A. J. CRONIN _ Yeil Yllar Cilt2 www.kitapsevenler.

com Merhabalar Buraya Yklediim e-kitaplar Aada Ad Geen Kanuna stinaden Grme zrller in Hazrlanmtr Ekran Okuyucu, Braille 'n Speak Sayesinde Bu Kitaplar Dinliyoruz Amacm Yayn Evlerine Zarar Vermek Deildir Bu e-kitaplar Normal Kitaplarn Yerini Tutmayacandan Kitaplar Beyenipte Engelli Olmayan Arkadalar Sadece Kitap Hakknda Fikir Sahibi Olduunda Aada Ad Geen Yayn Evi, Sahaflar, Ktphane, ve Kitaplardan Temin Edebilirler Bu Kitaplarda Hi Bir Maddi karm Yoktur Byle Bir eyide Dnmem Bu e-kitaplar Kanunen Hi Bir ekilde Ticari Amal Kullanlamaz Bilgi Paylatka oalr Yaar Mutlu Not: 5846 Sayl Kanunun "altnc Blm-eitli Hkmler " blmnde yeralan "EK MADDE 11. - Ders kitaplar dahil, alenilemi veya yaymlanm yazl ilim ve edebiyat eserlerinin engelliler iin retilmi bir nshas yoksa hibir ticar ama gdlmeksizin bir engellinin kullanm iin kendisi veya nc bir kii tek nsha olarak ya da engellilere ynelik hizmet veren eitim kurumu, vakf veya dernek gibi kurulular tarafndan ihtiya kadar kaset, CD, braill alfabesi ve benzeri 87matlarda oaltlmas veya dn verilmesi bu Kanunda ngrlen izinler alnmadan gerekletirilebilir."Bu nshalar hibir ekilde satlamaz, ticarete konu edilemez ve amac dnda kullanlamaz ve kullandrlamaz. Ayrca bu nshalar zerinde hak sahipleri ile ilgili bilgilerin bulundurulmas ve oaltm amacnn belirtilmesi zorunludur." maddesine istinaden web sitesinde deneme yaynna geilmitir. T.C.Kltr ve Turizm Bakanl Bilgi lem ve Otomasyon Dairesi Bakanl Ankara Bu kitaplar hazrlanrken verilen emeye harcanan zamana sayd duyarak Ltfen Yukardaki ve Aadaki Aklamalar Silmeyin Tarayan Yaar Mutlu web sitesi www.yasarmutlu.com www.kitapsevenler.com e-posta yasarmutlu@kitapsevenler.com yasarmutlu@yasarmutlu.com mutlukitap@hotmail.com kitapsevenler@gmail.com Yeil Yllar 2 Yeil Yllardan Sonra CROHI M eviren : EMEL HABUNOLftT Cad. : No. : 29 12 04 48 BAKENT YAYINEV ANK-.RA ANKARA : Mithatpaa Tel : 12 99 87 - 12 04 48 I Jtkaran : Bakent Yaynevi ANKARA Yazan : A. C. CKONN eviren : Emel HARUNOLU Bask : AY MATBAASI _ Mithatpaa Cad. No. 29 ANKARA Datm : Bakent Yaynevi ANKARA Bu kitap 1972 senesinde baslmgtr. BRNC KISIM l ...'.. Olmamg Shannon.. Olmam ve olmuyor.... Duvarlar, masalar, btn eyas bembeyaz odama

iinde akisler yapan bu ses, gen adamn kulaklarna bir uultu seli halinde doldu. Sert, krc bir sesti bu.. Yal adam, bu krcl mmkn mertebe gizlemeye alyordu. Fakat tavr ve adasndaki hain hava pek yle ufak tefek gayretlerle gizlenebilecek gibi grnmyordu. Yal adam, son kelimeyi sarfettikten sonra m-tebessim bir ehre taknmaa da lzum grmt. Bununla da, krgnlnn pek nemli olmadn gstermeye alyor gibi bir hali vard. Fakat Shannon adamakll arplmt. Bir anda neye uradn anlamamt. Mthi bedbinlie kaplmt. Istraptan kalbi burkuluyor, baygnlk geirir gibi iinin bir tuhaf olduunu hissediyordu. Ne yapacam ne cevap vereceini armt. Laboratuarn ortasnda ylece kalakalmt. ehresi pancar gibi kpkrmz olmutu. Gayri ihtiyari bir eyler kekeledi : ey.. Efendim.. Fakat.. Notlarma bir gz atmak ltfunda bulundunuzsa bilmemki ?... Fakat karsndaki yine sert bir tavrla szn kesti. Kararl olduu aikr bir tavrla devam etti : Ezbere mi konuuyorum sanyorsunuz, gen arkadam? idedi. Elbette okudum notlarnz.. Hem de bandan sonuna kadar byk bir dikkatle.. Olmam ite, yine olmam... Ve cebinden kard bir ka kd masann zerine koydu. ite, dedi, bunlar deil miydi ? Shannon'un daktiloda tape ederek o sabah profesre vermi olduu ktlard bunlar. Bir rapordu bu ve gen doktor, bunda, kendisinin daha nemli bir ile megul olmas iin msade istiyordu. Shannon, gidecei yere ulamam, elden ele dolaa dolaa fersude5 I i I ., lemi bir ak mektubu gibi nnde duran ktlara ac ile bakt. Gs geirdi. Bir ey sylemek ister gibi duraklad. Fakat Profesr yine ondan evvel davranmt : Sana kesin olarak syleyeyim ki, teklifini kabul etmeme imkan yok. Zira sana verdiim, yani zerinde almakta olduun i ok nemli.. Senin bu ii brakp baka eylerle uramana asla msaade edemem. Mesaim buna teksif etmen ve baka hi bir eyle megul olmaman art.. Anlatabildim mi ? Gen adama bu szler yeni ve keskin bir darbe olmutu, isteinin reddedilmi olmas izzeti nevsini mthi yaralamt. stelik, biliyordu ki, Profesr bir ii yapma kafasna koydu mu, onu, ondan vazgeirmenin imkn yoktur. Kafasn kesseniz baka ie msaade etmezdi. O halde? O halde elinden ne gelirdi ki Shantnon'un?.. Ban nne edi. Kafasnn iinde binbir dnce arpyordu. Tatmin edilmemi, emeline varan yollar tkanm bir gen adamn strabn kalbinin en derin yerlerinden ac ile hissediyordu. Gzleri tecrbe masasnn asitten yer yer leke olmu tahtas zerinde yl duran lm'lara dikilmiti. Fakat Shannon onlar deil, kafasnn iindeki aprak fikirleri gryor, onlar birbirleriyle arptryordu. Peki, son hesaplar ne oldu Shannon ? Gen adam, ar ar ban kaldrd. Fakat Profesrn gzlerine bakamad. Hafif bir sesle : Henz bitilmedim, dedi. Profesrn bu konudaki talimat da keski oldu : Biliyorsun, dedi, uzun bir mddet, belki de haftalarca buradan uzakta olacam. Tezimizin, ilkbaharda yaplacak olan kongereye kadar tamamlanm olmasn da bilhassa istiyorum. Ben de burada bulunmayacama gre bu ii tek bana hazrlaman gerekecek. Ona gre ok sk bir alma devresine gireceksin, anlatabildim mi? 6 Shannon hi sesini karmad. Susuyor ve dnyordu. Ne mspet, ne menfi bir cevap vermedi. Profesr gzlerini dikmi, ona bakyordu. Yal adamn alnndaki krklk biraz daha derinleti. Kuvvetli bir ksrkle grtlan temizledi.

Shannon, onun bu halinin manasn her zaman iyi bilirdi. Eyvah.. diye geirdi iinden. Profesr yine muhakkak tbb aratrmalar hakknda uzun bir nutuk ekecekti. Bilhassa ok sevdii Opsonin teorisi hakknda konumaa balad m bitmek bilmezdi szleri. Fakat Shannon bu defa yanlmt. Profesr nutuk ekmedi. Siyah apkasnn kenarlarn parmaklaryla bu- sre yokladktan, dnce ifade eden hareketlerle oyalandktan sonra hafife geriye dnd. apkasn yukar kaldrp kafasna geirdi. Kendine has bir tarzda bir revarans yaptktan sonra da yrd : imdilik Allahasmarladk, Shannon-Shannon, olduu yerde dimdik, ylece kalmt. ile dolu ocukluk yllarndan sonra da kaderi peim brakmyordu. Gen doktor yine hayatn elinde bir oyuncakt. Her tarafndan sarlyor, sarlyor, yiklma-maa alyordu. Yamurlu bir k akamyd. Souk bir aralk akam.. Profesrn ona kesin talimat vermesinden ksa bir sre evvel.. Yamur ilere kasvet veriyordu .Bu ay da akamlar hep byle yamurlu geti.. diye geirdi kafasndan. O srada niversitenin kulesindeki saat vurmaa balad. Sayd. Alt defa vurmutu. Shannon, o gn hayatndaki mhim bir devrenin balangc olarak daima hatrlayacan o ana kadar aklna bile geirmi deildi. Eldon rmann zeri kesif bir sis tabakas ile kaplyd. Ve o sis Fener tepesinin eteklerine yaylm bulunan Tp Fakltesi Deneme lboratuvarlan-nm bulunduu binalar sarmaa, ok gemeden de iini hafif bir formalin kokusu sarm olan, sadece yeil abajurlu lambalarn aydnlatt, her taraf beyaz, uzun laboratuvara dolmaa balamt. Enstit direktr Profesr Usher'di. Henz ierde, odasndayd. alyordu. Shannon, bir taraftan masa banda alyor, bir taraftan da kulan Profesrn, sa taraftaki odasnn kapsna vermi, konuulanlar duymaa alyordu. Telefonda konuulanlar tana-miyle iitmeye muvafak olmutu nihayet. Kar tarafta almakta olan iki asistan arkadana manal bir ekilde bakt. Shannon'a o ikisi Profesrn yardmcs olarak burada alyorlard. Specnce tam karsnda idi. Ayaa kalkm, tpleri yerlerine yerletiriyordu. Halinde bariz bir sabrszlk vard. Bir an evvel iini bitirmeyi dnyordu. Karsn bekliyordu zira. Kars her cuma akam laboratuara gelir, Spence'i alrd. Beraber karlar, darda bir lokantada akam yemei yerler, sonra da tiyatroya giderlerdi. Bunu adet haline getirmilerdi. Shaanon'un gzleri bir an duvara takld. Biraz evvel yanm olan k Spence'nin glgesini duvara aksettirmiti. Bu faz la izgili ve insafszca yaplm bir karikatr gibiydi. Spence'i adamakll irkinletirmi, komikletirmiti. Shannon'un asistan arkadalarndan ikincisi Lomax'-ia. Lomax, labortuvarn teki ucunda oturuyordu, iini bitirmiti anlalan. Eline bir sigara alm, ucunu baparmann trnan vuruyordu. Hafife dar km ttnleri iine yerletiriyordu. Lomax iini bitirip gitmek zere olduu zaman hep byle yapard. Fakat giderken de ii mmkn olduu kadar ardan almak, ok yava hareketlerle hazrlamak adetiydi. Bir sre sonra yerinden doruldu. Artk can sklm gibi bir hali vard. Kibritle yakt sigarasndan derin bir ka nefes ekti. Azndan fkrr gibi etrafa yaylan sigara dumanlarnn ortasndan syrlarak ayaa kalkt. Lavaboya doru yrd. Kendi paras ile ardan alp lavabonun zerine 8 koyduu aynann karsna geti. Hafif kvrck salarn taramaya balad. Birden aklna ok parlak bir fikir gelmi gibi ehresi yayld, tatl bir glle arkadana bakt : Ne dnyorsun byle, arpac kumrusu gibi, Shannon? dedi. Hadi bu gece bir yere gidelim beraber. nce bir yemek yeriz, sonrada bir sinemaya, ha?. Shannon'un houna gitmeyecek bir teklif deildi bu ama, bo bulunup kabul etmedi. Aklna gelmiti. Bu akam bir yere gidemezdi. Kusura bakma, dedi. Bende i yok bu akam.. Bann aresine kendin, bak, olmaz m, Lomax? Lomax, bu defa da Spence'e dnd : Sen gelsene Spance.. Ha?.. Gen asistan da gidebilecek durumda deildi :

 Bilmiyormusun dedi, bugn cuma.. Mauriel gelecek birazdan.. Onunla kacaz bu akam. Lomax, ii alaya vurmak istedi : Amma da yabani insanlar arasnda kaldk, yahu.. Hi mi elenceden anlamazsnz siz? Neil Spence, biraz mahcup olmu gibiydi. Lomax'a zr diler gibi bir bakla bakt. Sa elinin ii ile enesini hafife svazlad. Bir ey dnd zamanlar, yani ekseriya sk sk yapt bir hareketi bu onun. Adeta bir tik haline gelmiti bu hareketi. Nefsine kar itimad artyormu gibi oluyordu bu hareketi yapnca. Fakat Shannon, onu bu haliyle, merhamete lyk bir insan olarak gryor, o.na kar duyduu derin sevgi ve efkat dahada derinleiyor, onu daha fazla sevdiini hissediyordu. Spence, nihayet dndn karar haline getirdi : Sen bizimle gelsene, Lomax... Lomax bir a,n duraklar gibi oldu. Teklifi kabul edip etmemekte tereddt gsteriyormucasna konutu : Bilmem ki, dedi, elenmenize mni olmak iste9 mem de,. Siz kar koca, babaa olmak istersiniz her halde ... Spence, hemen szn kesti : Ne mnasebet, dedi. Bilkis, seninle daha ok eleniriz.. Geleceksin, deil mi? O srada sokaktan bir klakson sesi duyuldu. ok gemeden de beyaz nlkl bir adam ieri girdi. Laboratu-varn Smith adndaki hademesi idi bu. Spence'e doru yaklat : Hanm efendi geldi, Mr. Spence, dedi. Sizi darda bekliyor. Spence hemen harekete geti: Hadi Lomax, dedi, Maur'i bekletmeyelim. abuk tamamla u mbarek tuvaletide gidelim. Spence alalacele paltosunu giydikten sonra kapya doru yrd. Bir an durup geriye dnd ve dosta bir tavrla Lomax'a seslendi : Hadi, oyalanma, dedi piyesi ok seveceksin, eminim, smi de ok gzel.. Dalarn Kz ..Kz laf geti mi bitersin sen zaten hemen.. Hadi, hadi. Sonra da Shannom'a dnd : Hoa kal Robert.. yi akamlar... Robert Shannon ne'eli olmaya alan bir tavrla cevap verdi : Gle gle Spence.. iyi elenceler... ki arkada kolkola ktlar. Onlar gittikten sonra Robert derin bir gs geirdi. Gen doktor, bu ok sevdii alemde, bu laboratuvar atmosferi iinde (namtenahi mutlu olduunu bir an tekrar hissetti. Laboratuarn o esrarengiz, o kapal dnyas onu daima kendine ekiyordu. Gzlerini bir sre etrafta dolatrd. Bir anda mutluluunu glgeleyen bir noktaya takld kald. Gzleri korku ile bir eyler bekler gibi Profesr Usher'in kapsna dikildi. Tam o anda kap birden ahverdi. Robert korktuuna uramt. Ksa bir bocalama an geirdi. Profe10 sor Hugo Usher azemetli bir tavrla dan kt. Zaten amin gidi gelilerinde, btn hareketlerinde gze arpan o teatral eda Sharnnon'a daima bir ekingenlik telkin ediyordu. Fakat bu eda, profesrn azametli grnne, aarm salarna, kk sakalna eni konu yakyordu. Fakat, Shannon, profesrn bu halleriyle mehur ve kudretli bir ilim adamndan ok sahnede rol yapan fevkalade kaabiliyetli bir aktre benzetiyordu. Profesr, gayet ciddi bir tavr ve ask suratla Shannon'un masasna doru yrm ve byk deney fanusunun nnde durarak Shannon'a kesin -talimatm bildirmiti. Geri profesr pek belli etmemeye almt hiddetini ama, alnn krmasndan , ehresinin gerilmesinden Shannon onu anlamt. Korktuuda bana gelmiti. Sonra Profesr Usher, gen asistann hemen hemen hi bir eyini beenmiyordu. Giymekten bir trl kendisini men edemedii, eski psk bahriyeli elbisesine

benzer kyafetten, normal mesaisine kadar Shannon-un hi bir eyini sevmiyordu adam ve bunu her fr-, satta izah etmekten geri kalmyordu. Profesr de farknda idi ki, Shannon, baka ilerin, kendi istedii ilerin adamyd. Profesrn zorla balatm olduu ilerin hi birini yapmamt. Onlardan hi hazzetmemiti. Ve bu nereye kadar giderdi ? Profesrle ksa konumasndan sonra Shannon bunu dnmeye balamt. Olduu yerde, yle kalakal m, kafasnn iinde binbir dnce, bir eye karar vermesi gerektii neticesine varmt. Profesr gittikten sonra Shannon, o vaziyette ne kadar sre kaldn hatrlamyordu. Sadece bir ses onu ayltmt : Laboratuar kapatacaz artk, efendim. Musa? adenizle ... Bu Smith'tL Kadidi km, iroz gibi vcuduyla 11 karsnda durmu, ona buray terkedip gitmesini sylyordu. Hademenin gzleri baka bir noktaya dikiliydi ama, gzmn ucu ile de naho bir bakla Robert'i szyordu. Gen doktor onun ahsnda eski bir hatray yeniden yaamak bahtszla uramt. Alt sene evvel Zooloji lboratuvarndan ieri ilk admn att gn kapkara grleriyle ilk genlik heyacanlarml yok eden, Tp aksn baltalayan Harbert Smith ite karsndayd. Smith, imdi, Sar Hastalklar Dairesine Bahademe olmutu. Fakat bu mevkie kadar km olmas onda hi bir deiiklik husule getirmi deildi. Robert, onu hi sevememiti. Adamn kendisine karg daima garip bir phe hissiyle dolu olduunu far-kediyordu. Bu phe hi bir zaman azalmam, tersine her geen gn biraz daha artmt. Hatt, Robert Shannon'un kazand baz nemlice baarlara ramen.. Mesel kazand iki Madalya, Fahri Doktorluk ve Lister madalyalar bile Smith'in oma kar taknd pheci tavr yok edememiti. Gen doktor , Smith'e tek kelime ile dahi karlk vermedi. Yava hareketlerle mikroskopunu kapad, masann zerindeki lamlar toplad, yerine koydu. Sonra da portmato'dan apkasn ve pardssn alp giydi laboratuvardan kt. Kafasnn ii yine bir yn dnce ile dopdoluydu. Fenner Tepesinin amurlu yolunu takiben aa doru inmeye balad. Her taraf karanlkt Bast yeri grmyor, amurlara bata ka yryordu. Nihayet aa ulat. Pardyke yolunun kalabalna kart. Etraf sokak lambalarnn sisli altnda hayal meyal seiliyordu. Yamurdan slanm kaldrmlar kaygan birer sath haline gelmilerdi. Burada da sokak vck vckt. nsanlarn ayakkablar, pantaionlarmn paalan amur ve rutubed iindeydi. Gecenin sessizliini ac gcrtlarla paralayan tramvaylar yalpa vura vura, hoplaya zplaya insanlar tayorlard. 12 Shannon biraz daha yrdkten sonra daha karanlk bir yola sapt. Buras Krkhead ad verilen bir mahalle idi. izbe, sefahat alemlerine dkn insanlarn yeri idi Krkhead.. Etrafta ok sayda meyhaneler, pasta-haneler vard. Bunlar gzel, bakml binalard. Civardaki atlye ve fabrikalarda alan iilere kiralanm kk, modern binalarn yannda, eski evler asaletlerini muhafaza iin byk gayret sarfediyorla gibiydi. Bunlar sadece eski deil, bir hayli de harap olmu binalard. Stunlar yklm, harap olmu, kornileri krlm, para para dklm bu hzn dolu ehreyi andran evlerde, eski aaal, parlak gnlerini hatrlayarak strap eken, alayan insanlarn hli vard. Robert de bu evler gibi hznl idi. Bir sre daha yrd ve nihayet kapsnn zerinde 52 numara bulunan bir evin nnde durdu. Evin kapsnda Roth-say yazl idi. Bir kk lambann aydnlatt bu ismin altnda da Her saat misafir kabul edilir ibaresini havi bir kk plaka gze arpyordu. Gen doktor, kapnn nnde ksa bir duraklamadan sonra ieri girdi. Tahta basamakl merdivenlerden yukar kt, ve bekar odasndan ieri admn att. II Buras oda oda kiraya verilen ve arzu edene yemek de karlan bir pansiyondu. Shannon'un odas pansiyonun en st katnda idi. at aras gibi bir yerdi ve ok da kkt. Odada, hastahane karyolalar gibi kk bir demir karyola ile beyaza boyanm tahta bir musluk vard. Bir de siyah bir ereve iinde iplikle

yazlm bir yaz... Shannon'un odasnn yegane gzel taraf kk bir limonluu bulunmasayd. Odasna bir kap ile alan bu kk limonluk yeil boyal, sevimli, gzel bir yerdi. Binann o eski, debdebeli devirlerinden kalma olduu anlalan bu gzel limonluk iinde alak bir iki tabure ve sakslar vard. Geri limonluk, kn fok souk, yaznda boucu scak oluyordu ama, gen 13 '** asistana gzel bir alma odas vazifesi de gryordu. Shannon pansiyonundan memnundu. Ne pansiyon sahiplerinden, ne de pansiyon komularndan belirli bir ikyeti yoktu. Pansiyonun sahipleri olan iki kzkarde Deaire'lere haftada 34 ilin dyordu. Bu mtevaz bir cret saylrd. Pahal deildi. Bu paraya gnde iki n yemekte dahildi. Bylece mhim bir konu da kendiliinden ve azbir cret mukabilinde halledilmi oluyordu. Esasen Shannon'un mtevaz btesi yemek ve yatmak iin bundan daha fazla bir mebla ayrabilmesine imkn verecek apta deildi, ihtiyar Dandie'nin, tahsilini tamamlamas iin Shannon'a brakt para, ona ancak tahsilini tamamlamak imkann vermiti. Tahsili bittikten sonra elde avuta bir ey kalmamt. imdi Robert, bir asistanlk maa ve bir de nc snf talebesine verdii Bakteriyoloji dersine karlk ald fazla cretten ibareti. Bu da senede 100 altn kadar bir ey tutuyordu. Gen dahileri martmamak iin skoya'da bu usl kullanlyor, asistanlara az para veriliyordu. Fakat creti altn olarak tediye etmeleri de esasl bir gsteriten, bir gz boyayclktan baka birey deyildi. Shannon, hafta sonlarnda, Cumartesi gnleri, pansiyon sahiplerine kiray ve yiyecek bedelini dedikten sonra elinde topu topu 5 siline bir para kaldn gryordu. Sabah kahvaltlar ile akam yemekleri bu paraya dahil olduu esasen ii de eve gelmesine msait olmad iin Shannon le yemeklerini Lokal'de yiyordu. Bylece le yemeklerinin paras da, elbise, ayakkab, kitap ve sigara masraf ile dier masraf da bu 5 iline dahil ediliyordu. Bunun ad mtevaz hayatt ama, Shannon, aslmda son derece yokluk ve fakirlik iinde yaamakta olduunu biliyordu. Profesr Usher'in asabn bozan o bahriyeli bozmas elbiseyi de Shannon zaruretten giyiyordu. Sevdii iin deil.. Baka elbise yaptracak imkn yoktu ki.... 14 Btn bunlara ramen Shannon hayatndan ikyeti deildi. Fakirliin azaplarna ok katlanm bir insand o.. ocukluunda bu mahrumiyetlerinin envan grm, hepsine boyun emi, gk dememiti. Leven-ford'da geen ocukluk senelerini kolay kolay unutamazd Shannon.. Peltelemi orbalar m, garip bir mavi renkteki su katlm stleri mi imemiti? Eski elbiselerin uzatlp uzatlp srtna geirdii az m olmutu? Uzun mddet dayanmas iin altma prl prl kabaralar aklm ayakkab az m giymiti? Fakir hayatnn icaplarna oktan almt Shannon. Bugnk fakirliinin, eskiye nazaran, daha iyi saylmas gerektiini onun iin iyi biliyordu. Gemii de bir intikal devresi olarak hatrlyordu Shannon.. O fakirlik gnlerinin de, bugnkler gibi parlak bir istibale giderken yaanmas zaruri geici bir devre olduunu dnyordu. Shannon, henz geit yerindeydi. Kendisini birden byk bir baarya ulat racak olan hamlelere, teebbslere kendisini o derece itiyakla vermiti ki, byle gnlk meseleleri, ufak tefek ileri dnecek vakti bile mevcut deildi. alyor sadece alyordu. Kendisini parlak ve yksek hedefine ulatracak kaleyi fethetmek iin alyordu. Shannon pansiyonun en st katndaki odasndan ieri girdikten sonra bir an durdu. Eliyle kafasn kad. Pardssn, apkasn kard. Elini cebine att. Sabahleyin Profesr Usher'e verdii, biraz evvel de onun kendisine iade ettii ktlar kard. uursuz bir hareketle incelemeye balad. Aslmda dnyor, ne yapacan, profesrnn son szleri zerine nasl bir hareket hatt takip edeceini tesbite alyordu. Birden arkasnda bir hrt oldu. Dnerken de sesini duydu : Yemee ge kalmyor musunuz, Mr. Shannon?. Shannon, tam Kim bu mnabesebetsiz insan?.. demeye hazlanrken kz karsnda buluvermiti. O idi.

15 Yine o idi. Miss Jean Law.. Bitiik oda komusu.. Gen kz Shannon'a meydan okur gibi kapnn eiine dikilmi, ylece bakyordu. Biraz ciddi, biraz da mstehzi bir bakla gen doktoru szyordu. Rothesay'de yani Robert'in pansiyonunda Tp talebesi olarak 5 gen vard. Miss Jean Law da onlardan biriydi. Tesadf, Robert'le gen kz bu fakir pansiyonun birbirine bitiik iki odasna getirip atm, arkada yapmt. Miss Jean Law, Shannon'un bakteriyoloji derslerini de takip ediyordu. Bu alma devresinin ilk gnlerinden bu yana da Robert'e kar, retmenliinin dnda, bir komu, bir arkada yaknl gstermekten uzak duramamst. Gen kz, Kuzey aksann hatrlatan diliyle ve Shannon'un hayret dolu baklar altnda konutu : Yemek zili alal be dakikadan fazla oldu Mr. Shannon.. Duymadnz myd yoksa? Shannon'un ehresindeki kzgn ifdeyi grnce de kpkrmz kesildi. Bir pot krdn, mnasebetsiz bir zamanda Robert'i rahatsz etmi olduunu dnd. Maviye yakn, koyu ela gzlerini. Shannon'dan ayrma- . dan bakmaa devam ediyordu. Sadece beyaz cildini hafife kaplayan bir utan perdesiydi grnen.. Ayni tavrla devam etti : Kusura bakmayn, Mr. Shannon, dedi. Kapnz da vurmutum ama onu da duymadnz her halde.. Shannon'%, bu szler daha ok hiddetlendirmiti. Kzgnlktan elindeki ktlar avcu ile skt, skt: Size ka kere sylemitim Miss Law, dedi. Odamda megulken beni rahatsz etmeyin diye.. Ka kere sylemitim, deil mi? Gen kz tam bir akna dnmt. Ne syleyeceini bilemedi. Mahcubiyetinden r harflerini her zamankinden daha fazla aznda yuvarlayarak konumaya alt : yle, Mr- Shanon.. Evet... yle.. Ama, aynz da souyordu da.. Fakat Shanon bu manzaraya dayanamamt nihayet. Gen kz mavi yn eteklii, sade bir ekilde dikilmi beyaz bluzu, ayanda siyah oraplar ve bir hayli kaba grnl ayakkablariyle karsnda akn akn duruunu, sanki Shannon ayn iemezse dnya yklacakm, kyametler kopacakm gibi aaya gtrmek isteyen halini farkedince dayanamad, gld. Sonra da gen kzn aksann taklid ederek, azn yaya yaya: Bastne, Kk Hanm, dedi. Hemen geliyorum. Robert, kendisine biraz eki dzen verdikten sonra kza: Haydi bakalm, gidelim., dedi. Yemek salonuna birlikte indiler. Berbat, pis bir yerdi bu salon. Pencerelerinde lime lime olmu, gneten renkleri atm krmz perdeler aslyd. Yerler muamba kaplyd. Fakat urasndan burasndan yrtlm, patlam olan bu muambadan yaylan eki bir lahana kokusu burunlar tkard. minenin zerinde ucu pskll, yeil renkte bir kadife rt vard. rtnn zerinde de bir yere Dearie Hemirelerin gzbebekleri gibi sevdikleri, bir trl elden karmadklar eski bir bozuk saat dururdu. Pansiyon sahiplerinin medr- iftiharlar olan bu bozuk saati, iki kz karde merhum pederlerinin itibar ve deerine, kendilerinin de asaletlerine bir delil sayyorlard. Fakat bu ok deer verilen saat ok irkin, feci bir eydi. Saat, yeil bir mermer kaide zerinde duran miferleri yaldzl iki kk heykelin elleri zerinde duruyordu. zerinde u yazlar okunuyordu. Winton itfaiye birliinde emekliye evki mnasebetiyle Yzba Hamish Dearie'ye takdim klnmtr. iskolarn kuvvetli kahvaltlarnn zayf ve clz bir blgesinden baka bir ey saylmayacak derecede 17 hafif olan akam yemei balayal bir hayli olmutu. Masann zerine yamal bir rt serilmiti. Fakat rt bembeyaz ve tertemizdi. Mahun masada bakanlk mevkiine Miss Beth Dearie oturmutu. Sofrann orta yerinde bir ka tabak vard,

ilerine birer miktar kurabiye, kek, rek ve ekmek konulmutu. Adam bana bir para hesabiyle de kfi miktarda yayn bal gze arpyordu. Tam orta yerde de madeni bir aydanlk vard. El rgs yeil bir klfa sanlyd. Masann riyaset mevkiindeki Miss Beth 45 yanda bir kadnd. Uzun boylu idi. Kemikli ve daima dimdik duran bir vcudu vard. Bir ihtiyar kz idi Miss Beth. Hi evlenmemiti. Bunun sebebini pek bilen yoktu ama, genliinde gzel bir kadn olduu da anlalyordu. Zira 45 yllk mrne ramen mihrap hl yerinde idi; cami yklmt ama... Salarna geni rgl bir file bere geirmiti. zerinde de boynuna kadar kapal bir dantel elbise vard. Btn bunlar Miss Beth'in grm geirmi bir kadn olduunu ilk bakta ortaya koyuyordu- Belliydi ki, Deaire'ler sonradan dm bir aile idiler. Miss Beth, pansiyonerlerin aylarn koyarken hepsine o mahzun, o hep ikyet ediyormu gibi ac bir bur-kulus ykl tebessmyle glmsedi. Miss Beth'in, .Shan-non'un mevkiine, mesleine ar bir saygs vard. Bunu her frsatta belli ederdi. Miss Law da kiraclar arasnda en fazla sevdiklerinden biriydi. Fakat onun ikyeti davrannn srrn ve sebebini Shannon ok iyi biliyordu. Onun iin hemen elini cebine daldrd. Bozuk paralar arasndan bir peni buldu, ald ve onu masann ortasnda duran zerinde Krler iin yazl bo biskvi kutusunun yanndaki kk tahta ekmeceye att. Miss Beth'in ikyeti tebessm lhzada yok oluvermiti. Deaire'lerin by olan Miss Beth'in en nemli zelliklerinden biri nezaketiydi. Fakat onun kadar nemli 18 11, onun kadar riayet ettii bir zellii daha vard. Hi bir ite dakika gecikmemek. Onun vaz ettii bir kaide mucibince sofraya mutlaka hep birlikte oturulurdu. Yemee balama duas hep birlikte okunur ve yemee hep birlikte balanrd. Bu ite dakik olamayanlar, duadan sonra sofraya gelecek olanlar Tanr huzurunda iledikleri bu kabahati af-fettirebilmek iin mutlaka bu kutuya para atmaya mecburdurlar. Bu paralarn mahalline masruf olup olmad hususunda kimsenin bir ey bildii yoktu. Onu bilse en iyi Allah bilirdi. Shannon, balca grevini yerine getirdikten sonra masann ortasndaki tabaktan bir dilim ekmek ald. Tabana eilip sessiz sedasz balm yemeye balad. Fakat daha ilk lokmada midesi dnmt. Bir kere balk ok tuzluydu ve besbelli ki bozuk bir yada piirilmiti-Bu da, iki kibar kadnn ekonomi yapmak gayretlerinin bir neticesiydi muhakkak. Deaire hemireler masraf ksmak iin byk abalar sarf ediyor! ard. Pansiyonun idarecisi durumunda olan Mis Beth idi. Dier kz karde Miss Ailie, tali derecedeki ilerle megul oluyordu. Ortal toparlamak, temizlik, yemek ileri ona aitti. Miss Beth, mterilerinin obur olmamalarna, daha dorusu kendi yemeklerini yerken oburluk suunu ika etmemelerini hususi bir itina ve dikkat gsterirdi. Bu yzden de az yemek verirdi. Fakat pansiyonu, btn bunlara ramen niversiteliler muhitinde iyi bir hret rahibiydi. Odalar hemen hemen hi bo kalmazd. Bir talebe gittii zaman yerine gelecek bir bakas hemen bulunurdu. Pansiyonda kalan 6 talebeden ikisi o akam sofra banda yoktu. Bunlar Tp Fakltesinin drdnc snfnda okuyan Golbraith'le, Harrington idi. ikisi de hafta sonunu geirmek zere ailelerinin yanna gitmilerdi. Dier iki Tp talebesi Babu Lal aterci ile Harold 19 Muss, Shannon'un karsndaki yerlerinde yemeklerini yiyorlard. Muss, kara yaz, kavruk bir delikanlyd. 18 yanda idi. Surat hep ergenliklerle dolu bulunurdu. Bu bir ey deildi ama, dileklii onu ok irkin yapyordu. Robert, bu Muss kadar dileri ileri frlam bir insan hayatnda grmedii ve hatt gremiyeciini dnr, bir insann bu derece dilek olmasna hayret ederdi. Muss, liseyi yeni bitirmi ve o sene Tbbiyeye balamt. Birinci snftayd- Genliini, yann icabn bilir, sofrada byklere azmi saygy gsterir, hemen hemen hi lfa karmazd. Sadece arada bir, glnecek bir eyler sylendii zaman o dilek az meydana kar, kahkahay basard. Lal aterci adndaki Tp talebesi Kalktal idi. 3233 yanda gsteriyordu ve bir hayli imand. Sar cildi gergin bir grne sahipti. Banda pembe bir

sark tayordu. Bu sark, onun daima glen ehresine daha saf, daha bnce bir hal veriyordu. alvar giyiyordu. Arka ksm bo bir uval gibi sarkan bu kyafet onu bir hayli gln hale sokuyordu. aterci, elinde bir byk emsiye, ayanda alvar, 15 senedenberi Winton niversitesinin bir Fakltesinden teki Fakltesine, bir snfndan teki snfna dolap durmu, bir trl diploma almaya muvaffak olmamt. Konukan, ho sohbet, ne'eli bir insand. Konuurken konudan konuya atlar, espriler, kahkahalar arasnda her telden alard. niversitedeki talebeler ona Babu lakabn takmlard. Tuhafl, muziplii ile arkadalar arasnda hret yapmt. Shannon'la Miss Law, o akam yemek salonuna girdikleri zaman, elini kulaa atm mezzinin ezan okumas gibi tiz perdeden, makaml bir sesle konumaya balamt : O... Merhaba Doktor Robert Shannon, demiti, merhaba Miss Jean Law. Eh hani bir para daha ge 20 gelseydiniz, korkarm yiyecek bir ey bulamayacaktnz burada. Siz yok musunuz, siz? Bu ge kalmalar yznden, gdasz, vitaminsiz kala kala eriyip mahvolacaksnz vallahi.-. Hem vallahi, hem billahi.. Hah, kah, hah... ey.. u hardal bana uzatr msnz ltfen Mr. Harold Muss. Evet, teekkr ederim. Yalnz, msaadenizle doktor arkadamza bir ey soracam.. Yaterci, biraz durakladktan sonra devam etti: Hardal, tkrk guddelerini tahrik eder deil mi doktor Robert Shannon ? Yanl hatrlamyorsam vcdumuza bu guddelerden iki tane vardr. Biri dil alt guddesidir. Dieri de.. Dieri de.. f, hatrlayamadm bir trl, neyse ad defterimde yazl, imdi hatrlayamadm ite. ok affedersiniz doktor bey, tekinin ad neydi sahi? Shannon, alay olsun diye cevap verdi: Pankreas... Babu, heyecanla gld: Hah.. Tamam-.. Evet, pankreas, dedi. Ben de syleyecektim, dilimin uundayd ama... Fakat Muss ayn yudumlarken kendini tutamad: Pankreas m? diye haykrmaktan kendini men edemedi. Azndan ay yznden de az daha bouluyordu, ksrmeye balad. Bir taraftan da kahkahalarm zaptedemiyordu. Ne diyorsunuz siz Mr. aterci? Benim bildiime gre pankreas'n midede olmas lzm. Fakat Lal aterci hi de bozulmamt. Hl bou-lacakm gibi ksrmekte olan arkadana sert bir bak frlatt ve devam etti: Hey zavall gen arkadam, biare Mr. Harold Muss, dedi. Bilmemek ayp deil, renmemek ayptr. Hi deilse iinde bulunduunuz cehaleti aa vurmaynz. Unutmamanz gerekir ki, sze nazaran benim ok uzun bir Tp talebelii hayatm var. Ben Kalkta niversitesinde diploma imtihann kaybettiim zaman belki 21 siz daha dnyaya bile gelmemitiniz. Ya, dostum! aterci, cehalet ve ilim zerindeki nutkuna bu minval zere devam etti. Bir tarafta da Miss Law bir konuya sokmak istiyordu. Miss Beth'le balad sohbete dahil olmasn arzu ettiini ifde eden baklar zerinden ayrlmyordu. Dini konularla ilgili kimselere has o heyecanl, fakat her eye ramen ciddi, arbal tavrlarla bir tartmaya girimilerdi. Yaknda St- Andrew's Hailde verilecek olan Mesih konserini ele almlar, zerinde konuuyorlard. Winton adl bu sakin kasabada her yl verilmesi mtad olan bu konser, k ortasnda mevsimin en byk olayn tekil ederdi. Konu aslnda enteresand. Shannon'un pek ilgi duymayaca cinsten de deildi. Fakat gen doktor, baz zel sebeplerden dolay dini meselelere kar iinde bir soukluk hissetmekte olduundan sohbete karmak istememi, gzlerini tabandan kaldrp iki ift lf etmekten ekinmiti Fakat onu dald atmosferden uyandrmak isteyen ses en sonunda duramad: Ben, yalnz besteden ibaret musikiye baylrm Mr. Shannon, ya siz? Siz de sever misiniz?

Gen doktorun cevab ksa ve kesindi: Maalesef.. Ben sevmiyorum. Bu srada Miss Ailie Deaire ieri girmiti. Ayanda uha terlikler olduundan pek sessiz sedasz olmutu bu giri. Mutfaktan geliyordu. Elinde porselen bir kse vard. Pek feci bir yemek olan bal yedikleri geceler, daha dorusu, pansiyonerlerin tabiriyle bala yattklar geceler, porselen bir kse iinde gelen kaskat erik kompostosu ile bu feci ziyafeti tamamlamak, lmden kamak cinsinden zaruri, kanlmaz bir akibetti. Dearie'lerin k olan ve evin iindeki fonksiyonu bir ortalk hizmetisinden pek de farkl bulunmayan Miss Ailie, ablasna, Miss Beth'e hemen hemen hi benzemezdi. Kendi halinde, gnn yaamaktan, daha dorusu gnn bir an evvel geirmekten baka bir mese-22 lei olmayan halim selim bir insand. Biraz da harabati / bir grne sahipti. Tknaz vcdunu sarsa sarsa, ar admlarla sofraya doru yrd. Elleri iten, almaktan nasr balamt. Parmaklar boum boumdu. Bu zavall kadnn bir tek elencesi vard. Akamlan, i -g tamam olduktan sonra evin tenha bir kesine ekilir- ehir Ktphanesinden ald romantik kitaplar okurdu. Gnn btn yorucu almalanndan sonra bu kitaplar onun iin vaz geilmez birer can yolda oluyordu. O kitaplarda, belki de, baka dnyalarn insan oluyor, baka hayatlar yayor, onlarla teselli buluyordu. Onun bu yegne elencesine de mnalar verilmeden yapamamlard ama. Miss Ailie'nin genliinde hsranla neticelenen bir ak maceras yaam olduuna dair rivayetler karlmt. Kimbilir, belki asl vard bu rivayetlerin, belki de sadece bu kitap iptilasmdan dolay uydurulmu eylerdi. Sofraya yaklat zaman Shannon, onu yakndan tekrar grd, Ate dolu mangal karsnda kpkrmz kesilmi yznde mahzun ve keder dolu bir ifade okunuyordu. Her zamanki mtevekkil, kadere boyun een hali yine zerindeydi. Ablas, onu ou zaman zehir gibi kelimelerle halar, azarlard. O bunlara da sabrla, tevekklle boyun eerdi. Hi sesini karmazd. Salarnn n tarafndan ince bir tutam daima alnna doru derdi. O da her seferinde, dudan sarktp ban arkaya doru kaldrarak, iki duda arasndan o sa geriye doru flerdi. Ama, o tutam, biraz sonra yine alna der ve Miss Ailie'nin onu yerine gnderme muamelesi bu minval zere devam edip giderdi. Miss Ailie'nin Shannon'a zel bir ilgi gsterdii gen doktorun dikkatinden kamamt. Kimbilir, belki de, gen doktorun hayatndaki mkller, zorluklar, zavall kadn ona doru itiyordu. Shannon'un dertleriyle yakndan ilgilenmek onun yeni bir megalesi olmutu. 23 6 akam da yavaa Shannon'm kulana eilmi, gzlerinin iinden fkran efkat dolu bir tavrla gen adama sormutu: Nasl, bugn iler iyi gitti mi Robert? ok yorulmadn, bir eye zlmedin ya..Robert, kendini zorlad. Kadna bir ey belli etmemeliydi. Zoraki bir glle gld. Miss Ailie, ald cevaptan memnun olmutu. Rahat ve huzur dolu bir tavrla ban tasdik makamnda, beenme makamnda sallad ve bermtad ne dm san arkaya atarak yrd. Salondan kt. Miss Ailie'nin kalbi ok mfik, yumuakt ama, erikleri, tersine.. O kadar serttiler ki.. Fakat zavall Miss Ailie'nin bunda ne gnah vard? Kendisi salondan kp gittikten sonra bir onbe dakika, salonu, bir maddenin glkle inenmesinden doan bir ses istil etti. Hele Muss'n, bu sert erikler zerinde n dilerinin kard gcrt dayanlr gibi deildi. Nihayet yemek bitmiti. Sofrada yiyecek bir ey kalmamt. Pansiyon sahibesi, misafirlerine mkellef bir ziyafet ekmi ev sahibelerinin azametli tavrlaryla yerinden kprdad, kalkt. Pansiyon mterilerine de teker teker odalarna dalmak dmt artk. Dilek tp talebesi Harold Muss, adamakll dalm, etrafn kaale almadan, parman azna sokmu, habire balk kl temizliyordu. Lal aterci'nin hli de Muss'unkin-den pek farkl saylmazd. 33 yandaki Hintli talebe, arkvri bir heybetle kalkt masadan odasna gitmek zere yrrken geirip duruyorduRobert de dierleri ile birlikte salondan kmt. Tam o srada yine o sesi duydu:

 Mr. Shannon... Miss Law, arkasndan komu hafif bir sesle onu aryordu. Gen kz, Robert'e hep Doktor diye hitap ederdi. Fakat Shannon, onu ikaz ede ede bu tabirden vaz geir24 misti. Shannon'a gre, doktor kelimesi, meslek bakmndan vasat bir kymet tayordu. Gen doktor, bu deeri nedense pek kmsyordu. Onda bir deer, bir mevkii ifadesi bulunmuyordu. Miss Law, gen doktorun yanna geldikten sonra konumaya balad: Bugn derste bize sorduumuz bir soru vard ya, Mr. Shannon, Hani, Trypanosoma grambiense hakknda.... Bu sorunuzla ilgili bir eyler hazrladm Fakat yazdklarm beni pek tatmin etmedi. Bu soru beni bilhassa ok ilgilendirmiti. Onun iin rica etsem. Yani kaabilse.-. yle bir baksanz yazdklarma.. Shannon, hi de byle eylere o anda megul olabilecek haleti ruhiyeye sahip deildi. Dima o kadar yorgun dmt ki. Zihnen de ok doluydu. De vaml dnce ve bir karara varma arzusu iindeydi. Fakat, btn bunlara ramen gen kz reddetmek, geri evirmek kudretini kendinde bulamad. Nedense, Miss Law'un krpe varl, prl prl parlayan gen yzn kar-f^nda bulunca niyetlendii en sert cevaplar bile hane-resinde dmleniyor, yarda kalyordu. Aznn iinde geveleyerek konutu: Olur, dedi, bir bakaym. Getirin de... Bir ka dakika sonra Robert, limonluktaki koltuun krk yaylar zerinde Miss Law'un yazsn tetkik etmeye balamt. Gen kz da karsnda idi. Muambalar yer yer atlam, eski bir sandalyenin ucuna ilimi, eteklerini sk skya toplayarak kollarn bacaklarnn stnden kenetlemiti. Heyecan ve endie dolu baklar Shannon'un zerinden bir lhza bile ayrlmyordu. Bir sre sonra Robert, gen kzn yazlarn bitirmiti. Kafasn daha kaldrrken genkz suali yaptrmt: Nasl? Beendiniz mi? iyi mi acaba? Gen kzn, bir ok gzel ve salam gzlemlere dayanarak hazrlad, ok iyi tertipledii bir devdi bu , t, 25 Miss Law, yaz ile de yetinmemi, bu parazitin gelimesi hakknda baz resimler de izmiti ki, bu gzlemler ve tesbitler tamamen doruydu. Shannon, ban kaldrp gen kza bakt zaman yeni bir keifte bulunmu olduunu farketti. Miss Law, niversiteye, szde Tp okumaya gelen binlerce gen kzdan ok farkl, ok baka bir insand. Shannon, bunu kendi kendine itiraf etmek zorunda olduunu hissetti-Gerekten de, kz talebinin Tp tahsiline ilgi gstermesi, ok defa, baz hayat meseleleri ile yakndan mnasebet halinde idi. Kz talebinin bir ksm Tbbiyeye bir i'antazi, bir elence olarak telakki ediyorlard. Gezmek, elenmek, arada bir derse girmek kmak, talebelerle flrt etmek vs. Bir ksm kz talebe de orta halli veya , fakirce olan ailelerinin yksek emellerle beslenen hlyalarnn zoru ile Tp tahsilini tercih ediyorlard. Bir ksm da, bir ehrin tenha bir kesinde de olsa, bir muayenehane aabilecek, hayat ve geimi iyicene bir doktorla izdiva yapabilmek iin ayni yolu seiyorlard. Meslek ak veya kaabiliyetinin basks ile, muvaffak olmak iin Tp Fakltesine gelen bir tek kz grmemiti imdiye kadar Shannon. Gen kz, Robert'in kafasndakileri sanki okumu gibi konutu : Muvaffak olmay, Tp diplomasna kavumay o kadar candan arzu ediyorum ki, Mr. Shannon, bilemezsiniz....dedi. Shannon, gen kzn yazdklarn gerekten beenmiti : Snf gemek, diploma almak iin bu kadarna hi de lzum yok Miss Law. Gerekten ok gzel hazrlamsnz. Tebrik ederim sizi. Parlak yanaklarndan hafif bir mahcubiyet atei dolat : Sahi mi Doktor? 26 HemenNendini toparlad. Doktor demiyecekti ona.. ey.. Mr. Shannon, sahi mi sylyorsunuz? Ah, ok teekkr ederim size. inann, bunu bir bakas syleseydi bu kadar sevinmezdim.. Sonra da kendini tutamayarak, cokunlukla ilve etti :

 Bilmezsiniz Mr- Shannon, dedi. Sizin kanaatlerinize, fikirlerinize o kadar kymet veriyoruz ki biz talebeler.... Sonra sizin.. Sizin.. Yoo, kzmayacaksnz baa, syleyeceim.. Sizin kaabiliyetinize o kadar gveniyor, itimad ediyoruz ki.. Tabii, harp senelerinde neler ekmi olduunuzu da biliyorum Mr. ShannonShannon, ayandaki terlii kard. Patlam olan " urnuna bakt. Bu gzel, garip tabiatl komusunu niye yaralamadn, onu grnce terslik etmekten hemen vazgemek zorunda kaldm biliyordu. Bununla beraber, garip bir arzuya da kaptrmt kendini Robert. T ocukluk yllarndan bu yana namtenahi olan hislerini tatmin etmek iin byk bir ihtiya duyuyordu iinde. Yaradl ve ektii skntlar cnu iine kapank, ekingen bir insan olarak hayatnn bu anna kadar getirmiti. Aslnda, yalan sylemeyi, yalanlarla bakalarm avutma sevmezdi ama, kendisine gvenle bakan o parlak gen kz baklar karsnda, bir sredir iinde garip arzular uyanmaa balamt. yalan syleme, karsndakini kandrma arzusu.. mr billah o islh olmam ihtiyar Dandie'den mi gemiti acaba ona bu huy? Bilmiyordu- Belki yleydi, belki de deil.. Fakat, Shannon, bu uysal maskenin altnda, bu huyun kprdandn hissetmi, kt oyunlar, yalan oyunlar oynamaa balamt. Artk ok yaydan kmt. Robert, Miss Law ile sk sk buluuyor, konuuyordu. Birbirlerine ailelerinden, mazilerinden, ocukluk hatralarndan bahsediyorlard, ite, bu sohbetlerin bir 27 gnnde Shannon, yalanlara balamt. Levenford'lu zengin, asilzade bir aileye mensup olduunu sylemiti gen kza. Fakat kk yata ksz, kimsesiz kalmt. Elinde yetitii, byd kimseler ona bir baka meslei mnasip grmlerdi. Fakat Robert, onlarn isteklerine boyun ememi, Tp tahsilini semiti. Bu aile de o yzden Shannon'u mirastan mahrup etmiler, baba oca ile ilgisini kesivermilerdi. in alacak taraf, Robert, bu yalanlar ne kadar rahat sylyorsa, gen kz da ona o kadar rahatlkla inanyordu. Miss Law'da mahede ettii masum inanma hli Robert'i kamlyor, yalanlarnn saysn ve dozunu artrmaa sevkediyordu. 1919 senesindeydiler. Birinci Byk Harb bir yl evvel bitmiti. Harbin devam ettii drt sene, Robert, olaysz, monoton bir hayat yaamt. Robert, o sralarda Kuzey Denizlerindeki denizal-tlara bal bir kruvazrn doktorluunu zerine almt. Haftada bir defa, dmann mayn tarlalar arasndan geileri belki bir hayli tehlikeli bir ey addedilelirdi. Fakat bunlar da o kadar hadisesz cereyan etmiti ki.... Limanda kaldklar zaman ise hdise bittabii hi yoktu. Sadece bol bol cin iiyorlar, ylanbal tutuyorlard- Famz bir defasnda, gemi komutann kamara-smda yar plak bir vaziyette, bir kadnla yakalamlard. Komutan, kadnla her hangi bir ilgisi olduunu ta-biatiyle kabule yanamamt. Kadna yzme dersi vermekte olduunu ileri srmt. O srada gemide bundan baka hi bir hadise cereyan etmedi. Ta Jutland Muharebesine kadar.. Fakat, onu takibende olaylar o kadar oald ve o kadar sr'atle gelimeye balad ki, Shannon'un hafzasnda, top, tfek seslerinden, karmakark grltlerden, imek sr'atiyle yanp snen klardan baka hi bir ey kalmad. Robert, o gnleri tekrar yaarken, kendisini gverteden gverteye kan ter iinde .koarken gryor. Baka hi bir ey yok.. Ya-28 rallara bakarken, tedavi ederken parmaklarnn, ellerinin tir tir titrediini, hie bir ey yapmadn o kadar net ekilde hatrlyor ki.. Denizle becelletikleri bir gn de yle ok su yutmutu ki.... On gn mide arsndan kurtulamamt. Robert, gen kza harbe ait bir eyler anlatabilmek iin rpnmt. Fakat hatrnda hi bir ey yoktu. Olanlar da gen kzn houna gidecek cinsten eyler deildi. Byle bir gn, gen kz azn hayran hayran am onu dinlerken Robert'in aklna esmi ve ona enteresan bir macera uydurmutu. Shannon'un vazifeli bulunduu gemi trplenmiti. Byk Okyanus'un tam ortasnda idiler. Kimse imdad-larna gelmemiti. Kendilerine g bel tedarik edebildikleri bir salla okyanus ortasnda gnlerce alkanm, durmulard.

A, susuz kalmlard. Bu yzden salda-kilerin arasnda feci sahneler cereyan etmi, kpek ba-lklariyle mcadelelere srklenmilerdi. Buna benzer daha bir ok korkun hadiselerden sonra bir gn gzn at zaman kendisim Gney Amerika ehirlerinden birinin hastahanesinde bulmutu. Yz sapsar, vcdu bitkindi. Fakat muzaffer bir kahramand o artk.... Buna benzer bir takm eyler anlatmt da anlatmt. Ama o gn tekrar yalanlar kvracak hli yoktu. Gen kzm sorusunu onun iin cevapsz brakt. Bu hal Miss Law'in sinirine dokunmutu her halde. Gzlerini krptrmaa balad. Surat asld, ii adamakll sklmt anlalan.. Nihayet konumaya balad : ey.. Mr. Shannon.. Ne dndm, biliyor musunuz? Dndm ki, ben sizin hakknzda pek ok ey biliyorum ama, siz bana dair en ufak bir bilgiye dahi mlik deilsiniz. Pek doru bulmuyorum bunu. Yani.... Gen kz bir an tereddt etti- Sonra ehresinin pancar gibi kzarmasna ramen cesaretle devam etti : Sizden rica edecektim Mr. Shannon. Acaba bir 29 hafta sonu bizim eve, Blairhill'e gelmek tenezzlnde bulunur muydunuz? Shannon bu ani davet karsnda arm gibiydi : ey.. Bilmem ki vallahi., dedi. Bu sene alma programm? ok ykl.. Bu k bo vaktim olacan hi zannetmiyorum. Fakat gen kz azimli grnyordu : Bunu tahmin etmek g deil, Mr. Shannon.. Size hak veriyorum. Gerekten ok dolusunuz, biliyorum. Fakat bana kar o kadar iyi kalple, o kadar mfik bir ilgi ile davrandnz ki, sizi annem ve babamla tantrma ok istiyorum. Ksa bir duraklamadan sonra da ilve etti : Tahmin edebileceiniz gibi, biz ok basit seviyede bir aileyiz Mr. Shannon.. Sisin gibi deiliz. Mesel-.Babam.... Yutkundu. Bir bocalama devresi geirdi. Biraz dnd. Nihayet mhim bir eye karar vermi insanlarn tavn ile konutu : Babam nemli bir ahsiyet deil Mr. Shannon. Frnc.... Derin bir sessizlik oldu. Ne Robert, ne de Jean uzunca bir sre hi bir ey sylemediler. Robert, ne syleyeceini, ne yapacan bilemez bir hale geldii iin hareketsiz kalmt. Bu aknlkla kzarp bozarmaa balamt ki gen kz birdenbire tebessm etti. Kendisinde yalnz bir melek safiyeti deil, bir espri kaabiliyeti bulunduunu da bu suretle ortaya koymutu. Evet, Mr. Shannon, diye devam etti. Babam basit bir frnc. Ekmek yapp satyor, geimimizi salyor. Frnda kardeimle aylkl bir adam kendisine yardm ederler. Bu ekmekleri sonra arabayla civar kylere de gnderip sattnr. Basit bir meslek tabii. Ama aile tedenberi bu ile yourulmu. Siz de takdir edersiniz, bizi hor grmezsiniz sanrmShannon, kzgn, hiddetli bir tavrla gen kzn yzne bakt : Siz beni nasl bir insan zannediyorsunuz, kuzum? Gene kz, Shannon'un bu iki mnda kulland sz anlamamt. Demek geliyorsunuz Mr. Shannon, geleceksiniz bize deil mi? Memnun bir tavrla yerinden kalkt. Robert'in, koltuun kenarna brakm olduu ktlar toparlad. Bir lhza ayakta durdu ve gzlerini gen adama dikerek devam etti : Bugnk ilginize de ayrca teekkr etmek istiyorum. u trypanosoma'lar mevzuundaki ilginize.. Tropikal memleketlere ait hastalklar beni kendisine o kadar cezbediyor ki, anlatamam, Mr. Shannon. Gene doktorun neden der gibi bir hava tayan bak zerine de son bir itirafta bulunmaktan kendini men edemedi : Biz ailecek Blairhill'deki Rahiplere mensubuz da.... Ben diplomam inallah alr almaz bizim merkeze gideceim. Bat Afrika'da, Kumasi'ye gideceim.

Shannon'un az hayretten iki parmak almt. Bu kz onu mtemadiyen artmak, daima hayrete drmek iin mi yaratlmt, neydi? Robert, bir an kahkahalarla glmemek iin kendim zor zaptetti. Gen kzn gzlerine bakm ve baklarn grnce kendini tutmutu. Gen kz kutsal bir hayalete bakar gibiydi. Baklarnda yle esrarengiz, hlyal bir hava belirmiti. Il .l parlyordu o gzler. Gen kzn samimi olmak gibi nemli bir meziyetin de sahibi bulunduunu Robert kendi kendine itiraf ve kabul mecburiyetinde kaldn hissetti. Fakat sormaktan da kendini alkoyamad : Siz ne zamandanberi bu garip fikrin sahibisiniz, Miss Law? 31 r Gen kz, istediini ve aradn bilenlerin emin ha leti ruhiyesi ve kararll iinde konutu : __ Tp tahsiline baladmdanberi.... Bu meslei semememin sebebi de bu ya zaten.... Shannon, gayri ihtiyar tehisindeki isabeti dnd. Miss Law, niversiteye, hususiyle Tp Fakltesine, dierleri gibi vakit ldrmek, gnl elemek veya istikbali salam bir koca bulmak iin gelmemiti. Fakat gen doktor hl bu tehisinde tam isabet olup olmadnda mtereddittiAr bir tonla konutu : Gerekten ok ulvi, ok asil bir gaye.. Alicenaplk ve kutsallk dolu. Bu muhakkak.. Fakat, bu gerek, kt zerinde bulunuyor imdi. lerde nasl bir gerekle, daha dorusu ne kuvvetli gereklerle burun buruna geleceinizi biliyor musunuz, tahmin edebiliyor musunuz? Gen kz sakin bir tavrla tebessm etti : Bilmem lzm. Bildiimi zannediyorum.. Sonra aklad : Ablam orada hastabakcdr. Hem be seneden-beri.... Shannon, buna verecek bir cevap bulamad. Sustu. Missi Law, bir ka adm att. Kapnn nne gelmiti. Bir lhza durdu. Glmseyerek Shannon'a bakt ve bir glge gibi eikten dar szlp gitti. Shannon, bir sre, oturduu yerde ylece hareketsiz kala kald. Gzleri kardaki bolua, kulaklar bitiik odann duvarna dikilmiti. Gen kz yatmak iin yava yava soyunuyordu. Robert bir sre bu hareketleri, sessizlik iindeki bu hafif sesleri dinledi. Biraz da asab hle srklenmiti bu esnada- Fakat, ok gemeden kendini toparlad. Omuzlarn kaldrd. Dudaklarn gerdi. Kendi durumunun nemini hatrna getirdi. Pek muhterem Profesr Usher'in emirlerine itaat mi edecekti, yoksa namtenahi tehlikeler ve engellerle 32 dolu kendi yolunu tercih edip kaderin cilvelerine boyun mu eecekti? m O gecenin sabah idi. Cumartesiydi. Shannon'un tatil gn.. Sabah saat 6 da kalkt. Ev halknn hepsi derin bir uykudayd. Robert, giyindi. Kimseyi uyandrmamaa dikkat ederek merdivenleri indi. Sokaa kt. Dreem kyne gidiyordu. Winton sokaklar henz karanlkt. Akamki yamurun slakl yerlerden kalkmt. Etrafta ne bir ses, ne de bir canl grlyordu. t yoktu. Biraz sonra sabahn sessizliini bir ayak sesi hafife perdeledi. Bu, iine erkenden giden bir iinin yrrken kard sesti. Shannon, yrd. Bir sre sonra ehrin d mahallelerinin son evlerini de geride brakmt- afak skmek zereydi. Gen adam, sabahn taze havasn cierlerine doldurdu, inde byk bir ferahlk hissediyordu. ok gemeden kendini tamamiyle krlarda buldu. Clyde nehrinin denize dkld geni vadi, karsnda, gz alabildiine uzayan bir sonsuzluk ortasnda uzanyordu. Robert, gzlerinin aina olduu bu parlak manzarann kalbine daima heyecan aladm, iini ferahlkla doldurduunu dnd. Shannon hep yrd. leye doru karnnn bir hayli ackm olduunu hissetti. Hemen aklna geldi. Akam, sofradan kalkt srada Miss Ailie yanna yaklam, ablasndan esasl bir azar iitme pahasna Ro-hert'in

cebine kocaman bir elma sokuturmutu. Robert elini i cebine atp kard elmay. Byk bir itiha ile yedi. Sonra Levenford'un sekiz on kilometre kadar yukarsnda bulunan Erskine kprsnden geti. Artk Firtk nehrinin kylarm ssleyen iftlik mntkasna, gelmiti. ok mmbit bir arazisi vard bu blgenin. Mer'alan da ok gzeldi. Mer'alan, sahipleri kl rengi ta duvarlarla birbirlerinden ayrmlar, hayvanlarm salvermilerdi. Diz boyuna varan gmrah ye; 33 sil otlar arasnda koyunlar, inekler, kzler birbirleriyle itiekaka otluyorlard. Bu yolculuunun hedefi ok temiz, ok sade idi. Fakat gidecei yere yaklatka, gen adam, konunun, kafasn daha fazla megul etmeye baladn farketmiti. Aa yukar bir yldanberi, yni, 1918 de terhis olup .da niversite Meclisi tarafndan Eldon'da asistanla tyin edildiinden bu yana, Profesr Usher'in verdii bir grev zerinde alyordu- Bu, Opsonin teorisine dair ilm bir aratrmadan ibaretti. Profesr Usher nedense pek zerine dmt bu aratrmann.. Pek fazla merak sarmt bu ie. Halbuki Robert, hi de nem vermiyordu bu konuya. Esasen, Opsonin teorisinin tamam, bu alanda ilerlemi, byk hamleler "yapm ilim adamlannm nazarnda eski deerini oktan kaybetmi bulunmaktayd. Gen Shannon, Profesr Usher'i de oldum olas seve-memiti. Bunun sebeplerini uzun boylu tahlile, aratrmaa lzum grmemiti. Fakat bunda, laboratuarn eski Direktr olan Profesr Chailis'e kar besledii derin ve byk sayg hissinin her halde geni lde etkisi vard. niversitede kendisini okutmu, derslerinde kymetli bilgilerle birlikte sonsuz bir ilim ask ve ilham da vermi olan Profesr Challis'in, Shannon'un kalbinde mstesna bir yeri vard. Gen doktor onu ok seviyordu. Yal profesr 70 yam idrk edince emekliye ayrlm, hususi hayatnn sessiz, mtevaz ve gzlerden uzak karanlna gmlmt. Onun yerine tayin edilmi olan Profesr Usher'e kar Shannon'un ne sevgi ve nede gven duymasna imkn dnlmezdi. Profesr Usher, abus ehreli, pek az glmseyen bir adamd. Tab'an souk jraradltayd. Mevki ve un-van -dkn zengin bir kadnla evliydi. Karsnn emirleriyle hareket ederdi, ilim akndan, yaratc kuvveti byk lde destekleyen evkten, atelilikten tam m34 nsiyle yoksundu, lm aratrmalarn istedii fedkrlklarn en kne bile katlanacak yaradlta deildi. Bir msbet ilim hamlesine giriecek, onun eitli safhalarndaki durumuna gre strap veya sevincin ahikalarna samimiyetle ykselebilecek bir karakter sahibi deildi. Hayat boyunca tesadflerden istifade etmesini maharetle bilmi bir insand. Bu mevkie jde kaabiliyeti ve alkanl sayesinde erimemiti. Ksmen istatistik yapmaktaki mahareti, daha ziyade de iltimas sayesinde gelebilmiti. Vakti gemeden yaplan reklm ve bakalarnn fikirlerini, bulularn almada gsterdii maharet ve ustalk ona bu mevkii kazandrmt- idaresinde bulunan servise istidatl ve aj-kan genleri toplam, onlarn yapt aratrmalar sonunda hret kazanmt. Mesel, Shannon, bir sre evvel baka bir konunun incelenmesini baarmt. Balgamn vcddaki grevi belki pek fazla nemi olan bir ey deildi. Fakat Shannon, onu tamamlayncaya kadar ok eyler ekmiti. Uykusuz geceler, dikkatli bir mesai ve gecelerin gndzlere katld aylar.. Bunlarn hepsinin meakkatini tek bana Shannon omuzlarna yklemiti. Fakat Shannon'un bu incelemesi Prof. Hugo Usher'le Dr. Robert Sha,nnon'un mterek almas olarak neredildi ve deerlendirildi. , Shannon, Prof. Usher'in emrinde tam bir esaret hayat yayordu. Hi bir fikr serbestisi, hi bir alma bajmszh yoktu. Ama o zerindeki btn baskya ramen, gerekten nemli olabilecek, neticesi dnya a-omda akisler uyandracak bir inceleme konusu almak^ tan da. geri durrruyordu. Bu konuda hislerini frenleye-raiyor, mthi bir heyecan kasrgas iinde yuvarlanyordu. Dndkleri tamamen ideal eylerdi. Bunun, son derece

mull ye yepyeni bir tez olmasn, dnya ufuklarnda frtnalar koparmasn iitiyordu, Bulaca -35 ey btn tp ilmine tesir etmeli, tp dnyasna yepyeni, bambaka bir istikamet vermeliydi. Verecekti..Byk, ok byk, ok gayret ve emek isteyen bir problemdi bu tabi. Ama Dr. Robert Shannon da, bunu aklna, kafasna koymu olan adam da henz genti stelik byle bir konu iin hatt ok genti. 24 yandayd Robert. Kendisim tamamiyle mesleine vermiti. ekingen, sessiz tabiatnn tabii bir neticesi olarak ac ihtiraslar iinde yanyor, kvranyor, yaad fakir ve karanlk hayatn iinde dnyay artacak, kinata, beeriyete parmak srtacak bir eser yaratmak istiyordu. O yaratc dehsiyle herkesi kendisine hayran brakmalyd. Shannon, byk bir sevk iinde aylarca bunu arad. Eline geen en kk bir frsat bu gayeye varacak vasta zannetti. Fakat her tercbede de ok gemeden aylyor, ele ald konunun hi de yle mhimsenecek bir ey olmadn anlayarak tam bir sukutu hayal iinde yan yoldan dnyordu. Bylece aylar birbirini kovalad. Nihayet kendisini tam bir mitsizlie terke-decei srada karsna nemli bir frsat kt. Yaz bitmi, aalarn yapraklan nce sararmaa, sonra da dklmee balamt. Mevsim sonbahard. Civar kylerin hayvanlarnda garip bir salgn hastalnn grldne dair haberler kulana -alnmt. ok gemeden bu salgnn, hayvanlan kasp kavurmakta olduunun haberleri gelmeye balamt. Hastaln mahiyeti hakknda salam bir bilgi, netice olarak da hastal nleyebilecek imknlar elde edilememiti. Tam bir tehis yaplamamt- Fakat hastala mnasip bir isim bulunuvermiti. Nezle... Nezle diyip gevermier-di. Fakat gerekten garip bir nezleydi bu. Yakalad hayvan alp gtryordu, lm miktan ok fazlayd. stelik salgn sadece o muhite mnhasr kalmamt. ok gemeden gazeteler halk tela verecek haberler yaynlamaa balamlard. Shannon, durumu tp der36 gilerinden de takip ediyordu. Amerika'da Belika ve Fe-lemenkte de, daha baz uzak memleketlerde de ayni hastala benzer vak'alann tesbit edildiini gryordu. Hastaln araz ayn idi. nce hafif bir titreme ile balyor, ate yapyor, arkasndan da iddetli bir ba ars ve krklk geliyordu. Hi de ehemmiyet verilmeyecek cinsten bir ey gibi grnmyordu. Vak'alarn byk ekseriyetinde de durum iddetli bir zatrreye tahavvl ediyor, arkasndan da lm inta ediyordu. Pek ender ahvalde hastal atlatanlar bulunuyordu, fakat onlarda da uzun sre iddetli bir dermanszlk gze arpyordu. Durum gerekten mhimdi ve zerinde srarla durulmaa deer bir mahiyetteydi. Shannon, bu hastala nezle deyip geenlerle ayn fikir deildi. Durumu inceledike yeni ve bambaka bir hastalk karsnda bulunulduunu anlyordu. Ondaki bu kanaat her geen gn biraz daha kuvvetlendi ve btn varln kuvvetli bir heyecan dalgas halinde istil etti- Shannon, artk bu heyecan iliklerinde bile hissediyordu, ilgisini artran, onu heyecana sevkeden nemli bir unsur daha mevcuttu. Bu yeni salgn hastaln balca merkezlerinden biri Dreem blgesiydi. Yani konu, elinin altnda saylabilecek kadar ona yaknd. Ne yapp yapp bu mhim problemi zmeliydi. Yolculuu bir hayli uzun srmt Shannon'un. Nihayet, leden sonra saat 3 raddelerinde kye vsl olmutu. Gayet sakin, kendi hayatn yaayan bir kyd bu Dreem. Hafif hafif akan bir derenin kenarndan geni bir yamaca doru sralanm ufak tefek, kl rengi evlerden ibaret bir kyd. imdi, bu feci salgn yznden ok daha sessiz, tenha olmutu. Shannon, getii yerleri dikkatle inceliyor, daha kye girer girmez kendisine yarayacak baz bilgiler elde etmenin mmkn olup olmayacam aratryordu. Mthi heyecanlyd, ii iine smyordu. Hemen mevzua el atmak, hemen bir eyler elde etmek, bir ey37 1er yapmak istiyordu. Bu heyecan her eye galebe salmt. kadar yol yrm olmas ksa da olsa bir istirahat gerektiriyordu ama, Shannon bunu dnecek halde deildi. Yol boyunca bir ka hana tesadf etmi, oralarda biraz dinlenerek ufak tefek bir iki ey yemiti. Dreem'e geldii zaman da yorgunluunun

arttn, karnnn da yine bir hayli ackm olduunu hissetmiti ama, heyecan ona bunlar hemen unutturuvermitk Dosdoru, Alex Duthie'nin evine gitti. Adam evdeydi- Mtevaz evinin yemek odasnda, insana gizlilik ve huzur hissi alayan tatl bir sessizlik iinde idi. Bir keye ekilmi, piposunu ttryordu; 56 yalarnda, ipirin bir olan ocuu Alex'in ayann dibindeki halnn zerinde kendi kendine oynuyordu. Bu Alex'in olu Simon'du. Odann bir kesindeki bir masada da arbal, azimli ve mtehakkim grr nl bir kadn yufka ayordu. Bu da Alex'in kars Alice'di. Shannon'un bu mtevaz ky evine girdii zaman grd manzara bu idi. Evin temizlii de hemen dikkatini ekti. Eya yle zengin bir insan evinde bulunulmadn gsteriyordu ama, her kylde grlmeyen temizlik ve tertip dikkati hemen ekiyordu. Alex, gen saylabilecek bir adayd. 35 yanda idi. Ksa boylu idi. Her hareketinde tam bir ciddiyet ve arballk hkimdi. st ba tertemizdi. Tertemiz bir kadife pantolun giymiti. Ayanda kaln ynden yaplm, siyah bir orap, srtmda da izgili bir gmlek vard. Dr. Shannon, dosta bir ifdeyle Alex'i selmlad. Alex, kafasn hafife ne eerek ve yz hatlan belli belirsiz bir tebessmle alarak Shannon'un selmna mukabele etti. Hemen hemen bir gz krpmadan farksz olan bu mukabil selm Shannon'da naho bir etM yapmad- Zira Alex'in arbal karakterine uygun olan bu hlin, aslnda uzun bir nutuktan ok daha kuvvetli ve\ samimi bir ho geldin mns tadn Shannon ok iyi biliyordu. Alex, Shannon'u tepeden trnaa yle bir szd. Gen 'doktorun yorgun hali, stnn bann toz toprak iinde bulunuunun dikkatinden kamadn alayl bir ekilde le almaktan geri durmad: Oooo, maallah beyim, dedi, Otobs m kardn yoksa? Bu ne hal byle yahu? Shanon, heyecanl havas iinde hemen cevabn verdi: Yoo, dedi. Otobs falan karm deilim. Canm hava almak istiyordu. Bilhassa yaya geldim. Hemen arkasndan da kendini tutamayarak devam etti: ey> g6?, kalmadm inallah, deil mi? Sen ne yaptn? zerinde durabildin mi iin? Kimseyle konutun mu? Alex, nce bu hitab duymazlktan geldi. Bir sre sustu. Sonra da yava yava ve mtebessim bir eda ile piposunu azndan kararak konumaa balad: Be birader, dedi, sen de buldun da, Cumarte-si'yi buldun yani? Btn bir hafta alt millet. Cumartesi, pazar biraz dinlenecek.. Haklan da deil mi yani? Hele bunca grlt patrtdan sonra... Alex sustu. Gen doktor bu skttan bir hayli endielenmekten kendini alkoymad. Skt uzadka Shannon, daha fazla endieleniyor, bir prz km olmasndan korkuyordu. Bu ii kknden halletmeyi o kadar iddetle istiyordu ki. Nihayet Alex sessizlii bozdu: Mamafih, bir oklanyla konutum. Durumu, seni anlattm. Raz oldular. Haydi, imdi hemen kulbe gidelim. Oradadrlar. Shannon, mthi sevinmiti. Gayri ihtiyari bir sevin l bast. Bir taraftan da Alex, yava yava yerinden kalkt. Fotinlerini ayana geirdi, minenin 39 nndeki demire dayayarak balarn balamaa balad. / Alex'in kars da Shannon'un hatrn sormak/iin ancak frsat bulabilmiti: / Size bir fincan ay ikram edeyim. Dokto/ Bey, dedi. Uzun bir yoldan geldiniz. Yorgunsunuz. B#yle zamanlarda scak bir ay vcuda rahatlk verir. Ja? Hemen getireyim. Shannon, hemen mni oldu : Hayr, hayr Mrs. Duthie, dedi. ok teekkr ederim, istemem. Hemen ie el atmamz gerekiyor. Baka zaman ierim. Bu srada Alex lfa kart : Bana bak, dedi. itiraz mitiraz istemem sonra. Bu akam yemei beraber yiyeceiz. Geceyi de burada, benim evimde geireceksin, anladn m? Shannon glerek ban sallad.

Bu srada Alex'in kk olu elindeki bir sopa ile Shannon'un yanna geldi. Doktoru drtklyor, elinde-kini ona gstermeye alyordu. Alex: Bak, doktor, dedi. Sim yeni oltasn gsteriyor sana.. Ben. yapmtm bu oltay ona.. Shannon, eilip ocuu yanaklarndan okad. Sonra da olta iin iltifat etti. Alex, st klaha benzeyen kasketini aldktan sonra ktlar. Babas gibi ciddi tavrl, ar ve sessiz bir ocuk olan Sim kapya kadar arkalanndan geldi. Yaya yava yrmee baladlar. Yokutan inerlerken Shannon, hafif bir sesle Alex'e hitap etti: : Kusura bakma, Alex, dedi. Seni rahatsz etti-, imin, farkndaym- Fakat ne yapaym? Benim ok ehemmiyet verdiim bir konu bu. Gerekten ok ehemmiyetli.. Eeee, dedi, doru sylyorsun Robie... Rahatsz etmesine ediyorsun, ama, ne yapalm ki, biz de seni seviyoruz. Bunu da kabul etmek lzm dorusu.. 40 v Shanon'un Alex Duthie'yle ve onun ky olan Dre-em'le yaknl t alt sene ncesinden balyordu. Gerek Alex ve ailesi efradiyle ve gerekse Dreem'in dier sakinleriyle bir hayli iyi mnasebetleri olmutu. Kyn halk da Shannon'u severdi, Shanon da onlar.. Bu yaknlk harpten de nceki senelerden balyordu. Shanon, niversitede okurken, derslerden bunald zamanlar kitaplarn brakr, avclk hevesine kaplarak bu kye gelirdi. Dreem'in sakin ve temiz sularna, baharda, denizden gm gibi prl prl alabalklar hcum ederlerdi. Yine bir bahar akam idi. Koskocaman bir alabalk yakalamt Shannon. Onu karaya karmakta eni konu zorluk ekmiti. Fakat bu ii Alex'in yardm ile baarmt. Ahbaplklar byle balam, devaml ve sk bir dostluk havas iinde bugne kadar gelimiti-Bu iyi kalpli adam Dreem iftlikleri kumpanyasnda oban khyal grevinde alyordu. Basit bir iti bu, fakat Alex, kyde yaayan herkesin ok sevdii ve sayd bir insand. Senelerdenberi muhtarla hep onu seiyorlard. Arada bir garip hareketleri grlyordu. Nadiren konuan bu adam, konutuu zamanlar dilini bir hayli de sert kullanyordu. Fakat bir tek defa olsun bir mnasebetsizlik yapt veya fena bir harekette bulunduu grlm deildi. Shannon'un Alex'ten istedii yardm, ancak heyecanl, ateli, bir eyler yapmak iin rpnan delikanl bir tp kndan ancak beklenilebilecek bir eydi. Aslnda, normal bir grle, bu sama bir iti de. Fakat bunu bilmesine ramen, Alex, bu eski dostunu kramam, ona yardm etmek iin ilgisini esirgememiti. Bu gen tp kls delikanlda her halde o da bir eyler bulmu, onun bir eyler baarabilmek iin rpnan bir insan olduunu anlamt. Shannon'la Alex bir sre yrdkten sonra kulbe geldiler. irket tarafndan geenlerde ina ettirilmi 41 I tula, bir yapyd bu., iinde genie bir iki salonu ve kk saylabilecek bir ka oda vard. Genie salonlar dan biri kitaplk olarak kullanlyordu. ieri girdikten sonra Alex, Shannon'un nne dt. Koridorun iki tarafndaki odalardan birine girdiler, ieride 2530 kii kadar vard. Toplanmlar, kimi kitap okuyor, kimi de sohbet ediyordu. Ortaklkta fazla konuulmaktan mtevellid bir uultu vard. Fakat hepsi de bir hususi maksatla buraya toplanmlar havas iindeydiler- Bir ey bekliyor gibiydiler. Alex'in onlan, Shannon iin buraya davet etmi olduu anlalyordu. Shannon'la muhtar ieri girince hepsi birden kapya doru dndler. Ksa bir sessizlik oldu. Azlarndan Buyrun.., Ho geldiniz gibi sesler kt, iskemleler yerlerinden oynad. Ayaa kalkarak gelenleri selmladlar. nce Alex konutu: Merhaba Beyler.. te, Shannon'umuz geldi. Sizinle grecei nemli bir konu var. Zaten hepinize aa yukar bunun ne olduundan evvelce bahsetmitim. Doktoru ounuz mahir bir balk olarak zaten bilirsiniz, tanrsnz. Fakat hepsi bundan ibaret deil. Bizim usta balkmz imdi niversitede profesr falan gibi bir grevde.. Konuaca i bizimle ilgili.

Hem bize yardm etmek istiyor, hem de kendi ilm aratrmalarna yeni bir bulu katmak arzusunda. Hepimizi perian eden, hayvanlarmz, insanlarmz knp geiren, u Allah'n bels hastal incelemek istiyor. Buraya geliinin yegne sebebi bu-. Sizden baz ricalar olacakm.. Alex'in bu hitabesi Shannon'un bekledii etkiyi yaratmt. Pek ou bizzat bu menhus hastala yakalanm, betleri benizleri sapsar olan bu insanlar kendilerine uzanan dost efkat elinden memnunluk duymular, . sevinmilerdi. Yzleri mutlu bir tebessmle aydnland. Sonra Shannon kyllere hitap etti: Kulbe kadar gelmek ve kendisini beklemek zah42 metine katlandklarndan dolay onlara kranlarn bildirdi. Gayesinin ne olduunu, ne yapmak istediini ksaca, ana hatlaryla anlatt, iini abuk greceim, kendilerini fazla alakoymayacan da szlerine ekledi. Konumasn bitirince de, srtna heybe gibi asm olduu antay indirdi. Gereken malzeme ile zeri numaral ok sayda tpleri kard. almaa balad. Odada bulunanlarn hepsi Dreem ky halkndan-di. Tam mnasiyle birer toprak adam idiler. Byk bir ksm tarlalarda alyorlar veya hayvanlariyle urayorlard. Mahut hastala yakalanmam bir tek kimse yoktu ilerinde, Bir ksmn Shannon ahsen de tanyordu. Bazlar ile mterek hatralar bile vard; tabii balklkla ilgili idi bu hatralar. te Sam Louder.. Bu iri yar kyl onun pek sevdii insanlardan biriydi. Balk avlarlarken Shannon'un oltasna yemleri o takard. Ya u karda oturan, ciddi ve keskin bakl adam? Onu da tanyordu Shannon. Harry Vence idi o.. Mtevaz, efendi, cana yakn bir ky adam.. tekileride, hemen tamamna yakn ksmn hatrlyordu Shannon. Gn batm saatlerinde, onlar, dizlerine kadar suya girip uzun kam oltalarn ilerilere atarken grm, onlarla konumu, balkln zevklerini onlarla birlikte tatmt. Shannon, onlardan teker teker birer miktar kan alacakt. yle fazla da deil, yle bir deney yapacak, bir tahlile kifayet edecek kadar.. Her eyi kabul eden, Shannon'un isteklerine peinen evet diyen dost tavrlar bs iin hi de g olmayacan gsteriyordu. Fakat Shannon tahmininde yanldn ok gemeden anlamt. Geri kyller kendisine hi glk karmamlar, ellerinden gelen btn kolayl gstermilerdi ama, Shannon'un iindeki byk heyecan rahat almasna mani oluyordu. Bu yzden i bir hayli uzun srd. Hadisenin kendisi iin tad byk ne43 rni bir an dahi aklndan karmayan Shannon, bu yzden heyecanlanyor, elleri titriyor, parmaklan iini kolaylkla grmesine engel olacak derecede titriyordu. Uzun ve kendisini kan ter iinde brakan bir almadan sonra nihayet iini bitirebilmiti. Kan ald son hasta svanm kolunu eski haline getirdikten ve Shannon'un elini skarak vedalatktan sonra gen doktor rahat bir nefes ald. Alnndaki terleri sildi. Ban not defterinden kaldrd zaman karsnda Alex'i grd. Bu efendi insan kardaki taburelerden birini oturmu Bu ne biim bir insan acaba? diyen baklarla Robert'i szyordu. Gzlerindeki keskin ve tuhaf bakta, sadece basit bir tahlil endiesinin deil, uurlu, bilmek, anlamak isteyen bir ilgi de farketti Robert. Birdenbire gz gze geldiler- Alexin baklarndaki o mnay Robert tam nnda yakalamt. Alex bunu farketti ve gzlerini nne dikti. Bir sre, uzayan bir sessizlik oldu. Sonra Alex yerinden ar hareketlerle kalkt. Shannon'un yanna geldi. Koluna smsk yapt: Bravo Robie, dedi. ok akll bir gensin sen. ok beeniyorum seni. Emin ol, basan kazanman da candan arzu ediyorum. Onun iin, hangi mevzuda olursa olsun, sana yardmm olabilecek bir ey istersen, mutlaka bana haber ver. Sana yardm etmek iin elimden geleni yapacama emin ol... Alex, gzlerinin ii ile bile glyordu: Buradaki iimiz tamam artk. Pilini, prtn topla da eve gidelim imdi Alice, bize etli nefis brekler yapt. Bekliyor.

 Keke zahmet etmeseydi.. Biz peynir, ekmek de yeriz, dostum.. Yalnz rica edeceim senden, beni bekleme-. u notlanm tamamlaynca ben de gelirim. Robert de hayatndan memnundu. O da glyordu. Alex, giderken sarlp onu iki yanandan pt. 44 Ben gidiyorum, dedi. Sen de abuk tetir iini. Sakn ge kalma.. Alex gittikten sonra Robert yarm saat kadar daha alt. Kyllerden ald kan numunelerini birer birer kaydetti. Sonra da tekrar antasn srtlayp kulpten kt. Geldikleri dar yoldan Duthie'lerin evine doru yrmeye balad. Akam olmak zereydi. Alacakaranlk kyn yollarm bastrmt. Yannda bir kk yldzla birlikte gkyznden salna salna dolaan ince mehtap gen doktora tebessm ediyor gibiydi. Hava sakin, fakat kuru souktu. Shannon, gnn yorgunluunu bir lhzada zerinden silkip atmt. almas boyunca duyduu heyecan artk normal mecrama yerlemiti. Onu korkutmuyor, ellerini titretmiyor, sadece iine bir aklk, bir ferahlk veriyordu. Henz haritas bile yaplmam denizlere doru, her trl tehlikeleri ve meakkatleri gze alarak fririmi olduu bu keif gezisi aklna geldike iindeki heyecan daha devleiyor, onu her tarafndan smsk sanyordu. Nihayet evin kapsna gelmiti. Bir an ylece orada durdu- Kyn clz klan gz krpp duruyorlar, ilerilere nehre kadar zyorlard. Orada, nihayet nehrin az esrarl glgelere bouluyor, kaybolup gidiyordu. Robert, ban bir an semaya kaldrd. Gklerin sonsuz derinliine doru ayn gidiine dald. Akamn, imdi daha da kesifleen karanl iinde, gnn son fsltlarn eriyip yok oluunu dinlerken donmu bir sessizlik iinde kaskat kesildiini hissetti. Sanki ebedi bir yalnzlk onu epevre, kaln bir pelerin gibi smsk sarmt. Bu his onu derin bir bolua itivermiti. O zaman frerei grebilmek, yakalayabilmek istemiti. Ne olduunu, ne olarak kalacan o zaman anlamt: Yeryznde yapayalnzd. Yapayalnz.. Tek bana... Koskoca kinata kar tek... 45 Ani bir rperme btn vcdunu dolat. Sonra anlk geree intikal edebildi. Karn adamakll ackmt. Elini kapmm tokmana uzatterde scak bir aile yuvas, scak bir yemek, scak bir sevgi ve kk Sim'in scak kahkahalarn bulacakt. Biraz sonra alan kapdan ieri giriyordu. iv Shannon'un uzun bir zamandanberi bekledii ve zerinde esasl bir alma pln hazrlam olduu hadise nihayet ertesi hafta cereyan etti. Ertesi haftann Cuma gn.. Gen doktor, Dreem kynden dner dnmez almalarna balamt. Hafta bandan itibaren niversite* deki labrotuvarna kapanm, harl harl Profesr Us-her'in onu icbar ettii ie mesaisini teksif etmiti. Bir makine intizam ve sr'atiyle yapt bu alma srasnda Robert'in dikkatini eken bir durum oldu. Profesr Usher, kendisine de, dier iki asistan arkadana da hi mtad olmayan bir gler yz gsteriyordu. Ortalk ta dolalar, laboratuara ve kendi odasna giri, klar yine eni, konu tafral, azametliydi ama, dudaklarndan tebessm de nedense hi eksik etmiyordu. Robert, onun asl karakterini bildii iin bu sun'i tebessmn grdke tylerinin diken diken olduunu hissediyordu. Cuma gn olmutu. lenden sonrayd. Robert de, arkadalar da hzla mesayilerine devam ediiyorlar, bir taraftan da Usher'in bu sahte tebessmnn altndan henz bir ey kmam olmasnn sebebleri zerinde duruyorlard Profesrn, onlarla ayni hava iinde alyor grnmeye alan abalar da son haddini bulmutu. Bir aralk, odasnda km, labartuvan epevre bir dolamt, labartuvarm ortasnda durup onlara bakmakta olduunu asistanlar f arkettiler. Profesr Usher, nce kuvvetli bir ksrkle grtlan temizledi, sonra da asistanlara dnd. Halinde. 46

nemli bir sr tevdi etmeye kararl insanlarn edas ve tavr vard. O sun'i tebessm ile mesai arkadalarn yle bir szdkten sonra nutuk verir gibi konumaya balad : Arkadalar.. Durum phesiz sizlerin de malumunuzdur. nmzdeki byk bir Tp Kongresi toplanyor. Beni bu Kongrenin istiare Bakanln deruhde etmek zere davet etmi bulunuyorlar. Bu erefli greve icabet edeceim tabidir. Ama u anda nemli olan bu deil. Bu erefli grev dolaysiyle, muhterem ve gzide meslekdam Profesr Harrington'la birlikte uzunca bir geziye kmak mevkiinde bulunuyorum. Sayn arkadamla birlikte, eitli niversiteleri ziyaret edeceiz ve Kongre iin iyi bir mesai program hazrlayacaz. Profesr, kendisine verilen erefli grev in mahiyeti hakknda muhataplarn tatmin edip etmediim kontrol edermi gibi gen asistanlar tek tek bir daha szd. Bu ksa duraklamay takiben de azametli tavryla devam etti: Bu sebepten ben ve refikam bu akam saat 18 de trenle buradan ayrlyoruz. Londra'ya gidiyoruz. Seyahatim aa yukar iki ay srecek. Bu kadar sre burada bulunamayacam demektir bu.. Servisimizin mesaisi bu zaman zarfnda da aksamadan devam edecektir. Bu almay muntazaman ve tbb inceleme alanndaki geleneklere gre yrteceksiniz. Buna inanyorum. imdi bana sormak istediiniz bir ey var m? Asistanlar put gibi onu dinliyorlard. Hi kinie a-?m\ ao bir kelime sylemedi. Profesr ban manl manl iki yana sallad. Bu hareketiyle, asistanlarnn, kendi aralarnda gizli bir anlama yapm olduklarn bildiini ima eden bir eda vard- Sonra saatine bakt ve hepsini teker teker selmlayarak labratuardan kt. Arkasndan da hademe Smith.. Bavullarn nakline yardm etmek zere birlikte gitti. Kap kapanr kapanmaz, Shannon, sevincinden ne yapacan bilemez olmutu. Heyecann zor zaptediyor-du. Profesrn bir sre iin gzden rak kalacam duymutu ama, bunun bu kadar uzun olacan hatrna getirmemiti. Demek iki ay. ki ay onun errinden, onun kontrolnden azade yaayabilecek, istedii gibi alabilecekti. Profesrnn gidiini gzleriyle gren Robert, sevinten deliye dnmt. Bu iki ay zarfnda, neler, neler, yapard o... Asistan Lomax da ferahlam bir halle yerinden kalkt. Bir taraftan cebinden kard sigarasn yakyor, bir taraftan da mtebessim bir ehre ve alayl bir ifade ile konuuyordu: Yaa.. Ne demezsin ki Robie.. Gryorsun ya, bak, o yokken de mtemadiyen almamz art. Hem de ilm incelemelere mahsus geleneklere uyarak.. Ama onun yokluuna nasl tahamml edeceimi bilemiyorum. O kadar seviyorum ki onu-.. Ve bir kahkaha att. Adrien Lomax, Shannon'dan bir ka ya bykt. 28 yanda kadard. Saz benizli, sar salar dalgal, bir genti. Hayatla, insanlarla her eyle istihza eden, her eyi kk gren bir hali vard. Baklar daima ikyeti gibi idi. Fakat ok ekici ve sevimli bir insand. Hani herkesi daha ilk grte kendine eken bahtiyar, ansl insanlar vardr ya, bu Lomax da onlardand ite. eytan ty vard sanki... Zengin bir ailenin tek ocuuydu. Babas bir ka sene evvel lmt. Annesi Londra'da yayordu. Lomax, tahsilini Winchester ve Oxford'da yapm, buralarda terbiyeli, nazik ve alkan bir talebe olarak hret sahibi olmutu. Mezuniyet imtihann basan ile verdikten sonra yabanc memleketlere giderek tahsilini salamlatrmak istemi, fakat Birinci Cihan Harbinin patlak vermesi yznden buna imkn bulamamt. Profesr Usher'le ailev bir ba vard. Uzak bir 48 bad bu. Fakat bu sebepten harp bitince bir sene kadar baz incelemelerde bulunmak zere Winton'a gelmiti. Nev ahsna mnhasr bir tipli Lomax.. Zevk bakamndan bakalarna benzememeye, herkesten farkl grnmeye ok itina ederdi. Bundan ,kendisine bir stn: lk pay karmak istedii anlalyordu. Sonra, hi buseyi de beenmezdi. Hereyde,

herkeste tenkid edilecek, ktlenecek taraf bulurdu muhakkak. Etrafndakiler! de, u veya bu ahsiyeti de kk grmek adetindeydi. ilmen aklanamayacak, izah yaplmayacak eyleri konumay zl addederdi. En olaanst olaylar bile lakayt karlamay severdi. Bu haline bakp da ok bilgili, ok malmatl bir insan olduu havasn etrafnda uyandrmaya alrd. nemli pek ok meselelere omuz silker, azametli bir tavrla gler, istihfaf ederdi. Meseleleri metafizik yollardan izaha alrd. Bylece de Shannon'un aslnda pek de salam olmayan din inanlarn sarsyor, hrpalyordu. Kimse ile fazla samimi olduu grlm deildi. Kimseye almaz, kimseye bir derdini sylemezdi. Kimbilir, belki de hi bir derdi, meselesi yoktu, O kadar zengindi ki... Her zaman sun'i tavrlarla hareket eden bu gen adamm Shanon'la Spence'e bilhassa souk, yukardan bakarak davranmas da kendini beenmiliinden, marklndan ileri geliyordu. Fakat, iin dorusu, mesleine, tbba kar da an bir dknl vard. Seviyeli, bilgili bir doktor olmay kafasna koymutu adamakll. Fakat, fazla almay, asm gayret gstermeyi herkesin yapt di ilerden Fayd'g iin, daha ziyade yalnz kald zamanlar, gizli gizli alyordu. Lomax'i en fazla zen ey Londra'dan uzakta yaamak mecburiyetinde kalm olmas idi. Btn meselesi bu mahrumiyetin acsn karmak, bu mahrumiyeti baka yollardan telfi etmekti, Gzel bir evde oturuyordu. Cebinden byk paralar harcyarak dayayp, dedii mkellef odalarda, annesinin devaml surette gnderdii bol paray en iyi ekilde yiyebilmek iin byk bir aba gsteriyor, her eyin en iyisini alyor, en iyisini yiyor, en iyisini giyiyordu. Sigarasndan bir ka nefes ektikten sonra, Lomax, masasnn yan banda bulunan dolabn kartrmaa balad. Dolaptan kard arap dolu bir ieyi elinde sallaya sallaya yrd. Az ama, idare eder bizi imdilik. Haydi ocuklar, gelin yanma. Bir bayram yapalm Usher'in erefine... ienin azndaki mantar kard. Raftan temiz bardak alarak doldurdu. Altn sars rengindeki bu beyaz arap, bilhassa, erefine iilecei hdise bakmn-kil eden Spence, pek yle ikiyle ba ho olan adamlar-TJsher'in asistan kadrosundaki nc eleman tekil eden Spence, pek yle ikiyle ba bo olan adamlardan deildi. Onun btn elencesi, haftada bir akam kars ile yapt gezintilerdi. Kabuuna ekilmi bir hayat vard. Fakat o gn onun da yumuakl tuttu. Profesrn erefine, arap imeyi kabul etti. Shannon da onlara katld. Profesrn iki aylk ga-yubetinden bilistifade, niversite laboratuarn, arzu ettii bir ahsi ilm aratrmada kullanmak kararn daha profesr bu akam hareket edeceini syledii zaman vermiti. Bu nemli karan almak onda sonsuz bir hrriyet duygusu ve heyecan uyandrmt. Heyecan, zaman zamai cokunluk derecelerini buluyor, rahata alabilecei, ve parlak sonular elde edebilecei dncesiyle iinde bayram yapmak, hoplamak, zplamak, ocuklar gibi ne'elenmek arzusu duyuyordu. arkada kadehleri ellerine aldlar. Lomax'm sesi grledi: Btn arkadalarn erefine, dedi. Burada bulunmayan arkadalarn da erefine.. Herr Profesr Hugo Usher de dahil olmak zere hepsi iin.. ' 50 Kadehi azna gtrp bir ka yudum aldktan sonra da ilve etti: Beendiniz mi, ocuklar? Hounuza gitmitir inallah.. Gzide ve deerli meslekdalarma bundan daha iyisini ikram edemezdim, dorusu. Spence bile beenmiti arab. O sakin ve arbal haliyle takdirlerini bildirmekten geri durmad: Fevkalde, dedi. Hakikaten ok nefis bir eymi.. Lomax da o mstehzi havas iinde izahn yapt: Elbette nefis olacak, dedi. Keilerin yapt arap bu da, ondan.. Alayl baklarn Shannon'a evirerek de ilve etti :

 Bu senin daha ok houna gitmitir, her halde Robert. Katoliksin sen nk, deil mi, ha?... Tabii yle.. Elbette... Shanon, bu cevab sert bir tavrla, karsndakinin cesaretini kracak bir tarzda vermiti. Fakat Lomax oral bile deildi. Bardaklar tekrar doldururken yine o alayl tebessm ile Shannon'a bakt : - yi, gzel ama, ben seni bir ilim adam zannederdim, Robert, dedi. ok garip bir ey bu.. Mesel anlayamadm, anlamama da imkn olmayan bir nokta.. ncil'deki Adem'in yaradl fasl ile cinslerin tahav-vln aklayan ilmi gr nasl badatlrabiliyprsun sen? . . .'.'.'..'.. ; , , .Badatrmaa altm falan yok ki... Shannon, bunu syledikten sonra, arabndan bir yudum ald ve devam, etti: Birisi, yalm bir gerek,. teki de romantik bir efsane., O kadar... ,.,'.''.'.. .. ; Lomax bir hnk yaptktan sonra: ".,.-..,.' ,,,..... Eee, Papa ile aran nasl yleyse? ...' Fevkalde iyi... -, ok seviyorsun onu her halde., ' '/ . -V Elbette... '..,. ..'.".; '. ... \'j';.'.O.: ,'< .'.'.(''1. 51 Shannon, glmeyi brakmt artk, Ciddileiver-miti birden. Lomax'm bu konuda, byle aka ile balayan taklmalar o gne kadar hep Shannon'un cann skan bir ekilde sonulanmt. Bu defa da yle olmayacan kim temin edebilirdi? Her taraf ile olgun ve tam bir mmin olmadm biliyorum. Bunu gnl rahatl ile itiraf edebilirim. Hatt, zaman zamanda tam tersine dncelere saplandm olmaz deil. Yni bir septik haldeyim. Fakat, yle de bir ey var ki kafamda, kurtulamyorum ondan bir trl. Hatt, bunun, mantm, akl selimim hilfna byle olduunu syleyebilirim. Bununla beraber, konunun bana bir znt falan verdii de yok. Sen de byle bir duruma dmenin normal olduunu sylemezsin her halde, deil mi Lomax?... Lomax, rahat bir bakla ve rahatlk dolu bir hava iinde Shannon'a bakarak cevap verdi: Elbette, azizim, dedi. Elbette... nc asistan Nail Spence saatine bakyordu. O gn cuma idi ve kars ile kacaklard. O, dedi, vakit bir hayli ilerlemi, Saat 6 ya geliyor. Nerdeyse Muril kar, gelir. Spence, gizlemeye alarak cebinden mendilini kard. Dudaklarnn kenarndaki tkrk habbeciklerini sezdirmeden silmeye balad. Zavall bir insand. Spence... Gerekten zavall idi. Harp senelerinin bir karanlk gecesi onu bedbaht etmiti. O andan bu yana eski mutluluklarla dolu Spence gitmi, yerine hep dnen, mtevekkil, kaderine boyun emi bir gen adam gelmiti. Karanlk bir gecede Marne civarnda olmutu olanlar. amurlu siperlerden birinde idi Spence. Hep ayn tarafa uzanmaktan yorulmu, vaziyetini deitirmeye kalkmt. br tarafna uzanmak iin hafife dorulmas gerekiyordu tabii, te tam bu hafife dorulma srasnda gelen bir Alman arapneli gen adamn enesini 52 alp gitmiti. Her eyin o gece mahvolduum sonralar ac ac dnmt Spence.. Hastahanede ok ihtimamla tedavi etmilerdi ama, ne fayda? Btn yapabildikleri kaburgalarndan birini almalar ve onunla enesini doldurmalar olmutu. Fakat sonu olarak pek feci bir insan yz ortaya kmt. Spence'in yeni enesinin zerinde insana adet gazapla bakan bir yara izi mevcuttu. Tam o izin zerinde, iki tarafa gerilmi vaziyette duran dudaklar ehreye daha korkun bir grn veriyordu. Geni alnnn altnda enenin bu hazin duruu irkin ve ac bir tezat tekil ediyordu. Baklarnda daima bir korkunun izleri belirli ekilde grlyordu. Gzleri, korkudan daima geri geri ekilen bir insann gzleri idi. Bu hareketi Spence, adet bir igd ile, farknda bile olmadan yapyordu.

in daha hazin taraf, Spence, bu kazadan evvel, adamakll gzel, yakkl bir delikanlyd. Winton'un, halleri, vakitleri mkemmel ve ciddi ailelerinin tertip ettikleri toplantlarda, danslarda, pikniklerde, tenis malarnda gzel asilzade kzlar peinden koarlard. Fakat, bir tesadf, bir kt kader onun suratn bu fec hle sokmutu ite., Lomax, terbiyeli ve kibar bir eda ile Spence'e: Gerekten gzel bir karn var, dedi. Geen hafta beni de tiyatroya gtrdnz gece o kadar gzel vakit geirdim ki, anlatamam. Size ok teekkr ederim dorusu.. Sonra konuyu deitirdi: Bizim muhterem Herr Hugo profesrmz erefine birer tane daha ekelim mi? Ne dersiniz? Spence, hemen ve kesin bir tavrla reddetti: Yoo, dedi, yeter.. Kfi miktarda itik zannediyorum. Malum ya, az karar, ou zarar, demiler. Hepsi birden bu sze kahkahalarla gldler. Gld zaman, ehresi ok daha korkun bir hal ald iin, ok ender kahkaha atan Spance bile kendi szlerine, S3 >endu tutarttayarak glmt. Kahkahalarn ard he-fnz kesuniemiti ki birden arkalarnda bir ses duydular. Mrs, Spence'di bu. Kimseye haber vermeden yuka-nya km; laboratuara kadar gelmiti. Buraya giri iin gerekli kaidelere riayet etmeyen ve yaptn kendi de bi-Jen bir insann herkese meydan okuyan hali vard zerinde. apkasnn zerinden boynuna kadar dklen iri benekli tln arkasndaki gzel gzlerinden dklen canl bir bakla kecasn ve arkadalann szyordu. Glyordu, ne'eli bir hli vard. Yzn hafife gizleyen tl, hafif bir gamze ile ssl yanaklarna ayr bir gzellik getirmiti. Kapda Smith'i aradm, aradm, bir trl bulamadm. Baktm olacak gibi deil, kendim ktm geldim. Nuriel Spanee, 27 yanda, hareketli, canl bir kadnd. Orta boylu idi. Bir hayli zayf, ince, zarifti. Elli, aya dzgn dedikleri cinsten, ni konu gzel bir eydi. Salar ak kumral renkteydi. nce, uzun bir yz vard. Biraz da renksiz grnyordu. Gzel, kahverengi gzlerini ou zaman kocaman kocaman aar, buna ramen ocuk gibi saf bir bakla bakard. Kader, bahtsz Span-ce'e, bir taraftan en kahredici darbeyi indirirken, bir taraftan da byle gzel bir kadn ona nasip etmek suretiyle mkafatlandrlmt sanki. Spance'le Muriel harpten evvel sevimiler, nianlanmlard. Gen adam harpten o feci suratla dnnce, Muriel'le evlenmemek iin ok direnmiti. Gen kzn ebeveyni de bu evlilie iddetle muhalefet etmilerdi. Fakat ne Spance'in ne de annesiyle babasnn srarlar gen kz bu evlilikten dndrmemiti. Muriel, bu hareketiyle, belki de, kendine kahramanca bir pay ayrmaa kalkmt. Gen kzm evlenmek huunda gsterdii bu srarn dedikodular muhitte haftalarca alkalanm durmutu. Nihayet ok byk bir kalabaln hazr bulunduu bir terenle evlenmilerdi. ; r Muriel de gen kzlndaki krpe gzellii imdi aramak elbetteki imknszd. Hal ve tavrlarna baz sun'ilikler de ilve etmiti. Btn bunlara ramen yine de cazip, erkekleri peinden bir ka defa dndrp baktran gzel bir kadnd. Hele, zerindeki koyu renk tayyr, omuzlarndaki kahverengi nefis krkyle lo laboratuara yle bir aydnlk, yle bir hava getirmiti ki.... Spence, Shannon'un ok samimi arkadayd. Bu yzden, ayni samimi, ayni kardee hisleri Shannon, Mu-riel'e kar da duymak istemiti. Bunun iin de kendini bir hayli zorlamt. Fakat olmamt, bir trl kan sn-mamt o kadna. Yaradl bakmndan fazla mklpesent ve kararsz oluunu bunda rol oynadn tahmin ediyordu Shannon. Bir trl hazzedemedii bu kadnda kendisini istemeyen, uzaklatrmaa alan bir eyler buluyordu. Gen kadn yzndeki tl biraz kaldrp kocasn yanandan pt. Sonra da biraz serte, ihtar ifde eden bir sesle: Haydi yavrum, dedi, sallanmasana.. Ge kalacaz. Niye ben gelmeden evvel hazrlanmadn. Lomax, bir kan hafife yukar kaldrarak gen kadna hitap etti : Eh, bir defa girdiniz ya bu rezalet laboratuardan ieri.. Kolay kolay kurtulabileceinizi hi zannetmeyin Mrs. Spence..

Muriel, btn gzellii ve zarafeti ile orta yerde duruyordu. Gzel ban hafife yana eerek tahrik edici, delici bir bakla Shannon'a bakt. Yz, yan mstehzi bir ifde ile aydnlanmt : r Ne kymeti varki? dedi. Yanmda Mr. Shannon bulunduktan sonra kendimi tam bir emniyette kabul ederim. Bu sz zerine, Muriel de, Lomax da birbirlerine bakp glmsediler. Siyah gzlerini, byk bir hayranlk ve akla kans55 xun zerinden ayrmayan Spence de bu arada paltosunu giymiti. Kars, eldivenli eliyle kocasnn koluna girdi. Gen kadn, tam kacaklarken: ey, dedi. Mr. Lomax, sizin o taraftan geecektik. Arzu ederseniz, buyurun, sizi de evinize brakalm geerken.. Bu sesteki davet eden ton bir hayli enterasand. Lomax, hafif bir tereddt geirmi gibi grndkten sonra bu daveti memnuniyetle kabul etmiti : , Pek ltuf krsnz., ilginize ok teekkr ederim. "Hep birlikte ktlar. Shannon da d kapya kadar onlarla birlikte yrd. Muriel'in beklettii otomobilin yanna gelince bindiler. Shannon ayrld. Onlar ehre doru hareket ettiler. Shannon da pansiyonuna gitmek zere yrmeye balad. Dreem kyllerin tahlil iin ald kanlarn laboratuara nakletmek ve incelemelerine hemen balamak istiyordu. Yolun sa tarafndan bulunan Eldon Parknn vck vck kalabal dikkatini ekti. Parkn iindeki ss havuzu dolup, dolup boalyordu. Sulan buz tutmu olan havuzda patenlerle kaylyordu. Pek de byk saylamayacak olan havuzun stnde gen kzlar, delikanllar, ocuklar, orta yallar vzr vzr kayp duruyorlard. Gerekten byk bir kalabalk vard. Hava da ok durgundu. O kadar ki, elik patenlerin buz zerinde kard vzltd sesler t sokaktan geen Shannon'un kulak -arlna kadar doluyordu. Gen doktor tam bir huzur iindeydi. Bir taraftan arabn verdii akr keyiflik, bir taraftan Prof. Us-her'in yokluu dolaysiyle rahata giriebilecei inceleme onu kanatlanp uan bir ruh haline getirmiti sanki. Her ey 'birdenbire gzellemi, dnya, zerinde zevkle yaanr bir hale gelivermiti. Bandaki tatl dn-*ne onu kanatlanp uan bir ruh haline getirmiti sanki. Dnya bir ucundan, dier ucuna o kadar gzeldi ki.. Bu hlet-i ruhiye iinde pansiyonunun bulunduu 56 sokaa gelmiti. Eve yaklat srada kap ald. Karsnda Miss Law ile Harold Muss vard. Onlar da Eldon Parkmdaki havuza gidiyorlard. Buzda kayacaklar patenleri iplerinden bileklerine dolamlard. Sallaya sallaya kapdan kyorlard. Shannon, bu manzaray grnce glmekten katld. Anlalan arap, manastrdan gelme olduunu unutmu, kudretli saltanatn Shannon'un tahmininden ok daha kuvvetle gstermiti. Sebebini izah edemeyecekti ama, Miss Law'u, srtnda kardan beyaz bir sveter, banda krmz pskl sarkan bir yn bere olduu halde, Muss'la beraber, her hangi bir kimseye yardmda falan deil de, srf kendi shhati ve spor zevki iin kayaa gidiyor grnce makaralar koyuver-miti. Gen kz, Shannon'un bu halinden akna dnmt. Neye uradn anlayamamt. Hayretten aza bir kar alm, geri giderek: Neyiniz var Shannon? Ne oldu size byle.. Shannon, glerek iki eliyle birden tutunduu parmaklklar brakt. Hiii, dedi, hi bir eyim yok. ok iyiyim. Hem kafaca, hem de vcta. Okadar zinde ve kuvvetli hissediyorum ki kendimi, hi br zaman byle olmam-^m imdiye kadar. Kinat ayaa kaldracak bir ie girimek zereyim. Anlatabildim mi? ite yle muazzam bir i zerindeyim imdi. Gen tp talebesi Muss, Shannon'un bu szlerinde bir deli samas havas bulmutu. Glmemek iin dudaklarn srryordu. Bu szlerin, olsa olsa, keileri karm bir adamdan kabileceini dnmt. Miss Law ise sakin tavr iinde durumu kefetmeye alyordu. Daha ziyade Shannon'a bir hal olmasndan korkan bir merhametle doluydu. Derin bir ilgi ile Shannon'u tetkik ediyordu. Gen kz onu da davet etti. Bizimle beraber gelseniz siz de Mr. Shannon.

57 Serin havann size yarayacam tahmin ediyorum.. Hem biraz da spor yapm olursunuz, fena m? Shannon, hi de byle bir gezintiye niyetli deildi. Maalesef gelemeyeceim. Sizi yalnz brakacam iin de kusuruma bakmazsnz her halde, diye kestirip att. Fakat Miss Law'un sual soran baklarna gz-teri taklnca bir gereke bulmak lzumunu hissetti. Patenlerim yok ki benim. Neyle kayacam? Muss, sklgan bir hava iinde mdahale etti: Ben vereyim patenlerimi ama, bilmem ki Mr. Shannon kayabilir mi? Dp bir yerini krar diye korkarm. Zira buz ok kayyor. Shannon, ciddiletirmeye alt sert bir sesle dilek delikanly paylad. Sen sus bakaym, Muss, dedi. Ben, kendimi mah-v edercesine kimin iin alyorum zannediyorsun. Kendim iin mi yani? Elbette hayr.. Senin.. Senin ve insanln iyilii, hayn iin alyorum. Miss Jean Law, o kadar armt ki, Shannon'un bu szlerini ciddiye ald. Yaaa, dedi, gerekten de yle Mr. Shannon.. Neyse.. Ama BlairhilTe geleceimizi vaad etmitiniz bana. Unutmayn sakn e mi? Ben eve bu gece gidiyorum. Siz de yarn almayn, gelin olmaz m? Mutlaka bekliyorum. Shannon, gen kzn gzlerine baknca yine yaratc dehsn kaybetmiti, cat kaabiliyeti derhal sfra dm, kafasn zorlamasna ramen kz atlatacak bir bahane bulamamt. Bu haline bir sre gld. Nihayet kabul etmek zorunda kaldm anlamt. Olur , olur dedi. Gelirim yarn. Shannon, ertesi gn 13.30 treniyle Blairhille hareket etti. Fakat, mbarek, kan gibi gidiyordu. Vagonlar da felket derecesine pisti. Kirden muambalam rtlerinden trenin her sarslnda, havaya bir toz bu58 ltu ykseliyordu. Elenceli bir hafta sonu yolculuu deil azap yolculuu idi sanki bu.. Bir sre sonra tren Lowlands'daki sanayi blgesinden geiyordu. Fabrika bacalarndan, ykselen ve toprak sathna yaylan dumanlardan darsn bir nebze dahi grmek imkn olmuyordu. Duman pskren bacalar gkyzn kaplamt. Tren bermtad ar aksak bir ekilde gidiyordu. stelik en ufak istasyonlarda bile bir ka dakika duruyor, yolculuun daha byk bir ikence halini almasna sebep oluyordu.Yol bitip tkenmek bilmedike Shannon da kendi kendine fkelenmeye balamt. Ne demeye tutmu da lf olsun diye kza sz vermiti. Hadi, onu yapmt. Ya sonra? Bu seyahatin mutlaka yaplmas gerektiine dair kendi kendine uydurduu bahane? Yok efendim, bir gn tatil yapar, yle bir gzel dinlenirse, ertesi gn daha zinde, daha salim bir kafayla alrm da, ok iyi olurmu., miydi bunlar yni? Elbette i deildi ama, akl bana imdi gelmiti her halde.. Kara topraklarn en berbatlann da geride braktktan sonra nihayet BlairhTe ulaabilmiti tren.. Burada yaamak mecburiyetinde kalanlar trenden inmek saadetinden yoksun kalmasnlar diye, demiryolunun sa tarafndaki srtn zerine, iki am aacnn arama beyaz a-kltalar ile kocann bir istasyon kelimesi yazmlard. Berbat bir yere benziyordu buras, Ama, dur bakalm. Sabr.. diye iinden geirdi Shannon. Tren istasyon da durduu zaman Miss Law'un da orada, kendini beklemekte olduunu grd Shannon. Ayaklarnn ucunda ykselerek trenin iini grmeye, Shannon'u bulmaa alyordu. Tren, istasyona nazaran bir kavis izerek duruyordu. Miss Law da l l parlayan gzel gzleriyle Shannon'u aryordu. Gen doktor, vagonun dar koridorunda kendisine yol aabilmek iin ,onu bunu ite, kaka yrd. Nihayet, nnden inmekte olanlar tarafndan alm 59 olan kapdan aaya indi. Miss Law'a doru yrmeye balad. Gen kzn srtnda mahut beyaz ynden sve-teri ve bol bir manto vard. Her zamankine nazaran daha fazla gze arpmakta olan kumral kkllerinin zerinde de o pskll beresi gze arpyordu. Her zaman zerinde grlmeyen bu kyafeti, gen kz, belki de Shannon gelecei iin tercih etmiti. Ya da, gen doktorun hsn kuruntusu idi bu.. Tatil gn olduundan bu kyafeti giymiti belki de..

