerini koruyan metni

yaptrmanz salar. Not: Tam Formatlama seenei harici stil sayfasndan gelen CSS stillerini ve yaptrma yaptnz uygulama Pano'ya yaptrdktan sonra stilleri koruyamyorsa, bu stilleri koruyamaz.
Satr Kesmelerini Koru Yaptrlan metindeki satr kesmelerini tutmanza olanak verir. Salt Metin setiyseniz, bu seenek devre d braklr. Word Paragraf Araln Temizle Yaps Olan Metin veya Yaps Olan Metin ve Temel Formatlama seeneini

belirlediyseniz ve metninizi yaptrdnzda paragraflar arasndaki fazla aral ortadan kaldrmak istiyorsanz, bu seenei belirleyin.

Yazm denetleme ve dzeltme


Geerli belgede yazm denetlemek iin Yazm Denetle komutunu kullann. Yazm Denetle komutu HTML etiketlerini ve nitelik deerlerini yok sayar. Yazm denetimi varsaylan olarak ABD ngilizce yazm denetimi szln kullanr. Szl deitirmek iin Dzen > Tercihler > Genel (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler > Genel (Mac OS) seeneklerini belirleyin ve ardndan Yazm Denetimi Szl alan mensnde kullanmak istediiniz szl sein. Szlkler iin ek diller www.adobe.com/go/dreamweaver_support_tr adresindeki Dreamweaver Destek Merkezi'nden yklenebilir.
1 Komutlar > Yazm Denetle'yi sein veya Shift+F7 tularna basn.

Dreamweaver tannmayan bir szckle karlatnda, Yazm Denetimi iletiim kutusu grntlenir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 228


Sayfalara ierik ekleme

2 Tutarszln nasl ele alnmasn istediinize bal olarak uygun bir seenek belirleyin.
Kiisele Ekle Tannmayan szc kiisel szlnze ekler. Yoksay Tannmayan szcn bu yinelemesini yok sayar. Tmn Yoksay Tannmayan szcn tm yinelemelerini yok sayar. Deitir Tannmayan szcn bu yinelemesini Yeni Deer metin kutusuna yazdnz metinle veya neriler

listesinden yaptnz seimle deitirir.


Tmn Deitir Tannmayan szcn tm yinelemelerini ayn biimde deitirir.

Sekmeli verileri ie aktarma


Sekmeli verileri belgenize nce dosyalarnz (Microsoft Excel dosyalar veya veritaban dosyalar gibi) snrlandrlm metin dosyalar olarak kaydederek ie aktarabilirsiniz. Sekmeli verileri ie aktarm biimlendirebilir ve Microsoft Word HTML belgelerinden metin ie aktarabilirsiniz. Excel dosyasnn ierii web sayfasna ie aktararak da Microsoft Excel belgelerinden Dreamweaver belgelerine metin ekleyebilirsiniz.
1 Dosya > e Aktar > Sekmeli Verileri e Aktar' veya Ekle > Tablo Nesneleri > Sekmeli Verileri e Aktar' sein. 2 stediiniz dosyay bulun veya metin kutusuna dosyann adn yazn. 3 Dosya, snrlandrlm metin olarak kaydedildiinde kullanlan snrlandrcy sein. Seenekleriniz unlardr:

Sekme, Virgl, Noktal Virgl ve Dier. Dier'i seerseniz, seenein yannda bo bir alan grntlenir. Snrlayc olarak kullanlan karakteri girin.
4 Verilerin ieri aktarlaca tabloyu biimlendirmek veya tanmlamak iin dier seenekleri kullann ve Tamam'

tklatn.

Ayrca bkz.
Varolan belgeleri ama ve dzenleme sayfa 72 Tablo verilerini ie ve da aktarma sayfa 182

Microsoft Word belgelerini ie aktarma (yalnzca Windows)


Microsoft Word veya Excel belgesinin tm ieriini yeni veya mevcut web sayfasna ekleyebilirsiniz. Bir Word veya Excel belgesini ie aktardnzda, Dreamweaver dntrlen HTML'yi alr ve web sayfanza ekler. Dreamweaver dntrlen HTML'yi aldktan sonra dosya boyutu 300K'dan kk olmaldr. Dosyann tm ieriini ie aktarmak yerine bir Word belgesinin blmlerini yaptrabilir ve biimlendirmeyi koruyabilirsiniz. Not: Microsoft Office 97 kullanyorsanz, Word veya Excel belgesinin ieriini ie aktaramazsnz; belgeye olan ba eklemelisiniz.
1 Word veya Excel belgesini eklemek istediiniz web sayfasn an. 2 Tasarm grnmnde dosyay semek iin aadakilerden birini yapn:

Sayfada ieriin grntlenmesini istediiniz yere dosyay srkleyin. Dosya > e Aktar > Word Belgesi veya Dosya > e Aktar > Excel Belgesi'ni sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 229


Sayfalara ierik ekleme

3 Belge e Aktar iletiim kutusunda eklemek istediiniz dosyaya gidin, iletiim kutusunun altndaki Formatlanan

alan mensnden istediiniz biimlendirme seeneklerini belirleyin ve A' tklatn.


Sadece Metin Biimlendirilmemi metin ekler. Orijinal metin biimlendirilmise, tm biimlendirmeler kaldrlr. Yaps Olan Metin Yapsn koruyan metni ekler ancak temel biimlendirmeyi korumaz. rnein, metni yaptrabilir ve paragraflarn, listelerin ve tablolarn yapsn kaln, italik ve dier biimlendirmeyi korumadan tutabilirsiniz. Yaps Olan Metin ve Temel Formatlama Hem yapy hem de basit HTML biimlendirilmi metni (rnein, b, i, u,
strong, em, hr, abbr veya acronym etiketiyle biimlendirilen metnin yan sra paragraflar ve tablolar) ekler.

Yaps Olan Metin ve Tam Formatlama Yapsn, HTML biimlendirmeyi ve CSS stillerini koruyan metni ekler. Word Paragraf Araln Temizle Yaps Olan Metin veya Temel Formatlama seeneini belirlediyseniz, metninizi

yaptrdnzda paragraflar arasndaki fazla boluu kaldrr. Word veya Excel belgesinin ierii sayfanzda grntlenir.

Word veya Excel belgesine ba oluturma


Mevcut sayfada Microsoft Word veya Excel belgesine olan ba ekleyebilirsiniz.
1 Ban grntlenmesini istediiniz sayfay an. 2 Ban olmasn istediiniz yeri konumlandrarak dosyay geerli konumundan Dreamweaver sayfasna srkleyin. 3 Ba Olutur'u sein ve Tamam' tklatn. 4 Ba oluturulan belge sitenizin kk klasrnn dndaysa, Dreamweaver belgeyi site kkne kopyalamanz iin

sizi uyarr. Belgeyi sitenin kk klasrne kopyalayarak belgenin web sayfasn yaynladnzda kullanlabilir olmasn salarsnz.
5 Sayfanz web sunucusuna yaynladnzda, Word veya Excel dosyasn da yklediinizden emin olun.

Sayfanz artk Word veya Excel belgesine ba ierir. Balant metni, bal dosyann addr ve isterseniz Belge penceresinde balant metnini deitirebilirsiniz.

Metni biimlendirme hakknda (CSS'ye gre HTML)


Dreamweaver uygulamasnda metni biimlendirme standart kelime ilemci kullanmaya benzer. Metin kmesinin varsaylan biimlendirme stillerini (Paragraf, Balk 1, Balk 2 vb.) ayarlayabilir, seili metnin fontunu, boyutunu, rengini ve hizalamasn deitirebilir veya kaln, italik, kod (sabit aralkl) veya alt izgili gibi metin stilleri uygulayabilirsiniz. Dreamweaver'da birletirilmi iki zellik denetimi bulunmaktadr CSS zellik denetimi ve HTML zellik denetimi. CSS zellik denetimini kullandnzda, Dreamweaver Ardk Stil Sayfalar (CSS) kullanarak metni formatlar. CSS web tasarmclarna ve gelitiricilerine eriilebilirlik ve azalan dosya boyutu iin gelimi zellikler sunarken, web sayfas tasarmnda daha fazla kontrol salar. CSS zellik denetimi, mevcut stillere erimenize ve yeni stiller oluturmanza olanak verir. CSS kullanma, yaps iin endielenmeden web sayfasnn stilini kontrol etme yntemidir. CSS, web sayfasnn grsel tasarm elerini (fontlar, renkler, kenar boluklar vb) yapsal mantndan ayrarak web tasarmclarna, ieriin btnlnden fedakarlk etmeden grsel ve dizgi kontrol salar. Tek, ayr kod kmesi iinden - grnt elemelerini, font etiketlerini, tablolar ve boluk GIF'lerini yeniden sralamadan - dizgi tasarm ve sayfa mizanpaj tanmlama, daha hzl yklemeye, sorunsuz site bakm ve birden ok web sayfasnda tasarm niteliklerini kontrol etmek iin merkez noktas salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 230


Sayfalara ierik ekleme

CSS ile oluturulan stilleri dorudan belge iinde saklayabileceiniz gibi daha fazla g ve esneklik salamak iin harici bir stil sayfasnda da saklayabilirsiniz. Birden fazla web sayfasna harici stil sayfasn eklerseniz, tm sayfalar otomatik olarak stil sayfasnda yaptnz deiiklii yanstr. Sayfann tm CSS kurallarna erimek iin CSS Stilleri panelini (Pencere > CSS Stilleri) kullann. Geerli bir seim iin geerli olan kurallara erimek iin, CSS zellik denetisinde CSS Stilleri panelini (Geerli mod) veya Hedeflenen Kural alr mensn kullann. sterseniz, web sayfalarnzdaki metinleri formatlamak iin HTML iaretleme etiketlerini kullanabilirsiniz. CSS yerine HTML etiketlerini kullanmak iin, HTML zellik denetimini kullanarak metninizi formatlayn. Not: Ayn sayfada CSS ve HTML 3.2 biimlendirmesini birletirebilirsiniz. Biimlendirme hiyerarik dzende uygulanr: HTML 3.2 biimlendirme, harici CSS stil sayfalar tarafndan uygulanan biimlendirmeyi geersiz klar; belgeye gmlen CSS, harici CSS'yi geersiz klar.

Ayrca bkz.
CSS Stilleri panelini ama sayfa 138 Basamakl Stil Sayfalarn Anlama sayfa 130

zellik denetiminde metin zelliklerini ayarlama


HTML biimlendirme veya Stil Sayfalarn Basamaklama (CSS) biimlendirme uygulamak iin metin zellik denetimini kullanabilirsiniz. HTML formatlamas uygularken, Dreamweaver, sayfanzn gvdesindeki HTML koduna zellik ekler. CSS formatlamas uygularken, Dreamweaver, zellikleri belgenin bana veya ayr bir stil sayfasna yazar. Not: CSS satr ii stilleri oluturduunuzda Dreamweaver, stil nitelii kodunu dorudan sayfann gvdesine ekler.

Ayrca bkz.
Yeni CSS kural oluturma sayfa 139 CSS zelliklerini ayarlama sayfa 140 Hcre, satr ya da stun zelliklerini ayarlama sayfa 186 Genel Dreamweaver tercihlerini belirleme sayfa 31 CSS zellik denetimi eitimi

zellik denetimindeki CSS kurallarn dzenleme


1 Zaten ak deilse, zellik denetimini (Pencere > zellikler) an ve CSS dmesini tklatn. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekleme noktasn dzenlemek istediiniz bir kural ile formatlanan bir metin kmesine yerletirin. Kural,
Hedeflenen Kural alr mensnde grntlenir.

Hedeflenen Kural alr mensnden bir kural sein.


3 CSS zellik denetimindeki eitli seenekleri kullanarak kuralda deiiklik yapn.
Hedeflenen Kural Dzenlemekte olduunuz kural CSS zellik denetiminde mi? Metne mevcut bir stil uygulandysa, sayfada metnin iine tkladnzda metnin formatn etkileyen kural grntlenir. Yeni CSS kurallar, yeni satr ii stilleri oluturmak veya mevcut snflar seilen metinlere uygulamak iin Hedeflenen Kural alr mensn de kullanabilirsiniz. Yeni bir kural oluturuyorsanz, Yeni CSS Kural iletiim kutusunu tamamlamanz gerekir. Daha fazla bilgi iin, bu konunun sonundaki balara bakn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 231


Sayfalara ierik ekleme

Kural Dzenleme Hedeflenen kural iin CSS Kural Tanm iletiim kutusunu aar. Hedeflenen Kural alr mensnden Yeni CSS Kural'n seip Kural Dzenle dmesini tklatrsanz, Dreamweaver bunun yerine Yeni CSS Kural Tanm iletiim kutusunu aar. CSS Paneli CSS Stilleri panelini aar ve Geerli grnmde hedeflenen kural iin zellikleri grntler. Font Hedeflenen kuraln fontunu deitirir. Boyut Hedeflenen kural iin font boyutunu belirler. Metin Rengi Seilen rengi, hedeflenen kuralda font rengi olarak belirler. Renk kutusunu tklatarak veya yandaki metin alanna onaltlk deeri girerek (#FF0000 gibi) web uyumlu bir renk sein. Kaln Hedeflenen kurala kaln zellii ekler. Eik Hedeflenen kurala italik zellii ekler. Sol, Merkez ve Sa Hizalama Hedeflenen kurala bal hizalama zellikleri ekler.

Not: Font, Boyut, Metin Rengi, Kaln, talik ve Hizalama zellikleri her zaman, belge penceresindeki geerli seim iin geerli olan kuraln zelliklerini grntler. Bu zelliklerden herhangi birini deitirdiinizde, hedeflenen kural etkilersiniz. CSS zellik denetimi ile alma hakknda bir video eitimi iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4041_dw.

zellik denetiminde HTML biimlendirmeyi ayarlama


1 Zaten ak deilse, zellik denetisini (Pencere > zellikler) an ve HTML dmesini tklatn. 2 Formatlamak istediiniz metni sein. 3 Seili metne uygulamak istediiniz seenekleri ayarlayn:
Format Seili metnin paragraf stilini ayarlar. Paragraf, <p> etiketi iin varsaylan format uygular, Balk 1 H1 etiketi ekler vb. Kimlik Seiminize bir kimlik atar. Kimlik alr mens (varsa) belgenin tm kullanlmayan bildirilmi kimliklerini

listeler.
Snf Seili metne uygulanan snf stilini grntler. Seime herhangi bir stil uygulanmamsa, alan menden CSS

Stili Yok grntlenir. Seime birden fazla stil uygulanmamsa, men bo olur. Aadakilerden herhangi birini yapmak iin Stil mensn kullann:

Seime uygulamak istediiniz stili sein. Halen seili olan stili kaldrmak iin Yok'u sein. Stili yeniden adlandrmak iin Yeniden Adlandr esini sein. Sayfaya harici stil sayfas eklemenizi salayan bir iletiim kutusu amak iin Stil Sayfas Ekle'yi sein.
Kaln Tercihler iletiim kutusunun Genel kategorisinden ayarlanan stil tercihine gre seili metne <b> veya <strong>

uygular.
Eik Tercihler iletiim kutusunun Genel kategorisinden ayarlanan stil tercihine gre seili metne <i> veya <em>

uygular.
Srasz Liste Seili metnin madde iaretli listesini oluturur. Seili metin yoksa, yeni madde iaretli liste balatlr. Sral Liste Seili metnin numaral listesini oluturur. Seili metin yoksa, yeni numaral liste balatlr. Metin Girintisi ve Metin knts blockquote etiketi uygulayarak veya etiketi kaldrarak seile metni girintileyin veya girintiyi kaldrn. Listede girinti, yuvalanm liste oluturur ve girintiyi kaldrma listenin yuvalanma zelliini kaldrr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 232


Sayfalara ierik ekleme

Ba Seili metnin kpr balantsn oluturur. Sitenizdeki bir dosyaya gitmek iin klasr simgesini tklatn; URL'yi

yazn; Dosyalar panelindeki Dosyaya aret Et simgesini srkleyin veya Dosyalar panelinden bir dosyay kutuya srkleyin.
Balk Kpr metni iin metin ara ipucunu belirler. Hedef Balanan belgenin yklenecei ereveyi veya pencereyi belirtir:

_blank, balanan dosyay yeni, adlandrlmam tarayc penceresine ykler. _parent, balanan dosyay, ba ieren erevenin st ereve kmesine veya penceresine ykler. Ba ieren

ereve yuvalanm deilse bal dosya tarayc penceresinin tamamnda alr.


_self, balanan dosyay, ban olduu ereve veya pencereye ykler. Bu hedef rtktr, genellikle belirlemenize

gerek yoktur.
_tep, balanan dosyay tam tarayc penceresine ykler, tm ereveleri kaldrr.

HTML Formatlamasn Kullanma


Metin formatlama iin tercih edilen yntem CSS'dir ancak Dreamweaver da HTML ieren metni formatlamanza olanak verir.

Paragraflar formatlama
Standart paragraf ve balk etiketlerini uygulamak iin HTML zellik denetiminde Format alr mensn veya Format > Paragraf Format alt mensn kullann.
1 Paragrafta ekleme noktasn yerletirin veya paragrafta bir metin grubu sein. 2 Format > Paragraf Format alt mensn veya zellik denetiminde Format alr mensn kullanarak bir seenek

belirleyin:

Bir paragraf format sein (rnein, Balk 1, Balk 2, nceden Formatl metin vb.). Seili stille (rnein, Balk 1
iin h1, Balk 2 iin h2, nceden formatl metin iin pre vb) ilikilendirilen HMTL etiketi tm paragrafa uygulanr.

Paragraf formatn kaldrmak iin Yok'u sein.


Paragrafa bir balk uyguladnzda Dreamweaver otomatik olarak metnin bir sonraki satrn standart paragraf olarak ekler. Bu ayar deitirmek iin Dzen > Tercihler (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler (Mac OS) seeneklerini belirleyin; Genel kategorisinde Dzenleme Seenekleri altnda, Balktan Sonra Dz Paragrafa Ge seeneinin iaretli olmadndan emin olun.

Ayrca bkz.
zellik denetiminde metin zelliklerini ayarlama sayfa 230 CSS zelliklerini ayarlama sayfa 140

Metin rengini deitirme


Sayfadaki tm metnin varsaylan rengini deitirebilir veya sayfadaki seili metnin rengini deitirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Renk seiciyi kullanma sayfa 218

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 233


Sayfalara ierik ekleme

Sayfa iin varsaylan metin renklerini tanmlama Deitir > Sayfa zellikleri > Grnm' (HTML) veya Balar' (HTML) sein ve ardndan Metin Rengi, Ba Rengi, Ziyaret Edilen Balar ve Etkin Balar seenekleri iin renkleri sein. Not: Etkin ba rengi, tklatldnda ban deien rengidir. Baz web tarayclar belirlediiniz rengi kullanamayabilir. Seili metnin rengini deitirme Format > Renk seeneini belirleyin, sistem renk seicisinden bir renk sein ve ardndan Tamam' tklatn.

Metni hizalama
Format > Hizala alt mensn kullanarak HTML ieren metni hizalayabilirsiniz. Format > Hizala > Orta komutunu kullanarak sayfadaki herhangi bir eyi ortalayabilirsiniz. Sayfadaki metni hizalama 1 Hizalamak istediiniz metni sein veya sadece iaretiyi metnin balangcna yerletirin.
2 Format > Hizala elerini ve ardndan bir hizalama komutu sein.

Sayfa elerini ortalama 1 Ortalamak istediiniz (grnt, eklenti, tablo veya dier sayfa esi) eyi sein.
2 Format > Hizala > Orta'y sein.

Not: Tm metin kmelerini hizalayabilir ve ortalayabilirsiniz; baln veya paragrafn bir blmn hizalayamaz veya ortalayamazsnz.

Metni girintileme
Girintile komutunu kullanma, metni sayfann her iki tarafna da girintileyerek, metin paragrafna blockquote HTML etiketini uygular.
1 Girintilemek istediiniz paragrafa ekleme noktasn yerletirin. 2 Format > Girinti veya knt elerini veya ierik mensnden Liste > Girinti veya knt elerini sein.

Not: Paragrafa birden ok girinti uygulayabilirsiniz. Bu komutu her setiinizde, metin belgenin her iki tarafndan daha fazla girintilenir.

Font stilleri uygulama


Tek bir harfe, tm paragraflara veya sitedeki metin kmesine metin formatlama uygulamak iin HTML kullanabilirsiniz. Seilen metnin font zelliklerini belirlemek veya deitirmek iin Format mensn kullann. Font tr, stili (kaln veya italik) ve boyutu ayarlayabilirsiniz.
1 Metni sein. Seili metin yoksa, seenek bir sonraki yazdnz metne uygulanr. 2 Aadaki seenekler arasndan seim yapn:

Fontu deitirmek iin, Format > Font alt mensnden bir font kombinasyonu sein. nceden uygulanm fontlar
kaldrmak iin Varsaylan seeneini belirleyin. Varsaylan seenei, seili metne varsaylan fontu uygular (taraycnn varsaylan fontunu veya CSS stil sayfasnda bu etikete atanan fontu).

Font stilini deitirmek iin, Format > Stil alt mensnden bir font stili (Kaln, talik, Alt izgi gibi) sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 234


Sayfalara ierik ekleme

Ayrca bkz.
CSS ile sayfa oluturma sayfa 130 Yeni CSS kural oluturma sayfa 139

HTML zellik denetimindeki bir snf yeniden adlandrma


Dreamweaver, sayfanz iin kullanlabilir tm snflar HTML zellik denetiminin Snf mensnde grntler. Snf stilleri listesinin sonundaki Yeniden Adlandr seeneini belileyerek bu listedeki stilleri yeniden adlandrabilirsiniz.
1 Metin zellik denetimi Stil alan mensnden Yeniden Adlandr' sein. 2 Yeniden adlandrmak istediiniz stili Stili Yeniden Adlandr alan mensnden sein. 3 Yeni Ad metin alanna yeni bir ad girin ve Tamam' tklatn.

Paragraf boluu ekleme


Dreamweaver birok kelime ilemci uygulamasyla ayn biimde alr: yeni paragraf oluturmak iin Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn. Web tarayclar otomatik olarak paragraflar arasna bo satr ekler. Satr kesmesi ekleyerek paragraflar arasna bir satr boluu ekleyebilirsiniz.

Satr ba ekleme
Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn.

Satr kesmesi ekleme


Aadakilerden birini yapn:

Shift+Enter (Windows) veya Shift+Return (Macintosh) tularna basn. Ekle > HTML > zel Karakterler > Satr Kesmesi'ni sein. Ekle panelinin Metin kategorisinde Karakterler dmesini tklatn ve Satr Kesmesi simgesini tklatn.

Yatay kurallar kullanma


Yatay kurallar (satrlar) bilgileri dzenlemek iin ok kullanldrlar. Sayfada bir veya daha fazla kuralla metin ve nesneleri grsel olarak ayrabilirsiniz.

Yatay kural oluturma


1 Belge penceresinde, yatay kural eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 2 Ekle > HTML > zel Karakterler > Yatay Kural'n sein.

Yatay kural deitirme


1 Belge penceresinde, yatay kural sein. 2 zellik denetiminin amak iin Pencere > zellikler'i sein ve zellikleri istediiniz gibi deitirin:
Kimlik metin kutusu Yatay kural iin bir kimlik belirtmenizi salar. G ve Y Kuraln genilik ve yksekliini piksel veya sayfa boyutunun yzde oran cinsinden belirleyin. Hizala Kuraln hizalamasn (Varsaylan, Sol, Orta veya Sa) belirler. Bu ayar sadece kuraln genilii tarayc

penceresinin geniliinden azsa uygulanr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 235


Sayfalara ierik ekleme

Glgeleme Kuraln glge ile veya glgesiz olarak m izileceini belirler. Kural dz renkle izmek iin bu seenein iaretini kaldrn. Snf Bir stil sayfas eklemenizi, zaten eklenmi olan stil sayfasndaki bir snf uygulamanz salar.

Font birleimlerini deitirme


zellik denetiminde ve Format > Font alt mensnde grntlenen font birleimleri kmesini deitirmek iin Font Listesini Dzenle'yi kullann. Font birleimleri taraycnzn metni web sayfasnda nasl grntleyeceini belirler. Tarayc, kullancnn sistemine yklenen birleimdeki ilk fontu kullanr; birleimdeki fontlardan herhangi biri yklenmemise, tarayc kullancnn tarayc tercihlerinde belirledii biimde metni grntler.

Font birleimlerini deitirme


1 Format > Font > Font Listesini Dzenle'yi sein. 2 letiim kutusunun st ksmndaki listeden bir font birleimi sein.

Seilen birleimdeki fontlar, iletiim kutusunun sol alt kesindeki Seilen Fontlar listesinde listelenir. Sada, sisteme yklenen kullanlabilir fontlarn listesi vardr.
3 Aadakilerden birini yapn:

Font birleimine font eklemek veya karmak iin Seilen Font listesi ile Kullanlabilir Fontlar listesi arasndaki ok
dmesini (<< veya >>) tklatn.

Font birleimi eklemek veya karmak iin iletiim kutusunun stndeki Art (+) ve Eksi () dmelerini tklatn. Sisteminizde ykl olmayan bir fontu eklemek iin Kullanlabilir Fontlar listesinin altndaki metin alanna font
adn yazn ve birleime eklemek zere << dmesini tklatn. rnein, Macintosh'ta gelitirme yaparken salt Windows olan fontu belirlemek iin sisteminizde olmayan bir fontu yklemek kullanldr.

Font birleimini listede yukar veya aa tamak iin iletiim kutusunun st ksmndaki ok dmelerini tklatn.

Font listesine yeni birleim ekleme


1 Format > Font > Font Listesini Dzenle'yi sein. 2 Kullanlabilir Font listesinden bir font sein ve fontu Seilen Font listesine eklemek zere << dmesini tklatn. 3 Birleimdeki izleyen her font iin 2. adm yineleyin.

Sisteminizde ykl olmayan bir fontu eklemek iin Kullanlabilir Fontlar listesinin altndaki metin alanna font adn yazn ve fontu birleime eklemek zere << dmesini tklatn. rnein, Macintosh'ta gelitirme yaparken salt Windows olan fontu belirlemek iin sisteminizde olmayan bir fontu yklemek kullanldr.
4 Belirli fontlar semeyi tamamladnzda, Kullanlabilir Fontlar listesinden genel bir font ailesi sein ve genel font

ailesini Seilen Fontlar listesine eklemek zere << dmesini tklatn. Genel font aileleri cursive, fantasy, monospace, sans-serif ve serif elerini ierir. Seilen Fontlar listesindeki fontlarn hi biri kullancnn sisteminde yoksa metin, genel font ailesiyle ilikilendirilen varsaylan fontla grntlenir. rnein, birok sistemdeki varsaylan tek aralkl font Courier'dir.

Tarihler ekleme
Dreamweaver, tercih ettiiniz herhangi bir formata geerli tarihi ekleyen (saatle veya saat olmadan) ve dosyay her kaydettiinizde tarihi gncelletirme seenei sunan gvenilir Tarih nesnesi salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 236


Sayfalara ierik ekleme

Not: Tarih Ekle iletiim kutusunda grntlenen tarih ve saatler, geerli tarih deillerdir ve ziyareti sitenizi grntledii andaki tarihleri/saatleri yanstmazlar. Sadece bu bilgiyi grntlemek istediiniz yntemlerin rnekleridir.
1 Belge penceresinde, tarihin eklenmesini istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > Tarih'i sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde Tarih dmesini tklatn.
3 Grntlenen iletiim kutusunda haftann gnnn adnn formatn ve saat formatn sein. 4 Eklenen tarihin belgeyi her kaydettiinizde gncelletirilmesini istiyorsanz, Kaydetmede Otomatik Olarak

Gncelletir'i sein. Tarihin, eklendiinde dz metin olmasn ve hibir zaman gncelletirilmemesini istiyorsanz, bu seenein iaretini kaldrn.
5 Tarihi eklemek iin Tamam' tklatn.

Kaydetmede Otomatik Olarak Gncelletir'i setiyseniz, tarih biimini formatlam metni tklatarak ve zellik denetiminde Tarih Formatn Dzenle'yi seerek belgeye eklendikten sonra dzenleyebilirsiniz.

Grnt ekleme ve deitirme


Grntler hakknda
Birok farkl grafik dosyas format tr vardr ancak grafik dosya format genellikle web sayfalarnda kullanlr GIF, JPEG ve PNG. GIF ve JPEG dosya formatlar en iyi desteklenen ve birok taraycda en iyi grnen formatlardr. PNG dosyalar, esneklii ve kk dosya boyutu sayesinde hemen tm web grafik trleri iin en uygun olandr; ancak, PNG grntleri, Microsoft Internet Explorer (4.0 ve st) ve Netscape Navigator (4.04 ve st) tarayclarda ksmi olarak desteklenir. Bu nedenle, PNG formatn destekleyen tarayc kullanan belirli bir hedef kitle iin tasarm yapmadka, daha geni eriilebilirlik iin GIF veya JPEG kullann.
GIF (Graphics Interchange Format) GIF dosyalar en fazla 256 renk kullanr ve srekli olmayan grntleri veya

gezinme ubuklar, dmeler, simgeler, logolar veya tek renk veya ton kullanan dier grntler gibi geni dz renkli alan kullanan grntleri gstermek iin en uygun formattr.
JPEG (Joint Photographic Experts Group) JPEG dosya biimi, milyonlarca renk ierdiklerinden fotoraf veya srekli

olmayan tonlu grntler iin en iyi formattr. JPEG dosyasnn kalitesi arttka, dosya boyutu ve dosya ykleme sresi de artar. JPEG dosyasn sktrarak genellikle grnt kalitesi ile dosya boyutu arasnda iyi bir denge kurabilirsiniz.
PNG (Portable Network Group) PNG dosya biimi, dizinlenmi renk, gri lek ve gerek renkli grntler destei ile

saydamlk iin alfa kanal destei ieren GIF'lerin yerine kullanlan patent iermeyen dosya formatdr. PNG, Adobe Fireworks uygulamasnn esas dosya formatdr. PNG dosyalar, tm orijinal katman, vektr, renk ve efekt bilgilerini (alt glge gibi) korur ve eler her zaman tamamen dzenlenebilir. Dosyalarn Dreamweaver tarafndan PNG dosyas olarak tannmas iin .png dosya uzantsna sahip olmas gerekir.

Grnt ekleme
Dreamweaver belgesine grnt eklediinizde, grnt dosyasna bavuru HTML kaynak kodunda retilir. Bu bavurunun doru olduundan emin olmak iin grnt dosyas geerli sitede olmaldr. Geerli sitede deilse, Dreamweaver dosyay siteye kopyalamak isteyip istemediinizi sorar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 237


Sayfalara ierik ekleme

Grntleri dinamik olarak da ekleyebilirsiniz. Dinamik grntler, srekli deien grntlerdir. rnein, bant reklamn dn sistemleri olas bant reklamlar listesinden tek bir bant reklam semeli ve ardndan seili bant reklam grntsn sayfa istendiinde dinamik olarak grntlemelidir. Grnty ekledikten sonra grme sorunu olan kullanclarn kulland ekran okuyucular tarafndan okunabilecek grnt etiketi eriilebilirlik nitelikleri ayarlayabilirsiniz. Bu nitelikler HTML koduyla dzenlenebilir. Grnt eklemeyle ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0148_tr.
1 Belge penceresinde grntnn olmasn istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve aadakilerden birini

yapn:

Ekle panelinin Genel kategorisinde Grntler simgesini

tklatn.

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Grntler dmesini tklatn ve Grnt simgesini sein. Ekle panelinde
Grnt simgesi grntlendiinde simgeyi Belge penceresine (veya kodla alyorsanz Kod grnm penceresine) srkleyebilirsiniz.

Ekle > Grnt'y sein. Varlklar panelinden (Pencere > Varlklar) grnty Belge penceresinde istediiniz konuma srkleyin ve
ardndan 3. adma gein.

Dosyalar panelinden grnty Belge penceresinde istediiniz konuma srkleyin ve ardndan 3. adma gein. Masastnden grnty Belge penceresinde istediiniz konuma srkleyin ve ardndan 3. adma gein.
2 Grntlenen iletiim kutusunda aadakilerden birini yapn:

Grnt dosyasn semek iin Dosya Sistemi'ni sein. Dinamik grnt kaynan belirlemek iin Veri Kayna'n sein. Dreamweaver sitelerinizin uzak klasrndeki bir grnt dosyasn semek iin Siteler ve Sunucular dmesini
tklatn.
3 Eklemek istediiniz grnty veya ierik kaynan semek iin gzatn.

Kaydedilmemi bir belgede alyorsanz, Dreamweaver grnt dosyasna bir dosya:// bavurusu oluturur. Belgeyi sitede herhangi bir yere kaydettiinizde, Dreamweaver bavuruyu belgeye gre yola dntrr. Not: Grntleri eklerken uzak sunucuda bulunan bir grntye kesin yol kullanmak da mmkndr (rn: yerel sabit diskte bulunmayan bir grnt). alrken performans sorunlar yayorsanz, Komutlar > Harici Dosyalar Grntle seeneini iptal ederek Tasarm grnmnde grntnn gsterilmesini devre d brakabilirsiniz.
4 Tamam' tklatn. Tercihler (Dzen > Tercihler) iletiim kutusunda etkinletirdiyseniz, Grnt Etiketi

Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusu grntlenir.


5 Alternatif Metin ve Uzun Aklama metin kutularna deerleri girin ve Tamam' tklatn.

Alternatif Metin kutusunda grntnn ksa aklamasnn adn girin. Ekran okuyucular buraya girdiiniz
bilgileri okur. Giriinizi 50 karakterle snrlamalsnz. Daha uzun aklamalar iin Uzun Aklama metin kutusunda grnt hakknda daha fazla bilgi veren bir dosyaya ba vermeyi dnn.

Uzun Aklama kutusunda, kullanc grnty tklattnda grntlenecek dosya konumunu girin veya dosyaya
gzatmak iin klasr simgesini tklatn. Bu metin kutusu grntye gre veya hakknda daha fazla bilgi veren bir dosyaya ba salar. Not: Gereksinimlerinize uygun olarak bir veya iki metin kutusuna da bilgiler girebilirsiniz. Ekran okuyucular grntnn Alt niteliini okur. Not: ptal Et'i tklatrsanz, grnt belgede grntlenir ancak Dreamweaver eriilebilirlik etiketlerini veya niteliklerini ilikilendirmez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 238


Sayfalara ierik ekleme

6 zellik denetiminde (Pencere > zellikler) grntnn zelliklerini ayarlayn.

Ayrca bkz.
Grntleri dinamik yapma sayfa 562 Grnt elemeleri sayfa 284 alma alann eriilebilir sayfa tasarm iin eniyiletirme sayfa 671 Sayfa zelliklerini ayarlama sayfa 212 Grnt eitimleri ekleme

Grnt zelliklerini ayarlama


Grnt zellii denetimi grntnn zelliklerini ayarlamanza olanak salar. Grnt zelliklerinin tamamn grmyorsanz, sa alt kedeki geniletici oku tklatn.

1 zellik denetiminde (Pencere > zellikler) grntnn zelliklerini ayarlayn. 2 Minik resim grntsnn altndaki metin kutusuna ad girin bylece Dreamweaver davran kullanrken

(Grnt Deiimi gibi) veya JavaScript veya VBScript gibi komut dosyas dili kullanrken grntye bavuruda bulunabilirsiniz.
3 Grnt seeneklerinden herhangi birini ayarlayn.
G ve Y Piksel cinsinden grntnn genilii ve yksekliidir. Grnty sayfaya eklediinizde Dreamweaver bu

metin kutularn otomatik olarak grntnn orijinal boyutlaryla gncelletirir. Grntnn gerek genilik ve boyutuyla uyumayan G ve Y deerleri girerseniz, grnt taraycda dzgn grntlenmeyebilir. (Orijinal deerlere geri dnmek iin G ve Y metin kutusu etiketlerini tklatn veya yeni deer girerken G ve Y metin kutularnn sanda grntlenen Grnt Boyutunu Sfrla dmesini tklatn. Not: Bu grnt rneinin grntlenme boyutunu leklendirmek iin bu deerleri deitirebilirsiniz, ancak bu, grnty leklendirmeden nce grnt verilerinin tamamn yklediinden ykleme sresini azaltmaz. Ykleme sresini azaltmak ve grntnn tm rneklerinin ayn boyutta grntlendiinden emin olmak iin grntleri leklendirmek amacyla grnt dzenleme program kullann.
Kaynak Grntnn kaynak dosyasn belirler. Kaynak dosyasn bulmak iin klasr simgesini tklatn veya yolu

yazn.
Ba Grntnn kprsn belirler. Dosyalar panelinde dosyaya Dosyaya aret Et simgesini srkleyin, sitenizdeki

belgeyi bulmak iin klasr simgesini tklatn veya URL'yi elle yazn.
Hizala Ayn satrdaki grnt ve metni hizalar. Alt Salt metin tarayclar veya grntleri manuel olarak indirmek zere ayarlanm tarayclar iin grnt yerine

gsterilen alternatif metni belirtir. Salt metin tarayclarla konuma sentezleyicisi kullanan grme sorunu olan kullanclar iin metin yksek sesle okunur. Baz tarayclarda bu metin imle grntnn zerine getirildiinde grntlenir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 239


Sayfalara ierik ekleme

Eleme Ad ve Etkin Nokta aralar stemci taraf grnt elemesini etiketlemenize ve oluturmanza olanak salar. Y Boluu ve D Boluu Grntnn kenarlarna piksel cinsinden boluk ekler. Y Boluu grntnn alt ve st

boyunca boluk ekler. D Boluu grntnn sa ve solu boyunca boluk ekler.


Hedef Balanan sayfann yklenecei ereveyi veya pencereyi belirtir. (Grnt baka bir dosyaya balanmadnda bu seenek kullanlamaz.) Geerli ereve kmesindeki tm erevelerin adlar Hedef listesinde grntlenir. Aadaki ayrlm hedef adlarndan da seim yapabilirsiniz:

_blank bal dosyay adlandrlmam, yeni bir tarayc penceresine ykler. _parent bal dosyay, ba ieren erevenin st ereve kmesine ya da penceresine ykler. Ba ieren ereve

yuvalanm deilse bal dosya tarayc penceresinin tamamnda alr.


_self bal dosyay, bala ayn ereveye ya da pencereye ykler. Bu hedef varsaylandr, bu nedenle genellikle

belirlemenize gerek yoktur.


_top bal dosyay tarayc penceresinin tamamnda aarak tm ereveleri kaldrr.

Kenarlk Grntnn kenarlnn piksel cinsinden geniliidir. Varsaylan kenarlk olmamasdr. Dzenle Harici Dzenleyiciler tercihlerinde belirlediiniz grnt dzenleyiciyi balatr ve seili grnty aar. Grnt ayarlarn dzenleme

Grnt nizlemesi iletiim kutusunu aar ve grnty en iyiletirmenize olanak

verir.
Krpma

Seili grntdeki istenmeyen alanlar kaldrarak grntnn boyutunu keser. Yeniden boyutlandrlan grnty, yeni boyutu ve eklinde resim kalitesini artrarak yeniden Grntnn parlaklk ve kontrast ayarlarn belirler.

Yeniden rnekle

rnekler.
Parlaklk ve Kontrast Keskinletir Boyutu Sfrla

Grntnn keskinlik ayarlarn belirler.

G ve Y deerlerini grntnn orijinal boyutuna sfrlar. Bu dme, seili grntnn deerlerini ayarladnzda, G ve Y metin kutularnn sanda grntlenir.

Kodda grnt eriilebilirlik niteliklerini dzenleme


Grnt iin eriilebilirlik niteliklerini eklediyseniz, bu deerleri HTML kodunda dzenleyebilirsiniz.
1 Belge penceresinde grnty sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Kod grnmnde ilgili grnt niteliklerini dzenleyin. Sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh) ve ardndan Etiketi Dzenle'yi sein. zellik denetiminde Alternatif deerini dzenleyin.

Grnty hizalama
Grnty metne, baka bir grntye, eklentiye veya dier elere gre ayn satra hizalayabilirsiniz. Grntnn yatay hizalamasn da ayarlayabilirsiniz.
1 Tasarm grnmnde grnty sein. 2 zellik denetimindeki Hizala alan mensyle grntnn hizalama niteliklerini ayarlayn.

Hizalamay, ayn satr veya paragraftaki dier elere gre ayarlayabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 240


Sayfalara ierik ekleme

Not: HTML, baz kelime ilemci uygulamalarnda yapabildiiniz gibi grntnn konturlar evresinde metni saracak bir yntem salamaz. Hizalama seenekleri aadaki gibidir:
Varsaylan Taban izgisi hizalamasn belirtir. (Varsaylan deer, site ziyaretilerinin tarayclarna bal olarak

deiebilir.)
Satr Taban izgisi ve Alt Metnin satr taban izgisini (veya ayn paragraftaki dier eyi) seili nesnenin altna hizalar. st Grntnn stn geerli satrdaki en yksek eye gre (grnt veya metin) hizalar. Orta Grntnn ortasn geerli satrn taban izgisine gre hizalar. Text Top Grntnn stn metin satrndaki en yksek karaktere gre hizalar. Mutlak Orta Grntnn ortasn geerli satrdaki metnin ortasna gre hizalar. Mutlak Alt Grntnn altn metin satrnn altna gre hizalar (g harfindeki gibi kuyruklar da ierir). Sol Seili grnty, metni sana sararak sol kenar boluuna yerletirir. Satrdaki sola hizal metin nce geliyorsa,

genellikle sola hizal nesnelerin yeni satra sarlmasna zorlar.


Sa Grnty, metni nesnenin soluna sararak sa kenar boluuna yerletirir. Satrdaki saa hizal metin nce

geliyorsa, genellikle saa hizal nesnelerin yeni satra sarlmasna zorlar.

Grnty grsel olarak yeniden boyutlandrma


Grnt, eklenti, Shockwave veya SWF dosyalar, uygulamalar ve ActiveX denetimleri gibi eleri Dreamweaver uygulamasnda yeniden boyutlandrabilirsiniz. Grnty grsel olarak yeniden boyutlandrma, grntnn farkl boyutlarda mizanpaj nasl etkileyeceini grmeye yardm eder ancak grnt dosyasn belirlediiniz oranlarda leklendirmez. Grnt dosyasn istenilen boyuta leklendirmek iin grnt dzenleme uygulamas (rn. Adobe Fireworks) kullanmadan Dreamweaver uygulamasnda grsel olarak yeniden boyutlandryorsanz, kullancnn taraycs sayfa yklendiinde grnty leklendirir. Bu, sayfa yklenme sresinde gecikmeye ve grntnn kullancnn taraycsnda uygun olmayan biimde grntlenmesine neden olabilir. Ykleme sresini azaltmak ve grntnn tm rneklerinin ayn boyutta grntlendiinden emin olmak iin grntleri leklendirmek amacyla grnt dzenleme program kullann. Dreamweaver uygulamasnda bir grnty yeniden boyutlandrdnzda, yeni boyutlarna uymas iin yeniden rnekleyebilirsiniz. Yeniden rnekleme, orijinal grntnn grnmne olabildiince yakn elemesi iin yeniden boyutlandrlan JPEG ve GIF grnt dosyalarna piksel ekler veya karr. Grnty yeniden rnekleme dosya boyutunu kltr ve ykleme performansn gelitirir.

Ayrca bkz.
Dreamweaver'da grntleri dzenleme sayfa 243

eyi grsel olarak yeniden boyutlandrma


1 Belge penceresinde eyi (rnein, grnt veya SWF dosyasn) sein.

Yeniden boyutlandrma tutamalar enin sanda, altnda ve sa alt kesinde grntlenir. Yeniden boyutlandrma tutamalar grntlenmezse, yeniden boyutlandrmak istediiniz enin haricinde bir yeri tklatn veya eyi semek iin etiket seicide uygun etiketi tklatn.
2 Aadakilerden birini yaparak eyi yeniden boyutlandrn:

enin geniliini ayarlamak iin seim tutamacn saa srkleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 241


Sayfalara ierik ekleme

enin yksekliini ayarlamak iin alt seim tutamacn srkleyin. Ayn anda enin hem yksekliini hem de geniliini ayarlamak iin ke seim tutamacn srkleyin. Boyutlarn ayarlarken enin en boy orann (yksekliine gre genilik oran) korumak iin ke seim
tutamacn Shift tuunu basl tutarak srkleyin.

enin ykseklik ve geniliini belirli bir boyuta (rnein, 1 x 1 piksel) ayarlamak iin saysal deer girmek zere zellik denetimini kullann. eler grsel olarak en az 8 x 8 piksel olarak yeniden boyutlandrlabilir. kutularndaki deerleri silin veya grnt zellik denetiminde Boyutu Sfrla dmesini tklatn.

3 Yeniden boyutlandrlan bir eyi orijinal boyutlarna geri dndrmek iin zellik denetiminde G ve Y metin

Grnty orijinal boyutuna geri dndrme


Grnt zellik denetiminde Boyutu Sfrla dmesini

tklatn.

Yeniden boyutlandrlan grnty yeniden rnekleme


1 Grnty yukarda akland gibi yeniden boyutlandrn. 2 Grnt zellik denetiminde Yeniden rnekle dmesini

tklatn.

Not: Grnt yer tutucularn veya bitmap grntler dndaki eleri yeniden rnekleyemezsiniz.

Grnt yer tutucu ekleme


Grnt yer tutucu, en son resim web sayfasna eklenmeye hazr olana kadar kullandnz grafiktir. Metin etiketi vermenin yan sra yer tutucunun boyutunu ve rengini de ayarlayabilirsiniz.
1 Belge penceresinde, grnt yer tutucu eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 2 Ekle > Grnt Nesneleri > Grnt Yer Tutucu'yu sein. 3 Ad (stee baldr) iin grnt yer tutucunun etiketi olarak grnmesini istediiniz metni girin. Bir etiket

grntlenmesini istemiyorsanz, metin kutusunu bo brakn. Ad bir harfle balamal ve sadece harf ve rakam iermelidir; bolua ve yksek ASCII karakterlerine izin verilmez.
4 Ykseklik ve Genilik iin (Gereklidir) grnt boyutunu piksel cinsinden ayarlamak zere bir rakam girin. 5 Renk iin (stee baldr) renk uygulamak zere aadakilerden birini yapn:

Bir renk semek zere renk seiciyi kullann. Rengin onaltl deerini girin (rnein, #FF0000). Web uyumlu renk ad (rnein krmz) girin.
6 Alternatif Metin (stee baldr) iin salt metin tarayc kullanan kullanclara grnty tanmlamak zere bir

metin girin. Not: Grnt etiketi, bo src nitelii ieren HTML koduna otomatik olarak eklenir.
7 Tamam' tklatn.

Yer tutucunun rengi, boyut nitelikleri ve etiketi aadaki gibi grntlenir:

Taraycda grntlendiinde etiket ve metin boyutu grntlenmez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 242


Sayfalara ierik ekleme

Ayrca bkz.
Grnty grsel olarak yeniden boyutlandrma sayfa 240 Dreamweaver grnt yer tutucularn deitirmek iin Fireworks uygulamasn kullanma sayfa 366

Grnt yer tutucuyu deitirme


Grnt yer tutucu, taraycda grnty gstermez. Sitenizi yaynlamadan nce eklediiniz grnt yer tutucularn GIF veya JPEG gibi web uyumlu grnt dosyalaryla deitirmelisiniz. Fireworks uygulamanz varsa, Dreamweaver grnt yer tutucudan yeni bir grafik oluturabilirsiniz. Yeni grnt, yer tutucu grnts boyutuyla ayn boyuta ayarlanr. Grnty dzenleyebilir ve ardndan Dreamweaver uygulamasnda deitirebilirsiniz.
1 Belge penceresine unlardan birini yapn:

Grnt yer tutucuyu ift tklatn. Grnt yer tutucuyu semek iin tklatn, ardndan zellik denetiminde (Pencere > zellikler) Kaynak metin
kutusunun yanndaki klasr simgesini tklatn.
2 Grnt Kayna iletiim kutusunda grnt yer tutucuyu deitirmek istediiniz grntye gidin ve Tamam'

tklatn.

Ayrca bkz.
Dreamweaver grnt yer tutucularn deitirmek iin Fireworks uygulamasn kullanma sayfa 366

Grnt yer tutucu zelliklerini ayarlama


Grnt yer tutucunun zelliklerini ayarlamak iin Belge penceresinde yer tutucuyu sein; ardndan zellik denetimini grntlemek zere Pencere > zellikler'i sein. Tm zellikleri grmek iin sa alt kedeki geniletici oku tklatn. Yer tutucu grntnn adn, geniliini, yksekliini, grnt kaynan, alternatif metin aklamasn, hizalamasn ve rengini ayarlamak iin zellik denetimini kullann.

Yer tutucu zellik denetiminde gri metin kutusu ve Hizala metin kutusu devre d braklmtr. Bu zellikleri, yer tutucuyu grntyle deitirdiinizde grnt zellik denetiminde ayarlayabilirsiniz.
Aadaki seeneklerden birini ayarlayn: G ve Y Piksel cinsinden grnt yer tutucunun geniliini ve yksekliini ayarlar. Kaynak Grntnn kaynak dosyasn belirler. Yer tutucu grntsnde bu metin kutusu botur. Yer tutucu grafiini

deitirmek zere bir grnt semek iin Gzat dmesini tklatn.


Ba Grnt yer tutucunun kprsn belirler. Dosyalar panelinde dosyaya Dosyaya aret Et simgesini srkleyin,

sitenizdeki belgeyi bulmak iin klasr simgesini tklatn veya URL'yi elle yazn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 243


Sayfalara ierik ekleme

Alt Salt metin tarayclar veya grntleri manuel olarak indirmek zere ayarlanm tarayclar iin grnt yerine

gsterilen alternatif metni belirtir. Salt metin tarayclarla konuma sentezleyicisi kullanan grme sorunu olan kullanclar iin metin yksek sesle okunur. Baz tarayclarda bu metin imle grntnn zerine getirildiinde grntlenir.
Olutur Deitirilen grnty oluturmak iin Fireworks uygulamasn balatr. Bilgisayarnzda ykl Fireworks

uygulamas yoksa, Olutur dmesi devre d braklr.


Boyutu Sfrla G ve Y deerlerini grntnn orijinal boyutuna sfrlar. Renk Grnt yer tutucunun rengini belirler.

Ayrca bkz.
Dreamweaver grnt yer tutucularn deitirmek iin Fireworks uygulamasn kullanma sayfa 366

Dreamweaver'da grntleri dzenleme


Dreamweaver'da grntleri yeniden rneklendirebilir, krpabilir, en iyiletirebilir ve keskinletirebilirsiniz. Parlakln ve kontrastn da ayarlayabilirsiniz.

Grnt dzenleme zellikleri


Dreamweaver, grntleri Fireworks veya Photoshop gibi harici grnt dzenleme uygulamas kullanmanza gerek kalmadan deitirmenize olanak salayan temel grnt dzenleme zellikleri salar. Dreamweaver grnt dzenleme aralar, web sitenizde kullanlmak zere tasarmclarn grnt dosyalar oluturmak iin sorumlu olduklar ierikle kolayca almanz zere tasarlanmtr. Not: Dreamweaver grnt dzenleme zelliklerini kullanmak iin bilgisayarnzda Fireworks veya dier grnt dzenleme uygulamalarnn ykl olmasna gerek yoktur.
Deitir > Grnt'y sein. Bu Dreamweaver grnt dzenleme zelliklerinden herhangi birini ayarlayn: Yeniden rnekle Orijinal grntnn grnmne olabildiince yakn elemesi iin yeniden boyutlandrlan JPEG

ve GIF grnt dosyalarna piksel ekler veya karr. Grnty yeniden rnekleme dosya boyutunu kltr ve ykleme performansn gelitirir. Dreamweaver uygulamasnda bir grnty yeniden boyutlandrdnzda, yeni boyutlarna uymas iin yeniden rnekleyebilirsiniz. Bir bitmap nesnesi yeniden rneklendiinde, grnty daha byk veya kk yapmak iin pikseller eklenir veya karlr. Genellikle grnty daha yksek bir znrle yeniden rneklemek grnt kalitesinde kk bir kayba neden olur. Ancak daha dk bir znrle yeniden rnekleme veri kaybna ve genellikle kalitede de neden olur.
Krpma Grntnn alann azaltarak grntleri dzenleyin. Genellikle grntnn nesnesini daha da vurgulamak

ve grntdeki ilgi odann merkezini evreleyen gereksiz nesneleri silmek iin grnty krpmak isteyeceksinizdir.
Parlaklk ve Kontrast Grntdeki piksellerin parlakln veya kontrastn deitirir. Bu, grntnn vurgularn, glgelerini ve orta tonlarn etkiler. Genellikle ok koyu veya ok parlak olan grntleri dzenlerken Parlaklk/Kontrast kullanrsnz. Keskinletir Grnt iindeki kenarlarn kontrastn artrarak grntnn odan ayarlar. Bir grnty tararken

veya dijital fotoraf ekerken, birok grnt yakalama yazlmnn varsaylan eylemi grntdeki nesnelerin kenarlarn yumuatmaktr. Bu, dijital grntlerin olutuu piksellerde ok ince detaylarn kaybolmasn engeller. Bununla birlikte, dijital grnt dosyalarndaki ayrntlar ortaya karmak iin grnty genellikle keskinletirmek gerekir, bu nedenle kenar kontrastlar artrlr ve grntnn daha keskin grnmesi salanr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 244


Sayfalara ierik ekleme

Not: Dreamweaver grnt dzenleme zellikleri yalnzca JPEG ve GIF grnt dosya formatlarna uygulanr. Dier bitmap grnt dosya formatlar bu grnt dzenleme zellikleri kullanlarak dzenlenemez.

Grnty krpma
Dreamweaver bitmap dosyas grntlerini krpmaya (veya kesmeye) olanak salar. Not: Bir grnty krptnzda, kaynak grnt dosyas diskte deiir. Bu nedenle, orijinal grntye geri dnmenizin gerekebilecei durumlara kar grnt dosyasnn bir yedek kopyasn saklayabilirsiniz.
1 Krpmak istediiniz grnty ieren sayfay an, grnty an ve aadakilerden birini yapn:

Grnt zellik denetiminde Krp Arac simgesini Deitir > Grnt > Krp' sein.

tklatn.

Seili grntnn evresinde krpma tutamalar grntlenir.


2 evreleyen kutu korumak istediiniz grnt alann evreleyene kadar krpma tutamalarn ayarlayn. 3 Snrlayc kutunun iini ift tklatn veya seimi krpmak iin Enter tuuna basn. 4 Krpmakta olduunuz grnt dosyasnn diskte deitirileceini bildiren bir iletiim kutusu grntlenir.

Tamam' tklatn. Snrlayc kutu dnda kalan seili bitmapteki tm pikseller kaldrlr, ancak grntdeki dier nesneler kalr.
5 Grnty nizleyin ve beklentilerinizi karladndan emin olun. Karlamyorsa, orijinal grntye dnmek

iin Dzen > Geri Al Krp' sein. Not: Dreamweaver uygulamasndan kana veya harici grnt dzenleme uygulamasnda dosyay dzenleyene kadar Krp komutunun (ve orijinal grnt dosyasna geri dnmenin) etkisini geri alabilirsiniz.

Bir grnty en iyiletirme


Web sayfanzdaki grntleri Dreamweaver uygulamas iinden en iyiletirebilirsiniz.
1 En iyiletirmek istediiniz grnty ieren sayfay an, grnty an ve aadakilerden birini yapn:

zellik denetisinde Grnt ayarlarn dzenle dmesini Deitir > Grnt > En yiletir seeneini belirleyin.

tklatn.

2 Grnt nizlemesi iletiim kutusunda dzenlemelerinizi yapn ve Tamam' tklatn.

Grnty keskinletirme
Keskinletirme, grntnn tanmn veya keskinliini artrmak iin nesnelerin kenarlarnn evresindeki piksellerin kontrastn artrr.
1 Keskinletirmek istediiniz grnty ieren sayfay an, grnty an ve aadakilerden birini yapn:

Grnt zellik denetiminde Keskinletir dmesini Deitir > Grnt > Keskinletir'i sein.

tklatn.

2 Kaydrc denetimini srkleyerek veya metin kutusuna 0 ila 10 arasnda bir deer girerek Dreamweaver

uygulamasnn grntye uygulad keskinletirme derecesini belirleyebilirsiniz. Keskinletir iletiim kutusunu kullanarak grntnn keskinliini ayarlarken grntdeki deiiklikleri nizleyebilirsiniz.
3 Grntden memnun kaldnzda Tamam' tklatn. 4 Dosya > Kaydet'i seerek deiikliklerinizi kaydedin veya Dzen > Geri Al Keskinletir'i seerek orijinal grntye

geri dnn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 245


Sayfalara ierik ekleme

Not: Yalnzca, grnty ieren sayfay kaydedene kadar Krp komutunun (ve orijinal grnt dosyasna geri dnmenin) etkisini geri alabilirsiniz. Sayfay kaydettikten sonra grntde yaplan deiiklikler kalc olarak kaydedilir.

Grntnn parlaklk ve kontrastn ayarlama


Parlaklk/Kontrast komutu, grntdeki piksellerin parlakln veya kontrastn deitirir. Bu, grntnn vurgularn, glgelerini ve orta tonlarn etkiler. Genellikle ok koyu veya ok parlak olan grntleri dzenlerken Parlaklk/Kontrast kullanrsnz.
1 Ayarlamak istediiniz grnty ieren sayfay an, grnty an ve aadakilerden birini yapn:

Grnt zellik denetiminde Parlaklk ve Kontrast dmesini Deitir > Grnt > Parlaklk/Kontrast' sein.

tklatn.

2 Ayarlar belirlemek iin Parlaklk ve Kontrast kaydrclarn srkleyin. Deerler -100 ila 100 arasndadr. 3 Tamam' tklatn.

Rollover grnt oluturma


Sayfanza rollover grntler ekleyebilirsiniz. Rollover grnt, taraycda grntlendiinde, grntnn zerine iareti geldiinde deien grntdr. Rollover' oluturmak iin iki grntnz olmaldr: birincil grnt (sayfa ilk yklendiinde grntlenen grnt) ve ikincil grnt (iareti birincil grntnn zerine geldiinde grntlenen grnt). Rollover'daki her iki grnt de ayn boyutta olmaldr; grntler ayn boyutta deilse, Dreamweaver, ilk grntnn zelliklerine uymas iin ikinci grnty yeniden boyutlandrr. Rollover grntler onMouseOver olayna yant vermek zere otomatik ayarlanrlar. Grnty farkl bir olaya (rnein fare tklatmasna) yant verecek veya rollover grnty deitirecek biimde ayarlayabilirsiniz. Rollover'lar oluturmayla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0159_tr.
1 Belge penceresinde,rollover'n grntlenmesini istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 2 Aadaki yntemlerden birini kullanarak rollover' ekleyin:

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Grntler dmesini tklatn ve Rollover Grnt simgesini sein. Ekle
panelinde Rollover Grnt simgesi grntlendiinde simgeyi Belge penceresine srkleyebilirsiniz.

Ekle > Grnt Nesneleri > Rollover Grnt'y sein.


3 Seenekleri ayarlayn ve Tamam' tklatn.
Grnt Ad Rollover grntnn ad. Orijinal grnt Sayfa yklendiinde grntlenmesini istediiniz grnt. Metin kutusuna yolu girin veya Gzat'

tklatp grnty sein.


Rollover Grnt areti orijinal grntnn zerine geldiinde grntlenmesini istediiniz grnt. Yolu girin veya Gzat' tklatp grnty sein. nceden Yklenen Rollover Grnt Taraycnn nbelleine grntleri nceden ykler bylece kullanc iaretiyi

grntnn zerine getirdiinde gecikme olmaz.


Alternatif Metin (stee baldr) Salt metin tarayc kullanan kullanclara grnty tanmlayan metin. Tklatldnda URL'ye Git Kullanc rollover grnty tklattnda almasn istediiniz dosya. Yolu girin veya

Gzat' tklatp dosyay sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 246


Sayfalara ierik ekleme

Not: Grntnn ban ayarlamazsanz Dreamweaver, rollover davrannn eklendii HTML kaynak koduna bo bir ba (#) ekler. Bo ba kaldrrsanz, rollover grnt artk almaz.
4 Dosya > Taraycda nizle'yi sein veya F12 tuuna basn. 5 Taraycda, rollover grnty grmek iin iaretiyi orijinal grntnn zerine getirin.

Not: Tasarm grnmnde rollover grntnn etkisini gremezsiniz.

Ayrca bkz.
Grnt Deitir davran uygulama sayfa 362 Gezinme ubuu ekleme sayfa 283 Rollover eitimi

Harici grnt dzenleyici kullanma


Dreamweaver uygulamasndayken, seili grnty harici grnt dzenleyicide aabilirsiniz; grnty dzenledikten sonra Dreamweaver uygulamasna geri dndnzde, grntde yaptnz deiiklikler Belge penceresinde grntlenir. Fireworks'u birincil harici dzenleyiciniz olarak ayarlayabilirsiniz. Dzenleyicinin aaca dosya trlerini de belirleyebilir ve birden fazla grnt dzenleyici de seebilirsiniz. rnein, GIF dzenlemek istediinizde Fireworks'u balatacak ve JPG veya JPEG dzenlemek istediinizde de farkl bir grnt dzenleyici balatacak biimde tercihlerinizi ayarlayabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Photoshop ile alma sayfa 372 Fireworks ile alma sayfa 365 Ortam dosyalar iin harici dzenleyici balatma sayfa 258

Harici grnt dzenleyiciyi balatma


Aadakilerden birini yapn:

Dzenlemek istediiniz grnty ift tklatn. Dzenlemek istediiniz grnty sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh),
ardndan Bununla Dzenle > Gzat' sein ve bir dzenleyici belirleyin.

Dzenlemek istediiniz grnty sein ve zellik denetiminde Dzenle'yi tklatn. Birincil grnt dzenleyiciyi balatmak iin Dosyalar panelinde grnt dosyasn ift tklatn. Belirlenmi bir
grnt dzenleyiciniz yoksa, Dreamweaver dosya trnn varsaylan dzenleyicisini balatr. Not: Dosyalar panelinde bir grnty atnzda, Fireworks entegrasyonu etkin deildir; Fireworks orijinal PNG dosyasn amaz. Fireworks entegrasyonu zelliklerini kullanmak iin grntleri Belge penceresinin iinden an. Dreamweaver penceresinde dndkten sonra gncelletirilmi grnty grmyorsanz, grnty sein ve ardndan zellik denetiminde Yenile dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 247


Sayfalara ierik ekleme

Mevcut dosya tr iin harici grnt dzenleyici ayarlama


Grafik dosyalarn amak ve dzenlemek iin grnt dzenleyici seebilirsiniz.
1 Aadakilerden birini yaparak Dosya Trleri/Dzenleyiciler iletiim kutusunu an:

Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Mac OS) sein ve ardndan soldaki Kategori
listesinden Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i belirleyin.

Dzen > Birlikte Dzenlenen D Dzenleyici'yi ve Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i sein.


2 Uzantlar listesinde harici dzenleyici ayarlamak istediiniz dosya uzantsn sein. 3 Dzenleyiciler listesinin zerindeki Ekle (+) dmesini tklatn. 4 D Dzenleyici Se iletiim kutusunda, bu dosya tr iin balatlmasn istediiniz uygulamay bulun. 5 Tercihler iletiim kutusunda bu dzenleyicinin bu dosya tr iin birincil dzenleyici olmasn istiyorsanz, Birincil

Yap' tklatn.
6 Bu dosya tr iin baka bir dzenleyici ayarlamak istiyorsanz, 3. ve 4. admlar yineleyin.

Bu grnt trn dzenlediinizde Dreamweaver otomatik olarak birincil dzenleyiciyi kullanr. Belge penceresinde grntnn ierik mensnden dier listelenen dzenleyicileri de seebilirsiniz.

Uzantlar listesine yeni dosya tr ekleme


1 Aadakilerden birini yaparak Dosya Trleri/Dzenleyiciler iletiim kutusunu an:

Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Mac OS) sein ve ardndan soldaki Kategori
listesinden Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i belirleyin.

Dzen > Birlikte Dzenlenen D Dzenleyici'yi ve Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i sein.


2 Dosya Trleri/Dzenleyiciler iletiim kutusunda, Uzantlar listesinin zerindeki Ekle (+) dmesini tklatn.

Uzantlar listesinde bir metin kutusu grntlenir.


3 Dzenleyicinin balamasn istediiniz dosya tr iin dosya uzantsn yazn. 4 Dosya tr iin harici dzenleyici semek zere Dzenleyiciler listesinin zerindeki Ekle (+) dmesini tklatn. 5 Grntlenen iletiim kutusunda bu grnt trn dzenlemek iin kullanmak istediiniz uygulamay sein. 6 Bu dzenleyicinin grnt tr iin birincil dzenleyici olmasn istiyorsanz, Birincil Yap' tklatn.

Mevcut dzenleyici tercihini deitirme


1 Aadakilerden birini yaparak Dosya Trleri/Dzenleyiciler iletiim kutusunu an:

Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Mac OS) sein ve ardndan soldaki Kategori
listesinden Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i belirleyin.

Dzen > Birlikte Dzenlenen D Dzenleyici'yi ve Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i sein.


2 Dosya Trleri/Dzenleyiciler iletiim kutusunda, Uzantlar listesinde mevcut dzenleyiciyi (dzenleyicileri)

grmek zere deitirdiiniz dosya trn sein.


3 Dzenleyiciler listesinde etkin olmasn istediiniz dzenleyiciyi sein ve aadakilerden birini yapn:

Dzenleyici eklemek veya karmak iin Dzenleyiciler listesinin zerindeki Ekle (+) veya Sil () dmelerini
tklatn.

Dzenleme iin varsaylan olarak alacak dzenleyiciyi deitirmek zere Birincil Yap dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 248


Sayfalara ierik ekleme

Grntlere davranlar uygulama


Grntye veya grnt etkin noktasna mevcut herhangi bir davran uygulayabilirsiniz. Etkin noktaya bir davran uyguladnzda Dreamweaver, area etiketine HTML kayak kodu ekler. Grntlere zel olarak davran uygulanr: Grntleri nykleme, Grnt Deitirme ve Grnt Deitirmeyi Sfrlama
Grntleri nceden Ykle Sayfa grntlendiinde belirmeyen grntleri (davranlar, AP eleri veya JavaScript ile deitirilenler gibi) taraycnn nbelleine ykler. Bu, grntlerin ilk grntlendii zamanki yklemeden kaynaklanan gecikmeleri nler. Grnt Deitirme img etiketinin SRC niteliini deitirerek bir grntden dierine geer. Bu eylemi dme rollover'lar ve dier grnt efektleri (bir kerede birden fazla grnt deitirme dahil) oluturmak iin kullann. Grnt Deitirmeyi Sfrlama Deitirilen son grnt kmesini nceki kaynak dosyalara sfrlar. Bu eylem, bir

nesneye Grnt Deitir eylemini eklediinizde varsaylan olarak otomatik eklenir; hibir zaman elle semenize gerek yoktur. Gezinme ubuu veya atlama mens gibi daha karmak gezinme sistemleri oluturmak iin de davranlar kullanabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Atla mens ekleme sayfa 281 Gezinme ubuu ekleme sayfa 283 Grnt Deitir davran uygulama sayfa 362 Grntleri nceden Ykle davran uygulama sayfa 355

SWF dosyalar ekleme


FLA, SWF ve FLV dosya trleri hakknda
Adobe Flash ile oluturulmu ierii eklemek iin Dreamweaver kullanmadan nce, aadaki farkl dosya trleri konusunda bilgi sahibi olmanz gerekir:
FLA dosyas (.fla) Projelerin kaynak dosyasdr ve Flash oluturma aracnda oluturulur. Bu tr dosya yalnzca Flash

uygulamasnda alabilir (Dreamweaver uygulamasnda veya tarayclarda almaz). FLA dosyasn Flash uygulamasnda aabilir ve ardndan tarayclarda kullanlmak zere SWF veya SWT dosyas olarak yaynlayabilirsiniz.
SWF dosyas (.swf) Web'de grntlenmek zere en iyiletirilmi FLA (.fla) dosyasnn derlenmi srmdr. Bu dosya tarayclarda oynatlabilir ve Dreamweaver uygulamasnda nizlenebilir, ancak Flash uygulamasnda dzenlenemez. FLV dosyas (.flv) Flash Player zerinden iletilmek iin kodlanm ses ve video verileri ieren video dosyasdr.

rnein, QuickTime veya Windows Media video dosyanz varsa, video dosyasn FLV dosyasna dntrmek iin bir ifre zc kullanrsnz (Flash CS4 Video Encoder veya Sorensen Squeeze gibi). Daha fazla bilgi iin www.adobe.com/go/flv_devcenter adresindeki Video Technology Center' ziyaret edin.

Ayrca bkz.
Flash ile alma sayfa 382 FLV dosyalar ekleme sayfa 252

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 249


Sayfalara ierik ekleme

SWF dosyalarn ekleme ve nizleme


Sayfalarnza SWF dosyalar eklemek ve daha sonra bunlar bir belge veya taraycda nizlemek iin Dreamweaver uygulamasn kullann. Ayrca, zellik denetiminde SWF dosyalarnn zelliklerini de ayarlayabilirsiniz. Web sayfalarna SWF dosyalar eklemeyle ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0150.

Ayrca bkz.
Flash ile alma sayfa 382 Dreamweaver SWF dosyasn Flash'ta dzenleme sayfa 382 SWF dosyalar ve DHTML katmanlar Shockwave filmler ekleme sayfa 260 FLV dosyalar ekleme sayfa 252 Flash ile alma reticisi

SWF dosyas ekleme


1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde, ierii eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve

aadakilerden birini yapn:

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Ortam' sein ve SWF simgesini Ekle > Ortam > SWF'yi sein.
2 Grntlenen iletiim kutusunda SWF dosyasn (.swf) sein.

tklatn.

Belge penceresinde, SWF dosyas yer tutucusu grnr.

Yer tutucu sekmeli mavi bir anahatta sahiptir. Sekme varln trn (SWF dosyas) ve SWF dosyasnn kimliini gsterir. Sekme ayn zamanda bir gz simgesi de grntler. Bu simge, SWF dosyas ile kullanclar doru Flash Player srmne sahip olmadnda grdkleri indirme bilgileri arasnda gei arac ilevi grr.
3 Dosyay kaydedin.

Dreamweaver, expressInstall.swf ve swfobject_modified.js adl iki baml dosyann sitenizdeki Komut Dosyalar klasrne kaydedilmekte olduunu belirtir. SWF dosyasn web sunucunuza yklediinizde bu dosyalar yklemeyi unutmayn. Tarayclar, bu baml dosyalar da yklemedike SWF dosyasn dzgn ekilde grntleyemez. Not: Microsoft Internet Information Server (IIS) yuvalanm nesne etiketlerini ilemez. Dreamweaver, SWF veya FLV dosyalarn eklerken ASP sayfalar iin yuvalanm nesne kodu yerine yuvalanm nesne/gmme kodunu kullanr.

Flash Player indirme bilgilerini dzenleme


Bir sayfaya SWF dosyas eklediinizde, Dreamweaver, kullancnn doru Flash Player srmne sahip olup olmadn saptayan bir kod ekler. Sahip deilse, sayfa kullancnn en son srm indirmesini isteyen varsaylan yedek ierii grntler. Bu yedek ierii istediiniz zaman deitirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 250


Sayfalara ierik ekleme

Bu yordam FLV dosyalarna da uygulanr. Not: Bir kullanc gerekli srme sahip deilse; ancak, Flash Player 6.0 r65 veya sonraki srmne sahipse, tarayc bir Flash Player hzl ykleme program grntler. Kullanc hzl yklemeyi reddederse, sayfa, yedek ierii grntler.
1 Belge penceresinin tasarm grnmnde, SWF dosyas veya FLV dosyasn sein. 2 SWF dosyas veya FLV dosyasnn sekmesindeki gz simgesini tklatn.

Yedek ierik grnmne gemek iin Control + ] tularna da basabilirsiniz. SWF/FLV grnmne dnmek iin tm yedek ierik seilene kadar Control + ] tularna basn. Ardndan Control + ] tularna yeniden basn.
3 erii, Dreamweaver'daki dier her tr ierii dzenlediiniz ekilde dzenleyin.

Not: Yedek ierik olarak SWF dosyalar veya FLV dosyalar ekleyemezsiniz.
4 SWF (veya FLV) dosyas grnmne dnmek iin gz simgesini tekrar tklatn.

Belge penceresinde SWF dosyalarn nizleme


1 Belge penceresinde, ierii semek iin SWF dosyas yer tutucusunu tklatn. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) Oynat dmesini tklatn. nizlemeyi sonlandrmak iin Durdur'u

tklatn. SWF dosyasn F12 tuuna basarak taraycda da nizleyebilirsiniz. Tm SWF dosyalarn sayfada nizlemek iin Control+Alt+Shift+P (Windows) veya Command+Option+Shift+P (Macintosh) tularna basn. Tm SWF dosyalar Oyantlmak zere ayarlanr.

SWF dosyas zelliklerini ayarlama


Ayrca, zellik denetisini kullanarak SWF dosyalarnn zelliklerini ayarlayabilirsiniz. zellikler Shockwave filmleri iin de geerlidir.
Bir SWF dosyas veya Shockwave filmi sein ve zellik denetisinde (Pencere > zellikler) seenekleri belirleyin.

Tm zellikleri grmek iin, zellik denetisinin sa alt kesindeki geniletici oku tklatn.
Kimlik SWF dosyas iin benzersiz bir kimlik belirler. zellik denetisinin en solundaki etiketsiz metin kutusuna bir kimlik girin Dreamweaver CS4 itibariyle, benzersiz bir kimlik gerekir. G ve Y Piksel cinsinden filmin geniliini ve yksekliini belirtir. Dosya SWF dosyas veya Shockwave dosyasnn yolunu belirtir. Dosyay bulmak iin klasr simgesini tklatn veya

yolu yazn.
Kaynak Bilgisayarnzda Dreamweaver ve Flash uygulamalarnn ikisi de ykl olduunda, kaynak belgesinin (FLA

dosyas) yolunu belirtir. SWF dosyasn dzenlemek iin, filmin kaynak belgesini gncelletirin.
Bg Film alannn arka plan rengini belirler. Bu renk film oynatlmadnda da grntlenir (yklenirken veya oynatldktan sonra). Dzenle FLA dosyasn (Flash yazma aracnda oluturulan dosya) gncelletirmek iin Flash uygulamasn balatr.

Bilgisayarnzda ykl Flash uygulamas yoksa, bu seenek devre ddr.


Snf Filme bir CSS snf uygulamanza olanak tanr. Dng Filmin srekli ekilde oynatlmasn salar. Dng seilmediinde, film bir kez oynatlr ve durdurulur. Otomatik kullan Sayfa yklendiinde filmi otomatik oynatr. Y Boluu ve D Boluu Filmin altndaki, stndeki ve her iki tarafndaki beyaz boluun piksel saysn belirtir. Kalite Filmin kaytta yrtlmesi srasnda kenar yumuatmasn denetler. Yksek ayarlar filmlerin grnm iyiletirir. Ancak, yksek ayarl filmlerin ekranda dzgn grntlenmesi iin daha hzl ilemciler gerekir. Dk

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 251


Sayfalara ierik ekleme

ayarlar, grn yerine hz vurgular, Yksek ayarlar ise hzn yerine grnm vurgular. Otomatik Dk ayar, ncelikle hz vurgular ancak mmkn olduunda grnm gelitirir. Otomatik Yksek ayar, her iki kaliteye de nem verir; ancak, gerekiyorsa hz yerine grnmden fedakarlk eder.
lek Filmin genilik ve ykseklik metin kutularnda ayarlanan boyutlara nasl uyacan belirler. Varsaylan ayar tm filmi grntler. Hizala Filmin sayfada nasl hizalanacan belirler. Wmode Spry kk aralar gibi DHTML eleriyle akmalar nlemek iin SWF dosyas iin Wmode

parametresini ayarlar. Varsaylan deer, DHTML elerinin taraycda SWF dosyalarnn stnde grntlenmesine olanak tanyan Opak'tr. SWF dosyas saydam renkler ieriyorsa ve DHTML elerinin bunlarn arkasnda grlmesini isterseniz, Saydam seeneini belirleyin. Wmode parametresini koddan kaldrmak ve SWF dosyasnn dier DHTML elerinin stnde grlmesine olanak tanmak iin Pencere seeneini belirleyin.
Oynat Filmi, Belge penceresinde oynatr. Parametreler Filme aktarmak zere ek parametreler girmek iin iletiim kutusu aar. Film, bu ek parametreleri almak

zere tasarlanmaldr.

FlashPaper belgeleri ekleme


Web sayfalarnza Adobe FlashPaper belgeleri ekleyebilirsiniz. FlashPaper belgesi ieren bir sayfa taraycda aldnda, kullanc yeni sayfalar yklemeden FlashPaper belgesindeki tm sayfalara gzatabilir. Kullanc ayrca belgede arama yapabilir, belgeyi yazdrabilir, yaknlatrabilir veya uzaklatrabilir. FlashPaper hakknda daha fazla bilgi iin bkz. Adobe web sitesi www.adobe.com/go/flashpaper_tr.
1 Belge penceresinde sayfanzda FlashPaper belgesinin grntlenmesini istediiniz yere ekleme noktasn

yerletirin ve ardndan Ekle > Ortam > FlashPaper' sein.


2 FlashPaper Ekle iletiim kutusunda, FlashPaper belgesini bulun ve sein. 3 sterseniz, piksel cinsinden genilik ve ykseklik girerek FlashPaper nesnesinin boyutlarn belirleyin. FlashPaper

genilie uymas iin belgeyi leklendirir.


4 Belgeyi sayfaya eklemek iin Tamam' tklatn.

FlashPaper belgesi bir SWF dosyas olduundan, sayfada SWF dosyas yer tutucusu grntlenir.
5 FlashPaper belgesini nizlemek iin yer tutucuyu tklatn, ardndan zellik denetiminde Oynat dmesini tklatn. 6 nizlemeyi sonlandrmak iin Durdur'u tklatn. Belgeyi F12 tuuna basarak taraycda da nizleyebilirsiniz.

FlashPaper ara ubuu taraycda tam olarak ilevseldir. Tm SWF dosyalarn sayfada nizlemek iin Control+Alt+Shift+P (Windows) veya Command+Option+Shift+P (Macintosh) tularna basn. Tm SWF dosyalar Oyantlmak zere ayarlanr.
7 sterseniz, zellik denetisinde dier zellikleri ayarlayn.

FlashPaper nesnesi bir SWF dosyas olarak, SWF dosyasnn zellik denetisini paylar. zellikleri ayarlamayla ilgili daha fazla bilgi iin zellik denetisinde Yardm simgesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 252


Sayfalara ierik ekleme

FLV dosyalar ekleme


FLV dosyalar ekleme
Flash oluturma arac kullanmadan web sayfalarnza kolayca FLV videosu ekleyebilirsiniz. Balamadan nce kodlanm bir FLV dosyanz olmaldr. Dreamweaver, FLV dosyasn grntleyen bir SWF bileeni ekler; taraycda grntlendiinde, bu bileen, oynatma denetimi kmesinin yan sra seilen FLV dosyasn da grntler.

Dreamweaver, site ziyaretilerinize FLV videosu datmak iin aadaki seenekleri sunar:
Kademeli ndirilen Video FLV dosyasn site ziyaretisinin sabit diskine ykler ve ardndan dosyay oynatr. Video

datmnn geleneksel "ykle ve oynat" yntemlerinden farkldr, kademeli indirilen zellii ykleme tamamlanmadan nce video dosyasnn oynatlmaya balanmasn salar.
Video Ak Video ieriini aktr ve sorunsuz kayttan oynatmay salamak iin ksa bir nbellee alma sresinin

ardndan web sayfasnda oynatr. Web sayfalarnzda video akn etkinletirmek iin Adobe Flash Media Server'a eriiminiz olmaldr. Dreamweaver'da kullanmaya balamadan nce kodlanm FLV dosyanz olmaldr. ki tr codec'le oluturulmu video dosyalarn ekleyebilirsiniz (sktrma/ama teknolojileri): Sorenson Squeeze ve On2. Normal SWF dosyalarnda olduu gibi, bir FLV dosyas eklediinizde, Dreamweaver, kullancnn videoyu grntlemek iin doru Flash Player srmne sahip olup olmadn denetlemek zere bir kod ekler. Kullanc doru srme sahip deilse, sayfa kullancnn en son Flash Player srmn indirmesini isteyen yedek ierii grntler. Not: FLV dosyalarn grntlemek iin, kulanclarn bilgisayarlarnda Flash Player 8 ya da sonraki srmne sahip olmas gerekir. Bir kullancnn bilgisayarnda gerekli Flash Player srm ykl deilse, ancak Flash Player 6.0 r65 veya sonraki srm yklyse, tarayc yedek ierik yerine Flash Player hzl ykleme programn grntler. Kullanc hzl yklemeyi reddederse, sayfa, yedek ierii grntler. Daha fazla bilgi iin www.adobe.com/go/flv_devcenter adresindeki Video Technology Center' ziyaret edin.

FLV dosyas ekleme


1 Ekle > Ortam > FLV'yi sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 253


Sayfalara ierik ekleme

2 FLV Ekle iletiim kutusunda, Video Tr alan mensnden Kademeli ndirilen Video'yu veya Video Ak'n

sein.
3 letiim kutusunda geri kalan seenekleri tamamlayn ve Tamam' tklatn.

Not: Microsoft Internet Information Server (IIS) yuvalanm nesne etiketlerini ilemez. Dreamweaver, SWF veya FLV dosyalarn eklerken ASP sayfalar iin yuvalanm nesne kodu yerine yuvalanm nesne/gmme kodunu kullanr.

Kademeli indirilen videonun seeneklerini ayarlama


FLV Ekle iletiim kutusu, web sayfasna eklenmi FLV dosyasnn kademeli indirme datm iin seeneklerini ayarlamanza olanak salar.
1 Ekle > Ortam > FLV'yi sein (veya Ortak ekleme ubuunun Ortam kategorisinde FLV simgesini tklatn). 2 FLV Ekle iletiim kutusunda Video Tr alan mensnden Kademeli ndirilen Video'yu sein. 3 Aadaki seenekleri belirleyin:
URL FLV dosyasna olan grece veya kesin yolu belirtir. Grece yol belirlemek iin (rnein, yolum/videom.flv) Gzat

dmesini tklatn, FLV dosyasna gidin ve dosyay sein. Kesin yol belirlemek iin FLV dosyasnn URL'sini yazn (rnein, http://www.ornek.com/videom.flv)
D Grnm Video ieriinin grnmn belirler. Seili d grnmn nizlemesi D Grnm alan

mensnn altnda grntlenir.


Genilik Piksel cinsinden FLV dosyasnn geniliini belirtir. FLV dosyasnn gerek geniliini Dreamweaver'n

belirlemesini salamak iin Boyutu Algla dmesini tklatn. Dreamweaver genilii belirleyemezse, genilik deerini yazmalsnz.
Ykseklik Piksel cinsinden FLV dosyasnn yksekliini belirtir. FLV dosyasnn gerek yksekliini Dreamweaver'n

belirlemesini salamak iin Boyutu Algla dmesini tklatn. Dreamweaver ykseklii belirleyemezse, ykseklik deerini yazmalsnz. Not: D Grnmle Toplam esi, FLV dosyasnn genilik ve ykseklii art seili d grnmn genilik ve yksekliidir.
Snrla Video bileeninin genilik ve ykseklii arasndaki en boy orann korur. Bu seenek varsaylan olarak seilidir. Otomatik Oynat Web sayfas aldnda videonun oynatlp oynatlmayacan belirler. Otomatik Geri Sar Videonun oynatlmas tamamlandktan sonra kayttan oynatma denetiminin balang konumuna

dnp dnmeyeceini belirler.


4 letiim kutusunu kapatmak ve FLV dosyasn web sayfanza eklemeniz iin Tamam' tklatn.

FLV Ekle komutu, web sayfasnda video ieriinizi grntlemek iin kullanlan video oynatc SWF dosyas ve d grnm SWF dosyas oluturur. (Yeni dosyalar grmek iin Dosyalar panelinde Yenile dmesini tklatn.) Bu dosyalar, video ieriini eklediiniz HTML dosyasyla ayn dizine kaydedilmelidir. FLV dosyasn ieren HTML sayfasn yklediinizde Dreamweaver, bu dosyalar baml dosyalar olarak ykler (Baml Dosyalar Koy iletiim kutusunda Evet'i tklattnz srece).

Video aknn seeneklerini ayarlama


FLV Ekle iletiim kutusu, web sayfasna eklenmi FLV dosyasnn video ak indirmesi iin seeneklerini ayarlamanza olanak salar.
1 Ekle > Ortam > FLV'yi sein (veya Ortak ekleme ubuunun Ortam kategorisinde FLV simgesini tklatn).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 254


Sayfalara ierik ekleme

2 Video Tr alan mensnden Video Ak'n sein.


Sunucu URL'si Sunucu adn, uygulama adn ve rnek adn rtmp://www.ornek.com/uygulama_ad/ornek_ad formunda belirler. Ak Ad Oynatlmasn istediiniz FLV dosyasnn adn belirler (rnein, videom.flv). .flv uzants istee baldr. D Grnm Video ieriinin grnmn belirler. Seili d grnmn nizlemesi D Grnm alan

mensnn altnda grntlenir.


Genilik Piksel cinsinden FLV dosyasnn geniliini belirtir. FLV dosyasnn gerek geniliini Dreamweaver'n

belirlemesini salamak iin Boyutu Algla dmesini tklatn. Dreamweaver genilii belirleyemezse, genilik deerini yazmalsnz.
Ykseklik Piksel cinsinden FLV dosyasnn yksekliini belirtir. FLV dosyasnn gerek yksekliini Dreamweaver'n

belirlemesini salamak iin Boyutu Algla dmesini tklatn. Dreamweaver ykseklii belirleyemezse, ykseklik deerini yazmalsnz. Not: D Grnmle Toplam esi, FLV dosyasnn genilik ve ykseklii art seili d grnmn genilik ve yksekliidir.
Snrla Video bileeninin genilik ve ykseklii arasndaki en boy orann korur. Bu seenek varsaylan olarak seilidir. Canl Video Beslemesi Video ieriinin canl olup olmadn belirler. Canl Video Beslemesi seiliyse Flash Player,

Flash Media Server'dan akan canl video beslemesini oynatr. Canl video beslemesinin ad, Ak Ad metin kutusunda belirtilen addr. Not: Canl Video Beslemesi'ni setiinizde, canl videoyu ynetemeyeceiniz iin bileen d grnmnde sadece ses denetimi grntlenir. Ayrca, Otomatik Oynat ve Otomatik Geri Sar seeneklerinin etkisi olmayacaktr.
Otomatik Oynat Web sayfas aldnda videonun oynatlp oynatlmayacan belirler. Otomatik Geri Sar Videonun oynatlmas tamamlandktan sonra kayttan oynatma denetiminin balang konumuna

dnp dnmeyeceini belirler.


Arabellek Sresi Videonun oynatlmaya balamasndan nce gereken ara bellee alma sresini saniye cinsinden

belirler. Varsaylan arabellek sresi 0 olarak ayarlanmtr, bylece video Oynat dmesi tklatld anda oynatlmaya balar. (Otomatik Oynat seiliyse, video, sunucuyla balant kurulduu anda oynatlmaya balar.) Bit hz site ziyaretisinin balant hzndan daha yksek olan video datyorsanz veya Internet trafii bant genilii veya balant sorunlarna neden olacaksa, arabellee alma sresi ayarlamak isteyebilirsiniz. rnein, web sayfas videoyu oynatmaya balamadan nce videonun 15 saniyesini web sayfasna gndermek istiyorsanz, arabellek sresini 15 olarak ayarlayn.
3 letiim kutusunu kapatmak ve FLV dosyasn web sayfanza eklemeniz iin Tamam' tklatn.

FLV Ekle komutu, web sayfasnda videonuzu grntlemek iin kullanlan video oynatc SWF dosyas ve d grnm SWF dosyas oluturur. Komut ayn zamanda Flash Media Server'a yklemeniz gereken main.asc dosyas da oluturur. (Yeni dosyalar grmek iin Dosyalar panelinde Yenile dmesini tklatn.) Bu dosyalar, video ieriini eklediiniz HTML dosyasyla ayn dizine kaydedilmelidir. FLV dosyasnn olduu HTML sayfasn yklediinizde web sunucunuza SWF dosyalarn ve Flash Media Server'a main.asc dosyasn yklemeyi unutmayn. Not: Sunucunuzda zaten main.asc dosyanz varsa, FLV Ekle komutuyla oluturulan main.asc dosyasn yklemeden nce sunucu yneticinize dann. Dreamweaver Belge penceresinde video bileeni yer tutucularn seerek ve zellik denetimindeki (Pencere > zellikler) Ortam Ykle dmesini tklatarak gerekli tm ortam dosyalarn kolayca ykleyebilirsiniz. Gerekli dosyalarn listesini grmek iin Gerekli Dosyalar Gster'i tklatn. Not: Ortam Ykle dmesi video ieriinin olduu HTML dosyasn yklemez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 255


Sayfalara ierik ekleme

Flash Player indirme bilgilerini dzenleme


Bir sayfaya FLV dosyas eklediinizde, Dreamweaver, kullancnn doru Flash Player srmne sahip olup olmadn saptayan bir kod ekler. Sahip deilse, sayfa kullancnn en son srm indirmesini isteyen varsaylan yedek ierii grntler. Bu yedek ierii istediiniz zaman deitirebilirsiniz. Bu yordam SWF dosyalarna da uygulanr. Not: Bir kullanc gerekli srme sahip deilse; ancak, Flash Player 6.0 r65 veya sonraki srmne sahipse, tarayc bir Flash Player hzl ykleme program grntler. Kullanc hzl yklemeyi reddederse, sayfa, yedek ierii grntler.
1 Belge penceresinin tasarm grnmnde, SWF dosyas veya FLV dosyasn sein. 2 SWF dosyas veya FLV dosyasnn sekmesindeki gz simgesini tklatn.

Yedek ierik grnmne gemek iin Control + ] tularna da basabilirsiniz. SWF/FLV grnmne dnmek iin tm yedek ierik seilene kadar Control + ] tularna basn. Ardndan Control + ] tularna yeniden basn.
3 erii, Dreamweaver'daki dier her tr ierii dzenlediiniz ekilde dzenleyin.

Not: Yedek ierik olarak SWF dosyalar veya FLV dosyalar ekleyemezsiniz.
4 SWF veya FLV dosyas grnmne dnmek iin gz simgesini tekrar tklatn.

FLV bileenini dzenleme veya silme


Dreamweaver Belge penceresindeki video bileeni yer tutucusunu seip zellik denetimini kullanarak Web sayfanzdaki video ayarlarn deitirin. Ayn ilemi video bileenini silip Ekle > Ortam > FLV elerini seerek tekrar eklemek suretiyle de gerekletirebilirsiniz.

FLV bileenini dzenleme


1 Yer tutucunun ortasndaki Video simgesini tklatarak Dreamweaver Belge penceresinde video bileeni yer

tutucusunu sein.
2 zellik denetimini (Pencere > zellikler) an ve deiikliklerinizi yapn.

Not: zellik denetimini kullanarak video trlerini (kademeli indirmeden aka rnein) deitiremezsiniz. Video trn deitirmek iin FLV bileenini silin ve Ekle > Ortam > FLV'yi seerek yeniden ekleyin.

FLV bileenini silme


Dreamweaver Belge penceresinde FLV bileeni yer tutucusunu sein ve Sil'e basn.

FLV alglama kodunu kaldrma


Dreamweaver CS4 ve sonraki srmnde, Dreamweaver Flash Player alglama kodunu dorudan FLV dosyasn ieren nesne etiketinin iine ekler. Dreamweaver CS3 sonraki srmnde ise, alglama kodu FLV dosyasnn nesne etiketinin dnda bulunur. Bu nedenle, Dreamweaver CS3 ve nceki srmleri ile oluturulan sayfalardan FLV dosyalarn silmek isterseniz; FLV dosyalarn silmeniz ve alglama kodunu silmek iin FLV alglamay kaldr komutunu kullanmanz gerekir.
Komutlar > Flash Video Alglamay Kaldr' sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 256


Sayfalara ierik ekleme

Ses Ekleme
Ses dosyas formatlar
Web sayfasna ses ekleyebilirsiniz. .wav, .midi ve .mp3 olmak zere eitli ses dosyas trleri ve formatlar vardr. Formata ve ynteme karar vermeden nce dikkate alnmas gereken baz noktalar unlardr: amac, hedef kitleniz, dosya boyutu, ses kalitesi ve tarayclar arasndaki farklar. Not: Ses dosyalar farkl tarayclar tarafndan ok farkl ve tutarsz olarak ilenir. SWF dosyasna ses dosyas eklemek ve ardndan tutarll gelitirmek iin SWF dosyasn gmmek isteyebilirsiniz. Aadaki listede web tasarm asndan avantajlar ve dezavantajlarnn yan sra en genel ses dosya formatlar aklanmtr.
.midi veya .mid (Mzik Enstrman Dijital Arayz) Bu format enstrmantal mzik iindir. MIDI dosyalar birok

tarayc tarafndan desteklenir ve eklenti gerektirmez. Ses kalitesinin ok iyi olmasna ramen ziyaretinin ses kartna ok baldr. Kk MIDI dosyas uzun ses klipi salayabilir. MDI dosyalar kaydedilemez ve zel donanm ve yazlm ile bilgisayarda sentezlenmesi gerekir.
.wav (Waveform Uzants) Bu dosyalarn ses kalitesi ok iyidir ve birok tarayc tarafndan desteklenir ayrca eklenti

gerektirmez. Kendi WAV dosyalarnz CD'den, teypten, mikrofondan ve benzerlerinden kaydedebilirsiniz. Ancak byk dosya boyutu web sayfalarnda kullanabileceiniz ses kliplerinin uzunluunu ciddi biimde snrlar.
.aif (Ses Deiimi Dosya Format veya AIFF) WAV format gibi AIFF dosyalarnn da iyi bir ses kalitesi vardr, birok

taraycda oynatabilirler ve eklenti gerektirmezler; ayrca CD'den teypten, mikrofondan ve benzerlerinden AIFF dosyalar kaydedebilirsiniz. Ancak byk dosya boyutu web sayfalarnda kullanabileceiniz ses kliplerinin uzunluunu ciddi biimde snrlar.
.mp3 (Hareketli Resim Uzmanlar Grubu Sesi veya MPEG-Ses Katman-3) Ses dosyalarn nemli lde klten sktrlm formattr. Ses kalitesi ok iyidir: mp3 dosyas doru kaydedilmi ve sktrlmsa, kalitesi CD'yle rekabet edebilir. mp3 teknolojisi dosyanz "aktmanza" olanak salar bylece ziyaretinin sesi duymadan nce tm dosyay indirmesine gerek yoktur. Bununla birlikte dosya boyutu Real Audio dosyasndan daha byktr, bu nedenle tm arknn yklenmesi genel evirmeli (telefon hatt) modem balantsnda uzun srebilir. mp3 dosyalarn oynatmak iin ziyaretilerin yardmc uygulamay veya QuickTime, Windows Media Player veya RealPlayer gibi eklentiyi ykleyip kurmas gerekir. .ra, .ram, .rpm veya Real Audio Bu format yksek derecede sktrmaya ve mp3 dosyalarna gre daha kk dosya

boyutlarna sahiptir. ark dosyalarnn tamam makul bir srede yklenebilir. Dosyalar normal web sunucusundan "aktlabildiinden", ziyaretiler dosya tamamen yklenmeden sesi dinlemeye balayabilirler. Ziyaretilerin bu dosyalar yrtebilmesi iin RealPlayer yardmc programn veya eklentisini ykleyip kurmas gerekir.
.qt, .qtm, .mov veya QuickTime Apple Computer tarafndan gelitirilen bu format hem ses hem de grnt iindir.

QuickTime, Apple Macintosh iletim sistemlerine dahildir ve ses, video veya animasyon kullanan birok Macintosh uygulamas tarafndan kullanlr. PC'ler de QuickTime'da dosyalar oynatabilirler ancak zel QuickTime srcs gerekir. QuickTime Cinepak, JPEG ve MPEG dahil olmak zere birok kodlama formatn destekler. Not: Yukarda listelenen en genel formatlara ek olarak webde kullanmak zere ok farkl ses ve video dosyas formatlar vardr. Bilmediiniz bir ortam dosyas biimiyle karlarsanz, en iyi kullanm ve datm hakknda bilgi almak iin formatn oluturucusunu bulun.

Ayrca bkz.
Ortam nesneleri ekleme ve dzenleme sayfa 257

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 257


Sayfalara ierik ekleme

Ses dosyasna balama


Ses dosyasna balama, web sayfasna ses eklemek iin basit ve etkin bir yntemdir. Bu ses dosyalarn birletirme yntemi ziyaretilerin dosyay dinlemek isteyip istemediklerini semelerine olanak salar ve dosyann en geni dinleyici kitlesi tarafndan kullanlabilmesini salar.
1 Ses dosyasna ba olarak kullanmak istediiniz metni veya grnty sein. 2 zellik denetiminde ses dosyasna gitmek iin Ba metin kutusunun yanndaki klasr simgesini tklatn veya Ba

metin kutusuna dosyann yolunu ve adn yazn.

Ses dosyas gmme


Sesi gmme sesi dorudan sayfaya btnletirir ancak ses yalnzca sitenizin ziyaretilerinin seilen ses dosyas iin uygun eklentisi varsa oynatlr. Sesi arka plan mzii olarak kullanmak veya sesi, sayfada oynatcnn nasl grndn veya ses dosyasnn balangcn ve sonunu denetlemek istiyorsanz dosyalar gmn. Ses dosyalarn web sayfalaryla birletirmek iin web sitenizdeki uygun kullanmn ve sitenizin ziyaretilerinin bu ortam kaynaklarn nasl kullandklarn dikkatlice dnn. Ziyaretilerinizin ses ieriini dinlemek istememesi durumunda her zaman sesi oynatmay etkinletirmek veya devre d brakmak iin bir denetim salayn.
1 Tasarm grnmnde, dosyay gmmek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve aadakilerden birini

yapn:

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Ortam dmesini tklatn ve alr menden Eklenti simgesini Ekle > Ortam > Eklenti'yi sein.
2 Ses dosyasna gidin ve Tamam esini tklatn.

sein.

3 zellik denetisindeki uygun metin kutularna deerleri girerek veya Belge penceresinde eklenti yer tutucusunu

yeniden boyutlandrarak genilik ve ykseklii girin. Bu deerler taraycda ses denetimlerinin denetlenecei boyutu belirler.

Ayrca bkz.
Netscape Navigator eklentisi ierii ekleme sayfa 261

Dier ortam nesneleri ekleme


Ortam nesneleri ekleme ve dzenleme
SWF ve FLV dosyalarna ek olarak, Dreamweaver belgesine QuickTime veya Shockwave filmleri, Java uygulamalar, ActiveX denetimleri veya dier ses ve video nesnelerini ekleyebilirsiniz. Ortam nesnesiyle eriilebilirlik niteliklerini eklediyseniz, eriilebilirlik niteliklerini ayarlayabilir ve bu deerleri HTML kodunda dzenleyebilirsiniz.
1 Belge penceresinde, nesneyi eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 2 Aadakilerden birini yaparak nesneyi ekleyin:

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Ortam dmesini tklatn ve eklemek istediiniz nesne trnn simgesini sein. Ekle > Ortam alt mensnden uygun nesneyi sein. Eklemek istediiniz nesne, Shockwave, Applet veya ActiveX nesnesi deilse, Ekle > Ortam alt mensnden
Eklenti'yi sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 258


Sayfalara ierik ekleme

Kaynak dosyasn semenizi ve ortam nesnesi iin baz parametreleri belirlemenizi belirten bir iletiim kutusu grntlenir. Bu tr iletiim kutularnn grntlenmesini engellemek iin Dzen > Tercihler > Genel (Windows) veya Dreamweaver> Tercihler > Genel (Macintosh) elerini sein ve Nesne Eklerken letiim Kutusunu Grntle seimini kaldrn. letiim kutularn gstermeyle ilgili ayarlanan tercihleri yok saymak iin nesneyi eklerken Control (Windows) veya Option (Macintosh) tuunu basl tutun. (rnein, dosyay belirlemeden Shockwave filmi iin yer tutucusu eklemek iin Control veya Option tuunu basl tutun ve Ortak Ekle panelindeki Ortam alr mensnden Shockwave dmesini tklatn veya Ekle > Ortam > Shockwave esini sein.)
3 Dosya Se iletiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn.

Not: Dzen > Tercihler iletiim kutusunda ortam eklerken niteliklerinin grntlenmesini setiyseniz, Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusu grntlenir..
4 Eriilebilirlik niteliklerini ayarlayn.

Not: Nesneyi seip Kod grnmnde HTML kodunu dzenleyerek veya sa tklatp (Windows) veya Control tuuyla (Macintosh) tklatp Etiket Kodunu Dzenle'yi seerek de ortam nesnesi niteliklerini dzenleyebilirsiniz.
Balk Ortam nesnesi iin bir ad girin. Eriim Anahtar Taraycda form nesnesini semek iin metin kutusuna klavye edeerini (bir harf) girin. Bu, site ziyaretisinin nesneye erimek iin Eriim Anahtar'yla Control tuunu (Windows) kullanmasna olanak salar. rnein, Eriim Anahtar olarak B girerseniz, taraycda nesneyi semek iin Control+B tularn kullann. Sekme Dizini Form nesnesinin sekme srasnn saysn girin. Sekme sras belirlemek, sayfada baka balantlar ve

form nesneleri olduunda ve kullancnn belirli bir srada bu sekmelerde ilerlemesi gerektiinde yararldr. Bir nesne iin sekme srasn ayarlarsanz, hepsi iin sekme srasn ayarladnzdan emin olun.
5 Ortam nesnesini eklemek iin Tamam' tklatn.

Not: ptal Et'i tklatrsanz, ortam nesnesi yer tutucular belgede grntlenir ancak Dreamweaver eriilebilirlik etiketlerini veya niteliklerini ilikilendirmez. Kaynak dosyas belirlemek veya boyutlar ve dier parametrelerle nitelikleri ayarlamak zere her nesne iin zellik denetimini kullann. Nesnenin eriilebilirlik niteliklerini dzenleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
alma alann eriilebilir sayfa tasarm iin eniyiletirme sayfa 671 Netscape Navigator eklentisi ierii ekleme sayfa 261

Ortam dosyalar iin harici dzenleyici balatma


Birok ortam dosyasn dzenlemek iin Dreamweaver uygulamasndan harici dzenlemesini balatabilirsiniz. Dosyay dzenlemek iin Dreamweaver uygulamasnn balatmasn istediiniz dzenleyiciyi de belirleyebilirsiniz.
1 Ortam dosyas trnn sisteminizdeki dzenleyiciyle ilikilendirildiinden emin olun.

Dosya tryle ilikilendirilen dzenleyiciyi bulmak iin Dreamweaver uygulamasnda Dzen > Tercihler'i sein ve Kategori listesinden Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i belirleyin. Dzenleyiciler stununda ilikilendirilen dzenleyiciyi veya dzenleyicileri grmek iin Uzantlar stununda dosyann uzantsn tklatn. Dosya tryle ilikilendirilen dzenleyiciyi deitirebilirsiniz.
2 Ortam dosyasn harici dzenleyicide amak iin Dosyalar panelinde ortam dosyasn ift tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 259


Sayfalara ierik ekleme

Dosyalar panelinde ortam dosyasn ift tklattnzda alan dzenleyiciye birincil dzenleyici denir. rnein, grnt dosyasn ift tklatrsanz Dreamweaver dosyay Adobe Fireworks gibi birincil harici grnt dzenleyicide aar.
3 Dosyay dzenlemek iin birincil harici dzenleyiciyi kullanmak istemiyorsanz, aadakilerden birini kullanarak

dosyay dzenlemek zere sisteminizdeki farkl bir dzenleyiciyi kullanabilirsiniz.

Dosyalar panelinde dosya adn sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh) ve
ierik mensnden Birlikte A' sein.

Tasarm grnmnde geerli sayfadaki ortam esini sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup
tklatn (Macintosh) ve ierik mensnden Birlikte Dzenle'yi sein.

Dreamweaver'dan balatlmak zere dzenleyiciyi belirleme


Dreamweaver uygulamasnn dosya trn dzenlemek ve Dreamweaver uygulamasnn tand dosya trlerini eklemek veya silmek iin kullanaca dzenleyiciyi belirleyebilirsiniz.

Belirtilen dosya tr iin hangi harici dzenleyicilerini balatlmasn gerektiini aka belirleme
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) sein ve ardndan Kategori listesinden Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i belirleyin.

.gif, .wav ve .mpg gibi dosya ad uzantlar Uzantlar altnda solda listelenir. Seili uzantnn ilikili dzenleyicileri Dzenleyiciler'in hemen altnda listelenir.
2 Uzantlar listesinden dosya tr uzantsn sein ve aadakilerden birini yapn:

Dosya tryle yeni bir dzenleyici ilikilendirmek iin Dzenleyiciler listesinin zerindeki Ekle (+) dmesini
tklatn ve grntlenen iletiim kutusunu tamamlayn. rnein, dosya tryle ilikilendirmek iin Acrobat'n uygulama simgesini sein.

Bir dzenleyiciyi dosya trnn birincil dzenleyicisi yapmak iin (dier bir deyile, Dosyalar panelinde dosya tr
ift tklatldnda alan dzenleyici) Dzenleyiciler listesinden dzenleyiciyi sein ve Birincil Yap' tklatn.

Dosya tryle dzenleyicinin ilikisini sonlandrmak iin dzenleyiciyi Dzenleyiciler listesinden sein ve listenin
zerindeki Eksi (-) dmesini tklatn.

Yeni dosya tr ve ilikili dzenleyici ekleme


1 Uzantlar listesinin zerindeki Art (+) iaretini tklatn ve dosya tr uzantsn (uzantnn bandaki nokta da

olmak zere) veya boluklarla ayrlm ok sayda ilgili uzanty girin. rnein, sisteminizde ykl XML dzenleyiciyle ilikilendirmek istiyorsanz, .xml .xsl girebilirsiniz.
2 Dzenleyiciler listesinin zerindeki Ekle (+) dmesini tklatarak ve grntlenen iletiim kutusunu

tamamlayarak bir dzenleyici sein.

Dosya trn kaldrma


Uzantlar listesinden dosya trn sein ve listenin zerindeki Eksi (-) dmesini tklatn.

Not: Dosya trn kaldrdktan sonra geri alamazsnz, bu nedenle kaldrmak istediinizden emin olun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 260


Sayfalara ierik ekleme

Ortam nesneleriyle Tasarm Notlarn kullanma


Dreamweaver uygulamasndaki dier nesneler gibi ortam nesnesine Tasarm Notlar ekleyebilirsiniz. Tasarm Notlar, ayr bir dosyaya kaydedilen, belirli bir dosyayla ilikilendirilen notlardr. Tasarm Notlarn, grnt kaynak dosyas adlar ve dosya durumuyla ilgili yorumlar gibi belgelerinizle ilikili dier dosya bilgilerinin kaydn tutmak iin kullanabilirsiniz.
1 Belge penceresinde nesneyi sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh).

Not: Nesnelere Tasarm Notlar eklemeden nce sitenizi tanmlamalsnz.


2 Balam mensnden Sayfa iin Tasarm Notlar'n sein. 3 Tasarm Notlar'nda olmasn istediiniz bilgileri girin.

Dosyay seip, ierik mensn grntleyerek ve bu menden Tasarm Notlar'n seerek de Dosyalar panelinden ortam nesnesine Tasarm Notlar ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Sitenin Tasarm Notlar'n etkinletirme veya devre d brakma sayfa 111 Tasarm Notlar'nda dosya bilgileri depolama sayfa 111

Shockwave filmler ekleme


Belgelerinize Shockwave filmleri eklemek iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz. Web'deki etkileimli multimedya iin standart olan Adobe Shockwave, Adobe Director uygulamasnda oluturulan ortam dosyalarnn hzlca indirilmesine ve birok popler tarayc tarafndan oynatlmasna olanak salayan sktrlm bir formattr.
1 Belge penceresinde Shockwave filmi eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve aadakilerden birini

yapn:

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Ortam dmesini tklatn ve alr menden Shockwave simgesini Ekle > Ortam > Shockwave esini sein.
2 Grntlenen iletiim kutusunda film dosyasn sein. 3 zellik denetiminde filmin geniliini ve yksekliini G ve Y metin kutularna girin.

sein.

Ayrca bkz.
SWF dosyas zelliklerini ayarlama sayfa 250

Video ekleme (FLV d)


Web sayfanza videoyu farkl yntemlerle ve farkl formatlar kullanarak ekleyebilirsiniz. Video kullancya yklenebilir veya aktlabilir, bylece ykleme srasnda oynatlabilir.
1 Site klasrnze klibinizi yerletirin.

Bu klipler genelde AVI veya MPEG dosya formatndadr.


2 Klibe ba oluturun veya sayfanza gmn.

Klibe ba oluturmak iin "Klibi Ykle" gibi ba iin bir metin girin, metni sein ve zellik denetiminde klasr simgesini tklatn. Video dosyasn bulun ve sein. Not: Kullanc Real Media, QuickTime ve Windows Media gibi genel ak formatlarn grmek iin yardmc uygulama (eklenti) yklemelidir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 261


Sayfalara ierik ekleme

Netscape Navigator eklentisi ierii ekleme


Netscape Navigator eklentisi iin QuickTime filmi gibi ierik oluturabilir ve ardndan bu ierii HTML belgesine eklemek zere Dreamweaver kullanabilirsiniz. Baz ierik dosyalar mp3s ve QuickTime filmleri ierirken genel eklentiler RealPlayer ve QuickTime ierir. Netscape Navigator eklentilerine dayanan filmleri ve animasyonlar dorudan Belge penceresinin Tasarm grnmnde nizleyebilirsiniz. Sayfann kullancya nasl grneceini grmek iin tm eklenti elerini ayn anda oynatabilir veya doru ortam esini eklediinizden emin olmak zere her birini ayr oynatabilirsiniz. Not: ActiveX denetimlerine dayanan filmleri veya animasyonlar nizleyemezsiniz. Netscape Navigator eklentisi iin ierik ekledikten sonra ieriin parametrelerini ayarlamak zere zellik denetimini kullann. zellik denetiminde aadaki zellikleri grmek iin Netscape Navigator eklentisi nesnesini sein. zellik denetimi ncelikle en sk kullanlan zellikleri grntler. Tm zellikleri grmek iin sa alt kedeki geniletici oku tklatn.

Netscape Navigator eklentisi ierii ekleme ve zelliklerini ayarlama


1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde, ierii eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve

aadakilerden birini yapn:

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Ortam dmesini tklatn ve menden Eklenti simgesini Ekle > Ortam > Eklenti'yi sein.

sein.

2 Grntlenen iletiim kutusunda Netscape Navigator eklentisinin ierik dosyasn sein ve Tamam' tklatn. 3 zellik denetiminde eklenti seeneklerini ayarlayn.
Ad Komut dosyas oluturmak iin eklentiyi tanmlamak amacyla bir ad belirler. zellik denetiminin en solundaki etiketsiz metin kutusuna bir ad girin G ve Y Sayfadaki nesnenin geniliini ve yksekliini piksel cinsinden belirler. Kaynak Kaynak veri dosyasn belirler. Dosyay bulmak iin klasr simgesini tklatn veya dosya adn girin. Eklenti URL'si pluginspace niteliinin URL'sini belirler. Kullanclarn eklentiyi ykleyecei sitenin eksiksiz URL'sini girin. Sayfanz grntleyen kullancnn eklentisi yoksa, tarayc eklentiyi bu URL'den yklemeyi dener. Hizala Nesnenin sayfada nasl hizalanacan belirler. Y Boluu ve D Boluu Eklentinin altndaki, stndeki ve her iki tarafndaki beyaz boluun miktarn piksel

cinsinden belirtir.
Kenarlk Eklentinin evresindeki kenarln geniliini belirtir. Parametreler Netscape Navigator eklentisini aktarmak zere ek parametreler girmek iin iletiim kutusu aar. Birok

eklenti zel parametrelere yant verir. Nitelik dmesini tklatarak da seili eklentiye atanan nitelikleri grebilirsiniz. Bu iletiim kutusunda genilik ve ykseklik gibi nitelikleri dzenleyebilir, ekleyebilir ve silebilirsiniz.

Belge penceresinde eklenti ieriini oynatma


1 nceki blmde aklanan yntemlerden birini kullanarak bir veya birden fazla ortam esi ekleyin. 2 Aadakilerden birini yapn:

Eklediiniz ortam elerinden birini sein ve Grnm > Eklentiler > Oynat' belirleyin veya zellik denetiminde
Oynat dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 262


Sayfalara ierik ekleme

Eklentilere dayanan seili sayfadaki ortam dosyalarnn tmn oynatmak iin Grnm > Eklentiler > Tmn
Oynat' sein. Not: Tmn Oynat sadece geerli belgeye uygulanr; rnein ereve kmesindeki dier belgelere uygulanmaz.

Eklenti ieriini oynatmay durdurma


Bir ortam esi sein ve Grnm > Eklentiler > Durdur'u belirleyin veya zellik denetiminde Durdur dmesini

tklatn. Oynamakta olan tm eklentileri durdurmak iin Grnm > Eklentiler > Tmn Durdur'u da seebilirsiniz.

Netscape Navigator eklentileri sorun giderme


Belge penceresinde eklenti ieriini oynatmak iin admlar uyguladnz ancak baz eklenti ierii oynatlamadysa, aadakini deneyin:

likili eklentinin bilgisayarnzda ykl olduundan ve ieriin sizdeki eklenti srmyle uyumlu olduundan
emin olun.

Configuration/Plugins/UnsupportedPlugins.txt dosyasn bir metin dosyasnda an ve sorunlu eklentinin


listelenip listelenmediine bakn. Bu dosya Dreamweaver soruna neden olan, dolaysyla desteklenmeyen eklentilerin kaydn tutar. (Belirli bir eklentiyle sorun yayorsanz, bu dosyaya eklemeyi dnn.)

Yeterli belleinizin olup olmadn denetleyin. Baz eklentiler almak iin ek 2 ila 5 MB bellee gereksinim duyar.

ActiveX denetimi ekleme


Sayfanza ActiveX denetimi ekleyebilirsiniz. ActiveX denetimleri (nceden OLE denetimleri olarak adlandrlrd), kimi kk uygulamalar gibi tarayc eklentileri olarak alabilen yeniden kullanlabilir bileenlerdir. Windows'da Internet Explorer ile alrlar ancak Macintosh'ta veya Netscape Navigator'da almazlar. Dreamweaver uygulamasndaki ActiveX nesnesi ziyaretinizin taraycsnda ActiveX denetimi iin nitelikler ve parametreler salamanza olanak tanr. ActiveX nesnesini ekledikten sonra object etiketinin niteliklerini ve ActiveX denetiminin parametrelerini ayarlamak iin zellik denetimini kullann. zellik denetiminde grntlenmeyen zelliklerin adlarn ve deerlerini girmek iin zellik denetimindeki Parametreler'i tklatn. ActiveX denetimleri parametreleri iin genel olarak kabul edilen standart format yoktur; kullanacanz parametreleri belirlemek iin kullandnz ActiveX denetiminin belgelerine bakn.
Belge penceresinde ierii eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve aadakilerden birini yapn:

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Ortam dmesini tklatn ve ActiveX simgesini


simgesi grntlendiinde simgeyi Belge penceresine srkleyebilirsiniz.

sein.

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Ortam dmesini tklatn ve ActiveX simgesini sein. Ekle panelinde ActiveX Ekle > Ortam > ActiveX esini sein. Bir simge ActiveX denetiminin Internet Explorer'daki sayfada nerede
grntleneceini belirtir.

ActiveX zellikleri
zellik denetimi ncelikle en sk kullanlan zellikleri grntler. Tm zellikleri grmek iin sa alt kedeki geniletici oku tklatn.
Ad Komut dosyas oluturmak iin ActiveX nesnesini tanmlamak amacyla bir ad belirler. zellik denetiminin en solundaki etiketsiz metin kutusuna bir ad girin

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 263


Sayfalara ierik ekleme

G ve Y Piksel cinsinden nesnenin geniliini ve yksekliini belirtir. Snf Kimlii Taraycya ActiveX denetimini tanmlar. Bir deer girin veya alan menden bir tane sein. Sayfa

yklendiinde tarayc, sayfayla ilikilendirilen ActiveX nesnesinin gerektirdii ActiveX denetimini bulmak iin snf kimliini kullanr. Tarayc belirtilen ActiveX denetimini bulamazsa, Temel'de tanmlanan konumdan yklemeyi dener.
Gm ActiveX denetiminin object etiketi iine embed etiketi ekler. ActiveX denetiminin Netscape Navigator eklentisi edeeri varsa, embed etiketi eklentiyi etkinletirir. Dreamweaver, ActiveX zellikleri olarak girdiiniz deerleri Netscape Navigator eklentisi edeerlerine atar. Hizala Nesnenin sayfada nasl hizalanacan belirler. Parametreler ActiveX nesnesine aktarmak zere ek parametreler girmek iin iletiim kutusu aar. Birok ActiveX

denetimi zel parametrelere yant verir.


Kaynak Gm seenei almsa Netscape Navigator eklentisinde kullanlacak veri dosyasn tanmlar. Deeri

girmezseniz, Dreamweaver daha nce girilen ActiveX zelliklerinden deeri belirlemeyi dener.
Y Boluu ve D Boluu Nesnenin altndaki, stndeki ve her iki tarafndaki beyaz boluun miktarn piksel

cinsinden belirtir.
Temel ActiveX denetimini ieren URL'yi belirler. Internet Explorer, ziyaretinin sisteminde ykl deilse, bu

konumdan ActiveX denetimini ykler. Temel parametresini belirlemezseniz ve ziyaretinizin ilgili ActiveX denetimi yoksa, tarayc ActiveX nesnesini grntleyemez.
Alternatif Grnt Tarayc object etiketini desteklemiyorsa grntlenecek olan grnty belirtir. Bu seenek yalnzca Gm seenei belirlenmediinde kullanlabilir. Veri Yklenecek ActiveX denetiminin veri dosyasn belirler. Shockwave ve RealPlayer gibi birok ActiveX denetimi bu parametreyi kullanmaz.

Java uygulamas ekleme


Dreamweaver kullanarak HTML belgesine Java uygulamas ekleyebilirsiniz. Java, web sayfalarna gmlebilen kk uygulamalarn (uygulama) geliimine olanak salayan programlama dilidir. Java uygulamasn ekledikten sonra parametrelerini ayarlamak iin zellik denetimini kullann. zellik denetiminde aadaki zellikleri grmek iin Java uygulamasn sein.
1 Belge penceresinde uygulamay eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve aadakilerden birini

yapn:

Ekle panelinin Ortak kategorisinde Ortam dmesini tklatn ve Uygulama simgesini Ekle > Ortam > Uygulama'y sein.
2 Java uygulamas ieren bir dosya sein.

sein.

Java uygulamas zellikleri


zellik denetimi ncelikle en sk kullanlan zellikleri grntler. Tm zellikleri grmek iin sa alt kedeki geniletici oku tklatn.
Ad Komut dosyas oluturmak iin uygulamay tanmlamak amacyla bir ad belirler. zellik denetiminin en solundaki etiketsiz metin kutusuna bir ad girin G ve Y Piksel cinsinden uygulamann geniliini ve yksekliini belirtir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 264


Sayfalara ierik ekleme

Kod Uygulamann Java kodunu ieren dosyay belirler. Dosyay bulmak iin klasr simgesini tklatn veya dosya adn

girin.
Temel Seili uygulamay ieren klasr tanmlar. Bir uygulamay setiinizde, bu metin kutusu otomatik olarak

doldurulur.
Hizala Nesnenin sayfada nasl hizalanacan belirler. Alt Kullancnn taraycs Java uygulamalarn desteklemiyorsa veya Java devre d braklmsa, grntlenecek olan

alternatif ierii (genellikle bir grnt) belirtir. Metin girerseniz Dreamweaver, uygulamann alt niteliinin deeri olarak metni ekler. Bir grnt seerseniz Dreamweaver, ama ve kapama applet etiketleri arasna img etiketi ekler. Not: Netscape Navigator (Java devre d braklm) ve Lynx (metin tabanl tarayc) tarayclarda grntlenebilen alternatif ierik belirlemek isterseniz, bir grnt sein ve ardndan alt niteliini Kod denetimindeki img etiketine manuel olarak ekleyin.
Y Boluu ve D Boluu Uygulamann altndaki, stndeki ve her iki tarafndaki beyaz boluun miktarn piksel

cinsinden belirtir.
Parametreler Uygulamaya aktarmak zere ek parametreler girmek iin iletiim kutusu aar. Birok uygulama zel

parametrelere yant verir.

Ortam denetlemek iin davranlar kullanma


eitli ortam nesnesini balatmak ve durdurmak iin sayfanza davranlar ekleyebilirsiniz.
Shockwave Veya Flash' Denetle Shockwave filmini veya SWF dosyasn oynatn, durdurun, geriye sarn veya bir

kareye gidin.
Ses al Ses almanza olanak salar;rnein, kullanc fare iaretisini ba zerine getirdiinde bir ses efekti

alabilirsiniz.
Eklentiyi Denetle Sitenizin ziyaretilerinde gerekli eklentinin ykl olup olmadn denetlemenizi salar, ardndan

doru eklentiye sahip olup olmadklarna bal olarak farkl URL'lere ynlendirir. Eklentiyi Denetle davran ActiveX denetimlerini denetlemediinden bu e sadece Netscape Navigator eklentilerine uygulanr.

Ayrca bkz.
Shockwave Veya SWF Uygulamasn Denetle davrann uygulama sayfa 350 Ses al davrann uygulama sayfa 355 Eklentiyi Denetle davrann uygulama sayfa 350

Ortam nesnelerini denetlemek iin parametreleri kullanma


Shockwave ve SWF dosyalarn, ActiveX denetimlerini, Netscape Navigator eklentilerini ve Java uygulamalarn denetlemek iin zel parametreler tanmlayn. Parametreler, object, embed ve applet etiketleriyle kullanlr. Parametreler, farkl nesne trlerine zel nitelikleri ayarlar. rnein SWF dosyas, nesne etiketi iin <param name="quality" value="best"> zellik parametresini kullanabilir. Parametre iletiim kutusu zellik denetiminden kullanlabilir. Gereksinim duyduu parametrelerle ilgili bilgiler iin kullandnz nesnenin belgelerine bakn. Not: ActiveX denetimleri iin veri dosyalarn tanmlamak amacyla genel olarak kabul edilen standartlar yoktur. Kulland parametreleri bulmak iin iin kullandnz ActiveX denetiminin belgelerine bakn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 265


Sayfalara ierik ekleme

Parametre iin ad ve deer belirleme


1 Belge penceresinde parametreler ierebilecek (Shockwave filmi, ActiveX denetimi, Netscape Navigator eklentisi

veya Java uygulamas gibi) bir nesne sein.


2 Aadaki yntemlerden birini kullanarak iletiim kutusunu an:

Nesneyi sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh) ve ierik mensnden
Parametreler'i sein.

Daha nceden almamsa, zellik denetimini an ve zellik denetiminin alt yarsnda bulunan Parametreler
dmesini tklatn. (zellik denetiminin geniletildiinden emin olun.)
3 Art (+) dmesini tklatn ve ilgili stunlara parametre adn ve deerini girin.

Parametreyi kaldrma
Parametreyi sein ve eksi () dmesini tklatn.

Parametreleri yeniden sralama


Parametreyi sein ve yukar ve aa ok dmelerini kullann.

Grevleri otomatikletirme
Grev otomasyonu
Gemi paneli, bir ii yaparken attnz admlar kaydeder. Sk yaplan bir ii, admlarn Gemi panelinden yeniden atarak veya admlar otomatik olarak atan yeni bir komut oluturarak otomatikletirin. Belirli fare hareketleri, rnein Belge penceresini tklayarak yeniden yaplamaz ve kaydedilemez. Bu tr bir hareket gerekletirdiinizde Gemi panelinde siyah bir izgi belirir (izgi, siz baka bir harekete geinceye kadar grnmez). Bundan kanmak iin, ekleme noktasn Belge penceresinde hareket ettirmek iin ok tularn kullann. Baka baz admlar, rnein bir sayfa esini sayfada baka bir yere srklemek de tekrarlanamaz. Byle bir adm attnzda X eklinde kk krmz bir simge Gemi panelinde belirir. Kaydedilmi komutlar (siz silmedike) kalc olarak tutulurken kaydedilmi komut dizileri siz Adobe Dreamweaver CS4 programndan ktnzda; kopyalanan adm sralar ise siz baka bir ey kopyaladnzda silinir.

Gemi panelini kullanma


Gemi paneli (Window > Gemi) etkin belgede, o belgeyi oluturduunuz veya atnzdan beri attnz admlarn (ancak baka erevelerde, baka Belge pencerelerinde veya Site panelindekilerin deil) bir listesini gsterir. Birden ok adm bir kerede geri almak ve ilerinizi otomatikletirmek iin Gemi panelini kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 266


Sayfalara ierik ekleme

A. Kaydrc (baparmak) B. Admlar C. Yeniden Yap dmesi D. Admlar Kopyala dmesi E. Komut Olarak Kaydet dmesi

Gemi panelindeki kaydrc veya baparmak ilk nce attnz son adma iaret eder. Not: Gemi panelindeki admlarn srasn deitiremezsiniz. Gemi panelini rasgele bir komut koleksiyonu olarak dnmeyin; daha ok attnz admlar attnz srada grmenin bir yolu olarak dnn.

Son adm geri alma


Aadakilerden birini yapn:

Dzen > Geri Al' sein Gemi paneli kaydrcsn listede bir adm yukar srkleyin.
Not: Belirli bir adma otomatik olarak ilerlemek iin admn sol tarafna tklamanz gerekir; adm tklamak admn kendisini seer. Belirli bir adm semek, geri alma gemiinizde o adma gitmekten farkldr.

Birden ok adm ayn anda geri alma


Kaydrcy srkleyip herhangi bir adma iaret ettirin veya kaydrcnn yolu boyunca herhangi bir admn sol

tarafna tklayn. Kaydrc otomatik olarak, zerinden getii admlar geri alarak o adma ilerler. Not: Tek bir adm geri almada olduu gibi bir dizi adm geri alr sonra da belgede yeni bir ey yaparsanz, artk geri alnan admlar tekrar yapamazsnz; bu admlar Gemi panelinden kaybolur.

Gemi panelinin tuttuu ve gsterdii adm saysn belirleme


Varsaylan adm says ou kullancnn ihtiyalar iin yeterlidir. Say ne kadar artarsa Gemi paneli de o kadar bellek gerektirir, bu da performans etkiler ve bilgisayarnz ciddi lde yavalatr.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki kategori listesinden Genel'i sein. 3 Maksimum Gemi Adm Says iin bir deer girin.

Gemi paneli bu maksimum adm saysna ulatnda, en eski admlar silinmeye balar.

Geerli belgenin gemi listesini silme:


Gemi panelinin ierik mensnde Gemii Temizle'yi sein.

Bu komut ayrca geerli belgenin tm geri alma bilgilerini temizler; Gemii Temizle'yi setikten sonra temizlenen admlar geri alamazsnz. Gemii Temizle admlar geri almaz; sadece bu admlar bellekteki kaydn siler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 267


Sayfalara ierik ekleme

Admlar tekrarlama
Gemi panelini son admnz tekrarlamak, bir dizi art arda adm tekrarlamak veya bir dizi ardk olmayan adm tekrarlamak iin kullann. Admlar dorudan Gemi panelinden yeniden yapn.

Tek adm tekrarlama


Aadakilerden birini yapn:

Dzen > Yeniden Yap' sein Gemi panelinde bir adm sein ve Yeniden Yap dmesini tklayn. Adm yeniden yaplr ve bir kopyas Gemi
panelinde belirir.

Bir dizi adm tekrarlama


1 Gemi panelinde admlar sein:

Ardk admlar semek iin fareyi bir admdan bir bakasna srkleyin (kaydrcy srklemeyin; sadece fareyi
bir admn metin etiketinden dier admn metin etiketine srkleyin) veya ilk adm sein, sonra Shift tuuna basarak son adm tklayn.

Ardk olmayan admlar semek iin bir adm sein, sonra Ctrl (Windows) veya Komut (Macintosh) tuuna
basarak dier admlar sein veya brakn. Yeniden yaplan admlar seili (vurgulanm) admlardr, kaydrcnn halen iaret ettii adm deil. Not: Setiiniz admlar arasnda siyah izgiyle kaydedilemeyecei gsterilen bir adm olsa da admlar yeniden yapldnda o adm atlanr.
2 Yeniden Yap' tklayn.

Admlar srayla yeniden yaplr ve Yeniden Yaplan Admlar adl yeni bir adm Gemi panelinde belirir.

Seim yapma veya seimi geniletme


Bir ok tuuna basarken Shift tuunu basl tutun.

Daha sonra tekrarlanmasn istediiniz bir ii gerekletirirken siyah bir fare hareketi gsterge izgisi belirirse, ilemi o admdan ncesine geri alabilir ve baka bir yntemi, rnein ok tularn deneyebilirsiniz.

Gemi panelindeki admlar nesnelere uygulama


Gemi panelindeki bir dizi adm Belge penceresindeki herhangi bir nesneye uygulayabilirsiniz. Birden ok nesne seer, sonra da bunlara Gemi panelinden admlar uygularsanz, nesneler tek bir seim olarak ilenir ve Dreamweaver admlar bu bileik seime uygulamaya alr; ancak bir adm dizisini ayn anda sadece bir tek nesneye uygulayabilirsiniz. Admlar bir nesne grubundaki her nesneye uygulamak iin, dizideki son admda gruptaki bir sonraki nesneyi setirmeniz gerekir. kinci yordam bu ilkeyi somut bir senaryoda gstermektedir: bir dizi grntnn dikey ve yatay boluklarn ayarlama.

Admlar bir baka nesneye uygulama


1 Nesneyi sein. 2 lgili admlar Gemi panelinde sein ve Yeniden Yap' tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 268


Sayfalara ierik ekleme

Admlar birden ok nesneye uygulama


1 Her satrnda kk bir grnt (rnein grafik bir madde imi veya simge) ardnda da metin olan bir belge ile

balayn. Ama grntleri metinden ve stlerindeki ve altlarndaki dier grntlerden uzaklatrmaktr.

2 Daha nceden ak deilse, zellik denetimini (Pencere > zellikler) an. 3 lk grnty sein. 4 zellik denetisinde D Boluk ve Y Boluk kutularna, grntnn kenarlarndaki boluklar iin saylar girin. 5 Belge penceresini, ekleme noktasn hareket ettirmeden etkinletirmek iin tekrar tklayn. 6 Ekleme noktasn grntnn soluna getirmek iin Sol Ok tuuna basn. 7 Ekleme noktasn bir satr aa getirerek dizideki ikinci grntnn hemen solunda brakmak iin Aa Ok

tuuna basn.
8 kinci grnty semek iin Shift+Sa Ok tuuna basn.

Not: Grnty tklayarak semeyin, yoksa tm admlar tekrar yapamazsnz.


9 Gemi panelinde grntnn evresindeki boluklar deitirmeye ve bir sonraki grnty semeye karlk

gelen admlar sein. Bu admlar tekrar yapmak iin Yeniden Yap dmesine basn.

Seili grntnn evresindeki boluklar deiir ve bir sonraki grnt seilir.

10 Grntlerin boluklar doru oluncaya kadar Yeniden Yap' tklamaya devam edin.

Belgeler arasnda adm kopyalayp yaptrma


Her ak belgenin kendi adm gemi vardr. Bir belgedeki admlar kopyalayp baka birine yaptrabilirsiniz. Belgeyi kapatmak, gemiini temizler. Bir belgedeki admlar daha sonra kullanmak isteyeceinizi biliyorsanz, belgeyi kapatmadan nce o admlar kopyalayp kaydedin.
1 Yeniden kullanmak istediiniz admlarn olduu belgede, Gemi panelinde admlar sein. 2 Gemi panelinde

Admlar Kopyala'y tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 269


Sayfalara ierik ekleme

Not: Gemi panelindeki Admlar Kopyala dmesi, Dzen mensndeki Kopyala komutundan farkldr. Adm kopyalamak iin Dzen > Kopyala'y kullanamazsnz, ancak onlar yaptrmak iin Dzen > Yaptr' kullanrsnz. Bir Kopyala veya Yaptr komutu ieren admlar kopyalarken dikkatli olun:

Admlardan biri Kopyala komutu ise Admlar Kopyala komutunu kullanmayn; bu tr admlar istediiniz gibi
yaptramayabilirsiniz.

Admlarnz arasnda Yaptr komutu varsa, bu admlar, Yaptr komutundan nce ayrca bir de Kopyala komutu
olmadka yaptramazsanz.
3 Dier belgeyi an. 4 Ekleme noktasn istediiniz yere ekleyin veya admlar uygulayacak bir nesne sein. 5 Dzen > Yaptr' sein.

Admlar belgenin Gemi paneline yaptrlrken yeniden yaplr. Gemi paneli admlar yalnzca tek bir adm olarak, Admlar Yaptr olarak gsterir. Admlar bir metin editrne veya Kod grnmne ya da Kod denetisine yaptrrsanz, JavaScript kodu olarak gzkrler. Bu, kendi komut dizilerini yazmay renmek iin yararl olabilir.

Ayrca bkz.
Kod yazma ve dzenleme sayfa 306

Gemi admlarndan komutlar oluturma ve kullanma


Bir grup gemi admn adlandrlm bir komut olarak kaydederseniz, Komutlar mensnde kullanlabilir hale gelir. Bir grup adm, zellikle Dreamweaver programn bir daha balattnzda tekrar kullanma olaslnz varsa, yeni bir komut oluturup kaydedin.

Komut oluturma
1 Gemi panelinde bir adm veya bir grup adm sein. 2 Komut Olarak Kaydet dmesini tklayn veya Komut Olarak Kaydet'i Gemi panelinin balam mensnden

sein.
3 Komut iin bir ad girin ve Tamam' tklatn.

Komut Komutlar mensnde belirir. Not: Komut bir JavaScript dosyas (veya bazen bir HTML dosyas) olarak Dreamweaver/Configuration/Komuts klasrnze kaydedilir. Dreamweaver programn ok kullancl bir iletim sisteminde kullanyorsanz, dosya, oturumun sahibi olan kullancnn Komuts klasrne kaydedilir.

Kaydedilmi bir komutu kullanma


1 Komutu uygulayacak bir nesne sein veya ekleme noktasn komutu uygulamak istediiniz yere yerletirin. 2 Komutu Komutlar mensnden sein.

Komut adn dzenleme


1 Komutlar > Komut Listesini Dzenle'yi sein. 2 Yeniden adlandrmak zere bir komut sein, yeni bir ad girin, sonra Kapat' tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 270


Sayfalara ierik ekleme

Komutlar mensnden bir ad silme


1 Komutlar > Komut Listesini Dzenle'yi sein. 2 Bir komut sein. 3 Sil'i tklayn, ardndan Kapat' tklayn.

Komut kayda alma ve saklama


Ksa vadede kullanmak zere bir komut kayda aln veya daha sonra kullanmak zere bir komutu kayda alp saklayn. Dreamweaver ayn anda yalnzca bir tek kayda alnm komut tutar; siz yeni bir komut kayda almaya balar balamaz eski komut, siz yeni komutu kayda almaya balamadan nce saklamadysanz kaybolur.

Geici olarak bir grup adm kayda alma


1 Komutlar > Kayda Almaya Bala'y sein veya Ctrl+Shift+X (Windows) ya da Komut+Shift+X (Macintosh) tu

bileimine basn. areti bir komut kayda almakta olduunuzu gsterecek ekilde deiir.
2 Kayda almay bitirdiinizde Komutlar > Kayda Almaya Durdur'u sein veya Ctrl+Shift+X (Windows) ya da

Komut+Shift+X (Macintosh) tu bileimine basn.

Kayda alnm bir komutu yeniden yrtme


Komutlar > Kayda Alnm Komutu Yrt' sein veya Ctrl+Shift+R (Windows) ya da Komut+Shift+R

(Macintosh) tu bileimine basn.

Kayda alnm bir komutu saklama


1 Komutlar > Kayda Alnm Komutu Yrt' sein. 2 Gemi panelinin adm listesinde beliren Komutu Yrt admn sein, sonra Komut Olarak Kaydet dmesini

tklayn.
3 Komut iin bir ad girin ve Tamam' tklatn.

Komut Komutlar mensnde belirir.

271

Blm 9: Balama ve gezinme


Siteyi hazrladktan sonra sayfalar birbirine balayabilirsiniz. HTML balar, atla menleri, gezinme ubuklar ve grnt elemeleri oluturabilirsiniz.

Balama ve gezinme hakknda


Balar hakknda
Web sitesi belgelerini saklayacanz bir Dreamweaver sitesi hazrladktan ve HTML sayfalarn oluturduktan sonra kendi belgelerinizden dier belgelere balantlar oluturmak istersiniz. Dreamweaver belgelere, grntlere, multimedya dosyalarna veya yklenebilir yazlmlara balar oluturmak iin birka yol salar. Balk, liste, tablo, mutlak konumlandrlm e (AP esi) ya da erevelerdeki metin ve grntler de dahil, bir belgenin herhangi bir yerindeki metin ya da grntye balantlar oluturabilirsiniz. Ba oluturmak ve ynetmek iin birka farkl yol vardr. Baz web tasarmclar varolmayan sayfalara ya da dosyalara ba oluturmay tercih eder, bazlarysa nce tm dosyalar ve sayfalar oluturup sonra balar eklemeyi tercih eder. Balar ynetmenin dier bir yolu da, sitenizin tm sayfalarn hazrlamadan nce ba eklediiniz ve test ettiiniz yer tutucu sayfalar oluturmaktr.

Ayrca bkz.
Balar Dreamweaver'da test etme sayfa 280

Belge konumlar ve yollar


Ban kaynak belgesi ve hedef belgesi arasndaki dosya yolunu anlamak ba oluturmak iin gereklidir. Her web sayfasnn Uniform Resource Locator (URL) olarak adlandrlan benzersiz bir adresi vardr. Ancak, yerel bir ba oluturduunuzda (ayn sitedeki bir belgeden dierine olan ba) kendisine ba oluturduunuz belgenin URL'sini genellikle belirtmezsiniz, bunun yerine geerli belgeyi ya da sitenin kk klasrn temel alan greceli bir yol belirtirsiniz. tr ba yolu vardr:

Mutlak yollar (rnein http://www.adobe.com/support/dreamweaver/contents.html). Belgeyi temel alan yollar (rnein dreamweaver/contents.html). Siteyi temel alan yollar (rnein /support/dreamweaver/contents.html).
Dreamweaver uygulamasn kullanarak balarnz iin oluturacanz belge yolu trn kolayca seebilirsiniz. Not: Site ya da belgeyi temel alan yollardan, sizin tercih ettiinizi ve en kolay bulduunuzu kullanmak en iyi yntemdir. Yollar yazmak yerine balara gzatmak her zaman doru yolu girmenizi salar.

Ayrca bkz.
Yeni balarn greceli yolunu ayarlama sayfa 276 Yerel kk klasr ayarlama ve dzenleme sayfa 39

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 272


Balama ve gezinme

Mutlak yollar
Mutlak yollar bal belgenin tam URL'sini, kullanlacak protokolle (web sayfalar iin genellik http://) birlikte salar, rnein http://www.adobe.com/support/dreamweaver/contents.html. Baka bir sunucudaki belgeye ba oluturmak iin mutlak yol kullanmalsnz. Mutlak yollar yerel balar (ayn sitedeki belgeler) iin de kullanabilirsiniz, ancak bu yaklam nerilmez nk siteyi baka bir etki alanna tarsanz tm yerel mutlak yol balarnz kaybolacaktr. Yerel balar iin greceli yollar kullanmak, dosyalar siteniz iinde tamanz gerektiinde daha fazla esneklik salar. Not: Grnt eklerken (ba deil), uzak sunucuda bulunan bir grnt (yerel sabit srcde bulunmayan grnt) iin mutlak yol kullanabilirsiniz.

Belgeye grece yollar


Belgeyi temel alan yollar ou web sitesindeki yerel balar iin en iyi yntemdir. Geerli belge ve balanlan belge ayn klasrde olduunda ve bir arada kalacaklarsa bunlar zellikle kullanldr. Belgeyi temel alan yolu, geerli belgeden balanlan belgeye giden klasr sradzeninin yolunu belirterek baka bir klasrdeki belgeye ba oluturmak iin de kullanabilirsiniz. Belgeyi temel alan yollarn ana fikri, mutlak yolun hem geerli belge hem de balanlan belge iin ayn olan ksmn hari tutarak yalnzca yolun farkl ksmn salamaktr. rnein aadaki yapda bir siteniz olduunu varsayn:
sitem(kk dizin) destek icerik.html saatler.html kaynaklar ipuclari.html rnler katalog.html

dizin.html(ana sayfa)

contents.html dosyasndan hours.html dosyasna (her ikisi de ayn klasrde) olan ba, hours.html greceli yolunu
kullanr.

contents.html dosyasndan tips.html dosyasna (resources alt klasrnde) ba oluturmak iin, resources/tips.html
greceli yolunu kullann. Her ters eik izgide (/) klasr sradzeninde bir dzey aa gidersiniz.

contents.html dosyasndan index.html dosyasna (st klasrde, contents.html dosyasnn bir dzey stnde) ba
oluturmak iin, ../index.html greceli yolunu kullann. ki nokta ve ters eik izgi (../), klasr sradzeninde bir dzey yukar gitmenizi salar.

contents.html dosyasndan catalog.html dosyasna (st klasrn farkl bir alt klasrnde) ba oluturmak iin,
.../products/catalog.html greceli yolunu kullann. Burada ../ st klasre doru yukar gitmenizi salarken products/ rn alt klasrne doru aa gitmenizi salar. Dosyalar grup halinde tadnzda, rnein bir klasr, iindeki tm dosyalar birbirlerine olan greceli yollarn koruyacak ekilde, tmyle tadnzda bu dosyalar arasndaki belgeyi temel alan balar gncelletirmeniz gerekmez. Bununla birlikte, belgeyi temel alan balar ieren tek bir dosyay ya da belgeyi temel alan ban hedefi olan tek bir dosyay tadnzda bu balar gncelletirmeniz gerekir. (Dosyalar panelini kullanarak dosyalar tar ya da yeniden adlandrrsanz, Dreamweaver tm ilgili yollar otomatik olarak gncelletirir.)

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 273


Balama ve gezinme

Sitenin kke ilikin yollar


Sitenin kk temel alan yollar sitenin kk klasrnden bir belgeye giden yolu tanmlar. Birka sunucu kullanan byk bir web sitesinde ya da birka sitenin bulunduu tek bir sunucuda alyorsanz bu yollar kullanmak isteyebilirsiniz. Ancak, bu yol tr hakknda bilginiz yoksa belgeyi temel alan yollar kullanmanz daha iyi olacaktr. Sitenin kkn temel alan yollar, sitenin kk klasrn belirten blme izgisiyle balar. rnein /support/tips.html, sitenin kk klasrnn support alt klasrndeki bir dosyann (tips.html) site kkn temel alan yoludur. HTML dosyalarnz web sitenizde sk sk bir klasrden dierine tayorsanz sitenin kkn temel alan yollar ba oluturmak iin ou zaman en iyi yoldur. Sitenin kkn temel alan balar ieren bir belgeyi tarken balar deitirmeniz gerekmez, rnein HTML dosyalarnz baml dosyalar iin (rnein grntler) sitenin kkn temel alan balar kullanyorsa, bir HTML dosyasn tadnzda baml dosya balar hala geerlidir. Ancak sitenin kkn temel alan balarn hedefi olan belgeleri tar ya da yeniden adlandrrsanz, belgelerin birbirlerine gre olan yollar deimemi olsa da bu balar gncelletirmeniz gerekir. rnein bir klasr tarsanz, o klasrde dosyalara sitenin kkn temel alan tm balar gncelletirmeniz gerekir. (Dosyalar panelini kullanarak dosyalar tar ya da yeniden adlandrrsanz, Dreamweaver tm ilgili yollar otomatik olarak gncelletirir.)

Ba oluturma
Dosyalar ve belgeler iin ba oluturma
Ba oluturmadan nce mutlak, belgeyi temel alan ve sitenin kkn temel alan yollarn nasl altn anladnzdan emin olun. Bir belgede birka farkl trde ba oluturabilirsiniz:

Grafik, film, PDF ya da ses dosyas gibi baka bir belge ya da dosyaya giden ba. Belgede belli bir konuma atlayan adl balant. Alcnn adresi girilmi olarak yeni bir bo e-posta mesaj oluturan e-posta ba. Bir nesneye davran ilitirmek ya da JavaScript kodu yrten bir ba oluturmak iin kullandnz bo ve komut
dosyas balar. Bir grnt, nesne ya da metinden baka bir belge ya da dosyaya ba oluturmak iin zellik denetisini ve Dosyaya aret Et simgesini kullanabilirsiniz. Dreamweaver sitenizdeki dier sayfalara belgeyi temel alan yollar kullanarak ba oluturur. Dreamweaver uygulamasnn yeni balar sitenin kkn temel alan yollar kullanarak oluturmasn da salayabilirsiniz. nemli: Belgeyi temel alan yolu oluturmadan nce yeni dosyay her zaman kaydedin; belgeyi temel alan yol kesin bir balang noktas olmadan geerli deildir. Belgeyi temel alan yolu dosyay kaydetmeden nce oluturursanz, Dreamweaver dosya kaydedilene kadar geici olarak file:// ile balayan bir mutlak yol kullanr; dosyay kaydettiinizde, Dreamweaver file:// yolunu greli yola dntrr. Ba oluturmaya ilikin bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0149_tr.

Ayrca bkz.
Belge konumlar ve yollar sayfa 271 Ba oluturma eitimi

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 274


Balama ve gezinme

Balara JavaScript davranlar ilitirme


Belgedeki herhangi bir baa davran ilitirebilirsiniz. Belgelere bal eler eklediinizde aadaki davranlar kullanabilirsiniz:
Durum ubuunun Metnini Ayarla Bir mesajn metnini belirler ve tarayc penceresinin sol alt tarafndaki durum

ubuunda grntler. rnein bu davran, durum ubuunda kendisiyle ilikilendirilen URL'yi grntlemek yerine ban hedefini tanmlamak iin kullanabilirsiniz.
Tarayc Penceresi A URL'yi yeni pencerede aar. Ad, boyutu ve nitelikleri de (yeniden boyutlandrlabilir olup

olmad, men ubuu olup olmad ve benzer) dahil, yeni penceresinin zelliklerini belirtebilirsiniz.
Atla Mens Atla mensn dzenler. Men listesini deitirebilir, baka bir bal dosya belirtebilir ya da bal belgenin alaca tarayc konumunu deitirebilirsiniz. Gezinme ubuu Grntsn Ayarla Gezinme ubuundaki grntlerin grntlenmesini zelletirir. rnein

iareti gezinme ubuunun belli bir blmnn stndeyken gezinme ubuunda ya da sayfada belli bir grnt grntlemek iin bu davran kullanabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Yerleik Dreamweaver davranlar uygulama sayfa 348

zellik denetisini kullanarak belgelere ba oluturma


Bir grnt, nesne ya da metinden baka bir belge ya da dosyaya ba oluturmak iin zellik denetisinin klasr simgesini ya da Ba kutusunu kullanabilirsiniz.
1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde metin ya da grnt sein. 2 zellik denetisini (Pencere > zellikler) an ve aadakilerden birini yapn:

Dosyaya gidip dosyay semek iin Balant kutusunun sa tarafndaki klasr simgesini

tklatn.

Bal belgeye giden yol URL kutusunda grnr. Yolun belgeyi ya da kk temel almasn salamak iin HTML Dosyas Se iletiim kutusunda Grece alr mensn kullann ve sonra Se'i tklatn. Setiiniz yol tr yalnzca mevcut balantya uygulanr. (Sitenin Grece kutusunun varsaylan ayarn deitirebilirsiniz.)

Ba kutusuna belgenin yolunu ve dosya adn yazn.


Sitenizdeki bir belgeye ba oluturmak iin belgeyi ya da sitenin kkn temel alan bir yol kullann. Sitenizin dndaki bir belgeye ba oluturmak iin protokol de ieren (rnein http://) mutlak bir yol girin. Bu yaklam, henz oluturulmam bir dosya iin ba girmek amacyla kullanabilirsiniz.
3 Hedef alr mensnden belgenin alaca konumu sein:

_blank bal belgeyi adlandrlmam, yeni bir tarayc penceresine ykler. _parent bal belgeyi, ba ieren erevenin st erevesine ya da st penceresine ykler. Ba ieren ereve

yuvalanm deilse bal belge tarayc penceresinin tamamnda alr.


_self bal belgeyi, bala ayn ereveye ya da pencereye ykler. Bu hedef varsaylandr, bu nedenle bunu

belirtmeniz genellikle gerekmez.


_top bal belgeyi tarayc penceresinin tamamnda aarak tm ereveleri kaldrr.

Sayfanzdaki tm balar ayn hedefe ayarlanacaksa Ekle > HTML > Balk Etiketleri > Temel'i seip ardndan hedef bilgileri seerek bu hedefi bir defa belirtebilirsiniz. ereveleri hedefleme hakknda bilgi iin bkz. ereve ieriini balarla kontrol etme sayfa 206.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 275


Balama ve gezinme

Ayrca bkz.
Belge konumlar ve yollar sayfa 271

Dosyaya aret simgesini kullanarak belgeler ile ba kurma


1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde metin ya da grnt sein. 2 ki yoldan biriyle ba oluturun:

zellik denetisindeki Balant kutusunun sa tarafnda bulunan Dosyaya aret Et simgesini

(hedef simgesi) srkleyin ve geerli belgede grnr balaycya, dier bir ak belgede grnr balaycya, kendisine atanm benzersiz kimlie sahip bir eye veya Dosyalar panelindeki bir belgeye iaret edin. belgede grnr balaycya, kendisine atanm benzersiz kimlie sahip bir eye veya Dosyalar panelinde bir belgeye iaret edin.

st karakter tuunu basl tutarak imleci seimden srkleyin ve geerli belgede grnr balaycya, baka bir ak

Not: Baka bir ak belgeye, yalnzca belgeleriniz Belge penceresinde en byk boyutlarna getirilmemise ba oluturabilirsiniz. Belgeleri demek iin Pencere > Basamakla ya da Pencere > De'yi sein. Ak bir belgeye iaret ettiinizde, seiminizi yaparken belge ekrannzda n plana tanr.

Ayrca bkz.
Belgede belli bir konuma ba oluturma sayfa 276

Kpr komutunu kullanarak ba ekleme


Kpr komutu, bir grntye, nesneye ya da baka bir belge ya da dosyaya metin ba oluturmanz salar.
1 Ekleme noktasn belgenin iinde ban grnmesini istediiniz yere yerletirin. 2 Kpr Ekle iletiim kutusunu grntlemek iin aadakilerden birini yapn:

Ekle > Kpr'y sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde Kpr dmesini tklatn.
3 Balant metnini girin ve kendisine balant oluturulacak dosyann adn Balant'dan sonra girin (ya da dosyaya

gzatmak iin klasr simgesini

tklatn).

4 Hedef alr mensnde dosyann alaca pencereyi sein ya da adn yazn.

Mevcut belgede adlandrdnz tm erevelerin adlar alr listede grnr. Varolmayan bir ereve belirtirseniz, balanm sayfa belirttiiniz ada sahip yeni bir pencerede alr. Ayrca aadaki ayrlm hedef adlarndan da seebilirsiniz:

_blank bal dosyay adlandrlmam, yeni bir tarayc penceresine ykler. _parent bal dosyay, ba ieren erevenin st ereve kmesine ya da penceresine ykler. Ba ieren ereve

yuvalanm deilse bal dosya tarayc penceresinin tamamnda alr.


_self bal dosyay, bala ayn ereveye ya da pencereye ykler. Bu hedef varsaylandr, bu nedenle genellikle

belirlemenize gerek yoktur.


_top bal dosyay tarayc penceresinin tamamnda aarak tm ereveleri kaldrr.

5 Sekme Dizini kutusuna, sekme sras iin bir say girin. 6 Balk kutusuna ba iin bir ad girin. 7 Eriim Anahtar kutusuna, ba taraycda semek iin bir klavye karakteri (tek harf) girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 276


Balama ve gezinme

8 Tamam' tklatn.

Yeni balarn greceli yolunu ayarlama


Varsaylan olarak Dreamweaver sitenizdeki dier sayfalara belgeyi temel alan yollar kullanarak ba oluturur. Bunun yerine site kkn temel alan yol kullanmak iin nce sunucudaki belge kknn edeeri olarak ilev grecek bir yerel kk klasr seerek Dreamweaver uygulamasnda bir yerel klasr tanmlamanz gerekir. Dreamweaver bu klasr, sitenin kkn temel alan dosya yollarn belirlemek iin kullanr.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Siteleri Ynet iletiim kutusunda sitenizi listede ift tklatn. 3 Site Tanm iletiim kutusunda, Gelimi ayarlar grnmyorsa Gelimi sekmesini tklatn.

Site Tanm iletiim kutusunun Gelimi sekmesi Yerel Bilgiler kategorisi seeneklerini grntler.
4 Belge ya da Site Kk seeneini belirleyerek yeni balarn greceli yolunu ayarlayn.

Bu ayar deitirmek, varolan balarn yolunu Tamam' tklattktan sonra dntrmez. Bu ayarlar yalnzca Dreamweaver uygulamasyla oluturduunuz yeni balara uygulanr. Not: Bir test sunucusu belirtmedike ya da Dzen > Tercihler > Taraycda nizleme'de Geici Dosya Kullanarak nizleme'yi semedike, belgeleri yerel bir taraycda nizlerken sitenin kke ilikin yoluyla balanm ierik grnmez. Bunun nedeni taraycnn site kklerini tanmamasdr, sunucular tanr. Sitenin kkn temel alan yollarla balanm ierii nizlemenin hzl bir yolu, dosyay uzak bir sunucuya yerletirip, Dosya > Taraycda nizleme'yi semektir.
5 Sitenin kkn temel alan yollar iin web sitenizin URL'sini HTTP Adresi kutusuna girin.

Dreamweaver bu adresi, kk temel alan balarn, farkl bir site kkne sahip olabilecek uzak sunucuda almasn salamak iin kullanr. rnein sabit diskinizdeki C:\Sales\images\ klasrnde bulunan (burada Sales yerel kk klasrnzdr) bir grnt dosyasna ba oluturuyorsanz ve tamamlanm sitenizin URL'si http://www.mysite.com/SalesApp/ ise (burada SalesApp uzak kk klasrnzdr), URL'yi HTTP Adresi kutusuna girmek uzak sunucuda balanlan dosyann yolunun /SalesApp/images/ olmasn salar. Not: nceki srmlerde Dreamweaver doru uzak kk klasrn eklemede hata veriyordu ve bu da sayfann altrma zamannda hata vermesine neden oluyordu.
6 Tamam' tklatn.

Yeni yol ayar yalnzca mevcut siteye uygulanr.

Ayrca bkz.
Belge konumlar ve yollar sayfa 271 Yerel kk klasr ayarlama ve dzenleme sayfa 39

Belgede belli bir konuma ba oluturma


nce adl balantlar oluturarak belgenin belli bir blmne ba oluturmak iin zellik denetisini kullanabilirsiniz. Adl balantlar belgede ou zaman belli bir konuya ya da belgenin stne yerletirilen iaretleyiciler ayarlamanz salar. Daha sonra bu adl balantlara balar oluturabilir ve bylece ziyaretinizin belirtilen konuma hzla gtrlmesini salayabilirsiniz. Adl balantya ba oluturma iki adml bir ilemdir. nce adl balanty oluturursunuz, sonra adl balantya ba oluturursunuz. Not: Adlandrlm bir balaycy mutlak konumlandrlm bir eye (AP esi) yerletiremezsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 277


Balama ve gezinme

Adl balant oluturma


1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde, ekleme noktasn adl balantnn olmasn istediiniz yere yerletirin. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > Adl Balant'y sein. Ctrl+Alt+A (Windows) ya da Command+Option+A (Macintosh) tularna basn. Ekle panelinin Ortak kategorisinde Adl Balant dmesini tklatn.
3 Balant Ad kutusuna balant iin bir ad yazn ve Tamam dmesini tklatn. (Balant ad boluk ieremez.)

Ekleme noktasnda balant iaretleyicisi grnr. Not: Balant iaretleyicisini grmyorsanz Grnm > Grsel Yardmlar > Grnmez eler'i sein.

Adl balantya ba oluturma


1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde, kendisinden ba oluturulacak metni ya da grnty sein. 2 zellik denetisinin Ba kutusunda say iareti (#) ve balantnn adn yazn. rnein mevcut belgede st adl

balantya ba oluturmak iin unu yazn: #st. Ayn klasrde bulunan farkl bir belgedeki st adl balantya ba oluturmak iin dosyaad.html#st yazn. Not: Balant adlar byk/kk harf duyarldr.

Dosyaya aret Etme yntemini kullanarak adlandrlm balaycya balant oluturma


1 Adl balanty ieren belgeyi an.

Not: Balanty grmyorsanz grnr yapmak iin Grnm > Grsel Yardmlar > Grnmez eler'i sein.
2 Belge penceresinin Tasarm grnmnde, kendisinden ba oluturmak istediiniz metni ya da grnty sein.

(Bu baka bir ak belgeyse ona gei yapmalsnz.)


3 Aadakilerden birini yapn:

zellik denetisindeki Balant kutusunun sanda yer alan Dosyaya aret Et simgesini

(hedef simgesi) tklatn ve simgeyi kendisine balant oluturmak istediiniz balaycya srkleyin: balant, ayn belge iindeki bir balayc veya baka bir ak belgedeki balayc olabilir. baslyken srkleyin. ayn belgedeki ya da baka bir ak belgedeki balant.

Belge penceresinde, seili metni ya da grnty kendisine ba oluturmak istediiniz balantya stkarakter tuu

E-posta ba oluturma
E-posta ba tklatldnda yeni bir bo mesaj penceresi aar (kullancnn taraycsyla ilikilendirilmi posta programn kullanarak). E-posta mesaj penceresindeki Kime kutusu e-posta banda belirtilen adresle otomatik olarak gncelletirilir.

E-posta Ba Ekle komutunu kullanarak e-posta ba oluturma


1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde, ekleme noktasn e-posta balantsnn grnmesini istediiniz yere

yerletirin ya da e-posta ba olarak grnmesini istediiniz metni ya da grnty sein.


2 Ba eklemek iin aadakilerden birini yapn:

Ekle > E-posta Ba'n sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde E-posta Ba dmesini tklatn.
3 Metin kutusunda e-postann gvdesini yazn ya da dzenleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 278


Balama ve gezinme

4 E-posta kutusuna e-posta adresini yazn ve Tamam dmesini tklatn.

zellik denetisini kullanarak e-posta ba oluturma


1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde metin ya da grnt sein. 2 zellik denetisinin Ba kutusuna mailto: ve ardndan e-posta adresini yazn.

ki nokta iareti ve e-posta adresi arasnda boluk brakmayn.

Bir e-postann konu satrn otomatik olarak doldurma


1 Yukarda anlatld gibi zellik denetisini kullanarak bir e-posta ba oluturun. 2 zellik denetisinin Ba kutusunda e-postadan sonra ?subject= esini ekleyin ve eittir iaretinden sonra da

bir konu yazn. Soru iareti ve e-posta adresinin sonu arasnda boluk brakmayn. Tam giri u ekilde grnmelidir:
mailto:birisi@siteniz.com?subject=Sitemizden Posta

Bo ve komut dosyas ba oluturma


Bo ba belirlenmemi bir badr. Bo balar nesnelere davran ilitirmek ya da sayfaya metin eklemek iin kullann. rnein bo bir baa, iareti o ban zerine geldiinde grnty deitirmesini ya da mutlak konumlandrlm bir e (AP esi) grntlemesini salayacak bir davran ilitirebilirsiniz. Komut dosyas balar JavaScript kodu yrtrler ya da bir JavaScript ilevini arrlar ve ziyaretilere web sayfasndan kmadan bir e hakknda ek bilgiler vermek iin kullanldrlar. Komut dosyas balar hesaplama yapmak, formlar dorulamak ya da ziyareti belli bir eyi tklattnda dier ilemleri gerekletirmek iin de kullanlabilir.

Ayrca bkz.
Davran uygulama sayfa 347

Bo ba oluturma
1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde metin, grnt ya da nesne sein. 2 zellik denetisinde Ba kutusuna javascript:; (javascriptszc, ardndan iki nokta st ste, ardndan noktal

virgl) yazn.

Komut dosyas ba oluturma


1 Belge penceresinin Tasarm grnmnde metin, grnt ya da nesne sein. 2 zellik denetisinin Ba kutusuna javascript: ve ardndan JavaScript kodunu ya da ilev arsn yazn. (ki

nokta st ste iaretiyle kod ya da arnn arasnda boluk brakmayn.)

Balar otomatik gncelletirme


Yerel sitede bir belgeyi tadnzda ya da yeniden adlandrdnzda, Dreamweaver belgeye gelen ve belgeden giden balar gncelletirebilir. Bu zelliin en iyi alt durum tm sitenizi (ya da sitenin bamsz bir blmnn tmn) yerel diskinize depolam olduunuz durumdur. Dreamweaver siz yerel dosyalar uzak sunucuya yerletirene ya da alana kadar uzak klasrdeki dosyalar deitirmez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 279


Balama ve gezinme

Gncelletirme ilemini hzlandrmak iin, Dreamweaver yerel klasrnzdeki tm balara ait bilgilerin depolanaca bir nbellek dosyas oluturabilir. Yerel sitenize ba ekledike, balar deitirdike ya da sildike nbellek dosyas grnmez ekilde gncelletirilir.

Otomatik ba gncelletirmelerini etkinletirme


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Tercihler iletiim kutusunda soldaki kategori listesinden Genel'i sein. 3 Genel tercihlerin Belge Seenekleri blmnde, Dosyalar Tanrken Balantlar Gncelletir alr mensnden

bir seenek belirleyin.


Her zaman Bir belgeyi tadnzda ya da yeniden adlandrdnzda, seili belgeye gelen ve belgeden giden tm

balar otomatik olarak gncelletirir.


Hibir zaman Bir belgeyi tadnzda ya da yeniden adlandrdnzda, seili belgeye gelen ve belgeden giden tm balar otomatik olarak gncelletirmez. Sor Deiiklikten etkilenen tm dosyalar listeleyen bir iletiim kutusu grntler. Bu dosyalardaki balar

gncelletirmek iin Gncelletir'i ya da dosyalar deitirmeden brakmak iin Gncelletirme'yi tklatn.


4 Tamam' tklatn.

Siteniz iin nbellek dosyas oluturma


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Siteyi sein ve Dzenle'yi tklatn. 3 Site Tanm iletiim kutusunun Gelimi kategorisini grntlemek iin Gelimi sekmesini tklatn. 4 Soldaki kategori listesinden Yerel Bilgiler'i sein. 5 Yerel Bilgiler kategorisinde nbellei Etkinletir'i sein.

Dreamweaver uygulamasn balattktan sonra dosyalara giden balar ilk defa deitirdiinizde ya da sildiinizde Dreamweaver nbellei yklemek iin size sorar. Evet'i tklatrsanz Dreamweaver nbellei ykler ve dosyaya giden deitirdiiniz balar gncelletirir. Hayr' tklatrsanz deiiklik nbellee kaydedilir ancak Dreamweaver nbellei yklemez ve balar gncelletirmez. Byk sitelerde nbellein yklenmesi birka dakika alabilir nk Dreamweaver uygulamasnn yerel sitede bulunan dosyalardaki zaman damgalarn nbellee kaydedilmi zaman damgalaryla karlatrarak nbellein gncel olup olmadn belirlemesi gerekir. Dreamweaver uygulamasnn dnda hibir dosya deitirmediyseniz, grndnde Dur dmesini gvenle tklatabilirsiniz.

nbellei yeniden oluturma


Dosyalar panelinde, Site > Gelimi > Site nbelleini Yeniden Olutur'u sein.

Ba tm sitede deitirme
Bir dosyay tadnzda ya da yeniden adlandrdnzda Dreamweaver uygulamasnn balar otomatik olarak gncelletirmesini salamann yan sra, tm balar (e-posta, FTP, bo ve komut dosyas balar dahil) baka bir yeri iaret edecek ekilde elle de deitirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 280


Balama ve gezinme

Dier dosyalarn baland, ancak baka amalarla kullanabileceiniz bir dosyay silmek istediinizde bu seenek ok kullanldr. rnein ayn filmleri szcklerini tm sitenizde /filmler/temmuz.html yoluna balamak istediinizi varsayn. 1 Austos'ta bu balar /filmler/agustos.html yolunu gsterecek ekilde deitirirsiniz
1 Dosyalar panelinin Yerel grnmnde bir dosya sein.

Not: E-posta, FTP, bo ya da komut dosyas ban deitiriyorsanz dosya semeniz gerekmez.
2 Site > Ba Tm Sitede Deitir'i sein. 3 Ba Tm Sitede Deitir iletiim kutusunda bulunan aadaki seenekleri belirleyin:
Tm Balar Bununla Deitir Balant kesilecek hedef dosyaya gzatmak ve dosyay semek iin klasr simgesini

tklatn. E-posta, FTP, bo ya da komut dosyas ban deitiriyorsanz, deitirdiiniz ban tam metnini yazn.
Balara Balant oluturulacak yeni dosyaya gzatmak ve dosyay semek iin klasr simgesini

tklatn. E-posta,

FTP, bo ya da komut dosyas ban deitiriyorsanz, yeni ban tam metnini yazn.
4 Tamam' tklatn.

Dreamweaver, seili dosyaya balanm tm belgeleri, belgede kullanlm olan yol formatn kullanarak (rnein eski yol belgeyi temel alan bir yolsa yeni yol da belgeyi temel alr), yeni dosyay iaret edecek ekilde gncelletirir. Ba tm sitede deitirdikten sonra seili dosya sahipsiz kalr (yerel diskinizde hibir dosya bu dosyay iaret etmez). Bu dosyay, yerel Dreamweaver sitenizde hibir ba kaybetmeden gvenle silebilirsiniz. nemli: Bu deiiklikler yerel olarak yapld iin uzak klasrdeki karlk gelen sahipsiz dosyay elle silmeniz ve ierdii balar deien tm dosyalar yerletirmeniz ya da almanz gerekir, aksi durumda sitenizin ziyaretileri deiiklikleri grmeyecektir.

Balar Dreamweaver'da test etme


Dreamweaver uygulamasnda balar etkin deildir; dier bir deyile Belge penceresinde ban tklatarak belgeyi aamazsnz.
Aadakilerden birini yapn:

Ba sein ve Deitir > Bal Sayfay A' sein. Ctrl (Windows) ya da Command (Macintosh) tuu baslyken ba ift tklatn.
Not: Bal belge yerel diskinizde bulunmaldr.

Ayrca bkz.
Kopuk, harici ve ksz balar bulma sayfa 286 Kopmu balar onarma sayfa 287

Atla menleri
Atla menleri hakknda
Atla mens belgede bulunan ve belgelere ya da dosyalara balar listeleyen, site ziyaretilerinin grebildii bir alr mendr. Web sitenizdeki belgelere, baka web sitelerindeki belgelere, e-postaya, grafiklere ya da taraycda alabilen tm dosya trlerine ba oluturabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 281


Balama ve gezinme

Atla mensndeki her seenek bir URL ile ilikilidir. Kullanc bir seenei setiinde ilgili URL'ye ynlendirilir ("atlar"). Atla menleri Atla Mens form nesnesinin iine eklenir. Atla mens bileen ierebilir.

(stee bal) Men elerinin kategori aklamas gibi bir men seimi komut istemi ya da Birini sein gibi
aklamalar.

(Gerekli) Bal men elerinin listesi: kullanc bir seenei seer ve bal belge ya da dosya alr. (stee bal) Git dmesi.

Ayrca bkz.
Atla Mens davran uygulama sayfa 353 Atla Mens Git davran uygulama sayfa 354

Atla mens ekleme


1 Belgeyi an ve ekleme noktasn Belge penceresinin iine yerletirin. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > Form > Atla Mens'n sein. Ekle panelinin Formlar kategorisinde Atla Mens dmesini tklatn.
3 Atla Mens Ekle iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn. Seeneklerin ksmi bir listesi aada

belirtilmitir:
Art ve eksi dmeleri e eklemek iin art iaretini tklatn, baka bir e eklemek iin art iaretini tekrar tklatn. eyi silmek iin eksi iaretini tklatn. Ok dmeleri eyi sein ve listede yukar ya da aa tamak iin oklar tklatn. Metin Adlandrlmam enin adn yazn. Mennz seim komut istemi ieriyorsa (rnein Birini sein), ilk

men esi olarak buraya yazn (komut istemi ieriyorsa ayn zamanda en alttaki URL Deiikliinden Sonra lk eyi Se seeneini de iaretlemelisiniz).
Seildiinde URL'ye Git Hedef dosyaya gzatn ya da yolunu yazn. URL'leri Bununla A Dosyann ayn pencerede mi ya da bir erevede mi alacan belirtin. Hedeflediiniz ereve mende yoksa Atla Mens Ekle iletiim kutusunu kapatn ve ereveyi adlandrn. Mennn Sonrasna Git Dmesi Ekle Men seim isteminin yerine Git dmesi eklemek iin bunu sein. URL Deiikliinden Sonra lk eyi Se lk men esi olarak men seim komut istemi (Birini sein) eklediyseniz

bunu sein.

