You are on page 1of 126

Glbanklar

Remzi Kaptan

Alevi Dualar
GLBANKLAR

Remzi Kaptan
remzi.kaptan@yahoo.com
2

Glbanklar

Remzi Kaptan

Remzi Kaptan, 1976 ylnda K. Mara'ta dnyaya geldi. Bir ok Maral Alevi gibi ocukluu Mara olaylarnn ar etkisi altnda geti. Remzi Kaptan, kiilik bilincine ulatktan sonra tercihini Alevilik yoluna hizmetten yana yapt. Bu tercihin gerei olarak Alevilik yoluna hizmetini srdrmeye devam ediyor. letiim iin: remzi.kaptan@yahoo.com

Glbanklar

Remzi Kaptan

Giri Dua nedir? sorusuna en iyi cevab Hz. Peygamberin szyle verebiliriz. yle diyor Hz. Peygamber: Dua, ibadetin zdr. Bundan daha aklayc, tatminkr bir cevap dnlemez. Duann anlam, nemi ve ilevi ok byktr. Baz kimseler bunu yadsyor. Yine baz kimseler ibadet olarak bir takm biimsel, yzeysel hareketleri alglyorlar. Dolaysyla duann nemine ehemmiyet vermiyorlar. Hlbuki Hz. Peygamberin veciz ifadesiyle dua ibadetin zdr. Yaamn anlamn, nemini, gzelliini baz maddi olgularla snrlamak ok dar bir yaklamdr. nsann btn elikilerini, istemlerini, zlemlerini, beklentilerini, hayallerini maddiyatla gidereceini sanmas en hafif deyimle safdilliktir. nsann yukarda saydmz gayelere ulamas iin maddiyat gereklidir. Ancak salt maddiyat yeterli deildir. nsan maddiyatla snrlamak yanl ve eksik bir yaklamdr. nsan maddi-manevi bir btn olarak deerlendirmek gerekiyor. Maneviyat da bir takm biimsel rituellerle snrlamak yanltr. te duann anlam ve nemi burada ortaya kyor. Maddenin tkand, yetmedii yerde maneviyat devreye giriyor. Maneviyatn temeli, z ise duadr. nk dua da insan, yaratc Allahla ryan-pryan iletiimdedir. Bu iliki srasnda insan Allahla dertlemekte Allaha istemlerini, hayallerini, beklentilerini vs.
4

Glbanklar

Remzi Kaptan

bildirmektedir. Bu iin zahiri, grnen yzdr. Bunun dnda insan dua ile Allaha balln, teslimiyetini dile getirmektedir. Yine dua ncesindeki, srasndaki ve sonrasndaki ruh hli ok nemlidir. Bu ruh hli, insann isel hesaplamasnn da yansmasdr. nsann dua etmesi iin zamann, meknn nemi yoktur. Kii istedii yerde, istedii zamanda, istedii ekilde, istedii dille, istedii kelimelerle dua edebilir. Elbette toplumsal manada ortak deerlerin olumas bakmndan bir takm ortak dualarn, ortak ibadet anlaylarnn, kurallarnn olmas gerekiyor. Bu dorudur da. Fakat bizlerin anlatmaya gayret ettii olayn bireysel boyutudur. Toplumsal ortak deerleri dladmz, yok saydmz, nemsizletirdiimiz manas kmasn. Bizler ferdin gizli dnyasnda Allah ile btnlemesinde duann nemini vurgulamaya alyoruz. Dua ibadetin zdr. Gizli-ak, ferdi-toplumsal dua edilebilinir. Duann zel bir merasimi yoktur. nanmak yeterlidir. Dua, btn inanlarn ortak noktasdr. Dua, insann yce olan Allaha snmasdr. Bu anlamyla huzurdur dua. Duada zaman, mekn, ekil sorunu olmadndan, yaratcyla srekli iletiim demektir. Teknolojik ve daha baka akl almaz gelimeler ne kadar ilerlemi olursa olsun insanolunun duaya her zaman ihtiyac vardr. Bazlar modern hayatn, teknolojinin, bilimsel
5

Glbanklar

Remzi Kaptan

gelimelerin, duaya olan ihtiyac dolduracan sanyorlar. Bu bir yanlgdr. nsanolunun zlemleri, ihtiraslar, hayalleri, zemedikleri... olduu mddete duaya ihtiyac vardr. Bizler bu almayla, hem bireysel anlamda glbank rnekleri vereceiz, hemde toplumsal ibadetimiz olan cemler de okunan glbanklardan, deyilerden, mersiyelerden, duazlardan aklamalarla beraber- rnekler vereceiz. *** Bismiah Allah Allah, Allah Allah Vakitler hayr ola, hayrlar feth ola, serler def ola. Mminler ad u abat ola. Her dilde bir dilek, her gnlde bir murat vardr. Dilde dileklerimiz, gnlde muratlarmz kabul ola. Nefes pir nefesi ola. Geree H, mmine ya Ali. *** Bismiah. Allah Allah, Allah Allah. Vakitler hayr ola, hayrlar feth ola erler defola, hizmetleriniz kabul ola.
6

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hazr gaip, zahir, batn cem erenlerinin nuru cemallar ak ola. Yce Allah cmlemizi Ehlibeyte nail eyleye. Hizmet sahiplerinin hsn himmetleri zerimize hazr ve nazr ola. Dilde dilekleriniz kabul, gnlde muratlarnz hasl ola. Allah, namerde muhta eylemeye. Dertlerimize derman, hastalarmza ifa, borlarmza eda nasip eyleye. Gkten hayrl rahmet, yerden hayrl bereket ihsan eyleye. On sekiz bin alemle mmin, Mslim cmle kardelerimizi Muhammed- Ali glbangndan mahrum eylemeye. Muhammed-Ali soyunun yardm zerimizden eksik olmaya. Hakk Muhammed Ali, ler, Beler, Yediler, On ki mamlar, On Drt Masumu Pak, On Yedi Kemerbest, Krklar, Kerbela ehitleri, Cmle Erenler katarlarndan, didarlarndan ayrmaya. Pirimiz, stadmz Hnkar Hac Bekta Veli yardmcmz ve koruyucumuz ola, zerimize hazr ve nazr ola ! Duas bizden, kabul Allah'tan ola. Gerekler demine, evliya keremine, gnller birliiyle H diyelim.

Glbanklar

Remzi Kaptan

Cem ve Cemde Okunan Glbanklar, Deyiler, Mersiyeler, Duazlar Cem Alevilerin toplu halde ettikleri ibadetin addr. Kavram olarak Cem Arapa bir kelime olup toplanma, birikme, bir araya gelme manasna gelmektedir. Cem'in kayna Krklar Cem'idir. Cem ibadetini dier inanlardaki ibadetlerden farkl klan en nemli unsur; Cem de bulunanlarn ayn zamanda toplumda hesap vermekle ykml olmalardr. Cem de bulunanlar bir birlerinden Raz Olmak zorundalar. Cem de bulunan bir kii baka bir kiiye dargnsa, bu iki kiinin dargnlklar giderilmeden, barmalar salanmadan Cem'e balanmaz. Alevilerin toplu anlamda temel ibadeti olan Cem, bir DEDEnin gzetiminde, nderliinde yerine getirilir. Cem ibadetine katil, hrsz, yolsuz, dkn kimseler giremez. Cem ibadetini ksa bir ekilde tanmlamak mmkn deil. Bu anlamda Cem'in ne olduunu ve nasl uygulandn tam manasyla kavramak iin en yakndaki Cem evine gidip bilgilenmek gerekiyor.
8

Glbanklar

Remzi Kaptan

Buraya kadar cem hakknda genel bilgiler verdik. Cemin anlam ve neminin kavranlmas iin biraz daha detaylandrmak gerekiyor. Son yz yldr kendinden mahrum kalan dimalarn tekrar ze dnlerinin en esasl yolu cemlerden, cem olmaktan geer. Toplumsal dzenin ve bireysel i huzurun yolu, yani kendisiyle, doayla ve evresi ile bark bir kiilik olabilmenin yolu; yz yllarn tesinden szlp gelen deerlerle bulumaktan geer. Belki tam manasyla gnmz cemleri o olmas gereken nurani atmosferlerin hakim olduu boyutlar, asrlardr cemlerden uzak kalanlara yanstmyordur. Bir ok ynyle pratik manadaeksiklikler, yetmezlikler olabilir. Btn bu eksiklikler, yetmezlikler, praktize edenlerin ham ervahlklar, bilin bulankl cemleri gerek amacndan daha az ilevli hale getiriyor olabilir. Btn bu olumsuz diyebileceimiz pratik durumlar cemlerin anlam ve neminden bir eksilme meydana getirmiyor. Her eye ok abuk bir ekilde ulalp tketildii bu zamanlarda, cemede ayn ekilde yaklaanlar bir menzil almazlar. Pratikte baz yetmezlikler yaanyor. Ancak btn olumsuzluklara ramen samimiyetle cem olmak isteyen, ikrarna
9

Glbanklar

Remzi Kaptan

sadk olanlarn ksa srede cemin gerek mana ve anlamn kavrayacaklarna, daha dorusu cemi yaayacaklarna phe yok. Ancak ihlasl olmayan, pheci yaklaan, cem meydanna btn kt duygu ve dncelerden arnmam olarak gelenler iin cem meydan bir dar meydan olacaktr. Cem girerken ilk samimiyet snav girite balar. Cem meydannn kapsna niyaz edilir. Eie baslmadan meydana varlr. Bunlardan nce ceme gelirken btn art niyet ve n yarglardan arnm olarak, sadece bilin yoluyla deil, ayn zamanda duygu yoluyla da, sezgisel olarak da cem yaanlmaya allr. Cemden, semahtan, lokmadan, ferratan, glbanktan, gzcden, ikrardan, 4 kap 40 makamdan, deyi ve duazdan, musahiplikten, eradan, dededen... ve daha nice sr iinde srdan, yol iinden yoldan bihaber olan bilin ve duygularn cemi basite almamalar gerekiyor. Eer ok ucuz ve basit ekilde bir yaklam gsterilirse, bir tiyatro seyreder gibi yaklalrsa; o vakit asrlardr insanlar ve insanl cemden mahrum brakmak isteyen yezitlerin amalar gereklemi olur. Cem; huzuru arayanlarn, dzeni mkemmel ekilde kurup kurumlatrmak isteyenlerin, kendini bilmek isteyenlerin, arnp aklanmak isteyenlerin, lp yeniden domak isteyenlerin, srr hakikate ermek isteyenlerin, var olmak
10

Glbanklar

Remzi Kaptan

iin yok olmay gze alanlarn, semah dnp gkyzne aanlarn... dr. Cem, ikrar verip ikrarna sadik olanlarndr. Dara durmaktr cem, Mansur misali. Aknln, yceliin yaand, yaatld meydandr cem meydan. Erinin dz olduu, yalann yersiz olduu, Hakkn ve can`n esas olduu, bir olduu meydandr cem meydan. Cem; mkemmellie, insan, nsani Kamil olmaya gtren yoldur.

11

Glbanklar

Remzi Kaptan

Cemde okunan glbanklar Cem al glbank Bismiah, Allah Allah. Akamlar hayr ola, hayrlar feth ola, erler def ola, mminler bermurad ola, demler daim, Cemler kaim ola. Hazr-gaip, zahir-batn cem erenlerinin nuru cemallar ak ola. Ehlibeytin, lerin, Belerin, Yedilerin, Oniki mamlarn, Ondrt Masum Paklarn, Onyedi Kemerbestlerin, Krklarn, cmle erenlerin katarndan, didarndan ayrmaya. Her dilde bir dilek, her gnlde bir murat vardr. nandmz, gvendiimiz yce Yaradan, dilde dileklerimizi, gnlde muratlarmz vere. Allah, namerde-merde muhta eylemeye. Duvarmzdan ta, gzlerimizden ya dkmeye. Gen yata lm, ihtiyarlkta zulm vermeye. Hak evimizin, toplumumuzun az tatlln bozmaya. Huzur vere, dertlerimize derman, hastalarmza ifa, borlarmza eda nasip eyleye. Yolumuzu yolsuza, yzmz nursuza uratmaya. Gkten hayrl rahmetler, yerden hayrl bereketler; anababasna, toplumuna hayrl evlatlar vere.
12

Glbanklar

Remzi Kaptan

On sekiz bin alemle mmin, Mslim cmle kardelerimizi Muhammed- Ali glbangndan mahrum eylemeye. ardmzda, bunaldmzda Hzr yoldamz; ah- Merdan Ali kardamz, Hnkar Hac Bekta Veli de haldamz ola. Duas bizden, kabul Allah'tan ola. Gerekler demine, evliya keremine, gnller birliiyle geree H diyelim.

13

Glbanklar

Remzi Kaptan

Spergeci (Fara/Ferra) hizmeti glbank Sprgeci, sprgesini eline alp, kez H erenler! HakMuhammed-Alinin hizmeti geliyor der, her seferinde bir adm atarak meydann ortasna kadar gelir , sprgeyi sana indirip yere niyaz eder sprgeyi alp ayaa kalkar, ayaklar mhrl ne eilir; Allah, Muhammed, Ya Ali diye meydana kez sprge alp, sprge sol koltuunda dara durur ve u tercman okur: Destur Pirim! Gruh-i Nciyim, Krklar Meydannda sprgeciyim Pir divannda durucuyum Hseyin-i Kerbela iin gzlerim kan yatr Lanet olsun Yezidin bar kara tatr Erenler meydannda Aliyyel-Mrteza batr Primiz Krklar iinde Seyyid-i Ferratr Allah eyvallahNefes Prdedir Sprgeci hizmetini yerine getiren bu glbank okuduktan sonra dede sprgeciye u duay verir: Allah Allah
14

Glbanklar

Remzi Kaptan

Sprgeci Selman, kr olsun Mervan, cennette Rdvan Zuhura gelsin Mehdi-i Sahib-zaman Yardmcmz olsun Oniki mam Hizmetinden efaat bulasn Seyyid-i Ferran himmeti zerinde ola Geree H (Sprgecinin verecei dier bir sprge terceman da yledir: Biz bacyz, Gruh-i Naciyiz, Krklar Meydannda sprgeciyiz. Sprgeci Selman, kr olsun Mervan, carmza yetisin Mehdi-i Sahip-zaman. Allah, eyvallah. Nefes Pirdedir Dedenin sprgeciye verecei dier bir dua da udur: AllahAllahHayr hizmetin kabul yzn ak ola. Durduun dardan, divandan iyilikler gresin. Hak-Muhammed-Ali katarndan, didarndan ayrmaya. Seyyid-i Ferran himmeti zerinde hazr ve nazr ola. Hizmetinden efaat bulasn. Geree H)

15

Glbanklar

Remzi Kaptan

Meydan postu seccade hizmeti glbank Sprgeci, meydana sprge alp duasn aldktan sonra, bu hizmeti yerine getirecek olan can postu (seccadeyi) kollarnn zerine alp kez: H erenler! Muhammed-Alinin hizmeti geliyor! der, her seferinde bir adm atarak meydann ortasna kadar gelip dara durur ve u tercman okur: Destur Pirim! Muhammed Mustafanndr bu seccade Aliyyel Mrtezanndr bu seccade Hatice-i Kbra, Fatma-yi Zehranndr bu seccade Oniki mamlarndr bu seccade Primiz Hnkr Hac Bekta Velinindir bu seccade Cem birliine, sohbet srrna, evliya keremine H diyelim, Allah eyvallah Nefes Pirdedir Dede, postu seren hizmet sahibine u duay verir: AllahAllah Post kadim ola, inkr feth ola.
16

