T.C.

MLL ETM BAKANLII

MEGEP
(MESLEK ETM VE RETM SSTEMNN GLENDRLMES PROJES)

METAL TEKNOLOJS

PARMAKLIKLAR

ANKARA,2006

Milli Eitim Bakanl tarafndan gelitirilen modller;

Talim ve Terbiye Kurulu Bakanlnn 02.06.2006 tarih ve 269 sayl Karar ile onaylanan, Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda kademeli olarak yaygnlatrlan 42 alan ve 192 dala ait ereve retim programlarnda amalanan mesleki yeterlikleri kazandrmaya ynelik gelitirilmi retim materyalleridir (Ders Notlardr). Modller, bireylere mesleki yeterlik kazandrmak ve bireysel renmeye rehberlik etmek amacyla renme materyali olarak hazrlanm, denenmek ve gelitirilmek zere Mesleki ve Teknik Eitim Okul ve Kurumlarnda uygulanmaya balanmtr. Modller teknolojik gelimelere paralel olarak, amalanan yeterlii kazandrmak koulu ile eitim retim srasnda gelitirilebilir ve yaplmas nerilen deiiklikler Bakanlkta ilgili birime bildirilir. rgn ve yaygn eitim kurumlar, iletmeler ve kendi kendine mesleki yeterlik kazanmak isteyen bireyler modllere internet zerinden ulaabilirler. Baslm modller, eitim kurumlarnda rencilere cretsiz olarak datlr. Modller hibir ekilde ticari amala kullanlamaz ve cret karlnda satlamaz.

NDEKLER
AIKLAMALAR ...................................................................................................................iii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3 1. PARMAKLIK YAPMA....................................................................................................... 3 1.1 Parmakln Tanm ....................................................................................................... 3 1.2 Parmaklk Elemanlar..................................................................................................... 4 1.3 Parmaklk eitleri......................................................................................................... 5 1.4. Merdiven Parmaklklar ................................................................................................ 6 UYGULAMA FAALYET ................................................................................................ 8 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 10 PERFORMANS DEERLENDRME .............................................................................. 11 RENME FAALYET2 .................................................................................................. 13 2.BAHE PARMAKLII YAPMA ...................................................................................... 13 2.1.Bahe Parmaklklar..................................................................................................... 13 2.1.1.Bahe Parmaklklarnda Kullanlan ller ......................................................... 14 2.1.2.Bahe Parmaklklarnda Kullanlan Malzemeler .................................................. 14 2.1.3.Bahe Parmakl Yapm Resmi ve Montaj ........................................................ 15 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 16 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 18 PERFORMANS DEERLENDRME .............................................................................. 19 RENME FAALYET3 .................................................................................................. 20 3.BALKON PARMAKLII YAPMAK ................................................................................ 20 3.1.Balkon Parmaklklar ................................................................................................... 20 3.1.1.Balkon Parmaklklarnda Kullanlan ller ....................................................... 21 3.1.2.Balkon Parmaklklarnda Kullanlan Malzemeler ................................................ 21 3.1.3.Balkon Parmakl Yapm ekli ve Montaj......................................................... 22 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 23 UYGULAMA FAALYET- ............................................................................................. 23 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 25 PERFORMANS DEERLENDRME .............................................................................. 26 RENME FAALYET4 .................................................................................................. 27 4. PENCERE PARMAKLII YAPMA................................................................................. 27 4.1.Pencere Parmaklklar .................................................................................................. 27 4.1.1.Pencere Parmaklklarnda Kullanlan ller ...................................................... 28 4.1.2.Pencere Parmaklklarnda Kullanlan Malzemeler ............................................... 28 4.1.3.Pencere Parmakl Yapm ekli ve Montaj........................................................ 28 4.1.4.Pencere Parmaklklar Yapmak ............................................................................ 30 4.2.Kpetenin Tanm ve Kullanm Alanlar .................................................................... 30 4.3.Parmaklklarn Montaj ve Montajnda Dikkat Edilecek Hususlar .............................. 30 4.4.Maliyet Hesaplar......................................................................................................... 31 4.4.1.Maliyet Fiyatnn Tanm...................................................................................... 31 4.4.2.Sat Fiyatnn Tanm .......................................................................................... 31 4.4.3.Amortismann Tanm........................................................................................... 31 4.4.4.Maliyete Etki Eden Masraflar............................................................................... 31 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 32

LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 33 PERFORMANS DEERLENDRME .............................................................................. 34 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 35 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 36 KAYNAKA ......................................................................................................................... 37

RNEKNDEKLER

ii

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE N KOUL Metal Teknolojisi elik Konstrksiyon, Metal Dorama Parmaklklar Parmaklkla ilgili temel bilgi kazandrld renme materyalidir. 40/32 elik yaplandrmaclnda Merdivenler Modln alm olmak. Metal doramaclnda Demir Vitrinler Modln alm olmak. Farkl zellikte ve eitli parmaklklar yapmak. Genel Ama Gerekli ortam ve ekipman salandnda teknie uygun olarak bahe, balkon, pencere ve merdiven parmakl yapabileceksiniz. Amalar Amaca uygun olarak bahe parmakl yapabileceksiniz. Amaca uygun olarak balkon parmakl yapabileceksiniz. Amaca uygun olarak pencere parmakl yapabileceksiniz. Amaca uygun olarak merdiven parmakl yapabileceksiniz. Ortam Metal teknolojileri atlyesi. Donanm Profil malzemeler, kaynak makinesi, souk ekillendirme makine ve takmlar, spiral ta. Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen lme aralaryla kazandnz bilgileri lerek kendinizi deerlendirebileceksiniz. retmen, modl sonunda size lme arac ( test, oktan semeli, doru yanl vb.) uygulayarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgi ve becerileri deerlendirecektir. ve becerilerin

