ABD İmparatorluğu Milliyetcilik Ve Demokrasi PDF

Milliyetilik ve Demokrasi
indekiler nsz .................................................................................... 7 Giri: Bir fotorafta zetlenen ibirlikilik ......................... 11 I - AMERKAN MPARATORLUU
1) mparatorluun habercisi: Yeni Dnya Dzeni .............. 17 2) Pembe bulutlar iindeki Milenium ve 11 Eyll sonras ..................................................................... 20 3) Deimeyen emperyalizm, netleen imparatorluk hedefi .............................................................. 23 4) Kapitalist blokun imparatorluundan dnya imparatorluuna ....................................................... 26
II - AMERKAN MPARATORLUU ve KRT MLLYETL

1) Talabani-Barzani izgisinin Yeni Dnya Dzenine Uyumu .................................................................. 33 2) KADEK izgisinin Yeni Dnya Dzenine Uyumu ........... 40
III - GAL VE KRT MLLYETL

1) Talabani-Barzani izgisinin gal Karsndaki Tutumu . 49 2) KADEK izgisinin gal Karsndaki Tutumu ................. 55
Amerikan mparatorluu
IV - ULUSAL HAREKET, ULUSAL KURTULUULUK

1) birlikilik, ezilen ulus milliyetiliinin meruluuyla aklanabilir mi? ........................................... 78 2) birlikilik, UKKTH ile aklanabilir mi? ............................... 79 3) Ulusal bir hareket hangi durumda ne yapar? ................. 85 4) Ulusal hareketi ulusal hareket yapan, emperyalizme kar bamszl savunmasdr! ................ 88 5) Milliyetilik Nasl Kullanlyor? ........................................ 92 6) Kim, kimin mttefiki? Krtlerin yeri hangi ittifaklarda? ........................................................................ 103 7) Smrgecilik teorisi, emperyalist kresellemeye tabi olmann da zeminidir ................... 117 8) Ulusal Kurtuluun milliyeti ve devrimci muhtevas ... 120
V - GALLE GELEN ZGRLK GAL ALTINDA DEMOKRAS!

1) zgr Krdistan ne kadar zgr? zgr Krdistann dili Krte mi? .................................... 130 2) Demokrasi mcadelesinden milliyetilik ne anlyor, devrimciler ne anlyor? ......................................... 136 3) Emperyalizme dokunmayan zm, iktidar hedefinden koparlan demokrasi ............................. 140 4) Demokratik Cumhuriyet nedir, ne deildir? ................. 142 5) Krt sorununu baa koymak, sorunu da, demokrasiyi de daraltmaktr ............................................... 147 6) Emperyalizm deiti safsatasnn sonu! ................... 150 Sonu: Milliyetilii mahkum edelim!
Ksaltmalar:
UKKTH: Uluslarn Kendi Kaderlerini Tayin Hakk PDK (KDP): Irak Krdistan Demokrat Partisi (Barzani liderliindeki rgtlenme) YNK (KYB): Irak Krdistan Yurtsever Birlii (Liderliini Talabaninin yapt rgtlenme) KADEK: Krdistan zgrlk ve Demokrasi Kongresi (PKKnn lavedilmesiyle kurulan calan liderliindeki rgtlenme) PDK: Krdistan Demokratik zm Partisi (KADEK nderliinde Gney Krdistan alan zglnde oluturulan rgtlenme) UK: Kosova Kurtulu Ordusu SSCB: Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birlii DHKP: Devrimci Halk Kurtulu Partisi EMEP: Emein Partisi DP: zgrlk ve Dayanma Partisi SDP: Sosyalist Demokrasi Partisi KSD: Kurtulu Sosyalist Dergi
NSZ
Bu brorn bal neden Amerikan imparatorluu, milliyetilik ve demokrasi olarak belirlendi? 1990l yllar, kavramlarn iinin boaltld, arptld bir dnemdir. 11 Eyll 2001de Amerikay vuran eylemlerin ardndan arptma adeta tavana vurdu. Tabiri caizse at izi it izine kartrld. Kartran sadece ABD deildi; eitli sol gler, islamclar da arptmann bir paras oldular. Emperyalizm ne, demokrasi ne, smrgecilik ve bamszlk ne, kim demokrat, kim zgrlkten yana, ulusal haklardan ne anlalr, halkn karlar nedir... Bir curcunadr gidiyor. 2002nin banda Afganistann bakenti Kabilin dmesinden 9 Nisan 2003te Badatn dmesine kadar olan dnem, 1990l yllar boyunca tartlan, 2000li yllara da tanan kavramlar, politikalar ve arptmalar netletiren bir dnem olarak da grlebilir. Kukusuz, arptma devam ediyor. Hem de igal koullar altnda daha pervasz sapkn teorilere rastlyoruz. Ama yine de arptmann sonuna gelindiini sylemek mmkn.
Amerikan imparatorluu, milliyetilik ve demokrasi, arptmann odandaki gler ve kavramlardr. Brorn kapsamn belirleyen de budur. Bu olgu, birbirleriyle ilikilidirler. Irak, bu ilikinin plak halde gzlendii bir saha olmutur. mparatorluk ve milliyetilik, zerlerinde tadklar aldatc grnmlerden syrlarak kendi gerek nitelikleriyle ortaya kmaktadrlar. Byle olmas da kanlmazdr. nk; 1) Amerikan emperyalizmi kendi snrlarn zorlamaktadr; Onyllardr kapitalist blokun imparatorluunu ve jandarmaln stlenmi olan Amerika, sosyalist sistemin datlmasndan sonra, hedefini dnya imparatorluu olarak belirlemi; uzun sredir hazrlklar yaplan bu politika 11 Eyll eylemlerinin ardndan fiilen yrrle konulmutur. Amerika bugn, ekonomik, askeri, siyasi tm gcn snrlarna kadar zorlayan bir saldrganlk iindedir. Dnya halklarnn direniini, dnyann yzyllk kazanmlarn ayaklar altnda ineyen imparatorluk stratejisi, Amerika iin tarihsel adan sonun balangc olarak da grlebilir. Ama bundan bugnden yarna bir k beklenemeyecei, tersine, Amerikan saldrganl altnda dnyann byk bedeller deyecei grnmektedir. Ne kadar acya, katliama yolam olursa olsun, genilemesinin snrnda ise, ite o zaman k balayacaktr. 2) Milliyetilik snrlarna gelip dayanmtr; Milliyetilik, 1990lardan yani sosyalist sistemin datlmasndan itibaren, dnya konjonktrnde yeri-rol deien bir seyir izlemitir. 1960-70li yllarda, emperyalizme kar dnya halklarnn ileri cephesi ulusal kurtulu savalaryd. Emperyalist blok ile, sosyalist sistem arasnda eliki, bu noktada younlayordu. elikinin sosyalist sistemin younlam bir ifadesi olarak ulusal kurtulu savalar kavramyla dile getirilmesi de
bunun sonucuydu. Ulusal kurtuluuluk, sosyalist sistem varken, ondan g alp ona g vererek tarihseltoplumsal geliim asndan nemli bir rol stleniyordu. Ulusalclk temelinde emperyalizme vurulan her darbe, sosyalist sistemi, halklar cephesini glendiriyordu. Bugn de emperyalizme tavr alan ulusal hareketler, ilerici bir zellik tamaya, etkileri o dnemdeki kadar olmasa da, belli bir etkide bulunmaya devam edeceklerdir. Ama milliyetilik temelindeki hareketlerin Amerika ve Avrupa emperyalizminin icazetine girdii nokta, milliyetiliin gelip dayand snr ifade etmektedir. 3) Demokrasi tarihsel, snfsal balarndan koparlmaktadr; Gerek ulusal kurtulu hareketlerinin, gerekse de revizyonist, reformist kamptaki solun emperyalist sisteme yedeklenmesiyle, solun, Marksist-Leninistlerin literatrndeki demokrasiyle, burjuvazinin, emperyalizmin literatrndeki demokrasinin anlam farkllklar kaybedilmitir. Bugn demokrasiden yanaym diyenin gerekte neyden yana, neye kar olduunu bilebilmek mmkn deildir. Bunun iin baka konularda ne dediini de bilmek gerekmektedir. Amerikan emperyalizminin imparatorluk hedefi temelindeki saldrganl, milliyetiliin kendi snrlarna dayanmas ve demokrasinin ne olduu belirsiz hale getirilmesi; bu gelime birbirine baldr; her de birbirinin iinde yeniden ekillenmektedir. 19902003 arasndaki dnem, bu ekillenmenin gerekletii tarihsel dnemdir. Bu brorde, anlan sreci esas alarak, imparatorluk, milliyetilik ve demokrasiyi, birbirleriyle ilikileri iinde ele aldk. mparatorluun, milliyetiliin ve demokrasinin haldeki durumunun en somut olarak grlecei tarih, 2003, tarihsel alan ise, Iraktr.
11
GR:
Bir fotorafta zetlenen ibirlikilik
Dsa Fermane, dsa Fermane looo... (Yine katliam, yine katliam loo...) 1900lerin balarnda, 1920lerde, Dersimde, Halepede, 1990larda bu szler ka kez at olup sylendi Krt halknn dilinde. Belki bir dize daha eklemek gerekiyor bu ata: Yine ihanet, yine ihanet... hanet, kader deildi. hanet ulusal bir karakter de deildi. 1900lerin banda ihanetin siyasi-sosyal temeli, feodal nderliklerdi; 2000lere doru ise, ihanetin siyasi-sosyal temeli, milliyeti nderlikler oldu. Milliyetilik, sosyalist sistemden ald destei kaybettii noktada, hzla emperyalizme yaklarken, ilerici zelliinden uzaklamaya balad. Milliyetilik, ad s-
12
tnde milliliktir hereyden nce; milliyetiliin emperyalizme yaknlamas doasna aykrdr; kavramn kendisine aykr bu ilikinin gelitii her yerde, ihanet dodu. ABDnin Iraka saldrsndan, ibirlikiliin Amerikan askeri olmaya dnmesinden yl nce yazmtk u satrlar: Gerek Barzani-Talabani, gerekse de PKKnin politikalar; emperyalistler aras elikiler, emperyalistlerle blge devletleri arasndaki elikiler ve blge devletlerinin kendi aralarndaki elikiler zerine oturmutur. ttifaklar da buna gre ekillenmitir. klar sylemleri ne olursa olsun emperyalist zm noktasnda ortaklk yakalanmtr. Milliyetiliin Krt halkn getirdii nokta emperyalizmden yardm dilenme, her ynyle emperyalizme muhta olmadr. Nitekim burjuva feodal nderlikler zm ABDnin himayesine girmekte bulmulardr. Gelinen noktada emperyalizmin elinde bir oyuncak durumuna dlmtr. (Kurtulu, say 2, ubat 2000, sf. 91) Bugnk durum yeni deildir; birdenbire ortaya km deildir. Yukarda aktardmz satrlar, bugn tm aklyla anlatmaktadr. Bugnk durum, uzun sredir varolan tablonun, herkesin grebilecei aklkta daha kaln izgilerle resmedilmi halidir. Bu nedenle, Krt milliyetiliinin bugnk durumunu anlamak iin, en azndan son on yla baklmaldr; yani 1991den 2003e. Baka bir deyile, Iraka birinci saldryla, igal saldrs arasndaki dnem de denilebilir buna. Bugn gelinen noktann ilk ipular, yeni tercihin ilk admlar, hem Barzani-Talabani, hem PKK asndan en somut haliyle o dnem ortaya kmtr.
13
galin hemen ertesinde, iki Krt milliyeti hareketin liderleri Talabani ve Barzani ile, ABDnin Iraka igal valisi olarak atad emekli general Jay Garnerin kolkola verdikleri resim, gerekte Barzani-Talabani ikilisinin konumunu gstermenin tesinde, milliyetiliin gnmzdeki yerini belirleyen bir deer tayor. Milliyetiliin ou kez son tahlilde diye ifade edilen halidir resimdeki. Milliyetiliin evrimine, geliimine ilikin ihtimallerin artk teke indii durumun resmidir. Bu resimdeki milliyetilik, artk sadece emperyalizmin icazetinde olarak tanmlanacak noktadan kmtr. Bu resimdeki milliyetilik, emperyalizmin dayand, emperyalizm adna dier halklara kurun skan bir g konumuna gelmitir. Ne icazetcilik, ne uzlamaclk, hatta ne de teslimiyetilik, artk bu izgiyi ifade etmez. Bu zmni, dolayl deil, depdz ve aleni bir ibirlikiliktir. Kendi ulusuna ihanettir. Bunun Irak zelinde veya Gney Krdistandaki Krt milliyeti hareketi zelinde ortaya kann zgn bir durum olduu sanlmamaldr: Resimde grlen, emperyalizme kar olmayan bir milliyetiliin vard ve varaca yerin grntsdr. Krt halk, yzyldr saysz katliamlara maruz kalm, topraklar paralanm, dili, kimlii yasaklanmtr. Pek ok kez vurguland gibi, bugn dnyadaki az sayda yurtsuz halklardan biridir. Fakat bu gereklerin hibiri, sz edilen fotorafn ibirlikiliin fotoraf olduu gereini deitirmez. Bu gerekler ibirlikilii merulatrmaz. Tersine bu gerekler, mevcut durumun asl sorumlusu emperyalizm olduu iin, emperyalizmle ibirliinin deil, emperyalizmle uzlamamann gerekeleridir. Krt halknn kimliinin yasaklanm, topraklarnn paralanm olmas gerekesiyle bu ibirlii tablosunu merulatrmaya alanlar,
14
hem gerei, hem Marksizm-Leninizmi arptmaktadrlar. nk bu tabloda, ezilen bir ulusa zgrlk getiren bir yan yoktur. Ezilen ulusa kimlii iade edilmemektedir. imdi szkonusu olan amerikanlatrlm Krt kimliidir. Pemerge, kendisi olmaktan km, Amerikan pemergesi olmutur. Pemerge adna anlam katan cret, fedakarlk, artk Amerika adnadr. Zafer edasyla havaya kalkan kol, evet bir zafer anlatmaktadrlar. Ama Krt ulusunun deil, Amerikann ve Krt ibirliki egemen snflarnn zaferini anlatyorlar. Bu tabloda baka bir zafer grmeye alanlar, gzleri bozuluncaya kadar da baksalar, gremezler. Yugoslavyada UK (Kosova Kurtulu Ordusu), Afganistanda Kuzey ittifak, Irakta KDP ve KYB; Amerikan imparatorluunun saldrlarnda ibirlikilik ayan oluturdular. Yaadklar lke ve kader birlii iinde olduklar halklara kar truva at rol oynadlar. Milliyetilik, lkeden de ayn fotoraf verdi tarihe. Kosovada Ulusal Kurtulu Ordusu, orjinal ksaltmasyla UK milislerinin niformalarnn kollarndaki Amerikan bayrakl resimlerini hatrlayn. Afganistanda Kuzey ttifaknn ABDye siz yukardan bombalayn, biz aadan szlerini hatrlayn. Barzani ve Talabaninin, ABDnin Iraka smrge valisi olarak atad Garnerle ok samimi bir ekilde kollarn havaya kaldrarak verdii pozu hatrlayn. calann Talabaniyle atekes aklamas yapt srecin sonu olan mralda, 15 yllk mcadele iin zr diledii, oligariyle Krtlerin ittifaknn tek kar yol olduunu iddia eden savunmasn hatrlayn. Benzerlikleri ve benzemezlikleriyle tarihe kaznan sahneler.
15
Benzemezlikleri erevesinde bir ok ey sylenebilir; ama benzerlik, tek bir kavram gndeme getiriyor: Milliyetilik! Deimeyen, devrime, halkn iktidarna ynelmeyen her milliyeti hareket, bu fotoraf karesine girmeye adaydr.
17
AMERKAN MPARATORLUU
1) mparatorluun habercisi: Yeni Dnya Dzeni

Dnem, Gorbaov araclyla sinsice gerekletirilen kar-devrim sonucunda, SSCBnin yklmas ve Rusyada kapitalizmin restorasyonuyla balar. Avrupann dousundaki sosyalist sistemlerin yklyla devam eder. Bu dnem kimi zaman tek kutuplu dnya kimi zaman da yeni dnya dzeni olarak adlandrlmtr. Her iki kavram da emperyalizmin ideologlarna aittir. Emperyalizm, bu dnemde nne iki hedef koydu: Birincisi; sosyalist sistemlerin ykld lkeleri denetim altna almak; pazar haline dntrmek. kincisi; sosyalist sisteme yakn durarak veya onun oluturduu dengeler iinde nisbeten emperyalizmden bamsz kalabilmi lke ve blgelere mdahale etmek. Amerika ve Avrupa emperyalizmi, birinci amaca ulamak iin bu yllar boyunca, belki tarihinin hi bir
18
dneminde olmad kadar youn olarak milliyetilik kkrtcl yapt. Tarihin derinliklerine gmlmek zere olan ulusal eliki ve atmalar gn yzne kard. Balkanlar ve eski SSCB topraklar bir anda milliyeti atmalarn iinde kald. Milliyetilik bir yangn gibi sard bu blgeleri. Milliyeti temelde alan bayraklar o uluslara m aitti, ABD veya Avrupa emperyalizmine mi, ayrdetmek gleti. Ulusal kurtulu savas olarak ortaya kan UK (Kosova Kurtulu Ordusu) gibi glerin niformalarnda ABD bayraklarnn dikili olmas artk istisnai bir olgu deildi. Onyllarca emperyalizm iin bir tehdit olan ulusal kurtulu savalar, bu yeni dnemde, ibirliki milliyetilie yaslanarak emperyalizmin blgesel planlarn uygulamasnn aracna dnyordu. Milliyetilik bu blgelerde emperyalizmin yedek gcyd artk. Emperyalizmin ulusal haklara sahip kan bu grnm, eitli kesimlerin emperyalizmin deitii dncesinin de kantlarndan biriydi. Emperyalizmin deitii dncesini kabul ederek olaylara bakarsanz, milliyetiliin kkrtlmasnda da olumlu bir yan grebilirdiniz. Ama bu kantn kmesi iin ok uzun zaman gemesi gerekmedi. Emperyalizmin etnik temizlii nleme, ulusal basky nleme gibi gerekelerle mdahele etmesinin koullar, bu milliyeti kkrtmalarla salanyordu. Emperyalizmin deimediini bilenler asndan, milliyeti kkrtmann anlam ve amac akt: Emperyalizm tarihi boyunca olduu gibi, 1990l yllarn banda da, halklarn birlemesi yerine paralanmasn, dayanma iinde olmas yerine dmanlamasn istiyordu; emperyalizmin kadim bl-parala-ynet politi-
19
kas yrrlkteydi. Uluslarn, halklarn arasnda varolan elikiler kontroll biimde krklenmeli, istedii an bu elikileri atmaya dntrebilmeli; ve sonrasnda sahneye bar gc olarak kmasnn ortam yaratlmalyd. Bu politika Balkanlar ve Kafkaslar kan glne dntrd. Bu politikann devamnda Yugoslavya paraland ve ABDnin-Avrupann mdahalesine ak hale getirildi. Bu politikann sayesinde, Kafkaslar, emperyalizmin bar gleri ve Amerikan sleriyle dolduruldu. Btn bunlara ramen; 1990larn banda emperyalizmin ideologlarnn syledikleri gereklemedi. Tek kutuplu dnyann tek kutubu olan emperyalizm, muhalif glerin saysz savrulmalarna ramen, karsnda teslim olan bir dnya bulamad. Emperyalizmin bu hayali, yzlerce elikinin oluturduu dinamiklere arparak dald. Sosyalist sistem yklm olsa da dnyann emperyalizm iin sorunsuz bir iftlik olmayaca aa kt. Bu arada, kreselleme, globalleme diye adlandrlan sre de olduka ilerledi. Tekeller arasndaki birlemelerle uluslararaslama byk mesafeler ald. ABD merkezli gelitirilen NAFTA, Avrupa merkezli gelitirilen Avrupa Birlii gibi projelerle, daha fazla sayda lke, emperyalizmin ekonomik sistemiyle btnletirildi. IMF ve Dnya Bankasnn dnya leindeki etkisi artrlarak, yaygnlatrld. Kresellemenin hakim olduu on yllk dnemde, tm dnya leinde gelir dalm, daha nceki onyllarda tank olunmadk lde bozuldu; yoksullar ve zenginler arasndaki farklar byd. 1 milyar akn insan ala mahkum edildi. Karsndaki en nemli gc -sosyalist sistemi- yokettiinden hareketle planlar yapan, karsnda direnen bir g olmayacan varsayan emperyalizmin ya-
20
nlgs da ite bu noktada belirginleiyordu. Milyarlarca insan bu al, adaletsizlii kabul etmeyecekti. lkeler, halklar nezdinde yeni muhalefet biimleri geliiyordu. 1990larn balarnda emperyalizmin ideologlarnn ileri srd -ve solun bir ksmnn da inandgibi insan haklar, demokrasi ihra eden bir politika temelinde bu smr dzeni srdrlemezdi. Emperyalizmin propagandasyla, emperyalizmin doas arasndaki elikiydi bu. Ve tabii eliki emperyalizmin doasna uygun olana gre zlecekti.
2) Pembe bulutlar iindeki Milenium ve 11 Eyll sonras

11 Eyll 2001de Amerikann ekonomik ve siyasi merkezlerini vuran eylemleri, Amerika, terre kar sava ad altnda tm dnya halklarna kar ak sava ilan etme vesilesi olarak kulland. 11 Eyll takiben olaylar ok hzl bir biimde geliti. Balangta Amerikan ynetiminin hedefi olarak, El Kaide rgtnn lideri olduu belirtilen Usame Bin Laden gsterildi. ABD terre kar sava lklar atp tehdit ve gzdana baladnda, biz tereddtsz saldrnn tm halklara olduunu belirttik. Gelimeler de hzla bizi dorulad. Saldrnn hedefindeki Afganistan ynetimi, Usame Bin Ladenin yarglanmas iin grebiliriz manevrasn yapnca, ABD hayr, El Kaidenin tmn istiyoruz dedi. Ardndan ad Taliban ynetimi ve Afganistann tm hedef noktasna konuldu. Afganistann teslim alnmasndan sonra er ekseni ilan edildi. Bu eksende lke, Irak, ran, Kuzey Kore vard. Ancak ABD ynetimi bunun yannda ter-
21
re dorudan, dolayl yardm eden lkeler diye, on lkeyi akn baka bir liste daha yaynlad. Bugn Trkiyenin de, Amerikann 50 yllk sadk mttefikinin ABD mdahale planna dahil olup olmad tartlyor. Bugn bir ok kesim, Amerikann imparatorluk hedefine sahip olduunu sylyor. Bu noktada zel bir yorum da gerekmiyor: ABD Bakan Bushun 2002de aklad Ulusal Gvenlik Stratejisi, bir imparatorluk plan olarak da okunabilir. Afganistan saldrs, Irakn dier emperyalist lkelere ramen(!) igali, bu plann tezahrdr. CIA eski Bakan James Woosley; Amerika'nn imparatorluk savan "Dnya Sava" olarak niteliyor ve birinci ve ikinci dnya savalarndan ok daha uzun sreceini" belirtiyor. Birinci ve ikinci dnya savalar, emperyalistler aras paylam savayd. Bugn n planda olan ise, Amerikan emperyalizmiyle dnya halklar arasndaki savatr. Tek tek devletler, rgtler, hepsi Amerikann hedefindedir. Amerikann imparatorluk plannda btn dnya, Amerika Birleik Devletleri eklinde dnlmektedir. Dnya lkelerinin her biri, Amerika Birleik Devletlerinin eyaletlerinden biri durumundadr. Pratik olarak byle olmas ans bulunmasa da, teorik bir varsaym olarak belirtebiliriz ki, mparatorluk planlarnn hedefine ulamas durumunda ortaya kacak tablo byle bir tablodur. Bunu Amerika-Trkiye ilikilerinde de somut olarak grebiliriz. birliki Trkiye oligarisi, esas olarak Amerikann Irak saldrsna klasik desteini vermitir. Bu, hem ABDli yetkililerin, hem de Babakan ve Genelkurmay bakannn aklamalarnda son derece aktr. Fakat dne kadar Trkiyenin Amerika tarafndan stratejik mttefik olarak adlandrlmasna yeten ibirlikiliin bu dzeyi, bugn ABDye yetmemektedir. Daha fazlasn istiyor. Daha fazlas Amerikal-
22
lar tarafndan gayet net bir ekilde Trkiye, Amerikann karlar bizim karlarmzdr demeli diye de ifade ediliyor. Amerikann Trkiyeden istediini, tm yeni-smrgelerinden istedii, u an Amerikann yeni-smrgesi olmayan, Amerikan dzeni nnde przler karan lkelere de igallerle, ambargolarla ayn istein dayatld gznne getirilirse, imparatorluk politikas daha net grlr. Amerikann, imparatorluk dayatmasn ortaya koyduu alanlardan biri de uluslararas anlamalardr. ABDnin evre anlamasna, Uluslararas Ceza Mahkemesi anlamasna imza koymamas, nkleer silahlarla ilgili att imzalar geersiz ilan etmesi, giderek BM gibi uluslararas kurumlar gerekirse iner geeriz tavr taknmas, imparatorluk politikasnn paralardr. 2000li yllara, sosyalist sistemin ykld bir dnyada girmek emperyalizm iin byk bir mutluluktu. Milenium ovlar ve propagandalar, bu mutluluu sanki tm dnyann mutluluu gibi gsterme grevini stlenmiti. Takvimler deildi toplumsal gelimeyi belirleyen; tersine takvimlere, alara anlam katan toplumsal mcadelelerdi. Bu propagandalar yaplrken, Amerikan ynetiminin kasalarnda, masalarnda baka bir plan zerindeki alma ve hazrlklar yrtlyordu oysa. Bu plan, ok ak bir biimde 21. Yzyl Amerikan Yzyl olacak diyordu. Milenium ovlarnn altndan ite bu plann saldrgan pratii kt. 21. Yzyln Amerikan Yzyl olmas, dnyann tm lkelerinin Amerikaya tabi olmas demektir. Btn dnya, benim lkem olacak diyen bir anlaytr. Bu anlay Amerikann ideolojisiyle, kltryle deil, dorudan dolarlar ve bombalarla dayatlmaktadr. Avrupa emperyalistlerinden Rusyaya, Afrikann kk herhangi bir lkesine kadar tm devletler, devrimci, islamc, milliyeti, reformist,
23
anti-global, u veya bu lde muhalif zellikler tayan tm rgtler, dnya imparatorluu peindeki Amerikann hedefidirler. Saldrnn ncelikle u veya bu lkeye, rgte ynelik olmas, ABD plan asndan sadece zamanlama meselesidir. Tm devletler ve rgtler, hedef olmalar nedeniyle, Amerikan imparatorluu konusunda net bir politika belirlemek zorundadrlar. ABDnin politikas, herkesi buna zorlamaktadr. Bir ok lke ve rgt, dengeler zerine kurduklar statkolar bundan byle srdremeyeceklerdir. Amerikan imparatorluunun emsiyesi altna girmeye veya o emsiyenin bizzat kendisine kar mcadeleye ynelmek durumundadrlar. Kenarda, kede durmak mmkn deildir. Takiyyeler, byk politika adna taktik manevralarla saldry savuturma hesaplar bitmitir. Yaslanacak bir sosyalist sistem yoktur. Avrupa Birliine yaslanarak arada olma hali de srdrlemez. nk ayn dayatmayla, Avrupa Birliinin kendisi de kar karyadr. ABD Bakan Bushun ya bizden yanasnz, ya bize kar sz de bir bakma bu gereklii ifade etmektedir.
3) Deimeyen emperyalizm, netleen imparatorluk hedefi

Emperyalizm deiti diyenler karlarnda dnya imparatorluu peindeki bir saldrgan buldular Devrimciler asndan herey net olsa da, solun geneli asndan ayn netlikten szetmek mmkn deildir. Bu nedenle, 1990dan bu yanaki 13 yl ayn zamanda emperyalizm zerine youn speklasyon ve tartmalarn da olduu bir dnemdir. 1980 ncesi, emperyalizm, devrimciler asndan da, reformist, revizyonist gruplar asndan da fazla
24
tartma konusu deildi. yle ki, mesela eitim almalarn, dergi yazlarn klasik emperyalizm teorileriyle doldurmak bir tr gncelden, somuttan kan ifadesi olarak grlrd. Tartma en fazla, emperyalizmin bunalm dnemleri gibi noktalar zerineydi. 1990larda ise, gerek dnya solu, gerekse de Trkiye solu asndan emperyalizm artk gncel bir konuydu. Tartma ise, dorudan emperyalizmin en temel zellikleri zerineydi. nk emperyalizm deiti tezi, solun bir ksmnda dorudan veya dolayl savunuluyor; yeni politika ve taktikler de doal olarak bunun zerine oturtuluyordu. 1990lar boyunca emperyalizm deiti teorisini eitli biimlerde savunanlar, 2000lerin bandan itibaren ok ciddi oklar yaadlar. Tm yeni almlar, yeni politikalar, zaten inkarclk ve pragmatizm zerine oturduu iin bu oklarn onlarn zerindeki etkisi, ok sarsc olmad. Tersine, mevcut dzene ve duruma adapte olmann yeni yollarn ve teorilerini aramaya yneldiler. Ama nereye kadar gidebilirlerdi bu yolda? Yl 2003; 9 Nisan, saat 16. 45.... Amerika, emperyalizm deiti diyenlere, Badatta Firdevs meydanndan cevap veriyordu. Saddamn heykelinin yzne rtlen Amerikan bayra, smrsn nakit sermaye ihrac dnda sermayenin isim, patent hakk, yedek para, teknik bilgi, teknik eleman, vs. gibi dier elemanlarna arlk vererek srdren emperyalizmi, insan haklar savunuculuuyla inceltilmi emperyalizmi aratacak(!) ak igalciliin ta kendisiydi. Ben deimedim diyen emperyalizmdi Badat meydann igal eden. Emperyalizm, kendini daha ak nasl anlatabilirdi ki!
25
Anlamak, grmek isteyen iin ne sr olan bir ey, ne de derin tahliller gerektiren bir durum vard. Nesnel ve bilimsel bir bak neyin ne olduunu kolaylkla seebilirdi. Nesnelliin, bilimselliin yerini, kayglar, statkolar, pragmatist politikalar aldnda gelimeleri grmek de, doru tahlil etmek de olanaksz hale gelir. Solun belli kesimlerindeki sorun da buydu. Trkiye solunun reformist kesimlerinin (Buna TKPTBKP revizyonizminden DP tasfiyeciliine, Krt milliyetiliine kadar ayn pratik hat zerindeki bir ok kesim dahildir) on yldr sylediklerinden hangisi doruland? Daha 1987-88lerde Trkiyenin vakte kadar demokratiklemek zorunda olduunu sylemeye balam, legal particilii de bunun zerine oturtmulard. ABDnin, Avrupann artk baskc diktatrlkleri desteklemekten vazgetiini, ulusal snrlarn kalktn, ABD, AB mdahaleleriyle demokrasi ve insan haklarnn egemen olduu bir dnya yaratlaca vs. vs. onlarn politik incilerinin ana fikriydi. Dorulanan tek bir tesbitleri yoktur. Fakat her yalanlanlarnda kendilerine ayn dorultuda kantlar aradklar iin o kadar byk bir teorik sefalet iine dmlerdir ki, Irakn igal edilip Saddamn devrilmesini bile hala bu teorilerine kant olarak gsterme abas iindedirler. Ayn ABDnin mesela Kolombiyadaki faist diktatrl, Latin Amerikann hemen tm lkelerinde IMF politikalarna kar kan adaylarn karsnda kontrac, darbeci adaylar desteklediini, Venezuellada darbe tezgahladn ve bizzat Beyaz Sarayn aklamasyla darbenin desteklendiini, Kafkaslarda yeni oluan diktatrlklerin ABD desteinde, CIA eitim ve ynetiminde olduunu, bunlar da bir yana, lkemizdeki katliamc genelkurmay iktidarn desteklediini yok sayyorlar ve herkesten de yok saymasn istiyorlar. Emperyalizm deiti tezleri de, AB mdahalesiyle demokratikleme politikalar da, kreselleme zerine
26
kresellemenin insanilemesi ngrleri de iki yl iinde bombalar altnda parampara olmutur. Tabii btn bu yanlglar, emperyalizm zerine akademik bir almadaki yanlglar gibi deildir. Bu kesimler, 1990dan bu yanaki politikalarn bu yanlglar temelinde belirlediler. Deien emperyalizmden ok ey bekliyorlard. Bekleme srecini de, devrimci mcadeleyle deil, ideolojik, rgtsel, pratik tasfiyecilikle doldurdular. Bu teorileri savunanlar, bu yllar boyunca ne lke apnda, ne de herhangi bir alan zelinde, hi bir direniin gelitiricisi olmadlar. Ama direnilere kar kanlarn en banda onlar vard. Onlar igal altndaki Filistinlilerin, imha politikasyla yzyze kalan Trkiyeli devrimcilerin feda eylemlerine, silahl mcadeleyi, illegaliteyi savunanlara kar kmay, yeni srecin bir gerei olarak grdler. Devrimin karsna iktidar hedeflemeyen nc alan teorilerini, devrimci mcadelenin karsna sivil toplumculuu, silahl mcadelenin karsna bar, diyalog politikalarn, devrimci rgtn karsna yasal, sivil toplum kurulularn koydular. O halde imdi u soruyu sormak herkesin hakkdr: Bu teori ve politikalarla kime hizmet edilmi oldu?
4) Kapitalist blokun imparatorluundan dnya imparatorluuna

