NETCAD alma ortam NETCAD altrldnda aadaki gibi bir ekran grnts elde edilir.

NETCAD alma ortam yukardan aaya sralanarak drt paradan oluur: Men st ara ubuu izim alan Alt ara ubuu

Men, tm windows pogramlarndaki gibi olup, ierii ykl olan modllere gre deiir:

Proje: Dosya ilemleri, print ve plot ilemleri vb. iz: izim ilemleri Edit: obje silme, tabaka deitirme vb Sorgu: obje zellikleri sorma, koordinat sorma Grnt: zoom yapma (bytme-kltme), kaydrma, temizleme vb. Planet: ehir planlama modl Hesap: Yan nokta, kesiim, kutupsal hesaplar Harita: eykseklik erileri oluturma, dzenleme Netmap: ada parsel tanmlamalar,

3D: boyutlu modelleme Genel: program ayarlar Yardm: Trke yardm st ara ubuundan menlerde tanml aralara ulalr. lgili ikona tklandnda izim alannda (siyah blge) yeni bir ara kutusu alr. izim alannda ok sayda alabilecek bu ara kutular kutu zerinde fare ile sa tua tklama yaplarak kapatlabilir. st ara ara ubuu, alt m tu kombinasyonu ile alp kapatlabilir. Kapatlma durumunda izim alan geniletilmi olur. st ara ubuunun sa tarafnda izim alannda imlecin (iaretleyici, cursor) gsterdii noktann koordinatlar grlr.

Alt ara ubuunun fonksiyonu st ara ubuuna gre daha nemlidir. sol stten balamak zere ara ubuuunun zerinde bulunan ikonlarn fonksiyonlar aadaki gibi sralanabilir. Ekranda ilgili ikonun zerine imle getirildiinde de bir aklama grntlenir. Ksayol tular ise parantez ierisinde gsterilmitir. Alt s tu kombinasyonu ile alt ara ubuu alp, kapatlabilir. 1. st satr Aktif Proje Se Nokta Yakala (F4) : nceden tanml bir noktay yakalar. Son nokta yakala (F5): varolan objelerin (izgi, oklu doru vb.) en yakn noktasn yakalar. Kesiim noktas yakala Karelaj modu Eksene dik modu Kopyala modu Tabaka modu 2. Alt satr Aktif tabaka Aktif izgi tipi Aktif font Programn durum bilgisi

Durum bilgisi hakknda Burada program oturumunun herhangi bir annda yaplan ilem gsterilir. "Hazr" mesaj o anda herhangi bir ilem yaplmadn gsterir. rnein bir doru paras (iz > izgi iz) izilmek istendiinden menden bu komut seildiinde durum bilgisi kutusunda "ilk noktay se" mesaj verilir. Bu anda baka bir ilem yaplamaz. rnein program sizden izilecek dorunun birinci noktasn gstermesini bekliyorken, program kapatmak isterseniz menden bu ilemi seebilirsiniz ancak program kapanmaz. Byle durumlarda kullanclar kolayca program kilitlendi kapanmyor izlenimine kaplabilmektedir. te yandan farenin sa tuuna basmak son ilemin tekrarlanmasn saladndan program hazr durumundan kmaktadr. Sonu olarak program hazr durumunda deilse yeni bir ilem yapmaz, ancak escape (Esc) tuuna basarak programn hazr konumuna dnmesini kolayca salamak mmkndr. Escape tuu ile genel olarak yaplan son ilemden vazgeme salanr. Birden ok Esc tuuna baslarak birden ok adm geri gidilmesi de mmkndr. Yakalama modlar hakknda Yakalama modlarndan biri seilmi ise serbest olarak izim yaplamaz. Nokta yakala ve son nokta yakala modlar birbirinden farkldr. Nokta yakala modu serbest olarak tanmlanm nokta objesi (Edit > Nokta at ile tanmlanabilir) ya da nokta editr (Hesap Mens) ile tanmlanm noktalar yakalar. Son nokta yakala ise doru ya da oklu doru objelerinin u noktalarn yakalar. Doru ya da oklu doru objeleri nceden tanml noktalar yakalanarak izilmemi ise son nokta yakala kullanlmaldr. Bu tr doru ya da oklu dorularn u noktalarnda nokta tanml olmadndan nokta yakala modu kullanlamaz. Benzer ekilde uygulama noktas yakala modu sembollerin yerletirilme noktalarn yakalar. Bu noktalar nokta yakala ile seilemeyebilir. Fare ve Ksayol tular NetCAD'de farenin kullanm hemen hemen tm izim programlarna benzer. Programda iki tulu fare kullanm esas alnm olup, fare tulu ise orta tuun bir fonksiyonu yoktur. Sol tu izim genel olarak seme ilemini, sa tu ise vazgeme ilemini gerekletirir. Vazgeme klavyeden Esc tuu ile de gerekletirilir. Klavyeden + ve - tularna baslarak ekrandaki grntnn bytlmesi ya da kltlmesi salanr. Space tuu ise o anda yaplan ileme gre gerekebilecek dier ilemleri ya da yakalama modlarn grntler. nemli ksayol tular: * + Ekran yeniden izilir Ekran bytr