YETERLK

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

LME VE DEERLENDRME

iii

iv

GR

GR
Sevgili renci, Gnmzde herhangi bir meslei renmek, uygulamal bilimsel eitimden gemeyi zorunlu hale getirmektedir. Artk hibir meslek ilk renildii ekilde kalmamakta srekli alannda yenilenmeyi gerektirmektedir. Metaller, endstride ve yaantmzn her alannda ok yaygn olarak kullanlan malzemelerdir. Metallerin en nemli zelliklerinden biri de biim deitirmeye uygun olmalardr. Bu nedenle siz renciler, yaamnz boyunca mesleiniz ile ilgili teknolojik yenilikleri izlemek, frsat bulduka uygulama yaparak kendinizi gelitirmek zorundasnz. Bu modl baar ile tamamladnzda parmaklklar konusunda dz ve eimli l almay, resim izmeyi, model yapmay, standart ller ile gvenli almay uygulayarak kavram olacaksnz. Parmaklklar, merdivenlerde gvenli ini ve klar yapmamza yardmc olan, balkonlarnda gvenli oturmay salamann yan sra evlerin dekoratif yapsna gzellik katan elemanlardr. Geni uygulama alan olan bu alana gereken nemi vererek, onu en iyi ekilde kavrayp parmaklklar konusunda bilgi sahibi olacaksnz.

RENME FAALYET1

AMA

RENME FAALYET1

Bu faaliyet sonunda gerekli ortam ve ekipman salandnda teknie uygun olarak merdiven parmakl imalat yapabileceksiniz.

ARATIRMA
evrenizdeki metal merdiven parmaklklar aratrnz, bu konuda rnek motifli resimler iziniz, almalarnz rapor halinde hazrlayarak arkadalarnza sununuz.

1. PARMAKLIK YAPMA
1.1 Parmakln Tanm
Merdiven, balkon, bina ii blmelerinde, kap, kpr, ve benzeri yerlerde gvenlik amacyla konulan ve dmeyi nleyen elemanlara parmaklk denir. Gnlk yaantmzda eve girerken, merdiven karken, kpr zerinden geerken ve balkonlardan bakarken ska karlatmz bu aralar bizim ve eyalarmzn gvenliini salar. (Resim 1.1)

Resim 1.1: Merdiven parmakl

1.2 Parmaklk Elemanlar

Metal parmaklklar dikme ubuklar, ereve, kuaklar, motifler, saplamalar, babalar ve kpetelerden oluur. (ekil 1.1) de parmaklk elemanlar grlmektedir.

Dikme ubuklar
Parmaklk yapmnda aa doru inen dikme demir ubuklardr. Genellikle parmaklk ykseklii kadar olup estetik bakmdan ho grnmesi istenirse, dikme ularna kozalak ve benzeri motifler monte edilebilir.

ereve
Merdiven, balkon, pencere, kap ve mine korkuluu ayrca yaplan bir ereve iine yerletirilerek monte edilir. ereve yapmnda lama, kebent, kare ve zel profil malzemeler kullanlr.

Kuak
Zemine paralel uzanan ubuk malzemeler olup, dikmeleri alt ve stten balar (kaynakl birletirme yaplr).

Motif
Parmaklk ubuklarn birbirine balayan ve ssleme amacyla deiik biimlerde elik, bakr, bronz, dkm, alminyum ve pirin gibi malzemelerden yaplan ekillerdir. Motifler ereve iine gze ho gelecek ekilde monte edilerek dikme kullanmadan da yaplabildii gibi dikmeler zerine de monte edilmektedir.

Saplama
Parmakln duvara veya betona monte edilmesinde kullanlan ara elemanlardr. Lama, kare, yuvarlak ve benzeri malzemelerden yaplr, betona girecek ksm yarlp atallatrlr, dier u ise cvata veya kaynak ile ereveye balanr.

Baba
Merdiven, balkon ve bahe gibi yerlerin parmaklklar ereve iinde yaplr. ereve iinde yaplan bu parmaklklarn montaj dikilen dikmelere cvata veya kaynak ile birletirilir. erevelerin monte edildii bu dikmelere baba denir. Babalar, kebent, kare profil, yuvarlak profil lama ve beton tr malzemelerden yaplr.

Payanda
Uzunluu ve ykseklii fazla olan yerlerde parmakl salamlatrmak amacyla dtan konulan desteklere payanda denir. Balkon, merdiven ve teras gibi yerlerde payanda kullanlmas gerekir. Bu tr yerlerde bir babaya bir payanda ile destek salanr. Payandalar babaya cvata veya kaynak ile ya da beton iindeki demirlere kaynakla balanr.