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hayrla gelmi, hayrla serilmi ola. Krklar meydanna serilen bu kutsal postun zerinde sorgulanan canlarn didar cennet ola, gnahlar affola. Seccaden temiz, yzn ak ola. Hizmetinden efaat bulasn. Dil bizden, nefes Hazret-i Prden ola. Gerekler demine, H mmine Ya Ali Duasn alan bu hizmeti yapan can, postu meydana serer, drt tarafna Allah, Muhammed, Ya Ali, Hnkr Hac Bekta Veli diyerek niyaz eder, geri geri ve diz zeri gider, yerine oturur

17

Glbanklar

Remzi Kaptan

briktar/Tezekar hizmeti glbank briktarn okuduu glbank: Destur Prim! Ben gulam- Haydariyem Addan etmem havf-u bk nk bu hizmette rnektir bana Selman- Pk Gnlmz Hakka balayp, yunduk, arndk, olduk pk Nefes pirdedir Dedenin, hizmetin yerine getirilmesinden sonra okuduu dua: AllahAllah Hizmetleriniz kabul, muratlarnz hasl ola. steinizi, dileinizi Hak-Muhammed-Ali vere. Elleriniz dert grmeye, gnlnz incinmeye. Hizmetinizden efaat bulasnz. Selman- Pkin hsn himmeti zerinizde ola. Geree h

18

Glbanklar

Remzi Kaptan

Saka hizmeti ve glbank Saka hizmeti ile Hz. Hseyin ve Kerbela ehitleri anlr, onlarn ansna su datlr ve mersiyeler okunur. Saka suyu datmadaki asl ama inanc, yiitlii ve drstl simgeleyen Hz. Hseyini sevgiyle anmak; ktl, hakszl, zulm, vaheti, alakl simgeleyen Yezit ve Yezit zihniyetini lanetlemektir. Saka hizmetini yerine getiren, su dolu bir kabla (ve birka bardakla) gelip, kez: -H erenler! Hak, Muhammed, Alinin hizmeti geliyor der. Bu cmleyi her syleyiinde bir adm atarak meydann ortasna kadar gelip, su kabn ve bardaklar sana indirip, yere niyaz eder, yine su dolu kab ve bardaklar eline alp ayaa kalkar, ayaklar mhrl dra durur ve u terceman okur: Destur Prim! Lutfuna muhtacz, eyle ihsan Ya Hseyin Derdimize senden derman eyle derman Ya Hseyin Gayriye muhta eyleme sevenleri el-aman Sen medet kl bizlere her dem Ya Hseyin Yzbin kere lanet olsun o saptm Gruha
19

Glbanklar

Remzi Kaptan

Ahdi bozup ehit kldlar onlar seni Ya Hseyin Gzel ismin hakk iin zikredeni darda koyma Esenlik ver yal gzle alayana Ya Hseyin znin ile su getirelim akna vermek iin Aknla ienlere kl b- hayat Ya Hseyin der, suyu dualamas iin srahiyi dedenin nne gtrr ve dede u glbang verir: AllahAllahErenlerin himmeti ile, Muhammed-Ali akna, Hazret-i mam Hseyin ile Kerbelada susuz ehit denlerin tertemiz ruhlar yz suyu hrmetine, Fatma anamzn efkatine, yolumuzu-erknmz kuran gerek erenlerin hrmetine, bir yudum ienin bir damlas zerine denin dualarn kabul eyle, gnahlarn affeyle. Nur ola, sr ola, kalbe gevher ola. Dertlere deva, hastalara ifa, borlara eda ola. Dil bizden, kerem Hazret-i Hseyin-i Kerbeladan ola. Yuf mnkire, lanet Yezide, rahmet mmine olsun Geree h Saka elindeki srahiden bir bardaa birer yudumluk su koyarak, dede ile beraber kiiye su verir. Su verirken yksek sesle: Gemiiz biz can- batan Hak erenler akna Can gz dem-be-dem Hakk grenler akna
20

Glbanklar

Remzi Kaptan

Kerbelada su imeden can verenler akna Gzm yan sebil ettim , iin mam Hseyin akna Ak olsun ienlere, rahmet genlere, lanet Yezide der. Dede suyu imeden nce cemaate Hseyin-i Kerbela ve tm ehitlerimizin ansna ve akna bir yudum suyu imeme helallik veriyor musunuz canlar? diye sorar ve Bu su, Kerbela ehitlerinin suyudur. O mazlum ve masumlar gibi alnnz ak, gnlnz pk ola diye dua eder. Bundan sonra saka, meydann evresinde dolanarak elindeki sudan az miktarda olmak zere tm cemde oturanlara serper ve bu i sresince yksek sesle u cmleleri tekrarlar: Allahn selam zerine olsun Ya Hseyin. Muhammed Mustafa akna, Aliyyel Mrteza aknaKerbela ehitleri aknamam Hseyin ve onun yolunu srenler akna(susu...) diye ehit olan masumlarn aknaKerbela ehitlerinin yz suyu hrmetine, zmz, gnllerimizi tertemiz eyle Ya HseyinSakkahm Ya mam HasanSakkahm ah Hseyinefaat eyle damlas dene Ya HseyinYardm eyle Allah Allah arana Ya Hseyin der.

21

Glbanklar

Remzi Kaptan

Duaz ve Deyi Duaz, Duazdeh'in ksaltlm halidir. Duazdeh Farsa olup on iki (12) anlamna gelmektedir. Duaz, cem ayinlerinde sylenen ve On ki mamlarn adlarnn getii deyilerdir. Bu deyilerde Ayrca On ki mamlarn yan sra bata Hz. Peygamber ve Hac Bekta Veli olmak zere Alevi ulularnn adlar gemektedir. Duaz iin deyilerlerdir tanmn yaptk. Anlalr olmas iin byle bir tanm uygundur. Ancak duaz bir nevi dua olarak da alglana bilinir. phesiz Alevilik ve Aleviler hakknda biraz bilgi sahibi olan kiiler iin duaz'in, nefes'in, trk'nn, deyi'in farkl anlamlara sahip olduu aikardr. Fakat gnmz gereklii dorultusunda genel bir tanm olmas ve bu tanmn yaygnlap kabul grmesi iin Deyi tanm en uygun olandr. Deyi; Alevilii artran her melodinin addr. Trk, nefes, duaz bunlar da alt adlardr. Yoz ve yobaz retimden farkl olunduunun anlalmas iin Deyi en uygun tanmlmadr. On iki hizmet deyisi Haktan bize nida geldi Pirim sana beyan olsun
22

Glbanklar

Remzi Kaptan

ahdan bize name geldi Rehberime haber olsun ah kuluna kld nazar Drt kalptan adem szer Zeval gelmi cemi bozar Gzc sana haber olsun Zakirin zikri saz ile Kuran okur avaz ile Mmin Mslim niyaz ile Zakirlere haber olsun Hak kuluna nazar eyler Hakkn kelamn syler Mmin gelmi mrvet diler Peyik sana haber olsun Mmini ekti meydana Mnkiri srd zindana Hizmet verildi Selmana Faraya haber olsun Mmin yolun yakn ister Mnkirlerden sakn ister Delil yanmaz yan ister Delilciye haber olsun
23

Glbanklar

Remzi Kaptan

Bu yola giden ncidir Erenler karde bacdr Cem kilidi kapcdr Kapcya haber olsun Zakirlerin zikri sazdr Okunan deyi dazdr Mmin hak ile niyazdr Niyazcya haber olsun Hak kuluna kld rahmet Sana niyaz Ya Muhammed Hizmet grld muhabbet Tezekere haber olsun Yola giden haslar has Mmin giyer Hak libas Doldur ver engrn tas Sakacya haber olsun ah Hatayim var geldi Mminlerin kr geldi Hakkn armaan geldi znikiye haber olsun ***
24

Glbanklar

Remzi Kaptan

Medet Allah medet, medet ya Ali Bizi dergahndan mahrum eyleme Pirim Hnkar Hac Bektai Veli Bizi dergahndan mahrum eyleme Adem-i Seyfullah Adem hakk iin Muhammet Mustafa Hatem hakk iin Eybe verdiin sitem hakk iin Bizi dergahndan mahrum eyleme Hasan n akna klardm zar ah Hseyin dinimizin serveri Alemin carsn cenab bari Bizi dergahndan mahrum eyleme Zeynelin canna da kldlar ceza Muhammet Bakrdr srr Mrteza mam Cafer Kazm Musa el Rza Bizi dergahndan mahrum eyleme Muhammed im der ki didarm haktr Taki Naki Askeri errahmanimdir Severim Mehdiyi niyazm vardr Bizi dergahndan mahrum eyleme

25

Glbanklar

Remzi Kaptan

Tevhit Muhammedi candan sev ki, Aliye Selman olasn. Ehlibeyte gnl ver ki Aliye Selman olasn. Muhammedi hazr bil ki Can Hakka nazr bil ki Her grdn Hzr bil ki Aliye Selman olasn. Muhammede gnl kat ki Ceht edip rehbere yet ki Bir gerekten etek tut ki Aliye Selman olasn. Hasan ile girdim ceme Hseyin srrn deme Musahipsiz lokma yeme Aliye Selman olasn. Zeynel Bakr, Cafer, Kzm Rzaya baldr zm Hatrn krma ahbazn Aliye Selman olasn.
26

Glbanklar

Remzi Kaptan

Takiye, Nakiye eri Askeride biter her i Mehdinin srrna kar Aliye Selman olasn. ah Hatayim zn rma Gerekler gnln krma Her ademe srrn verme Aliye Selman olasn. *** Medet Ey Allahm medet Gel dertlere derman eyle Yeti Y Ali Muhammed Gel dertlere derman eyle. Hasan, Hseyin akna Yardm ederler dkne mam Zeynelin akna Gel dertlere derman eyle. mam Bakrn katna Caferin ilmi zatna Musa, Rza hrmetine Gel dertlere derman eyle.
27

Glbanklar

Remzi Kaptan

ah Takinin hem Nakinin mam Hasan-l Askerinin Yarglamak senin ann Gel dertlere derman eyle. Gelip Haktan dilek dile Mehdi sahip zaman gele Dedemolu secde kla Gel dertlere derman eyle. *** Ol Krklarn ceminde La ilhe illallh Erenler meydannda La ilhe illallh Hak leylhe illallah La ilhe illallh Ali mrid gzel ah ahm eyvallah eyvallah El aldlar dest-i kefe Dediler ki cana sefa Yeti Muhammed Mustafa La ilhe illallh

28

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hak leylhe illallah La ilhe illallh Ali mrid gzel ah ahm eyvallah eyvallah mam Hasan meydanda ah Hseyin irfanda mam Zeynel zindanda La ilhe illallh Hak leylhe illallah La ilhe illallh Ali mrid gzel ah ahm eyvallah eyvallah mam Bkr sultan mam Cfer erkn Yeti keremler kn La ilhe illallh Hak leylhe illallah La ilhe illallh Ali mrid gzel ah ahm eyvallah eyvallah

29

Glbanklar

Remzi Kaptan

Msa-i Kzm ahtr Daim der Hakka kr mam Rza bin okur La ilhe illallh Hak leylhe illallah La ilhe illallh Ali mrid gzel ah ahm eyvallah eyvallah Tak, Nak engine AlAskerin dengine Mehdi resul cengine La ilhe illallh Hak leylhe illallah La ilhe illallh Ali mrid gzel ah ahm eyvallah eyvallah Kalmad imamlar derdi Ak muhabbet verdi Dervi Velinin virdi La ilhe illallh

30

Glbanklar

Remzi Kaptan

Mersiye Mersiye, Kerbela vakasn ileyen, Ehlibeyte ve On ki mamlara ball, sevgiyi dile getiren bir iir trdr. zelikle Muharrem Ay' boyunca sylenen ve Ehlibeyt taraftarlarnn olduu her corafyada ve her dilde sylenen atlar btndr mersiyeler. Mersiyelerde zalim olana, haksz olana bir fke var. Yine mazlum olana, hakl olana bir sevgi ve sempati var. Mersiyeleri salt at boyutuyla alglamak eksiklik olur. Mersiyeler bu noktada bilin tamasdr. Ayn zamanda ne kadar da zaman gemi olursa olsun iyinin unutulmayacann ve ktnn, zalimin her daim lanetleneceinin gstergeleridir. Edebi adan, Ehlibeyte bal olanlar iin bir edebi zenginliktir. Bugn matem gn geldi Ah Hseyin ah Hseyin Senin derdin barm deldi Ah Hseyin ah Hseyin Kerbelann n yaz Yreimden kmaz sz Yezitler mi krd sizi Ah Hseyin ah Hseyin Bizimle gelenler gelsin Serini meydana koysun
31

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hseyinle ehid olsun Ah Hseyin ah Hseyin Kerbelann yazlar ehid dt gazileri Fatmanann kuzular Ah Hseyin ah Hseyin Kerbelann n dzdr Geceler bana gndzdr ah Kerbelada yalnzdr Ah Hseyin ah Hseyin Hr ehit atndan dt Kafirler bana t Mminlere matem dt Ah Hseyin ah Hseyin te geldi bahar yazlar Yaz yazlar, gz gzler Fatman yollarn gzler Ah Hseyin ah Hseyin Kerbelann n al Benim cierciim dal Hazret-i Alinin olu Ah Hseyin ah Hseyin
32

Glbanklar

Remzi Kaptan

Atan Ali, anan Fatma Dert stne dertler katma Didarndan mahrum etme Ah Hseyin ah Hseyin Fatmana zlfn zer Alay alay gezer Mminlerin barn ezer Ah Hseyin ah Hseyin Gazel oldu bahe balar Dumanldr yce dalar Can Hatayi yanar alar Ah Hseyin ah Hseyin

33

Glbanklar

Remzi Kaptan

Miraname Geldi ard Cebrail Hak Muhammed Mustafaya Hak seni Miraca okur Dvete Kadir Hdaya. Evvel emnet budur ki Piri, rehberi tutasn Kadim erkna yatasn Tariki mstakime. Muhammed skuta vard Vard Hakk zikreyledi imdi senden el tutaym Hak buyurdu vedduha. Muhammedin belin balad Anda ahir Cebrail ki gnl bir oluben Hep yrdler dergha. Vard dergh kapsna Grd orda bir arslan yatar Arslan anda hamle kld Korktu Muhammed Mustafa.
34

Glbanklar

Remzi Kaptan

Buyurdu Srr- Kinat Korkma Y Habibim dedi Hatemi azna ver ki Arslan ister bir niane. Hatemi azna verdi Arslan orda oldu sakin Muhammede yol veruben Arslan gitti nihaneye. Vard Hakk tavaf etti Evvela bunu syledi Ne heybetli irin varm Hayli cevreyledi bize. Grd bir biare dervi Hemen yutmak diledi Ali yanmda olayd Dayanrdm ol ahma. Gel benim srr- devletlim Sana tabiyim ey habibim Eiliben secde kld Eii kbleghna.

35

Glbanklar

Remzi Kaptan

Kudretten hon geldi St elma baldan ald Muhammed destini sundu Nu Etti Azametullaha. Doksan bin kelam dant ki cihan dostu dostuna Tevhidi armaan verdi Yeryzndeki insana. Muhammed ayaa kalkt Hep mmetini diledi mmetine rahmet olsun Anda dedi kibriya. Eiliben secde kld Hokal sultanm dedi Kalkp evine giderken Yol uratt krklara. Vard krklar makamna Oturuben oldu sakin Cmleside secde kld Hazreti Emrullaha.

