You are on page 1of 19

F E R N A N D O S OLA N A S

OCTAVIO GETTINO
nc bir sinemaya
,

ev. ertan'yi lmaz
.... '.-"'''
..
.COk bir zaman nce, smrge-

v?hatta emperyalist lkelerin kendilerin-
de Sisteme dnen ya da aktif olarak
olan son verme filrn-
lerini yapmaya ynelik bir bu-
lunmak bir serven gibi gr-
zamanlara kadar film
ce ya da gsteri ile tek
kelimeyle, o bir nesnesiydi.
En iyi ynyle filmler burjuva
rmesine etmede ve toplumsal
gstermede oldular.
Bir kuralolarak filmler sonula
ilgilendiler, asla nedene bu,
mistifikasyon ya da si-
Bu,
Bu iinde engellenen, dnemimi-
zin en olan filmler
byk Amerika Bir-
Devletleri'nden olan sinema ends-
Irisinin sahiplerinin, dnya film
. efendilerinin ideolojik ve ekonomik
tatmin etmeye tahsis edildi.
Bu durumun stesinden gelmek
Maliyetler birka bin dolara
ve ile gsterim
elindeyken, zgrlk filmleri
yapma sorununa
garanti
na Halka
Sistemin ve sansr
yenilebilirdi? Her ynde
152
t , - ...
bu sorular birok ve
rasyonalizasyona yneltti ve haIii da
yneltiyor: "Devrimci filmler devrimden
nce "devrimci filmler
lkelerde olanak-
"devrimci politik
devrimci filmler ya da sanat
mmkn Burada hata, gerekli-
ve filme burjuvazinin gibi
retim,
ve gsterim modelleri kesinlikle,
filmler ideoloji ve politika henz
burjuva ideolojisi ve
net bir biimde izmenin ha-
line iin, HollywrJod'un
modelleri olmaya devam etti.
diyalog, iinde bir arada ve
ulusal iki gya
-SSCB ve ABD- havale
edilmesinde ortaya biimiyle re-
bir politika, Sistemin kendi iin-
deki bir sinemadan bir reteme-
di, retemez. En iyi ynyle bu sinema
"ilerici" ka-
olabilir. Btn bunlarsylenip
bylesi bir sinema niteliksel bir
iin, dnyadaki m-
cadele sosyalizm lehine bir bi-
imde zlnceye kadar beklemeye
kalelerini
fethetmeye ynetmenleri n en ce-
sur Jean-Luc Godard' zarif
bir biimde ortaya gibi, o ynet-
menIerin kendilerini "o kalelerin iinde

fl-ncak dnemde ortaya soru-
lar umut verici grnd; bunlar, genellik-
le lkelerimizin egitimli du-
rumunda gibi, ynetmenlerin
olduka geriden takip yeni bir tarih-
sel durumdan ortaya Kba devri-
minin on mcadelesi
ve zinde gleri nc Dnya lkele-
bulunan bir zglir-
Ilik hareketinin Dnya
ki devrim diizlemindeki kitlelerin
153
bu onsuz
gerekti. Anti-emperyalist mcadele sre-
cinde ortaya yeni tarihsel durum ve
yeni insan dnyadaki ynetmenlerden ye-
ni, devrimci bir tutumu istediler. Militan
devrimden nce mmkn olup
sorusunun yerini en
kk gruplar iinde, bylesi bir sinema-
devrim
gerekli mi, gereksiz mi sorusu almaya
Olumlu bir birka lkedeki
srecini ynlendir-
meye ynelik ilk iin
oldu. Newsreel, bir ABD Yeni Sol
film grubu, hareketinin
cinegiomali'si (sinema haberleri), Etat
GeneraLLt du Cimima Frcmais' in
filmler, Japon ve hareket-
lerinin filmleri bu rnektir ve
bunlar bir Joris Ivens ya da bir Chris Mar-
ker ve
mesidir. Kba'daki Santiago Alvarez'in
filmlerine ya da devrimci Latin Amerika
iin abalayan, ifade-
siyle, "hepimizin
ynetmenlerin sinemaya bak-
mak yeterlidir.
Gnmzde zgrilik ncesinde entelek-
tellerin ve rol zerine olan
derin bir dnyadaki btn ente-
!ektel faaliyetin perspektinerini zengin-
Ancak bu iki kutup
gidip gcliyor: Bir tanesi, blitn
entelektel kapasiteyi zel olarak politik
ve politik-askeri btn
sanatsal ynelik perspektifleri,
bu tr etkinliklerin olarak Sis-
tem emilmek zorunda
reddetmeyi nerirken, ikin-
cisi, entelektelin isel koruyor:
Bir yanda devrimci politik srecin gerek-
tir!Jikleriyle zorunlu olarak
gerekmeyen bir sanat ve gzellik, "gli-
zelin ve "sanat
yanda ise genellikle imzalanan belirli
anti-emperyalist manirestolarda varolan
Bu ikiliklerle ilgili
genellikle entelekteli sanatsal ve bilim-
sel ifadelerle, dnyaya egemen olan
evrenselolarak
biimde ilgilenmeye, olsa olsa bu ifade-
lerde dzeltmeler yapmaya ynelti-
yor. Devrimci bir tiyatro, mimari,
i

i
i
i
psikoloji ve sinema bizim
iin ve bir kltr
mada derine inmedik. Entelek-
tliel bu ifade biimlerinden her birini, 0-
mm kendi yeni yntemleri ve modelleriyle
birlikte, ifadenin kendi
iinden dzeltilmesi gereken bir birim
olarak
Bir astronot ya da bir Korucu (Ranger)
emperyalizmin btn bilimsel kaynak-
harekete geirir. Psikologlar, dok-
torlar, siyasetiler, sosyologlar, matema-
tikiler ve hatta yrnge
ya da katledilmesinin

hizmet eden her
uzun vadede bu
hepsi emperyalizmin ge-
reksinimlerini iin dere-
cede Buenos Aires'te ordu
villas (kentin gecekondu bl-
geleri) yok etti ve bunun yerine
askeri mdahaleyi
hedetleyen kent dzenlemeleriyle
"stratejik birimler" Devrimci
rgtler mhen-
psikolojisi ve uZman-
cephelerden -bundan da te bizim
kendi devrimci psikolo-
jimiz, ve
sinden- yoksunlar. Etkili olabilmek iin
btn bu alanlar, her ncelik-
lerini, yani muzaffer devrimin
talep nceliklerin iin
mcadelenin gerektirdiklerini kabul
etmelidir. rnekler: almak iin
politik-askeri mcadeleye gerek-
bilinci olarak politik bir duyar-
en st dzeyde
ve etkililikle, ve
kentsel blgelerde mcadeleye hale
getirmek iin biliminin btn modem
ya da emperya-
i izmin herhangi bir anda
byk hava direnebilecek
bir mimari, bir kent
..
politik Pratikte bu
politika ve
gelir.
Bu gibi, iki
ihmale Birincisi, tek ve
evrensel terimler olarak kltr, bilim,
sanat ve sinema ve ikincisi,
devrimin, politik .emperyalizm
ve burjuvaziden ama
daha ok kitleler his-
settikleri ve entelektel ncleri
cephelerdeki etkinlikler
bu, ve ge-
irmeye anda ger-
dair yeterince net olmayan
Kltr, sanat, bilim ve sinema her zaman
birbirine verir.
Yeni-smrgeci durumda, iki kltr, sa-
nat, bilim ve sinema birbiriyle re-
kabet eder: Egemenlerin ve
Ve bu durum, ulusal an-
egemenlerinkiyle s-
mrge ya da stats zorla
srece her zaman devam
edecektir. en iyi
yasaklanmaktan kurtulup el!;e-
menlik ve z-
bu
stesinden gel inecek ve tek ve evrensel
bir kategoriye Bu arada, bi-
zim kltrmz, ve kltr, bizim
ve
Bizim kltrmz ynnde
bir itici g iin, zgrlk bir
olana dek Kendi-
siyle birlikte bir bilimini
ve olan bir
kltr,
154
:
. i -
i
i
Kolektif nceliklere tabi her
ve zel z-
grlk mcadelesinin neden
doldurabil ir ve ente-
lektelin roln ok etkili bir biimde ta-
rif edebilir. Kitlesel dzeyde devrimci
kltrn ve bilincin a-
sonra
ancak bilimsel ve sanatsal poli-
tik-askeri aralarla birlikte
devrimin zemininin bir gereklik ha-
line gelmesini ve a-
birlikte ortaya olan so-
zmn da