Ayrca bkz.
ereve zelliklerini ve niteliklerini grntleme ve ayarlama sayfa 203

Atla mens elerini dzenleme


Mendeki ya da bir enin bal olduu dosyadaki elerin srasn deitirebilir ve e ekleyebilir, silebilir ya da eleri yeniden adlandrabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 282


Balama ve gezinme

Bal dosyann alaca konumu deitirmek ya da men seim komut istemi eklemek ya da deitirmek iin Atla Mens davrann Davranlar panelinden deitirmeniz gerekir.
1 Ak deilse zellik denetisini (Pencere > zellikler) an. 2 Belge penceresinin Tasarm grnmnde atla mens nesnesini semek iin tklatn. 3 zellik denetisinde Liste Deerleri dmesini tklatn. 4 Men elerindeki deiikliklerinizi yapmak iin Liste deerleri iletiim kutusunu kullann ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Atla Mens davran uygulama sayfa 353

Atla menleriyle ilgili sorunlar giderme


Kullanc bir atla mens esini setikten sonra, kullanc o sayfaya geri dnerse ya da URL'yi Bununla A kutusu ereve belirtiyorsa o men esini yeniden semenin hibir yolu yoktur. Bu sorunu gidermek iin iki yol vardr:

Kategori gibi bir men seimi komut istemi ya da Birini sein gibi bir kullanc aklamas kullann. Men seim
komut istemi her men seiminden sonra otomatik olarak yeniden seilir.

Kullancnn seili olan baa yeniden gitmesini salayan Git dmesini kullann. Atla mensyle Git dmesini
kullandnzda Git dmesi, kullancnn mendeki seimle ilikilendirilen URL'ye "atlatan" tek mekanizma olur. Atla mensnde bir men esini seme artk kullancy otomatik olarak baka bir sayfa veya ereveye yeniden ynlendirmez. Not: Atla Mens Ekle iletiim kutusunda her atla mens iin bu seeneklerden yalnzca birini sein nk bunlar atla mensnn tamamna uygulanrlar.

Gezinme ubuklar
Gezinme ubuklar hakknda
Gezinme ubuu, grnm kullancnn eylemine gre deien bir grntden (ya da grnt kmesinden) oluur. Gezinme ubuklar sitedeki sayfalar ve dosyalar arasnda ilerlemek iin ou zaman kolay bir yol salar.

Bir gezinme ubuu esi drt durumda olabilir:

Yukar: Kullanc henz eyi tklatmadnda ya da eyle etkileimde bulunmadnda grnen grnt. stnde: Kullanc iaretiyi Yukar durumundaki grntnn stne getirdiinde grnen grnt. enin
grnm, kullancya eyle etkileimde bulunabileceini bildirecek ekilde deiir (rnein rengi alabilir).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 283


Balama ve gezinme

Aa: kullanc eyi tkattktan sonra grnen grnt. rnein kullanc bir eyi tklattnda yeni bir sayfa
yklenir ve gezinme ubuu grntlenmeye devam eder ancak tklatlan e seildiini gstermek iin koyulaabilir.

Aadayken stnde: Kullancnn eyi tklattktan sonra iaretiyi Aa durumundaki grntnn stne
getirdiinde grnen grnt. rnein e soluklaabilir. Bu durum kullancya sitenin bu blmnde bu eyi tekrar tklatamayacana ilikin grsel bir ipucu verir. Drt durumun her biri iin gezinme ubuu eleri eklemeniz gerekmez, yalnzca Yukar ve Aa durumlarn kullanmak isteyebilirsiniz. Belge iin gezinme ubuu oluturduktan sonra Gezinme ubuunu Deitir komutunu kullanarak gezinme ubuuna grnt ekleyebilir ya da kaldrabilirsiniz. Bir grnty ya da grnt kmesini deitirmek, bir e tklatldnda alacak olan dosyay deitirmek, dosyann alaca farkl bir pencere ya da ereve semek ve grntleri yeniden sralamak iin bu komutu deitirebilirsiniz.

Gezinme ubuu ekleme


Gezinme ubuu Ekle komutunu kullanmadan nce her gezinme esinin durumlarn grntlemek iin bir grnt kmesi oluturmalsnz. (Gezinme ubuu esini dme olarak dnmek yardmc olabilir nk tklatldnda kullancy baka bir sayfaya gtrr.) Gezinme ubuu oluturabilir, sitenizdeki dier sayfalara kopyalayabilir, erevelerle birlikte kullanabilir ve sayfalara eriildike farkl durumlar gstermek iin sayfa davranlarn dzenleyebilirsiniz.
1 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > Grnt Nesneleri > Gezinme ubuu'nu sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde Grntler dmesini tklatn ve Gezinme ubuu Ekle'yi sein.
2 Gezinme ubuu Ekle iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn. Seeneklerin ksmi bir listesi aada

belirtilmitir:
Art ve eksi dmeleri e eklemek iin art iaretini tklatn, baka bir e eklemek iin art iaretini tekrar tklatn. eyi silmek iin eksi iaretini tklatn. e Ad Gezinme ubuu esi iin bir ad yaznrnein Giri . Her e, en ok drt grnt durumuna sahip bir

dmeye karlk gelir. e adlar Gezinme ubuu eleri listesinde grnr. Gezinme ubuundaki eleri dzenlemek iin ok dmelerini kullann.
Yukar, stnde, Aa ve Aadayken stnde Bu drt durum iin grnt semek zere gzatn. Yalnzca Yukar grnts gereklidir, dier grnt durumlar istee baldr. Alternatif Metin e iin aklayc bir ad girin. Alternatif metin yalnzca metin grntleyen tarayclarda ya da

grntlerin elle yklendii tarayclarda grntlerin yerine grnr. Ekran okuyucular alternatif metni okur ve baz tarayclar kullanc iaretiyi gezinme ubuu esinin stne getirdiinde alternatif metni grntler.
Tklatldnda URL'ye Git Bal bir dosyay amak zere semek iin Gzat dmesini tklatn ve dosyann ayn

pencerede mi yoksa bir erevede mi alacan belirtin. Hedeflediiniz ereve mende yoksa Gezinme ubuu Ekle iletiim kutusunu kapatn ve belgenizde ereveyi adlandrn.
Grntleri nceden Ykle Sayfa yklenirken grntleri de yklemek iin bu seenei kullann. Bu seenek, kullanc iaretiyi rollover grntsnn stne getirdiinde gecikmeleri nler. nce Aa Grntsn Gster Varsaylan durum olan Yukar yerine, ilk olarak Aa durumunda grntlemek istediiniz eler iin bu seenei iaretleyin. rnein gezinme ubuundaki Giri esi, sayfa ilk yklendiinde Aa durumunda olmaldr. Bu seenei bir eye uyguladnzda, Gezinme ubuu eleri listesinde enin adndan sonra bir yldz iareti grnr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 284


Balama ve gezinme

Ekle elerin dikey mi yoksa yatay m ekleneceini belirtin. Tablolar Kullan eleri tablo olarak eklemek iin sein.

Ayrca bkz.
ereve zelliklerini ve niteliklerini grntleme ve ayarlama sayfa 203

Gezinme ubuunu deitirme


1 Etkin sayfada gezinme ubuunu sein. 2 Deitir > Gezinme ubuu'nu sein. 3 Gezinme ubuu eleri listesinde dzenlemek istediiniz eyi sein. 4 Gereken deiiklikleri yapn ve Tamam' tklatn.

Grnt elemeleri
Grnt elemeleri hakknda
Grnt elemesi, etkin nokta olarak adlandrlan blgelere blnm bir grntdr; kullanc etkin noktay tklattnda bir eylem oluur (rnein yeni bir dosya alr). stemci tarafndaki grnt elemeleri kpr metni ba bilgilerini sunucu taraf grnt elemeleri gibi ayr bir eleme dosyasnda deil HTML belgesinde depolar. Ziyareti grntdeki etkin bir noktay tklattnda ilgili URL dorudan sunucuya gnderilir. Bu istemci taraf grnt elemelerini sunucu taraf grnt elemelerinden daha hzl yapar, nk sunucunun kullancnn nereyi tklattn belirlemesi gerekmez. stemci taraf grnt elemeleri Netscape Navigator 2.0 ve sonraki srmleri, NCSA Mosaic 2.1 ve 3.0 ve Internet Explorer'n tm srmleri tarafndan desteklenir. Dreamweaver varolan belgelerdeki sunucu taraf grnt elemelerine olan referanslar deitirmez; ayn belgede hem istemci taraf grnt elemeleri hem de sunucu taraf grnt elemeleri kullanabilirsiniz. Ancak her iki trdeki grnt elemelerini de destekleyen tarayclar istemci taraf grnt elemelerine ncelik verirler. Belgeye sunucu taraf grnt elemesi eklemek iin uygun HTML kodunu yazmanz gerekir.

stemci taraf grnt elemeleri ekleme


stemci taraf grnt elemesi eklediinizde etkin nokta alan oluturursunuz ve sonra kullanc etkin nokta alann tklattnda alan bir ba tanmlarsnz. Not: Birden fazla etkin nokta alan oluturabilirsiniz ancak bunlar ayn grnt elemesinin paralardr.
1 Belge penceresinde grnty sein. 2 zellik denetisinde, tm zellikleri grmek iin sa alt kedeki geniletme okunu tklatn. 3 Eleme Ad kutusuna grnt iin benzersiz bir ad girin. Ayn belgede birden fazla grnt elemi kullanyorsanz

her elemenin benzersiz bir ada sahip olduundan emin olun.


4 Grnt eleme alanlarn tanmlamak iin aadakilerden birini yapn:

daire aracn sein ve daire eklinde bir etkin nokta oluturmak iin iaretiyi grntnn stne srkleyin. dikdrtgen aracn sein ve dikdrtgen eklinde bir etkin nokta oluturmak iin iaretiyi grntnn stne srkleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 285


Balama ve gezinme

okgen aracn sein ve her ke noktas iin bir defa tklatarak ekli simetrik olmayan bir etkin nokta tanmlayn. ekli kapatmak iin ok aracn tklatn.

Etkin noktay oluturduktan sonra etkin nokta zellik denetisi grnr.


5 Etkin nokta zellik denetisinin Balant kutusunda, kullanc etkin noktay tklattnda almasn istediiniz

dosyaya gzatmak ve dosyay semek iin klasr simgesini

tklatn ya da yolu yazn.

6 Hedef alr mensnde dosyann alaca pencereyi sein ya da adn yazn.

Mevcut belgede adlandrdnz tm erevelerin adlar alr listede grnr. Varolmayan bir ereve belirtirseniz, balanm sayfa belirttiiniz ada sahip yeni bir pencereye yklenir. Ayrca aadaki ayrlm hedef adlarndan da seebilirsiniz:

_blank bal dosyay adlandrlmam, yeni bir tarayc penceresine ykler. _parent bal dosyay, ba ieren erevenin st ereve kmesine ya da penceresine ykler. Ba ieren ereve

yuvalanm deilse bal dosya tarayc penceresinin tamamnda alr.


_self bal dosyay, bala ayn ereveye ya da pencereye ykler. Bu hedef varsaylandr, bu nedenle genellikle

belirlemenize gerek yoktur.


_top bal dosyay tarayc penceresinin tamamnda aarak tm ereveleri kaldrr.

Not: Seili etkin nokta ba ierene kadar hedef seenei kullanlamaz.


7 Alternatif kutusuna yalnzca metin grntleyen tarayclarda ya da grntlerin elle yklendii tarayclarda

grntlenecek metni yazn. Baz tarayclar, kullanc iaretiyi etkin noktann stne getirdiinde bu metni ara ipucu olarak grntler.
8 Grnt elemesinde baka etkin noktalar tanmlamak iin 4-7 arasndaki admlar yineleyin. 9 Grnty elemeyi bitirdiinizde, zellik denetisini deitirmek iin belgede bo bir alan tklatn.

Grnt eleme etkin noktalarn deitirme


Grnt elemede oluturduunuz etkin noktalar kolayca dzenleyebilirsiniz. Etkin nokta alann tayabilir, etkin noktalar yeniden boyutlandrabilir ya da etkin noktay mutlak konumlandrlm e iinde (AP esi) ileri veya geri hareket ettirebilirsiniz. Ayrca, etkin nokta ieren bir grnty bir belgeden dierine kopyalayabilir ya da grntden bir ya da daha fazla etkin nokta kopyalayp baka bir grntye yaptrabilirsiniz; grntyle ilikili etkin noktalar da yeni belgeye kopyalanr.

Grnt elemesinde birden fazla etkin nokta seme


1 Etkin nokta semek iin iareti etkin nokta aracn kullann. 2 Aadakilerden birini yapn:

Semek istediiniz dier etkin noktalar stkarakter tuu baslyken tklatn. Etkin noktalarn tmn semek iin Ctrl+A (Windows) ya da Command+A (Macintosh) tularna basn.

Etkin noktay tama


1 Etkin nokta semek iin iareti etkin nokta aracn kullann. 2 Aadakilerden birini yapn:

Etkin noktay yeni bir alana srkleyin. Etkin noktay seilen ynde 10 piksel tamak iin Control + ok tularn kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 286


Balama ve gezinme

Etkin noktay seilen ynde 1 piksel tamak iin ok tularn kullann.

Etkin noktay yeniden boyutlandrma


1 Etkin nokta semek iin

iareti etkin nokta aracn kullann.

2 Etkin noktann boyutunu ya da eklini deitirmek iin etkin nokta seim tutamalarndan birini srkleyin.

Balarla ilgili sorunlar giderme


Kopuk, harici ve ksz balar bulma
Kopmu balar ve sahipsiz dosyalar (halen sitede olan ancak sitedeki baka herhangi bir dosya tarafndan balanlmayan dosyalar) bulmak iin Balar Denetle zelliini kullann. Ak bir dosyay, yerel sitenin bir ksmn ya da tm yerel siteyi arayabilirsiniz. Dreamweaver yalnzca sitedeki belgelere oluturulmu balar dorular; Dreamweaver seili belge ya da belgelerdeki harici balarn listesini derler ancak bunlar dorulamaz. Sitenizdeki dier dosyalar tarafndan artk kullanlmayan dosyalar da tanmlayabilir ve silebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Kullanlmayan dosyalar tanmlama ve silme sayfa 81

Geerli belgedeki balar denetleme


1 Dosyay yerel Dreamweaver sitenizdeki bir konuma kaydedin. 2 Dosya > Sayfay Denetle > Balar' sein.

Ba Denetleyicisi panelinde (Sonular panel grubunda) Kopmu Balar raporu grnr.


3 Ba Denetleyicisi panelinde, baka bir rapor grntlemek iin Gster alr mensnden Harici Balar' sein.

Ba Denetleyicisi panelinde (Sonular panel grubunda) Harici Balar raporu grnr. Sitenin tmndeki balar denetlerken sahipsiz dosyalar da denetleyebilirsiniz.
4 Raporu kaydetmek iin Ba Denetleyicisi panelindeki Raporu Kaydet dmesini tklatn. Rapor geici bir dosyadr,

kaydetmezseniz kaybolur.

Yerel sitenin bir blmndeki balar denetleme


1 Dosyalar panelinde, Geerli Siteler alr mensnden bir site sein. 2 Yerel grnmde, denetlenecek dosyalar ya da klasrleri sein. 3 Aadakilerden birini yaparak denetimi balatn:

Seili dosyalardan birini sa tklatn (Windows) ya da Control tuu baslyken tklatn (Macintosh) ve balam
mensnden Balar Denetle > Seili Dosyalar/Klasrler'i sein.

Dosya > Sayfay Denetle > Balar' sein.


Ba Denetleyicisi panelinde (Sonular panel grubunda) Kopmu Balar raporu grnr.
4 Ba Denetleyicisi panelinde, baka bir rapor grntlemek iin Gster alr mensnden Harici Balar' sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 287


Balama ve gezinme

Ba Denetleyicisi panelinde (Sonular panel grubunda) Harici Balar raporu grnr. Sitenin tmndeki balar denetlerken sahipsiz dosyalar da denetleyebilirsiniz.
5 Rapor kaydetmek iin Ba Denetleyicisi panelindeki Raporu Kaydet dmesini tklatn.

Tm sitedeki balar denetleme


1 Dosyalar panelinde, Geerli Siteler alr mensnden bir site sein. 2 Site > Balar Tm Sitede Denetle'yi sein.

Ba Denetleyicisi panelinde (Sonular panel grubunda) Kopmu Balar raporu grnr.


3 Ba Denetleyicisi panelinde, baka bir rapor grntlemek iin Gster alr mensnden Harici Balar' ya da

Sahipsiz Dosyalar' sein. Ba Denetleyicisi panelinde, setiiniz rapor trne uyan dosyalarn listesi grnr. Not: Rapor tr olarak Sahipsiz Dosyalar' seerseniz, listeden bir dosya seip Sil tuuna basarak sahipsiz dosyalar dorudan Ba Denetleyicisi panelinden silebilirsiniz.
4 Rapor kaydetmek iin Ba Denetleyicisi panelindeki Raporu Kaydet dmesini tklatn.

Kopmu balar onarma


Ba raporu altrdktan sonra kopmu balar ve grnt referanslarn dorudan Ba Denetleyicisi panelinde onarabilirsiniz ya da listeden dosyalar aabilir ve balar zellik denetisinde onarabilirsiniz.

Ba Denetleyicisi panelinde balar onarma


1 Ba denetim raporu altrn. 2 Ba Denetleyicisi panelinin (Sonular panel grubunda) Kopmu Balar stununda (Dosyalar stunu deil) kopmu

ba sein. Kopmu ban yannda bir klasr simgesi grnr.


3 Kesik balantnn yanndaki

klasr simgesini tklatn ve doru dosyaya gzatn veya doru yolu ve dosya adn

yazn.
4 Sekme veya Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn.

Bu ayn dosyaya baka kopmu referanslar varsa, dier dosyalardaki referanslar onarmak iin de komut istemiyle uyarlrsnz. Dreamweaver uygulamasnn listede bu dosyaya referansta bulunan tm dosyalar gncelletirmesi iin Evet'i tklatn. Dreamweaver uygulamasnn yalnzca geerli referans gncelletirmesi iin Hayr' tklatn. Not: Site iin Dosya Almay ve Dosya Vermeyi Etkinletir etkinletirilmise, Dreamweaver deiiklik gerektiren dosyalar vermeyi dener. Dreamweaver bir dosyay veremezse uyar iletiim kutusu grntler ve kopmu referanslar deitirmeden brakr.

zellik denetisinde balar onarma


1 Ba denetim raporu altrn. 2 Ba Denetleyicisi panelinde (Sonular panel grubunda) Dosya stunundaki bir girii ift tklatn.

Dreamweaver belgeyi aar, kopmu grnty ya da ba seer ve yolu ve dosya adn zellik denetisinde vurgular. (zellik denetisi grnmyorsa amak iin Pencere > zellikler'i sein.)

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 288


Balama ve gezinme

3 zellik denetisinde yeni bir yol ve dosya ad belirlemek iin doru dosyaya gzatmak zere klasr simgesini

tklatn veya vurgulanm metnin stne yazn. Grnt referans gncelletiriyorsanz ve yeni grnt hatal boyutta grnyorsa, zellik denetisindeki G ve Y etiketlerini tklatn ya da ykseklik ve genilik deerlerini sfrlamak iin Yenile dmesini tklatn.
4 Dosyay kaydedin.

Balar onarld iin Ba Denetleyicisi'ndeki girileri kaybolur. Yeni yolu ya da dosya adn Ba Denetleyicisi'ne girdikten sonra (ya da deiiklikleri zellik denetisinde kaydettikten sonra) giri listede grnmeye devam ediyorsa, Dreamweaver yeni dosyay bulamaz ve ba halen kopmu olarak kabul eder.

289

Blm 10: Sayfalar nizleme


Tasarm grnm sayfanzn taraycda nasl grneceine ilikin bir fikir verir ancak sayfalarn grntsn tam olarak tarayclar gibi oluturmaz. Canl grnm daha doru bir rnek sunar ve tasarmnzdaki deiiklikleri grebilmeniz iin Kod grnmnde almanza olanak verir. Taraycda nizle zellii, sayfalarnzn belirli tarayclarda nasl grneceini grmenizi salar.

Sayfalar Dreamweaver'da nizleme


Canl grnm hakknda
Canl grnm, sayfanzn taraycda nasl grneceine ilikin dzenlenemez ve daha gereki bir grnm salamas nedeniyle klasik Dreamweaver tasarm grnmnden farkldr. Canl grnm, Taraycda nizle komutunun yerine kullanlmaz ancak, sayfanzn "canl" olarak nasl grntleneceini Dreamweaver alma alanndan kmadan grebilmeniz iin baka bir yol sunar. Tasarm grnmndeyken istediiniz zaman Canl grnme gei yapabilirsiniz. Ancak, Canl grnme gei yapmak, Dreamweaver'daki dier klasik grnmler arasnda gei yapmakla ilikili deildir (Kod/Blnm/Tasarm). Tasarm grnmnden Canl grnme gei yaptnzda, Tasarm grnm, dzenlenebilir ve "canl" arasnda gei yapar. Canl grnme girdiinizde, Tasarm grnm donmu durumda kalrken Kod grnm dzenlenebilir durumda kalr; bylece kodunuzu deitirip deiikliklerinizin geerlilik kazanp kazanmadn grmek amacyla Canl grnm yenileyebilirsiniz. Canl grnmdeyken, canl kodu grntleme seeneiniz de vardr. Canl Kod grnm, taraycnn sayfay oluturmak iin yrtt kod versiyonunu grntlemesi asndan Canl grnme benzer. Canl grnm gibi Canl Kod grnm de dzenlenemez bir grnmdr. Canl grnmn dier bir avantaj da, JavaScript'i dondurabilme zelliidir. rnein, Canl grnme gei yapabilir ve kullanc etkileiminin bir sonucu olarak renk deitiren Spry tabanl tablo satrlarna gidebilirsiniz. JavaScript'i dondurduunuzda, Canl grnm sayfay geerli durumunda dondurur. Artk CSS veya JavaScript'i dzenleyebilir ve deiikliklerinizi grmek amacyla sayfay yenileyebilirsiniz. JavaScript'in Canl grnmde dondurulmas, farkl alr men durumlar veya klasik Tasarm grnmnde gremediiniz dier etkileimli eler iin zellikleri grmek veya deitirmek istediinizde faydal olmaktadr. Canl Grnm ile alma hakknda Dreamweaver mhendislik ekibi tarafndan sunulan video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/dw10liveview_tr. Canl Grnm, ilgili dosyalar ve Code Navigator ile alma hakkndaki video eitimi iin, bkz. www.adobe.com/go/lrvid4044_dw.

Canl grnmde sayfalar nizleme


1 Tasarm grnmnde (Grnm > Tasarm) veya Kod ve Tasarm grnmlerinde (Grnm > Kod ve

Tasarm) olduunuzdan emin olun.


2 Canl grnm dmesini

tklatn.

3 (stee bal) Deiikliklerinizi Kod grnmnde, CSS Stilleri panelinde, harici bir CSS stil sayfasnda veya baka

bir ilgili dosyada yapn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 290


Sayfalar nizleme

Canl grnmde dzenleme yapamazsnz ancak, dier alanlardaki dzenleme yapma seenekleriniz (rnein, CSS Stilleri panelinde veya Kod grnmnde) Canl grnmde tkladnzda deiir. Belgenin st ksmndaki lgili Dosyalar ara ubuundan ilgili dosyay aarak Canl grnm odak noktasnda tutmak suretiyle, ilgili dosyalarla (CSS stil sayfalar gibi) alabilirsiniz.
4 Kod grnmnde veya ilgili dosyada deiiklik yaptysanz, Belge ara ubuunda Yenile dmesini tklatarak

veya F5 tuuna basarak Canl grnm yenileyin.


5 Dzenlenebilir Tasarm grnmne geri dnmek iin, Canl grnm dmesini tekrar tklatn.

Canl kodu n izleme


Canl Kod grnmnde grntlenen kod, sayfa kaynan taraycdan grntlediinizde greceiniz grnme benzer. Bu tr sayfa kaynaklar statiktir ve yalnzca taraycdan sayfa kayna sunar; Canl Kod grnm ise dinamiktir ve siz Canl grnmde sayfay deitirdike gncelletirilir.
1 Canl grnmde olduunuzdan emin olun. 2 Canl Kod dmesini

tklatn.

Dreamweaver, taraycnn sayfay yrtmek amacyla kullanaca canl kodu grntler. Kod, sar vurgulanmtr ve dzenlenemez.
3 Dzenlenebilir Kod grnmne geri dnmek iin, Canl Kod dmesini tekrar tklatn.

JavaScript'i dondurma
Aadakilerden birini yapn:

F6 tuuna basn Canl Grnm dmesinin alr mensnden JavaScript'i Dondur'u sein.
Belgenin st ksmndaki bilgi ubuu, JavaScript'in dondurulduunu belirtir. Bilgi ubuunu kapatmak iin kapatma ban tklatn.

Canl grnm seenekleri


Canl Grnm dmesinin alr mensnde veya Grnm > Canl Grnm Seenekleri men esinde JavaScript'i Dondur seenei dnda kullanlabilir baka seenekler de bulunmaktadr.
JavaScript'i dondurma Geerli durumda JavaScript'ten etkilenen eleri dondurur. JavaScript'i devre d brakma JavaScript'i devre d brakr ve sayfay, bir tarayc tarafndan JavaScript etkinletirilmediinde grntlenecei ekilde yeniden oluturur. Eklentileri devre d brakma Eklentileri devre d brakr ve sayfay, bir tarayc tarafndan eklentiler etkinletirilmediinde grntlenecei ekilde yeniden oluturur. Belge Kayna iin Test Sunucusunu Kullanma Genellikle dinamik sayfalar (ColdFusion sayfalar gibi) tarafndan kullanlr ve dinamik sayfalar iin varsaylan olarak seilir. Bu seenek belirlendiinde, Dreamweaver, Canl grnm ekran iin kaynak olarak sitenin test sunucusundaki dosya versiyonunu kullanr. Belge Balar iin Yerel Dosyalar Kullanma Dinamik olmayan siteler iin varsaylan ayar. Bir test sunucusu kullanan dinamik siteler iin bu seenek belirlendiinde, Dreamweaver, test sunucusundaki dosyalar yerine belgeye balanan dosyalarn (rnein, CSS veya JavaScript dosyalar) yerel srmlerini kullanr. lgili dosyalarda yerel deiiklikler yaparak bu dosyalar test sunucusuna koymadan nce nasl grndklerini grebilirsiniz. Bu seim kaldrlrsa, Dreamweaver, ilgili dosyalarn test sunucusu srmlerini kullanr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 291


Sayfalar nizleme

HTTP stek Ayarlar Sizi, canl verileri grntlemek iin deer girebileceiniz bir gelimi ayarlar iletiim kutusuna gtrr. Daha fazla bilgi iin, iletiim kutusundaki Yardm dmesini tklatn.

Ayrca bkz.
Belge penceresinde grnmler arasnda gei yapma sayfa 19 lgili dosyalar ama sayfa 73 Canl veri grntleme sayfa 576 Canl Grnm video eitimi

Sayfalar tarayclarda nizleme


Taraycda nizleme
Bir sayfay istediiniz zaman taraycda nizleyebilirsiniz; sayfay nce web'e yklemeniz gerekmez. Sayfay nizlerken; gerekli eklentileri veya ActiveX denetimlerini taraycnza yklemi olmanz kouluyla, JavaScript davranlar, belgenin greceli ve mutlak balar, ActiveX denetimleri ve Netscape Navigator eklentileri de dahil olmak zere, taraycyla ilgili tm ilevlerin almas gerekir. Belgeyi nizlemeden nce kaydedin, aksi durumda tarayc en son deiikliklerinizi grntlemez.
1 Sayfay nizlemek iin aadakilerden birini yapn:

Dosya > Taraycda nizle'yi sein ve listelenen tarayclardan birini sein.


Not: Listelenen tarayc yoksa Dzen > Tercihler ya da Dreamweaver > Preferences (Macintosh) seeneini belirleyin ve tarayc semek iin soldaki Taraycda nizleme kategorisini sein.

Mevcut belgeyi birincil taraycda grntlemek iin F12 (Windows) ya da Option+F12 (Macintosh) tularna
basn.

Mevcut belgeyi ikincil taraycda grntlemek iin Ctrl+F12 (Windows) ya da Command+F12 (Macintosh)
tularna basn.
2 Sayfanzdaki balar tklatn ve ierii test edin.

Service Pack 2 ykl Windows XP bilgisayarnda Internet Explorer kullanyorsanz, tarayc dosyann etkin ierik gstermesini engellediini bildiren bir mesaj grntleyebilir. Bu sorunu, dosyaya Mark of the Web kodu ekleyerek giderebilirsiniz. Not: Bir test sunucusu belirtmedike ya da Dzen > Tercihler > Taraycda nizleme'de Geici Dosya Kullanarak nizleme'yi semedike, belgeleri yerel bir taraycda nizlerken sitenin kke ilikin yoluyla balanm ierik grnmez. Bunun nedeni taraycnn site kklerini tanmamasdr, sunucular tanr. Kke ilikin yollarla balanm ierii nizlemek iin dosyay uzak bir sunucuya yerletirin ve sonra grntlemek iin Dosya > Taraycda nizleme'yi sein.
3 Testi bitirdiinizde taraycdaki sayfay kapatn.

Ayrca bkz.
Sitenin kke ilikin yollar sayfa 273

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 292


Sayfalar nizleme

Tarayc nizleme tercihlerini ayarlama


Bir siteyi nizlerken kullanlacak taraycnn tercihlerini ayarlayabilir ve birincil ve ikincil tarayc tanmlayabilirsiniz.
1 Dosya > Taraycda nizleme > Tarayc Listesini Dzenle'yi sein. 2 Listeye tarayc eklemek iin art (+) dmesini tklatn, Tarayc Ekle iletiim kutusunu tamamlayn ve sonra

Tamam' tklatn.
3 Listeden tarayc silmek iin taraycy sein ve eksi (-) dmesini tklatn. 4 Seili taraycnn ayarlarn deitirmek iin Dzenle dmesini tklatn, Taraycy Dzenle iletiim kutusunda

gerekli deiiklikleri yapn ve sonra Tamam' tklatn.


5 Seili taraycnn birincil mi yoksa ikincil mi tarayc olduunu belirlemek iin Birincil Tarayc veya kincil Tarayc

seeneini belirleyin. F12 (Windows) ya da Option+F12 (Macintosh) birincil taraycy aar; Control+F12 (Windows) ya da Command+F12 (Macintosh) ikincil taraycy aar.
6 nizleme ve sunucuda hata giderme iin geici bir kopya oluturmak zere Geici Dosya Kullanarak nizleme'yi

iaretleyin. (Belgeyi dorudan gncelletirmek istiyorsanz bu seenein iaretini kaldrn.)

Etkin ierii Internet Explorer'da (Windows) nizleme


Windows XP Service Pack 2 gncelletirmesini ykledikten sonra etkin ierik bulunan bir belgeyi Internet Explorer'da grntlerseniz, tarayc etkin ierik grntlemez. Bu sorunu belgenize Mark of the Web kodu ekleyerek giderebilirsiniz. Internet Explorer, Yerel Makine blgesinde almay deneyen etkin ierii ve komut dosyasn engeller. Gvenlik nedeniyle, Microsoft bu blgede varsaylan olarak alabileceklerle ilgili snrlamalar artrmtr. Mark of the Web kodu taraycya etkin ierii baka bir blgede, bu durumda Internet blgesinde altrmasn bildirir. Daha fazla bilgi iin www.adobe.com/go/19578_tr adresindeki Adobe web sitesinde bulunan 19578 numaral TechNote makalesini okuyun.

Mark of the Web kodu ekleme


Belgeniz Dreamweaver uygulamasnda akken Komutlar > Web aretini Ekle'yi sein.

Dreamweaver kodunuza aadaki satr ekler:


<!-- saved from url=(0014)about:internet -->

Bu satr taraycya Yerel Makine blgesini atlamasn ve etkin ierii Internet blgesinde altrmasn bildirir.

Mark of the Web kodunu kaldrma


1 Dreamweaver uygulamasnda, Mark of the Web kodunu ieren belgeyi an. 2 Komutlar > Web aretini Kaldr' sein.

Sayfalar mobil aygtlarda nizleme


Dreamweaver'da oluturulan sayfalar eitli mobil aygtlarda nizlemek iin Device Central'daki yerletik Opera Small-Screen Rendering zelliini kullann. Farkl aygtlarda farkl tarayclar ykldr ancak nizleme, ieriin seili aygtta nasl grnecei ve davranacana ilikin iyi bir fikir verebilir.
1 Dreamweaver uygulamasn balatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 293


Sayfalar nizleme

2 Dosya ama. 3 Aadakilerden birini yapn:

Dosya > Taraycda nizle > Device Central seeneini belirleyin. Belge penceresi ara ubuunda nizle/hata Aykla tarayc dmesini
Central'da nizle'yi sein. Dosya Device Central Emulator (Device Central Benzetimcisi) sekmesinde grntlenir. Teste devam etmek iin Device Sets (Aygt Kmeleri) ya da Available Devices (Kullanlabilir Aygtlar) listesinde farkl bir aygtn adn ift tklatn. tklatn ve basl tutun ve Device

Ayrca bkz.
Device Central ile alma sayfa 385

294

Blm 11: Sayfa koduyla alma


Adobe Dreamweaver CS4, kod ipular, kod daraltma, kod sorun giderme ve dier dzenleme zellikleri salayan gl kod dzenleyici olmasnn yan sra grsel tasarm aracdr.

Dreamweaver'da kodlamaya ilikin genel bilgiler


Desteklenen diller
Metin dzenleme zelliklerinin yan sra aadaki dillerde kod yazmanza yardm etmek iin Adobe Dreamweaver CS4, kod ipular gibi eitli zellikler sunar.

HTML XHTML CSS JavaScript ColdFusion Markup Language (CFML) VBScript (ASP iin) C# ve Visual Basic (fASP.NET iin) JSP PHP
Perl gibi dier diller, Dreamweaver uygulamasndaki dile zel kodlama zellikleri tarafndan desteklenmez; rnein, Perl dosyalar oluturabilir ve dzenleyebilirsiniz ancak kod ipular bu dile uygulanmaz.

Ayrca bkz.
Otomatik kod deitirme sayfa 295 Kod ipularn kullanma sayfa 306

Geersiz iaretleme
Belgenizde geersiz kod varsa Dreamweaver bu kodu Tasarm grnmnde ve istee bal olarak Kod grnmnde grntler. Grnmlerden birinde kodu seerseniz, zellik denetimi neden geersiz olduuna ve nasl dzeltileceine dair bilgileri grntler. Not: Geersiz kodu vurgulama seenei Kod grnmnde varsaylan olarak kapaldr. Seenei amak iin Kod Grnm'ne gein (Grnm > Kod) ve ardndan Grnm > Kod Grnm Seenekleri > Geersiz Kodu Vurgula seeneini belirleyin. Bir belgeyi atnzda, eitli geersiz kod tiplerini otomatik olarak yeniden yazmak zere de tercihler belirleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 295


Sayfa koduyla alma

Ayrca bkz.
Kod grnmn ayarlama sayfa 301 Kod yeniden yazma tercihlerini ayarlama sayfa 304

Otomatik kod deitirme


Dreamweaver uygulamasnn elle yazdnz kodu otomatik olarak belirlediiniz ltlere gre dzeltmesi iin seenekler ayarlayabilirsiniz. Bununla birlikte, yeniden yazma seenekleri etkinletirilmedike veya kodu deitiren bir eylem gerekletirmediiniz srece kodunuz yeniden yazlmaz. rnein Dreamweaver, Kaynak Formatlama Uygula komutunu kullanmadnz srece beyaz boluunuzu veya niteliklerinizin harf durumunu deitirmez. Bu yeniden kod yazma seeneklerinden birka varsaylan olarak etkinletirilmitir. Dreamweaver uygulamasndaki Kaynaa Uygun HTML zellikleri, belgelerinizi metin tabanl HTML dzenleyici ile Dreamweaver arasnda, ierikte ve orijinal HTML kaynak kodunun yapsnda ok az etkiyle veya hibir etki olmadan ileri veya geri tamanza olanak salar. Bu zelikler unlar ierir:

Geerli belgeyi dzenlemek iin dier reticilerin metin dzenleyicisini kullanma. Varsaylan olarak Dreamweaver, kod yeniden yazma seeneklerini etkinletirmediiniz srece, kod geersiz olsa
bile dier HTML dzenleyicilerde oluturulan veya dzenlenen kodu deitirmez.

Dreamweaver, deerlendirmek iin lt olmadndan tanmad etiketleri (XML etiketleri de dahil)


deitirmez. Tannmayan etiket baka bir etiketle akrsa, (rnein, <YeniEtiketim><em>metin</YeniEtiketim></em>), Dreamweaver bunu hata olarak iaretler ancak kodu yeniden yazmaz.

stee bal olarak Kod grnmnde Dreamweaver uygulamasn geersiz kodu vurgulamas iin
ayarlayabilirsiniz (sar renkte). Vurgulanan bir blm setiinizde, zellik denetimi hatay nasl dzelteceinize dair bilgileri grntler.

Ayrca bkz.
Kodlama tercihlerini ayarlama sayfa 301 Kod yeniden yazma tercihlerini ayarlama sayfa 304 Klavye ksayollarn zelletirme sayfa 301 Sunucu davran kodu sayfa 299

XHTML kodu
Dreamweaver yeni XHTML kodu retir ve mevcut XHTML kodunu birok XHTML gereksinimine uyacak biimde dzeltir. Kalan az miktardaki XHTML gereksinimini karlamak iin gereksinim duyduunuz aralar da salanmtr. Not: Baz gereksinimler ayn zamanda eitli HTML srmlerinde de gereklidir. Aadaki tabloda Dreamweaver uygulamasnn otomatik karlad XHTML gereksinimleri aklanmtr:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 296


Sayfa koduyla alma

XHTML gereksinimi Belgede, kk esinden nce DOCTYPE aklamas olmal ve aklama, XHTML iin Belge Tr Aklama (DTD) dosyasndan birine bavuruda bulunmaldr (kesin, geili veya ereve kmesi).

Dreamweaver'n gerekletirdii eylemler XHTML belgesine XHTML DOCTYPE ekler:


<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Transitional//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1transitional.dtd">

Ayrca, XHTML belgesinin ereve kmesi varsa:


<!DOCTYPE html PUBLIC "-//W3C//DTD XHTML 1.0 Frameset//EN" "http://www.w3.org/TR/xhtml1/DTD/xhtml1frameset.dtd">

Belgenin kk esi html olmal ve html esi XHTML ad boluunu gstermelidir.

namespace niteliini html esine aadaki gibi ekler: <html xmlns="http://www.w3.org/1999/xhtml">

Standart bir belgede head, title ve body yapsal eler olmaldr. Standart bir belgede, head, title ve body elerini dahil eder. ereve kmesi belgesinde head, title ve frameset yapsal eler ereve kmesi belgesinde, head, title ve frameset elerini olmaldr. dahil eder. Belgedeki tm eler dzgn olarak i ie gemelidir:
<p>Bu bir <i>kt rnektir.</p></i> <p>Bu bir <i>iyi rnektir.</i></p>

Dzgn olarak i ie gemi kod retir ve XHTML'yi dzeltirken Dreamweaver tarafndan retilen koddaki i ie gemeyi dzeltir.

Tm e ve nitelik adlar kk harf olmaldr.

rettii XHTML kodunda ve XHTML'yi dzeltirken, etiket ve nitelik harf durumu tercihlerinize bakmakszn HTML e ve nitelik adlarn kk harf olmaya zorlar. rettii koda ve XHTML'yi dzeltirken kapama etiketleri ekler.

DTD'de EMPTY olarak aklanmad srece her enin kapama etiketi olmaldr.

rettii koda ve XHTML'yi dzeltirken, bo etiketlerde kapama eik Bo elerin kapama etiketi olmaldr veya ama etiketi /> ile izgisinden nce bir bolukla bo eler ekler. bitmelidir. rnein, <br> geerli deildir; doru form <br></br> veya <br/> formudur. Aadakiler bo elerdir area, base, basefont, br, col, frame, hr, img, input, isindex, link, meta ve param. XML'nin etkinletirilmedii tarayclarla geriye doru uyumluluk iin /> esinden nce bir boluk olmaldr (rnein, <br /> olmal, <br/> olmamal). Nitelikler kltlemez; rnein, <td nowrap> geerli deildir; <td nowrap="nowrap"> doru formdur. rettii koda ve XHTML'yi dzeltirken tam nitelik deeri ifti ekler.

Not: HTML taraycs HTML 4' desteklemiyorsa, tam formda Bu, aadaki nitelikleri etkiler: checked, compact, declare, defer, grndklerinde bu Boolean niteliklerini yorumlayamayabilir. disabled, ismap, multiple, noresize, noshade, nowrap, readonly ve selected. Tm nitelik deerleri trnak iaretlerinin iine alnmaldr. rettii koda ve XHTML'yi dzeltirken nitelik deerlerinin evresine trnak iaretleri ekler.
name nitelii zellik denetimi tarafndan ayarlandnda,

Aadaki elerin name niteliinin yan sra id nitelii de olmaldr: a, applet, form, frame, iframe, img ve map. rnein, <a name="intro">Giri </a> doru deildir;
<a id="intro">Giri </a> veya <a id="section1" name="intro"> Giri </a> doru formdur.

Dreamweaver uygulamasnn rettii ve XHTML'yi dzeltirken name ve id niteliklerini ayn deere ayarlar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 297


Sayfa koduyla alma

XHTML gereksinimi Numaralandrlm trdeki deerlere sahip nitelikler iin deerler kk harf olmaldr. Numaralandrlm trdeki deer, izin verilen deerlerin belirlenen listesindeki bir deerdir; rnein, align niteliinin aadaki izin verilen deerleri vardr: center, justify, left ve right. Tm komut dosyas ve stil elerinin type nitelii olmaldr. (script esinin type nitelii HTML 4 srmnden itibaren, language nitelii brakldndan beri gereklidir.)
img ve area elerinin alt nitelii olmaldr.

Dreamweaver'n gerekletirdii eylemler rettii kodda ve XHTML'yi dzeltirken numaralandrlm trdeki deerleri kk harf olmaya zorlar.

rettii kodda ve XHTML'yi dzeltirken script elerinin type ve language niteliklerini ve style elerinin type niteliini ayarlar.

rettii kodda bu nitelikleri ayarlar ve XHTML'yi dzeltirken eksik alt niteliklerini rapor eder.

Ayrca bkz.
Sayfalar XHTML uyumlu olarak iaretleme sayfa 325

Normal ifadeler
Normal ifadeler, metindeki karakter birleimlerini tanmlayan modellerdir. Bunlar, var ve say ieren nitelik deerleriyle balayan satrlar gibi kavramlar tanmlamaya yardmc olmas iin kod aramalarnzda kullann. Aadaki tabloda normal ifadelerdeki zel karakterler, anlamlar ve kullanm rnekleri listelenmitir. Tablodaki zel karakterlerden birini aramak iin karakterden nce geriye yatk eik izgi kullanarak zel karakteri karn. rnein, baz ko ullar uygulanr* cmlesindeki gerek yldz iaretini aramak iin arama modeliniz aadaki gibi grnebilir: uygula\*. Yldz iaretini karmazsanz, "uygula" szcnn tm rneklerini bulacaksnz ("uygula", uygulaa" ve "uygulaaa" da olmak zere), sadece ardndan yldz iareti geleni bulamayacaksnz.
Karakter ^ Elemeler Giri veya satrn balangc rnek
^T, Tarihi olay ifadesindeki T harfiyle eleir ancak Kardeim Tolga'nn

Bar ifadesinde elemez $ * Giri veya satrn sonu lk karakter 0 veya daha fazla defa.
h$, tarih szcndeki "h" ile eleir ancak tarihi ile elemez um* kum szcndeki um ile; umman szcndeki "umm" ile ve kulak szcndeki "u" ile eleir. um+ kum szcndeki um ile; umman szcndeki "umm" ile eleir ancak kulak szcndeki "u" ile elemez.

lk karakter 1 veya daha fazla defa.

lk karakter en fazla bir kez (dier bir deyile, ilk st?on, Johnson esindeki son ile ve Johnston esindeki ston ile karakterin istee bal olduunu belirtir). eleir ancak Appleton veya tansiyon ile elemez. Yeni satr haricinde herhangi bir tek karakter. X veya y.
.an, kanl canl insanlar cmlesindeki kan ve can ile eleir FF0000|0000FF, bgcolor="#FF0000" esindeki FF0000 ile ve font color="#0000FF" esindeki 0000FF ile eleir o{2}, saat esindeki aa ile ve yaaaaa esindeki ilk iki a ile eleir

. x|y

{n}

lk karakterin tam olarak n kez yinelemesi

ancak sabr esinde eleme olmaz {n,m} lk karakterin en az n kez en fazla da m kez tekrar.
F{2,4}#FF0000 esindeki FF ile ve #FFFFFF esindeki ilk drt F ile

eleir

[abc]

Keli parantezler iindeki karakterlerden [e-g], kesir esindeki "e" ile; fuzuli esindeki "f" ile ve gk herhangi biri Ksa izgi ile karakterlerin araln esindeki "g" ile eleir. belirtir (rnein, [a-f], [abcdef] esine edeerdir).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 298


Sayfa koduyla alma

Karakter [^abc]

Elemeler Keli parantezler iinde yer almayan karakterlerden herhangi biri Ksa izgi ile karakterlerin araln belirtir (rnein, [^a-f], [^abcdef] esine edeerdir). Szck snrlayc (boluk veya satr ba gibi).

rnek
[^aeiou], ncelikli olarak portakal esindeki "r" ile; byk esindeki "b" ile ve eek esindeki "k" ile eleir

\b

\bb, byk esindeki "b" ile eleir ancak kelebek veya taleb ile elemez \Bb, kelebek esindeki "b" ile eleir ancak byk ile elemez \d, C3PO esindeki "3" ile ve daire 2G esindeki "2" ile eleir

\B \d

Szck snrlayc dnda herhangi bir ey. Herhangi bir saysal karakter. [0-9] esine edeerdir. Herhangi bir saysal olmayan karakter. [^0-9] esine edeerdir. Form besleme. Satr besleme. Satr ba. Boluk, sekme, form besleme veya satr besleme dahil olmak zere herhangi bir tek beyaz boluk karakteri Beyaz boluk olmayan herhangi bir tek karakter. Sekme. Alt izgi de olmak zere herhangi bir alfa saysal karakter. [A-Za-z0-9_] esine edeerdir.

\D

\D 900S esindeki "S" ile ve Q45 esindeki "Q" ile eleir

\f \n \r \s

\sbyk ok byk esindeki "byk" ile eleir ancak bsbyk

esindekiyle elemez

\S

\Sbyk bsbyk esindeki "byk" ile eleir ancak "ok byk"

esindekiyle elemez

\t \w

b\w*, baran kpek esindeki "baran" ile ve byk beyaz kpek esindeki hem "byk" hem de "beyaz" ile eleir

\W

Alfa saysal olmayan herhangi bir karakter. [^A- \W, Ali&Veli esindeki & ile ve %100 esindeki % ile eleir Za-z0-9_] esine edeerdir. Dn karakteri. Bunu ararken, normal ifadeleri kullanmyorsanz Boluu Yoksay seeneinin iaretini kaldrdnzdan emin olun. Bunun zel bir karakterle eletiine, satr kesmesinin genel kavramyla elemediine dikkat edin; rnein,<br> etiketiyle veya <p> etiketiyle elemez. Dn karakterleri Tasarm grnmnde satr kesmeleri olarak deil boluklar olarak grntlenir.

Control+Enter veya Shift+Enter (Windows) ya da Control+ Return veya Shift+Return veya Command+ Return (Macintosh)

Daha sonra bavuruda bulunmak iin normal ifade iinde gruplamay ayarlamak iin parantezler kullann. Ardndan, parantez iinde birinci, ikinci, nc ve daha sonraki gruplamaya bavuruda bulunmak iin Bununla Deitir alannda $1, $2, $3 vb. kullann. Not: Arama Deeri kutusunda, normal ifadedeki daha nceki parantez iindeki gruplamaya bavurmak iin $1, $2, $3 yerine \1, \2, \3 kullann. rnein, (\d+)\/(\d+)\/(\d+) elerini arama ve $2/$1/$3 ile deitirme, eik izgilerle ayrlm tarihteki gn ve ayn yerini deitir, bylece Amerika stili tarihten Avrupa stili tarihe dntrr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 299


Sayfa koduyla alma

Ayrca bkz.
Koddaki etiketleri, nitelikleri veya metni arama sayfa 318 Arama modellerini kaydetme ve geri arma sayfa 318

Sunucu davran kodu


Dinamik bir sayfa oluturduunuzda ve Sunucu Davranlar panelinden bir sunucu davran setiinizde, Dreamweaver sunucu davrannn almas iin sayfanza bir veya daha fazla kod kmesi ekler. Kod kmesi iindeki bir kodu elle deitirirseniz, sunucu davrann dzenlemek iin Balamalar ve Sunucu Davranlar panelleri gibi panelleri artk kullanamazsnz. Dreamweaver, sunucu davranlarn alglamak ve bunlar Sunucu Davranlar panelinde grntlemek iin sayfa kodunda zel modelleri arar. Kod kmesindeki bir kodu herhangi bir ekilde deitirirseniz Dreamweaver, sunucu davrann artk alglayamaz ve bunu Sunucu Davranlar panelinde grntleyemez. Bununla birlikte sunucu davran sayfada bulunmaya devam eder ve Dreamweaver uygulamasndaki kodlama ortamnda dzenleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Otomatik kod deitirme sayfa 295 Grsel gelitirme iin alma alann en iyiletirme sayfa 535 Veritaban kaytlarn grntleme sayfa 566

Kodlama ortamn ayarlama


Kod yazanlara ynelik alma alanlar kullanma
alma biiminize uymas iin Dreamweaver kodlama ortamnz uyarlayabilirsiniz. rnein, kodun grntlenme biimini deitirebilir, farkl klavye ksayollar ayarlayabilir veya favori etiket kitaplnz ie aktarp kullanabilirsiniz. Dreamweaver, en iyi kodlama deneyimi iin tasarlanm eitli alma alan mizanpajlaryla birlikte gelir. Uygulama ubuundaki alma alan deitiricisinde; Uygulama Gelitirici, Uygulama Gelitirici Ekstra, Kodlayc ve Kodlayc Ekstra alma alanlar arasndan seim yapabilirsiniz. Bu alma alanlarnn tm, varsaylan olarak Kod grnmn gsterir (tm Belge penceresinde veya Kod ve Tasarm grnmlerinde) ve ekrann sol tarafnda sabit panellere sahiptir. Uygulama Gelitirici Ekstra dndaki tm alma alanlar, varsaylan grnmden zellik denetimini karr. nceden tasarlanm alma alanlarndan hibiri tam olarak ihtiyacnz olan sunmuyorsa, istediiniz konumda panel ap sabitleyerek ve ardndan alma alann zel alma alan olarak kaydederek kendi alma alan mizanpajnz oluturabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Pencereleri ve panelleri ynetme sayfa 24 alma alanlarn kaydetme ve deitirme sayfa 29 Klavye ksayollarn zelletirme sayfa 34 Etiket kitaplklarn ynetme sayfa 339

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 300


Sayfa koduyla alma

Kodu grntleme
Geerli belgenin kaynak kodunu eitli yntemlerle grebilirsiniz: Kod grnmn etkinletirerek Belge penceresinde grntleyebilir, Belge penceresini hem sayfay hem de ilgili kodunu grntlemek zere blebilir veya ayr bir kodlama penceresi olan Kod denetiminde alabilirsiniz. Kod denetimi, Kod grnm gibi alr; geerli belgenin ayrlabilir Kod grnm olarak dnebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Kod formatn deitirme sayfa 302 Kod ipucu tercihlerini ayarlama sayfa 308 Kod renklerini ayarlama sayfa 305

Belge penceresinde kodu grntleme


Grnm > Kod'u sein.

Belge penceresinde sayfay ayn anda kodlama ve dzenleme


1 Grnm > Kod ve Tasarm' sein.

Kod st blmede ve sayfa alt blmede grntlenir.


2 Sayfay st blmde grntlemek iin Belge ara ubuundaki Grnm Seenekleri mensnden Tasarm

Grnm ste'yi sein.


3 Belge penceresindeki blmelerin boyutunu ayarlamak iin ayrc ubuu istediiniz konuma srkleyin. Ayrc

ubuk, iki blme arasnda yer alr. Tasarm grnmnde deiiklik yaptnzda Kod grnm otomatik olarak gncelletirilir. Ancak, Kod grnmnde deiiklik yaptnzda, Tasarm grnmn tklatarak veya F5 tuuna basarak belgeyi elle gncelletirmelisiniz.

Kod denetimi ile kodu ayr sayfada grntleme


Kod denetimi, ayr bir kodlama penceresinde Kod grnmndeki gibi almanza olanak salar.
Pencere > Kod Denetimi'ni sein. Ara ubuunda aadaki seenekler vardr: Dosya Ynetimi Dosyalarnz koyar veya alr. Taraycda nizleme/Hata Ayklama Belgenizi taraycda nizler veya hata ayklar. Tasarm Grnmn Yenile Belgeyi Tasarm grnmnde gncelletirir, bylece kodda yaptnz deiiklikleri

yanstr. Kodda yaptnz deiiklikler, dosyay kaydetme veya bu dmeyi tklatma gibi baz eylemleri yerine getirene kadar Tasarm grnmnde otomatik olarak grntlenmezler.
Referans Referans panelini aar. Bkz. Dil referans materyali kullanma sayfa 319. Kodda Gezinme Kod iinde hzl biimde ilerlemenizi salar. Bkz. JavaScript veya VBScript ilevine gitme sayfa 315. Grnm Seenekleri Kodun nasl grntleneceini ayarlamanz salar. Bkz. Kod grnmn ayarlama

sayfa 301. Pencerenin sol blmndeki Kodlama ara ubuunu kullanmak iin bkz. Kodlama ara ubuuyla kod ekleme sayfa 308

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 301


Sayfa koduyla alma

Klavye ksayollarn zelletirme


Dreamweaver uygulamasnda favori klavye ksayollarnz kullanabilirsiniz. Belirli klavye ksayollarn kullanmaya altysanz (rnein satr kesmesi iin Shift+Enter), koddaki belirli bir konuma gitmek iin Control+G veya dosyay dorulamak iin Shift+F6 gibi, Klavye Ksayolu Dzenleyicisi'ni kullanarak bu ksayollar Dreamweaver uygulamasna ekleyebilirsiniz. Ynergeler iin bkz. Klavye ksayollarn zelletirme sayfa 34.

Ayrca bkz.
Kod paracklaryla alma sayfa 316

Dosyalar varsaylan olarak Kod grnmnde ama


Normalde herhangi bir HTML iermeyen (JavaScript komut dosyas gibi) bir dosya trn aarken, dosya Tasarm grnm yerine Kod grnmnde (veya Kod denetiminde) alr. Kod grnmnde alacak dosya trlerini belirleyebilirsiniz
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki Kategori listesinden Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i sein. 3 Kod Grnmnde A iletiim kutusunda Kod grnmnde otomatik almasn istediiniz dosya trnn

dosya ad uzantsn ekleyin Dosya ad uzantlarnn arasna boluk girin. stediiniz kadar uzant ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Harici dzenleyici kullanma sayfa 305 Dorulayan ile kodlama hatalarn bulma sayfa 322

Kodlama tercihlerini ayarlama


Kodlama tercihleri hakknda
Dierlerinin yan sra, kod formatlama ve renklendirme gibi kodlama tercihlerini belirli gereksinimlerinizi karlayacak ekilde ayarlayabilirsiniz. Not: Gelimi tercihleri ayarlamak iin Etiket Kitapl dzenleyicisini kullann (bkz. Etiket kitaplklarn ynetme sayfa 339

Kod grnmn ayarlama


Grnm > Kod Grnm Seenekleri mensnden szck sarmay, kodun satr numaralarn grntlemeyi, geersiz kodu vurgulamay, girintilemeyi ayarlamay ve gizli karakterleri grntlemeyi ayarlayabilirsiniz.
1 Belgeyi Kod grnmnde veya Kod denetiminde grntleme 2 Aadakilerden birini yapn:

Grnm > Kod Grnm Seenekleri'ni belirleyin

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 302


Sayfa koduyla alma

ara ubuunda Kod grnmnn veya Kod denetiminin st blmndeki Grnm Seenekleri dmesini tklatn

3 Aadaki seeneklerden herhangi birini belirleyin veya seimini kaldrn:


Szck Sarma Kodu sarar, bylece yatay olarak kaydrmadan kodu grebilirsiniz Bu seenek satr kesmeleri eklemez;

sadece kodun daha kolay grlmesini salar


Satr Numaralar Kodun yan tarafnda satr numaralarn grntler. Gizli Karakterler Beyaz boluk yerine zel karakterleri grntler. rnein, her boluun yerini bir nokta, her

sekmenin yerini keli ift ayra ve satr kesmesinin yerini paragraf iareti alr. Not: Dreamweaver'n kelime sarma iin kulland yazlma zel satr kesmeleri paragraf iaretiyle grntlenmez.
Geersiz Kodu Vurgula Dreamweaver uygulamasnn geersiz HTML kodunu sar renkte grntlemesine neden olur. Geersiz bir etiket setiinizde, zellik denetimi hatay nasl dzelteceinize dair bilgileri grntler. Szdizimi Renklendirme Kod renklendirmeyi etkinletirir veya devre d brakr. Renk dzenini deitirmeyle ilgili

bilgi iin bkz. Kod renklerini ayarlama sayfa 305.


Otomatik Girinti Kod yazarken Enter tuuna bastnzda kodunuzu otomatik olarak girintiler. Kodun yeni satr bir

nceki satrla ayn seviyeye girintilenir. Girinti boluunu deitirmeyle ilgili bilgi iin Kod formatn deitirme sayfa 302 konusundaki Sekme Boyutu seeneine bakn.

Ayrca bkz.
Kodu grntleme sayfa 300 Kodlama ara ubuuna genel bak sayfa 14 Kod ipucu tercihlerini ayarlama sayfa 308

Kod formatn deitirme


Girinti, satr uzunluu ve etiketin har durumu ve nitelik adlar gibi formatlama tercihlerini belirleyerek kodunuzun grnmn deitirebilirsiniz Harf Durumunu Geersiz Kl seenei dndaki tm Kod Format seenekleri otomatik olarak yeni belgelere veya oluturduunuz izleyen belgelere ek olarak uygulanr Mevcut HTML belgelerini yeniden formatlamak iin belgeyi an ve Komutlar > Kaynak Formatn Uygula'y sein.
1 Dzen > Tercihler'i sein. 2 Soldaki Kategori listesinden Kod Format'n sein. 3 Aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Girinti Dreamweaver tarafndan retilen kodun girintilenip girintilenmeyeceini belirtir (bu tercihlerde belirtilen girintileme kurallarna gre).

Not: Bu iletiim kutusundaki birok girintileme seenei sadece Dreamweaver tarafndan retilen koda uygulanr, yazdnz koda uygulanmaz. Yazdnz her kod satrnn bir nceki satrla ayn dzeyde girintilenmesini salamak iin Grnm >Kod Grnm Seenekleri > Otomatik Girinti'yi sein. Daha fazla bilgi iin bkz:Kod grnmn ayarlama sayfa 301.
Birlikte (Metin kutusu ve alr men) Dreamweaver uygulamasnn rettii kodu girintilemek iin ka adet boluk

veya sekme kullanmas gerektiini belirtir. rnein, kutuya 3 yazar ve alr menden Sekmeler'i seerseniz, Dreamweaver uygulamasnn rettii kod, her girintileme dzeyi iin sekme karakteri kullanlarak girintilenir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 303


Sayfa koduyla alma

Sekme Boyutu Kod grnmnde her sekme karakterinin ka karakter geniliinde grntleneceini belirler. rnein, Sekme Boyutu 4 olarak ayarlanmsa, her sekme Kod grnmnde drt karakter geniliinde boluk olarak grntlenir. Ayrca, Birlikte Girinti 3 Sekme olarak ayarlanmsa, Dreamweaver tarafndan retilen kod, her dzey iin sekme karakteri kullanlarak girintilenir, bu da Kod grnmnde oniki karakter geniliinde boluk olarak grntlenir.

Not: Dreamweaver, boluklar veya sekmeler kullanarak girintiler; kod eklerken boluk dizesini sekmeye dntrmez.
Otomatik Sarma Satr belirlenen stun geniliine ulatnda satr kesme karakteri ("zorunlu" satr ba da denir)

ekler. (Dreamweaver, satr kesme karakterlerini sadece tarayclarda belgenin grnm bozmayaca yerlere ekler, bu nedenle kimi satrlar Otomatik Sarma seeneinin belirlediinden daha uzun olabilir.) Bunun aksine, Kod grnmndeki Sar seenei uzun satrlar (pencerenin geniliinden daha uzun olan satrlar) satr kesme karakteri varm gibi grntler, ancak gerekte satr kesme karakteri eklemez.
Satr Kesme Tr Uzak sitenizi barndran uzak sunucunun (Windows, Macintosh veya UNIX) trn belirler. Doru

satr kesme trn seme, HTML kaynak kodunuzun uzak sunucuda grntlendiinde doru grntlenmesini salar. Bu ayar ayn zamanda sadece belirli trdeki satr kesmelerini tanyan harici metin dzenleyicide alrken de kullanldr. rnein, Not Defteri harici dzenleyicinizse, CR LF (Windows); harici dzenleyiciniz SimpleText ise CR (Macintosh) seeneini kullann. Not: FTP kullanarak balandnz sunucular iin bu seenek sadece ikili aktarm moduna uygulanr; Dreamweaver uygulamasndaki ASCII transfer modu bu seenei yok sayar. ASCII modunu kullanarak dosyalar kardan yklyorsanz, Dreamweaver satr kesmelerini bilgisayarnzn iletim sistemini temel alarak ayarlar; ASCII modunu kullanarak karya dosya yklyorsanz, satr kesmelerinin tm CR LF olarak ayarlanr.
Varsaylan Etiket Durumu ve Varsaylan Nitelik Durumu Etiket ve nitelik adlarnn byk kk harf durumunu denetler. Bu seenekler Tasarm grnmnde eklediiniz veya dzenlediiniz etiket ve niteliklere uygulanr ancak dorudan Kod grnmnde girdiiniz etiket ve niteliklere veya atnz zaman zaten belgede olan etiket ve niteliklere uygulanmaz (Geersiz Klnacak Harf Durumu seeneklerinden birini belirlemediiniz srece).

Not: Bu tercihler sadece HTML sayfalarna uygulanr. Byk harf etiketler ve nitelikler geersiz XHTML olduundan Dreamweaver XHTML sayfalar iin bunu yok sayar.
Geersiz Klnacak Harf Durumu: Etiketler ve Nitelikler Mevcut HTML belgesini atnz zaman da dahil olmak zere

belirlediiniz harf durumu seeneklerinin her seferinde zorlanp zorlanmayacan belirler. Bu seeneklerden birini belirleyip iletiim kutusundan kmak zere Tamam' tklattnzda, bu andan itibaren atnz her belgedeki etiket veya niteliklerin yan sra geerli belgedeki tm etiket veya nitelikler hemen belirlenen harf durumuna dntrlr (bu seenei tekrar devre d brakana kadar geerlidir). Ekle panelini kullanarak eklediiniz etiket veya niteliklerin yan sra Kod grnmnde ve Hzl Etiket Dzenleyici'de yazdnz etiket veya nitelikler de belirlediiniz harf durumuna dntrlr. rnein, etiket adlarnn her zaman kk harfe dntrlmesini istiyorsanz, Varsaylan Etiket Harf Durumu seeneinde kk harfi belirleyin ve ardndan Geersiz Klnacak Harf Durumu: Etiketler seeneini belirleyin. Ardndan, byk harfli etiket adlar ieren bir belge atnzda, Dreamweaver tmn kk harfe dntrr. Not: Eski HTML srmlerinde byk ve kk harfli etiket ve nitelik adlarna izin verilir ancak XHTML etiket ve nitelik adlarnda kk harf gerektirir. Web XHTML'ye doru ilerlemektedir, bu nedenle kk harfli etiket ve nitelik adlar kullanlmas genellikle daha iyidir.
TD Etiketi: TD Etiketi ine Kesme Ekleme Baz eski tarayclarda, beyaz boluk veya satr kesmeleri <td> etiketinin hemen ardnda veya </td> etiketinin hemen nnde olduunda karlalan oluturma sorunuyla ilgilidir. Bu seenei belirlediinizde Dreamweaver, <td> etiketinin ardna veya </td> etiketinin nne, Etiket Kitapl formatlamasnda satr kesmesinin orada olmas gerektiini belirtse bile satr kesmeleri yazmaz. Gelimi Formatlama Stil Sayfalarn Basamaklama (CSS) kodu ve Etiket Kitapl Dzenleyici iindeki bamsz etiket ve niteliklerin formatlama seeneklerini ayarlamanza olanak salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 304


Sayfa koduyla alma

Beyaz Boluk Karakteri (Sadece Japonca srm) HTML kodu iin &nbsp; veya Zenkaku boluu semenize olanak

salar. Bu seenekte belirlenen beyaz boluk tablo olutururken ve Japonca Kodlama sayfalarnda "Birden ok Ardk Bolua zin Ver" seenei etkinletirildiinde bo etiketler iin kullanlr.

Ayrca bkz.
CSS kodunu formatlama sayfa 150 Kod ipucu tercihlerini ayarlama sayfa 308

Kod yeniden yazma tercihlerini ayarlama


Kod yeniden yazma tercihlerini Dreamweaver uygulamasnn siz belgeleri aarken, form elerini kopyalayp yaptrrken ve zellik denetimi gibi aralar kullanarak nitelik deerleri ve URL'ler girerken bu ilemleri yapp yapmayacan veya nasl yapacan belirlemek iin kullann. Kod grnmnde HTML veya komut dosyalar dzenlerken bu tercihlerin bir etkisi yoktur. Yeniden yazma seeneklerin devre d brakrsanz, yeniden yazlabilecei HTML iin geersiz iaretleme eleri Belge penceresinde grntlenir.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki Kategori listesinden Kod Yeniden Yazma'y sein. 3 Aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Yuval veya Kapatlmam Etiketleri Geersiz Olarak Dzelt akan etiketleri yeniden yazar. rnein,
<b><i>metin</b></i>, <b><i>metin</i></b> olarak yeniden yazlr. Bu seenek ayn zamanda eksikse, kapama trnak iaretlerini ve kapama parantezlerini de ekler.

Yaptrlrken Form esini Yeniden Adlandr Form nesneleri iin ift ad girmemenizi salar. Bu seenek varsaylan

olarak etkindir. Not: Bu tercihler kutusundaki dier tercihlerden farkl olarak bu seenek bir belgeyi atnzda uygulanmaz, sadece form esini kopyalayp yaptrdnzda uygulanr.
Ekstra Kapatma Etiketlerini Kaldr lgili ama etiketi olmayan kapatma etiketlerini siler. Etiketleri Dzeltirken veya Kaldrrken Bildir Dreamweaver uygulamasnn dzeltmeyi denedii teknik olarak geersiz HTML'nin zetini grntler. zet, sorunun konumunu belirtir (satr ve stun numaralarn kullanarak) bylece dzeltmeyi bulabilir ve hedeflediiniz biimde oluturulduundan emin olabilirsiniz. Kodu Hibir Zaman Yeniden Yazma: u Uzantl Dosyalarda Dreamweaver uygulamasnn belirtilen dosya ad uzants

olan dosyalarda kodu yeniden yazmasn engellemenize olanak salar. Bu seenek zellikle dier reticilerin etiketlerini ieren dosyalarda kullanldr.
Nitelik Deerlerinde & Kullanarak <, >, & ve " aretlerini Kodla Girdiiniz veya zellik denetimi gibi Dreamweaver aralar kullanarak dzenlediiniz nitelik deerlerinin sadece geerli karakterler iermesini salar. Bu seenek varsaylan olarak etkindir.

Not: Bu seenek ve izleyen seenekler Kod grnmnde yazdnz URL'lere uygulanmaz. Ayrca, dosyada zaten mevcut olan kodun deimesine neden olmaz.
zel Karakterleri Kodlama Dreamweaver uygulamasnn sadece geerli karakterler kullanmak zere URL'leri

deitirmesini engeller. Bu seenek varsaylan olarak etkindir.


&# Kullanarak URL'lerde zel Karakterleri Kodla Girdiiniz veya zellik denetimi gibi Dreamweaver aralar kullanarak dzenlediiniz URL'lerin sadece geerli karakterler iermesini salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 305


Sayfa koduyla alma

% Kullanarak URL'lerde zel Karakterleri Kodla Bir nceki seenekteki gibi ilem yapar ancak zel karakterleri kodlamak iin farkl bir yntem kullanr. Bu kodlama yntemi (yzde iareti kullanma) eski tarayclarda kullanmak iin daha uygun olabilir ancak baz dillerdeki karakterlerle dzgn almaz.

Ayrca bkz.
Microsoft Word HTML dosyalarn dzeltme sayfa 74 Kod ipucu tercihlerini ayarlama sayfa 308

Kod renklerini ayarlama


Kod renklendirme tercihlerini, etiketler ve formla ilgili etiketler veya JavaScript tanmlayclar gibi kod elerinin genel kategorilerini belirlemek iin kullann. Belirli bir etiketin renk tercihlerini ayarlamak iin etiket tanmn Etiket Kitapl Dzenleyici'de dzenleyin.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki Kategori listesinden Kod Rengi'ni sein. 3 Kod grnm ve Kod denetimi iin varsaylan arka plan rengini sein. 4 Bir belge tr sein ve Renk emasn Dzenle'yi tklatn. 5 Bir e sein ve metin rengini, arka plan rengini ve (istee bal) stilini (kaln, italik veya alt izgili) ayarlayn,

ardndan Tamam' tklatn. nizleme blmesindeki rnek kod, yeni renkler ve stillerle elemek zere deiir.
6 Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
ablon iin kod renklendirme tercihlerini zelletirme sayfa 418 Kitaplklar, etiketleri ve nitelikleri dzenleme sayfa 340 Kod ipucu tercihlerini ayarlama sayfa 308

Harici dzenleyici kullanma


zel dosya ad uzantlar olan dosyalar dzenlemek iin kullanmak amacyla harici dzenleyici belirleyebilirsiniz. rnein, JavaScript (JS) dosyalarn dzenlemek iin BBEdit, Not Defteri veya Dreamweaver uygulamasndan TextEdit gibi metin dzenleyici balatabilirsiniz. Farkl dosya ad uzantlar iin farkl harici dzenleyiciler atayabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dosyalar varsaylan olarak Kod grnmnde ama sayfa 301

Dosya tr iin harici dzenleyici ayarlama


1 Dzen > Tercihler'i sein. 2 Soldaki Kategori listesinden Dosya Trleri/Dzenleyiciler'i sein ve Tamam' tklatn.
Kod Grnmnde Ama Dreamweaver'da Kod grnmnde otomatik almas iin dosya ad uzantlarn

belirleyin.
Harici Kod Dzenleyici Kullanlacak metin dzenleyicisini belirler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 306


Sayfa koduyla alma

Deitirilen Dosyalar Yeniden Ykle Dreamweaver, Dreamweaver uygulamasnda alan belgede harici olarak yaplan deiiklikleri algladnda gerekletirecei davran belirler. Balangta Kaydet Dreamweaver uygulamasnn dzenleyiciyi balatmadan nce belgeyi her zaman kaydedeceini,

belgeyi hibir zaman kaydetmeyeceini veya harici dzenleyici her balatldnda kaydedilip kaydedilmeyeceini size soracan belirler.
Fireworks eitli ortam dosyas trleri iin dzenleyicileri belirler.

Harici kod dzenleyici balatma


Dzen > Birlikte Dzenlenen D Dzenleyici'yi sein.

Kod yazma ve dzenleme


Kod ipularn kullanma
Kod ipular zellii kodu hzlca ve hatasz olarak eklemenize yardm eder. Kod grnmnde karakterler yazarken, giriinizi otomatik olarak tamamlayan bir adaylar listesi grrsnz. rnein, bir etiketin veya CSS zellik adnn ilk karakterlerini yazarken, bu karakterlerle balayan br seenekler listesi grrsnz. Bu zellik, kodu ekleme ve dzenlemeyi kolaylatrr. Bu zellii, bir etiket iin kullanlabilen nitelikleri, bir ilev iin kullanlabilen parametreleri veya bir nesne iin kullanlabilen yntemleri grmek iin de kullanabilirsiniz. Kod ipular birok kod tr iin kullanlabilir. Belirli bir kod trnn balang karakterini yazdnzda, uygun adaylarn bir listesini grrsnz. rnein, HTML etiket adlar iin kod ipular listesini grntlemek zere, bir sol al ayra (<) yazn. Benzer ekilde, JavaScript kod ipularn grntlemek iin, bir nesneden sonra bir nokta (nokta ileci) yazn. levler ve nesnelerin kod ipularn kullanrken en iyi sonular elde etmek iin Kod pular tercihler iletiim kutusunda Gecikme seeneini 0 saniye olarak ayarlayn. Kod ipucu zellii, dilde yerleik olmayan zel JavaScript snflarn da tanr. Bu zel snflar kendiniz yazabilir veya Prototype gibi nc taraf kitaplklarndan ekleyebilirsiniz. Kod ipular listesi Backspace (Windows) veya Delete (Macintosh) tuuna basldnda kaybolur. Kod ipucu verme hakkndaki video eitimi iin, bkz. www.adobe.com/go/lrvid4048_dw. Dreamweaver'da JavaScript destei hakknda Dreamweaver mhendislik ekibi tarafndan sunulan video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/dw10javascript.

Desteklenen diller ve teknolojiler


Dreamweaver aadaki diller ve teknolojiler iin kod ipularn destekler:

HTML CSS DOM (Document Object Model) JavaScript (zel snf ipularn da ierir) Ajax Spry Adobe ColdFusion

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 307


Sayfa koduyla alma

JSP PHP MySQL ASP JavaScript ASP VBScript ASP.NET C# ASP.NET VB

Kod ipular mensn grntleme


Kod ipular mens Kod grnmnde yazarken otomatik olarak grntlenir. Ancak, yazmadan da kod ipular mensn elle grntleyebilirsiniz.
1 Kod grnmnde (Pencere > Kod), ekleme noktasn bir etiketin iine yerletirin. 2 Control+Ara ubuu tularna basn.

Kod grnmnde kod ipularn kullanarak kod ekleme


1 Kod parasnn balangcn yazn. rnein, bir etiket ekleyin, bir sol al ayra (<) yazn. Nitelik eklemek iin,

ekleme noktasn bir etiket adndan hemen sonraya yerletirin ve Ara ubuuna basn. e listesi (etiket adlar veya nitelik adlar gibi) grntlenir. stediiniz zaman listeyi kapatmak iin Esc tuuna basn.
2 Kaydrma ubuunu veya Yukar Ok ve Aa Ok tularn kullanarak listede ilerleyin. 3 Listeden bir e eklemek iin eyi ift tklatn veya eyi seip Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna

basn. Yeni oluturulan CSS stili, CSS stilleri kod ipular listesinde grntlenmiyorsa, kod ipular listesinde Stil Listesini Yenile'yi sein. Tasarm grnm aksa, Stil Listesini Yenile'yi setikten sonra Tasarm grnmnde bazen geici olarak geersiz kod grlr. Bu geersiz kodu Tasarm grnmnden kaldrmak iin, stili eklemeyi tamamladktan sonra yenilemek zere F5 tuuna basn.
4 Kapama etiketi eklemek iin </ (eik izgi) yazn.

Not: Varsaylan olarak, Dreamweaver, kapatma etiketinin ne zaman gerekli olduunu belirler ve otomatik olarak ekler. Bu varsaylan davran, al etiketinin sa al ayracn (>) yazdktan sonra Dreamweaver uygulamasnn kapatma etiketini eklemesi iin deitirebilirsiniz. Dier bir seenek olarak, varsaylan davran hi kapatma etiketi eklememek biiminde de olabilir. Dzen > Tercihler > Kod pularn sein ve ardndan Kapatma Etiketleri seeneklerinden birini belirleyin.

Kod ipularn kullanarak etiket dzenleme


Bir nitelii farkl bir nitelikle deitirmek iin, nitelii ve deerini silin. Daha sonra bir nitelik ve deerini nceki
yordamda akland ekilde ekleyin.

Bir deeri deitirmek iin deeri silin ve ardndan bir nceki yordamda akland gibi bir deer ekleyin.

JavaScript kod ipularn yenileme


Dreamweaver, JavaScript dosyalarnda alrken kullanlabilir kod ipular listesini otomatik olarak yeniler. rnein, birincil bir HTML dosyasnda altnz ve deiiklik yapmak iin JavaScript dosyasna gei yaptnz varsayalm. Bu deiiklik, birincil HTML dosyasna dndnzce kod ipular listesine yanstlr. Ancak, otomatik gncelletirme yalnzca Dreamweaver'daki JavaScript dosyalarn dzenlerseniz iler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 308


Sayfa koduyla alma

Dreamweaver dndaki JavaScript dosyalarn dzenlerseniz, JavaScript kod ipularn yenilemek iin Control+nokta tularna basn.

Kod ipucu ve szdizimi hatalar


Dreamweaver, kodunuzda szdizimi hatalar saptarsa, kod ipular bazen dzgn almaz. Dreamweaver, sayfann st ksmnda bir ubukta bilgi grntleyerek szdizimi hatalar konusunda sizi uyarr. Szdizimi Hatas Bilgi ubuu, Dreamweaver'n hatayla karlat kodun ilk satrn grntler. Hatalar dzelttike, Dreamweaver daha sonra meydana gelen hatalar grntlemeye devam eder. Dreamweaver, szdizimi hatalarnn grld satr numaralarn vurgulayarak (krmzyla) ek yardm salar. Vurgulama, hatay ieren dosyann Kod grnmnde grlr. Dreamweaver szdizimi hatalarn yalnzca geerli sayfa iin deil; ayn zamanda ilgili sayfalar iin grntler. rnein, dahil edilen bir JavaScript dosyasn kullanan bir HTML sayfas zerinde altnz varsayalm. Dahil edilen dosyada hata varsa, Dreamweaver JavaScript dosyas iin de bir uyar grntler. Belgenin st ksmnda adn tklatarak, hatay ieren ilgili dosyay kolayca aabilirsiniz. Kodlama ara ubuundaki Szdizimi Hata Uyarlar dmesini tklatarak Szdizimi Hatas Bilgi ubuu'nu devre d brakabilirsiniz.

Kod ipucu tercihlerini ayarlama


Kod ipular iin varsaylan tercihleri deitirebilirsiniz. rnein, CSS zellik adlar veya Spry kodu ipularn grntlemek istemezseniz, bunlarn seimini kod ipular tercihlerinden kaldrabilirsiniz. Kod ipucu gecikme sresi ve kapatm etiketleri iin de tercihleri ayarlayabilirsiniz. Kod ipular devre d braklm olsa bile, Control+Ara ubuuna basarak Kod grnmnde alr ipucunu grntleyebilirsiniz.
1 Dzen > Tercihler'i sein. 2 Soldaki Kategori listesinden Kod pular'n sein. 3 Aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Etiketleri Kapat Dreamweaver uygulamasnn kapatma etiketlerini nasl ekleyeceini belirler. Varsaylan olarak

Dreamweaver uygulamas </ karakterlerini yazdktan sonra otomatik olarak kapatma etiketi ekler. Bu davran, ama etiketinin son keli parantezi yazdktan sonra kapatma etiketi ekleyecek biimde deitirebilirsiniz, bylece herhangi bir kapatma etiketi eklenmez.
Kod pularn Etkinletir Kod grnmnde kodu girerken kod ipularn grntler. Uygun ipucu

grntlenmeden nce geecek sreyi saniye cinsinden ayarlamak iin Gecikme kaydrcsn srkleyin.
Menler Yazarken tam olarak grntlenmesini istediiniz kod ipularn ayarlar. Menlerin tamamn veya bir ksmn kullanabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Hzl Etiket Dzenleyici'deki ipular mensn kullanma sayfa 330 W3C Document Object Model Kod ipucu verme eitimi

Kodlama ara ubuuyla kod ekleme


1 Kod grnmnde olduunuzdan emin olun (Grnm > Kod).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 309


Sayfa koduyla alma

2 Koddaki ekleme noktasn konumlandrn veya kod blounu sein. 3 Kod ara ubuunda bir dmeyi tklatn veya ara ubuundaki alr menden bir e sein.

Her dmenin ne yaptn grmek iin ara ipucu grntlenene kadar iaretiyi zerine getirin. Kodlama ara ubuu aadaki dmeleri varsaylan olarak grntlenir:
Belgeleri A Ak olan tm belgeleri listeler. Bir belge setiinizde, Belge penceresinde grntlenir. Code Navigator'u gsterme Code Navigator'u grntler. Daha fazla bilgi iin bkz. lgili koda gitme sayfa 314. Tm Etiketi Daralt Ama ve kapama etiketleri kmesinin arasndaki ierii daraltr (rnein, <table> ve </table> arasndaki ierii). Ekleme noktasn ama veya kapama etiketine yerletirmeli ve ardndan etiketi daraltmak iin Tm Etiketi Daralt dmesini tklatmalsnz.

Ekleme noktasn ama veya kapama etiketine yerletirip Tm Etiketi Daralt dmesini Alt tuuyla (Windows) veya Option tuuyla (Macintosh) tklatarak da tm etiketin dndaki kodu daraltabilirsiniz. Ayrca, bu dmeyi Control tuuyla tklatma, akll daraltmay devre d brakr, bylece Dreamweaver uygulamas tm etiketin dnda daraltt ierii ayarlamaz. Daha fazla bilgi iin bkz. Kodu daraltmayla ilgili sayfa 320.
Seimi Daralt Seili kodu daraltr.

Seimin dndaki kodu Seimi Daralt dmesini Alt tuuyla (Windows) veya Option tuuyla (Macintosh) tklatarak da daraltabilirsiniz. Ayrca, bu dmeyi Control tuuyla tklatma, akll daraltmay devre d brakr, bylece Dreamweaver uygulamasnda herhangi bir deiiklik yapmadan tam olarak setiinizi daraltrsnz. Daha fazla bilgi iin bkz. Kodu daraltmayla ilgili sayfa 320.
Tmn Genilet Daraltlm tm kodu eski durumuna getirir. st Etiketi Se erii ve ekleme noktasn yerletirdiiniz satr evreleyen ama ve kapama etiketlerini seer. Bu

dmeyi sklkla tklatyorsanz ve etiketleriniz dengeliyse, Dreamweaver sonu olarak en dtaki html ve /html etiketlerini seecektir.
Kal Ayralar Dengeleme erii ve ekleme noktasn yerletirdiiniz satr evreleyen parantezleri, kal ayralar veya keli ayralar seer. Bu dmeyi sklkla tklatyorsanz ve evreleyen simgeleriniz dengeliyse, Dreamweaver sonu olarak en dtaki kal ayralar, parantezleri veya belgedeki keli ayralar seecektir. Satr Numaralar Her kod satrnn bandaki numaralar gizlemenize veya grntlemenize olanak salar. Geersiz Kodu Vurgula Geersiz kodu sar renkte vurgular. Bilgi ubuu'ndaki Szdizimi Hatas Uyarlar Szdizimi hatalar konusunda sizi uyaran sayfann st ksmndaki bilgi

ubuunu etkinletirir veya devre d brakr. Dreamweaver bir szdizimi hatas saptadnda, Szdizimi Hatas Bilgi ubuu, hatann olutuu koddaki satr belirtir. Dreamweaver ayrca, Kod grnmnde belgenin sol tarafnda hatann satr numarasn da vurgular. Bilgi ubuu varsaylan olarak etkindir; ancak yalnzca Dreamweaver sayfada szdizimi hatalar saptadnda grntlenir.
Yorumu Uygula Seili kodun evresindeki yorum etiketlerini sarar veya yeni yorum etiketleri aar.

HTML Yorumu Uygula, seili kodu <!-- ve --!> ile sarar veya seili kod yoksa, yeni bir etiket aar. // Yorumu Uygula, seili CSS veya JavaScript kodunun her satrnn balangcna // ekler veya seili etiket yoksa,
tek // etiketi ekler.

/* */ Uygula, seili CSS veya JavaScript kodunu /* ve */ ile sarar. ' Yorumu Uygula, Visual Basic kodu iindir. Visual Basic komut dosyasnn her satrnn bana tek trnak iareti
ekler veya seili kod yoksa, ekleme noktasna tek trnak iareti ekler.

ASP, ASP.NET, JSP, PHP veya ColdFusion dosyasnda alrken ve Sunucu Yorumu'nu Uygula'y setiinizde,
Dreamweaver otomatik olarak doru yorum etiketini alglar ve seiminize bunu uygular.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 310


Sayfa koduyla alma

Yorumu Kaldr Seili koddan yorum etiketlerini kaldrr. Seimde yuvalanm yorumlar varsa, sadece d yorum etiketi

kaldrlr.
Etiketi Sar Seili kodu Hzl Etiket Dzenleyici'den seilen etiketle sarar. Son Paracklar Paracklar panelinden en son kullanlan kod paracn eklemenize olanak salar. Daha fazla bilgi iin bkz:Kod paracklaryla alma sayfa 316. Tama veya CSS'ye Dntrme CSS'yi baka bir konuma tamanza veya satr ii CSS'yi CSS kurallarna

dntrmenize olanak salar. Daha fazla bilgi iin bkz. CSS kurallarn tama sayfa 148 ve Satr ii CSS'yi CSS kuralna dntrme sayfa 149.
Girinti Kodu Seimi saa kaydrr. knt Kodu Seimi sola kaydrr. Kaynak Kodunu Formatla Daha nce belirlenen kod formatlarn seili koda veya seili kod yoksa, tm sayfaya

uygular. Kaynak Kodunu Formatla dmesinden Kod Formatlama Ayarlar'n seerek veya Etiket Kitaplklarn Dzenle ile etiket kitaplklarn dzenleyerek de kod formatlama tercihlerini hzlca ayarlayabilirsiniz. Kodlama ara ubuundaki mevcut dmelerin says, Belge penceresindeki Kod grnmnn boyutuna baldr. Tm kullanlabilir dmeleri grmek iin Kod grnm penceresini yeniden boyutlandrn veya Kodlama ara ubuunun altndaki geniletme okunu tklatn. Daha fazla dme grntlemek (rnein, Kelime Sarma, Gizli Karakterler ve Otomatik Girinti) veya kullanmak istemediiniz dmeleri gizlemek iin Kodlama ara ubuunu da dzenleyebilirsiniz. Ancak bunu yapmak iin ara ubuunu reten XML dosyasn dzenlemelisiniz. Daha fazla bilgi iin bkz. Dreamweaver' Geniletme. Not: Kodlama ara ubuundaki varsaylan dme olmayan gizli karakterleri grme seenei, Grnm mensnde (Grnm > Kod Grnm Seenekleri > Gizli Karakterler) bulunabilir.

Ayrca bkz.
Etiketlerin ve kal ayralarn dengeli olduunu dorulama sayfa 324 Kodlama ara ubuuna genel bak sayfa 14 Ara ubuklarn grntleme sayfa 23

Ekle paneliyle kod ekleme


1 Koddaki ekleme noktasn konumlandrn. 2 Ekle panelinden uygun bir kategori sein. 3 Ekle panelinde bir dmeyi tklatn veya Ekle panelindeki alr menden bir e sein.

Bir simgeyi tklattnzda, kod sayfanzda hemen grntlenebilir veya kodu tamamlamanz iin daha fazla bilgi isteyen bir iletiim kutusu grntlenebilir. Her dmenin ne yaptn grmek iin ara ipucu grntlenene kadar iaretiyi zerine getirin. Ekle panelindeki dmelerin says ve tr, geerli belge trne gre deiir. Ayrca, Kod grnm veya Tasarm grnm seeneklerinden hangisini kullandnza baldr. Ekle paneli sk kullanlan etiketlerin bir koleksiyonunu sunmasna ramen kapsaml deildir. Daha kapsaml etiket seimi arasndan seim yapmak iin Etiket Seici'yi kullann.

Ayrca bkz.
Ekle panelini kullanma sayfa 208

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 311


Sayfa koduyla alma

Etiket Seici'yle etiketler ekleme


Dreamweaver etiket kitaplklarndaki (ColdFusion ve ASP.NET etiket kitaplklarn ierir) herhangi bir etiketi sayfanza eklemek iin Etiket Seici'yi kullann.
1 Kodda ekleme noktasn konumlandrn, sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn

(Macintosh) ve ardndan Etiket Ekle'yi sein. Etiket Seici grntlenir. Sol blm desteklenen etiket kitaplklarnn listesini ierir ve sa blmde seili etiket kitapl klasrndeki bamsz etiketler gsterilir.
2 Etiket kitaplndan bir etiket kategorisi sein veya kategoriyi geniletin ve bir alt kategori sein. 3 Sa blmeden bir etiket sein. 4 Etiket Seici'deki bir etiketin sz dizimini ve kullanm bilgilerini grmek iin Etiket Bilgisi dmesini tklatn.

Mevcutsa, etiketle ilgili bilgiler grntlenir.


5 Referans panelinde etiketle ilgili ayn bilgileri grntlemek iin <?> simgesini tklatn. Mevcutsa, etiketle ilgili

bilgiler grntlenir.
6 Seili etiketi kodunuza eklemek iin Ekle'yi tklatn.

Sa blmede al parantezlerle (rnein, <title></title>) etiket grntlenirse, ek bilgi gerektirmez ve belgede ekleme noktasna hemen eklenir. Etiket ek bilgi gerektirirse, etiket dzenleyici grntlenir.
7 Etiket dzenleyici alrsa, ek bilgileri girin ve Tamam' tklatn. 8 Kapat dmesini tklatn.

Ayrca bkz.
Dreamweaver etiket kitaplklar hakknda sayfa 339

HTML yorumlar ekleme


Yorum, kodu aklamak veya dier bilgileri salamak iin HTML koduna eklediiniz aklayc metindir. Yorum metni sadece Kod grnmnde grntlenir ve taraycda grntlenmez.

Ekleme noktasna yorum ekleme


Ekle > Yorum'u sein.

Kod grnmnde yorum etiketi eklenir ve etiketin ortasna ekleme noktas yerletirilir. Yorumunuzu yazn. Tasarm grnmnde Yorum iletiim kutusu grntlenir. Yorumu girin ve ardndan Tamam' tklatn.

Tasarm grnmnde yorum iaretlerini grntleme


Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i sein.

Grnmez eler tercihinde Yorumlar seiminin belirlendiinden emin olun, aksi halde yorum iaretisi grntlenmez.

Mevcut yorumu dzenleme


Kod grnmnde yorumu bulun ve metnini dzenleyin. Tasarm grnmnde, Yorum iaretisini sein, zellik denetiminde yorumun metnini dzenleyin ve ardndan
Belge penceresinde tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 312


Sayfa koduyla alma

Kodu kopyalayp yaptrma


1 Kod grnmnden veya farkl bir uygulamadan kodu kopyalayn. 2 Kod grnmnde ekleme noktasna gidin ve Dzen > Yaptr' sein.

Ayrca bkz.
Daraltlm kod paralarn kopyalama ve tama sayfa 321

Etiket dzenleyicilerle etiketleri dzenleme


Etiketlerin niteliklerini grmek, belirlemek ve dzenlemek iin Etiket dzenleyicileri kullann.
1 Kod grnmnde etiketi veya Tasarm grnmnde nesneyi sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl

tutup tklatn (Macintosh) ve alr menden Etiketi Dzenle'yi sein. (Bu iletiim kutusunun ierii seili etikete gre deiir.)
2 Etiketin niteliklerini belirleyin veya dzenleyin ve Tamam' tklatn.

Etiket dzenleyicide etiketle ilgili saha fazla bilgi edinmek iin Etiket Bilgisi'ni tklatn.

Kodlama ierik mensyle kod dzenleme


1 Kod grnmnde, baz kodlar sein ve sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn

(Macintosh).
2 Seim alt mensn sein ve ardndan aadakilerden birini belirleyin:
Seimi Daralt Seili kodu daraltr. D Seimi Daralt Seili kodun dndaki kodun tamamn daraltr. Seimi Genilet Seili kod parasn geniletir. Tm Etiketi Daralt Ama ve kapama etiketleri kmesinin arasndaki ierii daraltr (rnein, <table> ve </table>

arasndaki ierii).
Tm D Etiketi Daralt Ama ve kapama etiketleri kmesinin dndaki ierii daraltr (rnein, <table> ve </table>

dndaki ierii).
Tmn Genilet Daraltlm tm kodu eski durumuna getirir. HTML Yorumu'nu Uygula Seili kodu <!-- ve --!> ile sarar veya seili kod yoksa, yeni bir etiket aar. /* */ Yorum'u Uygula Seili CSS veya JavaScript kodunu /* ve */ ile sarar. // Yorum'u Uygula Seili CSS veya JavaScript kodunun her satrnn balangcna // ekler veya seili etiket yoksa, tek
// etiketi ekler.

' Yorum'u Uygula Visual Basic komut dosyasnn her satrnn bana tek trnak iareti ekler veya seili kod yoksa, ekleme noktasna tek trnak iareti ekler. Sunucu Yorumu'nu Uygula Seili kodu sarar. ASP, ASP.NET, JSP, PHP veya ColdFusion dosyasnda alrken ve

Sunucu Yorumu'nu Uygula'y setiinizde, Dreamweaver otomatik olarak doru yorum etiketini alglar ve seiminize bunu uygular.
Ters Eik izgi Yorum aretini Uygula Seili CSS kodunu yorum etiketleriyle sarar, bu da Macintosh iin Internet

Explorer 5'in kodu yok saymasna neden olur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 313


Sayfa koduyla alma

Caio aretini Uygula Seili CSS kodunu yorum etiketleriyle sarar, bu da Netscape Navigator 4'n kodu yok saymasna

neden olur.
Yorumu Kaldr Seili koddan yorum etiketlerini kaldrr. Seimde yuvalanm yorumlar varsa, sadece d yorum etiketi

kaldrlr.
Ters Eik izgi Yorum aretini Kaldr Seili CSS kodundan yorum etiketlerini kaldrr. Seimde yuvalanm yorumlar

varsa, sadece d yorum etiketi kaldrlr.


Caio aretini Kaldr Seili CSS kodundan yorum etiketlerini kaldrr. Seimde yuvalanm yorumlar varsa, sadece d

yorum etiketi kaldrlr


Sekmeleri Boluklara Dntr Seimdeki her sekmeyi, Kod Format tercihlerindeki ayarlanan Sekme Boyutu deerine eit sayda bolua dntrr. Daha fazla bilgi iin bkz. Kod formatn deitirme sayfa 302. Boluklar Sekmelere Dntr Seimdeki boluk srasn sekmelere dntrr. Sekmeye eit boluk says olan her boluk dizisi, bir sekmeye dntrlr. Girinti Seimi, saa kaydrarak girintiler. Daha fazla bilgi iin bkz. Kod bloklarn girintileme sayfa 313. knt Seimi sola kaydrr. Tm Etiketleri Kaldr Seimdeki tm etiketleri kaldrr. Satrlar Tabloya Dntr Nitelii olmayan table etiketindeki seimi sarar. Satr Kesmeleri Ekle Seimdeki her satrn sonuna br etiketi ekler. Byk Harfe Dntr Seimdeki tm harfleri (etiket ve nitelik adlar ve deerleri dahil) byk harfe dntrr. Kk Harfe Dntr Seimdeki tm harfleri (etiket ve nitelik adlar ve deerleri dahil) kk harfe dntrr. Etiketleri Byk Harfe Dntr Seimdeki tm etiketleri ve nitelik adlar ile nitelik deerlerini byk harfe

dntrr.
Etiketleri Kk Harfe Dntr Seimdeki tm etiketleri ve nitelik adlar ile nitelik deerlerini kk harfe

dntrr.

Ayrca bkz.
Kod paralarn daraltma ve geniletme sayfa 320

zellik denetimiyle sunucu dili etiketini dzenleme


Kod zellik denetimini kullanarak Kod grnmne girmeden sunucu dili etiketini (ASP etiketi gibi) dzenleyin.
1 Tasarm grnmnde sunucu dili grseli simgesini sein. 2 zellik denetiminde Dzenle dmesini tklatn. 3 Etiket kodunda deiiklikler yapn ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Bilgisayarnz uygulama gelitirme iin ayarlama sayfa 513

Kod bloklarn girintileme


Kod grnmnde veya Kod denetiminde bir kod yazar veya dzenlerken, seili bloun veya kod satrnn girintileme dzeyini bir sekme saa veya sola kaydrarak deitirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 314


Sayfa koduyla alma

Seili kod blounu girintileme


Sekme tuuna basn. Dzen > Girinti Kodu'nu sein.

Seili kod blounu kntlama


stkarakter+Sekme tularna basn. Dzen > knt Kodu'nu sein.

lgili koda gitme


Code Navigator, sayfanzdaki belirli bir seimle ilgili kod kaynaklar listesi grntler. ve d CSS kurallar, sunucu taraf iermeleri, d JavaScript dosyalar, st ablon dosyalar, kitaplk dosyalar ve iframe kaynak dosyalar gibi ilgili kod kaynaklarnda gezinmek iin kullann. Code Navigator'daki bir ba tklattnzda, Dreamweaver ilgili kod parasn ieren dosyay aar. Dosya, etkinletirilmise ilgili dosyalar alannda grlr. lgili dosyalar etkinletirilmemise, Dreamweaver seilen dosyay Belge penceresindeki ayr bir belgede aar. Code Navigator'da bir CSS kuraln tklatrsanz, Dreamweaver sizi dorudan bu kurala gtrr. Kural dosya iin dahili bir kuralsa, Dreamweaver kural Blnm grnmde grntler. Kural harici bir CSS dosyasysa, Dreamweaver dosyay aar ve kural ana belgenin st ksmndaki ilgili dosyalar alannda grntler. Code Navigator olanana, Tasarm, Kod ve Blnm grnmlerin yan sra Kod denetisinden eriebilirsiniz. Code Navigator ile alma hakknda Dreamweaver mhendislik ekibi tarafndan sunulan video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/dw10codenav_tw. Canl Grnm, ilgili dosyalar ve Code Navigator ile alma hakkndaki video eitimi iin, bkz. www.adobe.com/go/lrvid4044_dw.

Code Navigator'u ama


Sayfada herhangi bir yeri, Alt+tklatn (Windows) veya Command+Option+tklatn. Code Navigator, tklattnz

alan etkileyen koda olan balar grntler. Kapatmak iin Code Navigator'un dnda tklatn. Not: Code Navigator'u, Code Navigator gstergesini tklatarak da aabilirsiniz bota kaldnda sayfanzdaki ekleme noktasnn yaknnda grlr. . Bu gsterge, fare 2 saniye sreyle

Code Navigator ile koda gitme


1 lgilendiiniz sayfa alanndan Code Navigator'u an. 2 Gitmek istediiniz kod parasn tklatn.

Code Navigator, ilgili kod kaynaklarn dosyaya gre gruplar ve dosyalar alfabetik olarak listeler. rnein, harici dosyadaki CSS kurallarnn belgenizdeki seimi etkilediini varsayalm. Bu durumda, Code Navigator bu dosyann yan sra seimle ilgili CSS kurallarn listeler. Belirtilen seimle ilgili CSS iin, Code Navigator, Geerli Mod'daki CSS Stilleri paneline benzer ekilde ilev grr. CSS kurallarna olan balarn zerine fareyle geldiinizde, Code Navigator kuraldaki zelliklerin ara ipularn grntler. Bu ara ipular, ayn ad paylaan birden fazla kural birbirinden ayrmak istediinizde faydaldr.

Code Navigator gstergesini devre d brakma


1 Code Navigator'u an.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 315


Sayfa koduyla alma

2 Sa alt kedeki Gstergeyi Devre D Brak' sein. 3 Kapatmak iin Code Navigator'un dnda tklatn.

Code Navigator gstergesini yeniden etkinletirmek iin, Code Navigator'u amak zere Alt+tklatn (Windows) veya Command+Option+tklatn (Macintosh) ve Gstergeyi Devre D Brak seeneinden iareti kaldrn.

Ayrca bkz.
lgili dosyalar ama sayfa 73 Code Navigator eitimi

JavaScript veya VBScript ilevine gitme


Kod grnmnde ve Kod denetiminde kodunuzdaki tm JavaScript veya VBScript ilevlerinin listesini grebilir ve bunlardan herhangi birine atlayabilirsiniz.
1 Kod grnmnde (Grnm > Kod) veya Kod denetiminde (Pencere > Kod Denetimi) belgeyi grntleyin. 2 Aadakilerden birini yapn:

Kod grnmnde, Kod grnmnn herhangi bir yerinde sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl
tutup tklatn (Macintosh) ve ierik mensnden levler alt mensn sein. levler alt mens Tasarm grnmnde grntlenmez. Kodunuzdaki JavaScript veya VBScript ilevleri alt mende grntlenir. levleri alfabetik srada listelenmi biimde grmek iin Kod grnmnde Control tuuyla sa tklatn (Windows) veya Option-Control tuuyla tklatn (Macintosh), ardndan levler alt mensn sein.

Kod denetiminde ara ubuundaki Kod Gezinme ({ }) dmesini tklatn.


3 Kodunuzdaki atlayacanz ilevin adn sein.

JavaScript'i Ayklama
JavaScript Ayklayc (JSE), Dreamweaver belgenizdeki JavaScript'in tmn veya ounu kaldrr, harici bir dosyaya da aktarr ve harici dosyay belgenize balar. JSE, ayrca, onclick ve onmouseover gibi olay ileyicileri kodunuzdan kaldrarak, bu ileyicilerle ilikilendirilmi JavaScript'i belgenize gze batmayacak ekilde ekleyebilir. Kullanmadan nce JavaScript Ayklayc'ya ait aadaki snrlandrmalar gz nnde bulundurmanz gerekir:

JSE, belgenin gvdesindeki komut dosyas etiketlerini ayklamaz (Spry kk aralar dnda). Bu komut
dosyalarn hariciletirme, beklenmedik sonulara neden olabilir. Dreamweaver, varsaylan olarak, bu komut dosyalarn JavaScript'i Hariciletir iletiim kutusunda listeler, ancak ayklama iin semez. (stediiniz takdirde el ile seebilirsiniz.)

JSE, JavaScript'i .dwt (Dreamweaver ablonu) dosyalarnn dzenlenebilir blgelerinden, ablon rneklerinin
dzenlenemeyen blgelerinden veya Dreamweaver Kitapl elerinden ayklamaz.

JavaScript'i Hariciletir veya Gze Batmayacak ekilde Ekle seeneini kullanarak JavaScript'i aykladktan sonra,
Davranlar panelinden Dreamweaver davranlarn artk dzenleyemezsiniz. Dreamweaver, Davranlar panelini gze batmayacak ekilde ekledii davranlarla denetleyemez ve dolduramaz.

Sayfay kapattktan sonra deiikliklerinizi geri alamazsnz. Ancak, ayn dzenleme oturumunda kaldnz srece
deiiklikleri geri alabilirsiniz. Geri almak iin, Dzenle > JavaScript'i Hariciletirmeyi Geri Al elerini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 316


Sayfa koduyla alma

Olduka karmak sayfalardan bazlar beklendiiniz ekilde almayabilir. Global deikenlere ve gvdesinde
document.write() esine sahip sayfalardan JavaScript'i ayklarken zen gsterin.

Dreamweaver'da JavaScript destei hakknda Dreamweaver mhendislik ekibi tarafndan sunulan video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/dw10javascript_tr. JavaScript Ayklayc'y kullanmak iin:
1 JavaScript ieren bir sayfay an (rnein, bir Spry sayfas). 2 Komutlar > JavaScript'i Hariciletir elerini sein. 3 Gerekirse, JavaScript'i Hariciletir iletiim kutusundan varsaylan seimleri dzenleyin.

Dreamweaver'n herhangi bir JavaScript'i harici bir dosyaya tamasn ve geerli dosyada harici dosyaya
referans vermesini isterseniz, Yalnzca JavaScript'i Hariciletir esini sein. Bu seenek, onclick ve onload gibi olay ileyicileri belgede brakr, ayrca Davranlar panelinde Davranlar' grnr olarak brakr.

Dreamweaver'n 1) JavaScript'i harici bir dosyaya tayp geerli dosyada bu harici dosyaya referans vermesini
ve 2) olay ileyicileri HTML'den kaldrp JavaScript'i kullanarak bu ileyicileri alma sresinde eklemesini isterseniz, JavaScript'i Hariciletir ve Gze Batmayacak ekilde Ekle elerini sein. Bu seenei belirledikten sonra, Davranlar panelinden Davranlar' dzenleyemezsiniz.

Dzenle stunundan, uygulamak istemediiniz tm dzenlemelerin seeneini kaldrn veya Dreamweaver'n


varsaylan olarak belirlemedii dzenlemeleri sein. Dreamweaver,aadaki dzenlemeleri varsaylan olarak listeledii halde semez:

Belgenin balnda document.write() veya document.writeln() arlarn ieren komut dosyas


bloklar.

Belgenin balnda EOLAS ileme koduna ilikin ilev imzalarn ieren, document.write() kullanan
komut dosyas bloklar.

Bloklar yalnzca Spry kk aracn veya Spry veri kmesi yapclarn iermedii srece belgenin
gvdesindeki komut dosyas bloklar.

Dreamweaver, kimlii olmayan elere otomatik olarak kimlik atar. Bu kimlikleri istemediiniz takdirde kimlik
metni kutularn dzenleyerek deitirebilirsiniz.
4 Tamam' tklatn.

zet iletiim kutusu, ayklamalarn bir zetini verir. Ayklamalar inceleyin ve Tamam' tklatn.
5 Sayfay kaydedin.

Dreamweaver, SpryDOMUtils.js dosyasnn yan sra ayklanm JavaScript ieren baka bir dosya oluturur. Dreamweaver, SpryDOMUtils.js dosyasn sitenizde bir SpryAssets klasrne, dier dosyay da JavaScript'i aykladnz sayfayla ayn dzeye kaydeder. Orijinal sayfay yklediinizde, her iki baml dosyay da web sunucunuza yklemeyi unutmayn.

Ayrca bkz.
Spry sayfalarn grsel olarak oluturma sayfa 420

Kod paracklaryla alma


Kod paracklar hzl yeniden kullanm iin ierii saklamanza olanak salar. HTML, JavaScript, CFML, ASP, PHP ve daha fazlasnn paracklarn oluturabilir, ekleyebilir, dzenleyebilir veya silebilirsiniz. Ayrca kod paracklarn ynetebilir ve bunlar takm arkadalarnzla paylaabilirsiniz. Balang noktas olarak kullanabileceiniz baz nceden tanml paracklar mevcuttur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 317


Sayfa koduyla alma

<font> etiketleri ve dier braklan eler ile nitelikleri ieren paracklar Paracklar panelinin Eski klasrndedir.

Kod parac ekleme


1 Kod paracn eklemek istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin veya parac evresine sarmak iin bir kod

sein.
2 Paracklar panelinde (Pencere > Paracklar) parac ift tklatn.

Ayrca parac sa tklatabilir (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatabilir (Macintosh) ve alr menden Ekle'yi seebilirsiniz.

Kod parac oluturma


1 Paracklar panelinde, panelin altndaki Yeni Parack simgesini tklatn. 2 Parack iin bir ad yazn.

Not: Parack adlar, eik izgiler (/ veya \), zel karakterler veya ift trnak () gibi dosya adlarnda geersiz olan karakterler ieremez.
3 (stee bal) Paracn metin aklamasn girin. Bu, dier takm yelerinin parac kullanmasn kolaylatrr. 4 Parack Tr iin Seimi Sar' veya Blok Ekle'yi sein. a Seimi Sar' seerseniz, aadaki seenekler iin kod ekleyin:
ncesinde Ekle Geerli seimden nce eklemek zere kodu yazn veya ekleyin. Sonrasnda Ekle Geerli seimden sonra eklemek zere kodu yazn veya ekleyin.

Bloklar iin varsaylan boluu ayarlamak zere, satr kesmeleri kullann; metin kutularnda Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn. Not: Paracklar balang ve biti bloklar olarak oluturulabildiinden, dier etiketleri ve ierii evrelemek iin kullanabilirsiniz. Bu, zel formatlama, balar, gezinme eleri ve komut dosyas bloklar eklemek iin kullanldr. Sadece evrelemek istediiniz ierii vurgulayn, ardndan parac ekleyin.
b Blok Ekle'yi seerseniz, eklenecek kodu yazn veya yaptrn. 5 (stee bal) nizleme Tr sein: Kod veya Tasarm grnm.
Tasarm Kodu oluturur ve Paracklar panelinin nizleme blmnde kodu grntler. Kod Kodu nizleme blmesinde grntler.

6 Tamam' tklatn.

Kod paracn dzenleme veya silme


Paracklar panelinde parac sein ve panelin altndaki Parac Dzenle dmesini veya Kaldr dmesini

tklatn.

Kod parac klasrleri oluturma ve kod paracklarn ynetme


1 Paracklar panelinde, panelin altndaki Yeni Parack Klasr simgesini tklatn. 2 Paracklar, isteinize gre yeni klasre veya dier klasrlere srkleyin.

Parack iin klavye ksayollar ekleme veya dzenleme


1 Paracklar panelinde sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh) ve Klavye

Ksayollarn Dzenle'yi sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 318


Sayfa koduyla alma

Klavye Ksayollar Dzenleyicisi grntlenir.


2 Komutlar alr mensnden Paracklar' sein.

Paracklarn listesi grntlenir.


3 Bir parack sein ve buna klavye ksayolu atayn.

Daha fazla bilgi iin Klavye ksayollarn zelletirme sayfa 34 konusuna bakn.

Takmnzdaki dier yelerle parac paylama


1 Paylamak istediiniz paraca karlk gelen dosyay, Dreamweaver uygulama klasrnn

Yaplandrma/Paracklar klasrnde bulun.


2 Parack dosyasn bilgisayarnzdaki veya a bilgisayarndaki paylalan klasre kopyalayn. 3 Takmnzdaki dier yelerin parack dosyasn kendi Yaplandrma/Paracklar klasrne kopyalamasn

salayn.

Koddaki etiketleri, nitelikleri veya metni arama


Belirli etiketleri, nitelikleri ve nitelik deerlerini arayabilirsiniz. rnein, alt nitelii olmayan tm img etiketlerini arayabilirsiniz. Ayrca, kap etiketleri iinde olan veya olmayan belirli metin dizelerini de arayabilirsiniz. rnein, sitenizdeki tm balksz sayfalar bulmak iin title etiketinde yer alan Untitled kelimesini arayabilirsiniz.
1 Arama yaplacak belgeyi an veya Dosyalar panelinde belgeleri veya klasr sein. 2 Dzen > Bul ve Deitir'i sein. 3 inde arama yaplacak dosyalar belirleyin ve ardndan gerekletirilecek arama trn, aranacak metin veya

etiketleri belirleyin. stee bal olarak, ayn zamanda deitirilecek metni de belirleyin. Ardndan Bul dmelerinden veya Deitir dmelerinden herhangi birini tklatn.
4 Kapat dmesini tklatn. 5 Bul ve Deitir iletiim kutusunu grntlemeden tekrar aramak iin F3 (Windows) veya Command+G

(Macintosh) tularna basn.

Ayrca bkz.
Normal ifadeler sayfa 297 Metin arama ve deitirme sayfa 223

Arama modellerini kaydetme ve geri arma


Arama modellerini kaydedebilir ve daha sonra yeniden kullanabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Normal ifadeler sayfa 297 Metin arama ve deitirme sayfa 223

Arama modelini kaydetme


1 Bul ve Deitir iletiim kutusunda (Dzen > Bul ve Deitir), arama parametrelerini ayarlayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 319


Sayfa koduyla alma

2 Sorguyu Kaydet dmesini tklatn (disk simgesi). 3 Grntlenen iletiim kutusunda sorgular kaydetmek istediiniz klasre gidin. Ardndan sorguyu tanmlayan

dosya adn yazn ve Kaydet'i tklatn. rnein, arama modeli alt nitelii iermeyen img etiketleri aramay ieriyorsa, sorguya img_no_alt.dwr adn verebilirsiniz. Not: Kaydedilen sorgularn .dwr dosya ad uzants vardr. Dreamweaver uygulamasnn eski srmlerinde kaydedilen baz sorgularn .dwq uzants olabilir.

Arama modelini geri arma


1 Dzen > Bul ve Deitir'i sein. 2 Sorguyu Ykl dmesini tklatn (klasr simgesi). 3 Sorgularnzn kaydedildii klasre gidin. Sorgu dosyasn sein ve A' tklatn. 4 Aramay balatmak iin Sonrakini Bul, Tmn Bul, Deitir veya Tmn Deitir'i tklatn.

Dil referans materyali kullanma


Referans paneli iaretleme dilleri, programlama dilleri ve CSS stilleri iin hzl referans arac salar. Kod grnmnde (veya Kod denetiminde) altnz belirli etiketler, nesneler ve stillerle ilgili bilgiler salar. Referans paneli ayrca belgelerinize yaptrabileceiniz rnek kod da salar.

Referans panelini ama


1 Kod grnmnde aadakilerden birini yapn:

Etiketi, nitelii veya anahtar kelimeyi sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh)
ve ierik mensnden Referans' sein.

Ekleme noktasn etikete, nitelie veya anahtar kelimeye yerletirin ve Shift+F1 tularna basn.
Referans paneli alr ve tklattnz etiket, nitelik veya anahtar kelimeyle ilgili bilgileri grntler.

2 Referans panelindeki metnin boyutunu ayarlamak iin seenekler mensnden Byk Font, Orta Font veya Kk

Fontu sein (panelin sa stndeki kk ok).

rnek kodu belgenize kopyalama


1 Referans ieriinde rnek kodun herhangi bir yerinde tklatn.

Tm kod rnei vurgulanr.


2 Dzen > Kopyala'y sein ve ardndan Kod grnmnde rnek kodu belgenize yaptrn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 320


Sayfa koduyla alma

Referans panelinde referans ieriine gzatma


1 Farkl bir kitaptaki etiketleri, nesneleri veya stilleri grntlemek iin Kitap alr mensnden farkl bir kitap

sein.
2 Belirli bir eyle ilgili bilgileri grntlemek iin Etiket, Nesne, Stil veya CFML alr mensnden sein (setiiniz

kitaba bal olarak).


3 Seili enin nitelii hakkndaki bilgileri grntlemek iin Etiket, Nesne, Stil veya CFML alr mensnn

yanndan bir nitelik sein. Bu men setiiniz enin niteliklerinin listesini ierir. Varsaylan seim, seili enin aklamasn grntleyen Aklama'dr.

Kodu yazdrma
evrimd almak, arivlemek veya datmak iin kodunuzu yazdrabilirsiniz.
1 Kod grnmnde bir sayfa an. 2 Dosya > Kodu Yazdr' sein. 3 Yazdrma seeneklerini belirleyin ve ardndan Tamam' (Windows) veya Yazdr' (Macintosh) tklatn.

Kodu daraltma
Kodu daraltmayla ilgili
Kod paralarn daraltabilir veya geniletebilirsiniz, bylece kaydrma ubuunu kullanmadan belgenizin farkl blmlerini grebilirsiniz. rnein, sayfann alt blmlerinde, div etiketine uygulanan head etiketindeki tm CSS kurallarn grmek iin, head etiketiyle div etiketi arasndaki her eyi daraltabilir bylece bir kerede kodun her iki blmn de grebilirsiniz. Kod paralarn Tasarm grnm veya Kod grnmnde seimler yaparak seebilmenize ramen kodu sadece Kod grnmnde daraltabilirsiniz. Not: Dreamweaver ablonlarndan oluturulan dosyalar, ablon dosyas (.dwt) daraltlm kod paralar ieriyor olsa bile, kodu tamamen geniletilmi olarak grntler.

Ayrca bkz.
Daraltlm kod paralarn kopyalama ve tama sayfa 321 Kodlama ara ubuuyla kod ekleme sayfa 308 Kodu dzeltme sayfa 323

Kod paralarn daraltma ve geniletme


Kodu setiinizde, seimin yannda bir daraltma dmesi kmesi grntlenir (Windows'ta eksi simgeleri; Macintosh'ta dikey genler). Seimi daraltmak ve geniletmek iin dmeleri tklatn. Kod daraltldnda, daraltma dmeleri geniletme dmesine dnr (Windows'ta Art dmesi; Macintosh'ta yatay gen).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 321


Sayfa koduyla alma

Kimi zaman tam olarak setiiniz kod paras daralmaz. Dreamweaver, seimi en genel ve grsel olarak memnun edici biimde daraltmak iin "akll daraltmay" kullanr. rnein, etiketi setiniz ve girintilediyseniz ve ardndan etiketten nceki girintilenmi boluklar da setiyseniz, birok kullanc girintilerinin korunmasn bekleyeceinden Dreamweaver girintilenmi boluklar daraltmaz. Akll daraltmay devre d brakmak ve Dreamweaver uygulamasn tam olarak setiinizi daraltmaya zorlamak iin kodunuzu daraltmadan nce Control tuunu basl tutun. Ayrca, para hatalar ieriyor veya kod baz tarayclar tarafndan desteklenmiyorsa, daraltlan kod paralarnda bir uyar simgesi grntlenir. Daraltma dmelerinden birini Alt tuuyla tklatarak (Windows) veya Option tuuyla tklatarak (Macintosh) veya Kodlama ara ubuunda Seimi Daralt dmesini tklatarak kodu daraltabilirsiniz.
1

Bir ksm kodu sein.

2 Dzen > Kodu Daralt' sein ve seeneklerden birini belirleyin.

Ayrca bkz.
Kodlama ierik mensyle kod dzenleme sayfa 312 Kodlama ara ubuuyla kod ekleme sayfa 308

Daraltlm kod parasn seme


Kod grnmnde daraltlm kod parasn tklatn.

Not: Tasarm grnmnde daraltlm kod parasnn bir blmn setiinizde, para otomatik olarak Kod grnmnde geniletilir. Tasarm grnmnde eksiksiz kod parasn setiinizde, para Kod grnmnde daraltlm olarak kalr.

Kodu geniletmeden daraltlm kod parasnda grntleme


Fare iaretisini daraltlm kod parasnn zerinde tutun.

Kodu daraltmak ve geniletmek iin klavye ksayollarn kullanma


Aadaki klavye ksayollarn da kullanabilirsiniz:
Komut Seimi Daralt D Seimi Daralt Seimi Genilet Tm Etiketi Daralt Tm D Etiketi Daralt Tmn Genilet Windows Control+Shift+C Control+Alt+C Control+Shift+E Control+Shift+J Control+Alt+J Control+Alt+E Macintosh Command+Shift+C Command+Alt+C Command+Shift+E Command+Shift+J Command+Alt+J Command+Alt+E

Daraltlm kod paralarn kopyalama ve tama


Daraltlm kod paralarn kopyalayp yaptrabilir veya daraltlm kod paralarn srkleyerek tayabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 322


Sayfa koduyla alma

Ayrca bkz.
Kodlama ara ubuuyla kod ekleme sayfa 308 Kodu dzeltme sayfa 323

Daraltlm kod parasn kopyalayp yaptrma


1 Daraltlm kod parasn sein. 2 Dzen > Kopyala'y sein. 3 Kodu yaptrmak istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 4 Dzen > Yaptr' sein.

Not: Dier uygulamalara yaptrabilirsiniz ancak kodun daraltlm durumu korunmaz.

Daraltlm kod parasn srkleme


1 Daraltlm kod parasn sein. 2 Seimi yeni konuma srkleyin.

Seimin kopyasn srklemek iin Control tuunu basl tutarak (Windows) veya Alt tuunu basl tutarak (Macintosh) srkleyin. Not: Baka belgelere srkleyemezsiniz.

Kodu en iyiletirme ve hata giderme


Dorulayan ile kodlama hatalarn bulma
Dreamweaver uygulamasndaki Dorulayan' kodunuzdaki etiket veya szdizimi hatalarn hzlca bulmak iin kullanabilirsiniz. Dorulayan'n hangi etiket tabanl dillere gre denetleyeceini, Dorulayan'n denetleyecei zel sorunlar ve Dorulayan'n rapor etmesi gereken hata trlerini belirleyebilirsiniz. Not: Belge trn ak olarak belirten bir belgeyi doruladnzda, Dorulayan tercihleri yok saylr.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki Kategori listesinden Dorulayan' sein. 3 Dorulamann yaplaca etiket kitaplklarn sein.

Ayn etiket kitaplnn veya dilin birden fazla srmn seemezsiniz; rnein, HTML 4.0' seerseniz, ayn zamanda HTML 3.2'yi veya HTML 2.0' seemezsiniz. Dorulama yapmak istediiniz en nceki srm sein; rnein, bir belge geerli HTML 2.0 ieriyorsa, ayn zamanda geerli HTML 4.0 kodu olacaktr.
4 Seenekler'i tklatn ve bu kitaplklar iin seenekleri ayarlayn. 5 Dorulayan raporunun iermesini istediiniz hata ve uyar trleri iin Grnm seeneklerini belirleyin. 6 Dorulayan'n denetlemesi gereken eleri sein:
Metni Trnak ine Al Dreamweaver uygulamasnn belge metnindeki her trnak iareti kullanmn uyarmas

gerektiini belirtir; HTML belgelerindeki metinde trnak iareti yerine " varln kullanmalsnz.
Metindeki Varlklar Dreamweaver uygulamasnn, HTML varl edeerlerinde baz karakterleri (ve iareti (&),

kktr (<) ve byktr (>) gibi) deitirmeyi nermesi gerektiini belirtir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 323


Sayfa koduyla alma

7 Dorulayan Seenekleri iletiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn ve tercihleri ayarlamak zere Tamam'

tekrar tklatn.

Ayrca bkz.
Etiketleri dorulama sayfa 324

Kodu dzeltme
Bo etiketleri otomatik olarak kaldrabilir, yuvalanm font etiketlerini birletirebilir ve bylece kark ve okumas zor HTML veya XHTML kodlarn gelitirebilirsiniz. Microsoft Word belgesinden retilen HTML'yi dzeltmeyle ilgili bilgiler iin bkz. Varolan belgeleri ama ve dzenleme sayfa 72.
1 Bir belge an:

Belge HTML ise, Komutlar > HTML'yi Temizle'yi sein. Belge XHTML ise, Komutlar > XHTML'yi Temizle'yi sein.
XHTML belgesi iin XHTML'yi Temizle komutu, XHTML szdizimi hatalarn giderir, etiket niteliklerinin harf durumunu kk harf olarak ayarlar ve HTML temizleme ilemlerini gerekletirmenin yan sra etiketin eksik gerekli niteliklerini ekler veya rapor eder.
2 Grntlenen iletiim kutusunda seeneklerden birini belirleyin ve Tamam' tklatn.

Not: Belgenizin boyutuna ve belirlediiniz seeneklere bal olarak, temizleme ilemi birka saniye srebilir.
Bo Kap Etiketlerini Kaldr Aralarnda ierik olmayan etiketleri kaldrr. rnein, <b></b> ve <font
color="#FF0000"></font> bo etiketlerdir ancak <b>bir miktar metin</b> iindeki <b> etiketi bo deildir.

Gereksiz Yuvalanm Etiketleri Kaldr Etiketin tm gereksiz yinelenmelerini kaldrr. rnein, <b>Bu <b>tam da</b>
sylemek istedi im ey</b> kodunda, tam da kelimesini evreleyen b etiketleri gereksizdir ve kaldrlr.

Dreamweaver D HTML Yorumlarn Kaldr Dreamweaver tarafndan eklenmeyen tm yorumlar kaldrr. rnein,
<!--begin body text--> kaldrlr ancak <!-- TemplateBeginEditable name="doctitle" --> kaldrlmaz; bunun nedeni, ablondaki dzenlenebilir blmn balangcn iaret eden Dreamweaver yorumu olmasdr.

Dreamweaver zel aretlemesini Kaldr Dreamweaver uygulamasnn, ablonlar ve kitaplk eleri gncelletirildiinde belgelerin otomatik olarak gncelletirilmesine izin vermesi iin koda ekledii yorumlar kaldrr. ablon tabanl belgedeki kodu temizlerken bu seenei belirlerseniz, belge ablondan ayrlr. Daha fazla bilgi iin bkz. Belgeyi ablondan ayrma sayfa 414. Belirli Etiketleri Kaldr Yandaki metin kutusunda belirtilen etiketleri kaldrr. Dier grsel dzenleyiciler tarafndan

eklenen zel etiketleri veya sitenizde grntlenmesini istemediiniz dier etiketleri kaldrmak iin bu seenei kullann (rnein, blink). Birden fazla etiketi virgllerle ayrn (rnein, font,blink).
Yuvalanm <font> Etiketlerini Mmkn Olduunda Birletir Ayn metin araln denetlediklerinde iki veya daha fazla font etiketini birletirir. rnein, <font size="7"><font color="#FF0000">byk krmz</font></font> etiketi <font size="7" color="#FF0000">byk krmz</font> olarak deitirilir. Tamamlandnda Gnl Gster Temizleme ilemi biter bitmez belgede yaplan deiiklikler hakknda ayrntlarn

olduu bir uyar kutusu grntler.

Ayrca bkz.
Kod formatn deitirme sayfa 302 Kod renklerini ayarlama sayfa 305

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 324


Sayfa koduyla alma

Etiketlerin ve kal ayralarn dengeli olduunu dorulama


Sayfanzdaki etiketlerin, parantezlerin (( )), kal ayralarn ({ }) ve keli parantezlerin ([ ]) dengeli olup olmadn denetleyebilirsiniz. Dengelenmi, her ama etiketinin, parantezin, kal ayracn veya parantezin karlk gelen bir kapamas ve tersinin olduu anlamna gelir

Dengelenmi etiketleri denetleme


1 Belgeyi Kod grnmnde an. 2 Denetlemek istediiniz yuvalanm koda ekleme noktasn yerletirin. 3 Dzen > Ana Etiketi Se'i belirleyin.

evreleyen eleen etiketler (ve ierikleri) kodunuzda seilir. Dzen > Ana Etiketi Se'i belirlemeye devam ederseniz ve etiketleriniz dengeliyse, Dreamweaver sonu olarak en dtaki html ve /html etiketlerini seecektir.

Dengeli parantezleri, kal ayralar veya keli parantezleri denetleme


1 Belgeyi Kod grnmnde an. 2 Denetlemek istediiniz koda ekleme noktasn yerletirin. 3 Dzen > Kal Ayralar Dengele'yi sein.

evreleyen parantezler, kal ayralar veya keli parantezler arasndaki tm kod seilir. Dzen > Kal Ayralar Dengele'yi yeniden seme, yeni seimi evreleyen parantezler, kal ayralar veya keli parantezler iindeki tm kodu seer.

Tarayc uyumluluunu denetleme


Tarayc Uyumluluu Denetimi (BCC) zellii tarayc oluturma hatalarn tetikleyebilecek HTML ve CSS birleimlerini bulmanz salar. Bu zellik ayn zamanda belgelerinizdeki kodu, hedef tarayclar tarafndan desteklenmeyen CSS zellikleri veya deerleri iin de test eder. Not: Bu zellik nceki Hedef Tarayc Denetimi zelliinin yerine gemitir ancak o zelliin CSS ilevini korur.

Ayrca bkz.
Tarayclar aras CSS oluturma sorunlarn denetleme sayfa 151

Etiketleri dorulama
Geerli belgeyi veya seili etiketi, etiket veya szdizimi hatalar iin denetleyin. Dreamweaver, HTML, XHTML, ColdFusion Markup Language (CFML), JavaServer Pages (JSP), Wireless Markup Language (WML) ve XML olmak zere ok sayda dildeki belgeleri denetleyebilir. Dorulayan'n denetlemesi gereken etiket tabanl diller, Dorulayan'n denetlemesi gereken zel sorunlar ve Dorulayan'n raporlamas gereken hata trleri gibi tercihleri Dorulayan iin ayarlayabilirsiniz. Daha fazla bilgi iin bkz. Dorulayan tercihlerini ayarlama. Not: Eriilebilirlik iin belgenizi dorulamak iin bkz. Sitenizi test etme sayfa 114.
1 Aadakilerden birini yapn:

XML veya XHTML dosyas iin Dosya > Dorula > XML Olarak seeneini belirleyin. Dosya > Dorula > aretleme seeneini belirleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 325


Sayfa koduyla alma

Sonular panelinin Dorulama sekmesi "Hata veya Uyar yok" mesajn veya bulduu szdizimi hatalarnn listesini grntler.
2 Belgedeki hatay vurgulamak iin hata mesajn ift tklatn. 3 Raporu XML dosyas olarak kaydetmek iin raporu Kaydet dmesini tklatn. 4 Birincil taraycnzda raporu grmek iin (raporu yazdrmanz salar) Rapora Gzat dmesini tklatn.

Sayfalar XHTML uyumlu olarak iaretleme


Bir sayfa oluturduunuzda bunu XHTML uyumlu yapabilirsiniz. Mevcut HTML belgesini XHTML uyumlu da yapabilirsiniz.

Ayrca bkz.
XHTML kodu sayfa 295

XHTML uyumlu belgeler oluturma


1 Dosya > Yeni'yi sein. 2 Bir kategori ve oluturulacak sayfa trn sein. 3 letiim kutusunun en sandaki Belge Tr alr mensnden XHTML belge tr tanmlarndan (DTD) birini

sein ve Olutur'u tklatn. rnein, alan menden XHTML 1.0 Geili veya XHTML 1.0 Kesin elerinden birini seerek XHTML uyumlu HTML belgesi yapabilirsiniz. Not: Belge trlerinin tm XHTML uyumlu yaplamaz.

XHTML uyumlu belgeleri varsaylan olarak oluturma


1 Dzen > Tercihler'i veya Dreamweaver > Tercihler'i (Mac OS X) sein ve Yeni Belge kategorisini belirleyin. 2 Varsaylan bir belge sein ve XHTML belge tr tanmlarndan birini Varsaylan Belge Tr (DTD) alr

mensnden sein ve Tamam' tklatn. rnein, alan menden XHTML 1.0 Geili veya XHTML 1.0 Kesin elerinden birini seerek XHTML uyumlu HTML belgesi yapabilirsiniz.

Mevcut HTML belgesini XHTML uyumlu yapma


1 Bir belge an ve aadakilerden birini yapn:

erevesiz bir belge iin Dosya > Dntr' sein ve ardndan XHTML belge tr tanmlarndan birini
belirleyin. rnein, alan menden XHTML 1.0 Geili veya XHTML 1.0 Kesin elerinden birini seerek XHTML uyumlu HTML belgesi yapabilirsiniz.

erevelerin olduu bir belge iin bir ereve sein ve Dosya > Dntr' belirleyin, ardndan XHTML belge
tr tanmlarndan birini sein.
2 Tm belgeyi dntrmek iin her ereve ve ereve kmesi belgesi iin yineleyin.

Not: Temel ald ablonla ayn dilde olmas gerektii iin ablonun bir rneini dntremezsiniz. rnein, XHTML ablonunu temel alan bir belge her zaman XHTML olacaktr, XHTML uyumlu olmayan bir HTML ablon her zaman HTML olacaktr ve XHTML'ye veya dier dillere dntrlemeyecektir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 326


Sayfa koduyla alma

ColdFusion hata dzeltici kullanma (sadece Windows)


Dreamweaver test sunucunuz olarak ColdFusion kullanan ColdFusion gelitiricisiyseniz, Dreamweaver uygulamasndan kmadan ColdFusion hata dzeltme bilgilerini grebilirsiniz. Not: Bu zellik Macintosh'ta desteklenmez. Macintosh gelitiricileri, ayr bir taraycda ColdFusion sayfasn amak iin Taraycda nizle (F12) komutunu kullanabilirler. Sayfada hatalar varsa, hatalarn olas nedenleri sayfann altnda grntlenir. ColdFusion MX 6.1 veya daha nceki srmleri altryorsanz, hata gidermeye balamadan nce ColdFusion Administrator'da hata giderme ayarlarnn etkinletirildiinden emin olun. ColdFusion MX 7 veya daha yeni srmlerini kullanyorsanz, Dreamweaver sizin iin ayarlar etkinletirir. Ayrca, Dreamweaver test sunucunuzda ColdFusion altndan emin olun. Daha fazla bilgi iin bkz. Test sunucusu kurma sayfa 46. Sayfa harici taraycda her grntlendiinde hata giderme bilgilerinin yenilenmesini salamak iin Internet Explorer'n dosya her istendiinde dosyann yeni srmlerini denetlediinden emin olun. Internet Explorer'da, Aralar > Internet Seenekleri'ni belirleyin ve Genel sekmesini tklatn, ardndan Geici Internet Dosyalar alannda Ayarlar dmesini tklatn. Ayarlar iletiim kutusunda, Sayfa Her Ziyaret Edildiinde seeneini belirleyin.
1 Dreamweaver uygulamasnda ColdFusion sayfasn an. 2 Belge ara ubuunda Sunucu Hata Giderme simgesini

tklatn.

Dreamweaver, ColdFusion sunucusundan sayfay ister ve dahili Internet Explorer tarayc penceresinde sayfay grntler. Sayfada hatalar varsa, hatalarn olas nedenleri sayfann altnda grntlenir. Ayn zamanda Sunucu Hata Giderme paneli alr. Panel, sayfay oluturmak iin sunucunun ilem yapt tm sayfalar, sayfada yrtlen tm SQL sorgular ve varsa tm sunucu deikenleri ve deerleri gibi ok miktarsa kullanl bilgi salar. Panel ayrca yrtme zamanlarnn zetini de salar.
3 Sunucu Hata Giderme panelinde Hari Tutulanlar grntlenirse, kategoriyi geniletmek iin Art (+) simgesini

tklatn. Hari Tutulanlar kategorisi, sunucu sayfada sorun veya sorunlarla karlarsa grntlenir. Sorunla ilgili daha fazla bilgi edinmek iin kategoriyi geniletin.
4 Kod grnmne (Grnm > Kod) veya Tasarm grnmne (Grnm > Tasarm) geri dnn ve hatay

dzeltin.
5 Dosyay kaydedin ve Sunucu Hata Ayklama simgesini bir kez daha tklatn.

Dreamweaver, sayfay dahili taraycda yeniden oluturur ve Sunucu Hata Giderme panelini gncelletirir. Sayfada baka sorun yoksa, Hari Tutulanlar kategorisi panelde yeniden grntlenmez.
6 Hata giderme modundan kmak iin Kod grnmne (Grnm > Kod) veya Tasarm Grnmne (Grnm

> Tasarm) gein.

Ayrca bkz.
ColdFusion bileenlerini kullanma sayfa 633

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 327


Sayfa koduyla alma

Tasarm grnmnde kodu dzenleme


Tasarm grnmnde kodu dzenleme hakknda
Dreamweaver, temelde yatan kaynak kodunu dnmeden grsel olarak web sayfalar oluturmanza ve dzenlemenize olanak salar ancak daha fazla denetim veya web sayfanzda sorun gidermek iin kimi zaman kodu dzenlemeniz gerekebilir. Dreamweaver, Tasarm grnmnde alrken kodu dzenlemenize olanak salar. Bu blm Tasarm grnmnde almay tercih eden kiiler iin tasarlanmtr ancak koda hzl eriim isteyen kiiler iindir de.

Tasarm grnmnde alt etiketleri seme


Alt etiketler ieren bir nesneyi Tasarm grnmnde seerseniz, rnein bir HTML tablosunu, Dzen> Alt e Se'i belirleyerek ilk alt etiketi hzlca seebilirsiniz. Not: Bu komut sadece Tasarm grnmnde vardr. rnein, <table> etiketinin normal olarak <tr> alt etiketleri vardr. Etiket seicide <table> etiketini seerseniz, Dzen> Alt e Se'i belirleyerek tablodaki ilk satr seebilirsiniz. Dreamweaver, etiket seicide ilk <tr> etiketi seer. <tr> etiketi kendi bana alt etiketlere sahip olduundan (<td> etiketleri), Dzen> Alt e Se'i tekrar belirleme tablodaki ilk hcreyi seer.

zellik denetimiyle kodu dzenleme


Sayfanzdaki metnin veya nesnelerin niteliklerini incelemek ve dzenlemek iin zellik denetimini kullanabilirsiniz. zellik denetiminde grntlenen zellikler genellikle etiketlerin niteliklerine karlk gelir; zellik denetiminde bir zellii deitirme genellikle Kod grnmnde karlk gelen nitelii deitirmekle ayn etkiye sahiptir. Not: Etiket denetimi ve zellik denetiminin her ikisi de etiket niteliklerini grmenize ve dzenlemenize olanak salar. Etiket denetimi belirtilen etiketle ilikilendirilen tm nitelikleri grntlemenize ve dzenlemenize olanak salar. zellik denetimi sadece en genel nitelikleri grntler ancak bu niteliklerin deerlerini deitirmek iin daha fazla denetim salar ve belirli etiketlere karlk gelmeyen baz nesneleri (tablo stunlar gibi) dzenlemenizi salar.
1 Metnin iinde tklatn ve sayfada bir nesne sein.

Metnin veya nesnenin zellik denetimi Belge penceresinin altnda grntlenir. zellik denetimi grntlenmiyorsa, Pencere > zellikler'i sein.
2 zellik denetiminde niteliklerde deiiklikler yapn.

zellik denetimiyle CFML'yi dzenleme


Tasarm grnmnde ColdFusion iaretlemeyi incelemek ve deitirmek iin zellik denetimini kullann.
1 zellik denetiminde etiket niteliklerini dzenlemek veya yeni nitelikler eklemek iin Nitelikler dmesini tklatn. 2 Etiket, ama ve kapama etiketleri arasnda ierie sahipse, ierii dzenlemek iin erik dmesini tklatn.

erik dmesi sadece seili etiket bo etiket deilse (dier bir deyile, hem ama hem de kapama etiketi varsa) grntlenir.
3 Etiket artl ifade ieriyorsa, fade kurusunda deiiklikler yapn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 328


Sayfa koduyla alma

Etiket denetimiyle nitelikleri deitirme


Nitelikleri ve nitelik deerlerini dzenlemek veya eklemek iin Etiket denetimini kullann. Etiket denetimi, dier tmleik gelitirme ortamlarndaki (IDE'ler) benzer zellik sayfas kullanarak etiketleri ve nesneleri dzenlemenize olanak salar.
1 Belge penceresinde aadakilerden birini yapn:

Kod grnmnde (veya Kod denetiminde), etiketin adnn veya ieriinin herhangi bir yerinde tklatn. Tasarm grnmnde bir nesne veya Etiket Seici'de bir etiket sein.
2 Etiket denetimini (Pencere > Etiket Denetimi) an ve Nitelikler sekmesini sein.

Seimin nitelikleri ve geerli deerleri Etiket denetiminde grntlenir.


3 Etiket denetiminde aadakilerden birini yapn:

Nitelikleri kategoriye gre dzenlenmi biimde grmek iin Kategori Grnmn Gster dmesini Nitelikleri alfabetik listede grmek iin Liste Grnmn Gster dmesini Niteliin deerini deitirmek iin deeri sein ve dzenleyin.
tklatn.

tklatn.

Deeri olmayan bir nitelie deer eklemek iin niteliin sandaki nitelik deeri stununu tklatn ve deeri ekleyin. Nitelik ntanml deerler alyorsa, nitelik deeri stununun sandaki alan menden (veya renk seiciden) bir
deer sein.

Nitelik URL deeri alyorsa, Gzat dmesini tklatn veya dosyay semek iin Dosyaya aret Et simgesini kullann
veya kutuya URL'yi yazn.

Nitelik dinamik ieriin kaynandan (veritaban gibi) bir deer alyorsa, nitelik deeri stununun sandaki
Dinamik Veri dmesini tklatn. Ardndan bir kaynak sein.

Niteliin deerini silmek iin deeri sein ve Backspace (Windows) veya Delete (Macintosh) tuuna basn. Niteliin adn deitirmek iin niteliin adn sein ve dzenleyin.
Not: Standart bir niteliin adn deitirir ve ardndan bu nitelie bir deer eklerseniz, nitelik ve yeni deeri ilgili kategoriye tanr.

Listede henz olmayan yeni bir nitelik eklemek iin en son listelenen nitelik adnn altnda bo bir alan tklatn ve
yeni nitelik adn yazn.
4 Belgenizdeki etiketi gncelletirmek iin Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn veya Etiket

denetiminde herhangi bir yeri tklatn.

Ayrca bkz.
JavaScript davranlarn kullanma sayfa 345 CSS oluturma ve ynetme sayfa 135 Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546

Hzl Etiket Dzenleyici'ye genel bak


Hzl Etiket Dzenleyici'yi Tasarm grnmnden kmadan HTML etiketlerini hzl biimde incelemek, eklemek ve dzenlemek iin kullanrsnz. Hzl Etiket Dzenleyici'de geersiz HTML yazarsanz, Dreamweaver gereken yerlere kapama trnak iaretleri ve kapama al parantezler ekleyerek sizin iin dzeltmeyi dener.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 329


Sayfa koduyla alma

Hzl Etiket Dzenleyici seeneklerini ayarlamak iin Control-T (Windows) veya Command-T (Macintosh) tularna basarak Hzl Etiket Dzenleyici'yi an. Hzl Etiket Dzenleyici'nin modu vardr:

HTML ekle modu yeni HTML eklemek iin kullanlr. Etiketi Dzenle modu mevcut kodu dzenlemek iin kullanlr. Etiketi Sar modu geerli seimin etrafna yeni etiketi sarmak iin kullanlr.
Not: Hzl Etiket Dzenleyici'nin ald mod, Tasarm grnmndeki geerli seime baldr. Her modda da temel Hzl Etiket Dzenleyici'yi kullanma yordam ayndr: dzenleyiciyi an, etiketleri ve nitelikleri girin veya dzenleyin ve ardndan dzenleyiciyi kapatn. Hzl Etiket Dzenleyici etkinken Control+T (Windows) veya Command+T (Macintosh) tularna basarak modlar arasnda gei yapabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Hzl Etiket Dzenleyici'deki ipular mensn kullanma sayfa 330

Hzl Etiket Dzenleyici'yle kodu dzenleme


Hzl Etiket Dzenleyici'yi Tasarm grnmnden kmadan HTML etiketlerini hzl biimde eklemek ve dzenlemek iin kullann.

Ayrca bkz.
Tasarm grnmnde komut dosyalarn yazma ve dzenleme sayfa 331

HTML etiketi ekleme


1 Tasarm grnmnde kodu eklemek istediiniz ekleme noktasn yerletirmek iin sayfada tklatn. 2 Control+T (Windows) veya Command+T (Macintosh) tularna basn.

Hzl Etiket Dzenleyici, HTML Ekle modunda alr.

3 HTML etiketini girin ve Enter tuuna basn.

Etiket, uygulanabiliyorsa, eleen kapama etiketiyle birlikte kodunuza yerletirilir.


4 Deiiklik yapmadan kmak iin Escape tuuna basn.

HTML etiketi dzenleme


1 Tasarm grnmnde bir nesne sein.

Dzenlemek istediiniz etiketi Belge penceresinin altndaki etiket seiciden de seebilirsiniz. Daha fazla bilgi iin bkz. Etiket seiciyle kodu dzenleme sayfa 331.
2 Control+T (Windows) veya Command+T (Macintosh) tularna basn.

Hzl Etiket Dzenleyici, Etiketi Dzenle modunda alr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 330


Sayfa koduyla alma

3 Yeni nitelikleri girin, mevcut etiketleri dzenleyin veya etiketin adn dzenleyin. 4 Bir nitelikten dierine ilerlemek iin Tab tuuna basn; geri gitmek iin Shift+Tab tularna basn.

Not: Varsaylan olarak, Tab veya Shift+Tab tularna bastnzda deiiklikler belgeye uygulanr.
5 Hzl Etiket Dzenleyici'yi kapatmak ve deiiklikleri uygulamak iin Enter tuuna basn. 6 Baka deiiklik yapmadan kmak iin Escape tuuna basn.

HTML etiketleriyle geerli seimi sarma


1 Tasarm grnmnde formatlanmam metin veya bir nesne sein.

Not: Ama ve kapama HTML etiketi ieren bir metin veya nesne seerseniz, Hzl Etiket Dzenleyici, Etiketi Sar modu yerine Etiketi Dzenle modunda alr.
2 Control+T (Windows) veya Command+T (Macintosh) tularna basn veya zellik denetiminde Hzl Etiket

Dzenleyici dmesini tklatn. Hzl Etiket Dzenleyici, Etiketi Sar modunda alr.
3 strong gibi tek ama etiketi girin ve Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn.

Etiket, geerli seimin balangcna eklenir ve eleen kapama etiketi sona eklenir.
4 Deiiklik yapmadan kmak iin Escape tuuna basn.

Hzl Etiket Dzenleyici'deki ipular mensn kullanma


Hzl Etiket Dzenleyici, dzenlediiniz veya eklediiniz etiketin tm geerli niteliklerini listeleyen nitelik ipucu mens ierir. pular mensn devre d brakabilir veya Hzl Etiket Dzenleyici'de men almadan nce geen sreyi ayarlayabilirsiniz. Etiketin geerli niteliklerini listeleyen ipular listeleyen ipular mensn grmek iin Hzl Etiket Dzenleyici'de nitelik adn dzenlerken ksa bir sre duraklayn. Dzenlemekte olduunuz etiketin geerli tm niteliklerini listeleyen bir ipular mens grntlenir. Benzer biimde, geerli etiket adlarn grntleyen ipular mensn grmek iin Hzl Etiket Dzenleyici'de etiket adn girerken veya dzenlerken ksa bir sre duraklayn. Not: Hzl Etiket Dzenleyici kod ipular tercihleri, normal kod ipular tercihleriyle denetlenir. Daha fazla bilgi iin bkz. Kod ipucu tercihlerini ayarlama sayfa 308.

Ayrca bkz.
Hzl Etiket Dzenleyici'ye genel bak sayfa 328

pular mensn kullanma


1 Aadakilerden birini yapn:

Etiket veya nitelik adn yazmaya balayn. Kod pular mensndeki seim, yazdnz harflerle balayan ilk eye
atlar.

Bir e semek iin Aa ve Yukar Ok tularna basn. Bir eyi bulmak iin kaydrma ubuunu kullann.
2 Seili eyi eklemek iin Enter tuuna basn veya eklemek zere eyi ift tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 331


Sayfa koduyla alma

3 e eklemeden ipular mensn kapatmak iin Escape tuuna basn veya yazmaya devam edin.

pular mensn devre d brakma veya grntlenmeden nceki gecikme sresini deitirme
1 Dzenle > Tercihler (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler (Macintosh) seeneini belirleyin ve Kod pular

esini sein. Kod pular Tercihleri iletiim kutusu grntlenir.


2 pular mensn devre d brakmak iin Kod pularn Etkinletir seeneinin seimini kaldrn. 3 Men grntlenmeden nceki gecikmeyi deitirmek iin Gecikme kaydrcsn ayarlayn ve Tamam' tklatn.

Etiket seiciyle kodu dzenleme


Tasarm grnmnden kmadan etiketleri semek, dzenlemek veya kaldrmak iin etiket seiciyi kullanabilirsiniz. Etiket seici, Belge penceresinin altndaki durum ubuunda yer alr ve bir dizi etiketi aadaki gibi grntler:

Etiketi dzenleme veya silme


1 Belgenin iinde tklatn.

Ekleme noktasna uygulanan etiketler, etiket seicide grntlenir.


2 Etiket seicide bir etiketi sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh). 3 Etiketi dzenlemek iin menden Etiketi Dzenle'yi sein. Hzl Etiket Dzenleyici'de deiikliklerinizi yapn.

Daha fazla bilgi iin bkz. Hzl Etiket Dzenleyici'yle kodu dzenleme sayfa 329.
4 Etiketi silmek iin menden Etiketi Kaldr' sein.

Etikete karlk gelen bir nesne seme


1 Belgenin iinde tklatn.

Ekleme noktasna uygulanan etiketler, etiket seicide grntlenir.


2 Etiket seicide bir etiketi tklatn.

Etiket tarafndan temsil edilen nesne sayfada seilir. Bamsz tablo satrlar (tr etiketleri) veya hcreleri (td etiketleri) semek iin bu teknii kullann.

Tasarm grnmnde komut dosyalarn yazma ve dzenleme


Hem Tasarm grnmnde hem de Kod grnmnde istemci taraf JavaScripts ve VBScripts eleriyle aadaki yntemlerle alabilirsiniz:

Tasarm grnmnden kmadan sayfanz iin JavaScript veya VBScript komut dosyas yazn. Tasarm grnmnden kmadan belgenizde harici komut dosyasna ba oluturun. Tasarm grnmnden kmadan komut dosyasn dzenleyin.
Balamadan nce sayfada komut dosyas iaretilerinin grntlendiinden emin olmak iin Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eleri sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 332


Sayfa koduyla alma

stemci taraf komut dosyas yazma


1 Komut dosyasnn olmasn istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 2 Ekle > HTML > Komut Dosyalar Nesneleri > Komut Dosyalar'n sein. 3 Dil alr mensnden bir komut dosyas yazma dili sein.

JavaScript kullanyor ve srmnden emin deilseniz, JavaScript1.1 veya JavaScript1.2 yerine JavaScript'i sein.
4 erik kutusuna komut dosyas kodunuzu yazn veya yaptrn.

Ama veya kapama script etiketleri eklemenize gerek yoktur.


5 Komut Dosyas Yok kutusuna HTML kodunuzu yazn veya yaptrn. Seilen komut dosyas yazma dilini

desteklemeyen tarayclar, bu komut dosyasn altrmak yerine bu kodu grntler.


6 Tamam' tklatn.

Harici komut dosyasna ba oluturma


1 Komut dosyasnn olmasn istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin. 2 Ekle > HTML > Komut Dosyalar Nesneleri > Komut Dosyalar'n sein. 3 erik kutusuna herhangi bir ey yazmadan Tamam' tklatn. 4 Belge penceresinin Tasarm grnmnde komut dosyas iaretisini sein. 5 zellik denetiminde klasr simgesini tklatn ve harici komut dosyasna gidin ve sein veya Kaynak kutusuna dosya

adn yazn.

Komut dosyasn dzenleme


1 Komut dosyas iaretisini sein. 2 zellik denetiminde Dzenle dmesini tklatn.

Komut dosyas, Komut Dosyas zellikleri iletiim kutusunda grntlenir. Harici bir komut dosyasna ba oluturduysanz, dosya dzenlemeleri yapabileceiniz Kod grnmnde alr. Not: Komut dosyas etiketleri arasnda kod varsa, harici komut dosyasna ba olsa bile Komut Dosyas zellikleri iletiim kutusu alr.
3 Dil kutusunda, komut dosyasnn dili olarak JavaScript veya VBScript seeneini belirleyin. 4 Tr alr mensnde komut dosyasnn trn (istemci taraf veya sunucu taraf) belirleyin. 5 (stee bal) Kaynak kutusunda, harici olarak ba oluturulmu komut dosyasn belirleyin.

Dosyay semek iin klasr simgesini

veya Gzat dmesini tklatn ya da yolu yazn.

6 Komut dosyasn dzenleyin ve Tamam' tklatn.

Tasarm grnmnde ASP sunucu taraf komut dosyalarn dzenleme


Tasarm grnmnde ASP sunucu taraf komut dosyalarn incelemek ve deitirmek iin ASP komut dosyas zellik denetimini kullann.
1 Tasarm grnmnde sunucu dili grseli simgesini sein. 2 ASP komut dosyas zellik denetiminde Dzenle dmesini tklatn. 3 ASP sunucu taraf komut dosyasn dzenleyin ve Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 333


Sayfa koduyla alma

zellik denetimini kullanarak sayfada komut dosyalarn dzenleme


1 zellik denetiminde Dil alr mensnden komut dosyas yazma dilini sein veya Dil kutusuna dilin adn yazn.

Not: JavaScript kullanyor ve srmnden emin deilseniz, JavaScript1.1 veya JavaScript1.2 yerine JavaScript'i sein.
2 Tr alr mensnde komut dosyasnn trn (istemci taraf veya sunucu taraf) belirleyin. 3 (stee bal) Kaynak kutusunda, harici olarak ba oluturulmu komut dosyasn belirleyin. Dosyay semek iin

klasr simgesini

tklatn veya yolu yazn.

4 Komut dosyasn dzenlemek iin Dzenle'yi tklatn.

Ayrca bkz.
Tasarm grnmnde komut dosyalarn yazma ve dzenleme sayfa 331

JavaScript davranlarn kullanma


Etiket denetiminin Davranlar sekmesini kullanarak sayfa elerine JavaScript (istemci taraf) davranlarn kolayca ekleyebilirsiniz. Daha fazla bilgi iin bkz. Yerleik Dreamweaver davranlar uygulama sayfa 348.

Sayfalarn balk ieriiyle alma


Sayfalar, arama tarayclar tarafndan kullanlan sayfadaki bilgileri aklayan eler ierir. Sayfalarnzn nasl tanmlanacan denetlemek iin head elerinin zelliklerini ayarlayabilirsiniz.

Balk ieriini grntleme ve dzenleme


Grnm mensn, Belge penceresinin Kod grnmn veya Kod denetimini kullanarak belgenin head blmndeki eleri grebilirsiniz.

Belgenin balk blmndeki eleri grntleme


Grnm > Balk erii'ni sein. head ieriinin her esi iin Tasarm grnmnn Belge penceresinin

zerinde bir iareti grntlenir. Not: Belge pencereniz sadece Kod grnmn gstermek zere ayarlanmsa, Grnm > Balk erii soluk renktedir.

Belgenin balk blmne e ekleme


1 Ekle > HTML > Balk Etiketleri alt mensnden bir e sein. 2 Grntlenen iletiim kutusunda veya zellik denetiminde enin seeneklerini girin.

Belgenin balk blmnde eyi dzenleme


1 Grnm > Balk erii'ni sein. 2 Simgelerden birini semek zere head blmndeki simgeleri tklatn. 3 zellik denetiminde enin zelliklerini ayarlayn veya deitirin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 334


Sayfa koduyla alma

Sayfann meta zelliklerini ayarlama


meta etiketi, karakter kodlama, yazar, telif hakk veya anahtar kelimeler gibi geerli sayfayla ilgili bilgileri kaydeden head esidir. Bu etiketler ayn zamanda sona erme tarihi, yenileme aral ve sayfann PICS derecesi gibi sunucuya bilgi vermek iin de kullanlabilir. (PICS, Internet erii Seimi in Platform, film dereceleri gibi derecelendirmeleri web sayfalarna atamak iin yntem salar.)

Meta etiketi ekleme


1 Ekle > HTML > Balk Etiketleri > Meta'y sein. 2 Grntlenen iletiim kutusunda zellikleri belirtin.

Mevcut meta etiketi dzenleme


1 Grnm > Balk erii'ni sein. 2 Belge penceresinin st blmnde grntlenen Meta iaretisini sein. 3 zellik denetiminde zellikleri belirtin.

Meta etiketi zellikleri


Meta etiketi zelliklerini aadaki gibi ayarlayn: Nitelik Meta etiketinin sayfayla (name) veya HTTP st bilgisiyle (http-equiv) ilgili aklayc bilgiler ierip iermeyeceini belirtir. Deer Bu etikette verdiiniz bilgi trn belirtir. Aklama, anahtar kelimeler ve yenile gibi baz deerler, zaten

dzgn olarak tanmlanmtr (ve Dreamweaver uygulamasnda kendi bamsz zellik denetimlerine sahiptirler), bununla birlikte herhangi bir deeri basite belirtebilirsiniz (rnein, creationdate, documentID veya level).
erik Geerli bilgileri belirtir. rnein, Deer iin level esini belirttiyseniz, erik iin beginner, intermediate veya advanced belirtebilirsiniz.

Sayfa baln ayarlama


Yalnzca bir balk zellii vardr: sayfann bal. Balk, sayfay grntlediinizde birok taraycda tarayc balk ubuunda grntlenmesinin yan sra Dreamweaver uygulamasnda Belge penceresinin balk ubuunda da grntlenir. Balk ayn zamanda Belge penceresi ara ubuunda da grntlenir.

Belge penceresinde bal belirleme


Belge penceresinin ara ubuundaki Balk metin kutusuna bal girin.

Balk ieriinde bal belirleme


1 Grnm > Balk erii'ni sein. 2 Belge penceresinin st blmnde grntlenen Balk iaretisini sein. 3 zellik denetiminde sayfa baln belirtin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 335


Sayfa koduyla alma

Sayfann anahtar kelimelerini belirleme


Birok arama motoru robotu (dizinlemek zere arama motorlar bilgilerini toplamak zere webe otomatik olarak gzatan programlar) Anahtar Kelime meta etiketinin ieriini okur ve sayfalarnz veritabanlarnda dizinlemek iin bilgileri kullanr. Kimi arama motorlar dizinledikleri anahtar kelime saysn veya karakterleri snrladklarndan veya snr atysanz tm anahtar kelimeleri yok saydndan, sadece birka tane iyi seilmi anahtar kelime kullanmak iyi bir fikirdir.

Anahtar kelime meta etiketi ekleme


1 Ekle > HTML > Balk Etiketleri > Anahtar Kelimeler'i sein. 2 Grntlenen iletiim kutusunda anahtar kelimeleri virglle ayrarak belirtin.

Anahtar kelime meta etiketini dzenleme


1 Grnm > Balk erii'ni sein. 2 Belge penceresinin st blmnde grntlenen Anahtar Kelimeler iaretisini sein. 3 zellik denetiminde anahtar kelimeleri grntleyin, deitirin veya silin. Ayrca, virgllerle ayrlm biimde

anahtar kelimeler de ekleyebilirsiniz.

Sayfann aklamalarn belirleme


Birok arama motoru robotu (dizinlemek zere arama motorlar bilgilerini toplamak zere webe otomatik olarak gzatan programlar) Aklama meta etiketinin ieriini okur ve sayfalarnz veritabanlarnda dizinlemek iin bilgileri kullanr. Bazlar sayfalarnz veritabanlarnda dizine almak iin bilgileri kullanr ve bazlar da arama sonular sayfasnda (belgenizin ilk birka satrn grntlemek yerine) bilgileri grntler. Baz arama motorlar dizinledikleri karakter saysn snrlar, bu nedenle aklamanz az kelimeyle snrlamak iyi bir fikirdir (rnein, EtzgaracateringBeykoz, stanbul veya webtasarmuygunfiyatlaraglobalm terilere).

Aklama meta etiketi ekleme


1 Ekle > HTML > Balk Etiketleri > Aklama'y sein. 2 Grntlenen iletiim kutusuna aklayc metin girin.

Aklama meta etiketini dzenleme


1 Grnm > Balk erii'ni sein. 2 Belge penceresinin st blmnde grntlenen Aklama iaretisini sein. 3 zellik denetiminde aklayc metni grntleyin, deitirin veya silin.

Sayfann yenileme zelliklerini ayarlama


Belirli bir sre getikten sonra taraycnzn otomatik olarak sayfanz yenileyecei sreyi (geerli sayfay yeniden ykleyerek veya farkl bir sayfaya giderek) belirlemek iin Yenileme esini kullann. Bu e genellikle URL'nin deitiini belirten bir metin mesajn grntleyerek, kullanclar bir URL'den dierine yeniden ynlendirmek iin kullanlr.

Yenileme meta etiketi ekleme


1 Ekle > HTML > Balk Etiketleri > Yenileme'yi sein. 2 Grntlenen iletiim kutusunda Yenile meta etiket zelliklerini ayarlayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 336


Sayfa koduyla alma

Yenileme meta etiketini dzenleme


1 Grnm > Balk erii'ni sein. 2 Belge penceresinin st blmnde grntlenen Yenile iaretisini sein. 3 zellik denetiminde Yenile meta etiketi zelliklerini ayarlayn.

Yenileme meta etiketi zelliklerini ayarlama


Yenile meta etiketi zelliklerini aadaki gibi belirleyin: Gecikme Taraycnn sayfay yenilemeden nce beklemesi gereken saniye cinsinden sredir. Taraycnn yklemeyi ykledikten hemen sonra sayfay yenilemesini salamak iin bu kutuya 0 girin. URL veya Eylem Belirlenen gecikmenin ardndan taraycnn farkl bir URL'ye mi gideceini veya geerli sayfay m yenileyeceini belirtir. Farkl bir URL'nin almas iin (geerli sayfay yenilemek yerine) Gzat dmesini tklatn, ardndan sayfaya gidin ve yklenecek sayfay sein.

Sayfann temel URL zelliklerini ayarlama


Sayfadaki tm belgelere gre olan yollarn, buna gre kabul edildii temel URL'yi ayarlamak iin Temel esini kullann.

Temel meta etiketi ekleme


1 Ekle > HTML > Balk Etiketleri > Temel'i sein. 2 Grntlenen iletiim kutusunda Temel meta etiket zelliklerini belirtin.

Temel meta etiketini dzenleme


1 Grnm > Balk erii'ni sein. 2 Belge penceresinin st blmnde grntlenen Temel iaretisini sein. 3 zellik denetiminde Temel meta etiketi zelliklerini belirtin.

Temel meta etiketi zelliklerini ayarlama


Temel meta etiketi zelliklerini aadaki gibi belirleyin: Href Temel URL'dir. Dosyay bulmak ve semek iin Gzat dmesini tklatn veya kutuya yolu yazn. Hedef Balanan tm belgelerin alaca ereveyi veya pencereyi belirtir. Geerli ereve kmesindeki erevelerden birini veya aadaki ayrlan adlardan birini sein:

_blank bal belgeyi adlandrlmam, yeni bir tarayc penceresine ykler. _parent bal belgeyi, ba ieren erevenin st ereve kmesine ya da penceresine ykler. Ba ieren ereve

yuvalanm deilse, bu _top esinin edeeridir; bal belge tarayc penceresinin tamamnda alr.
_self bal belgeyi, bala ayn ereveye ya da pencereye ykler. Bu hedef varsaylandr, bu nedenle bunu

belirtmeniz genellikle gerekmez.


_top bal belgeyi tarayc penceresinin tamamnda aarak tm ereveleri kaldrr.

Sayfann ba zelliklerini ayarlama


Geerli belgeyle baka bir dosya arasndaki ilikiyi tanmlamak iin link etiketini kullann. Not: head blmndeki link etiketi body blmndeki belgeler arasndaki HTML bayla ayn ey deildir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 337


Sayfa koduyla alma

Ba meta etiketi ekleme


1 Ekle > HTML > Balk Etiketleri > Ba' sein. 2 Grntlenen iletiim kutusunda Ba meta etiket zelliklerini belirtin.

Ba meta etiketini dzenleme


1 Grnm > Balk erii'ni sein. 2 Belge penceresinin st blmnde grntlenen Ba iaretisini sein. 3 zellik denetiminde Ba meta etiketi zelliklerini belirtin.

Ba meta etiketi zelliklerini ayarlama


Ba meta etiketi zelliklerini aadaki gibi ayarlayn: Href Bir iliki tanmladnz dosyann URL'sidir. Dosyay bulmak ve semek iin Gzat dmesini tklatn veya kutuya yolu yazn. Bu niteliin, genel HTML anlamnda ba oluturduunuz dosyay belirtmediine dikkat edin; Ba esinde belirtilen iliki daha karmaktr. Kimlik Ban benzersiz tanmlaycsn belirtir. Balk likiyi tanmlar. Bu niteliin, bal stil sayfalar iin zel ilgisi vardr; daha fazla bilgi iin World Wide Web

Konsorsiyumu'nun web sitesindeki www.w3.org/TR/REC-html40/present/styles.html#style-external HTML 4.0 belirtiminin Harici Stil Sayfalar blmne bakn.
Rel Geerli belge ile Href kutusundaki belge arasndaki ilikiyi belirtir. Olas deerler, Alternate, Stylesheet,
Start, Next, Prev, Contents, Index, Glossary, Copyright, Chapter, Section, Subsection, Appendix, Help ve Bookmark elerini ierir. Birden fazla iliki tanmlamak iin deerleri bolukla ayrn.

Rev Geerli belge ile Href kutusundaki belge arasndaki tersine ilikiyi (Rel'in tersi) belirtir. Olas deerler Rel iin

olanlarla ayndr.

Sunucu tarafndaki ierilen elerle alma


Sunucu tarafndaki ierilen eler hakknda
Sunucu tarafndan ierilen eleri eklemek, bu eleri dzenlemek veya bunlar ieren sayfalar nizlemek iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz. Sunucu taraf ierilen e, tarayc sayfanz sunucudan istediinde belgenize yerletirdii dosyadr. Ziyaretinin taraycs ierilen e ynergesi ieren bir belgeyi istediinde, sunucunuz ierme ynergesini iler ve ierilen dosyann ieriinin ierme ynergesiyle deitirildii yeni bir belge oluturur. Ardndan sunucu bu yeni belgeyi ziyaretinin taraycsna gnderir. Yerel bir belgeyi dorudan taraycda atnzda ise, bu belgede ierme ynergelerini ileyecek sunucu yoktur, bu nedenle tarayc belgeyi bu ynergeleri ilemeden aar ve ierilmesi beklenen dosya taraycda grntlenmez. Bu nedenle Dreamweaver kullanmadan yerel dosyalara bakmak ve bu dosyalar sunucuya koyduktan sonra ziyaretilerin taraycsnda grntlenecei biimde grntlemek zor olabilir. Dreamweaver ile, Tasarm grnmnde ve Taraycda nizleme zelliini kullandnzda, belgeleri sunucuya koyuduklarnda grnecekleri biimde grebilirsiniz. Bunu gerekletirmek iin, iermeyi geici dosya olarak barndran dosyay nizlediinizden emin olmalsnz. (Dzenle > Tercihler seeneklerini belirleyin, Taraycda nizleme kategorisini sein ve Geici dosya kullanarak nizle seeneinin belirli olduundan emin olun.)

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 338


Sayfa koduyla alma

Not: Apache veya Microsoft IIS gibi bir test sunucusu kullanyorsanz, sunucu ilemeyi sizin yerinize gerekletireceinden dosyalarnz yerel srcnzde nizlemek iin dosyay geici dosya olarak nizlemenize gerel yoktur. Belgeye sunucu taraf ierilen e yerletirme, harici dosyaya bir referans ekler; geerli belgeye belirtilen dosyann ieriini eklemez. Belirtilen dosyann ierii yalnzca eklemek istediiniz ierii iermeledir. Buna gre ierme dosyas, head, body veya html etiketlerinden herhangi birini (<html> etiketi ve p, div ve buna benzer HTML formatlama etiketleri kullanlabilir) iermemelidir. Aksi halde, sz konusu etiketler orijinal belgedeki etiketlerle akr ve Dreamweaver sayfay dzgn ekilde grntlemez. erilen dosyay dorudan belgede dzenleyemezsiniz. Sunucu taraf ierilen eyi dzenlemek iin dahil ettiiniz dosyay dorudan dzenlemelisiniz. Harici dosyadaki deiiklikler otomatik olarak ierildii tm belgelere yanstlr. ki tr sunucu taraf ierilen e vardr: Sanal ve Dosya. Dreamweaver varsaylan olarak Dosya tr iermeleri ekler ancak kullandnz web sunucusunun trne uygun olanlar semek iin zellik denetisini kullanabilirsiniz:

Sunucunuz Apache web sunucusuysa, Sanal' sein. Apache trnde Sanal seenei tm durumlarda alrken,
Dosya sadece baz durumlarda alr.

Sunucunuz Microsoft Internet Information Server (IIS) ise, Dosya'y sein. (Sanal seenei IIS ile sadece belirli
durumlarda alr.) Not: Ne yazk ki, sunucuya zel bir yazlm yklenmedike IIS klasr hiyerarisinde geerli klasrn stdeki bir klasre dosya eklemenize izin vermez. IIS sunucusunda klasr hiyerarisinde daha stteki bir klasre dosya eklemeniz gerekirse, gerekli yazlmn ykl olup olmadn sistem yneticinize sorun.

Dier sunucu trleri iin veya kullandnz sunucuyu bilmiyorsanz, sistem yneticinize kullanlacak seenei
sorun. Kimi sunucular, sunucu taraf ierilen elerin olup olmadn grmek iin tm dosyalar incelemek zere yaplandrlmtr; dier sunucular sadece .shtml, .shtm veya .inc gibi belirli dosya uzantlarna sahip dosyalar incelemek zere yaplandrlmtr. Sunucu taraf ierilen e sizin iin uygun deilse, ierilen eyi kullanan dosya adnda belirli bir uzant kullanmanz gerekip gerekmediini sistem yneticinize sorun. (rnein, dosya ad canoe.html ise, dosyay canoe.shtml olarak yeniden adlandrmanz gerekebilir.) Dosyalarnzn .html veya .htm uzantlarn korumasn istiyorsanz, sistem yneticinizden sunucuyu tm dosyalar inceleyecek biimde yaplandrmasn isteyin (sadece belirli uzantlara sahip dosyalar deil). Sunucu taraf ierilen eler iin dosyay zmleme biraz daha zaman alr, bylece sunucunun zmledii sayfalar, dier sayfalara gre biraz daha yava sunulur bu nedenle kimi sistem yneticileri tm dosyalar zmleme seeneini salamaz.

Sunucu tarafndaki ierilen eleri ekleme


Sayfanza sunucu taraf ierilen eleri eklemek iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz.

Sunucu tarafndaki ierilen eleri ekleme


1 Ekle > Sunucu Tarafnda Ekle'yi sein. 2 Grntlenen iletiim kutusunda dosyaya gidin ve sein.

Varsaylan olarak ierilen enin Dosya tr eklenmitir.


3 erilen enin trn deitirmek iin Belge penceresinde sunucu taraf ierileni sein ve zellik denetiminde

(Pencere > zellikler) tr aadaki gibi deitirin:

Sunucunuz Apache web sunucusuysa, Sanal' sein. Apache trnde Sanal seenei tm durumlarda alrken,
Dosya sadece baz durumlarda alr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 339


Sayfa koduyla alma

Sunucunuz Microsoft Internet Information Server (IIS) ise, Dosya'y sein. (Sanal seenei IIS ile sadece belirli
durumlarda alr.) Not: Ne yazk ki, sunucuya zel bir yazlm yklenmedike IIS klasr hiyerarisinde geerli klasrn stdeki bir klasre dosya eklemenize izin vermez. IIS sunucusunda klasr hiyerarisinde daha stteki bir klasre dosya eklemeniz gerekirse, gerekli yazlmn ykl olup olmadn sistem yneticinize sorun.

Dier sunucu trleri iin veya kullandnz sunucuyu bilmiyorsanz, sistem yneticinize kullanlacak seenei
sorun.

erilecek dosyay deitirme


1 Belge penceresinde sunucu taraf ierilen eyi sein. 2 zellik denetimini (Pencere > zellikler) an. 3 Aadakilerden birini yapn:

Klasr simgesini tklatn ve ierilecek dosyaya gidin ve sein. Kutuda, ierilecek yeni dosyann yolunu ve dosya adn yazn.