Gen kz, kalabalk arasndan nihayet Shannon'u farkedebilmiti. Glmseyerek ona doru yrd. Hararetli ve memnun bir tavrla pansiyon arkadann elini skt. Shannon'un gelmi olmasndan duyduu byk sevin gzlerinde, hareketlerinde, her halinde okunuyordu. Byk bir heyecan iinde konutu: Bilseniz, ne iyi ettiniz de geldiniz, Mr. Shannon, dedi. Her eye ramen yle endieliydim ki. Adet korkuyordum. Gen kz bir an duraklad. Gerisini syleyip sylememekten mtereddit gibiydi. Cmlesini Shannon tamamlad : Gelmeyeceim diye, deil mi? Sizi atlatacam, sz verdiim halde atlatacam diye, deil mi, Miss Law? Miss Law'un buna benzer durumlarda kzarmasn Shannon artk ahval-i diyeden saymaa balamt. Nitekim yine yle oldu. Gen kz yine pancar gibi kpkrmz kesilmiti utantan.. Sonra tebessm etmeye alarak: Hakikaten ok megulsnz bunu biliyorum Mr. Shannon. ok alyorsunuz. Bu seyahat iin ayracak vaktiniz yok. Onun iin gelemeyeceinizden korkuyordum. Ama geldiniz ya, mesele kalmad artk. Hem, ansmza bugn hava da fevkalde gzel.. Size gstermek 60 istediim ok eyler de var burada. Hem heps\ de gzel, dikkatinizi, ilginizi ekecek cinsten eyler. Geri bu methiyeyi yapmak bana dmezdi ama, syleyiverdim ite Kusura bakmayn.. Yanyana, yrye yrye istasyondan ktlar. Kasabann fazla geni olmayan ana caddesinden gitmeye baladlar. Bir taraftan da konuuyorlard. Yol hafif yokutu. Fakat Shannon'un dikkatini ekti. Blairhill, yle tahmin ettii gibi fena bir yer deildi, Blairhill dkkanla-nnm arazisi dahilinde, nisbeten geni bir sahaya yaylmt. Daha ziyade bir eski zaman kasabasn andryordu. Yol kenarnda el aletleriyle budanm, kk ardak tipi evler vard. Ana yola, kk bir ok tli yollar balyd. Bunlarn sk sk virajl olmas Shannon'un hayretini mucip olmutu. inden Bu kasaba halk hi mi dz yol yrmesini sevmezmi, acaba? diye geirdi. Sonra genie, meydan gibi bir yere geldiler. Burasnn pazar yeri olduunu syledi Mis Law.. Oras da eski devirlerden kalma bir yerdi. Miss Law, doup byd bu kasabay, muhtelif dikkate ayan yerlerini arkadana tantrken byk bir gurur ve iftihar hissi iinde konuuyordu. Burada tarihe, tarihi deerlere byk bir nem veriliyordu. Blairhill dk, Blairhill Tarih Kurumu ile ayni kanaat ve grn erevesinde bulunuyor. Dk, Kuruma byk yardmlarda bulunarak eski eserlerin korunmasn istedi. Halk da bu hareketi byk takdirde karlad. Gen kz, byk bir heyecan ve ciddiyetle de ekledi: Ailemle sizi tantrdktan, takdim merasimini tamamladktan sonra bu tarihi yerlerin hepsini gezeceiz, Greceimiz eserlerin size zevk vereceine eminim. Bir sre daha yrdkten sonra yokuun bana gelmilerdi. Gen kz, yol kenarndaki kk, alak tavanl bir binann nnde birdenbire durdu. Yz yine 61 hafife pembelemi kirpiklerini krptrmaa Balamt. Shannon, kzn verecek bir haberi olduunu ve bu yzden heyecanlandn hemen anlamt. Nitekim Miss Law, utana, skla konutu: Bizim frn buras Mr. Shannon., ieri girelim, sizi babamla tantrmak istiyorum. Gen kz ne dt. Alak kemerli bir kapdan ger tiler. nlerine kk akl talariyle denmi bir avlu kmt. Genie bir avlu idi. Kenarda her taraf cill kk bir at arabas duruyordu. Arabann, atn girecei oklar havaya dikilmi vaziyetteydi. Sonra, iki tarafna un uvallar sralanm dar bir geitten getiler. Bir ka basamakl, kk bir merdiveni indiler, yar karanlk bir odaya girdiler, ierisi buram buram nefis taze ekmek kokuyordu. Zemini toprak bir yerdi buras. Ekmek piirilen yerdi, iki ocan azndan kan kuv^ vetli krmz klar etraf hafife aydnlatyordu. Shannon, gzlerini lo odann iinde dolatrd. Hafif karanla gzlerini altrdktan sonra ierde iki insann bulunduunu grd. Bunlar gl kuvvetli

insanlard. Kollarn dirseklerinin st ksmna kadar svamlard. Adaleli kollar ilk bakta dikkati ekiyordu. Her ikisi de ellerinde, uzun sapl birer frnc krei, tutuyorlard. Tahta krekler yzlerce insann gnlk ihtiyac iin vzr vzr iliyordu. Adamlardan biri ocaklardan birinin nnde idi. ikisi de kan, ter iinde i gryorlard. Tahta tablalar zerinde tezghtan frna tamakta olduklar ekmeklerden srlen hamur beyaz nlkleri zerinde kuruyarak kaskat hle gelmiti. Shannon'a Miss Law br duvara srtlarn vererek bu manzaray bir sre seyrettiler. Hi konumuyorlar, sadece ipnotize edilmi gibi iki adama ve hareketlerine bakyorlard, ikinci frna bir tabla dolusu hamur ekmek atp demir kap grltl bir tarzda kapandktan sonra iki adamdan biri Shannon'la Law'a doru dnd. Onlarn yanna geldii Hamurlu ellerini nl ile temiz62 ledikten sonra tebessmle alan cehresinde * dudaklar arasndan : ': Ho geldiniz, efendim, dedi. Elini Shannon'a uzatt, muhabbetle skt. Trnaklarnn ular yer yer hamurluydu. Daniel Law'du bu adam. Tp talebesi Jean' babas yani. Elli be yanda vard. Orta boylu, tknazca idi. Yznn rengi saryd. Finn iilerinin hepsinde olduu gibi.... Fakat shhatli, salam bir hli vard. Salam yapl bir insan olduu ilk bakta anlalyordu. Dolgun omuzlar dikkati ekecek bir grnteydi. Gzlerinde, beyaz, elik ereveli bir gzlk vard. Yz hatlar, siyah sk sakallar yznden ksmen grebiliyordu. Bu kapankla ramen, ehresinin samimi ve dost ifdesi kendisini belli ediyordu. Efendi tavrl frncnn alnnda ter taneleri birikmiti. Aln izgili ve olduka geniti. Daha ziyade ciddi ve her eye kolay kolay glmeyen bir adam olduunu tahmin ediyordu Shannon. El sktlar. Parmaklan henz frnn scakln tayordu. Hafif bir tebessmle misafiri szd. Hafife aralanan dudaklarnn gerisinde, Shannon, salam ve shhatli dilerini farketmiti. Adamn her taraf gibi, dilerinde de beyaz, beyaz un tanecikleri vard. Sadece renkleri biraz bozulmutu dilerinin. Frnc, bir saniyede cehresinden silinen tebessmn tekrar taknarak gen adama hitap etti : Terifine ok sevindim, efendim. Kzm sizden u?;un uzun ve pek ok bahsetmiti. Faklte kendisine ziyadesiyle yardmnz dokunuyormu. Bu ilginize, babas sfatiyle, ben de ok teekkr ederim. Kzmn yaknlk duyduu, ona ilgi gsteren her insann bamn stnde yeri vardr. Eksik olmayn..... Tok sesi derinlerden bir yerden geliyor gibiydi. Babacan, tatl bir konuma terzi vard. Kzm dedii s63 rada, gzlerinde beliren byk sevgi parltsn Shannon, bariz bir ekilde grmt. Jean' ok sevdiini, onu byk mitlerle bir sevgi ve efkat hlesi iinde yaattm anlamak iin khin olmaya lzum yoktu. Baba Law, baklarna kh nne, kh gen adamn ehresine dikerek konumasna devam etti : - Bugn ok iimiz var. u anda o kadar fazla meguliyetimiz var ki.. Kusura bakmamanz bilhassa rica edeceim. Baklarnda, samimi bir ekilde zr dileyen, halden anlamasn istirham eden bir ifde belirmiti. Bugn hafta sonu, cumartesi.. Cumartesi gnleri btn i, benimle olumun omuzlarna ykleniyor, ki kiinin de bu kadar ykn altndan sr'atle kalkabilme-si iin ok almak, nefes almadan almak gerekiyor. Sonra hatrlam gibi arkaya dnd. Mfik bir sesle bard : Luke.... Luke.... Bir misafirimiz var. Bir dakika gelsene buraya.. Henz 1718 yalarnda sempatik bir delikanlyd Luke.. irin ehresini tatl bir tebessmle yaya yaya, elleriyle de zerindeki beyaz nln eteklerini ekitire ekitire yanlarna geldi. Ablas ile arasnda mthi bir benzerlik vard. Teninin rengi, gzleri ile tpk Jean.. Hareketli, scak bir

delikanlyd. Shannon'un kam Lu-ke'e hemen kaynamt. Onu grr grmez sevmiti. Fakat yanlarnda fazla kalamad. Shannon's bir Ho geldiniz, aabey.. dedikten sonra ayrld. At arabaya koacak ve ekmek datmna kacakt. Giderken de glyordu. Shannon, orada daha fazla kalmalarnn nezaketsizlik olacam anlamt. Jean'a iaret etti. almanza mni olmak istemem, efendim. Msaade ederseniz gidelim biz.. Adam bam sallad: Malm ya, ekmek ii bu. Mterileri fazla bekletmeye gelmez. Hem yann da pazar. almayz biz. Onun 64 iin halkn iki gnlk ekmeini bugn yetitirmek mecburiyetindeyiz. Tekrar zr diledi : Artk sizinle akama evde grrz. Bee doru isimiz biter zannediyorum. O zamana kadar da Jean sizinle megul olur, deil mi efendim? Vedlatlar. Shannon, biraz sonra Jean'la birlikte kendisini yine o dar, yoku yolun zerinde buldu. ehrin d mahallelerine doru yanyana yrmeye devam ettiler. Etrafta, kk kk baheler vard. Bu civardaki evler, ilk grdklerine nazaran daha yeni, daha gzel grnl idi. Pek konumuyorlard. Shannon traf seyrediyor, gen kz da zaman zaman ona getikleri yerler hakknda ksa izahlarda bulunuyordu. Gen kzda yine endieli, ekingen bir hal belirmiti. Arada bir sabrsz, kaamak baklarla Shannon'u szyordu. Shannon da farkndayd bunun. Jean, misafirinin intibalarn sezgisi ile anlamaa alyordu. Acaba babasn, kk kardeini beenmi miydi? Ailesi efradndan ikisinin onun zerinde brakt ilk tesir ms-bet miydi? Gen kz, kymetli misafirinin onlar beenmesini istiyordu. Fakat gen adam, nedense, intibalar hakknda hi bir ey sylememiti. Acaba? Yeni yap, muntazam evlerin sonlarna gelmilerdi. Tenha bir yola saptlar. Bu yol, iki tarafl kestane aa-lariyle ssl idi. Yere doru kanat germi gibi duran dallarn altndan yrdler. Karda kk, ta bir bina vard. Shannon, kafasndan, Law'larm evi olacak her halde bu.. diye geirdi. irin ve mtevaz grnl evin n muntazam bir itle evrilmiti. Temiz., beyaz tl perdeler grlyordu pencerelerde. Evin kaps demirdi ve bir hayli bykt. Kapnn yan tarafnda pirin bir levha zerinde, binann ismi yazlyd: Sloam. Kapya yaklatlar. Gen kz hemen ne geti. Kapnn tokman ki 60 defa tkrdatt. Kendini tutamamt. Kesik kesik, heyecanl bir sesle konumaa balad : Babamn da, kardeimin de gzlerinden anladm. ok beendiler sizi. Eminim, o da beenecek. Jean bunlar syledii srada byk demir kap hafife araland. Bir kadn ba uzand. Kzn gren anne kapy hemen ardna kadar at. Oooo, siz misiniz, Jean? Buyurun, buyurun! Minyon yapl, ipriin bir kadncazd bu. Bembeyaz, gm gibi, kar gibi bembeyaz salar vard. effaf teni prl, prl k sayor gibiydi. Gzeldi de.. Omu-zunda siyah renkli bir al vard. Elinde toz almaa yarayan irice bir ty tutuyordu. Temizlik yaparken gelmilerdi anlalan. Kz yle bir okayan bak frlattktan sonra, sakin gzleriyle ve nefsinden emin bir tavrla Shannon'u kritik etmeye balad. Pek de belli etmemeye alarak gen adam tepeden trnaa bir szd. Sonra da gen adamn durumundan tam gven duymu halle konumaa balad : Ho geldiniz, evldm, dedi. Tam da i zerinde bastrdnz beni. stm bam deitirmeye bile vakit bulamadm. Geri ortal toparlamtm ama, ufak tefek tozlan alyordum. O srada kap alnd. Kusura bakmazsnz, deil mi Mr. Shannon? Malum, ev hli.. Onun cevap vermesine vakit brakmadan devam etti: ieri gelin, dedi. Biraz oturur, dinlenirsiniz. Bir yorgunluk kahvesi yapaym size.... Buna gen kz cevap verdi:

 Msaade edersen oturmayalm anneciim, dedi. Byle gzel bir gnde eve kapanmak olur mu? Hem, Mr. Shannon'un fazla vakti de yok. Winton'a dnecek. Onun iin bir an evvel gidelim de, kendisine gstereceim yerleri gezdirebileyim. Deil mi, benim eker anneciim? Mrs. Law, gn grm, halden anlar, efkatli bir ba66 kla kzna bakt. Genlik heyecanlarn bilen ve anlayla karlayan mkemmel bir anne idi o bu bakta. Baba Law gibi annesinin de Jean' ne kadar yrekten sevdiini, Shannon, hemen anlamt. Mrs. Law, kznn bu szlerine ramen, misafirperverliini belli eden nazik bir ekilde srar etti. Gn o kadar abuk bitmez ki, kzm, dedi. Akama kadar ok vaktiniz var daha., istediiniz kadar dolaabilirsiniz. Benim yaptm gezi program bir hayli vakit alr. ey.. Malcolm da sizinle beraber geliyor mu? Annesinin bu suali gen kz bir para sinirlendirdi. Yz hafiften kzard. Hayr, dedi. Yok o.. Bu gn leden sonra yok o, bilmiyor musun? Shannon, bir an dnd. Kimdi acaba bu Malcolm? Akrabadan biri olmas ihtimalini dnd. Sonra da kendi kendine Acaba evin kpei falan m? diye d-Rmd. Ama, kpee ne lzum vard ki? Gen kz, ilve etti : Hem lzum var m ki ona anne? dedi. Kadn, fazla nem vermiyormu grnerek, her eyi sknet iinde halleden sakin bir tavrla cevap verdi : Yoo, dedi. Lzumu olduu iiu deil de, yle sordum ite.. Peki. O halde gidin, haydi. Ama yemee mutlaka gelin ve sakn gecikmeyin. Btn aile bir arada olacaz yemekte. Ben tam saat 6 da sofray hazr ederim. imdilik gle gle, Mr. Shannon.. Sizden de rica edeyim, gecikmeyin, olmaz m? Mrs. Law glmsedi. Dnp yrd. Gen kz, mklt arzeden bir balangc baar ile geirmi -ihsanlarn rahatl ve memnuniyeti iinde derin bir nefes ald. Shannon, tamamiyle ona kalmt artk. Yine heyecanl bir ruh hline srklenmiti. Hkim bir tavrla Shannon'a dnd : 67 Artk gidebiliriz, dedi. Gezmemize bizim evir bahesinden balayalm. Beeneceinizi umuyorum. Buyrun'... Shannon'un nne geti. Yrdler. Evi sa tarafndan dolanp arka baheye getiler. Bahe bir hayli geniti. Yarm dnmden daha fazla bir yeri kaplamt. akl talan denmi yolda biraz glkle, saa, sola yalpa vura vura ilerleyebildiler. Bahenin iinde yer yer kk tarhlar, ravent gbekleri grlyordu. Kk bir amarln yanndan getiler. Bahe, gerekten gzel ve bakml idi. Her tarafnda da byk bir intizam gze arpyordu. Shannon, bunu Miss Law'a syleyince gen kz ok sevinmiti. Elbette, dedi. Btn ev halk bu baheye gzmz gibi bakarz. Byk ehirlerin sayfiyelerindeki evlerin bahelerinden hi fark ve eksii yok bence. Fakat sizin evin bahesi gibi olamaz, her halde.. Gen kzn tonunda bir sual edas vard. Onu konuturmak, asilzade hayatndan, kendi evlerinden, bahesinden, zenginliklerinden bahsettirmek istiyordu. Fakat Shannon, o eski yalanlarn tekrarlayacak hlet-i ru-hiyede deildi o anda. Jean'in ifdesindeki sual havasm anlamazlktan geldi, ilerde, karda bir sundurma grd. Duvar dibine yaplm, bir kpek kulbesinden biraz daha bycek olan bu yapy iaret etti. Shannon. Maksad, suali atlatmak, konuyu deitirmekti. Sundurmann iinde baz letler gze arpyordu. nnde de, krmz bir motosiklet bulunuyordu. Gen kz, Shannon'un iaret ettii yere bakt : Ha.. O mu? dedi. Oras Luke'e aittir. Makine ile ilgili ileri ok sever. Motosiklet te onun. Kktenberi meraklyd byle eylere. Byle eylerden de anlyor iyice artk. Fakat babam istemiyor Luke'n makine ile uramasn. Her halde biraz eski kafal. Motorla vzt diye bir yere ulavermenin zevki Luke' cezbediyor 68

ama, babam hi oral deil. O at arabasnn ar, aksak grd ie raz.. Daha fazlasn istemiyor, Shannon, Luke' grr grmez beenmi, sevmiti ama, imdi daha fazla beendiini, ocuun daha fazla gzne girmi olduunu gryordu, iinden bir aferin ekti ocua. Shannon da vaktiyle, ocukluunda bir motosiklet sahibi olmay ok istemiti. Ama, bu, gkyzndeki mehtabn kendisinin olmasn, onu eline alp oynamak istemesi kabilinden muhal bir arzu idi. Oldum olas, motosiklete kar bir zaaf vard Shannon'un. ok beeniyordu. Bu makine, bir ok gibi yerinden frlyor, havay delip geiyor, zerindeki insan saatte en az 100 kilometre hzla istedii yere ulatryordu. Byle bir makine sevilmez miydi? Shannon, motosikleti yakndan grmek, incelemek isterdi ama, Miss Law acele ediyordu. Kalamadlar. Baheyi dolap geri dndler. Tekrar evin yanndan getiler ve d kapya geldiler. Jean, pskll beresini kkllerinin zerine daha sk bastrd. Cidd bir tavrla saatine bakt. Ucu ucuna tam saatlik bir vaktimiz var, dedi. Yemee biraz gecikmek artiyle tabii.. Btn grlmeye deer eyleri bu sre iinde grmeye gayret edeceiz. Biraz sr'atli olacak incelemelerimiz ama, ziyan yok. Ne yapalm? Shannon'un gzleri, verandann altnda, kuytu bir kede duran iki sandalyeye takld. Bir evvelki gecenin yarsn, Dreem kynden getirdii kanlan nasl tahlil edeceini dnmekle geirmiti. Mthi yorgun ve Mtkin hissediyordu kendini. Sandalyeleri iaret etmekten kendini alamad : urada oturup bir ka dakika dinlensek nasl olur, acaba, Miss Law? Halinden anlamas iin de kzn gzlerine yorgun bir tavrla bakma ihmal etmedi. Fakat gen kz hi oral deildi. uh bir kahkaha att 69 ve Shannon ok garip bir ey sylemi gibi, alayl bir tavrla cevap verdi. Akolsun Mr. Shannon. ok tuhafsnz vallahi. Hele durun bakalm, gezmemize henz balam bile deiliz. Daha ilk merhalemizde byle sylerseniz hlimiz harap.. Shannon, itiraz etmekle gen kz ikna edemeyeceini anlamt. Nr ona uydu. Yola kp hzl hzl yrmeye baladlar. Dolatlar, dolatlar.. Shannon'un posas kana kadar dolatlar. Bu ufack memlekette ne kadar da grlecek yer varm meerse. Gen doktor, mrnde, Blairhill'li bu frnc kz kadar mkemmel bir turist rehberi grmediini ve gremeyeceini itiraf etti kendi kendine. Bunu yeminle de temin edebilirdi. Gen kz o derece yorulmak bilmez bir insand ki, am kalmt Shannon.. Sonra, yle de dikkatli, yle de titizdi ki.... Akama kadar bkmak, usanmak nedir, bilmeden ..Shannon'u dolatrd durdu. Bu tarih ehrin her tarafm gezdirdi. Romallar devrinden kalma surlarn iki tane byk kayadan ibaret harabeleri, Dukalarn trbesini, eski dokumaclarn oturduklar evleri, Hkmet konan, Mason derghn, ehir Kitapln, kiliseleri, hepsini, hepsini teker teker dolatrd. Hepsine ait en ge-,ni bilgileri nakletti. Lamb sokanda, rahiplerin toplant yaptklar bir binaya geldikleri zaman, gen kz, saygl bir tavr taknmt. Claverhouse'm gizli bir toplanty zor kullanarak datmasndan sonra Tanr tarafndan atndan al aa edildii yeri gstermeyi ve hikyesini btn teferruat ile anlatma da unutmad. Shannon, gen kza belli etmeden, rahat bir nefes alm ve iinden ok kr.. Bitirdik artk.. diye geirmiti ama, tahmininde maalesef yanlm olduunu hemen grmt. Jean, yle bir duraklam, fakat arkasndan da aklna gztl bir ey gelen insanlarn hli 70 iinde bir sevin l koparmt. Sofrann en gzel yemeim ziyafetin en sonuna saklam bir ev sahibi gibi ellerini rpm, gzleri l l parlarken : Oooo, demiti. Beyaz inekleri grmeden, imkn yok, olmaz.

i Shannon'un zavall sevinci de kursanda kalmt bylece. Gen kz, bir turist rehberi kitabndan okuyormu gibi de ilve etmiti : Yeryznde ei, menendi yoktur bu beyaz ineklerin. Baylacaksnz grnce. Jean'n verdii izahata gre, bu inekler Fransa'da Kraliyet atosunda yetitirilmi. Dk'n byk babasnn zamannda bir ka tane getirilmi ve burada retilmi. ok nadide, ok gzel hayvanlarm.. Bu muhterem inekleri grmek mecburiyeti, Shan-non'u gen kzla birlikte kilometrelik bir yolu daha gerisin geriye dnp kat etmek mecburiyetinde brakt. Toz toprak iinde, yorgun argn krlk bir yere geldiler nihayet. Ta stunlar oymal bir kapdan getiler. Buras ehirlilerin adna Yukar koru adn verdikleri yerdi. Geni bir arazi idi. Bu araziyi mteveffa Dk, kendi maliknesinin hudutlar dna karmay gze alm, ltfedip ehre teberru etmiti. Gerekten de ok gzel bir yerdi buras. Nefis bir ayrlk ve aalk idi. Etraf sszd. Kimsecikleri grnmyordu. Bu haliyle de, eski zamanlardaki gibi, zel bir malikne havasm muhafaza etmekteydi. Hepsi iyiydi, gzeldi ama, inekler ortalarda grnmyorlard. Gen kz btn abalamalarna, oraya buraya kan ter iinde koumalarna ramen inekleri bir trl bulamad. Durumu ahs iin adet bir izzet-i nefs, bir onr meselesi haline getirmiti. Btn gayretleriyle inekleri aryor, Shannon'u da kendisiyle birlikte oradan oraya srklyordu. Hopladlar, zpladlar, indiler, ktlar, birbirlerine gemi dallarla rtl ardak71 larn, baymalarn altlarndan getiler, tahta parmaklklarn, itlerin zerlerinden atlar. Fakat o koca koca inekler sanki bir fare olmular, gizli deliklere saklanmlard. Gen kzn mtemadiyen etraf aratran gzleri, aradn bir trl bulamaynca, hiddetten kpkrmz kesiliyor, yzn bir korku havas istil ediyordu. Bir hayli sren aratrmalardan sonra, son bir mitle bir tepeye kmlard. Gen kz, ineklerin burat da da olmadm deta dehetle grnce kendisini otlarn zerine bir kle gibi brakverdi. Bir sre yere dikj tii baklarn nihayet Shannon'a evirdi ve utana s'-, kla, kzara bozara malbiyeti kabule mecbur kald'. m itiraf etti. / Offff, dedi, maalesef Mr. Shannon, maalesef.. Bu- '( lamayacaz onlar.... Ksa bir sre durduktan sonra bam iki yana sallad, hiddetini yenemeyerek adet bard. Hayret dorusu, hayret.... O kadar anlalmaz bir ey ki.... Gen kz zntden kahrolacak raddelere gelmiti. R) r taraftan, sayg duyduu bir misafirini bu kadar yormu olduundan dolay kendini affedemiyor, bir taraftan da yalanc mevkiine dm bulunmak vehmi iinde kvranyordu. Ne yapacan, ne syleyeceini arm gibiydi. Hani mmkn olsa, orackta bir ka tane inek yaratverecek, kendisini, dt mevkiinden kurtaracakt. Nereye gitmi olabilirlerdi bu hayvanlar? Her zaman burada idiler. Ka defa gelmiti Jean, onlar grmek iin.. Hepsinde de grmt. Ama, ya imdi? imdi, yani tam lzm olduklar bir zamanda nasl ortadan yok oluvermilerdi, nereye gitmilerdi bu hayvanlar? Shannon, gen kz neelendirmek iin bir espri yapt : Allah, Allah, dedi. Sakn aalann tepelerine k72 m olmasn bu hayvanlar.. Hani, biz kendilerini yakala-yamayalm diye.. Ne dersiniz Miss Law? Fakat gen kzn hi de alaya, akaya gelir bir hli yoktu o anda. Zaten kendi kendini yiyip bitiriyordu zntden.. Kafasn hafife sallad. Suale cevap vermedi. Sadece, kendi kendine konuuyormucasna : yle de gzel hayvancklardr ki.. Kar gibi bembeyaz vctlar, harikulade bir ahenk iindeki, bklm bklm boynuzlar.... Sonra Shannon'a dnd :

 Ks geliyor, souklar bastracak diye, bir keye sindiler her halde.. Kusura bakmayn, sizi de yordum, Mr. Shannon. nallah bir baka sefere gsterebilirim onlar size.. Shannon, nezaketle mukabele etti : Rica ederim, Miss Law, dedi. Ne beis var? Kusura bakmak da ne demekmi?. Hi dnmeyin bunu siz. imdi o inekleri kafanzdan uzaklatrn da, urada beraberce biraz oturup, dinlenelim. K ortasnda bahar yaanyordu sanki. yle bir gnd. Bu mevsimde rastlanmayacak derecede lk ve okayc idi. ince bulut kmelerinin zaman zaman arkasna giren gne etrafa bal rengi bir k alayan boaltyordu. Bu tatl alayann ortasnda kinat, o gne kadar kastedilmemi bir sknet ve inziva atmosferi y ora try ordu. Ayaklarnn dibinde uzanan yeillikler ye bodur aalarla dolu koru, benekli bir dantel gibi ruha sr alyordu. Aalarn arasndan bir su rlts geliyordu. Grnmyordu ama, bu kk bir dere idi. Et-rsfm, kulaklar dolusu uzayp giden sessizlii iinde bir ince musiki idi bu rlt. Mecra boyunca kk gle benzer su birikintileri hsl ediyor, bylece bir glden tekine seker gibi akp gidiyordu. Bu manzara, bu sknet ve iir dolu hava onlar dilsizler gibi derin bir sessizlie srklemiti. Sadece dnyorlar, sadece nefes alp veriyorlar, yni sadece yayorlard. 73 Shannon'la Miss Law, yanyana, imenlerin zerine oturmulard. Gen kz, azna kk bir ot paras alm, dileri ve dudaklariyle oynuyordu. Hereye ramen malbiyetini hl unutamad, hazmedemedii besbelliydi. Shannon, bir ara, oturmaktan yorulmu gibi, ayaklarn ileri verdi, uzand. Yan yatmt. Dirseiyle imenlere dayanmt. Bir mddet baklar uzaklarda korulukta dolat. Sonra, gayri ihtiyar, gen kz szmeye balad. Kaytsz grnmeye ve tarafsz olmaa alan bir tavrla Jean'n ahsiyetini tesbite, tahlile alyordu. Shannon'd a gen kzla ilgili belirli bir kanaat vard. Safl.. Evet, BlairhiU'li bu frnc kznn en bariz ka-rekteristii safl idi. Gerekten ok temiz, iinde hi bir ktl olmayan, btn mnasebetlerinde arkadalk hudutlarnn tesinde hi bir ey bilmeyen, bulmayan ve aramayan bir insand. Shannon, kz hakkndaki bu kanaatini deitirecek en kk bir mahedeye, hatt sezgiye bile o gne kadar kendinde rastlamamt. imdiye kadar tand btn kadnlar ve gen kzlar iinde onun kadar mkemmel bir ekilde tabiiliini boz-mayanm grmemiti. Bunu kendi kendine ve rahata itiraf edebilirdi. u andaki oturuunda da, muhayyeleye byk ve kuvvetli heyecanlar alayan bir krpelik, tazelik, genlik ve shhat havas vard. Bir kuu boynu gibi ince ve zarif olan boynu, teninin, gzlerinin ve salarnn rengi, nefis bir mnhani halinde kvrlan enesi, tabiatn o andaki muhteem dekoru ile mkemmel bir ahenk tekil ediyordu. Otla oynarken arada bir alan aamdan bembeyaz bir inci dizisi halinde kusursuz dileri grnyordu. Shannon, gen kzn yzne biraz daha dikkatlice bakt. Kz oturur vaziyette olduu iin o gzel ehreyi aadan yukarya doru grebiliyordu. Dudaklarna dikkat etti. st dudann tatl kvrmnn iinde scak, 74 ateli bir kadn deveran etmekte olduunu gryormu gibi oldu. Miss Law'in en fazla dikkatini eken taraflarndan birinin de temizlii, prl prl temizlii olduunu dnd Shannon. Gen kzla birbirlerine ok yakndlar. Harikulade temiz, tertemiz bir kokunun burnundan btn vcduna yayldn hissediyordu gen doktor. Je-an' dalgn dalgn, hlyal baklarla seyrederken Shan-on. dnd. Kinatta Tanr'dan sonra gelen en ulv ey, muhakkak ki, temizlik olmal, diye geirdi iinden.. Bu kz, bu derece temiz olduuna, gre, mutlaka gnde bir ka defa Windsor sabunu ile ykanyor olmal, dedi kendi kendine. Zira, genkzm gzle grnen her yeri tertemizdi, saft, prl prld. Fakat Shannon, grnmeyen taraflarnn da ayn temizlikte olduunda hi phe etmiyordu. Gen doktor, onu byle yakndan, inceden inceye ve tyk bir dikkatle incelerken Jean birdenbire ona bakt. Gz gze geliverdiler. Gen kz, bunu hi beklemiyormu gibi birden bocalad, ard. Fakat o her eye ramen korkmadan, ekinmeden

bakmasn bilen bir insand. Onun iin kirpiklerini bile krpmadan bir sre de o Shannon'a bakt. Sonra da o gzel, tatl baklar nne eildi. Shannon, bu esnada, ne gen. kzdan baklarn karm, ne de tek bir kelime sylemiti. Hi kprdamadan yle, kza bakmt. Bu bir ka saniyelik bakma azap veren bir bekleyi halinde gemiti. Nihayet gen kz, kendini toparlamak lzumunu hissetti. Panie kaplmamak, iin tella kolundaki yuvarlak gm saate bakt. Akabinde hemen ayaa frlad. Bir taraftan da syleniyordu : Ooo, dedi. Ge kalyoruz. Gidelim artk, Mr Shannon. Madd hayatn zarureti ihtiyalarnn neler olduunu 75 ve bunlarn kymetini bildiini gstermek isteyen bir eda ile de devam etti : Karnnzda kimbilir ne kadar ackmtr, deil mi? Yolda pek az konutular. Eve geldikleri zaman ev halkn arka taraftaki oturma odasnda topluca buldular. Onlar bekliyorlard. Evin ii de, bu oda da tertemizdi. Law'larm, temizlie nem veren titiz bir aile ol-auklar anlalyordu. Jean'n annesi, Mrs. Law gibi ipekli entarisini giymiti. Mr Law ile Luke de bayramlklarn srtlarna geirmiler kolal yaka takmlard. Btn aile efradnn Shannon'a zel bir deer ve nem vermekte olduklar aka grlmekteydi. Fakat o akam Law'larm bir misafiri daha vard. Bu durum Shannon'u bir para armt. Gen bir adamd. Shannon'a onu Mr Hodden diye tantrdlar. Sonradan, sohbet balad zaman evdekilerin hepsinin ona Malcolm diye hitap ettiklerini grd. Sorulanlara hep tebessmle cevap veriyordu. Law'larm hepsiyle teklifsiz konuuyordu. Jean'la da hemen senli benli konumaa balamas Shannon'un dikkatini ekmiti. 25 yanda gsteriyordu. Kendi halinde, drst bir gen adam hali vard. ehre hatlar biraz gerginceydi ve bu ona cidd bir tavr veriyordu. Dudaklar da gergin ve inceydi. Boynu kalnd. Kendisini arbal gsteren kahverengi bir elbise giymiti. Kyafeti temizdi. Dik, devrik yakal, kolal gmlei de Shannon'un dikkatini ekmiti. Shannon, bu ikinci misafirin varlna pek akl er-dirememiti ama delikanlnn kendi zerinde baz etkiler yaptn da kabul ediyordu. Garip bir huyu vard Shannon'un.. Kendinde bulduu ve zayfl telkki ettii zelliklerinin zddn baka bir insanda grnce gpta ve hasetle kark hisler duyard. Bugn de yle olmutu. Bu gencin karsnda kendisini ciz ve zayf 76 ~ bir nah'lc telkki etmeye balamt. Shannon, mal-colm'da vakur ve salam bir insan hali grm, sakin ve olgun tavrlarna kendini kaptrmt. stelik bnyece de gayret shhatli ve kudretli bir grn vard onun. Sanki Ben byle bir adamm ite. Heybetli, kuvvetli, kudretli ve vakur.. Karndaki de elindeyse yle olsun.. der gibi idi. Erkeklii, mertlii baklarnda bile kendini belli ediyordu. Yeleinin sa st cebinde ular itina ile sivriltilmi bir ka kurun kalem ile bir diyapazon grnyordu. Shannon, bunlarn, meslei ile ilgili lzumlu eyler olduunu tahmin etmiti. Gerek de buydu. Shannon, biraz sonra, onun ilkokul retmeni olduunu renecekti. ilk karlatklar anda Malcolm Hodden elini Shannon'a dost bir tavrla uzatmt. Jean'n annesi de bu tanma pekitirmek iin gayret sarfetmiti : Malcolm da bizim aileden biri saylr, Mr. Shannon, demiti kadn, ikimizin ok iyi anlaacanz tahmin ediyorum. Zira pek mterek taraflarnz var. Blairhill lkokulunun retmenidir Mr. Hodden. Pazar gnleri de okuma yazma bmiyene byklere ders veriyor. Muhitinde ok sevilen bir kimsedir. Mesaisinin herkes ve ve bitirmez. Dorusunu sylemek gerekirse, hakikaten ok alkan bir insandr. Malcolm, methedilmi olmasndan dolay tevazuunu gsterecek baz kelimeler sarfetmek istemiti ama, bunda muvaffak olamamt. Mrs. Law, yemei tam syledii satte hazrlamt. nn iin hemen hep birlikte yemek odasna getiler, sofraya oturdular. Ev sahibi Dandiel Law, an'anelere sk skya bal bir adamd. Sofrasnda duasz yemee balatmazd. Bizzat

kendisi gayet ciddi bir eda ile ar bir dua okudu. imdi uzak diyarlarda, yd ellerde hiz-rnet eden kz Ages'i de duasnn shhat ve afiyet temennisinden mahrum brakmad. Kzn, minenin ze77 rinde duran hastabakc elbisesiyle ekilmi fotorafna da gizli bir bak atmt. Duadan sonra yemek balad. Mrs. Law, byk tabakta bulunan halama yayn balndan paralar keserek, sofradakilere bol tarafndan datmaa balad. Shannon, bu evdeki btn hareketlerinin ll olmasna, herhangi bir eye kar fazla istekli grnmemeye bilhassa dikkat ediyordu. ok temkinli davranyordu. Fakat bu nefis balk karsnda kendini tutamad. Saldrr gibi yemee balad. Kendi kendine de Hi kimse kusura bakmasn. Miss Dearie'nin pansiyonerlerinden bundan baka trl bir hareket beklenemez. diye dnd. Byk bir itahl bal en kk bir krnt brakmadan temizledi. stelik yemek bu balktan ibaret deildi. Daha bir yn yiyecek vard. lik gibi. halanm patatesler, souk sucuk ve dil s, k sebzeleri, eitli turular, evde yaplm bir ka eit reel v.s. Shannon, hepsinden de yedi. Hi birinin hatrn krmad. Zira bu gzel yiyecekler, aznn tadn Shannon'dan ok daha fazla bilen kimseleri bile tatmin edecek bollukta ve nefasetteydi. Ev sahipleri Shannon'un erefine snger gibi kabarm, ok gzel bir de pasta yapmlard. zeri vine ve daha bir ok eyle de sslenmiti. Shannon onu da byk bir itahla yemiti. Fakat en fazla houna giden Mr. Law'm frnnda piirilmi olan ekmekti. Puf brei gibi kabark, ii gayet pikin, kabuu da gevrek gibi lezzetli olan bu ekmein ok da nefis bir kokusu vard. Yendii zaman da lokum gibi insann aznda eriyip dalyordu. Shannon, bu gzel ekmekten dolay Mr. Law'u tebrik etmekten kendini alakoyamad. Ev sahibi bu iltifata memnun olmutu ama, yine de ciddiyetini bozmad, vakur bir tavr taknd. Sonra tabaa uzanp bir dilim ekmek ald. Eliyle biraz yoklad, burnuna yaklatrp koklad. Kutsal bir harekette bulunuyormu gibi bir eda 78 ile de iKi eliyle iki tarafndan tutarak dilimi ikiye bld. Mesai arkada olan olu masann br ucunda oturuyordu. Ona bakt. Sonra da bir meslekda havas iinde yle dedi : Frnn atei bugn bir para hafif gelmi ama, ziyan yok. Yine de fena olmam ekmek. Arkasndan Shannon'a dnd. ok basit bir iten bahsedermi gibi konumaa balad : Bizim yegne meziyetimiz -ayet buna bu sfat vermek kaabse- iimize ok nem vermemizdir. Mesleimizi ok severiz. Hele bu blgede fakir kylmzn en birinci gdas ekmektir. Maden iileri de, iftiler de, renberler de ekmekten baka bir ey yiyemezler. Gelirleri ok azdr. Kt kanaat geinebilecek durumdadrlar da ondan tabii. Haftada 35 iline alan ve aile efrad az kalabalk olmayan kimselerdir bunlar. Biz de bunu bildiimiz iin onlara mmkn mertebe lezzetli ekmek yedirebilmek iin elimizden gelen gayreti gsteririz. Onun iin ekmei en iyi undan yaparz. En gzel, en leziz maya ile mayalarz ve elimizle youruruz. ilkokul retmeni Malcolm, Jean'n yannda oturu-' yordu. Sofradakilere yardm olsun diye tabak alp vermede ev sahiplerine yardm ediyordu. Bundan gizli ve sessiz bir haz duyduu, kendisini bu evin bir ferdi gibi hareket ediyor gstermekten gurur hissettii belli oluyordu. Bu ekmek mevzuuna o da kart. Shannon'a bakt, kafasn sallayarak : Size bir tek cmle ile durumu ifade edeyim, dedi. Mr Law'm frnnda memleketimizin en gzel ekmei kar. Mr. Law mtebessim ve kendinden emin, vakur bir tavrla bu mtalaay tasdik eden mahiyette konutu. Yaa, dedi. Ekmei bizden almak iin iki saatlik mesafeden gelenlerin bulunduunu biliyorum ben. Sonra, ekmein, bilirsiniz, kitapta da yeri vardr. Pey79 gamber Efendimizin kalabl doyurmak iin somunlar nasl paralam olduunu hatrlarsnz her halde.. Sofrada da havarilerine ekmei datm.

Shannon, din konularn o kadar derininde hi bir zaman olmamt. Onun iin tasdik mahiyetinde bir eyler gevelemekle iktifa etti. Bereket versin tam o srada Luke imdada yetiti. Sol gzn hafife krparak Shannon'a bakyor, elindeki kk tabakla ilek reeli ikram ediyordu. Bu yaknlktan istifade etmeyi dnd Shan-non.Luke'e, motosikletinin iyi taraflarndan bahsetmesine frsat verecek bir ka kelime fsldad. Fakat konuamadlar ki.. Daniel Law'm sylediklerini kulak arkas ile dinlemesi olmazd. Her eyden evvel ev sahibine hrmetsizlik ve dolaysiyle de ayp olurdu byle bir hareket. stelik adam, Rahipler itimannda da vaaz veriyordu. Szlerini dinletmeye, o konuurken kimsenin konumamasna, sadece kendisini dinlemelerine almt. BlairhiH'li frnc, mtehakkim bir tavrla gzlerini Shannon'a dikmiti. Kendisini zorla dinletmeye hazrlanyordu. Shannon'un yapabilecei hi bir ey yoktu bu durumda. Dinleyecekti. Adamn insafna kalmt bu i. aterse saatlerce dinletebilirdi kendisini. Shannon, btn dikkatiyle kendisini ona, szlerine vermi gibi bir tavr taknd. Adam nutkuna balamt : phesiz yalnz kendi mesleimi vecek, onun yeryznde her iten nce gelen bir i olduunu syleyecek deilim. Mesel, biliyorum ki, doktorluk da, yani sizin mesleiniz de asil bir gayeye hizmet etmektedir, insanlarn sal da phesiz ok nemli bir konudur. Bir hastay iyi etmek, tam shhate kavuturmak, bir sakatl ortadan kaldrmak, topal bir adam yrtmek, kolu krlm bir adamn krk kolunu i grr hle getirmek.... Bunlar kadar gzel bir ey az bulunur bu dnyada.. Dorusunu isterseniz, kzmn bu muhterem ve asil meslee ynelmesi beni ok mutlu kld. Bunu hayat80 mm en bahtiyarlk dolu hdiselerinden biri, belki de birincisi olarak karladm. Shannon, hi cevap vermedi. Sadece adam can kula ile dinliyormu pozunu devam ettirdi. Ashnda konumaa kalksa, syleyecei ey hi de adamn houna gidecek cinsten olmayacakt. Zira Benim doktorluk etmeye hi niyetim yok, muhterem beyefendi.. Ben kendimi tp alanndaki ilm aratrmalara vakfedeceim. demesi gerekiyordu, iinden gelen buydu. Hedefi, gayesi de buydu. Aksine bir dnce tadn syleyemezdi ki.. Fakat cevap vermeyii onun konuma heves ve arzusunu krmad. Kendine has, gururla tevazuu mkemmel mezcetmesini bilen konuma tarz ile, tptan ve insanlarn shhatlerinden girdii konuyu evirip evirip yine o ilk noktaya, dini meseleleri tahlile kalkt noktaya geldi, insanlarn kardeliinden, insanlarn birbirlerine yardmc olmalarnn dinin ve Allah'n emirleri meyamnda olduundan uzun uzun misaller ve tarih hdiseler zikrederek bahsetti. En sonunda da Shannon'a buz gibi bir du tesiri yapan, ona azap dolu dakikalar geirten bir noktaya geldi. Frnc Law, oturduu yerde yle bir kaslarak dorudan doruya Shannon'a hitap etti : ok affedersiniz, hangi mezhebe mensup bulunduunu sorabilir miyim, efendim? Gen doktor hi beklemedii bu sual karsnda birdenbire arplmt. Bir an bocalad. Nasl bir cevap vermesinin daha doru olacam bir anda kestirememiti. Vakit, kazanabilmek, bir para dnebilmek iin, gayet soukkanl imi gibi bir tavr taknd ve nndeki ay bardana uzand. Onu dudaklarna gtrd ve uzun bir yudum ald. Odadakilerin hepsi de byk bir tecesssle baklarn Shannon'a dikmilerdi. Btn gzlerin kendi zerinde olduunu Shannon da bakmadan biliyor ve o baklarn altnda ezilmemek iin ne yapmas lzm geldiini 81 tesbite alyordu. Onun dudaklarndan kacak cevab bekleyenler, bu cevabn, birlikte kuracaklar muhteem bir binann temel taym gibi tek istikmete mteveccih birer ruh hli iindeydiler. Jean da yle... Birbiri arkasna itii scak, koyu aydan yanaklar pembelemi, dudaklar hafif aralanm, gzleri l l parlaya parlaya Shannon'a bakyordu. Bir tek Malcolm hari.. Onun baklar sadece tetikteydi. imdi ne cevap vermeliydi Shannon? Tarallarn, kk ehir halknn mezhep aynlklarna ne derece nem verdiklerini ok iyi bilirdi. Gerei syledii, yani katolik olduunu itiraf ettii takdirde byk bir tel ve heyecana sebep olaca muhakkakt. Nasl olur da: Beni ne ekilde

karlayacanz biliyorum ama, doruyu sylemek mecburiyetindeyim. Ben katoliim. Arada bir phenin karanlk dehlizlerinde dolatm, yahut daha az karanlk yollara saptm olmad deil ama, hl kalbimde o eski itikadmn, katolikliin hkimiyeti hkmn yrtyor.. diyebilirdi? Evet, baka are yoktu. Bir zamanlar Miss Jean Law'a yapt gibi burada da bir yalan kvrsa ne olurdu? Bu aileyi, btn hayat boyunca bir kere daha grecek deildi ki.. Sofrann, odann, nihayet mutena bir misafir olarak davet ediliinin o na kadar sregelen tatl ahengini bozmamas ok daha iyi olmaz myd? stelik, kelimeleri ve tbirleri dikkatle seer ve kullanrsa, bu tehlikeli konuyu pek l yalan sylemeden de geitirebil-mek imknn bulabilirdi. Bu sual, Shannon'u, ok ktmser, ok naho bir ruh duruma srklemiti. Ev halkn iyi insanlar olarak tanyor ve biliyordu. Bu yargya varrken Jean'n tutum ve hareketlerinden ilham alm, biraz da tekileri tanmt. Onun iin de, bu iyi insanlar ahlk cephesinin btn kt noktalarn biliyorlarm da onu k-msyorlarm gibi geliyordu, Shannon'a. Nihayet kendini toplad : 82 ii imdi izah edeyim size durumu efendim... Bu kadar rahat olmasna, bu kadar rahat konumaa balayabilmesine kendisi de bir bakma amt. Ama, gerek buydu; becerebilmiti. imdi, bu girizgh, falsosuz devam ettirmek, usturuplu bir ekilde konuarak pot krmadan durumu idareyi baarabilmek gerekiyordu. Shannon, bir iki kesik ksrkten sonra konumasna devam etti : Her eyden evvel bir gerei burada, bu samimi toplulukta belirtmek mecburiyetindeyim. Biliyorsunuz her halde? Winton'da, niversitede bir grevim var. Bu grev hakikaten ok ykl. Geceli gndzl almay icap ettiriyor. Bu sebepten, imdiye kadar bu meslek almalarmdan frsat bularak kiliseye devaml gidebilmi deilim. Bilhassa son zamanlarda.... Fakat hemen de ilve edeyim ki, ocukluum Levenford'da dindarl son derece kuvvetli olan bir ailenin yannda geti. Hatt, o kadar ki.... Gen doktor, szlerinin burasnda biraz durdu. Sonra, yalana sapmadan, ocukluunda yaad bir hdiseyi anlatt. Hepsi, azlarn am, hayran hayran onu dinliyorlard. Hatray naklettikten sonra, haminnesinin vnerek anlatt, fakat kendisinin hi bir zaman inanmam olduu bir hususu da ilve etti : Annemin daylarndan biri. Marston Moor'da eni d edilen o Yeminli'lerdenmi, Shannon'un bu szleri zerine odada bir an derin bir sessizlik oldu. nce intikal edememilerdi. Fakat ok gemeden bunun mnasn anladlar. Gen doktor, onlarn zerinde sadece olumlu bir intiba deil, byk bir heyecan ve hayranlk yaratm olduunu da mahede etti. Daniel Law, yerinde ve candan bir ilgi ile kafasn ileri uzatmt. Birden kendini tutamad: Ne diyorsunuz siz, azizim Mr. Shannon? Mars83 ton Moor vak'as ha!.. ok iyi bilirim onu. Mbarek din adamlarnn kurban gittikleri bir hdisedir o.. Byle bir ceddin ahfadndan olmakla ne kadar iftihar etseniz azdr. Jean'n babas, bu szlerinden sonra, biraz mstehzi bir eda ile unlar syledi : Sizin de, ilerde, onlara lyk bir torun olduunuzu isbat etmenizi candan temenni ederim. ok kr, Shannon, tehlikeli blgeden basan ile syrlmasn bilmiti. Konumalar bundan sonra dereden tepeden, ahbapa bir hava iinde devam etti. Bir sre sonra Malcolm msaade istedi. Uzun zrler- dileyerek gitmeye davrand. Blairhill Intitute'de de gece dersleri varm. Bu akam da derse gitmek mecbu-riyetindeymi. Jean'n annesi Malcolm gittikten sonra Shannon'a izah etti. retmenin bir annesi varm. Kocas, yani Malcolm'un babas lmsm. retmenlikten ald maa yetimedii iin byle gece dersleri falan da vermek suretiyle ancak geimini temin edebiliyormu. Malcolm'un veda sahnesini takiben oturma salonuna

getiler. Bir hayli srarlardan sonra Jean piyano almaya raz olabildi. O da ancak bir defa.. Grieg'ten bir para aldktan sonra kalkt piyanonun bandan. Bilhare lf yd ellerde hizmet eden Agnes'ten, Jean'n ablasndan ald. Gnderdii mektuplardan sonuncusunu bizzat baba Law yksek sesle okudu. Mektup okunurken btn aile fertlerinin bariz bir iftihar hissi iinde bulunduklarn Shannon yakndan grd. Kz, mektubunda hayatndan ok memnun olduunu, yegne zntsnn annesi, babas ve kardeleri olduunu belirtiyordu. Mteakiben, kzn gndermi olduu sararm, silik fotoraflar elden ele dolamaa balad. Bilhassa anne ve baba Law'lar, bu resimleri kim bilir kanc defa ve byk bir efkat hlet-i ruhiyesi iinde bir kere de o akam incelediler. Shannon da re-84 simlerden bazlarna dikkatle bakt. Agnes, eti budu yerinde bir gen hatun kii idi. Resimler hep resmi kyafetiyle, hastabakc niformas ile ve daima hemirelik yapt hastahanede ekilmiti. Resimlerin hemen hepsinde, Agnes, bir kalabalk ortasnda duruyor, etra-fmda beyaz nlk, akak kemikleri frlak, iri gzl, garip grnl insanlar, yerli ocuklar bulunuyordu. Tipler, hemen tamamen insana merhamet telkin eden kimselerdi. Fotoraflarn fonunda da, daima bir orman, daha nde am veya am tipinde aalar, etraf plak tahta barakalar, gz kamatrc bir gne ve simsiyah glgeler gze arpyordu. Bu minval zere de Agnes hakknda bir hayli konuuldu. Onun ocukluuna ait hatralar tazelendi, .hasret duygularn belirten kelime ve tbirler kullanld ve Agnes'e hemen ertesi gn bir mektup daha yazlmas kararlatrld. Saat sekiz olmutu. Tren vaktine fazla bir ey kalmamt. Shannon, ancak yetiebilecekti. Kalkt. zr dileyerek msaade istedi. O geceyi misafir olarak geirmesi iin yaplan srarlara ramen dnmek mecburiyetini belirtti. Ev halk ile ok hararetli ve samini bir hava iinde el skt. Jean'la kardei Luke, istasyona kadar gelmek hususunda ok srar ettiler. Shannon, bunu kabul etmek mecburiyetinde kald. Evden onlarla birlikte kt. Ayrlrlarken anne ve baba Law'lar Shannon'u si-tyikr szler ve tekrar beklediklerini bildiren temennilerle uurladlar. Mr. Law, samimi ve dost bir hava iinde: Bizi ok duygulandrdnz.. Evimize eref verdiniz, Mr. Shannon, diyordu. Tekrar bekleriz sizi inallah ikincine! geliinizde gece de kalrsnz... Gzlerinde, Shannon'un hi tahmin etmedii scak bir ilgi, kucaklayan bir dost bak vard. Mrs. Law da, sevimli ve tatl bir tavrla : yi yolculuklar temenni ederiz size.. Yaknda 85 tekrar bekleriz... demi ve Shannon'un eline sktrd kk bir paket iin ilve etmiti. Mhim bir ey deil.. Elimle yaptm isko rei.. Miss Deaire'nin yemeklerinden doymadnz zaman lzm olur. Ortalk iyice kararmt. Luke'le ablas da Shannon'-a refakat ediyorlard. Delikanl da gen doktoru hemen sevmiti. Bu sevgiyi bir yaknlk belirtisi ile ispat etmek istedi. Siz de motosiklet seviyorsunuz galiba aabey, dedi. ok rica ediyorum, istediiniz her zaman motosikletimi alp kullanabilirsiniz. istasyona geldikleri zaman trenin kalkmasna bir iki dakika vard. Kalabalk arasnda kendilerine yol aa, aa vagonlarn yanma geldiler. Shannon hemen atlad ve tren de hareket etti. Jean, pencerenin nnde, tren hzlanncaya kadar yrd. Kusurumuza bakmayn Mr. Shannon, diyordu. Sizi memnun edebildik mi acaba? Biz ok sevindik bu ziyaretinizden.. Yine bekleriz... Shannon, gen kz istasyonda bir nokta haline gelinceye kadar onun el ile uurlamasna mukabele etti. Sonra da, turu gibi, yorgunluktan bitmi bir vaziyette kompartmann kanapesine yld. Bir gece evvelin uykusuzluu, gnn maddi ve mnevi yorgunluu Shannon'u bitkin drmt. Kom-partmanda kendisinden baka kimse yoktu. Pencere nndeki keye ekildi. Gnn hdiselerini tahlile, kendisini dinlemeye alt.

ilk hkm kesindi. Kendisinden nefret ediyordu. Evet, Shannon, bizzat kendisinden nefret ediyordu. Bu basit ve alkan aileyle yanm gnlk temas kendine kar tedenberi duyagelmekte olduu nefreti bsbtn kuvvetlendirmi, bsbtn artrmt. Kendisini baya, adi, aalk bir mahlk olarak gryordu. Bu neden 86 byle idi, tam mnsiyle bilemiyordu ama, kendisini hep iki yzl, mrai bir insan saymt Shannon. Halbuki ne kadar da iyi insanlard. Samimi, candan ve dost... Ya o? Ya o? Onlarn gsterdii scak ve samimi yaknlkla hi ilgisi var myd hareketlerinin? Ben iflah olmaz, slah olmaz bir garip insanm... diye geirdi iinden.. Sonra birdenbire Jean Law'i hatrlad. Gzel gen kz.. Yukar koru'yu hatrlad. Yanyana oturularn.. Gzlerini yere, imenlere dikmi, nasl da masum masum, saf saf bakyordu kz?... Gemiinde kadn konusunda pek fazla tecrbe sahibi olmamt. Pek kendini beenmi bir insan da deildi ama, nedense byle olmutu ite.. Fakat o anda bir dnce, kafasna bir ok gibi saplanmt. Yoksa?.. Yoksa?... Mthi bir utanma duygusu iinde birden yerinden frlad. Ayakta, dimdik, yle kalakald. Kendi kendine ve yksek sesle : Hayr.. Hayr., imknsz.. Olamaz byle bir ey.. Yok byle bir ey... Mantksz, sama diyordu. VI iddetli souklar dozunu gitgide arttryordu. Artk lk gzel gnler hi yaanmam sanki ryada grlen eylermi gibi, uzaklarda, ok uzaklarda kalmt. Mart, mthi bir kuru souk, korkun bir ayazla kaplara yklenmiti. Zaman zaman hava ayor, gne kendini gsteriyordu ama, bir kvlcm crm kadar bile scaklk yaratamyordu. Souk, etraf kasp kavuruyordu, insann kann, cildini, neresini bulursa kamlyor, kamlyordu. Shannon, bir aydan fazla bir zamandanberidir ki, her eyi bir tarafa brakm, kendisini, tamamen iine vermiti, istedii gibi, istedii konu zerinde almak ona zevk veriyor, yaama gcn de, yaama sevincini de artryordu. Hayat ok gzeldi. Hayatta olmak daha da gzeldi. 87 Mesaisini baz gzlerden rak tutmak mecburiyetine, nr, riayet ediyordu. Laboratuar arkadalar Lo-max'la Spence, onun ne ile megul olduunu biliyorlard ama, hademe Smith'in, neyle megul olduunu anlamasna ihtimal vermiyordu. Bu ba bels adam, arada bir, pos byklarn bura bura Shannon'un karsna geip almasn seyrediyor ve her halde de ne yaptn, ne ile megul olduunu kefetmeye alyordu. Al-lahtan ki, Profesr Usher bulunmad iin o da mmkn mertebe laboratuarn ilerinden kayor, zamann nemlice bir ksmn gidip niversitenin kantininde, lokantasnda geiriyor, bylece Shannon da rahat ediyordu. Shannon'un el att, yle hemen baarlabilir cinsinden bir i olmaktan uzakt. Hatt, hatt ok uzun saman alan almalar sonunda bile baarlmas pheli bir eydi, lmi almalar, yle airane kendinden geiler esnasnda olup bitiverecek, hazr lop yumurtalar gibi rahata gvdeye indirilebilecek nesneler deildi. O i zerinde alan adam, bitip tkenmek bilmeyecekmi gibi gelen karanlk labirentlerde dolatka dolayor, dolatka dolayordu. Yahut da Sists gibi hep yoku aa talar yuvarlyor da ancak ondan sonra gn douyordu. O da her saman olmuyordu tabii. Shannon da bu karanlk labirentler meherine dalmt. Maamafih, bir ok vastay denedikten sonra, nihayet, kendine faydal olaca bulmu, Dreem'den getirdii kan numunelerini Pepton karmnda retmeyi baarabilmiti. Salgn hastal yaratan unsurun bu karmda olduuna inanyordu. Sar yakut rengindeki bu berrak svda, safran sars iplikler ve ince halkalar peyda oluyor, sonra da bunlar byyerek birbirleriyle birleiyordu. Shannon, bunlar safrana benzetiyordu ima, aslnda, manzara, dnyann en gzel ieinden daha gzel grnyordu gen doktora. Onu seyrederken kalbi heyecandan sr'atle arpmaa balyordu. Gzlerinin 88 .

nnde mehul bir olay cereyan ediyordu. Garip ve yeni bir ey olmas muhtemel bulunan ve gen doktorun iindeki alevi titrek midi kuvvetlendiren bir olay... Profesr Usher'in gelecei gn yaklatka, yani zaman azaldka mesaisini daha hzlandrmaa balamt. Onun iin ok deerli olan bu varln, daha saf ve daha kuvvetli bir numunesini meydana getirmek iin gayretlerini fazlalatryordu. Shannon'da, binann arka kapsn aan bir anahtar vard, tiniversiteden el ayak ekildikten sonra gizlice oradan ieri giriyor, laboratuara geerek almaa devam ediyordu. Akam yemeklerinden sonra da ayni ekilde hareket ediyordu. Saatin geceyarsn vuran sesini duyuncaya kadar, derin denizlere gmlm bir dalg gibi, d leme sadece uurun incecik bir teliyle bal olarak kalyor, kendini tamamen iine veriyordu. En fazla semere elde ettii saatler bu gece saatleriydi. Bir hafta sonraki Cumartesi gnne, yani ubat'-n l ine kadar, Shannon, iinin en esasl safhasn bitirmek mecburiyetinde ve kararndayd. O gece, btn alma aralarn toplarlayabileceine, iine ait izleri ta-mamiyle yok edebileceine inanyordu. Hesap tamamd. Profesr Usher, 3 ubat Pazartesi gn dnm olacana gre (bunu mektupla kendisi bildirmiti), geldii zaman, Shannon'u, masann banda bizzat tevdi etmi olduu grevle megul bulacakt. Shannon, son haftann aramba gecesi saat 21 sralarnda ok nemli bir an yaamt. Karmn artk muayene edilebilecek bir hle geldiine kanaat getirmi ve platin telle kk bir miktar alp lm'a srmt. Hayat denilebilecek and bu.. Nefes almaktan korka korka lam mikroskopa yerletirdi. Ikta, baz siyah ekillerin kprdanmakta olduunu grnce gayri ihtiyari bir jlk kopard. Bir sre ivilenmi gibi olduu yerde kald. Manzaraya gzlerini dikmi, nefes almaktan ekinerek bak89 yordu. Mthi heyecanlyd. Kafasnda tatl bir ba dnmesi vard. Nihayet, iradesine hkim olabilirdi ve durumuna bakarak imdilik kaydiyle C basili adn verdii eyin tam ilm tarifini defterine kaydetmek zere kaleme sarld. Gen doktor bir sre hareretli bir yaz faaliyetine koyuldu. Tesbitlerinin en kk noktasn dahi ihmal etmemeye, unutmamaa alarak yazyordu Bu almasna balayal aa yukar 15 dakika olmutu ki koridora alan caml kapnn gerisinde birden kuvvetli bir k patladn grd. Biri elektrii yakmt anlalan. In parlamas ile birlikte hzl yryen ayak sesleri duyuldu ve birden laborutarn kaps ardna kadar ald. Shannon'un Bu saatte gelen kim acaba? demesine ve kendisini bu baskndan kurtarmasna vakit kalmadan ieri Profesr Usher girdi. Gen doktorun her tarafndan bir anda souk terler boanmt. Laboratuarda nasl bir manzara ile karlaacan evvelden bilen bir insan hli vard zerinde. Gri bir kostm zerine siyah bir pelerin giymiti. Abus ve renksiz ehresi henz dnd yolculuun tesiriyle adamakll abuslam, kapkara bir hal almt. Shannon, bir trl gzlerine inanamyordu. Hayretler iindeydi. T, pazartesi gn gelecek olan adam 5-6 gn evvelden kagelsin; olacak i miydi bu? Rya m gryordu yoksa? Hayr, ne rya gryordu, ne de baka gerek d bir ey.. te, o, bu almalarna kanuni yetkisine dayanarak izin vermeyen, merhametsiz, insafsz adam karsnda dikilmi duruyordu. Btn hesaplar, btn iler alt st olmutu imdi. Ne yapacak, nasl hesap verecekti? Profesr, nce hi bir eyin farknda deilmi gibi davrand: Oooo, merhaba Mr. Shannon, dedi. (Ar ve temkinli adamlarla gen doktora doru yrd) Bu ne alkanlk byle? Daha gitmedin mi eve? 90 Shannon, nnde dizi dizi duran tplerin arasndan evet der gibilerden bir gz iareti yapabildi ancak. Profesr de gzlerini tplere dikmi, bakp duruyordu. Hayli hararetli bir mesai iindesin anlalan. Nedir, bu zerinde bu kadar uratn?

Shannon, resmen sust yakalanmt. Buna mt-In can sklmt. Bu herif de ne demeye byle normal zamanndan evvel ka gelmiti? Gen doktorun gzleri birdenbire farketti. Smith denilen uursuz herif de Profesrn arkasndayd. Upuzun, zrafa boynu ve ukura kam habis gzleriyle bakp duruyordu. Beyaz nl yoktu srtnda. Hantal grnl, her tarafndan dklen, vcduna bol gelen yabanlk elbisesini giymiti. Shannon, bu uursuz laneti karsnda grnce, gerei itiraf mecburiyetinde bulunduunu anlamt. Zira muhbir o idi. Nihayet Shannon, durumu profesre izaha balad. Tane tane, eserini kskanan bir yaratcnn kskanlndan ileri gelen bir ihtiyatla konuuyordu. O anlattka da profesrn ehresi daha sertleiyor, daha aslyor, daha abus bir hal alyordu. Shannon'un szleri bitince ehresinde mthi bir frtna dolat sanki. Adam alt st olmutu. Akl, havsalas almyordu bunu.. - Benim sana verdiim grevi bilhassa yapmadn demek ha... Demek, kendi iin iin benim verdiimi ihmal ettin. Bravo, bravo... nmzdeki hafta banda hesaplara balyaca-m, efendim... Ben gittikten bu yana ne kadar yaptnz? Shannon hafif bir tereddt ve bocalama an geirdi. Doruyu sylemekle sylememek arasnda bir tereddt.. Nihayet doruyu syledi: Hi yapmadm... Profesrn surat hiddetten kpkrmz kesiliverdi birden: Ne? Hi mi yapmadn? Pes, dorusu.. Bu kada91 rma, pes... Terkibimizin ben seyahatten dnnceye kadar hazr olacam sk sk tenbih etmemi miydim size? Hangi kafaya hizmet ediyorsunuz, anlamyorum ki.. Profesr, hiddetten cmleleri, kelimeleri kopuk kopuk syleyebiliyordu. Size... Ben.. Bunu... Beni ok seven... Bana byk. Bir misafirperverlik.. Gsteren aziz dostum ve meslektam.. Profesr Harrington, iin., hazrlamakta olduumuzu belirtmemi miydim? Halbuki siz. Ben henz arkam dner dnmez... Kekelemesi son haddine varmt. Birdenbire durdu: Neden? Neden byle? diye haykrd. Shannon, gzlerini profesrn pelerinin astarna dikmiti. Yeille kahverengi karm acayip bir renktey-di. Tpleri iaret ederek: unlarn zerinde alyordum., dedi. Mstehzi bir tavrla cevap verdi Profesr: Ya?... yle, demek?... Burun deliklerine varncaya kadar her taraf sapsar kesilmiti. O halde, haber veriyorum size, dedi. Bu incelemelerinizden u andan itibaren vaz geiyorsunuz.. Anlald m? Shannon, kalar atlm, sinirleri gerilmiti. Kendini tutmaa alarak konutu. Ben burada asistan olarak bulunuyorum, efendim. Yani resm bir sfatm var. Bu durumda da her hangi bir inceleme iin hakkm olmas gerek Ben de Profesr olduuma gre, son sz benimdir, anlatabildim mi, efendim? Shannon, yle her eye abucak kzan adamlardan deildi. Tersine, yaradl itibariyle de, hayatnn mah-rumiyetiler ve skntlar iinde gemi olmas dolaysiy-le de, sessizlik, ekingenlik, hatt korkaklk, onda ta-92 I biat haline gelmiti. Her eyi ho grr, insanlar hareketlerinde serbest brakmay severdi. Fakat, o da ileden kmt imdi. Gzlerinin nn kpkrmz bir sis bulutu kaplamt sanki. Derhal itiraz etti. Maalesef bu incelemelerimden vaz geemem, efendim, dedi. Sizin, bana grev olarak verdiiniz incelemelerden, benim incelemelerimin daha kymetli olduuna inanyorum. Onun iin devam edeceim. Siz msaade etseniz de, etmeseniz de kararm budur. Aka sylyorum ite... Profesrn gerisinde durup Shannon'u seyretmekte olan Smith bile bu cevap karsnda afallamt. Birdenbire yutkundu. Lokma yutmu gibi haneresi yle bir inip kalkt. Profesr de dimdik olmutu. Bir izgi halinde gerilen dudaklarnn arasndan konutu.

 Meer, ok kaba bir insanmsn, sen, Shannon, dedi. Bana kar davrann, hareketlerin ve u son szlerin bunu aka ortaya koyuyor. Cidden teessf ederim sana. Bu camiaya, mevkiine lyk bir insan deil-misin. ok zldm. Bu saygszl, bu kstahl senden hi mi hi beklemezdim. Byk lde sukut-u hayale urattn beni. Ben kibar, nazik, terbiyeli insanlarla almaa alm bir adamm. imdiye kadar seninle ilgilendimse, bu yol gsterildii takdirde ilerliyebilecek, tekml edebilecek bir insan olduuna dair mitlerim bulunduundand. Fakat sen byle kaba hareket edebildiine gre, biz de sana kar nasl muamele edileceini elbet biliriz. Sana son defa ihtarda bulunuyorum. Affedilmesine hemen hemen hi imkn olmayan bir hareket yapm bulunuyorsun. Fakat ben yine vicdan hareket etmeyi, her eyi u anda, urackta kestirip atmay uygun grmyorum. Sana son bir ans veriyorum. Ya Pazartesi gnne kadar bana tarziye vereceksin yahut da bu atnn altndan kar, gidersin. Anlald m? Laboratuar bir lm sessizliine gmlmt. Shannon da zgnd. 93 Bir ka saniye sonra Profesr mendilini karp dudaklarm sildi. Gen doktorun cevap vermediini grnce de, onu dnd iin deil, yine kendi iini, kendi durumunu ve menfaatini dnd iin konumaa balad : Bak, Shannon, dedi. Seni dnerek konutuuma emin ol.. yiliin iin sylyorum. Daha ok gensin. Akln bana devir. Byle fevr hareketlerden vaz ge. Byklerine, amirlerine itaat etmesini bil.. Her eye ramen, u biraz evvelki szlerine ramen bile seninle yapabildiimiz mesai arkadalna son vermek istemem. Sonra da acelesi varm gibi hareketlendi. Haydi, allahasmarladk, dedi. Ben gidiyorum. Trenden biraz evvel indim. Daha eve bile gitmedim. Bir matador edasiyle pelerini arkasna savurdu, odadan kt, gitti. O gitti ama, Smith kalmt. Profesr odadan karken ona yol vermek iin bir atlet gibi yerinden zplayarak kenara ekilen ve yerlere kadar eilen uursuz Smith... Btn ilerin onun bamn altndan kt besbelliydi. Smith, kapy profesrn ardndan kapad, sonra da o pis byklarnn altndan hafif hafif slk almaa balad. Shannon'a hi bakmyor, onun varlnn kendisi iin hi nemi yokmu gibi serbeste hareket ediyordu. Yava yava yrd, Spence'in masasnn yanndaki lavaboyu gya temizlemeye koyuldu. Kurnazd. Shannon'un nasl olsa konumak lzumunu hissedece-mi biliyordu. Kendisi hi bir ey sylemiyordu. Shannon da bunun farkndayd ama, yine de bo bulundu. Smith'in bu ocuka tuzana dt, ac bir sesle mrldand: Eeee, bakyorum keyfin yerinde.. Emeline nail oldun nihayet, deil mi? 94 Fakat Smith, memnuniyetten eteklerinin zil aldn hi belli etmiyordu. Gayet sakindi. Hi istifini bozmadan cevap verdi: Profesrn sylediklerini duydunuz, deil mi efendim? Takdir edersiniz, ben de emir kuluyum. Ekmek kapm buras.. Profesrn emirlerini harfiyyen yerine getirmek mecburiyetindeyim. Benim de sorumluluum var. Hademe hazretlerinin yalan sylediini, btn bu ileri srf Shannon'a kininden yaptm Allah da biliyordu, kul da.. Hele Shannon'un bunu bilmemesine imkn yoktu. Otedenberi Smith'te, Shannon'a kar hastalk derecesine varan bir kskanlk vard. Bunun sebebi ise inanlmasna imkn olamayacak derecede sama, abes, mantkla hi ilgisi olmayan bir eydi. Smith de genliinde, tpk Shannon gibi, tbba ok heveslenmi, bu ilmin en yksek noktalarna ulaabilmek emelini tamt. Fakat seneler ona bu imkn vermemi, Smith baarszla uramt. Kendisinin muvaffak olmad bu alanda, Shannon'un baar kazandn grd iin de hasetten, kskanlktan ii iini yiyordu. Gen doktorun szleri onu biraz hiddetlendirmie benziyordu. Bir yandan lavaboyu temizliyor, bir yandan da syleniyordu. Hi bende kabahat aramayn, efendim. Sadece grevimi yerine getirdim ben. Baka trl hareket edemezdim. Shannon'a, bu ak itiraf karsnda syleyecek sz kalmyordu, Allah beln versin senin, emi herif.. der gibi bir:

 Aferin... ektikten sonra masa zerine yaylm bulunan tplerini toplad, kaldrd, fanusun scakln muayyen dereceye drd. Shannon bunlar yaparken, Smith de, yan gzle tuhaf tuhaf onu szyordu . 95 Gen doktor, apkasn ve paltosunu srtna geirdii gibi lboratuvardan frlad, fkeden alayacak haldeydi. Karanlkta ayana taklan talardan sendeleye sen-deleye Fenner tepesinden .aa doru yrmeye balad. Pardyke yolunun Kirkhead Meydanna ulat noktada, kede, ofrler kahvehanesi vardr. Shannon, ne yapacan bilemez bir halde yrye yrye oraya kadar geldikten sonra bir an duraklad. Kendisini toparlamak, akln bana alabilmek iin bir kahve imek istedi. ofrler kahvehanesine girdi. Bir kahve syledikten sonra Amerikan Bar'n yksek iskemlelerinden birine oturdu. Dirseklerini de bar'a dayad. Biraz sonra barmen kahvesini getirmiti. Siyah svy, kk kk tanecikleri azna gele gele, yudum yudum imeye balad. Buras ehrin fakir mahallelerinden biriydi. stleri, balar pek de parlak olmayan bir yn insan girip kyordu kahvehaneye. ofrler, arabaclar, esnaf, isiz, gszler... Bu fakir insanlarn gece hayat Shan-non'un etrafnda bir anafor gibi kaynyordu. Fakat onun dnyay grd yoktu ki.. O kendi dnyasnda, kendi hayatn yayor, daha dorusu yaamak istedii hayat yaatmak istemeyenlerle mcadele ediyordu. Balk kzartmas ile iki tek atlan koltuk meyhanelerine, iki iecek paras olmayanlarn nefislerini krlet-mek iin mecburen gittikleri kk lokantalara, kahvehanelere her zamanki mterileri dolmutu. Seyyar satclar, zerlerinde karpit lmbas yakarak aydnlattklar arabalarnn banda baryorlar, sat yapmaa alyorlard. Kadnlar, caddede ar admlarla dolayorlard. Gazete mvezzi ocuklar, halk tahrik edecek heyecanl haberlerin balklarn halk velveleye verecek bir tarzda bararak gazetelerini satyorlard. Shannon, ba tezgha dayand dirseklerinin arasnda, ylece dnp duruyordu. Birden, birinin omu-zuna emsiye ile dokunduunu farketti. Dnd bakt. 96 Babu idi bu.. Kalktah, 33 yandaki tp talebesi a-terli... Her zamanki gibi surat geni bir tebessmle apaydnlkt. O ne'eli ve ahbapa tavryla Shannon'u selmlad. Shannon'un byle ne'eli bir adamla sohbet edecek havas hi mi hi yoktu bu gn. Kalarm att. Adamn geip gitmesi ok iyi olacakt. Ama Babu oral bile deildi. Yksek iskemlelerden birini eliyle tartt, ayarlad ve ar vcdunu glkle kaldrarak zerine oturdu. Ne de gzel bir karlama oldu bu.. Alhambra'-dan geliyorum. yle bir urayp scak bir ey ieyim, dedim, yi ki girmiim. Size rastlayacakmm meer.. Ahambra'nn varyeteleri de fevkalde idi dorusu... emsiyesini sallad. Garson bu hareketi grmt, geldi. Bir kahve rica edeceim, arkada, dedi Babu.. Yalnz ok ekerli olsun. Hani talebe ii, anlarsn ya.. Sonra.. Yanna da meyval, byke bir pasta istiyorum. O da iyi tarafndan olsun. Ltfen... Shannon, ona ayak uydurmayacan dnerek arkasn dnd.. Fakat aterci bir yandan kahvesini hprdete hprdete iiyor, bir yandan da kahkahalar atarak tiyatroda seyrettii numaralan, oyunlan anlatyordu. Iskoya'nn nl komiklerinden olan Sir Harry La-oder'in o gece Alhamra'da temsili varm. Ondan da bahsediyordu Babu. Hah, ha, ha... O harika nkteleriyle beni o derece gldrd ki, bir defasnda az daha balkondan aaya, seyircilerin zerine yuvarlanacaktm. Sonra, size bir ey syleyeyim mi, aziz doktorum, u isko mziine mthi hayranm ben. Kararm da verdim. Gayda almasn reneceim. Sizden rica etsem, bana bir gayda hocas tavsiye edebilir misiniz? Shannon'un derdi bandan aknd. Kzd. 97 Allahn seversen rahat brak beni, yahu.. Babu, yine kendi lemindeydi. Fakat, hele bir tasavvur ediniz, beyefendi.. Mesel, diplomam alm, memleketime dnmtm. Kal-kta'daki arkadalarm, benim karlarnda

eteklik giymi, gayda alarken grdkleri zaman kim bilir ne kadar aracaklardr, deil mi ya? iri ve tombul parmaklarn sallayarak horoz gibi zplamaya da balamaz m? Resmen ve yksek sesle kahvehanenin ortasnda ark sylyordu Babu: Ay - ay ay La - la - la Clyd'n sahilinde Kzanlarn iinde Tam gn batt zaman Ne airane bir an -Aslrm kree Ve sandalmn burnu Karanlklara doru... Shannon kulaklarm tkamamak iin kendisin g zaptetmiti. Btn kahvehane halk da onlara dnmler, Babu'yu, bu siyahi yabanc adam seyrediyorlard. Fakat Babu, ark bittikten sonra da durmad ki.. Shannon'a: ok affedersiniz, aziz doktorum, diyordu. Acaba burada Karanlklara doru derken neyi kastediyor, acaba? Efendim? Mesel, bir koruyu mu, ormanlk bir yer mi, yahut ta... Yahut ta, hani sevimeye msait gizli bir yeri mi? Ha?... Ne dersiniz? iyi yakaladm bu noktay, deil mi? Shannon, daha fazla tahamml edemeyeceini anlamt. Kafasn dinlemek, bir ka dakika kendi kendisiyle babaa kalabilmek iin geldii u kahvehanede bile ona rahat vermemilerdi. Hemen yerinden frlad. Elini cebine soktu. Bir mik98 tar bozuk para kararak tezghn zerine att. Fakat Babu, onu tutmaa alyordu: Durun.. Durun Mr. Shannon.. Size bir havadisim de vard. Syleyenedim. Brakmadnz ki, rahat rahat biraz sohbet edelim.. emsiyesi ile Shanno'u durdurmaa, gitmesine mni olmaya alyordu: Bu gn tiyatroda kimleri grdm, biliyor musunuz? Balkonun en n srasnda oturuyordum ben. Aada, parterde, ilk srada Dr. Spence'in hanm ile Dr. Adman Lomax oturuyorlard. Yanyana idiler. Spence'i ara dun etrafta ama, yoktu. Ne dersiniz bu ie? Shannon, laflan bile yarm yamalak duymutu. Hzl hzl kahvehaneden kyordu. Babu ise hl arkasndan baryordu: Durun, efendim. Bir dakika bekleyin. Ben de sizinle gelmek istiyorum. Fakat Shannon oktan dar frlam, yola dmt. Tam o srada iine baka bir korku girmiti. Korkusu incelemeleri ile ilgiliydi. Eyvah.. diye bir korku nidas kt azndan. Hemen geri dnd. niversitenin yolunu tuttu. Koa koa gidiyordu. Hep aklna Smith'in hli, tavr vard. Kulaklarnda Smith'in vazifeinaslktan bahseden kelimeleri uulduyordu. Bu da endiesini korku haline getirmeye yetiyordu da artyordu bile. Koskoca bina derin bir karanlk ve sszlk iinde idi. Bir tek k dahi yanmyordu. Hemen cebinden anahtarn kard. Yan kapya kotu. At. Yukanya, laboratuara frlad. Daha ieri admn atar atmaz durumu anlamt. Fanusun sesi kulana gelmemiti, ii ac ve isyanla burkularak elini elektrik dmesine uzatt. evirdi. Fanusun bana kotuu zaman dnya ban ykld zannetmiti. Korktuuna uramt. iinde mikrop rettii karm Smith son damlas99 'i'1.' l'J na kadar dkmt. Fanus ve tpleri masann zerinde boyunlar bkk gibi, bombo duruyorlard. Tam bir aylk emekler heba olup gitmiti. vn Shannon geirdii bu fec gecenin sabahnda iinin bana gitmedi. Hafif bir kahvalt yaptktan sonra yola kt. Perkside Meydanna doru yryordu. Profesr Challis orada, Kelvingrowe baheleri'ne bakan mtevaz, sakin bir evde oturuyordu. Emekliye ayrldktan sonra ekildii bu mtevaz kesinden hi ayrlmyor, hayatn tam bir yalnzlk ve skn iinde yayordu. Shannon'a vaktiyle ok yardmlar dokunmu, onu ok tevik etmi olan bu ihtiyar ilim adamna kar, gen doktorun bir itimat ve saygs vard. Hayatnn ok mkl bir devreye girdii bugn de, Shannon, bu iyi kalpli, mfik ihtiyarn iradna, yardm ve ilgisine muhtat.

Evi biliyordu. Daha evvel de bir ka defa gelmiti. Kapy ald. Karsna Beatrice kmt. Beatrice Profesrn yetikin kz idi. Evliydi. Hep gler yzl, ne'-eli, ho sohbet kadnd. zerinde basma sabahlk vard, iki kk kz eteklerine yapmlar, ekitiriyorlard. Arada bir de, balarn kaldrp l l yanan sevimli gzleriyle Shannon'a bakyorlard. Gen doktor zr dileyerek sze balad. Sizi byle erken erken rahatsz ettiim iin ok zr dilerim Hanmefendi, dedi. Muhterem profesrle grebilir miyim? Shannon, her haliyle endieli idi. Bu durumu Beat-rice'in de gznden kamamt. Shannon'un ekingenli i karsnda glmsemekten kendini alamad ve o cana yakn haliyle cevap verdi: Haberin yok muydu Robert? dedi. Profesr burada yok.. Bu haber Shannon'a o anda vurulabilecek darbelerin en byyd. En fazla yalnzlk ve aresizlik iinde 100 bunald byle bir gnde, yegne teselli bulabilecei kimsenin yokluu onu can evinden vurmutu. Urad sjkut-u hayal gerekten mthiti. Beatrice de gen doktorun ehresinin birdenbire deimesinden bunu anlam ve bir aklama yapmak lzumunu hissetmiti. Son zamanlarda babamn romatizmalar fazlalamt. ok strap ekiyordu. Tabi iklim meselesi.. Buralar hep rutubetli ve souk. Arkadalar, baktlar olacak gibi deil; alp Msr'a gtrdler onu. K orada geirecek. Yaza doru dnecek. Kadn bunlar syledikten sonra mfik ve efendi bir tavrla Shannon'u oturmaya davet etti. Bir ka dakika ierde oturmaz msn, Robert? dedi. ocuklarla birlikte kakao iiyorduk. Biskvi de var. Bir kakao da sen iersin. Fakat Shannon, kimseyle oturup iki satr konuacak halde bile deildi. Oh, ok teekkr ederim, efendim, dedi. Mazur grn ltfen.. Allahasmarladk.. Gen adam tebessm etmeye alarak kadnn elini skt. Ayrld. Sanki Shannon'un hlet-i ruhiyesine uymak istemi gibi hava da o gn adamakll bulutlanmt. Kapkara bulutlar gkyznden dolayor, kuru souk btn salta nat ile hkmferm bulunuyordu. Shannon, btn gnn aylak aylak dolamakla geirdi. Neye karar vereceini, ne yapacan, nasl hareket edeceini bir trl kestirememiti. Sabahleyin Sinclair ve Manfield caddelerini boydan boya geti. Dkknlarn, maazalarn nlerinde duruyor, bo gzlerle vitrinleri seyrediyor, arada bir de gelip geen insanlar szyordu. Ama ne mmkn? leden sonra da gezintisini uzatt. T havuzlara kadar yrd. Sahil boyunu souk ve kesif bir sis kaplamt. Yirmi otuz metreden ilerisini seebilmek mesele oluyordu Siyahl, beyazl istimbotlar, nehirde yan101 yana kyya ekilmi vaziyette duruyorlar, k geirmek zere yattklar uykuyu devam ettiriyorlard. Bu vre gezinti Shannon'a bir ey kazandrm deildi. Sadece hava alm fakat hi bir ey yapmamt. Her hangi bir karara da varmamt. Sonra, her zamanki, allm hareketlerinden birini yapt. Ar ar eve dnd. Doru yemek odasna girdi. Kafas nndeydi. Kimseye ainalk gsterecek, kimseyle ahbaplk edecek hli yoktu. Bir an evvel yemeini yiyip odasna kmak istiyordu. Taba ile megulken, bir ara, gz ucu ile Miss Jean Law'i grd. Nereye gittiin bilmiyordu ama, gen "KIZ 3-4 gndr ortalarda yoktu. Gelmiti demek. Gen kz, her zamanki yerinde oturmakta idi. Fakat zerinde bir acayiplik vard. Hatt hastaya bile benziyordu. ehresi solmu, sapsar olmu, burnu, gzleri imiti. En azndan iddetli bir ba ars veya nezle geirmi gibiydi. Shannon, durumu bu kadarckla tesbit etti ama, tesine gitmedi. Kendi derdi, kendine yetiyordu. Bir de onunla megul olacak halde deildi. Zaten kz da yemeini bitirir bitirmez kalkmt.

On dakika kadar sonra da Shannon kalkp yukarya, odasna kt. Fakat hayret... Gen kz srtn Shannon'un kapma dayanm, dimdik duruyordu. Her halde gen adam bekliyor olacakt. Nitekim Shnnon'u grnce bir toparland ve hi de tabi olmayan bir sesle gen adama hitap etti : Sizinle bir para konumak istiyorum, Mr. Shannon, dedi. Fakat Shannon, atktmak istedi : imdi, hemen mi? dedi. Emin olun ok yorgunum Miss Law..'Hem, odam da o kadar darmadank ki..: ':'-*: O halde siz benim odama gelirsiniz.. Muhakkak konumafyim szinle... 102 Shannon, byle bir konuma iin ne gibi bir fevkaladelik olmas gerektiini dnmeye vakit kalmadan kendisini gen kzn odasnda buldu. Zira gen kz, dudaklarn azimkar bir tavrla geren szlerini syledikten sonra hemen odasnn kapsn am ve Shannon, kendisini kolundan tutup eken kza itaat ederek ieri girmiti. Shannon, bu oday ilk defa gryordu. Hemen, uursuz olarak, kendi odas ile kzn odas arasnda kk bir mukayese yapverdi. Gen kzn odas, Shannon'unkinin tam tersine bir intizam ve temizlik rneiydi. Jean'n yatt kk karyola gayet tertipli bir ekilde dzeltilmi, zerine de temiz bir pike serilmiti. Yerde el dokumas kk bir hal vard. Kk bir masann zerinde de, tara ile fras ve annesiyle babasnn gm bir ereve iindeki fotoraflar duruyordu. Shannon bunlara gz gezdirirken hatrlamt. Her gn Jean, Mrs. Aileie'ye yardm olmas, iini hafifletmesi iin odasn kendisi topluyordu. Gen kz, ayni gayri tabii sesiyle hitap etti: Ltfen oturunuz, Mr. Shannon, dedi. Shannon, pencerenin kenarna ilimek istedi. Fakat gen kz mstehzi bir tavrla bu hareketi nledi: Hayr... Hayr... Oraya olmaz... yle iskemleye oturunuz ltfen... Pencere pervaz size layk bir yer olamaz hi bir zaman... Konumadaki alayl hava Shannon'un hemen dikkatini ekmiti. Kza dnd, yzne bakt. ehresi bir para daha solgunlam, alnndaki morluklar, gzlerindeki iler daha belirli bir ekil almt. stelik sk sk solumaa da balamt kz. Elleri de titriyordu. Btn bunlara ramen gzlerini bile krpmadan Shannon'a bakyordu. Nihayet bzlen dudaklarndan bir ka kelime dklebildi. Gerekten size pek ok ey borluyum, Mr. Shannon, dedi. Sizin gibi asil bir aileye mensup, yk103 sek mevki sahibi bir insann, benim gibi fakir bir frnc kz parasna yapt iyilikler hakikaten kmsenmeyecek eylerdir. Shannon, gayri ihtiyar mahzunlamt. Dikkatini tamamen gen kza vermiti. Dinliyordu. Farknda olmusunuzdur sanyorum, diye devam etti kz, bir ka gndr burada yoktum ben.. Belki nereye gittiimi merak etmisinizdir. Gen doktorun cevab kesin oldu : Hi merak etmedim. Etmiyorum da... Siz merak etmiyorsunuz ama, ben yine de syleyeyim. Gzel bir yere gitmitim de ondan. Gzleri ldamaa balamt. Devam etti. Sizin taraflara gitmitim Mr. Shannon... Babam, biliyorsunuz, her dene Panayr alan yerlere vaazlar vermeye gider. Size belki bir hayli komik gelir ama, bu gezilerinde ben de babamla beraber bulunurum. Bu sene de adr Levenford'da kuruldu. Orada idik. Bu girizgh biraz uzun srmtf ama, arkasndan ne kacan Shannon artk anlar gibi olmutu. Bir gn evvelki hdiseden duyduu ac o zaman daha artt. Fakat kendini toparlad ve sert, alayl bir sesle. adr banza yklmamtr inallah... dedi. Fakat gen kz da heyecan ve hiddet iindeydi. Derhal cevabn verdi. - Sizin hesabnza konuaym. Maalesef yklmad. Fakat yklsa idi, her halde ok sevinirdiniz, deil rni, Mr. Shannon?

Shannon, kzn yzne bakarak. Ne mnasebet, dedikten sonra ilve etti: Panayrlar ok severim ben... Ne yaptnz siz orada? Kt emberlerin ortalarndan atlayp cambazlk gsterilerine mi kalktnz yoVsa; ha?... Kzn mahzunluu gitgide artyordu: 104 Hayr, Mr. Shannon, hayr.... Cambazlk yapmadk. Silh gen adamn tam kalbine evirdi. Seyahatimiz fevkalde ve semereli oldu Mr. Shan-ono. Levenford'da iyi insanlar da var yni. Babamn ilk vaazndan sonrayd. Bir sohbet srasnda onlardan biriyle tanmtm, ihtiyar, fakat ok iyi bir kadn.... Namluyu tam Shannon'un kalbinin karsna getirmi gibi idi. Tetie dokundu : Mrs. Lackie.... Kendisini konumann bandan beri hazrlamakta olmasna ramen Shannon, Haminnesinin ismini duyunca beyninden vurulmua dnmt. Metin durmaa ok hazrlanm olmasna ramen, ani bir irkilile sarsld. iki seneye yakn bir zamandanberidir ki, Haminnesini grmemiti ama, o yaman kadn btn hayatiyeti, hareketlilii, canll ile imdi karsna gelip dikilmiti sanki. ocukluunda, Shannon'un felketini hasrlam olan bu kadn, zaman zaman ona destek vazifesi de grmt. Ayana mes giyen, birbirine stne r.t tane eteklii birden beline geirerek gezen bu numunelik ihtiyar kadn, Shannon'un haminnesiydi phesiz. Kk yalarda iken onunla yaad gnleri hatrlad. Hatt bir ara ayn yatakta yatmt Shannon onunla. Hemen hesabn yapt. Haminne imdi tam tamna 84 yandayd. Eski toprak.... Miss Law, karsnda alev saan gzlerle bakyordu Shannon'a.... Gen doktoru en can alc bir tarafndan yakalam olduunu anlamt. Tepeden trnaa, zelzeleye uram gibi zangr zangr titriyordu. Sizin de Levenford'lu olduunuzu bildiimiz iin Mrs. Lackie'ye sizden de bahsettik bu arada. Hatt, babam, sizin oradaki zengin akrabanzn, bizim dvamza yardm edip etmeyeceini de renmek istedi. Fakat, bizi hayrete dren bir ey oldu bu srada.... Mrs. Lackie yzmze bakm ve kahkalarla glme105 ye balamt. Evet, Mr. Shannon, bize kahkahayla glmt. Kpkrmz kesilmek sras imdi Shannon'a gelmiti. Haminnesinin, o bumburuuk, beyaz yznn gld zamanlarda ald hal, gen doktorun gzlerinin nne gelmiti. Fakat Mrs. Law, hncn almaya ahdetmi gibiydi. Bunun iin de Shannon'a azaplann en byn vermeliydi. Verecekti de.... Haner gibi saplanan ac szlerine devam etti. Sizin gerek ahs, gerek ailev durumunuzla ilgili her eyi Mrs. Lackie bize ak ak atlatt. Evvel hayretler iinde kaldk. nanamyorduk bir trl. Hayr, demitik, bu delikanl gayet yksek bir aileye mensup.... Bir yanllk olmasn.... Fakat sonra hakiki yanlln nerede olduunu ok iyi rendik, itirazlarmz zerine Mrs. Lackie, bizi yanma ald, ayrn br tarafna gtrd. Shannon fkeden adet deliye dnmt. Birden haykrd. Yeter, dedi, yeter artk.... htiyar kadn ne demise demi, bana ne? Hi alkadar etmiyor beni.... Fakat Miss Law, gayet sakin devam etti. Size ait olan yerleri gsterdi bize.... O hani anlata anlata bitirememi olduunuz yerleri.... Gen kz, bunlar anlatrken daha beter sararm, dudaklar daha fazla titremeye balamt. Kelimeler azndan glkle kyordu. Meer ne imi? Batan aa yabani otlarla kapl, kk zavall bir arazi paras.... Oray gsterdikten sonra da bize o alaka yalanlarnzn iyzn birer birer aklad kadncaz. Meerse o kahramanlk hikyeleriniz, o harpte sal stnde okyanuslarda rpnma maceralarnz da batan aa uydurma imi. Mrs. Lackie, sizin iin ne dedi bize biliyor musunuz? Dandi-e'ye ekmi, yazk, dedi. Bu Dandie, senin anneannenin babasym. Mthi de palavrac bir ihtiyarm, ha, 106 yle mi? Sonra, ihtiyar kadn bir ey daha syledi bize.... Mezhebinizi....

Miss Law'm sesinde apak bir nefret okunuyordu. Evet, mezhebinizi de rendik. Maalesef onu da rendik.... O vakte kadar, mmkn mertebe kendini tutmaa alan Shannon, artk dayanamad. Birdenbire ayaa frlad. Bunca zntlerden, kederlerden sonra bir de bu.... Yoo, artk, bu derecesine tahamml edemezdi; isyan bayram ekti. Bana kzmaa hi bir zaman hakknz yok.... Zaten onlar aka sylemitim ben size.... Ne? aka m? Daha ayp ya.... Shannon, bu defa kkrer gibi haykrd. Susun.... Susun.... dedi. Yetiir artk.... Beni yalan sylemeye zaten mecbur eden sizsiniz. Mtemadiyen peimden kotunuz. Elinizde devlerle, nereye gittiysem karma ktnz. Bir de szde inekleri gstermeye gtrdnz beni.... Sebep hep sizsiniz, hep siz.. Gen kz dudaklarn srmaya balad. Yazk.... Yazk bana.... Demek byle ha? Kk beyimiz, demek yle ha? Gzyalarn tutamad. Boanmt. Vay gidi asilzade, kibar, kahraman adam, vay.... Gerei biliyoruz artk. Yalancnn, sahtekrn biriy-misin meerse.. Allah'n gazabna urarsan da ms-tahaksn, anladn m? Miss Law'm yz mosmor kesilmiti. Sonra tekrar sapsar oldu. Nihayet gz yalar hkrk halini ald. Hngr hngr alamaa balamt. Def olun karmdan. Bir daha sizi grmek istemiyorum. Anladnz m, bir daha hi, ama hi grmek istemiyorum yznz.... mrmn sonuna kadar.... Shannon da birden sertleiverdi. Aman ne iyi, ne iyi.... Ben zaten hi bir zaman sizi grmek istememitim ki ....Bundan sonra da nere107 ye gidecekseniz gidin, hi umurumda deil. sterseniz Blairhl'e gidin, isterseniz Tumbuktu'ya, Afrika'ya.... Cehenneme kadar yolunuz var. Benden bu kadar.... Allahasmarladk, asalet dkn kk hanm.... Allaha smarladk.... Kapya doru yrd. Hzla arpp dar kt. Shannon, uykusuz, perian bir gece geirdi. Adamakll karanla ynelen istikblini dnd durdu. Ne yapacak, nasl bir hareket hatt takip edecekti; bir trl kestiremiyordu. Bekr odas buz gibiydi. stelik, daima da penceresi ak yatmak detindeydi. Sokaktan odann iine dolan tramvay sesleri beyninin iinde sabahlara kadar raksetti. Sularn ykselmesinden bilistifade havuzundan nehre indirilip yzdrlen bir geminin tiz perdeden alan ddk sesini duydu. Zaman zaman niversitedeki durumunu, zaman zaman da Miss Law'in kendisine sylediklerini dnd. Bir taraftan zlyor, bir taraftan da, kzn kendisini devaml surette taciz etmekte olduunu hatrlayarak Adaaam sende.... iyi de oldu, kurtuldum bu bel kzdan diyordu. Kafas ok uzaklardayd ama, arada bir de bitiik odaya kulak kabartyordu. Fakat, hayret, hi sessed yoktu. Gen kz hemencecik uykuya m dalmt acaba? Bunca zldne dellet eden szlerden sonra kzn bu kadar abuk uyuyabilmi olmasna hayret ediyordu. Bir sre odann iinde gitti, geldi. Sonra iskemleye oturup dnmeye, olaylar tahlil etmeye, deerlendirmeye alt. Doluya koysa almyor, boa koysa dolmuyor. Nihayet kalkp soyundu. Yatana girdi. Buz gibi rtler onu nce tt ama, ok gemeden kendi scakl ile babaa kald. Fakat sanki yatan iinde" kocaman br diken vard. Ona hep batyor, rahatsz ediyordu. Bir sre de yle kaldktan sonra, ellerini bann altnda kenetledi, srtst yatt. Kafasndan binbir 108 dnce gelip geiyordu. Bu dncelerinin ba kesinde o muhterem profesr Usher'in bulunduuna phe yoktu. Onu anlamyordu. Usher. Bu gidile anlamayacakt da.... Anlamaa niyeti yoktu zira. En kk bir iyi niyete sahip olsayd durum sr'atle deiir, mkemmel ve ahenkli bir alma temposu iinde birbirlerini hi krmadan, incitmeden yaayp giderlerdi. Shannon'un iinde, t derinlerinde duyduu heyecan bu adam neden hissedemiyordu. Gen adamn anlamad buydu. Halbuki o da bi rilim adam idi. lim onun iin de her eyden nce gelmeli deil miydi? Ruhunu kasp kavuran ate Shannon'u ilm aratrmalara srklyor, bir eyler yapabilmek, yeni bir eyler bulabilmek akiyle onu

saryordu, incelemelerinden vaz gemesinin ilme ihanet olacan dnyor, buna btn varliyle inanyordu. Ortada ok sayda canly telef eden bir salgn vard. Bunun sebebini kefetmek, onun nne gemek kadar tabi nasl bir arzu olabilirdi? nlenemez, nne geilemez bir arzu idi bu.... Shannon, imkn yok, bundan vaz geemezdi. Shannon, ertesi gn canl, hareketli, dipdiri bir dnyaya gzlerini at. Her ey tam bir heyecan, tam bir yaama ak iindeydi. Hava fevkalde gzeldi. Prl prl bir gne, yeryz ad verilen cennetin yaratklarn tatl scakl ile sarmt. Btn canllar en tatl, en gzel gnlerini yayorlar gibiydi, insanlar hzh hzl bir yerlere gidiyorlar, bir yerlerden geliyorlard. Shannon onlara gpta ile bakt. Balarna earplarn rtm bir ka gen kz gle oynaya yanndan geti Shonnon'un. Gilmore'daki amarhaneye almaa gidiyorlard. niversite talebesi bir gen kz, dar eteinin altndan kafasn hafife kvrarak geti. Ke basnda dkknnn camn silmekte olan bir bakkal ra, arkasndan bir slk ald. 109 Gen doktor da niversiteye gidiyordu. Bir sre kzn arkasndan yrd. Sonra onu gzden kaybetti, fkesi hl burnunda ttyordu. niversiteye yaklatka da bu fke artyor, gitgide fazlalayordu. Yolda karlat insanlarn bazs ona dikkatli dikkatli bakyorlard. Shannon, bir iki keresinde kln kyafetini gzleriyle kritik etti. Bir acayiplik olmadn far-kedince durumu anlad. fkeli hli dikkati ekiyor olmalyd. Sinirli zamanlarnda ehresinin her eyi ortaya vurduunu hatrlad. Hislerini saklamaa bir trl o gne kadar muvaffak olamamt. Shannon, bir ka dakika sonra, uzun emeklerini gmd laboratuarn kapsndan ieri giriyordu. Kapy arkasndan kapad zaman, Profesr Usher dahil btn kadronun orada bulunduunu grd. Benzinin sapsar kesildiini hissetti. Lomax da, Spence de, Usher de gzlerini ona dikmiler, bakyorlard. Shannon, geirdii hafif bir tereddtten sonra, onlara hi nem vermiyormu gibi bir tavrla, yrd. Masasnn bana geti. ekmeceleri teker teker aarak kitaplarn, lzumlu, ahs evrakn boaltmaa balad, Gen doktorun hareketini kendine gre mnlan-drd anlalan Profesr Usher, ne'eli bir tavrla yanna geldi. Glerek ve srtn svazlyarak : Temizlik mi yapyorsun, Shannon? Evet, temizlik yapyordu Shannon, ama son temizlikti bu. Kararn vermiti zira. Profesr Usher ise, baka trl, tam tersine dnyordu^ Temizliini bitirince odama gel de yeni balyaca-mz ii konualm seninle, diye devam etti. Fakat Shannon geri dnmeyecekti. Kafasn hayr mnsnda iki tarafa sallayarak gzlerini profesrn gzlerine dikti. Hain ve nefret ifde eden bir sesle konumak gayreti iinde bulunuyordu : O i zerinde alamayacam iin bugn ve u anda grevimden istifa ediyorum. 110 Profesr Usher de, dierleri de ani bir aknla uramlard. Bu cevap zerine odada t bile kmamt. Hepsi cin arpm gibi, olduklar yerde ylece kalakalmlard. Shannon'un bu cevabnn hepsinde mthi bir tesir brakt meydandayd. Fakat, o, daha fazla bir eyler yapmak istiyordu. Tatmin olmu deildi. Profesr Usher, hiddet ve hayretle kalarn atmt. Gen doktorun kendisine boyun eeceim ummu, byle bir cevap alacan aklna getirmemiti. Bu hareketinin mnsn, ne neticeler vereceini hi dndn m? diye hiddetle sylendi. niversitede bir grevi bu ekilde terketmenin ne demek olduunu biliyor musun? Shannon'un cevab daha sert, daha kesin oldu. Ben ocuk deilim. Yaptm iin ne olduunu nereye varacan inceden inceye dnmeden, hesaplamadan hareket edecek adam olmadm sizin de imdiye kadar renmi olmanz lzmdr, ilim adna benim kafamn dnd ve arzu ettii eyi yapabilmek, haysiyetimi korumak benim iin her eyden daha nemlidir, daha nce gelir. Hi tasalanmayn, ben her eyi dndm; hareketimin btn neticeleri, msbet de olsa, menfi de olsa, makbulmdr. Profesr Usher bir hamle daha yapt.

 Son defa hatrlatmak isterim sana. Bu hareketin zerine, niversite Meclisi seni kara listeye alacak ve bir daha da sana bu at altnda hi bir grev vermeyecektir. Bu neticeye de raz msn? Elbette razym. Kader yle istedi ise yle olsun.. Yolumdan dnmeyeceim. Shannon, byle konuurken kendini de kontrol altna almak istiyordu. Niye bu ekilde, aksi davranlarla hareket ediyordu? Tersine, ok soukkanl, ok sakin hareket etmesi gerekmez miydi? Temkin ve itidal her eyi en iyi neticeye ulatran nitelikler deil miydi? Zira, Profesr Usher'in ehresindeki o hayret dolu if111 de de kaybolmutu artk. Gen doktora, imdi, ok v-zb bir nefretle bakyor. Baklarnda kuvvetli bir istihkar havas da vard. Belli ki, onu kk ve zelil gryordu. Onun hi bir iyi ilgiyi lyk olmadm da dnyordu her halde.. Nihayet sert bir tavrla kestirip att. Sana syleyecek hi bir eyim yok artk, Shannon, dedi. Mademki, yle arzu ediyorsun, sana zorla engel olamam ben. Yalnz bir kerre daha, byk, ama ok byk bir aptallk etmekte olduunu syleyebilirim. Kabahat benden gitti. Hareketinin gnah da, sevab da tamamen senin boynundadr. Sonra beni itham etmeye kalkma.... Hzla arkasn dnd, Shannon'un yanndan uzaklat. Gen doktorun kafas nndeki kitaplar, ktlar kadar karmakarkt. Dzenli dnemediinin kendisi de farkndayd. Profesr odasna girene kadar arkasndan bakt. Sonra, eyasn abuk abuk istif ederek hepsini birden kucaklad. Ellerinin kk hareketleriyle onlar, dmeyecek ekilde yerletirmeye alrken de gzleri arkadalarna takld. de onunla megul deilmi gibiydiler. Zengin ocuu Lomax her zamanki gibi hafife glmseyerek trnaklarna bakyordu. Biraz evvel laboratuara girmi ve profesrn szlerinin son ksmn duymu olan Smith de arkasn Shannon'a evirmi, kafeslerle megul grnyordu. Ne olanlardan, ne Shannon'un kp gitmekte oluundan haberi vard sanki.... Shannon, sadece Spence'in hdiseden son derece zlm olduunu farketmiti. Belli ki can ok sklyordu. Filhakika, Shannon, kucanda eyas ile yanndan geerken, hafif bir sesle : Benim elimden gelebilecek bir i varsa, syle, yaparm daima demiti ona. O da durumun aresizliklerle dolu olduunun farkndayd. Bir ey yapabilecei yok-112 tu. Fakat bu suretle, hi deilse, durumun kendisini ilgilendirmekte olduunu sylemi bulunuyordu. Shannon, ona sadece ba ile bir selm vermekle iktifa etti ve aln havada, sert ve vakur admlarla kapya doru yrd. Elleri dolu olduu iin kapy bir dirsek darbesiyle aabildi. Fakat tam kt srada bir aksilik oldu, kucandakilerin hepsi yere sald. Shannon, aresizlik iinde yere diz kt, onlar teker, teker toplad. Nihayet kendisim dar atabilmiti. Serin havayla temas onu bir para kendine getirmi, beyninde kvlcmlar saan kzgnl bir para gidermiti. Fakat ayn anda kendini byk bir bolua yuvarlanm hissetmiti. Kalbini birdenbire derin bir hzn sarmt. Bu, isizliin, istikbal endiesinin birbirine karmasndan meydana gelmi bir his kaosu idi. Sabahn byle bir saatinde eve dnmek de ona ok garip geliyordu. Fakat gidebilecei baka bir yer yoktu. Kitaplarn, kymetli eyasn gtrp bekr odasna brakmaa mecburdu. Mmkn olduu kadar hzl yryordu. Kucandaki kitaplar, ktlar onu tedirgin ediyordu. Bir an evvel gtrp eve brakmalyd onlar. Onlardan kurtulduu takdirde gnn btn zntsn zerinden ata-cakm, straplarndan kurtulacakm gibi bir ruh hli iindeydi. Nihayet eve ulat. Kapy itip ieri girdi. Fakat aksilik burada da peini brakmamt. Karanlk holde nc admn atarken ii sabunlu su dolu bir kovaya arpp devirdi. Kayganlaan yerde dmemek iin srt ile duvara yasland. Neyse ki, bu defa kucan-dakileri drmemiti. Ama, dreceinden korkup adamakll da heyecanlanmt. Nedense, evin iinde garip bir hava vard. Burnuna da acayip bir koku geliyordu. Gayri ihtiyar bir tiksinti hissetti.

Shannon, merdivenleri ok temkinli' admlarla trmand. Arada bir duruyor, kucandaki eyann hafifce bozulan dengesini dzeltiyor, ondan sonra devam ediyordu. Nihayet en st kata kmt. Kucandakileri yatann zerine frlattktan sonra stndekileri kard. Hemen muslua gidip ellerini ykad. Sonra da masann bana geti, iskemlede geriye doru kaykla-rak oturdu. Gzleriyle etraf szmeye balad. Duvardaki solmu, pis ktlara gz iliti bir ara. Gzleri oradayd ama, kafas ok baka eylerle meguld. Gayri ihtiyar gzleri doldu. Bir anda yalnzln, kimsesizliini ok derinlerden gelen bir acyla duydu. Ne yapacakt imdi? ne yapabilirdi? Fakat daha dnme hlinin ilk saniyelerinde birdenbire bir ses iitti. Bu oda kapsnn almasndan mtevellid bir sesti. Missi Ailie'ydi gelen. Srtnda, eski, iekleri iyice solmu bir sabahlk vard. Sa da bir hayli tertipsizdi. Sabah temizlii iin odalar dolayor olmalyd. Bir elinde byke bir fara, teki elinde de bir sprge tutuyordu. Fakat kadn, Shannon'u, bu saatte odasnda grnce adamakll armt. Gen ada* mm ok daha erken evden karak isinin bana gittiini biliyordu. Bunda bir fevkaldelik olmas lzmd. Aaaa, Rob, diye bir hayret nidas koyuvermekten kendini alamad, ne o, hasta msn, yoksa sen? Bu szlerle birlikte de gen adama doru koar admla yrd. Belli ki, bir eyi varsa ona yardm edecekti. Fakat Shannon deilim gibilerden bam sallaynca, Miss Ailie, endieli, fakat efkat dolu bir bakla onu szd. Sonra da sualini sordu. Bir derdin mi var yoksa Rob? Niye niversiteye gitmedin o halde? Shannon, doruyu sylemekle, sylememek arasnda ksa bir tereddt geirdi. Kendi zntsne bu iyi kadm da ortak etmenin mns yoktu. Biliyorduki, o da zlecek, kederlenecekti. Fakat ani bir kararla bu fikrinden cayd. Gerei sylemeye karar verdi. 114 niversiteden ayrldm, Miss Ailie, dedi. inv-den ktm bugn. Miss Ailie'nin gzleri bir anda dalp gitmiti. Belli ki gerekten ve ok zlmt kadn. Fakat Nasl oldu? Neden oldu? falan gibi lzumsuz ve zntsn artrmaktan baka bir eye yaramayacak suallerle gen adam yormad. Hatt hi teferruat sormad, tafsilt istemedi. Sadece, uzun uzun, mfik, seven, tatl bir bakla Shannon'a bakt. Bu bakta gerekten ok tatl, ok gzel mnlar vard. Gen adam teselli etmek istedi. zlme Rob, dedi. Derdini veren Tanr devasn da verir nasl olsa.. Nerde olsa i bulursun kendine. Tasalanma hi.. Feri zayflam, ini mavisi gzlerinin zerine den khklleri bann serte bir hareketiyle iten Miss Ailie : Byle eyler hi zlmeye gelmez; sakn ha? dedi. Shannon'u ne'elendirmek istiyormu gibi gld. Gnll, iten gelen bir gl deildi bu.. Onun iin de bir iki saniye sonra gl dudaklarnda dondu, kald. Ksa bir sessizlik oldu. Fakat Miss Ailie, durumu toparlamak, delikanly avutmak grevinin kendisine dt kanaatindeydi. Teselli edici baz szler daha syledi ama, ok gemeden de havay yine kendisi tersine dndrd. Ama, felket de gelince st ste gelirmi derler ya, Doru galiba.. Bu sabah Miss Lax da gitti. y-ie beklenmedik, umulmadk bir gidi oldu ki bu da Shannon. yle de iyi bir kzd ki.. ok seviyordum onu ben.... imtihanlara evinde hazrlanacakm.. ylesi daha iyi oluyormu.. Gen doktor, tek bir kelime dahi sylemedi. Bu ha-ter onu ne artmt, ne de tabi bulmutu. Fakat Miss 'nf-!^'|fe&;>. W ;$te Ailie'nin masum baklar karsnda yznn kzardn hissetmiti. Bu, gen kzn gidiinin kendi yznden olduunu bilmesinden ileri gelmiti phesiz. Fakat bir ey de sylemesi gerektiini dnmt. Gayri ihtiyar, azndan :

 Ya., yle mi? Vah vah.. Yazk, gibi kesik kesik bir ka kelimeden baka baka bir ey de kamamt. Miss Ailie de bu kanaate katlmt. Yazk ya!., iyi bir insan gitti aramzdan.... Sonra da yavaa dar kt. ok gemeden tekrar Shannon'un yanma dnd zaman bir elinde bir bardak st, teki elinde de bir dilim kek bulunuyordu. Onlan Shanncn'a getirmiti. Dearie'lerm by, yni Miss Ailie'nin ablasnn nezdinde ok ehemmiyetli, ok kymetli olan bu gda maddelerini, kadncaz, mutlaka ablas grmeden mutfaktan alp getirmiti. Bunu na-. sil yapabilmi, daha dorusu buna nasl cesaret edebilmiti Miss Ailie? Shannon buna amaktan kendim men edemedi. Miss Ailie'nin llerine gre, yemek, pek ok derde deva tekil ederdi. Can boazdan gelir, szne tam bir itimatla balyd kadn. Onun iin de dertlerin bir numaral tedavi unsuru olarak yemei grrd. Ho, ablas gibi bir kadn tarafndan yemek rejimi idare edilen bir evde byle dnceler de anormal saylmamak iktiza ederdi. Shannon, grtlak dnecek durumda hi deildi. Fakat, zavall kadnn kendisi iin gze ald bu fedkrl karlksz brakmak, gerekten doru olmayacakt. Yemedii takdirde kadmn incineceini, zlece-du keki yedi, st iti. Shannon, onlar yerken Miss ini biliyordu. Bu yzden, hatr krlmasn diye otur-Ailie de karsna oturmu, memnun ve mes'ut bir halde onu seyrediyordu. Gen adam bitirdikten sonra da kadncaz, o byk memnuniyetini ortaya koyan bir ahenkle : 116 . imdi tamaaaarn.... diye barmaktan kendim alamad. Miss Ailie'nin bu bir tek kelimesinde ok mnlar gizliydi. Hereyden evvel gerek bir sevgiyi ifde ediyordu. Sanki kendi yabanc bir kadn deildi de, Shannon'un z annesiydi kadn.. Onun yedii iki lokma ve itii bir bardak st, sanki muhteem bir gda maddesi olmu ve kadnn kendi grtlandan gemiti. O anda duyduu sevin, byle bir halde duyabilecei sevinten ok daha stnd, ok daha kuvvetliydi. Onun bu hareketi karsnda, Shannon, kalbinin bu kadna kar tepeden trnaa samimi bir sevgi ile dolup tatn hissetti. Ne insan kadnd u Missi Ailie.... u bir ka dakikalk alka Shannon'a btn yalnzln, kimsesizliim, aresizliini unutturuvermiti. Artk, istikbalini karanlklar iinde grmyordu. Sanki bir gneti Shannon.. Kesif bulutlar arasnda kalm bir gneti. Bu kesif bulutlar birdenbire dalvermi, Shannon, btn gc, enerjisi ve kuvveti ile varln, ahsiyetini benliinde bulmutu. Artk kararm vermiti. Hi bir kuvvet onu ykamyacak, ezemeyecekti. Gnl verdii, btn mitlerini balad incelemelerine tek bama devam edecekti. Bunu nasl ve nerede yapacakt? Henz hi bir ey bilmiyor ve dnmyordu. Fakat muhakkak olan, bunu mutlaka yapaca, baaraca idi. Bu aratrmalar, mutlaka, basan ile, hem de ok parlak bir baar ile sona erecekti. Niin olmayacakt? Olmamas iin ne sebep vard? Pek ok kimseler hayatlarnda, yenilmesi imknsz glklerle karlamlar, fakat bunlara ramen muvaffak olmulard. Onun nndeki engeller ise, hi de yenilmesi imknsz cinsten grnmyordu. Mutlaka kazanacakt.. Zafer onundu. Yarn onun olacakt. Ona, en mkemmel gayelerin kk vastalarm bile ok grenlerin deil. Shannon, artk kanatlanm uuyordu sanki.. Bir anda her eyi halletmi, btn engelleri ortadan kaldr117 m ve baarya ulam gibi hissetti kendifc. Yumruklarn skt. Masaya vurdu : Yapacam.... Evet, yapacam.... Kararn vermiti. Nerede olursa olsun, bir i bulacak ve derhal almalarna balayacakt. IX Shannon evden kt zaman artk o bir ka saat nceki Shannon deildi. mitleri yklm, karamsar, kendini korkun bir yalnzln girdaplarnda hisseden gen doktor gitmi, yerine bir bakas gelmiti sanki. imdi o nefsine kar namtenahi gven duyan, her eyi halledeceine kaani bulunan, iradeli, cesur, kuvvetli bir insand. Karann vermiti. Yapacakt.

Baaracakt. Elinden gelen bir eyi kullanacak, baarya ulaacakt. Evden ktktan sonra Kuzey Hastahanesine doru yrd. Hastahane uzakta deildi. Eldon rmann br yakasmdayd. Hastahaneden baklnca niversitenin kulesi grnyordu. yle bir ka dakikada oraya varabilecekti. Yrrken kararm da kafasnda tahlil ediyordu. Hastahanelerin ev viziteleri yapan doktorlar vard. Shannon, bir byk hastahanenin bu iine girecek, bu. suretle de ilm incelemelerine devam edebilmek iin imknlar ok geni olmasa da, garantili bir imkn bulmu olacakt. Geri byle bir i Shannon iin meslek bir gerileme mnsna rahata alnabilirdi. Aslnda yle idi de:. Fakat, o hli hazrda alaca iin mahiyetini ve seviyesini deil, baaraca byk iin nemini, uyandraca dnya apndaki akisleri n plnda tutuyordu. Bu hastahanede veya baka bir hastahanede bu kabil bir grev almak, onun iin, gaye deil, sadece bir vasta idi. Yapaca i bir nev de hastabakclk gibi bir eydi. Fakat olsundu. alabilmek, nem verdii byk ii baarabilmek iin her eyi rahata gze alabilirdi. .:;-. , ,:--; Gitmekte olduu Kuzey Hastahanesi iyi bir hre-138 te mlikti. Sonra Shannon'un pansiyonuna da bir hayli yaknd. Fakat o sadece bu gereklerle oray tercih etmi deildi. Hastahanenin mdr olan George Cox'u da yakndan tanyordu. Bu tanklk onun hastahanede grev almasn kolaylatrabilirdi. Hastahaneye giri sk kontrol altna alnmt. yle her nne geleni ieri brakmazlard. Fakat Shan-nun'u burada tanyorlard. Kapclar ve hademeler, hastabakclar ve hemireler olsun, hepsi onu selmhya-rak yol verdiler. Shannon, bitip tkenmek bilmeyen bir ok uzun, ta koridorlar getikten sonra nihayet Cox'-un odasnn nne geldi. Mdr tabels bulunan kapy iterek ieri girdi. Hi tereddtsz Cox'un masasnn yanndaki iskemleye oturdu. Cox, bir hayli meguld. Bu yzden Shannon, onu, bir sre seyretmek durumunda kald. Cox, nnde yn yn duran ktlardan bir ksmn imzaladktan sonra kafasn kaldrd, Shan-non'u grd. Birdenbire ayaa frlamt. Bir ka ho, beten sonra, Shannon, sz konuya getirdi. Sizin hastahanede grev almak istiyorum, Cox dedi. Cox, samimi, fakat alay ediyorsun.. gibilerden bir glle Shannon'a bakt. Sonra masann zerinde duran pakete uzand. Bir sigara yakt. 30-32 yalarnda kadar gsteren bir adamd Cox.. Tknaz ve adaleli bir vcudu, ablak, geni bir surat vard. Klsik mnda irkin bir tipti. Fakat kalbinin iyilii ehresine aksetmiti. Burun glgesi kesilmi, san bir by vard. Hani, varl ile yokluu pek ayrdedil-meyen bir byk.. ok shhatli, salam grnlyd. Her tarafndan hayat fkryordu sanki.. ylesine, etli, kanl bir insan... ikiye, sigaraya yle byle deil, adamakll mptel idi. Sigarann birini sndrmeden, birini yakard. Her akam da kafay ekmeden yapamazd. Elence yerlerinde, sokaklarda sabahlad ok grlen hallerdendi. Fakat salam bnyesi, btn bu ^' 119 m v larn laca) ne ke ge Si yj b anormallikleri tahammlle sineye ekiyor, shhatinde eti kk bir bozulma emaresi grlmyordu. Bunca anormalliklerin yan sra spora dknl de shhatinin salamlnda rol oynuyordu tabi. Hele talebelik hayat boyunca mthi bir sporcu idi. Sporun her dahnda niversiteyi baar ile temsil etmi, bir gk msabakalarda birinci gelmiti. Futbol, atletizm, yzme, v.s., hepsinde parlak dereceleri vard. Spor yznden yara bere almad gn yoktu. Nihayet, vcudundaki btn kemikleri teker teker krdktan veya atlattktan sonra spora veda etmiti. Hani, biraz da bkmt artk. Sonra da, hi akla gelmeyen bir ey olmu, bu hastahane-de dre Mdrl grevini almt.

Shannon'u iyi tanrd Cox. Onun niversitede asistan olduunu da bilirdi. Bu yzden hastahanede grev almak istediini syledii zaman alay ediyor sanmt. Nihayet, espriye espri ile mukabele eden bir tavrla Shannon'a cevap verdi. Bizim Bahekim henz istifa etmi deil. Byle bir karar da henz ortada yok. Niyetlendii zaman ben sana haber veririm. Bahekimlie tyinini yaparz. Fakat Shannon hemen atld : Sana aka geliyor galiba, Cox, dedi. ok cidd konuuyorum. Bu hastahanede almak istiyorum. Hani, evlere viziteye gnderilen doktorlar kadrosu var ya, yle bir grev ite... Cx, o derece armt ki, tebessm etmeye imkn bulamad. Allah, Allah, dedi Cox.. Nerden kt bu imdi? Peki senin asistanln ne oldu? Shannon, hi de zgn olmayan bir tavrla cevap verdi : Ne olacak? dedi, maziye kart.. Asistanlk falan hepsi bitti. Bu sabahtan itibaren niversiteden ayrlm bulunuyorum. Cox, nihayet durumu kavramt. Sandalyesinde ha-:120 fife doruldu. Dalgn bir tavrla sigarasnn kln yere silkti. Ksa bir dnce an geirdii anlalyordu. Tane tane konutu. v. ok zldm buna Shannon.. Gerekten can skc bir durum.. Sen ok deerli bir insansn. Seni bizim hastahanemizde, hem de istediin basit grevde deil, ok daha nemli mevkilerde grmeyi candan isterdik. Bunu rahata tahmin edebilirsin sen de.. Fakat, teessrle ifde edeyim ki, maalesef bir tek bo kadromuz dahi yok. Yaplan btn mracaatlar alt ay sonraya atyoruz. Doktorlarmzdan her hangi birinin hastalanp ayrlaca veya istifa edecei de imdilik yok. Sonra, bir eyler yapmann gerektiine kaani bulunduunu ihsas etmek isteyen bir tavrla da ilve etti. Bilmem ki, nasl etsek? kisi de bir sre sustular. Cox'un Shannon'a yardm etmek istedii, fakat elinden bir ey gelmedii besbelli idi. Sessizlik ortasnda, yan taraftaki bir blmenin gerisinden duyulan bir daktilo makinesinin monoton tkrtlar, Shannon'u kafasnda bir noktaya damlaya-yn su damlacklar gibi tesir ediyordu. Shannon gibi, gerekten kymetli gen bir ilim adamnn kk, mtevaz bir greve, stelik de acele olarak ihtiya duymu olmas, iyi kalpli, insan Cox'u samimi bir huzursuzlua ve tedirginlie srklemiti. Eni konu keyfi kamt adamn. Bunu Shannon da ak bir ekilde gryor ve arkadan byle skntl bir atmosfere soktuu iin kendi kendinden utanyordu. Shannon'un szlerinin kat'-iyyen yalan olmadn ok iyi biliyordu. Shannon, nihayet sktu bozmak, konumak lzumunu hissetti. Ne yapalm? dedi, madem yle, ben bir de Alexandra'ya bavururum. Cox, hemen atld : Ya.. Ya.. ok iyi olur Shannon. Bir de oraya mracaat et.. Ben de imdi bir telefon edeyim istersen? Her 121 118 anorr halde e ferdir... ..... ;,^-,f ,< a&a mni oldu. jo, dedi, hi zahmet etme sen.. Ben giderim r ay sosuna telefon etmeye kalkma... ilgine ok te-ekk . ederim. Shannon oradan ktktan sonra doru Alexandra Hastahanesine gitti Gitmedii ne oras, ne de dier has-tahaneler kald. Sra ile Kral George Hastahanesini, Byk Dou Hastahanesini, Serbest Devlet Hastahanesini, hepsini, hepsini teker teker dolat. Fakat sfra sfr, elde var sfrd. Hi birinden msbet bir netice elde edemedi. Dolamaktan ayaklarnn alt imiti, isizliini bertaraf etmek, bir yere kaplanmak imknn bulamaynca da kederi, znts adamakll artt. Byle basit bir ii olsun elde edememek hi hayalinde yoktu Shan-nn'un. Fakat gerein yz o kadar ac olarak karsna kmt ki... O zaman durumu farketmiti. Bu da harp yllarnn feci sonularndan biriydi. O senelerde Tp tahsili yapm kimselere ok ihtiya duyulmutu. Bu yzden Tp tahsili ksaltlm, kadn erkek yzlerce insan basit imtihanlardan geirilerek

Tp diplomas sahibi edilmiti. Bol keseden ve sr'atle verilen bu diplomalar yznden Shannon'un meslei imdi adam almyordu. Her tarafta ellerindeki Tp diplomalariyle kap kap i arayan genlerle doluydu. Shannon da bu kafileye katlm, onlardan biri olmutu. Mteakip gnler, bu gerei Shannon'a ok daha kuvvetle anlatt. ok skntl, maddeten ve manen ok kt gnlere doru gidiyordu. Tekrar, niversiteden ayrld ilk gndeki hlet-i ruhiyesine dmt. Ne tarafa baksa, karsnda bir kmaz gryordu. Nihayet sadaka isteyen bir kimse gibi, kalkt, Win-ton Tabipler Derneine bavurdu. Fakat oradan verilen cevap da dierlerinden farkl deildi. Hi bir hastal anenin kadrosunda bo yer yok, demilerdi. Sadece, 122 bin sterlin gibi kk bir mebla karlnda serbest doktorluk ruhsatnamesi alabileceini mjdelediler. Shannon, gayri ihtiyar, bin sterlinin nasl olup da kk bir mebl telkki edilmekte olduunu kendi kendine sormak mecburiyetinde kald. Bittabii, cevabm veremedi. Tam oradan ayrlaca srada, henz hatrlarna gelmi gibi, ona geici bir i teklifinde bulundular. Skye adasnda, 15 gn devam edecek bir grev vard. Oraya gidip gitmeyeceini sordular. Shannon, adann uzakln ve iin geiciliini dnedursun, arkadan frlayan uuk benizli, gzlkl bir gen atlarak bu ii kapt. Bylece Shannon da, burnunun dibine kadar gelmi bir ii gz gre gre kard. Para sknts balamt. Hani pansiyondaki yemekler olmasa a kalmas iten bile deildi. Fakat nihayet hafta sonu da gelmi atmt. Pansiyon sahibi kadna verecek paras yoktu. O gn, Shannon, ezile bzle, kzara bozara aaya indi. Pansiyon sahibesi Miss Dearie'-nin idri iler brosu merdiven altndaki bir oda idi. Kapy tkrdatp ieri girdi. Kadna : Pek ok affnz rica edeceim, Miss Meth, dedi. Bir sredenberi isizim. Bu hafta pansiyon borcumu deyemeyecek durumdaym. Zira meteliini yok. Her hangi bir kimseden bor alabilecek durumda da deilim.... Yar karanlk odada, Shannon, pansiyon sahibesi kadnn, benzeri sapsar bir ylan sihirbaz gibi geri geri ekildiini farketti. Hem kendi tutumundan, hem de karsndaki insandan illahlah demi ikyeti bir bakla gen adam tepeden trnaa szd. O her zamanki, mimikli konumas ile Shannon'a, dua okur gibi hitap etti : Byle bir durumla ilk defa karlamyorum doktor, bunu tahmin edebilirsiniz. Tecrbem bir hayli ok-;tr.j Byle vak'alar zuhurunda prensiplerimizden feda123 karlk yapmayacamz tabidir. O kimsenin pansiyonla hemen iliiini kesmek mutadmzdr. Fakat sizin iin istisnai bir muamele tatbikine kendimi mecbur hissediyorum. Bu pansiyonun, tediyesini en muntazam yapan ve ok eskidenberi burada kalan insanlarndan, birisiniz. Onun iin kaideyi size tatbik etmiyeeeim. Kalmakta devam edebilirsiniz. Shannon bu ilgiye son derece memnun olmutu. Gayet hesab bir insan olan pansiyoncu kadnn, hi ummad bu msamahas onu cidden mteekkir brakmt. Fakat ok gemeden bir gerei anlad. Miss Dearie'nin yaradl, bu kabil ltuf karlklar uzun sre devam ettirecek karekterde deildi. Bir ka gn sonra, kadnn Shannon'a kar baklar iyice deimeye balamt. Gnler geip de Shannon'un i hususundaki aratrmalar boa gidince, Deari de, sofrada gen doktora bakarken gzlerinin aklarn devire devire onu istihkara balam, keder ve strap ifde eden iniltiye benzer sesler karr olmutu. Arada bir, gen doktora lflar da aktryordu. Et, yiyecek fiyatlarnn her gn ykselmekte olduunu imli baklarla onu szerek daha sk sar-feder olmutu kadn. Baklarnda Shannon'a kar bariz bir hainlik vard. Onu korkun bir dmann szer gibi kritik ediyordu. Hain hain bakyordu hep. Karlamalar daima yemeklerde oluyordu. Onun dnda, kadnla bir araya gelmemeye Shannon elinden geldii kadar alyordu. Fakat, yemeklerde, kar karya gelmemeleri imknszd. Bunun bir tek aresi vard; yemeklere gelmemesi... Bu da imknszd. Herkese gayet ll yemek koyar, kimsenin hakkn, hele kendi hakkn, kimseye geirmemeye zami dikkat ve itina gsterirdi. Son gnlerde Shannon'un tabana

konan yemekler de azalmaa balamt. Paralar, deta matematik bir intizamla eksiliyordu. Shannon, durum bu tempo ile gittii takdirde, pek yaknda tabana hi bir ey konmayacandan phelenmeye balamt. 124 Lokmalar azna koyarken grtlann nin ac ile burkulduunu hissediyordu. Nihayet Shannon, bu duruma dayanamayacan anlad. Snt gibi bir vaziyette devam etmektense akam yemeklerine uramamaya balad. Darda bir eyler yiyecek paras da yoktu. Fakat, Allah raz olsun, Miss Ailie, gizli gizli, ona mutfaktan peynir ekmek, mmkn olduu takdirde de baka bir eyler getiriyordu. Shannon, a kalmaktan ancak bu suretle kurtulabiliyordu. Gen doktor, pek yaknda i bulacan, borlarn .toptan deyeceini Miss Dearie'ye sylemi, epey dil dkmt ama, kadnn buna ne kadar zaman dayanacan kestiremiyordu. Ama, son gnlerde artk adamakll hissetmeye balamt. Kyametin kopmas uzak deildi. Bir akam vakti, kendisini Rothsay'n kaps nnde, kaldrmlara terkedilmi olarak yldzlar sayarken bulacana muhakkak nazar ile bakyordu. aramaktan bezginletii zamanlar pansiyona dnp odasna kapanyordu. Kh dnyordu, kh okuyor, alyordu. Hi kimse onu rahatsz etmiyordu. Miss Law Dael'an ortalkta yoktu. Shannon, gen kz zaman zaman hatrlyor, fakat hemen de kafasndan onu uzaklatryordu. Miss Aie'nin mfik ve scak ziyaretleri de olmasa, gen doktor yalnzlktan, dnmekten ldrabilirdi. Bereket versin, iyi kadn onu ara sra teselli ediyor, mitlerini kuvvetlendirecek telkinlerde bulunuyordu. Shannon, odasna kapand yalnzlk gnlerinden birinde idi. Hi unutmuyor, bir cumartesiydi. Birden kaps vuruldu. Karsnda Miss Aie'yi grd. Kadncaz bu defa mtad ziyaretlerinden biri iin gelmemiti. Telefonda Mr. Shannon'u aryorlard. Onu haber vermek iin gelmiti. Gen doktor bu olaanst olaydan armt. Onu hemen hemen hi telefonla arayan olmazd. Hemen aa indi. Spence'di telefondaki. nce ona i bulup bulamam olduunu sordu. Shannon, bu125 lamadm itiraf etmekten utan iinde kvranp dururken Spence, onun cevabm beklemedi, Bulamadmsa, haber vereyim sana. Dalnair Hot-tage Hastahanesinde bir doktorluk boalm. imdi, hemen be dakika evvel duydum. Sri Hastalklar servisinde imi mnhal.. Kk bir grevmi ama, ziyan yoktur her halde... Bu grevi yrtmekte olan Doktor Ha-ines, birdenbire istifa etmi. Hatrlarsn, deil mi, Ha-ines'i ? Hani, hep uykuda imi gibi bir hali vard. niversiteden hatrlarsn.. O ite.. Grevi braktn bana kendisi syledi. Hem ii de yle ar, ykl deilmi. Senin anlayacan, bir hayli de bo zamann kalacak, dier almalarn iin... Tam sana uygun bir i bu Shannon... Hastahane de Levenford yolu zerinde, bilirsin. Leven-ford senin memleketin. Bylece memleketinde alm olursun, daha iyi. deilmi? Gen doktor, arkadann bu ilgisinden fevkalde mtehassis olmutu. Verdii bilgiden dolay ona teek-" kr ediyordu ki, telefon kapand. Shannon, kendi kendine: Bu kadarn ummazdm, diye sylendi. Ne insan arkadam u Spence.. Bravo dorusu... stelik teekkr etmemi bile beklemedi. Ya Lomax? O mark ocuk. Bir tek arayp sormu muydu Shannon'u? Vaz geti, arayp sormasndan... Acaba bir tek defa, Bu ocuk ne yapt? Bir i bulabildi mi? Bir sknts var m? diye dnm myd acep? Spence'in verdii haber ok gzeldi. Shannon, ne yapp yapmal, bu greve kendisini tayin ettirmeliydi. Dalnair'in Levenford'a yaknl, Spence'in zannettii gibi, pek de parlak bir i deildi. Bu durum, tersine, onu dndryordu. Fakat gurur meselelerini nplna alacak durumda deildi. Onun iin de hemen kararn vermiti. Karekterinin marur cephesine ait son belirtile126 ri de tamamiyle ortadan kaldracak, bu ii elde edecekti. iinde son derece byk bir heyecan duyarak merdivenleri ikier er atlayarak odasna kt. Hemen masasnn bana geti. Kt, kalem alarak itimat ettii yegne adama bir mektup yazd. Sonra da Miss Ailie'-yi, ablasna sezdirmeden

buldu. Mektubu postaya verecek kadar dahi paras yoktu. Kadndan, dn pul ald. Mektubu, koridordaki posta kutusuna att. mitliydi. Sonra tekrar odasna kapanp akamn olmasn bekledi. Hava hafife karardktan sonra, kendisi iin ok fazla deer tayan mikroskopunu yeil uha klfna geirdi. Koltuunun altna soktu. Evden, kimseye grnmeden kt. Doru Hillier'nin dkknna gitti. Hillier, eya karl faizle bor para verirdi. Dkkn niversitenin arka tarafndayd. Parasz ve msrif talebelerin ok iyi bildikleri bu dkkna Shannon, hayatnda ilk defa gidecekti. Hi istemiyor ama, aresizlik iindeydi. Adam, mikroskobu eline aldktan sonra kmseyen bir tavrla leti szd. Bu ile uraan insanlarn, en deerli eya karsnda bile ayni kmser tavrlar taknma meslek icab saydklarn Shannon bilemezdi. Hele pazarlk yapmasn hi.. Rehinci, rahat rahat 20 sterlin verebilecei bu mikroskop iin 5 sterlinden kap at. Sonra da byk bir lutfta bulunuyormu pozlariyle gen doktora 7 sterlin 35 ilin uzatt. Tezghtar, abus suratl, hain tavrl bir adamd. Kapsndan ieri girenlerin ihtiya iinde kvranan insanlar olduklarm bilir, onlarn bu hallerini istismar ederdi. Kulann arkasna sktrd ucu sivriltilmi kurun kalem ehresine daha bir mn veriyordu. Mikroskobun meziyetlerini sra ile noksanlatrmak ve yok etmek suretiyle istedii paray gen adama kabul ettireceini gayet iyi biliyordu. Nitekim kabul ettirmiti de Shannon, hi itiraz etmeden paray alp, alelacele, alnm bir para imi gibi cebine soktu. Abus suratl 127 tezghtar, iini 06 ya baladktan sonra, havadan, sudan bahsaarak Shannon'la gya ahbaplk etmek istiyordu. Bu suretle, aldatt mterileri teselli etmeyi, onlara aldatldklarn unutturma prensip edinmi olmalyd, insanlarn birbirlerini hep istimsar edegeldikleri bu yeryznde, o da, kendi apnda, kendi imkn ve kabiliyetini kullanarak kendi mterilerini istismar ediyordu. Fakat gen doktor, ask suratnn yerine mtebes-sim bir maske takm gibi anan eden adamn szlerini dinlemiyordu bile.. Allahsmarladk dahi demeden yava yava yrd. Dkkndan kt. Cadde klar iindeydi. Karanlk adamakll kmt, insanlar gidip geliyorlard. Bunlarn ou, Shannon gibi olmayan, balarn sokacaklar, kendilerini bekliyenlerin bulunduu birer yuva sahibi insanlard. Onlara gpta etti Shannon.. Btn mr yalnzlklar, straplar, mahrumiyetler iinde gemi bir insann gptasyd bu.. Hemen elini cebine soktu. Paralarn temas VCT duna tatl bir scaklk yayd. Bir keye ekilerek onlar kard. Bir daha sayd. Yedi sterlini ayrd, i cebine koydu. Eve gidince, bu yedi sterlini bir zarfa koyacak ve Miss Dearie'ye verecekti. Pansiyonun drt haftalk kiras idi bu para. Mtebaki paradan bir be ilin daha ayrd. Bu da Hastahane ii iin Levenford'a gidip gelme bilet parasyd. Onun da yeleinin st cebine itina ile yerletirdi. imdi ona otuz ilin kalmt. Baka zaruri masraf olup olmayacan kafasnda yle bir hesaplad. Hayr, yoktu. O halde?.. O halde, imdi i mideye geliyordu. Gnler var ki, kursandan aa yle gzel, temiz bir scak yemek inmemiti. Kalan parayla kendisine nefis bir ziyafet ekmek, yapaca en iyi i olmalyd. Bir aylk mahrumiyetinin btn straplar bir anda kafasna smt. Miss Dearie'nin iki lokma ancak olabilen yemeklerinden, gevelemek mecburiyetinde kald sert ekmek kabuklarndan, talam, kirelemi peynirlerden sonra, cebin-128 deki para ile imdi gzel bir yemek onun hakk deil miydi ? Gzel yemekler burnunda ttvermiti. iyi bir yerde yemeliydi bu yemei.. Hemen aklna Roy Lokantas geldi. niversite talebelerinin rabetini ekmi olan bu lokanta - meyhanede cidden gzel yemekler yapyorlard, istedii kadar yer, bir iki duble de bira ierdi. Kararn vermiti Roy Lokantas istikametinde yrmeye balad. Ana caddeden sapt, bir arka sokaa girdi. Fazla geni olmayan yoldan ar ar ilerlemee balad. Yoku yukar kyordu. Yol, iki tarafl aalarn arasndan kvnla kvrla gider, niversitenin, zerinde bulunduu tepeye kadar ulat. airane bir havas da vard bu yolun.. Fakat Shannon o anda airanelik dnecek halde deildi. Fakat, ileriye bakan gzleri, onun birden irkilmesine sebep oldu. Yukarda, sokak lmbalarndan birinin altndan in bir insann tramvay

durana doru yrmekte olduunu grmt. Fakat, bu gr pek ksa olmu, vcd karanla giriverince, grd insann tahmin ettii olup olmadn net olarak tesbit edememiti. Dikkatini teksif etti. ikinci lmbann nda onu tand. Miss Jea,n Law'di bu.. Koltuunun altnda fazla saylabilecek miktarda kitap tayordu. Gen kz, yknn arlndan bir yana doru fazlaca eilmi olarak yryordu. Mahzun bir hli vard. ok da dalgn gidiyor, etrafna hi bakmyordu. Ba nnde idi. Gzlerini yere dikmiti. Shannon, gen kz farkeder etmez, acayip bir korkunun yreine saplandn hissetmiti. Kamak, yolunu deitirmek istedi. Fakat yapamad. Kaacak, saklanacak bir durum yoktu. En kk bir anormal hareketinde kzn kendisini hemen grmesi mmknd. En iyisi, normal yry ile yrmeye devam etmesi idi. Belki bu sayede kz kendisini farketmez, geip giderdi. 129 Kz, onu gerekten bir sre grmemiti ama, aradaki mesafe 15-20 adma inince Shannon korktuuna urad. Gen kz, canm skacak bir durumu sanki bir nsezi ile hissetmi gibi birdenbire kafasn kaldrd. Bir bulutla kaplanm bulunan dalgn gzleri, o anda, Shamon'un baklariyle karlat. Gen kz, Shannon'u grr grmez arplmt sanki.. Birden znk diye olduu yerde akld, irkilii o kadar bariz olmutu ki, yanlarndan gemekte olan bir gen bile farkna varm, dnp ikisini yle bir szmt. Fakat Miss Law, derhal kendini toparlad. Renk vermemeye alarak yrmesine devam etti. Shannon, gen kzn kk ve gerilmi gibi durduunu zannettii ehresinin, babasnn frnndaki unlar gibi, bir anda bembeyaz kesildiini gayet net bir ekilde grmt. Miss Law, baklarn Shannon'dan karmak istiyordu ama, yapamad. Gzleri, o anda, irade kuvvetiyle, ok arzu etmesine ramen, gen doktorun gzlerinden ayrlamamt. Korkan, ekinen, gen adamdan rken bir hal vard bu gzlerde. Gnah ilemi insanlarda olduu gibi.. Shannon'un gzlerinde kuvvetli bir sihir varm ve o sihirden kendisini kurtaramyor-mu gibi, ona baka baka geliyordu. Bir ka saniye sonra da burun buruna gelmilerdi. O kadar burun buruna idiler ki, Shannon, gen kzn temizlikte kulland Windsor sabununun kokusunu bile duymutu. Fakat? Bir anda tatl bir ba dnmesi ile sarslmt gen adam. Neden byle olmutu? Niin sarslm, niin kendini kaybeder gibi bir havaya girivermiti? Ne oluyordu Shannon'a? Gsnde bir eyin nce dmlendiim, sonra da paralanp btn vcuduna yayldn hissetmiti. Damarlarndaki kann dolam sr'atlen-mi, kalbi hzl hzl arpmaa balamt. Bu hal, onun ins bulunduu heyecanlardan myd? Yoksa, bambaka, yepyeni bir ey miydi bu? Shannon, o anda, bunu tahlil edebilecek, farkedebilecek durumda deildi. lQ Bu heyecan nnda, gen kz, ayni sakin admlarla yanndan geip gitmiti. Shannon, karnnn alm, hayal ettii nefis yemekleri bir anda unutmutu artk. Fakat kz geip gittikten sonra da dnp bir sre arkasna bakamad. Korkuya, heyecana, tela, velhasl pek ok eye benzer hisler onu kskvrak, her tarafndan sarmt. Gen kzn soluk ehresinin bu kadarck grnmesi dahi onu altst etmeye, perian bir halde sokak ortasnda brakmaa kfi gelmiti. imdi de kendi kendine kzyordu. Neden kzla durup konumamt ? Cebinde para da vard stelik.. Kz yemee davet edip, aralarndaki gergin ve souk havay ortadan kaldrabilirdi. Yapt da olur budalalk deildi yani.. Bundan l frsat hi geer miydi ele? Allah kahretsindi, onun aklsz, dncesiz kafasn.. Hemen tamir etmeliydi bu haty.. Kzla konuup davet etmeliydi onu. Bu niyetle geriye dnd. Fakat kimseler yoktu ortalkta. Duyduu pimanlk ok daha bymt imdi iinde.. Kz oktan gitmiti. Aalarn arkasnda daha da kesifleen karanln iinde gzden kaybolmutu. Ne yapacakt imdi? Yine aptall yznden kz karmt. Kendine kzyordu. Ar bir kfrle kendisini itham etti. Azndan kan ok fena bir kelimeydi gerekten. Fakat o, bu kelimeyi bile yapt gafn derecesine kyasen hafif buluyordu. ylesine hiddetlenmi, kendisini ylesine bir thmet altna almt. Bundan sonraki dakikalar, onun, nasl, ne gibi bir dnceyle yaptn asla bilmedii, bilemeyecei ve izah edemeyecei bir hdiseye sahne oldu. Onu yapar

yapmaz da byk bir nedamete kaplm, kendi kendine yine lanet etmiti ama, i iten bir daha gemiti tabii., Hareketinin savunulabilecek hi bir taraf yoktu. Onun iin de savunmaa kalkmyordu. ok zamanlar sonra bile ancak kendi kendine itiraf edebildii bu acayip tutum, bu cidden garip hareket u idi. 131 Shannon, gen kz kardktan sonra kendini itham ederek yrmesine devam etti. niversitenin arka tarafnda bulunan o dar, eski sokaktan gidiyordu. Gecenin hi bir gzellii yoktu onun iin.. Halbuki ne kadar da gzel olabilecekti. Bir ara kendisini kilisenin yannda buldu. Tbbiyede okuduu zamanlar, talebeliinin ilk gnlerinde bu kiliseye pek ok defalar gelmiti. Hemen her gn, hatt... Hayatnn gayri muntazam karakterine, ruhunda esen altst edici frtnalara ramen imdi bile pazar yinlerine katlyordu Shannon. Kendinden uzaklatrlmasna imkn olmayan duygular hayata gzlerim at andan itibaren ruhuna ylesine ilemi, onu ylesini tesiri altna almt ki, arada srada, tatl ve ulv bir heyecanla buraya gldii, bir hatasn tamir ve kfran borcunu demek iin kilisenin kuytu kelerinde iini dkt oluyordu. Byle gnlerinde Shannon, kiliseden ayrlrken, kalbinin ferahlam, iinin aydnlanm ve huzura kavumu olduunu hissediyordu, tikad taraf, aslnda, tam bir mkemmellikte deildi. ocukluk hayatnda etrafn saran frtnalar, balangtaki imanl havay sr'atle datm, onu kararsz, pheci bir insan haline getirmiti. Uzun sre, kiliseden, din atmosferden uzak kalnn sebebi, o ocukluk gnlerinin Levenford'unda yayordu. Buna, bandan geen bunca ilere ramen, kendini zaman zaman kilisenin ats altna srkleyen bir kuvveti iinde hissediyordu. O gn de, nne geilmesi imknsz bir hisse kaplarak, daha akas, bir mengeneye sktrlm gibi olarak srklenmeye balamt. Ayaklarnn onu kilisenin bulunduu yere gtrmesi de bu srkleyi neticesinde mi olmutu, kesin bir ey bilmiyordu. Sadece irade d bir ruh hli yaayarak, adet kendiliinden kilisenin kapsndan ieri daldn hatrlyordu. O ok iyi tand buhur, mum ve rutubet karm koku genzine hemen doluvermisti. Shannon, kendini hemen o 3J2 vecd- istiraka yol aan uhrev havann iinde hissetmiti. Bu hislerin tesiri altnda da, kapdan girer girmez, adet, uursuzca elini cebine atmt. Byk bir kabahat iliyormu gibi bir hli vard. Eline gcr gcr onar ilinden ibaret kt paras gemiti. Onlar avcunda smsk tuttu, kard ve zerinde Saint Vincent de Paul yazl bir kutunun nnde durdu. Sonra da elini uzatp paralar iine att. O kadar ani, o kadar uur d bir hareket olmutu ki bu, kendisi bile akna dnmt. Fakat artk olanlar olmutu. Hayal ettii nefis yemekler bir anlk garip hlet-i ruhiyenin saikiyle artk hayalinde bile mevcut deildi. Birden geri dnd. Mihraba bile bakmadan koa koa kapya gitti, kendini dar att. Kendisini grm olan azizlerin ruhu iin dua etti ama, tatmin olmamt, iinde bir eziklik vard. Budalaln, ksa dakikalardan ibaret olan bir fasla ile bylece teselli etmi olmasn neye hamledeceini bilemiyordu. Tatmin edilmemi bir kafa ve doyurulmam bir mide ile yollarda koar adm yrrken kendi kendine lanetler savuruyordu yine.. Kafasz herif.. imdi o paray bul da, kendine refis bir ziyafet ek bakalm; kolaysa.. Shannon, bo midesinin strabm duya duya geirdii bir geceden sonra ertesi gn saat ikide kendisini Levenford'da buldu. Kafasnn ii karmakarkt. Cvd Nehrinin kysndaki bu kasabay yllar var ki grmemiti. Hani, bir bakma da hasret kalmt oraya. ocukluu, pek ok htralar ile bu kasabann sokaklarnda, tozlu yollarnda, krlarnda, dalarnda jtepele-lerinde gml idi. Nice yllar burada gemiti, rili, ufakl yabani otlarla kapl kl rengi okul binas, demir parmaklklarla evrili kk Bando kk, gemi havuzlarnn ykselen byk ekilleri, onlarn arasnda kocaman bir fil gibi ykselen ato Kayas ve nihayet t 133 kardaki Ben Lomond da.. Buralar, Shannon'un ocukluk senelerinin htralar ile dopdoluydu. Winton'da-daki talebelik yllarnda ondan sonraki zamanlarda

olsun, Shannon, zaman zaman Levenford'u hatrlam, oraya gitmeyi, ocukluk htralar ile babaa bir ka gn yaama ok istemiti. Fakat bir trl bu frsat elde edememiti. Kasabann sokaklarnda kendisini bulduu bugn de, aradan geen senelerin, bu kasaba ile arasnda mevcut balarn byk bir ksmn kopardn farketmi-ti. Bu ok ins olan muhitte bile kendisini daima bir yabanclk, bir yadrgama havas kolluyordu. Trenden indikten sonra, t senelerce evvel anne annesi ile bu kasabaya ilk geldii gn olduu gibi, ana caddeden yrmeye balad. Etrafa, en az o gnk kadar hayretle, yabanclk ekerek bakyordu. Kasabada bir hayli deiiklik olmutu. Bereket versin, ana caddenin ekli ve istikameti deimemiti. Yoksa kendisini eni konu armamasma imkn yoktu. Yukar doru yrmeye balad. Duncan Me. Kellar'n brosuna doru gidiyordu. Hastahanedeki isi bulmas iin kendisine mektup yazd adam Mc. Kellard. Yrrken, onunla nasl konuacan, neler syleyeceini kafasnda kurup duruyordu. Bu hlet-i ruhiye iinde etraf hi de cazip ve gzel grnmyordu, iinin kasveti ona her eyi kara, karanlk ve naho gsteriyordu. Her ey ona kuru, mnsz ve plak grnyordu. O ocukluk htralarnn tesiri altnda ok airane ve gzel bir yer olarak dnd Levenford bu muydu? Ne kk bir yermi meer buras.. Sonra da pek de pimi dorusu.. Her tarafta bir kirlilik, bir irkinlik gryordu Shannon. Kasaba halk da klk kyafetleri ve hareketleri bakmndan ok kaba grnl idiler. Shannon, gayri ihtiyari Ben yllarca bu kaba heriflerin iinde mi yaamm? diye sylendi. Bir ka dakika sonra Mc. Kellar'n brosuna varmt. Avu-134 katn, yllarca nce, onda ok muhteem intiba brakan brosu da, pek zavall bir ekilde klm gibi duran Hkmet Konann karsna bzlm gibi duruyordu. Svalan, boyalar dklm, kel bir kafa gibi srtp duruyordu. Fakat Mc. Kellar'n kendisinde yle mhim bir deiiklik olmamt. Burnunun etrafnda grnen mor damarlar belki biraz daha fazlalamt o kadar.. Salar da yine eskisi gibi ustura ile dibinden kesilmiti. Kafas prl prl parlyordu. Krl kalarnn altndan bakan gzleri fldr fldr dnyordu. Baklar yine donuk, kuru bir ifde tayordu. Hareketleri de eskisi kadar temkinli, ar ve gsterili bir heybetle doluydu. Shannon'u pek fazla bekletmeden yanma almt. Gen adam, geni maun masasnn karsndaki koltuklardan birine oturttu. Sonra da dnceli bir tavrla alt duda ile oynamaa, bir taraftan da Bu ocuun hli ne olacak? gibilerden onu szmeye balad. Koltuunun gerisinde, duvarda, Japon minyatrleri gibi desenlerle ilenmi bir dosya dolab vard. Dolabn, desenlerden grlebilen ksm da prl prl cillyd. Bu fasl sona erdikten sonra, ne sert, ne de fazla mfik olmayan bir tavrla Shannon'a hitap etti: Eeeee, anlat bakalm u derdini.. Ne istersin yine? Aslnda gayet normal, tabii bir soru idi bu belki ama, Shannon, Me. Kellar'm sesinde ok bariz bir honutsuzluk mevcut olduunu farketmiti. Bunu hissedince de birdaha moral bozukluuna uram ve normal bir igd ile kendisini savunma vaziyetine gemesi gerektiini dnm, ona gre hazrlkl bulunmaa karar vermiti. Byle garip bir ruh hli iinde Mc. Kellarm suratna bakmaya balad, syleyeceklerini dinlemeye hazrland. Bu esnada Shannon, kafasnn gayri ihtiyari yllar 135 ncesine kadar gittiini hissetti. O Mc. Kellar'm, bir gn sokak ortasnda eline bir konser bileti sktrm olmasndan bu yana, Shannon, bu Adamda kendisine kar daimi bir sevgi ve ilginin mevcut olduunu grmt. Bunu bir ok vesilelerle de izhar etmiti Mc. Keller.. Her hdisede onun tarafm tutmu, onu hakl karmt. htiyar Dandie'nin, tahsili iin brakm olduu paray byk bir drstlkle o idare etmi, talebelik yllar boyunca da bir baba yaknl ile ona hami olmu, byk bir samimiyetle onu irad etmi, tler vermi, almas iin gereken evki salamt. Fakat imdi? imdi ok ey deimi grnyordu. Mc. Kellar'n fizik ve fizyolojik deimezliinin tam zdd,

Shannon'a kar tavr deimiti. Onda, Shannon yznden sukut-u hayele uram gibi bir hal vard. Kafasn bunu im eder bir tarzda sallyor, gen adam susmakta olduunu grnce de, sabrszlkla, sinirlenmi gibi syleniyordu: Eee, hadi anlatsana, evld.. Ne istiyorsun, anlayalm... Shannon, adamn havasn anlamt. Bu durumda ona almann, sr olarak saklanabilecek baz eylerini ona anlatmann bir fayda salamayacana kanaat getirmiti. Bo yere ne kendisini, ne de adam yormama?-? daha iyiydi. Bir1 derdim yok, dedi. Bunu souk, kskn bir tavrla sylemiti. Mc. Kellar da bunu az ok kavram gibiydi. Nasl bir derdin yokmu?.. Bu ne biim cevap yle.. Derdin yoktu da niye o mektubu yazdn.. Galiba bir i istiyordun sen ama, teferruatn yazmamtn mektupta. Hadi, nazlanma brak da anlat derdini... Shannon, sinirlenmiti. Bana yardmda bulunma arzu etmediinize gre, anlatmam iin niye srar ediyorsunuz? 136 Kirn demi yardm etmeyi istemediimi.. Elbette isterim, ama... Biraz durakladktan sonra, yumuak olmasna a-lgt bir tavrla ilve etti. ocukluu brak.. Haydi syle bakalm... Shannon, kalbindeki acy unutmaa gayret ederek isteini dilinin dnd kadar anlatmaa alt, siz kalmasna sebep olan hdiseyi, ilm almalarn, Mc. Kellar' ikna edecek bir itina ile nakletti. Sonunda da: ite, durum bu, diye ilve etti. Anlatabildim zannediyorum. Ne kadar nemli olduunu siz de grdnz. Bu aratrmalarm yrtebilmem iin mutlaka bir hastahanede grev almam lzm. Baka trl baarya ulaabilmem adet imknsz. Adet imknsz derken, kendi ahs durumumla gerekli malzemeyi temin edemeyecek bir halde olmam kasdetmek istiyorum. Hastahanelerin imknlan ok msait tabii.. Ben byk, debdebeli bir ehir ve hastahane de istiyor deilim. Dalnair Hastahanesi benim aradm, mtevaz, kk bir yer., ilm aratrmalarmla uraacak vaktim olacak orada.. Bunu bana siz salayabilirsiniz.. Mc. Kellar hemen itiraz cmlesini yaptrd. Glerek: Sen galiba beni Babakan, hi deilse Salk Bakam filn zannettin galiba evld, dedi. istediim adam, istediim greve tyin ettirebileceimi kim syledi sana? Shannon bir an durakladktan sonra cevabn verdi: Ne Babakan, ne de Salk Bakam olmadnz biliyorum, Mr, Kellar.... Yalnz bildiim bir ey daha var. Byk bir hastahanenin bahekimliine talip olmadm. Benim istediidm mtevazi cretli bir mnhal, sradan kadroya almmamdr. Siz bu blgenin salk kurulu yesisiniz. Hatt bakanlk divannda ^grevlisiniz. Byle kk bir i iin sznz geer. Beni bu ie rahata yerletirebilirsiniz siz... 137 Mc. Kellar, amaza girmiti. Bu durumda kendini bu ii yapmaa mecbur hissetmiti. Fakat eline frsat gemiken, bir sredenberi kzmakta olduu bu delikanlya adamakll bir ders vermeliydi. Kalarn sert bir tavrla att, Shannon'u yle bir szd. Sonra da hiddetini daha fazla tutamam gibi bir halle patlad. Azna ne gelirse sylyordu. Sende hi utanma, sklma denen ey yok mu? Memleketin en muteber bir mesleinin adamsn. Bir de u haline bak.. u srtndaki eski elbiseye, u ayak-arndaki topuu anm, yamru, yumru bir hal alm papulara bak... Salarn uzam da uzam.. stelik doru drst bir tarak yz bile grmemi. Ceketinin dmeleri kopuk, gmleinin yakas yrtk... Pabucunun dibi de delinmi... Bu defa gerekten hiddetlenmiti Mc. Kellar. O hzla devam etti: Bana bak, efendi, bana bak.. Haberin ola.. Sen, benim iin de, kendin iin de korkun bir yz karasndan baka bir ey deilsin.. Sana doktor demek iin yz deil, bin deil, onbin ahit ister vallahi... Senin iin harcanan

emeklere yazklar olsun. Kim demi doktor diye? Bir serseriden kl pay kadar farkn varsa eekler gibi anrrm ben... Shannon, donmu kalmt. Bu beyni blsna inen taarruz karsnda kaacak bir delik bulamamt. Hi sesini karmad. Kzard, bozard. Renkten renge girdi, ama, hepsi o kadar ite... Kendini tutmak iin dudaklarn kemirip durdu bir de.. Cevap bile veremiyordu ama. Verseydi, her halde o da patlayacak ve bittabi her ey berbd olacakt. Mc. Kellar'n hiddeti fazlalatka dili de etrefille-iyor, asl menei olan isko ivesine adamakll kayordu. in kts, senin bu hle dmende bir tek Allah kulunun bile suu, kabahati yok. Sen kendi kafanla 138 bu hle dtn. Kendi sersemliinden, aknlndan.. Vallahi dnyorum da, hayretten kk dilimi yutmama ramak kalyor yani. Sen tut, byle gzel, fevkalde yaamaa ve kazanmaa msait bir meslek se.. niversiteden parlak bir ekilde diploma .al. Sonra da, daha meslek hayatnn ilk admlarnda, diplomadan daha, parlak takdirnameler, unvanlar, madalyalar kazan, iyi mevkilere ge. Sonra da.... Sonra da. Herkesin sana balad byk mitlerin hepsini birden yk, mahvet. Birdenbire tam bir serseri olup kver ortaya.. Akl ala ak ey mi bu yani? Shannon; tahamml hudutlarn aan bu ar szler karsnda terbiyesini muhafaza edebilmek iin gerekten insan st bir gayret sarf etmek zorunda kalmt. Fakat sonunda tahamml edemedi, Mc Kellar'a ar bir mukabelede bulunmamak, yal adam her eye ramen krmamak iin birdenbire yerinden kalkt. Anlald. Mr McKellar, anlald, dedi. Teekkr ederim ilginize. Msaadenizle gidiyorum ben. Allahasmarladk.... Fakat Mc Kellar birdenbire frlad yerinden. Otur.. Otur diyorum sa,na. Bir yere gidemezsin.... Shannon, korku ile kark bir hisse kaplarak hemen bu emre itaat etti. Sonra uzun bir sessizlik oldu. kisi de bir sre konumadlar. McKellar, hiddetine engel olabilmek iin byk bir gayret iindeydi. Kendisini glkle zaptedebildii belli oluyordu. Nihayet, ksk bir sesle, kendisini zorlayarak konuabildi : - Bir para ileri gittim belki ama, biraz evvel, hakkndaki fikirlerimi ak ak syledim. Bu intibalarla dolu bir insann sorumluluunu tek bama zerime alamayacam, almak istemeyeceimi her halde tahmin edersin. Onun iin, fikirlerinden istifade etmek zere buraya birisini davet etmi bulunuyorum. O da esasen seninle yakndan ilgilenen biri.. Grnce ok iyi tanyacaksn. Onun grlerine, akl- selimine ok iti139 mad eder, deer veririm. Biraz dur.. Onunla da kom-galm, durumu aydnla karacaz. MeKellar, bu szlerini bitirdikten sonra masann zerindeki zile uzand. defa uzun uzun ald onu. Birka saniye sonra kap ald. McKellar'n emektar ve vefakr odacs Miss Glennie ieri girdi. Hi bir ey sormad da, sylemedi de. Sadece ieri girer girmez at kapya doru dnd ve saygl bir tavrla eilerek odaya birisini buyur etti. Shannon, McKellar'n kimden bahsettiim bir para tahmin eder gibi olmutu. Kapdan gireni grnce bu tahmininde yanlmam olduunu bir kerre daha grd. Kader gibi deimez, akbet gibi amaz bir insand karsndaki.. Haminnesi; Mrs. Lackie.,.. zeri siyah boncuklarla benek benek o tarih atks omuzlarnday-d. Ayaklarnda yine lastikli mesleri, elinde de ssl, krep eldivenleri vard. Shannon bir anda dnd. Btn akraba darmadand. Hepsi uzaklara ve her biri baka baka yerlere dalmlard. Levenford'-da bir tek Mrs. Lackie kalmt. Olu, yani Shannon'ur. annesinin babas, salk mdrlndeki memuriyetinden emekliye sevkedildikten ksa bir sre sonra vefat etmiti. Fakat Mrs. Lackie, ne Levenford'u, ne de eski evini terketmemiti. imdi tam 84 yandayd kadn. Fakat hl, bedenen son derece dinti. Btn akl melekeleri yerindeydi. Bu

gerekten salam ve hi ykma-yacakm gibi duran haliyle, enkaz haline gelmi olan bir ailenen en kuvvetli ve yegne temel direi olarak dimdik duruyordu. htiyar kadn ieri girince MeKellar hafife yerinden kalkmt. Mrs. Lackie, onu ba ile selmladktan sonra Shannon'un yan tarafnda bulunan iskemlelerden birine oturdu. Aralarnda 2-3 metrelik bir mesafe vard. Oturuu dimdikti. Gayet ciddi ve vakur bir hali vard. Bir ka saniye sonra ban hafife Shannon'a do-140 ru evirdi. Bu bo bir bakt. Shannon'a hi ainalk vermedi. Krklar derin, sar ehresinde, gen doktor, kadnn kendini tandna dair bir almet farkedemedi. Mrs. Lackie, yllarca nce olduu gibi, iinde parasn tad keseyi yine elinde smsk tutuyordu. Hemen hemen hi. bir eyi deimemiti. Salarn bile eskiden olduu gibi tam ortadan ayrmt. Biraz seyrekle-mi, dklmt ama, 84 yama ramen bir tek beyaz tel grlmyordu. Dudann stndeki ben'in kvrk tyleri bile aarmt. Kadnn, dilerini gcrdatarak ses karma deti de gememiti. Kadnn ehresindeki sual soran ifdeyi grnce MeKellar hemen, konuya girmek mecburiyetinde kald. Gzlerini bir sre, nce Shannon'a dikti, sonra da Mrs. Lackie'ye evirdi ve : Efendim, baknz, durum u.... Konuya resmen el att. Bu mukaddemeyi duyan Haminne, kilisedeymi de, ar, fakat gzel bir vaiz dinlemeye hazrlanyormu gibi bir tavr taknd. Ban nne edi ve antasndan nneh' bir lokum kararak azna att. MeKellar devam etti : te bizim Robert'imiz bu.. Karmzda.. Fakat keke bu ekilde olmasayd karmzda.. Siz daha iyi biliyorsunuz, o kadar yardm ve ilgi gren ve nnde o kadar msait, iyi istikbal imknlar bulunduu halde, o imdi karmzda boynu bkk ve meteliksiz bir insan olarak oturuyor. Shannon, gayri ihtiyar Yalan deil.. diye geirdi iinden. Gerekten durum bu idi. Cebinde metelik yoktu. Dn bileti, para saylmamak artiyle. Onu da ok zaruri bir durumla karlamak ihtimalini dnerek garantiye almt gen doktor. Yoksa, o dn biletinin parasnn da u anda kilisenin teberru kutusunda uyuklamasna veya, daha dorusu, bir papazn cebine aktarlm olmasna hi bir kuvvet engel olamazd. 141 Bu szler Shannon'dan ziyade ihtiyar kadn zerinde etki yapmt. Haminnesi durumun vahametini bir anda kavram ve zgn bir tavrla kafasn nne emiti. Avukat McKellar ayn cidd tavrla szlerine devam etti : niversitede gl gibi bir ii vard. Asistanlk yapyordu. Ne olmusa olmu, ayrlm bu grevinden.. Ben biliyorum, ok iyi tanyorum onu.. Dikkafal bir insan. Halbuki biraz yumuak, itaatli, hatr dinleyen bir kimse olabilse, ona yardm edecekler pek ok.... Fakat yapmyor. phesiz ki kafasz, budala bir ocuk deil. Gayet prezantabl bir gen de ayni zamanda. Kendisini tanyanlar zerinde ok msbet intibalar brakyor. alkanlna alkan da.... Demek ki, arzu etse, pek l muvaffak olacak. Biraz duraklad. Sonra da eseflenir gibi bir tavr taknarak yle konutu : Kendisine elli bin defa syledik. Buras senin memleketin saylr. Gel, burada otur. Bir muayenehane a. Senelik kazanc su iinde bin sterlini geer. Gn gelince de hanmck bir kzla evlendiririz onu. Ev-bark sahibi olur, oluk-ouca karr. Kendisini sevenlerin ok arzu ettikleri gibi ehrin ileri gelenleri safnda mmtaz bir mevkie de ykselir. Fakat sanki biz bunlar onun iyilii iin istemiyormuuz, onu sevdiimizden sylemiyormuuz gibi tavrlar taknyor bize. Bizim bu cazip, gzel tekliflerimizi bir kalemde silkip atyor da, gidiyor, ham hayaller peinde koup duruyor. Sittin sene, bu iten eline bir ey gemeyeceini, bundan hi bir kazanc olmayacan dnemiyor nedense. u hline bakn. Btn bunlar yapabilecek ve baarabilecek adam, imdi bana gelmi, kk, hcr bir hastahanede kk bir grev iin iltimas dileniyor. Eline geecek para da ne? Ta atlasa senede 120-130 sterlini gemeyecek bir mebl. Bunu ayda kazanabilecek adam, senede bu paray elde etmek iin urayor. D-142 gnn hlini. stelik de orada krlenecek, hayat kflenip gidecek..