36

Glbanklar

Remzi Kaptan

Muhammed srd yzn Hakka teslim etti zn Cebrail getirdi zm Hasan Hseyin ol aha. Canm size kimler derler ahm bize Krklar derler Cmleden ulu yolumuz Eldedir klli varmz. Madem size Krklar derler Niin noksandr biriniz Selman eydullaha gitti Ondandr eksik birimiz. Cmleden ulu yolumuz Eldedir klli varmz Birimize neter vursan Bir yere akar kanmz. Selman eydullahtan geldi H deyip ieri girdi Bir zm tanesini koydu Selmann kekullahna.

37

Glbanklar

Remzi Kaptan

Kudretten bir el geldi Ezdi bir engr eyledi Hatemi parmakta grd Urad bir mkl hale. Ol erbetten biri iti Cmlesi de oldu hayran Mmin mslm ryan bryan Hep girdiler semaha. Cmlesi de el rpben Dediler ki Allah Allah Muhammed bile girdi Krklar ile semaha. Muhammedim coa geldi Tac bandan dt Kemeri krk pare oldu Hepsi Sard Krklara. Muhabbetler galip oldu Yol erkn yerini ald Muhammede yol grnd Hatrlar oldu sefa.

38

Glbanklar

Remzi Kaptan

Muhammed evine gitti Ali Hakk tavaf etti Hatemi nne koydu Dedi saddaksn Y Ali! Evveli sen ahiri sen Zahiri sen btn sen Cmle srlar sana ayan Dedi ah- Evliya ah Haty m vakf oldum Ben bu srrn tesine Hakk inandramadm z rk ervaha

39

Glbanklar

Remzi Kaptan

era/Delil era ve delil kelimeleri/kavramlar genel manada bir birinden farkl anlamlara sahip olmakla beraber Alevi inancnda birlikte kullanlan kavramlardr. era kelimesi Farsa bir kelime olup kandil, gne, mum, lamba, ra anlamna gelmektedir. Delil ise Arapa bir kavram olup rehber, yol gsterici, klavuz anlamna gelmektedir. Cemlerimizdeki on iki hizmetlerden biride era yakma, baka bir kavramla delili uyandrma grevidir. Bu hizmete hem erac hemde delilci denilir. era ve delil Alevi inancnda bir birinin iine gemi, biri dierinin yerine kullanlan, birbirini tamamlayan kavramlardr. Bu elbette ylesine olumu bir birliktelik deildir. Bunun oluumunun bir ok anlam olmakla beraber asl anlalmas gereken veya anlam verilmesi gereken batini manasdr. Dsal/zahiri olarak bile bu kavramlar yan yana getirildiinde anlamak isteyenler iin epey anlamlar vardr. Bir yandan k, dier yanda yol gstericilik! era yakld, delil uyandrld zaman salt gn yzne kan gzellikler, aydnlanan mekan deildir. Asl aydnlanan insann kalbi ve bilincidir.

40

Glbanklar

Remzi Kaptan

era, Allah'n nurudur. Daha yer gk hi bir ey yokken o nur vardi. Her ey o nurdan meydana gelmitir. te eran yaklmas o nurun btnlkl olarak, daim olarak yanksn bulmasdr. eran yaklmas Muhammed Ali yolunun sevgiyle, akla olduu kadar bilimle, irfanla btn insanlarn yreklerinin ve beyinlerinin aydnlanmasdr. Aydnlanan insan, kendini bilen insan varolua en anlaml cevab verendir. Aydnlanan, aydnlk olan, era misali yanan evresini de aydnlatr. Bunlar ve bunlara benzer anlamlar olan eran uyandrlmas sadece cemle snrl kalmamal. Her Alevi inanl insan perembeyi cumaya balayan gece mutlaka delili uyandrmaldr. ster tek bana olsun, ister ailesi ile olsun mutlaka dua/glbank eliinden delili uyandrmaldr. lk etapta ailenin anne babas delili uyandrmal ama zaman zaman ya kk de olsa ocuklara da bu grev verilmelidir. Yine cemlerde olduu gibi delili sndrmek yoktur. Delili sndrmek yerine sr etmek vardr. Nasl oluyor bu sr etmek? rnein era olarak eer bir mum yaklmsa ki genelde mum yaklyor- o vakit klasik olarak fleyerek era sndrlmez. Bunun yerine yine glbank okunarak iaret parma ile ba parmak hafif slatlp delil bu iki parmak ile sr edilir/dinlendirilir.

41

Glbanklar

Remzi Kaptan

*** Nur suresi 35-36 Allah, gklerin ve yerin Nur'udur. Onun nurunun rnei, iinde era bulunan bir kandile benzer. Kandil, bir sra ierisindedir. Sra, inciden bir yldz gibidir ki, douya da batya da nispeti olmayan bereketli bir zeytin aacndan yaklr. Bu aacn ya, neredeyse ate dokunmasa bile k saar. Nur zerine nurdur o. Allah, dilediini kendi nuruna klavuzlar. Allah, insanlara rnekler verir. Allah her eyi bilmektedir. Kandil, Allah'n ykseltilmesine ve iinde adnn anlmasna izin verdii evlerdedir. Orada sabah-akam O'nu tespih eder.

*** era Ruen, Fahri Dervian, Zuhuru iman, Himmeti Piran, Piri Horasan, Krad meydan Kuvveyi Abdalan, Kanunu Evliya, Gereklerin demine h. La feta illa Ali la Seyfa illa Zlfkar Bi nuru azametike ya Allah ya Allah ya Allah Ve bi nuru nbvvetike ya Muhammet ya Muhammet ya Muhammet Ve biri nuru velayetike ya Ali ya Ali ya Ali
42

Glbanklar

Remzi Kaptan

*** n era fahri uyandrdk, Huda'nn akna Seyyid-l Kevneyn Muhammed Mustafann akna Saki-i Kevser Ali'yyel Murtaza'nn akna Hem Hatice Fatma, Hayrnissann akna ah Hasan, Hulki Rza, hem ah Hseyni Kerbela Ol imam- etkiya Zeynel Abann akna Hem Muhammed Bakir ol kim nesli Paki Murteza Cafer -s Sadk mam Rehmmann akna Musai Kazm mam Serfiraz ehli Hak Hem Ali Musa Rzay Sabiranin akna Sah Taki ve Ba Naki hem Hasan-l Askeri Ol Muhammed Mehdi Sahip Livann akna Pirimiz stadmz Bekta Velinin akna Hare dek yanan yaklan aikann akna ***

43

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hata ettim Hda yakt delili Muhammed Mustafa yakt delili Ol Ali Abdan Haydar- Kerrar Aliyyel Murtaza yakt delili Hatice-Tl Kbra Fatima Zehra Ol Hayrn Nisa yakt delili Hasann akna girdim meydana Hseyn-i Kerbela yakt delili mam Zeynel, mam Bakr- Cafer Kzm Musa Rza yakt delili Muhammed Takiden hem Ali Naki Hasan-l Askeri yakt delili Muhammed Mehdiyi Ol Sahib-zaman Eiinde Ayet yakt delili Bilirim Gnahm hadden aubdur Hnkr- Evliya yakt delili Oniki mamdr bu nur Hatayi ir-i Yezdan Ali yakt delili
44

Glbanklar

Remzi Kaptan

*** Kudret Kandilinde parlayp duran Muhammed Alinin Nurudur vallah Zuhur edip kffar askerin kran Elinde Zlfikar Alidir billah Elinde Zlfikar, altnda Dldl Kanber n sra dilleri blbl Hazret-i Ftma cennette bir gl Ona srrm dedi Hak Hbibullh Zuhur etti mam Hasan, Hseyin Onlarn nurundan ziyaland din Krk pare blnd Zeynel-Abidin ekeriz yasn hasbeten lillah Muhammed Bkrdan Cfer-i Sadk mam Msa Kzm hem Rza dedik Tarikat suyuyla cismimiz yuduk Hak buyurdu mmin kalbi Beytullah Tak, Nak, mamlarn civan Hasan-l Askeri cismimin can Elinde hcceti sahib-zaman Vakit tamam oldu gndere Allah Ta ezel ezelden byle kuruldu
45

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hariciler bu dergahtan srld Kn deyince yedi kat yer drld Bir harf ile bina tuttu arullah VRNyem niyazm var staza Elinde Zlfikar hem ehl-i gaza Binbir dondan ba gsterdi Murtaza Biz bir bildik, dedik Allah eyvallah *** Bismiah Allah Allah! Allahtan bize ulaan eramz sonsuza dek klavuzumuz olsun! eramz yansn yaklsn, Allahn nuru akna! eramz yansn yaklsn, Peygamberliin nuru akna! eramz yansn yaklsn, velyetin nuru akna! eramz yansn yaklsn, Ehlibeytin nuru akna! eramz yansn yaklsn, Pir Hnkr Hac i Veli Akna! eramz yansn yaklsn, yolumuzun, birliimizin, dirliimizin akna! Sonsuza dek bu era yolumuzun ve yaantmzn ola. Geree H.

46

Glbanklar

Remzi Kaptan

Lokma Lokma glbank, helal bir emekle kazanlm nimetlerle kurulmu bir sofrada okunur. Yalanla, hileyle, katlkla elde edilmi, baka insanlarn haklarnn gasp edilmesi sonucu elde edilmi kazantan meydana gelen sofrada lokma glbank okunmaz. Alevi yolu rzalk yoludur. Bu yolun kurucular bu yolu rzalkla kurmular ve bu yolu srdrm olanlar, srdrenlerde rzalkla srdryorlar. Dolaysyla kul hakki yiyenler, haksiz yere kazan elde edenler, smrcler, hilebazlar, haksz kazan elde etmeyi marifet sayanlar, insanlar dolandrmay yetenek bilenlerin bu yolda ileri yoktur. Bunlarn lokmalar helal deil, hizmetleri delil deildir. Lokmalarmzn kabul, glbanklarmzn makbul olmas iin lokmalarmzn helal kazanla elde edilmesi gerekiyor. Hi bir kul hakk yemeden, hi bir yalana-dolana bavurmadan alnmzn teriyle kazandmz kazanla elde ettiimiz lokmalarmz yiyene helal, yedirene delil olur. O sofralarda Halil brahim'in bereketi ile dolar.

***
47

Glbanklar

Remzi Kaptan

Yemekten nce Bismiah.. Allah.. Allah.. Evvel Allah diyelim, kadim Allah diyelim. Sofra Alinin, himmet Velinin. Geldi Ali sofras, ah diyelim. ah versin, biz yiyelim! Allah, eyvallah. Gerekler demine H diyelim. *** Yemekten sonra Bismiah.. Allah.. Allah.. Nimmet-i Celil, bereket-i Halil, efaat-i Resul, inayet-i Ali, Himmet-i Veli ola. Artsn eksilmesin, tasn dklmesin. Bu gitti, ganisi gele..... Hak Muhammed Ali bereketini vere.
48

Glbanklar

Remzi Kaptan

Yeyip yedirenlere, piirip kotaranlara, nur-i iman, ak-u sevk ola. Dertlere derman hastalara ifa ola. Gittikleri yerde gam ve keder grmeye. lerin, Belerin, Yedilerin, On ki mamlarn, Ondrt Masumu Paklarn, Onyedi Kemerbestlerin, Krklarn, Rical l gayp erenlerin ve Pir dergahna yazla. Yiyene helal yedirene delil ola. Lokma hakkna, evliye keremine, cmertler cemine, gerek erenler demine H diyelim....

*** Bismillah Bismiah Allah Allah Hizmetleriniz kabul ola. Muratlarnz hasl ola. Lokmalarnz, kurbanlarnz ulu dergaha yazlm ola. Emeiniz zaya gitmeye. Her iki cihanda yznz ak imannz pak ola. mrnz bereketli, yuvanz meserretli ola. Hak Muhammed Ali kabul eyleye. On ki mamn katarndan ayrmaya.
49

Glbanklar

Remzi Kaptan

Ondrt Masumu Pak, Onyedi Kemeribest ve Krklar efaatiniz ola mam Hasan, ah Hseyin, Hnkar Hac Bekta Veli defterine kayt ola. Nuru Nebi, Kerem-i Ali, Pirimiz Hac Bektai Veli gerek erenler demine H mmine ya Ali!

50

Glbanklar

Remzi Kaptan

Tvbe Gnahlarmza Estafurullah Hata yapyoruz. Gnah iliyoruz. Nedir hata yapmak gnah ilemek? Huzursuz ve mutsuz olmaktr. Kendimizi , sevdiklerimizi ve zarar verdiimiz cmle insanlar zmektir. Amacmz nedir? Amacmz; anlaml ve onurlu bir hayatn sahibi olmaktr. Yaamn bir anlam var. Hayat, yle bazlarnn sand ve yaad gibi ucuz ve anlamsz deildir. Anlamna uygun bir yaamn sahibi olabilmek iin her eyden nce kendimizle bark olmalyz. Kendimizle, evremizle, doayla uyumlu ve bark olmamz gerekiyor. Bunun iinde hatalarmz en aza indirmeliyiz. nsann iyi olduuna, iyi olmas gerektiine inananlardanz. Dolaysyla insan hata yaptnda, gnah ilediinde, kendisinin ve evresinin malna, canna zarar verdiinde; bundan pimanlk duyduuna inanyoruz. Pimanlk duyuyor insanolu yapt yanllardan, iledii gnahlardan, sebep olduu aclardan ve verdii zararlardan dolay. Piman oluyor olmasna ama ksa bir zaman sonra pimanln unutup ayn hatalar olmasa bile benzer hatalar yapmaya , farkl
51

Glbanklar

Remzi Kaptan

gnahlar ilemeye, zarar ve ac vermeye devam ediyor. Yine piman oluyor. Yine tvbe ediyor. Yine yapyor. Bu byle devam ediyor. yle bir gn geliyor ki artk hatalarndan utanaca yerde hatalarn iselletirip vn duyar duruma geliyor. Daha ok gnah iliyor, daha fazla ac ve zarar veriyor. Artk kaybedecei bir eyi olmadn dnyor ve daha da batakla saplanyor. Yapt hatalarn tamirinin olmadn, iledii gnahlarnn tvbesinin kalmadn, verdii aclarn ve zararlarn hi bir tazminat kabul etmeyeceini dnyor. Bu duygu ve dncelerle daha da yalnzlayor ve yalnzlap kendi iine kapandka daha da batakla saplanyor. Oysa umut her zaman vardr. Yanllar dzeltmeye almak soylu bir eylemdir ve hep kabul grr. Hatalar ne kadar ok olursa olsun, gnahlar ne kadar byk olursa olsun, verilen aclar, yaratlan tahribatlar ne kadar onarlmaz olursa olsun her zaman bir umut vardr. Btn kaplar hic bir zaman kapal deildirler. Bir kap her zaman mutlaka aktr. Ne gzel buyurmu Mevlana Hazretleri:

Ne olursan ol gel Bin kez tvbe edip


52

Glbanklar

Remzi Kaptan

Bin kez tvbeni bozmu olsan bile gel Bu kap mitsizlik kaps deildir.

Mevlana hazretlerinin arlarna kulak verelim, davetine icabet edelim. Bu kap mitsizlik kaps deildir. Birini kapatan elbet dierini aar. Asla ylmayalm, pes etmeyelim, bo vermeyelim. Ne kadar kirli olursak olalm asla tvbe etmekten korkmayalm. Hi bir ey iin ge kalnm deildir.