Bizim, Amerikann imparatorluk karakterinden szediimiz yeni deildir. Bu karakter, esas olarak ABDnin 2. emperyalist paylam savann ardndan stlendii rolle ilgilidir. Mao, bu rol yle zetlemitir: Amerikan emperyalizmi, kurtulu mcadelesi veren lkelere ve sosya-
27
list bloka kar, dnya kapitalist blokunun jandarmas roln stlenmitir. (Aktaran Mahir ayan, Btn Yazlar) Mahir ayan, bu rol, nc bunalm dnemindeki ekilleniiyle birlikte ele alarak Amerikan emperyalizminin sistem iinde bir imparatorluk konumuna dntn ilk tesbit edenlerdendir, yle tesbit etmitir: Amerikan emperyalizmi, II. yeniden paylam savandan en az ypranm ve en ok krlar salam emperyalist lke olarak kt. Gemi dnemlerle kyaslanmayacak seviyede yapt sermaye ihra ve transferleri ile teki emperyalist-kapitalist lke ekonomilerini hegemonyas altna ald. Halk savalarna ve de sosyalist bloka kar, emperyalist blokun jandarmaln stlendi. Dnya kapitalist blokunun, bu dnemde, Amerikan mparatorluuna dntn sylemek herhalde yanl olmayacaktr. (Btn Yazlar, Mahir ayan) Burada sz edilen kapitalist blokun imparatorluudur. Bu tesbitin yapld dnemin dnyasnda, sosyalist bir sistem vardr ve Amerikan emperyalizmi bu sisteme hkmetmekten uzaktr. Amerikann imparatorluu bu nedenle kendini ancak kapitalist blok iinde gsterebilirdi. Bugn szkonusu olan ise, kelimenin tam anlamyla dnya imparatorluudur. Askeri olarak karsnda durabilecek, siyasi olarak da bir denge oluturabilecek bir g yoktur. ABD ite bu konjonktr deerlendirerek 21. Yzyl Amerikan Yzyl olacak projesini ortaya atabilecek ve bu projeyi gerekletirmek iin ak igallere bavuracak creti bulmutur. ABDnin Afganistanda, Irakta yaptklarna bakldnda, bu kadar pervaszla ancak 18-19. yzyl smrgeciliinde tank olunduu grlr. 20. Yzyl bo-
28
yunca, emperyalistler aras dengeyi salama, emperyalist sistemle sosyalist sistem arasnda bir iliki biimi yaratma ihtiyacnn ve halklarn mcadelelerinin sonucu olarak oluturulan tm o uluslararas hukuk kurallarn, kurumlarn, dnya halklarnn tarih boyunca gsterdii en kitlesel tepkileri kaale almadan uygulanan smrgecilik, deiti-deimedi tartmalarnn zerine de bir arp ekiyor. Amerikan askerlerinin kkrtmas ve himayesiyle Badatta her yer yamaya ald, bir yer hari: Petrol Bakanl. galin ikinci gnnde, Amerika, hi bir hukuki dayana olmayan bir karar ve uygulamayla, Irak sava tazminat demeye mahkum etti. Amerikann kendi kendine kararlatrd tazminat rakam, Irak petrolnn 2035e kadarki gelirine denkti. galcinin bu iki uygulamas, igalin amac (Iraka zgrlk!) konusundaki her trl propaganda ve demagojinin bizzat igalci tarafndan tekzip edilmesiydi. Pervaszlk da bu noktadayd. Amerika zaten tm dnya halklarna, -be ibirliki hari tm dnya devletlerine ramen gerekletirdii igalde bu tr manevralara da fazla ihtiya duymuyordu. Amerikan emperyalizminin, Yugoslavya, Afganistan ve Irak rneklerinde olduu gibi dorudan askeri mdahalelere ve ak igallere bavurmas, emperyalizmin yeni-smrgecilik karakterini deitirdiini gstermemektedir. Emperyalizmin 1950ler sonrasn karakterize eden yeni dnem ite ekonomisini askeriletirmesi, dta ise yeni-smrgecilik yntemlerine bavurmasdr. teki ve dtaki bu iki temel olgu, sre asndan temel olma zelliklerini korumaktadrlar. Amerikan emperyalizmi, SSCBnin yklnn ardndan doan elverili ortam deerlendirmek iin askeri zoru daha fazla devreye sokmutur. Yeni-smrgecilik, Mahir ayann ok ak biimde vurgulad gibi, eski smrgecilik metodlarna ilaveten ekillendirilen bir
29
smrgecilik biimidir. Bugn temel bir deiiklikten deil, o eski smrgecilik metodlarna, yani ak igal yntemine dne oranla daha fazla bavurulduundan szedibiliriz ancak. mparatorluk politikas, kendi iinde bir ok elikiyi de barndrmakta, yeni elikiler dourmaktadr. Amerikann devasa askeri gcne ramen ekonomik ve asl olarak da siyasi zayflklar, imparatorluk politikasnn byk elikilerinden biridir. Amerikan emperyalizmiyle bata Avrupa olmak zere dier emperyalistler arasndaki eliki de, imparatorluk politikasnn geliimi zerinde u veya bu lde etkide bulunmas muhtemel elikilerden biridir. Ama imparatorluk politikasnn asl byk elikisi ve asl zayfl, tm dnya halklarn karsna almasndadr. Amerikan imparatorluu, askeri g dengeleri asndan bakldnda, mmkndr. Teorik olarak da mevcut sistem ii elikilerin bu imparatorluu engelleyemeyecei sylenebilir; ama teoride mmkn olan imparatorluk, pratikte hi bir zaman Amerikan planlarna uygun bir geliim gstermeyecektir. A braklan, adaletsiz braklan, ulusal onuru inenen halklar, Amerikan imparatorluu planlarnn mutlak bir imparatorluk haline dnmesinin nndeki belirleyici g olacaktr.
31
II AMERKAN MPARATORLUU ve KRT MLLYETL

2003 Mart aynn banda, Amerikan Washington Post gazetesinde Barzani imzasyla yaynlanan ilanda yle deniyordu: Krt halk, kalplerini Amerika'ya, blgelerini de Amerikan kuvvetlerine at. landa sylenen fiiliyatta gerekleti. Kalplerini ve topraklarn Amerikaya amann da tesine geip, silahl glerini Amerikan askeri olarak istihdam etti Krt milliyetilii. Irak, igal edildi. galin ertesinde, Kuzey Irak ziyaret eden igal valisi Garner, Krt milliyetilii tarafndan Geleceimizi size emanet ediyoruz yazl bir pankartla karland. Katleden, yakp ykan igalci, Irakn teki blgelerinde ne alklayan, ne iek veren kitleleri bulamamt; ama Kuzey Irakta, yani Gney Krdistanda buldu. KDP ve KYB nderliindeki Krt milliyetilii, igalciye istediini verdi. Bu tablo, burjuva basnda Krtler Garneri kucaklad, Badatn efendisi, Krtlerin aas balklaryla tasvir edildi. Tasvirde arptma yoktu. arpklk tablonun kendisindeydi.
32
Girdii topraklarda alklarla karlanmak, her igalcinin ryasdr. Avrupacln, Amerikanc dnya dzeni ideolojisinin amac da byle bir kltr yaratmaktr; igalci, ister gizli-igalle, ister tanklar toplaryla gelsin; batac edilmelidir. Gney Krdistanda bu oldu ite. Amerikanc dnya dzenine boyun emenin bu dnemde en akll, en karl politika olduunu dnenler, Krt halknn, aydnlarnn nemli bir blmnn beynini bu dncelerle dumura uratarak, bu tabloyu yarattt. Bu arpklk, arpkln tarihe brakt utan, Krt milliyetiliinindir. Kuzey Iraktaki Amerika-ngiltere-Krt milliyetilii koalisyonu, Gney Krdistan imparatorluun saldr ss haline getirmitir. ssn ev sahibi Barzani-Talabani, komutan ise hi kukusuz ABD idi. Gney Krdistan Iraka kar srdrlen operasyon boyunca ABD asndan bir tr kurtarlm blge rol oynad. Amerikan askeri birlikleri, Krt pemergeler, Trkiye oligarisi tarafndan ABDnin hizmetine verilen korucular ve kontra birlikleri, Saddam ynetimine kar ibirlii yaptlar. Krtlere ait olan topraklarn onyllar boyunca Krtlerden gasbedildii, suni snrlar iine alnd, kendi topraklarnn kendi kanlaryla suland tarihsel dorulardr. Fakat, Krt milliyetiliinin o topraklar zerinde snrl bir egemenlie sahip olur olmaz, topraklarn Amerikan emperyalizminin emrine verdii de o kadar dorudur. Topraksz bir halk olmann alternatifi, topran emperyalizmin saldr ss yapan bir halk olmak deildir. Bu alternatifi ortaya karan Krt milliyetiliidir. Bu alternatifte ezilen ulusa zg bir yan yoktur. Barzani-Talabani Krt milliyetiliinin Irak saldrs ve igali boyunca izledii politikay ezilen ulusun politikalar erevesinde tartmak da mmkn deildir.
33
Badat bombalanrken halk katledilirken, tek eletirisi, bombalamann hafif olduu, arlatrlmas gerektii olan bir politika, katliamc bir politikadr. Egemen snf politikasdr. Emperyalizmin hizmetindedir. Hi bir mazeret, hi bir teori, bunu ulusallk erevesinde aklayamaz. Milliyeti ibirlikilik izgisinin Amerikayla ayn paralelde hareket etmeye balamas, uzun zaman nceye dayanr. Barzani ve Talabaninin hemen her dnem emperyalizme ve blgedeki diktatrlklere srtn yaslamas bir yana, esas olarak 1990dan itibaren ABDyle planl, sistemli bir ibirlii szkonusudur.
1) Talabani-Barzani izgisinin Yeni Dnya Dzenine Uyumu

Talabani-Barzani izgisinin Amerikanc dzene nasl bu kadar kolay uyum saladn anlamak iin, Talabani ve Barzani nderliindeki iki milliyeti hareketin gemiine bakmak gerekir. Elbette tm tarihlerini anlatmak bu almann kapsamn aar; ama bu tarihin sadece ittifaklar boyutuna bakmak da yeterlidir: 1960larn ikinci yarsnda Barzani-Talabani ayrmasyla birlikte, iki taraf da, blgenin gerici iktidarlarn, ABD ve ngiltereyi yanlarna almaktan medet uman bir izgiyi srekliletirdiler: Talabani ranla: Bu ayrma bir sre sonra silahl atmalara dnt. Talabaninin iinde olduu Politbro Grubu randan destek alyordu. Ama bu destek yetmedi. atmalarda stnlk salayan Barzani oldu. Talabani rana snd. Talabani Saddamla: 1965de Barzaninin af karmas sonucu Iraka geri dnd. Fakat ksa srede Bar-
34
zaniye kar Irak iktidar ile ibirlii gelitirdi. ibirlii aa kt ve Talabani, randan sonra bu kez de 1966da Badata kap Irak ynetimine snd. 1967den 1974e kadar yaklak 7 yl sren bu atmalarda, Talabani Saddam ynetimiyle, Barzani de ran ah ile ittifak halindedir. Bu ittifaklar daha dorusu ibirlikilikler, milliyetiliin milliyetilik olmaktan kt sretir. Barzani ran ahyla: Barzani, ran KDPsinin 1967de ran ynetimine kar balatt ayaklanmada kendi ulusuna kar ahla birliktedir. Bunun karlnda ise, 1974te Irak ynetimine kar ayaklandnda, ah ynetiminden askeri, ekonomik destek alacaktr. Talabaniye BAAS destei: BAAS ktidar, 1966 ylnda Barzaniyle bir anlama imzalamak ister; ancak bir art vardr. art, grmelere Talabaninin de katlmasdr. Talabani bylelikle glendirilmi ve Krt milliyeti hareketindeki blnme kesinletirilmi olacaktr. Nitekim yle olur. Grmeler Talabaninin de katlmyla yaplr ve anlama imzalanr. O saatten sonra ran, Irak, Trkiye, bu iki g arasnda saysz manevralar evirecek, onlar birbirlerine kar defalarca kullanacaklardr. Saddam ve ah, Barzani ve Talabaniye kar: 1974te Barzani, ran ahnn ve ABDnin desteiyle bir kez daha ayaklanr. Ancak ran da, ABD de ksa sre sonra yzst brakrlar Barzaniyi. 1975 ylnda ranla Irak, snr geilerini dzenleyen bir anlama imzalar. Bu anlamayla her iki lke Krt milliyeti hareketlerine verdikleri destei kesip, snrlar da kapatrlar. Kuzey Irak, Krtler iin kapana dntrlr. Irak, anlamann ardndan Krtlere kar byk bir saldrya geti. ABD de bu saldr karsnda hi bir tepki gstermedi. ABD, bizim politikamzn amac BAAS devirmek deil siyasetini deitirmesini salamakt diye-
35
rek ayaklanmadaki ve katliamdaki sorumluluunu reddetti. Barzani, Mart 1975te ABD Dileri Bakan Kissingere gnderdii telgrafta yle diyordu; ... korumasz halkmz grlmemi bir ekilde yok olma tehlikesindedir. ran bize snrlarn kapatm ve yardm kesmitir. Ayn anda Irak bize kar en byk saldrsn balatm bulunuyor. Bizim halkmz ve hareketimiz grlmemi bir ekilde yok edilmektedir. ... Sayn Dileri Bakan; Biz ok endieliyiz. Sizin fiili hareketinizi acele bekliyoruz. ABDnin Krtlere kar vurdumduymaz gibi hareket edeceine kesinlikle inanmyoruz. (Aktaran Barzani, M. Sra Bilgin, sf. 286) Barzaninin tarihi hatas da buydu ite. Amerikann Krtlere kar vurdumduymaz hareket edeceine inanmamak! Amerikayd bu; ne zaman duyarl, ne zaman vurdumduymaz olacan sadece kendi karlar belirlerdi. Barzaninin arlar cevapsz kald. Ayaklanma yenildi, KDP byk lde datld. Krt halkndan onbinlerce kii katledildi. Barzani ise ABDye snd. Krt milliyeti hareketi bu ar yenilgiden sonra ancak 76dan itibaren yeniden toparlanmaya balad. 1979da snd ABDde len Molla Mustafa Barzaninin yerine olu Mesut Barzani geti. Talabani de ayr bir rgtlenme olarak Krdistan Yurtseverler Birliini (KYB) kurdu. 80li yllar boyunca i atmalar, blge devletleriyle kurulan yklan ittifaklar devam etti. Srecin karakteri kkl bir biimde 1990la birlikte deiti.
1990: Barzani ve Talabani; ABDyle ibirliine hazrz!
36
1990 banda Krfez krizinin patlak verdii andan itibaren KYB lideri Celal Talabani, Saddama kar ABD ile ibirlii yapacaklarn ilan etti. Emperyalistlerden zerklik ve silah yardm iin gvence vermelerini istedi. Talabani Gney Krdistanda (Irak Krdistan'nda) zerklik ya da federasyon karlnda emperyalizmle ve blge devletleriyle anlaabilmek iin "ayrlk olmayacaz", "Trkiye'nin karlarna kesinlikle zarar vermeyeceiz", ayr devlet gndemimizde deil aklamalaryla gvence stne gvence verdi. Trkiye'deki, ran'daki, Suriye'deki Krt halknn durumu, Krt milliyetisi(!) Talabani iin hi nemli deildi; yle diyordu: "Krt halk Amerikan ynetiminin desteini haketmitir. Bugnk Krt hareketi demokratik ve laik bir harekettir ve blgede demokrasinin yerletirilmesi ve glendirilmesinde yapc rol oynayabilir." (Hrriyet, 28 ubat 1991) Barzani'nin tavr da farkl olmad. Krt milliyetilii ABDnin rotasna girmi, tm geleceini bu rotadaki yolculua balamtr. Barzani ve Talabani, Washington-Ankara arasnda mekik dokuyarak, bu frsat deerlendirmeye almaktadrlar. Emperyalizm, Ortadou'da Irak, Trkiye, ran ve Suriye'ye kar Krtleri, Krtlere kar da bu lkelerdeki ibirlikilerini kullanmtr. 1991de ve 2003te yaananlar birbirine byk lde benzemektedir. Bu benzerlik, emperyalizmle ibirlii iindeki milliyetiliin nasl kullanldnn trajik bir rneidir. Trkiye'nin 1991de Krfezdeki emperyalist savata ikinci cepheyi amamas ihtimaline kar, Talabani'yi Washington'da tutarak oyalayan ABD, ncirlik ssnn kullanmn saladktan ve Trkiye'yi ak taraf haline
37
getirdikten sonra Talabani'yi elleri bo olarak gndermitir. ABD Irak'a saldrsnda "Krt kartn" hem Saddam'a hem de Trkiye'ye kar istedii gibi kulland. Krt milliyeti hareketleri, 1991 saldrsnn ardndan da Saddam'a kar ABD politikalar dorultusunda devreye sokuldu. ABD Irak'a vurduu byk darbeden sonra rtl ve ak biimde Krtlere ve iilere Saddam'a kar ayaklanma ars yapt. Saddam ynetimi yenilmi, yenilgi sonrasnda emperyalizm karsnda imzalamak durumunda kald anlamayla askeri gcnn btnn kullanmaktan mahrum kalmt. Bu durum, Krtleri ve iileri cesaretlendirdi. Zaten ABD de arkalarndayd! Ayaklandlar. Ne var ki, hesaplar Irak gereine uymad. Ne ayaklanma beklendii kadar glyd, ne Saddam ynetimi dnld kadar gszlemiti. ABD, ayaklanmalarn beklenen sonucu vermeyeceini grd noktada desteini kesmekte de tereddt etmedi. Destei kesmenin tesinde, ayaklanma ars yapt halklarn kendisi iin hi bir deeri olmadn dnyann gzlerinin iine sokarcasna, Irak'a uak ve helikopter kaldrma izni vererek, Krt ve ii ayaklanmaclarn ezilmesinin yolunu amtr. Milliyeti nderlikler, yine ders almayacaklard belki, ama yaananlar ok reticiydi. Irak ynetiminin katliamndan ksa sre nce, Talabani yle diyordu: "Bu defa Amerika'y yanmza aldk. Federasyon kurma yolunda ilk somut adm atlyor." (Milliyet, 5 Nisan 91) Krt halknn katliamlarla dolu tarihine eklenen yeni katliamla bir kez daha tarihe yazlacakt ki; Amerikann u veya bu halkn yannda olmas geici, karsnda olmas aslolandr.
38
Talabaninin katliam srasndaki szlerini de bir kez daha buraya not delim: "Tm Avrupa lkelerine gittim. Hepsinden talep ettim. Konutuum tm lkeler dileklerimi olumlu bulduklarn, konu zerinde dneceklerini belirttiler. Fakat hi bir yardm gelmedi. (... ) Amerika sahtekarlk yapyor. Bir yandan Irak uaklarna msaade etmeyeceini sylyor, dier yandan Irak'n uaklarla sivil halk bombalamasna kar kmyor. Brakn helikopterleri, bombardman uaklar bizleri bombalamaya devam ediyor. Bunlara bir anlam veremiyorum." Elbette olanlarn bir anlam vard. Ama o anlam anlayabilmek iin emperyalizm gereini anlamak gerekiyordu. Amerikan taktii Irakn Arap, Krt, Trkmen, ii, Snni halklarn birbirine krdrma ve bu yolla gszletirmedir. Ama da byk lde hasl olmutur. ran-Irak sava srerken, Irak merkezi ynetiminin Kuzey Iraktaki gcnn byk lde azald koullarda, iki lke arasndaki egemen snflarn savan kendi bamszlk savana evirmeyi dnmediler; nk ABDnin oluru yoktu. rann Iraka kar kazanaca zafer zerine eitli hesaplar yapyorlard. Ama bu hesaplar da bozuldu. Bu gelimelere adm adm bakldnda, milliyetiliin nasl ibirlii eklinde tezahr ettii ve ibirlikiliin nasl bir acizlie dnt trajik biimde grlr. Nisan 1991; Ayaklanma ve katliam. Emperyalizmin krfeze yd devasa askeri gce gvenerek balatlan ayaklanma, Irak saldrs karsnda baarya ulaamad. Kolay zafer beklentisi iindeki Krt milliyeti nderlikleri, direnii rgtleyemeyip bozgun halinde, kitleleri katliama terkederek geri ekildiler. 17 Mays 1992; Gney Krdistanda (Kuzey Irakta) Amerika ve "evik G"n himayesiyle seimler yapl-
39
d. KYB ve KDP adaylarndan bir parlamento oluturuldu, ortak hkmet kuruldu. Eyll 1992; Pemerge gleri ordulat. 4 Ekim 1992; Krt Federe Devleti'nin kurulduu ilan edildi. Bu devletin ilk devlet politikalarndan biri, Kuzey Irakta bulunan PKK glerine kar saldrya gemek oldu. 1992den 2003e kadar geecek srede, KDP ve KYB arasnda atmalar kacak, Saddam ynetimiyle yeni ittifaklar ve yeni atmalar yaanacak, ama Krt milliyeti hareket, btn bu sre boyunca ABDnin denetimi altnda olmay srdrecekti. ABD, Iraka ynelik planlarnda kendine salam bir mttefik yaratyordu. Amerikann Ortadoudaki ncelikli hedefi Irak ynetimiydi. Irak, bir anlamda Amerika iin Ortadouda almas gereken eikti. Bu nedenle Irakl bir gc yanna almas nemliydi. Amerika, Iraka ynelik operasyonunun bir paras olarak bir yandan elinin altndaki Krt milliyetiliini rgtledi, bir yandan da lke dndaki Irakl muhalifleri bir araya getirmeye alt. ABD himayesinde gelien Federe devlet oluumunun mr 1994de Barzani ve Talabani arasndaki atmalarla kesintiye urad. Bir ka kez atekes ilan edildi, ama atmalar durmad. Milliyetiliin mlkiyetilik olduu her seferinde yeniden kantlanyordu. Barzani ve Talabani arasndaki atmann nedeni Krt ulusal karlarnn nasl savunulacana ilikin bir atma, ideolojik ayrlktan kaynaklanan bir atma deil, iktidar kavgasyd. Bu kavgann ana unsurlar, snr kaplarndan elde edilen gelirin nasl paylalaca, kimin Gney Krdistann neresine hkmedeceiydi. atmalar aralklarla bir yl akn srd. Amerika yine bar salayand. atmann bitirilmesi iin Barzani ve Talabani Dublinde bir araya geti-
40
rildi. Dublin zirvesinde, Krt milliyeti hareketi, emperyalizme biraz daha baland. 1995 ortalarnda salanan atekesin mr de fazla uzun olmad. 1996 Austosunda atmalar yeniden balad. Bu atmalar, emperyalizme kendilerinin en vazgeilmez olduunu kantlamaya ynelikti. Ben olmadan Krt sorunu zlmez... Ben olmadan Irakta istediin manevralar yapamazsn... mesajyla, iktidardan ve iktidar nimetlerinden daha fazla pay alma sava sryor, Krt halknn kan dklyordu. birlikilik izgisi, 1991-2003 arasnda Krt halkna yine pahalya maloldu. 2003teki ibirlikilik, neye malolacak, greceiz. Ama on yl sonra, bu tarih yazldnda, orada Krt halknn bamszlnn, zgrlnn, smrden kurtuluunun yazmayaca kesindir.
2) KADEK izgisinin Yeni Dnya Dzenine Uyumu

Yeni Dnya Dzeni karsnda Krt milliyetiliinin politikas: Hakimdir, gldr, boyun emek gerek!
1990-91de emperyalizmin Iraka saldr srecinde PKKnn taknd bekleme tavr, PKKnn yeni dnya dzeni karsnda tavrnn ne olacan da gsteriyordu. Bu tavrn iki ana zellii vardr: Frsatlk ve dnemi zararsz atlatma. Ama PKKnn yeni dnya dzeni karsnda tavrn belirlemek iin, olaylara, olgulara bavurmaya da fazla gerek yoktur. Bu nce pratikte gsterilmi, ardsra teorisi de yaplmtr. PKKnn ilk yazl metinlerinde "ABD emperyalizmi tm Ortadou halklarnn dmandr"! tesbiti
41
yeralr. Fakat buna ramen, PKKnn ilk dnemlerinde bile anti-emperyalist bir mcadele hatt olmamtr. Amerikan hedeflerine ynelmemitir. Ksmi bir antiemperyalist, anti-amerikan sylem kullanlsa da, propaganda ve ajitasyonda bu da ok fazla ne karlmamtr. ABDye zn diye seslenirken, veya ABDnin PKKnn stne gelmesine sitem edilirken sylenenler bu gerein ifadesidir: "Kesinlikle imdiye kadar direk bir ABD kurumuna ve kiilerine ynelik eylemlerimiz olmamtr ve hedef seilmemilerdir" (A. calan, 15 Austos 1995, zgr Halk) 1990larn ba bu konuda kesin bir dneme ifade eder. Bu dnem, hem oligariye, hem emperyalizme dorudan, dolayl uzlama mesajlar gnderildii, atekes, bar, diyalog taktiklerinin belirleyici olmaya balad dnemdir. Neden byle bir tercih yapld olduka ak biimde ifade edilir PKK tarafndan: Getiimiz on ylda, dnya lsnde byk bir deiim yaand. Dengeler paraland, deyim yerindeyse dnyann ivisi kt. imdi ise yaplan, iviyi tekrardan akma faaliyetidir. Dnyann yeniden ekillendii, 20. yzyl anlaylarnn nemli deiiklikleri yaad, yine siyasi yaplanmalarn, dnya dzeyinde de ittifaklar ve sistemlerin ok ciddi, kkl bir deiimi yaad bir sre oldu. Geen on yl bu anlamda bir deiim sreciydi. Bunu yrten, buna hakim olan ABD, buna Yeni Dnya Dzeni dedi ve dnya lsnde gelinen noktada, bu konuda da nemli bir dzey tutturuldu. Bunu grmek, anlamak ve kabul etmemiz gerekiyor. (Serxwebun, Austos 1999, Say: 212) SSCB yklmtr. Ulusal kurtulu hareketlerinin objektif dayana olan uluslararas denge bozulmutur. O halde, yapacak ey, tek kutuplu dnyadaki tek
42
kutba, yani ABDye boyun emektir. Serxwebunda sylenen de budur. Bu deiim 90l yllar boyunca srekli olarak ilenmitir Krt milliyeti basnda. deolojik, teorik tm yazlar, neden emperyalizme kar direnilmesi, savalmas gerektiini deil, neden yeni dnya dzenine boyun eilmesi gerektiini anlatmaya yneliktir. Sre deiiyor ve biz zm aryoruz. O nedenle gemiteki gibi davranlar gsteremeyiz. zm deil de, mcadeleyi gelitirmek istediimiz dnemin sloganlaryla, mcadele biimleriyle bu dnemi gtremeyiz. Bu dnem zm dnemi. zm araymz, 15 ubattan sonra biraz farkllk arz etmitir. Kar tarafla farkl bir diyalog zemini ararken, uluslararas gler bizi byle bir duruma srklediler. HAKMDRLER. BU ANLAMDA ZM BZM DE BU GERE GRME TEMELNDE ARAMAMIZ GEREKR. Sistemin iine girmi olarak, sfrdan balayarak yeniden zm adm atp ulusal, kltrel sorunumuzu zp, adm adm gelitirmemiz bizim iin bir zorunluluk oldu. Bunu da herkesin iyi grmesi, anlamas nemli. (PKK Bakanlk Konseyi yesi Duran Kalkan, 6 Haziran 1999, zgr Bak) zm deil de, mcadeleyi gelitirmek... kavramndan ne anlalmal? Mcadeleyi gelitirmek zaten zm gelitirmek deil miydi? Mcadeleyle, zmn kavramsal olarak ayrmas, artk zmn devrimci literatr dnda bir anlam kazanmasnn sonucudur. Krt milliyetilii asndan artk tartma tmyle farkl bir tartmayd. Bu nedenle kullanlan kavramlar devrimci literatrdeki anlamlaryla dnmek de mmkn deildi. Sistem ii, dzen ii olmay nne koymu bir ha-
43
reketin literatr de deiecekti. Geii salamak iin eskinin baz kavramlar kullanlmaya devam edilse de, artk o kavramlara yklenen anlamlar farkl olacakt. Temel strateji ve politikalarla, literatrle birlikte, yeni dnya dzenine uyumun gerei olarak simgeler de deiiyordu; bunun en arpc gstergesi, PKK amblemindeki orak-ekiin karlmas oldu. Yeni dnya dzenine uyumun teorisini yapmak iin, ulusal kurtulu hareketlerinin temelini oluturan teorinin terkedilmesi gerekti; Yzyln sonuna geldiimiz bir srete, artk uluslarn kendi kaderlerini tayin hakk ilkesi, zm yntemi olarak esas alnmamas gereken, gelime asndan yeterlilik arz etmeyen, ulusun btn ynleriyle geliimine denk dmeyen bir yntem olarak kalyor. Nitekim bunu esas alan uluslar geri kaldlar. imdi bu devletler yklyor. BU TR BAIMSIZLIK ANLAYII, NDE BULUNDUUMUZ DNYAYA DENK DMYOR. (Serxwebun, Austos 1999, Say: 212) Ulusal hareketi ulusal hareket yapan, ona kurtulucu bir karakter veren herey adm adm deiiyor, kurtulu hareketi, adm adm dzen gcne dnyordu.
Milliyeti hareketin, yeni dnya dzenine ilikin tahlil ve ngrleri yanltr;

SSCBnin ykl, bir ok lkedeki Komnist partilerde, ulusal kurtulu hareketlerinde ve silahl mcadeleyi savunan rgtlerde, bir panik havas yaratt. Salam bir ideolojik donanma, kurtulu mcadelesinin gerekli kld cret ve kararlla sahip olmayanlarn tm zayflklarn aa karan bu sre, baka glere bel balayan her hareketin belinin krlmas demekti.
44
Gelimelere bu panik iinde baktlar; dnyay bu panik iinde tahlil ettiler. Zayf, kendine gvensiz hareketler zerinde emperyalizmin o gnlerde dorua kan propaganda ve demagojileri de fazlasyla etkili oldu. Amerikann zaferini, Amerikadan nce onlar ilan ettiler. Yeni almlar, yeni koullar diye balayarak yaplan tm tahlillerde bu etkiyi grebilirsiniz. PKK nderlii de bu etki altndayd. PKKnn dnyadaki mevcut koullar deerlendirmekte nasl yanldn, nderliinin nasl bu etki altnda olduunu aadaki szler ortaya koymaktadr: Yeni sistemin zellikleri nedir? Her eyden nce eskisi gibi kat bir merkezileme yok. Merkezilemi iki kutbun karlkl mevzilenmeleri yok. Kukusuz karlkl her alanda mcadeleler var; ama Sovyetler ve ABD emperyalizmi arasndaki o ok ileri dzeydeki iddetli mcadelenin yaratt bir tkanma yok. Kukusuz bugnk dnyada Amerikann egemenlii var. Fakat mevcut ABD egemenlii, 90 ncesi gibi deil. O zamanki egemenlik merkeziydi, ok katyd, askeri bir mevzilenmeyi ifade ediyordu. imdi bu dzeyde deil, merkezileme azalmtr. Kendisi nclk etse ve egemen olsa da, dier birok g de belli bir etkinlik gsterme, egemen olma mcadelesi iinde. ... ABD, kendi ncln koruyor, siyasal ve askeri olarak dnyann birok blgesinde gelitirmeye alyor. Ancak dier gleri de dikkate alarak herkese kendine gre bir yer vermeye alyor. Byle yapmazsa herkesi karsna alacan iyi biliyor. (Austos 1999, Serxwebun, Dnyadaki Deiimin zellikleri Ve Partimizin Yenilenme Yaklamlar) Merkezilemenin ne kadar azaldn, ABDnin ne kadar dier gleri de dikkate aldn tm dnya gryor imdi.
45
Yukardaki satrlarda tam bir siyasi krlk egemendir. Amerikan imparatorluunu en kk bir biimde anlamam, dnyann gidiatn kabaca da olsa grememilerdir. Grmek de istememilerdir. Grmemek iin bilinli bir aba, dnya gereini kabaca arptma vardr. ine girdikleri dzen iileme politikasn hakl, mazur gstermek iin, dnya gereini, emperyalizm gereini grmemek zorundadrlar. Milliyetiliin damgasn vurduu nokta burasdr. Sadece ABDnin Krtlerle ilikisine bakarak bir dnya tablosu izmek, kendi pencerelerinden grneni, btnn kendisi diye yanstmak, milliyetilik iin son derece normaldir. Milliyetiliin benmerkezcilii, yalnzca pratikte ortaya kmaz; teorisi de ayn zellii gsterir. Benmerkezcilik, pratikte, baka halklar, baka rgtler karsnda tam bir bananecilie yolaarak halkn birleik mcadelesini dinamitlerken, ideolojide de byk tahribatlara yolaar. Bugn Trkiye solunda pek ok kavramn iinin boaltlmasnn, arptlmasnn, sol iinde tartma konusu bile olamayacak politika ve taktiklerin sol iinde kabul grmesinin bir kayna DP reformizmi, teki kayna da Krt milliyetiliidir.
Krt milliyetiliinin Ortadouda rol kapma politikas

Yeni dnya dzenini kabul etmek yetmiyordu elbette; yeni dnya dzeni tarafndan da kabul edilmek nemliydi. Yukarda aktarmtk; Biz ABDyi hi hedef almadk gemite diyordu PKK. Bundan sonra da hedef alnmayaca tekrar tekrar akland, gvence pekitirildi: unu herkesin bilmesi gerekiyor; biz ABDnin Krdistanda, blgede kendisine gre istikrar yaratmasna bir ey demiyoruz. Kendi karlarna gre dzenleme
46
yapabilir. (Cemil Bayk, zgr Politika, 20 Haziran 1999) Yeni dnya dzeni ve asl olarak da bu dzenin efendisi ABD tarafndan kabul edilmek, ABDnin Krt milliyetiliine ihtiya duymas ve Krt milliyeti hareketin de bu ihtiyaca cevap vermesiyle mmknd. PKKnn yeni dnem politikalar dedii yeni hesaplar da bu beklentiler zerinde ekillendi: Yeni dengede gl pozisyon edinme neyi gerektiriyorsa bunlarn tm devreye sokuluyor. Bu balamda en irisinden en kne btn gler belli bir deer kazanm durumda. nk henz dengelerin oturmad bylesi bir srete her gcn belli bir ittifak deeri vardr. Kiminin blgesel, kiminin uluslararas, kiminin de daha dar kapsaml; ama her g mutlaka bir deer tamaktadr. (Serxwebun, ubat 1999, Zafer ve Kurtulu Kongresi V. Kongre) PKK, burada sz edilen ittifak deerini kazanabilmek iin, Amerikayla ve oligariyle paralellik kuracak politikalar gelitirdi hzla. Krt milliyetiliinin oligariyle birlikte Ortadouya, Balkanlara, Kafkaslara birlikte alma nerisi, ABDnin oligariye ykledii roln bir baka biimde ifadesiydi. Clinton stanbulda yaplan AGT zirvesinde Trkiyenin roln ayn bu kelimelerle aklamtr. Emperyalizmin Trkiyeye ykledii rol, anlan blgelerde taeronluktur. Krt milliyetilii de bu rol benimseyerek oligariye ar yapmaktadr. Keza, Krt milliyetiliinin Ortadou demokratik federasyonu diye dile getirdii zm de Amerikann Ortadouya ilikin nerdii zmlerin farkl kavramlarla ifadesidir. Ama Amerikanc dnya dzenine, onun ibirlikile-
47
rinin sistemine kabul edilmek o kadar kolay deildi. PKKnn daha ok geri admlar atmas, daha ok tavizler vermesi, kendisini kendisi yapan ne varsa, onlar birer birer terketmesi gerekiyordu. Bu nedenle PKKnn uzatt el, emperyalizm ve oligari tarafndan srekli geri evrilip, u yann da deitir, u dncelerden de vazge, unu da lavet diyerek geri evrildi. zellikle calann tutsak edilmesinden sonra mralda gelitirilen teorilerde inkar edilmedik hemen hi bir ey braklmamasna, silahl mcadeleden vazgeilmesine, dahas silahl gler lke dna karlmasna ramen, oligari henz sisteminin iine kabul etmedi PKKy. Ayn tavr ABD de gsterdi. PKK, sonrasnda KADEK, her trl ibirliine ak olduklarn defalarca aklamasna ramen, ABD bu ibirlii iine almad PKKy. Bu nedenle, PKK, Iraka saldr srecini bekle-gr politikas iinde geirdi. galden sonra da ABDye KDP ve KYBye yaslanarak istediin dzeni kuramazsn, bize yaslan mesajlar gnderiliyor, ama henz bu mesajlarna da bir cevap alm deil.
49
III GAL VE KRT MLLYETL