Shannon, konumann burasnda itiraz etmekten kendini alamad : Bir noktada yanlmakta olduunuzu size hatrlatmak mecburiyetinde kaldm iin zr dilerim efendim, dedi. Ben o hcr hastahanede, yapmak istediim ok nemli bir ii baaracam. O i beni krletmeyecek, kflendirmeyecek bilkis bana ok eyler, hem de byk eyler kazandracak. Siz hep madd ller, iinde dndnze gre, ben de bu defalk ayni ly kullanmalym. Levenford'da kalmak suretiyle sahibi olacam hretin ok daha fazlasn, ok daha byk an ve erefleri bu almam bana getirecek, emin olun.... Avukat hiddet iinde omuzlarm silkerek cevap verdi : Maallah.. Maallah, delikanlmz hl o ham hayallerin peinde yuvarlanp gidiyor. Yegne ve en byk kusurun da bu senin Shannon.. yle hayalperest bir insansn ki, akl-sr ermez. Senin gibisini grmedim ben dorusu.... Shannon, birdenbire hi ummad bir mdahale ile karlat : Pek o fikirde deilim ben.... ihtiyar kadn ilk defa olarak azn amt. Baklarn hi Shannon'a evirmemiti. Hep avukata bakyordu ve onunla konuuyordu. Devam etti : Robert henz ok gen saylr. Belki genliinden, belki de hakikaten kendine gvendiinden talihini byk meselelerde denemek istiyor olabilir. Bunda anormal bir cihet de yok bence. Bizim, onu basit bir doktor olmaya zorlamamz hi de doru deil. Sonra mrnn sonuna kadar bizi affetmez. Shannon gzlerine de, kulaklarna da inanamyordu. Hayretler iindeydi. Haminnesi, Mrs. Lackie'ydi bunlar 143 syleyen ha?. Yni Shannon'un en fazla anlayszlk umabilecei insan ha! Ama aknlk sade Shannon'da deildi. Avukat McKellar da, Mrs. Lackie'den byle bir k ummamt. Yal kadnn kendinden tarafa kacana o kadar emindi ki, bu szler ani bir ok tesiri yapmt zerinde. Fakat Mrs. Lackie bu durumlara alkn bir eda ile konumasna devam etti. McKellar da, aval aval, az hayretten bir kar ak vaziyette onu dinliyordu. Hdiselerin zerine eilirken, onlar deerlendirirken, bz eski eyler zerinde de durmak gerekir. Hi bir ey birdenbire olmu deildir. Hereyin bir gemii, ve o gemie dayanan sebepleri vardr. Bu durumda da byle dnmek mecburiyetindeyiz. Unutmamamz gerekir ki, Robert'in ocukluu, ok tarafl etkiler altnda gemitir. Onun, bu etkilerden kurtulmas her eyden nce zamana mtevakkftr. Bence biz de ona bu zaman tanmalyz. Bir sre beklemeliyiz. O etkilerden zamanla syrlabilirse ne l.. Kurtulamad takdirde de.... Yal kadn yutkundu. Biraz durdu. Shannon, kafasn nne emiti. Haminnesinin szn nasl balayacan biliyordu. Nitekim bir iki saniye sonra kadnn azndan u szler kt : ....O vakit hi bir eye itiraz edemeyecek duruma gelir. Bizim artlarmz kabul etmekten baka kar yol bulamaz.... Avukat McKellar, henz aknlktan kurtulabilmi deildi. Mrs. Lacki'ye tuhaf tuhaf bakyordu. Dudaklar aa doru sarkmt. Masann zerindeki byk cetveli eline alm, yava yava onunla oynuyordu. Arada bir de gzlerim yal kadna eviriyordu. Fakat o da durumu kavram gibi idi. iinden Mrs. Laekie'ye hak vermiti. Gerekten Shannon'a bir imkn daha gerekiyordu. 144 Gen doktor bu ksa skttan faydalanarak atld. Haminnemin bu mtalas gerekten ok yerinde. Sizden rica ediyorum. Bana Dalnaire'deki bu grevi temin edin. Eer muvaffak olmaz da tekrar size gelmek durumunda kalrsam, sz veriyorum, teklifinizi kabul edeceim. Ne isterseniz yapacam o zaman.. eref sz bu.... Mc. Kellar yumuamt. Kalarnn altndan sayg ifde eder bir ekilde yal kadna bakt. Bir hnk nidas kmt azndan. Ama mns pek sarih bir ses deildi bu.. Mrs. Laekie'ye kesin fikrini renmek istiyormu gibi yle bir daha bakt. Bunu gren kadn da tatl ve munis bir tavrla fikrini syledi : Bana kalrsa, Robert'in teklifi, yle pek yabana atlacak cinsten deil. Hi de fena bir ey olmaz her halde.. Shannon, sevincinden nerdeyse etekleri zil alacak raddelere gelmiti, ihtiyar kadndaki bu olgun ve anlayl hava onu t kalbinden sarmt. Ona ne kadar

teekkr etse azd. Yal kadnn ehre hatlarnda huzura kavumu insanlarn manl ve tatl rahatl belirmiti. Avukat Mc. Kellar, gayri ihtiyar tekrar hafif bir ksrkle genzini temizledi. Arkasndan da, kararsz grnmeye alarak : - Vallahi, dedi, bilmem ki? Bana kalrsa.. ey.. Eri sonunda fikrini deitirmi gibi kesin bir tavr taknd ve yle devam etti : Madem ki, yle istediniz, yle olsun.. Pek l.. Sonra da Robert'e hitaben dedi ki : Bana bak, Robert.. Sana bu grevi mutlaka temin ederim eklinde bir ey syleyebilecek durumda deilim. Bu szm kesin bir vaad telkki etme. Fakat elimden geleni yapacama da emin ol.. Hastahanenin idare Meclisi Bakan Mr. Matser'i yakndan tanyorum, ok iyi ahbabmdr. Kendisiyle konuacam. Tabii, seni de methedeceim, inallah hallederiz. Halledebildi145 .. y. harfi harfine tut." " '-" -'.-. .- "* """ ama, bu kadnn KaramvAo, ____ leri ortadan srtyordu. Seneler sanki hi gememi gibi oluyor ve Robert, yine o kk ocuk olup kveri-yordu. Bu kadnn yannda kendini adamakll klm hissediyor, eziliyor, sklyor, utanyordu. Bir garip eydi bu. ihtiyar kadn rahat bir tavrla torununun koluna girdi. Shannon derhal anlamt. Btn gnn artk bu kadnla geirmeye mecburdu. Kolunu yle bir tavrla tutmu ve yle bir tavrla girmiti ki, Shannon, bunun byle olacan hemen kavramt. Evet.. Btn gn onunla geirecekti, ihtiyar kadn, o yarm asr gemi hayatnn verdii tecrbelerle dilini yle ustalkla kullanacakt ki bu btn gn zarfnda, Shannon'un ne ettiini, hayatnn btn teferruatn renecekti. Yanyana, kolkola yrmeye baladlar. Azametli bir tavrla gidiyorlard. imdilik hi bir ey de konumuyorlard. Fakat ihtiyar Mrs. Lackie'nin hareketleri yava yava Shannon'u hkimiyeti altna almaa yetiyordu. Kilise caddesine sapacaklar srada, yal kadn torununun kulana eildi. Bu hareket, bandariberi irdesini kullanarak haminnesine teslim olmaa niyetli Shannon'un son mukavemet barajn da ykmt. Mrs. Lackie, derhal bir haminne oluvermi ve Shannon'u, onun fikrini almaa bile lzum grmeden, hkimiyeti altna almt. ilk iimiz sana bir dzen vermek olacak.. Bir kere u, zerindeki partal elbiseyi atacaz. Kooperatif maazasndan srtna adamakll bir elbise alrz. u her taraf anm, delinmi olan pabular da yenileriz. Gmlein, kravatn keza.... Greceksin, yavrum, seni bir iki saatin iinde insan klna sokacam ben. Anladn m? Bylece, ulu orta tarizlere hedef olmaktan kurtulursun. Hakiki bir doktor hviyeti tarsn. 147 146 Shannon, haminnesine syleyecek tek kelime bulamamt. Aslna baklrsa, onun haliyle alay eden McKel-lar da, imdi stn ban dzeltmesini isteyen haminnesi de yerden ge haklyd. Hi de bir doktor hli yoktu Shannon'da. Hi bir eyine dikkat ve itina gstermiyordu. Bu denli hrpanlik de gerekten bir doktora hi yakmyordu. Haminnesinin szleri bittikten sonra kendi kendine yle bir dnd. Kendisini maazada, tezghtar kzlar tarafndan elbisesinin ve ayakkabsnn ls alnrken tahayyl etti. Haminnesinin de karsnda olduunu tasarlad. imdiden souk souk terler dkmeye balamt. Bu srada ihtiyar kadn tekrar torununun kulana eildi. Aznn nane kokulu scak nefesi Shannon'un burnuna geldi. Eeee, Robert, dedi. imdi de biraz sohbet edelim. Ha, ne dersin? nce bana u Law dedikleri kzdan bahset bakaym..

IKNC BLM I Tren ddn defa kesik kesik ttrdkten sonra istim brakt. Yava homurtularla istasyona girdi. Buras Dalnaire'di. Shannon'un yeni grevinin bulunduu yer. Mc Kellar'n yardm etkisini yapm ve gen doktor ilm almalarna uygun bir yer olarak istedii has-tahnedeki greve kavumutu. Vagon'un penceresinden istasyondaki , be kiiden ibaret kalabal gzleriyle tarad. Pek yle kendisini karlamaa gelmi bir adama benzer birini bulamad. Bavulunu aldktan sonra trenden indi. istasyon binasna yaklat srada karda bir adamn ona alc gzle bakmakta olduunu grd. Yryn o yne Devirdi. Adam onun kim olduunu anlamt. smim, Pim, efendim, Peter Pim, dedi. Dlnaire Hastahanesine yeni tyin edilen doktor sizsiniz galiba.. 148 Shannon rahatlamt. Geri Hastahaneyi bulmas pek de g olmazd ama, bunun bir sr teferruat vard ki, ite ondan kurtulmutu. Cidd, biraz da yumuak olmaa alan bir eda ile cevap verdi : Evet.. Ben doktor Robert Shannon-Adam, biraz da isteksiz bir davranla Shannon'un elinden bavulu ald. yle buyrun, efendim, dedi. Bu taraftan.... Pim, hastahanenin shh imdat arabasnn ofryd. Ayni zamanda hademelik grevini de yapyordu. Ufak, tefek ayak ilerinde istihdam ediliyordu. Yrdler. Shhi imdat otomobili istasyonun nnde bekliyordu. Kaplar pirin tutamakl, beyaz boyal bir arabayd. Eski model bir Argyll'di. Fakat beyaz boyalar yer yer ve bir hayli dklm, bu yzden otomobil yank bir surata dnmt. Daha ziyade bir cenaze arabas grnnde idi. Bir tek, camlan prl prl parlyordu. Adam bavulu otomobile yerletirdikten sonra Shan-non'a ofr mahallini iaret etti. Gen adam kapy kendisi aarak oturdu. Pim, ofr mahallinin ayak konan ksmndan ald kolu motora takp bir ka defa evirince makine ilemeye balad. Sonra yerine geti. Otomobil ani ve sert bir silkinile ileri atld. Etraf eski, khne evler, kk, pis bir ka dkkn, bir ka kire oca ve terkedilmi bir tula harmanndan ibaretti. Sanki, amurlu mecram temizlemek iin mtemadiyen rpmyormu gibi akan bir dereyi arkalarnda braktlar; yar kye, yar kasabaya benzeyen bir yere geldiler. Her taraf amur deryas halindeydi. Fakat gz alabildiine imenler, baharn ilk gnlerinin ne'eli havasn tayordu. Gen doktor, otomobilin ofr mahallindeki sert kanapenin zerinde oras, buras acya acya, sarsla, sarsa giderlerken, arada bir, ofre yan gzle bakmak149 tan kendini alamyordu. Adam hi konumuyordu ve bu Shannon'un merakm tahrik ediyordu. Pim'in ehresinde uyuuk, miskinlik dolu bir ifde vard. Ne ehre hatlar, ne baklar veya hareketleri bir mn tayordu. Sadece, bir Buda heykeli gibi dimdik duran, sadece elleri ve ayaklaryla otomobilin kumandasn yrten bir ofrd. Bu hal, Shannon'u, bir ey sorarak sessizlii bozmaktan korkutuyordu. Bir sre bu ruh hli iinde kald Shannon. Fakat sonunda niyeti bozdu. Bozarken de, adamn gururunu okayarak ie girimenin daha mnasip olacam dnd. Maallah, dedi, otomobil biraz eskice galiba ama, ok da salam, dayankl bir eye benziyor. Adamn direksiyondaki hareketleri, otomobilini ne kadar ok sevmekte olduunu ortaya koyuyordu, yle bir alml ve edal araba kullan vard ki, Shannon, bu hkmnde yanlmadn anlad. Pim, nce sessizlii muhafaza etti. Cevap vermedi. Sonra gzlerini yola dikti. Uzun uzun dnerek konuuyormu gibi bir tavr taknd. Evet, dedi, ok salam bir arabadr. Hastahane-nin emektardr. Sonra ben de iyi bakarm ona. Makine, motor gibi eyleri ok severim de.... Shannon iinden Sylediklerine baklrsa, bu adam benim iime bir hayli yarayacak.. diye geirdi. Dost edinmek, yeni geldii bu yabanc yerde, grevi

ve seviyesi ne olursa olsun, baz kimselere kendini sevdirmek mecburiyetindeydi. Onun iin de mtevaz bir tavrla konutu. Her halde iyi ahbap olacaz sizinle., dedi. ster miydiniz byle bir dostluu? Pim, hi bir hareket yapmadan tekrar uzun, uzun dnr gibi bir tavr taknd. Bir sre sonra da fsldar gibi konutu. Mmkn, tabi. Anlaabileceimizi sanyorum, efendim. Hem, aslnda insanlarn birbirleriyle anlama150 malar iin pek sebep de yok ya.. Sonra benim, bu anlamay kolaylatrmak iin elimden geleni yapacamdan da emin olabilirsiniz.... Her zaman yle olmutur zira.... Bir viraja gelmilerdi. ofr frene basarak arabay biraz yavalatt. Bu durumda ksa bir sessizlik olmutu. "Viraj aldktan sonra, Pim, szlerine devam etti. Sizden evvelki doktorla, Mr. Haines'le aramz ok, ama ok iyiydi. Gerekten, ok ho, ok iyi bir insand u Dr. Haines.... Onun iin de buradan ayrl beni ok mteessir etti. Pim'in, kendinden evvelki doktoru methetmesi, bu konudaki szlerinin biraz da dokunakl olmas Shannon'u skta mecbur etmiti. Bir sre de yle kaldlar. Hi konumuyorlard. Bu srada dar dik bir yolu kmaa baladlar. Emektar motor, yokuu homurdana homurdana glkle kabiliyordu. Yoku bitince de akl deli genie bir dzle vsl oldular. Karda, iki yz metre kadar ilerde temiz grnl, irin bir ka tula bina gze arpyordu. Hastahanenin binalar idi bunlar. Pim, arabay binalardan en byne doru srd, kapsna gelince de hafif bir fren yaparak durdu. ofr mahallinin iki kapsndan iki adam indi. Pim, arka tarafa geerek Shannon'un bavulunu indirdi. Gen doktor, kapda kendisini karlayan ksa boylu bir kadna doru yrd. ehresi gneten adamakll yanm bir kadnd bu.. zerindeki resm elbiseden hemire faslndan biri olduu anlalyordu. Merdivenlerin en st basamanda durmutu. Bandaki beyaz boneyi, rzgrdan umasn diye bir eliyle tutuyor, bir taraftan da tebessm ederek Shannon'a bakyordu. Gen doktor, basamaklar ar ar ktktan sonra kadnn karsnda durdu. Hastahanenin Bahemiresiydi kadn. Mte-bessim bir ehre ile elini uzatt. 151 Dr. Shannon'la erefyb oluyorum, zannederim, dedi. Ben Miss Trudgeon.. Dalnaire'in Bahemiresiyim. Hastahanemize ho geldiniz, efendim. Bu merasim srasnda Pim, suratn ekiterek yanlarndan gemi, elindeki bavulla ieri girmiti. Bahemire ne'eli bir hava iinde ieri buyur etti. Gen doktor, daha etrafna gz atmak frsatm bulamadan Bahemirenin peinden srklendi. Kadn, Shannon'u ikametine ayrlan daireye gtrd. Ana binann dousuna den daha kk bir binadayd bu daire. Bir yatak odas ile, bir alma odasndan mrekkepti. Kk bir de banyosu vard. Shannon, yerini gerekten beenmiti. Burada rahat edebileceini anlamt. Bahemire bir hayli heyecanl, hareketli bir kadnd. Shannon'u bir ka dakika istirahat etmeye bile brakmadan peinden dolatrd durdu. Btn hastahane-yi, ek binalarm, amarhanesine varncaya kadar her taraf bir solukta gen adama gezdirdi. Hastahane pek byk bir yer deildi. dare binasnn etrafna, bir dikdrtgenin birer kelerini tekil edecek ekilde serpitirilmi gibi duran 4 tli bina daha vard. Bunlardan biri, genel olarak, eitli, sri olmayan hastalklarn tedavi edildii yerdi. Dier de kzl, kzamk ve difteri hastalklarna tahsis edilmiti. Hastahanenin taksimat durumu bir hayli iptidaiydi, yle modern bir zihniyetle hareket edilmemi olduu besbelliydi ama, binalarn hepsinde de gze arpan an temizlik bakm iinin ehil ellerde olduunu gsteriyordu. Hasta koularnn hemen hepsi de eski tarz ve ekilde idi. Fakat deme tahtalar fevkalde gzel cil-lanmt. Duvarlar ve tavanlar da bakml, tertemizdi. Yataklar, araflar, rtleri de gcr gcrd.

Hastahanede pek fazla hasta bulunmuyordu. Ekserisini de ocuk yata saylabilecek kimseler tekil ediyordu. Hepsi de bir rnek, krmz gecelikler giymilerdi. Yatak! arnda dorulmu va.ziyette oturuyorlar, 152 birbirleriyle sohbet ediyorlard. Shannon'la Bahemire yanlarndan geerken selmladlar, onlara tebessm ettiler. Hastahane binasnn pencereleri uzundu. Byk camlardan ieri bol bir gne dklyordu. Gen doktor, gayri ihtiyari, bu hastahanede yaayaca gnlerin ok iyi geeceine dair iinde hisler uyandn far-ketmiti. Hemirelerin de mkul, sakin ve cana yakn kimseler olduunu grmt. Bu yzden iinde uyanan emniyet hissi daha da kuvvetlendi, ine ferahlk doldu. Shannon, rzgrl, yksek bir tepede bulunan ve vadideki kylere kubak bakan bu hastahanenin, ok faydal bir messese olduu intiban edinmiti. Mtevaz imknlarna, kklne ramen, hastahanenin blgede gerek bir ihtiyaca cevap verdiini, muhitte ok iyi bir tesir brakm olduunu gen doktor zaten biliyordu. Byk, ana binann nne ktklar zaman, Shannon, daha dikkatle seyrettii manzara karsnda samimi bir hayranlk duymutu. Kendi kendine Ne gzel yermi buras.. diye sylendi. Fakat aalarda bir garip bina grd. Hastahanenin igal ettii arazi iindeki bu binann ne olduunu rnerak etmiti Shannon. Bina, hastahanesinin pavyonlarn tekil eden 4 binadan bir hayli aalarda idi. Demir kaps, pencerelerinin demir parmaklklar paslanm, yer yer ryp dklm bir bina idi bu.. Terkedilmi grnyordu. Etrafn hemen hemen tamamiyle bodur aalar, yabani otlar sarmt. Miss Trudgeon, o kk gzlerinde kvlcmlar okunan keskin zeks ile Shannon'un tecesssn hemen kavram ve onun sormasna lzum brakmadan izahatn vermiti. O grdnz bina bizim iek hastalna yakalanm kimseleri tedavi ettiimiz yerdi. Yni iek hastalan kouu.. Fakat imdi oray hi kullanmyoruz. Zira be seneden beri blgemizde bir tek iek vak'asna 153 bile tesadf edilmedi. imdi ierisi bombo.. Onun m de size orasn gezdirmeye lzum grmedim. Zaten etrafn kaplayan defne aalarndan bina doru, drst grlemiyor bile........ Miss Trodgeon, bilhassa iek hastalklarnn be senedenberi blgede grlmemi olduunu sylerken bariz bir ekilde gurur duymakta olduunu ortaya koymutu. Sonra Shannon'u tekrar ieri soktu. Haaa, dedi, size gstereceim bir iki yer daha vard.. Unuttum onlar.... Onu kolundan ekerek srkledi. Bu defa da hastabakclarn istirahat salonu ile mutfa ve misafir kabul salonunu gen doktora gsterdi. Oralar da, dierleri gibi prl prl, tertemizdi. Her tarafta, ayn itinal ilgi, ayni lekesiz temizlik kendisini derhal belli ediyordu. Shannon, grdklerinden dolay bir hayli memnundu. Fakat biraz sonra bu memnuniyeti, yerini, daha byk sevince terkedecekti. Nihayet, dierlerine nazaran daha geni ve daha <dp kokan bir odaya geldiler. Burada, odann tam ortasnda, boydan boya tahta bir uzun masa, eitli lt ve edevat, porselen kapl iki lavabo, duvara dayal bir ka cill masa ile iki tane de sra vard. Shannon, bu odann ne olduunu derhal anlamt. Onun iin de alc bir gzle etraf szmeye balamt. Bahemire sakin bir tavrla oda.y tantt. Buras da deney laboratuarmz Mr. Shannon, dedi. Fena deil, deil mi efendim? Fena deil de ne kelime.. Shannon, bu odaya, grr grmez vurulmutu. Onun dvas, gayesi, hedefi her eyi bir oda idi; byle bir laboratuar.... Hi tereddtsz hkmn verdi. ok.. Hem de ok gzel, dedi. Fazla bir ey sylemesi, beendiini daha kuvvetli kelimelerle ifdeye kalkmas zaten doru olmazd. Ama 154

iinden te, benim aradm ideal yer.. Tam almalarm yapabileceim bir laboratuar.. Daha ne isterim? diye geirmekten kendini alamad. Ksa bir sre sonra geri dnd srada da, laboratuarda kendine ayraca yeri, alaca tertibat tasarlamakla meguld. Oray, kendine o kadar uygun bir yer haline getirecekti ki Orada idealini yaratacakt. Sonra Miss Trudgeon, onu odasna davet etti. Shannon, kabul etmek istemedi ama, Bahemirenin srarlar karsnda dayanamad, bir ay imeyi gze ald. Ovaya bakan, geni, aydnlk bir odayd buras.. Feraht, insann iine kasvet deil, rahatlk ve huzur alayan bir atmosferi vard. Bir kede genie bir divan, bir ka koltuk ve sandalya vard. zerleri dall basmalarla kaplanmt. Kapdan girince saa isabet eden duvarn nnde bir piyano vard. zerindeki cini bir vazoya konca halinde bir ka iek konmutu. Smbller de o kadar gzeldiler ki.. Hastahanenin dier odalarndan ok daha gzel, temiz ve bakml idi buras.. Shannon, divana oturdu. Miss Trodgeon, karsndaki koltuklardan birine.. Bahemire bir iki dakika sonra duvardaki bir zile dokundu. ok gemeden, bonesi ve nl kolal ve beyaz bir kz girdi ieri.. Yanaklar al, al'd kzn. Bir kyl kz olduu anlalyordu. Miss Trudgeon, kz, Shannon'a tantt. Bu Katie'dr, dedi. Mterek hizmetimizdir. Ayak ilerimizi o grecektir. Sonra gen kza dnd. Hastahanemizin yeni doktoru Mr. Shannon.... dedi. O da hastahanede ikamet edecek. Haberin olsuji;. imdi sen bize ay getir bakalm kzm.... Aradan be dakika gememiti ki, gen kz, elinde bir ay takm olduu halde ieri girmiti. Hemen ora-ckta kk bir masa donatt. Miss Trodgeon da, bir yandan Shannon'la konuuyor ,bir yandan da misafirperver bir ev sahibesi tavriy155 le Shannon'a ikramda bulunuyordu. Gen doktora, frndan henz kt belli, nefis bir kek ikram etti. Sonra da : in ayn m tercih edersiniz doktor Bey, yoksa Hindistan ay m? diye sordu. Shannon'un cevab normaldi. ay zerinde ihtisasm yoktur, Miss Trogeon.. Onun iin hangisi olursa olsun, benim iin fark etmez.... Miss Trodgeon, hareketli bir kadna benziyordu. Elli yanda rahat gsteriyordu. Shannon'a hayat hikyesinin bz taraflarn ayak st, orackta anlatmt. Sylediine gre, Dalnaire hastahanesine gelmeden nce 10 sene kadar Bengal'de asker bir hastahanede hastabakc olarak almt. Shannon, yal fakat hareketli kadnn ehresindeki mtehakkim grnn, kaln hatlarn ve tunlam derisinin o yllarn htras olduunu tahmin etmiti. Gen doktor, sesinde ve hareketlerinde bir asker st'n hal ve tavrm bulmutu ki, bu havay da o yllarn tesirine balamt. Bahemire nde, kendisi arkada, koular dolarken kadnn iri memeleri, omuzlarnn kpr kpr kprdan, yuvarlak ve hatr saylr genilikte olan kalalar dikkati ekmiti. Bu, kadnn, kadnca taraflann hatrlatmt Shannon'a.. Fakat imdi, bu hareketleri bambaka bir adan grmesi gerektiine kanaat getirmiti. Kadnn samimi hareketlerinin, grltl kahkahalarnn, ani ve kesin ifadeli hareketlerinin bir hastahane personeli kadna deil, daha ok kla adam bir insana ya,kacam dnyordu. Bu grnde hakl idi de.... Kadnda, kendisini Dalnaire'nin sahibi gibi telkki eden bir hal vard. Bu, btn konumalarnda kendisim belli ediyordu. Bunda kendisine ait bir eyle iftihar ettiini belirten hareketleri bilhassa rol oynuyordu. Onun iin de Shannon'a bilhassa br sual tevcih etti. Hemen her tarafn gezdiniz hastahanemizin.. Acaba eksik bir eyler gznze iliti mi, Mr. Shannon? 156 Shannon, hem kadnn hlet-i ruhiyesini anladndan, hem de gerek hislerini belirtmek durumunda olduundan rahata konutu. Hangi eksikten bahsediyorsunuz, Miss Trodgeon.. ok gzel, fevkalde bir hastahane buras.. Byle iyi bakml, tertemiz, her eyi tamam bir yerde alacam iin kendimi bahtiyar addediyorum.

Bahemire, kendinden emin bir ifde ile sorduu suale, byle bir cevap alacan esasen bildiini im eden bir hava iinde, yar mstehzi bir tarzda tekrar konutu : - Bu kk, mtevaz hastahanemizi beendiinizden son derece memnun ve mtehassis kaldm, Mr. Shannon, dedi. Tabi, dier modern hastahanelere pek benzemiyor ama, bir iki kurnazlk numaras ve manevra ile ileri yoluna koymaa altm. Hastahaneyi bugnk durumuna getirinceye kadar az da uramadm hani.... Bu i iin her eyimi ortaya koyduumu, btn gayretimi sarfettiimi rahata syleyebilirim. ok yoruldum, ok mcadele ettim ama, baardm da.... Bizim imknlarmzla bu hastahanenin bu hle gelebilmesini aslnda mucize nazar ile bakmak lzm.. Bahemirenin bu szlerine Shannon, bir iki mrlt halindeki tasvip hecesi ile ancak cevap verebildi. Ondan sonra da tuhaf bir sessizlik ortal kaplad, kisi de, syleyecek sz bulamaz bir halde balar nlerine eik dnrlerken, onlar bu mkl durumdan kurtaran bir ey oldu. ok gemeden kap hafife vuruldu. Hemen toparlanan Miss Trudgeon, rahatlam bir tavrla seslendi. Buyrun... Shannon da gzlerini kapya dikmiti. Dardaki el, kapnn tokman grlt ile dndrd. Kzl sal, uzun boylu bir gen hemire girdi ieri. Gen kzn mtebessim ehresi Shannon'u grnce birden donuklat. Biraz da utanm, sklm gibi br 157 hl gelmiti zerine.. lk defa grd Shannon'un bu hastahaneye, hususiyle Miss Trudgeon'un odasna ne maksatla gelmi olabileceim dnyor gibiydi. Gen adamn bir gnl maceras ile ilgili olarak Behemire-yi ziyaret etmesi ihtimalini de dnmt. Fakat nnda da bu ihtimalin vrid olamayacam hissetmiti. Saman rengi kirpiklerin ereveledii ak yeil renkteki gzlerini, dt mkl durumdan kendisini kurtarmas iin Miss Trodgeon'a dikti. Utantan kpkrmz olmu ehresinde l l yanan gzleri Bahemireye yalvarr gibi bakyordu. Miss Trodgeon'un gneten yanm ehresinde okayan efkat dolu bir tebessm belirdi. Gen kzn mahcup halini bertaraf etmek ister gibi bir tavrla. Kama, yavrum... Gel... Sen de otur.. Mr. Shannon yabanc deil, Bizim yeni doktorumuz.. Sonra Shannon'a dnerek devam etti. Mrs. Effie Peek bizim gece hemiremizdir. Gen yana ve meslekteki ksa gemiine ramen gayet kymetli bir arkadamzdr. Geceleri grev banda olduu iin gndzleri istirahat eder. Be aylarn da benimle ier. Bylece hem kendisiyle sohbet eder, hem de hastahanenin gece ileri ve bz hastalarn durumlar hakknda grrz. Bahemire gen kza nzik bir lisanla oturmasn syledi. Effie kenarda duran taburelerden birine iliti. Miss Trodgeon memnun bir tavrla Shannon'a tekrar hitap etti: Bu tesadf gerekten ok iyi oldu. Sizin birbiri-nizle tanmanz ok isterdim. Hastahanemizin en faal, en alkan elemanlarndan biri ve belki de birincisi olan Peek hemirenin gayretli ve drst mesaisini, sizin de yakndan grerek, pek ksa bir zamanda takdir edeceinizden eminim. Gen hemirenin odaya girdii srada pembele-mi olan ehresi bu szler zerine biraz daha kzard. 158 Mahcubiyetten ban nne edii srada amma dklm olan kzl salarn hafif bir ba hareketleriyle geriye attktan ve parmaklaryle de dzelttikten sonra, Shannon'a dnd. Dedi ki: Muhterem bahemiremiz bizi ok severler, her zaman iltifat ederler de size onun iin byle sylyorlar. Aslnda dier arkadalanm da, ben de grevlerimizi ancak normal llere gre yapmaa alan insanlarz, yalnz bahemiremizin bize gsterdii itimat ve ilgiye lyk olabilmek iin dikkatle alyoruz. Kendisinin her syledii bizim iin gerekten byk bir deer tar. Hepimiz, her ide onun aznn iine bakarz. Sonra kendisi hastahanenin en eski elemandr. O kadar uzun zamandan beri bu hastahanede alyor ki biz onun fikrini, direktifini almadan hi bir i yapamayz. Ve biliriz ki doktorlar gelir

giderler, sk sk deiirler, fakat ba hemiremiz daima bizim bamzda kalr. Zira 6 Dalnaire'in her eyi, temel direidir. Shannon, gen kz dikkatle szyor, szlerini ilgiyle le takibediyordu. Hemire Peek bahemire hakkndaki szlerinden sonra, ona kar duyduu kuvvetli saygy aka ifade eden bir skta gmld. Bu arada sonuna yaklam olduu ayn iki dakika iinde alelacele iti. Doktorla bahemirenin kymetli vakitlerinin daha fazla almaktan korkuyormu gibi bir tavrla yerinden kalkt. Her ikisinden de nzik bir tavrla msaade istedi. Bahemireye baknda yavru bir ceylnn annesine kar besledii hislerin ifadesi vard. Saatine bakt. Biraz sonra o gecenin mesaisi balayacakt. Gen kz, kp gittikten ksa bir sre sonra da Shannon bahemireden msaade talep etti. Gsterdii samimi ilgi ve iyi kabulden dolay teekkrlerini bildirdi. Gerekten de kadnn yaknlnda samimi ve insan bir taraf olduunu Shannon grmt. Gen doktor yeni geldiini, eyasn yerletirmesi gerektiini syleyerek kalkt. Bahemir: 159 Peki, doktor, dedi. Daha bu ilk gnmz, hatt ilk saatlerimiz, ikimiz de burada olduumuza gre daha pek ok greceiz. Peek hemirenin de ifde ettii gibi, ben bu messesede ok eskiyim. Size bir hayli faydal olurum, sanyorum. Ablak ehresi ne'e tayordu. Hep glyordu. Ayaa kalkt. Shannon'u bir daha dikkatle ve ilgi ile szd. Sonra da ne'eli ve nefsinden emin bir sesle devam etti: Buradaki almalarm yaparken ihtiyat ettiim hareketlerim size aykr grnmesin. Benim ne kadar hakl olduumu siz de en sonunda anlayacaksnz, azizim doktor. Shannon, bahemirenin odasndan kt zaman garip hislerin tesiri altndayd. Kafasnn ii karmakarkt. Bu kadnn hasta.hanede kuvvetli bir mevki sahibi bulunduunu anlamt. Fakat bu kuvvetinin nereden geldiini, nereye dayandm imdiden kestirebilecek, tahmin edebilecek durumda deildi. Bir ka koridor getikten sonra kendi dairesini buldu. Hastahaneye ilk ge-15 sinin zerinde yaratt bir bakma memnunluk verici intibalarm tahlile alt. Durumun onu ikyete sev-kedecek hi bir taraf olmamt o na kadar... Odasnda bir aa, bir yukar gezinmeye balad. Odadaki eyay teker teker szd. Alaca, bir arada yaayaca bu eyaya snmas lzmd. Koltuklar, kanapeler ona imdilik hi bir ey sylemiyordu. Eski hatralarndan, evvelce beraber yaadklar insanlardan hi bir ses getirmiyordu. Sonra tekrar Miss Trodgeon'u dnd. Onu, biraz kaba, hatt biraz da kstaha bir tip olarak tes-bit etmiti Shannon, ama, Her eye ramen ne'eli ve samimi br insan grnyor. diye iinden geirdi. Fakat, bu kadnn ne'eli ve samimi grnen cephesi ran gerisinde baz tuhaflklarn mevcudiyetini de hissediyordu Shannon. Kadnn hareketlerinde ve szlerinde ifdesini bulan sert ve hain hava, insanda tedirgin-160 lige benzer baz intibalar uyandrabilecek mahiyetteydi. Shannon da, kendisini iyice tartp lt zaman bu in-tibadan uzak kalamadn farkediyordu. Garip bir hava idi bu.. Garip ve mtenakz... n Shannon, her eye, bu silik, mphem ve ne olduunu tam tahlil edemedii hislere ramen ne'eliydi. Sevincini, memnuniyetini hi bir ey bozamayacak gibi geliyordu. niversiteden ayrldktan sonra, gerekten fec gnler geirmiti. Bu devre onun iin bir kbus gibiydi adet... Mehul bir istikbal, skntlar ve zntlerle dolu gnler... Kolay atlatmamt bu devreyi. Ama artk bitmiti hepsi.. O ok nem verdii deneylerine yeniden balayabilecekti. Sevincinin, memnuniyetinin enginliini yaratan da bu dnceydi zaten... Ve hi bir ey bu sevincini baltalayamyor, onu, istikble gvenle bakmaktan men edemiyordu. Hastahanede megul olaca resm i. hem azd, hem de ona cazip gelen cinsten eylerdi. Onu yoracak, zecek bir taraf yoktu. Zaten, alabilecei hasta says mahduttu. Ta atlasa 50 hastadan fazlasna yer yoktu. O sralarda, civarda nemli bu* hastalk, bir salgn falan da mevcut olmad iin btn hastalarn says 10'u, 12'yi gemiyordu. Bunlarn hepsi de ocuktu. ou da kzamktan

yatyordu. stelik, hastaln nemli devresini atlatmlar, nekahat devresine girmilerdi. Shannon'un grevi onlar her sabah bir tetkikten geirmek, durumlarndaki iyilemeyi tesbitten ibaretti. 10-12 hastann vizitesi de ok ok bir, iki saat vakit alyordu. Bunun iin Shannon, ii mmkn mertebe ardan alyor, vizitesini uzatmaa alyor, fakat ne kadar uzatrsa uzatsn, nihayet leye kadar btn i, hem de en iyi ekilde bitmi oluyor, ondan sonra da Shannon tamamiyle bo kalyordu. Shannon, greve balar balamaz deney laboratuarna el att. Ideal almalarm burada yapacakt. Labo161 ratuar gerekten fevkalde idi. Tahminlerinden daha fevkalde.. Bir gn leden sonra oraya gitti, btn dolaplar, ekmeceleri, her taraf kartrd, iine yarayacak o kadar bol let ve malzeme bulmutu ki.. Bunlarn ou uzun sre kullanlmam, ie yaramaz eyler diye birer keye terkedilmiti. Halbuki Shannon, onlar onarmalara tbi tutarak pekl ie yarayacak eya haline getirebilirdi. Byle eylerin hastahanelerde ok sayda biriktiim Shannon ok iyi biliyordu. Bir heyecan nnda onlara ihtiya hissedilir, hemen alnr, fakat sonra, o heyecan getikten sonra bir kenara athr, unutulur, giderdi. Bunlar da yle alnmlard her halde... Gen doktor, bir taraftan laboratuar almalar iin teknik malzeme hazrln yrtrken, bir taraftan da, salgn hastalklarn grld civar kasaba ve ^kylerin doktorlarna birer mektup yazmt. Hastaha-nenin resm antetli ktlarna yazd bu mektuplarda, Shannon, doktorlardan, bu salgn hastalklara yakalanm kimselerin kanlarndan gndermelerini rica etmiti, lk maan pein ekerek Winton'a gitti, Hiller'ye rehin brakt mikroskopunu da kurtard. Bylece, ksa bir zaman iinde Shannon, laboratuar almalarna balayacak btn malzeme ve tehizat tamamlam oluyordu. O gnlerde, doktorlarn gnderdikleri kan numuneleri de gelmeye balamt. Shannon, onlan, Dreem kyndeki hastalardan ald ve kendisinde bir miktar kalm bulunan kan gruplariyle birletirdi. C basilini oaltma deneylerine balad. Emeline giden yolu tekrar ele geirebilmi olmasndan dolay son derece memnun ve sevinliydi. Fakat kaamak almaktan burada da kurtulmu deildi. Btn hazrlklarn da gizli yapmt, almalarm da gizli yrtyordu. Hastahane ilgili resm grevini harfi harfine baarmaa, en kk bir aksakla meydan vermemee azmi dikkat ve itina gsteriyordu. Bahemireyi de ciddi bir ekilde kolluyordu, Yal ka-162 dna son derece hrmetkar davranyor, onu incitmemesinin, onun dmanlm kazanmamasnn kendisi iin ok nemli olduunu uur alt bir idrkle dnyordu. Miss Trodgeon'un hareketlerini tam bir kontrol altna almt. Bu kadn gerekten nemli idi. Zira o ilk gnlerde, Shannon'a kar izhar ettii ar samimiyetin, mtebessim ehrenin gerisinde gen doktor bir gerei farketmiti. Yal bahemire de, arpaca rakibin zayf taraflarn kefe alan, rakibini gizli gizli inceleyen bir boksr hli sezmiti. ok dikkatli olmal, daima tetikte bulunmalyd. Miss Trodgeon'un, bir dakikas, bir dakikasna uymaz garip bir kadn olduunu farketmiti Shannon. Onun hakkndaki bilginin ounu da Pim'den almt gen doktor. Hastahanenin hem ofr, hem de hademesi olan adamn anlattna gre, Miss Trudgeon buraya ilk geldii sralarda hastahane korkun bir ihmal ve ilgisizliin kucanda bulunuyormu. Kadn, hastaha-nenin her iine tam bir ciddiyetle el atm, btn dzeni deitirmiti. Bu alkanl ve gayreti sayesinde de idare meclisinin l numaral sevgilisi hline gelmiti. Pim, bahemireden evvelki devreden bahsederken, gs geiriyor, o gnleri hasretle yd ediyordu. Bahemireden ok ikyeti olduu belliydi. Esasen, o daima hlinden ikyet eden, her eye kzan, sylenen bir adamd. Shannon, anlamt bunu.. Fakat buna ramen, uzun senelerini verdii hastahaneden ayrlam-yordu. Kzgnlna ramen bahemirenin alkanlm belirtmesi Shannon'un dikkatini ekmiti. Demek ki, adam hislerinin tesirinde kalp yalan sylemeye tevessl etmiyordu.

 Koskoca hastahane, imdi, tamamiyle Miss Trudgeon'un elinde, demiti Shannon'a, Mthi bir sabr ve sebatla alyor. Hastahanenin parasn, eyasn kendi malndan daha byk bir titizlikle gzetiyor. 163 Bir tek ilinin lsz sarf edilmesine imkn vermiyor. Hastahanenin yegne sz sahibi insan o... Bir gn de hastahanenin nndeki bahede, o eski shhi imdat arabasn temizliyordu Pim.. Shannon'u grnce ahbabla balamt, i su dolu eski kovay ters evirerek zerine oturdu. Shannon'a da otomobilin basama dmt oturacak yer olarak.. O gn adamakll efkrl grnyordu. Allann bels bir kar bu, demiti. Geldi geleli her Allah'n gnn bana zehir etti namussuz.. Bir tek dakika rahat olmadm. ekmediim kalmad onun elinden... Vallahi, yalan sylemiyorum, inann bana, hamamda kullandm sabunun, otomobili temizlemek iin aldm eski bezlerin bile hesabn soruyor bana.. Bktm, usandm bu musibetten... Pim, azna ne geldiyse sylemiti o gn kadn iin. Fakat Shannon, bu mtalaalarn hi birine cevap vermemiti. Adamla dedikodu yapar vaziyete dmek istemiyor, sarf edecei her hangi bir szn, gnn birinde aleyhinde koz olarak kullanlmas ihtimalini hesaba katarak susuyordu. rnda tek bana idi. Fakat Dalnaire'in detleri gereince, le yemeklerinde behemahal bahemire ile birlikte sofraya oturuyordu. Shannon, bundan sklyordu, hi istemiyordu ama, hastahanenin detlerine uymak mecburiyeti onu bu ikenceye katlanmaa zorlu-Gen doktor akam yemekleriyle sabah kahvaltlayordu. le vakitleri, saat tam 13 de Miss Trudgeon, Shannon'un odasnn kapsndan ieri girer, selm verdikten sonra hemen sofraya otururdu. Masann zerindeki peetesini alr, boynuna sktrrd. Ondan sonra da hemen kaa, atala davranr, kendi tabiriyle, grtlak harbine giriirdi. Yemek babnda da pek gayretliydi Miss Trudge-on.. Pis boaz denecek derecede midesine dknd. 164 Bilhassa ark tipi, biberli, baharatl yemekleri ok sever, hemen her sofrada bu tip yemekler bulundurmasn adan isterdi, itah ac olarak da hintkiran turusuna ve rendelenmi hindistancevizine baylrd. Yemekler, bunlarla pek nefis oluyor.. derdi. Taban daima tepeleme doldururdu. Bu tepeleme doldurular bile, ziyadesiyle sevdii baz yemekler iin kfi gelmez, ayni yemekten ikinci bir tabak doldurarak attrrd. dernek arasnda sk sk da limonatal soda ierdi, hazm kolaylatrmak, fazla yiyebilmek iin.. Sanki yedikleri azm gibi... A kurtlar gibi yeme saldrrd. Ka veya atal bir makine sr'atiyle tabakla az arasnda mekik dokurdu. Biraz doymaa balad m, yemein sonuna yaklat myd da, enesi alrd. Balard Bengal htralarndan... Orann yemeklerini anlata, anlata bitiremezdi. Orann yemeklerini yaptrdklar zaman da ordudaki htralarn tam bir cokunluk iinde nakle balard. En ok anlatt da Bengal salk kurulunda Albay Stler ile birlikte 1902 ylnda Bogra'da yaptklar kolera savayd, yle ufak, tefek bir mcadele olmamt bu. Geceli gndzl, uyku bilmeden almg-lar, didinmiler, muvaffak olmulard. Yalnz Shannon'un dikkatini ekmiti. Bahemire hep ayni hikyeleri anlatmasna ramen insan usandrmazd. Hikyelerinde daima insan gldrecek taraflar bulunuyordu. Ara yerlere espriler sktryor, tekrar anlatt hatralar bile bu yzden can skmyor, hoa gidebiliyordu. Shannon, kadnn ysek sesle kahkahalar atmasndan rahatszlk duyuyor, bu halini fazla yapmack buluyordu ama, yine de ondan, tatl dilinden holanyordu. Bundan, kadnn bu espritel karakterinin de rol oynadn biliyordu. Tavrlarnda yapmaca ok ka* an taraflar vard. Buna ramen, bazan belki kendisi de farknda olmadan ve istemeden hareketlerine, gls165 lerine bir samimiyet geliyordu. Bu da etrafndakiler! kendisine sndrmaa kfi geliyordu. Bahemire i arkadalarna, bilhassa kendinden aa mevkide olanlara kar hain tavrlar taknr, onlar zerindeki otoritesini bu yoldan yrtrd. Fakat

bazan bunun istisnalar da grlrd. Arada bir efkatli olaca tutard. Ama bu hli daha ok kendisi ile zt gitmeyen, szn ve direktiflerini tutan, alkan, vazifeinas insanlara mteveccih olurdu. Onlara tatl szler syler, hareketermde, ikazlarnda yumuak davranrd. Esasen hemire ve hastabakclar ona samimi bir hrmet ve ballk hissi duyarlard, iin aslna baklrsa, Miss Trudgeon, onlar iin cidden byk gayretler sarfetmiti. Senelerce devam eden bir mcadele sonunda onlarn alma artlarn slah etmi, cretlerinin eskiye nazaran biraz daha yksek tutulmasn salamt. Bu, tahmin edilebilecei gibi, hi de kolay olmamt, dare meclisi bakan ve yelerini raz edene kadar akla karay semiti. Sonunda da baarmt. Grev banda gayet ciddi idi. Hi msamaha gstermez, herkesin grevini en iyi ekilde yapmas gerektii hususunu bir an gzden rak tutmazd. Her hangi bir kimsenin bulac bir hastala yakalanmasnn her an mmkn olduu bu hastahanede, hemireler de zaman zaman yataa derlerdi. Hastalanan hemire, bir ka gn ewe Miss Trudgeon'u ok fazla kzdrm bir kimse olsa dahi, bahemire ona kar en byk ilgiyi gsterir, bir anne gibi baucunda sabahlara kadar kalr, istirahatm, rahatn huzurunu onun iin feda ederdi. Bu hal, hemire adamakll iyileinceye, ayaa kal-kncava karlar devam ederdi. Miss Trudsreon, bo vakitlerinde dama oynamasn pek severdi. Dama'ya hemen hemen iptil derecesinde bir dknl vard. Baz gnler, akam yemeklerinden evvel Shannon'u da dama oynamak zere odasna 166 davet etmek lutfunda bulunurdu. Shannon, damay ocukluunda ihtiyar Dandie'den renmiti, ihtiyar, ona bu oyunun btn inceliklerini, btn hilelerini teker teker ve en ince ayrntlarna varncaya kadar retmiti. Gen doktor, ocukluunda o ihtiyarla pek ok defalar bunu oynamt. Rakipleri malup etmeye yarayan ani ve kesin darbeli baz hamleleri ondan kapmt. Shannon, bahemireyle ilk dama oynad gn kadnn oyundaki seviyesini hemen tesbit etmiti. Yal kadnn, hi bir zaman kendisiyle ba edemeyecek bir dama oyuncusu olduunu iki dakika iinde anlayver-miti Shannon. Fakat gen doktor yal kadnn oyuna olan iptil-sm bildii iin politik davranma tercih etmi, ilk gnden itibaren kadna daima yenilmiti. Bahemirenin, yenildii takdirde kzacana, bu kzgnlnn da baka istikametlerde neticeler vereceine ihtimal veriyordu. Bundan da yanlmyordu. Tabii bahemire bu yenilmelerin bilhassa olduunun farknda deildi. Gerekten, oyundaki stnl sayesinde gen doktoru yendiini zannediyor ve bundan son derece byk bir haz duyuyordu. Galip geldii her oyundan sonra koltuunda yle kasla kasla bir geriniyor: Siz, beni hi bir zaman yenemeyeceksiniz, azizim doktor diye gururla syleniyordu. Ondan sonra da enesini yalyor, hep galebe ile sona ermi dama oyunlarndan bahsediyor, hele 1902 de, o mehur kolera mcadelesi srasnda Bogra'da Albay Sutler'le oynad damalarn hikyelerini anlata, anlata bitiremivordu.. Bu uzun bir sre, haftalarca byle devam etti. Her defasnda Miss Trudgeon, gen doktorla alay edivor, onu kk ve hakir drc kelimelerle hrpalyordu. Bu haller, aslnda, hi de tahamml edilebilecek gibi deildi. Fakat Shannon, gayesini hatrlayarak sesini 167 karmyor, bir Eyp peygamber sabn ile yal kadnn bu alay eden szlerine boyun eiyordu. Fakat bunun da bir haddi, hududu olmak gerekti. Yani, yal kadnn artk susmas, hi deilse, alaylarnn dozunu hafifletmesi gerekirdi. Gen doktorun da izzet-i nefis sahibi bir insan olduunu dnerek byle yapmalyd ama, kadn hi oral olmuyordu. Nihayet bir akam Shannon'un sabn tkendi. Kadn ii daha da ilerilere gtrm, Shannon'u resmen ve alenen tahkir edici bir davrana srklemiti. Gen adam artk dayanamam, kadna haddini bildirmiti. Sonra da piman olmutu ama, i iten gemi, ok yaydan frlamt bir kere.. Q akam da Shannon mtad vehile yenilmiti. Bunu frsat bilen kadn da yine azn amt. Ama bu defa eskilerine nazaran daha ar eylerdi syledikleri..

 Ooooh, diyordu, zavall aziz dostum doktor Robert Shannon... Kuzum aklnz nerede sizin, Allahmz severseniz? Ne biim oyun oynuyorsunuz? Hi mi kafanz almyor? Vallahi, sizin bu kafa ile nasl doktor ktnza amaa baladm ben... Oturup da size esasl bir ders vereyim bari, ne dersiniz? Hem baka kar yol da yok gibi grnyor... iyi bir derse ihtiyacnz var gerekten sizin... Ve o mahut hikyelerinden birini daha anlatmaa kalkmt. Bilmem, size anlatm mydm? Bir gn.. ey.. yle bir oyun oynamtm ki.. eyde... Fakat Shannon'un tepesi adamakll atmt. Hemen kadnn lfn kesti. Sert bir mdahale olmutu bu.. Anlatmtnz.. Anlatmtnz, dedi. Hem o kadar ok anlattnz ki, ezberledim bile o oyunu.. Hikyeyi brakn ltfen de dizin talarnz.. Buyrun... Miss Trudgeon, bana geleceklerin farknda bile deildi. Sadece, Shannon'u en sonunda kzdrabilmi 168 olduu iin memnun bir tavr taknd ve kahkahalarla sarsla sarsla glmeye balad. Talarn dizdi. Pek celllenmie benziyorsunuz, Mr. Shannon, dedi. Haydi yleyse, balayn bakalm... Baladlar.... Shannon, kararlyd. Kadn gk demeden halledecekti. Hemen hamleye geti. Be tan ieri srd ve Miss Trudgeon daha kendisini toparlamaa vakit bulamadan onun btn talarn toplad. Bahemire gzlerine inanamyor gibiydi. Gayri ihtiyar: Oooo, dedi, bu ne ans beyefendi.. Bir el daha yapalm... Shannon'un cevab ok rahatt. Hay hay Hanmefendi.. Derhal... Bir el daha yaptlar. Miss Trudgeon, bu defa daha temkinli, daha dikkatli oynad. Fakat gayretleri bouna idi. Shannon, onu adamakll pes dedirtmeye azmetmiti, ki elde er tatan alt tan ald. 5 dakika sonra bahemire yine yenilmii. Kadn adamakll akna dnmt. ehresi hid detten mosmor kesilmiti. nce bir ey syleyemedi. Fakat arada hsl olan ar ve gergin sessizlii yine Miss Trudgeon bozdu. Bu ikinci yenilgisinin de bir tesadf neticesi olduuna kaani idi. Bir, iki dakika iinde bir ka ekle giren suratnn ortasndaki dudaklarndan zoraki bir ka kelime dkld. Elimden kurtulacanz sanyorsanz, aldanyorsunuz Mr. Shannon.. Kolay kolay yakanz brakmya-cam bu akam sizin. Bir el daha yapacaz.. Shannon, artk inadndan dnmesi gerektiini bir an dnd. Zira i sarpa saryordu. Kadn, artk durumu farkedecek ve belki de, belki deil mutlaka bunu bir izzet-i nefs meselesi yapacakt. Fakat Shannon, hl kadnn o zehir, zemberek szlerinin etkisi altndayd. Bir trl hazmedemiyor, mutlaka o szlerin altndan 169 lj kalkmas gerektiini dnyordu. Shannon, bu hlin sonunda bu rnz'i dama partilerinden de kurtulaca m tahmin ediyordu. Zira, kadn onu damada kolay yutulur bir lokma olarak grd iin mtemadiyen oyun oynamaa davet ediyor, bu yzden de gen doktorun vaktinin nemli bir ksm uup gidiyor, ii geri kalyordu. Bu duruma da bir son vermek istiyordu artk.. Zira, kelimenin tam mnsiyle illallah demiti. Miss Trudgeon'la biraz da alay etmeliydi. Onu nce sevindirmeli, tam kazanaca zannettii anda da tepeden inerek yenmeliydi. Bu usl de ihtiyar Dandie'-den renmiti. yle yapt. nce arka arkaya drt tam kadna kaptrd. Kadnn ehresinde tam bir zafer tebessm belirdii anda da manevrasn yapt. Miss Trudgeon'un btn talarn birbiri ardnca sildi sprd. Yal kadnn, o zafer sarholuuna ynelen mte-bessim ehresi birdenbire sertleti, alnndaki ve boynundaki damarlar yol yol kabard. Sakin grnmeye alarak dama tahtasn toparlad, talar kutusuna koydu. Durumu anlamt. Bu gen doktor, t buraya geldii ilk gnlerdenberi kendisiyle alay etmiti demek.. Ona hep hatr iin yenilmi ve stelik hatr iin yenildiini de hi belli etmemiti. Buz gibi bir sesle:

 Bugnlk bu kadar yeter, doktor, dedi.. Size teekkr ederim.. Shannon, ii bu hle getirdiine piman olmutu. imdi kadn mmkn mertebe teselli etmesi, gnln almas lzmd. Bu galibiyete hi nem vermiyormu gibi bir tavr taknarak bir kahkaha att. Amma da tuhaf, deil mi, Miss Trudgeon? anslarmz birdenbire yer deitirdiler galiba.. Nasl da st ste kazandm? Kadn, o donuk ve zgn cehresi ile tasdik eder gibi ban sallad. Shannon, hl durumu tashih yollar aryordu. 170 Byle olaanst bir ans bana her zaman gelmez. Bu akam, nasl olduysa oluverdi ite.. Gelecek sefer, eskiden olduu gibi, yine sizin kazanacanzdan eminim. Fakat kadnn sabr ta atlamt artk. Birdenbire ayaa frlad. Bana bakn, doktor dedi. Siz ne zannediyorsunuz beni? Tahmin ettiiniz kadar budala bir kadn olmadm derhal sylemeliyim size... Bu sert k Shannon'u bozguna uratmt. Aman hemire hanm, ne biim lf o yle? Estafurullah... Neden budala bir kadn olacakmsnz ki.... Miss Trudgeon, nefsine hkim olmaa alyordu, hamlesini yapt. O halde ok rica ediyorum. Ltfen odam hemen terkedin... Ltfen ve hemen... Shannon derhal oradan ayrlmad takdirde kadnn ok ar szler sarfedebileceini, kendisinin de bunlara cevap vermekten geri kalamayacan dnerek hemen kapya doru yrd. Allahsmarladk dahi diyemeden kt. Odasna dndkten sonra kafas karmakark hislerle doluydu .Miss Trudgeon'un gururunu rencide edecek ekilde hareket etmekle ne kadar byk bir yanllk, bir hat yapm olduunu ok daha iyi anlamt. Ellerini ceplerine soktu. Pencereye doru gjtti. Dary seyre balad. Gerekten zlmt. Kadn krmakla kimseye deil, kendisine ktlk yapm olduunu ok iyi biliyordu. imdi de biliyordu bunu, yapmaa karar verdii srada da.. O halde neden bu yola tevessl etmiti? Neden byle yapmt? Kadna deil, kendisine kzyordu ve kendisine kzmakta yerden ge hakl olduunu dnyordu. Fakat Shannon, dncesinin tam ortasnda ortal nlatan bir makine grlts ile sarsld. Pence171 reye uzanp bakt. Krmz bir motosikletin keyi d-nvermesi ile grlt daha da oald. Motosiklet geldi, geldi ve tam Shannon'un penceresinin altnda durdu. Motosikleti kullanan adamn gzlerinde kenar kapal iri caml gzlkler vard. Ba akt. Koskoca motosikleti iki eliyle abanarak kaldrd, dayanak demirlerinin zerine oturttu. Shannon, motosikletliyi seyrediyordu. Genten bir adamd bu ama, tanyamamt Shannon.. Her halde hastahanede hastas bulunan biridir. diye geirdi iinden. Fakat gen adam gzlklerini karp, yabanc, yabanc etrafna baknrken Shannon onu tanm ve hayretten akna dnmt. Miss Jean Law'm erkek kardei Luke'd bu. Hemen cam at Shannon: Ho geldin Luke.. Merhaba... dedi. Gen adam da onu kolayca bulmu olmann sevinci iindeydi. Ooooo, merhaba Mr. Shannon, diye gzleri l sl parlayarak cevap verdi. Sizi bu kadar abuk bulmam ne ho... Luke'un ne'e iinde glmsemekte olmas, Shannon'un iine doan pheleri bir anda alp gtrmt. Gen adam fena bir haber getirmemiti demek ki... Fena bir haber getirmemiti ama, neden gelmiti acaba? Hemen ieri ard onu.. Gel, Luke, dedi. Gel ieri.. Gen adam, etrafta kap falan aramaa lzum grmeden pencereden ieri dalverdi. iri, mein eldivenlerini lakayd bir tavrla ellerinden syrdktan sonra koltuklardan birinin zerine frlatt. Shannon'un elini sktktan sonra kendini koltua att. Size motosikletimi getirdim, Mr, Shannon, dedi. Shannon armt. Nerden esmiti akhna delikanlnn bu? Luke, onun anlamam gibi bir tavr takndn grnce aklamak, hatrlatmak lzumunu hissetti. 172

 Unuttunuz mu? dedi. Hani bize geldiiniz gn, onu arada srada size verebileceimi vaad etmitim ya.. Getirdim ite... Shannon hatrlamt. Fakat bunun bugn nasl gerektiini anlayamamt. Sana lzm olmayacak m o? Sen ne yapacaksn motosikletsiz? Gen Luke kafasn hayr makamnda sallad. Bana lzumu yok, imdilik.. Yani bir ka hafta iin... Ben N-ewcastle'a Tyn frnlarna staja gidiyorum bir sre iin. Babam, fabrikann mdrlerini tanyormu. Lf arasnda benden ve baz ekmeklerin piirilme usullerinden bahis gemi. Babam ta deirmende tlm undan mamul ekmeklerin nasl piirildii hakknda bilgi sahibi olmak istemi. Mdr de Sizin ocuu bir ka haftalna bize, fabrikaya gnderin. Grsn, rensin.. demi, te byle. Ben de gidiyorum. Shannon, itiraz etmek istedi. Bilhassa bu ie babasnn, annesinin ve hatta Jean'n rza gsteremeyeceini, bu hareketten jholanmayacaklarn (dnyordu. Fakat Luke hi oral deildi. Kendi malm bir arkadana emanet eden bir insann rahatl vard onda. Ne annesi ile babasndan, ne de Jean'n bu konudaki tutumundan hi bahis bile etmemiti. Motosikleti Shannon'a getirmiti, o kadar. "* Gen doktor, Luke'un bu kadar iyi kalpli olabileceini, hele ok ksa bir grmeden baka hi bir yaknlklar cereyan etmemi olan kendisini bu kadar dnebilecei hi aklndan gememiti. Bu yzden de normal bir mahcubiyet havasnn kendisini sardn gryor, motosikleti kabul etmek istemiyordu. Fakat gen Luke o kadar rahat, sade tavrlarla onun itirazlarn geri eviriyordu ki.. Ne var bunda Mr. Shannon? dedi. Size mhim bir ey balamyorum ki.. Sadece motosikletimi ema173 neten, bir ka hafta iin brakyorum. Bunda gayri tabii bir taraf yok, hi yok.., Sonra ayaa kalkt. Masann zerindeki paketten bir sigara alp yakt. Tekrar koltua oturarak mte-bessim bir ehre ile konumaa balad. Aslnda sigara kullanmama izin yok ama, ne yaparsnz, kaamak eylerin cazibesi de daha fazla oluyor. Yam kkm. yle diyorlar... Onun iin imem doru saylmazm. Ama, elimde deil ki, o kadar houma gidiyor ki u mbarek nesne.. Kokusunu hissetmeyeceklerine emin olduum zamanlar kaamak bir tane iveriyorum. imdi, u anda bir ey deil.. Tehlike yok. Fakat baka zamanlar yle mi ya? Frnda, yahut evde.. Yakalanmak korkusu kadar kt bir ey yok. Mthi azap veriyor bana bu.. Artk ben bydm. ocuk muamelesi yapamazsnz bana.. diye kafa da tutamyorum. Ailevi durumumuz, aldm terbiye buna imkn ve frsat vermiyor.. Luke, derin bir gs geirerek: Ah, ben de herkes gibi olabilseydim keke... dedikten sonra, hayata insanlara, her eye isyan eden fakat bu halinde bile alayc tavrn muhafaza eden bir eda ile devam etti. Bu frn iinden de bktm yani.. yle gnlm-ce, holanabileceim, zevkle yapabileceim bir ite a-habilseydim ne olurdu yani? Hamur yuurmak, o hamurlara ekil vermek, onlar frnda piirmek., inann, hi sevmiyorum bu ii ben.. Hele o ta deirmende buday tlmesi yok mu? ileden karyor beni.... Herkes dev admlariyle ilerliyor, yeni yeni aletler icd edip ilerini onlara grdryor, biz ise bugnden en az yirmi sene gerilerde dolayoruz. Makine, otomobil, motosikletle uramaa baylyorum. Kk bir fabrikam, hi deilse atlyem olsun istiyorum. Ondan da vaz getim. u bizim frn bir modernletirebilsem. Bir hamur yapma makinesi, bir elektrikli frn aldrta-'174 o ekilde de makine sevgimi anlyordu : bilsem babama... Belki tatmin edebilirdim. Shannon ocuun evkini, iindekileri O da olur, dedi, zamanla o da olur... Sigarasndan ektii derin nefesi burun deliklerinden fkrrken Luke gse geirdi: Eh... inallah, dedi. Kimbilir?...

Besbelli ki, yann kk olmasnn yaratt kompleskler iinde bulunan bir delikanlyd Luke kendisinde, o yataki btn genlerde grld gibi, byklkler vehmediyor, babasnn koyduu kaytlamalara kar isyan etmek, o hududlar paralamak istiyor, kendi bana buyruk yaamann byk bazlarla dolu olacan umuyordu. ok iyi huylar yannda, banda esen kavak yelleri onu hayatn kat gerekleriyle yzyze gelmeye zorluyordu. Tabii, o gereklerin katln, zalimliini bilmeden... Luke bir sre sustu. Shannon'a yle, mnsnn hemen tahlili g bir bak frlatt. Bu bakta ikyet yoktu. Sadece Neden olmasn? gibilerden, arzularnn tahakkukunu isteyen bF insann ifadesi vard. Sonra da, evden haber vermeye mecburmu gibi bir hava iinde konutu: Bizim evin de tad, tuzu bir hayli kat Mr. Shannon, dedi. Tabii Jean'n yznden oldu bu... Kelimelerinde yar afeyl bir hava vard. Kadn denen mahlkun zayf ve mnsz taraflarm bilen ve onu ho grmek gerektiini bilen bir hava... Fakat iin iinde bir dert yan edas da kokuyordu. Shanon, renk vermemeye alt... Sakin grnme gayreti iinde bir sigara alarak yakt. Nesi var, dedi? Hasta falan m, yoksa? Aslnda Jean'n adn duyar duymaz heyecanlanmt Shannon.. Zaten Luke'e bile, ablasma ok benzedii iin rahat bir ekilde bakamyor, mtemadiyen gzlerini ondan kanyordu. Gerekten de delikanl, 175 ablasna mthi benziyordu. Samimi ve temiz ehre hatlar, dalgal salar, bal rengi, gzleri, cildinin esmer ve krpe hali ablasn ok andryordu. Shannon'un suali Luke' byk altndan gl-drmt. Hasta ya.. Hem nasl hasta... Yalnz sizin bildiiniz hastalardan deil... Duraklad. Shannon'a her eyi bildiini im eden bir bakla baktktan sonra da devam etti. Bu teki hastalktan Mr. Shannon, dedi. Hastalk bir garip ekilde balad. znts kendine gre ok bykt. nceleri yeryznn btn yalanclarna, hilebazlarna atp tutarak balad. Delikanl, kendim tutamam, anlatt eyin ciddiyetini bir tarafa brakarak ks ks glmeye balamt. Bu yalanclar, hilebazlar kimlerdi, tahmin edebilir misiniz? Sizdiniz tabii. Ama ok srmedi bu saldrlar.. Yava yava zerine bir arlk, bir karanlk bast. Hznlendi. Son bir iki haftada da hep alyor zavall.. Etraftan gizlemeye alyor tabii ama, kim yutar, ben bile farkndaym hep aladnn... Shannon, durumu pek de anlamak istemezmi gibi grnyordu. Nerden karyorsun bunlar, Luke? Belki de imtihanlarna zlyordur kzcaz. Bu yaz mezuniyet imtihanlarna girecek, deil mi? Fakat Luke, zerine zerine gidiyordu. Amaaan, siz de Mr. Shannon.. Hi bir imtiha-' nn Jean' bu derece zemeyeceini benim kadar deilse bile, siz de biliyorsunuz sanfcrm. Sonra da tereddtsz ve teklifsiz bir tavrla, Shan-non'u ak konumaa davet eder bir tavr taknd. Durumun i yznn ne olduunu pek l biliyorsunuz Mr. Shannon, dedi. Anlamazlktan gelmeyin beni.. Hem, bakn, bunu da size yollad. 176 ki elini birden ceketinin d ceplerine att Luke.. Aradn da hemen buldu. Jean'n Shannon'a gnderdii drde katlanm kd kard. Shannon'a uzatt. Gen doktor, adamakll heyecanlanmt. O mahut karlamadan sonra gen kz bir daha grmemi, ondan daha uzun bir sredenberi de konumamt. Kalbinin arpnts artt. Nihayet elini uzatacak kuvveti bularak mektubu ald. At ve okumaa balad. Mektup Sayn Bay Shannon... diye balyordu. Fazla uzun deildi. Gen kz yle diyordu: Kardeim Luke, mnhasran kendisiyle ilgili bir i iin size gelecekmi. Bunu tesadfen rendim. Ve bu vesile ile size u bir ka satn yazmaa karar verdim.

Sylemek istediimi ksaca syleyeceim, cr'etimi ltfen mazur grn Sizinle konumak istediim bir mesele var. Tamamen gayri ahs ve aslnda hi de nemli olmayan bir ey. Bu nemsizliine ramen onu sizinle konumak mecburiyetinde hissediyorum kendimi. nmzdeki aramba gn Winton'da olduunuz takdirde, saat 17 ye doru benimle bir ay imeye gelir miydiniz? Motanic Yolundaki Byk Pastahanede olacam o saatte ben. Ama, kimbilir, belki daha nemli bir iiniz vardr. Hatt belki beni unutmusunuzdur bile.. ayet bu tahminim doru ise, mesele yok tabii.. Size bunlar yazmak cr'etinde bulunuumu affediniz, o takdirde.... Her zaman dostunuz Jean Law Fakat mektup burada bitmiyordu. Jean, o Shan-non'u peinden koturduu mehur inekler hakknda da bir eyler yazmt. Mektubun altna Not demi ve unlar yazmt: Pazar gn Yukar Koru'da yalnz bama dolatm bir hayli. Beyaz inekleri neden gremediimizi de 177 rendim o gn. Meer hastalk km, bir ka tanesi lm. Ne kadar yazk deil mi? Fakat bu notla da mektubunu bitirememiti kzcaz. O hep kafasn burgu gibi delen Shannon'un yalanlan m yine hatrlamadan ve hatrlatmadan edememiti, ineklerden bahseden not'unun altna Tekrar Not demi ve unlar kaydetmiti:, Pek ok noksanlarm, kusurlarm olduunu biliyorum. Yalnz, hi deil hep doru sylerim. Mektubu son kelimesine kadar okuduktan sonra Shannon'un gzleri biraz dalmt. Bir sre baklarm mektuptan ayramad. Sonra kafasn kaldrd, Luke'e bakt. Delikanl azndan kacak en kk heceyi dahi karmamak ister gibi gzlerini Shannon'a dikmi, bekliyordu. Luke' her eyinde olduu gibi, baklarnda da engin bir samimiyet ve candan bir hal vard. Fakat, gen doktor, bu samimiyetin cl olmasndan bir an iin phelenmiti. Acaba, diye dnd, bunlar hep gen kzn tertipledii bir mizansen olmasn? Olmayacak ey deildi ya? Belki de, kardeini Shannon'a gnderen bizzat Jean'di. Hatt, motosikleti gen doktora brakmasn bile o sylemi olabilirdi. Daha dorusu, bu mektubu Shannon'a ulatracak baka bir mkul bahane bulamaynca bu yolu semi olabilirdi. Durum bu ise, o takdirde, Shannon'u aya davet etmesinde de mutlaka bir maksat aramak gerekti. Kimbijir nasl bir pln kurmutu kz. Yoksa yine Shannon'u karsna alp onunla alay m edecek, onu tezyife mi kalkacakt? Bu dnceler, Shannon'un kafasndan bir yldrm sr'atiyle gemiti. Biraz nce, kzdan bahsedilirken ve mektubu alrken duyduu heyecan da silinmi, soukkanl, sakin bir hal almt. Gen doktor, gerilen adalelerinin gevemeye baladn, vcduna tatl bir rahatln yaylmakta olduunu hissediyordu. Shannon, tekrar kafasn nne edi. Luke hemen suali yaptrd. 178 Ne dnyorsunuz Mr. Shannon? Gidecek misiniz? Gen doktor, kalbinin sr'atli vurularna ramen sesine ciddi ve sakin bir eda vermeye alarak konutu. Zannederim, dedi. Giderim her halde... Luke, bu cevaptan ok memnun olmua benziyordu. Kendisini Shannon'a bir kat daha yaknlam hissediyordu. Birdenbire tekrar eski ne'esini bulmutu. Alayl bir tavrla: Ah, u kadn milleti, deil mi, Mr. Shannon? dedi. Ne tatl bel mahlklar onlar.. Shannon da birden ne'elenmiti. Artk, Jean'n kendisine bir tertip hazrlayp hazrlamadm dnmyordu. Byle bir eyi, hatt, nasl olup da aklna getirebilmi olduuna ayordu. Artk keyfi tam ma-nsiyle yerine gelmiti. Luke' iltifatlara bodu. Akam yemeini beraber yemeleri iin ona srar etti. Luke, nce pek kabul etmek istemedi ama, sonunda raz oldu. Beraberce ne'eli ve gzel bir yemek yediler. Arkasndan bol kpkl kahvelerini, sigaralarnn mavi dumanlarn halka halka havaya datarak itiler.

ikisi de gen insanlard. Ama ikisinin de mterek taraflar vard. Kendilerinde byk, olgunlam insanlarn havasn vehmediyorlard. Onun iin gslerini, balarn aarak sereserpe oturuyorlar, ciddi, gayri ciddi bir ok konulardan bahsediyorlard. Bilhassa motor, makine, motosiklet, uak gibi konulan her tarafndan didik didik ediyorlard. Sonra, daha beeri konulara getiler, insanlarn birbirleriyle karde olduklar hususunda hemfikir bulunduklarn tesbit ettiler, ideolojileri, rejimleri tarttlar. Daha sonra gnlk yaaylarndan, ilerinden, grevlerinden bahs atlar. En nihayet kadnlar konusuna getiler. Onlarn ne mene akl, sr ermez, garip yaratklar olduu zerinde eitli misaller, hdiseler anlattlar. 179 Birbirlerine pek abuk kaynamlard. Gece ilerledike konulan derinlemiti. Saatlerin nasl getiini farketmemilerdi bile.. Bu ziyaret Shannon'u, eitli bakmlardan memnun etmiti. En bata, Miss Trudge-on'a oynad oyunu, yapt azizlii unutmutu. Hele, hele, o azizliin muhtemel kt neticelerini dnmek frsatn bulamam olmas ne de gzel olmutu.. Gecesini zehir olmaktan kurtaran Luke'e ne kadar teekkr etse azd. Ge vakit onu evine uurlarken Shannon ok mutluydu. arambay zor etti Shannon.. Hem merak ve bir para da korku iindeydi, hem de sabrszlanyordu. Bu havas, byk Pastahaneden ieri admn att zaman da vard. Gen kzn yanna oturduu zaman da... Winton, o kasvetli, kesif bulutlarla kapl gk altndaki skntl gnlerinden birini daha yayordu. Win-ton, zaten bir hayli skntl bir ehirdir, ngilterenin pek ok ehirlerine olduu gibi Winton'a da ok ve ok yamur yaard. Bacalarnn svalar daima dkk kl rengi yaplarn zerinde de daima kesif bir sis tabakas bulunurdu. Binalarn dev yaplan ve ehrin mutena yerlerine dikilmi bir ka korkun heykel, ehrin bu kasvetli grnn daha byk bir karanla tahvil ederdi. Umumiyetle can skc olan bu ehrin yegane i aan tarafn ana caddeler zerine serpitirilmi pastahaneler tekil ederdi. Winton'a gzel bir iiri-yet salard bu pastahaneler.. Says da pek oktu. Hemen, hemen hi biri bo kalmazd. Bu gerekten ruha skn veren istirahate ve sklmadan vakit geirmeye yarayan yerler, hzn ykl ehrin hzn ykl caddelerini, l ortasndaki vahalar gibi enlendirirdi. Btn Winton halk gnn her saatinde bu pastahane-lere doluurdu. Gzel daktilolar, krpe tezghtar kzlar, memurlar, niversite talebeleri, hatt, ou zaman byk i adamlar, kalantorlar bile bu pashanelerde 180 vakit geirirler, kz ve kadn avcl yaparlar, birbirlerini seyrederler, yahut - ift iseler - birbirlerinin azlarna girmi vaziyette saatlerce konuurlard. Masalarn tertemiz rtlerinin zerinde binbir eit pastalar, kekler, biskviler, rekler her dakika arz- endam ederlerdi. ilen aylar, kahveler bahane idi. Maksat, gzelliklerle har, neir olmak, ak yaamakt. Veyahut ta hi deilse ak tahayyl etmek.. Kendilerine ok bykm, altndan asla kalklamazm gibi gelen hznleri, kederleri unutmak iin, etrafn mutluluunu grerek yaama sevincine kendilerini kaptrmak iin bu pastahanelere gelip oturan, ceplerindeki be kuruu dahi feda etme pahasna oralarda bir iki saat geiren insanlar da vard. Shannon, gen kzn kendisini aya davet ettii Byk Pastahaneyi ok iyi biliyordu. Talebelik yllann-da da, niversitedeki asistanlk almalan srasnda buraya sk sk geldii olmutu. O yzlerce pastahane iinde niversitelilerin en fazla rabet ettikleri, nedense, bu pastahane idi. ambaba tatls pek mehurdu burann. Hele zerinde bir miktar kaymakla bu tatlnn yenilmesine doyum olmuyordu. Ayrca, dier bazlarndan farkl olarak Byk Pastahane'de ok samimi, ok intim bir hava da vard. Gen niversiteliler belki de bu intim karakter yznden buraya fazla rabet ediyorlar, sevgilileriyle gelerek saatlerce oturuyorlard. Pastahanenin duvarlar koyu renkte mee tahtas ile kaplanmt, isko Akademesi yeleri, baz kymetli ressamlarn orjinal tablolar da zerlerine aslmt. Sonra, apraz vaziyette kllar, hanerler... Duvarlar batanbaa ssJ idi. Hem de artistik bir zevkle...

Shannon, aramba gn leden sonra almama daha evvelden kararlatrmt. Ama bunu gen kzn randevusuna gidecei iin yapmamt. Kendi kendine yle diyordu. Aslmda almalan ile ilgili olarak Win-ton'da yapmas gereken bir ii vard. Onu halledecekti. 181 Jean'a gitmek iin iini asmakta olmasm bir trl kendi kendine itiraf edemiyordu. Fakat pastahaneden ieri girerken saatin henz 17 ye gelmemi olduunun bile farknda deildi. Duvardaki koca saati grnce akl bana geldi. Randevuya daha 15 dakika vard. Eyvah, erken gelmiim.., diye geirdi iinden. Kzn gelip onu bekler bulmasnn nasl tefsir edileceini dnd. Neden byle acele etmiti? ok mu istemiti kzla bulumay sanki? imdi rezil olacakt; kz gelip onu orada, kendisini bekler bulunca... Fakat gzlerini saatten ayrp etraf kolaan edince Jean' grd. Birden iini belli, belirsiz bir sevin dalgas kaplad. Kak, atal grltleri, insan homurtular ile dolu pastahanenin iine dald. Kardan ekingen bir tavrla kendisine iaret eden o kk ele doru yrmeye balad. Kalabalk arasndan kolayca geemiyordu. Ona, buna arpyordu ikide bir.. Bir defasnda bo bir iskemleyi de devirdi. Acelesinden utanm gibi kpkrmz kesildi. Hemen eilip kaldrdktan sonra yrmeye devam etti. Duvarlardaki kl ve hanerlerden en fazlasnn altna isabet eden masaya oturmutu Jean.. Shannon'a iaret ederken hafife yerinden kalkyor, bir eliyle de talepler ve tazyikler karsnda glkle muhafaza edebildii anlalan iskemleyi tutuyordu. Shannon, nihayet kzn yanna ulaabildi. Bir meydan muharebesi vermi gibiydi. Kan ter iinde kzn yanndaki iskemleye ker gibi oturdu. Kz hi bir ey sylemedi. Cebinden mendilini karp yzndeki terleri kurulad. Yan gzle de Jean' kritik ediyordu. Kyafeti ok ciddi ve ar balyd. Gri - fme bir tayyr giymi, bana da gayet k bir siyah apka geirmiti. Bu haliyle bir Tp talebesinden ok yeni evli bir geline benziyordu. Bir ka dakika byle tam bir sessizlik iinde geti. Gen kz, iaret parmam havaya kaldrm, mtema-182 diyen o masadan tekine koup duran garsonu armaa alyordu. Arada bir de: Garson.. Garson diye baryordu ama, bir trl sesini de duyuramyordu. Nihayet o ii halletti. Garson . balarna dikildii zaman da Shannon'a sordu. Nasl iersiniz ay Mr. Shannon; limonlu mu? Gen kz, bu suali Shannon'un yzne bakmadan, byk bir mahcubiyet iinde sormutu, lk szleri de bunlar olmutu. Ama, yle hafiften, yle korka korka irni gibi kmt ki azndan bu kk cmle. Garson gen kz, sabrszlandn ima eden hareketlerle yerinde kpr kpr kprdanyordu. Bir an evvel siparii alp gitmek istiyordu. Nihayet Shannon konutu: Limonlu ieceim, dedi. Jean Law, hemen devam etti: Bir ambaba da yersiniz, deil mi? dedi. Kaymakl.... . ' .'if *"*j Shannon hemen: Elbette yerim, dedi. Yalnz bir artla. Hesap pusulasn ben deyeceim. Gen kz, tekrar mehubiyetten kpkrmz kesildi. Dudaklar titremeye balad. Hemen nazik bir tavrla Shannon'u tersledi: Ne mnasebet! dedi. ok rica ederim Mr. Shannon, sizi buraya benim davet etmi bulunduumu ltfen unutmaynz. Shannon cevap vermedi. Bir sre daha sustular. Nihayet, garson Shannon'un ay ile kaymakl ambabasn getirdi. Gen doktor, bir taraftan ayn yudumlar, bir taraftan da tatlsn yerken nasl sze balamas gerektiini dnyordu. Nihayet kendisini toplad ve bir cesaret gsterdi. Ne kadar kalabalk oluyor buras deil mi Miss Law? Sanki baka pastahane yokmu gibi btn millet de buraya doluyor. 183 Szlerinin bir gerekeye dayandn isbat etmek ister gibi de etraf eliyle iaret ediyordu. Gen kz tasdik etti. yle, dedi. Gerekten ok kalabalk oluyor buras...

Gen kz, bir sre sustu. Sonra konuma konusu kalmayacak korkusu ile devam etti. Tabii, bu rabet sebepsiz deil... Elbette, diye cevap verdi Shannon.. Mesel u tatl... Ne kadar nefis ey bu byle... Beendiniz demek.. ok memnun oldum.... Shanon, gen kza ikramda bulunmak istedi. Siz de yesenize Miss Law.. Hemen nledi gen kz: Yooo, hayr, dedi. Hi canm istemiyor, emin olun. Yoksa ben ok severim bu tatly.... Lf bitmi gibi idi. Shanon, konuyu deitirmek suretiyle sohbetin devam ettirilmesi gerektiini dnd. O beyaz ineklerin akbetine ne kadar zldm, bilir misiniz Miss Law? Gen kz hemen teyid etti. Yaaa, dedi. Zavallcklara o kadar acdm ki ben... ok yazk oldu hayvancazlara.... Fakat, konular hep kopuveriyordu. Bir eyi tutturup da bir sre zerinde lf etmesini bir trl becere-miyorlard. Yine bir sessizlik oldu. nek fasl da uzun srmemiti. Shannon bir baka konu bulmalyd imdi. Hemen havalar aklna geldi : Bu sene de yamurlardan bir trl gz aamadk deil mi? Ne kadar da ok yad ya... Gen kz yine tasdik etti. yle oldu ya.... Bakalm, imdiden sonra nasl olacak? Biraz asa da gne yz grsek, deil mi? Havalardan bahseden iki cmlenin sonundaki skt, evvelki sktlardan da uzun srd, ki gen de 184 mtemadiyen kafalarn altryorlar, salam bir tarafndan lfa girmek istiyorlar, fakat bir trl balamyorlard. Baladklar da byle krk dkk yan yolda kalveriyordu. Gen kz bir ay daha imek istedi. Garson kz getirdi. Bir ka yudum alarak heyecann bastrmaa alt. Fakat fincan tabana koyarken elinde tutarken de elleri titriyordu. Gen kaz da farkndayd bunun. Fakat sinirlerine bir trl hkim olamyordu. Nihayet, Jean, buzlara ramen asl konuya cesaretle el atmas gerektiini dnd ve gayet ciddi bir tavrla ve bir nefeste konutu. Acaba, diye dnyordu Mr. Shannon, dedi, bunca olanlardan sonra tekrar eskisi gibi iyi iki arkada olmamz mmkn m acaba? Shannon, bu ani k karsnda armt. Afallam bir vaziyette gen kzn yzne bakp duruyordu. Gen kz, kn yapmt, sonunu getirmeye de azimli grnyordu ama Shannon, yzne baknca da nce kpkrmz kesilmi, sonra da sararmt. Shannon, cevap verebilecek halde deildi. Fakat gen kz da konuyu brakacaa hi benzemiyordu. Sakin olmaa ve mantk hududlan iinde kalmaa ok dikkat ettii iin sesi ikide bir ksla ksla konuuyordu. Arkadalktan bahsederken zihninize yanl bir dnce gelmesini hemen nlemek isterim. Ben sadece arkadal kastediyorum. Ne biraz fazlasn, ne de sun'i olann. Tpk, o olaylardan nceki gibi bir arkadal kasdediyorum. Sonra da ii hiss bir .maceraya srklemekten kendini alakoyamad. Ben gerek arkadal ok seven bir insanm, inann, hudutlar almayan bir arkadalk kadar gzel hi bir ey olamaz dnyamzda.... Hele iki ayr cins arasnda.. Ama, onun uuruna varmak, onu sahih ve olgun bir yaknlkla doldurabilmek art tabii.... Zaman185 mzda gerek arkadala tesadf etmek o kadar zor ki.... Bir an duraklad. Hatrlamt. Yakn gemii, Shannon'la arkadalklarn hatrlamt. Shannon'un kendisine kar besledii veya beslediini zannettiini l-kaydyi hatrlamt. Hakiki arkadal, candan arkadal kasdedi-diyorum ben tabii ama, kimbilir, belki de siz benimle arkada olmay arzu etmeyebilirsiniz. Ne deerim, ne meziyetim var ki? Neyim ben? Zaten itiraf etmek mev-kndeyim.

Meseleyi ok byttm ben. Hele bunu sizinle kavga etmeye kadar vardrmakla ilediim hatnn arln bugn anlam bulunuyorum. Ama i iten de geti. Sizi krdm, incittim. Ar szler syledim. Fakat imdi inanyorum ki, sizin btn o syledikleriniz, btn o yalanlarnz birer akadan baka bir ey deildi. Fakat ben onlar gerek niyetiyle sylyorsunuz sanmtm. Byk bir ocukluk ettiimin farkndaym. Gerekten ok ocuka davrandm. Dnemedim ki, artk siz de, ben de az ok yam ban alm, byk insanlar saylrz. Hayat adam olmamz gerektiini bilmeliyiz. Mezheplerimizin ayr olmas ne ifde eder? Bunu hi de ehemmiyetli bir nokta olarak kabul etmememiz lzm. Bugn dinleri ayr olan insanlar bile birbirleriyle anlaabiliyorlar ve badaabiliyorlar, deil mi? Hele bizim gibi msbet ilim, Tp tahsil etmi kimseler iin bu teki dnya meseleleri ne kadar ocuka... Geri zamanmla, muhitlerimiz bilhassa benim muhitim bu mezhep ayrldn nemli bir unsur telkki ediyor ama, ne olursa olsun, bizim hi deilse arada bir bulumamza, karlkl birer ay imemize de mani olamaz ya, bu mezhep ayrl.... Shannon, hi ses karmadan Jean' dinliyordu. Szlerinin burasnda kzn gzleri dald. Tatl bir hatray kirletmemek, incitmemek istiyormu gibi bir h-let-i ruhiye iindeydi. Yazk ederiz, diye devam etti. Eer bir hi y-186 znden bu arkadal bozarsak, hakikaten yazk ederiz. yle.... Gemiler gibi.. Hani geceleri sabilere uramadan gelip geen gemiler gibi.... Birbirimizi brakrsak.... Ter-kedersek.... Yani hi aramazsak.... Halbuki.... Mantmz kullanrsak, aklmzn gsterdii yolda yryebilirsek pek l sk sk.... Yani, ey demek istedim.... Arada bir birbirimizi grebiliriz. Grebiliriz, iki karde gibi.... Deil mi? Byle olmasn ok arzu ediyorum ben.. Samimiyetle arzu ediyorum.... Mtevekkil bir tavrla sustu. Fincannn kenarndaki kk kakla oynuyordu. Kafasnn ok baka yerlerde olduu belliydi. Yanaklarna prl prl yanan bir kzllk hcum, etmiti. Shannon'un verecei cevab biraz da korku ve endie ile bekliyor gibi bir hali vard. Fakat buna ramen azimkar grnyordu. Gen doktor tereddtler iinde idi. Bu arkadaln aslnda onun iin fazla bir nemi yoktu. Onun ii, gc, var, you o mahut aratrmalaryd. Onun dnda bir eyler dnmeye imdiye kadar hi vakit bulamamt. Gayri ihtiyari: Vallahi, ne syleyeyim, bilmem ki, dedi.... Arkadalk hakkndaki dnceleriniz pek gzel ama, bunun, benimle olan irtibatndaki uygulama gln dnmekten kendimi alakoyamyorum. Biliyorsunuz her halde, benim ilerim ok ykl.. Sizin de nmzde (ok nemli imtihanlarnz olacak. Nasl yapabiliriz? Zor deil mi? Gen kz yolundan dnmemeye azimli idi. Tabii biliyorum, ilerinizin ne kadar ok olduundan habersiz deilim. Bunu aslnda hi hatrdan karmamak da gerek. Bir an dnd. Bir kar yol arad belli idi. Vaktiyle ok ateli ve heyecanl bir talebe olan Jean'n zerinde o anda tuhaf bir halsizlik, bir kudretsizlik hissetti Shannon. Gen kz, meseleye tamamen bir ilim ak vehesi vermek isteme gayreti iinde idi. 187 ;!E; .:&ff/ tflSiiiV. Bunlar malum, dedi. almamz art. ikimiz de alyoruz. Hem ok alyoruz. Fakat, bu kadar alan insanlarn arada bir dinlenmeye ihtiyalar bulunduunu dnmeliyiz. Hi durmadan devaml olarak almak zaten insan gcnn zerindedir, deil mi? Bir sre daha sustular. Gen kz zorlu bir mcadeleden km gibi idi. Daha dorusu o mcadelenin iinde olduu her halinden belli oluyordu. Kendisi de yznn kzarm olduunu farketmi gibi, hafif geriye kayklm, baklarn da nne dikmiti. Konumas srasndaki heyecanl hli etraftaki bir ka kiinin dikkatini ektiinden onlara bakyorlard. Jean Law, bu baklarn altnda da ezilmi gibiydi. Hele onlarla gz gze gelmemek iin her eyini o anda feda edebilirdi.

Shannon, bir ara gzlerini gen kza dikti. Bam nne emi olmasndan bilistifade bir iki dakika rahata tetkik etti onu. Kaamak baklarla kz seyrederken kendi kendine bir kere daha kzd. Jean, ona resmen arkadalk teklif ediyor, fakat o byk bir pervaszlk iinde bu arkadal reddetmek yollarn aryordu. Nasl da yapabiliyordu bunu? Nasl da, bir gen kz, hele Jean gibi ok hassas birini, bu ekilde, kibarca dahi olsa hakaretamiz hitaplarna lyk grebiliyordu. Kendi kendisine hayret ediyordu. Fakat Shannon, o anda gen kzn cidden nefis bir gzellie sahip olduunu da farketti. Al al olmu yanaklar, gzlerinin zerine hafif glgeler serpitiren uzun, kvrk kirpikleri, Jean', melekler kadar saf ve temiz bir insan gibi gsteriyordu. Hassasiyeti, ehresinin btn hatlarnda ve btn hareketlerinde kendim gsteriyordu. Ne siyah deri eldivenleri, ne o klna ramen tuhaf bir biimde olan apkas, ne de kolundaki eski zaman ii biimsiz, yuvarlak saat, onun saf ve derin gzelliini ortadan kaldramyordu. Biimli dudaklar, za188 rif ve kk burnu ona bambaka bir gzellik veriyordu. Shannon, bu bir, iki dakikalk inceleme srasnda iindeki baz hislerin alt st olduunu, varlnn mstesna bir havaya srklenmi bulunduunu hissetti. Bu his scak ve kuvvetliydi. Shannon bile bu ani deiiklie hayret etmiti. Esasen mukaddemesinde bir ak kap brakan kelimeler kullanmt. Bunu bilhassa yapmamt. Gen kz atlatmak, onunla konumamak istiyordu. Fakat imdi durum deiiyordu Onunla beraber olabilmek, onunla kar karya oturup konuabilmek Shannon iin daima zevk ve haz veren bir ey olacakt. Hafife gen kza doru eildi. Bu hareketi gren Jean, gayri irad olarak kafasn kaldrd. Gzgze geldiler. Gen kz bir daha tepeden trnaa pancar kesildi. Fakat Shannon, onu rahata kavuturacak cevab vermeyi oktan kararlatrmt. jUzun boylu dnp tanm da, sonra bir karar vermi insanlarn tavriy-le ve uur alt tesirler altnda cevabn verdi. Mamafih hakl olduunuzu sanyorum Miss Law, dedi. Elbette arada bir bulumamza, grmemize kimse mni olamaz. Tabii, arkada olabiliriz. Eski gibi iki iyi arkada.... Gen kzn yz sevinten bir anda prltlara gark olmu gibiydi. Besbelli ki mhim ve byk korku atlatmt. Shannon'un kendisini, arkadaln reddetmesi korkusu.... Jean, bu cevap zerine heyecanl ve mutlu bir tebessmle gld. Shannon'a hayranlk duymakta olduu her hlinden belliydi. Bunu bir kere daha izhar etmekten kendini alamad. ok sevindim, Mr. Shannon, dedi. yle sevindim ki bu cevabnza, tasavvur edemezsiniz. ok korkuyorum.... Azndan karmak istemedii bu korku lfn hemen te'vil etmeye alt. 189 ey, yani, dedi, ok mantk hareket eden bir insan olduunuzu sylemek istemitim. Asl sylemek istediim buydu... Gen doktor, kafasn sallamak suretiyle bu iltifat-kr sz tasvip ettiim belirtti. Fakat iinde Jean'a kar birdenbire yepyeni hislerin uyanm olduunu farket-ti. Belki bu hisler aslnda vard da bugn ortaya kyor, kendisini belli ediyordu. Shannon bunun farknda deildi. Gen doktor bu hislerle prl prl yanan gzlerini kzn gzlerine dikti. Birdenbire kza daha fazla yakn olmak arzusu iin de uyanmt. Meseleyi hallettik, tamam, deil mi? dedi. O halde bu akam ne yapyoruz aziz arkadam? Kz birdenbire armt. Byle bir suali hi beklemiyor olmalyd. ehresinin hatlar gerildi, yanaklar bermutad al, al oldu ve kekelemeye balad. Efendim? eyyyy. Bizim pansiyoncu kadna, Miss Deaire'lere urayacam, sz vermitim onlara. Bana ok iyi davranmlard, bilirsiniz her halde.. Sonra da 18.30 treniyle Dlairhille'e dnmek mecburiyetindeyim. Onun iin.... Gen kz Beraber olmamza imkn yok.. diyecekti ama frsat bulamad ki.. Shannon hemen atlm lfn azna tkamt.

 Yoo, olmaz.. Kat'iyyen olmaz. O pinti Miss De-ari'ye baka zaman da uraanz bir ey kaybetmi olmazsnz.. Ama, ya arkadalmz.... Shannon, gen kzla beraber olduu u ksa zaman zarfnda kendinde adamakll byk bir deiiklik olduunu farketmiti. Gen kzn yaknlndan heyecanlanmt. Fakat hislerini dizginlemeye muvaffak oldu. zerine dmyormu gibi, ok normal bir davette bulunuyormu gibi sakin bir tavrla devam etti. Beraber tiyatroya gideriz bu akam. Arkadalmzn devamn gzel bir piyes seyrederek kutlarz. ok gzel olur.... ;190 Gen kz tiyatro lfn duyar duymaz yerinden sramt. Yine o garip korku, hlet-i ruhiyesine srklendii anlalyordu. Fakat Shannon hi oral olmad. Kafasna koyduunu yapmaa azmetmi bir hli vard. Bir arkadaa urayacam, imdi. Aa yukar bir saat kadar iim var. Ondan sonra tamamen serbestim. Sizinle saat 19 da Kraliyet Tiyatrosu'nun nnde buluuruz. Nefis bir piyes oynuyor: Tek kar yol.... Barolnde Martin Harvey var. ok beeneceine eminim. Jean Law, korkudan, dehetten nerdeyse titreyecek hallere gelmiti. Gzlerindeki korku byyor, sanki onu tiyatroya deil de, mesel cehenneme davet etseydi gen kz bu kadar korkmaz, alt, st olmazd her halde.... Bu davette dnyann en byk tehlikesi varm ve gen kz sanki bu mthi tehlikeye bile bile kendini atyormu gibi idi. Hayretten dili tutulmu bir halde akn akn yzne bakyordu. Ne syleyeceini bilmiyordu. Nihayet yutkuna yutkuna bir ka kelime sarfedebildi. Ben hayatmda tiyatronun kapsndan ieri admm atm insan deilim ki, Mr. Shannon, dedi. Anlamyorsunuz beni.. Nasl tiyatroya gidebilirim ben? Gen doktor, kzn bu szlerine hayret etmemiti. Gerekten de yleydi. Bu kz hayatnda bir tek defa bile tiyatroya gitmi deildi. Shannon bunu gayet iyi biliyordu. Fakat o anda, bunu, kulaklar ile duyduu halde bile kulaklarna inanamyordu. Byle mnevver bir gen kzn bylesine amazlarda yaayabilmesine elbette hayret etmek gerekti. Peki, niye gitmediniz imdiye kadar? Ne olur tiyatroya gitmekle? Gen kz utanarak cevap verdi. Bilmiyormu gibi konumayn Mr. Shannon, rica ederim. Bizim evdeki din taassubun seviyesinden, karakterinden hi mi haberiniz yok sanki? Gzlerini nne edi. Sa elinin iaret parma ile masann rtsne bir takm ekiller izmee balad. 191 Sonra da gayet hafif bir sesle, adet sylemekten kor-karm gibi devam etti. Bizdeki din ller bu zamann pek ok eyleri ile badaamyor. Mesel bizim din adamlarmz rahipler, dars, oyun oynama, sinema ve tiyatro gibi yerlere gitmeyi gnah sayarlar. Bunlar hakknda mutlak bir yasak tatbik edilir. Geri babam, bizi men etmi deil ama, aslnda onun da bu eylere yasak gz ile baktn, bizim de bunlar yapmamz ho grmeyeceini bildiimizden biz de yle hareket ettik imdiye kadar. Belki de hi aklmza getirmeden byle oldu bu.... Shannon, hayretler iinde gen kzn yzne bakyor, bu szleri onun nasl syleyebilmi olduunu anlamaa alyordu. Kz bitirdikten sonra, yle kendine azametli bir poz veren gen doktor, bilgi bir tavrla konutu. Ne demekmi tiyatroya gitmemek.. Olur mu yle ey Bundan sonra pekl gidersin. Dnyann en le ey. Bundan sonra pekl gidersin. Dnyann en kar Yol adndaki piyes de nefis bir eserdir. Kuvvetli ve gzel bir piyes.. Hele tiyatroya ilk defa gidecek bir insan iin bundan daha ho, seyre deecek bir eser bulunamaz sanrm. Gen kz, son derece kararszd. Bir trl, gidip gitmemek arasnda tefrik yapamyor, Shannon'a ms-bet cevap vermekte mthi glk ekiyordu. Ne yapacan, nasl hareket edeceini bilemedii iin de parma ile masann stne ekiller izmekte devam ediyordu. Bir sre byle oyaland. Kafasmdan da hep verecei cevab dnyordu. Fakat en sonunda mmin taraf baskn kt. Kafasn kaldrd. Shannon'a cevabn verdi. Maalesef Mr. Shannon, dedi.... imkn yok buna. Tiyatroya gidemem. Gitmeyeceim.

Gen doktor bu kesin cevap karsnda beyninden vurulmu gibi olmutu. Havsalas bir trl almyordu. 192 Tp Fakltesinin son snfna gelmi, senelerce msbet ilimlerle uram, bir 20 inci asr gen kz, din etkilerin altnda tiyatroya girmekten korksun. Akl alacak ey deildi bu. Dudaklarndan gayri ihtiyar bir: Allah-Allah.. Ne biim kafa bu.... lflar kt. Gen kz, bu defa tam bir sukuta gmlmt. Baklar gam ve hznle dopdolu olmutu. Ac eken, strap eken, kederli bir insan oluvermiti bir ka dakika iinde. Her eye, kafasndaki btn msbet bilgilere ramen o, malup bir insand. ok hareketli, canl ve ateli bir yaradl sahibiydi ama, ite, bir an geliyor, bunlarn hi biri bir mn ifde etmeyebiliyordu. ocukluunda ald uyuukluk, hareketsizlik, kapanklk telkin eden o din terbiyenin tesiri altnda dnyevi eylerle ilgisi hemen hemen tamamen kesilmi gibi idi. Btl ve kr taassup kokan itikatlar onu byle kskvrak balam, btn hareket kaabiliyetini elinden, varlndan alp uzaklara, o anda eriilemeyecek kadar uzaklara gtrmt. Shannon'un adamakll asab bozulmutu. Skntl bir tavrla konumaa balad. Ne yapacam ardm ben, vallahi.. Bilmiyorum, nasl hareket edeyim? Bir taraftan arkada olmamz, eski arkadalmz devam ettirmemiz iin bana ricalarda bulunuyor, bunun iin saatlerini cmertce harcyorsun. Elinden gelen btn ikna kaabiliyetini beni bu arkadala raz etmek iin kullanyorsun. Ondan da beni raz ediyorsun. Fakat ben sana Haydi, madem arkadaz, bu akam tiyatroya gidelim. dediim zaman gitmemek iin binbir dereden su getiriyorsun. stelik de Charles Dikens gibi dnya apndaki byk hretin, en gzel eserlerinden birinin piyesini seyretmekten kanyorsun. Olr mu byle ey? Dnyann neresinde byle bir durum grlmtr, bilmiyorum?.... Bana kalrsa, sen din itikatlar falan bahane ediyorsun. Maksadn be193 nimle tiyatroya gelmemek.. Sonra da arkadalktan bahsediyorsun bir de.. Teessf ederim sana.... Bu szler gen kz esasl bir yerinden vurmutu. Bahane filan ettii yoktu aslnda ve bunu Shannon da biliyordu ama, kz yaralamak, onu bu yoldan tiyatroya gelmeye ikna edebilmek iin byle bir taktik kullanmt. Gen kzn endiesi de esasen bir hayli yok olmu gibiydi. Hele Dikens'in adn duyunca.... Hafif bir sesle : Aaaa, Dikens'in eseri mi? dedi. Biliyorum Di-kens'i.. Hakikaten ok kuvvetli bir yazardr o. Her halde onun romanndan alnm olan bir piyes de kuvvetlidir. Shanon cevap vermedi: Tabii kuvvetli piyes ya.... Ciddi, ar bal bir klsik eser.... Miss Jean Law, Shannon'u zd, cann sktm anlamt. Gen doktor, kzgnlktan kplere binecek raddelere gelmiti. Acele ile ceketinin nn iliklerken etrafta da garsonu aryordu. Hiddetten surat kpkrmz kesilmiti. Hesab grp hemen kalkaca besbelliydi. Jean da durumu anlamt. Shannon'un byle kzgn bir halde kalkp gitmesi, arkadala yine paydos denilmesi olacakt. Buna tahamml edebilecek kudreti kendinde bulamyordu. Gs bir demirci kr gibi inip kalkyordu. Nefesi adamakll sklamt. akn haldeydi. Fakat nihayet kararn verdi. Teslim olacakt. Baka are yoktu. Titrek bir sesle ve boynunu aresizlikten bkerek: ey., dedi, Mr, Shannon.. Kabul ediyorum. Geleceim tiyatroya.... Gzlerini af diler gibi Shannon'un gzlerine dikmiti. Yalvaran, kzmamasn rica eden bir hali vard. Fakat Shanon gzlerini mtemadiyen ondan karyor-du. Kzn durumunun farkna varmt ama, yine de kzgnl tamamiyle gitmemiti. Nihayet gelebilen gar-pona hesab dedi. Gen; kz da Ben vereceim.. falan 194 yollu itiraz ve srarlarda bulunacak ne hal, ne de cesaret kalmamt artk. Kalktlar. Shanon, kibarl yine elden brakamad. Kzn iskemlesini ekti, yol at. ktlar. Kapnn nnde ksa bir vedalama sahnesi cereyan etti. Shannon kza Allahsmarladk.... derken ahbapa ve scak bir tavr taknmt. Kzgnln tamamiyle unutmu gibi idi.

 Sakn ge kalma, ha, dedi. Saat tam 19 da tiyatronun nnde... Tamam m? Gen kz tam manasiyle itaatkr bir hal almt. Sklgan bir tavrla selam verirken: Tamam, diye cevap verdi. Saat tam 19 da.. Ge kalmam.... Ve yrd. Shannon, kz keyi dnp gzden kay-boluncaya kadar arkasndan bakt, iinde lgt lgt bir eyler hissetmiti. Bir sre daha orada, ayak st, ne yapacan bilmezmi gibi kald. Sonra tam aksi istikamette yrmeye balad. Shannon, niversiteye gidiyordu. O, bir profesrn kaprisi yznden ayrlmak zorunda kald, eski alma yerine.... Spence'le, kendisine bu gn almakta olduu ii haber veren, vefal, insan arkada ile grecekti. Mektup yazarak bu gn geleceim haber vermiti. Bekleyecekti onu. Jean'la randevusuna ge kalmamak iin admlarn sklatrd. Saat tam alty eyrek gee niversiteden ieri giriyordu. Spence'i ziyareti byle biraz ge bir saate raslatmas sebepsiz deildi. Profesr Usher veya Smth'le karlamay istemiyordu. Etraf adamakll kolaan etti. Laboratuara yle girdi. Neyse, istedii olmutu. Ne Usher, ne de o baklar bile meymenetsiz Smith ortalarda yoktu. Sevgili arkada Spence yalnzd. Masasnn zerine eilmi, alyordu. yle ufak tefek grltleri duyamayacak kadar da iine dalmt. Shannon, kapy yavaa at ve hi ses karmadan ieri girdi. Ayaklarnn ucuna basa basa yrd. 195 Spence hi bir eyin farknda deildi. T Shannon yanma gelinceye kadar da farknda olmad. Shannon, arkasna gelince hafife yana eildi ve Spence'in megul olduu eye bakt. Fakat hayret.... Spence her hangi bir ile megul deildi. Kitap da okumuyordu. Dalgn dalgn nnde duran bir fotorafa bakyordu. Shannon'un farkna vannca da hi tel eseri gstermedi. Yava yava ban nnden kaldrd. Arkadana bakt. Oooo, ho geldin, dedi. Naslsn bakalm, Robert? Seni yle greceim geldi ki; inan bana.... ilerin nasl Dahaire'de? Memnun musun? Shannon, arkadan grnce ne'elenmiti. ok iyi, dedi. Bahemireyle bamz biraz dertte ama, idare ettik vaziyeti. Benim basilleri tekrar retebildim. Bir hayli skmt ektim ama, becerdim nihayet.. Spence ciddi bir tavrla arkadan teci etti: Deer, dedi, her trl zahmete, skntya deer bu i.... Peki, mikrobu tam tesbit edebildin mi bari? Henz deil. Ama onu da tesbit edeceim yaknda. imdi onun zerinde alyorum. Spence kafasn sallad. Arkadann durumuna memnun olmutu ama, kendi iini kemiren skntlar da vard. Ah, dedi. u musibet yerden bir de ben kurtula-bilsem, ne olur? yle kk bir yer ve kk bir okulda hocalk istiyorum Robert.. St. Andrews'de, yahut ta mesel Aherdeen'da falan.. yle istiyorum ki, buralardan uzak olma, tasavvur edemezsin.... Shannon da ona cesaret verdi. O kadar nemli birey deil canm, dedi. Nasl olsa bulursun yle bir yer.. Shannon'un szlerindeki tonu taklid eder gibi cevap verdi Spence: Evet, bulacam, mutlaka bulacam, dedi. Drt 196 senedir burada yaadm da hayat m sanki? Hep Mu-riel'in hatr iin katlanyordum bunlara.. Ama, yeter artk. Daha fazla takatim ve tahammlm kalmad. Hem St. Andrews de Muriel'in houna gider sanyorum. Robert, birdenbire sordu : Lomax ne alemde? Muriel'in ismi geince bir nevi tedai etmi gibi, gayri ihtiyar azndan kmt bu soru.. Spence'in ehresi tekrar donuklam, o ifadesiz hli almt. Cam gibi, basit bakan gzleriyle Robert'i biraz szd. Ksa bir sessizlik oldu.

 Bildiin gibi, dedi, Lomax'ta fazla bir deiiklik yok.. Eskisi gibi neeli, hareketli.. Tabi hayatndan ok memnun.. Hayatndan ve tabii kendinden de.... Derdi, meselesi olmayan bir insan. Ondan rahat olabilir mi? oktandr grmedim onu.. Buradan ayrldm ayrlal.... Yalnz son zamanlarda megaleleri biraz fazlalam gibi.. Spence hemen lf deitirdi. Demek yle ha, dedi. Senin ilerinin yolunda olmasna sevindim hakikaten. Mektubunu da aldm. Ne kadar istiyorsan o kadar gliserin verebilirim sana. Hi merak etme.... Shannon arkadann bu szlerinden ok memnun kalmt. Samimi olarak teekkr ederim Spence.. Zaten gveniyordum sana. Beni bo evirmeyeceinden emindim. Eksik olma.... Spence, bu teekkre lyk olmadn im eden bir hareket yapt. Sonra bir sre sessiz kaldlar. Shannon'un gz masann zerindeki o fotorafa iliti. Spence de nereye baktn anlamt. Fotoraf ald, Robert'e uzatt. Tanyabilecek misin, bakalm? Daha yakndan 197 Bu bir portre fotoraft. Temiz ehreli, yakkl bir delikanlya aitti. ehre hatlar da gayet muntazamd. ok ho, yakkl bir delikanl bu dedi Shannon. Kimin fotoraf? Tuhaf bir kahkaha dkld Spence'in dudaklarndan.. Shannon, onun kahkaha ile gldn o gne kadar grmemiti. Arada bir az, burnu erile, brle sk sk ve ok hafif sesle glerdi ama, byle kahkaha atmasna ilk defa raslamt. yi bak, iyi bak, dedi. Tanyacaksn her halde.. Fakat Robert byle bir insan hi hatrlamyordu. Vallahi tanyamadm, birader, dedi. Sylesene kim bu? Meraktan atlatmasana beni.... Spence o acayip kahkahasn bir daha koyuverdi. Ben'im o yahu, dedi, ben'im.. Tmyamadm, deil mi? Tabii tanyamazsn.. Shannon bir eyler sylemek istedi. Beceremedi. Bir iki hece krnts yuvarlad aznn iinde. Gerekten de akna dnmt. Syleyecek hi bir ey bulamamt. Arkadann yzne bakt. Resimdeki insanla, u karsndakinin zerre kadar mnasebetim kefedebilecek adama rahata milyonlar vaad edilebilirdi. Spence bu mahedeyi anlam gibi kafasn nne edi. O sakin ve tatl hli tamamen yok olmutu. Konumak onu her halde ferahlatmayacakt ama, kim bilir, yine de konumaktan kendim men edemedi. Ya, ite byle, azizim, dedi. Ben'im o ite. Ben.. Ama 18 yandaki ben. O zaman byleydim ite. O menhus darbeyi yemeden evvel byle yakkl, gzel, aslan gibi bir delikanlydm. Sesine alamakl bir ifde gelmiti. Kendini glkle zaptettii, ehresinin feci hainden son derece muazzep olduu belliydi. insanda yz denen ehre denen u vitrinin ne byk nemi olduunu hi dndn m Robert? dedi. 198 Sfanlg anlama.. UUzel bir yzden oansetmyorum. a-clece bir yz'den bahsediyorum. Gzel olsun, irkin olsun; sadece bir yz.. Hani baz romanlarda yazar. ehresinde insan eken, cezbeden bir irkinlik mevcuttu, der. Gerekten irkin bir suratta da cazip irkinlikler olur. Yani onda dahi bir gzellik, bir irinlik bulmak daima mmkndr. Fakat ya yarm bir yz'de?.. Yarm bir yz iiriyete mal etmenin imkn yoktur. Mesel, colosseum'u alalm ele. Ne gzel manzaras vardr, deil mi? Ama ne zaman? Yalnz geceleri ve yalnz gm-nh bir mehtapta.. stelik bu riyot bilemedin yarm saat devam eder ve kaybolur. Eh, harebe ynndan ibaret bir eye kim yle uzun boylu bakabilir ki. zaten? Sinirleri mahvolur uzun zaman bakmaya kalksa deil mi? insan yz iin de bu byle bence. Yalnz bence deil tabii. Aslnda herkes iin bu byle.. Senin iin de tabii.... Shannon, put kesilmi, ylece arkadan dinliyordu. Spence'i o gne kadar hi bu derece bitkin ve yklm bir vaziyette grmemiti. Bugn karsnda bambaka bir Spence vard. Tam bir mariz ruh hli iindeydi. Kendi kendisine lanet etmekte olduunu, o gzel, delikanl yzn bugnk haline getirenleri asla affedemeyen bir dncenin iinde bulunduunu, bilivordu. Spence'i ilk defa

byle bir durumda sonsuz bir dikkat ve gayret sarfeden Spence deildi bu adam sanki. Kendisini tamamen kapp koyvermi, her eyi oluruna brakmt. Shannon, kalbine ac bir gevin artlandn hissetmiti. Tuhaf hislerle dopdolu idi. Ne svleveceini, nasl hareket edeceini arm bir haldeydi. Bir ey syleyip sylememek arasnda da kararszd, yle armt ki, hl kendine gelememiti. Spence, nihayet son ve kuvvetli bir irade tonarla-mas ile kendine ahit) olabildi. Hemen ayaa kalkt. Bu kalkta, zerindeki ters hlet-i ruhiyeyi silkip at199 man. iseye ur cenun zer aiKa oe olmutu, tiz-l admlarla raflarn nne kadar gitti. Ve dnp Shan-non'a seslendi: Gel, Robert, dedi, gliserin ielerini ambalajlayalm da kolay olsun gtrmen.... Shannon ar ar yryerek Spence'in yanma gitti. Kk ieler iindeki yarmar litrelik gliserinlerden on iki tanesini alp bir hasr antaya doldurdular. antann azn da sazla smsk baladlar. Bu sre iinde hi konumamlar, sadece i grmlerdi. Shannon, nihayet arkadana teekkr edip ayrld. Fakat Spence'in elini skarken memnun o)mutu. Biraz evvelki karamsar, zgn insan gitmi, eski Spence abucak geri gelmiti. Buna ramen, niversiteden kt zaman kafasnn ii, arkadann biraz evvel sarfetmi olduu szlerle dopdolu idi. Yeryznde herkesin derdi bir trlyd. IV Elindeki antaya ramen yoku aa sr'atle indi. Tepenin eteindeki caddeye gelince de ilk gelen yeil tramvaya atlad. Doru istasyona gitti. antasn bir emanetiye teslim ettikten sonra istasyon lokantasna girdi. Masaya oturmad. Fazla vakti yoktu. Ayak st bir eyler attrmalyd. Bir bardak bira ve sosis smarlad. Onlan alelacele yedi. Saat henz 7'ye eyrek vard. 15 dakikada tiyatroya yetiebilirdi. Akl fikri gen kzdayd. Bugn kendisinde ok mhim bir deiikliin olduunu farkediyordu. Kzla buluaca aklna geldike heyecan daha da artyordu. Yalnz bir tek endiesi vard. Gen kzn an hassasiyetinin bu gecenin zevkli gemesine mni olup olmayacam dnyordu. Bunda da phesiz haklyd. Kzn acayip tabiat, acayip inanlar bu gzel gecenin de zehir olmasna sebebiyet verebilirdi. 200 Hesab dedikten sonra hemen frlad. Tiyatronun nne geldii zaman saat henz 7 olmamt bile.. Fakat Miss Jean Law ondan da evvel gelmiti. Gen kzn tamamen sakinlemi, rahatlam olduunu grd. Demek endieleri gereklememiti. Memnun oldu.. ok cana yakn, sevimli bir hali vard. Buna ramen biraz heyecanl olduu da grlyordu. Fakat bu tiyatroya ilk defa ve bir erkekle gelmekte olmasndan ileri geliyordu. Gzlerinin ii l l glyordu. Shannon hemen iki bilet ald. Girerlerken gen kz Shannon'u daha da rahatlatmak iin fikrini aklad. lnlara ve sahnelerden ekilmi fotoraflar seyrettim siz gelinceye kadar. Hi de fena bir taraf gremedim. Her halde gzel bir oyun seyredeceiz. Shannon, acele acele: Elbette, diye cevap verdi. Tiyatroda fena ne olabilirdi ki? Korkmanz ok manaszd.... Nihayet anladnz bunu deil mi? Programc gen kzn refakatinde yerlerini buldular. Koltuklar lks ksmda deildi. Ortalardayd. Oturdular. Shannon, programc kza bahiini verdi. Etraf gzden geirmeye henz balamamlard ki bir gong vurdu. Gen kza program uzatt Shannon. Jean, scak ve sevgi dolu bir bakla arkadana bakt. Shannon, kzn bu hallerinden son derece mutluydu. Jean, program tetkik ederken birden aklna gelmi gibi Shan-non'a dnd. Bir taraftan da kolundaki saati karyordu. unu ltfen alr msnz, Mr. Shannon, dedi. Cebinizde dursun. Gevemi. Decek, kaybolacak diye akama kadar ecel terleri dktm. Sonra alrm sizden..

Shannon saati ald. Cebine koydu. Biraz sonra da klar karard. Perde ar ar ald. Geni sahne birden bol bir kla aydnlanmt. 201 Karlarnda ahane bir manzara vard. Onsekizinci yzyl Paris'inden bir manzara.... Perdenin almasiyle birlikte, artJstler konumaa, hareket etmeye baladlar. Fransz ihtilline ait mthi bir faciann hikayesiydi piyes.... Byk fedakrlklar ve mitsiz aklar.... Romantizm dolu sevime sahneleri.... Konu, yava yava akmaa ve seyircilerle birlikte Jean'-m da kalbine dolmaa balamt. Hi bir zaman deerinden kaybetmeyen, fevkalde bir piyesti bu.... Mkemmel bir aktr olan ve milfonlarn sevgili hline gelmi bulunan Martin Harvey, barol mthi bir ustalkla oynuyordu. 15 senedenberi sk sk sahneye konulan bu piyesteki rolyle Harvey, btn blge halkn teshir etmiti. Her gece ve Cumartesi - Pazar gnleri de matinelerde oynuyor, fakat temsilde, bir ncekinden daha byk bir baar kazanyor, her gece koca tiyatro salonu alklardan inliyordu. Miss Jean Law, balangta gayet sakin grnyordu. Kendini zorlayarak bu skneti salad anlalyordu. Fakat bu davrann uzun srdrmedi. Biraz sonra yerinden hafife doruldu, byk bir dikkat ve ilgi ile sahneye bakmaa balad. Prltl gzlerindeki haz ve memnuniyet gitgide byyor, gitgide daha belirli bir hl alyordu. Bir ara dayanamad, gzlerini sahneden ayrmadan, hafife Shannon'a doru eilerek mrldand : Ne ahane bir ey.... ok gemeden de kendini tamamen oyunun heyecanna terketmiti. San'atkrlarn gzellikleri, cazibeleri onu kskvrak avcuna almt. Gen kz roln yapan kadnn byleyici gzellii onu da teshir etmiti. Nihayet birinci perde bitti. Iklar yannca, gen kz, mutlu ve haz dolu bir rehavetle koltua yerleti. Elindeki program, nce heyecandan al al olmu yanaklarm yelpazelemek iin kulland. Sonra da ap tan202 madii artisleri isimleriyle tesbit etmeye balad. Bir ara da Shannon'a dnd. Hi byle bir eyle karlaacam ummamtm, Mr. Shannon, dedi. Cidden fevkalde bir ey., yi ki srar ettiniz de geldim, insann byle gzel eyleri, elinde imkn olduu halde, grmekten kanmas gerekten mnsz.... Jean'n gzleri Shannon'a kar teekkrle doluydu. Samimi bir memnuniyet iinde olduu belliydi. Shannon, gen kzn gelmekte direnmesi konusunu yeniden tazelemeyi istemedi. O da memnun olmutu. Hele Jean'la birlikte bu piyesi seyretmesi onu byk bir hazla doldurmutu. Gen kza bir ikramda bulunmak istedi. ikolata ister misiniz? Gen kz hemen itiraz etti: ikolata m? Hi canm istemiyor vallahi.... Hem seyrettiimiz u gzel eylerden sonra ikolata yemek, bence, gnah ilemek gibi bir ey olur. Onun zevki hi bir eyde yok ki.... Gzel bir piyes olduu muhakkak. Ama birinci snf bir eser de deil.... Gen kz, yle beenmiti ki, bu mtalaaya katlamad. Ne mnasebet, Mr. Shanon, dedi. ayet bu birinci snf bir piyes deilse, hangisi birinci snftr? Bilkis, bence birinci snfn da stnde bir eser bu. Cidden fevkalde.... Zavall Sydney.. yle acdm ki ona.. Zavall adamcaz.... Halbuki Lucie'yi ne kadar da byk bir akla seviyor.. Ne olacak acaba sonu?. Sonra derin bir gs geirdi. Gayri ihtiyar mrldand. Ne fec ey.. Sevip de sevilmemek.. Gerekten fecidir, deil mi? Mr. Shannon, sevilmeden sevmek?.. Shannon ar bal bir tavrla cevap verdi. Elbette dedi, elbette fec bir eydir. Ama ikisi 203 birbirleriyle ok samimi ok yakn iki arkada.... Arkadalk da en az onun kadar harikulade bir ey olsa gerek. Gen kzn ehresi yine al al olmutu.