*** Bismillah Bismiah Allah Allah! Eksikliklerimize tvbeler olsun; tvbe gnahlarmza estafurullah, estafurullah, estafurullah. Benlikten, yaramazlktan, kibri hasetten; gnlmzle, gzmzle, kalbimizle, dilimizle, cemi azalarmzla yapm olduumuz gnahlarn cmlesine, tvbe gnahlarmza estafurullah, estafurullah, estafurullah. Tvbe ettik, piman olduk, dndk senin ululuuna, yceliine, rahmetine ve birliine sndk.
53

Glbanklar

Remzi Kaptan

Her trl gazay, belay, acy, afeti, tufan, gam, kasveti def etmeye, gnahlar affetmeye kadirsin. Af eyle ey yce Allahm. Merhametin sonsuzluuna snarak, kul beerdir hata iler, sultan olan da balar niyetiyle, zmz dara ekip, tvbe edip sana yalvaryoruz. Tvbe gnahlarmza estafurullah, estafurullah, estafurullah. *** Gece gndz hata etmektir iimiz, Tvbe gnahlarmza estafurullah. Muhammed Aliye baldr bamz, Tvbe gnahlarmza estafurullah. Hasan Hseyin sr iinde sr ise, mam Zeynel nur iinde nur ise, zmzde kibir benlik var ise, Tvbe gnahlarmza estafurullah. Muhammed Bakrn izinden kma, Ykn Caferden tut gayriye bakma, Hatra deip gnller ykma, Tvbe gnahlarmza estafurullah.
54

Glbanklar

Remzi Kaptan

Benim sevdiceim Musa-i Kzm, mam Rzaya baldr zm, Eksiklik noksanlk hep kusur bizim, Tvbe gnahlarmza estafurullah. Muhammed Taki le varalm aha, Ali Naki emeimizi vermeye zaya, Ettiimiz kem ilere bed huya, Tvbe gnahlarmza estafurullah. Hasan Askerinin glleri bite, Mehdi gnlmzn gamn ata, Ettiimiz yalan gova gybete, Tvbe gnahlarmza estafurullah. ah Hatayim eder Badat Basra, Kaldk zamaneye byle asra, Y Ali Kerem knisin kalma kusura, Tvbe gnahlarmza estafurullah.

55

Glbanklar

Remzi Kaptan

Nikah, Evlilik, Aile Evlilik ve ailenin nemi. Doru anlamda bir evlilik ve beraberinde bir aile, bireysel mutluluk ve toplumsal geliimin devam asndan en nemli unsurdur. Baz kimseler modern hayatn ulat zirve bakmndan ve tad ahlki deerler bakmndan evliliin gereksiz olduu, demode olduu grndeler. Bize gre aksi durum geerlidir. Evlilik ve aile kutsal deerlerdir. Kendi yetmezliklerini, eksiklerini, yanllarn aile kurumuna balamak yanltr. phesiz burada yanl hesaplar sonucu olumu evlilikleri, aileleri belirtmiyoruz. Belirtmeye altmz; iki zgr iradeli insann karlkl sevgi ve saygya dayanan evlilikleridir. Hibir etki altnda olmadan, tamamen hr duygu ve dnce ile gerekleen evliliklerdir. nsan doas itibariyle yalnzdr, yarmdr. oalmas, tamamlanmas gerekir. En mahrem, en isel, en gizli, baka kimselerle paylaamayaca duygu ve dncelerini ei ile paylar. Ei insann dier yarsdr. Dtnde kaldran, yorulduunda g veren, aladnda yan banda olan, sevindiinde kucaklayan...dr.
56

Glbanklar

Remzi Kaptan

Mutlu aile mutlu toplumdur. Bizlerin kstas budur. Mutlu aile; duygu ve dncede hr, iradeli, inanl, sorumluluklarn bilincinde, sadakatli, fedakr insanlardan oluur. zgrl sorumsuzluk olarak alglayan, fedakrl enayilik olarak alglayan, evlilii feodal ilikilere gre ekillendirmek isteyen kiilerin kurduu ailelerin mutlu aile ile alkas yoktur. Byle anlaylar toplumsal kntlerin belirtileridir. nsan sadece duygusal hareket ederek evlilik yapmamaldr. Duygu olmakla beraber evliliklerde asl belirleyici olmas gereken mantktr. Btn mrnz beraberce, genel deyimle ayn yastkta geireceiniz insann doru kii olup olmadn daha ok mantkla deerlendirerek zmsemeli, benimsemelisiniz. Ortak ilgileri, ortak deerleri, ortak inanlar gz nnde bulundurmalsnz. Evlilik, insan hayatnn doumdan sonraki en nemli kavaklarndandr. Bir deil, bin defa dnlmeli. Duygular bin defa tartlmal. Evlilik fedakrlk demektir. Tek tarafl fedakrlk deil elbette. Kesin bir sadakat, ballk, gven, sevgi ve sayg olmal. Asla ihanet, yalan, sahtekrlk olmamal. nsan her zaman hata yapabilir. nemli olan husus, hata yapldnda samimi bir ekilde bunu telafi etmeye almaktr. Evliliin, mutlu aile kurmann ya yoktur. Yine de en ideali 2030 ya arasdr.
57

Glbanklar

Remzi Kaptan

Sonu itibariyle sylemek istediklerimizi zetlersek; evlilik ve sonrasnda kurulan aile ok nemlidir. nsan hangi ada yaarsa yaasn, modern, post modern hatta daha modernini de yaasa hayatn, tamamlanmak durumundadr. Modern hayatn zorluklarn yenebilmek, gzelliklerini anlaml yaayabilmek iin evlilie ihtiyac vardr. Yine dar feodal ilikileri, gerici gelenekleri, tabansz sosyal yapy amak, yenmek istiyorsak evlilie ihtiyac vardr. Ama bu evlilik zgr duygu ve dnce ile ancak gerekleebilir.

Alevi inan nikah/dede nikah nasl kylr?

Evlilie, dolaysyla mutlu aileye giden ilk nemli szleme nikahtr. Nikah, salt devletlerin yasalar yoluyla balayc hale getirdii nikah deildir. Bununla beraber daha ok isel olan inansal nikahta vardr. Modern devlet aygtlar insan hayatnda olmad vakitler bu inansal nikahlar vard. Gnmzde daha ok sembolikte olsa bu inansal/dini nikahlar hemen hemen her toplumda varln srdryor. Bir inan toplumu olarak Alevilerde de inan nikah (genel manada dedelerin nikah kymasndan dolay dede nikah olarak biliniyor) vardr. Var olmas bizce gzel bir gelenektir. nk
58

Glbanklar

Remzi Kaptan

evlenen kiiler bylece bu antlamaya toplum ve yaratc huzurunda bal kalacaklarna dair ikrar veriyorlar. Bu verilen ikrarlar kiileri yanl yapmaktan alkoyan faktrlerden biri olarak kabul ediliyor ve yukardaki paragraflarda ortaya koymaya altmz gzel, mutlu, huzurlu ailelerin olumasna katk sunuyor. Bu ve benzer daha baka olumlu zelliklerden dolay, resmi devlet nikahnn yani sra Alevi inan nikahnnda kylmas, Alevi inanl kiilerin uymakla ykml olduklar geleneklerden birisidir. Alevi inan nikah/dede nikah nasl kylr? Evlenmeye karar veren kiiler, bu iki kiinin aileleri, dostlar hep birlikte nikah kylacak cemevinde toplanrlar. Eer cemevi yoksa en yakndaki Alevi inancn yaatan ve yaatmay esas alan bir kurumda bir araya gelinmelidir. Eer herhangi bir sebepten dolay bu mmkn deilse, o vakit evlenecek kiilerin uygun grecei bir evde nikah kylr. Nikah Alevi inan nderleri olan dedeler kyar. ok az olmakla beraber nikah analarda kyyor. Genel olarak Alevi inan nderleri olan dedelerin nikah kymas en makbul olandr. Ancak dedelerle beraber analarda, yine bu yolu edep erkan ile
59

Glbanklar

Remzi Kaptan

srdren ve bu konuda yetki, icazet sahibi taliplerde nikah kyabilirler. Nikah kylmadan nce dede yukarda izah etmeye altmz gibi evlenecek kiilere aile, evlilik hakknda bilgiler, tler, nasihatler verir. Bu bilgiler verildikten sonra dede nikaha balar. Dedeye gre gelin sa tarafta, damat da sol tarafta edep erkan zere otururlar. Dede: dini nikah akdinizi yerine getirmek zere burada bulunuyorsunuz. yi gnde, kt gnde, hastalkta ve salkta birbirinizi sayacanza, lm sizi ayrana dek iyi geinip hi ayrlmayacanza, sizlerden doan ocuklarnza iyi bir anne ve baba olacanza sz verip aht edeceksiniz. Anne ve babalarnzda dahil olmak zere hi bir kimsenin etkisi altnda kalmadan zgr iradenizle karar vereceksiniz. Dede nce geline sorar: imdi kzm sana soruyorum; Allahn emri, Peygamberin kavli, mam Cafer-i Sadk Hazretlerinin itihad zerine hazr bulunan cemaatin ahadetiyle senin ein olmak isteyen (rnek olarak Talip olu Ali) e olarak kabul edip aht ediyor musun? mr boyu birlikte yaayacanza, birbirinizi seveceinize, hastalkta ve salkta, iyi ve kt gnlerde birbirinize destek olacanza sz verip, ikrar ediyor musunuz?
60

Glbanklar

Remzi Kaptan

Dede ayn soruyu damada sorar. Allahn emri, Peygamberin kavli, mam Cafer-i Sadk Hazretlerinin itihad zerine hazr bulunan cemaatin ahadetiyle senin ein olmak isteyen (rnek olarak Mehmet kz Fatma) e olarak kabul edip aht ediyor musun? mr boyu birlikte yaayacanza, birbirinizi seveceinize, hastalkta ve salkta, iyi ve kt gnlerde birbirinize destek olacanza sz verip, ikrar ediyor musunuz? kere ayn soru sorulur ve yantlar aldktan sonra, anne ve babaya sorar. Ana ve babalar sizlerde raz msnz? Bu evlilii onaylyor musunuz? Anne ve baba: Razyz ve de onaylyoruz, dedikten sonra dede cemaate sorar: burada hazr bulunan canlar, bu evlilie ahadet eder misiniz? Ana, baba ve tanklar onayladktan sonra dede; Allah Muhammed Ali bu nikah mbarek ve hayrl eylesin, sizleri birbirinize e olarak nikahladm, her iki aileye de hayrl, uurlu olsun. Dede, evlenecek kiileri el ele tututurarak dara kaldrr ve duasn verir.
61

Glbanklar

Remzi Kaptan

Bism-i ah Allah, Allah!.. lahi Yarabbi! Kydmz bu nikah ve bu birliktelii mbarek eyle. Elerin mrlerini uzun, salkl ve mutlu eyle. Dildeki dileklerine, gnldeki muratlarna vasl eyle. Yuvalarn mutlu, nimetlerini bereketli eyle. Ailelerine, toplumumuza ve cmle insanla hayrl evltlar nasip eyleye. Aralarnzda ki sevgiyi ve saygy sonsuza dek daim eyle. Azlarnz tatl, gnleriniz mutlu, mrnz uzun ve kutlu ola. Soyunuz ve nesliniz de yeryznde daim ola. Nikahlarnz kadim, muratlarnz da hasl ola. Verdiiniz ikrardan dnmeyesiniz. Pir divannda utanmayasnz. Birbirinizden usanmayasnz. Yce Allah gelecek kazalardan, bellardan emin eyleye. Gelinle-damad ve buradaki canlarmz da her iki cihanda aziz eyleye. Bu nikah iki evladmza ve ailelerine de hayrl ve uurlu ola. mr boyu mutlu ve huzurlu olmalarn nasip eyleye. Hz. Muhammed Mustafa ve Hatice-i Kibriya Ve Hz. mam Ali ile Hz. Fatmann nikahlarnn yz suyu hrmetine sizlerinde nikah kutlu, mutlu ve hayrl ola. Ehlibeytin katarndan ve didarndan mahrum eylemeye.
62

Glbanklar

Remzi Kaptan

Duas bizden, kabul de Allahtan ola. Geree H! Nikah kyldktan sonra hazrlanm olan erbet veya erbet niyetine baka tatl iecekler, yiyecekler meydana getirilir. Dede, evlenecek ocuklara erbet ikram eder. Hz. Peygamber efendimiz, kz Hz. Fatmay Hz. Ali ile evlendirdii zaman baldan erbet yaptrp, Hz. Ali ile Hz. Fatmaya sunarak Yaamnz bu erbet gibi tatl ve mutlu olsun diyerek dua eder. ocuklarmzn da yaamlar erbet gibi tatl ve mutlu olmas iin dua edilir ve tm cemaate erbet ikram edilerek rf ve adetlerimiz yerine getirilir.

63

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hzr, Hzr Orucu ve Hdrellez Yeti ya Hzr deyimi asrladr darda kalann, zorda olann umut l olarak sylenmektedir. Hzr, zor durumda kalanlarn, son areleri tkenenlerin ardklar, hakszla uram ve zulm grm olanlarn, aclar ve yoksunluklar iinde yaayanlarn medet diledikleri erendir. Bilinenlerin aksine Hzr, sadece Anadoluda deil, bir ok corafyada ayn anlamda bilinmekte/anlmaktadr. Biz Aleviler Hzr bir peygamber olarak kabl ederiz. Bizler iin O, Hzr Peygamber, Hzr Aleyhisselam ya da Hzr Nebidir. nancmza gre Hzr Peygamber lmszlk suyunu (Ab- Hayat) imitir. Zaman zaman dnyaya gelerek, darda olanlarn yardmna koar ve doaya yeniden can verir (bir baka bilgiye/anlatma/inanca gre de Hzr Nebi her zaman dnyadadr ancak sadece Hak Yolunu srenlere grnr ve yardmna/carna koar). Hzr Nebi, halk arasnda yle tarif (tasavvur) edilir: zerinde ieklerden yaplm bir cbbesi bulunan, ak sakall, nur yzl yal biri olarak betimlenir. Bast yerde gller aar, ekinler yeerir. Elini srd kii dertlerden, uursuzluklardan, hastalklardan arnr, mr boyu huzurlu yaar.
64

Glbanklar

Remzi Kaptan

Btn bu tartmalar bir yana, Alevilerin alglad, and Hzr biraz daha somutlatralm. Hzr zerine, Hzr'n gerek (bir zamanlar yaam olan biri) mi yoksa hayali/mitolojik biri mi olduu ynndeki tartmalar devam etmektedir. Baz anlatmlara gre Hzr, Hz. Ademin oludur, bazlarna gre Kabil veya El Yasa'nin oludur. Baz kaynaklar Kuran- Kerimde Kehf sresinde geen ve Hz. Musa ile beraber olan ama ismi zikredilmeyen kiinin Hzr olduu ynndedir. Baz anlatmlar gre Hz. Musa'ya, kendisinden daha hikmet ve ilim sahibi kimsenin olup olmad sorulmutu. Hz. Musa: "Hayr, yoktur" diye cevap verince Allah bir vahiyle Hz. Musa'ya iki denizin kavutuu yerde kendisinden daha bilgili ve hikmet sahibi bir kimsenin olduunu (Hzr) bildirdi. Bunun zerine Hz. Musa, beraberinde gen bir delikanl ile Hzr' bulmak zere uzun bir yolculua kt. Bundan sonra Hz. Musa'nn Hzr ile, Kehf Suresinde anlatlan yolculuu balad. 60. Bir zaman Msa, gen dostuna yle demiti: "ki denizin birletii yere kadar hi durmadan yryeceim yahut da seneler ve seneler harcayacam."