Sunucu taraf ierilen elerin ieriini dzenleme


Sunucu taraf ierilen eleri dzenlemek iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz. erilen dosyayla ilikilendirilen ierii dzenlemek iin dosyay amanz gerekir.
1 Tasarm veya Kod grnmnde sunucu taraf ierilen eyi sein ve zellik denetiminde Dzenle'yi tklatn.

erilen dosya yeni Belge penceresinde alr.


2 Dosyay dzenleyin ve ardndan kaydedin.

Deiiklikler hemen geerli belgeye ve dosyay ieren atnz izleyen belgeye yanstlr.
3 erilen dosyay gerekiyorsa uzak siteye ykleyin.

Etiket kitaplklarn ynetme


Dreamweaver etiket kitaplklar hakknda
Dreamweaver uygulamasndaki etiket kitapl, Dreamweaver uygulamasnn etiketleri nasl formatlamas gerektiiyle ilgili bilgilerin yan sra belirli trdeki etiketlerin koleksiyonudur. Etiket kitaplklar, hedef tarayc denetimleri, Etiket Seici ve dier kodlama zellikleri ile Dreamweaver uygulamasnn kod ipular iin kulland etiketler hakknda bilgileri salar. Etiket Kitapl dzenleyicisini kullanarak etiket kitaplklar, etiketler, nitelikler ve nitelik deerleri ekleyebilir veya silebilir; etiket kitapl iin format da olmak zere zellikleri ayarlayabilir (kodun kolay tanmlanabilmesi iin); etiketleri ve nitelikleri dzenleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dreamweaver'a zel etiketleri ie aktarma sayfa 342 Kodlama tercihlerini ayarlama sayfa 301

Etiket Kitapl dzenleyicisini ama ve kapama


1 Etiket kitapl dzenleyicisini amak iin Dzen >Etiket Kitaplklar'n sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 340


Sayfa koduyla alma

Etiket Kitapl Dzenleyicisi iletiim kutusu grntlenir. (Bu iletiim kutusunun seenekleri seili etikete gre deiir.)
2 Aadaki yntemlerden birini kullanarak Etiket Kitapl dzenleyicisini kapatn:

Deiiklikleri kaydetmek iin Tamam' tklatn. Deiiklikleri kaydetmeden dzenleyiciyi kapatmak iin ptal'i tklatn.
Not: ptal'i tklattnzda, Etiket Kitapl dzenleyicisinde yaptnz tm deiiklikler atlr. Bir etiketi veya etiket kitapln sildiyseniz, geri getirilir.

Kitaplklar, etiketleri ve nitelikleri ekleme


Dreamweaver uygulamasnda etiket kitaplklar, etiketler ve etiket kitaplklarna nitelikler eklemek iin Etiket Kitapl dzenleyicisini kullanabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Kodlama tercihlerini ayarlama sayfa 301 Dreamweaver'a zel etiketleri ie aktarma sayfa 342

Etiket kitapl ekleme


1 Etiket Kitapl dzenleyicisinde (Dzen > Etiket Kitaplklar), Art (+) dmesini tklatn ve Yeni Etiket

Kitapl'n sein.
2 Kitaplk Ad kutusuna bir ad yazn (rnein, Di er Etiketler) ve Tamam' tklatn.

Etiket kitaplna etiketler ekleme


1 Etiket Kitapl dzenleyicisinde (Dzen > Etiket Kitaplklar), Art (+) dmesini tklatn ve Yeni Etiketler'i sein. 2 Etiket Kitapl alr mensn belirleyin ve bir etiket kitapl sein. 3 Yeni etiketin adn yazn. Birden fazla etiket eklemek iin etiket adlarn bir virgl ve bolukla ayrn (rnein:
cfgraph, cfgraphdata).

4 Yeni etiketlerin karlk gelen kapama etiketleri varsa (</...>), Son Etiketleri Eletirme'yi sein. 5 Tamam' tklatn.

Etikete nitelikler ekleme


1 Etiket Kitapl dzenleyicisinde (Dzen > Etiket Kitaplklar), Art (+) dmesini tklatn ve Yeni Nitelikler'i sein. 2 Etiket Kitapl alr mensnde bir etiket kitapl sein. 3 Etiket alr mensnden bir etiket sein. 4 Yeni niteliin adn yazn. Birden fazla nitelik eklemek iin nitelik adlarn bir virgl ve bolukla ayrn (rnein:
ykseklik, geni lik).

5 Tamam' tklatn.

Kitaplklar, etiketleri ve nitelikleri dzenleme


Etiket kitaplnn zelliklerini ayarlamak ve kitaplktaki etiketler ile nitelikleri dzenlemek iin Etiket Kitapl dzenleyicisini kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 341


Sayfa koduyla alma

Ayrca bkz.
Kodlama tercihlerini ayarlama sayfa 301

Etiket kitaplnn zelliklerini ayarlama


1 Etiket Kitapl dzenleyicisinde (Dzen > Etiket Kitaplklar), Etiketler listesinden bir etiket kitapl (etiket deil)

sein. Not: Etiket kitaplklarnn zellikleri sadece bir etiket kitapl seildiinde grntlenir. Etiket kitaplklar Etiketler listesinde en st seviye klasrler tarafndan temsil edilir; rnein, HTML Etiketleri klasr etiket kitapln temsil eder, HTML Etiketleri klasrndeki ksaltmalar klasr etiketi temsil eder.
2 Kullanlanlar listesinde etiket kitapln kullanmas gereken tm belde trlerini sein.

Burada belirlediiniz belge trleri, belirtilen etiket kitapl iin kod ipularn salayacak belge trlerini belirler. rnein, belirtilen etiket kitapl iin HTML seenei belirlenmemise, bu etiket kitapl iin kod ipular HTML dosyalarnda grntlenmez.
3 (stee bal) Etiket neki kutusuna etiketlerin nekini girin.

Not: nek, kod iindeki etiketi belirli bir etiket kitaplnn blm olarak tanmlamak iin kullanlr. Baz etiket kitaplklar nekleri kullanmaz.
4 Tamam' tklatn.

Etiket kitaplnda bir etiketi dzenleme


1 Etiket Kitapl dzenleyicisinde (Dzen > Etiket Kitaplklar), Etiketler listesinde bir etiket kitapln geniletin ve

etiketi sein.
2 Aadaki Etiket Format seeneklerinden herhangi birini ayarlayn:
Satr Kesmeleri Dreamweaver uygulamasnn satr kesmesini etikette nereye ekleyeceini belirler. indekiler Dreamweaver uygulamasnn etiket ieriini nasl ekleyeceini belirler; dier bir deyile, ierie satr kesmesi, formatlama ve girintileme kurallar uygulayp uygulamayacan belirler. Byk/Kk Harf Belirli bir etiketin harf durumunu belirler. Varsaylan, Kk Harf, Byk Harf veya Kark Harf Durumu seeneklerinden birini belirleyin. Kark Harf Durumu'nu seerseniz, Etiket Ad Kark Harf Durumu iletiim kutusu grntlenir. Dreamweaver uygulamasnn etiketi eklerken kullanmas gereken harf durumuyla etiketi yazn (rnein, getProperty) ve Tamam' tklatn. Varsaylan olarak Ata Tm etiketlerin varsaylan harf durumunu ayarlar. Grntlenen Varsaylan Etiket Harf Durumu iletiim kutusunda <BYK HARF> veya <kk harf> seeneklerinden birini belirleyin ve Tamam' tklatn.

XML ve XHTML standartlarna uymas iin varsaylan harf durumunuzu kk harf olarak ayarlamak isteyebilirsiniz.

Etiketin niteliini dzenleme


1 Etiket Kitapl dzenleyicisinde (Dzen > Etiket Kitaplklar), Etiketler listesinde bir etiket kitapln geniletin ve

etiket niteliini sein.


2 Nitelik Harf Durumu alr mensnden Varsaylan, Kk Harf, Byk Harf veya Kark Harf Durumu

seeneklerinden birini belirleyin. Kark Harf Durumu'nu seerseniz, Nitelik Ad Kark Harf Durumu iletiim kutusu grntlenir. Dreamweaver uygulamasnn nitelii eklerken kullanmas gereken harf durumuyla etiketi yazn (rnein, onClick) ve Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 342


Sayfa koduyla alma

Nitelik adlarnn tm iin varsaylan harf durumunu ayarlamak zere Varsaylan Ayarla ban tklatn.
3 Nitelik Tr alr mensnde niteliin trn sein.

Numaralandrlm' seerseniz, Deerler kutusuna niteliin izin verilen tm deerlerini yazn Deerleri bolukla deil, virgllerle ayrn. rnein, cfchart etiketinin showborder niteliinin numaralandrlm deerleri yes,no olarak listelenir.

Kitaplklar, etiketleri ve nitelikleri silme


1 Etiket Kitapl dzenleyicisinde (Dzen > Etiket Kitaplklar), Etiketler kutusundan bir etiket kitapl, etiket veya

nitelik sein.
2 Eksi () dmesini tklatn. 3 eyi kalc olarak silmek iin Tamam' tklatn.

e, Etiketler kutusundan kaldrlr.


4 Etiket Kitapl dzenleyicisini kapatmak ve silme ilemini tamamlamak iin Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Kodlama tercihlerini ayarlama sayfa 301

Dreamweaver'a zel etiketleri ie aktarma


Dreamweaver'a zel etiketleri ie aktarmayla ilgili
zel etiketleri Dreamweaver uygulamasna ie aktarabilirsiniz bylece yazma ortamnn birleik bir blm olurlar. rnein, Kod grnmnde ie aktarlan zel bir etiketi yazmaya baladnzda, etiket niteliklerini listeleyen ve birini semenize olanak salayan bir kod ipular mens grntlenir.

XML dosyalarndan etiketleri ie aktarma


XML Belge Tr Tanm (DTD) dosyasndan veya emadan etiketleri ie aktarabilirsiniz.
1 Etiket Kitapl dzenleyicisini an (Dzen > Etiket Kitaplklar). 2 Art (+) dmesini tklatn ve DTD emas> XML DTD'yi veya ema Dosyasn e Aktar' sein. 3 DTD veya ema dosyasnn dosya adn veya URL'sini girin. 4 Etiketlerle kullanlacak neki girin.

Not: nek, kod iindeki etiketi belirli bir etiket kitaplnn blm olarak tanmlamak iin kullanlr. Baz etiket kitaplklar nekleri kullanmaz.
5 Tamam' tklatn.

zel ASP.NET etiketlerini ie aktarma


zel ASP.NET etiketlerini Dreamweaver uygulamasna ie aktarabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 343


Sayfa koduyla alma

Balamadan nce Site Tanm iletiim kutusunda tanmlanan test sunucusuna zel etiketin ykl olduundan emin olun (bkz. Test sunucusu kurma sayfa 46). Derlenmi etiketler (DLL dosyalar) sitenin kk/bin klasrne yerletirilmelidir. Derlenmemi etiketler (ASCX dosyalar) sunucudaki herhangi bir sanal dizinde veya alt dizinde kalabilir. Daha fazla bilgi iin bkz. Microsoft ASP.NET belgeleri.
1 Dreamweaver uygulamasnda ASP.NET sayfasn an. 2 Etiket Kitapl dzenleyicisini an (Dzen > Etiket Kitaplklar). 3 Art (+) dmesini tklatn, aadaki seeneklerden birini belirleyin ve Tamam' tklatn.

Uygulama sunucusundan tm ASP.NET zel etiketlerini ie aktarmak iin ASP.NET > Tm ASP.NET zel
Etiketlerini e Aktar' sein.

Uygulama sunucusundan sadece belirli zel etiketleri ie aktarmak iin ASP.NET > Seili ASP.NET zel
Etiketlerini e Aktar' sein. Listeden etiketleri Control tuunu (Windows) veya Command tuunu basl tutup tklatn (Macintosh).

Dosya veya sunucudan JSP etiketlerini ie aktarma (web.xml)


JSP etiket kitapln Dreamweaver uygulamasna eitli dosya trlerinden veya JSP sunucusundan ie aktarn.
1 Dreamweaver uygulamasnda bir JSP sayfas an. 2 Etiket Kitapl dzenleyicisini an (Dzen > Etiket Kitaplklar). 3 Art (+) dmesini tklatn ve JSP > Dosyadan e Aktar' (*.tld, *.jar, *.zip) veya JSP > Sunucudan e Aktar'

(web.xml.) sein.
4 Gzat dmesini tklatn veya etiket kitapln ieren dosyann dosya adn girin. 5 Etiket kitapln tanmlamak iin URI'y girin.

URI (Uniform Resource Identifier - Benzer Kaynak Tanmlaycs) genellikle etiket kitapln saklayan irketin URL'sini ierir. URL, irketin web sitesini grntlemek iin kullanlmaz; etiket kitapln benzersiz olarak tanmlamak iin kullanlr.
6 (stee bal) Etiketlerle kullanlacak neki girin. Baz etiket kitaplklar, kod iindeki etiketi belirli bir etiket

kitaplnn blm olarak tanmlamak iin nek kullanlr.


7 Tamam' tklatn.

JRun etiketlerini ie aktarma


Adobe JRun kullanyorsanz, JRun etiketlerinizi Dreamweaver uygulamasna aktarabilirsiniz.
1 Dreamweaver uygulamasnda bir JSP sayfas an. 2 Etiket Kitapl dzenleyicisini an (Dzen > Etiket Kitaplklar). 3 Art (+) dmesini tklatn ve JSP > Klasrden JRun Sunucu Etiketlerini e Aktar' sein. 4 JRun etiketlerini ieren klasrn klasr adn girin. 5 Etiket kitapln tanmlamak iin URI'y girin.

URI (Uniform Resource Identifier - Benzer Kaynak Tanmlaycs) genellikle etiket kitapln saklayan irketin URL'sini ierir. URL, irketin web sitesini grntlemek iin kullanlmaz; etiket kitapln benzersiz olarak tanmlamak iin kullanlr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 344


Sayfa koduyla alma

6 (stee bal) Etiketlerle kullanlacak neki girin. Baz etiket kitaplklar, kod iindeki etiketi belirli bir etiket

kitaplnn blm olarak tanmlamak iin nek kullanlr.


7 Tamam' tklatn.

345

Blm 12: JavaScript davranlar ekleme


Web sitenizin grnmn, ilevselliini ve ekiciliini gelitirmek iin yerleik davranlar kullanabilirsiniz. Bu davranlar JavaScript'i renmek zorunda kalmadan web sayfalarnzdaki elere ekleyebilirsiniz.

JavaScript davranlarn kullanma


JavaScript davranlar hakknda
Adobe Dreamweaver CS4 davranlar belgelere JavaScript kodu yerletirir, bylece ziyaretiler web sayfasn eitli yntemlerle deitirebilir veya baz grevleri balatabilir. Davran, bir olayn ve bu olayla tetiklenen bir eylemin birleimidir. Davranlar panelinde bir eylem ve ardndan bu eylemi tetikleyen bir olay belirleyerek davran eklersiniz. Not: Davran kodu, istemci tarafndaki JavaScript kodudur, dier bir deyile tarayclarda alr, sunucularda almaz. Olaylar, tarayclar tarafndan retilen, ziyaretinin sayfanzda bir ey yaptn belirten mesajlardr. rnein, ziyareti iaretiyi bir ba zerine getirdiinde, tarayc bu ba iin onMouseOver olay retir; ardndan tarayc yant olarak bir JavaScript kodunu (grntlenen sayfada belirtilmitir) arp armayacan denetler. Farkl sayfa eleri iin farkl olaylar tanmlanmtr; rnein, onMouseOver ve onClick, balarla ilikilendirilirken, onLoad grntlerle ve belgenin body blmyle ilikilendirilir. Eylem, tarayc penceresi ama, AP esini grntleme veya gizleme, ses alma veya Adobe Shockwave filmini durdurma gibi bir grevi yerine getirmek zere nceden yazlan JavaScript kodudur. Dreamweaver ile gelen eylemler tarayclar aras maksimum uyumluluu salar. Sayfa esine bir davran ekledikten sonra davran, bu e her gerekletiinde kendisiyle ilikilendirilen eylemi (JavaScript kodu) arr. (Belirli bir eylemi tetiklemek iin kullanabileceiniz olaylar taraycya gre deiir.) rnein, bir baa Alan Mesaj eylemi eklerseniz ve onMouseOver olayyla tetikleneceini belirlerseniz, iareti bu ban zerine her geldiinde mesajnz alr. Tek bir olay eitli eylemleri tetikleyebilir ve bu eylemlerin hangi srada gerekleeceini belirleyebilirsiniz. Dreamweaver yaklak iki dzine eylem sunar; dier eylemler www.adobe.com/go/dreamweaver_exchange_tr adresindeki Exchange web sitesinde ve dier gelitiricilerin sitelerinde bulunabilir. JavaScript konusunda bilgiliyseniz, kendi eylemlerinizi de yazabilirsiniz. Not: Davran ve eylem terimleri Dreamweaver terimleridir, HTML terimleri deildir. Taraycnn bak asndan bir eylem, sadece JavaScript kodunun baka bir blmdr.

Davranlar paneline genel bak


Davranlar panelini (Pencere > Davranlar) sayfa elerine (esas olarak etiketlere) davranlar eklemek ve daha nce eklenen davranlarn parametrelerini deitirmek iin kullanrsnz. Seili sayfa esine nceden eklenen davranlar, olaya gre davran listesinde (panelin ana alannda) grntlenirler. Ayn olay iin birden fazla eylem listelenmise, listede grntlendikleri sraya gre yrtlrler. Davran listesinde herhangi bir davran listelenmiyorsa, seili eye eklenmi davran yoktur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 346


JavaScript davranlar ekleme

Davranlar paneli aadaki seeneklere sahiptir:


Ayarlanan Olaylar Gster Sadece geerli belgeye eklenen davranlar grntler. Olaylar, istemci taraf ve sunucu

taraf kategorilerinde dzenlenmilerdir. Her kategorinin olaylar daraltlabilir listededir. Ayarlanan Olaylar Gster varsaylan grnmdr.
Tm Olaylar Gster Belirtilen kategorinin tm olaylarn alfabetik srada grntler. Davran Ekle (+) Seili eye eklenebilecek eylemlerin mensn grntler. Bu listeden bir eylem setiinizde,

eylem iin parametreleri tanmlayabileceiniz bir iletiim kutusu grntlenir. Eylemlerin tm soluk ise, seili eyle herhangi bir eylem retilemez.
Olay Kaldr () Seili olay ve eylemi davran listesinden karr. Yukar ve aa ok dmeleri Seili eylemi, belirli bir olayn davran listesinde yukar veya aa tar. Sadece belirli

bir olayn eylem srasn deitirebilirsiniz; rnein, onLoad olaynn eitli eylemlerinin srasn deitirebilirsiniz, ancak tm onLoad eylemleri davran listesinde bir arada kalr. Ok dmeleri, listede yukar veya aa tanamayan eylemler iin devre d braklmtr.
Olaylar Sadece bir olay seildiinde grntlenen, eylemi tetikleyebilen tm olaylarn alr mensn grntler (bu men, seili olay adnn yanndaki ok dmesi tklatldnda grntlenir). Seili nesneye bal olarak farkl olaylar grntlenebilir. Beklediiniz olaylar grntlenmezse, doru sayfa esinin veya etiketin seili olduundan emin olun. (Belirli bir etiketi semek iin Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seiciyi kullann.) Ayrca, Eylemler Gsterme Hedefi alt mensnde doru tarayc veya tarayclar setiinizden emin olun.

Not: Parantez iindeki olay adlar sadece balar iin kullanlabilir; bu olay adlarndan birini seme, otomatik olarak seili sayfa esine bo bir ba ekler ve davran enin yerine bu baa ekler. Bo ba HTML kodunda href="javascript:;" ile belirtilir.
Eylemler Gsterme Hedefi Geerli davrann almas gereken tarayclar belirtir (Olaylar mensnn alt

mensdr). Bu mende yaptnz seim, Olaylar mensnde grntlenecek olay belirler. Eski tarayclar genellikle yeni tarayclara gre daha az olay destekler ve birok durumda, hedef tarayc seiminiz ne kadar genelse, o kadar az olay grntlenir. rnein, 3.0 ve Daha Sonraki Tarayclar' seerseniz, seim yapabileceiniz olaylar sadece Netscape Navigator ve Microsoft Internet Explorer srm 3.0 veya stnde kullanlabilecek eylemlerdir (ok snrl eylem listesi).

Olaylar hakknda
Her tarayc, Davran panelinin Eylemler (+) mensnde listelenen eylemlerle ilikilendirilmi bir dizi olay sunar. Web sayfanzn ziyaretisi sayfayla etkileime getiinde (rnein, bir grnty tklattnda) tarayc olaylar retir; bu olaylar bir eylemi gerekletiren JavaScript ilevlerini armak iin kullanlabilir. Dreamweaver, bu olaylarla tetikleyebileceiniz birok ortak eylemi salar. Tarayclarn salad olaylarn adlar ve aklamalar iin bkz. Dreamweaver Support Center www.adobe.com/go/dreamweaver_support_tr. Seili nesneye ve Eylemler Gsterme Hedefi alt mensnde belirlenen davranlara gre Olaylar mensnde farkl olaylar grntlenir. Belirtilen sayfa esi iin taraycda desteklenen olaylar bulmak iin belgenize sayfa esini yerletirin ve buna bir davran ekleyin, ardndan Davranlar panelinde Olaylar mensne bakn. (Varsaylan olarak, olaylar HTML 4.01 olay listesinden alnrlar ve birok modern taraycda desteklenirler.) lgili nesneler henz sayfada yoksa veya seilen nesne olaylar alamyorsa, olaylar devre d braklabilir (soluk renkli). Beklenen olaylar grntlenmezse, doru nesnenin seili olduundan emin olun veya Eylemler Gsterme Hedefi alt mensnde hedef tarayclar deitirin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 347


JavaScript davranlar ekleme

Bir grntye davran ekliyorsanz, kimi olaylar (onMouseOver gibi) parantez iinde grntlenir. Bu olaylar sadece balarda kullanlabilir. Bunlardan birini setiinizde, bo ba tanmlamak iin Dreamweaver grntnn evresine <a> etiketi getirir. Bo ba zellik denetiminin Ba kutusunda javascript:; ile gsterilir. Bu ba baka bir sayfaya olan gerek bir baa dntrmek istiyorsanz, ba deerini deitirebilirsiniz, ancak farkl bir ba ile deitirmeden JavaScript ban silerseniz, davran silersiniz. Belirli bir taraycda belirli bir olayla kullanabileceiniz etiketleri grmek iin Dreamweaver/Configuration/Behaviors/Events klasrndeki dosyalarda olay arayn.

Davran uygulama
Belgenin tamamna (dier bir deyile <body> etiketine), balara, grntlere ve dier eitli HTML elerine davranlar ekleyebilirsiniz. Setiiniz hedef tarayc belirli bir e iin desteklenen olaylar belirler. Her olay iin birden fazla eylem belirleyebilirsiniz. Eylemler, Davranlar panelinin Eylemler stununda listelendii srada gerekleir ancak bu sray deitirebilirsiniz.
1 Grnt veya ba gibi sayfada bir e sein.

Sayfann tamamna davran eklemek iin Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seicide <body> etiketini tklatn.
2 Pencere > Davranlar' sein. 3 Art (+) dmesini tklatn ve Davran Ekle mensnden bir eylem sein.

Mende soluk grntlenen eylemler seilemez. stenen nesne geerli belgede olmad iin bu eylemler soluk olabilir. rnein, belgede Shockwave veya SWF dosyalar yoksa, Shockwave veya SWF Uygulamasn Denetle eylemi soluktur. Bir eylemi setiinizde eylemin parametrelerini ve ynergelerini grntleyen bir iletiim kutusu grntlenir.
4 Eylemin parametrelerini girin ve Tamam' tklatn.

Dreamweaver uygulamasnda salanan tm eylemler modern tarayclarda alr. Baz eylemler eski tarayclarda almaz ancak hataya neden olmazlar. Not: Hedeflenen eylemlerin benzersiz kimlikleri olmaldr. rnein, bir grntye Grnt Deitir davran uygulamak istiyorsanz, grntnn kimlii olmaldr. e iin tanmlanm kimliiniz yoksa, Dreamweaver otomatik olarak bir tane belirler.
5 Eylemi tetikleyecek varsaylan olay Olaylar stununda grntlenir. Bu, tetiklenmesini istediiniz olay deilse,

Olaylar alr mensnden farkl bir olay sein. (Olaylar mensn amak iin Davranlar panelinde bir olay veya eylem sein ve olay ad ile eylem ad arasnda grntlenen aay gsteren siyah oku tklatn.)

Davran deitirme veya silme


Bir davran ekledikten sonra eylemi tetikleyen olay deitirebilir, eylemler ekleyebilir veya kaldrabilir ve eylemlerin parametrelerini deitirebilirsiniz.
1 Davran eklenmi bir nesne sein. 2 Pencere > Davranlar' sein. 3 Deiikliklerinizi yapn:

Eylemin parametrelerini deitirmek iin adn ift tklatn veya eylemi sein ve Enter (Windows) veya Return
(Macintosh) tuuna basn, ardndan parametreleri deitirip Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 348


JavaScript davranlar ekleme

Belirli bir olayn eylemler srasn deitirmek iin bir eylem sein ve Yukar veya Aa okunu tklatn. Ayrca,
eylemi seebilir ve dier eylemler arasnda istediiniz konuma kopyalayp yaptrabilirsiniz.

Bir davran silmek iin davran sein ve Eksi () dmesini tklatn veya Sil'e basn.

Davran gncelletirme
1 Davran eklenmi bir e sein. 2 Pencere > Davranlar' sein ve davran ift tklatn. 3 Davran iletiim kutusunda deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklatn.

Bu davrann sayfadaki tm yinelemeleri gncelletirilir. Sitenizdeki dier sayfalarda bu davran varsa, bunlar her sayfada gncelletirmelisiniz.

Dier reticilerin davranlarn ykleme ve kurma


Exchange Dreamweaver web sitesinde (www.adobe.com/go/dreamweaver_exchange_tr) birok uzant vardr.
1 Pencere > Davranlar seeneini belirleyin ve Davran Ekle mensnden Baka Davranlar Al esini sein.

Birincil taraycnz alr ve Exchange sitesi grntlenir.


2 Paketlere gzatn veya arayn. 3 stediiniz uzant paketini ykleyin ve kurun.

Daha fazla bilgi iin bkz. Dreamweaver'da uzantlar ekleme ve ynetme sayfa 36.

Ayrca bkz.
Dreamweaver'da uzantlar ekleme ve ynetme sayfa 36

Yerleik Dreamweaver davranlar uygulama


Yerleik davranlar kullanma
Dreamweaver uygulamasnda yer alan davranlar modern tarayclarda almak zere yazlmlardr. Davranlar eski tarayclarda sessiz biimde baarsz olurlar. Not: Dreamweaver eylemleri, olabildiince ok taraycda almak zere yazlmlardr. Dreamweaver eyleminden bir kodu elle kaldrrsanz veya kendi kodunuzla deitirirseniz, tarayclar aras uyumluluu kaybedebilirsiniz. Dreamweaver eylemleri tarayclar aras uyumluluu en yksek seviyeye getirmek iin yazlm olmalarna ramen, baz tarayclar JavaScript hi desteklemez ve birok insan webde gezinirken tarayclarnda JavaScript'i kapal tutar. En iyi platformlar aras sonular elde etmek iin <noscript> etiketleri arasnda alternatif arayzler salayn, bylece JavaScript'i olmayan kullanclar sitenizi kullanabilirler.

JavaScript ar davran uygulama


JavaScript ar eylemi, bir olay gerekletiinde zel bir ilevi veya JavaScript kodunda bir satr yrtr. (Komut dosyasn kendiniz yazabilirsiniz veya webdeki cretsiz eitli JavaScript kitapl tarafndan salanan kodu kullanabilirsiniz.)
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden JavaScript ar esini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 349


JavaScript davranlar ekleme

2 Yrtlecek JavaScript'i tam olarak yazn veya ilevin adn yazn.

rnein, Geri dmesi oluturmak iin if (history.length > 0){history.back()} yazabilirsiniz. Kodunuzu bir ilevin iine dahil ettiyseniz, sadece ilevin adn yazn (rnein, hGoBack()).
3 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

zellii Deitir davran uygulama


Nesnenin zelliklerinden birinin deerini deitirmek iin (rnein, bir blmn arka plan rengi veya formun eylemi) zellii Deitir davrann kullann. Not: Bu davran sadece HTML ve JavaScript'i ok iyi biliyorsanz kullann.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden zellik Deitir esini sein. 2 e Tr mensnden bu trn tanmlanm tm elerini grntlemek zere bir e tr sein. 3 e Kimlii mensnden bir e sein. 4 zellik mensnden bir zellik sein veya kutuya zelliin adn girin. 5 Yeni Deer alanna yeni zelliin yeni deerini girin. 6 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Taraycy Denetle davrann uygulama


Not: Bu davran Dreamweaver 9'da braklmtr. Bu davrana erimek iin Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden ~Braklmlar men esini semelisiniz. Ziyaretileri tarayc markalarna ve srmlerine gre farkl sayfalara gndermek iin Taraycy Denetle davrann kullann. rnein, Netscape Navigator 4.0 kullanan kullanclar, Internet Explorer 4.0 kullananlardan farkl bir sayfaya gndermek isteyebilirsiniz. Bu davran pratikte herhangi bir taraycyla uyumlu sayfann <body> etiketine eklemek kullanldr (ayrca, baka bir JavaScript kodu kullanmayn); bu yntemle, JavaScript'i kapal olarak bu sayfaya gelen ziyaretiler yine de bir eyler grebilir. Bir dier seenekse, bu davran bo baa eklemek (rnein, <a href="javascript:;">) ve eylemin, ziyaretinin tarayc markasna ve srmne gre ban hedefini belirlemesini salamaktr.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden ~Braklm > Taraycy Denetle esini

sein.
2 Ziyaretilerinizi neye gre ayrmak istediinizi belirleyin: tarayc markasna, tarayc srmne veya her ikisine

gre.
3 Netscape Navigator srm belirleyin. 4 Yanndaki alan menden hedef seenekleri belirleyin (URL'ye Git, Alt URL'ye Git veya Bu Sayfada Kal.) Burada,

tarayc belirlediiniz Netscape Navigator srm veya daha eskiyse veya aksi durumda ne yaplacan belirlersiniz.
5 Internet Explorer srm sein ve 4. admda yaptnz gibi hedef seeneklerini belirleyin. 6 Tarayc Netscape Navigator veya Internet Explorer deilse, ne yaplacan belirlemek zere Dier Tarayclar

mensnden bir seenek belirleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 350


JavaScript davranlar ekleme

Bu Sayfada Kal seenei, tarayc Netscape Navigator ve Internet Explorer olmadnda en iyi seenektir; bunun nedeni, dier tarayclarnn birounun JavaScript'i desteklememesidir, tarayclar bu davran okuyamazlarsa, yine de sayfada kalrlar.
7 letiim kutusunun altndaki kutulara URL'nin ve alternatif URL'nin yolunu ve dosya adlarn girin. Uzak URL

girerseniz, www adresine ek olarak http:// nekini de girmelisiniz.


8 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Eklentiyi Denetle davrann uygulama


Belirli bir eklentinin ykl olup olmadna bal olarak ziyaretileri farkl sayfalara gndermek zere Eklentiyi Denetle davrann kullann. rnein, ziyaretilerinizin Shockwave uygulamas varsa bir sayfaya, yoksa farkl bir sayfaya gitmesini salayabilirsiniz. Not: Internet Explorer'da JavaScript kullanarak zel eklentileri alglayamazsnz. Ancak, Flash veya Director esini semek, Windows zerindeki Internet Explorer'daki bu eklentileri alglamak iin sayfanza uygun VBScript kodunu ekleyecektir. Mac OS zerindeki Internet Explorer'da eklentinin alglanmas mmkn deildir.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Eklentiyi Denetle esini sein. 2 Eklenti mensnden bir eklenti sein veya Enter tuuna basn ve yanndaki kutuya eklentinin adn tam olarak

yazn. Eklentinin adn, Netscape Navigator'da Eklentiler Hakknda sayfasnda kaln olarak belirtildii biimde, tam olarak yazmalsnz. (Windows'ta, Navigator Yardm > Eklentiler Hakknda komutunu sein; Mac OS'ta, Apple mensnden Eklentiler Hakknda'y sein.)
3 Bulunursa URL'ye git kutusunda eklentiye sahip ziyaretiler iin bir URL belirleyin.

Uzak URL girerseniz, adrese http:// nekini de dahil etmelisiniz. Bu alan bo brakrsanz, ziyaretiler ayn sayfada kalrlar.
4 Aksi Taktirde Bu URL'ye git kutusunda eklentiye sahip olmayan ziyaretiler iin alternatif URL belirleyin. Bu alan

bo brakrsanz, ziyaretiler ayn sayfada kalrlar.


5 Eklenti alglamas mmkn olmadnda ne yaplacan belirleyin. Varsaylan olarak, alglama mmkn

olmadnda ziyareti Aksi Durumda kutusunda listelenen URL'ye gnderilir. Ziyaretiyi ilk (Bulunursa) URL'sine gndermek iin Alglanmyorsa Her Zaman lk URL'ye Git seeneini iaretleyin. Seili olduunda bu seenek etkin olarak "tarayc ak olarak eklentinin olmadn belirtmedike, ziyaretinin eklentisi olduunu varsay" anlamna gelir. Genel olarak, eklenti sayfanzn tamamlayc bir esiyse bu seenei belirleyin; aksi durumda bo brakn. Not: Bu seenek sadece Internet Explorer'a uygulanr; Netscape Navigator her zaman eklentileri alglar.
6 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Shockwave Veya SWF Uygulamasn Denetle davrann uygulama


Not: Bu davran Dreamweaver 9'da braklmtr. Bu davrana erimek iin Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden ~Braklmlar men esini semelisiniz. Shockwave veya SWF dosyasn oynatmak, durdurmak, geri sarmak veya bir kareye gitmek iin Shockwave veya SWF Uygulamasn Denetle davrann kullann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 351


JavaScript davranlar ekleme

Bu davran yalnzca ana zaman dzenindeki animasyonlar etkiler. Film kliplerinin iinde gerekleen animasyonlar denetlemez.
1 Shockwave veya SWF dosyas eklemek iin Ekle > Ortam > Shockwave veya Ekle > Ortam > SWF seeneini

kullann.
2 Pencere > zellikler'i sein ve Shockwave veya Flash simgesinin yanndaki st sol kutuya filmin adn girin. Filmi

davranla denetleyebilmeniz iin filmin adn girmelisiniz.


3 Shockwave veya SWF dosyasn kontrol edeceiniz eyi (rnein Oynat dmesi) sein. 4 Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden ~Braklm > Shockwave veya SWF Uygulamasn Denetle

esini belirleyin.
5 Film mensnden bir film sein.

Dreamweaver otomatik olarak geerli belgedeki tm Shockwave ve SWF dosyalarnn adn listeler. (zel olarak Dreamweaver, <object> veya <embed> etiketlerinin iindeki .dcr, .dir, .swf, veya .spl ile biten dosya adna sahip filmleri listeler.)
6 Filmi oynatma, durdurma, geri sarma veya bir kareye gitme seeneklerinden birini belirleyin. Oynat seenei,

davrann balad kareden itibaren filmi oynatr.


7 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin. Taraycda almak iin davran almayla ilgili bir sorun yayorsanz, u teknik nota bakn: www.adobe.com/go/tn_15431_tr.

AP esini Srkle davrann uygulama


AP esini Srkle davran, ziyaretinin kesin olarak konumlandrlm (AP) esini srklemesine olanak salar. Yapbozlar, kaydrc denetimleri ve dier hareket ettirilebilir arayz eleri oluturmak iin bu davran kullann. Ziyaretinin AP esini hangi yne srkleyeceini (yatay, dikey veya herhangi bir yne), ziyaretinin AP esini srklemesi gereken hedefi, AP esi hedefin belirli bir piksel says iindeyse, AP esini hedefe yaptrlp yaptrlmayacan, AP esi hedefe arptnda ne olacan ve daha fazlasn belirleyebilirsiniz. AP esini Srkle davrannn, ziyareti AP esini srklemeden nce arlmas gerektiinden, AP esini Srkle'yi body nesnesine (onLoad olayyla birlikte) eklemelisiniz.
1 Ekle > Mizanpaj Nesneleri > AP Div esini sein veya Ekle panelindeki AP Div iz dmesini tklatn ve Belge

penceresinin Tasarm grnmnde bir AP Div esi izin.


2 Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seicide <body> esini sein. 3 Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden AP esini Srkle'yi belirleyin.

AP esini Srkle kullanlamyorsa, seili AP eniz yoktur.


4 AP esi alan mensnden AP esini sein. 5 Hareket alan mensnden Snrlanm veya Snrlanmam' sein.

Snrlanmam hareketi yapbozlar ve dier srkle ve brak oyunlar iin uygundur. Kaydrc denetimleri ve ekmece, perde ve gnelikler gibi hareket edebilir sahneler iin snrlanm hareketi sein.
6 Snrlanm hareket iin Yukar, Aa, Sol ve Sa kutularna deerleri (piksel cinsinden) girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 352


JavaScript davranlar ekleme

Deerler, AP esinin balang konumuna gredir. Hareketi dikdrtgen blgeyle snrlamak iin drt kutuya da pozitif deerler girin. Sadece dikey harekete izin vermek iin Yukar ve Aa kutularna pozitif, Sol ve Sa kutularna 0 deerini girin. Sadece yatay harekete izin vermek iin Sol ve Sa kutularna pozitif, Yukar ve Aa kutularna 0 deerini girin.
7 Sol ve st kutularndaki brakma hedefi iin deerler (piksel cinsinden) girin.

Brakma hedefi, ziyaretinin AP esini srklemesini istediiniz noktadr. AP esinin sol ve st koordinatlar Sol ve st kutularna girilen hedefle eletiinde, AP esinin brakma hedefine eritii kabul edilir. Deerler, tarayc penceresinin st sol kesine gredir. AP esinin geerli konumuyla metin kutularnn otomatik doldurulmas iin Geerli Konumu Al' tklatn.
8 AP esi hedefe yapmadan nce ziyaretinin brakma hedefine ne kadar yakn olmas gerektiini belirlemek iin

Bu Aralk indeyse Yap kutusuna deeri (piksel cinsinden) girin. Byk deerler, ziyaretinin brakma hedefini bulmasn kolaylatrr.
9 Basit yapbozlar ve sahne deiimi iin burada durabilirsiniz. AP esinin srkleme tutamacn belirlemek iin AP

esi srklenirken hareketi izleyin ve AP esi brakldnda eylemi tetikleyin, Gelimi sekmesini tklatn.
10 Ziyaretinin AP esini srkleyebilmesi iin AP esinin belirli bir alann tklatmasn belirlemek iin Srkleme

Tutamac mensnden e iinde Alan' sein, ardndan sol ve st koordinatlar ile srkleme tutamacnn geniliini ve yksekliini girin. Bu seenek, AP esinin iindeki grnt, balk ubuu veya ekmece kulpu gibi srklemeyi gerektiren bir e ierdiinde kullanldr. Ziyaretinin AP esini srklemek iin herhangi bir yeri tklatabilmesini istiyorsanz, bu seenei ayarlamayn.
11 Kullanmak istediiniz herhangi bir Srklerken seeneini belirleyin:

AP esi srklenirken yn srasnn nnde hareket etmeliyse, eyi ne Getir'i sein. Bu seenei belirlerseniz,
AP esini nde mi brakmak veya yn srasnda orijinal konumuna m dndrmek istediinizi belirlemek zere alan meny kullann.

AP esi srklenirken kodu veya ilevi srekli yinelemek iin JavaScript ar kutusuna JavaScript kodunu veya
ilevin adn (rnein, monitorAPelement()) girin. rnein, AP esinin koordinatlarn izleyen ve metin kutusunda "snyorsunuz" veya "brakma hedefinden ok uzaksnz" gibi ipular grntleyen bir ilev yazabilirsiniz.
12 AP esi brakldnda kodu veya ilevi yrtmek iin ikinci JavaScript ar kutusuna JavaScript kodunu veya

ilevin adn (rnein, evaluateAPelementPos()) girin. Sadece AP esi brakma hedefine eritiinde JavaScript'in yrtlecekse, Sadece Yaptnda seeneini belirleyin.
13 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Srklenebilir AP esiyle ilgili bilgiler toplama


AP esini Srkle davrann bir nesneye eklediinizde Dreamweaver, MM_dragLayer() ilevini belgenizinhead blmne ekler. (lev AP elerinin eski adlandrma kuraln [rn: Layer] korur, bylece Dreamweaver'n nceki srmlerinde oluturulan katmanlar dzenlenebilir olmaya devam eder.) AP esini srklenebilir olarak kaydetmeye ek olarak bu ilev her srklenebilir AP esi iin, AP esinin grece yatay konumunu, AP esinin grece dikey konumunu ve AP esinin brakma hedefine eriip erimediin belirlemek zere JavaScript ilevlerinizde kullanabileceiniz zellik MM_LEFTRIGHT, MM_UPDOWN ve MM_SNAPPEDtanmlar. Not: Burada verilen bilgiler sadece deneyimli JavaScript programclar hedeflemektedir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 353


JavaScript davranlar ekleme

rnein, aadaki ilev MM_UPDOWN zelliini (AP esinin geerli dikey konumu) curPosField adl form alannda grntler. (Form alanlar, dinamik olduklarndan, dier bir deyile sayfann yklenmesi tamamlandktan sonra ieriklerini deitirebildiinizden srekli gncelletirilen bilgileri grntlemek iin kullanldrlar.)
function getPos(layerId){ var layerRef = document.getElementById(layerId); var curVertPos = layerRef.MM_UPDOWN; document.tracking.curPosField.value = curVertPos; }

Form alannda MM_UPDOWN veya MM_LEFTRIGHT deerlerini grntlemek yerine, bu deerleri ok eitli yntemlerde kullanabilirsiniz. rnein, deerin brakma alanna yaknlna gre form alannda bir mesaj grntleyen ilev yazabilir veya deere bal olarak AP esini grntleyen veya gizleyen baka bir ilevi arabilirsiniz. Sayfada ok sayda AP esi varsa ve ziyareti bir sonraki sayfa veya greve gemeden nce bu elerin hedeflerine erimesi gerekiyorsa, MM_SNAPPED zelliini okumak zellikle kullanldr. rnein, ka tane AP esinde MM_SNAPPED deeri bulunduunu saymak -ki butrue deerinindir- ve AP esi brakldnda armak zere bir ilev yazabilirsiniz. Yapma says, istenilen sayya eritiinde, ziyaretiyi bir sonraki sayfaya gnderebilir veya tebrik eden bir mesaj grntleyebilirsiniz.

URL'ye Git davrann uygulama


URL'ye Git davran, geerli pencerede veya belirlenen erevede yeni bir sayfa aar. Bu davran, iki veya daha fazla erevenin ieriini tek bir tklatmayla deitirmek iin kullanldr.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden URL'ye Git esini belirleyin. 2 Bununla A listesinden URL'nin hedefini sein.

Bununla A listesi ana pencerenin yan sra geerli ereve kmesindeki tm erevelerin adn otomatik listeler. ereve yoksa, ana pencere tek seenektir. Not: ereveler st, bo, kendi bana veya st seviye olarak adlandrlmsa, bu davran beklenmedik sonular dourabilir. Tarayclar kimi zaman ayrlm hedef adlar iin bu adlar yanl deerlendirir.
3 URL kutusunda alacak belgeyi semek iin Gzat' tklatn veya belgenin yolunu ve dosya adn girin. 4 Dier erevelerde farkl belgeleri amak iin 2. ve 3. admlar yineleyin. 5 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Atla Mens davran uygulama


Ekle> Form > Atla Mens kullanarak bir atlama mens oluturduunuzda Dreamweaver bir men nesnesi oluturur ve buna Atla Mens (veya Atla Mens Git) davran ekler. Genellikle nesneye elle Atla Mens eklemeye gerek yoktur. Mevcut atlama mensn iki yntemle dzenleyebilirsiniz:

Davranlar panelinin mevcut Atla Mens davrann ift tklatarak men elerini dzenleyebilir ve yeniden
sralayabilir, dosyalar atlanacak olarak deitirebilir ve bu dosyalarn alaca pencereyi deitirebilirsiniz.

Meny seip, zellik denetimindeki Deerler dmesini kullanarak mendeki eleri herhangi bir mendeki
eler gibi dzenleyebilirsiniz.
1 Belgenizde yoksa, bir atlama mens nesnesi oluturun. 2 Nesneyi sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Atla Mens esini belirleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 354


JavaScript davranlar ekleme

3 Atla Mens iletiim kutusunda istediiniz deiiklikleri yapn ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Atla menleri sayfa 280 Dinamik HTML form mens ekleme veya deitirme sayfa 652

Atla Mens Git davran uygulama


Atla Mens Git davran, Atla Mens davranyla yakndan ilikilidir; Atla Mens Git davran, atla mensne Git dmesi ilitirmenize olanak salar. (Bu davran kullanmadan nce belgede bir atla mens olmaldr.) Git dmesine tklatldnda, atla mensnde seilen ba alr. Atla mensnn genellikle Git dmesine gereksinimi yoktur; atla mensnden bir e seme, genellikle kullancnn baka bir eylem gerekletirmesine gerek kalmadan URL'nin yklenmesine neden olur. Ancak ziyareti zaten atla mensnden seilen eyi seerse, atlama gereklemez. Genellikle bu sorun olmaz ancak, atla mens bir erevede grntleniyorsa ve atla mens eleri farkl bir erevedeki sayfalara balant kuruyorsa, ziyaretilerin atla mensnde zaten seili olan eyi tekrar semelerine olanak salamak iin Git dmesi kullanldr. Not: Atla mensyle Git dmesini kullandnzda Git dmesi, kullancnn mendeki seimle ilikilendirilen URL'ye "atlatan" tek mekanizma olur. Atla mensnde bir men esini seme artk kullancy otomatik olarak baka bir sayfa veya ereveye yeniden ynlendirmez.
1 Git dmesi olarak kullanlacak nesneyi sein (genellikle dme grnts) ve Davranlar panelinin Davran

Ekle mensnden Atla Mens Git esini sein.


2 Atla Mens Git mensnde Git dmesinin etkinletirecei bir men sein ve Tamam' tklatn.

Tarayc Penceresini A davrann uygulama


Yeni bir pencerede sayfa amak iin Tarayc Penceresini A davrann kullann. Boyutu, nitelikleri (yeniden boyutlandrlabilir, men ubuu vb gibi elerin olup olmamas gibi) ve ad olmak zere yeni pencerenin zelliklerini belirleyebilirsiniz. rnein, ziyareti minik resmi tklattnda ayr pencerede byk grnty amak iin bu davran kullanabilirsiniz; bu davranla yeni pencereyi grntyle tam olarak ayn boyutta yapabilirsiniz. Pencere iin nitelik belirlemezseniz yeni pencere iinden ald pencereyle ayn boyut ve niteliklerle alr. Pencere iin nitelik belirleme, zel olarak almam dier nitelikleri kapatr. rnein, pencere iin nitelik ayarlamazsanz, 1024 x 768 pikselde alabilir, gezinme ubuu (Geri, leri, Giri ve Yeniden Ykle dmeleriyle), konum ara ubuu (URL'yi gsteren), durum ubuu (altta durum mesajlarn gsteren) ve men ubuu (Dosya, Dzen, Grntle ve dier menlerle) olabilir. Genilii zel olarak 640 ve ykseklii 480 olarak ayarlar ve dier nitelikleri ayarlamazsanz, pencere 640 x 480 pikselde ara ubuklar olmadan alr.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Tarayc Penceresini A esini sein. 2 Dosyay semek iin Gzat' tklatn veya grntlenmesini istediiniz URL'yi girin. 3 Pencerenin genilik ve ykseklik deerlerini (piksel cinsinden) ve eitli ara ubuklar, kaydrma ubuklar,

yeniden boyutlandrma tutamalar vb. ile ilikisi iin seenekleri belirleyin. Balarn hedefi olmasn veya JavaScript ile denetlenmesini istiyorsanz, pencereye bir ad verin (boluk veya zel karakterler kullanmayn).
4 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 355


JavaScript davranlar ekleme

Ses al davrann uygulama


Not: Bu davran Dreamweaver CS4'te braklmtr. Bu davrana erimek iin Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden ~Braklmlar men esini semelisiniz. areti ban zerine geldiinde ses efekti almak, sayfa yklendiinde mzik klibi yrtmek vb. iin Ses al davrann kullanabilirsiniz. Not: Tarayclarn sesleri almak iin ek ses desteine (ses eklentisi gibi) gereksinimi olabilir. Farkl tarayclar farkl eklentiler kullandndan, bu efektlerin nasl alacan tahmin etmek zordur.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Ses al esini sein. 2 Ses dosyasn semek iin Gzat' tklatn veya Ses al kutusuna yolu ve dosya adn girin. 3 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Alr Mesaj davran uygulama


Alr Mesaj davran, belirlediiniz mesaj ieren bir JavaScript uyars grntler. JavaScript uyarlarnda sadece bir dme (Tamam) olduundan, bu davran kullanclara seim sunmak yerine bilgi vermek amal kullann. Metne geerli herhangi bir JavaScript ilevi arsn, zelliini, genel deikeni veya dier ifadeleri gmebilirsiniz. JavaScript ifadesi gmmek iin kal ayralar ({}) iine yerletirin. Kal ayra grntlemek iin nne geriye doru eik izgi (\{) getirin. rnek:
The URL for this page is {window.location}, and today is {new Date()}.

Not: Tarayc, uyarnn grnmn denetler. Grnm zerinde daha fazla denetim istiyorsanz, Tarayc Penceresini A davrann kullanmay dnn.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Alr Mesaj esini sein. 2 Mesaj kutusuna mesajnz girin. 3 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Grntleri nceden Ykle davran uygulama


Grntleri nceden Ykle davran, sayfa ilk grntlendiinde gsterilmeyen grntleri nbellee alarak grntlenme sresini ksaltr (rnein, davranlar veya komut dosyalaryla deitirilen grntler). Not: Grnt Deitir davran, Grnt Deitir iletiim kutusunda Grntleri nceden Ykle seeneini belirlediyseniz, vurgulanan tm grntleri otomatik olarak nceden ykler.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Grntleri nceden Ykle esini

belirleyin.
2 Grnt dosyasn semek iin Gzat' tklatn veya Grnt Kaynak Dosyas kutusuna grntnn yolunu ve

dosya adn girin.


3 Grntleri nceden Ykle listesine grnt eklemek iin iletiim kutusunun zerindeki Art (+) dmesini

tklatn.
4 Geerli sayfada nceden yklenmesini istediiniz dier grntler iin 2. ve 3. admlar yineleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 356


JavaScript davranlar ekleme

5 Grntleri nceden Ykle listesinden bir grnty kaldrmak iin grnty sein ve Eksi () dmesini

tklatn.
6 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Gezinme ubuu Grnts Ayarla davran uygulama


Gezinme ubuu Grnts Ayarla davrann, bir grnty gezinme ubuu grntsne dntrmek veya gezinme ubuundaki grntlerin grnm ile eylemlerini deitirmek iin kulann. Gezinme ubuu grnts oluturmak veya gncelletirmek, kullanc gezinme ubuunda bir dmeyi tklattnda grntlenen URL'yi deitirmek ve URL'nin grntlenecei farkl pencereyi semek iin Gezinme ubuu Grnts Ayarla iletiim kutusundaki Temel sekmesini kullann. Geerli dme durumuna gre belgedeki dier grntlerin durumunu deitirmek iin Gezinme ubuu Grnts Ayarla iletiim kutusundaki Gelimi sekmesini kullann. Varsaylan olarak, gezinme ubuunda bir eyi tklatma otomatik olarak gezinme ubuundaki dier tm elerin Yukar durumuna dnmesine neden olur; seili grnt Aa veya zeri durumunda olduunda grnt iin farkl bir durum ayarlamak istiyorsanz Gelimi sekmesini kullann.

Ayrca bkz.
Gezinme ubuklar sayfa 282

Gezinme ubuu Grnts Ayarla davrann dzenleme


1 Gezinme ubuunda bir grnty sein ve Pencere > Davranlar' belirleyin. 2 Davran Ekle mensnde, deitirmekte olduunuz olayla ilikilendirilen Gezinme ubuu Grnts Ayarla

davrann sein.
3 Gezinme ubuu Grnts Ayarla iletiim kutusunun Temel sekmesinde dzenleme seeneklerini belirleyin.

Gezinme ubuu dmesi iin birden fazla grnt ayarlama


1 Gezinme ubuunda dzenlenecek grnty sein ve Pencere > Davranlar' belirleyin. 2 Davran Ekle mensnde, deitirmekte olduunuz olayla ilikilendirilen Gezinme ubuu Grnts Ayarla

eylemini ift tklatn.


3 Gezinme ubuu Grnts Ayarla iletiim kutusunun Gelimi sekmesini tklatn. 4 e Grntlendiinde mensnde grnt durumunu sein.

Kullanc seili grnty tklattktan sonra ekranda farkl bir grntnn grlmesini istiyorsanz, Grnt
Aada'y sein.

areti seili grntnn zerindeyken ekranda farkl bir grntnn gsterilmesini istiyorsanz, Grnt
zerinde veya Grnt Aadayken zerinde seeneklerini belirleyin.
5 Ayrca Grnt Ayarla listesinde, sayfada farkl bir grnt sein. 6 Grntlenecek dosyay semek iin Gzat' tklatn veya Grnt Dosyasna kutusuna grnt dosyasnn yolunu

yazn.
7 4. admda Grnt zerinde veya Grnt Aadayken zerinde seeneini belirlediyseniz, ek bir seeneiniz

vardr. Aadaysa esinde, Grnt Dosyasna kutusunda grnt dosyasn semek iin Gzat' tklatn veya grnt dosyasnn yolunu yazn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 357


JavaScript davranlar ekleme

ereve Metni Ayarla davran uygulama


ereve Metni Ayarla davran, erevenin ieriini ve biimlendirmesini belirlediiniz ierikle deitirerek, ereve metnini otomatik olarak ayarlamanz salar. erik herhangi bir geerli HTML kodunu ierebilir. Bilgileri dinamik olarak grntlemek iin bu davran kullann. ereve Metni Ayarla davran erevenin biimlendirmesini deitirmese bile, sayfann arka plan rengini ve metin rengi niteliklerini korumak iin Arka Plan Rengini Koru'yu seebilirsiniz. Metne geerli herhangi bir JavaScript ilevi arsn, zelliini, genel deikeni veya dier ifadeleri gmebilirsiniz. JavaScript ifadesi gmmek iin kal ayralar ({}) iine yerletirin. Kal ayra grntlemek iin nne geriye doru eik izgi (\{) getirin. rnek:
The URL for this page is {window.location}, and today is {new Date()}.

1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Metni Ayarla > ereve Metni Ayarla esini

sein.
2 ereve Metni Ayarla iletiim kutusunda, ereve mensnn hedef erevesini sein. 3 Hedef erevenin body blmnn geerli ieriini kopyalamak iin Geerli HTML'yi Al dmesini tklatn. 4 Yeni HTML kutusuna bir mesaj girin. 5 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Ayrca bkz.
ereveler ve ereve kmeleri oluturma sayfa 199

Kap Metni Ayarla davran uygulama


Kap Metni Ayarla davran, sayfadaki mevcut kabn (dier bir deyile, metin veya dier eleri ierebilen herhangi bir enin) ieriini ve biimlendirmesini belirlediiniz ierikle deitiren davrantr. erik herhangi bir geerli HTML kaynak kodunu ierebilir. Metne geerli herhangi bir JavaScript ilevi arsn, zelliini, genel deikeni veya dier ifadeleri gmebilirsiniz. JavaScript ifadesi gmmek iin kal ayralar ({}) iine yerletirin. Kal ayra grntlemek iin nne geriye doru eik izgi (\{) getirin. rnek:
The URL for this page is {window.location}, and today is {new Date()}.

1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Metni Ayarla > Kap Metni Ayarla esini

sein.
2 Kap Metni Ayarla iletiim kutusunda, Kap mensn kullanarak hedef eyi sein. 3 Yeni HTML kutusuna yeni metni veya HTML'yi girin. 4 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Ayrca bkz.
AP Div ekleme sayfa 162

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 358


JavaScript davranlar ekleme

Durum ubuu Metni Ayarla davran uygulama


Durum ubuu Metni Ayarla davran, tarayc penceresinin sol alt kesindeki durum ubuunda bir mesaj grntler. rnein bu davran, durum ubuunda kendisiyle ilikilendirilen URL'yi grntlemek yerine ban hedefini tanmlamak iin kullanabilirsiniz. Ziyaretiler genellikle durum ubuundaki mesajlar yok sayar veya gzden karrlar (ayrca tarayclarn tm durum ubuunda metin ayarlamak iin tam destek salamaz); mesajnz nemliyse, alr mesaj veya AP esinin metni olarak grntlemeyi dnn. Not: Dreamweaver'da Durum ubuu Metni Ayarla davrann kullanrsanz, baz tarayclar durum ubuu metnini deitirirken ek ayarlar gerektirdiinden taraycdaki durum ubuu metninin grntlenme garantisi yoktur. rnein Firefox, JavaScript'in durum ubuu metnini deitirmesine izin veren Gelimi seeneinin deitirilmesini gerektirir. Daha fazla bilgi edinmek iin taraycnzn belgelerine bakn. Metne geerli herhangi bir JavaScript ilevi arsn, zelliini, genel deikeni veya dier ifadeleri gmebilirsiniz. JavaScript ifadesi gmmek iin kal ayralar ({}) iine yerletirin. Kal ayra grntlemek iin nne geriye doru eik izgi (\{) getirin. rnek:
The URL for this page is {window.location}, and today is {new Date()}.

1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Metni Ayarla > Durum ubuu Metni Ayarla

esini sein.
2 Durum ubuu Metni Ayarla iletiim kutusunda Mesaj kutusuna mesajnz yazn.

Mesajnz ksa tutun. Mesaj durum ubuuna smazsa tarayc mesaj keser.
3 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Metin Alan Metni Ayarla davran uygulama


Metin Alan Metni Ayarla davran, formun metin alan ieriini belirlediiniz ierikle deitirir. Metne geerli herhangi bir JavaScript ilevi arsn, zelliini, genel deikeni veya dier ifadeleri gmebilirsiniz. JavaScript ifadesi gmmek iin kal ayralar ({}) iine yerletirin. Kal ayra grntlemek iin nne geriye doru eik izgi (\{) getirin. rnek:
The URL for this page is {window.location}, and today is {new Date()}.

Adlandrlm metin alan oluturma


1 Ekle > Form > Metin Alan'n sein.

Dreamweaver, form etiketi eklemeniz iin sizi uyarr Evet'i tklatn.


2 zellik denetiminde metin alan iin bir ad yazn. Adn, sayfada benzersiz olduundan emin olun (ayn sayfada,

farkl formlarda olsalar bile birden fazla e iin ayn ad kullanmayn).

Metin Alan Metni Ayarla uygulama


1 Bir metin alan sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Metni Ayarla > Alan Metni Ayarla

esini belirleyin.
2 Metin Alan mensnden hedef metin alann sein ve yeni bir metin girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 359


JavaScript davranlar ekleme

3 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

eleri Gster/Gizle davran uygulama


eleri Gster/Gizle davran, bir veya daha fazla sayfa esini grntler, gizler veya varsaylan grnrln geri ykler. Bu davran, kullanc sayfayla etkileim kurduunda bilgileri grntlemek iin kullanldr. rnein, kullanc tarla resmi zerinde iaretiyi hareket ettirirken, tarlann byme mevsimi ve blgesi, ne kadar gne gerektirdii ve ne kadar byyebilecei gibi ayrntlar veren bir sayfa esi grntleyebilirsiniz. Davran sadece uygun eyi gsterir veya gizler; gizli olduunda eyi gerekte sayfa akndan kaldrmaz.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden eleri Gster/Gizle seeneini belirleyin.

eleri Gster/Gizle seenei kullanlamyorsa, seili AP eniz yoktur. AP eleri her iki 4.0 taraycdaki olaylar kabul etmediinden, farkl bir nesne (rnein, <body> etiketi veya bir balant (<a>) etiketi) semelisiniz.
2 eler listesinden grntlenmesini veya gizlenmesini istediiniz eyi sein ve Gster, Gizle veya Varsaylan

(varsaylan grnrl geri ykler) dmelerinden birini tklatn.


3 Grnrln deitirmek istediiniz dier eler iin 2. adm yineleyin. (Birden ok enin grnrln tek

davranla deitirebilirsiniz.)
4 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

Alan Meny Gster davrann uygulama


Not: Bu davran Dreamweaver 9 itibariyle, Spry Men ubuu kk arac iin braklmtr. Eski Alr Meny gster davranna erimek iin, Davranlar panelinin Davran Ekle mensnde ~Braklm men esini semeniz gerekir. Yeni alr menler oluturmak iin Alr Meny gster davrann kullanamazsnz; bunu yalnzca varolan menleri dzenlemek iin kullanabilirsiniz. Varolan alr menleriniz yoksa (Dreamweaver 8 veya nceki srmyle oluturulanlar), davran soluklatrlr. Dreamweaver CS3'te yatay veya dikey alr menler eklemek iin, Ekle > Spry > Spry Men ubuu'nu tklatn ya da Ekle panelinin Spry sekmesinde Spry Men ubuu simgesini tklatn. Daha fazla bilgi iin bkz. Men ubuu kk aracyla alma sayfa 425. Alr Meny Gster davrann, Dreamweaver alr mensn dzenlemek veyaDreamweaver belgesine eklediiniz Fireworks alr mensn amak ve deitirmek iin kullanabilirsiniz. Yatay veya dikey alr meny dzenlemek iin Alr Meny Gster iletiim kutusunda seenekleri ayarlarsnz. Alr mennn rengini, metnini ve konumunu ayarlamak veya deitirmek iin bu iletiim kutusunu kullanrsnz. Not: Fireworks grnt tabanl alr mendeki grntleri dzenlemek iin Dreamweaver zellik denetimindeki Dzenle dmesini kullanmalsnz. Bununla birlikte, grnt tabanl alr mendeki metni deitirmek iin Alr Meny Gster komutunu kullanabilirsiniz.
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden ~Braklm > Alr Meny Gster esini

belirleyin.
2 Alr mennn seeneklerini ayarlamak iin aadaki sekmeleri kullann:
indekiler Men elerinin adn, yapsn, URL'sini ve hedefini ayr ayr belirleyin. Grnm Mennn Yukar Durumu ve zerinde Durumu grnmleri ve men elerinin fontunu ayarlayn. Gelimi Men hcrelerinin zelliklerini ayarlayn. rnein, hcre geniliini ve yksekliini, hcre rengini ve

kenarlk geniliini, metin girintisini ve kullancnn tetikleyici zerine iaretiyi getirmesiyle mennn grntlendii an arasnda geen sreyi ayarlayabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 360


JavaScript davranlar ekleme

Konum Meny, tetikleyici grnt veya baa gre konumlandrn.

Ayrca bkz.
Fireworks ile alma sayfa 365

Alr men eleri ekleme, karma ve yeniden sralama


Men eleri oluturmak iin Alr Meny Gster iletiim kutusundaki erik sekmesini kullanrsnz. Bu sekmeyi ayn zamanda mevcut eleri kaldrmak veya mendeki grntlenme sralarn deitirmek iin de kullanabilirsiniz.

Alr men eleri ekleme


1 erik sekmesinde varsaylan metni (Yeni e) sein ve ardndan alr men esinin adn girin. 2 stiyorsanz, dier seenekleri ayarlayn:

Men esinin farkl bir dosyada almas iin Ba kutusuna dosya yolunu yazn veya Klasr simgesini tklatp
belgeye gidin.

Yeni pencere veya belirli bir ereve gibi belgenin alaca konumu ayarlamak iin Hedef mensnden konumu
sein. Not: Hedef olarak belirlemek istediiniz ereve Hedef mensnde yoksa, Alr Meny Gster iletiim kutusunu kapatn ve ardndan Belge penceresinde ereveyi seip, bir ad verin.
3 Men eleri eklemeye devam etmek iin Art (+) dmesini tklatn.

Bitirdiinizde, varsaylan ayarlar kabul etmek iin Tamam' tklatn veya dier seenekleri ayarlamak zere farkl bir Alr Meny Gster sekmesi sein.

Girintileyerek alt men esi oluturma


Alr Meny Gster listesinde eyi sein ve eyi Girintile'yi tklatn. (Girintiyi kaldrmak iin eyi

kntla'y tklatn.) Not: Listedeki ilk eyi girintileyemezsiniz.

Mendeki bir enin srasn deitirme


Alr Meny Gster listesinde eyi sein ve Yukar veya Aa okunu tklatn.

Listeden e kaldrma
Alr Meny Gster listesinde eyi sein ve Eksi (-) dmesini tklatn.

Alr meny biimlendirme


Men elerini oluturduktan sonra ynlendirmeyi, font niteliklerini ve alr mennn dme durumu niteliklerini ayarlamak iin Alr Meny Gster iletiim kutusunun Grnm sekmesini kullann. Deiikliklerinizin grnm nasl etkilediini grmek iin seenekleri ayarlarken nizleme blmesine bakn.
1 Men ynlendirmesini ayarlamak iin Grnm sekmesinin stndeki alr menden Dikey Men veya Yatay

Men seeneini belirleyin.


2 Metin biimlendirme seeneklerini ayarlayn:

Font mensnden men eleri iin font sein. Ziyaretilerinizin sisteminde olma ihtimali olan bir font sein. Men esi metninin font boyutunu, stil niteliklerini ve metin hizalamas veya bloklama seeneklerini ayarlayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 361


JavaScript davranlar ekleme

Not: stediiniz font listede yoksa, eklemek zere Font Listesini Dzenle seeneini kulann.
3 Yukar Durumu ve zeri Durumu kutularnda men esi dmelerinin metnini ve hcre rengini ayarlamak iin

renk seiciyi kullann.


4 Bitirdiinizde, Tamam' tklatn veya dier seenekleri ayarlamak zere farkl bir Alr Meny Gster sekmesi

sein.

Gelimi grnm seenekleri


Hcre Genilii ve Hcre Ykseklii Piksel cinsinden men dmelerinin geniliini veya yksekliini ayarlar. Hcre

genilii otomatik olarak en geni eye gre ayarlanr. Hcre geniliini veya yksekliini artrmak iin alr menden Pikseller'i sein ve Hcre Genilii ve Hcre Ykseklii kutularndakilerden daha yksek deerler girin.
Hcre Dolgusu Hcre ieriiyle kenarlklar arasndaki piksel saysn ayarlayn. Hcre Aral Yan yana hcreler arasndaki piksel saysn ayarlayn. Metin Girintisi Hcre iindeki men esinin girintisini piksel cinsinden ayarlayn. Men Gecikmesi Kullanc tetikleyici grnt veya badan iaretiyi uzaklatrdktan sonra mennn

grntlenecei sreyi ayarlayn. Deerler mili saniye cinsindendir, bu nedenle varsaylan ayar olan 1000, 1 saniyeye eittir. 3 saniye gecikme iin 3000 girin.
Alr Kenarlklar Men elerinin kenarl olup olmadn belirler. Kenarlk istiyorsanz, Kenarlklar Gster'in seili olduundan emin olun. Kenarlk Genilii Kenarln geniliini piksel cinsinden ayarlayn. Glge, Kenarlk Rengi ve Vurgu Bu kenarlk seenekleri iin bir renk sein. Glge ve vurgu nizlemeye yanstlmaz.

Alr meny belgede konumlandrma


Alr mennn tetikleyici grnt veya baa gre nerede grntleneceini belirlemek iin konumlandrma seeneklerini kullann. Kullanc tetikleyici grnt veya badan iaretiyi uzaklatrdnda mennn kaybolup kaybolmayacan da belirleyebilirsiniz.
1 Alr Meny Gster iletiim kutusunda Konumlandr sekmesini tklatn. 2 Aadaki yntemlerden birini kullanarak alr mennn konumunu ayarlayn:

nayarl seeneklerden birini sein. X ve Y kutularna srasyla dikey ve yatay koordinatlar yazarak bir konum belirleyin. Koordinat mennn sol st
kesinde balar.
3 areti zerinde deilken alr meny gizlemek iin Meny Gizle onMouseOut Olay'n sein. Aksi durumda

men grntlenmeye devam eder.


4 Tamam' tklatn.

Alr meny deitirme


Alr Meny Gster davran, alr mennn ieriini dzenlemenize veya gncelletirmenize olanak salar. Men eleri ekleyebilir, silebilir veya deitirebilir, yeniden sralayabilir ve mennn tetikleyici grnt veya baa gre nereye konumlandrlacan belirleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 362


JavaScript davranlar ekleme

Not: Bu davran Dreamweaver 9 itibariyle, Spry Men ubuu kk arac iin braklmtr. Eski Alr Meny gster davranna erimek iin, Davranlar panelinin Davran Ekle mensnde ~Braklm men esini semeniz gerekir. Yeni alr menler oluturmak iin Alr Meny gster davrann kullanamazsnz; bunu yalnzca varolan menleri dzenlemek iin kullanabilirsiniz. Varolan alr menleriniz yoksa (Dreamweaver 8 veya nceki srmyle oluturulanlar), davran soluklatrlr. Dreamweaver CS3'te yatay veya dikey alr menler eklemek iin, Ekle > Spry > Spry Men ubuu'nu tklatn ya da Ekle panelinin Spry sekmesinde Spry Men ubuu simgesini tklatn. Daha fazla bilgi iin bkz. Men ubuu kk aracyla alma sayfa 425. Mevcut HTML tabanl alr meny amak iin:
1 Bir nesne sein ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden ~Braklm > Alr Meny Gster esini

belirleyin.
2 letiim kutusunda deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklatn.

Grnt Deitir davran uygulama


Grnt Deitir davran src zelliini deitirerek ki<img> etiketinin zelliidir, grnty bir bakasyla deitirir. Bu davran dme rollover'lar ve dier grnt efektleri (bir kerede birden fazla grnt deitirme dahil) oluturmak iin kullann. Rollover grnts ekleme, sayfanza otomatik olarak Grnt Deitir davrann ekler. Not: Bu davrantan sadece src nitelii etkilendiinden, orijinaliyle ayn boyutlara sahip (ykseklik ve genilik) bir grntyle deitirme yapmalsnz. Aksi durumda, deitirdiiniz grnt, orijinal grntnn boyutlarna uymak iin klr veya geniler. Deitirilen son grnt kmesini nceki kaynak dosyalara sfrlayan Grnt Deitirme Geri Ykleme davran da vardr. Bu davran, bir nesneye Grnt Deitir davrann eklediinizde varsaylan olarak otomatik eklenir; Grnt Deitir davrann eklerken Geri Ykle seeneini iaretlenmi olarak brakrsanz, Grnt Deitirme Geri Ykleme davrann hibir zaman elle semenize gerek olmaz.
1 Grnt eklemek iin Ekle > Grnt'y sein veya Ekle panelinde Grnt dmesini tklatn. 2 zellik denetiminde en sondaki metin kutusuna grnt iin bir ad yazn.

Grntye ad vermek zorunlu deildir; davran nesneye eklediinizde otomatik olarak adlandrlrlar. Bununla birlikte, grntleri daha nceden adlandrrsanz, Grnt Deitir iletiim kutusunda grntleri ayrmak daha kolay olur.
3 Dier grntleri eklemek iin 1. ve 2. adm yineleyin. 4 Bir nesne sein (genellikle deitireceiniz grnt) ve Davranlar panelinin Davran Ekle mensnden Grnt

Deitir esini belirleyin.


5 Grntler listesinden, kaynan deitirmek istediiniz grnty sein. 6 Yeni grnt dosyas semek iin Gzat' tklatn veya Kayna Buna Ayarla kutusuna yeni grntnn yolunu ve

dosya adn girin.


7 Deitirmek istediiniz dier grntler iin 5. ve 6. adm yineleyin. Bir kerede deitirmek istediiniz tm

grntler iin ayn Grnt Deitir eylemini kullann; aksi halde ilgili Grnt Deitirme Geri Ykleme eylemi grntlerin tamamn geri yklemez.
8 Sayfa yklendiinde yeni grntlerin nbellee alnmas iin Grntleri nceden Ykle seeneini belirleyin.

Bu, grntler gsterildiinde gerekleen ykleme gecikmelerini nler.


9 Tamam' tklatn ve varsaylan eylemin doruluunu denetleyin. Doru deilse, farkl bir olay sein veya Eylemler

Gsterme Hedefi alt mensnde hedef taraycy deitirin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 363


JavaScript davranlar ekleme

Formu Dorula davran uygulama


Formu Dorula davran, kullancnn doru veri tr girdiinden emin olmak iin belirlenen metin alanlarnn ieriini denetler. Bu davran, kullanc formu doldururken alanlar dorulamak iin onBlur olayna sahip metin alanlarna veya kullanc Gnder dmesini tklattnda birden ok metin alann bir kerede deerlendirmek zere onSubmit olayna sahip forma ekleyin. Bu davran forma eklemek geersiz veriler ieren formlarn gnderilmesini nler.
1 Form eklemek iin Ekle > Form'u sein veya Ekle panelinde Form dmesini tklatn. 2 Metin alan eklemek iin Ekle > Form > Metin Alan'n sein veya Ekle panelinde Metin Alan dmesini tklatn.

Dier metin alanlarn eklemek iin bu adm yineleyin.


3 Dorulama yntemi sein:

Kullanc formu dorularken tek bir alan dorulamak iin metin alann sein ve Pencere > Davranlar' belirleyin. Kullanc formu gnderdiinde birden fazla alan dorulamak iin Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket
seiciden <form> etiketini tklatn ve Pencere > Davranlar' sein.
4 Davran Ekle mensnden Formu Dorula'y sein. 5 Aadakilerden birini yapn:

Alanlar ayr ayr doruluyorsanz, Alanlar listesinden Belge penceresinde setiiniz alan sein. Birden fazla alan doruluyorsanz, Alanlar listesinden metin alann sein.
6 Alann veri iermesi gerekiyorsa, Gerekli seeneini belirleyin. 7 Aadaki Kabul Et seeneklerden birini belirleyin:
Herhangi Birini Kullan Gerekli alann veri ierip iermediini denetler; herhangi bir veri tr olabilir. E-posta Adresi Kullan Alann @ simgesi ierip iermediini denetler. Say Kullan Alann sadece rakam ierdiini denetler. Say Aral Kullan Alann belirli bir aralktaki sayy ierdiini denetler.

8 Birden ok alan dorulamay setiyseniz, dorulamak istediiniz dier alanlar iin 6. ve 7. admlar yineleyin. 9 Tamam' tklatn.

Kullanc formu gnderdiinde birden fazla alan doruluyorsanz, onSubmit olay, Olaylar mensnde otomatik olarak grntlenir.
10 Alanlar ayr ayr doruluyorsanz, varsaylan olayn onBlur veya onChange olduunu denetleyin. Deilse, bu

olaylardan birini sein. Her iki olayda, kullanc alandan uzaklatnda Formu Dorula davrann tetikler. Aralarndaki fark ise, onBlur olay kullanc alana yazm olsun veya olmas gerekleirken onChange olaynn sadece kullanc alann ieriini deitirdiinde gereklemesidir. Alan zorunluysa, onBlur olay tercih edilir.

364

Blm 13: Dier uygulamalarla alma


Adobe Dreamweaver CS4, Flash, Fireworks, Adobe Photoshop ve Adobe Bridge gibi birok Adobe uygulamasyla btnleir. Adobe Device Central gibi dier Adobe uygulamalarn dorudan Dreamweaver alma alanndan kullanabilirsiniz.

Uygulamalar arasnda entegrasyon


Photoshop, Flash ve Fireworks entegrasyonu hakknda
Photoshop, Fireworks ve Flash, grafik ve SWF dosyalar oluturmak ve ynetmek iin gl web gelitirme aralardr. Web tasarm i aknz basitletirmek iin bu aralar Dreamweaver ile skca birletirebilirsiniz. Not: Baz dier uygulamalarla snrl entegrasyon da vardr. rnein, bir InDesign dosyasn XHTML olarak da aktarabilir ve Dreamweaver'da bu dosyayla almaya devam edebilirsiniz. Bu i akyla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0202_tr. Bir Dreamweaver belgesine, Adobe Flash (SWF ve FLV dosyalar) ile oluturulmu grntler ve ierii kolayca ekleyebilirsiniz. Ayrca, Dreamweaver belgesine ekledikten sonra grnty veya SWF dosyasn orijinal dzenleyici programnda dzenleyebilirsiniz. Not: Dreamweaver uygulamasn bu Adobe uygulamalaryla birlikte kullanmak iin bu uygulamalarn bilgisayarnzda ykl olmas gerekir. Fireworks and Flash iin rn entegrasyonu tam dzenleme ile gerekletirilir. Kaynaa uyumlu dzenleme, kod gncelletirmelerinin Dreamweaver ile bu uygulamalar arasnda doru aktarlmasn salar (rnein, rollover davranlarn veya dier dosyalara olan balar). Dreamweaver, rn entegrasyonu iin Tasarm Notlar'n da kullanr. Tasarm Notlar, Dreamweaver uygulamasnn da aktarlan kaynak belgesini veya SWF dosyasn bulmasna olanak salayan kk dosyalardr. Dosyalar Fireworks, Flash veya Photoshop uygulamalarndan dorudan Dreamweaver tanml siteye da aktardnzda, orijinal PSD, PNG veya Flash oluturma dosyalarna (FLA) referanslar ieren Tasarm Notlar, web'e hazr dosyayla birlikte (GIF, JPEG veya SWF) siteye otomatik da aktarlr. Konum bilgilerinin yan sra Tasarm Notlar, da aktarlan dosyalarla ilgili uygun bilgileri de ierir. rnein, bir Fireworks tablosunu da aktardnzda, Fireworks tablodaki da aktarlan her grnt dosyas iin bir Tasarm Notu yazar. Da aktarlan dosya etkin noktalar veya rollover'lar ieriyorsa, Tasarm Notlar bunlarn komut dosyalaryla ilgili bilgileri ierir. Da aktarma ileminin bir blm olarak Dreamweaver, da aktarlan varlkla ayn klasrde _notes adnda bir klasr oluturur. Bu klasr Dreamweaver uygulamasnn Photoshop, Flash veya Fireworks ile entegrasyonu iin gereken Tasarm Notlar'n ierir. Not: Tasarm Notlar kullanmak iin Dreamweaver sitenizde devre d braklmadndan emin olmalsnz. Bunlar varsaylan olarak etkindir. Bununla birlikte, devre d braklm olsalar bile Photoshop grnt dosyas eklediinizde Dreamweaver, kaynak PSD dosyasnn konumunu saklamak iin bir Tasarm Notu oluturur. Dreamweaver ve Fireworks entegrasyonuyla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0188_tr. Dreamweaver ve Photoshop entegrasyonuyla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4043_dw_tr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 365


Dier uygulamalarla alma

Ayrca bkz.
Tasarm Notlar'yla lgili sayfa 111 Sitenin Tasarm Notlar'n etkinletirme veya devre d brakma sayfa 111 Dreamweaver InDesign eitimi

Fireworks ile alma


Fireworks grnts ekleme
Dreamweaver ve Fireworks balar, grnt elemelerini, tablo dilimlerini ve daha fazlasn ieren ayn dosya dzenleme yordamnn bir ounu tanr ve paylar. Bu iki uygulama birlikte web grafik dosyalarn dzenlemek, en iyiletirmek ve HTML sayfalarna yerletirmek iin sorunsuz i ak salar. Da aktarlan Fireworks grafiini Grnt Ekle komutunu kullanarak dorudan Dreamweaver belgesine yerletirebilir veya Dreamweaver grnt yer tutucusundan yeni bir Fireworks grafii oluturabilirsiniz.
1 Dreamweaver belgesinde grntnn gsterilmesini istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve

aadakilerden birini yapn:

Ekle > Grnt'y sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde Grnt dmesini tklatn veya belgeye srkleyin.
2 stenilen Fireworks da aktarlan dosyasna gidin ve Tamam' (Windows) veya A' (Macintosh) tklatn.

Not: Fireworks dosyas geerli Dreamweaver sitesinde yoksa, dosyay kk klasre kopyalamak isteyip istemediinizi soran bir mesaj grntlenir. Evet'i tklatn.

Ayrca bkz.
Photoshop, Flash ve Fireworks entegrasyonu hakknda sayfa 364

Fireworks grntsn veya tablosunu Dreamweaver'dan dzenleme


Fireworks tablosunun bir blm olan bir grnty veya grnt dilimini atnzda ve dzenlediinizde Dreamweaver, grntnn veya tablonun da aktarld PNG dosyasn aan Fireworks uygulamasn balatr. Not: Bu, PNG dosyalar iin Fireworks'un birincil harici grnt dzenleyici olarak ayarlandn varsayar. Photoshop'un JPEG ve GIF dosyalar iin varsaylan dzenleyici olarak ayarlanmasn istiyor olmanza ramen Fireworks bu dosya trleri iin de sklkla varsaylan dzenleyici olarak ayarlanr. Grnt, Fireworks tablosunun bir blm olduunda, <!--fw table--> yorumu HTML kodunun iinde yer ald srece dzenlemek zere Fireworks tablosunun tamamn aabilirsiniz. Kaynak PNG dosyas, Dreamweaver Stili HTML ve Grntleri ayar kullanlarak Fireworks'tan Dreamweaver sitesine da aktarldysa, Fireworks tablosu yorumu otomatik olarak HTML koduna eklenir.
1 Dreamweaver uygulamasnda, daha nceden ak deilse, zellik denetimini (Pencere > zellikler) an. 2 Grnty veya grnt dilimini tklatarak sein.

Fireworks'tan da aktarlan bir grnty setiinizde, zellik denetimi seimi Fireworks grnts veya tablosu olarak tanmlar ve PNG kaynak dosyasnn adn grntler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 366


Dier uygulamalarla alma

3 Dzenlemek zere Fireworks'u balatmak iin aadakilerden birini yapn:

zellik denetiminde Dzenle'yi tklatn. Control (Windows) veya Command (Macintosh) tuunu basl tutun ve seil grnty ift tklatn. Seili grnty sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh) ve ierik
mensnden Fireworks le Dzenle'yi sein. Not: Fireworks kaynak dosyasn bulamazsa, PNG kaynak dosyasn bulmanz istenir. Fireworks kaynak dosyasyla alyorsanz, deiiklikler hem kaynak dosyasna hem de da aktarlan dosyaya kaydedilir; aksi durumda, sadece da aktarlan dosya gncelletirilir.
4 Fireworks'ta kaynak PNG dosyasn dzenleyin ve Bitti'yi tklatn.

Fireworks deiiklikleri PNG dosyasna kaydeder, gncelletirilen grnty (veya HTML ve grntleri) da aktarr ve oda Dreamweaver uygulamasna dndrr. Dreamweaver uygulamasnda, gncelletirilmi grnt veya tablo grntlenir. Dreamweaver ve Fireworks entegrasyonuyla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0188_tr.

Ayrca bkz.
Harici grnt dzenleyici kullanma sayfa 246 Dreamweaver Fireworks eitimi

Fireworks grntsn Dreamweaver'dan en iyiletirme


Fireworks grntlerinde ve animasyonlarnda hzl deiiklikler yapmak iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz. Dreamweaver'n iinden en iyiletirme ayarlarn, animasyon ayarlarn ve da aktarlan grntnn boyutu ile alann deitirebilirsiniz.
1 Dreamweaver uygulamasnda, istenilen grnty sein ve aadakilerden birini yapn:

Komut > Grnty En yiletir seeneini belirleyin. zellik denetisinde Grnt Ayarlarn Dzenle dmesini tklatn.
2 Grnt nizleme iletiim kutusunda dzenlemelerinizi yapn:

En iyiletirme ayarlarn dzenlemek iin Seenekler sekmesini tklatn. Da aktarlan grntnn boyutunu ve alann dzenlemek iin Dosya sekmesini tklatn.
3 Bitirdiinizde Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Grnt nizlemesi iletiim kutusu seeneklerini ayarlama sayfa 378

Dreamweaver grnt yer tutucularn deitirmek iin Fireworks uygulamasn kullanma


Dreamweaver belgesinde yer tutucu oluturabilir ve ardndan grafik grnt veya deitirmek zere Fireworks tablosu tasarlamak iin Fireworks'u balatabilirsiniz. Grnt yer tutucusundan yeni grnt oluturmak iin sisteminizde Dreamweaver ve Fireworks uygulamalarnn ikisinin de kurulu olmas gerekir.
1 Fireworks uygulamasn PNG dosyalar iin grnt dzenleyici olarak ayarladnzdan emin olun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 367


Dier uygulamalarla alma

2 Belge penceresinde grnt yer tutucuyu tklatarak sein. 3 Aadakilerden birini yaparak Dreamweaver'dan Dzenleme modunda Fireworks'u balatn:

zellik denetiminde Olutur'u tklatn. Control (Windows) veya Command (Macintosh) tuuna basn ve grnt yer tutucusunu ift tklatn. Grnt yer tutucuyu sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh) ve ardndan
Fireworks'ta Grnt Olutur'u sein.
4 Grnty tasarlamak iin Fireworks seeneklerini kullann.

Fireworks, Dreamweaver uygulamasnda grnt yer tutucuyla alrken ayarlam olabileceiniz aadaki grnt yer tutucu ayarlarn tanr: grnt boyutu (Fireworks tuval boyuyla ilikilidir), grnt kimlii (Fireworks'un kaynak dosyas ve oluturduunuz da aktarma dosyas iin varsaylan belge ad olarak kulland ad) ve metin hizalama. Fireworks ayrca balar ve Dreamweaver uygulamasnda alrken grnt yer tutucuya eklediiniz baz davranlar (grnt deitirme, alan men, gezinme mens ve ayar metni gibi) tanr. Not: Fireworks'un grnt yer tutucuya eklediiniz balar gstermemesine ramen, bunlar korunur. Bir etkin nokta oluturur ve Fireworks'ta ba eklerseniz, Dreamweaver uygulamasnda grnt yer tutucuya eklediiniz ba silinmez; ancak, Fireworks'ta grnt dosyasndan bir dilim keserseniz, grnt yer tutucuyu deitirdiinizde Fireworks, Dreamweaver belgesindeki ba siler. Fireworks aadaki grnt yer tutucu ayarlarn tanmaz: grnt hizalama, renk, Y boluk ve D boluk ile elemeler. Bunlar, grnt yer tutucu zellik denetiminde devre d braklrlar.
5 Tamamladnzda, kaydetme uyarsn grntlemek iin Bitti'yi tklatn. 6 Kayt Yeri metin kutusunda Dreamweaver yerel site klasr olarak tanmladnz klasr sein.

Dreamweaver belgesine eklediinizde grnt yer tutucuya ad verdiyseniz, Fireworks Dosya Ad kutusunu bu adla doldurur. Ad deitirebilirsiniz.
7 PNG dosyasn kaydetmek iin Kaydet'i tklatn.

Da aktar iletiim kutusu grntlenir. Grnty GIF veya JPEG dosyas olarak veya dilimlenmi grntlerse, HTML ve grntler olarak da aktarmak iin bu iletiim kutusunu kullann.
8 Kayt Yeri olarak Dreamweaver yerel site klasrn sein.

Ad kutusu otomatik olarak PNG dosyas iin kullandnz ad grntler. Ad deitirebilirsiniz.


9 Farkl Kaydet Tr iin da aktarmak istediiniz dosyann veya dosyalarn trn, rnein Salt Grnt veya

HTML ve Grntler gibi sein.


10 Da aktarlan dosyay kaydetmek iin Kaydet'i tklatn.

Dosya kaydedilir ve odak Dreamweaver uygulamasna dner. Dreamweaver belgesinde da aktarlan dosya veya Fireworks tablosu, grnt yer tutucunun yerini alr.

Ayrca bkz.
Harici grnt dzenleyici kullanma sayfa 246 Grnt ekleme sayfa 236

Fireworks alan menleri hakknda


Fireworks kolay ve hzl biimde CSS temelli alan menler oluturmanz salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 368


Dier uygulamalarla alma

Esnek ve hzl yklenebilir olmasnn yan sra Fireworks ile oluturduunuz alan menler aadaki avantajlar salar:

Men eleri arama motorlar tarafndan dizinlenebilirler. Men eleri ekran okuyucular tarafndan okunabilir, bu da sayfalarnz daha eriilebilir yapar. Fireworks ile oluturulan kod, standartlara uyar ve dorulanabilir.
Fireworks alan menlerini Dreamweaver ile veya Fireworks'la dzenleyebilirsiniz ancak her ikisiyle de dzenleyemezsiniz. Dreamweaver uygulamasnda yaplan deiiklikler Fireworks'ta korunmaz.

Ayrca bkz.
Fireworks alan menlerini Dreamweaver'da dzenleme sayfa 368

Fireworks alan menlerini Dreamweaver'da dzenleme


Alr meny Fireworks 8 veya stnde oluturabilir ve ardndan Dreamweaver ile veya Fireworks ile (kaynaa uygun dzenlemeyi kullanarak) dzenleyebilirsiniz ancak her ikisiyle dzenleyemezsiniz. Menlerinizi Dreamweaver uygulamasnda dzenliyor, ardndan bunlar Fireworks'ta dzenliyorsanz, metin ierii dnda daha nce yaptnz tm dzenlemeleri kaybedersiniz. Menlerinizi Dreamweaver ile dzenlemeyi tercih ediyorsanz, alan meny oluturmak iin Fireworks'u kullanabilir ve ardndan meny dzenlemek ve zelletirmek iin zellikle Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz. Menlerinizi Fireworks'ta dzenlemeyi tercih ediyorsanz, Dreamweaver uygulamasndaki kaynaa uygun dzenlemeyi kullanabilirsiniz ancak menleri dorudan Dreamweaver uygulamasnda dzenlememelisiniz.
1 Dreamweaver uygulamasnda, alan meny ieren Fireworks tablosunu sein ve ardndan zellik denetiminde

Dzenle'yi tklatn. Kaynak PNG dosyas Fireworks'ta alr.


2 Fireworks'ta, meny Alan Men Dzenleyici'yle dzenleyin ve ardndan Fireworks ara ubuunda Bitti'yi

tklatn. Fireworks dzenlenen alan meny Dreamweaver uygulamasna geri gnderir. Alan meny Fireworks MX 2004 veya daha nceki bir srmle dzenlediyseniz, Davranlar panelinde bulabileceiniz Alan Meny Gster iletiim kutusunu kullanarak alan meny Dreamweaver uygulamasnda dzenleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Fireworks alan menleri hakknda sayfa 367

Fireworks MX 2004 veya nceki srmde oluturulan alan meny dzenleme


1 Dreamweaver uygulamasnda, alan meny tetikleyen etkin noktay veya grnty sein. 2 Davranlar panelinde (Shift+F3), Eylemler listesindeki Alan Meny Gster'i ift tklatn. 3 Alan Men iletiim kutusunda deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 369


Dier uygulamalarla alma

Ayrca bkz.
Alan Meny Gster davrann uygulama sayfa 359

Fireworks kaynak dosyalar iin balat ve dzenle tercihlerini belirleme


Grntleri dzenlemek iin Fireworks'u kullandnzda, web sayfalarnzdaki grntler genelde kaynak PNG dosyasndan Fireworks tarafndan da aktarlr. Grnt dosyasn dzenlemek zere Dreamweaver uygulamasnda atnzda, Fireworks PNG dosyas bulunamadysa, yerini gstermeniz iin sizi uyararak otomatik olarak kaynak PNG dosyasn aar. sterseniz, Dreamweaver uygulamasnn eklenen grnty amas iin tercihleri Fireworks'ta ayarlayabilir veya grnty Dreamweaver uygulamasnda her atnzda Fireworks'un eklenen grnty veya Fireworks kaynak dosyasn kullanarak seenek sunmasn salayabilirsiniz. Not: Dreamweaver, Fireworks'un balat ve dzenle tercihlerini sadece belirli durumlarda tanr. zel olarak, Fireworks tablosunun bir blm olmayan ve kaynak PNG dosyasna doru Tasarm Notlar yolu olan bir grnty ayor ve dzenliyor olmalsnz.
1 Fireworks'ta, Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Fireworks > Tercihler'i (Macintosh) sein ve arndan Balat ve

Dzenle sekmesini (Windows) tklatn veya alan menden Balat ve Dzenle'yi sein (Macintosh).
2 Harici uygulamaya yerletirilen Fireworks grntlerini dzenler ve en iyiletirilirken kullanlacak tercih

seeneklerini belirleyin:
Her Zaman Kaynak PNG Kullan Yerletirilen grntnn kayna olarak Tasarm Notlar'nda tanmlanan Fireworks

PNG dosyasn otomatik aar. Gncelletirmeler kaynak PNG dosyasna ve karlk gelen yerletirilen grntye yaplr.
Kaynak PNG'yi Hi Bir Zaman Kullanma Kaynak PNG dosyas olsun veya olmasn otomatik olarak yerletirilen Fireworks grntsn aar. Gncelletirmeler yalnzca yerletirilen grntye yaplr. Balarken Sor Kaynak PNG dosyasnn alp almayacan soran bir mesaj grntler. Bu mesajdan genel balatma

ve dzenleme tercihlerini de belirleyebilirsiniz.

Dreamweaver belgesine Fireworks HTML kodu ekleme


Fireworks'tan en iyiletirilmi grntleri ve HTML dosyalarn Dreamweaver site klasr iinde bir konuma da aktarmak ve kaydetmek iin Da Aktar komutunu kullanabilirsiniz. Ardndan dosyay Dreamweaver uygulamasna ekleyebilirsiniz. Dreamweaver, ilikilendirilen grntler, dilimler ve JavaScript ile eksiksiz olarak Fireworks'ta retilen HTML kodunu belgeye eklemenize olanak salar.
1 Dreamweaver belgesinde, ekleme noktasn Fireworks HTML kodunu eklemek istediiniz yere yerletirin. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > Grnt Nesneleri > Fireworks HTML esini sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde Grntler dmesini tklatn ve alan menden Fireworks HTML Ekle'yi
sein.
3 Fireworks HTML dosyasn semek iin Gzat' tklatn. 4 Dosyay artk kullanmayacaksanz, Ekledikten Sonra Dosyay Sil'i sein. Bu seenei belirlemenin HTML

dosyasyla ilikilendirilen kaynak PNG dosyas zerinde bir etkisi yoktur. Not: HTML dosyas a srcs zerindeyse, kalc olarak silinir, p Kutusu'na tanmaz.
5 likilendirilen grntler, dilimler ve JavaScript ile birlikte HTML kodunu Dreamweaver belgesine eklemek iin

Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 370


Dier uygulamalarla alma

Fireworks HTML kodunu Dreamweaver'a yaptrma


Fireworks'ta oluturulan grnt ve tablolar Dreamweaver uygulamasna yerletirmenin hzl yolu Fireworks HTML kodunu dorudan Dreamweaver belgeye kopyalayp yaptrmaktr.

Fireworks HTML kodunu Dreamweaver'a kopyalayp yaptrma


1 Fireworks'ta, Dzen > HTML Kodunu Kopyala'y sein. 2 HTML'nizi ve grntlerinizi da aktarma ayarlarnda size klavuzluk eden sihirbaz takip edin. stendiinde, da

aktarlan grntler iin hedef olarak Dreamweaver site klasrnz belirleyin. Sihirbaz grntleri belirlenen hedefe da aktarr ve HTML kodunu Pano'ya kopyalar.
3 Dreamweaver belgesinde, HTML kodunu yaptrmak istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve Dzen >

Fireworks HTML Kodunu Yaptr seeneini belirleyin. Da aktardnz Fireworks dosyalaryla ilikilendirilen tm HTML ve JavaScript kodlar Dreamweaver belgesine kopyalanr ve grntlere olan tm balantlar gncelletirilir.

Fireworks HTML kodunu Dreamweaver'a da aktarp yaptrma


1 Fireworks'ta, Dosya > Da Aktarma'y sein. 2 Da aktarlan grntler iin hedef olarak Dreamweaver site klasrnz belirleyin. 3 Da Aktar alan mensnden HTML ve Grntler'i sein. 4 HTML alan mensnden Panoya Kopyala'y sein ve Da Aktar' tklatn. 5 Dreamweaver belgesinde, da aktarlan HTML kodunu yaptrmak istediiniz yere ekleme noktasn yerletirin ve

Dzen > Yaptr' sein. Da aktardnz Fireworks dosyalaryla ilikilendirilen tm HTML ve JavaScript kodlar Dreamweaver belgesine kopyalanr ve grntlere olan tm balantlar gncelletirilir.

Dreamweaver'a yerletirilen Fireworks HTML kodunu gncelletirme


Fireworks'ta Dosya > HTML'yi Gncelletir komutu, Dreamweaver uygulamasna yerletirilen Fireworks dosyalarn gncelletirmek iin balat ve dzenle tekniine alternatif salar. HTML'yi Gncelletir komutuyla, Fireworks'ta kaynak PNG grntsn dzenleyebilir ve ardndan da aktarlan HTML kodunu ve Dreamweaver belgesine yerletirilen grnt dosyalarn otomatik gncelletirebilirsiniz. Bu komut Dreamweaver dosyalarn, Dreamweaver almadnda bile gncelletirmenizi salar.
1 Fireworks'ta kaynak PNG dosyasn an ve dzenlemelerinizi yapn. 2 Dosya > Kaydet'i sein. 3 Fireworks'ta, Dosya > HTML'yi Gncelletir'i sein. 4 Gncelletirmek istediiniz HTML'yi ieren Dreamweaver dosyasna gidin ve A' tklatn. 5 Gncelletirilen grnt dosyalarn yerletirmek istediiniz klasr hedefine gidin ve Se'i (Windows) veya Se'i

(Macintosh) tklatn. Fireworks, Dreamweaver belgesindeki HTML ve JavaScript kodunu gncelletirir. Fireworks ayn zamanda HTML ile ilikilendirilen gncelletirilmi grntleri da aktarr ve bunlar belirtilen hedef klasrne yerletirir. Fireworks gncelletirmek iin eleen HTML kodunu bulamazsa, yeni HTML kodunu Dreamweaver belgesine ekleme seeneini sunar. Fireworks, yeni kodun JavaScript blmn belgenin balangcna ve HTML tablosunu veya grntye olan ba sonuna yerletirir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 371


Dier uygulamalarla alma

Web fotoraf albm oluturma


Belirli bir konumda bulunan grntlerin fotoraf albmn grntleyen bir web sitesini otomatik oluturabilirsiniz. Dreamweaver, minik resim ve klasrdeki her grntnn daha byk grntsn oluturmak iin Fireworks kullanr. Ardndan Dreamweaver, daha byk resimlere olan balarn yan sra tm minik resimleri ieren bir web sayfas oluturur. Web fotoraf albm oluturmak iin sisteminizde Dreamweaver ve Fireworks 4 veya st srmnn kurulu olmas gerekir. Balamadan nce fotoraf albmnzn tm grntlerini tek klasre yerletirin. (Klasrn sitede olmasna gerek yoktur.) Ayrca, grnt dosya adlarnn aadaki uzantlardan birine sahip olduundan emin olun: .gif, .jpg, .jpeg, .png, .psd, .tif veya .tiff. Tannmayan dosya uzants olan grntler fotoraf albmnde grntlenmez.
1 Dreamweaver uygulamasnda Komutlar > Web Fotoraf Albm Olutur'u sein. 2 Fotoraf Albm Bal metin kutusuna bir balk girin. Balk, minik resimler sayfasnn zerinde gri

dikdrtgende grntlenir. Baln altna en fazla iki satrdan oluan ek metin girmek iin Alt Balk Bilgileri ve Dier Bilgiler metin kutularn doldurun.
3 Kaynak Grntler Klasr metin kutusunun yanndaki Gzat dmesini tklatarak kaynak grntleri ieren

klasr sein. Ardndan da aktarlan tm grntleri ve HTML dosyalarn yerletireceiniz hedef klasr, Hedef Klasr metin kutusunun yanndaki Gzat dmesini tklatarak sein (veya oluturun). Hedef klasrde fotoraf albm olmamaldr; varsa ve yeni grntler daha nce kullanlan adlara sahipse, mevcut minik resim ve grnt dosyalarnn zerine yazabilirsiniz.
4 Minik resimler iin grntleme seeneklerini belirleyin:

Minik Resim Boyutu mensnden minik resimler iin bir boyut sein. Grntler, minik resimlerin belirtilen
piksel boyutuna uyaca biimde orantl olarak leklendirilirler.

Minik resmin altnda orijinal grntnn dosya adn grntlemek iin Dosya Adlarn Gster'i sein. Minik resimleri grntleyen tablo iin stun saysn girin.
5 Minik Resim Format mensnden GIF (128 veya 256 renk) veya JPEG (daha iyi resim kalitesi veya daha kk

dosya boyutu) formatlarndan birini sein.


6 Fotoraf Format mensnden byk resimler iin GIF veya JPEG formatn sein. Minik resimler iin

belirlediiniz formatn ayns olmas gerekmez. Not: GIF ve JPEG haricindeki orijinal grnt formatlar tm tarayclarda dzgn grntlenmeyebileceinden byk grntler iin orijinal grnt dosyalarn kullanamazsnz. Orijinal grntleriniz JPEG dosyalarysa, byk grntleriniz daha byk dosya boyutuna sahip olabilir veya orijinal grntlerden daha kalitesiz olabilir.
7 Byk boyutlu grntler iin lek yzdesini sein.

lei %100 olarak ayarlamak orijinallerle ayn boyutta byk boyutlu grntler oluturur. lek yzdesi tm grntlere uygulanr; orijinal grntlerinizin tamam ayn boyutta deilse, ayn yzde ile bunlar leklendirmek istenilen sonucu vermeyebilir.
8 Her kaynak grnts iin Geri, Ana ve leri adl gezinme balantlar ieren bamsz web sayfas oluturmak

zere Her Fotoraf in Gezinme Sayfas Olutur'u sein. Bu seenei belirlerseniz, minik resimler gezinme sayfalarna ba oluturur. Bu seenei belirlemezseniz, minik resimler dorudan byk grntlere ba oluturur.
9 Web fotoraf albm iin HTML ve grnt dosyalar oluturmak zere Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 372


Dier uygulamalarla alma

Fireworks balar (daha nceden almyorsa) ve minik resimler ile byk grntleri oluturur. ok sayda grnt dosyanz varsa, bu birka dakika srebilir. lem tamamlandnda, Dreamweaver yeniden etkin olur ve minik resimleri ieren sayfay oluturur.
10 "Albm Oluturuldu" mesajn grdnzde Tamam' tklatn.

Fotoraf albm sayfanzn grntlenmesini birka saniye bekleyebilirsiniz. Minik resimler dosya adlarna gre alfabetik srada grntlenir. Not: Dreamweaver albm olutururken ptal'i tklatrsanz, ilemi durduramazsnz. ptal'i tklatma sadece Dreamweaver uygulamasnn ana fotoraf albm sayfasn grntlemesini engeller.

Photoshop ile alma


Photoshop entegrasyonu hakknda
Dreamweaver uygulamasnda Photoshop grnt dosyalarn (PSD format) web sayfalarna ekleyebilir ve Dreamweaver uygulamasnn bunlar web uyumlu grntler (GIF, JPEG veya PNG formatlar) olarak en iyiletirmesini salayabilirsiniz. Bunu yaptnzda, Dreamweaver grnty Akll Nesne olarak ekler ve orijinal PSD dosyasna canl bir balant oluturur. Ayrca Dreamweaver uygulamasnda, ok katmanl veya ok dilimli Photoshop grntsnn tamamn veya bir blmn web sayfasna da yaptrabilirsiniz. Photoshop'tan kopyalayp yaptrdnzda ise, orijinal dosyaya hibir canl balant oluturulmaz. Grnty gncelletirmek iin, deiikliklerinizi Photoshop'ta yapn ve tekrar kopyalayp yaptrn. Not: Bu entegrasyon zelliini sklkla kullanyorsanz, daha kolay erimek iin Photoshop dosyalarnz Dreamweaver sitenizde saklamak isteyebilirsiniz. sterseniz, orijinal varlklarn grlmesinin yan sra, yerel site ile uzak sunucu arasndaki gereksiz aktarmlar nlemek iin bunlar perdelediinizden emin olun. Photoshop ve Dreamweaver'da Akll Nesne i ak hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4043_dw_tr.

Ayrca bkz.
Belirli dosya trlerini gizleme ve aa karma sayfa 109

Akll Nesneler ve Photoshop-Dreamweaver i aklar hakknda


Photoshop dosyalaryla Dreamweaver'da almayla ilgili iki ana i ak vardr: kopyala/yaptr i ak ve Akll Nesneler i ak. Kopyala/yaptr i ak Kopyala/yaptr i ak Photoshop dosyasnda dilimleri ve katmanlar semenizi salar; bunlar web'e hazr grntler olarak eklemek iin Dreamweaver' kullann. Ancak, ierii daha sonra gncelletirmek isterseniz, orijinal Photoshop dosyasn amanz, deiiklikleri yapmanz, dilim ya da katman Pano'ya bir kez daha kopyalamanz ve gncelletirilen dilim veya katman Dreamweaver'a yaptrmanz gerekir. Bu i ak yalnzca Photoshop dosyasnn bir parasn (rnein, tasarm kompozisyonu blm) web sayfasnda grnt olarak eklemek istediinizde nerilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 373


Dier uygulamalarla alma

Akll Nesneler i ak Tam Photoshop dosyalaryla alldnda Adobe Akll Nesneler i akn nerir. Dreamweaver'daki Akll Nesne orijinal Photoshop (PSD) dosyasna canl balants olan web sayfasna yerletirilmi grnt varldr. Dreamweaver Tasarm grnmnde Akll Nesne grntnn sol st kesindeki simgeyle belirtilir.

Akll Nesne

Web grnts (dier bir deyile Dreamweaver sayfasndaki grnt) orijinal Photoshop dosyasyla senkronize olmadnda Dreamweaver orijinal dosyann gncelletirilmediini alglar ve Akll Nesne simgesi oklarndan birini krmz olarak grntler. Web grntsn Tasarm grnmnde seip zellik denetisindeki Orijinalden Gncelletir dmesini tklattnzda orijinal Photoshop dosyasnda yaptnz deiiklikleri yanstarak grnt otomatik olarak gncelletirilir. Akll Nesneler i akn kullandnzda web grntsn gncelletirmek iin Photoshop'u amanz gerekmez. Ek olarak, Dreamweaver'da yaptnz Akll Nesne gncelletirmelerinin zararl bir etkisi yoktur. Dier bir deyile, orijinal Photoshop grntsn deimeden brakrken grntnn web eidinde deitirebilirsiniz. Tasarm grnmnde web grntsn semeden de Akll Nesneyi gncelletirebilirsiniz. Varlklar paneli, Belge penceresinde seilemeyebilecek grntler de dahil (CSS arka plan grntleri gibi), Tm Akll Nesneleri gncelletirmenizi salar. Grnt en iyiletirme ayarlar Hem kopyala/yaptr, hem de Akll Nesne i aklar iin, Grnt nizleme iletiim kutusunda en iyiletirme ayarlarn belirtebilirsiniz. Bu iletiim kutusu dosya format, grnt kalitesi vb. zellikleri ayarlamanz salar. Dilimi veya katman ilk kez kopyalyorsanz veya Photoshop dosyasn Akll Nesne olarak ilk kez ekliyorsanz Dreamweaver bu iletiim kutusunu grntler; bylece web grntsn kolay bir ekilde oluturabilirsiniz. Gncelletirmeyi kopyalayp belirli bir dilim veya katmana yaptrrsanz Dreameaver orijinal ayarlar hatrlar ve web grntsn bu ayarlarla yeniden oluturur. Buna benzer olarak, zellik denetisini kullanarak Akll Nesne gncelletirdiinizde Dreamweaver grnty ilk eklediinizde kullandnz ayarlar kullanr. Tasarm grnmnde web grntsn seip zellik denetisinde Grnt Ayarlarn Dzenle dmesini tklatarak grnt ayarlarn her istediinizde deitirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 374


Dier uygulamalarla alma

Photoshop dosyalarn depolama Web grntsn ekler, ancak orijinal Photoshop dosyasn Dreamweaver sitenizde depolamazsanz Dreamweaver orijinal dosya yolunu mutlak yerel dosya yolu olarak tanr. (Hem kopyala/yaptr, hem de Akll Nesne i aklar iin dorudur.) rnein, Dreamweaver sitenizin yolu C:\Sites\mySite olursa ve Photoshop dosyanz C:\Images\Photoshop konumunda depolanrsa, Dreameaver orijinal varl mySite adl sitenin paras olarak tanmaz. Photoshop dosyasn dier ekip yeleriyle paylamak istiyorsanz, Dreamweaver dosyay yalnzca belirli yerel sabit srcde kullanlabildii gibi tanyacandan sorunlara neden olabilir. Photoshop dosyasn kendi sitenizde depolarsanz Dreamweaver yine de dosya iin siteye gre bir yol kuracaktr. Bu siteye eriimi olan kullanclar da, indirmeleri iin orijinal dosyay saladnz varsayarak dosya iin doru yolu kurabilir. Photoshop ve Dreamweaver'da Akll Nesneler i ak hakknda bir video eitimi iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4043_dw_tr.

Akll Nesne oluturma


Sayfanza bir Photoshop grnts (PSD dosyas) eklediinizde, Dreamweaver bir Akll Nesne oluturur. Akll Nesne, orijinal Photoshop grntsne canl bir balant oluturan web'e hazr bir grntdr: Orijinal grnty Photoshop'ta gncelletirdiinizde, Dreamweaver size, Dreamweaver'daki grnty bir dme tklatmasyla gncelletirme seenei sunar.
1 Dreamweaver uygulamasnda (Tasarm veya Kod grnmnde), grntnn eklenmesini istediiniz yere ekleme

noktasn yerletirin.
2 Ekle > Grnt'y sein.

Photoshop dosyalarnz web sitenizde saklyorsanz, PSD dosyasn sayfanza Dosyalar panelinden de srkleyebilirsiniz. Byle yaparsanz, sonraki atm atlarsnz.
3 Gzat dmesini tklatarak ve dosyaya giderek Photoshop PSD grnt dosyanz Grnt Kayna Se iletiim

kutusunda bulun.
4 Grntlenen Grnt nizleme iletiim kutusunda en iyiletirme ayarlarn gerektii gibi ayarlayn ve Tamam'

tklatn.
5 Web uyumlu grnt dosyasn web sitenizin kk klasr iinde bir konuma kaydedin.

Dreamweaver, Akll Nesne'yi seilen en iyiletirme ayarlarna dayal olarak oluturur ve grntnn web'e hazr srmn sayfanza yerletirir. Akll Nesne orijinal resme canl bir balant oluturur ve bu ikisinin senkronizasyonu bozulduunda size bildirir. Not: Sayfalarnza yerletirdiiniz bir grnt iin en iyiletirme ayarlarn daha sonra deitirmeye karar verirseniz, grnty seip zellik denetisinde Grnt Ayarlarn Dzenle dmesini tklatabilir ve Grnt nizleme iletiim kutusunda deiiklikleri yapabilirsiniz. Grnt nizleme iletiim kutusundaki deiiklikler orijinali bozmadan uygulanr. Dreamweaver orijinal Photoshop dosyasn hibir zaman deitirmez ve web grntsn orijinal verilere dayal olarak her zaman yeniden oluturur. Photoshop Akll Nesneler ile alma hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4043_dw_tr.

Ayrca bkz.
Dreamweaver ve eriilebilirlik sayfa 670 Grnt nizlemesi iletiim kutusu seeneklerini ayarlama sayfa 378

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 375


Dier uygulamalarla alma

Akll Nesne gncelletirme


Akll Nesnenizin bal olduu Photoshop dosyasn deitirirseniz, Dreamweaver, web'e hazr grntnn orijinalle senkronizasyonunun bozulduunu bildirir. Dreamweaver'da, Akll Nesneler grntnn sol st kesindeki bir simgeyle gsterilir. Dreamweaver'daki web'e hazr grnt orijinal Photoshop dosyas ile senkronize olduunda, simgedeki her iki ok da yeildir. Web'e hazr grnt ile orijinal Photoshop dosyas senkronize olmadnda, simgenin oklarndan biri krmzya dnr.
Bir Akll Nesne'yi orijinal Photoshop dosyasnn geerli ieriiyle gncelletirmek iin, Akll Nesne'yi Belge

penceresinde sein ve ardndan zellik denetisindeki Orijinalden Gncelletir dmesini tklatn. Not: Gncelletirmeyi Dreamweaver'dan yapmak iin Photoshop'un ykl olmasna gerek yoktur.

Birden ok Akll Nesne'yi gncelletirme


Varlklar panelini kullanarak birden fazla Akll Nesne'yi bir defada gncelletirebilirsiniz. Varlklar paneli, Belge penceresinde seilebilir olmayabilcek Akll Nesneleri grmenizi de salar (rnein, CSS arka plan grntleri).
1 Dosyalar panelinde, varlklar grntlemek iin Varlklar sekmesini tklatn. 2 Grntler grnmnn seili olduundan emin olun. Seili deilse, Grntler dmesini tklatn. 3 Varlklar panelinde her bir grnt varln sein. Bir Akll Nesne setiinizde, grntnn sol st kesinde

Akll Nesne simgesini greceksiniz. Normal grntlerde bu simge bulunmaz.


4 Gncelletirmek istediiniz her akll nesne iin, dosya adn sa tklatn ve Orijinalden Gncelletir'i sein. Birden

ok dosya adn semek ve bunlar bir defada gncelletirmek iin Control tuunu basl tutup tklatabilirsiniz. Not: Gncelletirmeyi Dreamweaver'dan yapmak iin Photoshop'un ykl olmasna gerek yoktur.

Akll Nesne'yi yeniden boyutlandrma


Akll Nesneyi Belge penceresinde dier grntleri yaptnz ekilde yeniden boyutlandrabilirsiniz.
1 Akll Nesne'yi Belge penceresinde sein ve grnty yeniden boyutlandrmak iin yeniden boyutlandrma

tutamalarn srkleyin. Srklerken Shift tuunu basl tutarkan genilik ve yksekliin orantl olmasn salayabilirsiniz.
2 zellik denetisinde Orijinalden Gncelletir dmesini tklatn.

Akll Nesne'yi gncelletirdiinizde, web grnts bozulmadan, orijinal dosyann geerli ieriine ve orijinal en iyiletirme ayarlarna dayal olarak yeni boyutuyla yeniden grntlenir.

Akll Nesne'nin orijinal Photoshop dosyasn dzenleme


Akll Nesne'yi Dreamweaver sayfanzda oluturduktan sonra, orijinal PSD dosyasn Photoshop'ta dzenleyebilirsiniz. Deiikliklerinizi Photoshop'ta yaptktan sonra, daha sonra web grntsn Dreamweaver'da kolayca gncelletirebilirsiniz. Not: Birincil harici grnt dzenleyicisi olarak Photoshop'un ayarl olduundan emin olun.
1 Belge penceresinde Akll Nesne'yi sein. 2 zellik denetisinde Dzenle dmesini tklatn. 3 Deiikliklerinizi Photoshop'ta yapn ve yeni PSD dosyasn kaydedin. 4 Dreamweaver'da, Akll Nesne'yi tekrar sein ve Orijinalden Gncelletir dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 376


Dier uygulamalarla alma

Not: Grntnzn boyutunu Photoshop'ta deitirdiyseniniz, web grntsnn boyutunu Dreamweaver'da sfrlamanz gerekir. Dreamweaver, Akll Nesne'yi boyutuna gre deil, yalnzca orijinal Photoshop dosyasnn ieriine dayal olarak gncelletirir. Bir web grntsnn boyutunu orijinal Photoshop dosyasnn boyutuyla senkronize etmek iin, grnty sa tklatn ve Boyutu Orijinale Sfrla'y sein.

Ayrca bkz.
Dreamweaver'da grntleri dzenleme sayfa 243 Harici grnt dzenleyici kullanma sayfa 246 Grnt nizlemesi iletiim kutusu seeneklerini ayarlama sayfa 378

Akll Nesne durumlar


Aadaki tablo, Akll Nesnelerin eitli durumlarn listeler.
Akll Nesne durumu Grntler senkronize edildi Aklama Web grnts orijinal Photoshop dosyasnn geerli ieriiyle senkronizedir. HTML kodundaki genilik ve ykseklik nitelikleri web grntsnn boyutlaryla eleir. Orijinal Photoshop dosyas, web grnts Dreamweaver'da oluturulduktan sonra deitirildi. nerilen ilem Yok

Orijinal varlk deitirildi

ki grnty senkronize etmek iin zellik denetisindeki Orijinalden Gncelletir dmesini kullann. Web grntsn orijinal Photoshop dosyasndan yeniden oluturmak iin zellik denetisindeki Orijinalden Gncelletir dmesini kullann. Dreamweaver grnty yeniden olutururken belirtilen HTML genilik ve ykseklik boyutlarn kullanr. Orijinal Photoshop dosyasnn boyutlarndan daha byk boyutlara sahip web grntleri oluturmayn. zellik denetisinin Orijinal metin kutusunda dosya yolunu dzeltin veya Photoshop dosyasn belirtilmi olan konuma tayn.

Web grntsnn boyutlar seilen HTML genilii ve yksekliinden farkldr

HTML kodundaki genilik ve ykseklik nitelikleri Dreamweaver'n ekleme zerine oluturduu web grntsnn genilik ve ykseklik boyutlarndan farkldr. Grntnn boyutlar seilen HTML genilik ve ykseklik deerlerinden kkse, web grnts piksellenmi olarak grlebilir.

Orijinal varln boyutlar seilen HTML genilii ve ykseklii iin ok kk Orijinal varlk bulunamad

HTML kodundaki genilik ve ykseklik nitelikleri orijinal Photoshop dosyasnn genilik ve ykseklik boyutlarndan daha byktr. Web grnts piksellenmi olarak grlebilir. Dreamweaver, zellik denetisinin Orijinal metin kutusunda belirtilen orijinal Photoshop dosyasn bulamyor.

Photoshop'taki seimi kopyalama ve yaptrma


Photoshop grntsnn tamamn veya bir blmn kopyalayabilir ve seimi web uyumlu grnt olarak Dreamweaver sayfanza yaptrabilirsiniz. Grntnn tek bir katmann veya seili alannn katman kmesini ya da grntnn bir dilimini kopyalayabilirsiniz. Ancak, bunu yaptnzda, Dreamweaver bir Akll Nesne oluturmaz. Not: Orijinalden Gncelletir ilevi yaptrlan grntlerde kullanlamasa da, orijinal Photoshop dosyasn yaptrlan grnty seip zellik deneticisinde Dzenle dmesini tklatarak yine de ap dzenleyebilirsiniz.
1 Photoshop'ta aadakilerden birini yapn:

Kopyalamak istediiniz blm semek iin Seim erevesi aracn kullanarak tek katmann tmn veya bir
blmn kopyalayn ve ardndan Dzen > Kopyala'y sein. Bu, sadece seili alann etkin katmann panoya kopyalar. Katman tabanl efektleriniz varsa, bunlar kopyalanmaz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 377


Dier uygulamalarla alma

Kopyalamak istediiniz blm semek iin Seim erevesi aracn kullanarak ok sayda katman kopyalayn ve
birletirin, ardndan Dzen > Birletirileni Kopyala'y sein. Bu, seili alann tm etkin ve alt katmanlarn dzletirir ve panoya kopyalar. Bu katmanlarla ilikilendirilen katman tabanl efektleriniz varsa, bunlar kopyalanr.

Dilimi semek iin Dilim Seimi aracn kullanarak bir dilim sein ve ardndan Dzen > Kopyala'y belirleyin. Bu,
dilimin tm etkin ve alt katmanlarn dzletirir ve panoya kopyalar. Kopyalamak zere grntnn tmn hzlca semek iin Se > Tm'n belirleyebilirsiniz.
2 Dreamweaver'da (Tasarm veya Kod grnmnde), grntnn eklenmesini istediiniz yere ekleme noktasn

yerletirin.
3 Dzen > Yaptr' sein. 4 Grnt nizleme iletiim kutusunda en iyiletirme ayarlarn gerektii gibi ayarlayn ve Tamam' tklatn. 5 Web'e hazr grnt dosyasn web sitenizin kk klasr iinde bir konuma kaydedin.

Dreamweaver, grnty en iyiletirme ayarlarnza gre tanmlar ve grntnzn web uyumlu srmn sayfanza yerletirir. Orijinal PSD kaynak dosyasnn konumu gibi grntyle ilgili bilgiler, siteniz iin Tasarm Notlar'n etkinletirip etkinletirmediinize baklmakszn Tasarm Notu'na kaydedilir. Tasarm Notu, Dreamweaver'dan dzenlemek zere orijinal Photoshop kaynak dosyasna dnmenize olanak salar. Dreamweaver ve Photoshop dahil olmak zere farkl uygulamalar arasnda kopyalama ve yaptrmayla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0193_tr.

Ayrca bkz.
Photoshop, Flash ve Fireworks entegrasyonu hakknda sayfa 364 Grnt nizlemesi iletiim kutusu seeneklerini ayarlama sayfa 378 Dreamweaver ve eriilebilirlik sayfa 670 rnler arasnda kopyalama/yaptrma eitimi

Yaptrlan grntleri dzenleme


Photoshop grntlerini Dreamweaver sayfalarnza yaptrdktan sonra, orijinal PSD dosyasn Photoshop'ta dzenleyebilirsiniz. Kopyala/yaptr i akn kullanrken, Adobe, dzenlemelerinizi her zaman orijinal PSD dosyas zerinde (web'e hazr grnt yerine) yapmanzve ardndan tek kaynak kullanmn srdrmek iin yeniden yaptrmanz nerir. Not: Dzenlemek istediiniz dosya tr iin Photoshop'un birincil harici grnt dzenleyici olarak ayarlandndan emin olun.
1 Dreamweaver uygulamasnda ilk olarak Photoshop'ta oluturulmu web uyumlu grnty sein ve

aadakilerden birini yapn:

Grntnn zellik denetiminde Dzenle dmesini tklatn. Dosyay ift tklatrken Control (Windows) veya Command (Macintosh) tuuna basn. Grnty sa tklatn (Windows) veya Control tuunu basl tutup tklatn (Macintosh), ierik mensnden
Orijinali Bununla Dzenle'yi sein, ardndan Photoshop'u belirleyin. Not: Bu, PSD grnt dosyalar iin Photoshop'un birincil harici grnt dzenleyici olarak ayarlandn varsayar. JPEG, GIF ve PNG dosya trleri iin Photoshop'u varsaylan dzenleyici olarak ayarlamak da isteyebilirsiniz.
2 Dosyay Photoshop'ta dzenleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 378


Dier uygulamalarla alma

3 Dreamweaver'a dnn ve gncelletirilen grnty veya seimi sayfanza yaptrn.

Grnty yeniden en iyiletirmeyi isterseniz, grnty seebilir ve zellik denetisinde Grnt Ayarlarn Dzenle dmesini tklatabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dreamweaver'da grntleri dzenleme sayfa 243 Harici grnt dzenleyici kullanma sayfa 246 Grnt nizlemesi iletiim kutusu seeneklerini ayarlama sayfa 378

Grnt nizlemesi iletiim kutusu seeneklerini ayarlama


Grnt nizlemesi iletiim kutusu seenekleri
Akll Nesne oluturduunuzda veya bir seimi Photoshop'tan yaptrdnzda, Dreamweaver, Grnt nizleme iletiim kutusunu grntler. (Dreamweaver bu iletiim kutusunu, grnty seer ve zellik denetisinde Grnt Ayarlarn Dzenle dmesini tklatrsanz, dier grnt trleri iin de grntler.) Bu iletiim kutusu, doru renk, sktrma ve kalite karmn kullanarak web'e hazr grntler iin ayarlar tanmlamanza ve nizlemenize olanak tanr. Web uyumlu grnt, tm modern web tarayclarnda grntlenebilen ve grntleyen kiinin sisteminden veya taraycsndan bamsz olarak ayn biimde grntlenen grntdr. Bir Photoshop grnts eklediinizde, Grnt nizleme iletiim kutusu en iyi web yayn iin eitli ayarlar belirlemenize olanak salar. Genel olarak ayarlar kalite ve dosya boyutu arasnda denge kurmayla sonulanr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 379


Dier uygulamalarla alma

Grnt nizleme iletiim kutusu A. Seenekler sekmesi B. Dosya sekmesi C. nizleme paneli

Not: Setiiniz ayar ne olursa olsun, sadece grnt dosyasnn da aktarlan srmn etkiler. Orijinal Photoshop PSD veya Fireworks PNG dosyasna hibir zaman dokunulmaz. Grnt nizleme iletiim kutusunun blm vardr:

Seenekler sekmesi, kullanlacak dosya formatn belirlemenize ve renk gibi tercihleri ayarlamanza olanak salar. Dosya sekmesi grntnn lek faktrn ve hedef dosya boyutunu belirlemenize olanak tanr. nizleme paneli, grntnn srmn geerli ayarlarnzla grmenize olanak salar.
Seenekler sekmesinde ok sayda grnt seenei vardr ve belirlediiniz dosya formatna bal olarak deiirler. Kaytl Ayarlar alan mensnde, kolaylk salamas iin eitli GIF ve JPEG grnt seenei kmeleri bulunur. JPEG grnt seenekleri Sktrma ve dzgnletirme seeneklerini ayarlayarak JPEG grntsn en iyiletirebilirsiniz. Renk paletini dzenleyemezsiniz.
Kalite Grntnn kalitesini artrmak veya azaltmak iin kaydrcy kullann. Daha byk dosyalarda daha kaliteli sonular elde edilir. Dzgnletirme Dzgnletirmeyi isteinize gre artrmanza olanak salar. Dk kaliteli grntler yksek bir deer gerektirebilir. Kademeli Tarayc Grnm Balangta grnty dk znrlkte grntler ve ykleme srasnda znrl kademeli biimde artrr. Varsaylan olarak seili deildir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 380


Dier uygulamalarla alma

Renk Kenarlarn Keskinletir Daha yksek kalitede grnt elde etmenizi salar. rt Grntnn arka plann ayarlamanza olanak tanr. rt iletiim kutusunda saydamlk simgesini tklatarak 32

bpc (bit/kanal) PNG saydamln koruyabilirsiniz. rt rengini hedef arka planla eletirerek, dorudan tuvalin zerinde bulunan yumuak kenarl nesnelerin kenarlarn yumuatmak iin de rt seeneini kullanabilirsiniz.
Kullanlmayan Renkleri Kaldr Grntde kullanlmayan renkleri kaldrarak dosya boyutunu kltr. Boyuta En yiletir Grnt boyutunu kilobayt cinsinden belirler. 8 bpc grntler iin sihirbaz, renk saysn

ayarlayarak veya renk taklidiyle istenilen dosya boyutunu elde etmeye alr. GIF ve PNG grnt seenekleri Seenekler sekmesinde GOF ve 8 bpc PNG grntlerdeki renkler iin ayr ayr saydamlk deeri belirleyebilirsiniz, bylece web sayfasnn arka plan bu renklerin bulunduu alanlarda grnr olur. Bunu, Seenekler sekmesinin solundaki renk paletini ayarlayarak yapn. 32 bpc format olan PNG grntler otomatik olarak saydamlk ierir, bu nedenle En yiletir panelinde 32 bpc PNG grntler iin saydamlk seeneini gremezsiniz.
Palet Varsaylan olarak Uyarlanr'a ayarlanmtr. Seenek kmesinin n ayarlarn kullanmak istiyorsanz, alan

menden kaydedilen renk paleti ayarlarndan birini sein


Kayp Varsaylan olarak 0'a ayarlanmtr. PNG grntlerinde uygulanamaz. Renk Taklidi Geerli palette olmayan renklerin, benzer renkli piksellerle deitirerek benzetimini yapar bylece eksik

rengi kartrarak grntlenirler. Renk taklidi zellikle karmak degradeler veya karmlar ieren grntleri da aktarrken veya fotoraf grntlerini GIF gibi 8 bpc grafik formatna da aktarrken yararl olur. Varsaylan olarak seili deildir. Not: Renk Taklidi dosya boyutunu nemli lde artrabilir.
Renk Says Listesi Varsaylan olarak 256'a ayarlanmtr. Renk says paletin geerli davranna baldr. rnein,

"Web 216" paleti sadece 216 renk grntler.


Renk paleti Renklerin grnm, seili paletin davranna ve maksimum renk saysna gre deiir. Palet Aralar Paletteki herhangi bir rengi tklatn ve ardndan rengi deitirmek, eklemek veya silmek ya da rengi saydam, web'e hazr veya kilitli yapmak iin bu simgeleri tklatn. Saydam Rengi Se Simgeleri Bu dmeler palet rengini semenize, eklemenize veya kaldrmanza olanak salar.

rnein, Saydam Rengi Se seeneini belirlerseniz, saydam grntsn oluturmak paletteki herhangi bir pikseli veya nizleme panelinde renk noktasn tklatabilirsiniz.
Saydamlk Alr Mens Dizin, alfa, veya saydamlk yok olarak ayarlamanza olanak salar. Belge nizlemelerindeki gri ve beyaz dama tahtas saydam alanlar belirtir. Seimlerinizin grnty nasl etkilediini grmek iin grnt nizlemesinde 2 yukar veya 4 yukary sein ve orijinal dnda bir grnty tklatn.

Dizin Saydam alanlar ieren GIF grntlerini da aktarrken dizin saydamln kullann. Dizin saydamlyla, belirli renkleri da aktarldnda saydam olacak biimde ayarlarsnz. Dizin saydaml, belirli renk deerleri olan pikselleri aar veya kapatr. Alfa Saydam alanlar ieren 8 bpc PNG grntlerini da aktarrken alfa saydamln kullann. Alfa saydaml degrade saydamla ve yar opak piksellere izin verir.
rt Grntnn arka plann ayarlamanza olanak tanr. rt iletiim kutusunda saydamlk simgesini tklatarak 32

bpc PNG saydamln koruyabilirsiniz. rt rengini hedef arka planla eletirerek, dorudan tuvalin zerinde bulunan yumuak kenarl nesnelerin kenarlarn yumuatmak iin de rt seeneini kullanabilirsiniz.
Kullanlmayan Renkleri Kaldr Grntde kullanlmayan renkleri kaldrarak dosya boyutunu kltr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 381


Dier uygulamalarla alma

Taramal Tarayc Grnm Balangta taramal grnty dk znrlkte grntler ve ykleme srasnda

kademeli biimde tam znrle artrr. Varsaylan olarak seili deildir.


Boyuta En yiletir Grnt boyutunu kilobayt cinsinden belirlemenizi salar. 8 bpc grntler iin sihirbaz, renk

saysn ayarlayarak veya renk taklidiyle istenilen dosya boyutunu elde etmeye alr. Kaydedilen ayarlar Dreamweaver rahatlnz iin eitli seenek ayarlar salar. Setiiniz kaydedilen ayarlara bal olarak yukarda aklanan dosya trne zel grnt seenekleri deiebilir.
GIF Web 216 Tm renkleri web uyumlu renklere zorlar. Renk paleti en fazla 216 renk ierir. GIF Webe Yap 256 Web uyumlu olmayan renkleri, en yakn web uyumlu renklere dntrr. Renk paleti en fazla

256 renk ierir.


GIF Webe Yap 128 Web uyumlu olmayan renkleri, en yakn web uyumlu renklere dntrr. Renk paleti en fazla

128 renk ierir.


GIF Uyarlanr 256 Sadece grafikte kullanlan geerli renkleri ieren renk paletidir. Renk paleti en fazla 256 renk ierir. JPEG - Daha yi Kalite Kaliteyi 80, dzgnletirmeyi 0 olarak ayarlar; sonuta yksek kaliteli ancak daha byk bir

grafik elde edilir.


JPEG - Daha Kk Dosya Kaliteyi 60 olarak ve dzgnletirmeyi 2 olarak ayarlar, sonuta Daha yi Kalite JPEG

ayarnn yars kadar boyuta sahip ancak dk kaliteli grafik elde edilir.

(stee bal) Dosya sekmesinde grnt leini veya da aktarma seeneklerini deitirme
1 Dosya sekmesini sein. 2 Aadaki yntemlerden birini kullanarak grnty kltn veya geniletin:

Bir lek yzde deeri belirleyin. Genilik ve ykseklik iin kesin piksel deerleri girin.
3 Yeniden leklendirme srasnda grntnn orijinal en boy oranlarn korumak iin Snrla'y sein. 4 Da Aktarma Alan seeneini belirleyerek ve aadakilerden birini yaparak yerletirilen grntnn eklini

deitirin:

nizlenen grntnn evresindeki noktal kenarl istediiniz gibi srkleyin. Gizli alanlar grnr yapmak
iin grnty kenarlklar iinde srkleyebilirsiniz.

Grntnn kenarlklar iin piksel koordinatlarn girin.

(stee bal) nizleme panelinde grntleri nizleme ve dzenleme


1 Grnt nizleme iletiim kutusunda, grntnn ayarlarnzla nasl grneceini grmek istiyorsanz, nizleme

seeneini belirleyin. Performans bir sorunsa, bu seenei devre d brakabilirsiniz.


2

Seenek kmesinin n ayarlarn kullanmak istiyorsanz, Kaytl Ayarlar alan mensnden kaydedilen renk paleti ayarlarndan birini sein. farkl blmlerini grmek iin tklatp kaydrn.

3 Grntnz nizleme alanndan daha bykse, nizlenen grnty yakalamak iin iareti aracn kullann ve 4 Grnt boyutunu kltmek iin krpma aracn kullann. Grntnn tamamn grmek iin nce

uzaklatrmanz gerekebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 382


Dier uygulamalarla alma

5 nizlenen grntnn grnmn bytmek veya kltmek iin Yaknlatrma alan mensnden bir deer

sein. Yaknlatrmak iin Yaknlatrma aracn da kullanabilirsiniz veya uzaklatrmak iin Alt (Windows) veya Option (Macintosh) tularn tklatabilirsiniz.
6 nizleme panelinin altndaki 2 yukar veya 4 yukar dmesini tklatarak ve her blmede farkl renk paletleri

seerek iki veya drt farkl en iyiletirmeyi nizleyebilirsiniz. Not: Grnt nizleme iletiim kutusundaki animasyon denetimleri Photoshop grntleri iin her zaman devre ddr.

Flash ile alma


Dreamweaver SWF dosyasn Flash'ta dzenleme
Hem Flash hem de Dreamweaver uygulamasn yklediyseniz Dreamweaver belgesindeki bir SWF dosyasn seebilir ve bunu dzenlemek iin Flash' kullanabilirsiniz. Flash SWF dosyasn dorudan dzenlemez; kaynak belgeyi dzenler (FLA dosyas) ve SWF dosyasn yeniden da aktarr.
1 Dreamweaver'da zellik denetisini an (Pencere > zellikler). 2 Dreamweaver belgesinde aadakilerden birini yapn:

SWF dosya yer tutucusunu semek iin tklatn; sonra zellik denetisinde Dzenle'yi tklatn. SWF dosyasnn yer tutucusunu sa tklatn (Windows) ya da Control tuunu basl tutarak tklatn (Macintosh) ve
balam mensnden Flash'la Dzenle'yi sein. Dreamweaver oda Flash'a aktarr ve Flash seili SWF dosyasna ilikin Flash yazma dosyasn (FLA) bulmaya alr. Flash bu Flash yazma dosyasn bulamazsa sizden dosyay bulmanz istenir. Not: FLA dosyas ya da SWF dosyas kilitliyse dosyay Dreamweaver'da teslim aln.
3 Flash'ta FLA dosyasn dzenleyin. Flash Belgesi penceresi dosyada Dreamweaver iinden deiiklik yaptnz

belirtir.
4 Dzenlemeleri tamamladnzda Bitti'yi tklatn.

Flash FLA dosyasn gncelletirir, SWF dosyas olarak yeniden da aktarr, kapanr ve oda Dreamweaver belgesine dndrr. Not: SWF dosyasn gncelletirmek ve Flash' ak tutmak iin Flash'ta Dosya > Dreamweaver iin Gncelletir'i sein.
5 Belgedeki gncelletirilmi dosyay grntlemek iin Dreamweaver zellik denetisindeki Oynat' tklatn ya da

sayfanz tarayc penceresinde nizlemek iin F12 tuuna basn.

Bridge ile alma


Adobe Bridge Hakknda
Dreamweaver, tek bana dosyalara gzatma program olan Adobe Bridge ile sorunsuz entegrasyon salar. Adobe Bridge, Adobe Creative Suite 3 bileenleri arasnda bulunan ve yazdrlacak, web'de yaynlanacak ierii ve video ve ses ieriini oluturmak iin gerekli varlklar bulmanza, dzenlemenize ve gzatmanza yardmc olan bir apraz platform uygulamasdr. Bridge uygulamasn Creative Suite bileeninden (Acrobat 8 haricinde) balatabilir ve Adobe ile Adobe olmayan varlk trlerine erimek iin kullanabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 383


Dier uygulamalarla alma

Adobe Bridge uygulamasndan unlar yapabilirsiniz:

Grnt dosyalarn ynetme: Bamsz uygulamalar amadan Bridge'de dosyalar nizleme, arama, sralama ve
ileme. Dosyalarn meta verilerini de dzenleyebilir ve dosyalar belgelerinize, projelerinize veya kompozisyonlarnza yerletirmek iin Bridge'i kullanabilirsiniz.

Fotoraflarnz ynetme: Dijital fotoraf makinesi kartnzdan fotoraflar ie aktarma ve dzenleme, ilgili
fotoraflar ynlarda gruplama ve kamera ham dosyalarn ama veya ie aktarma ve Photoshop'u balatmadan ayarlarn dzenleme. Ayrca nde gelen stok kitaplklarn aratrabilir ve Adobe Stock Photos araclyla telif hakk olmayan grntleri ykleyebilirsiniz.

Adobe Version Cue uygulamasnn ynettii varlklarla alma. Yn komutlar gibi otomatikletirilmi grevler gerekletirme.
Renk ynetimi olan Creative Suite bileenleri arasnda renk ayarlarn senkronize etme. Adobe Bridge ve web gelitirme i akyla ilgili eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0192_tr.

Ayrca bkz.
Adobe Bridge web i ak eitimi

Dreamweaver'dan Bridge'i balatma


Dosyalarnz sayfa mizanpajnza yerletirmeden veya srklemeden nce grntlemek iin Dreamweaver'dan Bridge'i balatabilirsiniz.
Bridge'i birok yntemle balatabilirsiniz:

Dosya > Bridge inde Tara'y sein. Standart ara ubuundaki Bridge inde Tara dmesini tklatn. Klavyede Bridge inde Tara ksayol tularna basn. Control+Alt+O (Windows) veya Command+Option+O
(Macintosh). Bridge, Dreamweaver'da alan en son klasrn ieriini grntleyerek Dosya Gzatma modunda alr. Bridge zaten aksa, etkin pencere olur. Not: Bilgisayarnzda Bridge ykl deilse, Dreamweaver bir hata mesaj grntler; zelliklerini kullanabilmeniz iin nce uygulamay yklemeniz gerekir.

Bridge'den Dreamweaver'a dosyalar yerletirme


Dosyalar, ekleyerek veya Bridge uygulamasndan sayfanza srkleyerek Dreamweaver sayfalarnza ekleyebilirsiniz. Bu zellii kullanabilmek iin dosyay eklemek istediiniz Dreamweaver belgesinin ak olmas ve Tasarm grnmnde olmas gerekir. Birok dosya trn sayfalarnza ekleyebilirsiniz, ancak Dreamweaver bunlar farkl biimlerde iler:

Web uyumlu bir grnt (JPEG, GIF veya PNG) eklerseniz, Dreamweaver grnt dosyalarn dorudan sayfanza
ekler ve bir kopyasn web sitenizin varsaylan grnt klasrne yerletirir.

Photoshop PSD dosyas eklerseniz, Dreamweaver dosyay sayfanza eklemeden nce en iyiletirme ayarlarn
tanmlamanz gerekir.

mp3, PDF veya bilinmeyen dosya trnde bir dosya eklerseniz, Dreamweaver kaynak dosyaya olan bir ba ekler. HTML dosyas eklerseniz, Dreamweaver kaynak dosyaya olan bir ba ekler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 384


Dier uygulamalarla alma

(Sadece Windows) Ykl Microsoft Office uygulamanz varsa ve Microsoft Word veya Excel dosyas ekliyorsanz,
dosyann kendisini mi yoksa kaynak dosyaya olan ba m eklemek istediinizi belirtmelisiniz. Dosyay eklemek istiyorsanz, dosya formatnn ne kadarn korumak istediinizi belirtebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Akll Nesne oluturma sayfa 374 Photoshop ile alma sayfa 372

Sayfanza Bridge dosyas yerletirme


1 Dreamweaver uygulamasnda (Tasarm grnmnde), dosyann eklenmesini istediiniz yere ekleme noktasn

yerletirin.
2 Bridge'te, dosyay ve ardndan Dosya > Yerletir Dreamweaver esini sein. 3 Dosya sitenizin kk klasrnde deilse, buraya kopyalamanz istenir. 4 Dzen > Tercihler > Eriilebilirlik seeneini grntleri eklerken nitelikleri gsterecek biimde ayarladysanz,

JPEG ve GIF gibi web uyumlu grntler eklediinizde Grnt Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusu grntlenir. Not: Ekleme noktanz Kod grnmndeyse, Bridge normal biimde balar ancak dosyay yerletiremez. Dosyalar sadece Tasarm grnmnde yerletirebilirsiniz.

Bridge'den sayfanza dosya srkleme


1 Dreamweaver uygulamasnda (Tasarm grnmnde), grntnn eklenmesini istediiniz yere ekleme noktasn

yerletirin.
2 nceden ak deilse, Bridge'i balatn. 3 Bridge'de bir veya daha fazla dosya sein ve bunlar Dreamweaver sayfanza srkleyin. 4 Dosya sitenizin kk klasrnde deilse, buraya kopyalamanz istenir. 5 Dzen > Tercihler > Eriilebilirlik seeneini grntleri eklerken nitelikleri gsterecek biimde ayarladysanz,

JPEG ve GIF gibi web uyumlu grntler eklediinizde Grnt Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusu grntlenir. Not: Ekleme noktanz Kod grnmndeyse, Bridge normal biimde balar ancak dosyay yerletiremez. Dosyalar sadece Tasarm grnmnde yerletirebilirsiniz.

Bridge'ten Dreamweaver' balatma


Bridge'de bir dosya sein ve aadakilerden birini yapn:

Dosya > Birlikte A > Adobe Dreamweaver' sein. Sa tklatn (Macintosh'ta Control tuu baslyken tklatn) ve ierik mensnden Birlikte A > Adobe
Dreamweaver seeneini belirleyin. Not: Dreamweaver nceden aksa, bu eylem program etkinletirir. Dreamweaver ak deilse Bridge, Ho Geldiniz Ekran'n atlayarak uygulamay balatr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 385


Dier uygulamalarla alma

Device Central ile alma


Adobe Device Central rnn Dreamweaver'la kullanma
Device Central, Dreamweaver dosyalarnn ok eitli mobil aygtlarda nasl grneceinin Dreamweaver web tasarmclar ve gelitiricileri tarafndan nizlenmesini salar. Device Central tasarmclara ve gelitiricilere web sayfalarnn kk ekranda nasl grnecei hakknda bir fikir vermek iin Operann Small-Screen Rendering zelliini kullanr. Ayrca tasarmclarn ve gelitiricilerin CSS'lerinin dzgn alp almadn test etmelerini de salar. rnein bir web gelitiricisinin bir web sitesini cep telefonlarnda kullanlabilir yapmak isteyen bir mterisi olabilir. Web gelitiricisi hazrlk sayfalarn oluturmak iin Dreamweaver' ve sayfalarn farkl aygtlarda nasl grneceini test etmek iin Device Central uygulamasn kullanabilir.

Adobe Device Central ve Dreamweaver'la ierii nizleme


Dreamweaver'da oluturulan sayfalar eitli mobil aygtlarda nizlemek iin Device Central'daki yerletik Opera Small-Screen Rendering zelliini kullann. Farkl aygtlarda farkl tarayclar ykldr ancak nizleme, ieriin seili aygtta nasl grnecei ve davranacana ilikin iyi bir fikir verebilir.
1 Dreamweaver uygulamasn balatn. 2 Dosya ama. 3 Aadakilerden birini yapn:

Dosya > Taraycda nizle > Device Central seeneini belirleyin. Belge penceresi ara ubuunda nizle/hata Aykla tarayc dmesini
Central'da nizle'yi sein. Dosya Device Central Emulator (Device Central Benzetimcisi) sekmesinde grntlenir. Teste devam etmek iin Device Sets (Aygt Kmeleri) ya da Available Devices (Kullanlabilir Aygtlar) listesinde farkl bir aygtn adn ift tklatn. tklatn ve basl tutun ve Device

Mobil aygtlar iin Dreamweaver web ierii oluturma ipular


Device Central, Dreamweaver'da oluturulan web sayfalarna Operann Small-Screen Rendering (Kk Ekran Grnts Oluturma) zelliini kullanarak nizleme uygular. Bu nizleme size web sayfasnn mobil aygtta nasl grnecei hakknda iyi bir fikir verebilir. Not: Operann Small-Screen Rendering zellii herhangi bir benzetim aygtnda nceden ykl olabilir veya olmayabilir. Device Central, Operann Small-Screen Rendering zellii yklyse ieriin nasl grneceinin nizlemesini salar. Dreamweaver uygulamasnda oluturulan web sayfalarnn mobil aygtlarda da iyi grntlenmesini salamak iin aadaki ipularn kullann:

erik gelitirmek iin Adobe Spry yapsn kullanyorsanz, CSS ileyebilmeleri ve doru ekilde JavaScript
yrtebilmeleri iin Device Central'da (Aygt Merkezi) sayfalarnza aadaki HTML satrn ekleyin:
<link href="SpryAccordion.css" media="screen" rel="stylesheet" type="text/css"/> <link href="SpryAccordion2.css" media="handheld" rel="stylesheet" type="text/css"/>

Operann Small-Screen Rendering zellii ereveleri, alr menleri, altizgileri, st izilileri, zerine izilileri,
yanp snmeyi ve seim erevesini desteklemez. Bu tasarm elerini kullanmaktan kann.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 386


Dier uygulamalarla alma

Mobil aygtlarna ilikin web sayfalarn basit tutun. zellikle en az sayda font, font boyutu ve rengi kullann. Grnt boyutunu kltmek ve gerekli renk says azaltmak grntlerin istenilen ekilde grntlenme ansn
artrr. Kullanlan her grnt iin kesin bir ykseklik ve genilik belirlemek zere CSS ya da HTML kullann. Tm grntler iin alternatif metin salayn. Not: Opera yazlm web sitesi web sayfalarn mobil aygtlar iin en iyiletirmeye ilikin iyi bir bilgi kaynadr. Cep telefonlar ve tanabilir aygtlarla ilgili ierik oluturmak amacyla daha fazla ipucu ve teknik iin bkz. http://www.adobe.com/go/learn_cs_mobilewiki_tr.

ConnectNow ile alma


ConnectNow ile alma
Adobe ConnectNow, gerek zamanl olarak dierleriyle web araclyla buluabileceiniz ve ibirlii yapabileceiniz gvenli, kiisel toplant odas salar. ConnectNow ile bilgisayar ekrannz paylar, aklayc not ekler, mesaj gnderir ve btnletirilmi ses kullanarak iletiim salayabilirsiniz. Ayrca, canl video yaynlayabilir, dosya paylaabilir, toplant notlar alabilir ve katlmc bilgisayarn kontrol edebilirsiniz. ConnectNow'a dorudan uygulama arabiriminden eriebilirsiniz.
1 Dosya > Ekranm Payla' sein. 2 Ekranm Payla iletiim kutusu Adobe kimlii ve ifrenizi girip Kaydol'u tklatn. Adobe kimlii ve ifreniz yoksa

iletiim kutusunun altndaki cretsiz Adobe Kimlii Olutur ban tklatn.


3 Ekrannz paylamak iin ConnectNow uygulama penceresi ortasndaki Bilgisayar Ekranm Payla dmesini

tklatn. ConnectNow kullanma hakknda tam ynergeler iin bkz. http://help.adobe.com/en_US/Acrobat.com/ConnectNow/index.html.

Web hizmetlerine balanty ynetme


Adobe Creative Suite 4'te Balantlar paneli web hizmetlerine ve bunlarla etkileim halinde olan yerel yklenmi uzantlar balantlar ynetir. Balantlar panelinin kendisi de bir uzantdr. Creative Suite uygulamalaryla yklenen dier uzantlarda unlar yer alr:
Adobe ConnectNow Dank alma ekipleriyle web zerinden ses, veri ve multimedya paylaarak i birlii yapn. Kuler paneli Renk temalarn evrimii olarak hemen oluturun, paylatrn ve kefedin. Yardm Arama Uygulamalarn sa st kesinde Adobe'nin derinlemesine Yardm'nn yan sra tasarm ve retim topluluklarnn ek ieriine de erimek iin arama terimlerinizi girin.

Ek hizmetler ve uzantlar hakknda daha fazla bilgi iin Adobe.com sitesini ziyaret edin. Adobe web hizmetlerinde oturum ama Hangi uygulamay kullandnz dikkate almadan, Balantlar paneline erimek iin otomatik olarak oturum almas sizi ConnectNow toplantlar gibi hizmetlere balar.
1 Adobe InDesign, Photoshop, Illustrator, Flash, Fireworks veya Dreamweaver'da Pencere > Uzantlar > Balantlar'

sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 387


Dier uygulamalarla alma

2 Adobe kimliinizi ve ifrenizi girin. (Kimliiniz yoksa ya da hatrlamyorsanz ilgili ba tklatn.) 3 (stee Bal) Bilgisayar yeniden balatldnda oturumun ak kalmas iin Beni Bu Bilgisayarda Hatrla'y sein. 4 Oturum A' tklatn.

Otomatik uzant gncelletirmelerini devre d brakma Varsaylan olarak, Balantlar paneli otomatik olarak yklenen uzantlar gncelletirir. Ancak, otomatik gncelletirmeleri devre d brakp elle bunlar kontrol edebilirsiniz.
1 Balantlar paneli mensnden

Tercihleri Gncelletir'i sein.

2 Otomatik Olarak Gncelletirme in aretle seimini kaldrn. 3 Ak herhangi bir Adobe Creative Suite uygulamasn yeniden balatn.

Gncelletirilen uzantlar elle iaretleme Balantlar paneli mensnden Gncelletirmeleri aretle'yi sein. Web hizmetlerini devre d brakma alma ortamnz evrimii balantlara izin vermiyorsa web hizmetlerini devre d brakn.
1 Balantlar paneli mensnden 2 Beni evrimd Tut'u sein. 3 Ak herhangi bir Adobe Creative Suite uygulamasn yeniden balatn.

evrimd Seenekler'i sein.

Balantlar panelini ve web hizmetlerini yalnzca Photoshop'ta devre d brakmak iin Tercihler iletiim kutusunun Eklentiler blmnde Balanmak in Uzantlara zin Ver'in seimini kaldrn.

388

Blm 14: ablon oluturma ve ynetme


Tek bir tasarm esas alarak pek ok sayfa veya bir sayfada kullancnn dzenleyebilecei belirli alanlar oluturmak istediinizde ablonlar kullanldr. Adobe Dreamweaver CS4 ablon oluturmak ve bunlar ynetmek iin pek ok ara sunar.

Dreamweaver ablonlar hakknda


Dreamweaver ablonlarn anlama
ablon, "sabit" bir sayfa yerleimini tasarlamak iin kullandnz bir belge biimidir; daha sonra bu ablonun sayfa yerleimini devralan belgeler oluturabilirsiniz. Bir ablon tasarlarken o ablonu esas alan bir belgede kullanclarn hangi ierii "dzenleyebileceini" belirlersiniz. ablonlar ablon yazarlarnn kullanclarnrnein yazarlarn, grafik sanatlarnn ve dier web gelitiricilerininhangi sayfa elerini denetleyebileceini kontrol etmesini salar. ablon yazarnn belgeye dahil edebilecei birka eit ablon blgesi vardr. Not: ablonlar byk bir tasarm alann kontrol etmenizi ve topyekn sayfa yerleimlerini yeniden kullanmanz salar. Ayr ayr tasarm elerini, rnein bir sitenin telif hakk bilgilerini veya logosunu kullanmak istiyorsanz, kitaplk eleri oluturun. ablon kullanmak ayn anda birden ok sayfay gncelletirmenizi mmkn klar. ablondan oluturulmu bir belge o ablon ile (siz daha sonra o belgeyi ablondan ayrmadka) balantl kalr. Bir ablonu deitirebilir ve ona dayanan tm belgelerin tasarmn annda gncelletirebilirsiniz. Not: Dreamweaver programndaki ablonlar, dier Adobe Creative Suite yazlmnn ablonlarndan, Dreamweaver ablonlarnn sayfa blmlerinin varsaylan olarak sabit (dzenlenemez) olmas ynyle ayrlr.

Ayrca bkz.
Varlk ve kitaplk ynetme sayfa 118 Dreamweaver ablonu oluturma sayfa 395

ablon blgesi trleri


Bir belgeyi ablon olarak kaydettiinizde belgenin ou blgesi kilitlenir. ablon yazar olarak ablon tabanl bir belgenin hangi blgelerinin dzenlenebilir olacan ablona dzenlenebilir blgeler veya dzenlenebilir parametreler ekleyerek belirlersiniz. ablonu olutururken hem dzenlenebilir hem de kilitli blgelerde deiiklik yapabilirsiniz. Ancak ablonu esas alan bir belgede kullanc yalnzca dzenlenebilir blgelerde deiiklik yapabilir; kilitli blgeler deitirilemez. Drt eit ablon blgesi vardr:
Dzenlenebilir blge ablon tabanl bir belgede kilitlenmemi blgelerablon kullancsnn dzenleyebilecei

ksm. ablon yazar bir ablonun herhangi bir yerini dzenlenebilir olarak tanmlayabilir. Bir ablonun ie yaramas iin en az bir tane dzenlenebilir blge iermesi gerekir; aksi halde o ablonu esas alan sayfalar dzenlenemez.
Yinelenen blge Belge yerleiminin, kullancnn ablonu esas alan bir belgeye yinelenen blgenin kopyalarn ekleyip

karabilmesi iin hazrlanan bir ksm. rnein bir tablo satrn yinelenmeye ayarlayabilirsiniz. Yinelenen ksmlar,

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 389


ablon oluturma ve ynetme

ablon tasarmnn kendisi ablon yazarnn kontrol altndayken ablon kullancsnn yinelenen enin ieriini deitirebilmesi iin dzenlenebilir durumdadr. Bir ablona ekleyebileceiniz iki tr yinelenen blge vardr: yinelenen blge ve yinelenen tablo.
stee bal bir blge abonlarn belgede grnebilecek veya grnmeyebilecek ierikrnein metin veya grnttutan yeridir. ablon tabanl bir sayfada ablon kullancs genellikle ieriin gsterilip gsterilmeyeceini kontrol eder. Dzenlenebilir bir etiket nitelii Bir ablondaki bir etiket niteliinin kilidini amanza, bylece niteliin ablon tabanl

bir sayfada dzenlenebilmesine izin verir. rnein belgede grnecek grntleri "kilitleyebilir" ancak ablon kullancsnn sola, saa ve ortaya hizalamay belirlemesine izin verebilirsiniz.

Ayrca bkz.
ablon tabanl bir belgedeki ierii dzenleme sayfa 414 Dzenlenebilir blgeler oluturma sayfa 398 Yinelenen blgeler oluturma sayfa 400 stee bal blgeler oluturma sayfa 402 Dzenlenebilir etiket niteliklerini tanmlama sayfa 404

ablonlarda balar
Bir ablon dosyasn var olan bir sayfay ablon olarak kaydederek oluturduunuzda Templates klasrndeki yeni ablon ve dosyadaki tm balar, belgenin greceli olan balarnn doru olmas iin gncelletirilir. Daha sonra bu ablonu esas alan bir belge oluturup kaydettiinizde, belgedeki greceli balarn hepsi yine, doru dosyalara iaret etmeye devam edecek ekilde gncelletirilir. Bir ablon dosyasna belgeye greceli ba eklediinizde, yolu, zellik denetisi'ndeki ba metin kutusuna yazyorsanz yanl yazmak kolaydr. Bir ablon dosyasndaki doru yol, Templates klasrnden ba kurulan belgeye olan yoldur, yoksa ablonu esas alan belgenin klasrnden ba kurulan belgeye olan yol deil. ablonlarda ba olutururken balarn yollarnn doru olduundan emin olmak iin klasr simgesini veya zellik denetisi'ndeki Dosyaya iaret et simgesini kullann. Dreamweaver 8.01 ba gncelletirme tercihi Dreamweaver 8'den (yani Dreamweaver MX 2004 ve daha eskisinden) nce Dreamweaver, Templates klasrnde durmayan dosyalara giden balar gncelletirmezdi. (rnein, Templates klasrnde main.css adl bir dosyanz olsayd ve ablon dosyasnda ba olarak href="main.css" yazsaydnz, Dreamweaver bu balanty ablon temelli bir sayfa olutururken gncelletirmezdi.) Baz kullanclar Dreamweaver programnn Templates klasrndeki balar ileme eklinden istifade ettiler ve bu tutarszl bilinli olarak, ablon tabanl sayfalar olutururken gncelletirmek istemedikleri balar oluturmak iin kullandlar. rnein, Dreamweaver MX 2004 kullanyorsanz ve farkl uygulamalarDreamweaver, Flash ve Photoshopiin farkl klasrleri olan bir siteniz varsa. Her rn klasrnde ablon tabanl bir index.html sayfas ve ayn seviyede main.css dosyasnn benzersiz bir srm bulunur. ablon dosyas belgeye greceli olan href="main.css" balantsn (main.css dosyasnn Templates klasrndeki bir srmne giden bir balant) ieriyorsa ve ablon etmelli index.html sayfalarnzn da bu balanty yazld gibi iermesini istiyorsanz, ablon temelli index.html sayfalarn bu balantlar Dreamweaver programnn gncelletireceinden kayglanmadan oluturabilirsiniz. Dreamweaver MX 2004 ablon tabanl index.html sayfalarn oluturduunda gncelletirilmemi href="main.css" balar Templates klasrnde duran main.css dosyasna deil Dreamweaver, Flash, ve Photoshop klasrlerinde duran main.css dosyalarna bavuruda bulunur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 390


ablon oluturma ve ynetme

Ancak Dreamweaver 8'de bu davran, ablon tabanl sayfalar oluturulurken belgede greceli olan balar, ba kurulan dosyalarn grnen konumlarna baklmakszn gncelletirilecek ekilde deitirilmitir. Bu senaryoda Dreamweaver ablon dosyasndaki ba (href="main.css") inceler ve ablon tabanl sayfada yeni belgenin konumuna greceli olan bir ba oluturur. rnein, Templates klasrnden bir dzey yukarda ablon temelli bir belge oluturuyorsanz, Dreamweaver balanty yeni belgede href="Templates/main.css" olarak yazar. Dreamweaver 8'deki bu gncelletirme, Dreamweavern nceki yntemi olan Templates klasrndeki dosyalara olan balar gncelletirmemesinden yararlanan tasarmclarn oluturduu sayfalardaki balar koparyordu. Dreamweaver 8.01, greceli balar gncelletirme davrann ama veya kapama imkan sunan bir tercih ekledi. (Bu zel tercih yalnzca Templates klasrndeki dosyalara giden balar iin geerlidir; genelde btn balar iin deil.) Varsaylan davran bu balar (Dreamweaver MX 2004 ve ncesinde olduu gibi) gncelletirmemektir, ancak Dreamweaver'n bu tr balar ablon tabanl belgeler olutururken gncelletirmesini istiyorsanz, tercihin iaretini kaldrabilirsiniz. (Bunu yalnzca, rnein Templates klasrnzde Basamakl Stil Sayfas (CSS) olan main.css dosyas varsa ve ablon tabanl bir belgenin href="Templates/main.css" balantsn iermesini istiyorsanz yaparsnz. Ancak bu, Templates klasrnde yalnzca Dreamweaver ablon (DWT) dosyalarnn durmas gerektiinden nerilen bir uygulama deildir.) Dreamweaver'a Templates klasrndeki ablon olmayan dosyalara giden belgeye greceli yollar gncelletirtmek iin, Site Tanm iletiim kutusunun Gelimi sekmesindeki ablonlar kategorisini sein ve Belge grece yollarn yeniden yazma'nn iaretini kaldrn. Daha fazla bilgi iin bkz. www.adobe.com/go/f55d8739_tr Adobe web sitesindeki Dreamweaver TechNote..

Ayrca bkz.
Dosyaya aret simgesini kullanarak belgeler ile ba kurma sayfa 275 Belgeye grece yollar sayfa 272

ablonlarda ve ablon tabanl belgelerde sunucu komut dizileri


Baz komut dizileri belgenin en bana veya sonuna (<html> etiketinden ncesine veya </html> etiketinden sonrasna) eklenir. Bu tr komut dizileri, ablonlarda ve ablon tabanl belgelerde zel ilem gerektirir. Normalde, bir ablondaki <html> etiketinden nceki veya </html> etiketinden nceki komutu dizisi kodunda deiiklik yaparsanz, deiiklikler o ablonu esas alan belgelere kopyalanmaz. Bu, baka sunucu komut dizileri kopyalanmayan komut dizilerine bamlysa, sunucu hatalarna neden olabilir. Bir ablondaki <html> etiketinden nceki veya </html> etiketinden sonraki komut dizilerini deitirirseniz bir uyar sizi uyarr. Bu sorundan kanmak iin ablonun head ksmna aadaki kodu ekleyebilirsiniz:
<!-- TemplateInfo codeOutsideHTMLIsLocked="true" -->

Bu kod bir ablonda olduunda, <html> etiketinden nceki veya </html> etiketinden sonraki komut dizilerindeki deiiklikler, o ablonu esas alan belgelere kopyalanr. Ancak bu komut dizilerini ablonu esas alan belgelerde artk dzenleyemezsiniz. Bu yzden bu komut dizilerini ya ablonda dzenleyebilir ya da ablonu esas alan belgelerde dzenleyebilirsiniz, ikisinde birden deil.

ablon parametreleri
ablon parametreleri, ablona dayanan belgelerdeki ierii kontrol etme deerlerini gsterir. ablon parametrelerini istee bal blgeler veya dzenlenebilir etiket nitelikleri iin ya da ilitirilmi bir belgeye gemek istediiniz deerler iin kullann. Her parametre iin bir ad, bir veri tr ve varsaylan bir deer seersiniz. Her parametrenin harf byklne duyarl benzersiz bir ad vardr. Kabul edilebilir be veri trnden birine girmeleri gerekir: text, boolean, color, URL ve number.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 391


ablon oluturma ve ynetme

ablon parametreleri belgeye nesneye zg parametreler olarak geilir. ou durumda bir ablon kullancs parametrenin varsaylan deerini, ablon tabanl belgede grneni zelletirmek zere dzenleyebilir. Dier durumlarda ablon yazar, bir ablon ifadesinin deerine bal olarak belgede ne grneceine karar verebilir. Not: www.adobe.com/devnet/dreamweaver/articles/template_parameters.html adresinde bu konuyla ilgili bir yardmc makaleyi evrimii bulabilirsiniz.

Ayrca bkz.
stee bal blgeler oluturma sayfa 402 Dzenlenebilir etiket niteliklerini tanmlama sayfa 404

ablon ifadeleri
ablon ifadeleri bir deer hesaplayan veya deer dndren cmlelerdir. Bir deer saklamak ve bunu bir belgede gstermek iin bir ifade kullanabilirsiniz. rnek olarak bir ifade bir parametrenin deeri, rnein @@(Param)@@ kadar basit veya @@((_index & 1)? red : blue)@@. Ayrca eer ve birden ok eer koulu iin de ifadeler tanmlayabilirsiniz. Bir ifade koullu bir cmlede kullanldnda Dreamweaver onu do ru veya yanl olarak deerlendirir. Koul doru ise istee bal blge ablon tabanl belgede grnr; yanl ise grnmez. fadeleri Kod grnmnde veya istee bal bir blge eklediinizde stee Bal Blge iletiim kutusunda tanmlayabilirsiniz. Kod grnmnde ablon ifadelerini tanmlamak iin iki yol vardr: <!-- TemplateExpr expr="ifadeniz"--> yorum @@(ifadeniz)@@. fadeyi ablon koduna eklediinizdee Tasarm grnmnde bir ifade iareti belirir. ablonu uyguladnzda Dreamweaver ifadeyi deerlendirir ve deeri ablon tabanl belgede gsterir.

Ayrca bkz.
ablon ifade dili sayfa 391 ablon kodunda birden fazla eer koulu sayfa 392

ablon ifade dili


ablon ifade dili, JavaScript'in kk bir alt kmesidir ve JavaScript szdizimini ve ile ncelik kurallarn kullanr. unun gibi ifadelerde JavaScript ilelerini kullann:
@@(firstName+lastName)@@

Aadaki zellikler ve ileler desteklenmektedir:

saysal sabitler, dize sabitleri (yalnzca ift trnakl), Boolean sabitleri (true veya false) deiken bavurusu (bkz: bu blmde ileride tanml deikenler listesi) alan bavurusu (nokta ileci) tek deikenli ileler: +, -, ~, ! ok deikenli ileler: +, -, *, /, %, &, |, ^, &&, ||, <, <=, >, >=, ==, !=, <<, >> koullu ile: ?: parantezler: ()

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 392


ablon oluturma ve ynetme

u veri trleri desteklenir: Boolean, IEEE 64 bpc kayan nokta, dize ve nesne. Dreamweaver ablonlar JavaScript bo veya tanmsz trleri desteklemez. Ynsz nicelik trlerinin rtl olarak nesneye dntrlmesini de desteklemezler; bu yzden "abc".length ifadesi, 3 deerini dndrmek yerine bir hatay tetikler. Kullanlabilen nesneler yalnzca ifade nesne modeli tarafndan tanmlananlardr. u deikenler tanmldr:
_document ablondaki her parametre iin birer alan olmak zere belge dzeyi ablon verilerini ierir. _repeat Yalnzca yinelenen bir blgede gzken ifadeler iin tanmldr. Blge hakknda dahili bilgi ierir _index Geerli giriin nmerik indisi (0'dan balayarak) _numRows yinelenen blgedeki girilerin toplam says _isFirst Geerli giri yinelenen blgenin ilk girii ise doru dndrr _isLast Geerli giri yinelenen blgenin son girii ise doru dndrr _prevRecord nceki giriin _repeat nesnesi. Bu zellie blgenin ilk girii iin erimek bir hatadr. _nextRecord Sonraki giriin _repeat nesnesi. Bu zellie blgenin sonra girii iin erimek bir hatadr. _parent ie bir yinelenen blgede bu, evreleyen (dtaki) yinelenen blgenin _repeat nesnesini verir. Bu zellie i ie yinelenen bir blgenin dnda erimeye almak bir hatadr.

fade deerlendirirken _document ve _repeat nesnesinin tm alanlar rtl olarak kullanlabilir. rnein belgenin "title" parametresine erimek iin _document.title yerine title girebilirsiniz. Alanlar aras eliki olduu durumlarda _repeat nesnesinin alanlar _document nesnesinin alanlarnn nne geer. Bu yzden _document ve _repeat nesnelerine, yinelenen bir blge iinde yinelenen blge parametrelerinin glgeledii belge parametrelerine bavurmak iin _document nesnesinin gerektii durum dnda dolaysz olarak bavurmanz gerekmez. ie yinelenen blgeler kullanldnda, yalnzca en iteki yinelene blgenin alanlarna rtl olarak kullanlabilir. Dtaki blgelere _parent kullanlarak dolaysz bavurulmas gerekir.

ablon kodunda birden fazla eer koulu


Eer ve birden ok eer koulu iin ablon ifadeleri tanmlayabilirsiniz. Bu rnek "Dept" adl bir parametreyi tanmlamay, ona bir ilk deer vermeyi ve hangi logonun gsterileceini belirleyen bir oklu eer koulu tanmlamay gstermektedir. Aadaki kod rneini ablonun head ksmna girebilirsiniz:
<!-- TemplateParam name="Dept" type="number" value="1" -->

Aadaki koul cmlesi Dept parametresine atanm deeri denetlemektedir. Koul doru veya eleiyor olduunda uygun grnt gsterilir.
<!-- TemplateBeginMultipleIf --> <!-- checks value of Dept and shows appropriate <!-- TemplateBeginIfClause cond="Dept == 1" --> TemplateEndIfClause --> <!-- TemplateBeginIfClause cond="Dept == 2" --> TemplateEndIfClause--> <!-- TemplateBeginIfClause cond="Dept == 3" --> TemplateEndIfClause --> <!-- TemplateBeginIfClause cond="Dept != 3" --> TemplateEndIfClause --> <!-- TemplateEndMultipleIf --> image--> <img src=".../sales.gif"> <!-<img src=".../support.gif"> <!-<img src=".../hr.gif"> <!-<img src=".../spacer.gif"> <!--

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 393


ablon oluturma ve ynetme

ablon tabanl bir belge oluturduunuzda, ablon parametreleri otomatik olarak ona geilir. ablon kullancs hangi grntnn gsterileceine karar verir.