Alt z Alt x Alt c Alt l Alt q t h Alt k Alt a Alt o Alt y F4 F5 F6 F7 F8 F9 F11

Ekran kltr Gsterilen pencere ekrana getirilir Ekran kaydrma Bir nceki ekran izgi izme k Tabaka menusu Hat mens (izgi tipleri) Koordinata git Alan sorma Obje zellikleri sorgulanr ve deitirilebilir Yaz yazma NOKTA Yakalama Modu U NOKTA Yakalama Modu KESM Yakalama Modu ORTA NOKTA Yakalama Modu UYGULAMA NOKTASI Yakalama Modu KARELAJ Modu EKSENE DK Modu

oklu seme Birden ok objenin seilmesi gerektiinde it ilemlerinden yararlanlr. Bu amala alt ara ubuunun sa tarafndan kan ikonlardan yararlanlr.

Burada grlen ikonlarn fonksiyonlar soldan saa olmak zere aadaki gibidir: Tmn se Doruyu kesenleri se Blgeye denleri se Pencere iine denleri se Szgeler (Nokta ve Ada/Parsel seme kurallar) Koordine zet almak, dnm noktalarnn seilmesi, alan hesab gibi bir ok ilemde ilgili noktalarn veya ada/parsellerin seilmesi gerekecektir.

Szgelerin amac, byk kmeler ierisinden arzu edilen kk kmelerin seilmesini salamaktr. Szgeler ierisinde parantezler ve aadaki ilemler (operatrler) kullanlabilir: "-" Deil operatr "+" Veya ( Biri,dieri yada her ikisi) "&" Ve (her ikisi) "%" dir. (her ikisi ya da hibiri) Bu operatrler dnda iki karakter dizininin (string) birbirine benzeyip benzemediini bulmak iin aadaki karakterler/operatrler tanmlanmtr: "*" karakteri herhangi bir dizin anlamndadr. rnein: A*, A ile balayan tm dizinlerin kabul edilmesini salar. Benzer ekilde *12, 12 ile biten tm dizinleri kabul eder. "~", iinde "~" y takip eden karakterlerin bulunduu dizinleri seer. rnein: ~/ iinde "/" olan dizinleri, -(~/) iinde "/" olmayan dizinleri seer. -(~/) rnein yalnzca adalar semek iin kullanlabilir. "@" ile, istenilen karakterlerin, bir dizin ierisinde yerlerinin belirlenmesi de salanabilir. rnein, 3. rakamdan itibaren 569 rakamlarnn olduu bir say dizininin bulunmas iin, @3,569 eklinde bir filtre verilmelidir. @4,ABC ise, 4.karakterden itibaren ABC harflerinin yer ald dizinleri seer. ".." aralk belirmek iin kullanlr. rnein : P.125..P.2569 , P.125 dahil P.2569 numaral poligona kadar seimi salar. Snrlar, seilen kmeye dahildir. Ayrca, nmerik ilemlerde geerli olmak zere " > " (byk), ">" (kk) iaretleri de seme amacyla kullanlabilir. rnein, >500 filtresi, 500' den byk rakamlarn seimi iin kullanlabilir. Yukarda anlatlan ikili operatrler ve dizin benzetme kurallar kullanlarak hazrlanabilecek bir filitre tamamen kullancn gereksinimlerine baldr. Aadaki rnekler bu konuda daha ak bir fikir verebilir. -A* : Ad A ile balayanlar dnda hereyi seer. Bu rnekte nemli nokta ikili ve benzetim operatrlerinin bir arada kullanlarak sonucun nasl kolaylkla deitirilebileceidir. A* A ile balayan tm adlara uyar. Ancak - operatr bunu tam tersine evirir. -(A*+B*) ; Bu kural ile ad A veya B ile balayanlarn dnda herey seilir.