eylemiyle iinde ola-
rak en etkili
cephe o-
nun bundan sonraki grevi o cephe iinde
kalesinin ne ve nerede oldu-
ve kendi glerini bir bi-
imde zmek-
tir. Bu zorlu ve dramatik gndelik
iinde bir devrim kltlirli ortaya
cek, bu temel hemen start ala-
rak, bugnden
yarak Che'nin temsil yeni insam
-soyutluk iindeki insan
yeni yok
eski, (bi-
zim) kllerinden yeniden
bir insam- besleyebilecektir.
nc Dnya ve em-
peryalist lkelerdeki muadillerinin anti-
emperyalist mcadelesi bugn dnya
devriminin eksenini nc
sinema, bize gre, mcadeledeki a-
en byk kltrel, bilimsel ve sa-
ola-
rak her insanla biri ikte bir ki-
byk -tek
kelimeyle, kltrn
sme son verilmesini kabul eden sine-

bir lkenin,
155
da dahil, kltr emperya-
list gereksinimlerinden
modelleri ve ortaya
tan sona ifadesidir.
"Kendini dayatmak iin, yeni-smrgeci-
lik bir lkenin onlann i-
kinci Sinif ikna etmeye gerek-
sinim duyar. Er ya da ge bu ikinci Sinif
insan, sermayesi olan kabul eder;
bu kabulonun paralan-
gelir. adam olmak is-
tiyorsan, der benim gibi
olmali, benim dilimi kendi
inkar etmeli, kendini bana d-
Daha 17. yzyilda Cizvit
misyonerler Gney Amerika yerlisinin
. Avrupali sanat kopyalama
ilan tercman,
Yon/mcu, olsa olsa bir seyirci olan yeni-
entelektel her zaman
kendi olanaklanm ne srmeyi
reddetmeye zendirilecektir. Engelle-
meler, kkszlk, kltrel koz-
mopolitanlik, sanatsaltaklit, metafizik t-
lkeye ihanet - btn bunlar or-
taya iin verimli bir zemin buldu-
lar."[ j]
"Kltr iki dilin kullamlmacil nedeniyle
ama iki kltrel modelinin
nedeniyle iki dilli hale geliyor.
Biri ulusal, halkmkidir ve di,,?;eri yabal1-
glere tabi smlj-
st smljlarln ABD ya da Avru-
pa iin dile getirdikleri onlarln
IGbi en yksek ifadeshii" st
emper-
yalizmin kltr olarak kitlelerin
arasma denetleyernedikleri soku-
yo""[2]
insanlar, ze-
rinde yrdkler! sahipleri 01-
gibi, kendilerini
celerin sahipleri de Ulusal
dair bir bilgi, do-
kafa ve yalanlar iine
,
"
!
i
"
i
,
i,

i.
:
...
an-
lama ve arzusundan uzak iut-
Bu yol/a pedagojik
me etkili bir biimde smrge polisinin
yerine geiyor. "(5] .
Kitle yolun-
da ulusal bilincin ve kolektif bir znel-
yok daha ocukluk
egemen kltr ve medya-
bir
tamamlamaya yneliYOL Arjantin'de 26
televizyon evlerdeki bir milyon te-
levizyon, 50 radyo istasyonu, yzlerce
gazete, periyodik ve dergi, binlerce
plak, film vd. niversitede yeni-
smrgeci srecine kadar, haz ve
bilincin kltrel
rolne "Kitle
aralarl yeni-smrgecilik iin
napalmdan daha etkilidir., Gerek, hakiki
ve rasyonelolan, insanlar gibi
Yasa
su ve imha, Dzen ve Normal/ik
olarak geliyor. "(6] Hakikat, o halde
olur. Ulusal gstermeye
her ifade ya da biimi
Kltrel nfuz etme, pedagajik smrge-
ve kitle gnmzde s-
son vermeye ynelik bir gir-
veren her ifadeyi tketmeye,
ya da yok etmeye yne-
lik korkun bir iinde glerini
kendi
hedetlerinin tesinde ortaya klt-
rel biimleri etmek, sindirmek iin
ciddi bir buiunUYOL Bu
ler kesinlikle etkili ve tehlikeli ya-
pan, uzak tutmak ya
da bir belirtirsek, kltrel
ifadeyi ulusal iin kavgadan
iin
"Gzel kendi iinde devrimcidir" ve "B-
tn yeni sinema devrimcidir" gibi
celer duruma dokunma-
yan idealist nk smrgeci-
156
girmeyi gerektiriL Entelektel zgr d-

nrse, genellikle bunu, ulusal top-
lumsal zgrlk sreci gibi, asla belirsiz
ve halindeki kendisinin klt-
rnn dilinde ya da
lizce yapma riskini Her bilgi par-
evremizde her
zor olan gr-
nmlerin bir
Buenos Aires gibi liman kentlerinin yerli
burjuvazisi ve buralardaki entelek-
tel sekinler tarihimizin en iti-
baren yeni-smrgeci nfuz etmenin ak-
Arjantin'de'
liberalizmin
ya da gibi ds-
emperyalist
gerektirdiklerine tamamen uyan bir uy-
dayatma ve birbiri
bizim lkemizde "ayak "siyahlar
ordusu" ve "zoolojik sprnt" ve Bo-
livya'da "pislik denilen kitlelerin
yok etme arzusu Bu
yolla, lke
ve efendileri "aman.'
ve kaba evrenselcilikle birlik-
te byk szckler oyunu iinde"(3] Dis-
raeli'nin(4] ilan
ter-
cih ederim," dsturunun takipilerinin
szcleri olarak hizmet ettiler.
Orta kliltrel
en iyi ve hiilii da yle-
dirler. belirsiz konumu,
toplumsal kutuplar tampon ko-
ve iin daha
emperyalizme Latin
Amerika lkelerinde byk bir nem
olan bir toplumsal destek temeli
sunuyOL
"'Bu smiflar kurum-
hizmet ediyor ve
normal bir grnm veriyor. Bu kltrel
deformasyonun ana hedefi, insanlarl