Utanmt. Yznn halini Shannon'a gstermemek iin bana programn iine soktu. Tetkik ediyormu gibi yapt. Sonradan da kafasn kaldrmadan devam etti. Erkek de ok iyi, kz da., ikisini de ok beendim.... Lucie roln oynayan kz da fevkalde bir ey. ok gzel, ok eker bir kz.. Ne de nefis, upuzun san salar var.... Ad Silva imi.. Shannon izah etti. Martin Harvey'in kans o.... Jean armt. Birden yksek sesle bard: Ne?.... Yok canm.. Nasl kars imi, anlamadm. Shannon'a dikmiti gzlerini. Gzleri bir ey kefetmek ister gibi bakyordu. Allah, Allah, dedi. Ne garip ey!.. Shannon, izahatna devam etti: Daha da garibini syleyeyim mi size Miss Law? dedi. O kadn, en az 44-45 yanda.. stelik o grdn uzun, sar salar da takma.. Peruka var banda.... Miss Jean Law adamakll akna dnmt. Hayallerinin yklmakta olduu hissi iindeydi ve bu ykl nlemek istiyordu. Ayplar gibi bir tavrla Shannon'a itiraz etti. ok rica ediyorum, Mr. Shannon, dedi. Yapmayn bunu.... Alay etmeyin.. Hem nasl yapabiliyorsunuz bunu, ayorum size dorusu.. Her an, her dakikas benim iin byk bir zevk ve haz kayna olan bu piyesi, brakn da, rahat ve kendi kafamdaki dnyaya uygun bir ruh hli iinde seyredeyim. ok rica ederim susun.. Perde alyor.... Tekrar kendini sahneye verdi. kinci perde, birincisinden daha romantik, daha airane idi. Hznl, srlsklam ak ve melankoli kokan bir perde idi bu.. Shannon, bir taraftan oyunu seyredi-204 yor, bir taraftan da gen kz kritik ediyordu. Jean'n ehresindeki hatlar, oyun devam ettike, gitgide daha hassaslatm gsteriyor, iindeki heyecan daha kuvvetle da aksediyordu. Piyesin onu, son derece etkisi altna ald besbelliydi. Gzlerim dikmi, kendinden tamamen gemi bir halde seyrediyordu. Nihayet ikinci perde de bitti. Fakat gen kz o kadar kendi dnyasna dalm, kendi dnyasn sahnedeki dnya ile o kadar birbirine mezcetmiti ki, perde arasnda bile, kendini o havadan syramad. Hi bir ey konumad. Sadece gen kz ve erkein mitsiz aklarn yaad dnyada dolayordu o... Son perde de ok hrikayd. Gen kz kendini artk tamamen piyese vermiti. O kadar vermiti ki, bir an Shannon, kendisini dnyann en byk hayretine srkleyen hdiseye ahit oldu. Jean, kendinden gemi bir vaziyette o kck, hafif nemli elini Shannon'un eline kenetlemiti. Gen adam bunun nasl olduunu anlayamamt bile.... Bir anda ve sanki kendiliinden oluvermiti bu.. Gen kz, Shannon'un elini byk bir hazla skyordu. Gen adam da kendini tamamen bu havaya kaptrmt. Gen kzm, avcunda duyduu scakl onu heyecann en yksek noktasna karmt. Kannn daha bir sr'atle ve daha byk bir hazlar kayna halinde vcdunda dolamakta olduunu hissetmiti. Bu havann hi dalmamasn, hep devam etmesini istiyordu gen adam da.... O da kzn elini kenetledi. Birbirlerine son derece bal iki ayr cins yaratn yksek tansiyonlu hlet-i ruhiyes iinde ylece birbirlerinin ellerini kenetlemi vaziyette kaldlar. Son perdeyi byle seyrettiler. Zavall, karlksz akn sahibi Carton'un yrekler paralayan akbetini, onun harikulade feragatle dolu asil ve byk jestini grdler. Bu sahnede, gen kzn, vcduna yapk gibi duran vcdunu zelzeleye uram gibi batan baa sarsan rpertiyi Shannon da his205 setti. Sahne gerekten fevkalde idi. Carton, bu gerekten asil bir kalbe mlik olan adam, gzlerini bile krpmadan, insan st bir cesaretle kendisini br dnyaya bir lhzada aktaracak olan giyotinin altna gidiyordu. Elleri arkadan kelepelenmiti. Gzel yz bir sonbahar yapra gibi solgun, renksizdi. Giyotine yaklatktan sonra, asla merhamet dilenmeyen baklarla ve metin bir vakarla etrafna ve ayann dibindeki ukura yle bir bak vard ki, en kati yrekleri bile kan ala-trd. ite o sahne, gen kz da mthi etkisi altna almt. Shannon, bir anda, kzn elini tutan elinin stne scak gz yalarnn tane tane damladn hissetmiti. Damlalar bir sonbahar yamuru gibi birbiri ardnca dmt. Jean alyordu.

Perde, Carton'un ls zerine ar ar kapanrken salondan mthi bir alk tufan ykseldi. Yaa...., Bravo.. sesleri etraf nlatyordu. Bu byk tezahrat zerine perde tekrar ald. Lucie roln oynayan Miss Silva ile Martin Harvey ortaya gelip alklara selmla mukabele ettiler. Biraz evvel rol icab lm olan Harvey, inanlmaz bir mucize ile dirilmi gibi idi. Mutlu bir tebessmle halk selmlyordu. Pnl pml parlayan ipek gmlei ve prl prl parlayan cill getirleri ile cidden yakkl bir erkekti. Tezahrat bir sre devam ettii iin perdenin bir ka defa yeniden almas ve san'atkrlarn halk selmlamas icab etti. Miss Jean, Law, mthi bir heyecan iindeydi. Bu yzden de alklayan seyircilere katlacak, artistlere tezahrat yapacak hli kalmamt, iinde yzd hisleri kelimelerle anlatmaya gerekten imkn yoktu. Bu hislerin arl altnda ezilmi, perian olmu gibiydi. Hi bir ey sylemeden kalkt. Shannon da onu takip etti. Hl alk tutan, tezahratta bulunan seyircilerin arasndan dar ktlar. Nihayet sokaa kmlard. Hafife Shannon'a sokulan gen kz, put kesilmi bir heyecan atmosferi iinde : 206 Robert.... Robert.... diye inler gibi konutu. Ne hrika piyesmi bu.. Bayldm, bittim vallahi. Sesi titriyor, gzleri l l yanyordu. Shannon'un dikkatini ekti : Ona ilk defa kk ad ile hitap etmiti. Yanyana, mutlu bir hava iinde ar ar yrdler. Bir ka dakika sonra istasyona gelmilerdi. Gen kzn trenine henz 15 dakika vard. Byk saatin bulunduu kolonun dibinde durup beklemeye baladlar. Hi konumuyorlard, ikisi de kendi kafalarnda bir eyler yayorlard. Dncelerinin istikameti birbirine mteveccihti ama, onlar bunun farknda bile deillerdi. Fakat gen kz birdenbire yerinden srad: Aaaaa, dedi, saatimi az kald unutacaktm. Gen kz, saatini hatrlaynca ryadan uyanr gibi olmutu. Shannon onun bu hline gld. Ya, dedi, az daha ben de unutuyordum. Gen doktor, hemen elini cebine att. Yoktu. teki cebine bakt. Yine yok. Hayret, nereye gitmiti koskoca saat. Sa cebine koyduunu gayet iyi hatrlyordu ama, ne olmutu buna? i cepleri yelek cepleri, hepsini tek tek arad Fakat yine de yoktu. Ku olup unamt ya bu saat? Cebine koyduuna gre orada olmas lzmd. Birisine arptrm falan da olamazd. O halde? Shannon, renkten renge girmeye balamt. Adamakll mahcup olmutu. Mahcubiyetten ve aknlktan da garip garip hareketler yapyor, ceplerini bir daha, bir daha alt st ediyordu. Ama yoktu; yoktu ite. Hay Allah cezasn versin, nereye cehennem oldu bu saat? Gen kz buna sert ve kzgn bir eda ile cevap verdi: Ben bir ey anlamadm bu iten, dedi. Nasl olur da kaybolur? Size vermemi miydim onu ben? Biliyorum, bana vermitiniz ama.. Allah Allah.... Yine aklm bamda deil benim galiba. Her eyi d207 ryorum, kaybediyorum. Bu ne dalgnlk bendeki; hayret.... Shannon, gerekten pek mahcup, pek zavall bir duruma dmt. Bir taraftan da habire aramaa devam ediyordu. Bu sefer sra pantalon ceplerine gelmiti. Onlar da alt st etti. Bir daha, bir daha arad.. Yok; yok; yok.... Bir ara gzleri gen kzn gzleriyle karlat. Miss Jean Law ona sabit ne nefret dolu bir bakla bakyordu. Shannon'un ahlksz, bir saat almaa tenezzl edecek kadar alalm bir insan olduuna inanan bir bakt bu.... Gen adam, bu saf, bu temiz kz aldatm kandrmt sanki.. Miss Jean Law'm halinde bu inan okunuyordu. Fakat bu tehisinden son derece strap ve ikence iinde bulunduu da belliydi. Byk bir su-kut-u hayale uramt kz. Artk Shannon'dan midini kesmesi lzm geldiine inanmt. O yalanc, ahlksz, sefil bir insand. Ve bu gerek asla deimeyecekti. Bir ey sylemek istiyor, fakat syleyemiyor gibiydi. Shannon bu halini grnce, dayanamad:

 Ben de atm bu ie, dedi. Niye yle bakyorsun bana? Her halde tiyatroda drdk. Gider ararm. Altn stne getiririm o tiyatronun yine bulurum. Merak etme.. Gen kz alamakl bir haldeydi: Nasl merak etmeyeyim? dedi. Benim deildi ki saat.... Yz ve dudaklar, bir lnnki gibi sapsar kesilmiti. Sesi bile bouk kyordu. Titreye titreye gzlerindeki kin ve nefret azalmadan devam etti. Annemin saatiydi, dedi. Babamn hediyesi imi. Bugn hevesleneceim tuttu ite. Seninle buluacaktm. Daha sk olaym diye alm, takmtm onu. Ben ne yapacam imdi? Anneme ne syleyeceim? Felket Felket.... Bu defa adamakll hkrmaa balamt. Etraftan 208 grenler acayip acayip onlara bakyorlard. zntsnn tesiriyle de bir itirafta bulundu. Ah, ne talihsiz insanm ben.. Bu kadar gzel bir gece geirdikten sonra byle mi olmalyd sonumuz? Halbuki tam da sana gvenmeye balamtm. Eskileri unutmu, seni tekrar beenmeye balamtm. Nasl da yaptn bunu bana?.... Shannon vaziyeti anlam, bu yzden de kan beynine sramt. Birdenbire haykrd. Biraz kabalam-t3 da: Ne diyorsun sen? dedi. Bana bak kz.. Yoksa o pis saati benim aldm m zannediyorsun? Utanmaza bak.... Fakat kz hi bir ey sylemiyordu. Sadece hkra hkra alamasna devam ediyordu. Srlsklam olmu elleriyle mendilini almak iin antasn at srada birden gzlerine maden bir eyann prlts geldi, istasyon kemerlerinin altnda, karanlkta parlayan bu cisim Jean'n kaybolan saatinden baka bir ey deildi. Gen kz saatini orada grnce ani bir oka uram gibi yerinde srad. Shannon, o .anda hatrlayabil-miti. Jean kendinden gemi bir halde piyesi seyrederken, Shanon, mtemadiyen kafasna taklan saatten kurtulmak istemi, onun daha emin bir yerde olacan dnerek kza haber vermeden saati yavaa antaya koyuvermiti. Kendi dalgnlndan hakl olarak korkmutu. Cebinden bir ey karrken onu drmesi, kaybetmesi ihtimali her an mevcuttu. Bu yzden byle hareket etmi, fakat sonra da, dalgnlnn derecesini tescil eder gibi, gerekten unutmutu. Shannon, gen kzn kendisini itham etmeye kalkan hli karsnda dehete kaplmt. Bu kzn kendisini neden bu kadar gvensiz bir insan telkki ettiini anla-yamyordu. Gen kz da, yapt byk gaftan tr ta 209 kesilmi gibiydi. Bunu nasl tamir edecekti. Kendim tutamad: Yarabbim.... Yarabbim.. diye haykrd. Kafasn kaldrp Shannon'a bakt. Dili tutulmu gibi kekelemeye balad. Byk glk ekerek bir ka kelimeyi, bir araya getirebildi: ey.. Bilmem.... Sizden nasl zr dilesem.. phe ettiim iin.. Sizden.... Beni affetmeniz iin.. Ne yapsam?. Bilmem ki? Shannon, kafasn evirdi. Tek kelime sylemedi. Jean, ylece durmu gzleri ya iinde Shannon'a bakyordu. Birden tiz bir ddk sesi duyuldu, irkilerek dndler. stasyon hareket memuruydu ve trenin kalkmakta olduunu haber veriyordu. Arkasndan tren ac lklarla istasyonu sarst. Gen kz arm bir haldeydi. Ne yaptn bilmez bir halde Shannon'a hitap etti: Ah.. Robert.. Bilmiyorum, ne yapsam, ne sylesem.. Ne olur affet beni.. Yzne dik dik bakt. Trenin dd bir daha nc ac tt, Shannon, gayet sakin grnmeye alan bir tavrla gen kza hitap etti: Laflan brak da, Winton'un sokaklarnda sabahlamay istemiyorsan hemen trene atla.... Miss Law, aknln zerinden atamamt. Delirmi gibi gzlerini trenden tarafa evirdi. Nihayet lokomotif oflaya, puflaya istim vermeye balamt. Byk tekerlekler yerinden hafife kprdand ve raylar zerinde ok ar

hareketlerle dnmeye balad. Gen kz ksa bir tereddt n geirdikten sonra birden frlad, trene doru komaya balad ve bir lk attktan sonra hareket halindeki trenin basamana ula. Kapy ap ieri girdi. Kapad. Gen kzn bu hareketleri istasyondaki halk tarafndan korku ve ilgi ile takip edilmiti Neyse, sa salim binebilmiti. Shannon yava admlarla istasyon binasnn iine 210 girdi. Emanetiden gliserin dolu antay ald. Be dakika sonra da kendi treni gelmiti. Bindi. Gen doktor, Balnaire yolunda hdiseleri dnd. Kendisinden hi de ikyeti deildi. Geri, gen kza kzd zaman biraz rol kesmiti ama, bu sayede bir iki saat evvel sahnede seyrettikleri Sydney Carton gibi, ehresi artistik bir karaktere brnmt. Hayatndan memnundu. Gen kzn kendisinden hrsz gibi phelenmi olmas da o kadar mhim deildi. Onu tanyor ve acayip yaradll bir kz olduunu biliyordu. Hisleriyle babaa ve mutlu bir ruh hli iinde ban kompartmann arkasna dayad. Lokomotif homurdanyor, raylara deen tekerlekler slk alyor ve Shannon, yeryznde yaayan iki milyar insandan biri, kendi hayatna doru gidiyordu. Vakit geceyansna yaklayordu. Shannon trenden biraz evvel inmi, yrye yrye hastahaneye gehm=?ti. Dalnaire'in sokaklar muhteem bir yalnzlk iinde yzyordu. Her taraf zifir karanlkt. Havada iini okayan bir iiriyet bulunmasna ramen Shannon hastahaneye yaklanca rahatlad. Fakat hayret; Bahemire Miss Trudgeon'm penceresinde k vard. Bu vakit kadnn yatmam olmas pek de hayra almet olmamalyd. Acaba, yeni bir hasta m geldi, diye dnd. Gidip holdeki listeye bakt. Hayr.. Yeni bir hasta gelmi deildi. O halde? Shannon fazla dnmedi. Odasna geti. Kapsn kapad. Elbisesini karmak zere idi ki, kendine mahsus, tatl, ince sesi duyuldu. Mr. Doktor.... Mr. Shannon. . Gen doktor, ceketini tekrar giydi. Kapy at. Hemire bir an doktora^ baygn ve ho bir tebessmle baktktan sonra ban nne edi. ok affedersiniz, Mr. Shannon, dedi. Bahemire sizi grmek istiyor. Shannon, arm grnd. 211 Ne dediniz? Bahemire beni mi grmek istiyormu?.. Bu saatte mi? Hemire Peek, sklm gibiydi. Bahemire bekliyormu.. Bu ne biim iti? Kstahln da bir derecesi olmas gerekirdi? Gecenin yarsnda bir bahemire kalkyor, bir doktoru kendi ayana getirtmeye yelteniyor-du. stelik de bunu bir bakas vastasiyle ve emreder gibi yapyordu. Gen adam, bu kstaha davete adamakll kzmt. Buna ramen kendini tutru. Hatt nce, mesele olmasn, aznn tad kamasn diye gitmeyi bile dnd. Fakat derhal bu niyetinden vaz geti. Ne demek oluyordu? Bir doktor bu derece hakarete tahamml edemezdi, etmemeliydi. Her eyden nce, bu kstah bahemirenin protokol bilmesi icab ederdi. Bir doktoru ayana aramaz, olsa olsa kendisi onun ayana gider ve ne syleyecekse, ne isteyecekle, hrmetkar bir tavrla syler, isterdi. Bunun aksi olamazd. Shannon, kararn vermiti ve tatbik edecekti. Gitmeyecekti. Kzgnln belli etmemeye alarak mstehzi bir ehreyle Hemire Peek'e yle cevap verdi : Muhterem Bahemireniz Hanmefendiye ltfen selmlarm syleyin. Bu hastahanede beai arayacak herkes nerede bulunduumu bilir ve kendisi gelir. Bahemireniz ayet bunu bilmiyorsa, syleyin, rensin ve ona gre hareket etsin.... Gen hemire, birden armt. Dehetten gzlerinin ak kocaman olmutu. Akl almyordu. Bu doktor Shannon her halde delirmiti. Bahemire Trudgeon'un emirlerine riayet etmeyecek, o emirlere hemen icabet etmeyecek bir adam bu hastahanede bulunabilsin, buna imkn yoktu. Fakat Peek'in etekleri de bir bakmdan zil alyordu. imdi dosdoru Miss Trudgeon'a gidecek, doktorun sylediklerini olduu gibi anlatacak, ondan sonra pan-

212 domim kopacakt. O eliye zeval olmaz.. prensibi ile hareket edecek, sylenenleri olduu gibi kadna nakledecekti. Gerekten de yle oldu. Mrs. Peek gittikten hemen dakika sonra bahemire grnd. Tell ve asab bir hali vard. Srtnda resm kyafeti vard ama, kepi, yakalk ve kolluklarn takmamt. Odasndan pek heyecanl ve kzgn kt, kyafetine aldrmadan doktorun odasna kotuu belliydi. Kepi ve onu gzelletirdi- anlalan beyaz keten dier ssler olmaynca surat bir acayiplemi, eskisinden daha san, daha solgun bir hal almt. Hiddetten kelimeleri birbirine kantra kantra konumaa balad. Bana bakn, doktor, dedi. Aylk teftiimi bugn yapyordum. Deney Laboratuanna da girdim bu arada.. O tertemiz, canm laboratuan mthi pis, kirli ve kar-nakank buldum. Sprntler, lzumsuz bir ok eya, pamuk ve kirli bez paralan laubali bir ekilde rasgele atlmt. Shannon, gayet ciddi ve umursamaz bir eda ile cevap verdi : Eeee, ne olmu yani? Bunlar siz mi yaptnz, doktor? Elbette ben yaptm Laboratuar bu hale sokmaa hi hakknz yok, anlatabildim mi? Hi yok. Hem orada bir i yapacanz zaman bana soracak, benden izin alacaktnz. Shannon alayl tavrn daha da artrd : Yaaa, vah vah.... Hi bilmiyordum bunu Demek yle hanmefendi ha, sizden izin alacakmm ha?.... Sonra birden ciddileti ve sertleti : Neden sizden izin alacakmm bakalm? Bahemire mtehakkim edasn devam ettiriyordu. Laboratuar benim idremdedir, sorumluluu bana aittir. 213 Kzgnl fazlalaan Shannon : Allah Allah, dedi. Zaten size sorarsanz btn hastahane sizin idarenizde. Sizden baka kimse yok burada hastahaneye bakacak, onu idare edecek. Gen doktor imdi daha ok hiddetlenmi&ti. Sknetini kaybetmeye balyordu. Birden kkredi : Farknda deilim zannetmeyin taktiinizin.... Btn hastahaneyi avcunuza almak istiyorsunuz. Sade hastahaneyi deil, hastahanede vazifeli olanlar da.. Herkesin sizin nnzde secdeye kapanr gibi elpene divan durmasn istiyorsunuz. Aksi takdirde iiniz rahat etmiyor. Tedirgin oluyorsunuz, kendi kendinizi yiyorsunuz. Koca hastahaneyi babanzn iftlii gibi kullanmaa kalkyorsunuz. Buray kendi malnz gibi telkki etmee hakknz yok. Dalnaire hastahanesinin sizin malnz olmadn bilmeniz lzm. Burada siz ancak bir bahemirenin sahip olabilecei yetkiler lsnde yetki sahibisiniz. Bu hastahanenin doktoru sfatiyle benim de ve herhalde sizinkinden ok daha fazla haklarm ve yetkilerim var. Hele alma konusunda kendimi hi bir zaman sizin arzularnzla bal grmemekteyim. Bu dnce iledir ki hlen ok nemli bir ilm aratrma yapmaktaym. Laboratuar da bu aratrmalar iin kullanmaktaym. Fakat artk kullanamayacaksnz. Bahemirenin ii bu noktaya getirebileceini Shannon tedenberi tahmin ediyordu. Kadnn bu gece kendisini bu silhla vurmaa kalkacam da biraz evvel dnmt. Ne demek istediinizi anlayamadm. Yni bu benim iin son derece hayat bir nem tayan ilm aratrma brakmam m sylemek istiyorsunuz? Miss Trudegon kaytsz grnmeye alan bir eda ile cevap verdi : Vallahi asl grevinizi ihmal etmemeniz beiim iin nem tar. Onun dnda ne yaparsanz yapn. 214 Hi biri beni ilgilendirmez. Sadece ben u anda bu oday, size teslim edildii zamanda olduu gibi, temiz ve tertipli bir ekilde bana geri vermenizi istemek rnevkiin-deyim. Talebim sadece ve sadece bundan ibarettir. Shannon, bekledii darbeyi nasl savutvrabilece-ini bir anda toparhyamad. Derhal itiraz etti :

 Sebebi ne bunun? Bu kadar zamandr buradaym. Bu laboratuarn baka bir i iin kuli anldn grmedim. Miss Trudgeon zafere yaklam bir insann rahatl iinde akrak bir kahkaha att. Maalesef yanlyorsunuz doktor. Sizin ilimdi laboratuar olarak altnz yeri biz senenin muayyen zamanlarnda muayyen ilere tahsis ederiz. Mesel her sene bu vakitler oray bir snf haline getiririz. Hastabakclarmza meslek dersler vererek bilgilerini arttrrz. Bugn oraya urasaydnz, hazrlanm olan sralar grrdnz. Derslere nmzdeki pazartesi gn balayacaz. Onun iin laboratuarn derhal tahliyps1 lzm.... Shannon vaziyetin gitgide sarpa sardn gryordu. Deneylerine nasl devam edeceinin tasas imdiden balamt. Dizlerinin bann zlr gibi olduunu hissetti. Bu hareketinizi kastl buluyorum. Hemirelerin dersleri pek l baka bir odada yapabilir. Bahemire itiraz falan kabul edecek durumda olmadn kesin bir tavrla ifde etti. Konuurken ban da olmaz gibilerden sallyordu. Maalesef, bu i iin msait baka bir odamz mevcut deil. Bir tek karantina odamz var ama, oras da kfl, rutubetli, pis bir yer. Yni, u andaki hli ile tamamen gayri shhi.... Hastabakclar pek dndm yok, fakat sizin rahatsz olmanz kat'iyyen inte215 Shannon, bu szn mnsn aratrmaa niyetlenirken, bahemire ac bir alay havas iinde gen doktora kesin darbesini indirdi : , .... Zira, hastabakclara siz retmenlik yapacaksnz.... te bu hepsine tuz, biber ekmiti. Ve bir gerek, btn hametiyle ortada dikilmi duruyordu. Bahemire zaferi kazanmt. Ona gre de, diye ilve etti, kendinizi hazrlarsnz. Gen doktor, perian ve zavall bir halde olduunu hissediyordu. Tamamen mdafaasz, eli, aya bal bir durumda idi. Hi bir ey syleyemez olmutu. ylece, kalakamt. Kadnn gzlerinde alayl ve keyifli bir tebessm belirmiti. Aradaki hesab grm ve Shannon a had3mi bildirmi olmaktan son derece memnun grnyordu. Her halinde Bana kafa tutacak adam henz bu hasta-hanenin eiinden ieri admn atamad. diyen bir eda vard. Shannon'u ileden karan bu cakal tavriyle geri dnd ve tek kelime sylemeden odadan kt, gitti. Gen doktorun kafas adamakll orbaya dnmt. Bel burada da gelmi, bulmutu onu. Ne yapsa, ne etse kurtulamyordu. Bir trl, rahat alabilecei, kendini byk aratrmasna verebilecei bir imkn elde edemiyordu. niversitede Profesr Usher, burada da Bahemire Trudgeon karsna kmt. Rahat alabileceini zannettii bu hastahanede de hzn1, kamt. Karlat bu yeni gl nasl bertaraf edebileceini dne, dne soyundu. Yatana girdi. Kafas karmakarkt. Bahemire ile kolay kolay ba edemiyeceini biliyordu. Kadnda her eye ramen kuvvetli, sars.lmaz, yerinden kprdatlmaz bir taraf vard. O yle mcadelelere alknd. Grltl, parltl bir hayat iinde yu216 varlanp gidiyordu. Kapdaki satclardan, hastahanede-ki hemirelere, hizmetilere varncaya kadar herkesle kavga ede ede i grmeyi, sonunda da hepsinin hakkndan gelmesini bilen bir kadnd o.. Kadn deil, bir felketti aslnda. Hastahanede doktorlarla mcadelesinde de daima arkasnda kanl izler brakarak muzaffer kumandanlar edsiyle yryp gitmeye muvaffak olmutu imdiye kadar. Son zaferi de bugece Shannon'a kar elde etmiti. Onunla baa kamayacan bilen Shannon iin, ac ve hazin de olsa, u anda askerce bir ric'-at. hareketinden baka gidilecek yol yoktu. Gen doktor sabah zor etti. Gzlerini at zaman gecenin hatras kafasna birdenbire hcum etti. Durumu bir kerre daha enine, boyuna dnd. Doluya koydu olmad, boa koydu dolmad. Bahemireye rest ekecek halde olmadn zlerek tekrar dnd. Yeni bir isizlik macerasna atlacak takati yoktu.

Buna ramen leye kadar kararn tam vermi bir hali yoktu. Fakat nihayet geceki dncesini gerekletirmek gerektiine kanaat getirdi ve bunu le yemeinde Bahemireye resmen bildirdi. Sofrada karlkl oturmulard. Bir sre hi konumadlar. Nihayet Bahemire konuyu amak lzumunu hissetti. Yine o mstehzi, muzaffer edas zerindeydi. Evet, doktor, dedi Talebimiz zerinde ..lnd-z m? Dndm Peki, netice? Netice malm.... Laboratuar tahliye edeceim Bahemirenin ehresi geni bir glle aydnland. Shannon'un teslim bayram ekmesine karlk, mkfat olarak bu tebessmne zlim bir ifde de eklemiti. Karar verirken mkul ve mantk davranacanza emindim zaten doktor.. 217 Sonra da Shannon'dan hardal istedi ve bir hatra hikyesine daha balad. ok iyi hatrlyorum.. Ben Bogra'da bulunduum srada.... Shannon hardal ona vermek deil, kaldrp kafasna, atmak ve paralamak isterdi ama, kendini tuttu. Tutmaa mecburdu. Baka ekilde hareket edemezdi. Her eye ramen vaziyeti idare etmeye, kpry geinceye kadar ayya day demeye gayret etmeliydi. Ac bir tebessmle kadna bakarak hardal uzatt. Yemek bu hava iinde ve pek az konuularak 8fe-ti Yemekten sonra Shannon gya hava almak bahanesiyle baheye kt. iek hastalanln karantina yeri olarak kullanlan metruk binaya yrmeye balad. Hareketlerinin hastahane binasndan gzetlenmesi ihtimali karsnda yrye veya gezintiye km gibi davranyordu. Hedefi bakayd. Bu karantina olarak kullanlm olan yerden laboratuar almalar iin istifade etmeyi dnyordu. Oray bir dolamak, gzden geirmek istiyordu. Binann civarna gelince hemen oradaki aalklarn arasna dahverdi. ieriye girerken grlmemesi lzmd. Geri, Miss Trudgeon biraz evvel amarhanede idi ve bu meguliyetinden hemen bir ka dakika iinde kurtularak Shannon'u gzetlemesine imkn yoktu; fakat gen doktor her ihtimle kar tedbirini almalyd. Bu binayla hatt ilgilendii bile farkedil-memeliydi. Oray bir yola koymal, almalarm orada devam ettirmeliydi. Demir kap yer, yer rm, dklm, para para olmutu. Gen doktor ieri girebilmek iin bu hurda kapy biraz daha hurda hale getirmek mecburiyetinde kald. Binann ii de, d da tam mnasiyle bir harabe idi. Genie bir odadan ibaret bu yeri anlatmak iin baka kelime bulmak imknszd. Pencerelerin kepenkleri smsk kapalyd, ieri n zerresi szmyordu. Sanki bir buz dolabna veya mezara girmi gibi cldu 218 Shannon.. Souk ve kasvetli bir yerdi. Her taraf toz, toprak iindeydi. rmcek alar etraf sarmt. Yllarda nberi kullanlmad, terkedilmi bir halde brakld - anlalyordu. Shannon bu karanlkta i gremeyeceini anlaynca cebine davrand. Kibrit kutusunu buldu, iinden bir kibrit karp yakt. Hafif alevin nda etrafa yle bir gz gezdirdi, ilk anda duyduu his sukut-u hayalden baka bir ey deildi. Burasn allabilir bir hle getirmek imknszd. Ama, allabilir hle getirmeye de mecburdu. Duvarda bir delik gzne iliti. Soba boru-sv delii idi bu. Yerde pas, toprak iinde sar renkt* inko bir tas duruyordu. Paslanmaa balam olan musluktan da su akmyordu. ok can sklmt Shannon'un.... zgn ve mteessir bir halde kt oradan. Gezme pozuna devan ederek yava yava hastaneye dnd. Garaja giderek Pim'i buldu. Kararm syledi: Eski iek karantinasna tayacam laboratuar.... htiyar ofr bir kahkaha att: Orada alamazsnz ki. Hem neden tanyorsunuz? Pim, Bahemire ile olan mnakaay bilmiyordu. Shannon, ksaca anlatt durumu ona. ihtiyar adam dinledi, dinledi, sonra da: Ama hi ie yaramaz ki oras, dedi. Yaratrz, dedi Shannon, temizlenir, toparlanrsa adam olur.... Fakat Pim srar ediyordu:

 Olmaz, vallahi olmaz.. Ben bilmez miyim orasn? Ka senedir baklmyan bir yer oras. Kimbilir ne haldedir imdi? stelik de yle rutubetlidir ki., Pim, burann slhnn imknsz olduunda srar edip durdu ama, sonunda, Shannon, eline on ilin sk219 4$ trnca, suratn ekiterek de olsa, doktorun fikrini tasvip etti. Prensipte anlatktan sonra teferruat halletmekte glk kmayaca tabii idi. Plnlarn yaptlar. Bu gece her ey halledilecekti. Akam karanlk bastktan sonra Shannon'la Pim harekete getiler. Laboratuardaki btn ara ve gereleri tadlar. Shannon bir taraftan onlar yerletirmeye alrken Pim de temizlik iine giriti. Bu daha ziyade yle bir derleme, toparlama oldu. Eski musluu skp yenisini takt. Kesilmi olan elektrik tellerini birbirine ekledi. Odadaki tahtalardan sklm ve kopmu olanlar iviledi. Sonra eline bir toz bezi alarak etraf mmkn mertebe sildi. Kan ter iinde kalmalarna ramen gecenin saat 10'una kadar altlar. Mthi yorulmulard. Ortalk da adamakll dzenine girmi deildi. Daha alacaklard Fakat Pim araba ile istasyona gidecekti. Bir ka dakika sonra gelecek trende hastahane hemirelerinden bazlar bulunacakt. Emektar ofr onlar alarak hastahaneye getirecekti. Bu yzden almay kestiler. Shannon o geceyi zgnlne ilveten yorgun bir ekilde geirdi. Fakat yorgunluu da ie yaramt. Yatar yatmaz uyudu. Miss Trudgeon'un kaprislerine ve ona oynad oyunu dnerek kendisini daha fazla zmedi. Ayni tempo ile Shannon gece daha alt. Bu de-faki almalar her hangi bir mecburiyetle kar karya bulunmadklar iin geceyanlarna kadar devam etti. Tabii Pim de onunla beraberdi. Hava karardktan sonra gizlice hastahaneden kp yeni laboratuara geliyorlar, paneurlardan darya bir tek k dahi szmyacak ekilde tertiplerini alarak faaliyete geiyorlard. nc alma gecesinin sonunda da yeni laboratuar pek parlak bir duruma getirilmi saylamazd ama, Shannon hayatndan memnundu. Yava yava eksiklerini tamamlarn. Kt de olsa benim yerim ya buras.. 220 diyordu. En gzeli, burann btn gzlerden uzak olmas, kimsenin farkna varamayaca bir yerde bulunmas idi. Shannon, Bahemirenin 40 yl kalsa buray ke-fedemeyeceini, farz- muhal kefetse bile azn ap tek kelime sylemeye yetkili olamayacan dnyordu. Yeni laboratuar almaya msait hle gelince de Shannon hemen ie drt elle sarld. Geri ierisi souktu, soba yakmak, yahut da stc her hangi bir cihazla snmak imkn yoktu. stelik de gecenin ayaz ve souk rzgrlar delik, deik tahtalarn aralarndan ieriyi kasp, kavuruyordu. Odann btn konforu salam, ie yarar bir masadan, su ve elektrik ile drt duvar ve bir atdan ibaretti. Hastalarn eski, krmz pazen entarilerinden bozularak yaplm drt tane perdeyi bunlar kzl hastalar kouu hemiresi Miss Cameron dikmiti doktora- pancurlarn zerine boydan boya germiti. Bylece darya k szmas ihtimalleri yzde yz bertaraf edilmi oluyordu. Shannon kapnn kilidini de deitirmi, yeni bir kilit takmt. Kilidin tek anahtar da Shannon'dayd. Bylece ieriye yabanc bir tek kimsenin girmesi dahi imknsz hle getirilmiti. Pim, Shannon'un odasndaki zile gizli bir telle bir ibre balamak suretiyle bir baka pozisyonu da halletmiti. Doktoru birisi arad zaman bu ibre sayesinde haberdar oluyor ve laboratuardan karak arld yere gidiyordu. Gen doktor gizli bir laboratuar sahibi olmaktan son derece bahtiyard. Oraya Benim kalem.... ve inceleme tersanesi adlarm vermiti. Kendisini oradan kimsenin karmaa muktedir olmayacam dnyordu. Laboratuara, iinin bana, geceleri, btn koular dolap hastalar son bir kontroldan geirdikten sonra gidiyordu. Fakat hastahaneden karken, daima, hava almak, bahede gezinmek pozunu takmyordu. Bylece, aalar arasnda dolarken, karanlktan ve defne 221 dallarnn kesafetinden faydanarak gzden kayboluyor ve tersane sine kapa atyordu. Saat 9 sralarnda kendisini her eyden tamamen tecrid etmi, iine

vermi oluyordu. Ve bylece, ge saatlere kadar sren hummal bir alma balyordu. Bazan, birden iinin banda kendinden gemek zere olduunu hissediyor, gndzn yorgunluunun ve uykunun ar kanatlarn gz kapaklarna doru indiini farkediyordu. iinin normal bir yerinde ise o geceki almasn o kadarla yeter buluyor, hararetli bir yerinde ise kendi kendine ksa bir istirahat vererek kahve piiriyor, iiyordu. Bu kahve piirmek ii bazan gecede bir ka defa tekrarlanyordu. Ekseriya geceyarsmdan sonra saat ikiye kadar alyordu. Bu onun her gnk asgar mesaisiydi. Bazan da, kendini unutup afak sknceye kadar tersane den ayrlmad oluyordu. Sabahlad zamanlar artk yataa girip uyumuyordu. Sadece almak iin souk su ile bir du alyor, yzne, gzne, stne, bana eki dzen veriyor, dorudan doruya kahvaltya inerek o gnk hastahane almasna balayveri y ordu. Gen doktor almalarnn her gn bir para daha ilerlediini ve olumlu gelimeler elde ettiini gryordu. Fakat bu srekli almann asab zerinde ok tahripkr bir tesir icra ettiinin de farkndayd. Bunun byle devam etmemesi lzmd. phesiz ok nem verdii almalarn ne hafifletebilir, ne de ara verebilirdi. Binaenaleyh, yapaca en iyi i, gndz mesailerinden frsat bulduka faydalanmas hi i dnmeden kafasn din-lendirebilmesi idi. Bunu kafasna koyduu zaman da Lu-ke'n motosikletinden istifade etmeyi dnd. Hi deilse gnde yarm saat yahut bir saat kadar motosikletle gezebilir, bylece hem hava alm, hem de kafasn dinlendirmi olurdu. 222 Bunun iin en msait saatler leden sonralar idi. Kararn verdikten sonra, her gn olmazsa bile, gn i-r, Luke'n motosikletine atlayarak civarda gezintiler yapmaa balad. Tenha kr yollarnda, bir motosiklet zerinde, sert rzgr yznde ve iliklerinde hissederek uarcasna gitmek ok zevkli oluyordu. Bu gezintiler onu bekledii ve istedii sknete ulatryor, sinirleri normal haline dnyordu. Fakat igdleri onu hep bir istikamete srklyordu. O bu igdy motosiklete atfetmek istiyordu ama, motosikletin canl bir yaratk olmadn aklna bile getirmiyordu. Motosikletin srklendii istikamet Sloam tarafyd. Homurtular ve grltler arasnda Shannon kendisinin daima oralarda buluyor, byle olunca da hep Jean Law'i hatrlyordu. Daha dorusu Jean'n varl onu o taraflara srklyoT---du. Nihayet, bir gn dayanamad. Her gn sr'atle getii o yere gelince ani bir kararla gaz kesti. Motosikletin yolunu deitirdi. Ana yolu brakp arka sokaa sapt. Bahe duvarnn dibine gelince durdu. Motoru bir aaca dayadktan sonra duvarm dibine sokuldu. Fazla yksek deildi. Bir srayta zerine kt. Miss Jean Law, biraz ilerideki kafesli kameriyede oturmaktayd. Aradaki mesafe yaknd ama, Jean, kafeslerden ve dalgnlndan Shannon'u grmemiti. Ksa bir ceket giymiti Jean, nnde kk bir masa vard. Masaya abanm, enesini eline dayamt. nnde bir kitap, kitabn yannda bir kesekd mrdm erii vard. Bir taraftan ders alyor, bir taraftan da erik yiyor olmalyd. Fakat ok da dnceli ve zgn grnyordu. ok dalgn olduu belliydi. Gzleri bolua bakyor, baklarnda sonsuz bir uzaklk hissediliyordu. Eli, erik dolu kesekdna sk sk girip kyordu. Kzn elindeki kitabn Osler'in Tp Uygulamas adndaki eseri olduunu anlamt Shannon. Kalnlndan ve cildinin renginden farketmiti bunu. Fakat grnen, kzn kitapla icb ettii derecede ilgilenmediiydi. Filhakika Shannon, hemen hemen 5-6 dakikadanberi duvarn zerinde olduu ve kz seyrettii halde onun bir tek sayfa dahi evirmemi, hatt kitaba doru drst bakmam olduunu grmt. Bu arada, kz nc erii azna atmak frsatn bulabilmiti. imdi de drdncy alm, hafif gs geirerek, bembeyaz dilerini eriin yumuak gvdesine geirmiti. enesinden aa iki izgi halinde mrdm eriinin sular akmaktayd. Tam bu esnada baklar birdenbire Shannon'un bulunduu tarafa kayd. Shannon'u, ylece, duvarm zerinde kendisini seyrederken grmt. Grr grmez de korku ve hayretten gzleri falta gibi alarak yerinden srad. Azndaki eriin ekirdeini yutmasna ramak kalmt. Gen doktor, hemen onu teskine giriti: Ne o kk hanm? Korktunuz mu yoksa? Yooo, yooo. Hi korkmayn. Hrszlk yapmaa gelmedim.

Shannon, son cmlesi ile tiyatro dn, istasyonda aralarnda geen messif sahneyi im etmiti. Gen kz, dilinin ve dilerinin btn maharetini ortaya koyarak ekirdein zerindeki meyvann son paralarn da halletmekle meguld. Gen doktorun gelirine ok sevinmi, im ettii eyi de rahatlkla anlamt. Hemen ayaa frlad. Ne iyi ettiniz de geldiniz Mr. Shannon, dedi. Ne kadar memnun olduumu imkn yok tasavvur edemezsiniz. Biraz evvel de sizi dnyordum zaten.. Sizi; o gece istasyondaki hdiseyi.... Nasl o byk gaf telfi edebilirim, sizi nasl tekrar kazanabilirim diye dnp duruyordum. Sizden tekrar tkrar zr dilerim Mr. Shannon.. Shannon o konuyu bir daha demek istemedi. Kzn sylediklerini duymam gibi yaparak baka bir taraftan sz at: 224 Ders alyorsunuz, imtihanlara hazrlanyorsunuz galiba.. Yahut da ben mi yle zannettim, yoksa? Sust yakalanmlarn mahcubiyeti ile surat yine al al oldu. Bu yzden de kendine hkim olamayp kekelemeye balad: ey.... Evet.... Yahut bir bakma.... yls.... >.ua-da pek bir ey de kalmad imtihanlara.. hafta kadar var.. Onun iin*.. Biraz duraklad. ikyeti bir tavr taknd: : - Ama, galiba pusulay ardm. Kafam almyor artk vallahi. Doru drst alamaz oldum son gnlerde. Ne yapacam, bilmem.. Shannon, halden anlar bir tavrla konutu. Zaten ben de onu dnmtm, dedi. Biraz gezmeye, temiz havaya ihtiyacn olduunu dnerek geldim. Luke'n motosikletiyle dolayordum, stersen, haydi, kalk.. Beraber biraz hava alalm. Alrsn belki.... Gen kzn gzleri sevinle parlad. Shannon'dan gelen byle bir teklifi reddetmek ne kelime, seve seve kabul ederdi. Ya, tabii Mr. Shannon, dedi. ilginize ok teekkr ederim. Gidelim.... Hemen Shannon'a doru yrd. Gen doktor, kz yanna gelince iki elini ona uzatt. Kz, ku gibi hafif ve ok atikti, yardm edilmeden de byle bir duvar bir hamlede aabilirdi ama, Shannon, biraz nezaket sa-ikiyle, biraz da kza yakn olmak kaygusiyle onu tuttu. Kz da kendini yle bir yukarya doru ekti. nce kz, sonra Shannon br tarafa atladlar. Aaca dayad motosikleti Shannon yola kardktan sonra kz port-bagaj'a bindi. Shannon da, ne, kendi yerine geip gidonu kavrad. Sa ayan manivelaya bir ka defa kuvvetle basarak motoru altrd. Motosiklet iki saniye sonra ok gibi frlamt. Gneli bir gnd. K iinde bahar yaanyordu. Shannon'un iinde de, kzn kalbinde de tam bir mut225 luluk havas vard. Gen kz bir eliyle, oturduu yerin nndeki demire tutunmu, bir eliye de Shannon'un beline yandan sarmt. Fakat arada bir mesafe brakm, vcudlarnm birbirine dememesine itina etmiti. Bir ka dakika sonra BlairhilTin dar ve .aoambah yollarn bitirip ana yola ktlar. Gne, vcdunu tatl bir scaklkla kavryor, ona cesaret alyordu. Gitgide gaza daha fazla ykleniyor, motosikletin hz mtemadiyen artyordu. Bu atmosfer, iinde yepyeni duygular uyandryordu. Kendisini ufuklar fethe kan bir eski zaman kumandan kadar cesur, engelleri ykc bir hviyette gryordu. Birden iinde garip bir hasret hissinin uyandn farketti. Lomond glnn gney kesimindeki Markin kynn ahane manzaras muhayye-lesinde canland ve btn benliini istil etti. Rotay bu kye doru evirdi. Getikleri yerlerde tabiat fevkaldeydi. Yolun iki taraf boy atm buday tarlalar ile kaplyd. Baakla-m arasndaki krmz krmz gelincikler kk birer alev halinde yanp yanp snyor, gibiydi. Bilhassa Da-roch dann etekleri bir zmrt cennete benziyordu. Cowrie'nin mnbit yamalar da meyve aalarndan geilmiyordu. Armut, erik ve elma aalarnn dallan yerleri spryordu. Meyveleri salkm salkm tayordu. nsanlar vard. Aalarn zerindeydiler ve meyve ;opluyorlar, srtlarna baladklar sepetlere dolduruyorlard. Tozu dumana katarak giden motosikletteki Shannon'la Jean'a el sallyorlard. Gen doktorla arkada da onlara mukabele ediyorlard.

Shannon, hzl giden motosiklette rzgrn sesini bastramamas iin bararak Jean a. Ne nefis manzaralar, deil mi Miss Law?., dedi. Fakat tam lfn bitirmiti ki motosiklet bir ka defa hatn saylr ekilde sarsld. Tekerlekler arka arkaya kasislere rastlamt. Bir ukurda sarsnt o kadar iddetli oldu ki az daha yol kenarnda duran bir araha226 ya arpyorlard. Gayri ihtiyari bir daha bard Shannon: Aman, sk tutunun Miss Law.. Yolun durumu hi de parlak grnmyor. Bir kaza karmayalm. Gen kz da yksek sesle cevap verdi: Hi merak etmeyin, Mr. Shannon.. Ben salamdaym. Shannon, gld: Haaa, yle ya.. Luke'le her halde arada bir de olsa gezintiye kardn her halde, deil mi? Bir hayli.... Shannon, bu bir hayli lfnda, gen kzn bundan evvel yapm olduu btn gezintileri deersiz bulduunu im eden bir hava sezdi. Gen kz, yle bir tonla konumutu ki, gen doktor. Luke'n kzn sadece bir kardei olduunu, onunla yapt gezintilere kyasen Shannon'la yapt bu gezintiyi mukayese kabul etmez bir kymetle dndn anlamt. Jean artk port-bagajn nndeki demiri tutan tek elini de Shanon'un beline getirmi, bylece gen doktora sarlmt. Gen kz rzgra kar korunmaa alrken Shannon, kendisini saran kollarn scakln, hafife srtna dokunan gslerini, yanann kaburgalarna yaslanm daha tesirli olarak hissetmeye balamt. Bu durum ondaki mutlulua bedeni bir eyler de ilve ediyordu. Motorun hz, kzn scak yaknl Shan-non'u byk bir haz iinde yaatyordu. Markinch srtlarna geldikleri zaman saat 17'ye yaklayordu. Motosikletten indiler. Koca gl ayaklarnn dibinde uzanyordu. Bulutsuz ve masmavi gkyznn harikulade derinlii berrak sulara aksetmiti. Gln sath krksz, mavi bir atlas gibi idi. Serin sular, minik dalgacklarda sahile yaklayor, uzaklayordu. Gln hemen kysndan balayan aalar, gerilere, tepeye doru kesif bir ormanlk halinde uzanyordu. Srtn ar227 Kasnaa ormanlk alar, sivri tepeler hafif bir mavi sis altnda gze iir dolu bir ahenkle doluyordu. Gln zerinde kk kk, bir sra yeil adacklar vard, Shannon, onlar zmrt bir gerdanln talarna benzetirdi. O kadar gzel, zarif duruyorlard ki.. Gen doktor gzleriyle etraf tarad. Sa tarafta, ilerde, kk bir ky vard. Gzleri dald. ocukluk hatralar kafasna birden hcum etmiti. Gller vs hanmeli'ler arasndaki bembeyaz badanal minik evleri ile ky de o kadar irin ve airane bir grne sahipti ki,... ocukluk yllarnn en sevdii yerlerinden biriydi Markinch. Baz gnler tek bana, baz gnler de, Yeil Yllar'm o unutulmaz tipi Gavin'le buraya gelirdi Shannon. Hem de sk sk gelirlerdi. zntl, yaral kalbini burada tedavi edermi gibi olurdu hep. Ama imdi o gnlerde deildi. i, ruhu bambaka hislerle doluydu. Pek vazh olarak tahlil edemedii bu hisler onu bambaka bir lemde yaatyordu. Yannda bir gen kz vard, Gavin deil. Geri Gavin gibi bu kz da, Jean da onun sadece arkada idi. Fakat Shannon bu arkadalkta bambaka bir taraf buluyordu. Bir sre hi konumadan gln kysnda oturdular. Gzler hep karda idi. Nihayet Shannon yava yava yerinden kalkt. Kye urayalm m, Miss Law? dedi. Gen kz hi ses karmadan onu takip etti. Motosiklete bindiler. Yol, kye varmak iin sarp bir yamatan kvrla kvrla aa iniyordu. Shannon motosikleti ile o yoldan geerken Gavin'le birlikte buralarda geirdii gzel saatleri gayri ihtiyari bir kerre daha yeniden yayordu. Motosiklet her viraj aldka Shannon iinden bir eylerin eriyip gittiini hisseder gibi oluyordu. Gerekten buras ona daima mstesna heyecanlar veren bir yer olarak hatrasnda yaayacakt. Mevsimin derin sktuna gmlm, hanmeli ve gl kokulan

228 iinde insan ruhunda byk hazlar yaratan bu yer Shannon'da daima gizli ve mutlu heyecanlar uyandrrd. Btn ktmserliinden burada kurtulur, yaama sevinci, ile dopdolu bir insan haline gelirdi. Her eye ruhu bu havay telkin ederdi. Balklarn s sulardaki rpnlarndan ve arlarn ahenkli vzltlarndan baka hi bir ses duyulmazd. Etrafta daima tek bana dolaan bir oban kpei ile scak kumsala yatp uyuyan, bir bekiden baka da bir tek canl varlk grlmezdi. Haftada bir krmz bacal bir minyatr vapur gelirdi. Kumsaln yan bandaki kk iskeleye yanar ve giderdi. Nihayet kye girdiler. Ana caddenin sonuna geldikleri zaman Shannon motosikleti stop ettirdi. Ekzos borusundan hl dumanlar fkryor ve etrafa kzgn, kesif bir benzin kokusu yaylyordu. Hiddetten kupre binmi gibi smscak olan motosikletin bu uzun yolculua nasl tahamml edebilmi olduu cidden yn- hayretti. nce gen kz, arkasndan da Shannon indiler. Yol boyunca birbirlerine ok yakndan temas etmi bulunduklar iin olacak, gen doktor kzla gzgze gelmekten korkuyor gibiydi. Ba kh nne eik, kh etraf tetkik eder bir tavr taknarak konuuyordu: Nasl?.... Gzel bir gezinti olmad deil hani, diyordu. Bilmeni, ben pek holandm ama.... Sonra aklna bir ey gelmi gibi hemen durdu: ey.... dedi. Gezinti gzel oldu ama, ben itiha-mn biraz alm olduunu hissediyorum. Ne dersin? Bir kahvalt yapalm urada istersen.... Gen kz, Shannon'un bu teklifinin ok yarinde olduunu belirten bir ifde ile ona bakt. Sonra da baklarn etrafta dolatrd. Besbelli ki, kahvalty yapabilecek yiyecein bulunaca bir yer, bir dkkn aryordu. Fakat etrafta yle bakkala, dkkna benzer bir ey 229 de grnmyordu. Bunun zerine Shannon'a dnd. Samimi, teklifsiz bir arkada tavriyle glmsedi : Yaaa, gerekten ok iyi olur ama, burada yiye ek bir ey bulabileceimizi de hi zannetmiyorum dorusu.. Baksanza, bir tek dkkn bile grnmyor orta lkta.... Fakat Shannon, kendinden emin insanlarn tavriyle gen kz yle bir szd : Eh, dedi, dediin doru galiba, dkkn, mmkn grnmyor ama, ben de seni a brakacak hal grlyor mu, dersin? Kz kolundan tutarak yrtt. Sonra kendisi admlarn sklatrarak ne geti. Evlerin nnden yrmeye balad. En sondaki kk, beyaz evin nne gelince durdu. Bu kpe iekleriyle etraf sarlmt. ieklerin arasnda kk bir tabela vard. Yazm gneten, kn yamur, kar ve rzgrdan rengi siliklemi, hemen hemen okunamaz hle gelmi bir kelime yazlyd zerinde : Merubat. Shannon kapy yavaa ald. Daha dorusu orta parmann dirsei ile vurdu. ok gemeden kap ald. Shannon'un karsnda kareli koyu renk bir elbise giymi, ufak yapl, iki bklm olmu yalca bir kadn peyda oldu. Gen doktor ahbapa bir tavrla kadna hitap etti: Merhaba, efendim. Tann misafiriyiz. Bize bir ka lokmalk bir kahvalt temin edebilir miydiniz acaba? Kadn aksi bir eda ile kafasn sallad. Bende kahvalt, falan yok. Sadece merubat satarm ben. Ayran, limonata gibi.. Haaa, bir de Reid limonatas ile bira var. isterseniz?.... Kadn bunu onlar mitsizlie srkleyecek bir tavrla sylemiti. Gen kz bunun zerine Shannon'a dnm ve Ben sana demedim miydi, buralarda bulamayz, diye.... der gibilerden bakmt. 230 Fakat gen doktor ne kadnn szlerine, ne de Je-an'n o bakna aldrmamt. Gayet sakin, kendinden emin bir tavrla srara balad: Amma da yaptn ha Janet teyze.. Oldu mu imdi bu?.. Sen bize vaktiyle ne gzel, ne nefis kahvaltlar karrdn, unuttun mu? Kadn armt : Size mi? Ne zaman? Hi byle bir ey hatrlamyorum. Shannon bir kahkaha att :

 Pes vallahi Janet Teyze.. O kadar ihtiyarladn m' sen? yle alc gzle bir baksana bana. Kadn gzlerini dikti. Hafzas ile mthi bir mcadele halinde olduu belliydi. Shannon'u bir trl tanyamamt. Gen doktorun glmesi de onu kzdrmt. Birden sertleti : Hadi ordan, dedi. Siz benimle alay ediyorsunuz galiba. .Ben kimseye kahvalt falan vermedim burada. Shannon hababam glyordu. Bir kahkaha daha att: Akolsun Teyze, dedi. Ne abuk unuttun? Hani biz balk tutmaya gelirdik buraya Gavin'le ya.. Sana da koca koca som bal tutardk. Hatrlayacaksn mutlaka. Ben, kk Robert'im.. Robert Shannon..,. Jean da armt. Kadnn hline bakyor ve glmemek iin kendisini g zaptediyordu. Shannon'un bu kadn iyice tandn anlamt. Fakat yal kadn bir trl hafzasn toparlayamamt. Shannon'a iyice yaklat. T burnunun dibine kadar geldi. Gzlerini iyice dikerek bakmaa balad. Fakat ask surat ok gemeden gevemeye, yaylmaya balad. Shannon'u tanmt. Tanr tanmaz da sevgi ve efkat dolu bir lk atmaktan kendini men edemedi. Shannon da biliyordu. Da insanlar byle olurlard hep. Yabanclarla kaynamakta ok zorluk ekerler, kolay kolay yaknlaamazlard. Fakat dostlarna, sev231 diklerine kar da sevgilerin, muhabbetlerin en by ilo balanrlard. Onlarla karlanca da kalpten gelen bir heyecanla sevgi tezahrlerinin binbir eidini gstermekten kendilerim alkoyamazlard. Janet Teyze de lndan sonra bara bara konumaa balamt Shannon'u tanynca.. Hay Allah kahretmesin seni e mi? Demek sendin ha Robert.. Koskocaman adam olmusun ama, Allah ahit, gzlklerim olsayd p diye tanrdm seni.... ikisi de kahkahalarla glyorlard. Jean da mutlu br tebessmle onlar seyrediyordu. Nihayet Robert, Jean'a dnd. Kibar bir jestle : Bakn, Miss Law, dedi, bizim mehur Janet Teyzemiz bu.. ocukluumda ok kahrm ekmitir benim... Sonra da kadna hitap etti : Sana da Miss Jean Law'i takdim edeyim, Janet Teyze, dedi. Ama bir artla.. Bizi kapdan evirecek olursan bir daha mrnn sonuna kadar yzmz gremezsin. Ona gre Janet Teyze. Ne dersin? Kadnn etekleri sevinten zil almaya balamt. Shannon'u grd iin. Hi de onlar kapdan evirecee benzemezdi. Birden parlad : Neeee, dedi, sizi kapdan evirmek mi? Teessf ederim sana Robert. On dakika iinde size eskilerinden daha nefis bir kahvalt sofras ile Markinch'in en nefis ayn hazrlayaym da gr sen.... Hadi, girin ieri bakaym.... Robert memnundu. Bu eski yllarn kokusunu getiren hava onu mestetmiti. Gen kza : Ne dersin, diye sordu, girelim mi? Fakat onun cevabm beklemeden Janet'e dnd : ey, Janet Teyze, dedi. eri girmesek de urackta, bahede isek aymz.. Hava gzel de.... Elbette, dedi. Bahe daha iyi hem.... Sonra bir an gzleri Shannon'un yzne dald. Yl232 lar ncesini yayor gibi idi. yle bir gs geirdi Hey gidi dnya, hey.... dedi. O minicik adam. O kk Robert Shannon bym de koca ad? m o'mu ha?.... Hem de doktor olmu stelik.... Shannon bir cevap verecek oldu. Kprdand. Fakat kadn onun doktor olmadn syleceinmi zannetmiti. Hemen atld : Yooo, dedi. yle inkra falan kalkmaya bakma.. Biliyorum doktor olduunu. Lennox Herald gazetesinde okumutum. Tebrik ederim seni. Zaten senin byk bir adam olacam biliyordum ben. Ama ne de yaramazdn, biliyor musun? Kadncaz mthi bir heyecan iindeydi. Robert, onun iin sanki yllarca nce kaybedip bugn bulduu olu idi. O kadar mutlu, o kadar ne'eli, cokun bir hli vard. Mevzuun birini brakyor, tekini alyordu. Ne'eli ne'eli eyler

buluyor, eski gnlere ait gzel hatralar dile getiriyordu. Konua konua yryp arka baheye getiler. Onlar oturttu. Bir ka dakika iin msaade isteyip evin yar karanlk, kk mutfana girdi. Shannon'la gen kz, kadn pencereden gryorlard. Eline kocaman bir tava almt, ki bklm vcdu ile arala bir belini tutarak mutfan iine girip geliyor, bir eyler hazrlyordu. Janet Teyze bir sre, hararetli hararetli altktan sonra elinde sini byklnde kocaman bir tepsi e baheye kt. Onlara scak bazlama yapmt. Ayrca yumurta da balamt, Byke bir tabakta taze bal ve evde yaplm nefis tereya ile Markinch'in en gzel ay da bardaklara doldurulmu olarak tepsinin iinde l l insana glyordu. Janet Teyze szn yerine getirmi, onlara hakikaten gzel bir kahvalt hazrlamt. Shannon, yal kadnn gzlerinde beliren, onlara hizmetten ileri gelen sevinci kendi iinde hissetti. Bu gzel yiyecekleri senelerce evvel burada yedii gnleri gzlerinin nne geldi. 233 Sonra gzleri Jean'a takld. Gen kz. o dindar havas iinde gzlerini kapam, yemek duasn okumaa balamt. Bitirdikten sonra da memnun bir ehre ile bu gzel yiyeceklerden yemeye, henz dumanlar tten taze, scak ayn yudumlamaya balad. Bir hayli ackm itah alm, grnyordu. Yal kadn Shannon'la kzn etrafnda pervane gibi dnp duruyordu. Gen doktorun hususi hayatna ait baz eyleri renmek istedii belliydi. Bu aslnda, Shannon'u tanmasndan ileri gelen normal bir tecesssten baka bir ey deildi. Fakat gen doktor, kzn durumunun aklanmasna frsat verecek sorulardan pek holanmamt. Jean da yle.... Kyllere has keskin zeks ve cin gibi baklar ile sk sk ikisini szyor, kaamak baklarla durumlarnn ne olduunu renmeye alyordu. Fakat sonunda Robert'! de. kz da bu haliyle biraz sktn anlamt. Bunun zerine aydanl bir daha doldurup yanlarna braktktan sonra ekildi, eve girdi. Shannon, kadnn hallerini de kasteden bir bakla gen kza sordu : Skldn galiba? Piman msn geldiine? Jean, hafife kzarak cevap verdi : Hi deil, dedi, ya siz? ia piman msnz Mr. Shannon? Gen kz hi de deil derken pek samimi saylmazd ama, Shannon ona hayr mnsna ba sallamas ile cevap verirken gerei ifade etmiti. Gen doktor bu geziden memnundu. Her eye ramen kzn ya-njnda buluunu, o dahi farkna varmadan, onu mutlu klyordu. Shannon, gzlerini gen kzn gzlerine dikmiti. Bir ka saniye yle baktlar. Fakat Jean sonunda malp oldu. Baklarn ondan kard. nne bakmaa balad. Yanaklar da al al olmutu. Demek yine utanmt Jean.. Shannon, o anda bir baka adam oluvermiti. Tpk o, mikroskopunu rehine braktktan sonra 234 Fenner tepesine doru yrrken gen k/a rastlad hznl akam zeri kalbini dolduran se/giye benzer bir sevgiyle sarlmt. Kalbi hzl hzl vurmaya balamt. Jean ne kadar da gzel bir kzd. Hele u ardak altnda, u ky atmosferi iinde cidden mstesna bir hli vard. Prl prl bir temizlik ve safiyet her taraf m dan akyordu .ok da irin, ok da zarifti. Bir peri kzyd sanki.. Kumral salarn bann arkasnda toplam, bir kurdel ile sarmt. Gzel ve canl gzleri de kahverengi idi. Yanaklarnda da kk benler vard. Onlar da kahverengiydi. Shannon'un baklarndaki mny hissetmiti gfn kz. Kzarmas da ondand, elindeki ay ka ile fa^k-na varmadan yava yava oynamas da... Bunun iin de mevzuu normal bir mecraya aktarmak, rahat konuabilecekleri eylerden bahsetmek istedi. Gelii gzel bir eyler syledi. Ne gzel, u hanmellerin kokusu, deil mi Mr. -Shannon? Her halde bu bahede var.. Acaba ne tarafta? Shannon, dili tutulmu gibi, ylece gen kz seyrediyordu. Tek kelime ile dahi cevap vermedi. Kzn konu ve hava deitirmek gayreti iinde syledii szler ona uur altndan tesir etmiti. Gerekten de bir hanmeli kokusu veya bir baka gzel iek kokusu onu da sarmt. Aslnda o hanmeli veya bir baka iek, fakat gerekten ok nefis bir kokunun btn varlm istil etmekte olduunu farketmiti. Btn varl bu koku ile, bu badnmesi ile dopdoluydu. Btn

varl yepyeni bir heyecann kasrgasna tutulmu gibiydi. Dncelerini akln ve mantn emrine sokabilmeye alyordu. O yle insan vcdundan, kadn vcdundan zevk duyacak bir insan deildi ki ....Bir taraftan kza bakyor, onun vcduna, gzlerine, dudaklarna, sala-rma, gslerine dalyor, bir taraftan da kafasnda tbb almalarn, fakltenin morgunda kl bile kprdamadan yapt otopsileri aklna getiriyordu. tnsan 235 vcudundaki estetik grnler onu ilgilendirmezdi, yine de ilgilendirmeneliydi. Onun gibi bir tp adamnn insan vcdunda gzellik bulabilmesi olacak i miydi? Evet, olacak i deildi; deildi ama, hem de hi umulmadk bir zamanda oluvermimiti ite. Shannon,, uzun zamanlar beraber bulunduu, hatt ok zamanlar kendisinden kat peini brakmasn gnlden istedii bir gen kzn ahsnda bu hi umulmadk akbete srklenmiti. Gen kz mthi bir arzu ile istediini gryordu, Ona hemencecik orada sarlmak, pmek, onu koklamak, onunla yek vcut olmak istiyordu. Bu, nne geilmesi ok g bir arzu atei halinde damarlarndaki kam alev lendirmiti. k m olmutu Shannon? Bunu kendi kendine itirafa cesaret edemiyordu. Daha dorusu kabullenmek istemiyordu. Fakat maalesef veya maalmemnuniye gerek buydu. Shannon, bambaka bir atein btn benliinin sardn hissetmiti. Baka bir ey olamazd bu.. O idi; o,. Ak. Ve akn en kuvvetli belirtisi. Sevgiliye sahip olmak arzusu.... Bu, onu vazgeilmez bir kuvvetle kendine ekiyordu. Fakat.... Fakat olur muydu bu? Olmal myd Birdenbire amipler geldi hatrna.. Hcreli yaratklarn en basiti olan bu amipler, mikroskobun cam zerinde ve hemencecik, kendiliklerinden iftleiverirlerdi. t-gdleri o kadar sade ve rahatlkla neticeye giderdi ki.. Fakat Shannon bir amip miydi ki? Tek hcreli basit bir yaratk myd ki? Hemen igdsne malp olmas gerekir miydi? Aslnda onun byle bir igdnn akntsna kar duracak akl, mant, iradesi ve muhakemesi olmak gerekmez miydi? Gen doktor hep o iggdnn etkisi altndayd. Btn vcdu bir ate emberi ile sarlmt sanki. Ve o kvranyor, kvranyordu. htiras yzn al al yapmt, Bu kuvvetli igdnn btn benliine hkim olduunu farketmemiti 236 bile ama, artk konuan insan Shannon, akl, mant, muhakemesi olan Shannon deil, o igd idi. yle bir tur atsak civarda.. Vakit de erken saylr henz. Pek de uzaklamayz buradan. Ne dersin9 Gen kz Shannon'a bakt. Gzlerindeki ve ehresin-eeki ihtiras parltlarn farketmiti. O yzden tereddt etti. Bu gezintinin sonunun nereye varacann kestire-medii anlalyordu. Geri o pek gk defalar Shannon'-la tek bana bir drt duvar arasnda kalm, saatlerce bile yanyana olmutu ama, gen doktorun bugnk hali hi bir zaman mevcut bulunmamt. Gitmemesi, bu teklifi reddetmesi daha mnasip olacakt her halde. Fakat kendisini tutamad. Brakt. Hdiselerin seyrine uymay istedi. Zaten zerlerine tatl bir rahavet, bir uyuukluk da kmt. Kendisini ve arkadan kontroll kullanabilirse bu gezinti gayet hafif DT gezinti olmaktan teye gemeyebilirdi pek l.... Shannon baklarndaki srarla iktifa t3demedi : Ne dnyorsun, canm? dedi. Daha vakit erken. yle bir dolaacaz, o kadar.... Gen kz baklarn ondan kararak hafif bir sesle mrldand : Yalnz bir artla.... ok uzaklamayacaz buradan ve abuk dneceiz.... Janet Teyze'ye biraz sonra dneceklerini ve motosikleti alacaklarn syleyerek ktlar. Kvrla, kvrla gl kysna ulaan dar yola saptlar. Gne batmt. Etraf hafif bir alaca karanla brnmt. Dou'da. gkyznn derinliklerinde yarm simit eklinde bir ay vard. Ancak belli oluyordu. Bulutlarn gle vurmu akisleri suyu daha da karanlklatryordu. Yava yava daha da meydana kan ay'n aksi de bir sre sonra gln dalgacklar zerine dmt, Bir okay gibi ince ve hafifti hava. Mutlu bir hava iinde yanyana yryorlar, airane bir atmosfere giriyorlard. Ne el ele, ne de kol kola idi237

ler. Sadece yrrken zaman zaman kollar birbirlerine deiyor, iki vcud da elektrikleniyordu. Uzaktan uzaa bir balkl kuu tt. ok gemeden bir balkl t daha. Shannon Bu da diisi.. Cevap veriyor ona her halde.. diye dnd. ok gemeden gln mavi yz de karanlk ve iir dolu gecenin bir paras halinde geceye karverdi. Artk her ey geceyle yekvcd haldeydi. Sular, tabiat, kular, her ey susmutu. Onlar da bu skt iindeki sularn kysndan yryerek gezintilerine devam ettiler. Birdenbire karlarnda kk, n kumluk bir maara belirdi. Durdular. Gayri ihtiyari birbirlerine dndler. Bir an, mhim bir an geti. Bir ey bekler gibi idi ikisi de.... Gen kzn kupkuru, bir da-nla aka hasret dudaklar, harikuladelii vermeye amade nefis bir meyva gibi Shannon'un dudaklarnn yaknnda duruyordu. Hafife aralanmt bu dudaklar, phneyi, itiyakla, ihtirasla plmeyi bekliyordu, lk pn o sonsuz, o fevkalde hazzna istekle, hasretle hazr duruyordu. Bu hazrln saf ve kesin kokusu Shannon'un burun kanatlarn oynatyor, onu btn zerrelerine kadar rpertiyordu, titretiyordu. Ayn tatl nda bu nefis dudaklar gryordu. Shannon. Baka hi bir eyi deil. Tek kelime syleyemiyordu ikisi de.. Nefes almaktan bile korkar gibiydiler. Ama kendilerini tutamyorlard. Heyecandan gsleri birer krk gibi inip kalkyordu. Gen doktorun kalbi mthi bir hzla atyordu. lecekmi gibi hissediyordu kendisini. Bir baka lm istemiyordu ama; vuslatn hazz dolu lme o anda ylesine raz, ylesine gnllyd ki.... Hava iir dolu idi. Ve Shannon, bu nn iiriyetini bozmaktan korkuyordu. Benimi hislerine ram olmaktan korkuyordu. Fakat korktuuna uramad. Elleri, aadan yava yava birbirlerini buldu ve hareketlendiler vcutlar bir anda yapt ve bir ift dudak 238 birleti. lm kadar sonsuz, lm kadar haz dolu bir and bu ve safiyet, berraklk dolu idi. Gen kzn masum tavrlar her eye galip gelmiti. Her ey bu bir tek mkemmel pn hudutlan iinde kald. Sonra, yine hi konumadan dn yoluna dtler. imdi el ele idiler. Buzlar zlm ve bir hedef fethedilmiti. Gl seyrede ede yryorlard. Hafif bir beyaz sis, sularn sathna yaylyordu. Sanki bir gen kzn genlik ve tazelik kokan nefesi bir aynay buluyordu. Hafif bir buhar tl kylar da istil ediyordu. Vadiler buzlu bir hayal perdesiyle sarlyordu. Mehtap Shannon'un gznde daha bir parlaklam, daha bir dirilemiti ama, gen kz titriyordu. Sevgilisine biraz daha sokuldu. Beni st, Robert, dedi. Ona ilk defa kk ad ile hitap ediyordu. VI Shannon dudaklarnda mutlu bir glle bam kaldrd. Elindeki kalemi yavaa kenara koydu Sonra nndeki deftere uzand. Biraz evvel doldurmu olduu sayfay yeniden okumaa balad. Nihayet oldu. Dn gece, sabaha kar saat iki sralarnda C basilini buldum diye balyordu. Gen doktora bir il firmasnn hediye ettii takvimli bir defterdi bu. Onu devaml surette laboratuarnda buluudu-rurdu. Hayatndaki nemli olaylar, baz tbbi incelemelerinin sonularn bu deftere gn gnne kaydederdi. O gece de saat ikiye kadar alm, neticeyi elde etmi ve bu kefinin verdii memnunluk ve sevin iinde rahat bir uyku ekmiti. Aylarca srm bir yorguDlu-un sonunda bu rahat uyku leden sonraya kadar srmt. Zaten o gn pazard. Hasta ziyareti falan yoktu. Pazar gnleri bahemire ile hemireler hastalara yle 239 bakyorlar, pek nemli, acele bir durum olduu takdirde doktora ba vuruyorlard. Shannon, uyandktan sonra tuvaletini tamamlam yemeini yedikten sonra masann basma ge-'ip mahedelerini kaydetmeye balamt. Yazs yle devam ediyordu : Bu basil Brcella Melitensis'den baka bir ey deil. Bunu ilk defa 1886 senesinde Malta'da, hastalkl keilerde grlen bir humma salgnnda David Bmce bulmu ve dnyaya iln etmiti. Sadece Akdeniz ky memleketlerine mshasr olduu sanlan ve Tp kitaplarda gre yalnz keiler tarafndan nakledildii

bilinen bu basil, imdiye kadar sadece tarih bir nem tamas yznden dikkate alnyordu. Bu yzden de genel tp sahasnda bu basile ok kk bir kymet verilmiti. Halbuki bu kanaat ve gr tamamiyle yanltr. Durum aslnda tersindedir. Zira, Brcella Melitensis civar kylerde ksa bir sre evvel tesbit edilen hastaln da sebebidir. Son bir ka ay iinde Avrupa'da ve Amerika'da grlen bu mahiyetteki salgn hastalklar da bu basilin meydana getirmi olmas ok kuvvetle muhtemeldi':. Temin edebildiim malzeme ile yaptm dikkatli almalarm neticesinde vardm kanaati yle hlsa debilirim. Bu basilin sadece kei stnden dier hayvanlara ve insanlara bulatm iddia etmeye artk imkn yoktur. Ben hastal yapan eyin inek st olduu ihtimalim de kuvvetle gz nnde tutuyor ve buna inanyorum. Gerek bu ise, o takdirde bu bulua olaanst deer vermek ok yerinde olacaktr. Bu keif ok nemli bir merhale tekil edecektir kanaatindeyim. Shannon yazdklarn tekrar okuduktan sonra ya-ya yava yerinden kalkt. O srada saate bakmak aklna geldi. Fakat bakar bakmaz da hemen telland. Birden apkasn kapt gibi hastahaneden frlad. Trene yetiebilmek iin olanca gc ile Dalnaire istasyonuna doru komaa balad. Saat 15.30'da Winton'da Jean'240 la randevusu vard. Bu treni kanrsa imkn yok yetiemezdi. Gen kza mjdeli haberi verebilmek iin acele ediyordu. Mthi heyecanlyd. Bir taraftan kouyor, bir taraftan da ona, bunu bildirdii zaman yznn alaca hli dnyordu. Sabrszlanyordu. Nihayet istasyona geldi. Gieden hemen bilet alp kotu. Tren kalkmt. Fakat henz yava tampoda idi. Sondan ikinci vagona atlad Shannon. Biraz sonra da bombo bir kom-partmana tek bana oturmutu. Bahan ve yaz byk hazlarla dolu olarak geirmi ti Shannon. Ryalar kadar gzel, cennet baheleri kadar muhteem gnlerdi. Akln ve mantn hudutlarn paralayan, tam bir his cokunluu iinde grler ne kadar da gzel, ne kadar da iir doluydu. Gne ve lk gndzler onlan birbirlerine ok daha derinden, ok daha kkl ekilde balamt. Birbirlerine ok daha byk arzularla yaknlamlar, birbirlerini ok daha iddetle sevmeye balamlard. pek bceinin kozasn rmesi gibi sessiz ve derin bir ak yava yava domu, ikisini varlklarnn btn cepheleriyle kskvrak yakalamt. Shannon kendisini gz gre gre, sonu olmayan bir akn kurban haline getiriyordu. Bunu isteye isteye, hi ftur getirmeden, tam bir kaytszlk ve hogrrlk iinde yapyordu. Fakat ya Jean? O durumu daha iyi takdir edebilecek, daha salam llerle hareket edebilecek haldeydi. ocukluunda1..! beri basks altnda yaad sk terbiye sistemi, aile ve muhit grenekleri ve nihayet yaradl bakmndan buna bu salam aka ok daha msait durumdayd. Markinch'-de o akam kuvvetli ve etkili bir ekilde doan bu byk ak iin aslnda pek byk engel mevcuttu. Shan-non'un katoliklii.... Jean Law'm aile balarnn rd sk a iindeki aresizlii ve bizzat kendisinin inanlarnn dar hudutlar iine gmlm durumu hu mezhep farkn korkun bir kbus olarak ortaya kan241 yordu. Bunu Shannon da biliyordu ve bilhassa gen kz da biliyordu. Bulutuklar zamanlarda konumalarnn sklet merkezini daima bu konu tekil etmiti, ikisi de kvranyorlard. Bu akn msbet bir soauca vardrl-masnn asla mmkn olamayacan dnrlerdi. Gen kz, ka defa ona, birlemelerine, mutlu bir yuva kurmalarna imkn olmadn gz yalan arasnda sylemiti. Bu atmosfer iinde btn randevular zehir olurdu. Hep hzn ve elem dolu bir hava iinde birbirlerinden ayrlrlard. Fakat bu randevu sonralarnda Shannon, hastahanesine dnd zaman, ok gemeden odasndaki telefonun aldn duyar ve ahizeyi kulana gtrnce de, gen kzn titrek fakat ak dolu seslem: Hayr Robert, hayr.. Birbirimizden kat'iyyen ayrlamayz, diye kendisine hitap ettiini duyard. Adna ak denilen o mthi heyecann mucizev aknts iin-de.sulara kaplm gibi srklenir giderler, kendilerini kayadan kaya frlatan ellerin altnda perian ve bezgin, fakat lgnlk derecesinde bir akn dalgalan arasnda yuvarlanrlard. Shannon'un gzleri kompartmann penceresinden darlara dald. Etrafta aalarn kimi yeil, kimi sararm yapraklarna zaman zaman gzleri taklyor, rya dolu leminden onu gerein kat ehresi ile kar karya getiriyordu

Birden kafas o ak bir tarafa brakp byk ilim akna takld. C basilini bulmutu. Bu, onun iin ok ey demekti. Nihayet Winton'a geldi. Trenden indii srada hafif bir yamur balamt. Gneli gk, para para bulutlarla kapanm ve bu bulutlardan kocaman bir tanesi tam Winton'un zerine gelip durmutu. Bir sredir, istasyon civarnda kefettikleri tenha, kk bir pastahanede buluur olmulard, istasyondan knca pardsnn yakalarn kaldrd, hzl hzl o pas-tahaneye doru yrmeye balad. 242 Kapdan girer girmez gen kz grd. Shannon'dan evvel gelmi ve ok tenha olan kk salonun sa kesindeki masaya oturmutu. Shannon'u grnce yz mutlu bir tebessmle aydnland, Yerinden hafife kprdad. Sevgilisini ba ile hafife selmlad. Shannon onu grnce koar adm yrd. Gen k-zm yanma gelir gelmez de ellerine sarlarak byk bir heyecan iinde: Buldum, Jean, dedi. Nihayet buldum. Gen kzn oturduu duvar dibindeki divana, yanna yerleti. Hemen elde ettii baary anlatmaa koyuldu. Konuurken sesi heyecandan titriyor, byk bir gevk iinde kelimeleri abuk abuk sylyordu: Dnya apnda bir olay bu, Jean.. Ne kadar nemli bir keif olduunu takdir edebiliyorsun, dnebiliyorsun bunu, deil mi? Fevkalde bir netice elde ettiime inanyorum, sevgilim. Sen de sevin.. Tasavvur et ki, yalnz Malta adasnda yaayan keilerin stleri deil, dnyann her hangi bir yerinde yaayan ineklerin stleri de bu hastaln basilini tayor. Stleri ve bittabii stten mamul her trl gda maddesi.... Peynir, tereya, yourt vesaire.... Stten mamul her ey yani.... Yeryznde en ok istihsal edilen, kullanlan yiyecek maddeleri de bunlar olduuna gre durumu tasavvur et.... Hepsi bu mikrobu tayor ve her trl yarata nakledebiliyor. Gen doktor bir an duralad. Islak pardss aklna gelmiti. Yerinden hafife kprdanarak onu kard, divann zerine ikiye katlayarak koydu. Sonra da ayni heyecanla anlatmaa devam etti: Hepsi bu kadar deil, dahas da var Jean.... Bu sabah telefonda Alex Duthie ile grtm. Bu salgn kyde kmadan ksa bir sre nce ineklerde ve koyunlarda hastalk grlm. Zavall hayvancklarn bir ou bu hastalktan krlm. Bunun basit bir tesadf olmasna imkn gremiyorum. Birbirleriyle sk skya 243 bal iki olay bu.. Bu mnasebeti grememek iin kr olmak lzm.. Alex'in sylediine gre, bu, yalnz kye mnhasr kalmam. Civardaki ky ve kasabalarda bulunan sr srleri de bu hastala yakalanm. Hemen hemen yzde 40 nisbetinde.. Byk zayiat vermi srler.... Kendisine sk skya tenbih ettim. Kyde tekrar bir hayvan hastalanrsa bana onun stnden temin edip hemen gnderecek. Peini brakmayacam bu iin. Sonuna kadar gideceim. Zaferin mutlaka benim olaca muhakkak. Deliller, belirtiler o kadar kesin ki.... Heyecann son haddine gelmi gibiydi Shannon. Birden durdu. Nefesi kesilmi gibiydi. Gen kz, sakin fakat ciddi ve samimi bir ilgiyle onu dinlemiti. Shannun'un durmas zerine cevap verdi: Tebrik ederim seni Robert, dedi. ok sevindim. Kendisini tam mnsiyle bu sevince veremedii de belliydi. Mterreddid, ekingen bir hli vard. Dudak-larndaki hafif glmseme ok gemeden donuklaver-di. Boynu bkk, mahzur bir hal eldi: Keke yarn imtihanda bana bunu sorsalar, dedi. Gen kzn problemi de gerekten nemliydi. Bu szler Shannon'un kendi heyecanm bir sre iin de olsa bir kenara brakmas gerektiini hatrlatyordu. Bir ka saniye sustular, hi bir ey sylemediler. Gen doktor, bu nemli noktay naslsa unutmutu. Yarn Jean'-m mezuniyet snavlar balyordu. Bu snavlar kz iin phesiz hayat derecede bir nem tayordu. Shannon, kendi konular ile o kadar doluydu ki, bunu hatrlama-mt bile.. Jean'n bu snav ikencesi tam be fn srecekti. Kolay deildi. Shannon'un da bandan gemiti. Biliyordu. Tatmt tadn. ekecei bu ikencenin korkular

insan elbette balamadan perian ederdi. Shannon, bunu dnnce de iinin szladn, kalbinin ayr bir vicda azab ile burkulduunu hissetti. 244 Ne yapmt gen kza imdiye kadar, ne yardan dokunmutu ona? Sadece kendi iLe eilmi, onun dnda hi bir ey dnmemiti. Geceleri, laboratuarna kapanm, mthi bir azim ve irade ile alm, aratrmalarn mkemmel surette yrtm, en byk uurumlar bile mucizev hamlelerle amt. Ama hepsi bu kadard ite. Gen kz iin, Jean iin, o na kadar kln bile kprdatmamt. Halbuki kzn istikbal endieleri iinde ok zamanlar kvrandn yakndan biliyordu. Bu endielerinden bahsederken kzn uuk bir vaziyette ve o kararszlk iinde yaadn ok yakndan grmtgt. Byle zamanlarda anlayl olmasn bilmi, kendi meselelerini ve almalarn bir tarafa brakarak gen kzn da bir takm ahs grevleri, dersleri, kitaplar olduunu kabul edebilmiti. Sonra, gen kzn almalarna faydal olabilecek baz, ufak tefek de olsa, nemli saylabilecek noktalar hakknda onu aydnlatm, bilgi vermiti. Bu gerekti. Fakat o kadar kifayetsiz, o kadar azd ki bu yaptklar.... Ama, ok zamanlar da beraber chnular, babaa verip saatlerce konumular, birbirlerinin kulaklarna gzel, tatl szler fsldamlard. Shannon, gen kz daha ziyade elendirmek, ona tatl fakat bo bir ekilde vakit geirmek iin yardmc olmutu. Bunu yapacak yerde, pek l, kzn snavlara daha dikkatli, daha itinal bir ekilde hazrlanmasna yardmc olabilir, oru hem bilgi, hem de moral ynnden takviye edebilirdi Bunlar bir anda kafasndan geirdi Shannon ama, yine de kzn durumu ile ilgili kaytszln zerin 1an atamad. Batan savma bir cevapla ii geitirdi. Sadece bu cevapta, sath bir cesaret verme edas vard. Korkma hi, dedi. Hepsinde basan gsterirsin sen. Zira ok iyi hazrlandn.... Gen kzn ehresi yine sararmt. Kendine pek fazla gvenemedii anlalyordu. 245 Ben de yle dnyorum. ok iyi altm, geerim gibime geliyor ama, yine de tam bir gvenim yok. Hele Prof. Kennerly ok dndryor beni Snavlara mmeyyiz olarak o gelecekmi. yle aksi bir edam ki. Bilhassa ondan korkuyorum. Kalbinde ac bir burkulma hissetti Shannon.. Gerek ve samim bir znt duymuta kzn halinden. Trypanosoma'lan esrarn aydnla kavuturmak karar ile bir gn odasna gelen, insanolunun dertlerine deva olmak heyecan iinde ve kutsal bir grev ak ile rpman o hareketli, ne'eli, azimli gen kz bu mu idi? O gnden bugne ne gemiti, neler olmutu ki Jea bu hle gelmiti? Gen doktor kafasn esefle sallad ve hafif bir sesle mrldand: Kusura bakma Jean.. Ve beni affet.... Bugn anlyorum sana kar ne kader egoist davrandm.. Ne kadar dncesizce hareket ettiimi.... Affet beni.. Jean'm zgn durumuna deva olabilecek bir lf deildi bu ama, yine de bir gerei ifade ediyordu. Gen kzn alt duda hafife sarkmt. Kaytsz bir eda ile Shannon'a bakt. Hayr gibilerden kafasn sallad ve: Hayr Shannon, dedi. Tamamiyle yle deil.. Yalnz senin deil kabahat. Ben de en az senin kadar kabahatliyim. Birbirini seven iki insann, birbirinin suunu zerine almak, birbirini daha az kabahatli bulmak gayreti iindeydiler. Bu gayrette Jean daha ar basyordu. Zira, gerekte, Shannon tamamen kendi dnyas ile megul, onun dnda, naslsa gen kzn kendisine kar tutumunu, dncelerini farkedebilmi bir durumdayd. Baka hi bir eyi deil... Gen kz anlyordu. Her eye ramen kendisini beenmek, onu mkemmel bir erkek olarak grmek arzusu Jean'm btn tavr ve hareketlerine, btn dnyasna hkimdi. 246. Shannon, hafife elini uzatt. Gen kzn elini tuttu. Avcunun iine alarak muhabbetle, sevgiyle skt. Jean, bota kalan elini Shannon'un elinin stne koyarak bu, harekete ayni scaklkla mukabele etti. Ve bir fslt halinde konutu: Hi bir ey nemli deil, dedi. ikimiz beraberiz.. Bu yeter bize....

Biraz sonra pastahaneden ktlar. Gen doktor bir sulu psikolojisi iindeydi. Gen kzn yarn girecei snav dnyor, kendisini bir trl affederoiyordu. istasyona doru yrmeye baladlar. Wool pazarna sapan ke banda bir antikac dkkn vard. Shannon, kardan oray grnce birdenbire kafasnda bir imek akt. Pastahaneden ktklarndan beri gen kz ne'elendirmek, onu kasvetli havasndan karabilmek iin bir eyler yapmak istiyordu. Bunda, kendi vicdan azabn yok edebilmek, hi deilse hafifletebilmek gayesi de vard ve belki de daha hkimdi. Antikacy grnce kararn hemen vermiti Buradan sk sk getii iin vitrinde gzel bir ko'ye-ye kafas tedenberi taklmt Shannon'un. Bu taklma, kolyeyi her hangi bir kimseye hediye etmek mak-sadiyle ve dncesiyle olmamt ama, onu Jean'a hediye olarak vermenin ok mnasip olacam o anda kararlatrmt. Yeil bir cam paras ile ince bir kordondan ibaretti bu kolye.. Aslnda basit bir eya idi. Fakat ok g-v zel ve zevkli bir ekilde ilenmiti. Antika oluu ona ayr bir zellik de ilve ediyordu. Shannon, antikacnn nne gelince durdu. Gen kzn, onun ne yapacan anlamasna frsat brakmadan: Bir dakika, dedi. Beni bir dakika bekler misin burada? Hemen ieri girdi. Kolyeyi alelacele satn ald ve kt. 245 Bir ka dakika sonra istasyona gelmilerdi. Hi konumamlard. Her zaman ayrldklar yere, saatin altna geldiler. Shannon, cebinden kolyeyi kararak kza gsterdi. u mtevaz kolyeyi kabul etmeni senden rica ediyorum, dedi. Uur getirir sana.. Ben, yeilin daima uur getirdiini tecrbelerimle bilirim. Gen kz armt. ehresi mahcubiyetten yine kpkrmz kesilmiti. Mahzun hlinin birdenbire yok olduunu, bir an sonra da yznn memnunluk ve hazla aydnlandn grd. Umduu olmu, kzn ne'esi yerine gelmiti. Shannon, gen kza o gne kadar bir tek toplu ine bile hediye etmi deildi. Bu ilk hediyesi oluyordu Jean, samimi bir sevinle ldayan gzlerini Shan-non'a dikti ve hafif bir sesle mrldand. Fevkalde, Robert, dedi. Cidden ok gzel. Teekkr ederim. Shannon, mtevaz bir tavrla cevap verdi: Mbalaa ediyorsun, Jean. Aslnda pek kymetli bir ey deil ama, am sakz oban armaan kabilinden kabul etmeni istedim. Bir an durduktan sonra kza doru eildi: Msaade edersen, onu elimle boynuna takmak istiyorum. Gen kz glerek: Hay hay, Robert, dedi. Nasl istersen.... Shannon, kolyeyi kzn boynuna takt. Sonra da, ilk defa duyduu, bir sevgiliye hediye vermi olmann haz dolu havas iinde, istasyonda bulunduklarn, umami bir yerde, kalabalk arasnda bulunduklarn aklna bile getirmeyerek kza sarld, pt. Tam o esnada tren gelmiti. Gen kz hemen frlad. Allahasmarladk, Robert, diyerek komaa balad. Vagonun kapsndan sallannan ele iki dakika kadar mukabele ettikten sonra tren kayboldu. 248 Shannon, istasyondan kmak zere ana kapya doru dnd srada birdenbire beyninden vurulmua dnd. Orada, bir ka metre ilerisinde uzunca boylu bir kadn ona doru dnm, bakyordu. Kadnn gzlerinde, grdklerine inanamayan, hayret ve hatt dehet dolu bir ifde vard. ok korkun, akln almayaca bir manzara grm gibi idi. Olduu yerde kalakalmt kadn.. Sanki ta kesilmiti. Fakat Shannon onu grr grmez de baygnlk geirerek gibi olmutu. Nasl da dikkatsizlik etmi etraf umursamadan hareket etmiti. Jean'm boynuna kolyeyi taksn da, kza sarlp pn grmt kadn. Hem de ne kadn? Miss Beth Dearie'ydi o.. Hani o mehur pansiyon sahibesi, o cimri, dedikoducu kadn....

Shannon, vaziyeti bir ka kelime ile kurtarabilirim midiyle ve gayri irad bir ynelile kadna doru bir iki adm att. Fakat kadn, hemen gzlerini Shannon'dan kard ve kafasn ne eerek aksi istikamete dnd, yrmeye balad. Son derece huunet ifde eden, sert ve souk bir red hareketi idi bu. Hani Sizin gibi ahlkszlarla konumam ben,... der gibi bir tavr vard. Shannon, kadnn arkasndan da bakakalmt. Kafasnn ii alt st olmu, pansiyonda yaplacak dedikodular, alaylar dnmeden edememiti. Gen doktor dncelerle dolu bir ka gn geirdi. Konutuklar zere hafta sonuna kadar Jean' hi aramad, sormad. Hastahanede de esasl ve devaml bir alma olmutu. Ban kayacak vakit dahi bulamamt Shannon. Buna ramen akl, fikri hep kzdayd. Her an onu dnm, iinin en hararetli dakikalarnda dahi en kk bir vesilenin kendisine gen kz hatrlatmasna engel olmamt. Onu dnmesinin balca sebeplerinden biri de gen kzn snavlarn baar ile verip veremeyecei hususu idi. Hem endieli, hem de dnceliydi bu konuda. Kz baarszla urad takdirde bunun vebalini kendisinde bulacak, kabahati ken249 di zerine alacak ve znts katmerli olacakt. Gnleri byle karmakark dnceler iinde geti. Nihayet Pazartesi oldu. Shannon, sabah, daha erken kalkt. Elbisesini giymeden, pijamasnn zerine alelacele paltosunu geirerek aa indi. Gnlk t-hir gazetesini bahemirenin/ odana gnderilmeden; nce ele geirip gzden geirmek istiyordu. O gnk gazetede Tp Fakltesinin mezuniyet snavlarnda kazananlarn isimleri yaynlanacakt. Jean'n durumunu bir an evvel renebilmek iin can atyordu. Gazeteyi eline alr almaz son sayfay evirdi. Tbb konulardaki haberler bu sayfann daima ilk iki stununda yer alrd. Bakt. Listeyi grd. Ayak st hemen listeyi okumaa balad. Byk bir dikkatle, bandan sonuna kadar okudu. Listenin sonuna yaklatka endiesi daha da artyordu. Nihayet son ismi de okudu. Hayret.. Gen kzn ismi kazananlarn listesinde yoktu. Beyninden vurulmua dnmt Shannon. Gzlerine inanamyordu. Olamazd, imkn yok olamazd. Jean'n snav kazanamamas olacak i deildi. Mutlaka bir yanllk olmutu. Liste neredilirken satr atlanm falan olmalyd. Bir eyler yapmal, gerek durumu renmeliydi. Fakat nasl? Hemen telefon geldi aklna.. Bahemire dar ile telefon grmesini yasak etmiti. Fakat Shannon o kadar byk bir znt iinde idi ki, yasaklara falan boyun eecek hli yoktu. Hemen kotu telefona. Peek hemire de Shannon'un yasak bir hareket yapmakta olduunu grm, o civardan aynlmaz olmutu. Fakat Shannon ona da aldr etmedi. Telefonu eline ald Numaray evirdi. Asabn bozan ddk sesi bir trl bitmiyordu. Ona asrlar kadar uzun gelen bir ka saniyeden sonra telefon nihayet ald. Bir kadn sesi idi kardaki. Shannon nce mitlendi. Fakat derhal farketti ki konuan Jean deildir. Annesi olacakt. 250 ok affedersiniz, dedi. Miss Jean Law'la grmek istiyordum. Kendisini rica edebilir ireyim acaba? Kardaki ses, sert bir tonla sordu: ', Kimsiniz siz ? Shannon yutkundu. Doru cevap vermekle vermemek arasnda ksa bir tereddt n yaad. Nihayet hviyetini gizlemenin uygun olaca neticesine vard. Aile nezdindeki durumu bunu gerektiriyordu.. ey.. Efendim.. Bir arkadaym efendim.... Kardan bir sre ses gelmedi. Kadnn da tereddt geirmekte olduu anlalyordu. Nihayet kestirip att: Maalesef yoklar., dedi. Miss Jean Law yoklar burada... Shannon, hi deilse bu kadndan durumu renmek veya gen kzn kendisine telefon etmesini sylemek istiyordu. Bu maksatla: ey.. Msaade buyurursanz. Yari., demesine kalmadan kulak zarm patlatacak derecede kuvvetli bir ses duydu. Kar taraf onu ricasn beklemeden telefonu kt diye suratna kapatvermiti. Shannon, kadere, insanla, her eye iinden lanetler savurarak ahizeyi yerine koydu. Kafas hep gen kzla doluydu. Gerek durumu renebilmek iin ne yapmas lzm geldiini btn gn dnd durdu. Bunun en kestirmesi ve en salam Winton'a

gitmek, niversiteye urayarak kapya aslm olmas gereken listeleri iyice tetkik etmekti ama, hastahaneden ayrlmasna imkn yoktu ki.... Akama kadar kazan gibi bir kafa ile ilerine eildi. Gya alt ama, ne yaptn kenc'h! de pek bilmeden alt. Nihayet akam yemeim yedi. Odasna karak laboratuardaki gece mesaisine hazrlanmaa ba]? di. Saat 7-yi biraz evvel almt. O srada kaps vuruldu. Gelen hizmeti Katie idi. 251 Bir ziyaretiniz gelmi, doktor Bey, dedi, sizi grmek istiyor. Shanon merak etmiti: Kimmi? Sylemedi efendim. Bir hasta filn olmasn? Hayr, efendim. Hasta deil. Gen doktor biraz da endielentnigti. Kendi kendine konuur gibi: Allah, Allah, dedi, bu saatte kim beni ziyarete gelir. Akrabadan biri falan olmasn? Hizmeti buna da cevap verdi: Bilemiyorum efendim. Ama zannetmiyorum da.. Pek yle akrabaya benzer bir hli yok gelenin.... Shannon, hayret dolu baklarla hizmetiye bakyordu. Kim olabilirdi bu mehul ziyareti acaba? Nihayet: Pekl, pekl, dedi, aln ieri bakalm da anlayalm neyin nesi olduunu.... Kafas, akl da pek yerinde dnild o akam her halde Shannon'un.. Ziyaretisini karsnda grnce ani bir aknla, deta panie kapld. Hayatnda bu kadar byk bir aknla hi bir zaman uramam olduunu dnmt bir anda. Zira karsndaki Daniel Law'-di. Yani Jean'n babas.... Frnc kapdan ieri admn atar atmaz Shannon'a sert bir bak frlatm, sonra da hafife geriye dnp ciddi bir tavrla kapy kapamt. Gzleriyle Shannon'u bir daha ve uzun uzun szdkten stnra konutu. nallah mnasebetsiz bir zamanda gelmemi-imdir doktor, dedi. Rahatsz etmediysem sizinle nemli bir konu konuacam.. Vaktiniz msait mi acaba? Shannon, urad byk aknlktan henz syrlamamt. Bir robot gibi kelimeler azndan dkld. Elbette, efendim. Hay hay.. Nasl arzu ederseniz.... Mr. Law, hafife ne doru eilip srtndaki kaim, siyah paltoyu kard, tina ile katlayarak kanapenin zerine koydu. Sonra da bandaki apkay alp paltonun zerine, tam orta yere yerletirdi. Nefesi kesilmi gibi yerinde dorulup bir ka saniye yle kaldktan sonra da odadaki tahta iskemlelerden birine oturdu. Shannon ona koltuu iaret etti. yle uyursanz ya.... Farketmez, dedi. Maksat oturmak deil mi? Ha koltuk, ha iskemle.. Oturduu sandalyeyi Shannon'u a yanma getirdi. zerine oturdu. Mr. Daniel Law resmi giyinmiti. Srtnda yabanlk elbisesi, yakas ve kollar kolal gmlei vard. Kravat da iyi cinstendi ve koyu renkteydi. Ellerini dizlerinin zerine. uslu fakat azimli bir okul talebesi ciddiyetiyle koyduktan sonra, en kk bir tereddt dahi bulunmayan baklarm Shannon'a dikti. Tane tane konumaa balad. Sakindi. Buraya, size kadar gelmek, tahmin edersiniz ki, benim iin pek de yle kolay bir i olmad doktor.... Hafife bir gs geirdi. Bunun kendisi iin gerekten g olduu belli idi. Devam etti: Bu ziyareti yapabilmek iin kendi kendimle usun sre mcadele ettim. Fakat sonunda size gelmenin benim iin bir mecburiyet halinde ortada bulunduuna kanaat getirdim. Bu benim iin her eyden nce bir vazife idi. Bir gen kz babas olarak vazife idi tabii.. imdi bu vazifeyi yerine getirirken hem biraz tedirgin, hem de biraz rahatm. Tekrar durdu. Konumann giri fasl bitmi esasa gelmi gibiydi. Hemen direk hcuma geti. Kzmla, son zamanlarda bir hayli sk bulutunuz, gezip, tozdunuz, deil mi?

Shannon, konumann bu istikamette gelieceini 252 253 adam grr grmez anlamt ama, doruyu syleyip sylememek konusunda yine de mteredditti. Adam bunu farketmiti. Hemen mdahale etti. unu hemen belirteyim ki doktor, gerekleri saklamakla elinize bir ey gemiyecektir. Ben vakalar, olaylar gayet iyi biliyorum. Fakat drst olursak neticeye daha kolay varrz. Ltfen siz de doru ve a'k olunuz. Gen doktor bu szler zerine kpkrmz oldu. Maamafh adamn syledikleri yerindeydi. Saklamann hi bir mns yoktu, itiraf etti: Evet, dedi. Sk sk bulutuk kznzla .... Daniel Law, Shannon'un bu konumasndan hoisnmt. Fakat ciddiyetini bozmad: Ha, syle, dedi. k olalm. Fakat sorabilir miyim, neden buluuyordunuz? Shannon, doru konumaa devam ediyordu: yle istediniz, yle yapyorum. Doru konuuyorum yani.. Ben kznz gerek bir akla seviyorum. Btn hikye bu.. Daniel Law'm azndan sadece hafif bir: Ya.... Sz kt. Tek heceden ibaret bu hayret kelimesinde ne bir itham kokusu vard, :->e de istihza.... Jeaa'n babas sadece keder ve hzn do]u normal bir hiddetle byle demiti. Hi bir kuvvetli kzgnlk belirtisi bir nmayi, bir barp, rma edas yoktu bunda.. Keder ve hzn dolu sesiyle devam etti: Jean' biz de seviyoruz doktor. .. Evldmz o.. Her eyimiz o.. Bir oban iin srsne ramen bir kuzu ne kadar aziz, ne kadar sevgili ise, Jean da, dnyaya gzlerini at andan itibaren bizim iin odur. Biz, yllar boyu onun sevinleriye sevindik, kederle-riyle kederlendik. Onun iindir ki bugn bir znt iindeyiz. Sebebini her halde biliyorsunuz. Snavlar kazanamad. Faklteden mezun olamad. Bunun bizi 254 ne kadar zdn tahmin edebilirsiniz sanrm. Ksa bir duraklamadan so.nru Daniel Law, Shan-non'u dolayl bir tarzda itham etti. Onun snavlarda baar gstermemesinin sebebini de biliyoruz. Derslerine alacak yerde, son zamanlarda gezintilere fazla lde gitmesi, vaktini, gelii gzel geirmi olmas bu neticeye sebebiyet verdi, fcu duruma elbet o da zld. Fakat maalesef olanlar da oldu. Shannon sustu. Verecek tek kelimelik bir cevab yoktu. Gerekten buna o sebep olmutu ve demek korktuu da bana gelmiti. imdi kzn yzne nasl bakacakt? Daniel Law, gen doktorun cevap vermediini grnce dalgn bir tavrla devam etti: Kzma tam mna siyle gvenmekte olduumu sylememe bilmem lzum var m? Onu biz tam bir itimatla kabul ediyor, benimsiyoruz. Bununla beraber olaylarn insanlarn balarna neler getirecei bilinmez, Bu yzden de mukadderata boyun emek, her eyi Allah'n bir istei olarak kabullenip sineye ekmek '-zm. Bu snav baarszl iin de biz tevekklle qyni dnceyi savunuyoruz. Bugn oturduk. Karmla bir olup onu karmza aldk. Uzun uzun nasihatlerde bulunduk. Bize sz verdi. Hi baka bir eyle ilgilenmeden nmzdeki snav devresine kadar geceli, gndzl alacak. Derslerini adamakll hazrlayacak ve inallah bu sefer muvaffak olacak. Yalnz... Daniel Law yine duraklad. Yine nemli bir zel noktaya geldii anlalyordu. Shannon'u bir ka saniye szdkten sonra ban nne edi ve biraz da durumdan hicap duyuyormu, bu hle den kendi kz olduu iin utanyormu gibi bir ruh hli iinde konr-masna devam etti: .... Yalnz bir nokta var doktor.. Bizi asl dndren, annesi ile beni de asl zerinde durduran husus 255

bu.. Kzmzla arkadalnzn derecesi nedir? Bu yaknlk hangi noktaya kadar gelmitir? Bunu, ok srar etmeme ramen Jean'dan tam olarak renmek bir trl kabil olamad. Bildiim kadarnn kaynan da size aklamamda bir saknca grmyorum. Miss Deaire anlatt bana. Ve onun anlatt oaya gre, bu arkadal bir hayli ilerlemi kabul etmek durumunda bulunuyoruz. Bunu her halde siz de inkr edemezsiniz, deil mi doktor? Halbuki.... Fakat Shannon'un sabr tkenmiti. Birden atld: Anlayamyorum, Mr. Law, dedi. Kznzla grmemde neden mahzur buluyorsunuz? Onunla grmemi, arkadalk etmemi neden istemiyorsunuz? O da gen, ben de.. stelik bu arkadaln, tamamen arkadalk hududlar iinde gemi kuvvetli ve uzun saylabilecek bir mazisi de var. Birbirimizi tanyor, anlyoruz. O halde, siz niin bu yaknla kar durmak istiyorsunuz? Mr. Law, Shannon sustuktan sonra bir sre onun yzne bakt. Hemen cevap verdi, ki elini ar ar birbirine yaklatrp kenetledi. Parmaklarnn ular ile birbirine dokundu. Dnyordu. Fakat bu dnme, bir kararszlk hli ifde etmiyordu. Nitekim, br ka saniye sren bu sktu takiben birdenbire ve zim dolu, inandn gerekletirmeye azimli bir sesle konutu: Bana bakn, bana kulak verin, doktor, dedi Kzm gentir. Elbette bir gn evlenecek, mutlu bir yuva kuracaktr. Fakat kendisiyle ayni mezhepten olan biriyle evlenmedii takdirde bu mutlulua kavuamayacakt*1. Buna inanyorum ben, anlyor musunuz? Shannon'un atmaa sebep olacan bildii an gelip karsna dikilmiti ite. Tehlikeli blgeye girmilerdi artk. Ok yaydan frlamahyd. Shannon, adam hrpalayacan bile bile daha ilerilere gitmeyi gze ald. 256 Ne mnasebet? dedi. Sizimle kafiyen ayni fikirde deilim. Bilkis sizin ok yanl, ok sakat bir gre sahip olduunuza inanyorum. Dinler ve mezhepler insanlarn ahsi tutumlar ile ilgili unsurlardr. Tesadfler insanlar din ve mezhep sahibi yapm.tr. Elinde imkn olsa, muhitin basksndan kurtulabilse bugn dinini veya mezhebini deitirmeye, hatt dinsizlii tercih etmeye kalkacak pek ok insan vardr yer yznde. Bir insan hangi mezhebin mensubu olarak douyorsa yle kalyor. Bunda ne iradenin, ne arzunun rol var. Benim kanaatimce, taassup derekelerine dmemek daima iyidir, iki insan da, mezhepleri birbirinden ayr olmasna ramen, pek l anlalabilir, pek l birbirine msamaha ile baka.c/:'lir ve pek l ayni at altnda yaayabilir. Dar grlerle hareket edip hayat zehretmenin mns var m? Allah insanlara kardelii, birlii telkin etmiyor mu? Mr. Daniel Law, souk bir tavrla ban sallad. Bu sallayta, ok bilen ve her eyi iyi bildiim im eden, Shannon'u kmseyen, onun fikirlerini cahilliine balar grnen bir hava vard. Sanki Tanr'nn isteklerini, arzularn bir tek kendi biliyormu gibiydi. Bu tavriyle de, karsndakini, kendi fikirleri dnda hi bir fikrin mdafaasn yapamayacak bir duruma drmek istiyor gibiydi. Nitekim bunu szleriyle de aklamaktan kendini alkoyamad. Gensiziniz, toysunuz. Btn ckumusluunuza ramen bu konularda cahil olduunuzu takdir ediyorum. Onun iin de bu yanl dujHurimzi genliinize, tecrbesizliinize veriyor, sizi baLyorum. Fakat unu ok iyi bilmenizi de isterim. Yeryznde bir tek hak dini vardr. O da Peygamber Efendimizin, Ulu Tan-n'dan ald emirlerle esaslarn insanlar arasnda yazd dindir. Benim kzm da bu din ve ba dinin tek ms-bet yolu olan mezhebin insan olarak yetimitir. Ba257 ka dinden, baka mezhepten insanlarla cnun en ufak bir iliii, en ufak bir ii olamaz. Shannon bir an, Jean'dan bahsedildii bir an kendisini bambaka bir lemin iinde buldu. Kafas artk bu yal ve mutaassp adamn szlerinde deildi. Orada, Markint glnn kysnda ve Jea.u'la beraberdi imdi. Gol kysnda el ele dolayorlard. Ve o pme sahnesi.. O efkat ve okay dolu, licenap gkyznn altnda dudaklan Jean'n dudaklariyle bir kerre daha birleiyor gibiydi.

ok gemeden tekrar geree dnd Shannon.,. Geree dnnce de ehresinde ac ve isyan dolu bir ifde belirdi. Frnc da bunu f arketmgti. Sert, ihtar edici bir sesle konumaa balad. Bana bak delikanl, dedi. Kimsenin ktln isteyen bir insan deilim ben. Senin de iyiliini isterim. Bir gn senin de Hak dinme delineni gnlden temenni ederim. Fakat unu kafana iyice sokmalsn ki, kzmadan sana hi bir zaman hayr gelmeyecektir, gelemeyecektir. Frnc, ksa bir duraklamadan; sonra clevam etti: Hem o nianl gibi bir ey imdi... Hem de bir katolikle deil, bizim asil mezhebimizden olan biriyle... Malcolm Hodden'den bahsediyorum, Or.u hatrlayacan tahmin ederim. Bizim evde bir defa grmtn. ok iyi bir ocuk.. Biz ailece ok beeniyoruz onu. Kzmzn tam ly bir gen.. imdiki halde retmenlik yapyor. Fakat ok yaknda rahip olacak. Hak yolunun, Tanr yolunun me'alesini eline alp karanlk ruhlar aydnlatacak o... Hodden, akl bakmndan da, mnevi hasletleri bakmndan da kzmn elinden tutabilecek bir insan olduunu isbat etti. Ona son derece gveniyor, itimad ediyoruz. Daha am syleyeyim, kzmzn onunla evlenmesini istiyoruz. Onun iin bouna kendinizi yormamanz, zmemenizi tavsiye ederim. Hatt, sizden bu kanunun zerine enik dmeme258 nizi kzmla arkadalnzn izdivala neticelenmesi hususundaki gayretlerinizi artk soaa erdirmenizi rica edeceim. Ksa bir sre ikisi de sustular. Ama, Shannon'un konumasn bekler gibiydi. Fakat Shannon hi cevap vermedi. Ama bu cevap vermeyi bir nevi teklifi kabul mnsn tayordu. Zira itiraz etmemi. <? jean'la evlenmekten vaz geemem. diyememiti. Mr. Daniel Law da bu skutu bu mnda tefsir etmiti. Bir i yapm kimselerin, msbet neticeyi elde etmilerin memnuniyeti ehresine yaylmt. Memnun bir tavrla : Demek anlatk. Sizden de, sizin gibi gen bir mnevverden de bunu beklerdim zaten, dedi. Yava yava yerinden doruldu, ayaa kalkt. apkasn bana, paltosunu srtna geildi. Teker teker dmelerini ilikledi. efkat dolu, memnun bir bakla Shannon'a bir daha bakt. Nasihat veren ve verdii na-sihatla karsndakinin iyiliini salayu tir baba ed-siyle konutu : Bu ziyaretimin byle, olumlu bir sonucu ulamasna memnunum. Bunu size aka Lffde etmek isterim, Doktor Tann'nm sz, iradesi Jnor eyhi zerindedir. Onun emirlerine itaat etmesini, ora boyun emesini bilmeliyiz. Ben bu kaideya son derece riayet eden bir insanm. Yeryznde rahat ve huzur iinde bir hayat yaamakta oluumu buna borluyum. Sizi de Allah'a emanet ediyorum. Hoa kalyz. Geriye dnerken apkasn basma biraz daha skca yerletirdi. Sonra da ar admlarla kapya doru yrd. kt, gitti. Shannon, bir sre yerinden hi kprdamad. Sonra yava yava koltuuna gmld. Drmeye balad. u ksa saylabilecek gen hayatnda ka bin eit olayla karlamt. Ama bu defaki, dierlerinden ok farkl, ok bambakayd. Bu onun hayatndaki mnevi bir 259 byk destein yok edilmesi ile ilgiliydi. O bakmdan ok byk bir nem tayordu. u zavall Daniel Law ne kadar da dar kafal, geri dnceli bir adamd. Bir din, bir mezheptir tutturmu gidiyordu. Mezhebi tesadfen baka olmu bir insan dmandan aaha dman telki edecek kadar kr bir taassupla malld ama, kendi lleri iinde de phesiz hakl idi. Shannon adamn kendisini aforoz eden dnce sistemine ramen onu hakl buluyordu. Elbette hakl, diyordu. Zira onun gr zaviyesi, onun hayat ve din telkkisi baka trl olmaya imkn vermiyor ki. O da bu yzden kendi dncesinin, dnyann en sahih, en gerek, en isabetli gr olduunu zannediyor, buna inanyor. O halde onu knamaya imkn var m? Gerek buydu. Gerek bu olunca da Shannon iin takip edilecek baka bir hareket hatt mevcut olamazd. Elinden bir ey gelmezdi nk... stelik, adamn btn sylediklerini Kitab- Mukaddes laflan gibi kabul ederek tesiri altnda kalm, her kelime bir Peygamber sz gibi onda derin izler brakmt.

Ya o Hodden meselesi., te o Shannon'un kafasn allak bullak etmi, fena halde asabn bozmutu. Jean'-n onunla nianl gibi olmas tahamml edebilecei cinsten bir haber deildi. Byk bir akla bal bulunduu sevgilisini byle bir adamn kars dm umunda grmek onu her halde ldrtabilirdi. mitsiz ve o nisbette de iddetli bir sk hummasna yakalanm gibi oldu. Onu sevgilisini dnd. Kinle, hrsla, dilerini gcrdatt. Onun aiuna, vuslatna mni olmak isteyenleri lanetle and. Ty ki Jean' hi grmeyeceime dair benden sz almad tabas. diye dnd. Sevindi. Bu sevin bile onu tesejli etmiti. Huzuru ve rahat adamakll Icamt. Eni, konu sinirlenmiti. Buna ramen vazife vawfeydi ve insann ne huzur iinde olmasna, ne rahatlna veya ne de una, buna balyd. 260 Bir ka dakika odasnda aa, yakan gezindi. Bu sknty zerinden atmaa alt. Fakat olmad. Yerinde duramyordu. Saa sola atmak, bir eyler krp paralamak istiyordu. Nihayet kendini dar att. Bahede bir sre dolat. Sonra dnd ieri.. Yine ayni durumdayd. Koulan gezdi. Hasta .arm durumlarn yoklad. Sonra da Peek hemireye gerekli talimat verdikten sonra gizli laboratuarnn yolunu tuttu. Masasnn basma geti. ahmaa balad. Fakat yapamyordu, kendisini iine bir trl veremiyordu. Her eyiyle bal bulunduu ve byk mitlerle sarld bu ilm aratrmalar, ahrken gnlk meselelerle btn ilgilerin koparmsm emrediyordu. Ta-mamiyle kendini iine vermesi baka hi bir eye kafasnda yer vermemesi gerekiyordu. Halbuki, u anda, Shannon ne kadar byle bir havadan uzakt. Muhteem bir mbed gibi huu iinde alt bu laboratuara kar hi bir zaman bu kadar souk olduunu hatrlamyordu. ahmalarna kar en .kk bjr ilgi bile hissetmiyordu, bugn. Gzlerinin takld en gerek eyada dahi Jean: gryor, onu yayordu. Gen kz, ince ve zarif vcdu, prl prl teni, derinliklerinde genlik ateinin buularnn buram buram ttt gzel, ela gzleriyle karsndayd ite.. Ona davetkr baklarla bakyor, onu aryor, Beni brakma,. Ben seninim Robert.. diyordu sanki.... Gen adam, elindeki leti hrsla masann zerine brakt. almasna imkn \oktu. Yapamayacakt. Gen kz seviyor ve zlyordu. Onu mutlaka grmeliydi. Gitmeli, bulmalyd onu.. Ama gec'.-nin bu saatinde? mknszd^ tabii. arnaar sabah bekleyecek ve bir yo-lum bularak Jean'a gidecekti. Bunu nasl yapabilecekti. O anda bilemiyordu. Fakat yarn dnr, plnlar, .-cab ediyorsa konulacak engelleri bib aand. zerindeki laboratuar gmleini kard. Laboratuardan kt. Yatana kotu. Bir an evvel uyumak, bu 261. kahredici geceyi bir an evvel sona erJirmek istiyordu. Ertes. gn leyi zor etti. Bu arada iki defa Silo-am'a telefon etmi, gen kzla grmek istemiti. Fakat ikisinde de telefona gen kzn annesi kmt. Bu yzden sesini bile kar tarafa ulaiymam, eli scak bir demiry demi gibi tek bir kelime sylemeden telefonun ahizesini hemen yerine brakvermiti. Bylece gitmekten gen kz evinde yakalamaktan baka are kalmadm anlamt. Ama bunu da, nasl yapacakt? Kzn annesine veya babasna grnmeden onunla nasl konuabilecekti? le yemeinde bir ka lokma ve alelacele yedikten sonra heiten garaja kotu. Hava kapal idi. Hafif bir yamur iseliyordu. Yamurlu havalarda motosiklete binmenin tehlikeli olduunu biliyordu. Yerlerin kayganl yznden her an bir kaza o.'bilirdi. Fakat aldrmad. Motosiklete atlad gibi BlairhilPe doru son sr'atle gitmeye balad. Bir sre sonra oraya varmt. Evin arka tarafnda motosikletten indi. Bir aaca dayad onu ve yrd. Kalbi mthi bir heyecanla gm gm ediyordu. Kama-riyeye doru gitti nce.. Gen kzn iskemlesi botu. Kimse yoktu. Eve giremiyordu. Bahede, gen kzn kmasn beklemekten baka kar yola olup olmadn dnmeye- balad. Alak duvarn zerine, kameriyenin tam karsna oturdu. Ne yapacana bir trl karar veremiyordu. Kameriyenin yeil boyal kafeslerinden szlen yamur sulan seyretmeye balad. Kendisi de slanmt ama umurunda deildi. Bir ka dakika ylece kald. Bahede hi bir hareket yokcu. Ne gelen

vard, ne giden. Nihayet yerinden kalkt. Bahenin iinden etraf sessiz admlarla dolaarak evin nne geldi. Gzlerini dantel perdeler gerilmi pencerelere dikti. Bir kprdan. bir glge bekledi. Fakat hayr, hi bir hareket yoktu Ortancalarn ve minik boylu aalarn arkasnda bir saate yakn gizlenerek ylece bekledi. Nihayet 262 Mrs. Law'i grd. Kadn bir ka defa, byk odann lo karanl iinde gitti, geldi. Fakat Shannon ona gr-nemezdi, grnmemesi lzmd. Ah, Jean bir grnse.. diye dualar ediyordu iinden. Fakat kz ortalarda yoktu. Kadnn sklaan geli, gidileri srasnda gayri ihtiyar bulunduu yerde biraz daha gizleniyordu Shannon.. Adamakll slanmt. Bu yzden meye de balamt. Evdekilere grnmeden evi gzetleyebilecei bir saak alt arand etrafta, yoktu. Tam bu srada bir ayak sesi duydu. Hemen olduu yerde meldi. Grnmeden, dallar -arasndan geleni grmeye alt. Ses, sokak kaps tarafndan geliyordu. Daniel Law zannetti. Fakat bir ara geleni farketti. Luke'd bu. Jean'n kardei.. Hemen ayaa kalkt. Delikanlnn duyabilecei kadar yksek sesle : Luke.. Luke... diye ard. Aa] arm arasndan kmamaa dikkat ederek ona doru bir ka adm att Luko de arldn duyunca o tarafa bakm ve Shannon'u grmt. Gen doktor sevinle hitap etti : Geldin demek ha. Haberim yoktu. Ne zaman geldin Luke? iki gn oldu geleli.... Shannon, tarizde bulundu . Niin geldiini haber vermedin bana?, yle bunalm vaziyetteydim ki.... Bana yardm edebilecek bir tek sen vardn.... Ne yardm? Ne yardm da ne demek? iki gn evvel geldiine gre olanlar da biliyorsun.. Senden baka bana yardm edecek kimse bulunabilir mi ki? Kelirr.eleri abuk abuk ve glkle syleyebili-yordu. Brak da, lzumsuz laflan, beni dinle Luke.... 263 Jean'la grmem lzm benim, Hem de imdi, hemen grmen, lzm, anlyor musun? Sonra stn ban gsterip il y3 etti : iki saattir burada, bahede dolap duruyorum. SrlsMan oldum yamurdan.. Jean' gremeden gidersem kahrolurum.... Luke, gen adamn heyecann anlayla karlamt. Fakat kzla grmek istemesi.. Bu ok zordu... Shannon'u yle bir szd. Sonra ban evirip eve doru bakt. Endieli bir tavrla cevap verdi : Doru deil, dedi. Yapma bunu.... Sonra da Shannon'a yardm etmeye o anda karar vermi gibi bir tavrla ilve etti : Grebilirler bizi.. Burada konumamz doru olmaz. Gel, yln gidelim seninle... Bahenin aalan arasnda daldlar. Sonra duvardan atlayarak sokaa ktlar. arya doru yrmeye baladlar. Luke babasnn veya bir tandn kendisini Shan-non'la gmmesinden ekiniyordu. Nihayet, bayramlarda geit resmi ve dier merasimlerin vapld ana meydana geldiler. Biraz sonra da meyhanelerin bulunduu bir sokaa saparak, kapsnda Blairhill Genlik Birahanesi yazl bir kapdan ieri girdiler Daha ziyade delikanllk andaki genlerin devam ettikleri bir meyhane idi buras.. Salonun dip tarafnda, loca gibi, kk kk blmeler vard. Bunlardan birine girerek karlkl oturdular. Gelen garsona iki bira smarladlar. Garson gittikten sonra Luke, Shannon'un yzne uzun uzun bakt. Bu bak esef ve znt doluydu. Sonra bam nne eerek mrldanr gibi konutu : Bana kalrsa bu i bitti artk, dedi. Dzelmesine imkn olmad kanaatindeyim. Shannon, beyninden vurulmua dnmt.

264 Ne demek o Luke, dedi. Ned<-n bitermi, nasl bitermi? Ne olmu ki, bu kadar kesin hkm verebiliyorsun? Luke bildiklerinin bu iin sona erdiini isbata yeter olduunu im eden bir tavrla izah etti : Duyduuma gre, ok eyler o)mu. Miss Dearie anlatm anneme.. O istasyondaki sahneyi anlatm yani.. Zannederim bu da her eyin apikr ekilde ortaya kmasna kfi sebep.... Bunun zerine annem, Jean' ekmi sigaya.... Her eyi retini.. Sonra zgn, kederli bir tavrla bir eyler syledi Jean'a.... Ablamn hngr hngr aladn ben kardan gzlerimle grdm. Sonra akam olunca babam geldi eve. Annemle bir odaya kapanp uzun uzun konutulav. Bilhare annem gidip Maicolm'u bulmu. Onunla da konumu. Her halde Jean'n onunla evlenmesi mevzuunda.... Babam da bu srada yukarya, Jean'n odasna kmt. Orada bir saat kadar oturup dua etti. Babamn dualarn fslt halinde duyuyordum ama, Jean hkrklarnn dua seslerini saman zaman bastrdn da iitiyordum. Zavall ablam, kalbi paralanacakm gibi hngr hngr alyordu. Bir sre sonra babamla birlikte aa indiler. Jean'u yz kire gibi bembeyazd ama, ok da sakin grnyordu. Anladm kadar, sizin iin tamamen kestirilip atld idi. Nss yani? Ne demek bu, Lake? GsJiba, seninle bir daha kat'iyyen grmemesi iin yemin ettirdiler Jean'a.. Demek istediim bu, maalesef.... Galiba m, yle mi? Galibay lfn gelii syledinBesbelliydi zra durumun byle olduu.... Shannon cin arpm gibi olmutu. Durumu tam mnaiyle kavrayabilmek iin bir iki dakika gemesi gerekti. Sonra da gerek, t yreine iledi. Bir demir balyozla kafasna indirilmi gibi iledi. 265 Btn mesele Daniel Law'm kafasndan kyordu. Onun, o dar grl, o geri kafasndan.... Bu devirde pek ok kimseye gar.},, hatt inanlmaz gelebilirdi ama, Law ailesinde, aile reisi Daniel Law'm etkisi yznden, Tevrat zamanndan intikal etme bir otoriter hava vard. O devrin srlerinin peine Allah'a byk bir imnla bal olarak yaayan kabilelerinin efrad gibi, Law ailesinde de byklerin direktiflerine harfiyen riayet etme, onlarn emirlerini yet gibi kabullenme gelenei vard. Daniel Law, bu ailede, sz, emir telkki edilen ve harfiyen riayeti gereken bir kimse idi. Kendisinir. de, oluk ocuunun da etraf din kitaplar, din kaide ve prensipler, ksas- enbiyalarla evrili idi. Onlar bu geleneksel hava iinde bytm, onlar bu havadan kmalarn nleyecek telkinlerle beslemiti. Makine devrinin uultular, caz mziinin ba dndren melodileri, sinemann gzler kamatran prltlar bu evin drt duvar iinde yaayan insanlarn etkisi altna bu yzden alamamt. Fakat aile bu duruma gelirken Daniel Law, hi bir zaman bir mstebit, bir diktatr olmamt. Onlar korkutarak, tehdidler altnda bu geleneo srklemi deildi. Her ey kendiliinden oluvermiti Daniel'in yaradlnda msbetit bir davrana mssit hi bir taraf yoktu. Gnlk hayatnda, itidalini kavbetmeyen bir irde politikas tatbik ederek bu neticeye ulamt. Hi sarslmayan inanlarn her vesile ile ve her yerde gstererek ailenin dier ferdlerine rnek olmu, bylece on-lan istedii, arzu ettii kalba sokmutu. Muhteem gvdeli, yaprakl .kocaman, shhatli bir nar aac ile clz bir ot arasnda ne kadar fark varsa, Daniel Law ile kge balarnda vaazlar veren papazlar arasmda da en az o kadar fark vat di. Ne hasta ruhlu, mariz bir softayd, ne de farfarac, yaygarac bir yobaz. Bu torz bir din adam olmak ondan ok, ok uzaklardayd. Kendi telkkilerine gre ktlk ylan ola266 rak kabul ettii kimseleri ayaklarnm altnda ezmeden nce, onlar baklarndaki kla korkutan, sindiren, susturan bir hli vard. Kendi dar ereveli hayat iinde, kendi hayatn yaayan, kendi kafalnn dndaki dncelere itibar etmeyen mert ve adalet llerine sadk bir insand Bunu bylece bilmek ve anlamak gerekti. Fakat bu, onun bu ller iindeki

kusurlarnn yokluuna dellet edemiyordu. Kendi llerine gre meziyet sayl? bilecek bu unsurlar iinde kusurlar, noksanlar elbette gze arpyordu. Dncelerinin tek istikamette tutmak, onla n asla deitirmemek bu kusurlarn banda geliyordu. Her eye yalnz bir tek adeseden, din adesinden bakyordu. Onun iin sadece nn grebiliyor, sadan, soldan o gr tamamlayacak unsurlara itibar etmesine bu hli imkn brakmyordu. Olaylar hakkndaki mahadesi bir tek esasa dayanyordu, ikisinin ortas diye bir mefhumu hi bir eyde tanmyordu. Bir ey ya siyaht, ya beyaz onun iin.. Ruhunda ve kafasnda daima o dine, dini grlerine dayanan tesbitlerin vard. Nuh dediine Peygamber demiyordu. Bu grn dnda kalan her ey onun iin sonsuz bir karanlktan ibaretti. Ya da, eytann usuz, bucaksz, izbe ormanlarda, derin aa kkleri gibi birbirine sararak hazrlad tuzaklardan, ifal aralarndan mrekkepti. Tolerans diye bir ey de kabul etmiyordu. Bunu byk bir zaaf, gnaha kadar varan bir zaaf telkki ediyordu. Tolerans kelimesine hayatnda ver veren, hatt bu kelimenin mnsnn ne olduunu bilen bir insan onun nazarnda, Allah'n hmna uram bir kimseydi ve bu hmdan mrnn sonuna kadar kurtulamayacakt. Bu dncelerle idi ki, Daniel Lw, kzn da yllar boyu ayni yoldan yrtmeyi baarmt. Sinema, tiyatro, dans, caz ve emsali ktlklerden onu uzak tutmu., kitap olarak da Tanr Szleri ve Hac'lar nasl tekml eder? den baka bir ey okumasna msaade etme267 misti. Tolerans, msamahay, o, kendi hayatndan tamamen silmi, atmt. Kzmn kt bir yola girmek zere olduunu grnce de, ezel, msamahaszlk karakterini ortaya koymu, dualar ederek, srarlarda bulunarak, Jean'n, u fni dnyada^ sevgilisinden mutlak ve kesin bir ekilde uzaklaacana, ondan vazgeeceine dair sz almt. Hisler, kalbin straplar, onun iin bir kalemde yok edilebilecek cinsten eyler olarak yine geri plna itilmiti. Shannon, yedii darbenin iddetiyle ne yapacan bilemez bir halde yerinde knanrken, bunlar da kafasndan bir yldrm sr'atiyle geirmiti. Ne yapsn ki gerek buydu ve onun kudreti bu gerei, yani Daniel Law'in kafasn yenmeye muktedir deildi. Bu di, iyi stlma m birahanede, nne konan bira bardana elini uzat anda vcdunda bir rperti hissetti ve biraz kendie gelir gibi oldu. ok sert, kaya kadar sert bir duvara, saatte 130 kilometre sr'at yapan bir otomobilin n camndan frlayarak arpmt sanki.. Kabahati sadece kzn babasnda buluycr, fakat Jean'a kar da iyinde kine yaklaan hisler duymasn nleyemiyordu. Byle batl, byle kksz ve utan \'erici dncelerin, telkinlerin etkisi altnda kalarak kendisini terketmi olmasn affedemiyordu. Fakat buna ramen de onu kafasndan karp atamyor, her eye ramen onunla bizzat grmesi gerektiini, bu konuma srasnda durumu halledeceini dnyordu. aresizlik iinde Luke'e doru uzand. Ellerini uzatarak onun ellerini yakalad : Nt1 olur, Luke, dedi. Beni reddetme. Bana mutlaka yardm etmelisin sen. Baka arem yok. Delikanl isteksiz bir tavrla cev;tp verdi : Durumu size aka anlattm.. Daha ne yardm edebilirim ki size bu durumda?.... 268 Shannon, zgn ve peiran bir zavalllk iinde konutu : Grmyor musun, hlimden anlamyor musun Luke? dedi. Onunla mutlaka konumamz lzm. Byle bir eye imkn yok tahamml edemem. Onunla konumal, kendisini ikna etmeliyim. Beni anlamalsn, bana yardm etmelisin.... Luke zgn bir bakla Shannon'a bakt ama, cevap vermedi. Kolunun unlu yerine dudaklarn sildi. Sonra da tebessm etti. Ac, znt dclu bir glt bu.. Shannon, onu ikna etmeye alyordu : Ne olur? dedi, o kadar basit ki bu.. Krma beni Luke, bu iyilii yap baa. Ben burada oturur, beklerim. Sen abucak eve gider, Jean'a benini geldiimi

sylersin. O da kp gelir. arda buluuruz. Kimsenin grmeyecei bir yerde onunla konuurum, ikna ederim. Luke, aresiz ve merhamet dolu bir bakla gen doktoru szdkten sonra nihayet cevap verdi. Jean burada yok ki.... Neeee?.. Shannon'un dudaklarndan bu kelime bir feryat gibi ve gayr, ihtiyar kmt. Tel ve heyecanla ilve etti: Nerede?... Luke, ar ar kafasn sallad. Syleyecei kelimeleri iyi duyamayacakm gibi aznn iine decek kadar kendisine yaklam bulunan Shannon'a mahzun bir bakla : Babam tanmadnz nasl da belli, dedi. Byle bir durum olur da o ablam burada brakr m hi? dedi. Ve ksa bir duraklamadan sonra devam etti : Onu Bethnal Green'e dn akam yollad. Elizabeth teyzemiz var orada. Jean, onun yannda 5 ay kalacak, derslerine alacak. Sonra da dnp mezuniyet imtihanlarna girecek. Bylece hem senin onunla tema269 sini kesmi oldu, hem de onun derslerine iyi hazrlanmasn saladn dnd. Gen doktor armt. Aklna hi gelmeyen bir eydi bu. Peki.. Ben.. Ben ne yapacam imdi?... deta kekeler gibi mrldand Shannon. Luke'n verdii cevap onun ne olacan da gsteriyordu. Vallahi, durumu pek parlak grmyorum. Zr babam, teyzeme sk sk da tenbihatta bulundu. Jean'n kimseyle grmesine msaade etmeyecek, ona gelen mektuplar da aacak ve kendisine vermeyecek. Teyzesi istedii kadar engel olmaya kalksn, Shannon oraya gittikten sonra kz grebilir, konuabilirdi sma, bu oa imknszd. Zira Bethnal Green buraya ok uzakt. Londra civarnda, Wintom'a yzlerce kilometre uzak bir yerdi Shannon gibi, parasz, fakir bir gencin craya gidip gelmesine maddeten imkn yoktu. Bu imkn elde etse bile, bu gidi iin en az uir ka gn isterdi ki, hastahaneden bu kadar zaman ayrlmas kaabil deildi. Teyzeye yaplan sk tenbihata gre kza mektup ulatrmak da mmkn olamayacakt. O halde? Shannon, kt kt dnmeye balad. Kafas nne dmt. L- Daniel Law akll, salam i gren bir adamd dorusu. Dili tutulmu gibiydi. Hi bir ey konuamyordu. Luke'n, kendisine merhamet dolu baklarla baktn hissediyordu. Nihayet delikanl : Biranz, dedi, daha olduu gibi duruyor, I-senize.... Gen doktor yava yava ban kaldrd. nce nndeki bira bardana takld bak.. Evet imemiti. Aslnda sade u biray deil, en sertinden flar dolusu iki imeli ve lmeliydi. ylesine kahrolmu, ylesine peri-anlamt. Elini bardaa uzatt. Tuttu ve dudana 270 yaklatrd. Bir iki yudum ekti. Azndaki kuruluu gidermek iin yapmt bunu.. Sonra Luke'e bakt : Teekkr ederim, dedi. iemeyeceim. Hi anm istemiyor Konuacak bir ey kalmamt artk. Kalmamalyd. Ayrlmalyd Luke'den. Ne onun, ne de kendisinin yapabilecei bir ey kalmt artk. Birden hatrlad : Senin motosikletini de teslim edeyim artk Luke, dedi. Az daha unutuyordum. Luke, nezket icab olduu belli, hafif bir sesle itiraz etti : Acelesi yok, dedi. Daha kalabilirdi sizde.... Shannon srarla : Ye, yo, dedi. Vereyim artk size.. Cebinden anahtarm kararak ilve etti : Sizin evin arkasndaki sokakta duruyor. Dikkatli kullandn iin her hangi bir yerine bir ey olmad. Sapasalam teslim ediyorum size. Luke, tereddt gstermeden anahtar ald. Birar sonra da kalktlar. Hesab Luke demiti. Shannon'un btn srarlarna ramen ona para verdirt-medi. Dar knca Luke yolun bir alt bana bakt, bir st bana. Kendilerini tandk birinin grmediine kanaat getirince de Shannon'a d'5nd. zntsne itirak eden bir tavrla elini skt. Ayrldlar...