Kpete 4

Parmaklk evresinin stte kalan ksmna ilave edilen grnty gzelletiren tutamaklara kpete denir.

Kpete Kuak (ereve) Motifli dikme Baba Kuak (ereve)

Balama (monte)

ekil 1. 1: Parmaklkta bulunan elemanlar

1.3 Parmaklk eitleri

Parmaklklar kullanm yerlerine ve kullanlan malzeme trne gre isim alr. Bunlardan bazlar aada sralanmtr. Kullanm yerlerine parmaklklar Merdiven parmakl Balkon parmakl Bahe parmakl Pencere parmakl Kpr parmakl Bina ii parmakl Kap parmakl Asansr parmakl gre Yapldklar malzemeye gre parmaklklar Motifli parmaklklar Dikme ubuklu parmaklklar Motif ereveli parmaklklar ubuk balar ssl parmaklklar Profil malzemeli parmaklklar Borudan yaplan parmaklklar Kirpi parmaklklar Daire motifli parmaklklar Tel kafes parmaklklar

1.4. Merdiven Parmaklklar

Merdiven parmaklklar ini ve kn gvenli olmasn salayan, gze ho gelen yaplardr. Merdiven parmaklklar baba, dikme, motif ve kpeteden meydana gelir. (ekil
1.1)

Resim 1.2: Merdiven parmaklklar

Merdiven Parmaklklarnda Kullanlan ller

Merdiven parmaklk ykseklii merdivenlerden ini ve kn emniyetini salamaldr. Buna gre parmaklk ykseklii 800 ile 900 mm arasnda olmaldr. ki baba aras uzaklk yaklak olarak 1500 mm ile 2000 mm olmaldr.

Merdiven parmaklklarnda kullanlan malzemeler

Merdiven parmaklklarnda kebent, kare profil, boru profil, lama ve benzeri malzemelerin yan sra deiik ekillerde motifler kullanlmaktadr.

Merdiven Parmakl Yapm ekli ve Montaj

KPETE

BABA

MOTF

PARMAKLIIN MERDVENE MONTAJI

PARMAKLIIN KPETEYE MONTAJI

ZEN SIN. NO TARH KONT.

LEK

1:10

MERDVEN PARMAKLII

RESM NO: 2005-00

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki merdiven ve sahanla, kesik izgilerle evrili alana motifli parmaklk resmi izerek uygulama yapnz.

lem Basamaklar
Yaplmak istenen merdivenin parmak lsn alnz. Alnan llere gre merdiven parmaklk ve motifin resmini iziniz. Merdivenin alma asn (eimini) hesaplaynz. Standart parmaklk yksekliine gre (800 mm ile 900 mm) parmaklk malzemesini belirleyiniz. Parmaklk ve motif yapm iin belirlenen malzemeleri lsnde kesiniz. Eim asna gre kafes erevesini kaynakl birletirme yapnz, gnyesini ve asn kontrol ediniz. Kafes erevesinin iine motifleri punta kaynatnz. Gnye ve lme kontrolnden sonra kayna salamlatrnz. Merdiven balang ve biti balant (babalar) elemanlarnn saylarn belirleyiniz ve lsnde kesiniz. Babalar balang ve biti yerlerine gre ereve llerinde monte ediniz. Parmaklk kafesinin montajn salayacak balant ayaklarn kesiniz ve kafese kaynatnz. Parmaklk kafesini balant ayaklar ile babalara ve belirlenen merdiven basamaklarna l kontroln yaptktan sonra montajn yapnz. Yaplan parmakln stne lsne gre kpetesini balaynz. Astar ve son kat boya ilemini yapnz.

neriler
nl ve eldiven giyiniz. Malzemenin dayanm hesabna bakarak gerekli profilleri seiniz. Merdiven eim asn bulunuz. Parmaklk malzemeleri lsnde kesmeye zen gsteriniz. ereveleri eim asna gre hazrlaynz. Babalar ereve llerine gre monte ediniz. i zamannda bitirmeye zen gsteriniz. Tm makinelerde kurallarna uygun alnz. Mesleiniz ile ilgili etik ilkelere uygun davrannz.

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A- OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)
Aadaki cmleleri doru veya yanl olarak deerlendiriniz. ( ( ( ( ( ( ( ) 1. Merdiven parmaklnn resmi izilir. ) 2. Merdivenin eim asn gz karar ile hesaplanr. ) 3. Parmaklk malzemeleri resimdeki llere gre kesilir. ) 4. Parmaklk erevesi merdiven eim asna gre hazrlanr. ) 5. Babalar merdiven basamanda belirlenen yerlere monte edilir. ) 6. Montaj sonras parmaklk zerindeki apaklar temizlenir. ) 7. Parmaklk astar ve son kat boya ile boyanr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz.

10

PERFORMANS DEERLENDRME PERFORMANS DEERLENDRME

Yaptnz uygulamay kontrol listesine gre deerlendirerek, eksik veya hatal grdnz davranlar tamamlama yoluna gidiniz.