- ....
-yani yoksun blitn bu
"ilerici" seenekler Sistemin Sol'
onun kliltrel rlinlerini ge-
iin ortaya Onlar Sa-
bugn kabul Soldaki en
iyi yapmaya mahkum olacak-
lar ve bu nedenle de var
hizmet edeceklerdir. "Szck-
leri, dramatik aksiyonlan ve imgeleri
yeniden devrimci bir rol oynayabilecek-
leri, ulabilecekleri, mcadele i-
inde silah haline gelecekleri yerlere yer-
orijinal bir olgu
olarak zglirlk slirecinin iine sokmak,
onu sanattan nce hizmetine ver-
mek; toplumun iine
Franz Fanon'un gibi,
bu yolla son ver-
mek mmkn olabilir ve kliltr, sinema
ve gzellik -en bizim iin en b-
yk neme s'ahip olan- kltrmz, film-
lerimiz ve gzellik duygumuz haline ge-
lebilir.
Latin Amerika ve emperyalist egemenlik
lkelerin tarihsel pers-
pektifleri, art-
yneliyor. Burjuva demokratik
rejimiere diktatree ynetim
biimlerine gidiyoruz. Sistemden
tavizler almak yerine, demokratik zgr-
Ilik mcadeleleri, manevra
nedeniyle, Sistemi bunlarda yap-
maya tahrik ediyor.
Burjuva demokratik bir sre
nce sona erdi. 19. boyunca Latin
Amerika'da bu da de
vam bir gelenekle metropolden
bir ulusal burjuvazinin kendini
kabul ettirmesine ynelik ilk
yeni bir dnem (Arjantin'de Ro-
sas' Paraguay'da Lopez ve
Franeia, de Bengido ve Balmac-
eda rejimieri buna rnektir). Cardenas,
Yrigoyen, Haya de la Torre, Vargas, Agu-
irre Cerda, Peron ve Arbenz
ulusal-burjuva, ulusal-popliler ve
i .... _
son vermenin ulusal slirecinin
maz olarak evrensel soyut-
lamalar olarak sinema, sanat ve glizellik
srdrlider.
"Gereklik/e Sis/emin verilen
pro/es/o" alam, Sis/emin kabul e/meyi
ok daha biiykliir. BlI,
belirli dLIr
geerek "sis/eme
yamlsamaslnl
sana/In bile hem bir Fen hem de gerekli
bir kendini-dzel/me olarak Sistem /ara-
ve
anlarmyorlar: "[8J
Gerek zgiirlmiiz bize ai/ olamn
olmaktan
157
Sertlik dzeyi ne olursa olsun, ya da bu
biimde, rasyonel ve gzle grlr bir bi-
imde mlicadele iin
halk kesimlerini harekete geirmeye,
etmeye ve hizmet.
etmeyen her mlicadele
hatta keyifle Sertlik, uyumsuz-
luk ve kapitalist pazarda
daha fazla rndlir; bunlar lke-
lim nesneleridir. Bu, burjuvazinin glinllik
dozu ve kontroll -yani Sis-
tem sadece
bir sese heye-
can verici gereksinimini duy-
bir durumda zellikle
Yeni burjuvazinin evlerini ve malikane-
lerini dekore etmek iin a gziliilikle
sosyalist sa-
hip resim ve heykel egemen
glirliltl bir biimde
ve fke dolu oyunlar;
Sistemin evlerine ve dergilerine de-
mokratik veren, za-
man ve insan ve an-
lambilimle ilgili ilerici edebi-
tekellerinin ve
bliylik ticari pazarlar nedeniyle piyasaya
. "meydan okuma" ve "tezli
bunlara rnektir.
demokratik bulunuldu. An-
cak devrimci ihtimaller bu d-
nem kesinlikle Bu dene-
yimlerin her birinin tarihsel
olanak izgiler
gnmzde durumunu bir
durumu olarak anlayan ve zor-
blgeyi gelecek on Viet-
yapmaya sektrlere ge-
iyor. Ulusal
zamanda toplumsal zgrlk -ulusal bir
zgrlk srecinin tek geerli perspektifi
olarak sosyalizm- olarak ifade edildi-
bir
"Bu dnemde Latin Amerika 'da ne edil-
ginlik ne de masumiyet iin alan
Entelektelin szckler ve d-
kadar risklerle de llyar; z-
grlk iin
hesaba Greve giden ve kay-
betme riskini alan kariyerine tehli-
keye atan
mayan bizi,
belirsiz bir jestinden ok daha
nemli bir yapmaya zorluyor."[ i O]
uYasa durumunun" yerini al-
bir durumda, kendisi de bir olan
ve kltrel cephede gren entelek-
tel kendi inkardan ve
kendisinden beklenenleri yeri-
ne getirmek iin giderek
Btn reformist
politikada
zamanda kltrde ve filmlerde de -zel-
likle de, tarihi,
tarihi, da Yankee olanfilmlerde-
yeterince gsteri Im
tarihinin ilk dnemlerinde (ya
da tarih ncesinde) ve
zgl ulusal zelliklere tekabl eden bir
Alman, ya da
sz etmek mmkn iken, gnmzde bu
onadan ABD
emperyalizminin ve
modelolan Hollywoodfilmleri ile
158
,
silindi. Gnmzde ticari
iinde, "auteur dahilolmak
zere, hem kapita.list hem de sosyalist
lkelerde Hollywood filmlerinin mode-
linden bir film bulmak
zordur. Sosyalist lkeler ylesine
yamaz bir haldedir ki, SSCB'den Sergey
Bondaruk'un Voyna i mir'i ve
gibi zamanda
ABD film endstrisinin ve sonuta onun
btn nermelerine dil,
vd.) tamamen boyun heybetli r-
nekleridir.
ABD modelleri iine, hatta
biimsel ynden, dil
bir dili de, kesinlikle o dili
ortaya ideoloj ik biimlerin ben-
imsenmesine yol teknik,
endstriyel, bilimsel. vd. olarak grlen
modellerin benimsenmesi bi le,
bir endstri ama belirli ideoloji/eri
retmek iin ve rgtlen-
mesiyle endstrilerden
olgusu nedeniyle kavramsal bir
durumuna neden oluyor. 35 mm ka-
mera, saniyede 24 kare, ark izle-
yiciler iin ticari gsteri m yeri, bir ideolo-
jinin keyfi iin zgl
bir ideolojinin, zgl bir dnya gr-
-ABD finans kapitalinin
nn- kltrel ve gereksinim-
lerini iin
perdede
standart bir sreyle byk salon-
larda gsteri lecek bir gsteri olarak tasar-
lanan bir sistemli idaresi kesin-
likle ticari
ancak zamanda da 19.
olan burjuva sa-
burjuva dnya biim-
lerinin neden olur:
tarihi
ok, edilgin ve tketen zne ola-
rak kabul edilir; onun tarihi
dinlemesine ve ona
maruz kalmasll1a izin verilir.
- i .,.
kolay bir konuyu hedefleyen seyirlik ola-
rak sinema, burjuva .ula-
en yksek Dnya, de-
neyim ve tarihsel sre bir resmin er-
evesi, bir tiyatronun sahnesi ve sinema
perdesinin iine hapsedilir; insan ideolo-
jinin reticisi olarak ideolojinin bir
tiiketicisi olarak grlr. Bu bur-
juva felsefesi ile elde etmenin
mkemmel nok-
Sonuta ortaya hepsi de e-
gemen biimiyle gerek-
hedefleyen
motivasyon zmleyicisi, sosyolog ve
kitlelerin ve hayal
dair sonu gelmez la-
inceledikleri bir
Birinci sinema bu sinema
trne ilk alternatif szde "auteur sinema-
'tYeni Dalga,"
"Yeni Sinema" (Cinema Nova) ya da ge-
leneksel olarak ikinci sinemayla harekete
geer. Bu alternatif ileri bir gster-
di, nk ynetmenin standart olmayan
bir dilde kendini ifade etme
talep etti ve kltrel son
ynnde bir Ancak bu
tr sistemin izin
ya da varmak
zeredir. sinema ynetmeni, Go-
gibi, "kalenin iinde
ya da
Arjantin'de bir yerel
maliyetlerini
nlen bir rakam olan iki yz bin sinema
izkyieisinin pazar
Sistemin endstriyel retimine paralel o-
lan ama Sistemin kendi uygun
olarak bir endstriyel retim
projesi,
koruyan ve "kt grevlilerin" yerine
"daha az kt oeciren yasalar
" .
iin mcadele vs. "toplumun -yani yeni-
ya da kapitalist top-
lumun- gen, olarak ku-
dair uygulanabilir
bir projeyi srece, geer-
li yoksun bir
Sistemin olan ger-
ek alternatitler, iki gereklilikten
biri yerine getirilirse mmkndr: Siste-
min ve gereksi-
nimlerine yabanci olanfilmler yapmak ya
da ve Sistem ile
filmler yapmak. ikisi de ikinci
hala sunuyor seenek-
lere uymaz ama bunlar Sistemin
ve olan bir sinemaya, zgrlk
iinc sinemaya doru dev-
, . "
bulunabilirler.
en etkili
lerden biri, entelektel kesimleri, zellik-
le de "evrensel sanat ve model-
lerin" dizerek ulusal aer-
. "
eki Ente lektlie llerin
ve mcadelesinde
gerekten bu mcadeleye konumlar;
stlenmediklerinde, bulunma-
ok bir durum
son verme itkisi olarak an-
ulusal bir kltrn en
ok olan toplumsal
tabakalar kesinlikle seckinler deil
, " '
en ok ve uygar olmayan ke-
Halk rgtleri ola-
cak "entelektele" ve ok g-
Onlar ya da em-
peryalizm
kesinlikle alet-
leri ve
demokrasi" lehine bir srdr-
menin tesine gemedi, bu politikaya
ulusal bir nitelik her
den, politikayla ve da
devrimci militanla kirletmekten korktu.
Bu nedenle onlar
toplumu belideyen isel nedenleri gizle-
meye ve n plana iin ko.wl ol-
halde, "asla iin' lemel
oIClmClyan"[ i] nedenleri
ya Arjantin'de onla; emper-
yalizme ve yerli
159
, i
;
i i
,
i:
i
ii
1:1
ii
:'
i:
LI
:1
I,
i, ,-
i!
i;i
r'
, i
t,
1:1
r. :
i' :
1,1
I" i