1) Talabani-Barzani izgisinin gal Karsndaki Tutumu
Irak snrlar iinde Amerikan ve ngiliz igalcileriyle birlikte hareket eden tek Irakl g, KDP ve KYBye bal pemergelerdi. Saylarnn yaklak 50-60 bin arasnda olduu sylenen pemerge ordusu, ABD ordusunun komutasnda Irak ordusuna kar saldrlarda yer ald. zerinde ok tartlan Kuzey cephesi asl olarak Krt silahl glerinden olutu. gal glerinin Irak snrlar iindeki tek kitle destei de iki Krt milliyeti hareketin nderliindeki kitleydi. KDP ve KYB, nce ABDyi Iraka mdahaleye davet ederek, ardndan Irak muhalefeti toplantlarna katlarak, saldr zemininin oluturulmasnda ba rollerden birini oynadlar. Saldr baladktan sonra ise, saldrya askeri ve politik destek vererek, hatta Ameri-
50
kaya daha gl bombalamas arlar yaparak ibirlikilii ak bir katliam ibirlikiliine dntrdler. Bu sreten, Amerikann en gvenilir mttefiki, Irak halklarn ise srtndan hanerlemi bir g olarak ktlar.
Barzani; yzyllk bir isyann son halkasnda Garnerle kolkola

Garnerin kolundaki Mesut Barzani, yaklak yzyllk bir isyann son halkasdr. Uzun bir direni, sava tarihidir Barzanilerin tarihi. Bu tarihin bir ok dnemine, emperyalizme, blgedeki egemen iktidarlara gven ve yar yolda braklmlk damgasn vurur. Bu tarihin byle bir sahneye uzanmas, trajik ve ayn lde de kanlmazdr. 1900lerin balarndadr Barzanilerin ilk isyan. Dnem Osmanl imparatorluu dnemidir. 1907de Osmanl, yeni bir fermanla Krt airetlerinin vergilerini ykseltir. Barzani airet reisi eyh Abdlselam Barzani ve dier airet reislerinin bir ksm, padiaha vergilere itiraz eden bir cevap gnderirler. Ama aslnda itirazlar sadece vergi miktarna deildir. Temelden, ulusal nitelikli bir itiraz szkonusudur. Osmanl idaresine gnderdikleri cevapta unlar istiyordu Barzani ve dier liderler: Krt blgelerinde Krt dilinin resmi dil olmas, Krte renim yaplmas, Krdistandaki memurlarn Krt olmas, Krdistanda toplanan vergilerin Krdistandaki altyap giderleri iin kullanlmas, slam hukukunun uygulanmas... Ulusal ve dini taleplerin birlikte olmas, sonraki Krt
51
ayaklanmalarnn bir ounda da grlecek bir zelliktir. Osmanlnn bu taleplere cevab, isyanclarn zerine asker sevketmek olur. Ortada silahl bir ayaklanma olmayp, sadece belli taleplerin dile getirilmesi vardr. Ama Osmanl ylann ban kkken ezme siyaseti uygulamtr hep. Barzani aireti, zerlerine gelen Osmanl askerlerine kar direnirler. Ama yukardaki talepleri birlikte imzaladklar airetlerin bir ksm, Osmanl gc karsnda direnmez, hatta bazlar da Osmanlyla ibirlii yaparlar. Barzanilerin direnii yaklak iki ay srd. Direni eyh Abdlselam Barzaninin tutuklanmasyla sona erdi. Abdlselam Barzani, iki yl sonra padiah tarafndan affedilerek serbest brakld ama ekonomik, ulusal sorunlar olduu gibi duruyordu. Nitekim I. Emperyalist Paylam Sava srasnda, ekonomik ve siyasi olarak srekli gerileyen Osmanl devleti, vergi, hara oranlarn daha da artrr. Krt airetlerinden de daha fazla asker ve vergi istenir. Barzaniler yine reddederler bu istei. Snrlarn savunamayan Osmanl, iteki katliamcln srdrmektedir. Barzanilerin ret cevabna yine zerlerine ordu gndererek cevap verir. Saldr sonucunda Abdlselam Barzani yakalanr ve dier airetlere ibret olmas iin aslr. Osmanl imparatorluunun daraacnda sallandrd dede Abdlselam Barzaniden, gnmzn imparatorluunun smrge valisi Garnerle kolkola pozlar veren torun Mesut Barzaniye... Garnerin kolundaki Barzani, belki de bu tarihin yknn altnda, geldii noktadaki ibirliki yz gizlemek iin Amerika ynetimi Iraka brakmal, uzun sre kalrsa igalci grnm verir gibi demelere bavuruyor. Fakat ABD bayra altndaki dram tablosuna biraz mizah ekleyerek bir trajedi yaratyor. galcinin
52
emperyalist emellerini, imparatorluk hedefini bile bile, onun askeri ol; ona boyun e, yol a, sonra da o sana bir devlet veya demokratik federasyon hediye edip gitsin!
Talabani; nce rann, sonra Saddamn, sonra calann ve nihayet ABDnin Mam Celali!
PKK, bir yazsnda yle deerlendiriyordu Talabaniyi. Krt tarihinde i atmalarn ve bozgunculuun adyd. 1963te direnii terk etmi... Celal kimin adamyd? Genliinde Maocu, 1963e kadar KDPli, 1963-66 arasnda ah, 1966-70 arasnda Irak Baas... Tm bunlar Krt halk iin mi yapyordu? Kesinlikle hayr. O, Tahrann, Washingtonun, Londra, Paris, Bonn ve Ankarann adamyd... (...) Celalde ilke yoktu... (Berxwedan, Ekim 1992, zel Say, sf. 7) Eksii var, fazlas yok. Fakat, ayn ilkesizlik PKK milliyetiliine de sirayet etmitir. yle olduu iindir ki, Talabaniyle ilgili bu deerlendirmenin yaplmasnn zerinden henz bir yl bile gemeden Talabaniyi, 17 Mart 1993de PKKnn tek tarafl atekes ilannda, Abdullah calann hemen yan banda grecektik. Talabaninin yznde gller ayordu calanla yanyana ayn masada otururken. Yapt iten son derece honut bir havas vard. Ayn yz ifadesi, ABDnin Iraktaki igal yneticisi Garnerle birlikte verdii pozda da vardr. Aslnda iki resim yanyana dnldnde milliyetiliin izgisi veya daha doru bir ifadeyle izgisizlii de daha net grlr. Talabani ve Barzaninin siyasi kkenleri ayndr. Talabani, Barzaniden ayrlarak yeni bir oluuma gitmi-
53
tir. KDP ierisindeki ilk ayrlk 1964de yaand. Ayrmann o gnk biimi Barzani ve Politbro Grubu eklindeydi. Talabani, Politbro Grubu iindeydi. Barzaniye ynelik eletirilerinde daha sol bir slup kullanyordu. Ama bu sol sluba ramen, baka glere bel balama, pragmatik ittifaklar konusunda Barzaniye ok ksa srede rahmet okutacakt. Talabaninin ayrlmasndan sonraki srecini hep birilerinin yannda olarak tarif etmek mmkndr. Son olarak yannda yer ald ise, Amerikann Iraktaki igal valisi Garnerdir. Zamannda eitli konularda Barzaniyi eletirerek ondan ayrlm, ama ite sonunda Garnerin kolunda yine birlemilerdir.
Mesele, dar grllk m, tercih mi?

Kuveyt'in Irak tarafndan ilhak edilmesiyle balayan Krfez krizi dnemi boyunca, gerek Trkiyedeki gerekse de Iraktaki Krt milliyetileri, d glere bel balama izgisini en st dzeyde srdrdler. Krt milliyetilii, Amerikann dier emperyalistlerin desteinde Iraka kar ekonomik, siyasal, askeri abluka uygulanmas ve ardndan silahl mdahaleye dnen saldrsnda, yalnzca Saddama kar olan yn grd. Saldry emperyalizm ile Saddam ynetimi arasnda bir "it dala" olarak adlandrdlar. Ama bu tanma bile sadk kaldklar sylenemez. nk saldr sreci boyunca bu deerlendirmeden hareketle bir yandan "tarafsz" kalrken, ayn zamanda o itlerden biriyle, emperyalizm ile ibirlii olanaklarn aradlar. Dnya halklarnn karlarndan, anti-emperyalist gelenekten tmyle koparak Irak'a saldry kendileri iin frsat yaratacak bir gelime olarak grdler. Byle grmeleri, milliyetiliin dar grllnn sonucu muydu? Veya yle soralm: Bu savan Irak
54
nezdinde tm Ortadouyu denetim altna alma saldrs olduu grlmedi mi, yoksa grld de bu egemenlik kabul edildii iin mi, bu deerlendirmeler yapld? Dorusunun ikinci k olduu, 2003teki Irak igali karsndaki tavrlaryla ok net grld. Siyasetin biraz iinde olan herkesin, saldrnn, Irak halk nezdinde tm Ortadou halklarna kar alm bir egemenlik sava olduunu, emperyalizmin baars halinde, yalnzca Irak halkn deil, ayn zamanda Krt halkn da egemenlii atna alacan grmemesi mmkn deildi. Krt milliyetilii grmezden gelmeyi tercih etti; nk grmezden gelmek, asl tercihine, Amerikanc dzenin bir paras olma tercihine uygundu. Dolaysyla tm bu it dala, frsat deerlendirmelerinin, emperyalizmin hegomanyas altnda yaamaya rza gsterme anlamna geldiini sylemek yanl deildir. Emperyalizme kar ak bamszlk bir tavr alamayan ve ona kar mcadele etmeyen bir ulusal hareketin ilericilik sfatn tamas da, srdrd politikann baarya ulama ans da yoktur. Saddam diktatrlnn yklmas adna, halklarn ba dman emperyalizmin hakimiyetinin katliamlarla pekitirilmesine dolayl-dolaysz onay vermek, ksa vadede yolat sonular ne olursa olsun, halklarn, uluslarn karna deildir. Bu kadar ok ibirlikilik deneyi yaam, yasland egemenler tarafndan bu kadar ok terkedilmi, yzst braklm, ihanete uram hareketlerin bunlar yeniden yaayabileceklerini bilmemesi mmkn deildir. Bu anlamda, ABDyle ibirlii ne tarihi unutmaktan, ne siyasi saflktan deil, bilinli bir tercihten kaynaklanmaktadr.
55
ite bu zeminde ABD, Barzani ve Talabaniyi zellikle 1990dan itibaren istedii gibi ynlendirdi. Birbirlerine kar kkrtan da, aralarnda bar imzalattran da ABD oldu. 36. Paralelin yukarsnda Saddam ynetiminin hkmranlnn kalmamasn salayan ABDydi. Bu, o zaman dnya kamuoyuna Krtlerin korunmas gerekesiyle sunulmutu. Kuzey Irakn ve bu blgede korumaya alnan Krt milliyeti rgtlerin ne ie yaradn 2003teki saldrda herkes grd. ABDnin plan 1990lardan 2000li yllar hesaplyordu.
2) KADEK izgisinin gal Karsndaki Tutumu

Saldr ve igal srecinin aamalar boyunca KADEK Krt milliyetiliinin tavr yle zetlenebilir: - Birinci aama: Dnya gericiliiyle blge gericilii birbiriyle savayor. Bu, 1990-91 Irak saldrs dneminden ok iyi hatrladmz, bazen it dala diye, bazen yzde elli yzde elli diye ifade edilen bir teorinin yeni bir versiyonuydu. - kinci aama: Biz sonuca bakalm. Mdahale engellenemeyeceine gre, ne ondan ne bundan yana, biz kendimizden yana olmalyz tavr formle edilmitir. Bekle-gr tavr, saldr karsnda hayrhah tavr teoriletirilmitir. - nc aama: imdi Ortadouda radikal dnm balamtr. Demokratik gelimenin n almtr. Bu tesbit de, siyasi tavr olarak igalin, Amerikan mdahaleciliinin onaylanmasyd.
56
Bu tesbit, Irak ve Ortadoudaki yeni durum zerine Krt milliyetiliinin hemen her yazsnn adeta giri cmlesi olarak kullanld ve halen kullanlyor. Krt milliyetilii, srarla ve itinayla, Iraktaki durumu igal olarak adlandrmaktan kanmtr. Bir ok sac kesimin, hatta Amerikanclarn bile igal dedii (zira zerinde hi tartlmayacak aklkta bir olgudur; dahas Amerikan szcleri bile yer yer bunu tescil etmektedir) duruma, onlar radikal dnm demekle, bir fark koymaktadrlar. Fark, yine Krt milliyetiliinin igal altndaki Irak iin kullandklar Federal demokratik Irak ve igal altndaki Gney Krdistan iin kullandklar zgr Krdistan tanmlaryla derinletirilmitir. Bunlar tesadfen seilmi kavramlar deildir. Emperyalizmle dnya halklar arasndaki eliki, dnyann ba elikisidir. Bu ba elikinin her lkedeki tezahrleri, belli dnemlere gre ekillenileri farkl farkl olabilir. Fakat, ak bir igalin olduu yerde, artk hereyi belirleyen olgu igaldir. Tm ulusal, snfsal tavr ve talepler, igale kar, yani igalci g olan emperyalizme kar tavr iinde kendini ifade eder. Barzani-Talabani izgisi iin byle bir tartma yoktur; nk o igalciyi davet edip, geldiinde bann stnde tutan izgidir. Byle bir tavr al KADEKte de yoktur. Talabani ve Barzani ibirlikiliine, bu konuda yaplan bir eletiri de yoktur. KADEK milliyetilii, bu sre boyunca esas olarak ABD ile eitli biimlerdeki ibirliine ak olmu, bu ynde aklamalar yapm, ancak ABD, blgesel politikalar, oligariyle ilikileri gibi nedenlerle buna evet cevab vermemitir. Henz igalin tamamlanmad srete, oligarinin ABDyle anlaarak Kuzey Iraka girip KADEK glerine saldr ihtimali ortaya ktnda anti-ABD bir propaganda ne km ama ihtimalin or-
57
tadan kalkmasyla birlikte bundan hemen vazgeilmitir. Politik deil, pragmatik bir tutumdur. Amerikan saldrs boyunca, Krt milliyeti basnn bunu nasl yansttna bakmak, bekle-gr tavrn, anti-Amerikan bir tutum iindeymi gibi grnmekten kanma tavrn son derece ak olarak gsterecektir: Krt milliyetiliinin Amerikanc politikalarnn daha ak ve pervasz savunulduu yurtdnda yaynlanan zgr Politika gazetesinin ABD saldrs boyunca att manetlere bakmak, bunu grmeye yetecektir. 28 Mart 2003; Manet: Yaasn Hadep Ceza Gerekesi Manetin altnda saldryla ilgili ise u balk yeralyor: Sava hz kesmiyor 29 Mart manet: Krt korkusu almal Altta orta boy balk: En ar bombardman 2 Nisan manet: Bask furyas (Hadepe basklar) Altta orta boy bir balk: Savan iddeti artyor Katliam sryor. Ama 3 Nisanda saldr yine ikinci balk. 4 Nisan; manet: Krt Halk calann doum gnn selamlyor... KUTLU OLSUN! Saldryla ilgili altta bir balk: Sivil kayplar artyor. 5 Nisan; Manet: 3. Dou kutland En altta, sayfadaki 3. byklkteki balk Sava Badata dayand. gal Badata dayanmtr, ama Krt milliyetiliinin gndeminde hala ilk srada deildir. 6 Nisan; Manet: 4 Nisan Bayram... Kadekin ku-
58
rulu yldnm ve calann doum gn... Savala ilgili sayfann altnda bir balk: Badat tam bir muamma... 7 Nisan Manet: zm eride Iraka saldr sayfann altnda balk: Dost ateiyle vuruldular... 8 Nisan manet: Trkiye projesi Amerikan katliamna ve igaline ilikin altta bir balk: ehir savalar balad. 10 Nisan manet: Bir dnemin sonu... Evet, ABDnin Iraka saldrs gnlerce sonra nihayet manette: Ama saldry manete karan ne katliam, ne igal; Saddamn heykelinin ykl! gal demeye dili varmyor yine... Btn dnyann gz, kula Amerikan saldrsndayken, onun manetlerine kamyor bu konu, suni gndemler karlyor manetlere. Dahas, Amerikan saldrsyla ilgili koyduu balklar da burjuva medyadan farksz; siviller, tarih katlediliyor, gerilim trmanyor... Krt milliyetilii, bu gelimelerde Amerikan igalini deil, Baas rejiminin ykln gryor... nk onun bakt pencere farkl. Bu manetlerin de gsterdii gibi, bekle-grc tavr, gerekte Amerikan zaferinin bir an nce gereklemesine yneliktir. nk kafa bir kez Amerikan emperyalizmine direnilemeyeceine ve Irak halknn da direnmeyeceine koullanmtr. Bu nedenle Iraktaki direnii brakn desteklemeyi, kmsemilerdir. Belki yetersiz, ksmi de olsa Irakllarn yaptn Iraktaki Krtlerin neden yapmadn sorgulamak yerine direnii kmsemilerdir: Saddam, tam da bir airet reisine yakr tarzda "direnmeye" devam ediyor. Dou'nun Ortaa zihni-
59
yeti ile Bat'nn donkiotvari tarzn kendisinde tam bir uyuma dntren Saddam, kendi halkn da bu zihniyetin snrlarna hapsetmeye devam ediyor. Silah ne tanklar, toplar ne son model fzeler; onun tek silah gz karaca kendisine balamak istedii halkn inanc ve feodal deer yarglar. (Fatma Ate, 8 Nisan 2003, Yeniden zgr Gndem) Amerikan igalinin henz zaferini ilan edemedii, Badat zaptedemedii gnlerde sylenmitir bu szler. lgintir ki, ayn gnlerde Amerikan ynetimi de Irakta direnii srdrenleri rejimin artklar diye nitelendiriyordu. Sylemdeki paralellik utan vericidir. Ucuz, kaba bir arptma yaplarak Krt milliyetiliinin direnmemesi aklanmaya allmaktadr; direni Saddamn direnii olunca, Krt milliyetiliinin o direnii desteklememesi de normaldir! Ama bu arptmay yaparken beynini de ele veriyor. Krt milliyetiliinin direnmemesini hakl gstereyim derken, esasnda tm dnya halklarnn direniini mahkum ediyor. Amerikan emperyalizmine kar direnii donkiotvari bir tavr olarak adlandryor. Yaznn devamnda da yle deniyor: ocuunu, eini, ailesini brakp bedel karl binlerce kilometre uzaktaki l yangnlarna giren bu askerler ne iin orada olduklarndan bile haberdar deil. ster Irak ordusundan, ister Irak halkndan biri olsun, oradaki her direniinin sonuta kendi yurdu iin direndiini yok sayan kafa, burjuvazinin tm devrimci savalar, militanlar iin kulland ne istediklerinden habersizler kliesini kullanyor. Irakda hakl, meru bir direni iinde olan insanlar sorgulayacana, Iraka haksz, gayri-meru bir amala gelen igalci askerinin konumunu sorgula! Irak askeri-
60
nin evinden uzakta lde direnmesini kendine dert ediyor da, Amerikan askerinin brak evinden, kendi lkesinden binlerce kilometre tede orada ne aradn dert edinip sorgulamyor. Bu kafa yaps, Badatta Saddam heykelinin ykld gnn ertesinde, heykelin ykld meydanda gerekletirilen feda eylemini, ya da ksa bir sre sonra tm dnyann gzlerinin yeniden Iraka evrilmesine neden olan direniin ykselmesini nasl aklar acaba? Aklayamaz elbette. O feda eylemcileri de, igale kar direni bayran ykseltenler de Saddam ynetimi tarafndan beyni ykanm insanlar olmaldr ona gre! nk Krt milliyetilii gibi, aklc, saduyulu, gereki dnseler, ABDye kar donkiotluk yaplamayacan bilirler! Ya bamszlk ve demokrasi mcadelesi verilecek, ya Amerikann eyaleti olmak kabul edilecek! Aka grld gibi aras yok. Krt milliyetiliinin azndan kan her sz, ikinci kkn kabul edildiini gsteriyor.
gali merulatran zihniyet, ibirlikilii de merulatryor

Saldrnn en iddetlendii gnler, Krt milliyeti basnda Ortalk iyice kzt balklaryla karlanm, igale igal denilmedii, saldrya saldr denilmedii gibi, ibirlikilie de ibirlikilik denilmemitir. gal karsndaki tutum, igalcilerle ibirlikilik yapan Talabani-Barzani izgisine kar da izlenmi; onlarn yaptnn nitelii de telaffuz edilmemitir. Blgedeki gler ortaya konulurken, dnya gericilii ve blge gericiliinden (kastedilen ABD ve Saddam ynetimi) szedilirken, Krt milliyeti gericiliinden de szedilmeliydi.
61
Krt milliyeti hareketinin saflarnda Barzani-Talabani-ABD ibirlikiliinin merulatrlmasna ve teoriletirilmesine ynelik bir ok tahlil yapld. Barzani ve Talabaninin Amerikayla ibirlii, Stalin'in Hitler ile anlama imzalamasna, Sovyet devriminin Kemalizmi desteklemesine atf yaplarak aklanmaya alld. Stalin nasl Hitlerle anlama imzaladysa, Lenin nasl Kemalistleri desteklediyse, Krt milliyetiliinin Amerika ile ibirlii de bu erevede grlmeliydi! KADEK, denilebilir ki, bandan itibaren Barzani ve Talabaninin konumunda olabilirdi. Buna kar deildi, ama ABDnin ihtiyalar, oligarinin itirazlar buna engel oldu. Aadaki satrlar, ABDnin Iraka saldrsndan bir yl nce yazlmt Krt milliyeti basnda: ABD Saddam devirmek iin ortak aryor. ... ABD kararl grnyor, galiba AB lkeleri olmadan da Iraka mdahale edecek. Harita yeniden izilebilir. Bunda Krtlerin aktif rol stlenmeleri gerekir. byk Krt partisinin kendi aralarnda g birlii yapmalar ve sonra da Saddam rejimine kar olduunu aklayan dnyann lider gc ABD ile bir konsenss aramalar gerekmektedir. (Haydar Ik, 23 ubat 2002, zgr Politika) KADEK, igalden nce de sonra da bu konsenssn aray iinde oldu. Mantk, Amerikann ilerici bir i yapt zerine kuruluydu. yle ki, biri de Amerika Hitlere kar savarken iyi, Saddam ykarken kt m oluyor? diye tarihi gerekleri de, mant da alt st eden sorular sorabiliyordu. Amerikann ilericiliine kuku yoktu: Berlin duvarnn k, reel sosyalist sistemin kn de beraberinde getirdi. Reel sosyalist sistemin k ile birlikte ABD dnyay yeniden dzenlemek iin harekete geti. Hedef Ortadou ve Ortaasyadaki dikta rejimlerini ykarak amakt... Eski dou
62
bloku lkelerindeki teki sistemler yklarak demokrasi sistemi oturtuldu... (Yusuf Serhat Bucak, 16 Nisan 2003, zgr Politika) Irakta binlerce kiinin katledilmesinden, Badatn igal edilmesinden bir hafta sonra yazld bu satrlar. 1990larn balarnda emperyalizm deiti, artk insan haklar, demokrasi ihra edecek... diye yazldnda bu en azndan bir ngryd. Oysa 2003te bu ngrnn yanll kantlanmken, emperyalizmin dkt kann ortasnda yazlyor bu satrlar. Hzn alamyor yazar: ABD ve mttefiklerinin mdahalesi ile 24 yllk Saddam diktatrl sona erdi. Saddamperestlerin ba sa olsun. Krdistanllarn da gzleri aydnlkta olsun. Smrgeci sistemin sa ayaklarndan biri ykld. Dars smrgeci sistemin dier saayaklarnn bana! Bundan daha ak davet mi olur? Bundan daha ak mandaclk m olur? 1920lerin balarndaki mandaclar bile, igalciyi daha usturuplu bir dille aryorlard. Krt milliyetilii, Amerika Trkiyeye! diye haykryor adeta. Zaferin ok olsun Amerika! diyen bu satrlarda milliyetilik mi, yoksa ibirlikilik mi gryorsunuz? KADEK, devrimci bir anlayta olsayd, Amerikan saldrs karsnda yapaca akt; Irakn Arap, Krt, Trkmen halkyla birlikte emperyalist igale kar silahl direnii gelitirmeye alacakt. Fakat KADEK izgisinde bu bir ihtimal dahi olarak bile tartlmamtr. En fazla bir ka kez zerimize gelinirse kendimizi savunuruz tarz aklamalar yaplmtr, ki bu da sadece KADEK politikasn daha vahimletirir; bana dokunma da baka halklar katledersen katlet anlamna gelir. Talabani-Barzani izgisi, burjuva, feodal bir nderlik tarafndan biimlendirilmitir. Bu anlamda ibirlikilii de bu ereve iinde yerine oturmaktadr. Ancak
63
KADEK, tm uzlamac, Amerikan dzenini onaylayc politika ve sylemlerine karn hala kendini devrimci, sosyalist olarak da nitelendirmekten geri durmamaktadr. O zaman KADEKi devrimci izgi asndan da sorgulamak zorunlu hale gelmektedir. Amerikan emperyalizminin dnya apndaki imparatorluk hedefleri de bir yana, bir lkeyi, o lkenin halklarn aka yakp ykt, katlettii noktada, devrimcilerin, sosyalistlerin tavr, brakn saldry, igali onaylamay, frsat, pragmatik, bekle-grc bir tavr da olamaz. Olduu noktada orada sosyalist politikadan, devrimci tavrdan szedilemez. Kald ki, bu tavr ve politikalar, ideolojiik-politik anlamda yanllnn tesinde, pratik olarak da amazdr. Halklar lehine hi bir kazanm getirmez. Kullanmann pek ok durumda kullanlmaya dnmesi gibi, frsatlk da pek ok durumda, oyuna getirilmeye dnr. Ders almasn bilenler iin Krfez saldrs dnemi iyi bir rnekti. PKK, o zaman da frsat bir tavr taknm, bu saldrdan kendilerinin geliebilecei bir zemin yakalama hesaplaryla emperyasit saldrya tavr almamt. Evet, bir frsat yakaladlar. Ama o frsat Krt milliyetiliine tanyan g ile, daha sonra PKKya kar kuatma politikas uygulayp nderini oligariye teslim eden ayn gt.
Trkiye solunda pragmatizm ve ibirlikiliin merulatrlmas

KADEK izgisindeki Krt milliyetiliinin, TalabaniBarzani ibirlikiliini merulatrmas bir yere kadar anlalabilir bir tavrdr. Milliyetilik temelinde bir ok olgu, onlar birbirine yaklatrmaktadr. Ama ibirlikiliin merulatrlmas Krt milliyetiliiyle snrl kalmad. Trkiye solunda baz gruplar da ibirlikiliin merulatrlmasna ortak oldu.
64
Bu noktada ne kan gruplar ise, Krt milliyetiliiyle legal partiler dzeyinde ittifak iindeki kesimlerdi. birlikiliin merulatrlmas, hem Krt sorunu ve Amerikan imparatorluu konusundaki kafa karklklarnn, hem de birlik konusundaki faydac tutumlarnn ifadesiydi. Birliin karlkl tavizlerle gereklemesi gerei, Trkiye solunda genellikle arpk bir ekilde kavranm, birlik adna ideolojik tavizler, birbirindeki zaaflara, sapmalara gzlerini kapama tavr egemen olmutur. Fakat konumuz asndan bu arpklk, gzlerini kapamann da tesine gemitir. Krt milliyetileriyle ittifak adna, Talabani-Barzani izgisinin eletirisi yeterince yaplmam, daha tesine geip, KADEK izgisiyle ayn argmanlarla ibirlikilii merulatrlmtr. Bu kimi kez SDPlilerin yapt gibi, ibirlikilii nemsememe eklinde cereyan etmitir; Ak ak sylemek gerek: Ne ortaya kn engelleme ne de seyrini deitirme ansmz olmayan bir savata glerin yneliine ilikin farkl dnmekten dolay frtnalar koparmaya gerek yok. (Metin Ayiek, 29 Nisan 2003, zgr Politika) Bu satrlarn yazar kendini Marksist-Leninist formasyon iinde tanmlar; ve kukusuz ok iyi bilir ki, Marksist-Leninist bak asndan szn ettii farkllk sradan bir farkllk deildir. Frtna koparlmasna gerek olmadn syledii farkllk, Talabani-Barzani izgisinin Amerikan dzenini kabul ediidir. Frtna koparlmasna gerek olmadn syledii farkllk, KADEKin Amerikan dzenine itiraznn olmamasdr. Ne diyordu Cemil Bayk, hatrlanmaldr: unu herkesin bilmesi gerekiyor; biz ABDnin Krdistanda, blgede kendisine gre istikrar yaratmasna bir ey demiyoruz. Kendi karlarna gre dzenleme yapabilir... (20 Ha-
65
ziran 1999, zgr Bak) PKK bunu ok nceden syledi. Ama pragmatik sol, bunu eletirmedi. Ayn izgi imdi Amerikann igalle zgrlk getirdiini de sylyor. Bu mu zerinde frtnalar koparlmamas gereken farkllk? Bir siyasi hareket, stelik de sosyalist olduunu syleyen bir hareket, bunun zerinde frtna koparmazsa, neyin zerinde frtna koparacak. Aslnda bu satrlar, frtna koparacak siyasi cretten yoksun oluun, kendi ayaklar zerinde varolma gvenini kaybedip ancak Krt milliyetiliine yaslanarak varolma hesab yapmann itiraf olarak da grlebilir. nemsememenin bir baka versiyonu Krt milliyetiliiyle Emek Bar Demokrasi Bloku iinde ittifak yapan EMEPliler tarafndan gelitirildi: Irak Krtlerinin bugnk tutumu ise geicidir, byle devam etmeyeceini, edemeyeceini birlikte greceiz. Krtler bugne kadar igalciye ancak geici olarak katlanmlardr. Nitekim, Barzani, ynetimin Irak'taki glere teslim edilip ABD'nin ekilmesini istemekte, dzenledii toplantlara katlmakta ekinceli davranmaktadr. (Mustafa Yalner, 29 Nisan 2003, Yeniden zgr Gndem) EMEPin Iraka saldr ve igalle ilgili genel tahlillerine bakldnda, Marksist-Leninist anlaya gre ok yanl eyler sylemedikleri grlr. Amerikan emperyalizminin hedefinin dnya apnda hegomanya kurmak olduunu de tesbit ederler. Oysa, sessiz kaldklar Krt milliyeti izgi, Amerikaya baka roller yklemekte, Irak demokratiklletirdiini, eer Trkiye direnirse, Trkiyeyi de demokratikletireceini sylemektedir. Bunlar grmezden gelinecek, tali grlecek, tartlmas gelecee ertelenecek politikalar deildir. Genel, soyut, teorik bir yazda Amerikan emperyalizminden demokrasi bekleyenleri hain diye nitelendi-
66
rirken, Amerikan igali altndaki Irak Demokratik Irak, Amerikan igali altndaki Gney Krdistan zgr Krdistan olarak tanmlayan KADEK milliyetiliiyle ideolojik mcadele yrtmemek, en ak haliyle tutarszlktr. Bu nitelikte bir tutarszlk, sahiplerini ideolojik olarak rtr, politik olarak oportnizm batana srkler. Krt ibirlikiliinin sol tarafndan merulatrlmasna son bir rnek olarak gazeteci-yazar Haluk Gergerin szlerini aktaralm: Dnya Gney Krdistanl Krtlerin yllarca katledilmelerine ve byk alar ekmesine seyirci kald. Kimse Krt halkna destek sunmad. Ya ABD, ya da Saddamdan yana olma gibi iki seenekleri kalmt. Krtler doal olarak ABDden yana tavr koydu. Denize den ylana sarlr misali bir durum ortaya kt. Bu anlamda ilerici insanln, ya da baka evrelerin bu konuda Krtleri sulamaya hakk yoktur. nk biz onlara baka bir alternatif brakmadk. (1 Haziran 2003, zgr Politika) Burada Krt milliyetiliinin ibirlikiliini mazur gstermek iin srecin geliimi ak bir biimde zorlanm; yle anlatlyor ki, sanki 2003 ylnn 20 Martnda, Amerikan birlikleri Irak snrna dayanm ve Krtler de ya Saddamdan, ya ABDden yana olmaktan baka bir k bulamamlar. Oysa bu brormzn nceki blmlerinde somut tarihleri ve ittifaklaryla anlatld gibi Krt milliyetiliinin Amerikan ibirlikilii, ne anlk bir durumdur, ne de tm alternatiflerin tkendii bir durum szkonusudur. Bu, tek kelimeyle ifade etmek gerekirse, bir tercihtir. Bu grlmediinde, mesela, 4-5 yl nce, o Krt milliyeti rgtlerin oligariyle ibirlii halinde PKKya saldrmas nasl aklanr? Amerikann Irak operasyo-
67
nu 1990dan bu yana kesintili bir biimde sren bir saldr olduuna gre, Krt milliyeti rgtlerin btn bu sre boyunca, hem ABDye, hem Saddama kar KrtArap-Trkmen birliini gerekletirmeye almamalar nasl aklanr? Gerger, alnacak tavr, byk diktatrle, kk dikkatr arasndaki bir tercihe sktryor. Bu tr bir durum tesbiti, son derece de tehlikelidir. Meseleye bu zihniyetle bakldnda, yarn diyelim Amerikan emperyalizmi Trkiye snrlarna dayanacak olursa, Trkiyeli yurtseverler ya oligariden, ya ABDden yana olmak tercihleriyle mi kar karya kalacak ve Gergerin deyiiyle doal olarak ABDden yana m tavr koyacaklar? Barzani-Talabani ibirlikiliini merulatran KADEK izgisi, Trkiye demokratiklemezse, ABD mdahale edecek derken zaten bu tavrn da aklam oluyor; Gergerin ibirlikilii merulatrmas da kanlmaz olarak ayn sonucu verir. Krt sorununu yerli yerine oturtmamak, demokrasi kavramnn iini boaltmak, kapy bu sapmalara aar. Sol, bu sapmalara dmemek iin, pragmatizmden ve Krt milliyetiliinden sirayet eden bak asn terketmek zorundadr.
galin kutlanmas m, emperyalist mdahalenin kutsanmas m?