Ayrca bkz.
ablon zelliklerini deitirme sayfa 415

ablonlar ve ablon tabanl belgeleri tanma


ablonlar Tasarm grnmnde tanma
Tasarm grnmnde dzenlenebilir blgeler Belge penceresinde nceden tanml bir vurgulama renginde dikdrtgen d hatlar olarak grnr. Her blgenin st sol kesinde, blgenin adn gsteren kk bir sekme belirir. Bir ablon dosyasn Belge penceresinde balk ubuuna bakarak tanyabilirsiniz. ablon dosyasnn balk ubuunda <<ablon>> kelimesi bulunur ve dosya .dwt dosya uzantsna sahiptir.

ablonlar Kod grnmnde tanma


Kod grnmnde dzenlenebilir ierik blgeleri HTML olarak u yorumlar ile iaretlenmitir:
<!-- TemplateBeginEditable> ve <!-- TemplateEndEditable -->

Bir belgeye Kod grnmnde baktnzda ablon blgelerini kolaylkla ayrt edebilmek amacyla kod rengi tercihlerini kendi renk emanz belirlemek iin kullanabilirsiniz. Bu yorum iaretleri arasnda kalan her ey, ablonu esas alan belgelerde dzenlenebilirdir. Dzenlenebilir bir blgenin HTML kaynak kodu yle gzkebilir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 394


ablon oluturma ve ynetme

<table width="75%" border="1" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tr bgcolor="#333366"> <td>Name</td> <td><font color="#FFFFFF">Address</font></td> <td><font color="#FFFFFF">Telephone Number</font></td> </tr> <!-- TemplateBeginEditable name="LocationList" --> <tr> <td>Enter name</td> <td>Enter Address</td> <td>Enter Telephone</td> </tr> <!-- TemplateEndEditable --> </table>

Not: ablon kodunu Kod grnmnde dzenlerken Dreamweaver programnn verili kabul ettii ablon ile ilgili yorum etiketlerini deitirmemeye zen gsterin.

Ayrca bkz.
ablon iin kod renklendirme tercihlerini zelletirme sayfa 418

Tasarm grnmnde ablon tabanl belgeleri tanma


Bir ablonu esas alan bir belgede (ablon temelli belge) dzenlenebilir blgeler Belge penceresinin Tasarm grnmnde nceden tanml bir vurgulama renginde dikdrtgen dhatlarla evrili olarak grnr. Her blgenin st sol kesinde, blgenin adn gsteren kk bir sekme belirir. Dzenlenebilir blge dhatlarna ek olarak tm sayfa baka renkte bir dhat ile evrilidir ve sa st kesinde belgenin esas ald ablonun adn gsteren bir sekme vardr. Bu vurgulanm dikdrtgen size belgenin bir ablona dayandn ve dzenlenebilir blge dndaki ierii deitiremeyeceinizi anlatr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 395


ablon oluturma ve ynetme

Ayrca bkz.
ablon blgeleri iin vurgulama tercihlerini belirleme sayfa 418

Kod grnmnde ablon tabanl belgeleri tanma


Kod grnmnde bir ablondan tretilmi bir belgenin dzenlenebilir blgeleri dzenlenemez blgelerin kodundan farkl bir renkte grnr. Yalnzca dzenlenebilirblgelerindeki kodda veya deitirilebilir parametrelerde deiiklik yapabilirsiniz; kilitli blgelerin iine yazamazsnz. Dzenlenebilir ierik HTML ile aadaki Dreamweaver yorum metniyle iaretlenir:
<!-- InstanceBeginEditable> ve <!-- InstanceEndEditable -->

Bu yorumlar arasnda kalan herey, ablon tabanl bir belgede dzenlenebilirdir. Dzenlenebilir bir blgenin HTML kaynak kodu yle gzkebilir:
<body bgcolor="#FFFFFF" leftmargin="0"> <table width="75%" border="1" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tr bgcolor="#333366"> <td>Name</td> <td><font color="#FFFFFF">Address</font></td> <td><font color="#FFFFFF">Telephone Number</font></td> </tr> <!-- InstanceBeginEditable name="LocationList" --> <tr> <td>Enter name</td> <td>Enter Address</td> <td>Enter Telephone</td> </tr> <!-- InstanceEndEditable --> </table> </body>

Dzenlenemez metnin varsaylan rengi gridir. Tercihler iletiim kutusunda dzenlenebilir ve dzenlenemez blgeler iin farkl renk seebilirsiniz.

Ayrca bkz.
ablon iin kod renklendirme tercihlerini zelletirme sayfa 418

Dreamweaver ablonu oluturma


Dreamweaver ablonlar oluturma hakknda
Yeni bir ablonu var olan bir belgeden (rnein bir HTML, Adobe ColdFusion veya Microsoft Active Server Pages belgesinden) veya yeni bir belgeden oluturabilirsiniz. ablonu oluturduktan sonra ablon blgeleri ekleyebilir ve ablon kod rengi ve blge vurgulama rengi tercihlerini belirleyebilirsiniz. ablonun Tasarm Notlar dosyasnda ablon hakknda (kimin oluturduu, en son ne zaman deitirildii veya neden belirli sayfa yerleimi tercihleri yaptnz gibi) ek bilgi saklayabilirsiniz. ablona dayanan belgeler ablonun Tasarm Notlar'n devralmaz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 396


ablon oluturma ve ynetme

Not: Adobe Dreamweaver programndaki ablonlar, dier Adobe Creative Suite rnlerinin ablonlarndan, Dreamweaver ablonlarnn sayfa blmlerinin varsaylan olarak sabit (dzenlenemez) olmas ynyle ayrlr. ablon oluturma hakknda bir eitim iin bkz: www.adobe.com/go/vid0157_tr. ablon kullanma hakknda bir eitim iin bkz: www.adobe.com/go/vid0158_tr.

Ayrca bkz.
ablon blgesi trleri sayfa 388 ablonlar iin yazarlk tercihleri belirleme sayfa 418 Tasarm Notlar'n dosyalarla ilikilendirme sayfa 112 ablon oluturma eitimi ablon kullanma eitimi

Varolan belgeden ablon oluturma


Varolan bir belgeden bir ablon oluturabilirsiniz.
1 ablon olarak kaydetmek istediiniz belgeyi an. 2 Aadakilerden birini yapn:

Dosya > ablon Olarak Kaydet'i sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde ablonlar dmesini tklatn, sonra alr menden ablon Yap' sein.
Not: Gemite "Bu iletiim kutusunu bir daha gsterme" seeneini semediyseniz, kaydetmekte olduunuz belgenin dzenlenebilir bir blgesi olmadna dair bir uyar alrsnz. Belgeyi ablon olarak kaydetmek iin Tamam' sein veya ablonu oluturmadan bu iletiim kutusundan kmak iin ptal'i tklayn.
3 ablonu kaydedetmek iin Site alan mensnden bir site sein, sonra ablon iin Farkl Kaydet kutusuna

benzersiz bir ad girin.


4 Kaydet'i tklatn. Dreamweaver ablon dosyasn sitenin yerel kk klasrndeki Templates klasrne bir .dwt dosya

ad uzants ile kaydeder. Templates klasr sitede yoksa Dreamweaver yeni ablonu kaydettiinizde otomatik olarak bir tane oluturur. Not: ablonlarnz Templates klasrnden dar tamayn ve bu klasre ablon olmayan dosyalar koymayn. Ayrca Templates klasrn yerel kk klasrnzden dar tamayn. Bunu yapmak ablonlardaki yollarda hatalara neden olur.

Ayrca bkz.
Bo ablon oluturma sayfa 66 Belge oluturma ve ama sayfa 64

Yeni bir ablon oluturmak iin Varlklar panelini kullanma


1 Varlklar panelinde (Pencere > Varlklar) panelin

sol tarafnda ablonlar kategorisini sein. tklayn.

2 Varlklar paletinin en altndaki Yeni ablon dmesini

Yeni, balksz bir ablon, Varlklar panelindeki ablonlar listesine eklenir.


3 ablon seili haldeyken ona bir ad girin, sonra Enter (Windows) veya Return (Macintosh) tuuna basn.

Dreamweaver Varlklar panelinde ve Templates klasrnde bo bir ablon oluturur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 397


ablon oluturma ve ynetme

Contribute siteleri iin ablonlar oluturma hakknda


Dreamweaver programn kullanarak Adobe Contribute kullanclarnn yeni sayfalar oluturmasna yardmc olmak, sitenizde tutarl bir grnm ve kullanm tarz sunmak ve ok sayda sayfaynn yerleimin ayn anda gncelletirmenizi salamak iin ablonlar oluturabilirsiniz. Bir ablon oluturup sunucuya yklediinizde ablon, siz belirli Contribute rollerinin ablon kullanmna kstlama getirmedike sitenize balanan tm Contribute kullanclar tarafndan kullanlabilir hale gelir. ablon kullanmna kstlama getirdiyseniz, her yeni ablonu Contribute kullanclarnn kullanabilecei ablonlar listesine eklemeniz gerekebilir (bkz: Contribute'u Ynetme). Not: Her Contribute kullancsnn site tanmnda tanml site kk klasrnn Dreamweaver programndaki site tanmnzn site kk klasr ile ayn olduundan emin olun. Kullanc kk klasr sizinki ile uyumazsa, o kullanc ablon kullanamaz. Dreamweaver ablonlarna ek olarak Contribute ynetim aralarn kullanarak Dreamweaver d ablonlar oluturabilirsiniz. Dreamweaver d bir ablon, Contribute kullanclarnn yeni sayfalar oluturmak iin kullanabilecei, var olan bir sayfadr; bir Dreamweaver ablonuna benzer, ancak bu ablonu deitirdiinizde, onu esas alan sayfalar gncellemez. Ayrca Dreamweaver d ablonlarda dzenlenebilir, kilitli, yinelenen ve istee bal blgeler gibi Dreamweaver ablon eleri bulunamaz. Bir Contribute kullancs, Dreamweaver ablonlar olan bir sitede yeni bir belge oluturduunda, Contribute varolan ablonlar (hem Dreamweaver hem de Dreamweaver d olanlar) Yeni Sayfa iletiim kutusunda listeler.

Sitenizde Latin1 dnda karakter kodlamas kullanan sayfalara yer vermek iin ablonlar (Dreamweaver ablonlar veya Dreamweaver d ablonlar) oluturmanz gerekebilir. Contribute kullanclar herhangi bir karakter kodlamasn kullanan sayfalar dzenleyebilir, ancak bir Contribute kullancs yeni bir bo sayfa oluturduunda, Latin1 karakter kodlamasn kullanr. Farkl bir karakter kodlamas kullanan bir sayfa oluturmak iin, bir Contribute kullancs farkl bir karakter kodlamas kullanan var olan bir sayfann bir kopyasn oluturabilir veya farkl bir kodlamas olan bir ablon kullanabilir. Ancak sitede baka karakter kodlamalar kullanan sayfa veya ablon yoksa, o zaman nce Dreamweaver iinde o sz konusu karakter kodlamasn kullanan bir sayfa veya ablon oluturmalsnz.

Contribute sitesi iin ablon oluturma


1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Site sein ve Dzenle'yi tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 398


ablon oluturma ve ynetme

3 Site Tanmm iletiim kutusunda Gelimi sekmesini tklatn. 4 Soldaki kategori listesinden Contribute kategorisini sein. 5 Daha nce yapmadysanz, Contribute uyumluluunu etkinletirmeniz gerekir.

"Contribute uyumluluunu etkinletir"i sein ve bir site kk URL'si girin.


6 Siteyi Contribute'ta Ynet'i tklatn. 7 Sizden istendiinde, ynetici ifresini yazp Tamam' tklatn. 8 Kullanclar Ve Roller kategorisinde bir rol sein ve ardndan Rol Ayarlarn Dzenle dmesini tklatn. 9 Yeni Sayfalar kategorisini sein, sonra mevcut sayfalar "Bu listeden sayfa kopyalayarak yeni sayfa olutur" altndaki

listeye ekleyin. Daha fazla bilgi iin bkz. Contribute Uygulamasn Ynetme.
10 letiim kutusunu kapatmak iin Tamam' iki kez tklayn.

Ayrca bkz.
Contribute ile kullanmak zere bir site hazrlama sayfa 54

Dzenlenebilir blgeler oluturma


Dzenlenebilir blge girme
Dzenlenebilir ablon blgeleri, bir kullancnn ablon tabanl bir sayfann hangi alanlarn dzenleyebileceini kontrol eder. Dzenlenebilir bir blge girmeden nce zerinde almakta olduunuz belgeyi ablon olarak kaydedin. Not: Dzenlenebilir blgeyi bir ablon dosyas yerine bir belgeye eklerseniz, belgenin otomatik olarak ablon olarak kaydedileceini syleyen bir uyar alrsnz. Dzenlenebilir blgeleri sayfanzda istediiniz yere yerletirebilirsiniz, ancak bir tabloyu veya mutlak pozisyonlu bir eyi (AP esi) dzenlenebilir yapyorsanz u noktalar dikkate aln:

Tm bir tabloyu veya ayr ayr tablo hcrelerini dzenlenebilir olarak iaretleyebilirsiniz, ancak birden ok tablo
hcresini tek bir dzenlenebilir blge olarak iaretleyemezsiniz. Bir <td> etiketi seildiyse, dzenlenebilir blge hcrenin evresindeki blgeyi kapsar; deilse, dzenlenebilir blge yalnzca hcrenin iindeki ierii kapsar.

AP eleri ve AP esi ierii ayr elerdir; bir AP esini dzenlenebilir yapmak AP esinin konumunu ve
ieriini deitirmenize izin verir, ancak AP esinin ieriini dzenlenebilir yapmak konumunu deil yalnzca ieriini deitirmenize izin verir.
1 Belge penceresinde blgeyi semek iin aadakilerden birini yapn:

Dzenlenebilir bir blge olarak belirlemek istediiniz metni veya ierii sein. Ekleme noktasn dzenlenebilir blge eklemek istediiniz yere koyun.
2 Dzenlenebilir bir blge eklemek iin unlardan birini yapn:

Ekle > ablon Nesneleri > Dzenlenebilir Blge'yi sein. Sa+tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh), sonra ablonlar > Yeni Dzenlenebilir Blge'yi sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde ablonlar dmesini tklatn, sonra alr menden Dzenlenebilir Blge'yi
sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 399


ablon oluturma ve ynetme

3 Ad kutusunda blge iin benzersiz bir ad girin. (Ayn ad belirli bir ablonda birden fazla dzenlenebilir blge iin

kullanamazsnz.) Not: Ad kutusunda zel karakterler kullanmayn.


4 Tamam' tklatn. Dzenlenebilir blge ablonda, tercihlerde belirlenmi vurgulama rengi ile vurgulanm

dikdrtgen bir dhat ile evrelenir. Blgenin sol st kesindeki bir sekme blgenin adn gsterir. Belgeye bo bir dzenlenebilir blge eklerseniz, blgenin ad blgenin dnda da belirir.

Ayrca bkz.
Dreamweaver ablonu oluturma sayfa 395 ablon blgeleri iin vurgulama tercihlerini belirleme sayfa 418

Dzenlenebilir blgeleri seme


Gerek ablonda gerekse ablon temelli belgelerde ablon blgelerini kolayca belirleyebilir ve seebilirsiniz.

Belge penceresine dzenlenebilir bir blge seme


Dzenlenebilir blgenin sol st kesindeki sekmeyi tklayn.

Belgede dzenlenebilir bir blge bulma ve seme


Deitir > ablonlar' sein, sonra o alt mennn en altndaki listeden blgenin adn sein.

Not: Yinelenen bir blgenin iinde olan dzenlenebilir blgeler mende gzkmez. Bu blgeleri Belge penceresinde sekmeli snrlar arayarak bulmalsnz. Dzenlenebilir blge belgede seilir.

Dzenlenebilir blge karma


ablonunuzun bir blgesini dzenlenebilir olarak iaretlediyseniz ve yeniden kilitlemek (ablon tabanl belgelerde dzenlenemez yapmak) istiyorsanz, ablon aretlerini Kaldr komutunu kullann.
1 Dzenlenebilir blgenin sol st kesindeki sekmeyi tklayn veya sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Deitir > ablonlar > ablon aretlerini Kaldr' sein. Sa+tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh), sonra ablonlar > ablon aretlerini Kaldr' sein.
Blge artk dzenlenebilir deildir.

Dzenlenebilir blgenin adnn deitirme


Dzenlenebilir bir blge girdikten sonra adn daha sonra deitirebilirsiniz.
1 Dzenlenebilir blgenin sol st kesindeki sekmeyi tklayn veya sein. 2 zellik denetisi'nde (Pencere > zellikler) yeni bir ad girin. 3 Enter (Windows) ya da Return (Macintosh) tuuna basn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 400


ablon oluturma ve ynetme

Yinelenen blgeler oluturma


ablonun yinelenen blgeleri hakknda
Yinelenen bir blge ablonun, ablon tabanl bir sayfada birok kez oaltlabilecek bir ksmdr. Yinelenen blgeler tipik olarak tablolarda kullanlr ancak baka sayfa eleri iin de yinelene blge tanmlayabilirsiniz. Yinelenen blgeler, sayfa dzeninizi belirli eleri, rnein bir katalog kaleminin ve aklamasnn yerleimini ya da e listesi gibi bir veri satrn yineleyerek kontrol etmenizi salar. Kullanabileceiniz iki yinelenen blge ablon nesnesi vardr: yinelenen blge ve yinelenen tablo.

Ayrca bkz.
ablon blgesi trleri sayfa 388

ablonda yinelenen blge oluturma


Yinelenen blgeler ablon kullanclarnn belirli bir blgeyi ablonda istedikleri sklkta yinelemelerini salar. Yinelenen bir blgenin dzenlenebilir bir blge olmas gerekmez. Yinelenen bir blgedeki ierii dzenlenebilir yapmak (rnein ablon tabanl bir belgede kullancnn bir tablo hcresine metin girmesine izin vermek) iin yinelenen blgeye dzenlenebilir bir blge girmeniz gerekir.
1 Belge penceresine unlardan birini yapn:

Yinelenen bir blge olarak belirlemek istediiniz metni veya ierii sein. Ekleme noktasn yinelenen blgeyi eklemek istediiniz yere koyun.
2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > ablon Nesneleri > Yinelenen Blge'yi sein. Sa+tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh), sonra ablonlar > Yeni Yinelenen Blge'yi sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde ablonlar dmesini tklatn, sonra alr menden Yinelenen Blge'yi sein.
3 Ad kutusunda ablon blgesi iin benzersiz bir ad girin. (Ayn ad bir ablonda birden fazla yinelenen blge iin

kullanamazsnz.) Not: Bir blgeyi adlandrdnzda zel karakterler kullanmayn.


4 Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Dzenlenebilir blge girme sayfa 398

Yinelenen tablo ekleme


Yinelenen (tablo formatnda) satrlar olan dzenlenebilir bir blge oluturmak iin yinelenen bir tablo kullanabilirsiniz. Tablo niteliklerini tanmlayabilir ve hangi tablo hcrelerinin dzenlenebilir olacan belirleyebilirsiniz.
1 Belge penceresinde ekleme noktasn, belgede yinelenen tabloyu eklemek istediiniz yere koyun. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > ablon Nesneleri > Yinelenen Tablo'yu sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 401


ablon oluturma ve ynetme

Ekle panelinin Ortak kategorisinde ablonlar dmesini tklatn, sonra alr menden Yinelenen Tablo'yu sein.
3 Aadaki seenekleri belirleyin ve Tamam' tklatn.
Satrlar Tabloda bulunan satr saysn belirler. Stunlar Tabloda bulunan stun saysn belirler. Hcre Dolgusu Hcre ierii ile hcre snrlar arasndaki piksel saysn belirler. Hcre Aral Bitiik tablo hcrelerinin arasndaki piksel saysn belirler.

Hcre dolgusu ve hcre boluu iin siz deer girmezseniz, ou tarayc tabloyu hcre dolgusu 1 ve hcre boluu 2 olarak ayarlanm gibi gsterir. Tarayclarn tabloyu hi dolgu ve boluk olmadan gsterdiinden emin olmak iin Hcre dolgusu'nu ve Hcre boluu'nu 0 yapn.
Genilik Tablonun geniliini piksel olarak ya da tarayc penceresinin geniliinin yzdesi olarak belirtir. Kenarlk Tablonun kenarlklarnn kalnln piksel olarak belirtir.

Kenarlk iin deer girmezseniz, ou tarayc tabloyu kenarl 1 olarak ayarlanm gibi gsterir. Tarayclarn tabloyu kenarlksz gstermesi iin Kenarlk deerini 0 yapn. Kenarlk 0 yapldnda hcre ve tablo snrlarn grmek iin Grnm > Grsel Yardmclar > Tablo Kenarlklar'n sein.
Tablo satrlarn yinele Tablodaki hangi satrlarn yinelenen blgeye dahil edileceini belirler. Balang satr Yinelenen blgeye ilk satr olarak dahil edilecek satr numarasn belirler. Biti satr Yinelenen blgeye son satr olarak dahil edilecek satr numarasn belirler. Blge ad Yinelenen blgeye benzersiz bir ad vermenize izin verir.

Yinelenen bir tabloda deien arka plan renkleri verme


ablona yinelenen bir tablo ekledikten sonra tabloyu, tablo satrlarnn arka plan rengini deiken yaparak zelletirebilirsiniz.
1 Belge penceresinde yinelenen tabloda bir satr sein. 2 Seili tablo satrnn koduna erimek iin Belge ara ubuundaki Kodu Gster Grnm veya Kodu ve Tasarm

Gster Grnmleri dmesini tklatn.


3 Kod grnmnde <tr> etiketini, u kodu dahil etmek zere dzenleyin:
<tr bgcolor="@@( _index & 1 ? '#FFFFFF' : '#CCCCCC' )@@">

#FFFFFF ve #CCCCCC onaltlk deerleri baka renk tercihleri ile deitirin.


4 ablonu kaydedin.

Aada deien arka plan tablo satr renkleri kullanan bir tablo kod rnei verilmitir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 402


ablon oluturma ve ynetme

<table width="75%" border="1" cellspacing="0" cellpadding="0"> <tr><th>Name</th><th>Phone Number</th><th>Email Address</th></tr> <!-- TemplateBeginRepeat name="contacts" --> <tr bgcolor="@@(_index & 1 ? '#FFFFFF' : '#CCCCCC')@@"> <td> <!-- TemplateBeginEditable name="name" --> name <!-- TemplateEndEditable --> </td> <td> <!-- TemplateBeginEditable name="phone" --> phone <!-- TemplateEndEditable --> </td> <td> <!-- TemplateBeginEditable name="email" --> email <!-- TemplateEndEditable --> </td> </tr> <!-- TemplateEndRepeat --> </table>

stee bal blgeler oluturma


ablonun istee bal blgeleri hakknda
stee bal bir blge, kullanclarn, ablon tabanl bir belge gsterip gizleyebilecei bir ablon blgesidir. stee bal bir blgeyi belgede ierik gstermek iin koullar koymak istediinizde kullann. stee bal bir blge eklediinizde ablon blgeleri iin bir ablon parametresi iin belirli deerler girebilir veya koullu cmleler (if...else cmleleri) tanmlayabilirsiniz. Basit true/false ilemleri kullann veya daha karmak koullu cmleler ve ifadeler tanmlayn. stee bal blgeyi daha sonra gerekirse deitirebilirsiniz. Tanmladnz koullara bal olarak ablon kullanclar, oluturduklar ablon tabanl bir belgede parametreleri dzenleyebilir ve istee bal blgelerin gsterilip gsterilmeyeceini kontrol edebilir. Birden fazla istee bal blgeyi adlandrlm bir parametreye balayabilirsiniz. ablon tabanl belgede her iki blge tek birim olarak gsterilir veya gizlenir. rnein bir sat kaleminin "stokta kalan miktar" dkmn ve sat fiyat metin alann gsterebilirsiniz.

Ayrca bkz.
ablon zelliklerini deitirme sayfa 415 ablon blgesi trleri sayfa 388

stee bal blge girme


stee bal blgeyi ablon tabanl bir belgede gsterilebilecek veya gsterilmeyebilecek ierii kontrol etmek iin kullann. ki eit istee bal blge vardr:

Dzenlenemez istee bal blgeler ablon kullanclarnn zellikle iaretlenmi blgeleri, ieriklerini
dzenlenebilir hale getirmeden gsterip gizlemelerini salar. stee bal bir blgenin ablon sekmesinin nnde if kelimesi bulunur. ablonda konan koula bal olarak ablon kullancs oluturduu sayfalarda blgenin grnr olup olmayacan tanmlayabilir.

Dzenlenebilir istee bal blgeler ablon kullanclarnn blgenin grnr m gizli mi olduunu
belirleyebilmelerini ve blgedeki ierii dzenleyebilmelerini salar. rnein istee bal blgede bir grnt veya metin varsa, ablon kullancs ieriin gsterilip gsterilmeyeceini belirleyebilir ve isterse ierii dzenleyebilir. Dzenlenebilir bir blge koullu bir cmle tarafndan kontrol edilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 403


ablon oluturma ve ynetme

Ayrca bkz.
ablon zelliklerini deitirme sayfa 415

Dzenlenemez bir istee bal blge ekleme


1 Belge penceresinde istee bal bir blge olarak belirlemek istediiniz eyi sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > ablon Nesneleri > stee Bal Blge'yi sein. Seili ierii Sa+tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh), sonra ablonlar > Yeni stee Bal
Blge'yi sein.

Ekle panelinin Ortak kategorisinde ablonlar dmesini tklatn, sonra alr menden stee Bal Blge'yi sein.
3 stee bal blge iin bir ad girin, istee bal blgenin deerlerini belirlemek istiyorsanz Gelimi sekmesini

tklayn, sonra Tamam' tklayn.

Dzenlenebilir bir istee bal blge girme


1 Belge penceresinde ekleme noktasn, istee bal blgeyi eklemek istediiniz yere koyun.

stee bal bir blge oluturmak iin bir seimi evreleyemezsiniz. Blgeyi ekleyin, sonra blgenin ieriini ekleyin.
2 Aadakilerden birini yapn:

Ekle > ablon Nesneleri > stee Bal Dzenlenebilir Blge'yi sein. Ekle panelinin Ortak kategorisinde ablonlar dmesini tklatn, sonra alr menden stee Bal Dzenlenebilir
Blge'yi sein.
3 stee bal blge iin bir ad girin, istee bal blgenin deerlerini belirlemek istiyorsanz Gelimi sekmesini

tklayn, sonra Tamam' tklayn.

stee bal bir blgenin deerlerini belirleme


stee bal blge ayarlarn, blgeyi ablona ekledikten sonra dzenleyebilirsiniz. rnein ieriin varsaylan ayarnn, bir parametreyi var olan istee bal bir blgeye balamak veya bir ablon blgesini deitirmek iin gsterilip gsterilmeyeceini deitirebilirsiniz. ablon blgeleri iin ablon parametreleri oluturun ve koullu cmleler (if...else cmleleri) tanmlayn. Basit true/false ilemleri kullanabilir veya daha karmak koullu cmleler ve ifadeler tanmlayabilirsiniz. Gelimi sekmesinde birden fazla istee bal blgeyi adlandrlm bir parametreye balayabilirsiniz. ablon tabanl belgede her iki blge tek birim olarak gsterilir veya gizlenir. rnein bir sat kaleminin "stokta kalan miktar" dkmn ve sat fiyat metin alann gsterebilirsiniz. Gelimi sekmesini ayrca istee bal blge iin bir deer dndren ve blgeyi bu deere bal olarak gsteren veya gizleyen bir ablon ifadesi yazmak iin de kullanabilirsiniz.
1 Belge penceresine unlardan birini yapn:

Tasarm grnmnde deitirmek istediiniz istee bal blgenin ablon sekmesini tklayn. Tasarm grnmnde ekleme noktasn ablon blgesine koyun; sonra Belge penceresinin en altndaki etiket
seicide <mmtemplate:if> ablon sekmesini sein.

Kod grnmnde deitirmek istediiniz ablon blgesinin yorum etiketini tklayn.


2 zellik denetisi'nde (Pencere > zellikler) Dzen'i tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 404


ablon oluturma ve ynetme

3 Temeller sekmesinde parametre iin Ad kutusuna bir ad girin. 4 Seili blgeyi belgede gstermek iin Varsaylan olarak gster'i sein. Varsaylan deeri false yapmak iin seimi

kaldrn. Not: Parametreye farkl bir deer vermek iin Kod grnmnde belgenin o ksmnda parametreyi bulun ve deeri dzenleyin.
5 (stee bal) Gelimi sekmesini tklayn, sonra aadaki seenekleri belirleyin:

stee bal blge parametrelerini birbirine balamak istiyorsanz, Gelimi sekmesini tklayn, Parametre kullan'
sein, sonra seili ierii kendisine balamak istediiniz parametreyi alr menden sein.

stee bal blgenin gsterilmesini kontrol etmek iin bir ablon ifadesi yazmak istiyorsanz, Gelimi sekmesini
tklayn, fade Gir'i sein, sonra ifadeyi kutuya girin. Not: Dreamweaver girdiiniz metnin evresine ift trnak iaretleri ekler.
6 Tamam' tklatn.

stee Bal ablon nesnesi kullandnzda Dreamweaver koda ablon yorumlar ekler. head blmnde bir ablon parametresi, aadaki rnekte olduu gibi tanmlanr:
<!-- TemplateParam name="departmentImage" type="boolean" value="true" -->

stee bal blgenin eklendii konumda aadakine benzer bir kod belirir:
<!-- TemplateBeginIf cond="departmentImage" --> <p><img src="/images/airfare_on.gif" width="85" height="22"> </p> <!-- TemplateEndIf -->

ablon tabanl belgede ablon parametrelerine eriip bunlar dzenleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
ablon zelliklerini deitirme sayfa 415 ablon ifadeleri sayfa 391

Dzenlenebilir etiket niteliklerini tanmlama


ablonda dzenlenebilir etiket zellikleri belirleme
Bir ablon kullancsnn bir ablondan oluturulmu bir belgedeki belirli etiket niteliklerini deitirmesine izin verebilirsiniz. rnein ablona bir arka plan rengi verebilirsiniz, ancak ablonun kullanclar oluturduklar sayfalar iin farkl arka plan renkleri belirleyebilirler. Kullanclar yalnzca sizin dzenlenebilir olarak belirlediiniz nitelikleri gncelletirebilir. Ayrca ablon kullanclarnn ablon tabanl belgelerinde nitelik deitirebilmesi iin bir sayfaya birden ok dzenlenebilir nitelik koyabilirsiniz. u veri trleri desteklenir: metin, Boolean (true/false), renk ve URL. Dzenlenebilir etiket nitelii koda bir ablon parametresi ekler. Niteliin ilk deeri ablonda belirlenir; ablon tabanl bir belge oluturulduunda, belge parametreyi devralr. ablon kullancs daha sonra ablon tabanl belgedeki parametreyi dzenleyebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 405


ablon oluturma ve ynetme

Not: Stil sayfasna giden bir ba dzenlenebilir bir nitelik yaparsanz, stil sayfasnn niteliklerine ablonda artk, grmek veya dzenlemek amacyla eriilemez.
1 Belge penceresinde kendisine dzenlenebilir bir nitelik vermek istediiniz eyi sein. 2 Deitir > ablonlar > Nitelii Dzenlenebilir Hale Getir'i sein. 3 Nitelik kutusuna adnz girin veya unlardan birini yaparak Dzenlenebilir Etiket Nitelikleri iletiim kutusundan

bir nitelik sein:

Dzenlenebilir yapmak istediiniz nitelik Nitelik alan mensnde listelenmise, sein. Dzenlenebilir yapmak istediiniz nitelik Nitelik alr mensnde listelenmemise, Ekle'yi tklayn ve alan
iletiim kutusunda eklemek istediiniz niteliin adn girin Tamam' tklayn
4 Nitelii Dzenlenebilir Hale Getir seeneini seildiinden emin olun. 5 Etiket kutusuna blge iin benzersiz bir nitelik girin.

Belirli bir dzenlenebilir etiket niteliini daha sonra tanmay kolaylatrmak iin eyi ve nitelii tantan bir etiket kullann. rnein kayna dzenlenebilir olan bir grnty logoSrc veya bir "body" etiketinin dzenlenebilir arka plan rengini "bodyBGcolor" olarak adlandrabilirsiniz.
6 Tr mensnde bu niteliin kabul ettii deer trn, unlardan birini seerek belirleyin:

Kullancnn nitelie metin girebilmesi iin Text'i sein. rnein align nitelii iin metin kullanabilirsiniz;
kullanc daha sonra niteliin deerini left, right veya center yapabilir.

Bir eye giden ba, rnein bir grntnn dosya yolunu girmek iin URL'yi sein. Bu seenei kullanmak bir
bada kullanlan yolu otomatik gncelletirir. Kullanc grnty baka bir klasre tarsa, Balar Gncelletir iletiim kutusu alr.

Renk seiciyi deer semede kullandrmak iin Color' sein. Bir kullancnn sayfada doru veya yanl deerini semesini salamak iin Doru/Yanl seeneini belirleyin. ablon kullancsnn bir nitelii gncelletirmek (rnein, bir grntnn ykseklik veya genilik deerlerini
deitirmek) zere saysal bir deer girmesini salamak iin Number' sein.
7 Vasraylan Deer iletiim kutusu, seili etiket niteliinin ablondaki deerini gsterir. ablon tabanl belgedeki

parametreye farkl bir ilk deer girmek iin bu kutuya yeni bir deer girin.
8 (stee bal) Seili etiketin baka bir niteliinde deiiklik yapmak isterseniz, nitelii sein ve niteliin

seeneklerini belirleyin.
9 Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
ablon zelliklerini deitirme sayfa 415

Dzenlenebilir bir etiket niteliini dzenlenemez yapma


Daha nce dzenlenebilir olarak iaretlenemi bir etiket dzenlenemez hale getirilebilir.
1 ablon belgesinde dzenlenebilir nitelik ile ilikili eyi sein veya etiket seiciyi kullanarak etiketi sein. 2 Deitir > ablonlar > Nitelii Dzenlenebilir Hale Getir'i sein. 3 Nitelikler alan mensnde deitirmek istediiniz nitelii sein. 4 Nitelii Dzenlenebilir Yap'n iaretini kaldrn ve Tamam' tklayn. 5 ablonu esas alan belgeleri gncelletirin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 406


ablon oluturma ve ynetme

bir ablon oluturma


ie ablonlar hakknda
bir ablon, tasarm ve dzenlenebilir blgeleri baka bir ablona dayanan bir ablondur. ie ablonlar, bir sitenin ok sayda ortak tasarm esi olup yine de baz deiiklikler ieren sayfalarndaki ierii kontrol etmek iin kullanldr. rnein bir taban ablonda daha geni tasarm alanlar olabilir ve bir siteye katk yapan pek ok kii tarafndan kullanlabilirken iteki bir ablon sayfalardaki dzenlenebilir blgeleri sitenin belirli bir ksm iin daha ayrntl olarak tanmlayabilir. Taban bir ablondaki dzenlenebilir blgeler iteki ablona devredilir ve iteki bir ablondan oluturulan sayfalarda, bu blgelere yeni ablon blgeleri eklenmedike dzenlenebilir olarak kalr. Taban bir ablondaki deiiklikler, taban ablonu esas alan ablonlarda ve tm ana ve i ablonlar esas alan tm ablon tabanl belgelerde otomatik olarak gncelletirilir. Aadaki rnekte, trioHome ablonu Body, NavBar ve Footer adl dzenlenebilir blgesi bulunmaktadr:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 407


ablon oluturma ve ynetme

Yuvalanm ablon oluturmak iin ablonu esas alan yeni bir belge oluturulmu, sonra bu bir ablon olarak kaydedilmi ve TrioNested olarak adlandrlmtr. teki ablonda Body adl dzenlenebilir blgeye iki dzenlenebilir blge eklenmitir.

teki ablona aktarlan dzenlenebilir bir blgeye yeni bir dzenlenebilir blge eklediinizde, dzenlenen blgenin vurgulama rengi deiir. Dzenlenebilir blge dnda eklediiniz ierik, rnein editableColumn, artk iteki ablona dayanan belgelerde dzenlenebilir deildir. Mavi ile vurgulanm dzenlenebilir blgeler, ister iteki ablonda eklenmi ister taban ablondan aktarlm olsunlar, iteki ablona dayanan belgelerde dzenlenebilir kalr. Dzenlenebilir blge iermeyen ablon blgeleri ablon tabanl belgelere dzenlenebilir blgeler olarak aktarlr.

te bir ablon oluturma


ie ablonlar taban bir ablon zerinde eitlemeler oluturmanza izin verir. Giderek daha ayrntl sayfa yerleimleri tanmlamak iin birden ok ablonu i ie geirebilirsiniz. Varsaylan olarak taban ablondan gelen tm dzenlenebilir ablon blgeleri, iteki ablondan onu esas alan belgeye aktarlr. Bu, siz bir taban ablonda dzenlenebilir bir blge oluturur, sonra da ite bir ablon oluturursanz, dzenlenebilir blgenin (siz iteki ablondaki o blgeye yeni herhangi bir ablon blgesi eklemediyseniz) iteki ablonu esas alan belgede grnecei anlamna gelir. Not: Dzenlenebilir bir blgenin iine, o blgenin iteki ablonu esas alan belgelere dzenlenebilir bir blge olarak aktarlmamas iin ablon etiketleri ekleyebilirsiniz. Byle blgelerin mavi kenarlk yerine turuncu bir kenarl vardr.
1 teki ablona esas almak istediiniz ablondan unlardan birini yaparak bir belge oluturun:

Varllk panelinin ablonlar kategorisinde, kendisinden yeni bir belge oluturmak istediiniz ablonu sa tklayn
(Windows) veya Ctrl+tklayn (Macintosh), sonra balam mensnden ablondan Yeni'yi sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 408


ablon oluturma ve ynetme

Dosya > Yeni'yi sein. Yeni Belge iletiim kutusunda ablondan Sayfa kategorisini sein, sonra kullanmak
istediiniz ablonun bulunduu siteyi sein; yeni belgeyi oluturmak iin ablon listesinde ablonu ift tklayn.
2 Yen belgeyi i bir ablon olarak kaydetmek iin Dosya > ablon Olarak Kaydet'i sein: 3 Farkl Kaydet kutusuna yeni bir ad girin ve Tamam' tklayn.

Ayrca bkz.
ablonlarda ve ablon tabanl belgelerde sunucu komut dizileri sayfa 390

Dzenlenebilir bir blgenin iteki bir ablona aktarlmasn nleme


ie ablonlarda itekine aktarlan dzenlenebilir blgelerin mavi bir kenarl vardr. Dzenlenebilir bir blgenin iine, o blgenin iteki ablonu esas alan belgelere dzenlenebilir bir blge olarak aktarlmamas iin ablon etiketleri ekleyebilirsiniz. Byle blgelerin mavi kenarlk yerine turuncu bir kenarl vardr.
1 Kod grnmnde aktarlmasn engellemek istediiniz dzenlenebilir blgeyi bulun.

Dzenlenebilir blgeler ablon yorum etiketleri ile tanmlanr.


2 u kodu dzenlenebilir blge koduna ekleyin:
@@("")@@

Bu ablon kodu, dzenlenebilir blgeyi evreleyen <!-- InstanceBeginEditable --><!-InstanceEndEditable --> etiketleri iinde herhangi bir yere yerletirilebilir. rnein:
<!-- InstanceBeginEditable name="EditRegion1" --> <p>@@("")@@ Editable 1 </p> <!-- InstanceEndEditable -->

Daha fazla bilgi iin www.adobe.com/go/16416_tr adresindeki Adobe web sitesinde bulunan 16416 numaral TechNote makalesini okuyun.

ablonlar dzenleme, gncelletirme ve silme


ablonlar dzenleme ve gncelletirme hakknda
Bir ablonda deiiklik yapp onu kaydettiinizde, o ablona dayanan tm belgeler gncelletirilir. Ayrca ablon tabanl bir belgeyi veya tm siteyi de gerekirse el ile gncelletirebilirsiniz. Not: Bir Contribute sitesi ablonunu dzenlemek iin Dreamweaver kullanmanz gerekir; Contribute'ta ablon dzenleyemezsiniz. Varolan ablonlar, ablon dosyalarn yeniden adlandrmak veya silmek dahil ynetmek iin Varlklar panelinin ablonlar kategorisini kullann. Varlklar paneli ile aadaki ablon ynetim ilerini ynetebilirsiniz.

ablon oluturma ablonlar dzenleme ve gncelletirme Varolan bir belgenin ablonunu uygulama veya kaldrma
Dreamweaver siz bir ablonu kaydettiinizde ablon szdizimini denetler ancak ablon szdizimini ablonu dzenlerken el ile denetlemek iyi bir fikirdir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 409


ablon oluturma ve ynetme

Ayrca bkz.
Dreamweaver ablonu oluturma sayfa 395 ablon szdizimini denetleme sayfa 418 Varolan bir belgenin ablonunu uygulama veya kaldrma sayfa 413

ablonu dzenlemek iin ama


Bir ablon dosyasn dorudan dzenlemek iin aabilir veya ablon tabanl bir belgeyi ap sonra ilitirilmi ablonu dzenlemek iin aabilirsiniz. ablonda bir deiiklik yaptnzda Dreamweaver size ablona dayanan belgeleri gncelletirmek isteyip istemediinizi sorar. Not: Gerekirse belgeleri ablon deiiklii yznden el ile de gncelletirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
ablon szdizimini denetleme sayfa 418

ablon dosyasn ama ve dzenleme


1 Varlklar panelinde (Pencere > Varlklar) panelin

sol tarafnda ablonlar kategorisini sein.

Varlklar paneli, sitenizde kullanlabilen tm ablonlar listeler ve seili ablonun bir nizlemesini gsterir.
2 Kullanlabilen ablonlar listesinde aadakilerden birini yapn:

Dzenlemek istediiniz ablonun adn ift tklayn. Dzenlenecek bir ablon sein, sonra Varlklar panelinin en altndaki
3 ablon ieriini deitirin.

Dzenle dmesini tklayn.

ablonun sayfa zelliklerini deitirmek iin Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein. (ablon tabanl belgeler, ablonun sayfa zelliklerini devralr.)
4 ablonu kaydedin. Dreamweaver size ablona dayanan sayfalarn gncelletirilmesini isteyip istemediinizi sorar. 5 Deitirilen ablonu esas alan tm belgeleri gncelletirmek iin Gncelletir'i tklayn; bunu istemiyorsanz,

Gncelletirme'yi tklayn. Dreamweaver, gncelletirilen dosyalar gsteren bir gnlk gsterir.

Geerli belgeye ilitirilmi ablonu an ve deitirin


1 ablon tabanl belgeyi Belge penceresinde an. 2 Aadakilerden birini yapn:

Deitir > ablonlar > Ekli ablonu A' sein. Sa+tklayn (Windows) veya Kontrol+tklayn (Macintosh), sonra ablonlar > Ekli ablonu A' sein.
3 ablon ieriini deitirin.

ablonun sayfa zelliklerini deitirmek iin Deitir > Sayfa zellikleri'ni sein. (ablon tabanl belgeler, ablonun sayfa zelliklerini devralr.)
4 ablonu kaydedin. Dreamweaver size ablona dayanan sayfalarn gncelletirilmesini isteyip istemediinizi sorar. 5 Deitirilen ablonu esas alan tm belgeleri gncelletirmek iin Gncelletir'i tklayn; bunu istemiyorsanz,

Gncelletirme'yi tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 410


ablon oluturma ve ynetme

Dreamweaver, gncelletirilen dosyalar gsteren bir gnlk gsterir.

ablonu yeniden adlandrma


1 Varlklar panelinde (Pencere > Varlklar) panelin 2 ablonu semek iin adn tklayn. 3 Sonra adnn metnini semek iin adn yeniden tklayn ve yeni bir ad girin.

sol tarafnda ablonlar kategorisini sein.

Bu yntem, Windows Explorer'da (Windows) veya Finder'da (Macinosh) dosya adn deitirme ile ayndr. Windows Explorer veya Finder'da olduu gibi tklamalar arasnda ksa sre beklemeyi unutmayn. Dosya adn ift tklamayan nk bu dzenlenmek zere ablonu aar.
4 Deiikliin devreye girmesi iin varlk panelinin baka bir yerini tklayn veya Enter (Windows) ya da Return

(Macintosh) tuuna basn. Bir uyar bu ablona dayanan belgeleri gncelletirmek isteyip istemediinizi sorar.
5 Sitedeki bu ablona dayanan tm belgeleri gncelletirmek iin, Gncelletir'i tklayn. Bu ablona dayanan

belgeleri gncelletirmek istemiyorsanz, Gncelletirme'yi tklatn.

Ayrca bkz.
Dreamweaver ablonu oluturma sayfa 395 Varolan bir belgenin ablonunu uygulama veya kaldrma sayfa 413

ablon aklamasn deitirme


Varolan bir ablondan sayfa oluturulurken ablon aklamas Yeni Belge iletiim kutusunda grnr.
1 Deitir > ablonlar > Aklama seeneini belirleyin. 2 ablon Aklamas iletiim kutusunda aklamay dzenleyin ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Dreamweaver ablonu oluturma sayfa 395

ablon tabanl belgeleri el ile gncelletirme


Bir ablonda deiiklik yaptnzda, Dreamweaver size ablonu esas alan belgeleri gncelletirmek isteyip istemediinizi sorar, ancak geerli belgeyi veya tm bir siteyi gerekirse el ile de gncelletirebilirsiniz. ablon tabanl belgeleri el ile gncelletirmek, ablonu yeniden uygulamak ile ayndr.

Geerli ablon tabanl belgeye ablon deiikliklerini uygulama


1 Belgeyi Belge penceresinde an. 2 Deitir > ablonlar > Geerli Sayfay Gncelletir'i sein.

Dreamweaver belgeyi ablon deiiklikleri ile gncelletirir.

Tm siteyi veya belirli bir ablonu kullanan tm belgeleri gncelletirme


Sitedeki tm belgeleri veya sadece belirli bir ablonun sayfalarn gncelletirebilirsiniz.
1 Deitir > ablonlar > Sayfalar Gncelletir'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 411


ablon oluturma ve ynetme

2 Baklacak Konum mensnde aadakilerden birini yapn:

Seili sitedeki tm dosyalar karlk gelen ablonlar ile gncelletirmek iin Tm Site'yi sein, sonra site adn
bitiik alr menden sein.

Belirli bir ablonun dosyalarn gncelletirmek iin Kullanlan Dosyalar', sonra bitiik alr menden ablon
adn sein.
3 Gncelletir seeneinde ablonlar'n seili olduundan emin olun. 4 Dreamweaver programnn gncelletirdii dosyalarn listesini grmek istemezseniz, Gnl Gster seeneini

kaldrn; istiyorsanz seenei seili brakn.


5 Dosyalar gsterildii gibi gncelletirmek iin Balat' tklayn. Gnl Gster seeneini setiyseniz,

Dreamweaver gncelletirmeye alt dosyalar hakknda, baaryla gncelletirilip gncelletirilmedikleri gibi bilgiler salar.
6 Kapat' tklatn.

Bir Contribute sitesindeki ablonlar gncelletirme


Contribute kullanclar bir Dreamweaver ablonunda deiiklik yapamaz. Ancak bir Contribute sitesinin bir ablonunu deitirmek iin Dreamweaver kullanabilirsiniz. Bir Contribute sitesindeki ablonlar gncelletirirken u etkenleri aklnzda tutun:

Contribute yeni ve deimi ablonlar siteden yalnzca Contribute baladnda ve bir Contribute kullancs
balant bilgilerini deitirdiinde alr. Bir ablonda, bir Contribute kullancs o ablona dayanan bir dosyay dzenlerken deiiklik yaparsanz, kullanc Contribute'u yeniden balatncaya dek o deiiklikleri gremez.

Dzenlenebilir bir blgeyi bir ablondan karrsanz, o ablona dayanan bir belgeyi dzenlemekte olan bir
Contribute kullancs, daha nce o dzenlenebilir blgede bulunan ierik ile ilgili ne yapacan arabilir. Bir Contribute sitesindeki bir ablonu gncelletirmek iin, u admlar tamamlayn.
1 Contribute ablonunu Dreamweaver iinde an, dzenleyin ve kaydedin. Talimatlar iin bkz: ablonu

dzenlemek iin ama sayfa 409.


2 Sitde alan tm Contribute kullanclarna Contribute'u yeniden amalarn bildirin.

ablon dosyas silme


1 Varlklar panelinde (Pencere > Varlklar) panelin 2 ablonu semek iin adn tklayn. 3 Panelin altndaki Sil dmesini

sol tarafnda ablonlar kategorisini sein.

tklayn, sonra ablonu silmek istediiniz dorulayn.

nemli: ablon dosyasn sildikten sonra artk alamazsnz. ablon sitenizden silinir. Silinen bir ablona dayanan belgeler ablondan ayrlmaz; silinmeden nce ablon dosyasnda olan yapy ve dzenlenebilir blgeleri korurlar. Byle bir belgeyi dzenlenebilir veya kilitli blgeleri olmayan bir HTML dosyasna evirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Belgeyi ablondan ayrma sayfa 414 Varolan bir belgenin ablonunu uygulama veya kaldrma sayfa 413 Dreamweaver ablonu oluturma sayfa 395

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 412


ablon oluturma ve ynetme

ablon ieriini da ve ie aktarma


ablon XML ierii hakknda
ablona dayal bir belgeyi ad-deer iftleri ile temsil edilen veri ieriyor gibi dnebilirsiniz. Her ift dzenlenebilir bir blgenin adndan ve o blgenin ieriinden oluur. Ad-deer iftlerini d bir XML dosyasna aktarabilir, bylece veriler ile Dreamweaver dnda (rnein, bir XML veya metin editrnde ya da bir veritaban uygulamasnda) alabilirsiniz. Yahut bunun aksine dzgn yaplandrlm bir XML belgeniz varsa, verilerini bir Dreamweaver ablonuna dayanan bir belgenin iine aktarabilirsiniz.

Belgenin dzenlenebilir blgelerini XML olarak da aktarma


1 Dzenlenebilir blgeleri olan ablon tabanl bir belgeyi an. 2 Dosya > Da Aktar > XML Olarak ablon Verileri'ni sein. 3 Notasyon seeneklerinden birini belirleyin:

ablonda yinelenen blgeler veya ablon parametreleri varsa, Standart Dreamweaver XML Etiketi Kullan' sein. ablonda yinelenen blgeler veya ablon parametreleri yoksa, Dzenlenebilir Blge Adlarn XML Etiketleri Olarak
Kullan' sein.
4 Tamam' tklatn. 5 Alan iletiim kutusunda bir klasr konumu sein, XML dosyas iin bir ad girin, sonra Kaydet'i tklayn.

Belgenin parametrelerinden ve yinelenen blge ve istee bal blge iindekiler dahil dzenlenebilir blgelerinden gelen verileri ieren bir XML dosyas retilir. XML dosyas asl ablonun adn ve her ablon blgesinin adn ve ieriini ierir. Not: Dzenlenemez blgelerdeki veriler XML dosyasna aktarlmaz.

XML ieriini ie aktarma


1 Dosya > e Aktar > XML'i ablona Aktar' sein. 2 XML dosyasn sein ve A' tklatn.

Dreamweaver XML dosyasnda belirtilen ablonu esas alarak yeni bir belge oluturur. XML dosyasndaki verileri kullanarak o belgedeki her dzenlenebilir blgenin ieriini ekler. Sonuta oluan belge Belge penceresinde grnr. XML dosyanz tam olarak Dreamweaver programnn bekledii ekilde oluturulmu deilse, verilerinizi ie aktaramayabilirsiniz. Bu soruna bir zm Dreamweaver programndan gstermelik bir XML dosyasn da aktarmak, bylece yaps doru olan bir XML dosyas elde etmektir. Sonra asl XML dosyanzdaki verile bu da aktardnz XML dosyasna kopyalayn. Sonu yaps doru olan ve uygun verileri ieren, ie aktarlmaya hazr bir XML dosyasdr.

Siteyi ablon iaretleri olmadan da aktarma


Bir sitedeki ablon tabanl belgeleri baka bir siteye, ablon iaretlerini dahil etmeden aktarabilirsiniz.
1 Deitir > ablonlar > aretlemesiz Da Aktar' sein. 2 Klasr metin kutusuna dosyay aktarmak istediiniz klasrn yolunu girin veya klasr semek iin Gzat'

tklayn. Not: Geerli site dnda bir klasr semeniz gerekir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 413


ablon oluturma ve ynetme

3 Da aktarlan ablon tabanl belgelerin XML srmn kaydetmek istiyorsanz, ablon Veri Dosyalarn Koru'yu

sein.
4 Daha nce da aktarlm dosyalarda yaplm deiiklikleri gncelletirmek istiyorsanz, Yalnzca Deimi

Dosyalar kar' sein ve Tamam' tklayn.

Varolan bir belgenin ablonunu uygulama veya kaldrma


Varolan bir belgeye ablon uygulama
Daha nceden ierik bulunan bir belgeye bir ablon uygularsanz, Dreamweaver varolan ierii ablondaki bir blge ile uyuturmaya alr. Varolan ablonlarnzdan birinin dzeltilmi bir srmn uyguluyorsanz, adlar olaslkla uyuacaktr. Kendisine hi ablon uygulanmam bir belgeye ablon uygularsanz, karlatrlacak hibir dzenlenebilir blge yoktur ve uyumazlk olacaktr. Dreamweaver bu uyumazlklarn izini srer, bylece geerli sayfann ieriini hangi blgeye veya blgelere tayacanz seebilir veya uyumayan ierii silebilirsiniz. Varolan bir belgeye Varlklar panelini kullanarak veya Belge penceresinden bir ablon uygulayabilirsiniz. Gerekirse bir ablon uygulama ilemini geri alabilirsiniz. nemli: Varolan bir belgeye bir ablon uyguladnzda ablon belgenin ieriini ablonun kalp ierii ile deitirir. Bir sayfaya ablon uygulamadan nce sayfann ieriini mutlaka yedekleyin.

Varolan belgeye Varlklar panelini kullanarak ablon uygulama


1 ablon uygulamak istediiniz belgeyi an. 2 Varlklar panelinde (Pencere > Varlklar) panelin 3 Aadakilerden birini yapn:

sol tarafnda ablonlar kategorisini sein.

Uygulamak istediini ablonu Varlklar panelinden Belge penceresine srkleyin. Uygulamak istediiniz ablonu sein, sonra Varlklar panelinin en altndaki Uygula dmesini tklayn.
Belgede otomatik olarak bir ablon blgesine atanamayan ierik varsa, Tutarsz Blge Adlar iletiim kutusu grnr.
4 erii Yeni Blgeye Ta mensn unlardan birini semek iin kullanarak bir var noktas sein:

Yeni ablonda varolan ierii tayacak bir blge sein. erii belgeden kaldrmak iin Hibir yer'i sein.
5 Anlalamayan tm ierii seili blgeye tamak iin, Herkes in Kullan' tklayn. 6 ablonu uygulamak iin Tamam' veya ablonun belgeye uygulanmasn iptal etmek iin ptal'i tklayn.

nemli: Varolan bir belgeye bir ablon uyguladnzda ablon belgenin ieriini ablonun kalp ierii ile deitirir. Bir sayfaya ablon uygulamadan nce sayfann ieriini mutlaka yedekleyin.

Varolan belgeye Belge penceresinden ablon uygulama


1 ablon uygulamak istediiniz belgeyi an. 2 Deitir > ablonlar > ablonu Sayfaya Uygula'y sein.

ablon Se iletiim kutusu alr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 414


ablon oluturma ve ynetme

3 Listeden bir ablon sein, sonra Se'i tklayn.

Belgede otomatik olarak bir ablon blgesine atanamayan ierik varsa, Tutarsz Blge Adlar iletiim kutusu grnr.
4 erii Yeni Blgeye Ta mensn unlardan birini semek iin kullanarak bir var noktas sein:

Yeni ablonda varolan ierii tayacak bir blge sein. erii belgeden kaldrmak iin Hibir yer'i sein.
5 Anlalamayan tm ierii seili blgeye tamak iin, Herkes in Kullan' tklayn. 6 ablonu uygulamak iin Tamam' veya ablonun belgeye uygulanmasn iptal etmek iin ptal'i tklayn.

nemli: Varolan bir belgeye bir ablon uyguladnzda ablon belgenin ieriini ablonun kalp ierii ile deitirir. Bir sayfaya ablon uygulamadan nce sayfann ieriini mutlaka yedekleyin.

ablon deiikliklerini geri alma


Dzen > Geri Al ablon Uygula'y sein.

Belge ablon uygulanmadan nceki durumuna geri dner.

Belgeyi ablondan ayrma


ablona dayanan bir belgenin kilitli blgelerinde deiiklik yapmak iin, belgeyi ablondan ayrmanz gerekir. Belge ablondan ayrldnda tm dzenlenebilir hale gelir.
1 ablonundan ayrmak istediiniz ablon tabanl belgeyi an. 2 Deitir > ablonlar > ablondan ayr' sein.

Belge ablondan ayrlr ve tm ablon kodu kaldrlr.

ablon tabanl bir belgedeki ierii dzenleme


ablon tabanl belgelerdeki ierii dzenleme hakknda
Dreamweaver ablonlar, ablon tabanl belgelerde kilitli (dzenlenemez) olan blgeler ve dzenlenebilir olanlar tanmlar. ablonlara dayanan sayfalarda, ablon kullanclar yalnzca dzenlenebilir blgelerdeki ierii dzenleyebilir. Dzenlenebilir blgeleri, iindekileri dzenlemek iin kolayca tanyp seebilirsiniz. ablon kullanclar kilitli blgelerdeki ierii dzenleyemez. Not: ablona tabanl bir belgedeki kilitli bir blgeyi vurgulama kapal olduunda dzenlemeye alrsanz, fare imleci kilitli bir blgeyi dzenleyemeyeceinizi gstermek iin deiir. ablon kullanclar ayrca ablon tabanl belgelerdeki yinelenen blgelerin zelliklerini deitirebilir ve girilerini dzenleyebilir.

Ayrca bkz.
Mevcut bir ablonu temel alan yeni sayfa oluturma sayfa 68 Dreamweaver ablonlar hakknda sayfa 388 Dzenlenebilir blgeleri seme sayfa 399

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 415


ablon oluturma ve ynetme

ablon zelliklerini deitirme


ablon yazarlar bir ablonda parametreler oluturduunda ablona dayanan belgeler otomatik olarak parametreleri ve bunlarn ilk deerlerini devralr. ablon kullancs dzenlenebilir etiket niteliklerini ve dier ablon parametrelerini (rnein istee bal blge ayarlarn) gncelletirebilir.

Ayrca bkz.
ablon parametreleri sayfa 390 stee bal blgeler oluturma sayfa 402 Dzenlenebilir etiket niteliklerini tanmlama sayfa 404

Dzenlenebilir bir etiket niteliini deitirme


1 ablon tabanl belgeyi an. 2 Deitir > ablon zellikleri'ni sein.

ablon zellikleri iletiim kutusu alr, kullanlabilen zelliklerin bir listesini gsterir. letiim kutusu istee bal blgeleri ve dzenlenebilir nitelikleri gsterir.
3 Ad listesinde zellii sein.

letiim kutusunun alt ksm seili zellik etiketini ve atanm deerini gsterecek ekilde gncelleir.
4 zellik etiketinin sandaki alanda, belgedeki zellii deitirmek iin deeri dzenleyin.

Not: Alan ad ve gncelletirilebilir deerler ablonda tanmldr. Ad listesinde grnmeyen nitelikler, ablon temelli belgede dzenlenemez.
5 Dzenlenebilir zelliini iteki ablona dayanan belgelere aktarmak istiyorsanz, teki ablonlar Bunu Kontrol

Edebilsin'i sein.

stee bal blge ablon parametrelerini deitirme


1 ablon tabanl belgeyi an. 2 Deitir > ablon zellikleri'ni sein.

ablon zellikleri iletiim kutusu alr, kullanlabilen zelliklerin bir listesini gsterir. letiim kutusu istee bal blgeleri ve dzenlenebilir nitelikleri gsterir.
3 Ad listesinde bir zellik sein.

letiim kutusu seili zellik etiketini ve atanm deerini gsterecek ekilde gncelleir.
4 Belgedeki istee bal blgeyi gstermek iin Gster'i sein veya gizlemek iin Gster'in iaretini kaldrn.

Not: Alan ad ve varsaylan ayar ablonda tanmldr.


5 Dzenlenebilir zelliini iteki ablona dayanan belgelere aktarmak istiyorsanz, teki ablonlar Bunu Kontrol

Edebilsin'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 416


ablon oluturma ve ynetme

Yinelenen blge girii ekleme, karma ve bunlarn sralarn deitirme


ablon tabanl belgelere giriler eklemek, silmek veya bunlarn sralarn deitirmek iin yinelenen blge kontrolleri kullann. Yinelenen bir blge girii eklediinizde tm yinelenen blgenin bir kopyas eklenir. Yinelenen blgelerdeki ierii gncelletirmek iin asl ablonun yinelenen blgede bir dzenlenebilir blge iermesi gerekir.

Ayrca bkz.
Yinelenen blgeler oluturma sayfa 400

Yinelenen blge ekleme, karma ve bunlarn sralarn deitirme


1 ablon tabanl belgeyi an. 2 Ekleme noktasn yinelenen blgeye koyarak onu sein. 3 Aadakilerden birini yapn:

Geerli seili giriin altna yinelenen bir blge eklemek iin Art (+) dmesini tklayn. Seili yinelenen blge giriini silmek iin Eksi () dmesini tklayn. Seili girii bir pozisyon aa tamak iin Aa Ok tuuna basn. Seili girii bir pozisyon yukar tamak iin Yukar Ok tuuna basn.
Not: Bunun yerine Deitir > ablon'u, sonra balam mensnn alt ksmna yakn yinelenen giri seeneklerinden birini seebilirsiniz. Bu meny yeni bir yinelenen giri eklemek veya seili girii tamak iin kullanabilirsiniz.

Girileri kesme, kopyalama ve silme


1 ablon tabanl belgeyi an. 2 Ekleme noktasn yinelenen blgeye koyarak onu sein. 3 Aadakilerden birini yapn:

Yinelenen bir girii semek iin Dzen > Yinelenen Giriler > Yinelenen Girileri Kes'i sein. Yinelenen bir girii kopyalamak iin Dzen > Yinelenen Giriler > Yinelenen Girileri Kopyala'y sein. Yinelenen bir girii karmak iin Dzen > Yinelenen Giriler > Yinelenen Girileri Sil'i sein. Yinelenen bir girii yaptrmak iin Dzen > Yaptr' sein.
Not: Yaptrmak yeni bir giri ekler; varolan bir giriin zerine yazmaz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 417


ablon oluturma ve ynetme

ablon szdizimi
Genel szdizim kurallar
Dreamweaver ablonlarda ve ablon tabanl belgelerde blgeleri belirtmek iin HTML yorum etiketlerini kullanr, bu yzden ablon tabanl belgeler geerli HTML dosyalardr. Bir ablon nesnesi eklediinizde, koda ablon etiketleri eklenir. Genel szdizim kurallar unlardr:

Boluk grnen her yere istediiniz kadar boluk karakteri (harf boluu, sekme, satr) ekleyebilirsiniz. Boluk
karakterleri, bir yorumun en ba ve en sonu hari zorunludur.

Nitelikler herhangi bir srada verilebilir. rnein bir TemplateParam'da tr addan nce belirtebilirsiniz. Yorum ve nitelik adlar harf byklne duyarldr. Tm niteliklerin trnak iaretleri iinde olmas gerekir. Tek veya ift trnak kullanlabilir.

ablon etiketleri
Dreamweaver aadaki ablon etiketlerini kullanr:
<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-TemplateBeginEditable name="..." --> TemplateEndEditable --> TemplateParam name="..." type="..." value="..." --> TemplateBeginRepeat name="..." --> TemplateEndRepeat --> TemplateBeginIf cond="..." --> TemplateEndIf --> TemplateBeginPassthroughIf cond="..." --> TemplateEndPassthroughIf --> TemplateBeginMultipleIf --> TemplateEndMultipleIf --> TemplateBeginPassthroughMultipleIf --> TemplateEndPassthroughMultipleIf --> TemplateBeginIfClause cond="..." --> TemplateEndIfClause --> TemplateBeginPassthroughIfClause cond="..." --> TemplateEndPassthroughIfClause --> TemplateExpr expr="..." --> (equivalent to @@...@@) TemplatePassthroughExpr expr="..." --> TemplateInfo codeOutsideHTMLIsLocked="..." -->

Nesne rnei etiketleri


Dreamweaver aadaki nesne rnei etiketlerini kullanr:
<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-<!-InstanceBegin template="..." codeOutsideHTMLIsLocked="..." --> InstanceEnd --> InstanceBeginEditable name="..." --> InstanceEndEditable --> InstanceParam name="..." type="..." value="..." passthrough="..." --> InstanceBeginRepeat name="..." --> InstanceEndRepeat --> InstanceBeginRepeatEntry --> InstanceEndRepeatEntry -->

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 418


ablon oluturma ve ynetme

ablon szdizimini denetleme


Dreamweaver bir ablonu kaydettiinizde ablon szdizimini denetler, ancak ablon szdizimini kendiniz el ile, ablonu kaydetmeden nce denetleyebilirsiniz. rnein Kod grnmnde bir ablon parametresi veya ifade eklerseniz, kodun szdizimine uyup uymadn denetleyebilirsiniz.
1 Denetlemek istediiniz belgeyi Belge penceresinde an. 2 Deitir > ablonlar > ablon Szdizimini Denetle'yi sein.

Szdizimi bozuksa bir hata mesaj belirir. Hata mesaj hatay tarif eder ve hatann bulunduu satra iaret eder.

Ayrca bkz.
ablonlar ve ablon tabanl belgeleri tanma sayfa 393 ablon ifadeleri sayfa 391

ablonlar iin yazarlk tercihleri belirleme


ablon iin kod renklendirme tercihlerini zelletirme
Kod rengi tercihleri Kod grnmnde gsterilen metin, arka plan rengini ve metnin stil niteliklerini kontrol eder. Bir belgeye Kod grnmnde baktnzda ablon blgelerini kolaylkla ayrt edebilmek iin kendi renk emanz belirleyebilirsiniz.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki kategori listesinden Kod Renklendirme'yi sein. 3 Belge Tr listesinden HTML'yi sein, sonra Renklendirme emasn Dzenle dmesini tklayn. 4 Stiller listesinde ablon Etiketleri'ni sein. 5 Kod grnm metninin renk, arka plan rengi ve stil nitelileri, unlar yaparak belirleyin:

Metin rengini deitirmek istiyorsanz, Metin Rengi kutusuna seili metne uygulamak istediiniz rengin onaltlk
deerini yazn veya metne uygulamak zere bir renk semek iin renk seiciyi kullann. Ayn eyi, seili metin iin arka plan rengini eklemek veya varolan deitirmek iin Arka plan alannda da yapn.

Seili koda bir stil nitelii eklemek istiyorsanz, istenen format belirlemek iin B (kaln), I (yatk) veya U (alt izili)
dmelerine basn.
6 Tamam' tklatn.

Not: Genel deiiklikler yapmak istiyosanz tercihlerinizi saklayan kaynak dosyasn dzenleyebilirsiniz. Windows XP'de u konumda yer alr: C:\Documents and Settings\%kullanc ad%\Application Data\Adobe\Dreamweaver 9\Configuration\CodeColoring\Colors.xml. Windows Vista'da u konumda yer alr: C:\Users\%kullanc ad%\Application Data\Adobe\Dreamweaver 9\Configuration\CodeColoring\Colors.xml.

ablon blgeleri iin vurgulama tercihlerini belirleme


Bir ablonun Tasarm grnmnde dzenlenebilir vey kilitli blgelerinin evresindeki dhatlarn vurgulama renklerini zelletirmek iin Dreamweaver vurgulama tercihlerini kullanabilirsiniz. Dzenlenebilir blge rengi hem ablonda hem de ablonu esas alan belgelerde grnr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 419


ablon oluturma ve ynetme

Ayrca bkz.
Tasarm grnmnde ablon tabanl belgeleri tanma sayfa 394 ablonlar Tasarm grnmnde tanma sayfa 393

ablon vurgulama renkerlini deitirme


1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki kategori listesinden Vurgulama'y sein. 3 Dzenlenebilir Blgeler, er Blgeler veya Kilitli Blgeler renk kutusunu tklayn, sonra renk seiciyi kullanarak

bir vurgulama rengi sein (veya vurgulama rengini kutuya onaltlk deer olarak girin). Renk seici hakknda bilgi iin, bkz: Renk seiciyi kullanma sayfa 218.
4 (stee bal) lemi dier ablon blgesi trleri iin gereince tekrarlayn. 5 Belge penceresinde renk gsterilmesini devreye sokmak veya devreden karmak iin Gster seeneini tklayn.

Not: e Blgeler'in bir Gster seenei yoktur; gsterimi Dzenlenebilir Blge seenei tarafndan kontrol edilir.
6 Tamam' tklatn.

Vurgulama renklerini Belge penceresinde grntleme


Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i sein.

Vurgulama renkleri belge penceresinde yalnzca Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler ve Vurgulama tercihlerinde uygun seenekler etkinletirildiinde grnr. Not: Grnmez eler grnyor ancak vurgulama renkleri grnmyorsa, Dzen > Tercihler (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler (Macintosh) men komutunu, sonra Vurgulama kategorisini sein. Uygun vurgulama renginin yanndaki Gster seeneini seili olduundan emin olun. Ayrca istediiniz rengin sayfanzn arka plan rengi zerinde grnr olduundan emin olun.

420

Blm 15: Spry sayfalarn grsel olarak oluturma


Spry erevesi daha zengin web sayfalar oluturmanz salayan bir JavaScript ve CSS kitapldr. Bu ereveyi XML verileri grntlemek ve tm sayfann yenilenmesini gerektirmeden dinamik veriler grntleyen etkileimli sayfa eleri oluturmak iin kullanabilirsiniz.

Spry erevesi hakknda


Spry erevesi, web tasarmclarnn site ziyaretilerine daha zengin deneyimler sunabilecekleri web sayfalar oluturmalarn salayan bir JavaScript kitapldr. Spry ile; HTML, CSS ve HTML belgelerinize XML katmak iin en dk oranda JavaScript kullanabilirsiniz, akordeonlar ve men ubuklar gibi kk aralar oluturabilir ve eitli sayfa elerine farkl efektler ekleyebilirsiniz. Spry erevesi HTML, CSS ve JavaScript bilgisi temel dzeyde olanlar iin iaretleme basit ve kolay olacak ekilde tasarlanmtr. Spry erevesi ncelikle profesyonel web tasarmcs ya da profesyonel olmayan ileri dzeyde web tasarmcs olan kullanclar hedefler. Kurulu dzeyinde web gelitirme iin tam kapsaml bir web uygulamas erevesi olmas amalanmamtr (yine de kurulu dzeyindeki dier sayfalarla birlikte kullanlabilir). Spry erevesi hakknda daha fazla bilgi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryframework_tr.

Ayrca bkz.
Spry Developer Guide

Spry kk aralaryla alma (genel talimatlar)


Spry kk aralar hakknda
Spry kk arac kullanc etkileimini mmkn klarak daha zengin bir kullanc deneyimi salayan bir sayfa esidir. Spry kk arac aadaki paralardan oluur:
Kk ara yaps Kk aracn yapsal bileimini tanmlayan HTML kod bloku. Kk ara davran Kk aracn kullanc tarafndan balatlan olaylara nasl yant vereceini kontrol eden

JavaScript.
Kk ara stili Kk aracn grnmn belirleyen CSS.

Spry erevesi standart HTML, CSS ve JavaScript'le yazlm, yeniden kullanlabilir bir kk aralar kmesini destekler. Bu kk aralar kolayca ekleyebilirsiniz (kod en basit haldeki HTML ve CSS'dir) ve sonra kk araca stil uygulayabilirsiniz. erevedeki davranlar, kullancnn sayfada ierik gstermesini ya da gizlemesini, sayfann grnmn deitirmesini (rnein rengini), men eleriyle etkileimde bulunmasn ve ok daha fazlasn yapmasn salayan ilevler ierir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 421


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Spry erevesindeki her kk ara benzersiz CSS ve JavaScript dosyalaryla ilikilidir. CSS dosyas kk araca stil uygulamak iin gerekli her eyi ierir ve JavaScript dosyas kk aracn ilevlerini salar. Dreamweaver arabirimini kullanarak kk ara eklediinizde, Dreamweaver kk aracnzn ilev ve stil iermesi iin bu dosyalar otomatik olarak sayfanza balar. Belli bir kk arala ilikili CSS ve JavaScript dosyalar kk aracn adna gre adlandrlrlar, bylece hangi dosyann hangi kk arala ilgili olduunu grmeniz kolaylar. (rnein Akordeon kk aracyla ilikili dosyalar SpryAccordion.css ve SpryAccordion.js olarak adlandrlrlar). Kaydedilmi bir sayfaya kk ara eklediinizde, Dreamweaver sitenizde bir SpryAssets dizini oluturur ve ilgili JavaScript ve CSS dosyalarn bu konuma kaydeder.

Ayrca bkz.
Basamakl Stil Sayfalarn Anlama sayfa 130

Spry kk arac ekleme


Ekle > Spry' sein ve eklenecek kk arac sein.

Kk ara eklediinizde, Dreamweaver gerekli Spry JavaScript ve CSS dosyalarn sayfay kaydettiinizde otomatik olarak sitenize ekler. Not: Spry kk aralarn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Spry kk arac seme


1 Kk aracn mavi sekmeli anahattn grene kadar fare iaretisini kk aracn stnde tutun. 2 Kk aracn sol st kesindeki sekmesini tklatn.

Spry kk aracn dzenleme


Dzenlenecek kk arac sein ve zellik denetisinde (Pencere > zellikler) deiikliklerinizi yapn.

Belirli kk aralarda deiiklik yapma hakkndaki ayrntlar iin her kk araca ilikin blme bakn.

Spry kk aracna stil uygulama


Sitenizin SpryAssets klasrnde kk araca ilikin CSS dosyasn bulun ve CSS'yi tercihlerinize gre dzenleyin.

Belirli kk aralara stil uygulama hakkndaki ayrntlar iin her kk araca ilikin zelletirme blmne bakn. Ayrca, sayfada stil uygulanm dier herhangi bir eye yapacanz ekilde, CSS panelinde stilleri dzenleyerek de Spry kk aralarna formatlayabilirsiniz.

Daha fazla kk ara


Spry kk aralarnn yansra Dreamweaver ile birlikte yklenen birok web kk arac vardr. Adobe Exchange, dier yaratc profesyoneller tarafndan gelitirilmi olan web kk aralar sunmaktadr.
Uygulama ubuundaki Dreamweaver' Genilet mensnden

Web Kk Aralarna Gzat' sein.

Web kk aralaryla alma hakknda Dreamweaver mhendislik ekibi tarafndan sunulan video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/dw10widgets_tr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 422


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Varsaylan Spry varlklar klasrn deitirme


Kaydedilmi bir sayfaya Spry kk arac, veri kmesi ya da efekt eklediinizde, Dreamweaver sitenizde bir SpryAssets dizini oluturur ve ilgili JavaScript ve CSS dosyalarn bu konuma kaydeder. Bu dosyalar baka bir yere kaydetmeyi tercih ederseniz, Dreamweaver'n Spry varlklarn kaydettii varsaylan konumu deitirebilirsiniz.
1 Site > Siteleri Ynet'i sein. 2 Siteleri Ynet iletiim kutusunda sitenizi sein ve Dzenle'yi tklatn. 3 Site Tanm iletiim kutusunda Spry kategorisini sein. 4 Spry varlklar iin kullanmak istediiniz klasrn yolunu girin ve Tamam' tklatn. Konuma gzatmak iin klasr

simgesini de tklatabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37

Akordeon kk aracyla alma


Akordeon kk arac hakknda
Akordeon kk arac, kk bir alanda fazla miktarda ierik depolayabilen, daraltlabilir bir paneller kmesidir. Site ziyaretileri panelin sekmesini tklatarak akordeonda depolanan ierii gizleyebilir ya da gsterebilir. Akordeonun panelleri ziyaretinin tklatt farkl sekmelere gre geniler ya da daralr. Akordeonda belli bir anda yalnzca bir ierik paneli aktr ve grnr durumdadr. Aadaki rnekte, birinci paneli geniletilmi bir Akordeon kk arac gsterilmektedir:

A. Akordeon paneli sekmesi B. Akordeon paneli ierii C. Akordeon paneli (ak)

Akordeon kk aracna ilikin varsaylan HTML tm panelleri ieren bir d div etiketi, her panel iin bir div etiketi ve her panel iin etiketin iinde bir balk div etiketi ve bir ierik div etiketinden oluur. Akordeon kk aracnda istenilen sayda bamsz panel bulunabilir. Akordeon kk aracna ilikin HTML ayrca belgenin balnda ve akordeonun HTML iaretinden sonra komut dosyas etiketleri ierir. Akordeon kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml, bu aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryaccordion_tr. Akordeon kk arac hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0167.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 423


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Akordeon kk aracn ekleme ve dzenleme


Akordeon kk aracn ekleme
Ekle > Spry > Spry Akordeonu'nu sein.

Not: Akordeon kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Akordeon kk aracna panel ekleme


1 Belge penceresinde Akordeon kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) Paneller art (+) dmesini tklatn. 3 (stee bal) Panelin metnini Tasarm grnmnde seip metni deitirerek panelin adn deitirin.

Akordeon kk aracndan panel silme


1 Belge penceresinde Akordeon kk aracn sein. 2 zellik denetisinin (Pencere > zellikler) Paneller mensnde silinecek panelin adn sein ve eksi (-) dmesini

tklatn.

Dzenlemek iin paneli ama


Aadakilerden birini yapn:

Paneli Tasarm grnmnde amak iin fare iaretisini panelin sekmesinin stne getirin ve sekmenin sa
tarafnda grnen gz simgesini tklatn.

Belge penceresinde bir Akordeon kk arac sein ve sonra zellik denetisinin (Pencere > zellikler) Paneller
mensnde dzenlemek iin panelin adn tklatn.

Panellerin srasn deitirme


1 Belge penceresinde Akordeon kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) tamak istediiniz Akordeon panelinin adn sein. 3 Paneli yukar ya da aa tamak iin yukar ya da aa oklar tklatn.

Akordeon kk aracn zelletirme


zellik denetisi Akordeon kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Akordeon kk aracna ilikin CSS kurallarn deitirebilir ve sizin beeninize gre stil uygulanm bir akordeon oluturabilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryaccordion_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryAccordion.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Akordeon kk arac oluturduunuzda SpryAccordion.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Bu dosya ayrca kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler ierir, bu nedenle bu dosyaya bavurmanz yardmc olabilir. Akordeon kk aracna ilikin kurallar dorudan CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, akordeonun CSS'lerini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 424


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Akordeon kk arac:metin
Akordeon kk aracnn kabnn tmnn zelliklerini ayarlayarak ya da kk aracn bileenlerinin zelliklerini ayr ayr ayarlayarak Akordeon kk aracnn metnine stil uygulayabilirsiniz.
Akordeon kk aracnn metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak zere aadaki tabloyu kullann

ve sonra kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin:


Deitirilecek metin Tm akordeondaki metin (hem sekme hem de ierik paneli dahil) Yalnzca akordeon paneli sekmelerindeki metin Yalnzca akordeon ierii panelindeki metin lgili CSS Kural .Accordion ya da .AccordionPanel Eklenecek zellik ve deer rnekleri font: Arial; font-size:medium;

.AccordionPanelTab

font: Arial; font-size:medium;

.AccordionPanelContent

font: Arial; font-size:medium;

Akordeon kk arac arka plan renklerini deitirme


Akordeon kk aracnn arka plan renklerini ya da farkl paralarn deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak

zere aadaki tabloyu kullann ve sonra arka plan rengi zelliklerini ve deerlerini ekleyin ya da deitirin:
Kk aracn deitirilecek paras lgili CSS Kural Eklenecek ya da deitirilecek zellik ve deer rnekleri background-color: #CCCCCC; (Bu varsaylan deerdir.) background-color: #CCCCCC; background-color: #EEEEEE; (Bu varsaylan deerdir.) color: #555555; (Bu varsaylan deerdir.)

Akordeon paneli sekmelerinin arka plan rengi .AccordionPanelTab

Akordeon ierik panellerinin arka plan rengi Ak akordeon panelinin arka plan rengi

.AccordionPanelContent .AccordionPanelOpen .AccordionPanelTab

Fare zerine getirildiinde panel sekmelerinin arka plan rengi Fare zerine getirildiinde ak panel sekmesinin arka plan rengi

.AccordionPanelTabHover

.AccordionPanelOpen .AccordionPanelTabHover

color: #555555; (Bu varsaylan deerdir.)

Akordeonun geniliini snrlama


Akordeon kk arac varsaylan olarak tm kullanlabilir alan kaplayacak ekilde geniler. Ancak Akordeon kk aracnn geniliini akordeon kabnn genilik zelliini ayarlayarak snrlayabilirsiniz.
1 SpryAccordion.css dosyasn aarak .Accordion CSS kuraln bulun. Bu, Akordeon kk aracnn ana kap esinin

zelliklerini tanmlayan kuraldr. Bu kural ayrca Akordeon kk aracn seip CSS Stilleri paneline (Pencere > CSS Stilleri) bakarak da bulabilirsiniz. Panelin Geerli moduna ayarlandndan emin olun.
2 Kurala bir genilik zellii ve deer ekleyin, rnein width: 300px;.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 425


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Men ubuu kk aracyla alma


Men ubuu kk arac:hakknda
Men ubuu kk arac, site ziyaretisi fareyi dmelerden birinin stne getirdiinde alt menler grntleyen bir gezinme dmeleri kmesidir. Men ubuu kk bir alanda fazla miktarda gezinme bilgisi grntlemenizi salar ve ayrca siteye gelen ziyaretilerin siteye ayrntl ekilde gzatmak zorunda kalmadan sitede neler olduu hakknda fikir edinmesini salar. Dreamweaver iki tr Men ubuu kk arac eklemenizi salar: dikey ve yatay. Aada rnekte nc men esi geniletilmi yatay bir Men ubuu kk arac gsterilmektedir:

Men ubuu kk arac (<ul>, <li> ve <a> etiketlerinden oluur) A. Men esinin alt mens vardr B. Alt men esinin alt mens vardr

Men ubuu kk aracna ilikin HTML, st dzeydeki men elerinin her biri iin bir li etiketi ieren bir d ul etiketinden oluur. st dzey men eleri de (li tags), elerin her birine ilikin alt menleri tanmlayan ul ve li etiketleri ierir ve alt menler de benzer ekilde alt menler ierebilir. st dzeydeki menler ve alt menler istediiniz sayda alt men esi ierebilir. Men ubuu kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml, bu aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprymenubar_tr. Spry Men ubuu oluturma hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0168_tr.

Ayrca bkz.
Spry Men ubuu eitimi

Men ubuu kk aracn ekleme ve dzenleme


Men ubuu kk arac ekleme
1 Ekle > Spry > Spry Men ubuu'nu sein. 2 Yatay ya da Dikey'i seip Tamam' tklatn.

Not: Men ubuu kk aracn ayrca Ekle panelinin Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz. Not: Spry Men ubuu kk arac HTML blmlerini dier blmlerin stnde grntlemek iin DHTML katmanlar kullanr. Sayfanzda Adobe Flash ile oluturulmu ierik varsa, SWF dosyalar her zaman dier tm DHTML katmanlarnn stnde grntlendii iin bu bir sorun oluturabilir; bu nedenle SWF dosyas alt menlerinizin stnde grntlenebilir. Bu sorun, SWF dosyasnn parametrelerini wmode="transparent" kullanacak ekilde deitirerek giderilebilir. Bu ilemi, SWF dosyasn Belge penceresinde seip zellik denetisindeki wmode seeneini saydam olarak ayarlayarak kolayca yapabilirsiniz. Daha fazla bilgi iin bkz. www.adobe.com/go/15523_tr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 426


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Men ve alt men ekleme ya da silme


Men ubuu kk aracna men esi eklemek ya da aratan men esi silmek iin zellik denetisini (Pencere > zellikler) kullann. Ana men esi ekleme 1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein.
2 zellik denetisinde ilk stunun stndeki art dmesini tklatn. 3 (stee bal) Varsaylan metni Belge penceresinde ya da zellik denetisinin Metin kutusunda deitirerek yeni

men esini yeniden adlandrn. Alt men esi ekleme 1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein.
2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) alt men eklemek istediiniz ana men esinin adn sein. 3 kinci stunun stndeki art dmesini tklatn. 4 (stee bal) Varsaylan metni Belge penceresinde ya da zellik denetisinin Metin kutusunda deitirerek yeni alt

men esini yeniden adlandrn. Alt menye alt men eklemek iin, alt men esine eklemek istediiniz alt men esinin adn sein ve sonra zellik denetisindeki nc stunun stndeki art dmesini tklatn. Not: Dreamweaver uygulamas Tasarm grnmnde yalnzca iki dzey alt meny destekler ancak Kod grnmnde istediiniz sayda alt men ekleyebilirsiniz. Ana men ya da alt men esini silme 1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein.
2 zellik denetisinde, silmek istediiniz ana men ya da alt men esinin adn sein ve eksi dmesini tklatn.

Men elerinin srasn deitirme


1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) yeniden sralamak istediiniz men esinin adn sein. 3 Men esini yukar ya da aa tamak iin yukar ya da aa oklar tklatn.

Men esinin metnini deitirme


1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) metnini deitirmek istediiniz men esinin adn sein. 3 Metin kutusunda deiikliklerinizi yapn.

Men esini balama


1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) ba uygulamak istediiniz men esinin adn sein. 3 Ba metin kutusuna ba yazn ya da bir dosyaya gzatmak iin klasr simgesini tklatn.

Men esi iin ara ipucu oluturma


1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 427


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) kendisi iin ara ipucu oluturmak istediiniz men esinin adn

sein.
3 Ara ipucunun metnini Balk metin kutusuna yazn.

Men esi iin hedef nitelii atama


Hedef nitelii, bal bir sayfann nerede alacan belirtir. rnein men esine, site ziyaretisi ba tklattnda bal sayfann yeni tarayc penceresinde almasn salayan bir hedef nitelii atayabilirsiniz. ereve kmeleri kullanyorsanz, bal sayfann almasn istediiniz erevenin adn da belirtebilirsiniz.
1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) hedef nitelik atamak istediiniz men esinin adn sein. 3 Hedef kutusuna drt nitelikten birini girin:
_bo Bal sayfay yeni bir tarayc penceresinde aar. _kendi Bal sayfay ayn bir tarayc penceresine ykler. Varsaylan seenek budur. Sayfa bir erevede ya da ereve

kmesindeyse o ereveye yklenir.


_parent Bal belgeyi, belgenin ilk st ereve kmesine ykler. _st Bal sayfay ereve kmesinin en st penceresine ykler.

Stilleri kapatma
Men ubuu kk aracnn HTML yapsn Tasarm grnmnde daha iyi grebilmek iin kk araca uygulanan stili devre d brakabilirsiniz. rnein stilleri devre d braktnzda men ubuu eleri sayfada men ubuunun stil uygulanm eleri olarak deil, madde imli bir listede grntlenir.
1 Belge penceresinde Men ubuu kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) Stilleri Kapat dmesini tklatn.

Men ubuu kk aracnn ynn deitirme


Men ubuu kk aracnn ynn yataydan dikeye ve dikeyden yataya deitirebilirsiniz. Tek yapmanz gereken men ubuunun HTML kodunu deitirmek ve SpryAssets klasrnzde doru CSS'nin bulunduundan emin olmaktr. Aada rnekte, yatay bir Men ubuu kk arac dikey bir Men ubuu kk arac olarak deitirilmektedir.
1 Dreamweaver uygulamasnda, yatay Men ubuu kk aracn ieren sayfay an. 2 Dikey bir Men ubuu kk arac ekleyin (Ekle > Spry > Spry Men ubuu) ve sayfay kaydedin. Bu adm,

dikey men ubuu iin sitenize doru CSS dosyasnn eklenmesini salar. Not: Sitenizin baka bir yerinde dikey bir Men ubuu kk arac varsa yeni bir tane eklemeniz gerekmez. CSS Stilleri panelindeki (Pencereler > CSS Stilleri) Stil Sayfas Ekle dmesini tklatarak SpryMenuBarVertical.css dosyasn sayfaya eklemeniz yeterlidir.
3 Dikey Men ubuunu silin. 4 Kod Grnmnde (Grnm > Kod) MenuBarHorizontal snfn bulun ve MenuBarVertical olarak deitirin.

MenuBarHorizontal snf, men ubuunun ul kap etiketinde tanmlanmtr (<ul id="MenuBar1"


class="MenuBarHorizontal">).

5 Men ubuunun kodundan sonra men ubuu oluturucuyu bulun:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 428


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

var MenuBar1 = new Spry.Widget.MenuBar("MenuBar1", {imgDown:"SpryAssets/SpryMenuBarDownHover.gif", imgRight:"SpryAssets/SpryMenuBarRightHover.gif"});

6 Oluturucudan imgDown nceden ykleme seeneini (ve virgl) kaldrn:


var MenuBar1 = new Spry.Widget.MenuBar("MenuBar1", {imgRight:"SpryAssets/SpryMenuBarRightHover.gif"});

Not: Dikey men ubuundan yataya dntryorsanz, imgDown nceden ykleme seeneini ve virgl ekleyin.
7 (stee bal) Sayfanzda artk yatay Men ubuu kk arac kalmadysa, eski MenuBarHorizontal.css dosyasna

olan ba belgenin balndan silin.


8 Sayfay kaydedin.

Men ubuu kk aracn zelletirme


zellik denetisi Men ubuu kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Men ubuu kk aracna ilikin CSS kurallarn deitirebilir ve sizin beeninize gre stil uygulanm bir men ubuu oluturabilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprymenubar_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar, (seiminize bal olarak) SpryMenuBarHorizontal.css ya da SpryMenuBarVertical.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Men ubuu kk arac oluturduunuzda bu CSS dosyalarn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Bu dosyalar ayrca kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler de ierir. Men ubuu kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, men ubuunun CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Men esinin metin stilini deitirme


<a> etiketine eklenmi CSS, metin stiliyle ilgili bilgileri ierir. Ayrca <a> etiketine eklenmi ve farkl men durumlarna ait birka ilgili metin stili snf deeri de vardr.
Men esinin metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra

varsaylan deeri deitirin:


Deitirilecek stil Dikey ya da yatay men ubuu iin CSS kural ul.MenuBarVertical a, ul.MenuBarHorizontal a ul.MenuBarVertical a:hover, ul.MenuBarHorizontal a:hover lgili zellikler ve varsaylan deerler

Varsaylan metin Fare iaretisi stne geldiinde metin rengi

color: #333; text-decoration: none; color: #FFF;

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 429


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Deitirilecek stil

Dikey ya da yatay men ubuu iin CSS kural ul.MenuBarVertical a:focus, ul.MenuBarHorizontal a:focus ul.MenuBarVertical a.MenuBarItemHover, ul.MenuBarHorizontal a.MenuBarItemHover ul.MenuBarVertical a.MenuBarItemSubmenuHover, ul.MenuBarHorizontal a.MenuBarItemSubmenuHover

lgili zellikler ve varsaylan deerler

Odaktayken metin rengi

color: #FFF;

Fare iaretisi stne geldiinde Men ubuu esinin rengi Fare iaretisi stne geldiinde alt men esinin rengi

color: #FFF;

color: #FFF;

Men esinin arka plan rengini deitirme


<a> etiketine eklenmi CSS, bir men esinin arka plan rengiyle ilgili bilgileri ierir. Ayrca <a> etiketine eklenmi ve farkl men durumlarna ait birka ilgili arka plan rengi snf deeri de vardr.
Men esinin arka plan rengini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve

sonra varsaylan deeri deitirin:


Deitirilecek renk Dikey ya da yatay men ubuu iin CSS kural ul.MenuBarVertical a, ul.MenuBarHorizontal a ul.MenuBarVertical a:hover, ul.MenuBarHorizontal a:hover ul.MenuBarVertical a:focus, ul.MenuBarHorizontal a:focus ul.MenuBarVertical a.MenuBarItemHover, ul.MenuBarHorizontal a.MenuBarItemHover ul.MenuBarVertical a.MenuBarItemSubmenuHover, ul.MenuBarHorizontal a.MenuBarItemSubmenuHover lgili zellikler ve varsaylan deerler

Varsaylan arka plan Fare iaretisi stne geldiinde arka plan rengi Odaktayken arka plan rengi

background-color: #EEE; background-color: #33C;

background-color: #33C;

Fare iaretisi stne geldiinde Men ubuu esinin rengi Fare iaretisi stne geldiinde alt men esinin rengi

background-color: #33C;

background-color: #33C;

Men elerinin boyutunu deitirme


Men elerinin li ve ul etiketlerinin genilik zelliklerini deitirerek bu elerin boyutlarn deitirebilirsiniz.
1 ul.MenuBarVertical li ya da ul.MenuBarHorizontal li kuraln bulun. 2 Genilik zelliini istenilen genilie deitirin (ya da sabit genilii kaldrmak iin zellii auto olarak deitirin

ve kurala white-space: nowrap; zellii ve deerini ekleyin).


3 ul.MenuBarVertical ul ya da ul.MenuBarHorizontal ul kuraln bulun. 4 Genilik zelliini istenilen genilie deitirin (ya da sabit genilii kaldrmak iin zellii auto olarak deitirin). 5 ul.MenuBarVertical ul li ya da ul.MenuBarHorizontal ul li kuraln bulun: 6 Kurala aadaki zellikleri ekleyin: float: none; ve background-color: transparent;. 7 width: 8.2em; zelliini ve deerini silin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 430


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Alt menleri konumlandrma


Spry Men ubuu menlerinin konumlar alt men ul etiketlerindeki kenar boluu zellii tarafndan kontrol edilir.
1 ul.MenuBarVertical ul ya da ul.MenuBarHorizontal ul kuraln bulun. 2 Varsaylan margin: -5% 0 0 95%; deerlerini istediiniz deerlerle deitirin.

Daraltlabilir Panel kk aracyla alma


Daraltlabilir Panel kk arac hakknda
Daraltlabilir Panel kk arac, kk bir alanda ierik depolayabilen bir paneldir. Kullanclar kk aracn sekmesini tklatarak Daraltlabilir Panel'de depolanan ierii gizleyebilir ya da gsterebilir. Aada rnekte geniletilmi ve daraltlm bir Daraltlabilir Panel kk arac gsterilmektedir:

A. Geniletilmi B. Daraltlm

Daraltlabilir Panel kk aracna ilikin HTML, ierik div etiketini ve sekme kab div etiketini ieren bir d div etiketinden oluur. Daraltlabilir Panel kk aracna ilikin HTML ayrca belgenin balnda ve Daraltlabilir Panel kk aracnn HTML iaretinden sonra komut dosyas etiketleri ierir. Daraltlabilir Panel kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml, bu aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprycollapsiblepanel_tr.

Daraltlabilir Panel kk aracn ekleme ve dzenleme


Daraltlabilir Panel kk arac ekleme
Ekle > Spry > Spry Daraltlabilir Panel'i sein.

Not: Daraltlabilir Panel kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Daraltlabilir Paneli Tasarm grnmnde ama ya da kapatma


Aadakilerden birini yapn:

Tasarm grnmnde fare iaretisini panelin sekmesinin stne getirin ve sekmenin sa tarafnda grnen gz
simgesini tklatn.

Belge penceresinde bir Daraltlabilir Panel kk arac sein ve sonra zellik denetisinin (Pencere > zellikler)
Grnm alr mensnden Ak ya da Kapal'y sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 431


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Daraltlabilir Panel kk aracnn varsaylan durumunu belirleme


Web sayfas taraycya yklendiinde Daraltlabilir Panel kk aracnn varsaylan durumunu (ak ya da kapal) belirleyebilirsiniz.
1 Belge penceresinde Daraltlabilir Panel kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Varsaylan Durum mensnden Ak ya da Kapal'y sein.

Daraltlabilir Panel kk arac iin animasyonu etkinletirme ya da devre d brakma


Varsaylan olarak Daraltlabilir Panel kk arac iin animasyonu etkinletirdiinizde, site ziyaretisi panelin sekmesini tklattnda panel aamal ve yumuak bir ekilde alr ve kapanr. Animasyonu devre d brakrsanz daraltlabilir panel bir anda alr ve kapanr
1 Belge penceresinde Daraltlabilir Panel kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Animasyonu Etkinletir'i sein veya seimini kaldrn.

Daraltlabilir Panel kk aracn zelletirme


zellik denetisi Daraltlabilir Panel kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Daraltlabilir Panel kk aracna ilikin CSS'yi deitirebilir ve sizin beeninize gre stil uygulanm bir daraltlabilir panel oluturabilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprycollapsiblepanel_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryCollapsiblePanel.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Daraltlabilir Panel kk arac oluturduunuzda SpryCollapsiblePanel.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Bu dosya ayrca kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler de ierir. Daraltlabilir Panel kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, daraltlabilir panelin CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Daraltlabilir Panel kk arac metnine stil uygulama


Daraltlabilir Panel kk aracnn kabnn tmnn zelliklerini ayarlayarak ya da kk aracn bileenlerinin zelliklerini ayr ayr ayarlayarak Daraltlabilir Panel kk aracnn metnine stil uygulayabilirsiniz.
Daraltlabilir Panel kk aracnn metin formatn deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak zere aadaki

tabloyu kullann ve sonra kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin:


Deitirilecek stil lgili CSS Kural Eklenecek ya da deitirilecek zellik ve deer rnekleri font: Arial; font-size:medium; font: bold 0.7em sans-serif; (Bu varsaylan deerdir) font: Arial; font-size:medium;

Daraltlabilir panelin tmndeki metin Yalnzca panel sekmesindeki metin Yalnzca ierik panelindeki metin

.CollapsiblePanel .CollapsiblePanelTab .CollapsiblePanelContent

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 432


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Daraltlabilir Panel kk arac arka plan renklerini deitirme


Daraltlabilir Panel kk aracnn arka plan renklerini ya da farkl paralarn deitirmek iin ilgili CSS kuraln

bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra arka plan rengi zelliklerini ve deerlerini kendi beeninize gre ekleyin ya da deitirin:
Deitirilecek renk lgili CSS Kural Eklenecek ya da deitirilecek zellik ve deer rnekleri background-color: #DDD; (Bu varsaylan deerdir.) background-color: #DDD; background-color: #EEE; (Bu varsaylan deerdir.) background-color: #CCC; (Bu varsaylan deerdir.)

Panel sekmesinin arka plan rengi

.CollapsiblePanelTab

erik panelinin arka plan rengi Panel akken sekmenin arka plan rengi

.CollapsiblePanelContent .CollapsiblePanelOpen .CollapsiblePanelTab

Fare iaretisi stne geldiinde ak panel sekmesinin arka plan rengi

.CollapsiblePanelTabHover, .CollapsiblePanelOpen .CollapsiblePanelTabHover

Daraltlabilir panelin geniliini snrlama


Daraltlabilir Panel kk arac varsaylan olarak tm kullanlabilir alan kaplayacak ekilde geniler. Ancak Daraltlabilir Panel kk aracnn geniliini daraltlabilir panel kabnn genilik zelliini ayarlayarak snrlayabilirsiniz.
1 SpryCollapsible Panel.css dosyasn aarak .CollapsiblePanel CSS kuraln bulun. Bu kural Daraltlabilir Panel

kk aracnn ana kap esinin zelliklerini tanmlar. Bu kural ayrca Daraltlabilir Panel kk aracn seip CSS Stilleri paneline (Pencere > CSS Stilleri) bakarak da bulabilirsiniz. Panelin Geerli moduna ayarlandndan emin olun.
2 Kurala bir genilik zellii ve deer ekleyin, rnein width: 300px;.

Sekmeli Paneller kk aracyla alma


Sekmeli Paneller kk arac hakknda
Sekmeli Paneller kk arac, kk bir alanda ierik depolayabilen bir paneller kmesidir. Site ziyaretileri erimek istedikleri panelin sekmesini tklatarak Sekmeli Panellerde depolanan ierii gizleyebilir ya da gsterebilir. Kk aracn panelleri ziyaretinin tklatt farkl sekmelere gre alr. Sekmeli Paneller kk aracnda belli bir anda yalnzca bir ierik paneli aktr. Aada rnekte nc paneli alm bir Sekmeli Paneller kk arac gsterilmektedir:

A. Sekme B. erik C. Sekmeli Paneller kk arac D. Sekmeli panel

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 433


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Sekmeli Paneller kk aracna ilikin HTML kodu tm panelleri ieren bir d div etiketi, etiketlerin bir listesi, ierik panellerini kapsayan bir div etiketi ve her ierik paneli iin bir div etiketinden oluur. Sekmeli Paneller kk aracna ilikin HTML ayrca belgenin balnda ve Sekmeli Paneller kk aracnn HTML iaretinden sonra komut dosyas etiketleri ierir. Sekmeli Paneller kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml, bu aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprytabbedpanels_tr.

Sekmeli Paneller kk aracn ekleme ve dzenleme


Sekmeli Paneller kk arac ekleme
Ekle > Spry > Spry Sekmeli Paneller'i sein.

Not: Sekmeli Paneller kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Sekmeli Paneller kk aracna panel ekleme


1 Belge penceresinde Sekmeli Paneller kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) Paneller art dmesini tklatn. 3 (stee bal) Sekmenin metnini Tasarm grnmnde seip metni deitirerek sekmenin adn deitirin.

Sekmeli Paneller kk aracndan panel silme


1 Belge penceresinde Sekmeli Paneller kk aracn sein. 2 zellik denetisinin (Pencere > zellikler) Paneller mensnde silmek istediiniz panelin adn sein ve eksi

dmesini tklatn.

Dzenlemek iin paneli ama


Aadakilerden birini yapn:

Fare iaretisini Tasarm grnmnde amak istediiniz panelin sekmesinin stne getirin ve sekmenin sa
tarafnda grnen gz simgesini tklatn.

Belge penceresinde bir Sekmeli Paneller kk arac sein ve sonra dzenlemek istediiniz panelin adn zellik
denetisinin (Pencere > zellikler) Paneller mensnde tklatn.

Panellerin srasn deitirme


1 Belge penceresinde Sekmeli Paneller kk aracn sein. 2 zellik denetisinin (Pencere > zellikler) Paneller mensnde tamak istediiniz panelin adn sein. 3 Paneli yukar ya da aa tamak iin yukar ya da aa oklar tklatn.

Varsaylan ak paneli belirleme


Sayfa taraycda aldnda Sekmeli Paneller kk aracnn hangi panelinin varsaylan olarak alacan belirleyebilirsiniz.
1 Belge penceresinde Sekmeli Paneller kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Varsaylan panel alr mensnden varsaylan olarak almasn

istediiniz paneli sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 434


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Sekmeli Paneller kk aracn zelletirme


zellik denetisi Sekmeli Paneller kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Sekmeli Paneller kk aracna ilikin CSS kurallarn deitirebilir ve sizin beeninize gre stil uygulanm bir kk ara oluturabilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprytabbedpanels_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryTabbedPanels.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Sekmeli Paneller kk arac oluturduunuzda SpryTabbedPanels.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Bu dosya ayrca kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler de ierir. Sekmeli Paneller kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, bu kk aracn CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Sekmeli Paneller kk arac metnine stil uygulama


Sekmeli Paneller kk aracnn kabnn tmnn zelliklerini ayarlayarak ya da kk aracn bileenlerinin zelliklerini ayr ayr ayarlayarak Sekmeli Paneller kk aracnn metnine stil uygulayabilirsiniz.
Sekmeli Paneller kk aracnn metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak zere aadaki tabloyu

kullann ve sonra kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin:


Deitirilecek metin Kk aracn tmndeki metin lgili CSS Kural .TabbedPanels Eklenecek zellik ve deer rnekleri font: Arial; font-size:medium; font: Arial; font-size:medium; font: Arial; font-size:medium;

Yalnzca panel sekmelerindeki metin .TabbedPanelsTabGroup ya da .TabbedPanelsTab Yalnzca ierik panellerindeki metin .TabbedPanelsContentGroup ya da .TabbedPanelsContent

Sekmeli Paneller kk arac arka plan renklerini deitirme


Sekmeli Paneller kk aracnn arka plan renklerini ya da farkl paralarn deitirmek iin ilgili CSS kuraln

bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra arka plan rengi zelliklerini ve deerlerini kendi beeninize gre ekleyin ya da deitirin:
Deitirilecek renk lgili CSS Kural Eklenecek ya da deitirilecek zellik ve deer rnekleri background-color: #DDD; (Bu varsaylan deerdir.) background-color: #EEE; (Bu varsaylan deerdir.) background-color: #EEE; (Bu varsaylan deerdir.) background-color: #CCC; (Bu varsaylan deerdir.)

Panel sekmelerinin arka plan rengi

.TabbedPanelsTabGroup ya da .TabbedPanelsTab .Tabbed PanelsContentGroup ya da .TabbedPanelsContent .TabbedPanelsTabSelected

erik panellerinin arka plan rengi

Seili sekmenin arka plan rengi

Fare iaretisi stne geldiinde panel sekmelerinin arka plan rengi

.TabbedPanelsTabHover

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 435


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Sekmeli panellerin geniliini snrlama


Sekmeli Paneller kk arac varsaylan olarak tm kullanlabilir alan kaplayacak ekilde geniler. Ancak Sekmeli Paneller kk aracnn geniliini akordeon kabnn genilik zelliini ayarlayarak snrlayabilirsiniz.
1 SpryTabbedPanels.css dosyasn aarak .TabbedPanels CSS kuraln bulun. Bu kural Sekmeli Paneller kk

aracnn ana kap esinin zelliklerini tanmlar. Bu kural ayrca Sekmeli Paneller kk aracn seip CSS Stilleri paneline (Pencere > CSS Stilleri) bakarak da bulabilirsiniz. Panelin Geerli moduna ayarlandndan emin olun.
2 Kurala bir genilik zellii ve deer ekleyin, rnein width: 300px;.

Ara ipucu kk aracyla alma


Ara pucu kk arac hakknda
Spry ara ipucu kk arac, kullanc web sayfasnda belirli bir enin zerine fareyi getirdiinde ek bilgiler grntler. Kullanc fareyi zerinden kaldrdnda ek ierik kaybolur. Ayrca kullanclarn ara ipucu iindeki ierikle etkileim kurabilmesi iin ara ipularn daha uzun sre ak kalacak ekilde ayarlayabilirsiniz. Ara ipucu kk arac u eden oluur:

Ara ipucu kab. Bu, kullanc ara ipucunu etkinletirdiinde grntlenmesini istediiniz mesaj veya ierii
barndran edir.

Ara ipucunu etkinletiren sayfa eleri. Yapc komut dosyas. Spry'ye ara ipucu ilevini oluturmasn syleyen JavaScript'tir.
Bir Ara pucu kk aracn eklediinizde Dreamweaver, div etiketlerini kullanarak bir ara ipucu kab oluturur ve span etiketleriyle tetikleyici eyi (ara ipucunu etkinletiren sayfa esi) evreler. Dreamweaver bu etiketleri varsaylan olarak kullanr; ancak, ara ipucu ve tetikleyici esi etiketleri, sayfa gvdesi iinde yer ald srece herhangi bir etiket olabilir. Ara ipucu kk aracyla alrken u noktalar gz nnde bulundurun:

Ak bir ara ipucu, bir sonraki ara ipucu almadan nce kapanr. Kullanclar tetikleyici alannn zerine fareyi getirdiklerinde ara ipular kalr. Tetikleyiciler ve ara ipucu ierii iin kullanabileceiniz etiket trlerine ynelik herhangi bir kstlama yoktur.
(Ancak tarayclar arasndaki olas oluturma sorunlarn nlemek iin her zaman engelleme dzeyi eleri tavsiye edilir.)

Varsaylan olarak ara ipucu imlecin 20 piksel sa aasnda grntlenir. zel bir grnm noktas ayarlamak
iin zellik denetisindeki Yatay ve Dikey uzaklk seeneklerini kullanabilirsiniz.

u anda, taraycda bir sayfa yklenirken ara ipucunu ak tutmann bir yolu yoktur.
Ara ipucu kk arac iin ok az CSS gerekir. Spry, ara ipucunu gstermek, gizlemek ve konumlandrmak iin JavaScript'i kullanr. Sayfanzn gerektirdii ekilde, standart CSS teknikleriyle ara ipular iin baka stiller de elde edebilirsiniz. Varsaylan CSS dosyasnda bulunan tek kural, ara ipucunun form eleri veya Flash nesnelerinin yukarsnda grntlenmesi iin Internet Explorer 6'ya ynelik bir geici zmdr. Spry Ara pucu kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml, bu kk aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprytooltip_tr. Spry Ara pucu kk aracyla alma hakknda bir video eitimi iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4046_dw_tr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 436


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Ara pucu kk aracn ekleme


Ekle > Spry > Spry Ara pucu seeneklerini belirleyin.

Not: Ara pucu kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz. Bu eylem sonucunda, ara ipucu ierii iin bir kabn yer ald yeni bir Ara pucu kk arac ve ipucu tetikleyicisi olarak hareket eden bir yer tutucu cmlesi eklenir. Ayrca sayfada varolan bir eyi (rnein bir grnt) seip ara ipucunu ekleyebilirsiniz. Bunu yaptnzda, setiiniz e yeni ipucunun tetikleyicisi olarak hareket eder. Seimde bir kimlik yoksa, Dreamweaver'n seime bir kimlik atayabilmesi iin seimin tam bir etiket esi (rnein, bir img etiketi veya p etiketi) olmas gerekir.

Ara pucunu Dzenleme kk arac seenekleri


Ara pucu kk aracnn davrann zelletirmenizi salayan seenekleri ayarlayabilirsiniz.
1 Sayfadaki ara ipucu ieriinin zerine fareyi getirin veya ekleme noktasn yerletirin. 2 Semek iin, Ara pucu kk aracnn mavi sekmesini tklatn. 3 Ara pucu kk aracnn zellik denetisindeki seenekleri istediiniz gibi belirleyin.
Ad Ara ipucu kabnn ad. Bu kap, ara ipucunun ieriklerini barndrr. Varsaylan olarak Dreamweaver bir div

etiketini kap olarak kullanr.


Tetikleyici Ara ipucunu etkinletiren sayfadaki e. Varsaylan olarak Dreamweaver, tetikleyici olarak span

etiketleriyle evrelenmi bir yer tutucu cmlesini ekler ancak sayfada benzersiz bir kimlie sahip herhangi bir eyi seebilirsiniz.
Fareyi zle Bu seenek belirlendiinde, tetikleyici ara ubuunun zerine fare getirilirkenara ubuunun fareyi izlemesi salanr. Fare Gittiinde Gizle Bu seenek belirlendiinde, fare ara ubuunun zerinde kald srece ara ipucu ak kalr (fare, tetikleyici eden ayrlsa da). Ara ipucunuzda balar veya baka etkileimli eler varsa, ara ipucunun ak kalmas yararl olacaktr. Bu seenek belirlenmezse, fare tetikleyici alanndan ayrldnda ara ipucu esi kapanr. Yatay Uzaklk Ara ubuunun fareye gre yatay konumunu hesaplar. Uzaklk deeri piksel cinsindendir ve

varsaylan uzaklk da 20 pikseldir.


Dikey Uzaklk Ara ubuunun fareye gre dikey konumunu hesaplar. Uzaklk deeri piksel cinsindendir ve

varsaylan uzaklk da 20 pikseldir


Gecikme Gster Ara ipucu, tetikleyici eye girdikten sonra ara ipucunun grntlenmesine kadar geen milisaniye

cinsinden gecikme sresi. Varsaylan deer 0'dr.


Gecikmeyi Gizle Ara ipucu, tetikleyici eden ktktan sonra ara ipucunun kaybolmasna kadar geen milisaniye

cinsinden gecikme sresi. Varsaylan deer 0'dr.


Efekt Ara ipucu grntlenirken kullanmak istediiniz efekt tr. Perde, ara ipucunu gstermek ve gizlemek iin yukar ve aa hareket eden bir pencerenin benzetimini gerekletirir. Soldur efekti ara ipucunu soldurur ve grntler. Varsaylan deer yok'tur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 437


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama Radyo Grubu kk aracyla alma


Dorulama Radyo Grubu kk arac hakknda
Dorulama Radyo Grubu kk arac, seim iin dorulama destei ieren bir radyo dmeleri grubudur. Kk ara, gruptaki bir radyo dmesi seimini zorlar. Aada rnekte eitli durumlardaki bir Dorulama Radyo Grubu kk arac gsterilmektedir.
B

A. Dorulama Radyo Grubu kk arac hata mesajlar B. Dorulama Radyo Grubu kk ara grubu

Dorulama Radyo Grubu kk arac, balang durumunun dnda durum ierir: geerli, geersiz ve gerekli deeri. Karlk gelen CSS dosyasn (SpryValidationRadio.css) dzenleyerek, istediiniz dorulama sonularna bal olarak bu durumlarn zelliklerini deitirebilirsiniz. Dorulama Radyo Grubu kk arac eitli noktalarda dorulama ilemi yapabilir: kullanc kk aracn dn tklattnda, kullanc seim yaparken veya kullanc formu gndermeyi denediinde.
Balang durumu Sayfa taraycya yklendiinde veya kullanc formu sfrladnda. Geerli durumu Kullanc bir seim yaptnda ve form gnderilebildiinde. Gerekli durumu Kullanc gerekli bir seimi yapamadnda. Geersiz durumu Kullanc, deeri kabul edilemeyen bir radyo dmesini setiinde.

Dorulama Radyo Grubu kk arac kullanc etkileimi yoluyla bu durumlardan birine girdiinde, Spry erevesi mant altrma zamannda kk araca ilikin HTML kabna belirli bir CSS snf uygular. rnein kullanc form gndermeyi denerse ancak hibir seim yapmamsa, Spry tarafndan kk araca "Ltfen bir seim yapn" hata mesajn grntlemesine neden olacak bir snf uygulanr. Hata mesajlarnn stillerini ve grntlenme durumlarn kontrol eden kurallar, kk aracn beraberindeki SpryValidationRadio.css dosyasnda bulunur. Genellikle bir form iinde bulunan Dorulama Radyo Grubu kk aracnn varsaylan HTML kodu, radyo grubunun input type="radio" etiketini evreleyen bir kap span etiketinden oluur. Dorulama Radyo Grubu kk aracnn HTML kodu, belgenin balnda ve kk aracn HTML kodundan sonra script etiketlerini de ierir. Dorulama Radyo Grubu kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml ve bu Dorulama Radyo Grubu kk arac kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryradio_tr.

Dorulama Radyo Grubu kk arac ekleme ve dzenleme


Dorulama Radyo Grubu kk arac ekleme
1 Ekle > Spry > Spry Dorulama Radyo Grubu seeneklerini belirleyin. 2 Ad metin kutusuna radyo grubu iin bir ad girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 438


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

3 Art (+) veya eksi (-) dmelerini tklatarak gruba radyo dmeleri ekleyin ya da gruptan radyo dmeleri karn. 4 Etiket stununda, alan dzenlenebilir duruma getirmek iin her bir radyo dmesinin adn tklatn ve her radyo

dmesine benzersiz adlar atayn.


5 Deer stununda, alan dzenlenebilir duruma getirmek iin her bir deeri tklatn ve her radyo dmesine

benzersiz bir deer atayn.


6 (stee bal) Belirli bir satr semek iin bir radyo dmesini veya radyo dmesi deerini tklatn ve ardndan

satr yukar ya da aa tamak iin yukar ve aa oklarn tklatn.


7 Radyo grubu iin bir dzen tr sein.
Satr kesmeleri Satr kesmeleri (br etiketleri) kullanarak her radyo dmesini ayr bir satra yerletirir. Tablo Ayr tablo satrlarn (tr etiketleri) kullanarak her radyo dmesini ayr bir satra yerletirir.

8 Tamam' tklatn.

Not: Radyo Grubu kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Dorulamann ne zaman yaplacan belirtme


Dorulamann oluaca noktay belirleyebilirsinizkullanc kk aracn dnda tklattnda, seim yaparken ya da form gndermeyi denediinde.
1 Belge penceresindeki bir Dorulama Radyo Grubu kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) dorulamann olumasn istediiniz zaman belirten seenei

belirleyin. Tm seenekleri belirleyebilir veya sadece Gnder'i seebilirsiniz.


Bulank Kullanc radyo grubunun dn tklattnda dorulama yapar. Deitir Kullanc seim yaparken dorulama yapar. Gnder Kullanc formu gndermeyi denediinde dorulama yapar. Gnder seenei varsaylan olarak seilir ve

seim kaldrlamaz.

Tasarm grnmnde kk aracn durumlarn grntleme


1 Belge penceresindeki bir Dorulama Radyo Grubu kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), nizleme Durumlar alr mensnden grmek istediiniz durumu

sein. rnein kk arac balang durumunda grmek istiyorsanz Balang seeneini belirleyin.

Radyo dmelerini istediiniz duruma getirin.


Varsaylan olarak, Dorulama Radyo Grubu kk aralar, kullancnn formu gndermeden nce bir seim yapmasn gerektirir. Ancak kullanc iin istee bal seimler yapabilirsiniz.
1 Belge penceresindeki bir Dorulama Radyo Grubu kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Gerekli seeneinin iaretini kaldrn.

Bo veya geersiz bir deer belirtme


Kullanc, bo veya geersiz deerlerinden biriyle ilikilendirilmi bir radyo dmesini seerse bo ya da geersiz olarak kaydolacak bir deer belirtebilirsiniz. Kullanc bo deerine sahip bir radyo dmesini seerse, tarayc Ltfen bir seim yapn hata mesajn dndrr. Kullanc geersiz deerine sahip bir radyo dmesini seerse, tarayc Ltfen geerli bir deer sein hata mesajn dndrr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 439


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Bo deeri radyo dmesine sahip Radyo Grubu.

1 Radyo Grubu kk aracnzda, bo veya geersiz radyo dmesi iin kullanmak istediiniz radyo dmesini sein.

Kk ara iin bo veya geersiz deerleri belirtilirken, bu deerlerin nceden atanm olduu karlk gelen radyo dmeleri olmas gerekir.
2 Radyo Dmesi zellik denetisinde (Pencere > zellikler), radyo dmesine iaretlenmi bir deer atayn. Bo

deerine sahip bir radyo dmesi oluturmak iin, aretlenen Deer metin kutusuna none yazn. Geersiz deerine sahip bir radyo dmesi oluturmak iin, aretlenen Deer metin kutusuna invalid yazn.
3 Kk aracn mavi sekmesini tklatarak Dorulama Radyo Grubu kk aracnn tamamn sein. 4 zellik denetisinde bo bir deer veya geersiz deerler atayn. Ltfen bir seim yapn bo deer hata mesaj

grntleyen bir kk ara oluturmak iin, Bo Deer metin kutusuna none yazn. Ltfen geerli bir deer sein geersiz deer hata mesaj grntleyen bir kk ara oluturmak iin, Bo Deer metin kutusuna invalid yazn. Hata mesajlarnn dzgn ekilde grntlenmesi iin hem radyo dmesine hem de Radyo Grubu kk aracna yok ya da geersiz deerlerinin atanm olmas gerektiini unutmayn.

Radyo Grubu kk aracn zelletirme


zellik denetisi Dorulama Radyo Grubu kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Dorulama Radyo Grubu kk aracna ilikin CSS'yi, sizin beeninize gre stil uygulanm bir kk ara oluturacak ekilde deitirebilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryradio_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryValidationRadio.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, her Spry Dorulama Radyo Grubu kk arac oluturduunuzda SpryValidationRadio.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler ierdiinden bu dosyaya bavurmak yardmc olabilir. Dorulama Radyo Grubu kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, bu kk aracn CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Dorulama Radyo Grubu kk aracna ynelik stil oluturma (genel talimatlar)


1 SpryValidationRadio.css dosyasn an. 2 Kk aracn deitirilecek blmne ilikin CSS kuraln bulun. rnein, Radyo Grubu kk aracnn gerekli

durumunun arka plan rengini deitirmek iin, SpryValidationRadio.css dosyasnda radioRequiredState kuraln dzenleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 440


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

3 CSS kural zerinde deiikliklerinizi yapn ve dosyay kaydedin.

SpryValidationRadio.css dosyas, belirli kurallarn kodunu ve amacn aklayan kapsaml yorumlar ierir. Daha fazla bilgi iin dosyadaki yorumlara bakn.

Dorulama Radyo Grubu kk arac hata mesaj metnine stil uygulama


Dorulama Radyo Grubu kk aracnn hata mesajlar varsaylan olarak, metni evreleyen 1 piksellik srekli bir kenarlkla krmz renkte grnr.
Dorulama Radyo Grubu kk arac hata mesajlarnn metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak

zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan zellikleri deitirin ya da kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin.
Stil uygulanacak metin Hata mesaj metni lgili CSS Kural .radioRequiredState .radioRequiredMsg, .radioInvalidState .radioInvalidMsg Deitirilecek ilgili zellikler color: #CC3333; border: 1px solid #CC3333;

Dorulama Metin Alan ek bileeni ile alma


Dorulama Metin Alan kk arac hakknda
Spry Dorulama Metin Alan kk arac, site ziyaretisi metin girdiinde geerli ya da geersiz durumlarn grntleyen metin alandr. rnein ziyaretilerin e-posta adreslerini yazdklar bir forma Dorulama Metin Alan kk arac ekleyebilirsiniz. E-posta adresinde @ simgesini ve noktay eksik brakrlarsa, kk ara kullancnn girdii bilgilerin geersiz olduunu bildiren bir mesaj grntler. Aada rnekte eitli durumlardaki bir Dorulama Metin Alan kk arac gsterilmektedir:
A

A. Metin alan kk arac, ipucu etkin B. Metin alan kk arac, geerli durumu C. Metin alan kk arac, geersiz durumu D. Metin Alan kk arac, gerekli durumu

Dorulama Metin Alan kk arac bir dizi durum ierir (rnein geerli, geersiz gerekli deer ve benzer). stediiniz dorulama sonularna bal olarak, bu durumlarn zelliklerini zellik Denetisini kullanarak deitirebilirsiniz. Dorulama Metin Alan kk arac eitli noktalarda, rnein ziyareti kk aracn dnda tklattnda, yazdnda ya da form gndermeye altnda dorulama gerekletirebilir.
Balang durumu Sayfa taraycya yklendiinde ya da kullanc formu sfrladnda kk aracn durumu. Odak durumu Kullanc ekleme noktasn kk aracn iine yerletirdiinde kk aracn durumu. Geerli durumu Kullanc bilgileri doru ekilde girdiinde ve form gnderilebilir olduunda kk aracn durumu. Geersiz durumu Kullanc geersiz formatta metin girdiinde kk aracn durumu. (rnein yl iin 2006 yerine 06).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 441


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Gerekli durumu Kullanc metin alanna gereken metni girmediinde kk aracn durumu. Minimum Karakter Says durumu Kullanc metin alanna gereken en az sayda karakterden daha az sayda karakter

girdiinde kk aracn durumu.


Maksimum Karakter Says durumu Kullanc metin alanna izin verilen en fazla sayda karakterden daha fazla sayda karakter girdiinde kk aracn durumu. Minimum Deer durumu Kullanc metin alan iin gereken deerden daha dk bir deer girdiinde kk aracn

durumu. (Tam say, gerek say ve veri tr dorulamalar iin uygulanr.)


Maksimum Deer durumu Kullanc metin alan iin izin verilen en byk deerden daha yksek bir deer girdiinde kk aracn durumu. (Tam say, gerek say ve veri tr dorulamalar iin uygulanr.)

Dorulama Metin Alan kk arac kullanc etkileimi yoluyla bu durumlardan birine girdiinde, Spry erevesi mant altrma zamannda kk araca ilikin HTML kabna belirli bir CSS snf uygular. rnein kullanc form gndermeyi denerse ancak zorunlu metin alanna metin girmemise, Spry tarafndan kk araca "Bir deer gerekiyor" hata mesajn grntlemesine neden olacak bir snf uygulanr. Hata mesajlarnn stillerini ve grntlenme durumlarn kontrol eden kurallar, kk aracn beraberindeki SpryValidationTextField.css CSS dosyasnda bulunur. Dorulama Metin Alan kk aracnn genellikle bir form iinde bulunan varsaylan HTML'si, metin alannn <input> etiketini saran bir <span> kap etiketinden oluur. Dorulama Metin Alan kk aracna ilikin HTML ayrca belgenin balnda ve kk aracn HTML iaretinden sonra komut dosyas etiketleri ierir. Dorulama Metin Alan kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml ve bu aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprytextfield_tr.

Dorulama Metin Alan kk aracn ekleme ve dzenleme


Dorulama Metin Alan kk arac ekleme
1 Ekle > Spry > Spry Dorulama Metin Alan'n sein. 2 Girdi Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn.

Not: Dorulama Metin Alan kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Eriilebilir HTML formlar oluturma sayfa 656

Dorulama tr ve format belirleme


Dorulama Metin Alan kk arac iin farkl dorulama trleri belirleyebilirsiniz. rnein metin alanna kredi kart numaralar girilecekse kredi kart dorulama tr belirleyebilirsiniz.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Alan kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Tr mensnden bir dorulama tr sein. 3 Mmknse, Format alr mensnden bir format sein.

Dorulama trlerinin ou, metin alannn standart bir format beklemesine neden olur. rnein bir metin alanna tam say dorulama tr uygularsanz, kullanc metin alanna say girmedike kk ara dorulama yapmaz. Ancak baz dorulama trleri metin alannzn kabul edecei format trn semenize izin verir. Aadaki tablo, zellik denetisi yoluyla kullanlabilecek dorulama trlerini ve formatlarn listeler:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 442


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama tr Yok Tam say E-posta Adresi

Format Belli bir format gerekmez. Metin alan yalnzca say kabul eder. Metin alan @ ve nokta (.) ieren ve bunlarn her birinin ncesinde ve sonrasnda en az bir harf bulunan e-posta adreslerini kabul eder. Formatlar eitlidir. zellik denetisinin Format alr mensnden seiminizi yapn. Formatlar eitlidir. zellik denetisinin Format alr mensnden seiminizi yapn. (tt, am/pm format iindir; t, a/p format iindir.) Formatlar eitlidir. zellik denetisinin Format alr mensnden seiminizi yapn. Tm kredi kartlarn kabul etmeyi seebilir ya da belirli bir trde kredi kart (MasterCard, Visa, vb.) belirtebilirsiniz. Metin alan kredi kart numaralarnda boluk kabul etmez; rnein 4321 3456 4567 4567. Formatlar eitlidir. zellik denetisinin Format alr mensnden seiminizi yapn. Metin alan A.B.D. ve Kanada iin formatlanm telefon numaralarn (000) 000-0000 ya da zel formatlar kabul eder. Seenek olarak zel format seerseniz, rnein 000.00(00) eklindeki format Desen metin kutusuna girin. Metin alan 000-00-0000 eklinde formatlanm sosyal gvenlik numaralarn kabul eder. Farkl bir format kullanmak isterseniz; dorulama tr olarak zel'i sein ve bir desen belirleyin. Desen dorulama mekanizmas yalnzca ASCII karakterlerini kabul eder. Metin alan 1,000,000.00 ya da 1.000.000,00 eklinde formatlanm para birimini kabul eder. eitli say trlerini dorular: tam saylar (rnein 1), hareketli deerler (rnein 12.123) ve bilimsel simgelerle gsterilen hareketli deerler (rnein 1.212e+12, 1.221e-12, burada e, s 10 olarak kullanlmtr). Formatlar eitlidir. zellik denetisinin Format alr mensnden seiminizi yapn. Metin alan http://xxx.xxx.xxx ya da ftp://xxx.xxx.xxx eklinde formatlanm URL'leri kabul eder. zel bir dorulama tr ve format belirtmenizi salar. zellik denetisinde format desenini (ve isterseniz ipucunu) girin. Desen dorulama mekanizmas yalnzca ASCII karakterlerini kabul eder.

Tarih Saat

Kredi Kart

Posta Kodu Telefon Numaras

Sosyal Gvenlik Numaras

Para Birimi Gerek Say/Bilimsel Simgeler

IPAdresi URL zel

Dorulamann ne zaman yaplacan belirtme


Dorulamann oluaca noktay belirleyebilirsinizsite ziyaretisi kk aracn dnda tklattnda, ziyareti yazarken ya da ziyareti form gndermeyi denediinde.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Alan kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) dorulamann olumasn istediiniz zaman belirten seenei

belirleyin. Tm seenekleri belirleyebilir veya sadece Gnder'i seebilirsiniz.


Bulank Kullanc metin alannn dnda tklattnda dorulama yapar. Deitir Kullanc metin alanndaki metni deitirirken dorulama yapar. Gnder Kullanc formu gndermeyi denediinde dorulama yapar. Gnder seenei varsaylan olarak seilir ve

seim kaldrlamaz.

Minimum ve maksimum karakter saysn belirtme


Bu seenek yalnzca Yok, Tam Say, E-posta Adresi ve URL dorulama trleri iin kullanlabilir.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Alan kk aracn sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 443


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Min. Karakter ya da Maks. Karakter kutusuna bir say yazn. rnein

Min. Karakter kutusuna 3 girerseniz, kk ara yalnzca kullanc ya da daha fazla karakter girdiinde dorulama yapar.

Minimum ve maksimum deerleri belirtme


Bu seenek yalnzca Tam Say, Saat, Para Birimi ve Gerek Say/Bilimsel Simgeler dorulama trleri iin kullanlabilir.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Alan kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Min. Deer ya da Maks. Deer kutusuna bir say yazn. rnein Min.

Deer kutusuna 3 girerseniz, kk ara yalnzca kullanc metin alanna 3 ya da daha byk bir deer (4, 5, 6 ve benzer) girdiinde dorulama yapar.

Tasarm grnmnde kk aracn durumlarn grntleme


1 Belge penceresinde Dorulama Metin Alan kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), nizleme Durumlar alr mensnden grmek istediiniz durumu

sein. rnein kk arac geerli durumunda grmek istiyorsanz Geerli'yi sein.

Metin alannn gerekli durumunu deitirme


Dreamweaver ile eklediiniz tm Dorulama Metin Alan kk aralar web sayfasnda yaynlandklarnda varsaylan olarak kullanc girdisi gerektirirler. Bununla birlikte, metin alanlarnn doldurulmasn kullanc iin istee bal yapabilirsiniz.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Alan kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), tercihinize bal olarak Gerekli seeneini iaretleyin veya iaretini

kaldrn.

Metin alan iin ipucu oluturma


Metin alanlar iin ok eitli trde formatlar bulunduundan, kullanclara hangi formatta giri yapacaklar konusunda ipular vermek yardmc olacaktr. rnein Telefon Numaras dorulama trne ayarlanm bir metin alan yalnzca (000) 000-0000 eklindeki telefon numaralarn kabul eder. Kullanc sayfay taraycya yklediinde metin alannn doru format grntlemesi iin bu rnek numaralar ipucu olarak girebilirsiniz.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Alan kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), pucu metin kutusuna bir ipucu girin.

Geersiz karakterleri engelleme


Dorulama Metin Alan kk aracnda kullanclarn geersiz karakterler girmesini nleyebilirsiniz. rnein bu seenei Tam Say dorulama trne ayarlanm bir kk ara iin belirlerseniz, kullanc bir harf yazmaya altnda metin alannda hibir ey olmaz.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Alan kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Deseni Zorunlu Kl seeneini iaretleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 444


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama Metin Alan kk aracn zelletirme


zellik denetisi Dorulama Metin Alan kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Dorulama Metin Alan kk aracna ilikin CSS'yi, sizin beeninize gre stil uygulanm bir kk ara oluturacak ekilde deitirebilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprytextfield_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryValidationTextField.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Dorulama Metin Alan kk arac oluturduunuzda SpryValidationTextField.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler ierdiinden bu dosyaya bavurmak yardmc olabilir. Dorulama Metin Alan kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, bu kk aracn CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Dorulama Metin Alan kk arac hata mesaj metnine stil uygulama


Dorulama Metin Alan kk aracnn hata mesajlar varsaylan olarak, metni evreleyen 1 piksellik bir kenarlkla krmz renkte grnr.
Dorulama Metin Alan kk arac hata mesajlarnn metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak

zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan zellikleri deitirin ya da kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin:
Deitirilecek metin Hata mesaj metni lgili CSS Kural Deitirilecek ilgili zellikler

.textfieldRequiredState .textfieldRequiredMsg, .textfieldInvalidFormatState color: #CC3333; border: 1px solid .textfieldInvalidFormatMsg, .textfieldMinValueState #CC3333; .textfieldMinValueMsg, .textfieldMaxValueState .textfieldMaxValueMsg, .textfieldMinCharsState .textfieldMinCharsMsg, .textfieldMaxCharsState .textfieldMaxCharsMsg

Dorulama Metin Alan kk arac arka plan renklerini deitirme


Dorulama Metin Alan kk aracnn eitli durumlardaki arka plan renklerini deitirmek iin, ilgili CSS

kuraln bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan arka plan rengi deerlerini deitirin:
Deitirilecek renk Kk aracn geerli durumundaki arka plan rengi Kk aracn geersiz durumundaki arka plan rengi lgili CSS Kural .textfieldValidState input, input.textfieldValidState Deitirilecek ilgili zellik background-color: #B8F5B1;

input.textfieldRequiredState, .textfieldRequiredState input, background-color: #FF9F9F; input.textfieldInvalidFormatState, .textfieldInvalidFormatState input, input.textfieldMinValueState, .textfieldMinValueState input, input.textfieldMaxValueState, .textfieldMaxValueState input, input.textfieldMinCharsState, .textfieldMinCharsState input, input.textfieldMaxCharsState, .textfieldMaxCharsState input .textfieldFocusState input, input.textfieldFocusState background-color: #FFFFCC;

Kk ara odaktayken arka plan rengi

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 445


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama Metin Alan ek bileeni ile alma


Dorulama Metin Blgesi kk arac hakknda
Spry Dorulama Metin Blgesi kk arac, site ziyaretisi birka tmcelik metin girdiinde geerli ya da geersiz durumlarn grntleyen metin blgesidir. Metin blgesi gerekli bir alansa ve kullanc metin girmezse kk ara deer gerekli olduunu bildiren bir mesaj grntler. Aada rnekte eitli durumlardaki bir Dorulama Metin Blgesi kk arac gsterilmektedir:
A

A. Kalan karakter says sayac B. Metin Blgesi kk arac odakta, minimum ve maksimum karakter says durumu C. Metin Blgesi kk arac odakta, geerli durumu D. Metin blgesi kk arac, gerekli durumu E. Yazlan karakter says sayac

Dorulama Metin Blgesi kk arac bir dizi durum ierir (rnein geerli, geersiz gerekli deer ve benzer). stediiniz dorulama sonularna bal olarak, bu durumlarn zelliklerini zellik denetisini kullanarak deitirebilirsiniz. Dorulama Metin Blgesi kk arac eitli noktalarda, rnein kullanc kk aracn dnda tklattnda, yazdnda ya da form gndermeye altnda dorulama gerekletirebilir.
Balang durumu Sayfa taraycya yklendiinde ya da kullanc formu sfrladnda kk aracn durumu. Odak durumu Kullanc ekleme noktasn kk aracn iine yerletirdiinde kk aracn durumu. Geerli durumu Kullanc bilgileri doru ekilde girdiinde ve form gnderilebilir olduunda kk aracn durumu. Gerekli durumu Kullanc hibir metin girmediinde kk aracn durumu. Minimum Karakter Says durumu Kullanc metin blgesine gereken en az sayda karakterden daha az sayda karakter

girdiinde kk aracn durumu.


Maksimum Karakter Says durumu Kullanc metin alanna izin verilen en fazla sayda karakterden daha fazla sayda

karakter girdiinde kk aracn durumu. Dorulama Metin Blgesi kk arac kullanc etkileimi yoluyla bu durumlardan birine girdiinde, Spry erevesi mant altrma zamannda kk araca ilikin HTML kabna belirli bir CSS snf uygular. rnein kullanc form gndermeyi denerse ancak metin blgesine metin girmemise, Spry tarafndan kk araca "Bir deer gerekiyor" hata mesajn grntlemesine neden olacak bir snf uygulanr. Hata mesajlarnn stillerini ve grntlenme durumlarn kontrol eden kurallar, kk aracn beraberindeki SpryValidationTextArea.css CSS dosyasnda bulunur. Dorulama Metin Blgesi kk aracnn genellikle bir form iinde bulunan varsaylan HTML'si, metin blgesinin <textarea> etiketini saran bir <span> kap etiketinden oluur. Dorulama Metin Blgesi kk aracna ilikin HTML ayrca belgenin balnda ve kk aracn HTML iaretinden sonra komut dosyas etiketleri ierir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 446


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama Metin Blgesi kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml ve bu aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprytextarea_tr.

Dorulama Metin Alan kk aracn ekleme ve dzenleme


Dorulama Metin Blgesi kk arac ekleme
1 Ekle > Spry > Spry Dorulama Metin Blgesi'ni sein. 2 Girdi Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn.

Not: Dorulama Metin Blgesi kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Eriilebilir HTML formlar oluturma sayfa 656

Dorulamann ne zaman yaplacan belirtme


Dorulamann oluaca noktay belirleyebilirsinizkullanc kk aracn dnda tklattnda, yazarken ya da form gndermeyi denediinde.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Blgesi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) dorulamann olumasn istediiniz zaman belirten Dorula

seeneini iaretleyin. Tm seenekleri belirleyebilir veya sadece Gnder'i seebilirsiniz.


Bulank Kullanc metin alannn dnda tklattnda dorulama yapar. Deitir Kullanc metin alanndaki metni deitirirken dorulama yapar. Gnder Kullanc formu gndermeyi denediinde dorulama yapar. Gnder seenei varsaylan olarak seilir ve

seim kaldrlamaz.

Minimum ve maksimum karakter saysn belirtme


1 Belge penceresinde Dorulama Metin Blgesi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Min. Karakter ya da Maks. Karakter kutusuna bir say yazn. rnein

Min. Karakter kutusuna 20 girerseniz, kk ara yalnzca kullanc metin alanna 20 ya da daha fazla karakter girdiinde dorulama yapar.

Karakter sayac ekleme


Kullanclarnzn metin alanna metin girerken ka karakter yazdklarn ya da ka karakter kaldn grmelerini salayan bir karakter sayac ekleyebilirsiniz. Karakter sayac eklediinizde, saya varsaylan olarak kk aracn sa alt kesinin dnda grnr.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Blgesi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Karakter Saym ya da Kalan Karakter seeneini iaretleyin.

Not: Kalan Karakter seenei yalnzca izin verilen en fazla karakter saysn belirlediyseniz kullanlabilir.

Tasarm grnmnde kk aracn durumlarn grntleme


1 Belge penceresinde Dorulama Metin Blgesi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), nizleme Durumlar alr mensnden grmek istediiniz durumu

sein. rnein kk arac geerli durumunda grmek istiyorsanz Geerli'yi sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 447


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Metin blgesinin gerekli durumunu deitirme


Dreamweaver ile eklediiniz tm Dorulama Metin Blgesi kk aralar web sayfasnda yaynlandklarnda varsaylan olarak kullanc girdisi gerektirirler. Bununla birlikte, metin blgelerinin dorulamasn istee bal yapabilirsiniz.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Blgesi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), tercihinize bal olarak Gerekli seeneini iaretleyin veya iaretini

kaldrn.

Metin blgesi iin ipucu oluturma


Kullanclarn metin alanna girmeleri gereken bilgi trn renebilmeleri iin metin alanna ipucu ekleyebilirsiniz (rnein Aklamanz buraya yazn). Kullanc sayfay taraycya yklediinde metin alan ipucu metnini grntler.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Blgesi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), pucu metin kutusuna bir ipucu girin.

Fazladan karakterleri engelleme


Kullanclarn Dorulama Metin Blgesi kk aracnda izin verilen en fazla karakter saysndan fazla karakter girmesini nleyebilirsiniz. rnein bu seenei 20'den fazla karakter kabul etmeyecek ekilde ayarlanm bir kk ara iin belirlerseniz, kullanc metin alanna 20'den fazla karakter yazamaz.
1 Belge penceresinde Dorulama Metin Blgesi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Fazladan Karakterleri Engelle seeneini iaretleyin.

Dorulama Metin Blgesi kk aracn zelletirme


zellik denetisi Dorulama Metin Blgesi kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Dorulama Metin Blgesi kk aracna ilikin CSS'yi, sizin beeninize gre stil uygulanm bir kk ara oluturacak ekilde deitirebilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprytextarea_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryValidationTextArea.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Dorulama Metin Blgesi kk arac oluturduunuzda SpryValidationTextArea.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler ierdiinden bu dosyaya bavurmak yardmc olabilir. Dorulama Metin Blgesi kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, bu kk aracn CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 448


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama Metin Blgesi kk arac hata mesaj metnine stil uygulama


Dorulama Metin Blgesi kk aracnn hata mesajlar varsaylan olarak, metni evreleyen 1 piksellik bir kenarlkla krmz renkte grnr.
Dorulama Metin Blgesi kk arac hata mesajlarnn metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak

zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan zellikleri deitirin ya da kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin:
Deitirilecek metin Hata mesaj metni lgili CSS Kural .textareaRequiredState .textareaRequiredMsg, .textareaMinCharsState .textareaMinCharsMsg, .textareaMaxCharsState .textareaMaxCharsMsg Deitirilecek ilgili zellikler color: #CC3333; border: 1px solid #CC3333;

Dorulama Metin Blgesi kk arac arka plan renklerini deitirme


Dorulama Metin Blgesi kk aracnn eitli durumlardaki arka plan renklerini deitirmek iin, ilgili CSS

kuraln bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan arka plan rengi deerlerini deitirin:
Deitirilecek arka plan rengi lgili CSS Kural Deitirilecek ilgili zellik background-color: #B8F5B1;

Kk aracn geerli durumundaki arka plan rengi .textareaValidState textarea, textarea.textareaValidState Kk aracn geersiz durumundaki arka plan rengi textarea.textareaRequiredState, .textareaRequiredState textarea, textarea.textareaMinCharsState, .textareaMinCharsState textarea, textarea.textareaMaxCharsState, .textareaMaxCharsState textarea .textareaFocusState textarea, textarea.textareaFocusState

background-color: #FF9F9F;

Kk ara odaktayken arka plan rengi

background-color: #FFFFCC;

Dorulama Se ek bileeni ile alma


Dorulama Seimi kk arac hakknda
Spry Dorulama Seimi kk arac, kullanc seim yaptnda geerli ya da geersiz durumlarn grntleyen bir aa alr mendr. rnein farkl blmlerde gruplandrlm ve yatay izgilerle blnm bir durum listesi ieren Dorulama Seimi kk arac ekleyebilirsiniz. Kullanc durumlardan biri yerine yanllkla blme izgilerinden birini seerse, Dorulama Seimi kk arac kullancya seiminin geersiz olduunu bildiren bir mesaj grntler. Aada rnekte geniletilmi bir Dorulama Seimi kk arac ve ayrca kk aracn eitli durumlardaki daraltlm ekli gsterilmektedir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 449


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

A. Dorulama Seimi kk arac odakta B. Dorulama Seimi kk arac, geerli durumu C. Seim kk arac, gerekli durumu D. Dorulama Seimi kk arac, geersiz durumu

Dorulama Seimi kk arac bir dizi durum ierir (rnein geerli, geersiz gerekli deer ve benzer). stediiniz dorulama sonularna bal olarak, bu durumlarn zelliklerini zellik denetisini kullanarak deitirebilirsiniz. Dorulama Seimi kk arac eitli noktalarda, rnein kullanc kk aracn dnda tklattnda, seim yaptnda ya da form gndermeye altnda dorulama gerekletirebilir.
Balang durumu Sayfa taraycya yklendiinde ya da kullanc formu sfrladnda kk aracn durumu. Odak durumu Kullanc kk arac tklattnda kk aracn durumu. Geerli durumu Kullanc geerli bir e setiinde ve form gnderilebilir olduunda kk aracn durumu. Geersiz durumu Kullanc geersiz bir e setiinde kk aracn durumu. Gerekli durumu Kullanc geerli bir e semediinde kk aracn durumu.

Dorulama Seimi kk arac kullanc etkileimi yoluyla yukardaki durumlardan birine girdiinde, Spry erevesi mant altrma zamannda kk araca ilikin HTML kabna belirli bir CSS snf uygular. rnein kullanc form gndermeyi denerse ancak menden bir e sememise, Spry tarafndan kk araca "Ltfen bir e sein" hata mesajn grntlemesine neden olacak bir snf uygulanr. Hata mesajlarnn stillerini ve grntlenme durumlarn kontrol eden kurallar, kk aracn beraberindeki SpryValidationSelect.css CSS dosyasnda bulunur. Dorulama Seimi kk aracnn genellikle bir form iinde bulunan varsaylan HTML'si, metin blgesinin <select> etiketini saran bir <span> kap etiketinden oluur. Dorulama Seimi kk aracna ilikin HTML ayrca belgenin balnda ve kk aracn HTML iaretinden sonra komut dosyas etiketleri ierir. Dorulama Seimi kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml ve bu aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryselect_tr.

Dorulama Seimi kk aracn ekleme ve dzenleme


Dorulama Seimi kk arac ekleme
1 Ekle > Spry > Spry Dorulama Seimi'ni sein. 2 Girdi Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn. 3 Kod grnmnde, men elerini ve deerlerini ieren seenek etiketlerini ekleyin. Dreamweaver bu ilemi sizin

iin otomatik olarak yapmaz. Daha fazla bilgi iin bir nceki konuya bakn. Not: Dorulama Seimi kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Eriilebilir HTML formlar oluturma sayfa 656

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 450


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulamann ne zaman yaplacan belirtme


Dorulamann oluaca noktay belirleyebilirsinizkullanc kk aracn dnda tklattnda, yazarken ya da form gndermeyi denediinde.
1 Belge penceresinde Dorulama Seimi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) dorulamann olumasn istediiniz zaman belirten seenei

belirleyin. Tm seenekleri belirleyebilir veya sadece Gnder'i seebilirsiniz.


Bulank Kullanc kk aracn dnda tklattnda dorulama yapar. Deitir Kullanc seim yaparken dorulama yapar. Gnder Kullanc formu gndermeyi denediinde dorulama yapar. Gnder seenei varsaylan olarak seilir ve

seim kaldrlamaz.

Tasarm grnmnde kk aracn durumlarn grntleme


1 Belge penceresinde Dorulama Seimi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), nizleme Durumlar alr mensnden grmek istediiniz durumu

sein. rnein kk arac geerli durumunda grmek istiyorsanz Geerli'yi sein.

Bo deerlere izin verme ya da vermeme


Dreamweaver ile eklediiniz tm Dorulama Seimi kk aralar web sayfasnda yaynlandklarnda varsaylan olarak kullancnn ilikilendirilmi bir deere sahip men elerini semesini gerektirirler. Ancak bu seenei devre d brakabilirsiniz.
1 Belge penceresinde Dorulama Seimi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), tercihinize bal olarak Bo Deerlere zin Verme seeneini iaretleyin

veya iaretini kaldrn.

Geersiz deer belirtme


Kullanc, kendisiyle ilikili bir men esini seerse geersiz olarak kaydedilecek bir deer belirtebilirsiniz. rnein geersiz deer olarak -1 belirtirseniz ve bir seenek etiketine bu deeri aadaki gibi atarsanz, kullanc o men esini setiinde kk ara hata mesaj dndrr.
<option value="-1"> ------------------- </option>

1 Belge penceresinde Dorulama Seimi kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Geersiz Deer kutusuna geersiz deer olarak kullanlacak bir say

girin.

Dorulama Seimi kk aracn zelletirme


zellik denetisi Dorulama Seimi kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Dorulama Seimi kk aracna ilikin CSS'yi, sizin beeninize gre stil uygulanm bir kk ara oluturacak ekilde deitirebilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryselect_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryValidationSelect.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Dorulama Seimi kk arac oluturduunuzda SpryValidationSelect.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler ierdiinden bu dosyaya bavurmak yardmc olabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 451


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama Seimi kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, bu kk aracn CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Dorulama Seimi kk arac hata mesaj metnine stil uygulama


Dorulama Seimi kk aracnn hata mesajlar varsaylan olarak, metni evreleyen 1 piksellik bir kenarlkla krmz renkte grnr.
Dorulama Seimi kk arac hata mesajlarnn metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak zere

aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan zellikleri deitirin ya da kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin:
Stil uygulanacak metin Hata mesaj metni lgili CSS Kural Deitirilecek ilgili zellikler

.selectRequiredState .selectRequiredMsg, .selectInvalidState color: #CC3333; border: 1px solid #CC3333; .selectInvalidMsg

Dorulama Seimi kk arac arka plan renklerini deitirme


Dorulama Seimi kk aracnn eitli durumlardaki arka plan renklerini deitirmek iin, ilgili CSS kuraln

bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan arka plan rengi deerlerini deitirin:
Deitirilecek arka plan rengi Kk aracn geerli durumundaki arka plan rengi Kk aracn geersiz durumundaki arka plan rengi Kk ara odaktayken arka plan rengi lgili CSS Kural .selectValidState select, select.selectValidState Deitirilecek ilgili zellik background-color: #B8F5B1;

select.selectRequiredState, .selectRequiredState select, select.selectInvalidState, .selectInvalidState select .selectFocusState select, select.selectFocusState

background-color: #FF9F9F;

background-color: #FFFFCC;

Dorulama Onay Kutusu ek bileeni ile alma


Dorulama Onay Kutusu kk arac hakknda
Spry Dorulama Onay Kutusu kk arac, bir HTML formunda bulunan ve kullanc onay kutusu setiinde ya da semediinde geerli ya da geersiz durumlarn grntleyen bir onay kutusudur ya da onay kutusu grubudur. rnein kullancnn seim yapmas gereken bir forma Dorulama Onay Kutusu kk arac ekleyebilirsiniz. Kullanc seimin n de yapmazsa, kk ara gereken minimum sayda seimin yaplmadn bildiren bir mesaj grntler. Aada rnekte eitli durumlardaki bir Dorulama Onay Kutusu kk arac gsterilmektedir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 452


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

A. Dorulama onay kutusu kk ara grubu, minimum seim says durumu B. Dorulama Onay Kutusu kk arac, gerekli durumu

Dorulama Onay Kutusu kk arac bir dizi durum ierir (rnein geerli, geersiz gerekli deer ve benzer). stediiniz dorulama sonularna bal olarak, bu durumlarn zelliklerini zellik denetisini kullanarak deitirebilirsiniz. Dorulama Onay Kutusu kk arac eitli noktalarda, rnein kullanc kk aracn dnda tklattnda, seim yaptnda ya da form gndermeye altnda dorulama gerekletirebilir.
Balang durumu Sayfa taraycya yklendiinde ya da kullanc formu sfrladnda kk aracn durumu. Geerli durumu Kullanc seim yaptnda ya da doru sayda seim yaptnda ve form gnderilebilir olduunda kk aracn durumu. Gerekli durumu Kullanc gereken bir seimi yapmadnda kk aracn durumu. Minimum Seim Says durumu Kullanc gereken en az sayda onay kutusundan daha az sayda onay kutusu setiinde

kk aracn durumu.
Maksimum Seim Says durumu Kullanc izin verilen en fazla sayda onay kutusundan daha fazla sayda onay kutusu

setiinde kk aracn durumu. Dorulama Onay Kutusu kk arac kullanc etkileimi yoluyla bu durumlardan birine girdiinde, Spry erevesi mant altrma zamannda kk araca ilikin HTML kabna belirli bir CSS snf uygular. rnein kullanc form gndermeyi denerse ancak hibir seim yapmamsa, Spry tarafndan kk araca "Ltfen bir seim yapn" hata mesajn grntlemesine neden olacak bir snf uygulanr. Hata mesajlarnn stillerini ve grntlenme durumlarn kontrol eden kurallar, kk aracn beraberindeki SpryValidationCheckbox.css CSS dosyasnda bulunur. Dorulama Onay Kutusu kk aracnn genellikle bir form iinde bulunan varsaylan HTML'si, onay kutusunun <input type="checkbox"> etiketini saran bir <span> kap etiketinden oluur. Dorulama Onay Kutusu kk aracna ilikin HTML ayrca belgenin balnda ve kk aracn HTML iaretinden sonra komut dosyas etiketleri ierir. Dorulama Onay Kutusu kk aracnn alma ekline ilikin daha kapsaml ve bu aracn kodunun eksiksiz bir anatomisini de ieren bir aklama iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprycheckbox_tr.

Dorulama Onay Kutusu kk aracn ekleme ve dzenleme


Dorulama Onay Kutusu kk arac ekleme
1 Ekle > Spry > Spry Dorulama Onay Kutusu'nu sein. 2 Girdi Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn.

Not: Dorulama Onay Kutusu kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Eriilebilir HTML formlar oluturma sayfa 656

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 453


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulamann ne zaman yaplacan belirtme


Dorulamann oluaca noktay belirleyebilirsinizkullanc kk aracn dnda tklattnda, seim yaparken ya da form gndermeyi denediinde.
1 Belge penceresinde Dorulama Onay Kutusu kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) dorulamann olumasn istediiniz zaman belirten seenei

belirleyin. Tm seenekleri belirleyebilir veya sadece Gnder'i seebilirsiniz.


Bulank Kullanc onay kutusunun dnda tklattnda dorulama yapar. Deitir Kullanc seim yaparken dorulama yapar. Gnder Kullanc formu gndermeyi denediinde dorulama yapar. Gnder seenei varsaylan olarak seilir ve

seim kaldrlamaz.

Minimum ve maksimum seim saysn belirtme


Dorulama Onay Kutusu kk arac varsaylan olarak gerekli durumuna ayarldr. Ancak sayfanza bir dizi onay kutusu eklerseniz, minimum ve maksimum seim araln belirtebilirsiniz. Tek bir Dorulama Onay Kutusu seim arac iin <span> etiketinin iinde alt onay kutunuz varsa ve kullancnn en az onay kutusunu semesini istiyorsanz kk aracn tm iin byle bir tercih ayarlayabilirsiniz.
1 Belge penceresinde Dorulama Onay Kutusu kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Aral Zorunlu Kl seeneini iaretleyin. 3 Kullancnn semesini istediiniz minimum ya da maksimum (veya her ikisi de) onay kutusu saysn girin.

Tasarm grnmnde kk aracn durumlarn grntleme


1 Belge penceresinde Dorulama Onay Kutusu kk aracn sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), nizleme Durumlar alr mensnden grmek istediiniz durumu

sein. rnein kk arac balang durumunda grmek istiyorsanz Balang seeneini belirleyin.

Dorulama Onay Kutusu kk arac hata mesajlarn zelletirme


Dorulama Onay Kutusu kk aracnn hata mesajlar varsaylan olarak, metni evreleyen 1 piksellik bir kenarlkla krmz renkte grnr. Dorulama Onay Kutusu kk aracna ilikin CSS'yi, sizin beeninize gre stil uygulanm bir kk ara oluturacak ekilde deitirebilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprycheckbox_custom_tr.
1 SpryValidationCheckbox.css dosyasn an.

Dreamweaver, bir Spry Dorulama Onay Kutusu kk arac oluturduunuzda SpryValidationCheckbox.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler ierdiinden bu dosyaya bavurmak yardmc olabilir.
2 lgili CSS kuraln bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan zellikleri deitirin ya da kendi

metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin:


Stil uygulanacak metin lgili CSS Kural Hata mesaj metni .checkboxRequiredState .checkboxRequiredMsg, .checkboxMinSelectionsState .checkboxMinSelectionsMsg, .checkboxMaxSelectionsState .checkboxMaxSelectionsMsg Deitirilecek ilgili zellikler color: #CC3333; border: 1px solid #CC3333;

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 454


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama Onay Kutusu kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, bu kk aracn CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Dorulama Parolas kk aracyla alma


Dorulama ifresi kk arac hakknda
Spry Dorulama ifresi kk arac, ifre kurallar (rnein karakter says ve tr) zorlamak iin kullanabileceiniz bir ifre metin alandr. Bu kk ara, kullancnn girdisini esas alarak uyar veya hata mesajlar salar. Not: ifre kk aracyla almadan nce Spry dorulama kk aralarn biliyor olmanz gerekir. Bunlar bilmiyorsanz, ilerlemeden nce Dorulama Metin Alan ek bileeni ile alma sayfa 440 blmne veya dier dorulama kk aralarndan herhangi birinin genel bakna bakn. Bu genel bak tm genel dorulama kk arac kavramlarn sunmaz. Aadaki rnekte eitli durumlardaki bir Dorulama ifresi kk arac gsterilmektedir:
A

A. ifre kk arac, minimum karakter says durumu B. ifre kk arac, maksimum karakter says durumu C. ifre kk arac, gerekli durumu

Dorulama ifresi kk arac bir dizi durum ierir (rnein, geerli, gerekli, minimum karakter says, vb.). Karlk gelen CSS dosyasn (SpryValidationPassword.css) dzenleyerek, istediiniz dorulama sonularna bal olarak bu durumlarn zelliklerini deitirebilirsiniz. Dorulama ifresi kk arac eitli noktalarda, rnein ziyareti metin alannn dn tklattnda, yazdnda ya da form gndermeye altnda dorulama gerekletirebilir.
Balang durumu Sayfa taraycya yklendiinde veya kullanc formu sfrladnda. Odak durumu Kullanc, ekleme noktasn kk araca yerletirdiinde. Geerli durumu Kullanc doru ekilde bilgi girdiinde ve form gnderilebildiinde. Geersiz g durumu Kullanc, ifre metin alannn g ltlerine uymayan bir metin girdiinde. (rnein, ifrenin

en az iki byk harf iermesi gerektiini belirttiyseniz ve girilen ifre herhangi bir byk harf iermiyorsa ya da yalnzca bir byk harf ieriyorsa).
Gerekli durumu Kullanc, gerekli bir metni metin alanna girmediinde. Minimum Karakter Says durumu Kullanc, ifre metin alanna gerekli olan minimum karakter saysndan daha az

karakter girdiinde.
Maksimum Karakter Says durumu Kullanc, ifre metin alanna gerekli olan maksimum karakter saysndan daha

fazla karakter girdiinde.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 455


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama ifresi kk aralarnn alma ekli hakknda daha kapsaml bir aklama ve kk ara yaps hakknda ek bilgiler almak iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprypassword_tr.

Ayrca bkz.
Dorulama ifresi kk arac rnekleri

Dorulama ifresi kk aracn ekleme ve dzenleme


Dorulama ifresi kk aracn ekleme
1 Ekle > Spry > Spry Dorulama ifresi seeneklerini belirleyin. 2 Girdi Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn.

Not: Dorulama ifresi kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Eriilebilir HTML formlar oluturma sayfa 656

Dorulama ifresi kk aracnn gerekli durumunu deitirme


Dreamweaver ile eklediiniz tm Dorulama ifresi kk aralar web sayfasnda yaynlandnda varsaylan olarak kullanc girdisi gerektirir. Ancak ifre metin alanlarnn doldurulmasn kullanc iin istee bal yapabilirsiniz.
1 Belge penceresindeki bir Dorulama ifresi kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), tercihinize bal olarak Gerekli seeneini iaretleyin veya iaretini

kaldrn.

Tasarm grnmnde kk aracn durumlarn grntleme


1 Belge penceresindeki bir Dorulama ifresi kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), nizleme Durumlar alr mensnden grmek istediiniz durumu

sein. rnein kk arac geerli durumunda grmek istiyorsanz Geerli'yi sein.

Dorulamann ne zaman yaplacan belirtme


Dorulamann oluaca noktay belirleyebilirsinizsite ziyaretisi kk aracn dnda tklattnda, ziyareti yazarken ya da ziyareti form gndermeyi denediinde.
1 Belge penceresindeki bir Dorulama ifresi kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) dorulamann gereklemesini istediiniz zaman belirten seenei

belirleyin. Tm seenekleri belirleyebilir veya sadece Gnder'i seebilirsiniz.


Bulank Kullanc ifre metin alannn dn tklattnda dorulama yapar. Deitir Kullanc ifre metin alanndaki metni deitirirken dorulama yapar. Gnder Kullanc formu gndermeyi denediinde dorulama yapar. Gnder seenei varsaylan olarak seilir ve

seim kaldrlamaz.

ifre gc ayarlama
ifre gc, belirli karakterler birlemelerinin, bir ifre metin alannn gereksinimlerine uyma derecesini ifade eder. rnein, kullanclarn ifre setii bir form oluturduysanz, kullanclar ifreye belirli sayda byk harf, belirli sayda zel karakter, vb. dahil etmeye zorlamak isteyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 456


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Not: Varsaylan olarak, ifre kk arac iin kullanlabilir seeneklerden herhangi biri ayarlanmamtr.
1 Semek iin, Dorulama ifresi kk aracnn mavi sekmesini tklatn. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) istediiniz gibi seenekleri ayarlayn. Seenek alanlarna girdiiniz

saylar, kk aracn dorulama yapmas iin gereken saylardr. rnein, Minimum karakter kutusuna 8 girerseniz, kk ara, kullanc ifre metin alanna en az sekiz karakter girmedii srece dorulama yapmaz.
Minimum/Maksimum karakter ifrenin geerli olmas iin gereken minimum ve maksimum karakter saysn belirtir. Minimum/Maksimum harf ifrenin geerli olmas iin gereken minimum ve maksimum harf (a, b, c, vb.) saysn

belirtir.
Minimum/Maksimum rakam ifrenin geerli olmas iin gereken minimum ve maksimum rakam (1, 2, 3, vb.) saysn

belirtir.
Minimum/Maksimum byk harf ifrenin geerli olmas iin gereken minimum ve maksimum byk harf (A, B, C,

vb.) saysn belirtir.


Minimum/Maksimum zel karakter ifrenin geerli olmas iin gereken minimum ve maksimum zel karakter (!, @,

#, vb.) saysn belirtir. Yukardaki seeneklerden herhangi birinin bo braklmas, kk aracn sz konusu lte gre dorulama yapmamasna neden olur. rnein, Minimum/Maksimum say seeneini bo brakrsanz, kk ara, ifre dizesindeki saylar dikkate almaz.

Dorulama ifresi kk aracn zelletirme


zellik denetisi Dorulama ifresi kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Dorulama ifresi kk aracna ilikin CSS'yi, sizin beeninize gre stil uygulanm bir kk ara oluturacak ekilde deitirebilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sprypassword_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryValidationPassword.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Dorulama ifresi kk arac oluturduunuzda SpryValidationPassword.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler ierdiinden bu dosyaya bavurmak yardmc olabilir. Dorulama ifresi kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, bu kk aracn CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Dorulama ifresi kk aracna ynelik stil oluturma (genel talimatlar)


1 SpryValidationPassword.css dosyasn an. 2 Kk aracn deitirilecek blmne ilikin CSS kuraln bulun. rnein, ifre kk aracnn gerekli durumunun

arka plan rengini deitirmek iin, SpryValidationPassword.css dosyasnda input.passwordRequiredState kuraln dzenleyin.
3 CSS zerinde deiikliklerinizi yapn ve dosyay kaydedin.

SpryValidationPassword.css dosyas, belirli kurallarn kodunu ve amacn aklayan kapsaml yorumlar ierir. Daha fazla bilgi iin dosyadaki yorumlara bakn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 457


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dorulama ifresi kk arac hata mesaj metnine stil uygulama


Dorulama ifresi kk aracnn hata mesajlar varsaylan olarak, metni evreleyen 1 piksellik srekli bir kenarlkla krmz renkte grnr.
Dorulama ifresi kk arac hata mesajlarnn metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak zere

aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan zellikleri deitirin ya da kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin.
Deitirilecek metin Hata mesaj metni lgili CSS Kural .passwordRequiredState .passwordRequiredMsg, .passwordMinCharsState .passwordMinCharsMsg, .passwordMaxCharsState .passwordMaxCharsMsg, .passwordInvalidStrengthState .passwordInvalidStrengthMsg, .passwordCustomState .passwordCustomMsg Deitirilecek ilgili zellikler color: #CC3333; border: 1px solid #CC3333;

Dorulama ifresi kk arac arka plan renklerini deitirme


Dorulama ifresi kk aracnn eitli durumlardaki arka plan renklerini deitirmek iin, ilgili CSS kuraln

bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan arka plan rengi deerlerini deitirin.
Deitirilecek renk Kk aracn geerli durumundaki arka plan rengi Kk aracn geersiz durumundaki arka plan rengi lgili CSS Kural .passwordValidState girdisi, input.passwordValidState Deitirilecek ilgili zellik background-color: #B8F5B1;

input.passwordRequiredState, .passwordRequiredState girdisi, input.passwordInvalidStrengthState, .passwordInvalidStrengthState girdisi, input.passwordMinCharsState, .passwordMinCharsState girdisi, input.passwordCustomState, .passwordCustomState girdisi, input.passwordMaxCharsState, .passwordMaxCharsState girdisi .passwordFocusState girdisi, input.passwordFocusState

background-color: #FF9F9F;

Kk ara odaktayken arka plan rengi

background-color: #FFFFCC;

Dorulama Onay kk aracyla alma


Dorulama Onay kk arac hakknda
Dorulama Onay Kk Arac, kullanc belirli bir formdaki benzer bir alana girilen deerle elemeyen bir deer girdiinde, geerli veya geersiz durumlarn grntleyen bir metin alan ya da ifre formu alandr. rnein, forma kullancnn bir nceki alanda belirttii ifreyi yeniden girmesini gerektiren bir Dorulama Onay kk arac ekleyebilirsiniz. Kullanc ifreyi nceden belirttii ekilde girmezse, kk ara, deerlerin elemediini bildiren bir hata mesaj grntler. E-posta adreslerini dorulamak iin Dorulama Metin Alan ile birlikte bir Dorulama Onay da kullanabilirsiniz. Not: Onay kk aracyla almadan nce Spry dorulama kk aralarn biliyor olmanz gerekir. Bunlar bilmiyorsanz, ilerlemeden nce Dorulama Metin Alan ek bileeni ile alma sayfa 440 blmne veya dier dorulama kk aralarndan herhangi birinin genel bakna bakn. Bu genel bak tm genel dorulama kk arac kavramlarn sunmaz. Aadaki ekilde, Onay kk aracnn tipik bir kurulumu gsterilmektedir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 458


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

A. ifre alan veya Spry ifre Dorulama kk arac B. Onay kk arac

Dorulama Onay kk arac bir dizi durum ierir (rnein geerli, geersiz, gerekli, vb.). Karlk gelen CSS dosyasn (SpryValidationConfirm.css) dzenleyerek, istediiniz dorulama sonularna bal olarak bu durumlarn zelliklerini deitirebilirsiniz. Dorulama Onay kk arac eitli noktalarda, rnein ziyareti kk aracn dn tklattnda, yazdnda ya da form gndermeye altnda dorulama gerekletirebilir.
Balang durumu Sayfa taraycya yklendiinde veya kullanc formu sfrladnda. Odak durumu Kullanc, ekleme noktasn kk araca yerletirdiinde. Geerli durumu Kullanc doru ekilde bilgi girdiinde ve form gnderilebildiinde. Geersiz durumu Kullanc, nceki metin alanna (Dorulama Metin Alan kk arac veya Dorulama ifresi kk

arac) girilen metinle elemeyen bir metin girdiinde.


Gerekli durumu Kullanc, gerekli bir metni metin alanna girmediinde.

Dorulama Onay kk aralarnn alma ekli hakknda daha kapsaml bir aklama ve kk ara yaps hakknda ek bilgiler almak iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryconfirm_tr.

Ayrca bkz.
Dorulama Onay kk arac rnekleri

Dorulama Onay kk aracn ekleme ve dzenleme


Dorulama Onay kk aracn ekleme
1 Ekle > Spry > Spry Dorulama Onay seeneklerini belirleyin. 2 Girdi Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklatn.

Not: Dorulama Onay kk aracn ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisini kullanarak da ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Eriilebilir HTML formlar oluturma sayfa 656

Dorulama Onay kk aracnn gerekli durumunu deitirme


Dreamweaver ile eklediiniz tm Dorulama Onay kk aralar web sayfasnda yaynlandnda varsaylan olarak kullanc girdisi gerektirir. Ancak, onay metin alanlarnn doldurulmasn kullanc iin istee bal yapabilirsiniz.
1 Belge penceresindeki bir Dorulama Onay kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), tercihinize bal olarak Gerekli seeneini iaretleyin veya iaretini

kaldrn.

Dorulama lt olacak metin alann belirtin


1 Belge penceresindeki bir Dorulama Onay kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 459


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), Dorulama lt alr mensnden bir metin alan seerek,

dorulama lt olmasn istediiniz metin alann sein. Benzersiz kimlik atanm olan tm metin alanlar, alr mende seenekler olarak grntlenir.

Tasarm grnmnde kk aracn durumlarn grntleme


1 Belge penceresindeki bir Dorulama Onay kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler), nizleme Durumlar alr mensnden grmek istediiniz durumu

sein. rnein kk arac geerli durumunda grmek istiyorsanz Geerli'yi sein.

Dorulamann ne zaman yaplacan belirtme


Dorulamann oluaca noktay belirleyebilirsinizsite ziyaretisi kk aracn dnda tklattnda, ziyareti yazarken ya da ziyareti form gndermeyi denediinde.
1 Belge penceresindeki bir Dorulama Onay kk aracn, mavi sekmesini tklatarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikler) dorulamann gereklemesini istediiniz zaman belirten seenei

belirleyin. Tm seenekleri belirleyebilir veya sadece Gnder'i seebilirsiniz.


Bulank Kullanc onay metin alannn dn tklattnda dorulama yapar. Deitir Kullanc onay metin alanndaki metni deitirirken dorulama yapar. Gnder Kullanc formu gndermeyi denediinde dorulama yapar. Gnder seenei varsaylan olarak seilir ve

seim kaldrlamaz.

Onay kk aracn zelletirme


zellik denetisi Dorulama Onay kk aracnda basit dzenlemeler yapmanz salasa da zelletirilmi stil uygulama grevlerini desteklemez. Dorulama Onay kk aracna ilikin CSS'yi, sizin beeninize gre stil uygulanm bir kk ara oluturacak ekilde deitirebilirsiniz. Stil uygulama grevlerinin daha gelimi bir listesi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_spryconfirm_custom_tr. Aadaki konularda bulunan tm CSS kurallar SpryValidationConfirm.css dosyasnda yer alan varsaylan kurallar belirtir. Dreamweaver, bir Spry Dorulama Onay kk arac oluturduunuzda SpryValidationConfirm.css dosyasn sitenizin SpryAssets klasrne kaydeder. Kk araca uygulanan eitli stiller hakknda aklamal bilgiler ierdiinden bu dosyaya bavurmak yardmc olabilir. Dorulama Onay kk aracna ilikin kurallar dorudan beraberindeki CSS dosyasnda dzenleyebilseniz de, bu kk aracn CSS'sini dzenlemek iin CSS Stilleri panelini de kullanabilirsiniz. CSS Stilleri paneli, zellikle panelin Geerli modunu kullanyorsanz kk aracn farkl paralarna atanm CSS snflarnn bulunmasnda yardmc olur.