j
i
i
i
f
,
,
i
i
i
i
i
i
i
....
Film imgesinin etkileme ve sentez kapasi-
tesi, belge ve sun-
olanaklar ve ay-
gc, filmi btn
ok daha etkili hale getirir.
imgenin bir kul-
her temadan akan
dil ve yeterli
filmlerin ve etkili olan it-grsel
hare-
ketlenmesi ve ve hatta
kitleler iinde
sylemek bile gerekmez.
Me Gustan Los
Seviyorum, Mario Handler)
gsteriminden sonra Montevideo'daki
Avenida 18 de Julia'da barikatlar kuran
La Hara Des Los Honios'un
Saati) gsteriminden sonra
Merida ve Caracas 'ta gsteri yapan ve
"Enternasyonal"i syleyenler, Santiago
Alvarez'in gibi filmler ile Kba
belgesel sinema hareketinin rnlerine
ynelik artan talep ve nc sinema
filmlerinin underground ya da halka
gsterirnlerinden sonra tar-
ve mitingler, kitle rgtlerinin
([talya'daki Cinegiomali liberi, Japon-
ya'daki belgeselleri vb.) t-
ketim
ve zor yolun ilk kez La-
tin Amerika rgtleri politik-kltrel a-
malarla filmleri kullanmaya ve
istekliler: Partido Socialisra
(Sosyalist Parti), devrimci
film iin malzeme Arjan-
tin'deki devrimci Peroncu ve Peroncu
olmayan gruplar benzer bir yapmaya
ilgi duyuyorlar. OSPAAAL (Or-
ganization of Solidarity of the People of
Africa, Asia and Latin America - Afrika,
Asya ve Latin Amerika Daya-
rgt) anti-emperyalist mcadel-
eye bulunan filmlerin
ve Devrimci rgtler
Iilm ses ve gs-
160
yerine, demokrasi
geirdiler, bir
toplumun temel rtbas ettiler
ve bunun yerine "dnya
bir taklidi olan bir ge ir-
diler.[12]
Entelektliel ve kesimlerin ulusal
zgrlk srelerinden -bunlar, sz ko-
nusu srelerin
da ederler-
gnmzde ve entelektel-
lerin ilk olarak ortak i.in bir sa-
yok etmenin
anlamaya l-
snde tarihe
ve bireysel is-
hissetmeye
yor. Bunun sonucu olarak da, devrimci
rgtler iktidar mcadelesinin kltrel
alanda
yeni-smrge-
bir toplumda bir ynetmenin
ideolojik vb. bu nedenle
rgtlerinin sinemaya yeterince ilgi gs-
terrnemesinin nesnel
Gazeteler ve malze-
meler, posterler ve duvar
ve enformasyon,
ve szel biimleri
bu rgtler ile kitlelerin nc
hiilii
Ancak ynetmenlerin yeni poli-
tik konumu ve sonuta zgrlk iin ya-
olan filmlerin ortaya belirli
politik nt:lilerin filmlerin nemini anla-
Bu nem, bir ile-
biimi olarak ve zel karakteristik-
leri nedeniyle lilmlerin zgl
Bu karakteristikler film-
!erin, politik bir duyu-
rusuna olumlu vermeyebilecek fark-
II kkenlerden izleyicilerin ilgisini ek-
mesine olanak Filmler
ierdikleri ideolojik mesaja ek olarak
izleyici toplamak iin etkili bir zemin
sunarlar.
tericilerin mmkn olan en etkili
bilen
oereksinimlerini
dan alma mcadelesi politik ve
sanatsal nclerin her ikisini de zengin-
ortak bir greve
ma zeminidir.
bir sre ncesine kadar filmleri dev-
rimci bir ara olarak kullanmaya engel
olan olma-
teknik zorluklar, her
gerektirmesi ve
yksek maliyetlerdi. Her ala-
ilerlemeler; film kamera-
ve ses
normal film gibi,
kendi iinde otomatik
ler (pozometre);
senkronizasyon; ok satan
dergiler, hatta uzman olmayan a-
zel bilgilerin
ve
filmlerin "dehalar"
ve gibi
gsteren neredeyse byl
yoksun Film-
giderek artan oranda daha
toplumsal mesafesi
iindedir. Chris Marker Fransa'da Bmm
tehizat ve biraz da bunu kullanmaya dair
temel bir grup dene-
me Ama,
biimde, sanki gibi,
i tilmine sahip Bu, sinema iin
her ok
nemine ve
n"llna dair yeni bir ortaya