KONTROL LSTES DEERLENDRME KRTERLER

Yaplmak istenen merdivenin parmak lsn aldnz m? Alnan llere gre merdiven parmaklk ve motifin resmini izdiniz mi? Merdivenin alma asn (eimini) hesapladnz m? Standart parmaklk yksekliine gre (800 mm ile 900 mm) parmaklk malzemesini belirlediniz mi? Parmaklk ve motif yapm iin belirlenen malzemeleri lsnde kestiniz mi? Eim asna gre kafes erevesini kaynakl birletirme yapnz ve birletirmenin gnyesini asn kontrol ettiniz mi? Kafes erevesinin iine motifleri punta kaynattnz m? Gnye ve lme kontrolnden sonra kayna salamlatrdnz m? Merdiven balang ve biti balant (babalar) elemanlarnn saylarn belirleyip lsnde kestiniz mi? Babalar balang ve biti yerlerine gre ereve llerinde monte ettiniz mi? Parmaklk kafesinin montajn salayacak balant ayaklarn kesip kafese kaynattnz m? Parmaklk kafesinin balant ayaklar ile babalara ve belirlenen merdiven basamaklarna l kontroln yaptktan sonra montajn yaptnz m? Yaplan parmakln stne lsne gre kpetesini baladnz m? Astar ve son kat boya ilemini yaptnz m? DEERLENDRME Yaptnz deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ederek veya aratrarak eksikliklerinizi tamamlayabilirsiniz.

Evet

Hayr

11

Cevaplarnzn tamam Evet ise bir sonraki faaliyete geiniz.

12

RENME FAALYET-2
AMA

RENME RENME FAALYET2

Bu faaliyet sonunda gerekli ortam ve ekipman salandnda teknie uygun olarak bahe parmakl yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Bahe parmakl kullanlan alanlar aratrnz ve resimlendirerek rapor halinde arkadalarnza sununuz.

2.BAHE PARMAKLII YAPMA

2.1.Bahe Parmaklklar
Bahe duvarlar zerinde bulunan babalar arasna gvenlik ve ayn zamanda dekoratif amal yaplan parmaklklardr. Bahe parmaklk elemanlar baba, ereve, dikme, motif ve payandadan oluur. Resim 2.1 de bahe parmakl ve kaps grlmektedir. Bahe parmaklklar lama, kare ve yuvarlak vb. malzemelerin betona girecek ksm yarlp atallatrlarak, dier u ise cvata ve kaynak ile veya betondaki demire kaynak yaplarak ereveye balanr.

Resim 2.1: Bahe parmakl ve bahe kaps

13

2.1.1.Bahe Parmaklklarnda Kullanlan ller

Bahe parmaklklarnn belirli bir ls olmamakla beraber salamlk ve gvenlik n planda yer alr. Gereinden byk ise bahe parmaklklar mutlaka payandalar ile desteklenmelidir.

2.1.2.Bahe Parmaklklarnda Kullanlan Malzemeler

Merdiven parmaklnda kullanlan malzemeler burada da kullanlr. Parmaklklarda kullanlan baz motifler. (Resim 2.2)

Resim 2.2: Parmaklklarda kullanlan motifler

Resim 2.3:Deiik bahe parmakl modelleri

14

2.1.3.Bahe Parmakl Yapm Resmi ve Montaj

Sn. No

izen

15

Kont.

1:10

BAHE PARMAKLII

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki kesik izgilerle evrili alana bahe parmakln ilem basamaklarn takip ederek yapnz.

lem Basamaklar
Yaplmak istenen bahe parmaklnn lsn alnz. Alnan llere gre bahe parmaklnn resmini iziniz. Parmaklklarn denecei erevelerin lsn ve malzemesini belirleyiniz. Standart parmaklk yksekliine gre (800 mm ile 900 mm) parmaklk malzemesini belirleyiniz. Baba balant yerlerini belirleyiniz. Malzemeleri resimdeki llere uygun kesiniz. erevelerin birletiriniz. erevenin ierisine 130 mm arayla dikey malzemeleri markalayp puntalaynz. Yaplan puntalar kaynak ile salamlatrp kontrol ediniz. Spiral ta ile kaynak yerlerinin temizliini yapnz. gnye kontroln yaparak kaynakla

neriler
nl ve eldiven dayanm giyiniz. Malzemenin profilleri seiniz. Parmaklk malzemeleri lsnde kesiniz. Su terazisi ile mutlaka kontrol ediniz. ereveyi elemanlar kaynakl yapnz. i zamannda bitirmeye zen gsteriniz. ile balant babalara birletirme hesabna bakarak gerekli

16

Ara balant (babalar) elemanlarn yerlerine lsnde monte ediniz. Babalar arasna yaplan ereveleri yerletirerek puntalayp llerini ve su dzeci ile dzgnln kontrol ediniz ve kaynakl birletirmesini yapnz. Astar ve son kat boya ilemini yapnz.

Tm kurallarna alnz.

makinelerde uygun

Mesleiniz ile ilgili etik ilkelere uygun davrannz.