Yeniden zetlersek; nce bekle-gr eklinde, ardndan ibirlikilii merulatrma biiminde tezahr eden Krt milliyetiliinin politikas, mantki sonucuna vararak, igali zgrleme olarak sunma noktasna vard. 11 Nisanda, Badatn igalinin 2. gnnde Krt milliyeti basndaki bir balk, adeta Evet, Amerika zgrlk getirdi diye haykryordu. Balk yleydi:
68
Ve Kerkk Halklarn. Baln altnda u satrlar okunuyordu: Baas rejimi tarafndan onlarca yldr bask cenderesi altnda tutulan Krt, Arap, Trkmen ve Asuri halklar, serhildan gsterileriyle Kerkkn Saddamdan kurtuluunu kutladlar. 12 Nisanda srmanet, KADEK: HALKI KUTLUYORUZ! diyordu. Musul da Halklarn Oldu... Kerkkn ardndan dn de Musul halk serhldanlarna sahne oldu diye devam ediyordu haber. Kutlanan Musul, Kerkk halk m, ABD miydi? KADEK aklamasnda, KERKK, MUSUL VE DER YERLEM ALANLARINDA YAAYAN KRT HALKININ ZGRLNE KAVUTUU belirtiliyordu. Amerikan igali altna giren topraklarn, tepesinde Amerikan bayra dalgalanan Krtlerin zgrlemesinden szetmek, igale Amerikann da beklediinin ve istediinin tesinde bir destek vermektir. zgr Krdistann zgrlnn nasl bir zgrlk olduuna ileride yeniden dneceiz. Ancak burada unu vurgulayalm: ABDnin Iraka saldrsna ve igale Iraka zgrlk operasyonu adn vermesi, kaba bir demagojidir. Ama siyasi tesbit olarak igal altndaki topraklarn zgrletiinden szetmek, kraldan daha kralc, Amerikadan daha Amerikanc bir sylemdir. Soru ak ve plaktr: Emperyalizm zgrlk getirebilir mi? Tarih asndan da, Marksist-Leninist teori asndan da bu sorunun cevab bellidir: HAYIR! Bu soruya evet diyen bir hareketin, ilericilik, demokratlk, ulusalclk iddias olamaz.
69
KADEKin Amerikan dzeni iinde fiilen yer alma adm: PDKnn silahszlandrlmas
KADEK izgisinin Kuzey Iraktaki rgtlenmesi olarak kurulan PDK, 2003 Nisan aynn sonunda, yani Badatn igal edilmesinden yaklak iki hafta sonra, silah braktn aklad. PDK, Demokrasi, zgrlk ve insan haklarn esas alan yeni bir dzenin yaratlmas iin ortaya kan koullar Krt halknn ve demokratik glerin zaferi olarak gryordu. "PDK, bu tarihi karar verirken ... ABD VE DEMOKRATK GLERLE ORTAK ABA GSTERECEKTR. Gerici glerle mcadele edecek, her trl demokratik abaya deer biecektir. PDK bu aklamasyla, Irakta kurulan Amerikan dzenine iltihak etti. Aklamann zeti budur. Aklamada geen gerici gler, demokratik aba gibi szcklerin ideolojik ve politik anlamda hi bir anlam, nemi yoktur. Amerikan emperyalizminin igal dzenine LTHAK gizlemek iin aklamaya dolgu yaplm kavramlardr. Irakta ortaya kan koullar, Krt halknn ve demokratik glerin zaferi olarak grmek ve gstermek iin ya pervasz bir arptc olmak gerekir, ya da ABDyi demokratik g olarak grmek gerekir. Ki, ikincisi de birincisine kar. Dnyadaki tm gericiliin kayna, tevikisi ve rgtleyicisi olan Amerikan emperyalizmiyle birlikte gerici glere kar mcadele edeceini syleyen birinin tm siyasi ilkeleri yerlerinden oynam demektir. PDKnn tavr KADEKin tavrdr. ABDnin de, oligarinin de byle grdne phe yoktur. Fakat KADEK, bu konuda hi bir kukuya yer brakmamak iin, PDKye silah braktrmasnn ardndan bizzat kendi aklamasyla da yukarda sylenenleri onaylayan tu-
70
tumunu kesinletirdi: "HPG iindeki Gney Krdistan'l arkadalarmz silahszlandryoruz. Bunlar, Demokratik Federal Irak ve zgr Krdistan'a katlacaklar... Bu erevede Irak ve Krdistan'da geliecek sistemin karsnda olmayacaz". (KADEK Genel Bakan Murat Karaylan, Medya TV, 17 Mays 2003) Aklama, bir grup savann silahszlandrlmasnn, askeri boyutunun ok tesinde politik bir anlam tayor: Demokratik federal Irak ve zgr Krdistan tanmlaryla igal bir kez daha resmi olarak onaylanyor, igalin demokrasi ve zgrlk getirdii resmi bir karar olarak ilan ediliyor ve Amerikanc demokrasi ve zgrlk teoriletiriliyor. Aklama, devrimcilik, sosyalistlik, ilericilik ve demokratla konulan son noktadr. Milliyetiliin tarihsel anlamndaki tm ilerici zelliklerinin reddedilmesidir. Gney Krdistan, emperyalizmin bl-parala ynet politikasnn sonucu olarak Irak egemen snflarna ilhak ettirilmiti. 2003te ise, bu topraklardaki igal durumu deil, sadece igalcinin kimlii deimitir. Krt milliyetiliinin kendi kavramlaryla sylersek, Blgesel gericiliin igalinin yerini, dnya gericilii almtr. Milliyetiliin deimez dorularndan biri, tarih boyunca igal karsndaki tutum olmutur. Ulusa ait topraklarn yabanc gler tarafndan igal edilmesine kar kmak, ulusal bir grev olarak kabul edilmitir. Yabanc glerin igali, ibirlikiler dnda tm uluslar iin silahl direniin maddi koullarnn varl demektir. gal altnda silaha sarlmak, tm dnyann kabul ettii en meru haklardan biridir. Kuzey Irakta ise karmza kan bunun tersidir; igal, Krt milliyetilii tarafndan silaha sarlma deil, silah brakma gereke-
71
si olarak deerlendirilmitir. Burada tabii belirleyici olan, igalin demokrasi ve zgrlk getirdii dncesidir. Demokrasi ve zgrlk geldiine gre, artk silahl mcadelenin de gerei yoktur! Bu noktada artk silah brakp brakmama tali bir tartma konusudur; asl olarak tartlmas gereken, Krt milliyetiliinin demokrasi ve zgrlk tanmyla, demokrasi ve zgrln tarihsel anlamlarnn, devrimci ieriklerinin ayn olup olmaddr. Hi bir dnemde Marksist-Leninistlerin byle bir demokrasi ve zgrlk tanm olmamtr. Milliyeti hareketlerin de byle bir demokrasi ve zgrlk tanm yoktur. galin demokrasi, uygarlk, zgrlk, adalk getirdii iddias, son yllara kadar sadece ve sadece smrgecilerin, emperyalistlerin, bizzat igalcilerin iddias olagelmitir. Hi bir ulus, tarih boyunca, igalcilerinden zgrletirici bir g olarak szetmemitir. Bugn byle bir eyden szediliyorsa, bu kavramlarn tarihsel anlam deitii iin deil, milliyetiliin ibirlikilie dnmesi sonucudur. Krt milliyetilii artk Amerikanca konuuyor. Amerika demokrasiden, zgrlkten ne anlyorsa, Krt milliyetilii de onu anlyor. Peki madem yle, Krt milliyetileri neden Irak Savana Hayr Koordinasyonu iinde yeralp, Iraka saldrya kar eylemlere katldlar diye sorulabilir. Evet, Krt milliyetilii, lke genelinde ABD saldrsna kar platformlarn, eylemlerin iinde yer ald. Ama bu katlm adeta kerhen katlmd. Tersi bir tavr, o koullar iinde, Krt milliyetiliini dier devrimci demokrat evrelerden koparacak, halkn byk ounluuyla ters dmesine yolaacakt. Bu nedenle ikircikli bir pratiin sahibi oldular. Kimse katlmadklarn syleyemezdi, savaa kar hemen her mitingde, eylemde onlar da vard. Ama kimse bu konuda cid-
72
di olarak yklendiklerini de syleyemezdi. ou durumda temsili katlmla snrlyd bu mcadeleye katklar. Krt milliyetilii, bu eylemler srecinde de, 1991de olduu gibi, esas olarak bekle gr politikasn izliyordu. Ve 1991de olduu gibi bu konjonktrn Krtler iin bir frsat olabilecei dncesindeydiler yine. galle birlikte ise bu frsat Gney Krdistanda gereklemi, Krt milliyetileri politikalarn yakalanan bu frsatn korunmas zerine ina etmektedirler.
Trkiyenin Sevrinden Irakn Sevrine

Bamsz Krdistan diye yola kan bir hareketin, bunca dnm geirmi olsa da, Amerikan igali altndaki Krt topraklarn zgr Krdistan diye adlandrabilmesi ok kolay olmasa gerek. Ama KADEK bunu kolaylkla yapmtr. nk bu teorik temel esasnda gemi dnceleri iinde vardr. Krt milliyetiliinin Sevr anlamas hakkndaki gr, igal altndaki bir devletlemeyi, igal altnda zgrl kabul etmesinin de maddi temelidir. gal, Irakn Sevridir. Emperyalistlerin Trkiyeye dayatt Sevri onaylayanlar, Irakn Sevrini de onaylamakta mahzur grmeyeceklerdir. Sevr anlamasnn nemli bir zellii, Krtlere zerklik hakk tannmasdr. Bu nedenle de Sevr, zellikle gemite Krt Milliyetileri tarafndan eitli biimlerde savunulmutur. Ancak bu snf bak asndan uzak, pragmatist bir yaklamn ifadesidir. Oysa Sevr, her eyden nce emperyalist niteliinden tr savunulamaz. Krtlere zerklik sylemi ise, halklar emperyalizm karsnda blen, paralayan bu nedenle de emperyalizmi glendiren bir aldatmacadan te bir ey deildir. 10
73
Austos 1920de imzalanan Sevr Anlamas, 1. Emperyalist Paylam Savandan galip kan ngiltere, Fransa, talya, ABDnin oluturduu tilaf Devletlerinin Osmanl mparatorluunu paylam anlamasyd. Emperyalistlerin hedefi; Osmanl devleti snrlar iinde bulunan Arap eyhliklerinin, Kuzey Afrika uluslarnn ve Anadoluda Ermenilerle Krtlerin, her birini bir devletik eklinde rgtleyerek denetimi altna almaktr. Tm bu devletikler Krtlerin dnda baarya da ular. Yani emperyalizm istedii trden bir paylam hayata geirir. Tm bu nedenlerle Sevri savunmak gerici bir konuma dmek demektir. nk emperyalist dnemde Leninizmin ulusal soruna yaklam emperyalizmi zayflatan ulusal hareketlerin ilerici olabileceidir. Ancak soruna milliyeti gzle bakmak bu ilkeyi unutarak, Sevre vgler dizerek ilerici bir misyon yklemeyi getirmektedir. Sevr, emperyalizmin askeri stnlne dayanarak dnyaya ekidzen verme plannn tezahrdr. Emperyalizmin bugn Ortadouya ilikin plan da zde budur. ABD bakan Bush, bir sr oban olarak Ortadoudaki srlara gzkulak olma benzetmeleri yapyor alenen. Sevr, kapitalist-emperyalist gelimenin nndeki engellerden biri olan yar-feodal bir imparatorluun tasfiyesini ngryordu; bugn da Amerika Ortadoudaki eyhliklerin, diktatrlklerin kresel Amerikan imparatorluu nnde engel olduunu sylyor ve bunlar tasfiyeye girimi durumda. Ve Krt milliyetilii de ayn eyi sylyor: Blgede mevcut devlet biimlerinin artk tarihin p sepetine atlmasnn zaman gelmitir. Tm Ortadou lkeleri zengin kaynaklara sahip olmasna ramen alk iinde yayorlar. Onun iin bu sistemin almas en dorusudur. Ayn ekilde bunlar ABD asndan da almas gereken glerdir. Amerika, ulusal
74
kurtulu hareketlerine ilgi duymak zorunda. Ulusal sorunlar zmek zorunda. Dier tarafta demokrasiye, insan haklarna ve zgrle deer bimek zorunda. Aksi durumda kapitalizmin lideri konumundaki ABD'nin, kendi karlarn temsil etmesi mmkn deildir. (22 Nisan 2003, KADEK Genel Bakanlk Konseyi yesi Osman calan, Yeniden zgr Gndem) Bu deerlendirmelere gre, ABDnin ne imparatorluk plan var, ne emperyalistlik zellii! Btn bu devasa askeri harekatlar, blgedeki anti-demokratik rejimleri ykp, demokratik rejimler kurmak ve Krtlere haklarn vermek iindir! Amerikan imparatorluu, Afganistan, Irak igal etmi, srada baka lkeler var diyor ve Krt milliyetilii 20. yzyl politikalar sona erdi, Lozan yrtld... diye tesbit ediyor. Anadolu Kurtulu Savann sonucunda emperyalistlere kar bamszlk savann kazanlmasnn ifadesi olarak 24 Temmuz 1923de imzalanan Lozan anlamas, Sevre bir anlamda son verir. Lozan yrtldysa, Sevre geri dnld; ama nemli deil bu milliyetilik iin; nk dnya halklar gzlnden deil, Krt gzlnden bakyor dnyaya.
Bir ders karlmas gerektii muhakkak! Fakat karlacak ders ne?

Badatta Saddam heykelinin ykld gnn ertesinde Amerikan ynetiminden ran, Suriye ve Kuzey Kore aka hedef alnarak Iraktan ders aln aklamas yapld. Amerikan imparatorluunun szleri elbette tm dnyayayd. ABD Dileri Bakan Colin Powell, Taliban ynetimini ykp Afganistan ele geirdiklerinde de aynen yle demiti: Umarz Badat ynetimi Afganistandan gereken dersi almtr. Beyaz Saraydan yaplan bu aklamay aronun
75
aklamas izledi; onun hedefi de doal olarak Filistin halk ve Filistinli devrimci, yurtsever, islamc rgtlerdi. Badatn Firdevs meydannda Saddamn heykelinin yklmasn hatrlatan aron bu grntlerden ibret aln diyordu. Krt milliyetiliinin o gnlerde kard ders de, tamamyla Amerikann iaret ettii yndeydi: Irak'a mdahaleden karlmas gereken ders, rejimlerin gecikmeden demokratik alm balatma dersi olmaldr. Trkesi; Trkiye oligarisine deniyor ki, demokratik alm yapmazsanz, Amerika gelir igal eder, demokratiklemezsen, ABD zorla demokrasi getirecek! 16 Nisanda, Badatn igalinden bir hafta sonra Krt milliyeti basnda yaynlanan bir seme yaz, karlacak ders konusunda manidard: Seilen yaznn bal yleydi: Trkler Krtlerden Ders almal (Thomas Alimhnat - The Boston Globe) yle devam ediyor: Trkiyedeki sorumsuz dostlarmz, ne yapp edip Bush ynetiminden Kuzey Iraka askeri gzlemci gnderme iznini kopard. imdi u soruyu sormak lazm. Trkler neyi gzleyecek? Yant gayet basit: Trkler oturup gerek bir Amerikan mttefikinin (yani uzun yllardr zulm grm kahraman Krtlerin) kritik an geldiinde nasl davrandn gzlemeli. ... Bandan beri Krtler rnek bir mttefik tavr gsterirken, Trkler tam anlamyla muhalif bir tutum sergiledi. Ulusal onuruna ve gururuna dkn her Krt iin bir Amerikalnn azndan bunlar duymak, sadece bir utan vesilesi olur. Fakat Krt milliyetilii Amerikann gznde deer kazanm olmaktan hi de i-
76
kayeti deil. Dolaysyla, btn bu gelimelerden Krt milliyetiliinin doru bir ders karmas da mmkn gzkmyor. Amerikann Irak igalinden ve bu igalde Talabani-Barzani izgisinin dt durumdan, bata lkemizdeki Krt milliyetileri olmak zere, tm milliyeti hareketlerin ders karmas gerekir. Bu ders ise, ne demokratiklein yoksa Amerika demokratikletirecek dersidir, ne de nasl Amerikann en ok vlen mttefiki olunur dersidir. karlacak ders; emperyalizme tavr almayan her milliyeti hareketin, eninde sonunda emperyalizmin dzeninin bir paras olaca, hatta daha tesi emperyalist katliam makinasnn bir dilisi haline dnebileceidir.
77
IV ULUSAL HAREKET, ULUSAL KURTULUULUK

Sorular sormak, cevaplarn tartmak gerekiyor. Dnya halklar ve devrimciler, ulusal sorunla yeni kar karya gelmiyorlar. Ulusal sorunun zm ilk kez tartlyor deil. Emperyalizm yeni bir olgu deil. Emperyalizmin ulusal sorun karsndaki tavrnn ve demagojilerinin onlarca eidiyle karlald bugne kadar. Ne var ki, yaadmz gnlerdeki gelimeler iinde, tm bunlar adeta yok saylmaktadr. Milliyetilik ve ibirlikilik, emperyalizm ve smrgecilik, ulusal sorun ve uluslarn kendi kaderlerini tayin hakk, bamszlk ve ulusal kurtuluuluk nedir, ne deildir, Marksizm-Leninizmin ve tarihsel pratiin nda yerli yerine oturtulmakszn, ideolojik, politik kaosun iinden klamaz. Sormak ve tartmak bunun iin gereklidir. Sormayan ve tartmayanlar, ideolojik mcadeleden kaanlar, kendi ideolojisine ve politikasna gvenmeyenlerdir.
78
1) birlikilik, ezilen ulus milliyetiliinin meruluuyla aklanabilir mi?

Barzani-Talabani izgisi ulusal haklarn kazanlmasnn, ancak ABDye yaslanarak mmkn olabileceini teoriletirmitir. Bu teoride bamszla yer yoktur. Fakat bu teoride, grnmn tersine ulusallk da yoktur. Olmadn ABDnin Iraka saldrsnn ilk gnlerinde gstermilerdir. Gney Krdistan blgesinde bulunan ve Amerikan saldrsna kar direnme karar olan islamc Krtlere de (ki bunlar devrimci, sosyalist Krtler de olabilirdi) saldrmakta tereddt etmemitir bu ibirlikilik. Bu nokta; ezilen ulus milliyetiliinin milliyetilik olmaktan kdr. Ve bu nokta ayn zamanda, emperyalizme dayanan herhangi bir milliyeti dncenin, milliyeti siyasi hareketin milliyetiliini de koruyamayacann, yle kalamayacann pratik tezahrdr. Gney Krdistanda somut olarak ortaya kan bu olgu, teorik planda Ezilen ulus milliyetilii ne yaparsa meru mudur? sorusunu da gndeme getirmektedir. Ezilen ulus milliyetiliini karakterize eden nedir? Birincisi; yurtseverlik, ulusal karlarn savunulmas, bamszlklk (veya anti-emperyalizm)! Burada ele aldmz olguda (Talabani-Barzani Krt milliyetiliinde) bu olgularn varlndan szedilemez. kincisi; ilerici bir milli burjuvaziden szedilemeyeceine, Krt ulusu zelinde de byle bir olgu olmadna gre, ezilen ulus milliyetilii de esas olarak yok-
79
sul halk kitlelerinin hareketidir ve ezilen ulusun karlar, halkn karlaryla birebir olmasa da, byk lde aynlam olmaldr. Talabani-Barzani Krt milliyetiliinde, yoksul Krt kylsnn ne ulusal, ne snfsal, sosyal karlar savunulmamaktadr. Ezilen ulus milliyetiliinin yzyl boyunca yaratt tarihsel siyasal gelenek iinde ayr bir devlet olmaktan anlalan bamsz bir devlettir; ama Krt milliyetiliinin nderliindeki Gney Krdistanda artk szkonusu olan Amerikan bayrann glgesinde dalgalanan bir Krdistan bayrayd. Ayr devlet, (eer Amerikann izni olursa) artk Amerikann eyaleti haline getirilmi bir devlet olacaktr. Milliyetiliin bu tarz ele alnnn kanlmaz sonucu, Talabaninin, Barzaninin, Trkiye oligarisinin dt konuma dmektir. Burada ezilen ulusun milliyetiliiyle, ezen ulus milliyetiliini aynlatryor deiliz. Burada artk szkonusu olan klasik anlamdaki bir milliyetilik deildir. Emperyalizmle ibirlikilik yapp bir lkeyi igal ettirmek, Amerikann Ortadou hakimiyetinin aya olmak, dnya apnda ABD imparatorluunun kurulmasna destek vermek, Amerikan askeri olmak, artk Marksist-Leninist literatrdeki ezilen ulus milliyetilii iinde deerlendirilemez. Milliyetiliin bugn halklara sunabileceinin en fazlas kendi ulusal bayra altnda smrlmektir. Daha fazlasn veremez. Daha fazlasn da istememektedir. Kurtuluun bu biimine emperyalizmin de temelde bir itiraz yoktur.
2) birlikilik, UKKTH ile aklanabilir mi?

birlikilii merulatrma abas iinde olanlar,
80
ulusal sorunun en temel kavramlarndan biri olan Uluslarn Kendi Kaderlerini Tayin Hakkn da arptmaktan geri durmadlar. Bu arptmada da, Krt milliyetilii ve onun soldaki ittifaklar, birlikteydiler. Talabani-Barzani ibirlikiliini Uluslarn Kendi Kaderini Tayin Hakk (UKKTH) ile aklamaya kalkmak, ulusal meseleden, onun tarih iindeki evriminden hi bir ey anlamamaktr. Smrgecilik teorisinin en kdemli savunucularndan olan SDPliler, aslnda smrgecilik teorisinin de iflasn gsteren Kuzey Iraktaki durumu byle aklyorlar: Gneyli Krtler elbette kendi kaderlerini tayinde kendilerince davranacaklard; yle davrandlar. (Metin Ayiek) Bir baka eski KSDli, imdi SDPli de yle diyor: UKKTH'nn Krtler tarafndan nasl kullanlaca, bizzat Krtlerin kendi bilecei bir itir. ... Egemen ulusa mensup bir sosyalist, ezilen ve smrge altnda tutulan Krt ulusunun kuraca devletin karakterini tartma konusu yapmakszn onlarn bu hakkn savunur. Denebilir ki, bu devlet gerek blgesel gerekse dnya apndaki devrimci-demokrat mcadeleye katk salamaz; hatta yakn gelecekte baa bela bile olabilir. Byle bir olaslk var olsa bile, bir Trk sosyalisti asla UKKTH savunmaktan vazgeemez. (rfan Cure, 2 Mays 2003, zgr Politika) Emek Bar Demokrasi Blokunun teki bileeni EMEP de ayn noktadan katlyor SDPlilere: Kukusuz hi kimse Irakta Krtlerin kendi kaderlerini kendi bildiklerince tayin etme haklarna tek bir laf edemez. (Mustafa Yalner, 29 Nisan 2003, Yeniden zgr Gndem)
81
birlikilik, pratik ve pragmatik gerekelerle merulatrlmaya alldnda bu kadar vahim deildir. Garner-Barzani-Talabaninin elele vermi fotorafnda, ya da Kerkkn Krt valisinin Amerikan bayra altnda ve Amerikan generali gzetiminde yemin etmesinde uluslarn kendi kaderini tayinini grmek, siyasi bir alktr. Marksist-Leninist literatrn ulusal sorun konusundaki tm teorik-pratik birikimini, mirasn yok saymaktr. Kendi kaderlerini tayin hakkn kullandlar, denecek bir ey yok... Bu apolitik tavr, ideolojik mcadeleden kan da bir baka yolu olmutur. SDPli rfan Curenin aktardmz yazsnn devamnda bu ka daha da ak ifade ediliyor: Olabilir, imdi gnn modas olduu iin baz Krtler de Amerikan sever olabilirler. Ama onlara kar ideolojik-siyasi mcadele, egemen ulusa mensup ve kendisini sosyalist olarak niteleyen insanlarn ii olamaz. Peki kimin ii? Krtleri sadece Krtler mi eletirebilir? Bunun mantn anlamak mmkn deil. ster Krtler, isterse de dnyann teki ucunda bir baka halk Amerikansever olmusa, onu eletirmek her sosyalistin grevidir. Ama kafa, ulusal itlere, zel olarak da en bata Krt sorunu olmak zere itine yle bir taklp kalm ki, ibirlikilii merulatrmak, ya da onunla ideolojik mcadeleden kamak iin byle ucubeler uydurulabiliyor. Krt milliyetisi Haydar Ik ise, rfan Cure gibi sadece Trk sosyalistlerinin deil, Krt sosyalistlerinin de Barzanileri eletirmemesini, ibirlikilie saygl olmas gerektiini sylyor: Krtlerin de yeni dnya dzeninde ulusal haklar-
82
n istemeleri en doal haktr. Sava Krtler istemedi ve onlar balatmad. ABD her halkarda blgeyi design (dizayn) yaptna gre, bu yeniden dzenlemede Krtlerin de haklarn dnmeleri kadar insani ve doal ne olabilir? Blge halk olan Krtlere eit hak verilseydi, soykrm olmasayd, kimlii ve dili zgr olsayd, Krtlerin ABD ortakln eletirmeye hak verilirdi. Bu olmadna gre, Saddam rejimi altnda zehirlenip lmeleri mi isteniliyor? Sava balatan Gney Krtleri deildir. Gney Krtleri Saddam rejiminden bu vesile ile kurtulmak ve haklarn ABD yannda olunca alacaklarna inanmaktadrlar. ABD Krtlere tekrar ihanet edebilir. Ama oradaki halkmz buna karar vermitir. yi bir sosyalist realiteyi kabul eder, halkn kararna saygl olur. (11 Nisan 2003, zgr Politika) Yola, her ne olursa olsun bu ibirlikiliini savunma ve merulatrma amacyla knca, teori idi ediliyor. Krtlerin Amerikan dizaynnda yer almas en doal hak oluyor. yi bir sosyalist olmann kstas da ibirlikilie sayg gstermek haline getiriliyor. Krt halknn, Krt milliyeti nderlikleri tarafndan batakla srklenmesini, halkn karar olarak sunmak ise arptmann en ahlakszca versiyonlarndan biridir; burjuva bak asdr. Yeryznde Hitlerden Batistalara, Kenan Evrenlere kadar bir ok faist diktatrln politikalarn kitlelere onaylattn gznnde bulundurursak, o zaman iyi sosyalistlerin tm bu siyasi gelimeleri halkn karar olarak kabul edip sayg gstermekten baka bir ey yapmamas gerekirdi herhalde. Emperyalizm saldrganln, igalciliini demokrasi gtrmek ardna gizleyecek, sosyalistler de igalciyle ibirlikilii UKKTH klfnn iine sokacak! Ola-
83
cak ey mi? Aslnda ibirlikilii UKKTH ile merulatrmaya alanlar, kendi teorileriyle de eliiyorlar. Krt milliyetiliinin (ve solun baz kesimlerinin) Barzani-Talabani izgisini UKKTH ile aklamaya almalar, ideolojik-teorik yanllnn tesinde, yeni bir pragmatizm ve oportnizm rneidir. nk Krt milliyetilii, ok nceden uluslarn kaderlerini tayin hakk ilkesinin geersizliini ilan etmilerdi. imdi ibirlikilii aklama sknts iinde yeniden geersizliini ilan ettikleri teoriye sarlmalar, oportnizmden baka neyle aklanabilir? Bakn calan daha mral savunmalarnda ne diyordu: (...) Krfez sava sonras Trkiyeyi yakndan ilgilendiren gelimeler, Krt meselesine zm hayati klyor ve bunun yolu da gerekten gemi temel ihtiya olan kapsaml bir demokratiklemeden geiyordu. PKK burada direndi... Tek areyi bunda gryordu. Halbuki reel sosyalizmin zlnden, demokratik zm tarzn karabilmeliydi. Uluslarn kaderlerini tayin hakk ilkesinin artk geerliliini yitirdiini, bilimsel teknik deimenin aslnda 17. Yzyldan beri gelimenin rn olan ulusal-devlet anlayn zdn, ayn snrlar dahilinde demokrasiyi gelitirerek, snrlara hi dokunmadan gelitirilecek bir zmn daha gereki olduunu grmeliydi. Ksaca, 70ler programn brakp yeni bir programa ulamalyd. (calann mral Savunmasndan) Bu teori daha yakn zamanlarda yine KADEK yneticileri tarafndan deiik biimlerde tekrarland: Yer yer ulusal devlet snrlarn savunan ve ulusal devlet modelini sol adna ycelten yaklamlar grlmektedir. Gnmzde ulusal devletlere aklp kal-
84
mak, ada kabileler haline gelmektir. Dn kapitalizmin geliimi karsnda feodal itler ne kadar ilerici ise bugn de gelien evrensel deerler, ekonomik ve sosyal gelime karsnda ulusal devletler benzer konuma dmtr. (Mustafa Karasu, 26 Nisan 2003, zgr Politika) Demek ki, onlara gre, UKKTH bu kadar belirsiz, ekilsiz, istediin yne ekilebilecek kadar lastikli. Bir zamanlar Bamsz Krdistan, ayr mcadele, ayr rgtlenmeyi bu ilkeyle akladlar. Sonra demokratik cumhuriyet deyip, burjuva demokrasinin zaferi! deyip ilkenin geersizliini ilan ediyorlar. imdi Amerikayla ibirlii de ayn ilkeyle aklanyor. Bu, UKKTH teorisinin tutarszl deil, bu teoriyi iine geldii gibi kullanmaya alanlarn tutarszldr. Krt milliyetilii UKKTH konusunda bu noktaya, ayrlmaktan yana olmad iin gelmi deildir. Krt milliyetiliinin artk byle bir tartmas yoktur. UKKTHnin reddi, dorudan emperyalizme kar bamszln reddinin sonucudur. Aadaki szler, bunu tartmaya yer brakmayacak kadar ak gsteriyor: Dnya koullar artk byle bir eyi (bamszlbn) kaldrmyor, ulusal sorunun zmnde zorlanyor. ki bloka ayrlm dnyann ortaya kard gereklik gibi bir durum sunmuyor. Yaanan gelimeler ierisinde geri bir zm oluyor. Ayrlmak, ayr devlet kurmak, emperyalist sistemden gelen egemenlik yaklamna kar cephe almak, btnyle sistem dna kmak ve kendi kabuuna ekilmek, uluslar gelitirmiyor, -gelitirmedi de. (Dnyadaki Deiimin zellikleri Ve Partimizin Yenilenme Yaklamlar, Serxwebun, Say 212) Mesele ite budur; emperyalist sistemin egemenliine kar kmak ya da kmamak!
85
3) Ulusal bir hareket hangi durumda ne yapar?

Amerika, Iraktaki tek gerek mttefikimiz Krtlerdir derken, Irak genelindeki tabloyu da ifade etmi oluyor. Krt milliyeti kesim hari, Irakta hi kimse igalcileri alklarla karlamam, benimsememitir. Direnme biimleri farkl olsa da, gerek yurtseverlik, gerekse de islami temelde Irak halknn ezici ounluu igale kar tavr almtr. Ulusal bir hareketin yeri de, igalcinin deil, halklarn yandr. Katliamla, igalle geni halk kitleleri sindirilmi, kar kamaz hale gelmi olsayd bile, ulusal bir hareket, igale kar direnii rgtlemek ve halk birletirmek grevini omuzlamalyd. Tersi yaplmtr. Marksist-Leninist teoride, bunu hakl gsterecek hi bir tez bulunamaz. Byle bir rnek de yoktur zaten. Krt halknn daha nce defalarca katledilmi olmas, Krt ulusal haklarnn gasbedilmi olmas, Amerikan ibirlikiliini meru hale getirecek bir gereke deildir. Politik adan da, ahlaki adan da bir halkn katledilmesine, bir lkenin igal edilmesine ortak olarak elde edilecek hi bir kazanmn meruluu yoktur. Byle bir ortaklktan elde edilecek kazanm ne kadar byk olursa olsun, kazanm ibirlikiliini ulusalclk yapmaz. Kald ki, Irak ve Gney Krdistan somutunda byle bir ulusal kazanm da szkonusu deildir. birlikiliin sonucu, Irakn ve Gney Krdistann smrgeletirilmesidir. 9 Nisandan itibaren Iraktaki ba eliki, igalciyle, igal edilen topaklarn halklar arasndadr. ncesi bir yana, bu noktadan itibaren hi bir siyasi g tavrn blge gericiliiyle uluslararas gericilik arasnda taraf olup olmamak, veya Ne Saddam, Ne Bushtan
86
yana olup olmamakla aklayamaz. Amerikan igali altnda, yurtsever olmann gerei igale kar kmak; devrimci, ilerici, sosyalist olmann gerei ise, mcadeleyi btn olarak Amerikan imparatorluunun dnya apndaki terrizmine kar mcadele olarak ele almaktr. gale onay veren yurtsever, Amerikan imparatorluuna onay veren devrimci olamaz. Irak zelinde de, dnya apnda da yurtseverler, devrimciler ya Amerikay, ya Saddam savunacaz eklinde bir ikilemle kar karya deillerdir. Keza, Amerikan mdahalesine kar kan herkesi, Saddam savunmakla sulamak da ok kaba bir arptmadr. arptmann esas sahibi Amerikan propaganda mekanizmasdr. Oligari de, Krt milliyetilii de bu tezi benimsemitir. Bu propagandayla dnya halklar ve rgtllkler bask altna alnmak istenmitir. Devrimciler emperyalizmin propagandif basklar altnda belirlemezler tavrlarn. Saddam ynetimi bir kkburjuva diktatrldr. Irak halk zerinde bask uygulam, ikenceci, katliamc bir rejimdir. Halkn ulusal veya dini inanlar, gelenekleri, haklar eitli biimlerde basklar altna alnm; her egemen snf ynetimi gibi Saddam ynetimi de Irak snrlar iinde yaayan farkl milliyetten ve dinden halk kesimlerini birbirine kar kkrtm, kullanmtr. Bunlar ne dnya iin, ne devrimciler iin sr deildir. Amerikan propaganda mekanizmas Saddam diktatrl konusunda dnyay aydnlatmaya balamadan nce de, devrimcilerin rak hakkndaki tahlilleri bunlar ieriyordu. Devrimcileri emperyalizmden farkl olarak bask, terr ynetimleri karsnda tutarl yapan da budur zaten. Emperyalizm, halklar zerindeki basklar, ancak kendi karlar gerektirdiinde sorun olarak grr, eer karlar tersini gerektiriyorsa, o basklar onun iin hi sorun tekil etmez. Nitekim, Afganistandaki eriat ynetim-
87
lerini de, Saddam ynetimini de onlarca yl destekleyen ABDden bakas deildi. ABDnin Iraka saldrs karsnda belirlenecek tavr asndan Saddamn ne olup olmad ancak ikinci dereceden nem tar. Saddamn u veya bu nitelikte olmas, Amerikann Irak igalinin meru olup olmamasn belirlemez. Saddamn gericilii nedeniyle Amerikan igalini merulatrmak, halklar yapamad, o halde Amerikann mdahalesi, igali merudur demektir; ki bu mantk genelletirildiinde, Amerikann dnyann en az bete drdn igal etmesi de meru saylr. nk bugn dnyann ok az lkesinin dnda ezici ounluunda, gerici, faist diktatrlkler ibandadr. Nitekim, Saddamn gericilii nedeniyle Irakn igalini meru gren Krt milliyetiliinin bak as, igallerle dnyay demokratikletirme zihniyetine hi de uzak deil: ran, Suriye ve Trkiye byk bir deiim basks altndadrlar... kendisinden baka kimseye yaam hakk tanmayan ideolojik yaplanmalar ve sembolleri, Badat'ta yaanan akbetle karlamak durumundalar. Eer kendini deitirip demokratikletirmezlerse, bir tanka taklan halat, o sembolleri de yerde srkler. (11 Nisan 2003, zgr Politika bayazs) lgintir; ayn gnlerde Hrriyet yazar Erturul zkk de yle yazyor: imdi sra lkemizdeki nc dnyacl ykmakta. Bu nasl bir tesadf, nasl bir paralelliktir?! Krt milliyetiliinin tasvirine bakn; Amerikan tanklarna taklan halatlar, diktatrlkleri ykyor. Amerikan tanklar zgrlk getiriyor. Amerikann Iraka saldr operasyonuna Iraka zgrlk operasyonu adn koymas, Afganistan saldrsna sonsuz zgr-
88
lk, sonsuz adalet adn koymas ne kadar yzsz, ahlakszcaysa, bu tasvir de o kadar yzsz ve ahlakszcadr. Amerikan tanklarna zgrlk ihrac misyonu ykleyen dncede, milliyeti veya devrimci bir yan yoktur. Bu dncede halklarn iradesi yoktur. Bu dncenin Talabani-Barzani dncesiyle ne fark var? Hi bir fark yoktur. yleyse KADEKin kendi izgisini demokratik zm izgisi, Talabani-Barzani izgisini de ilkel milliyeti izgi olarak adlandrmasnn hi bir maddi temeli yoktur. Bu ayrm, suni bir fark koyma abasndan baka bir ey deildir. Ulusal bir hareket de, devrimci bir hareket de, verili koullarda siyasi mcadelesinin bana Amerikan imparatorluunun Iraktaki igaline son verilmesi talebini koyarak; bamsz, demokratik Irak dorultusunda mcadele etmek durumundadr. zetlersek; Amerikan igaline tavr almayan, bamszl savunmayan bir hareket, demokrat, ilerici bir ulusal hareket olma zelliini de kaybeder.
4) Ulusal hareketi ulusal hareket yapan emperyalizme kar bamszl savunmasdr!

