Liderlik

Liderlik Nedir?
Belirli ortamlarda, izleyenleri belirli amalara doru birletiren ve harekete geiren rol davrandr.

Liderlik Seviyeleri
Dorudan Liderlik Kurumsal Liderlik Stratejik Liderlik

Liderliin G Kaynaklar
Yasal G dllendirme Gc Zorlayc G Uzmanlk Gc Karizmatik G

Liderlik Kuramlar
zellikler Teorisi Davran Liderlik Yaklam Durumsallk Yaklam ada Liderlik Kuramlar

zellikler Teorisi
-Belirli bir grup iinde bir kiinin lider olarak

kabul edilmesi ve grubu ynetmesinin nedeni bu kiinin sahip olduu zelliklerdir. -Bu teoriye gre lider, fiziksel ve kiilik zellikleri asndan izleyicilerden farkldr.

Davran Liderlik Yaklam

- Bu yaklamn ana fikri; liderleri baarl ve etkin yapan hususun, liderin zelliklerinden ok, liderin liderlik yaparken gsterdii davranlar olduudur.

Davran Teorilerinin zellikler Teorilerine Gre Faydalar

-zellikleri aratrmak yerine, davranlar ortaya koymak, biimsel liderler yannda biimsel olmayan liderleri de ortaya karr. -Eitim yoluyla liderlik davranlar kiiye kazandrlabilir.

Davran Liderlik Yaklamlar

1. Ohio State niversitesi Liderlik almas 2. Ynetim lei Kuram 3. Michigan niversitesi almas 4. Likert Kuram 5. Liderlik Dorusu Teorisi

Ohio State niversitesi Liderlik almas

Bu almada, liderlerin davranlar yapy harekete geirme (initiating structure) ve anlay (consideration) olmak zere iki bamsz boyutta incelenmitir.

Ohio nderlik lei

Yksek

Youn lgi Dk YHG

Youn lgi Yksek YHG

Az lgi Bireye lgi Dk YHG

Az lgi Yksek YHG

Dk
Az

Yksek Yapy Harekete Geirme (YHG)

Ynetim lei Kuram (Blake ve Mouton)

n s a n a D n k l k

Michigan niversitesi almas

Bu aratrma, etkili ve etkili olamayan liderler arasndaki davran farklarn bulmay amalamtr. Liderlik davran; ie ynelik (job-centered style) ve alana ynelik (employee-centered style) ynelik olmak zere iki ekilde belirlenmitir.

Likert Kuram
Likertin Lider Davranlarn Ele Al Biimi
MERKEZL LDERLK GREN MERKEZL LDERLK

Sistem 1: Smrc-Otoriter Liderlik Sistem 2: Yardmsever-Otoriter Liderlik Sistem 3: Danmal Liderlik Sistem 4: Katlmc-Grup Liderlii

Likert Kuram
Liderlik Deikeni Sistem 1 Smrc Otoriter Liderlik Astlara gvenmez. Sistem 2 Yardmsever Otoriter Liderlik Hizmetiefendisi arasndakine benzer bir gven anlay vardr. Sistem 3 Danmal Liderlik Ksmen gvenir, fakat kararlarla ilgili kontrole sahip olmak ister. Astlar kendilerini olduka serbest hissederler. Genel olarak astlarn fikrini alr ve onlarn fikirlerini kullanmaya alr. Sistem 4 Katlmc Grup Liderlii Btn konularda tam olarak gvenir.

Astlara olan gven

Astlarn alglad serbesti

Astlar kendilerini Astlar serbest kendilerini hissetmezler. fazla serbest hissetmezler. Astlarn fikri nadiren alnr. Bazen astlarn fikri sorulur.

Astlar kendilerini tamamen serbest hisseder. Daima astlarn fikrini alr ve onlarn fikirlerini kullanr.

stn astlarla olan ilikisi

Liderlik Dorusu Teorisi (Tannenbaum ve Schmidt)

Liderliin iki u noktas olarak otokratik ve demokratik liderlik kabul edilmitir. Model yetki kavram zerine kurulmutur. Belirli bir durumdaki liderlik davran, liderin kulland yetki miktar ile asta devredilen yetkinin derecesinin bir kombinasyonunu meydana getirmektedir.