17

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A- OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI)
Aadaki cmleleri doru ve yanl olarak deerlendiriniz. ( ( ( ( ( ( ( ( ( ) 1. Yaplmak istenen bahe parmaklnn ls alnr. ) 2. Bahe parmaklnn resmini izmeden yapmna balanr. ) 3. Bahe parmaklnn malzemesi hesaplanmadan imalata balanr. ) 4. Bahe parmaklk malzemeleri resimdeki llere gre kesilir. ) 5. Bahe parmaklk erevesinin iine motifleri kaynakl birletirme ile yaplr. ) 6.Bahe parmaklk erevesi babalara balant ara elemanlar ile kaynakl birletirme yaplr. ) 7. Bahe parmakl su terazisi ile dzgnln kontrol edilir. ) 8. Montaj sonras parmaklk zerindeki apaklar temizlenir. ) 9. Parmaklk sadece astar boya ile boyanr.

DEERLENDRME Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz dier faaliyete geiniz.

18

PERFORMANS DEERLENDRME PERFORMANS DEERLENDRME

Yaptnz uygulamay kontrol listesine gre deerlendirerek, eksik veya hatal grdnz davranlar tamamlama yoluna gidiniz.

KONTROL LSTES DEERLENDRME KRTERLER

Yaplmak istenen bahe parmaklnn lsn aldnz m? Alnan llere gre bahe parmaklnn resmini izdiniz mi? Parmaklklarn denecei erevelerin lsn ve malzemesini belirlediniz mi? Standart parmaklk yksekliine gre (800 mm ile 900 mm) parmaklk malzemesini belirlediniz mi? Baba balant yerlerini belirlediniz mi? Malzemeleri resimdeki llere uygun kestiniz mi? erevelerin gnye kontroln yaparak kaynakla birletirdiniz mi? erevenin ierisine 130 mm arayla dikey malzemeleri markalayp puntaladnz m? Yaplan puntalar kaynak ile salamlatrp kontrol ettiniz mi? Spiral ta ile kaynak yerlerinin temizliini yaptnz m? Ara balant (babalar) elemanlarn yerlerine lsnde monte ettiniz mi? Babalar arasna yaplan ereveleri yerletirip puntaladktan sonra llerini ve su dzeci ile dzgnln kontrol ettiniz mi, kaynakl birletirmesini yaptnz m? Astar ve son kat boya ilemini yaptnz m? DEERLENDRME Yaptnz deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ederek veya aratrarak eksikliklerinizi tamamlayabilirsiniz.

Evet

Hayr

19

RENME FAALYET3
AMA

RENME FAALYET3

Bu faaliyet sonunda gerekli ortam ve ekipman salandnda teknie uygun olarak balkon parmakl yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Balkon parmaklk yapmnda kullanlan malzeme ve motifleri aratrnz, rnek motif iziniz, almalarnz arkadalarnza rapor halinde sununuz.

3.BALKON PARMAKLII YAPMAK

3.1.Balkon Parmaklklar
Parmaklklar, merdivenlerin dnda da gvenlik amacyla kullanlr. Bunlardan biri de balkon korkuluklardr. Parmaklklar duvara metal paralar ile balanr. Parmaklk lama, kare, yuvarlak vb. malzemelerin betona girecek ksm yarlp atallatrlarak, dier u ise cvata ve kaynak ile veya betondaki demire kaynak yaplarak ereveye balanr. (Resim 3.1).

Resim 3.1: Balkon korkuluu

20

Resim 3.2: Bahe korkuluu

Resim 3.3: Parmaklk modelleri

3.1.1.Balkon Parmaklklarnda Kullanlan ller

Balkon parmaklklarnda l balkonda gvenli bir ekilde durmay esas alacak ykseklikte olmaldr. Balkon ykseklii, insanlarn gr alann kapatmayacak ve gvenli bir ykseklikte olmaldr. Bu l 800 mm ile 900 mm arasnda deiir.

3.1.2.Balkon Parmaklklarnda Kullanlan Malzemeler

Balkon parmaklklarnda kullanlan malzemeler, merdiven ve bahe parmaklnda kullanlan malzemelerdir.

21

3.1.3.Balkon Parmakl Yapm ekli ve Montaj 1-

ZEN SIN.NO TARH KONT.

LEK

1:10 1:2

BALKON PARMAKLII
RESM NO: 2005-02

22

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYETAadaki ekilde, kesik izgilerle evrili alana balkon parmakln ilem basamaklarn takip ederek yapnz.

23

lem Basamaklar
Yaplmak istenen balkon parmaklnn lsn alnz. Alnan llere gre balkon parmaklnn resmini iziniz. Parmaklklarn denecei erevelerin lsn ve malzemesini belirleyiniz Standart parmaklk yksekliine gre (800 mm ile 900 mm) parmaklk malzemesini belirleyiniz. Malzemeleri resimdeki llere uygun kesiniz. erevelerin l ve gnye kontroln yaparak kaynakla birletiriniz. erevenin ierisine 130 mm arayla dikey olarak malzemeleri markalayp puntalaynz. Yaplan puntalar kaynak ile salamlatrnz. Spiral ta ile kaynak yerlerinin temizliini yapnz. Balkon parmaklk erevesinin duvara montajn elemanlarn kaynatnz. ereveyi balant elemanlar ile duvara veya babalara monte etmek iin lsn kontrol ediniz. Astar ve son kat boya ilemini yapnz. salayacak keserek balant ereveye llere