65

Glbanklar

Remzi Kaptan

61. Bu ikisi, iki denizin birletii yere vardklarnda, balklarn unuttular. Bunun zerine balk da denizde bir delie doru yola koyuldu. 62. Oray getiklerinde Msa, gen arkadana dedi ki: "Hadi, getir u sabah yemeimizi. Vallahi bu yolculuumuz yznden epey ektik." 63. Gen adam dedi: "Bak sen u ie, hani kayaya snmtk ya, ite o srada bal unuttum. Onu hatrlamam bana unutturan, eytandan bakas deildi. Balk, denizin iinde acayip bir biimde yolunu tuttu." 64. Msa: "Arayp durduumuz ite o idi" dedi. Bunun zerine kendi izlerini srerek gerisingeri dndler. 65. Orada, kullarmzdan yle bir kul buldular ki, biz ona katmzdan bir rahmet vermi, ltfumuzdan bir ilim retmitik. 66. Msa ona dedi ki: "Sana retilenden bana da bir olgunluk/bir bilgi retmen artyla sana tbi olaym m?" 67. Dedi: "Dorusu sen benimle beraberlie dayanamazsn." 68. "Havsalann almad bir eye nasl dayanacaksn?"
66

Glbanklar

Remzi Kaptan

69. Msa dedi ki: "Allah dilerse beni sabrl bulacaksn; hibir ite sana kar gelmeyeceim." 70. Dedi: "Bak, eer bana uyarsan, ben sana kendisinden bahis ancaya dein hibir ey hakknda bana soru sorma!" 71. kisi birlikte yola koyuldular. Bir sre sonra gemiye bindiklerinde, tuttu gemiyi deliverdi. Msa dedi: "indekileri bomak iin mi deldin onu? Vallahi korkun bir i yaptn!" 72. Dedi: "Ben sylemedim mi, sen benimle beraberlie asla dayanamazsn!" 73. Msa dedi: "Unuttuum iin beni azarlama; bu yaptmdan dolay da bana zorluk karma." 74. Yine yola koyuldular. Bir sre sonra bir olana rast geldiler; tuttu onu ldrd. Msa dedi: "Tertemiz bir insan, bir cana karlk olmakszn ldrdn ha!? Vallahi ok kt bir i yaptn!" 75. Dedi: "Ben sana sylemedim mi, sen benimle beraberlie asla dayanamazsn."

67

Glbanklar

Remzi Kaptan

76. Msa dedi ki: "Eer bundan sonra sana bir ey sorarsam artk bana arkadalk etme. Vallahi, yle bir durumda benden ayrlmakta mazur saylacaksn." 77. Yine yola koyuldular. Biraz sonra bir kente geldiler. Kent halkndan yemek istediler, ama onlar bu ikisini konuk etmekten ekindiler. Orada, yklmay bekleyen bir duvara rastladlar; gen adam tuttu onu onard. Msa "steseydin buna karlk bir cret elbette alrdn." dedi. 78. Dedi ki: "te bu, seninle benim aramn ayrlmasdr. imdi sana, tahamml edemediin eylerin i yzn haber vereceim." 79. "Gemiden balayaym: O gemi, denizde iilik yapan bir grup yoksulundu. Ben onu kusurlu hale getirmek istedim. nk biraz telerinde bir kral vard; tm gemilere zorla el koyuyordu." 80. "Olan ocua gelince: Onun anas-babas inanm kiilerdi. ocuun onlar azgnlk ve inkra srklemesinden korktuk." 81. "Diledik ki, Rableri onlara o ocuktan temizlike daha stn, merhamete daha gelimiini versin."

68

Glbanklar

Remzi Kaptan

82. "Ve duvar. Duvar, o kentte yaayan iki yetim olannd. Altnda, olanlara ait bir define vard. Olanlarn babas da hayr ve bar seven bir kimse olarak yaamt. Rabbin istedi ki, o ocuklar ergenliklerine ulasnlar da Rabbinden bir rahmet olarak definelerini karsnlar. Ben bunlar kendi buyruumun sonucu olarak yapmadm. te senin sabretmeye g yetiremediin eylerin i yz budur." Ad aka gemese de inancmza gre burada bahse konu olan bilgi ve hikmet sahibi kii Hz. Hzrdr. Hac Bekta Velinin Velayetnamesinde de Hz. Hzr ile ilgili bir anlatm vardr. Bu anlatm u ekilde gemektedir. Hnkr'a bir ikindi zeri, gzel yzl, tatl szl, Alevi sal, yeil giysili bir aziz geldi. Boz donlu bir ata binmiti; Saru smail karlad, atn tuttu. O kii teklifsizce doru Kzlcahalvet'e yneldi ve ieri girdi. Saru smail, "acaba bu atn tuttuum er kim ola, imdiye dein bunun gibi nurlu, gzel yzl ve heybetli bir er grmedim", diye dncelere dalmt. O srada halifelerden biri geldi; smail'e, "tut u at", dedi ve kzlcahalvet'in kapsna vard. O aziz kiinin, Hnkar'n karsnda oturmakta olduunu grd. Tam bu anda Hnkar, "ne yapalm Hzr'm Ulu Tanr seni bu ie komu, Tanr
69

Glbanklar

Remzi Kaptan

kullarn zordan kurtarman gerek; u anda Karadeniz'de bir gemi batmak zere, seni aryorlar; sohbetine can atyoruz ama ne are; tez imdatlarna yeti; Tanr izin verirse yine erefleniriz", diyordu. Hzr Peygamber hemen kalkt. Saru smail darda at tuttu. Hzr dar knca smail Hzr'n zengisini pt. Hzr, atn sratt gibi at, bir admn Sulucakarahyk'n stne bast, br admda gnele birlikte dolunay oldu ve gzden yitti; yalnzca kardan nalnn parlts grnd. Saru smail, huzura varp grdn anlatarak, "Erenler ah, bu giden aziz kimdir?", diye sorunca Hnkr, "kardeimiz Hzr Peygamberdir. Karadenizde bir gemi batmak zereydi, oraya imdada kotu; onun yry byledir", dedi. Saru smail Hzr' grdne ok sevindi. Hzr'n kim olduu ve hikmeti konusunda Kehf sresi ve Hac Bekta Velinin Velayetnamesinde geenler bize baz veriler sunuyor. Ancak btn bunlarn tesinde Hz. Hzr, Alevi inanl toplum arasnda varln srdryor. Zalimlerin ve ktlerin uyarcs, yoksullarn ve dara denlerin yardmcs olmaya
70

Glbanklar

Remzi Kaptan

devam ediyor. Urad her yere gzellikler, bahar gtrmeye, bereket gtrmeye devam ediyor. Hzr Orucu Hzr orucu, (orucun bilinen zelliklerinin yani sra) Yce Yaratcya teslim olmann, Ehlibeyte bal olmann, Hz. Hzr'a ve onun ahsnda gerek bilgiye, rahmete, iyilerden olmann, kr sahibi olmann, Hak Yolunu srenlerden olmann bir gerei olarak tutuluyor. Hzr orucu, baz yrelerde Ocak aynn son gn ile ubat aynn ilk iki tutuluyorsa da genel olarak her yl 13-14-15 ubatta tutuluyor. Bu gnlk orutan sonra lokmalar datlyor, kurbanlar tlanyor, cemler yaplyor. Dilde dileklerin, gnlde muratlarn kabul olmas, Bozatl Hzr'n ilgisine nail olunmas iin tutuluyor. Bu halisane duygu ve dncelerle tutulan orular, datlan lokmalar, yaplan cemler, edilen dualar elbette kabul olur ve her yerde hazr ve nazr olan Hz. Hzr carmza yetiir. Hdrellez Hdrellez, Hzr ve lyas isimlerinin bir araya gelmesi ile oluan bir kelimedir/kavramdr. Hdrellez ayn zamanda bir bayramdr. Dnyann bir ok corafyasnda biimde farkl grnmler
71

Glbanklar

Remzi Kaptan

alm olsa da (yerel kltrel zellikler katlm), z olarak ayn inancn devam olarak kutlanan bir bayramdr. 5 Mays 6 maysa balayan gece Hzr ile lyasn yeryzn gezdii ve bulutuklar gecedir. Hz. Hzr nasl ki lmszlk suyu olan Ab- Hayattan imise, ayn ekilde Hz. lyas da Ab- Hayattan imitir. (Hatta baz anlatmlara gre Hz. Hzr ve Hz. lyas kardetirler). te bu iki lmsz Nebinin bulumas, berekettir, bolluktur, bahardr, aydnlktr, paylamdr, Yolu srenlerin bayramdr.

*** Dardaym, zordaym Yetiin carma ya erenler Yeti carma Bozatl Hzr Her yerde hazr ve nazr olan Deryalar ayrp dalar birletiren Gk kubbeyi ap ar alaya ulaan Yeti carma Bozatl Hzr Hikmetinden sual olunmayan aresizlere are olan
72

Glbanklar

Remzi Kaptan

Btn kederi gideren Yeti carma Bozatl Hzr Yokluklara varlk olan Amalara gz olan Srr- hakikati bilen Yeti carma Bozatl Hzr Ben ki gnahkarm, hatalym Benki, benlik deryasnda boulmuum Yeti carma Bozatl Hzr

73

Glbanklar

Remzi Kaptan

Yzm Yerde, zm Darda, Meydandaym Rya ile gerein arasnda bir yerde gzlerini at. Gzleri karanlk odada tandk nesneler ararken zihni kendi yatanda olduunu hatrlatyordu. Kendi yatanda olmas, tandk kokularn hakim olduu bir atmosferde olmas azda olsa rahatlamasn salamt. Ancak rahatlam olmas, kaygszca yastna ban koyup uyumak iin yeterli gelmemiti. Gelmedii iin doruldu yatanda. Yastn srtna gelecek ekilde dzeltti. Ban yatan dayanm olduu duvara dayad. Ellerini yorgann stne kartp birletirdi. I yakmad. I yaksa sanki doru dnemezmi hissine kapld. Karanlk odaya alan gzleri nesneleri imdi daha rahat seiyordu. Hafiften indirilmi olan panjurlarn aralndan caddenin klar yansyordu odaya. Eliyle hayat arkadann ellini arad. Hayat arkada her zamanki gibi doal bir refleksle elini tutan eli tuttu. Sonra tekrar parmaklarn gevetti. Eli, hala kokusuyla btnlemi olan yata paylat kiinin elini tutuyordu. imek hzyla kokularn insan hayatnda ve tabi ki kendi hayatnda- ne kadar nemli olduunu dnd. Bunca karmak duygu ve dncenin arasnda aklna kokularn ne kadar nemli olduu dncesinin gelmi olmasna kendisi de at. aknl ksa srd. Tekrar, biraz nce rya ile gerein arasnda bir yerdeyken karanlk odaya gzlerini at ruh haline geri dnd.
74

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hayat arkadann elini usulca brakt. Srt kendisine dnk olan hayat arkada yle sessiz uyuyordu ki, sanki nefes almyordu. Beraberliklerinin ilk dneminde bir ok defa onun nefes almadn dnm ve telala uyandrmt. Aklna gecenin bilinmedik kanda bu ann gelmesine de at. Ama fazla zerinde durmad. Hayat arkadann uyanmamas iin dikkatlice yataktan kt. kmadan nce srtn hafife koklad. Yine o tandk kokunun olmas aklna yine kokularn ne kadar nemli olduunu getirdi. Yataktan usulca kan kii, ocuunun uyuduu odaya gitti. Kznn odas kendilerinin odalarna gre ok daha aydnlkt. 6 yanda olan kznn stn rtt. Hafife yanan pt. Kznn o meleklere has olabilecek kokusunu iine ekti. Hayat arkadann ve kznn varlna sevinip tekrar yatana dnd. Yataa uzanmak yerine yine srtn duvara yaslad. Oda daha aydnlk grnyordu gzlerine. Kafasn duvara iyice dayad. Ayaklarn rahat brakt. Ellerini yine yorgann zerine kard. Bu kez ellerini birletirmedi. Yllardr ayn yata paylat insan deliksiz uyumaya devam ediyordu. Anlatlmaz bir ruh hali iindeydi. Ruh hali kt deildi, iyide deildi. Bilinen ruh hali tariflerine benzemeyen bir momenti yayordu. Biraz nce kznn ve hayat arkadann varlna seviniyordu. kr sahibiydi. Yaratana isyan eden bir ruh hali
75

Glbanklar

Remzi Kaptan

deildi. Aksine, kr eden bir ruh halindeydi. Mesele kr etmek veya isyan etmek deildi. Mesele bambakayd. Bu bambakay o da bilmiyordu. Ortada bir mesele vardi. Kesin olan buydu. Karanlk odada gzlerini sabit bir noktaya dikmi bambakay anlamaya alyordu. Gzlerini gayri ihtiyari olarak kapatt. Uyumuyordu. Daha berrak dnmeye alyor, duygularnn neye karlk olduunu saptamaya alyordu. O an en son katld cemde Mrsel dedenin mam Hseyin'in ahsnda cmle Yezitlere hitaben syledii at geldi aklna. Mrsel dedenin o tarih tesinden gelen, dinleyeni alatan davudi sesi kulaklarnda nlyordu. Evlad Ali'yem ldrn/ Evlad Resul'em ldrn. Ka zaman geti bilinmez ancak Mrsel dedenin elini kalbine koyup Ya Hzr demesi ile cem erenlerinin yek can olmalar ve ayn ruhsal btnle erimelerinde yaad gibi yayordu imdi. Farknda olmayarak elini kalbine koymu Ya Allah, Ya Muhammed, Ya Ali, Ya Hzr diye mrldanmt. Onunla beraber Mrsel dede de Ya Allah, Ya Muhammed, Ya Ali, Ya Hzr diyordu. Ne kadar zaman gemiti btn bunlar olurken?

76

Glbanklar

Remzi Kaptan

Sadece bir ka saniyede mi olmutu, yoksa saatlerce srm myd? Ka defa tekrar etmiti Kerbela mersiyesini ve ka defa Ya Allah, Ya Muhammed, Ya Ali, Ya Hzr diye mrldanmt? Bunlar mehuld. nemi de yoktu aslnda. nemli olan, tpk maneviyatn en dorukta yaand, seyir iin deil, Hak iin semahlarn dnld, canlarn tevhid halini alp can olduu cemlerde yaanan younluun yaanm olmasyd. Arnm, yenilenmi bambakay zmt. O ana kadar ezberinde hi bir duay, glbank bilmedii halde erenlerin buyurduu gibi dile gelmi, rahmeti ve merhameti snrsz vede sonsuz olan Yaratcya yakarmt. Ey rahmeti ve merhameti sonsuz olan. Bala beni. Rahmetinden ve merhametinden mahrum eyleme beni. Yzm yerde, zm darda, meydandaym. Sonsuz denizinde bir damla olmaktr muradm. lerin, Belerin, On ki mamlarn, On Drt Masum-u Paklarn, On Yedi Kemerbestlerin, Krklarn yolundan ayrma beni.
77

Glbanklar

Remzi Kaptan

Ehlibeytin yz suyu hrmetine didarndan mahrum eyleme beni. Ey ulularn ulusu, yerlerin ve gklerin ve var olan her eyin Maliki. Esirgen ve balayansn. Cmle canlar esirge, bala. Ehlibeyt bendelerinin, mam Hseyin'e gzya dkenlerin, Hac Bekta Veli'nin yolunda olanlarn, Pir Sultan Abdal'a bal olanlar esirge, bala. Yollarn yolsuza uratma. Ey Allah'm senden baka ilah yoktur. Sen Gaffarsn. Yolundan km olanlar balayansn. Ey Allah'm, beni, ailemi, cmle Ehlibeyt muhiplerini, sana yalvaran, senden medet dileyen, tek muradlar didarna nail olmak olan cmle canlarn dilde dileklerini, gnlde muradlarn ver. Onlar ktlerden ve yolundan km olanlardan eyleme. Geree H! Hayat arkada oktan uyanm kahvalt hazrlyordu. Kk kz gelip yorgan zerinden alnca o da uyand. Kahkahalar atarak yorgan ekitiren kzn yakalayp sevdi. Kk kz
78

Glbanklar

Remzi Kaptan

tekrar kanca artk bambaka biri olarak uyandn fark etti. Bu ev, bu oda, eyalar daha bir renkliydi. Adeta mutluluk ve huzur sayorlard. Elbette imdiye kadarki hayatnda da olduka mutluydu. Ancak bu sabah bambaka biri olduunu, hayatnn bundan sonra daha anlaml ve mutluluk dolu olacann bilincindeydi. Bu bilin ile Ya Hzr deyip yataktan kt. Yeniden domutu.