Liderlik Dorusu Teorisi (Tannenbaum ve Schmidt)

Otoriter Demokratik

Grev merkezli

Ast merkezli

Astlarn insiyatif kullanmas

Otoritenin kullanlmas 1 2 3 4 5 6 7 8 9

Durumsallk Yaklam
Bu yaklamn genel varsaym; deiik koullarn (durumlarn) deiik liderlik tarzlar gerektirdiidir. Durumsallk yaklamn temsil eden almalar: - Etkin Liderlik Modeli - Ara (Yol)-Ama Modeli - Karar Verme Modeli

- Boyutlu nderlik Modeli

Etkin Liderlik Modeli (Fiedler)

- Fiedlerin modelinin en nemli yn, koullarla liderlik davranlarnn birletirilmesidir. Bu amala iki l kullanmtr. 1. Ztlklar arasnda olduu sanlan benzerlik (Assumed Similarity Between Opposites) 2. En az tercih edilen i arkadalar (Least Preferred Co-Worker)

Etkin Liderlik Modeli (Fiedler)

Fiedlere gre, grev ve iliki ynelimli ynetici davranlarnn etkili olduu durum, faktr tarafndan belirlenmektedir. 1. Lider ile izleyiciler arasndaki ilikiler (leader-member relations) 2. Baarlacak iin nitelii (task structure) 3. Liderin mevkiye dayanan otoritesinin derecesi (position power)

Ara(Yol)-Ama Modeli (Robert House)

Liderin izleyicilerin bekleyiini etkileme derecesi yolu, izleyicilerin verdii deeri etkileme derecesi amac ifade etmektedir.
Modeldeki drt liderlik davran: -Otoriter liderlik -Destekleyici liderlik -Katlmc liderlik -Baarya ynelik liderlik

Ara(Yol)-Ama Modeli (Robert House)

DURUM LDERLK TARZI SONU

Astlarn zgveni dk
Belirsiz durum

Destekleyici Liderlik Tarz

Otoriter Liderlik Tarz Baar-Odakl Liderlik Tarz Katlmc Liderlik Tarz

Astlarn ii baarma konusunda zgvenleri ykselir.

dle giden yol kesinleir. Yksek amalar belirler. Astlarn isteklerini ve nasl dllendirilmek istediklerini belirler.

iin mcadele yok iken Yanl dllendirme

Karar Verme Modeli (Vroom ve Yetton)

- Modele gre, bir liderin en nemli grevi karar vermesidir. - Vroom ve Yetton be ayr karar verme tarz belirlemilerdir. - Bu kurama gre, tek bir tarz karar verme yerine durumun gerektirdii ekilde karar vermek etkililii belirlemektedir.

Vroom Yetton Modelinde Karar Alma Tarzlar

Karar Tarz Kodu Yetkici AI Yetkici AII Tanm Ynetici karar tek bana alr. Ynetici astlarndan bilgi alr, ancak karar tek bana alr. Astlarn durumla ilgili olarak isterse bilgilendirebilir. Ynetici durumu astlarna aklar, bilgi toplamalarn ve deerlendirme yapmalarn ister. Astlar grup olarak toplanmazlar ve ynetici tek bana karar alr. Ynetici ve astlar durumu tartmak iin toplanrlar ancak karar ynetici tek bana alr.

Danmal CI

Danmal CII

Grup GI

Ynetici ve astlar durumu tartmak iin toplanrlar ve karar grup halinde alnr.

 Boyutlu Liderlik Modeli (Reddin)

ki boyut (greve ve ilikilere dnklk) zerinde - ilgili - btnlemi - kopuk - adam olmak zere drt yaklam belirlenmitir. nc boyut olarak etkililik (lerin baarlma derecesi) eklenmitir.