Shannon, sokak ortasnda yalnz kalnca bir an du-ralad. Sonra istasyona doru yrmeye balad. Yamur, adamakll iddetlenmiti. Etraf, karanlk ve perian bir renge brnmt. Yollarn kenarndan kk dereler halinde kirli sular akyor, kebalarnda amur birikintileri hsl oluyordu. insan ar abuk abuk yryorlard. Fakat Shannon'a, zerine dnya yklsa vz gelecekti. Ar admlarla yrmeye balad. 271 Fakac iddetli yamur onun iinde bambaka hisler uyandrmt. Kendi kendine konuuyordu : Bu kasvet, dolu, sessiz, hareketsiz ehirde ne iim var benim? Burada niin duruyorum. Bu karmakark durumlardan, bu tereddtler ve imknszlklar yaratan olaylardan, bu sonu hi gelmeyecekri^ gibi devam edip giden mcadeleden kurtulup gn na, prl prl bir aydnla niin kendimi atmyorum ben? Dnyada ne cennet yerler var.... N sularnda szlen bir kayn iinde mehtapl' bir gece yaamak, yahut masmavi Ti-rebyeb denizine nazr o gnlk, gnelik Sorrento tepelerinde olrnak kimbilir ne kadar gzeldir, ne byk hazlarla doludur. Yaamak, alabildiine, sevgi ile, akla, zenginlikler, servetlerle dolu yaamak.... Sonra bir an kafas deiti. Jean' hatrlad yine. Bethnal Green'in sis ve kapank g altnda, onunla beraber elmay istedi. Sonra ona da isyan etti. Hep k, hep aydnlk ve hep zenginlik istedi. O da bir an srd. Sonra btn bunlarn, kendisi iin eriilmesi imknsz eyler olduunu hatrlad, imknsz mr.tluluklar bunlar, diye dnd. vm Evet, bunlar onun iin imknsz mutluluklard ama; sade buniar m? Kkleri, ya kkleri? Onlar da imknszd lalb'iki.... O gnden sonra olaylar o kadar st ste gelimi ve Shanncn'u o kadar kvrandrmt ki.... Mevsim kasvetli hlini muhafazaya devam ediyordu. Shannon'un iinde bulunduu ruh hli de mevsimin kasvetliliinden farkl deildi, i de, d da kapkaranlkt gen doktorun. Hava her Allah'n gn kapankt Devaml surette yamut yayordu. Aalarn henz lmemi yapraklan, kuramam dallarn sert ve has'n rzgrlar koparp atyov, srkleyip gtryordu. Hastahanenin giri 272 yerindeki kk meydanlk aalarndan kopmu, slak yapraklarla kamilen rtlmt. Civarda hastalklar birdenbire oalmt. Mevsimin souu da bunda rol oynuyordu tabi.. Yakn bir /amana kadar yeknu 10-15 arasnda deien hastalarn saylan birdenbire artm, yatakhansJer adamakll ka-labalkm^t. i oalmt. Hastalklar muhtelifti ama, bilhassa difteri oktu. Winton ilinin bat blgelerinde byk saylabilecek bir salgn halindeydi. Shannon, bu hastaln en by'4.k darbesini yemi bir insand. ocukluunda, Winton kolejinin imtihanlarna gi* erken son gn yakaland bu hastalk, bir dersten imtihana girmemesine ve netice olarak da kazanamamasna sebebiyet vermiti. Bu ynden Shannon, difteriye yakalanm hastalarna kar aaha byk bir yaknlk duyuyor gibiydi. Listesi tertemizdi kr. imdiye kadar difteriden bir tek l dahi vermemilerdi. Bundan hepsi gurur duyuyor, bu netice ile iftihar ediyorlard. Fakat en byk gururu duyan, bernvtad Bahemire Miss Tru (geon'du. Bu gzel netice srf kendi gayretinin, almalarnn eseriymi gibi, ortalkla kasla kasla dolayordu. Galiba, kadn bir para da haklyd. Shannon, Bahemirenin hastahane iindeki olumlu etkilerini yava yava daha iyi anlamaya balyordu. Bu yzden de, bu drst, kudretli, becerikli, yaman kadna kar, iinde, gayr ihtiyar bir hayranlk uyanmaya balamt, itiraf etmek gerekirse, kadn, gerekten pek ok meziyetleri olan tir insand. Bu meziyetleri gizli tutmasn da biliyor, hepsini yeri ve zaman geldike ortaya karyordu. Gze ok abuk arpan, hoa gitmeyen, etrafn an-tipatisini yaratan huylan bu meziyetleri sayesinde kayboluyor, unutuluyordu.

Fakat Shannon, mahedelerini kadna aklamaya bilhassa dikkat ve itina gsteriyordu. Zten o gnlerde, 273 yle skntl ruh halleri iinde bulunuyordu somurtuk ve sert duruyordu. Nihayet o me'um gn gelmi atmt. Kasm'n 3 idi. Bu uursuz tarih gen doktorun kafasna silinmez bir ekilde yer etmiti. O gn mr boyunca, zaman zaman hatrlamadan edemeyecekti. Gece idi. Normal mesaisinden sonra laboratuarda da alm ve bitkin bir halde odasna kendisini dar atmt. Yorgunluktan kafas ne dm, ayaklarn srye srye gelebildii odasnda hemen bir koltua km ve halsizlikten kurtulmaya, kendini toparlamaya almt. O vaziyette on dakika kadar kalmt. Birden kulana srarla alan bir zil sesi gelmeye balad. Bu, yatann ba ucunda duran telefonun ziliydi. Zilin sesi ok hafifti. Shannon, sabahleyin odadan karken ses dmesini amay unutmutu.. nden byle hafif alyordu. isteksiz bir tavrla yerinden kalkt. Bitiikteki yatak odasna geti. Bana bir i kacan tahmin etmesine ramen telefonu at. Btn bitkinliine, yorgunluuna ramen vazife vazifeydi. Ahizeyi kulana gtrr gtrmez konutu : Buyrun efendim, dedi, ben Shannon.... Kardaki, mutlu bir tonla cevap verdi : ok kr sizi buldum, doktorcuum.. Adam; rahat bir nefes almt. Fakat Shannon, sesin sahibini tanyamamt. Sordu : Kimsiniz siz efendim? Beu Duthie.. Alex Duthy'yim ben Mr. Shannon.. Hani Dreem kynden. Tandnz m?? Elbette tanmt Shannon. Hemen cevap verdi : Nasl tanmam sizi, dedi. Emredin.... Yalnz bu saatte?. Hayrl bir itir inallah.... Adamn sesi birden deiti : 274 Bana bir iyilikte bulunacaksn doktor.. Sana ok ihtiyacm var. Sorma hlimi, ok perianm.... Shannon frsat brakmadan Alex devam etti : Benim Sim ok hasta.... Bir haftadr yatyor ocukcaz difteri.... Sana, hastahaneye getirmek istiyorum. Alex'in hastas il hudutlar dnda bulunduu iin hastahanenin ona bakmak mecburiyeti yoktu ama, Shannon, onu geri evirmeyi aklna bile getirmezdi. Bir saniye bile tereddt etmedi : Elbette.. Hay hay Duthie.. dedi Sen, yalnz orann doktorundan bir kt al. Ben de yarn sabah ilk i olarak hastahanenin arabasn sana yollaym. Fakat Alex hemen itiraz etti : Yo, doktor. Olmaz yle, dedi. ocuk ok ar durumda. Kapda araba bekliyor. ocuu da sardk, sarmaladk. Hazr. Hemen imdi getireceim. Baka are yok. Aksi takdirde ocuk gidebilir.. Mahvolurum ben... Bu hastay kabul etmek, stelik rzam d bir hareket olacakt. Hem, evvelden hastahaneye haber verilmesi de gerekiyordu. Fakat Shannon, bekleyecek durumda deildi, Kafasnda bir anda geen bu dnceleri hemen kovdu. Zira Alex'i gerekten ok severdi. Btn tehlikeleri gze almaktan baka yapacak bir eyi esasen olmazd. Hemen cevap verdi : Hay, hay, Alex, dedi. Ben hep buradaym. Bir saat zarfnda buraya gelebileceinizi tahmin ediyorum. Yalnz, dikkat et, sakn ocuu yolda tme.... Kar taraftan son derece sevine dolu bir ses geldi : Sa ol, evld, dedi. Sana gveniyordum zaten.. ok teekkr ederim. En ksa zamanda orada olacaz. Merak etme, ocuu da tmeyeceim.... Shannon, telefonu kapatr kapatmaz Bahemirenin odasna kotu. Ona durumu syleyecek, bir oda ha275 zrlatacakt. Fakat Miss Trodgeon'un odasn zifir karanlk buldu. Kadn uyumu olmalyd. Onun zerine nbeti zilini ald. Biraz sonra kan gelen Peek

hemireye talimatn verdi. Yatakhanenin yanndaki kk odaya bir karyola konmasn ve yatann hemen hazrlanmasn syledi. Bu oda rahat bir yerdi. Ayr yatmak isteyen hastalar iin zaman zaman kullandrd. Zaten her taraf adamakll dolmutu. Kala kala bir tek bu oda bo kalmt. Hazrlklar yaplrken Shannon da oturup beklemeye balad. ok gemedi Geceyansma doru kapnn nnde bu araba durdu. Shannon, kapya bizzat kendisi kt. iddetli rzgr ve yamur altnda Alex'i karsnda buldu. ocuk da, kalnca bir yorgana sarl olarak kucanda idi. Hemen ieriye, kabul salonuna ald onlar. Alex'in ehresi zntden bembeyaz kesilmi hatlar adamakll gerginlemiti. Byk bir korku ve heyecan ide olduu belliydi. Bu korku ve heyecan, kendisi iin ok nemli bir hazine olan ocuunu kaybetme ihtimalinden ileri geliyordu. Shannon divan iaret etti, Alex ocuu zerine yatrd. Peek hemire de koup gelmi, muayene iin gereken hazrla hemen girimiti. Alex, ocuu yatrdktan sonra bir kenara ekildi. Hi bir ey sylemiyordu. Ayakta duracak kuvveti bile kendisinde glkle bulabildii belli oluyordu. Sadece elinin tersiyle ikide bir alnnn terlerini siliyor, sk sk da akn akn Shannon'a bakyordu. Gen doktor Alex'i teselli etmek lzumunu hissetti : Hi tasalanma Duthie, dedi. Merak edilecek bir ey yok. Sonra bir iki soru sordu ona : Sim ne zaman hastalanmt? Geen haftann balarnda idi. Doktora gsterdiniz tabi.. 276 Evet. Ne dedi? ine falan yapt m? Yapt.. Hem de iki defa Ama pek faydasn grmedik bu inelerin.... Sonra kendiliinden, abuk abuk konumaya balad : Boaz ok fena.. Yutkunamyor, bir ey yiyemiyor ve mtemadiyen inliyor yavrucak.. Baktm ki, gn getike daha da fenalayor. Sana getireyim bari, dedim. Btn midim sende Rob.. Allah akna iyice bir bak u ocua Ne olursun Rob.... Shannon, adam teskin etti : Peki.. Peki.. Sen hi tellanma.... Bana brak ii.... Aslnda durum adamakll kritikti. Shannon, babas merak etmesin, endielenmesin diye ehresine sakin bir hl vermeye alm ve bunda da muvaffak olmutu. Fakat divanda yatan ocua doru dner dnmez, gayr ihtiyar, yzndeki o sakin ifde kayboldu. ocuu, onun o mosmor suratn grp de tellanmamaya, korkmamaya gerekten imkn yoktu. ocuun straptan gzleri kapanm, gzleri yumulmutu. Her nefes iin ayr ve byk bir mcadele yapt belli idi. Shannon'-un ii ac ile burkuldu. ocuun duyduu straplar, gen doktor, kendi benliinde hissediyor gibiydi. Fakat konumad. Bir ey sylemedi. Babann yreine indirmeye, adam mahvetmeye niyeti yoktu. Yava yava divana yaklat, ilerleyip ocuu yakndan grd. Muayeneye balad. Koltuk altna koyduu dereceyi kard zaman cvann 38 rakam zerinde bulunduunu grd. Nabz da ok hafifti. Hemen hemen hi belli olmayacak bir ekilde atyordu. Nefesini saymaya kalkmad bile. Belliydi, ki, yok glkle ve ok az nefes alabiliyordu. Grtlan arka ksmn kaln, san bir zar tabakas istil etmiti. Bu sarck, hanereye doru yrmekteydi. Zavall ocuun hastaln son 277 devresinde olduu aka grlyordu. Onu u anda, lme ok yakn saymak dahi mmknd. Shannon, durumu babaya belli etmemek iin byk gayret sarf ediyordu. Yavaa ban evirip Duthie'-ye bakt. Adam, imdi gzlerim daha byk bir endie ile doktora dikmi, yznden bir eyler anlamaya, hastann gerek durumunu renmeye alyordu. Shannon, adamn, haline acyordu ,ama, byle hastay son dakikada getirip kendisini mkl duruma drd iin de kzyordu. Bu kzgnln saikiyle biraz adama atmaktan kendini alamad : Durumu ciddi.. Sokaa karmasan ok daha iyi etmi olurdun Duthie....

Perian baba kuru kuru yutkundu : Hsstal o mu? Difteri mi? Shannon, zntl bir sesle cevap verdi : Maalesef evet; hanere difterisi.. Bir zar teekkl etmi orada; nefes borusunu tkyor. Nefes almasna mni oluyor. Tehlikeli bir vaziyet... Alex Duthie yalvaran gzlerle doktora bakt : aresi, doktorcuum? aresi yok mu bunun? Elbette var.. Ameliyat yaplmas lzm. Hem de derhal yaplmas lzm. Fakat burada imknsz.... Neden? Neden olacak? Madd imknszlklardan.. Byle bir ameliyat yapabilecek ne yerimi?, var, ne de gerekli letlerimiz.. Zaten, bu zamana kadar beklemeniz de byk hat olmu. imdiyedek ocuun byk bir has-tahaneye yatrlm ve bu ameliyatn yaplm olmas lzmd. Gen doktor bunlar syledikten sonra telefona doru yrd : Aleksandra Hastahanesi ile greceim. ocuu hemen oraya nakledip ameliyatn yaptralm. Daha fazla gecikemeyiz. 278 Ahizeyi eline ald. Fakat ilk numaray evirirken hasta ocuk alamaya balad. nce SOE, hasta grtlandan feci bir lk halinde ve kesik kesik ykseliyor, odann iinde n n tyordu. Alex'm yrei kabarmt. ocuun feryatlarna dayanamamt. Hemen telefonun bana doru kotu. Shannon'un koluna yapt : Yapma, Rob, dedi. Baka hastahaneye gtremeyiz onu. Yolda lr gider, ocuk. Allah biliyor ya, buraya getirmemiz bile doru deildi ashuda. Bakalarndan bir ey beklemiyorum ben. Ne gerekiyorsa sen yap burada. Ben hereye razym. Shannon, adam iknaya alyordu : Sade yer ve cihaz yokluu deil sebep. Bu ameliyat ancak hastaln uzman olanlar yapabilir. Ben yapamam.... Adam, geri dnecek durumda deildi : Uzman falan brak Rob.. Ne olursun sen yap.. Hadi, itiraz etme, ne olur? Shannon aptallamt. akn akn ve zavall bir halde Alex'in suratna bakyordu. Donmu kalmt olduu yerde... Pratik hekimlik sahasnda pek tecrbe sahibi deildi Shannon.. Hayatnda ciddi bir ameliyata bir defa dahi teebbs etmi deildi. O tbbn ilm aratrmalar sahasna merak salm, dier konulara hep yksekten bakmt. Ne kadar nemli ve hayati olursa olsun, ameliyatlar yapan, bir rpda insan vcutlarn kesip bien doktorlar daima hakir grmt. O kendisine ilim adam sfatn yaktryor, bunun dndaki hi bir ey onu ilgileiidirmiyordu. Faka*: u anda ilim adamln falan dnecek durumda olmadn farkediyordu. Derhal harekete gemesinin V'ir zaruret halinde bulunduunu gryordu. Gerekten de durum dakika meselesi idi. ocuu Aleksandra Fastahanesine gndermek istemesinin, aslnda, 279 sorumluluu kendi zerinden atmak maksadna matuf bulunduunu kendisi de biliyordu. Fakat, gerekten byle bi eyi yapamazd. Zira ocuk Aleksandra Hastar hanesine gitmeden yolda lebilirdi. Gene doktor, hayatnda hi bu derece nzik bir durumla karlatm hatrlamyordu. Durum hem nzikti, hem de Shannon'u zavall bir hle dryordu. Shannon, bu yzden de kendi kendine kzp duruyordu. Biraz da, vumuakl yznden bu vaziyete kendi kendisini dlm deil miydi? Fakat derhal dikindi. Kendini toparlad. nemli bir durumla kar karya idi imdi. Bir hayat kendi iradesini, bilgi ve maharetini bekliyordu. Artk ilm aratrmalar yapan bir doktor olmann, onu hekimlik vazifesinden alakf.yamayacann uurunu idrk etmeliydi. En nemlisi, mesele artk an meselesiydi. iki adm gerisinde hareketlerini takip eden Peek Hemireye dnd ve kesin talimatm verdi : Mss Trudgeon'u uyandrnz, ltfen. Hazrlansn. Amel.yat var. ocuu da hemen luuk odaya nakle-diverin. Be dakik sonra her ey hazrlanmt. Bahemire, Hemire Peek ve Shannon odadaki basit bir masann banda toplanmlard. Temiz bir i.astahane gmlei giydirilmi olan hasta ocuk da bu masajm zerindeydi. ocuk, tamamiyle kendini

kaybetmi bir haldeydi adece sk sk ald titrek nefesi duyuluyordu. Bu sesten baka odaaa t duyulmuyordu. Shannon, kollarn svayarak ellerini karbolik karmna soktu, adamakll ykad. Artk ameliyata hazr demekti. Fakat: moralman ok fec bir durumda bulunuyordu. Gzlerine inanamyormu gibiydi. Bu iin stesinden nasl geleceim bilemiyordu. Cesaret bulabilmek iin gayr', ihtiyar sk sk bahemireye bakyordu. Gen doktor bu kadna kar meslek ynden tad hayranln o an bir kere daha duydu. Ne kadar da 280 ciddi, sakin ve duruma, olaylara hkim bir tavr vard bu kadnm. Uykudan uyandrlm ve dakika iinde elbiselerini giymi insanlarn derbeder hali hi yoktu zerinde. Kyafeti yine de toplu idi. Hatt kolal kepini bile o kadar ksa bir zaman iinde, o kadar muntazam ekilde bana geirmiti ki, sann bir tek teli dahi kenarlarndan dan tam deildi. Shannon, malm olaydan dolay bu kadn hi sevmiyor, fakat ona kar zaman z?man hayranlk ve hatt gpta hisleri duymadan edemiyordu. Muhakkak ki, MS Tru-lgeon mesleini btn ayrmtlariyle ve meseleleriyle en ince noktalarna kadar biliyor ve olaanst bir cesaret sahibi bulunuyordu. Hafif bir sesle doktora sordu : Narkoz vermeyecek miyiz, efendim ? Gdn doktor: Hayr., dedi ve ban sallayarak da buna lzum olmadn iaret etti Gerekten de ocuun nefes alma vaziyeti buna msait grnmyordu. Zor ve hafif nefes alabiliyordu. Kendinden gemi, yar l hle gelmi bir durumdayd. Miss Trudgeon, vazife banda tam bir mfik hemire tavriyle cevap verdi : O halde ben ba ile kollarn tutarm ocuun, Peek hemire de bacaklarn.... Deil iri doktor? Kadn, bunlar sylerken, yan tarafta duran leenin iinden, b^yaz gaz bezinin zerinde duran ameliyat ban alarak Shannon'a uzatt. Shannon, ba ald ve hemirelerin vaziyetlerini almalarm bekledi. Bahemire ocuun ba ucuna geti. Kollarndan salam bir ekilde yakalad ocuu, Peek hemire de ayaklarn tuttu. Shannon, mthi bir heyecan iindeydi. Bahemirenin kendisine ba uzatmasiyle ikisinin, ocuun kol ye ayaklarndan tutmalar bir iki saniye iinde olup bitivermiti ama, Shannon, o durumda saatlerce kalm gibi hissediyordu kendini. Bak, titrek parmaklar ara281 snda ylece duruyor Shannon, ara sra gz ucu ile ona bakyordu. Nihayet Bahemirenin sesini duydu : Hazm, doktor. Tamam.... Miss Trcdgeon, bu szleri doktora cesaret veren, yapaca ite muvaffak olacandan emin bulunmasn telkin eden bL- tavrla sylemiti. Shannon, konumann tarzndan cesaretlenmi, heyecan, titremesi hafiflemiti. Gen doktor derir bir nefes aldktan sonra ocuun zerine eildi. Dilerini skt. Ba yava yava azna soktu ve grtlaa getirerek dokundu. Kesilen yerden hemen siyah ve koyu bir kan ktj. Kesilen yeri kapad. Shannon, hemen kanlan temizledikten sonra ayni yeri biraz daha derin kesti. Kan, yaray tekrar kapamt. Bir daha temizleyip kesti. Kk hasta, Sim, kendinden tamamen gemiti. Hi bir ac duymadna emindi Shannon. Sadece, bak dokunular srasnda zavall yavru olduu yerde kvranyor, ihtillar geiriyordu. Arada bir de, insan korkutan derin ve ar bir ekilde nefes alyor, o zaman btn vcdu, sudan yeni km bir balk gibi rpnp duruyordu. Hemireler byk bir ciddiyet ve arballkla ameliyat1 takip ediyorlard. Shannon hi ummad bir serinkanllkla ameliyat yrtyordu. Kendi kendine, bu durumun ok iyi olduunu, ba&an elde edeceim telkine alyordu. Fakat ocuun, gayri iradi bir ekilde, farknda olmadan yapt ani hareketler, kprdanlar ok zor olan bu ameliyat bir kat daha zorlatryordu. imdi nefes borusunun etrafn sarm olan yaray demesi, oradaki cerahati aktmas lzmd. Bunu da baka bir letle yapmas ge-ekiyoru. {Bahemireye

iaret etti. ocuu daha sk tutmalarn istedi. Ondan sonra kk leti soktu. Fakat dt. Masann zerinden grlt ile yere yuvarland. 282 Bir iki saniye sonra da grtlaktan daha koyu, kesif bir kan boanverdi. Laalettayin bir damardan boalan berrak bir kan deildi bu. yle olsayd, hemen mdahalesini yapabilir, bu kan durdurabilirdi. Koyu kan, ar ar akyor ve her taraf kaplyordu. Bu kan yznden ba kullanamaz hle gelmiti Shannon. Boyun damarlarnn ok yaknnda idi ve en kk bir hat ah damann kesilmesine sebebiyet verebilirdi. Shannon, parman kann iine soktu. Kestii yeri bularak nefes borusunu aramaya balad. Bunu hemen bulamad takdirde kk Sim son nefesini derhal verecekti. ocuun yz mosmor kesilmiti. Nefes almak iin yavru can yle bir rpn vard ki, en kat yrek bile bu manzaraya dayanamazd. Btn kaburga kemikleri ekiliyor, o kk, bembeyaz gs ukurlayordu. Fakat iin kts bu gayrete dayanan hareketleri de gitgide zayflyor, seyrekleiyordu. Zavall yavrunu uzun bir sre hi nefes alamad da oluyordu. Minik vcdu daha imdiden soumu, slak, prl prl bir hal alm bulunuyordu. Gen doktor adamakll skntl, nzik bir duruma dtn gryordu Alnnda iri iri damlalar halinde terler belirmiti. Eni konu fenalam gibiydi. Baylacak gibi olduunu hissediyordu. Btn gayretlerine ramen nefes borusunu bir trl bulamyordu. ocuk lmek zere idi. Aman Allahm . diye mrldand. Ne olursun, sen bana yardm et.. u ocuu kurtaraym.. Yzmn ak ile kaym u iin iinden... Bu skl-:, kahredici hlet-i ruhiye iindeyken bir ses duydu: Vaziyet kt. Nabz durdu, Doktor... Peek hemireydi konuan. Ameliyatn devam boyunca ikide o) r ocuun nabzn yokluyordu. Peek hemirenin, bu sz, hatsn hatrlatmak isteyen bir tonla sylediini zannetmiti Shannon. Bahemire susuyordu. Hi konumuyordu. 283 Peek hemirenin bu sz Shamon'da kamlayc bir etki yapnvt. Birdenbire ve muhtemelen mitsizliin verdii bir cesaretle ba sallayp derinden kesti. Artk ah damarn falan dnecek halde deildi. yle de gidiyordu ocuk, byle de... Fakat o ne? Sanki bir mucize olmutu. Yarann iinden, birdenbire gm bir ince yol halinde, parlak, beyaz bir ey kt, ortaya. Sevinten deli olacakt Shannon., akn ve lgn bir mitsizlik iinde aramakta olduu ey buydu ite. Baarmt. Gs heyecandan krk gibi inip, inip kalkyordu Shannon'un. Alnnda biriken terler kalarnn arasndan szlerek gzlerine kadar gelmiti. Elinin tersiyle onlar sildi. Nefes borusu meydana kmt artk. Kk bir neterle boruyu izdi, ieriye slk alarak hava girmiti. Boulmak zere bulunan cierleri doldurmu, ocua hayat vermiti, lme bir milimetre mesafeye kadar gelmi olan kk Sim'in gs, arka arkaya bir ka derin nefes ald tatl bir baygnlk geirir gibi cierlerim son haddine kadar temiz hava ile doldurdu. nce yava ya-ya, sonra da gitgide artan bir kuvvetle ocuk muntazam nefeslere balad. Teninde o mosmorluk dad, dudaklar krmz rengini ald, kvranmas sona erdi. ok kr, kurtulmutu. Parmaklar, bu defa sevinten titreye titreye Shannon nefes borusunu yerine soktu. Yaray itina ile fakat abucak dikti. Kk mdeni boru darda kalacak ekilde onu sard. Gen doktor heyecan ve sevinten dizlerinin bann zlmekte olduunu hissediyordu. Kalbi hzl hzl, kaburgalarn paralayacak gibi atmaktayd. Hani yalnsz bana olsa binb:r tezahratla bu sevincini ortaya dkebilir ve bunu memnuniyetle yapard. Fa-Jtat imdi durum hi de msait deildi. Bilakis, kendisini tutmak, ar bal olmak, sevincini iinde saklamak meeburiyetindeydi. Elleri kan iindeydi. Yz. terden srlsklamd. 2.84 Salar darmadan olmutu. Bitkin, harap bir haldeydi. Yava yava hastann bandan ayrld. Ellerini ykn ykad. Bu srada Bahemire de, bu mevzularda tecrbeli olduunu belirten tavr ve hareketlerle ocuu ameliyat masasndan, inciltmeden kucana ald, yatana yatrd. Yavrunu n dnyadan haber, yoktu. Miss T-odgeon, ocuun ban yasta

gzelcj yerletirdikten sonra etrafna scak sularla dolu ielen dizdi. Sonunda: Bv i tamam, artk, dedi ocuk iyileecek. BU lflar ortaya sylemiti. Sonra Peek hemireye dnd : : Bu ocukla siz bizzat megul olun Hemire.. Sabaha kadar bandan kat'iyyen ayrlmayacaksnz. ok dikkatli baklmas p-erekiyor. Sonra kapya doru yrd. kp giderker. Shan-non'a yle bir bakt. Bu bakta ne bir tenkid havas vard, ne de tebrik.... Sadece Bir tecrbe yapmaya kalktn ama, iin iinden lyk olduundan daha byk bir basan ile syrlmasn becerdin. demek istiyen bir bakt bu., ilk defadr ki Shannon'la Miss Trodgeon birbirlerini anlam bulunuyorlard. Baghem-e kt, gitti. Fakat Shannon hl kendinde bir dermanszlk, bir bitkinlik hissediyordu. Dar kacak takati dahi kendisinde bulamyordu. Peek Hemire ocuun ba ucuna oturmu, vazifesine balamt bile. Bir tepsi iine slak bir bez koymu, borunun azna toplanan tkrk gibi akntlar arada bir silmeye girimiti. Shannon, hemirenin arkasndan ocuu seyrediyordu. Orda, aheserini seyreden bir tiyatro yazannm hli vard. ocuk artk adamakll normale dnmt. Nefes allar munts zamd. Yanaklarna gzel bir renk dolmutu. Tam bir rahatlk iinde bulunuyordu. Gerek hasta285 lk seyri ve gerekse ameliyat onu bitap drd iin ml ml uyuyordu yavrucak.. Shannon, mutluluk iinde onu seyrederken ocuk birdenbire gzlerini amt. Tesadf, o anda Shannon da onun gzlerine bakyordu. Baklar karlat. Doktoru grd anda da gsel ve krpe ehresinde belli belirsiz, fakat ok tatl bir tebessm dolat. Bu ok ksa bir an srd. Sonra gzleri tekrar kapand. O scak, o rahatlklarla dolu uykusuna tekrar dald. Bu ksa, titrek tebessmn kendisine verdii heyecan Shannon hi unutmayacakt. ylesine mtehassis olmu, ylesine sevinmiti. Kendisi iin bundan daha byk, daha kymetli bir mkfat dijnemiyordu Shannon.... Dnyaya yeniden kazandrd bu kk varlk onun iin tam bir mutluluk kayna olmutu. Peek Hemireye dnd : Ben gidiyorum Hemire Hanm, dedi. Ne yap-lacaii biliyorsunuz Hi merak etmeyin. Biliyorum doktor.... Shannon, ancak kapdan karken ocuun babasn hatrlad. Kabul salonunda onu hl bekliyor olmalyd. Kim bilir, adamcaz, ne helecanlar ekmi ve hl da ekiyordu. Onu daha fazla merakta brakmamas lzmd. Hzl hzl kabul salonuna doru yrmeye balad. Salona girer girmez adam grd. Orada, karda idi. Snk piposu elinde, yz kapya doru dnk, iskemlesinde, bir diken stnde oturur gibi, oturuyordu. Brakt andalnberi hi kprdamam gibi idi. Gen doktoru grnce vcdu hernen dikleiverdi. Birdenbire ayaa frlad. mitsizlik ve mitin arpt ehresi ilk sz karsndakinden bekliyordu. Hi bir ey sylemeden Shannon'un yzne bakt. Dudaklarnn sormaya her eye ramen cesaret edemedii soru gzlerinde alev alev yanyordu. 286 Shannon, onu daha fazla ikence iinde brakmazd. Ksa konutu : Kurtuldu, dedi. Merak etme. Zavall ve perian babann ehre adaleleri o kadar sertlemiti ki, bu byk mjdeye ramen hemen geve-yemedi. Derisinin altndaki ene adalelerinin sertlemi halini Shannon aka farkedebiliyordu. Adamn nutku tutulmu gibiydi. Bir ka saniye yle kald. Nihayet kendini toparlad. Az birdenbire ald. Dudaklarnn arasndan bir ka kelime dkld: Sen.... Sen yaptn bunu deil rni Rob?. Derin bir gs geirdi ve ilve etti: Oh... iu Tanrm.. krler olsun sana.... G^n doktor ba ile tasdik etti: Evet, dedi, baka are yoktu. Ben yaptm. Artk rahat nefes alabiliyor. Ameliyattan sonra da hemen uykuya dald. Sonra hastaln durumu hakknda ksaca izahat verdi:

 Grtla aabilmek iin bir boru taktm. Difteriyi atlatnca, yani, yle byle, on, oniki gn sonra boruyu ^karacam. Yara adamakll kapanr, zi bile kalmaz.... Zavall Duthie, birdenbire Shannon'un ellerine sarld, yle byk bir hararetle ve minnettarlk duygusu iinde onu sikti ki Shannon gayri ihtiyari bir adm gerilemek lzumunu hissetti. Baba, tam bir kran duygusu iinde ns yapacan bilemez hle gelmiti. Ah, sen Rob, sen bir tanesin.. Bu gece bize yaptn iyilii dnyada unutamam. Anlyor musun, dnyada unutamam. Demitim ben bizim sana itimadmz var, sen bu iin iinden yz akiyle karsn diye.. Bak, nasl dediim ki? Biliyordum ben ocuumuzu hayata yenin kavuturabileceini. Katim da inanyordu buna. 287 Nihayet Shanuon'un elini brakt. Kendisi gibi iddetli bir merak iinde yzen birisinin daha mevcut olduunu hatrlayvttmiti. Msaade eder misin? dedi, annesine de haber vereyim. Zavall kadncaz iftlik Mdrnn evinde, telefon banda dokuz dourmutur imdiye kadar.. Bir telefon edivereyim ona. Ha.. Ne dersin?.. Tabii.. Tabii.... Dar ktlar. Koridordaki telefondan karsna mjdeyi veriyordu. Nefes bile almad,, bir rpda an-latverdi olup bitenleri.. Konumalar sona erince Shannon yanna gitti. Onu alp kapya, arabann yanna kadar gtrd. O zaman garip bir ey farketti Shannon. Arabac kapda unutulmutu. Onu da ieri almak hi birinin aklna gelmemiti. Adamcaz, souktan kasketini kulaklarna kadar indirmi, hastahanenin nnde aa yukar volta atp duruyordu. Alex Duthie, arabacya bara bara mjdeli haberi verdi : . . Hey Joe, dedi, Sim kurtuldu. Bu delikanl kurtard onu.. Bak.. kran ve heyecan dolu bir tavrla Shannon'a : Sa ol, evld, dedi. Yann tekrar gelirim ben. Bizimkini de getiridm. Sana bir daha, bir daha teekkr ederim. Hem de btn kalbimle... Araba yava ^ava hareket etti. Shannon, bir sre onlarn gidiini gzleriyle takip etti. Souk ve keskin bir rzgr esen karanlkta bir ka dakika ylece kald. Bir ara koridordaki saatin alm iitti. Bir defa vurmutu saat. Yarm m, bir mi acaba? Kendi kendice sylendi ve ieri girdi. Odasna geti. Kafas yerinde deildi. O kadar aprak, karmakark hisler iindeydi ki, hi bir ey dnmek istemiyordu. Sadece bir gerei o anda tesbit etti: ine dt btn mkl durumlara, urad hayal krklarna ramen iinde tuhaf bir huzur duygusu vard. Her eye ramen bir mutluluk dalgas etrafn sarmt. Yataa girer girmez dald. Kendisini uykunu scak, rahavet dolu kucana brakt. Btn kt dnceleri ttn can skan olaylar silkip atmt kafasndan. Gzlerinin nnde, sadece Sim'in tatl tebessm vard. IX Uykusunu arasnda birdenbire gzlerini at. Birisi kolunu drtyordu. armt. Peek Hemireyi ba ucunda farketti. Yznden korku akyordu. , drt saat kadar uyumu olduunu tahmin ediyordu. Shannon. Hemire, onun gzlerine atn grnce nefes nefese konumaya balamt : Ne olur, gelin, doktor. abuk gelin. Adet baryordu. Hemen doktorun ellerine sarld. Onu yatandan srkler gibi kard. Doktor, ne olduunu sormaya bile vakit bulamamt. Alelacele srtna paltosunu, ayana terliklerini geirdi. O zaman biraz kendini toparlar gibi oldu. Shannon. Uyku sersemi olmasna ramen Peek hemirenin bu geliinde mutlaka bir fevkaldelik olduunu anlamt. Eu ekingen mahlk byle bir saatte Shannon'un odasna girebildiine gre mutlaka felket denilebilecek bir olay cereyan etmi olmalyd. Gerekten de hemmire deli gibi idi. Koun doktor, koun, ocua....

Shannon, koar adm yatakhaneye doru gitmeye balad. Bir ka adjm sonra daha da hzland ve komaya balad. Bir tara f tan soruyordu. Ne oldu? Ne var Hemire.. Sylesene.... Peek hemire de onun arkasndan kouyordu. Bir taraftan da, papaann ezberledii bir sz tekrar etmesi gibi, mtemadiyen ayni eyi sylyordu : 289 Vallahi be yapmadm... Billahi ben yapmadm.... Shannon, kn yatmakta olduu odaya glle gibi dt. Gece .'mbas ile yar aydnlanm olan o scack, kk odada Sim, doktorun bir ka saat evvel brakt gibi srt st uzanm, yatyordu. Son derece byk bir mutluluk ve huzur iinde, tam bir rahatlkla uyuyor gibiydi. ocukta da, etrafta da tam bir skn havas vard. Fakat ocuun havasmdaki skn pek de tabi grnmyordu. Shannon, bunu farkeder etmez ir-kilmi, kendi kendine Bu pek hayra almet deil.. diye mrldanmt. Hemen tavandaki byk ampuln dmesini evirdi. Bol kta ocua yakndan baknca birdenbire yerinden srad. ocuun nefes almasn salayan, sarglar brasmdaki o parlak boru yoktu. Bu yzden nefes menfezi tamamiyle kapanmt. Azdan kan ifrazat bu boru vastasiyle dar kt zaman alnrken, boru dnce aza yaylm, bylece de menfezi tkar.?t. Shannon, hemen letler arasndan cmbz ald. Yarann zerindeki phtlar temizledi. Bundan sonra da zavall ocuun zayF kollarna yaparak sun' teneffs yaptrmaya balad. Kollar yukar, aa indirip kaldryor, gs zerinde apraz vaziyete getirerek ocuu nefes aldrmaya alyordu. Fakat, heyhat!. Hi bir canllk emaresi grlmyordu. Gen doktor, mthi bir tel ve azimle i gryordu. Tam bir saat, bir lgn gibi bu sun'i teneffs hareketine devam etti. Fakat ok ge kalmlard. Shannon gelmeden bir hayli zaman evvel kk Sim hayata veda etmiti. Gerek buydu. Ne kadar ac, ne kadar mthi olursa olsun buydu gerek.. Nihayet zntv ve dehet iinde ocuun yatandan geri fkildi. O'anlar olmutu maalesef.. Hi bir kuvvet, bu minik yavruyu hayata avdet ettiremezdi artk. Ne yapacan bilmez bir halde bir ka saniye ylece kald. Sonra tekrar yataa eildi Sim'in o bumburuuk 290 olmu geceliinin dmelerini ilikledi. Korkun ve m-cadeleli bi1 straba tahamml edebilmi olan bu p gibi clz zayf vcdun kollarn, ayaklarn bir araya getirdi. Ban yastn zerine brakt yavaa.. Onu incitmemek, hrpalamamak istiyor gibiydi. Sonra yata dzeltmeye balad. Yorgam kaldrrken rtlerin kvrmlar arasnda eline sert bir cisim arpt. ekip ald. O, den nefes borusu idi bu., ine pht dolmu, tamamiyle tkanm vaziyetteydi. Bir sre aptal aptal boruya bakt gen adam.. Sonra Peek Hemireye dnd. Hemire, Shannon edaya girdiinden beri orada, kapn T yannda dikilmi kalm, hi kprdamadan ylece durmutu. Boru tkarm, dedi. Bunun zerine de ocuk ksrerek onu frlatm, atm olacak.. Baka trl olamaz.... Shannon, olan bitenlerin hepsini anlamt. Hemire durumdan tamamiyle sorumlu idi. Sulu idi. ocuu ihmal etmi, ba ucundan ayrlm, onun lmne sebep olmutu. Kz aka itham etmeye niyetlendii anda, yzne bakt zaman, phesinde tamamiyle hakl olduunu farketti. Kpkrmz kesilmiti Hemire.. O zaman aklna geldi Shannon'un. Yava yava yryerek kzn yanndan geti, yatakhanenin bitiiindeki yemekhaneye geti. Arad delili orada bulacn tahmin ediyordu. Nitekim yanlmamt. Orada, bir ka saat nce zavall Sim'i ameliyat ettikleri masann zerinde bir aydanlk, ii sardalyal bir ka sandvi, yarm fincan da soumu ay vard. Kk yavrunun hayat iin mcadele ettikleri masann bu hali her eyi apak ortaya koyuyordu. Hemire, ocuu brakarak buraya gemi, kendisine bir kahvalt sofras hazrlamt. Gerekten de manzara, insann itihasn kabartacak bir kahvalt masasnn dzenlenmi olduunu gsteriyordu. 291 Arkasndan gelmi olan Peek Hemire, kendisini temize karmak iin yalanlar kvrmaya balamt. Ellerini outura konuuyordu :

 Vallahi Doktor.. Nerden bilebilirdim byle olacam?. Emin olun hi aklma gelmedi. yle de rahat uyuyordu ki.. Zaten bir dakika yalnz braktm onu. Sadece bir dakika.... Gz gre gre yalan sylemek de buna denirdi ancak.. Bir kere o ameliyat masasnn temizlenmesi, en az yarm saatlik bir iti. Sonra ayn hazrlanmas, sandvilerin yaplmas.. Hemire kzn, faslal da olsa ocuu en az bir saate yakn bir zaman yalnz brakt ve bu neticeye sebebiyet verdii anlalyordu. Fakat elden ne gelirdi? Olanlar olmu, bir grtlak sefas uruna, tomurcuk halindeki bir hayat snm, gitmiti. ine kasp kavuran straba Shannon glkle tahamml edebiliyordu. Kalbi yerinden frlayacakm gibiydi. Kza verilecek hi bir cevab yoktu, olamazd. Koskoca bir hayat mahvolup gittikten sonra sylenenler ne ifde edecekti?. Ar ve bezgin admlarla yrd. Dar kt. Ak havaya ihtiyac vard. Hrsndan alamamak iin kendini g tutuyordu. Gkyznde bir ka tane yldz vard. Onlar da yava yava snyordu. Tan yerinin ilk, zayf prltlar doudaki karanl aartmaya balamt bile.. Souk vard. ok kalamad darda. Zaten alm, olayn dehetim daha byk bir iddetle hissetmeye balamt. Hrsndan iki yumruu ile alnm, kafasn dvmeye balad. Vura vura ieri girdi. Kendisini bir kle gibi iskemlelerden biri zerine torakt. Kollarn kavuturarak masaya aband. Hk-ra hkra alamaya balad. Onu kahreden, ldren, kk baarsnn keder oluu deildi. Onun kymeti tli plnlardayd. O asl, 292 kymetli bir zaferin bir hi yznden malbiyet eklini almasna zlyordu. Evet bir hi yznden.. Onu kv-randran, kahreden, iini yakan btn varln zehirleyen bu ve bir insann egoiste hareketi yznden bir mrn mahvolmayd. O mahvolan mrle, bir ana baba da mahvolmu demekti. Kimin, hangi insann byle bir neticeye sebep olmaya hakk bulunabilirdi? Gen doktor strap ve aknlktan ne yapabileceini kestiremez hle gelmiti. Btn mitleri yklm bir vaziyette, kendini kadere terketmekten baka hi bir ey yapamayacan biliyordu. Tam bir teslimiyetle kendini brakt. Shannon, orackta uzun sre ylece kalm olacakt. Zira saat 9 olup da Katie, kahvalty hazrlamak zere odadan ieri girdii zaman Shannon hl, srtndaki pijamas ve paltosu ile idi. Bu hli hizmeti kadn m-tesir etmiti. Kendisini toparlamas, temizlenip giyinmesini rica eden bir bakla ondan isteyince, Shannon, dayanamad, kalkt. Hemen banyo dairesine geti. El alkanl ile tran oldu, giyindi. Tekrar geldii zaman kahvalts hazrlanm, onu bekliyordu. Gen doktorun dikkatini ekti. Bu, her zamankinden farkl, mkellef bir kahvalt idi. Kahve, kzarm ekmek, tereya, peynir, yumurta, reel ve nefis bir domuz pastrmas.. Gdaya ok ihtiyac vard Shan-non'un ama, bir ey yiyebilecek halde deildi. Kahveden her ald yudumda midesi isyan ediyor, bir ey kabul etmek istemiyordu. Doru drst bir ey yiyemeyeceini anlaynca sofra banda oturmaktan vaz geti. Kalkp pencerenin nne gitti .Sisli, souk bir sabaht. Zavall ocuun feci akbetini dnmeye balamt ki kapnn vurulduunu duydu. Dnp bakt : Gelen Bahemire Miss Trud-geon'du. Kadn ieri girdi. Yavaa kapy kapad. Her zamanki gibiydi. Sakin, ar bal ve cidd.... Fakat huzursuzluunu gizleyememiti. Her eyiyle gizlenmiti 293 ama, gzleri bunu aka ortaya koyuyordu. Elbette.. Normal olan da buydu. En kat yrekli bir insann bile byle bir olay karsnda huzursuz olmamasna, tedir-ginlememesine imkn yoktu. Miss Trudgeon ahbabca bir tavrla glmsyordu. Yava yava yrd. mineye doru gitti. minede bir ka slak dal fsltlar kara kara yanyor, isli bir duman bacaya doru ykseliyordu. Bahemire minenin nne durarak konumaya balad : Durumu rendim. Peek hemire bana geldi anlatt. Cidden messif bir olay.... Sesi cidd ve temkinli idi. lve etti : Kzcaz da ok mteessir. zntsnden harap olmu zavall....

Shannon sert bir sesle cevap verdi : Ne kadar byk bir teessr duysa azdr kanaatindeyim. Yal kadn arbal, vakur tavrn glgelemeden, konumasna devam ediyormu gibi ekledi : Sizi anlyorum, doktor. u anda nasl bir ruh hli yaadnz bilmen iin khin olmaya hi de lzum yok. O kadar gayret sarf ettikten, o kadar emek verdikten sonra.. Bu netice hakikaten, ac, hakikaten hazin. Biraz durdu. Shannon'u okayc bir tebessmle szd. Onu teskin etmek, kederine ortak olmak istiyor gibi bir hli vard. Devam etti : ahsen, benim de duyduum teessr son derece byk.. Hem vicdanen mteessirim, hem de bu hasta-hanenin bir sorumlusu olarak.... Zra, emin olmalsnz ki, bu hastahanenin menfaatlerini hi kimse benim kadar iten, yrekten dnemez, koruyamaz. Bu hdise, tam tekiltl, mkemmel personel altran hastahanelerde bile griilegelen cinsten bir mahiyet tamaktadr. Byle kazalar umumiyetle olmaktadr. Senelerce sren uzun tecrbeler sonunda renmi bulunuyorum 294 ki, bu tip olaylar karsnda takip edilecek hareket hatt bir tektir. Kadn bir daha duraklad. nemli bir ey syleyecei belliydi. Fakat Shannon, mukaddeme eklindeki szlerinden bu mtealalarmn pek de ho bir ey olmayacan tahmin etmiti. Nedir, bu hareket hatt? Kadn, cidd ve azimli bir ifade ile cevabn verdi : Olay unutmak.... Gen doktor, haykrmamak iin kendini g zaptetti. Fakat sesi yine de bir hayli yksek kmt : Ne diyorsunuz siz Miss Trudgeon?. Olay unutmak ,yni bu olay rt bas etmek, hi olmam farzet-mek .yle mi? Evet.... En iyi are budur bu kabil olaylarda.... Bu bir kaza deil ki, sizin dediiniz gibi hareket edelim.. Bariz bir ihmalcilik, vazifeden kama var iin iinde. stelik bu vazifeden ka bir insann da lmn inta etmi. Hatt bir cinayet bu.. Buna sebep olan insann cezasn grmesinden daha tabi ne olabilir? O da cezas neyse grmelidir. Baka trl olamaz. Kadn, sakin ve cidd tavriyle Shannon'un heyecann yattrmaya alyordu. Farzedelim ki haklsnz siz. Ve dediinizi yaptk. Ne olacak? Neticeyi ben syleyeyim. Size.. Peek Hemire iinden atlacak. Olay yznden bir yn dedikodu kacak. Hastahanenin ad lekelenecek. Yni olaydan zarar grecekler sadece bizler olacaz. Peek ve biz, hastahane olarak.... Shannon inat bir tavrla srar etti : Bu kzn mutlaka iine son vermek ve hakknda kanun takibata tevessl etmek lzm. Olay kmse-nebilecek cinsten deildir. Kafiyen deildir. Zra fena bir hastabakc o.. ocuun lmne sebep oldu. Bahemire, henz midini kesmi deildi. Dokto295 ru ikna edebileceini dnyordu. Onu teskine alyordu. Sizi anlamamaya imkn yok doktor. Elbette haklsnz, hak veriyorum size. Her eyi kabul ediyorum. Fakat bilmeniz lzm ki, bu hastahanede.... Daha dneceimiz ok eyler var bu hastahanede.... Ben sizin grnze katlamam Bahemire.. Bu kzn mutlaka vazifesinden uzaklatrhnas gerekiyor. Kalrsa ayni haty tekrarlar. Bunu nasl msamaha ile karlayabiliriz? Miss Trudgeon hemen atld : Tekrarlamaz doktor. Buna eminim, ayni haty bir daha yapmaz. Onun iin hayat boyunca unutamayaca bir ders olmutur. Bu hem emin olun ki, Doktor, Peek hemire pek ok meziyetleri, iyi ve bilgili taraf lan olan bir insan, bir meslekdamzdr. Bir tek olay yznden kzcazn istikbalim mahvetmek yerinde bir hareket tekil etmez. Bunu yaparken hakl olsak dahi.... Shannon, kadnn srarlar karsnda armt. Yzne uzun uzun bakt. Bir insan lmne sebebiyet vermi olan bir hastabakc kz, kadnn, bu derece srarla korumak istemesindeki mny kolay kolay anlayamayacakt. Bahemire,

resmen ve alenen yetkilerinin hududu dna kyor, bu hastabakc kz, sulu olduunu bile bile kyor, himaye ediyordu. Ona kar, kadnn, zel bir sempati beslemekte olmas mmknd. Fakat, bu, byle bir sevgi yznden rt bas edilebilecek, kapatlabilecek bir hdise deildi ki.... Shannon, bu defa daha sert bir ekilde cevap vermeye hazrlanyordu ki, kap hafife vuruldu. Gelen Katie idi : Doktor hey, dedi, iki misafir var, sizi grmek istiyorlar. Kimmi? Shannon'un aklna bile gelmemiti. Fakat hizmeti syleyince beyninden vurulmua dnd : 296 Mr. Duthie ile hanm.. Sizi grmek istediklerini sylediler. Kabul salonuna aldm kendilerini. Tepeden trnaa buz kesmiti Shannon. Elleri, ayaklar titremeye balamt. Duthie'lerin adn duyunca Bahemireye syleyecei eyler de dudaklarnda donup kalmt. Ban nne edi. Yer yarlsayd da dibine girseydi, yok olsayd keke imdi. Ne diyecekti adama, karsna? Dn gece Alex arabaya binerken ne kadar da ne'eli, ne kadar da mutlu idi. Halbuki imdi? Bir ka saatin iinde, bir hemirenin egoizmi yznden iler ne de feci karm, alt st olmutu. Bir an onlarn karsna kmamay dnd. Hemen bundan vaz geti. kmasa ne olacakt sanki? Gerek deiecek, ocuk dirilecek miydi? Her eye razyd artk. Yzne de tkrseler, hakaret de etseler, hepsine raz olacakt. Ar ar yerinden kalkt. Kendini zorlayarak kapya aoru yrd. Tam dan kmak zere iken Bahemire yanna yaklat. ok samimi bir tavrla Shannon'un kulana eildi. Konuurken dikkatli olun, Doktor, dedi. Hem sizin menfaatiniz iin, hem benim menfaatim.. Hi tellanmayn.... Shannon dar kt. Kadna hi cevap vermemiti. Gzleri kararyor, etrafdaki eyay, silik birer ekil halinde gryordu. Yrd koridoru sis kaplam gibiydi. Kabul salonuna sendeleye sendeleye girdi. Kafasn kaldrp bakt. Duthie ile kars mtebessim bir ehre ile ona bakyorlard. Kar, koca, ocuklarnn kurtulmu olmasndan duyduklar derin, mterek mutluluklarn saklyamyorlarm gibi bir ruh hli iindeydiler. Halbuki, sonra ald ekli buseydiler, hi u anda byle olabilirler miydi? Shannon'un ii bir kere daha burkuldu. Zavalllarn biraz sonra olay renince iine decekleri durumu tasavvur etmeye alyor, cinnet getirecek raddele297 re geliyordu. Yarabbi! Olur i miydi bu? Nasl byle bir ey olabiliyordu? Alex'le kars, onu grr grmez yerlerinden frlamlard. Alex hemen komu, Shannon'un ellerine yapmt. en, atr konuuyordu : Pek erken gelmedik ya, evld, dedi. ne yapalm? Elde deil ki.. ocuumuzu grelim diye sabah dar ettik zaten. Sevincimizden, memnuniyetimizden ikimiz de yerimizde duramyoruz. Buraya gelirken de yolda kanatlanm, uuyorduk sanki.... Alice Duthie de, senelerin yorgunluk ve meakatin-den ypranm ehresi ile kocasnn yannda durmu, gzleri l l parlayarak Shannon'a bakyordu. Alex, karsna bir gz attktan sonra doktora hitab etti : Bunu senin kaabiliyetine, deerli varlna borluyuz doktor.. Shannon'un ayakta duracak h yoktu. Masaya dayanm, ba ne eik, adam dinliyor gibiydi. Kafas ok baka yerlerdeydi halbuki.. Elini masadan ekiverse dizlerinin ba zlp yere yuvarlanverecekti sanki.... Ba, sk sk pamukla doldurulmu gibiydi, in en fecisi, her saniye biraz daha fenalaryordu. Kara haberi onlara nasl syleyebileceini dnyordu. Ner-deyse kendini tutamayacak, boanacak, hkra hkra alayacakt. Alex, nihayet onun bu karanlk durumunu farket-miti. Farketmiti ama, yorumu tamamen ters istikamette olmutu. Adamn nerden aklna gelebilirdi ki?.... Bitmisin sen oul, vah vah dedi.. Hakkn da var hani ya.. Bizim yzmzden btn gece uykusuz kaldn. Seni daha fazla tutmayalm da gidip Sim'i grelim bari.... Shannon, birdenbire onlara mni oldu : Durun.... dedi.

Sesi korkulu ve biraz da sert kmt. 298 Alex de, kars da bu sz zerine birer adm gerilediler. armlard. Hayret etmilerdi. Bu hayretleri ok gemeden hiddette, arkasndan da ac bir endieye dnmt. Korku ile doktorun yzne baktlar, in iinde bir baka i olduunu igdleriyle sezmilerdi. Duthie'nin deiik sesi bu korkularn teyid ediyordu. Sordu : Ne oldu evld? dedi. Bir ey mi var yoksa? Shannon hemen cevap verme. Adam biraz bekledi. Sonra da sanki kelimeler azndan kerpetenle karl-I yormu gibi, zorla, kem km ederek bir ka kelime fsldad. Ne oldu Rob? dedi, Allah akna sylesene.... Yine fenalat m yoksa ocuk? Gen doktor kafasn iki yana sallad. Bu harekette esef, znt, keder, hepsi, hepsi vard. Alex Duthie tel-lanmt. Daha fena bir ey mi yoksa Rob? Ulu Tanr akna yle durma. Bir ey syle.. Ne oldu? Neyi var ocuun? Kadn da ylece, birdenbire keder bulutlan kaplayan suratm dikmi, Shannon'a bakyordu. Doktor, baklarn ondan kard. Alex'e bakt. Adamcazn o ne'eli, o akrak hli tamamen kaybolmutu imdi. Surat kapkara olmu, fec bir hal almt. Shannon, bu hli grnce yrei paralanmt. Konuamyor, o tek kelime bir trl haneresinden kamyordu. Nihayet zavall baba her eyi anlamt. Birden bir sayha kopard : Yarabbim.... Yoksa?.. Yoksa?.. Shannon ban tekrar nne emiti. Artk her eyi anlamlard. Maalesef olanlar olmutu. Sevgili Sim baka dnyalara g etmiti. Uzun bir sessizlik oldu. Hi kimsede tek kelime syleyecek hal kalmamt. Hepsi bitkin, hepsi perian299 di. Bu sktun ne kadar srdn hatrlamyordu Shannon.. Zaman mefhumu artk kaybolmu, her ey silinmiti.Kinat sonsuz bir sis bulutunun ortasnda bulunduu bolua yuvarlanm gibiydi. Gzleri kararmt. Dmemek iin masann kenarna daha sk tutundu. O anda hafife sendeledi. Karsnda Duthie'leri daha net,daha vazh grd o zaman.. Alice Duthie hngr hngr alyordu. Kocas da kolunu, karsnn boynuna atm, ban gsne doru ekmi, onu banna basm gibi bir tavr taknmt. Alex Duthie, ne alam, ne de bir ey sylemiti. Bir sre yle kaldlar. Nihayet Alex konutu. Gidip grebilir miyiz onu son defa? Souk ve sert sesinde bariz bir kin, nefret seziliyordu. Shannon, kelimeleri aznn iinde yuvarlaya yu-varlaya fslt halinde bir sesle cevap verdi : Grebilirsiniz, dedi. Hatt isterseniz ben de sizinle geleyim.. Duthie, ters bir bakla baktktan sonra cevap verdi : Hayr, dedi, istemez.. Biz kendimiz gideriz.. Sonra, bunun hastahane nizamlar bakmndan mmkn olmamas ihtimalini dnerek ilve etti : Yani, ey demek istedim. Tabi, bir mahzur yoksa.... Gen doktor, straplarn anlyordu. Yalnz olmak, ocuklarnn kaatili ile beraber bulunmamak istiyorlard. Tabi, gerei bilmedikleri iin.... Kapya doru yrdler. Shannon'un yerinde kaldn gren Duthie, ona dmanca bir bak att : Dn gece bana ocuu kurtardn sylemitin. Ameliyattan sonra her hangi bir tehlikenin mevcudiyetinden bahsetmemitin. ayet bana bu ekilde syleseydin, imdi tahamml kolay olurdu. Ama, artk senden 300 nefret ediyorum Rob.. Bir daha yzn dahi grmek istemem senin. Biraz sonra Shannon da kabul salonunu terketti. Ayaklarn srye srye odasna dnd. Dinlenmek iin koltuklardan birine oturdu. Fakat bir iki dakika kalabildi. Yerinde duramyordu. Kalkt. Odann iinde dolamaya balad. Sinirden ne yapacan bilemiyordu. Odadaki eya ile oynamaya balamt. Bir

eyi alyor, bir tarafa koyuyor, sonra baka bir eyin yerini deitiriyordu. ok gemeden de onlar eski yerlerine veya bir baka yere naklediyordu. Bir sre sonra da pencerenin nne gemi, dary seyretmeye balamt. Tam o srada Alex'le karsn grd. Hastahaneden kp keyi dnmler, ana yola doru yava yava yryorlard. Zavall adamn vcdu km, iki bklm olmu gibiydi. Kolunu yine karsnn omzuna atmt. Kadn sk sk tutuyor. Yrmesine yardm ediyordu. Kadnn hl alamakta olduu anlalyordu. Zavall, gzyalarndan nn gremeyecek haldeydi. Shannon, bu manzara karsnda daha byk bir hiddete kapld, iinden kopan isyan hissini bastrama-d. Bastrmak da istemedi zaten. Hiddetle pencereden ekildi. Hzl hzl yryerek aaya indi, hastabakclarn odasna hmla dald. O menhus kadn orada tek bana kstrmak ve adamakll halamak istiyordu. Tahmininde yanlmamt. Peek hemire gerekten hemireler odasndayd ve tek banayd. minede nar gibi, mkemmel bir ate yanyordu. Rahat bir koltua gmlm, keyif atyordu. Gzleri kpkrmzyd ama, uzun bir sre evvel alam olduu belliydi. imdi gayet rahatt. Bu, ehresinden okunuyordu. Kimbilir, belki, Bahemire ona, bu byk hatsna ramen hasta-hy neden onu kimsenin kovamayacam, kendisinin byle bir eye mni olacan sylemiti. O da bylece, aladktan sonra vazifesini tamamlam, gnahlarn af301 fettirmi havasndayd. Gece nbetinden ktktan sonra, sabahleyin yatmadan evvel yemeini henz yemiti anlalan. Tabakta, byk bir maharet ve itahla yiyerek etlerini temizledii prl prl iki pirzola kemii srtr gibi Shannon'a bakyordu. Sanki btn meseleyi halletmiti Peek hemire.. Btn meseleyi halletmi, sra nefis bir pirzola ziyafetine ve mkemmel bir ate karsnda sabah keyfi yapmaya kalmt. fkeden lgna dnmt Shannon.. Hi ftur getirmeden, neticesinin ne olabileceini zerre kadar dnmeden at azm, yumdu gzn.. Bak hele, u ad mahlka bak.. Senin gibi di, ie yaramaz, hissiz ruhsuz rfnt seni.... Zavall bir masum yavruyu br dnyaya yolladktan sonra, zavall ocuun daha cesedi bile soumadan, hayaszca, bu odaya gelebiliyor, afiyetle pirzolalar yiyebiliyor, ate karsnda keyif yapyorsun ha?.. Yeryznde bir insann bu kadar gaddar, bu kadar vicdansz olabileceini tahmin etmezdim vallahi.. O zavall yavrucan, senin bu grtlak egozmin yznden lp gittiinden hi haberin yok galiba.. unu iyice bil ki, u dakikada orada cansz yatan masum yavrucak senin pis bir hatn yznden ld. Ve sen.... Utanmaz, sklmaz, arlanmaz kaltak.. Sen.... Gen doktorun ehresi korkun bu- hal almt. Hemire Peek gk demeden btn hakaretleri sineye ekmi, tek kelime ile dahi karlk vermek cesaretini kendisinde bulamamt. Gen doktorun ehresinin hali kz adamakll korkutmutu. Yavaa koltuktan kalkt, odann br ucuna gitti. Saklanacak, koacak, bir delik aryor gibiydi. Fakat Shannon da pek onun peini brakacaa benzemiyordu. Arkasndan gitti, onu omuzlarndan yakalya-rak sarsmaya balad.. Kzn d patlamt. Elinden kurtulmaya alyor fakat muvaffak olamyordu. Ger302 ekten de Shannon kz panter gibi kskvrak yakalamt. Kz dileri birbirine arpncaya kadar sarstktan sonra yle dedi : Allah senin bin trl beln versin emi? Allah seni kahretsin.... Bir de hastabakcym diye geiniyorsun ha! Utan! Utan! Sen kim, hastabakclk kim? Sana hastabakc diyenin aklna turp skarm.. Gen doktor bir an durdu. Kzn gzlerinin iine kin dolu bir bakla bakt. Sonra omuzlarn tutan elleriyle duvara doru itti. Kz gk bile diyememiti. Shannon devam etti : Bana iyi bak sen.. Bu hastahaneden defolup git-mezsen bu yaptn ok pahal dersin. Burnundan alimallah fitil, fitil getiririm senin. Sen aslmaa lyk insansn. Braksalar sehpada ipini ben ekerdim. Sen kaatilsin. lm yatandaki bir hastay kendi haline brakp ay imeye giden bir hemirenin bu hareketi baka bir mn tayamaz. Hele lm olunca....

Hemire duvarn dibine bzlm, korkudan titriyordu. Il l yanan yeil gzleriyle de Shannon'un hareketlerini takip ediyordu. Bunca sze ramen bir tek kelime ile dahi cevap vermedi. Cevap verdii takdirde konunun uzayacam, olaylarn genileyeceini tahmin ediyor olmalyd. Nihayet Shannon, son bir nefret dolu baktan sonra geriye dnd. kt gitti. Zavall ocuun lmne sebebiyet veren bu fena ruhlu kza sylediklerinden dolay hi pimanlk duymuyordu. Onu, bundan daha ar hakaretlere de mstahak buluyordu. Bununla beraber, byle hiddet ve fke dolu bir sesle barmasnn makul bir hareket olmadnn da farkndayd gen adam. Hele mnevver bir insann byle kendinden gemesi, suu ne olursa olsun bir gen kza bu ekilde hitap etmesi, muhakkak ki, doru deildi. Ama kendini tutamam, kz adamakll 303 hrpalamt. areKetmm ne derece manasz oauguu neden sonra idrk edebilmiti. Aradan bir aya yakn bir zaman gemiti. Bir le vaktiydi. Yemekten kalkmlar, kahvelerini iiyorlard. Bahemire Miss Trudgeon, dosta bir tavrla Shannon'a bir mektup uzatt. Aralarndaki geimsizlik ve anlamazlk, kk Sim Duthie'nin ameliyat gecesinden bu yana ortadan kalkmt. Bunda, bittabi, hemire Peek hakknda takibat almas hususundaki niyetinden Shannon'un vaz gemi olmas nemli rol oynamt. O gn bugndr eker, kaymak idiler. Bahemire artk Shannon'un damarna basmaktan uzak kalyordu. Shannon da onu, artk drst ve itimad edilir bir kadn olarak beeniyor, takdir ediyordu. Hatt kadn da istemeye istemeye gen doktordan holanmaya balamt. Bahemire, mektubu uzatrken, muhteviyatmn zetini de aklamt. Hastahanemizin idare Meclisi yeleri yllk m-tad tefti iin geliyorlar, bugn. Shannon, daktiloda yazlm olan ksa mektubu okuduktan sonra Bahemireye dnd : Ooo, ok enteresan, dedi. O halde ben de hemen gidip gmlek deieyim. Yakalar biraz kirlenmi.. Ayp olmasn adamlara.... Miss Trudgeon'un gzleri l sld : Fena olmaz, doktor, dedi. Ka kii geliyor? kii.. Mr. Masters, Mr. Gloag ve Mr. Hone.. Fakat ok titiz, mklpesent kimselerdir. Geri imdi tefti zaman deil ama, bu sene nedense biraa erken geliyorlar. detiniz nedir, Miss Trudgeon? Nasl karlardnz onlar daha evvel? Malm ya, can boazdan gelir derler, e iyi br grtlak yolu tutarak girersek teftiin yzde 50 ksm basan ile atlatlm demektir. Onlar evvel m304 kellef bir sofraya oturturuz. Bylece bu cepheyi peif salama balam oluruz. Sonra da hastahaneyi gezdi' ririz. Miss Trudgeon, sonra, kurnaz bir bakla Shany non'a bakt : Hi merak etmeyin doktor dedi, her zaman olj d gibi vaziyeti idare ederim ben.Eh ksmette papa/ ra yemek varsa, o da zaten bana der. Tasalanmay^ siz... Bahemirenin bu szleri de Shannon'a gelecek olan kimselere fazla nem vermemesi gerektiini telkih etmiti. Zaten gen doktorun dnd, zerinde kafa' patlatt pek ok mesele el'an mevcuttu. Alex Duthiev mn len ocuunun strabn ve etkisini hl zerinden' atabilmi deildi. Sonra, o mahut ilm aratrmalar.. Bu konudaki almalarnn ikinci ve en nemli safhasna yeniden balayal ancak bir ka gn olmutu. Bu tetkiklerinde de sr'atle ilerlemek mecburiyeti ve ihtiyacndayd. Winton'un klstr bir meyhane pinde yedii darbeyi de unutmamt. Luke'n orada verdii o me'um haberden sonra Jean'dan hi bir habdr alamamt. Teyzenin talimat zerine koyduu ambargoya ramen, o ambargoyu acaba ykabilir miyim midiyle giritii te-gfbbsler de akim kalmt. Jean'n adna gnderdii iki mektup da zerlerinde yabanc birer el yazs olduu halde iade edilmiti. Ksacas, gen adam, madd ve manev bir takm sarsntlarn tesirinden her eye ramen kurtulabilmi deildi. Hl mcadele devam ediyordu ve bu gidile edecekti de....

Shannon, gmleini deitirip hastahane iinde dolamaya baladktan sonra etrafta hararetli bir faaliyet grd. Koridorlar, odalar, duvarlarna, dolaplarna varncaya kadar silinip sprlyor, tertemiz hle getiri305 iiyor, esasen temiz olmasna ramen yerler prl prl cDlanyordu. Doktorun odasna da, ie ie ikiler getirip dolabn, etajelerin zerine dizdiler. Masasn ieklerle sslediler. Yanna baka masalar ilve ederek byttler. Bu Miss Trudgeon'un mkellef sofras oldu. zerine evna eit yemekler, salatalar, ikiler s- al and. Saat 16 ya kadar btn hazrlklar tamamlanm, hastahane her bakmdan tertemiz, prl prl bir yer ol-nmtu. Nihayet saat 16.30 sularnda hastahanenin kaps nnde kapal bir araba grnd, idare Meclisi yeleri cakal pozlarla indiler. Tantana ile karlandlar. Hastahane kapsnn nnde bir iki dakika ayak st karlkl glme ve sohbetten sonra Bahemire Miss Trudgeon en gzel, en temiz formasn giymi olarak grnd. Misafirleri prtebessm ieri buyur etti. Sonra da hey'et mensuplarn Shannon'la tantrd : Doktorumuz Mr. Shannon.... Mr. Ben Marsters, Mr. Gloag, Mr. Hone.... Shannon'un ismini sylerken Bahemirenin gzlerinde beliren garip lty Shannon da farketmi ve hayret iinde kalmt. Kadnn yz, eni konu gen doktora sevgi besleyen, mtevaz bir hal almt. Sanki ok eski zamandanberi birbirlerini tanyorlarm ve kadn, onunla hep dost olmu, iyi geinmi gibi bir tavrd bu.. Tanma merasimi bittikten sonra Bahemire hemen kotu. Byk bardaklar iinde getirdii viskileri misafirlere ikram etti. Adamlar, ikram edilen her evi, bunlar, kendilerinin tabi haklan imi gibi gayet "7ametli tavr ve pozlarla alyorlard. trtre Meclisinin Bakan olan Mr. Ben Master 50 vftsnda gsteriyordu. Biraz kaba grnl olmakl? beraber ba.baean bir insan hali vard. Uzunca boylu idi Bir hayli esmer ehresindeki hatlar sert bir ifde ta-yordu. Gzleri ukura kam gibiydi. Byk meydan-306 iarda kumanda vermeye alm bir subay gibi hep yksek sesle, bara bara konuuyordu. Bu seste de sertlik ve huunet vard. Gen doktor, bu adam ilk bakta br haydut etesi reisine benzetmiti. Adam, Prenton ehrinde mteahhitlik ve komisyonculuk yapyordu. Bahemire Miss Trudgeon iyi bir ev sahibesi olduunu gstermeye alyordu. Mtemadiyen konuuyor, bir eyler anlatp adanlan oyalyor, elendiriyor, gldryordu. Fakat Mr. Masters hi sesini karmadan onu dinliyor, bir yandan da viskisin yudumTuyordu. Shannon, bir ara adama bakm ve bardann kenarndan kendisini kritik etmekte olduunu grmt. Gen doktor da heyetin ikinci yesi Mr. Hone'un trana yakalanmt. Adam bir trl yakasn brakmyor, habire anlatyordu. iman, espritel, sempatik bir insand Mr. Hone.. Byklan ko^matikliydi. Srtnda, vcdunu smsk kavrayan lcivert bir kostm vard. Ayana da tozluk geirmiti. Geveze ve farfarac bir adama benziyordu ama, sempatikti de.. nemli bir srrn ayormu gib:. Shannon'a anla-t>yordu : Bilir misiniz, gen arkadam? diyordu, bir hastahanenin idare Meclisine girerek memlekete, insanla bizmet etmek kadar zevkli hi bir ey tasavvur edemiyorum bu dnyada.... Geri bu i ok vakit alyor ama, ziyan yok. insann kendi kendini tatmin etmesine vesile tekil ediyor ya, o yetiyor da artyor bile.. Aslnda zamann ok kymetli olduu muhakkak. Hele benim gibi, bir insann, kendi bana mstakil bir ii olursa.... Mesel, benim bir demecilik firmam var. Kuma ve mobilya zerine alrm, iimden memnun olduum rouhakkak. Fakat bu iin zevki de cidden fevkalde ve bambaka bir ey.... Bu srada Bahemire Mr. Hone'a bir viski ikram etti. Adam, o ne'eli tavriyle glerek kadehe uzand : Madem teklif eden sizsiniz, kramam sizi Ba307 hemire Hanm, mena diyemem dorusu.. Reddedilecek bir ey deil. O kadar gzel bir viski ki.... Bize kaa mal oluyor, kim bilir ama, olsun.. Sonra, emin olun, gen doktor arkadam, faydas var bunun. Sonra da konuyu tbba getirdi :

 Bilmezsiniz doktor, tbba dair neler rendim ben bu vesile ile. Kaabil deil tahmin edemezsiniz. Me-sf-l geen gn bizim ocukta bir ban kmt. Karn gsterdi bana. ocuum da ok sevimli, ok irin eydir vallahi. Kendi ocuum olduu iin sylediimi de zannetmeyin ha.. Hakikaten gzel, cana yakn ocuktur. Baktm ban. Kk, nemsiz bir ey. Derhal anladm kan ban olduunu. Karma syledim. Hi merak etme, dedim, bir ey deil bu.. Karm, bu kefime ap kalmt. Kendini tutamad. A.aa, bravo Albert, dedi, kocan olduun iin tuhaf gelmesin, seni samimiyetle tebrik ederim. Btn hastalklardan anlyorsun sen.. Bu gidile bir gn esasl bir doktor olup karsan bi hayret etmeyeceim. te byle.. Gerekten ok ey rendim ben.... Bir an durdu : Epey konutuk ama, size kartm vermeyi unuttum, doktor, dedi. Hani insanz, gnn birinde birbirimize lzm oluruz. Beni arayabilirsiniz her zaman.. Yeleinin st cebine elini att. Maazasnn ismi ve sclresi yazl bir kartvizit kard : Grdnz gibi, ben Cenaze Levazmat ileriyle de urarm. Allah geinden versin ama, ayet if bulmayan hastalarnzn zavall ailelerinden benim yardmma ihtiya duyacaklar olursa bana haber verebilir veya onlara benim adresimi bildirebilirsiniz. Malum ya, buras hastahane.. lm de Allah'n emri.. Hem biz bu konularda da her eyi en iyi, en mkemmel ekilde yaparz. Pahahc da deiliz. Fiyatlarmz ok ehvendir, nc ve son ziyareti Mr. Gloag'd. O zamana kadar azn ap da bir tek kelime dahi sylemi deildi. 308 Ksa boylu, keskin bakl, orta yal bir adamd bu. Yalnz fazla mtecessisti. Konuulanlar karmamaya azmi itina ve dikkat sarfediyordu. Ban Shannon'la Hone konuurken onlara doru uzatyor, arada bir de arkadalariyle ayni fikirde olduunu belirtmek maksa-diyle aznn iinde bir iki tasvip kelimesi yuvarlyordu. Aperitifler alndktan sonra Mi*s Trudgeon ayaa kalkt : Eh, muhterem Beyler, dedi. inallah itihanz yeter miktarda almtr. Sofraya buyursanz artk.... Misafirler bu davete icabet etmek iin hi tereddt gstermediler. Hemen sofrann bana reklendiler. Esasen, bu| yllk mtad ziyafeti karmamak niyetiyle buraya geldikleri anlalyordu. Yemek bandan sonuna kadar, bilhassa misafirler ynnden, pek zevkli geti. Sadece yenildi ve iildi. Hemen hemen hi konuulmadan sadece atallar, kaklar ve eneler iledi. Mr. Mathers, sofrann ba kesine, eref mevkiine kurulmutu. Sadece o, arada bir, o da yemeklerle ilgili olmak kaydiyle, kaba bir espri savuruyor, bata kendisi olmak zere herkes buna kahkahalarla karlk veriyordu. Mrss Trudgeon, hakiki bir ev sahibesi rolndeydi. Misafirlere boyuna ikramda bulunuyordu. Tabaklar gayet sk bir kontrol altnda tutuyor, boalr boalmaz hemen doldurulmas iin emirler yadryordu. Fakat bu iltifatlar nihayet tavsayabildi. Adamlar doymulard. Kahveler de iildikten sonra Mr. Masters, iskemle-srde yle geriye doru bir kaykld. Rahat ve derin bir nefes aldktan sonra sandalyesini ekerek kalkt. nndeki ekmek krntlarn elleriyle silkeledi. Miss Trud-geon'a dnerek : Allah ziyade etsin, dedi. Yemekler de pek nefisti dorusu.... 309 Hemen arkasndan da tam bir i adam pozunda : imdi, diye ilve etti, hastahaneyi yle bir hep beraber dolaalm isterseniz.. Doktor Bey ve sizle beraber.. Olmaz m? Hep beraber kalktlar. Dolamaya baladlar. Tef-l? balad zaman, Mr .Masters'in zerindeki ciddiyet ve resmilik umum havaya hemen hkim oldu. Adam, gayet ciddi bir tavrla sorular soruyor, eitli eyler hakknda bilgi alyordu. Ksa bir sre sonra Shannon bir eyin farkna vard : Bahemirenin ehresi gerilmi, yanaklar al al olmaya balamt. Demek ki, Shamon'a akladndan daha nemli, daha cidd bir imtihan geiriyordu Miss Trudgeon.

nce dare ksmnn bulunduu bina teftiten geti. dare Meclisinin eleman amarhane ve mutfak kadar, bro olarak kullanlan odalar da dikkatle tefti ettiler. Mutfaktaki teftite ba rol Mr. Gloag oynamt. Dolaplar kartrm, karanlk kelere varncaya kadar btn eyay gzden geirmi, tencerelerin, sahanlarn kapaklarm kaldrp ilerine bakmak suretiyle kalaylarnn iyi olup olmasna kadar tetkiklerini vardrmt. Memurlar iin pimekte olan akam yemeinden de tatm, konu ile ilgili btn maharet ve bilgisini ortaya dkmt. Bu i tamamlandktan sonra yatakhane ksmna getiler. Hastalar yataklarnda yatyorlard. Her taraf gcr gcrd. dare Meclisi yeleri hastalarla kar kargya gelince asl gayelerini hatrlayarak daha alml ve kurumlu hle gelmilerdi. Koridorlarda yrrlerken de, hastalarn yanna girip karlarken de kendilerine pozlar veriyorlar, krallar gibi salma salma hareket ediyorlard. Mr. Gloag, hi bir ey karmamaya azmetmi bir tavrla her taraf didik didik ediyor gibiydi. Ke, bu310 ak, her taraf tam bir incelemeden geiriyor, bir damla toz bulabilmek iin yataklarn altlarna bile eilip bakyordu. B yatakhanesini gezerlerken bir sra gzden kaybolmutu. Tam da banyo dairesinin nnde idiler. Bir ka dakika sonra ortaya kt zaman yine hastahane persoreli galipti. Gloag, btn dikkatine ramen przl tir ie, kirli veya tozlu bir tarafa rastlayamamt. Her eyi yerli yerinde idi. Hastahanenin hi bir tarafnda bir tek noksan, bir tek kusur mevcut deildi. dare Meclisinin Bakam olan M-sters de teftiinde Mr. Gloag'dan aa kalmyordu. O da her eyi dikkatle tetkik ediyor, bir eksiklik, bir kirlilik bulabilmek iin byk gayret sarfediyordu. Mr. Masters, hastalar da sorguya ekiyordu. Yanlarna yaklaarak gya kimseye duyurmuyormu gibi pozlar taknp sualler soruyordu. Sualler, genellikle, ikyetleri olup olmadna dairdi. Tabi hi bir hasta ikyeti olduunu sylemiyordu ama, Mr. Masters'in sorduu suali herkes zaten duyuyordu. Hone'un da daha ziyade hastahane personeli ile bilhassa gen hastabakclarla megul olduu grlyordu. Bu grevi de o zerine almt anlalan. Ailev durumlarndan, shhatlerine, detlerine, karekterlerine ve huylarna kadar her ey hakknda bilgi alyordu. Bu arada, dozunu karp, nzik ve mahrem zelliklerine kadar burnunu soktuu da oluyordu. Ama, tptan anladn isbat etmek gayretleri de bu meydanda kendisini hissettiriyordu. Bir defasnda, kzamk olduu pek bariz bir hasta ocuu Shannon'a gstererek : Kupalaz bu, deil mi? demiti. Tptan ok iyi anlar bir tavrla sorduu bu suale, Shannon'un, otomatikman ve gayet tabi olarak : Hayr.. O ocuk kzamk.... demesi gerekirdi ama, gen doktor yapmamt bu ilii.. Doktor, sesini 311 karmam, Mr. Hone da bunu tasdik mnsna alarak, gsn gere gere, gururla ilve etmiti : Besbelli ki kupalaz.. Bir gnlk yolda olsa tapirim zira onu.... Shannon, tefti boyunca, hi kendini n plna at-inaya almam, mmkn olduu kadar geride kalm, tevazudan ayrlmamrt. Bunu bilhassa yapmt. Zra bu tel listen dorudan doruya sorumlu bulunan Bahemire Trodgeon'du. Shannon, onunla iyi geinmesi gerektiini biliyordu. O halde, adamlar veya Miss Trudgeon'u Kzdrmann, fincanc katrlarn rktmenin ne faydac olabilirdi. Kendisini tutmas, hi bir eye karma-cas daha hayrlyd phesiz. Fakat, Shannon'un gz, adamlar pek tutmamt. Belki yanlmaktayd. Belki de adamlar gerekten byk bir iyi niyetle teftilerini yapmaktaydlar. Fakat gen doktora yle geliyordu ki, bunlarn de cahil, ehliyetsiz ve liyakatsiz kimselerdir. Onlarla karlatndan hu yana geen olaylar onda bu kanaati hsl etmiti. Tipik tara politikaclar idi bunlar. Hepsi de kendilerine ahs bir stnlk salayabilmek iin milletin, halkn hizmetinde grnmeye alyor, bu hedefe varmak iin de ellerine bir yetki geirdikleri zaman ondan en iyi

ekilde istifadeye bakyorlard. Maksat, aslnda ahs menfaat, ikbal ve mevki idi. Yatakhaneden ktklar zaman sert bir kasm rzgr ile karlatlar. Tefti bitmiti artk. Shannon da, dierleri de, bu davetsiz misafirlerin artk ekilip gideceklerini dnerek rahat bir nefes almaya hazrlanmlard. Fakat asl olacaklar imdi balyordu Shannon iin. Filhakika Mr. Masters, zel bir maksad varm gibi bir tonla : Buraya kadar iyi.. Gzel.. Bir de u E yatakhanesine bakalm imdi.... Shannon birdenbire armt. Hem, yalnz o deil, 312 tekiler de adamakll akna dnm gibiydiler. Zra oray hi kimse aklna bile getirmemiti. Tabu Shannon'un oray laboratuar olarak kullanmakta olduunu kimse bilmiyordu bile.... Bahemire de afallamt. Hi akla getirmedikleri iin oray temizletmediine imdi hayflanyordu. nlemek istedi. Eski iek yatakhanesini mi diyorsunuz Mr. Masters? Oras seneler var ki kullanlmyor. Geen teftite de arzetmitim size.... Biliyorum, ama olsun.. Oras da bu hastahane-nm bir binas deil mi? Oray da grmek istiyorum bu defa. Belki tamir ederiz de baka bir ie kullanrz, yle deil mi? Mr. Masters kalarn atarak, serte bir tavrla sylemiti bunlar. Bahemire de beyninden vurulmua dnmt. Kekelemeye balad : Fakat, oras bir harabe halinde, Beyefendi.. Ben sonra baktrrm oraya. Size bilgi veririm. Shannon da hemen atlmt : Evet, efendim, pek harap oras.... . Fakat Masters lf dinleyecee benzemiyordu : Hayr, efendim, oray da greceim ben. ister harabe olsun, ister bilmem ne.. Hkm vermek size deil, bize ait.... Bir iki saniye nefes aldktan sonra ilve etti : Haydi.. Oraya gidelim imdi de.... Hep beraber yrmeye baladlar Shannon da kendini zorlaya zorlaya onlarla yrmeye mecbur oldu. Bir yandan da kendi kendine syleniyordu;. Eyvah, diyordu, yakalandk. Bu menhus bel da erden kt bama? Tuh, Allah kahretsin.. Fakat aresizdi. Bu skandali nleyebilecek durumda ve kuvvette deildi. Bir an Bahemireden phelendi. Fakat kadn o kadar hayret iindeydi ve can o kadar sklmt ki, 313 Shannon, derhal anlad. Bu kadnn bu ite parma yoktu, olamazd. O halde? O halde, tamame nbir tesadften mi ibaretti bu durum? yle de olsa feciydi. Fakat? Mutlaka bir parmak vard bu ite. Baka trl d-nemiyordu Shannon. Ve galiba bunda haklyd da.... Laboratuara yaklatka Shannon'un kalbi de daha hzl atmaya balyordu. Nihayet geldiler. Mr. Masters, kapnn nndeydi ve ii kimseye brakmam, topuzu bzzat zorlamaya balamt. Yapamad. Bu defa omuzu ile aband. Bir daha aband. Fakat, hayr, bir trl aa-myordu. in uzamakta olduunu gren Shannon, kendini tutamad : Belki de ivili falandr. Giremeyeceiz zannediyorum, dedi. Gen doktor byk bir hat yapmt. Farkna vard, ama, i iten gemiti. Tuhaf bir sessizlik oldu. Bir iki saniye sonra Mr. Hone'un sesi iitildi. Hani, Shan-lon'a ticaretinin methiyesini yapan, Cenaze Levazmat-snn.. Gzleri Shannon'a dikti ve hafif bir sesle mrldand : Ne o Doktor? Yoksa ieri girmemizi istemiyor musunuz siz? Shannon, kpkrmz kesildi. Bir tek kelime syleyemedi. Bu srada da Mr. Marsters bir kibrit yakarak eilmi, anahtar delii kontrol etmeye balamt. Birdenbire yeni bir keifte bulunmu gibi haykrd : O, baka bir kilit taklm buraya. Yeni bir kilit... Doruldu. Hayret ve kzgnlk tayan bir bakla eirafndakileri szdkten sonra Bahemeriye dnd : Neler oluyor burada byle Miss Trudgeon? Anlamak g dorusu.... Sonra da azndan tkrkler saa saa arkadana hitap etti :

 Hadi Gloag, git de uradan Pim'i ar.. Byke bir demir paras getirsin. Kapy aalm. Artk i son kertesine gelmiti. Adamlar kararly314 dar ve muhtemeldirki binann durumunu biliyorlard. Shannon'un bana gelecek felkete gs germekten baka yapacak bir ii kalmamt. Pim'in de bu ie kangtrlmasna gnl raz deildi. Zavall Bahemire de pek perian grnyirdu. Ne yapacan, ne syleyeceini armt. Bunun zerine Shannon, elini cebine att, anahta-rm kard : Pim'e falan lzum yok, dedi. Aaym da girin.. Buyrun.... Ve at. nce kendisi girip elekti'ii yakt. Yana ekildi. Arkasndan hepsi ieri dald. Gzleri hayret doluydu. idare Meclisi yelerinin polis hafiyelii damarlar kabarm gibiydi. birden ileri atldlar. Shannon'un etrafta duran lt ve edevatna tehevvrle bakmaya baladlar. O ana kadar en ufak bir kusur bulmaya muvaffak olamadklar teftilerinin hncm karmaya azimli gibi grnyorlard. Bu onlar iin ift kaymakl kadayf olmutu. Sevinlerinden, bir terslik yakaladklarndan azlar kulaklarndayd. lk nce Mr. Masters'in kkreyen sesi iitildi : Allah. Allah. dedi. Ne bu byle? Shannon aadan alarak gld : Bunda anlalmayacak hi bir ey yok beyler.... Ben burada baz deneyler yapyorum. Bu yatakhanenin bo olduunu grnce faydal bir ie tahsis etmek istedim. Aklma buray laboratuar olarak kullanmak geldi. Ve yle yaptm. Mr. Masters, sinirli bir tavrla tekrar grledi : Kimden izin aldnz bunu yaparken? Shannon, aadan almaya niyetliydi ama, Masters'in sesindeki asab hava onu kamlamaya kfi gelmiti. Ayni sert tonla cevap vermekten kendini alkoyamad : Kimden izin alacakmm?. Ne lzum var izin amaya? 315 Mr. Masters'in kalar aa doru kasld. Gzlerini Shannon'un yzne dikerek otoriter bir tavr taknd : Elbette izin almanz lzmd. Her konuda dre Meclisine kar sorumlu durumda bulunduunuzu bilmiyor musunuz siz? Bu hastahanenin bnyesi iinde usulsz bir harekette bulunmaya hi bir zaman hakknz yok doktor.... Benim yaptmda hi de usulsz bir taraf mevcut deil, ilm aratrmalar yapmann usulsz bir hareket sayldn ilk defa sizden duymaktaym. Byle bir eyi nasl dnebiliyorsunuz, anlamamakta mazurum. Hi de mazur deilsiniz doktor. Sizi bu hastaha-reye hekim olarak tyin ettik. Pis bir deneyci olarak deil. Anlayabildiiz mi? Mr. Hone da, Masters gibi kararl idi anlalan. Elini azna gtrerek kibarlatrmaya alt bir sesle hafife ksrdkten sonra, o da cepheden taarruza geti. Bu ilm aratrma adn verdiiniz ileri yaparken kimin zamann harcamakta idiniz, sorabilir miyim size? isterseniz cevabn ben vereyim. Yatakhanelerde hastalarmza tahsis edeceiniz zaman alyordunuz, yle mi, deil mi? Shannon, hiddetlenmiti : Ben kimseden bir ey alacak adam deilim Mr. Fone. Burada sadece geceleri altm. Yni resm grevim sana erdikten sonra.. Kendi istirahatinden feda ederek.... Bu sefer tekrar Masters atld. Sert bir tavrla Shannon'un szn kesti : Bir doktorun vazifesi hi bir zaman sona ermez, insann btn zamanna ihtiya gsteren bir vazifedir doktorluk zira. Biz size maa veriyorsak, gnn 24 saatinde hastalarla megul olasnz, onlarn shhi durumlar ile ilgilenesiniz diye veriyoruz. Bilhassa, burada size yatak ve oda tahsis etmi olmamzn yegne mns 316 budur. Hastalar, asl vazifenizi brakp buraya kaas-mz, o pis mikroplarla uraasnz diye para vermedik tiz size.... Ne halt kartryordunuz siz bunlarla bakaym ?

Bahemire ona iyi bir hayat dersi retmiti ama, unutuvermiti o anda. Kendini beenmi, marur bir resm ahsiyetle baa kabilmek iin onu pohpohlamak, gururunu okamak gerektiini sylemiti. Fakat gen doktor, yine heyecanna, hislerine malup olmutu. Yapamad bunu. Byk bir hiddetle cevap verdi: Ne halt edecekmiim onlara? Koynuma alp yatmyordum ya.... Bu sefer de Mr. Hone kzmt. Kkredi: Kstahlk yapmayn doktor, dedi. Bu, sizin gibi mnevver bir insana hi yakmyor. Kt bir i, hem de ok kt bir i yaptnz muhakkak.... Burada, sade hasredeciiniz saatleri kullanm deilsiniz ki. Burada alrken yaktnz elektriin, havagaznn parasn kim dyor sanyorsunuz? Biz, idare Meclisindeki vazifemiz dolaysiyle vilyet halkn, vergi mkelleflerini temsil etmekteyiz. Onlarn menfaatlerini korumakla vazifeliyiz. Halkn parasn ve zamanm ahs ilerinize harcamanza, msaade ve msamaha edemeyiz. Lfn gerisim Mr. Masters getirdi: Durumu bir raporla, olduu gibi idare Meclisine getireceim. ahsen bizzat ben de bu mesele zerinde nemle duracam. O ana kadar hi konumayan Gloag da nihayet konutu : Evet.. Evet.. yle yapalm... dedi. Gen doktor, aresiz, ciz bir vaziyette kalakalmt. Du'daklarm kemirip duruyordu. Mr. Hone'un szlerini kafasnda tartyordu. Geree uygun bir taraf da maalesef vard hu szlerde. Bu da o;a ac gelmiti. Vaktiyle byle bir eye lzum olduunu hatrna getirebilseydi ne iyi olurdu. Fakat hi d317 nememiti ite. Alt taraf yapaca basit bir mracaattan ibaretti. Laboratuar kurmadan evvel onlardan izin isteseydi akllca bir harekette bulunmu olurdu. Hem i/ini de verirlerdi mutlaka. Bana da byle iler gelmezdi. Miss Trudgeon da ona yle acr gibi, merhamet dolu baklarla bakyordu. Bu da pek dokundu Shannon'a. Hi bir zaman acnacak bir adam halinde gelmeyi istemiyordu ama, aksine, hep o duruma dyordu. Adamakll perian olmutu gen adam. Baka bir ey sylemediler ona. Teker teker kp gittiler. Shannon bir sre bulunduu yerden kprdanamad. Dileriyle dudaklarn kemiriyor, akn akn iine dt fec durumdan nasl kurtulabileceini d-gnyordu. Fakat ok yaydan kmt bir kere ve hatt hedefini de bulmutu. Hi bir ey yapamazd. Onlardan biraz sonra o da kt. laboratuarnn kapsn ekti. Yrye yrye asl binaya geldi. Adamlar orada idiler. Dardaki soua kar mukavemetlerini biraz daha artrablmek iin birer kadeh iki daha aldlar ve paltolarna, atklarna sarnarak yola koyuldular. Bahemire Miss Trudgeon'dan pek samimi bir ekilde ayrldlar ama, gen doktora kuru bir Allahasmarladk tan baka birey demediler. Gzlerinde dnyann en souk, en kinci baklar vard. Shannon'u bu baklar ve bu kuru veda sahnesi bir kere daha ykt. Abus bir ehre ile odasna dnd. ansszlk dediin de bu kadar olurdu dorusu. Nerden haber alm-lardr bu laboratuar? Hayret, hangi aksi, lanet olas tesadf onlar oraya srklemiti? Bir trl anlayam-yordu. Bu mstebit adam onu yemden sefil bir duruma m drecekti yoksa? Fakat, Shannon, hl iyimserdi. Kendisine bir k-tiiik yapabileceklerini zannetmiyordu. Adam ldr318 memiti ya? Alt taraf bir laboratuar kurmu ve bir ilim adamna yakr tarzda bu laboratuarda ilm aratrmalar yapmt. Bunun suu, gnah olabilir miydi? Meseleyi sakin ve makul ller iinde dnebildikleri takdirde Shannon'un hareketinde bir kt taraf bulamayacaklarna inanyordu. Fakat bu nasl olabilirdi? Kendisinden byk bir tehevvrle ayrlm olan bu adam, gen doktorun kendilerine kar taknd hain tavrn etkisi altnda da kalacaklard phesiz. O zaman, elbette onun aleyhinde bir karara varacaklard. Hi bir eyi tesadflere brakmamal, bu anlay, onlardan, kendiliinden beklememeliydi. Hemen oturdu. dare Meclisine hitaben, uzu bir mektup kaleme ald. Onlara, bu

laboratuar almalar ile gtt asil gayeyi izaha a-ht. Kendisini hakl greceklerinden emin bulunduunu ilveyi de ihmal etmedi. Sonra gidip mektubu posta kutusuna att. Bir hayli ferahlam, rahatlamt, iine daha bir gven geldi. Odasnda biraz daha istirahat etmesini takiben yatakhaneleri dolamaya kt. Hastalarn durumlarn kontrol etti. Dnerken koridorda Peek Hemire ile karlat. Gece nbetine henz balamamt. Vakit biraz erkendi. Rapor defteri koltuunun altnda idi ve bir duvara dayanm, birini bekliyor gibiydi. Buj bekledii herhalde Shannon'du ve bunu biraz sonra gen adam da anlayacakt. istihfaf dolu bir tebessmle Shannon'a srttktan f-onra konutu : Naslsnz Dr. Shannon? dedi. inallah iyi bir vakit geirmisinizdir bugn... Shannon armt. Onunla oktandr byle sohbet havas iinde hi konumamlard. O mahut lm hdisesinden bu yana, btn temaslar vazife ile ilgili kuru bir ka kelimeden teye hi bir zaman gememiti. Kzd : Ne demek istiyorsunuz six? 319 Peek, ehresindeki istihza dolu tebessmn dozunu daha da artrarak cevap verdi: Hi.. Yani bugnk teftiten bahsetmek istemitim de., yi gemitir inallah diye dnmtm de.... Garip bir crlaklk vard kzn sesinde. Shannon, onunu konuma tarzndan nce, karsna byle birdenbire karak kendisine hitap ediine amt. Hepsinden ok dikkatini bu ekmiti. Zira Peek Hemire bir sredenberi Shannon'a hi grnmemeye alyordu. Bazan ok bariz bir ekilde kar karya geldikleri zaman da hemen kafasn nne eiyor, selm bile vermeye cesaret edemeden geip gidiyordu. Shannon, koridorun loluunda kza dikkat etti. Korkmu bir hali vard. Duvara adamakll yapm, bzlmt. Dmanna atlmak isteyon, fakat bunu yapacakken bile korkan bir hal.... Gen kz devam etti: Memnun olduunuzu tahmin ettim de, onul sor-cium, dedi. Mfettilerin tecridhaneye girerek sizin o gzelim laboratuarnz kefetmeleri pek ziyade hounuza gitmi olmal, deil mi? Nasl, ok sevindiniz mi? Shannon, hayret dolu baklarn gen kzn yzn-dtn ayramyordu. Onun, kendisine bu derece dman kesilmi olmasn havsalas alamyordu. Her eyi anlamt imdi. Peek hemire kstah bir tavrla szlerine devam ediyordu: Bana bakn, doktor, bana bakn siz.. Kendinizi ne zannediyorsunuz yle? Buradan kovulacak bir kimse varsa o ben deilim her halde.. Bir gen kza hakaret etmenin ne demek olduunu da bu suretle renirsiniz belki.. Karnzdaki insan tanmadan, anlamadan, dinlemeden bir daha muamele etmemeyi de renirsiniz artk sanyorum. Benim kim olduumu biliyor musunuz siz? Her halde bilmiyorsunuz., o halde kulanz an da dinleyin beni.... 320 Hem korku ile, hem de muzaffer bir tavrla yle bir durdu ve glerek devam etti: Heyetin Bakan Mr. Masters benim enitemdir, anladnz m Beyefendi? Shannon daha azn amadan, onun kendisine bir ey yapacandan korkmu gibi duvara srtne srtne iki adm att ve birden koarak kamaya balad. Gen doktor, beyninden vurulmua dnmt. Orackta, yle donup kalm, azn bile aamadan kzn arkasndan bakmt. Bellar ve bell insanlar da hep gelip gelip onu buluyordu anlalan.... Artk karanlkta kalm bir tek nokta yoktu. Durum tamamiyle anlalm, tertip meydana kmt. Hep bunlar Peek hemirenin marifetleriydi demek.. Shamnon, bir zamanlar Bahemirenin bu laboratuar j sini rapor edeceinden korkmutu ama, bu kz, bu menhus Peek hemire hi mi, hi aklna gelmemiti. Bylece de aklna gelmeyen basma gelmiti. Demek ki Peek, geceleri nbeti olduu iin, Shan-non'un laboratuara girip ktn bir ka defa grm, sonra da onun gzetleyerek laboratuar hakknda tam bir bilgi sahibi olmutu. Sonra da hncn almak iin durumu enitesine yetitirmiti. Gerekten de gzel bir intikam almt kz dorusu....

Clgmca bir fkeye kaplmt Shannon. Etrafndaki her eyi krp dkmek, Peek hemireyi ayaklarnn altna alarak inemek, ezmek istiyordu. Fakat neye yarard ki? Elinden gelse de bunlar yapsa, kazanc ne olabilirdi ki? Hi.. Evet koskocaman bir hi.... Ar ve bitkin admlarla odasna kadar yryebildi. Kendisini bir koltua att. zerine zavall bir hal gelmiti. Peek Hemire ile mcadele edebilecek durumda olmadn da gryordu. Her ey onun elinde uup gitmiti. Kz, Shannon'un, o gn kendisine yapt haka32X retleri asla affedememi, hislerini iine gmmesini ve frsat kollamasn bilmiti. imdi Shannon'dan almas sadece bir intikam ve dmanlk hissinden mi ileri gelmiti, yoksa ani bir sinir buhranna kaplarak, iradesine hkim olmaynca m bu ii plnlamt? Ama, bunun bir skir buhran neticesi olmas ihtimali de ok zayft, ie, akhn ve mantn sert parmaklan mutla-ka dokunmu olmal idi. __ Shannon'un artk en kk bir midi bile kalmamt, idare Meclisine yazd mektup da bouna idi. Peek'in enitesi, iin iinde olduuna gre, kzn intikam rahata alnm olacakt. Nitekim ayu son gn idare Meclisinin antetli zarf iinde resm bir mektup geldi, imza yerinde Ben Masters ad okunuyordu. Dalnaire Hastahanesinin doktorlug\mdaa istifa etmesi kendisinden istenmekteydi. Mektubu okurken, zavall Shannon'un btn vcdu kaskat kesilmi, elleri titremeye balamt. Ona bu yeryznde rahat ve huzur yoktu anlalan.... Hastahanede, Shannon'un ayrlmasndan zlmeyen kimse yoktu hemen hemen. Tabii Peek msnesna.... Miss Trudgeon'la dier personel el ele verip, o ay maa alamayan Shannon'a yardm olmak zere aralarunda para topladlar. Kk de bir merasim tertipleyerek teci edici szler sarfettiler. Gzel bir de emsiye hediye ettiler. Sonra Pim, mahzun ve zgn bir halde ona refakat etti. Eski otomobile onu bindirerek bir ka ay nce geirdii yollardan geri gtrd, Dalnaire istasyonuna brakt. Yine tek bana kalmt Shannon.. Dostsuz, arka-dasz, sevgilisiz! Kk bir destekten, himayeden dahi mahrum idi yine. Basma bunca ileri getiren o ilm tecrbelerine devam edebilmek iin hayatn nasl kazanacan ve almalarn nasl yrtebileceini dne dne trene bindi. 322 Koca lokomotif biraz sonra ddn ttrerek Witon'a doru hareket etti. Pin, istasyonda ona eni sallyordu. NC KISIM Shannon yeni bir hayata balyor ve bu sfrdan balamak oluyordu. Kendisini toparlayabmesi iin yine bir mcadele devresi geirecek, yine bir sre i peinde koacak, ondan sonra da kimbilir nelerle karlaacakt? Winton'da trenden iner inmez ilk i olarak ucuz bir otel buldu. Otelin yeri merkeziydi. Her tarafa ayn .uzaklkta idi. Trongate meydannda, ehrin ayni zamanda bu en fazla grltl ve hareketli olan semtinde, fakat kuytu bir sokaktayd. Odasna kt zaman ne derece fakir ve yoksulluk kokan bir otele gelmi olduunu bir kere daha far-ketti. Odann zemininde, hal, kma veya muamba ciasinden hi bir ey yoktu; plakt. Duvarlar kaplayan ktlar kimbilir ka sene evvel oraya raptiyelenmilerdi; ylesine soluk, renksizdiler. Pencereler uzun sre, kapal kald iin olacak, odada kesif bir kf kokusu insann burnuna doluyordu. Odaya, el yz ykama iin tahtadan, derme atma lavabomsu bir ey de koymulard. Fakat delii sigara izmaritleriyle tkanmt. imdiye kadar yzlerce, belki de binlerce insamn bir gece, iki gece kalmak suretiyle kirlettikleri, bu hle getirdikleri bu bakmsz oday hi sevmemig, madd ve mnv cephelerden pek souk bulmutu ama, aresizdi, buray kullanacakt. Zira fiyat ucuzdu. Bu paraya, hele bu blgede baka bir otel bulabilmesi imknszd. ilk gecesinin sabahnda, aaya inince, o kir iindeki szm ona istirahat salonunda oturup yalnz bir ay iti. Sonra da yola revan oldu.

iinden atlr atlmaz aklna yine profesr Chal-lis gelmiti. O ancak kendisini anlayabilir, ona yardm 323 edebilirdi. Kendi kendine Haydi bakalm, Shannon.. istikamet Parkside Meyda.ni! Mar, mar!.. dedi. Profesrn evi oradayd. Fakat Parkside Meydan da Wintom'un br uundayd. Nihayet eve vard. Kapy ald. Bu def a aan hizmeti idi ve ok kr, profesr evdeydi. Shnnon'u hemen ieri buyur etti kadn, onu profesrn ileri kitaplarla dolu, raflarla evrilmi alma odasna ald. Buras tam bir alma odas hviyetinde idi. Kaln, kahverengi perdeler oday lo havaya brndrmt. Prof. Challis ok gemeden grnd, ihtiyarlktan yava ve temkinli admlarla yryordu. Bast yerden emin olmak istermi gibi bir hli vard daima. Shannon'u grnce hafife tebessm etti. Mor damarlar belirli, titreyen zayf elini ona doru uzatt, skt. Senelerin tesiriyle ukurlarna kam, fakat parlakln ve berrakln kaybetmemi gibi gzlerinde, gen doktora, ciddi ve ar bal bir tavrla Ho geldin, evld.. .diyen babacan bir bak mevcuttu. Gen adamn yanndaki koltua yavaa oturdu: Hangi rzgrlar att seni buraya Shannon? dedi. Hi beklemiyordum ama, seni tekrar grdme ok sevindim dorusu.. Biraz durduktan sonra devam etti: Ben Msr'dayken de gelmisin. Gremediimi-ze zlmtm dorusu.... Gen doktor, ihtiyar profesre ilgisinden dolay teekkr etti. Onu gerekten ok sevdiini, ona gerek ve samimi sayg hisleriyle bal olduunu dnd. Profesr Challis 75 yana yaklam, eski, kuvvetli bir ilim adam idi. ihtiyarlktan kamburlam, avam tabiriyle, tiridi km bir adamd. zerine eski moda bir frak ceketi ve bacaklarn smsk saran siyah bir paMalon giymiti. Ayaklarnda da, kendisine bir eski devir adam hli veren nden dmeli bir ift fotin var324 di. Profesrn bu kyafeti bir bakma glnt ama, insann kalbinde merhametle kark derin bir sevgi de uyandryordu. Baarl bir alma hayat yaamt Profesr.. alkanl, lim ve faziletli karakteri ile niversitede kendisini herkese sevdirmi, saydrmt. Yallna aldrmadan gece dememi, gndz dememi almt. Fakat son zamanlarda shhati bir hayli bozulduu iin niversiteden ekilmi, yerine de Profesr Usher getirilmiti. Prof. Challis, ingiltere'nin dnda, daha ziyade Fransa ve isvire'de, o da muayyen muhitlerde ok tannm bir ahsiyetti. Eserlerinin pek ounu da bu memleketlerde vermiti. Bunlarn dnda kalan memleketlerde pek hret sahibi deildi. Fakat, gerek bir ilim adamyd o.... Ruhundaki asaleti, ideallerine ballktaki samimiyeti muhitinde daima takdirle karlanmt. Hi bir madd karlk beklemeden daima beeriyete k vermeye, faydal olmaya almt. Shannon'un talebelik yllarndaki en byk ideali nemli bir ilim adam olabilmekti. rnek olarak da kafasnda daima Prof. Challis'i yaamt. Onun gibi kymetli, bilgili, fazilet sahibi bir insan olmak emeliyle yaamt. Bu yzden Prof. Challis'e daima yakn olmaya dikkat etmi, Profesr de ona kar bir ok konularda tevecch ve ilgi gstermi, ona yardm etmekten daima zevk almt. Yal adamn, geni alnl, krklarla dolu ehresinde sknet dolu, mstesna bir ifde vard. Sevimli ve scak baklan, yzne, insan bir hal, karsndakine bir huzur havas veriyordu. Koltua oturduktan biraz sonra ieri giren kahverengi tyl, ihtiyar kpei Gulliver de hemen yanna gelip ayaklarnn dibine kvrld. ihtiyar profesr gzlerini Shannon'a dikti: ' Eeee, anlat bakalm evld, dedi. Ne var, ne yok? Derdin, meselen ne? 325 Shannon, hafife ksrerek yerinden kprdand ve anlatmaya balad. Profesr onu dikkatle dinliyordu. Dinledike de gen doktora kar duyduu yaknlk f azlalayor, daha iten, daha samimi bir hal alyordu. Shannon, anlatt, anlatt,

btn teferruatna kadar almalarn, ilm aratrmalarn, ekmek kavgas ile alkal konular, hepsini anlatt. Sonra ksa bir sessizlik oldu. Arkasndan profesr, Shannon'un deneyleriyle ilgili hususlar hakknda bir ka sual sordu. Uzun parmaklarn beyaz salarnn arasna sokarak dnd, dnd, sonra da memnun bir tavrla ilve etti: nemli, dedi, gerekten ok nemli bir konuya el atmsn Shannon. Beni hi bir zaman sukut-u hayale uratmayacan biliyordum zaten.. Profesrn azndan bu szler kar kmaz Shannon hemen atld: Bir yerden bir tahsisat alabilsem, ne iyi olacak, efendim, dedi. Bu kadar nemli bir konuyu neticeye balamak dururken kendimi takrar ekmek paras peine drp vaktimi heder etmek istemiyorum. Bu durumda benim hakkm deil mi bu? Paraszlk yznden bu almalarma ne kadar set ekildiini biraz evvel btn ayrrntlariyle anlattm size.. Hakl deil miyim muhterem hocam?.. ihtiyar ilim adamnn gzlerinin ii glyordu: Ama yavrucuum, dedi, sana btn mrmce edindiim ac bir tecrbeyi aklayacam imdi., ilm aratrmalarn en zor taraf ite bu madd imkn, bu para meselesidir. Bu iler iin para bulabilmek o kadar g ki.... Shannon, hemen yaraya parmak bast: Peki, ama, efendim, bu ilm Aratrmalar Dairesi neden kurulmu o halde? Vazifesi bu deil mi bu tekiltn? Benim btn ihtiyacm kk bir laboratuarla 326 100 sterlinden ibaret.... Bu ilm Aratrmalar Dairesi nezdirade bir teebbste bulunmanz rica edecektim hocam benim iin. itibarnz ve nfuzunuz var sizin.. Netice alabileceinizi kuvvetle tahmin ediyorum. Hzn dolu, biraz da ac bu- tebessmle ban sallad: Hi de tahmin ettiin gibi deil Shannon, dedi. Ben imdi pabucu dama atlm, ie yaramaz telkki edilen, khne bir adamm. stelik senin istediin, esasen ok g gerekletirilebilir cinsten bir ey.. Bununla beraber bir kere tecrbe edeceime inan. Yalnz bu tahsisat koparabilmek iin deil, sana her hususta elimden gelen yardm yapacama emin olmalsn. Yal adam ksa bir duraklamadan sonra devam etti: Avrupanm her hangi bir baka memleketi, bu konularda bizim memleketimizden ok daha iyi.. Sana ngiltere dnda bir yerde bir i bulabilmeyi ok isterdim Shannon.. Mesel Paris'te.. Mesel Stokholm'de.... yle bir yerde ahabilsen ok daha serbest ve rahat hareket kaabiliyetin olurdu.. Biz burada maalesef, hl, dar grl kapank ereveli bir zihniyet iindeyiz. Shannon, eski hocasnn, bu kymetli ilim adamnn kendisi hakknda gstermi olduu bu tevecchten son derece memnun olmutu. Fakat adam onun teekkr etmesine bile frsat vermeden konuyu deitirdi, onun ilm aratrmalarna getirdi. almalar hakknda bilgi istedi. Shannon, tekrar fakat bu defa daha geni olarak almalarnn gelime seyri hakknda hocasna bilgi vermeye balad. Gen doktor anlatrken, Gulliver, sahibinin elini yalyor, profesr de onu tatl okaylarla seviyordu. minedeki ate trtlarla yanmakta devam ediyordu. Yukardan, htiyar profesrn torunlarnn nee'eli lklar derinden derine aksediyordu. Gsterii, alyii sevmedii, hep kendi kesinde 327 yaad iin. gen grnebilen bu ihtiyar ilim adamna karg duyduu takdir hislerinin daha da artmakta olduunu hissediyordu gen adam. Onu, her dakika kendisine biraz daha yaku buluyor, onu daha ok sevdiini, ona daha ok sayg ve hayranlkla balanmakta olduunu anlyordu. Bir saate yakn devam eden bu doyulmaz sohbetten ayrld zaman Sharaon'un kalbi mitlerle doluydu. Profesr, onun adresini dikkatle not etmi, kanu ile ok yakndan megul olacan, mutlaka msbet bir sonu elde etmeye alacan ve kendisine mektup yazarak durumu bildireceini sylemiti. Shannon, sokaa kt zaman, bir gn evvel kskvrak, drt bir tarafndan sarm olan mitsizlikten artk eser kalmamt. Ne'esi de, cesareti de yerine

gelmiti. Hayata meydan okuyabilirdi artk. Kendini o derece kuvvetli hissediyordu. Hava akt. Gneli bir hava idi. Ykseklerde, ok ykseklerde bembeyaz, pamuk bekleri gibi bulutlar vard. Yrmeye balad. Manfield Meydanna gelmiti. Wintonun en hareketli ar ve pazar yeri olan bu meydan kalabalktan geilemez bir haldeydi. Sokaklar, kaldrmlar adam almyordu. Havann gzel olduunu gren herkes sokaklara frlam, tenziltl mevsim satlarndan faydalanmak iin de kaldrmlar, maazalar, dkknlar doldurmutu. Shannon, kalabalkta itile, kakla yryerek Merkez Postahanesinin nne kadar gelmiti. Baboluu, avarelii onu soldaki caddeye doru itti. O tarafa sapt. Fakat birdenbire olduu yerde kalakald. Znk diye durmutu Shannon. Tam karsnda Jean' grmt. Dalgnl, avarelii, kz grr grmez yok oluvermiti. Gen kz annesiyle beraberdi. Ellerinde bir yn paket vard. Belli ki onlar da alg, veri iin Winton'a 328 gelmilerdi. Bir byk maazann vitrini nnde durmular, seyrediyorlard. Shannon bu ani karlamadan akna dnmt. Gen kzn, gittii o uzak yerden imtihanlar iin Blairhille'e dneceini ve Winton'a geleceini biliyordu ariia, daha imtihanlara iki hafta vard. Onu, byle, hi ummad bir zamanda karsnda grnce boaz tkanr gibi olmu, nefes alamaz olmutu. Kalbi kt, kt atyordu. Heyecanna ve yannda annesi olmasna ramen onunla konumak ihtiyacn hissetti. Bulunduklar yere doru bir ka adm att. Bir an dnd ve vaz geti. Kendini tuttu. Karsndakilerin aknl yeni bir olaya sebebiyet verebilir ve i tekrar bir kt kmaza srklenebilirdi. imdilik, onlar kardan seyretmek daha iyi olacakt. Bu karar verdikten sonra kenara ekildi ve kalabal, gelip geenleri siper alarak ana, kz gzetlemeye balad. Gen adam mthi heyecanlyd. Damarlarnn atn duyuyor, kulaklar zonkluyordu. Gzleri, yuvalarndan frlam gibi geliyordu. Btn vcudu ak spazmozuna tutulmu gibi titriyordu. Gen kz, o grmeyeli, daha bym, serpilmi, daha olgunlam gibiydi. ehresinde keder ve durgunluun ifdesi bir hareketsizlik, bir dnce hli vard. Bunu Shannon kardan bile farketmiti. Durduklar vitrinde tam karlarna koyu renk bir manto isabet etmiti. Ona bakyor olmalydlar. Gen kz, annesinin bu manto hakknda olduu tahmin edilebilecek . szlerini dikkatli bir ekilde dinliyor gibiydi. Fakat Jean'm kafasnn sadece annesinin szlerinde .ve mantoda olmad da belliydi. Zira gen kz, dikkatini zaman zaman datyor, baklar etrafa gidiyor, geen kalabal kaamak nazarlarla arada bir szyordu. Bu baklarda bile dnce ve merak dolu bir eda vard. Gen kz, byle her etrafna baktka Shannon'un 329 da ii heyecanla doluyor, kz kendisini grrse ne olur endiesi iinde kvranmaya balyordu. Hem grlmeyi istiyor, hem istemiyordu. Bir ka dakika sonra vitrinin nnden ayrldlar. Annesi, akllca bir i yapyormu tavr taknarak kzn kolundan ekmi ve ban sallayarak maazann nnden uzaklamt. Mantoyu almaktan da vaz gemilerdi. Bylece al verilerinin son dmn zararsz kapam olmaktan doan bir memnuniyetle yrmeye baladlar. Her halde kfi miktarda te, beri aldklarn dnm olacaklard. istasyona doru yrmeye balamlard. Shannon, iinden Tamam diye dnd BlairhTe dnecekler artk Ve anlara grnmemek iin iri yan bir adam siper ald. Bir ka saniye sonra ana, kz Shannon'u grebilecekleri tehlikeli blgeden kmlard. Bunun zerine gen adam da pelerine katld. Cesaretinin dozu fazla olmad iin onlan 25 - 30 metre geriden takip edebiliyordu. Btn mesele ikisini gzden karmamaktan ibaretti o anda onun iin.... Arada bir, yanlarna yanamak, konumak iin, iinde kuvvetli bir istek uyanyordu ama, bunu hemen

bertaraf ediyordu. Kendisini grdkleri zaman ne kadar aracaklarnn dnerek korkuyordu. Ana, kz ar ar yryorlard. Arada bir birbirlerine doru dnp bir eyler konuuyorlar, fakat hi durmuyorlard. Bir muhallebicinin nne gelmilerdi. Mrs. Law, kzm kolundan ekerek duraklad. Kolundaki saatine bakt. Tren saatine yetiebileceklerini hesaplam olacak ki, dkkna girdiler. Mermer masalardan birinin bana geip oturdular. Qnlar ieriye girince Shannon, hemen kar kaldrma gemi, ieriye bir gz atarak durumu grmt. Birer bardak scak st getirtip imeye koyuldular. Shannon, durumu tesbit ettikten sonra muhallebiciden 330 be on metre geride, kar kaldrmda bir maazann kk antresine girerek kapy gz hapsine ald. Bir taraftan da ieri girip girmemek iin kendisiyle mcadele ediyordu. Onlara yaklamak arzusu, bir taraftan konutuu takdirde neticenin ne olacan bilememesinden doan korku, onu kskvrak balyor, tam bir hareketsizlie mahkm ediyordu. Bu kararszlna ramen bir iki defa yerinden ayrld, erdekilere grnmemeye alarak muhallebicinin nnden geti. Her ihtimle kar, kendine gre, tertibatn alyordu. Dkknn tekiltn bilmiyordu. Baka bir kaps var da oradan kp giderlerse diye endie ediyordu. ikinci turunda Shannon, gzetleme yerine geldii zaman ana, kzn mahallebiciden ktklarn grd. Hemen arkalarna dt. Hi olmazsa Jean baksa da beni grse.. diye dnyordu. Fakat, ne kz, ne de anas, bir tek defa olsun geriye doru bile bakmamlard. Baklar hep ileride, yryorlard. istasyona geldiler. Binann ii de, peron ksm da mthi kalabalkt. Bir defasnda mthi bir cesaret gsterip adamakll yanlarna kadar yaklat. Tam gienin nnde, Jean'la her zaman ayrldklar yerdeydiler. Yava yava yanlarna kadar sokuldu. Elini uzatsa kza dokunabilecekti, o kadar yaklamt. Fakat kz yine bakmad. Shannon'un adamakll asab bozulmutu. Niin bir kerecik olsun dnp bakmyor, onu grmyordu? Gen adam hep iinden dua ediyordu. Bir dnse, bir an gz gze gelseler, dnyalar onun olacakt sanki.. Fakat hayr.. Olmad.. Ne dualar kabul olundu, ne bir ey.... Nihayet ana, kz kolkola girdiler, demir parmaklklar getiler ve trene bindiler.. Shannon, tren daha kalkmadan onlan gzden kaybetmiti. Fakat tren kalkncaya kadar Shannon gzleriyle anlan arad. Sanki bulsa bir ey olabilecekmi, bir ey 331 yapabilecekmi gibi.. Dev lokomotif, soluya soluya yola kp sevgilisini gtrdkten sonra kendi kendine kfrler savurmaya, .bu frsat kardndan dolay kendine lanetler savurmaya balad. Hzl hzl yryerek oteline dnd. Kck, kf kokulu odasna kapand. Bir sre adann iinde aa yukar dolat, durdu. Sinirden mahvolmutu. Nihayet kararn verdi. Bir kt ald. Gcrdayan karyolasna oturarak yazmaya balad. Aylardan beri bask altnda tutmu olduu hislerini, rahata, ekinmeden kelimeler ve cmleler halinde sevgilisine ulatrmak istiyordu ama, mektubun bakalarnn eline gemesi ihtimali onu frenliyordu. Nihayet, ok ksa, kuru bir ey yazmaya karar verdi. Hislerini, onunla kar karya gelecei zamana brakmas daha iyi olacakt. u satrlar karalad: Sevgili Jean, Bugn Winton arsnda seni grdm. Yannda annen de vard. Onun ii kouamadm. ki hafta sonra tekrar imtihanlara gireceini biliyorum. Bu yzden seni imtihanlarnn sonuna kadar rahatsz etmek istemiyorum. Fakat imtihanlarn biter bitmez mutlaka seni grmeliyim. Aylarca sren hasretimden ve nilerimden bu mektupta uzun uzun sz amak istemiyorum. Yalnz, bilmeni isterim ki, seni mthi greceim geldi. Sana anlatacak o kadar ok eylerim var ki.... Cevabn bekliyorum, ihmal etme.. imtihanlarnda .baarlar dilerim.... Sevgilerimle....

Mektubun zarfn Luke'n adna yazd. Zarfn ar-kasffla da otelin adresini kaydetti. Hemen aa inip posta kutusuna att. Sonraki gnler, hep otelin mektup rafn kontrol etmekle gemeye balad. Hem Prof. Challis'den, hem de Jean'dan haber bekliyordu. .;.,; Aradan bir ka gn gemi, fakat bir ses kmamt. Jean'a kar besledii ak tekrardan ve eskisinden 332 de daha iddetli bir ekilde canlanmt, iinde yepyeni bir uyan vuku bulmutu. Kzn kendisine mutlaka bir cevap vermesi gerektiini dnyordu. Onunla az da olsa teselli bulacakt. Hele bazan kzn, kalkp, kendisini grmeye gelmi olduunu tahayyl ediyordu ki, o zaman gzleri yaaryordu. Nerdeydi o gnler? Ah, bir gelseydi kz.. Onu nasl yepyeni bir hayata srkleyecekti.. Kzla bir arada olabilmek iin o kadar iddetli bir istekle yanyordu ki.... Bir gn oturup uzun, uzun dnd. Yeni bir maceraya atlmakta-nsa profesrden gelecek cevaba kadar hi harekete gememeye karar verdi. Bunun zerine de parasn daha hesapl harcamaya, grtlandan kesmeye balad. Sabahlan zaten kahvalt etmiyordu. O gnden sonra lenleri de tek bir sosisle ekmek yemeye balad. Bir ka gn sonra da, grtlak konusunu sadece le yemeklerine inhisar ettirme durumunda kald. Akam yemeklerini tamamen kaldrmt. Durum vahamet arzetmeye balaynca da kendi kendisine kzyordu. Keke profesre durumunu daha dokunakl, daha andracak bir ekilde anlatsayd. Belki de profesr onun madd skntsndan tamamen habersizdi de ondan ii gevek tutmutu. Yakaa.. Yoksa unutmu muydu profesr onu? O grmeden sonra zayf hafzasndan silinip gitmi miydi Shannon? Bekleyie devam kararna ramen, ne olur ne olmaz dncesiyle, kalkp Etbba Odas i temsilciliine gitti, i arayan doktorlar stesine ismini kaydettirdi. Fakat kayt yaplrken kk bir meseleden dolay memurla taktlar. iddetlice bir mnakaaya tututular. Bu srada ikisi de birbirlerine hitaben ar kelimele kullandlar. Shannon, bu olay yznden ilerisi iin pek de mitvar olamyordu. Doru drst bir i ksa dahi, bu kayt memuru her halde Shannon'u tercih etmeyecekti. O halde, buradan da pek br ey beklememesi lzm ge333 liyordu. Gen doktor yine zntl, sb bozucu bir devreye girmiti. Jean'n mektup yazmamakta srar edii, Prof. Chal-lis'den cevap alamamas balca zntlerinin kayna-ni tekil ediyordu. Bunlardan baka yaamakta olduu perian hayat ve hepsinin zerinde de almalarnn yarm kah ona tahamml edilmez bir strap vermeye balamt. Onu as kahreden, zen de ilm aratrmalarna devam edemeyiiydi. mitsizlik iinde rpmyordu. Aratrmalarnn imdiye kadar bir hayli ilerlemi olmas gerekirdi. Fa-k-at nerde o imkn? Hayatn bile bir dzene sokamam-t daha.... Btn letlerini yere, yatann altna koymutu. Hepsi oradan kp, bir masann ve raflarn zerine yerletirilecekleri mutlu gn bekliyorlard. Shannon, arada bir yatan altna eilip onlara bakyor, baktka da daha fena oluyordu. Bir gn, can skntsndan ne yapacan arm bir vaziyette otururken akhna geldi. O letler arasndan bir ieyi alarak cildine srd. Bir deney yapmak istedi. Kolunu trna ile biraz serte kayarak deriyi zedeliyor ve o zedelenen yere ie iindeki mahlle kartrlm basilleri tatbik ediyordu. Karm srd yerde bir sre sonra yaralar kmaya balamt. Gen doktor buna sevindi. Demek ki, basillerin insan cildi zerindeki etkilerini inceleyebilecekti. Bunlar byk bir dikkatle gzden geiriyordu. Zaten yaplacak baka hi bir ii de yoktu. Yaralarn inkiaf seyrini defterine not ediyor, resimlerini iziyordu. Can skntsn bu almalarla da gidermeye muvaffak olmad zamanlar otelden kyor, sokaklarda geziyordu. Ekseriye da istasyon civarna gidiyordu. O blgeyi bilhassa seiyordu tabu. Gen kzn Blairhill treni 334

ile gelebileceini dnd iin ona rastlamak midiyle byle yapyordu. Ka kere kalabalk arasnda ka kz Jean'a benzetmi ve ona doru komutu. Kalbi yerinden frlayacakm gibi olmutu bu yzden.. Fakat her seferinde yanana yaklat kzn bir yabanc olduunu znt ve kederle grm, heyecandan atan kalbinin straplar ile tekrar hahaa kalmaktan baka elinden bir ey gelmemiti. Yamurlu bir akamd. O gn dier gnlerden farksz, yani tam bir strap ve znt iinde gemiti. Yine istasyon civarnda durmu, bu defa kalkmak zere olan Blairhill trenine Jean gelir mi acaba diye beklemeye balamt. Tabii bu da beyhude bekleyilerinden biri olacakt sonunda.. Fakat bir ara yine .bir gen kz grm ve mitlenmiti Shannon. Jean'a benzetmiti kardan onu. Komu, gienin nnden kza yetiebilmiti. Fakat bir kere daha znt ile grmt ki kz Jean deildi. Sonra tekrar yerine gelmi, beklemesine devam etmiti. midinin kesildii ve oradan ayrlmak zere olduu bir srada bir erkek sesinin kendisine ardn duymutu. Omuzuna bir el dokunmu ve ona: Merhaba Robert!, demiti. Shannon birdenbire geriye dnm ve muhatabnn Spence olduunu grmt. Gen adam srtna giydii yamurluu boazndan iliklemiti. Koltuunun altnda bir akam gazetesi grnyordu. Shannon'un ba nne dt. Sklmt. Spence'i grdnden dolay memnundu ama, kendisinin .byle, mnasebetsiz saylabilecek bir yerde dikilmi dururken yakalanmas cann skmt. . Fakat Spence bunun farknda bile deildi. Arkadan grdne sevinmiti: ; Naslsn bakalm, dedi. Ne lemdesin Robert? Shannon,, skntsn gizlemeye alan bir tavrla cevap verdi: 335 iyiyim, Spenee? Sende ne var, ne yok? Yuvarlanp gidiyoruz, ite.... Bir sre sktla geti. Shannon gayri ihtiyar Bu Spenee de hep byledir zaten. Bir trl konuacak bir lf bulamaz.. diye geirdi iinden. Fakat, biraz sonra o damdan der gibi konuma tarzyla hitap etti Shannon'a: Winton'da ne aryorsun sen? diye sordu. Yoksa izinli misin? Arkadann yznde kendisine kar bir merhamet ifdesi grmekten korkarak baklarn baka tarafa evirdi ve: Evet., dedi. Biraz evvel geldim Dalnaire'den.. Arkada kzm grnyordu: Akolsun yani Robert, dedi. Winton'a izinli geliyorsun da bana haber vermiyorsun. Teessf ederim sana.. Shannon, zr dilemek lzumunu hissetti: Kusura bakma, dedi. Zaten biraz evvel geldim, dedim ya.... Spenee, arkadana yan yan bakt ve omuzunu svazlayarak: Hadi yleyse.. Bize gidelim. Bu akam yemei bizde ye.... Shannon, bir tereddt n geirdi anla, aslnda tereddt etmemesi gerekirdi. Zira hi bir ii yoktu. Bir yere gidecek deildi. O gece de saatlerini otelde can "skntlar iinde oflaya, puflaya geirecekti. Otelin daima kurander yapan o szm ona istirahat salonunda taral tccar ve esnafn can skc konumalaru dinlemekten veya odasna karak tek bana dnp bunalmaktan baka yapacak hi bir eyi yoktu. stelik btn gn de sokaklarda getii iin slanmt, adamakll yordu, in en fenas karn mthi at. Ba dnyor, beyni, kafas, kollan her taraf zonkluyordu. Bir haftadanberi zaten doru drst bir yemek yeme336

initi. Son yirmidrt saat iinde de azna lokma koymamt. Kendisini son derece halsiz ve hasta hissediyordu. Hi de geri evrilecek, kabul edilmeyecek bir teklif deildi bu.... Shannon bunlar dnrken, Spenee hemen mdahale etmiti: Tamam, dedi. Haydi, geliyorsun.... Spenee'in evi Mount Pleasant'dayd. Evlendii zaman orada ahap bir ev tutmutu ve hlen de orada oturuyordu. Otobse bindiler. Yolda hi konumamlar-d.

Spenee gazetesini okumak bahanesiyle Shannon'u kendi haline brakmt, ama, arada bir yan gzle arkadan szmt. Shannon da farketmiti bu baklar. Belki de Spenee arkadann sylediklerine inanmam, onun bann yine dertte olduunu hissetmiti. Nihayet gelmilerdi. Otobsten indiler. Kk bir yol zerinde sra sra dizilmi bir ev gurubuna doru yrmeye baladlar. Spenee'in evi, sadan onikinci bina idi. Spenee, arkadan ferahlandrmak ister gibi bir tek cmle sylemekle yetinmiti: Ne iyi ettin de geldin, Robert. Muriel de seni grnce sevinecek. Pek byk deildi evin ii ama, aydnlk ve scakt. Btn gn darda soukta kalm olan Robert, bu scack evin iime girince ba dner gibi olmutu. Kendini zor tuttu. Dmemek iin duvara tutunmak mecburiyetinde kald. Gayri ihtiyari kendisinin imdiye kadar byle bir yuvaya sahip olmam bulunduunu dnd, i ac ile burkuldu. Spenee, onu koridordan yrterek alma odasna gtrd. minenin karsna oturttu. Zorla bir bardak arap ve bir ka biskvi verdi.'Daha soyunmarat bile. Temiz ifadeli ehresinde Shannon'un durumundan endie etmekte olduunu belirten bir hal vard. Bunu Shannon da farketmi ve rahatsz olmutu. Durumunun bilinmesini asla istemiyordu. 337 Spence nihayet .dayanamayp sordu: __ Bir eyin mi var Robert? Hasta msn yoksa? Gen doktor zoraki bir kahkaha savurdu: __ Ama da yaptn ha Spence.. Niin hasta olacakmm?. Turp gibiyim maallah.. Bir iki dakika, Shannon'a bakmyormu gibi yaparak odann iinde dolat. Sonra ona dnd ve: Allahn seversen hi tedirgin olma, Robert, dedi. Kendi evindeymisin gibi rahatna bak.. Muriel de nerdeyse iner imdi.... Spence soyunmak zere gitti. Shannon, arkasna .dayanarak gzlerini yumdu. Btn irade kuvvetini sarfetmesine ramen kendisini zayf hissediyordu. Spence'in gsterdii bu ilgi ve iyilik karsnda yumuamamak iin kendi kendisiyle mthi bir mcadele hli yayordu. arabn bir dikite yarlad. ok gemeden btn vcdu gevemi, bir rahavet kmt zerine.... Oturduu koltuk da o kadar rahatt ki, biraz daha gml-se uyuyabilirdi. Shannon bu vaziyette o,n dakika kadar kalmt. Kafasnn iinde binbir dnce arpyor, sevinleri ve dertleri dnceleri halinde zihnine hcum ederek onu kvrandryordu. Daha iyi olmak, daha mutlu olmak, daha kuvvetli olmak istiyordu. Bir ara, duyduu bir tkrt zerine kafasn kaldrd zaman Mrs. Muriel Spence'i karsnda grd. Gen kadn kapnn nnde durmu, ona bakyordu. Shannon yerinden kprdanacak oldu, fakat kadn, eliyle iaret ederek bunu nledi: ok rica ederim, kalmayn Mr. Shannon, dedi. Yava yava odann: iinde yrd. Fakat surat hi de Shannan,u grnce memnun olmu gibi deildi. Halbuki Spence, Muriel'in onu grnce sevindiini sylemiti Durum hi de yle gstermiyordu. Suratna nzik bir tebessm ilitirmiti sonra333 dan, ama, bunun da sahtelii aikrd. Akas, Shan-non'un geldiine hi de memnun olmamt kadn. Shannon, ehresinin bu haline ramen dikkat etti. Gen kadn yine ok gzel, yine ok cazipti. Eskisi kadar, hatt eskisinden daha fazla.. Yakas ok ak ve vcdunu smsk saran, dapdarack bir elbise giymiti. Elbisenin gs ksm pullarla ilenmiti. Pembe renkteki bu elbisenin iinde olduundan ok daha gen gsteriyordu. Salarn yeni yapm olduu belliydi. Fakat Shannon en ok, bu salarn arasnda krmz krmz kprdaat, k gibi bir eylerin varlna amt. Bunlar neydi acaba? Suratna bir hayli allk ve pudra srm olduu da grlyordu. Dudaklarn kaln bir ruj tabakas ile sslemiti. Bylece dudaklar, daha hararetli, daha ehvan bir manzaraya brnmt.