neriler
gre balkon parmaklnn resmini iziniz. Malzemenin dayanm hesabna bakarak gerekli profilleri seiniz. Parmaklk kesiniz. ereveyi babalara Yaplan yapnz. i zamannda bitirmeye zen gsteriniz. Tm makinelerde kurallarna uygun alnz. nl ve eldiven giyiniz. Mesleiniz ile ilgili etik ilkelere uygun davrannz. balant veya elemanlar duvara ile kaynakl temizliini malzemeleri lsnde

birletirme yapnz. birletirmenin

LME VE DEERLENDRME
24

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A- OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI) Aadaki cmleleri doru veya yanl olarak deerlendiriniz. ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( ) 1. Yaplmak istenen balkon parmaklnn ls alnr. ) 2. Yaplmak istenen balkon parmaklnn resmi izilir. ) 3. Balkon parmaklnn tm malzemesi hesaplanr. ) 4. Balkon parmaklk ykseklii, standart lleri dikkate alnmadan belirlenir. ) 5. Parmaklk malzemeleri resimdeki llere gre kesilir. ) 6. Parmaklk erevesinin iine motifler, punta kaynakla birletirilir. ) 7.Parmaklk erevesi babalara balant ara elemanlar kullanmadan monte edilir. ) 8. Parmakln su terazisi ile dzgnln kontrol edilir. ) 9. Montaj sonras parmaklk zerindeki apaklar temizlenmez. ) 10. Parmaklk sadece son kat boya ile boyanr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz dier faaliyete geiniz.

25

PERFORMANS DEERLENDRME PERFORMANS DEERLENDRME

Yaptnz uygulamay kontrol listesine gre deerlendirerek, eksik veya hatal grdnz davranlar tamamlama yoluna gidiniz.

KONTROL LSTES DEERLENDRME KRTERLER

Yaplmak istenen balkon parmaklnn lsn aldnz m? Alnan llere gre balkon parmaklnn resmini izdiniz mi? Parmaklklarn denecei erevelerin lsn ve malzemesini belirlediniz mi? Standart parmaklk yksekliine gre (800 mm ile 900 mm) parmaklk malzemesini belirlediniz mi? Malzemeleri resimdeki llere uygun kestiniz mi? erevelerin l ve gnye kontroln yaparak ereveleri kaynakla birletirdiniz mi? erevenin ierisine 130 mm arayla dikey olarak malzemeleri markalayp puntaladnz m? Yaplan puntalar kaynak ile salamlatrdnz m? Spiral ta ile kaynak yerlerinin temizliini yaptnz m? Balkon parmaklk erevesini duvara montajn salayacak balant elemanlarn keserek ereveye kaynattnz m? ereveyi balant elemanlar ile duvara veya babalara monte etmek iin lsn kontrol ettiniz mi? Astar ve son kat boya ilemini yaptnz m?

Evet

Hayr

DEERLENDRME Yaptnz deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ederek veya aratrarak eksikliklerinizi tamamlayabilirsiniz.

26

RENME FAALYET4
AMA

RENME FAALYET4

Bu faaliyet sonunda gerekli ortam ve ekipman salandnda teknie uygun olarak pencere parmakl yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Pencere parmaklk montaj yapmn aratrarak resimlendiriniz ve almalarnz rapor halinde arkadalarnza sununuz.

4. PENCERE PARMAKLII YAPMA

4.1.Pencere Parmaklklar
Gvenlik ve estetik amal kullanlan parmaklklardan biri de pencere parmaklklardr. Parmaklklar lama, kare, yuvarlak ve benzeri malzemelerin betona girecek ksm yarlp atallatrlarak, dier u ise cvata ve kaynak ile veya betondaki demire kaynak yaplarak ereveye balanr (Resim 4.1 4.2) .

Resim 4.1: Pencere parmakl

27

4.1.1.Pencere Parmaklklarnda Kullanlan ller

Pencere parmaklk lleri ereve lsne (sa, sol ve st) taraftan yaklak olarak 100 mm ilave yaplarak belirlenir. Bunda ama, montaj kolayldr. Kasaya monte edilen parmaklklar gvenlik asndan sakncal olabilir.

4.1.2.Pencere Parmaklklarnda Kullanlan Malzemeler

Balkon parmaklklarnda kullanlan malzemeler merdiven, bahe ve balkon parmaklnda kullanlan malzemelerdir.

4.1.3.Pencere Parmakl Yapm ekli ve Montaj

28

29
izen Sn. No Kont. 1:10 PENCERE PARMAKLII Resim no

4.1.4.Pencere Parmaklklar Yapmak

Pencere parmakl yapm iin, pencere ereve lsne sa, sol ve st tarafna 100 mm ilave edilerek ereve ls belirlenir. Uygun model belirlenir. nce ereve llerinde hazrlanr, motifler yerletirilir ve kaynakl birletirme yaplr. atal ayaklarn monte edilecei yer tespit edilir (ayaklarn taklaca betonun oyulmas) veya duvardaki demirler bulunur. Parmaklk erevesi betonla veya kaynakl birletirme ile monte edilir. Montaj ekli (Resim 4.3) te grlmektedir.