Emperyalizm ve kapitalizm, ister tketim
toplumunda olsun isterse yeni-smrge-
lkede olsun, her bir im-
geler ve giz-
la. imgesi ken-
disinden daha nemlidir. Bu, gzelolan
irkin diye gizlenirken, irkin
stnn gzelle hayal ve fante-
161
.. . ."
zilerle bir Bir yanda,
fantezi, burjuva evreni konfor,
denge, verimli dzen, etkililik ve
"biri olabilme" doludur. Ve
yanda da, tembel,
sebe-
biyet hayaller Yeni-s-
kendi durumunu
kabul bir Gungha Din, Tom
hizmetindeki bir hain,
ve bir dnek ya da bir aptal,
bir ve budala olur; ancak kendi
durumunu kabul o
fkeli bir bir yamyama dn-
olacak diye korkudan uykusu
kaanlar, Sistemi devrimciyi
bir haydut, ve tecavzc olarak g-
rr; onlara srdrlen bu ne-
denle politik dzlemde yasa, tutuk-
lamalar vb. gibi polisiye Bir
insan smrldke, daha fazla nemsiz-
lik dzlemine Direndike da-
ha fazla bir hayvan olarak grlr. Bu
durum Jacopetti'nin Ajfrica
Addio'da grlebilir:
katil hayvanlar beyaz bir
kez kle amuru
iinde Tarlan ld ve onun
yerine Lumumba'lar, Lobegula'lar, Nko-
ma' lar ve Madzimbamuto' lar ve
bu
bir Fantezi hayallerin yerini
ve insan len bir
trilir, bylece JacopeHi rahata onun
filme
Devrim U halde VlIl'lm. Bu,
insanla"a yol amak iin 'ntezi ve
hayalin yok nokta-
Devrimin ayn' zamanda
ve
kendisi ve bizim
imgenin ve kendi ifa-
delerinin her biri iinde yeniden
yakalayan atan,
rul mas i.
gerek yerine ve iade


1
i
il
:1
'j
i

i
!

"
,
,
i
'1
,.
......
fjJ.
filmler, didaktik Iilmler, bildiri
(report) filmler, deneme (essay) filmleri,
eden filmler -her militan ifade
biimi geerlidir ve bir dizi estetik
ma normundan vazgemek sama olurdu.
sunmak zorunda her
al ve onlara en iyisini ver; ya da
Che'nin gibi, insanlara ni/elik
Bir
m btn mcadele cephelerinde
srece bilgisi yoktur. Marx'tan
ok iyi bilinen bir srekli yinelen-
meyi hak eder: yorumlamak ye-
terli nemli olan onu
mektir.
enternasyonal, ve ulusal dzlem-
Ierde emperyalizmin srdrmeye
srecini
mazsa, bir biimde uygulanamaz.
olarak bylesi bir tu-
tumla, kendi dilini, militan ve bir
dnya ve ilgilenilen temadan
olan bir dili ynetme-
ne Burada belirli politik
hala eski dogmatik koruduk-
ya da ynetmenden gerek-
gerekten ne ok ger-
iyi niyetli uyan sa-
grnmn verme-
sini istediklerini belirtmek yerinde olabi-
lir Temelde g-
ven maskeleyen bu Wr konum-
lar belirli durumlarda sinema dilini yal-
bir ills-
trasyonu olarak kesinlikle
bir film ve etkisini verebilecek
trden bir derinlik olan derin
diyalektik yok
.etme arzusuna yol Btn dlinya-
daki devrimci srelerin btn
bel irsiz ve olumsuz
egemen bir izgiye, ya da sekter
gerek-
kadar zengin ve olan bir
senteze
, . ,
filmlerinden, bir olgunun ya da ta-
rihsel bir yeniden
kadar bugn sahip btn
belgeselolarak bilinen sinema,
belki de devrimci ana te-
melidir. Belgelenen her imge bir film im-
gesinden ya da sanatsal bir olgudan daha
olan bir durumun
eder, onu yalanlar ya da
Sistemin bir haline
gelir.
hkm bir
dnyada, sanatsal arala-
kod, gsterge dili ve
mesajlar iinde dil, kurmaca ve fanteziye
itilir. Sanat, yeni-smrgeci
olan somut
olgulardan koparak yeniden kendisine
dner, ve hale
bir soyutlamalar ve hayaller dn-
caka satar. Vietnam'dan
bahsedilebilir ama Vietnam'dan
uzakta[13]; Latin Amerika'dan .bahsedi-
lebilir ama etkisiz iin
tadan yeterince uzakta, depolitize
ve eyleme yol amayan yerlerde.
edilmesi hem yeni-smrge
hem de Wketim
bir olgudur Birincisinde gazeteler-
de, edebiyatta vd. belirsizlik ya
da szde-nesnellik, rgtlerinin
bizlere enformasyon grece z-
Sistemin kontrol ya da te-
kelinde ok nemli iki kitle ile-
olan televizyon ve radyo sz
konusu ortadan kalkar,
yolu Geen Fransa'-
daki bu konuda ok
bir rnekt.ir
162
Ulusal bir gereklikle ilgili
zamanda dnya dzleminde ok
bir diyalog ve bilgi haline gelir
Mcadelenin hibir enternasyonalist bii-
mi insanlar dene-
yim mbadelesi olmazsa, insanlar
.' 1.:
I
'.i
11
r

si


duy. Bir tr yeni-
poplizm iinde bir dilini ve
kitlelerin zerinde hareket
ama emperyalizmin
engellerden etme-
yen dzeylere kadar ekmek iin
devrimci her zaman rtk ola-
rak bulunan bu grnmn
tutmak iyi bir Militan sine-
en iyi filmlerinin geri
toplumsal taba-
imgelerin bir sah-
nelemenin etkisinin ve belirli bir
iine herhangi bir
dilbilimsel denemenin tam ya-
kalayabildikle.. ini gsteriyor. Daha da
devrimci sinema temelolarak bir
dmumu gsteren, belgeleyen ya da edil-
gin olarak saptayan bir sinema ..,
bu sinema hamle ya da dzeltme
bir olarak duruma mdahale etmeye
bir sylersek, dn-
keJetmeyi
ya da bu zgrlk sreci
farkla.. gya ev..ensel ifade
etmeyi Tketim toplu-
munda, iinde ha..eket ge..eklik d-
zeyine bir sinema
bir lkede harekete gei .. ici bir rol oyna-
yabilir, yeni-smrge
dev.. imci bi .. .. elde olma-
dan metropol lkenin gidiyorsa,
devrimci gibi.
kendileri-
ni alma mlkadelesine vermeye
potansiyelolarak ya da tutar-
ye..de devrimci ola-
bilir, ancak kitlelerin kendi
yeterince fa.. ya da silah
zaten yer-
de devrimci bir Bu ne-
denle yeni-smrgeci sonu-
.. eden bir sinema,
kitlelerin bilinci bylesi bir bilgiyi
zaten reformist bir oyun
engellenir; oysa de'/rimci olan
163
nedenleri incelemek, iin rgt-
lenme ve silahlanma
Yani emperyalizm sefaletle
filmlere destek olabilir ve bu tr filmler
emperyalist gn-
mz gereksiniminin hanesine kaydedile-
ceklerdir ama tersine olarak Devrimin za-
ferinden sonra Kba'da bu tr filmler
yapmak devrimciydi. Her ne kadar
yola okuma
ve olduysa da, emper-
yalizminkinden kkl bir biimde
olan bir hedefleri et-
meleri iin zgrlk iin
Burjuva kltr, ve
menlerinin llere uygun ola-
rak mkemmel sanat
tam olarak film modeli ba-
lkedeki ynetmeni, zellikle de
kendisine ne kltr, teknoloji ne de
iin en nemli sunan bir gereklik
iinde benzer modelleri kal-
kendine ekmeye hizmet et-
Metropoln kltr, kendi model-
lerine hayat olan eski muha-
faza etti; onun modellerinin yeni-smrge
lke
bir kltr ve toplumun yz-
boyunca tamamen tarihsel
incelikle gizlen'
iin her
zaman bir
egemen lkelerin
filmlerine iki 1:1r-
ihsel nedeniyle genel-
likk Ve bylesi
hayal ve
yetersiziik na yol Bu her
iki duygu da ilk planda "kendi sinema-
lannm" neredeyse tmden inknn olan ta-
mamen yeni yollarda risk alma korkusun-
dan Bunun stesinden gelmenin
bularak bu duruma ikin nmCl
zorunlu olarak orijinalolacak
iin bir
zelliklerini ve kab"l
korkusuydu bu,
i
i
i
,I
. -'"