79

Glbanklar

Remzi Kaptan

Gvenmek Gvenmek kelimesi/kavram szlklerde syle aklanyor: Korku, ekinme, kuku duymadan inanmak ve balanmak duygusudur. Her eyden nce insan esirgeyen ve balayana, merhameti ve rahmeti sonsuz olana, snrsz bir ekilde, son nefesine kadar gvenmelidir. Allah'a gvenmek, onun merhametinin ve koruyuculuunun her daim zerimizde olduunu bilmek ve bu bilinle yaamak beraberinde insann kendine gven duymasn salar. Allah'a inanmak, gvenmek onun her zaman seninle olduunun idrakinde olarak yaamak demek, hi bir zaman yalnz kalmamak demektir. Biraz daha somutlatrrsak yle formle edebiliriz. Allah'a gvenmek, kendine gvenmektir. Kendine gvenen, kendisinin emin olduuna inanan birisi bakalarna da ayn ekilde gvenir. Bylece gven zerine bir ilikiler a meydana gelir. Bylesi gvene dayal ilikilerin hakim olduu bir evrede yayor olmak, anlam ve mutluluk dolu bir yaamn temelidir. Anlam ve mutluluk dolu bir yaamn temelinin var olmas, dier eyleri zerine ina edeceimiz salam bir zemin demektir. Bu temel olmazsa, ina ettiklerimiz ne kadar grkemli olurlarsa
80

Glbanklar

Remzi Kaptan

olsunlar eninde sonunda yklmaya mahkumdurlar. Nitekim bir ok iliki anda yaananda budur. Gnmz ilikileri daha ok basit karlara dayanan, gn kurtarmaya ynelik bir erevede geliiyor. Gvenin ve inanmann hakim olduu ilikiler ne yazk ki aznlkta kalyor. Oysa ilikilerde gven esas alnsa yaamak daha randmanl olur. Bu yaanmyor. Gvensizlik baz durumlarda ve iliki tarzlarnda esas alnyor. Byle olunca da ilikilerin kalitesi dyor. Bu elbette ki yaamada yansyor. Dnnki ticari bir ilikide gven yerine baka olumsuzluklar hakim. Basit karlar, ucuz hesaplar, kandrmak ve hile hakim. Bylesi bir ticari iliki ilk etapta olmazsa bile hemen sonrasnda bir taraf iin kayplarla sonulanr. Bu da phesiz o kiinin btn yaamn etkiler. nsan inanmal ve gvenmelidir. Yaratana ve onun gzelliklerini aleme yanstan/sunan erenlerinin yolunun doru yol olduuna inanmaldr. Bu kl yolda karnca kararnca yrmeli/yrmeye almaldr. Bylesi bir yol esas alndnda, yani asrlardr saysz erenin grkemli iaretleriyle dolu olan yolda yrndnde yaamak gerek manasyla yaamak olur. Gvendiimizde asla ve asla yalnz deilizdir. O her daim bizlerlerdir. O, bizlere ah damarmzdan daha yakn deil mi?
81

Glbanklar

Remzi Kaptan

yle. yle olduu iindir ki gvenen ve inananlar iin darlk yoktur. Boz atl Hzr onlarn her dem carna yetiendir. Alemleri ve o alemlerden biri olan u yer kreyi ve yer kre iinde mevcut olanlar halk eden, onlar var eden btn bunlar bouna yaratmamtr. Dolaysyla yaammz oyun deildir. Yaammzn bir anlam ve hikmeti var. Belki bazen tam olarak bunun farkna varamyoruz veya daha ok bizden kaynaklanan baz gnlk basit aksaklklar bu yaln gerei grmemize engel olabiliyor. Ancak bu gerei deitirmiyor. Yayoruz ve bu yaaymzn bir anlam ve nemi var. Bu nefesi alyor olmamzn sebebi var. Bu bir yaln gerekse, neden bu cann asl sahibine gvenmeyelim? Neden gvenerek, inanarak insanla k olmu erenlerin, nsan- Kamillerin yollaryla btnlemeyelim? Neden ie gvenmekle balamayalm ve neden bu gvenmekle baladmz yolumuzda varlmz o sonsuz varlkla buluturup hemhal etmeyelim? Tekrar tekrar belirtelim: Dara debiliriz, yoksul kalabiliriz, takatimiz kalmayabilir, nefesimiz tkanabilir... Btn bunlara
82

Glbanklar

Remzi Kaptan

ramen asla gvenmekten, bize ah damarmzdan daha yakn olana gvenmekten vazgemeyelim. Ona gvendiimizde kendimize de gvenmi oluruz. Bylece gzmzde oka byttmz sorunlarmz daha abuk ve kolay aabiliriz. Sanadr inancm, gvenim, ballm. Ey ulularn ulusu, Merhametini ve rahmetini esirgeme benden. Ne mutlu gvenerek, inanarak yolunda yryenlere ve bu kl yola, darda kalm olanlar davet edenlere. Aknz bol olsun.

83

Glbanklar

Remzi Kaptan

Yalansz Yaamak Hi phe duyulmasn ki, yalan hayatmzdan ne kadar uzak olursa mutluluk ve anlamda bir o kadar yakn olur. Yalanlarla rlm, yalan ve sahtekarlklarn yaygn olduu bir yaam anlamsz bir yaamdr. Belki bu ilk etapta direkt olarak farkna varlan bir durum deil, ancak admz kadar emin olalm ki yalan bize anlamszlk ve mutsuzluk getiriyor. Bir takm gerekeler ileri srerek yalan meru hale getiren dnceleri iddetle ret ediyoruz. Gerekesi ne olursa olsun, sonular ne kadar olumsuz olursa olsun ve yalan yerine gerekleri dile getiren kiinin aleyhine olursa olsun, kesinlikle yalan ret edilmelidir. Her art altnda ve her aleyhte durumda bile mutlaka yalan yerine dorular tercih etmek bir yaam biimi olmaldr. Bu sylediklerimiz belki alagelmi toplum ve yaam gerekliine uzak ideal eyler olarak alglanabilinir. Bu yanl bir alglama olur. Yani toplumsal hayatn dayatt gerekler diye baz gerekelerin arkasna saklanmamak gerekiyor. Varsn toplumsal zorunluluklar hayatn bir ok alannda, rnein siyaset, ticaret ve daha baka bir ok alannda yalan dayatyor olsun. Varsn baz kar hesaplar olan uyanklar, kar hrs ile yanp tutuan dzenbazlar yalan merulatrmaya alsnlar. Biz btn bu -neredeyse genel kabul grm- gerekelerin hi
84

Glbanklar

Remzi Kaptan

birisinin insan mutlu ve anlaml bir hayatn sahibi yapmayacana inanyoruz. Aksine, mutsuz, huzursuz ve baarsz bir hayatn sahibi yapar. Yalanla, sahtekarlkla, dolandrclkla, yzeysellikle, yapaylkla hi bir menzil alnmaz. Belki ksa vadede baz iler oluyormu gibi grnr. Ama uzun vadede kesinlikle sonular hsran olur. Her eyden nce yalanszda, samimiyetle de, mertlikle de, doru ve drst davranarak da siyaset, ticaret yaplr. Dostluklar ve ilikiler bu eksende ve bu temelde olursa baarl olunur. Yani yalan syleyerek, sahte iler yaparak hi bir baar elde edilmez. Bazlar bunu srarla dayatsa da, filanca kii yle yapt bak sonunda baarl oldu, ite bu devirde uyank olacaksn, en ksa yoldan hi kimsenin gznn yana bakmadan keyi dneceksin gibi sylem ve davranlar kesinlikle ret etmeliyiz. Neredeyse genel kabul grm olan ve yaamn btn sahalarnda yansmasn bulan karclk, hilekarlk, sahtekarlk, hakszlk, yalan... yerine bizler srarla bu kavram ve bu kavramlarda hayat bulan dncelere, eylemlere karyz/kar olmalyz. Bizler, bu tr eylerin iddia edildii gibi baary ve mutluluu getirmediine inanyoruz. Aksine, baary, mutluluu, anlaml hayat, toplumsal dzeni salayan yalan yerine mertliktir, sahtekarlk yerine drstlktr, yapaylk yerine samimiyettir.
85

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hastalk nsann yaama dair baz nemli detaylar renmesi/grmesi iin ille de hastalanmas gerekmiyor. Ancak gzlem ve deneyimlerimize gvenerek diyebiliriz ki insanlarn, hepsi olmasa bile ou hastalandklarnda bir ok gerei daha doru kavryorlar. Her ne kadar da byle bir sonuca ulamak gibi bir amacmz olmasada neticede kardmz sonu; hastaln insana bir ok eyi anlamada, retmede, kavramada iyi bir deneyim olduu sonucudur. Gnl arzu eder ki, insanolu hastalanp aclar iinde kvranmadan da baz gerekleri kavrasn. Fakat insanolu tehlike kapya dayanmadan nlemini almyor. Salnda baz nemli gerekleri, deerleri bilmez ya da hasta olmak iin vcuduna, ruhuna zararl ne varsa ondan korunmaz. Hatta baz durumlarda saln bozacan bile bile bazen yanl davranlar iine girer. nsann hastalanmas beraberinde bir ok soruyu ve sorunu da getiriyor. Bir taraftan hastaln nedenlerini sorgulama, dier taraftan iyilemek iin tedavi imknlar. Btn bunlar bir yana, vcut kendini tekrar eski dzenine koymak iin var gcyle abalamaktadr. Hastala yol aan bakterilere, mikroplara, virslere kar insan bedeninde bizlerin gremedii amansz bir savam var.
86

Glbanklar

Remzi Kaptan

nsanlar hastalandklarnda yeni bir srece girmi olurlar. Baz insanlar en hafif ve etkisi, tahribat az olan bir gripte dahi bu sreci yakalayabiliyorlar. Baz insanlar da en amansz hastala yakalansalar bile eski srelerini devam ettirebiliyorlar. Hastalk insana baz yaamsal gerekleri, neyin ncelikli olduunu hatrlatyor. nsan en ok hastalandnda Yaratcsn aryor, anyor. Hastalk baz gereklerin kavranmasnda bir balang oluyor. Hastalk, lm gereinin hissedilen iareti gibi. Bu iaretten gereken anlamlar karanlar iin yaamlarn yeniden gzden geirebilecekleri bir sre balyor. nsan hastalandnda, bedeni takatsiz kaldnda, ar aclar iinde kvrandnda o gne dein kendisi iin nemli sayd bir ok ncelii, mesela ok para kazanmak, servet sahibi olmak, iktidarl, hretli, mevki makam sahibi olmak gibi ynla uran bo, anlamsz olduunu grr. Tekrar eski salna kavumak iin btn servetini vermeye hazrdr. Yeterki bir an nce bu aclardan kurtulsun. Ancak genelde bu sre baladnda, i iten oktan gemi oluyor. Bundan sonra o insana hayflanmak, dvnmek, giden gnlere yanmak kalyor. Bylesi bir durumda insann aklna Jorge Luis Borgesin Anlar adl iiri ile William Shakespearein Yaam ve Korku adl iiri geliyor. Borgesin Anlar adl iiri yle:
87

Glbanklar

Remzi Kaptan

Eer, yeniden balayabilseydim Yaamaya, kincisinde, daha ok hata Yapardm. Kusursuz olmaya almaz, srtst Yatardm. Neeli olurdum, ilkinde olmadm Kadar, ok az eyi Ciddiyetle yapardm. Temizlik sorun bile olmazd asla. Daha ok riske girerdim. Seyahat ederdim daha fazla. Daha ok gne douu izler, Daha ok daa trmanr, daha ok Nehirde yzerdim. Dondurma yerdim doyasya ve daha Az bezelye. Gerek sorunlarm olurdu Hayali olanlarn yerine. Yaamn her ann gerek ve verimli Klan insanlardandm ben. Yeniden balayabilseydim eer,
88

Glbanklar

Remzi Kaptan

Yalnz mutlu anlarm olurdu. Farknda msnz bilme. Yaam zaten budur. Anlar, sadece anlar Sizde an yaayn Hi bir yere yannda termometre, su, emsiye ve parat almadan, Gitmeyen insanlardandm ben. Yeniden balayabilseydim eer, Hi bir ey tamazdm. Eer yeniden balayabilseydim, lkbaharda pabularm frlatr Atardm. Ve sonbahar bitene kadar yrrdm plak ayaklarla. Bilinmeyen yollar kefeder, gnein Tadna varr, ocuklarla oynardm, bir ansm Olsayd eer. Ama ite 85indeyim ve biliyorum... lyorum...

89

Glbanklar

Remzi Kaptan

Baz kimseler farkl alglayp yorumlasa da bizce Borgesi tamamlar ekilde William Shakespeare de yle bir deerlendirmede bulunuyor: nsanlarn ou sevmekten korkuyor, Kaybetmekten korktuu iin. Sevilmekten korkuyor, Kendisini sevilmeye lyk grmedii iin. Dnmekten korkuyor, Sorumluluk getirecei iin. Konumaktan korkuyor, Eletirilmekten korktuu iin. Duygularn ifade etmekten korkuyor, Reddedilmekten korktuu iin. Yalanmaktan korkuyor, Genliinin kymetini bilmedii iin. Unutulmaktan korkuyor, Dnyaya iyi bir ey vermedii iin. Ve lmekten korkuyor, Aslnda yaamay bilmedii iin. Btn bu belirtilenlerden yola karak, kendi yaammz hastalanmay beklemeden de gzden geirebiliriz. Bizler iin gerekten ncelikli olan nedir?
90

Glbanklar

Remzi Kaptan

Yaammz nasl bir seyir iinde? Hayatmza gereken anlam ve nemi veriyor muyuz? Yaam, dnyay, evreni ne kadar tanyoruz? Kendimizi ne kadar tanyoruz? Yaamdan beklentilerimiz neler? Bencil, bireyci, rveti, yoz... bir yaam sahibi miyiz? Yoksa erdemli, zgeci, ahlkl, onurlu... bir yaam sahibi miyiz? Bir takm toplumsal, siyasal, ekonomik kaidelere tbi bir yaammz m var, yoksa zgrlk, deerlere bal bir yaammz m var? Her eyden nemlisi de, yaammz ne kadar kendimiz ynlendiriyoruz? Kendimiz zgr irademizle yaammz ynlendiriyor, belirliyor sanrken arka planda baka aktrler, baka hesaplar m var? Kendimize kar ne kadar samimi ve drstz? Sorulara verilen cevaplar ne kadar samimi ve iten? Yoksa herkesi kandrmaya, aldatmaya altmz gibi kendimizi de mi aldatp, kandryoruz?
91

Glbanklar

Remzi Kaptan

Kendimizi sorgulamaya, yanllarmz, hatalarmz tespit etmeye, dorularmza gvenmeye, bunun sonucunda da anlaml bir yaama, zgr, gereki, dolu dolu, dosta, paylamc bir yaama var myz? yleyse buyurun...