Resim 4.3: Montaj yaplm pencere parmakl

4.2.Kpetenin Tanm ve Kullanm Alanlar

Parmaklk erevesinin stte kalan ksmna ilave edilen grnm amal tutamaklara kpete denir. Merdiven ve parmaklk korkuluklarnda bulunan kpeteler insana rahatlk vermenin yan sra kpetelerden tutunarak inip kmak gven verir. Merdivenlerden ini ve k kolaylatran kpeteler aa, alminyum, metal, plastik, pirin, bronz, paslanmaz elik ve benzeri malzemelerden yaplr. Kpete, el ile rahat tutulabilecek llerde ve przsz ve dzgn olmaldr.

4.3.Parmaklklarn Montaj ve Montajnda Dikkat Edilecek Hususlar

Montajnda mmkn olduu kadar saplamal cvatalar kullanlmal ve bu cvatalar beton iindeki demire kaynatlmaldr. Parmaklk iyice temizlendikten sonra astar ve son kat boya ile boyanmaldr. Parmaklklar gvenli ve belirlenen arl tayabilmelidir.

30

Montaja hazr hale gelen parmaklk zerinde keskin ke ve apak gibi ele zarar verici ksmlar olmamaldr. Parmaklklar tek kii tarafndan tanmamaldr. Paralarn kaldrlmas srasnda diz bklmeli, yalnz kol ve bacak kaslar kullanlarak para yava kaldrlmaldr. Parmaklklarn retiminde ve tanmasnda tm gvenlik nlemleri alnmal ve mutlaka i nl ve eldiven giyilmelidir.

4.4.Maliyet Hesaplar
4.4.1.Maliyet Fiyatnn Tanm
Belirli bir amaca ulamak iin harcanan emek ve giderlerin parasal deeridir. Dier bir tanmlama ise, belirli bir ama, mal veya hizmet retmenin parasal ls maliyet fiyat denir.

4.4.2.Sat Fiyatnn Tanm

Bir mal veya hizmeti belli bir para karlnda bir bakasna devretme veya satlan hizmet ve maln karlnda alnan paraya sat fiyat denir.

4.4.3.Amortismann Tanm
zetle amortisman, in yapmnda kullanlan makine ve tehizatn ypranmas olayna amortisman denir. letmede kullanlan makine ve benzeri ara gereler anma ve ypranma gibi etkilerin yannda teknik ve ekonomik ynden de deer kaybna urayabilir.

4.4.4.Maliyete Etki Eden Masraflar

Maliyete etki eden unsurlar iki ekilde inceleyebiliriz Hammadde ilik letme masraflar Amortisman Elektrik ve benzeri giderler NOT: Endstri meslek liseleri dner sermaye iletmelerinde, iletme ve idari masraflar endirekt masraflar olarak maliyete eklenir. letme ve idari masraflar .....% 10-30 Amortisman...........................% 1-100 Kar ........................................% 10 olarak alnr.

Endirekt Masraflar

31

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ekilde, kesik izgilerle evrili alana pencere parmakln ilem basamaklarn takip ederek yapnz.

lem Basamaklar
Yaplmak istenen pencere parmaklnn lsn alnz. Alnan llere gre pencere parmaklnn resmini iziniz. Parmaklklarn denecei erevelerin lsn ve malzemesini belirleyiniz. Parmaklk yksekliini pencere boluuna gre hesaplayp kullanlacak malzemeyi belirleyiniz. Malzemeleri resimdeki llere uygun kesiniz. erevelerin l ve gnye kontroln yaparak ereveleri kaynakla birletiriniz. erevenin iine motif yerletiriniz ve malzemeleri markalayp puntalaynz Yaplan puntalar kaynak ile salamlatrnz. Spiral ta ile kaynak yerlerinin ve apaklarn temizliini yapnz. Parmaklk erevesinin duvara montajn salayacak balant ayaklarn (elemanlar) kesiniz ve ereveye kaynakla birletiriniz. Parmaklk erevesini balant ayaklar ile duvara monte edip lsn kontrol ediniz. Astar ve son kat boya ilemini yapnz.

neriler
nl ve eldiven giyiniz. Malzemenin dayanm hesabna bakarak gerekli profilleri seiniz. Parmaklk malzemeleri lsnde kesiniz. ereveyi balant elemanlar ile duvara monte ediniz. Yaplan birletirmenin temizliini yapnz. i zamannda bitirmeye zen gsteriniz. Tm makinelerde kurallarna uygun alnz. Mesleiniz ile ilgili etik ilkelere uygun davrannz.

32

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

A- OBJEKTF TESTLER (LME SORULARI) Aadaki cmleleri doru veya yanl olarak deerlendiriniz. ( ( ( ( ( ( ( ( ( ( )1- Yaplmak istenen pencere parmaklnn boluklu ls alnr. )2- Yaplmak istenen pencere parmaklnn resmi izilir. )3- Pencere parmaklnn sadece motif malzemesinin hesab yaplr. )4-Pencere ykseklik ve genilik llerine boluk lleri eklenerek hesaplanr. )5- Parmaklk malzemeleri resimdeki llere gre kesilir. )6- Parmaklk erevesinin iine motifleri punta kaynakla birletirilir. )7- Parmaklk erevesi duvara ara elemansz monte edilir. )8- Parmakln su terazisi ile dzgnl kontrol edilir. )9- Montaj sonras parmaklk zerindeki apaklar braklr. )10-Parmaklk astar ve son kat boya ile boyanr.