Ayrca bkz.
Geerli modundaki CSS Stilleri paneli sayfa 135

Dorulama Onay kk aracna ynelik stil oluturma (genel talimatlar)


1 SpryValidationConfirm.css dosyasn an. 2 Kk aracn deitirilecek blmne ilikin CSS kuraln bulun. rnein, Onay kk aracnn gerekli

durumunun arka plan rengini deitirmek iin, SpryValidationConfirm.css dosyasnda input.confirmRequiredState kuraln dzenleyin.
3 CSS zerinde deiikliklerinizi yapn ve dosyay kaydedin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 460


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

SpryValidationConfirm.css dosyas, belirli kurallarn kodunu ve amacn aklayan kapsaml yorumlar ierir. Daha fazla bilgi iin dosyadaki yorumlara bakn.

Dorulama Onay kk arac hata mesaj metnine stil uygulama


Dorulama Onay kk aracnn hata mesajlar varsaylan olarak, metni evreleyen 1 piksellik srekli bir kenarlkla krmz renkte grnr.
Dorulama Onay kk arac hata mesajlarnn metin stilini deitirmek iin ilgili CSS kuraln bulmak zere

aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan zellikleri deitirin ya da kendi metin stili zelliklerinizi ve deerlerinizi ekleyin.
Deitirilecek metin Hata mesaj metni lgili CSS Kural .confirmRequiredState .confirmRequiredMsg, .confirmInvalidState .confirmInvalidMsg Deitirilecek ilgili zellikler color: #CC3333; border: 1px solid #CC3333;

Dorulama Onay kk arac arka plan renklerini deitirme


Dorulama Onay kk aracnn eitli durumlardaki arka plan renklerini deitirmek iin, ilgili CSS kuraln

bulmak zere aadaki tabloyu kullann ve sonra varsaylan arka plan rengi deerlerini deitirin.
Deitirilecek renk Kk aracn geerli durumundaki arka plan rengi Kk aracn geersiz durumundaki arka plan rengi Kk ara odaktayken arka plan rengi lgili CSS Kural .confirmValidState girdisi, input.confirmValidState Deitirilecek ilgili zellik background-color: #B8F5B1;

input.confirmRequiredState, .confirmRequiredState girdisi, input.confirmInvalidState, .confirmInvalidState girdisi

background-color: #FF9F9F;

.confirmFocusState girdisi, input.confirmFocusState

background-color: #FFFFCC;

Spry ile veri grntleme


Spry veri kmeleri hakknda
Spry veri kmesi, belirlemi olduunuz verileri barndran bir JavaScript nesnesidir. Dreamweaver ile, bu nesneyi hzla oluturabilir ve nesneye bir veri kaynandan (XML dosyas veya HTML dosyas gibi) veri ykleyebilirsiniz. Veri kmesi, satr ve stunlardan oluan standart bir tablo formundaki bir veri dizisi oluturur. Dreamweaver kullanarak bir Spry veri kmesi oluturduunuzda, verileri web sayfasnda nasl grntlemek istediinizi de belirleyebilirsiniz. Veri kmesini, satr ve stun yapsndaki sanal bir muhafaza olarak dnebilirsiniz. erdii bilgilerin grntlenebilmesi iin, web sayfasnda nasl grntleneceinin tam olarak belirtilmesi gereken bir JavaScript nesnesidir. Bu barndrcdaki tm verileri veya yalnzca setiiniz ksmlarn grntleyebilirsiniz. Spry veri kmelerinin nasl altna ilikin ayrntl bilgi iin, bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sdg_sprydataset_tr. Spry veri kmeleriyle alma hakknda Dreamweaver mhendislik ekibi tarafndan sunulan video tantm iin, bkz. www.adobe.com/go/dw10datasets_tr. Spry veri kmeleriyle alma hakknda bir video eitimi iin bkz. www.adobe.com/go/lrvid4047_dw_tr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 461


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Spry veri kmesi oluturma


Spry HTML veri kmesi oluturma
1 Yalnzca bir veri kmesi oluturuyorsanz, ekleme noktasn dikkate almanz gerekmez. Bir veri kmesi

oluturmann yansra bir mizanpaj da ekliyorsanz, ekleme noktasnn, mizanpaj sayfaya eklemek istediiniz konumda bulunduundan emin olun.
2 Ekle > Spry > Spry Veri Kmesi'ni sein. 3 Veri Kaynan Belirle ekrannda unlar uygulayn:

Veri Trn Se alan mensnden HTML'i sein. (Varsaylan olarak seilir.) Yeni veri kmesi iin bir ad belirleyin. Veri kmesini ilk oluturduunuzda, varsaylan ad ds1'dir. Veri kmesi
ad, harf, rakam ve alt izgi ierebilir, ancak bir rakamla balayamaz.

Dreamweaver'n belirlemesini istediiniz veri kaynanzda HTML esini belirtin. rnein, verilerinizi bir div
etiketinde dzenlediyseniz ve Dreamweaver'n tablolar deil div etiketlerini belirlemesini istiyorsanz, Belirle alan mensnden Divs'i sein. zel seeneini kullanarak belirlemek istediiniz etiket adn girebilirsiniz.

HTML veri kaynanz ieren dosya yolunu belirtin. Yol, sitenizdeki yerel bir dosyann bal yolu (rnein,
data/html_data.html) veya canl bir web sayfasnn mutlak URL'si (HTTP veya HTTPS kullanan) olabilir. Yerel bir dosyaya gitmek iin Gzat dmesini tklatarak dosyay seebilirsiniz. Dreamweaver, Veri Seimi penceresinde HTML veri kaynan oluturur ve veri kmesi iin barndrc olarak kullanlabilecek eleri grsel olarak iaretler. Kullanmak istediiniz e, atanm benzersiz bir kimlie sahip olmaldr. Aksi takdirde, Dreamweaver bir hata mesaj grntler ve veri kayna dosyasna geri dnp benzersiz bir kimlik atamanz gerekir. Buna ek olarak, veri kayna dosyasndaki kullanlabilir eler, Spry blgelerinde bulunmaz veya baka veri referanslar iermez. sterseniz, veri kaynanz olarak bir Tasarm Zaman Beslemesi de belirleyebilirsiniz. Daha fazla bilgi iin, bkz. Tasarm zaman beslemesi kullanma sayfa 468.

Veri Seimi penceresinde grntlenen sar oklardan birini tklatarak veya Veri Barndclar alan
mensnden bir kimlik seerek veri barndrcnz iin e belirleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 462


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

HTML veri kmesi veri saklayc iin e seme.

Byk dosyalar iin, daha fazla veri grntleyebilmek amacyla Veri Seimi penceresinin alt ksmndaki Genilet/Daralt okunu tklatabilirsiniz. Veri kmesi iin barndrc esini setikten sonra, Dreamweaver, Veri nizleme penceresinde bir veri seti nizlemesi grntler.

(stee bal) Veri kmesi iin CSS veri seicileri belirlemek istiyorsanz, Gelimi Veri Seimi'ni kullann.
rnein, Satr Seicileri metin kutusunda .product; Stun Seicileri metin kutusunda ise .boximage elerini belirlediyseniz; veri kmesinde yalnzca .product snf atanm olan satrlar ve .boximage snf atanm olan stunlar yer alr. Belirli bir metin kutusuna birden fazla seici girmek isterseniz, seicileri virglle ayrn. Daha fazla bilgi iin, bkz. Spry veri seicileri hakknda sayfa 469.

Veri Kaynan Belirle ekrannda ilemi tamamladktan sonra, veri kmesini hemen oluturmak iin Bitti
esini; Veri Seeneklerini Belirle ekranna gitmek iin ise Sonraki esini tklatn. Bitti esini tkladnzda, veri kmesi Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) grlebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 463


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

4 Veri Seeneklerini Belirle ekrannda unlar uygulayn:

(stee bal) Bir stun seip, Tr alan mensnde stun trn belirleyerek stun trlerini sein. rnein,
veri kmesindeki bir stun rakamlar ieriyorsa, ilk olarak stunu sein ve Tr alan mensnde say esini sein. Bu seenek, yalnzca kullancnzn verileri sz konusu stuna gre sralamasn istiyorsanz nemlidir. Bir veri kmesini, baln tklatarak, Stun Ad alan mensnden seerek veya ekrann sol st kesindeki sol ve sa ok tular yardmyla gezinerek seebilirsiniz.

(stee bal) Stunlar Srala alan mensnden, sralama lt olarak kullanmak istediiniz stunu seerek
verileri nasl sralamak istediinizi belirleyebilirsiniz. Stunu setikten sonra, azalan srayla m yoksa artan srayla m dzenleyeceinizi belirleyebilirsiniz.

(stee bal: yalnzca tablolar) HTML veri kaynanzda belirtilen stun adlar yerine genel stun adlar
(stun0, stun1, stun2 vb.) kullanmak istiyorsanz lk Satr Balk Olarak Kullan seimini kaldrn. Not: Veri kmenizin barndrc esi olarak tablo dnda bir e setiyseniz, bu seenek ve sonraki seenek kullanlamaz. Dreamweaver, tabloya bal olmayan veri kmelerinin stun adlar iin otomatik olarak stun0, stun1, stun2 vb. kullanr.

(stee bal: yalnzca tablolar) Veri kmesindeki verilerin yatay ve dikey ynn deitirmek iin Stunlar
Satr Olarak Kullan' sein. Bu seenei belirlediinizde, stunlar satr olarak kullanlr.

(stee bal) Veri kmesindeki veri satrlaryla e satrlar hari tutmak iin E satrlar filtrele esini sein. (stee bal) Veri kmesindeki en son verilere erimek istiyorsanz, Verileri nbellee Almay Devre D
Brak' sein. Verilerin otomatik olarak yenilenmesini istiyorsanz, Verileri Otomatik Olarak Yenile'yi sein ve milisaniye cinsinden yenileme sresini belirtin.

Veri Seeneklerini Belirle ekrannda ilemi tamamladktan sonra, veri kmesini hemen oluturmak iin Bitti
esini; Ekleme Seeneklerini Belirle ekranna gitmek iin ise Sonraki esini tklatn. Bitti esini tkladnzda, veri kmesi Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) grlebilir.
5 Ekleme Seeneklerini Belirle ekrannda unlar uygulayn:

Yeni veri kmesi iin bir mizanpaj sein ve uygun kurulum seeneklerini belirleyin. Daha fazla bilgi iin, bkz.
Veri kmesi iin mizanpaj seme sayfa 465.

HTML Ekleme esini sein. Bu seenei belirlerseniz, Dreamweaver, veri kmesini oluturur ancak sayfaya
HTML eklemez. Veri kmesine Ciltlemeler panelinden (Pencere > Ciltlemeler) eriebilir ve veri kmesinden veri alp manuel olarak sayfaya srkleyebilirsiniz.
6 Bitti'yi tklatn.

Dreamweaver veri kmesini oluturur ve bir mizanpaj seenei belirlerseniz, mizanpaj ve veri yer tutucularn grntler. Kod grnmne baktnzda, Dreamweaver'n SpryData.js dosyas ve SpryHTMLDataSet.js dosyas balklarna referans eklediini grebilirsiniz. Bu dosyalar, sayfayla birlikte alan nemli Spry eleridir. Bu kodu sayfanzdan kaldrmadnzdan emin olun; aksi takdirde, veri kmesi almaz. Sayfanz bir sunucuya yklediinizde, bu dosyalar bamsz dosyalar olarak yklemeniz gerekir.

Spry XML veri kmesi oluturma


1 Yalnzca bir veri kmesi oluturuyorsanz, ekleme noktasn dikkate almanz gerekmez. Bir veri kmesi

oluturmann yansra bir mizanpaj da ekliyorsanz, ekleme noktasnn, mizanpaj sayfaya eklemek istediiniz konumda bulunduundan emin olun.
2 Ekle > Spry > Spry Veri Kmesi'ni sein. 3 Veri Kaynan Belirle ekrannda unlar uygulayn:

Veri Trn Se alan mensnden XML'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 464


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Yeni veri kmesi iin bir ad belirleyin. Veri kmesini ilk oluturduunuzda, varsaylan ad ds1'dir. Veri kmesi
ad, harf, rakam ve alt izgi ierebilir, ancak bir rakamla balayamaz.

XML veri kaynanz ieren dosya yolunu belirtin. Yol, sitenizdeki yerel bir dosyann bal yolu (rnein,
datafiles/data.xml) veya web'deki bir sayfann mutlak URL'si (HTTP veya HTTPS kullanan) olabilir. Yerel bir dosyaya gitmek iin Gzat dmesini tklatarak dosyay seebilirsiniz. Dreamweaver Satr eleri penceresinde XML veri kaynan oluturur ve seim iin uygun veri elerinin XML aa yapsn grntler. Yineleyen eler art (+) iareti tarken alt eler girintiyle gsterilir. sterseniz, veri kaynanz olarak bir Tasarm Zaman Beslemesi de belirleyebilirsiniz. Daha fazla bilgi iin, bkz. Tasarm zaman beslemesi kullanma sayfa 468.

Grntlemek istediiniz verileri ieren eyi sein. Genellikle bu e, birka alt e (<item>, <link>,
<description>) ieren yinelenen bir edir (<menu_item>).

XML veri kmesi iin yinelenen e seme.

Veri kmesi iin barndrc eyi setikten sonra, Dreamweaver, Veri nizleme penceresinde bir veri seti nizlemesi grntler. XPath metin kutusu, seilen dmn XML kaynak dosyasnda bulunduu yeri gsteren bir ifade grntler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 465


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Not: XPath (XML Path Dili), bir XML belgesinin ksmlarn belirtmeyi amalayan bir szdizimidir. ounlukla, SQL dilinin veritabanlarn sorgulamak iin kullanld gibi XML verileri iin bir sorgulama dili olarak kullanlr. XPath hakknda daha fazla bilgi iin www.w3.org/TR/xpath W3C web sitesindeki XPath dili artnamesine bakn.

Veri Kaynan Belirle ekrannda ilemi tamamladktan sonra, veri kmesini hemen oluturmak iin Bitti
esini; Veri Seeneklerini Belirle ekranna gitmek iin ise Sonraki esini tklatn. Bitti esini tkladnzda, veri kmesi Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) grlebilir.
4 Veri Seeneklerini Belirle ekrannda unlar uygulayn:

(stee bal) Bir stun seip, Tr alan mensnde stun trn belirleyerek stun trlerini sein. rnein,
veri kmesindeki bir stun rakamlar ieriyorsa, ilk olarak stunu sein ve Tr alan mensnde say esini sein. Bu seenek, yalnzca kullancnzn verileri sz konusu stuna gre sralamasn istiyorsanz nemlidir. Bir veri kmesini, baln tklatarak, Stun Ad alan mensnden seerek veya ekrann sol st kesindeki sol ve sa ok tular yardmyla gezinerek seebilirsiniz.

(stee bal) Stunlar Srala alan mensnden, sralama lt olarak kullanmak istediiniz stunu seerek
verileri nasl sralamak istediinizi belirleyin. Stunu setikten sonra, azalan srayla m yoksa artan srayla m dzenleyeceinizi belirleyebilirsiniz.

(stee bal) E veri satrlarn veri kmesinden hari tutmak iin E satrlar Filtrele esini sein. (stee bal) Veri kmesindeki en son verilere erimek istiyorsanz, Verileri nbellee Almay Devre D
Brak' sein. Verilerin otomatik olarak yenilenmesini istiyorsanz, Verileri Otomatik Olarak Yenile'yi sein ve milisaniye cinsinden yenileme sresini belirtin.

Veri Seeneklerini Belirle ekrannda ilemi tamamladktan sonra, veri kmesini hemen oluturmak iin Bitti
esini; Ekleme Seeneklerini Belirle ekranna gitmek iin ise Sonraki esini tklatn. Bitti esini tkladnzda, veri kmesi Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) grlebilir.
5 Ekleme Seeneklerini Belirle ekrannda unlar uygulayn:

Yeni veri kmesi iin bir mizanpaj sein ve uygun kurulum seeneklerini belirleyin. Daha fazla bilgi iin, bkz.
Veri kmesi iin mizanpaj seme sayfa 465.

HTML Ekleme esini sein. Bu seenei belirlerseniz, Dreamweaver, veri kmesini oluturur ancak sayfaya
HTML eklemez. Veri kmesine Ciltlemeler panelinden (Pencere > Ciltlemeler) eriebilir ve veri kmesinden veri alp manuel olarak sayfaya srkleyebilirsiniz.
6 Bitti'yi tklatn.

Dreamweaver veri kmesini oluturur ve bir mizanpaj seenei belirlerseniz, mizanpaj ve veri yer tutucularn grntler. Kod grnmne baktnzda, Dreamweaver'n xpath.js dosyas ve SpryData.js dosyas balklarna referans eklediini grebilirsiniz. Bu dosyalar, sayfayla birlikte alan nemli Spry eleridir. Bu kodu sayfanzdan kaldrmadnzdan emin olun; aksi takdirde, veri kmesi almaz. Sayfanz bir sunucuya yklediinizde, bu dosyalar bamsz dosyalar olarak yklemeniz gerekir.

Veri kmesi iin mizanpaj seme


Ekleme Seeneklerini Belirle ekran, sayfada yer alan veri kmelerindeki deerleri nasl grntlemek istediinize ilikin farkl seenekler belirlemenizi salar. Verileri, dinamik bir Spry Tablosu kullanarak, yn barndrc (tek stun) mizanpaj kullanarak veya spot alan (iki stun) mizanpaj kullanarak grntleyebilirsiniz Ekleme Seeneklerini Belirle ekrannda her bir mizanpajn nasl grndne ilikin bir minyatr resim gsterimi grntlenir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 466


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Dinamik Tablo mizanpaj Verilerinizi dinamik bir Spry Tablosunda grntlyorsanz bu seenei belirleyin. Spry Tablolar, dinamik stun sralamasna ve dier etkileimli uygulamalara olanak verir. Bu seenei belirledikten sonra, Tablo Ekle iletiim kutusunu amak iin Ayarla dmesini tklatn ve aadaki admlar uygulayn:
1 Stunlar panelinde aadakileri yaparak tablonuzun stunlarn ayarlayn:

Bir stun ad sein ve stunu tablodan silmek iin eksi (-) simgesini tklatn. Tabloya yeni stunlar eklemek iin
art (+) simgesini tklatn ve bir stun ad sein.

Bir stun ad sein ve stunu yukar veya aa tamak iin yukar veya aa ok tularn tklatn. Bir stunu
yukar tamak stunu grntlenen tabloda daha sola kaydrr; bir satr aaya tamak ise satr daha saa kaydrr.
2 Bir stunu sralandrlabilir yapmak iin, Stunlar panelinde stunu sein ve Balk Tklatldnda Stunu Srala'y

sein. Varsaylan olarak tm stunlar sralandrlabilir. Bir stunu sralandrlamaz yapmak iin, Stunlar panelinde stun adn sein ve Balk Tklatldnda Stunu Srala seimini kaldrn.
3 HTML sayfanzda ekli bir stil sayfas ya da bamsz stillerden oluan bir kme olarak sayfanzla ilikili CSS

stilleriniz varsa, aadaki seeneklerden bir ya da daha fazlas iin CSS snf seebilirsiniz:
Tek Sayl Satr Snf Seilen snf stilini temel alarak dinamik tablodaki tek sayl satrlarn grnmn deitirir. ift Sayl Satr Snf Seilen snf stilini temel alarak dinamik tablodaki ift sayl satrlarn grnmn deitirir. Fare stnde Snf Fareyi belirli bir tablo satrna getirdiinizde sz konusu satrn grnmn seilen snf

stilini temel alarak deitirir.


Seim Snf Belirli bir tablo satrn tklattnzda sz konusu satrn grnmn seilen snf stilini temel alarak

deitirir. Not: Stil sayfanzdaki tek sayl, ift sayl, fare stnde ve seim snflar son derece nemlidir. Kurallar yukarda aklanan srada (tek sayl, ift sayl, fare stnde, seim) olmaldr. Stil sayfasnda fare stnde kural, seim kuralndan sonra gelirse, kullanc faresini farkl bir satrn stne gtrmedii srece fare stnde efekti grntlenmez. Fare stnde ve seim kurallar, stil sayfasnda tek sayl ve ift sayl kurallarndan nce gelirse, tek sayl ve ift sayl efektleri almaz. CSS panelindeki kurallar doru ekilde sralamak iin srkleyebilir veya CSS kodunu dorudan deitirebilirsiniz.
4 Oluturmakta olduunuz tablo, dinamik bir Spry ana tablosu olacaksa, Satr Tklatldnda Ayrnt Blgesini

Gncelle esini sein. Daha fazla bilgi iin, bkz. Spry ana tablolar ve ayrnt blgelerini gncelleme hakknda sayfa 469.
5 letiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn ve Ekleme Seeneklerini Belirle ekrannda Bitti'yi tklatn.

Tasarm grnmndeyseniz, tablonun balk satr ve veri referans satryla grntlendiini greceksiniz. Veri referanslar vurgulanr ve ayra iinde ({}) gsterilir. Ana/Ayrnt mizanpaj Verilerinizi bir ana/ayrnt mizanpaj kullanarak grntlemek istiyorsanz bu seenei belirleyin. Ana/ayrnt mizanpajlar, kullanclarn, ayrnt (sa) blgesindeki bilgileri gncelleyen, ana (sol) blmde yer alan bir eyi tklatmasna olanak verir. Genellikle ana blge, uzun bir ad listesinden (rnein, mevcut rnlerin listesi) oluur. Kullanc bir rn adn tklattnda, ayrnt blgesinde seime ilikin daha ayrntl bilgiler grntlenir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 467


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Bu seenei belirledikten sonra, Ana/Ayrnt Mizanpaj Ekle iletiim kutusunu amak iin Ayarla dmesini tklatn ve aadaki admlar uygulayn:
1 Ana Stunlar panelinde, u ilemleri gerekletirerek ana blgenizin ieriini ayarlayn:

Bir stun ad sein ve stunu ana blgeden silmek iin eksi (-) simgesini tklatn. Ana blgeye yeni stunlar
eklemek iin art (+) simgesini tklatn ve bir stun ad sein. Dreamweaver, ana blgeyi, varsaylan olarak veri kmesinin ilk stunundaki verilerle doldurur.

Bir stun ad sein ve stunu yukar veya aa tamak iin yukar veya aa ok tularn tklatn. Bir stunun
Ana Stunlar panelinde yukar veya aa tanmas, verilerin sayfadaki ana blgede hangi srayla grntleneceini belirler.
2 Ayrnt Stunlar paneli iin yukardaki admlar tekrarlayn. Dreamweaver, varsaylan olarak, ayrnt blgesini ana

blgede bulunmayan tm verilerle (baka bir deyile, veri kmesindeki ilk stun dndaki tm stunlar) doldurur.
3 (stee bal) Ayrnt blgesindeki veriler iin farkl barndrc trleri belirleyin. Bunu gerekletirmek iin, bir

ayrnt stunu ad sein ve Stun Tr alan mensnden bu stun iin kullanmak istediiniz barndrcy sein. DIV, P, SPAN veya H1-H6 etiketlerinden birini seebilirsiniz.
4 letiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn ve Ekleme Seeneklerini Belirle ekrannda Bitti'yi tklatn.

Tasarm grnmndeyseniz, ana/ayrnt blgelerini seilen veri referanslarnzla doldurulmu olarak grebilirsiniz. Veri referanslar vurgulanr ve ayra iinde ({}) gsterilir. Yn Barndrc mizanpaj Verilerinizi, sayfada yinelenen bir barndrc yaps kullanarak grntlemek istiyorsanz bu seenei belirleyin. rnein, veri kmesinde drt veri stunu varsa, her bir barndrc drt stunu da ierebilir ve barndrc yaps veri kmesindeki her bir satr iin yinelenir. Bu seenei belirledikten sonra, Yn Barndrclar iletiim kutusunu amak iin Ayarla dmesini tklatn ve aadaki admlar uygulayn:
1 Stunlar panelinde, u ilemleri gerekletirerek yn barndrclarnzn ieriini ayarlayn:

Bir stun ad sein ve stunu yn barndrclarndan silmek iin eksi (-) simgesini tklatn. Barndrclara yeni
stunlar eklemek iin art (+) simgesini tklatn ve bir stun ad sein. Dreamweaver, yn barndrclar, varsaylan olarak veri kmesinin tm stunlarndaki verilerle doldurur.

Bir stun ad sein ve stunu yukar veya aa tamak iin yukar veya aa ok tularn tklatn. Bir stunun
Stunlar panelinde yukar veya aa tanmas, verilerin sayfadaki yn barndrclarnda hangi srayla grntleneceini belirler.
2 (stee bal) Yn barndrcdaki veriler iin farkl barndrc trleri belirleyin. Bunu gerekletirmek iin, bir veri

kmesi stunu ad sein ve Stun Tr alan mensnden bu stun iin kullanmak istediiniz barndrcy sein. DIV, P, SPAN veya H1-H6 etiketlerinden birini seebilirsiniz.
3 letiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn ve Ekleme Seeneklerini Belirle ekrannda Bitti'yi tklatn.

Tasarm grnmndeyseniz, barndrcy seilen veri referanslarnzla doldurulmu olarak grebilirsiniz. Veri referanslar vurgulanr ve ayra iinde ({}) gsterilir. Spot Alan mizanpaj ieren Yn Barndrclar Verilerinizi, sayfada yinelenen bir barndrc yaps kullanarak, her barndrcda bir spot alan bulunacak ekilde grntlemek istiyorsanz bu seenei belirleyin. Genellikle spot alannda bir resim bulunur. Spot Alan mizanpaj, Yn Barndrclar mizanpajna benzer; tek fark Spot Alan mizanpajnda veri grnm iki ayr stuna blnmtr (ayn barndrc iinde).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 468


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Bu seenei belirledikten sonra, Spot Alan Mizanpaj Ekle iletiim kutusunu amak iin Ayarla dmesini tklatn ve aadaki admlar uygulayn:
1 Spot Stnlar panelinde, u ilemleri gerekletirerek spot alannzn ieriini ayarlayn:

Bir stun ad sein ve stunu spot alanndan silmek iin eksi (-) simgesini tklatn. Spot alanna yeni stunlar
eklemek iin art (+) simgesini tklatn ve bir stun ad sein. Dreamweaver, spot alann, varsaylan olarak veri kmesinin ilk stunundaki verilerle doldurur.

Bir stun ad sein ve stunu yukar veya aa tamak iin yukar veya aa ok tularn tklatn. Bir stunun
Spot Stunlar panelinde yukar veya aa tanmas, verilerin sayfadaki spot alannda hangi srayla grntleneceini belirler.
2 (stee bal) Spot alanndaki veriler iin farkl barndrc trleri belirleyin. Bunu gerekletirmek iin, bir veri

kmesi stunu ad sein ve Stun Tr alan mensnden bu stun iin kullanmak istediiniz barndrcy sein. DIV, P, SPAN veya H1-H6 etiketlerinden birini seebilirsiniz.
3 Yn Barndrclar paneli iin yukardaki admlar tekrarlayn. Dreamweaver, varsaylan olarak, yn stunlarn

spot alannda bulunmayan tm verilerle (baka bir deyile, veri kmesindeki ilk stun dndaki tm stunlar) doldurur.
4 letiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn ve Ekleme Seeneklerini Belirle ekrannda Bitti'yi tklatn.

Tasarm grnmndeyseniz, spot alann yn barndrclaryla birlikte, seilen veri referanslarnzla doldurulmu olarak grebilirsiniz. Veri referanslar vurgulanr ve ayra iinde ({}) gsterilir. HTML Ekleme Bir veri kmesi oluturmak istiyor ancak Dreamweaver'n veri kmesi iin bir HTML mizanpaj eklemesini istemiyorsanz bu seenei belirleyin. Veri kmesine Ciltlemeler panelinden (Pencere > Ciltlemeler) eriebilir ve veri kmesinden veri alp manuel olarak sayfaya srkleyebilirsiniz. Bir mizanpaj eklemeksizin bir veri kmesi olutursanz dahi, istediiniz zaman mevcut HTML mizanpajlarndan birini ekleyebilirsiniz. Bunu gerekletirmek iin, Ciltlemeler panelindeki veri kmesinin adn sa tklatn, Ekleme Seeneklerini Belirle ekrann tklatn, mizanpajnz sein ve Bitti'yi tklatn. Not: Ciltlemeler panelindeki veri kmesinin adn sayfadaki ekleme noktasna da srkleyebilirsiniz. Bunu gerekletirdikten sonra, Ekleme Seeneklerini Belirle ekran alr. Mizanpaj seiminizi yapn ve Bitti'yi tklatn.

Veri kmesi dzenleme


Bir Spry veri kmesi oluturduktan sonra istediiniz zaman veri kmesini dzenleyebilirsiniz.
Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler), veri kmenizin adn sa tklatn ve dzenlemelerinizi gerekletirin.

Not: Bir veri kmesini dzenledikten ve Ekleme Seeneklerini Belirle ekrannda yeni bir mizanpaj setikten sonra, Dreamweaver, sayfadaki mizanpajlar deitirmez ancak yeni bir mizanpaj ekler.

Tasarm zaman beslemesi kullanma


Halen gelitirilmekte olan verilerle alyorsanz, tasarm zaman beslemesi kullanmak size yardmc olabilir. rnein sunucu gelitirici XML veri dosyanzn arkasndaki veritabanna son halini verme aamasndaysa, sayfanz veritabannn gelitirilmesinden ayr olarak tasarlamak iin dosyann test srmn kullanabilirsiniz. Bir tasarm zaman beslemesi kullandnzda, Dreamweaver, bu besleme verilerini kullanarak yalnzca alma ortamnz doldurur. Sayfa kodunda yer alan veri kayna referanslar, kullanmak istediiniz gerek veri kayna referans olarak da geerlidir.
1 Bir Spry Veri Kmesi oluturmaya balama (talimatlar iin nceki prosedrlere bakn).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 469


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

2 Bir Veri Kayna Belirle ekrannda, Tasarm zaman beslemesi ba kullann. 3 Tasarm zaman beslemesini bulmak iin ilk olarak Gzat dmesini, ardndan Tamam' tklatn.

Spry veri seicileri hakknda


Dreamweaver' kullanarak bir Spry veri kmesi oluturduunuzda, Dreamweaver, varsaylan olarak, seilen barndrcdaki tm verileri kullanr. CSS veri seicileri kullanarak bu seimi iyiletirebilirsiniz. CSS veri seicileri, belirli verilere ilikin CSS kurallarn belirlemenize olanak vererek veri tabanndaki baz verileri kullanmanz salar. rnein, Veri Kaynan Belirle ekrannn Satr Seicileri metin kutusunda .product esini seerseniz, Dreamweaver yalnzca .product snf atanan satrlardan oluan bir veri kmesi oluturur. Veri seici kutularnn etkinletirilmesi iin Veri Kaynan Belirle ekranndaki Gelimi Veri Seimi esini semeniz gerekir. Veri seicileri girip seimi kaldrrsanz, Dreamweaver, kutulara girmi olduunuz verileri alr ancak veri kmesi iin filtre olarak kullanmaz.

Spry ana tablolar ve ayrnt blgelerini gncelleme hakknda


Spry veri kmelerinin en yaygn kullanm ekillerinden biri, kullanc eylemine yant olarak dier sayfa verilerini dinamik olarak gncelletiren bir ya da daha fazla HTML tablosu oluturmaktr. rnein, kullanc tablodaki rn listesinden bir rn seerse, veri kmesi, seilen rne ilikin ayrntl bilgilerle, sayfadaki baka bir konumda hemen gncellenir. Spry kullanldnda bu gncellemeler iin sayfann yenilenmesi gerekmez. Bu ayr sayfa blgeleri, ana ve ayrnt blgeleri olarak adlandrlr. Genellikle, sayfadaki bir alan (ana blge), kategorilere ayrlan e listesini (rnein, rn listesi) gsterirken, sayfadaki dier bir alan (ayrnt blgesi) seilen kayda ilikin daha fazla bilgi grntler. Her bir veri kmesi, geerli srann kapsamn korur ve varsaylan olarak geerli satr, veri kmesindeki ilk satr olarak tanmlanr. Kullanc, ana blgede farkl seimler yaptnda (rnein, farkl rnlerin listesi), Spry veri kmesinin geerli satrn deitirir. Ayrnt blgesi ana blgeye bal olduundan, kullancnn ana blgede yapt ilemler (rnein, farkl rn seme) ayrnt blgesinde grntlenen verilerin de deimesine neden olur. Dreamweaver ana/ayrnt mizanpajlarn sizin iin otomatik olarak oluturur; bu ekilde, ana ve ayrnt blgeleri arasndaki tm ilikiler korunur. Ancak dinamik ana tabloyu kendiniz oluturmak isterseniz, bu tabloyu daha sonra ayrnt blgesiyle ilikilendirebilirsiniz. Satr Tklatldnda Ayrnt Blgelerini Gncelle seeneini belirlediinizde (Tablo Ekle iletiim kutusunda), Dreamweaver, dinamik tablonuzun yinelenen satr iin etikete bir spry:setrow etiketi ekler. Bu znitelik, tabloyu, kullanc tabloda ilem gerekletirirken geerli veri kmesi satrn sfrlama zelliine sahip bir ana tablo yapar. Ana/ayrnt blgelerini kendiniz nasl oluturabileceinize ilikin daha fazla bilgi iin, bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sdg_masterdetail_tr adresindeki Spry Gelitirici Klavuzu.

Spry blgesi oluturma


Spry erevesi iki tr blge kullanr: biri tablolar ve yineleme listeleri gibi veri nesnelerinin etrafn evreleyen Spry blgesi ve dieri bir Dreamweaver sayfasndaki verilerin dinamik olarak gncelletirilmesini salamak iin ana tabloyla birlikte kullanlan Spry Ayrnt Blgesi. Spry veri nesneleri Spry Blgesinin iinde bulunmaldr. (Sayfaya Spry blgesi eklemeden nce Spry nesnesi eklemeye alrsanz, Dreamweaver sizi Spry blgesi eklemeniz iin uyarr.) Spry blgeleri varsaylan olarak HTML div barndrclarnn iindedir. Blgeleri, tablo eklemeden nce ekleyebilir, bir tablo veya yineleme listesi eklediinizde otomatik olarak ekleyebilir veya varolan tablolarn veya yineleme listesi nesnelerinin etrafna sarabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 470


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Ayrnt blgesi ekliyorsanz, genellikle ana tablo nesnesini ilk olarak ekler ve Ayrnt Blgelerini Gncelle seeneini iaretlersiniz (bkz. Dinamik Tablo mizanpaj sayfa 466). Ayrnt blgesi iin farkl ve bu blgeye zel olan tek deer Spry Blgesi Ekle iletiim kutusundaki Tr seeneidir.
1 Ekle > Spry > Spry Blgesi'ni sein.

Ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisinde bulunan Spry Blgesi dmesini de tklatabilirsiniz.
2 Nesne kab iin <div> ya da <span> seeneini iaretleyin. Varsaylan olarak <div> kab kullanlr. 3 Aadaki seeneklerden birini iaretleyin:

Spry Blgesi oluturmak iin eklenecek blge tr olarak Blge (varsaylan) seeneini iaretleyin. Spry Ayrnt Blgesi oluturmak iin Ayrnt Blgesi seeneini iaretleyin. Baka bir Spry blgesindeki veriler
deitiinde gncelletirilen dinamik veriler balamak istiyorsanz yalnzca ayrnt blgesi kullann. nemli: Ana tablo blgesinden farkl <div> esinde ayrntl blge eklemeniz gerekir. Ekleme noktasn tam olarak yerletirmek iin Kod grnmn kullanmanz gerekebilir.
4 Menden Spry veri kmenizi sein. 5 Bir nesne iin tanmlanm blge oluturmak ya da blgeyi deitirmek istiyorsanz nesneyi sein ve

aadakilerden birini sein:


Seimi Sar Nesnenin etrafna yeni bir blge yerletirir. Seimi Deitir Nesne iin varolan bir blgeyi deitirir.

6 Tamam' tklattnzda, Dreamweaver uygulamas Spry Blgesinin erii Buraya Gelecek yazsyla birlikte

sayfanza bir blge yer tutucusu yerletirir. Bu yer tutucu metnini, bir tablo veya yineleme listesi gibi bir Spry veri nesnesiyle ya da Ciltlemeler (Pencere> Ciltlemeler) panelinden dinamik verilerle deitirebilirsiniz.

Ciltlemeler paneli, veri kmesindeki mevcut verileri grntler.

Not: Ciltlemeler panelinde listelenen baz yerleik Spry eleri de vardr (ds_RowID, ds_CurrentRowID ve ds_RowCount). Spry bunlar dinamik ayrnt blgelerinin nasl gncelletirileceini belirlerken kullancnn tklatt satr tanmlamak iin kullanr.
7 Yer tutucu metnini bir Spry veri nesnesiyle (rnein bir Spry Tablosuyla) deitirmek iin, Ekle panelinin Spry data

kategorisinde ilgili Spry veri nesnesini tklatn.


8 Yer tutucu metnini dinamik verilerle deitirmek iin aadaki yntemlerden birini kullann:

Bir ya da daha fazla eyi Ciltlemeler panelinden seili metnin stne srkleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 471


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Kod grnmnde, bir ya da daha fazla enin kodunu dorudan yazn. Bu format kullann: {verikmesiad:: e-ad}, rnein {ds1::category}. ya da {dsProducts::desc}. Dosyanzda yalnzca bir tek veri

kmesi kullanyorsanz ya da blge iin tanmladnz ayn veri kmesindeki veri elerini kullanyorsanz, veri kmesi adn karabilir ve yalnzca {category} ya da {desc} yazabilirsiniz. Blgenizin ieriini tanmlamak iin kullandnz yntem hangisi olursa olsun, HTML kodunuza aadaki satrlar eklenir:
<div spry:region="ds1">{name}{category}</div> <div spry:region="ds2">{ds1::name}{ds1::descheader}</div>

Spry yinelenen blgesi oluturma


Verilerinizi grntlemek iin yinelenen blgeler ekleyebilirsiniz. Yinelenen blge, verilerinizi sunmak iin gerektii ekilde formatlayabileceiniz basit bir veri yapsdr. rnein, bir yineleme blgesini, bir grup fotoraf minik resmini AP div esi gibi bir sayfa mizanpaj nesnesinde arka arkaya grntlemek iin kullanabilirsiniz.
1 Ekle > Spry > Spry Yinelemesi'ni sein.

Ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisinde bulunan Spry'yi Yinele dmesini de tklatabilirsiniz.
2 stediiniz etiket trne bal olarak, nesne kab iin <div> ya da <span> seeneini iaretleyin. Varsaylan olarak

<div> kab kullanlr.


3 Yinele (varsaylan) ya da Yinelenen Alt eler seeneini belirleyin.

Daha fazla esneklik istiyorsanz, Yinelenen Alt eler seeneini alt dzeydeki bir listedeki her satr iin veri dorulamas yapld durumlarda kullann. rnein bir <ul> listeniz varsa veriler <li> dzeyinde kontrol edilir. Yineleme seeneini iaretlerseniz veriler <ul> dzeyinde kontrol edilir. Yinelenen Alt eler seenei, kodunuzda koullu ifadeler kullanyorsanz zellikle kullanl olabilir.
4 Menden Spry veri kmenizi sein. 5 Setiiniz metin ya da eler varsa bunlar sarabilir ya da deitirebilirsiniz. 6 Sayfanzda bir yinelenen blge grntlemek iin Tamam' tklatn.

Not: Tm Spry veri nesneleri blgeler dahilinde olmaldr; bu ekilde, bir yinelenen blge eklemeden nce sayfada Spry blgesi oluturduunuzdan emin olabilirsiniz.
7 Tamam' tklattnzda, Dreamweaver uygulamas Spry Blgesinin erii Buraya Gelecek yazsyla birlikte

sayfanza bir blge yer tutucusu yerletirir. Bu yer tutucu metnini, bir tablo veya yineleme listesi gibi bir Spry veri nesnesiyle ya da Ciltlemeler (Pencere> Ciltlemeler) panelinden dinamik verilerle deitirebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 472


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Ciltlemeler paneli, veri kmesindeki mevcut verileri grntler.

Not: Ciltlemeler panelinde listelenen baz yerleik Spry eleri de vardr (ds_RowID, ds_CurrentRowID ve ds_RowCount). Spry bunlar dinamik ayrnt blgelerinin nasl gncelletirileceini belirlerken kullancnn tklatt satr tanmlamak iin kullanr.
8 Yer tutucu metnini bir Spry veri nesnesiyle deitirmek iin, Ekle panelinde ilgili Spry veri nesnesini tklatn. 9 Yer tutucu metnini bir ya da daha ok dinamik veriyle deitirmek iin aadaki yntemlerden birini kullann:

Bir ya da daha fazla eyi Ciltlemeler panelinden seili metnin stne srkleyin. Kod grnmnde, bir ya da daha fazla enin kodunu dorudan yazn. Bu format kullann: {verikmesiad:: e-ad}, rnein {ds1::category}. ya da {dsProducts::desc}. Dosyanzda yalnzca bir tek veri

kmesi kullanyorsanz ya da blge iin tanmladnz ayn veri kmesindeki veri elerini kullanyorsanz, veri kmesi adn karabilir ve yalnzca {category} ya da {desc} yazabilirsiniz. Blgenizin ieriini tanmlamak iin kullandnz yntem hangisi olursa olsun, HTML kodunuza aadaki kod satrlar eklenir:
<div spry:region="ds1">{name}{category}</div> <div spry:region="ds2">{ds1::name}{ds1::descheader}</div>

Spry yinelenen blgesi oluturma


Verilerinizi sralanm bir liste, sralanmam (madde iaretli) liste, tanmlama listesi ya da alr liste olarak grntlemek iin yineleme listeleri ekleyebilirsiniz.
1 Ekle > Spry > Spry Yineleme Listesi'ni sein.

Ayrca Ekle panelindeki Spry kategorisinde bulunan Spry Yineleme Listesi dmesini de tklatabilirsiniz.
2 Kullanmak istediiniz kap etiketini sein: UL, OL, DL ya da SELECT. Dier seenekler setiiniz kaba gre deiir.

SELECT kabn seerseniz aadaki alanlar tanmlamalsnz:

Grntleme Stunu: Kullanclar sayfay taraycda grntlediklerinde bunu grrler. Deer Stunu: Bu, arka plan sunucusuna gnderilen gerek deerdir.
rnein bir durum listesi oluturabilir ve kullanclara Alabama ve Alaska gsterebilirsiniz ancak sunucuya AL ya da AK gnderirsiniz. SELECT kabn ayrca gezinmeye ilikin bir ara olarak da seebilir ve kullanclara rn adlarn rnein Adobe Dreamweaver ve Adobe Acrobat olarak gsterebilir ve sunucuya support/products/dreamweaver.html ve support/products/acrobat.html gibi URL'ler gnderebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 473


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

3 Menden Spry veri kmenizi sein. 4 Grntlemek istediiniz stunlar sein. 5 Sayfanzda bir yineleme listesi blgesi grntlemek iin Tamam' tklatn. Kod grnmnde dosyanza HTML

<ul>, <ol>, <dl> ya da FORM seim etiketleri eklendiini grrsnz. Not: Yineme listesi blgesi eklemeye alrsanz ancak blge oluturmadysanz, Dreamweaver tablo eklemeden nce blge oluturmanz iin sizi uyarr. Tm Spry veri nesneleri blgelerin iinde bulunmaldr.

Spry etkileri ekleme


Spry efektlerine genel bak
Spry efektleri, JavaScript kullanarak HTML sayfasndaki hemen her eye uygulayabileceiniz grsel gelitirmelerdir. Efektler ou zaman bilgileri vurgulamak, animasyonlu geiler oluturmak ya da bir sayfa esini bir sreliine grsel olarak deitirmek iin kullanlr. HTML elerine, ek zel etiketlere gerek olmadan efekt uygulayabilirsiniz. Not: Bir eye efekt uygulamak iin seili olmas ya da kimlii olmas gerekir. rnein seili olmayan bir div tag etiketine vurgulama uyguluyorsanz div geerli bir kimlik deerine sahip olmaldr. enin kimlii yoksa HTML koduna eklemeniz gerekir. Efektler bir enin opakln, leini, konumunu ve arka plan rengi gibi stil zelliklerini deitirebilir. ki ya da daha fazla zellii birletirerek ilgin grsel efektler oluturabilirsiniz Bu efektler Spry tabanl olduundan, kullanc efekt uygulanm bir eyi tklattnda, HTML sayfasnn tamam yenilenmeden yalnzca e dinamik olarak gncelletirilir. Spry u efektleri ierir:
Grntle/Soldur enin grnmesini veya giderek kaybolmasn salar. Vurgula enin arka plan rengini deitirir. Perdele eyi gizlemek ya da gstermek iin yukar ya da aa giden bir pencere perdesi gibi alr. Kaydr eyi yukar ya da aa tar. Byt/Klt enin boyutunu bytr ya da kltr. Titret eyi soldan saa titretir. Ez enin sayfann sol st kesinde kaybolmasna neden olur.

nemli: Efekt kullanrken, Kod grnmnde dosyanza eitli kod satrlar eklenir. Bir satr, efektleri eklemek iin gerekli olan SpryEffects.js dosyasn tanmlar. Bu satr kodunuzdan silmeyin, aksi takdirde efektler almaz. Spry erevesinde bulunan Spry efektlerine kapsaml bir genel bak iin www.adobe.com/go/learn_dw_spryeffects_tr adresine gidin.

Grntle/Soldur efekti uygulama


Not: Bu efekti, applet, body, iframe, object, tr, tbody veya th dnda tm HTML eleriyle kullanabilirsiniz.
1 (stee bal) Efekti uygulamak istediiniz ierik veya mizanpaj esini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), Art (+) dmesini tklatn ve menden Efektler > Grn/Soldur

elerini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 474


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

3 Hedef e mensnden enin kimliini sein. Bir e setiyseniz <Current Selection> seeneini belirleyin. 4 Efekt Sresi kutusunda, efektin olumas iin gemesi gereken sreyi milisaniye cinsinden tanmlayn. 5 Uygulamak istediiniz efekti sein: Soldur ya da Grntle 6 Bu Deerden Soldur kutusuna, efekt grndnde sahip olmasn istediiniz opakln yzdesini girin. 7 Bu Deere Soldur kutusuna, soldurmak istediiniz opakln yzdesini girin. 8 Arka arkaya tklatldnda efektin soluktan grnre ve tekrar grnrden solua geecek ekilde geri alnabilir

olmasn istiyorsanz Efekti Deitir'i sein.

Perdele efekti uygulama


Not: Bu efekti yalnzca u HTML eleriyle kullanabilirsiniz: address, dd, div, dl, dt, form, h1, h2, h3, h4, h5, h6, p, ol, ul, li, applet, center, dir, menu ve pre.
1 (stee bal) Efekti uygulamak istediiniz ierik veya mizanpaj esini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), art (+) dmesini tklatn ve menden Efektler > Perdele'yi sein. 3 Hedef e mensnden enin kimliini sein. Bir e setiyseniz <Current Selection> seeneini belirleyin. 4 Efekt Sresi kutusunda, efektin olumas iin gemesi gereken sreyi milisaniye cinsinden tanmlayn. 5 Uygulamak istediiniz efekti sein: Perde Yukar ya da Perde Aa. 6 Perde Buradan Yukar/Perde Buradan Aa kutusuna, perdenin kaydrlaca balang noktasn yzde ya da

piksel says olarak girin. Bu deerler enin en st ksmndan hesaplanr.


7 Perde Buraya Kadar Yukar/Perde Buraya Kadar Aa alannda, perdenin kaydrlaca biti noktasn yzde veya

piksel says olarak girin. Bu deerler enin en st ksmndan hesaplanr.


8 Arka arkaya tklatldnda efektin yukar ve aa kayacak ekilde geri alnabilir olmasn istiyorsanz Efekti

Deitir'i sein.

Byt/Klt efekti uygulama


Not: Bu efekti u HTML eleriyle kullanabilirsiniz: address, dd, div, dl, dt, form, p, ol, ul, applet, center, dir, menu veya pre.
1 (stee bal) Efekti uygulamak istediiniz ierik veya mizanpaj esini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), art (+) dmesini tklatn ve alr menden Efektler >

Byt/Klt' sein.
3 Hedef e alr mensnden enin kimliini sein. Bir e setiyseniz <Current Selection> seeneini belirleyin. 4 Efekt Sresi alannda, efektin olumas iin gemesi gereken sreyi milisaniye cinsinden tanmlayn. 5 Uygulamak istediiniz efekti sein: Byt ya da Klt. 6 Bu Boyuttan Byt/Klt kutusuna, efekt balatldnda enin sahip olaca boyutunu girin. Bu, boyutun bir

yzdesi ya da bir piksel deeridir.


7 Bu Boyuta Byt/Klt kutusuna, efekt bittiinde enin sahip olaca boyutu girin. Bu, boyutun bir yzdesi ya

da bir piksel deeridir.


8 Bu Boyuttan ya da Bu Boyuta Byt/Klt kutular iin piksel seerseniz genilik/ykseklik alan grnr olur.

aretlediiniz seenee bal olarak e orantl ekilde byr ya da klr.


9 enin sayfann sol st kesine mi yoksa sayfann ortasna m bytleceini ya da kltleceini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 475


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

10 Arka arkaya tklatldnda efektin byyp klecek ekilde geri alnabilir olmasn istiyorsanz Efekti Deitir'i

sein.

Vurgula efekti uygulama


Not: Bu efekti, applet, body, frame, frameset veya noframes dnda tm HTML eleriyle kullanabilirsiniz.
1 (stee bal) Efekti uygulamak istediiniz ierik veya mizanpaj esini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), art (+) dmesini tklatn ve menden Efektler > Vurgula'y sein. 3 Hedef e mensnden enin kimliini sein. Bir e setiyseniz <Current Selection> seeneini belirleyin. 4 Efekt Sresi kutusunda, efektin devam etmesini istediiniz sreyi milisaniye cinsinden tanmlayn. 5 Vurgulamann balatlmasn istediiniz rengi sein. 6 Vurgulamann bitmesini istediiniz rengi sein. Bu renk yalnzca Efekt Sresi kutusunda tanmladnz sre kadar

devam eder.
7 e iin vurgulama bittikten sonraki rengi sein. 8 Arka arkaya tklatldnda efektin vurgu renkleri arasnda gei yapacak ekilde geri alnabilir olmasn istiyorsanz

Efekti Deitir'i sein.

Titret efekti uygulama


Not: Bu efekti u HTML eleriyle kullanabilirsiniz: address, blockquote, dd, div, dl, dt, fieldset, form, h1, h2, h3, h4, h5, h6, iframe, img, object, p, ol, ul, li, applet, dir, hr, menu, pre veya table.
1 (stee bal) Efekti uygulamak istediiniz ierik veya mizanpaj esini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), art (+) dmesini tklatn ve menden Efektler > Titret'i sein. 3 Hedef e mensnden enin kimliini sein. Bir e setiyseniz <Current Selection> seeneini belirleyin.

Kaydr efekti uygulama


Kaydr efektinin dzgn almas iin hedef enin benzersiz bir kimlie sahip bir kapsayc etiketi iine alnmas gerekir. Hedef eyi iine aldnz kapsayc etiketi bir blockquote, dd, form, div veya center etiketi olmaldr. Hedef e etiketi unlardan biri olmaldr: blockquote, dd,div, form, center, table, span, input, textarea,
select veyaimage.

1 (stee bal) efekti uygulamak istediiniz ieriin kapsayc etiketini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), art (+) dmesini tklatn ve menden Efektler > Kaydr' sein. 3 Kapsayc etiketinin kimliini hedef e mensnden sein. Kapsayc nceden seiliyse, <Geerli Seim> esini

sein.
4 Efekt Sresi alannda, efektin olumas iin gemesi gereken sreyi milisaniye cinsinden tanmlayn. 5 Uygulamak istediiniz efekti sein: Yukar Kaydr ya da Aa Kaydr. 6 Buradan Yukar Kaydr kutusuna, kaydrma balang noktasn yzde ya da piksel says olarak girin. 7 Buraya Yukar Kaydr kutusuna, kaydrma biti noktasn yzde veya pozitif bir piksel says olarak girin. 8 Arka arkaya tklatldnda efektin yukar ve aa kayacak ekilde geri alnabilir olmasn istiyorsanz Efekti

Deitir'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 476


Spry sayfalarn grsel olarak oluturma

Ez efekti uygulama
Not: Bu efekti yalnzca u HTML eleriyle kullanabilirsiniz: address, dd, div, dl, dt, form, img, p, ol, ul, applet, center, dir, menu veya pre.
1 (stee bal) Efekti uygulamak istediiniz ierik veya mizanpaj esini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), art (+) dmesini tklatn ve menden Efektler > Ez'i sein. 3 Hedef e mensnden enin kimliini sein. Bir e setiyseniz <Current Selection> seeneini belirleyin.

Ek bir efekt ekleme


Farkl sonular elde etmek iin ayn eyle birden fazla efekt davran ilikilendirebilirsiniz.
1 (stee bal) Efekti uygulamak istediiniz ierik veya mizanpaj esini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), art (+) dmesini tklatn ve Efektler mensnden bir davran

sein.
3 Hedef e mensnden enin kimliini sein. Bir e setiyseniz <Current Selection> seeneini belirleyin.

Efekt silme
eden bir veya daha fazla efekt davrann kaldrabilirsiniz.
1 (stee bal) Efekti uygulamak istediiniz ierik veya mizanpaj esini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Davranlar), davranlar listesinden silmek istediiniz efekti tklatn. 3 Aadakilerden birini yapn:

Alt panel balk ubuunda Olay Kaldr dmesini tklatn (-). Davran sa tklatn (Windows) ya da Control tuu baslyken (Macintosh) tklatn ve Davran Sil'i sein.

477

Blm 16: XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme


Adobe Dreamweaver CS4 programnda XML (Extensible Markup Language) verilerini web sayfanzda sergilemenize ve istemcide veya sunucuda XSLT (Extensible Stylesheet Language Transformation) dnmleri yapan sayfalar oluturmanza izin veren aralar bulunur.

XML ve XSLT hakknda


Web sayfalar ile XML ve XSL kullanma
XML (Extensible Markup Language) bilgi yaplandrmanza izin veren bir dildir. HTML gibi XML de bilgiyi etiketler kullanarak yaplandrmanza izin verir, ancak XML etiketleri HTML etiketleri gibi nceden tanml deildir. XML bunun yerine kendi veri yaplarnz (ema) en iyi tanmlayan etiketler oluturmanza izin verir. Etiketler, st ve alt elerden oluan bir ema oluturmak iin i ie geirilirler. XML emasndaki tm etiketlerin, ou HTML etiketi gibi bir alma bir de kapatlma etiketi vardr. Aadaki rnekler bir XML dosyasnn temel yapsn gsterir:
<?xml version="1.0"> <mybooks> <book bookid="1"> <pubdate>03/01/2004</pubdate> <title>Displaying XML Data with Adobe Dreamweaver</title> <author>Charles Brown</author> </book> <book bookid="2"> <pubdate>04/08/2004</pubdate> <title>Understanding XML</title> <author>John Thompson</author> </book> </mybooks>

Bu rnekte her st <kitap> etiketinde alt etiket bulunur: <yayin-tarihi>, <ad> ve <yazar>. Ancak her <kitap> etiketi ayrca, emada bir st dzeyde bulunan <kitaplarim> etiketinin de alt etiketidir. XML etiketlerini, etiketleri baka etiketleri ile doru srada i ie geirdiiniz ve her ama etiketine bir de kapatma etiketi koyduunuz srece istediiniz gibi adlandrp yaplandrabilirsiniz. XML belgelerinde formatlama bulunmazsadece yaplandrlm bilgi ierirler. Bir kez bir XML emanz olduunda, bilgileri gstermek iin XSL (Extensible Stylesheet Language) kullanabilirsiniz. CSS'nin (Cascading Style Sheets) HTML'yi formatlamanza izin verdii gibi XSL de XML verilerini formatlamanza izin verir. Bir XSL dosyasnda stiller, sayfa eleri, yerleim gibi eyler tanmlayabilir ve dosyay bir XML dosyasna ilitirebilirsiniz; bylece kullanclar ne zaman bir taraycda o XML verilerini grntlerse, veriler siz XSL dosyasnda ne tanmladysanz ona gre formatlanr. erik (XML verileri) ve sunum (XSL tarafndan tanmlanr) birbirinden tamamen ayrlm olmas size, sunduunuz bilgilerin bir web sayfasnda nasl gsterilecei zerinde daha fazla kontrol salar. XSL znde XML iin bir sunum teknolojisidir, birincil kts ise bir HTML sayfasdr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 478


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

XSLT (Extensible Stylesheet Language Transformations) XSL'in alt kmesi olan bir dildir ve XML verilerini bir web sayfasnda somut olarak sergileme ve XSL stilleri ile HTML formunda okunabilir, belirli bir tarzda gsterilen bilgilere dntrme imkan sunar. Dreamweaver program ile, bir uygulama sunucusu veya bir tarayc kullanarak XSL dnmleri yapmanz salayan XSLT safyalar oluturabilirsiniz. Sunucu taraf bir XSL dnmnde sunucu, XML ve XSL'i dntrme ve bir sayfada gsterme grevini stlenir. stemci taraf bir dnmde tarayc (rnein Internet Explorer) bu ileri stlenir. Sonunda kullandnz yaklam (sunucu taraf dnm veya istemci taraf dnm) ne sonu elde etmeye altnza, hangi teknolojileri kullanabildiinize, XML kaynak dosyalarna eriim dzeyinize ve baka etkenlere bakar. Her iki yaklamn da yararlar ve snrlar vardr. rnein, sunucu taraf dnmleri tm tarayclarda alrken istemci taraf dnmleri modern tarayclar ile snrldr (Internet Explorer 6, Netscape 8, Mozilla 1.8 ve Firefox 1.0.2). Sunucu taraf dnmleri, XML verilerini dinamik olarak kendi sunucunuzdan veya webdeki herhangi bir yerden gstermenize izin verirken istemci taraf dnmlerinin sizin kendi web sunucunuzda yerel olarak barndrlan XML verileri kullanmas gerekir. Son olarak sunucu taraf dnmleri sayfalarnz yaplandrlm bir uygulama sunucusunda konulandrmanz gerektirirken istemci taraf dnmleri yalnzca bir web sunucusuna eriim gerektirir. XML'yi anlama hakknda eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0165_tr.

Ayrca bkz.
XML eitimi

Sunucu taraf XSL dnmleri


Dreamweaver sunucu taraf XSL dnmleri gerekletirmenize izin veren XSLT sayfalar oluturma yntemleri salar. Bir uygulama sunucusu XSL dnmleri gerekletirdiinde, XML verilerini ieren dosya kendi sunucunuzda veya webdeki herhangi bir yerde durabilir. Ayrca dntrlen verileri herhangi bir tarayc gsterebilir. Buna karlk sunucu taraf dnmler iin sayfa konulandrmak biraz daha karmaktr ve uygulama sunucusuna eriiminiz olmasn gerektirir. Sunucu taraf XSL dnmleri ile alrken tam HTML belgeleri reten XSLT sayfalar (tam XSLT sayfalar) veya bir HTML belgesinin bir ksmn reten XSLT paralar oluturmak iin Dreamweaver programn kullanabilirsiniz. Tm bir XSLT sayfas normal bir HTML sayfasna benzer. inde bir <body> etiketi ve bir <head> etiketi bulunur ve sayfada HTML ve XML verilerinin bir bileimini sergilemenize izin verir. Bir XSLT paras formatlanm XML verileri gsteren, ayr bir belge tarafndan kullanlan bir kod parasdr. Tam bir XSLT sayfasndan farkl olarak hibir <body> veya <head> etiketi iermeyen bamsz bir dosyadr. Tek bana bir sayfada XML verileri sergilemek isterseniz, tm bir XSLT sayfas oluturur ve XML verilerinizi onunla ciltlersiniz. Buna karlk varolan bir dinamik sayfann rnein, spor malzemeleri satan bir maazann; spor skorlarnn bir RSS beslemesi ile bir kenarnda gsterildii ana sayfasnnbelirli bir ksmnda XML verileri gstermek isterseniz, bir XSLT paras oluturur ve dinamik sayfada ona bir bavuru eklersiniz. XSLT paralar oluturmak ve bunlar dier dinamik sayfalar ile birlikte XML verileri ile kullanmak daha yaygn kullanlan senaryodur. Bu tr sayfalar gstermede ilk adm, XSLT parasn oluturmaktr. Nihayetinde dinamik sayfada gstermek istediiniz XML verilerinin yerleimini, formatlamasn vs. ieren ayr bir dosyadr. Bir kez XSLT parasn oluturduktan sonra, dinamik sayfanza (rnein, PHP veya ColdFusion sayfanza) o paraya iaret eden bir bavuru eklersiniz. Eklenen para bavurusu bir Server Side Include (SSI) gibi alr formatlanm XML verileri (para) ayr bir dosyada durur, te yandan Tasarm grnmnde dinamik sayfada para iin bir yer turucu belirir. Bir tarayc paraya bavuru ieren dinamik bir sayfay istediinde, sunucu bu dahil edilmi ynergeyi iler ve iinde yer tutucu yerinde parann formatlanm ieriinin grnd yeni bir belge oluturur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 479


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

WEB SUNUCUSU Uygulama Sunucusu

<HTML> <p>data </HTML>

<xsl:>

3
</xsl:>

XML

Web taraycs

<HTML> <code> </HTML>

1. Tarayc dinamik sayfay ister 2. Web sunucusu sayfay bulur ve uygulama sunucusuna iletir 3. Uygulama sunucusu ynergeler iin sayfay tarar ve XSLT parasn getirir 4. Uygulama sunucusu dntrmeyi gerekletirir (XSLT parasn okur ve xml verilerini alr ve formatlar) 5. Uygulama sunucusu dntrlm paray sayfaya ekler ve bunu web sunucusuna geri gnderir 6. Web sunucusu tamamlanm sayfay taraycya gnderir

Bavuruyu dinamik bir sayfadaki bir XSLT parasna eklemek iin XSL Transformation sunucu davran kullanrsnz. Bavuruyu eklediinizde Dreamweaver sitenin kk klasrnde bir altrma zaman kitaplk dosyas ieren bir includes/MM_XSLTransform/ klasr retir. Uygulama sunucusu belirtilen XML verilerini dntrrken bu dosyada tanml ilevleri kullanr. Bu dosya, XML verilerini ve XSLT paralarn getirmekten, XSL dnmn yapmaktan ve kan sonular bir web sayfasna basmaktan sorumludur. Sayfanzn dzgn gsterilmesi iin XSLT parasnn bulunduu dosyasnn, verilerinizin bulunduu XML dosyasnn ve retilen altrma zaman kitaplk dosyasnn nn birden sunucuda olmas gerekir. (Veri kaynanz olarak uzak bir XML dosyasn seersenizrnein bir RSS yaynno dosyann tabii ki Internet'te baka bir yerde durmas gerekir.) Dreamweaver programn ayrca sunucu taraf dnmlerinde kullanlmak zere tam XSLT sayfalar oluturmak iin de kullanabilirsiniz. Tam bir XSLT sayfas ayn bir XSLT paras gibi alr, sadece XSL Transformation sunucu davrann kullanan tm XSLT sayfasnn bavurusunu eklediinizde, bir HTML sayfasnn tm ieriini ekliyorsunuz demektir. Bu yzden bavuruyu eklemeden nce dinamik sayfadaki (kapsayc sayfa grevi gren .cfm, .php veya asp sayfas) tm HTML'nin temizlenmesi gerekir. Dreamweaver ColdFusion, ASP ve PHP sayfalar iin XSL dnmlerini destekler. Not: Sunucunuzun, sunucu taraf dnmlerini yapabilmesi iin doru yaplandrlmas gerekir. Daha fazla bilgi iin sunucu yneticinize bavurun veya www.adobe.com/go/dw_xsl_tr sitesini ziyaret edin.

Ayrca bkz.
XSL dnmlerini sunucuda gerekletirme sayfa 484

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 480


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

stemci taraf XSL dnmleri


XSL dnmlerini istemci tarafnda bir uygulama sunucusu kullanmadan yapabilirsiniz. Dreamweaver programn bunu yapacak tam XSLT sayfasn oluturmak iin kullanabilirsiniz; ancak istemci taraf dnmleri gstermek istediiniz verileri ieren XML dosyasnn kullanlmasn gerektirir. Ayrca istemci taraf dnmleri yalnzca modern tarayclarda (Internet Explorer 6, Netscape 8, Mozilla 1.8 ve Firefox 1.0.2) alr. XSL dnmlerini destekleyen ve desteklemeyen tarayclar hakknda daha fazla bilgi iin, bkz: www.w3schools.com/xsl/xsl_browsers.asp. nce tam bir XSLT sayfas oluturun ve bir XML veri kayna ilitirin. (Dreamweaver sizden, yeni sayfay oluturduunuzda veri kaynan ilitirmenizi ister.) Bir XSLT sayfasn sfrdan oluturabilirsiniz veya varolan bir HTML sayfasn bir XSLT sayfasna evirebilirsiniz. Varolan bir HTML sayfasn bir XSLT sayfasna evirdiinizde Ciltlemeler panelini (Pencere > Ciltlemeler) kullanarak bir XML veri kayna ilitirmeniz gerekir. XSLT sayfanz oluturduktan sonra onunla XML verilerinin olduu XML dosyas arasnda, XML dosyasnn kendisine (aynen bir HTML sayfasnn <head> blmnde harici bir CSS stil sayfasna bir bavuru eklediiniz gibi) XSLT sayfas iin bir bavuru ekleyerek ba kurmalsnz. Site ziyaretileriniz taraycda (XSLT sayfasn deil) XML dosyasn grmelidir. Site ziyaretileriniz sayfay ekrana getirdiklerinde, tarayc XSL dnmn yapar ve ba kurulmu XSLT sayfas tarafndan formatlanm XML verilerini sergiler. Ba kurulmu XSLT ve XML sayfalar arasndaki iliki, dahili CSS/HTML sayfas modeline kavramsal olarak benzer olmakla birlikte yine de farkldr. erii olan (rnein metinli) bir HTML sayfanz olduunda, ierii formatlamak iin harici bir stil sayfas kullanrsnz. HTML sayfas ierii belirler, sunucunun hi grmedii harici CSS kodu da grnm. XSLT ve XML ile durum tersine dner. XML dosyas (sunucunun ham halini hi grmedii dosya) ierii belirlerken XSLT sayfas grnm belirler. XSLT sayfasnda standart HTML'de genellikle bulunan tablolar, yerleim, grafikler vs. bulunur. Kullanc XML dosyasn bir taraycda grdnde, XSLT sayfas ierii formatlar.
5 Web taraycs 1
<XML> <directive>

WEB SUNUCUSU

XSLT
4

1. Tarayc XML dosyasn ister 2. Sunucu, XML dosyasn taraycya gndererek yant verir 3. Tarayc XML ynergesini okur ve XSLT dosyasn arr 4. Sunucu XSLT dosyasn sunucuya gnderir 5. Tarayc XML verilerini dntrr ve taraycda grntler

Bir XSLT sayfasn bir XML sayfasna balamak iin Dreamweaver programn kullandnzda, Dreamweaver XML sayfasnn en stnde uygun kodu sizin iin girer. Ba kurduunuz XML sayfas size aitse (yani XML dosyas sadece sizin web sunucunuzda duruyorsa), iki sayfa arasnda ba kuran uygun kodu eklemek iin tm yapmanz gereken Dreamweaver programn kullanmaktr. XML dosyas size ait olduunda istemci tarafndan yaplan XSL dnmleri tamamen dinamiktir. XML dosyasndaki veriler gncelletirdiiniz zaman bal XSLT sayfasn kullanan her HTML kts yeni bilgi ile otomatik olarak gncelletirilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 481


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Not: stemci taraf dnmleri iin kullandnz XML ve XSL dosyalar ayn dizinde durmaldr. Durmazlarsa tarayc XML dosyasn okur ve dnmn XSLT sayfasn bulur, ancak XSLT sayfasndaki greceli balar ile tanml varlklar (stil sayfalar, grntler vs.) bulamaz. Ba kurmaya altnz XML sayfasnn iyelii sizde deilse (rnein, webde bir yerdeki bir RSS yaynnn XML verilerini kullanmak istiyorsanz), i ak biraz daha karmaktr. Harici bir kaynaktan gelen XML verisi kullanarak stemci taraf dnm yapmak istiyorsanz, nce XML kaynak dosyasn XSLT sayfanzn durduu ayn dizine indirmelisiniz. XML sayfas yerel sitenizde olduunda Dreamweaver programn, XSLT sayfas ile ban kuran uygun kodu eklemek ve her iki sayfay (indirilen XML dosyas ile ba kurulan XSLT sayfasn) web sunucunuza koymak iin kullanabilirsiniz. Kullanc XML sayfasn bir taraycda grdnde, XSLT sayfas ierii, aynen nceki rnekteki gibi formatlar. Harici kaynaktan gelen XML verisinde istemci taraf dnm yapmann aleyhine olan, XML verisinin yalnzca ksmen "dinamik" olmasdr. ndirdiiniz ve deitirdiiniz XML dosyas, webin baka bir yerinde yaayan o dosyann sadece bir "ann" yanstr. Webdeki XML dosyasnn asl deiirse, dosyay yeniden indirmeniz, XSLT sayfas ile ban kurmanz ve web sunucunuzda yaynlamanz gerekir. Tarayc yalnzca web sunucunuzdaki XML dosyasndan ald verileri ekrana izer, yoksa orijinal XML kaynak dosyada olan verileri deil.

Ayrca bkz.
XSL dnmlerini istemcide gerekletirme sayfa 501

XML verileri ve yinelenen eler


Yinelenen Blge XSLT nesnesi, bir XML dosyasndaki yinelenen eleri bir sayfada sergilemenize izin verir. XML veri yer tutucusu ieren herhangi bir blge yinelenen bir blgeye evrilebilir. Ancak, en sk kullanlan blgeler tablo, tablo satr ve tablo satrlar dizisidir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 482


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Aadaki rnek Yinelenen Blge XSLT nesnesinin bir restorann men bilgilerini sergileyen bir tablo satrna uygulandn gstermektedir. Balang satr XML emas iin farkl e gsterir: kalem, aklama ve fiyat. Yinelenen Blge XSLT nesnesi bir tablo satrna uygulandnda ve sayfa bir uygulama sunucusu veya tarayc tarafndan ilendiinde, tablo, her yeni tablo satrna benzersiz veriler konarak yinelenir.

Yinelenen Blge XSLT nesnesini Belge penceresindeki bir eye uyguladnzda, yinelenen blgenin evresinde ince, sekmeli, gri bir d hat belirir. almanz bir taraycda nizlediinize (Dosya > Taraycda nizleme), gri d hat ortadan kaybolur ve seim, nceki izimde olduu gibi XML dosyasnda belirtilen yinelenen eleri gstermek zere geniler. Yinelenen Blge XSLT nesnesini sayfaya eklediinizde, Belge penceresindeki XML verisi yer tutucusunun uzunluu krplr. Bunun nedeni, Dreamweaver programnn yinelenen enin yoluna greceli olan XML verisi yer tutucusu XPath (XML Path dili) ifadesini gncelletirmesidir. rnein aadaki kod, iki dinamik yer tutucusu ieren, kendisine bir Yinelenen Blge XSLT nesnesi uygulanmam bir tablo iindir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 483


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

<table width="500" border="1"> <tr> <td><xsl:value-of select="rss/channel/item/title"/></td> </tr> <tr> <td><xsl:value-of select="rss/channel/item/description"/></td> </tr> </table>

Aadaki kod, ayn tablonun Yinelenen Blge XSLT nesnesi uygulanm hali iindir:
<xsl:for-each select="rss/channel/item"> <table width="500" border="1"> <tr> <td><xsl:value-of select="title"/></td> </tr> <tr> <td><xsl:value-of select="description"/></td> </tr> </table> </xsl:for-each>

nceki rnekte Dreamweaver, Yinelenen Blge'ye (ad ve aklama) den elerin XPath'ini, tm belge yerine kendisini evreleyen <xsl:for-each> etiketlerine greceli olmas iin gncelletirdi. Dreamweaver, baka durumlarda da balama greceli olan XPath ifadeleri retir. rnein bir XML veri yer tutucusunu daha nce bir Yinelenen Blge XSLT nesnesi uygulanm bir tabloya uygularsanz, Dreamweaver otomatik olarak, evreleyen <xsl:for-each> etiketlerindeki mevcut XPath'e greceli olan XPath'i gsterir.

Ayrca bkz.
Yinelenen XML elerini sergileme sayfa 488

XML verilerini nizleme


Bir XSLT parasna veya tm bir XSLT sayfasnda eklediiniz XML verilerini nizlemek iin Taraycda nizleme'yi (Dosya > Taraycda nizleme) kullandnzda, XSL dnmn yapan motor durumdan duruma farkllk gsterir. XSLT paralar ieren dinamik sayfalarda, dnm daima uygulama sunucusu yapar. Dier zamanlarda dnm Dreamweaver veya tarayc yapyor olabilir. Aadaki tablo Taraycda nizleme kullanlrkenki durumlar ve bunlara karlk gelen dnmleri yapan motorlar zetlemektedir:
Taraycda nizlenen sayfa tr XSLT parasn ieren dinamik sayfa XSLT paras veya tm XSLT sayfas Tm XSLT sayfasna ba olan XML dosyas Veri dnmlerini gerekletiren Uygulama sunucusu Dreamweaver Tarayc

Aadaki konular size, ihtiyalarnza uygun nizleme yntemlerini belirlemenizde yardmc olacak klavuz ilkeler sunmaktadr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 484


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Sunucu taraf dnmleri iin sayfalar nizleme Sunucu taraf dnmlerinde site ziyaretisinin son kertede grd ierik, uygulama sunucunuz tarafndan dntrlr. XSLT ve sunucu taraf dnmlerinde kullanlmak zere olan dinamik sayfalar hazrlarken XSLT parasnn kendisi yerine XSLT parasn ieren dinamik sayfay nizlemek her zaman daha iyidir. Birinci senaryoda uygulama sunucusunu kullanrsnz nk bu, nizlemenizin ziyaretiler sitenizi ziyaret ettiklerinde grdkleri ile tutarl olmasn salar. Sonraki senaryoda Dreamweaver dnm yapar ve biraz tutarsz sonular verebilir. Dreamweaver programn XSLT paranz hazrlarken nizlemek iin kullanabilirsiniz ancak verilerin ekrana izilmesine ilikin en kesinlikli sonular, XSLT parasn ekledikten sonra dinamik sayfanz nizlemek iin uygulama sunucusunu kullanrsanz grebilirsiniz. stemci taraf dnmleri iin sayfalar nizleme stemci taraf dnmlerinde site ziyaretisinin son kertede grd ierik, taraycnz tarafndan dntrlr. Bunu XML dosyasndan XSLT sayfasna bir ba ekleyerek elde edersiniz. XML dosyasn Dreamweaver programnda aar ve taraycda nizlerseniz, taraycy XML dosyasn yklemeye ve dnm yapmaya zorlarsnz. Bu size, site ziyaretiniz ile ayn eyleri yaatr. Ancak bu yaklam kullanmak, sayfanzn hatalarn ayklamay gletirir nk tarayc XML'i dntrp HTML'yi dahili olarak retir. retilen HTML'nin hatalarn ayklamak iin taraycnn Kayna Grntle seeneini seerseniz, sadece taraycnn ald orijinal XML'i grrsnz, yoksa sayfay izmekten sorumlu olan HTML'yi (etiketleri, stilleri vs.) deil. Kaynak koduna bakarken tam HTML'yi grmek iin bunun yerine XSLT sayfasn bir taraycda nizlemeniz gerekir. Tam XSLT sayfalarn ve XSLT paralarn nizleme Tam XSLT sayfalar ve XSLT paralar olutururken almanz, verilerinizin doru gsterildiinden emin olmak iin nizlemek isteyeceksiniz. Tam XSLT sayfasn veya XSLT parasn grmek iin Taraycda nizleme'yi kullanrsanz, Dreamweaver, yerleik dntrme motorunu kullanarak dnm gerekletirir. Bu yntem abuk sonu verir ve sayfanz adm adm hazrlayp hatalarn gidermenizi kolaylatrr. Ayrca taraycda Kayna Grntle seeneini seerek tam HTML'yi (etiketleri, stilleri vs.) grmeniz iin bir yol salar. Not: Bu nizleme yntemi XSLT sayfalar hazrlamaya baladnzda, verilerinizi dntrmek iin sunucuyu veya istemciyi kullanmanzdan bamsz olarak yaygn olarak kullanlr.

XSL dnmlerini sunucuda gerekletirme


Sunucu taraf XSL dnmleri yapmak iin i ak
Sunucuda sunucu taraf XSL dnmleri yapabilirsiniz. XML verileri sergileyen sayfalar yapmadan nce sunucu taraf ve istemci taraf XSL dnmleri hakknda ve web sayfalar ile XML ve XSL kullanma hakknda okuyun. Not: Sunucunuzun, sunucu taraf dnmlerini yapabilmesi iin doru yaplandrlmas gerekir. Daha fazla bilgi iin sunucu yneticinize bavurun veya www.adobe.com/go/dw_xsl_tr sitesini ziyaret edin. Sunucu taraf XSL dnmleri yapmann genel i ak yledir (her adm baka konularda anlatlmaktadr):

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 485


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

1. Bir Dreamweaver sitesi kurun. 2. Bir sunucu teknolojisi sein ve bir uygulama sunucusu kurun. 3. Uygulama sunucusunu kurun.

rnein, ilem gerektiren bir sayfa oluturun ve uygulama sunucusunun sayfay ilediinden emin olun. Bunun nasl yaplaca hakknda bir eitim iin www.adobe.com/go/dw_xsl_tr adresini ziyaret edin.
4. Bir XSLT paras veya sayfas oluturun veya bir HTML sayfasn bir XSLT sayfasna evirin.

Dreamweaver sitenizde bir XSLT paras veya tm bir XSLT sayfas oluturun. Var olan bir HTML sayfasn tm bir XSLT sayfasna evirin.
5. Sayfaya bir XML veri kayna ilitirin. 6. XML verilerini XSLT fargman veya tm bir XSLT sayfas ile ciltleyerek gsterin. 7. Uygunsa XML veri tutucularn ieren tabloya veya tablo satrna bir Yinelenen Alan XSLT nesnesi ekleyin. 8. Bavurular ekleyin.

Dinamik sayfanzdaki XSLT parasna bir bavuru eklemek iin XSL Transformation sunucu davran kullann. Dinamik sayfadaki tam XSLT sayfasna bir bavuru eklemek iin dinamik sayfadan tm HTML kodunu silin, sonra
XSL Transformation sunucu davran kullann.
9. Sayfay ve paray yaynlayn.

Dinamik sayfay ve XSLT parasn (veya tm XSLT sayfasn) uygulama sunucunuzda yaynlayn. Yerel bir XML dosyas kullanyorsanz, onu da yaynlamanz gerekecektir.
10. Dinamik sayfaya taraycda bakn.

Siz bunu yaparken uygulama sunucusu XML verilerini dntrr, dinamik sayfaya ekler ve taraycya gsterir.

Ayrca bkz.
Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37 Uygulama sunucusu seme sayfa 515 Web sayfalar ile XML ve XSL kullanma sayfa 477 stemci taraf XSL dnmleri sayfa 480 Sunucu taraf XSL dnmleri sayfa 478

XSLT sayfas oluturma


Web sayfalarnda XML verileri gstermenizi salayan XSLT sayfalar oluturabilirsiniz. Tm bir XSLT sayfasiinde bir <body> etiketi ve bir<head> etiketi olan bir XSLT sayfasveya bir XSLT paras oluturabilirsiniz. Bir XSLT paras oluturduunuzda, iinde hibir "body" veya "head" etiketi olmayan bamsz bir dosyadaha sonra dinamik bir sayfaya eklenen basit bir kod parasoluturursunuz. Not: Var olan bir XSLT sayfas ile balyorsanz, ona bir XML veri kayna ilitirmeniz gerekir.
1 Dosya > Yeni'yi sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 486


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

2 Yeni Belge iletiim kutusunun Bo Sayfa kategorisinde Sayfa Tr stunundan aadakilerden birini sein:

Tm bir XSLT sayfas oluturmak iin XSLT (Tm sayfa) seeneini sein. Bir XSLT paras oluturmak iin XSLT (Para) seeneini sein.
3 Olutur dmesini tklayn ve XML Kaynan Bul iletiim kutusunda unlardan birini yapn:

Yerel Dosya Ekle'yi sein, Gzat dmesini tklayn, bilgisayarnzdaki bir yerel XML dosyasna gidin ve Tamam'
tklayn.

Uzak Dosya Ekle'yi sein, Internet'teki bir XML dosyasnn (rnein bir RSS yaynndan gelenin) URL'sini ekleyin
ve Tamam' tklayn. Not: ptal dmesini tklamak, XML veri kayna ilitirilmemi yeni bir XSLT sayfas retir. Ciltlemeler paneli, XML veri kaynanzn emas ile doldurulur.

Aadaki tablo emadaki grnebilecek eitli elerin bir aklamasn sunmaktadr.


e <> <>+ <>+ Gsterdii Zorunlu yinelenmeyen XML esi Yinelenen XML esi stee bal XML esi Ayrntlar st dm dahilinde tam bir kez grlen bir e st dm dahilinde bir veya birka kez grlen bir e st dm dahilinde sfr veya birka kez grlen bir e Ekleme noktas yinelenen blgede olduunda yinelenen e

e dm kaln yazyla

Geerli balam esi

XML nitelii

4 Yeni sayfanz .xsl veya .xslt uzantsyla (.xsl varsaylandr) kaydedin (Dosya > Kaydet).

HTML sayfalarn XSLT sayfalarna evirme


Ayrca varolan HTML sayfalarn XSLT sayfalarna evirebilirsiniz. rnein, zerine XML verileri ekleyebileceiniz nceden tasarlanm statik bir sayfanz varsa, bir XSLT sayfas oluturup sfrdan yeniden tasarlamak yerine bu sayfay bir XSLT sayfasna evirebilirsiniz.
1 evirmek istediiniz HTML sayfasn an. 2 Dosya > Dntr > XSLT 1.0 komutunu sein.

Sayfann bir kopyas Belge penceresinde alr. Yeni sayfa, .xsl uzants ile kaydedilmi bir XSL stil sayfasdr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 487


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

XML veri kaynaklar ekleme


Var olan bir XSLT sayfas ile balyorsanz veya Dreamweaver ile yeni bir sayfa olutururken bir XML veri kayna ilitirmezseniz, XML veri kaynan Ciltlemeler panelini kullanarak ilitirmeniz gerekir.
1 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) XML ban tklayn.

Not: Ayrca bir XML veri kayna eklemek iin Ciltlemeler panelinin sa st kesindeki Kaynak ban da tklayabilirsiniz.
2 Aadakilerden birini yapn:

Yerel Dosya Ekle'yi sein, Gzat dmesini tklayn, bilgisayarnzdaki bir yerel XML dosyasna gidin ve Tamam'
tklayn.

Uzak Dosya Ekle'yi sein ve Internet'teki bir XML dosyasnn (rnein bir RSS yaynndan gelen) URL'sini girin.
3 XML Kaynan Bul iletiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn.

Ciltlemeler paneli, XML veri kaynanzn emas ile doldurulur.

XSLT sayfalarnda XML verileri grntleme


Bir XSLT sayfas oluturduktan ve bir XML veri kayna ilitirdikten sonra verileri sayfa ile ciltleyebilirsiniz. Bunun iin sayfanza bir XML veri yer tutucusu ekler; sonra ekranda gsterilecek seili verileri formatlamak iin XPath fade Oluturucu'yu veya zellik denetisini kullanrsnz.
1 XML veri kayna ilitirilmi bir XSLT sayfas an. 2 (stee bal) Sayfaya bir tablo eklemek iin Ekle > Tablo'yu sein. Tablolar XML verilerinizi organize etmenize

yardmc olur. Not: ou durumda bir sayfada yinelenen XML eleri gstermek iin bir Yinelenen Blge XSLT nesnesi kullanrsnz. Bu durumda bir veya birka stunu olan tek satrl bir tablo veya bir tablo bal eklemek istiyorsanz iki satrl bir tablo oluturmanz iyi olacaktr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 488


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

3 Ciltlemeler panelinde bir XML esi sein ve sayfada veri eklemek istediiniz yere srkleyin.

Sayfada bir XML veri yer tutucusu belirir. Yer tutucusu vurgulanr ve kme parantezlerine alnr. XML emasnn hiyerarik yapsn betimlemek iin XPath (XML Path dili) szdizimini kullanr. rnein, title alt esini sayfaya srklerseniz ve o e rss, channel ve item st elerine sahipse, dinamik ierik yer tutucusunun szdizimi {rss/channel/item/title} olacaktr. XPath fade Oluturucu'yu amak iin sayfada XML veri yer tutucusunu ift tklayn. XPath fade Oluturucu seili verileri formatlanza veya XML emasndan baka kalemler semenize izin verir.
4 (stee bal) XML verilerinize, bir XML veri yer tutucusunu seip herhangi bir ierik parasna yaptnz gibi

zellik denetisini veya CSS Stilleri panelini kullanarak stil uygulayabilirsiniz. Bunun yerine XSLT paralarna stil uygulamak iin Tasarm zaman stil sayfalarn da kullanabilirsiniz. Bu yntemlerden her birinin kendi yararlar ve snrlar vardr.
5 almanz bir taraycda nizleyin (Dosya > Taraycda nizleme).

Not: almanz Taraycda nizleme ile nizlediiniz zaman, Dreamweaver bir uygulama sunucusu kullanmadan dahili bir XSL dnm yapar.

Ayrca bkz.
XML verilerini nizleme sayfa 483 Tablolara sahip ierik sunma sayfa 180

Yinelenen XML elerini sergileme


Blgeyi Yinele XSLT nesnesi, bir XML veri kaynann yinelenen elerini bir web sayfasnda sergilemenize izin verir. rnein bir haber yaynndan makale balklar ve aklamalar gsteriyorsanz ve haber yaynnda 10 ile 20 aras makale bulunuyorsa, her XML dosyasndaki her makale balnn ve aklamasnn yinelenen bir enin bir alt esi olmas olasdr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 489


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Tasarm grnmnde bir XML veri yer tutucusu ieren herhangi bir blge yinelenen bir blge olarak deitirilebilir. Ancak en yaygn karlalan blgeler tablo, tablo satr veya bir dizi tablo satrdr.
1 Tasarm grnmnde XML veri yer tutucular ieren bir blgeyi sein.

Seim tablo, tablo satr ve hatta metin paragraf da dahil her ey olabilir.

Sayfada blgeyi hatasz olarak semek iin Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seiciyi kullanabilirsiniz. rnei blge bir tablo ise, sayfada tablonun iine tklayn, sonra etiket seicideki etiketi tklayn.
2 Aadakilerden birini yapn

Ekle > XSLT Nesneleri > Yinelenen Blge'yi sein. Ekle panelinin XSLT kategorisinde Yinelenen Blge dmesine basn.
3 XPath fade Oluturucu'da art ile gsterilen yinelenen eyi sein.

4 Tamam' tklatn.

Belge penceresinde yinelenen blgenin evresinde ince, sekmeli, gri bir d hat belirir. almanz bir taraycda nizlediinize (Dosya > Taraycda nizleme), gri d hat ortadan kaybolur ve seim, XML dosyasnda belirtilen yinelenen eleri gstermek zere geniler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 490


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Yinelenen Blge XSLT nesnesini sayfaya eklediinizde, Belge penceresindeki XML verisi yer tutucusu krplr. Bunun nedeni Dreamweaver programnn yinelenen enin yoluna greceli olan XML verisi yer tutucusu XPath (XML Path dili) ifadesini krpmasdr.

Ayrca bkz.
XML verilerine ifade eklemek iin XPath fade Oluturucu'yu kullanma sayfa 497 XML verileri ve yinelenen eler sayfa 481

Yinelenen Blge (XSL) zelliklerini belirleme


zellik denetisinde yinelenen blgeyi oluturmak iin farkl bir XML dm seebilirsiniz.
Se kutusunda yeni bir dm girin, sonra imsek simgesine basn ve beliren XML emas aacndan dm sein.

XSLT nesnesinde Yinelenen Blge dzenleme


Blgeye bir Yinelenen Blge XSLT nesnesi ekledikten sonra zellik denetisini kullanarak dzenleyebilirsiniz.
1 Nesneyi, yinelenen blgeyi evreleyen gri sekmeyi tklayarak sein. 2 zellik denetisinde (Pencere > zellikelr), Se metin alannn yanndaki dinamik simgeyi tklayn. 3 XPath fade Oluturucu'da deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklayn.

Dinamik sayfalara XSLT paralar ekleme


Bir XSLT paras oluturduktan sonra bunu dinamik bir web sayfasna XSL Transformation sunucu davran kullanarak ekleyebilirsiniz. Sunucu davrann sayfanza ekleyip sayfay bir taraycda grntlediinizde, bir uygulama sunucusu, seili XSLT parasndan XML verilerini gsteren bir dnm yapar. Dreamweaver ColdFusion, ASP ve PHP sayfalar iin XSL dnmlerini destekler. Not: Tm bir XSLT sayfasn dinamik bir sayfaya eklemek isterseniz, yordam ayndr. XSL Transformation sunucusunun davrann tm bir XSLT sayfasn eklemek iin kullanmadan nce dinamik sayfadaki HTML kodunu silin.
1 Varolan bir ColdFusion, ASP veya PHP sayfasn an. 2 Tasarm grnmnde ekleme noktasn XSLT parasn eklemek istediiniz yere koyun.

Not: XSLT paralar eklerken, ekleme noktasn sayfaya yerletirdikten sonra doru yerde olduundan emin olmak iin daima Kodu Ve Tasarm Gster Grnmleri dmesini tklamalsnz. Deilse ekleme noktasn istediiniz yere koymak iin Kod grnmnde baka bir yere tklamanz gerekebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 491


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

3 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve XSL

Transformation' sein.

4 XSL Transformation iletiim kutusunda Gzat dmesini tklayp bir XSLT parasna veya tm bir XSLT sayfasna

gidin. Dreamweaver bir sonraki metin alann, belirtilen paraya ilitirilmi XML dosyasnn yolu veya URL'si ile doldurur. Deitirmek iin Gzat dmesini tklayn ve baka bir dosyaya gidin.
5 (stee bal) Bir XSLT parametresi eklemek iin Art (+) dmesini tklayn. 6 Sayfadaki XSLT parasna bir bavuru eklemek iin Tamam' tklayn. Para dzenlenebilir deildir. Parann

kaynan amak ve dzenlemek iin paray ift tklayabilirsiniz. Sitenin kk klasrnde iinde bir altrma zaman kitapl olan bir includes/MM_XSLTransform/ klasr oluturulur. Uygulama sunucusu belirtilen dntrmeyi yapmak iin bu dosyada tanml ilevleri kullanr.
7 Dinamik sayfay sunucunuza ykleyin (Site > Koy) ve baml dosyalar dahil etmek iin Evet'i tklayn. Sayfanzn

dzgn gsterilmesi iin XSLT parasnn bulunduu dosyasnn, verilerinizin bulunduu XML dosyasnn ve retilen altrma zaman kitaplk dosyasnn nn birden sunucuda olmas gerekir. Veri kaynanz olarak uzak bir XML dosyasn setiyseniz, o dosyann Internet'te baka bir yerde durmas gerekir.)

Ayrca bkz.
XSLT sayfas oluturma sayfa 485 Sunucu taraf XSL dnmleri sayfa 478

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 492


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Dinamik sayfalardan XSLT paralarn silme


Bir XSLT parasn bir sayfadan, paray eklemek iin kullanlan XSL Transformation sunucu davrann silerek karabilirsiniz. Sunucu davrann silmek sadece XSLT parasn silerilgili XML, XSLT veya altrma zaman kitapl dosyalarn silmez.
1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) silmek istediiniz XSL Transformation sunucu

davrann sein.
2 Eksi (-) dmesini tklayn.

Not: Sunucu davranlarn daima bu ekilde kaldrmalsnz. retilen kodu el ile silmek sunucu davrann, sunucu davran Sunucu Davranlar panelinden kaybolsa bile yalnzca ksmen kaldrr.

XSL Transformation sunucu davranlar


Dinamik bir web sayfasna bir XSLT paras ekledikten sonra XSL Transformation sunucu davrann istediiniz zaman dzenleyebilirsiniz.
1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) dzenlemek istediiniz XSL Transformation

sunucu davrann ift tklayn.


2 Deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklatn.

Dinamik ba oluturma
XSLT sayfanzda, kullanc, XML verilerinizden belirli bir kelimeyi veya kelime grubunu tkladnda belirli bir URL'ye balanan dinamik bir ba oluturabilirsiniz. Ynergeler iin bkz: www.adobe.com/go/dw_documentation_tr adresindeki Dreamweaver hata listesi.

XSLT paralarna stil uygulama


Tm bir XSLT sayfas oluturduunuzda (yani <body> ve <head> etiketlerini ieren bir XSLT sayfas) XML verilerinizi sayfada gsterebilir, sonra verileri herhangi bir ierik paras gibi zellik denetisini veya CSS Stilleri panelini kullanarak formatlayabilirsiniz. Ancak dinamik bir sayfaya eklenmek zere bir XSLT paras oluturduunuzda (rnein bir ASP, PHP veya Cold Fusion sayfasna eklenecek bir para), paradaki stillerin dinamik sayfada ekrana izilmesi daha karmak bir hal alr. Siz dinamik sayfadan ayr bir XSLT parasnda alrsanz da parann dinamik sayfa ile kullanlmak amacn tadn hatrlamak nemlidir ve XSLT parasnn kts en sonunda dinamik sayfann <body> etiketleri dahilinde bir yerde durur. Bu i ak veril kabul edildikte XSLT paralarna <head> eleri (rnein stil tanmlar veya harici stil sayfalarna balar) dahil etmediinizden emin olmalsnz. Bunun yaplmas, uygulama sunucusunun bu eleri dinamik sayfann <body> blmne koymasna, bu ekilde geersiz etiketleme retmesine neden olur. rnein dinamik bir sayfaya eklemek iin bir XSLT paras oluturmak ve paray dinamik sayfa ile ayn harici stil sayfasn kullanarak formatlamak isteyebilirsiniz. Ayn stil sayfasn paraya ilitirirseniz, ortaya kan HTML sayfasnda stil sayfasna ift ba ierir (bir tane dinamik sayfann <head> blmnde, bir tane de sayfann XSLT parasnn bulunduu <body> blmnde). Bu yaklam yerine harici stil sayfasna bavurmak iin Tasarm zaman stil sayfas kullanmalsnz. XSLT paralarnn ieriini formatlarken aadaki i akn kullann:

nce harici stil sayfasn dinamik sayfaya ilitirin. (Bu, herhangi bir web sayfasnn ieriine stil uygulamak iin en
iyi yntemdir).

Sonra ayn harici stil sayfasn XSLT parasna, Tasarm zaman stil sayfas olarak ilitirin. Adndan da anlalaca
gibi Tasarm zaman stil sayfalar yalnzca Dreamweaver Tasarm grnmnde alr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 493


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

nceki iki adm tamamladktan sonra XSLT paranzda dinamik sayfanza ilitirdiiniz ile ayn stil sayfasn kullanarak yeni stiller oluturabilirsiniz. HTML kts (stil sayfasna bavuru yalnzca Dreamweaver iinde alrken geerli olduundan) daha temiz olacak ve para Tasarm grnmnde uygun stilleri gstermeye devam edecektir. Buna ek olarak dinamik sayfay Tasarm grnmnde grdnzde veya bir taraycda nizlediinizde, tm stilleriniz hem paraya hem de dinamik sayfaya uygulanacaktr. Not: XSLT parasn bir taraycda nizlerseniz, tarayc stilleri gstermez. Bunun yerine dinamik sayfay, XSLT parasn dinamik sayfa balamnda grmek iin taraycda nizlemelisiniz. XSLT paralarn formatlamak iin CSS kullanma hakknda daha fazla bilgi iin, bkz: www.adobe.com/go/dw_xsl_styles_tr.

Ayrca bkz.
Tasarm zaman stil sayfalar kullanma sayfa 153

XSL dnmleri ile parametre kullanma


Bir web sayfasna XSL Transformation sunucu davran eklerken XSL dnmnz iin parametreler tanmlayabilirsiniz. Parametreler XML verilerinin nasl ilenip gsterildiini denetler. rnein bir parametreyi, bir haber yaynnda belirli bir makaleyi bulmak ve listelemek iin kullanabilirsiniz. Sayfa bir taraycda yklendiinde, yalnzca parametre ile belirttiiniz makale grnr.

XSL dnmne XSLT parametresi ekleme


1 XSL Transformation iletiim kutusunu an. Bunu, Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu

Davranlar) bir XSL Transformation sunucu davrann ift tklayarak veya yeni bir XSL Transformation sunucu davran ekleyerek yapabilirsiniz.
2 XSL Transformation iletiim kutusunda XSLT Parametrelerinin yanndaki Art (+) dmesini tklayn.

3 Parametre Ekle iletiim kutusunda Ad kutusuna parametre iin bir ad ekleyin. Ad yalnzca alfanmerik

karakterlerden oluabilir. Boluk ieremez.


4 Aadakilerden birini yapn:

Statik bir deer kullanmak istiyorsanz, Deer kutusuna girin. Dinamik bir deer kullanmak istiyorsanz, Deer kutusunun yanndaki dinamik simgesini tklayn, Dinamik Veri
iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' sein. Daha fazla bilgi iin Dinamik Veri iletiim kutusundaki Yardm dmesini tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 494


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

5 Varsaylan Deer kutusuna parametrenin, sayfa altrma zamannda bir deer almazsa kullanmasn istediiniz

deeri girin ve Tamam' tklayn.

XSLT parametresini dzenleme


1 XSL Transformation iletiim kutusunu an. Bunu, Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu

Davranlar) bir XSL Transformation sunucu davrann ift tklayarak veya yeni bir XSL Transformation sunucu davran ekleyerek yapabilirsiniz.
2 XSLT parametre listesinden bir parametre sein. 3 Dzenle dmesini tklayn. 4 Deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklatn.

XSLT parametresini silme


1 XSL Transformation iletiim kutusunu an. Bunu, Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu

Davranlar) bir XSL Transformation sunucu davrann ift tklayarak veya yeni bir XSL Transformation sunucu davran ekleyerek yapabilirsiniz.
2 XSLT parametre listesinden bir parametre sein. 3 Eksi (-) dmesini tklayn.

XSLT blgeleri oluturma ve dzenleme


Bir XSLT sayfasnda basit koullu blgeler veya birden ok koullu blgeler oluturabilirsiniz. Bunun iin Tasarm grnmnde bir e seip seime bir koullu blge uygulayabilir veya ekleme noktasnn belgede olduu yere bir koullu blge ekleyebilirsiniz. rnein bir sat kalemi bulunmad zaman fiyatnn yannda "Yok" kelimesinin grnmesini istiyorsanz, sayfaya "Yok" kelimesini yazar, kelimeyi seer, sonra seili metne koullu bir blge uygularsnz. Dreamweaver seimi <xsl:if> etiketleri ile evreler ve sayfadaki "Yok" kelimesini yalnzca veriler koullu ifadedeki koullara uyduunda gsterir.

Koullu bir XSLT blgesini uygulama


XSLT sayfanza eklemek iin basit bir koullu ifade yazabilirsiniz. Koullu Blge iletiim kutusunu atnzda ierik seilirse, ierik bir <xsl:if> blou ile evrelenecektir. eriiniz seilmezse <xsl:if> blou sayfada ekleme noktasnn olduu yere eklenir. Balamak iin iletiim kutusunu kullanmak ve ifadeyi daha sonra Kod grnmnde zelletirmek iyi bir fikirdir.
<xsl:if> esi baka dillerdekiif cmlesine benzer. e size, bir koulu test etmeniz ve bunun sonucuna dayanarak

bir eylemde bulunmanz iin bir yol sunar. <xsl:if> esi bir ifadeyi tek bir doru veya yanl deeri iin snamanza izin verir.
1 Ekle > XSLT Nesneleri > Koullu Blge'yi sein veya Ekle panelinin XLST kategorisindeki Koullu Blge simgesini

tklatn.
2 Koullu Blge iletiim kutusunda blge iin kullanlacak koullu ifadeyi girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 495


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Aadaki rnekte balam nodunun @available nitelii deerinin true olup olmadn grmek istiyorsunuz.

3 Tamam' tklatn.

XSLT sayfanza aadaki kod eklenir:


<xsl:if test="@available=&apos;true&apos;"> Content goes here </xsl:if>

Not: 'true' gibi dize deerlerini trnak iaretleri iine almanz gerekir. Dreamweaver trnaklar ('), geerli XHTML olarak girilmeleri iin sizin yerinize koyar. Dmlerde belirli deerleri varln test etmenin yan sra desteklenen XSLT ilevlerinden istediiniz herhangi bir koullu ifadede kullanabilirsiniz. Koul XML dosyanzdaki geerli dm iin test edilir. Aadaki rnekte sonu setinde son dm test etmek istiyorsunuz:

Koullu ifade yazma hakknda daha fazla bilgi ve rnek iin bkz: Referans panelindeki (Yardm > Referans)<xsl:if> blm.

Birden ok koullu XSLT blgesi uygulama


XSLT sayfanza eklemek iin basit bir koullu ifade yazabilirsiniz. Koullu Blge iletiim kutusunu atnzda ierik seilirse, ierik bir <xsl:choose> blou ile evrelenir. erik semezseniz <xsl:choose> blou sayfada ekleme noktasnn olduu yere eklenir. Balamak iin iletiim kutusunu kullanmak ve ifadeyi daha sonra Kod grnmnde zelletirmek iyi bir fikirdir.
<xsl:choose> esi baka dillerdekicase cmlesine benzer. e size, bir koulu test etmeniz ve bunun sonucuna

dayanarak bir eylemde bulunmanz iin bir yol sunar. <xsl:choose> esi birden ok koulu test etmenizi salar.
1 Ekle > XSLT Nesneleri > Birden ok Koullu Blge'yi sein veya Ekle panelinin XLST kategorisindeki Birden ok

Koullu Blge simgesini tklatn.


2 Birden ok Koullu Blge iletiim kutusunda ilk koulu girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 496


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Aadaki rnekte balam dmnn price alt esinin 5'ten az olup olmadn grmek istiyorsunuz.

3 Tamam' tklatn.

rnekte, XSLT sayfanza aadaki kod eklenir:


<xsl:choose> <xsl:when test="price&lt;5"> Content goes here </xsl:when> <xsl:otherwise> Content goes here </xsl:otherwise> </xsl:choose>

4 Baka bir koul eklemek iin ekleme noktasn Kod grnmne <xsl:when> etiket iftinin arasna veya
<xsl:otherwise> etiketinin hemen ncesine koyun, sonra bir koullu blge ekleyin (Ekle > XSLT Nesneleri >

Koullu Blge). Koulu belirttikten ve Tamam' setikten sonra baka bir <xsl:when> etiketi <xsl:choose> blouna eklenir. Koullu ifade yazma hakknda daha fazla bilgi ve rnek iin bkz: Referans panelindeki (Yardm > Referans)<xsl:choose> blmleri.

Koullu blge (If) zelliklerini belirleme


Koullu Blge Koy zellik denetisinin amac, XSL sayfanzdaki bir koullu blgenin koulunu deitirmektir. Koullu blge koulu test eder ve sonuca bal olarak belirli bir ynde eylemde bulunur.
Test kutusunda yeni koulu girin, sonra Enter'a basn.

Koullu (When) zellikleri belirleme


Koullu Blge Koy zellik denetisinin amac, XSL sayfanzdaki birden ok koullu blgenin koulunu deitirmektir. Birden ok koullu blge koulu test eder ve sonuca bal olarak belirli bir ynde eylemde bulunur.
Test kutusunda yeni koulu girin, sonra Enter'a basn.

XSL yorumlar ekleme


Belgeye XSL yorum etiketleri ekleyebilir veya bir seimi XSL yorum etiketleri ile evreleyebilirsiniz.

Belgeye XSL yorum etiketleri ekleme


Aadakilerden birini yapn:

Tasarm grnmnde Ekle > XSLT Nesneleri > XSL Yorumu'nu sein, yorumu yazn (veya kutuyu bo brakn)
ve Tamam' tklayn.

Kod grnmnde Ekle > XSLT Nesneleri > XSL Yorumu'nu sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 497


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Ekle panelinin XSLT kategorisindeki XSL Yorumu simgesini de tklatabilirsiniz.

Seimi XSL yorum etiketleri ile evreleme


1 Kod grnmne gein (Grnm > Kod). 2 Yorum iine almak istediiniz kodu sein. 3 Kodlama ara ubuunda Yorum Uygula dmesini tklayn ve <xsl:comment></xsl:comment> Yorumunu

Uygula'y sein.

XML verilerine ifade eklemek iin XPath fade Oluturucu'yu kullanma


XPath (XML Path Dili) bir XML belgesinin dilimlerine yneten XML olmayan bir szdizimidir. ounlukla, SQL dilinin veritabanlarn sorgulamak iin kullanld gibi XML verileri iin bir sorgulama dili olarak kullanlr. XPath hakknda daha fazla bilgi iin www.w3.org/TR/xpath W3C web sitesindeki XPath dili artnamesine bakn. XPath fade Oluturucu, verilerin belirli dmlerini adlandrma ve yinelenen blgeler iin basit XPath ifadeleri kurmanza izin veren bir Dreamweaver zelliidir. XML ema aacndan deer srklemek yerine bu yntemi kullanmann avantaj, gsterilen deeri formatlayabilmenizdir. Geerli balam, XPath fade Oluturucu iletiim kutusu aldnda ekleme noktasnn XSL dosyasndaki konumu ile tanmlanr. Geerli balam, XML emas aacnda kaln font ile gsterilir. Siz bu iletiim kutusunda seimler yaparken, geerli balamnza greceli doru XPath cmleleri retilir. Bu, yeni balayan ve ileri dzey kullanclar iin doru XPath ifadeleri yazmay kolaylatrr. Not: Bu zellik, belirli bir dm veya yinelenen blgeleri tanmlamak iin basit XPath ifadeleri kurmanza yardmc olmak iin tasarlanmtr. fadeleri el ile dzenlemenize izin vermez. Karmak ifadeler oluturmanz gerekiyorsa, balamak iin XPath fade Oluturucu'yu kullann, sonra ifadelerinizi Kod grnmnde veya zellik denetisi ile zelletirin.

Belirli bir dm tanmlamak iin XPath ifadesi oluturma


1 XPath fade Oluturucu'yu amak iin sayfada XML veri yer tutucusunu ift tklayn. 2 XPath fade Oluturucu (Dinamik Metin) iletiim kutusunda XML ema aacndaki herhangi bir dm sein.

Doru XPath ifadesi dm tanmlamak iin fade kutusuna yazlr. Not: XML ema aacnda baka bir dm seerseniz, ifade seiminizi yanstacak ekilde deiir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 498


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Aadaki rnekte kalem dmnn fiyat alt esini gstermek istiyorsunuz:

Bu seim XSLT sayfanza u kodu ekler:


<xsl:value-of select="price"/>

3 (stee bal) Format alan mensnden bir formatlama kk sein.

Bir seimi formatlamak, dmnzn deeri bir say dndrdnde yararldr. Dreamweaver bir nceden tanml formatlama ilevleri listesi sunar. Kullanlabilen formatlama ilev ve rneklerinin tam bir listesi iin, bkz. Referans paneli. Aadaki rnekte fiyat alt esini iki haneli ksurat olan para birimi olarak formatlamak istiyorsunuz:

Bu seenekler XSLT sayfanza u kodu ekler:


<xsl:value-of select="format-number(provider/store/items/item/price,'$#.00')"/>

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 499


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

4 Tamam' tklatn. 5 XML dosyasndaki her dmn deerini gstermek iin, dinamik metni ieren eye (rnein bir HTML tablo

satrna veya paragrafa) yinelenen bir blge uygulayn. Deer dndrmek zere dm seme hakknda daha fazla bilgi ve rnek iin, bkz. Referans panelindeki <xsl:value-of/> blm.

Yinelenecek dm seme
zerinde yinelenilecek bir dm seebilir ve isterseniz sonular filtreleyebilirsiniz. XPath fade Oluturucu iletiim kutusunda setiiniz ierik bir <xsl:for-each> blou iine alnr. erik semediyseniz, <xsl:for-each> blou imlecinizin ekleme noktasnda eklenir.
1 XPath fade Oluturucu'yu amak iin sayfada XML veri yer tutucusunu ift tklayn. 2 XPath fade Oluturucu (Yinelenen Blge) iletiim kutusunda XML ema aacndaki yinelenecek kalemi sein.

Doru XPath ifadesi dm tanmlamak iin fade kutusuna yazlr. Not: XML ema aacndaki yinelenen kalemler bir Art (+) simgesi ile gsterilir. Aadaki rnekte XML dosyasndaki her kalem dmnn yinelenmesini istiyorsunuz.

Tamam' tkladnzda XSLT sayfanza aadaki kod eklenir:


<xsl:for-each select="provider/store/items/item"> Content goes here </xsl:for-each>

Baz durumlarda yinelenen dmlerin bir alt kmesiyle almak isteyebilirsinizrnein yalnzca bir niteliin belirli bir deere sahip olduu kalemleri isteyebilirsiniz. Bu durumda bir filtre oluturmanz gerekir.

Yinelenen verileri filtreleme


Yinelenen dmlerden belirli nitelik deerlerine sahip olanlar belirlemek iin filtre kullann.
1 XML ema aacnda yineleyecek bir dm sein. 2 Filtre Olutur genileyen dmesini tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 500


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

3 Bo bir filtre oluturmak iin Art (+) dmesini tklayn. 4 Aadaki alanlara filtre ltlerini girin:
Filtreleme Alan Filtrelemek istediiniz verilerin bulunduu yinelenen dm belirler. Alan men, XML ema

aacnda setiiniz dme greceli st dmlerin bir listesini verir.


Koul Filtreleme Alan dmnn, sonular daraltmak iin kullanlacak niteliini veya alt esini belirtir. Alan

menden, ema aacnda derinlerde var olan alt eleri belirlemek iin bir nitelik veya alt e seebilir ya da kendi XPath ifadenizi bu alana girebilirsiniz.
le Filtreleme ifadesinde kullanlacak karlatrma ilecini belirtir. Deer Filtre Alan dmnde baklacak deeri belirtir. Deeri girin. XSLT sayfanz iin dinamik parametreler tanmlanmsa, alan menden bir tane seebilirsiniz.

5 Baka bir filtre tanmlamak iin Art (+) dmesine yeniden basn.

Siz alan menlerde deerler girdike veya seimler yaptka, fade kutusundaki XPath ifadesi deiir. Aadaki rnekte sonu setini kalem dmlerinin @available nitelii true olanlarna daraltmak istiyorsunuz.

Tamam' tkladnzda XSLT sayfanza aadaki kod eklenir:


<xsl:for-each select="provider/store/items/item[@available = &apos;true&apos;]"> Content goes here </xsl:for-each>

Not: 'true' gibi dize deerlerini trnak iaretleri iine almanz gerekir. Dreamweaver trnaklar ('), geerli XHTML olarak girilmeleri iin sizin yerinize koyar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 501


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

st dmleri filtre ltnn paras olarak belirtmenize izin veren daha karmak filtreler oluturabilirsiniz. Aadaki rnekte sonu setini kalem dmlerinin deponun @id nitelii 1 ve kalemin fiyat dm 5'ten byk olanlarna daraltmak istiyorsunuz.

Tamam' tkladnzda XSLT sayfanza aadaki kod eklenir:


<xsl:for-each select="provider/store[@id = 1]/items/item[price &gt; 5]"> Content goes here </xsl:for-each>

Yinelenen blgeler hakknda daha fazla bilgi ve rnek iin, bkz. Referans panelinin <xsl:for-each> blm.

XSL dnmlerinde sorun giderme


XSL dnmlerinizi altramazsanz www.adobe.com/go/dw_xsl_faq_tr adresindeki sorun giderme klavuzuna bakn. Pek ok ska sorulan soruya yant vermektedir.

XSL dnmlerini istemcide gerekletirme


stemci taraf XSL dnmleri yapmak iin i ak
stemci taraf XSL dnmleri yapabilirsiniz. XML verileri sergileyen sayfalar yapmadan nce sunucu taraf ve istemci taraf XSL dnmleri hakknda ve web sayfalar ile XML ve XSL kullanma hakknda okuyun. stemci taraf XSL dnmleri yapmann genel i ak yledir (her adm baka konularda anlatlmaktadr):

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 502


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

1. Bir Dreamweaver sitesi kurun. 2. Bir XSLT sayfas oluturun veya bir HTML sayfasn XSLT'ye evirin.

Dreamweaver sitenizde tm bir XSLT sayfas oluturun. Var olan bir HTML sayfasn tm bir XSLT sayfasna evirin.
3. Sayfaya (oktan yapmadysanz) bir XML veri kayna ilitirin.

litirdiiniz XML dosyas XSLT sayfas ile ayn dizinde durmaldr.


4. XML verilerinizi XSLT sayfas ile ciltleyin. 5. XML verilerinizi, veriyi tm XSLT sayfas ile ciltleyerek sergileyin. 6. Uygunsa, XML veri tutucularn ieren tabloya veya tablo satrna bir Yinelenen Alan XSLT nesnesi ekleyin. 7. XSLT sayfasn XML sayfasna ilitirin. 8. Hem XML sayfasn hem de ba kurulan XSLT sayfasn web sunucunuzda yaynlayn. 9. XML sayfasna taraycda bakn.

Bunu yaptnzda tarayc XML verilerini dntrr, bir XSLT sayfas ile formatlar ve stilli sayfay taraycda sergiler.

Ayrca bkz.
Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37 Uygulama sunucusu seme sayfa 515 XSLT safyas ve bir XML sayfas arasnda ba kurma sayfa 503 Web sayfalar ile XML ve XSL kullanma sayfa 477 stemci taraf XSL dnmleri sayfa 480 Sunucu taraf XSL dnmleri sayfa 478

Tm bir XSLT sayfas oluturma ve verilerini sergileme


stemci taraf dnmler iin tm XSLT sayfasn kullanmalsnz. (XSLT paralar bu dnm tr iin almaz.) XML verisi oluturmak ve ciltlemek ve istemci taraf dnmler iin XSLT sayfalarn formatlamak iin bu genel admlar uygulayn:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 503


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

1. XSLT sayfas oluturma. 2. XSLT sayfasnda verileri grntleme. 3. XSLT sayfasnda yinelenen eleri grntleme. 4. Sorunlarn giderin.

Ayrca bkz.
XSLT sayfas oluturma sayfa 485 XSLT sayfalarnda XML verileri grntleme sayfa 487 Yinelenen XML elerini sergileme sayfa 488 XSL dnmlerinde sorun giderme sayfa 501

XSLT safyas ve bir XML sayfas arasnda ba kurma


XML verileriniz iin dinamik ierik yer tutucular olan tm bir XSLT sayfas oluturduktan sonra XML sayfasnda XSLT sayfasna bir bavuru eklemelisiniz. Not: stemci taraf dnmleri iin kullandnz XML ve XSL dosyalar ayn dizinde durmaldr. Durmazlarsa tarayc XML dosyasn okur ve dnmn XSLT sayfasn bulur, ancak XSLT sayfasndaki greceli balar ile tanml varlklar (stil sayfalar, grntler vs.) bulamaz.
1 XSLT sayfanz ile arasnda ba kurmak istediiniz XML dosyasn an. 2 Komutlar > XSLT Stil Sayfas Ekle'yi sein. 3 letiim kutusunda Gzat dmesini tklayn, ba kurmak istediiniz XSLT sayfasna gidin ve Tamam' tklayn. 4 letiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklayn ve XSLT sayfasna olan bavuruyu XML belgesinin tepesine

ekleyin.

XSL dnmlerinde sorun giderme


XSL dnmlerinizi altramazsanz www.adobe.com/go/dw_xsl_faq_tr adresindeki sorun giderme klavuzuna bakn. Pek ok ska sorulan soruya yant vermektedir.

Eksik karakter elemanlar


Eksik bir karakter elemann belirtme
XSLT'de baz karakterlere belirli balamlarda izin verilmez. rnein etiketler arasnda veya bir nitelik deerinde kktr iaretini (<) veya ampersan (&) kullanamazsnz. XSLT dnm motoru, bu karakterler yanl kullanlrsa hata verir. Sorunu zmek iin zel karakterlerin yerine geen karakter elemanlar belirtebilirsiniz. Bir karakter eleman, baka karakterleri temsil eden karater dizileridir. Karakter elemanlar ad veya numara ile gsterilir. Adlandrlm bir eleman bir ampersan (&) ile balar, ardnda ad veya karakterler geli ve bir noktal virgl (;) ile biter. rnein, < sol al parantez karakterini (<) gsterir. Numaralandrlm varlklar da ayn ekilde balar ve biter, tek fark, karakteri bir diyez iareti (#) ve bir numarann belirtmesidir. XSLT'de u be nceden tanml eleman vardr:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 504


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Karakter < (kktr) & (ampersan) < (byktr) " (ift trnak) (tek trnak)

Eleman Kodu < & > " '

Bir XSL dosyasnda baka karakterler kullanrsanz, bunlar XSL dosyasnn DTD blmnde tanmlamanz gerekir. DreamweaverDreamweaver ile oluturulmu bir XSL dosyasnn en stnde grebileceiniz birka varsaylan eleman tanm salar. Bu varsaylan elemanlar en yaygn kullanlan karakterler arasndan nemli bir ksmn kapsar. XSL dosyanza bir taraycda baktnzda Dreamweaver XSL dosyasn, tanmsz elemanlar olup olmadn anlamak iin ve tanmsz bir eleman bulursa size bildirir. Bir XSLT dosyasna ilitirilmi bir XML dosyasn nizler veya bir sunucu taraf sayfasn bir XSLT dnm ile nizlerseniz, (Dreamweaver yerine) sunucu veya tarayc size tanmsz eleman bildirir. Aadaki rnekte, Internet Explorer'da eksik bir eleman tanm olan bir XSL dosyas tarafndan dntrlen bir XML dosyas istediinizde alabileceiniz bir mesaj gsterilmektedir.
Reference to undefined entity 'auml'. Error processing resource 'http://localhost/testthis/list.xsl'. Line 28, Position 20 <p class=''test''>&auml;</p> -------------------^

Sayfanzdaki hatay dzeltmek iin eleman tanmn sayfanza el ile eklemeniz gerekir.

Eksik bir eleman tanmn girme


1 Eksik karakteri, www.w3.org/TR/REC-html40/sgml/entities.html W3C web sitesindeki karakter eleman referans

sayfasndan bulun. Bu web sayfasnda HTML 4 ve XHTML 1.0'da izin verilen 252 adet eleman bulunmaktadr. rnein, Egrave karakter eleman eksikse, W3C web sayfasnda "Egrave" terimini arayn. u girii bulacaksnz:
<!ENTITY Egrave CDATA "&#200;" -- latin capital letter E with grave, U+00C8 ISOlat1 -->

2 Buradaki eleman adn ve eleman kodunu not edin.

rnekte Egrave eleman ad ve &#200 eleman kodudur.


3 Bu bilgiler ile Kod grnmne gein ve XSL dosyanzn en stne (Doctype tantmnn ardndan ve dier eleman

etiketleri ile birlikte) aadaki eleman etiketini girin:


<!ENTITY entityname "entitycode;">

rnekte u eleman etiketini girersiniz:


<!ENTITY Egrave "&#200;">

4 Dosyanz kaydedin.

Tekrar tekrar ayn karakter elemanlarn kullanyorsanz, bunlarn tanmlarn, Dosya > Yeni'yi kullandnzda Dreamweaver programnn varsaylan olarak oluturduu XSL dosyalarna kalc olarak eklemeniz iyi olur.

Dreamweaver'n varsaylan olarak oluturduu XSL dosyalarna eleman tanmlar ekleme


1 Dreamweaver uygulama klasrnde u yaplandrma dosyasn bulun ve herhangi bir metin dzenleyici ile an:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 505


XSLT ile birlikte XML verilerini grntleme

Configuration/DocumentTypes/MMDocumentTypeDeclarations.xml
2 mm_xslt_1 adl tantm bulun:
<documenttypedeclaration id="mm_xslt_1">

3 Yeni eleman etiketini veya etiketlerini eleman etiketleri listesine aadaki gibi ekleyin:
<!ENTITY entityname "entitycode;">

4 Dosyay kaydedin ve Dreamweaver programn yeniden balatn.

506

Blm 17: Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma


Dinamik web sayfalar oluturmaya balamadan nce web uygulama sunucusu kurmak ve Coldfusion, ASP ve PHP uygulamalar iin veritabanna balanmak dahil olmak zere yaplmas gereken baz hazrlklar vardr. Adobe Dreamweaver CS4 uygulamas veritaban balantlarn sunucu teknolojinizden farkl olarak iler.

Web uygulamalarn anlama


Web uygulamalar hakknda
Web uygulamas, ksmen veya tamamen belirlenmemi ierie sahip sayfalar ieren bir web sitesidir. Sayfann son ierii yalnzca ziyareti web sunucusundan sayfa istediinde belirlenir. Sayfann son ierii ziyaretinin eylemlerine gre istekten istee gre deitiinden, bu tr sayfalara dinamik sayfa denir. Web uygulamalar eitli zorluklar ve sorunlar gidermek iin oluturulur. Bu blmde web uygulamalar iin yaygn kullanmlar aklanmakta ve basit bir rnek verilmektedir.

Web uygulamalar iin yaygn kullanmlar


Web uygulamalar hem site ziyaretileri hem de gelitiriciler iin aadakiler dahil birok kullanma sahiptir:

Ziyaretilerin ierik bakmndan zengin bir web sitesinde bilgileri hzl ve kolay bir ekilde bulmasn salama.
Bu tr web uygulamalar ziyaretilere ierikte uygun grdkleri ekilde arama, dzenleme ve gezinme yapma olana salar. rnek olarak irket intranet'leri, Microsoft MSDN (www.msdn.microsoft.com) ve Amazon.com (www.amazon.com) verilebilir.

Site ziyaretileri tarafndan salanan verileri toplayn, kaydedin ve analiz edin.


Gemite HTML formlarna girilen veriler ilenmek zere alanlara veya CGI uygulamalarna e-posta mesajlar olarak gnderilirdi. Web uygulamas form verilerini dorudan veritabanna kaydedebilir ve ayrca verileri karabilir ve analiz iin web tabanl raporlar oluturabilir. rnek olarak evrimii bankaclk sayfalar, maaza k sayfalar ve kullanc geri bildirim formlar saylabilir.

Srekli deien ierie sahip web sitelerini gncelletirin.


Web uygulamas, web tasarmcsn sitenin HTML'sini srekli gncelletirme yknden kurtarr. Haber editrleri gibi ierik salayclar web uygulamasna ierik salar ve web uygulamas siteyi otomatik olarak gncelletirir. rnek olarak Economist (www.economist.com) ve CNN (www.cnn.com) verilebilir.

Web uygulamas rnei


Jale, 1000 alan bulunan orta lekli bir irketin intranet'i ve Internet sitelerinden sorumlu, uzman bir web tasarmcs ve eski bir Dreamweaver kullancsdr. Bir gn nsan Kaynaklar'ndan Can bir sorunu iin Jale'ye danr. K, alanlara yrdkleri, kotuklar veya bisiklet bindikleri her kilometre iin puanlar veren bir alan spor programn yrtmektedir. Her alan aylk toplam kilometre saysn Can'a rapor etmektedir. Ayn sonunda Can tm e-posta mesajlarn toplayp, toplam puanlarna gre alanlara kk para dlleri datmaktadr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 507


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Can'n yaad sorun ise, bu spor programnn zaman iinde ok baarl bir hale gelmesidir. Programa o kadar ok alan katlmaktadr ki Can her ayn sonunda adeta e-posta aknna uramaktadr. Can Jale'ye bunun iin web tabanl bir zm olup olmadn sorar. Jale, aadaki ileri gerekletiren bir intranet tabanl web uygulamas nerir:

Kullanclarn basit bir HTML formunu kullanarak kilometre bilgilerini bir web sayfasna girmelerini salama alanlarn kilometre bilgilerini bir veritabannda saklama Kilometre verilerini esas alarak salk puanlar hesaplama alanlarn aylk ilerlemelerini izleyebilmelerini salama Can'n her ayn sonunda tek tklatmayla toplam puanlara eriebilmesini salama
Jale, bu tr bir uygulamay hzl ve kolay bir ekilde oluturabilmesi iin gerekil aralara sahip olan Dreamweaver yazlmn kullanarak uygulamay le tatiline kadar hazr ve kullanlabilir hale getirir.

Web uygulamasnn alma biimi


Web uygulamas bir statik ve dinamik web sayfas derlemesidir. Statik web sayfas, site ziyaretisi sayfay istediinde deimeyen bir sayfadr: Web sunucusu sayfay isteyen web taraycsna deitirmeden gnderir. Ancak dinamik web sayfas isteyen taraycya gnderilmeden nce sunucu tarafndan deitirilir. Sayfaya dinamik denmesinin nedeni deiken yapsdr. rnein, salk sonularn grntleyen bir sayfa tasarlayabilir ve baz bilgilerin (alann ad ve sonular gibi) sayfa belirli bir alan tarafndan istendiinde belirlenmesini salayabilirsiniz. Sonraki blmlerde web uygulamalarn alma biimi daha ayrntl bir biimde aklanmaktadr.

Statik web sayfalarn ileme


Statik web sitesi, web sunucusunda alan bir bilgisayarda bulunan ilgili HTML sayfalar ve dosyalar kmesidir. Web sunucusu, web tarayclarndan gelen isteklere yant olarak web sayfalar sunan bir yazlmdr. Sayfa istekleri ziyareti tarafndan web sayfasndaki bir balant tklatldnda, taraycda bir yer imi seildiinde veya taraycnn adres metni kutusuna URL girildiinde oluturulur. Statik web sayfasnn en son ierii sayfa tasarmcs tarafndan belirlenir ve bu ierik sayfa istendiinde deimez. rnein:
<html> <head> <title>Trio Motors Information Page</title> </head> <body> <h1>About Trio Motors</h1> <p>Trio Motors is a leading automobile manufacturer.</p> </body> </html>

Sayfann HTML kodunun her sayfas, sayfa sunucuya konmadan nce tasarmc tarafndan yazlr. HTML sunucuya konduunda deimediinden bu tr sayfalara statik sayfa denir. Not: Tam anlamyla bakldnda statik bir sayfa aslnda hi de statik olmayabilir. rnein, rollover grnts veya Flash ierii (SWF dosyas) statik sayfann canl hale gelmesini salayabilir. Ancak, bu belgede deitirilmeden taraycya gnderilen sayfalar statik sayfa olarak anlmaktadr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 508


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Sunucu bir statik sayfa istei aldnda, aadaki rnekte de grld gibi sunucu istei okur, sayfay bulur ve isteyen taraycya gnderir:
3
Yant

WEB SUNUCUSU

<HTML> <p>H1 </HTML>


Web taraycs

2
Istek

1 1. Web taraycs statik sayfa ister. 2. Web sunucusu sayfay bulur. 3. Web sunucusu sayfay isteyen taraycya gnderir.

Web uygulamalar rneinde ziyareti sayfay istediinde belirli kod satrlar belirlenmemitir. Sayfann taraycya gnderilebilmesi iin, bu satrlarn bir mekanizma tarafndan belirlenmesi gerekir. Mekanizma aadaki blmde ele alnmaktadr.

Dinamik sayfalar ileme


Web sunucusu tarafndan bir statik web sayfas istei alndnda, sunucu sayfay dorudan isteyen taraycya gnderir. Ancak web sunucusu dinamik sayfa istei aldnda farkl bir ekilde davranr: Sayfay, sayfay tamamlamaktan sorumlu olan zel bir yazlma gnderir. Bu zel yazlma uygulama sunucusu denir. Uygulama sunucusu sayfadaki kodu okur, sayfay kodda yer alan ynergelere uygun olarak tamamlar ve kodu sayfadan kaldrr. Sonuta uygulama sunucusunun tekrar web sunucusuna ilettii ve ardndan web sunucusunun isteyen sunucuya gnderdii bir statik sayfa elde edilir. Sayfa ulatnda sunucunun ald tamamen HTML'dir. Aada bu srecin bir grnm verilmitir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 509


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

WEB SUNUCUSU

5
Yant

4
<HTML> <p>H1 </HTML>

Uygulama sunucusu Web sunucusu

stek

<HTML> <code> </HTML>

1. Web taraycs dinamik sayfa ister. 2. Web sunucusu sayfay bulur ve uygulama sunucusuna iletir. 3. Uygulama sunucusu sayfada ynerge olup olmadn tarar ve sayfay tamamlar. 4. Uygulama sunucusu tamamlanan sayfay tekrar web sunucusuna iletir 5. Web sunucusu tamamlanm sayfay istekte bulunan taraycya gnderir

Veritabanna erime
Uygulama sunucusu, veritaban gibi sunucu tarafndaki kaynaklarla alabilmenizi salar. rnein, dinamik sayfa, uygulama sunucusunun veritabanndan veri karmas ve bu verileri sayfann HTML'sine eklemesi komutunu verebilir. Daha fazla bilgi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_dbguide_tr. erik saklamak iin veritaban kullanmak, web sitenizin tasarmn, site kullanclarna gstermek istediiniz ierikten ayrr. Her sayfa iin ayr HTML dosyas yazmak yerine gstermek istediiniz farkl bilgiler iin tek bir sayfaveya ablonyazmanz gerekir. Sonra veritabanna ierik ykleyebilir ve web sitesinin bu ierii, kullanc isteklerine yant verirken ekmesini salayabilirsiniz. Ayrca tek bir kaynakta bilgi gncelletirebilir, sonra o deiiklii web sitesinini tamamna, her sayfay ayr ayr dzeltmeniz gerekmeden yayabilirsiniz. Adobe Dreamweaver CS4 uygulamasn, bir veritabanna veri eklemek, oradaki verileri gncelletirmek veya oradan veri silmek zere web formlar tasarlamak iin kullanabilirsiniz. Veritabanndan veri karma komutuna veritaban sorgusu denir. Sorgular, SQL (Structured Query Language) ad verilen bir veritaban dilinde ifade edilen arama ltleridir. SQL sorgusu sayfann sunucu tarafndaki komut dosyalarna veya etiketlere yazlr. Veritabannn sahip olduu format Microsoft Word belgesinin Not Defteri'nde almasna veya BBEdit ifresinin zlememesine benzer ekilde, verilerin ifresini zlemez yaptndan, uygulama sunucusu veritabanyla dorudan iletiim kuramaz. Uygulama sunucusu veritabanyla yalnzca veritaban srcs araclyla iletiim kurabilir: Uygulama sunucusu ve veritaban arasnda evirmen ilevi gren bir yazlm. Src iletiim kurduktan sonra sorgu veritabannda yrtlr ve bir kayt kmesi oluturulur. Kayt kmesi veritabanndaki bir veya daha ok tablodan karlan bir veri kmesidir. Kayt kmesi, sayfay tamamlamak iin verileri kullanan uygulama sunucusuna iletilir. Aada SQL dilinde yazlm basit bir veritaban sorgusu belirtilmitir:
SELECT lastname, firstname, fitpoints FROM employees

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 510


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Bu ifade stunlu bir kayt kmesi oluturur ve bunu veritabanndaki tm alanlarn soyad, ad ve salk puanlarn ieren satrlarla doldurur. Daha fazla bilgi iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_sqlprimer_tr. Aadaki rnekte veritaban sorgulama ve taraycya veri dndrme sreci gsterilmektedir:
WEB SUNUCUSU

9
Yant

8
<HTML> <p>Veri </HTML>

7 6
Kayt Kmesi

Uygulama sunucusu Web taraycs

Veritaban srcs

Veritaban

stek

<HTML> <code> </HTML>

Sorgu

4 2 3

1. Web taraycs dinamik sayfa ister. 2. Web sunucusu sayfay bulur ve uygulama sunucusuna iletir. 3. Uygulama sunucusu sayfada ynerge olup olmadn tarar. 4. Uygulama sunucusu sorguyu veritaban srcsne gnderir. 5. Src sorguyu veritabannda yrtr. 6. Kayt kmesi srcye dndrlr. 7. Src kayt kmesini uygulama sunucusuna dndrr 8. Uygulama sunucusu sayfaya veriler ekler ve ardndan sayfay web sunucusuna iletir 9. Web sunucusu tamamlanm sayfay istekte bulunan taraycya gnderir.

Sunucuya uygun bir veritaban srcs yklendii srece, web uygulamanzda hemen hemen istediiniz tm veritabanlarn kullanabilirsiniz. Kk, dk maliyetli uygulamalar oluturmay dnyorsanz, Microsoft Access iinde oluturulanlar gibi dosya tabanl bir veritaban kullanabilirsiniz. Gl, iiniz bakmndan kritik neme sahip uygulamalar oluturmay dnyorsanz, Microsoft SQL Server, Oracle 9i veya MySQL iinde oluturulanlar gibi sunucu tabanl bir veritaban kullanabilirsiniz. Veritabannz web sunucunuz dndaki bir sistemde bulunuyorsa, web uygulamanzn hzl ve etkin bir ekilde alabilmesi iin iki sistem arasnda hzl bir balantya sahip olduunuzdan emin olun.

Ayrca bkz.
Veritabanlar iin yeni balayan klavuzu

Dinamik sayfalar hazrlama


Dinamik sayfa hazrlama nce HTML'nin yazlmasn ve ardndan sayfay dinamik yapmak iin sunucu tarafndaki komut dosyalarnn veya etiketlerin HTML'ye eklenmesini ierir. Sonuta elde edilen kodu grntlediinizde dil sayfann HTML'sinde kattrlm olarak grnr. Bu nedenle bu diller HTML kattrlm programlama dilleri olarak bilinir. Aadaki temel rnekte ColdFusion Markup Language (CFML) kullanlmaktadr:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 511


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

<html> <head> <title>Trio Motors Information Page</title> </head> <body> <h1>About Trio Motors</h1> <p>Trio Motors is a leading automobile manufacturer.</p> <!--- embedded instructions start here ---> <cfset department="Sales"> <cfoutput> <p>Be sure to visit our #department# page.</p> </cfoutput> <!--- embedded instructions end here ---> </body> </html>

Bu sayfadaki kattrlm ynergeler aadaki eylemleri gerekletirir:


1 Departman adnda bir deiken oluturma ve "Sat " dizesini buna ekleme. 2 Deikenin "Sat " deerini HTML koduna ekleme.

Uygulama sunucusu aadaki sayfay web sunucusuna dndrr:


<html> <head> <title>Trio Motors Information Page</title> </head> <body> <h1>About Trio Motors</h1> <p>Trio Motors is a leading automobile manufacturer.</p> <p>Be sure to visit our Sales page.</p> </body> </html>

Web sunucusu sayfay isteyen web taraycsna gnderir ve bu aadaki gibi grnr: Trio Motors Hakknda Trio Motors nde gelen bir otomobil reticisidir. Sat sayfamz mutlaka ziyaret edin. Sunucunuzda kullanlabilen sunucu teknolojisine bal olarak kullanmak zere komut dosyas oluturma veya etiket tabanl bir dil seersiniz. Aada Dreamweaver tarafndan desteklenen sunucu teknolojileri iin en ok kullanlan diller belirtilmitir:
Sunucu teknolojisi ColdFusion Active Server Pages (ASP) Dil ColdFusion Markup Language (CFML) VBScript JavaScript PHP PHP

Dreamweaver uygulamas sayfalarnzn almas iin gerekli olan sunucu tarafndaki komut dosyalarn veya etiketleri oluturabilir veya bunlar siz Dreamweaver kodlama ortamnda elle yazabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 512


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Ayrca bkz.
Uygulama sunucusu seme sayfa 515

Web uygulamas terminolojisi


Bu blmde web uygulamalaryla ilgili olarak sk kullanlan terimler tanmlanmaktadr.
Uygulama sunucusu Web sunucusunun, sunucu tarafnda komut dosyalar veya etiketler ieren web sayfalarn

ilemesine yardmc olur. Sunucudan bu tr bir sayfa istendiinde web sunucusu sayfay taraycya gndermeden nce ilenmek zere uygulama sunucusuna iletir. Daha fazla bilgi iin bkz. Web uygulamasnn alma biimi sayfa 507. Ortak uygulama sunucular ColdFusion ve PHP'yi ierir.
Veritaban Tablolarda depolanan verilerin bir derlemesidir. Aadaki rnekte grld gibi, tablonun her satr bir

kayttan ve her stun kayttaki bir alandan oluur.


Alanlar (stunlar)

Numara

Soyad

Ad

Pozisyon

Hedef Kaytlar (satrlar)

Veritaban srcs Web uygulamas ve veritaban arasnda evirmen ilevi gren bir yazlmdr. Veritabanndaki

veriler zel bir formatta saklanr. Veritaban srcs web uygulamasnn normalde ifreli olacak verileri okumasna ve ynetmesine olanak tanr.
Veritaban ynetim sistemi (DBMS veya veritaban sistemi) Veritabanlarn oluturmak ve ynetmek iin kullanlan yazlmdr. Sk kullanlan veritaban sistemlerine rnek olarak Microsoft Access, Oracle 9i ve MySQL verilebilir. Veritaban sorgusu Veritabanndan kayt kmesi karma ilemidir. Sorgular, SQL ad verilen bir veritaban dilinde ifade edilen arama ltleridir. rnein, sorgu kayt kmesine yalnzca belirli stunlar veya kaytlarn dahil edilmesini belirtebilir. Dinamik sayfa Sayfa taraycya gnderilmeden nce uygulama sunucusu tarafndan zelletirilen bir web sayfasdr. Kayt kmesi Aadaki rnekte grld gibi, veritabanndaki bir veya daha ok tablodan karlan bir veri

kmesidir.
Numara Soyad Ad Pozisyon Hedefler

Veritaban tablosu

Soyad

Ad

Pozisyon

Kayt kmesi tablosu

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 513


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

likisel veritaban Veri paylaan birden ok tablo ieren bir veritabandr. DepartmanNo stunu iki tablo tarafndan paylald iin aadaki veritaban ilikiseldir.

Sunucu teknolojisi Uygulama sunucusunun altrma srasnda dinamik sayfalar deitirmek iin kulland

teknolojidir. Dreamweaver gelitirme ortam aadaki sunucu teknolojilerini destekler:

Adobe ColdFusion Microsoft Active Server Pages (ASP) PHP: Hypertext Preprocessor (PHP)
Ayrca listelenmeyen dier tm sunucu teknolojileri iin sayfa gelitirmek zere Dreamweaver kodlama ortamn kullanabilirsiniz.
Statik sayfa Sayfa taraycya gnderilmeden nce uygulama sunucusu tarafndan deitirilmeyen bir web sayfasdr.

Daha fazla bilgi iin bkz. Statik web sayfalarn ileme sayfa 507.
Web uygulamas Ksmen veya tamamen belirlenmemi ierie sahip sayfalar ieren bir web sitesidir. Bu sayfalarn son ierii yalnzca ziyareti web sunucusundan sayfa istediinde belirlenir. Sayfann son ierii ziyaretinin eylemlerine gre istekten istee gre deitiinden, bu tr sayfalara dinamik sayfa denir. Web sunucusu Web tarayclarndan gelen isteklere yant olarak web sayfalar gnderen bir yazlmdr. Sayfa istekleri ziyareti tarafndan web sayfasndaki bir balant tklatldnda, taraycda bir yer imi seildiinde veya taraycnn adres metni kutusuna URL girildiinde oluturulur.

En ok kullanlan web sunucular Microsoft Internet Information Server (IIS) ve Apache HTTP Server' ierir.

Bilgisayarnz uygulama gelitirme iin ayarlama


Web uygulamalar oluturmak iin gerekenler
Adobe Dreamweaver CS4 yazlmnda web uygulamalar oluturmak iin aadaki yazlmlar gerekir:

Web sunucusu Web sunucunuzla alan bir uygulama sunucusu


Not: Web uygulamalar balamnda web sunucusu ve uygulama sunucusu terimleri donanma deil yazlma yneliktir. Uygulamanzla bir veritaban kullanmak istiyorsanz, aadaki ek yazlmlar gerekir:

Veritaban sistemi Veritabannz destekleyen bir veritaban srcs

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 514


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Web uygulamalarn test etmek ve datmak iin yazlmlarn kullanmanza olanak tanyan planlar sunan birok web barndrma irketi bulunmaktadr. Baz durumlarda gelitirme amacyla gerekli yazlm Dreamweaver uygulamas ile ayn bilgisayara ykleyebilirsiniz. Yazlm ayrca ekibinizdeki dier gelitiricilerin bir proje zerinde alabilmesi iin yazlm aa bal bir bilgisayara da (genellikle Windows 2000 veya XP ykl bir bilgisayar) ykleyebilirsiniz. Web uygulamanzla bir veritaban kullanmak istiyorsanz ncelikle veritabanna balanmanz gerekir.

Ayrca bkz.
ColdFusion gelitirme ortam kurma sayfa 516 PHP gelitirme ortam kurma sayfa 516 ASP gelitirme ortam kurma sayfa 516

Web sunucusu temel zellikleri


Dinamik web sayfalar gelitirmek ve test etmek iin alan bir web sunucunuz olmaldr. Web sunucusu, web tarayclarndan gelen isteklere yant olarak web sayfalar sunan bir yazlmdr. Web sunucusuna bazen HTTP sunucusu denir. Web sunucusunu yerel bilgisayarnza ykleyebilir ve kullanabilirsiniz. Macintosh kullancsysanz, Macintosh bilgisayarnzda zaten ykl olan Apache web sunucusunu kullanabilirsiniz. Not: Adobe, Microsoft Internet Information Server gibi nc taraf yazlmlar iin teknik destek salamaz. Herhangi bir Microsoft rn ile ilgili destek almanz gerekirse, ltfen Microsoft teknik destek merkezine bavurun. Web uygulamalar gelitirmek iin Internet Information Server (IIS) kullanyorsanz, web sunucunuzun varsaylan ad bilgisayarnzn addr. Bilgisayarnzn adn deitirerek sunucunuzun da adn deitirebilirsiniz. Sunucunuzun ad yoksa, sunucu localhost (yerel ana bilgisayar) szcn kullanr. Sunucu ad sunucun kk klasrne karlk gelir ve bu genellikle C:\Inetpub\wwwroot dizinidir (Windows ykl bilgisayarlarda). Kk klasrnde depolanan herhangi bir web sayfasn, aadaki URL'yi bilgisayarnzda alan bir taraycya girerek aabilirsiniz: http://sunucunuzun_adi/dosyanizin_adi rnein, sunucu ad mer_noire ise ve C:\Inetpub\wwwroot\ dizininde soleil.html adl bir web sayfas depolanyorsa, aadaki URL'yi yerel bilgisayarnzda alan bir taraycya girerek sayfay aabilirsiniz: http://mer_noire/soleil.html Not: URL'lerde ters deil dz blme iaretleri kullanmay unutmayn. Ayrca alt klasr URL'de belirterek, kk klasrn herhangi bir alt klasrnde depolanan bir web sayfasn aabilirsiniz. rnein, soleil.html dosyasnn gamelan adl bir alt klasrde aadaki gibi depolandn varsayalm: C:\Inetpub\wwwroot\gamelan\soleil.html Bu sayfay, aadaki URL'yi bilgisayarnzda alan bir taraycya girerek aabilirsiniz: http://mer_noire/gamelan/soleil.html Web sunucusu bilgisayarnzda alrken, sunucu adn localhost ile deitirebilirsiniz. rnein, aadaki URL'ler taraycda ayn sayfay aar: http://mer_noire/gamelan/soleil.html http://localhost/gamelan/soleil.html

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 515


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Not: Sunucu ad veya localhost yerine kullanabileceiniz dier bir ifade de 127.0.0.1 saylardr (rnein, http://127.0.0.1/gamelan/soleil.html).

Ayrca bkz.
ColdFusion gelitirme ortam kurma sayfa 516 PHP gelitirme ortam kurma sayfa 516 ASP gelitirme ortam kurma sayfa 516

Web sunucusu seme


Web uygulamalarn gelitirmek ve test etmek iin Microsoft Internet Information Server (IIS), ve Apache HTTP Server rneklerini de ieren birok yaygn web sunucusundan birini seebilirsiniz. Web barndrma hizmetinden yararlanmyorsanz, bir web sunucusu sein ve bunu yerel bilgisayarnza gelitirme amalar iin ykleyin. ColdFusion web uygulamalar gelitirmek isteyen Windows ve Macintosh kullanclar, ColdFusion 8 uygulama srcsnn gelitirici srmnde bulunan web sunucusunu (cretsiz olarak yklenip kullanlabilir) kullanabilir. Dier Windows kullanclar IIS'yi ykleyerek yerel bilgisayarlarnda web sunucusu altrabilir. Bu web sunucusu sisteminizde zaten ykl olabilir. Klasr yapnzda C:\Inetpub veya D:\Inetpub klasrnn olup olmadn denetleyin. IIS ykleme srasnda bu klasr oluturur. Mac OS kullanclar, iletim sistemiyle birlikte yklenen yerel Apache web sunucusunu kullanabilir. Dier web sunucularn ykleme ve yaplandrma hakknda bilgi iin sunucu salaycnzn belgelerini okuyun veya sistem yneticinize dann.

Uygulama sunucusu seme


Uygulama sunucusu, web sunucusunun dinamik sayfalarn ilemesine yardmc olan bir yazlmdr. Uygulama sunucusu seerken btenizi, kullanmak istediiniz sunucu teknolojisini (ColdFusion, ASP, veya PHP) ve web sunucusu trn de ieren bir ok etkeni dikkate almanz gerekir.
Bte Baz salayclar satn alnmas ve ynetilmesi pahal olan st dzey uygulama sunucular satar. Dier salayclar daha kolay, daha uygun maliyetli zmler (rnein, ColdFusion) sunarlar. Baz uygulama sunucular web sunucularnda yerleiktir (Microsoft IIS gibi), bazlar ise Internet'ten cretsiz olarak indirilebilmektedir (PHP gibi). Sunucu teknolojisi Uygulama sunucular farkl teknolojiler kullanr. Dreamweaver, sunucu teknolojisini destekler: ColdFusion, ASP ve PHP. Aadaki tabloda Dreamweaver tarafndan desteklenen be sunucu teknolojisi iin kullanlabilen ortak uygulama sunucular yer almaktadr:
Sunucu teknolojisi ColdFusion ASP PHP Uygulama sunucusu Adobe ColdFusion 8 Microsoft IIS PHP sunucusu

ColdFusion hakknda daha fazla bilgi edinmek iin Yardm mensnden ColdFusion Yardm'n sein. ASP hakknda daha fazla bilgi edinmek iin http://msdn.microsoft.com/library/default.asp?url=/library/enus/dnanchor/html/activeservpages.asp adresindeki Microsoft web sitesini ziyaret edin. JSP hakknda daha fazla bilgi edinmek iin www.php.net/ adresindeki PHP web sitesini ziyaret edin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 516


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Veritaban seme
Veritabanlar, saklamalar gereken verilerin miktarna ve karmaklna bal olarak pek ok biimde bulunabilir. Veritaban seerken, bteniz ve veritabanna erimesini beklediiniz kullanc says dahil olmak zere birok faktr gz nnde bulundurmanz gerekir.
Bte Baz salayclar satn alnmas ve ynetilmesi pahal olan st dzey uygulama veritaban sunucular retir. Dier salayclar, Microsoft Access veya ak kaynak veritaban MySQL gibi daha kolay ve uygun maliyetli zmler sunar. Kullanclar Siteye byk bir kullanc topluluunun erimesini bekliyorsanz, ulamak istediiniz kullanc tabann

destekleyebilecek ekilde tasarlanm bir veritaban sein. Veri modelleri daha byk esneklik ve ayn anda erien byk kullanc gruplarn destekleme yetenei gerektiren web siteleri iin, Microsoft SQL Server ve Oracle gibi sunucu tabanl ilikisel veritabanlar (genellikle RDBMS olarak anlrlar) kullanmay dnn.

ColdFusion gelitirme ortam kurma


Windows veya Mac bilgisayarnzda Dreamweaver iin ColdFusion gelitirme ortam kurmaya ilikin ayrntl ynergeler iin www.adobe.com/go/learn_dw_cfsetup adresindeki Adobe web sitesini ziyaret edin. Hem Windows hem de Macintosh kullanclar, ColdFusion uygulama sunucunun cretsiz ve tamamen ilevsel gelitirici srmn www.adobe.com/go/coldfusion/ adresindeki Adobe web sitesinden indirebilir ve ykleyebilir. Not: Developer Edition (Gelitirici Srm) web uygulamalar gelitirmek ve test etmek iin ticari olmayan kullanma yneliktir. Datm iin lisansl deildir. Yerel ana bilgisayardan ve iki uzak IP adresinden alnan istekleri destekler. Web uygulamalarnz gelitirmek ve test etmek iin yazlm istediiniz sreyle kullanabilirsiniz; yazlmn geerlilii sona ermez. Daha fazla bilgi iin bkz. ColdFusion yardm (Yardm > ColdFusion Yardm). Ykleme srasnda ColdFusion uygulamasn kendisinde yerleik olan bir web sunucusunu veya sisteminizde ykl baka bir web sunucusunu kullanacak ekilde yaplandrabilirsiniz. Genellikle gelitirme ve retim ortamlarnzda ayn web sunucularn kullanmak en iyisidir. Bu nedenle, gelitirme bilgisayarnzda Microsoft IIS gibi bir web sunucusu zaten varsa, yerleik ColdFusion web sunucusu iin de bunu kullanmak isteyebilirsiniz.

PHP gelitirme ortam kurma


Windows veya Mac bilgisayarnzda Dreamweaver iin PHP gelitirme ortam kurmaya ilikin ayrntl ynergeler iin www.adobe.com/go/learn_dw_phpsetup adresindeki Adobe web sitesini ziyaret edin. PHP uygulama sunucusunun Windows, Linux, UNIX, HP-UX, Solaris ve Mac OS X sistemleri iin srmleri bulunmaktadr. Uygulama sunucusu hakknda daha fazla bilgi iin PHP belgelerine bakn. Belgeleri ayrca www.php.net/download-docs.php adresindeki PHP web sitesinden indirebilirsiniz.

ASP gelitirme ortam kurma


Windows veya Mac bilgisayarnzda Dreamweaver iin ColdFusion gelitirme ortam kurmaya ilikin ayrntl ynergeler iin www.adobe.com/go/learn_dw_aspsetup adresindeki Adobe web sitesini ziyaret edin. ASP sayfalarn altrmak iin Windows 2000 ve Windows XP Professional ile birlikte gelen Microsoft IIS (Internet Information Services) gibi Microsoft Active Server Pages 2.0 yazlmn destekleyen bir uygulama sunucusu gerekir. Windows XP Professional kullanclar IIS yazlmn yerel bilgisayarlarna ykleyebilir ve altrabilir. Macintosh kullanclar ASP plan olan bir web barndrma hizmeti kullanabilir veya uzak bilgisayara IIS ykleyebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 517


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Uygulama iin kk klasr oluturma


Web barndrma irketine kaydolduktan veya sunucu yazlmn kendiniz kurduktan sonra, web sunucusunu altran bilgisayarda web uygulamanz iin bir kk klasr oluturun. Web sunucunuzun nerede altna bal olarak kk klasr yerel veya uzak olabilir. Web sunucusu, web taraycsndan gelen HTTP isteine yant olarak bu klasrdeki veya onun alt klasrlerindeki herhangi bir dosyay sunabilir. rnein, ColdFusion 8 altran bir bilgisayarda \ColdFusion8\wwwroot klasr veya onun alt klasrlerinden birindeki herhangi bir dosya web taraycsna sunulabilir. Aada seilen web sunucularnn varsaylan kk klasrleri yer almaktadr:
Web sunucusu ColdFusion 8 IIS Apache (Windows) Apache (Macintosh) Varsaylan kk klasr \ColdFusion8\wwwroot \Inetpub\wwwroot \apache\htdocs Kullanclar:KullancAdm:Siteler

Web sunucusunu test etmek iin varsaylan kk klasrne bir test HTML sayfas yerletirin ve taraycya sayfann URL'sini girerek test sayfasn amaya aln. URL, aada belirtildii gibi HTML sayfasnn etki alan adndan ve dosya adndan oluur: www.example.com/testpage.htm. Web sunucusu yerel bilgisayarnzda alyorsa, etki alan ad yerine localhost adn kullanabilirsiniz. Web sunucunuzla elemesi iin aadaki localhost URL'lerinden birini girin:
Web sunucusu ColdFusion 8 IIS Apache (Windows) Apache (Macintosh) Localhost URL http://localhost:8500/testpage.htm http://localhost/testpage.htm http://localhost:80/testpage.htm http://localhost/~KullancAdm/testpage.htm (burada KullancAdm Macintosh kullanc adnzdr)

Not: Varsaylan olarak ColdFusion web sunucusunu 8500 portunda, Windows iin Apache web sunucusu ise 80 portunda alr. Sayfa beklenen ekilde almazsa aadaki hatalarn olup olmadn denetleyin:

Web sunucusu balamyor. Balatma ynergeleri iin web sunucusunun belgelerine bakn. Dosyann .htm veya .html uzants yok. Taraycnn adres metni kutusuna dosyann URL'sini (rnein, http://localhost:8500/testpage.htm) deil, dosya
yolunu (rnein, c:\ColdFusion8\wwwroot\testpage.htm) girdiniz.

URL'de yazm hatas var. Hata olup olmadn denetleyin ve dosya adndan sonra
http://localhost:8080/testpage.htm/ rneindeki gibi blme iareti olmadndan emin olun. Uygulamanz iin kk klasr oluturduktan sonra dosyalarnz ynetmek iin bir Dreamweaver sitesi tanmlayn.

Ayrca bkz.
Web sunucusu temel zellikleri sayfa 514 Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 518


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Dreamweaver sitesi tanmlama hakknda


Sisteminizi web uygulamalar gelitirmek iin yaplandrdktan sonra dosyalarnz ynetmek iin bir Dreamweaver sitesi tanmlayn. Balamadan nce aadaki koullar karladnzdan emin olun:

Web sunucusu eriiminiz var. Web sunucusu yerel bilgisayarnzda, gelitirme sunucusu gibi uzak bir bilgisayarda
veya web barndrma irketi tarafndan salanan bir sunucuda alabilir.

Web sunucunuzu altran sistemde uygulama sunucusu ykl ve alr durumda. Web sunucunuzu altran sistemde web uygulamanz iin kk klasr oluturdunuz.
Web uygulamanz iin Dreamweaver sitesi tanmlamann adm vardr: 1. Yerel klasr tanmlama Yerel klasr, site dosyalarnn alan kopyalarn sabit diskinizde depolamak iin kullandnz klasrdr. Oluturduunuz her yeni web uygulamas iin yeni bir yerel klasr tanmlayabilirsiniz. Yerel klasr tanmlamak size ayrca dosyalarnz ynetebilmenizi ve web sunucunuzda kolayca dosya aktarp alabilmenizi salar. 2. Uzak klasr tanmlama Web sunucunuzu altran bilgisayardaki bir klasr Dreamweaver uzak klasr olarak tanmlayn. Uzak klasr, web uygulamanz iin web sunucusunda oluturduunuz klasrdr. 3. Test klasr tanmlama Dreamweaver uygulamas bu klasr dinamik ierik oluturmak ve grntlemek ve siz alrken veritabanlarna balanmak iin kullanr. Test sunucusu yerel bilgisayarnzda, gelitirme sunucusunda, aamalandrma sunucusunda veya retim sunucusunda olabilir. Gelitirmeyi planladnz dinamik sayfalar ileyebildii srece seim fark etmez. Dreamweaver sitesi tanmlandktan sonra web uygulamanz oluturmaya balayabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37

ColdFusion gelitiricileri iin veritaban balantlar


ColdFusion veritabanna balanma
Dreamweaver yazlmnda ColdFusion web uygulamas gelitirirken Dreamweaver veya sunucunun ynetim konsolu olan ColdFusion Administrator iinde tanmlanm bir ColdFusion kayna seerek veritabanna balanabilirsiniz. Veritabanna balanmadan nce bir ColdFusion web uygulamas ayarlamanz gerekir. Ayrca yerel bilgisayarnzda veya a ya da FTP eriiminizin olduu sistemde bir veritaban kurmanz gerekir. Dreamweaver yazlmnn ColdFusion veri kaynaklarn nerede bulacan bildiinden emin olun. Tasarm srasnda ColdFusion veri kaynaklarn almak iin Dreamweaver yazlm ColdFusion altran bilgisayardaki klasre komut dosyalar yerletirir. Bu klasr Site Tanm iletiim kutusunun Test Sunucusu kategorisinde tamamlamanz gerekir. Daha sonra Dreamweaver veya ColdFusion Administrator iinde (zaten bulunmuyorsa) ColdFusion veri kayna oluturmanz gerekir. ColdFusion veri kayna oluturduktan sonra bunu Dreamweaver uygulamasnda veritabanna balanmak iin kullanabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 519


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

ColdFusion veri kayna oluturma veya deitirme


Sayfanzdaki verileri kullanabilmeniz iin ColdFusion veri kayna oluturmanz gerekir. ColdFusion MX 7 veya sonraki bir srmn altryorsanz, veri kaynan dorudan Dreamweaver iinde oluturabilir veya deitirebilirsiniz. ColdFusion MX altryorsanz, veri kayna oluturmak veya deitirmek iin sunucunun ynetim konsolu olan ColdFusion MX Administrator uygulamasn kullanmalsnz. Bu durumda ColdFusion MX Administrator uygulamasn amak iin Dreamweaver yazlmn yine de kullanabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Test sunucusu kurma sayfa 46 ColdFusion gelitirmelerini etkinletirme sayfa 657

ColdFusion MX 7 veya sonraki srmn altryorsanz ColdFusion veri kayna oluturma veya deitirme
1 Siteniz iin ColdFusion MX 7 veya sonraki bir srmn altran bir bilgisayarn test sunucusu olarak

tanmlandndan emin olun.


2 Dreamweaver iinde herhangi bir ColdFusion sayfasn an. 3 Yeni bir veri kayna oluturarak Veritabanlar panelinde (Pencere > Veritabanlar) Art (+) dmesini tklatn ve

veritaban srcsne zg parametre deerlerini girin. Not: Dreamweaver uygulamas Art (+) dmesini sadece ColdFusion MX 7 veya sonraki bir srmn altryorsanz grntler.
4 Veri kaynan deitirmek iin Veritabanlar panelindeki veritaban balantsn ift tklatn ve deiikliklerinizi

yapn. Veri kaynann dnda herhangi bir parametre adn dzenleyebilirsiniz. Daha fazla bilgi iin src salaycnn belgelerine bakn veya sistem yneticinize dann.

ColdFusion MX 6.1 veya 6.0 srmn altryorsanz ColdFusion veri kayna oluturma veya deitirme
1 Dreamweaver iinde herhangi bir ColdFusion sayfasn an. 2 Dreamweaver uygulamasndaki Veritabanlar panelinde (Pencere > Veritabanlar), panel ara ubuundaki Veri

Kaynaklarn Deitir'i tklatn.


3 Veri kaynan oluturmak veya deitirmek iin ColdFusion MX Administrator uygulamasnda oturum an.

Ynergeler iin bkz. ColdFusion yardm (Yardm > ColdFusion Yardm). ColdFusion veri kaynan oluturmak iin belirli parametre deerleri salamanz gerekir. Veritaban srcnze zg parametre deerleri iin src salaycnn belgelerine bakn veya sistem yneticinize dann. ColdFusion veri kayna oluturduktan sonra bunu Dreamweaver iinde kullanabilirsiniz.

Dreamweaver uygulamasnda veritabanna balanma


ColdFusion veri kayna oluturduktan sonra bunu Dreamweaver uygulamasnda veritabanna balanmak iin kullanabilirsiniz. Dreamweaver iinde bir ColdFusion sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. ColdFusion veri kaynaklarnz panelde grnr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 520


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Veri kaynaklar grnmyorsa paneldeki onay listesini tamamlayn. Dreamweaver yazlmnn ColdFusion veri kaynaklarn nerede bulacan bildiinden emin olun. Site Tanm iletiim kutusunun Test Sunucusu kategorisinde, sitenin ColdFusion altran bilgisayardaki kk klasrn belirtin.

Ayrca bkz.
Sorun giderme:veritaban balantlar sayfa 528

ASP gelitiricileri iin veritaban balantlar


ASP veritaban balantlar hakknda
ASP uygulamas veritabanna ak veritaban balant (ODBC) srcs veya nesne balants ve kattrma veritaban (OLE DB) salaycs araclyla balanmaldr. Src salayc, web uygulamasnn veritabanyla iletiim kurmasn salayan bir evirmen grevi grr. Aadaki tabloda Microsoft Access, Microsoft SQL Server ve Oracle veritabanlaryla kullanabileceiniz baz srcler gsterilmektedir:
Veritaban Microsoft Access Veritaban srcs Microsoft Access Driver (ODBC) Microsoft Jet Provider for Access (OLE DB) Microsoft SQL Server Microsoft SQL Server Driver (ODBC) Microsoft SQL Server Provider (OLE DB) Oracle Microsoft Oracle Driver (ODBC) Oracle Provider for OLE DB

Veritabanna balanmak iin veri kayna ad (DSN) veya balant dizesi kullanabilirsiniz. Windows sisteminde ykl olmayan bir OLE DB salaycs veya ODBC srcs araclyla balanyorsanz bir balant dizesi kullanmalsnz. DSN, veritabanna iaret eden ve ona balanmak iin gerekli tm bilgileri ieren bir tek szcklk tanmlaycdr (Balantm gibi). DSN'yi Windows iinde tanmlarsnz. Windows sisteminde ykl olan bir ODBC srcs araclyla balanyorsanz DSN kullanabilirsiniz. Balant dizesi, aadaki rnekte grld gibi veritabann tanmlayan ve ona balanmak iin gerekli bilgileri listeleyen bir elle kodlanm ifadedir:
Driver={SQL Server};Server=Socrates;Database=AcmeMktg; UID=wiley;PWD=roadrunner

Not: Ayrca Windows sisteminde ykl olan bir ODBC srcs araclyla balandnzda da DSN kullanabilirsiniz ancak DSN kullanmak daha kolaydr.

Ayrca bkz.
Veritabanna erime sayfa 509

OLE DB balantlar hakknda


Veritabannzla iletiim kurmak iin OLE DB salaycs kullanabilirsiniz (OLE DB sadece Windows NT, 2000 veya XP'de kullanlabilmektedir). Dorudan veritabanna zg bir OLE DB balants oluturmak, web uygulamanz ile veritaban arasndaki ODBC katmann ortadan kaldrarak balant hznz artrabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 521


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Veritaban iin OLE DB salayc belirtmezseniz, ASP bir ODBC srcsyle iletiim kurmak iin ODBC srclerinin varsaylan OLE DB salaycsn kullanr ve OLE DB salayc da veritaban ile balant kurar. Farkl veritabanlar iin farkl OLE DB salayclar bulunmaktadr. IIS altran Windows bilgisayarnda Microsoft Data Access Components (MDAC) 2.5 ve 2.7 paketlerini indirip ykleyerek Microsoft Access ve SQL Server iin OLE DB salayclar elde edebilirsiniz. MDAC paketlerini http://msdn.microsoft.com/data/mdac/downloads/ adresindeki Microsoft web sitesinden cretsiz olarak indirebilirsiniz. Not: MDAC 2.7'yi yklemeden nce MDAC 2.5'i yklediinizden emin olun. www.oracle.com/technology/software/tech/windows/ole_db/index.html adresindeki Oracle web sitesinden (kayt gerekir) Oracle veritabanlar iin OLE DB salayclar indirebilirsiniz. Dreamweaver uygulamasnda balant dizesine Sa layc parametresini ekleyerek OLE DB balants oluturabilirsiniz. rnein, aada srasyla Access, SQL Server ve Oracle veritabanlar iin yaygn kullanlan OLE DB salayclarnn parametreleri verilmitir:
Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;... Provider=SQLOLEDB;... Provider=OraOLEDB;...

OLE DB salaycnzn parametre deeri iin src salaycnzn belgelerine bakn veya sistem yneticinize dann.

Balant dizeleri hakknda


Balant dizesi, web uygulamanzn veritabanna balanmak iin gereksinim duyduu tm bilgileri bir araya getirir. Dreamweaver yazlm bu dizeyi daha sonra uygulama sunucunuz tarafndan ilenmek zere sayfanzn sunucu tarafndaki komut dosyalarna ekler. Microsoft Access ve SQL Server veritabanlar iin balant dizesi, aadaki parametrelerin noktal virglle ayrlm bir birleiminden oluur:
Salayc Veritabannzn OLE DB salaycsn belirtir. rnein, aada srasyla Access, SQL Server ve Oracle

veritabanlar iin yaygn kullanlan OLE DB salayclarnn parametreleri verilmitir:


Provider=Microsoft.Jet.OLEDB.4.0;... Provider=SQLOLEDB;... Provider=OraOLEDB;...

OLE DB salaycnzn parametre deeri iin src salaycnzn belgelerine bakn veya sistem yneticinize dann. Salayc parametresi eklemezseniz, ODBC iin varsaylan OLE DB salaycs kullanlr veritabannz iin uygun bir ODBC srcs belirtmeniz gerekir.
Src Veritabannz iin bir OLE DB salayc belirtmediinizde bir ODBC srcs belirtir. Sunucu Web uygulamanz farkl bir sunucuda alyorsa SQL Server veritabann barndran sunucuyu belirtir. Veritaban SQL Server veritabannn addr. DBQ Microsoft Access iinde oluturulanlar gibi bir dosya tabanl veritabannn yoludur. Bu yol, sunucuda veritaban

dosyasn barndran yoldur.


UID Kullanc adn belirtir. PWD Kullanc ifresini belirtir. DSN Veri kayna addr (kullanyorsanz). Sunucunuzda DSN'yi nasl tanmladnza bal olarak balant dizesinin

dier parametrelerini atlayabilirsiniz. rnein, DSN'yi olutururken baka parametreler tanmlarsanz DSN=Sonular geerli bir balant dizesi olabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 522


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Dier veritaban trleri iin balant dizeleri yukarda listelenen parametreleri kullanamaz veya parametreler iin farkl adlara ya da kullanmlara sahip olur. Daha fazla bilgi iin veritaban salaycnzn belgelerine bakn veya sistem yneticinize dann. Aada Access veritabanna trees.mdb adl bir ODBC balants oluturacak bir balant dizesi rnei verilmitir:
Driver={Microsoft Access Driver (*.mdb)}; DBQ=C:\Inetpub\wwwroot\Research\trees.mdb

Aada Gojira adl bir sunucuda bulunan Mothra adl bir SQL Server veritabanna OLE DB balants oluturacak bir balant dizesine rnek verilmektedir:
Provider=SQLOLEDB;Server=Gojira;Database=Mothra;UID=jsmith; PWD=orlando8

Yerel DSN'yi kullanarak balant oluturma


Not: Bu blmde bir ASP uygulamasn kurduunuz varsaylmaktadr. Ayrca, yerel bilgisayarnzda veya a ya da FTP eriiminizin olduu sistemde bir veritaban kurduunuz varsaylmaktadr. Web uygulamanz ve veritabannz arasnda ODBC balants oluturmak iin veri kayna ad (DSN) kullanabilirsiniz. DSN, ODBC srcs kullanarak belirli bir veritabanna balanmak iin gerekli tm parametreleri ieren bir addr. DSN'de sadece ODBC srcs belirtebildiinizden, OLE DB salaycs kullanmak istiyorsanz bir balant dizesi kullanmanz gerekir. Dreamweaver iinde veritaban balants oluturmak iin yerel olarak tanmlanm bir DSN kullanabilirsiniz.
1 Dreamweaver altran, Windows ykl bilgisayarda bir DSN tanmlayn.

Ynergeler iin aadaki Microsoft web sitesinde bulunan makalelere bakn:

Bilgisayarda Windows 2000 yklyse, http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;300596


adresindeki 300596 No'lu Microsoft Bilgi Bankas Makalesine bakn.

Bilgisayarda Windows XP yklyse, http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;305599 adresindeki


305599 No'lu Microsoft Bilgi Bankas Makalesine bakn.
2 Dreamweaver iinde bir ASP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 3 Panelde Art (+) dmesini tklatn ve menden Veri Kayna Ad'n (DSN) sein. 4 Yeni balant iin boluk veya zel karakter iermeyen bir ad girin. 5 Yerel DSN Kullanlyor seeneini belirleyin ve Veri Kayna Ad (DSN) mensnden kullanmak istediiniz

DSN'yi sein. Yerel bir DSN kullanmak istiyorsanz ancak henz bir DSN tanmlamadysanz, Windows ODBC Veri Kayna Yneticisi'ni amak iin Tanmla'y tklatn.
6 Kullanc Ad ve ifre kutularn doldurun. 7 Gelimi'i tklatp bir ema veya katalog ad girerek, Dreamweaver uygulamasnn tasarm srasnda ald

veritaban esi saysn kstlayabilirsiniz. Not: Microsoft Access iinde bir ema veya katalog oluturamazsnz.
8 Veritabanna balanmak iin Test'i tklatn ve ardndan Tamam' tklatn. Balant baarsz olursa balant dizesini

tekrar denetleyin veya Dreamweaver uygulamasnn dinamik sayfalar ilemek iin kulland test klasrnn ayarlarn denetleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 523


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Ayrca bkz.
Dreamweaver uygulamasnda grntlenen veritaban bilgilerini kstlama sayfa 537 Bilgisayarnz uygulama gelitirme iin ayarlama sayfa 513 Sorun giderme:veritaban balantlar sayfa 528

Uzak DSN'yi kullanarak balant oluturma


Not: Bu blmde bir ASP uygulamasn kurduunuz varsaylmaktadr. Ayrca, yerel bilgisayarnzda veya a ya da FTP eriiminizin olduu sistemde bir veritaban kurduunuz varsaylmaktadr. Not: Dreamweaver uygulamas sadece Windows ODBC Veri Kayna Yneticisi ile oluturulan sunucu DSN'lerini alabilir. Dreamweaver iinde veritaban balants oluturmak iin uzak bilgisayarda tanmlanm bir DSN kullanabilirsiniz. Uzak DSN kullanmak istiyorsanz, DSN uygulama sunucunuzu altran (byk olaslkla IIS) Windows bilgisayarnda tanmlanmaldr. Not: DSN'de sadece ODBC srcs belirtebildiinizden, OLE DB salaycs kullanmak istiyorsanz bir balant dizesi kullanmanz gerekir.
1 Uygulama sunucunuzu altran uzak sistemde bir DSN tanmlayn.