92

Glbanklar

Remzi Kaptan

nandmz Allah Bizlerin hayattaki btn abas, almas, hedefi anlamna uygun bir yaamn sahibi olmak iindir. Yce yaratcnn sonsuz gzellikler btn olarak bizlere unmu olduu bu yaam, bu gzelliklere uygun ekilde yaamaktr. Yaam; sevgi zerine ekillenmitir, sevgiden zuhur etmitir. Sevgi, bizleri anlamaya, anlamna uygun bir yaama gtren anahtar niteliindedir. Sevgiden dolay olumu olan yaam ne yazk ki ounlukla adeta oluum gerekesine zt bir ekilde yaanlyor/yaatlyor. Neden bu byle? Bunun birden fazla nedeni var. Konumuz neden insanlar sevgiden olumu yaam zne aykr bir ekilde yayorlar? deil. Asl konumuz inandmz Allah'n esas itibariyle bal bana sevgi olduudur. Bizlerin inand, baland, tabii olduu, layk olmaya alt Yaratcnn, insan aklnn alamayaca kadar sonsuz ve snrsz bir sevgisi ve merhameti vardr. Merhameti, af edicilii, ycelii, sevgisi insani kriterlerle kyaslanmayacak kadar byk, sonsuz ve snrszdr.
93

Glbanklar

Remzi Kaptan

Bu noktada insan aklnn bu sevgiyi aklamaya gc yetmez. Gc ancak onun kavranmayacak kadar sonsuzlukta, snrszlkta olduunu aklamaya yeter. Eer insanda bu sevgi olumusa cennetin, cehennemin bir anlam kalmyor. Yunus Emre'nin de belirttii gibi;

Cennet cennet dedikleri Birka kkle birka huri steyene ver sen onu Bana seni gerek seni. Bizlerin inand Allah, sava kullarna telkin eden, korkutucu, cezalandrc bir Allah deildir. Bizlerin inand Allah, dili, cinsiyeti, rengi, dini, kavmi farkl diye insanlar ayrt edip srf bu zelliklerinden dolay baz insanlar cezalandran ve ya mkafatlandran bir Allah deildir. Bizlerin inand Allah, insanlarn kendisi iin savap kavga etmelerini isteyen bir Allah deildir. Bizlerin inand Allah, merhameti/sevgisi/efkati sonsuz ve de snrsz olandr.
94

Glbanklar

Remzi Kaptan

Bizlerin inand Allah, doutan gelen bir zellik olan kavim, irk, dil, cinsiyet gibi nedenlerden dolay insanlar arasnda ayrm yapmayandr. Adaleti gerek adalet olandr. Cehennemden korktuumuz iin Allah'a inanmyoruz. Cenneti hedeflediimiz iin, cennete ok gitmek istediimiz iinde Allah'a inanp ibadet etmiyoruz. Bunlar bizlerin inanmas ve ibadet etmesi iin basit gerekeleridir. Bizlerin inanmas ve ibadet etmesi cennet sevgisi, cehennem korkusu iin deildir. krden, yaamn var olmanngzelliinden dolaydr. Allah sevgisi, Allah'n sonsuz gzellikleri karsnda krdr inanmak ve ibadet. Bal bana var olmak, yayor olmak, nefes alp vermeyi bile soylu bir olay olarak alglamak bile yeterlidir inan ve ibadet iin.

95

Glbanklar

Remzi Kaptan

kr Sahibi Olmak Bir ok kavramda olduu gibi kr kavram da gerek anlamndan farkl olarak anlalyor, yorumlanyor. Arapa'dan gelen bu kelimenin szlk olarak anlam: Tanr'ya duyulan minneti dile getirme, mutlu bir olay veya durumdan, yaplan bir iyilikten duyulan honutluu bildirmedir. ounlukla gerek anlamndan uzak bir ekilde var olanla yetinmek, tembellik, miskinlik veya ok maddiyat sahibi olanlarn ifadesi olarak alglanyor, anlalyor. Oysa kr, aslnda var olanla yetinmek, tembellik, miskinlik veyahut ok zengin olanlarn dile getirdikleri bir kavram, sylem deildir. kr sahibi olmak, bu yanl alglamalarn yerine var olanlara minnet duymak, var olanlardan honut olmak, anlaml yayor olmak ve bunlardan yola karak hayatn her alannda daha bir st boyuta ulamak istemenin en soylu bir ifadesidir. kr ifadesi yaratcya, rahmeti ve bereketi sonsuz olana, esirgemesi ve balamas snrsz olana gvenmenin, balanmann somut olarak szle, davranla dile getirilmesidir, davrana yanstlmasdr.
96

Glbanklar

Remzi Kaptan

kr etmek, kr sahibi bir kiilik olmak bir memnuniyetin gstergesidir. kr sahibi olmak, yaamn anlam ve nemini kavram olmann, yayor olmann, bir cana (ruha) sahip olmann ne demek olduunun bilincinde olmann, her nefes al verii bile bir mucize olarak benimsemenin ifadesidir. Maddi olanaklardan ve maddiyat ile ilintili baz standartlardan uzak olmak, kr sahibi olmak nnde bir engel deildir. kr etmek iin maddiyatmzn dier bir ok insann ok ok stnde olmas gerekmiyor. Kald ki maddi olanaklar andan sorun yaamayanlarn kr sahibi olduklar, srf maddi olarak gvencede olduklar iin kr ettikleri/etmeleri gerektii ve maddi imkanlar az olanlarn kr yerine isyan halinde olduklar/olmas gerektii kaba bir varsaymdan te bir ey deildir. Maddiyatmz yok diye kr yerine isyan ediyorsak, bu bir noktada kaba bir tanmla nankrlk ediyoruz demektir. Eer kr etmek iin tek sorun maddiyatsa, bizler kr ettiimiz oranda maddiyata da sahip oluruz. nk kr demek, krn bilincinde olmak bile maddi ve dier bir ok olanan alt
97

Glbanklar

Remzi Kaptan

yapsnn olduunun uurunda olmak demektir. Bu noktada kr, insanlk bilince ulamak demektir. kr etmemiz iin ok paramz olmas gerekmiyor. Kald ki u yaamdaki yegane amacmz maddiyatsa, kii azimli olduktan sonra ve her trl yolu mubah grdkten sonra maddiyata da sahip olur. kr, var olan, sahip olduumuz her eyin, basta canmz olmak zere, duygumuz, bilincimiz, bedenimiz, dncemiz olmak zere, cmle kainatn ve onu oluturan her varln ve bu varlklardaki her zerrenin ayrdn da olmak, onun (nemli) bir paras olduunun idrakinde olmaktr. Bu idrak kiiyi yaamn her alannda, maddiyat da dahil btn alanlarnda baarl klar. telerin tesine yol almasn salar. sel btnl ve bar, hem kendisiyle, hem evresiyle, hemde doayla bar salar. Basit ve ucuz yaklamlar, kiiden kaynaklanan cmle olumsuzluklar, gelimemi bilin ve alg yetersizlii sonucu kanlmaz olan maddi ve manevi yenilgilerin sebebi kr etmek deildir. Dolaysyla bu yenilgilerden, baarszlklardan dolay kr etmeyi olumsuz deerlendirenler yanlg iindedirler.
98

Glbanklar

Remzi Kaptan

Bizler kr sahibi, her daim kr edenlerden olmak gayesinde olanlardanz. Ey mevlam Bizlere bahettiin cmle varlklar iin sana hamd u senalar olsun Bizi varlndan var ettiin Ehlibeyte bende kldn Erenlerin nurlu yolundan yrmeyi nasip eylediin iin krler olsun

99

Glbanklar

Remzi Kaptan

Allah'a Snmak nsan kendi iinde hep yalnzdr. Yalnzln bir takm sahte, sanal, yanl eyle doldurmaya alr. Bu kendini kandrmaktan baka bir ey deildir. nsann i yalnzl gerek anlamda hi bir zaman dolmaz. Yani bir takm maddi hesaplar ve buna dayal bir yaam bo bir yaamdr. rnein kii sanyor ki; huzuru, mutluluu parasal olarak glendi mi elde eder. Bu yanltr. nsann ynla katlar ki bu deerli katlara para diyorlar olsun, insan yine yalnzdr. Bu demek deil ki; insanlara yoksul bir yaam neriyoruz. Aksine. Elbette insan maddi olarak rahat etmek zorunda. Fakat unutulmamas gereken, insan nasl karnn yiyeceklerle dolduruyorsa ve aln gideriyorsa, ayn zamanda manev aln da doyurmaldr. Bunu yaparken de bazlarnn dt yobazla dmemelidir. Hurafeleri, bo inanlar bir kenara frlatp, Allaha snmaldr. Maddi, manev btn alklarn doyurulduu, yoksunluklarn giderildii tek yer orasdr. nsan sadece baz anlarda deil, her zaman iin Allaha snmaldr. yle gsteriten deil, yapmack, yzeysel, biimsel deil; iten, samimice Allaha snmaldr. Bylece iindeki kukular giderir, duygu ve dncede netleir, arnr, temizlenir pirpak olur.
100

Glbanklar

Remzi Kaptan

Dorusu bu deil mi? Pirpak bir yaam o kadar uzak deil. Bu yaama giden yollar da sanld gibi tuzak/tuzaklarla dolu deil. yleyse yaplmas gerekeni yapalm m? Btn yanllardan, hatalardan, gnahlardan Allaha snrm. Esirgemesi ve rahmeti bol olan Allaha snrm. Btn kirliliklerden, aalk pazarlklardan, zalimlerden, ihanetlerden, hainlerden, zulmlerden, merhametsizliklerden, smrden, adaletsizlikten kap Allaha snrm. Esirgeyen ve balayan Allahtan dostluu, gzellii, sevgiyi, paylam, samimiyeti, kardelii, hayrl ileri dilerim. Zalimin zulmnden, ktnn errinden, hainin ihanetinden, kaypan kalleliinden sana snrm. Sen esirgeyen ve balayansn. Sen kalplerden geenleri dahi bilensin. Sen ah damardan daha yakn olansn. Gnahmla-sevabmla, btn aczim ve acemiliimle, rlplak ryan-pryan huzurundaym. Merhameti yalnz senden dilerim. Sen tek ilhmsn.
101

Glbanklar

Remzi Kaptan

Herkesi kandrabilirim, kendimi dahi kandrabilirim ama senin huzurunda aczim anlatlmaz. Sen btn yanllarma, hatalarma, aczime, gnahlarma ramen esirgemesi ve korumas sonsuz, snrsz olan yaratcmsn. Huzurunda senden hidayet dilerim. Dnyann ilesinden, eytann hilesinden, zalimin sillesinden sana snrm. Geree H!

102

Glbanklar

Remzi Kaptan

nancmz Gcmzdr Btn insanlarn yegane amac anlamna uygun, mutlu, huzurlu, dolu dolu bir yaamn sahibi olmaktr. Btn aba, alma, didinme, urama, anlam verme, aray, fedakarlk... bunun iindir; anlam ve mutluluk dolu bir yaam iindir. Anlam ve mutluluk dolu bir hayata ulaan veya bylesi bir hayata yakn olanlar baarl olanlardr. Baarl olmak iinde gl olmak gerekiyor. Burada hemen bir parantez ap baar ve gcn standart bir tanm olmadn ve bunlarn greceli, yani kiiden kiiye gre farkl olduunu belirtelim. Bu manada baarnn kriteri belli bir makam ve para sahibi olmak deildir. Elbette maddiyat olduka nemlidir. Ama ok maddiyata sahibi olmaktan ziyade maddi anlamda namerde-merde muhta olmadan ve toplumsal bir yarar gzetilerek srdrlen bir yaamn sahibi olmak esas alnmas gerekendir. Bizlerin bak a bu erevededir. Tekrar konumuza dnersek; gl olan baarl olur, baarl olan mutlu olur. Nasl gl olacaz? nancmz olan Alevilik bu noktada bizleri glendiren en temel dinamiktir.
103

Glbanklar

Remzi Kaptan

oka aba sarf edip bir trl basit (bize gre) isteklerimizin, zlemlerimizin gereklememesi karsnda umutlarmz kaybedip bir keye oturduumuzda, artk pes edip her eyin sonuna geldiimizi dndmzde; bize yine en byk dayanak samimice, karsz inandmz inancmzdr. nancmz gcmzdr. nancmz, bu noktaya gelmememiz iin ve geldikten sonrada gcmzdr. nancmz, hedefimiz/hedeflerimiz iin adeta itici bir dinamo, zafere ve hedeflere taycmzdr. Alevilie inanyorsak asla yalnz kalmayz ve asla darda, zorda kalmayz. Bozatl Hzr her dem hazr ve nazrdr. ahlarn sahi, ah- Merdan Ali her zaman yanmzdadr. Cmle peygamberler efaatimiz, Ehlibeytin nuru yol gstericimizdir. Ehlibeyt'e, Hz. Ali'ye, On ki mamlar'a, Hac Bekta'a, Pir Sultan'a, Bozatl Hzr'a ve cmle yol ulularna, pirlerine, erenlere inanyor olmak bile bal bana inanlar iin tkenmez bir g kaynadr. Srekli olarak k saarak yol gsteren delildir. Alevi inancna inanyor olmak kiiyi zorlu hayat yolunda ok badireleri kazasz, belasz ve sapasalam olarak atlatp yoluna
104

Glbanklar

Remzi Kaptan

devam etmek demektir. Ancak hemen altn izelim ki yle yzeysel ve basit olarak inanmak, veya bir takm karlar, beklentiler, hesaplar yaparak inanmak kiiyi hi bir menzile gtrmedii gibi, bylesi bir yaklam Alevi inancnn zne aykr bir yaklamdr da. Alevi inancna inanmak, beraberinde sorumluluklarda getiriyor. Lafzda kalan, ucuz hesaplar sonucu ortaya kan bir inanla kii menzil almad gibi gerisin geriye de gitmeye mahkumdur. Alevilie inanmak gll beraberinde getiriyor. Gllk de baary, baarda mutluluu. Neden byle? Neden Alevilie inanan insan gl oluyor? nk Alevilie inanan insan, insan olmann bilincine varyor. Alevilie inanan insan ayn zamanda belli bir eitim, renim ve disipline de ak oluyor. Alevilik bu anlamda kiiyi eitiyor. Kiinin eitim yoluyla ham ervahlktan kp insani kamil olmasn hedefliyor. Eitim, renim, disiplin, anlam verme, manaya ulamak/ulamaya almak kiiyi glendiriyor. Alevilik inanc gcmzdr derken buna vurgu yapyoruz.
105

Glbanklar

Remzi Kaptan

Yoksa kii ben artk Alevilie inanyorum, Bozatl Hzr beni yalnz brakmaz, Hz. Ali her zaman benimdedir basitliine indirgerse inanmay, yanl bir davran sergilemi olur. Israrlar tekrarlayalm; Alevilie inanmak bizlerin en temel kayna ve gcdr. Bu inanmak beraberinde kiiliimizi olumlu ve doru manada gelitirip glendirir. Bu inanm, temiz, samimi, mert, doru, yaln... kiilikle ulamayacamz menzil, amayacamz engel, zmeyeceimiz sorun yoktur. Alevilik aknn ateiyle ykanm, arnm bir cannda elbette ah- Merdan her zaman yanndadr ve Bozatl Hzrda yardmcsdr.