Bu noktada sorumuzu daha somut sorabiliriz: Talabani ve Barzani ne yapmalyd? KADEK ne yapmal? Bamsz demokratik Irak talebini savunmann n koulu, ABD igal ettii topraklardan ekilsin! talebini dile getirmektir. Bu, brakn devrimci, sosyalist olmay, demokratln, yurtseverliin temel lsdr. gale son verilmesini talep etmeyen ne demokrat, ne yurtsever olamaz.
89
Devrimcinin de, demokratn da, yurtseverin de emperyalist igal karsndaki tavr tartlamaz. Krt devrimcilerinin, milliyetilerinin de Iraktaki tavrnn ne olmas gerektii aktr. Bunun dndaki her tavr, oportnizmle, pragmatizmle, ibirlikilikle aklanabilir ama devrimcilikle, yurtseverlikle, demokratik izgiyle aklanamaz. ABD hakimdir, gldr, boyun emek gerekir gibi bir teslimiyetilikten hareket edilmeyecekse, reel politik gibi gerekelerle devrimcilik, yurtseverlik arptlmayacaksa, halklarn karlar ve ulusal karlar asndan baklacaksa, bu sorularn cevabnda bir bilinmez olamaz. Baka areleri yoktu, kader utansn gibi sylemlerle ibirlikilik merulatrlmayacaksa, ortada tehis konulamayacak bir durum yoktur. Barzani, Talabani veya KADEKin yapmas gereken, Ortadou corafyasndaki bu emperyalizm-halklar saflamasnda halklarn safnda durmaktr; emperyalizme kar tavr almaktr. Bu tavr alnmad iin teori ve gerekler karmakark edilmektedir. Amerikan igali yerine, Krdistann zgrlemesinden, Musul ve Kerkkteki serhildanlardan, demokratik Iraktan szedilmesi, teoriyi karmakark hale getirmenin hangi u noktalara vardnn gstergeleridir. Irakta herey tm dnyann gzleri nndeyken, bunlar ileri srmek, ya samalamaktr, ya da pervasz bir arptma. Teorinin zellikle 1990dan bu yana idi edildii bir noktada, yeniden Lenine, Staline, Trkiyenin sosyo-ekonomik yaps tartmalarna dnmek kanlmazdr. Ulusal sorun ve ulusal hareket konusunda en baa yine Stalinin u szlerini koymalyz: Bylece ulusal sorun, ulusal boyundurua kar sava gibi zel bir sorun olmaktan kyor, uluslarn, smrgelerin ve yar-smrgelerin emperyalizmden
90
kurtuluu genel sorunu haline geliyor. (Marksizm ve Ulusal Sorun ve Smrgeler Sorunu, sf. 91) Burada bamsz, demokratik Irak formlasyonunun btnl belirleyicidir. Emperyalizmden kurtuluu iermeyen, bamszln savunulmad bir durumda, ulusal sorunun zmnden de, demokratiklikten szedilemez. Demokrasiyi savunmak, kavrama yklenen ok eitli anlamlar nedeniyle bugn bir siyasi hareketi ayrdeden noktalardan biri olmaktan kmtr. Soyut, snfsal nitelii belirtilmemi bir demokrasiden szedenler, biliniyor ki, emperyalist demokrasiden szediyorlar. Emperyalist demokrasi dnda bir demokrasi savunuluyorsa, bu ancak bamszlkla birlikte gerekleebilir. Bir siyasi hareketi ayrdeden de budur. Demokrasiyi savunduunu syleyenler, grlyor ki, pekala Avrupac veya Amerikanc oluyorlar. Bamszl savunmak, bunun dnda bir konum belirlemektir. Emperyalist smr ve tahakkme, Amerikan imparatorluuna kar kmaktr. Emperyalist mdahaleleri, ister askeri, ister ekonomik, politik aralarla gereklesin, meru grmemektir. Peki bu izginin dnda kalan bir hareketi nasl deerlendireceiz? Evet, lkemizdeki Krt milliyeti hareket, demokrasiyi savunuyor, cumhuriyeti savunuyor; bunu demokratik cumhuriyet diye de formle etmi bulunuyor. Ama bu onun ilericilii iin yeterli mi? Bu noktada tartmalar hi kukusuz yeni deildir; Iraktaki somut durumla birlikte ortaya kmamtr. Bu tartmaya, 12 Eyll mahkemelerinde Devrimci Sol Ana Davas Savunmas olarak hazrlanan Haklyz Kazanacaz adl savunmada u cevap verilmiti: ... Tekel ncesi dnemde, bir ulusal hareketin desteklenmesi, onun demokratik ve cumhuriyeti program temelinde, feodalizme kar ilericilii asndan sz
91
konusu olurken, emperyalizm ile birlikte kstas deimitir. Yeni dnemde ulusal hareketin desteklenipdesteklenmemesi emperyalizme kar tavrna baldr. nk demokrasi mcadelesi, her trden gericiliin sosyal temelini oluturan emperyalizmin boyunduruuna kar savam iinde bir anlam ifade etmektedir. (...) Marksist- Leninistler gnmzde herhangi bir harekete veya isteme kar tavr belirlerken ncelikle u soruyu sorarlar: Emperyalizmi zayflatp, proletarya hareketini -bir baka deyile dnya demokratik hareketini- glendiriyor mu? Bu soruya verilecek olumlu yant MarksistLeninistlerin desteini gndeme getirirken, olumsuzluk, bu destein verilmesinin temel koulunu -anti emperyalizm koulunu- ortadan kaldracaktr. amzda ilericiliin temel kriteri budur. Cumhuriyetilik, demokratizm gibi eler, ancak anti-emperyalizmi tamamlayc olmas anlamnda deer kazanrlar. Antiemperyalizmden yoksunluk, bu demokratik eleri ii bo ve nesnel olarak gericiliin hizmetine sokulmu szckler haline getirecektir... (Haklyz Kazanacaz, cilt 2, sf. 889) Amerikanc, Avrupac kesimlerin siyasi tahlil ve sloganlarnn bamszl hi bir biimde iermemesi bilinli bir tercihtir. rnein reformist kesim, zgr Irak slogann kullanrken, Krt milliyetilii de demokratik cumhuriyet zm, Federal Demokratik Irak kavramlarn kullanyor. Sloganlar, emperyalizmle atmaktan, kar karya gelmekten ka ifade etmenin tesinde, demokrasinin Avrupa ve Amerika araclyla gelebilecei dncesine dayanyor. Avrupaclk, demokrasinin Kopenhag kriterleri araclyla, diplomatik yntemlerle, Amerikanclk ise Amerikann ekonomik ambargolar veya askeri mdahaleleriyle geleceini dnyor. Avrupaclk ve Ame-
92
rikanclk, grnrdeki biimsel farklla ramen ayn noktada buluuyor. Aralarndaki farkllk artk hangi emperyalist daha iyi, hangi smrgeci daha uygar tartmasnn tesinde deildir. Reformist DP izgisi ve paralelindekiler demokrasiye Avrupa araclyla geii savunurken, Talabani-Barzani izgisi ve KADEK tavrlarn Amerikan mdahalesiyle demokrasiden yana belirlemilerdir. (KADEK, ayn zamanda demokrasiye Avrupa emperyalizmi araclyla geiin de savunucusudur.)
5) Milliyetilik nasl kullanlyor?

Uluslama feodalizmin yklmasnn sosyal zemini olarak 19. yzyl boyunca srd. 20. yzyl, devletleme dnemiydi. 1900-1950 arasnda yaklak 60 devlet kuruldu. 1950-1990 arasnda da devletleme srd; bu dnemde kurulan devletlerin bir ou emperyalizmin smrgelerinde gelien bamszlk hareketlerinin sonucuydu; bir ksm ise emperyalizmin smrgelerini (yeni-smrgeletirerek) azad etmesi biiminde geliti. 1990-2000 arasnda ise, yeni devlet kurulmas, yzylda ei grlmedik bir oranda artt. 50yi akn yeni devlet katld uluslararas arenaya. 1900lerin balarnda Avrupada 20 devlet vard. Bu say bugn 50ye yaklamtr. Bu devletlerin bir ou, sosyalist sistemin yklnn zerinde emperyalizmin yeni blgesel planlarnn rettii devletlerdir. Sadece bu bile milliyeti hareketlerin son yirmi ylda nasl emperyalizm tarafndan kullanldn gstermeye yeter. Peki nasl gelindi byle bir srece, ulusal hareketlerdeki bu dnm na-
93
sl gerekleti? Onyllar boyunca sosyalist sisteme dayanan ve ayn zamanda sosyalist sisteme g veren ulusal kurtulu savalar, 1990l yllardan itibaren bu niteliini kaybetti. Bu dnem boyunca ulusal kurtulu hareketlerini karakterize eden en nemli zellik, ulusallklar kadar, sosyalizmden etkilenmeleri ve sosyalist bir ynelime sahip olmalaryd. Sosyalist sistemin artk dayanlacak bir g olmaktan kmas ve tersine emperyalist sistemin geici de olsa g kazanmas, milliyetiliin doasnda varolan tm zayflklar aa kard. Milliyetilik srekli olarak kendine dayanaklar arayarak zafere ulamay esas almtr. Sosyalist sistemin varl, milliyeti hareketler iin bir moral gt; destein zaman zaman maddi-askeri biimlere de brnd oluyordu. Ama sosyalist sistemin milliyeti hareketlere en byk destei, objektif olarak emperyalizmin ve oligarilerin imha saldrlarn nlemesiydi. Sosyalist sistemin yklmas, bu koullar alt st etti. Devrimci, Marksist-Leninist olduunu syleyen, silahl mcadele srdren hareketlerin bile savrulmalar yaad bu srecin en arpc etkisi ise ulusal hareketler zerinde grld. Sosyalist lkelerdeki revizyonist ynetimlere yaknlklarna, uzaklklarna gre bu etki deiik boyutlar gstermi olsa da, temeldeki milliyeti ideolojiden dolay, ok byk bir savrulma yaadlar. "Yeni Dnya Dzeni"ne teslim olmann ilk admlar, sosyalizmden etkilenmeyle benimsenen isimlerin, amblemlerin, sylemlerin terkedilmesiydi. Bunu silah brakmalar, atekesler, bar teorileri izledi. Tm bunlar her lkenin kendi koullarnda farkl bir seyir gsterdi. Kimi hemen silah brakp masaya otururken, kiminde bu gereklemedi; ancak bu farkllama da
94
kendilerinden deil, emperyalizmin ve ibirliki ynetimlerin belirledii bir farkllktr. Bu admlarn ardndan hemen tm milliyeti rgtler, sanki anlam gibi ayn eyleri sylemeye baladlar. nk hemen hepsi, emperyalist zm aray iine girmiti. Kukusuz ki, devrimci hareketler de, ulusal kurtuluu hareketler de sosyalist sistemin yklmasyla ok zor bir dneme girdiler. Gl bir kuatma altnda kaldlar. deolojinin, kendine gvenin snand nokta ite burasyd. Milliyetiliin ideolojik olarak zaaflar, gszl, bu zayf ideolojik temel zerinde ina edilen rgtlenme ve ayn ideolojinin yn verdii strateji ve taktikler, bu koullarda daha fazla dayanamazd. Devrimci hareketin Krt milliyetiliine ynelik bir ok yaz ve aklamasnda vurgulad gibi, bu koullarda milliyeti hareketler, hi aras-ortas olmayan bir tercihle kar karyaydlar: Ya "Yeni Dnya Dzeni"ne teslim olup emperyalist sistemin bir paras olacak, ya da devrimci bir muhasebeyle devrimci izgiye, sosyalizme yneleceklerdi. kinci tercih, glklerle doluydu. Milliyetilik ise, pragmatikti. Gerekiydi! Tercihini yeni dnya dzeninden yana kulland. Bamszlk hedefi, yerini hak krntlarna brakt. Devrim ve iktidarn sz edilmez oldu. Fakat milliyeti kltrn rn olan kullanma mant hala duruyordu. Bu kltrden ise tabii ki gl olan, yani emperyalizm yararlanacakt. 1990l ve 2000li yllar denilebilir ki, milliyeti hareketler asndan kullanlma dnemidir.
KDP-KYBnin Irakta oynad rol, daha nce Kosovada, UK tarafndan oynanmt...
95
Irakn igalinden nce, hatrlanaca gibi emperyalistler BM Bar Gc emsiyesi altnda Bosnay, NATO emsiyesi altnda da Kosovay igal etti. ABDnin nderliindeki NATO gleri, 1999da Yugoslavya'y 78 gn boyunca "Kosova'daki Srp katliamn durdurmak" gerekesiyle bombaladlar. Saldrnn ardndan emperyalizmin oluturduu igal gleri (KFOR) Kosova'ya yerleirken, KDP ve KYB pemergelerinin Gney Krdistanda ABD generalini alkladklar gibi, Kosovada da Arnavutlar sokaa dkerek emperyalistleri alklatan bir baka milliyeti rgt vard: ad Kosova Kurtulu Ordusu, ksaca UK idi. UK, Arnavut milliyetisi bir rgtt. Sfatna ve iddiasna baklrsa, "Kosova halknn kurtuluu iin" savayor, "bamszlk mcadelesi" veriyordu. UK, ksa bir dnem emperyalistler tarafndan terrist rgt olarak adlandrlmsa da, esas olarak ABD tarafndan desteklenmi ve silahlandrlm bir rgttr. ou eleman, Amerikadaki Arnavut gmenler arasndan devirilip eitilmiti. Yugoslavyaya ynelik saldrnn bandan itibaren NATO ile UK arasnda iliki vardr. UK milislerinin bir ounun niformalarnn kollarnda ulusal bayraklarnn yannda grlen Amerikan bayra hereyi anlatmaya yeterliydi. "Bamszlk mcadelesi" verdiini syleyen UK, Milosevi diktatrlne kar emperyalist diktatre mdahale ars yapmt. (Saddam diktatrlne kar Amerikan diktatrlne snan Krt milliyetileri gibi). Emperyalizm, nce onyllardr birarada yaayan Balkan halklarn birbirine kar kkrtm, ardndan "kurtarc" olarak o topraklar igale geliyordu. Emperyalizmin Yugoslavyaya mdahale koul-
96
larnn oluturulmasnda Racak Katliam nemli bir gerekeydi. 15 Ocak 1999da Racakta, onlarca Arnavut katledilmiti. Emperyalist medyaya gre fail tabii ki Milosevi yanls Srplar idi. Tm dnyaya byle anlatld. Herey olup bittikten sonra hazrlanan raporda ise, katliam Srplarn gerekletirmedii akland. Katliam byk ihtimalle, UK tarafndan gerekletirilmiti. Milliyetiliin ibirlikilie ve emperyalizmin ynlendirmesinde kontrgerillacla dntnn bir rnei olarak geti tarihe UK. Sanki UK, milliyetiliin tm melanetlerini gstermek iin kurulmu bir rgtt. Kosova kurtulunca bu defa UKnn saldrlar balad. Srplara, ingenelere ynelik intikam saldrlar dzenleniyor ve ardndan Arnavut olmayan herkese Artk burada yeriniz yok." diyordu. Dn etnik basknn hedefi olan, imdi iktidar olunca, aynsn baka halklara uyguluyordu. Ama ayn UK Kosovada bulunan Amerikallara, Franszlara, Almanlara, talyanlara, ngilizlere, Ruslara "burada yeriniz yok" diyemiyordu. nk zaten onlarn himayesinde milliliini(!) savunabilmektedir. UK emperyalizmin igalinden bir sre sonra Kosovadaki kolluk gc roln stlendi. Bir sre sonra; nk; emperyalizm ibirlikisini igalden sonra da bir sre denemeye devam etti. UK tam denetim altnda davranmakta prz karnca UK binalar basld, liderleri tutukland, UKnn atad belediye bakanlar BM temsilcileri tarafndan grevden alnp, yer yer zorla makamlarndan kovuldu. Emperyalistler, aka UK liderlerinin deneme aamasnda olduunu sylyorlard. birlikilik o kadar kolay deildi yani. ABDnin Iraktaki ibirlikilerine kar da ayn yntemleri uygulamas dikkat ekicidir. Yeterli deneme srecinden geip gven veren UK,
97
emperyalistler nezdinde terfi etti: UK'llardan NATO'ya bal muhafz birlikleri kuruldu. Kosovada da igalin ardndan demokratik bir yap oluturuldu. Grnrde parlamento vard ama NATO ve BM temsilcileri bir cunta efinin yetkisine sahiptiler. Kimlerin seimlere girip girmeyeceini onlar belirledi, beenmedikleri meclis kararlarn veto ettiler. Ama Yugoslavya demokratikletirilmiti!
ABD Krtlerin zgrlne sayg gsterirse... diyenlere Balkanlardan tarihsel bir not:
ABD ve Avrupa emperyalizmi, Balkanlar blp paralayncaya ve blgeye yerleinceye kadar ulusal sorunlar konusunda ok duyarl(!)ydlar. Yugoslavya saldrsnn gerekesi bile etnik temizlii nleme olarak adlandrlmt. Kosovadaki Arnavutlar, mutlaka etnik baskdan kurtarlmal, ulusal haklarna kavumalyd! Bir de emperyalizm blgeye yerletikten sonra olana bakalm: Mart 2001de bu defa Makedonyada atmalar balad. Makedonya nfusunun drtte birini oluturan Arnavutlar ulusal haklarn istediler. Milosevi ynetimine kar Kosoval Arnavutlarn ulusal haklar iin Balkanlar yakp ykan emperyalizm, Makedonyadaki Arnavutlarn ulusal haklarn savunmak bir yana, bu defa Makedonya iktidarndan yana tavr taknd. Oysa aradan iki yl bile gememiti. Emperyalizm byledir; tekrar da olsa, anlamakta glk ekenler iin tekrarda yarar var: emperyalizm iine gelince ulusal haklarn, iine gelince ulusal haklar gasbeden iktidarlarn yanndadr.
98
Talabanilerin, Barzanilerin daveti, daha nce Endonezyada Gusmao tarafndan yaplmt!

Dou Timor, 1975'e kadar Portekiz ynetimindeki bir smrgeydi. Portekiz'in ekilmesinin ardndan Endonezya tarafndan ilhak edildi. Bu ilhakn arkasnda da Amerika vard. Endonezyay buna ynlendiren oydu. Irakn Kuveyti ilhakna yeil k yakt gibi... Austos 1999da Dou Timorda, Dou Timor'un bamsz m, yoksa Endenozya'ya bal zerk bir ynetim mi olacann belirlenmesi amacyla referandum yapld. Timorlular nemli bir ounlukla bamszlk dorultusunda oy kulland. Ne var ki, Endonezya, (zellikle de Amerikan eitimli ordusu) bu bamszl kabul etmedi ve saldrlara balad. Aslnda Endonezya ordusu Amerikaya baml bir orduydu; ama Dou Timor konusunda emperyalizmle eliki halindeydi. ABDye gbeinden baml TSKnn ayn Kuzey Irak Krtleri konusunda ABD ile eliki iinde olmas gibi... Amerikann Dou Timor karsndaki tavr da ayn Krtler karsndaki tavr gibiydi. Dou Timor halk, onun bamszl, zgrl veya katledilmesi umurunda deildi. Yllarca Portekiz araclyla smrgeleri olarak kullanmlard. Sonra Endonezyay ilhaka ynelten de oydu. Dou Timorun ilhak srasnda 200 bin Timorlu katledildi. Ne ABDnin, ne ngilterenin sesi kmad. nk ilhak katliamn yrten emperyalizmin adam diktatr Suhartoydu. 1990larda ise Suharto artk gelien halk hareketini engelleyemiyordu. Emperyalizmin karlarn garantiye alabilmesi iin Suhartonun defterini drp kan deiiklii gerekiyordu. Seimlerle Suhartonun 32 yllk diktatrlne son verildi, ama yeni ynetim de halk hareketini nleyebilme gveni vermiyordu.
99
imdi blp-paralayp yle ynetme zamanyd. Halk muhalefetini oluturan glerin milliyeti, mezhepi nitelikte olmalar da emperyalizm iin uygun frsat demekti. O gne kadar tek para olarak smrd Endonezyay imdi blp paralayarak yamalamaya geilecekti. Emperyalizmin Dou Timorun bamszln desteklemesi ite bunun sonucuydu. Bir lkeye emperyalizm tarafndan bamszlnn bahedildii her yerde buna benzer hesap ve karlar vardr. Emperyalizmin yrrle koyduu plan bir ok yanyla Kosovadakine veya sonraki yllarda gndeme getirilecek olan Iraktakine benzerdir. Dou Timorda atmalarn n alnamamaktadr. ABD Dileri Bakan Madeleine Albright, ya Endonezya durumu kendi kontrol etsin, ya uluslararas mdahaleye kar kmamal derken, BM emsiyesi altnda igal gc hazrlanmtr zaten. Sonuta ABD katliam nlemek, adada istikrar salamak iin mdahale edeceini aklar. Ve tam bu noktada kilit rol, Dou Timor Bamszlk Cephesi (Fretilin) lideri Xanana Gusmao oynar. Gusmao, Birlemi Milletler nclnde askeri birliklerin blgeye gnderilmesini ister. gali merulatracak daveti yapacak ibirliki-milliyeti lider bulunmutur. (UKnn NATOyu davetini, veya TalabaniBarzaninin ABDye davetini hatrlayn!) Gusmao, emperyalizmi byle bir mdahaleden ne kadar karl kacaklarna ikna etmek iin de Asya-Pasifik blgesi iin Dou Timor'un sanayi yatrmlar ve mali merkez olabileceini... Panama'nn salad kolaylklar salamay dndklerini... aklar. Sylenenin z udur: biz size Endonezya'dan daha iyi bir ibirliki oluruz!
100
Milliyetiliin hemen her yerde bu syleme bavurduunu hatrlayn yine. Uluslararas igal gcnn blgeye yerlemesi zerine Dou Timor'u igal altnda tutan Endonezya, birliklerini blgeden ekti. (ABD Kuzey Iraka girince, Trkiyenin Kuzey Iraktaki glerinin bir ksmn ekmesini hatrlayn.) Milliyeti lider Gusmao, yllar sonra Dou Timor'a dnmt ama uluslararas igal gc askerlerinin korumas altnda! Dou Timor artk bamszd ama, snrlarn uluslararas igal gc koruyordu!
Afganistanda Kuzey ttifak; lkemizi daha ok bombalayn!

Sovyetlere kar Taliban destekleyip, kulland, sonra Talibana kar Kuzey ttifakn kulland. Kuzey ttifak saldr balamadan nce, 15 bin askerlerini Amerikann emrine verebileceklerini aklad. KDP-KYB de byle aklamt. Afgan halknn stne bombalarn yad gnlerde Kuzey ttifak, Saldr bir ka gn daha srerse Taliban daha fazla dayanamaz diyerek yaan bombalardan ok mutlu olduklarn aklad. Badat hafif bombalanyor, biraz daha etkili bombalanmal diyen Talabaniyi hatrlayn. Balkanlarda UKnn oynad rol Afganistanda stlenen Kuzey ttifak, 1996'dan beri Taliban iktidarna kar savaan bir gt. Afganistanda ounluu oluturan Petunlarn dndaki, Hazara, Tacik ve zbekleri temsil ettiini iddia ediyor. Onlar bir araya getiren airet-milliyet balardr; siyasal adan ise kurduklar partiler islamc bir zellik tayordu. ABDyle ibirlii yapld andan itibaren kuzey itti-
101
fak ve Taliban arasndaki atma, bir i iktidar kavgas olmaktan km, Kuzey ttifaknn kendi lkesine, halkna kar igalci emperyalizmle ibirliine dnmtr. Emperyalizme siz havadan biz karadan diyerek kendi lkesinin igaline kap aan bir gtr Kuzey ttifak.
Kullanma zerine yaplan kk hesaplar; kullanlmaya, ve ihanetlere dnmtr

nce halklar birbirine krdr; ulusal elikileri kkrt, zmszletir, sonra kurtarc olarak gelip kendin igal et. Emperyalizmin yntemi bu kadar aktr. Sorunu yaratan da, zclne soyunan da emperyalizmdi. Emperyalistler bu plan uyguladklar her yerde kendilerine bir daveti de yaratmlardr. Irakta Barzani-Talabani, Dou Timorda Gusmao, Kosovada UK, Afganistanda Kuzey ttifak... Andmz bu rneklerin dnda da milliyetiliin benzer tezahrlerini grmek mmkn. Arafatn, hemen her srail saldrsnn ardndan ABDye mdahale et, srailin anlamalara uymasn sala diyerek yapt arlar da Amerikan mdahaleciliini merulatran milliyetiliin deiik tezahrleridir. Bu zmlere onay veren milliyeti liderlikler, kanlmaz olarak emperyalizm tarafndan kullanlan bir gce dnmektedirler.
Ulusal soruna, burjuvazinin mi, halklarn gznden mi baklacak?

Marksist-Leninistler, ulusal soruna da ezilenlerin, halklarn karlar asndan bakar. Smrgeler soru-
102
nunun emperyalizme kar mcadele sorunu olduu noktada, halkn karlaryla eliki iindeki bir ulusal kazanmdan szedilemez. Halkn karlaryla elien herhangi bir gelime, ulusal bir kazanm olarak grlemez. Ne gzel, Krte renim veren bir niversite var Kuzey Irakta (Ama niversiteyi her an kapatabilecek yetkiye sahip bir igalci de var)! Ne gzel, kendi bayraklarn takabiliyorlar kurumlarna (Ama Krt yetkililer, Amerikan bayra nnde etmek zorundalar yeminlerini) Ne gzel, Krte televizyon, gazeteler var (Ama o Krteyle, o gazetelerde Amerikan igaline kar savaalm arsn yapamazsnz)! Olgular btnden kopararak, snflar mcadelesinin dnda ele alarak bir yere varlamaz. Ulusal haklar iin mcadele de sonuta emperyalizmle halklar arasndaki mcadelenin bir parasyla, onu hangi adan bakmamz gerektiini Leninin u szlerinde de bulabiliriz: Ulusal kltr adna -Byk-Rus, Polonyal, Yahudi, Ukraynal vb. ... btn uluslarn burjuvazisi, gerici iren tertiplere girimi bulunmaktadrlar. Eer konuyu Marksist olarak, yani snf savam asndan ele alrsak; sloganlar, genel ilkelerle deil, anlamsz beyanlarla, parlak szlerle deil, snflarn siyasal karlar ile karlatrarak ele alrsak... (Lenin, Uluslarn Kaderlerini Tayin Hakk, sf. 20 Snflarn siyasal karlar; evet, Kuzey Irak, BarzaniTalabani izgisi tartlrken, Krt milliyetiliinin asla kullanmad bir kavram var: Krt halk ve onun karlar. Barzani-Talabani izgisi Krtlerin iradesi olarak deerlendiriliyor; hayr, feodal burjuva Krt nderliinin iradesidir. Krt yoksullarn belli llerde yedeklemi olmas, onun bu snfsal niteliini deitirmez.
103
KDP-KYB izgisi, Gney Krdistanda u veya bu lde egemenliini kurduu andan itibaren bu niteliini gstermitir. Milliyetilik mlkiyetiliktir; Barzani-Talabani izgisi, mlk iin Irak saldrsnda Amerikan askeri olarak yer almay kabul etmi, karde olmas gereken haklara kurun skabilmitir. Yine KDP ve KYB, bugn belli llerde denetimi etkileyebildii yerlerde KADEK ve PDKya faaliyet hakk tanmamaya almaktadr. PDK, Badatta bro aabilirken, Dahokta Krt milliyetisi Talabani-Barzani iktidar tarafndan engellenmektedir. PKK ile KDP ve KYB arasndaki atmalarn temeli de bu mlkiyeti temeldir. Oligariyle ayn dn noktasna getiren de bu niteliktir. Nasl ki, PKK, Kuzey Krdistan kendi mlk olarak grp, orada Trkiye Soluna siyaset yasa koymaya kalktysa, KDP-KYB de ayn mantkla PKKy Gney Krdistanda istememitir. Amerikayla ittifak yapabilen Krt milliyeti hareketler, birbirleriyle deil ittifak yapmak, rekabet ve atma iindedirler. Yalnzca bu olgu bile, onlarn ulusal soruna, ulusal karlara hangi gzlkten baktklarn gstermeye yeter. Hi kuku yok ki, Iraktaki, Gney Krdistandaki zgrlk ve demokrasiyle, Marksist-Leninist literatrdeki zgrlk ve demokrasinin ilgisi, benzerlii olmadn Krt milliyetileri de biliyor. Kavramlar, bilerek arptlyor. Krt milliyetilii, dilimiz serbest braklsn, bir de iktidara ortak edilirsek ne ala; bunu kimin salad, ne pahasna, hangi amalarla salad bizim iin nemli deil diyen bir dargrllk iindedir. arptmann nedeni ise, bir dnya tercihidir: Amerikanc dnya dzeni tercihi!
104
6) Kim, kimin mttefiki? Krtlerin yeri hangi ittifaklarda?