Ynergeler iin aadaki Microsoft web sitesinde bulunan makalelere bakn:

Uzak bilgisayarda Windows 2000 yklyse, http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;300596


adresindeki 300596 No'lu Microsoft Bilgi Bankas Makalesine bakn.

Uzak bilgisayarda Windows XP yklyse, http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;305599


adresindeki 305599 No'lu Microsoft Bilgi Bankas Makalesine bakn.
2 Dreamweaver iinde bir ASP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 3 Panelde Art (+) dmesini tklatn ve menden Veri Kayna Ad'n (DSN) sein. 4 Yeni balant iin boluk veya zel karakter iermeyen bir ad girin. 5 Sunucu Testinde DSN Kullanlyor'u sein.

Not: Macintosh kullanclar, tm veritaban balantlar uygulama sunucusunda DSN'ler kullandndan bu adm geebilir.
6 DSN'yi girin veya sunucuya balanmak iin DSN dmesini tklatn ve veritaban iin istediiniz DSN'yi seerek

seenekleri doldurun.
7 Kullanc Ad ve ifre kutularn doldurun. 8 Gelimi'i tklatp bir ema veya katalog ad girerek, Dreamweaver uygulamasnn tasarm srasnda ald

veritaban esi saysn kstlayabilirsiniz. Not: Microsoft Access iinde bir ema veya katalog oluturamazsnz.
9 Veritabanna balanmak iin Test'i tklatn ve ardndan Tamam' tklatn. Balant baarsz olursa balant dizesini

tekrar denetleyin veya Dreamweaver uygulamasnn dinamik sayfalar ilemek iin kulland test klasrnn ayarlarn denetleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 524


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Ayrca bkz.
Bilgisayarnz uygulama gelitirme iin ayarlama sayfa 513 Dreamweaver uygulamasnda grntlenen veritaban bilgilerini kstlama sayfa 537 Sorun giderme:veritaban balantlar sayfa 528

Balant dizesini kullanarak balant oluturma


Web uygulamanz ve veritabannz arasnda ODBC veya OLE DB balants oluturmak iin DSN'siz bir balant kullanabilirsiniz. Balant dizesini bu tr bir balant oluturmak iin kullanrsnz.
1 Dreamweaver iinde bir ASP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 2 Paneldeki Art (+) dmesini tklatn, menden zel Balant Dizesi'ni sein, seeneklerini doldurun ve Tamam'

tklatn.
3 Yeni balant iin boluk veya zel karakter iermeyen bir ad girin. 4 Veritabanna bir balant dizesi girin. Balant dizesinde bir OLE DB salayc belirtmezseniz, dier bir deyile
Sa layc parametresini dahil etmezseniz, ASP otomatik olarak ODBC srclerinin OLE DB salaycsn kullanr. Bu durumda veritabannz iin uygun bir ODBC srcs belirtmelisiniz.

Sitenizi bir ISS barndryorsa veritabannzn tam yolunu bilmiyorsanz, balant dizenizdeki ASP sunucu nesnesinin E lemYolu yntemini kullann.
5 Balant dizesinde belirtilen veritaban srcs Dreamweaver ile ayn bilgisayarda ykl deilse, Sunucu Testinde

Src Kullanlyor seeneini belirleyin. Not: Macintosh kullanclar, tm veritaban balantlar uygulama sunucusunu kullandndan bu adm geebilir.
6 Gelimi'i tklatp bir ema veya katalog ad girerek, Dreamweaver uygulamasnn tasarm srasnda ald

veritaban esi saysn kstlayabilirsiniz. Not: Microsoft Access iinde bir ema veya katalog oluturamazsnz.
7 Veritabanna balanmak iin Test'i tklatn ve ardndan Tamam' tklatn. Balant baarsz olursa balant dizesini

tekrar denetleyin veya Dreamweaver uygulamasnn dinamik sayfalar ilemek iin kulland test klasrnn ayarlarn denetleyin.

Ayrca bkz.
ColdFusion veritabanna balanma sayfa 518 Dreamweaver uygulamasnda grntlenen veritaban bilgilerini kstlama sayfa 537 Sorun giderme:veritaban balantlar sayfa 528

ISS'deki bir veritabanna balanma


Ticari bir Internet servis salayc (ISS) ile alan bir ASP gelitiricisi iseniz, genellikle yklediiniz dosyalarn fiziksel yolunu (veritaban dosyalarnz dahil) bilmezsiniz. ISS'niz sizin iin bir DSN tanmlamazsa veya bunu yapmakta gecikirse, veritaban dosyalarnzn balantlarn oluturmak iin baka bir yol bulmanz gerekir. Burada bir alternatif veritaban dosyanza DSN'siz bir balant oluturmaktr ancak bu tr bir balanty ancak ISS'nin sunucusunda veritaban dosyasnn fiziksel yolunu biliyorsanz oluturabilirsiniz. Sunucudaki veritaban dosyasnn fiziksel yolunu, ASP sunucu nesnesinin E lemYolu yntemini kullanarak elde edebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 525


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Not: Bu blmde ele alnan teknikler sadece veritabannz verilerin bir .mdb dosyasnda sakland Microsoft Access veritaban gibi bir dosya tabanl veritaban olduunda geerlidir

Fiziksel ve sanal yollar anlama


Dosyalarnz uzak sunucuya yklemek iin Dreamweaver uygulamasn kullandktan sonra, dosyalar sunucunun yerel dizin aacnda bulunur. rnein, Microsoft IIS altran bir sunucuda ana sayfanzn yolu aadaki gibi olabilir:
c:\Inetpub\wwwroot\accounts\users\jsmith\index.htm

Bu yol dosyanzn fiziksel yolu olarak bilinir. Ancak dosyanz aan URL bu fiziksel yolu kullanmaz. Aadaki rnekte grld gibi sunucunun veya etki alann adn ve ardndan sanal yolu kullanr:
www.plutoserve.com/jsmith/index.htm

/jsmith/index.htm sanal yolu, c:\Inetpub\wwwroot\accounts\users\jsmith\index.htm fiziksel yolunun yerini tutar.

Sanal yolla dosyann fiziksel yolunu bulma


ISS ile alyorsanz karya yklediiniz dosyalarn fiziksel yolunu her zaman bilmezseniz. ISS'ler size bir FTP ana bilgisayar, byk olaslkla bir ana bilgisayar dizini ve oturum ama ad ve ifresi salar. ISS'ler ayrca sayfalarnz Internet'te grntlemek iin www.plutoserve.com/jsmith/ gibi bir URL belirtir. URL'yi biliyorsanz, dosyann sanal yolunu alabilirsiniz. Bu yol, URL'de sunucu veya etki alan adnn ardndan gelen yoldur. Sanal yolu biliyorsanz, E lemYolu yntemini kullanarak sunucudaki dosyann fiziksel yolunu alabilirsiniz.
E lemYolu yntemi sanal yolu bamsz deiken olarak alr ve dosyann fiziksel yolunu ve dosya adn dndrr. Yntemin szdizimi aada belirtilmitir: Server.MapPath("/virtualpath")

Dosyann sanal yolu /jsmith/index.htm ise, aadaki ifade onun fiziksel yolunu dndrr:
Server.MapPath("/jsmith/index.htm") E lemYolu yntemi ile aadaki gibi denemelerde bulunabilirsiniz.

1 Dreamweaver uygulamasnda bir ASP an ve Kod grnmne (Grnm > Kod) gein. 2 Sayfann HTML koduna aadaki ifadeyi girin.
<%Response.Write(stringvariable)%>

3 stringvariable bamsz deikeninin deerini elde etmek iin E lemYolu yntemini kullann.

rnein:
<% Response.Write(Server.MapPath("/jsmith/index.htm")) %>

4 Tasarm grnmne (Grnm > Tasarm) gein ve sayfay grntlemek iin Canl Veri'yi (Grnm > Canl

Veri) etkinletirin. Sayfada uygulama sunucusundaki dosyann fiziksel yolu grntlenir, rnein:
c:\Inetpub\wwwroot\accounts\users\jsmith\index.htm E lemYolu yntemi hakknda daha fazla bilgi iin Microsoft IIS ile birlikte verilen evrimii belgelerine bakn.

Veritabanna balanmak iin sanal yol kullanma


Uzak sunucudaki veritaban dosyasna DSN'siz balant dizesi yazmak iin dosyann fiziksel yolunu bilmeniz gerekir. Aadaki rnekte Microsoft Access veritaban iin tipik bir DSN'siz balant dizesi rnei verilmitir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 526


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Driver={Microsoft Access Driver (*.mdb)}; DBQ=c:\Inetpub\wwwroot\accounts\users\jsmith\data\statistics.mdb

Uzak sunucudaki dosyalarnzn fiziksel yolunu bilmiyorsanz, balant dizenizde E lemYolu yntemini kullanarak yolu alabilirsiniz.
1 Veritaban dosyasn uzak sunucuya ykleyin ve sanal yolunu (rnein, /jsmith/data/statistics.mdb) not aln. 2 Dreamweaver iinde bir ASP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 3 Panelde Art (+) dmesini tklatn ve menden zel Balant Dizesi'ni sein. 4 Yeni balant iin boluk veya zel karakter iermeyen bir ad girin. 5 Balant dizesini girin ve DBQ parametresini salamak iin E lemYolu yntemini kullann.

Microsoft Access veritabannza sanal yolun /jsmith/data/statistics.mdb olduunu dnn; komut dizesi dili olarak VBScript kullanyorsanz, balant komut dizeniz aadaki gibi gsterilebilir:
"Driver={Microsoft Access Driver (*.mdb)};DBQ=" & Server.MapPath ("/jsmith/data/statistics.mdb")

"Ve" iareti (&) iki dizeyi birbirine balamak (birletirmek) iin kullanlr. lk dize trnak iareti iine alr ve ikinci dize Server.MapPath ifadesi tarafndan dndrlr. ki dize birletirildiinde aadaki dize oluturulur:
Driver={Microsoft Access Driver (*.mdb)}; DBQ=C:\Inetpub\wwwroot\accounts\users\jsmith\data\statistics.mdb

JavaScript kullanyorsanz, ifade ancak iki dizeyi birletirmek iin "ve" iareti (&) yerine Art (+) iareti kullanrsnz:
"Driver={Microsoft Access Driver (*.mdb)};DBQ=" + Server.MapPath ("/jsmith/data/statistics.mdb")

6 Sunucu Testinde Src Kullanlyor seeneini belirleyin, Test'i tklatn ve ardndan Tamam' tklatn.

Not: Macintosh kullanclar, tm veritaban balantlar uygulama sunucusunu kullandndan bu adm geebilir. Not: Balant baarsz olursa, balant dizesinde belirttiiniz veritaban srcsnn uzak sunucuda ykl olduundan emin olmak iin balant dizesini tekrar denetleyin veya ISS'nize bavurun. Ayrca ISS'nin srcnn en son srcsne sahip olup olmadn denetleyin. rnein, Microsoft Access 2000 iinde oluturulan bir veritaban Microsoft Access Driver 3.5 ile almaz. Microsoft Access Driver 4.0 veya sonraki bir srm gerekir.
7 Varolan sayfalarn veritaban balantsn gncelletirin (sayfay Dreamweaver iinde an, kayt kmesinin adn

Ciltlemeler panelinde veya Sunucu Davranlar panelinde ift tklatn ve oluturduunuz balanty Balant mensnden sein) ve yeni balanty oluturduunuz herhangi bir yeni balantyla kullann.

Veritaban balantsn dzenleme veya silme


Yeni veritaban balants oluturduunuzda Dreamweaver yazlm balant bilgilerini, sitenin yerel kk klasrndeki Balantlar alt klasrne dahil edilen bir dosyada saklar. Dosyadaki balant bilgilerini manuel olarak veya aada gsterilen ekilde dzenleyebilir veya silebilirsiniz.

Balant dzenleme
1 Dreamweaver iinde bir ASP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 2 Balanty sa tklatn veya (Windows) Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve menden Balanty

Dzenle'yi sein.
3 Balant bilgilerini dzenleyin ve Tamam' tklatn.

Dreamweaver yazlm, balanty kullanan sitedeki tm sayfalar gncelletiren dahil edilen dosyay gncelletirir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 527


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Balant silme
1 Dreamweaver iinde bir ASP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 2 Balanty sa tklatn veya (Windows) Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve menden Balanty Sil'i

sein.
3 Alan iletiim kutusunda balanty silmek istediinizi onaylayn.

Not: Balanty sildikten sonra hata almay nlemek iin kayt kmesinin adn Ciltlemeler panelinde ift tklatarak ve yeni bir balant seerek, eski balanty kullanan her kayt kmesini gncelletirin.

PHP gelitiricileri iin veritaban balantlar


PHP veritaban balantlar hakknda
PHP gelitirme iin Dreamweaver yazlm sadece MySQL veritaban sistemini destekler. Microsoft Access veya Oracle gibi dier veritaban sistemleri desteklenmez. MySQL, ticari olmayan kullanm iin Internet'ten indirebileceiniz cretsiz bir ak kaynakl yazlmdr. Daha fazla bilgi iin http://dev.mysql.com/downloads/ adresindeki MySQL web sitesini ziyaret edin. Bu blmde bir PHP uygulamasn kurduunuz varsaylmaktadr. Ayrca, yerel bilgisayarnzda veya a ya da FTP eriiminizin olduu sistemde bir MySQL veritaban kurduunuz varsaylmaktadr. Gelitirme amalar iin MySQL veritaban sunucusunun Windows Essentials srmn indirin ve ykleyin.

Ayrca bkz.
PHP gelitirme ortam kurma sayfa 516

Veritabanna balanma
Dreamweaver iinde bir PHP uygulamas gelitirirken veritabanna balanmak iin bir veya daha ok MySQL veritabannz olmal ve MySQL sunucunuz balatlmaldr.
1 Dreamweaver iinde bir PHP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 2 Paneldeki Art (+) dmesini tklatn, menden MySQL Balants'n sein ve iletiim kutusunu doldurun.

Yeni balant iin boluk veya zel karakter iermeyen bir ad girin. MySQL Sunucusu kutusuna MySQL balantsn barndran bilgisayar iin IP adresi veya sunucu ad girin. MySQL
balants PHP ile ayn bilgisayarda alyorsa, localhost girebilirsiniz.

MySQL kullanc adnz ve ifrenizi girin. Veritaban kutusunda veritabannn adn girin veya Se'i tklatn ve MySQL veritabanlarnn listesinden bir
veritaban sein ve Test'i tklatn. Dreamweaver uygulamas veritabanna balanmaya alr. Balant kurulamazsa sunucu adn, kullanc adn ve ifreyi tekrar denetleyin. Balant yine baarsz olursa Dreamweaver uygulamasnn dinamik sayfalar ilemek iin kulland test klasrnn ayarlarn denetleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 528


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Dreamweaver, Site Tanmlama iletiim kutusunun Test Sunucusu'nda URL neki iin deeri otomatik olarak doldurmak zere en iyi tahminini yapar; ancak, bazen balantnzn almas iin URL nekini dzeltmeniz gerekir. URL nekinin, kullanclarn bir web uygulamasn amak iin tarayclarna yazdklar URL'nin uygulamann dosya ad (ya da balang sayfas) olmayan biimi olduundan emin olun.
3 Tamam' tklatn.

Not: MySQL 4.1'e olan bir PHP balantsn test ederken stemci istenen kimlik dorulama protokoln desteklemiyor. MySQL istemciye ykseltmeyi dnn hata mesajn alrsanz, bkz. MySQL hata mesaj sorunlarn giderme sayfa 533.

Veritaban balantsn dzenleme veya silme


Yeni veritaban balants oluturduunuzda Dreamweaver yazlm balant bilgilerini, sitenin yerel kk klasrndeki Balantlar alt klasrne dahil edilen bir dosyada saklar. Dosyadaki balant bilgilerini manuel olarak veya aada gsterilen ekilde dzenleyebilir veya silebilirsiniz.

Balant dzenleme
1 Dreamweaver iinde bir PHP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 2 Balanty sa tklatn veya (Windows) Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve menden Balanty

Dzenle'yi sein.
3 Balant bilgilerini dzenleyin ve Tamam' tklatn.

Dreamweaver yazlm, balanty kullanan sitedeki tm sayfalar gncelletiren dahil edilen dosyay gncelletirir.

Balant silme
1 Dreamweaver iinde bir PHP sayfas an ve ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an. 2 Balanty sa tklatn veya (Windows) Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve menden Balanty Sil'i

sein.
3 Alan iletiim kutusunda balanty silmek istediinizi onaylayn.

Not: Balanty sildikten sonra hata almay nlemek iin kayt kmesinin adn Ciltlemeler panelinde ift tklatarak ve Kayt Kmesi iletiim kutusunda yeni bir balant seerek, eski balanty kullanan her kayt kmesini gncelletirin.

Sorun giderme:veritaban balantlar


zin sorunlarn giderme
En yaygn sorunlardan biri yetersiz klasr veya dosya izinleridir. Veritabannz Windows 2000 veya Windows XP bilgisayarnda bulunuyorsa ve web taraycsnda veya Canl Veri modunda dinamik sayfa grntlemeye alrken hata mesaj alrsanz, hata bir izin sorunundan kaynaklanyor olabilir. Veritabanna erimeye alan Windows hesab yeterli izinlere sahip deil. Hesap kimlik dorulamal eriim iin gvenli hale getirildiyse, anonim bir Windows hesab (varsaylan olarak, IUSR_bilgisayarad) veya kullancya zg bir hesap olabilir. IUSR_bilgisayarad hesabna web sunucusunun veritabanna erimesi iin doru izinleri vermek zere izinleri deitirebilirsiniz. Ayrca, veritaban dosyasn ieren klasr o veritabanna yazmak iin gerekli izi kmesine de sahip olmaldr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 529


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Sayfaya anonim olarak eriilmesi isteniyorsa, IUSR_bilgisayarad hesabna aadaki yordamda belirtildii gibi klasr ve veritaban dosyasna tam denetim izni verin. Ek olarak, veritaban yolu UNC (\\Server\Share) kullanlarak referans gsteriliyorsa, Paylam zinleri'nin IUSR_bilgisayarad hesabna tam eriim hakk tandndan emin olun. Bu adm, paylam yerel web sunucusunda olsa bile geerlidir. Veritabann baka bir konumda kopyalarsanz, izinleri hedef klasrnden devralmayabilir ve veritaban iin izinleri deitirmeniz gerekebilir.

Veritaban dosya izinlerini denetleme veya deitirme (Windows XP)


1 Bilgisayarda ynetici ayrcalklarna sahip olduunuzdan emin olun. 2 Windows Gezgini'nde veritaban dosyasn veya veritabann ieren klasr bulun, dosya veya klasr sa tklatn

ve zellikler'i sein.
3 Gvenlik sekmesini sein.

Not: Bu adm sadece NTFS dosya sisteminiz varsa geerlidir. FAT dosya sisteminiz varsa, iletiim kutusunda Gvenlik sekmesi olmaz.
4 IUSR_bilgisayarad hesab Grup veya Kullanc Adlar listesinde listelenmiyorsa, eklemek iin Ekle dmesini

tklatn.
5 Kullanc veya Grup Se iletiim kutusunda Gelimi'i tklatn.

letiim kutusu daha fazla deiiklik grntleyecek ekilde deiir.


6 Konumlar' tklatn ve bilgisayarn adn sein. 7 Bilgisayarla ilikilendirilmi hesap adlarnn listesini grntlemek iin imdi Bul'u tklatn. 8 IUSR_bilgisayarad hesabn sein ve Tamam' tklatn; ardndan iletiim kutusunu temizlemek iin Tamam'

yeniden tklatn.
9 IUSR hesabna tm izinleri atamak iin Tam Denetim'i sein ve Tamam' tklatn.

Veritaban dosya izinlerini denetleme veya deitirme (Windows 2000)


1 Bilgisayarda ynetici ayrcalklarna sahip olduunuzdan emin olun. 2 Windows Gezgini'nde veritaban dosyasn veya veritabann ieren klasr bulun, dosya veya klasr sa tklatn

ve zellikler'i sein.
3 Gvenlik sekmesini sein.

Not: Bu adm sadece NTFS dosya sisteminiz varsa geerlidir. FAT dosya sisteminiz varsa, iletiim kutusunda Gvenlik sekmesi olmaz.
4 IUSR_bilgisayarad hesab Dosya zinleri iletiim kutusundaki Windows hesaplar arasnda listelenmiyorsa,

eklemek iin Ekle dmesini tklatn.


5 Kullanclar, Bilgisayarlar veya Gruplar Se iletiim kutusunda, bilgisayarla ilikilendirilen hesap adlarnn bir

listesini grntlemek iin Ara mensnde bilgisayar adn sein.


6 IUSR_bilgisayarad hesabn sein ve Ekle'yi tklatn. 7 IUSR hesabna tm izinleri atamak iin Eriim Tr mensnden Tam Denetim'i sein ve Tamam' tklatn.

Ek gvenlik iin izinler, veritabann ieren web klasr iin Okuma izni devre d braklacak ekilde de ayarlanabilir. Klasre gzatmaya izin verilmez ancak yine de web sayfalarna veritabanndan eriilebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 530


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

IUSR hesab ve web sunucusu izinleri hakknda daha fazla bilgi iin Adobe Destek Merkezi'nde bulunan aadaki TechNotes makalelerine bakn:

www.adobe.com/go/authentication_tr adresindeki anonim kimlik dorulamasn ve IUSR hesabn anlama www.adobe.com/go/server_permissions_tr adresindeki IIS web sunucusu izinlerini ayarlama

Microsoft hata mesaj sorunlarn giderme


Bu Microsoft hata mesajlar, Access veya SQL Server gibi bir Microsoft veritaban sistemiyle Internet Information Server (IIS) yazlm kullanrken sunucudan dinamik sayfa istediinizde oluabilir. Not: Adobe, Microsoft Windows ve IIS gibi nc taraf yazlmlar iin teknik destek salamaz. Bu bilgiler sorununuzu zmyorsa, ltfen Microsoft teknik destee bavurun veya http://support.microsoft.com/ adresindeki Microsoft destek web sitesini ziyaret edin. 80004005 hatalar hakknda daha fazla bilgi iin bkz. BLG: Active Server Pages ve Microsoft Data Access Components iindeki 80004005 Hatalar iin Sorun Giderme Klavuzu (Q306518), http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;Q306518 adresindeki Microsoft web sitesi.

[Referans]80004005Veri kayna ad bulunamad ve varsaylan src belirtilmedi


Bu hata web taraycsnda veya Canl Veri modunda dinamik sayfa grntlemeye altnzda oluur. Hata mesaj veritabannza ve web sunucusuna bal olarak deiebilir. Hatann dier trlerine rnek olarak aadakiler verilebilir:

80004005Src SQLSetConnectAttr baarsz oldu 80004005Genel hata, 'DriverId' kayt defteri anahtar alamad
Olas nedenler ve zmler aada belirtilmitir:

Sayfa DSN'yi bulamyor. Hem web sunucusunda hem de yerel makinede DSN oluturulduundan emin olun. DSN, sistem DSN'si deil de kullanc DSN'si olarak ayarlanm olabilir. Kullanc DSN'sini silin ve bunun yerine
bir sistem DSN'si oluturun. Not: Kullanc DSN'sini silmezseniz, tekrarlanan DSN adlar yeni bir ODBC hatas oluturur. Microsoft Access kullanyorsanz veritaban dosyas (.mdb) kilitli olabilir. Kilit, veritabanna erien farkl bir DSN'den kaynaklanyor olabilir. Windows Gezgini'nde veritaban dosyasn (.mdb) ieren klasrde kilit dosyasn (.ldb) arayn ve .ldb dosyasn silin. Ayn veritaban dosyasna baka bir DSN de iaret ediyorsa, gelecekte hata olumasn nlemek iin DSN'yi silin. Herhangi bir deiiklik yaptktan sonra bilgisayar yeniden balatn.

[Referans]80004005(bilinmeyen) kullanlamad; dosya zaten kullanlyor


Bu hata Microsoft Access veritaban kullanrken web taraycsnda veya Canl Veri modunda dinamik sayfa grntlemeye altnzda oluur. Bu hata mesajnn baka bir tr de 80004005Microsoft Jet veritaban motoru dosyay (bilinmiyor) aamad mesajdr. Olas neden izin sorunudur. Aada belirli nedenler ve zmler belirtilmitir:

Internet Information Server tarafndan kullanlan hesap (genellikle IUSR), dosya tabanl veritaban veya dosyay
ieren klasr iin doru Windows izinlerine sahip olmayabilir. Kullanc yneticisinde IIS hesabnn (IUSR) izinlerini denetleyin.

Geici dosyalar oluturma veya silme izniniz olmayabilir. Dosya ve klasr iin izinleri denetleyin. Her trl geici
dosya oluturma veya silme izniniz bulunduundan emin olun. Geici dosyalar genellikle veritaban ile ayn klasrde oluturulur ancak dosya /Winnt gibi baka klasrlerde de oluturulabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 531


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Windows 2000'de Access veritaban DSN'si iin zaman am deerinin deitirilmesi gerekebilir. Zaman am
deerini deitirmek iin Balat > Ayarlar > Denetim Masas > Ynetim Aralar > Veri Kaynaklar (ODBC) seeneklerini belirleyin. Sistem sekmesini tklatn, doru DSN'yi vurgulayn ve Yaplandr dmesini tklatn. Seenekler dmesini tklatn ve Sayfa Zaman Am deerini 5000 olarak deitirin. Yine de sorun yaamaya devam ediyorsanz aadaki Microsoft Bilgi Bankas makalelerine bakn:

PRB: http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;Q174943 adresindeki 80004005 (bilinmeyen)


kullanlamad; Dosya zaten kullanlyor.

PRB: http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;Q253604 adresindeki Active Server Pages'de


Microsoft Access Veritaban Balants Kurulamyor.

PRB: http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;Q166029 adresindeki Access kullanlarak


Bilinmeyen Dosya Alamad.

[Referans]80004005Oturum Alamad()
Bu hata Microsoft SQL Server kullanrken web taraycsnda veya Canl Veri modunda dinamik sayfa grntlemeye altnzda oluur. Bu hata SQL Server tarafndan gnderilen oturum ama hesab veya ifresi tannmadnda (standart gvenlik kullanyorsanz) veya Windows hesab bir SQL hesabyla elenmediinde (tmleik gvenlik kullanyorsanz) oluturulur. Olas zmler aada belirtilmitir:

Standart gvenlik kullanyorsanz hesap ad ve ifresi yanl olabilir. Balant dizesi satrnda tanmlanmas gereken
sistem Ynetici hesab ve ifresini (UID= sa ve ifre yok) deneyin. (DSN'ler kullanc adlarn ve ifrelerini depolamaz.)

Tmleik gvenlik kullanyorsanz sayfay aran Windows hesabn denetleyin ve elenen SQL hesabn (varsa)
bulun.

SQL Server, SQL hesap adlarnda alt izgiye izin vermez. Windows IUSR_makinead hesab birisi tarafndan elle
ayn ada sahip bir SQL hesabna elenirse, baarsz olur. Alt izgi ieren herhangi bir hesab, SQL'de alt izgi iermeyen bir hesap ad ile eleyin.

[Referans]80004005lem gncelletirilebilir sorgu kullanmaldr


Bu hata olay bir kayt kmesini gncelletirirken veya veri kmesine veri eklerken de oluur. Olas nedenler ve zmler aada belirtilmitir:

Veritabann ieren klasrde ayarlanan izinler ok kstlayc. Yazma/okuma iin IUSR ayrcalklar ayarlanmaldr. Veritaban dosyasndaki izinler tam okuma/yazma ayrcalklarna sahip deil. Veritaban Inetpub/wwwroot dizininin dnda olabilir. Verileri grntleyip arayabilmenize ramen, veritaban
wwwroot dizininde bulunmad srece veritabann gncelletiremeyebilirsiniz.

Kayt kmesi gncelletirilemeyen bir sorguyu temel alyor. Birleimler, veritaban iindeki gncelletirilemeyen
sorgular iin iyi rneklerdir. Sorgularnz gncelletirilebilir olacak ekilde yeniden yaplandrn. Bu hata hakknda daha fazla bilgi iin bkz. PRB: ASP Hata: Sorgu Gncelletirilemez Tablo Kaydn Gncelletirdiinizde, http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;Q174640 adresindeki Microsoft Bilgi Bankas.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 532


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

[Referans]80040e07lt ifadesinde veri tr uyumazl


Bu hata, sunucu Kayt Ekle veya Kayd Gncelletir sunucu davrann ieren bir sayfay ilemeyi denediinde ve sunucu davran Microsoft Access veritabanndaki bir Tarih/Saat stununun deerini bo dizeye ("") ayarlamaya altnda oluur. Microsoft Access gl veri yazmaya sahiptir; belirli stun deerleri zerinde kat bir kural kmesini zorlayarak uygular. SQL sorgusundaki bo dize deeri Access Tarih/Saat stununda depolanamaz. u anda bilinen tek zm Access iinde Tarih/Saat stunlarna bo dize ("") eklemekten veya bunlarla ya da veri tr iin belirtilen deerler aralna karlk gelmeyen baka bir deerle gncelletirmekten kanmaktr.

[Referans]80040e10ok az parametre var


Bu hata, SQL sorgunuzda belirtilen bir stun veritaban tablosunda bulunmadnda oluur. Veritaban tablonuzdaki stun adlarn SQL sorgusuyla karlatrarak denetleyin. Bu hatann nedeni genellikle tipografi hatasdr.

[Referans]80040e10COUNT alan yanl


Bu hata, Kayt Ekle sunucu davrann ieren bir sayfann nizlemesini taraycda grntlediinizde ve bunu bir Microsoft Access veritabanna kayt eklemek iin kullanmaya altnzda oluur. Alan adnda soru iareti (?) olan bir veritaban alanna kayt eklemeye alyor olabilirsiniz. Soru iareti, Microsoft Access'i de ieren baz veritaban motorlar iin zel bir karakterdir ve veritaban tablo adlar ve alan adlar iin kullanlmamaldr. Veritaban sisteminizi an ve soru iaretini (?) alan adlarndan silin ve sayfanzda bu alan referans gsteren sunucu davranlarn gncelletirin.

[Referans]80040e14INSERT INTO ifadesinde szdizimi hatas


Bu hata, sunucu Kayt Ekle sunucu davran ieren bir sayfay ilemeye altnda oluur. Bu hata genellikle veritabanndaki bir alann, nesnenin veya deikenin ad ile ilgili aadaki sorunlardan biri veya birkandan kaynaklanr:

Ayrlm szc ad olarak kullanma. Birok veritaban ayrlm szck kmelerine sahiptir. rnein, date
ayrlm bir szcktr ve veritabanndaki stun adlar iin kullanlamaz.

Adda zel karakterler kullanma. zel karakterlere rnek olarak aadakiler verilebilir:
./*:!#&-?

Adda boluk kullanma.


Hata ayrca veritabanndaki nesne iin girdi nesnesi tanmlandnda ve eklenen veriler maskeye uymadnda da oluabilir. Sorunu zmek iin veritabannzda stun adlar belirlerken date, name, select, where ve level gibi ayrlm szckleri kullanmaktan kann. Ayrca boluklar ve zel karakterleri silin. Genel veritaban sistemleri iin ayrlm szcklerin listesini grmek iin aadaki web sayfalarna bakn:

http://support.microsoft.com/default.aspx?scid=kb;en-us;Q209187 adresinde Microsoft Access http://msdn.microsoft.com/library/default.asp?url=/library/en-us/tsqlref/ts_ra-rz_9oj7.asp adresinde Microsoft


SQL Server

http://dev.mysql.com/doc/mysql/en/reserved-words.html adresinde MySQL

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 533


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

[Referans]80040e21Ekle veya Gncelletir ileminde ODBC hatas


Bu hata, sunucu Kayd Gncelletir veya Kayt Ekle sunucu davran ieren bir sayfay ilemeye altnda oluur. Veritaban, sunucu davrannn gerekletirmeye alt gncelletirme veya ekleme ilemini ileyemez. Olas nedenler ve zmler aada belirtilmitir:

Sunucu davran bir veritaban tablosunun otomatik numara alann gncelletirmeye veya otomatik numara
alanna kayt eklemeye alyor. Otomatik numara alanlar veritaban sistemi tarafndan otomatik olarak doldurulduundan, bunlar harici olarak bir deerle doldurmak iin yaplan tm giriimler baarsz olur.

Sunucu davrannn gncelletirdii veya ekledii veri veritaban alan iin yanl tre sahip (rnein, Boole
(evet/hayr) alanna tarih eklemek, saysal alana dizi eklemek veya Tarih/Saat alanna dzgn formatlanmam bir dize eklemek).

[Referans]800a0bcdBOF veya EOF doru


Bu hata web taraycsnda veya Canl Veri modunda dinamik sayfa grntlemeye altnzda oluur. Sorun, sayfa bo bir veri kmesindeki verileri grntlemeye altnda oluur. Sorunu gidermek iin Blgeyi Gster sunucu davrann sayfada grntlenen dinamik ierie aadaki gibi uygulayn:
1 Sayfadaki dinamik ierii vurgulayn. 2 Sunucu Davranlar panelinde Art (+) dmesini tklatn ve Blgeyi Gster > Kayt Kmesi Bo Deilse Blgeyi

Gster'i sein.
3 Dinamik ierii salayan kayt kmesini sein ve Tamam' tklatn. 4 Sayfadaki her dinamik ierik esi iin 1-3 arasndaki admlar tekrarlayn.

MySQL hata mesaj sorunlarn giderme


MySQL 4.1'e PHP balantsn test ederken karlaabileceiniz genel hata mesajlarndan biri stemci istenen kimlik dorulama protokoln desteklemiyor. MySQL istemcisini ykseltmeyi dnn mesajdr. MySQL'nin nceki bir srmne dnmeniz veya PHP 5'i ykleyip baz dinamik balant kitaplklarn (DLL'ler) kopyalamanz gerekir. Ayrntl talimatlar iin bkz. PHP gelitirme ortam kurma sayfa 516. Ayrca aadaki TechNotes makalelerine bakn:

www.adobe.com/go/c45f8a29_tr adresindeki c45f8a29 numaral TechNote makalesi. www.adobe.com/go/16515_tr adresindeki 16515 numaral TechNote makalesi.

Balant komut dosyalarn kaldrma


Balant Komut Dosyalarn Kaldr komutunu kullanma
Balant Komut Dosyalarn Kaldr komutunu, Dreamweaver uygulamasnn veritabanlarna erimek iin uzak klasre yerletirdii komut dosyalarn kaldrmak iin kullanabilirsiniz. Bu komut dosyalar sadece Dreamweaver iin tasarm srasndaki hazrlama iin gereklidir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 534


Dinamik siteler oluturmaya hazrlanma

Veritaban Balantlar iletiim kutusunda Sunucu Testinde Src Kullanlyor seeneini veya Sunucu Testinde DSN Kullanlyor seeneini belirlediinizde, Dreamweaver uygulamas test sunucusuna bir MMHTTPDB komut dosyas ykler. Bylece Dreamweaver uygulamas uzak veritaban srcsn HTTP protokol ile ynetebilir ve bu ekilde Dreamweaver uygulamas sitenizi oluturmaya yardmc olacak veritaban bilgilerini alabilir. Ancak bu dosya sisteminizde tanmlanan veri kayna adlarnn (DSN'ler) grlebilmesini salar. DSN'ler ve veritabanlar ifre ile korunmuyorsa, komut dosyas saldrganlarn veritabanna SQL komutlar verebilmesini salar. MMHTTPDB komut dosyalar, web sitenizin kk klasrnde bulunan _mmServerScripts klasrnde yer alr. Not: Dreamweaver dosya taraycs (Dosyalar paneli) _mmServerScripts klasrn gizler. nc taraf FTP istemcisi veya dosya taraycs kullanyorsanz _mmServerScripts klasrn grebilirsiniz. Baz yaplandrmalarda bu komut dosyalar gerekli deildir. Komut dosyalar web sitenizin ziyaretilerine web sayfalar sunulurken kullanlmaz ve bu nedenle retim sunucusuna yerletirilmemelidir. MMHTTPDB komut dosyalar dosyasn retim sunucusuna yklediyseniz, MMHTTPDB komut dosyalar dosyasn silmeniz gerekir. Balant Komut Dosyalarn Kaldr komutu komut dosyalarn sizin iin otomatik olarak kaldrr. Daha fazla bilgi iin www.adobe.com/go/19214_tr adresindeki Adobe web sitesinde bulunan 19214 numaral TechNote makalesini okuyun.

535

Blm 18: Sayfalar dinamik yapma


Veritabanlar ve oturum deikenleri gibi dinamik ierik kaynaklarndan bilgiler grntleyen dinamik sayfalar oluturabilirsiniz. Adobe Dreamweaver CS4 uygulamas; ColdFusion, ASP ve PHP sunucu modelleri iin dinamik sayfa gelitirmeyi destekler. XML verilerini grntleyen ve ileyen dinamik sayfalar oluturmak iin Spry ad verilen, Ajax tabanl bir ereveyi de kullanabilirsiniz. nceden oluturulmu Spry form elerinin kullanlmas, tam sayfa yenilemesi gerektirmeyen dinamik sayfalar oluturabilmenizi salar.

Grsel gelitirme iin alma alann en iyiletirme


Web uygulamas gelitirme panellerini grntleme
Sayfanza dinamik ierik ve sunucu davranlar eklemenize olanak tanyan dme setini grntlemek zere Ekle panelinin Kategori alr mensnden Veri kategorisini sein. Grnen dmelerin says ve tr, Belge penceresinde alan belge trne gre deiir. Dmenin ilevini aklayan bir ara ipucunu grntlemek iin farenizi simgenin zerine getirin. Ekle paneli aadaki eleri sayfaya eklemek iin dmeler ierir:

Kayt kmeleri Dinamik metin veya tablolar Kayt gezinme ubuklar


Kod grnmne gei yaparsanz (Grnm > Kod), sayfaya kod ekleyebilmenizi salayan ek paneller kendi Ekle paneli kategorilerinde grnebilir. rnein, ColdFusion sayfasn Kod grnmnde grntlerseniz, Ekle panelinin CFML kategorisinde bir CFML paneli kullanlabilir hale gelir. Dinamik sayfalar oluturmanz iin birok panelde deiik yollar salanr:

Sayfanz iin dinamik ierik kaynaklar tanmlamak ve ierii sayfaya eklemek iin Ciltlemeler panelini
(Pencere > Ciltlemeler) sein.

Dinamik sayfalarnza sunucu taraf mant eklemek iin Sunucu Davranlarn panelini (Pencere > Sunucu
Davranlar) sein.

Veritabanlarn aratrmak veya veritaban balantlar oluturmak iin Veritabanlar panelini


(Pencere >Veritabanlar) sein.

ColdFusion bileenleri iin kod incelemek, eklemek veya deitirmek zere Bileenler panelini (Pencere >
Bileenler) sein. Not: Bileenler paneli, yalnzca bir ColdFusion sayfas aarsanz etkinletirilir. Sunucu davran, tasarm srasnda dinamik sayfaya eklenen ve altrma srasnda yrtlen bir ynerge kmesidir. Gelitirme alma alannn ayarlanmas hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0144_tr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 536


Sayfalar dinamik yapma

Ayrca bkz.
Ciltlemeler paneli sayfa 545 Sunucu Davranlar paneli sayfa 545 Veritabanlar paneli sayfa 546 Bileenler paneli sayfa 546 Gelitirme alma alan eitimi

Veritabannz Dreamweaver iinde grntleme


Veritabannza balandktan sonra Dreamweaver iinde yapsn ve verilerini grebilirsiniz.
1 Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an.

Veritabanlar paneli, balantlar oluturduunuz tm veritabanlarn gsterir. ColdFusion sitesi gelitiriyorsanz, panelde ColdFusion Administrator iinde tanmlanm veri kaynaklar olan tm veritabanlar grntlenir. Not: Dreamweaver, geerli site iin tanmladnz ColdFusion sunucusunu aratrr. Panelde bir veritaban grnmyorsa, veritaban balants oluturmanz gerekir.
2 Veritabanndaki tablolar, depolanan yordamlar ve grnmleri grntlemek iin listedeki bir balantnn

yannda bulunan Art (+) iaretini tklatn.


3 Tablodaki stunlar grntlemek iin tablonun adn tklatn.

Stun simgeleri veri trn gsterir ve tablonun birincil anahtarn belirtir.


4 Tablodaki verileri grmek iin listedeki tablo adn sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn

(Macintosh) ve alr menden Veri Grntle'yi sein.

Ayrca bkz.
ColdFusion gelitirme ortam kurma sayfa 516 PHP gelitirme ortam kurma sayfa 516 ASP gelitirme ortam kurma sayfa 516

Dinamik sayfalarn taraycda nizlemesini grntleme


Web uygulamas gelitiricileri sayfalarn genellikle bir web taraycsnda sk sk denetleyerek hatalar ayklar. Dinamik sayfalar nce el ile bir sunucuya yklemeye gerek kalmadan, bunlar bir taraycda hzlca grntleyebilirsiniz (F12'ye basn). Dinamik sayfalarn nizlemesini grmek iin Site Tanm iletiim kutusunun Test Sunucusu kategorisini tamamlamanz gerekir. Ayrca zerinde alrken sayfalarnz hzlca grntlemek iin Tasarm grnmn kullanabilirsiniz. Tasarm grnm sayfanzn tmyle dzenlenebilen ve canl verileri de ieren bir grsel srmdr. Dreamweaver uygulamasnn orijinal dosyalar yerine geici dosyalar kullanmasn belirtebilirsiniz. Bu seenekte Dreamweaver uygulamas, taraycnzda grntlemeden nce sayfann geici bir kopyasn web sunucusunda altrr. (Dreamweaver daha sonra geici dosyay sunucudan siler.) Bu seenei ayarlamak iin Dzen > Tercihler > Taraycda nizleme'yi sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 537


Sayfalar dinamik yapma

Taraycda nizleme seenei sonular veya ayrnt sayfas gibi ilgili sayfalar, grnt dosyalar gibi baml sayfalar veya sunucu tarafnda dahil edilen sayfalar karya yklemez. Eksik bir dosyay karya yklemek iin Pencere > Site seeneini belirleyerek Site panelini an, dosyay Yerel Klasr altndan sein ve ardndan dosyay web sunucusu klasrne kopyalamak iin ara ubuundaki mavi yukar oku tklatn.

Ayrca bkz.
Test sunucusu kurma sayfa 46 Tasarm grnmnde canl verileri grntleme sayfa 576

Dreamweaver uygulamasnda grntlenen veritaban bilgilerini kstlama


Oracle gibi byk veritaban sistemlerinin ileri dzey kullanclar, tasarm srasnda Dreamweaver tarafndan alnan ve grntlenen veritaban elerinin saysn kstlamaldr. Oracle veritabanlar Dreamweaver uygulamasnn tasarm srasnda ileyemeyecei eler ierebilir. Oracle iinde bir ema oluturabilir ve bunu tasarm srasnda gereksiz eleri filtrelemek iin Dreamweaver iinde kullanabilirsiniz. Not: Microsoft Access iinde bir ema veya katalog oluturamazsnz. Dier kullanclar, Dreamweaver uygulamasnn tasarm srasnda ald bilgi miktarnn kstlanmasndan yararlanabilir. Baz veritabanlar onlarca ve hatta yzlerce tablo ierir ve alrken bunlarn hepsini listelemeyi tercih etmeyebilirsiniz. ema veya katalogda tasarm srasnda alnacak veritaban e says kstlanabilir. Dreamweaver yazlmnda uygulamadan nce ema veya katalou veritaban sisteminizde oluturmanz gerekir. Veritaban sistem belgelerinize bakn veya sistem yneticinize dann. Not: ColdFusion uygulamas gelitiriyorsanz veya Microsoft Access kullanyorsanz, Dreamweaver iinde bir ema veya katalog uygulayamazsnz.
1 Dreamweaver iinde bir dinamik sayfa an; ardndan Veritabanlar panelini (Pencere > Veritabanlar) an.

Veritaban balants mevcutsa, listedeki balanty sa tklatn (Windows) veya Control tuuna basarak tklatn
(Macintosh) ve alr menden Balanty Dzenle'yi sein.

Balant mevcut deilse, panelin st ksmndaki Art (+) dmesini tklatn ve balanty oluturun.
2 Balantnn iletiim kutusunda Gelimi'i tklatn. 3 ema veya katalounuzu belirtin ve Tamam' tklatn.

ColdFusion depolanm yordamlar ve ASP komutlar iin zellik denetisini ayarlama


Seilen depolanan yordam deitirin. Kullanlabilen seenekler sunucu teknolojisine gre deiir.
Seeneklerden istediinizi dzenleyin. Denetimde yeni bir seenek belirlediinizde Dreamweaver uygulamas

sayfay gncelletirir.

Ayrca bkz.
Dinamik ierik dzenleme sayfa 564

Girdi Ad seenekleri
Bu zellik denetimi, Dreamweaver uygulamas tannmayan bir girdi tryle karlatnda grnr. Bu genellikle bir yazma hatas veya baka bir veri girii hatas nedeniyle oluur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 538


Sayfalar dinamik yapma

zellik denetimindeki alan trn Dreamweaver uygulamasnn tand bir deere deitirirseniz (rnein, yazm hatasn dzeltirseniz), zellik denetimi tannan trn zelliklerini grntleyecek ekilde gncelletirilir. zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Girdi Ad Alana bir ad atar. Bu kutu gereklidir ve ad benzersiz olmaldr. Yazm Alann girdi trn ayarlar. Bu kutunun ierii u anda HTML kaynak kodunuzda grnen girdi tr deerini

yanstr.
Deer Alann deerini ayarlar. Parametreler Alann geerli niteliklerini grebilmenin yan sra nitelikler ekleyebilmeniz veya kaldrabilmeniz iin

Parametreler iletiim kutusunu aar.

Dinamik sayfalar tasarlama


Dreamweaver ve dinamik sayfa tasarm
Baarl bir dinamik web sitesi tasarlamak ve oluturmak iin bu genel admlar izleyin.
1 Sayfay tasarlayn.

Statik veya dinamik herhangi bir web sitesini tasarlamann nemli admlarndan biri de sayfann grsel tasarmdr. Web sayfasna dinamik eler eklerken sayfann tasarm kullanlabilirlik asndan hayati nem kazanr. Kullanclarn hem tek tek sayfalarla hem de bir btn olarak web sitesiyle nasl etkileime gireceini zenle dikkate almanz gerekir. Web sayfasna dinamik ierik eklemenin sk kullanlan yntemlerinden biri, ierik sunmak iin bir tablo oluturmak ve tablonun bir veya daha fazla hcresine ierik aktarmaktr. Bu yntemi kullanarak eitli trlerdeki bilgileri yaplandrlm bir formatta sunabilirsiniz.
2 Dinamik ierik kayna oluturun.

Dinamik web sitelerinin verileri bir web sitesinde grntlemeden nce karabilecekleri bir ierik kaynana sahip olmalar gerekir. Web sayfasnda ierik kaynaklar kullanabilmek iin aadakileri yapmanz gerekir:

Dinamik ierik kaynana (veritaban gibi) ve sayfay ileyen uygulama sunucusuna bir balant oluturun.
Ciltlemeler panelini kullanarak veri kaynan oluturun; ardndan veri kaynan seip sayfaya ekleyebilirsiniz.

Kayt kmesi oluturarak veritabanndaki hangi bilgileri grntlemek istediinizi veya hangi deikenleri
sayfaya eklemek istediinizi belirleyin. Ayrca sorguyu Kayt Kmesi iletiim kutusunun iinden de test edebilir ve Ciltlemeler paneline eklemeden nce gerekli dzeltmeleri yapabilirsiniz.

Dinamik ierik elerini sein ve seilen sayfaya ekleyin.


3 Web sayfasna dinamik ierik ekleyin.

Kayt kmesi veya baka bir veri kayna tanmlayp bunu Ciltlemeler paneline ekledikten sonra, kayt kmesinin temsil ettii dinamik ierii sayfaya ekleyebilirsiniz. Dreamweaver uygulamasnn men tabanl arabirimi, dinamik ierik esi eklemeyi Ciltlemeler panelinden dinamik ierik kayna seip, bunu geerli sayfadaki uygun bir metin, grnt veya form nesnesine eklemek kadar kolay klar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 539


Sayfalar dinamik yapma

Sayfaya dinamik ierik esi veya dier sunucu davran eklediinizde, Dreamweaver uygulamas sayfann kaynak koduna bir sunucu taraf komut dosyas ekler. Bu komut dosyas, sunucuya tanmlanm veri kaynandan veri almasn ve bunu web sayfasnda grntlemesini belirtir. Web sayfasna dinamik ierik yerletirmek iin aadakilerden birini yapabilirsiniz:

Kod veya Tasarm grnmnde bunu ekleme noktasna yerletirin. Metin dizesi veya baka bir yer tutucuyu deitirin.
erii bir HTML niteliine ekleyin. rnein, dinamik ierik bir grntnn src niteliini ya da bir form alannn deer niteliini tanmlayabilir.
4 Sayfaya sunucu davranlar ekleyin.

Dinamik ierik eklemenin yan sra, sunucu davranlarn kullanarak web sayfalarna karmak uygulama mant ekleyebilirsiniz. Sunucu davranlar, web sayfalarna uygulama mant ekleyerek daha byk etkileim ve ilevsellik salayan, nceden tanmlanm sunucu taraf kod paralardr. Dreamweaver sunucu davranlar, kodu sizin yazmanza gerek kalmadan web sitesine uygulama mant ekleyebilmenizi salar. Dreamweaver uygulamasyla salanan sunucu davranlar ColdFusion, ASP ve PHP belge trlerini destekler. Sunucu davranlar hzl, gvenli ve gl olacak ekilde yazlr ve test edilir. Yerleik sunucu davranlar tm tarayclar iin apraz platform web sayfalarn destekler. Dreamweaver uygulamas, sayfaya dinamik ierik ve karmak davranlar eklemeyi metin ve tasarm eleri eklemek kadar kolay klan bir se ve tklat arabirimi salar. Aadaki sunucu davranlar kullanlabilir:

Mevcut bir veritabanndaki kayt kmesini tanmlayn. Tanmladnz kayt kmesi Ciltlemeler panelinde
depolanr.

Tek bir sayfada birden ok kayt grntleyin. Dinamik ierie sahip tm bir tabloyu veya tek tek hcre veya
satrlar seebilir ve her sayfa grnmnde grntlenecek kayt saysn belirleyebilirsiniz.

Dinamik bir tablo oluturup sayfaya ekleyin ve tabloyu bir kayt kmesiyle ilikilendirin. Daha sonra srasyla
zellik denetimini ve Blge Yineleniyor Sunucu Davrann kullanarak hem tablolarn grnmn hem de yinelenen blgeyi deitirebilirsiniz.

Sayfaya dinamik metin nesnesi ekleyin. Eklediiniz metin nesnesi, veri formatlarndan herhangi birini
uygulayabileceiniz nceden tanmlanm bir kayt kmesine ait bir e.

Kayt gezinme ve durum kontrolleri, ana/detay sayfalar veritabanndaki bilgileri gncelletirmek iin formlar
oluturun.

Veritaban kaydndan birden ok kayd grntleyin. Kullanclarn veritaban kaydndaki nceki ve sonraki kaytlar grebilmesini salayan kayt kmesi gezinme
balar oluturun.

Kullanclarn ka kaydn dndrldn ve bunlarn dndrlen sonuta nerede olduunu izlemelerine


yardmc olmak iin kayt sayac ekleyin. Ayrca kendi sunucu davranlarnz yazarak veya nc ahslar tarafndan yazlm sunucu davranlar ykleyerek, Dreamweaver sunucu davranlarn geniletebilirsiniz.
5 Sayfay test edin ve hatalar ayklayn.

Dinamik sayfay veya web sitesinin tamamn web'de kullanlabilir hale getirmeden nce ilevselliini test etmeniz gerekir. Uygulamanzn ilevselliinin engelli kiileri nasl etkileyeceini dikkate almanz gerekir. Dinamik sayfalar oluturma hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/learn_dw_webapp_tr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 540


Sayfalar dinamik yapma

Ayrca bkz.
Tablolara sahip ierik sunma sayfa 180 erik ekleme ve formatlama sayfa 220 Grnt ekleme ve deitirme sayfa 236 SWF dosyalar ekleme sayfa 248

Dinamik ierik kaynaklarna genel bak


Dinamik ierik kaynaklar hakknda
Dinamik ierik kayna, web sayfasnda kullanmak zere dinamik ierik alabileceiniz ve grntleyebileceiniz bir bilgi deposudur. Dinamik ierik kaynaklar yalnzca veritabannda depolanan bilgileri deil, HTML formlar ile gnderilen deerleri, sunucu nesnelerinin ierdii deerleri ve dier ierik kaynaklarn da ierir. Dreamweaver uygulamas kolayca bir veritabanna balanabilmenizi ve dinamik ierik karabileceiniz bir kayt kmesi oluturabilmenizi salar. Kayt kmesi bir veritaban sorgusunun sonucudur. Kayt kmesi istediiniz zel bilgileri karr ve bu bilgileri belirli bir sayfada grntleyebilmenizi salar. Veri kmesini veritabannda bulunan bilgilere ve grntlemek istediiniz ierie gre tanmlarsnz. Farkl teknoloji tedarikileri bir kayt kmesi iin farkl terminoloji kullanabilir. ASP ve ColdFusion uygulamalarnda kayt kmesi sorgu olarak tanmlanr. Kullanc girdisi veya sunucu deikenleri gibi daha eski veri kaynaklar kullanyorsanz, Dreamweaver iinde tanmlanan veri kayna, veri kaynann ad ile ayndr. Dinamik web siteleri iin dinamik ieriin alnaca ve grntlenecei bir veri kayna gerekir. Dreamweaver uygulamas veritabanlarn, istek deikenlerini, URL deikenlerini, sunucu deikenlerini, form deikenlerini, depolanan yordamlar ve dier dinamik ierik kaynaklarn kullanabilmenizi salar. Veri kaynana bal olarak, bir istei yerine getirmek iin yeni ierik alabilir veya sayfay kullanclarn gereksinimlerine gre deitirebilirsiniz. Dreamweaver iinde tanmladnz tm ierik kaynaklar, Ciltlemeler panelindeki ierik kaynaklar listesine eklenir. Daha sonra ierik kaynan o anda seili olan sayfaya ekleyebilirsiniz.

Kayt kmeleri hakknda


Web sayfalar veritabannda saklanan verilere dorudan eriemez. Bunun yerine bir kayt kmesi ile etkileirler. Kayt kmesi, veritabanndan bir veritaban sorgusu kullanlarak alnan, oradaki bilgilerin (kaytlar) bir alt kmesidir. Sorgu, belirli bir bilgiyi veritabannda bulup almak iin tasarlanm bir arama ifadesidir. Dinamik sayfas iin ierik kayna olarak veritaban kullanrken, ncelikle alnan verilerin depolanaca bir kayt kmesi oluturmanz gerekir. Kayt kmeleri, ierii depolayan veritaban ile sayfay oluturan uygulama sunucusu arasnda bir arac grevi grr. Kayt kmeleri, daha hzl veri alma iin geici olarak uygulama sunucusunun belleinde saklanr. Sunucu artk gerekmediinde kayt kmesini siler. Bir sorgu, sadece belirli stunlardan, belirli kaytlardan veya bunlarn bir bileiminden oluan kayt kmeleri retir. Bir kayt kmesi ayrca bir veritaban tablosunun tm kaytlarn ve stunlarn da ierebilir. Ancak uygulamalar ok nadiren bir veritabanndaki her bilgiyi kullanma ihtiyac duyduklarndan kayt kmelerinizi olabildiince kk tutmaya almalsnz. Web sunucusu kayt kmesini bellekte geici olarak tuttuundan, daha kk kayt kmeleri kullanmak daha az bellek tketir ve sunucu performansn iyiletirebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 541


Sayfalar dinamik yapma

Veritaban sorgular, veritabanndan veri almanza, veritabanna veri eklemenize ve veritabanndaki verileri silmenize olanak tanyan, basit bir dil olan SQL (Structured Query Language) ("eskuel" olarak okunur) dilinde yazlr. Dreamweaver iindeki SQL oluturucu, SQL dilini anlamanza gerek kalmadan basit sorgular oluturabilmenizi salar. Ancak, karmak SQL sorgular oluturmak isterseniz, bu dile ilikin temel bilgileriniz daha gelimi sorgular oluturabilmenizi salar ve dinamik sayfalar tasarlarken daha byk esneklik sunar. Dreamweaver ile kullanlacak bir kayt kmesi tanmlamadan nce bir veritaban balants oluturmanz ve henz veri yoksa, veritabanna veri girmeniz gerekir. Siteniz iin henz bir veritaban balants tanmlamadysanz, gelitirdiiniz sunucu teknolojisinin veritaban balants konusuna bakn ve veritaban balants oluturma ile ilgili ynergelere uyun.

Ayrca bkz.
SQL yazmadan kayt kmesi tanmlama sayfa 546

URL ve form parametreleri hakknda


URL parametreleri, kullanclar tarafndan girilen ve daha sonra alnan bilgileri depolar. URL parametresi tanmlamak iin veri gndermek amacyla GET yntemini kullanan bir form veya kpr ba kullanabilirsiniz. Bilgiler istenen URL sayfasna eklenir ve sunucuya iletilir. URL deikenleri kullanrken sorgu dizesi, form alanlaryla ilikili bir veya daha ok ad-deer ifti ierir. Bu ad-deer iftleri URL'ye eklenir. Form parametreleri, web sayfas iin HTTP isteine dahil olan alnm bilgileri depolar. POST yntemini kullanan bir form oluturursanz, form tarafndan gnderilen veriler sunucuya iletilir. Balamadan nce sunucuya bir form parametresi ilettiinizden emin olun.

Ayrca bkz.
URL parametreleri sayfa 641 Form parametreleri tanmlama sayfa 554

Oturum deikenleri hakknda


Oturum deikenleri, kullancnn ziyareti (veya oturumu) boyunca saklanan bilgileri depolayabilmenizi ve grntleyebilmenizi salar. Sunucu her kullanc iin farkl bir oturum nesnesi oluturur ve belirli bir sre iin veya nesne aka sonlandrlana kadar bunu saklar. Oturum deikenleri kullancnn oturumu boyunca geerli olduundan ve kullanclar web sitesinde sayfadan sayfaya getiinde geerli olmaya devam ettiinden, bunlar kullanc tercihlerini saklamak iin idealdir. Oturum deikenleri ayrca sayfann HTML koduna deer eklemek, yerel deikene deer atamak veya koullu ifadeyi deerlendirmek zere deer salamak iin de kullanlabilir. Sayfa iin oturum deikenleri tanmlamadan nce bunlar kaynak kodunda oluturmanz gerekir. Web uygulamasnn kaynak kodunda oturum deikeni oluturduktan sonra, bu deikenin deerini almak ve bunu bir web sayfasnda kullanmak iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 542


Sayfalar dinamik yapma

Oturum deikenlerinin alma biimi


Oturum deikenleri, bir kullancnn ziyareti sresince bilgi saklar (genellikle kullancnn gnderdii form veya URL parametreleri) ve bunlar web uygulamasnn sayfalarnn kullanmasn salar. rnein, kullanc, e-posta, hisse senedi haberleri, hava durumu ve gnlk haberler sunan bir web portalnda oturum atnda, web uygulamas giri yapma bilgilerini, kullancnn site sayfalarnda tannmasn salayan bir oturum deikeninde saklar. Bu, kullancnn yalnzca sitede gezinirken setii tr bilgileri grmesini salar. Oturum deikenleri ayrca, kullanc hesab uzun bir sre atl kalrsa kullanc oturumunu sona erdirerek bir de bir gvenlik mekanizmas salar. Bu ayrca, kullanc web sitesinden k yapmay unutursa sunucu belleini ve ilem kaynaklarn serbest brakm olur. Oturum deikenleri kullanm oturumu mr boyunca bilgi saklarlar. Oturum kullanc uygulamadaki bir sayfay atnda balar ve kullanc uygulamada belirli bir sre boyunca baka bir sayfa amadnda veya kullanc oturumu aka sona erdirdiinde (tipik olarak "oturumdan k" linkini tklayarak) sonra erer. Varln srdrd srece oturum tek bir kullancya zeldir ve her kullancnn ayr bir oturumu vardr. Oturum deikenlerini bir web uygulamasndaki her sayfann eriebildii bilgileri saklamak iin kullann. Bu bilgiler kullanc ad, tercih edilen yaz tipi veya kullancn baaryla oturum ap amad gibi ok eitli eyler olabilir. Oturum deikenlerinin dier bir yaygn kullanm; kullancnn bir evrimii snavda o ana kadar doru cevaplad sorular veya bir evrimii katalogda imdiye dek setii rnler gibi eylerin etelesini tutmaktr. Oturum deikenleri yalnzca kullanc taraycs erezleri kabul edecek ekilde yaplandrldysa ilev grr. Sunucu, oturum ilk balatldnda, kullancy benzersiz ekilde tanmlayan bir oturum kimlik numaras retir, sonra kullancnn taraycsna bu kimlik numarasnn bulunduu bir erez gnderir. Kullanc sunucudaki baka bir sayfay istediinde, sunucu taraycdaki erezi okuyarak kullancy tanmaya ve sunucu belleinde kaytl kullanc oturum deikenlerini almaya alr.

Oturum deikenlerindeki bilgileri toplama, depolama ve alma


Bir oturum deikeni oluturmadan nce saklamak istediiniz bilgiyi edinmeli, sonra bunu saklanmak zere sunucuya gndermelisiniz. HTML formlar veya URL parametresi ieren hipermetin balar kullanarak bilgi toplayabilir ve sunucuya gnderebilirsiniz. Ayrca kullancnn bilgisayarnda saklanan erezlerden, kullancnn taraycsndan bir sayfa istei ile gnderilen HTTP balklarndan veya bir veritabanndan bilgi toplayabilirsiniz. URL parametrelerini oturum deikenlerinde saklamaya tipik bir rnek, bir oturum deikeninde saklanmak zere arka utaki sunucuya rn bilgileri gndermek zere bir ba kullanlarak oluturulmu sabit kodlanm URL parametreleri kullanan ve bir rn kataloudur. Kullanc "Alveri sepetine ekle" ban tkladnda, rn kimlik numaras, kullanc alverie devam ederken oturum deikeninde saklanr. Kullanc kasaya yneldiinde oturum deikeninde saklanan rn kimlik numaras getirilir. Form tabanl bir anket, form parametrelerini oturum deikenlerinde saklayan bir sayfaya tipik bir rnektir. Form, seili bilgileri arka utaki sunucuya gnderir; burada bir uygulama sayfas anketi puanlandrr ve yantlar, anket poplasyonundan gelen yantlarn toplamlarn hesaplayan bir uygulamaya geilmek zere bir oturum deikeninde saklar. Bilgiler bunun yerine daha sonra kullanlmak zere bir veritabannda da saklanabilir. Bilgiler sunucuya gnderildikten sonra bilgileri oturum deikenlerinde, sunucu modelinizin ilgili kodunu URL veya form parametresince belirtilen sayfaya ekleyerek saklarsnz. Var sayfas olarak bahsedilen bu sayfa, HTML formununaction niteliinde veya balang sayfasndaki hipermetin bannhref niteliinde belirtilir. Bir deeri bir oturum deikeninde sakladktan sonra Dreamweaver uygulamasn oturum deerlerinden gelen deeri getirmek ve bir web uygulamasnda kullanmak iin kullanabilirsiniz. Oturum deikenini Dreamweaver uygulamasnda tanmladktan sonra deerini bir sayfaya ekleyebilirsiniz. Her birinin HTML szdizimi yledir:
<form action="destination.html" method="get" name="myform"> </form> <param name="href"value="destination.html">

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 543


Sayfalar dinamik yapma

Gerek kullanlan sunucu teknolojisi gerejse bilgi almak iin kullandnz yntem, bilgiyi oturum deikeninde saklamak iin kullandnz kodu belirler. Her sunucu teknolojisinin temel szdizimi yledir: ColdFusion
<CFSET session.variable_name = value>

ASP
<% Session("variable_name") = value %> De er ifadesi genellikle Request.Form("soyad") eklinde bir sunucu ifadesidir. rnein, bilgi toplamak iin urun

adli bir URL parametresi (veya GET yntemli ve urun adl bir metin alanl bir HTML formu) kullanrsanz, aadaki cmleler bilgiyi urunID adl bir oturum deikeninde saklar: ColdFusion
<CFSET session.prodID = url.product>

ASP
<% Session("prodID") = Request.QueryString("product") %>

Bilgi toplamak iin post yntemli ve bir txtUrun adl bir metin alanl bir HTML formu kullanrsanz, aadaki cmleler bilgileri oturum deikeninde saklar: ColdFusion
<CFSET session.prodID = form.txtProduct>

ASP
<% Session("prodID") = Request.Form("txtProduct") %>

Oturum deikenlerinde saklanan bilgilere rnek


Yal vatandalardan oluan byk bir izleyici kitlesi olan bir site zerinde alyorsunuz. Dreamweaver uygulamasnda Ho Geldiniz ekrannda kullanclarn sitenin metninin boyutunu zelletirmelerine izin veren iki ba ekleyin. Daha byk, kolay okunan metin iin kullanc bir ba; normal boyuttaki metin iin baka bir ba tklasn.

u Adobe ColdFusion rneinde de gsterildii gibi, her balant, kullancnn metin tercihini sunucuya gnderen fontsize adl bir URL parametresine sahiptir.
<a href="resort.cfm?fontsize=large">Larger Text</a><br> <a href="resort.cfm?fontsize=small">Normal Text</a>

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 544


Sayfalar dinamik yapma

Kullancnn metin tercihini bir oturum deikeninde saklayn ve bunu, kullancnn istedii her sayfadaki metin boyutunu belirlemek iin kullann. Var sayfasnn stne yakn bir yere kullancnn font boyutu tercihini saklayan font_pref adl bir oturum deikeni yaramak iin u kodu girin. ColdFusion
<CFSET session.font_pref = url.fontsize>

ASP
<% Session("font_pref") = Request.QueryString("fontsize") %>

Kullanc kpr metni ban tkladnda, sayfa kullancnn metin tercihini bir URL parametresinde hedef sayfaya gnderir. Var sayfasndaki kod, URL parametresini font_pref oturum deikeninde saklar. Kullanc oturumu boyunca uygulamann tm sayfalar bu deeri alr ve seilen font boyutunu gsterir.

Ayrca bkz.
Sayfalara dinamik ierik ekleme sayfa 560 Oturum deikenleri tanmlama sayfa 554

ASP ve ColdFusion uygulama deikenleri


ASP ve ColdFusion uygulamalarnda, uygulamann mr boyunca saklanan ve kullancdan kullancya geerli olmaya devam eden bilgileri depolamak ve grntlemek iin uygulama deikenlerini kullanabilirsiniz. Uygulamann mr, kullancnn sayfay uygulamada ilk kez istedii zamandan, web sunucusunun durdurulduu zamana kadar srer. (Uygulama, sanal dizindeki ve onun alt dizinlerindeki tm dosyalar olarak tanmlanr.) Uygulama deikenleri uygulamann mr boyunca saklandndan ve kullancdan kullancya geerli olduundan, bunlar geerli tarih ve saat gibi tm kullanclar iin bulunmas gereken bilgileri depolamak iin idealdir. Uygulama deikeninin deeri uygulamann kodunda tanmlanr.

ASP sunucu deikenleri


Aadaki ASP sunucu deikenlerini dinamik ierik kaynaklar olarak tanmlayabilirsiniz: stek.TanmlamaBilgisi, stek.SorgulamaDizesi, stek.Formu, stek.SunucuDe i kenleri ve stek. stemciSertifikalar.

Ayrca bkz.
Sunucu deikenleri tanmlama sayfa 556

ColdFusion sunucu deikenleri


Aadaki ColdFusion sunucu deikenlerini tanmlayabilirsiniz:
stemci deikenleri Verileri belirli bir istemciyle ilikilendirin. stemci deikenleri, kullanc uygulamada sayfadan sayfaya ve oturumdan oturuma getike uygulamann durumunu saklar. Durumu saklamak, uygulamann kullancy ve kullancnn nceki seim ve tercihlerini anmsamas iin bir sayfadan (veya oturumdan) dierine olan bilgileri depolamak anlamna gelir. Tanmlama bilgisi deikenleri Tarayc tarafndan sunucuya iletilen tanmlama bilgilerine eriin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 545


Sayfalar dinamik yapma

CGI deikenleri ColdFusion uygulamasn altran sunucu, sayfa isteyen tarayc ve ileme ortamyla ilgili dier

bilgiler hakknda bilgiler salar.


Sunucu deikenleri Sunucudaki tm istemci ve uygulamalar tarafndan eriilebilir. Bunlar sunucu durdurulana

kadar saklanr.
Yerel deikenler ColdFusion sayfas iinde CFSET veya CFPARAM etiketi ile oluturulur.

Ayrca bkz.
Sunucu deikenleri tanmlama sayfa 556

Dinamik ierik panelleri


Ciltlemeler paneli
Dinamik ierik kaynaklarn tanmlamak ve dzenlemek, sayfaya dinamik ierik eklemek ve dinamik metne veri formatlar uygulamak iin Ciltlemeler panelini kullann. Bu panel ile aadaki grevleri gerekletirebilirsiniz:

Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546 Sayfalara dinamik ierik ekleme sayfa 560 erik kaynaklarn deitirme veya silme sayfa 560 nceden tanmlanm veri formatlarn kullanma sayfa 575 XML veri kaynaklar ekleme sayfa 487 XSLT sayfalarnda XML verileri grntleme sayfa 487 URL parametreleri sayfa 641 Oturum deikenleri tanmlama sayfa 554 ASP ve ColdFusion iin uygulama deikenleri tanmlama sayfa 555 Sunucu deikenleri tanmlama sayfa 556 erik kaynaklarn nbellee alma sayfa 559 Kayt kmesini bir sayfadan dierine kopyalama sayfa 560 HTML niteliklerini dinamik yapma sayfa 562

Sunucu Davranlar paneli


Sayfaya Dreamweaver sunucu davranlar eklemek, sunucu davranlarn dzenlemek ve sunucu davranlar oluturmak iin Sunucu Davran panelini kullann. Bu panel ile aadaki grevleri gerekletirebilirsiniz:

Veritaban kaytlarn grntleme sayfa 566 Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546 Tek ilemde kalp ve ayrnt sayfalar oluturma sayfa 598 Arama ve sonu sayfalar oluturma sayfa 599

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 546


Sayfalar dinamik yapma

Kayt ekleme sayfas oluturma sayfa 605 Bir kayd gncelletirmek iin sayfalar oluturma sayfa 608 Bir kayd silmek iin sayfalar oluturma sayfa 613 Yalnzca yetkili kullanclarn eriebilecei bir sayfa oluturma sayfa 629 Kayt sayfas oluturma sayfa 625 Oturum ama sayfas oluturma sayfa 627 Yalnzca yetkili kullanclarn eriebilecei bir sayfa oluturma sayfa 629 Depolanan yordam ekleme (ColdFusion) sayfa 623 Dinamik ierik silme sayfa 564 zel sunucu davranlar ekleme sayfa 580

Veritabanlar paneli
Veritaban balantlar oluturmak, veritabanlarn incelemek ve sayfalarnza veritabanyla ilgili kodlar eklemek iin Veritabanlar panelini kullann. Bu panelde veritabanlarnz grntleyebilir ve bunlara balanabilirsiniz:

Veritabannz Dreamweaver iinde grntleme sayfa 536 ColdFusion gelitiricileri iin veritaban balantlar sayfa 518 ASP gelitiricileri iin veritaban balantlar sayfa 520 PHP gelitiricileri iin veritaban balantlar sayfa 527

Bileenler paneli
Bileenleri oluturmak ve denetlemek ve sayfalarnza bileen kodu eklemek iin Bileenler panelini kullann. Not: Panel, Tasarm grnmnde almaz. Bu panel ile aadaki grevleri gerekletirebilirsiniz:

ColdFusion bileenlerini kullanma sayfa 633

Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama


SQL yazmadan kayt kmesi tanmlama
Elle SQL ifadeleri girmeden bir kayt kmesi oluturabilirsiniz.
1 Belge penceresinde kayt kmesini kullanacak sayfay an. 2 Ciltlemeler panelini grntlemek iin Pencere > Ciltlemeler'i sein. 3 Ciltlemeler panelinde, Art (+) dmesini tklatn ve alr menden Kayt Kmesi'ni (Sorgu) sein.

Basit Kayt Kmesi iletiim kutusu grnr. Bir ColdFusion sitesi gelitiriyorsanz, Kayt Kmesi iletiim kutusu biraz farkl olur. (Bunun yerine gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusu grnrse, basit Kayt Kmesi iletiim kutusuna gemek iin Basit dmesini tklatn.)
4 Belge trnz iin Kayt Kmesi iletiim kutusunu doldurun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 547


Sayfalar dinamik yapma

Ynergeler iin aadaki konular okuyun.


5 Sorguyu yrtmek ve istediiniz bilgileri aldndan emin olmak iin Test dmesini tklatn.

Kullanclar tarafndan girilen parametreler kullanan bir filtre tanmladysanz, Test Deeri kutusuna bir deer girin ve Tamam' tklatn. Kayt kmesinin bir rnei baaryla oluturulursa, kayt kmesinden karlan verileri grntleyen bir tablo grnr.
6 Kayt kmesini Ciltlemeler panelindeki kullanlabilir ierik kaynaklar listesine eklemek iin Tamam' tklatn.

Basit Kayt Kmesi iletiim kutusu iin seenekler (PHP, ASP)


1 Ad kutusuna kayt kmesi iin bir ad girin.

Kayt kmesi adlarn koddaki dier nesne adlarndan ayrt etmek iin bunlara rs nekini eklemek sk bavurulan bir uygulamadr. rnein: rsPressReleases. Kayt kmesi adlar yalnzca harfler, saylar ve altizgi karakteri (_) ierebilir. zel karakter veya boluklar kullanamazsnz.
2 Balant alr mensnden bir balant sein.

Listede bir balant grnmezse, balant oluturmak iin Tanmla'y tklatn.


3 Tablo alr mensnde kayt kmesine veri salayacak veritaban tablosunu sein.

Belirtilen veritabannda bulunan tm tablolar alr mende grntlenir.


4 Kayt kmesine tablo stunlarnn bir alt kmesini eklemek iin Seilen'i tklatn ve istediiniz stunlar listede

Control tuu ile tklatarak (Windows) veya Komut ile tklatarak (Macintosh) sein.
5 Tablodan dndrlen kayt saysn daha fazla snrlamak iin Filtre blmn doldurun:

Tanmladnz test deeriyle karlatrmak iin ilk alr mende veritaban tablosundan bir stun sein. kinci alr mende her kayttaki seilen deeri test deeriyle karlatrmak iin koullu bir ifade sein. nc alr mende Girilen Deer'i sein. Kutuya test deerini girin.
Kaytta belirtilen deer filtreleme koulunuzu karlyorsa kayt kayt kmesinde dahil edilir.
6 (stee Bal) Kaytlar sralamak iin sralamada esas alnacak stunu sein ve ardndan kaytlarn artan ekilde mi

(1, 2, 3... veya A, B, C...) yoksa azalan ekilde mi sralanacan sein.


7 Veritabanna balanmak iin Test'i tklatn ve veri kaynann bir rneini oluturun ve veri kaynan kapatmak

iin Tamam' tklatn. Dndrlen verileri grntleyen bir tablo alr. Her satr bir kayt ierir ve her stun o kayttaki bir alan temsil eder.
8 Tamam' tklatn. Yeni tanmlanan kayt kmesi Ciltlemeler panelinde grnr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 548


Sayfalar dinamik yapma

Basit Kayt Kmesi iletiim kutusu iin seenekler (ColdFusion)


ColdFusion belge trleri iin SQL ifadelerinin kodlarn elle eklemenize gerek kalmamas iin, dinamik ierik kayna olarak bir kayt kmesi tanmlayn.
1 Ad kutusunda kayt kmesinin adn girin.

Kayt kmesi adlarn kodunuzdaki dier nesne adlarndan ayrt etmek iin bunlara rs nekini eklemek sk bavurulan bir uygulamadr. rnein: rsPressReleases Kayt kmesi adlar yalnzca harfler, saylar ve altizgi karakteri (_) ierebilir. zel karakter veya boluklar kullanamazsnz.
2 ColdFusion bileeni iin kayt kmesi tanmlyorsanz (dier bir deyile, Dreamweaver uygulamasnda bir CFC

dosyas aksa), lev alr mensnden mevcut bir CFC ilevini sein veya yeni bir ilev oluturmak iin Yeni lev dmesini sein. Not: lev alr mens yalnzca CFC dosyas geerli belge olduunda ve ColdFusion MX 7 ya da sonraki bir srmn altran bir bilgisayara eriiminiz olduunda kullanlabilir. Kayt kmesi ilevde tanmlanr.
3 Veri Kayna alr mensnden bir veri kayna sein.

Alr mende bir veri kayna grnmezse bir ColdFusion veri kayna oluturmanz gerekir.
4 Kullanc Ad ve ifre kutularnda gerekliyse ColdFusion uygulama sunucusu iin kullanc ad ve ifreyi girin.

ColdFusion uygulamasnda veri kaynaklarna eriebilmek iin kullanc ad ve ifre gerekebilir. ColdFusion iindeki bir veri kaynana erimek iin kullanc ad ve ifreye sahip deilseniz, kuruluunuzun ColdFusion yneticisine bavurun.
5 Tablo alr mensnde kayt kmesine veri salayacak veritaban tablosunu sein.

Belirtilen veritabannda bulunan tm tablolar Tablo alr mensnde grntlenir.


6 Kayt kmesine tablo stunlarnn bir alt kmesini eklemek iin Seilen'i tklatn ve istediiniz stunlar listede

Control tuu ile tklatarak (Windows) veya Komut ile tklatarak (Macintosh) sein.
7 Tablodan dndrlen kayt saysn daha fazla snrlamak iin Filtre blmn doldurun:

Tanmladnz test deeriyle karlatrmak iin ilk alr mende veritaban tablosundan bir stun sein. kinci alr mende her kayttaki seilen deeri test deeriyle karlatrmak iin koullu bir ifade sein. nc alr mende Girilen Deer'i sein. Kutuya test deerini girin.
Kaytta belirtilen deer filtreleme koulunuzu karlyorsa kayt kayt kmesinde dahil edilir.
8 (stee Bal) Kaytlar sralamak iin sralamada esas alnacak stunu sein ve ardndan kaytlarn artan ekilde mi

(1, 2, 3... veya A, B, C...) yoksa azalan ekilde mi sralanacan sein.


9 Veritabanna balanmak iin Test'i tklatn ve veri kaynann bir rneini oluturun.

Dndrlen verileri grntleyen bir tablo alr. Her satr bir kayt ierir ve her stun o kayttaki bir alan temsil eder. Test kayt kmesini kapatmak iin Tamam' tklatn.
10 Tamam' tklatn. Yeni tanmlanan ColdFusion kayt kmesi Ciltlemeler panelinde grnr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 549


Sayfalar dinamik yapma

SQL yazarak gelimi bir kayt kmesi tanmlama


Gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunu kullanarak kendi SQL ifadelerinizi yazn veya grafik Veritaban eleri aacn kullanarak bir SQL ifadesi oluturun.
1 Belge penceresinde kayt kmesini kullanacak sayfay an. 2 Ciltlemeler panelini grntlemek iin Pencere > Ciltlemeler'i sein. 3 Ciltlemeler panelinde, Art (+) dmesini tklatn ve alr menden Kayt Kmesi'ni (Sorgu) sein.

Gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusu grnr. Bir ColdFusion sitesi gelitiriyorsanz, Kayt Kmesi iletiim kutusu biraz farkl olur. (Bunun yerine basit Kayt Kmesi iletiim kutusu grnrse, gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusuna gemek iin Gelimi dmesini tklatn.)
4 Gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunu doldurun.

Ynergeler iin aadaki konular okuyun.


5 Sorguyu yrtmek ve istediiniz bilgileri aldndan emin olmak iin Test dmesini tklatn.

Kullanclar tarafndan girilen parametreler kullanan bir filtre tanmladysanz, Test dmesinde Test Deeri iletiim kutusu grntlenir. Test Deeri kutusuna bir deer girin ve Tamam' tklatn. Kayt kmesinin bir rnei baaryla oluturulursa, kayt kmesinden verileri grntleyen bir tablo grnr.
6 Kayt kmesini Ciltlemeler panelindeki kullanlabilir ierik kaynaklar listesine eklemek iin Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Veritaban eleri aacn kullanarak SQL sorgular oluturma sayfa 552 ASP gelitiricileri iin veritaban balantlar sayfa 520 PHP gelitiricileri iin veritaban balantlar sayfa 527 Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546 Depolanan yordam ekleme (ColdFusion) sayfa 623 SQL eitimi

Gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusu iin seenekler (PHP, ASP)


zel SQL ifadesi yazarak veya grafik Veritaban eleri aacn kullanarak bir SQL ifadesi oluturarak, dinamik ierik kayna olarak bir kayt kmesi tanmlayn.
1 Ad kutusunda kayt kmesinin adn girin.

Kayt kmesi adlarn koddaki dier nesne adlarndan ayrt etmek iin bunlara rs nekini eklemek sk bavurulan bir uygulamadr. rnein: rsPressRelease Kayt kmesi adlar yalnzca harfler, saylar ve altizgi karakteri (_) ierebilir. zel karakter veya boluklar kullanamazsnz.
2 Balant alr mensnden bir balant sein. 3 Seilen kayt kmesinden bir SQL ifadesi oluturmak iin SQL metin alanna bir SQL ifadesi girin veya iletiim

kutusunun altndaki grafik Veritaban eleri aacn kullann. SQL ifadesi oluturmak zere Veritaban eleri aacn kullanmak iin aadakileri yapn:

SQL metin alannn bo olmasn salayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 550


Sayfalar dinamik yapma

Aacn dallarn istediiniz veritaban nesnesini (rnein tablodaki bir stun veya veritabanndaki bir depolanan
yordam) bulana kadar geniletin.

Veritaban nesnesini sein ve aacn sandaki dmelerden birini tklatn.


rnein, tablo stunu setiinizde kullanlabilen dmeler SELECT, WHERE ve ORDER BY seenekleridir. likili tmceyi SQL ifadenize eklemek iin dmelerden birini tklatn. Ayrca depolanan yordam Veritaban eleri aacndan seip Yordam dmesini tklatarak da depolanan bir yordamda nceden tanmlanm SQL ifadesi kullanabilirsiniz. Dreamweaver uygulamas otomatik olarak SQL ve Deiken alanlarn doldurur.
4 SQL ifadesi deikenler ieriyorsa, Deikenler alannda Art (+) dmesini tklatp deikenin adn, varsaylan

deerini (alma zaman deeri dndrlmezse deikenin almas gereken deer) ve alma zaman deerini girerek bunlarn deerlerini belirtin. SQL ifadesi deikenler ieriyorsa, Deikenler kutusunun Varsaylan Deer stununun geerli test deerleri ierdiinden emin olun. alma zaman deeri genellikle kullanc tarafndan bir HTML form alanna girilen bir URL veya form parametresi deeridir. alma Zaman Deeri stunundaki URL parametreleri.
Sunucu Modeli ASP PHP URL parametresi iin alma Zaman deer ifadesi Request.QueryString(formFieldName)
#formFieldName#

alma Zaman Deeri stunundaki form parametreleri:


Sunucu Modeli ASP PHP Form parametresi iin alma Zaman deer ifadesi Request.Form(formFieldName)
#formFieldName#

5 Veritabanna balanmak iin Test'i tklatn ve kayt kmesinin bir rneini oluturun.

SQL ifadesi deikenler ieriyorsa, Test'i tklatmadan nce Deikenler kutusunun Varsaylan Deer stununun geerli test deerleri ierdiinden emin olun. Baarl olursa, kayt kmenizdeki verileri grntleyen bir tablo grnr. Her satr bir kayt ierir ve her stun o kayttaki bir alan temsil eder. Kayt kmesini temizlemek iin Tamam' tklatn.
6 almanzdan memnunsanz, Tamam' tklatn.

Gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusu iin seenekler (ColdFusion)


zel SQL sorgular yazmak iin gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunu kullann veya bir se ve tklat arabirimi kullanarak SQL sorgular yazmak iin Veritaban eleri aacn kullann.
1 Ad kutusunda kayt kmesinin adn girin.

Kayt kmesi adlarn kodunuzdaki dier nesne adlarndan ayrt etmek iin bunlara rs nekini eklemek sk bavurulan bir uygulamadr. rnein: rsPressReleases Kayt kmesi adlar yalnzca harfler, saylar ve altizgi karakteri (_) ierebilir. zel karakter veya boluklar kullanamazsnz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 551


Sayfalar dinamik yapma

ColdFusion bileeni iin kayt kmesi tanmlyorsanz (dier bir deyile, Dreamweaver uygulamasnda bir CFC dosyas aksa), lev alr mensnden mevcut bir CFC ilevini sein veya yeni bir ilev oluturmak iin Yeni lev dmesini sein. Not: lev alr mens yalnzca CFC dosyas geerli belge olduunda ve ColdFusion MX 7 ya da sonraki bir srmn altran bir bilgisayara eriiminiz olduunda kullanlabilir. Kayt kmesi ilevde tanmlanr.
2 Veri Kayna alr mensnden bir veri kayna sein.

Alr men listesinde bir veri kayna grnmezse ncelikle bir ColdFusion veri kayna oluturmanz gerekir.
3 Kullanc Ad ve ifre kutularnda gerekliyse ColdFusion uygulama sunucusu iin kullanc ad ve ifreyi girin.

ColdFusion uygulamasnda veri kaynaklarna eriebilmek iin kullanc ad ve ifre gerekebilir. ColdFusion iindeki bir veri kaynana erimek iin kullanc ad ve ifreye sahip deilseniz, kuruluunuzun ColdFusion yneticisine bavurun.
4 Seilen kayt kmesinden bir SQL ifadesi oluturmak iin SQL metin alanna bir SQL ifadesi girin veya iletiim

kutusunun altndaki grafik Veritaban eleri aacn kullann.


5 (stee Bal) SQL ifadesi oluturmak zere Veritaban eleri aacn kullanmak iin aadakileri yapn:

SQL metin alannn bo olmasn salayn. Aacn dallarn istediiniz veritaban nesnesini (rnein tablodaki bir stun) bulana kadar geniletin. Veritaban nesnesini sein ve aacn sandaki dmelerden birini tklatn.
rnein, tablo stunu setiinizde kullanlabilen dmeler Select, Where ve Order By seenekleridir. likili tmceyi SQL ifadenize eklemek iin dmelerden birini tklatn. SQL ifadeniz parametreler ieriyorsa, Parametreler alannda Art (+) dmesini tklatp parametrenin adn ve varsaylan deerini (alma zaman deeri dndrlmezse parametrenin almas gereken deer) girerek bunlarn deerlerini belirtin. SQL ifadesi parametreler ieriyorsa, Parametreler kutusunun Varsaylan Deer stununun geerli test deerleri ierdiinden emin olun. Sayfa Parametreleri, yazdnz SQL'deki alma zaman deer referanslar iin varsaylan deerler salayabilmenizi salar. rnein, aadaki SQL ifadesi alan kimliinin deerini esas alarak bir alan kayd seer. Bu parametreye bir varsaylan deer atayarak alma zaman deerinin her zaman dndrlmesini salayabilirsiniz. Bu rnekte FormFieldName, kullancnn alan kimlii olarak girdiini bir form alann referans gsteriyor:
SELECT * FROM Employees WHERE EmpID = + (Request.Form(#FormFieldName#))

Sayfa Parametreleri Ekle iletiim kutusu aadakine benzer bir ad-deer ifti ierir:
Ad FormFieldName Varsaylan deerler
0001

alma zaman deeri genellikle kullanc tarafndan bir HTML form alanna girilen bir URL veya form parametresi deeridir.
6 Veritabanna balanmak iin Test'i tklatn ve kayt kmesinin bir rneini oluturun.

SQL ifadesi alma zaman referanslar ieriyorsa, Test'i tklatmadan nce Sayfa Parametreleri alanndaki Varsaylan Deer stununun geerli test deerleri ierdiinden emin olun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 552


Sayfalar dinamik yapma

Baarl olursa, kayt kmenizdeki verileri grntleyen bir tablo grnr. Her satr bir kayt ierir ve her stun o kayttaki bir alan temsil eder. Kayt kmesini temizlemek iin Tamam' tklatn.
7 almanzdan memnunsanz, Tamam' tklatn.

SQL deyiminde parametreler tanmlama (ColdFusion)


SQL ifadesindeki parametreleri tanmlayn; varsaylan deer, alma zaman deeri dndrlmediinde parametrenin kullanmas gereken deerdir.
1 Ad alr mensnden bir parametre sein. 2 Parametre iin Varsaylan parametre kutusuna bir varsaylan deer girin ve Tamam' tklatn.

SQL ifadesinde parametreler tanmlama (PHP)


SQL ifadesindeki parametreleri tanmlayn; varsaylan deer, alma zaman deeri dndrlmediinde parametrenin kullanmas gereken deerdir.
1 Ad kutusuna bir parametre ad girin. 2 Parametre iin Varsaylan parametre kutusuna bir varsaylan deer girin. 3 Parametre iin alma Zaman Deeri kutusuna bir alma zaman deeri girin ve Tamam' tklatn.

Veritaban eleri aacn kullanarak SQL sorgular oluturma


SQL ifadelerini elle SQL kutusuna yazmak yerine, karmak SQL sorgular oluturmak iin Veritaban esi'nin se ve tklat arabirimini kullanabilirsiniz. Veritaban eleri aac veritaban nesneleri semenizi ve SQL SELECT, WHERE ve ORDER BY tmcelerini kullanarak bunlar balamanz salar. SQL sorgusu oluturduktan sonra iletiim kutusunun Deikenler alann kullanarak istediiniz deikenleri tanmlayabilirsiniz. Sonraki iki rnekte iki SQL ifadesi ve gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunu Veritaban eleri aacn kullanarak bunlar oluturma admlar aklanmaktadr.

rnek: Tablo seme


Bu rnekte alanlar tablosunun tm ierii seilmektedir. Sorguyu tanmlayan SQL ifadesi aada belirtilen ekilde grnr:
SELECT * FROM Employees

Bu sorguyu oluturmak iin aadaki admlar izleyin.


1 Tablolar daln seilen veritabanndaki tm tablolar grntleyecek ekilde geniletin. 2 alanlar tablosunu sein. 3 Select dmesini tklatn. 4 Kayt kmesini Ciltlemeler paneline eklemek iin Tamam' tklatn.

rnek: Tablodan belirli satrlar seme ve sonular sralama


Aadaki rnekte alanlar tablosundan iki satr seilmekte ve sizin tanmlamanz gereken bir deikenle i tr seilmektedir. Sonular daha sonra alan adna gre sralanr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 553


Sayfalar dinamik yapma

SELECT emplNo, emplName FROM Employees WHERE emplJob = 'varJob' ORDER BY emplName

1 Tablolar daln seilen veritabanndaki tm tablolar grntleyecek ekilde geniletin; ardndan al anlar

tablosunu tek tek tablo satrlarn grntleyecek ekilde geniletin.


2 SQL ifadesini aada belirtilen ekilde oluturun:

emplNo deerini sein ve Select dmesini tklatn. emplName deerini sein ve Select dmesini tklatn. emplJob deerini sein ve Where dmesini tklatn. emplName deerini sein ve Order By dmesini tklatn.

3 Ekleme noktasn SQL metin alannda WHERE emplJob deerinden ve ='varJob' trnden sonra yerletirin

(eittir iaretini dahil edin).


4 Deikenler alanndaki Art (+) dmesini tklatarak ve aadaki deerleri Ad, Varsaylan Deer ve alma

Zaman Deeri stunlarna girerek 'varJob' deikenini tanmlayn: varJob, CLERK, Request("job").
5 Kayt kmesini Ciltlemeler paneline eklemek iin Tamam' tklatn.

URL parametreleri tanmlama


URL parametreleri, kullanclar tarafndan girilen ve daha sonra alnan bilgileri depolar. Balamadan nce sunucuya bir form veya URL parametresi ilettiinizden emin olun. URL deikenini tanmladktan sonra deikenin deerini o anda seili olan sayfada kullanabilirsiniz.
1 Belge penceresinde deikeni kullanacak sayfay an. 2 Ciltlemeler panelini grntlemek iin Pencere > Ciltlemeler'i sein. 3 Ciltlemeler panelinde, Art (+) dmesini tklatn ve alr menden aadakilerden birini sein:
Belge Trleri ASP ColdFusion PHP URL deikeni iin Ciltlemeler panelindeki men esi stek Deikeni > Request.QueryString URL Deikeni URL Deikeni

4 URL Deikeni iletiim kutusunda URL deikeninin adn kutuya girin ve Tamam' tklatn.

URL deikeninin ad genellikle deerini almak iin kullanlan HTML form alannn veya nesnesinin addr.
5 URL deikeni Ciltlemeler panelinde grnr.

Ayrca bkz.
URL ve form parametreleri hakknda sayfa 541 Sayfalara dinamik ierik ekleme sayfa 560 URL parametreleri sayfa 641 ColdFusion sunucu deikenleri sayfa 544

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 554


Sayfalar dinamik yapma

Form parametreleri tanmlama


Form parametreleri, web sayfas iin HTTP isteine dahil olan alnm bilgileri depolar. POST yntemini kullanan bir form oluturursanz, form tarafndan gnderilen veriler sunucuya iletilir. Balamadan nce sunucuya bir form parametresi ilettiinizden emin olun. Form parametresini ierik kayna olarak tanmladktan sonra parametrenin deerini sayfanzda grebilirsiniz.
1 Belge penceresinde deikeni kullanacak sayfay an. 2 Ciltlemeler panelini grntlemek iin Pencere > Ciltlemeler'i sein. 3 Ciltlemeler panelinde, Art (+) dmesini tklatn ve alr menden aadakilerden birini sein:
Belge Trleri ASP ColdFusion PHP Form deikeni iin Ciltlemeler panelindeki men esi stek Deikeni > Request.Form Form Deikeni Form Deikeni

4 Form Deikeni iletiim kutusunda form deikeninin adn girin ve Tamam' tklatn. Form parametresinin ad

genellikle deerini almak iin kullanlan HTML form alannn veya nesnesinin addr. Form parametresi Ciltlemeler panelinde grnr.

Ayrca bkz.
Dinamik ierik kaynaklar hakknda sayfa 540 URL ve form parametreleri hakknda sayfa 541 Sunucu deikenleri tanmlama sayfa 556

Oturum deikenleri tanmlama


Oturum deikenlerini, kullancnn ziyareti (veya oturumu) boyunca saklanan bilgileri depolamak ve grntlemek iin kullanabilirsiniz. Sunucu her kullanc iin farkl bir oturum nesnesi oluturur ve belirli bir sre iin veya nesne aka sonlandrlana kadar bunu saklar. Sayfa iin oturum deikenleri tanmlamadan nce bunlar kaynak kodunda oluturmanz gerekir. Web uygulamasnn kaynak kodunda oturum deikeni oluturduktan sonra, bu deikenin deerini almak ve bunu bir web sayfasnda kullanmak iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz.
1 Kaynak koda bir oturum deikeni oluturun ve bu deikene bir deer atayn.

rnein, bu ColdFusion rnei username adl bir oturum balatyor ve bu oturuma Cornelius deerini atyor:
<CFSET session.username = Cornelius>

2 Ciltlemeler panelini grntlemek iin Pencere > Ciltlemeler'i sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 555


Sayfalar dinamik yapma

3 Art (+) dmesini tklatn ve alr menden Oturum Deikeni'ni sein. 4 Uygulamann kaynak kodunda tanmladnz deikenin adn girin ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Kullanclardan bilgi toplama sayfa 640 Oturum deikenlerinin alma biimi sayfa 542 Oturum deikenlerindeki bilgileri toplama, depolama ve alma sayfa 542

ASP ve ColdFusion iin uygulama deikenleri tanmlama


ASP ve ColdFusion uygulamalarnda, uygulamann mr boyunca saklanan ve kullancdan kullancya geerli olmaya devam eden bilgileri depolamak ve grntlemek iin uygulama deikenlerini kullanabilirsiniz. Uygulama deikenini tanmladktan sonra deikenin deerini bir sayfada kullanabilirsiniz. Not: PHP'de uygulama deiken nesneleri yoktur.
1 Belge penceresinde dinamik bir belge tr an. 2 Ciltlemeler panelini grntlemek iin Pencere > Ciltlemeler'i sein. 3 Art (+) dmesini tklatn ve alr menden Uygulama Deikeni'ni sein. 4 Uygulamann kaynak kodunda tanml olan deikenin adn girin ve Tamam' tklatn.

Uygulama deikeni Ciltlemeler panelinde Uygulama simgesinin altnda grnr.

Ayrca bkz.
Dinamik ierik ekleme hakknda sayfa 560 Sunucu deikenleri tanmlama sayfa 556

ColdFusion kayt kmesi iin veri kayna olarak bir deiken kullanma
Ciltlemeler panelinde sayfa iin bir kayt kmesi tanmladnzda, Dreamweaver uygulamas ColdFusion veri kaynann adn sayfadaki cfquery etiketine girer. Daha fazla esneklik iin deikende bir veri kayna ad depolayabilir ve deikeni cfquery etiketinde kullanabilirsiniz. Dreamweaver, kayt kmelerinizdeki bu tr bir deikeni belirlemek iin grsel bir yntem salar.
1 Belge penceresinde bir ColdFusion sayfasnn etkin olduundan emin olun. 2 Ciltlemeler panelinde, Art (+) dmesini tklatn ve alr menden Veri Kayna Ad Deikeni'ni sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 556


Sayfalar dinamik yapma

Veri Kayna Ad Deikeni iletiim kutusu alr.


3 Deiken tanmlayn ve Tamam' tklatn. 4 Kayt kmesini tanmlarken deikeni kayt kmesi iin veri kayna olarak sein.

Kayt Kmesi iletiim kutusunda deiken, Veri Kayna alr mensnde sunucudaki ColdFusion veri kaynaklaryla birlikte grnr.
5 Kayt Kmesi iletiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn. 6 Deikeni balatn.

Dreamweaver uygulamas deikeni istediiniz biimde ve istediiniz yerde balatabilmenize olanak tanmak iin deikeni sizin iin balatmaz. Deikeni sayfa kodunda (cfquery etiketinden nce), dahil etme dosyasnda veya baka bir dosyada oturum ya da uygulama deikeni olarak balatabilirsiniz.

Sunucu deikenleri tanmlama


Sunucu deikenlerini bir web uygulamasnda kullanlmak zere dinamik ierik kaynaklar olarak tanmlarsnz. Sunucu deikenleri belge trne gre deiir ve form deikenlerini, URL deikenlerini, oturum deikenlerini ve uygulama deikenlerini ierir. Sunucu deikenlerine sunucuya erien tm kullanclar ve sunucuda alan tm uygulamalar tarafndan eriilebilir. Deikenler sunucu durdurulana kadar saklanr.

Ayrca bkz.
Sayfalara dinamik ierik ekleme sayfa 560 URL parametreleri sayfa 641 HTML form parametreleri sayfa 640 ColdFusion sunucu deikenleri sayfa 544

ColdFusion sunucu deikenleri tanmlama


1 Ciltlemeler panelini (Pencere > Ciltlemeler) an. Sunucu Deikeni iletiim kutusunda sunucu deikeninin adn

girin ve Tamam' tklatn.


2 Art (+) dmesini tklatn ve alr menden sunucu deikenini sein. 3 Deiken iin bir ad girip Tamam' tklatn. ColdFusion sunucu deikeni Ciltlemeler panelinde grnr.

Aadaki tabloda yerleik ColdFusion sunucu deikenleri listelenmektedir:


Deiken Server.ColdFusion.ProductName Server.ColdFusion.ProductVersion Server.ColdFusion.ProductLevel Server.ColdFusion.SerialNumber Server.OS.Name Aklama ColdFusion rn ad. ColdFusion srm numaras. ColdFusion srm (Enterprise, Professional) Ykl ColdFusion srmnn seri numaras. Sunucuda alan iletim sisteminin ad (Windows XP, Windows 2000, Linux).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 557


Sayfalar dinamik yapma

Deiken Server.OS.AdditionalInformation Server.OS.Version Server.OS.BuildNumber

Aklama Ykl iletim sistemi hakknda ek bilgiler (servis paketleri, gncelletirmeler). Ykl iletim sisteminin srm. Ykl iletim sisteminin oluturma numaras.

ColdFusion yerel deikeni tanmlama


Yerel deikenler, ColdFusion sayfasndaki CFSET veya CFPARAM etiketi ile oluturulan deikenlerdir. Tanmlanan yerel deiken Ciltlemeler panelinde grnr.
Yerel Deiken iletiim kutusunda yerel deikenin adn girin ve Tamam' tklatn.

ASP sunucu deikenleri tanmlama


Aadaki ASP sunucu deikenlerini dinamik ierik kaynaklar olarak tanmlayabilirsiniz: stek.TanmlamaBilgisi, stek.SorgulamaDizesi, stek.Formu, stek.SunucuDe i kenleri ve stek. stemciSertifikalar.
1 Ciltlemeler panelini (Pencere > Ciltlemeler) an. 2 Art (+) dmesini tklatn ve alr menden stek Deikeni'ni sein. 3 stek Deikeni iletiim kutusundaki Tr alr mensnden aadaki istek koleksiyonlarndan birini sein:
SorguDizesi koleksiyonu Sayfann GET yntemini kullanan bir HTML sayfasna sahip olduu bir rnekteki gibi durumlarda gnderen sayfann URL'sine eklenen bilgileri alr. Sorgu dizesi, bir veya daha ok ad-deer iftinden oluur (rnein, last=Smith, first=Winston) ve URL'ye soru iaretiyle eklenir (?). Sorgu dizesinde birden ok addeer ifti varsa, bunlar 've' iareti (&) ile birletirilir. Form koleksiyonu POST yntemini kullanan bir HTML formu tarafndan HTTP isteinin gvdesine dahil edilen form

bilgilerini alr.
SunucuDeikenleri koleksiyonu nceden tanmlanm ortam deikenlerinin deerlerini alr. Koleksiyon,
CONTENT_LENGTH (HTTP isteinde gnderilen ve form bo olduunda grebileceiniz ieriin uzunluu) ve HTTP_USER_AGENT (kullancnn taraycs hakknda bilgi salar) dahil, uzun bir deiken listesine sahiptir.

rnein, Request.ServerVariables("HTTP_USER_AGENT") gnderen tarayc hakknda bir Netscape Navigator 4.07 taraycsn gsteren Mozilla/4.07 [en] (WinNT; I) gibi bilgiler ierir. ASP sunucu ortam deikenlerinin tam listesi iin Microsoft Personal Web Server (PWS) veya Internet Information Server (IIS) ile birlikte yklenen evrimii belgelere bakn.
Tanmlama Bilgileri koleksiyonu HTTP isteinde gnderilen tanmlama bilgilerinin deerlerini alr. rnein,

sayfann kullancya ait sistemde readMe adl bir tanmlama bilgisini okuduunu varsayalm. Tanmlama bilgisinin deerleri sunucuda Request.Cookies("readMe") deikeninde saklanr.
stemciSertifikas koleksiyonu Tarayc tarafndan gnderilen HTTP isteindeki sertifikasyon alanlarn alr.

Sertifikasyon alanlar X.509 standardnda belirlenir.


4 Deikeni erimek istediiniz koleksiyonda belirtin ve Tamam' tklatn.

rnein, Request.ServerVariables("HTTP_USER_AGENT") deikenindeki bilgilere erimek istiyorsanz, HTTP_USER_AGENT bamsz deikenini girin. Request.Form("lastname") deikenindeki bilgilere erimek istiyorsanz, lastname bamsz deikenini girin. stek deikeni Ciltlemeler panelinde grnr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 558


Sayfalar dinamik yapma

PHP sunucu deikenleri tanmlama


Sunucu deikenlerini PHP sayfalar iin dinamik ierik kayna olarak tanmlayn. PHP sunucu deikenleri Ciltlemeler panelinde grnr.
1 Ciltlemeler panelini (Pencere > Ciltlemeler) an. 2 Art (+) dmesini tklatn ve alr menden deikeni sein. 3 stek Deikeni iletiim kutusuna deikenin adn girin (rnein REQUEST_METHOD) ve Tamam' tklatn.

Daha fazla bilgi iin PHP belgelerinde $_SERVER anahtar szcn arayn.

ColdFusion istemci deikeni tanmlama


Sayfa iin dinamik ierik kayna olarak bir ColdFusion istemci deikenini tanmlayn. Yeni tanmlanan ColdFusion istemci deikenleri Ciltlemeler panelinde grnr.
stemci Deikeni iletiim kutusunda deikenin adn girin ve Tamam' tklatn.

rnein, Client.LastVisit ColdFusion deikenindeki bilgilere erimek iin LastVisit deerini girin. stemci deikenleri, belirli bir istemciyle veri ilikilendirmek iin kodda oluturulan deikenlerdir. stemci deikenleri, kullanc uygulamada sayfadan sayfaya ve oturumdan oturuma getike uygulamann durumunu saklar. stemci deikenleri kullanc tanml veya yerleik olabilir. Aadaki tabloda yerleik ColdFusion istemci deikenleri listelenmektedir:
Deiken Client.CFID Client.CFTOKEN Client.URLToken Client.LastVisit Client.HitCount Client.TimeCreated Aklama Sunucuya balanan her istemci iin artml bir kimlik. Belirli bir istemciyi benzersiz olarak tanmlamak iin kullanlan, rasgele oluturulmu bir say. Tanmlama bilgileri kullanlmadnda ablonlar arasnda iletilecek bir CFID ve CFTOKEN birleimi. stemci tarafndan yaplan son ziyaretin zaman damgasn kaydeder. Tek istemciye balanan sayfa istei says (CFID ve CFTOKEN kullanlarak izlenir). CFID ve CFTOKEN belirli bir istemci iin ilk kez oluturulduunda zaman damgasn kaydeder.

ColdFusion tanmlama bilgisi deikeni tanmlama


Tanmlama bilgisi deikenleri kodda oluturulur ve sunucu tarafndan taraycya iletilen tanmlama bilgilerindeki bilgilere eriir. Tanmlanan tanmlama bilgisi Ciltlemeler panelinde grnr.
Tanmlama Bilgisi Deikeni iletiim kutusunda tanmlama bilgisi deikeninin adn girin ve Tamam' tklatn.

ColdFusion CGI deikeni tanmlama


Tanmlanan CGI deikeni Ciltlemeler panelinde grnr.
CGI Deikeni iletiim kutusunda deikenin adn girin ve Tamam' tklatn.

rnein, CGI.HTTP_REFERER deikenindeki bilgilere erimek istiyorsanz, HTTP_REFERER deerini girin. Aadaki tabloda, sunucuda oluturulan en yaygn ColdFusion CGI deikenleri listelenmektedir:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 559


Sayfalar dinamik yapma

Deiken SERVER_SOFTWARE SERVER_NAME GATEWAY_INTERFACE SERVER_PROTOCOL SERVER_PORT REQUEST_METHOD PATH_INFO

Aklama stei yantlayan (ve a geidini altran) bilgi sunucusu yazlmnn ad ve srm. Format: ad/srm. Sunucunun kendinden referansl URL'lerinde grnen ana bilgisayar ad, DNS dier ad veya IP adresi. Bu sunucunun uyduu CGI belirtiminin revizyonu. Format: CGI/revizyon. Bu istein geldii bilgi protokolnn ad ve revizyonu. Format: protokol/revizyon. stein gnderildii balant noktas numaras. stein yaplma yntemi. HTTP iin bu yntem Get, Head, Post ve benzeridir. stemci tarafndan belirtilen ek yol bilgileri. Komut dosyalarna sanal yol adlar ve bu yolun sonundaki ek bilgilerle eriilebilir. Ek bilgiler PATH_INFO olarak gnderilir. Sunucu, yolu alan ve gerekli tm sanal-fiziksel elemelerini yapan bir evrilmi PATH_INFO srm salar. Kullanlan komut dosyasna sanal bir yol; kendinden referansl URL'ler iin kullanlr. Bu komut dosyasn referans alan URL'deki soru iaretini (?) izleyen sorgu bilgileri. stekte bulunan ana bilgisayar ad. Sunucu bu bilgilere sahip deilse, REMOTE_ADDR deerini ayarlar ve REMOTE_HOST deerini ayarlamaz. stekte bulunan uzak ana bilgisayarn IP adresi. Sunucu kullanc kimlik denetimini destekliyorsa ve komut dosyas korunuyorsa, kullancy dorulamak iin kullanlan protokole zg kimlik denetimi yntemi budur. Sunucu kullanc kimlik denetimini destekliyorsa ve komut dosyas korunuyorsa, kimlii denetlenen kullanc ad budur. (Ayrca AUTH_USER olarak kullanlabilir.) HTTP sunucusu RFC 931 tanmlamasn destekliyorsa, bu deiken sunucudan alnan uzak kullanc adna ayarlanr. Bu deikeni yalnzca gnle kaydetme iin kullann. HTTP POST ve PUT gibi ekli bilgileri olan sorgular iin bu verilerin ierik tipidir. stemci tarafndan belirtilen ieriin uzunluu.

PATH_TRANSLATED

SCRIPT_NAME QUERY_STRING REMOTE_HOST

REMOTE_ADDR AUTH_TYPE

REMOTE_USER AUTH_USER

REMOTE_IDENT

CONTENT_TYPE CONTENT_LENGTH

Aadaki tabloda tarayc tarafndan oluturulan ve sunucuya iletilen en yaygn ColdFusion CGI deikenleri listelenmektedir:
Deiken HTTP_REFERER HTTP_USER_AGENT HTTP_IF_MODIFIED_SINCE Aklama Referans gsteren belge. Bu, form verilerine balanan veya form verileri gnderen belgedir. stemcinin u anda istei gndermek iin kulland tarayc. Format: yazlm/srm kitapl/srm. Sayfann en son deitirilme zaman. Bu deiken taraycya bal olarak ve genellikle LAST_MODIFIED HTTP baln gnderen sunucuya yant olarak gnderilir. Tarayc tarafndaki nbellee almadan yararlanmak iin kullanlabilir.

erik kaynaklarn nbellee alma


Tasarm Notu'ndaki dinamik ierik kaynaklarn nbellee alabilir veya depolayabilirsiniz. Dinamik ierik kaynaklarn depolayan veritabanna veya uygulama sunucusuna eriiminiz olmadnda bile bir site zerinde alabilmenizi salar. nbellee alma ayrca a zerinde veritabanna ve uygulama sunucusuna yinelenen eriimi gidererek gelitirmeyi hzlandrabilir:
Ciltlemeler panelinin sa st kesindeki ok dmesini tklatn ve alr mende nbellek'i deitirin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 560


Sayfalar dinamik yapma

erik kaynaklarndan birinde deiiklik yaparsanz, Ciltlemeler panelinin sa st kesindeki Yenile dmesini (daire eklindeki ok simgesi) tklatarak nbellei yenileyebilirsiniz . (Dmeyi grmyorsanz paneli geniletin.)

erik kaynaklarn deitirme veya silme


Mevcut her trl dinamik ierik kaynan, dier bir deyile, Ciltlemeler panelinde listelenen her trl ierik kaynan silebilirsiniz. erik kaynann Ciltlemeler panelinde deitirilmesi veya silinmesi, sayfadaki o ieriin herhangi bir rneini deitirmez veya silmez. Sadece sz konusu rnei sayfann olas ierik kayna olarak deitirir veya siler.

Ciltlemeler panelindeki ierik kaynan deitirme


1 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) dzenlemek istediiniz ierik kaynann adn ift tklatn. 2 Alan iletiim kutusunda deiikliklerinizi yapn. 3 almanzdan memnunsanz, Tamam' tklatn.

Ciltlemeler panelinden bir ierik kaynan silme


1 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) ierik kaynan listeden sein. 2 Eksi (-) dmesini tklatn.

Kayt kmesini bir sayfadan dierine kopyalama


Kayt kmesini tanml bir site iinde bir sayfadan dierine kopyalayabilirsiniz.
1 Kayt kmesini Ciltlemeler panelinden veya Sunucu Davranlar panelinden sein. 2 Kayt kmesini sa tklatn ve alr menden Kopyala'y sein. 3 Kayt kmesini kopyalamak istediiniz sayfay an. 4 Ciltlemeler panelini veya Sunucu Davranlar ara ubuunu sa tklatn ve alr menden Yaptr' sein.

Ayrca bkz.
Dinamik ierik kaynaklar hakknda sayfa 540 erik kaynaklarn deitirme veya silme sayfa 560

Sayfalara dinamik ierik ekleme


Dinamik ierik ekleme hakknda
Bir veya daha ok dinamik ierik kayna tanmladnzda, kaynaklar sayfaya dinamik ierik eklemek iin kullanabilirsiniz. erik kaynaklar kayt kmesinde bir stunu, HTML formu tarafndan gnderilen bir deeri, sunucu nesnesinin ierdii deeri veya dier verileri ierebilir. Dreamweaver uygulamasnda dinamik ierii web sayfasnda veya onun HTML kaynak kodunda hemen hemen istediiniz her yere yerletirebilirsiniz. Ekleme noktasna dinamik ierik ekleyebilir, metin dizesini deitirebilir veya bunu bir HTML nitelii olarak ekleyebilirsiniz. rnein, dinamik ierik bir grntnn src zelliini ya da bir form alannn de er niteliini tanmlayabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 561


Sayfalar dinamik yapma

Ciltlemeler panelinde bir ierik kayna seerek sayfaya dinamik ierik ekleyebilirsiniz. Dreamweaver uygulamas, sayfa tarayc tarafndan istendiinde sayfann sunucuya verileri ierik kaynandan sayfann HTML koduna aktarmas talimatn veren koduna bir sunucu taraf komut dosyas ekler. Belirli bir sayfa esini dinamik yapmak iin genellikle birden ok yol bulunur. rnein, bir grnty dinamik yapmak iin Ciltlemeler panelini, zellik denetimini veya Ekle mensndeki Grnt komutunu kullanabilirsiniz. Varsaylan olarak HTML sayfasnda bir seferde sadece tek kayt grntlenebilir. Kayt kmesindeki dier kaytlar grntlemek iin kaytlarda tek tek ilerlemek zere bir balant ekleyebilir veya tek sayfada birden ok kayt grntlemek iin bir yinelenen blge oluturabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546 Kayt kmesi gezinme ubuu oluturma sayfa 568 Birden ok kayt kmesi sonucu grntleme sayfa 571 Dinamik verilere tipografi ve sayfa mizanpaj eleri uygulama sayfa 567 nceden tanmlanm veri formatlarn kullanma sayfa 575

Dinamik metin hakknda


Dinamik metin mevcut metne veya ekleme noktasna uygulanan her trl metin formatlamasn benimser. rnein, bir Basamaklama Stil Sayfas (CSS) stili seilen metni etkiliyorsa, bunun yerine geen dinamik ierik de bu stilden etkilenebilir. Dreamweaver metin formatlama aralarndan herhangi birini kullanarak dinamik ieriin metin formatn ekleyebilir veya deitirebilirsiniz. Ayrca dinamik metne veri format da uygulayabilirsiniz. rnein, verileriniz tarihlerden oluuyorsa, ABD'li ziyaretiler iin 04/17/00 veya Kanadal ziyaretiler iin 17/04/00 gibi belirli bir tarih format belirtebilirsiniz.

Metni dinamik yapma


Mevcut metni dinamik metinle deitirebilir veya dinamik metni sayfada belirli bir ekleme noktasna yerletirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Kayt kmeleri hakknda sayfa 540 nceden tanmlanm veri formatlarn kullanma sayfa 575

Dinamik metin ekleme


1 Tasarm grnmnde sayfadan metin sein veya dinamik metni eklemek istediiniz yeri tklatn. 2 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) ierik kaynan listeden sein. Kayt kmesi seerseniz, istediiniz

stunu kayt kmesinde belirtin. erik kayna dz metin (ASCII metni) iermelidir. Dz metin HTML ierir. Listede ierik kayna grnmyorsa veya kullanlabilen ierik kaynaklar gereksinimlerinizi karlamyorsa, yeni bir ierik kayna tanmlamak iin Art (+) dmesini tklatn.
3 (stee Bal) Metin iin veri format sein. 4 Ekle'yi tklatn veya ierik kaynan sayfaya srkleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 562


Sayfalar dinamik yapma

Tasarm grnmnde Canl Veri etkinletirilmi (Grnm > Canl Veri) alyorsanz, dinamik ierik sayfada grnr. Canl Veri devre dysa, bunun yerine bir yer tutucu grnr. (Sayfada metin setiyseniz metin seiminin yerini yer tutucu alr.) Kayt kmesi ieriinin yer tutucusu {KaytKmesiAd.StunAd} szdizimini kullanr ve burada KaytKmesi kayt kmesinin ad, StunAd ise kayt kmesinden setiiniz stunun addr. Bazen dinamik metin iin yer tutucularn uzunluu Belge penceresinde sayfann mizanpajn bozar. Sonraki konuda akland gibi yer tutucu olarak bo ssl ayralar kullanarak bu sorunu zebilirsiniz.

Dinamik metin iin yer tutucular grntleme


1 Dzen > Tercihler > Grnmez eler (Windows) seeneklerini veya Dreamweaver > Tercihler > Grnmez

eler (Macintosh) seeneklerini belirleyin.


2 Dinamik Metni Farkl Gster iletiim kutusunda { } seeneini belirleyin ve Tamam' tklatn.

Grntleri dinamik yapma


Sayfanzdaki grntleri dinamik yapabilirsiniz. rnein, hayr amal bir ak artrmada satlacak eyalar sergileyen bir sayfa tasarladnz varsayalm. Her sayfada tek bir eyann aklama metni ve fotoraf yer alr. Sayfann genel mizanpaj her eya iin ayn kalr, ancak fotoraf (ve aklama metni) deiebilir.
1 Sayfa Tasarm grnmnde akken (Grnm > Tasarm), ekleme noktasn fotorafn sayfada grnmesini

istediiniz yere yerletirin.


2 Ekle > Grnt'y sein.

Grnt Kaynan Se iletiim kutusu grnr.


3 Veri Kaynaklar seeneini (Windows) veya Veri Kayna dmesini (Macintosh) tklatn.

erik kaynaklarnn listesi grntlenir.


4 Listeden bir ierik kayna sein ve Tamam' tklatn.

erik kayna, grnt dosyalarnza yollar ieren bir kayt kmesi olmaldr. Sitenizin yapsna bal olarak yollar mutlak, belge grece veya kk grece olabilir. Not: Dreamweaver uygulamas u anda veritabannda depolanan ikili grntleri desteklememektedir. Listede kayt kmesi grnmyorsa veya kullanlabilen kayt kmeleri gereksinimlerinizi karlamyorsa yeni bir kayt kmesi tanmlayn.

Ayrca bkz.
SQL yazmadan kayt kmesi tanmlama sayfa 546

HTML niteliklerini dinamik yapma


HTML niteliklerini verilere balayarak sayfann grnmn dinamik olarak deitirebilirsiniz. rnein, tablonun arka plan niteliini kayt kmesindeki bir alana balayarak, tablo grntsnn arka plann deitirebilirsiniz. Ciltlemeler paneli veya zellik denetimi ile HTML niteliklerini balayabilirsiniz.

HTML niteliklerini Ciltlemeler paneli ile dinamik yapma


1 Pencere > Ciltlemeler seeneini belirleyerek Ciltlemeler panelini an. 2 Ciltlemeler panelinde kullanmak istediiniz veri kaynann bulunduundan emin olun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 563


Sayfalar dinamik yapma

erik kayna, balamak istediiniz HTML nitelii iin uygun olan veriler iermelidir. Listede ierik kaynaklar grnmyorsa veya kullanlabilen ierik kaynaklar gereksinimlerinizi karlamyorsa, yeni bir veri kayna tanmlamak iin Art (+) dmesini tklatn.
3 Tasarm grnmnde bir HTML nesnesi sein.

rnein, HTML tablosu semek iin tablonun iini tklatn ve Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seicide <table> etiketini tklatn.
4 Ciltlemeler panelinde ierik kaynan listenizden sein. 5 Buraya Bala kutusunda alr menden bir HTML nitelii sein. 6 Bala'y tklatn.

Sayfann uygulama sunucusundaki bir sonraki almasnda, veri kaynann deeri HTML niteliine atanr.

HTML niteliklerini zellik denetimi ile dinamik yapma


1 Tasarm grnmnde bir HTML nesnesi sein ve zellik denetimini an (Pencere > zellikler).

rnein, HTML tablosu semek iin tablonun iini tklatn ve Belge penceresinin sol alt kesindeki etiket seicide <table> etiketini tklatn.
2 Dinamik ierik kaynan HTML niteliine nasl baladnz niteliin konumuna baldr.

Balamak istediiniz niteliin yannda, zellik denetiminin iinde bir klasr simgesi varsa, dosya seim iletiim
kutusu amak iin klasr simgesini tklatn; ardndan veri kaynaklarnn listesini grntlemek iin Veri Kaynaklar seeneini tklatn.

Balamak istediiniz niteliin yannda bir klasr yoksa, denetimin sol tarafndaki Liste sekmesini (iki sekmeden
aada olan) tklatn. zellik denetiminin Liste grnm alr.

Balamak istediiniz nitelik Liste grnmnde yoksa, Art (+) dmesini tklatn; ardndan niteliin adn girin
veya kk ok dmesini tklatn ve nitelii alr menden sein.
3 Niteliin deerini dinamik yapmak iin nitelii tklatn; ardndan nitelik satrnn sonundaki imek simgesini veya

klasr simgesini tklatn. imek simgesini tklattysanz, veri kaynaklarnn listesi grnr. Klasr simgesini tklattysanz, dosya seim iletiim kutusu grnr. erik kaynaklarnn listesini grntlemek iin Veri Kaynaklar seeneini belirleyin.
4 erik kaynaklar listesinden bir ierik kayna sein ve Tamam' tklatn.

erik kayna, balamak istediiniz HTML nitelii iin uygun olan veriler iermelidir. Listede ierik kayna grnmyorsa veya kullanlabilen ierik kaynaklar gereksinimlerinizi karlamyorsa, yeni bir ierik kayna tanmlayn. Sayfann uygulama sunucusundaki bir sonraki almasnda, veri kaynann deeri HTML niteliine atanr.

ActiveX, Flash ve dier nesne parametrelerini dinamik yapma


ActiveX, Flash, Shockwave, Director ve Generator nesnelerinin parametrelerinin yan sra Java uygulamalarnn ve eklentilerinin de parametrelerini dinamik yapabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 564


Sayfalar dinamik yapma

Balamadan nce kayt kmenizdeki alanlarn balamak istediiniz nesne parametreleri iin doru verileri ierdiinden emin olun.
1 Tasarm grnmnde sayfadan bir nesne sein ve zellik denetimini an (Pencere > zellikler). 2 Parametreler dmesini tklatn. 3 Parametreniz listede grnmezse, Art (+) dmesini tklatn ve Parametre stununa bir parametre ad girin. 4 Parametrenin Deer stununu tklatn ve ardndan dinamik deeri belirtmek iin imek simgesini tklatn.

Veri kaynaklarnn listesi grntlenir.


5 Listeden bir veri kayna sein ve Tamam' tklatn.

Veri kayna, balamak istediiniz nesne parametresi iin uygun olan veriler iermelidir. Listede veri kayna grnmyorsa veya kullanlabilen veri kaynaklar gereksinimlerinizi karlamyorsa, yeni bir veri kayna tanmlayn.

Ayrca bkz.
Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546

Dinamik ierii deitirme


Dinamik ierik hakknda
erii salayan sunucu davrann dzenleyerek sayfanzdaki dinamik ierii deitirebilirsiniz. rnein, sayfanza daha fazla kayt salamak iin kayt kmesinin sunucu davrann dzenleyebilirsiniz. Sayfadaki dinamik ierik, Sunucu Davranlar panelinde listelenir. rnein, sayfanza kayt kmesi eklerseniz, Sunucu Davranlar panelinde bu kayt kmesi aadaki gibi listelenir:
Recordset(myRecordset)

Sayfanza baka bir kayt kmesi eklerseniz, Sunucu Davranlar panelinde her iki kayt kmesi de aadaki gibi listelenir:
Recordset(mySecondRecordset)Recordset(myRecordset)

Dinamik ierik dzenleme


1 Sunucu Davranlar panelini (Pencere > Sunucu Davranlar) an. 2 Sunucu davranlarn grntlemek iin Art (+) dmesini tklatn ve paneldeki sunucu davrann ift tklatn.

Orijinal veri kaynan tanmlamak iin kullandnz iletiim kutusu grnr.


3 letiim kutusunda deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklatn.

Dinamik ierik silme


Sayfaya dinamik ierik ekledikten sonra bunu aadaki yntemlerden biriyle silin:

Sayfadaki dinamik ierii sein ve Delete tuuna basn. Dinamik ierii Sunucu Davranlar panelinden sein ve Eksi (-) dmesini tklatn.
Not: Bu ilem, veritabanndan dinamik ierii alan sayfadaki sunucu taraf komut dosyasn kaldrr. Veritabanndaki verileri silmez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 565


Sayfalar dinamik yapma

Dinamik ierii test etme


Canl Veri penceresini kullanarak dinamik ieriin nizlemesini grebilir ve dzenleyebilirsiniz. Not: Balantlar Canl Veri penceresinde almaz. Balantlarnz test etmek iin Dreamweaver Taraycda nizleme zelliini kullann. Dinamik ierik grntlenirken aadaki grevleri gerekletirebilirsiniz:

Sayfa tasarm aralarn kullanarak sayfann mizanpajn ayarlama Dinamik ierik ekleme, dzenleme veya silme Sunucu davranlar ekleme, dzenleme veya silme
Bu efekti elde etmek iin Dreamweaver uygulamas dinamik sayfay Canl Veri penceresinde grntlemeden nce sunucunuzda altrr. Canl Veri penceresine ne zaman gei yaparsanz, ak belgenin geici bir kopyas ilenmek zere uygulama sunucunuza gnderilir. Sonuta elde edilen sayfa Canl Veri penceresinde dndrlerek grntlenir ve sunucudaki geici kopya silinir. Belge penceresi ve Canl Veri penceresi (Grnm > Canl Veri) arasnda gei yapabilirsiniz. Bir sayfa kullancdan veri (rnein, ana sayfada seilen bir kaydn kimlik numaras) bekliyorsa, Canl Veri Ayarlar iletiim kutusunda sayfaya bu verileri kendiniz salayabilirsiniz.
1 Sayfada gerekli deiiklikleri yapn. 2 Sayfanz GET yntemini kullanan bir HTML formundan URL parametreleri bekliyorsa, ara ubuundaki kutuya

ad-deer iftlerini girin ve Yenile dmesini (daire eklindeki ok simgesi) tklatn. Test deerini aadaki formatta girin: ad=deer; Bu formatta ad, sayfanz tarafndan beklenen URL parametresi, deer ise o parametrenin ierdii deerdir. Ayrca Canl Veri Ayarlar iletiim kutusunda (Grnm > Canl Veri Ayarlar) ad-deer iftleri tanmlayabilir ve bunlar sayfayla birlikte kaydedebilirsiniz.
3 Sayfanzn yenilenmesi gerekiyorsa Yenile dmesini tklatn.

Ayrca bkz.
Sayfay beklenen parametrelerle salama sayfa 579 Tasarm grnmnde canl verileri grntleme sayfa 576 HTML form parametreleri sayfa 640 URL parametreleri sayfa 641 Oturum deikenlerinin alma biimi sayfa 542

Adobe Contribute kullanclarnn dinamik ierii dzenlemesine izin verme


Contribute kullancs dinamik ierik veya grnmez eler (komut dosyalar ve yorumlar gibi) ieren bir sayfay dzenlediinde, Contribute uygulamasn dinamik ierii ve grnmez eleri sar iaretleyiciler olarak grntler. Varsaylan olarak Contribute kullanclar bu iaretileri seemez veya silemez. Contribute kullanclarnn sayfadaki dinamik ierii veya dier grnmez eleri seebilmesini veya silebilmesini istiyorsanz, buna izin vermek iin izin-grup ayarlarn deitirebilirsiniz; Contribute kullanclar normalde bunu semelerine izin verseniz bile hibir zaman dinamik ierii dzenleyemez.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 566


Sayfalar dinamik yapma

Not: Baz sunucu teknolojilerini kullanarak sunucu etiketi veya ilevi yoluyla statik metin grntleyebilirsiniz. Contribute kullanclarnn bu tr bir sunucu teknolojisini kullanan dinamik sayfadaki statik metni dzenlemelerine izin vermek iin, statik metni sunucu etiketlerinin dna yerletirin Daha fazla bilgi iin bkz: Adobe Contribute Ynetimi.
1 Site > Contribute Sitesi Ynet'i sein. 2 Contribute uyumluluu iin belirli gerekli seenekler etkin deilse, iletiim kutusunda bu seenekleri

etkinletirmek isteyip istemediiniz sorulur. Bu seenekleri ve Contribute uyumluluunu etkinletirmek iin Tamam' tklatn.
3 Sizden istendiinde, ynetici ifresini yazp Tamam' tklatn.

Web Sitesi Ynet iletiim kutusu grnr.


4 Kullanclar Ve Roller kategorisinde bir rol sein ve ardndan Rol Ayarlarn Dzenle dmesini tklatn. 5 Dzenleme kategorisini sein ve komut dosyalarn ve formlar korumak iin seenein seimini kaldrn. 6 Ayarlar Dzenle iletiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn. 7 Web Sitesi Ynet iletiim kutusunu kapatmak iin Kapat' tklatn.

Ayrca bkz.
Dreamweaver ile Contribute sitelerini ynetme sayfa 51 Contribute sitesi iin ablon oluturma sayfa 397

zellik denetimi ile kayt kmelerini deitirme


zellik denetimini seilen kayt kmesini deitirmek iin kullann. Kullanlabilen seenekler sunucu modeline gre deiir.
1 zellik denetimini an (Pencere > zellikler) ve ardndan Sunucu Davranlar panelindeki (Pencere > Sunucu

Davran) kayt kmesini sein.


2 Seeneklerden istediinizi dzenleyin. Denetimde yeni bir seenek belirlediinizde Dreamweaver uygulamas

sayfay gncelletirir.

Ayrca bkz.
Dinamik ierik dzenleme sayfa 564

Veritaban kaytlarn grntleme


Veritaban kaytlarn hakknda
Veritaban kaytlarnn grntlenmesi, veritaban veya baka bir ierik kaynanda depolanan bilgilerin alnmasn ve bu bilgilerin bir web sayfasnda grntlenmesini ierir. Dreamweaver uygulamas dinamik ierik grntlemek iin birok yntem salar ve hem dinamik ieriin sunumunu gelitirmenize olanak salayan hem de kullanclarn veritabanndan dndrlen bilgilerde daha kolay arama yapmalarna ve gezinmelerine izin veren birok yerleik sunucu davran salar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 567


Sayfalar dinamik yapma

Veritabanlar ve dier dinamik ierik kaynaklar, byk bilgi depolarn aramanz, sralamanz ve grntlemeniz iin daha fazla g ve esneklik salar. Web siteleri iin ierik depolamak zere veritaban kullanlmas, byk miktarlarda bilgi depolamanz ve daha sonra bu bilgileri anlaml bir ekilde elde edip grntlemeniz gereken durumlar iin mantkldr. Dreamweaver uygulamas, veritabannda depolanan bilgileri etkin bir ekilde elde etmeniz ve grntlemeniz iin birok ara ve nceden oluturulmu davran salar.

Sunucu davranlar ve formatlama eleri


Dreamweaver uygulamas, dinamik veri grntlemeyi gelitirmenizi salamak iin aadaki sunucu davranlarn ve formatlama elerini salar:
Formatlar Dinamik metne deiik trde saysal deerler, parasal deerler, tarih/saat deerleri ve yzde deerleri uygulayabilmenizi salar.

rnein, kayt kmesindeki bir enin fiyat 10,989 ise, Dreamweaver Para Birimi - 2 Ondalk Basama formatn seerek fiyat sayfada $10,99 olarak grntleyebilirsiniz. Bu format bir sayy iki ondalk basama kullanarak grntler. Sayda ikiden ok ondalk basama varsa, veri format sayy en yakn basamaa yuvarlar. Saynn ondalk basma yoksa, veri format bir ondalk basama ve iki sfr ekler.
Blge Yineleniyor Sunucu davranlar veritaban sorgusundan dndrlen birden ok eyi grntleyebilmenizi ve

sayfa bana grntlenecek kayt saysn belirleyebilmenizi salar.


Kayt Kmesinde Gezinme Sunucu davranlar, kullanclarn kayt kmesi tarafndan dndrlen nceki veya

sonraki kayt kmelerine ilerleyebilmelerini salayan gezinme eleri eklemenize izin verir. rnein, Blge Yineleniyor sunucu nesnesini kullanarak sayfa bana 10 kayt grntlenmesini seerseniz ve kayt kmesi 40 kayt dndrrse, kaytlarda 10'ar 10'ar gezinebilirsiniz.
Kayt Kmesi Durum ubuu Sunucu davranlar, kullanclara bir kayt kmesi iinde dndrlen toplam kayt saysna gre nerede olduklarn grntleyen bir saya ekleyebilirsiniz. Blgeyi Gster Sunucu davranlar, o anda grntlenen kaytlarn ilgili olma durumuna gre sayfadaki eleri gstermeyi veya gizlemeyi seebilmenizi salar. rnein, kullanc kayt kmesindeki son kayda geldiyse, leri balantsn gizleyebilir ve sadece nceki kaytlar balantsn grntlemeyi seebilirsiniz.

Dinamik verilere tipografi ve sayfa mizanpaj eleri uygulama


Dreamweaver uygulamasnn gl bir nitelii, yaps oluturulmu bir sayfada dinamik veriler sunmak ve HTML ve CSS kullanarak tipografi formatlamas uygulamaktr. Dreamweaver uygulamasnda dinamik verilere formatlar uygulamak iin, tablolar ve yer tutucular Dreamweaver formatlama aralarn kullanan dinamik veriler iin formatlayn. Veri ilgili veri kaynana eklendiinde, otomatik olarak belirlediiniz yaz tipi, paragraf ve tablo formatlamasn benimser.

Ayrca bkz.
Tablolara sahip ierik sunma sayfa 180 erik ekleme ve formatlama sayfa 220

Veritaban kayt kmesi sonularnda gezinme


Kayt kmesi gezinme balantlar kullanclarn bir kayttan dierine veya bir kayt kmesinden dierine gidebilmesini salar. rnein, tek seferde be kayt grntleyecek bir sayfa tasarladktan sonra, kullanclarn sonraki veya nceki be kayd grntlemesini salayan leri veya nceki gibi balantlar eklemek isteyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 568


Sayfalar dinamik yapma

Kayt kmesinde ilerlemek iin drt balant tr oluturabilirsiniz: lk, nceki, Sonraki ve Son. Hepsinin tek bir kayt kmesinde almas kaydyla, tek bir sayfada bu balantlardan istediiniz sayda grntleyebilirsiniz. Ayn sayfada ikinci bir kayt kmesinde ilerlemek iin balantlar ekleyemezsiniz. Kayt kmesi gezinme balantlar iin aadaki dinamik eler gerekir:

Gezinmek iin bir kayt kmesi Kayd veya kaytlar grntleyecek sayfadaki dinamik ierik Sayfada tklatlabilir gezinme ubuu ilevini grecek metin veya grntler Kayt kmesinde gezinmek iin Kayda Ta sunucu davranlar kmesi
Son iki eyi Kayt Gezinme ubuu nesne sunucusunu kullanarak ekleyebilir veya tasarm aralarn ve Sunucu Davranlar panelini kullanarak bu eleri ayr ayr ekleyebilirsiniz.

Kayt kmesi gezinme ubuu oluturma


Kayt Kmesi Gezinme ubuu sunucu davrann kullanarak tek bir ilemde kayt kmesi gezinme ubuu oluturabilirsiniz. Sunucu nesnesi sayfaya aadaki oluturma bloklarn ekler:

Metin veya grnt balantlar olan bir HTML tablosu Buraya Ta sunucu davranlar kmesi Blgeyi Gster sunucu davranlar kmesi
Kayt Kmesi Gezinme ubuunun metin srm aadaki gibi grnr:

Kayt Kmesi Gezinme ubuunun grnt srm aadaki gibi grnr:

Gezinme ubuunu sayfaya yerletirmeden nce sayfann gezinilebilecek bir kayt kmesi ve kaytlarn grntlenecei bir sayfa mizanpaj ierdiinden emin olun. Gezinme ubuunu sayfaya yerletirdikten sonra ubuu istediiniz gibi zelletirmek iin tasarm aralarn kullanabilirsiniz. Ayrca Buraya Ta ve Blgeyi Gster sunucu davranlarn Sunucu Davranlar panelinde ift tklatarak bunlar dzenleyebilirsiniz. Dreamweaver uygulamas, tklatldnda kullancnn seilen kayt kmesinde gezinmesine olanak tanyan metin veya grnt balantlar ieren bir tablo oluturur. Kayt kmesindeki ilk kayt grntlendiinde lk ve nceki balantlar veya grntleri gizlenir. Kayt kmesindeki son kayt grntlendiinde Sonraki ve Son balantlar veya grntleri gizlenir. Tasarm aralarn ve Sunucu Davranlar panelini kullanarak gezinme ubuunun mizanpajn zelletirebilirsiniz.
1 Tasarm grnmnde ekleme noktasn sayfada gezinme ubuunun grnmesini istediiniz yere yerletirin. 2 Kayt Kmesi Gezinme ubuu iletiim kutusunu (Ekle > Veri Nesneleri > Kayt Kmesi Disk Bellei > Kayt

Kmesi Gezinme ubuu) grntleyin.


3 Kayt Kmesi alr mensnden gezinmek istediiniz kayt kmesini sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 569


Sayfalar dinamik yapma

4 Bunu Kullanarak Gster blmnde sayfadaki gezinme balantlarnn grntlenecei format sein ve Tamam'

tklatn.
Metin Sayfaya metin balantlar yerletirir. Grntler Grafik grntleri balantlar olarak ekler. Dreamweaver uygulamas kendi grnt dosyalarn kullanr.

Bu grntleri, ubuu sayfaya yerletirdikten sonra kendi grnt dosyalarnzla deitirebilirsiniz.

zel kayt kmesi gezinme ubuklar


Kayt Kmesi Gezinme ubuu sunucu nesnesi tarafndan oluturulan basit tablodan daha karmak mizanpaj ve formatlama stilleri kullanan, kendi kayt kmesi gezinme ubuunuzu oluturabilirsiniz. Kendi kayt kmesi gezinme ubuunuzu oluturmak iin aadakileri yapmalsnz:

Metin veya grntlerde gezinme balantlar oluturma Balantlar sayfaya Tasarm grnmnde yerletirme Her gezinme balantsna bireysel sunucu davranlar atama
Bu blmde gezinme balantlarna bireysel sunucu davranlarnn nasl atanaca aklanmaktadr.

Gezinme balantsna sunucu davranlar oluturma ve atama


1 Tasarm grnmnde sayfada kayt gezinme balants olarak kullanmak istediiniz metin dizesini veya

grnty sein.
2 Sunucu Davranlar panelini (Pencere > Sunucu Davranlar) an ve Art (+) dmesini tklatn. 3 Alr menden Kayt Kmesi Disk Bellei'ni sein; ardndan listelenen sunucu davranlarndan o balant iin

uygun bir sunucu davran sein. Kayt kmesi ok sayda kayt ieriyorsa, kullanc balanty tklattnda Son Kayda Ta sunucu davrannn almas ok uzun srebilir.
4 Kayt Kmesi alr mensnde kaytlar ieren kayt kmesini sein ve Tamam' tklatn.

Sunucu davran gezinme balantsna atanr.

Buraya Ta (sunucu davran) iletiim kutusu seeneklerini ayarlama


Kullancnn kayt kmesindeki kaytlarda gezinmesini salayan balantlar ekleyin.
1 Sayfada hibir seim yapmadysanz, alr menden bir balant sein. 2 inde ilerlenecek kaytlar ieren kayt kmesini sein ve Tamam' tklatn.

Not: Kayt kmesi ok sayda kayt ieriyorsa, kullanc balanty tklattnda Son Kayda Ta sunucu davrannn almas ok uzun srebilir.

Gezinme ubuu tasarm grevleri


zel gezinme ubuu olutururken, Dreamweaver sayfa tasarm aralarn kullanarak grsel srmn oluturmakla balayn. Metin dizesi veya grnt iin bir balant oluturmanz gerekmez, Dreamweaver uygulamas sizin iin bunu oluturur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 570


Sayfalar dinamik yapma

Gezinme ubuunu oluturduunuz sayfa iinde gezinilecek bir kayt kmesi iermelidir. Basit bir kayt kmesi gezinme ubuu, grntlerden veya dier ierik elerinden oluturulan balant dmeleri ile aadaki gibi grnebilir:

Sayfaya bir kayt kmesi ekleyip gezinme ubuunu oluturduktan sonra, her gezinme esine bireysel sunucu davranlar eklemeniz gerekir. rnein, tipik bir kayt kmesi gezinme ubuu uygun davranla eletirilmi aadaki balantlarn srmlerini ierir:
Gezinme balants lk sayfaya git nceki sayfaya git Sonraki sayfaya git Son sayfaya git Sunucu davran lk sayfaya ta nceki sayfaya ta Sonraki sayfaya ta Son sayfaya ta

Ayrca bkz.
Kayt kmeleri hakknda sayfa 540

Kayt kmesi sonularna gre blgeleri gsterme ve gizleme


Ayrca kayt kmesinin bo olup olmamasna bal olarak bir blgenin grntlenmesini veya gizlenmesini belirtebilirsiniz. kayt kmesi bosa (rnein, sorguyla eleen hibir kayt bulunamadnda), kullancya hibir mesajn bulunamadn bildiren bir mesaj grntleyebilirsiniz. Bu zellikle, sorgular altrmak iin kullanc tarafndan girilen arama terimlerine dayanan arama sayfalar olutururken yararldr. Benzer ekilde, veritabanna balanrken sorun varsa veya bir kullancnn kullanc ad ve ifresi sunucu tarafndan tannanlarla elemediinde bir hata mesaj grntleyebilirsiniz. Blgeyi Gster sunucu davranlar unlardr:

Kayt Kmesi Bosa Gster Kayt Kmesi Bo Deilse Gster lk Sayfaysa Gster lk Sayfa Deilse Gster Son Sayfaysa Gster Son Sayfa Deilse Gster
1 Tasarm grnmnde sayfada gsterilecek veya gizlenecek blgeyi sein. 2 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn. 3 Alr menden Blgeyi Gster'i sein, listelenen sunucu davranlarndan birini sein ve Tamam' tklatn.

Ayrca bkz.
Veritaban kaytlarn hakknda sayfa 566 Dinamik tablo oluturma sayfa 572

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 571


Sayfalar dinamik yapma

Birden ok kayt kmesi sonucu grntleme


Blge Yineleniyor sunucu davran, sayfann iindeki bir kayt kmesinden birden ok kayt grntleyebilmenizi salar. Her trl dinamik veri seimi bir yinelenen blgeye dntrlebilir. Ancak, en sk kullanlan blgeler tablo, tablo satr ve tablo satrlar dizisidir.
1 Tasarm grnmnde dinamik ierik ieren bir blge sein.

Seim tablo, tablo satr ve hatta metin paragraf da dahil her ey olabilir. Blgeyi doru olarak semek iin belge penceresinin sol kesindeki etiket seiciyi kullanabilirsiniz. rnein, blge bir tablo satrysa sayfadaki satrn iini tklatn ve ardndan tablo satrn semek iin etiket seicide en sadaki <tr> etiketini tklatn.
2 Sunucu Davranlar panelini grntlemek iin Pencere > Sunucu Davranlar'n sein. 3 Art (+) dmesini tklatn ve Blge Yineleniyor'u sein. 4 Alr menden kullanlacak kayt kmesinin adn sein. 5 Sayfa bana grntlenecek kayt saysn sein ve Tamam' tklatn.

Belge penceresinde yinelenen blgenin evresinde ince, sekmeli ve gri bir anahat grnr. Canl Veri penceresinde (Grnm > Canl Veri) gri anahat kaybolur ve seim belirlediiniz kayt saysn grntleyecek ekilde geniler.

Ayrca bkz.
Veritaban kaytlarn hakknda sayfa 566 Dinamik ierik dzenleme sayfa 564

zellik denetiminde yinelenen blgeleri deitirme


Aadaki seeneklerden herhangi birini deitirerek seilen yinelenen blgeyi deitirebilirsiniz:

Yinelenen blgenin ad. Yinelenen blge iin kaytlar salayan kayt kmesi. Grntlenen kaytlarn says
Yeni bir seenek belirlediinizde Dreamweaver uygulamas sayfay gncelletirir.

Sayfada birden ok kayt grntlemek iin yinelenen blge oluturma ve ekleme


1 Yinelenen blgede grntlenecek verileri ieren kayt kmesini belirtin. 2 Sayfa bana grntlenecek kayt saysn belirtin ve Tamam' tklatn.

Sayfa bana belirli bir kayt says belirlerseniz ve istenen kayt saysnn bu deeri ama olasl varsa, kullanclarn dier kaytlar grntlemesine izin vermek iin kayt gezinme balantlar ekleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 572


Sayfalar dinamik yapma

Dinamik tablo oluturma


Aadaki rnekte Yinelenen Blge sunucu davrannn tablo satrna nasl uygulanaca gsterilmekte ve sayfa bana dokuz kaydn grntlendii belirtilmektedir. Satrn kendisinde drt farkl kayt grntlenmektedir: ehir, eyalet, ak adres ve posta kodu.

nceki rnekteki gibi bir tablo oluturmak iin dinamik ierik ieren bir tablo oluturmanz ve Yinelenen Blge sunucu davrann dinamik ierii ieren tablo satrna uygulamanz gerekir. Sayfa uygulama sunucusu tarafndan ilendiinde, satr Yinelenen Blge sunucu nesnesinde belirtilen sayda yinelenir ve her yeni satra farkl bir kayt eklenir.
1 Dinamik tablo eklemek iin aadakilerden birini yapn:

Dinamik Tablo iletiim kutusunu grntlemek iin Ekle > Veri Nesneleri > Dinamik Veriler > Dinamik Tablo
seeneini belirleyin.

Ekle panelinin Veri kategorisinden Dinamik Veriler dmesini tklatn ve alr menden Dinamik Tablo simgesini
sein.
2 Kayt Kmesi alr mensnden kayt kmesini sein. 3 Sayfa bana grntlenecek kayt saysn sein. 4 (stee Bal) Tablo snr, hcre dolgusu ve hcre aral iin deerler girin.

Dinamik Tablo iletiim kutusu tablo snrlar, hcre dolgusu ve hcre aral iin girdiiniz deerleri saklar. Not: Ayn grnme sahip birden ok dinamik tablo gerektiren bir projede alyorsanz, sayfa gelitirmeyi daha da basitletiren tablo mizanpaj deerlerini girin. Tablo zellik denetimini kullanarak tabloyu ekledikten sonra bu deerleri ayarlayabilirsiniz.
5 Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 573


Sayfalar dinamik yapma

Tablo ve ilgili kayt kmesinde tanmlanan dinamik ierik iin yer tutucular sayfaya eklenir.

Bu rnekte kayt kmesi drt stun ierir: AUTHORID, FIRSTNAME, LASTNAME ve BIO. Tablonun balk satr her stunun adlar ile doldurulur. Balklar herhangi bir aklayc metin kullanarak dzenleyebilir veya bunlar temsili grntlerle deitirebilirsiniz.

Kayt sayalar oluturma


Kayt sayalar, kullanclara kayt kmesinde gezinirken bir referans noktas salar. Kayt sayalar genellikle dndrlen toplam kayt saysn ve grntlenmekte olan geerli kaytlar grntler. rnein, kayt kmesi 40 bireysel kayt dndrr ve sayfa bana 8 kayt grntlenirse, ilk sayfadaki kayt sayacnda 40 kaydn 1-8 kaytlar grntleniyor mesaj grntlenir. Sayfanz iin kayt sayac oluturmadan nce sayfa iin kayt kmesi, dinamik ierii ierecek uygun bir sayfa mizanpaj ve ardndan bir kayt kmesi gezinme ubuu oluturmanz gerekir.

Ayrca bkz.
Kayt kmeleri hakknda sayfa 540 Kayt kmesi gezinme ubuu oluturma sayfa 568 Birden ok kayt kmesi sonucu grntleme sayfa 571 Dinamik tablo oluturma sayfa 572

Basit kayt sayalar oluturma


Kayt sayalar, kullanclarn bir kayt kmesi iinde dndrlen toplam kayt saysna gre nerede olduklarn bilmelerini salar. Bu nedenle, kayt sayalar web sayfasnn kullanlabilirliini nemli lde artran, kullanl davranlardr. Kayt Kmesi Gezinme ubuu Durumu sunucu nesnesini kullanarak basit kayt sayac oluturun. Bu sunucu nesnesi, geerli kayt durumunu grntlemek iin sayfada metin girii oluturur. Dreamweaver sayfa-tasarm aralarn kullanarak kayt sayacn zelletirebilirsiniz.
1 Ekleme noktasn kayt sayacn eklemek istediiniz yere yerletirin. 2 Ekle > Veri Nesneleri > Kayt Saymn Gster > Kayt Kmesi Gezinme Durumu'nu sein, alr menden Kayt

Kmesi alr mensn sein ve Tamam' tklatn. Kayt Kmesi Gezinme Durumu sunucu nesnesi, aadaki rnee benzeyen bir metin kayt sayac ekler:

Canl Veri penceresinde veya taraycda grntlendiinde saya aadaki rnee benzer:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 574


Sayfalar dinamik yapma

Kayt sayacn oluturma ve sayfaya ekleme


Kayt Kmesi Gezinme Durumu Ekle iletiim kutusunda izlenecek kayt kmesini sein ve Tamam' tklatn.

zel kayt sayalar oluturma


Bireysel kayt davranlarn zel kayt sayalar oluturmak iin kullanrsnz. zel kayt sayac oluturmak, kayt Kmesi Gezinme Durumu sunucu nesnesi tarafndan eklenen basit, tek satrl tablonun tesinde bir kayt sayac oluturmanz salar. Tasarm elerini birok yaratc biimde dzenleyebilir ve her eye uygun bir sunucu davran uygulayabilirsiniz. Kayt Saym sunucu davranlar aada belirtilmitir:

Balang Kayt Numarasn Gster Son Kayt Numarasn Gster Toplam Kaytlar Gster
Sayfanz iin zel kayt sayac oluturmadan nce sayfa iin kayt kmesi, dinamik ierii ierecek uygun bir sayfa mizanpaj ve bir kayt kmesi gezinme ubuu oluturmanz gerekir. Bu rnekte Basit kayt sayalar rneindeki benzer bir kayt sayac oluturulmaktadr. Bu rnekte, sans-serif yaz tipindeki metin sayfaya eklenecek kayt saym yer tutucularn temsil eder. Bu rnekteki kayt sayac aadaki gibi grnr:
StartRow ile EndRow arasndaki RecordSet.RecordCount kaytlar grntlenmektedir.

1 Tasarm grnmnde sayacn metnini sayfaya girin. stediiniz metni girebilirsiniz, rnein:
Displaying records thru of .

2 Ekleme noktasn metin dizesinin sonuna yerletirin. 3 Sunucu Davranlar panelini (Pencere > Sunucu Davranlar) an. 4 Sol st kedeki Art (+) dmesini tklatn ve Kayt Saymn Gster'i tklatn. Bu alt mende Toplam Kaytlar

Gster'i sein. Toplam Kaytlar Gster davran sayfaya eklenir ve ekleme noktasnn olduu yere bir yer tutucu eklenir. Metin dizesi imdi byle grnr:
Displaying records thru of {Recordset1.RecordCount}.

5 Ekleme noktasn records szcnden sonra ekleyin ve Sunucu Davranlar > Art (+) dmesi > Kayt Saym

paneli seimlerini yaparak Balang Kayt Saysn Gster'i sein. Metin dizesi imdi byle grnr:
Displaying records {StartRow_Recordset1} thru of {Recordset1.RecordCount}.

6 imdi ekleme noktasn thru ve of szcklerinin arasna ekleyin ve Sunucu Davranlar > Art (+) dmesi >

Kayt Saym paneli seimlerini yaparak Balang Kayt Saysn Gster'i sein. Metin dizesi imdi byle grnr:
Displaying records {StartRow_Recordset1} thru {EndRow_Recordset1} of{Recordset1.RecordCount}.

7 Sayfay Canl Veri penceresinde (Grnm > Canl Veri) grntleyerek sayacn dzgn altn onaylayn;

saya aadaki rnee benzer:


Displaying records 1 thru 8 of 40.

Sonular sayfas sonraki kaytlar kmesine tamak iin bir gezinme balantsna sahipse, balantnn tklatlmas kayt sayacn aadaki gibi grnecek ekilde gncelletirir:
Showing records 9 thru 16 of 40.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 575


Sayfalar dinamik yapma

Balantlar Canl Veri penceresinde almaz. Bunlar test etmek iin Taraycda nizleme zelliini kullanabilirsiniz. Tercihler'de (Dzen > Tercihler > Taraycda nizleme (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler > Taraycda nizleme (Macintosh)) Canl Veri Sunucusunu Kullanarak nizleme seeneini belirlediinizden emin olun; ardndan Dosya > Taraycda nizleme seeneini belirleyin.

nceden tanmlanm veri formatlarn kullanma


Dreamweaver uygulamas dinamik veri elerine uygulayabileceiniz birok nceden tanmlanm veri format ierir. Veri format stilleri tarih ve saat, para birimi, say ve yzde formatlarn ierir.

Veri formatlarn dinamik ierie uygulama


1 Dinamik ierii Canl Veri penceresinde veya onun yer tutucusunu Belge penceresinde sein. 2 Ciltlemeler panelini grntlemek iin Pencere > Ciltlemeler'i sein. 3 Format stununda aa ok dmesini tklatn.

Aa ok grnmyorsa paneli geniletin.


4 Format alr mensnde istediiniz veri format kategorisini sein.

Veri formatnn formatladnz veri tipi iin uygun veri format olduundan emin olun. rnein, Para Birimi formatlar sadece dinamik veriler saysal verilerden olutuunda alr. Ayn verilere birden ok format uygulayamazsnz.
5 Canl Veri penceresinde veya bir taraycda sayfann nizlemesini grntleyerek formatn doru uygulandndan

emin olun.

Veri formatn zelletirme


1 Tasarm grnmnde dinamik veriler ieren bir sayfa an. 2 Formatn zelletirmek istediiniz dinamik verileri sein.

Dinamik metnini setiiniz bal veri esi Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) vurgulanr. Panelde seilen e iin Ciltleme ve Format olmak zere iki stun grntlenir. Format stunu grnmyorsa, grmek iin Ciltlemeler panelini geniletin.
3 Ciltlemeler panelinde Format stunundaki aa oku tklatarak kullanlabilir veri formatlar alr mensn

geniletin. Aa ok grnmyorsa Ciltlemeler panelini daha fazla geniletin.


4 Alr listeden Format Listesini Dzenle'yi sein. 5 letiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn. a Listeden format sein ve Dzenle'yi tklatn. b Para Birimi, Say veya Yzde iletiim kutularnda aadaki parametrelerden herhangi birini deitirin ve Tamam'

tklatn.

Ondalk basamandan sonra grntlenecek basamak says Kesirlerin nne sfr konulup konulmayaca Negatif deerler iin parantez veya eksi iareti kullanlaca Basamaklarn gruplanp gruplanmayaca
c Veri formatn silmek iin listedeki format tklatn ve Eksi (-) dmesini tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 576


Sayfalar dinamik yapma

Veri format oluturma (Yalnzca ASP)


1 Tasarm grnmnde dinamik veriler ieren bir sayfa an. 2 zel format oluturmak istediiniz dinamik verileri sein. 3 Ciltlemeler panelini grntlemek iin Pencere > Ciltlemeler seeneini belirleyin ve Format stununda aa oku

tklatn. Aa ok grnmyorsa paneli geniletin.


4 Alr listeden Format Listesini Dzenle'yi sein. 5 Art (+) dmesini tklatn ve format tipini sein. 6 Format tanmlayn ve Tamam' tklatn. 7 Format iin Ad stununa bir ad girin ve Tamam' tklatn.

Not: Dreamweaver uygulamas yalnzca ASP sayfalar iin veri formatlar oluturmay desteklese de, ColdFusion ve PHP kullanclar dier gelitiricilerin oluturduu formatlar indirebilir veya sunucu formatlar oluturup Dreamweaver Exchange hedefine gnderebilirler. Sunucu Format API'si hakknda daha fazla bilgi iin, bkz. Dreamweaver' Geniletme (Yardm > Dreamweaver' Geniletme > Sunucu Formatlar).

Canl veri grntleme


Tasarm grnmnde canl verileri grntleme
Dreamweaver uygulamas, siz Tasarm grnmnde sayfa zerinde alrken sayfann dinamik ieriini grntleyebilir.
1 Dreamweaver uygulamasnn canl veri grntlemek zere doru ekilde yaplandrldndan emin olun.

Daha fazla bilgi iin bkz: Canl veri grntleme gereksinimleri sayfa 577.
2 Grnm > Canl Veri'yi sein.

Sayfa Tasarm grnmnde dinamik ierikle birlikte grntlenir. Canl Veri Tasarm grnmnde etkinken aadaki yapabilirsiniz:

Sayfa tasarm aralarn kullanarak sayfann mizanpajn ayarlama Dinamik ierik ekleme, dzenleme veya silme Sunucu davranlar ekleme, dzenleme veya silme
Not: Balar, Tasarm grnmnde almaz. Balantlarnz test etmek iin Taraycda nizleme zelliini kullann. Sayfada dinamik ierii etkileyen bir deiiklik yaptnzda, Yenile dmesini (daire eklindeki ok simgesi) tklatarak sayfay yenileyebilirsiniz. Dreamweaver ayrca sizin iin sayfay otomatik olarak da yenileyebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 577


Sayfalar dinamik yapma

Aadaki rnekte Canl Veri nitelii devre d braklm bir dinamik sayfa grlmektedir:

Aadaki rnekte ayn sayfa bu kez Canl Veri nitelii ak olarak grntlenmektedir:

Canl veri grntleme gereksinimleri


Tasarm grnmnde canl veriler grntlemek iin aadakileri yapmanz gerekir:

Dinamik verileri ilemek iin bir klasr tanmlayn.


Canl Verileri etkinletirdiinizde ak belgenin geici bir kopyas ilenmek zere klasre gnderilir. Sonuta elde edilen sayfa Tasarm grnmne dndrlerek grntlenir ve sunucudaki geici kopya silinir. Canl Veri'yi etkinletirdiinizde sayfada hata mesaj grntleniyorsa, Site Tanm iletiim kutusundaki URL nekinin doruluundan emin olun.

lgili dosyalar (varsa) klasre kopyalayn. Sayfay normalde bir kullancnn salayaca tm parametrelerle birlikte salayn.
Canl Veri grnmn altrmakta sorun yayorsanz, bkz. Canl Veri grnm sorunlarn giderme sayfa 579.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 578


Sayfalar dinamik yapma

Tasarm grnmnde canl veri ieren bir sayfa salama


Not: Canl Veri Ayarlar iletiim kutusu ve Canl Grnm Ayarlar iletiim kutular ayndr.
1 Canl Veri Ayarlar iletiim kutusunu (Grnm > Canl Veri Ayarlar) an. 2 URL stei alannda Art (+) dmesini tklatn ve sayfanzn bekledii bir parametre girin. 3 Her parametre iin bir ad ve test deer belirtin. 4 Yntem alr penceresinde sayfanzn bekledii HTML formu yntemini sein: POST veya GET. 5 Balatma Komut Dosyas metin alanna, almadan nce sayfann stne eklemek istediiniz tm kaynak kodlar

ekleyin. Balatma komut dosyalar genellikle oturum deikenlerini ayarlayan koddan oluur.
6 Geerli sayfa iin ayarlarnz kaydetmek zere Ayarlar Bu Belge iin Kaydet'i ve ardndan Tamam' tklatn.

Not: Ayarlar kaydetmek iin Tasarm Notlar'n (Dosya > Tasarm Notlar) etkinletirmeniz gerekir.

Ayrca bkz.
Belge penceresinde grnmler arasnda gei yapma sayfa 19 Canl grnmde sayfalar nizleme sayfa 289 Dinamik sayfalarn taraycda nizlemesini grntleme sayfa 536

Baml dosyalar kopyalama


Baz dinamik sayfalarn dzgn almas dier dosyalara baldr. Sunucu taraf iermeleri ve grnt dosyalar gibi baml dosyalar dahil tm ilgili dosyalar dinamik sayfalar ilemek iin tanmladnz klasre yklemeniz gerekir. Dreamweaver uygulamas Tasarm grnmnde Canl Veri'yi etkinletirdiinizde baml dosyalar klasre otomatik olarak kopyalamaz. Not: Canl Veri, sunucu tarafnda dahil edilenler ve global.asa (ASP) ve application.cfm (ColdFusion) gibi uygulama dosyalarndaki kodu destekler. Canl Veri'yi etkinletirmeden nce bu dosyalar sunucuya yklediinizden emin olun.
1 Site panelini (Pencere > Site Dosyalar) an ve Genilet dmesini (panel ara ubuundaki son simge) tklatn.

Site paneli tam boyutuna geniler.


2 Geniletilen Site paneli ara ubuundaki (soldan ikinci simge) Uygulama Sunucusu simgesini tklatn.

Uygulama sunucusunun kk klasr Uzak Site altnda grnr.


3 Yerel Klasr altnda baml dosyalar sein. 4 Dosyalar uygulama sunucusuna kopyalamak iin ara ubuundaki mavi yukar oku tklatn veya dosyalar Uzak

Site altndaki uygun klasre srkleyin. Baka baml eklemediiniz srece bu ilemi siteniz iin sadece bir kez yapmanz gerekir ve baka dosya eklerseniz bunlar klasre kopyalamanz gerekir.

Ayrca bkz.
ColdFusion gelitirme ortam kurma sayfa 516 PHP gelitirme ortam kurma sayfa 516 ASP gelitirme ortam kurma sayfa 516

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 579


Sayfalar dinamik yapma

Sayfay beklenen parametrelerle salama


Dinamik ierik oluturmak iin baz sayfalar iin kullancdan parametreler gerekir. rnein, bir kayd bulmak ve grntlemek iin sayfann o kaydn kimlik numarasn bulmas gerekir. Bu veriler olmadan Dreamweaver uygulamas Tasarm grnmnde grntlenecek dinamik ierik oluturamaz. Sayfa kullancdan parametreler bekliyorsa bu parametreleri aadaki gibi salamanz gerekir.
1 Belge penceresinde Grnm mensnden Canl Veri Ayarlar'n sein. 2 letiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn.

Canl Veri Ayarlar iletiim kutusunda GET yntemini belirtirseniz, Tasarm grnm ara ubuunda bir metin kutusu grnr. Bu kutuyu farkl URL parametreleri girmek iin kullann; ardndan parametrelerin sayfay nasl etkilediini grmek iin Yenile dmesini (daire eklindeki ok simgesi) tklatn. Her bir URL parametresini aadaki formatta girin:
name=value;

Bu formatta ad sayfanz tarafndan beklenen URL parametresi, de er ise o parametrenin ierdii deerdir.

Ayrca bkz.
URL parametreleri sayfa 641

Sayfay yenileme
Canl Veri etkinken dinamik ierii etkileyen bir deiiklik yaptktan sonra sayfay yenilemek iin belge
ubuundaki Yenile dmesini (daire eklindeki ok simgesi) tklatn.

Dinamik ierii etkileyen her deiikliinizde sayfay yenilemek iin ara ubuundaki Otomatik Yenile seeneini
belirleyin. Yava bir veritaban balantnz varsa, Canl Veri penceresinde alrken bu seenei kapal brakmak isteyebilirsiniz.

Canl Veri grnm sorunlarn giderme


Canl Veri grnm ile ilgili pek ok sorun, Site Tanm iletiim kutusundaki (Site > Siteleri Dzenle) eksik veya yanl deerlerden kaynaklanmaktadr. Site Tanm iletiim kutusunun Test Sunucusu kategorisini denetleyin. Uzak Klasr kutusunda dinamik sayfalar ileyebilen bir klasr belirtilmelidir. Sabit diskinizde IIS veya PWS altryorsanz, aadaki uygun bir uzak klasr rneidir: C:\Inetpub\wwwroot\myapp\ URL neki kutusunun uzak klasre karlk gelen (eleen) bir URL'yi belirlediinden emin olun. rnein, yerel bilgisayarnzda PWS veya IIS alyorsa, aadaki uzak klasrler aadaki URL neklerine sahip olur:
Uzak klasr C:\Inetpub\wwwroot\ C:\Inetpub\wwwroot\myapp\ C:\Inetpub\wwwroot\fs\planes URL neki http://localhost/ http://localhost/myapp/ http://localhost/fs/planes

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 580


Sayfalar dinamik yapma

Tasarm grnmnde canl veri olmadan alma


Canl Veri devre d braklrsa veya uygulama sunucunuzla balantnz geici olarak kesilirse, yine de Tasarm grnmnde dinamik sayfalarnzda almaya devam edebilirsiniz. Dreamweaver uygulamas, sayfadaki dinamik ierii grsel olarak belirtmek iin yer tutucular kullanr. rnein, veritabanndan karlan dinamik metnin yer tutucusu {KaytKmesiAd.StunAd} szdizimini kullanr ve burada KaytKmesi kayt kmesinin ad, StunAd ise kayt kmesinden setiiniz stunun addr. Bazen dinamik metin iin yer tutucularn uzunluu Tasarm grnmnde sayfann mizanpajn bozar. Bu sorunu, yer tutucu olarak ssl ayralar kullanarak zebilirsiniz.
1 Dzen > Tercihler > Grnmez eler (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler > Grnmez eler

(Mac OS X) seeneklerini belirleyin.


2 Dinamik Metni Farkl Gster iletiim kutusunda { } seeneini belirleyin ve Tamam' tklatn.

zel sunucu davranlar ekleme


zel sunucu davranlar hakknda
Dreamweaver uygulamas, bir siteye kolayca dinamik zellikler ekleyebilmenizi salayan, yerleik bir sunucu davranlar kmesi ile gelir. Gelitirme gereksinimlerinize uygun sunucu davranlar oluturarak veya Dreamweaver Exchange web sitesinden sunucu davranlar elde ederek Dreamweaver ilevini geniletebilirsiniz. Kendi sunucu davranlarnz oluturmadan nce, web sitenize eklemek istediiniz ilevi salayan sunucu davrannn baka biri tarafndan oluturulup oluturulmadn grmek iin Dreamweaver Exchange web sitesine bakmanz gerekir. ou zaman gereksinimlerinizi karlayacak bir sunucu davran bir nc taraf gelitirici tarafndan oluturulmu ve test edilmitir.

Access Dreamweaver Exchange


1 Dreamweaver uygulamasnda aadaki yntemlerden birini kullanarak Dreamweaver Exchange hedefine eriin:

Yardm > Dreamweaver Exchange seeneini belirleyin. Pencere > Sunucu Davranlar seeneini belirleyin, Art (+) dmesini tklatn ve Baka Sunucu Davranlar Al'
sein. Taraycnzda Dreamweaver Exchange web sayfas alr.
2 Adobe Kimliinizi kullanarak Exchange sayfasnda oturum an veya henz bir Dreamweaver Exchange Kimlii

oluturmadysanz, Adobe hesab amak iin ynergeleri izleyin.

Dreamweaver yazlmnda sunucu davran veya baka bir uzant ykleme


1 Komutlar > Uzantlar Ynet seeneini belirleyerek Extension Manager uygulamasn balatn. 2 Extension Manager uygulamasnda Dosya > Uzanty Paketle'yi sein.

Daha fazla bilgi iin bkz. Extension Manager uygulamasn kullanma.

zel sunucu davranlar i ak


ColdFusion, JavaScript, VBScript veya PHP uygulamalarnda yetkin bir web gelitiricisi iseniz, kendi sunucu davranlarnz yazabilirsiniz. Sunucu davran oluturma admlar aadaki ileri ierir:

Gerekli eylemi gerekletiren bir veya daha ok kod blou yazn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 581


Sayfalar dinamik yapma

Kod blounun sayfann HTML kodu iinde nereye ekleneceini belirtin. Sunucu davran parametre iin bir deerin belirtilmesini gerektiriyorsa, davran uygulayan web gelitiriciden
uygun bir deer salamasn isteyen bir iletiim kutusu oluturun.

Bakalarnn kullanmna sunmadan nce sunucu davrann test edin.

Ayrca bkz.
Sunucu davran iin parametre isteme sayfa 587 Sunucu davranlarn test etme sayfa 590

Sunucu Davran Oluturucu'yu kullanma


Davrann sayfaya ekledii kod blounu veya bloklarn eklemek iin Sunucu Davran Oluturucu'yu kullann.
1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve Yeni Sunucu

Davran'n sein.
2 Belge Tr alr mensnden sunucu davrann gelitirdiiniz belge trn sein. 3 Ad kutusuna sunucu davrannn adn girin. 4 (stee Bal) Varolan bir sunucu davrann oluturduunuz davrana eklemek iin Varolan Sunucu Davrann

Kopyala seeneini belirleyin ve ardndan Kopyalanacak Davran alr mensnden sunucu davrann sein. Tamam' tklatn. Sunucu Davran Oluturucu iletiim kutusu grntlenir.
5 Yeni kod blou eklemek iin Art (+) dmesini tklatn, kod blou iin ad girin ve Tamam' tklatn.