106

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hzr Her Zaman Hazr Ve Nazrdr Karanlk bir gecede gzlerim semez olmuken hi bir eyi uurumun eiine gelmiken ve artk adm adm yok olua yryorken Hz. Hzr'dr beni yok olutan kurtarp cmle varla dahil olmam salayan Zaman deimi, uurumlarn boyutu ve derinlii deimi, karanl aydnla eviren teknoloji gelimi ancak Hzr'a olan ihtiya deimiyor. Zahiri manada Hz. Hzr'a belki ihtiya eskisinden azdr. Belki yle bir zaman gelecek zahiri bir takm ihtiyalar iin Hzr'a hi bavurulmayacak. Ancak isel manada insanolu yaad mddete Hz. Hzr'a ihtiya duyacak ve Hzr insanolu var olduu srece insanlara yardm etmeye devam edecektir. Hzr aleyhi selam salt bir dnem var olan veya baz yaamsal ihtiyalarn temini konusunda bavurulan ve yardm umulan bir varlk deildir. Olay byle deerlendirmek inanlara kaba bir yaklam gstermektir. Hz. Hzr ve bu erevedeki inan ok kadim bir inantr. Adeta insanolunun genlerine ilemi ve
107

Glbanklar

Remzi Kaptan

kaltsal hale gelmitir. nsanolu ou kez farknda olmad halde yaad her zorlukta, ektii her skntda bavurduu, yardm istedii ana kaynak Hz. Hzr'dr. Bir ok corafyada, farkl topluluk ve kltrlerde bizdeki alglama, uygulama ve adlandrma ile biimsel farkllklar tasa da z olarak Hzr ve Hzr'a inan vardr. O topluluklarda bunun ad Hzr olmasa bile, biimsel ve simgesel farkllklar olsa bile zde ayn inan mevcuttur. Dediimiz gibi, bu inan adeta insanolunun genlerine ilemi bir inantr. Dolaysyla her toplulukta bir ekilde vardr. Baz topluluklarda ok derin bir ballk ve bu inan konusunda bir bilin vardr, baz toplumlarda ise st rtlm bir ekilde varln ok grnr olmamasna ramen srdrmektedir. Hz. Hzr'n her daim var olduu, topluluun gndelik yaamnda yer ald, kltrel olarak yaatld ve en nemlisi de inansal ritellerde nemli ekilde yer ald toplumlardan biriside Alevi toplumudur. Biz Aleviler iin Ocak ve ubat aylar (daha ok ubat aynn 13-14-15. gnleri) Hzr aylardr. Bu zamanlarda gnlk Hzr orucu tutarz. Hzr bizler iin bolluktur, berekettir. Dilde dileklerimizin, gnlde muratlarmzn kabul olmasna vesile olandr. Devlet
108

Glbanklar

Remzi Kaptan

(maddiyat anlamnda) isteyenlere devlet, evlat isteyenlere hayrl evlat verilmesine vesile olandr. Hzr demek, her trl zorluun almas, her tr skntnn giderilmesidir. Yolda, darda, zorda kaldmzda ilk carmza yeten ve bizlerin tekrar zorluklarmz aarak doru yolu bulmamza vesile olan Hzr'dr. Hz. Hzr, bizler iin her zaman hazr ve nazrdr. Bu doruya inandktan sonra bizler hi bir sorunun, skntnn, zorluun altnda ezilip klmeyiz. Her zaman ve her art altnda Hzr'n bizlerin carna yetieceine inandmz vakit aslnda bir ok zorluu yendiimiz vakittir de. Hzr, bizlerin znde sakl. Bize den zmzdeki Hzr'n yine bize ulamasn salamaktr.

109

Glbanklar

Remzi Kaptan

Kemalet Yolunda Sabir Etmek, Rza Gstermek ve kr Sahibi Olmak Gerekiyor Maddedeki zn ortaya kabilmesi iin belli bal aamalardan gemesi gerekiyor. Belli ilenme aamalarndan sonra maddenin zndekiler aa kyor. Bylece madde daha kullanl, verimli hale geliyor. Ayn ilenme aamalarnn ruh iinde geerli olmadn kim bile bilir ki? Nasl ki madde ilendikten sonra maddenin zndeki cevher ortaya kyorsa ve madde ham halinden daha farkl ve gelimi olarak deer gryorsa; ayn durum neden ruh iin geerli olmasn? Ruhta yledir. Ham ervahtr. Kemalete ulaabilmesi iin belli bal aamalardan gemesi gerekiyor. Bu aamalarda inancmzn temeli olan Drt Kap Krk Makam ile netlemi ve kemalet sahibi, olgun/kamil insan, gerek manada insan, sadece surette deil, suret ile beraber ruhta da insan olmak isteyen herkesin hizmetine sunulmutur. Madde gibi ruhunda ilenmesi ve ruhtaki cevherin, asl zn ortaya karlmas gerekiyor. Bu z ortaya ktka insan kemalet sahibi olur. Ham ervahlktan kp insan- kamil olan bir insanda gerek manada insan olmutur.
110

Glbanklar

Remzi Kaptan

Kamil insan, olgun insan cmle hakikat gereklerine vakf olmu olan insandr. Ama budur; insan olmak. Kamil, olgun, kemalet sahibi insan olmak. Hakikat srrnn bilincine ulam insan olmak. nsan- kamil olmak iin belli aamalardan gemek gerekiyor. Bu aamalardan gemek iin sabrl olmak, rza gstermek ve her zorlua karn kr sahibi olmak gerekiyor. Bu kavramlarn daha iyi anlalabilmesi iin, hayatta karlk bulacak ekilde yorumlamamz gerekiyor. Sabr Sabr; yrnen yolda asla pes etmeden, gerekelerin arkasna saklanmadan, hi kimseyi sulamadan, yce yaratcya inanp gvenerek yoluna akla, umutla, kararllkla devam etmektir. Sabr; Haktan bakasna dert yanmamaktr. Bir kemalet belirtisidir sabr. Sabr; artlar ne kadar aleyhte olursa olsun, menzil ne kadar uzak olursa olsun yinede bu hedefe ulamak iin pes etmeksizin amaca yrmektir. Sabr; Hz. Eyp misali zorluklarn ve engellerin hesaba smayacak kadar ok oluuna prim vermeksizin hedef olan gereklerin na yryor olmaktan vazgememektir. Bedensel
111

Glbanklar

Remzi Kaptan

ve ruhsal yorgunluun son raddesine varncaya dek, Hakkn yolundan ayrlmadan gereklere ulayor olmann bilinciyle her derdi derman bilip yolu srmektir. Ulu Hnkar Hac Bekta Veli'ninde buyurduu gibi, murada ermek, gereklere ulamak ancak sabr ile mmkndr. Rzalk Rzalk honut olmaktr. Bata insann kendisiyle olmak zere her ey ile barmasdr. Rzalk kabullenmedir. radesi dahilindeki ve iradesi dndaki ak kabullenmedir. Rzalk yaknmamaktr. Yaknmak, gerekeler bulmak ham ervahlarn ba vurduu aralardr. Rzalk veren ve raz olunan kimse kendisi ve cmle varlkla bark olduu iin, gcnn bilincinde olduu iin yaknmak yerine yaknlacak durumu ortadan kaldran kiidir. Bylelikle raz olmay ve raz etmeyi adeta yaam biimi haline getirerek sadece iletiim iinde bulunduumuz insanlarla deil, cmle varlnda bizden honut ve raz olmasn salamak ve yine ulatmz varlk bilinciyle bizlerinde cmle varla rzalk vermemiz demektir.
112

Glbanklar

Remzi Kaptan

Rzalk, Hz. Musa'nn ve Hzr Aleyhiselamn kerametlerinden bize yol gstermeye devam ediyor. kr kr, var olanla yetinmek, tembellik, miskinlik veyahut ok zengin olanlarn dile getirdikleri bir kavram, sylem deildir. kr sahibi olmak, bu yanl alglamalarn yerine var olanlara minnet duymak, var olanlardan honut olmak, anlaml yayor olmak ve bunlardan yola karak hayatn her alannda daha bir st boyuta ulamak istemenin en soylu bir ifadesidir. kr ifadesi Yaratcya, rahmeti ve bereketi sonsuz olana, esirgemesi ve balamas snrsz olana gvenmenin, balanmann somut olarak szle, davranla dile getirilmesidir, davrana yanstlmasdr. kr sahibi olmak, yaamn anlam ve nemini kavram olmann, yayor olmann, bir cana (ruha) sahip olmann ne demek olduunun bilincinde olmann, her nefes al verii bile bir mucize olarak benimsemenin ifadesidir. kr, var olan, sahip olduumuz her eyin, bata canmz olmak zere, duygumuz, bilincimiz, bedenimiz, dncemiz olmak zere, cmle kainatn ve onu oluturan her varln ve bu varlklardaki her zerrenin ayrdn da olmak, onun (nemli) bir paras olduunun idrakinde olmaktr.
113

Glbanklar

Remzi Kaptan

Szlerimizi Hac Bekta Veli'nin aadaki nemli vecizesiyle balayalm. Hakka talip olan kii, baka murat isteme, Dostun seninle beraber, baka vuslat isteme, Bu dnya bir sofradr, arzular gelir geer, Eer bizi buldun ise, baka murat isteme.

114

Glbanklar

Remzi Kaptan

Uyku Glbank Bism-i ah Allah, Allah! Yattm Allah kaldr beni Rahmetine daldr beni Eer vadem yetti ise, imam ile gnder beni Yattm sagma, dndm soluma, sndm sphanma,mridime,rehberime,pirime,melekler ahit olsun dinime imanma. Kalkarsam Allah, kalkamazsam ament billah. Destur, Allah eyvallah.

115

Glbanklar

Remzi Kaptan

Remzi Kaptann zel Dualar Varlndan phe etmediim Darna durduum, medet dilediim Varlndan var olduum Varlyla ad u abat olduum Sanadr tm yakarlarm Kainat, nur-u Muhammed'le nurlandran nsan, keremler sahibi Ali ile idrake davet eden Hzr lyas ile birletirip alemi canlandran Ademe Havva'y yar edip halk eden Sanadr tm yakarlarm Ezelden ebede her dem var olansn Gren gze ayan beyansn iten kulaa en ho sedasn Nice velileri varlyla buluturup hemhal edensin Sanadr tm yakarlarm Sanadr tm yakarlarm Senden geldim, sana dnmektir muradm Geldiim gibi, pirpak olarak ***
116

Glbanklar

Remzi Kaptan

Ey merhameti ve sevgisi sonsuz olan, yzm yerde, zm darda divanna durmuum bala beni. Gnahkarm. Divanna vardim, darna durdum sen merhametlilerin en merhametlisisin bala bu gnahkar kulunu! Balayan ve esirgeyensin bala beni, esirge beni beni, btn ktlklerden, kendimden esirge. Gerekler demine H ***

117

Glbanklar

Remzi Kaptan

Darna durdum, senden dilerim medet ey ahlarn ah Sen velilerin serdar, keremler ahsn Sen ulularn en ulusu, ycelerin en ycesisin Sen ismin gibi Alisin Senden dilerim medet ey ahlarn ah Ey evliyalarn sultan, velilerin serveri Medet ya Ali Sen aresizlerin, mazlumlarn dostusun Zalimlerin korkusu, yezidlerin kabususun Sen kahramanlarn en kahraman Yiitlerin en yiidisin Medet senden ya Ali Elimden bir ey gelmez Gnahlarmla, hatalarmla darna durmuum Sen sultansn, bense kulunum Senden dilerim medet Medet ya ahlarn ah

***
118

Glbanklar

Remzi Kaptan

Hatalym, gnahkarm, tvbeliyim, acizim Sonsuz denizinde bir damlaym Beni arndr Btnletir beni sonsuzluunla Acizim Acizliimin farkndaym Sen kudret sahibisin Esirgeyen ve balayansn Merhameti sonsuz olansn Esirge beni bala beni Rahmet deryandan mahrum eyleme beni te burdaym Meydandaym Darna durmuum Tvbeliyim Kovma beni kapndan Kovma beni dergahndan ***
119

Glbanklar

Remzi Kaptan

Kesmiken umudunu her eyden ve herkesten Kendinden bile kesmiken umudunu Merhameti ve rahmeti sonsuz olan elbette seni yalnz brakmaz. Kaplma bo yere umutsuzlua Sn ycelerin en ycesine. ahlarn ah Mertlerin en merdi Elbette carna yetiecektir Bu yerlerin ve gklerin sahibi Kalu beladan beri Knt kenzden beri Seninle olan Seni sevdii iin halk eden Elbette seni yalnz brakmaz Yeter ki sen iste O vericidir Yeter ki sen alici ol

***

120

Glbanklar

Remzi Kaptan

Tek snam sensin Sana snrm merhametinden sual olunmayan Hatalarmla, gnahlarmla, yanllarmla Darna durdum Senden af dilemiyorum Raziyim senden gelecek her cezaya Kinimi gider, kibrimi yok et Ey ulularn ulusu Arndr beni ***

121

Glbanklar

Remzi Kaptan

Su sonsuz aleminde bir zerre bile deilken Cmle phelerden, isyanlardan Btn ktlklerden sana snrm Baki olan Ezelden ebede var olacak olan sensin Kinden, kibirden, hrstan Kul hakkndan sana snrm Allah'm, inancm sanadr gnahmla, yanlmla, hatamla darna durmuum alemleri nurlandrdn gibi gnlm aydnlat senin nurunla nurlanmaktr yegane emelim ***

122

Glbanklar

Remzi Kaptan

Acizliimden, gszlmden deil sana yakarm Sana yakarmam Yarattn cmle varla, Kendi varlma Anlam vermek ve kran etmek istediimdendir ***

123

Glbanklar

Remzi Kaptan

Ey Allah'm Tek dileim didarna nail olmaktr. Beni yolumdan arma Yolumu yolsuza, nursuza uratma Beni, Yolu dosdoru srenlerden eyle ***

124

Glbanklar

Remzi Kaptan

Allahm Tm hatalarmdan sana snrm Sen esirgeyen ve balayansn Rahman ve Rahimsin Allahm Cehaletimi gider Tvbelerimi kabul eyle Sen ihsan bol olansn Allah'm Yzm yerde, zm darda ryan-pryan huzurundaym El ap elaman dileyenim Sen ki Gaffarsn Cmle hatalaryla kullarn kabul edensin Kovma bu hatal kulunu kapndan. ***

125

Glbanklar

Remzi Kaptan

Yce Allah'm Biliyorum ki bu dnyada yayor olmamn bir sebebi var Biliyorum ki sevgiden dolay cmle varl var eyledin Biliyorum ki kullarna ah damarlarndan daha yaknsn Biliyorum ki her daim bir kapy aansn Yce Allah'm Beni Bu sana snan ve senden yol gstermeni isteyen kulunu dergahndan kovma Sen ki merhameti ve rahmeti snrsz ve de sonsuz olansn Merhametini ve rahmetini bu kulundan esirgeme yce Allah'm te Cmle varlmla huzurundaym Yardmn benden esirgeme yce Allah'm Dara dm Zorda kalm bu kuluna bir yol gster ***

126

You might also like