Btn dnya Krtlerden bahsediyor. Dnya medyas Krtleri gndeminden drmyor. Yakaladmz bu olumlu imaj korumak gibi bir grevimiz var... (Yusuf Serhat Bucak, 16 Nisan 2003, zgr Politika) Btn dnyann Krtlerden bahsediyor olmas coturmu Krt milliyetisini. Oysa toplumsal gndemde yer almann basit bir ahlaki ve siyasi ls vardr; gndemde olmak deil, ne iin, nasl gndemde olduun nemlidir. Krt milliyetisi bunu grmezden geliyor. Dnya Krtleri konuuyor konumasna, ama nasl? Tm dnyann Krtlerin Amerikan ibirlikiliinden szettiini es geiyor. Es getii gibi, tam bir arlatanlkla olumlu imajdan szediyor. Olumlu imajn adresi belli; o imaj sadece Beyaz Sarayda. Brormzn nceki blmlerinde aktardmz Thomas Alimhnat gibileri gerek bir Amerikan mttefiki olmakla taltif ediyor Krtleri. O kadar. Dnya halklar kaygyla, kukuyla izliyor, dnyann devrimcileri, demokratlar nezdinde hi bir olumlu imaj szkonusu deil. Amerikann gerek mttefiki tanmndan rahatsz olmayan milliyetilik, dnyada kendisine nasl bir yer aryor? Osman calan, bir aklamada yle diyordu: Bir zincirin halkalar misali, statko, siyasi, ekonomik ve askeri mdahalelerle yklmaya mahkumdur. ... Egemen lkelerin rpnlarna ramen, Krtlerin zgrlklerini elde ederek eskiyi amalar gndemdedir. nmzdeki bir ka ylda ekillenecek statkoda, Krtler de yerlerini alacaklardr. (1 Mays 2003, Yeniden zgr Gndem)
105
Ksa vadede ekillenecek statkonun Amerikann belirleyiciliinde bir statko olacan sylemek iin kahin olmaya gerek yok. Tm siyasi glerin, halklarn siyaset arenasnda bir yeri vardr; Amerikan imparatorluunun dayatmas erevesinde sylersek; ya ABDye gre er ekseninde, ya da ABDnin gerek mttefiklerinin yannda. Tercihin ikinci kampta olduu anlalyor: lkemizdeki Krt milliyetilii, politikaszdr. Politikaszlk genel geer szlerle rtlmek istenmektedir. Mesela deniyor ki, Krtlere gelince, onlarn da durumu dikkatle ele alnmay gerektirmektedir. Savan eski sistemi paralamas, Krt inkarn krm ve Krtlerin stratejik deerini aa karmtr. Sre doru ele alnr ve doru politikalarla yrtlrse, yeni blge ve dnya sisteminde Krtlerin nemli bir yeri olacaktr. (Selahattin Erdem) Krt milliyetiliine gre sreci doru ele almak, Amerikayla atmamak, kar karya gelmemektir. Barzani izgisinde, boynuzun kula gemesi misali, Barzanilerin yerini almaktr. Hesap budur. Kendi deerini, nemini, emperyalizmin gzndeki deeriyle hesaplayan bir bak asdr bu. Bu anlamyla da devrimci, yurtsever, halk deildir. Mevcut statkonun alternatifi olarak Amerikan statkosunu koyduunuz, Amerikan hegomanyasna kar bamszlk iarn ykseltmediiniz noktada, demokrasi, zgrlk zerine sylenen szlerin karl yoktur. Hem blgede ABDnin yapmak istedii dzenlemelere kar kmayacaksnz, Amerikann oluturaca statko iinde yer alacaksnz, hem de blgede demokratik zm gerekletirilecek! Kabul edilen statko, emperyalizmin ak veya gizli igalidir. Akgizli igal koullarnda mmkn olabilecek demokrasinin en fazlas, emperyalist demokrasinin yeni s-
106
mrgelere uyarlanm hali olan demokrasicilik oyunudur. Talabani ve Barzaninin savunduu, KADEKin demokratik Irak diyerek onaylad byle bir demokrasidir. Talabani-Barzani izgisinin demokrasi anlayyla, KADEKin demokrasi anlay ayndr. KADEK, igal karsndaki tavrda, demokrasi tanmnda TalabaniBarzani izgisiyle aynlam olmann zerini rtmek iin KDP ve KYBnin milliyeti zm izgisinde, kendilerinin ise demokratik zm izgisinde olduklarn vurgu yapyor sk sk. Ne var ki bu kavramlarla fark koyma abas, daha ok gemiten gelen mlkiyeti rekabet nedeniyle KDP ve KYBnin KADEKin nnde bir engel oluturmasndan kaynaklanyor. KDP ve KYB, KADEKle ittifak yapsalar, bu zorlama farkllk da silinecek. Milliyetiliin, ibirlikiliin yaratt ittifaklar ve ilikiler zincirinin yaratt karmak tabloyu zetleyelim sonu olarak; Trkiye, Amerikann stratejik mttefiki olmakla vnyor, ona yaslanarak varolmaya alyor. KADEK, Trkiyenin en iyi mttefiki biz oluruz diyor. Amerika, Trkiyeye (ve tm dnya halklarna, lkelerine) benim dediklerim olacak, benim politikalarm uygulanacak diye dayatyor. Oligari de ayn dayatmay Krtlere yapyor. Oligari, ABD desteine yaslanarak, lke iinde Krt halkn ezerken, Kuzey Iraka da saysz snrtesi operasyonlar yapt. imdi Amerikann desteini arkasna alan Krt milliyetilii Kuzey Iraka bir daha girersen silahla karlk veririm diyor, lkemizdeki Krt milliyetileri ise, arkasnda ABD, z, yoksa mdahale eder diyerek politika yapyor. Bu tablodan ilerici, ulusal bir yan kar m?
107
Osmanlnn imparatorluk politikasna gnlllkten, ABD imparatorluunun mttefikliine

Amerika ve Trkiyenin stratejik mttefikliinin youn olarak tartld Nisan ortasnda yeni bir bildiri yaynlayan KADEK, oligarinin en iyi mttefikinin Krtler olduunu belirtti: Aklamann bal Trkiye iin kmazdan k bildirgesi idi. KADEK, Trkiye'nin stratejik mttefikinin Krtler olduunu belirterek, bu mttefiklik salanmad takdirde ABD mdahalesi ihtimaline dikkat ekiyor: ... mdahaleye gereke sunan gerici yaplanmalar terk edilmeli... Halklaryla btnleen ve kusurlu olmayan ynetimler olduu taktirde, ABD'nin blgeye mdahale etmeye cesaret edemeyecei aktr." (19 Nisan 2003, Yeniden zgr Gndem) Krt milliyeti hareketinin oligariye ittifak ars yeni deildir. Birlikte Kafkaslara, Balkanlara, Ortadouya almay, Yavuz Selim dneminin ittifaklarn yeniden canlandrmay nermitir daha nce de oligariye: Blgesel liderlik zgcne dayal olarak en iddial konuma gelecektir. zellikle Krtlerin blgesel dostluu, (Trkiyenin) blgesel gcne byk katk salayacaktr. Tarihte olduu gibi gnmzde ve gelecekte de Krtlerin bu rol Ortadouda hakl ve gl olmann temeli olacaktr. Stratejik bir tehlike olarak grlmekten kp, dayanlan temel bir g haline gelecektir. Bu temelde Balkanlardan Kafkasyaya ve Orta Asyaya kadar glenmenin yolu alacaktr... (Abdullah calan, mral savunmalarndan)
108
Blgesel liderlik, KADEKle oligarinin arasnda paralellik kurmay salayacak bir kavramdr. calan bunu mralda bu paralellii amalayarak kullanmtr. zaldan Genelkurmaya, Demirelden Tayyip Erdoana kadar oligarinin dilinden drmedii bir amatr blgesel liderlik. Krt milliyetilii de bu noktada blgesel liderliin yolunun Krtlerle ittifaktan getiini syleyerek, oligariyi iknaya almaktadr. PKKnn bu ittifak isteini gndeme getirdii ilk aklamalarndan bir blm hatrlayalm: Trkiye devletinin Krdistan ile eliki, atma ve sava ierisinde olmas kesinlikle byle bir ynelimi iin engeldir. 16.Yzylda byle bir ynelim salarken, Krdistana uygun bir yaklam gelitirmek zorunda kald. O zaman gelitirilen yaklam; Krt beylikleri ile Yavuz Selim arasnda belli bir iliki ve ittifak temelinde Osmanl, Douda yllarca sren bir imparatorluk geliimine yol at. ... Eer Osmanl yneticilerinin yaptna benzer biimde tarihten ders karrsa, gncel duruma uyarlanm politikalar retebilir. Krtlerle zm, anlamay esas alrsa, Krt ulusunun gcn arkasna alr ve onun destei ile birleirse Douya ve Gneye ynelik almn yrtebilir... (PKK Bakanlk Konseyi yesi Duran Kalkan, 23-24 Nisan 1999, zgr Politika) Osmanl bir imparatorluktu. Varoluu igal, yama ve hara zerine oturuyordu. Artk Osmanl imparatorluu yok. Ama ayn blgede imparatorluk roln stlenen baka bir lke var: ABD. Trkiyenin OrtadouBalkanlar-Kafkaslarda bir imparatorluk rolne soyunmasnn (Krtlerle stratejik ittifak gerekletirdii koullarda dahi) mmkn olmadn herkes biliyor; soyunaca rol, taeronlukla yama-talandan krntlar almasdr. Krt milliyetiliinin oligariyle ittifak da bu yama-talana ortak olmaktr.
109
Halklarn karlarn terkedip Trkiye oligarisiyle imparatorluk politikalar uygulamann teorisini yapanlar; bu yeni konjonktrde, olmayan bir imparatorluun mttefiki olmaktan gerek imparatorluun mttefiki olmaya geite zorluk ekmemilerdir. Siz ibirlikilii kabul ettikten, igalleri, talan onayladktan sonra, artk hangi imparatorlukla ibirlii yapacanz tali bir sorundur. Yavuz Sultan Selim ile ibirlii yapan Krt halk deil, Krt beyleridir; yani egemen snflardr. PKK tarihten kendine rnek olarak isyanlar deil, egemen snflarn ibirlikiliini almaktadr. mraldaki savunmalarda, isyanlarn neredeyse hepsinin mahkum edildii bir tarih anlayndan baka bir politika kmas da mmkn deildir. imdi yeni bir gerekeyle, daha doru bir deyile yeni bir tehditle ayn neri tekrarlanmaktadr. Yeni gereke, bak sorunu zmezsen, bizimle ittifak yapmazsan, ABD mdahale eder diye ifade edilmektedir. Suriye, ran, Krtlere kar oligariyle ittifak yapmaya alyor. Krt milliyetilii de oligariyle ittifak yapmaya alyor. Ama ayn zamanda Amerikayla da mttefik olabileceini sylemekten kanmyor. KADEK, oligariyle ayn mantk izgisinde, ABDnin en iyi mttefiki olmaya da adaydr. Bunda temel bir eliki de yoktur. ABDyle oligarinin mttefiklii ne kadar normalse, ABDnin Ortadou statkosunu kabul eden, oligarinin blgedeki taeronluunu kabul eden Krt milliyetiliinin her iki gle ittifak iinde olmas da o kadar doaldr. KADEKin u aklamas ABDyle ittifakn teorik temelini de hazrlyor: Blgede mevcut devlet biimlerinin artk tarihin p sepetine atlmasnn zaman gelmitir... bu sistemin almas en dorusudur. Ayn e-
110
kilde bunlar ABD asndan da almas gereken glerdir. (Osman calan) Ama ayn olunca, o ama dorultusunda ibirlii de doaldr. Ama bir sorun var; ABD kendine baka mttefikler bulmu. Bu noktada yaplacak ey kendilerinin daha uygun bir mttefik olduunu kantlamaktr. PDK adna yaplan aklamalarda, KDP, YNK gibi partiler bugne kadar kendi aralarnda demokrasi gelitirmemilerdir. ABD imdi de bu glere dayanarak demokratik bir sistem yaratamaz. (2 Haziran 2003, zgr Politika) denilmektedir. ABDye dayanlacak g olarak Barzani-Talabani yerine kendini nermektedir KADEK izgisi. ABDnin demokratik bir sistem yaratma amac konusunda da hi pheleri yoktur. Demokratik deerlere nem vermesi ve Krt halknn zgrln kabul etmesi durumunda, Amerika ile ilikiye geebileceklerini de belirtiyor Osman calan (22 Nisan 2003, Yeniden zgr Gndem). Benzer bir yaklam Abdullah calan da dile getiriyor: ABD ile grme ve demokratik ibirlii olabilir. Eer olumsuzluk yapmazlar, Krt ve Trk demokratik birliini gerekten isterler ve gereini yaparlarsa bu yaklam btn blge lkelerinin demokratiklemesini olumlu etkiler. Bush'un son zamanlarda diktatrlerin almas ynndeki baz deerlendirmeleri yanl deildi. (18 Mays 2003, zgr Politika) Osman ve Abdullah calan, imparatorluunu kurmak iin pervasz bir saldrganlk iindeki ABDden demokratik deerlere nem vermesini bekliyorlar! ABDyi mi tanmyorlar, yoksa emperyalizmi mi bilmiyorlar? Bunlarn cevabnn hayr olduunu kabul etmek durumundayz. O zaman geriye tek bir k kalyor.
111
Bunlar biline biline ABDyle mttefiklik tercih ediliyor. ABD demokrasiyi gelitirirse... diyenlere tarihsel bir not dmek isteriz burada. eyh Mahmut Berzenci, 1918de Osmanl imparatorluuna sava at; otonom Krdistan istiyordu. Berzenci bu sava aarken, byk lde blgedeki petrol kaynaklarn isteyen ngilizlerin desteine gveniyordu. Berzenci ve Sleymaniye ileri gelenlerinin daveti zerine ngiliz birlikleri blgeye yerleti. eyh Mahmut Berzenci Krdistan Kral ilan edildi. Blgedeki airet reisleri ngiltere hkmetine bir mektup yazdlar. Aada aktaracamz bu mektubun baz blmlerinin Amerika demokratik deerlere nem verirse, Krt zgrln tanrsa... cmleleriyle ne kadar benzerlik tadna dikkatinizi ekmek isteriz. Evet, mektup yle diyordu: Majestelerinin hkmeti, Dou halklarnn Trk mezaliminden kurtarlp, onlara bamszlklarnn gereklemesi iin yardm etme niyetini aklam olduundan, Krdistan halknn temsilcileri olan efler, hkmetten ngiliz himayesine alnmalarn ve birliin yararlarndan yoksun kalmamak iin Iraka balanmalarn rica ederler... Eer hkmet Krtlere yardm eder ve onlar korursa, onlar da onun emir ve grlerini kabullenmeyi taahht ederler. ngiltere bata hayr demez bu isteklere. Ne var ki devran dner, ngilterenin karlar farkllar; Irakta bir Arap iktidar ngilterenin daha ok iine gelir. Annda satarlar Krtleri. eyh Faysal Irak kral ilan edilir, ngiltere Krtlerin de ona boyun emesini ister. Berzenci, Faysal tanmayarak yeniden kendini Krdistan Kral ilan eder.
112
Dn Berzenciyi kral ilan eden ngiltere, bu defa krala kar saldrya geer. ngiliz hava kuvvetleri, Mart 1923te Krt kylerini bombalar, yine kan akar Krt halknn. Saldr sonucunda Berzenci hareketi 1924 ylnda yenilir... Ksacas, tarih renmek isteyenler iindir. Tm dnyay tehdit eden, tm lkelere ya bana teslim olacaksnz, ya da bana karsnz dayatmasnda bulunan, terre kar sava adna lkeleri igal edip, hukuku, insan haklarn ayaklar altna alan bir lke, demokratik bir sistem yaratacak! Demokratik deerlere nem verecek! Buna inanmak, ideolojiler bir yana, tarihten renmesini bilmemektir. KADEKin ittifaklar tartmas, oligari ve ABDye ynelik. Bir ey yok bu tartmada: Halklarn birlii. Krt milliyetiliinin ittifaklarnda halklarn birlikte mcadelesi seenei yok! Irakta ve Trkiyede Arap, Krt, Trk, Trkmen halklarn birlii ve halkn iktidar iin birlikte mcadelesi, birlikte rgtlenmesi, KADEKin gndeminde yoktur.
Badat Paktnn alternatifi, paktn hamilerine mi snmak?

Krdistann blnd paralar zerinde gerekleen ve gerekleemeyen ittifaklar, Krt sorununun seyrinde son derece belirleyici bir rol oynamtr. Bugn kah ABDyle, kah oligariyle gelitirilmeye allan ittifaklar, bu zincirdeki yanl halkalara yeni halkalar eklemektedir. Krdistann paralanml zerine ekillenen statkonun bu kadar uzun srmesinin en nemli iki nedeninden biri, Krt halknn burjuva, feodal, kk-burjuva milliyeti nderlikleri aamamas; ikincisi; Krt topraklarn ilhak etmi bulunan blge devletlerinin arala-
113
rndaki tm elikilere ramen genelde Krt halkna kar ittifak yapmay baarm olmalardr. Badat ykld, pakt resmiyette oktan dald ama, blgedeki oligarik ve kk-burjuva diktatrlklerde Badat Pakt ruhu sryor. ran, Irak, Trkiye ve Pakistan 1955'te Badat Paktn kurdular. ngiltere ve ABD'nin de katld bu paktn amac, gerekte SSCBye kar Ortadouyu denetim altna almakt. Ancak, zellikle ran, Irak, Trkiye bu ittifak Krt halkna kar ittifaka dntrdler. Temmuz 1958'da Irak krallnn devrilmesi sonrasnda Irak Badat Pakt'ndan ekildi. Pakt'n merkezi Ankara'ya tand, ad CENTO olarak deitirildi. Bu paktn bozulmaz niteliine, ABDnin Irak igali sonrasnda bir kez daha tank olundu. ABDye kar bir araya gelemeyen Trkiye-Suriye-ran, Krtlere kar ittifak politikalarn srdrdler. Egemen snflarn ibirlikiliinin ve ezilen ulus milliyetiliinin amazlar, zayflklar ve riyakarlklar tm plaklyla ortaya kt. Trkiye-Suriye-ran, Amerikan emperyalizminin dayatmalar karsnda aciz bir tutum sergilerken, Krt halkna kar hala yksek perdeden tehditler yadrmaya devam ediyorlar. te yandan Krt milliyetilii de ayn ekilde blgeye Trkiyenin, rann mdahalesine kar karken, silahmzla direniriz aklamalar yaparken, blgedeki byk igalciye kar tek szleri yoktur. Kk igalciye hayr, byk igalciye evet! Krt milliyeti gler, kendilerini blp paralayan blge devletlerine kar ittifak yapamazken, egemen snflar ittifak yapabiliyorlard. Bu tablo, beraberinde blge devletlerinin Krt milliyetileri arasndaki elikilerden de bol bol yararlanmalarn getirdi; Krt milliyetilerini birbirlerine kar kullandlar.
114
Krt milliyeti rgtler, blge devletlerinden birine yaslanmay politikalatrnca, kullanmann maddi zemini de yaratlmt zaten. Elbette u veya bu blge devletinin desteini almann bedeli de vard. Krt milliyeti rgtler, bu bedeli srekli dediler; Bedellerden biri, kendi ulusuna ihanetti; desteini ald blge devletindeki Krtlerin durumunu grmezden gelecekti. Hatta baz durumlarda grmezden gelmek de yetmeyecek; kendi ulusunun dier rgtlenmelerine kar savaacaklard da. Trkiye desteindeki KDPnin PKKya kar savamas, ran desteindeki KYBnin KDPye kar savamas rneklerinde olduu gibi. Bedellerden bir dieri, asla gerek anlamda bamszlk ve demokrasiyi hedeflemeyecek olmalaryd. Bu ittifaklar, hep katliamlarla sonuland. Ama milliyetilik ders almamak demekti zaten; nk onun ufku, pragmatizmi aamyordu. Kullanyoruz sandklar her durumda kullanlan olmak bu nedenle Krt milliyetiliinin kaderi oldu. ABDnin Irak igal edip Saddam ynetimini ykmasna ramen, Pakt ayakta. Ama bu paktn karsnda yine bir halklar pakt yok. Krt milliyetilii, Paktn kurulduu 1955den bu yana, smrgeci, ilhak lkeler ittifakna kar halklarn ittifakn kurmay hedeflemedi. 1990larn ortalarnda, yine bir Barzani-Talabani atmasnn ardndan bar salamak iin ABDnin gzetiminde bir toplant yapld. Trkiye ve ngiltere de katld bu toplantya. Toplant sonucunda KDP ve YNK arasndaki atmalara son verilmesi, Irak'n toprak btnlnn korunmas, Blgesel Meclis seiminin yaplmas, Trkiye'nin btnlne ynelik blgelerinden gelecek saldrlara kar engelleyici olunmas... kararlar alnd.
115
Oligari, bu kararda grld gibi, Kuzey Irakta Krtlerin devletlemesine evet demi oluyordu. Peki neyin karlnda? Ecevit yle diyor: "Son zamanlarda KDP ve onun lideri Barzani ile aramzda karlkl gvene dayal bir ibirlii var. Sayn Barzani, blc terr rgt PKK'ya kar bize yakn destek vermektedir." (Yeni Yzyl, 5 Eyll 1998) Krt milliyetiliinin ve oligarinin milliyetiliinin nasl pragmatizm batanda boulduunu sadece bu anlamaya bakarak da grebilirsiniz. Barzani, Trkiyenin desteini almak karlnda Kuzey Krdistandaki Krt rgtlenmesine saldrmay kabul ediyor. Oligari de PKKya darbe vurulaca iin memnun. Blgedeki egemen snf rejimlerinin politikas byle olduu iin, Krt ulusal kurtuluculuunun ncelikle dnmesi gereken de ayn topraklar zerinde yaadklar halklarla ittifakt. Badat paktnn karsna ancak byle bir paktla klabilirdi. klamad. Tersine, Krt milliyetilii, milliyeti karlar iin Krdn kann dkt, kendi ulusal karlar iin dier halklarla arasna itler rd, rlm itleri kalnlatrd ve nihayetinde ittifak iinde olmas gereken halklara kar kurun skt. Bir ok kesim Barzani-Talabaninin ibirlikilikte sergiledii pervaszlk karsnda, feodal-burjuva nderliklerin tavrndan ok, bunu kendi kadrolarna, kitlelerine nasl benimsetebildiklerine ard. Bu tarz bir ibirlii, ak ki, sadece ynetim katnda olup bitmiyor. Ynetim katnda oluyor, ama tabanda bitiyor. Milliyetilik, tabanna da bu ibirliini benimsetiyor. calann mralda gelitirdii politikann baars da, bunun oligariden nce kendi kadrolarna, tabanlarna benimsetilmesine balyd. calan, savun-
116
malar iinde bunun nasl salanabileceine de zel bir yer ayrmt: kmazda ve atma srecinde ileri apta devlete yabanclam, ters dm Krt halk ynlarnn da bu zm tarzyla rahat kazanlaca aktr. Unutmamak gerekir ki; tarihte Malazgirtte, aldranda, Erzurumda nasl en kritik anda bu dostluk kazanmak iin vazgeilmezse, gnmzde demokratikleme anlamnda benzer bir sreci arz ediyor ve bu da ancak demokratik birlik yoluyla, incinmi duygularn gvenle, barla kazanlmas ve pekitirilmesiyle olacaktr. (23 Haziran 1999, Esas hakkndaki mtalaaya cevaptan) Dzenin halk kazanmasndan szediliyor burada. Bir sre sonra bu bir politika haline getirilerek devlete gven verme politikas olarak adlandrlm; calan, PKKnn nne bunu bir grev olarak koymutur. Milliyetilik, snfsal olarak ierdii pragmatizmle, benmerkezcilikle, politikada, taktikte, kltrde kendine zg bir ekillenme de yaratmtr. Barzani ve Talabaninin Amerikan ibirlikiliinin kendi tabannda bu kadar kolay kabul edilebilmesi de yaratlm bu ekillenmenin sonucudur. (Krt milliyeti hareketlerin yaplanmalar iinde u veya bu lde hala etkili olan feodal yaplanmalar ve geri kltr de bu benimsetmeyi kolaylatran bir dier faktrdr.) Bu kltr, reel politika adna, anti-emperyalist dnceden ve duygudan byk lde uzaklamtr. Ezilen uluslarn, smrgeletirilmi lkelerin halklarnn doal anti-emperyalist tepkileri, duygular byk lde trplenmitir. Bamszlk ve devrim dncesi silinmitir. Ortak mcadele reddedilmitir. Milliyeti hareketlerin k
117
noktalarnda farkl bir slup olsa da, oluturulan ekillenmeye bal olarak devrimin, yurtseverliin literatr de terkedilmi ve dzenin, reel politikann, pragmatizmin dili, kavramlar benimsenmitir. Bu yanyla da milliyetilik, belli bir ulusal uyan salarken, ayn srete halklarn ulusal devrimci dinamiklerini trpleyen bir rol de stlenmi olmaktadr.
7) Smrgecilik teorisi, emperyalist kresellemeye tabi olmann da zeminidir

Smrgecilik teorisi, milliyeti harekette bir teorik tesbit olmann, stratejiyi belirleyen bir teori olmann tesinde, tm dnce tarzn belirleyen bir kltr haline dnmtr. Smrgecilik teorisinin doal ve mantksal sonucu bamszlktr; smrgeci devletten ayrlp ayr bir devlet kurmaktr. Krt milliyeti hareketi, oktan bu hedefleri terketmi, kesinlikle ayrlmay dnmediini, hele hele ayr devlet gibi bir eyi yanl bile bulduklarn ilan etmi olmalarna ramen, smrgecilik teorisi hala onlarn taktiklerini, sluplarn, propaganda ve ajitasyon yntemlerini belirlemeye devam etmektedir. Smrgecilik teorisine gre; Krdistan'n Trkiye snrlar iinde kalan blm, Trkiye'nin smrgesidir. Bu tesbitin ilk sonucu, ayr devrim ve ayr rgtlenmedir. PKK da bu temelde yola km, buna gre rgtlenmitir. Bu tesbit uzun yllar tartlmtr. KADEKin bugn bu tesbiti hala savunup savunmad belli deildir. Ama bu tesbitin pratik sonular varln srdrmektedir. Halklar milliyetlerine gre bl-
118
mek hala Krt milliyetiliinin bir politikas durumundadr. Smrge teorisi, emperyalizmle kolaylkla uzlamann, kresellemeyi adeta itirazsz kabul etmenin teorik altyapsdr: Smrge teorisi, Trkiyenin de bir smrge olduunu gzard ederek, hedefine emperyalizmi deil, onun ibirlikilerini koyar: Krdistan devrimi en n planda Trk smrgeciliini hedef alr." (Krdistan Devriminin Yolu) Bu bak as o kadar arpktr ki, Trk smrgeciliiyle emperyalizm arasnda bir tercih yapma ihtimallerini tartr ve tercihini emperyalizmden yana yapar. Sevri olumlayan kafa yaps, aka "ABD'ye balanma, ngilize balanma ileri bir admdr" da diyebilmitir. Smrge teorisi bu yanyla, Krt milliyetiliinin bamszlk olmadan demokrasi anlayn, ABDnin, ABnin himayesinde bir sistemi kabul ediinin ilk basamaklarndan biridir. Smrgecilik teorisi savunulduu iin, bunlar da kolaylkla kabul edilmitir. Smrgecilik teorisi, byle bir ideolojik-politik zayflk yaratmann dnda; pratik olarak da zayflatc bir role sahip olmutur. Halk glerini, onlarn rgtllklerini blm, zayflatm, oligariye politik manevra imkan tanmtr. Tek halk-tek lke-ayr devrim olarak formle edilen bu anlay, hayatn her alannda, ii, memur, genlik, gecekondu yoksullarnn rgtllklerini de fiilen blmtr. Gerekte Krt milliyetiliinin kafa yaps, resmi olarak da Krt iilerin ayr sendikalamas, Krt memurlarn ayr sendikalar kurmas, Krt renci genliin ayr dernekler kurmas eklindedir. Ama bunu gerekletiremedikleri iin, ayn at altnda bulunmalarna ramen, blnmeyi fiili olarak gerekletirmilerdir.
119
Trkiyelileme, dzenle btnleme politikalarna ramen, bu bak as her alanda devam etmektedir. Sendikalarda, kitle rgtlerinde Krt milliyetilii kendi gndemi, benmerkezcilii erevesinde hareket etmekte, bu gndemi herkese dayatmaktadr. Tek sorun, ba sorun, ncelikli sorun Krt sorunudur. Demokratikleme denilince de, insan haklar denilince de, mcadele denilince de anlalmas gereken budur. Ve herey buna tabi olmak zorundadr. Dnyada ve lkemizdeki her gelime, her eylem buna gre deerlendirilmi; gelimelerin olumluluu veya olumsuzluu, eylemlerin doruluu ve yanll Krt milliyetiliinin bar politikalarna hizmet edip etmemesine gre belirlenmitir. Ve sonuta, smrgecilik teorisi kendi zddna, smrgecilikle ibirlii izgisine dnmtr. Baka bir deyile, teori, bu teorinin sahiplerinin etraflarna kendi elleriyle rdkleri bir hapishane oluturmutur. Kendilerini rgtlenmede, silahl mcadelede snrlayan bir rol stlenmitir. Krt milliyetiliinin Irakta stlendii rol, bir yanyla da smrgecilik teorisinin sonucu olarak grmek yanl deildir. Smrgeciliin bu noktaya varacan, Marksist-Leninistler ok uzun zaman nce sylemilerdir. Ortada Iraktaki gibi, somut, fiili bir durum yoktu. Ama aadaki satrlar okuduunuzda greceksiniz ki, Irakta bugn ortaya kan durum tarif edilmektedir: Smrgecilik teorisi snfsalln reddidir. Halklarn ortak karn deil temsil ettiklerini iddia ettikleri uluslarn karlarndan bakasn gremezler. Bunu da doru gremedikleri aktr. Bu yanyla btn halkn karlarna ters derler. Politikalar emeki snflarn politikalaryla srekli eliki halindedir. (Kurtulu, say 2, ubat 2000, sf. 16)
120
Irakta yaanan, milliyeti izginin dier halklarn karlarna ters dmesinin, emekilerin politikalaryla eliki iinde olmasnn en ak ve en vahim tezahrdr. Kaynan smrgecilik teorisinden alan ayr rgtlenme, ayr mcadele, tek bana kurtulu tezleri, Trkiye gereinde de, Ortadou gereinde de iflas etmitir. Bu konuda son bir nokta olarak, denilebilir ki, KADEK artk bu teoriden szetmiyor. Dorudur. Bilebildiimiz kadar yanltr eklinde ak bir ifadeleri olmasa da, uzun sredir bu kavram kullanmadklar ortada. Aslnda PKK bu teorinin amazlarn ok nce grm, ama bu amaz amak iin dnd zmler gerekleememitir. nk dnlen Trkiyelileme gibi zmler, suni kalmtr. Temelde milliyeti anlayla hesaplalmad ve smrgecilik teorisinin yaratt bak as, dnce tarz, kltr aynen durduu iin, bir sonu alamamtr. Bugn de kresellemeyi kabul etmi KADEKte bile hala smrgecilik teorisinin dnce tarz egemendir.
8) Ulusal Kurtuluun milliyeti ve devrimci muhtevas

Barzaninin, Talabaninin tavrnda Krt ulusunun onurunu yceltecek, Krt halkna gurur verecek bir yan yoktur. Tersine, bu ibirlikilik, dnya halklar nezdinde Krt ulusunu aalamaktr. Krt tarihine silinmesi zor bir leke kaznmtr. Yzyllardr yurtsuzluu, ezilmilii tartlan Krtlerin, bugn Barzani-Talabani nderliinde ikinci bir srail olup olmayacann tartlr hale gelmesi, Krt halknn isyan dolu tarihi iin bir utan deil midir? Bu anlamda, Barzani ve Talabaniyi byle bir politika izlemeye, KADEKi bu politikay
121
meru grmeye ynlendiren etkenin ulusal bilin olduu syleyebilmek mmkn deildir. Bu ulusal deil, esas olarak burjuva-feodal snfsal temelde yaplan bir ibirlikilik tercihidir. Ulusallk, kendi dilimizde eitim, yayn olsun demekten, hatta devletimiz olsun demekle zdeletirilemez. O dil serbestliinin hangi erevede gerekletii, o devletin nasl bir devlet olaca belirler ulusall. Eer, dil serbestliini, tm dier ulusal haklardan, snfsal taleplerden vazgeip dzenle uzlama karlnda istiyorsanz; o artk ulusal kurtulucu bir tavr olmaktan kar. Bu kapsamdaki bir dil serbestlii iin mcadele etmek iin ulusal hareket olmak da gerekmez zaten; bu pekala farkl rgtlenmelerle gndeme getirilebilir bir taleptir. Ulusal kurtuluculuk anti-emperyalist muhtevadan ayr dnlemez. Bir hareket, oligarinin icazetinde baz hak krntlar elde edilmesi, veya emperyalizmin icazetinde devlet olma izgisine girdii noktada, artk ulusal da deildir, kurtuluu da. Bu, pragmatizmi ibirlikilie, snfsall reddedii egemen snf politikalarna dnm bir milliyetiliktir. Ki bu milliyetilik artk trnak iinde kullanlmas gereken bir milliyetiliktir. Trnak iine alnmaldr, nk bu politikalarda milli bir zellik kalmamtr. Ezilen ulus milliyetilii sfatn kaybeden bu milliyetiliin genelkurmayn milliyetiliinden fazla bir fark kalmaz. Trkiye oligarisinin milliyetilii, ovenizmine (katliam ve asimilasyon politikalarna) izin verilmesi karlnda ABDnin Irak igalinin ibirlikiliini yapmtr. Krt milliyetilii de baka izinler karlnda. Elde edilenin farkl olmas, ibirlikiliin niteliini deitirmiyor. Milliyetiliin her iki trnde de ne elde edilmi olunursa olunsun, emperyalizme hizmet, halklara dmanlk yaplm olduu tartlmazdr.
122
Milli olmaktan kan milliyetilik, ulusal ruh ve dnceden o kadar uzaklamtr ki, Barzani ve Talabani izgisinin elde ettii kazanmlar ulusal bir baar saymaktadr. Emperyalizm ibirlikiliiyle, baka halklarn zgrlklerini gasbederek, lkelerini igal etmeye yardm ederek, elde edilen hi bir hak ulusal kazanm saylamaz! Emperyalizme kar bamszl, ibirliki iktidarlara kar halkn iktidarn savunmayan bir ulusal mcadelenin, zaman iinde emperyalizmin veya ibirlikilerin dzenine tabi olmas kanlmazdr. zel koullarn getirecei istisnalar bu kanlmazl deitirmez. Gnmzde, ulusal bir hareket, esas olarak ulusun ezilen kesimlerinin temsilcisidir. nk ezilen uluslar iinde bile ittifak yaplacak ilerici hakim snflar yoktur genellikle. Ulusal bamszlk mcadelesi, ezilen halklarn mcadelesidir. Ve ite bu muhtevasndan dolay da gnmzde, ulusal karlar iin mcadele devrimci mcadeledir. Snfsall reddeden milliyeti bak as, baka halklarn katledilmesinden, baka lkelerin igal edilmesinden kendisi iin yarar uman bir ibirlikilik izgisine gelmitir. Kendisinin dnda tm halklar yok sayan bir bak asnda, hi bir ilericilik bulunamaz. Bu sonu, halklarn birlii, kardelii ve emperyalizme, oligariye kar ortak mcadelesi dndaki tm yollarn Amerikanc dzene ktnn yeni bir kantdr. lkemiz Krt milliyetilii, Barzanilerin gittii batakla dmemek iin bu dar milliyetilikle hesaplamaldr.
Milliyeti izgi, devrimci izgi