Girdiiniz ad, uygun komut dosyas etiketleri Kod blou kutusunda grnecek ekilde Sunucu Davran Oluturucu'da grnr.
6 Kod Blou kutusuna sunucu davrann uygulamak iin gerekli alma zaman kodunu girin.

Not: Kodu Kod Blou kutusuna girerken her adlandrlm kod blou iin tek etiket veya kod blou girebilirsiniz (rnein, myBehavior_block1, myBehavior_block2, myBehavior_blockn vb.) Birden ok etiket veya kod blou girmeniz gerekiyorsa her biri iin bireysel bir kod oluturun. Ayrca baka sayfalardan da kod kopyalayabilir ve yaptrabilirsiniz.
7 Ekleme noktasn parametreyi eklemek istediiniz kod blouna yerletirin veya parametre ile deitirilecek bir dize

sein.
8 Kod Blou dmesinde Parametreler Ekle'yi tklatn. 9 Parametre Ad kutusuna parametre iin bir ad girin (rnein, Oturum) ve Tamam' tklatn.

Parametre, parametreyi tanmlamadan nce ekleme noktasna yerletirdiiniz yerdeki kod blouna eklenir. Dize setiyseniz, kod blounda seilen dizenin her rnei parametre iaretleyici ile deitirilir (rnein, @@Session@@).
10 Kod Ekle alr mensnden bir seenei belirleyerek kod bloklarn kattrmak istediiniz yeri belirtin. 11 (stee Bal) Sunucu davran hakknda ek bilgiler belirtmek iin Gelimi dmesini tklatn. 12 Daha fazla kod blou oluturmak iin 5-11 arasndaki admlar tekrarlayn. 13 Sunucu davran parametrenin size salanmasn gerektiriyorsa, davran uygulayan kiiden parametreler kabul

eden bir iletiim kutusu oluturmanz gerekir. Aadaki balantya bakn.


14 Sunucu davrann oluturmak iin gerekli admlar gerekletirdikten sonra Tamam' tklatn.

Sunucu Davranlar panelinde sunucu davran listelenmektedir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 582


Sayfalar dinamik yapma

15 Sunucu davrann test edin ve dzgn altndan emin olun.

Ayrca bkz.
Dng ynergesi ile yinelenen kod bloklar sayfa 585 Kodlama ynergeleri sayfa 590 Sunucu davran iin parametre isteme sayfa 587 zel sunucu davranlar ekleme sayfa 580

Gelimi seenekler
Kaynak kodunu belirleyip her kod blou iin yeri ekledikten sonra sunucu davran tamamen tanmlanm olur. ou durumda ek bilgiler tanmlamanz gerekmez. Gelimi bir kullancysanz aadaki seeneklerden birini ayarlayabilirsiniz:
Tanmlayc Kod blounun tanmlayc olarak ilem grmesi gerekip gerekmediini belirler.

Varsaylan olarak her kod blou bir tanmlaycdr. Dreamweaver uygulamas belgenin herhangi bir yerinde bir tanmlayc kodu bulursa, davran Sunucu Davranlar panelinde listeler. Kod blounun tanmlayc olarak ilem grmesi gerekip gerekmediini belirlemek iin Tanmlayc seeneini kullann. Sunucu davrannn kod bloklarndan en az biri tanmlayc olmaldr. Kod blou aadaki koullardan biri geerliyken bir tanmlayc olmamaldr: Ayn kod blou baka bir sunucu davran tarafndan kullanlyor veya kod blou o kadar basit ki sayfada kendiliinden kullanlabilir.
Sunucu Davran Bal Sunucu Bal panelindeki davrann baln belirtir.

Tasarmc Sunucu Davranlar panelindeki Art (+) dmesini tklattnda, yeni sunucu davrann bal alr mende grnr. Tasarmc belgeye bir sunucu davrann rneini uyguladnda davran Sunucu Davranlar panelindeki uygulanan davranlar listesinde grnr. Art (+) alr mensnn ve uygulanan davranlar listesinin ieriini belirtmek iin Sunucu Davran Bal kutusunu kullann. Kutudaki ilk deer, Yeni Sunucu Davran iletiim kutusunda saladnz addr. Parametreler tanmlandka ad otomatik olarak gncelletirilerek parametrelerin sunucu davrann adndan sonra parantez iinde grnmesi salanr.
Set Session Variable (@@Name@@, @@Value@@)

Kullanc varsaylan deeri kabul ederse, parantezden nceki, her ey Art (+) alr mensnde grnr (rnein, Oturum Deikenini Ayarla). Ad art parametreler uygulanan davranlar listesinde (rnein, Oturum Deikenini Ayarla ("abcd", "5")) grnr .
Seilecek Kod Blou Kullanc Sunucu Davranlar panelinde davran setiinde hangi kod blounun seileceini

belirler. Sunucu davran uyguladnzda davrann iindeki kod bloklarndan biri seilecek kod blou olarak atanr. Sunucu davran uygulayp daha sonra davran Sunucu Davranlar panelinde seerseniz, atanan blok Belge penceresinde seilir. Varsaylan olarak Dreamweaver uygulamas html etiketinin stnde olmayan ilk kod blounu seer. Tm kod bloklar html etiketinin stndeyse, birinci kod blou seilir. Gelimi kullanclar hangi kod blounun seilen blok olduunu belirleyebilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 583


Sayfalar dinamik yapma

Kod bloklar oluturma


Sunucu Davran Oluturucu'da oluturduunuz kod bloklar, Sunucu Davran panelinde grnen sunucu davrannn iine alnr. Kod, belirtilen sunucu modeli iin herhangi bir geerli alma zaman kodu olabilir. rnein, zel sunucu davrannz iin belge tr olarak ColdFusion uygulamasn seerseniz, yazdnz kod ColdFusion uygulama sunucusunda alan geerli bir ColdFusion kodu olmaldr. Kod bloklarn dorudan Sunucu Davran Oluturucu'da oluturabilir veya kod baka kaynaklardan kopyalayp yaptrabilirsiniz. Sunucu Davran Oluturucu'da oluturduunuz her kod tek etiket veya komut dosyas blou olmaldr. Birden ok etiket blou eklemeniz gerekiyorsa bunlar ayr kod bloklar olarak bln. Kod bloklarndaki koullar Dreamweaver uygulamas koullu olarak altrlan kontrol ifadelerini ieren kod bloklar gelitirebilmenizi salar. Sunucu Davran Oluturucu if, elseif ve else ifadelerini kullanr ve sunucu davran parametrelerini ierebilir. Bylece, sunucu davran parametrelerinin arasndaki OR ilikilerinin deerlerini temel alan alternatif metin bloklar ekleyebilirsiniz. Aadaki rneklerde if, elseif ve else ifadeleri grlmektedir. Keli parantezler ([ ]) istee bal kodu gsterir ve yldz iareti (*) sfr veya daha fazla rnei gsterir. Yalnzca belirli koul veya koullar geerli olduunda kod blounun bir ksmn veya tmn yrtmek iin aadaki szdizimini kullann:
<@ if (expression1) @>conditional text1[<@ elseif (expression2) @>conditional text2]*[<@ else @> conditional text3]<@ endif @>

Koullu ifadeler, JavaScript eval() ilevi kullanlarak deerlendirilebilen herhangi bir JavaScript ifadesi olabilir ve ayrca @@ ile iaretlenmi sunucu davran parametresi ierebilir. (@@ iaretleri parametrenin JavaScript deikenleri ve anahtar szcklerinden ayrt edilmesini salar.) Koullu ifadeleri etkin ekilde kullanma if, else ve elseif ynergelerini kullanrken, ki bunlar insertText XML etiketindedir, if ynergelerini zmlemek ve hangi metnin sonuca dahil edileceini belirlemek iin katlmc metin nceden ilenir. if ve elseif ynergeleri ifadeyi bamsz deiken olarak alr. Koullu ifade JavaScript koullu ifadeleri ile ayndr ve ayrca sunucu davran parametreleri de ierebilir. Bunun gibi ynergeler, sunucu davran parametrelerinin deerleri veya bunlar arasndaki ilikiyi temel alan alternatif kod bloklar arasnda seim yapabilmenizi salar. rnein aadaki JSP kodu, koullu kod blounu kullanan bir Dreamweaver sunucu davranndan gelir:
@@rsName@@.close(); <@ if (@@callableName@@ != '') @> @@callableName@@.execute(); @@rsName@@ = @@callableName@@.getResultSet();<@ else @> @@rsName@@ = Statement@@rsName@@.executeQuery(); <@ endif @> @@rsName@@_hasData = @@rsName@@.next();

Koullu kod blou <@ if (@@callableName@@ != '') @> ile balar ve <@ endif @> ile biter. Koda gre, kullanc sunucu davran Parametre iletiim kutusunda @@callableName@@ parametresi iin bir deer girerse dier bir deyile, @@callableName@@ parametre deeri bo deilse veya (@@callableName@@ != '') ise koullu kod blou, aadaki ifadelerle deitirilir:
@@callableName@@.execute(); @@rsName@@ = @@callableName@@.getResultSet();

Aksi durumda, kod blou, aadaki ifadeyle deitirilir:


@@rsName@@ = Statement@@rsName@@.executeQuery();

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 584


Sayfalar dinamik yapma

Ayrca bkz.
Dng ynergesi ile yinelenen kod bloklar sayfa 585

Kod blounu konumlandrma


Sunucu Davran Oluturucu'yu kullanarak kod bloklar olutururken bunlarn sayfann HTML kodunda nereye ekleneceini belirtmeniz gerekir. rnein, al <html> etiketinin stne bir kod blou eklerseniz, kod blounun sayfann HTML kodunun o blmndeki dier etiket, komut dosyas ve sunucu davranlarna gre konumunu belirtmeniz gerekir. Tipik rneklerde davran al <html> etiketinin stndeki sayfa kodunda zaten varolabilecek kayt kmesi sorgularndan nce veya sonra konumlandrma sz konusudur. Kod Ekle alr mensnden bir konumlandrma seenei belirlediinizde, Grece Konum alr penceresinde kullanlabilen seenekler sayfann o ksm iin ilgili seenekler salayacak ekilde deiir. rnein, Kod Ekle alr mensnde <html> Etiketinin stnde'yi belirlerseniz, Grece Konum alr penceresinde kullanlabilen konumlandrma seenekleri sayfann o ksm ile ilgili seimleri yanstr. Aadaki tabloda kod blou ekleme seenekleri ve her biri iin kullanlabilen grece konumlandrma seenekleri grlmektedir:
Kod Ekle seenekleri <html> Etiketinin stnde Grece konum seenekleri

Dosyann banda Kayt kmelerinden hemen nce Kayt kmelerinden hemen sonra
<html> etiketinin hemen stnde

zel konum Dosya sonundan nce Kayt kmesi kapanndan nce Kayt kmesi kapanndan sonra
</html> etiketinden sonra

<html> Etiketinin Altnda

zel konum

Belirli Etikete Gre Seime Gre

Etiket alr mensnden bir etiket sein ve etiket konumlandrma seeneklerinden birini belirleyin. Seimden nce Seimden sonra Seimi deitir Seimi sar

zel konum belirtmek iin kod blouna bir arlk atamanz gerekir. Birden ok kod blounu belirli bir srayla eklemeniz gerektiinde zel Konum seeneini kullann. rnein, kayt kmelerini aan kod bloklarndan sonra sral kod blou eklemek iin, ilk blok iin 60, ikinci blok iin 65 ve nc blok iin 70 arln girersiniz. Varsaylan olarak, Dreamweaver uygulamas <html> etiketinin stne eklenen tm kayt kmesi aan kod bloklarna 5 arln atar. ki veya daha fazla bloun arl eleiyorsa, Dreamweaver uygulamas bloklar arasndaki sray rasgele ayarlar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 585


Sayfalar dinamik yapma

Ayrca bkz.
Sunucu davran iin parametre isteme sayfa 587 Kodlama ynergeleri sayfa 590 zel sunucu davranlar hakknda sayfa 580 Kod bloklar oluturma sayfa 583 Sunucu davranlarn test etme sayfa 590

Kod blounu konumlandrma (genel ynergeler)


1 Sunucu Davran Oluturucusu'nu kullanarak kod blou yazn. 2 Sunucu Davran Oluturucu iletiim kutusunda Kod Ekle alr mensnden kod blounun ekleneceini konumu

sein.
3 Sunucu Davran Oluturucu iletiim kutusunda Kod Ekle alr mensnde setiinize konuma gre bir konum

sein.
4 Kod blounu yazmay tamamladnzda Tamam' tklatn.

Sunucu davran Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davran) listelenir; sunucu davrann grntlemek iin Art (+) dmesini tklatn.
5 Sunucu davrann test edin ve dzgn altndan emin olun.

Kod blounu sayfadaki baka bir etikete gre konumlandrma


1 Kod Ekle alr mensnde Belirli Etikete Gre'yi sein. 2 Etiket kutusunda etiketi girin veya alr menden bir etiket sein.

Etiket girerseniz al ayralar (<>) dahil etmeyin.


3 Grece Konum alr mensnde bir seenek belirleyerek etikete gre bir konum sein.

Kod blounu sayfa tasarmc tarafndan seilen bir etikete gre konumlandrma
1 Kod Ekle alr mensnde Seime Gre'yi sein. 2 Grece Konum alr mensnde bir seenek belirleyerek seime gre bir konum sein.

Kod blounuzu seimden hemen nce veya sonra ekleyebilirsiniz. Ayrca seimi kod blounuzla deitirebilir veya kod blounu seimin etrafna sarabilirsiniz. Kod blounu bir seimin evresine sarmak iin seimin aadaki gibi arasnda hibir ey olmayan bir al ve kapan etiketinden olumas gerekir:
<CFIF Day="Monday"></CFIF>

Kod blounun al etiketi parasn seimin al etiketinden nce ekleyin ve kod blounun kapan etiket parasn seimin kapan etiketinden sonra ekleyin.

Dng ynergesi ile yinelenen kod bloklar


Kod blounun bir ksmn veya tmn birka kez yinelemek iin aadaki szdizimini kullann:
<@ loop (@@param1@@,@@param2@@) @>code block<@ endloop @>

Sunucu davranlar olutururken kod blounu birka kez yinelemek iin dng yaplar kullanabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 586


Sayfalar dinamik yapma

<@ loop (@@param1@@,@@param2@@,@@param3@@,@@param_n@@) @>code block <@ endloop @>

Dng ynergesi, virglle ayrlm parametre dizileri listesini bamsz deiken olarak kabul eder. Bu durumda, parametre dizi bamsz deikenleri kullancnn tek parametre iin birden ok deer salayabilmesini salar. Yinelenen metin n kez oaltlr ve burada n deeri parametre dizi bamsz deikenlerinin uzunluudur. Birden ok parametre dizisi bamsz deikeni belirtilirse, tm diziler ayn uzunlukta olmaldr. Dngnn i. deerlendirilmesinde, parametre dizilerinin i. eleri kod bloundaki ilikili parametre rneklerinin yerini alr. Sunucu davran iin bir iletiim kutusu oluturduunuzda iletiim kutusuna sayfa tasarmcsnn parametre dizileri oluturmasna izin veren bir kontrol ekleyebilirsiniz. Dreamweaver uygulamas iletiim kutular oluturmak iin kullanabileceiniz basit bir kontrol ierir. Metin Alan Virglle Ayrlm Listesi ad verilen bu kontrol Sunucu Davran Oluturucu araclyla kullanlabilir. Daha karmak kullanc arabirim eleri oluturmak zere diziler oluturmak iin kontrol (rnein, zgara kontrol) ieren bir iletiim kutusu oluturmak iin API belgelerine bakn. stediiniz sayda koullu ifade veya dng ynergesini koullu bir ynergenin iine i ie yerletirebilirsiniz. rnein, bir ifade doru olduunda dng yrtlmesini belirtebilirsiniz. Aadaki rnekte sunucu davranlar oluturmak iin bu tr yinelenen kod bloklarnn nasl oluturulaca gsterilmektedir (rnek, depolanan yordama erimek iin kullanlan bir ColdFusion davrandr):
<CFSTOREDPROC procedure="AddNewBook" datasource=#MM_connection_DSN# username=#MM_connection_USERNAME# password=#MM_connection_PASSWORD#> <CFPROCPARAM type="IN" dbvarname="@CategoryId" value="#Form.CategoryID#" cfsqltype="CF_SQL_INTEGER"> <CFPROCPARAM type="IN" dbvarname="@ISBN" value="#Form.ISBN#" cfsqltype="CF_SQL_VARCHAR"> </CFSTOREDPROC>

Bu rnekte CFSTOREDPROC etiketi sfr veya daha ok CFPROCPARAM etiketi ierebilir. Ancak, dng ynergesi iin destek olmadan CFPROCPARAM etiketlerini eklenen CFSTOREDPROC etiketine eklemenin bir yolu yoktur. Bu dng ynergesi kullanlmadan bir sunucu davran olarak oluturulacak olsayd, bu rnei iki katlmcya blmeniz gerekirdi: Ana CFSTOREDPROC etiketi ve katlmc tr birden ok olan bir CFPROCPARAM etiketi. Dng ynergesini kullanarak ayn yordam aadaki gibi yazabilirsiniz:
<CFSTOREDPROC procedure="@@procedure@@" datasource=#MM_@@conn@@_DSN# username=#MM_@@conn@@_USERNAME# password=#MM_@@conn@@_PASSWORD#> <@ loop (@@paramName@@,@@value@@,@@type@@) @> <CFPROCPARAM type="IN" dbvarname="@@paramName@@" value="@@value@@" cfsqltype="@@type@@"> <@ endloop @> </CFSTOREDPROC>

Not: Her @> sonrasndaki yeni satrlar yoksaylr. Kullanc Sunucu Davran Oluturucu iletiim kutusuna aadaki parametre deerlerini girdiyse:
procedure = "proc1" conn = "connection1" paramName = ["@CategoryId", "@Year", "@ISBN"] value = ["#Form.CategoryId#", "#Form.Year#", "#Form.ISBN#"] type = ["CF_SQL_INTEGER", "CF_SQL_INTEGER", "CF_SQL_VARCHAR"]

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 587


Sayfalar dinamik yapma

Sunucu davran sayfaya aadaki alma zaman kodunu ekler:


<CFSTOREDPROC procedure="proc1" datasource=#MM_connection1_DSN# username=#MM_connection1_USERNAME# password=#MM_connection1_PASSWORD#> <CFPROCPARAM type="IN" dbvarname="@CategoryId" value="#Form.CategoryId#" cfsqltype="CF_SQL_INTEGER"> <CFPROCPARAM type="IN" dbvarname="@Year" value="#Form.Year#" cfsqltype="CF_SQL_INTEGER"> <CFPROCPARAM type="IN" dbvarname="@ISBN" value="#Form.ISBN#" cfsqltype="CF_SQL_VARCHAR"> </CFSTOREDPROC>

Not: Parametre dizileri, koullu ynerge ifadesinin bir paras olma haricinde dngnn dnda kullanlamaz. Dng ynergesinin _length ve _index deikenlerini kullanma Dng ynergesi, kattrlm if koullar iin kullanabileceiniz iki yerleik deikeni ierir. Bu deikenler unlardr: _length ve _index. _length deikeni dng ynergesi tarafndan ilenen dizilerin uzunluunu deerlendirirken, _index deikeni dng ynergesinin geerli dizinini deerlendirir. Deikenlerin yalnzca ynergeler olarak tanndklarndan ve dngye iletilecek gerek parametreler olarak tannmadklarndan emin olmak iin iki deikeni de @@ iaretlerinin iine almayn. Yerleik deikenler kullanmaya rnek olarak bunlarn sayfa ynergesinin ie aktar niteliine uygulanmas verilebilir. e aktar nitelii iin paketlerin virglle ayrlmas gerekir. Dng ynergesi ie aktar niteliine geniliyorsa, dngnn ilk tekrarlanmasnda yalnzca ie aktar= nitelik adn belirtirsiniz (buna kapan ift trnak iareti (") dahildir) ve dngnn son tekrarlamasnda bir virgl belirtmezsiniz. Yerleik deikeni kullanarak bunu aadaki gibi ifade edebilirsiniz:
<@loop (@@Import@@)@> <@ if(_index == 0)@>import=" <@endif@>@@Import@@<@if (_index == _length-1)@>"<@else@>, <@ endif @> <@endloop@>

Sunucu davran iin parametre isteme


Sunucu davranlar iin genellikle sayfa tasarmcsnn bir parametre deeri salamas gerekir. Bu deer, sunucu davrannn kodu sayfaya eklenmeden nce eklenmelidir. letiim kutusunu kodda tasarmc tarafndan salanan parametreleri tanmlayarak oluturursunuz. Daha sonra sunucu davran iin sayfa tasarmcsndan parametre deeri isteyen bir iletiim kutusu oluturursunuz. Not: Kodunuzun sayfa tasarmcs tarafndan seilen belirli bir etikete gre eklenmesini belirtirseniz (dier bir deyile, Kod Ekle alr mensnde Belirli Etikete Gre'yi seerseniz), sizin mdahaleniz olmadan kod blounuza bir parametre eklenir. Parametre, sayfa tasarmcnn etiket semesine olanak tanmak iin davrann iletiim kutusuna bir etiket mens ekler.

Parametreyi sunucu davran kodunda tanmlama


1 Kodda, salanan parametre deerini eklemek istediiniz parametre iaretisini girin. Parametre aadaki

szdizimine sahiptir:
@@parameterName@@

2 formParam dizesini parametre iaretilerinin (@@) iine aln:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 588


Sayfalar dinamik yapma

<% Session("lang_pref") = Request.Form("@@formParam@@"); %>

rnein, sunucu davran aadaki kod blounu ieriyorsa:


<% Session("lang_pref") = Request.Form("Form_Object_Name"); %>

Sayfa tasarmcsnn Form_Object_Name deerini salamasn zorunlu klmak iin dizeyi parametre iaretilerinin (@@) iine aln:
<% Session("lang_pref") = Request.Form("@@Form_Object_Name@@"); %>

Ayrca dizeyi vurgulayabilir ve Kod Blouna Parametre Ekle dmesini tklatabilirsiniz. Parametre adn girin ve Tamam' tklatn. Dreamweaver uygulamas, vurgulanan dizenin her rneini, belirtilen ve parametre iaretileri iine alnan belirtilen parametre ad ile deitirir. Dreamweaver uygulamas, oluturduu iletiim kutusundaki kontrolleri etiketlemek iin parametre iaretileri iine aldnz dizeleri kullanr (aadaki yordama bakn). nceki rnekte Dreamweaver uygulamas iletiim kutusunu aadaki etiketle oluturur:

Not: Sunucu davranndaki parametre adlarnda boluk olamaz. Bu nedenle, iletiim kutusu etiketlerinde boluk olamaz. Etikete boluklar eklemek istiyorsanz oluturulan HTML dosyasn dzenleyebilirsiniz.

Sunucu davrannz iin parametre deer istemek zere iletiim kutusu oluturma
1 Sunucu Davran Oluturucu'da leri'yi tklatn. 2 letiim kutusu kontrollerinin grntlenme srasn deitirmek iin bir parametre sein ve yukar ve aa oklar

tklatn.
3 Parametrenin kontroln deitirmek iin parametreyi sein ve Gsterme Biimi stununda baka bir kontrol

sein.
4 Tamam' tklatn.

Dreamweaver uygulamas, tanmladnz tasarmc tarafndan salanan her parametre iin etiketli bir kontrole sahip bir iletiim kutusu oluturur.

letiim kutusunu grntleme


Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve alr menden zel

sunucu davrannz sein.

Sunucu davran iin oluturduunuz iletiim kutusunu dzenleme


1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve Sunucu

Davranlarn Dzenle'yi sein.


2 Listeden sunucu davrannz sein ve A' tklatn. 3 leri'yi tklatn.

Kodunuzda tanmladnz tm sunucu tasarmc tarafndan salanm parametreleri listeleyen bir iletiim kutusu alr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 589


Sayfalar dinamik yapma

4 letiim kutusu kontrollerinin grntlenme srasn deitirmek iin bir parametre sein ve yukar ve aa oklar

tklatn.
5 Parametrenin kontroln deitirmek iin parametreyi sein ve Gsterme Biimi stununda baka bir kontrol

sein.
6 Tamam' tklatn.

Sunucu davranlarn dzenleme ve deitirme


Sunucu Davran Oluturucu ile oluturulan ve Dreamweaver Exchange web sitesinden dier nc taraf gelitiricilerinden indirdiiniz sunucu davranlar dahil tm sunucu davranlarn dzenleyebilirsiniz. Sayfaya sunucu davran uygular ve daha sonra davran Dreamweaver uygulamasnda dzenlerseniz, eski davrann rnekleri artk Sunucu Davranlar panelinde grnmez. Sunucu Davranlar paneli, sayfada bilinen sunucu davranlarnn kodu ile eleen kodu arar. Sunucu davrannn kodu deiirse, panel o sayfada davrann nceki srmlerini tanmaz.

Ayrca bkz.
Sunucu Davran Oluturucu'yu kullanma sayfa 581 Kod blounu konumlandrma sayfa 584

Davrann eski ve yeni srmlerini panelde saklama


Sunucu Davranlar panelindeki (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn, Yeni Sunucu

Davran'n sein ve eski sunucu davrannn bir kopyasn oluturun.

Sunucu Davran Oluturucu ile oluturulan sunucu davrannn kodunu dzenleme


1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve Sunucu

Davranlarn Dzenle'yi sein. Sunucu Davranlarn Dzenle iletiim kutusunda geerli sunucu teknolojisi iin tm davranlar grntlenir.
2 Sunucu davrann sein ve Dzenle'yi tklatn. 3 Uygun kod blounu sein ve kodu, parametre iaretlerini veya sayfaya eklenecek kod blounun konumunu

deitirin.
4 Deitirilen kod tasarmc tarafndan salanan herhangi bir parametre iermiyorsa Tamam' tklatn.

Dreamweaver uygulamas sunucu davrann iletiim kutusu olmadan yeniden oluturur. Yeni sunucu davran, Sunucu Davranlar panelinin Art (+) alr mensnde grnr.
5 Deitirilen kod tasarmc tarafndan salanan parametreler ieriyorsa leri'yi tklatn.

Dreamweaver uygulamas size eskisinin zerine yazan yeni bir iletiim kutusu oluturmak isteyip istemediinizi sorar. Deiikliklerinizi yapn ve Tamam' tklatn. Dreamweaver uygulamas sunucu davrannn EDML dosyasndaki tm deiiklikleri kaydeder.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 590


Sayfalar dinamik yapma

Kodlama ynergeleri
Genel olarak sunucu davrannzn kodu kompakt ve gl olmaldr. Web uygulamas gelitiricileri sayfalarna eklenen kod hakknda ok hassastr. Belge trnn dili (ColdFusion, JavaScript, VBScript veya PHP) iin genel olarak kabul edilmi kodlama uygulamalarn kullann. Yorum yazarken kodu anlamas gereken web ve etkileim tasarmclar veya dier web uygulamas gelitiricileri gibi farkl teknik kesimleri gz nnde bulundurun. Kodun amacn doru ekilde aklayan yorumlar ve kodu sayfaya eklemek iin zel ynergeleri dahil edin. Sunucu davranlar olutururken aadaki kodlama ynergelerini aklnzda tutun:
Hata denetimi nemli bir gereksinimdir. Sunucu davrannn kodu hata durumlarn sorunsuz ekilde

ileyebilmelidir. Her trl olasl ngrmeye aln. rnein, bir parametre istei baarsz olduysa ne olacak? Peki ya bir sorgudan hibir kayt dndrlmediyse?
Benzersiz adlar Kodunuzun net bir ekilde tanmlanabilmesine ve varolan kodla ad akmalarnn nlenmesine

yardmc olur. rnein, sayfanz hideLayer() adl bir ilev ve ERROR_STRING adl bir global deiken ieriyorsa ve sunucu davrannz da bu adlar kullanan bir kod ekliyorsa, sunucu davran varolan kodla akabilir.
Kod nekleri Sayfada kendi alma zaman ilevlerinizi ve global deikenlerinizi tanmlayabilmenizi salar. Burada

bir yntem adnzn ba harflerini kullanmaktr. Yalnzca Dreamweaver kullanm iin ayrldndan hibir zaman MM_ nekini kullanmayn. Dreamweaver, yazdnz herhangi bir kodla akmasn nlemek iin tm ilevlerin ve genel deikenlerin bana MM_ nekini koyar.
var MM_ERROR_STRING = "..."; function MM_hideLayer() {

Benzer kod bloklarndan kanma Yazdnz kodun dier bloklardaki koda ok benzememesi iin. Kod blou sayfadaki bir kod blouna ok fazla benziyorsa, Sunucu Davranlar paneli birinci kod blounu yanllkla ikinci kod blounun bir rnei olarak (veya tam tersi) tanmlayabilir. Bunun basit bir zm kod blouna zm ekleyerek blou daha benzersiz klmaktr.

Ayrca bkz.
zel sunucu davranlar hakknda sayfa 580 zel sunucu davranlar i ak sayfa 580

Sunucu davranlarn test etme


Dreamweaver Exchange oluturduunuz her sunucuda aadaki testleri gerekletirmenizi nerir:

Davran Sunucu Davranlar panelinden uygulayn. letiim kutusu varsa her alana geerli deerler girin ve
Tamam' tklatn. Davran uygulandnda hata olumadn dorulayn. Sunucu davran iin alma zaman kodunun Kod denetisinde grndn dorulayn.

Sunucu davrann yeniden uygulayn ve iletiim kutusunun her alanna geersiz veriler girin. Alan bo brakmay,
byk veya negatif saylar kullanmay, geersiz karakterler kullanmay (/, ?, :, * vb.) say alanlarnda harf kullanmay deneyin. Geersiz verileri ilemek iin form dorulama yordamlar yazabilirsiniz (dorulama yordamlar, bu kitabn kapsamnn dnda olan elle kodlamay ierir). Sunucu davrannz sayfaya baaryla uyguladktan sonra aadakini dorulayn:

Sunucu davran adnn sayfaya eklenen davranlar listesinde grndnden emin olmak iin Sunucu
Davranlar panelini denetleyin.

Geerliyse, sunucu tarafndaki komut dosyas simgelerinin sayfada grndn dorulayn. Genel sunucu taraf
simgeleri altn kalkanlardr. Simgeleri grmek iin Grnmez eler'i etkinletirin (Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 591


Sayfalar dinamik yapma

Kod grnmnde (Grnm > Kod) hibir geersiz kodun oluturulmadn dorulayn.
Ayrca, sunucu davrannz veritabanyla balant kuran belgeye kod ekliyorsa, belgeye eklene kodu test etmek iin bir test veritaban oluturun. Farkl veri kmeleri ve farkl veri kmesi boyutlar reten sorgular tanmlayarak balanty dorulayn. Son olarak sayfay sunucuya ykleyin ve bir taraycda an. Sayfann HTML kaynak kodunu grntleyin ve sunucu tarafndaki komut dosyalar tarafndan geersiz bir HTML oluturulmadn dorulayn.

592

Blm 19: Uygulamalar grsel olarak oluturma


Adobe Dreamweaver CS4 uygulamasnda, veritaban kaytlarn aramanz, eklemenizi, silmenizi ve gncelletirmenizi, kalp ve ayrnt bilgilerini grntlemenizi ve belirli kullanclarn eriimini kstlamanz salayan sayfalar oluturmak iin Adobe ColdFusion', PHP'yi veya ASP'yi kullanabilirsiniz.

Kalp ve ayrnt sayfalar oluturma


Kalp ve ayrnt sayfalar hakknda
Kalp ve ayrnt sayfalar, kayt kmesi verilerini organize etmek ve gstermek iin kullanlan sayfa gruplardr. Bu sayfalar sitenize gelen bir ziyaretiye hem genel bir bak hem de ayrntl bir grnm sunar. Kalp sayfas tm kaytlar listeler ve her kayt hakknda ek bilgi sunan ayrnt sayfalarna giden balar ierir.

Kalp sayfa

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 593


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Ayrnt sayfas

Kalp ve ayrnt sayfalarn, tek bir ilemde bir kalp ve ayrnt sayfas oluturmak zere bir veri nesnesi ekleyerek veya kalp ve ayrnt sayfalarn daha zellemi ekilde hazrlamak iin sunucu davranlar kullanarak hazrlayabilirsiniz. Kalp ve ayrnt sayfalar hazrlamak iin sunucu davranlar kullanrken nce kaytlar listelemek iin bir kalp sayfa hazrlar, sonra listeden ayrnt sayfalarna balar eklersiniz.

Ayrca bkz.
Arama ve sonu sayfalar hakknda sayfa 599

Kalp sayfa hazrlama


Balamadan nce siteniz iin bir veritaban balants tanmladnzdan emin olun.
1 Bo bir sayfa oluturmak iin Dosya > Yeni > Bo Sayfa'y sein, bir sayfa tr sein ve Olutur'u tklayn. Bu sayfa

kalp sayfa olur.


2 Bir kayt kmesi tanmlayn.

Ciltlemeler panelinde (Pencereler > Ciltlemeler) Art (+) dmesini tklatn, Kayt Kmesi'ni sein ve seenekleri belirleyin. Kendi SQL cmlenizi yazmak istiyorsanz, Gelimi'i tklayn. Kayt kmesinde kalp sayfanz oluturmak iin gerekli tm tablo stunlarnn bulunduundan emin olun. Kayt kmesinde ayrca her kaydn benzersiz anahtarn ieren tablo stunuyani kayt kimlii stunuolmaldr. Aadaki rnekte Kod stunu her kayt iin benzersiz bir anahtar iermektedir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 594


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Kalp sayfa iin seilen kayt kmeleri

Tipik olarak kalp sayfadaki kayt kmesi bir veritaban tablosundan birka stun alrken ayrnt sayfasndaki kayt kmesi, ek ayrnt sunmak iin ayn tablodan daha ok sayda stun alr. Kayt kmesi kullanc tarafndan altrma zamannda tanmlanabilir. Daha fazla bilgi iin bkz: Arama ve sonu sayfalar oluturma sayfa 599.
3 Kaytlar grntlemek iin bir dinamik tablo ekleyin.

Ekleme noktasn, dinamik tablonun sayfada grnmesini istediiniz yere koyun. Ekle > Veri Nesneleri > Dinamik Veri > Dinamik Tablo'yu sein, seenekleri belirleyin ve Tamam' tklayn. Kullanclara kayt kimlikleri gstermek istemiyorsanz, stunu dinamik tablodan silebilirsiniz. Sayfann odan hareket ettirmek iin sayfada herhangi bir yere tklayn. mleci dinamik tabloda, stun hcreleri krmz bir dhat ile ereveleninceye dek stunun st tarafna yakn bir yere tayn, sonra stunu sein. Stunu tablodan silmek iin Sil'e basn.

Ayrca bkz.
SQL yazmadan kayt kmesi tanmlama sayfa 546 SQL yazarak gelimi bir kayt kmesi tanmlama sayfa 549 Dinamik tablo oluturma sayfa 572

Ayrnt sayfasna balar oluturma


Kalp sayfay hazrladktan ve kayt kmesini ekledikten sonra ayrnt sayfasn aan balar oluturursunuz. Daha sonra kullancnn setii kaytlarn kimliklerini aktarmak iin balar deitirirsiniz. Ayrnt sayfas bu kimlik numarasn veritabanndaki istenen kayd bulmak ve gstermek iin kullanr. Not: Gncelletirme sayfalarna olan balar da ayn ekilde oluturursunuz. Sonular sayfas bir kalp sayfasna, gncelletirme sayfas bir ayrnt sayfasna benzer.

Ayrca bkz.
Bir kayd gncelletirmek iin sayfalar oluturma sayfa 608

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 595


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Ayrnt sayfasn ama ve bir kayt kimlii iletme (ColdFusion, PHP)


1 Dinamik tabloda, ba olarak i grecek metin ierii yer tutucusunu sein.

Balar seili yer tutucuya uygulanr.

2 zellik denetisinde Ba kutusunun yanndaki klasr simgesini tklayn. 3 Ayrnt sayfasna gidin ve sein. Ayrnt sayfas zellik denetisindeki Ba kutusunda belirir.

Dinamik tabloda seili metin bal grnr. Sayfa sunucuda altnda ba her tablo satrndaki metne uygulanr.
4 Kalp sayfada ba dinamik tabloda sein.

Canl Veri grnm etkinletirildiyse, ilk satrdaki ba sein.


5 (ColdFusion) zellik denetisindeki Ba kutusunda URL'nin sonuna aadaki dizeyi ekleyin:
?recordID=#recordsetName.fieldName#

Soru iareti sunucuya dizede o noktadan sonra URL parametreleri geleceini syler. recordID kelimesi URL parametresinin addr (kendiniz istediiniz ad uydurabilirsiniz). URL parametresinin adn not edin nk onu daha sonra ayrnt sayfasnda kullanacaksnz. Eittir iaretinden sonra gelen ifade, parametrenin deeridir. Bu rnekte bu deer, kayt kmesinden bir kayt kimlik numaras dndren bir ColdFusion ifadesi tarafndan retilmektedir. Dinamik tablodaki her satr iin farkl bir kimlik numaras retilir. ColdFusion ifadesinde recordsetName yerine kendi kayt kmenizin adn ve fieldName yerine kayt kmenizde her kayd benzersiz ekilde tanmlayan alann adn kullann. ou durumda bu alanda bir kayt kimlik numaras bulunur. Aadaki rnekte alan benzersiz yer kodlarndan olumaktadr.
locationDetail.cfm?recordID=#rsLocations.CODE#

Sayfa altnda kayt kmesinin CODE alannn deerleri dinamik tabloda karlk gelen satrlara konur. rnein Canberra, Avustralya kiralama yerinin kodu CBR olsa, dinamik tabloda Canberra satr iin aadaki URL kullanlr:
locationDetail.cfm?recordID=CBR

6 (PHP) zellik denetisindeki Ba alannda URL'nin sonuna aadaki dizeyi ekleyin:


?recordID=<?php echo $row_recordsetName['fieldName']; ?>

Soru iareti sunucuya dizede o noktadan sonra URL parametreleri geleceini syler. recordID kelimesi URL parametresinin addr (istediiniz ad kullanabilirsiniz). URL parametresinin adn not edin nk onu daha sonra ayrnt sayfasnda kullanacaksnz. Eittir iaretinden sonra gelen ifade, parametrenin deeridir. Bu durumda bu deer, kayt kmesinden bir kayt kimlik numaras dndren bir PHP ifadesi tarafndan retilmitir. Dinamik tablodaki her satr iin farkl bir kimlik numaras retilir. PHP ifadesinde recordsetName yerine kendi kayt kmenizin adn ve fieldName yerine kayt kmenizde her kayd benzersiz ekilde tanmlayan alann adn kullann. ou durumda bu alanda bir kayt kimlik numaras bulunur. Aadaki rnekte alan benzersiz yer kodlarndan olumaktadr.
locationDetail.php?recordID=<?php echo $row_rsLocations['CODE']; ?>

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 596


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Sayfa altnda kayt kmesinin CODE alannn deerleri dinamik tabloda karlk gelen satrlara konur. rnein Canberra, Avustralya kiralama yerinin kodu CBR olsa, dinamik tabloda Canberra satr iin aadaki URL kullanlr:
locationDetail.php?recordID=CBR

7 Sayfay kaydedin.

Ayrnt sayfasn ama ve bir kayt kimlii iletme (ASP)


1 Ba grevi grecek dinamik ierii sein. 2 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Ayrnt Sayfasna Git'i sein.


3 Ayrnt Sayfas kutusunda Gzat' sein ve sayfay bulun. 4 Ayrnt sayfasna gemek istediiniz deeri, Kayt Kmesi ve Stun alr menlerinden bir kayt kmesi ve stun

seerek belirleyin. Tipik olarak bu deer yalnzca o kaytta bulunur; rnein kaydn benzersiz anahtar kimlii.
5 Gerekirse var olan sayfa parametrelerini ayrnt sayfasna, URL Parametreleri veya Form Parametreleri

seeneklerini seerek gein.


6 Tamam' tklatn.

zel bir ba, seili metni evreler. Kullanc ba tkladnda Ayrnt Sayfasna Git sunucu davran ayrnt sayfasna kayt kimliini ieren bir URL parametresi geer. rnein URL parametresinin ad id ve ayrnt sayfasnn ad da customerdetail.asp ise, kullanc ban zerine tkladnda URL unun gibi bir ey olarak grnr: http://www.mysite.com/customerdetail.asp?id=43 URL'nin ilk ksm, http://www.mysite.com/customerdetail.asp, ayrnt sayfasn aar. kinci ksm, ?id=43, URL parametresidir. Ayrnt safyasna hangi kaydn bulunacan ve gsterileceini syler. "id" terimi URL parametresinin addr ve deeri 43'tr. Bu rnekte URL parametresi kaydn kimlik numaras olan 43' iermektedir.

Ayrnt sayfasnda istenen kayd bulma ve gsterme


Kalp sayfann istedii kayd gstermek iin tek bir kayt tutan bir kayt kmesi tanmlamal ve bu kayt kmesinin stunlarn ayrnt sayfas ile ciltlemelisiniz.
1 Ayrnt sayfasna gein. Henz bir ayrnt sayfanz yoksa bo bir sayfa oluturun (Dosya > Yeni). 2 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden Kayt Kmesi (Sorgu)

veya Veri Kmesi (Sorgu) seeneini sein. Basit Kayt Kmesi veya Veri Kmesi iletiim kutusu belirir. Bunun yerine gelimi iletiim kutusu belirirse, Basit'i tklayn.
3 Kayt kmesini adlandrn ve kayt kmenize veri salayacak olan veri kaynan ve veritaban tablosunu sein. 4 Stunlar blgesinde tablo stunlarn, kayt kmesine dahil etmek zere sein.

Kayt kmesi kalp sayfadaki kayt kmesi ile ayn veya ondan farkl olabilir. Genellikle bir ayrnt sayfas kayt kmesinin, daha fazla ayrnt gstermek iin daha fazla stunu vardr. Kayt kmeleri farklysa, ayrnt sayfasndaki kayt kmesinde kalp sayfasndaki kayt kmesi ile en az bir ortak stunu olduundan emin olun. Ortak stun genellikle kayt kimlii stunudur, ancak ilikili tablolarn birletirme alan da olabilir. Kayt kmesine tablo stunlarnn yalnzca bazlarn katmak iin Seili'yi tklayn ve istenen stunlar, listeden Ctrl+tklayarak (Windows) veya Komut+tklayarak (Macintosh) sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 597


Uygulamalar grsel olarak oluturma

5 Kalp sayfadan geilen URL parametresinde belirtilen kayd bulmak ve gstermek iin Filtre ksmn doldurun.

Filtre blgesindeki alr menden kayt kmesindeki kalp sayfadan geilen URL parametresinin deeri ile eleen
deerlerin olduu stunu sein. rnein URL parametresinde bir kayt kimlik numaras varsa, kayt kimlii numaralarnn bulunduu stunu sein. nceki blmde tartlan rnekte CODE adl kayt kmesi stununda kalp sayfadan geilen URL parametresindeki deer ile eleen deerler bulunmaktadr.

lk mennn yanndaki alr menden eittir simgesini sein (zaten seili olmaldr). nc alr menden URL parametresini sein. Kalp sayfa ayrnt sayfaya bilgi gemek iin bir URL parametresi
kullanr.

Drdnc kutuda kalp sayfa tarafndan geilen URL parametresinin adn girin.
6 Tamam' tklatn. Kayt kmesi Ciltlemeler panelinde belirir. 7 Kayt kmesi stunlarn, stunlar Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) seip sayfaya srkleyerek ayrnt

sayfas ile ciltleyin. Kalp ve ayrnt sayfalarn sunucuya ykledikten sonra kalp sayfasn bir taraycda aabilirsiniz. Kalp sayfasndaki bir ayrnt ban tkladktan sonra, ayrnt sayfas, seili kayt hakknda daha fazla bilgi ile alr.

Ayrca bkz.
Test sunucusu kurma sayfa 46

Belirli bir kayd bulma ve sayfada grntleme (ASP)


Kayt kmesindeki belirli bir kayd bulan bir sunucu davran ekleyebilirsiniz, bylece sayfada kayt verilerini grntleyebilirsiniz. Sunucu davran yalnzca ASP sunucu modeli kullanlrken vardr.
1 Aadaki n gereksinimlerin olduu bir sayfa oluturun:

Geerli sayfaya baka bir sayfadan geilen bir URL parametresindeki bir kayt kimlii. Dier sayfada HTML
hiperbalar veya bir HTML formu ile URL parametreleri oluturabilirsiniz. Daha fazka bilgi iin bkz. Kullanclardan bilgi toplama sayfa 640.

Geerli sayfa iin tanmlanm bir kayt kmesi. Sunucu davran kayt ayrntlarn bu kayt kmesinden alr.
Talimatlar iin bkz: SQL yazmadan kayt kmesi tanmlama sayfa 546 veya SQL yazarak gelimi bir kayt kmesi tanmlama sayfa 549.

Kayt kmesi stunlar bu sayfa ile ciltlenir. Belirlenen kayt sayfada gsterilmelidir. Daha fazla bilgi iin bkz:
Metni dinamik yapma sayfa 561.
2 Sunucu Davranlar (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatp, Kayt Kmesi Disk Bellei >

Belirli Kayda Ta'y seerek, URL ile tanmlanan kayd bulmak zere sunucu davran ekleyin.
3 Kayda Git alr mensnde sayfa iin tanmladnz kayt kmesini sein. 4 Koul Stunu alr mensnde dier sayfann getii deeri iere stunu sein.

rnein dier sayfa bir kayt kimlik numaras geerse, kayt kimlik numaralarnn bulunduu stunu sein.
5 URL Parametresi le Elesin kutusuna dier sayfann getii URL parametresinin adn girin.

rnein dier sayfann ayrnt sayfasn amak iin kulland URL id=43 ise, URL Parametresi le Elesin metin kutusunaid girin.
6 Tamam' tklatn.

Sayfa bir daha tarayc tarafndan istendiinde sunucu davran kayt kimliini dier sayfann getii URL parametresinden okur ve kayt kmesindeki belirtilen kayda gider.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 598


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Tek ilemde kalp ve ayrnt sayfalar oluturma


Web uygulamalar gelitirirken kalp ve ayrnt sayfalarn Kalp Ayrnt Sayfa Seti veri nesnesiyle hzlca hazrlayabilirsiniz.
1 Bo bir dinamik sayfa oluturmak iin Dosya > Yeni > Bo Sayfa'y sein, Sayfa Tr listesinden dinamik bir sayfa

sein ve Olutur'u tklatn. Bu sayfa kalp sayfa olur.


2 Sayfa iin bir kayt kmesi tanmlayn.

Kayt kmesinde yalnzca kalp sayfa iin gereken stunlarn deil, ayrnt sayfas iin gereken stunlarn da bulunduundan emin olun. Tipik olarak kalp sayfadaki kayt kmesi bir veritaban tablosundan birka stun alrken ayrnt sayfasndaki kayt kmesi, ek ayrnt sunmak iin ayn tablodan daha ok sayda stun alr.
3 Kalp sayfay Tasarm grnmnde an ve Ekle > Veri Nesneleri > Kalp Ayrnt Sayfa Seti'ni sein. 4 Kayt Kmesi alr mensnde kalp sayfada gsterilmesini istediiniz kaytlarn bulunduu kayt kmesinin

seildiinden emin olun.


5 Kalp Sayfa Alanlar blgesinde ana sayfada gsterilecek kayt seti stunlarn sein.

Kayt kmesindeki tm stunlar varsaylan olarak seilir. Kayt kmesinde recordID gibi bir benzersiz anahtar stunu varsa, o stunu sein ve sayfanzda gsterilmemesi iin Eksi (-) dmesini tklayn.
6 Stunlarn kalp sayfada grnd sray deitirmek iin listeden bir stun sein ve yukar veya aa okunu

tklayn. Kalp sayfada kayt kmesi stunlar bir tabloda yatay olarak dzenlenirler. Yukar okunu tklamak stunu sola; aa okunu tklamak stunu saa tar.
7 Ayrntya Buradan Balan alr mensnde kayt kmesinde ayrnt sayfasna ba grevi de grecek deeri

gsterecek stunu sein. rnein kalp sayfanzdaki her rn adnn bir ayrnt sayfas ile ba olmasn istiyorsanz, rn adlarnn bulunduu kayt kmesi stununu sein.
8 Benzersiz Anahtar Ge alr mensnde kayt kmesinde kaytlar tanmlayan deerlerin bulunduu stunu sein.

Genellikle seilen stun kayt kimlik numarasdr. Bu deer, kullancnn setii kayd tanmlamas iin ayrnt sayfasna geilir.
9 Benzersiz anahtar stunu saysal deilse Saysal seeneinin iaretini kaldrn.

Not: Bu seenek varsaylan olarak iaretlidir; her sunucu modelinde grnmez.


10 Kalp sayfada gsterilecek kayt saysn belirtin. 11 Ayrnt Sayfas Ad kutusunda Gzat' tklatn ve oluturduunuz ayrnt sayfasn bulun veya bir ad girin ve veri

nesnesi sizin yerinize bir tane olutursun.


12 Ayrnt Sayfa Alanlar blgesinde ayrnt sayfada gsterilecek stunlar sein.

Kalp sayfann kayt kmesindeki tm stunlar varsaylan olarak seilir. Kayt kmesinde recordID gibi bir benzersiz anahtar stunu varsa, o stunu sein ve ayrnt sayfasnda gsterilmemesi iin Eksi (-) dmesini tklayn.
13 Stunlarn ayrnt sayfasnda grnd sray deitirmek iin listeden bir stun sein ve yukar veya aa okunu

tklayn. Ayrnt sayfasnda kayt kmesi stunlar bir tabloda dikey olarak dzenlenirler. Yukar okunu tklamak stunu yukar tar; aa okunu tklamak stunu aa tar.
14 Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 599


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Veri nesnesi (siz daha nce bir tane oluturmadysanz) bir ayrnt sayfas oluturur ve hem kalp hem de ayrnt sayfalarna dinamik ierik ve sunucu davranlar ekler.
15 Kalp ve ayrnt sayfalarnn yerleimini, ihtiyalarnz karlayacak ekilde zelletirin.

Her sayfann yerleimini Dreamweaver sayfa tasarm aralarn kullanarak istediiniz gibi zelletirebilirsiniz. Ayrca sunucu davranlarn, Sunucu Davranlar panelinde zerlerine ift tklayarak dzenleyebilirsiniz. Kalp ve ayrnt sayfalar veri nesnesi ile oluturduktan sonra, veri nesnesinin sayfalara ekledii eitli yap talarn deitirmek iin Sunucu Davranlar panelini (Pencere > Sunucu Davranlar) kullann.

Ayrca bkz.
Dinamik ierik dzenleme sayfa 564 Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546

Arama ve sonu sayfalar oluturma


Arama ve sonu sayfalar hakknda
Dreamweaver uygulamasn kullanclarn veritabannzda arama yapmalarna ve arama sonularn grntlemelerine izin veren bir dizi sayfa oluturmak iin kullanabilirsiniz. ou durumda bu zellii uygulamanza eklemek iin en az iki sayfaya ihtiyacnz olur. lk sayfa, kullanclarn arama parametrelerini girdii HTML formunun bulunduu bir sayfadr. Bu sayfa herhangi bir arama ilemi yapmazsa da arama sayfas olarak anlr. kinci sayfa sonu sayfasdr, iin ounu yapar. Sonu sayfas aadaki ileri yapar:

Arama sayfasnn gnderdii arama parametrelerini okur Veritabanna balanr ve kaytlar tarar Bulunan kaytlardan bir kayt kmesi hazrlar Kayt kmesinin iindekileri sergiler
sterseniz bir ayrnt sayfas da ekleyebilirsiniz. Ayrnt sayfas kullanclara sonu sayfasndaki belirli bir kayt hakknda daha fazla bilgi verir. Yalnzca bir arama parametreniz varsa, Dreamweaver, web uygulamanza, SQL sorgular ve deikenleri kullanmadan arama yetenei eklemenize izin verir. Sayfalarnz tasarlamanz ve birka iletiim kutusunu tamamlamanz yeterlidir. Birden fazla arama parametreniz varsa, bir SQL cmlesi yazmanz ve birden ok deiken tanmlamanz gerekir. Dreamweaver, SQL sorgusunu sayfanza ekler. Sayfa sunucuda altnda veritabanndaki her kayt tablosu kontrol edilir. Bir kayttaki belirtilen bir alan SQL sorgu koullarnz karlyorsa, kayt kayt kmesine dahil edilir. SQL sorgusu sonu olarak yalnzca arama sonularndan oluan bir kayt kmesi oluturur. rnein saha sat elemanlar, belirli bir yredeki belirli bir dzeyin zerinde geliri olan mteriler hakknda bilgi sahibi olabilir. Arama sayfasndaki bir formda sat eleman corafi bir yreyi ve minimum gelir dzeyini girer, sonra bu iki deeri sunucuya gndermek iin Gnder dmesini tklar. Sunucuda deerler sonu sayfasnn SQL cmlesine geilir; cmle de yalnzca belirtilen yrede bulunan ve belirtilen dzeyin zerinde geliri olan mterileri iere bir kayt kmesi oluturur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 600


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Ayrca bkz.
Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546 Arama ve sonu sayfalar oluturma sayfa 599

Arama sayfasn oluturma


Webdeki bir arama sayfas, tipik olarak kullancnn arama parametreleri girdii form alanlar ierir. Arama sayfanzda en azndan bir HTML formu ve bir Gnder dmesi olmas gerekir. Arama sayfasna bir HTML formu eklemek iin aadaki yordam tamamlayn.
1 Arama sayfasn veya yeni bir sayfay an ve Ekle > Form > Form'u sein.

Sayfada bo bir form oluturulur. Formun ince krmz izgilerle temsil edilen snrlarn grmek iin grnmez eler'i (Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler) etkinletirmeniz gerekebilir.
2 Kullanclarn arama parametrelerini girmeleri iin Ekle mensnden Form'u seerek form nesneleri ekleyin.

Form nesneleri arasnda metin alanlar, menler, seenekler ve radyo dmeleri saylabilir. Kullanclarn arama alanlarn daraltmalarna yardmc olmak iin istediiniz kadar form nesnesi ekleyebilirsiniz. Ancak sayfanza eklediiniz arama parametresi says ne kadar artarsa SQL cmlenizin de o kadar karmak olacan unutmayn.
3 Forma bir Gnder dmesi ekleyin (Ekle > Form > Dme). 4 (stee bal) Gnder dmesinin etiketini; dmeyi seip, zellik denetisini (Pencere > zellikler) ap, Deer

kutusuna yeni bir deer girerek deitirebilirsiniz. Bundan sonra forma; kullanc Gnder dmesini tkladnda arama parametrelerini nereye gndereceini sylersiniz.
5 Formu; Belge penceresinin en altndaki etiket seicide <form> etiketini seerek, aadaki resimde gsterildii gibi

sein:

6 Formun zellik denetisindeki Eylem kutusuna, veritaban aramasn yapacak sonu sayfasnn dosya adn girin. 7 Yntem alr mensnde; formun verileri sunucuya nasl gndereceini belirlemek iin aadaki yntemlerden

birini sein:

GET form verilerini, bunlar URL'ye bir sorgu dizesi olarak ekleyerek gnderir. URL'ler 8192 karakter ile snrl olduundan uzun formlarda GET yntemini kullanmayn. POST form verilerini bir mesajn gvdesinde gnderir. Varsaylan taraycnn varsaylan yntemini (genellikleGET) kullanr.

Arama sayfas tamamland.

Ayrca bkz.
Arama ve sonu sayfalar hakknda sayfa 599 Web formlar oluturma sayfa 643

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 601


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Temel bir sonu sayfas oluturma


Kullanc formun Ara dmesini tkladnda arama parametreleri sunucudaki bir arama sonu sayfasna gnderilir. Kaytlarn veritabanndan alnmasndan taraycdaki arama sayfas deil sunucudaki sonu sayfas sorumludur. Arama sayfas sunucuya tek bir parametre gnderirse, sonu sayfasn SQL sorgular ve deikenleri kullanmadan oluturabilirsiniz. Arama sayfasnn gnderdii arama parametresine uymayan kaytlar hari tutan bir filtre ile basit bir kayt kmesi oluturursunuz. Not: Birden fazla arama koulunuz varsa, kayt kmenizi tanmlamak iin gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunu kullanrsnz (bkz. Gelimi bir sonu sayfas oluturma sayfa 602).

Ayrca bkz.
Arama ve sonu sayfalar hakknda sayfa 599 Arama sayfasn oluturma sayfa 600 Sonu sayfas iin ayrnt sayfas oluturma sayfa 604

Arama sonularn tutacak kayt kmesini oluturma


1 Sonu sayfasn Belge penceresinde an.

Henz bir sonu sayfanz yoksa, bo bir dinamik sayfa oluturun (Dosya > Yeni > Bo Sayfa).
2 Ciltlemeler panelini (Pencere > Ciltlemeler) ap, Art (+) dmesini tklayp, alr menden Kayt Kmesi'ni

seerek bir kayt kmesi oluturabilirsiniz.


3 Basit Kayt Kmesi iletiim kutusunun aldndan emin olun.

Gelimi iletiim kutusu grnrse, Basit dmesini tklayarak basit iletiim kutusuna gein.
4 Kayt kmesine bir ad girin ve bir balant sein.

Balant, kullancnn aramasn istediiniz verileri ieren veritabanna kurulmaldr.


5 Tablo alr mensnde veritabannda aranacak tabloyu sein.

Not: Tek parametrelik bir aramada yalnzca tek bir tabloda arama yapabilirsiniz. Ayn anda birden fazla tabloda arama yapmak iin gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunu kullanmal ve bir SQL sorgusu tanmlamalsnz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 602


Uygulamalar grsel olarak oluturma

6 Kayt kmesine tablo stunlarnn yalnzca bazlarn katmak iin Seili'yi tklayn ve istenen stunlar, listeden

Ctrl+tklayarak (Windows) veya Komut+tklayarak (Macintosh) sein. Yalnzca sonu sayfasnda sergilemek istediiniz bilgileri ieren stunlar dahil etmelisiniz. imidlik Kayt Kmesi iletiim kutusunu ak brakn. Onu bundan sonra, arama sayfasnn gnderdii parametreleri almak ve parametrelere uymayan kaytlar listeden karan bir kayt kmesi filtresi oluturmak iin kullanacaksnz.

Kayt kmesi filtresini oluturma


1 Filtre blgesindeki ilk alr menden eleen deer arayacanz veritaban tablosu stununu sein.

rnein arama sayfasnn gnderdii deer bir ehir adysa, tablonuzda ehir adlarnn bulunduu stunu sein.
2 lk mennn yanndaki alr menden eittir simgesini sein (varsaylan olmaldr). 3 nc alr menden; arama sayfanzdaki form POST yntemini kullanyorsa Form Deikeni'ni, GET yntemini

kullanyorsa URL Parametresi'ni sein. Arama sayfas sonu sayfasna bilgi gemek iin ya bir form deikeni ya da bir URL parametresi kullanr.
4 Drdnc kutuya, arama sayfasnda arama parametresini kabul eden form nesnesinin adn girin.

Nesnenin ad, form deikeninin veya URL parametresinin ad yerine geer. Nesnenin adn; arama sayfasna geip, form nesnesini semek zere formda tklayp, nesne adna zellik denetisinde bakarak alabilirsiniz. rnein yalnzca belirli lkelere yaplan macera gezilerini ieren bir kayt kmesi oluturmak istediinizi varsayn. Tabloda TRIPLOCATION adnda bir stununuz olduunu dnn. Ayrca arama sayfanzdaki HTML formunun GET yntemini kullandn ve lke adlarn sergileyen Yer adnda bir men nesnesi olduunu dnn. Aadaki rnek, Filtre blmnzn nasl grnmesi gerektiini gstermektedir:

5 (stee bal) Test'i tklayn, bir deer girin ve veritabanna balanmak ve kayt kmesinin bir rneini oluturmak

iin Tamam' tklayn. Test deeri, normal koullarda arama sayfasndan dndrlecek olan deeri simle etmektedir. Test kayt kmesini kapatmak iin Tamam' tklatn.
6 Kayt kmesinden memnunsanz Tamam' tklayn.

Sayfanza eklenen bir sunucu taraf komut dizisi, sunucuda altrldnda veritabanndaki her kayd kontrol eder. Bir kayttaki belirtilen bir alan fitreleme koulunuzu karlyorsa, kayt kayt kmesine dahil edilir. Komut dizisi yalnzca arama sonularn ieren bir kayt kmesi oluturur. Sonraki adm, kayt kmesini sonu sayfasnda sergilemektir. Daha fazla bilgi iin bkz: Arama sonularn grntleme sayfa 604.

Gelimi bir sonu sayfas oluturma


Arama sayfas sunucuya birden fazla arama parametresi gnderiyorsa, sonu sayfas iin bir SQL sorgusu yazmal ve arama parametrelerini SQL deikenlerinde kullanmalsnz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 603


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Not: Yalnzca bir arama koulunuz varsa, kayt kmenizi tanmlamak iin basit Kayt Kmesi iletiim kutusunu kullanabilirsiniz (bkz:Temel bir sonu sayfas oluturma sayfa 601).
1 Sonu sayfasn Dreamweaver programnda an, sonra Ciltlemeler panelini (Pencere > Ciltlemeler) ap, Art (+)

dmesini tklayp, alr menden Kayt Kmesi'ni seerek bir kayt kmesi oluturun.
2 Gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunun aldndan emin olun.

Gelimi iletiim kutusunun SQL cmleleri girmek iin bir metin alan vardr. Basit iletiim kutusu grnrse, Gelimi dmesini tklayarak gelimi iletiim kutusuna gein.
3 Kayt kmesine bir ad girin ve bir balant sein.

Balant, kullancnn aramasn istediiniz verileri ieren veritabanna kurulmaldr.


4 SQL metin blgesine bir SELECT cmlesi yazn.

Cmlede, arama parametrelerini tutmak iin deikenleri olan bir WHERE yan cmlesi olduundan emin olun. Aadaki rnekte deikenler varLastName ve varDept eklinde adlandrlmtr:
SELECT EMPLOYEEID, FIRSTNAME, LASTNAME, DEPARTMENT, EXTENSION FROM EMPLOYEE WHERE LASTNAME LIKE 'varLastName' AND DEPARTMENT LIKE 'varDept'

Yazma gereini azaltmak iin gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunun en altndaki e veritaban aacn kullanabilirsiniz. Talimatlar iin bkz: SQL yazarak gelimi bir kayt kmesi tanmlama sayfa 549. SQL szdizimi ile ilgili yardm iin www.adobe.com/go/learn_dw_sqlprimer_tr adresindeki SQL'e giri yazsn okuyun.
5 SQL deikenlerine; Deikenler blgesindeki Art (+) dmesini tklayarak ve deikenin adn, varsaylan

deerini (deikenin, altrma zamannda hibir deer dnmezse almas gereken deer) ve altrma zaman deerini (genellikle, taraycnn gnderdii, istek deikeni gibi bir deeri tutan bir sunucu nesnesidir) girerek arama parametrelerinin deerlerini verin. Aadaki ASP rneinde arama sayfasndaki HTML formu GET yntemini kullanmakta ve biri LastName dieri Department olarak adlandrlm iki metin alan iermektedir:

ColdFusion'da altrma zaman deerleri #LastName# ve #Department# olacaktr. PHP'de alma zaman deerleri
$_REQUEST["LastName"] ve $_REQUEST["Department"] eklinde olur.

6 (stee bal) Varsaylan deiken deerlerini kullanarak kayt kmesinin bir rneini oluturmak iin Test'i

tklayn. Varsaylan deerler, normal koullarda arama sayfasndan dndrlecek olan deeri simle etmektedir. Test kayt kmesini kapatmak iin Tamam' tklatn.
7 Kayt kmesinden memnunsanz Tamam' tklayn.

SQL sorgusu sayfanza eklenir. Sonraki adm, kayt kmesini sonu sayfasnda sergilemektir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 604


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Arama sonularn grntleme


Arama sonularn tutacak bir kayt kmesi oluturduktan sonra bilgileri sonu sayfasnda sergilemelisiniz. Kaytlar sergilemek, tek tek stunlar Ciltlemeler panelinden sonu sayfasna srklemek kadar basit bir ilem olabilir. Kayt kmesinde ileri geri hareket etmek iin gezinme balar ekleyebilir veya sayfada birden fazla kayt gstermek iin yinelenen blge oluturabilirsiniz. Ayrca ayrnt sayfasna balar ekleyebilirsiniz. Sayfada, sonular dinamik bir tabloda gsterme hari dikamik ierik gsterme yntemleri hakknda daha fazla bilgi iin bkz: Veritaban kaytlarn grntleme sayfa 566.
1 Ekleme noktasn dinamik tablonun sonu sayfasnda grnmesini istediiniz yere koyun ve Ekle > Veri Nesneleri

> Dinamik Veri > Dinamik Tablo'yu sein.


2 Dinamik Tablo iletiim kutusunu, arama sonularn tutmak zere setiiniz kayt kmesini seerek tamamlayn. 3 Tamam' tklatn. Sonu sayfasnda arama sonularn sergileyen dinamik bir tablo eklenir.

Sonu sayfas iin ayrnt sayfas oluturma


Arama ve sonu sayfalarnz arasnda sonu sayfasndaki belirli kaytlar hakknda daha fazla bilgi gsteren ayrnt sayfas da bulunabilir. Bu durumda sonu sayfanz ayrca kalp/ayrnt sayfalar grubundaki kalp sayfanz olarak da i grr.

Ayrca bkz.
Tek ilemde kalp ve ayrnt sayfalar oluturma sayfa 598 Arama sayfasn oluturma sayfa 600 Temel bir sonu sayfas oluturma sayfa 601

lgili bir sayfa amak iin ba oluturma (ASP)


lgili bir sayfay aan ve varolan parametreleri o sayfaya ileten bir ba oluturabilirsiniz. Sunucu davran yalnzca ASP sunucu modeli kullanlrken vardr. Sayfanza bir lgili Sayfaya Git sunucu davran eklemeden nce sayfann baka bir sayfadan form veya URL parametreleri aldndan emin olun. Sunucu davrannn grevi bu parametreleri nc bir sayfaya gemektir. rnein bir sonular sayfasnn ald arama parametrelerini baka bir sayfaya geebilir ve kullancy arama parametrelerini yeniden girmekten kurtarabilirsiniz. Sayfadaki bir metni ya da grnty ilgili sayfaya ba olarak seebilirsiniz veya imlecinizi sayfaya herhangi bir ey semeden yerletirebilirsiniz ve ba metni eklenir.
1 lgili Sayfaya Git kutusunda Gzat' tklayn ve ilgili sayfa dosyasnn yerini bulun.

Geerli sayfann veriyi kendisine vermesini istiyorsanz, geerli sayfann dosya adn girin.
2 Gemek istediiniz parametreler dorudan bir HTML formunda GET yntemi kullanlarak alndysa veya sayfann

URL'sinde listeleniyorsa, URL Parametreleri seeneini sein.


3 Gemek istediiniz parametreler dorudan bir HTML formunda POST yntemi kullanlarak alndysa, Form

Parametreleri seeneini sein.


4 Tamam' tklatn.

Yeni ba tklandnda sayfa parametreleri ilgili sayfaya bir sorgu dizesi kullanarak geer.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 605


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Ayrca bkz.
Kullanclardan bilgi toplama sayfa 640

Kayt ekleme sayfas oluturma


Kayt ekleme sayfalar hakknda
Uygulamanzda kullanclarn bir veritabanna yeni kaytlar eklemelerine izin veren bir sayfa olabilir. Ekleme sayfas oluturma hakknda bir eitim iin bkz: www.adobe.com/go/learn_dw_webapp_tr. Ekleme sayfas iki yap tandan oluur:

Kullanclarn veri girmelerine izin veren bir HTML formu Veritabann gncelletiren bir Kayt Ekle sunucu davran
Kullanc bir formdaki Gnder dmesini tkladnda sunucu davran bir veritaban tablosuna kaytlar ekler. Bu yap talarn Kayt Ekleme Formu veri nesnesini kullanarak tek bir ilemde ya da Dreamweaver form aralarn ve Sunucu Davranlar panelini kullanarak ayr ayr ekleyebilirsiniz. Not: Ekleme sayfasnda ayn anda yalnzca bir kayt ekleme sunucu davran olabilir. rnein ekleme sayfasna bir Kayt Gncelletir veya Kayt Sil sunucu davran ekleyemezsiniz.

Ekleme sayfasn para para oluturma


Ekleme sayfasn ayrca form aralar ve sunucu davranlar kullanarak da hazrlayabilirsiniz.

Ayrca bkz.
Web formlar oluturma sayfa 643

Ekleme sayfasna HTML formu ekleme


1 Dinamik bir sayfa oluturun (Dosya > Yeni > Bo Sayfa) ve Dreamweaver tasarm aralarn kullanarak sayfanz

yerletirin.
2 Ekleme noktasn HTML formunun grnmesini istediiniz yere koyup Ekle > Form > Form'u seerek formu

ekleyin. Sayfada bo bir form oluturulur. Formun ince krmz izgilerle temsil edilen snrlarn grmek iin grnmez eler'i (Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler) etkinletirmeniz gerekebilir.
3 HTML formunu; Belge penceresinin en altndaki <form> etiketini tklayarak, zellik denetisini (Pencere >

zellikler) seerek ve Form Ad kutusuna bir ad girerek adlandrn. Forma, kullanc Gnder dmesini tkladnda kayt verilerini nereye ve nasl gndereceini sylemek iin action veya method niteliini belirtmeniz gerekmez. Kayt Ekle sunucu davran, bu nitelikleri sizin yerinize belirler.
4 ine kayt eklemek istediiniz veritaban tablosundaki her stun iin metin alan gibi bir form nesnesi ekleyin (Ekle

> Form > Metin Alan). Form nesneleri veri girii iindir. Metin alanalr bu ama iin yaygn kullanlr, ancak menler, seenekler ve radyo dmeleri de ekleyebilirsiniz.
5 Forma bir Gnder dmesi ekleyin (Ekle > Form > Dme).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 606


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Gnder dmesinin etiketini; dmeyi seip, zellik denetisini (Pencere > zellikler) ap, Etiket kutusuna yeni bir deer girerek deitirebilirsiniz.

Veritaban tablosuna kayt eklemek iin sunucu davran ekleme (ColdFusion)


1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Kayt Ekle'yi sein.


2 Deerleri Buradan Gnder alr mensnden bir form sein. 3 Veri Kayna alr mensnde veritabanna bir balant sein. 4 Kullanc adnz ve ifrenizi girin. 5 Bu Tabloya Ekle alr mensnden kaydn eklenecei veritaban tablosunu sein. 6 Kayt eklenecek veritaban stununu belirtin, kayd ekleyecek form nesnesini Deer alr mensnden sein, sonra

Farkl Gnder alr mensnden form nesnesi iin bir veri tr sein. Veri tr veritaban tablonuzdaki stunun bekledii veri trdr (metin, say, mantksal seenek deerleri). Yordam formunuzdaki her form nesnesi iin tekrarlayn.
7 Ekledikten Sonra Buraya Git kutusuna kayt tabloya eklendikten sonra alacak sayfay girin veya dosyay bulmak

iin Gzat dmesini tklayn.


8 Tamam' tklatn.

Dreamweaver, sayfaya, bir HTML formu doldurup Gnder dmesini tklayarak bir veritaban tablosuna kayt eklemenize izin veren bir sunucu davran ekler.

Veritaban tablosuna kayt eklemek iin sunucu davran ekleme (ASP)


1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Kayt Ekle'yi sein.


2 Balant alr mensnde veritabanna bir balant sein.

Balant tanmlamanz gerekiyorsa Tanmla dmesini tklayn.


3 Bu Tabloya Ekle alr mensnden kaydn eklenecei veritaban tablosunu sein. 4 Ekledikten Sonra Buraya Git kutusuna kayt tabloya eklendikten sonra alacak sayfay girin veya dosyay bulmak

iin Gzat dmesini tklayn.


5 Deerleri Buradan Al alr mensnden veri girmek iin kullanlan HTML formunu sein.

Dreamweaver otomatik olarak sayfanzdaki ilk formu seer.


6 Kayt eklenecek veritaban stununu belirtin, kayd ekleyecek form nesnesini Deer alr mensnden sein, sonra

Farkl Gnder alr mensnden form nesnesi iin bir veri tr sein. Veri tr veritaban tablonuzdaki stunun bekledii veri trdr (metin, say, mantksal seenek deerleri). Yordam formunuzdaki her form nesnesi iin tekrarlayn.
7 Tamam' tklatn.

Dreamweaver, sayfaya, bir HTML formu doldurup Gnder dmesini tklayarak bir veritaban tablosuna kayt eklemenize izin veren bir sunucu davran ekler. Sunucu davrann dzenlemek iin Sunucu Davranlar panelini (Pencere > Sunucu Davranlar) an ve Kayt Ekle davrann ift tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 607


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Veritaban tablosuna kayt eklemek iin sunucu davran ekleme (PHP)


1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Kayt Ekle'yi sein.


2 Deerleri Buradan Gnder alr mensnden bir form sein. 3 Balant alr mensnde veritabanna bir balant sein. 4 Bu Tablo Ekle alr mensnden kaydn eklenecei veritaban tablosunu sein. 5 Kayt eklenecek veritaban stununu belirtin, kayd ekleyecek form nesnesini Deer alr mensnden sein, sonra

Farkl Gnder alr mensnden form nesnesi iin bir veri tr sein. Veri tr veritaban tablonuzdaki stunun bekledii veri trdr (metin, say, mantksal seenek deerleri). Yordam formunuzdaki her form nesnesi iin tekrarlayn.
6 Ekledikten Sonra Buraya Git kutusuna kayt tabloya eklendikten sonra alacak sayfay girin veya dosyay bulmak

iin Gzat dmesini tklayn.


7 Tamam' tklatn.

Dreamweaver, sayfaya, bir HTML formu doldurup Gnder dmesini tklayarak bir veritaban tablosuna kayt eklemenize izin veren bir sunucu davran ekler.

Ekleme sayfasn tek ilemde hazrlama


1 Sayfay Tasarm grnmnde an ve Ekle > Veri Nesneleri > Kayt Ekle > Kayt Ekleme Formu Sihirbaz'n sein. 2 Balant alr mensnde veritabanna bir balant sein. Balant tanmlamanz gerekiyorsa Tanmla dmesini

tklayn.
3 Bu Tabloya Ekle alr mensnden kaydn eklenecei veritaban tablosunu sein. 4 ColdFusion kullanyorsanz, bir kullanc ad ve ifre girin. 5 Ekledikten Sonra Buraya Git kutusuna kayt tabloya eklendikten sonra alacak sayfay girin veya dosyay bulmak

iin Gzat dmesini tklayn.


6 Form Alanlar blgesinde ekleme sayfasnn HTML formuna dahil etmek istediiniz form nesnelerini ve her form

nesnesinin veritaban tablonuzda gncelletirmesi gereken stunlar belirtin. Dreamweaver varsaylan olarak veritaban tablosundaki her stun iin bir form nesnesi oluturur. Veritabannz otomatik olarak oluturulan her yeni kayt iin benzersiz bir ID anahtar retiyorsa, bu anahtarn stununa karlk gelen form nesnesini, listede seip Eksi (-) dmesini tklayarak karn. Bu, formun kullancsnn nceden var olan bir ID deerini girme riskini ortadan kaldrr. Ayrca HTML formundaki nesnelerin sralarn; bunlar listede seip, iletiim kutusunun sa tarafndaki yukar ve aa oklarn tklayarak deitirebilirsiniz.
7 Her veri giri alannn HTML formunda nasl gsterileceini Form Alanlar tablosunda bir satr tklayn tablonun

altndaki kutulara aadaki bilgileri girerek belirleyin.

Etiket kutusuna veri giri alannn yannda gsterilmek zere betimleyici bir etiket girin. Dreamweaver varsaylan
olarak tablo stunu adn etikette gsterir.

Farkl Gster alr mensnde veri giri alan grevi grecek bir form nesnesi sein. Metin Alan, Metin Blgesi,
Men, Onay Kutusu, Radyo Grubu ve Metin seebilirsiniz. Salt okunur giriler iin Metin'i sein. Ayrca ifre Alan, Dosya Alan ve Gizli Alan seebilirsiniz. Not: Formun sonuna gizli alanlar eklenir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 608


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Farkl Gnder alr mensnde veritaban tablonuzca kabul edilir olan veri formatn sein. rnein tablo stunu
yalnzca saysal veri kabul ediyorsa, Saysal' sein.

Formun zelliklerini belirleyin. Veri giri alan olarak setiiniz form nesnesine bal olarak farkl seenekleriniz
vardr. Metin alanlar, metin blgeleri ve metin iin bir ilk deer girebilirsiniz. Menler ve radyo gruplarnda zellikleri belirlemek iin baka bir iletiim kutusu aarsnz. Seenekler iin aretli veya aretsiz seeneini sein.
8 Tamam' tklatn.

Dreamweaver, sayfanza hem bir HTML formu hem de bir Kayt Ekle sunucu davran ekler. Form nesneleri temel tabloya yerletirilir; bu yerleimi Dreamweaver sayfa tasarm aralarn kullanarak zelletirebilirsiniz. (Tm form nesnelerinin form snrlar dahilinde kaldndan emin olun.) Sunucu davrann dzenlemek iin Sunucu Davranlar panelini (Pencere > Sunucu Davranlar) an ve Kayt Ekle davrann ift tklayn.

Bir kayd gncelletirmek iin sayfalar oluturma


Kayt gncelletirme sayfalar hakknda
Uygulamanzda kullanclarn bir veritabanna varolan kaytlar gncelletirmelerine izin veren bir grup sayfa olabilir. Sayfalar normalde bir arama sayfas, bir sonu sayfas ve bir gncelletirme sayfasndan oluur. Arama ve sonu sayfas kullanclarn kayd almalarna; gncelletirme sayfas kullanclarn kayd deitirmelerine izin verir.

Gncelletirilecek kayd arama


Kullanclar bir kayd gncelletirmek istediklerinde o kayd veritabannda bulmalar gerekir. Buna gre gncelletirme sayfas ile birlikte alacak bir arama ve sonu sayfasna ihtiyacnz vardr. Kullanc arama sayfasna arama ltlerini girer ve sonu sayfasnda kayd seer. Kullanc sonu sayfasnda kayd tkladnda, gncelletirme sayfas alr ve kayd bir HTML formunda gsterir.

Ayrca bkz.
Arama ve sonu sayfalar oluturma sayfa 599

Gncelletirme sayfasna balar oluturma


Arama ve sonu sayfalarn oluturduktan sonra, sonu sayfasnda gncelletirme sayfasn amak iin balar oluturmalsnz. Daha sonra kullancnn setii kaytlarn kimliklerini aktarmak iin balar deitirirsiniz. Gncelletirme sayfas bu kimlik numarasn veritabanndaki istenen kayd bulmak ve gstermek iin kullanr. Gncelletirme sayfasn amak ve kayt kimliini geirmek iin, ayrnt sayfasn amak ve kayt kimliini geirmek iin kullandnz yntemi kullanrsnz. Daha fazla bilgi iin bkz. Ayrnt sayfasna balar oluturma sayfa 594.

Ayrca bkz.
URL parametreleri sayfa 641

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 609


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Gncelletirilecek kayd alma


Sonular sayfas, gncelletirilecek kayd tanmlayan gncelletirme sayfasna bir kayt kimlii getikten sonra, gncelletirme sayfasnn parametreyi okumas, kayd veritaban tablosundan almas ve bunu geici olarak bir kayt kmesinde saklamas gerekir.
1 Dreamweaver programnda bir sayfa oluturun ve kaydedin.

Sayfa gncelletirme sayfanz olur.


2 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) Art (+) dmesini tklayn ve Kayt Kmesi'ni sein.

Gelimi iletiim kutusu belirirse, Basit'i tklayn. Gelimi iletiim kutusunda, SQL cmleleri girmek iin bir metin alan vardr; basitte yoktur.
3 Balant ve Tablo alr menlerini kullanarak kayt kmesini adlandrn ve gncelletirmek istediiniz verilerini

durduu yeri belirtin.


4 aretli'yi tklayn ve bir anahtar stunu (genellikle kayt kimlii stunudur) ve gncelletirilecek verileri ieren

stunlar sein.
5 Filtre alann, anahtar stununuzun deeri, sonu sayfasnn getii karlk gelen URL parametresinin deeri ile

eit olacak ekilde yaplandrn. Bu tr filtre yalnzca sonu sayfasnn belirttii kayd ieren bir kayt kmesi oluturur. rnein anahtar stununuzda kayt kimlii bilgisi bulunsa ve ad PRID olsa, sonu sayfas da karlk gelen kayt kimlii bilgisini id adl URL parametresinde geiyor olsa, Filtre blgesinin aadaki gibi gzkmesi gerekir:

6 Tamam' tklatn.

Kullanc sonu sayfasnda bir kayt setiinde, gncelletirme sayfas yalnzca seili kayd ieren bir kayt kmesi retir.

Gncelletirme sayfasn para para tamamlama


Gncelletirme sayfasnn yap ta vardr:

Kayd bir veritaban tablosundan getirmesi iin filtrelenmi bir kayt kmesi Kullanclarn kaydn verilerini deitirmelerine izin veren bir HTML formu Veritaban tablosunu gncelletirmek iin bir Kayt Gncelletir sunucu davran
Gncelletirme sayfasnn son iki yap tan, Sunucu Davranlar panelindeki form aralarn kullanarak ayr ayr ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Gncelletirilecek kayd alma sayfa 609 Web formlar oluturma sayfa 643

Gncelletirme sayfasna HTML formu ekleme


1 Bir sayfa oluturun (Dosya > Yeni > Bo Sayfa). Bu, gncelletirme sayfanz olacak. 2 Sayfanzn Dreamweaver tasarm aralarn kullanarak yerletirin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 610


Uygulamalar grsel olarak oluturma

3 Ekleme noktasn HTML formunun grnmesini istediiniz yere koyup Ekle > Form > Form'u seerek formu

ekleyin. Sayfada bo bir form oluturulur. Formun ince krmz izgilerle temsil edilen snrlarn grmek iin grnmez eler'i (Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler) etkinletirmeniz gerekebilir.
4 HTML formunu; Belge penceresinin en altndaki <form> etiketini tklayarak, zellik denetisini (Pencere >

zellikler) seerek ve Form Ad kutusuna bir ad girerek adlandrn. Forma, kullanc Gnder dmesini tkladnda kayt verilerini nereye ve nasl gndereceini sylemek iin action veya method niteliini belirtmeniz gerekmez. Kayt Gncelletir sunucu davran, bu nitelikleri sizin yerinize belirler.
5 Veritaban tablosundaki gncelletirmek istediiniz her stun iin metin alan gibi bir form nesnesi ekleyin (Ekle

> Form > Metin Alan). Form nesneleri veri girii iindir. Metin alanalr bu ama iin yaygn kullanlr, ancak menler, seenekler ve radyo dmeleri de ekleyebilirsiniz. Her form nesnesinin daha nce tanmladnz kayt kmesinde karlk gelen bir stunu olmaldr. Tek istisna benzersiz anahtar stunudur; karlk gelen bir form nesnesi olmamaldr.
6 Forma bir Gnder dmesi ekleyin (Ekle > Form > Dme).

Gnder dmesinin etiketini; dmeyi seip, zellik denetisini (Pencere > zellikler) ap, Etiket kutusuna yeni bir deer girerek deitirebilirsiniz.

Kayd formda gsterme


1 Kullancnn gncelletirmek istedii kayd tutacak bir kayt kmesi tanmladndan emin olun.

Bkz. Gncelletirilecek kayd alma sayfa 609.


2 Her form nesnesini kayt kmesindeki veriler ile, aadaki konularda anlatld ekilde ciltleyin:

HTML metin alanlarnda dinamik ierik grntleme sayfa 653 HTML onay kutusunu dinamik olarak nceden seme sayfa 653 HTML radyo dmesini dinamik olarak nceden seme sayfa 654 Dinamik HTML form mens ekleme veya deitirme sayfa 652 Varolan HTML form menlerini dinamik yapma sayfa 653

Veritaban tablosunu gncelletirmek iin sunucu davran ekleme


1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Kayt Gncelletir'i sein. Kayt Gncelletir iletiim kutusu alr.


2 Deerleri Buradan Gnder alr mensnden bir form sein. 3 Veri Kayna veya Balant alr mensnde veritabanna bir balant sein. 4 Gerekiyorsa kullanc adnz ve ifrenizi girin. 5 Tabloyu Gncelletir alr mensnden gncelletirmekte olduunuz kaydn veritaban tablosunu sein. 6 (ColdFusion, PHP) Gncelletirilecek bir veritaban stunu belirtin, Deer alr mensnden stunu

gncelletirecek form nesnesini sein, Farkl Gnder alr mensnden form nesnesi iin bir veri tr belirleyin ve bu stunu birincil anahtar olarak tanmlamak istiyorsanz Birincil Anahtar' sein. Veri tr veritaban tablonuzdaki stunun bekledii veri trdr (metin, say, mantksal seenek deerleri).

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 611


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Yordam formunuzdaki her form nesnesi iin tekrarlayn.


7 (ASP) Kayd Buradan Se alr mensnde HTML formunda grntlenen kayd ieren kayt kmesini belirtin.

Benzersiz Anahtar Stunu alr mensnde veritaban tablosundaki kayd tanmlayacak bir anahtar stunu (genellikle kayt kimlii stunudur) sein. Deer bir say ise Saysal seeneini sein. Anahtar stunu genellikle yalnzca saysal deerleri kabul eder ancak bazen metin deerlerini de kabul edebilir.
8 Gncelletirdikten Sonra veya Baarlysa Buraya Git kutusuna kayt tabloda gncelletikten sonra alacak sayfay

girin veya dosyay bulmak iin Gzat dmesini tklayn.


9 (ASP) Gncelletirilecek bir veritaban stunu belirtin, Deer alr mensnden stunu gncelletirecek form

nesnesini sein ve sonra da Farkl Gnder alr mensnden form nesnesi iin bir veri tr belirleyin. Veri tr veritaban tablonuzdaki stunun bekledii veri trdr (metin, say, mantksal seenek deerleri). Yordam formunuzdaki her form iin tekrarlayn.
10 Tamam' tklatn.

Dreamweaver, HTML formunda gsterilen bilgileri deitirip Gnder dmesini tklayarak bir veritaban tablosundak kaytlar gncelletirmenize izin veren sayfaya bir sunucu davran ekler. Sunucu davrann dzenlemek iin Sunucu Davranlar panelini (Pencere > Sunucu Davranlar) an ve Kayt Gncelletir davrann ift tklayn.

Gncelletirme sayfasn tek ilemde tamamlama


Gncelletirme sayfasnn yap ta vardr:

Kayd bir veritaban tablosundan getirmesi iin filtrelenmi bir kayt kmesi Kullanclarn kaydn verilerini deitirmelerine izin veren bir HTML formu Veritaban tablosunu gncelletirmek iin bir Kayt Gncelletir sunucu davran
Gncelletirme sayfasnn son iki yap tan tek bir ilemde, Kayt Gncelletirme Formu veri nesnesini kullanarak ekleyebilirsiniz. Veri nesneleri sayfaya hem bir HTML formu hem de bir Kayt Gncelletir sunucu davran ekler. Veri nesnesini kullanmadan nce web uygulamanzn gncelletirilecek kayd tanyabilmesi ve gncelletirme sayfanzn onu alabilmesi gerekir. Veri nesnesi yap talarn sayfaya yerletirdikten sonra formu istediiniz hale getirmek iin Dreamweaver tasarm aralarn; Kayt Gncelletir sunucu davrann dzenlemek iin Sunucu Davranlar panelini kullanabilrsiniz. Not: Gncelletirme sayfasnda ayn anda yalnzca bir kayt ekleme sunucu davran olabilir. rnein gncelletirme sayfasna bir Kayt Ekle veya bir Kayt Sil sunucu davran ekleyemezsiniz.
1 Sayfay Tasarm grnmnde an ve Ekle > Veri Nesneleri > Kayt Gncelletir > Kayt Gncelletirme Formu

Sihirbaz'n sein. Kayt Gncelletirme Formu iletiim kutusu alr.


2 Balant alr mensnde veritabanna bir balant sein.

Balant tanmlamanz gerekiyorsa Tanmla dmesini tklayn.


3 Gncelletirilecek Tablo alr mensnden gncelletirilecek kaydn veritaban tablosunu sein. 4 Kayd Buradan Se alr mensnde HTML formunda gsterilen kayd ieren kayt kmesini belirleyin. 5 Benzersiz Anahtar Stunu alr mensnde veritaban tablosundaki kayd tanmlayacak bir anahtar stunu

(genellikle kayt kimlii stunudur) sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 612


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Deer bir say ise Saysal seeneini sein. Anahtar stunu genellikle yalnzca saysal deerleri kabul eder ancak bazen metin deerlerini de kabul edebilir.
6 Gncelletirmeden Sonra Buraya Git kutusuna, kayt tabloda gncelletirildikten sonra alacak sayfay girin. 7 Form Alanlar blgesinde her form nesnesinin veritaban tablonuzda hangi stunlar gncelletireceini belirtin.

Dreamweaver varsaylan olarak veritaban tablosundaki her stun iin bir form nesnesi oluturur. Veritabannz otomatik olarak oluturulan her yeni kayt iin benzersiz bir ID anahtar retiyorsa, bu anahtarn stununa karlk gelen form nesnesini, listede seip Eksi (-) dmesini tklayarak karn. Bu, formun kullancsnn nceden var olan bir ID deerini girme riskini ortadan kaldrr. Ayrca HTML formundaki nesnelerin sralarn; bunlar listede seip, iletiim kutusunun sa tarafndaki yukar ve aa oklarn tklayarak deitirebilirsiniz.
8 Her veri giri alannn HTML formunda nasl grneceini Form Alanlar tablosunda bir satr tklayn tablonun

altndaki kutulara aadaki bilgileri girerek belirleyin.

Etiket kutusuna veri giri alannn yannda gsterilmek zere betimleyici bir etiket girin. Dreamweaver varsaylan
olarak tablo stunu adn etikette gsterir.

Farkl Gster alr mensnde veri giri alan grevi grecek bir form nesnesi sein. Metin Alan, Metin Blgesi,
Men, Onay Kutusu, Radyo Grubu ve Metin seebilirsiniz. Salt okunur giriler iin Metin'i sein. Ayrca ifre Alan, Dosya Alan ve Gizli Alan seebilirsiniz. Not: Formun sonuna gizli alanlar eklenir.

Farkl Gnder alr mensnde veritaban tablonuzca beklenen veri formatn sein. rnein tablo stunu
yalnzca saysal veri kabul ediyorsa, Saysal' sein.

Formun zelliklerini belirleyin. Veri giri alan olarak setiiniz form nesnesine bal olarak farkl seenekleriniz
vardr. Metin alanlar, metin blgeleri ve metin iin bir ilk deer girebilirsiniz. Menler ve radyo gruplarnda zellikleri belirlemek iin baka bir iletiim kutusu aarsnz. Seenekler iin aretli veya aretsiz seeneini sein.
9 Dier form nesnelerinin zelliklerini baka bir Form Alanlar satrn seip bir etiket, Gsterme deeri ve

Gnderme deeri girerek belirleyin. Menler ve radyo gruplarnda zellikleri belirlemek iin baka bir iletiim kutusu an. Seeneklerde, kayt gsterildiinde seenein iaretli mi olacan belirlemek iin geerli kaydn seenek iin deeri ile verili bir deer arasnda bir karlatrma tanmlayn.
10 Tamam' tklatn.

Dreamweaver, sayfanza hem bir HTML formu hem de bir Kayt Gncelletir sunucu davran ekler. Veri nesneleri sayfanza hem bir HTML formu hem de bir Kayt Gncelletir sunucu davran ekler. Form nesneleri temel tabloya yerletirilir; bu yerleimi Dreamweaver sayfa tasarm aralarn kullanarak zelletirebilirsiniz. (Tm form nesnelerinin form snrlar dahilinde kaldndan emin olun.) Sunucu davrann dzenlemek iin Sunucu Davranlar panelini (Pencere > Sunucu Davranlar) an ve Kayt Gncelletir davrann ift tklayn.

Ayrca bkz.
Gncelletirilecek kayd alma sayfa 609 Dinamik HTML form mens ekleme veya deitirme sayfa 652

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 613


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Form esi zellikleri seenekleri


Form esi zellikleri iletiim kutusunun amac sayfalardaki, kullanclarn bir veritabanndaki kaytlar gncelletirmelerine izin veren form elerinin seeneklerini belirlemektir.
1 Form esini nasl oluturmay planladnza bal olarak El le'yi veya Veritabanndan' sein. 2 e eklemek iin Art (+) dmesini tklayn. 3 e iin bir etiket ve deer girin. 4 Buna Eit Deeri Se kutusuna, belirli bir enin sayfa bir taraycda aldnda veya bir kayt formda

grndnde seili olmasn istiyorsanz, o enin deerine eit bir deer girin. Statik bir deer girebilir veya imek simgesini tklayn, veri kaynaklar listesinden dinamik bir deer seerek dinamik bir deer belirtebilirsiniz. Her durumda belirttiiniz deer enin deerlerinden biri ile elemelidir.

Bir kayd silmek iin sayfalar oluturma


Kayt silme sayfalar hakknda
Uygulamanzda kullanclarn bir veritabanna varolan kaytlar silmelerine izin veren bir grup sayfa olabilir. Sayfalar normalde bir arama sayfas, bir sonu sayfas ve bir silme sayfasndan oluur. Silme sayfas genellikle bir sonu sayfas ile egdml bir ayrnt sayfasdr. Arama ve sonu sayfalar kullancnn kayd almasna ve silme sayfas da kullancnn kaydn aranan kayt olduunu dorulayp silmesine izin verir. Arama ve sonu sayfalarn oluturduktan sonra sonu sayfasna silme sayfasn amak iin balar ekler, sonra kaytlar be bir Gnder dmesini gsteren bir silme sayfas hazrlarsnz.

Silinecek kayd arama


Kullanclar bir kayd silmek istediklerinde o kayd veritabannda bulmalar gerekir. Buna gre silme sayfas ile birlikte alacak bir arama ve sonu sayfasna ihtiyacnz vardr. Kullanc arama sayfasna arama ltlerini girer ve sonu sayfasnda kayd seer. Kullanc kayd tkladnda silme sayfas alr ve kayd bir HTML formunda gsterir.

Ayrca bkz.
Arama ve sonu sayfalar oluturma sayfa 599

Silme sayfasna balar oluturma


Arama ve sonu sayfalarn oluturduktan sonra, sonu sayfasnda silme sayfasn amak iin balar oluturmalsnz. Daha sonra kullancnn silmek istedii kaytlarn kimliklerini aktarmak iin balar deitirirsiniz. Silme sayfas bu ID deerini kayd bulmak ve gstermek iin kullanr.

Ayrca bkz.
URL parametreleri sayfa 641

Balar elle oluturmak iin


1 Sonu sayfasnda kaytlar gstermek iin kullanlan tabloda son tablo stununun iine tklayarak ve Deitir >

Tablo > Satr veya Stun Ekle'yi seerek bir stun oluturun.
2 Stun seeneini ve Geerli Stundan Sonra seeneini sein ve Tamam' tklayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 614


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Tabloya bir stun eklenir.


3 Yeni oluturulan tablo stununda dinamik ierik yer tutucularnn bulunduu satra Delete dizesini girin. Dizeyi

sekmeli yinelenen blge iine girdiinizden emin olun. Ayrca silme iin bir resim ile bir kelime veya simge ekleyebilirsiniz. Canl Veri grnm etkinse ilk kayt satrna dizeyi girin ve Yenile simgesini tklayn.
4 Delete dizesini, ona bir ba koymak iin sein.

Canl Veri grnm etkinletirildiyse, ilk kayt satrndaki dizeyi sein.


5 zellik denetisinde Ba kutusuna silme sayfasn girin. stediiniz dosya adn girebilirsiniz.

Ba kutusunun dna tkladktan sonra Delete dizesi bal tabloda belirir. Canl Veri grnmn (Grnm > Canl Veri) etkinletirirseniz, ayn ban her tablo satrnda ayn metne konduunu grrsnz. Canl Veri grnm zaten etkinse, ba her satra koymak iin Yenile simgesini tklayn.

6 Sonu sayfasndaki Sil ban sein.

Canl Veri grnm etkinletirildiyse, ilk satrdaki ba sein.


7 (ColdFusion) zellik denetisindeki Ba kutusunda URL'nin sonuna aadaki dizeyi ekleyin:
?recordID=#recordsetName.fieldName#

Soru iareti sunucuya dizede o noktadan sonra URL parametreleri geleceini syler. recordID kelimesi URL parametresinin addr (kendiniz istediiniz ad uydurabilirsiniz). URL parametresinin adna dikkat edin nk onu daha sonra silme sayfasnda kullanacaksnz. Eittir iaretinden sonra gelen ifade, parametrenin deeridir. Bu rnekte bu deer, kayt kmesinden bir kayt kimlik numaras dndren bir ColdFusion ifadesi tarafndan retilmektedir. Dinamik tablodaki her satr iin farkl bir kimlik numaras retilir. ColdFusion ifadesinde recordsetName yerine kendi kayt kmenizin adn ve fieldName yerine kayt kmenizde her kayd benzersiz ekilde tanmlayan alann adn kullann. ou durumda bu alanda bir kayt kimlik numaras bulunur. Aadaki rnekte alan benzersiz yer kodlarndan olumaktadr.
confirmDelete.cfm?recordID=#rsLocations.CODE#

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 615


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Sayfa altnda kayt kmesinin CODE alannn deerleri dinamik tabloda karlk gelen satrlara konur. rnein Canberra, Avustralya kiralama yerinin kodu CBR olsa, dinamik tabloda Canberra satr iin aadaki URL kullanlr:
confirmDelete.cfm?recordID=CBR

8 (PHP) zellik denetisindeki Ba alannda URL'nin sonuna aadaki dizeyi ekleyin:


?recordID=<?php echo $row_recordsetName['fieldName']; ?>

Soru iareti sunucuya dizede o noktadan sonra URL parametreleri geleceini syler. recordID kelimesi URL parametresinin addr (kendiniz istediiniz ad uydurabilirsiniz). URL parametresinin adna dikkat edin nk onu daha sonra silme sayfasnda kullanacaksnz. Eittir iaretinden sonra gelen ifade, parametrenin deeridir. Bu durumda bu deer, kayt kmesinden bir kayt kimlik numaras dndren bir PHP ifadesi tarafndan retilmitir. Dinamik tablodaki her satr iin farkl bir kimlik numaras retilir. PHP ifadesinde recordsetName yerine kendi kayt kmenizin adn ve fieldName yerine kayt kmenizde her kayd benzersiz ekilde tanmlayan alann adn kullann. ou durumda bu alanda bir kayt kimlik numaras bulunur. Aadaki rnekte alan benzersiz yer kodlarndan olumaktadr.
confirmDelete.php?recordID=<?php echo $row_rsLocations['CODE']; ?>

Sayfa altnda kayt kmesinin CODE alannn deerleri dinamik tabloda karlk gelen satrlara konur. rnein Canberra, Avustralya kiralama yerinin kodu CBR olsa, dinamik tabloda Canberra satr iin aadaki URL kullanlr:
confirmDelete.php?recordID=CBR

9 (ASP) zellik denetisindeki Ba alannda URL'nin sonuna aadaki dizeyi ekleyin:


?recordID=<%=(recordsetName.Fields.Item("fieldName").Value)%>

Soru iareti sunucuya dizede o noktadan sonra URL parametreleri geleceini syler. recordID kelimesi URL parametresinin addr (kendiniz istediiniz ad uydurabilirsiniz). URL parametresinin adna dikkat edin nk onu daha sonra silme sayfasnda kullanacaksnz. Eittir iaretinden sonra gelen ifade, parametrenin deeridir. Bu rnekte deer, kayt kmesinden bir kayt kimlii dndren bir ASP ifadesi tarafndan oluturulur. Dinamik tablodaki her satr iin farkl bir kimlik oluturulur. ASP ifadesinde recordsetName yerine kendi kayt kmenizin adn, fieldName yerine de kayt kmenizde her kayd benzersiz ekilde tanmlayan alann adn kullann. ou durumda bu alanda bir kayt kimlik numaras bulunur. Aadaki rnekte alan benzersiz yer kodlarndan olumaktadr.
confirmDelete.asp?recordID=<%=(rsLocations.Fields.Item("CODE").Value)%>

Sayfa altnda kayt kmesinin CODE alannn deerleri dinamik tabloda karlk gelen satrlara konur. rnein Canberra, Avustralya kiralama yerinin kodu CBR olsa, dinamik tabloda Canberra satr iin aadaki URL kullanlr:
confirmDelete.asp?recordID=CBR

10 Sayfay kaydedin.

Balar grsel olarak oluturmak iin (yalnzca ASP)


1 Sonu sayfasnda kaytlar gstermek iin kullanlan tabloda son tablo stununun iine tklayarak ve Deitir >

Tablo > Satr veya Stun Ekle'yi seerek bir stun oluturun.
2 Stun seeneini ve Geerli Stundan Sonra seeneini sein ve Tamam' tklayn.

Tabloya bir stun eklenir.


3 Yeni oluturulan tablo stununda dinamik ierik yer tutucularnn bulunduu satra Delete dizesini girin. Dizeyi

sekmeli yinelenen blge iine girdiinizden emin olun. Ayrca silme iin bir resim ile bir kelime veya simge ekleyebilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 616


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Canl Veri grnm etkinse ilk kayt satrna dizeyi girin ve Yenile simgesini tklayn.
4 Delete dizesini, ona bir ba koymak iin sein.

Canl Veri grnm etkinletirilmise, ilk kayt satrndaki dizeyi sein.


5 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve alr menden

Ayrnt Sayfasna Git'i sein.


6 Ayrnt Sayfas kutusunda Gzat' sein ve silme sayfasn bulun. 7 URL Parametresi let kutusunda parametrenizin adn belirtin (rn. recordID).

Dilediiniz ad kullanabilirsiniz, ancak daha sonra silme sayfasnda kullanacanz iin ad bir yere not edin.
8 Kayt Kmesi ve Stun alr menlerinden bir kayt kmesi ve stun seerek silme sayfasna iletmek istediiniz

deeri belirtin. Genellikle bu deer sz konusu kayt iin benzersiz niteliktedir (rn. kaydn benzersiz anahtar kimlii).
9 URL Parametreleri seeneini belirleyin. 10 Tamam' tklatn.

zel bir ba, seili metni evreler. Kullanc ba tkladnda Ayrnt Sayfasna Git sunucu davran, belirtilen silme sayfasna kayt kimliini ieren bir URL parametresi iletir. rnein URL parametresinin ad recordID ve silme sayfasnn ad da confirmdelete.asp ise, kullanc ban zerine tkladnda URL aadaki gibi grnr: http://www.sitem.com/confirmdelete.asp?recordID=43 URL'nin ilk ksm olan http://www.sitem.com/confirmdelete.asp, silme sayfasn aar. kinci ksm olan ?recordID=43 ise, URL parametresidir. Silme safyasna hangi kaydn bulunacan ve grntleneceini syler. recordID terimi URL parametresinin addr ve deeri 43'tr. Bu rnekte URL parametresi kaydn kimlik numaras olan 43' iermektedir.

Silme sayfasn hazrlama


Kaytlar listeleyen sayfay tamamladktan sonra silme sayfasna gein. Silme sayfas kayd gstermekte ve kullancya kayd silmek istediklerinden emin olup olmadklarn sormaktadr. Kullanc form dmesini tklayarak ilemi onayladnda, web uygulamas kayd veritabanndan siler. Bu sayfay hazrlamak; bir HTML formu oluturmay, formda gsterilecek kayd almay, kayd formda gstermeyi ve kayd veritabanndan silecek mant eklemeyi gerektirir. Kayd almak ve gstermek tek bir kayt tutacak kullancnn silmek istedii kaydbir kayt kmesi tanmlamay ve kayt kmesi stunlarn form ile ciltlemeyi gerektirir. Not: Silme sayfasnda ayn anda yalnzca bir kayt ekleme sunucu davran olabilir. rnein silme sayfasna bir Kayt Ekle veya bir Kayt Gncelletir sunucu davran ekleyemezsiniz.

Kayd gstermek iin bir HTML formu oluturma


1 Bir sayfa oluturun ve nceki blmde belirttiiniz silme sayfas olarak kaydedin.

nceki blmde bir Sil ba oluturduunuzda bir silme sayfas belirttiniz. Dosyay ilk kez kaydederken bu ad kullann (rnein deleteConfirm.cfm).
2 Sayfaya bir HTML formu ekleyin (Ekle > Form > Form). 3 Forma bir gizli form alan ekleyin.

Gizli form alan, URL parametresi tarafndan geilen kayt ID deerini depolamak iin zorunludur. Gizli bir alan eklemek iin ekleme noktasn forma koyun ve Ekle > Form > Gizli Alan' sein.
4 Forma bir dme ekleyin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 617


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Kullanc gsterilen kaydn aranan kayt olduunu dorulamak ve silmek iin bu dmeyi kullanacaktr. Dme eklemek iin ekleme noktasn forma koyun ve Ekle > Form > Dme'yi sein.
5 Sayfann tasarmn istediiniz ekilde gelitirin ve kaydedin.

Kullancnn silmek istedii kayd alma


1 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden Kayt Kmesi (Sorgu)

seeneini sein. Basit Kayt Kmesi veya Veri Kmesi iletiim kutusu belirir. Bunun yerine Kayt Kmesi iletiim kutusu belirirse, Basit'i tklayn.
2 Kayt kmesini adlandrn ve kullanclarn silebilecei kaytlarn bulunduu veri kaynan ve veritaban tablosunu

sein.
3 Stunlar blgesinde sayfada gstermek istediiniz tablo stunlarnn (kayt alanlar) sein.

Kayt alanlarnn yalnzca bazlarn gstermek iin Seili'yi tklayn ve istenen stunlar, listeden Ctrl+tklayarak (Windows) veya Komut+tklayarak (Macintosh) sein. Kayt kimliini, gstermeyecek olsanz bile dahil ettiinizden emin olun.
4 Sonu sayfasndan geilen URL parametresinde belirtilen kayd bulmak ve gstermek iin Filtre ksmn aadaki

gibi doldurun:

Filtre blgesindeki alr menden kayt kmesindeki Sil balarnn olduu sayfadan geilen URL parametresinin
deeri ile eleen deerlerin olduu stunu sein. rnein URL parametresinde bir kayt kimlik numaras varsa, kayt kimlii numaralarnn bulunduu stunu sein. nceki blmde tartlan rnekte CODE adl kayt kmesi stununda Sil balarnn olduu sayfadan geilen URL parametresindeki deer ile eleen deerler bulunmaktadr.

lk mennn yanndaki alr menden eittir simgesini, zaten seili deilse sein. nc alr menden URL parametresini sein. Sil balarnn olduu sayfa, silme sayfasna bilgi gemek iin bir
URL parametresi kullanr.

Drdnc kutuya Sil balarnn olduu sayfa tarafndan geilen URL parametresinin adn girin.

5 Tamam' tklatn.

Kayt kmesi Ciltlemeler panelinde belirir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 618


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Kullancnn silmek istedii kayd gsterme


1 Ciltlemeler panelinde kayt kmesi stunlarn (kayt alanlar) sein ve silme sayfasna srkleyin.

Bu salt okunur dinamik ierii form snrlar iine eklediinizden emin olun. Sayfaya dinamik ierik ekleme hakknda daha fazla bilgi iin bkz: Metni dinamik yapma sayfa 561. Bundan sonra kayt kimlii stununu gizli form alan ile ciltlemelisiniz.
2 Grnmez eler'in etkinletirildiinden (Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler) emin olun ve gizli

form alann temsil eden sar kalkan simgesini tklayn. Gizli form alan seilir.
3 zellik denetisinde Deer kutusunun yanndaki imek simgesini tklayn. 4 Dinamik Veri iletiim kutusunda kayt kmesindeki kayt kimlii stununu sein.

Aadaki rnekte kayt kimlii stunu CODE, benzersiz depo kodlarn iermektedir.

Kayt kimlii stunu seili

5 Tamam' tklayn ve sayfay kaydedin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 619


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Tamamlanm silme sayfas

Kayd silme mant ekleme


Seili kayd silme sayfasnda gsterdikten sonra sayfaya, kullanc Silmeyi Onayla dmesini tkladnda kayd veritabanndan silen mant eklemelisiniz. Bu mant, Kayt Sil sunucu davrann kullanarak abucak ve kolayca ekleyebilirsiniz.

Kayd silmek zere sunucu davran eklemek iin (ColdFusion, PHP)


1 Dreamweaver uygulamasnda ColdFusion veya PHP silme sayfasnn ak olduundan emin olun. 2 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve Kayt Sil'i sein. 3 nce Deikenin Tanml Olduundan Emin Ol kutusunda Birincil Anahtar Deeri'nin seili olduundan emin

olun. Birincil anahtar deerini daha sonra iletiim kutusunda belirtirsiniz.


4 Balant veya Veri Kayna (ColdFusion) alr mensnde, sunucu davrannn etkilenen veritabanna

balanabilmesi iin veritabanna bir balant sein.


5 Tablo alr mensnden silinecek kaytlarn bulunduu veritaban tablosunu sein. 6 Birincil Anahtar Stunu alr mensnde kayt kimliini ieren tablo stununu sein.

Kayt Sil sunucu davran bu stunu bir eleen bulmak iin tarar. Stunda, sayfada gizli form alan ile ciltlediiniz kayt kmesi stunu ile ayn kayt kimliinin bulunmas gerekir. Kayt kimlii saysal ise Saysal seeneini sein.
7 (PHP) Birincil Anahtar Deeri alr mensnde, sayfanzdaki, silinecek kayd tanmlayan kayt kimliinin

bulunduu deikeni sein. Deiken gizli form alannz tarafndan oluturulur. Gizli alann ad nitelii ile ayn ada sahiptir ve formun "method" niteliine bal olarak bir form veya URL parametresidir.
8

Sildikten Sonra Buraya Git kutusunda veya Baarlysa Buraya Git kutusunda kayt veritaban tablosundan silindikten sonra alacak bir sayfa belirtin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 620


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Kullancya ksa bir baar mesaj ieren bir sayfa veya kullancnn kaydn hakikaten silindiini dorulamas iin kalan kaytlar listeleyen bir sayfa belirtebilirsiniz.

9 Tamam' tklatn ve almanz kaydedin.

Kayd silmek zere sunucu davran eklemek iin (ASP)


1 Dreamweaver uygulamasnda ASP silme sayfasnn ak olduundan emin olun. 2 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve Kayd Sil'i sein. 3 Balant alr mensnde, sunucu davrannn etkilenen veritabanna balanabilmesi iin veritabanna giden bir

balanty sein. Bir balant tanmlamanz gerekiyorsa Tanmla dmesini tklatn.


4 Tablodan Sil alr mensnde silinecek kaytlar ieren veritaban tablosunu sein. 5 Kayd Buradan Se alr mensnde silinecek kaytlar ieren kayt kmesini belirtin. 6 Benzersiz Anahtar Stunu alr mensnde veritaban tablosundaki kayd tanmlayacak bir anahtar stunu

(genellikle kayt kimlii stunudur) sein. Deer bir say ise Saysal seeneini sein. Anahtar stunu genellikle yalnzca saysal deerleri kabul eder ancak bazen metin deerlerini de kabul edebilir.
7 Gndererek Sil alr mensnde silme komutunu sunucuya gnderen Gnder dmesini ieren HTML formunu

belirtin.
8 Gncelletirmeden Sonra Buraya Git kutusunda kayt veritaban tablosundan silindikten sonra alacak sayfay

belirtin. Kullanc iin ksa bir baar mesaj ieren veya kullancnn kaydn silindiini dorulayabilmesini iin kalan kaytlar listeleyen bir sayfa belirtebilirsiniz.
9 Tamam' tklatn ve almanz kaydedin.

Silme sayfalarnz test etme


1 Arama, sonu ve silme sayfalarn web sunucunuza ykleyin, bir tarayc an ve silmek zere artk kullanlmayan

bir test kayd arayn. Sonu sayfasnda bir Sil ban tkladnzda silme sayfasnn grnmesi gerekir.
2 Kayd veritabanndan silmek iin Onayla dmesini tklatn. 3 Kayd yeniden arayarak silindiini dorulayn. Kaydn artk sonu sayfasnda grnmemesi gerekir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 621


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Gelimi veri ynetimi nesneleriyle sayfalar oluturma (ColdFusion, ASP)


ASP komut nesneleri hakknda
Bir ASP komut nesnesi bir veritabannda belirli bir ilemi yapan bir sunucu nesnesidir. Nesnede, bir kayt kmesi dndren veya bir veritabannda kayt ekleme, kayt gncelletirme ve kayt silme ilemleri yapanlar dahil herhangi bir geerli SQL cmlesi bulunabilir. Komut nesnesi veritabannn yapsn, SQL cmlesi bir tabloya stun ekliyor veya tablodan stun karyorsa deitirebilir. Komut nesnesini ayrca bir veritabanndaki bir depolanm yordam altrmak iin kullanabilirsiniz. Komut nesnesi, uygulama sunucusu nesnenin derlenmi tek bir srmn, komutu bir ok kez altrmak iin kullanabilecei iin yeniden kullanlabilir. Bir komutu, aadaki VBScript cmlesinde olduu gibi Komut nesnesinin Prepared zelliini true olarak belirleyerek yeniden kullanlabilir yapabilirsiniz:
mycommand.Prepared = true

Komutun birden ok kez altrlacan biliyorsanz, nesnenin tek bir derlenmi srmnn olmas veritaban ilemlerini daha verimli yapabilir. Not: Derlenmi komutlar her veritaban salaycs desteklemez. Veritabannz desteklemiyorsa, bu zellii true olarak ayarlamak bir hata dndrebilir. Hatta komutu hazrlama isteini gz ard edebilir ve Prepared zelliini false olarak ayarlayabilir. Komut nesnesi, bir ASP sayfasndaki komut dizileri ile oluturulabilir, ancak Dreamweaver tek satr ASP kodu yazmadan komut nesneleri oluturmanza izin verir.

Veritabann deitirmek iin ASP komutlar kullanma


Dreamweaver programn, bir veritabannda kayt ekleme, gncelletirme ve silme ilemleri yapan ASP komut nesneleri oluturmak iin kullanabilirsiniz. Komut nesnesini, veritabannda ilemi gerekletiren SQL cmlesi veya depolanm yordam ile salarsnz.
1 Dreamweaver programnda komutu altracak bir ASP sayfas an. 2 Sunucu Davranlar panelini an (Pencere > Sunucu Davranlar), Art (+) dmesini tklayn ve Komut'i sein. 3 Komut iin bir ad girin, dzenlemek istediiniz kaytlarn bulunduu veritabanna bir balant sein ve komutun

yapmasn istediiniz dzenleme ileminiEkleme, Gncelletirme veya Silmesein. Dreamweaver setiiniz ilemin trn esas alarak SQL cmlesini balatr. rnein Ekle'yi seerseniz, iletiim kutusu aadaki rnekteki gibi gzkr:

4 SQL cmlesini tamamlayn.

Veritabanlarn deitiren SQL cmleleri yazma hakknda bilgi iin bir Transact-SQL el kitabna bavurun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 622


Uygulamalar grsel olarak oluturma

5 Herhangi bir SQL deikeni tanmlamak iin Deikenler blgesini kullann. Ad ve altrma zaman deerini

girin. Her deikenin trnn ve boyutunun belirlenmesi, kod enjekte etme saldrlarn nler. Aadaki rnekler SQL deikeni ieren bir Ekle cmlesini gstermektedir. Bu deikenlerin deerleri sayfaya geilen, Deikenler blgesinin altrma Zaman Deeri stununda tanmlanm URL parametreleri tarafndan salanr.

Boyut deerini almak iin Dreamweaver'daki Veritabanlar panelini kullann. Veritabannz Veritabanlar panelinde bulun ve geniletin. Sonra zerinde altnz tabloyu bulun ve geniletin. Tablo alanlarnzn boyutlarn listeler. rnein ADDRESS (WChar 50) diyebilir. Bu rnekte boyut 50'dir. Boyutu ayrca veritaban uygulamanzda da bulabilirsiniz. Not: Saysal, mantksal (Boolean) ve tarih/saat veri trleri boyut olarak daima -1 kullanr. Tr deerini belirlemek iin aadaki tabloya bakn:
Veritabanndaki tr Saysal (MS Access, MS SQL Server, MySQL) Mantksal, Yes/No (MS Access, MS SQL Server, MySQL) Tarih/Saat (MS Access, MS SQL Server, MySQL) Tm dier metin alan trleriMySQL metin trleri olan char, varchar ve longtext dahil Text (MS Access) veya nvarchar, nchar (MS SQL Server) Memo (MS Access), ntext (MS SQL Server) veya byk miktarda metni destekleyen alanlar Dreamweaver'daki tr Double Double DBTimeStamp LongVarChar Boyut -1 -1 -1 veritaban tablosuna bakn

VarWChar LongVarWChar

veritaban tablosuna bakn 1073741823

SQL deikenlerinin tr ve boyutu hakknda daha fazla bilgi iin bkz: www.adobe.com/go/4e6b330a_tr.
6 letiim kutusunu kapatn.

Dreamweaver sayfanza, sunucuda altrldnda veritabannda kayt ekleme, gncelletirme ve silme ilemleri yapan bir komut oluturan ASP kodu ekler. Kod, varsaylan olarak Komut nesnesinin Prepared zelliini true olarak belirler; bu, uygulama sunucusunun, komut her altrldnda tek bir derlenmi srmn yeniden kullanmasn salar. Bu ayar deitirmek iin Kod grnmne gein ve Prepared zelliini false olarak deitirin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 623


Uygulamalar grsel olarak oluturma

7 Kullanclarn kayt verileri girebilecei bir HTML formu olan bir sayfa oluturun. HTML formuna metin alan

(txtCity, txtAddress ve txtPhone) ve bir gnderme dmesi ekleyin. Form GET yntemini kullanr ve metin alan deerlerini komutunuzun olduu sayfaya gnderir.

Depolanm yordamlar hakknda


Veritabanlarn deitiren sayfalar oluturmak iin sunucu davranlarn kullanabilmenizin yan sra, sayfa oluturmak iin ayrca depolanm yordamlar veya ASP komut nesneleri gibi veritaban ynetme nesnelerini de kullanabilirsiniz. Depolanm yordam veritaban zerinde bir ilem yapan yeniden kullanlabilir bir veritaban esidir. Depolanm bir yordamda baka ilemler yapmak yannda kayt ekleyen, gncelletiren veya silen SQL kodu bulunur. Depolanm yordamlar ayrca veritabannn yapsn da deitirebilir. rnein bir tablo stunu eklemek hatta bir tabloyu silmek iin depolanm yordam kullanabilirsiniz. Depolanm bir yordam ayrca baka bir depolanm yordam arabilir, girdi parametreleri kabul edebilir ve aran yordama kt parametreleri dndrebilir. Depolanm bir yordam, tek bir derlenmi srm bir veritaban ilemini birok kez yapmak iin kullanlabileceinden yeniden kullanlabilir. Bir veritaban ileminin birok kez yaplacanveya ayn ilemin farkl uygulamalar tarafndan yaplacanbiliyorsanz, o ilemi yapmak iin depolanm bir yordam kullanmak veritaban ilemlerini daha verimli hale getirebilir. Not: MySQL ve Microsoft Access veritabanlar depolanm yordamlar desteklemez.

Depolanan yordam ekleme (ColdFusion)


Bir veritabannda deiiklik yapmak iin bir depolanm yordam kullanabilirsiniz. Depolanm bir yordam veritaban zerinde bir ilem yapan yeniden kullanlabilir bir veritaban esidir. Bir veritabannda deiiklik yapmak iin bir depolanm yordam kullanmadan nce depolanm yordamn veritabann belirli bir ekilde deitiren SQL kodu ierdiinden emin olun. Veritabannda bir tane oluturup saklamak iin veritaban belgelerine ve nitelikli bir Transact-SQL el kitabna bavurun.
1 Dreamweaver programnda depolanm yordam altracak sayfay an. 2 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) Art (+) dmesini tklayn, sonra Depolanm Yordam' sein. 3 Veri Kayna alr mensnde depolanm yordam ieren veritabanna bir balant sein. 4 ColdFusion Veri Kayna kullanc ad ve ifresini girin. 5 Yordamlar alr mensnden bir depolanm yordam sein.

Dreamweaver varolan parametreleri otomatik olarak doldurur.


6 Bir parametre sein ve deiiklik yapmanz gerekiyorsa Dzenle'yi tklayn.

Depolanm Yordam Deikenini Dzenle iletiim kutusu alr. Dzenlemekte olduunuz deikenin ad Ad kutusunda belirir. Not: Depolanm yordamn girdi parametreleri iin test deerleri girmelisiniz.
7 Gereken deiiklikleri yapn:

Alr menden bir Yn sein. Depolanm bir yordamn girdi deerleri, kt deerleri veya hem girdi hem kt
deerleri olabilir.

Alr menden bir SQL tr sein. Bir dn deikeni, bir altrma zaman deeri ve bir test deeri sein.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 624


Uygulamalar grsel olarak oluturma

8 Depolanm yordam bir parametre alyorsa, bir sayfa parametresi eklemek iin Art (+) dmesini tklayn.

Not: Her depolanm yordam parametresi dn deeri iin karlk gelen bir sayfa parametresi girmelisiniz. Karlk gelen bir deer olmadka sayfa parametresi eklemeyin. Gerekiyorsa baka bir sayfa parametresi eklemek iin Art (+) dmesine yeniden basn.
9 Bir sayfa parametresi sein ve gerekiyorsa parametreyi silmek iin Eksi (-) dmesini veya parametrede deiiklik

yapmak iin Dzenle'yi tklayn.


10 Bu Addaki Kayt Kmesini Dndrr seeneini sein ve kayt kmesi iin bir ad girin; depolanm yordam bir

kayt kmesi dndryorsa, dndrd kayt kmesini grmek iin Test dmesini tklayn. Dreamweaver depolanm yordam altrr ve varsa kayt kmesini gsterir. Not: Depolanm yordam bir kayt kmesi dndryorsa ve parametre alyorsa, depolanm yordam test etmek iin Deikenler kutusunda Varsaylan Deer stununa bir deer girmelisiniz. Farkl kayt kmeleri retmek iin deiik test deerleri kullanabilirsiniz. Test deerlerini deitirmek iin Parametre'nin Dzenle dmesini tklayn ve test deerini deitirin veya Sayfa Parametresi'nin Dzenle dmesini tklayn ve varsaylan deeri deitirin.
11 Depolanm yordam bir durum kodu deeri dndryorsa Bu Adl Durum Kodunu Dndrr seeneini sein,

durum kodu iin bir ad girin. Tamam' tklatn. Kutuyu kapattktan sonra Dreamweaver ColdFusion kodunu, kod sunucuda altnda veritabanndaki depolanm bir yordam aran sayfanza ekler. Depolanm yordam ise kayt ekleme gibi bir veritaban ilemini gerekletirir. Depolam yordam parametre alyorsa, parametre deerlerini toplayan ve bunlar depolanm yordam ile sayfaya gnderen bir sayfa oluturabilirsiniz. rnein kullanclardan parametre deerleri toplamak iin URL parametreleri veya bir HTML formu kullanan bir sayfa oluturabilirsiniz.

Ayrca bkz.
SQL yazarak gelimi bir kayt kmesi tanmlama sayfa 549

Depolanm yordam altrma (ASP)


ASP sayfalar ile depolanm yordam altrmak iin sayfaya bir komut nesnesi eklemelisiniz. Komut nesneleri hakknda daha fazla bilgi iin bkz: ASP komut nesneleri hakknda sayfa 621.
1 Dreamweaver programnda depolanm yordam altracak sayfay an. 2 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) Art (+) dmesini tklayn, sonra Komut (Depolanm Yordam)'

sein. Komut iletiim kutusu grnr.


3 Komut iin bir ad girin, depolanm yordam ieren veritabanna bir balant sein, sonra Tr alr mensnden

Depolanm Yordam' sein.


4 Depolanm yordamnz Veritaban eleri kutusundaki Depolanm Yordamlar daln geniletip, listeden

depolanm yordam seip, Yordam dmesini tklayarak sein.


5 Deikenler tablosuna gerekli parametreleri girin.
RETURN_VALUE deikeni iin bir parametre girmeniz gerekmez.

6 Tamam' tklatn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 625


Uygulamalar grsel olarak oluturma

letiim kutusunu kapattktan sonra ASP kodu sayfanza eklenir. Kod sunucuda altnda kod, veritabanndaki depolanm yordam aran bir komut nesnesi oluturur. Depolanm yordam ise kayt ekleme gibi bir veritaban ilemini gerekletirir. Kod, varsaylan olarak Komut nesnesinin Prepared zelliini true olarak belirler; bu, uygulama sunucusunun, depolanm yordam her altrldnda tek bir derlenmi srmn yeniden kullanmasn salar. Komutun birden ok kez altrlacan biliyorsanz, nesnenin tek bir derlenmi srmnn olmas veritaban ilemlerinin verimliliini arttrabilir. Ancak komut yalnzca bir iki kez altrlacaksa, derlenmi srm kullanmak; sistem komutu derlemek zere duraklayacandan web uygulamanz gerekte yavalatabilir. Ayar deitirmek iin Kod grnmne gein ve Prepared zelliini false olarak deitirin. Not: Derlenmi komutlar her veritaban salaycs desteklemez. Veritaban bunu desteklemiyorsa, sayfay altrdnzda bir hata mesaj alabilirsiniz. Kod grnmne gein ve Prepared zelliini false olarak deitirin. Depolam yordam parametre alyorsa, parametre deerlerini toplayan ve bunlar depolanm yordam ile sayfaya gnderen bir sayfa oluturabilirsiniz. rnein kullanclardan parametre deerleri toplamak iin URL parametreleri veya bir HTML formu kullanan bir sayfa oluturabilirsiniz.

Kayt sayfas oluturma


Kaydolma sayfalar hakknda
Web uygulanzda kullanclarn sitenizi ilk ziyaret ettiklerinde kaydolmalarn gerektiren bir sayfa olabilir. Kaydolma sayfas u yap talarndan oluur:

Kullanclar hakknda oturuma giri yapma bilgileri saklayan bir veritaban Kullanclarn bir kullanc ad ve ifre semelerine izin veren bir HTML formu
Bu formu ayrca kullanclardan baka bilgiler almak iin de kullanabilirsiniz.

Site kullanclar veritaban tablosunu gncelletirmek iin bir Kayt Ekle sunucu davran Kullancnn girdii kullanc adn baka bir kullancnn alp almadn denetlemek iin Yeni Kullanc Adn
Denetle sunucu davran

Ayrca bkz.
Kullanc ad ve ifre semek iin HTML formu ekleme sayfa 626 Kullanc veritaban tablosunu gncelletirme sayfa 626 Kullanc adnn benzersiz olmasn salayacak sunucu davran ekleme sayfa 627

Kullanclar hakknda oturum ama bilgileri depolama


Kaydolma sayfas kullanclarn girdii oturuma giri yapma bilgilerini depolamak iin bir veritaban tablosu gerektirir.

Veritaban tablonuzun bir kullanc ad ve ifre stunu ierdiinden emin olun. Oturuma giri yapm kullanclarn
farkl eriim ayrcalklar olmasn istiyorsnz, bir eriim ayrcal stunu da katn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 626


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Sitenin tm kullanclar iin ortak bir ifre belirlemek istiyorsanz, veritaban uygulamanz (Microsoft Access,
Microsoft SQL Server, Oracle vs.) ifreyi her yeni kullanc kaydna varsaylan olarak ekleyecek ekilde yaplandrn. ou veritaban uygulamasnda bir stunu, her yeni kayt eklendiinde varsaylan bir deere ayarlayabilirsiniz. Varsaylan deeri ifreye ayarlayn.

Ayrca veritaban tablosunu kullanc hakknda baka yararl bilgiler depolamak ini kullanabilirsiniz.
Kaydolma safyas oluturmadaki sonraki adm, kaydolma sayfasna kullanclarn bir kullanc ad ve (gerekiyorsa) ifre semelerine izin veren bir HTML formu eklemektir.

Ayrca bkz.
Eriim ayrcalklarn kullanc veritabanna depolama sayfa 631

Kullanc ad ve ifre semek iin HTML formu ekleme


Kaydolma sayfasna, kullanclarn bir kullanc ad ve (gerekiyorsa) bir ifre semelerine izin veren bir HTML formu eklersiniz.
1 Bir sayfa oluturun (Dosya > Yeni > Bo Sayfa) ve kaydolma sayfanzn yerleimini Dreamweaver tasarm aralarn

kullanarak yapn.
2 Ekleme noktasn HTML formunun grnmesini istediiniz yere koyup Ekle mensnden Form'u seerek formu

ekleyin. Sayfada bo bir form oluturulur. Formun ince krmz izgilerle temsil edilen snrlarn grmek iin grnmez eler'i (Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler) etkinletirmeniz gerekebilir.
3 HTML formunu; Belge penceresinin en altndaki <form> etiketini tklayarak, zellik denetisini (Pencere >

zellikler) seerek ve Form Ad kutusuna bir ad girerek adlandrn. Forma, kullanc Gnder dmesini tkladnda kayt verilerini nereye ve nasl gndereceini sylemek iin action veya method niteliini belirtmeniz gerekmez. Kayt Ekle sunucu davran, bu nitelikleri sizin yerinize belirler.
4 Kullanclarn kullanc ad ve ifre girmelerine izin vermek iin metin alanlar ekleyin (Ekle > Form > Metin Alan).

Formda ayrca baka kiisel verileri kaydetmek iin baka form nesneleri de olabilir. Kullanclara form nesnelerinin ne olduunu anlatmak iin her birinin yanna etiket (metin veya grnt) eklemelisiniz. Ayrca form nesnelerini bir HTML tablosunun iine yerletirerek hizalamalsnz. Form nesneleri hakknda daha fazla bilgi iin, bkz: Web formlar oluturma sayfa 643.
5 Forma bir Gnder dmesi ekleyin (Ekle > Form > Dme).

Gnder dmesinin etiketini; dmeyi seip, zellik denetisini (Pencere > zellikler) ap, Deer kutusuna yeni bir deer girerek deitirebilirsiniz. Kaydolma sayfas oluturmadaki sonraki adm, veritabanndaki kullanclar tablosuna kayt eklemek iin Kayt Ekle sunucu davran eklemektir.

Kullanc veritaban tablosunu gncelletirme


Veritabanndaki kullanclar tablosunu gncelletirmek iin kaydolma sayfasna bir Kayt Ekle sunucu davran eklemelisiniz.
1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Kayt Ekle'yi sein. Kayt Ekle iletiim kutusu alr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 627


Uygulamalar grsel olarak oluturma

2 Veritabanndaki, kullanc verilerinin eklenecei kullanc tablosunu belirttiinizden emin olarak iletiim kutusunu

tamamlayn. Tamam' tklatn. Kaydolma sayfas oluturmadaki son adm, kullanc adnn kaytl baka bir kullanc tarafndan kullanlmadndan emin olmaktr.

Ayrca bkz.
Ekleme sayfasn para para oluturma sayfa 605

Kullanc adnn benzersiz olmasn salayacak sunucu davran ekleme


Kaydolma sayfasna, kullanc kaytl kullanc veritabannza eklenmeden nce kullancnn adnn benzersiz olduunu dorulayan bir sunucu davran ekleyebilirsiniz. Kullanc kaydolma sayfasndaki Gnder dmesini tkladnda, sunucu davran kullanc tarafndan girilen kullanc adn veritabanndaki kaytl kullanc tablosundaki kullanc adlar ile karlatrr. Veritaban tablosunda eleen bir kullanc ad bulunmazsa, sunucu davran kayt ekleme ilemini normal olarak yrtr. Eleen bir ad bulunursa, sunucu davran kayt ekleme ilemini iptal eder ve yeni bir sayfa (genellikle kullancya o kullanc adnn daha nce alnm olduunu bildiren bir sayfa) aar.
1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Kullanc Kimlii Dorulama > Yeni Kullanc Adn Denetle'yi sein.


2 Kullanc Ad Alan alr mensnde ziyaretilerinizin kullanc ad girmek iin kullandklar form metin alann

sein.
3 Zaten Varsa Buraya Git kutusunda veritaban tablosunda eleen bir kullanc ad bulunursa alacak bir sayfa

belirtin ve Tamam' tklayn. Alan sayfa kullancy kullanc adnn daha nce alndn bildirerek uyarmal ve kullancnn yeniden denemesine izin vermelidir.

Oturum ama sayfas oluturma


Oturuma giri yapma sayfalar
Web uygulamanzda kullanclarn sitede oturum girii yapmalarna izin veren bir sayfa olmaldr. Oturum girii yapma sayfas u yap talarndan oluur:

Kaytl kullanclarn iin bir veritaban tablosu Kullanclarn kullanc ad ve ifre girmelerine izin veren bir HTML formu Girilen kullanc adnn ve ifrenin geerli olduunu dorulamak iin bir Kullanc Oturumu A sunucu davran
Kullanc baarl olarak oturuma giri yaptnda kullanc iin kullanc adn ieren bir oturum deikeni oluturulur.

Ayrca bkz.
Kullanclarn oturum amalarna izin veren bir HTML formu ekleme sayfa 628 Kullanc adn ve ifresini dorulama sayfa 628

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 628


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Kaytl kullanc veritaban tablosu oluturma


Oturum ama sayfasnda girilen kullanc adnn ve ifrenin geerli olduunu dorulamak iin kaytl kullanc veritaban tablosuna ihtiyacnz vardr.
Tabloyu oluturmak iin veritaban uygulamanz ve bir kayt sayfas kullann. Talimatlar iin aadaki ilgili konu

bana bakn. Oturum ama sayfas olutururken izlenecek bir sonraki adm; sayfaya, kullanclarn oturum amalarna izin veren bir HTML formu eklemektir. Talimatlar iin sonraki konuya bakn.

Ayrca bkz.
Kayt sayfas oluturma sayfa 625

Kullanclarn oturum amalarna izin veren bir HTML formu ekleme


Kullanclarn bir kullanc ad ve ifre girerek oturum girii yapmalarna izin vermek iin sayfaya bir HTML formu eklersiniz.
1 Bir sayfa oluturun (Dosya > Yeni > Bo Sayfa) ve oturum ama sayfanzn yerleimini Dreamweaver tasarm

aralarn kullanarak yapn.


2 Ekleme noktasn HTML formunun grnmesini istediiniz yere koyup Ekle mensnden Form'u seerek formu

ekleyin. Sayfada bo bir form oluturun. Formun ince krmz izgilerle temsil edilen snrlarn grmek iin grnmez eler'i (Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler) etkinletirmeniz gerekebilir.
3 HTML formunu; Belge penceresinin en altndaki <form> etiketini tklayarak, zellik denetisini (Pencere >

zellikler) seerek ve Form Ad kutusuna bir ad girerek adlandrn. Forma, kullanc Gnder dmesini tkladnda kayt verilerini nereye ve nasl gndereceini sylemek iin action veya method niteliini belirtmeniz gerekmez. Kullanc Oturumu A sunucu davran, bu nitelikleri sizin yerinize belirler.
4 Forma bir kullanc ad ve bir ifre metin alan ekleyin (Ekle > Form > Metin Alan).

Her metin alannn yanna etiket (metin veya grnt) ekleyin ve metin alanlarn, bir HTML tablosunun iine yerletirip tablonun border niteliini 0 yaparak hizalayn.
5 Forma bir Gnder dmesi ekleyin (Ekle > Form > Dme).

Gnder dmesinin etiketini; dmeyi seip, zellik denetisini (Pencere > zellikler) ap, Etiket kutusuna yeni bir deer girerek deitirebilirsiniz. Oturuma giri yapma sayfas hazrlamada bir sonraki adm, girilen kullanc ad ve ifrenin geerli olduunu dorulamak iin Kullancya Oturum A sunucu davrann eklemektir.

Kullanc adn ve ifresini dorulama


Oturuma giri yapma sayfasna, kullancnn girdii kullanc adnn ve ifrenin geerli olduunu dorulamak iin Kullancya Oturum A sunucu davran eklemelisiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 629


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Kullanc oturuma giri yapma sayfasnda Gnder dmesini tkladnda, Kullancya Oturum A sunucu davran kullancnn girdii deerleri kaytl kullanclarn deerleri ile karlatrr. Deerler eleirse, sunucu davran bir sayfa aar (genellikle sitenin Ho Geldiniz ekran). Deerler elemezse, sunucu davran baka bir sayfa aar (genellikle kullancy oturuma giri yapmann baarsz olduuna dair uyaran bir sayfa).
1 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Kullanc Kimlii Dorulama > Kullancya Oturum A' sein.


2 Ziyaretilerin kullanc adlarn ve ifrelerini girmek iin kullandklar formu ve form nesnelerini belirtin. 3 (ColdFusion) Gerekiyorsa kullanc adnz ve ifrenizi girin. 4 Tm kaytl kullanclarn adlarnn ve ifrelerin bulunduu veritaban tablosunu ve stunlarn belirtin.

Sunucu davran ziyaretinin oturuma giri yapma safyasnda girdii kullanc adn ve ifreyi bu stunlardaki deerler ile karlatrr.
5 Oturuma giri yapma ilemi baarl olursa alacak sayfay belirtin.

Belirtilen sayfa genellikle sitenin Ho Geldiniz ekrandr.


6 Oturuma giri yapma ilemi baarsz olursa alacak sayfay belirtin.

Belirtilen sayfa kullancy oturuma giri yapma ileminin baarsz olduuna dair uyarr ve kullancnn yeniden denemesine izin verir.
7 Kullanclarn, eriimi kstl bir sayfaya erimeye altktan sonra, eriimi kstl sayfaya oturuma giri yaptktan

sonra dnmek zere oturuma giri yapma sayfasna ynlendirilmelerini istiyorsanz, nceki URL'ye Git seeneini sein. Kullanc sitenize, nce oturuma giri yapmadan eriimi kstl bir sayfay aarak erimeye alrsa, eriimi kstl sayfa kullancy oturuma giri yapma sayfasna ynlendirebilir. Kullanc oturuma baaryla giri yaptktan sonra oturuma giri yapma sayfas kullancy, onu az nce oturuma giri yapma sayfasna ynlendiren eriimi kstl sayfaya geri ynlendirir. Bu sayfalarda Sayfaya Eriimi Kstla sunucu davran iletiim kutusunu tamamladktan sonra, Eriim Engellenirse Buraya Git kutusunda oturuma giri yapma sayfasn belirttiinizden emin olun.
8 Sayfaya eriim verip vermeyeceinizi yalnzca kullanc ad ve ifreye bakarak m, yoksa yetkilendirme dzeyine de

bakarak m vereceinizi belirtin ve Tamam' tklayn. Oturuma giri yapma sayfasna, ziyaretinin girdii kullanc adnn ve ifrenin geerli olduunu dorulayan bir sunucu davran eklenir.

Ayrca bkz.
Yetkisiz kullanclar yeniden ynlendirme sayfa 630 Yalnzca yetkili kullanclarn eriebilecei bir sayfa oluturma sayfa 629

Yalnzca yetkili kullanclarn eriebilecei bir sayfa oluturma


Korumal sayfalar hakknda
Web uygulamanzda yalnzca yetkili kullanclarn eriebilecei korumal bir sayfa olabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 630


Uygulamalar grsel olarak oluturma

rnein kullanc oturuma giri yapma sayfasn korumal sayfann URL'sini taraycya yazarak atlamaya alrsa, kullanc baka bir sayfaya ynlendirilir. Ayn ekilde bir sayfann yetkilendirme dzeyini Ynetici olarak ayarlarsanz, sayfay yalnzca Ynetici eriim ayrcalna sahip kullanclar grebilir. Oturuma giri yapm bir kullanc korumal sayfaya doru eriim ayrcalklar olmadan erimeye alrsa, baka bir sayfaya ynlendirilir. Yetkilendirme dzeylerini ayrca yeni kaydolmu kullanclar, onlara siteye tam eriim vermeden nce incelemek iin de kullanabilirsiniz. rnein bir kullancya sitenin ye sayfalarna eriim vermeden nce deme yaplmasn bekleyebilirsiniz. Bunun iin ye sayfalarn ye yetkilendirme dzeyi ile koruyabilir ve yeni kaydolmu kullanclara yalnzca Misafir ayrcalklarn verebilirsiniz. Kullancdan deme aldktan sonra kullancnn eriim ayrcalklarn (kaytl kullanclar veritaban tablosunda) ye dzeyine karabilirsiniz. Yetkilendirme duzeyleri kullanmayi planlamiyorsanz sitenizdeki herhangi bir sayfay sadece sayfaya Sayfaya Eriim Kstla sunucu davran ekleyerek koruyabilirsiniz. Bu sunucu davran, oturuma giri yapmay baaramayan kullanclar baka bir sayfaya ynlendirir. Yetkilendirme dzeylerini kullanmay planlyorsanz, sitenizdeki herhangi bir sayfay aadaki yap talar ile koruyabilirsiniz:

Yetki verilmemi kullanclar baka bir sayfaya ynlendirmek iin bir Sayfaya Eriimi Kstla sunucu davran Kullanc veritaban tablonuzda her kullancnn eriim yetkilerini depolamak iin ek bir stun
Yetkilendirme dzeylerini kullann veya kullanmayn, kullancnn oturumdan kp tm oturum deikenlerini silmesine izin veren korumal sayfaya bir ba ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Uygulamanzdaki bir klasr gvene alma (ColdFusion) sayfa 632

Yetkisiz kullanclar yeniden ynlendirme


Yetkisiz kullanclarn bir sayfaya erimesini engellemek iin sayfaya Sayfaya Eriimi Engelle sunucu davran ekleyin. Sunucu davran kullancy, kullanc korumal sayfann URL'sini bir taraycya yazarak oturuma giri yapma sayfasn atlamaya alrsa veya oturum amsa ancak korumal sayfaya doru eriim ayrcalklarna sahip olmadan erimeye alrsa baka bir sayfaya ynlendirir. Not: Sayfaya Eriim Engelle sunucu davran yalnzca HTML sayfalarn koruyabilir. Dier site kaynaklarn, rnein grnt veya ses dosyalarn korumaz. Sitenizdeki pek ok sayfaya ayn eriim ayrcalklarn vermek isterseniz, eriim ayrcalklarn bir sayfadan dierine kopyalayp yaptrabilirsiniz.

Yetkisiz kullanclar baka bir siteye ynlendirme


1 Korumak istediiniz sayfay an. 2 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden

Kullanc Kimlii Dorulama > Sayfaya Eriimi Kstla'y sein.


3 Sayfaya eriim dzeyini sein. Yalnzca belirli eriim ayrcalklar olan kullanclarn sayfay grmesine izin vermek

iin Kullanc Ad, ifre ve Eriim Dzeyi seeneini seip sayfann yetkilendirme dzeylerini belirleyin. rnein yetkilendirme dzeyi listesinde Ynetici'yi seerek sayfay yalnzca Ynetici ayrcalklar olan kullanclarn grebilmesini salayabilirsiniz.
4 Listeye yetkilendirme dzeyleri eklemek iin, Tanmla'y tklayn. Beliren Eriim Dzeylerini Tanmla listesinde

yeni bir yetkilendirme dzeyi tanmlayn ve Art (+) dmesini tklayn. Yeni yetkilendirme dzeyi sayfalar ile kullanlmak zere depolanr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 631


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Yetkilendirme dzeyi dizesinin kullanc veritabannzda depolanan dize ile tam olarak eletiinden emin olun. rnein veritabannzdaki yetkilendirme stununda "Administrator" deeri varsa, Ad kutusuna Admin deil Administrator girin.
5 Sayfaya birden fazla yetkilendirme dzeyi belirlemek iin listedeki dzeyleri Ctrl+tklayn (Windows) veya

Komut+tklayn (Macintosh). rnein Misafir, ye veya Ynetici ayrcalklarna sahip olan herkesin sayfay grebileceini belirtebilirsiniz.
6 Yetkisiz bir kullanc korumal sayfay amaya alrsa alacak sayfay belirtin.

Setiiniz sayfann korumal olmadndan emin olun.


7 Tamam' tklatn.

Sayfa eriim ayrcalklarn kopyalayp sitedeki baka sayfalara yaptrma


1 Korumal sayfay an ve Sunucu Davranlar panelindeki (Art (+) alr mensndekini deil) Sayfaya Eriimi

Kstla sunucu davrann sein.


2 Panelin sa st kesindeki ok dmesini tklayn ve alr menden Kopyala'y sein.

Sayfaya Eriimi Kstla sunucu davran sisteminizin panosuna kopyalanr.


3 Ayn ekilde korumak istediiniz baka bir sayfa an. 4 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) sa st kedeki ok dmesini tklayn ve alr

menden Yaptr' sein.


5 3. ila 4. admlar korumak istediiniz her sayfa iin tekrarlayn.

Eriim ayrcalklarn kullanc veritabanna depolama


Bu yap ta yalnzca, oturuma giri yapm kullanclarn farkl eriim ayrcalklarna sahip olmasn istiyorsanz gereklidir. Kullanclarn yalnzca oturuma giri yapmalarn istiyorsanz, eriim ayrcalklar saklamanz gerekmez.
1 Oturuma giri yapm belirli kullanclara belirli eriim ayrcalklar salamak iin, veritaban kullanc tablonuzda

her kullancnn eriim ayrcaln (Misafir, Kullanc, Ynetici vs.) belirten bir stun olduundan emin olun. Her kullancnn eriim ayrcalklar veritabanna sitenin yneticisi tarafndan girilmelidir. ou veritaban uygulamasnda bir stunu, her yeni kayt eklendiinde varsaylan bir deere ayarlayabilirsiniz. Varsaylan deeri sitenizin en yaygn eriim ayrcalna (rnein Misafir) ayarlayn; sonra istisnalar el ile deitirin (rnein Misafir'i Ynetici'ye). Kullancnn artk tm ynetici sayfalarna eriimi vardr.
2 Veritabanndaki her kullancnn, Misafir veya Ynetici gibi tek bir eriim ayrcal olduundan; Kullanc,

Ynetici gibi birden ok ayrcal olmadndan emin olun. Sayfalarnza birden ok eriim ayrcal vermek iin (bu sayfay tm misafirler ve yneticiler grebilir gibi), bu ayrcalklar veritaban dzeyinde deil sayfa dzeyinde belirleyin.

Kullanclarn oturumunu kapatma


Kullanc baarl olarak oturuma giri yaptnda kullancnn adn ieren bir oturum deikeni oluturun. Kullanc siteden ayrldnda oturum deikenini silmek ve kullancy baka bir sayfaya ynlendirmek (genellikle bir gle gle veya teekkrler sayfasdr) iin Kullanc Oturumunu Kapat sunucu davrann kullanabilirsiniz. Kullanc Oturumunu Kapat sunucu davrann kullanc bir ba tkladnda veya belirli bir sayfa yklendiinde arabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 632


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Kullanclarn oturum kapatmas iin bir ba ekleme


1 Sayfada ba grevi grecek bir metin veya grnt sein. 2 Sunucu Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklayn ve Kullanc Kimlik

Dorulama > Kullanc Oturumunu Kapat' sein.


3 Kullanc ba tkladnda alacak sayfay belirtin ve Tamam' tklayn.

Bu sayfa genellikle bir gle gle veya teekkrler sayfasdr.

Belirli bir sayfa yklendiinde kullanclarn oturumlarn kapatma


1 Yklenecek sayfay Dreamweaver iinde an.

Bu sayfa genellikle bir gle gle veya teekkrler sayfasdr.


2 Sunucu Davranlar panelinde Art (+) dmesini tklayn ve Kullanc Kimlik Dorulama > Kullanc Oturumunu

Kapat' sein.
3 Sayfa Yklendiinde Oturumu Kapat' sein ve Tamam' tklayn.

Uygulamanzdaki bir klasr gvene alma (ColdFusion)


Sunucuda bir klasr veya siteyi gvene alma (ColdFusion)
Dreamweaver programn ColdFusion uygulamanzdaki, uygulamann kk klasr dahil belirli bir klasr ifre ile korumak iin kullanabilirsiniz. Sitenizin bir ziyaretisi belirtilen klasrde herhangi bir sayfay istediinde, ColdFusion ziyaretiden bir kullanc ad ve ifre ister. ColdFusion kullanc adn ve ifresini oturum deikenlerinde saklar, bylece ziyaretinin bunlar oturum srasnda tekrar girmesi gerekmez. Not: Bu zellik yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Bir ColdFusion belgesi Dreamweaver iinde ak olarak Komutlar > ColdFusion Oturum Ama Sihirbaz'n sein. 2 ColdFusion Oturum Ama Sihirbaz'n tamamlayn. a Gvene almak istediiniz klasrn tam yolunu belirtin ve leri'yi tklayn. b Sonraki ekranda aadaki kimlik dorulama yntemlerinden birini sein:
Basit Kimlik Dorulama Uygulamanz tm kullanclar iin tek bir kullanc ad ve ifre ile gvenceye alr. Windows NT Kimlik Dorulamas Uuygulamanz NT kullanc adlar ve ifreler kullanarak gvenceye alr. LDAP Kimlik Dorulamas Uygulamanz bir LDAP sunucusunda depolanan kullanc adlar ve ifreler ile gvenceye

alr.
c Kullanclarn bir ColdFusion oturuma giri yapma sayfas ile mi yoksa bir alr men ile mi oturuma

balanacan belirler.
d Sonraki ekranda, aadaki ayarlar yapn:

Basit kimlik dorulamay setiyseniz, her ziyaretinin girmesi gereken kullanc adn ve ifreyi belirtin. Windows NT kimlik dorulamasn setiyseniz, kimliin dorulanaca NT etki alann girin. LDAP kimlik dorulamasn setiyseniz, dorulamada kullanlacak LDAP sunucusunu belirtin.
3 Yeni dosyalar uzak sitenize ykleyin. Dosyalar yerel site klasrnzdedir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 633


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Ayrca bkz.
ColdFusion gelitirmelerini etkinletirme sayfa 657 Yalnzca yetkili kullanclarn eriebilecei bir sayfa oluturma sayfa 629 Uygulamanzdaki bir klasr gvene alma (ColdFusion) sayfa 632

ColdFusion bileenlerini kullanma


ColdFusion bileenleri hakknda
ColdFusion bileeni (CFC) dosyalar uygulama ve ticaret mantnz kendi kendine yeterli, yeniden kullanlabilir birimler halinde kapsllemenizi salar. CFC'ler ayrca web servisleri oluturmann hzl, kolay bir yolunu sunar. Bir CFC, ColdFusion iaretleme dilinde (CFML) yazlm, bylece kodunuzu yeniden kullanmay ve bakmn yapmay kolaylatran yeniden kullanlabilir bir yazlmdr. Dreamweaver programn CFC'ler ile almak iin kullanabilirsiniz. CFC etiketleri ve szdizimi hakknda daha fazla bilgi iin ColdFusion'n kendi belgelerine baknDreamweaver (Yardm > ColdFusion Kullanma). Not: CFC'leri yalnzca ColdFusion MX veya daha sonras ile kullanabilirsiniz. CFC'ler ColdFusion 5'de desteklenmez. CFC'ler gelitiricilere web sitelerinin elerini kapsllemek iin basit ama gl bir yol sunma amacn tamaktadr. Genel olarak bileenleri uygulama veya ticaret mant iin kullanmalsnz. zel selamlama biimleri, dinamik menler vs. gibi zelletirilmi sunum eleri iin zel etiketler kullann. Baka tr kurma biimlerinde olduu gibi dinamik siteler, bileenlerinin bakalaryla deitirilebilir olmasndan yarar salar. rnein dinamik bir site ayn sorguyu tekrar tekrar altrabilir veya alveri sepeti sayfalarnn toplam fiyatn hesaplayp her seferinde yeni bir kalem eklendiinde bunu yeniden hesaplayabilir. Bu ilemler bileenler tarafndan yaplabilir. Bir bileeni, uygulamann geri kalann en az derecede etkileyerek onarabilir, iyiletirebilir, geniletebilir veya topyekn deitirebilirsiniz. evrimii bir maazann nakliye cretlerini siparilerin fiyatn esas alarak hesapladn varsayalm. $20'n altndaki siparilerde nakliye creti $4 olsun; $20 ile $40 aras $6 vs. Nakliye cretini hesaplama mantn hem alveri sepeti sayfasna hem de kasaya deme sayfasna ekleyebilirsinz, ancak bu HTML sunum kodu ile CFML mant kodunu i ier geirir ve kodun bakmn ve yeniden kullanlmasn gletirir. inde ShippingCharge adl bir fonksiyon olan Pricing (fiyatlandrma) adnda bir CFC oluturmaya karar verirsiniz. Fonksiyon bir fiyat parametresi alp nakliye cretini dndrmektedir. rnein parametrenin deeri 32,80 olsa fonksiyon 6 dndrmektedir. Hem alveri sepetinde hem de kasaya deme sayfasnda ShippingCharge fonksiyonunu armak iin zel bir etiket eklersiniz. Sayfa istendiinde fonksiyon arlr ve bir nakliye creti sayfaya dndrlr. Daha sonra, maaza zel bir promosyon ilan eder. 100 Dolarn zerindeki tm sipariler iin cretsiz teslimat. Nakliye fiyatlarndaki deiiklii tek bir yerdePricing bileeninin ShippingCharge fonksiyonundayaparsnz ve fonksiyonu kullanan tm sayfalar yeni nakliye fiyatlarn doru biimde alr.

Bileenler paneline genel bak (ColdFusion)


ColdFusion bileenlerini grmek ve dzenlemek iin Bileenleri panelini (Pencere > Bileenler) kullann ve CFM sayfas istendiinde fonksiyonu aran sayfaya kod ekleyin. Not: Bileenler paneli yalnzca Dreamweaver iinde bir ColdFusion sayfasna baklrken kullanlabilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 634


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Ayrca bkz.
CFC'ler kullanan web sayfalar hazrlama sayfa 637

Dreamweaver'da bir CFC oluturma veya silme


Dreamweaver programn bir CFC'yi ve fonksiyonlarn grsel olarak tanmlamak iin kullann. Dreamweaver bir .cfc dosyas oluturur ve gerekli CFML etiketlerini sizin yerinize ekler. Not: Bileene bal olarak kodun bir ksmn elinizle tamamlamanz gerekebilir.
1 Dreamweaver iinde bir ColdFusion sayfas an. 2 Bileenler panelinde (Pencere > Bileenler) alr menden CF Bileenlerini sein. 3 Art (+) dmesini tklayp Bileen Olutur iletiim kutusunu tamamlayn ve Tamam' tklayn. a Bileenler ksmnda bileenlerin ayrntlarn girin. Ksmi bir liste:
Ad Bileenin dosya adn belirtir. Ad yalnzca alfanmerik karakterler ve alt izgi (_) iermelidir. Ad girerken .cfc dosya uzantsn belirtmeyin. Bileen Dizini Bileenin kaydedildii yeri belirtir. Web uygulamasnn kk klasrn (rnein

\Inetpub\wwwroot\myapp\) veya alt klasrlerinden birini sein.


b Bileende bir veya birka fonksiyon tanmlamak iin Ksm listesinden Fonksiyonlar' sein, Art (+) dmesini

tklayn ve yeni fonksiyonun ayrntlarn girin. Dn Tr seeneinde fonksiyon tarafndan dndrlen deerin trn belirtmeyi unutmayn. Eriim mensnden uza seerseniz, fonksiyon bir web servisi olarak kullanlabilir hale gelir.
c Bir fonksiyona bir veya daha fazla parametre tanmlamak iin Ksm listesinden Parametreler'i sein, alr

menden fonksiyonu sein, Art (+) dmesini tklayn ve saa yeni parametrenin ayrntlarn girin.
4 Uzak bir gelitirme sunucusu kullanyorsanz, CFC dosyasn ve tm bamsz dosyalar (rnein bir fonksiyonu

gerekletirmek iin kullanlan dosyalar veya dahil edilen dosyalar) uzak sunucuya ykleyin. Dosyalar karya yklemek Canl Veri grnm ve Taraycda nizleme gibi Dreamweaver zelliklerinin dzgn almasn salar. Dreamweaver bir CFC dosyasn yazar ve belirttiiniz klasre kaydeder. Yeni bileen ayrca Bileenler panelinde grnr (Yenile'yi tkladktan sonra).
5 Bir bileeni kaldrmak iin CFC dosyasn sunucudan el ile silmelisiniz.

Ayrca bkz.
CFC'ler kullanan web sayfalar hazrlama sayfa 637 ColdFusion bileenleri hakknda sayfa 633

CFC'leri Dreamweaver'da grme


Dreamweaver, site klasrnzde veya sunucuda bulunan ColdFusion bileenlerini (CFC'ler) topluca grsel olarak incelemek iin bir yol sunar. Dreamweaver CFC dosyalarn okur ve Bileenler panelinde kolayca gezinilebilir bir aa grnmnde haklarnda bilgi gsterir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 635


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Dreamweaver bileenleri test sunucunuzda arar (bkz: Dreamweaver uygulamasnda veritabanna balanma sayfa 519). CFC'ler oluturur veya varolan CFC'lerde deiiklik yaparsanz, CFC dosyalarn, Bileenler panelinde doru olarak yanstlmalar iin test sunucusuna yklemeyi unutmayn. Baka bir sunucuda duran bileenleri grmek iin test sunucusu ayarlarn deitirin. CF bileenleri hakknda aadaki bilgileri grebilirsiniz:

Sunucuda tanml ColdFusion bileenlerini listeleyin. ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altryorsanz, listeyi yalnzca site klasrnzde duran CFC'leri gsterecek
ekilde filtreleyin.

Her bileenin fonksiyonlarn ve parametrelerini renin. Web servisi olarak i gren fonksiyonlarn zelliklerini inceleyin.
Dreamweaver', sunucu kknde duran CFC'leri incelerken bir yandan da baka bir web sitesi kkndeki site dosyalarnz ynetmek zere kullanmak iin iki Dreamweaver sitesi tanmlayabilirsiniz. lk siteyi sunucu kkne, ikincisini ise web sitesi kkne iaret edecek ekilde ayarlayn. ki site arasnda abucak gei yapmak iin Dosyalar panelindeki site alr mensn kullann. Dreamweaver'deki CFC'leri grmek iin aadaki admlar izleyin:
1 Dreamweaver iinde herhangi bir ColdFusion sayfasn an. 2 Bileenler panelinde (Pencere > Bileenler) alr menden CF Bileenlerini sein. 3 Bileeni almak iin panelde Yenile dmesini tklayn.

Bileenler paketi sunucuda gsterilir. Bir bileen paketi CFC dosyalar ieren bir klasrdr. Varolan bileen paketleri grnmezse, panel ara ubuundaki Yenile dmesini tklayn.
4 Yalnzca site klasrnzde duran CFC'leri gstermek iin Bileenler panelindeki Yalnzca Geerli Sitenin

CFC'lerini Gster dmesini tklayn. Not: Bu zellik yalnzca, Dreamweaver test sunucusu olarak ColdFusion MX 6 veya daha yenisini altran bir bilgisayar tanmladysanz kullanlabilir. Not: Geerli site uzak bir sunucuda sanal bir klasr olarak listeleniyorsa filtreleme almaz.
5 Pakette depolanan bileenleri grmek iin paket adnn yanndaki Art (+) dmesini tklayn.

Bir bileenin fonksiyonlarn listelemek iin bileen adnn yanndaki Art (+) dmesini tklayn. Bir fonksiyonun ald parametreleri ve bunlarn tr ile zorunlu mu istee bal m olduklarn grmek iin, aa
grnmnde fonksiyonun daln an. Hibir parametresi olmayan fonksiyonlarn yannda Art (+) dmesi olmaz.

Bir parametrenin, fonksiyonun, bileenin veya paketin ayrntlarn grmek iin, onu aa grnmnde sein ve
panel ara ubuundaki Ayrntlar Al dmesini tklayn. Ayrca eyi sa tklayabilir (Windows) veya Kontrol tklayabilir (Macintosh) ve alr menden Ayrntlar Al' seebilirsiniz. enin ayrntlar bir mesaj kutusunda gsterilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 636


Uygulamalar grsel olarak oluturma

Ayrca bkz.
Test sunucusu kurma sayfa 46 ColdFusion gelitirmelerini etkinletirme sayfa 657 CFC'ler kullanan web sayfalar hazrlama sayfa 637

CFC'leri Dreamweaver'da dzenleme


Dreamweaver siteniz iin tanml ColdFusion bileenlerinin kodunu dzenlemenin daha verimli bir yolunu sunar. rnein herhangi bir fonksiyonu Dreamweaver dna kmadan ekleyebilir, deitirebilir veya silebilirsiniz. Bu zellii kullanmak iin gelitirme ortamnz u ekilde kurulmaldr:

ColdFusion'n yerel olarak alyor olmas gerekir. Dreamweaver iindeki gelimi Site Tanm iletiim kutusunda, Test Sunucusu kategorisinde tanml Eriim tr
Yerel/A olmaldr.

Gelimi Site Tanm iletiim kutusunda yerel kk klasrnzn yolu test sunucusu klasrnn yolu ile ayn
olmaldr (rnein, c:\Inetpub\wwwroot\cf_projects\myNewApp\). Bu yollar Site > Siteleri Dzenle'yi seerek bu yollar inceleyip deitirebilirsiniz.

Bileenin sabit diskinizdeki yerel site klasrnde veya alt klasrlerinden birinde depolanm olmas gerekir.
Dreamweaver iinde herhangi bir ColdFusion sayfasn an ve bileenleri Bileenler panelinde gsterin. Bileenleri gstermek iin Bileenler panelini an (Pencere > Bileenler), panelin alr mensnden CF Bileenleri'ni sein ve paneldeki Yenile dmesini tklayn. ColdFusion yerel olarak altndan Dreamweaver sabit diskinizdeki bileen paketlerini gsterir. Bileen dzenlemek iin aadaki yordam kullann.
1 Dreamweaver iinde herhangi bir ColdFusion sayfasn an ve bileenleri Bileenler panelinde (Pencere >

Bileenler) gsterin.
2 Panelin alr mensnden CF Bileenleri'ni sein ve paneldeki Yenile dmesini tklayn.

ColdFusion yerel olarak altndan Dreamweaver sabit diskinizdeki bileen paketlerini gsterir. Not: CFC kayt kmesini grsel olarak dzenlemek iin Ciltlemeler panelini ift tklayn.
3 Bir bileeni genel olarak dzenlemek iin paketi an ve bileen adn aa grnmnde ift tklayn.

Bileenin dosyas Kod grnmnde alr.


4 Belirli bir fonksiyonu, parametreyi veya zellii dzenlemek iin, onu aa grnmnde ift tklayn. 5 Deiikliklerinizi el ile Kod grnmnde yapn. 6 Dosyay kaydedin (Dosya > Kaydet). 7 Bileenler panelinde yeni bir ilev grmek iin panel ara ubuundaki Yenile dmesini tklayarak grnm

yenileyin.

Ayrca bkz.
CFC'leri Dreamweaver'da grme sayfa 634

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 637


Uygulamalar grsel olarak oluturma

CFC'ler kullanan web sayfalar hazrlama


Web sayfalarnzda bileen fonksiyonu kullanmnn bir yolu, kodu, sayfa istendiinde fonksiyonu aran sayfaya yazmaktr. Bu tr kod yazmanza yardmc olmas iin Dreamweaver programn kullanabilirsiniz. Not: Bileen kullanmann baka yollar iin Dreamweaver iindeki ColdFusion belgelerine bakn (Yardm > ColdFusion Kullanma).
1 Dreamweaver programnda bileen fonksiyonunu kullanacak ColdFusion sayfasn an. 2 Kod grnmne gein (Grnm > Kod). 3 Bileenler panelini an (Pencere > Bileenler) ve panelin alr mensnden CF Bileenlerini sein. 4 stediiniz bileeni bulun ve aadaki tekniklerden birini kullanarak ekleyin:

Aa grnmnden sayfaya bir fonksiyon srkleyin. Sayfaya fonksiyonu armak iin olan kod eklenir. Fonksiyonu panelde sein ve panel ara ubuunda Ekle dmesini (sadaki ikinci dme) tklayn. Dreamweaver
kodu, ekleme noktasnn olduu yerde sayfanza ekler.
5 Parametreleri olan bir fonksiyon eklerseniz, parametre kodunu el ile tamamlayn.

Daha fazla bilgi iin Dreamweaver iindeki ColdFusion belgelerine bakn (Yardm > ColdFusion Kullanma).
6 Dosyay kaydedin (Dosya > Kaydet).

CFC'de bir kayt kmesi tanmlama


Dreamweaver bir ColdFusion bileeninde (CFC) bir kayt kmesi (ColdFusion sorgusu olarak da bilinir) tanmlamanza yardmc olur. CFC'de bir kayt kmesi tanmlayarak kayt kmesini, onu kullanan her sayfa iin tanmlamanz gerekmez. Kayt kmesini CFC'de bir kez tanmlar ve CFC'yi farkl sayfalarda kullanrsnz. Not: Bu zellik yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir. Daha fazla bilgi iin bkz: ColdFusion gelitirmelerini etkinletirme sayfa 657.
1 Dreamweaver iinde bir CFC dosyas oluturun veya var olan bir tanesini an. 2 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden Kayt Kmesi (Sorgu)

seeneini sein. Kayt Kmesi iletiim kutusu grnr. ster basit ister gelimi Kayt Kmesi iletiim kutularnda alabilirsiniz.
3 CFC'deki varolan fonksiyonu kullanmak iin fonksiyonu Fonksiyon alr mensnden sein ve 5. adma atlayn.

Kayt kmesi ilevde tanmlanr.


4 CFC'de yeni bir fonksiyon tanmlamak iin Yeni Fonksiyon dmesini tklayn, alan iletiim kutusunda

fonksiyon iin bir ad girin, sonra Tamam' tklayn. Ad yalnzca alfanmerik karakterler ve alt izgi (_) iermelidir.
5 Fonksiyona bir kayt kmesi tanmlamak iin, Kayt Kmesi iletiim kutusu seeneklerini tamamlayn.

Yeni fonksiyon kayt kmesini tanmlayan CFC'ye eklenir.

Ayrca bkz.
Dreamweaver'da bir CFC oluturma veya silme sayfa 634

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 638


Uygulamalar grsel olarak oluturma

CFC kayt kmesini dinamik ierik kayna olarak kullanma


Bir ColdFusion bileenini (CFC), bileende bir kayt kmesi tanmlayan bir fonksiyon varsa sayfalarnz iin dinamik veri kayna olarak kullanabilirsiniz. Not: Bu zellik yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir. Daha fazla bilgi iin bkz: ColdFusion iyiletirmelerini etkinletirme.
1 Dreamweaver iinde bir ColdFusion sayfas an. 2 Ciltlemeler panelinde (Pencere > Ciltlemeler) Art (+) dmesini tklayn ve alr menden Kayt Kmesi (Sorgu)

seeneini sein. Kayt Kmesi iletiim kutusu grnr. ster basit ister gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusunda alabilirsiniz.
3 CFC Sorgusu dmesini tklayn. 4 CFC sorgusu iletiim kutusunu tamamlayn, Tamam' tklayn, CFC kayt kmesini Ciltlemeler panelinde

kullanlabilir ierik kaynaklar listesine eklemek iin tekrar Tamam' tklayn.


5 Kayt kmesini eitli sayfa eleri ile ciltlemek iin Ciltlemeler panelini kullann.

Daha fazla bilgi iin bkz: Sayfalara dinamik ierik ekleme sayfa 560.

CFC kullanarak dinamik ierik tanmlama


Bir kayt kmesini Dreamweaver programnda, bir kayt kmesi tanm ieren bir CFC kullanarak dinamik ierik kayna olarak tanmlayabilirsiniz.
1 Ad kutusunda CFC kayt kmesinin adn girin.

Kayt kmesi adlarn koddaki dier nesne adlarndan ayrt etmek iin bunlara rs nekini eklemek sk bavurulan bir uygulamadr. rnein: rsPressRelease. Kayt kmesi adlar yalnzca alfanmerik karakterler ve alt izgi (_) iermelidir. zel karakter veya boluklar kullanamazsnz.
2 Daha nce sunucuda tanmlanm paketlerden birini sein.

Paket alr mende grnmezse, paket listesini alr mennn yaknndaki Yenile dmesini tklayarak yenileyebilirsiniz. CFC'lerinizi nce test sunucusuna yklediinizden emin olun. Yalnzca test sunucusundaki CFC'ler gsterilir.
3 Halen seili pakette tanml olan bileenlerden birini sein.

Bileen alr mensnde hibir bileen yoksa veya daha nce oluturduunuz bileenlerden hibiri mende grnmyorsa, CFC dosyalarn test sunucusuna yklemeniz gerekir.
4 (stee bal) Bileen oluturmak iin Yeni Bileen Olutur dmesini tklayn. a Ad kutusunda yeni CFC iin ad girin. Ad yalnzca alfanmerik karakterler ve alt izgi (_) iermelidir. b Bileen Dizini kutusuna CFC'nizin konumunu girin veya klasr bulmak iin gz atn.

Not: Klasrn site kk klasrne greceli yol olmas gerekir.


5 Fonksiyon alr mensnden kayt kmesi tanmn ierek fonksiyonu sein.

Fonksiyon alr mensnde yalnzca halen seili belgedeki tanml fonksiyonlar bulunur. Alr mende hibir fonksiyon grnmezse veya son deiiklikleriniz halen listelenen fonksiyonlara yanstlmyorsa, son deiikliklerinizin kaydedilip sunucuya yklendiinden emin olun. Not: Balant ve SQL kutular salt okunurdur.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 639


Uygulamalar grsel olarak oluturma

6 Dzenle dmesini tklayarak fonksiyon parametresi olarak geilmesi gereken her parametreyi (tr, deer ve

varsaylan deer) dzenleyin.


a Geerli parametre iin, Deer alr mensnden deer trn seerek ve deeri sadaki kutuya yazarak bir deer

girin. Deer tr bir URL parametresi, bir form deikeni, bir erez, bir oturum deikeni, bir uygulama deikeni veya girilen bir deer olabilir.
b Parametre iin Varsaylan Deer kutusuna bir varsaylan deer girin.

Hibir altrma zaman deeri dnmezse, varsayolan deer kullanlr.


c Tamam' tklatn.