 Boyutlu Liderlik Modeli (Reddin)

Ana Yaklam Etkisiz Yaklam Etkili Yaklam

Kopuk

Terk Eden (lgisiz)

Brokrat

lgili

Grev Ynelimli

Gelitirici

Birletirici

Uzlatrc

Yrtc

Adam

Otoriter

Babacan

ada Liderlik Yaklamlar

Karizmatik Liderlik Dnmc (Transformasyonel) Liderlik

Dnmc Liderlik
Dnmc liderlii oluturan drt davran bileeni: 1. Karizma: Takipiler karizma sayesinde, liderle zdeleir. 2. Esin:Yksek beklentileri dillendirmek. 3. Entelektel Tevik: Takipileri yaratc problem zcler yapmak! 4. Bireysel ilgi: Takipiler desteklendiklerini hissetmeli, yaptklar i takdir edilmeli.

Kimler daha iyi dnmc lider oluyor?

Liderlikte Kadn ve Erkek Fark

Liderlik Gds Zeka Deiime Ayak Uydurma ve Otorite Kiilik

Liderlik ve Yneticilik
- Ynetici ne yapar? Lider ne yapar? - Yneticilikten liderlie gei var mdr?

Sekiz Yeni Liderlik Paradigmas (21. yy)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Deerler Merkezli Liderlik Etik Merkezli Liderlik Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik Ruhsal Liderlik Holistik Liderlik Kresel Liderlik Pozitif Deiim Liderlii Anlam Odakl Liderlik

Sekiz Yeni Liderlik Paradigmas (21. yy)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Deerler Merkezli Liderlik Etik Merkezli Liderlik Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik Ruhsal Liderlik Holistik Liderlik Kresel Liderlik Pozitif Deiim Liderlii Anlam Odakl Liderlik

Sekiz Yeni Liderlik Paradigmas (21. yy)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Deerler Merkezli Liderlik Etik Merkezli Liderlik Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik Ruhsal Liderlik Holistik Liderlik Kresel Liderlik Pozitif Deiim Liderlii Anlam Odakl Liderlik

Sekiz Yeni Liderlik Paradigmas (21. yy)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Deerler Merkezli Liderlik Etik Merkezli Liderlik Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik Ruhsal Liderlik Holistik Liderlik Kresel Liderlik Pozitif Deiim Liderlii Anlam Odakl Liderlik

Sekiz Yeni Liderlik Paradigmas (21. yy)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Deerler Merkezli Liderlik Etik Merkezli Liderlik Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik Ruhsal Liderlik Holistik Liderlik Kresel Liderlik Pozitif Deiim Liderlii Anlam Odakl Liderlik

Sekiz Yeni Liderlik Paradigmas (21. yy)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Deerler Merkezli Liderlik Etik Merkezli Liderlik Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik Ruhsal Liderlik Holistik Liderlik Kresel Liderlik Pozitif Deiim Liderlii Anlam Odakl Liderlik

Sekiz Yeni Liderlik Paradigmas (21. yy)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Deerler Merkezli Liderlik Etik Merkezli Liderlik Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik Ruhsal Liderlik Holistik Liderlik Kresel Liderlik Pozitif Deiim Liderlii Anlam Odakl Liderlik

Sekiz Yeni Liderlik Paradigmas (21. yy)

1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Deerler Merkezli Liderlik Etik Merkezli Liderlik Sosyal Sorumluluk Temelli Liderlik Ruhsal Liderlik Holistik Liderlik Kresel Liderlik Pozitif Deiim Liderlii Anlam Odakl Liderlik

Liderliin eleri
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. nsanlara deer vermek Gr (vizyon) sahibi olmak Destek Gdleme G Etkileme letiim becerileri Gl bir ruh yapsna sahip olmak

nsan bireyi sevmeden anlayamaz GOETHE

nsanolunun deeri bir kesirle ifade edilecek olursa; pay gerek kiiliini gsterir, paydas da kendisini ne zannettiini. Payda bydke kesrin deeri klr. TOLSTOY

nsanlarn evlerinde bilgisayar bulundurmalar iin herhangi bir neden gremiyorum. Kenneth OLSEN Digital Equipment Corp.un Bakan, 1977

Resmimi hayal ederim ve daha sonra hayalimi resmederim.

Van GOGH

ster yapabileceini dn, ister yapamayacan her koulda da haklsn!

Henry FORD

Eer insanlar elde ettiim baar iin ne kadar ok altm bilselerdi, hi o kadar etkileyici grnmezdi. MICHELANGELO

Kendini ynet, dnyay ynetecek gc bulabilirsin.

EFLATUN