ri, ' .
'.
Devrimci bir pratik,
ve yerine getirmenin srekli ve
yntemli
maz. Hatta bu, yeni ynetmenin kendisini
bilinmeyen zerine denemeler yapmaya,
zaman zaman atlamaya ve
pala darbeleriyle kendine yol aan gerilla
gibi maruz
gelir.
daha derin bir grnmne hizmet edecek
film biimleri ve
ve tretilmesi kendisini
bildik re-
bilmesi; srekli tehlikelerin
yolu' bulabilmesi yatar.
tezlerden ok hipotezler, sre
al -bir elde kamera,
elde dzensiz,
dolu Bu tr a-
geleneksel kuramsal ve
ltlere gre Ken-
di film ve uygun
kendine
ve
"Bilgi pratikle Pratik
kuramsal bilgi elde el/ikten
sonra, dnmek zorunludur."[14]
Bu pratik zerinde devrimci
ynetmen engelin stesinde gele-
cektir; Sistemin
vgsn kendi-
sine olan medya anla-
Godard'-
da gibi, anonim, Vietnam tar-
bir bisiklet srcs olmak iin bir
bisiklet olmaktan vazgeecek,
uzun sreli bir
tir. Ama o zamanda kendisinin var-
bir onun ba-
kan ve dnya bisiklet asla
bir tarzda kendisini savun-
maya olan bir izleyicinin

164
UYGULAMA
Bu uzun olan kameray-
la birlikte, bir gerilla
Bu nedenle bir film-gerilla
gmbunun hem yn-
temleri hem de gvenlik
disiplin ynlendirir. Devrimci
bir film grubu bir gerilla birimiyle
Bu grup askeri ve
kumanda glene-
mez. bir sorumluluklar
yeteneklerin ve sentezi' olarak
varolur, o kadar ki, mer-
ve bunun
bir liderlikle uyum iinde Dene-
yimler, Sistem ve onun kendi-
lerini "ilericiler" olarak gizleyen su or-
zerine bir
grubun uyumunu srdrmesinin kolay
ve yelerin ve yer
ve gizlice
gerilimine katlanmak zorunda ol-
gsteriyor. yeterince
ya da yer sine-
gre Sistem uy-
gun ltkieri iin sorumluluk-
isel ortaya
ideolojik sahip olsun ya
da her grup iinde mevcut bir
gerekliktir. Psikolojik ya da
dzleminde vb. bylesi isel bir
bilincinde olmama. sorunuyla
ilgilenmede olgunluk bazen
sonuta ideolojik ya da nesnel
tesine geen gerek yol
aan rekabetlere ve duygulara
neden oluyor. Btn bunlar temel bir ko-
liderlik sorun-
ile rekabet olun-
gelir. Gerekli olan, net
olarak faaliyet
izmek, tahsis
etmek ve bu zenli olarak
stlenmektir.
Gerilla film emekisini pro-
ve burjuvazinin kendi takipi-
'-_.- ,., __ ",-- '." __." H _
lerine entelektel aristokrasiyi
paralar. Tek kelimeyle demokralik-
gereklikle onu
bir haline getirir. nc
katmanlar ve hatta kitleler bunun
gndelik mcadelelerinin
nu kolektir olarak bu
maya Saali militan-
ve halktan ve
bir filmin
ni gsterir.
Devrimci ekip a-
vd. ro-
lne dair radikal bir biimde yeni bir ba-
Hepsinden ok, fil-
mini yapmak iin o kendini her dzeyde
besler, her dzeyde
tekniklerini
Sahip en
kurmak iin gereksinim
temel blmn
Kamera tlikenmez bir kamu-
gsterici saniyede
24 kare ekebilen bir
Grubun her yesi en
genelolarak reti-
herhangi bir birinin yeri-
ne koymaya Yeri
doldurulamaz teknisyen mitinin
gsterilmelidir.
Btn grup retimin en kk
na ve retimi korumak iin gereken g-
venlik byk nem verme-
lidir. Geleneksel dikkat
edilmeyecek olan bir tedbirsizlik gerek-
ten ya da aylarca
maya neden olabilir. Ve gerilla
da bir gerilla mcade-
lesinde gibi, kaybe-
dilmesi ya da tamamen
mesi gelebilir. "Bir gerilla sa-
binlerce kez
gndeme gelir ve zafer devrim-O
cinin bir 15]
. ,.
Grubun her yesinin disipline,
dikkat etme ve hepsinden
ok gndelik
btn szde normallik hava-
eski ve
stesinden gelme sahip ol-
zorunludur. Her film, zellikle de
film hiilii onun elindeyken,
tetikteki ya da onun
iin, yntemlerde
gerektiren bir ope-
rasyon, bir
byk lde gru-
bun, hibir ve
ynetmenin, burjuvazi ona prestij ve ta-
temelinde bunu iin yap-
cmle aleme anlatmaya
bir durumda zor bir
sessiz srekli
"Srekli tetikte,
srekli srekli hareket halinde
olma" gerilla iin
ok byk bir
projeler zerinde malzemeleri
blmeli. bir araya getirmeli, ka-
ve kafa
Grup, ne kadar basit olursa
olsun, kendi laboratuar sahip
ve belirli olanaklar geleneksel
laboratuarlarda srece btn bun-
lar zorunludur.
lkeler grup-dzeyinde
bir filmin garan-
tilemeye ya da kken lkede ola-
olmayan belirli gerek-
hizmet edebilir. Buna
gruplar zere
dokman malzemesi iin bir kabul mer-
kezinin ve her lkedeki
hatta dnya
koordinasyonu perspek-
tifi de eklenmelidir: Deneyim mbadelesi
iin periyodik blgesd ya da

ma vb.
165
Latin Amerika'da gerilla filmlerinin
Sistemin misillemeleri
bir gerek halde, hil. iil.
bebeklik Arjantin'de
fil.m gsterileri olan
ve bir karakterin
dnemdeki
Brezilya'da Cinema Nova'nun (Yeni
Sinema) en militan getirilen
ve dozu giderek artan Vene-
zuela' da Saati' nin yasaklan-
ve iptal edilmesini belirt-
mek yeterlidir; neredeyse btn
sansr genel engelliyor.