-A* + AH* ; Kuralnn 1. rnekten en nemli fark seilen kmeye ad AH ile balayanlarn eklenmi olmasdr. Bu kural u ekilde okunabilir. Ad A ile balamayanlar ile AH ile balayanlar. -(@2,A) + MEHMET..MUSTAFA ; Ad srasnda Mehmet ile Mustafa arasndaki herkes ile Adnn ikinci harfi A olmayanlar seer. Bu seme kurallar ile istenilen nokta kmesi kolaylkla seilebilir. rnein P.* + N.12 + 100/1+ 201/* + S* kural ile, tm poligonlar, Nirengi 12'yi , 100 adann 1 nolu kesini , 201 adann tm kelerini ve tm S ile balayan noktalarn seilmesi salanabilir. Sk kullanlan kurallar ksa bir ad alt nda (makro) saklanabilir ve daha sonra yalnzca bu ad ile tekrar arlabilir. Tabaka ve hat ilemleri Tabaka Yaps, bir CAD yazlmnn vazgeilemeyecek zelliklerinden birisidir. Ekrandaki farkl zelliklerdeki objelerin, birbirlerinden ayrlabilmesi iin gerekli ayratr. Tabakay bir rnekle aklamaya alalm. Bir saydam paftada kadastro durumu krmz renkte, ikinci saydam paftada yeni oluan imar adalar sar renkte, nc paftada imar parselleri mavi, drdnc paftada evler ve duvarlar vb. yeil renkte izilmi olsun. Tm proje, ancak bu drt saydam paftann st ste gelmesi sonucu grlebilecektir. te bilgisayarn grafik ekrannda, bu sistemi oluturmak iin kullandmz saydam paftalar Tabaka olarak adlandrabiliriz. Tabaka mensnn grnm ve ilgili ikonlarn aklamalar aadaki gibidir.

zetle: Her tabakann bir rengi vardr, deitirilebilir. Tabakalar alp kapatlabilir (grnr ya da grnmez). Kilitlenebilir, yani tabaka ierii grnr ama seilemez. Nokta adlar, kotlar (ykseklikleri) ve kodlar (tanmlayc ksaltmalar P, N gibi) grntlenebilir ya da kapatlabilir. Alanlar (ada, parsel) tanmlanm ise alan adlar grntlenebilir ya da

kapatlabilir. Noktalara balastro evirttirilebilir. izilmemesi salanabilir. Taramalar grntlenebilir ya da kapatlabilir. Kalemli iziciler iin kalem seimi yaplabilir. NETCAD'de Ynetmeliklerde belirtilen tm izgi tipleri tanmlanmtr. Doru, oklu doru, daire ve yay objelerinin izgi tipleri , ekrann alt satrnda yer alan izgi Tipi Mens'nde yer almdr. izgi tipleri bu buton zerinde farenin kliklenmesi ile alan pencereden grsel olarak seilebilir . Seilen aktif izgi tipi butonun zerinde grlecektir. Doru tipleri NETPLOT.LIN dosyas ierisinde bulunurlar. Eer baka bir dosyann yklenmesi isteniyorsa bu dosyann ad Genel / Ayarlamalar Mensndenseilerek verilmelidir. Yeni dosyadaki izgi tipleri, programdan klp tekrar girilmesi durumunda geerli olacaktr. Gerekli grlen ve istee bal hazrlanacak dier izgi tipleri NETSHAPE'de (ekil / Doru Tipi ve Tarama Tasarm program) hazrlanr ve NETCAD'e yklenebilir.