Gerekten gzel, gzel ne kelime harikulade bir kadnd Muriel. Gittii her yende btn baklar zerine eken, herkesin fslt halinde dedikodusunu yaptklar-bir kadnd. Zavall Spence'in talihsizlii de byle bir gzel kadnla evli olmasmdayd. Zira, onu yannda gren herkes, Spence'in suratnn <o korkun manzara-siyle, kadnn bu mthi gzellii arasnda hi bir irtibat kuramyorlar ~ve kadna, byle irkin bir kocaya dt iin acr gibi yapyorlard. Bir oklar ilerinden bu kadnn kocasn mutlaka aldatmakta olduunu geiliyorlard. Shannon aalam, garip bir duruma dmt. Bir yanda onu davet eden evsahibi, br taraftan gen adamn geliinden hi de memnun kalmad anlalan ev sahibesi.. Tedirgin olmutu Shannon. Mmkn olsa kalkp gidecekti. Dilerinin arasndan fslt gibi kan bir sesle mrldand: Sizi rahatsz ettim galiba.. ok zr dilerim. Kadn, uzanarak masa zerinden ald bir sigaray yapmack tavrlarla yakarken cevap verdi: Yoo, dedi. Biraz sonra Mr. Lomax da gelecek.. 339 Eskiden olduu gibi nz yine bir arada olacaksnz.... Shannon, bu sze cevap vermedi. Kadn da sustu ve bu sessizlik bir sre devam etti. Tuhaf, gergin bir vaziyet hsl olmutu. Muriel'in mutlak memnuniyetsizlii her halinde kendini gsteriyordu. O .da bunu saklamaya hi lzum grmyor, bylece de Shannon'un iine dt mkl durum gitgide daha mklleiyor-du. Neyse ki ok gemeden Spence geldi de, bu havay Shannon unuttu. Gen adam elini yzn ykam, stn deimiti. Fakat Shannon'un en ziyade hayretine giden ey Spence'in elbisesiydi. Evde olduu halde gen adam smokin giymiti. Arkadann hayret dolu baklarn grnce durumu izah mecburiyetinde kald. Bu ekilde giyinmeme her halde pek lzum yok Shannon, biliyorum ama, kusura bakma. Sonra gzlerini karsna doru evirerek hafife gld ve: Muriel byle istiyor da ondan.. Gen adam bu lzumsuz kibarlk taslamnn aleyhindeydi ve karsnn bu isteini alayla karlyordu ama, onu krmamak iin de yerine getiriyordu. Bu belliydi. Fakat kadn hemen ters eda ile kocasnn szn tamamlad: Hayatmz zaten yeknesak. Pek az elenebiliyoruz. Hi deilse kendi evimizde kibarlar gibi bir hayatmz olsun... Dilinde zehir gibi yaralayan bir ey vard. Spence hem yaralanm, hem mahcup olmutu. Yz kzarmt. Fakat aldrmazlktan geldi. Srahi ile sofradaki bardaklara su koymaya balad. Bu ile megulm gibi grnerek karsnn szlerini duymam grnd. Gen kadnn gz sk sk saate kayyordu. Can s-khs bir tavrla kalarn hafife kaldrmt. Shannon, onun Lonrax'ui gecikmesinden ikyeti olduunu 340 tahmin etmiti. Kadn kendini oyalamak iin minenin zerindeki sehpa gibi yerde duran biblo filleri dzeltmeye balamt. Bu da can skntsnn almetleri olarak grnyordu. Spence, karsnn gzlerinin iine, bakyordu. Sana yardm edeyim mi, Hayatm? dedi. Bu mbarek filler de bir trl ayakta duramazlar. Fakat kadn holanmam bir pozla cevap verdi: Bunlar da ss m yani? dedi. yle adamakll gzel bir tek biblomuz bile yok.... Sonra of ekti. Huzursuzluu, cannn sknts her halinden belli oluyordu. Spence hi cevap vermedi. Karsna kzd, fakat ona kar gelemedii, onun, boyunduruu altna girdii belli idi. Fakat Spence'in bu derece aadan almas, ka-rsmn houna gitmek iin bu derece rpnlar iinde bulunmas Shannon's dokunmutu. Gen adam pek periand. Shannon buna zlerek, arkadana acyarak bakt. Fakat onun elinden bir ey gelmezdi ki.... Spence, cann skldn belli etmemeye alyordu ama, tedirginlii zerinden akyordu. nndeki viski kadehini -ki yarya kadar imiti- bir dikite iti ve ikinci bir kadeh doldurdu. Zavall gen adam mthi bir huzursuzluk iinde yzyordu.

Nihayet saat 20 sralarnda bir otomobilin kuvvetli fren sesi duyuldu ve bir iki dakika sonra da Lomax kapdan ieri girdi. Geciktiinden dolay zrler diliyordu. Shannonu tekrar grd iin ok memnun olduunu syledi. zerinde rahat, sakin bir hal vard. Kyafeti de, hareketleri de kusursuzdu, mkemmeldi. Hemen sofraya oturdular. Masaya ular dantelli, beyaz bir rt yaylmt. Bzgl kt abajurlu ve yeil mumlu byk amdanlar yaklmt. Shannon, gayri ihtiyari bu eve eskiden geldii gnleri hatrlad. O zamanlar sofrada basit bir ka yemek bulurdu. Fakat imdi ok deiiklik vard. Masann, zeri donatlm gibiy341 di. Ufak tefek, erez ve emsali yiyeceklerle dolu sofra pek gz alyordu. Fakat pek yenecek eyler deildi bunlar Shannon'a gre. Halbuki onun iin hibir ey farket-mezdi. Bir saat kadar nce karn mthi a olduu halde imdi btn itah kapanm, yemee kar iinde bir tiksinti uyanmt. Onlar sofraya geer gemez bir hizmeti kz kapnn yanna dikilmi, el pene divan durarak beklemeye balamt. Hizmetinin halinden kibarlann hayatlar, yaaylar hakknda hanmefendisinden bir hayli ders alm olduu anlalyordu. Azn bir kan aarak onlar seyredii hakikaten grlecek manzarayd. Arkadalar sofras olmasna ramen yemek boyunca hi de ortalkta scak ve samimi bir hava esmedi. Spence, ald alkoln de tesiriyle bir hayli dnceli olmutu. Lflara pek az karyor, ar ar yemeini yiyordu. Shannon, zaten kendi havasndayd. zntleri, kederleri onu her taraftan sarmt. Bir de arkadann hli zntlerinin tuzu biberi olmutu. Sofrann yegne konukan inam Muriel'di. Spen-ce'in kars ne'e ve heyecan dolu bir sesle mtemadiyen bir eyler anlatyordu. Fakat muhatab hemen hemen sadece Lomax'ti. Galiba da Lomax'i grnce kadnn ne'esi yerine gelmiti. Ba konusu salon dedikodular idi. Btn olaylar ve iyzlerini bilen bir insan tavriy-le kibarlar muhitinin dedikodusunu yapyordu. Bunlar, ilerinde yaayarak renmedii belliydi. Dedikodularnn kaynaklarn gayet yakndan takip ettii salon ve moda mecmualar olduu belli oluyordu. Kadn, her hli ve tavryla kibar snfa mensup bir kadn grnmeye alyordu. nlerindeki yemei bitirip ikinci yemek gelinceye kadarki zaman zarfnda, faslay kibar bir ev sahibesi gayretiyle kapamaya alrken korkun derecede sun'i kibar oluyor, bu da Shan-non'un son derece zddna gidiyordu. Velhasl, tatsz, tuzsuz, acayip bir yemek olmutu bu.... 342 Nihayet Shannon'un ektii ikence sona ermi, yemek bitmiti. Mutfaktan gelen kak, atal sesleri kesilmi, hizmeti kz ortadan kaybolmutu. Mrs. Spence, o zaman ne'eli bir tavrla onlara dnd: imdi nz de alma odasna gein ltfen. Pipolarnz orada iersiniz. Yarm saat sonra salona gelirsiniz. Ben haber veririm size.... de kmak zere kapya doru yrdler. Fakat Mrs. Spance, uh. bir kahkaha atarak Lomax'i kapda evirdi: Sen gitmeden nce u amdanlar sndr bana bakaym.... Lomax geride kald. Shannon'la Spence alma odasna getiler. Ev sahibi hi konumuyor, sadece hareket ediyordu. Ayni skt iinde mineyi kartrd, odunlar dzeltti. Sonra minenin zerinden iki bardak alarak viski ile doldurdu. Kadehlerim ellerine alarak oturdular. Spence, hatrlam gibi tekrar yerinden kalkt. minenin zerindeki paketten bir tane sigara ald. Arkadana ikram etti, kendisi de piposunu dudaklan-mn arasna yerletirdi. Elini cebine att. Kibrit aryordu. Bulamad. Shannon'a sordu: Kibritin zerinde mi Robert?.. Shannon da arand. Her halde paltosunun cebinde kalmt. Bir dakika, dedi. Getireyim..... Paltosu salonda aslyd. Kibriti onun cebindeydi. Dar kt. Salona doru yrrken yemek odasnn kapsnn nne geldii zaman ierde Lomax'la Muriel'i grd. Birden aalad. Zira kadn, Lomax'in kollar arasndayd. Ayakta ve tam

kucak kucaa idiler, iki kolunu adamn boynuna dolamt ve hayran gzlerinin iine bakyordu. Shannon'u artan, hayretten donup brakan yalnz bu vaziyet deildi. Shannon, kadnn yznde derin ve kuvvetli bir tutkunluk ifdesi de grmt. Gen adam bir an orada, yle durdu. Bir ka 343 auura, Kaama erKegm audalUarimn ihtirasla birletiklerini grnce .daha fazla duramad, yrd, geti. Paltosunun cebinden kibriti aldktan sonra da alma odasna, Spence'in yanna dnd. Dnnde yemek odasnn kapsndan bir daha bakmamt. Spence odada dnceli bir tavrla oturuyordu. Sandalyelerden birine oturmutu. ne doru abanm, minedeki odunlarn trdayarak yanmalarn seyrediyordu. Shannon kibritle kendi sigarasn yakt. nce. Sonra da Spence'e piposunu yakmas iin uzatt. Spence, ar ar piposunu yakt. Bir ka nefes ekti. Azna duman geldikten sonra ban kaldrmadan mrldanr gibi konutu. Byle akamlarda Muriel ne'eleniyor. Lomax'm faydas oluyor her halde.... Shannon, sesindeki acl belli etmeden cevap "'erdi: yle her halde.... dedi. Spence, kendi kendisinden ikyetiydi. Arkadana dert yanyordu: ok iine kapank bir insanm ben, ok durgun ve sessizim. Byle olmasa ne iyi olurdu, halbuki.. Karma da bu hlimle yk oluyorum. Onu da kendim gibi karanlk, iine dnk bir insan yapyorum. Ne'eli davranmaya, en olmaya ok gayret ediyorum ama, elimde deil, yapamyorum bir trl. Ya hep susuyorum, ya da azm anca sama sapan eyler konuuyorum. Shannon, onun moralini takviye etmek istedi: Hi kendini zme Neil, dedi. Her ey olacana varr. Zorlamayla da insan karakteri deimez. Bu hlin iin de Allah'a kretmelisin.... Allah'a kretmek mi? Bunu hi yapamyorum ite.. u halime bak. u yzmn haline bak. Keke lp gitseydim de bu gnleri grmeseydim Shannon. O kadar bedbahtm, o kadar bedbahtm ki.... Tam bu srada Lomax girdi ieri. erdeki ileri 344 bitti her halde.. diye iinden geirdi Shannon. O ieri girer girmez Spence sustu. Belli ki, Shannon'la ayni lde, ayni yaknlkta bir arkada olarak dnmyordu Liomax'i. O buna hi aldrmad. Zaten Adrien Lomax neye aldrrd ki dnyada? Ne ona tesir edebilirdi ki? Gamsz, kasavetsiz, vurdum duymaz bir genti o.... Lomax, gayret rahat, pervasz bir tavrla minenin nndeki bir koltua oturdu. Tabakasndan kard sigaray dudaklarna gtrerek yakt ve dumann savurdu. Hemen de zevzeklie balad. Eve gelirken bindii taksinin ofr ile ahbaplk yaptn syledi, onun anlattklarn .nakletmeye balad. Szlerinin arasna kk kk espriler sokuturuyor, tatl bir sohbet havas iinde anlatyordu. Hikye anlatrken zarif ve sempatik tbirler kullanyor, hoa gidiyordu. Spence dahi balangta dnceli bakglar ve dalgn bir tavrla dinlerken, sonralar anlattklarnn havasna girmi, glmseyerek dinlemeye balamt. Aslnda hakikaten glnecek eylerdi anlatt. Fakat Shannon glemiyordu. Kafas meguld ve bu yzden de ehresi askt. Cann skan, kafasn igal eden Lomax'la Muriel'in durumu idi. Shannon, asab mizal bir insan deildi. Sonra Lomax'la Muriel arasndaki konuyu da bilmiyor saylmazd, bunu her an bekliyordu. Bunlara ramen Lomax'a da, Muriel'e de kar iinde byk lde bir kzgnlk uyanmt. Btn mesele, Muriel'in, Spance'in kars olmasndan douyordu. Lomax, phesiz bu mnasebeti her hangi bir evli kadnla kursa idi, ne Shannon, ne de baka her hangi bir arkadann buna bir diyecei olamazd. Fakat Muriel, Spence'in karsyd. Yani Shannon'un bir arkadann kars, hem de sevdii bir arkadann kars idi. Bir kere iin en kt taraf kadnn seviyesizliinde, ahlkszhmdayd. Tutup da kocasnn bir i arkada ile byle bir mnasebet kurmas olur i deildi. 345 Sonra, erkein de, yani Lomax'm. da, bir arkadann karsna gz koymas rezilce bir hareketti. Shannon' bu bakmdan ne kadn, ne de Lomax'i affedemiyordu.

Lomax'm suratna baktka kan beynine sryordu. Arada bir gz, zavall, her eyden habersiz Spen-ce'e taklyor, o zaman daha fena oluyor, yerinden kalkp Lomax'm grtlana sarlmamak iin kendini g zaptediyordu. En sonunda .dayanamad. Lomax'm hi bir ey yokmu gibi byle rahat rahat oturup, hikyeler anlatmas tahamml edebilecei bir ey deildi. Yerinden kalkt. Lomax hl anlatmasna devam ediyordu. Aznn iinde bir iki mazeret kelimesi mrldanarak odadan kt, salona geti. Muriel Spence, bir ayan minenin demirine dayam, dalgn dalgn glmseyerek aynada kendini seyrediyordu. Sevinli, memnun bir hali vard, ii iine smyor gibiydi. Ama, her eye ramen bir huzursuzluk havasn zerinden atamamakta olduu da belli oluyordu. Vicdan bir bask altnda olmalyd. Shannon ieri girince kapy arkasndan kapamt. Kadn, kapnn sesine dnd. Shannon'u grnce ard: Siz miydiniz? tekiler nerdeler? Gelmiyorlar m? Shannon ask bir suratla cevap verdi: alma odasndalar.. Konuuyorlar. Lomax anlatyor, Spence dinliyor. Sohbetleri pek tatl.... Shannon'da bir eyler olduunu sesinin tonundan farketmi ve biraz bozulmutu. Gen adam koltuklardan birine oturduktan sonra kalarn yukar doru kaldrd, gzlerini gen kadnn gzlerine dikti ve gayet ciddi, titremeyen bir sesle yle dedi: Mrs. Spence, dedi, sizinle Lomax'i biraz nce grdm ben.. Kadnn rengi derhal utu. Dudaklar titremeye balad. Hiddetten ve utantan kpkrmz kesilmiti. Shannon'a amur atmaya kalkt hemen: Bizi gzetliyordunuz demek.... 346 Shannon, sesini adamakll sertletirerek cevap verdi: Baz olaylar, hareketler vardr ki, insanlarn seciyelerini ve seviyelerim meydana koyar. Ben bakalarnn hareketleri hakknda bir ey syleyecek deilim. Fakat adam gzetlemek, benim anladm insan seviyenin ok dnunda bir harekettir. Kendimi byle bir eyden iddetle ve derhal tenzih ederim. Ve hemen de ilve edeyim ki, sizi grm tamamen tesadfidir. Bu szler kadnn hiddetini ve yanaklarnn krmzln daha da artrmt. Kadnn dili tutulmu gibiydi. Sulu insanlarn sust yakalanmalarndan sonraki tabii hali MurieFde btn teferruat ile mevcuttu. Kojuamyordu ama, bu konumak istemediinden deildi. Bilakis, konuabilmek iin kendim zorluyor, fakat bir trl azndan konu ile ilgili, istedii gibi bir ey kamyordu. Bunu gren Shannon, ami azarlar gibi devam etti: Hi kimsenin ahlk telkkilerine mdahaleye kendimi yetkili grmyorum. Bu konu da bunun istisnas deildir benim iin. Fakat size sadece u kadarn hatrlatmak isterim. Kocanz benim en iyi arkadamdr. Onun byle bir duruma dm olmasn hi bir zaman arzu etmem. Zira, o dnyann en iyi insandr kanaatindeyim. Sizi, re'sen u veya bu ekilde harekete icbar edecek bir durum ve mevkide de deilim. Bu bakmdan sizden sadece ricada bulunuyorum. Lften onun hislerini, muhitini, mevkiim ve btn bunlarn zerinde de size olan balln dnnz. Shannon'un sert tavrn hafifletmesi, biraz yumuamas kadnn cesaretini arttrmt, stihfafkr bir tavrla cevap verdi: Dnmek yle mi? Onu, yani kocam dnmek., yi, gzel dneyim. Ama beni kim dnecek?.. Birdenbire derin bir nefret duyuyormu da bu yzden tkanyormu gibi bir ruh hli iine srklenerek 347 devam etti: Be yl oldu evleneli. O gnden bu yana benim neler ektiimi biliyor musunuz siz? Neler ektiimi? Shannon, serte bir tavrla, konutu: Lomax'tan evvel mutluydunuz ama, deil mi? Hayatnzda byle glgelenmeler olmuyordu....

 Siz yle dnmekte hakl olabilirsiniz ama, gerek bu deil. Daima ok bedbahtm ben,. Shannon sert bir sesle sordu: O halde Muriel'le niin evlendiniz? Sorabilir miyim ? Gen kadn ban iki yana sallad. Esef ve teessr dolu bir sesle cevap verdi: Neden evlenmiim ha? Neden olacak, aptallmdan., Hislerimle hareket ettim. Btn varlmla bir merhamet bidesi kesilmitim sanki. Ona mthi acyordum. O duruma dt iin nianlm terketmez-sem, herkes beni ne kadar takdir eder, Ne mkemmel kzm Muriel.. der .diye dnmtm. Yani bir gsteri, bir jest uruna feda etmiim kendimi. Benim gibi ok gzel bir kzn byle bir harekette bulunmas etrafa hayranlk uyandracak diye ummutum. Gerekten de yle oldu.... yle oldu ama.... Shannon, gen kadnn, yeryznde yaayan milyon larca kadndan hi de farkl bir insan olmadn gryordu. ok basit dnyordu. Muriel.. Onun bu basit lleri karsnda Shannon hayretten dona kalm bir ekilde duraklad. Fakat stnl hibir ekilde elden brakmaya niyetli deildi. Yklendi: Niin byle dnyorsunuz Mrs. Spence? dedi. Dnyada fena kapli insanlar her halde bir hayli ok. Ama olsun. Her zaman sokaa kmaya, bir umumi yere gitmeye mecbur deilsiniz ya.... Bakyorum, ok irin, ok gzel bir eviniz var. Pek l evinizde oturabilir, mutluluu birbirinizin varlnda bkabilirsiniz. O kadar g bir ey deil ki bu.... 348 Gen kadn, Shannon'un telkine alt romantik ve santimantal havaya girecee hi benzemiyordu. Kafasnn dorusuna gidiyordu. Genellikle kadnlarn dt bu hatda o da srar ediyor grnyordu. Alayl halini tekrar taknarak devam etti: irin, gzel bir ev.... ehrin kenarnda kulbe gibi bir ev bu Mr. Shannon. Ben de gencim, ben de gzelim. Benim de iimde her gn dnyalar kuruluyor, dnyalar yklyor. Dnyaya bir daha gelmeyeceiz ki.. Hayattan beklediim bu mu benim? Bu dar, bu skc ereve mi? Bktm usandm ve hayattan.. Evet, kelimenin tam manasiyle durumum bu.. Bktm usandm. Her gece u drt duvar arasnda oturmaktan neredeyse patlayacam. Nianlandmz srada parlak mitleri vard. Mtehasss bir doktor olmay dnyordu. Fakat sonra.. Artk onun doktorluk yapabileceini sanyor musunuz siz? Bir keresinde, u sokan alt bandaki bir evde, kk bir kz ocuu hastalanmt da, armlard onu.. Yatan zerine eilir eilmez hasta ocuk az kalsn korkudan lyormu. Onun iin hi bir istikbal midi yok artk. Laboratuarlarda rgat gibi almaktan gayri hi bir i yapamaz o artk. Maalesef realite bu.. Shannon, bu mtalaaya kar geldi: yi ya, dedi, asl siz de bunun iin ona iyi muamele etmelisiniz onu ho tutmaya almalsnz ya.... Birden kkredi kadn: Aman.. Susun., dedi. Susun rica ederim. Siz toy idealistler hep bylesinizdir zaten. Banz hep bulutlarda dolarsnz. Bir takm ham hayaller peinde koarsnz, etrafnzdakileri de o konuda yannzda tutmak istersiniz. Olmaz byle ey. Ben onun uruna ne yapa-bilirsem hepsini de yapm durumdaym. Tbiri caizse sam sprge ettim. Bir dediini iki etmedim. Her eyine katlandm. Fakat, artk yeter!.. Reel piirmek-tea, orba stmaktan, onun yatanda arzularna iste349 meye istemeye ram olmaktan, usandm, yoruldum artk.... Be senem byle gme gitti. Hayatmn en gzel an bu ekilde heba edemem. Etmeyeceim.... Sizi seviyor ama, hem de nasl seviyor, her halde biliyorsunuz.. Bir aile yuvas iin ok mhim bir ey bu.. Sizin de bu nimeti tepmeye kalkmayacanz tahmin etmek istiyorum. Kadnn tepesi atmt. Shannon'un suratna tokat atar gibi bir tavr taknarak gzlerini fkeden dnm bir halde gzlerine dikti. Shannon korkmutu. Kadnda ha, bard, ha ba-raeak bir hal vard. Bir feryat koparr sonra da Shan-non'un kendisine saldrmaya kalktn

syleyebilirdi. Baya endielenmiti gen doktor. Fakat, hayret hay-krmamt kadn. Bilkis tamamen sknet bulmu gibi bir tavr taknarak ban mineye doru evirmi, atei seyretmeye balamt. Salonda byk bir sessizlik hkm sryordu. Bu iki dakika kadar byle devam etti. minedeki atein czrtsndan ve ar ar ileyen duvar saatinin, kurulma bir oyuncak bebein kalp atlarn hatrlatan tik-tak'larndan baka hi bir ses duyulamad. Nihayet, yava yava tekrar Shannon'a dnd. Yzn de samimi, sakin ve yalvaran bir ifde peyda olmutu. Muti ve yumuak bir sesle konumaya balad. Shannon'a hitabnda da o gne kadar hi grlmemi bir ekilde sami-milemiti. Diyordu ki: Bana bak Robert, dinle beni..,. Bu senin yaptna bir bardak suda frtna karmak derler. Hi yoktan mesele yaratyorsun. Adrian Lomax'la aramda nem-Si bir ballk yok. Durumumuz kk ve basit bir gnl elencesinden baka bir ey deil. Onu hi bir zaman sevmi deilim. Tahmin ederim ki, o da beni sevmiyor. Sadece birbirimize kar, pek ok genlerde grlebilen cinsten, bir flrt havamz var. Emin ol, bundan kimseye zarar gelmez. Hatt yemin dahi edebilirim .350 byle n comaya ihtiya hisdW %T "* gin houna gitmek, b?Sek^mf ***** ki, bir an : olmak her kadmm g^^f fttdajl ** in' kendsini beendii^ hft^T R T" "' br ****** as gibi bir eyi. BenS ln ^ bak^ ^a bert. Tamamen bu.. durumum da aynen bu RO yle mi dersin? inan ki, tamamen vi ^ a rica ediyorum ^ n' Send bir para gzlerinden bunu kadn kolun, tut ^lmseyerek devti hakti. Bu szlerde dahi s tutmak iin ' gerekten ek iyi Neil'e bir tek keda, orada olarak birden ayaf a etme" mnsi2lltma kaani Allahasmarla2i,n istedi: gibi bir 35] Saat 10 da tren var. Karmayaym onu. Sonra ok ge kalrm. Spence'e de, Lomax'a da veda etti. Ellerini skarak odadan kt. Fakat Spence peim brakmamt. Holde paltosunu giymesine yardm ettikten baka kapya kadar da geldi. Bu ani giditen armt da.. Kapda kolunu Shannon'un omuzuna att: ok erken kalktn Robert, dedi. Biraz daha oturabilirdin hi deilse.... Biraz durdu. Syleyip sylememek arasnda tereddt ettii bir ey vard.. Fakat sylemeye karar verdi: Hatt bizde bir ka gn misafir kalmam isteyecektim senden, dedi. Bir skntn, meselen olmasn ihtimalini dndm.Shannon hayret etmiti: Ne sknts Spence? Ne meselesinden bahsediyorsun? Arkada kafasn ne edi. Bilmemesi lzm gelen bir eyi renmi de bunun mahcubiyeti iinde imi gibiydi: iinden ayrldm biliyorum Robert.. Geen hafta Dalnaire'e telefon etmitim. Sylediler. Muhakkak ki ok licenap bir kalbi vard Spence'in. iyilikle, dostlukla, arkadalkla arpyordu bu kalp. Bu hava iinde, kelimeler azndan glkle kyordu: Sana yardmm dokunmasn isterim. Biliyorum, ne burada, ne de yeryznn dier her hangi bir kesinde bir yaknn yok. Kimin kapsn

alabilirsin? Hem ben buradaym ite., iyi, kt bir dzenim var, devam edip gidiyor. Bizde kalabilirsin, ilerini yoluna koyduktan sonra da ona gre hareket edersin. Shannon, armt. Hem durumunun duyulmas, hem de arkadann bu insanca jesti ummad bir ey almamakla beraber onu armt. Ne syleyeceini bilemiyordu. Nihayet glkle: Sa ol, ok teekkr ederim ilgine Spence.. ok 352 teekkr ederim, diyebildi, iine dt ruh hli daha farria konumasna imkn vermemiti. abucak arkada* . fjmn el'ni skt. Merdivenlerden aa koa koa inei'ek sokaa, gecenin slak karanlna kart. Btn yol boyunca kendini toparlamaya alt. inde byk straplar duyuyor, kvranyordu. Hayatn, msaalarm ne .derece zalim olduunu dndke her eye lanetler savurmaktan kendini alakoyamyordu. zerine yeniden bir bezginlik kmt. Gecec'a ses-sialii, kendi yalnzl ve kimsesizlii her an daha fazla koyuyordu. Bu mcadelenin nasl so,na ereceini bilemedii, tahmin edemedii iin de kederi endieleri onu boacak raddelere geliyordu. Otelin kapsndan ieri girdii vakit saat geceyar-sma yaklayordu. Ortalarda kimse grnmyordu. O, yatozhm her gece daha fec ekilde hissettii odasna kmak zere iken gz mektup rafna takld. Oraya bakmas artk allm bir hareket haline gelmiti de gz onun iin taklmt. Yoksa mektuplardan adamakll midini keseli bir hayli olmutu. Fakat o ne? Kendisine ait gzde bir mektup duruyordu. Yine inanmad. Her halde baka birinindir de, yanllkla benim gzme koymulardr. diye dnd. Fakat mektubu eline ald zaman yanldn anlad. Mektup kendineydi ve Prof. Challis'ten geliyordu. Hemen orada zarf yrtt. Bir ka satrdan ibaret mektubu bir rpda okudu. Profesr yle diyordu: Azizim Shannon, Maalesef olmad. ok uratm, ok srar ettim .ama, Aratrma Dairesinden, deneylerin iin tahsisat koparmaya muvaffak olamadm. Zannedersem, bu konuda, ilerisi iin de bir mit mevcut deil.. Bununla beraber senin meselenin, meselenle ilgili ihtiyalarnn daima hatrmda olduunu bilmeni isterim. Bu arada, sadece kk bir eyi halledebildim. Deneyler srasnda kullanmakta olduun lt ve edevat koyabilecein 353 bir yer buldum. St. Andrews sokandaki Eczaclar Derneinde sana bir oda verecekler. Cesaretini kaybetme Shannon. Ben daima meselelerinin zerindeyim. Gelime elde edebildiim zamanlar sana bilgi vereceim. Mektubu okuyunca aresizlikten, mitsizlikten alayacak gibi olmutu Shannon. Gzyalarn zaptedebil-mek iin dilerim skt ve koar admlarla odasna kotu. n Nakavt olmu bir boksr gibiydi Shannon sabah uyannca.. Bir ara kendine gelir gibi olup da yerden kalkmak isteyen nakavt olmu boksrler gibi.. Glkle yatandan kabildi. Zoraki bir gayretle giyinebildi. Oradan da pek mitli deildi ama, yine de Eczaclar Derneine gitti. Wellgate civarnda idi dernek.. Eczaclk Okulunun mtemiltndan eski ve harap bir binayd buras.. Eczaclk konusunda ehliyetname alacak olan renciler burada ders grrlerdi. niversite seviyesinden aa bir yerdi buras.. Kapdaki mracaat memurunun geleceinden haberi varm. Shannon ismini syleyince onu ieri ald. Birinci katta bir odaya gtrd. Tavan alak, bir hayli karanlk, dar fakat boyu uzunca bir odayd. Bir masa, mein kapl byke bir divan ve bir cam mahfaza iindeki hassas bir terazi oday sslyordu. Bir rafn zerinde de sra sra deney tpleri duruyordu. ki raf dolusu da basit kimyev maddeler vard. Hlsa, tam korktuu gibi bir yerdi buras.. Tam bir kimya rencisine mahsus bir oda.... Gen doktor, aratran baklarla etraf incelerken, bir taraftan da, tetkikleri iin gerekecek tehizatn bir ksmn da uvd^u L^mia etmenin mmkn olup olamayacana anlamaya alyordu. Buras, onun iin sade letlerinin

konulaca bir oda olmaktan ileri geebilirdi. Geceli gndzl devam edecek hummal bir alma ile burada bir eyler yapmak pek l kaabil 3C4 olabilecekti her halde. Fakat tek basma idi. Yardmcs yoktu ve daha mhimi paraszd. Bu artlar altnda da iin umduu sr'atle ilerleyemeyeceinden, pek yava gideceinden phesi olmamak gerekti. Sa solu iyice gzden geirdikten sonra dar kt. Mracaat memuru vastasiyle bulduu bir kapcya bir ilin verdi, otele gnderdi. Adamn eline bir de pu-supla sktrmt oteldekiler eyalar versinler diye. Onlar bir arabaya koyarak buraya getirecekti adam. Otelde daha ne kadar zaman kalabileceini bilmiyordu. lm aratrma ve deneylerine burada devam edebilmek iin imknlar yoklamasnn doru olup olmayaca hususunda henz bir karar vermemiti. Bunu dnecek ve elbette bir neticeye varacakt. Ama vakit henz erkendi. Bir kere eyalar gelsin, yerlesin, ondan sonra onu dnrd. Shannon, bylece, Prof. Challis'in sayesinde, hi deilse eyalar saklayabilecei bir at alt temin etmi oluyordu. Bu da yine bir eydi. Kapcy yolladktan sonra kendisi de dernek binasndan kt. Sarmaklarla rtl kapnn altndan geerken, Prof. Challis'e kar biraz krgn olduunu hissetti, iinde ac bir eyler vard. Adamcazn, ii ile tam ilgilenmemi olabileceini tahmin ediyordu. Fakat sonra dnd. Prof. Challis'in isteyerek onun bir iini halletmesine imkn olamayaca sonucuna vard. Byle bir insann, onun baarszln arzu edebileceine inanmak sadece safdillik olurdu, lk dncesinden dolay Prof. Challis hesabna kendi kendine zld, utand. Onu ok seven, ana ok emek vermi olan hocas hakknda byle dnmesi yakk almyordu. Yolda kafas hep bu dncelerle doluydu. Nihayet neticeye varnca rahatlad. Zihnen de olsa hocas hakknda dnd kt eyleri yine zihnen bertaraf edince rahatlad. Trongate meydanna gelmiti. ehrin fakir bir sem355 tiydi buras. ok ilek saylabilecek . kk caddenin ald kalabalk bir meydand. Etrafta irili ufakl ok sayda dkkn ve maaza, yksek i hanlar ve apartmanlar vard. Rhtm tarafndan dolu gelen btn kamyonlar devaml bir sel halinde, asker konvoylar gibi birbiri ardndan buradan geerlerdi. Esld yukar yoldan gelen tramvaylar ve otobsler de bu meydan istil ederler, bylece mthi bir trafik yk devaml surette bu meydann srtnda olurdu. Shannon, tam meydana kmak zereydi. Keyi dnerken birden irkildi. Son derece dalgn olmasna ramen birdenbire durdu. Felketleri insanoluna o-cede ilham eden o malum igd, o mthi nsezi idi onu birdenbire olduu yere aklm gibi mhlayan. Her ey bir iki dakika iinde ve bandan sonuna kadar Shatnon'un gzleri nnde cereyan ediverdi. 13-14 yanda bir kzcazd. zerindeki nlkten-koltuunun altndaki antadan bir mektepli kz olduu belliydi. Kar kaldrmda duruyordu. Yannda bir arkada vard. Arada bir onunla bir iki kelime konuuyor ve bakalariyle de karya gemek iin vasta selinin arasndan msait bir n yakalamaya alyordu. Bir aralk yolun aldna, msaitletiine kanaat getirmi olacakt, arkadana veda makamnda elini sallad ve caddeye indi. ocuun bir iki adm atmasiyle birlikte de eski Yukar Yol'dan mthi hzla giden bir kamyon belirdi. ok dikkatli davranan ocuk kamyonu tam vaktinde grmt. Tertibatn alabilir, geri gelmek suretiyle kendisini ayarlayabilecek mevkideydi. Nitekim ayarlad da. Kamyonun tehlike blgesinden syrlmt Fakat tam bu srada, yine ok sr'atle seyreden bir baka kamyon aksi istikametten skn etti. ki kamyon arasndaki mesafe gz ap kapayncaya kadar ki dar bir zaman aralnda kapanvermiti. Shannon'la birlikte bir ka kii daha durumu grmler, barmaya balamlard. Talebe kzcaz da kapana sktm 356 kurtulu olmadn anlamt. Bu defa, gznde byyen n tarafndaki kamyondu. Son bir mitle ondan kurtulmak istedi. Arkadakini artk hesap dna karmt. Bir adam geri att. Gznn grdnden syrlmt. Fakat arkadakinden syrlmasna zaten imkn yoktu. Kurtulu iin bir anda drt be metre birden

havaya srayabilmekten baka aresi kalmamt. Ve bu imknszd. Fakat tam o srada da aya kayd, slak asfaltn zerine boylu boyunca serildi. Koltuunun altndan frlayan antas alm, kitaplar, defterleri, kalemleri etrafa salmt. Birden sert bir fren duyulmu, fakat kamyon hzn almcaya kadar olanlar olmutu. Kk kzn zayf haneresinden korku dolu tiz bir lk ykselmi, hurda demir ykl kamyonun bir tekerlei gcrtlar kararak zerinden gemiti. Etraftan byk bir kalabalk feryatlar, haykrlar arasnda kzn bulunduu yere doru komaya balamt. Kazazadenin etrafm hemen sardlar. Shannon da kendisini tutamamt. Doktor olduunu, her frsatta cakal tavrlarla etrafa duyurmaktan holanan bir insan deildi ama, bu defa vazife n gelip atmt. Seri hareketlerle kalabal yara yara ilerledi. Kzn ba ucuna meldi. Zavall ocuun yz gz amur iindeydi ama, benzinin l gibi sapsar kesildii yine de farke-diliyordu. Vcdu tamamen hareketsizdi.^ Hi kprdamadan yatyor, hafif hafif inliyordu. Bir polis kzn ban hafife kaldrarak kolunu yastk gibi altna koymutu. Afallam baklarla ne yapacan arm bir haMe bir kzn yzaine, bir kalabala bakyordu. Hepsi de iyi niyetlerle sylenen tavsiyeler iinden bir kar-yol bulmaya alyordu. Tabii her kafadan bir ses kyordu. Bunlar arasnda bir ses polisin ehresindeki tedirgin ve tell ifdeyi bir anda yok edivermiti. Bu Shannon'un sesiydi: Sedye gibi bir ey uydurup kz kenarda re kaldralm. Ben doktorum.... 357 Polisin fkeden, aknlktan kpkrmz kesilmi yz birdenbire sakinlemiti. Halk arasnda da hemen, bu- kaynama oldu. Yardm arzusu iinde bir eyler yapmak isteyen bu insanlardan bir kann elleri kazay yapan kamyonun zerine uzand ve byk bir tahtay kzn yanna getirdi. Onu bir sedye gibi kullanarak, yava yava hareketlerle kz onun zerine yatrdlar. Kaldrm zerindeki dkknlar arasnda bulunan kk bir muayenehaneye gtrdler. Kanapelerden birinin zerine kz boylu boyunca braktlar. Arkalarndan da byk bir merakl topluluu kk muayenehanenin iini doldurmutu. Bu srada polis hemen telefona koarak bir shhi imdat otomobili istemiti. Fakat o gelene kadar bir eyler yapmak da gerekiyordu. Bir ka dakika sonra polis nefes nefese koarak Shannon'un yanna geldi. ardm otomobili. Gnderiyorlar ama, bu hengmede 10-15 dakikadan evvel buraya ulaabileceini hi zannetmiyorum. Shannon, hemen vaziyete el koydu: ok rica ediyorum, dedi, u kalabalk ltfen ve fakat hemen dalsn buradan. Polis kalabal datmaya savarken Shannon da eilip, ocuun yrtlm ve kan iinde kalm buluzu-lun ,nn at. Kzn iindeki kombinezon da yrtlmt. O da bir tarafa kayd. Kzn zayf, dmdz gs meydana kmt. Durumu hi de parlak grnmyordu. Sol kolu omuz bandan krlmt. Bir et paras gibi sarkyordu. Fakat iin kts koltuk altnda byk bir mor leke peyda olmutu ve leke gitgide byyor, iliyordu. Shannon, parmaklan ile kzn nabzn tuttu. Endie ile yzne bakt. ocukcazn benzi imdi ta-mamiyle bembeyaz olmu, kire rengi almt. Yuvala-nndan frlam olan gzleri de yukarda, sabit bir noktaya bakyordu. Kazazedenin durumu bir hayli ciddi, idi. 358 Polis kalabal datm, teKrar uaanuu ^ j____ gelmiti. Muayeneha,nenin, srtna ksa, beyaz bir ceket geirmi olan ktibi de ndi yanlarndayd. Shannon: Kimin bu muayenehane? diye sordu. Doktor Mathers'in efendim. Ama kendisi maalesef burada yok.... Gzlerini bir iki dakika kzn zerinde gezdiren polis de mtalaasn, syledi. Kzcazla durumu pek parlak grnmyor, dedi. j < ShaiMion, heijnen kzn zerine eildi. Kolundaki o, nabz gibi atan ilie gzn dikmiti. Zihninden hemen neticeye varmt. Muhakkak kzn boyun daman kopmutu. ok itan geliyordu. Hemen bir mdahale olmazsa shhi imdat otomobili onu gidecei yere gtran-ceye kadar i iten oktan gemi olabilirdi. Bu kan kaybna kim olsaldayanamaz, lrd.

Gen doktor/ vakit kaybetmenin sras olmadn dnd. TereddiMe kafiyen mahal yoktu. Derhal gereken yaplmalyd, l Odadakere bi bir ey sylemeden kzn zerinde yatt kanapeyi pencerenin nne ekti. Etrafna bir gz att. Grmt. Hemen kk ecza ve let dolabna gitti. Kapan aarak iinden bir neter iki kska, bir mstar da diki kirii ald. Sonra eteri arad. ieyi alt gzde buldu. Kk bir para gazl beze ieden iki damla eter damlatt. Kzn burnuna koydu. Yavrucuk, bi iki rpndktan sonra tamamen hareketsiz kald, baylmt. Shannon hemen operasyona giriebilirdi. '.' Uyuturma Ameliyesi iin vakit yoktu. Zaten kz baygnd. Bir fy hissetmesine imka yoktu. O alncaya kadar di Shannon ameliyat tamamlam olurdu. Ellerine henjen bir miktar yodin dkt. Posle, doktorun ktibi rzlerini ona dikmiler, hayret dolu baklarla szyorlard. Eikte de merakl topluluundan 359 arta kalan bir ka kii durmu, yle bakyordu. Hi kimse konumuyordu. Herkes birdenbire susmu, pr dikkat doktoru seyre balamt. Gen doktor, hi. kimsenin farknda deilmi gibi neteri eline ald. Mor ilii deldi. Birdenbire delikten bol kan fkr,d. Shannon, yaraya dikkatle bakt. Patlayan damarn azn grd. Hemen kskac eline ald, daman aznn biraz gerisinden tuttu ve soukkanl bir tavrla damarn azn dikmeye balad. Operasyon ok rahat olmu, 4-5/dakika iinde de bitmiti. Shannon, -dikii bitirdikten sostaa kzn burnundaki eterli bez parasn ald. Damar/kskatan kurtararak ameliyat yerini ilalad ve sard. ' Hemen kzm nabzna el att. Oh L Rahatlamt, Kzn nabz imdiden adamakll kuvvbtle atmaya balam, .nefesi de dzelmiti. Kanepenin ayak ucunda gri renkli! kaba bir battaniye vard. Onu alarak kzn stne rtt. Hastahanede ocua belki kan verirler, damara tuziu su zerkederler-di ama, asl derhal yerine getirilmesi gereken cil tedbir alnm, kzn hayat kurtarlmt. Gen doktor, kendi kendine konuur gibi mrldand: t yi olacak, dedi. Tehlikeyi atlatt. Yannda bulunan polis memnun we mteekkir bir tavrla derin, rahat bir nefes ald. Kapnn nnde bekleenler arasnda da takdir dolu fsltlar dolat. Shannon bunlara aldrmad bile. Vazifesini! yapm, kzn hayatn kurtarmt ya, bu ona yeter Ae artard.. Tam o srada kapda bir hafif grlt oldu. Shannon arkasna dnd, bakt. Kvrck kal, ksa boylu, tknaz bir adam vard karsnda. Adamn yz kzgnlktan pancar gibi olmu, fkeli fkeli Shannon'a bakyordu. Sanki dman idi gen adam <lnun. Shannon'un sinirine gitmiti adam. Hemen tersledi: Burada hi kimse kalmayacak jlememi miydim ben? Ne dikilmi duruyorsunuz yle karamda? 360 Adam da sert bir tavrla cevap verdi: Peki yleyse kn dar.. Shannon da ayni kzgnlkla cevap verdi: Siz kn dar.. Niye kacakmm? Dadan gelip badakini mi kovuyorsunuz? Buras benim muayenehanem.... Gen doktor o zaman anlamt. Karsndaki Doktor Mathers'in tastamam kendisi idi. Aralarnda bir ngar kmak zereydi ki, shhi imdat arabasnn gelii bunu nledi. Ortalk birdenbire karmt. Kk hastay dikkatle alp otomobile naklettiler. Sonra polis zabt tuttuu ve notlar ald defteri dikkatle kapad, Shannon'un nnde hrmetkar bir tavrla eilerek elini skt, kt. Doktorun ktibi de biraz sonra gidince ikisi yamz kaldlar. Odadaki kalabalkla, sokaktaki kalabalk da dalm, hayat normale avdet etmirti. Dr. Mathers kzgn bir tavrla Sha,n,non'a bakt: Cretkrlnzn bu derecesini anlayamyorum, dedi. Hem benim muayenehaneme geleceksiniz, her taraf kan revam iinde brakacaksnz, ondan sonra da bana hakarete kalkacaksnz. Hem de bu ite be kuruluk menfaatim olmad halde.... Shannon, gmleinin kvrk kollarn indirdikten sonra ceketini giyerken adama sert bir bak daha att ve yle dedi: Merak etmeyin, dedi, param olunca size 10 altn gnderirim.

Dr. Mathers bu lfa pek fena kzmt ama, bir cevap da veremedi. Sadece sa elini azna gtrerek baparmann trnan yemeye balad. Shannoa'un hakaretini hazmetmeye alyor gibiydi. Gen doktor dikkat etti. Adamn btn trnaklan krpkt. Hepsini yiyordu demek. Birden konuyu deitirdi: isminiz ne sizin? Umursamaz bir tavrla cevap verdi: Shannon.... Robert Shannon.... 361 Aflamn arkasndaki duvarda ereve iinde bir diploma aslyd. Bu bir diploma deil, daha dorusu bir hey'et tarafndan verilmi bir tabiplik ruhsatnamesi idi. Shannon gzn duvara dikip ona bakt. stihfafla dudak bkt. Bu, doktorluk iin verilebilen ruhsatlarn en dk dereceli olanyd. Shannon Mr. Mathers'e bunu im ederek: Evet, dedi, doktorum.. Siz de mi doktorsunuz? Adam bu cevaptan biraz bozuldu, hafife kusard. Hemen mukabil taarruza gemeye kalkt. Shaanan'un yalan sylediini, onun doktor olmadn isbat gayretine dt. Hemen geriye dnerek masa zerinde duran Tp Almana m ald. Btn hareketlerinde grlen o hiddet ve iddet havasndan kurtulamadan tell bir tavrla sayfalarm evirmeye balad. Bir taraftan da syleniyordu: Shannon, ha? Robert Shannon'mu.. Bakalm imdi anlarz.... Nihayet buldu. Parma ile zerini bastrd. Fakat bir ka saniye sonra surat tamamen deiti. Shannon'un isminin yannda ald unvanlar ve mkfatlar grnce bir baka eit kzard. Almana kapayp yerine koyduktan sonra dner sandalyasna oturdu. Geldi geleli balndan kmam olan melon yapkasn geriye doru itti ve Sharxnon'a bakmaya balad, iki dakika evvelki bak ile bu bak arasnda dalar kadar fark vard. niversitede misiniz? diye sordu. Shannon'un cevab ksa oldu: Hayr.... Hi bir yerde.... Adam duralad. Shannon'un doru ve kesin konu^ an bir gen olduunu anlamt. Biraz da onunla ahr baphk istiyordu. Beni tanyorsunuz tabii, deil mi? Hayr.... Tanmyorum. Dr. Mathers bir daha bozulmutu. Kzgn bir tavrla 362 srar etti: ismimi bilmiyor musunuz? mrmde duymadm. Adam Allah Allah der gibilerden kafasn bir salladktan sonra: Duymu olacaksnz, dedi. James Mathers ismim. Winton'un en byk doktoru benim. Aylk kazancm bin sterlindir. Doktorlarn' kazan rekoru bendedir. Biraz durduktan sonra dilerim biler gibi azn gerdi: ehirdeki dier doktorlar onun iin hep di bilerler bana. Halk beni ok sevdii, ok tuttuu iin. Tabu hazakat ve itimat meselesi, deil mi efendim? Shannon, kahve dcnn hnk deyicisi deildi. Bu pana canls adam tasdik etmeye de herhalde mecbur deildi. Hi sesini karmad. Adam gzlerini Shannon'dan ayrmadan cebinden bir tabaka kard, iinden bir tutam ttnle sigara kd ald, gayet usta bir davranla bir sigara sard. Onu azametli bir tavrla dudaklar arasna yerletirerek yakt. Kendine yle pozlar veriyor, yle tavrlar takmyordu ki, amamak, byle mnevver bir insann byle hallere dmesine hayret etmemek mmkn olmuyordu. st ba temizdi ama, kyafetinde anormal bir titizlik gze arpyordu. Resm bir toplantya gidiyormu gibi giyinmiti adam. Ayanda reye bir pantolon, srtm-da ksa bir siyah ceket, boynunda devrik, kolas ok sert ve parlak bir yaka, siyah bir kravat vard. Kravatna elmas bir ine takmt. Halinin bir tek kusurlu taraf vard. Sakal tra olmamt. Bu yzden enesi simsiyaht! Durdu, durdu ve damdan .der gibi birdenbire sordu: Demek issizsiniz? Bir an durduktan sonra ilve etti: Sebep ne? iki mi? Kadn m? Shannon sert bir tavrla cevap verdi:

363 ikisi de, dedi. Ayrca morfinmanm da.... Adam cevaba kzmt ama, sesini karmad. Birka saniye ylece durdu. Sonra sert bir hareketle yerinde doruldu: Benimle ahr msm? dedi. , haftada gece. Daha ziyade cerrah konular ve gece nbetlerinden ibaret. Ben ok yoruldum. Biraz dinlenmeye ihtiyacm var. ok altm. Bu meslek beni ldrecek. Biraz durdu ve: Bir yardmc ok lzm bana. Teklifimi kabul eder misin? Shannon armt: Ne vereceksiniz? diye sordu. Haftada altn.... Gen doktor bir an dnd. Hi de fena bir teklif deildi bu.. Bilkis gayet iyiydi de.. Ne kadar zamandr issizdi de.. Kimya gibi gelecekti bu i ona. Zira alktan, sefaletten nerdeyse mahvolacakt. Birka gne kadar otelin durumu da tehlikeye debilecek, tamamen a ve akta kalacakt, iyisi mi bunu kabul etmeliydi. Hem o Etbba Odasna tekrar mracate mecbur kalmayacak, o suratsz kayt memurunu bir daha grmek eziyetine katlanmayacakt. Eczaclar Derneindeki ileri de yola koyarsa ilm incelemelerine orada devam imknn bulacak, bylece hayat yine dzene girecekti. Kararn vermiti. Kabul ediyorum, dedi. Dr. Mathers baya sevinmiti: Mkemmel, diye cevap verdi. Bugn hemen vazifeye halyorsunuz. Akam zeri saat tam 6 da burada olun. Yalnz, size pein pein haber vereyim. Bundan evvel de birka yardmc denedim. Hi biri beni memnun edemedi. Tez elden def olup gittiler. Sizin de ayn akbete duar olmanz istemem. ikazlarnza teekkr ederim. Fakat hi merak etmemeniz gerektiini de belirtmek isterim. 364 Shannon kapya doru yrd. kp gitmek zereydi. Adam srtarak arkasndan seslendi: Bir dakika, dedi. Bir miktar avansa ihtiyacnz var zannederim. Elini pantolununun arka cebin att. Adamakll ikin bir mein czdan kard, iindeki paralar arasm-dan birer banknotluk 5 sterlin ve silin ald, Shannan'a uzatt. Gen yana ramen hayatta epey dersler almt. Hi sesini kamadan paralar ald. Alrken de onun kadar dikkatle, teker teker sayd. Cebine koydu. m Shannon, o akam saat 6 da vazifesi bana geldi. Ondan sonra haftann gecesi Trongate Meydanndaki bu kk muayenehanede almalarna devam etti. Saat 6 .da muayenehaneye geldii zaman, her zaman, bekleme odasn kapya kadar tklm tklm dolu buluyordu. Fakir olduklar anlalan kadnlar, yrtk elbiseli-ocuklar, doklarda alan iilerden mrekkep kalabalk bir hasta grubu her akam onu bekliyordu. Shannon, srtna beyaz gmlei hemen geiriyor, ondan sonra da gecenin 23 ne kadar sren yorucu bir alma balyordu. Hepsi bu kadarla bitmiyordu. Geceyansna doru ktip Thompson muayenehaneyi kapatrken Shamon'un eline, evlerine acele gidilmesi gereken bir iki hasta adresi daha veriyordu. Bylece de mesai ou akam gece-yarsn geiyordu. Aslnda ar ve g bir iti bu.. Mr. Mathers, iinin ok olduunu sylerken mbala etmemiti demek. O civardaki fakir halk arasnda olaanst bir hreti vard Mathers'in. Sert ifadeli ehreye sahip bir insan olmas an,a byk bir .nfuz ve itibar salamt. Tedavi usulleri de, ehresi gibi, sert ve zorlayc, can actcyd. Hastalklar tehiste son derece byk bir kaabiliyeti vard. Hastalanna tehisini ve neticeyi aka sylemekten de hi bir zaman ekinmiyordu. Konuurken, dilinde gze 365 arpan o yayvan, yerli ivesi de halkn ana ilgi gstermesinde bir hayli rol oynuyordu. iine, hastalanma son derece dknd, iten ylmaz, yorulmaz, atm diine takarak hep alr, alrd. Hastalar ile konumak, sohbet havas iinde onlarla gevezelik etmekten holanrd. Bundan hastalar da ok zevk alrlard.

Reeteleri de korkuntu. Her hastalk iin illarn daima azmi dozunu kullanrd. Bu sayede hastalklarn en ksa zamanda silkip atan hastalar, iin srrm anlamlar gibi kafalarn sallarlar, bilgi bilgi Bu bizim doktorun illarnda mutlaka bir keramet var.. derler memnuniyetlerini ifde ederlerdi. Boy fkaras oluuna ok zlyordu Mathers. Buna btn ksa boylularda olduu gibi mthi bir kendini beenme hastal vard. Halk arasndaki hret ve itibarndan, bu sebeple, son derece haz duyard. Muhitindeki doktorlarn beceremedikleri ileri baarmaktan ald zevk sonsuz olurdu. Sonra da bunu gider, her tarafta b-Mirlene bbrlene anlatr, onlar aas bir kere daha mat ettiini belirterek ks ks gler, kabiliyetleriyle alay ederdi. Shannon'a, hastalar nasl kendisine baladn, onlar tarafndan aranan ve sevilen bir insan haline nasl geldiini bir defasnda uzun uzun anlatmt. i ok basit, demiti. Bir kere onlardan para almadm myd, artk dnya yklsa senden iyisi yoktur. Bu fakir insanlar ok abuk balanr, ok abuk severler. Br kere de sevdiler mi, ondan sonra iin itir.... Dr. Mathers'in masasnn bir gznde sun deriden bir anta vard. Evvelce ameliyat aletlerinin konulduu bu antaya, imdi hastalarn dedikleri vizite cretleri konuluyordu. Muayene ve tedavi saatlerinin sonlarna doru, bu anta, her akam adamakll ikinleirdi. Shannon'un vazifeye ilk balad geceydi. Muayene saatinin sonunda birdenbire Dr. Mathers ieri girmiti. Para antasn eline alm, ahkan bir tavrla yle bir 366 tartmt elinde. Sonra gen adamn yzne bakm, fakat hi bir ey sylememiti. Belli etmemek istemiti ama, Shannon anlamt Dr. Mathers bu ilk mesaiden ok memnun kalmt. ikinci haftann banda idi. Pazartesi gn Dr. Mathers muayenehaneye geldii zaman Shannon elini cebine atarak bir sterlin karm ve doktora uzatmt. Aln, Dr. Mathers, bu sizin.... Doktorun sert sert suratna baktm grnce de ilve etmiti: Hani kamyon kazasnda yaralanan ocuk var ya, onun babas geldi bugn.. ok mteekkir kalm. ocuk da sr'atle iyileiyormu. Giderken de zorla bu paray verdi. ok srar ettim almamak iin ama, brakt gitti. Dr. Mathers armt. Yznde garip bri ifde belirmiti. Cebinden tabakasn karp bir sigara sararken cevap verdi: Senin olsun, Shannon.... Gen doktor kzgn bir tavrla reddetti bunu: Ne mnasebet? dedi. Siz benim cretimi veriyorsunuz. Bu muayenehanenin ii ile ilgili olarak gelen bir tek santim dahi size aittir. Ona el bile sremem. Adam sigarasn sarm, ucundan sarkan ttnleri dudaiyle kopararak yere flemiti. Bir sre sustular. Mathers ar admlarla pencereye kadar gitti geldi. Sigarasn hl yakmamt. Belki de kafasnda bir eyler vard. Onu dnrken unutulmutu, ikinci defa pencereye doru gitti ve tam pencerenin nnde durarak, Shannon'a, kelimeleri tane tane syleyerek yle dedi: Sana bir gerei itiraf etmeye mecburum Shannon. Bu gne kadar beraber aht.m yardmclarm arasnda senin kadar drstne, senin kadar efendi olanna hi rastlamamtm. Hani, nerdeyse, u zavall kzn ar ekilde yaralanmasna sebep olan hdiseye kretmek durumuna deceim. Tabii, senin gibi bir ar367 kada bana kazandrd iin.... Su bir sterline gelince.... Biraz dnr gibi durdu. Sonra da bulmu gibi devam etti: Gel, biz de bir centilmenlik yapalm Shannon. Bu para ile kk kza biraz meyva ile bir iek yollayalm; ,ne dersin? Dr. Mathers'in tuhaf gelen taraf bu idi ite.... Paraya kar ar derecelerde dknl vard ama, hi de cimri bir insan deildi. Kendisi iin de, bakalar iin de bol bol para harcamasm ok severdi. Hi esirgemezdi, O gnden sonra Dr. Mathers ile Shannon arasnda daha bariz bir yaknlk domutu. Mathers'n Shiainon'a kar olan tutumu, davranlar ok deimiti. Daha samimilemi, hatt ksa bir zaman sonra da tamamen teklifsiz olmugtu.

Onunla senli benli konuuyor, akalayor, espriler yapyor, tamamen bir arkada gibi konuuyordu. Bir gn ona karsnn ve kznn fotoraflarn bile gsterdi. Kz gzel ve zarifti. 17 yanda idi. Grantley'de creti ok yksek olan Mukaddes Kalp Ma-nastr'nda tahsilini yapyordu. Mathers, muazzam kknn bir fotorafn da gstermiti ana. Yakn bir gelecekte Shannon'u kkne davet edeceini de im yolu ile syledi. Resimde, kkn kapsnda kocaman, lks bir otomobil de durmaktayd. Ahbaplklar ilerledike samimiyetleri de artyor, birbirlerinin hususiyetlerine ka-dar girebiliyorlard. Shannon'a kar adamn sempati besledii, onunla yafandan ilgilendii belli idi. Arada bir, karlkl oturmak frsatn bulduklar zamanlar, Mathers, ona, bir doktorun hret yoluna nasl girebileceini ve ksa zamanda nasl ok tannm, aranan bir kimse olabileceini retmeye ahr, nasihatlerde bulunurdu. Azametli tavrlar taknarak yllk kazanacmn kabark bilanosunu ona aklar, bunu nasl saladn, bugne nasl erimi ol368 duunu, hayatnm gemiindeki baz olaylar anlatarak belirtmeye alrd. Adamn btn merak Shannon'un, muayenehane saatleri dardaki hayat idi. Sohbet anlarnda lfi dndrp dolatrp o koauya getirir, Shannon'u dolambal yollarda sktrr, ne yaptm, nelerle megul olduunu reamek isterdi Fakat Shannon tam bir ketumiyet iinde konuyu baka sahalara aktarr, Mathers'in renmek istedii hususlarda hi bir aklama yapmazd. Pek gizlenecek bir ey olarak kabul etmiyordu bunu Shannon ama, kapris yapyor, adamn tecesssne malup olmamak iin sylememekte inad ediyordu. Gnleri almakla geiyordu. Prof. Challis'ten yeni bir haber kmamt. Jean'dan da hi mektup almamt. Arada bir onlar dnyor, fakat vefaszlklar ve ilgisizlikleri hatrma gelince kzyor, o zaman da kafasndan onlar uzaklatryordu. Bir akam zeri, kendisi iin srpriz tekil eden, san derece bahtiyar edici iki olayla birbiri ardna karg lat. Bir perembe gn idi. Akam zeri otele dnyor du. stne bana eki dzen verdikten sonra muayenehaneye dnecekti. Saat 17 sralarmdayd. Otele yaklat srada, basmakta olan karanlklar arasndan, caddenin kar tarafnda gzne in biri iliir gibi oldu. Dikkatlice bakt. Uzunca bir sredenberi sabrla bekliyormu gibi bir hli vard. Shannon'u grnce yerinden kprdad ve ona doru yrmeye balad. Shannon .da onu hemen tanmt. Alex Duthie idi bu. Dreem kynden Alex.. Dalnaire'de, hemire Peek'in ihmali yznden lea zavall Sim'in babas.. Adam, Shaamon'a doru yaklayordu. Gen doktorun yrei azna gelmiti. Korkmutu. Korkmakta da hakly. t&rajbir aaMa, adamla haagi artlar altnda ay-rifdkarta hatrlamta. Am, flwan gocuunun bir Bevi kaatili telkki ediyordu. O hadise kafasnda gelimi olabilir ve Shan,non'a bir ktlk yapmak iin buraya kadar gelmi bulunabilirdi. Nihayet kar karya geldiler. Shannon da durdu. Bir sre hi konumadan durdular. Fakat gen adam hayretler iindeydi. Alexideki tereddt ve heyecann kendisininkinden hi de az olmadn grmt. Tam otelin nndeydiler. Alex, nihayet sessizlii bozdu. Hafif bir sesle: Robert, dedi, seninle biraz konumam lzm, eri girebilir miyiz? Shannon hi cevap vermeden adamn nne dt. Otelin kapasmdan ieri girdiler. Shannon, onu yukarya, kendi odasna kard. Adam ilk grd andaki korkusu, endieleri yok olmutu. Odaya girdikleri zaman Alex, koltuunun altndaki bir kutuyu hafife kapnn arkasna, yere brakt. Sonra da sandalyelerden birine yle, ekinir gibi bir tavrla, iliir gibi oturdu. Adamn gzlerinde endieli ve saf bir eyler vard. Baklariyle bir eyler aryor gibiydi. Yuvarlak, sert kasketini eline alm, sze nasl balayacan kestiremeyen bir tavrla eviriyordu. Bir sre yutkundu, az bir ka kere ald, kapand. Nihayet konumaya balad: Ne kadar mteessir bulunduumu tahmin edemezsin Rob. Bu 2y,aretimi,n bir tek sebebi var. Senden af dilemek.. Evet, evld, senden af dilemek iin geldim bugn buraya..

Bu szleri byk bir cehd sarfederek syleyebilmiti Duthie.. Bu girii yaptktan sonra yle bir derin, rahat nefes ald. Satra da devam etti: Geen hafta iinde hastaneye, Dalnaire'e gitmitik. Zavall Sim'ia btn oyuncaklarn tavan arasndaki yerinden indirmitik. Bizim Hanm Bunlar gtrp hastaha-nedeki ocuklara verelim.. demiti. Aldk, g370 turdK. iu ziyaret srasnda Bahemire le uzun ustun grmek frsatn bulduk. Bize btn olan-biteni aynen anlatt kadncaz. Bizi affet sen, Robert.. Senin g-aahn almtk. Halbuki hi mi hi kabahatin yokmu,. Ama ne bilirdim ki ben, deil mi? O gn keke dilim tu-tulayd da sana o kt szleri sylemesiydim. Beni affedeceksin, deil mi Robert.. Bak, ben bu yaa gelmig bir adamn. Senden af dilemek iin ne kadar yoldan kalkp buraya geldim. Srf bunun iin.. Anlyor musun, srf senin beni affetmeni, kusurumu balaman salamak iin.... Shannon, adama ne cevap vereceini armt. Duthie, Sim'in lmndeki gerei renmi olmas onu ashnda memnun etmiti. Zira, Bahemirenin bu hareketi olmasayd, Shannon, mrnn sonuna kadar Alex Duthie ile karm nazarnda bir sulu, bir kaatil kalacakt. Hdisede Shannon'un hi bir kabahati olmadn renmi olmalar gerekten memnuniyet vericiydi. Fa-; kat Duthie'nin szleri gen doktoru mkl durumda brakmt. O, zaten, ne ekilde olursa olsun, birinin ken-diine kar minnettarlk duymas karsnda son derece mkl duruma dtn hissederdi. Sadece elini uzatt adama. Duthie, onu kuvvetlice skt. Krmz ehresinde hafif bir tebessm belirdi. Bu tebessm gitgide yaylarak btn ehresini ve varln kaplad: Bartk, evld, deil mi? Elbette bartk Alex. dedi. Zaten ben sana bi bir zaman darmamtm ki.... Gerekten, Shannon bu szlerinde samimiydi. Doru sylemiti O Alex'e hi danlmamt. Fakat, bir yanl anlama yznden Alex'le dostluunun bozulmu olmas onu ok zmt. Aradaki anlamazln bylece ortadan kalkm olmas onun iin ok byk bir sevin vesilesi tekil etmiti. 371 Alex a Shannon'un samimi davranndan fek BB Bundan sonra yine benimle bala geleceksin deil mi, evld, dedi. Shannon hemen eevap verdi: Nedem gelmeyeyim, Alex? Sen istedikten soars.... Tabi isteyeceim Shannon.. imdi pek arsulu deilim, malum hdiseden dolay. Fakat aamanla insaa nelere almyor ki; deil mi evld? Sonra ksa bir sre sustular. Konu bitmi, aradaki buzlar zlmt. Bir iki dakika geti. Alex ellerim uuturarak Shannon'u szdkten sonra konumaya balad. Konuurken, gzleri, kapnn yanna, yere brakt kutuya takld. yle dedi: Sen o ilm aratrmalarna yine devam ediyorsun, deil mi Rob? Evet, diye cevap verdi Shannon. Alex'in gzleri parlamt: ok iyi yleyse, dedi. Hani sen benden st .numunesi istemitin ya, hasta hayvanlardan.. Sana getirdim bugn. Bir yandan da kapnn yanndaki kutuyu iaret ediyordu. Fakat Shannon bu sz duyar duymaz elektriklenmi gibi yerinden frlad. Byk bir heyecan ve tel iinde sordu: Yoksa yine aalgn balad m Alex? Adam, tasdik makamndan ban sallad: Maalesef yle.... ok mu yaygn? iddetli mi? Hem de nasl? Vaziyet ok kt. Bildiin gibi deil vallahi. Benim ineklerden besi de buzalarn drd. ok uratk nlemek iin ama, kr etmedi. Hepsi ldler. Bir tekini bile kurtaramadk. Bana onlardan st numunesi aldn demek.. Hem de hepsinden.. Teker teker... stelik Mikropsuz kagltunft aldn*. 3T2 Kapdaki kutuyu iret etti.

 Nah, orda ite, dedi. i inko kapl o kutunun. Shannon'un gzeri minnettarlkla dolu olmugtu. Geng yana ramen felein ac sillelerini o kadar ok yemigti ki, taUhia kendisine bu kadar iyi bir ekilde glebileceini imkn yok tahmin edemezdi. Memnuniyetinden gklere uabilirdi Shannon o anda.. Byle bir imkn krk yl uragsa ayana gelmezdi. Nasl olmusa olmu, diye dnd. Alex'e kran borluydu. Baka bir ey de Heyecandan boulacakm gibi bara bara konumaya balad: Benim iin ne derece nemli, ne derece hayat bir ey bu, tasavvur edemezsin Alex.... Tam istediim ey benim bu.. Sa olasn, var olasn Alex.... Duthie, sakin bir tavrla cevap verdi: Kendi bakmndan her halde haklsn. Bu ie ne kadar nem verdiini bilmiyor deilim Rob. Fakat bu sadece senin meselen deil. Sana aka syleyeyim, bizim kydekiler de bu mevzu ile yakndan igili. Herkesi korkutuyor bu hastalk. Hem de mthi korkutuyor. Davarlarmzn en iyileri bu hastala yakaland. Bir iftlik mdr var ya bizim orada; ben bahsetmitim senden ona da, bana ne dedi biliyor musun? Onun bize yardm dokunursa, biz de onu bo brakmayz diyor senin iin. Gen doktor, gitgide daha fazla heyecanlanyordu. Birden frlad yerinden Alex'i omuzlarndan tuttu, sarst. Son gayretimle alacan, Alex, dedi. Sana sz sz veriyorum, namusum, erefim, her eyim zerine sz veriyorum. Elimden geldii kadar ahacaun. Glkle sz syleyebiliyordu. -:- Bilmezsin, diye devam et, beni o kadar sevindirdin ki.... Bana milyonlar verseydin, ina, bu kadar memnun edezneaJk.... 37S Beni mahcup ediyorsun, Rob.. Senin memnuni-niyetin, benim de memnuniyetim demektir, inallah hayrl olur.... Biraz sora, saatine bakt ve yerinden, kalkt. Ooo, vakit gelmi, dedi, gideyim artk. Shannon itiraz etti: Acelen ne canm.. Biraz daha kal. Sonra, birden hatrlam gibi: Bir ey de imedin Alex, diye devam etti. Dur, bir ey ikram edeyim sana.. Deil bir ey iirmek, neyi varsa hepsini balamaya hazrd gen adam. Fakat Alex oturmad. Alacam olsun, dedi. Baka zaman ift ierim. Fakat imdi mutlaka gitmeliyim.. 17.45 de bir otobs var, ana yetimem lzm. Biliyorum, az 01du ama.... Gld. ikyeti olmad apikr bir tavra izah etti: Sen otele gelinceye kadar tam bir buuk saat darda bekledim, biliyor musun? Shannon, anlamt. Fazla srar etmedi. Tan o anda da aklna geldi. Kendisi de saat on da muayenehanede olacakt. Yarm saat vakti kalmt. Alex Duthie ile otelin kapsna kadar indi. Onu en samimi ve kalbi teekkrlerini tekrar tekrar bildirerek uurlad. Adamn heybetli, iri yan vcdu karanlklar iinde adamakll kayboluncaya kadar arkasndan bakt. Heyecanl ve mutlu bir ruh hli iinde dnd. Alex'in getirdii numune stleri kutusundan karmak iin odasna yneldi. Tan merdivenleri karken, gz holdeki mektup rafna takld. Gzlerine inanamamt. Bir mektup vard ona. Hemen kotu. Zarf eline ald. zerindeki yazy grr grmez kimden oldu-jmu anlamt. Jean'dand. Kalbi, bu- kug kanad gibi arpmaya balad. Zarf alelacele yrtmaya alrken merdivenleri de ikier er basamak atlayarak yukarya kt. Odasna girip kapy kapad. Mektubu zarfm 374 iinden kard. Drde katlanm olan kd aarak okumaya balad. Mektup Sevgili Robert diye balyordu. Aynen unlar yazmt gen kz: Elimde olmayan sebeplerden mektubunun cevab gecikti. Luke, haftadr Tynecastle'dayd. Onun iin mektubunu ancak bugn leden sonra alabildim ve hemen sana cevap vermeye kalktm. Sana .nasl hitap edebileceimi, neler yazabileceimi u dakikada pek bilemiyorum. Fakat dorusunu sylemek gerekirse, aylar sonra da olsa senden

haber alm beni ziyadesiyle memnun etti. ok sevindim. Bunu inkr edemem. Zira seni gerekten ve samimiyetle aryordum. Hem de ok aryordum. Bunu sana aka itiraf etmem belki de doru deil. Hatt hatt, mektubuna cevap bile vermemem icabederdi belki aslnda ama. Sana verilecek iyi bir havadisim var. Bu havadisin mevcudiyeti sana yazmam iin bir nev mazeret tekil ediyor. Havadisim u: Bir ka gndenberi girmekte olduum imtihanlar nihayet bitti. Bir iki hatm oldu ama, pek de fena gitmemiti. Bu arada ok garip bir ey oldu. O mthi korktuum Profesr Kennerly var ya, bu defa ok iyi davrand bana imtihanlarda. Hayret ettim. Evvelki gn de san ifah imtihandan ktm zaman arkamdan geldi, beni bir kenara ekerek btn derslerden iyi not aldm syledi. Biraz da tralad. Ama iim yle rahatlad ki sorma.... Snf iyi dereceyle gemiim.... Fakat diplomam ancak devre sonunda, 31 Tem-muz'da alabileceim. O zamana kadar da vaktimi bo geirmemek niyetindeyim. Scak Memleketler Hastalklar Kursu'ia devam edeceim. Gittim, kaydm da yaptrdm. Kurs, gelecek hafta bamda Sanderson Te-rfsi'nde balyor. Gnde bir saatmi. Sabahlan saat 9 dan 10 a kadar.. 375 Baka yazacak bir ey yok. Sea naslsn? Hayatndan memnun musun? Selm ve sevgiler.... Shannon, sevincinden nerdeyse uacakt. Bu gn ift katl ekmek kadayf olmutu iler. Bir yanda Alex'-in getirdii numune stler, bir yanda Jean'dan gelen mektup.. ok mutlu idi gen adam. Jean'm snfn getiini, nihayet mezun olduuna mthi memnun olmutu. Bundan evvelki imtihanlarda onun yznden baarszla, uram olmas karsnda, hi deilse imdi durum dzelmi, hakknda dedikodularn alp yrmesi kendiliinden bertaraf edilmiti. Shannon'u aramakta olduunu bildiren satrlar da gen adam fevkalde mtehassis etmiti. Demek her ey bitmi deildi. Hatt bi bir ey bitmi deildi. Gzleri mektuptaki bu kelimeleri bir daha, bir daha, okudu. Mahzun ve zntl havalar iinde geen aylardan sonra sevgilisinin kendisine hitap ederken kulland bu gzel kelimeler kalbine ilh bir iksir gibi damlam, ona bir ryalar lemine srklemiti. Perian ve sefil otel odasnn havas bile birdenbire deimiti. Buras imdi Shannon'a dnyann en lks, en gzel yeri gibi geliyordu. Taklalar atmak, zplamak, kahkahalar atmak, arklar, trkler sylemek geliyordu iinden. Jean'm kaleminden kt iin emsalsiz ve byk gzellikler tadna inand mektubu, bir daha, bir daha okudu Shannon. Her okuyuta satrlar gzlerinin nne gen kz getiriyor, onun nefis gzelliim yudum yudum tadyordu. Satrlarda gizli bir hasret ifdesi de vard. Gen kz, kendisini: tutmasna, fazla almaktan ekinmesine ramen, gayri irad olarak iinin' baz taraflarnn kelimeler ve cmleler arasndan uzaldatra-mamt. Bunu dnnce ii daha byk bazlarla doldu. Mutluydu. Hemen kafasnda bir pln tasarlad. Kz, gelmekten, bulumaktan hi bahsetmiyordu. Belli ki o kadar376 ma gururu msaade etnaiyordu. Fakat mektubunun sonlarnda bahsettii kura.... Gen doktor, iinden Tamam.... dedi. Ainlamt. Plnn tatbik edecekti. Pln ok houn gitmiti. Mektubu bu defa dudaklarma gtrd; pt. Bu mektup, onun ksa bir zaman nce elinde tuttuu bir kat paras idi. Kokusu sinmiti buna. pt ve koklad. Jean'm kurslarn yaplacandan bahsettii Sanderson Tesisi nehrin kar kysnda, ehrin kenarna dsen, ssz tenha bir yerdeydi. Emekliler Yurdu ile Sent Enoch Kilisesinin arasnda, fakat ikisine de bir hayli uzak bir yere dyordu. Burada tabiata ait hafif kpr-damlardan baka bir grlt duyulmazd. Tam allacak veya kimsemin rahatsz etmesine meydan kalmadan istirahat edilebilecek bir yerdi. St. Enoch Kilisesinin bulunduu blgedeki genilikte kurulmu olan parklar, buraya tam bir kr manzaras ve havas veriyordu.

Gen doktorun pln, Jean' burada habersizce yakalamakt. yle de yapt. Jean'm, kurslarn halayacan bildirdii gnde iki gn sonra plnn tatbike giriti. Bir gece evvel hafif bir yamur Winton'u slatmt. Shannon, Old George caddesinden yrye yrye giderken zor sarfetmek zorunda kalyordu. Taze ot kokular ve bahara ynelen bitkilerin usarelerinin kokularyla dopdoluydu. Gen, doktor bu nefis kokular cierlerine doldura doldura gidiyordu. Hayatndan son derece memnundu. Bir ii vard, ilm almalarna devam edebiliyordu ve btn bunlarla birlikte ona taze bir enerji ve kuvvet alayan sevgilisi ile de artk bulu--augtuu Nehir tarafndan esen lk rzgr, zerlerinde serelerin ttkleri karaaalarn, dallarm hafif hafif sallyordu. Ka, souk, kasvtM penesi insanlar ve 377 tabiat zerindeki sert ve souk penesini gevetmiti. Gne altnda gerinen, uykudan uyanmhn mahmurluu iinde esneyen topraktan ba dndrc bir canllk ve dirilik etrafa yaylyordu. Buram buram bahar kokuyordu toprak. Bahar ve hayat kokuyordu. Mutluluk tayordu. Ak tayordu. Aalarn dallarna yryen sular genlik ve cokunlukla, doluydu. Nefis kokular iini sonsuz itiyaklarla doldurmutu gen adamn. zleyiler hasretler diniyor, straplar sona eriyordu artk. Emekliler Yurdu'nun nnden geerken, kap nnde iek satan ihtiyar bir kadn grd, iinden gelen ani bir hisle durdu. Sepetin kenarndan bahar sarkan leylklardan bir demet ald. iekiye alt peni verdi. Ama, ahmamt byle eylere Shannon. Utanmt. iekleri akta gtrmekten utanmt. Bir ka adm uzaklatktan sonra cebinden bir mendil kard. iek leri ona sararak, yapraklan zedelenmeyecek bu- ekilde da gelecek vaziyette cebine koydu. Ceketinin nn de at. Eiyle ceketi zaman zaman ucundan kaldryor, ieklerin gsne deerek rselenmesine mni oluyordu. _ Nihayet Sanderson Tesisine gelmiti. Avludan ieri hzla girdi Konferans salonunun kapsnn tam kar-sda beklemeye .balad. Bir iki dakika ya gemi, y gememiti ki, derinden St. Enoch Kilisesinin saatinin sesi duyuldu. Sayd. Tam 10 defa almt. an sesi, havadaki tatl kokularla mestolmu, ne'eli bir ses halinde Shannon'un kulaklarna dolmutu. Aylardanberi! bekledii mutlu a.n nihayet gelmiti ite.... Bir ka sa,niye sonra konferans salonunun- kaps ald, renciler birer ikier kmaya baladlar. Kurstan topu topu alt talebenin ktn hayretle grmt Sha,nnon. Sonuncu ve yedinci talebe Jean'd. Tek bana ve ba nne eik, dalgn bir tavrla yryordu. Shannon, onu grnce kalbi kt kt atmaya bala378 mt. Gen kzn btn gzellii, cazibesi zerindeydi bugn. Gri bir elbise giymiti. Bu renk kyafetlerin ona pek yaktn dnd bir an Shannon. Bu elbiseyi de hatrlamt. Gen kzla bulutuklar zamanlar bir ka defa bu elbise ile gelmiti. Hafif rzgrda, bu elbise vcduna dolandka nrn ve .diri hatlar daha fazla ortaya kar, gen .adamn nefesini kesecek gibi olurdu. Dudaklar hafif aralanmt gen kzn. Parmaklarndan biri yrtk bir ift eldiven vard elinde. Ayni elinde bir defter de tutuyordu. Her halde kurstaki dersleri yazd not defteri olmalyd. Koyu ela rengi gzlerini bermtad yere dikmiti. 'Bir an ban kaldrnca gzgze kaldlar. Bu mthi bir an olmutu. Gen doktor hemen ona doru atlm, iki elini birden yakalayarak aveunun iinde skmaya balamt. Dudaklarndan bir lk halinde bir iki kelime dklmt: Jean!.. Jean!.. Nihayet ha!.. Gen kz da afallam ve haykrmt: Robert!... Ve heyecanla ilve etmiti: Sen misin, Robert? Sen misin? Gen kzn sesinde, vicdan azabna kar mthi bir mcadele am insanlarn havas ve tonu vard. Fakat hemen arkasndan ehresi aydnlanm, o durgun, keder dolu hli kaybolmu, yanaklarna scak bir parlaklk doluvermiti. Belli ki, son derece mutluydu bu karlamadan.

Ya Shannon? Gen adam kz kollarna alp sarlmamak, kemiklerini krarcasma ona yakn olmaktan kendini glkle men edebiliyordu. Azndan kelimeler adet kendi kendine, uursuzca dklyor gibiydi. Hayatmn en mutlu n bu Jean.. Seni tekrar grebildiim, sana tekrar kavuabildiim iin ne kadar bahtiyar olduumu sana anlatamam, sevgilim.... Mthis Mr ey bu.. Mtfaig bir ey.... ve.. Ve inanlmaz feir ey.... Bir ism durdu. Kelimeler hanceresudej glkle kabiyordu. Rihnezsiaa Jean, diye devan etti, o kadar mitsizdim ki.. Seni tamamiyle kaybettiime o kadar inanmtm ki.. Mektubuma cevap alamaynca.. Ama hep yalanm.. Hepsi bu anm meer.... Ta ve umulmaz bir sarholuk iindeydi ikisi de.... Gzlerini birbirlerinin gzlerine dikmiler, ylece kala-kahmglardl. Avludaki karaaalarda sereler akr akr tyor, nehrin aasndan, t uzaklardan bir kpek havlyordu. Gn bu gnd. An bu and. Dnya, tabiat, her ey sanki onlarn bu mutlu karlamalarn tes'it ediyordu. Shannon, kzn imtihann hatrlad hemen. Nefes nefes konutu. Tebrik ederim Jean, dedi. Snfn da gemisin. Hem de iyi dereceyle. Artk mezun oldun Faklteden.. Ne gzel.... Gen kz glmsedi: Teekkr ederim Robert, ama, dedi, o kadar nemli deil. Shannon hemen nledi: Nasl nemli deil Jean? Bilkis, fevkalde, ok gzel bir ey bu.. Hatrlarsan, ben sebep olmutum geen defaki imtihan baaramamana.. Sen daha o zamam halledecektin bu ii ama.. Neyse, ge oldu ama, temiz oldu. Ona bakalm bia, deil mi? Jean, mahcup bir tavrla glmsedi. Shannon da gld. Elleri hl gen kzn ellerini tutyordu. Onu bir defa yakalam da, kamasndan korkuyormu gibi bir hli vard. Ka sordu: Dalnaire'den ayrlmsn yle n? Ne'eli bir tavrla, cevap verdi: Ha.. Evet, dedi. Ayrldm. AyrMun da nesi? 3SO kovdular. SfiB de anla ae geiliiz fek- adam ol-duumu. Hig br yssde diki tntttirsBnyorum deil mi? Peki, gimdi? Trongate Meydannda fakirlere bakan bir doktorun muayenehanesi var. Orada fahyonm. Doktor fmezlii yapyorum akas.... Gen kz abuk abuk konuarak: Peki, ya incelemelerin ne oldu? diye sordu. Shannon, can damarna baslm gibi olduu yerde srad: Tamam, dedi. Ben de sana ondan bahsedecektim Jean.. Kz kolundan tutarak yolun kar tarafndaki parka gtrd. Budakl, kocaman bir aa gvdesine dayatlm bulunan yeil boyal bir sraya oturdular. Etraflarnda benekli, ipirin gvercinler dolayordu. Kah uuyorlar, kh nlerine, biraz ilerilerine gelip konuyorlar, birbirleriyle akalayorlard. Etraf tenhayd. Sadece kardan, yukardan aa doru topallaya topallaya inen bir ihtiyar grdler. Siyah bir kasket vard banda ve mor bir kumatan ceket giymiti. Baharn en atmosferi iinde, hzla yrmeye alyordu. Shannon hatrlad. Cebindeki iekleri karp Je-an'a uzatt. Gen kz ok mtehassis olmutu anlalan. Birden yerinden zplad. Sevin dolu bir sesle: Oooooo, diye bard. Fakat arkasndan da hemen duralad. iekleri alrken, bu sevincinin an kamasndan korkmu gibi idi. ok teekkr ederim Robert.. Gen adam hafif bir sesle mnldand: Beendin mi? dedi. urackta ihtiyar bir kadn atryordn. Bir an dundu ve ilve etti: Gsn taksana jj&an., Sir mom mr m Robert?

^ Gen adam elini yakasna att. Bulduu bir toplu ineyi karmaya alrken birden aklna gelmi gibi sordu. Bir ey soracam sana Jean. Ama, ekinmeden cevap ver bana, gnaha girmezsin, korkma. Benimle bir daha grmeyeceine dair yemin ettirdiler mi sana? ine, Shannon'un elinde kalmt. Birdenbire derin bir sessizlik oldu. Sonra yava yava konutu gen kz: Hayr, dedi. Yemin etmi olsaydm burada bulunmazdm imdi. ineyi ald. Elindeki ieklere bir an bakt. Onlar mahzun bir tavrla burnuna gtrp ksa bir sre kok-ladktan sonra, kfuru rengindeki yumuak, krkten yakasnn altna gelecek ekilde gsne ineledi. Bu sar, yapraklar beyaz ve kokulu iekler ona yle ya-kmt ki. Gzelliine bir kat daha gzellik ilve etmi gibiydi. Yanbanda, ylece onun hareketlerini takip ederken arada bir gzleri kzn dudaklarna, salarna, hafife bakarak, diri ve gen gslerine taklyordu. Vcudundan kuvvetli bir elektrik cereyan geer gibi oluyordu. Yanaklar al al oluyor, her tarafna, bilhassa ellerine ve ayaklarna bir titreme arz oluyordu. Fakat birdenbire havasn deitirmek lzumunu hissetti. Jean'dan isteyecei nemli bir ey vard. Gn-lerdenberi kafasnda onu kurmutu. Bu konuyu hemen amayacak, bylece konuyu deitirmeyecek olursa, iine srklendii heyecan onu bambaka istikametlere gtrebilecekti. Bir taknlk yapmasna ancak byle engel olabilirdi. Sakin olmaya alan bir tavrla konuyu at: Bundan sonra gnlerin artk bo.. Tabu kursun mstesna. Yani sabahlar saat 10 dan itibaren akamlara kadar serbestsin demektir, yle deil mi? Gen kz, bu girizghn arkasndan ne kacan merak etmiti. 382 Evet, dedi. Gen adamn devam etmesini istiyordu. Fakat Shannon yutkunuyor, gerisini sylemiyordu. Kz, bakt olacak gibi deil, sormak zorunda kald. Niye sormutun Robert? Senin yardmna ok ihtiyacm var da onun iin, diyebildi. Kuvvetle ve samimiyetle sylemiti bunu. Gzlerini kzn yznden ayrmadan devam etti. Sesinde istediini koparmaa azimli bir k parlamt. Evet, Jean, diye devam etti. Senin yardmna ok ihtiyacm var. ilm aratrmalarmn en nemli noktasna gelmi bulunuyorum. Bundan sonra atacam admlar, eskilerine nazaran, ok daha hayat bir ehemmiyet tayor ve bu yzden heyecandan ldracak raddelere geliyorum. Kendimi bir trl zaptedemiyo-rum. Biliyorsun, bu almalar bu mertebeye getirebilmek iin ne glkler ektim, nelere katlandm? Tek bama yaptm mcadelesini. Fakat artk takatim kalmad. Yo.. Sakn ikyet ettiimi zannetme.. Bilkis ok evkliyim. Fakat mevcut takatimin bu iin stesinden tek bama gelmeye yetebileceini sanmyorum. Onun iin yardmna ihtiyacm var. Sonra, baz yeni deneylere de girimem gerekiyor ki, bunlar tek bama imkn yok baaramam. Mutlaka bu ileri bilen birinin benimle beraber almas lzm.... Profesr Challis bana bir yer de temin etti. Rica etsem, acaba benimle beraber alr miydin Jean? Gen kz mahcubiyetten yine kpkrmz olmutu. Shannon szlerini bitirince bir an yzne bakt. Heyecanl ve tell idi. Sonra baklarn ar ar nne evirdi. Ksa bir skt oldu. Nihayet kz konuabildi. Kekeliyor, dncelerini nasl ifde edeceini arm bir halde bir eyler sylemeye alyordu: Keke sana yardm edebilsem, keke alab-sem seninle Robert, diyordu. Fakat o kadar kaabil deil 333 ki bu.. Sea. de remdia artk, tandn loalats. Annemle babam, diyorum yaasi.. Tabii benim anem, babam oa-lar. O kadar fok ey feorflmyum ki onlara. Bta mitleri benim. ok seriyorlar beni ok eyler bekliyorlar benden ve istiyorlar. Tabii be de onlan ok seviyorum. Hele annem? Busen, dfayann en iyi, esn mstesna kadndr o.. Babam da yle., ikisi de ok ey....

Kesik kesik konuuyordu. Kelimeler boaznda dmleniyordu. Biraz durdu. Nefes ald ve glkle devam edebildi: nan Robert, ok zorlamadlar beni, olaanst bir basklarna muhatap olmadm ama, seninle grmemi istemiyorlar hi. Hatt.. Hatt u andaki durumumla bile onlara itaatsizlik etmig olmaktaym. Darbeyi hafifletmek iin rpnmalar .nihayet bu . neticeyi vermiti. Gerei, en hafif olarak, .ancak bu kelimelerle ifde edebilmi, aklayabilmiti. Fakat Shamon'a darbenin bu hafifi bile kfi gelmiti. Dudaklarm sryor, heyecann teskine alyordu gen adam. Gen kz ok yumuak, muti yaradlta bir insand ama, bu haliyle ok tezat tekil eden bir taraf da vard. Ailesine olan sonsuz sadakati ve drstl.. Shannon da byle bir vasf hi bir zaman bulunmamt. Gen kz bu sadakati bir vazife, bir vecibe halinde mtala ediyordu. Onu deta ikinci bir tabiat haline getirmiti kendisinde. Bu yzden de, bir anda havas her ey deiebiliyor, ailesinin direktifleri, arzulan iin iine giriverince, son sr'atle bir cepheden tekine, bir dnceden bakasna intikal edebiliyordu; Shannon, fena halde zlmt. Glkle cevap verebildi: Kimbir bana ne kadar dmandrlar, dedi. Geng kz hemen itiraz etti: Yanlyorsun Robert, big de dman deiller "sana. Sadee, bun batl ikadlarmm tesirinde yayorlar ve bu yaden de bMna, iktmiaai yolkranua aynmas 3*4 gerektiini zannediyorlar. Bu yollarn ayrlmasn istiyorlar. Gen adam serte bir tavrla cevap verdi: Ama ahs bir mnasebet deil ki bu, dedi. Bir ilim konusu bu.. Sen de doktorsun artk, tm iin alman kadar normal ne olabilir? Benimle alman senden bilhassa rica edeceim Jean.. Jean, byk bir huzursuzluk iinde kvranyordu. Mmkn deil Robert, dedi. TOmi, ol ki, aratrmalarm ben de ok merak ediyorum. Byle bir ite seninle beraber almay ok arzu ediyorum. Fakat inan ki mmkn deil. Shannon srar ediyordu. Neden mmknolmasn? Pekl mmkn.. Onlar imdi senden bir ey beklemiyorlar ki. Para ka-zanacam bir ite alman istemiyorlar ki.. Byle bir mecburiyetin yok yani.. Onlar seni pek l scak memleketler hastalklar zerinde alyorsun zannederler. Olur, biter. Gem kz szn kesti: Korkum almakla ilgili deil. Her hangi bir ite de alabilirim, byle bir ite de. Asl mesele seninle beraber olmada; anlamyor musun? Sonra ilve etti: Seninle beraber almaktan korkuyorum Robert. Hep beraber olacaz, birbirimize daha fazla alacaz da omdan korkuyorum. Beraber olunca ben seni yiyecek miyim ki? Beraber olmamz bu kadar korkulacak bir ey mi ki? Uzun, koyu kirpiklerini hafife yukar kaldrp mahzun bir bakla Shannan'u szd: Biliyorum, btn kabahat bende, kimsede deil, dye devam etti. Ama tahmin edememi balangta far-kedememitim. Birbirimize kar tadmz hislerin bu kadar derin ve kuvvetli olduunu anlayamamtm. Yolum neresinden dnlse krl karz Robert. Biliyo385 rum. Arkadala devam edersek bu hisler daha da kuvvetlenecek, daha da derinleecek. Sonra koparama-yaeaz. ikimiz iin de fena olacak sonunda. ok fena . Gen kus geree a* bir neter vurmutu. Durum buydu. Ve bu apak konuma Shannon'un kalbini tekrar ateler iinde krfrandrmt. Fakat, her ne pahasna olursa ofeun oa<a ikna edecekti Etmeh'ydi. Azimliydi IWUMU Beni dinle, iyi ditole hem Jean, diye cevap verdi. Sesin kM tee dokunmayacama, sana akn, sevginin lfn bile etmiyaoeime sz verir, yemin

edersem, benimle &kaay kabul eder miski? inan bana! Yardma, senan gibi bir arkadaa o kadar ihtiyacm var ki. Anlatamam sana. Bunu yapmazsan mahvolacam, hi bir i yapamayacam, btn ideallerim yklp, gidecek.. Anla^beni Ne olur anla.. Gen adam mitle kza bakyordu. Onun bir tek evet kelimesi ile ihya olacan, hayata yeniden gel-mig gibi olacan dnyordu. _ Araya derin bir sessizlik girdi Kz, ban nne emi, ylece dnyordu. Kararszlk iinde bunalmakta olduu besbelliydi. Renkten renge giriyordu ehresi. Gzlerini zaman zaman Shannon'u gzlerine dikiyor, pheli bakyordu. Gerekten Shannon sylediklerinde samimi miydi acaba? Dediklerine harfiyen riayet edebilecek miydi? Yapabilir miydi bunu? Fakat gen adam kzn kafasn msbete giden yolu soktuumu anlamt. Jean evet diyecekti. Bunu anlyordu. Hemen szlerini takviyeye giriti: ok byk bir baarnn arefesindeyim Jean, ciedt. Mthi bir ans bu. Mthi bir frsat.. Bir daha da elime geiremem byleski.. Gel de kendi gznle gr. Bayd, tereddt etme. Kalk, beraber gidelim, ^s-terayira sana. Bana o zaman inanacaksn ..... Shannon gerinden heyecanla frlad. Elini uztat. 386 Ka hafif bir tereddtte sonra geng sudanm eJn tutt ve kalkt. Eczaclar Dernei pek uzak deildi. Yrye yry* 10 dakika sonra oraya gelmilerdi. Hemen ieri girdiler. Gen kz srkler gibi odasna gtrd. Duthie'nia son getirdii .numunelerle rettii miroplarn bulua-duu tplerden birini ald, heyecanla kza uzatt. te, bak, dedi Buldum artk. imdi daha abuk oalyor. Grdn gzlerinle grdn igte bak. Deil mi? Gen kuzda uyanan, brie ilgiyi grmt Shannoa. ri, siyah gzbebaklerinde bir lt yand, snd. Bam tasdik makamnda sallad. Yanaklarna bir heyecan dalgas yaylmt. srrak baklarnda iten ie bir endie yok deildi. Fakat o da ksa zamanda yok olacakla. Shannon buna emindi Tp tekrar scak suyun iine koydu Shannon, b-reye baktktan sonra inko kapan tekrar kapadt. Sonra da kafasmdakileri ve tasrladklann gayet basit bir ekilde faza izah etti. Gen kz gzlerini odann iinde bir sre gezdirdikten sonra tekrar ona dnmtt. Hl konumuyor, sadece bakmyor ve dnyordu. Gen adamn kalbi hzl hzl arpmaya balamt. Karar nnn yaklamakta olduunu gryor ve yle grnyordu ki, karar msbet olacakt. Heyecann belli etmeye alarak yava yava pencereye kadar yrd. Uzanarak cam, perdeleri amt, ieriye bol gne doldu. Gkyznde, ykseklerde, maviliklerin usuz bucaksz derinliklerinde bek bek beyaz bulut kmeleri vard. Geriye dnd. Srtn cama dayayarak gzlerini kza dikti. Jean, nihayet azn at ve adet mrldanr gibi bir sesle konutu: Robert, dedi zerinde gahtn konunun ne kadar nemli olduunu biliyordum zaten. imdi gzle> rimle grdm. Seninle almay kabul ediyorum. Fakat bir artla, demin parkta sylediklerini en kk te387 ferruatna kadar yerine getireceine yemin edebilir misin? Shannon sevinten uacakt nerdeyse. Hemen atld. Elbette, dedi. Elbette ediyorum. Gen kz yemini duyunca derin bir nefes almt. Gs krk gibi bir inip bir kalkm, ferah almeti bir ifde ehresine gelmiti. Gen adam gzlerim kzan zerinden ayramyordu. Kz hemen, harekete geti. Elindeki defteri masann zerine koydu. apkasn da kardktan sonra elindeki eldivenleri syrd. Haydi yleyse, dedi. Ne duruyorsun orada yle? Gel buraya. Balayalm.... Ve baladlar.... Laboratuar almalar Jean'n da tihakiyle ok hararetlenmi, daha verimli ve daha sr'atli bir tempoya kavumutu. Gen kz, sabahlan, kurs biter bitmez, saat 10 u be, bilemedin on dakika gee gelirdi Shannon oktan ie balam bulunurdu. Kapdan ieri admn atar atmaz da, ivide as nln alr, srtna geirdii gibi, masann br ucuna, Shannon'un karsna geer,

almaya balard. Bir iki kelimeden fazla hi konumazlard. Hatt ou zaman selm niyetine karlkl birer tebessmle yetinirlerdi. Bazan, Shannon, hesaplarna .dalm olurdu. O zaman, gen kzn geldiinin farkna varmam gibi davranrd. Onun bu ilgisizliinin gen kza cesaret ve emniyet vermekte olduunu hissederdi. Bir sre sonra yava yava ban kaldrp bakar, gen kzn, yn yn ielerin tplerin arkasnda, dikkatli ve gayet ciddi bir tavrla, elindeki numuneleri birer birer okuyup tasnif ettiim, siyah kapl deftere notlar aldn grrd. ok dikatli ve titiz alrd. Bu dikkatli ve titiz alma Shannon'a soa derece faydal oluyordu. Bilhassa muayene iin lzumlu olan yzlerce levhay hazrlamakta.. Zira bu ok mz'i bir iti. ok tehlikeliydi, de.. ok fazla sayda retilen bu 388 mikroplarn tesiri ok iddetli idi. Fakat gen kz, dikkati sayesinde bu tehlikeyi tamamen bertaraf etmiti Btn dikkatini iine verir, baka hi bir tarafa bakmadan, o canl parmaklariyle sessiz alr, en kk bir hat yapmadan iini yrtrd. Arada bir Shannon dayanamaz ona bakard. Jean bunu hissedince, elindeki ii brakr, hi bir ey konumadan, fakat gzleriyle ok eyler ifde ederek bu baka karlk verirdi. Bu bak, onlar birbirlerine daha fazla balard. zerinde btn gayretleriyle altklar mterek konudan ok daha fazla balard hem. Darda hava gzel olduu zamanlar pencereyi ardna kadar aarlard. O kk karanlk odaya bahana ne'esi ve cvltlar bir alayan gibi dolar, onlara bambaka bir jenden sesler getirirdi. Uzaktan uzaa arabalarn, otomobillerim, grltleri duyulurdu. Bazan bir istimbotun pat-pat'lan, bazan bir laternann yeknesak sesi, v.s..... Gen kzn bu odada bulunmas Shanmon'un ruh ve madd varl zerinde son derece messir oluyordu. Kendisini daima daha sakin ve iyi bir disiplin altnda hissediyor darda kalmyordu. Geri bu yaknln, d grnnde akla ilgili hi bir taraf mevcut deildi. Fakat gen adam, o varln kendisini oraya daha kuvvetle baladn gryor, lzumsuz endielere ve meselelere kafasn kaptrmyor, tam bir sknet ve rahatlk iinde alyordu. Bu hal, ona, o gne kadar tatmad, tanmad lde byk hazlar veriyordu. a-hmalan tam bir huzur iinde geiyordu. Saat tam 13 de yemek iin ara verirlerdi. Civarda temiz bir iki lokanta yok deildi ama, onlar yemeklerini laboratuarda yemei tercih ediyorlard. Bu, hem daha kolay ve .ucuz oluyor, hem de daha zevkli kayordu. Daima bir gn evvelden yan yarya paralan veriyorlard. Jean, sabahlan trenden indikten sonra nasl olsa 389 pazar yerinden geiyordu, le yemei iin bir eyler alyor, kursa yle gidiyordu. almalar hep mikroplarla olduu iin le yemeine oturmadan evvel tam beg .dakika ellerini sublime iinde tutuyorlar, ykyorlard. Bu tedbirlerde, bilhassa Shannon, byk bir azim, ve srarla devam ediyor, ne elur, ne olmaz, diye dnyordu. Tehlikenin zerresi Ortada kalmayincaya kadar davranmann hi bir zarar olmazd ki.... Sonra, pencerenin iine karlkla oturuyorlar, kucaklarna birer tabak alyorlar ve iine koyduklar souk yiyecekleri zevkle attryorlard. Bazan hava kapal ve souk oluyor, o zasaan da Bunsen ocanda orba piiriyorlard. Fakat, yemekleri umumiyetle taze francala e souk sucuk ve Duniop peynirinden mrekkepti. Meyve olarak da ya birer tane elma veyahut da bir kesekd dolusu kiraz.... Dernein avlusunda dolaan bir kara tavuk da, hi sektirmez, her gn onlar yemeklerini yiyecekleri vakit gelir, nasibini alrd. Hele kiraz ok severdi. Kiraz yediklerim grnce srayp Jean'n koluna tner, sevincinden lklar atard. e haladklarnn yedinci gn idi. leden sonra, yemeklerini bitirmiler, harl harl almaya balamlard. Birden arkasnda bir ayak sesi duydu. Dnp bakt. Profesr Challis'ti gelen. Eikte durmu, alar seyrediyordu. Srtnda boazea kadar dmeli, rengi hafife solmu o kuyruklu ceketi vard. Eli ile kr byklarn okuyordu.

Shannon, onu grr grmez hemen frlamt. Ho geldiniz, muhterem Hocam.. Naslsnz efendim ? ihtiyar profesr, memnun bir tebessmle Shan-aan'a bakm ve: Aferin Robert, diye cevap vermiti. Bakyorum alyorsun. Tebrik ederim sani. Ben de ilerin nasl gidiyor diye sana yle bir urayaym demitim. 390 Shannon, hemen gen kz hocasna takdim etti. ihtiyar adam, kzn varln grnce bir hayli armt. Bunu anlamt Shannon. Onun iin de bilhassa kz takdime lzum grmt. Fakat adam aknln pek belli etmek istemiyordu. Tabii, nezaketinden, kibarlndan byle davranyordu. Bakndaki hayretten ziyade, phe havas Shaanon'u tahrik etmiti. Fakat tantktan sonra Profesr, L<aw' sevmi, ondan holan-mt. Bu, daha ziyade kzn doktor olduunu anlamasndan ileri gelmi olmalyd, fee gven dolmu gibi bir rahatlk iinde konutu. ilm bir aratrmada, insan kendisine iyi bir yardmc buldu mu, mcadelenin yars pein kazanlm demektir. Robert. Gzel bir espri yapm gibi kendi kendine hafife gld. Sonra da laboratuarn iinde dolamaya, etraf tetkik etmeye balad. Tpleri eline alp bakt. Levhalar gzden geirdi, deftere kaydedilmi olan notlardan bazlarn okudu. Hi bir ey sylemiyordu ama, her hangi bir takdirkr szden ok daha fazla heyecan tayan bir sessizlik iinde, almalarnda. ok memnun Ical-d>;m ifde ediyordu. Tetkikleri bitince de Shannon'la gein kza dnd. Heyecanlanm, ok mtehasss olmu bir ruh hli iinde: ok gzel, ok grel, dedi. Ben size daha n.sla numuneler temin edeceim. Baka yerlerden, hatt Av-rupadan getirteceim. Henz hatrm saylyor oralarda.. Sonra ayni heyecanl hava iinde onlara veda etti. Bo verin uan bunu. Siz devam edin almalarnza. ok iyi gidiyor, maallah.. Ben gidiyorum. Devam edin siz. Ba.an,n?n ilk ve en ok ben alklayacam.. Hoa kaim.. ihtiyar profsr bunlar sylerken gzlerine yle canl, kuvvetli bir mutluluk dolmutu ki, her eyi gzlerinden okumak kaabdi. Syledii tevik edici 391 szleri bu ifadenin yasmda hi mesabesinde kalyordu. Onu, hrmette kusur etmeyerek uurladlar. Prof. Challis ondan sonra da sk sk laboratuara geldi. Bundan sonraki gelilerini ekseriya le zamanna rastlatyordu. Onlara sadece vaad ettii yeni st numunelerini deil, yemeklerinin kalitesini artracak yiyecek eyler de getiriyordu. Shamon'la Jean, bir kutu Strasburg et konservesini veya .bir para kymal brei paylap yerlerken, o iskemlesine oturuyor, bastonunu dizlerinin arasndan geirip zerine abanarak hafife ne eiliyor, biraz titreyerek kaln kalarnn altndaki berrak, ltl gzleriyle onlar haz iinde seyrediyordu. Profesrn, Jean'a kar ilk gnden balayan sempati ve yaknl gitgide artyordu. Kza yapt muamele cidden grlecek cinstendi. Bir se talebesi idi sanki. Hem o gen calarnn zentisi iinde kibar bir erkek tavr taknyor, hem de zaman zaman onu bir baba veya bykbaba edsiyle ineliyor, tarizlerde bulunuyordu. Yiyecek eyler getirmesine ramen, bir tek defa bile onlarla oturup yemi deildi. Sade seyrediyor, bundan da byk bir zevk duyuyordu. Sadece Jean kahve piirdii zamanlar, o da bir fincan kahve iiyordu. Arada bir de, o kk mektepli delikanl tavriyle Jean'-dan msaade talep ederek bir tane yaprak sigaras tuttururdu. Yallna ramen, seyrek olmak artiyle, sigara imesine doktorlar da izin vermilerdi. Sonra da onlara talebelik hatralarndan kk olaylar naklederdi. Sigarasnn dumann helezonlar halinde flerken anlatt hatralar meyannda, bilhassa, Paris'te Sor-bon niversitesinde mehur Duclaux'nun yannda alrken yapt ilk tecrbeler nemli bir yer igal ediyordu. Bir gn de Barbizon'da geirdii bir hafta sonu 392, tatilini anlatmt. Hikyesini bitirdikten sonra ks ks glm ve:

 O zamanlar paran yoktu, demiti. Adamakll zrttm. Geri imdi de param yok ama.. Biraz durduktan sonra mutlu bir tebessmle ilve etmiti: Paraszdm ama, altm iin daima mutlu bir hayat yaammdr ben. inann ocuklar, dnyada almak kadar gzel hi bir ey mevcut deil. O gn profesr kalkp gittikten sonra Jean derim derin iini ekmi, gzleri l parlyarak: Ne eker, ne tonton adam, deil mi Robert? demiti. ok iyi ve ok byk insan.... yle seviyorum ki onu.... Shannon, alayl alayl glerek espriyi yaptrmt. Bana kalrsa o da seni seviyor ama.. Bilmem ki, annenle baban raz olurlar m? Gen kz baklarnn Shannon'dan hemen karmt. O konuya hi temas edilmemesini istiyordu. Mrldand. Hadi gel Robert, iimize devam edelim biz.... zerinde uratklar i son derece gt. Deneyler mthi karkt. Balangta bunlar deerlendirmek de ok zor oluyordu. Fakat yava yava hava deiti. Olumlu sonular birbirini takip etmeye balaynda, ilk nce teoriler zerine kurduklar eyleri daha salam esaslara istinad ettirmek mmkn olabiliyordu. Fakat, gerekten tereddde dtkleri anlar da yok deildi. Byle bir duruma dtkleri zaman baklar hemen karlayor, phe ve tereddtle birbirlerini szyorlard. Bazan Shannon, hafif sesle mrldanyordu. Olamaz, diyordu, imkn yok olamaz bu.... Fakat Jean, mkul bir tavrla onun bu kanaatinin karsna dikiliyordu. 393 Neden olamayacakm ? Neden imknszm ? te mal meydanda. Pekl olmu bile.... Bir gn gen kzdaki bu sakin hal onu sinirlendirmiti. Bir gece evvel Dr. Mathers, Shannon'*! ok ge vakitlere kadar muayenehanede alkoymutu. Adam da artk Shannon'a adamakll yklenmeye balamt. Bir tarafta muayenehane, bir tarafta bu srekli laboratuar almas gen adam yormaya, pestilini karmaya balamt. Gen kz, nemli bir .noktay yakaladklarn iddia ediyordu. Shannon, bermtad kar fikirdeydi. Kzn srarlar zerine kzd, iki eli ile ban skarak sylendi. ok rica ediyorum, dedi, dereyi grmeden paalar svamayalm. Daha aylarca srecek i var. Ancak ondan sonra antigen deneyini yapabilecek duruma geleceiz. Allahakna hemen Kendini her ey olmu bitmi havasna kaptrma Jean.... Neyse ki, mnakaa uzamam, kzn anlayl davran sayesinde geitirilmiti. Bununla beraber deneyler ilerledike, olumlu, neticeler birbiri zerine geliyor, memnuniyet verici mkiaf-lar birbirini kovalyordu. ay deil ama, iki a*' 'r."ar sonra bu son tecrbe devresine yaklatklarn grmlerdi. O zaman, ikisi de gitgide artan kuvvetli bi_ voye-canla sarslmaya baladlar. Hele kimyev muamc1? es--nasmda bir ka saat beklemelerini icab ett:rcrn c" ;m-lar olduka sabrszlktan, yerlerinde dur.am.aa M'c geliyorlard. Tahammll etmesi ok g bir durumdu bu. Byle zamanlarda neticeyi beklemekten baka bir 'rO.eri olmuyor, laboratuarda bulunmalar da bir sre '?,n gerekmiyordu, yle zamanlarda Jean'la birlikte kaamaklar yapyorlard. Winton'un civarndaki krlara alyorlar, bir iki saat dolap temiz hava alyorlard. Eski motosiklet safalar maziye karmt tabu. Bunun en belli bal sebebi de Jean'la beraber altklarndan Luke'n dahi haberi olmamas idi. Zaten Shannon, deli394 kanly o mahut meyhane sohbetinden sonra, bir dah* grmemiti. Jean da tabktiyle, bir sredir devam den mterek almalarndan ana hi bahsetmemiti. Bunu beraberce kararlatrmlard. Zira, .ne olur, ne olmazd. Luke, ne kadar olsa ocuk saylrd. Annesinin veya babasnn yannda bir azndan karacak olsa ilerin alt stne rahata gelebilirdi. Ama motosiklet

yoksa, tramvay ne gne duruyordu. Pek l gezintilerinde tramvayn byk faydas oluyordu. Longcrag Tepesi denilen bir yer vard. Kr gezintileri iin oray peylemilerdi. ok gzel, manzaral, havadar bir yerdi. Tramvaya atladlar m, en ge 10-20 dakika iinde oraya varyorlard. Tepe, kvnm kvrm uzayp giden nehre karyd. Aalklar arasndayd. zerinde henz bir tek bina dahi yoktu. Tramvaydan indikten sonra el ele tutuuyorlar, dar yollardan, patikalardan trmana trmana tepeye kyorlard. Orada yosunlu bir kayann zerine oturarak, nehrin geni sularnda gidip gelen istimbotlar, atanalar, yaddan arkl kk vapurlar seyrediyorlard. Binalar gm sisler iinde yer yer kaybolan ehir, ayaklarnn altnda uzanp gidiyor, ancak parldayan bir kubbe veya sivri bir kulesiyle kendisini gsterebiliyordu. Hava daima ak dolu idi ama, onlar ekseriya zerinde altklar konuyu, meselelerini konuurlard. Muvaffakiyet ihtimalleri ile ilgili tartmalara giri'rler, deneylerin neticeleri hakknda fikir teatisinde bulunurlard. Bazan yorgunluktan, bazan da o nm verdii kazdan, Shannon srt st yeilliklerin zerine yatar, hayallere dalard. Kapad gzlerinin iinde tagr.al ruhunun btn hasretleri, hayaller halinde resmi .geit yapard. Challis'ten ok canl bir ekilde dinledii Sor-bon'u, hi bir engelle karlamadan kendisini tamamiy-le ilm incelemelere verecei bir hayat hayalinde yaatrd. Bunlardan zaman zaman Jean'a da bahsederdi. 395 Shannon ak bahsine hi yanasamazd. Bu, ona ok zor geliyor, zaman zaman iinden isyan hislerinin kabardn hissediyordu ama, o kadar! Verdii sz tutuyor, yeminine tam bir sadakat gsteriyordu. Jean'n ahlk balonundan titiz llere sahip olduunu ok yakndan biliyordu. Biliyordu ki, gen kz, srf ona yardm edebilmek, onun bir mklme deva olabilmek iin teklifini kabul etmi, onunla beraber almaya yanamtr. Yoksa, iki dnya bir araya gelse, Jean, omun teklifini kabul etmezdi. Shannon'un imdi bir tek hedefi vard. Kendisinden phe etmi olan kz mahcup etmek ana, yanldn isbat etmek.. Bu yolda yryordu ve sonuna kadar yryecekti. Gen kza, kendi nefsine kar da ancak bu ekilde temize kabileceine inanyordu. Nihayet son deney gnne eriebilmilerdi. Tpleri ii su dolu kazana koyarak laboratuardan ktlar. Haziran aynn son gn ve perembeydi. Hava da, her zamankinden ok daha gzeldi. Geciktikleri takdirde balarna gelecein hi de parlak olmadn bildikleri iin yine tepeye gitmeyi kararlatrmlard. Daha uzaa gitmeleri doru olmayacakt. Tramvaya bindiler. Gittiler. Tepeye ktklar saman bu mstesna gnn gerekten fevkalde olduunu daha derinden hissettiler. Yosunlu kayamn zerine oturdular yine. Ayaklarnn ucunda, aada, bir kk vapur iskelede duruyordu. Nehrin azndaki adalara doru yapaca akam seferine hazrlanyordu. Arka gvertede bir caz topluluu vard ve Johann Strauss'um Tuna Dalgalar valsini alyordu. ok gemeden vapur kalkt. Bayraklarn dalgalandra dalgalandra, arklariyle sulan kprterek en aalara doru szld. Gzden kayboldu. Fakat arkasnda brakt, sulan yararken kard seslerin akisleri hl kulaklarndayd. Bu fslt tath bir okay gibi 396 sanki t onlara kadar ulayordu. Harikulade, unutulmaz bir nd bu. Gen adamn ii karmakark hislerle alkalanyordu. Yanndaki gen kz dnyordu. Ban evirip ona bakmyordu, bakamyordu ama, artk her ey belli olmutu. Haberleri be olmadan aradaki mnasebeti kuvvetlendirmi ve salamlatrm olan mterek alma gnlerinim heyecann t derinlerden hissetti Shannon ve gzleri kamar gibi oldu. Jean'm, kendisi iin artk vaz geilmez bir varlk haline gelmi olduunu tamamiyle anlamt. Bu yolum dns yoktu. Onsuz olamyordu Shannon, olamayacakt. Bunlan iinden geirdi gen adam. Kza bir tek kelime bile sylemedi. Sonra beraberce kalktlar. Yola dtler. O gece muayenehanede almayacakt Shannon, in nemini hesaba kattklar iin Jean da akam saat 20 ye kadar Winton'da kalmay salamt.

Saat 17 sularnda laboratuara geldiler. Bu sefer artk sondu. Butum, hazrlklar, deneyler, almalar, hepsi bugn semeresini veriyordu. Ya muvaffak olacaklard, ya da muvaffak olamayacaklar hususunda kesin kanaate vereceklard. Shannon, yava admlarla, sanki birisini rktmekten ekiniyormu gibi, ar ar kazann bana gitti. Kapam a. Jean' yanma ard ve iindeki tpleri karmasn syledi. Bunu yaparken ok heyecanlyd, bu yzden de hareketleri bir hayli kesin hatlyd. Tpler bir tepsinin iindeydi. Hepsi 24 adet idi. leri' bir sv ile doluydu. Bir ka saat evvel, laboratuardan ktklar zaman prl prl berrak olan bu svnn dibinde tortulama1 olmusa deneyler baar ile sonulanm olacakt. Jean'n asab bir tavrla tepsiyi ekip karn nefes almaktan bile korkarak bakyordu. Nihayet tpler ortaya kt ve gen adam bir lk kopard. 39T Tplerin diplerinde beyaz bir tortu vard. Shannon garm, sevincinden ne yapacan bilemez hle gelmiti. Dili tutulmutu. Birdenbire dizlerinin ba zld. Sedirin zerine kverdi. Jean, hl tepsi elinde, ylece duruyordu. O da sevincinden ne syleyeceini, ne-yapacan bilemez bir hldeydi. Demek doruydu. Btfo tahminleri doru kmt. Yirmi ydAnberi birbirleriyle hi. bir ilgisi bulunmad zannedilen, birbirinden tamamen ayr iki unsur saylan bu iki mikrop, aslnda tek bir mikroptu. Bunu isbat etmek, cukluundanberi gerek bir ilim akiyle yanp tutumu olan bu gen adama, Dr. Robert Shannon'a nasip olmutu. Bu bir kesifti. Dnya apnda nemli bir hdiseydi. Shannon, sekil, reme ve deneylerdeki sonularn hepsinin birbirinin ayni olduunu grmt. Srlar arasnda pek yaygn bulunan bu hastalk, insanlara, sadece doruda doruya temas yolu ile deil, st, tereya, peynir gibi gdalarla da geiyordu. Hayvanlarda grlen Bang hastal da, insanlarda grlen Malta Hummas ve salgn nezlelerin sebebi hep ayniydi. Shaaa-non'tm laboratuarda rettii ayni basil..... C.pv'neinr'p.n sarho, fi^ivc'^ gen adam. Gllerini kapad. Mutlu bir gs geirdi. Yeni bir hastalk kefetmi ve bunu yaratan mikrobu bulmutu. stelik bu hastaln nemi bfr tek blgeye mnhasr deildi. Nis-beten hafif olan ekilleriyle de, mzmin ve iddetli e-kileriyle de byk salgnlara, devaml rahatszlklara sebebiyet veren ve dnyann her tarafndan yzbinlerce kurban verebilecek bir hastalkt bu. Bylece, Shannon, milyonlarn mukadderat, daha dorusu hayat ile ilgili mhim bir kefin sahibi oluyordu. Daoiu bunlun 'i;}nJi.il:e heyecandan boam kuruyordu. Dalarn doruuna kp dnyay seyreden Cortez gibi, o da, kefinin ne byk kitleleri, ne geni 398 alanlar ihata ettiini tam bir vuzuhla grebiliyordu. Nihayet Jean sessizlii bozdu. Defterdeki notlan gstererek: Artk, dedi, hepsini neredebilirsin Robert. Mkemmel, fevkalde bir ey oldu bu.... Shannon, tasdik makamnda, memnun, bir tavrla ban sallad. Karsnda, parlak bir k ikide, harikulade bir manzara grnyordu. Gitgide dozu art heyecann frenlemeye, gerek bir ilim dam gibi vakar ve tevazu iinde cevap vermeye gayret ederak konu-maj alt. Evet Jean, dedi, hastal kefettik. Bu hastal yaratan mikrobu da bulmaya muvaffak olduk. imdi bir tek i kald, ki o da, en az tekiler kadar nemli.. Bu hastala mni olacak .ay bulmak. Onu da yaptk m, giritiimiz i tam ve kmil bir ekilde neticeye ulam bulunacak, Gen kz, bunu ba dndrc, gz kamatrc bir fikir olarak grmt. Gzleri ldad: Haydi Robert, dedi, Profesr ChalhVe telefon edelim. Mjdeyi verelim. Gen doktorun iinde tuhaf bir kskanlk duygusu uyanmt. Zaferin yalnz kendilerine ait olmasn istiyordu. Jean da bunu anlamt cevap vermeyiinden. Kz glmsedi. Shannon, onun glmsediini grnce vcdunu batanbaa bir heyecan dalgas kaplamt. zerindeki o yapmack vakur ve sakin tavr kaybolmutu : Gen adam yksek sesle konutu:

 Azizim Dr. Law, dedi. Tarihlere geecek bir gn idrk ediyoruz u anda. Bunu mutlaka kutlamamz lazm. Bu akam yemei benimle birlikte yemek ltfunda bulunur muydunuz, rica etsem? Gen kz tereddt etmiti yine. Yanaklar hl heyecandan kpkrmz bir vaziyette saatine bakt: 399 ok isterdim ama, dedi, evden beklerler, ge kalmamalym. Shannon srar etti:, Daha erken canm... Haydi gel.... Trene daha ok var.... Gen kz Ne olur beni zorlama. Gitmeyelim. der gibi baklarla bakyordu Shannon'a. Gzlerini dikmi, bir kurtulu aresi aryormu gibi duruyordu. Fakat Shannon hi oralarda deildi. Hemen ayaa kalkt, ii ne'e e doluydu. Nefsine kar itimad son derece ykselmiti. Kmn mantosunu tuttu. Giymesine yardm ederken de gld: Ne kadar zamandr alyoruz. Hem az bir alma da deildi bu, biliyorsun. imdi biraz elenmeye hak kazandk zannederim. Kapdan karlarken ne'e ile kzn koluna girdi. Yrdler. Yaknda Continental adnda bir lokanta vard. Bir Fransz lokantasyd buras ve Old George caddesin-deydi. Eskiden Spence'le ara sra oraya giderler, babaa yemek yerler, dertleirlerdi. O akamki kutlama elencesi iin buradan daha mnasip bir yer olamazd. Samimi, temiz, kk bir yerdi. Madame Brossard admda Alsash bir kadnd sahibi. Vaktiyle, biraz ilerdeki mektepte lisan retmenlii yapan kocas ldkten sonra lokantann idaresi bu kadna kalmt. Mtevaz bir yerdi ama, yemekleri ok gzeldi ve bu Kuzey havas iinde dahi Franszlm, yani zelliini kaybetmemiti. Zemini kumdu lokantann. Kareli, kaim bir sko kumandan yaplm olan peeteleri, hep, yelpaze biimimde katlanm olarak arap kadehlerinin iinde dururdu. Masalar ufakt. tzerlerin-de krmz abajurlu birer lmba yanard. Bu krmz klar, kemik sapl baklarla atallar zerine airane bir tarzda dklrd. Madame Brcssard, Shannon'u tanrd. Onlar ieri 400 girince kasann arkasndaki yerinden hafif bir selm verdi. Hemen bir garsan dikildi karlarna. zerinde srtndan kaacakm gibi bol bir elbise bulunan gen garson, onlar kar kedeki bir masaya gtrd. Yemek iin vakit biraz erkendi. Salonun ortasndaki uzun masada yemek yiyen bir ka daim mteriden baka kimseler yoktu. Masaya oturduktan sonra listeyi eline ald Shannon. El yazs ile ve mor mrekkeple yazlm bir listeydi bu. Listenin mor mrekkeple yazl olmasn espri konusu yaparak aralarnda gltler. Tabldota yneldiler. Alakart, keseye biraz da olsa ar gelecekti. Soanl orba, dana rosto, portakall brek ve kahveyi setiler. Garsona sylediler. Gen kzn yzne bir canllk, bir parlaklk gelmiti.^ Etrafa bir gz att. Lokantamn halinden memnun kald, beendii anlalyordu. Bu romantik dekor gen kzlar iin beenilmeyecek cinsten deildi. Dayanamad, iimdekilerimi dile getirdi. ok gzel, dedi. Ne ho bir yermi buras Robert.. Hani Paris'te sandm bir an kendimi.... Sonra bir yanllk yapm gibi hafife kzard, hatsn tamu- etti. Paris'te sandm, lf da szn gelii hani. Yoksa Paris'i grdmden filn deil.. Shannon alabildiine comutu. Ne'e iinde kzn lfn azndan ald. Ne varm sanki? dedi. Farzedelim Paris'teyiz. Sorbon'dan gelmiiz. Muhterem dostumuz Prof. Challis'-in anlatt hikayelerdeki gibi.. ok mehur, ok tannm birer limiz ikimiz de.... Bak, sakalma bak. yi bak ama. Tam bir lim hli yok mu bende? Gerisine bo ver Jean.. Bize sonsuz bir an ve hret getirecek, bize byk ve erefli bir mevki salayacak, dnyay yerinden oynatacak bir kefin adamlaryz, biz.. Gerein ta kendisi bu.... 401 Bir an durdu. Gen kzn yzne dikkatli dikkatli bakt. Niye durgunlatn yle Jean? Yalan m yani?..

Gen kz, kafas bir ,an baka yerlere, baka konulara gittii iin durgunlamt. Robert'le aralarndaki meseleyi dnmt. ehresinin ald ifde bu yzdendi. Fakat Shannon'un szleri zerine hemen kendine geldi. Tell tell cevap verdi. Yalan da ne kelime? Bundan daha sahih, bundan daha gerek olan bir ey tasavvur edemiyorum u anda.... Shannon, hafif bir kahkaha atmaktan kendku n^n edemedi. Tam bir zafer sarholuu iinde ve cmle nezaket kaidelerinden tamamen uzak bulunduu iin, her zamandaki sklgan ve mahcup hli tamamen kaybolmu, zerine byk bir ne'e ve rahatlk gelmiti. Biraz sonra garson geldi. orbalarn ve uzun, gevrek bir francala getirdi. Gen doktor ona Franszca hitap etti. Fakat garson anlamamt. Anlamadn ban sallayarak bertti. Shannon'a sko diliyle cevap verdi. Jean, bu manzara karsnda dayanamam, kahkaha ile glmeye balamt. Garson gittikten sonra Jean, Shannon'a sordu: ocua ne syledin? Shannon, manl bir gz krparak cevap verdi. Gen olduu iim henz anlayamayaca bir ey.. Bir an durduktan sonra ilve etti: Sen anlarsn ama, imdi deil. Sana sonra sylerim ne olduunu.... Kaklar ellerine alp orbalarn imeye baladlar. ine ince soanlar doranm, dibine rendelenmi peynir konulmu, gerekten fevkalde, nefis bir orbayd bu.. Onlar, yemein lezeti bir yandan, iinde bulunduklar cokun hlet-i ruhiye bir yandan, tam bir nee iindeydiler. Garson, bu arada servisi tamamlam, salata ve e402 rez gibi eyler de getirmiti. Bu gidi, geliler srasnda ahbap bile olmulard. Garson, en sonunda, onlara bir srahi .dolusu siyah arap da getirmiti. Bunu da tabldo-d belliydi. zeri adamakll kpk tabakas ile kaplyd. Shannon, heyecan iinde ve kalbi saadetten sarho bir halde; bu nefis babozumu arabndan kadehlerine doldurdu. Kzn bardan eliyle ona vererek: Baarmzn erefine.... dedi. __ Gen kzn baklarnda hafif bir dalgalanma oldu. Fakat bu, ancak bir an srm, tereddt eder gibi olmutu. Sonra, sanki bu frsat bir daha ele gemez havas iinde barda kapar gibi ald, nce bir yudum alarak yoklad, arkasndan da bir hamlede hepsini dikti. Shannon, kzn bu hareketini beendiini ifde eden bir ba sallamasndan sonra kendi kadehini dudaklarna gtrd. Son damlasna kadar bir hamlede iti. Baya gzelmi, dedi. Hem madem ki Pariste-yiz. Parisliler gibi hareket etmemiz lzm deil mi? Unutma sakn. Sen, Winton niversitesinden yeni mezun olmu bir doktor deilsin. Malum ya, Sorbon'dan geliyoruz ve Paris'teyiz, ikimiz de limiz. Sen imdi genlik cazibesi tam mnsiyle kaybolmam, orta yal, tknaz vcutlu, sempatik, fakat bir lime yakan ciddiyet ve vakara sahip bir kadnsn. Bugn akama kadar Sorbon'da altn. Bir takm kimyev maddeler, tpler, svlarla uratn durdun. Saint Paul'un sylediklerini harfiyen tatbik etmelisin. Midenin istikbali iin araba ihtiyacn var. iiyorsun, ieceksin. Gen kz, darlm gibi bakt Shannon'a. Sonra ehresi birdenbire deiti, glmeye balad. Arkasndan bir ka kahkaha att. ki de hafife tesirini gstermi, onu tam bir ne'e insan yapmt. Kahkahasnn akraklnda bu ne'e vard. Glmekten gzleri yaarmt. Fakat Jean, bu kahkahada birdenbire ve bir kadeh dolusu itii ikinin etkisi olduunu anlamt. Gzlerin403 deki yalan sildi ve Shannon'a tariz edermi gibi konutu : Yapmamalydn bunu Robert, dedi. Birdenbire bunu iirmemeliydin bana. Bazan ok ocuka hareket ediyoruz gibi geliyor.. Hami ikimiz de ar bal, ciddi birer ilim adamydk, Paris'teydik. Ha?.... Madam Brossard, kasann arkasndaki iskemlesinde bir heykel gibi kurulmu Shannon'la Jean' mfik ve okayc bir bakla seyrediyordu. Onlar sevdii,

hallerinden holuk duyduu ve onlarn ahsnda kendi gemiini esefle, mutlulukla hatrlad anlalyordu. Salasna kzarm ekmek serpitirilmi dana rostolar gelince, Shannon bir daha arap srahisine davrand, gen kzn: Yapma, Robert, hzlandn sen, dediine pek aldrmad. Tekrar kadehleri tokuturup itiler. ok gemeden kendilerine tamamen ikinin tesirine brakmlard. Sz yiine keiflerinden atlar. So,n aylar zarfndaki almalarndan, karlatklar glklerden bahsettiler. O gnlere ait, o zaman bir deer ifde etmedii halde, imdi hatrlannca bir mns olan hdiseleri birbirlerine elenerek anlattlar. Karlatklar zorluklar hatrladka da glyorlar, baarlarnn tadna daha fazla eriyorlard. Gen kz bir ara: Hatrlar msn Robert? dedi. Bir gn fena halde sinirleamitin bana.... Shannon glerek ve bir poz taknarak cevap verdi. Sinirlenmek mi? Benim lgatimde byle bir kelime hi bir zaman bulunmamtr, hanmefendi, biliyor musunuz? Bu iddiay klliyen reddederim. Jean de glmeye balamt. Maallah beyefendi hazretleri.. Ne de abuk meer... Hani kavanozlardan birini drp krmtm da 404 kplere binmitiniz. Nerdeyse, bir ocuk gibi kulam ekecektiniz benim. Shannon kahkahasn att. Keke ekseymiim. Ne iyi edermiim.... Sonra ikisi birden katla katla gldler. Jean, ikinin de tesiriyle mthi ne'elenni ve canlanmt. Yanaklar al al olmu, gzlerine alayc, espri dolu bir lt dolmutu. Gen adam, arada bir eilip, kza dikkatli bakyordu. Jeaa'm gahsiyetindeki iki ayr cepheyi gayet mkemmel bir ekilde gryordu. Kendisini, btn hayatn Kalvin'in mezhebine vakfetmi olan o dindar, mmin kz sanki lokantann kapsnda kalm, yerine bambaka, yepyeni bir Jean gelmiti. Din terbiye vastasiyle yaplan basknn altndan, gerek insan hviyet, scak ve hareketli bir yaratk halinde meydana kmt. Jean, son derece pervasz, rahat dnyaya metelik vermeyen bir gen kzd imdi. Hi bir ey onun iin mesele deildi. Bandan apkasn alp iskemlelerden birinin zerine gelii gzel frlatp atm dirseklerini laubali bir tavrla masaya dayayarak kendisi de ahanmt. Gen kz, tam bir kadnlk igdleri ile hareket ediyordu artk. Etraf, muhit, insanlarn, hakknda ne dnebilecei gibi, normal zamanla-ra ait endieleri tamamen yok olmutu. Shannon da andan farkl deildi, ki, onu da gevetmi, btn dncelerden uzak bir insan haline getirmiti. Ge adam, iindeki ak ateinin birden da vurduunu hissetmiti. Gen kza kar duyduu derin ve kuvvetli ak, btn gemii ile gzlerinin nnde canlannca, imdiye kadar hep strap, hep ac ekmi olduunu grd. Bu hayata artk tahamml edemeyecekti. Onu iddetle ve kuvvetle seviyor, onsuz hi bir ey yapamayacan, ondan uzak yaayamayacan dnyordu. Laboratuar almalarnn devam boyunca sz verdii acayip, aksz yaama sznde nasl olup da dura405 bildiine imdi hayret ediyordu. Yannda byle bir kymetli hazine varken, omun gzellii ve iiri hep yle karsnda dururken nasl olmu da byle bir ayrla dayanabilmi, nasl da hududlar paralayp krmamt? Laboratuarda onun mevcudiyetinden doan ve btn benliini kaplayan derin ve fakat ac hazlar, farkna varamadan, kendisini iin iin kemirmi, tahrip etmiti. Bunda, iinin ehemmiyeti de phesiz rol oynam, kz ou zaman, gerek bir arkada, bir yardmcdan baka bir ey olarak grememiti. Ama artk o gnler sona ermiti, iinden, ilm almalarndan ibaret olan sabit fikir artk yok olmutu. Kalbimin, tabu hisleri onu tesiri altna daha kuvvetle almaya balamt ve o artk bir yaknlamay, bir beraber olmay, her bakmdan kaynamay istemeye balamt.