'':o
Pratik, hem hem de
ierir.[ 17] ilk film gs-
terilerinin ve zarar grme-
meden bylenecek ve gvenlik nlem-
lerini ynelecekler,
ise ters ynde hareket ederek bir-
ka gruplarla
maya varacak lde, korkudan ted-
birli Her lkedeki tek somut
deneyim, bir lkedeki en iyi yntemlerin
gsterilmesi

Devrimci filmler ve isteyen bir
halk yeni a-
maya ynelik her
mahkumdur. her ikisi de
den Latin Amerika'da mevcuttur. Bu
filmlerin ortaya yeni bir yol
Arjantin gibi lkelerde film gsteri-
leri asla yirmi gemeyen izleyici gru-
buna apartmanlarda ve evlerde
gibi lkelerde filmler toplan-
niversitelerde ya da her
gn azalan) kltr merkezlerinde gster-
iliyor; durumunda, film gs-
terileri tamamen
ve her gsterinin tutkulu bir anti-em-
peryalist olaya Montevideo'-
daki 2500 en byk sinema salo-
nunda Ancak
beklentiler, devrimci bir sine-
devam etme ta-
mamina yer alt glendirit-
mesine gsteriyor.
yerlerde politik, ve
alt kurmak
olacakken, yerlerde her
maliyetinin biraz
zerinde) deme yapmak iin gerekli
stlenen rgtlenmelere
kopya satmak daha uygun Her
nerede mmknse bu yntem en geerlisi
olarak grnyor, nk mer-
kezi olmaktan olanak
filmin daha etkili politik
mmkn daha fazla kopya
- i - '. i
166
l'l.
En ilk ynetmen ve
grubu tek
Onlar, sreklil-
yollar bulma sorum-
Gerilla
hil. iil. bu alanda
turmaya yetecek deneyime sahip
olan deneyim her ok her lkenin
somut durumundan yararlanma
ni Ancak, bu ne
dikkat etmeden,bir filmin
filmin gelecekteki izleyi-
cisinin bir incelenmesi ve finansal
bir plan olmadan giri-
Burada bir kez daha politik ve
sanatsal ncler daha
ortaya n-
k bu zamanda retim, gsterim ve
biimlerine dair ortak
maya hizmeteder.
Bir gerilla filmi ynetmenin
kendisinin ya da de
dahil, devrimci rgtlerin
hedefe yneltile-
bilir. retim, ve varkalmak iin
ekonomik olanaklar tek bir stratejinin
Bu her
'birinde zm
da,
ve bylece daha glenecek olan gerilla
faaliyetine katilma konusun-
da cesaretlendirecektir.
r
retime geri
dnmesine Birok lke-
de rgtlerin hiilii bu nemi-
nin tam olarak ya da
olsalar da, buna ara-
lardan yoksun Bu tr
durumlarda yntemler
bilir: cesaretlendirmek iin film
teslimi ve her gsterinin or-
ganizatrlerine gelirinden pay veril-
mesi. ideal hedel; burjuvazi-
nin elde edilen kay-
naklarla gerilla filmlerinin retilmesi ve
olurdu -bylece burjuvazi
insanlardan ele
kk bir blmyle gerilla sinemasInt
jinanse ederdi. Ancak bu hedef orta ya da
uzun vadeli bir arzudan bir
srece, devrimci sinema iin
olan retim ve maliyetlerini
ynelik alternatifler bir l-
ye kadar geleneksel sinema iin
lananlara benzerdir: Her izleyici Sistem
iin miktarda deme
Devrimci finanse
elmek, kapatmak,.
mak ve desteklemek devrimci rgtlerin
ve politik
Bir tilm ancak onun
maliyetini olanak
mazsa, ikinci filmin
ya da
Avrupa'daki 16mm filmlerin
20 bin, Fransa'da 30 bin gsler-
im merkezi) LiI-
keler iin en iyi rnek ama bun-
lar, zellikle metropol lkelerde
ilenlerle de giderek daha olan bu
tr ncli Dnya'daki m-
cadelekri yaymada nemli bir rol oyna-
bir durumda para i-
in gereken bir
Venezella zerine bir
film Avrupa'daki bir kamuoyuna yirmi
daha sy-
. leyecektir ve bizim iin durum Fran-
167
sa'daki ya da ABD, Berke-
ley'deki mcadelesi zerine bir
film iin de geerlidir.
Gerilla Filmleri Enlemasyonali mi? Ne-
den nc Dnya'daki mca-
delelerden, OSPAAAL ve tketim top-
devrimci nclerden yeni
bir tr Enternasyonal'in
mi?
Bu hiilii nfusun katman-
menzili iinde olan bir gerilla sine-
yine de gnmzde tek
nk byk o-
ve beklen-
tileriyle ilgilenen tek sinema budur. Dev-
rimci bir her nemli
film, ya da
bir
Kitleleri temsil eden kesimlerin tesine
gemesi nlenen bu kitlelerin
her film gsterisiyle, devrimci askeri bir
gibi, bir ala-
son bir blgeyi
eder. Bu tilm gsterisi, Fanon'a g-
re iin duymak ve
bir ayinsel bir edim
n
olabilen politik bir eylem trne
tlirlebilir.
Militan sinema Sistemin yasak-
lama kendisi iin ortaya
kan yeni ekip

stesinden gelme bi-
imlerinin gerektiriyor:
Bl/, ortaya
Hara Des Los Hornos'un
Saati) ncesinde ve
devrimci iin --o za-
mana kadar ok az
daki- yntemler denedik. Militan-
lar, orta-dzey kadrolar, eylemci ler, l-
er ve niversite iin
her -kendimize nceden bir he-
def olarak halde- filmin
i
i
i

i
1
i
,
i
,
,
;
j
i

i
i
-'c
. '.
i
i

1. veren
insan-aktr-ortak;
2. kendi ilgilerini ve
ni ifade ve kendisini
zgr alan; ve
3. Sadece bir fitili ya da vesile
olarak nemli olanfilm.
Bu verilerden bu faktrlerin tam ola-
rak olunursa ve kendi dilini, bi-
imini, ve nerilerini o eyleme
ve o aktrlere tabi grevini st le-
nirse -ya da bir biimde sylersek,
kendi
kahramanlanna tabi ve
ararsa, bir filmin ok daha et-
kili sonucuna Aktr-
grubunun kendi tarih-
leriyle bize kul-
belirli ve filmlerin
. kendilerinin uzamm
la enerjiyi ve zgrlk-
veren enerjiye dn.JIrmek zorunluydu.
Bu bu nc bir sine-
ma izgisini onaylamada byk nem ta-
biimlerden biri
olanfilm eylemi demeye karar
n ayak oldu. den-
emesi belki de ok bir dzeyde La
Hora Des Los Hornos'un (Fmnlann
Saati) ikinci ve nc blmlerinde bu-
lunan ("Acto para la liberacion" [zgr-
lk iin Eylem]; hepsinden ok "La
resistencia" ve "Violencia y lib-
eracion" ve zgrlk] ilc
layan) bir sinema.
(dedik, "Acto para la /ibera-
cion "un bu bir film
gsterisi bir gsteri de
daha ok bir mitingdir -anti-emperyalist
bir eylemidir;
kendisini bu mcadeleyle hisseden-
ler iin bir yerdir, nk burada izleyi-
cilere ve su yer
burada bufilmin
.....
168
bir ama en nemli
bir tr hcre
ueldi. Bylece yeni bir ynn
O zamana kadar izleyici olarak
grlen Bazen gven-
nedenler, bizi gsteri m biter
bitmez
maya ve bu tr bir
ta-
ortaya koy-
duu temalar zerine bir
t>
hi