Obje zellikleri Herhangi bir objenin zellikleri kolayca sorgulanabilir ve deiitirilebilir. Bu amala Sorgu > Obje zelliklerini sor mens, alt o tu kombinasyonu ya da st ara ubuundaki ? iareti olan ikon kullanlr. Daha sonra istenen obje seildiinde aadaki ara kutusu ekrana gelir: . Bu kutuda tabaka, renk, balang ve biti koordinatlar gibi obje zellikleri deitirilebilir zetBu derste unlar rendiniz: NETCAD ekran genel zellikleri Yakalama modlar, szgeler ve oklu seme ilemleri Fare ve Ksayol tular

Tabaka ilemleri izgi tipi ilemleri NETCAD DE DAYALI POLGON HESABI lk olarak nirengi noktalarmz netcad ortamna hesap/nokta editrnden giriyoruz. rnein N11, N7, N5, N3 nirengi noktalarn kullanyoruz.

Burada semt alnan N11, balang N7,son N5, semt kapanan N3 noktalardr. Nirengi noktalarmz netcad ortamna girdikten sonra hesap/netveri/netveri koordinat editrne tklyoruz karmza gelen ekrana nokta dosyasnn adn giriyoruz rnein: (jdf) girin ve a tklayn. Karmza koordinat girii ekran gelecektir. Burada satu yapp grafik ilemler/ izimden ykle seenei tklanr . bu ekilde semt alnan, baang, son,semt kapanan noktalarmz tanmlam oluruz. F9 sakla ve k.

Eer poligon rasat kutupsal olarak yaplsa veri yklenip karne yazdrlr. Yani totalstation dan veri bilgisayara aktarlmsa verinin isminide jdf yapp saklanmaldr. Eer veriler totalstation dan manuel olarak yazlmsa veriler elle ekrana girilir. Yapacamz ilem Hesap/netveri/yatay-kenar-deya(hangi lm yaplma o seilir) karmza gelen ekranda yde formatndaki poligon rasat dosyamz tklanr (dosya ad, nokta dosyas adyla ayn olmal)

Veya manuel olarak deerler girilir.

Deerler girildikten sonra satu/karne yaz tklanr ve (jdf) adnda karne dosyas sakla ve k imdi ise Hesap/poligon hesab/karne editr tklanr. Karmza gelen ekranda dosya tr karne dosyalar seilir ve JDF.NCK karne dosyas alr.karmza karneler mens gelir.

Karneler mensnde gauss karne iinde sa tu/deniz yzeyini hesapla/hesapta kullanlan kenar seilir(eik veya yatay) tamam. Daha sonra tekrar sa tu/gauss kruger dzlemini hesapla gelen mende kenar olarak deniz yzeyi. aretlenir. Bylecene kenarlarmz deniz ve gauss kruger yzeyine indirgemi olduk.F9 sakla ve k. Artk dosyalarmz oluturduktan sonra poligon hesabna geebiliriz. Hesap/poligon hesab/poligon hesab tklanr.gelen ekranda dosya tr karne seilir ve karne dosyas JDF.NCK alr. Gelen mende F3 ekle baslr. Karmza gzergah mens gelir.

Gzergah mensnde ehir ad , gz. No, semt alnan,balang, son ve semt kapanan deerlri girilir. Tanmla denir ve hesap yaptrlr. Yaz denir ve poligon hesab izelgesi karmza gelir. Kanava izimi ise hesap/poligon hesab/karne editr/karne dosyas seilir/ekrana gelen karneler mensnde sa tu/kanava iz seilerek yaplr. programla biraz daha urarsanz istediklerinizi kolaylkla elde edebilirsiniz.