Ortadou halklarnn kurtuluu, anti-emperyalist, anti-oligarik mcadeleyi gelitirmektir. Trkiye dahil,
123
blgedeki bir ok lkenin ok uluslu yaps, bu mcadeleyi gelitirmekte halklarn birlikte rgtlenmesi, birlikte mcadelesinin en az stratejinin kendisi kadar tayin edici olmas demektir. Anti-emperyalist, anti-oligarik devrimin zorunluluu nereden kyor? Kukusuz bunu tm ayrntlaryla bu bror kapsamnda ele almak durumunda deiliz. Burada sadece Mahir ayann Kesintisiz II-IIInden Devrimci Solun Haklyz Kazanacaz balkl savunmasna, Milliyetilik kmaz yaynlarna kadar bavuru kayna olabilecek bir ok yaynn olduunu hatrlatmakla yetiniyoruz. Devrimciler, onlarca yldr, stratejik planda anti-emperyalist, anti-oligarik devrimi, ulusal sorun konusunda ortak rgtlenme, ortak mcadele, ortak kurtuluu savundular. Gelinen noktada, milliyetiliin iflasyla birlikte devrimci izginin kantlanmasn da grmek gerekir. Devrimci ideolojinin yn verdii strateji ve ittifaklar dndaki izginin, yani milliyetilii esas alan izginin iflas ak bir olgudur. te yandan, devrimci izgi, Trkiye zglnde henz pratik olarak kantlanmamtr. Ancak bu devrimci teori, yzyldr, onlarca lkede onlarca kez kantland iindir ki, bir tez olmaktan kp teorilemitir. Devrimci teori byle oluur. Herkesin kendi deneyimini yaamaya kalkt yerde, mcadelenin kaderi ansa braklm olur. Devrimci teoride dz ve ak olan, kimsenin yeniden denemek durumda olmad genel ilkeler vardr. Devrimcilerin, sosyalistlerin, ilericilerin, ulusalclarn emperyalizme bel balamas, zgrl, demokrasiyi onlardan beklemesi, devrimci teorinin, bunun da tesinde tarihin inkardr. Bu yaklamlar, lkemizde Krt milliyetiliiyle birlikte savunulmaya balanmtr. Byk politika, reel politika adna savunuldu
124
bunlar; bunlar savunulurken, devrimciler politikay bilmemekle sulandlar. Avrupaya, Amerikaya zn! arlar yapmak, onlarn sistemlerini rnek gstermek, bu byk politikalar adna yapld. Politikay ok bilenlerin(!) geldii yer ortadadr, bilmeyenlerin ideolojik politik konumu ortadadr. Devrimci teori adna, bir kez daha sylyoruz: zmenin yolu Avrupa, Amerika deildir. zmenin yolu, devrimci halk iktidardr. Anti-emperyalist, anti-oligarik devrimle, halklarn birleik mcadelesiyle kurulacak bir halk iktidar. Bu sylediklerimizin alt, son on yllk tarih tarafndan izilmitir. Ve devrimci teori dorultusunda bir kez daha somutluyoruz: Krt ulusal sorununun zm UKKTHdan geer; mesele Krt ulusunun kendi kaderini tayin hakkn kullanabilecei koulu yaratmaktr. Bu da Halkn ktidaryla mmkndr. Bu anlamdadr ki, halkn iktidarn hedeflemeyen her yol, eninde sonunda Krt halkn dzene hapseder. Gerein tecellisidir; bir zamanlar Krt milliyetilii bamszlk derken, devrimciler birlikteliin olduu kadar bamszln da mutlaklatrlamayacan belirttiinde, Krt milliyetilii devrimcileri UKKTHn savunmamakla eletirirlerdi. Biz dn de, bugn de savunduk UKKTHn. Biz savunulan Federasyon, zerklik ve otonomi tartmalar Lenin'in deyimiyle "samalktr". Ayrlk m, federasyon mu, zerklik mi, otonomi mi bugnn tartmalar deil, iktidarn alnmasndan sonraki bir tartma ve halkn karar verecei bir durumdur gereini dile getirdik. (Bamszlk Yolunda Kurtulu, Say 2, Syf 15) Krt milliyetilii kendi kendine tartt, kendi kendine bamszlk dedi, bunu deitirdi, sonra dediini yine deitirdi, biz hep ayn noktada durduk. UKKTH bugn de geerlidir; UKKTHnn uygulan-
125
masnn koullar da halkn iktidardr. Doru formlasyon dn de buydu, bugn de budur. Krt milliyetilii ulusal sorunun ve kendi kaderini tayin hakknn gnmzde kazand muhtevay deerlendirmek, tayin hakknn milliyeti deil, ancak devrimci izgide mmkn olabileceini grmek yerine inkar semitir. Ulusal kurtuluuluk, devrimci, sosyalist temelde deil, kresel dzeni kabul temelinde reddedilmitir Brorn ilk blmlerinde aktarld gibi, KADEK nderlii, UKKTH ilkesinin artk geerliliini yitirdiini sylemektedir. zellikle Abdullah calann dncelerinin btnne bakldnda reddedilenin sadece UKKTH ilkesi deil, bir btn olarak ulusal kurtuluculuun, eski tip bamszlk anlaynn da reddedildii grlr. calan, Eski tip ulusal kurtulua dayal milli devletler Saddam Hseyin ahsnda iflas ettirilmitir, tasfiye olmutur... (12 Nisan 2003, Yeniden zgr Gndem) derken, hi kukusuz bir arptmaya bavurmaktadr. flas eden ulusal kurtulua dayal milli devlet mi, bir kk burjuva diktatrl m? arptmann nedeni, gnmzde bamszln, ulusal snrlarn artk mmkn olamayacan iddia eden burjuva gre hakllk kazandrmaktr. Evet, Krt milliyetilii, bugn gelitirdikleri eitli dncelerde milliyetilikten uzaklam bir grnm veriyorlar. Devrimciler, yllarca PKKy bu dorultuda eletirmi, milliyeti bak asn mahkum etmeleri gerektiini sylemilerdir. Ama KADEKteki milliyetilikten uzaklama, ne yazk ki devrimci dorultuda bir uzaklama deildir. Kresellemenin dnyann klmesi, snrlarn zayflamas, ekonomilerin birbirine daha baml hale gelmesi asndan gerek bir olgu olduu aktr. Yer
126
ekimi kanunu gibi, bu gelime de nnde durulamaz bir gerektir. Bu olgu, ktlkler getiriliyor diye yok saylamayaca gibi, ekonomik ve sosyal gelime 20. yzyldaki gibi kalsn da denilemez. Bunun yerine doru bir mcadele ile kresellemeyi yaratan olgular ve sonularn emekiler ve halklar lehine evirmek gerekir. Kapitalizmin ilk knda makinelere saldrarak kapitalizmin ktlklerine kar kan ii hareketi gibi olamayz. Bugn her zamankinden daha fazla enternasyonalist bir mcadele imkan dahiline girmitir. (Mustafa Karasu, 26 Nisan 2003, zgr Politika) Emperyalist kresellemenin yer ekimi kanunu gibi deerlendirilmesi, KADEKin ABD gl, kabul etmek gerekir dncesinin bir baka versiyonudur. Milliyeti izginin devrimci alternatifi, anti-emperyalist, anti-oligarik bir izgiye ynelmekti. Krt milliyetiliinin tercihi bu olmad; milliyetiliin amazlarndan devrimci bir dorultuda deil, emperyalizmin dnya dzenine ve oligarinin faist dzenine yaklaarak kurtulmaya alt. Bu ise siyasi olarak amazdan kurtulmak deil, amazlarn gbeindeki batakla gmlmekti. Anti-emperyalist, anti-oligarik bir izgiye ynelmek, emperyalizmin icazetini deil halklarn iradesini, farkl milliyetlerden halkmz arasnda ayrl deil birlii getirecekti. Halkn iktidar mcadelesi, deiik snf ve katmanlardan, farkl milliyetlerden, farkl inanlardan tm halkn birlikteliini art koar. Birlikte mcadele, birlikte rgtlenme! Btn ezilenlerin birlii, btn halklarn birlii! Bu iki nokta, ulusal sorunun zmnde devrimci yolun en temel noktalarndandr. Milliyetilik, bunlar ne savunur, ne de salayabilir.
127
Amerika Krtlere haklarn veriyor diyene anlatyoruz; Amerika imparatorluk peinde. Amerika senin blgende baka halklar katlediyor... O cevap veriyor; Amerikann imparatorluk kurmasndan bana ne, istesem de engelleyemem, o zaman yararlanaym! Bu kadar bencilce ve bu kadar dar grldr BarzaniTalabani izgisi. Bu izgiyi onaylayanlarn bak da znde ayndr tabii. Bu izginin zayf yan ite burda ortaya kar. Kardelii, birliktelii gelitirmez. Yanl eylem izgisiyle, pragmatizmiyle, benmerkezciliiyle, yani milliyetiliinin kanlmaz sonularyla halklarn ortak mcadelesinin nndeki engellerden biri olur. Amerikan bayra altnda Krte konumak, igal ynetiminin emri altnda valilik, bakanlk koltuklarna oturmak, Krtlk adna baar deil, Krtln en kaba biimde istismardr; iktidarda pay kapmak iin dini istismar eden islamclktan bir fark yoktur. Bunun bir baar olmad teorik ve politik anlamyla bellidir; pratik olarak da ok gemeden grlecektir. nk, neredeyse tm tarihleri boyunca Krt halkna katliamlar yaatan milliyeti nderlikler, yeni bir trajediyi de hazrlamaktadrlar u anda. En bata Krt halkyla Arap halk arasnda onyllara unutulmayacak bir dmanlk tohumu ekilmitir. Emperyalizm bunu u veya bu ekilde kullanacaktr. Devrimi gndemden karp, her szn bana da sonuna da bar koyanlar; iktidar mcadelesini gndemden karp nc alan, sivil toplum diyenler; halktan umudu kesip yzn egemen snflara dnenler, Krt halkn ite ancak Barzani-Talabani izgisine gtrebilirler.
129
V GALLE GELEN ZGRLK GAL ALTINDA DEMOKRAS!

Saddamn kk burjuva diktatrl tarafndan ynetilen Irakn, igalle birlikte Demokratik, federal bir devlet haline geldiini, Amerikadan, Iraktaki ibirlikilerden de nce, Gney Krdistan'l arkadalarmz, Demokratik Federal Irak ve zgr Krdistan'a katlacaklar... aklamasyla KADEK telaffuz etti. ABD oktan demokrasi elbisesinin Iraka bol gelecei tesbitini yapp buna uygun politikalar oluturmu durumda. Iraka ABDnin atad iki sivil yneticinin birinin eski general, dierinin de terrle mcadele uzman bir brokrat olmas, Irakta igal altnda demokrasi hayali kuranlara ok eyi gsteriyor; ama grmek istemeyen bir gzden daha kr olmaz. Devrimcilerin, yurtseverlerin bak as burjuvazi-
130
den farkldr. Musulda seimler yaplmasn, burjuva medya, Irak'ta demokrasiye gei iin nemli bir adm olarak yanstt. Ama oyun o kadar kabadr ki, oyunun i yzn yine ayn medyada grmek mmkndr. ABD Musulda seim yaptrd. (6 Mays Milliyet) Musulun yeni ynetimi, ABD askerlerinin gzetiminde yaplan yemin treniyle greve balad. ((6 Mays Hrriyet) Bu tabloya demokrasi demeye hangi devrimcinin, yurtseverin dili dnebilir? Amerikan igali altnda seme-seilme oyunu. Bu oyunu grmek iin ayn gnk basndan bir baka alnt aktaralm: Yemin treninde konuan ABDnin Kuzey Iraktan sorumlu generali David Petraeus, Bugn burada bulunarak, Irakta demokrasinin douuna katkda bulunuyorsunuz dedi... Dnyayla alay eden bir cmle. ABDnin Kuzey Iraktan sorumlu generali diye bir igalci makam ortada ve o demokrasinin douundan szediyor. galci Amerikallarn kaba demagojisi deyip geebilirsiniz bunu. Fakat, Musul halkn eline geti, Musul zgrleti balklarna ne diyeceksiniz? Bu balklar Hrriyette, veya Washington Postta deil, Krt milliyeti basnda yer ald.
1) zgr Krdistan ne kadar zgr? zgr Krdistann dili Krte mi?

Amerikan bayrakl tanklarn meydanlarnda nbet tuttuu, seilmi valisinin Amerikan generalleri nnde yemin ettii topraklarn zgr topraklar ol-
131
duu iddiasn tartmak bile, devrimciler, yurtseverler iin zuldr. Ama buna da katlanmak zorunlu. Amerikann smrgecilik yntemleri kabalatka, Amerikan propagandas ve ibirlikilerin Amerikancas da kabalayor. Tm dnyay, halklar aptal yerine koyan bir slup kullanlyor pervaszca. Krt milliyetilerinin demokratik Irak, zgr Krdistan deyii de ayn kabalktadr. Krt milliyetilii, biz deriz, herkes inanr, en azndan tartmaz dncesine o kadar almtr ki, brakn Marksist-Leninist teoriyi, gereklikte hi bir karl olmayan tanmlar, sanki zerinde tartma gtrmez gerekler gibi kullanyor. zgr Krdistan! Kargalar bir yana, bizzat Amerikann kendisi glyordur bu tesbite. nk o topraklarn ne kadar zgr olup olmadn en iyi onlar biliyor. Krt ordusunun nereye saldrp saldrmayacan onlar belirlediler. Krt ordusunun zgr topraklarnda nereyi denetleyip denetleyemeyeceine onlar karar veriyorlar. Joe Anderson isimli Amerikal bir albay, bir talimatnameyle Musul evresinde KDP ve KYB pemergelerinin silahszlandrlmasna karar veriyor, pemergelerinin gndzleri silahla devriye gezmelerini ve nbet tutmalarn yasaklyor, silahszlanmaya itiraz edilirse, silahl grlen olursa, silah zoruyla silahszlandrlacan aklyor. (29 Nisan 2003, Basn) zgr Krdistann zgrl, Amerikal bir albayn imzas karsnda hkmsz. Krt milliyetiliinin gazetelerinde, aklamalarnda Musul ve Kerkk halkn elinde diye arptt gerek budur. Demokratik Irak, zgr Krdistanda PDK ve YNKnn yasaklar uygulanyor imdi. gale tavr alan islamc rgtler yasad ilan edildi; PDKya engeller karlyor. Kimin yasalarna gre bu yasaklar? Tabii Amerikaya! zgr Krdistann Musul ve Kerkkte ki petrol yataklarna el
132
koyuyor Amerika! Kuzey Irak Krtlerinin silahl bir gleri var, ama glerine kumanda eden kendileri deil. zgr Krdistan topraklar zerinde nereye kontrol noktalar kurulup kurulmayacana Amerikallar karar veriyor; kendi snrlarn bile koruma haklar, yetkileri yok. Amerika hangi gmrk kapsna yerletirirse, ancak orada durabiliyorlar. Peki bu mu ulusal baskdan kurtulmak? Bu mu zgr Krdistanda yaamak? Bu blmn banda da belirttiimiz gibi, Amerikan ordusunun igali altndaki bir yerin zgr olmadn kantlamaya almak aslnda gereksiz; bu anlamda meselemiz, Gney Krdistann zgr olmadn kantlamak deil, Gney Krdistann zgr olduunu ileri srenlerin ne byk bir arptma, ne pervasz bir riyakarlk iinde olduunu gstermektir. Leninin Burjuva eilim (ve feodal burjuva eilim), ulusal kltr slogan ardnda gizlendii iin durum daha da tehlikeli olmaktadr. dedii durum, bugn karmza emperyalizm ibirlikiliinin ulusal karlar ve ulusal kltr ardna gizlenmesi biiminde kmtr. Bu anlamda tehlikesi daha da byktr.
birlikiliin dili zgr deildir!

Gney Krdistanda yaklak on yldr, yani ABDnin himayesi ve denetiminde Krt Federe Devleti oluumundan beri Krte zerinde hi bir bask yok. Krte yayn yapan TVler, radyolar, gazeteler var. Fakat btn bu serbestlik tablosunu bastran bir baka gerek var. Amerikan igali altndaki Krdistan topraklar ne kadar zgrse, Amerikann houna gitmeyecek dnceleri dile getirmesi yasak olan dil de o kadar zgrdr.
133
Dil, dnceyle bir btndr. Marksn deyiiyle dil, dncenin dolaysz gerekliidir. Dnce, ABDnin siyasi, ekonomik, askeri ve kltrel hegomanyasna teslim edilmise, orada ne dncenin ve dolaysyla ne de dilin serbestliinden szedilemez. Sz edilebilecek olan yalnzca biimsel serbestliktir. Ulusal sorun tm tarihsel, siyasal ieriinden soyutlanp dil sorununa indirgenirse, elde edilebilecek olan da bundan fazlas olamaz. Biz Krteye zgrlk isterken, ona bal olduu beyinle birlikte zgrlk istiyoruz. Beyinlerin tutsak alnd yerde, beyinlerin Amerikan sultas altnda yaamaya mahkum edildii yerde, bir ulusun kendi dilini kullanp kullanamamas, o temel sorunun bir paras olarak ele alnmak durumundadr. Dili, bu btnden koparmak, dilin tarihsel evrimini, ulusal sorun iindeki tarihsel yerini reddetmektir. lkemizde o kadar ok arpklk st ste bindirilmitir ki, dil serbestlii sorunu herkesin bir yana ekitirebildii bir sorun haline gelmitir. Demokrasinin Krt sorununa indirgenmesi arpkln birinci aamasdr. kinci aamada Krt sorunu da dil sorununa indirgenmitir. Bu iki arpklk, dz mantk iinde demokrasi dil sorunudur gibi bir baka arpkl retmitir. Dil serbestlii ve dillerin eitlii mcadelesi, demokrasi mcadelesinin bir parasdr; niye dil serbestlii istiyoruz? Veya yle daha ak bir soru soralm: O dille, bamsz, demokratik bir lke mcadelesi mi vereceiz, Amerikanc dnya dzeninin propagandasn m yapacaz? Leninin dil konusundaki bir polemik iinde belirttii u szleri hatrlanabilir: Hi bir demokrat ve hele hi bir marksist, dillerin eitliini ya da kendi burjuvazisiyle anadilinde pole-
134
mie girime gereini, kendi kyls ve kendi kk-burjuvazisi saflarnda anti-feodal ve anti-burjuva fikirleri yayma gereini yadsmaz. (Lenin, Uluslarn Kaderlerini Tayin Hakk, sf. 22) Gney Krdistanda olan ise bunun tam tersidir. Kuzey Krdistan Krt milliyetiliinin bak as da. Dilini ve kaderini burjuvazinin, feodal nderliklerin ve emperyalizmin eline teslim etmektedir bu anlay. Politikann Amerikan karlarna gre, d ilikilerinin Amerikann izdii ereve iinde, kltrnn Amerikan kltrnn hegomanyas altnda belirlendii bir halk, ulusal baskdan kurtulmu saylamaz; tersine, ulusal basknn daha da katmerlemesi demektir. Amerikanc dnya dzenine ve bizzat kendi lkende Amerikan igaline evet demek, asimilasyona, ulusal onurundan, kimliinden de vazgemekle ayn anlamdadr. Ulusal basknn sosyal temeli ibirliki iktidarlar ve emperyalizmdir. gal koullarnda emperyalizm, ulusal basky dorudan uygulayan g haline gelecektir. Bu halde, Ya Saddamdan yana olacaktk, ya ABDden yana bak as, ya Arap-snni kimlikli Saddam diktatrl tarafndan ya da kozmopolit, bireyci, ulusal deer tanmayan Amerikan kimlii tarafndan asimile edilme tercihiyle kar karyadr. Asimilasyona kar olmayan, sadece kimin tarafndan asimile edileceini belirleyen bir kaderini tayin hakk tryle kar karyayz. Krt halk, ulusal baskdan kurtulmu olmak bir yana, bugn ok daha ciddi bir asimilasyon tehlikesiyle yzyzedir. Emperyalizmin himayesindeki devletleme, demokratikleme, asimilasyonun bundan byle bizzat emperyalizm tarafndan yrtleceini de gsterir. Amerikan emperyalizminin ulusal basknn dorudan uygulaycs hale geldii yerde, asimilasyon
135
sreci, gemi onyllara kyasla ok daha byk bir hzla geliecektir. nk Saddam ynetimi, tam baskclna karn, ekonomik, siyasi olarak gsz, kltrel olarak eklektik bir yapda idi. Bu ise, onun Krt kltrn asimile edebilmesinin nnde engel olmutur. Tm zaafl yanlarna ramen iktidara kar sava iinde olmak, Krt halkn asimilasyondan koruyan doal bir siperdi. imdi hem bu siperler kalkm, hem de asimile etmekte ekonomik, siyasi, kltrel donanm daha byk bir g ortaya kmtr. Ulusal haklar adna onay verilen, zgrleme adna merulatrlan Gney Krdistan gereinde kazanlan sadece unlardr: Krt bayra altnda Amerikanc dnya dzenine tabi olmak zgrl; Krteyle Amerikan kltrne katlmak zgrl; Gney Krdistan topraklar zerinde ikinci srail olma zgrl! KADEK ve PDKnn katlma karar aldklar zgr Krdistanda ite bu zgrlkler var. Kendi bayran altnda smrl, kendi bayran altnda adaletsiz, eitlikten uzak yaa, kendi dilinle onlarn trksn syle, kendi dilinde Amerikan karlarn savun, kendi ordunla Amerikan karlar iin sava; bu noktada ulusallk (ne ulusal hak, ne ulusal kar) yoktur. Veya yle de sorabiliriz: Senin hereyin Amerikanc olursa, zgrln ancak Amerikan tanklarnn gvencesinde mmkn oluyorsa, dil serbestliini Amerikann mdahalesiyle kazanyorsan, kltrn Amerikan kltrnn hegomanyasna terkediyorsan, senin ne ulusalln kalr? (Ekmek ve Adalet, say: 62) Staline gre ulus, ... tarihsel olarak olumu, kararl bir dil, toprak, iktisadi yaam ve kendini kltr ortaklnda dile getiren ruhsal biimlenme birliidir. (Marksizm ve Ulusal Sorun ve Smrgeler Sorunu, sf.15) Amerikan igali altndaki Krt halknn ortak klt-
136
rel ve ruhsal ekillenmesi Krt damgasn m tayacak, yoksa o ekillenmeye artk baka bir damga m vurulacak? Krt ulusal kimlii ve ulusal birlii, bugn dnden daha byk bir tehdit altndadr. Emperyalizmin igali altnda (ve emperyalizmin yeni-smrgelerinde) ne dilin kararll kalr, ne iktisadi yaam birlii, ne kltr ortakl. Hepsi, emperyalistler tarafndan sandan solundan kemirilip yeni bir kalba dklr. Emperyalizmin gizli igali altndaki lkelerde de bir ulusal sorunun varl ite bu nedenledir. Trk halknn da ulusal sorunu vardr; ama bu sorun, dilinin yasaklanm, topraklarnn paralanm olmasndan deil, dorudan emperyalizmin gizli igalinden kaynaklanr. Nasl ki sadece dil ortaklyla, sadece toprak birliiyle bir ulusu tanmlamak mmkn deilse, sadece dilini serbeste konumaya balamakla veya ulusal bayran asabilmekle, ulusal sorun zlm olmaz. Irakta Krt sorunu zld, sra Trkiyede demek, ulus tanmn ve ulusal sorunu, bir ulusu btn olarak tanmlayan olgular birbirinden kopararak ele almann sonucudur.
2) Demokrasi mcadelesinden milliyetilik ne anlyor, devrimciler ne anlyor?

Devrimci, sosyalist, Marksist-Leninist olduunu syleyenler asndan demokrasi mcadelesi denilince bundan anlalmas gereken halk iin demokrasidir. Devrimciler, sosyalistler, Marksist-Leninistler, burjuva demokrasisi iin, emperyalist demokrasi iin mcadele etmezler. Dzenin kendi snrlar iinde yrtlen ekonomik-demokratik muhtevadaki haklar ve
137
zgrlkler mcadelesiyle, bir hedef olarak demokrasiyi kartrmamak gerekir. Ekonomik-demokratik mcadelede ama, mevcut burjuva demokrasisinin snrlarn geniletmektir. Ancak 1960lardan beri devrimcilerin kulland tam bamsz ve gerekten demokratik Trkiye slogannda, veya Bamszlk demokrasi, sosyalizm formlasyonunda sz edilen demokrasi, faizmin yklarak yerine kurulacak olan halk demokrasisini anlatr. Ve bu nedenle de bir devrim sorunu olarak ele alnr. Bu anlamda da demokrasinin gerekleecei siyasi ortam, halkn iktidar olduu koullar demektir. Irakta ise tartma bunun ok daha gerisindedir. ABDnin ibirliki bir ynetim oluturup Iraktan ekildiini dnsek bile, orada, en fazla emperyalizmin demokrasisi olacaktr. O demokrasi, onlarca lkede rnei bulunduu gibi kendi halkn, baka halklar katleden smrge tipi bir demokrasi olacaktr. Bugnk durumda ise, tartma buraya kadar bile gelmiyor. nk ak bir igal szkonusudur. Ak igal altnda demokrasiden szetmek ise, aymazlktr ve Marksist-Leninist literatrde bunu nitelendirecek bir baka sz bulmak da zordur. nk bylesi bir aymazln gemite rnei yoktur. Kendine devrimciyim, sosyalistim, demokratm, yurtseverim diyen hi bir g, igal altndaki bir lkenin demokratik olduunu iddia etme samalna dmemitir. (Bu ayn zamanda son dnemde yaanan ideolojik tahribatn boyutlarnn grlmesi asndan da iyi bir rnektir.) Krt milliyetiliinin kararl, istikrarl bir demokrasi tanm yoktur. Demokrasi, gnbirlik politikalar iinde u veya bu biimde tanmlanyor. Demokratik Cumhuriyet kavram iin de bu geerli. Yine zaman zaman dile getirdikleri Demokratik federasyon nedir; Almanya gibi mi, ABD gibi mi, yoksa SSCBdeki gibi bir
138
cumhuriyetler birlii mi? Belirsizdir. Bamszln olmad yerde, demokrasi olur mu? sorusu defalarca sorulmutur Krt milliyetiliine. Ama buna cevaplar yoktur. nk bu da milliyetilik asndan duruma gre deiebilirdir. Demokratik federasyon, ABDnin Ortadou iin nerdii bir kavramdr. calan ve KADEK tarafndan kullanlmas, ABDyle paralellik kurulmak istenmesinin sonucudur. Biz de ayn modeli savunuyoruz denilmitir. Dn, sadece teorik bir anlam olan bu ifade, igal altndaki Irakn Federal Irak olarak adlandrlmasyla bambaka bir anlam kazanmtr. Artk bu kavram, demokrasi adna igalciliin, smrgeciliin merulatrlmasn anlatmaktadr. u szler ise, bu merulatrmann Trkiye zeline de tandn gsteriyor: Trkiye veya teki blge lkeleri demokratiklemezse, ABD mdahale eder. Krt milliyetiliinin demokratiklemeden ne anladn bu sz kadar ak ortaya koyan baka bir sz olmasa gerek: Bu tek cmleden kan bir ok anlam var: Bir; ABDnin hedefi, imparatorluk, smrgecilik deildir. ki; ABD tm lkelerin demokratiklemesini istiyor. ; lkeler kendiliinden demokratikleme ABD mdahale ederek demokrasiyi tesis ediyor. Drt: ABDnin byle yapmas doal ve merudur. Be; bu cmleyi yle okumak da mmkndr: Trkiye veya teki blge lkeleri demokratiklemezse, ABD mdahale etsin! Evet, bu cmlede bir durum tesbitinden ok, bir istek vardr. ABD mdahalesi istenen ve onaylanan bir mdahaledir. Bu anlamdadr ki, Irak tartmas ayn zamanda Trkiye tartmas, Talabani-Barzani izgisi tar-
139
tmas ayn zamanda lkemizdeki Krt milliyetiliinin tartlmasdr. Krt milliyetiliinin Iraktaki gibi bir mdahale olsa, siz de Talabani-Barzani gibi mi yapacaksnz? sorusu karsndaki srarl suskunluu anlamldr. "Krtler Afganistan'daki Kuzey ttifak, Kosovadaki UK gibi rol oynamal, ABD ile birlikte Badat'a yrmelidir" eklindeki grlerin Krt milliyeti hareket iinde hi bir eletiriyle karlamamas, tartmay Trkiyeye indirgediimizde karmza neyin kacan gsteriyor. Oligariye kar ABD sopas sallayarak demokratikleme istemek, ne milliyeti, ne demokrat, ne devrimci bir tavr deildir. Amerikan imparatorluunu -igalini, smrgeciliini- meru grmektir: Halklarn demokrasi mcadelesinin zayf kalmas askeri mdahaleyi tek seenek haline getirmitir." diyen KADEK aklamasnn Trkesi udur: Eh ne yapalm, halklar diktatrlkleri ykmay baaramad, bari gelsin Amerika yksn! Bir baka kesime gre de, bu rol Avrupa Birlii oynuyor. Bu durumda Demokrasi savunucularnn yapmas gereken tek ey; demokrasi iin ABye mi, ABDye mi tabi olacana karar vermektir. Ksacas, devrim, bamszlk, demokrasi, halkn iktidar, bunlar gndemden km; yerini iyi smrgeci, kt smrgeci, byk diktatr m, kk diktatr m tartmasna brakmtr. Gney Krdistan Parlamentosunun kapnn nnde Amerikan askerleri nbet tutarken, Blge glerinin mdahalesine kar olduklar... Trk ordusunun Kuzey Irak terketmesi, aksi halde silahl direni gsterecekleri eklinde aldklar karar, bunun somut bir rneidir. Trk Silahl Kuvvetlerinin Kuzey Iraktaki varlnn ve mdahale isteinin hi bir meruluu, hakll yok-
140
tur. Gney Krdistan halknn byle bir mdahaleye kar kmas doaldr. Ancak bunun kapsnda Amerikan askerlerinin varlna hi itiraz edilmeden yaplmas, tam dediimiz noktaya gelmektedir. Bamszl iermeyen bir demokrasinin bir ulusa tand ve tanyaca kendi kaderini tayin hakknn snrlar ite burada biter: Bamszlndan yoksun ulus, demokratik bir ekilde ancak igalcilerden igalci beenme zgrlne sahiptir.
3) Emperyalizme dokunmayan zm, iktidar hedefinden koparlan demokrasi

KADEKin kuruluunu ilan eden aklamalarda en dikkat ekici cmlelerden biri uydu:imdi demokratik kurtulu srecidir. Bunun rgt de KADEKtir. ktidar hedefi gtmeyecektir. Mevcut lkelerde demokratik dnm hedefleyecektir. Aklama, ABDnin Ortadouda dzenine bir ey demediini aklayan Krt milliyetiliinin, oligarinin iktidarna da bir ey demediini aklayarak, bamszlk hedefinden sonra, demokrasi hedefinden de vazgeiini ifade eder. Oligarinin smr ve zulm iktidar altnda, iktidar hedeflemeyen bir mcadele, sivil toplumcu bir mcadeledir. ktidardan vazgemek, emperyalizmin ve oligarinin dzenine evet demek, dolaysyla onlarn icazetini almaktr. Amalanan da budur. ktidar reddetmek teorisi, emperyalizme ve oligariye rtn ispat etmenin arac olarak grlmektedir. .... ktidar olunmadan demokratik dnm salanamaz biimindeki eski tez yanltr.(Dnem Devrimciliimizin Snand, Rtmz spatlama Dnemidir, PKK Bakanlk Konseyi yesi Osman calan,
141
Serxwebun, say 213) calann nc Alan Teorisi de bu anlayn altyapsn oluturmak iin ortaya atlm bir teoridir. Demokrasi sorununun Krt sorununu, Krt sorununun dil sorununa indirgenmesi, herhangi bir perspektif yanll deil, emperyalizmin ve oligarinin demokrasicilik oyununa ortak olmaktr. Krt milliyetiliinin, zn, yoksa ABD mdahale eder diye ifade ettii zm, ulusalc ve demokratik ierii bo bir zmdr. Dil, TVyle snrl bu zm, bu bak asyla Krt sorununun zmnn bir dnem iin de olsa, nnn tkanmasndan baka bir ilev grmez. Devrimci demokrasi mcadelesi, hak ve zgrlkler hedefinin tesinde, halkn iktidar mcadelesidir. ktidara dokunmadan, dzen glerinin (TSAD, AB vb.) desteini alarak yrtlecek bir demokrasi mcadelesinin demokrasi sorununu zebilecei iddiasnda olanlar, devrimcilik, sosyalizm iddiasndan vazgemek zorundadr. Bu bak as, dzen iidir. Devrim, demokrasi, ulusallk kavramlarnn iini boaltma teorileri, Irak gereinin nnde aklp kalmtr. Tm bu gelimeler, Krt milliyetiliinin kulland demokratik cumhuriyetin, zgrlkn iinin bo olduunu gsteriyor. Bu kavramlarn muhtevasnda demokrasi, bamszlk, ulusal karlar yoktur. Bamszl ve demokrasiyi savunmak, ulusal sorunun zmn istemek, devrimi savunmakla mmkndr. Demokrasinin bamszlk ve iktidar sorunundan koparlarak nasl yozlatrldnn en arpc rneklerinden biri, KADEKin Krtlerin yaad 4 lkeye (Trkiye, ran, Suriye ve Irak) ilikin sunduu zm programdr. 23 Nisan'da yaynlanan ve Demokratik Birlik zm ad verilen bu programda, KADEK, drt lkeyi de
142
demokratikletirecek zmler neriyor; ama emperyalizmle, bamszlkla ilgili tek bir madde bile yok. Trkiyenin yeni-smrge oluu, Irakn igal altnda oluu demokratik zm asndan hi bir engel oluturmuyor bu programa gre. Emperyalizme dokunmadan demokratik zm; emperyalizmin smrgesi olarak demokratik cumhuriyet! Biz Amerikann imparatorluk dzenine tabi olarak yaamay kabul ediyoruz dncesi, demokratik cumhuriyet arkasnda byle perdelenmi oluyor. Oligari de onyllardr Amerikan emperyalizminin yenismrgesi Trkiye gereini ayn kavramlarla gizlemeye almad m? Gelinen nokta, esas olarak burjuva politikayla aynlamtr. Burada tartlan demokratik taleplerin ileri srlmesi deildir. Yeni-smrge veya yar-feodal lkelerde, faizmin yrrlkte olduu lkelerde, esas olarak burjuva demokratik muhtevaya sahip talepler ileri srlebilir. u veya bu hareketin bu tr talepler gndeme getirmesi, tek bana onu reformist, dzen ii yapmaz. Ekonomik-demokratik mcadele arlkl olarak bu tr taleplerle yrtlr zaten. Ancak burada sorun, bu taleplerin nihai bir hedef haline getirilmesi, ve emperyalizme dayanlarak gndeme getirilmesidir. Krt milliyetiliinin ABDnin blgesel dzenlemelerini kabul ettiini aklamasyla, demokratikleme programn temel almas birbirine baldr. Hem ABDnin dzenini kabul etmek, hem de demokrasiden yana olmak, devrimci, demokratik anlamyla bir demokrasiden deil, emperyalist demokrasiden yana olmaktr.
143
4) Demokratik Cumhuriyet nedir, ne deildir?