Veritaban balantsn ve kayt kmesinin SQL sorgusunu deitiremezsiniz. Bu alanlar daima devre ddr; balant ve SQL sorgusu sadece bilgi olarak gsterilir.
7 Veritabanna balanmak iin Test'i tklatn ve kayt kmesinin bir rneini oluturun.

SQL cmlesi sayfa parametreleri ieriyorsa, Test dmesini tklamadan nce Parametreler kutusunun Varsaylan Deer stununun geerli test deerleri ierdiinden emin olun. Sorgu baaryla yrtldyse bir tablo kayt kmesini gsterir. Her satr bir kayt ierir ve her stun o kayttaki bir alan temsil eder. CFC Sorgusunu temizlemek iin Tamam' tklayn.
8 Tamam' tklatn.

640

Blm 20: Formlar oluturma


Bir ziyareti web taraycsnda grntledii bir web formuna bilgi girip gnder dmesini tkladnda, bilgiler sunucu taraf komut dosyas veya uygulamas tarafndan ilenecei sunucuya gnderilir. Sunucu, ilenen bilgileri kullancya (veya istemciye) geri gndererek veya formun ieriine dayal baka bir eylem gerekletirerek yant verir. PHP, ASP ve ColdFusion dahil olmak zere ou uygulama sunucusuna veri gnderen formlar oluturmak iin Dreamweaver kullanabilirsiniz. ColdFusion' kullanrsanz formlarnza ColdFusion'a zg form kontrolleri de ekleyebilirsiniz. Formlarnzda metin alanlar, ifre alanlar, radyo dmeleri, onay kutular, alr menler, tklatlabilir dmeler ve dier form nesneleri bulunabilir. Dreamweaver uygulamas ayrca ziyaretinin salad bilgileri dorulayan bir kod yazabilir. rnein, kullancnn girdii bir e-posta adresinin @ simgesini ierip iermediini veya gerekli bir metin alannn deer ierip iermediini denetleyebilirsiniz.

Kullanclardan bilgi toplama


Kullanclardan bilgi toplama hakknda
Kullanclardan bilgi toplamak iin web formlarn veya kpr metni balarn kullanabilir, bu bilgileri sunucunun belleinde saklayabilir, sonra bunlar, kullancnn girdii bilgileri esas alarak dinamik yantlar oluturmak iin kullanabilirsiniz. Kullanc bilgisi toplamak iin en yaygn kullanlan aralar HTML formlar ve hipermetin balardr.
HTML formlar Kullanclardan bilgi toplamanza ve bunlar sunucunun belleinde saklamanza izin verir. Bir HTML formu bilgileri form parametreleri olarak veya URL parametreleri olarak gnderir. Hipermetin balar Kullanclardan bilgi toplamanza ve bunlar sunucunun belleinde saklamanza izin verir. Kullanc bir barnein, bir tercihi tkladnda, ban apa etiketinde belirtilen URL'ye eklenerek gnderilecek bir deer (veya deerler) belirtirsiniz. Kullanc ba tkladnda tarayc URL'yi ve ardna eklenen deeri sunucuya gnderir.

HTML form parametreleri


Form parametreleri sunucuya HTML formu kullanlarak, POST veya GET yntemi ile gnderilir. POST yntemi kullanlrken parametreler mesaj gvdesinde gnderilir. Buna karlk GET yntemi, parametreleri istenen URL'nin ardna ekler. Dreamweaver uygulamasn sunucuya form parametreleri gnderen HTML formlarn hzla tasarlamak iin kullanabilirsiniz. Taraycdan sunucuya bilgi aktarmak iin kullandnz yntemin farknda olun. Form parametreleri, karlk gelen form nesnelerinin adlarn alr. rnein formunuzda txtSoyad adl bir metin alan varsa, ardndan gelen form parametresi, kullanc Gnder dmesini tkladnda sunucuya gnderilir:
txtLastName=enteredvalue

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 641


Formlar oluturma

Bir web uygulamasnn kesin bir parametre deeri bekledii durumlarda (rnein, birka seenekten birine bal olarak bir ilem yaptnda), bir radyo dmesi, onay kutusu veya liste/men form nesnesi kullanarak kullancnn gnderebilecei deerleri kontrol edin. Bu, kullanclarn bilgileri yanl yazmasn ve bu ekilde bir uygulama hatasna neden olmasn nler. Aadaki rnek, seenek sunan alan bir men formunu gstermektedir:

Her men seenei, sunucuya bir form parametresi olarak gnderilen sabit kodlanm bir deere karlk gelir. Aadaki rnekteki Liste Deerleri iletiim kutusu, her liste esini bir deer ile (Ekle, Gncelletir veya Sil) eletirmektedir:

Bir form parametresi oluturulduktan sonra Dreamweaver, parametrenin deerini alabilir bir web uygulamasnda kullanabilir. Form parametresini Dreamweaver uygulamasnda tanmladktan sonra deerini bir sayfaya ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Web formlar oluturma sayfa 643 Sayfalara dinamik ierik ekleme sayfa 560 Veritabanna erime sayfa 509

URL parametreleri
URL parametreleri kullanc tarafndan verilen bilgileri taraycdan sunucuya gemenizi salar. Sunucu bir istek aldnda ve istein URL'sine ekli parametreler olduunda, sunucu parametrelere istenen sayfaya, sayfay taraycya sunmadan nce parametrelere eriim verir. URL parametresi, URL'nin ardna eklenmi bir ad-deer iftidir. Parametre soru iareti (?) ile balar ve ad=de er biimini alr. Birden fazla URL parametresi varsa, her parametre bir ampersan (&) ile ayrlr. Aadaki rnekte iki addeer iftli bir URL parametresi gsterilmektedir:
http://server/path/document?name1=value1&name2=value2

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 642


Formlar oluturma

Bu rnek i aknda uygulama, web tabanl bir dkkan vitrinidir. Sitenin gelitiricileri mmkn olan en byk kitleye ulamak istedikleri iin site yabanc para birimlerini destekleyecek ekilde tasarlanmtr. Kullanclar siteye giri yaptklarnda, satlan kalemlerin fiyatlarn grecekleri para birimini seebilmektedirler.
1 Tarayc sunucudan report.cfm sayfasn ister. stekte URL parametresi Currency="euro" bulunmaktadr.

Currency="euro" deikeni, getirilen tm parasal miktarlarn Avrupa Birlii para birimi Avro olarak gsterileceini belirtmektedir.
2 Sunucu URL parametresini geici olarak bellekte saklar. 3 Report.cfm sayfas, kalemlerin maliyetlerini Avro olarak getirmek iin parametreyi kullanr. Bu parasal miktarlar

farkl para birimlerinin olduu bir veritaban tablosunda saklanabilir veya her kalem ile ilikilendirilmi tek bir para biriminden (uygulamann destekledii herhangi bir para birimi) dntrlebilir.
4 Sunucu report.cfm sayfasn taraycya gnderir ve kalemlerin deerlerini istenen para biriminde gsterir. Bu

kullanc oturumu sona erdirdiinde sunucu URL parametresinin deerini temizleyerek sunucu belleini, yeni istekler almak zere boaltr.
WEB SUNUCUSU
http://www.mysite.com/ Rapor.cfm?Parabirimi="" Parabirimi=""

Web taraycs
<HTML> <code> </HTML>
Rapor.cfm

URL parametreleri, HTTP GET yntemi bir HTML formu ile birlikte kullanldnda oluturulur. GET yntemi, form gnderildiinde parametre deerinin URL isteinin ardna eklenmesini belirtmek iin kullanlr. URL parametrelerinin tipik kullanmlar arasnda web sitelerini kullanc tercihlerine gre kiiselletirme saylabilir. rnein bir kullancnn ad ve soyadndan oluan bir URL parametresi bir kullancnn kimliini dorulamak, yalnzca kullancnn abone olduu bilgileri gstermek iin kullanlabilir. Bunlarn bildik rnekleri arasnda kullancnn daha nce setii hisse senedi piyasas sembollerine gre ayr ayr hisse senedi fiyatlarn gsteren finansal web siteleri saylabilir. Web uygulamas gelitiriciler yaygn olarak URL parametrelerini uygulamalardaki deikenlere deer gemek iin kullanrlar. rnein, bir web uygulamasndaki SQL deikenlerine, arama sonular retmek iin arama terimleri geebilirsiniz.

HTML balar kullanarak URL parametreleri oluturma


Bir HTML banda URL parametrelerini HTML apa etiketinin href nitelii ile oluturursunuz. URL parametrelerini ya Kod grnmnde (Grnm > Kod) dorudan nitelie girer veya zellik denetisi Ba kutusundaki ba URL'sinin sonuna eklersiniz. Aadaki rnekte ba, deer (Add, Update ve Delete) alabilen tek bir URL parametresi (action) oluturmaktadr. Kullanc bir ba tkladnda bir parametre deeri sunucuya gnderilmekte ve istenen ilem yaplmaktadr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 643


Formlar oluturma

<a href="http://www.mysite.com/index.cfm?action=Add">Add a record</a> <a href="http://www.mysite.com/index.cfm?action=Update">Update a record</a> <a href="http://www.mysite.com/index.cfm?action=Delete">Delete a record</a>

zellik denetisi (Pencere > zellikler) ayn URL parametrelerini, ba seerek ve URL parametre deerlerini Ba kutusundaki ba URL'sinin sonuna ekleyerek oluturmanza izin verir.

Bir URL parametresi oluturulduktan sonra Dreamweaver, parametrenin deerini alabilir bir web uygulamasnda kullanabilir. URL parametresini Dreamweaver uygulamasnda tanmladktan sonra deerini bir sayfaya ekleyebilirsiniz.

Ayrca bkz.
URL ve form parametreleri hakknda sayfa 541 Ba oluturma sayfa 273 Form parametreleri tanmlama sayfa 554 Sayfalara dinamik ierik ekleme sayfa 560 Veritabanna erime sayfa 509

Web formlar oluturma


Web formlar hakknda
Bir ziyareti web taraycsnda grntledii bir web formuna bilgi girip gnder dmesini tkladnda, bilgiler sunucu taraf komut dosyas veya uygulamas tarafndan ilenecei sunucuya gnderilir. Sunucu, ilenen bilgileri kullancya (veya istemciye) geri gndererek veya formun ieriine dayal baka bir eylem gerekletirerek yant verir. ou uygulama sunucusuna veri gnderen PHP, ASP ve ColdFusion gibi formlar oluturabilirsiniz. ColdFusion' kullanrsanz formlarnza ColdFusion'a zg form kontrolleri de ekleyebilirsiniz. Not: Ayrca formu verilerini dorudan bir e-posta alcsna da gnderebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Kullanclardan bilgi toplama sayfa 640 ColdFusion formlar oluturma sayfa 657

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 644


Formlar oluturma

Form nesneleri
Dreamweaver uygulamasnda girdi trlerine form nesneleri denir. Form nesneleri kullanclarn veri girmesine olanak tanyan mekanizmalardr. Forma aadaki form nesnelerini ekleyebilirsiniz:
Metin alanlar Her trde alfasaysal metin giriini kabul eder. Metin tek satr, birden ok satr veya girilen metnin

yldzlar veya metni grntleyenlerden gizlemek iin metnin yldz iaretleri veya madde iaretleri ile deitirildii bir ifre alan olarak grntlenebilir.

Tek satrl metin alan

ok satrl metin alan

ifre alan

Not: ifre alan kullanlarak sunucuya gnderilen ifreler ve dier bilgiler ifrelenmez. Aktarlan bilgiler elde edilebilir ve alfasaysal metin olarak okunabilir. Bu nedenle gvenli tutmak istediiniz veriler iin her zaman ifreleme salamanz gerekir.
Gizli alanlar Kullanc tarafndan girilen ad, e-posta adresi veya grntleme tercihi gibi bilgileri depolar ve daha

sonra kullanc siteyi tekrar ziyaret ettiinde bu verileri kullanr.


Dmeler Tklatldnda eylemler gerekletirir. Dme iin zel ad veya etiket ekleyebilir veya nceden

tanmlanm Gnder veya Sfrla etiketlerinden birini kullanabilirsiniz. Sunucuya form verileri gndermek veya sunucuyu sfrlamak iin bir dme kullann. Ayrca komut dosyasnda tanmladnz baka ileme grevlerini de atayabilirsiniz. rnein, dme atanan deerlere gre seilen elerin toplam maliyetini hesaplayabilir.
Onay kutular Tek bir seenek grubu iinde birden ok yanta olanak tanr. Kullanc geerli olan sayda seenek

belirleyebilir. Aadaki rnekte onay kutusu esi gsterilmektedir: Srf, Da Bisikleti ve Rafting.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 645


Formlar oluturma

Radyo dmeleri Hari tutulan seimleri temsil eder. Radyo dmesi grubundaki bir dmenin seilmesi gruptaki

(grup, ayn ad tayan iki veya daha ok dmeden oluur) dier tm dmelerin seimini kaldrr. Aadaki rnekte Rafting seili olan seenektir. Kullanc Srf seeneini tklatrsa, Rafting dmesi otomatik olarak temizlenir.

Liste menleri Kullanclarn birden ok seenek belirlemesine olanak tanyan kaydrma listesinin iindeki seenek

deerlerini grntler. Liste seenei kullanclarn sadece tek e seebilmesini salayan bir mende seenek deerlerini grntler. Snrl alannz olduunda ancak birden ok eyi mutlaka grntlemeniz gerektiinde veya sunucuya dndrlen deerleri denetlemek iin menleri kullann. Kullanclarn geersiz veriler dahil istedikleri her eyi yazabildikleri menlerin aksine, men tarafndan dndrlen kesin deerleri ayarlarsnz. Not: HTML formundaki bir alr men grafik alr men ile ayn deildir. Grafik alr men oluturma, dzenleme ve gsterme ya da gizleme hakknda daha fazla bilgi iin bu blmn sonundaki balantya bakn.
Atla menleri inde her seenein bir belge veya dosyaya baland bir men eklemenize olanak tanyan gezinme

listeleri veya alr menlerdir.


Dosya alanlar Kullanclarn bilgisayarlarndaki bir dosyaya gzatp dosyay form verisi olarak ykleyebilmelerini

salar.
Grnt dosyalar Forma grnt ekleyebilmenizi salar. Grnt alanlarn Gnder veya Sfrla dmeleri gibi

grafik dmeleri oluturmak iin kullann. Grnty veri gnderme dnda iler gerekletirmek zere kullanmak iin form nesnesine davran eklenmesi gerekir.

Ayrca bkz.
Alan Meny Gster davrann uygulama sayfa 359

HTML formu oluturma


1 Sayfa an ve ekleme noktasn formun grnmesini istediiniz yere yerletirin. 2 Ekle > Form seeneini belirleyin veya Ekle panelindeki Formlar kategorisini sein ve Form simgesini tklatn.

Tasarm grnmnde formlar noktal krmz anahat ile gsterilir. Bu anahatt grmyorsanz, Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i sein.
3 HTML formunun zelliklerini zellik denetiminde (Pencere >zellikler) ayarlayn: a Belge penceresinde formu semek iin form anahattn tklatn. b Form Ad kutusunda formu tanmlamak iin benzersiz bir ad girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 646


Formlar oluturma

Formun adlandrlmas, formun JavaScript veya VBScript gibi bir komut dosyas oluturma dili ile referans gsterilmesini veya denetlenmesini mmkn klar. Formu adlandrmazsanz, Dreamweaver uygulamas formn szdizimini kullanarak bir ad oluturur ve sayfaya eklenen her form iin n deerini artrr.
c Eylem kutusunda yolu yazarak veya uygun sayfa ya da komut dosyasna gitmek iin klasr simgesini tklatarak,

form verilerini ileyecek sayfay veya komut dosyasn belirtin. rnek: processorder.php.
d Yntem alr mensnde form verilerini sunucuya gnderme yntemini belirtin. Aadaki seeneklerden birini

ayarlayn:
Varsaylan Form verilerini sunucuya gndermek iin taraycnn varsaylan ayarn kullanr. Genellikle varsaylan

deer GET yntemidir.


GET Deeri sayfay isteyen URL'ye ekler. POST Form verilerini HTTP isteine kattrr.

Uzun formlar gndermek iin GET yntemini kullanmayn. URL'ler 8192 karakterle snrlanmtr. Gnderilecek veri miktar ok bykse veriler kesilir ve bu durum beklenmeyen veya baarsz ileme sonularna neden olabilir.
GET yntemi ile iletilen parametreler tarafndan oluturulan dinamik sayfalar, sayfay yeniden oluturmak iin gerekli tm deerler taraycnn Adres kutusunda grntlenen URL'de bulunduundan, yer imi olarak iaretlenebilir. Bunun aksine, POST yntemi ile iletilen parametreler tarafndan oluturulan dinamik sayfalar yer imi olarak iaretlenemez.

Gizli kullanc adlar ve ifreleri, kredi kart numaralar veya dier gizli bilgileri topluyorsanz, POST yntemi GET yntemine gre daha gvenli grnebilir. Ancak, POST yntemi ile gnderilen bilgiler ifrelenmez veya bilgisayar korsanlar tarafndan kolayca elde edilebilir. Gvenlii salamak iin gvenli bir sunucuya gvenli bir balant kullann.
e (stee Bal) ifre Tr alr mensnde ilenmek zere sunucuya gnderilen verilerin MIME kodlama trn

belirtin. Varsaylan application/x-www-form-urlencode ayar genellikle POST yntemi ile birlikte kullanlr. Dosya ykleme alan oluturuyorsanz multipart/form-data MIME trn kullann.
f

(stee Bal) Hedef alr mensnde arlan program tarafndan dndrlen verilerin grntlenecei pencereyi belirtin.

Ad verilen pencere zaten ak deilse, o adla yeni bir pencere alr. Aadaki hedef deerlerden herhangi birini ayarlayn:
_bo Hedef belgeyi yeni bir adlandrlmam pencerede aar. _parent Hedef belgeyi geerli belgeyi grntlenen pencerenin ana penceresinde aar. _kendi Hedef belgeyi, formun gnderildii pencerede aar. _st Hedef belgeyi geerli pencerenin gvdesinde aar. Bu deer, orijinal belge bir erevede grntlenmi olsa bile

hedef belgenin tam pencereyi kaplamasn salamak iin kullanlr.


4 Sayfaya form nesneleri ekle: a Ekleme noktasn form nesnesinin formda grnmesi gereken yere ekleyin. b Nesneyi Ekle > Form mensnde veya Ekle panelinin Formlar kategorisinde sein. c Nesnelerin zelliklerini ayarlayn. d Nesne iin zellik denetiminde bir ad girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 647


Formlar oluturma

Her metin alan, gizli alan, onay kutusu ve liste/men nesnesinin formdaki nesneyi tanmlayan benzersiz bir ad olmaldr. Form nesnesi adlar boluk veya zel karakter ieremez. stediiniz alfasaysal karakter ve alt izgi (_) birleimini kullanabilirsiniz. Nesneye atadnz etiket alann deerini (girilen veri) depolayan deiken addr. Bu, ilenmek iin sunucuya gnderilen deerdir. Not: Gruptaki tm radyo dmeleri ayn ada sahip olmaldr.
e Sayfadaki metin alann, onay kutusunu veya radyo dmesini etiketlemek iin nesnenin yann tklatn ve etiketi

yazn.
5 Formun mizanpajn ayarlayn.

Formlarnz formatlamak iin satr kesmeleri, paragraf kesmeleri, nceden formatlanm metin veya tablolar kullann. Baka bir forma form ekleyemezsiniz (dier bir deyile, etiketleri aktramazsnz), ancak sayfaya birden ok form ekleyebilirsiniz. Formlar tasarlarken kullanclarn neye yant verdiklerini bilmelerini salamak iin form alanlarn etiketlemeyi unutmayn. rnein, ad bilgileri istemek iin "Adnz yazn" etiketini kullann. Form nesneleri ve etiket alanlar iin yap salamak zere tablolar kullann. Formlarda tablolar kullanrken tm tablo etiketlerinin form etiketleri arasna dahil edildiinden emin olun. Form oluturma hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0160_tr. Formlar CSS ile stilize etme hakknda bir eitim iin bkz. www.adobe.com/go/vid0161_tr.

Ayrca bkz.
Kullanclardan bilgi toplama sayfa 640 Form parametreleri tanmlama sayfa 554 URL parametreleri tanmlama sayfa 553 ColdFusion formlar oluturma sayfa 657 Spry sayfalarn grsel olarak oluturma sayfa 420 Form oluturma eitimi Formlar stilize etme eitimi

Metin Alan nesne zellikleri


Metin alan nesnesini sein ve zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Karakter Genilii Alanda grntlenebilecek maksimum karakter saysn belirtir. Bu say, alana girilebilen

maksimum karakter saysn belirten Maks. Karakter'den az olabilir. rnein, Karakter Genilii 20 (varsaylan deer) olarak ayarlanmsa ve kullanc 100 karakter girerse, metin alannda o karakterlerin sadece 20'si grlr. Alandaki karakterleri grememenize ramen, bunlar alan nesnesi tarafndan tannr ve ilenmek zere sunucuya gnderilir.
Maks. Karakter Tek satrl metin alanlar iin kullancnn girebilecei maksimum karakter saysn belirtir. Posta kodlarn 5 basamakla snrlamak, ifreleri 10 karakterle snrlamak vs. iin Maks. Karakter zelliini kullann. Maks. Karakter kutusunu bo brakrsanz kullanclar istedikleri metin miktarn girebilir. Metin alann geniliini aarsa, metin kayar. Kullanc maksimum karakter saysn aarsa form bir uyar sesi verir. Say Satrlar (ok Satrl seenei belirlendiinde kullanlabilir) ok satrl metin alanlar iin alann yksekliini

ayarlar.
Devre d brakld Metin alann devre d brakr.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 648


Formlar oluturma

Salt okunur Metin alann, salt okunur bir metin alan haline getirir. Yazm Alan tek satrl, ok satrl veya ifre alan olarak atar.

Tek satrl Girdi etiketinde sonulanr ve tr nitelii metin olarak ayarlanr. Karakter Genilii ayar boyut nitelii ile elenir ve Maks. Karakter ayar maksuzunluk nitelii ile elenir. ok satrl Metinalan etiketi ile sonulanr. Karakter Genilii ayar stunlar nitelii ile elenir ve Say Satrlar ayar satrlar nitelii ile elenir. ifre Girdi etiketinde sonulanr ve tr nitelii ifre olarak ayarlanr. Karakter Genilii ve Maks. Karakter ayarlar, tek satrl metin alanlar ile ayn niteliklerle elenir. Kullanc ifre metin alanna yaz yazdnda girdi dier kullanclarn grmesini nlemek iin madde iareti veya yldz iareti olarak grnr.
Blng deeri Form ilk kez yklendiinde alanda grntlenen deeri atar. rnein, bir not veya rnek deer ekleyerek kullancnn alana bilgi girdiini belirtebilirsiniz. Snf Nesneye CSS kurallarn uygulayabilmenizi salar.

Dme nesnesi seenekleri


Dme Ad Dmeye bir ad atar. ki ayrlm ad olan Gnder ve Sfrla, forma srasyla form verilerini ileyen

uygulama veya komut dosyasna gndermesini veya tm form alanlarn ilk deerlerine sfrlamasn bildirir.
Deer Dmede grnen metni belirler. Eylem Dme tklatldnda ne olacan belirler.

Formu Gnder Kullanc dmeyi tklattnda form verilerini ilenmek zere gnderir. Veriler sayfaya gnderilir veya formun Eylem zelliinde komut dosyas belirtilir. Formu Sfrla Dme tklatldnda formun ierii temizlenir. Yok Dme tklatldnda gerekletirilecek eylemi belirtmek iin seenek. rnein, kullanc dmeyi tklattnda baka bir sayfay aan bir JavaScript davran ekleyebilirsiniz.
Snf Nesneye CSS kurallarn uygular.

Onay Kutusu nesne seenekleri


Denetlenen Deer Onay kutusu iaretlendiinde sunucuya gnderilecek deeri ayarlar. rnein, bir ankette kesinlikle katlyorum seenei iin 4 deerini, kesinlikle katlmyorum seenei iinse 1 deerini ayarlayabilirsiniz. lk Durum Form taraycya yklendiinde onay kutusunun seilip seilmediini belirler. Dinamik Sunucunun onay kutusunun durumunu dinamik olarak belirleyebilmesini salar. rnein, veritaban kaydnda depolanan Evet/Hayr bilgilerini grsel olarak sunmak iin onay kutularn kullanabilirsiniz. Tasarm srasnda bu bilgileri bilmezsiniz. alma zamannda sunucu veritaban kaydn okur ve deer Evet ise onay kutusunu iaretler. Snf Nesneye Basamaklama Stil Sayfalar (CSS) kurallarn uygular.

Tek radyo dmesi nesne seenekleri


Denetlenen Deer Radyo dmesi seildiinde sunucuya gnderilecek deeri ayarlar. rnein, bir kullancnn kayak seeneini belirlediini gstermek iin aretlenen Deer kutusuna kayak yazabilirsiniz. lk Durum Form taraycya yklendiinde radyo kutusunun seilip seilmediini belirler. Dinamik Sunucunun radyo dmesinin durumunu dinamik olarak belirleyebilmesini salar. rnein, veritaban kaydnda depolanan bilgileri grsel olarak sunmak iin radyo dmelerini kullanabilirsiniz. Tasarm srasnda bu

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 649


Formlar oluturma

bilgileri bilmezsiniz. alma zamannda sunucu veritaban kaydn okur ve radyo dmesindeki deerin belirlediiniz deerle eleip elemediini denetler.
Snf Nesneye CSS kurallarn uygular.

Men seenekleri
Liste/Men Menye bir ad atar. Ad benzersiz olmaldr. Yazm Mennn tklatldnda aaya m aldn (Men seenei) yoksa kaydrlabilen bir e listesi mi

grntlediini (Liste seenei) belirtir. Form taraycda grntlendiinde sadece bir seenein grntlenmesini istiyorsanz Men seeneini belirleyin. Dier seenekleri grntlemek iin kullanc aa oku tklatmaldr. Kullanclarn birden ok e seebilmelerini salamak iin form taraycda grntlendiinde seeneklerin bazlarn veya tmn listelemek iin Liste seeneini belirleyin.
Ykseklik (Sadece Liste tr) Mende grntlenen e saysn ayarlar. Seimler (Sadece Liste tr) Kullancnn listeden birden ok e seip seemeyeceini gsterir. Liste Deerleri eleri form mensne ekleyebilmenizi salayan bir iletiim kutusu aar:

1 Listedeki eleri eklemek ve kaldrmak iin Art (+) ve Eksi () dmelerini kullann. 2 her men esi iin bir metin etiketi ve istee bal deer girin.

Listedeki her e bir etikete (listede grnen metin) ve deere (e seildiinde ileyen uygulamaya gnderilen deer) sahiptir. Deer belirtilmezse bunun yerine ileyen uygulamasna etiket gnderilir.
3 Listedeki eleri yeniden dzenlemek iin yukar ve aa ok dmelerini kullann.

eler listede Liste Deerleri iletiim kutusu ile ayn srada grnr. Listedeki ilk e sayfa taraycya yklendiinde seilen edir.
Dinamik Sunucunun mende ilk kez grntlenen bir eyi dinamik olarak seebilmesini salar. Snf Nesneye CSS kurallarn uygulayabilmenizi salar. Balangta Seili Listede seilen eleri varsaylan olarak ayarlar. Listedeki e veya eleri tklatn.

Dosya ykleme alanlar ekleme


Kullanclarn bilgisayarlarndaki kelime ilemci belgesi veya grafik dosyas gibi bir dosyay seebilmelerini salayan ve dosyay sunucuya ykleyen bir dosya ykleme alan oluturabilirsiniz. Dosya alan, ayrca Gzat dmesi iermesi dnda dier metin alanlar gibi grnr. Kullanc yklemek istedii dosyann yolunu el ile girer veya dosyay bulup semek iin Gzat dmesini kullanr. Dosya ykleme alanlarn kullanabilmeniz iin dosya gnderimlerini ileme yeteneine sahip bir sunucu taraf komut dosyas veya sayfasna sahip olmanz gerekir. Form verilerini ilemek iin kullandnz sunucu teknolojisinin belgelerine bakn. rnein, PHP kullanyorsanz, http://us2.php.net/features.file-upload.php adresindeki evrimii PHP El Kitab'nda yer alan Dosya yklemelerini ileme blmn okuyun. Dosya alanlar, taraycdan sunucuya dosya iletmek iin POST yntemini kullanmanz gerektirir. Dosya formun Eylem kutusunda belirttiiniz adrese gnderilir. Not: Dosya alann kullanmadan nce, anonim dosya yklemelerine izin verildiini dorulamak iin sunucunuzun yneticisine bavurun.
1 Sayfaya form ekleme (Ekle > Form). 2 zellik denetimini grntlemek iin formu sein. 3 Form Yntemini POST olarak ayarlayn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 650


Formlar oluturma

4 ifre Tr alr mensnde multipart/form-data deerini sein. 5 Eylem kutusunda sunucu taraf komut dosyasn veya yklenen dosyay ileme yeteneine sahip sayfay belirtin. 6 Ekleme noktasn form anahattnn iine yerletirin ve Ekle > Form > Dosya Alan seeneini belirleyin. 7 zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Dosya Alan Ad Dosya alan nesnesinin adn belirtir. Karakter Genilii Alanda grntlenebilecek maksimum karakter saysn belirtir. Maks. Karakter Alann tutabilecei maksimum karakter saysn belirtir. Kullanc dosyay bulmak iin gzatarsa, dosya ad ve yolu belirtilen Maks karakter deerini aabilir. Ancak, kullanc dosya adn ve yolu yazmay denerse, dosya alan sadece Maks. Karakter ile belirtilen karakter saysna izin verir.

Grnt dmesi ekleme


Grntleri dme simgeleri olarak kullanabilirsiniz. Grnty veri gnderme dnda iler gerekletirmek zere kullanmak iin form nesnesine davran eklenmesi gerekir.
1 Belgede ekleme noktasn form anahattnn iine yerletirin. 2 Ekle > Form > Grnt Alan seeneini belirleyin.

Grnt Kaynan Se iletiim kutusu grnr.


3 Grnt Kayna Se iletiim kutusundaki dme iin grnty sein ve Tamam' tklatn. 4 zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Grnt Alan Dmeye bir ad atar. ki ayrlm ad olan Gnder ve Sfrla, forma srasyla form verilerini ileyen uygulama veya komut dosyasna gndermesini veya tm form alanlarn ilk deerlerine sfrlamasn bildirir. Kaynak Dme iin kullanmak istediiniz grnty belirtir. Alt Grntnn taraycya yklenememesi olaslna kar aklayc metin girmenizi salar. Hizala Nesnenin hizalama niteliini ayarlar. Grnty Dzenle Varsaylan grnt dzenleyicinizi balatr ve grnt dosyasn dzenlenmek zere aar. Snf Nesneye CSS kurallarn uygulayabilmenizi salar.

5 Dmeye JavaScript davran eklemek iin bir grnt sein ve ardndan Davranlar panelinde (Pencere >

Davranlar) davran sein.

Gizli alan nesnesi seenekleri


GizliAlan Alann adn belirtir. Deer Alana bir deer atar. Bu deer, form gnderildiinde sunucuya iletilir

Radyo dmeleri grubu ekleme


1 Ekleme noktasn form anahattnn iine yerletirin. 2 Ekle > Form > Radyo Grubu seeneini belirleyin. 3 letiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn. a Ad kutusunda radyo dmesi grubunun adn girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 651


Formlar oluturma

Radyo dmelerini parametreleri sunucuya geri gnderecek ekilde ayarlarsanz, parametreler adla ilikilendirilir. rnein, grubu myGroup olarak ayarlar ve form yntemini GET olarak ayarlarsanz (dier bir deyile, kullanc gnder dmesini tklattnda formun form parametreleri yerine URL parametrelerini gndermesini istiyorsanz), URL'de sunucuya myGroup="CheckedValue" ifadesi gnderilir.
b Gruba radyo dmesi eklemek iin Art (+) dmesini tklatn. Yeni dme iin bir etiket ve denetlenen deer girin. c Dmeleri yeniden sralamak iin yukar veya aa oklarn tklatn. d Sayfa taraycda aldnda belirli bir radyo dmesinin seilmesini ayarlamak iin Buna Eit Deer Se kutusuna

radyo dmesinin deerine eit bir deer girin. Statik bir deer girin veya kutunun yanndaki imek simgesini tklatp olas denetlenen deerler ieren bir kayt kmesi seerek dinamik bir deer girin. Her iki koulda da belirttiiniz deerin, gruptaki radyo dmelerinin denetlenen deeri ile elemesi gerekir. Radyo dmelerinin denetlenen deerlerini grntlemek iin her radyo dmesini sein ve dmenin zellik denetimini (Pencere > zellikler) an.
e Dreamweaver uygulamasnn dmeler iin kullanmasn istediiniz mizanpaj formatn sein.

Dmelerin mizanpajn satr kesmeleri veya tablo kullanarak oluturun. Tablo seeneini belirlerseniz, Dreamweaver uygulamas tek stunlu bir tablo seer ve radyo dmelerini sola ve etiketleri saa yerletirir. Ayrca zellikleri zellik denetiminde veya dorudan Kod grnmnde de ayarlayabilirsiniz.

Bir grup onay kutusu ekleme


1 Ekleme noktasn form anahattnn iine yerletirin. 2 Ekle > Form > Onay Kutusu Grubu seeneini belirleyin. 3 letiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn. a Ad kutusunda onay kutusu grubunun adn girin.

Onay kutularn parametreleri sunucuya geri gnderecek ekilde ayarlarsanz, parametreler adla ilikilendirilir. rnein, grubu myGroup olarak ayarlar ve form yntemini GET olarak ayarlarsanz (dier bir deyile, kullanc gnder dmesini tklattnda formun form parametreleri yerine URL parametrelerini gndermesini istiyorsanz), URL'de sunucuya myGroup="CheckedValue" ifadesi gnderilir.
b Gruba bir onay kutusu eklemek iin Art (+) dmesini tklatn. Yeni onay kutusu iin bir etiket ve denetlenen

deer girin.
c Onay kutularn yeniden sralamak iin yukar veya aa oklarn tklatn. d Sayfa taraycda aldnda belirli bir onay kutusunun seilmesini ayarlamak iin Buna Eit Deer Se kutusuna

onay kutusunun deerine eit bir deer girin. Statik bir deer girin veya kutunun yanndaki imek simgesini tklatp olas denetlenen deerler ieren bir kayt kmesi seerek dinamik bir deer girin. Her iki koulda da belirttiiniz deerin, gruptaki onay kutularnn denetlenen deeri ile elemesi gerekir. Onay kutularnn denetlenen deerlerini grntlemek iin her onay kutusunu sein ve kutunun zellik denetimini (Pencere > zellikler) an.
e Dreamweaver uygulamasnn onay kutular iin kullanmasn istediiniz mizanpaj formatn sein.

Onay kutularnn mizanpajn satr kesmeleri veya tablo kullanarak oluturun. Tablo seeneini belirlerseniz, Dreamweaver uygulamas tek stunlu bir tablo seer ve onay kutularn sola ve etiketleri saa yerletirir. Ayrca zellikleri zellik denetiminde veya dorudan Kod grnmnde de ayarlayabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 652


Formlar oluturma

Dinamik form nesneleri oluturma


Dinamik form nesnesi, ilk durumu tasarm srasnda form tasarmcs tarafndan deil, sayfa sunucudan istendiinde sunucu tarafndan belirlenen bir form nesnesidir. rnein, kullanc menye sahip bir form ieren bir PHP sayfas istediinde, sayfadaki bir PHP komut dosyas meny otomatik olarak veritabannda depolanan deerlerle doldurur. Sunucu daha sonra tamamlanan sayfay kullancnn taraycsna gnderir. Form nesnelerini dinamik yapmak site bakmn kolaylatrabilir. rnein, pek ok sitede kullanclara seenek kmesi sunmak iin menler kullanlr. Men dinamik olursa, sitedeki ayn mennn tm rneklerini gncelletirmek iin men elerini tek bir yerde (elerin depoland veritaban tablosunda) ekleyebilir, kaldrabilir veya deitirebilirsiniz.

Ayrca bkz.
Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546

Dinamik HTML form mens ekleme veya deitirme


HTML form mensn veya liste mensn dinamik olarak veritaban girileriyle doldurabilirsiniz. ou sayfa iin HTML men nesnesini kullanabilirsiniz. Balamadan nce ColdFusion, PHP veya ASP sayfasna bir HTML formu eklemeniz ve men iin kayt kmesi veya baka bir dinamik ierik kayna tanmlamanz gerekir.
1 Sayfanza HTML Liste/Men form nesnesi ekleyin: a Sayfadaki HTML formunun iini tklatn (Ekle > Form > Form). b Form nesnesini eklemek iin Ekle > Form > Liste/Men'y tklatn. 2 Aadakilerden birini yapn:

Yeni veya varolan HTML Liste/Men form nesnesini sein ve ardndan zellik denetimindeki Dinamik dmesini
tklatn.

Ekle > Veri Nesneleri > Dinamik Veri > Dinamik Seim Listesi seeneini belirleyin.
3 Dinamik Liste/Men iletiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn. a Kayt Kmesinden Seenekler alr mensnde ierik kayna olarak kullanlacak kayt kmesini sein. Ayrca bu

meny daha sonra hem statik hem de dinamik liste/men elerini dzenlemek iin kullanrsnz.
b Statik Seenekler alannda listeye veya menye varsaylan bir e girin. Bu seenei ayrca dinamik ierik ekledikten

sonra liste/men nesnesindeki statik girileri dzenlemek iin de kullann.


c (stee Bal) Listedeki eleri eklemek ve kaldrmak iin Art (+) ve Eksi () dmelerini kullann. eler lk Liste

Deerleri iletiim kutusu ile ayn sraya sahiptir. Listedeki ilk e sayfa taraycya yklendiinde seilen edir. Listedeki eleri yeniden dzenlemek iin yukar ve aa ok dmelerini kullann.
d Deerler alr mensnde men elerinin deerlerini ieren alan sein. e Etiketler alr mensnde men elerinin etiketlerini ieren alan sein. f

(stee Bal) Sayfa taraycda aldnda veya kayt formda grntlendiinde belirli bir men esinin seildiini belirlemek iin, men esinin deerine eit bir deeri Buna Eit Deer Se kutusuna girin.

Statik bir deer girebilir veya kutunun yanndaki imek simgesini tklatp veri kaynaklar listesinden dinamik bir deer seerek dinamik bir deer belirtebilirsiniz. Her iki durumda da belirttiiniz deer men esi deerlerinden biriyle elemelidir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 653


Formlar oluturma

Varolan HTML form menlerini dinamik yapma


1 Tasarm grnmnde liste/men form nesnesini sein. 2 zellik denetiminde Dinamik dmesini tklatn. 3 letiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn.

HTML metin alanlarnda dinamik ierik grntleme


Form taraycda grntlendiinde HTML metin alanlarnda dinamik ierik grntleyebilirsiniz. Balamadan nce ColdFusion, PHP veya ASP sayfasnda formu oluturmanz ve metin alan iin kayt kmesi veya baka bir dinamik ierik kayna tanmlamanz gerekir.
1 Sayfanzdaki HTML formunda metin alann oluturun. 2 zellik denetiminde Dinamik Veri iletiim kutusunu grntlemek iin lk Deer kutusunun yanndaki imek

simgesini tklatn.
3 Metin alanna deer salayacak olan kayt kmesi stununu sein ve Tamam' tklatn.

Dinamik Metin Alan iletiim kutusu seeneklerini ayarlama


1 Metin alann Metin Alan alr mensnden dinamik yapmak iin ayarlayn. 2 Deeri Buna Ayarla kutusunun yanndaki imek simgesini tklatn, veri kaynaklar listesinden bir veri kayna

sein ve Tamam' tklatn. Veri kayna metin bilgileri iermelidir. Listede veri kayna grnmyorsa veya kullanlabilen veri kaynaklar gereksinimlerinizi karlamyorsa, yeni bir veri kayna tanmlamak iin Art (+) dmesini tklatn.

Ayrca bkz.
Dinamik ieriin kaynaklarn tanmlama sayfa 546

HTML onay kutusunu dinamik olarak nceden seme


Form taraycda grntlendiinde onay kutusunun seilip seilmeyeceine sunucunun karar vermesini salayabilirsiniz. Balamadan nce ColdFusion, PHP veya ASP sayfasnda formu oluturmanz ve onay kutular iin kayt kmesi veya baka bir dinamik ierik kayna tanmlamanz gerekir. deal olarak ierik kayna Evet/Hayr veya doru/yanl gibi Boolean verileri iermelidir.
1 Sayfanzda bir onay kutusu form nesnesi sein. 2 zellik denetiminde Dinamik dmesini tklatn. 3 Dinamik OnayKutusu iletiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn:

Byleyse Denetle kutusunun yanndaki imek simgesini tklatn ve alan veri kaynaklarnn yanndan sein.
Veri kayna Evet ve Hayr veya do ru ve yanl gibi Boole verileri iermelidir. Listede veri kayna grnmyorsa veya kullanlabilen veri kaynaklar gereksinimlerinizi karlamyorsa, yeni bir veri kayna tanmlamak iin Art (+) dmesini tklatn.

Eit kutusuna onay kutusunun seili olarak grnmesi iin alann sahip olmas gereken deeri girin.
rnein, kayttaki belirli bir alan Evet deerine sahip olduunda onay kutusunun seili grnmesi iin Eit kutusuna Evet deerini girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 654


Formlar oluturma

Not: Bu deer ayrca kullanc formun Gnder dmesini tklattnda da dndrlr.

HTML radyo dmesini dinamik olarak nceden seme


Kayt taraycdaki HTML formunda grntlendiinde HTML radyo dmesini dinamik olarak nceden sein. Balamadan nce ColdFusion, PHP veya ASP sayfasnda formu oluturmanz ve en az bir HTML radyo dmesi grubu eklemeniz (Ekle > Form > Radyo Grubu) gerekir. Ayrca radyo dmeleri iin bir kayt kmesi veya baka bir dinamik ierik kayna tanmlamanz gerekir. deal olarak ierik kayna Evet/Hayr veya doru/yanl gibi Boole verileri iermelidir.
1 Tasarm grnmnde radyo grubundaki bir radyo dmesini sein 2 zellik denetiminde Dinamik dmesini tklatn. 3 Dinamik Radyo Grubu iletiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn.

Dinamik Radyo Grubu iletiim kutusu seeneklerini ayarlama


1 Radyo Dmesi Grubu alr mensnde sayfada bir form ve radyo grubu dmesi sein.

Radyo Dmesi Deeri kutusunda gruptaki tm radyo dmelerinin deerleri grntlenir.


2 Deerler listesinden dinamik olarak nceden seilecek bir deer sein. Bu deer Deer kutusunda grntlenir. 3 Buna Eit Deer Se kutusunun yanndaki imek simgesini tklatn ve gruptaki radyo dmesi iin olas denetlenen

deerleri ieren bir kayt kmesi sein. Setiiniz kayt kmesi radyo dmelerinin denetlenen deerleriyle eleen deerler ierir. Radyo dmelerinin denetlenen deerlerini grntlemek iin her radyo dmesini sein ve dmenin zellik denetimini (Pencere > zellikler) an.
4 Tamam' tklatn.

Dinamik Radyo Grubu iletiim kutusu seeneklerini ayarlama (ColdFusion)


1 Radyo Grubu alr mensnden bir radyo grubu ve form sein. 2 Buna Eit Deer Se kutusunun yanndaki imek simgesini tklatn. 3 Dinamik Veri iletiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn. a Veri kaynaklar listesinden bir veri kayna sein. b (stee Bal) Metin iin veri format sein. c (stee Bal) Dreamweaver uygulamasnn dinamik metin grntlemek iin sayfanza ekledii kodu deitirin. 4 Dinamik Radyo Grubu iletiim kutusunu kapatmak iin Tamam' tklatn ve Radyo Grubu'na dinamik ierik yer

tutucusunu yerletirin.

HTML form verilerini dorulama


Dreamweaver uygulamas, kullancnn doru veri trn girdiinden emin olmak iin belirtilen metin alanlarnn ieriini denetleyen JavaScript kodu ekleyebilir. Formlarnz oluturmak ve belirtilen form elerinin ieriini dorulamak iin Spry formu ek bileenlerini kullanabilirsiniz. Daha fazla bilgi iin aada listelenen Spry konularna bakn.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 655


Formlar oluturma

Ayrca Dreamweaver uygulamasnda belirtilen alanlarn ieriini dorulayan ColdFusion formlar da oluturabilirsiniz. Daha fazla bilgi iin aada listelenen ColdFusion blmne bakn.
1 En az bir metin alan ve Gnder dmesi ieren bir HTML formu oluturun.

Dorulamak istediiniz her metin alannn benzersiz bir ada sahip olduundan emin olun.
2 Gnder dmesini sein. 3 Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve listeden Formu Dorula

davrann sein.
4 Her metin alan iin dorulama kurallar ayarlayn ve Tamam' tklatn.

rnein, kiinin ya iin ile ilgili bir metin alanna sadece say girilebileceini belirtebilirsiniz. Not: Formu Dorula davran sadece belgeye bir metin alan eklendiinde kullanlabilir.

Ayrca bkz.
Dorulama Metin Alan ek bileeni ile alma sayfa 440 Dorulama Metin Alan ek bileeni ile alma sayfa 445 Dorulama Se ek bileeni ile alma sayfa 448 Dorulama Onay Kutusu ek bileeni ile alma sayfa 451 ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669

HTML form nesnelerine JavaScript davranlar ekleme


Dreamweaver uygulamasnda depolanan JavaScript davranlarn HTML form nesnelerine dme olarak ekleyebilirsiniz.
1 HTML form nesnesini sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve listeden bir davran sein.

HTML form dmelerine zel komut dosyalar ekleme


Baz formlar, form verilerini ilenmek zere sunucuya gndermek yerine, form ileme gerekletirmek iin JavaScript veya VBScript ya da istemcide baka bir eylem kullanr. Kullanc dmeyi tklattnda belirli bir istemci tarafnda komut dosyas altrmak zere form dmesini yaplandrmak iin Dreamweaver uygulamasn kullanabilirsiniz.
1 Formda bir Gnder dmesi sein. 2 Davranlar panelinde (Pencere > Sunucu Davranlar) Art (+) dmesini tklatn ve listeden JavaScript ar'

sein.
3 JavaScript ar kutusunda kullanc dmeyi tklattnda altrlacak JavaScript ilevini girin ve Tamam'

tklatn. rnein, processMyForm() gibi henz varolmayan bir ilevin adn girebilirsiniz.
4 JavaScript ileviniz henz belgenin ba ksmnda bulunmuyorsa, imdi ekleyin.

rnein, belgenin ba ksmndaki JavaScript ilevini, kullanc Gnder dmesini tklattnda bir mesaj grntleyecek ekilde tanmlayabilirsiniz:

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 656


Formlar oluturma

function processMyForm(){ alert('Thanks for your order!'); }

Ayrca bkz.
JavaScript ar davran uygulama sayfa 348

Eriilebilir HTML formlar oluturma


HTML form nesnesi eklediinizde form nesnesini eriilebilir yapabilir ve daha sonra eriilebilirlik niteliklerini deitirebilirsiniz.

Eriilebilir form nesnesi ekleme


1 lk kez eriilebilir form nesneleri eklediinizde form nesneleri iin Eriilebilirlik iletiim kutusunu etkinletirin

(bkz. Grsel gelitirme iin alma alann en iyiletirme sayfa 535). Bu sadece tek seferlik bir admdr.
2 Belgede ekleme noktasn form nesnesinin grnmesini istediiniz yere yerletirin. 3 Ekle > Form seeneini belirleyin ve eklemek iin bir form nesnesi sein.

Girdi Etiketi Eriilebilirlik Nitelikleri iletiim kutusu grnr.


4 letiim kutusunu doldurun ve Tamam' tklatn. Seeneklerin ksmi bir listesi aada belirtilmitir:

Not: Ekran okuyucuda nesne iin Etiket nitelii olarak girdiiniz ad okunur.
Kimlik Form alanna bir kimlik atar. Bu deer JavaScript'ten alan referansta bulunmak iin kullanlabilir; deer ayrca Stil seenekleri altndaki for Niteliini Kullanarak Etiket Ekle seeneini belirlediinizde niteliin deeri olarak da kullanlr. Etiketle Sar Etiketi Form esinin evresine aadaki gibi bir etiket sarar:
<label> <input type="radio" name="radiobutton" value="radiobutton"> RadioButton1</label>

For Niteliini Kullanarak Etiket Ekle Form esinin evresine aadaki gibi etiket sarmak iin for niteliini kullanr:
<input type="radio" name="radiobutton" value="radiobutton" id="radiobutton"> <label for="radiobutton">RadioButton2</label>

Bu seim, taraycnn onay kutusu ve radyo dmesi ile ilikili metni odak dikdrtgeni ile grntlemesini salar ve kullancnn sadece onay kutusu ve radyo kontrol dmesi yerine ilikili metnin herhangi bir yerine tklatarak onay kutusunu veya radyo dmesini seebilmesini salar. Not: Bu eriilebilirlik iin tercih edilen seenektir; ancak, ilevsellik taraycya bal olarak deiebilir.
Etiket Yok Aadaki gibi etiket kullanmaz:
<input type="radio" name="radiobutton" value="radiobutton"> RadioButton3

Eriim Anahtar Taraycda form nesnesini semek iin klavye edeerini (bir harf) ve Alt tuunu (Windows) veya Control tuunu (Macintosh) kullanr. rnein, Eriim Anahtar olarak B girerseniz, Macintosh taraycs olan kullanclar form nesnesini semek iin Control+B yazabilir. Sekme Dizini Form nesneleri iin bir sekme sras belirler. Nesne iin sekme sras belirlerseniz tm nesneler iin

sekme sras belirlemeniz gerekir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 657


Formlar oluturma

Sekme sras belirlemek, sayfada baka balantlar ve form nesneleri olduunda ve kullancnn belirli bir srada bu sekmelerde ilerlemesi gerektiinde yararldr.
5 Form etiketi eklemek iin Evet'i tklatn.

Form nesnesi belgede grnr. Not: ptal'e basarsanz, form nesnesi belgede grnr ancak Dreamweaver uygulamas eriilebilirlik etiketlerini veya niteliklerini bununla ilikilendirmez.

Form nesnesi iin eriilebilirlik deerlerini dzenleme


1 Belge penceresinde nesneyi sein. 2 Aadakilerden birini yapn:

Kod grnmnde uygun nitelikleri dzenleyin. Sa tklatn veya (Windows) Control tuuna basarak tklatn (Macintosh) ve ardndan Etiketi Dzenle'yi sein.

ColdFusion formlar oluturma


ColdFusion formlar hakknda
ColdFusion formlar, form verilerini dorulamak iin birok yerleik mekanizma sunar. rnein, kullancnn geerli bir tarih girip girmediini kontrol edebilirsiniz. Baz form kontrolleri ek zelliklere sahiptir. Birounun HTML karlklar yoktur ve dierleri veri kaynaklarndan kontrol dinamik olarak doldurmay dorudan destekler. Dreamweaver, ColdFusion MX 7 veya daha yeni rnleri gelitirme sunucusu olarak kullanan ColdFusion gelitiricileri iin bir dizi iyiletirme sunar. Bu iyiletirmeler arasnda, hzl bir ekilde ColdFusion formlar gelitirip zelliklerini ayarlayabilmeniz iin Ekle paneli dmeleri, men eleri ve zellik denetileri bulunur. Ayrca sitenin ziyaretileri tarafndan verilen bilgileri dorulayan kod da retebilirsiniz. rnein bir kullancnn verdii e-posta adresinde @ simgesinin olup olmadn veya zorunlu bir alann belirli bir trde bir deer ierip iermediini denetleyebilirsiniz.

ColdFusion gelitirmelerini etkinletirme


Bu iyiletirmelerden bazlar ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayar Dreamweaver iin bir test sunucusu olarak tanmlamanz gerektirir. rnein form kontrollerinin zellik denetileri yalnzca doru test sunucularn belirlerseniz kullanlabilir. Bir test sunucusunu yalnzca bir kez tanmlarsnz. Dreamweaver daha sonra test sunucusu srmn otomatik olarak alglar ve ColdFusion'n olduunu saptarsa iyiletirmeleri kullandrr.
1 imdiye dek yapmadysanz, ColdFusion projeniz iin bir Dreamweaver sitesi tanmlayn. 2 Gelimi Site Tanm iletiim kutusundaki listeden kendi sitenizi seerek Site > Siteleri Ynet'i sein ve Dzen'i

tklayn. Temel Site Tanm iletiim kutusu grnrse, Gelimi sekmesini tklayarak gelimi srme gein.
3 Test Sunucusu kategorisini sein ve ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayar Dreamweaver

siteniz iin test sunucusu olarak belirtin. Geerli bir URL neki belirttiinizden emin olun.
4 Herhangi bir ColdFusion belgesi an.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 658


Formlar oluturma

Dreamweaver alma alannda bir ColdFusion belgesi ancaya dek herhangi bir belirgin deiiklik grmeyeceksiniz.

Ayrca bkz.
Uygulamanzdaki bir klasr gvene alma (ColdFusion) sayfa 632 Dreamweaver sitesi kurma sayfa 37 Test sunucusu kurma sayfa 46

ColdFusion formlar oluturma


Hzl bir ekilde ColdFusion formlar oluturup zelliklerini ayarlayabilmek iin bir dizi Ekle paneli dmesini, men esini ve zellik denetisini kullanabilirsiniz. Not: Bu iyiletirmeler yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Bir ColdFusion sayfas an ve ekleme noktasn ColdFusion formunun grnmesini istediiniz yere yerletirin. 2 Ekle > ColdFusion Nesneleri > CFForm > CFForm'u sein veya Ekle panelinden CFForm kategorisini sein ve CF

Formu simgesini tklatn. Dreamweaver bo bir ColdFusion formu ekler. Tasarm grnmnde form noktal krmz izgi ile gsterilir. Bu d hatt grmezseniz, Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i semeyi unutmayn.
3 Formun seildiinden emin olun, sonra aadaki form zelliklerinden istediinizi ayarlamak iin zellik

denetisini kullann.
CFForm Formun adn belirler. Eylem Form gnderildiinde ilenecek ColdFusion sayfasnn adn belirtmenize izin verir. Yntem Taraycnn form verilerini sunucuya gndermek iin kulland yntemi tanmlamanza izin verir:

POST Verileri HTTP post yntemiyle gnderir; bu yntem verileri sunucuya ayr bir mesaj olarak gnderir. GET Verileri HTTP get yntemiyle gndererek form alan ieriini URL sorgu dizesine yerletirir.
Hedef cfform etiketinin hedef niteliinin deerini deitirmenize izin verir. Kodlama Tr Form verilerini aktarmak iin kullanlan kodlama yntemini belirtir.

Not: Bununla kastedilen karakter kodlamas deildir. Bu nitelik formu sunucuya (yntemin deeri postolduunda) gndermek iin kullanlan ierik trn belirtir. Niteliin varsaylan deeri application/x-www-form-urlencoded dizesidir.
Format Ne tr form oluturulduunu belirler:

HTML Bir HTML formu retir ve istemciye gnderir. cfgrid ve cftree alt kontrolleri Flash veya aplet formatnda
olabilir.

Flash Bir Flash formu retir ve istemciye gnderir. Tm kontroller Flash formatndadr. XML XForms XML retir ve sonular bir deikende ColdFusion form ad ile gnderir. stemciye hibir ey gndermez. cfgrid ve cftree alt kontrolleri Flash veya aplet formatnda olabilir.
Stil Form iin bir stil belirlemenize izin verir. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn. Flash/XML Cildi ktya stil kazandrmak iin bir hale rengi belirtmenize izin verir. Tema vurgulanan ve seilen eler iin kullanlan rengi belirler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 659


Formlar oluturma

Verileri Koru Form kendini gnderdiinde ilk kontrol deerlerinin yerine gnderilen deerlerin geip gemeyeceini

belirler.

False ise kontrol etiketi niteliklerinde belirtilen deerler kullanlr. True ise gnderilen deerler kullanlr.
Komutu dizisi kayna Etiket ve alt etiketleri tarafndan kullanlan istemci taraf kodunu ieren JavaScript dosyasnn

web kkne gre URL'sini belirtir. Bu nitelik dosya varsaylan konumda deilse yararldr. Bu nitelik /CFIDE dizinine eriimi engelleyen baz barndrma ortamlarnda ve yaplandrmalarnda zorunlu olabilir. Varsaylan konum ColdFusion Administrator'da ayarlanr; varsaylan deeri /CFIDE/scripts/cfform.js dizesidir.
Ariv cfgrid, cfslider ve cftree aplet kontrollerinin indirilebilir Java snflarnn URL'sidir. Varsaylan konum deeri

/CFIDE/classes/cfapplets.jar dizesidir.
Ykseklik Formun yksekliini belirler. Genilik Formun geniliini belirler. Etiket Dzenleyiciyi Gster cfform iin zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

4 ColdFusion form kontrollerini ekleyin.

Ekleme noktasn ColdFusion form kontrolnn ColdFusion formunda grnmesini istediiniz yere koyun, sonra kontrol Ekle mensnden (Ekle > ColdFusion Nesneleri > CFFormu) veya Ekle panelindeki CFFormu kategorisinden sein.
5 Zorunluysa kontroln zelliklerini zellik denetisi ile belirleyin.

Kontroln Tasarm grnmnde seildiinden emin olun, sonra zellikleri zellik denetisinde ayarlayn. zellikler hakknda daha fazla bilgi iin zellik denetisindeki Yardm simgesini tklayn.
6 ColdFusion formunun yerleimini ayarlayn.

Bir HTML tabanl form oluturuyorsanz, formlarnz formatlamak iin satr, paragraf, nceden formatlanm metin veya tablo kullanabilirsiniz. Bir ColdFusion formunun iine baka bir ColdFusion formu koyamazsnz (yani etiketleri st ste getiremezsiniz), ancak bir sayfaya birden fazla ColdFusion formu katabilirsiniz. Flash tabanl bir form oluturuyorsanz, formunuzun yerleimi iin Basamakl Stil Sayfalar (CSS) kullann. ColdFusion formdaki her tr HTML kodunu gz ard eder. ColdFusion form alanlarn, kullanclarn neyi yantladklarn anlamalarna yardmc olmak iin yanlarna aklayc metinler koymay unutmayn. rnein kullancnn adn istemek iin yanna "Adnz buraya yazn" ifadesini koyun.

Ayrca bkz.
ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669 HTML formu oluturma sayfa 645

ColdFusion form kontrolleri ekleme


Bir ColdFusion formuna hzl bir ekilde ColdFusion kontrolleri eklemek iin Ekle panelini veya Ekle mensn kullann. Bir ColdFusion formuna kontroller eklemek iin nce bo bir form oluturmanz gerekir. Not: Bu iyiletirmeler yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Tasarm grnmnde ekleme noktasn form d hattnn iine koyun.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 660


Formlar oluturma

2 Kontrol, Ekle mensnden (Ekle > ColdFusion Nesneleri > CFFormu) veya Ekle panelindeki CFFormu

kategorisinden sein.
3 Sayfadaki kontrol tklatarak sein ve ardndan zellik denetisinde zelliklerini ayarlayn.

Belirli kontrollerin zellikleri hakknda daha fazla bilgi iin kontrollerle ilgili konulara bakn.

Ayrca bkz.
ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669 ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669

ColdFusion metin alanlar ekleme


Bir ColdFusion metin veya ifre alann formunuza grsel olarak ekleyebilir, sonra seeneklerini belirleyebilirsiniz. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.

Grsel olarak bir ColdFusion metin alan ekleme


1 Tasarm grnmnde ekleme noktasn form d hattnn iine koyun. 2 Ekle panelinin CFForm kategorisinde CF Metin Alan simgesini tklatn veya Ekle > ColdFusion Nesneleri >

CFForm > CFtextfield esini sein. Formda bir metin belirir.


3 Metin alann sein ve zellik denetiminde zelliklerini ayarlayn. 4 Metin alanna bir etiket koymak iin sayfada yanna tklayp etiket metnini girin.

Grsel olarak bir ifre alan ekleme


1 Bir metin alan eklemek iin nceki yordamdaki 1. ve 2. admlar tekrarlayn. 2 Eklenen metin alann, zellik denetisini gstermek iin sein. 3 zellik denetisindeki Metin Modu alr mensnden ifre deerini sein.

CFTextField seenekleri (ColdFusion)


Bir ColdFusion metin veya ifre alannn seeneklerini belirlemek iin CFTextField zellik denetisinde u seeneklerden birini belirleyin:
CFtextfield <cfinput> etiketinin id niteliini belirler. Deer Sayfa bir taraycda ilk aldnda alanda gsterilecek metni belirlemenize izin verir. Bu bilgi, statik veya dinamik olabilir.

Dinamik bir deer belirlemek iin Deer kutusunun yanndaki imek simgesini tklayn ve Dinamik Veri iletiim kutusunda bir kayt kmesi stunu sein. Kayt kmesi stunu, forma bir taraycda baktnzda metin alannn deerini salar.
Metin Modu Standart metin giri alan ve ifre giri alan arasnda gei yapmanza izin verir. Bu kontrol tarafndan

deitirilen nitelik type'dr.


Salt Okunur Gsterilen metni salt okunur yapmanza izin verir. Maksimum Uzunluk Metin alannn kabul ettii maksimum karakter saysn belirler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 661


Formlar oluturma

Maske stek metniniz iin bir maske belirlemenize izin verir. Bu zellii kullanc giriini dorulamak iin

kullanrsnz. Maske format A, 9, X ve ? karakterlerinden oluur. Not: Mask nitelii cfinput type="ifre" etiketi iin gz ard edilir.
Dorula Geerli alann dorulama trn belirler. Dorulama An Alann ne zaman dorulanacan belirtir: onSubmit, onBlur veya onServer. Etiket Metin alan iin bir etiket belirlemenize izin verir. Desen Girii dorulamak iin bir JavaScript dzenli ifade deseni belirtmenize izin verir. Bataki ve sondaki kesme

iaretlerini karn. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn.


Ykseklik Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Genilik Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Boyut Kontroln boyutunu belirtmenize izin verir. Zorunlu Metin alannda form sunucuya gnderilmeden nce metin olmas gerekip gerekmediini belirtmenize izin

verir.
Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

ColdFusion gizli alanlar ekleme


Formunuza bir ColdFusion gizli alann grsel olarak ekleyebilir ve zelliklerini ayarlayabilirsiniz. Gizli alanlar kullancnn girmedii bilgileri saklamak ve gndermek iin kullann. Bu bilgiler kullancdan gizlenir. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Tasarm grnmnde ekleme noktasn form d hattnn iine koyun. 2 Ekle panelinin CFForm kategorisinde CF Gizli Alan simgesini tklatn.

ColdFusion formunda bir iaret belirir. areti grmyorsanz, Grnm > Grsel Yardmclar > Grnmez eler'i sein.
3 Sayfada gizli alan sein ve zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Cfhiddenfield Gizli alan iin benzersiz bir isim belirtmenize izin verir. Deer Gizli alan iin bir deer belirlemenize izin verir. Bu veri, statik veya dinamik olabilir.

Dinamik bir deer belirlemek iin Deer kutusunun yanndaki imek simgesini tklayn ve Dinamik Veri iletiim kutusunda bir kayt kmesi stunu sein. Kayt kmesi stunu, forma bir taraycda baktnzda metin alannn deerini salar.
Dorula Geerli alann dorulama trn belirler. Dorulama An Alann ne zaman dorulanacan belirtir: onSubmit, onBlur veya onServer. Etiket Kontrol iin bir etiket belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan altrma zamannda

gz ard edilir.
Desen Girii dorulamak iin bir JavaScript dzenli ifade deseni belirtmenize izin verir. Bataki ve sondaki kesme iaretlerini karn. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn. Ykseklik Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 662


Formlar oluturma

Genilik Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Boyut Kontroln boyutunu belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan altrma zamannda

gz ard edilir.
Zorunlu Gizli alanda, form sunucuya gnderilmeden nce veri olmas gerekip gerekmediini belirtmenize izin verir. Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

Ayrca bkz.
ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669

ColdFusion metin blgeleri ekleme


Formunuza bir ColdFusion metin blgesini grsel olarak ekleyebilir ve zelliklerini ayarlayabilirsiniz. Metin blgesi, birden ok satrl metin ieren bir giri esidir. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Ekleme noktasn form anahattnn iine yerletirin. 2 Ekle panelinin CFForm kategorisinde CF Metin Blgesi simgesini tklatn.

ColdFusion formunda bir metin blgesi belirir.


3 Sayfada metin alann sein ve zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Cftextarea Kontrol iin bir benzersiz bir ad belirtmenize izin verir. Karakter Genilii Satr bana karakter saysn belirlemenize izin verir. Say Satrlar Metin blgesinde gsterilecek satr saysn belirlemenize izin verir. Sarma Kullanclarn girdii metnin nasl sarlmasn istediinizi belirtmenize izin verir. Zorunlu Kullancnn alana veri girmesi gerekip (iaretli) gerekmediini (iaretsiz) belirtmenize izin verir. lk Deer Sayfa bir taraycda ilk aldnda metin blgesinde gsterilecek metni belirtmenize izin verir. Dorula Alann dorulama trn belirler. Dorulama An Alann ne zaman dorulanacan belirtir: onSubmit, onBlur veya onServer. Etiket Kontrol iin bir etiket belirtmenize izin verir. Stil Kontrol iin bir stil belirlemenize izin verir. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn. Ykseklik Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Genilik Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

4 Metin blgesine bir etiket koymak iin, iine tklayp etiket metnini girin.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 663


Formlar oluturma

Ayrca bkz.
ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669 ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669

ColdFusion dmeleri ekleme


Formunuza bir ColdFusion dmesini grsel olarak ekleyebilir ve zelliklerini ayarlayabilirsiniz. ColdFusion dmeleri ColdFusion form ilemlerini kontrol eder. Dmeler ColdFusion form verilerini sunucuya gndermek veya ColdFusion formunu sfrlamak iin kullanlr. Standart ColdFusion dmeleri tipik olarak Teslim, Sfrlar veya Gnder diye etiketlenir. Ayrca komut dizisinde tanmladnz baka ilemden geirme ileri atayabilirsiniz. rnein dme seili elerin maliyetini atanan deerleri esas alarak hesaplayabilir. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Ekleme noktasn ColdFusion formunun dhatt iine yerletirin. 2 Ekle panelinin CFForm kategorisinde CF Dme simgesini tklatn.

ColdFusion formunda bir dme belirir.


3 Sayfada dmeyi sein ve zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Cfbutton Kontrol iin bir benzersiz bir ad belirtmenize izin verir. Eylem Oluturulacak dme trn belirtmenize izin verir. Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

Dier zellikler ColdFusion sunucusu tarafndan altrma zamannda gz ard edilir.

Ayrca bkz.
ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669

ColdFusion onay kutular ekleme


Formunuza bir ColdFusion onay kutusunu grsel olarak ekleyebilir ve zelliklerini ayarlayabilirsiniz. Onay kutularn, kullanclarn bir dizi seenekten birden ounu seebilmesi iin kullann. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Ekleme noktasn form anahattnn iine yerletirin. 2 Ekle panelinin CFForm kategorisinde CF Onay Kutusu simgesini tklatn.

ColdFusion formunda bir onay kutusu belirir.


3 Sayfada onay kutusunu sein ve zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Cfcheckbox Kontrol iin bir benzersiz bir ad belirtmenize izin verir. Denetlenen Deer Kullanc iaretlerse onay kutusunun dndrecei deeri belirtmenize izin verir. lk Durum Sayfa taraycda ilk aldnda onay kutusunun iaretli mi iaretsiz mi olacan belirtmenize izin verir. Dorula Onay kutusunun dorulama trn belirler. Dorulama An Onay kutusunun ne zaman dorulanacan belirtir: onSubmit, onBlur veya onServer.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 664


Formlar oluturma

Etiket Onay kutusu iin bir etiket belirtmenize izin verir. Desen Girii dorulamak iin bir JavaScript dzenli ifade deseni belirtmenize izin verir. Bataki ve sondaki kesme iaretlerini karn. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn. Ykseklik Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Genilik Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Boyut Kontroln boyutunu belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan altrma zamannda

gz ard edilir.
Zorunlu Onay kutusu, form sunucuya teslim edilmeden nce iaretli olmasnn gerekli olup olmadna belirtmenize izin verir. Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

4 Onay kutusunu etiketlemek iin, sayfada onay kutusunun yanna tklayn ve etiket metnini girin.

Ayrca bkz.
ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669 ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669

ColdFusion radyo dmeleri ekleme


Formunuza bir ColdFusion radyo dmesini grsel olarak ekleyebilir ve zelliklerini ayarlayabilirsiniz. Radyo dmelerini, kullanclarn bir dizi seenekten yalnzca bir tanesini semelerini istediinizde kullann. Radyo dmeleri tipik olarak gruplar halinde kullanlr. Gruptaki tm radyo dmeleri ayn ada sahip olmaldr. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Ekleme noktasn form anahattnn iine yerletirin. 2 Ekle > ColdFusion Nesneleri > CFForm > CFradiobutton esini sein.

ColdFusion formunda bir radyo dmesi belirir.


3 Sayfada radyo dmesini sein ve zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Cfradiobutton Kontrol iin bir benzersiz bir ad belirtmenize izin verir. Denetlenen Deer Kullanc iaretlerse radyo dmesinin dndrecei deeri belirtmenize izin verir. lk Durum Sayfa taraycda ilk aldnda radyo dmesinin iaretli mi iaretsiz mi olacan belirtmenize izin verir. Dorula Radyo dmesinin dorulama trn belirler. Dorulama An Radyo dmesinin ne zaman dorulanacan belirtir: onSubmit, onBlur veya onServer. Etiket Radyo dmesi iin bir etiket belirtmenize izin verir. Desen Girii dorulamak iin bir JavaScript dzenli ifade deseni belirtmenize izin verir. Bataki ve sondaki kesme iaretlerini karn. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn. Ykseklik Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 665


Formlar oluturma

Genilik Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Boyut Kontroln boyutunu belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan altrma zamannda

gz ard edilir.
Zorunlu Radyo dmesi, form sunucuya teslim edilmeden nce iaretlenmesi gerekip gerekmediini belirtmenize izin

verir.
Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

4 Radyo dmesine bir etiket koymak iin, sayfada yanna tklayp etiket metnini girin.

Ayrca bkz.
ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669 ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669

ColdFusion seim kutular ekleme


Formunuza bir ColdFusion seim kutusunu grsel olarak ekleyebilir ve zelliklerini ayarlayabilirsiniz. Seim kutusu, ziyaretinin bir listeden bir veya daha fazla e semesine izin verir. Seim kutular, snrl miktarda yeriniz olup birok kalemi sergilemeniz gerektiinde yararldr. Ayrca sunucuya dndrlen deerleri kontrol etmek istediinizde de yararldr. Kullanclarn geersiz veriler dahil istedikleri eyi yazabildikleri metin alanlarndan farkl olarak bir mennn dndrd deerleri kesin olarak belirleyebilirsiniz. Bir forma iki tr seim kutusu ekleyebilirsiniz: kullanc tklattnda "aa alan" bir men veya kullancnn iinden seim yapabilecei, kayan bir liste gsteren bir men. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Ekleme noktasn form anahattnn iine yerletirin. 2 Ekle panelinin CFForm kategorisinde CF Se simgesini tklatn.

ColdFusion formunda bir seim kutusu belirir.


3 Sayfada seim kutusunu sein ve zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Cfselect Kontrol iin bir benzersiz bir ad belirtmenize izin verir. Yazm Bir alr men ile bir liste arasnda seim yapmanza izin verir. Liste trn seerseniz, Liste Ykseklii ve

Birden ok Liste Seimine zin Ver seenekleri kullanlabilir olur.


Liste Ykseklii Liste mensnde gsterilecek satr saysn belirtmenize izin verir. Yalnzca liste trn seerseniz

kullanlabilir.
Birden ok Liste Seimine zin Ver Kullancnn listeden ayn anda birden fazla seim yapp yapamayacan belirlemenize izin verir. Yalnzca liste trn seerseniz kullanlabilir. Deerleri Dzenle Seim kutusuna seenek eklemenize, kutudaki seenekleri dzenlemenize ve kutudan seenek

karmanza izin veren bir iletiim kutusu aar.


Balangta Seili Hangi seenein varsaylan olarak seildiini belirtmenize izin verir. Birden ok Liste Seimine zin Ver seeneini setiyseniz, birden ok seenek iaretleyebilirsiniz. Kayt Kmesi Listeyi veya meny doldurmak iin kullanmak istediiniz ColdFusion sorgusunu belirtmenize izin

verir.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 666


Formlar oluturma

Stunu Gster Liste elerinin ekran etiketlerini veren kayt kmesi stununu belirtmenize izin verir. Kayt kmesi

zellii ile kullanlr.


Deer Stunu Liste elerinin deerini veren kayt kmesi stununu belirtmenize izin verir. Kayt kmesi zellii ile

kullanlr.
lan Etiketi Seim kutusu iin bir etiket belirtmenize izin verir. lan Ykseklii Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu

tarafndan altrma zamannda gz ard edilir.


lan Genilii Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Mesaj Zorunlu zellii Evet olarak ayarlysa ve kullanc formu teslim etmeden nce bir seim yapmay ihmal ettiyse gsterilecek mesaj belirtir. Zorunlu Form sunucuya teslim edilmeden nce bir men esi seilmi olmal m, belirtmenize izin verir. Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

Ayrca bkz.
ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669 ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669

ColdFusion grnt alanlar ekleme


Formunuza bir ColdFusion grnt alann grsel olarak ekleyebilir ve seeneklerini belirleyebilirsiniz. Grnt alanlarn zel dmeler yapmak iin kullann. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Tasarm grnmnde ekleme noktasn form d hattnn iine koyun. 2 Ekle panelinin CFForm kategorisinde CF Grnt Alan simgesini tklatn. Eklenecek grnty semek iin gz

atn ve Tamam' tklayn. Bunun yerine Kaynak kutusuna grnt dosyasnn yolunu da yazabilirsiniz. Not: Grnt sitenin kk klasrnn dndaysa, grnty kk klasre kopyalamanz gerekir. Kk klasrn dnda grntlere, siteyi yaynladnzda eriilemeyebilir.
3 Sayfada grnt alann sein ve zellik denetiminde aadaki seeneklerden birini ayarlayn:
Cfimagefield Kontrol iin bir benzersiz bir ad belirtmenize izin verir. Kaynak Eklenen grntnn URL'sini belirtmenize izin verir. Alt Grnt gsterilemediinde kacak bir mesaj belirtmenize izin verir. Hizala Resmin hizalamasn belirtmenize izin verir. Kenarlk Grntnn kenarnn kalnln belirlemenize izin verir. Grnty Dzenle Grnty varsaylan grnt dzenleyicinizde aar.

Varsaylan bir grnt dzenleyici tanmlamak iin, Dzen > Tercihler > Dosya Trleri / Dzenleyiciler'i sein. Aksi halde Grnty Dzenle dmesi hibir ey yapmaz.
Dorula Grnt alannn dorulama trn belirler. Dorulama An Alann ne zaman dorulanacan belirtir: onSubmit, onBlur veya onServer.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 667


Formlar oluturma

Etiket Radyo dmesi iin bir etiket belirtmenize izin verir. Desen Girii dorulamak iin bir JavaScript dzenli ifade deseni belirtmenize izin verir. Bataki ve sondaki kesme iaretlerini karn. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn. Ykseklik Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Genilik Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Boyut Kontroln boyutunu belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan altrma zamannda

gz ard edilir.
Zorunlu Kontrolde, form sunucuya gnderilmeden nce veri olmas gerekip gerekmediini belirtmenize izin verir. Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

Ayrca bkz.
ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669 ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669

ColdFusion dosya alanlar ekleme


Formunuza bir ColdFusion dosya alann grsel olarak ekleyebilir ve zelliklerini ayarlayabilirsiniz. Kullanclarn bilgisayarlarndan bir dosya, rnein bir kelime ilem belgesi veya bir grafik dosyas semelerini ve bunu sunucuyu yklemelerine izin vermek iin bir dosya alan kullann. Bir ColdFusion dosya alan dier metin alanlarna benzer, ancak ayrca bir Gzat dmesi vardr. Kullanclar yklemek istedikleri dosyann yolunu el ile girebilir veya dosyay bulmak ve semek iin Gzat dmesini kullanabilir. Dosya alanlar, taraycdan sunucuya dosya iletmek iin POST yntemini kullanmanz gerektirir. Dosya formun Eylem kutusunda belirttiiniz adrese gnderilir. Formunuzda dosya alan kullanmadan nce sunucu yneticinize bavurup anonim dosya yklemelerine izin verildiinden emin olun. Dosya alanlar ayrca form kodlamasnn multipart/form olarak ayarlanm olmasn gerektirir. Dreamweaver siz bir dosya kontrol eklediinizde bunu otomatik yapar. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Tasarm grnmnde CFForm'u seerek zellik denetisini gsterin.

Formu hzla semek iin form dhattnda herhangi bir yere tklayp Belge penceresinin en altndaki etiket seiciden <cfform> etiketini tklayn.
2 zellik denetisinde form yntemini POST olarak belirleyin. 3 Kodlama tr alr mensnden multipart/form-data seeneini sein. 4 Ekleme noktasn form dhattnda dosya alannn grnmesini istediiniz yere koyun. 5 Ekle > ColdFusion Nesneleri > CFForm > CFfilefield esini sein.

Belgede bir dosya alan belirir.


6 Sayfada dosya alann sein ve zellik denetiminde aadaki zellikleri ayarlayn:
Cffilefield Kontrol iin bir benzersiz bir ad belirtmenize izin verir. Maksimum Uzunluk Dosya yolunda bulunabilecek maksimum karakter saysn belirtmenize izin verir. Dorula Alann dorulama trn belirler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 668


Formlar oluturma

Dorulama An Alann ne zaman dorulanacan belirtir: onSubmit, onBlur veya onServer. Etiket Alan iin bir etiket belirtmenize izin verir. Desen Girii dorulamak iin bir JavaScript dzenli ifade deseni belirtmenize izin verir. Bataki ve sondaki kesme iaretlerini karn. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn. Ykseklik Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Genilik Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Bu zellik ColdFusion sunucusu tarafndan

altrma zamannda gz ard edilir.


Boyut Kontroln boyutunu belirtmenize izin verir. Zorunlu Dosya alannda, form sunucuya gnderilmeden nce veri olmas gerekip gerekmediini belirtmenize izin

verir.
Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

Ayrca bkz.
ColdFusion form kontrolleri ekleme sayfa 669 ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669

ColdFusion tarih alanlar ekleme


Dreamweaver'da bir ColdFusion grsel olarak ekleyememekle birlikte zelliklerini grsel olarak belirleyebilirsiniz. Bir ColdFusion tarih alan, kullanclarn alan bir takvimden bir tarih seip bunu bir metin alanna eklemelerine izin veren zel bir tr metin alandr. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Tasarm grnmnde CFForm'u seerek zellik denetisini gsterin.

Formu hzla semek iin form dhattnda herhangi bir yere tklayp Belge penceresinin en altndaki etiket seiciden <cfform> etiketini tklayn.
2 zellik denetisinde formun Format zelliini Flash olarak belirleyin.

Tarih alan kontrol yalnzca Flash tabanl ColdFusion formlarnda ekrana izilebilir.
3 Kod grnmne gein (Grnm > Kod) ve aadaki etiketi CFForm ama ve kapama etiketlerinin arasnda

herhangi bir yere girin:


<cfinput name="datefield" type="datefield">

4 Tasarm grnmne gein, sayfada tarih alann sein ve ardndan zellik denetiminde aadaki seeneklerden

birini ayarlayn:
Cfdatefield Kontrol iin bir benzersiz bir ad belirtmenize izin verir. Deer Sayfa bir taraycda ilk aldnda alanda gsterilecek tarihi belirlemenize izin verir. Bu tarih, statik veya dinamik olabilir.

Dinamik bir deer belirlemek iin Deer kutusunun yanndaki imek simgesini tklayn ve Dinamik Veri iletiim kutusunda bir kayt kmesi stunu sein. Kayt kmesi stunu, forma bir taraycda baktnzda tarih alannn deerini salar.
Dorula Alann dorulama trn belirler.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 669


Formlar oluturma

Dorulama An Alann ne zaman dorulanacan belirtir: onSubmit, onBlur veya onServer. Etiket Alan iin bir etiket belirtmenize izin verir. Desen Girii dorulamak iin bir JavaScript dzenli ifade deseni belirtmenize izin verir. Bataki ve sondaki kesme iaretlerini karn. Daha fazla bilgi iin ColdFusion belgelerine bakn. Ykseklik Kontroln yksekliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Genilik Kontroln geniliini piksel olarak belirtmenize izin verir. Boyut Kontroln boyutunu belirtmenize izin verir. Zorunlu Tarih alannda, form sunucuya gnderilmeden nce bir deer olmas gerekip gerekmediini belirtmenize izin verir. Etiket Dzenleyiciyi Gster zellik denetisinde listelenmeyen zellikleri dzenlemenize izin verir.

Ayrca bkz.
ColdFusion form verilerini dorulama sayfa 669

ColdFusion form kontrolleri ekleme


ColdFusion form kontrollerinin zelliklerini, ister Tasarm grnmnde ister Kod grnmnde alyor olun, grsel olarak deitirebilirsiniz. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 Tasarm grnmnde form kontroln sayfada sein; Kod grnmnde kontroln etiketinin iine herhangi bir

yere tklatn. zellik denetisi form kontrolnn zelliklerini gsterir.


2 Kontroln zelliklerini zellik denetisinde deitirin.

Daha fazla bilgi iin, zellik denetisindeki Yardm dmesini tklayn.


3 Daha ok zellii ayarlamak iin zellik denetisindeki Etiket Dzenleyiciyi Gster dmesini tklayn ve alan

Etiket dzenleyicisinde zellikleri belirleyin.

ColdFusion form verilerini dorulama


Dreamweaver'da, kullancnn doru veri tr girdiinden emin olmak iin belirli alanlarn ieriin kontrol eden ColdFusion formlar hazrlayabilirsiniz. Not: Bu iyiletirme yalnzca ColdFusion MX 7 veya daha yenisini altran bir bilgisayara eriiminiz varsa kullanlabilir.
1 inde en az bir giri alan ve bir Gnder dmesi olan bir ColdFusion formu oluturun. Dorulamak istediiniz

her ColdFusion alannn benzersiz bir ad olduundan emin olun.


2 Formda dorulamak istediiniz bir alan sein. 3 zellik denetisinde alan nasl dorulayacanz belirtin.

Her giri zellik denetisinin alt ksmnda somut dorulama kurallar tanmlamanza yardmc olan kontroller bulunur. rnein belirli bir metin alannda telefon numaras olmas gerektiini belirtmek isteyebilirsiniz. Bunun iin zellik denetisindeki Deer alr mensnden Telefon'u sein. Ayrca Dorulama An alr mensnden ne zaman dorulayacanz da belirtebilirsiniz.

670

Blm 21: Eriilebilirlik


Adobe Dreamweaver CS4, eriilebilir web sayfalar tasarlamanz ve gelitirmenizi salayan bir dizi zellik ierir. Ayrca, uygulamann kendisi de zrl kimseler iin eriilebilirdir.

Dreamweaver ve eriilebilirlik
Ayrca bkz.
Grnt ekleme sayfa 236 SWF dosyalar ekleme sayfa 248 HTML form verilerini dorulama sayfa 654 ereveler ve ereve kmeleri oluturma sayfa 199 Tablo ve ierik ekleme sayfa 182

Eriilebilir ierik hakknda


Eriilebilirlik; grsel, iitsel, motor ve dier ynlerden engelli kimseler tarafndan kullanlabilen web sitelerine ve web rnlerine atfta bulunmaktadr. Yazlm rnleri ve web siteleri eriilebilirlik zelliklerine rnekler arasnda ekran okuyucusu destei, grafikler iin metin karlklar, klavye kestirmeleri, ekran renklerinin yksek kontrasta evrilebilmesi vb. saylabilir. Dreamweaver, kendisini kullanmay eriilebilir klan ve eriilebilir ierik yaratmanz salayan aralar sunar. Eriilebilirlik zellikleri kullanmaya ihtiyac olan Dreamweaver gelitiriciler iin uygulama ekran okuyucu destei, klavye ile gezinme ve iletim sistemi eriilebilirlik destei sunar. Eriilebilir ierik oluturmas gereken web tasarmclarna Dreamweaver, ekran okuyucular iin yararl ierii olan ve federal devlet ynetmeliklerine uyan eriilebilir sayfalar oluturmanza yardmc olur. rnein, iletiim kutular sayfa eleri eklediinizde eriilebilirlik niteliklerirnein bir grntnn metin karlgirmenizi ister. Daha sonra bu grnt grsel engelle bir kullancya ynelik bir sayfada belirdiinde, ekran okuyucusu aklamay okur. Not: ki nemli eriilebilirlik giriimi hakknda daha fazla bilgi iin bkz: World Wide Web Consortium Web Accessibility Initiative (www.w3.org/wai) ve Federal Rehabilitation Act Blm 508 (www.section508.gov). Hibir ierik yaratma program gelitirme srecini otomatikletiremez. Eriilebilir web siteleri gelitirmek, eriilebilirliin gereklerini anlamay ve engelli kullanclarn web siteleri ile nasl etkileecei hakknda sre boyunca kararlar vermeyi gerektirir. Bir web sitesinin eriilebilir olmasn salamann en iyi yolu nceden planlama, gelitirme, test ve deerlendirmedir.

Dreamweaver ile ekran okuyucular kullanma


Bir ekran okuyucu, bilgisayar ekrannda beliren metni sesli olarak okur. Ayrca ieriin hazrlanmas srasnda eriilebilirlik etiketlerinde veya niteliklerde salanan metin olmayan bilgileri, rnein uygulamadaki dme etiketlerini veya grnt aklamalarn da okur. Bir Dreamweaver tasarmcs olarak bir ekran okuyucuyu, web sayfalarnz hazrlamada size yardmc olacak ekilde kullanabilirsiniz. Ekran okuyucu okumaya Belge penceresinin st sol kesinden balar.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 671


Eriilebilirlik

Dreamweaver Freedom Scientific'ten (www.freedomscientific.com) JAWS for Windows ve GW Micro'dan (www.gwmicro.com) Window-Eyes ekran okuyucularn destekler.

letim sistemi eriilebilirlik zelliklerine destek


Dreamweaver gerek Windows gerekse Macintosh iletim sistemlerinde eriilebilirlik zelliklerini destekler. rnein Macintosh'ta grsel tercihleri Universal Access Tercihleri iletiim kutusunda (Apple > System Preferences) belirlersiniz. Ayarlarnz Dreamweaver alma alanna yansr. Windows iletim sisteminin yksek kartlk ayar da ayrca desteklenir. Bu zellii Windows Denetim Masas araclyla etkinletirirsiniz ve Dreamweaver programn yle etkiler:

letiim kutular ve paneller sistem renk ayarlarn kullanr. rnein, rengi siyah zeri beyaz yaparsanz, tm
Dreamweaver iletiim kutular ve panelleri bir beyaz n plan ve siyah arka plan renk ile grnr.

Kod grnm sistem ve pencere metin rengini kullanr. rnein, sistem rengini siyah zeri beyaz olarak ayarlar,
sonra da metin renklerini Dzen > Tercihler > Kod Renkleri'nde deitirirseniz, Dreamweaver bu renk ayarlarn gz ard eder ve kod metnini siyah arka plan zerine beyaz n planda gsterir.

Tasarm grnm, Deitir > Sayfa zellikleri'nde belirlediiniz arka plan ve metin renklerini kullanr, bylece
tasarladnz sayfalar renkleri bir taraycnn oluturaca gibi oluturur.

alma alann eriilebilir sayfa tasarm iin eniyiletirme


Eriilebilir sayfalar oluturduunuzda ieriinizi tm kullanclar iin eriilebilir yapmak iin sayfanzdaki nesneler ile etiket veya aklama gibi bilgileri ilikilendirmelisiniz. Bunu yapmak iin Eriilebilirlik iletiim kutusunu, Dreamweaver nesne eklediinizde sizden eriilebilirlik bilgileri istemek zere her nesne iin etkinletirin. Tercihler'deki Eriilebilirlik kategorisindeki her nesne iin bir iletiim kutusu etkinletirebilirsiniz.
1 Dzen > Tercihler'i (Windows) veya Dreamweaver > Tercihler'i (Macintosh) sein. 2 Soldaki kategori listesinden Eriilebilirlik'i sein, bir nesne sein, aadaki ayarlardan istediklerinizi belirleyin ve

Tamam' tklayn.
Eklerken zellikleri Gster Eriilebilirlik iletiim kutularn etkinletirmek istediiniz nesneleri sein. rnein, form

nesneleri, ereveler, medya ve grntler.


Oda Panelde Tut Oda panelde tutarak ekran okuyucuyu iin eriilebilir yapar. (Bu seenei belirlemezseniz,

kullanc bir panel atnda odak Tasarm veya Kod grnmnde kalr.)
Ekran D izme Ekran okuyucu kullanrken bu seenei sein.

Not: Eriilebilirlik zellikleri, bir tablo eklediinizde Tablo Ekle iletiim kutusunda belirir.

Dreamweaver eriilebilirlik dorulama raporu zellii


Dreamweaver iinde, belgeniz ile Blm 508 ortaklk klavuzlar arasndaki akmalar ayrntl ekilde aklayan bir raporu altrabilirsiniz. Raporu altrma hakknda bilgi almak iin bkz. Sitenizi test etmek iin raporlar kullanma sayfa 115.

Dreamweaver'da klavye kullanarak gezinme


Gezinme panellerini, denetilerini, iletiim kutularn, erevelerini ve tablolarn fare kullanmadan gezmek iin klavye kullanabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 672


Eriilebilirlik

Not: Sekme ve ok tularn kullanma yalnzca Windows'da desteklenir.

Panelleri gezme
1 Belge penceresinde oda bir panele geirmek iin Control+F6 tu bileimine basn.

Panel balnda noktal izgi, odan o panelde olduunu gsterir. Ekran okuyucu, odan zerinde olduu panel balk ubuunu okur.
2 Oda, zerinde almak istediiniz panele geirinceye kadar Control+F6 tu bileimine tekrar basn. (Oda

nceki panele geirmek iin Control+Shift+F6 tu bileimine basn.)


3 zerinde almak istediiniz panel ak deilse, sz konusu paneli ekrana getirmek iin Windows mensndeki

klavye kestirmelerini kullann, sonra Control+F6 tu bileimine basn. zerinde almak istediiniz panel aksa ancak geniletilmemise, oda panel balk ubuuna koyun, sonra Boluk tuuna basn. Paneli daraltmak iin Boluk tuuna tekrar basn.
4 Paneldeki seenekler arasnda gezinmek iin Sekme tuuna basn. 5 Gerektii gibi ok tularna basn:

Bir seenein klar varsa, klar arasnda gezinmek iin ok tularn kullann, sonra seim yapmak iin Boluk
tuunu kullann.

Panel grubunda baka panelleri amak iin sekmeler varsa, oda ak sekmeye getirin ve baka bir sekmeyi amak
iin sa ve sol ok tularn kullann. Yeni bir sekme atktan sonra o paneldeki seenekler arasnda gezinmek iin Sekme tuuna basn.

zellik denetisinde gezinme


1 Grnmyorsa zellik denetisini grntlemek iin Ctrl+F3 tu bileimine basn. 2 Oda zellik denetisine getirinceye kadar Control+F6 tu bileimine (yalnzca Windows) basn. 3 zellik denetisi seenekleri arasnda gezinmek iin Sekme tuuna basn. 4 Seenek klar arasnda gezinmek iin ok tularn gerektii gibi kullann. 5 zellik denetisinin geniletilmi blmn ap kapatmak iin gerektii ekilde Control+Aa ok/Yukar oka

(Windows) veya Command Aa ok/Yukar oka (Macintosh) basn veya sa alt kedeki geniletici okuna odaklanarak, Ara ubuu'na basn. Not: almak zere geniletmek veya daraltmak iin klavye oda, zellik denetisinin (panel balnn deil) zerinde olmaldr.

letiim kutusunda gezinme


1 letiim kutusu seenekleri arasnda gezinmek iin Sekme tuuna basn. 2 Bir eenein klar arasnda hareket etmek iin ok tularn kullann. 3 letiim kutusunun bir Kategori listesi varsa, oda kategori listesine kaydrmak iin Ctrl+Sekme (Windows)

tularna basn, sonra listede aa yukar hareket etmek iin ok tularn kullann.
4 Bir kategorinin klarna gemek iin Ctrl+Sekme tularna tekrar basn. 5 letiim kutusundan kmak iin Enter tuuna basn.

erevelerde gezinme
Belgenizde ereveler varsa, oda bir ereveye kaydrmak iin ok tularn kullanabilirsiniz.

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 673


Eriilebilirlik

ereve seme
1 Ekleme noktasn Belge penceresine yerletirmek iin Alt+Aa Ok tularna basn. 2 Halen odan zerinde olduu ereveyi semek iin Alt+Yukar Ok tularna basn. 3 Oda ereve setine, sonra da i ie ereveler varsa stteki ereve setine kaydrmak iin Alt+Yukar Ok tularna

basmaya devam edin.


4 Oda bir alt ereve setine veya ereve setindeki tek bir ereveye kaydrmak iin Alt+Aa Ok tularna basn. 5 Odak tek bir erevede olduu halde ereveler arasnda hareket etmek iin Alt+Sol veya Sa Ok tularna basn.

Tabloda gezinme
1 Bir tabloda baka hcrelere gemek iin gereince ok tularn kullann ve Sekme tuuna basn.

En sadaki hcrede Sekme tuuna basmak tabloya baka bir hcre ekler.
2 Hcre semek iin, ekleme noktas hcredeyken Ctrl+A (Windows) tu bileimine basn. 3 Tm tabloyu semek iin, ekleme noktas bir hcredeyse Ctrl+A tularna iki kez, hcre seiliyse bir kez basn. 4 Tablodan kmak iin Ctrl+A tularna, ekleme noktas bir hcredeyse kez, hcre seiliyse iki kez, tablo seiliyse

bir kez basn, sonra Yukar, Sol veya Sa ok tuuna basn.

674

Dizin
Semboller ? alan adlar 532 Numaralar 127.0.0.1 IP numaras 515 aklama zellikleri, aramay ayarlama 335 alr men form nesneleri 645 alr menler Fireworks 359, 367, 368 HTML formlar 645 JavaScript davran 359 konumlandrma 361 Alr Meny Gster davran 359 Alr Mesaj eylemi 355 ama bal belgeler 280 dosyalar 79 Dreamweaver sitesi 82 HTML olmayan dosyalar 301 metin dosyalar 72 Varlklar paneli 119 varolan belgeler 72 Active Server Pages. Bkz. ASP ActiveX denetimleri 262 ActiveX nesneleri 563 adl balantlar grntleme 217 oluturma 276 Adobe Bridge Dreamweaver'a dosyalar yerletirme 383, 384 Dreamweaver'da balatma 384 Dreamweaver'dan balatma 383 entegrasyon 364 hakknda 382 Adobe ConnectNow 386 Adobe Contribute. Bkz. Contribute Adobe CSS Advisor 151 Adobe Device Central entegrasyon 364 Adobe Dreamweaver Contribute'la tmleme 51 Device Central'la kullanma 385 Dreamweaver ieriini mobil aygtlar iin en iyi duruma getirme 385 Fireworks ile entegrasyon 365 Flash'la entegrasyon 382 oluturulan mobil ierii test etme 292, 385 Photoshop'la entegrasyon 372 Adobe Exchange 3 Adobe Fireworks alr menler 359, 367, 368 Dreamweaver ile entegrasyon 365 Flash and Photoshop ile entegrasyon 364 Tasarm Notlar hedefi 111 tercihler, balatma ve dzenleme 369 Adobe Fireworks entegrasyon balatma ve dzenleme tercihleri 369 Adobe Fireworks entegrasyonu Dreamweaver'dan grntleri en iyiletirme 366 Fireworks grntlerini dzenleme 365 Fireworks HTML gncelletirme 370 Fireworks HTML kopyalama 370 web fotoraf albmleri oluturma 371 Adobe Flash Ayrca Flash ile balayan girilere de bakn. Dreamweaver'la entegrasyon 382 Adobe FlashPaper belgeleri, ekleme 251 Adobe InContext Dzenleme 99 Adobe InDesign entegrasyon 364 Adobe Photoshop dilimleri kopyalama ve yaptrma 376 dosyalar dzenleme 375, 377 Dreamweaver iin grntleri en iyiletirme 379 Dreamweaver ile entegrasyon 372 Dreamweaver'la entegrasyon 372 Flash ve Fireworks ile entegrasyon 364 Grnt nizleme seenekleri 379 grntleri kopyalama ve birletirme 376 PSD grntleri ekleme 374 Adobe rn Gelitirme Program 1 a etkinlii, gnle kaydetme 54 akll daraltma zellii 321 Akll Nesneler oklu gncelletirme 375 durumlar 376 gncelletirme 375 hakknda 372 kaynak dosyalarn dzenleme 375 oluturma 374 yeniden boyutlandrma 375 Akordeon kk arac Ayrca bkz. Spry ekleme 423 hakknda 422 zelletirme 423 panel ekleme 423 panel silme 423 panelleri dzenlemek iin ama 423 panellerin srasn deitirme 423 alt etiketler, seme 327 altizgi 233 alternatif (Alt) metin 237 anahtar kelimeler belirleme 335 AP Div inde Oluturulduunda Yuvala seenei 173 AP eleri balant noktalar 217 birden ounun zellikleri 166, 167 birden ok seme 167, 168 akmalar engelleme 172 alma 162, 163 CSS Stilleriyle konumlandrma 144 davranlarla grnrl deitirme 359 grnrl AP eleri paneliyle deitirme 169 grnrlk, deitirme 169 hakknda 161 hizalama 170 zgaraya yaptrma 179 kenarlklar gsterme ve gizleme 163 konumlandrma 165 zellikler, ayarlama 165 stiller tarafndan tanmlanan 144 srklenebilir 352 tablo tasarmnda 171 tablolara dntrme 171 tama 170

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 675


Dizin

tek birinin zellikleri 165 tercihler 173 tercihleri grntleme ve ayarlama 165 yeniden boyutlandrma 169 ynlanma srasn deitirme 168 yuvalanm 163, 164 AP eleri paneli 168 AP elerini tablolara dntrme 171 AP esi akmalarn engelle komutu 172 AppleTalk sunucular 41, 61, 62 ara ubuklar Belge 11 gsterme 23 Kodlama 14, 308 Standart 12 Stil Oluturma 14 Ara pucu kk arac ekleme 436 hakknda 435 seenekler 436 Ara ipucu kk arac Ayrca bkz. Spry arama arama modellerini kaydetme 318 bulma ve deitirme 223 bulma ve deitirme Bkz. arama dosyalar 223 dosyalarda metin 223 etiketler ve nitelikler 318 kod 318 normal ifadeler 297 arama sayfalar, hazrlama ASP 599 ColdFusion 599 JSP 599 PHP 599 Arama seenekleri 224 Aranan Konum seenekleri 224 arka plan dosya aktarmlar 84 Arka Plan Dosya Etkinlii iletiim kutusu 88 arka planda saydam pikseller 212, 213 ASP arama sayfalar, hazrlama 599 depolanm yordamlar 624 DSN balantlar 522 DSN olmadan balant 524 ekleme sayfalar, hazrlama 605 ISS'ye balanma 524 kalp ve ayrnt sayfalar 598 komut dosyalarn dzenleme 332

komut nesneleri, kullanma 621 OLE DB balantlar 520 oturum ama sayfalar 627 uygulama sunucular 516 veritaban balantlar 520 ASP.NET ekleme sayfalar, hazrlama 605 etiketleri ie aktarma 342 kullanlan diller 511 Atla dmesi, atla mensyle ilikilendirilmi 354 atla menleri dzenleme 353 ekleme 281 Git dmeleri 281, 354 hakknda 645 men elerini deitirme 282 seim komut istemi oluturma 281 ayar grnt zellikleri 238 grnt yer tutucu zellikleri 242 liste zellikleri 222 ayarlama varsaylan yeni belge tr 70 ayarlar fontlar ve zelliklerini deitirme 233 ayrma belgeleri ablonlardan 414 B backgorund saydamlk 212, 213 background arka plan grnts ve rengi, ayarlama 141 CSS stili ayarlar 141 grnt ve renk, ayarlama 141, 212, 213 zellikler 141 Ba Denetleyicisi paneli 287 ba oluturma Dosyaya aret Et simgesini kullanarak adl balantya 277 Dosyaya aret Et simgesini kullanarak belgelere 275 Microsoft Word veya Excel belgelerine 229 balama harici CSS stil sayfasna 149 Ba Tm Sitede Deitir iletiim kutusu 279, 280 Ba Tm Sitede Deitir komutu 280

baml dosyalar 50, 84 balam menleri 24 balama balantlar 276 belgeler 273 gezinme ve 271 harici CSS stil sayfalarna 149 balant anahtarlar, da aktarma 56 balant dizeleri ayarlama 521 Balant Hz seenei 22 balant komut dosyalar kaldrma 533 Balant nesnesi (Ekle ubuu) 277 balantlar, adl 276 balanty kesme dzenlenebilir yapmak iin kitaplk eleri 129 balar balantlara 276 Belgeye Gre seenei 274 bo balar oluturma 278 byk/kk harf duyarl 40 ereveleri deitirme 206 grece yollar ayarlama 276 gncelletirme 278 hedef 273 komut dosyalarna 331 kontrol etme 286 kopmu, bulma 286 kopmular onarma 287 nbellek dosyas 279 zellikler 336 Site Kkne Gre seenei 274 stil sayfalarna 149 tm sitede deitirme 279, 280 balar, renk ayarlama (Sayfa zelikleri) 233 Balar Tm Sitede Denetle komutu 287 bal belgeler ama 280 Bal Sayfay A komutu 280 Basamakl Stil Sayfalar (CSS) (snf) kurallar kullanma 146 arka plan zelliklerini ayarlama 141 CSS kurallaryla kod formatlama 150 CSS Stilleri paneli 18, 135 genel bak 130 kurallar bir Contribute sitesinde gncelletirme 155 kurallar tama 148

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 676


Dizin

mizanpajlar, hakknda 155 mizanpajlar, oluturma 65, 160 satr ii CSS'yi dntrme 149 seimden stil kaldrma 147 steno kurallar 139 steno zellikleri 134 tarayclarda stil grnts oluturma 151 tercihleri ayarlama 139 tr zelliklerini ayarlama 140 yeni kural oluturma 139 Baka Davranlar Al komutu 348 Balangta Belgeleri Yeniden A seenei 31 balk blm, grntleme ve dzenleme 333 balk etiketi 232 balk hcresi, formatlama 187 balklar, sayfalarn 334 Belge ara ubuu 9, 11 Belge penceresi bytme 219 durum ubuu 12 etiket seici 13 grnmler arasnda gei yapma 19 metin arama 223 Navigator eklentileri oynatma 261 eleri seme 215 Pencere Boyutu alr mens 13 sayfa boyutu ve ykleme sresi 13 temel bilgiler 10 yaknlatrma 219 yeniden boyutlandrma 21 Belge Tr Tanm (DTD) dosyalar 342 belgeler arama 223 basamaklama 20 bo ablon oluturma 66 dier trleri ama 72 deme 20 oluturma 65, 69 oluturma, ablonu temel alan 68 oluturma, tasarm dosyasn temel alan 69 ablon olarak kaydetme 395 ablon uygulama 413 ablonu ayrma 414 sekme olarak gsterme (Macintosh) 30 tarayclarda nizleme 291 Tasarm Notlar, ile kullanma 111 Word HTML'yi temizleme 74

yeni belge iin varsaylan tr ayarlama 70 ykleme boyutu, sresi 220 belgeler iin balar kontrol etme 286 belgeleri basamaklama 20 belgeleri deme 20 belgeyi temel alan yollar ayar 276 hakknda 272 belirleme kod renklendirmesi 418 beni oku dosyas 2 bileenler ColdFusion 633 Bileenler paneli 637 bir siteyi test etme 114, 115 bitmap grntler Ayrca bkz. grntler yeniden boyutlandrma 240 blockquote etiketi, uygulama 233 Blok kategorisi (CSS stili) 141 blok zellikleri, tanmlama 141 Blge Yinele XSLT nesnesi 488, 490 blgeler kilitli olanlarn iine tklama 414 Blgeyi Yinele davran 571 Blnm grnm 19 BOM 71 bo balar deitirme 279, 280 oluturma 278 bo etiketler kaldrma 323 Boluk seenei 141 boluklar kesmesiz aralk ekleme 222 sekmelere dntrme 312 byk/kk harfe duyarl balar 40 C# dili 511 akan etiketler, kodda 295 alma alan hakknda 7 kayan mizanpaj 7 alma Alann Kaydet komutu 29 alma Alann Sil komutu 29 alma alanlar, zelletirme 29 alma ortamlar, Canl Veri penceresi 576

Canl grnm hakknda 289 sayfalar nizleme 289 canl nesneler kayt kmesi gezinme balantlar 567 kayt kmesi sayalar 573 Canl Veri Ayarlar iletiim kutusu 579 Canl Veri penceresi ara ubuundaki URL parametreleri 565, 579 beklenen parametreleri salama 579 eksik dosyalar 578 grntleme 577 hakknda 565 Otomatik Yenile 579 ereve kmeleri adlandrma 203 hakknda 195 hedef balar 273 kaydetme 202 zellikler 204 seme 201 yuvalanm 198 ereve Metni Ayarla eylemi 357 ereveler arka plan rengini deitirme 204 ereveler paneli 201 davranlarla kullanma 207 eriilebilirlik nitelikleri ekleme 199 eriilebilirlik niteliklerini dzenleme 203 hakknda 195 hedef 206 ierii balarla deitirme 206 ierii planlama 197 kaydetme 202 oluturma 199 zellikler, ayarlama 203 seme 201 silme 200 tarayc uyumluluu 206 yeniden boyutlandrma 200 yuvalanm 198 ereveler paneli 201 ereveleri planlama 197 ereveleri tasarlama 197 cetveller hakknda 179 Tasarm grnmnde 177 evrimii kaynaklar 3 CFForm 658

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 677


Dizin

CFML (ColdFusion Markup Language) 510 CFML. Bkz. ColdFusion aretleme Dili CFML'deki deikenler 511 Ch Ciltlemeler paneli dinamik metin ekleme 561 Format stunu 575 formlar dinamik yapma 652 HTML niteliklerini dinamik yapma 562 kayt sayac oluturma 574 veri kaynaklarn silme 560 yerleik Spry elerini grntleme 470, 472 izme AP eleri 163 yuvalanm AP eleri 164 Code navigator 314 ok kullancl sistemler 31 ColdFusion alanlar ekleme 666, 668 arama sayfalar, hazrlama 599 bileen kullanan sayfalar 637 bileenler 633 Bileenler paneli 637 bileenler, kayt kmesi tanmlama 637 bileenler, kullanma 634, 637 bileenler, veri kayna olarak kayt kmesi 638 birlikte kullanlan diller 511 depolanm yordamlar 623 dmeler 663 ekleme sayfalar, hazrlama 605 form kontrolleri, deitirme 669 form verilerini dorulama 669 formlar 657 gizli alanlar 661 gncelletirme sayfalar 608 istemci deikenleri 544 kalp ve ayrnt sayfalar (ColdFusion, ASP, JSP, PHP) 598 metin blgeleri 662 onay kutular 663 oturum ama sayfalar 627, 632 radyo dmeleri 664 sayfalar, hata dzeltme 326 seim kutular 665 ifre alanlar 660 silme sayfalar 613 veri kaynaklar, oluturma 519

veritaban balantlar 518 ykleme 516 ColdFusion Markup Language (CFML) 510 CFLM etiketlerini dzenleme 327 hata dzeltme 191, 326 ColdFusion MX 7 iyiletirmeleri 657 ColdFusion sayfalarnda hata dzeltme 326 colors page background 212, 213 Contribute CSS stilleri 155 dinamik ierik 565 dosyalar, ynetme 52, 53, 57 dosyalar geri alma 108 Dreamweaver'la tmleme 51 olay gnl 54 zel dosyalar, alma 53 roller, deitirme 55 ablonlar 397, 411 site kk URL'si, ayarlama 55 site tanmlar, da aktarma 56 site yaps, oluturma 52 siteler, Dreamweaver'la ynetme 51, 52, 55 sunuculardaki izinler 53 uyumluluk, etkinletirme 54 ynetim ayarlar, deitirme 55 Contribute Publishing Server (CPS) 52, 54 Contribute sitelerindeki paylalan ayarlar dosyalar 53 Contribute sitelerine balantlar, sorun giderme 57 Contribute sitelerine/sitelerinden dosya aktarma 53 CPS (Contribute Publishing Server) 54 CSS Stilleri paneli 18, 138 hakknda 135 CSS Tr zelliklerini tanmlama 140 CSS mizanpaj bloklar. Bkz. mizanpaj bloklar Daha Yeni Uza Se komutu 98 damlalk 218 Daraltlabilir Panel kk arac Ayrca bkz.Spry ama ve kapatma 430 animasyonu etkinletirme 431 ekleme 430 hakknda 430

zelletirme 431 varsaylan durumunu belirleme 431 davranlar balar, ilitirme 274 ereveler, kullanma 207 dier reticiler, kurma 348 formlar, davranlar ekleme 655 grntler 248 hakknda 345 ile alma 347 JavaScript 345 kitaplk eleri ve 129 ortam, ekleme 264 tarayclarla uyumluluk 348 Davranlar paneli 345 DBMS. Bkz. veritaban ynetim sistemleri Default Document Type (DTD - Varsaylan Belge Tr) 325 Deiken seenei (CSS Kural Tanmlamas) 140 Dekorasyon seenei (CSS Kural Tanmlamas) 140 deneme srmleri 3 denemeler 3 denetiler zellik denetisi 23 denetimler Etiket denetimi 328 depolanm yordamlar ASP 624 ColdFusion 623 hakknda 623 veritabanlarnda deiiklik yapma 623 desteklenen diller 294 Device Central entegrasyonu Dreamweaver 385 Device Central. Bkz. Adobe Device Central devre d brakma site perdeleme 109 Tasarm Notlar 111 Dikey Blnm grnm 19 dilimler Photoshop'tan kopyalama 376 diller Dreamweaver'da desteklenen 294 referans 319 sunucu tarafndan komut dosyas oluturma 510, 511 dinamik ierik Contribute iinde seme 565 deitirme 564

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 678


Dizin

form menleri 652, 653 form metin alanlar 653 form onay kutular 653 gelimi kayt kmesi, hakknda 549 grntler 562 hakknda 540, 652 HTML niteliklerini balama 563 iin i ak 7 kaldrma 564 kayt kmeleri, hakknda 540 kayt kmesi, hakknda 546 metin 561 nesneler 563 nitelikler 562 radyo dmeleri 654 sayfalara ekleme 560 dinamik sayfalar alma 508, 510 hakknda 512 dinamik Spry tablolar hakknda 469 Director, Shockwave filmleri oluturma 260 div etiketi, ekleme 173 da aktarma Contribute iin balant anahtarlar 56 harici CSS stil sayfas 149 siteler 49 tablo verileri 182 Dorulama Alan kk arac dorulama lt metin alann belirtme 458 dorulama formlar ColdFusion 669 Dorulama Metin Alan kk arac Ayrca bkz.Spry dorulama tr ve format belirleme 441 dorulamann ne zaman yaplacan belirtme 442 ekleme 441 geersiz karakterleri engelleme 443 gerekli durumunu deitirme 443 hakknda 440 ipucu oluturma 443 minimum ve maksimum deerleri belirtme 443 minimum ve maksimum karakter saysn belirtme 442 zelletirme 444 Tasarm grnmnde durumlarn grntleme 443

Dorulama Metin Blgesi kk arac dorulamann ne zaman yaplacan belirtme 446 ekleme 446 fazladan karakterleri engelleme 447 gerekli durumunu deitirme 447 hakknda 445 ipucu oluturma 447 karakter sayac ekleme 446 minimum ve maksimum karakter saysn belirtme 446 zelletirme 447 Tasarm grnmnde durumlarn grntleme 446 Dorulama Onay Kutusu kk arac Ayrca bkz.Spry dorulamann ne zaman yaplacan belirtme 453 ekleme 452 hakknda 451 minimum ve maksimum seim saysn belirtme 453 zelletirme 453 Tasarm grnmnde durumlarn grntleme 453 Dorulama Onay kk arac Ayrca bkz.Spry dorulamann ne zaman yaplacan belirtme 459 ekleme 458 gerekli durumunu deitirme 458 hakknda 457 zelletirme 459 Tasarm grnmnde durumlarn grntleme 459 Dorulama Radyo Grubu kk arac Ayrca bkz.Spry dorulamann ne zaman yaplacan belirtme 438 ekleme 437 geersiz deerler belirtme 438 gerekli durumunu deitirme 438 hakknda 437 zelletirme 439 Tasarm grnmnde durumlarn grntleme 438 Dorulama Seimi kk arac Ayrca bkz.Spry bo deerlere izin verme ya da vermeme 450 dorulamann ne zaman yaplacan belirtme 450 ekleme 449

geersiz deerler belirtme 450 hakknda 448 zelletirme 450 Tasarm grnmnde durumlarn grntleme 450 Dorulama ifresi kk arac Ayrca bkz.Spry dorulamann ne zaman yaplacan belirtme 455 ekleme 455 gerekli durumunu deitirme 455 hakknda 454 zelletirme 456 ifre gc ayarlama 455 Tasarm grnmnde durumlarn grntleme 455 Dorulayan kullanma 324 tercihler 322 Dolgu seenei (CSS Kural Tanmlamas) 142 dosya aktarmlar, gnle kaydetme 88 dosya aktarma 84 dosya aktarma tercihleri 50 dosya alma veya koyma 85 dosya formatlar, grnt 236 Dosya Grnm Stunlar kategorisi 83 dosya karlatrma 105 dosya koyma 86 dosya koyma ve alma baml dosyalar 50 uzak sunucuda 84, 86 dosya sunucu tarafndaki ierilen eler 337 dosya trleri hakknda 64 harici dzenleyici tercihleri ve 305 SWF dosyalar 248 Dosya Trleri/Dzenleyiciler tercihleri 259 dosya ykleme alanlar 649 "dosya zaten kullanlyor" hata mesaj 530 dosyalar ama 72, 79 aktarm srasnda alma 84 aktarma 41, 61, 62 arama 223 arka planda aktarmlar 88 baml 50 bulma 80, 81 Contribute sitelerinde kilit ama 57 Contribute sitelerinde ynetme 52 Dreamweaver sitelerinde eriim 82

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 679


Dizin

dzenleyiciler, tercihler 305 farklar 105 geici 530 geri alma 108 indirme 85 karlatrma 105 Kod grnmnde ama 301 koyma 86 kullanlmayan, bulma 81 metin 72 perdeleme ve perde kaldrma 109 silme 79 sunucularda erime 82 Tasarm Notlar, ile kullanma 111 tama 79 uzant, ayar 72 WebDAV ile aktarma 41, 61, 62 yeniden adlandrma 79 yerel src veya masastndekine erime 82 yerel ve uzak siteleri senkronize etme 97 ykleme 86 Dosyalar paneli ama ve kapatma 77 ara ubuu seenekleri 76 daraltma ve geniletme 77 dosya arama 80 dosyalar ve klasrlerle alma 79 dosyalar ama 79 dosyalar grntleme 77 dosyalar ve klasrleri tama 79 grnm deitirme 78 Gnlk dmesi 88 Site Dosyalar grnm 76 stun grnmn ve srasn deitirme 83 tercihler 50 yenileme 80 Dosyalar panelinde site grnmleri, deitirme 78 dosyalar geri alma 108 Dosyalar Tarken Balar Gncelletir seenei 31 dosyalar ykleme 86, 649 Dreamweaver Exchange 36, 580 Dreamweaver sitesi. Bkz. siteler 37 Dreamweaver. Bkz. Adobe Dreamweaver Dreamweaver'dan Photoshop'ta dzenleme 375, 377

DSN balant oluturma 522 DSN olmadan balantlar 524 sorun giderme 530 DTD dosyalar 342 dmeler ekleme 644 Git dmeleri 354 durum ubuu Belge penceresini yeniden boyutlandrma 13 hakknda 12 metin ayarlama (davran) 358 tercihler 22 Durum ubuu Metni Ayarla eylemi 358 dzenleme 560 erevesiz ierik 206 CSS stil sayfalar 150 Dreamweaver sitesindeki dosyalar 82 font listeleri 235 kayt kmeleri 560 kitaplk eleri 127 klavye ksayollar 34 kod 306 ortam nesnesi nitelikleri 258 Photoshop PSD dosyalar 375, 377 ablonlar 409 siteler 38 stil sayfalar, d 145 sunucu davranlar 589 sunucudaki dosyalar 82 varlklar 123 veri formatlar 575 veri kaynaklar 560 web siteleri, varolan uzak 49 Dzenlenebilir Blge aretini Kaldr komutu 399 dzenlenebilir blgeler (ablonlar) adn deitirme 399 i ie ablonlarda kontrol etme 407 ile alma 399 oluturma 398 dzenlenebilir etiket nitelikleri (ablonlar) belirleme 404 dzenlenemez yapma 405 ablon tabanl belgeleri deitirme 415 dzenleyiciler. Bkz. harici dzenleyiciler

efektler Spry ile 473 ekle ifadelerinde szdizimi hatalar 532 Ekle paneli genel bak 16 kod ekleme 310 kullanma 208 ekleme ActiveX denetimleri 262 div etiketleri 173 e-posta balar 277 Fireworks grntleri 365 grnt yer tutucular 241 grntler 236 HTML balk etiketleri 274 kitaplk eleri 126 ortam eleri 257 zel karakterler 221 Photoshop grntleri 374 rollover grntler 245 sayfalar 605 Shockwave filmler 249, 260 sunucu tarafndaki ierilen eler 338 SWF dosyalar 249 tarihler 235 varlk 121 yorumlar 311 yuvalanm AP eleri 164 eklentiler Adobe Store'da 3 Belge penceresinde oynatma 261 denetleme 350 dinamik yapma 563 Netscape Navigator 261 sorun giderme 262 Eklentiyi Denetle eylemi 350 Ekli ablonu A komutu 409 ekran boyutu, sayfalar sacak ekilde yeniden boyutlandrma 21 ekran okuyucular, Window-Eyes ve JAWS for Windows 670 ekran seenekleri fontlar 33 Ekstralar 3 El arac 13, 219 en son kaydedilen srme geri dnme 70 E-posta Ba iletiim kutusu 277

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 680


Dizin

e-posta balar deitirme 279, 280 ekleme 277 oluturma 277 e-posta dosyalar 72 eriilebilirlik ereveler 199, 203 dorulama yardmc program 671 ekran okuyucular 670 etkinletirme 671 grnt etiket deerlerini girerek 237 grntler 239 iletim sistemi zellikleri 671 nesneler, ekleme 656 nitelikler, dzenleme 258 ortam nesneleri 257 yalnzca klavye ile gezinme 671 eriim ayrcalklar sayfa ekleme 630 veritabannda depolama 631 eriim seenekleri, dosyalar aktarma FTP 41, 61, 62 SourceSafe Database 41, 61, 62 WebDAV 41, 61, 62 Yerel/A 41, 61, 62 Eriim. Bkz. Microsoft Access Eski klasr, kod paracklar iin 317 eleme etiketi 284 Etiket denetimi 328 Etiket Dorulayc 324 Etiket dzenleyiciler 312 Etiket Kitapl Dzenleyicisi 339 Etiket Seici etiketler ekleme 311 etiket seici 10, 331 etiket szdizimi ablonu 417, 418 etiketler Ayrca bkz. kod arama 318 ASP 332 ASP.NET, ie aktarma 342 bo, kaldrma 323 akan 295 CFML (ColdFusion iaretleme) 327 Etiket dzenleyiciyle dzenleme 312 etiket kitaplna ekleme 340 geersiz 295 Hzl Etiket Dzenleyici'yle dzenleme 328 JRun, ie aktarma 343

JSP, ie aktarma 343 kaldrma 312, 331 kapatma 304, 307 kitaplklar 339 kod 33 n 33 zel, ie aktarma 342 seme 215, 331 sunucu tarafndan komut dosyas oluturma 509 tt 33 yuvalanm, birletirme 323 yuvalanm, geersiz 304 Etiketleri Kapat 307 Etkin Balar renk seenekleri (Sayfa zelikleri) 233 etkin ierik kstlanm sorununu zme 292 sorun giderme 292 etkin noktalar davranlar uygulama 248 grnt elemelerinde 284 yeniden boyutlandrma 286 etkinletirme perdeleme 109 Tasarm Notlar 111 Excel. Bkz. Microsoft Excel dosyalar Exchange 3 Extension Manager 36 eylemler Ayrca bkz. bamsz eylemlerin adlar Davranlar panelini seme 347 davranlar deitirme 347 Dreamweaver'da yer alanlar 348 hakknda 345 tarayc uyumluluu 348 F fark aralar 105 Farkl Kaydet komutu 70 filmler, ekleme 257 Filtre, kayt kmesi 547 filtreler CSS stilini ayarlama 145 Fireworks. Bkz. Adobe Fireworks Fireworks'ta Grnt Olutur komutu 366 Fireworks'ta HTML komutunu gncelletirme 370 Fireworks'ta Tercihleri Ama ve Dzenleme 369

Flash ierii hakknda 248 Tasarm Notlar hedefi 111 Flash nesneleri, dinamik yapma 563 Flash. Bkz. Adobe Flash FlashPaper belgeleri, ekleme 251 FLV dosyalar aamal indirme 253 dzenleme ve silme 255 ekleme 252, 253 video ak 253 font ykleme 2 fontlar birleimleri deitirme 235 kodlama tercihleri 33 kodlama, fontlar ayarlama 33 stilleri deitirme 233 temel ayarlar 140 tercihler, ayar 33 formatlama kod, tercihleri ayarlama 301 metin, CSS ve HTML ile 230 tablolar ve hcreler 185, 188 formlar alanlar, dorulama 363 atla menleri, oluturma 281 belgeye ekleme 645 ColdFusion 657 ColdFusion formlarn dorulama 669 dinamik menler 652, 653 dinamik metin alanlar 653 dinamik nesneler ekleme veya deitirme 652 dinamik nesneler hakknda 652 dinamik onay kutular 653 dinamik radyo dmeleri 654 dosya alanlar 645, 649 dmeler 644 eriilebilirlik 656 gizli alanlar 644 grnt alanlar 650 hakknda 640 HTML'yi dorulama 654 istemci tarafndan komut dosyas oluturma 655 JavaScript, ile kullanma 655 kontroller, ColdFusion 659 liste menleri 645 metin alanlar 644 e kenarlklarn snrlama 217

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 681


Dizin

oluturma 645 radyo dmeleri 645 sunucu taraf komut dosyalar 640, 643 veri toplamak iin kullanma 600 yaptrrken form elerini yeniden adlandrma 304 formlar dorulama HTML 654 Formu Dorula eylemi 363 fotoraf albmleri, web iin oluturma 371 fotoraflar 236 ereve kmeleri Ayrca bkz. ereveler FTP dosya alma veya koyma 84 gnlk 85 Pasif FTP Kullan seenei 42 sorun giderme 46 tercihler 50 G Geerli Olan Kaydet komutu 29 Geerli Sayfay Gncelletir komutu 127, 410 geersiz etiketler, grntleme 295 geici dosyalar, izin kstlamalar 530 geici dosyalar silme, izinler 530 Gemi paneli admlar, kopyalayp yaptrma 268 genel bak 265 komutlar, gemi admlarndan oluturma 269 maksimum adm says, ayarlama 266 tarih listesi, temizleme 266 Gelimi Kayt Kmesi iletiim kutusu SQL girme 551 Veritaban eleri aac 552 Genel tercihler 31 genel web uygulamas terimleri szl 512 geniletilebilirlik, dier reticilerin davranlar 348 Geniletilmi Tablolar modu 187 gereksinimler, web uygulamalar 513 geri alma dosya teslim etme 91 Keskinletir komutlar 244 Krpma komutlar 244 Geri Dn komutu 70

gezinme ubuu ekleme 283 hakknda 282 eleri deitirme 284 Gezinme ubuu Grnts Ayarla eylemi 356 gezinme kodu 315 GIF grntler kullanmlar 236 GIF grntleri izleme grnts olarak 179 gizleme ve grntleme alan menler 361 grnmez eler 215 gizli form alanlar 217, 644 gizli karakterler 302 GoLive sitelerini gettirme 19 GoLive sitelerini gettirme 19 Gml Stiller seenei 217 gnder dmeleri 644 grece yollar 276 greceli balar ayn hedefe ayarlama 274 grsel klavuzlar cetveller 179 hakknda 18 izleme grntleri 179 grnmez eler gsterme ve gizleme 215 komut dosyalar 331 seme ve grntleme 215 tercihler 217 yorumlar 311 grnmez elerin iaretleyicileri 215 Grnt Deitir eylemi 362 Grnt Deitirme Geri Ykleme eylemi 362 grnt dmeleri 650 grnt elemeleri belgede grntleme 217 birden fazla etkin nokta seme 285 etkin noktalar 284 genel bak 284 grnt elemesinde birden fazla seme 285 istemci taraf iin oluturma 284 Grnt nizleme seenekleri, Photoshop grntlerini en iyiletirme 374, 377, 378 grnt yer tutucu zellikleri 242

grnt yer tutucular, Fireworks'ta deitirme 366 grnt yer tutucuyu deitirme 242 grntleme balk blm kodu 333 birden ok kayt 571 Dreamweaver sitesindeki dosyalar 82 grnmez eler 215 izleme grntleri 180 kod 300 kod ipular 306 ablonlar Kod grnmnde 393 ablonlar Tasarm grnmnde 393 sunucudaki dosyalar 82 src veya masastndeki dosyalar 82 tablo ve stun genilikleri 191 varlklar 119 grntler davranlar uygulama 248 deitirme ve deitirileni geri ykleme (davran) 362 dinamik yapma 562 ekleme 236 Fireworks'ta en iyiletirme 244, 366 Fireworks'tan ekleme 365 formatlar, desteklenen 236 grnt elemeleri 284 hakknda 236 harici dzenleyicide dzenleme 246 hizalama 233 keskinletirme 244 krpma 244 leklenebilirlik 240 nceden ykleme (davran) 355 zellikler 238 parlaklk ve kontrast 245 Photoshop grntlerini en iyiletirme 374, 377, 379 Photoshop'tan ekleme 374 varlk olarak. Bkz varlklar yeniden rnekleme 241 grntleri en iyiletirme 378 Fireworks'ta 366 nizleme 381 Photoshop grntlerini iin ayarlar 379 web iin Photoshop grntleri 374, 377, 379 Grntleri nceden Ykle eylemi 355 Grnrlk seenei 144 gsterme AP eleri 169

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 682


Dizin

grafikler. Bkz. grntler Gri Tonlama seenei 218 gncelletirme sayfalar, hazrlama ColdFusion 608 gncelletirmeler 3 gnle kaydetme a etkinlii 54 dosya aktarmlar 88 gvenlik ifreyle korunan klasr 632 veritaban izinleri ayarlama 529 gvenlik duvar seenekler 42, 58 Gvenlik Duvar Kullan seenei 58 gvenlik duvarlar ana bilgisayar ve portu tanmlama 51 H Harf durumu seenei (CSS Kural Tanmlamas) 140 harf durumu, deitirme 302, 312 harici balar 286 harici dzenleyiciler grntler 246 HTML 305 metin 305 ortam 258 tercihler 305 harici stil sayfalar balama 149 dzenleme 145 oluturma 149 hata mesajlar Ayrca bkz. sorun giderme dosya zaten kullanlyor 530 Microsoft, sorun giderme 530 hedef ereveler 206 hedef oluturma balar 274 hesap adlarnda geersiz karakterler 531 hesaplar, hesap oturumu ama sorunlarn giderme 531 hizalama AP eleri 170 grntler 233 izleme grntleri 180 metin 233 sayfa eleri 239 seenekler 239

Hizalanan eler in Balant Noktalar seenei 217 Hzl Etiket Dzenleyici ama 328 ipular mens 330 href etiketi balama 149 HTML Ayrca bkz. kod dosya uzantsn ayarlama 72 gml programlama dilleri 510 kaynaa uyumlu dzenleme 295 kaynak kod, arama 223 kesmesiz aralk 222 nitelikler, dinamik yapma 562 zellik raporlar 115 XHTML'ye dntrme 325 HTML balk etiketleri balar ayn hedefe ayarlama 274 HTML etiketleri, temizleme 75 HTML formlar. Bkz. formlar HTML nitelikleri, verilere balama 563 HTML olmayan dosyalar, ama 301 HTML, Word tarafndan retilen 74 HTTP sunucular. Ayrca bkz. sunucular HTTP sunucular 515 Hcreleri Birletir komutu 192 i ie ablonlar, ile alma 407 ablonlar, oluturma 407 ie aktarma ASP.NET etiketleri 342 dier belgelerden metin 228 JRun etiketleri 343 JSP etiketleri 343 Microsoft Word dosyalar 74 zel etiketler 342 siteler 49 tablo verileri 183, 228 ierik, tablolara ekleme 182 ierilen eler, sunucu tarafndaki 337 fade Nesne Modeli (ablonlar) 392 ilgili dosyalar ama 73 devre d brakma 73 likisel veritabanlar 513 mle (iareti) seenei 145 InContext Dzenleme 99 InDesign. Bkz. Adobe InDesign

indirme dosyalar 85 indirmeler gncellemeler, eklentiler ve deneme srmleri 3 Internet Explorer kstlanm ierik 292 Internet Protocol, srm 6 (IPv6) 41 IP adresleri ve numaras (127.0.0.1) 515 i ak raporlar 115 i ak, dinamik sayfalar iin 538 i ak, genel bak 6 iareti, grnty deitirme 145 iaretleme. Bkz. kod iletim sistemleri, ok kullanc 31 ilevler, grntleme 315 ISS 524 istee bal blgeler (ablonlar) ayar seenekleri 403 deitirme 403 ekleme 402 istemci taraf grnt elemeleri. Bkz. grnt elemeleri italik, metinde ayarlama 233 izinler Contribute uygulamasndaki roller 55 geici dosyalar oluturma ve silme 530 gvenlik 529 sorun giderme 528 sunuculardaki yazma izinleri 53 veritabann ieren klasr 531 izleme grntleri gsterme 180 klavuzlar olarak 179 konumu ayarlama 180 zgaralar grsel klavuzlar olarak 19 gsterme ve gizleme 179 eleri yaptrma 179 J JAR dosyalar 343 Java uygulamalar dinamik yapma 563 ekleme 257, 263 zellikler 263 Java ve JSP 511 JavaScript 511 alr men davran 359 davranlar 345

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 683


Dizin

dosyalar 72 form nesnelerine ekleme 655 form verilerini ileme 655 Tasarm grnmnde kod ekleme 331 uyarlar 355 yrtme 348 JavaScript Ayklayc 315 JavaScript ar eylemi 348 JavaScript eylemleri 346 JavaServer Pages. Bkz. JSP JPEG grntler kullanmlar 236 JPEG grntleri izleme grnts olarak 179 JRun 343 JRun etiketleri 343 JSP (JavaServer Pages) arama sayfalar, hazrlama 599 ekleme sayfalar, hazrlama 605 etiketleri ie aktarma 343 JSP deikenleri 558 kalp ve ayrnt sayfalar, oluturma 598 oturum ama sayfalar, hazrlama 627 sonu kmeleri, hakknda 540 sunucu teknolojisi 511 K kaldrma 533 bo HTML etiketleri 323 Word tarafndan oluturulan HTML kodu 75 kaln metin, ayarlama 233 Kalnlk seenei (CSS Kural Tanmlamas) 140 kalp ve ayrnt sayfalar, oluturma (ColdFusion, ASP, JSP ve PHP) 598 Kap Metni Ayarla eylemi 357 karakterler, hesap adlarnda geerli 531 Kark Font seenei 33 kal ayralar, dengeleme 324 kal ayralar dengeleme 324 kataloglar, veritaban 537 kategoriler, varlklar 121 Katman Srkle eylemi 351 katmanlar Photoshop'tan kopyalama 376 Katmanlar in Balant Noktalar seenei 217 Katmanlar Gster/Gizle eylemi 359 Kayda Ta davran 569

kaydetme aramalar 318 ereve ve ereve kmesi dosyalar 202 en son kaydedilen srme geri dnme 70 raporlar 116 Kaydr seenei CSS stili 142 kaydrc denetimleri, oluturma 351 kaydrma, background image 141 kayt gezinme ubuu oluturma 567 Kayt Gncelletir davran 610 Kayt Gncelletirme Formu veri nesnesi 611 kayt kmeleri Ayrca bkz. veritabanlar basit, oluturma 546 bo, sorun giderme 533 dzenleme veya silme 560 hakknda 540 kayt saysn snrlama 547 kopyalama ve yaptrma 560 nbellee alma 559 rnek 512 SQL olmadan tanmlama 546 SQL, zel ifadeler yazma 549 Veritaban eleri aac 552 Kayt Kmesi Gezinme ubuu canl nesnesi 567 Kayt Kmesi Gezinme Durumu canl nesnesi 573 Kayt kmesi iletiim kutusu basit 546 gelimi 549 kayt kmesi, oluturma 573 kayt sayfas 625 kaytlar birden ok grntleme 571 ekleme 605 gezinme balantlar 567 gncelletirme 608 saya oluturma 573 kaytlar iin gezinme balantlar, ayarlama 567 kaynaa uyumlu dzenleme 364 Kaynaa uyumlu HTML 295 Kayna Sfrla komutu 179 Kaynak Formatn Uygula seenei 75 kaynak kodu Ayrca bkz. kod Belge penceresinde seme 215

Dreamweaver'a yerletirilen Fireworks HTML'yi gncelletirme 370 Fireworks'tan Dreamweaver'a kopyalayp yaptrma 370 kaynak kontrol 88 Kenar boluu seenei (CSS Kural Tanmlamas) 142 kenarlk zellikleri 143 Kenarlk seenekleri (CSS Kural Tanmlamas) 143 Kes seenei 144 kesmesiz aralk, ekleme 222 kilitli dosyalar, aarken uyarma 31 veritaban dosyalar 530 kilitli blgeler, iine tklama 414 kitaplk eleri belgede dzenlenebilir yapma 129 davranlar dzenleme 129 dzenleme 127 hakknda 118 oluturma 126 zellikler 128 sayfalara ekleme 126 silme 128 tercihler 128 varlk olarak. Bkz varlklar vurgulama rengini deitirme 128 yeniden adlandrma 127 yeniden oluturma 128 klavuzlar mizanpaj kullanma 177 ablonlarla kullanma 178 ksayol menleri. Bkz. balam menleri klasrler 109 arama 223 alma 79 perdeleme ve perde kaldrma 109 Sk Kullanlanlar, varlklar iin 125 klavye ksayollar dzenleme ve grntleme 34 ve ABD'ye zg olmayan klavyeler 36 kod arama 318 belgenin balk blm 333 Contribute iinde seme 565 daraltma 320 diller, desteklenen 294 dorulama tercihleri, ayar 322 dosyalar karlatrma 105 dzeltme 323

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 684


Dizin

etiket dzenleyiciler 312 etiket kitaplklar 339 etiket, kapatma 307 formatlama tercihleri 302 geersiz 294 gezinme 315 girintileme 302, 313, 341 harf durumu, deitirme 302 harici dosyalarda 331 harici dzenleyiciler 305 Hzl Etiket Dzenleyici kullanarak seimi sarma 330 kayna grntleme 300 kodlama ortam, zelletirme 299 kodlama ynergeleri 590 kopyalama ve yaptrma 312 otomatik yeniden yazma 295 paracklar 316 Referans paneli 319 renklendirme tercihleri 305 ablonlarda dzenleme 390 satr numaralar 301 seenekleri grntleme 301 szck sarma 301 sunucu davranlar 299 tercihler, ayar 302 XHTML 295 yazdrma 320 yazma ve dzenleme 306 yorumlar 311 kod bloklar kodlama ynergeleri 590 konumlandrma 584 parametre iaretileri 587 yazma 581 kod daraltma 320, 321, 322 Kod denetimi 300 varsaylan fontlar ayarlama 33 kod etiketi 33 Kod grnm grntleme 300 HTML olmayan dosyalar ama 301 kod yazma ve dzenleme 306 ablon tabanl belgeleri grntleme 395 ablonlar grntleme 393 Tasarm grnm ile birleik 11 Kod grnmnde satrlar sarma 301 kod iin ipular menleri 306

kod ipular etiket kitaplklar 339 hakknda 306 Hzl Etiket Dzenleyici 330 tercihler 308 kod satrlarn numaralandrma 301 Kod ve Tasarm grnmleri 19 kod yazma 306, 581 kod yazma i ak 7 kod, birlikte dzenleme Etiket denetimi 328 Hzl Etiket Dzenleyici 329 zellik denetimi 327 kod, ekleme Ekle paneliyle 310 Etiket Seici'yle 311 Hzl Etiket Dzenleyici'yle 329 Tasarm grnmnde 331 Kodda Gezinme dmesi 315 kodda satr numaralar 301 kodlama trler 33 varlk kodlama 71, 214 Kodlama ara ubuu 14, 308 kodlama deerleri 304 kodlama ynergeleri 590 kodu girintileme 302, 313, 341 Kodu grnm 19 kodu yazdrma 320 kodu yeniden yazma 295, 304 kk temel alan yollar ayar 276 hakknda 273 komut dizileri varlk olarak. Bkz varlklar komut dosyalar Belgede grntleme 217 dengelenmi kal ayralar, denetleme 324 dzenleme 331 ekleme 331 harici dosyalara ba oluturma 331 ilevleri grntleme 315 komut dosyas balar oluturma 278 komut dosyalar, sunucu tarafndaki 509 komut dosyas balar deitirme 279, 280 oluturma 278 Komut dosyas iletiim kutusu seenekleri 332 Komut dosyas seenei 217

komut kayda alma 270 komut nesneleri, ASP 621 komutlar balam mensnden erime 24 kayda alma 270 oluturma, gemi admlarndan 269 konumlandrma kod bloklar 584 liste eleri 143 stilleri tanmlama 144 kopmu balar 286 Kpr iletiim kutusu 275 kopyalama ve yaptrma hcreler 193 kayt kmeleri 560 kod daraltma 322 Photoshop'tan Dreamweaver'a 376 varlklar 123 Koy komutu 86 kullanc adlar benzersiz olduunu dorulama 627 depolama 625 kullanclarn semesine izin verme 626 oturuma giri yapma srasnda denetleme 628 kullanclardan veri toplama 600 kullanclarn oturumunu kapatma 631 kullanlmayan dosyalar bulma 81 Kutu seenekleri (CSS Kural Tanmlamas) 142 L liste menleri 645 liste zellikleri 143, 222 listeler oluturma 222 stilleri tanmlama 143 localhost (yerel ana bilgisayar) 514 M Mac OS renk seenekleri 218 Macintosh eriilebilirlik 671 sekmeli belgeler 30 Madde areti Grnts seenei 143 makrolar, komutlar oluturma 269 Mark of the Web, kod 292 masast, dosyalara erime 82

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 685


Dizin

Men ubuu kk arac Ayrca bkzSpry ara ipular oluturma 426 ekleme 425 hakknda 425 hedef nitelikleri atama 427 men elerini balama 426 men elerinin metnini deitirme 426 men elerinin srasn deitirme 426 zelletirme 428 stilleri kapatma 427 ynn deitirme 427 Men ubuu kk arac men ve alt men ekleme ve silme 426 META zellikler 334 metin alanlar 644 alanlar, davranlarla metin ayarlama 358 alt izili 140 belgelerde arama 223 belgeye ekleme 220 biimlendirme 229, 233 kntlama 233 dier belgelerden ie aktarma 228 dinamik yapma 561 dosyalar, ama 72 font birleimlerini deitirme 235 girintileme 233 grntyle hizalama 240 kesmesiz aralk 222 rengini deitirme 122, 233 sayfada hizalama 233 sayfalardaki varsaylan renk 233 sekmeli verileri ie aktarma 228 yaptrma 221, 227 yaptrma tercihleri 227 Metin Alan Metni Ayarla eylemi 358 metin dzenleyiciler Ayrca bkz. harici dzenleyiciler belirleme 305 oluturulan dosyalar 72 Metin Rengi seenei 233 metin tabanl HTML dzenleyiciler. Bkz. harici dzenleyiciler Microsoft Access dosya tabanl veritaban 510 kilitli veritaban dosyalar 530 Microsoft Bilgi Bankas makaleleri 531 Microsoft Excel dosyalar, ie aktarma 183 Microsoft hata mesajlar, sorun giderme 530

Microsoft IIS 516 Microsoft Personal Web Server (PWS) 513 Microsoft SQL Server 510 Microsoft teknik destei 530 Microsoft Word belgeleri HTML'yi temizleme 74 ie aktarma 74 yaptrma 221, 227 mizanpaj bloklar div etiketleriyle alma 173 ekleme 173 grntleme 175 tercihi vurgulama 174 ve tasarm-zaman stil sayfalar 176 mobil aygtlar Dreamweaver ieriini en iyi duruma getirme 385 modlar Geniletilmi Tablolar modu 187 MPEG filmleri varlk olarak. Bkz varlklar multimedya Bkz. ortam eleri mutlak yollar 272 MySQL PHP iin veritaban 527 sunucu tabanl veritaban 510 nesneler dinamik yapma 563 Ekle panelini kullanarak ekleme 208 ekleme srasnda iletiim kutusunu grntler 31 kitapla ekleme 126 Nesneleri Eklerken letiim Kutusu Gster seenei 31 Netscape Enterprise Server 513 Netscape Navigator 4 AP eleriyle uyumluluk 165 AP esi uyumluluu 173 Netscape Navigator eklentiler Belge penceresinde oynatma 261 Netscape Navigator eklentileri sorun giderme 262 NFS sunucular 41, 61, 62 nitelikler 304 Ayrca bkz. kod arama 318 dinamik yapma 562 Etiket denetimiyle dzenleme 328

Normal fade Kullan seenei 224 normal ifadeler 297 ODBC hatalar 533 eler balant noktalar 217 zgaraya yaptrma 179 eler, hizalama 239 olay tutamalar. Bkz. olaylar olaylar davranlar deitirme 347 farkl tarayc ve nesneler iin kullanlabilir 346 gnle kaydetme 54 hakknda 345 tetikleyen eylemler 347 OLE DB balantlar 520 Oluturucu nesneleri, dinamik yapma 563 n etiket 33 onBlur olay 363 nizleme tarayclar 291 Oracle 9i veritaban 510 oran, koruma 241 ortam nesnesi nitelikleri dzenleme 258 ortam eleri eklmee 257 parametreler 264 otomatik numara alanlar, sorun giderme 533 oturum ama hatalar, SQL Server 531 oturum ama sayfalar ColdFusion 632 oluturma 627 oturum deikenleri form parametreleri ve URL parametreleri 542 hakknda 542 tanmlama 554 veri, getirme 542 veri, saklama 542 zel etiketler, ie aktarma 342 zel karakterler alan adlarndaki soru iaretleri 532 ekleme 221 satr kesmesi 234 SQL hesap adlarnda 531 zelletirme, kodlama ortam 299

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 686


Dizin

zellii Deitir eylemi 349 zellik denetisi gsterme 23 kitaplk esi zellikleri 128 kopmu balar onarma 287 zellik denetimi ActiveX denetimi zellikleri 262 Flash zellikleri 249 grnt zelliklerini ayarlama 238 grnt yer tutucu 242 HTML niteliklerini dinamik yapma 563 Java uygulamas zellikleri 263 kayt kmesini dzenleme 564 kod dzenleme 327 Netscape Navigator eklentisi zellikleri 261 Shockwave film zellikleri 249 zellikler ActiveX denetimi 262 birden ok AP esi 166 ereve ve ereve kmeleri 203, 204 davranlarla deitirme 349 Flash 249 grnt 238 grnt yer tutucu 242 gsterme 23 Java uygulamalar 263 kitaplk esi 128 ablon tabanl belgeler 415 Shockwave 249 tablo 185, 188 tek AP esi 165 zellikleri yenileme 335 P paletler, renk 218 paneller ereveler 201 Davranlar 345 Dosyalar 76 gruplama 27 sabitleme 25 simgelere daraltma 27 tama 26 Varlklar 120 Varlklar, ablonlar kategorisi 396 ynlama 27 paragraf etiketi 232

paragraflar formatlama 232 satr kesmesi ekleme 234 parametreler dinamik yapma 563 iaretiler 587 ortam elerini denetlemek iin 264 ablonlar 390 SQL ifadesinde tanmlama 552 paracklar Eski klasr 317 klavye ksayollar oluturma 317 Paracklar paneli 316 Paracklar paneli 317 Pasif FTP Kullan seenei 58 Pasif FTP seenei 42 Pencere Boyutlar seenei 22 pencereler tama 25 perde kaldrma dosya trleri 109 site klasrleri 109 tm klasr ve dosyalar 110 perdeleme, site dosyalar 109 etkinletirme ve devre d brakma 109 tmnn perdesini kaldrma 110 Perl, desteklenen zellikler 294 izinler sunucularda 53 Photoshop. Bkz. Adobe Photoshop PHP arama sayfalar 599 ekleme sayfalar 605 kalp ve ayrnt sayfalar 598 Mac OS X 516 oturum ama sayfalar 627 PHP ykleme 516 sunucusu teknolojisi 511 veritaban balantlar 527 pikseller, saydam, arka planda 212, 213 PNG grntleri izleme grnts olarak 179 kullanmlar 236 PSD kaynak dosyalar Dreamweaver'dan dzenleme 375, 377 PWS (Microsoft Personal Web Server) 513

Q QuickTime filmler ekleme 261 QuickTime filmleri varlk olarak. Bkz varlklar radyo dmeleri 645 raporlar altrma 115 dorulama kodu 324 grntleme 116 kaydetme 116 siteler iin 115 Referans paneli 319 renk rnekleri, renk 218 Renk seenei (CSS Kural Tanmlamas) 140 renk seici Dreamweaver 218 Gri toplama seenei 218 kullanma 219 Mac OS 218 sistem 219 Srekli Ton seenei 218 Windows OS seenei 218 renkler ereve arka plan 204 damlalk, kullanma 218 kod, tercihler 305 metin, deitirme 233 renk rnekleri 218 sayfa metni iin varsaylan 233 seme 218 varlk olarak. Bkz varlklar varlklara ekleme 124 web uyumlu 218 rollover'lar hakknda 245 oluturma 245 ablon gncelletirme 410 ablon ifadeleri 391 ablon zellikleri iletiim kutusu 415 ablon parametreleri genel bak 390 ablon tabanl belgelerde deitirme 415

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 687


Dizin

ablon tabanl belgeler deitirme 415, 416 Kod grnmnde 395 ablon ekleme 413 ablondan ayrma 414 Tasarm grnmnde 394 ablonlar belgeleri ayrma 414 belgeleri gncelletirme 410 blge trleri 388 blge vurgulama renklerini deitirme 419 blgeyi dzenlenemez yapma 399 Contribute siteleri iin oluturma 397 Contribute sitelerini gncelletirme 411 dzenleme 409 dzenlenebilir blgeler 398, 399 dzenlenebilir blgeler bulma 399 dzenlenebilir etiket nitelikleri 404, 405 etiket szdizimi 417 hakknda 388 i ie 406, 407 iinde kod dzenleme 390 ifadeler 391 istee bal blgeler 402, 403 kilitli blgelerin iine tklama 414 Kod grnmnde 393 komut dizilerini dzenleme 390 oluturma 395 parametreler 390 ablon tabanl belgelerde zellikleri deitirme 415 silme 411 szdizimini denetleme 418 Tasarm grnmnde 393 tercihler 418 uygulamay geri alma 414 varlk olarak. Bkz varlklar varlklar olarak. Bkz. varlklar Varlklar paneli 396 varolan belgeye uygulama 413 XML ierii 412 yeniden adlandrma 410 yinelenen blgeler 389, 400, 416 yinelenen tablo 400, 401 ablonlar iin Kod Renklendirme tercihleri 418 ablonu Sayfaya Uygula komutu 413 sahipsiz dosyalar 81, 286 salt okunur dosya uyars 31

Salt Okunur Dosyalar Aarken Uyar seenei 31 sanal dizin 48 sanal sunucu tarafndaki ierilen eler 337 sanal yol 525 satr aral (satr ykseklii) 140 satr ba, paragraf ekleme 234 satr kesmeleri, grnmez e tercihi 217 satr taban izgisi hizalama 240 satr ykseklii 140 satrlar ve stunlar, ekleme ve kaldrma 191 satrlar, Kod grnmnde sarma 301 sayfa balklar 334 sayfa sonlar, ayarlama 145 Sayfa sonu seenei 145 sayfalar arka plan grnt ve rengi, ayarlama 212, 213 dinamik 506, 508, 510 dinamik, oluturmak iin i ak 7 ekleme, hazrlama 605 ekrana sacak ekilde yeniden boyutlandrma 21 eriimi kstlama 629 ierik ekleme, iin i ak 6 kayt gncelletirme, hazrlama 608 kullanc kayd 625 statik 507 tarayclarda nizleme 291 Tasarm Notlar, ile kullanma 111 varsaylan metin renkleri 233 veritaban verilerini grntleme 509 XHTML, oluturma 325 XML verisi grntleme 487 yerleimini yapma, iin i ak 6 ykleme sresi ve boyutu tercihleri, ayarlama 220 Sayfalar Gncelletir komutu 410 saysal a adresleri 515 seme AP eleri 168 Belge penceresinde nesneler 215 birden ok varlk 122 ereveler ve ereve kmeleri 201 etiketler 331 tablo eleri 184 sekmeler, boluklara dntrme 312 Sekmeli Paneller kk arac Ayrca bkz.Spry ekleme 433 hakknda 432

zelletirme 434 panel ekleme 433 panel silme 433 panelleri dzenlemek iin ama 433 panellerin srasn deitirme 433 varsaylan ak paneli belirleme 433 ema tasarlama, tablolar formatlamak iin 185, 188 emalar 342, 537 Sequel (SQL) 509 ses alma 355 gmme 257 sayfaya ekleme 256 ses dosyasna balama 257 Ses al eylemi 355 ses. Bkz. ses Shockwave filmler denetleme 350 ekleme 249, 260 zellikler 249 Shockwave filmleri varlk olarak. Bkz varlklar Shockwave nesneleri, dinamik yapma 563 Shockwave veya SWF Uygulamasn Denetle eylemi 350 ifreler kullanclarn deitirmesine izin verme 626 oturuma giri yapma srasnda denetleme 628 saklama 625 yanl 531 silme Contribute sitesindeki dosyalar 56 dinamik ierik 564 dosyalar ve klasrleri 79 kayt kmeleri 560 kitaplk eleri 128 kullanlmayan dosyalar 81 satrlar ve stunlar 191 veri kaynaklar 560 silme sayfalar, hazrlama ColdFusion 613 simgeler paneller 27 sistem rengi seici 219 Site Dosyalar grnm 76 site eriimini kstlama 625 Site Kk URL'si seenei 55

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 688


Dizin

Site listesi (Varlklar paneli) grntleme 120 hakknda 120 yenileme 121 Site penceresi metin arama 223 Site Tanm iletiim kutusu Dosya Grnm Stunlar kategorisi 83 Tasarm Notlar kategorisi 111 Test Sunucusu kategorisi 46 Uzak Bilgiler kategorisi 40 siteler balar, alma 271 balar, kontrol etme 286 balar, tm sitede deitirme 280 byk, varlklar 124 Dosyalar paneli grnm, deitirme 83 Dosyalar panelinde grntleme 77 dosyalar, alma 78 dosyalar arama 223 dosyalar bulma 80 dosyalarnz ynetme, iin i ak 6 GoLive sitelerini gettirme 19 grntleme iin ama 82 gvenlik 625 ie ve da aktarma 49 klasr yaps 37 kopmu balar, onarma 287 nbellek dosyas 279 perdeleme 108, 109 planlama 6 raporlar 115 site listesinden kaldrma 49 tarayclarda nizleme 291 Tasarm Notlar, ile kullanma 111 test etme ynergeleri 114 Test Sunucusu kategorisi seenekleri 46 Uzak Bilgiler kategorisi seenekleri 40 uzak klasr, uzak klasr sorunlarn giderme 46 varlklar, yeniden kullanma 123 varolan web sitelerini dzenleme 49 yeni oluturma, Site Tanm sihirbaz 39 yerel ve uzak senkronizasyon 97 yerel-uzak karlatrmas 37 sitenin kke ilikin yollar Bkz. kk temel alan yollar Sk Kullanlanlar klasr 125

Sk Kullanlanlar listesi (Varlklar paneli) grntleme 120 hakknda 120 iin takma ad oluturma 125 renk ekleme 125 Sk Kullanlanlar klasr oluturma 125 URL ekleme 125 varlk ekleme ve karma 124 sonu kmesi, JSP 540 sonu sayfalar 599 Sonular panel grubu Dorulama paneli 324 sorgular SQL sorunlarn giderme 532 veritaban 509 soru iaretleri, veritaban alanlarnda 532 sorun giderme balar, kopuk, Contribute uygulamasnda 57 BOF hatas 533 ok az (SQL hatas) 532 Contribute 57 Contribute sitelerinde teslim etme ve teslim alma 57 Contribute sitelerindeki kilitli dosyalar 57 Contribute uyumluluu, etkinletirme 54 COUNT alan yanl 532 dosya kullanlyor 530 DSN hatas 530 EOF hatas 533 gncelletirilebilir sorgular 531 izinler 528 kilitli blgelerin iine tklama 414 Microsoft hata mesajlar 530 Netscape Navigator eklentileri 262 ODBC hatalar 533 oturum alamad 531 parametreler, ok az 532 szdizimi hatalar 532 sunucular 514 veri tr uyumazl 532 SourceSafe Database eriim seenekleri 41, 61, 62 Szck Aral seenei 141 szck ilemciler, oluturulan dosyalar 72 szck sarma 301 Spry alt blgeler 471 ana-ayrnt blgeleri 469 ayrnt blgeleri, hakknda 469 blgeler, oluturma 469

ereve, hakknda 420 Ciltlemeler panelindeki yerleik eleri grntleme 470, 472 dinamik tablolar, hakknda 469 efektler, hakknda 473 kk aralar, hakknda 420 tasarm zaman beslemeleri 468 veri kmeleri, hakknda 460 veri kmeleri, HTML oluturma 461 veri kmeleri, oluturma 461 veri kmeleri, XML oluturma 463 yinelenen blgeler 471 yinelenen liste blgeleri 472 Spry efektleri byt/klt 474 ek olarak ekleme 476 ez 476 grntle/soldur 473 perde yukar/aa 474 silme 476 titret 475 uygulama 475 yukar/aa kaydr 475 Spry'daki ana blgeler ve ayrnt blgeleri 469 Spry'daki ayrnt blgeleri 469 SQL deikenler 550, 551 deikenler kullanma 552 kayt kmesi SQL deikenlerini tanmlama 550 kayt kmesi, SQL ile tanmlama 549 Veritaban eleri aac 552 SQL (Structured Query Language) 509 SQL hesap adlarnda alt izgiler 531 SQL Server, dinamik sayfa sorunlarn giderme 531 Standart ara ubuu 10, 12 Standart mod zellik denetiminde 563 statik sayfalar 507 Ayrca bkz. sayfalar Stil alt mens 233 Stil Oluturma ara ubuu 14 stil sayfalar dzenleme 145 harici 149 Stil Sayfasn Dzenleme iletiim kutusu 150 Tasarm-Zaman, kullanma 153 Stil Sayfas Ekle simgesi 149

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 689


Dizin

stil tanmlamalar (CSS) etiketler ve zellikler 141 konumlandrma 144 listeler 143 e kenarlklar 143 e yerletirme 142 tr 140 uzantlar 145 stiller aralk seenekleri 141 CSS (Basamakl Stil Sayfalar) 139 CSS kurallarn tama 148 CSS stillerini uygulama, kaldrma ve yeniden adlandrma 146 hizalama seenekleri 141 kenarlklar tanmlama 143 e yerletirme 142 satr ii CSS'yi dntrme 149 Structured Query Language (SQL) 509 stiller Ayrca bkz. stil sayfalar Subversion srm kontrol sistemi (SVN) 92 Sun ONE Web Server 513 sunucu davran kaytlara ta 569 Sunucu Davran Oluturucu 580 sunucu davranlar baka ykleme 580 iletiim kutular oluturma kayna 587 Kayt Gncelletir 610 kod 299 kodlama ynergeleri 590 oluturma 580 zel davranlar dzenleme 589 test etme 590 yinelenen blgeler 571 sunucu komut dizileri, ablonlarda 390 sunucu modelleri. Bkz. sunucu teknolojileri sunucu nesneleri ColdFusion deikenleri 544 oturum deikenleri 554 uygulama deikenleri 555 sunucu tabanl komut dosyas dilleri 511 sunucu taraf grnt elemeleri 284 sunucu tarafndaki ierilen eler ekleme ve dzenleme 338 hakknda 337 trleri deitirme 338 tr deitirme (Sanal veya Dosya) 338

sunucu teknolojileri desteklenen 511 tanmlanm 513 sunucular Ayrca bkz. web sunucular, uygulama sunucular AppleTalk 41, 61, 62 hakknda 514 HTTP 514 IP adresleri 515 NFS 41, 61, 62 sayfalar ykleme 649 uygulama sunucular 508 uzak klasr sorunlarn giderme 46 varolan balanty ama 82 web sunucular, tanmlanm 513 sunucular iin teknik destek 514 sunuculardaki okuma izinleri 53 sunuculardaki yazma izinleri 53 sunucular test etme davranlar 590 srcler, belirtilmedi 530 stun bal mens grntleme 191 hakknda 180 stun ekleme 191 Stun Se 184 stun genilikleri, temizleme 190 stun geniliklerini temizleme 191 stunlar, satrlar ve hcreler arka plan rengi, ekleme 187 ekleme ve kaldrma 191 SWF dosyalar Ayrca bkz. Adobe denetleme 350 Dreamweaver'dan Flash'ta dzenleme 382 ekleme 249, 250, 255 zellikler 249 varlklar olarak. Bkz varlklar tablo hcreleri Ayrca bkz. hcre mizanpaj, tablo mizanpaj tablolar Ayrca bkz. stunlar, satrlar ve hcreler tablo bal mens Genilikleri Tutarl Yap 190 grntleme 191 hakknda 180

tablo elerini seme 184 ykseklikleri ve genilikleri temizleme 191 tablo hcreleri arka plan rengi ve grnts, ekleme 187 balk hcresi, belirleme 187 birletirme ve blme 181 kesme, kopyalama ve yaptrma 193 vurgulama tercihi 185 tablo verileri, ie aktarma 183, 228 tablolar AP eleri, dntrme 171 dzenleme 185, 187, 188 formatlama 185, 188 Geniletilmi Tablolar modu 187 genilikler ve ykseklikler 190 hakknda 180 hazr tasarmlar 185, 188 hcreler, birletirme ve blme 192 hcreler, genilikleri ve ykseklikleri temizleme 190 hcreler, vurgulama 184 ie aktarma 183 kstlama 537 eler, seme 184 oluturma ve ierik ekleme 182 zellikler 185, 188 satrlar ve stunlar, ekleme ve kaldrma 191 sekmeli veriler, ie aktarma 228 sralama 194 stun genilikleri, ayarlama 190, 191 veriler, da aktarma 182 veritaban 509 vurgulama tercihi 185 yeniden boyutlandrma 189 yuvalama 194 tablolar kstlama 537 Tabloyu Da Aktar komutu 183 Tabloyu e Aktar komutu 183 Tam Szckleri Eletir seenei 224 Tamamlandnda Gnl Gster seenei 75 Tarayc Penceresini A eylemi 354 Tarayc Uyumluluu Denetimi zellii 151 Taraycda nizle komutu 291 Taraycda nizleme tercihleri 292 tarayclar nizleme 291 renkler,web uyumlu 218

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 690


Dizin

srmler, denetleme 349 uyumluluk, erevelerle 206 Taraycy Denetle eylemi 349 tarihler ekleme 235 tasarm dosyalar 69 Tasarm grnm 19 alt etiketleri seme 327 JavaScript, ekleme 331 Kod grnmyle grntleme 300 ablon tabanl belgeleri grntleme 394 ablonlar grntleme 393 VBScript, ekleme 331 yenileme 300 Tasarm Notlar ama 113 ayarlama 111 dosya bilgilerini kaydetme 112 etkinletirme ve devre d brakma 111 Fireworks veya Flash dosyalar iin 111 Fireworks, Flash ve Photoshop dosyalar iin 364 hakknda 111 ilikilendirilmemileri silme 113 ortam nesneleri iin 260 Photoshop dosyalar iin 374, 377 stat seenekleri ekleme 113 Temel Bilgiler sekmesi 112 Tm Bilgiler sekmesi 112 tasarm srasnda balant komut dosyalarn 533 tasarm zaman beslemeleri, Spry ile kullanlan 468 Tasarm-Zaman stil sayfalar, kullanma 153 tama dosyalar ve klasrleri 79 kod paralar 322 Tama seenei 144 Temel Bilgiler sekmesi (Tasarm Notlar) 112 Temel zellikler 336 tercihler AP eleri 165, 173 balar gncelletirme 279 CSS Stilleri 139 Dorulayan 322 Dosya Trleri/Dzenleyiciler 259, 305 Durum ubuu 22 Fontlar/Kodlama 33 Genel 31 grnmez eler 217

harici dzenleyiciler 259 kod 302, 304, 305, 308 Kod grnm 301 ablon 418 Site 50 Vurgulama, kitaplklar 128 vurgulama, mizanpaj bloklar 174 Vurgulama, ablon blgeleri 418 Vurgulama, tablolar 185 vurgulamay deitirme 174 yazm denetimi iin szlk 139, 227 Yeni Belge 70 Tercihleri vurgulama ierik bloklar 174 kitaplk eleri 128 tablolar 185 Teslim Et/Teslim Al sistemi ayarlama 89 baml dosyalar 50 dosya teslim almay geri alma 91 dosyalar teslim etme ve teslim alma 90 hakknda 88 Teslim Etmek/Teslim Alma sistemi teslim alnan dosyalar bulma 80 test sunucular kurma 515 Test Sunucusu kategorisi 46 tld dosyalar 343 Topluluk arama motoru 2 Topluluk yardm 2 tt etiketleri 33 Tm Bilgiler sekmesi (Tasarm Notlar) 112 Tmn Kaydet komutu 70 Unicode Normalizasyon Formu 71 Universal Access 671 URL neki 47 URL'ler Ayrca bkz. yollar seime uygulama 122 URL varlklar oluturma 124 varlk olarak. Bkz varlklar varlklar olarak. Bkz. varlklar URLye Git eylemi 353 usemap nitelii 284 st hizalama 240 st izili (Varsaylan Renk) dmesi 219 UTF-8 71

Uygulama ubuu hakknda 9 uygulama deikenleri 555 uygulama entegrasyonu, dier Adobe yazlm 364 uygulama sunucular hakknda 508 kurma 515 uygulamalar. Bkz. Java uygulamalar Uzak Bilgiler kategorisi 40 uzak klasr kurma 39 sorun giderme 46 yap 37 uzantlar oluturma 580 ynetme 36 ykleme 580 V varlk birden ok seme 122 ekleme 121 varlklar baka siteden yeniden kullanma 123 dzenleme 123 grntleme 119 kategoriler 121 kopyalama ve yaptrma 123 renkler, oluturma 124 Site listesi 120, 121 Sk Kullanlanlar klasr, oluturma 125 Sk Kullanlanlar listesi 120, 124 URL'ler, oluturma 124 Varlklar panelini kullanma 120 ynetme 119 Varlklar paneli ama 119 kullanma 120 ablonlar kategorisi 396 varlklarla alma 119 varsaylan alma alan geri ykleme 28 VBScript 511 VBScript, Tasarm grnmnde kod ekleme 331 veri formatlar hazr ayar stilleri kullanma 575 nceden tanmlanm 575

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 691


Dizin

Veri Kayna Ad. Bkz. DSN veri kaynaklar Dreamweaver'da tanmlama 519 form parametreleri, hakknda 640 hakknda 540 JSP deikenleri 558 kayt kmeleri, hakknda 540 kayt kmeleri, oluturma (basit) 546 kullanclarn gnderdii 640 nbellee alma 559 oturum deikenleri 542, 554 silme 560 URL parametreleri, hakknda 641 uygulama deikenleri 555 veri kaynaklarn nbellee alma 559 veri kmeleri (Spry) 460 veri nesneleri Kayt Gncelletirme Formu 611 veri trleri, uyumazlk 532, 533 veriler sorun giderme 532 veritaban balantlar ASP 520 balant dizeleri 521 ColdFusion 518 MySQL 527 OLE DB 520 PHP 527 web uygulamalar iin 514 Veritaban eleri aac 552 Veritaban eleri aac, SQL deikenleri tanmlama 550 veritaban ynetim sistemleri 512 veritabanlar arama sayfalar, hazrlama 599 balantlar 514 depolanm yordamlar 623 depolanm yordamlarla deitirme 623 dosya tabanl 510 ekleme sayfalar 605 gncelletirme sayfalar, hazrlama 608 hakknda 512 ierik depolama 509 ilikisel 513 izinler, deitirme 529 kayt kmeleri 509 kilitli 530 MySQL 510, 527 oturum ama sayfalar 627 seim 510

emalar ve kataloglar 537 sonu sayfalar 599 sorgular 509 sunucu tabanl 510 srcler 509, 512 tablolar 509 verileri grntleme 509 web uygulamalaryla kullanma 506 veritabanlar iin srcler 509, 512 veritabanlarna balanma 514 veritabanlarndan verileri karma 509 video, Flash ve Flash olmayan ortam nesneleri ekleme 257 Visual Basic 511 Vurgulama tercihleri ablon blgeleri 418 W web barndrma servisleri 524 sunucu, kurma 515 web fotoraf albmleri, oluturma 371 Web Fotoraf Albm Olutur komutu 371 web sayfalar . Bkz. sayfalar web sayfalarn kaydetme ve geri dndrme 70 web sunucular 513 web uygulamalar Dreamweaver sitesi tanmlama 518 genel kullanm 506 gereksinimler 513 kk klasr oluturma 517 kurma iin i ak 7 tanmlanm 513 veritaban balantlar 514 web sunucusu ve uygulama sunucusu kurma 515 web uygulamalar iin terminoloji 512 web uygulamalar rnekleri 506 web uygulamalar terimleri, tanmlanm 512 web uyumlu grntler hakknda 378 Photoshop'ta dzenleme 375, 377 Web Uyumluya Yap renk paleti 218 WebDAV eriim seenekleri 41, 61, 62 WebDAV eriimi, site yaplandrma 91 WebDAV kaynak kontrol 91 Word HTML'yi Temizleme komutu 74 Word'e-zg HTML kaldrma 75

X XHTML HTML'den XHTML'ye dntrme 325 kod 295 sayfalar oluturma 325 XML (Extensible Markup Language) dinamik sayfalarnda sergileme 478 DTD dosyalar 342 hakknda 477 ablonlarda 412 ve yinelenen eler 481 web sayfalarnda sergileme 477 XSL (Extensible Stylesheet Language) Ayrca bkz. XSLT hakknda 477 yorumalr, ekleme 496 XSL dnmleri dzenleme 492 ile parametre kullanma 493 istemci taraf 480, 501 sunucu taraf 478 XSL Transformation sunucu davran 479, 490 XSLT (Extensible Stylesheet Language Transformations) Blge Yinele XSLT nesnesi 481, 488, 490 dinamik balar 492 dinamik sayfalar kullanarak 478 hakknda 478 ile blgeler oluturma 494 paralar 478, 490, 492 sayfa, XML dosyalar ile ba kurma 503 sayfalar 478, 480, 485, 486, 492 ve istemci taraf dnmleri 480, 501 ve sunucu taraf dnmleri 478 Y Yaknlatrma Arac 219 yaptrma form eleri 304 gemi admlar 268 yatay kurallar, ekleme ve deitirme 234 yazlm etkinleme 1 rn kayd 1 yazlmn etkinletirilmesi 1 yazlmn rn kayd 1 yazlmlar indirmeler 3

DREAMWEAVER CS4 KULLANMA 692


Dizin

yazm denetimi seenekleri ayarlama 228 yazm denetimi szlkleri 228 yazm, Yazm Denetle komutuyla denetleme 139, 227 Yazm Denetle komutu 139, 227, 228 Yeni Belge tercihleri 70 yeni belge varsaylan tr, ayarlama 70 yeniden adlandrma dosyalar ve klasrleri 79 kitaplk eleri 127 yeniden boyutlandrma AP eleri 169 ereveler 200 tablo hcreleri 189 tutamalar kullanarak 240 yeniden kullanma arama 318 kitaplk eleri 126 kod 316 varlklar 123 yenileme Dosyalar panelini 80 Site listesi (Varlklar paneli) 121 Tasarm grnm 300 yer tutucu grnts 242 yerel klasr, yap 37 yerel siteler Bkz. siteler 39 yerel src, dosyalara erime 82 yerel ve uzak siteleri senkronize etme 97 Yerleim seenei 144 yetkilendirme dzeyleri 630 Yinele seenei 141 yinelenen blgeler (ablonlar) deien renkler 401 grntleme 481 oluturma 400 ablon tabanl belgelerde 416 tanm 389 yinelenen tablo 400 yinelenen tablolar (ablonlar) deien renkler 401 ekleme 400 ynlanma sras AP eleri 168 yollar belgeyi temel alan 272 fiziksel 525 kk temel alan 273 mutlak 272

yorumlar ekleme ve dzenleme 311 yorum etiketleri ekleme ve kaldrma 312 Yorumlar seenei 217 ykleme boyut, sre tahminleri 13, 220 davranlar 348 yuvalanm AP eleri 163 AP eleri, tercihler 165, 173 ereve kmeleri, hakknda 198 ablonlar, hakknda 406 tablolar 194 Z-Dizin seenei (AP eleri iin) stil tanmlamas 144 ynlanma srasn deitirme 168 Ziyaret Edilen Balar renk seenekleri 233

You might also like