Birdenbire, bu dncelerim seline kendine kaptrmt. Bir an, grtlana byk bir yumru gelip oturmu gibi oldu. Bu yumruyu ancak o giderebilirmi gibi kahvesindeki son yudumu azna boaltt. Jean, diye konutu, 3-4 aydanberi her gn beraberiz. Bana ok yardmn dokundu. Bunu .niin yaptn, sorabilir miyim? Gen kz, tatl bir scaklkla glmsedi. Vazife duygusuydu bu.... Bama yardmc olarak .benimle almay hi bir zaman angarya telkki etmedin yani, yle mi? Gen kz, yksek sesle cevap verdi: Elbette, angarya telkki etmedim, dedi. Bilkis seve seve altm seninle.... Sonra dalgn bir tavrla devam etti: Afrika'ya doktor olarak gittiim zaman bu deneyler benim ok iime yarayacak. Benim iin az kazan m bu? Gen kzn dnmeden syledii bu szler, Shan-mon'a ayrln, o mukadder ve kt ayrln bir gn gelip atacan hatrlatm, cann skmt. Bu szler 406 kalbine bir haner gibi saplanmt gen adamn. Birden kkredi. Allahakma brak bu laflar.. Hele byle bir gecede.. Byle mutlu ve ne'eli gemesini; istediim bir gecede.... Bahsetme bundan, ok rica ederim. Gen kz, sr'atli bir bakla Shannon'un :yzne bakm ve arkasndan gzlerini ondan karmt. Kusura bakma Robert, dedi. Azmdan birden kt. Uzun bir skt oldu. Jean, piman olmu bir vaziyette gzlerini nne dikmi, yle, dnyordu. Fakat gen kzn damarlar alevlenmiti bu gece. Sanki o damarlarda dolaan kan deil, ateti. Smscak-t, yakacak derecede scakt. Hareketli, canl yatan bulmak isteyen bir rmak gibiydi o imdi. Gen adam da farkndayd bunun ve bunu farkedince de nefesi tkanr gibi olmutu. Heyecan devam ediyordu. Mthi bir akn penesine dmt Shannon. Sanki bir ak denizine gark olmutu. Dalgalar gitgide ykseliyor, fakat o, beyhude bir direnme ile sularn grtlan amamasn salamaya alyordu. Fakat olmuyordu ki.. Her ey bu lgn ann bazlarla dolu atmosferinde teslim bayran ekiyor, onun atei ve iddeti karsnda ram olmaktan baka bir ey yapamyordu. Shannon, bu duygularn tam ortasnda ve tam bir karklk iinde bulunuyordu. Gerek bir azap ve ikence iinde idi. Gen kzn bu kadar yaknnda bulunmas, bu ak, ruh ve manev unsurlarndan syrarak bambaka maceralara ynetmeye, zaman zaman dah?, da iddetlenen cismn bir atmosfere sokmaya yetiyordu. O elinin altnda idi ve o, ona uzanamyordu. Ona sahip olamyordu. Birden kararn verdi, ister akm* iddeti, ister baka bir ey olsun ve gen kz ne derse desin, artk bu mesafeyi kapatmal, bir hamle yapmalyd, irad bir hareketle gen kzn elimi tuttu, avcunun iine ald, skt, skt.. Kk, narin el, Shannon'un iri, 407 erkek avcunda eziliyor, eziliyordu. Gen adam o zaman bir nebze ferahladn, rahatladn hissetti. Gen kz, elini tam teslimiyetle ona brakmt. Shannon'un avcunun iine hapsolan parmaklarn kurtarmak iin en kk bir harekette dahi bulunmad. Fakat sakin kalabilmek, kendini, gen adamn iine dt akntya kaptrmamak iin byk bir dikkat ve gayret sarfediyordu. Bu hava, orackta, onlar daha takn, daha an ve daha tehlikeli kt duruma sokuyordu. Birden yerinden kalkt. Haydi, gidem artk Robert, dedi. Hasretten rlm dakikalar, zamann ak iinde nasl da eriyip gidivermilerdi. Eriyip gidivermilerdi ama, bu iki gen kalbi birbirlerine daha kuvvetle balamlar, bu iki vcdu, birbirinin hasretiyle daha fazla rpertmilerdi. Zaman diye bir mefhumun emaresi dahi kalmamt ortada. Hele kendisi.. Hi.... Jean, her eye ramen mukadderatna boyun een bir ruh hli iindeydi. Yava yava apkasn hasna geirdi. stne dzen verdi. Salarm dzeltti. Shannon

da garsonu ararak hesab dedi. Birden gz kasann zerinde, Madam Brossard'n arkasnda, duvardaki saate iliti. Birden beyninden vurulmua dnd. Kaybettikleri zaman mefhumu gen kza treni kartmt. Zira saat 8'i be dakika geiyordu. Shannon, kendini bir anda sulu gibi hissetmiti. Ban nne eerek hafif bir sesle mrldand: Sen treni kardn galiba, Jean, dedi. Hayret!.. Vaktin bu kadar gemi olabileceini bir an dahi hatrma getirmemitim. Kz ona nazaran daha skinceydi. Bam yavaa kaldrp bir de o saate bakt. Evet, maalesef olanlar olmu, tren kamt. Sonra tekrar Shatnon'a bakt. Yanaklarnn alt biraz daha koyulamt. Gzlerinin ii parlyordu. O da kabat benim diye dnyordu ve 408 dnce yznden gen adam temize karmak gayretine derek: Zinan yok Robert, me yapalm? diyordu. Shannon, kzn annesiyle babasnn karakterlerini bildikleri iin bu gecikmeye samim olarak zlmt. Kza bir laf gelmesini istemiyordu. zntl bir sesle mrldand: Bundan sonraki tren saat kata Jean? Jean gld: T, ona eyrek kala.... Bir sre daha sessizlik oldu. Gen kz, belli etmemeye alt asabiyetinin etkisi altnda, eline geirdii bir francala kenarn parmaklaryla ufalayp duruyordu. Parmaklarnn sinirli hareketleri, nne 'dikilmi baklar, boynundaki damarn hzl hzl at Shan-nan'un kalbini yerinden oynatmaya yetiyordu. Syleyecek lf bulamamt. Nihayet: kalm, bari buradan dedi. ktlar, ikisinde zgn bir hal vard. Cadde adamakll tenhalamt. Gkyz prl prl, yldz doluydu. Hava akt. Bir eyler sylemesi, bu gergin havay datmas lazmd Shannan'un. Lf olsun diye konutu. Ne yapsak acaba? diye mrldand. Parka gidip biraz dolaalm, hava alm, hem de alm oluruz ha, ne dersin? Gen kz ciddiyetle cevap verdi: Park saat sekizde kapanr, bilmiyor musun? Shannon gld. Bu glte, gen kzn havasn datmak, onu ne'elendirmek gayesi de vard: -r- Aaa, unuttum.... Sahi. Sekizde kapanyordu. yle ya.... Karanlklara epevre sanhnlar. Yava yava yryp kedeki lmbann altnda durdular. Etrafta tek kimse dahi grnmyordu. Her taraf sszd. Gecenin tatl serinlii iinde ve ite babaa idiler. Yanndayd 409 o, yani sevdii gen kz. Her eyi ile baland, taparcasna bir akla yanp tututuu gen kz yanndayd. Birdenbire iini bir sabrszlk kaplad. Vcdunda tatl ve serin rperiler duyuyordu. Elimi uzatsa onu tutabilir, ona satlabilir, omu pebilirdi. lgnca arzulardan rlm bir dalga btn benliini istil etmiti. Sevgilisinden uzak durmak hususundaki btn azmi, btn kararlar bir anda yok olmutu kafasndan, silinip gitmiti. Kalbi hzl hzl vuruyordu. O, artk bu kalbe, bu ten arzularna hkmedemeyeceini anlyordu. Byk bir glkle, deta nefes nefese konuabildi: Baka nereye gidebiliriz ki? En iyisi, haydi gel Jean, yine laboratuarmza gidip biraz oturalm orada. Gen kz hi cevap vermemiti, ikinin verdii sarholuk, sevdii gencin yannda olmasna eklenince onda bambaka bir hava yaratm gibiydi. Hisleri alabildiine aka doru uzanyor, o da bir yerlerini yakan atein mevcudiyetini gryordu. Neden sevmiti bu adam? Neden, yol yaknken andan uzaklamam, kamamt? imknsz bir akt bu..... Aralarmda derin bir uurum vard. Hi bir zaman kapanamazd bu uurum. Kapa-namaynca da ya yollarm ayrmalar, aksi istikametlerde yryp gitmeleri lzmd ya da ikisi birlikte bu uuruma yuvarlayacaklard. Bu iki kkn dnda bir ihtimal ne dnlebilir, ne de hayal edilebilirdi. artlar, durum bumu gsteriyordu. Yava yava yrmeye baladlar. Bir ka adn attktan sonra Shannon, dayanamad, yavatan gen kimi koluna girdi. Eliyle de kzm elini tuttu.

Okamaya balad. Jean'n eline eli deer demez tatl ve arzu dolu bir rperiin btn vcduna dolduunu hissetmiti. Her tarafnda karncalanmalar, kprdanmalar oluyor, gen kza sahip olmak, onu kollar arasna almak istiyordu. Btn hcreleri ayaklanm gibiydi. Jean, hi bir eyin farknda deilmi gibi onum btn hareketlerim tam bir teslimiyetle sineye ekiyordu. 410 Aslnda biliyordu. Shannonun iimde hangi frtnalarn hkm srdn, hangi kasrgalarm estiini, kadnlk igds ile biliyor, hatt gryordu. Fakat akntya brakmt kendini. Ayni arzularm yava yava kendi benliimi de sarmakta olduunu farkediyordu. Tehlikeli, ama ok tehlikeli bir virajd bu gece. Bu sr'at viraj almalarna imkn verecek yoksa o yuvarlanacak myd? Kader hkmn icra edecekti. Yol boyunca dilleri bir tek kelime bile konumad. Sadece elleri ve vcdlarnn birbirine temas eden yerleri konuuyordu. Konumamak ne kelime, haykryordu. Nihayet Eczaclar Dernei binasna geldiler. Gen adam ar hareketlerle cebinden anahtar karp alma odasnn kapsn at. ierisi adamakll karanlkt ama, avluda eski bir havagaz lmbas vard. Lmbadan szlen hafif k nlerini grebilecek kadar etrafna k veriyordu. Gen adam bir an dnp yamindaki kza bakt. Hafif k altnda, Jean'n gzel ehresinin ilh ve muhteem bir grn vard. Yan effaf gzbebekleri btn sonulara rza gsteren bir tevekkl iinde hafife kapanmt. Yalnzlklarndan ve gecenin karanlndan cesaret alan Shannon, gen kza biraz daha yaklamt. Kzn omuzunu kolu ile sarm, onu kendisine biraz daha ekmiti. Bacaklar bacaklarna deiyor ve vcudundaki r-perme tam bir titreyi halini alyordu. Bir ara yanan kzn yanana dayad, lk arada kzn kendisine hafife dnk azndan kan nefesler onu sihirli bir buu gibi sarmt. Biraz evvel itikleri babozumu arabdan daha nefis bir sarhoukla sarsld gen adam. O koku.. Bambaka bir koku idi o. Gen kzn kokusu idi. Ak ve ihtiras vard bu kokuda. Bu kokuda Shannon'u mahveden, perian eden bir davet vard. mrnn sonuna kadar bu koku ile mest olmak iin neler feda etmezdi ki? 411 Gen kzn da vcdu batan aa titriyordu. Hududu gemilerdi artk. Hi bir kuvvet, hatt Azrailin muhteem kudreti bile onlar birbirlerinden ayramazd o anda. Olsa olsa lme gidebilirlerdi artk. O da beraber olurdu. Ayrlmadan, birbirlerinden zlmeden.. Bir saniye sonra olanlar oldu. ki gen vcut kendilerini, birbirlerinin kollar arasnda divann zerinde buldular. Ne zaman, ne mekn, ne ilim, ne u, ne bu. Hi bir ey yoktu o anda. Her ey silinmi, her ey kendini o mstesna ve muhteem nn sarholuuna terketmiti. Bir sihir domutu ortada, ikisinin de zerlerine tatl, bayltc bir rehavet kmt. Bu bir mutluluk ve bahtiyarlk sarholuu idi. Mazi tamamen unutulmu, istikbal gzlerinin ve tasavvurlarnn nnden silinmiti. Herey sadece o and, o andan ibaretti. Gen kz srt st uzanmt divana. Ba arkaya doru kaym burun kanatlar derin soluklarla alp kapanmaya balam, hafife kabark gsleri ihtil iinde inip kalkmaya balamt. Gerdannn tatl ukuru, Shannon'a byk hazlar veren bir grnle meydana kmt. Avludaki kk havagaz lmbasnn onu rahatsz ediyormu gibi gzlerini kapamt. Gzel ve uzun kirpikleri bu loluk iinde airane bir portreden frlam, gen adamn karsna gelmi gibiydi. Ahu, heyecandan derin krklklara gmlmt. Hazzn ve strabn imtizac bu alnda ve ona doru hafife dklen salarda btn canll ve ihtiras ile yayordu, pek bluzunun dmeleri tamamen almt. Kalbinin hzla arpmakta olduu aka grlyordu. Shannon, birden kendim btn kinatn en zirve noktasnda hissetti. Sanki o ve sevgilisi birlemiler, ebediyetlere doru kanat rpan bir ift ku

oluvermilerdi. Badndrc, mthi bir uutu bu. Ne dnyev, ne uhrev hi bir kuvvet onu durduramyacakt. 412 Durduramad. VII Bir ka gn sonrayd. Bir Pazartesi gn, leden sonra Prof. Challis laboratuara gelmiti. Shannon, cuma gn ona bir mektup gndererek almalarnn basan ile sonulandn bildirmi ve kendisini ziyaret etmesinin mmkn olup olmadn sormutu. Profesr, bu ziyaretinde gecikmiti. Fakat sebebi vard. htiyar adam, artk kendim topallatmaya balam bulunan mafsal romatizmasn tedavi iin hafta sonlarm Bute kaplcalarnda geiriyordu. O hafta sonu da kaplcaya gittii iin evine cumartesi gn gelen mektubu, ancak kaplcadan dndkten sonra, pazartesi gn alm, leden sonra da ayann tozu ile hemen Shannon'a komutu. Bunu zevkle yapmt. Shannon'un almalarnn olumlu sonular vereceine dair inanc bugnk du-. rumu bizzat kendisinin tesbit etme arzusunu kamlamt. Kapdan girer girmez: Bravo Shannon, demiti. Eer durum yazdn gibi ise fevkalde bir ey bu. Seni imdiden tebrik edebilirim. Saolun Hocam.... htiyar profesr, Shannon'un elini sktktan sonra hemen apkasn karmt Bir ey arar gibi de gzlerim odada gezdirmeye balamt. Nihayet sordu: Yalnz msn? dedi. Bizim teki arkada nerede? Gen adam bu suali bekliyordu ama, yine de can sklmt. Kzard, bozard. Kzarp bozarmas cann daha da fazla skmt. zerinde durmuyormu, nemli bir durum yokmu gibi bir tavr taknarak cevap verdi: Bugn yok. Hemen konuyu deitirmek iin de ilve etti: Siz ae lemdesiniz. Hocam, iyisiniz ya? htiyar adam, laboratuardaki masann yanma do413 ru yrrken: Bizim iyiliimiz ne olacak? dedi. iyiyiz diyoruz ama, ylesine ite. ihtiyarlk zor ey Shannon. Dikkat et de benim gibi ihtiyarlama. Sonra da gzlerini ona dikerek sordu: Demek sonu alnd ve msbet, yle mi? Gen adam heyecanla cevap verdi: Evet, hocam, msbet.... Shannon, hocasna doru yrd. Neticeleri ona bizzat kendisi gstermek, izahn yapmak istiyordu. Fakat Prof. Challis ona mni oldu: Dur, dedi, otur orada sen. Zira imdi, kefinin depresyonlar iindesin, ok da yorgunsun. Sen keyfine bak. Ben kendim anlarm vaziyeti. Bir ey icap ederse sorarm o zaman.... nce tplerin bulunduu yere bir bak frlatt. Onlara doru yrd. Sonra geriye dnd. Vaz gemiti anlalan. Tekrar masamn o tarafna geldi. Raporu eline ald. Bir sre baktktan sonra bir iskemle ekerek oturdu. Raporu incelemeye balad. Bu ok ciddi ve sk bir inceleme oldu. Tam bir saat srd, ihtiyar adam, arada bir duruyor, biraz dnyor, sonra tekrar tetkikine devam ediyordu. Arada bir de sayfalarn kenarlarndaki bo yerlere kurun kalemle bir eyler yazyordu. Bunlarn baz rakamlar olduunu, kendi hesaplarnn doruluunu tesbit iin yaplm (bulunduunu Shannon sonradan, defteri gzden geirirken grmt. Profesr, bu uzun incelemesini bitirdikten sonra tekrar yerinden kalkt. Tpleri bana gitti, ilerindeki, mikrop rettii karmlar da byk bir dikkat ve titizlikle muayene etti. Uzunca bir sre de mikroskobun zerine kapand. Bu ilerin tamam bir buuk saat kadar srmt. Sonunda profesr, oturmakta olduu iskemlenin zerinde lsla geriye dnd. Porsumu, km yanaklar, 414 sanki biraz daha ukura kam ve bir hzn dalgasiyle kaplanm gibi geldi. Shannon'a.

Adamn kendisini, gayri ihtiyar byk bir heyecana kaptrm olduu anlalyordu. Kefin gerek olduunu o da tesbit etmi ve bunun byk bir basan olduunu gzleriyle grmt. efkat dolu gzlerle eski talebesine bakt: Aferin Shannon, dedi. Benim mitlerimin bo olmadn da bylece gstermi oldun. Seni tebrik ederim. Baarya ulatn gzlerimle grm olduunu iin ok mutluyum. Benim bir ayam ukurda. Bundan sonraki baarlarn grp gremeyeceimi Allah bilir, iyi altn ve muvaffak da oldun. Ama.... Gzlerini pencereye dikti. Gen adam, onun bu szlerini biraz da gururla ve can kulayle dinliyordu. Fakat adamn ama sndan sonra o da bir duraklad. Acaba bu girizghn altndan ne kacakt? Merak ediyordu. Profesr Challis, bir iki dakika, ylece gzleri pencerede, dnerek kaldktan sonra gzlerini yava yava Shannon'a evirdi. Tane tane konumaya balad: Sana, hocan iken verdiim derslerden ok daha mhimini u bir ka dakika iinde vereceim. Onun iin beni ca.n kula ile dinle Robert. Dersim u: Asla marur olma. Kendini gururun bo kuyusuna drme. Kafiyen.. Kendini beenmek, baar ile sarho olmak bir ilim adamna asla yakmaz. Hi bir zaman egoist olmamay da renmelisin. Zira ilim daima btn insanln emrindedir. Sen, alrken, kendine hret salayacan, mevki ve itibar sahibi olacan dnerek deil, insanla hizmet edeceini, insanlar bir ktlkten kurtaracan veya onlara iyi bir ey armaan edeceini dneceksin. Hem meslek hayatnn henz balangcnda-sn. Emekleme devresinden saylr. Bu devrede byle bir baarnn sahibi olmak seni kafiyen martmasn. nk maranlarn, kendisini dev aynasnda grenlerin baarlar hi bir zaman devaml olamamtr. Bu baa415 rmn aasma kendini kaptrp da, kendini mkemmel, olgun bir ilim adam telkki etmemen lzm. Daha renecein eyler pek ok. Fakat, u kadarn bir daha tekrar edeyim. Baarm beni son derece memnun etti, sevindirdi, inallah gerisi gelir. htiyar adam durdu. Bu kadar ok konumaktan yorulmu gibiydi. Shannon hi bir ey sylemedi. Hocasnn szlerinin bitmemi olduusun farkndayd. Bekledi. ok gemedi. Be on saniyelik bir duraklama ona kfi gelmiti. Devam etti Profesr: Kefini derhal iln edebilecein muhakkak.. Elbette ki geni akisler uyandracaktr bu basan. Fakat bir nokta daha var. Bana kalrsa biraz bekle. unun iin bekle. Bu hastala kar kullanlacak ay da bulup kefini iln edersen durum ok daha farkl olur. Yani basann en az birka misli deer kazanr. Bekleyecein zaman da yle fazla bir ey deil. Nihayet iki, ay iinde bu ay da bulacan tahmin ederim. Ay bulursan kefini daha ilm bir seviyeye ykseltmi olursun. Ne dersin? Sen bilirsin ama.... Gen adam tam bir mutluluk iinde cevap verdi: ilginize de, nasihatlarmza da ok teekkr ederim Hocam. Sa olun. A meselesine gelince.. Bunu ben de aynen sizin gibi dnmtm. Hatt siz bahsetme-seydiniz, ben bunu size danacaktm. Bravo Robert, aferim. yle hareket et. Ay da bulduktan sonra iln et kefini,... ihtiyar adam, yerinde yle bir doruldu. Etrafn dikkatli dikkatli szd. Nihayet konutu: Fakat bu ii burada yrtemezsin Shannon.... Shannon armt. Bu kadar ii burada yaptktan sonra asn neden burada bulamasnd? Geri buradaki artlarn msait olmadn, tam randmanl almaya msait bulunmadn o da, biliyordu ama, ne kard? Devam edebilirdi. Fakat ihtiyar profesr byle dnmyordu. 416 Bundan sonraki almalarn daha fenn, daha ilm bir mahiyet tayacak. Onun iin, bu derme, atma odada, bu kifayetsiz malzeme ve tehizat ile alman imknsz. Senden kusura bakmaman, da rica edeceim Robert ... O zaman sana bundan daha iyi bir yer temin edememitim. Elimde deildi. Fakat imdi mutlaka daha iyi bir alma zemini hazrlamam lzun sana. Senin, en modern let ve malzemeye mlik iyi bir laboratuarda alman icap ediyor. Aratrmalarnn bu

eo ciddi ve en nemli safhasdr. Bu modern laboratuar imknm elde edebilmek iin de yol mevcut bnn bildiim. Shannon, hocasn dikkatle dinliyordu. Gerekten de, aslnda, byle rahat ve skntsz alabilecei bir laboratuara ihtiyac vard. Fakat bunu o tek basma imkn yok bulamazd. Prof. Challis'in yardm artt, ihtiyar adam konumasna devam ederek bu imkn elde etme yollarn sralad: Birinci yol u: Byk bir ecza, imalthanesi ile anlamak. Mesel, Wilson veya Harlett.... almalarnn neticelerini onlara aklar, anlatrsn. Elde edecein ann deerli bir ey olacana akllan yatarsa yardm ederler, hatt ay hazrladktan sonra sat hakkn onlara vermen iin sama iyi bir maa da balarlar. Senin iin de iyi olur bu, onlar iin de., iki taraf da kazanl kar sonumda. Profesr biraz durdu, bekledi. Shanmon'un hi sesini karmadan yzne bakmakta olduunu grnce de bunun, gen adam tarafndan pek kabul edilebilecek bir ey olmadn anlad. Bunun zerine ikinci ihtimle geti Profesr: Bizim Profesr Usher'e gidersin., diye sze giriti. Shannon, profesr Usher'in ismimi duyunca gayri ihtiyari yerinden yle bir doruldu. Fakat gen adamn bir ey sylemesine imkn kalmadan, ihtiyar adam, o 417 zarif, esmer elimi uzatarak konumasna aevam euu; Dur Robert, dedi. Ne diyeceini, hemen itiraz edeceini biliyorum. Ama durum hi de yle deil. Profesr hazretlerinin, seni elinden kard iin zlmeye balam olduundan benim gayet iyi haberim var. Profesr Challis, bunu syledikten sonra keyifli bir kahkaha atmaktan kendini alakoyamad. Arada bir, onunla bulutuumda kendisine senden bahsediyordum. Hele almalarnn msbet istikamette gelitiini sylediim zamanlar baya meraklanyor ve seni kaybettii iin ok hayflanyordu adamcaz. Sana kar san derece byk bir ilgisi var imdi. Bana inan. Fakat Shannon itiraz etti: Olmaz Hocam., imkn yok olamaz bu.... Usher'e kar tedenberi duyagelmekte olduu hu ve onun yaptklarndan dolay iinde duyagelmekte olduu huzursuzluu Shannon, bu bir tek cmle ile dile getirmi oluyordu. Fakat Profesr Challis, bu iin olmayaca kanaatinde deildi. Hi de olmayacak bir ey deil, dedi. Bir git ona da gr. Seni faklteye hoplaya hoplaya kabul edeceine seninle bahse bile girebilirim. Shannon, kzgnlkla, dilerinin arasndan mrldand. O beni faklteden resmen kovdu hocam.. Bunu unutmam ben. Hi unutmam. Onun iin de beni o arsa bile ben gitmem. Biraz durakladktan sonra ilve etti: ok rica ediyorum hocam. Bu konuda ltfen srar etmeyin. O adamn beni ihya edeceini bilsem yine de yardmm kabul edemem. Bu kesin itiraz zerine Challis rotay deitirdi: O halde, dedi, bir tek Eastershaws kalyor geri-ye.. 418 l Btn endieleri ve zntleri bir anda unutuve-ren Shannon hayret iinde hocasnn yzne bakakal-mt. Easterhaws kim, Shannon kimdi? Oray hayalinde bile gremezdi gen adam. Bir an, gayri ihtiyari, hocasnn ya kendisiyle alay ettiine, ya da delirdiine hkmedecei gelmiti. Bu o kadar imknsz bir ihtimaldi ki.... Prof. Challis safiyetle sordu: Biliyorsun deil mi Easterhaws'm neresi olduunu? Elbette biliyorum hocam ama, nasl olur? Hafif, soluk tebessmiyle gld Challis. Oooo, dedi, aka m ettiimi sanyorsun sen? yle ise, kafiyen yanl dndn hemen sylemeliyim sana.. Geenlerde orann doktor kadrosunda bir mnhal olduunu duymutum. Mdr Dr. GoodalPn bana hrmeti vardr. Seni tavsiye etmitim. O da bir ka ay iin bu kadroya almak iin bana sz verdi.

Sonra, Easterhaws'm durumu hakknda Shannon'-a bilgi verdi: Biliyorsun, eski bir messesedir buras ama, yaknlarda, en modern tehizata mlik yeni bir laboratuar ilve ettiler. almalarn tamamlamak hususunda sa-na yararl olabilecek her eyi orada bulabileceine eminim. Bu tehizatn mkemmellii sayesinde aratrmalarnn daha abuk neticeye varacan da tahmin edebilirim. Nasl, iyi mi? Bir sre ikisi de sustular. Nihayet Shannon, zoraki bir ekilde: yi, tabii.... yi. ama.... Konuan ii deil, sadece diliydi. Bunu sylemeden evvel, Shannon, etrafna yle bir gz gezdirmi ve k gnlerde hakir grd bu deney odasna, bu derme, atma laboratuara her bakmdan, pek ok balanm olduunu fark etmiti, iinde de Yine mi tanma? u yer yznde bir nebze olsun kendi halime, kendi ba419 ma buyruk olarak kalamayacak mym ben? demiti. Dnceleri kendisinin ok tatl hatralarla bal bulunduu bu yeri brakmamas merkezindeydi. Ama, diye ilve etti, ben oraya gitmemeyi tercife ederim aslnda sayn profesrm. Buraya da o kadar almtm ki...., Hami baza insanlar vardr, atalarnda kalma, kendilerimin de yllar yl oturduklar evlerinden kmaya mecbur edildikleri zaman ileri cz eder, besi de ayni durumda hissediyorum kendimi, tebih yerinde ise.... Fakat ihtiyar profesr izah ediyordu: Haklsn, dorusu Robert ama, bunda zaruret var. Kaamazsn ki bu zaruretten. Senin yerine, u laboratuara Pastr' bile getirip koysalar, bu tehizatla, bu imknlarla o da bir ey yapamaz, hele bir a meyda-aa getiremezdi. Zaten ben bir sredir senm iin iyi bir yer aratrp duruyordum. Gen adamn hl tereddt etmekte olduunu grnce de munis bir tavrla sormaktan kendini alamad. Yoksa senin baka bir dncen mi var, Robert? dedi. Hani mesel, Easterhaws da yaamaktan holanmyor musun, yoksa? Shannon, bir dakika durakladktan sonra, kafasn deitirmeye karar vermiti. Byle bir imkn bakalar olsa ellerine geirebilmek iin neler feda etmezlerdi ki.. Shannon da ayama gelmi olan ksmeti tepiyordu.. Olacak i miydi bu? Boyun emi gibi bir tavrla: Hayr, diye cevap verdi. Easterhws'ta yaamaktan holanmamam falan gibi bir ey bahis deil. Fakat hana msaade edin ltfen. Biraz dneyim. iyi dn o halde, dedi Prof. Challis. iyi da ve bana yarn akama kadar mutlaka cevabn bildir. Fakat unu kafandan karma ki, hele senin durumunda bir insan iin aranp da bulunamayacak bir laboratuar dr oras.. 420 Yerinden yava yava kalkt. Shannon'un yann* ge-lerek omuzunu svazlad. apkasn bana geirdi. Haydi Allahsmarladk Robert, dedi. Ben gidiyorum tekrar, tekrar tebrik ederim. Hoa kal.. Cevabt-t da unutma, bekliyorum. Kapya doru yrrken de bam evirdi ve: Dr. Law'a da selmlarm syle, dedi. Shannon Hay hay.. Olur.. gibilerden aznda bir eyler geveledi ama, bunu ihtiyar profesr duyamamla bile. Zira, Jean', o ak gecesinden bu yana hi grmemi olduunu, sadece cebinde mthi nedametlerle dola bir mektubunun bulunduunu nasl syleyebilirdi hocasna? Gerekten de gen kzn, gz yalariyle slanm, ferydlar ve pimanlklar dolu mektubu Shannon'u adamakll perian etmiti. Gen adam da o gn bugndr mthi zntlerin penesinde kvranm, durmutu. Aman Yarabbi.... O harikulade, o bulunmaz gecenin iiriyeti iinde nasl da kontroln kaybetmi, nasl da kendinden gemi ve o byk hatay ilemiti. Byle bir dellete dmenin, Jean'n o masum ve lekesiz, saf kalbinde nasl derin ya*&. t * falar aabileceini dnmemiti.

Bir yanda keiflerinin verdii sevin, bir yanda itikleri o nefis arap, her eyin bir ka dakika iinde alt ast obuasna yetmi de artmt bile. Btn kabahat Shannon'dayd. Kimsede deil. O hem kzdan yaa bir isayli bykt ve hem de bir gen kzn byle hiss anlarda ne kadar zayf olabileceini dnebilecek durumdayd. Demek ki vazifesini yapmam, insan davranmay bilememi, bylece de bu me'um neticeye sebebiyet ve imkn vermiti, in kts, bu tamiri tamamen im-Jtansz bir hat idi. Dn yoktu. Birden kafas o geceye gitti. Gen kzn, kollarndan syrln, laboratuarda gidisini yeniden grr gibi oldu. 421 O gzel, tertemiz yz kire gibi beyaz, bembeyaz olmutu kzcazn. Dudaklar kederden, zntden titriyordu. Gzlerinde de yaral bir kuun mitsiz, kederi ve hzn dolu bak vard. Manzara karsnda kalbi paralanmt sanM Shannon'un. O ok sevdii, canndan bile ok sevdii kzn bu hli onu da perian etmiti. Fakat yapabilecei hi bir ey yoktu ki.. Sadece kuru teselliden ibaret bir ka szle geitirilebilecek bir durum da deildi bu. Onum iin hi bir ey syleyememiti kza. Bir tek kelime bile syleyememiti. Fazilet, insann hi bir zaman aklna getirmedii, kendiliinden yryp giden bir eydi. Onunla alay edenler bile bulunabilirdi. Fakat bu gen kz, Jean Law, btn varl fazilet olan, faziletten baka hi bir ey olmayan bir insand. Shannon hatrlyordu. Kkken, ok kkken bir vazo krmt evde. nce, billur bir vazoydu bu. Yerlere salan kk kk paralar ona, onum kk ruhuna ne byk aclar vermiti. Tesellisiz bir ac, bu- strapt bu.. stelik o sadece bir vazoydu. Ne canlyd, ne de insand. Sadece bir eya, bir vazoydu ite.. Fakat onun paralan bile ona sonsuz bir ac verirken, byle byk bir akla bal bulunduu bir kz bu hle drmesi olacak ey miydi? Buna benzer bir maceradan sonra, bi bir eye aldrmayp, hi bir ey olmam gibi yine eskisi gibi hayat ianm devam ettiren insanlar vard; Shannon bunu biliyordu. Fakat hemen her cihetten baka yaradlta olduklar halde, mterek olan bir tek taraflar vard ki, yle bir kalemde silkelenip atlabilecek cinsten dedi. Hi bir hdisenin zerine kaytszlk damgas vurup geememeleri.. tedenberi en kk bir hdise dahi omlarda derm akisler buluyordu. Her eyi kk teferruatna kadar ince eleyip, sk dokumak onlarn tabiatmde vard ve bunun dna kamyorlard. Hele byle mhim bir hdise.... Jean'm mektubundaki bir iki satr gen adamiin zihninde mtemadiyen dolap duruyordu: Hatmz u oldu, diyordu gen kz. Birleebiliriz, birbirimizin olabiliriz zannettik. Halbuki olamazdk, olamayacaktk. Cemiyet, insanlar, buna mni idi. Bu hataya bir daha dmemeliyiz. Bunun iin de bir tek yol var. Birbirimizden uzak durmak. Bunun aksi, bu hatnn mutlaka tekrarlanacana dellet eder. Onun iim, seni bu- daha gremeyeceim. Grmemem lzm da, ondan grmeyeceim. Shannon, mektubu ve bu cmleleri hatrlaynca daha fena oldu. Paha biilmez deerde bir prlantay kendi eliyle bir ple atm ve onun kaybolmasna sebebiyet vermi hissediyordu kendini ve onu bir daha bulamayacam dnyordu. Ama son pimanlk fayda vermiyordu ki.. Kederden ii iine smyor, kahrolacak, lecek dereceye geldiini hissediyordu. Kalbinde ac bir yalnzlk reklenmiti. Ondan kurtulamyor, uzaklaamyor-du. Kendini son derece yorgun buluyor, her taraf yanyor gibi kvranyor, kendi kendine lanetler savuruyordu. O grnmez, hududu nasl olmu ta amlard? Beraber bulunular m buna sebep olmutu, yoksa onlar birbirlerinden uzaklatrmaya alan kuvvetlerin mevcudiyeti mi ters tesir icra etmi ve bu netice domutu? Shannon tam bir kesinlikle bunlardan birini veya tekini tesbit edememiti. Edemiyordu da.... En nemlisi, imdi ne olacayd? Ne yapacakt imdi? O byk ak, o iir ve fsun dolu ak sona m erecekti? Kalbini, ruhunu, lme mi mahkm edecekti? Kzn yazd gerekleri aynen kabullenecek miydi? Ondaa uzak yaamak imknszd. O halde.. O halde 423

btn kudretiyle bozulan sihri eanlamirmaga alacakt. Kzn, iinde yuvarland ruh perianlk, belki bir sre kendisini toparlamasna imkn vermezdi. Ama ya o? Shannon? O erkekti. Yaplan haty kabul ediyordu ama, bunun gerekten dzeltilebilecei inancn ta-yamamas olur muydu? Gen kz bir daha grmemek onun iin imkansz bir ey olurdu. Onu grecekti, grmeliydi. Hem onu, imdi, eskisinden ok daha kuvvetli bir arzuyla istediini farkediyordu. Onu btn benlii istiyor, ruhu Jean! Jean!. Sensiz olamam. diye feryad edecek hallere geliyordu. Birdenbire silkinmek lzumuna kanaat getirdi. Bu havay, bu melankolik hli zerinden atmalyd. Zira mektubu ald dakikadan bu yana baka bir ey dnmez olmutu. Her tarafndan bu mektubu ve o hdisenin balariyle sarlm, kprdayamaz hle gelmiti. Mmkn olduu kadar realist davranabilme!!, hi deilse hdiseleri zamanmda ve yerinde yaratmasn yahut mtala etmesini bilmeliydi. Akll entellektel bir insan byle hareket etmeliydi. Kendi kendine meseleyi kafasnda dnerek neticeler karmaya almakla etine bir ey gemeyecei muhakkakt. Byk bir gayret sarfiyle de olsa, bunu, gen kzu yazdklarn ve hdiseyi kafasndan uzaklatrd. imdi nemli olan Prof. Challis'in teklifiydi. Onun zerinde kafa yormas, onu kabul edip, etmemek hususundaki kararn tesbit etmesi gerekiyordu. Kafas bu teklife pek de yatm deildi ama, profesrn, ortadaki imknlar haknda sylediklerini yabana atmamak lzmd. Adam, doru sylyordu. Bunu kabul etmek lzmd. Uzun uzun dnd teklifi. Sinirli bir ruh hli ikide tam bir saat odann iinde dolat durdu. Nihayet kararan vermiti. Kabul edecekti. Gidecekti Easterha-ws'a.. Kefinin selmeti ve beeriyetin iyilii iki busu yapmas lzmd. Aksi takdirde bu derme atma labora424 fuarda alarak bir netice elde etmesi imknszd. Saatine bakt. 18 e geliyordu. Muayanehanedeki va-sfesini hatrlad. Hemen yola karsa ancak vaktinde Varabilirdi. Alelacele hazrland. Kapy kilitleyerek kt Trongate Meydanna yolland. Muayenehaneden ieri girdii zaman yine bekleme odasnn dolu olduunu grd. Fakir zavall hastalar yi-me ondan bekledikleri bir midin peinde ieri dolumulard. Keskin bir koku ve scak bir hava her tarafa ilemiti. Burann en kt taraflarndan biri de bu keskin kokulard. Shannon, her eyine raz olmutu ama, bu kokuya bir trl alamamt. Hastalar ve yaknlar birbirleriyle fsldayorlar, ksryorlar, tksnyorlar, hzl hzl nefes alyorlard. Zeminin plak tahtalar zerinde srtnen ayak sesleri duyuluyordu. Badanaszhktan, kirden kahverengiye ynelmi duvarlardan aa rutubet szyordu. Shannon, hastalarn arasndan geerek odasna girdi. Masasna henz gemi ve yerine oturmutu ki, Dr. Mathers, elinde bir beyaz kd savura savura yanna geldi. Ho geldin Shannon, dedi. Muayenehane bu akam hncahn dolu. iin ok ama, rica ediyorum, bitirdikten sonra da u adreslere gidiver. Zahmet olacak sa-m ama.... Gen adam, doktorun uzatt kd eline ald. Be hastann adresiydi bunlar. Adamn insafszlna da pes diyordu Shannon. Yava yava, hissettirmemeye alarak ona o kadar i yklemiti ki, bu kadar olurdu yani. Evvelce konuulanlar nerde kalmt, imdiki ykl almas nerde? Gerekten de Shannon, ou akamlar iten bunalacak raddelere geliyor, muayenehaneden kt zaman tutar tana-kalmadn gryordu. Gen adam yine itiraz etmedi: ~ Hay hay Dr. Mathers, dedi. Giderim. 42i Biraz durduktan sonra da ilve etti: __ Yalnz size bu akam sylemek istediim bir ey var Mr. Mathers.. Doktor yumuak bir tavrla cevap verdi: Syle bakalm delikanlm.... Shannon, damdan der gibi syleyiverdi: Ben, muayenehanemizden ayrlacam, dedi.

Doktor, o gn leden sonraki vizitelerden kazand paralan mehur gderi antasna aktarma etmekle meguld. Shannon'un bu sz zerine birdenbire durdu, yzne bakt, sonra da bir kahkaha att. Tamam, dedi. Ben de bunu bekliyordum zaten.. Ayln artrmam iin bana ,ne zaman bavuracam dnp duruyordum bir sredir. Meer ksmet bugmey-mi ha?.. Biraz durduktan sonra ilve etti: Peki syle bakalm, ne kadar zaman istiyorsun? Shannon, gayet sert bir tavrla cevap verdi: Zam falan istemiyorum ben.. Doktor, gen adamn bunu mahcubiyetten veya te-vazudan sylediini zannetmiti. Bana bak Shannon, dedi. Sen iyi bir ocuksun. Eh, doktorluun da fena deil. Haftada aldn altn drde karyorum; oldu mu? Shannon, kafasn baka tarafa evirerek tersledi. Hayr.... Dr. Masthers, srar ediyordu. Peki be altn yapaym, dedi. Ayda 20 altn yapar. Hi de fena para deildir yani.... Shannon kafasn hayr mnsna iki tarafa sallaynca Mathers'in yz de ciddileti. ehresindeki ifde adamakll deimiti. Muayene odasnn kapsn ayanm ucu ile itti, kapad. Hastalar bylece konutuklarn duymayacaklard. Sonra masann kenarna oturdu, gzlerini Shannon'un yzne dikerek konumaya balad: 426 Amma yaptn imdi ha Shannon.... Tam hazrlanm, akam gezmesine gitmek zere iken adama da bu yaplr m yani? Bizim hanmla Ada'yi, Hangler Cambazhanesine gtreceim bu akam. Bekliyorlar beni. Hem, seni bilmezsin ne kadar beenmiler onlar da.... Hani geen gn buraya gelmilerdi de, seni grmlerdi ya, o zaman ite. Neyse, brakalm bunlar.... Syle bakalm imdi.... istediin cret ne? ok yksek bir ey syleme de kabul edeyim ben de.... Hadi syle.... Shannon, hiddetlenmemek iin kendisini glkle zaptediyordu. Mathers'in her eyi para ile lmesi, paras sayesinde her eyi, hatt insanlar bile satn alabileceini zannetmesi olur i deildi. Bu, Shannon'u kplere bindiriyordu. Hele o anda adamn bu tavr gen doktor iin son derece asap bozucu oluyordu. Dndklerini en ksa ekilde bir kere daha tekrar etti Mathers'e.... Niin anlamak istemiyorsunuz beni? dedi. Bunun parayla kafiyen ilgisi yok.... Adam inanmyordu, inanamyordu. Para onun iirt dnyann en muteber, en deerli, en stn nesnesiydi. Bir insan nasl olabilirdi de paraya deer vermezdi? Bunu anlayamyordu. Daha dorusu buna ihtimal veremiyordu. Dr. Mathers bir an dald. Zihninden bir eyler hesaplamakta olduu anlalyordu. Dnd, dmd. Gzlerini Shannon'dan bir trl ayramyor, zihn megalesi ile birlikte onum ehresinde bir eyler okumaya, gerek maksadn anlamaya alyordu. Sinirden ba parmann trnan yemeye balamt. Nihayet, kafasmdakileri aklamak lzumuna inanarak konumaya balad. Bana bak Shannon, dedi. Sana ok altm ben. ok da sevdim ve beendim; aka sylyorum bunu. Henz tam bir doktor olduunu syleyemem, ama, burada kaldn takdirde meslek tecrbe ve yetime ba427 tanndan ok eyler elde edersin. Sana, az veya ok bir eyler retebilirim burada, istikblin, parlak olur, ok para kazanan bir doktor hviyetini ksa zamanda ikti-sab edebilirsin. Meselenin en can alc noktas, itimad edilebilir, gvenilir bir ksan olmanda. Drstln fevkalde.... Kazandmz parann yarma cebe atmak huyun yok. Hastalara kar da ok iyi muamele ediyorsun. imdiye kadar bir tek hastann dahi semden ikyet ettiini grmedim, duymadm. Yani hastalarmz ek-sileceine, gnden gne artyor. Demek ki, buradan gk memnunlar.... Dr. Mathers bir ka saniye durdu. Gzlerini daha byk bir dikkatle Shanaan'un gzlerine dikti. Onu ikna etmek, onu karmamak istedii anlalyordu. Heyecanl bir sesle devam etti:

 Bak, sana bir teklifim var. Zaten ne zamandan-beri sana bu teklifi yapmay dnyordum, iyi dinle gimdi beni.... Benim burada asl yardmcm olarak al. Ama. yle, akamlan ve haftada gn deil. Her gn al. Fakat yalnz gndzleri. Sabahtan akama kadar. Sana ylda ikiyzelli, hatt yz sterlin veririm. Fakat bu da muvakkat, iyi ahtm, alman gitgide daha verimletii takdirde, an ge bir sene iinde seni ortak alrm. Kazantan hisse veririm. Ne dersin buna? Daha bir itirazn olamaz ya artk.... Doktorluk tkenmez bir altn madenidir Shannon, ilet iletebildiin kadar; Biz de seninle el ele, babaa verir, bu madeni en iyi, en mekemmel ekilde iletmeye bakarz. Byk para-ar kazanrz. Hatt ilerde baktm ki, kzmla anlayorsunuz, bu i ortaklm bir nikhla da perinler, bylece daha salam bir yola girmi oluruz. Vakti gelince de benim yerime geer, btn ii sen yrtrsn. Shannon daha fazla tahamml edemeyerek haykrd. Ne biim adamsn sen be? Btn dvan para, para, para.... istemiyorum, hi bir ey istemiyorum. Ne senin yerine gemekte gzm var, n* kznda, ae p*-> ramda.... Anladn m? Ayrlacam ben; o kadar iste.... Birdenbire armt adam. Shannon'un sert ko-umas onu tam bir bozguna uratmt. Birden o da afertlet. Sen ne zannediyorsun kendini? dedi. una da bak.... Sana bu kadar iyi imknlar salayan bir adama kar bu ekilde konumak en hafifinden ayptr bir kere.... isiz, meteliksiz bir zamanmda sana i verdii-HI nasl unutursun? Shannon, yksek sesle ve ba kaldran bir hava. iinde hemen cevap verdi: Umutmu deilim Mr. Masters. Bilkis her zaman hatrlyorum ve bunun iin de size mteekkirim. 4 aya yakn bu- zamandanberi sizin muayenehanenizde ahyorum. Geceler boyunca, kanter iinde, nefes almadan almaya da bu yzden katlandm. Gk demedim. Fakat artk tahammlm kalmad. Bir gz oda-cktan ibaret fakir evlerde sefalet iinde yaayan zavall insanlardan yarma altn toplayp senin o gderi fantana doldurmaktan bktm, usandm artk. alamayacam. Senin altn madenin senin olsun. Ben hrriyetimi ve huzurumu istiyorum. Mr Mathers hayretler iinde Shaonon'un yane bakyordu. Sen delisin, sen.... Hayatmda byle garip ey grmedim. Sana dnyann en parlak teklifini yapyorum. Herkesin arayp da bulamad teklifi yapyorum. Sen bunu silkeleyip atyorsun. Byle bir ltuf insann eline hayatta her zaman gemez Shannon. Ama kabahat bende deil. Son pimanln fayda vermediini en de greceksin ama, i iten gemi olacak.... Gerekten de delisin sem.... Gen adam sakin bir tavrla cevap verdi. Olabilir, dedi. Telkki meselesi.... Fakat imdi mnakaay brakalm da iimize bakalm ltfen.... 429 Masann zerindeki zile bast. Sradaki ilk hasta topallaya topallaya ieri girdi, ihtiyar bir adamd bu.... Shannon adam muayene ederken, Dr. Mathers, apkasn banda geriye doru itmi, hayretler iinde ona. bakyor, akl-sr erdiremedii bu ite, gen adamn ne akla hizmet ettiini anlamaya alyordu. En sonunda, basa kamayacam anlaynca da para antasn kasaya yerletirerek kilitledi ve bir tek kelime sylemeden kt, gitti. Adamn son derece zgn olduu muhakkakt. Fakat Mathers gider gitmez Shannon da bu kadar sert konutuuna zlm, piman olmutu. Adam, aslnda hi de fena bir insan deildi. Bir tek kusuru vard. Fazla para dkn idi. Onun dnda Shannon'a kar ok iyi muamele etmiti dorusu. Hi kt kalpli bir insan deildi. Blgedeki fakir halka gerekten ve samimiyetle hizmet etmiti. Fakat onun para hastal Shannon'un sinirine dokunuyor, kafasn bozuyordu. Shannon, her zamanki ciddiyet ve gayreti iinde o gnde hastalarn muayene etti. Tedavilerini yapt reetelerini yazd. iini bitirdii zaman saat gecenin on buuu olmutu. Dr. Masters'in eline tututurduu adreslere de uradktan sonra otelin yolunu tuttu. Yine son derece yorulmutu. O gece sabaha kadar rahat bir uyku ekebilirdi bu yorgunluk zerine ama, yapamayacakt, uyuyamayacakt, biliyordu. Kendini verdii iin btn gnlk ve hissi zntlerini unuttuu ii bitince byle olurdu hep.

iindeki ak strab yeniden ayaklanm, dileri sivri ve keskin bir vahi hayvan gibi kalbini oymaya balamt. Kendisini alay edilecek bir durumda buluyor, hatt kendi kendisiyle alay ediyordu. Dnyann en basit gnl maceras iinde byle bir duruma srklenmek olur muydu? Nerdeydi o dnyann becerik, ne'eli, en byk aklar bile espri dolu bir hava iinde yaayan 430 apknlar, nerdeydi Shannon? Elbette bir Lothario, bir Casanova deildi ve olamazd gen doktor ama, bu kadar iirmek de olmazd dorusu.... Kendi kendisini ayplyor, knyordu. Odasndan ieri girer girmez elbisesini alelacele ykard. Soyunup yataa yatt. Karanlkta nefesim tutmu, gzlerini sk sk yumarak uyumaya alyordu. Fakat bir trl muvaffak olamyordu. Jean'm mektubundaki kelimeler beynine devaml surette aklan bir ivi gibi onu tedirgin ediyor, kvrandryordu: Bir daha seni grmeyeceim.... Asla.... Asla.... Ama doruyu sylemiyor olmalyd Jean. Birbirlerini grmeleri lzmd. Onlar birbirlerinden uzak yaayamazlard ki.... DRDNC KISIM Bir hafta sonra her ey halledilmiti. Shannon, Dr. Mathers'le ilgisini kesmi, Eczaclar Derneindeki Laboratuar Eastershouse'a nakledileceini Prof. Chalis'e bildirildikten sonra yeni hayatna balamaya hazrlanmt.... Bir akam, saat 21 sralarnda, elinde bavulu olduu halde dt tenha yolda arayan baklarla etrafna baka baka yryordu. Gzlerini sisli karanla dikmi, gecenin derinliklerinde bir sredenberi bir trl bulamad Easterhaws'u aryordu. Aksilie kendi ihmali sebebiyet vermiti. Winton'da istasyona bir iki dakika ge gitmi, treni karmt. Bu yzden Shaws stasyonuna geldii zaman kendisini bekleyecek olan vastay bulamamt tabii.... Shaws ky Lothion'un o ssz, bodur aalar ve mer'alarla kapl araziside, ehirden 50 mil mesafedeydi, istasyonda yolu sorup renmiti ama, yolun iki tarafndaki yksek ve ular sivri demir parmaklkl duvar olmasa mutlaka yolu arr ve kimbilir nerelere giderdi. Duvarn dibini tutturmu, gidiyordu. On dakika ka431 dar sonra bir virajla karlat. Onu dner dnmez d hastahanenin kocaman demir kaps ile burun buruna geldi. zeri kuleli beki kulbesinin penceresinde bir fenar alyd. Kulbeye doru yrd. ^Bavulunu yere brakarak kapsn yumrukla almaya balad. Biraz sonra uzanan bir el penceredeki feneri ald. Fener adamm elinde salland iin yzn gremiyordu. Sert bir sesle: Kim o? diye sordu. Shannon, adamn kr gibi konumasna aldrmadan ismini syledi. Beni bekliyorsunuz, her halde, diye de ilve etti. Fakat adam oral bile deildi. Niye bekleyecekmiim sizi?. Haberim bile yok benim, dedi. izin kdn nerede senin? Ben bugne kadar buraya gelmemitim, dedi Shannon, izin kd ile filn ilgim yok. Ben buraya yeni geliyorum vazifeli olarak. Size sylemi olmalar lzmd. Adam bir daha tersledi. Kimse bir ey sylemedi. Kapc Shannon'u ieri almaya hi de niyetli grnmyordu. O karanlkta, kapda brakacakt anlalan onu. Fakat tam o srada bir k daha peyda oldu. Bu da bir fenerdi ve omu bir kadn elinde tutuyordu, irlanda ivesi ile konuan, fakat dzgn ve kibar konumak iin lzumundan fazla itina gsteren bir .kadnd bu. Tiz bir sesle: Kimmi gelen? dedi. Kapc o sert sesiyle cevap verdi. Ne bileyim ben?. Ad Shannon mu, neymi. Kadn hemen mdahale etti.

 O ne biim konuma yle Gn? dedi. Doktor Shannon o. Hemen ieriye buyur et.... Koca demir kap, bu sz zerine ald ama, kapc homurdanmasn kesmedi. Shannon, eilip yerden ba432 vulunu ald ve ieri girdi. Kadn: Ooo, dedi, mkemmel, Eyanz da beraber getirmisiniz demek. Gzel.... Hemen arkasndan da ilve etti: Benimle gelin, ltfen.... Kadn nde Shannon arkada yrmeye baladlar. Clz fener nda farkedilebildiine gre, kadn, 40 yalarnda gsteriyordu. Ba akt. Srtnda kaln uhadan bir hastahane pelerini almt. Gznde de gzlk vard. Onlar uzun ve karanlk bir yolda ilerlerken kapnn arkalarndan grlt ile kapandn duydular. O zaman kadn konutu. nce kendimi tantaym size Mr. Shannon, dedi. Adm Maitland. Doktorum. Hastahanenin kadnlar ksmna ben .nezaret ederim. Shannon, karanlkta etrafn pek farkedemedii iin tam bu srada yol kenarndaki bir al ynna bast. Az kalsn decekti. Hafif sendeledikten sonra kadn yeniden takibe balad. Dr. Maitland konumasna devam ediyordu: Sizi Dr. Palrey karlayacakt. Erkekler ksmnn doktorudur o.... Fakat bugn leden sonra izinli idi. Onun iin gelmedi. Winton'a gitti. Biraz daha yrdkten sonra kadn, karda, sisler iinde hayal meyal seilebilen bir binay iaret etti. u kardaki bizim esas binamz, dedi. Shannon, kafasn hafife yukar kaldrp kadnn gsterdii istikamete bakt. Bina biraz ilerilerindeydi. Hafif meyilli bir yamacn zerinde idi. D hatlariyle atoyu andryor, bir ,ato kadar da esrarengizlik iinde grnyordu. Binann baz pencerelerinden bal petei gibi nokta nokta hafif klar, rutubetli ve sisli karanlkta belirsiz bir ekilde grlebiliyordu. Hava daki sisin, klar zayf gsterdii anlalyordu. San433 ki, bu k deildi de, kaygan bir parltyd. ylesine hafifti. Shannon gzlerini binaya dikmi, yryordu. Bu srada klardan bir ka snd. Bir baka tarafta baka klar yand. Bylece bir yldz kmesi kaynap duruyordu sanki.... Binann yksek cephesiyle karlatklar zaman Shannon yolun bittiini anlad. zerindeki demir bir kafes iinde bir fenerin yand bir kapya doru Mait-land nde, o arkada ilerlediler. Ta kemerli bir kap idi bu. nnde de bir ka basamak merdiven vard. Anm merdivenleri kp tam kapnn nne geldikleri zaman, pelelerinin cebinden kard anahtar elinde Shannon'a izahat verdi. Erkekler ksmurtn Gney blm buras. Sizin adresiniz de burada.... Kadn anahtar kilide sokup evirdi. nlerinde siyah mermerle denmi byke bir koridor vard. Koridorun en sonunda da aldan bir heykel duruyordu. Shannon, o anda bu heykelin kime ait olduunu farke-demedi. Her halde ya bir tp liminin, ya da hastaha-nenin kurucusunun falan heykeliydi bu.... Duvarlarda da yaldz ereveli kocaman tablolar aslyd. Biraz ileride hol eklinde genileyen ksmda ise altn yaldzl ve oymal byke bir masa vard. Masann iki tarafna ssl sandalyeler konulmutu. Masa ile iskemleler bir hayli itina ile sslenmi olan bu ksmn gzelliini tamamlyordu. Dr. Maitland ciddi bir ehreyle: Nasl buldunuz, beendiniz mi? dedi. Hi tebessm etmiyor, buna da bilhassa itina gsteriyordu. Durdu ve ilve etti: Hani skendinav esatirine gre, harplerde len kahramanlarn bulunduklar bir Vallahla vardr. Tpk oraya benzetirim bu antreyi.... Cevap beklemeden yrmeye balad. Dipteki hal 434 serili merdivenlerden kmaya balad. Bir kat, bir kat daha ktlar. Nihayet nc kata gelmilerdi. Shannon, elindeki bavulla bir hayli solumutu bu merdivenleri karken. Dr. Maitland, elindeki anahtar kapnn kilidine soktu. Bu d kapy aarken kulland anahtard.

Buras mstakil, genie bir daireydi. Doktor hanm odalar Shannon'a teker teker gsterdi: te bu yatak odanz. Bu oturma odas, bu da banyo.... Her eyi tamamdr dairenizin. Kralie Victoria devri... Gotik stilde.... Kadn, akl sra alay ediyordu ama, odalar fevkalde rahat ve gzeldi. Sade ve mefruat biraz eski zaman iiydi, modern deildi. Oturma odasndaki ipek kadife perdeler ardna kadar akt. minede yanmakta olan kmr, pirin parmaklklarn ve yerdeki krmz kadife halmn zerinde parlak akisler yapyordu. Oturma odasndaki ayn zamanda alma odas gibi bir divan, iki koltuk, raflar mein ciltli kitaplarla dolu bir kitaplk, kitapln yan banda bir etajerin zerinde de abajurlu bir lmba vard. Bu salondan bir kap ile geilen yatak odasnda da maun bir karyola vard. Banyo da kenarlar yuvarlaklatrlm porselendendi. Birden ime ac bir duygu reklendi. Bu kadna iindekileri sylemek iin sonsuz bir arzu duyuyordu. O feci otelde ektiklerini, mahrumiyetlerini hatrlad ve burasnn, o otel odas yannda saray denilmeye lyk bir yer olduunu dnd. Fakat kendini tuttu. Kadn kapnn eiinde duruyordu. Fazla lubalilik ohnasn diye bu ekilde davrand anlalyordu, Eyanz hemen yerletirecek misiniz Mr. Shannon yoksa, ondan evvel bir eyler yemek ister miydiniz? Gen adam karnnn zil almakta olduunu birden farketmiti. Hemen: 435 Ya.... ok iyi olurdu, dedi. Biraz bir eyler yemem lzm.... Shannon, bavulunu yavaa divann arkasna koydu. Maitland, minenin yan bandaki zile dokundu. Bu, yemek istendii zaman alnan zildi. Gen doktor, kadna farkettirmeden bakyordu. D grn itibariyle ok sade, tabii bir kadnd bu. Yer yer hafif iller kapl parlak, krmz bir tene sahipti. Bir hayli krlam salarn karmakark bir ekilde toplam, bann arkasnda bir topuz meyda-,na getirmit.i Gzlerimin bir hayli zayf olmas gerekiyordu. Zira gzlklerinin cam ak meneke renginde ... olduu halde gz kapaklarnn krmzl hemen dikkati ekiyor, belirli bu- ekilde grlebiliyordu.! Esasen gzel bir kadn deildi. Bu .noksann bilhassa, isteyerek bir kat daha arttrmak istiyormu gibi klk kyafeti ok derbeder, ok gelii gzeldi. Srtndaki kaputun iinde pembe izgili jarse bir bluz, altnda uval gibi kaba bir kumatan eteklik vard. Aradan be dakika gememiti ki, siyah gslnn zerine kolal, beyaz bir kk nlk takm hizmeti bir kz elinde tepsiyle ieri girdi. ok ksa boyluydu. Cce denebilecek kadar ksa idi. imanca idi de.... Siyah orap giydii bacaklar adaleli, ehresi esmer ve ifadesizdi. Dr. Maitland kz kapdan girer girmez: Eksik olma Sarah, dedi. Sa olasn.... Gzel eyler getirmisin.... Bak, sana doktor Sharunon'u tantaym. Kendisine iyi bakarsn, biliyorum. Hizmeti kz put gibi duruyordu. Uyuuk, tuhaf bir hli vard. Gzleri hep halnn zerime dikilmi, yle kalakalmt. Sonra da birdenbire kurulmu bir robot gibi sr'atle eildi, selm verdi ve tek kelime sylemeden geriye dnp, kt, gitti. Shannon, arkasndan yle bakm ve o anda kafa436 snda bir imek akmt. Sual soran gzlerini Dr. Maitland'a dikti. Bu bakta Bu da onlardan m? diye soran bir ifde vard. Kadn suali anlam ve kaytsz bir tavrla ban sallayarak: Evet, demiti.. Ama zararsz, tabii.... iyileinceye kadar kendisi hastahanenin ortalk ilerinde kullanlyordu. Kimsesiz olduu iin hastahane idreceri bu karar almlar ve kzn, bylece, be kuru kazanmasn da salamlard. Shannon, kzn buraya neden dtn bilmiyordu tabu. Kadna da fazla bir ey sormad. Gen doktor fincanna kahve koyarak imeye balad. Tepsinin iindeki gzel sandvilerden birini de teki eline alm, yiyordu.

Dr. Maitland, o hafif mstehzi tebessm ile gzlerini Shannon'a dikmi, bakyordu. Nasl, beendiniz mi sandvii, dedi. Cevabn beklemeden de ilve etti: Burada ok gzel sandvi yapyorlar Mr. Shan-nan. Messesenin idri ilerine bakan bir hann var; Miss Indre.. ok temiz, ok titiz bir kadn.. Onun becerikli elleri ve kafas sayesinde ok gzel yemekler yiye-biliyoruz burada. Ha.. Sonra, sras gelmiken syleyeyim. Sizi yle oda oda dolatrp herkesle tantrmayacam. Size en fazla lzm olan, en fazla temas edeceiniz zat Dr. Palfrey'dir. Sabahlan, erkekler ksmnn dou blgesinde onunla birlikte kahvalt edeceksiniz. Sonra.. Bir de Dr. Goodall var. Bizim mdrmzdr. Yol stnde, sol kolda bir ev vardr. Ama gece olduu iin gremediniz onu. Krmz pancurlu bir ev.. Orada oturur kendisi.... Shannon, tepsiden ban kaldrarak sordu: Simdi kendisini ziyaret etmemiz gerekir miydi acaba? Hani, geldiimi haber vermek iin.... Dr. Maitland: 437 Yoo, dedi, sizin gitmenize lzum yok. Ben kendim gider haber veririm. Hastahanedeki vazifem ne olacak benim? Gnde iki kere koular dolaarak hastalar ziyaret edeceksiniz. Bir defa sabah, bir defa da akam yapacaksnz bu ziyaretleri.. Sonra da ben ve Palfrey izinli olduumuz zamanlar bize veklet edeceksiniz. Arada srada hastalar tedavi edeceksiniz de tabu. Vazifeler aa yukar bunlar. Bunlarn dnda, bir de, bizim bu kk ve nevi ahsna mnhasr dnyamzda yaayan o zavall, o iyi kalpli hastalarmzn holarna gitmeye almak., ite hepsi bu kadar..... Duyduuma gre, siz baz ilm incelemelerle de megulmsnz. Bo zamanlarnz bir hayli olaca iin buna da imkn bulabilirsiniz burada. Sonra elini kaputunun cebine att. Kendisindeki anahtarn bir eini kararak Shannon'a uzatt. Ucuna uzun ve gzel bir elik zincir balyd anahtarn.. Aln, dedi. Bu anahtar da sizin. Bunu daima yannzda tamanz gerekecek. Haberiniz olsun. Bunsuz Easterhaws'da hi bir yere gidemezsiniz. Sakn kaybetmeyin anu. ok iyi muhafaza edin. Kadn anahtar Shannon'un eline tututurduu zaman gayet ciddiydi. Shannon anahtara yle bir bakt. Bu, eski zaman ii, kullanla kullanla przleri kaybolmu, gm gibi parl parl parlam bir anahtard. Kadn: imdilik size syleyecek baka bir ey de kalmad galiba, dedi Ben artk gideyim. Bizim mehur bir Des'imiz var burada. Onun yanna gitmem lzm imdi. Bu akam pek de sinirli Des'imiz. Ona biraz kitap okumam, biraz da eroin vermem lzm. Baka trl olmuyor.... Des dedii hastalardan biriydi. Shannon, byle tiplerle burada bol bol karlaacan bildii iin Dr. 438 Maitland'n anlattklarna pek kulak vermemiti. Kadn allahsmarladk diyerek kt, gitti. Shannon yemeini bitirdi. Dikkat etmiti. Dier hastahanelerdeki yemee hi benzemiyordu yedikleri. Gerekten fevkaldeydi. Burada karlat her ey gibi. Salonlar, odalar, yataklar ve eyalar gibi yemekler de mkemmeldi. Yemekten sonra Shannon, yle bir rahata gerindi. Oh.. Dnya vard. Hayat gzeldi. Rahatlk kadar da hi bir ey insan memnun ve mutlu yapmyordu. Etrafna memnun bir ruh hali iinde baknd. Elindeki anahtara gz takld. Acaba hastahanenin iinde yle bir tur atsam m, diye dnd. Kk bir tefti herhalde pek de fena olmazd. Hem de etraf tanm, renmi olurdu. Dr. Maitland'la birlikte yukar karlarken her katn banda maundan bir kap gzne ilimiti. Hepsinin de zerlerine silik harflerle bir eyler yazlmt. Kapnn zerinde ieriyi, bir bulut arkasnda imi gibi gsteren kaln bir cam vard. Camn gsterebildii kadar grnen sadece uzun bir koridordu. Hafife aydnlanm'olan bu koridorun sonunda bir kapnn daha mevcudiyeti belli belirsiz farediliyordu. Her halde oradan da baka koridora geiliyordu. Bu

kaplar Shannon'un merakn tahrik etmi, bir an evvel buralar grmek arzusunun iinde uyanmasna sebep olmutu. Prof. dallis. Eastershaw'm, emsal messeseler arasnda en iyisi olduunu sylemiti. Fakat Shannon, bu szleri oktan unutmutu ve imdi iinde mphem bir endie, belirli bir huzursuzluum hakimiyetini hissetmeye balamt. Doktorlar arasnda tmarhane doktorluunu hakir grmek, asl gayeden bambaka bir saha olarak telkki etmek temayl vard. Elbette bu sahada pek ok deer ilim adam yetimiti. Fakat 439 son derce garip tabiatli insanlara da rastgelinnutir. iin enteresan taraf, bu garip tabiatli insanlar, zamanla daha da gariplemiler, acayiplemilerdi. Byle bir hastahanede almak gerekten rahatt. Onun iin de, tp mesleinde tutunamam kimselerin kapa byle hastahanelere attklar iddia edilirdi. Zaten, byle bir yere insan bir kere girdi mi, kmas gerekten g olurdu. Mbalaa saylmamalyd. Bu akl hastalklar denen hastalklar, tpk bulac hastalklar gibiydi ve bir insandan dierine srard. Shannon, bunu aklna getirice gayri ihtiyar yle bir irkildi. Acaba?.... diye dnmekten kendini alamad. Fakat sonra ok komik bir eyle karlam gibi glmeye balad. Bununla beraber gerekleri olduu gibi kabullenmekten baka are olmadn da biliyordu. Btn bu tehlikeleri gze almak mecburiyetindeydi tabii.... Birdenbire yerinden kalkt. Yata yeni dzeltilmi, o gne kadar grmedii temizlikte, bembeyaz araflar, rtler yaylmt. Ar admlarla yryerek divann arkasna gitti, bavulunu ald. Masann zerine koyarak at. Kitaplarn, baz ktlar kard. Bir iki eyasn daha ald ve bunlar odann muhtelif yerlerine, ss tekil edebilecek ekillerde olmasna dikkat ederek koydu. Shannon'dan evvel bu oday igal eden zat giderken btn eyasn toparlayp gtrmek zahmetline katlanmamt. Yanm kutu sigara, krmz izgili eski bir bornoz, ok sayda roman ve daha baz ufak tefek brakmt. Bunlarn hepsi braklmt. Shannon, atlar-dan bazlarnn toparlayarak oday dzenli bir hle getirdi. Shanrian'un odaya koyabilecei en deerli ss bir fotoraftan baka bir ey deildi. Ucuz bir ereve iindeydi bu resim.. Gneli bir gnde, Yeil Yllar'inin birinde ekilmiti. Bir ayrlkta idi gen kz. Salar rzgrda uuuyor, koyu renkteki gzleri nee' ile gl440 yordu. Hafif kk enesi ileriye doru uzanmt. Tuhaf ve dipdiri bir mutluluk iinde glmsyordu gen kz.. Jean'n resmiydi bu. Onun en byk, en deerli ssyd. Ne kadar da irin munis ve gzel bir yzd bu, krpe ocuk yz.... Gayri ihtiyar irkildi. Bu gzler, bu ne'eli yz yine glyor, yine yle mutluluk iinde yzyor muydu acaba? Hi tahmin etmiyordu. Fotoraf, minenin zerindeki mermer zemine koydu. Kendisi bile bu tatl tebessme ayni rahatlkla cevap veremiyordu. Istrap duyuyordu o da.... ereveyi koyduktan sonra yava yava, masann yanna gitti. Bavulu kaldrd. Masann zerinde duran takvimin nne gitti. 31 Temmuz tarihinin yanna kk bir iaret koydu. Birden kapnn vurulmas ile yerinden doruldu. Biraz da sert vurulduu iin olduu yerde hafife s-rayvermiti. Dnp bakt. Kapnn eiinde, uzun boylu, iri kemikli, csseli bir adam duruyordu. Hemen anlamt. Hastahanenin Mdr Dr. Goodall'd bu adam, sempatik bir tebessmle Shannon'u selmlad. Merhaba Dr. Shannon, dedi. Eastershaws'a ho geldiniz.... Dr. Goodall'm iri csseli vcdu, yakalnn zerlerine kadar inen, kesilmeye ve taranmaya ihtiya gsteren uzun salar ona derbeder, kalender bir insan hali veriyordu. Surat baya uzundu. Byke bir bumu ve ileri hafife km bir enesi vard. Gz kapaklan biraz sarkkt ve renginden biraz sanlk var gibi grnyordu. Baklar azametliydi ama, son derece iyi kalpli, anlayl bir insan olduu ilk bakta anlalyordu. Esasen, konuma tarz, Shannon'a hitab da bunu gstermiti. Odada bir ka adm attktan sonra Shannon'un yanna geldi. Elini de skt. Sonra da:

441 Benimle biraz gelir misiniz? dedi. Beraberce aaya indiler. zerlerindeki kubbelere sonradan elektrik lmbalar taklm olan tula zeminli bir yer alt yolundan bir sre yrdler. Buras ana binann tam altna rastlyordu. Nihayet meyili bir yoldan yukar doru karak kk bir avluya geldiler. stleri akt, yldzlar grnyordu. Fakat etraf ok yksek drt duvarla evriliydi. Nihayet mdr bir kapnn nnde anahtarn tekrar kararak kilide soktu. Kapdan ktktan sonra o nde, Shannon arkada ieri girdiler. Mdr elektrii yakt. Gen doktor hayretten donakalmt grd manzara karsnda. Mdr, byk bir tevazu ile oday takdim etti. Laboratuarnz burasdr Mr. Shannon. Beeneceinizi mid ederim. Beenmek ne kelime.... Shannon oday grr grmez vurulmutu. Dili tutulmu gibiydi. akn akn etrafa baknp duruyordu. Eskiden tecrbesi olduu iin yeni alma yeri hakknda fazla bir hayal kurmamt. Yani yle fevkalde bir laboratuar ummamt. Bu muhakkak. Fakat imdi karsnda duran laboratuar onun en ar mitlerinin bile fevkinde idi. Hi bir zaman, ne kadar dnrse dnsn, ne kadar tahayyl derse etsin byle bir laboratuara kavusacam imkn yok aklna getiremezdi. mrnde bu derece mkemmel bir laboratuar grmemiti gen adam. Fakltenin Kimyahanesi dahi bunun yannda snk kalrd. Neler yoktu ki, bu laboratuarda.. Bir kere btn raf ereve kaplayan raflarda envai eit kimyevi maddeler, kutular ve kavanozlar iinde sralanmt. Karda bir Exton iskopometresi, elektrikle alan bir havan vard. En byk fanuslardan, en kk klcal borulara kadar her ey tamamd. Duvarlar harareti lyk vehile muhafaza etsin 442: diye tula ile rlmt, sonra da gzelce hadanalan-mt. Alet ve tehizat namna akla gelebilecek, ihtiya hissedilebilecek her ey vard. Shannon, nihayet mdre cevap verebilecek takati kendisinde bulabildi. ' Gerekten ok gzel bir laboratuar bu beyefendi.... Size akasn sylemem icab ederse bu kadar mkemmel bir laboratuarla karlaacam hi ummamtm ben. Dr. Goodall, zr diler gibi bir tavrla tekrar konutu : Burasn maalesef pek kullanamadk biz, dedi. Onun iin baz letlerin ufak tamire ihtiyac olabilir. Onlar da yaparz, merak etmeyin. Shannon hemen itiraz etti: Hayr, hayr, dedi. Hi bir eksii yok burann. Her ey tamam.... Bunlar sylerken sesinin hli heyecann pek bariz ekilde ortaya koyuyordu. Mdr hafife glmseyerek izahat vermek lzumunu hissetti: Hastahanemize byle bir laboratuar kazandrmay tedenberi dnyorduk. Ancak son zamanlarda yapabildik bunu.. Btn fenn lt ve edevat da temin ettik. Artk bir ie yarayaca iin ok memnunum. Dr. Goodall bir an durdu. Sonra o hareketsiz, fakat tatl ve sevimli haliyle devan etti: Sizden ok eyler bekliyoruz Mr. Shannon, dedi. Ben kimsesiz, bekr yaayan bir insanm. Onun iin Easterhaws benim iin bir evld mesabesindedir. Her eyimi buraya vermi bulunuyorum ben. Muhterem hocamz Profesr Challis, sizden, almalarnzdan uzun uzun bahsetti bana. Onun iin ok ey bekliyoruz sizden, dedim. almalarnzla messesemize eref ve itibar getireceinize inanyorum. Siz, neticeye ulatnz gn dnyann en bahtiyar insan ben olacam. 443' Laboratuarda biraz daha kaldktan sonra ktlar. Geldikleri yollardan geerek geri dndler. Shannon'un dairesine kan merdivenin alt basma geldikleri zaman Dr. Goodall durdu. Ar gz kapaklarnn altndan bakan gzlerini yine gzlerinde hissetti Shannon. Goodall, sakin bir sesle sordu:

 Easterhaws'da,n memnun kalacanz umuyorum. ilk intibalannzn da msbet olduunu tahmin ederim Dr. Shannon. Daireniz nasl, beendiniz mi? Gen adam samimiyetle cevap verdi: Fevkalde dorusu.... Ksa bir sessizlik oldu. Sonra Dr. Goodall elini uzatarak Shazmon'un, elini skt: Allah rahatlk versin, Doktor.... Teekkr ederim, efendim.... Size de.... Shannon merdivenleri ar ar karak odasna geldi. Yava yava soyundu. Banyoya girip bir du aldktan sonra yatana girdi. Bu garip ve fazla hatr sayan mdrn konumalarndan ba adamakll dnm bulunuyordu. Duu aldktan ve hele yataa girdik-. ten sonra baya rahatlam, byk bir yk zerinden atmt. Fakat tam uyumak zere gzlerini kapamt ki, etraftaki sessizlik iinden kulana birdenbire ac bir lk doldu. Bir bayku sesinden daha korkun, daha iddetli bir haykrt bu. Fakat nem vermedi. Onunla uraacak hali yoktu gen adamn. Geri bu tmarhanedeki hastalardan birinin sesiydi mutlaka ama, Shannon, artk korkuyla falan uraacak halde deildi. lk bir daha, bir daha duyuldu ve gecenin karanlklar iinde yava yava eridi, yok oldu. Gen adam kendini uykunun rahat salncana terhetti. Gen adam rahat, deliksiz bir uyku uyumutu. Ne u ne bu tarafa kafasn vermemi, dorudan doruya uykuyu hedef alm, ilk gecesini geirdii dairenin ve 444 yatan rahatl da onu hemen uykunun koynuna ekip gtrmt. Sabah olup ta yatandan kt zaman Shannon dnyann en hafif adam halindeydi. Hemen tuvaletini tamamladktan sonra giyinip dairesinin nndeki balkona kt. Easterhaws'm heybetli evresini seyretme-ve balad.. Granitten yaplm olan kl rengi bina, sabahn sisleri iinde muhteem bir hayalet gibi grnyordu. Mimarisine baklrsa, baronlar devrinden kalma bir malikne idi bu. Esas ksmn kelerinin her birinde birer kule ykseliyordu. Binann nnde, boydan boya, demir parmaklkl geni bir teras vard. Terasn tam orta yerinde de kocaman bir havuz.... Havuzun etrafn oymalarla sslenmi ktkler sralanmt. Terasn aa ksmlarnda etraf gl tarlalariyle evrili geni bir ayr uzanyordu. Bu imenliin daha aa taraflar geni bir golf sahas olarak ayrlmt. Bunun da bir tarafna Tirol mimarisi tarznda kk bir kk ina edilmiti. Yeil imenler arasnda kvrlarak uzayan biimli geni yollar vard. Binann etrafn eviren yksek duvarlarla, btn bu unsurlar, burasn imtiyazl bir asilzade maliknesi gibi gstermeye yetiyordu. Shannon buray sevmiti. Bilhassa tabiat bakmndan harikulade bir yerdi. Onun emrinde mkemmel bir Laboratuarn bulunmas da bu memnuniyetini bir kat daha artyordu. Saat 8 i alarken aaya indi. Hanm doktorun syledii zere, Dr. Palfrey'le birlikte kahvalt yapmas gerekiyordu. Erkekler dou ksmnn blgesindeki oturma odasna girdi. Kahvalt masasnn ksa boylu, imanca salar bir hayli dklm, pembe yanakl bir adam oturuyordu. 50 yanda gsteriyordu. Bir elinde tuttuu gazeteyi masann yan ksmna koyarak okuyor, bir taraftan da byk bir itiha ile kahvaltsn 445 yapyordu. Kapdan birinin girdiini hissetmiti. Gz gze gelince, ehresi nee'e ile ald ve tatl bir sesle. Ooo, ho geldiniz aziz meslekdam. Buyuran bakalm, dedi. Bir yandan yemesine devam ederken, bir eliyle de Shannon'a oturmas iin yer gsteriyordu. Gazeteyi bir kenara brakt. Sonra byk bir dilim ekmek alarak zerine bolca tereya srd. Azna gtrecek iri bir paray kopard ve yemei balad:

 Siz Dr. Shannon'sunuz.. Muhakkak. Ben de Palfrey.. Edinburgh'luyum. 99 mezunuyum. Bakn her ey var sofrada.. Pastrma, yumurta, tereya, peysir v.s. Surda da kahve var. Nefis, fevkalde gzel bir sabah bu.. Gkyz masmavi, prl prl.. Bu havaya biz Tam Easterhaw havas deriz. Palfrey heyecanl ve delimen bir tipti. Fakat tamamen de zararsz bir insand. Przsz, tombul yanak larnn pelte pelte olmu etleri, her hareketinde sevimli sevimli sallanyordu. Klk kyafeti dzgn, temiz bir adamd. Trnaklar gayet gzel ve muntazam kesilmi, gmleinin kollar, yakas gcr gcr kolalanmt. Gzlerinde altn ereveli bir monokl vard. Kafasnn st tamamen saszd. Kulaklarnn arkasndan ahmp tepesine kadar uzatlm olan ikier tel san altnda da bann krmzl belli oluyordu. Hafif renksizlemi dudaklarm ve kr byklarn ikide bir peete ile siliyordu. Sizinle dn gece grecektik ama, olmad, dedi Dr. Palfrey. Burada yoktum ben. izinliydim. Bizim burann tabiriyle, yoklar arasndan, varlar arasna intikal etmitim. Operadaydm dn, gece.. ahane bir temsil seyrettim. Karmen'i seyrettim. Aman ne harikuladeydi. Hey, zavall Bizzet!.. Karmen'in Opera Gomique'-deki ilk temsil gecesi, eserinin beenilmediini grd iin kederinden ldn dnyorum da.... Hey gidi devran hey! O gece slklanan, yuhalanan bu ese446 rin, sonradan kazanaca byk hret kimin aklma gelirdi ki?.. Ben, Karmen'in 31 nci temsilindeydim dn gece.. Bundan evvel tam 30 defa seyretmitim bu eseri yani.. Bressler Granoli'den. Destinn'den, Lehmann'dan, dinlemitim. De Reske'yi Don Jose rolnde, Maeto'yu da Escamillo rolnde grmtm. Dorusu ya ansmz varm bizim.. Her sene Winton'da bir Carl Roce mevsimi oluyor da kulaklarmzn pas siliniyor. 50 lik doktor bir an duralad. nnde duran. Herald gazetesinin zerinde parmaklariyle tempo tutarak Torreadorlar Valsi ni mrldanmya balad. Sonra da konumasna devam etti: Bir kritik var bu gazetede. Scotti'nk iyi bir sese mlik olduundan bahsediyor. Doru bu, gerek-Micaela'am, haydutlarla dopdolu o korkun boaza girii ne harika bir sahneydi ya.... Ne mzik ve .ne harikulade bir ses.. Siz mzikten holanr msnz Mr. Shannon?... Shannon aznn iinden bir ka kelime yuvarlad. Aslnda syleyecek bir sz yoktu bu konuda da, ondan es gemiti. Dr. Palfrey konumasn imdi daha da haz duyduu bir konuya intikal etmiti: Mzik, benim iin her eydir. Hayatmda hibir eyden onun kadar zevk almam. Bir akam sizinle aaya inelim de piyanoda bir eyler alaym. Ekseri akamlar canm sklnca kendi bama inerim oraya, bir eyler tngrdatrm. Mzik akm gerekten byktr ama, hayatmda tarih gibi hatrladm mstesna olay vardr. Biri Patti'den Sicilya Geceleri,ni dinlediim akamd. teki Brezilya tncisi'nde Gzel Ku arksn Galli-Curci'yi dinlediim gndr. Sonuncusunda da Massenefnin Sevilla,na sda Belba'nn syledii ark.. Mthi eylerdi bunlar benim iin.... Palfrey, bu minval zere anlatp duruyordu. Shannon kahvaltsn bitirinceye kadar konutu durdu. Son447 ra da, naziklemeye, incelemeye alan bir tavrla kolundaki saate bakt. __ Kahvaltnz bitirdiniz galiba deil mi? f imdi hastahaneyi gezdireceim ben size.. Mdr Bey sylemiti. Buyrun, kalkalm isterseniz.... Shannon'un nne dt adam. Ksa bacaklarndan beklenmeyecek bir eviklik ve sr'atle bir yer alt yolundan.' geti. Tabii Shannon da arkasmdayd. Sc.nra birdenbire sola dnd. Hafif yoku bir yola saptlar. Shannon, hi ummad bir anda kendisini, dairesinin tam altndaki koridorda buluverdi. Orada, budala grnl, ok iman, 50-55 yala-rmda bir adam grdler. Adam kendini kasa kasa, azametli bir tavrla bir aa bir yukar gidip geliyordu. zerinde gri bir elbise vard. Elbisesi ya lekeleri iindeydi. Bu elbisenin hastahanenin resmi niformas olduunu gen adam bilhare renecekti. Yerlerde

grlt karmasn diye de lastik topuklu ayakkablar giyiyordu. Dr. Palfrey'i grnce, adam, karnn ileri doru kararak vaziyetini ald ve sunturlu bir selm sarktt. Dr. Palfrey, adam selmlyarak Shannon'la ta-tantrd: Merhaba Scammon, dedi. Bak, bu bey bizim yeni doktorumuz, Mr. Shannon.. (Shannon'a dnerek) Bu da bizim Bahadememiz Samuel Scammcm'dur. Ayni zamanda Easterhaws bandosunun da kymetli efidir. Onu ok severiz biz. Vazifesine de san derece bal bir insandr. Bir ka saniye sonra Scammon'un yardmcs ile tant Shannon. ini mavisi gzl, eli, yz dzgn, yakklca bir delikanlyd bu. Ad Brogan'd Bahademe ile yardmcsnn da iltihak ile saylan drde varan grup birinci koua doru ilerledi. Biraz sonra kapnn nne gelmilerdi. zerinde, hafif silik harflerle Balaclava yazl idi. Scammon, bir sihirbaz edsiyle anahtarn kilidin iinde oynatarak kapy at. Girdi. 448 Yksek tavanl, aydnlk, ferah ve upuzun bir salondu buras. Bir taraf sra sra pencerelerle kaplyd. Bu pencereler bir hayli bykt. Gne pencerelerden ieri bolca doluyor, salonu gayet gzel aydnlatyordu. Pencerelerin karsna isabet eden duvar boyunca da birbirlerine yakn bir sra kap vard. Bu kaplarn her birinin gerisinde birer kiilik yataklar bulunmaktayd. Buradaki mbleler de, alt kat salonundaki gibi oymal ve yaldzlyd. Hallar ve perdeler biraz renklerini atmlard ama, pek pahal, lks eylerdi. Ayrca salonda, pek ok sayda koltuk, zerleri kitap ve mecmuaile dolu raflar, bir kede kocaman bir mcessem kre vard. Bu salon gayet rahat, tam bir istirahat salonuydu. Sadece biraz eski zaman havas verilmiti, insann burnuna eitli kokular doluyordu. Kf, mein, sabun ve cila kokulan, duyuluyordu. Bu kouta 20 kadar hasta vard. Hepsi de sessiz, sedasz gnlk ilelerini dolduruyorlar, burann gerekten gzel olan .nimetlerinden faydalanyorlard. Bir kede iki kii karlkl gemiler, satran oynuyorlard. Bir baka hasta, kedeki krenin yanna gitmi, bir ocuk hlet-i ruhiyesi iinde onu ekseni etrafnda parmaklariyle dndrp duruyordu. Bir ou da ellerine gazeteler almlar okuyorlard. 6-7 kii de hi bir ey yapmadan, kurulduklar sandalyelerinde dimdik oturuyorlard. Scammon, Dr. Palfrey'e gnlk raporu uzatt. Sempatik doktor kd ald ve iki dakika kadar onu tetkik eti. Rapor hastalarn gnlk hayatlarnda anormal hi bir olayn son 24 saat zarfnda vuku bulmadn ifde ediyordu. Palfrey, raporu Scammon'a iade ettikten sonra hastalarla megul olmaya balad. ilk olarak satran oynayanlarn yanlarna gitti. Birinin, srtn eliyle ahbapa vurarak tebessm etti: Ne haber beyler?. Nasl talih kimin yzne glyor? Hanginiz kazanyorsunuz? Darda da hava 449 ok gzel bugn.. Bugnk bahe sefas, gezintiniz pek gzel olacak.. ok zevk duyacaksnz. Ben yannzda fazla kalacak deilim. Biraz sonra hemen kacaksnz dar.... Sonra ileriye doru yrd. Dier hastalarla konumaya, ahbaplk etmeye balad. Her birine bir eyler sylyor, gnllerini alyor, hallerini, hatrlarn soruyordu. Syledikleri, konumalar biraz basmakalp cin-sinde,i eylerdi ama, daima ve herkese syleyecek bir eyler buluyor, onlarn houna gidecek bir muamele tarz yrtebiliyordu. Hastahanede uzun zaman hizmet etmi olmasnn: ona bu nsiyeti kazandrd anlalyordu. Bazan da hastalar ikyetlerde bulunuyorlard. Bunlar umumiyetle basit ikyetlerdi ama, Palfrey hepsini sabr ve sknetle dinliyor, dikkatli ve msamahakr davranyor, hepsine de bir takm cevaplar vererek kendilerini teskin ediyordu. Bu teftiin uzun sreceini, btn koular gezmek icab ettiini bildii iin de bir saniyesini bile boa harcamamaya bilhassa itina gsteriyordu. Sonra da dier iki kouu gezdiler: Alma yi ve Inkerman.... Btn koular 6 taneydi. Bu uzun ve biraz da yorucu bir dolama olmutu. Btn hastalarla hemen hemen teker teker ilgilenilmi, dertleri, meseleleri, ikyetleri dinlenilmi, kendilerine gereken cevaplar verilmiti.

Bu gezintiyi, daha dorusu viziteyi bitirip zemin katnda hole ktklar zaman vakit le olmu, saat bire yaklamt. Palfrey Shannon'u hemen ak havaya kard. Derin bir nefes alarak cierlerindeki pis havay darya verdiler. Sonra terastan, bat blmne getiler. Dr. Palfrey, ciddi bir tavrla konumaa balad: Ha, Mr. Shannon, dedi. Hatrma gelmiken syleyeyim size.. Bu hastahanede Dr. Maitland'la Miss nd450 re'in aralar ok iyidir. Birbirlerini son derece kollarlar, gzetirler. ok can cierdirler. Ham' aralarndan su szmaz derler ya, yle iki insandr bu Maitland'la ndre.... Beni de pek sevmezler. Doktor, iki kadnn bu tutumunu umursamyormu gibi bir tavr taknd: Onlarn bu halleri bana vz gelir tabu.. Kim olu-yorlam ki?. Sana sylemek istediim asl nemli ey de bu ite.. Bizim birbirimizi ok iyi tutmamz, birbirimize ok yakn olmamz lzm. Bizim birbirimizi desteklememiz iin bu iki kadnn durumlar ayrca ve kuvvetli bir gereke olmal. Onlara kar hi ak vermemeliyiz. . Nihayet kadnlar ksmnn bat blmne ulatlar. Geni holden girilen kk bir oda yemek odas haline getirilmiti. Salan gibi, bu oda da zevkle tefri edilmiti. Dr. Maitland'la Miss ndre sofraya oturmular, onlar bekliyorlrd. Masann zerine gzel bir rt serilmiti. Drt kiilik yemek takm hazrlanmt. Messesenin vekilharc mevkiinde bulunan Miss ndre, Shannon'u hafif bir be eerek selmlad. Elli yanda gsteriyordu kadn. Spluk yzl, kibar tavrl, zayf, ince bir grn vard. zerinde mavi ketenden bir elbise bulunuyordu. Elbisenin yakas ve kol azlan beyaz biye'li idi. Dr. Palfrey'le- Shannon yerlerine oturduklar vakit iki kadn manl bir ekilde birbirleriyle baktlar. Arkasndan da iaretler balad. Shannon bunlar farket-miti ama, ne demek istediklerini anlayamamt tabii. Biraz sonra yemee baladlar. Pek skc, tatsz bir yemek oldu bu.. Hemen hemen hi konuulmad. ,nce birer orba itiler, arkasndan byk bir para et geldi. Palfrey'in nne koydular yemei. Adamcaz anlamamt bunun mnsn. Mahcup ve akn bir tavrla eti kesti, homurdasa homurdana dilim dilim yapt ve tabaklara taksim etti. 451 Bir aralk Dr. Maitland, Shannon'la konutu. Er-kekvri bir tavrla ana dnd, leden sonra nbeti hemireye lzumlu ilalan verecekti. Bunun iin Shannon'un kendisine yardm etmesi iyi olurdu, leden sonra ayet kendi dairesine gelir de bu yardm yaparsa memnun kalacakt. Bir iki defa Palfrey, ortadaki soukluu giderebilmek iin lf amak istedi. Fakat o anlatrken Maitland'-la ndre birbirlerine bakarak ve gya belli etmemeye alarak alayl alayl glyorlard. Shannon, karmakark hislerle doluydu. Bir yanda, sabahki vizite srasnda grd akl hastalarnn durumu, bir yanda bu garip arkadalklar.... Bu acayip muhite nasl intibak edebileceini dnmeden edemedi. Pek kolay olmayacakt galiba bu i.. Kafas hep bunlarla megul olduu iin yemek boyunca azn ap .da bir ey sylememiti gen adam. Sadece onlarn ufak tefek lflarna kulak kabartmakla yetinmiti. Nihayet yemek bitti. Dr. Palfrey, aznn iinde bir ka kelime geveleyerek sofradan kalkt. Shannon da< onu takip etti. Beraber terasa ktlar. Yalnz kalr kalmaz Palfrey kendini tutamam, adet patlamt. Ah u iki kadn, demiti. Byle mahlklar grmedim ben doktor.. Daha evvel de bahsetmitim sana ya, korkun bunlar.. Tahamml edemiyorum ben. Zaten btn kadnlardan hayat boyunca nefret etmi bir insanm. Allaha krler olsun, kadnlarla hi iim olmad imdiye kadar. Ben bundan son derece memnunum. Hele bu kadnlar.... Bel vallahi bel.... Biraz sonra ayrldlar. Palfrey, yemekhanenin durumuna bakmak zere gitti. Shannon da eczahaneye doru.... Yrrken, yine kafas kendi durumunu dnmeye balad, iyi mi etmiti buraya gelmekle, yoksa fena m? Bu karmakark hastahanede o da karmakark 452

bir hle gelmezse iyiydi dorusu.. Hele o zavall hastalarn hli., insan onlarla her Allahn gn gre gre onlara benzemezse nimetti yani.... Eczahaneye geldii zaman adam cannn sklm olduunu farketti. Shadd Hemire ile bir hastabakc onu bekliyorlard. Hallerinde gayet resm bir tavr vard. Shadd da orta yah, 45 lik falan bir kadnd. Geni gsl, iri yapl idi. Baklar, iyi kalpli bir insann baklarna benziyordu. Shannon ieri girdii srada elbisesinin gsne inelenmi saatine bakmaktayd. Doktoru grr grmez: Merhaba efendim, dedi. Naslsnz? Sevdiniz mi hastahanemizi ?. Shamnon savsaklayc bir cevap verdi: Gzel.... Shadd hemire yanndaki kz tantt hemen: Bizim hastabakc kzlarmzdan Stanway bu.... alkan, vazifeinas bir kzdr. Sonra hemen konuya girdi. istediimiz ilalan hemen, alabilir miyiz doktor bey? Shadd hemire ii bo sepetini yerden alp tezghn zerine koydu. Hastabakc kz yan yan Shannon'u szyordu. Ablak ehresinde hafif bir glmseyi belirmiti kz. Shannon'u beenmi, gzne kestirmi miydi ne? Yirmidrt, yirmibe yanda kadar vard kz. Siyah, gzel salan vard. Benzi hafif uuktu. Hareketleri ok serbest ve kaytszd. Sa elinde nian yz vard. Hemire Shadd konutu: Msade ederseniz doktor bey, dedi, size illarn yerlerini gstereyim ben. Yardm etmesini severim. Shannon sonradan renmiti. Shadd hemire ata szlerine pek dknd ve bunlan sk sk kullanmaktan ok holanyordu. Kendine pozlar vere vere bunlan lflarnn arasna bir sktr vard ki.... 453 Mesel, ak aka kara gn iindir, Kaza gelirken gz kr olur...., Ha Ali Hoca, ha Hoca Ali...., Ne ekersen onu biersin...., Da daa kavumaz insan insana kavuur.... gibi.... Bunlar onun pek fazla kulland ataszlerindend. Hemirenin ald illarn ekserisi uyutucu veya uyuturucu mahiyetteyi. Bunlar Shannon, raflardan alp onun se'petine koymasna yardm ediyordu, ini tamamladktan sonra gsne ineledii saatine bakt. Eh, foana msaade doktor bey.... Shannon, hastabakc kzla yalnz kalmt imdi. Evvel uzunca bir skt oldu. Hi bir ey konumadlar. Fakat Shadd hemirenin gitmesiyle ortadaki resm hava biraz hafiflemiti. O da bir takm illar alacakt. Sepetini Shannon'a uzatrken: Bugn biraz yorgunum doktor bey, dedi, msaade ederseniz yle uraca biraz oturmak istiyorum. Shannon, bunda bir mahzur grmemiti. Buyrun, hemire hanm, oturun, dedi. Kza bilhassa hemire hanm diye hitap etmiti. Bylece onun gururunu okam, ona ufak da olsa bir paye vermi oluyordu, iinden de Her halde benimle konumak istiyor.... diye dnd. Kimbilir, bir derdi falan m vard kzcazn? Ama Shannon'la yle hemen dertlemeye geebilecek kadar bir yaknlklar olmamt da.... Shannom'un hastabakclara filan hi yz vermemek deti .vard ama, bu kzn biraz yaknlamak arzusu onun da houna gitmiti. Bir an iin bu detinden vaz gese ne olurdu sanki? Zira onun da sinirleri bozulmutu burada.. Biraz ahbaplk ederse belki iyi gelir diye dnmekten kendini men edemedi. Kz, tezghn zerine yavaa oturdu. Shannon'un yzne gzlerim dikerek bir ka saniye bakt. Baklarnda ve ehresinde pek sarih bir mn okunmuyordu. Sadece hafif bir mstehzi hal bulunduu Shannon'un 454 dikkatini ekti. Gzel bir kz da deildi. Rengi bir kere fazla uuktu. Dudaklan dolgun ve gzeldi ama, onlar da ehresi gibi solgun bir renge brnmt. Elmack kemikleri hafife frlakt. Bask, yassca bir burnu vard. Btn bu noksanlklara ramen cazibeli saylmas gereken kzlardan olduu muhakkakt. Cildi gz kapaklarnn altnda bu- hayli morarm, gerginlemiti. Dmdz bir

perem halinde akmn zerine dklen siyah salarmda mavimtrak bir parlt gze arpyor ve bu kza hayli cazip bir hal veriyordu. Souk bir tavrla: Eee, doktor bey, dedi. Neden buraya geldiniz siz? Shannon ayni souklukla mukabele etti. Kafam dinlemeye geldim.... Kz, kaytsz bir tavrla tasdik etti. ok iyi yleyse, dedi. Adamakll dinlersiniz kafanz burada. Mezar gibi sessiz, grltsz bir yerdir zira buras.... Baz taraflar ile pek eski devirlerden kalma bir yer intiban uyandryor insanda, deil mi, kk hanm ? Kz: yledir, diye konutu. Yapl yz seneden de fazla olmu. O zamandanberi de hemen hemen hi bir deiiklik yapmamlar.... Devrimizin modern metodlarm hi tatbik etmezler mi burada? Niye etmesinler, ederler tabii. Maya eski olduktan sonra.... Yalnz, bu metodlar Doktor Palfrey tatbik etmez nedense.. O zavall sadece yesin, isin, uyusun gbek iirsin.... Btn marifeti bundan ibaret.... Ama, kadn doktorumuz Maitland, ok alkan, ok bilgili insandr dorusu.... Ter iinde kalncaya kadar alr hep. Kendisini helak eder.. Elektrik tedavisi, su tedavisi, ruh tahlilleri falan.. Hepsini yapar.. ok tez canl 455 kadndr. Somra ok da hsnniyet sahibi.... Tam mn-siyle drst ve alkan bir kadn.. Bu durumdaki bir insandan istenebilecek eylerin, aranabilecek meziyetlerin hepsi mevcut omda.... Mdrmz Goodall da ok anlayl bir insan.. Hi bir eye karmyor. Her eyi Maitlalnd yrtyor. Goodall sadece hastalara iyi muamele edilmesine itina gsteriyor. Onlar ok iyi teselli ediyor. Hemen hepsine Sen hasta filan deilsin.. Hi bir eyin yok, turp gibisin maallah. Burada hasta olduun iin tutmuyoruz, iyi baklmalsn diye brakmyoruz. diyor. Tabii bu da hastalar iin ok byk bir moral takviyesi oluyor. Shannon, gayri ihtiyari mdahale etti. Evet, dedi. Mr. Goodall hakkndaki grlerinize ben de katlyorum. Dn akam tamdm onu. ok sevdim ben de.... Gerekten iyi ve olgun insan.... Gen kz hemen tasdik etti: Elbette iyi adamdr. Yalnz o da kafadan kontak biraz.... Bunu sylerken alayl alayl Shannon'un yzne bakt. Sonra ayni alayl tavrla devam etti: Zaten burada bulunanlarn, hepimizin bir tahtas noksan ya.... Gen kzn alaca illar da bir hayli kabarkt. Elindeki listede gazbezi, lif gibi eylerden valeryanlara, bronit karmlarna ve hidratlara varncaya kadar pek ok ey vard. Pareldehyde diye bir il vard ki, Shannon o zamana kadar ondan hi grmemiti. Koklamak iin ienin tpasn kard. Burnuna yaklatrd. iddetli eter kokusu genzini yakmt. Oooo, dedi, ok kuvvetli bir ey bu.... Shannon'un aknl ve hayreti kzn houna gitmiti. nsann yzne doru nasl .da tepiyor, deil mi Doktor Bey?.... Korkutmak iin iyi ie yarar.... Shannon ieyi uzatt. Kz onu da alp sepetine 456 koydu. Sepeti koluna geirdikten sonra da kapya doru yryordu. Sonra o yan bakiyle Shannon'u szerek1 bir ka lf etti: Buras fena bir yer deildir doktor bey, dedi. Ama her ey gibi, burada rahat ve huzur iinde yaamann da bir yolu var.. Bu yolu iyi bilenlerden biri de benim. Benim gibi olanlarla ok iyi vakit geiriyoruz biz.. annz skld zamanlar, hi ekinmeden, bizim oturma salonumuza buyrun. ok elenir, iyi vakit geirirsiniz.... Biraz durdu. Bir eyler daha syleyecekti galiba. Fakat vaz geti. Gen kz gittikten sonra Shannon yine eski haline dnd. Skntl hali yine balam, yz aslm, kalar atlmt. Kzn hali onu hayret ve aknla srklemi deildi. Geri, olduka genti ve fazla tecrbeli olmamas

gerekiyordu ama, tersine ok tecrbe gr-rn bir hli olduu, onunla konuulunca anlalabili-yordu. Hele o gzlerinin altndaki gergin morartlar, insana pervaszca bakan o gzler, hdiselerle dolu bir gemiin ifdesinden baka bir ey anlatmyordu. Eczahanedeki iini bitirdii zaman saatine bakt. Saat daha t. iini bitirdiine gre, laboratuarna kapanabilir, kendi iine balayabilirdi. Derin bir nefes aldktan sonra dan kt. Yrrken gzleri karya taklmt. Birden ard. Taraann aasndaki imenlikte karlat manzara onun birdenbire duraklamasna sebep olmutu. Bahademe Scammon etrafna bir sr adan toplam, top oynuyordu. Adamlar mtemadiyen baryorlard. -Her halde oyundan byk bir heyecan duyduklar anlalyordu. Tirol stili kkn gerisindeki tenis sahasnda Palfreyle biri ma yapyordu. Kkten de Sousa'mn bir marnn, zaman zaman hafifleyen, zaman zaman ykselen nameleri t Shannon'a kadar geliyordu. efi top oynuyordu ama, bandonun dier perso45T neli de prova yapyordu anlalan. Bir ksm kadn hastalar da balarnda Shadd hemire olduu halde meyva bahesinin etrafnda dolayorlard. Bunlar k kyafetli, rengrenk emsiyeli idiler ve bu halleriyle manzaraya bir revnak, bir sayfiye havas katyorlard. Fakat faaliyet sadece oyun ve emsali elencelerden ibaret deildi. alma .da vard. Kardaki byk sebze bahesinde elleri apal, kazmal erkekler vard. Birbirlerinden ksa fakat muntazam mesafelerle ayrlm olarak harl harl alyorlar, yeni dikilmi fidanlarn diplerini apalyorlard. Shannon hi ummad bu manzara karsnda dili tutulmu gibi kalakalmt. Cidden houna gitmiti. Uzun bir sre yle, ayakta bu manzaray seyretti. Fakat biraz sonra zerine yava yava tuhaf ve rpertici hislerin hcum ettiini grd. Eastershaws'a ayak bast andan itibaren duymakta olduu endienin daha da kuvvetlenmi bir ekliydi bu.... Gerekten ho taraflar, gzel taraflar vard ama, acaba tahamml edebilecek miydi buraya? Bir an, burann tahamml edebileceinin fevkinde bir yer olduunu dnd. Belki sinirleri bozulmutu da byle dnyordu ama, hangi .noktadan hareket etmi olursa olsun, iinde bu hislerin mevcudiyetini inkr edemezdi. Eastershaws'dan Easterhaws'm o muhteem ve nefis denmi salonlarndan, odalarndan, iinde yaayan akll veya hasta insanlardan, hatt Palfrey'den, Maitlnd'dan, zincire bal anahtarndan, tokmaksz kaplardan, il, kokularndan, her eyden, her eyden bkm, usanm-t. Hem de bu kadar ksa bir zaman iinde.... Birdenbire yrd. Koa koa laboratuarnn nne geldi. Kapy ap hzla ieri girdi. Kapsn sanki peinden gelen bir tehlike varm gibi abucak kilitledi ierden. Top oynayanlarn uzaktan uzaa glemekte olan haykrlarn duymamak iin de pencereyi kaparken, korkun bir yalnzlk duygusunun, elem ve kader havasnm zerine ktn hissetti. Istraptan eli aya tutmaz hle gelmiti. Her ey, mazideki, yakn mazideki gzel gnler, kafasna bir sel gibi hcum etti. Bu dncelerin ortasnda rengrenk bir buket gzellii ortasnda Jean aklna geldi. Anszn iinde gen kza kar derin bir hasret ve arzu duydu. Bu Allah'n bels yerde ne anyordu Shannon? Ondan neden uzaklamt, ondan uzakta yaayamazd ki o.. Mutlaka onunla beraber olmalyd. Burada byle, yalnzlklar iinde, hele Jean'dajn uzak yaamaya tahamml edemezdi o.... Kendini koltuun zerine att. Bir sre ylece kald. Dnceler, dnceler.. Hep onlard kafasn alt st eden.. Ve Jean'd. Nihayet kendisini biraz topladna kaani olunca kalkt. Masann bana geti. Tetkiklerinin son safhas zerindeki almalarna balad. m Eastershaw'a ilk geldii gece, odasndaki takvimin zerine iaret ettii 31 Temmuz gn .nihayet gelmiti; O gn ine zamandr iple ekiyordu Shannon. Zira, o gn niversitede diploma treni vard ve Shannon, orada hazr bulunacakt. Hazr bulunmak isteyiinin bir tek hedefi vard. Jean' grecekti.

Evet, Jean da o gn diplomasimi almak zere bu merasimde hazr bulunacak, ve Shannon onu bu vesile ile bir kere 'daha grebilecekti. Uzun saylabilecek bir ayrlktan sonra tabii.... Hem ne ayrlk!.... Shannon sabah erkenden uyand. Alelacele, fakat itina ile tuvaletini tamamlad. En temiz elbiselerini giydi. Bir gn evvel Dr. GoodalTa giderek mhim bir ii olduunu sylemi, izin almt. l 459 Shannon, ilk geldii gndenberi hastahanedan hi kmamt. Dr. Palfrey, onu o sevgili Operalarna gtrebilmek iin kandrmaya ok alm, Maitland da sokaa arada srada kmasnn, burada yaayan insanlar iin lzm olduunu pek ok defalar ne srerek gezmesini sylemi, fakat bunlarn hi birine kulak asmadan hastahanede oturmu, o byk demir kapdan dar bir tek adm dahi atmamt. Tamamiyle Eastershaws'da yer lemis gibiydi. Orann ayrlamaz bir paras haline gelmiti sanki. Bu gnler zarfnda gerek Prof. Challis'le ve gerekse Jean'la ilgili hi bir haber de alamamt. Kendisini bir tramvaya att zaman rya grdn zannetmiti, insanlar, sokaklar, nakil vastalar, her ey ana o kadar yabanc, o kadar uzak geliyordu ki.. Gzleriyle grebildii btn eya onun iin ok eskilerden kalm birer hayal, ya da kendisi hafzasn kaybettikten sonra yeniden dnyaya kazandrlm bir insand. Saat ona doru Shannon, Fener tepesine gelmiti. niversiteden ieri girdi. Diploma merasiminin yaplaca Moray Hall tepeleme talebe velileri, anneleri, babalan ve dier yaknlariyle tklm tklm dolmutu. Herkese byk bir tel byk bir heyecan havas hkimdi. Bilhassa diplomalarn alacak olanlar ok heyecanl idiler. Kk snflarn talebeleri okul arklar sylyorlar, birbirleriyle akalayorlar, eitli oyunlar oynuyorlard. Hele kovalama oynamalar grlecek eydi. Bu hava da, talebelerin ve mezunlarn bu halleri de Shannon'a ocuka eylermi gibi geliyordu. Halbuki vaktiyle ve ok deil, bir ka sene evvel kendisi de ayni durumu yaamt. Fakat zaman onun kafasndaki pek ok eyleri deitirmi, gen doktoru bambaka bir insan haline getirmiti. Shannon, ieri girmedi. Kalabaln arasna skarak kapnn nnde durdu. Belki Spence'e veya Lo466. maxa rastlarm diye dnmt. Bir taraftan asab ve tell bir halde gzleri salonda, balkonlarda Jean' aramaya balamt. Asl hedefi de bu deil miydi? Buraya geliinin yegne sebebi onu grmek deil miydi zaten? Fakat gen kz hi grnrlerde yoktu. Baklar mtemadiyen etraf taryordu. Nihayet, yzlerce ehreden mteekkil o muazzam insan seli iinde kzla ilgili 4 insan grd. Bunlar Jean'n annesi, babas ve Luke ile mehur Mal-com idi. Sol taraftaki balkonun ikinci srasnda oturuyorlard. Hepsi de en yeni, en temiz elbiselerini giymilerdi. Mthi bir heyecan, haz, iftihar duygusu iinde olduklarn Shannon t bulunduu yerden bile farke-debiliyordu. Tam bir bekleyi iinde ne doru abanmlard. Shannon, birden iinde onlara kar byk bir dmanlk duygusunun uyandn hissetti. Evet, bunlar, hatt o kk delikanl Luke bile dmanyd onun. Onun mutluluunu ksteklemeye alan ve imdiye kadar bunda bir hayli de basan gstermi bulunan kimse'lerdi bunlar. Shannon'la gen kzn, birbirlerini gerek bir akla seven bu iki insann birlemesine marj olmak iin ellerinden gelen gayreti sarf ediyorlard. Shannon onlar bir iki dakika kardan szdkten sonra hemen yannda bulunan byk stunun arkasna geti. Onlar tarafndan grlmek istemiyordu. Fakat tam bu srada, pek holamad bir bakasna yakalanmaktan kendini kurtaramad. Shanaon'u kardan grmt adam. iman vcudu ve elindeki kocaman emsiye ile kalabal ustaca yara yara gelen bu adam, bir ka adm yanna geldii zaman farke-debilmiti Shannon. Yanna yaklanca da zafer ifde eden bir haykrla: Merhaba.. Merhaba aziz doktorum, Robert Shannon., dedi. Karsndaki o ezel ve ebedi ne'e, iyi niyet, sem-

461 pati ve gevezelik kayna Babu aterci idi. Hemen de lflar birbiri ardnca sralanmaya balad. Sizinle byle tekrar karlamak ne byk mutluluk a efendim, diyordu. Rotsay'de sizi o kadar greceimiz geldi ki anlatamam.. Fakat, tbbi, meslek sahadaki terkkinizi byk bir ilgi ile takip ediyoruz.... Sonra eliyle kalabala iaret etti. Ne muazzam bir kalabalk var bugn deil mi Mr. Shannon?. Shannon sakin bir sesle cevap verdi: Evet muazzam.. Fakat aterci bu lfta hafif bir istihza sezmi gibi mrldand: Yooo, Mr. Shannon, benim sevgili ilim yuvama hi sz yok dorusu.. Bu kalabala da, daha byklerine de lyk o.... Yllanm tp talebesi aterci, bunlar sylerken, kendisini itip kakan kalabaln kamna indirdii dirsek darbelerinden sk sk sarslyor, ikide bir sesi kesiliyordu. Frsat bulduka da saa sola yalpa yapa yapa konuuyordu: Benim diploma senem deil bu sene vaka ama, ziyan yok, ben de' yaknda alacam. Buna ramen u muhteem merasim bana byk bir haz veriyor. On senedenberi bu fakltede talebeyim, bir tek defa olsun bu merasimleri kardm bilmem. Muntazam devam ederim. Her sene de bu merasim bir evvelkime nazaran ok daha parlak olur. Parlakl gitgide artt iin ben geciktiriyorum ya mezuniyetimi zaten. Benim diploma aldm sene Vinton bu merasimlerin en ahanesini yapacak, greceksiniz, inallah.... Yine itilip kaklmaktan duralad. Shannoin'u kolundan tutmaya alt: Gelin, azizim doktor Shannon, yle ilerleyelim biz de n sralara bakalm, ki yer bulup oturalm be raber. Buradan bir ey grnmez ki,. 462 Fakat Shannon itiraz etti. Kolundan tutmaya alan c.',i hafif bir itile bertaraf ederek: Dur, dedi. Ben burada kalacam. Asistan arkadalarn var, Spence'le Lomax; onlar bekliyorum. Siz g:iebilirsiniz Babu.. Benim onlar grmem lzm.... Salcn uultudan, grltden inliyordu. Her kafa-d?,n ir ses kyor, itiip kakmalar grla gidiyordu. Tam bu srada yukardan bir org sesi duyuldu. Bunun zerine salondaki uultu hafifledi. Herkes merasimin balamak zere olduunu zannetmiti. Bu anda dardan da bir kalabalk dalgas koptu, kapda, kenara kanmak frsatn bulamayanlar da beraberinde srkledi. nhMVion'Uii yeri emindi ama, karsnda duran Babu krnclini toparlayamadan kalabaln akma kapld. Sha.nnan'a allahsmarladk dahi diyemeden srkle"-erek t ortalara kadar gitti. Gen adam bir sre daha yerinde durdu. Kalabalk gi gide artyor, fakat ne o Jean' grebiliyor, ne de merasim talayabiliyordu. Sklmaya balamt. Spence'i veya Lomax'i da grememiti. Sonra, gen kz her halde sahnenin gerisinde, diploma merasimin balama^ sm bekliyor, diye dnd. E,n kuvvetli ihtimalde buydu. O halde imdi yaplacak i, gzlerini sahneye dikerek merasimin balamasn beklemekten ibaretti. Neyse ki biraz sonra merasim balamt. Rektrn krsye r;elmesiyle salonda herkes susmutu. Rektr ar ar, iane tane kelimelerle merasimin a konumasna balad. On dakika kadar srd bu nutuk. Sonra diplomalarm datmna baland. Mezunlar teker teker rektrn nnden geiyorlar ve onun elinden diplomalarn alyorlard. Profesr Usher de sahnede, rektrn yannda idi. Diplomalar elinde tutuyordu. Rektr hangi talebenin diplomasn verecekse onu Usher'-v cidden alyor ve sahibine ulatryordu. Shannon, kalabalktan pek de bir ey grenliyordu. ikide bir ayak parmaklarnn ularnda boyunu yk463 seltip bir eyler grmeye alyor, fakat buna tam m-nsiyle muvaffak olamyordu. Hemen hemen hi bir ey gremiyordu. Zaten btn merasimi seyretmek

diye bir istei de yoktu. Baklar mtemadiyen balkona, Law'lara ve Malcolm Hodden'e taklyordu. Merasimi onlarn hareketlerine gre takip etmeye karar verdi. Nitekim biraz sonra Law'lar ve Hodden glmsemeye ve hareretli bir ekilde alklamaya balaynca Shannon durumu anlad. Hemen ayak parmaklarnn zerinde ykselerek sahneye bakt. Evet, tamam di, o idi. Jean diplomasn almt. zerinde diploma merasimlerinde giyilen niforma vard. O, bu kyafet iinde de ok gzeldi. Fakat gen kz ve gen kzn ailesi efrad ile Hod-den'i byle birbirlerine kenetlenmi bir atmosfer iinde mahede edince kan beynine sramt. Derhal buray terketmeliydi. Onlar grmemeliydi. Hemen kararn verdi. Kalabal yara yara dar kmaya balad. Merasimin en hararetli nmda, bir kimsenin byle ters istikamette yrmesi, etraf rahatsz etmesi orada bulunanlarn homurdanmalarna yol at. Kzgn kzgn syleniyorlard. Acelen ne be birader? Amma da sabrsz adamm ha? Yoksa sevgilinle randevun yeni mi aklna geldi? Burada iin neydi ki? Fakat Shannon, bu itirazlara kulak asacak halde deildi. Etraftan itilip kaklmasna ramen yoluna devam etti. Btn meselesi dertleecek, iini dkecek bir arkada bulmakt. Hole knca kedeki umum telefon kulbesini grd. Bu hissin etkisi altnda hemen ieri dald. Acele acele numaralar evirdi. Spence'i aryordu. Fakat onu fakltede bulamad. Sonra evinin telefonunu evirdi. Oradan da bir cevap alamad. Telefon alm, alm, fakat kimse amamt. Her halde evde yoktular. 464 do kt. Ne yapacan bilemiyordu. Oradan, Jean'dan da, ailesinden de kamak istiyordu ama, buna muvaffak olamayacam anlamt. Yava yava yrd. Zamann tesiriyle ve kullanla kullanla anm ta merdivenleri trmanmaya balad. Koridora ktktan sonra gardroba. doru yrmeye balad. Talebelerin mezuniyet diplomalarn alrlarken, giydikleri niformalar, niversitelilerin (gardrop adn verdikleri bu ortada muhafaza edilir ve diploma tevzii gnlerinde kira ile talebeye verilirdi. Bu merasim iin zel surette elbise yaptran talebe hemen hemen hi yok denecek kadar azd. Ancak pek zengin ve kibirli aileler bu be dakikalk merasim iin ocuklarna yeni bir niforma yaptrmak klfetine katlanyorlard. Jean'n da merasimde giydii niformay ve kepi buradan kiraladna Shannon muhakkak nazariyele bakyordu. Omn iin gen kz, merasimi takiben buraya gelecek ve niformay teslim edecekti. Kz yalnz olarak ancak burada yakalayabilir, bir ka kelime dahi olsa konuabilirdi. Gen adam, ona kar hissettii gerek ve byk akn etkisinden kurtulamamt. Onsuz yapamyor, onu mutlaka yannda, hi deilse kendinden yana istiyordu. Shannon, uzun, tahta tezgkn ucuna, keye oturdu. Beklemeye balad. Aadan salondan, her yarm dakikada bir kulaklarna kadar gelen zoraki alk seslerini duyduka ze-rine daha kuvvetli ve skntl bir hava, bir hzn k-yordu. Bir ka dakika sonra alklar bitmi ve talebeler kalabalk bir grup halinde gardroba hcum etmilerdi. Shannon, ban kaldrarak bakt. Gelen talebeler arasnda o da, Jea,n da vard. Merasim elbisesinin altnda yeni ,bir kahverengi .kostm, ayaklarnda da yeni oraplar ve yeri ayakkablar yardi. Bu haliyle de gene kz ek cazip, ok sempatik olmutu. Hzl'.hzl tezgha 465 doru geliyordu. Diploma merasimi srasnda son derece byk bir heyecana kaplm olduu ehresinin al al olmu halinde bariz ekilde belli oluyordu. Yannda da bir kz vard. Arkada olacakt. Heyecanl heyecanl ana bir eyler anlatyordu. Uzun bir ayrlktan sonra gen kz bu halde grmesi Shannon'u gayri ihtiyari zmt. Halbuki o u anda bambaka bir Jean'la karlamay ummutu. Yaz-di mektba, o gecenin, o son gecenin havasna ve ha-t-rasna uygun tavr bu olmamalyd gen kzn. Mesel, gayet romantik, gzyalarna gark olmu bir vaziyette grmeliydi onu. Zira onu seviyordu Shannon. Sevdii iin de byle doru olacan dnyordu. Halbuki neler mit etmiti gen adam. Onu, yle olacan tahmin ettii ekilde, gzyalar ve nedametler iinde bulacak, onu teselli edecek, onu gzel avutacakt.

Jean, onu grmemi, tezgha yanamt. Shannon da yavaa kalkt. Kzn yanna sokuldu. Onunla dirsek dirsee idi ama, kz hl grmemiti. Haberi bile yoktu Shannon'un yannda olduundan. Shannon da hi sesini karmad. Onun kendisimi grmesini bekleyecekti. Bir ka saniye byle geti. Gen kz elbisesini iade etmek iin bir ka kiiyi beklemek zorundayd. Sradayd. Gzleri elbiseleri teslim alan adamda, bekliyordu. Fakat birdenbire durdu. Shannon'u grm olmas imknszd ama, bu duraklamada gen doktoru bir nsezi ile hissetmi gibi bir hal vard. Yznden, boyun damarlarndan btn kan ekilmi, teni bembeyaz, kire gibi bembeyaz kesilmiti. Jean, bir sre gen adama bakmaya cesaret edemedi. Uzunca bir zaman, tamamen hareketsiz, yerime ivilenmi gibi yle kalakald. Nihayet ok byk, deta insan st bir gayret sarfederek ban gen adama doru evirdi. Baklar dehet iinde Snanon'un baklariyle karlamt. Chfr.ncn, gzlerinin t iine bakyordu kzn. O da 4G6 ta kesilmi gibi duruyordu. Kzn baklarndaki Burada ne iin var senin?. eklindeki mny sezdi. Ciddiyet ve sknetle konutu: Davet edilmemitim ama, yine de geldim.... Gen kz kafasn hemen br tarafa evirmiti. Her halinden bir ters hava iinde bulunduu anlalyordu. Uzun bir sessizlik oldu. Uuk dudaklar kpr-kpr ediyordu. Shannon's hazrlad ve vermek istedii bir cevap vard; belliydi. Fakat bir trl syleyemiyordu. Syleyemedi de. Nihayet Shannon tekrar devam etti: Bir iki dakikan bana verebilir miydin acaba? Seninle biraz yalnz konumak istiyorum. Kzn ask surat biraz daha asld: Yalnzm ya, ite.. Ne syleyeceksen syle.... Gen kzn sert k Shannon'un cann biraz daha skmt ama, yine de aadan ald. Evet ama, burada olmaz ki.... Birisi geliverir, lkrdmz yarda kalr. Biraz kalm seninle. yle sakin bir yere gidip babaa oturalm biraz.... Ksa bir duraklamadan sonra ilve etti: Eskiden giderdik zannederim, dedi. Yanl hatrlamyorsam tabii.... Jean, imy ve hatrlatlmak istenen havay anlamazlktan geldi: Hi bir yere gidemem, dedi. Maddeten imkn yok buna. Bizimkiler hepsi aadalar. Beni bekliyorlar.... Hemen yanlarna gitmem lzm.... i eziliyordu Shannon'un. Kzn bu abus, bu aksi hali mthi cann skmt. Buna ramen yine aadan: ald. Ac bir sesle mrldand: Aa yukar iki ay oluyor. Bir tek defa grmedim seni. Bir tek defa grmeye bile kalkmadm. Hi rahatsz etmedim. Bunca zaman sonra seninle iki dakika babaa konumaya hak kazanamadmsa, pes derim dorusu.... 467 Ku sraoa autu! gv-^A-^v ----Sonra da Shannon' a dnd. Kuruyan renksiz dudaklarn -diliyle slatt ve: Konuacaz da ne olacak? dedi. Neye yarayacak yani? Kzn bu aksilenmesi karsnda Shannon da aksi-lenmek ihtiyacn duyuyordu artk. Sert sert yzne bakt kzn. Onu grmek, onunla beraber olmak iin ne zamandanberi byk bir ihtiya duymutu iinde.. Fakat imdi kar karyaydlar ve o kz kendisini mtemadiyen hrpalamak istiyordu. O halde Shannon da, zehire panzehirle mukabele etmeliydi. O da onu yaralamalyd. Hem de byle deil.. En ac, en iddetli, vurucu kelime ve tbirleri bulman, onlarla yaralanmalyd Jean'.... Pek bir ey olaca yok tabii konutuumuz zaman. Sadece birbirimize kar son vazifelerimizi yapm oluruz diye dnmtm. Hi deilse birbirimize Allahasmarladk deriz demitim. Artk diploman aldn, doktorluunu, iyi bir meslek sahibi olduunu resmen de tescil ettirdin ya, dnya sana vz gelir, deil mi? Bu suretle bani bandan abucak def edebilirsin tabii, istikbalin parlak.. Senin gibi birisiyle evlenmek istemiyecek erkek tasavvur mu edilebilir? Herhalde benden ok daha iyileri, ok daha mkemmelleri. yle deil mi? Belki haberin

vardr. Ben Eastershws'daym imdi. Yani bir tmarhanede alyorum. Tabu yeryzndeki, insanlar arasndaki mevkm ondan da aa.... Shannon konumasna bu mihval zere devam etti. Kz zaman zaman ineliyor, sert ve ac konuuyor, kelimelerini bilhassa krclarndan semeye itina gsteriyordu. Gen kzn gzlerindeki strap dolu bak gitgide daha kararyor, daha mustarip, daha znt ve elem dolu bir hal alyordu. Fakat gen adam konumasn birdenbire kesmek zorunda kald. Koridordaki kalabalk arasnda iri yar 468 \ birinin osnlara doru geldiini farketmiti. Gelen Malcolm idi ve Jean' aramaya kmt. Shannon, adamn gelmesiyle konumalarnn yarda kalacan beldii iin hemen konuyu deitirdi: Jean, dedi, mazideki gzel gnlerimizin hatr iin bir defack bana Easterhaws'e gelmeni rica edeceim. Sz vereceksin. Geleceksin, deil mi? Gen kzn aln derin bir strapla krmt. Belli ki iinden bir mcadele geiriyordu. ok azap ektii muhakkakt. Fakat kardan adamn gelmekte olduu -ve be alt adm sonra yanlarnda olaca da muhakkakt. Gen adam sualini bir daha sormak zere idi ki, gen kzn fslt halindeki sesini duydu. O halde Perembeye.. Gelmeye alrm. Bu kadar kfiydi- Shannon'a. sterse gkyz alt st olabilir, dnya yklabilirdi artk. Ondan almak istedii vaadi koparmt'ya, mesele yoktu. Jean'm cmlesini bitirmesiyle birlikte Malcolm da yanlarnda bitivermiti. Merdivenleri hzl kt iin olacak abuk abuk nefes alyor, etraftaki iten kakan kalabala kar muhafaza ediyormu gibi bir tavrla kolunu Jean'm omzuna att ve Shannon'a o durgun, mavi gzleriyle yle bir bakt. Kendisini tandn anlatan bir mndan fazlas yoktu bu bakta.... Haydi Jean yavrum, gel benimle.... dedi Malcolm. Onu azarlayan, paylayan bir eda yoktu bu szlerde. Adam, mmkn olduu kadar sesini efkatle doldurmutu, ilve etti: Neden bu kadar geciktin diye merak ettik de.... Jean, sinirli bir sesle: Niye, diye sordu, ok mu geciktim ki? Malcolm bir taraftan ,onu merdivene doru srklyor, bir taraftan da teskin etmek ister gibi konuuyordu. Yok canm. Ge kalm deiliz.. Masay saat bir469 de geleceiz diye ayrttm zaten. Daha vaktimiz var. Yalnz. Profesr Kennerly aada babanla konuuyor. Seni soruyordu da, baban da aramam sylemiti bana.... Jean, sinirli halini zerinden atamamt: Ne yapaym? dedi, gardrop o kadar kalabalkt ki.. Bir hayli sra beklemek zorunda kaldm.. Shannon da onlarla birlikte merdiven bana kadar gelmiti. Fakat orada kald. Jean, Malcolm'la birlikte aa indi. Gen kz merdivenin alt basamana gelince, dnp bir kaamak bakla bile Shannon'a bakmadan annesi ile babasnn yanna kotu. O zaman Malcolm, geri dnd. Shannon'u aaya ard. Mr. ve Mrs. Law, merdivenden 15-20 metre kadar ileride idiler. Gen doktor indii takdirde onlar tarafndan grlmeyecekti. Shannon, hi acele etmeden ar admlarla merdivenleri indi. Malcolm'un yanna geldi.' Adamn gzlerinde ciddi, fakat hi de dmanca olmayan bir bak vard. Bilkis Shannon'un baklar ate sayor gibiydi kzgnlktan. Malcolm bunun farkna varmt. Ltfen bana yle bakmayn Mr. Shannon, dedi. Dman deiliz biz. Ne siz, ne de ben, bir insana kar dmanlk besleyecek yaradlta insanlar olmaktan ok uzaz. Gerek cephemiz bu.. Mademki hi deilse bir ka dakikalk bir merhahalamlmz, grml-mz var, gelin, sizinle bir ka dakika oturup meseleyi mkul ller iinde grelim.... Shannon hi itiraz etmemiti. Malcolm nde, o arkada biraz yrdler. Malcolm onu kemerli ta kapnn altndan geirdi. niversite binasnn n cephesindeki avluya ktlar. Binadan otuz-krk metre kadar ilerde, bayrak direinin dikili

bulunduu kk bir tmsek vard. Oradaki demir bankn zerine oturdu Malcolm. Shannon'a da yanna oturmasn eliyle igret etti. Oa470 daki sakin ve ciddi davranlara gen doktor samimi Mr hayranlk duyuyordu. Malcolm'u phesiz sevmiyordu. Jean konusunda birbirlerinin rakibi olduklarn phesiz Shannon da biliyordu ve bu yzden onu sevmesi imknszd. Fakat Law'larm evinde grtkleri gn-denberi Malcolm'a kar iinde gpta hislerinin varln grmt. Gerekten ,de Shannon, kendisinde bulunmasn arzu ettii ne varsa Malcolm'da bunlarn olduunu biliyordu. Bir kere fizik yap bakmndan Malcolm, Shannon'dan kat kat stnd. Gzel, mevzun bir vcdu vard. Uzun boylu, parlak bakl, kuvvetli bir gen adamd Malcolm. Son derece drst olduu da belliydi. Kendisini sakin bir adam haline getirmek iin bir hayli irade kuvveti sarfetmi olduu anlalyordu. Fakat bunda muvaffak olmas en gzel idi. Hisleri onu hi -bir zaman tela kaptrmyor, daima o hislerine hkim olmasn, hislerini iradesinin istedii istikamete evket- . meini biliyordu. Ruhunda karanlk noktalar, gizlilikler, phe ile yurumu unsurlar barnamyordu. Daima kendisinden kusurlar vehmeden, endielerle dopdolu olan .kalbi Shannos'u zyor, Malcolm'a kar gpta hisleri duymasna sebep oluyordu. Shannon, kzm kendisine yr olup olmayacan dnyordu. Bu noktada 'en mukim engelin kzn annesi ile babas tarafndan geldii ortayd ama, Shannon bunu bertaraf etmek iin herhangi bir alma sarf edebilmi de deildi. Malcolm, onun. kafasmdakileri, kz ne kadar sevdiini, kzn kendisine yr olmasn candan arzuladn ok iyi biliyordu. Bunlar dnerek sze giriti. Hi olmazsa, mterek bir tarafmz var Mr. Shannon, dedi. ikimiz de Jean'n mes'ut olmasn istiyoruz. Onun bulutsuz, parlak bir mutlulua erimesini arzu ediyoruz, deil mi? Shannon dudaklarn bzerek hafif bir sesle cevap verdi: 471 yle.... Malcolm, o ciddi ve vakar dolu tavrm kaybetmeden: O halde, dedi, ok iyi dnmek mecburiyetindeyiz. Sizin birlemeniz Jean'n asla mutlulua kavumamas demek olacaktr. Bu birlemenin gereklemesi bu bakmdan imknszdr. O kadar ayr unsurlar halindesiniz ki.. Hi bir .noktada birbirinize uymamaktasnz. ntibak etmemize imk,n dnlemeyecek bir hayat nasl yaayabileceksiniz? Shannon inat, fikrinden dnmemeye kararl bir tavrla cevap verdi: Fakat ben osu seviyorum, dedi. O da beni seviyor, ki gnl bir olunca samanlk seyran olur, derler. Buna ramen biz her eyi mantk ve akl hudutlar iinde mtala etmekteyiz, Onu,n, iin de izdivacmzn bizi iyi bir hayata kavuturacana inanyoruz. Malcolm hemen nlemeye kalkt: Ak baka ey, evlilik baka eydir Mr. Shannon, dedi. Bu ikisini ok iyi bilmek, birbiinden ok iyi ayrmak lzmdr. Evlilik ok mstesna, aktan, sevimekten ek ayr bir eydir. Dnyann en ciddi taahhddr. Byle bir konuda ok iyi dlnp tanlmadan karar vermek doru deildir. Sonra ikiniz de bedbaht olursunuz. Bu bedbahtlk ikinizi mahvedebilir. yi falclk yapyorsunuz, diye derhal itiraz etti Shannon. Ne biliyorsunuz, nerden biliyorsunuz bunlar? Bir kere denemekte ne mahzur var, sizin falclnza itibar etsek bile,. Evlenme, kanlmas mmkn olmayan bir eydir. Belki de felket gibi kanlmaz bir ey.. Felketlerde, insanlar nasl, baa geldi, ekeceiz, derlerse, evlilikte de byle olur pekl.. Baa gelen ekilir. Evvelden pln, haritas zilemez ki bunun.... Ne olacan istikbalin neler getireceini kimse bilemez bu konuda. Her halde siz de duymusunuzdur, yle izdivalar grlmtr ki cokun saadetlerden baka bir .netice verebilecei akla bile getirilemezken felketler dourmu, ak472 sine felketler yadraca sanlan nice izdivalar tam bir mutlulukla devam etmitir. Bu konularda byk lf edilmesinin, pein hkmler verilmesinin tedenberi aleyhindeyim ben....