zamanda bu tr gsterimlere
her Sistemin gel-
. ve kendi
maruz tamamen
Bu bir
izleyici tam tersine bu
karar andan itibaren,
risk alarak ve
da bulunarak bu andan
itibaren o bir aktr, filmlerde grlenler-
den daha nemli bir kahraman haline gel-
di. Bu tr bir insan kendisi gibi
ve da
kendisi insanlara
kendisini arayan
aktr iin yol aabilir. .
Filmlerin bir
ettii bu ileti-
'"
gvensizlik ve korkudan
bir yoktu; bu uzamda,
durum herkesi bu eylemin
kendili-
Deneyim
usterime filmin gsterimin
t>

ni" ve desteklemek iin
dahil ettik: kaydedilen mzik ya
da heykel ve resimler, posterler, filmi
sunan ve eden bir
program yneticisi,
bir bardak ve birka vb.
Elimizde ok faktrn
nu
SinEWasal
.: ...
etmeye ve sre-
cin ve yer
vardl/: Bu film diyalog iin, isteklerin
ve iin bahanedir.
ve gsterimden sonra
iin nne bir
belgedir.
Bu tarihin (dedik, ikinci blmn
bir gerek ve
olarak sonu-
lar nemlidir. Bir araya de-
neyimler ve bir de-
onlar bugn ve
olan sizler iin
lde Ancak btn
en nemlisi bu sonulardan
eylem, gerekler temelindeki birliktir. Bu
nedenle bufilm burada bitiyor; siz devam
ellirebilesiniz diye size
Film eylemi bir film demektir;
bir yoludur.
Bilgi srecinde ilk dnyadaki
ilk duyular
(bir filmde, grnt ve sesin [reski).
ikinci veri-
lerin sentezlenmesidir, dzenlen-
mesi ve incelikle kavram-
lar, yargdar, kandar ve
(filmde, sunucu, rapor verici, bilgi
verici ya da gsterim eylemine
eden Daha sonra nc
ma, yani bilgi Bilginin aktif
rol duyudan rmyonel
aktif ancak, daha da
nemlisi, rasyonel bilgiden devrimci pra-
ifade edilir
Genel an-
lamda bu, bilgi ve eylemin
diyalektik materyalist [18]
(film eyleminin gsteriminde,
oetaya eylem neri-
leei ve daha sonra olan eylem-
lecin
bie film eyleminin hee gsterimi.
169
farkli bir gecektirir, nk gster-
imin yee, onu malze-
meler ve tar-
ihsel an asla Bu, her gstee-
im eyleminin sonucunun onu organize e-
denlere, ona zamana ve me-'
kana gelir; devr-
eye giren eklemeler ve de-
Bir
eyleminin gsterimi ya da bu biimde
her zaman iinde vuku taeihsel
durumu ifade edecektir; onun perspekti-
fleri iktidae mcadelesinde tkenmezb,
aksine sonra da devrimi
glendiemek iin seeceklerdir.
gerilla isterse film eylemi
olsun nc sinemamn
kategoeilede (film mektup, film
film deneme, film film bildici
vd.) her ok bir karaktedee sine-
temalm bieeyieein
kitlelerin autell['
eylem
la, yeni-smrgeci bilgilendieme
bilgilendirici sinemayla,
yeniden yakalayan si-
nemayla, edilginlik
verir. Kumm-
bie gerilla
gsteri olarak filmlere
film eylemiyle koyar; bir
sinemaya hem hem de olan
bir sinemayla verir; onlae iin es-
ki teden insanbe iin
her birimizin olma
sahip yeni trden insanlara
uygun bir koyar.
ve tllmleein smrgecdikten
hee bieinin ko-
lektif son vermeye lsnde
eylemler Mcadele bi-
ze
zamanda da her birimizin iinde bulunan
ve modellerine
ieede ve
son veeme kendi
. "
en saf ve drtleri Bu ey-
lem bilin
devrimiyle Dnya iyice in-
celeniyor, yeniden
liyor. insanlar srekli bir bir
tr yeniden ediyorlar.
Daha nceki serven ka-
pasitelerini yeniden
olan fkeleri
Yasak bir gerekten kurtulmak fke ve

gelir. Bizim kendisini hiila
zerine yklenen btn kur-
tarmak iin eden yeni ger-
tkenmez bir g ve
zamanda da tek gerek
Bu iinde devrimci
imgelemi ve
cesurca tehlikeli bir
Smrgecilikten
objektifinin nnde btn nemli temalar
-lkenin tarihi, sev-
gi ve sevgisizlik, uyanan bir mca-
deleleri- yeniden ilk
kez kendini zgr hissediyor. Sistem
iinde uygun hibir
oysa Sisteme her
iin her uygun
gi-
bi, dn almaz bir serven olarak g-
rnen, bugn bir gereklilik ve
olanak olarak grnyor.
kadar deneyimlerimizden
bir hipotezin olan ve yeni
devrimci film ihtimalleri zerine bir
hizmet etmekten
daha yapmasa bile olumlu bir
olan ve
yarar neriler sunduk. Devrimin sanatsal
ve bilimsel cephelerinde varolan
lar, biz hala dolduramasak da,
kendine mal etmeye a-
yetecek kadar iyi biliniyor.
Neden filmler de, sanatsal
biimleri nerilerimizin ve
170
merkezi olarak filmleri se-
iyorsak, bu bizim oldu-
iin ve nc bir
nun, en bizim
Zin en nemli devrimci sanatsal ola'yl an-
iindir.
NOTLAR:
.. MoYies and der. Bill Nichols, California
ve Berkeley, California University Press, 1976, ss.
4464'[en
L. The of the Furnaces - Nedcolonialism and
Yio{ence. .
2. Juan Jose Hemandez Arregui, Imperia!ism and

3. Rene Zavaleta Mercado, Bofivia: of the.
National ConcepJ.
4. Benjamin 1804-188] ya-
ve iki kez olan Yahudi
devlet (.n.)
5. The Ho.ur o/the Furnaces, a.g.e.
6.A.g.c.
7. Hafta Vidcang gr-
mek iin Saygon'a seyahar edertk geiren Roma ve
Paris'tcn yksek burjuvaziden yeni
gzleyin.
8. Irwin Silber, "USA: The Alienation of CDunter
CUllun:," Tricontinental, 10.
9. Arjantin'in nc rgt.
LO. The o/the Furnll(:es, a.g.e.
i. Maa Tse-rung, On fractice.
12. Pruigross, The Proletariat and Nationcz!

13. burada ikinci sinema iine
leri ve Yeni Dalga de bu-
bir dizi yndmene cmle
bdirrelim. Chris organize etrigi ve
Jean-Luc GOdard, Alain Resnais, William Klein, Joris
[veflS, Agnes Varda ve Claude kendi
blmleriyle ortak filmin Loin
diL JlietnaJn (Vietnam 'dan Uzakta, 1967) (.n.)
14. Mao Tse-rung,
15. Cht.: Guerilla Worlare.
16. Uruguay'daki dergi geceleri ve
Pazar byk ve ok iyi
film gsterileri etti.
7. Buenos Ain:s'reki bir vt: d
zinderce kt bir gsrerim ye-
rinin tercihi ve ok davet edilmesi ne-
deniyle oldu.
18. Maa Tsetung, a.g.e.
:

You might also like