nce Krt milliyetiliinin mraldan bu yana ok kullandklar bu kavrama ne anlam yklediklerine bakalm: ... Birincisi, iktidar olmadan nce devrimci dnm baarmak; yani burjuvazi iktidardayken, devlet egemen gleri iktidarken devrimci dnm salamak, devrimci gelime yaratmak mmkndr. ... Demokratik Cumhuriyet tezinden birincil olarak bunu anlamak gerekiyor. kincil olarak, iflas etmi olan tezleri de dikkate alarak unu ok kesin ve net belirleyebiliriz: Demokratik devrim bal bana bir sretir. Yani sosyalist devrimin bir n aamas veya sosyalizmin inasnn bir hazrlk sreci deildir. Bu balca bir sre olmak durumundadr. Bu hem zaman asndan nemlidir, hem de toplumu daha st bir sisteme, sosyalist inaya hazrlamak asndan gereklidir. Eer ok ksa tutarsan, kestirme bir yol izlersen, tekrar baa dnmek zorundasn. Reel sosyalizmde kantlanan budur. Geici bir baar salasan bile, bu geici baar tekrar seni baladn noktaya bir biimde getirmek zorundadr. (Dnem Devrimciliimizin Snand, Rtmz spatlama Dnemidir, PKK Bakanlk Konseyi yesi Osman calan, Serxwebun, Say 213) Buradaki kafa karkln, ayn paragraf iinde demokratik cumhuriyetin hem sosyalist inaya hazrlk olmadn, hem de yle olduunu sylemeyi, bir kenara not ederek, tezin ana fikrini ele alalm: Tez u: iktidar olmadan nce devrimci dnm baarmak; yani burjuvazi iktidardayken, devlet egemen gleri iktidarken devrimci dnm salamak,
144
devrimci gelime yaratmak mmkndr. Marksist-Leninist adan bu cmleye bakldnda, ilk sylenecek biz bunun neresini eletirelimdir. nk Marksist-Leninist literatr iinde kalnarak byle bir tez ileri srmek zaten mmkn deildir. Fakat, Marksist-Leninist olunmasa da, herhangi biri iin de, ileri srlen tez tarihi ve bilimsel gereklere uygun deildir. Savunulan teorilere bakldnda, arptma, bu durumu ifade etmekte yetersiz bir kavramdr. calan ve KADEK, dpedz kapitalist bir demokrasiyi savunuyor. Bunun tesinde kullanlan her sz, bunu gizlemek iindir. Mesela, aktardmz alntdaki demokratik Cumhuriyet zm projesi ve devrim tezi cmlesinde devrim tezi, sadece demagojinin bir paras olarak yer alyor orada. Ne devrim var ortada, ne devrime dair bir tez. calan nasl bir demokratikleme dndn tarif ediyor: Sovyet sisteminin 1990lara doru zl, en az 200 yl nceki Fransz ihtilali kadar demokratik dnm zerinde etkide bulunma potansiyeli tar. Gerekten bata Dou Avrupa olmak zere, dnyann pek ok lkesinde demokratikleme ynnde gelimelere yol amtr. Nasl, Sovyet Ekim Devrimi Trkiyenin ulusal kurtuluunda en nemli d katkya yol amsa; bu zl de yan bandaki Trkiye ve dier Trki Cumhuriyetler zerinde souk sava dneminden kalma ve demokratiklemeyi zorlatran statkodan uzaklama ynnde, o kadar derinden olumlu gelimelere yol amtr. (Abdullah calan, Ek Savunma) SSCBnin ykl Fransz ihtilaline benzetiliyor; ardndan Dou Avrupada, Trki Cumhuriyetlerde kapitalizmin restorasyonuyla kurulan yeni-smrgecilik
145
dzeni kutsanyor. Bu cmlede ne halk var, ne halk demokrasisi. Demokratik cumhuriyet, burjuva devlet biimlerinden biridir. ncelikle bu bilinmelidir. Kavramn ilk kullanld yerlerden biri Amerikadr. 1800lerin balarnda demokrasinin snrlarnn mevcut cumhuriyet iinde daha geniletilmesini savunan muhalefet kendini demokratik-cumhuriyeti olarak tanmlamtr. (Bkz. calann mral savunmalarn hazrlarken ok yararlandn belirttii Leslie LPSONun Demokratik Uygarlk adl kitab, sf. 49) Demokratik cumhuriyetin, kendinden nceki devlet biimlerine gre en nemli zellii genel oy hakk ve yasalar nnde eitlik ilkeleridir. Bu kavram, Marks ve Lenin tarafndan da burjuva devlet biimlerini tarif ederken kullanlmtr. demokratik cumhuriyet, snfl toplumlarn en gelimi biimlerinden biri olarak tanmlanr. Marksn deyiiyle az ok tam bir demokrasi grnmndedir. Sosyalizmin kapitalizmin en gelimi lkesinde ortaya kaca dncesinin egemen olduu dnemde, demokratik cumhuriyetin de sosyalizme giden yollardan biri olduu dnlr. Ama ayn Marks bunlar belirtirken, bu durumun ynlarn ezilmesini ortadan kaldrmadn da zel olarak belirtir. Soyut bir demokrasi yoktur. Demokrasi, her durumda ve her biiminde mutlaka bir snfn damgasn tar. Bu ya burjuva diktatrlnn bir biimi olan burjuva demokrasisidir, ya ii snfnn belirleyiciliini tayan halk demokrasisi. Krt milliyetiliinin demokratik cumhuriyetle ilgili yzlerce yaz ve aklamasnda nedense bu atlanr. Savunulann netice itibaryla bir burjuva cumhuriyet olduu laf kalabal arasnda gizlenir.
146
Demokratik cumhuriyet konusunda u uyary yapar Marks: Ve soydan geme kralla kar duyulan gvenden kurtulup da, demokratik cumhuriyet iin gven beslemeye baland zaman, son derece gzpek bir adm atlm olduu sanlr. Ama, gereklikte, devlet bir snfn bir bakas tarafndan ezilmesi iin bir makineden baka bir ey deildir, ve bu, krallkta ne kadar byle ise, demokratik cumhuriyette de o kadar byledir... (Marks, Fransada Sava, sf. 226) Bunlarn sonucunda u iki noktann altn izmeliyiz: Birincisi; Krt milliyeti literatrde yaplan demokratik cumhuriyet vg ve tanmlar, gerei yanstmamaktadr. Bu vg ve tanmlara bakan, pekala bunun bir halk cumhuriyeti olduunu sanabilir. Oysa ilgisi yoktur. O emperyalizme baml bir burjuva egemenlik biimidir. kincisi; demokratik cumhuriyet, burjuva egemenlii olarak da kapitalizmin en gelimi olduu lkelerde ortaya kan bir biimdir. Bizim gibi, kapitalizmin arpk gelitii, burjuvazinin tek bana iktidarn srdremeyecek kadar gsz olup oligarik yap iinde iktidarn srdrd bir lkede byle bir devlet biiminin olacan tartmak bile abestir. ncs; calann demokratik cumhuriyet slogann ortaya at, 20. yzyln burjuva demokrasisinin zaferiyle kapand dncesinin rndr. Bu dnce, sosyalizmin ldn, snflar mcadelesinin geersizletiini ieren bir dncedir. SSCBnin yklyla kapitalizmin alternatifsizliini, burjuva demokrasisinin ebedi zaferini ilan eden emperyalizmin teorisyenlerinin sylediini tekrarlamaktr. Demokratik Trkiye, yasalarn biimsel olarak Kopenhag kriterlerine uygun hale getirildii bir Trkiye deil; emperyalizmin kovulduu, faizmin ykld bir Trkiyedir. Bu Trkiye, ayn zamanda oligarinin ikti-
147
darnn yklp halkn iktidarnn kurulduu bir Trkiyedir. Dolaysyla, o gnk cumhuriyetin ad da artk, demokratik cumhuriyet, burjuva cumhuriyet deil, DEMOKRATK HALK CUMHURYETdir.
5) Krt sorununu baa koymak, sorunu da, demokrasiyi de daraltmaktr

Bata Krt sorunu olmak zere... sylemi, smrgecilik teorisinin sonucudur. Ama Krt sorunu o kadar daraltlmtr ki, bu bakla baa da koysanz, sona da koysanz, ok nemli deildir. Uzun sredir sylenen bu sz, adeta nakarata dnmtr: "Krt sorunu... Trkiye'nin birinci sorunudur. Eitler arasnda nde olan bir sorun deil, tm sorunlar peinde srkleyen bir sorundur. Dolaysyla emek ve demokrasi blounun program aktr. lk nce bu programla yryelim." (Mustafa Karasu, 26 Nisan 2003, zgr Politika) Krt milliyetilii dndaki reformist kesimlerin de ortak olduu bu anlay zetleyecek karakteristik bir alnty aktaralm burada: ... ortak bir at parti projesi... ncelikli olarak Krt sorununun zmn nne koyacaktr. Kendi sorunlarn zemeyen lkelerin sonunda ne olduu, en son Ortadou'da yaanan rneklerle grlyor. ... Bugn Trkiye'nin uluslararas mali finans kurumlarnn kapsnda bekler duruma gelmi olmas da yine Krt sorununun zmszlnden kaynaklanmaktadr. ... Trkiye'nin ncelikli meselesi Krt sorununun zmdr ve demokraside hukukun stnl, insan haklarna balln gerei olarak ve yine uluslararas platformlarda Trkiye'nin yalnzlamasna neden olan bu
148
durumun giderilmesi gerekiyor. (Akn Birdal, SDP Genel Bakan) DPnin yaklam da farkl deil: Trkiye birok kltrden, birok kimlikten insanlarn yaad bir lke. Bu nedenle bata Krt sorunu olmak zere eitli sorunlarn zm iin... (Hayri Kozanolu, DP Genel Bakan) Sorunun nasl zleceini ise u satrlarda okuyoruz: SDP Genel Bakan Akn Birdal: Demokratikleemeyen lkelerin bana ne geldiine Ortadouda grdnz... DP Genel Bakan Hayri Kozanolu: Biz sorunlarn zm iin imdi topun Trkiye devletinde olduunu dnyoruz. zellikle AB'ye uyum yasalar erevesinde kartlan yasalar pratie dklmelidir. Demokrasi mcadelesi perspektifindeki kayma, ancak bu kadar ak ifade edilebilir. IMFye bamll da Krt sorununun zmszlne balayan bak as, yeni-smrgecilii, emperyalizm ve Trkiye arasndaki ilikileri hi anlamam demektir. atmaya harcanan para ekonomiye harcansayd, IMFye muhta olmazdk deyileri de ayn naiflii yanstmaktadr. IMFye bamllk iinde inim inim inleyen onlarca lkenin hepsinde bir Krt sorunu mu var? Reformizmin Krt sorununun zm istei, aslnda Krt halknn silahl mcadelesinin tasfiye edilmesi ve sorunun sivil toplumculuun raflarna kaldrlmasdr. tesi onlar iin ok nemli deildir. stediklerinin en fazlas dil serbestliidir. Onun urunda bile ciddi bir mcadeleyi, bedeller demeyi de gze almazlar. Bata Krt sorunu olmak zere deyilerinin samimiyetsizliinin en plak ortaya kt yer de buras-
149
dr ite. Bata Krt sorunu olmak zere... sylemi, bamszl dlayan, demokrasiyi de emperyalist demokrasiye indirgeyen bir politikann ifadesidir. Krt sorununun ne olup ne olmad yeniden netletirilmelidir. Dil serbestlii, Krte yayn, Krt sorununun bir parasdr, ama kendisi deildir. Dil serbestlii ve Krte yayn iin mcadele doru, demokratik bir mcadeledir ama bu taleplerin elde edilmesini Krt sorununu nihai zm olarak gstermek, ulusal mcadeleyi tasfiye etmekle eanlamldr. Krt sorunu, Krt ulusunun kendi kaderini tayin hakkn kullanabilmesidir; bunun nasl mmkn olabileceine dair devrimci teoriyi geersizletirecek herhangi bir gelime szkonusu deildir. Devrimci teori bu konuda nettir: Anti-emperyalist, anti-oligarik halk devrimi emperyalizmin ve oligarinin egemenliine son vererek ulusal basknn sosyal temelini ortadan kaldracak ve ezilen ulusun kendi kaderini tayin hakknn nesnel temelini yaratacaktr. (Haklyz Kazanacaz) Krt sorununun zmnden bahsedilecekse, devrimden bahsedilecektir; baz haklardan szediliyorsa, o ayr bir bahisdir. UKKTHnn kullanlmasnn maddi koullarn yaratacak olan devrimci halk iktidarna kar kanlar, bunun mcadelesini vermeyenler, Krtenin serbestliini, Krte yayn hakkn savunabilirler, ama bu onlarn Krt sorununun zmn istedii anlamna gelmez. Emperyalizme yaslanp faizme kar demokrasi mcadelesi yrtmek, ya da kendi halkna kar faizmi uygulayan egemen snflardan g alp emperyalizme kar bamszlk mcadelesi vermek, mmkn olmayan gerekletirmeye almaktr. Demokrasi ve bamszlk byle tarif edildiinde,
150
artk kime yaslanlaca bellidir. Ya emperyalistlere, ya oligari ii glere dayanlacaktr. Krt milliyetiliinin demokratik cumhuriyeti tanmlarken, burjuvazi iktidardayken devrimci dnmn salanabilecei iddias da iktidardaki glerden ittifak aramay beraberinde getirmitir. Bu ittifak ou kez TSAD veya ordu olmutur. Ordu en demokratik grnen partilerden bile daha duyarl, demokrasinin ltlerini hatrlatyor. (...) Ordu bugn demokratik aamann karsnda bir tehdit deil, tersine salkl aama yapmasnn ve ilemesinin teminat gc konumundadr (Abdullah calan, mral Savunmas) Dnya gereini deerlendirmedeki isabetsizlik burada da kendini gsteriyor. Ordu demokrasinin teminatdr! Bu sylemin 12 Eyll cuntaclarnn sylemiyle aynl, son derece arpcdr. Dzen ii politika yaplnca, kim demokrasi gc, demokrasiyi engelleyen kim, herey karmakark olur. Tm katliamlarn sorumlusu olan ve hala bu politikay srdrmekte srar eden orduyu demokrasi gc saymak byle bir karmaklk deilse nedir? Mesela, PKKnn atekes, geri ekilme politikasnn ardndan PKK gerillalarna ynelik saldrlarn artt bir dnemde, u deerlendirme yaplabiliyordu: Genelkurmayn tutumudur gibi bir sonuca varmak istemiyoruz. Bunu baz sava rantlarnn gelitirdiini tahmin ediyoruz. (Cemil Bayk, 7.9.1999, zgr Bak) Demokrasi mcadelesi konusundaki arpkln kendini gsterdii noktalardan biri de budur; klikler olmal ki, birine kar karken, tekine yaslanma teorisi yaplabilsin.
151
6) Emperyalizm deiti safsatasnn sonu!

11 Eylln ardndan ABDnin ilan ettii Ulusal Gvenlik Stratejisi, emperyalizme olmadk misyonlar ykleyenleri tekzip eden bir belgedir. Bu stratejinin aklanmasnn ardndan atlan pratik admlara bakalm: er ekseni ilan, terre kar sava yasalar, Afganistan saldrs, BMnin devre d braklmas, Uluslararas Ceza Mahkemesinin tannmamas, Guantanamo toplama kampnn devreye sokulmas, Irak igali... Bu koullarda emperyalizmin deitii teorisinin sahiplerinin en azndan zeletiri yapmalar beklenirdi. Ama Irakn igalinin ardndan tersi oldu; emperyalizmin demokrasi, insan haklar ihra ettii teorisi artc biimde yeniden hortlatlmaya allyor. Barzani, Talabani, KADEK, ABDnin demokratik gelimenin nn atn sylyorlar. Onlara gre amaya da devam edecek stelik. Irak zaferi ABD ynetimini zafer sarhou yapt kadar, Amerikanc dnya dzeni iinde yer almakta birbirleriyle yaranlar da etkiledi. Oysa, zafer, iflas iaret etmektedir. Irak zaferi, emperyalizm deiti teorilerinin de iflasdr. Gerekte Amerikan imparatorluunun dnya halklarna kar sava, sosyalist sistem karsnda kendi yzn gizlemek zorunda olan emperyalizmin bavurduu demagojilerden byk lde kurtulmu olarak sryor. Ama ak, yntem ak; gelimeler kimsenin byle abes hayaller, beklentiler kurmasna izin vermeyecek netlikte. Iraka demokrasi sylemini, igalci Amerika, iki gn iinde bir yana koydu zaten. Olutu-
152
rulaca dnya kamuoyuna aklanan Irak ynetimi aradan aylar gemesine ramen oluturulmad. Tersine asker ve sivil igal valileri atand. Irakta ibirliki de olsa ulusal grnml bir ynetimin hala oluturulmamasn eletirenlere, Irakta denetim ve ynetimin uluslararas kurululara rnein BMye devredilmesini isteyenlere ABD Dileri Bakan Powell olduka veciz bir cevap verdi: "Bu kadar yolu Irak' bir baka otoriteye teslim etmek iin gelmedik." BM de insani yardmla ilgilensin, yeterdi. Ynetimin biimi nemli deil zaten; her biim altnda ynetim Amerikan ynetimi olacaktr. Amerikan karlarnn bekisi olacak bir BM Bar Gc olsa da, ulusal etiketli ibirlikilerden olumu bir Irak hkmeti olsa da, z deimez. galcinin, igal ettii bir lkeyi demokrasiyle ynettii ise, tarih boyunca grlmemitir ve hi kimse bo yere umut etmesin, grlmeyecektir. Emperyalizm deimemitir, ama emperyalizmin smrgecilik politikas daha dayatmac, askeri zora daha ok bavuran, daha imhac bir biime brnmtr. Emperyalist demokrasinin snrlar, gerek emperyalizmin merkezlerinde, gerekse de yeni-smrgelerde giderek daraltlmakta, muhalif gler fiziki veya siyasi olarak yokedilmek istenmektedir. Amerikan bayrann katliamla, igalle dalgalandrld bir yerde, demokratik gelime olur deniyorsa, bunu syleyenlerin ok aka, Amerikan igalleri merudur, Amerikan igalleri ilerici bir nitelik tamaktadr, demek zorundadr. Tarihi yeni batan yazmak, teoriyi yeniden yapmak zorundadrlar. Bunu cretle ne zaman yaparlar, ne zaman Yaasn ABDnin ilerici mdahaleleri, Yaasn Amerika! dncesini sloganlatrrlar bilinmez; ama yazacaklar tarihin de, yapacaklar teorinin de devrimci, ilerici,
153
halktan yana ve hatta ulusalc bir zellik tamayaca kesindir. Bu plak siyasi tavrdan, yani Kahrolsun Amerika! demekten de, Yaasn Amerika! demekten de uzak durarak, bugn gelinen nokta gizlenmeye allmaktadr. Krt milliyetiliinin literatrnde de, reformizmin literatrnde de grlen durum budur. Demokrasinin veya zgrln soyutluuna snmak, anti-emperyalist, anti-oligarik mcadelenin somutluundan kamaktr! Reformizmin igal altndaki Irakla ilgili formle ettii slogan udur: Ne Bush, Ne Saddam, zgr Irak! Slogann ne Bush, ne Saddam blmn geiyoruz. Bunun teorik ve pratik olarak alm bir tartma olduunu dnyoruz. Burada asl olarak zerinde durmak istediimiz zgr Irak kavramdr. Neden byle bir kavram kullanld ve neden Bamsz, demokratik Irak slogan tercih edilmedi? Ne anlama geliyor zgr Irak? Bamszl ieriyor mu, iermiyor mu? Trkiye zgr bir lke mi mesela bu slogann savunucularna gre? Veya, yine onlara gre, Kopenhag kriterlerine tam uyum salam bir Trkiye zgr m olacak? zgrlk, siyasi tercihlere gre ii doldurulan bir kavram. Reformizm, burjuva demokrasisini zgrlk olarak gryor. Elbette devrimci bir ierikle de doldurulabilir zgrln ii. Bu muhtevasyla tarif ediliyorsa, bellidir ki, emperyalist igalden kurtulmu bir lke zgrdr, halkn iktidarda olduu bir lke zgrdr. Ama zgr Irak slogann kullananlarn ne bamszlktan, ne halkn iktidarndan szetmediini biliyoruz. O zaman geriye sadece birinci k kalyor. Reformizmin tavr, sadece Iraka zg deildir; Trkiye iin de ayn formlasyonu savunmaktadrlar. Ba-
154
msz Trkiye yoktur onlarn dilinde, sadece demokratik Trkiye vardr. Emperyalizme (ABD ve AB) bamllk altndaki o demokrasinin emperyalist demokrasi olduunu biliyoruz artk. Bunun ise yeni-smrge Trkiyedeki biimlenii, faizmin demokrasicilik oyununun snrlarnn biraz daha geniletilmesinden, vitrinin daha yaldzl hale getirilmesinden ibarettir. Yukarda reformizmin genel bakanlarndan demokrasinin nasl kazanlacan da aktardk. Demokrasiyi d mdahalelere baladnzda, doal olarak bamszlktan da vazgemek durumundasnz. Bamszlktan yana olmayanlar, bunun iin mcadeleyi, savamay gze almayanlar, emperyalizmin gizli igalini ve bir adm tesinde de ak igali meru grrler. Irakta 15 Nisanda, igalin haftasnda bir gsteride atlan bir slogan, demokrasi bilincinin ne olmas gerektiini gsteriyor. u slogan atyorlard Irakllar: Tek demokrasi ABDyi buradan atmaktr.
155
Sonu:
Milliyetilii, birlikte rgtlenerek, birlikte mcadele ederek, birlikte devrime yryerek mahkum edelim!
Krt ulusal sorunu, Trkiye Cumhuriyetinin tarihiyle yat bir sorundur. Bir ok kesim sorundan ne anladklarna bal olarak ok eitli zm yollar ileri srdler bugne kadar. u veya bu biimde mevcut dzeni savunan kesimlerin zm yollar zerine tartmak gereksizdir. Dzen glerinin mant, esas olarak sorunu kabul etmeyip, sorunun sonularn yokederek zmekten ibarettir. Baka deyile, Krt halknn kaderini tayin hakkn savunan her trl mcadelenin yokedilmesi, oligari asndan zmle edeerdir. Oligarinin zm, zmszlktr. Fakat bugn gelinen noktada, zmszlk cephesindeki siyasi aktrler oalmtr. Ulusalc, demokrat muhalif glerin bir kesimi de izledikleri politikalarla yeni bir zmszln savunucusu durumundadrlar.
156
Bu politikalarn ortak noktas, Amerikanc veya Avrupac olmalar; dnya genelinde emperyalizmin icazeti, lkemiz zelinde de oligarinin icazeti altnda yaamay ve siyaset yapmay esas almalardr. ABDye, ABye bal gelitirilen bu politikalarda ne ulusal kurtuluculuk, ne demokrasi hedefi yoktur. Krt milliyetilii iinde olmak zere, Trkiye solunun reformist kesimleri byle bir zmszlk iindedirler. Soruna bu snrlar iinde baktklar iin, bamszlk ve demokrasi ufuklar kararmtr. zledikleri tm politikalar, nerdikleri tm yollar, eninde sonunda dzenin reforme edilerek srdrlmesine kmaktadr. Oligarik diktatrln ve faizmin yklmas, emperyalizmin kovulmas, onlarn gndeminden kmtr. Evet, demokrasiyi savunduklarn ve demokrasi iin mcadele ettiklerini sylemektedirler. Fakat nerdikleri tm yollar, oligarinin demokrasicilik oyununun bir biimiyle srmesine hizmet etmektedir. Tamamen snfsal zelliklerinden soyutlayarak savunduklar demokrasi, ideolojik anlamda emperyalist demokrasiden tesi deildir. te tam bu noktada da, artk politika retemez haldedirler. Krt milliyetiliinin demokratik cumhuriyet politikas, devrimcilerin daha bu kavram Krt milliyetilii tarafndan ilk kullanld zaman byk bir isabetle ortaya koyduklar gibi Amerikan zmleriyle paralellik kurmak iin ileri srlmtr. Demokratik cumhuriyet politikas, Irak sorununda, igale kar kmakszn demokratik Irak nerisine dnmtr. Ksacas, Krt milliyetiliinin tm politika retme alan, ABDnin kabul ettikleri ve etmedikleriyle belirlenmektedir. Dolaysyla bu alanda bir politika retimi szkonusu deildir; sylenecek her ey, ABDnin sylediklerinin farkl slup ve kavramlarla ifade edilmesinin tesine gemeyecektir.
157
Denilebilir ki, Krt milliyetilii denilince, Barzaniler, Talabaniler ve KADEK ayn yere mi konulacaktr? Elbette, KDP ve KYB izgisiyle KADEK izgisi arasnda mevcut pratik durum asndan bir fark vardr. Politik adan birbirlerine ok yakn eyler sylyor olsalar da, i ve d pek ok etkenden dolay, pratik olarak farkl yerlerdedirler. Barzani-Talabani izgisinde, bu kitabn btnnde ald gibi, milliyetilik son tahlildeki noktaya gelmi durumdadr. Ancak KADEK iin halen belirsizlikler vardr, sre eitli biimlerde geliebilir, mevcut tercihler temelde olmasa da konjonktrel olarak farkllaabilir. ite btn bu farkllk, devrimcilerin KADEKi, KDP-KYB izgisinden farkl bir yere koymalarnn da nedenidir. Bir mcadele var; bunu kimse inkar edemez. Fakat burada tarttmz o mcadelenin stne bugn savunulanlardr. O mcadelenin amazlarnn alp alamayacadr. Burada, ABD ve AB paralelinde bir izginin bu amazlar aamayacan ve Barzanilerin gittii yere gitmesini kanlmaz klacan gsteriyoruz. Trkiye solundaki reformizmin dier kesimi ise, demokratiklemeyi ABye balad iin, sylediklerinin dzen glerinin sylediklerinden farkl kalmamtr. Tm taktiklerini Avrupann ve oligarinin icazeti belirlemekte, onlarn onaynn olmad hi bir mcadeleye girmemektedirler. ABye uyum bir an nce salansn diyorlar ksa ve net olarak. Bunun tesi yok; ancak bu sylediklerinde bir politika retimi de yok. Dzen partileri de neticede bunu sylyor. Denilebilir ki, ABDye veya ABye bal kalnarak politika retilemeyecei artk ok net ortaya kmtr. Bu ballk iinde retilecek hi bir politika, kendi damgalarn tamayacaktr. 2000li yllar, 1980lerin, 90larn bulanklnn durulduu bir dnem olacaktr. Bu ayn zamanda Mark-
158
sizm-Leninizmin de arnmasdr. Yaklak yirmi yl boyunca revizyonizm ve reformizmin Marksist-Leninist literatre soktuu emperyalizme, faizme, ulusal soruna, demokrasiye, snf gereine dair tm ucubelikler, hayatn kendisi tarafndan rtlmektedir. Krt ulusal sorununun zm konusunda da, gerek, Marksist-Leninistlerin onyllardr savunduklar ekilde tezahr etmitir. Milliyetiliin, reformizmin ulusal sorunu zemeyecei aa kmtr. Mesele, milliyetiliin ve reformizmin bugn Krt dili, Krte yayndan baka bir ey talep etmemeleri deildir. Mesele, Krt sorununu bunlara indirgemeleridir. Emperyalist, kapitalist lkelerde, faizmle ynetilen lkelerde tek tek eitli ulusal haklar talep edilmez mi? Elbette edilir. Ancak Krt sorunu da, demokrasi sorunu da bu bir ka taleple snrlanamaz. Bunun yapld nokta, zmn dzen iiletii noktadr. Ki bu da zmszlkten baka bir ey deildir. Marksist-Leninistler olarak, Krt ulusal sorununun zmnden, Krt halknn kendi kaderini tayin hakkn zgrce kullanabilmesini anlyoruz. Dolaysyla Krt sorununun zm iin mcadele de, bu hakk zgr kullanm koullarnn yaratlmas mcadelesi olmak zorundadr. Bunun dnda, ekonomik, demokratik, kltrel talepler iin mcadele, haklar ve zgrlkler mcadelesinin bir paras olarak ele alnr. Haklar ve zgrlkler mcadelesini devrimci veya reformist yapan, onun hangi bak asyla ele alnddr. ktidar perspektifine sahip olmayan haklar ve zgrlkler mcadelesi, reformist bir mcadele olarak kalr. Krt sorunu zelinde de, hem gncel talepler, hem sorunun nihai zm erevesinde yrtlecek mcadele, iktidar perspektifine sahip olmak zorundadr. Aksi takdirde, ilhak, asimilasyonu deiik bi-
159
imlerde srdren sonular kar ortaya. nk ksacas, yeni-smrge Trkiyede merkezi otorite yklp ele geirilmeden hi bir ulus zgrle kavuamaz. (DHKP Program) Bunu nasl gerekletireceiz? Tm zm tartmalarnn gelip dmlendii yer burasdr. Bir zm nerisi, ancak bu soruya cevap verdii lde zmdr. Trk, Krt ve tm dier milliyetlerden devrimciler, vatanseverler! Emperyalizmin yeni-smrgesi, faizmle ynetilen lkemizde, tm ulus ve milliyetlerin ulusal onurlar, deiik dzeylerde, deiik biimlerde inenmektedir. Trk ulusunun ezen ulus konumunda olmas, lkemizin smrge bir lke olmas nedeniyle Trk ulusal sorununun olmad anlamna gelmiyor. Trk ulusunun bir bamszlk meselesi var. Bata Krt halk olmak zere, tm ezilen ulus ve milliyetler ise, her trl ulusal haklarndan mahrum braklm, ve her ulusal hak istemleri terrle ezilmek istenmektedir. eitli ulus ve milliyetlerin devrimcileri, vatanseverleri olarak, halkmz emperyalizmin tahakkmnden, faizmin zulmnden nasl kurtaracamz birincil sorundur. Dnya ve Trkiye pratii bu konuda zengin bir deneyime sahiptir. Ama son on yln pratii, kmazlar ok daha net bir biimde gstermitir. kmazda yrmek, bir devrimcinin, vatanseverin grevini yerine getirmemesi demektir. Bir paras olduu halkna zmszlkleri ve zm yolunu gstermek her devrimcinin ve vatanseverin grevidir.
160
Trk ve Krt halklar! Trkiye topraklar zerinde yaayan Arap, Laz, Grc, erkes, Bonak, Terekeme, ingene... tm milliyetlerden halklar! Halklarn birleik mcadelesi olmadan, hi bir ulusal sorunun zm koulu yaratlamaz. Halklarn birleik mcadelesi olmadan, bu topraklar zerinde hkm sren emperyalizm kovulamaz, faizm yklamaz. Marksist-Leninistler 33 yldr bu topraklarda Krt ve Trk halknn birlikte mcadelesini, birlikte rgtlenmesini ve ortak devrimi savunurken, Trkiye ve Ortadou gereinin ortaya kard doru zm savunduklar bugn artk nettir. Dnn ayr rgtlenme, ayr kurtulu savunucularnn, bugn yanl bir politik zeminde de olsa, ortak rgtlenmekten, birlikte kurtulutan szetmeleri de Marksist-Leninistleri dorulamaktan baka bir anlam tamaz. Milliyetilik, bugn iki noktada kurtuluun nnde engeldir; bir, ayr rgtlenme anlay, iki, devrim ve iktidar hedefinden vazgemesi. Parti, Cephe rgtlenmelerinden askeri rgtlenmelere, sendikalardan deiik alanlardaki demokratik rgtlenmelere kadar, her yerde, her koulda eitli ulus ve milliyetlerin birlikte rgtlenmesi savunulmal; birleik rgtlenmeler, devrim ve iktidar hedefine sahip olmaldr. Milliyetiliin ideolojik olarak mahkum edilmesi, bu pratikle btnletiinde Trkiye halklarnn kurtulu yolu dzlemi olur. ------ 0 ------

ABD İmparatorluğu Milliyetcilik Ve Demokrasi PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

ABD İmparatorluğu Milliyetcilik Ve Demokrasi PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Milliyetilik ve Demokrasi

II - AMERKAN MPARATORLUU ve KRT MLLYETL

III - GAL VE KRT MLLYETL

IV - ULUSAL HAREKET, ULUSAL KURTULUULUK

V - GALLE GELEN ZGRLK GAL ALTINDA DEMOKRAS!

Bir fotorafta zetlenen ibirlikilik

1) mparatorluun habercisi: Yeni Dnya Dzeni

2) Pembe bulutlar iindeki Milenium ve 11 Eyll sonras

3) Deimeyen emperyalizm, netleen imparatorluk hedefi

4) Kapitalist blokun imparatorluundan dnya imparatorluuna

II AMERKAN MPARATORLUU ve KRT MLLYETL

1) Talabani-Barzani izgisinin Yeni Dnya Dzenine Uyumu

1990: Barzani ve Talabani; ABDyle ibirliine hazrz!

2) KADEK izgisinin Yeni Dnya Dzenine Uyumu

Milliyeti hareketin, yeni dnya dzenine ilikin tahlil ve ngrleri yanltr;

Krt milliyetiliinin Ortadouda rol kapma politikas

III GAL VE KRT MLLYETL

Barzani; yzyllk bir isyann son halkasnda Garnerle kolkola

Mesele, dar grllk m, tercih mi?

2) KADEK izgisinin gal Karsndaki Tutumu

gali merulatran zihniyet, ibirlikilii de merulatryor

Trkiye solunda pragmatizm ve ibirlikiliin merulatrlmas

galin kutlanmas m, emperyalist mdahalenin kutsanmas m?

Trkiyenin Sevrinden Irakn Sevrine

Bir ders karlmas gerektii muhakkak! Fakat karlacak ders ne?

IV ULUSAL HAREKET, ULUSAL KURTULUULUK

1) birlikilik, ezilen ulus milliyetiliinin meruluuyla aklanabilir mi?

2) birlikilik, UKKTH ile aklanabilir mi?

3) Ulusal bir hareket hangi durumda ne yapar?

4) Ulusal hareketi ulusal hareket yapan emperyalizme kar bamszl savunmasdr!

5) Milliyetilik nasl kullanlyor?

KDP-KYBnin Irakta oynad rol, daha nce Kosovada, UK tarafndan oynanmt...

Talabanilerin, Barzanilerin daveti, daha nce Endonezyada Gusmao tarafndan yaplmt!

Afganistanda Kuzey ttifak; lkemizi daha ok bombalayn!

Kullanma zerine yaplan kk hesaplar; kullanlmaya, ve ihanetlere dnmtr

Ulusal soruna, burjuvazinin mi, halklarn gznden mi baklacak?

6) Kim, kimin mttefiki? Krtlerin yeri hangi ittifaklarda?

Osmanlnn imparatorluk politikasna gnlllkten, ABD imparatorluunun mttefikliine

Badat Paktnn alternatifi, paktn hamilerine mi snmak?

7) Smrgecilik teorisi, emperyalist kresellemeye tabi olmann da zeminidir

8) Ulusal Kurtuluun milliyeti ve devrimci muhtevas

Milliyeti izgi, devrimci izgi

V GALLE GELEN ZGRLK GAL ALTINDA DEMOKRAS!

1) zgr Krdistan ne kadar zgr? zgr Krdistann dili Krte mi?

birlikiliin dili zgr deildir!

2) Demokrasi mcadelesinden milliyetilik ne anlyor, devrimciler ne anlyor?

3) Emperyalizme dokunmayan zm, iktidar hedefinden koparlan demokrasi

4) Demokratik Cumhuriyet nedir, ne deildir?

5) Krt sorununu baa koymak, sorunu da, demokrasiyi de daraltmaktr

6) Emperyalizm deiti safsatasnn sonu!

You might also like