DEERLENDRME
Cevaplarnz cevap anahtar ile karlatrnz. Doru cevap saynz belirleyerek kendinizi deerlendiriniz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt yaadnz sorularla ilgili konular faaliyete dnerek tekrar inceleyiniz. Tm sorulara doru cevap verdiyseniz modl deerlendirmeye geiniz.

33

PERFORMANS DEERLENDRME PERFORMANS DEERLENDRME

Yaptnz uygulamay kontrol listesine gre deerlendirerek, eksik veya hatal grdnz davranlar tamamlama yoluna gidiniz.

KONTROL LSTES DEERLENDRME KRTERLER

Yaplmak istenen pencere parmaklnn lsn aldnz m? Alnan llere gre pencere parmaklnn resmini izdiniz mi? Parmaklklarn denecei erevelerin lsn ve malzemesini belirlediniz mi? Parmaklk yksekliini pencere boluuna gre hesaplayp kullanlacak malzemeyi belirlediniz mi? Malzemeleri resimdeki llere uygun kestiniz mi? erevelerin l ve gnye kontroln yaparak kaynakla birletirdiniz mi? erevenin iine motif yerletirerek ve malzemeleri markalayp puntaladnz m? Yaplan puntalar kaynak ile salamlatrdnz m? Spiral ta ile kaynak yerlerinin ve apaklarn temizliini yaptnz m? Parmaklk erevesinin duvara montajn salayacak balant ayaklarn (elemanlar) kesip ereveye kaynakla birletirdiniz mi? Parmaklk erevesini, balant ayaklar ile duvara monte edip lsn kontrol ettiniz mi? Astar ve son kat boya ilemini yaptnz m?

Evet

Hayr

DEERLENDRME Yaptnz deerlendirme sonunda Hayr eklindeki cevaplarnz bir daha gzden geiriniz. Kendinizi yeterli grmyorsanz renme faaliyetini tekrar ederek veya aratrarak eksikliklerinizi tamamlayabilirsiniz.

34

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

PERFORMANS TEST (YETERLK LME) Modl ile kazandnz yeterlii aadaki kriterlere gre deerlendiriniz.

DEERLENDRME KRTERLER Parmaklk lsn almak A)ereve lsn aldnz m? B)Yaplacak parmaklk resmini izdiniz mi? Merdivenin eim asn almak A)Merdiven parmaklnn eim asn aldnz m? B)Parmaklk dnlerinin eim asn aldnz m? Standart parmaklk yksekliini bilmek A)Parmaklk yksekliini 800 mm ile 900 mm arasnda aldnz m? B)Pencere yksekliinin farkl alnacan biliyor musunuz? Parmaklk malzemesini belirlemek A)Kullanacanz malzemenin dayanm hesabn yapabiliyor musunuz? B)ereve malzemelerini belirlediniz mi? ereve yapmak A)ereve malzemelerini resimdeki lsne gre hazrladnz m? B)Baba malzemelerini hazrladnz m? Parmaklk yapmak A)ereveye ara balant elemanlarn kaynakla birletirdiniz mi? B)Babalar duvara saplama veya kaynakla sabitlediniz mi? Kpete yapmak A)Kpete malzemesi hazrladnz m? B)Kpeteyi yerine monte ettiniz mi? Parmakl boyamak A)Parmakln kaynak ve apak yerlerini temizlediniz mi? B)Yaplan parmakl astar ve son kat boya ile boyadnz m?

Evet

Hayr

DEERLENDRME
Yaptnz deerlendirme sonunda eksikleriniz varsa renme faaliyetlerini tekrarlaynz. Modl tamamladnz, tebrik ederiz. retmeniniz size eitli lme aralar uygulayacaktr. retmeninizle iletiime geiniz. Cevaplarnz cevap anahtarlar ile karlatrarak kendinizi deerlendiriniz.

35

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET - 1 Sorular Cevaplar 1 D 2 Y 3 D 4 D 5 D 6 D 7 D 8 9 10 RENME FAALYET - 3 Sorular Cevaplar 1 D 2 D 3 D 4 Y 5 D 6 D 7 Y 8 D 9 Y 10 Y RENME FAALYET - 2 Sorular Cevaplar 1 D 2 Y 3 Y 4 D 5 D 6 D 7 D 8 D 9 Y 10 RENME FAALYET - 4 Sorular Cevaplar 1 D 2 D 3 Y 4 D 5 D 6 D 7 Y 8 D 9 Y 10 D

36

KAYNAKA KAYNAKA
AAKALE Nurettin, Eren imek, Metal leri Meslek Resmi. M.E.B. SERFEL Yeter Saip, Metal leri Meslek Teknolojisi Snf 2, M.E.B.

37