Shannon bir hayli iddial konumutu. Aslnda haksz da deildi. Gerekten izdivalarn nasl sonulanaca hakknda kesin ve pein eyler sylemek iyi deildi ve pek ok hatalara sebebiyet verebiliyordu. Fakat Malcolm, Shanaon'un bu szlerine daha byk bir evkle itiraz etti. Grleri birbirininkiiere uymuyordu ve her halde de pek uyamayacakt. Malcolm: Yanlyorsun Shannon, dedi. Hayr, bin kere ha-yr derim bu mtalalara. Evlenmenin ne olduunu iyice dnebiliyor musunuz? Evlilik bir hayat kuvvetlen-dirmeli, glendirmeli, birbirine balanan iki insann da, etrafndakilerin de hayatn renklendirmen, ne'elen-dirmelidir. Siz, Jean'm hayatna karmadan evvel her ey .o kadar mkemmeldi ki.... almalar mkemmeldi, hayat mkemmeldi, ailesi efrad ile mnasebetleri mkemmeldi. Fakat siz onun hayatna girince her ey tersine, her ey alt st oldu. Hepsinin huzuru, rahat kat. Sizin yznzden devaml bir tedirginlik iinde yayorlar. Birbirlerine baklar bile deiti. Eskiden tam bir itimat ve gnl ferahl iinde yryen hayatlar bulutland. Kz onlardan ekiniyor imdi, onlar kzdan rkyor, hareketlerinden ters mnalar karmaya alyorlar. Buna sebep elan sizsiniz. stelik, kza, bu yolda devam etmesini, ailesiyle arasn taraarriyle amasn telkin eden bir haliniz var. Onun ailesiyle olan asil balarm bir hamlede koparp atmasn tavsiye ediyorsunuz.. Byle bir ey sylemiyorsunuz phesiz. Fakat Jean'la hayatnz birletirmek istemekte srar ediinizin bir tek mnas olabilir. O da budur. Shannon, zoraki .bir kar koymaya geti: Byle bir isteim yok benim.. Kafiyen yanl dnyorsunuz. Benim istediim bir tek ey var. Bu iin 473 gml rzas ile olmas. Yani annesiyle babasnla da bu .durumu kabul etmesi.. E'akat bu imknsz bir ey.. Bunu siz de biliyorsunuz.. Lav/'larm din inanlarna ne derece sadk insanlar olduunu biliyorsunuz. Kzlarnn bir katolikle evlenmelerine rza gstereceklerini akln/ alyor mu hi? Malcolm biraz durdu: Bir ey soracam size Mr. Shannon, dedi. Yalnz tam bir samimiyet iinde cevabnz vermenizi rica edeceim. Kabul m? Shannon bir an duraklad ama, sonunda: Kabul, dedi. Doru cevaplandracama sz veriyorum size.... Malcolm gzlerini Shannon'un gzlerine dikerek sordu: Jean'la ayn kiliseye gider misiniz? Gen adamn cevab kesindi ve gerekti: Gitmem. Malcolm acmakl bir tavrla Shanon'a bakt: Bir sre iin dediiniz olabilir, ddi. Ama sadece bir sre iin.. Ya , be sene sonra ne olacak? Uzaktan kulaklara ve gnllere dolan bir ilh, tesadfen karlalan bir din merasim ve bu yoldan ocukluk htralarnn canlanmas, ona senin uruna neler feda etmi olduunu anlatabilir. O zaman da size baktka karsnda korkun bir dman grm gibi olur. Hounuza gider mi bu? Shannon adamakll perian olmutu. Ne tarafndan alsa bir kmaz sokaa dyordu. Malcolm'un kelimeleri kulaklarnda bir lm an gibi nlamaya, onu kederden kedere, mitsizlikten mitsizlie srkler gibi olmutu. Bir trl kendisine gelemiyordu. Bir sre sustular, ikisi de ilerini dinliyor, bu iin sonunun nereye varacan kestirmeye alyorlard. Shannon, Malcolm'un Jean'la olan ilgisi hakknda hi 474 bir sarih gey sylememi olduuna dikkat etmiti. Fakat dnd zaman buldu. Btn syledikleri Jean' kendisine brakmas gerektii tezi zerinde toplanmyor muydu ? Hava gzeldi. Hafif bir rzgr vard. Fakat tam bir sessizlik hkm sryordu. Sadece binann iinden doru ve hafiflemi olarak gelen seslerle, tepelerindeki bayran rzgrda hrday duyuluyordu. Bir ara rzgr hzland. Tepelerindeki -direk vnlamaya balad. Sonra yeniden konuan Malcolm oldu. Bana inanmanz isterdim Mr. Shannon, dedi. Siz okumu, mnevver bir gensiniz. Bir doktorsunuz. Bu gerekleri en az benim kadar biliyorsunuz. Benim sylediklerim sadece sizin bildiklerinizi size hatrlatmaktan

ibaret.... Bunlar sylerken bir tek hedefim var. Jean'n mes'ut olmas.. Srf onun iyilii iin konuuyorum. Bugn, bilmezsiniz, .ne kadar sevinli, memnun ve mes'uttu. Fakat sizinle karlatktan sonra her ey bir kere daha alt st oldu. Suratnn halini grdnz, deil mi? Siz onu hep byle kederlendirecek, mahzunlatra-cak msnz? Yazk deil mi ona? Hayr, Mr. Shannon, hayr. Sizi ben de bir para tanyorum, iyi tarafnzn, insan tarafnzn, sevdiiniz bir insan mutlu grmenin en byk egoiste dnceleri bile Bilebileceine inanan meziyetlerinizin bir gn bu meseleyi, benim bu bahsettiim esaslara gre bir neticeye balayacana inanyorum. Malcolm, istedii gibi bir noktay ele geirdii dncesi iindeydi. Baknz, dedi. Grdnz m? Bu durumda da tabii Jean'n sizinle ayn kiliseye gitmesini isteyeceksiniz.... Shannon bir kahkaha att: te burada yanlyorsunuz dostum, dedi. Ben onunla ayn kiliseye gitmeyeceim ama, onun da benim kiliseme gitmesini hi bir zaman istemeyeceim. Onu 475 asla bu mevzuda zorlamayacam, ikimiz de inan ve itikat konusunda bamsz olacaz. Hareketlerimizi tam bir serbesti iinde yrteceiz. Fakat Malcolm ikna olmamt. Ban sallad: Gerekte byle bir ey olamaz, olmamtr. Sizin sylediinizi) > gzel ve ideal bir teoriden baka bir ey deildir. Fakat tatbik edemezsiniz, insan hayatnda yle hdiseler olur ki, bu kabil ayrlklar veya aykrlklar kendini bir anda ortaya karverir ve etkisini btn kuvvetiyle hissettirir. Ya ocuklarnz? Evlendiinizi ve ocuklarnz olduunu farzedelim. Onlar ne olacak? Hangi mezhebin insanlar olacak bu ocuklar? Bu yzden birbirinize girmeyeceinizi, hatt yuvanzn yklmasna varacak kadar ileri gitmeyeceinizi kim temin edebilir? Hatt, bunun aksini kim syleyebilir? isterseniz, gidin, kendi kilisenizin papazna sorun bunu. Eer benim sylediklerimin aynn size sylemezse bileklerimi keserim ben. Sizin mezhebiniz de akideleri ayr olan kimselerin evlenmelerine cevaz vermez. Sh?anon, btn bu amazlar kaale almak istemiyordu. Tam bir mantk uuru iinde dnd takdirde bunlarda gerek pay olmadn iddia edemezdi ama, inatla ve srarla aksi tezi savunuyordu imdi.. Hayr, dedi. Bunlara ramen bizim mutlu olabileceimize inanyorum ben. Bizim gibi olduklar halde mutlulua erimi aileler vardr ve biz de onlardan biri olabiliriz. Pekl olacaz da.... Malcolm, birden sustu. Elini cebine att. Ba bir muhafaza iindeki saatini kard. Dikkatle bakt. Sonra da ne'eli bir tavrla devam etti. Jean'n diplomasn almas erefine kendi aramzda kk bir yemek tertipledik. Evvelden masa ayrt-mtrn Winston Otelinde.. Baka artlar altnda bulunmamz ve bylece sizi de aramzda grmemizi ok isterdim Mr. Shannon. Biraz durdu. 476 ^___0___, ^j^^a un gey Kaa m Mr. Shannon? dedi. Shannon, durgun ve zgn bir tavrla: Hayr.... Hayr.... diye cevap verdi. Malcolm ayaa kalkt. Shannon da onu uurlamak zere kprdand. Fakat Malcolm hemen ona doru eildi. Eliyle kolundan bastrarak kalkmasna mni oldu. Hi rahatsz olmayn Mr. Shannon, dedi. Allahasmarladk.... Gen doktorun azndan ok zayf bir: Gle, gle, lf kabildi. Gen doktor, Malcolm'un arkasndan hakakald. Yerinden hi kprdanmadan bir sre orada oturdu. Tepesindeki bayran hrdayn ve arada bir hafife kan slk gibi sesi dinledi. Aslnda kendi iini dinliyordu. Dinliyor, fakat bir trl de msbet bir cevap alamyordu. Sadece hrnlk iinde k olduunu, kz ok sevdiini, ondan asla vaz geemeyeceini dnyordu. Ama, btn bunlarda bir tek kabahatli vard. Kendisi....

Onun iin Malcolm'u asla kabahatli bulmamaya alyordu. Ne yapyorsa kendi yapyor, dertleri, meseleleri kendisi kendi bann tac haline getiriyordu. Kendini gittike daha bir inziva adam, daha bir toplum d insan olarak gryordu. Bam kaldrd. Bir ka metre yaknnda dzgn kyafetli bir ka kii geiyordu. Onun zgn ve perian halini farketmilerdi. Baktlar. Sonra nezaket icab balarn br tarafa evirip yrdler. Shannon hl orada idi.... IV Uzun bir sredir dzgn giden, gneli havalar birdenbire bozmutu o gn.. O gn yani perembe gn.. Jean Law'in Eastershaws'a gelerek Shaanon'u ziyaret edecei gn.. Shannon, sabahleyin gzlerini anca yamurlu ve 477 sisli bir gnn balamakta olduunu hayretle grd. Ne ans!.. diye dnd. leye kadar hep mitle, hava aar diye bekledi, durdu. Fakat bekledii gereklemedi. le vakti bile gne, hl bulutlarn saltanatn ykabilmi deildi. Yamur hep yayordu. Fazla iddetli deildi geri ama, imenler srlsklam olmutu. Aalarn dallarndan da apr apr sular damlyordu. Kapkara bulutlar gkyznde dolap durmakta devam ediyordu. le yemeini ok alelacele yedi Shannon. Zaten havann bozukluu kafasn bozmutu. Gelmeye niyeti olsa bile bu havada kz t Eastershaws'a kadar zor gelirdi. Eh, yamurda ve Jean'nki gibi bir durumda olan insan, ancak byk bir arzu duyduu takdirde bu kadar yolu gze alabilirdi. Kendi kendine itiraf etmekten bile ekindii bir mitsizlik vard iinde. Buna ramen de inallah gelir.. diyordu. Onunla bulumaya, konumaya o kadar ihtiyac vard ki.... Shannon, yemeini bitirir bitirmez misafir salonuna kotu. Kapdan girer girmez de rahatlad. Gen kz orada idi. Onbe dakika kadar evvel gelmiti. Bir keye ekilmi, tek bana oturuyordu. Salon bir hayli kalabalkt. O gn ziyaret gn olduu iin hastalarn akraba ve yaknlar dolmu, grlt ve sigara duman her taraf kaplamt. Gen doktor hemen kza doru atld. Ellerine sarlmak niyetindeydi. Fakat kz onu grnce ayaa kalkm, pozisyon da yok olmutu. Shannon, bu durumda kza, sadece: Ho geldin Jean.... dedi ve ilve etti. Mademki biraz evvel geldin, niin kapcya syleyip bana telefon ettirmedin? Gen kz, titrek ve kaytsz bir tebessmle gld: Ne bileyim ben? dedi. Aklma bile gelmedi. Hem, erken geliimin kabahati de benim.. Evde vaziyet biraz karkt. Yapacak iim de yoktu. Onun iin frsatn bulur bulmaz ktm. Atladm trene geldim. 478 Shannon, zgn bir tavrla cevap verdi. Erken geleceini bilseydim, geldiin zaman bana bildirmeleri iin d kapya ben haber barakrdm. Seni beklettiime canm skld dorusu.... Jean gld: Ne zarar var canm? Seni rahatsz etmek istemedim ben. Btn mesele bu.. Vizitede olabilirdin, lbo-ratuvarda olabilirdin.. Ne bileyim iste, herhangi bir iin olabilirdi. Onun iin lzum grmedim hemen haber vermeye. Yalnz, beni hemen buraya tkmalar iyi olmad. Hi olmazsa braksalard, bahede dolasaydm. Yasakm, yle dediler.... Shannon zr diler gibi bir tavr alarak durumu izaha alt: Bu hareketleri iin onlarn namna ben senden zr dilerim Jean.. Fakat takdir edersin ki baz tedbirler almak zarureti var burada.... Her taraf, her ksm ayn.. Bir blmden bir blme, deta bir memleketten tekine gidilir gibi geilir. Buras balbama bir lem.. Sanki btn dnyadan tecrid edilmi gibi, kendimiz bir baka dnyadaymz gibi yayoruz burada.. Fakat kapc Gunn'a doktor olduunu syleseydin, derhal brakrd seni.... Rahat rahat dolaabilirdin bahede.... Gen kz, Shannon'la tam bir rahatlk iinde kostu-amyordu. zerinde belirli bir durgunluk vard. Shannon neelendirmeye alyordu ama, kz ekingen ve sessiz durmakta devam ediyordu. Yamurluuna sarnm, oturduu yere bzlr

gibi oturmutu. Bu haliyle pek ufalmt. Pek de mahzun grnyordu. Banda yumuak, zerinde gri bir kanat resmi bulunan bir apka vard. apka inci tanesi gibi yamur damlalarndan benek benek olmutu. Gen adam, kza kar iinde hl bir hasret ateinin yandn gryor, bundan da byk bir strap duyuyordu. Fakat bunu kza belli etmemek iin elinden gelen gayreti sarfediyor, yznn hatlarnn bilhassa ger479 . taya vurmamaya alyordu. Shannon, kzn bulank havasn deitirmek, yeni konulardan bahsetmek maksadiyle mrldand. Neyse, bunlara bo ver, aldrma Jean.. Buradasn, beraberiz ya imdi, ana bak.... Gen kz hafif bir sesle cevap verdi: Doru Robert, dedi. Ama hava da yle kasvetli ki bugn. Ne pis yamur, deil mi? Haydi, kalm. Gen gayri ihtiyari sordu: Nereye gidiyoruz? Hani burada konusak daha iyi olmaz m? gibilerden bir mna vard bu szde. Shannon da anlamt kzn kaSan.. ok kalabalk buras, dedi. Lflarmz bile doru drst duyamayz ki burada.. Ama yamur var darda. Pek fazla yamyor.. Biraz durduktan sonra ilve etti: Bizbize konuabileceimiz bir yer buluruz., istersen lboratuvarma gideriz. Hem yle beeneceksin ki oray.. Bir bakarsn, Eczaclar Derneindeki lbora-tuvarla bunun mukayesesini yaparsn.. Gen kz, isteksiz bir tavr taknmakla beraber: Peki yleyse.. Kalkalm.... dedi ve yrd. Dar ktlar. Geni yola saptktan sonra kk kkn nn takiben bir sre gittiler. Her taraf yamurdan adamakll slanmt. Islak yolun zerinde, yamurdan korkup sinmi gibi duran ve dallarndan hl sular damlayan aalarn altndan getiler. Hava srlsklamd ve buram buram hzn ttyordu. Bu, dnyadan: btn iliiini kesmi gibi metruk ve sessiz yaayan Eastershaws, iliklerine kadar bu hzne gmlmt. Jean, yol boyunca hep susmutu. Shaanon bu yz480 den tedirgindi. Sevdii, ama ok sevdii gen kzn byle mutlak bir skt iinde kalmaya kararlym gibi davran onu ok zyordu. Acaba kz hi mi konumayacakt? Hele, asl konu zerine hi mi ynelmeyecekti? yle havadan sudan baz eyler konutuktan sonra ekip gidecek miydi? Ksa bir sre sonra esas binaya yaklamlard. Gen kz bir ara hafife ban kaldrd ve ani bir lk kopard. Karlarnda, sisler arasnda bir insan kalabal onlara doru geliyordu. Gen kz bu kafileyi grnce kendini tutamam, l basmt. Bir nsezi ile bunlarn hastahanede tedavi gren akl hastalan olduunu anlamt. Hastalar Scammon'la yardmcs Brogan'u nezaretinde ikier kol halinde yryorlard. Yrye kmlard. Bu bir nevi gezinti idi. Fakat, onlar bu gezintilerde de uygun adm yrmeyi itiyad haline getirmilerdi. Onun iin, admlan, slak kumlar zerinde muntazam sesler karyordu. Kalabalk olular yznden de bu muntazam ayak sesi bir hayli yksek bir ses tekil ediyordu. Gen kz att lkla birlikte Shannon'un koluna yapm ve gzlerini smsk yummutu. Birdenbire korkmutu. Bu korku, adamlar yanlarndan geip gidinceye kadar devam etmi ve gen kz bu sre iinde gzlerini aamamt. Ancak seslerin geriye doru uzaklatn grd zaman yle bir silkindi ve gzlerini at. Gen kz perian bir ruh hali iinde kolunu brakrken Shannon'a:

 ok affedersin Robert, dedi. Bazan ne yaptm bilemiyorum. Mesel u korkum ne kadar mnsz, ne kadar yersiz, farkndaym. Fakat buna ramen korkuyorum. Korkmaktan kendimi men edemiyorum. Asabm ok fec de ondan bu tabii.... Kusura bakma Robert, e mi? Shannon kzn havasn dzeltmeye alrken aksi481 likler st ste geliyordu. Bu deliler kafilesinin birdenbire karlarna k da kz bir daha allak bullak etmiti. Gen adam iinden bu aksiliklere basyordu kfr, Tam o srada pis yamur da birdenbire iddetini artrmasn m? Mbarek, sanki bardaktan boa.nrcas,na yayordu. Hemen bir saak alt bulup sndlar. Ana bina da tam karlarmdayd. yle yirmi, otuz metre kadar ilerde. Shannon kza: Biraz slanmamz ihtimali var ama, istersen bir kou geelim u kar tarafa.. Eh, orada, ylece durup ne zaman hafifleyecei mehul yamuru beklemektense biraz slanmay gze alp komak daha evl idi. Peki, dedi. ikisi birden frlayp komaya baladlar. Bu biraz da kz ne'elendirmiti. Karya ulatklar zaman st-lerinm slanm haline bakp gldler. Gen adam, bu duruma bir bakma memnun da olmutu : Aldrma, dedi. eker deiliz ya. Erimedik ite-Hadi gel, sana lboratuvanm gstereyim imdi. Yrdler. Lboratuvann nne geldikleri zaman Shannon cebinden anahtar karp kapy at. Dardaki sert ve yal havadan sonra burann havas yle yumuak, yle rahavet verici gelmiti ki onlara.. Gen kz eldivenlerini ve apkasn karp iskemlelerden birinin zerine koydu. Fakat nedense yamurluunu karmamt. Hatt yakasn bile gevetmemi ti. Pek kalc grnmyordu. Bu halini Shannon, hemen gitmek istiyormu eklinde yorumlamt. Masann nnde yanyana duruyorlard. Gen kz biraz etraf inceledikten sonra masann zerindeki tpleri teker teker eline ald, bakt. Geri gelmesine asla imkn olmayan bir eyleri hatrlam gibi bir hali vard. Tekrar dalgnlamt. Bu srada bir ieye el att. Gen kz tpaya dokunur 482 dokunmaz Shannon durumu farketmi ve hemen mdahale etmiti: ek elini Jean.... Onun ekmesini beklemeden de kendisi elini uzatarak kz geri almt. Sert mdahalesinden ters bir mna karmamas iin de hemen kza izah etti: __ Ne yapyorsun? dedi. En kuvvetli mikroplarn bulunduu ie o.. Sakn yle plak elle bir daha dokuna ym deme ana. ok rica ederim. Gen kz ban evirip Shannon'a bakt. aknl ksa srmt. Bym gz bebeklerinde tatl, okayc bir hava belirmiti. Fakat hi bir ey sylemedi. Lboratuvarda ikisinden baka kimse yoktu. Beraberdiler. Birbirlerine ok yakndlar. Fakat yalnz deildiler. Aralarnda bir nc ahs var gibiydi. Gen kz bu havay deitirmek lzumunu hissetti. Nasl, dedi, ay bulabildin mi? Shannon, memnun bir tavrla glerek cevap verdi: Evet, dedi. Bir a iml ettim. Fakat sonra aklma daha parlak bir fikir geldi. Protein nvesini karp teksif ederek kullanacam ada. Bunu Prof. Challis'e de anlatmtm. O da beendi. A, bu ekliyle daha messir, daha kuvvetli olacak. Ne zaman grmtn kendisini? Yeni mi? Hayr. Epey oluyor. Bir ka gn evvel yine hastaland, yataa dt. Onun iin san gnlerde gremedik. Gen kz, nezaketen mi, samim mi olduu pek anlalamayan bir tavrla: inallah hayrls olur., dedi. Gen adam odann havasnn serinlediini farket-miti. dn galiba, dedi. Gidelim istersen.... Kz cevap vermedi. ktlar. Anabinamn oturma odasna gtrd Shannon kz. Sarah, mnede gayet gzel bir ate yakmt. ay hazrlamasn evvelden tembih etmiti Shannon. Gen

483 adam zili alnca kz hemen elinde bir tepsiyle ieri girdi. ay getirmiti. Geni bir koltuu minenin karsna ekti Shannon. Jean' oturttu. Kendisi de oturdu. Kz bir taraftan minede ellerini stt, bir taraftan da memnun bir tavrla ayn yudumlad. Shannon, ge gelecek diye Grant Pastahanesinden pasta ve biskviler de aldrtmt. Kza onlardan da ikram etti. Fakat her eye ramen kzn zerinde bir bezginlik, bir mahzunluk vard. Hal ve tavrnn esasn bu tekil ediyordu. Sanki hayat, onun iin artk ar bir ykt ve o bunu tayamayacandan korkuyor, endie duyuyor gibiydi. Gen adamn btn gayretlerine ramen aradaki gergin hava bir trl izale edilememi, buzlar zlememiti. Yalnz kzn yanaklarna hafif hafif bir pembelik gelmeye balaynca Shannon da mitlenmeye balamt, iinden Durum dzeliyor galiba.... diyordu. Gen kz o kadar kk, zayf grnyordu ki, Shannon gayri ihtiyari ona kar merhamete benzer bir hisle doluyordu. Gen kz scan ve ayn tesiriyle normale dnnce Shannon adamakll memnun ohnutu. Fakat kzn hallerinden memnuniyet duyduunu belli etmemek istiyordu. Sadece: Nasl, dedi. imdi daha iyicesin, deil mi? Gen kz hafif bir sesle cevap verdi: lyiceyim Robert.. Teekkr ederim. Shannon ona hak verir bir tavr taknd. Buras garip bir yer.. Onun iin insan kolay kolay intibak edemiyor, alamyor. O bakmdan yerden ge kadar haklsn.... Kusura bakma, darda, o hastalar grdm zaman gerekten sama bir harekette bulundum. Tekrar zr dilerim senden. Senin de cann sktm. Ama ne bileyim, bana hep, birisi gzn dikmi de bizim hareketlerimizi kontrol ediyormu gibi geliyor. Huzursuzluk 484 duyorum. Shannon: zerinde durma, dedi. Geti, bitti o.. Kendini topla.. Cann skmaya deecek hi bir ey yok burada.... Sonra tekrar bir sessizlik oldu. Oda hafiften kararmaya balamt. Bu koyu sessizlik iinde saatin tik-tak-lan kaderin seyrini takip ediyormu gibi geldi gen adama. Gen kzn ehresi bir hayli karanlkta kalmt. mineden akseden alevler olmasa kzn yzn .adamakll farkedemeyecekti bile. Fakat bu titrek k altnda gen kz uyur gibi sessiz, dalgn bir hal iinde bulunduunu hissediyordu. Shannon, nihayet bu tedirgin sessizlii sert bir kla bertaraf etmek lzumunu duydu. Geldiindenberi hemen hemen hi konumadn Jean, dedi. Beni bir trl affedemiyorsun galiba.... O geceden, o hdiseden dolay.... Yutkundu.. Gen kz yine nne bakyordu. Ne dnd belli bile olmuyordu. Shannon devam etti: Sana kar ok mahcubum Jean, dedi. Fakat o1 akam yle bir havaya girmiti ki..... Baka trl hareket etmeme gerekten imkn yoktu. Beni anlayabiliyor musun, sevgilim? Gen kz, nihayet yava yava ban kaldrd. Bir an gen adama bakt ve mrldand: ok fena, bu ok fena, dedi. insann sevmemeyi istedii halde sevmesi kadar fec bir ey tasavvur edemiyorum ve bu yzden de, seninle olduum zaman artk ben olmaktan kyorum, bambaka bir insan oluyorum sanki.... Gen kzn bu itiraf Shannon'un iinin bol bir k huzmesi gibi bir mitle aydnlanmasna sebep oldu. Bu mit, by, byd ve gerek bir kuvvet halini ald. Gen adam karanlkta gzlerini ona dikmi, bakyordu. Sana bir teklifte bulunacam.... Neymi o? 485 Gen kz mthi bir ok geirmi gibiydi. Hemen kaacakt sanki.. Ban br tarafa evirmi, sessiz ve rkek bir vaziyette kalmt. Sylediklerini duymam da hissetmi gibiydi gen kz. Onu bu zavall, perian halde grnce Shannon iinde bir alev parlacrg ta

oldu. Niin evlenmeyelim? diye tatl olmaya alan bir sesle devam etti. Niin evlenmeyem? Kim bize mni olabilir? Senin de yan msait.. Kendi basma karar verebilirsin. Haydi, cevap ver bana. Syle.. Kabul ediyorsun, deil mi? Haydi kalk, gidelim, -doru belediyeye gidelim. Evlenelim. Gen adam nefes almaktan korkuyor gibi, kza bakyor, azndan kacak cevab bekliyordu Gen kzn hali daha da feciydi. Sanki iinde yaad dnya batm, kendini o hengme iinde kaybetmi gibiydi. Gzlerini kapam, ehresi baygn, dalgn bir hal almt. Shannon srar ediyordu. Ne duruyorsun? Evet, desene.. Haydi, evet de bana.... lm deindeki bir hastann son kelimesini syleyii gibi dudaklarndan bir kelime dkld. Diyemem ki.... Gen adam ykleniyordu: Pekl da dersin. Haydi syle.... Gen kz birdenbire ok kt bir ey olmu gibi lgn bir tavrla haykrd: imknsz., imknsz bu.. Kafiyen olmaz.. Shannon dona kalmt. Kzn byle isyankr bir tavrla teklifini reddedii ona byk bir darbe olmutu. Gen kza kar iinden ani bir dmanlk hissinin ykseldiini farketmiti. Bu his, bilhassa kzn annesiyle, babasna karyd. Gen adam kendine hkim olmaya alarak: Nasl da bu kadar zlim olabiliyorsun Jean? 486 Gen kz soukkanl bir tavrla cevap verdi: Olmam lzm Robert de ondan.. Biliyorum, ok strap ektin. Ama ben de ektim. Bakalarna da ektirdik.. Hele annem? Zavall kadncaz evde tek kelime bile konumuyor benimle.... Sadece yzme bakp duruyor kadncaz. stelik hasta da oldu. Her halde, her halde deil mutlaka benim kahrmdan.... Biraz durdu. Sonra da nemli kararn aklad: Artk kesin kararm verdim Robert.. Ben gidiyorum. Temelli gidiyorum hem. Bir daha dnmemek zere.... Sesinde ok kesin bir ifade vard. Shannon, bu kesinlii hissetmi ve dehetten dona kalmt. Gen kz devam ediyordu: Btn hazrlklarn tamamladm. Bizlerden Bat Afrika'ya giden bir grup var. Ben de onlara dahil olacam. Clan irketinin yeni bir yolcu gemisi var. Ad Algoa.. Algoa'mn ilk seferinde ben de bir Afrika yolcusu olarak iinde bulunacam. Ne diyorsun, Jean, ciddi mi bu? Ne zaman gidiyorsun? U ay sonra.... U ay sonra m? Bu biraz rahatlatmt Shannon'u. Hemen gitmiyor-da ya, mesele pek yoktu. Nasl olsa arada bir onunla buluur, o zamana kadar da kafasn elerdi. Fakat gen kz onun bu dncesini anlamt. Bouna mitlere kaplma Robert, Kararmn kesin olduunu sylemitim. Beni hi bir zaman vaz geiremezsin. Hem vapurun kalkaca gne kadar btn gnlerim dolu olacak. Muvakkat bir vazife buldum kendime. Orada alacam. Gen adam gayri ihtiyari sordu: Nerede bu vazife? Gen kz hafife kzard ama, baklarnda ayn ciddiyet vard. 487 __ Senin eski hastahanende Robert.. Dalnaire'de.... Shannon, kendi zntsn unutur gibi olmutu bunu duyunca. __ Nasl olur? dedi. O da ba hastahanesinde nasl alabilirsin sen? Niin alamayacak mm? Hi kadn yok mu orada? Bir mnhal varm. Deiiklik olsun"diye bu defa da bir hanm doktor istihdam etmek istiyorlarm.

Bahemire ile konutum. Beni idare Meclisine o tavsiye etti. Karar da kt. Gen kzn Afrika'ya gidecei haberi onu ykm, ezmiti. Fakat yine de onun uzak bir zamana ait oluu kendisini bir nebze teselli edebiliyordu. imdi, sevgilisini kendisinin ksa bir zaman ncesine kadar vazife grd hastahanede tahayyl ediyordu. Vaktiyle kendisinin oturduu dairede, ayn koridorlarda ve yatakhanelerde gryor, iinde bir eziklik duyuyordu. Demek, Shannon'un yerine onun sevgilisini alyorlard. Gen adam kendini bu dncelerden syrp nihayet konuabildi. Demek Bahemireyle iyi anlatn.. Bravo, dedi. Sesinde bir aclk, bir hzn vard. Biraz durduktan sonra devam etti: Sen zaten benden baka herkesle ok iyi anlayorsun Jean.... Gen kz derin bir gs geirdi: Keke birbirimizi hi tanmasaydk Robert, dedi. Keke karlamasaydk. Her ey strap mevzuu oluyor bizim iin. Offffff.... Bu szde ok mnalar gizliydi. Gen kz, maruz kald darbeler yznden iine yuvarland esef batanda son rpnlarm idrak ediyor gibiydi. Shannon, kzn szlerindeki havay kavrayamayacak kadar ocuk deildi. Elbette durumun farkndayd. Gzleri yanyor, kalbi ve btn benlii infilk etmesine ramak kalm bir barut fsn andryordu. Buna ramen son bir 488 mitle silkindi ve deta feryat eder gibi inledi. Brakamam.. Seni asla brakamam Jean.. Gen kz soukkanll, sakin hali Shannon'u artyordu. Tand Jean, bildii Jean, kendisine kar hissiyatn son derece iyi bildii Jean byle vahini bir durum karsnda imkn yok bu kadar soukkanl olamazd. Nitekim gen kz, bu arbal haline ramen gzyalarn zaptetmeye muvaffak olamad.. Boand. Buna ramen o me'um gerei aklamaktan da kendini alkoyamad. Ben Malcolm'le evleniyorum Robert.... dedi. Shannon bir daha beyninden vurulmua dnmt. Yarabbi, neydi bu onun bana gelenler? Byle bir ey olabilir miydi? Nasl olabilirdi? Azdan bir ka kelime dklverdi. Ama nasl olur bu Jean? diyordu. Sen onu sevmiyorsun ki.... Gen kz yz gz yalan iinde olmasna ramen rahat bir tavrla Shannon'a cevap verdi. Belki doru.. Bu konuda bir diyeceim yok. Fakat onun beenilmeyecek bir insan olmad da muhakkak.... Beeniyorum onu.... Bunlar sylerken zoraki bir hali vard. Her haliyle yalan syledii, iindeki gerei dile getirmedii muhakkakt. Zavall ve perian bir darmadamklk iinde, dudaklar titreye titreye devam etti. Onu hrmete lyk, kymetli bir gen buluyorum. Beraber bydk, beraber okuduk onunla. Pazar gnleri kiliseye beraber giderdik. stelik mezhebimiz de ayr deil. Gayelerimiz, hedeflerimiz ayn yani.. Her hususta bana uygun. Birbirimize uygunuz. Afrika'ya beraber gitmeye karar verdik. Ben doktor olarak, o retmen.. Gen kz bu laflan sylemi, sapsar kesilmiti. Ya Shannon? Gen adam kendini mahvolmu hissediyordu. Sanki boazna koskocaman bir yumruk gelmi oturmutu da onu karmaya akyordu gen adam hayata 489 dnebilmek iin.. Olamaz, dedi. Bu bir hayalden ibaret.. Fakat heyecanndan sesi o kadar ksk kmt ki, gen kz ancak duyabilmisti bunu. Hemen Shannon'u nledi. Asl, biz, ikimiz bir hayalden ibaretiz Robert.. O kadar hayalden ibaretiz ki derhal geree dnmediimiz takdirde mahvolacaz. Gerekten, ok zavall, ok perian bir haldeydi Shannon, ki elini yumruk yapp alnna dayad ve ovuturmaya balad. Sinirinden ne yapacan bilemez du-' rumdayd. Bu manzaray gren Jean da kendini tutamam, hkra hkra alamaya balamt. Gen adam, bu straba daha fazla tahamml edememi, ayaa frlamt. Jean da, bir kama arzusuyla harekete gemi gibi ayn anda ayaa

frlamt. Birden nasl olduunu bilemediler, kendilerini birbirlerinin kollan arasnda buldular. Gen kz, ban Shannon'un gsne dayam, sarsla sarsla alyordu imdi. Kalbi yerinden oynaya-cakm gibi oluyordu gen kzn.. Shannon'un iini vahi bir haz kaplam, sarho gibi olmutu. Shannon, kz her saniye daha fazla kollarnn arasnda skyordu. Fakat onu sktka, o daha fazla, kendine geliyor, irade kuvvetini daha fazla kazanyor gibiydi. Sonra birdenbire, lgn gibi haykrd: Hayr Robert, hayr.... Shannon'dan kamaya alan ince ve zarif vcdunun zerrelerinde de, ehresinde de yle bir endie mevcuttu ki, Shannon olduu yere ivilenip kalmt. Gayri ihtiyar: Jean.... diye inledi. Gen kz da: Olmaz.. Hayr.. Hayr.. Bir daha olmaz, imknsz.... Diyordu. Gen kz hkrklarn zaptedemiyordu. Onun byle sarsla sarsla alamasn grdke Shannon'un da kalbi eziliyor, burkuluyor, bireyler oluyordu. Mtemadiyen 490 kz gsne bastryor, teskin etmeye alyordu. Ama, kz normal haline gelinceye kadar epey de vakit geti. Nihayet alamas kesildi. Fakat slak gzlerindeki mustarip ve mahzun bak Shannon'un iindeki midin son zerrelerini de silip gtrmt. Fakat bir nokta gen a-damm dikkatini ekmiti. Kz, mustarip ve mahzun haline ramen, ok iradeli, ok azimli grnyordu. Shan-raon'un btn mitlerimin snmesine daha ziyade kzn bu azimkar baklar sebep olmutu. Bunu grnce hazrlad btn ak kelimeleri dudaklarnda snp kald. Kollan iki yanna dt. Ba adamakll sersemle-miti. Derinden bir zonklama balamt. Gen adam mthi bir sinir buhran geiriyordu. Nihayet gen kz kendine geldi. Elinin tersiyle gz yalarn sildi. Shannon her tarafnn buz kesildiini hissediyordu. Jean orada fazla kalamayacan anlamt. Ben gideyim artk Robert, dedi. Seni kapya kadar geireyim.... Kzrn eldivenlerini, apkasn ald, uzatt. Odadan ktlar. Hi konumadan yrdler. Darda hava yine kapal idi. Yamurlar yznden biriken sular yolun iki tarafndan kck dereler halinde akyordu. Hr hr bir ses yaylyordu etrafa. Fakat yol daki slak kumlar ayaklar altnda artk trdamyordu. Nihayet d kapnn nne geldiler. Gz yalarndan ve yamurdan slanm parmaklarn tuttu kzn. Fakat o hemen buna mni oldu. ekti ellerini. Kuru, romantizme meydan vermeyen bir veda sahnesiyle ayrlmak istiyordu: Allahasmarladk Robert.... Gen adam, ona son bak imi gibi uzun uzun kzn yzne bakt. Dardan hzla geen bir otomobilin homurtusu duyuldu. Gen adamn dudaklarndan drt hece dkld: Gle gle.... 491 Gen kz, her eye ramen biraz duralamadan kendini men edemedi. Fakat hemen arkasndan kendini toparlad. Tekrar yaaran gzlerini yukar kaldrd, hafife krptrd. Birden hzl hzl yrmeye balad. Bir ka saniye sonra hastahanenin demir kaps gen kzn arkasndan grlt ile kapand. Jean, bir daha dnp arkasna bakmad. Gen adamn kanad krlmt sanki.. Gen kz gzden kaybolduktan sonra geriye dnd. Ar admlarla asl binann yolunu tuttu. Yamur nihayet .dinmi ve hava adamakll kararmak zereydi. Gn batmnda ufuk kpkrmz idi. Sanki gne bulutlar arasnda bir cinayet ilemi, ortal kan iinde brakmt. ylesine kpkrmz, fakat^ylesine airane.... Tam o srada ana bina tarafndan tiz bir boru sesi duyuldu ve tepede, bir direin stnde duran bayrak yava yava inmeye balad. Bayra indirten adamn selm vaziyetinde dimdik duran vcudu, gerideki gkyznn zerinde ve tepenin kysnda bir glge gibi tek bana duruyordu. Bu manzara da tam bir airane dekor yaratyordu. Gen adam odasna dnd zaman minedeki atein snmek zere olduunu grd. Kllere bir sre bakt, kald. O kllerde kendisini bulmutu.

V Kilisenin an Easterhaws'taki btn sessizlii par-calaya paralaya etrafa yayld. Pazard. Sanki Shannon'-un iindeki kasveti daha tahammlsz bir hale getirmek ister gibi o sabah hava tekrar alm, lk bir gne yava yava ykselmeye balamt. Bahedeki aalarn dallan meyvalarla arlam, yerlere sarkyordu. Parmaklkl terastaki sardunya iekleriyle, begonyalar, parlak renkleriyle manzaraya bir gz alclk, bir iiriyet katyorlard. Gen adam yan uykulu bir vaziyette dany seyrederek giyiniyordu. Hastahane halk er beer kiilik gruplar halinde kiliseye gidiyordu. Tksek karaaalarn 492 arkasnda bulunan Mlise gotik stilde yaplm tula bir b-:,na idi ve sarmaklarla sarlmt. Ayn nc pazanyd. O pazar btn gn nbetiydi Shannon. Yani akam saat 18'e kadar. Fakat nce l-boratuvara gitmeyi dnd. Giyinir giyinmez don oraya gitti. Analiz zar olarak kullanmakta olduu plstik torbay muayene etti. Be, alt saat kadar evvel lboratuvardan kp yatmaya gittii zaman torbay ayarlamt. Torba vazifesini mkemmelen yapmaktayd. Lboratuvar almalan her bakmdan gayet iyi gidiyordu. Parafinli tplerden yirmi tane alarak yan yana dizdi Shannon. Hepsinin ilerine tahlil edilmi svdan birer santimetrekp koydu. Azlarm da mantarla kapad. zerlerine numara koydu ve teker teker itina ile kazann iine yerletirdi. Rahatlamt. Sonra dnceli ve tembel bir halde bir an durdu. Bann arka tarafndan ok almaktan ileri gelen bir ar vard. Zihni bir a.n bu arya takld. Acaba tehlikeli bir ey elmasnd? Sonra kendi kendine adaaaam sende.. dedi. Ac patlcan kra alar myd hi? Birdenbire can kahve istedi. Fakat kendisini toparlayp da asl binann kahve iebilecei bir yerine kadar gidebilecek takati kendinde bulamad. Artk teredddn zerresine yer yoktu. Yokuun bana gelmiti. Son safha idi bu. imdi protein nvesinin deneyine geiyordu. Bu suretle birincisinden ok daha esasl, ok daha etkili bir a meydana getirmi olacakt. Hi phesi yoktu bunda. Bu deneyin sonunda eser tamamlanm olacak, hi bir noksan kalmayacakt. Shannon, kendisini tam sonuca ulam dndke iini mthi bir heyecan saryordu. Fakat olaylar onu o kadar ypratm, tahrip etmiti ki byk apta, gerek bir heyecan hissediyordu. Duyduu, sadece hzn ve burukluk dolu bir memnunluktan ibaretti. 493 Gen adam lboratuvardan ktktan sonra erkekler ksmnn kuzey blmndeki kahvalt odasna gitti. fincan kahve e bir dilim tereya srlm ekmek yedi. Yalnz olmak ne gzel eydi. Yani yalnz aloabmek.. Ne karan, ne greni olmamak.... iinde kendi bana buyruk olabilmek.. Gerekten gzel eydi. Geri Dr. Palfrey'den pek yle ikyeti deildi. Kimseye zarar dokunmayan sempatik, irin bir insand o.... Hastabakc Stairway onun iin gayet gzel bir kt'a sylemiti. Hatrlad onu Shannon. Kt'a yleydi: Pallrey'i ok severim, Hil Mmseyi kzdrmaz Siz de kzdrmazsanz Klnza dokunmaz Shannon, kahvaltsn tamamladktan sonra bir sigara karp yakt. indeki sonsuz acy bastracakm gibi derin derin bir ka nefes ekti. Jean'la olan mnasebetinin msbet bir yola gireceine dair en kk bir midi dahi kalmamt ama, yine de elinde deildi. Ba-zan yle bir an yayordu ki gen kz yannda gryor gibi oluyordu. Fakat hemen de kendini toparlyor, onu iki eliyle birden itiyor, uzaklatryordu kendinden. nce kendisine ok acmst Shannon. ok zlm, ok strap ekmiti. Hl da ekiyordu ama, eski strabna imdi ac bir kin de karmt. Aradan geen bir ka gn Shannon'un haline su vermi, onu elikletir-miti sanki. Sadece iine kapanm, sadece zlen, h-znlenen bir insan deildi imdi Shannon.. Hayata, insanlara, Jean-'a. annesine, babasna, kar sonsuz bir kzgnlk ve intikam arzusuyla dolu olduunu hissediyordu. Kendisini gerekten seven bir gen kzn,

hususiyle Jean'n byle onu yz st brakp gitmesini akl almyor, almad iin de mthi bir hiddetin zaman zaman kafasna dolduunu gryordu. Dne dne daha fenalasacan anlad. Kalkp -<-. 494 eczahaneye gitti. Hi olmazsa kendisine bir megale icad-eder, onunla oyalanrd. Hastalar iin kloral ve bormit karm illar hazrlamaya balad. Duvarlar kahverengi maunla kaplanm olan ecza-hanen'n loluu ruhuna biraz sknet vermiti. Etrafa pinmi olan tahta, balmumu ve muhtelif ecza kokular iindeki endieyi biraz giderebilmi, daha dorusu kafa-smdakileri unutturabilmiti. Hastahaneye ilk geldii gnlerdeki yadrgama havas da zerinden gitmi, almt buraya. Her zaman elinde gezdirmek mecburiyetinde olduu anahtara da, ileri eski zaman eyalariyle ssl odalara ve salonlara da, velhasl dnyadan tamamen ayr bir para imi gibi yaayan bu kk sosyal dzene kendini altrabilmiti. Shs,t,ncn, elindeki ie adamakll dalmt. Birden dardan bir ayak sesinin yaklatn ve arkasndan da kapnn aldn duydu. Kafasn evirince Stanway hemireyi grd kapda. Birden hatrlad Shannon. Masann zerine braklm olan sipari listeleri arasnda Stanway hemirenin de bir listesi vard. Nitekim gen hemirede onu sormaya gelmiti. Benim liste de hazr oldu mu acaba doktor bey? Shannon, unutmutu, daha dorusu o listeye sra gelmemiti ama, hemireye: Bir dakika, ltfen, dedi, imdi takdim ederim. Gen doktor, hemen listeyi buldu ve Stanway'in illarn hazrlad. Hemire hep onu seyretmiti. Listedeki son ilcn da tamam olduunu grnce bir sohbet zemini arad. Kiliseye gitmediniz mi bugn siz? Shannon kaytsz bir tavrla omuz silkti. Yoo, dedi, ya siz? Hemire de o kafadand anlalan. Amma yaptnz doktor bey, dedi. Byle gnde inas kiliseye mi gider hi? Benim pek de detim deildir ya zaten.... Gen adam gzlerini onun suratna dikti. Ama hi bir ey yoktu o yzde. Hi bir mna bulamamt. Gen kadn da, ehresinde hi bir deiiklik olmadan gezlerini ona dikmiti. Bir sre yle durdular. Karmakark salarnn zerinde beyaz bal itinal bir ekilde giyilmiti. Bu kepin altnda yuvarlak yz daha ok meydana kyordu. Gen hemirenin hikyesini biliyordu artk Shannon. Harb yllarnda bir havac subayla evlenmiti. Sonra ,ne olmu, ne bitmise boanmlard. Fakat o yalnzlndan, boanm bir kadn oluundan hi de ikyeti grnmyordu. Zaten, Stanway'in bir olay karsndaki hakiki hislerini ehrsinden anlamak hi bir za-.raan mmkn olamazd. Zira ehresi hep ayn idi. Akim, havsalann alamayaca bir kaytszlk bu ehrede hkimdi ve daim idi. Ondaki bu lkayd hali dnyada hi bir insan, hi bir olay bozamazd, bozamamt. Hayat bile onun iin gelii gzel harcanabir bozukluk be kuru, hatt hi deeri olmayan bir eydi. Gen adam bir sre alc saylabilecek biz gzle seyretmi olacak ki: Bizim oturma odamz hi ziyaret etmediniz siz doktor bey, dedi. Shadd hemire size bu yzden krgn dorusu.... Bu szleri zel bir maksatla ve hafif bir istihza kisvesi altnda tane tane sylemiti gen kadn. Fakat Shannon, byle zel maksatl lflardan oldum olas holanmayan bir insand. Ciddi bir tavrla cevap verdi. Vaktim olmad hi.... Fakat gen hemire bu defa daveti aleniyete vurdu. O halde bu gece gelin doktor bey.. Belki de hounuza gider. Kim bilir?

Fakat Shannon bu davette hnzrca bir eda sezdi. Sanki onu kzdrmak, holanmad bir ii zorla yaptr496 mak istiyor gibiydi. Bu, zaten bozuk olan sinirlerini daha beter bozmutu. Hani nerdeyse kadn kovacakt kzgnlndan. Sert sert suratna bakt. Gzlerinde hl alayc bir bak vard ama, bu defa nasl olmusa munis bir mna gelmi oturmutu baklarna. Bu gzlerdeki yeni k gen doktoru gayri ihtiyari cezbetmiti. Birden fikrini deitirdi. Peki gelecim bu akam hemire, dedi. Gen kadn hafife tebessm etti. Shannoa'un geleceini bildirmesinden memnun olmutu. Gzlerini gen adamn gzlerine dikti. O baklardan bir eyler almak, kendine mal etmek istiyor gibiydi, illar alrken de gzlerini ayn vaziyette tutmutu. Hi bir ey sylemeden yrd, gitti. Gen adam gayri ihtiyari arkasndan bakt. Yrynde bir ahenk, tatl bir yaylan, ehev bir hava vard gen kadnn.... Hemire hanm gittikten sonra Shannon kendisini yine iine verdi. Fakat kafas tam mnsiyle kendi istedii istikamette ahamyordu. Huzursuzluk vard yine iinde.... Bu huzursuz hli t akama kadar devam etti. le yemeinden sonra oturup erkekler ksmnn rapor defterini yazmt. Saat 15'e kadar srd bu i. Sonra da defteri alp Dr. GoadalTa, evine gtrd. ihtiyarca bir orta hizmetisi amt kapy. Shan-non'u bir iki dakika kapda bekletti. Sonra geldii zaman: Mdr bey istirahatteler ama, dedi, arzu ediyorsanz buyurun. Sizinle grebilecekler.. Sonra da o nde, Shannon arkada mdrn alma odasna gittiler. Dr. GoodalTu akma odas byke bir odayd ama, dzeni yoktu. Her taraf karmakarkt. Duvarlar kahverengi bir tahta ile kaplanmt. Gotik stilde yaplmt pencereleri; kocaman kocamand. zerlerinde de renkli birer arma izilmiti. Pencerelerden bol k giriyordu odaya. Goodal, minenin yannda bulunan diva497 na uzanmt. zerinde ekose desenli bir battaniye vard. Shannon'u grnce elindeki gazeteyi brakt. Kusuruma bakmayn doktor, dedi. Sizi byle kabul etmek zorunda kaldm iin affmz rica ederim. Kiliseden ktktan sonra kendimde bir gayri tabiilik hissettim. Pek iyi deildim. okcana morfin alp yattm. O sylemese de Shannon, halinden adamn durumur n anlayacakt. Sararm ve krklklarla dolu ehresinde gzleri i duruyordu. Adam, ksa bir duraklamadan sonra devam etti: Kimdi o? dedi. Montaingn'di galiba.. Hani safra kesesi sancs cehennem azab gibi bir eydir diyen, deil mi? Ben de o cehennem azabn ekiyorum ite doktorcuum.... Shannon, samimi ve dosta bir tavrla: Gemi olsun, efendim, dedi. inallah abuk atlatrsnz.... Koltuunun altnda tuttuu defteri mdre uzatt. Adam, defteri baucina koydu, buruuk, hafif kapal gz kapaklarnn altndan Shannon'u szmeye balad. ok memnunum doktor Shannon. Buraya altnz gryorum. Ne iyi.... Ben kadromda deiiklik yapmasn hi sevmeyen bir adamm. nn iin byle ikide bir doktorlarn deimesinden de holanmam. Sizi de burada devaml kalacak grdm iin ok memnunum. Hem buradaki imknlar gerekten pek ok hastahaneye nazaran daha mkemmel. Bizim bu kk dnyamzda imknlarmz pek ok ve ileri saylr. Dalgn ve dnceli duralad Goodall. Bir eyleri hatrlamak istiyormu gibiydi. Devam etti: Her halde siz de farkna varmsmzdr Mr. Shannon, dedi. Biz burada ayr bir dnyann mahlklar gibiyiz. Kendimize has kanunlarmz, nizamlarmz, detlerimiz, meziyet ve kusurlarmz, toplum ve fikir zmrelerimiz, hayatn kendimize has glklerim kendimize has metodlarla karlamalarmz var. teki dn498 yann, yani ksa bir sre nce bizim geldiimiz dnyann insanlar bizi anlamyorlar, bize glyorlar, hatt bizden ekmiyorlar, korkuyorlar.. Bizim

korkulacak, tehlikeli insanlar olduumuz vehmi iinde yayorlar. Fakat ,ne olursa olsun, kim ne derse desin, biz de onlar gibi bu kinatn insanlaryz. Tabiat kuvvetlerine, mukadderatn emirlerine kar insanolunun mukavemetini, direnmesini, yani beeriyetin kudretini temsil ediyoruz. Bunun dndaki mtalalar tamamen yanl, tamamen sakat.... Gzlerinin iinden fkran renkli k yine parlamt. Shannon'a doru eilince, gen adam bu gzlerdeki ifdeden adet korkmutu. Goodall, uyandrd hissin hi farknda bile deildi. Devam etti: u artk yan yoldan ounu katettiim hayatta bir tek gayem, emelim var benim Mr. Shannon.... Gnmzn tamamen bozulmu olan dzenini ykp tamamen yepyeni bir dzen, yepyeni bir toplum yaratmak.... insanln kurtuluu ancak bu sayede mmkn olabilir kanaatindeyim. Bunun ok zor, hatt hemen hemen imknsz bir i olduunu bilmiyor deilim.. Evet, buras muhakkak.. ok zor.... Fakat tamamen de imknsz deil.... Sonra, bizim elimizde tp personeli olarak ne kuvvetler var, bir bilseler.... imdi zerinde altnz tetkikleri bitirdikten sonra, size ben aklnzn almayaca genilikte bir ilm inceleme alan gstereceim. Kanaatimce, asrmzda insanlar penelerinde inim inim inleten hastalklar anlamanza yardm eden tp ilminin daha alfabesindeyiz biz.. Mesel, beyin denen nesneyi alalm Mr. Shannon.. u insan beynini.... incecik zan iinde parlayan, bir zm tanesi gibi effaf, o esrarengiz, o muhteem beyin.... Gerekten ne muhteem, ne muazzam bir varlktr o kck varl iinde.. Ne derin bir inceleme mevzuudur o.... Ne cazip, ne ekici bir mehul dnyadr.... Ona eilmek lzm. Onun esrarn zmek lzm Mr. Shannon.... 499 Dr. Goodall heyecandan comutu. Gitgide daha da couyordu. Shannon, bir an onun daha da coacam, Mia da ba gklere ulam hle geleceini tahmin ex. ti ama, neyse ki kendini toparlad Goodall. Bunu byk bir gayret sarfiyle yapabilmiti. Yzne bakt Shannon'-un; bir sre konumad. Sonra o karanlk, fakat yumuak ve munis tebessm ehresini aydnlatt. Shannon's bir t vardi: Kendinizi fazla da skmayn doktor, dedi. almak iyi, gzel ama, her eyin de bir haddi olmak gerek, insan ara sra mantnn sesini dinlemeli. Shannon, mdrn evinde ayrld zaman kafasnn ii daha beter karm, hisleri adamakll alt st olmutu, iinde bir heyecan duyuyordu. Fakat onun yan sra endieler ve huzursuzluklar da vard. Zaten ekseri akamlar bu havaya girerdi Shannon. Fakat bu akamki havas bsbtn iddetli idi. Kim bilir, her halde doktor Goodall'm konumas onu bu hle getirmiti. Hastahaneye dnd. Fakat bir yerlerde duramyor-du. Sanki damarlarna normal kannn bir ka misli kan dalgas hcum etmiti. Bu hengme iinde doktor Goodall'm bir cmlesine zihni taklmt. Kendi kendine hep onu tekrarlyordu. insan ara sra mantnn sesini dinlemeli.... Evet, insan ara sra mantnn sesini dinlemeliydi elbet. Her zaman hislerin sesini, isteine gre hareket ettirmek olmazd. Olmazd ama, mantn sesini dinleyecek zaman tesbit etmek de mhim bir mesele deil miydi? Zaman zaman hemire Stanway'e verdii sz, kafasn kurcalyordu. Geleceini sylemiti ama gitmeyi de pek can istemiyordu. Bir ka defa kendi kendine gitmemek kararn ald ama, akam olup da saat 20 ye yaklanca ani bir kararla verdii sz tutmaya yneldi. ok gemedende hemireler odasnn kaps nnde buldu kendini.. Zihnini kemiren, azap verici dnceler500 den belki bu suretle kurtulabilecekti. Kapy iki defa tklattktan sonra ieri girdi. Uzunca bir masann banda kii oturuyordu. Btn hemireler yoktu. Her halde tekiler yemeklerini yiyip gittiler, diye dnd gen adam. Hemire Shadd beyaz resm kyafeti ileydi. Stan-way, lcivert bir eteklik, zerine de beyaz bir bluz giymiti. Bu onun izin kyafetiydi. Darya kaca zamanlar bu kyafeti giyerdi. Bir de Miss Patan vard. Baba-a vermiler, hafif bir sesle bir eyler konuuyorlard.

Bir gvercin gibi, boynunu dimdik kaldrm duran Shadd nce Shannon'u gd.... Hemen yerinden frlad. O atasz kullanma hastal hemen nksetmiti yine Maallah, maallah doktor bey, dedi. Hangi dada kurt ld byle?.. tekiler de Shannoj'u grnce kalktlar. Ho geldiniz dediler. Shadd hemire hemen ilve etti: Bizim iin ne byk eref bu.... nc hemire, Miss Paton orta yal, krmz yzl bir kadnd. Ban hafife ne doru eerek selm-lamt Shannon'u.. Stanway'in ehresinde ise sakin ve kaytsz o ifde vard; o her zamanki ifde, daha dorusu ifdesizlik.... Onu sokak kyafetiyle ilk defa gryordu gen adam. Salarndan bir tutam, alnna doru dklmt. Beyaz bluzunun parlak kuma hafife kabark duran gsnn zerinden bollaarak aa iniyordu. Shannon, biraz mahcup bir tavrla: Vakitsiz geldim galiba, dedi. Yemeinizi yememi gibi bir hliniz var.... Hemire Shadd, gen doktorun gzlerindeki mte-cessis bak yksek perdeden bir kahkaha ile tamamlad. Asln sorarsanz yemei yemedik, dedi. Ama yalnz biz yemedik. Siz de bizden saylrsnz, onun iin aklamakta bir beis grmem. Yemekler hep ayni oldu501 u iin bazan bkknlk getiyoruz. tekilerin yannda ikyet etmenin doru olmayacan bildiimiz iin de sofrada sesimizi karmyoruz. Bekliyoruz. Sonra da biz mz kalkp mutfaa iniyoruz, istediimiz eyleri orada attryoruz. Shannon da gld: Yaa, yle mi? Fakat bunu yle bir tavrla sylemiti ki, hemire Shadd'n ehresi hafife kzard. Ayaa kalkarak: Ama, sakn ha, doktor bey, dedi. Bundan kimseye bir tek kelime dahi bahsederseniz bir daha konumam sizinle vallahi.... Stanway hemire hemen lfa kart: Buna mni olmann bir tek yolu var, dedi. O da Mr. Shannon'u su orta haline getirmemiz.. Onu da beraber gtrelim mutfaa.... Hemire Shadd hemen tasdik etti. Fevkalde bir fikir, dedi. Geri ben doktor beyin byle bir gevezelik etmeyeceinden eminim ama, olsun. Shannon hi itiraz etmedi. Hep birlikte kalkp mutfaa yollandlar. Mutfak birinci zemin kattayd ve bir yer alt yolundan oraya gidiliyordu. Tavan yksek bir yerdi buras ve yuvarlak lmbalarla gzelce aydnlatlmt. Duvar lar tula kaplyd ve beyaza boyanmt. Duvarlardan birine eski zaman ii rafl bir dolap konulmutu. Bir duvarda da, ivilere tencereler, bakr sahanlar aslmt. Dier iki duvar gmme dolaplyd. Bu dolaplara iinde yiyecek maddeleri muhafaza ediliyordu. Odann bir ucunda kk boyda tane hamur teknesi, bir ekmek ve bir de sucuk kesme makinesi vard. Ortadaki genie bir masann zerinde byke bir kabn iinde su ve nlaf unu vard. Ertesi sabahki orba iin bu yulaf slatlmt her halde. Her taraf prl prl tam ve lekesiz bir temizlik iindeydi. Havay devaml surette deitiren ve ierdeki yiyeceklerin kokmamasn, bozulmamasn 502 salayan bir vantilatrn devaml vnlamasndan baka bir ses duyulmuyordu. Buras Miss Paton'un saltanat yuvasyd. Mutfak 'lerine o- bakyordu. Miss Paton, kendi saltanat yuvasna gelince hemen hkim bir tavr taknmt. Dolaplardan birine yanat. Nikel topuun evirerek kapan yava yava at. Dolapta souk etler, dil, sucuk ve cam kavanozlar iinde reeller, konserve meyveler ve sardal-ya vard. Shadd hemire, kendini tutamam, dilini aprdatmaya balamt: fff, dedi, karnm da yle fec ackm ki.... Hepsi ellerine birer tabak, birer atal aldlar. Kr yemei yer gibi btn yiyeceklerden birer ikier para alarak tabaklarna koydular. Gen doktor gznn ucu ile Stanway hemireyi szyordu. Gen kadn masann zerine kaytsz ve kendinden emin bir tavrla oturmutu. Onun bu halleri Shamnoa'u kzdryordu. Gen ve mevzun vcutlu kadn, bacak bacak stne

atmt. Masa biraz ykseke olduu, kadn da hafif geriye kayklarak oturduu iin muntazam ve dolgun bacaklar ehev bir ate saarak Shan-oa'un gzlerine bakyordu. Gzel ve hafif dolgun gsleri, kalalarnn yuvarlak inhinas bu atei tamamlyordu. Manzara karsnda Shannon tkanr gibi olmutu, iinden geldii gibi hareket etmesine mni bir ok eylerin mevcudiyetini dnyordu. Kendini tutan balar kopararak onu itaate mecbur etmeyi, ona karsnda boyun edirmeyi ok arzu ediyordu. Bu arzu, ona sahip olmak, daha dorusu onu kendi karsnda malup grmek arzusu iini yakyordu. Fakat, kadn* baldrlarna taklan gzlerini hemen kard. Hi grmemi gibi davrand. Shadd hemirenin yanndan hi ayrlmyor, taba boaldka dolduruyor, .onun sama sapan lkrdlarn dinliyordu. Stanway'le, hi ilgilenmiyormu gibi 503 davranyordu. Yalnz arada bir, kadna farkettirmeden bacaklarna kaamak bir bak frlatyordu. Stanway, dnya umurunda deilmi, karsnda gen bir erkek yokmu gibi bir tavrla bacaklarn sallyor, elinde taba, gzlerinde sinsi bir istihza, ylece, yemeine dalm gibi oturuyordu. Hemire Shadd meyvasm da yedikten sonra esef eden bir ruh hli iinde konutu. te hepsi bu kadar, dedi. Her gzel eyin byle bir sonu oluyor maalesef, imdi bu gzel dakikalardan sonra gidip de o pis amarhanede uralr m? N'olur Patom'cuum, bu akam bana biraz yardm etsene.... Sen olursan abucak bitiririm ileri. Yanm saati gemez vallahi.... Miss Paton teklifi reddetmedi: Hay hay ekerim, dedi. Zaten bir iim yok. Gelirim seninle.... Stanway, masann zerinden bir gen kz eviklii ile atlad. Birbirinin stndeki bacaklarn indirken kasden baldrlarn biraz daha amt. Shannon bu n karmad. Sonra hep beraber ktlar. Yer alt yolundan dnyorlard. Hemire Shadd ile Miss Paton, bat blmesindeki amarhaneye kan meyilli yola saptlar. Stanway hemireyle de Shannon kuzey blmesinin antresine doru yrmelerine devam ettiler. Antreye geldikleri zaman ikisi birden durdular. Shannon: imdi ne yapyoruz? diye sordu. Stainway o kaytsz tavriyle cevap verdi: Biraz hava almak, dolamak niyetindeyim ben, dedi. Shannon, tatl bir badnmesi iindeydi. Bir robot gibi: Ben de geliyorum, dedi. Gen kadn, sanki umursamyrmu, o$a gelmesi 504 ile gelmemesi arasnda kendisi iin hi bir fark grm-yormu gibi hafif bir omuz silkti. Bu his phesiz doru deildi. Zlim, kaytsz grnmek iin byle davrand belliydi. Fakat Shannon'un kendisiyle ilgilenii okanan bir kedi gibi onu memnun etmi, gururunu okamt. Bir ka saniye sonra darda, gkkubbenin altnda idiler. Hava adamakll karanlkt. Tek tuk bir ka yldz gkyznde uzaktan uzaa parlyordu. Binadan biraz uzaklatktan sonra Stanway durdu. Cebinden bir sigara kararak yakt. Yanan kibriti avcunun iine almt. Alev ehresini ksa bir an aydnlatt. Hafif kk elmack kemiklerini, ucu yukar kalkk burnunu ve memnun bir ifde tayan ehresini grd Shannon. Kendi kendine mrldand gen adam: Neden bu ie girdim ben? Evet, neden bu kadnn mahremiyetine burnunu sokmaya kalkmt?. Belli ki, gelip geici maceralardan holanan, uan bir tipti bu kadn. Onu hemen hemen hi tanmyordu Shannon. Zaten tanmay da arzu etmiyordu. Kendisini ukura srkledikten sonra kap gidebilirdi bu kadn.. Tamamen yok olabilirdi. Shannon byle dnnce daha hain bir hal geldi zerine. Sesine hkim olmaya alarak: Nereye gidiyoruz byle? dedi. Ne tarafa gidiyoruz?

Gen kadn tane tane cevap verdi: u iftliin hududuna kadar bir gider, dneriz, dedi. Shannon, onun ehresinde aydnlk ve dii bir tebessm dolatn hissetti. Peki, dedi, sen nasl arzu ediyorsan.... Gen adam admlarn kadnnkilere uydurdu. Aralarnda bir mesafe kalmasna bilhassa dikkat ediyor ve dosdoru nne bakyordu. Gecenin dekoruna, batan karc atmosferine ramen kadndan mmkn olduu kadar uzak durmaya alyordu. Shannon'un btn dikkatine ramen, kadn arada bir hafif bir dalga 505 gibi oma yaklayor, sonra uzaklayordu. Zaman zaman birbirlerine srtnyorlard. Hele gen kadnn dolgun kalas, kalasna dokunduu zamanlar kafasndaki huzursuzluk daha da artyor, vcdunda bir ate yumrusunun btn damarlarn dolaverdiini hissediyordu. Anlalan gen kadn bunu bilhassa yapyordu. Slannon'u batan karmak, onun varln elektriklendirmek istiyordu. Kadnln deniyordu Stanway.. Ho yle bir tecrbeye ihtiya da yoktu aslnda.. Herhangi bir erkei rahat rahat batan karabilecek gzellik ve diiklikteydi o.... Bir aralk uh bir kahkaha att. Niin susuyorsunuz Mr. Shannon, dedi? Neden konumuyorsunuz hi? Gen adam tahrik ediyordu. Gerekten kediye benzer bir hali vard kadnn. Karanlk da bu durumu daha kuvvetlendiriyor, onu daha ok diiletiriyordu. Shannon hi de konuacak halde deildi. Nefesi tutulmu gibi idi. Nihayet zorla iki kelimeyi kekeliye kekeliye mrldanabildi: Ne konuaym? Gen kadn diiliinin kokusunu daha fazla yayan bir eda ile: Ne konuursanz, dedi. Bence konuacanzn mahiyeti mn tayamayacak. Sadece bireyler konuun da ne olursa olsun.... Ksa bir an durdu: Mesel, dedi. u karda bir yldz var. Ne yldz o? Kutup yldz.... Parlak bir yldz.... Evet, parlaktr.. Ormanda yolinu kaybedersen onu bulmaya bak. Yolunu onunla bulursun.... Yolumuzu kaybedecek miyiz yoksa? Gen kadn bunu imli bir tonla sylemiti. Fakat 506 zerinde durmaz gzkt. Hemen mevzuu deitirdi. Zhre yldz nerelerde acaba? Grebiliyor musunuz? Hayr.. Grmyorum. Gen kadn tekrar o uh kahkahalarndan birini att. Eeeee, mit kesilmez. Zhre'nizi de bulursunuz inallah.... Shannon cevapsz brakt bu imy., iindeki hisler limdi biraz daha katlam, gen kadna kar duydu-ru ilgi biraz daha hafiflemi gibiydi. Hem kadn ayplyordu, hem kendini.... Aslnda nefsine itimat duygusundan mahrum bulunan bu gya uh kahkaha kadnn btn mahiyetini ortaya karm, balangta Shannon'a kar gsterdii ilgisizliin tamamen sahte, yapmack ve gizli bir davet mns tadn aka belirtmiti. nlerindeki yol bir dnemeten sonra iftliin karaaalarna doru sapyordu. Burada yksek bir kerpi duvar ve byk bir demir kap vard. Kapnn nne gelince durdular. Shannon: Buraya kadar gelmek istiyordun sen, deil mi? diye sordu. Gen kadn, sigarasndan bir nefes daha ekmi ve sonra izmariti karanlklara doru hmla frlatmt. Evet, dedi. Shannon birden omuzlarndan yakalad kadn. Sen bir iblissin, dedi. Boynunu koparmak istiyorum senin.... Kadn bunun tahrik edilmi bir erkein hrsl sz olduunu anlamayacak kadar bu ilerin cahili deildi. Bir tecrbe etsene.... Hafif bir kahkaha att.

Gen kadnn srt duvarda dayanmt. ehresi bembeyaz, gzlerinin altndaki gerginlik daha morarmt. Burun delikleri hzl hzl nefes alp vermeye balamt. 507 Yznde ac bir istihza, sabit bir tebessm de belirmiti. Fakat hkim unsur diilikti, kadnlkt, ehvetti. Shannon, vcdumu batan aa bir tiksintinin sardm hissetmiti. Fakat gen kadna o kadar yaklam, o kadar havasna girmiti ki geriye dnemezdi artk. Mukavemet etmesi imknszd. Gen kadmn ehvetle km dudaklar kuruydu ve biraz evvel itii sigaradan dolay da biraz acyd. Dilinin zerinde bir ttn paras kalm olduunu farketti Shannon. Kadn, daha sr'atle soluyordu. Bir an onu gzlerinin nnde kaybeder gibi oldu Shannon. Bir ka dakika sonra karaaalarm altnda bir yn sukut-u hayalden ve nedametten baka bir ey kalmamt. VI Austos yakc ve boucu scak gnler iinde gemiti. Yollan sulayan, arazz etraf her sabah dolayor, vazifesini yapyordu ama, Easterhaws'in yollar her zaman toz topraktan geilmiyordu yine.. Aalarda l yapraklar sallanyor, sonra dyorlard. zerinde sineklerin vzldad camlardan ieri dolan gne, yan karanlk salanlar, koridorlar baygm bir havaya sokuyordu. Byle gnlerden birinin akamyd. Gne ekilmiti. Hava o kadar boucu bir scaklkla yklyd ki, Shannon, almakta olduu laboratuvann kapsn amak zorunda kalmt. Kollar sval, gs ak, Du-hosq kalorimetresinin zerine abanm, alyordu. Salarndan boazna doru scak terler akyordu. Merhaba Dr. Shannon-,- kolay gelsin.... Shannon kprdand. Geriye dnd. Kapda Dr. Maitland vard. Kadn: Yooo, dedi, ok rica ederim rahatsz olmayn.... Shannon armt. Dr. Maitland' ilk defa kendi laboratuvanmda, kendisini ziyarete gelmi gryordu. 508 armasn da ne yapsnd? i yn dolu rg antas da koltuunun altmda idi. Her halde Miss ndre'in yanndan geliyor olmalyd. ikisinin sk sk buluarak bir taraftan rg rdklerini, bir taraftan da hastahane-de olup bitenlerin dedikodusunu yaptklarn bilirdi Shannon. Kadn bir iskemle ekerek geldi, Shannon'un yanna oturdu. Nasl iler Mr. Shannon? dedi. Shannon, hafife yanan gzlerini outurdu. Sol gznn zerindeki damar atyordu. ou gitti az kald.. Bir iki saat sonra biter.... Ksa cevab biraz da serte olmutu. Dr. Maitland: O, ok memnun oldum doktor, dedi. Bern de artk sonuna yaklamtr diyordum kendi kendime. Shannon'un szlerindeki sert tondan alnmamt kadn.. Gen doktorun Maitland'a kar bir kzgnl bir alp veremedii yoktu. Fakat byle tam alma nnda gelmesi ve yanna reklenivermesi cann skmt. Fakat kadna dikkatli baknca ite bir fevkaldelik bulunduunu anlad. Kadnn suratnda ciddi bir hal vard. Koyu renk caml gzlklerinin arkasndan Shannon'u uzum uzun tetkik ediyor, szyordu. Dilinin altnda bir eyler olduu belliydi. Konuabilmek iin kendisini zorluyor olmalyd. Nihayet konumaya balayabildi. Herkesin iine karmak prensibim deildir Mr. Shannon, dedi. D grnm biraz hain ve sertedir ama, gerekten merhametli ve yumuak karaterli bir imsanmdr ben.. Belki de bu yzden sana baz tavsiyelerde bulunmay istediim halde bunu yapamyorum. Shannon, bu mukaddemeden bir ey anlamamt. Ne demek istiyordu kadn? Hayret ve biraz da hiddetle ona bakt. Kadn o resm ve ciddi tavriyle devam etti: Hayat ok cepheli, gk karktr., insann bu hayatta tam mevkiini, lyk olduu yeri elde edebilmesi 509

gerekten nemlidir. Mesel benim hayatm ele alalm simdi.. Geri pek parlak bir hayat deil bu ya, neyse orasn brakalm. Belki biliyorsunuzdur, aslen Irlan-da'lym ben.. Fakat ailem Britanyal.... Wexford'da CromwelTin verdii bir mkneye yerlemiler zamannda. yz seneden fazla bir zamandanberi orada hayatlarn devam ettirmiler. Fakat be ne^il zarfnda iki kere byk darbelere mruz kalmlar, his ve kan bakmndan tamamen ayr olan insanlarn arasnda tek balarna, bir yabanc gibi mr geirmiler. Denizleri kaplayan sisler gibi yumuak, fakat insafsz, sinsi bir yry onlarn ruhlarn kemirmi.... Ksa bir sre sustu. Shannon, gayri ihtiyari ne kacak diye dinliyordu onu. Dayanamad: Her halde bu bedbaht talihten katnz siz yle mi? Evet yle.. Fakat evimden de kamak suretiyle.,.. Raksnda yle bir mna vard ki Shannon yerinde duramyordu. Ne demek istediinizi anlayamyorum dorusu, dedi. Kadn inatla, srarla ayni tempoyu muhafaza ediyordu. Freud'un ruh hastalnn nasl tarif ettiini hatrlamyor musunuz doktor? Hayattan kap, hastalk dnyasna snmak.... Peki, benimle ilgisi ne bunun? Anlamyorum. Hayr, anlamyorum.... Fakat Shannon birdenbire tamt. Yksek sesle bard: Demindenberi ne geveleyip duruyorsunuz aznzda? Maksadnz ak syleyin de anlayalm.... Kadn gayet soukkanlyd.. Gzlklerini kard. Mendili ile ar ar camlarn sildi. Sonra kaytsz bir tavrla kucana brakt onu. O zayf, kirpiksiz, ipil gzleriyle gen adama bakt ve tane tane konuarak: Sen buradan ayrlmasn Shannon, dedi. 510 Shannon daha beter aalamt. Ne? dedi. Buradan ayrlmak m? Evet dedi kadn.. Buradan ayrlmal, gitmelisiniz.. Hem de iinizi bitirir bitirmez.... Gen doktor hiddetten kpkrmz kesilmiti. Kzgnlk iinde, inanamyormu gibi akn akn kadnn yzne bakt. Dorusu gzel aka.. nce ciddi sylyorsunuz sanmtm.... Kadn ar ar cevap verdi: aka falan ettiim yok Shannon.. Gayet ciddi sylyorum. Tavsiye ediyorum size.. Buradan gitmeniz lzm.... Shannon, birdenbire barut kesildi. yleyse msaade edin de gideceim zaman kendim tayin edeyim. Size hemen unu da syleyeyim ki imdilik byle bir niyetim yok.... Sizin kadar ben de sevmeye baladm burasn.. Sonra arkadalar da edindim.... Mstehzi bir tebessmle gerildi kadnn dudaklar: Mesel Stanway deil mi? Vaktiyle bakalariy-le de arkadat o.... Mesel hademe Brogan'la.. Mesel; sizden evvelki doktorla.... Shannon derhal kestirip att. Siz byle eylere burnunuzu sokamazsnz.. Ben darda insanlardan ok fena muamele grdm. Sizin kafanza takld diye rahat ve gzel bir ii, ilm almalarm kolayca yapabileceim mkemmel bir bir laboratuar tepip gidemem.... Shannon bu kesin szleri zerine Dr. Maitland susmaya mecbur oldu. Bir sre hi sesini karmadan olduu yerde kald. Sonra kalkt. Giderken: Pek l doktor, dedi. O halde bu bahsi sizinle hi konumadk, yi geceler.... Hzla kt gitti. Shannon, fke iinde tekrar iinin bana dnd. 511 Aratrmalarnn bu son safhasnda kendisini ne kadar harap ettiinin farkndayd. Geceli gndzl alma, onu adamakll zayflatmt. Avurdu

avurduna gemiti. Aynaya bakt zaman neredeyse kendisini tanya-mayacakt. Eskiden gnde drt saat de olsa uyuyabiliyordu. Fakat imdi uykuyu tamamen terketmiti. Tam bir uykusuzluk hastalna yakalanm gibiydi. Sabahlara kadar sren bu srekli almalar yznden ok sk sigara imeye de balamt. Dili dama kupkuru idi. Her geen gn, onda yeni asab haller uyanyordu. Bir takm garip adetler, vehimler edinmiti bu yzden.. Masadan her ayrlnda bir ka defa geri dnp musluu kapatp kapatmadn kontrol ediyordu mesel.... Notlarn okurken bir gzn kapyor, rakamlarn yerlerini aryor, takdim tehir yapyordu. Her gn ie balarken duvarda, kazann arkasna isabet eden ksmdaki tulalar sayyordu. Bir de tlsm kelimesine tutulmutu san gnlerde. Farknda olmadan bu kelimeyi kendi kendine sk sk kullanyordu. Bazan bir eyi hatrlayabilmek, bazan kendisine kuvvet alamak iin, bazan da deneylerinde yeni bir mhim merhale idrk ettii zaman kendi kendini tebrik iin bu kelimeyi kullanyordu. Fakat ;almalar bir makine intizam ve sr'atiyle devam ediyordu. Denemeleri, notlar, tasnifleri ilerliyordu. Bu tempoyu drmemesi lzmd. O kadar ilerlemi, o kadar son safhaya gelmiti ki, imkn yok mesaiyi hafifletemezdi. Ya hep, ya hiti. Saat sekizde ay filtreye koydu. Bir saat beklemesi lzmd. Kalkt, laboratuarn elektriklerini sndrd, kt. Odasna gidip biraz dinlenmek istiyordu. Dardan bandonun akort sesleri geliyordu. Shannon hatrlad. Her ay sonunda byle bir gece tertip edilirdi .Palfrey'in idaresinde yaplan bu elencede danslar edilir, arklar sylenir, elenilirdi. Gya hastalar iin I tertip edilirdi bu gece ama, aslnda gaye orkestra efi Palfrey'in ark sylemesine imkn vermekti. Palfrey bu konserlerde elini kalbinin zerine bastrr, Gounod'nun: En iyi yiit kalb bile bazan kabarr. Dalgalar gibi coar, karr.... Diye balayan arksn sylerdi. Bir hayli elenceli olurdu bu geceler.. Shannon zaten pek ender giderdi. Hele bu gece gitmesine hi imkn yoktu. Onun kafas, iinde ve biraz sonra uzanmak iin can att divandayd. Fakat odasna girer girmez ard. Karda pencerenin nnde bir adam.. Spence'ti bu, Neil Spence.... Shannon ana doru kotu: Vay Spence'ciim.. Sen misin? Ho geldin canm; ho geldin.... Kocaman alm gzlerinde sabit bir bak vard. Hafife, daha dorusu zoraki bir ekilde gld. Ayaa kalkt. Arkada elini sktktan sonra ayni zgn tavrla yerine oturdu. Shannon, arkadann oturuudaki ker gibi halini farketti. Spence'in surat perdenin hafif glgelendirdii bir ksmda kalyordu. ok kalmayacam Robert, dedi. Seni grmek iin yle bir uradm. oktandr grmyorduk da.... Rahatsz etmedim ya.... Shannon hemen lfn azna tkad arkadann: Rahatsz etmek de ne demek.. Bamn stnde yerin var. Ho geldin. Gerekten de Shannon, Spence'i telefonla grmeleri srasnda bir ka defa hastahaneye davet etmiti ama, imdi de niin geldi diye dnyordu. Geli sebebini merak etmiti. Acaba nemli bir eyler mi olmutu? Bir kadeh bir ey almaz msn Spence? Spence arkadann yzne dalgn bakt. Siyah gzbebeklerinde titrek ve karanlk bir tebessm vard. Ac bir tebessmd bu.... Zahmet olmazsa.... O zaman Shannon hissetti. Buraya gelmeden nce bir hayli imiti Spence anla512 513 lan.. Fakat (ne ziyan vard ki? Elbette iecekti. Gen adam deil miydi? Kim bilir, belki de bir eye efkrlan-mt.. Hem Shannon'un can da iki istiyordu. Odasm-daki dolapta insan bir ka dakika iinde tam keyif haline getirebilecek nefasette bir ie viski vard. Son gnlerde Shannon da bu dolaba sk sk ii der hle gelmiti. Hemen hemen hi bir ey yemiyor, sadece bol bol sigara, kahve ve viski iiyordu.

Yerinden kalkt. Bfeden iki kadeh aldktan sonra dolaba gitti. Kadehleri sek viski ile azna kadar doldurdu. Uzatt arkadana.... Spence: erefine, Robert.. Shhatine, dedi.. Robert de: Afiyet olsun, Spence, diye cevap verdi.... Birer miktar itiler. Spence kadehi avulam, oday gzden geiriyordu. ok tuhaf bir durgunluk vard zerinde. Shannon, phelenmeye balamt. Sordu: Muriel nasl, Spence? Cevab biraz garipti. - iyi.... Ksa bir duraklamadan sonra da: Zannederim.... Diye ilve etmiti. Fakat Shannon, bu nansn farkna varmamt. Spence'in karsnn iyi olduuu syledikten sonra zannederim diye ilve etmesinin, bu zarureti hissetmesinin nemli bir sebebi olabilecei hi aklna gelmemiti. Fakat bir ka dakika sonra durumu renecekti. Keke onu da getirseydin ya! Hem bir gezinti yapm olurdunuz.... Spence, korkun bir hareketsizlik iinde hi kprdanmadan, ylece oturuyordu. Nihayet mthi gerei aklad. Muriel beni terketti Robert, dedi. Geen hafta-danberi yalnzm. Yapayakzm. imdi Lomax'la bera514 ber.. Londra'dalar.... Bunu ok tabii, ok normal bir hdiseden bahseder gibi yle rahatlkla syleyivermiti ki, Shannon nefesinin tkanr gibi olduunu hissetti. Vaziyetin bu hle gelebileceini hi mi hi tahmin etmemiti Shannon.... Gayri ihtiyari, dudaklarndan: Ne diyorsun? Sahi mi Spence? Kelimeleri dkld. Spence o buz gibi, donuk ehresiyle cevap verdi. Evet, Robert. Sahi.... dedi. Bir sessizlik oldu. Shannon, kendi kendine konuur gibi mrldand. Ne irkin ey!.. Ne irkin!.. Yarabbi!.. Spence o alacak derecedeki soukkanl, sakin haliyle ve mkul olmaya gayret ettiini belli eden bir hava iinde izaha alt. Vallahi, bilmem Robert, dedi. Lomax gen ve gzel, yakkl bir erkek, bu muhakkak.... Muriel de henz cazibeli, havas olan bir kadn.... Eh, bana gelince, pek de beraber yaanlabilecek bir insan olmadmn farkndaym. Shannon, arkadan yle bir szd. O, hep o sakin tavriyle ve deta normal bir insan haliyle devam etti. Dorusu istenirse, dayanabilecei kadar 'dayand kadncaz.... Ondan sonra da Lomax'a tutuldu her halde.... Ben byle izah edebiliyorum hdiseyi.... Shannon, bir eyler sylemesi gerektiinin farkndayd. O da az ahlksz herif deilmi hani.... Pes dorusu.... Fakat Spence bu kanaatte deildi. Hayr der gibilerden ban sallad. O kadar ikili olmasna ramen aklnn banda olduu, hdiselere normal deerini verebildii anlalyordu. O da bir insan.. Onun bizden daha kt taraflar 515 olan bir insan olduunu .nasl syleyebiliriz ki?.. Gs geirir gibi hafif ve uzun bir soluk yayld azndan.. Sonra da esefler ve nedamet iinde devam etti: Kabahatin by bende.. Balangta her eyi hesaplamalydm. Onunla evlenmekle en byk hatay o zaman isledim. Ama ne yapabilirdim, elimden ne gelebilirdi ki? Onu o kadar mthi, o kadar lgn bir akla seviyordum ki.. Ama, Allah da biliyor, kul da, evlendikten sonra elimden geldii kadar ana hizmet etmeye, onu elendirmeye, zmemeye altm. Her hafta bir gn, mutlaka onu gezmeye gtrrdm. Sen de biliyorsun ya Robert bunu.. Cuma gnleri.. Hi bir hafta sektirmeden yaptm bunu.... Byle derken iinde bir rahatlk duyuyormu gibi idi. zerine basa basa tekrar etti.

- Allahn her cuma's.... Daha fazla ne yapabilirdim? Shannon, arkadam hi deilse biraz teselli etmeye almas gerektiini dnd. zlme Spence, dedi. Yaknda dner gelir sa.na tekrar... Yine beraber olursunuz. Yepyeni bir hayata balarsnz. Belki daha da mutlu olursunuz.... ' Fakat Spence gerei iyi biliyordu. Dik dik Shan-.non'un gzlerine bakt. Gzlerinde strap dolu, ac bir tebessm belirmiti. Brak bu bo lflar Robert, dedi. Sama dnceler bunlar. Hey ey bitti artk. Bir an durduktan sonra aklamasnn geri kalann tamamlad. Boanma dvasn at bile Muriel.. Benden tamamen ayrlmak istiyor.... Ben de onu daha fazla zmemek iin talebini kabul edeceim. Spence tekrar durdu. nemli bir noktaya, gelmi gibi dudan dilerinin arasna alarak srd. Tuhaf bir ey syleyeceim sana Robert, dedi. Bu hdiseden sonra o;nun ne kadar deersiz, basit bir in516 san olduunu anladm. Fakat buna ramen yine de nefret edemiyorum ondam.... Shannon, kadehlere tekrar viski doldurdu. armt. Arkadana yedii bu ar darbeden dolay ne syleyebileceini dnyor, fakat bir trl de bulamyordu. Bunun zerine de zihnini baka taraflara ekmek istedi. Faklte ,ne lemde Spence? dedi. Vazifene devan diyorsun deil mi? Fakat Shannon'un gayreti bouna idi. Spence, yle bir ruh hali yayordu ki, en ilgisiz mevzudan dahi dnp dolap Muriel'e gelecekti. Nitekim bunda da yle oldu. Evet, dedi, devam ediyorum. Fakat hdiseyi henz kimse bilmiyor. Lomax bir ka gndenberi izinli.... Muriel'i de kzkardeine gitti biliyorlar. Fakat neye ya rar ki?.. Benim btn hevesim, alma gcm, her eyim kayboldu artk. Senin gibi de deilim ki Robert, kendimi ilm aratrmalara verip her eyi unutaym.... Durdu. Bir sre dnd. Kadehinden bir ka yudum daha ald. Hatrlamt. Anlatmak, boaltmak ihti-yacrndayd. Tekrar konutu. Aramz iyiydi, dedi. Hi bir hdise olmamt. Durumu ben farkettim. Bir gn atm,'syledim kendi-oine.... O zaman btn kinini, hncn boaltt zerime.. Def ol git, ykl karmdan.. dedi bana.. O pis suratn grmeye tahamml edemiyorum artk.. diye haykrd. Anla artk, benim ne hallere girdiimi.... Ykldm, mahvoldum Robert.... Bu defa evvelkilerden daha uzun bir sessizlik oldu. Bir aralk, gecenin sessizlii iinde, elence yaplan taraftan gelen tatl bir dans mzii ak pencereden odaya doldu. Spence, Shannon'un yzne bakt. Bunun ne demek olduunu sorar gibi bir hali vard. Shannon izah etti: Her ay burada bir elence tertip edilir. Bu aym-ki de bu gece.. Hastalar da dahil buna.... 517 I Bir an dnd Spence.. Kafas yine karma gitmiti. Muriel burada olsayd ne kadar holanrd bundan kim bilir? Cuma akamlar gezmeye ktmzda bazan bir gece kulbne urar, dans da ederdik onunla.... imdi Lomax gezdiriyor, elendiriyordur onu her'halde.,.. Dans mzii bitinceye kadar baka bir ey sylemedi. Dalgn dalgm dinledi. Spence baka dnyalarda dolayor gibiydi. ylesine kendinden gemiti. Mzik bitince kadehinin dibindeki ikiyi de bir dikite bitirdi. Boalan kadehini masann zerine koydu ve kalkt. Artk gideyim Robert.... Shannon, onu bu alkoll durumda pek de blrakmak istemiyordu. Biraz bahede dolatrp hava aldrmak istiyordu. Acelen ne Spence? dedi. Biraz daha otururuz. Hem bahede de dolarz biraz.... Spence, kabul etmiyordu. Hayr dedi. Gitmem lzm. Birisine szm var. Dokuz trenini karmamalym.

Onu durdurmak istiyordu Robert.... Kabul ettireme-yince baka taktik kullanmak istedi. Peki, bir kadeh daha atalm yleyse, dedi.. Fakat Spence, kapya doru ynelmiti bile: Yo, yo, dedi. Teekkr ederim. Ge kalrm sonra.... Boanma dvas iin avukat ile konumaya gidecekti. Spence.. Shannon da bunu anlamt. Bu yzden de can sklmt ama, srar edemezdi daha fazla.... Saat dokuza yirmi vard. Beraber ktlar. Shannon, arkadan d kapya kadar gtrd. Kapc Gunn da dansetmeye gitmiti anlalan. Kimseler yoktu kapda. Kapy kendisi at. Bir iim yok, dedi. istasyona kadar refakat edeyim sana.... Ban sallad. 518 Hayr, dedi. Benim bildiim, sen u anda lbora-tuvarna komaktan baka hi bir ey dnmyorsun. Bouna benimle gelip vakit kaybetmenin mnas yok. Ben yava yava yrrm buradan. Sen de tp tp lboratuvanna dnersin. , Zayf yanaklarna hafif bir pembelik yaylmt. O gzel, siyah gzlerindeki bak Shannon'u korkutmutu. Gayri ihtiyari sordu. Fenalatn m yoksa Spence? Hasta falan deilsin ya?.... Hemen cevap verdi Spence: ' Yooo, hi bir eyim yok. Ne hastas? ..<-. Sesinde korkun bir kahkaha havas vard. Bir sre konumadan durdular. Sonra elini uzatt Spence.. Shannon arkadana tecesss ve phe ile bakmaktan kendini alkoyamad. Bu sefer ehresi dzelmi, eski, normal tebessm yerine gelmiti. - Hocakal Robert, dedi. Allahasmarladk.... Baarlar dilerim sana.... ve gitti. Biraz evvel Spence'le getikleri yoldan o da geriye doru yrmeye balad. Arkadann dedii doruydu. Gerekten lboratuvarna dnmekten baka bir ey dnmyordu. Fakat bu aratrmalar da artk bitirmesi lzmd. Zira ya o almalarn bitirecek, ya da almalar onu bitirecekti artk, o hale gelmiti. Karanlkta lboratuvara doru giderken kulana, uzaktan uzaa elence salonunda alnan mzik geliyordu. Geceleri ekseriya ortal basan sis de etrafa yaylmaya balamt. Nihayet lboratuvara geldi. Mzik sesi buraya da derinden derine ulayordu ama, Shannon, her eyi kafasndan silkip att. Kendisini tamamiyle iine verdi. Pencerelerde buzlu caml ifter ereve vard ama, o kesif sis yine de aralklardan ieri szmak imknn bulabilmiti. Kubbenin tam altnda duran byk alma masa519 snn bana geti Shannon. Filtre apareyi masann zerindeydi. Bakt. ie, berrak ve saf bir sv ile hemen hemen tamamem dolmutu. Derhal ceketini kard, her taraf leke iindeki beyaz lboratuvar gmleini srtma geirdi. Tekrar masann bana kotu. Hemen ieyi ahp a tuttu. Tuhaf ve i rpertici bir heyecan btn vcudunu sarmt o anda. Sonra hemen ie koyuldu yeniden.... iki saate yakn bir zaman hummal bir alma iinde geti. Bu alma mnhasran ann nihai eklini tyin etmek iindi ve ok uzun srecek bir i deildi. Nihayet zirve fethedilmiti. Aylarca sren mcadele basan ile neticelenmiti. imdi nnde, ayaklarnn altnda uzanan baarl istikbali grr gibi oluyordu Shannon.... Fakat bitmiti de.. Bu srekli ve son derece yorucu mesai onu mahvetmiti. Birden gzleri kararr gibi oldu. Dmemek iin masann kenarna tutunmak zorunda kald. Heyecandan kulaklar uulduyordu. Uzaktan uzaa gelen alg sesleri bu uultuda bir .garipleiyor, bir tuhaf sesler kmesi halini alyordu. Nameler evvel mphem, sonra daha vazh bir ekilde ilh bir musiki gibi aksetmeye balamt. an ve davul sesleri arasnda Shannon meleklerin seslerini duyar gibi oldu. Bu mes-tedici sesler kulaklarnda uultular yaparken Shannon da heyecan iinde kendi kendine Baardm.... Yarabbim, nihayet baarabildim.. ok kr.. diyordu. Tam bir vecd halindeydi sanki., ylesine kendinden gemiti....

Bir ka dakika sren gayreti sonunda Shannon kendine gelebildi. Dardaki ampulleri dikkatle buz kutusunun iine yerletirdi. Gmleini kararak ceketini giyindi. Lboratuvaran kapsn ekerek dar kt. Shannon, bitkin bacaklarn srye srye odasna yneldi. Antreye geldii zaman birisinin kendisine seslediini duydu. Dnp bakt: Hademe Brogan onu aryordu. Tell ve heyecanl bir hali vard Brogan'n.. Kouyordu. Durup bekledi Shannon.. Brogan, Shan520 non'un nnde durduu zaman nefes nefeseydi ve surat kire gibi bembeyazd. Heyecanl heyecanl konutu. Demindenberi sizi aryorum doktor bey, dedi. Bir kaza olmu.... Shannon, olduu yerde ivilenmi kalmt. Yzne bakakald. Brogan, ok tecrbeli, grm bir insan olmasna ramen titriyordu. Sizin arkadanzm.... Biraz evvel istasyondan telefon ettiler.... Brogan'n gerisini sylemesine pek de lzum yoktu. Shannon anlamt. Spence'di bu.... Baylacak gibi oldu. Zaten periand, bitkindi.... Alnndan souk bir ter dalgas boand.. Glkle yutkunabildi.... Brogan, ksa izahat verdi: Tam dokuz treni geldii srada olmu kaza.... Pek ,ni olmu. Aya kayp trenin altna dm arkadanz.... Banz sa olsun efendim.... VII Eyll'n ilk gnleri bir sre kapal ve ok sisli geti. Sonbaharn souk nefesi iddetli bir kn yaklamakta olduunu haber veriyordu. Gnler de yeknesak ve hzn dolu geiyordu. Shannon, hep o sonbahar havas gibi mahzundu. Sabahlan vazifeye balarken de Spence'-in lm haberi gibi souk, buz gibi bir havann btn benliine yayldn hissediyordu. Bahtsz Spence'in cenaze merasimi bir hayli uzaktaki Ross Kontluunda, Ullapool'da yapld. Zira oralyd Spence. Orada domutu. Shannon, bu yzden merasimde bulunamad. Fakat annesine, babasna bir mektup yazarak, bu lmn, sadece fec bir kazadan ibaret olduuna onlar iknaa alt. Bunu byle yapmas lzmd. Fakat Shannon, Lomax'la Muriel'in ne olduklar hakknda hi bir ey renememiti. Zavall Spence'in intihar etmesine sebebiyet veren bu iki insan' birlemiler, ayrlmlar myd, hi bir ey bilmiyordu Shannon.. . Sharmon'un lboratuvarla bir ii kalmamt artk. 521 Kapsn kilitlemi, .anahtarn odasndaki ekmeceye koymutu. Artk laboratuvara gitmeyi si ona tuhaf geliyor, kendisinde bir boluk hissediyordu. Shannon kefinin iln iini tamamiyle Prof. Challis'e brakmt. Profesr o haftann sonunda Winton'a dnecekti. O zaman profesrle temas edecek ve kefin tp dnyasna iln gerekleecekti. Gen doktor, aylarn, hatt yllarn verdii bu almalarn sonunda elde ettii baary ok gizli tutuyordu. Fakat Easterhaw'dekiler bunu tabiatiyle duymulard. Geri bu bir tehlikeydi ama, Shannon, bunlara gs germek mecburiyetindeydi. Dr. Maitland'la Mrs. Indre, Shannon'u pek sudan tebrik etmilerdi. Dr. Palfrey'in tebriki ise lzumundan daha ar jestler ve szlerle olmutu. Shannon'u en ok artan, Londra'nn en byk ecza firmalarnn birinden ald cazip teklif mektubu idi. Adamlar, onun kefini nasl duymularsa hemen harekete gemilerdi. Fakat Shannon, Profesr Challis'le grmeden onlara da cevap vermeye yanamad. O haftann perembe gn akam Shannon hi beklemedii bir ziyareti ile karlat. Akam yemeinden sonra odasna kmt. Odann iinde gidip geliyor, sigarann birini sndrp tekini yakyordu. Adamakll dalm olan zihnini bir noktaya toplamaya, henz tamamiye dzelmemi olan asabn teskin etmeye alyordu. Tam bu srada kap ald. Profesr Usher ieri girdi. Shannon'un krk yl, hatt krk bin yl kalsa beklemeyecei yegne ziyareti idi.Profesr Usher.... aakal-mt gen adam. Fakat Prof. Usher, hi oral olmamt bile.. O iri kym vcudu ile sallanarak Shannon'un yanna kadar gelmi, samimi bir tebessmle elini uzatarak:

Naslsn, bakaym azizim Shannon?.'Biimsiz bir zamanda gelmedim ya.... Yoo, hi de deil efendim....

Profesr: Oturabilir miyim uraya? dedi. Shannon'un cevabn bile beklemeden bir iskemle ekip oturdu, bacak bacak stne att. Gelmeden evvel sana haber vermem lzmd ama, aklma koyduum eyi birdenbire, vaktini geirmeden yapmaktan holanrm, bilirsin.... Seni ilk tebrik edenler arasnda bulunmak istediim iin byle hareket ettim. Shannon, mahcup bir tavrla kekeledi: Teekkr ederim efendim.... Eksik olmayn.... Gen doktorun eski laboratuvar mdr konumaya devam etti: Profesr Vhallis, Bute'den telefon etti. Haberi ondan aldm. Sivri sakaln hafife svazladktan sonra da: zerimde o derece ar idri iler olduu halde, arada bir kendimi ilm aratrmalara verebilmek iin o kadar kuvvetli bir arzu duyarm ki, tasavvur edemezsin.. Bu karakterde bir insan olduum iin de hemen seni tebrik etmek istedim. Bir an bile tereddt etmedim. Shannon mnasip bir cevap bulamad iin sustu, hi bir ey syleyemedi. Zaten Usher, onun cevabn beklemiyordu. Konuuyordu: Bu sonucu zaten tedenberi bekliyordum ben... vnmek gibi olmasn ama, kulamn daima kirite olduunu rahata syleyebilirim. Bizim fakltenin balca gayesinin ilmin terakkisi yolunda teviklerde bulunmak, tevike deer olaylar desteklemek olduu malm.. Esasen, aramzda kk bir anlamazlk bulunmasna ramen, mid ettiim eyleri gerekletireceini biliyordum. Shannon hayretler iindeydi. Onun faklteden ayrlmasna, onun byle, aylarda isiz srnmesine sebebiyet veren insann bu ekilde konumas inanlr eylerden deildi. Bu kadar gayri samimi "szler karsnda ada522 523" ma lyk olduu cevab vermemek iin kendisini: g tutuyordu. Sadece ona kk bir tarizde bulunmaktan kendisini alkoyamad. in banda bu mitlerinizi gz nnde bulundurarak hareket etmi olsaydnz, beni de lzumsuz skntlara dmekten kurtarm olmaz mydnz? Fakat Usher, hi alnmad, O, ziyarete geldii an-danberi zerinde bulunan mltefit tavrn abucak ta-knverdi. Evet, dedi, yerden ge kadar haklsn azizim. Aka itiraf ediyorum bunu.. Gerekten fazla aceleci bir insanm ben., Bazan hi olmayacak mevzularda abucak hi olmayacak kararlara varabiliyorum. Fakat u anda madem ki kusurumu kabul ve itiraf ediyorum, sen de beni ho grmeli, gemii unutmalsn.... Ba mthi aryordu gen adamn.. Zaten zihni karmakarkt. Onun iin de adamn ne gibi bir teklifte bulunacan bir trl kestiremiyordu. Prof. Usher, samimiyetinin dozunu gitgide artrarak devam etti. Bak, beni dinle Shannon, dedi. ok ak konuacam seninle.. Son zamanlarda fakltede iler ok ters gitti. Talih bir trl bize glmedi. Memnuniyet verici bir tek sonu elde etmek imknn bile bulamadk. Bu, tabiatiyle personel kifayetsizliinden ileri geldi. Neyse.. Bu konuda aslnda ok uzun konumak lzm ama, uzun lfa giremiyeceim. Sana ksaca unu sylemek istiyorum. Tekrar fakltede vazife kabul etmeni rica ediyorum senden.... Shannon, hemen reddeder gibi bir vaziyet ald. Bunun zerine Pof. Usher onun szn kesti Yzne dikkatle bakarak konumasna devam etti. Beni yanl anladn Shannon, dedi. Eski vazifeni teklif etmi deilim ok uratm ama, bir de hayat kimya laboratuvar kurdurmay baarabildim. Bu sahada yaplacak tecrbeleri yrtecek bir krs ihdas da kararlatrld. Seni bu krsnn bana davet ediyo524

rum, Senelik maa da 700 sterlin.. Shannora kulaklarna inanamyordu. Mthi bir eydi bu.. mrnde tahayyl etmesine bile imkn olmayan bir frsat geiyordu eline.. Sevincinden yerinde zplaya-bilirdi Shannon. Fakat kendini tutuyor, hafif bir insan olarak grnmek istemiyordu. Fakat ii kabul ettiini ve bu ilgiden dolay teekkrlerim bldirmesi gerektiini dnd. Tam sze balayacakt ki Prof. Usher, eliyle iaret etti. Hayr, dedi. Bir tek kelime istemiyorum. Sen bunu, kabahatimi unutturmak iin takdim ettiim bir hediye olarak kabul edeceksin. Pazartesi sabah saat tam sekizde seni bekliyorum. Hemen vazifeye balayacaksn. Tamam, deil mi? Mkemmel.... Seni tekrar tebrik eder, ilmin asil dvasna bundan byle beraber hizmette bulunmamz dilerim Shannon.... Hemen kalkt. Shannon'un elini kuvvetle ve muhabbetle skt. Yzne bakp glmseyerek: Haydi allahsmarladk.... dedi kt gitti. Usher gider gitmez Shannon kendisini tam mutluluk iinde iskemlelerden birine att. Geriye doru yasland. Hdiselerin byle parlak bir istikamette ve bu kadar gelimi olmas yorgun havsalasnn alamayaca kadar byk ve gzel bir eydi. alkanlnn, azim ve sebatnn mkfat idi bu.... Herkes onu tebrike koacakt.. Bir zamanlar onun almasna engel olanlar, onu baltalamay bir marifet sayanlar bile.... Bu kadar ksa bir zamanda gen adamn elde ettii bu basan k-msenebilecek cinsten deildi.. Shannon ok iyi biliyordu ki, baarsndan samimi olarak memnuniyet, hatt sevin duyacak bir tek kimse vard. Bir anda onu dnd. Hayali gzlerinin nne gelmiti.. Haftalardanberi bu hayali kafasndan silmeye, uzaklatrmaya alyordu ama, muvaffak olamamt, iinde tatl bir hasret uyanmt. Onu mutlaka aramal ve hatt bulmal idi.... 525 Gen adam, baz inkisar mahiyetindeki noktalar dnmeden de yapamad o anda, Gen kz onunla ilgisini tamamen kesmi grnyordu. Uzun sredenberi devam eden sktu bunu gsteriyordu. Bu arada Shannon da, messif bir tesadf neticesinde gen kza ihanet etmek durumuna dmt.. Fakat, her eye ramen Jean'la grmeliydi. Hi deilse bir dakikack olsun onunla grmeli, kefinin neticesini elde ettiini bildirmeliydi. Bu vesile ile onun da sesini duymu olacakt. Grn yenerek kalkt. Yava yava telefona gitti. Dalnaire'in numarasn evirdi. Karsna bir kadn kmt. Doktor Law'i rica edecektim.... Telefondaki ses sert bir sesle cevap verdi : . Maalesef, efendim; gremezsiniz.... Bu cevap Shannon'u artm, hem de kzdrmt. Ne biim cevapt bu byle?.... Israr etti: Orada deil mi kendisi? Burada efendim.... O halde?.. Yoksa vazife banda m u anda? Hayr, vazife banda deil... Gen adam iinden bir lahavle ekti: O halde ya gidin, ya da birini gnderin odasma.. Haber verin.... Odasnda da deil efendim..... Peki nerede? Yatakhanede.... Shannon'un tepesi atmt. Kimdi bu acayip konuan kadn? Kendisine hkim olmaya alarak, ahizeyi teki kulana aktarp sordu. Kimsiniz siz? Hizmetiyim burada.. Sevinir gibi olmutu. Kathie, sen misin? . Fakat sukut-u hayale uramt hemen.... 526 Hayr efendim, Kathie deilim ben.. Yeni hizmetiyim.... Shannon son derece kzmt. Asap bozulduundan gzlerini kapad: O halde bahemireyi arn ltfen bana.... Dr. Shannon rica ediyor deyin. Bastne efendim.... Ltfen ayrlmayn efendim. ...

Shannon, gitgide artan bir hiddet ve endie iinde bekledi, durdu. Nihayet Miss Trudgeon'un sesini duydu: Buyrun Doktor Shannon.... Ben Trudgeon.... ok affedersiniz Miss. Sizi rahatsz ettiim iin zr dilerim. Buna mecbur kaldm. Dr. Law'la grmek istiyordum da.. Acaba artmanz mmkn m rica etsem.... Maalesef Doktor Law'la konuamazsnz.. Haberiniz yok muydu doktor? Ne olmu ki? Haberim yok bir eyden.... Bahemire tane tane cevap verdi: - Dr. Law ok hasta.. Aa yukar bir aydanberi.. Hem bir hayli de ar durumda.... Shannon beyninden vurulmua dnmt. Kalbi brden ac ile burkulmutu. Biraz tafsilt isteyecekti Miss Trudgeon'dan ama, tam o srada telefon bir arza yapm konuma kesilivermiti. Fakat iittii kadar kfiydi ona.. phesi kesinlemi oluyordu. Esasen detiydi. Birdenbire neticeye varrd Shannon. Bu sefer de yle yapt. Tehis tamamd. Gen kz, o gn Easterhaws'i ziyaret ettii gn laboratuardaki mikroplu tpten hastalanmt.. Mutlaka byle idi. vm Ertesi sabah g etti Shannon. Erkenden yataktan frlad. nce laboratuara urad. Oradan Dr. Goodall'm evine gitti.. Henz yatanda kalkmamt adam. Hiz-metisiyle haber yollad. nemli ve mstacel bir ii iin 527 o gn izinli saylmasn rica etmiti. Biraz sonra gelen hizmeti mdr beyin, bu ricay kabul ettiini bildirdi. Shannon acele admlarla hemen yola dt. Hasta-hanenin demir kapsndan karken havann yine kapal ve kasvetli olduunu farketti. Koarak istasyona indi. Trende giderken gzlerinin nnde Jean'n o gnk hli canland, iinde mikrop bulunan ieyi elleyiini, sonra ayni elle biskvi yiyii gzlerinin nne geldi. Yanlmasna imkn yoktu. Dalnaire'in istasyonunda vasta yoktu. Hastahaneye kadar epey yol vard. Fakat bekleyecek ne hli, ne de vakti vard. O kapal ve rutubetli havada yoku yukar hastahaneye doru hzla yrmeye balad. Vaktiyle bu yoldan bir nefeste kard Shannon.. Fakat imdi yle deildi. 40 metre kadar gittikten sonra kesildi, tempoyu adamakll yavalatmak zorunda kald. Buna ramen hastahanenin merdivenlerini karken nefes nefese idi. Hemen zili ald. ok beklemedi. Kap ald. Karsnda Kathie duruyordu. Geleceinden haberi olmad iin Shannon'u birdenbire karsnda grnce tuhaf tuhaf bakt, ihtiyatl bir tavrla selmlad Shannon'u.. nne derek kabul salonuna ald. Bir ka dakika sonra Bahemire Miss Trudgeon kapda grnd. O mtehakkim ve ar bal olmaya alan tebessmiyle: Ho geldiniz doktor, dedi. Sizi greceimiz gelmiti dorusu.. Fakat, bakn, ak syleyeceim size.. Bu yeni iiniz pek yaramam size. iplie dnmsnz.. Ne yaptlar orada size byle? Her gn srtnza bir ton yk m vuruyorlard yoksa? Shannon gld: Yooo, dedi. Gayet iyiyim. yleyse a brakmlar sizi hep.... Gen adam bu sefer kahkaha ile gld. Ama yaptnz Miss Trudgeon, dedi, Bilkis, yemeklerimiz o kadar nefis ki.... Anlatamam.... 528 Nihayet Miss Trudgeon, taklmalar brakt. Peki.. Peki doktor, dedi. iyisiniz., inallah daha da iyi olursunuz.... Ksa bir sessizlik oldu. Shannon sordu en sonunda: Jean nasl, bahemire hanm?.. Tam haftadr yatyor kzcaz.. Nasl olacak? Biraz durdu. Fakat gen adamn tafsilt isteyen tavrn grnce kelimelerini itina ile seerek konumaya devam etti. nceleri bir hayli mukavemet etmiti. Fakat son zamanlarda bu mukavemetli hli azalr gibi oldu. Shannon kalbinin yerinden oynadn hissetti. Bu mukavemet azalmasnn ne demek olduunu ok iyi bilirdi o.... Israr etti.

 Ltfen konuun, doru syleyin bana Bahemire hanm.. Nesi var Jean'm? Bahemire bir ka saniye cevap vermedi. Sonra omuzlarn hafife silkerek konutu. Benim bildiim durum ciddi. ok hasta yani.. Hastaln farkna varr varmaz yatsayd belki ok daha iyi olurdu ama, yapmad bunu. Tam bir hafta inad etti. Baansna ve atee ramen ortalkta dolat durdu. Bir trl hasta olmay kendisine yediremiyordu. Kzl hastalnda hep byle olur zaten.... Shannon birdenbire haykrd. Kzl m? Gen adamn haykr bahemireyi korkutmutu. armt kadn: Kzl ya.. Ben telefonda dn akam sylememi miydim size.... Gergin bir sessizlik kaplad oday.. Shannon iin ok ar bir darbe olmutu bu. Hastalk ok tehlikeliydi, Jean' grmek istiyorum, dedi. Bahemire bam sallad: Hi kendinde deil ki.... Olsun.... 529 Ne faydas olacak bunun? Gen adam srar etti: Olsun.... Bahemire mkl durumda kalmt. Shannon bunu biraz sonra anlad. Zira kzn ailesi tam kadro has-tahanede idi. Gen adamn srarlar zerine Bahemire bunu aklamak mecburiyetinde kald. Annesi, babas, kardei hep buradalar.... Oturma salonundalar. Sonra nianls da var.. Onlarn msaadesine bal sizin ziyaretiniz.. Onlar izin vermedike maalesef sizi Jean'm yanna brakamam ben. Kusura bakmazsnz, deil mi doktor? Anlamanz rica ederim. Gen adam, iddetli bir fke ile sarslmt. Her ey aklna gelirdi de byle bir engel aklna gelmezdi. Yani almas gereken yeni bir engel, tahamml edilmesi gereken yeni bir azap mevzuu kmt ortaya.... Fakat hastahaneye gelmesinin bir hedefi vard. Jean' grmek.. Buna mni olunmasna imkn ve frsat veremezdi. znt ile gs geirdi. Ben imdi gider, onlarla konuurum, dedi. Bahemire bir .daha omuz silkti: Siz, kendi iinizi elbet daha iyi bilirsiniz, dedi. Ben yatakhaneye gidiyorum. Gen adama hafif bir ba eme ile selm vererek kt. Gen kz kendi odasnda yatyordu. Shannon'un eski odasyd bu. Onun iin yolunu gayet iyi biliyordu. Kalkt. Kapnn nne geldii zaman bir an duraklad, ieride .karlaaca muameleye gre kendini tam hazrlkl hissettii anda kapnn topuzunu evirdi. Cesareti tamd; Buras Shannon'un eski oturma odas idi. Yine o maksatla kullanlyordu, ierideki kk yatak odasnda da Jean yatyordu. ieri girince ilk grd Daniel Law oldu. Masann basma oturmu, yksek sesle incil'den paralar okuyordu. Yanndaki sandalyede de Luke oturuyordu. Mrs. 530 Law ile Malcolm Hodden de kapnn tam karsna gelen pencerenin iine oturmulard. Shannon ayakta ylece bekledi. Nefesi bile yava alyordu. Daniel Law, parann sonuna gelinceye kadar ses karmad. Jean'n babas, elindeki Kitab- Mukaddes'i kapadktan sonra gzndeki gzlkleri kard. Mendiliyle sildi camlarn. Sonra da sandalyesinde yarm dnd. zerinde durgun bir hal vard ama, Shannon'a baknda .ne hiddet, ne de itham eder bir hava yoktu. Buna mukabil Malcolm Hodden hiddet kesilmiti. Birden ayaa kalkt. Shannon'a doru yrd. Nasl buraya gelebilirsin sen? Hele byle bir zamanda? Yaknna gelince farketmiti Shannon.. Malcolm'n gzleri kan anana dnmt. Hiddetli hiddetli devam etti: Bizi rahat braksan olmaz m? Ne biim adamsn sen? Shannon hi sesini karmamt. Jean'n annesi araya girdi. Yapma Malcolm, dedi. Gen adam baklarn yere dikmi, ylece kalakal-mt. Sylemek istediklerinin hepsi uup gitmiti kafasndan.. Shannon'un sessizliine ramen Malcolm susacaa benzemiyordu. Tekrar haykrd. Jean'n annesine hitap ediyordu:

 Buraya gelmeye hi bir zaman hakk yok onun.. Luke de mdahale etmek lzumunu hissetti. Biraz yava ol.... Mrs. Law oluna kt. Sen sus evldm. Girme araya.... Sonra gzlerini Shannon'a dikerek ayaa kalkt. Ben kzmz grmeye, ieri gidiyorum. Siz de benimle gelir misiniz Mr. Shannon? Dili tutulmu gibiydi Shannon'un.... Hi bir ey sylemeden kadn takip etti. Yandaki kk odann kapsndan, kadn nde, o arkada girdiler.. 531 Jean, yatanda srt st yatmt. Gzleri iri iri almt. Kuruyan dili dudaklarnn arasnda dnmeye, bir takm eyler sylemeye alyordu. Zayflam elleri yatak arafn didikleyip duruyordu. Jean'n annesi ile bahemire babaa verip aralarnda bir eyler konumaya baladlar. Shannon, orada myd, deil miydi, hi onunla ilgileri yok gibiydi. Bahemirenin u szlerini duydu Shannon: Hi merak etmeyin, Mrs. Law. Elimizden gelen her eyi yapyoruz. Durum yirmi drt saate kadar anlalr. Dr. Frazer btn gayretini sarfediyor. Buna emin olun. Binann iinde bir gong ses duyuldu. Hastahane personelinin yemek saati gelmiti. Darda hayatn her zamanki ak inide bulunmas, iinde bulunduu uurumun derinliini daha fazla hissettiriyordu. Shannon'a.. ki kadn imdi d odaya gemilerdi. Sesleri gitgide uzaklayordu. Shannon iin yapacak hi bir ey yoktu. Kza bakm durmutu. Kz da ona bakmt. Ve hepsi o kadar.... iplerle oynatlan bir kukla gibiydi Shannon. Mihaniki hareketlerle dar kt. Ortalarda kimse yoktu. Hastane binasndan kt. Yava yava yryerek istasyona indi. Trende bo bir kompartmana kapand. Fakat kafas hl orada, tepenin zerindeki Dalneire'in bir odasndayd. Jean'n odasnda.... IX Shannon, Easterhaws'e gelir gelmez eline bir pusula tututurdular. Profesr Usher iki defa telefon ederek onu aram, geldii takdirde hemen kendisini aramasn rica etmiti. Bir bulanklk doluvermiti kafasna. Bu pusulalar hayra m almetti? iinden, acelesi yok ya, sonra ederim, diye dnd. imdi her eyden nce, kafasn dinlemeye, istirahate ihtiyac vard. Ba mthi aryor, zonkluyordu. Biraz dinlenmek, etrafla ilgisini keserek 532 kendi dertleri ve mesleleriyle babaa kalmak ihtiya-cndayd. Saat bete bir fincan kahve iti. Kafas biraz yerine gelmi gibiydi. Fakat btn hisleri, muhakeme kabiliyeti uyumu, ilemez hale gelmiti sanki.. Tepesinin zerine bir pusula konmutu bu defa. Saat ste faklteden Mr. Smith telefon etmiti, Acele bir i iin diye de kaydettirmiti. zerinde bir arlk, hem de kuvvetli bir arlk vard. Telefondaki bu srar da cann adamakll skmaya balsamt. Kalkp bir telefon etmeye ve meseleyi aydnlatmaya da hali yoktu. Buna mukabil de merak gitgide artyordu. Sonra hatrlad. Prof. Usher, konumalar arasnda, Herald gazetesinden birini kendine yollayacandan bahsetmiti. Her halde Smith, Shannon'u bu gazeteci ile temas ettirmeye memur edlmi olacakt. Fakat Shannon gazetecilerle konuacak halde miydi imdi? Elindeki kd parmaklarnn arasmda yuvarlaklatnp minedeki atee att. Goodall'dan btn gn iin izin almt. Binaenaleyh herhangi bir ile megul olmak mecburiyeti yoktu. Pek l odasndan da hi kmayabilirdi. Oturdu. Dalgn bir halde saatleri savmaya balad. Saat dokuz olunca da kaili, Dalnaire'e telefon etti. Jean'n durumunda hi bir deiiklik olmamt. Baka bir bilgi de vermediler. Shannon ertesi sabah yataktan kt vakit bir gn evvelkinden daha kt haldeydi. leye kadar ileriyle megul oldu. irtibatlarnn her zaman olmas gerekmesine ramen ,ne Dr. Palfrey'i, ,ne de Maitlad' hi aramad. Zaten son zamanlarda hastahenedeki personelden mmkn olduu kadar uzak duruyordu. Bunun sebebini de pek bilmiyordu ama, byle yapyordu.

ii adamakll sklyordu. Fena bir haber duyacak-m gibi bir hissin etkisi altndayd. leden sonraya kadar g tahamml etti. Yemekten sonra hemen telefona sarld, Dalnaire'i arad. Gameron hemire kmt 533 telefona.. Sesi ne'eliydi ama, onun kederli olduu zaman yoktu ki zaten.. Hep ne'eli olur, blbller gibi akrd. Onun da cevab aniydi. Jean'n durumunda hi bir deiiklik yoktu. Sonra da Shannon'u teskine alt: imdilik vahim bir durum yak demek istedim.. kmayan candan mit kesilmez, deil mi doktor? Sonbahar adamakll kmt etrafa.. Yamur yayordu. Hava kararmt, yeni bir frtnann kasveti ortala yava yava sinmiti. Telefondan ayrldktan sonra Shannon yava yava ba nnde yryerek odasna kt, ieri girince alacakaranlkta odada bir yabancnn bulunduunu farketti. minenin ilerisindeki divanda oturuyordu misafir. Shannon kitaplarn zerindeki abajurlu lmbaya doru gitti. I yakt. Birdenbire ard. Misafir Lomax'ti. Spence'in karsn batan karan laboratuar arkada idi. Lomax, dedi. Hani buraya herkesin gelebileceini dnrdn de sen hi aklma bile gelmezdin. Ner-den ktn byle sen? Lomax ekingen bir tavrla sordu. Pek memnun olmadn galiba.... Shannon hi cevap vermedi. Bir sre ikisi de sustular. Hi konumadlar. Lomax, ayni Lomax'ti. Hemen hem hi deimemiti. zerinde kendisini mdafaaya hazrlanm bir insan hli vard. Beni kabahatli bulduun muhakkak, dedi. Halbuki hi suum yok benim.... Shannon, gayet lkayd sordu: Sahi mi? T iin bandan beri Muriel peimi brakmad hi.. Ben katka o kovalad. Bir dakika bile rahat yz tattrmad bana. Doru, benim yaptm da lgnlk ama, ne yapaym, ben de erkeim, mukavemet edemedim. Shannon, nemli bir eyden bahsetmiyormu gibi konutu. 534 Nerde imdi o? Mnasebetimize drst bir neticeye balamak istedim, iler karnca, evlenme teklif ettim. Fakat bir gn ok iddetli bir kavga ettik. Kzd. Beni brakp babasnn yanna dnd. Hi zgn deilim. Kalsayd -bama bel olacakt. Kolay syrlmsn iin iinden bakyorum.. Spence gibi olmamsn sen.. Akgzsndr tabii.... Duydun her halde. O bir kazaya kurban gitti.. Spence yani.. Aya kaym. Trenin altna yuvarlanm. Tahkikat bu neticeyi verdi. Shannon, dokundurmadan edemedi. Ne tellanyorsun yle? Bir yabanc duysa bu sylediklerini, onu trenin altna sen ittin de, cinayetini gizlemeye alyorsun zannedecek.... ehresi bembeyaz kesildi Lomax'm: Gerekten pek de mnasebetsiz bir kaza bu deil mi? Hele Muriel'in onu terkettiini gnlerde olmas.. ok aksi.... Maamafih benim zannedildii kadar fena bir insan olmadm isbat edeceim zaman da geldi, znim bitti. Fakltede almaya balyorum tekrar.. Bu sefer eskisi gibi deilim. yle ciddi alacam ki herkesin parma aznda kalacak.... Shannon yerinden yava yava kalkt. minedeki atei kartrd. Hi hazmetmiyordu bu heriften. Kalkp gitse ferahlayacakt. Belki skldn anlar da gider diye dnmt ama, kl bile kprdamamt adamn. Gzlerini Shannon'un suratna dikmi aval aval bakyordu. Sen son zamanlarda byk bir muvaffakiyet gstermisin. Shannon, ehemmiyet vermiyormu gibi yapt. Lo-nax ilve etti: Fakltedekilerin hepsi bu haberi heyecanla karlamlard. Gan adam gzlerini ar ar kaldrp Lomax'a dikkatlice bakt. Kafas pek yerinde deildi ama, Lomax'm 4 535 mazi sigars kullanarak heyecanla karlamlard demesi dikkatini ekmiti. Garibine gitmiti bu tarz konuma..

Fakat bir ey sylemedi. Ks,a bir sessizlikten sonra Lomax yerinden doruldu. Shannon'u teselli etmek ister gibi tuhaf bir glle yaklat. Profesr Usher gnderdi beni buraya, dedi. Sana haber vermek iin yollad. Sen bu keifte biraz ge kalmsn. Senin kefettiin eyi baka biri daha evvel keif ve iln etmi bile.... Lomax'm ne demek istediini ilk anda kavrayamamt Shannon.... akn akn yzne bakyordu. Nihayet intikal dince birdenbire yerinden srad. Ne diyorsun, Lomax? dedi. Sahi mi sylyorsun? Kelimeler azndan byk bir glkle kyordu. Ama, ben almalarmdan evvel btn kitaplar, dergileri kartrm, byle bir eye rastlamamtm. Haklsn Shannon.... O zaman yokmu ama, sonradan olmu. Hem de Amerikal bir kadn doktor kefetmi bunu. Ad Evans'm. Tp Mecmuasnn bu ay kan sem saysnda tecrbelerini, almalarn btn tafsiltiyle anlatm. Konu zerinde iki senedenberi alyormu. Elde ettii netice seninkinin hemen hemen tamamen ayni.... Uzun bir skt oldu. Shannon beyninden vurulmua dnmt. Oda etrafnda dnyor gibiydi. Demek Prof. Usher'in, Smith'in kendisini srarla telefona istemelerinin sebebi buydu ha.... Lomax, nezaket gstermeye altn belli edecek tarzda yeniden devam etti. Durumu bize ilk haber veren Smith oldu. Dr. Evans'n almalarn aylardanberi takip ediyormu o.... Hatt mecmuada kan makalenin bir kopyas daha evvel ona gelmi. Faklteye de kendisi dn getirdi.... Shannon'un dudaklarndan gayri ihtiyari bir: Yaaaa.... kt. Dudaklarnn sertletiini ve buz gibi olduunu his-536 setmiti gen adam. Ta kesilmiti sanki.. Bir buuk senedenberi geceleri gndzlere katarak, binbir sefalete, isizlie gs gererek yrtt almalarnn bu hazin akbeti onu perian etmiti. Btn o emekler heba olup gitmiti imdi..., Lomax, onun yzne bakmadan devam etti: Bu ok ac bir ey Shannon, dedi. Ne kadar mteessir olduumu sylememe hacet yok. ok canm skldn tahmin edersin her halde.... Fakat Lomax'm hli de Shannon'u deli etmiti. O acyor grnen tavr sinirine dokunmutu Keke hi ilgilenmiyor grnseydi de byle merhamet duyan pozlar taknmasayd. Nihayet Lomax ayaa kalkt." Belki okumak istersin diye makaleyi de getirdim sana.... Ceketinin cebinden, bir mecmuadan koparld belli bir iki matbu sayfa karp masann zerine koydu. Msaadenle ben artk gideyim Shannon, dedi. Allahsmarladk.... Shannon'un dudaklarndan clz bir: . , Gle gle.... kt T Lomax gitti. Shannon'un yapabilecei hi bir ey kalmamt artk. Gergin bir sknet iinde masann zerindeki ktlar toplad. zerindeki bu yeni sknet sahte ve zoraki idi ama, Shannon'u birdenbire sarho etmi, kafasna kuvvet ve k vermi gibiydi. Kendisini daha iradeli, daha metin ve cesur hissediyordu imdi.... Saate bakt. olmutu. Dalneire'e tekrar telefon etme zaman idi. Hemen telefonun bana gitti. Fakat ahizeyi tam eline alrken kap vuruldu. Hizmeti kzd gelen. Shannon'a bir telgraf uzatt. Gen adam tereddtsz ve sr'atle telgraf at. Profesr Challis'in imzasn tayordu tel. Mecmuada kndan dolay ok mteessirim. Fakat kymetine halel getirmez. Ben hl yryemiyorum .ama, inallah yaknda tekrar grp yeni iler kararlatrrz. Gzlerinden perim. Mruz kald darbenin reaksiyonu gecikmiti biraz ama, artk kendini gsterebilirdi. Challis'in yal bir adam olduunu ve gittike vcttan dmekte olduunu hi hesaba katmam, btn mitlerini ona balamt, Bu teselli telgraf son dayanam da altndan ve birdenbire ekip almt, ihtiyar profesr hl

yryemiyordu. O yryecekti, gelecekti de, Shamon'a yardm edecekti.. Bunlar ok uzak ihtimallerdi. Gzlerinin nndeki telgrafa bakarken birdenbire alnn iinde tuhaf bir ey hissetti. Fazla gerilen bir sapan lstii kopuvermiti birden sanki.. Shannon'un btn sinirleri bir anda zlm, etrafndaki dnya alt st olmutu. Vaziyeti btn glnl ile gzlerinin nndeydi artk.. nce hafif bir tebessm yayld yzne.. Sonra biraz daha belirli olarak glmsedi ve nihayet kahkahalarla glmeye balad. Kendine, kendi haline glyordu Shannon.... Ksa zaman da rol deitirmek iin ehresine yepyeni bir makyaj yapan bir aktr gibi olmutu bir an sonra.. Ciddilemi, durgunlam, bir arlk gelmiti zerine.... Hemen gzleri saatine gitti. Acele ii olan insanlarn tavriyle bakmt saate. Fakat birden hatrlad. Biraz evvel yine bakmt. Bu biraz evvel ile imdiki an arasndan sadece onbe dakika gemiti. Zira saat eyrek geiyordu. Fakat Shannon bunu grnce de adet sevindi. Zira iinde bir alma evki, bir eylerle urama arzusu .domutu. Biraz evvelki sukut-u hayal ve keder dolu havas yok olmu, zerine umumi bir hissizlik reklenip oturmutu. Bu durumda mphem bir rahatlk duyuyordu Shannon.. Fakltede veya Dalnaire'de vuku bu-538lacak hdiselerin hi birisinin, kendi hayat bakmndan bir nem tayacamayacan dnyordu artk. Ne profesr Usher, ,ne hasta Jean!.. Hepsi bo, hepsi lzumsuzdu. Burada Easterhaws'da emniyette deil miydi Shannon? Buras onun iin ban sokabilecei, midesini doyuraca bir yer deil miydi? Bu muhteem ve emin melce, onu d dnyann her trl aclarndan ve zntlerinden kurtarabilirdi. Bu bakmdan ok ho, ok iyi bir yerdi buras. Hi ayrlmayacakt. O srada dahili telefon ald. Bu sert ve keskin ses tam kendi kendisiyle bahaa, dalgn oturan Shannon'u birdenbire ve can havliyle yerinden frlatmt. Fakat kendini abuk toparlad. Ahizeyi eline ald anda sknetine, normal haline avdet etmiti bile.... Bir ses: Siz misiniz Doktor Shannon?.. Evet, ben'im.... Kapc Gunn'd telefonda. Bir gen var burada, sizinle grmek istiyormu. Benimle mi? Dalgn dalgn duvara bakyordu Shannon. Devam etti: Kimmi? Ad neymi? Gunn bir ka saniye sonra cevap verdi. Law, diyor. Luke Law'mis ad.... Jean'n kardei idi.. Fakat Shannon armt. Bu saatte ne istiyor olabilirdi Luke?. Bu sefer Luke almt telefonu.... Kelimeleri birbiri arkasndan konuarak, acele acele, tell bir sesle konuuyordu. Sen misin Robert? Hemen aa gel. Seni grmem lzm.... Shannon ciddi bir tavrla sordu: Ne var? ey.. Bir ey yok.. ey.. ok ey var.... Yani.... Sana mhim bir mjde getirdim. Jean iyileti. 539 Anladm. Jean iyileti, tehlikeyi atlatt demek istedim. Bugn saat ikide kendine geldi. imdi her eyin farknda. Kendini de biliyor, etrafndakiler! de tanyor. Bizimle de konutu bile.... Ne harikulade deil mi? __ Ya.. ok gzel. ok sevindim.... Ben de hemen motosiklete atladm. Uar gibi buraya geldim. Sana mjdeyi yetitireyim diye.... Aa gel de de biraz konualm.... Shannon, souk bir sesle cevap verdi. Maalesef gelemeyeceim azizim, dedi. ok megul insanlarn, nazikne zr dileyen edas ile ilve etti: u anda imknsz.... Luke armt. Gayri ihtiyari bir:

 Ne? dedi ve arkasndan ilve etti. Ben oradan kalkp son sr'atle buraya geleyim de, Telefon kapanmt. Luke: Alo.... Robert.. Alo.... diye barp duruyordu. Shannon telefonu kaparken iinin cz ettiini duymam deildi. Fakat cevap vermemekte kararlyd. Dudaklarnda sakin bir tebessm belirmiti. Luke' ok severdi ama, imdiki telkkisine gre, bu kadar ehemmiyetsiz bir mesele iin de vaktini ziyan edemezdi. Tabii Miss Law'in iyilemesi, hastalktan kurtulmas sevinilecek bir olayd. Her halde annesi, babas ok sevinmilerdi. Kumral sal, koyu ela gzl, akll bir kzcazd o.... Shannon'a Ak kumral sal Jan-nie arksn hatrlatmt. Gzel bir arkyd bu. Unutmayp da Dr. Palfrey'e hatrlatrsa ne kadar iyi olurdu. Ha Miss Law m? Evet onu hatrlyordu. Han canm Shannon, niversitede iken, ders verdii snftaki zeki bir talebeydi o. Ancak bazan insann bana fena tebelle oluyordu bu kz. Maamafih, ona kar en kk bir garaz, kini filn yoktu Shannon'un.... Sonra eezahaneye gitti Shannon.. Servislerin hastalar iin hazrlad ihtiya listelerine gre gereken il-540 lan, karmlar hazrlad. Bu i bitince de etrafa dalm olan bo ieleri, kutular toplad. Sonra dalgn bir tavrla saatine bakt. Yediye yaklayordu. Bu saatte yemekhaneye nezaret iine gitmesi gerekiyordu. Bu, te-denberi onun cann skard, pek hazetmezdi ama, imdi bandaki arya ramen byle bir ie kendini az bir zaman iin dahil olsa vermeyi istiyordu. Yemekhanede hem karnn doyurduktan, hem de nezaret iini yaptktan sonra laboratuarna gitti, iinde eski almalarn yapt bu irin ve gzel laboratuar mustarip baklarla szd, iradesine hkim deildi. Yrd, dolabm at. Raflarda pamuk ve yn tpal yuvarlak, kk ieler, kk gneler gibi parlayarak srayla duruyorlard. Gzleri kamam gibi geri ekildi Shannon.. Fakat bu zaaf ancak bir anlkt. Hemen kendini toparlad. Bu kymetli ieleri teker teker ald, hepsini lavabonun ecza kokular sinmi tanda krd. Deneylerde kulland svnn musluunu at. Son damlas da akp gittikten sonra yan yarya rahatlamt. Sonra sra ktlara geldi, ileri hesaplarla, notlarla dolu, sabahlara kadar sren almalarn mahsul kttan avularnn iinde yuvarlak kmeler haline getirdikten sonra lavabonun iine yd. Ayn ciddi ve dikkatli hava iinde bir kibrit yakarak anlar tututurdu. Karsna geti. Son siyahlaan kvrma kadar onlar seyretmeye hazrland. Alevler yava yava btn kt ynn sarmt. Tam o srada laboratuarn kapsnn aldn farian ' Shannan. Tahamml edilmez bir arlk altnda dfemen te olan bam yava yava evirdi, bakt. Dr, eikte duruyordu. Durumu farkeder etmez y mutu. Au.... Ne yapyorsunuz Mr. Shanno?,'baklar gam-Henz elinde bulunan kibrit v Dir tavrla devam snd. Bana inmekte olan eki''' ya balamt, iki eliyV ^.sum/endine yazk edersin.. 545 and'a verecek cevab yoktu. Her ey ortada idi. Bir ka saniye sonra bu her ey silinmiti. X Altn renkli bir ekim gnyd. Gen doktor Yeil Yllarm, ocukluunun iyi, kt gnlerini, ocuksu aklarn, harikulade arkadalklarn yaad Lomond View'de idi artk. Btn mitleri krlm, btn hayalleri kaybolmutu. Her eyi brakm, terketmiti. Gen doktor eski odasnda oturuyordu. Pencereden apraz olarak ieri giren gne kar duvardaki iekli kdn zerine parlak bir para halinde vuruyordu. Kapnn sar topuzu da ikinci pencereden dolan k altnda parlyordu. Gen adam gzlerimi karya dikmiti. Pencerenin ilerisine, yolun kar tarafnda kayn aalarnn bk-altndaki Ben Lomond dann mavi yamalar.... ocukken de Shannon bu odadan Ben Lomod'un bu manzarasn byk bir heyecen iinde sk sk seyreder, ha-yellere dalard. Gzleri yine o dada idi. Gzlerile birlikte kalbi de, ocukluu da, istikbali de o yamalarn hr ve kaygusuz havasn iiyordu. Lackie Haminne de, Dr. Galbraith de yatp istirahat etmesi hususunda srar ediyorlard. Fakat Shannon, bu gnn iiriyeti, gzellii karsnda,

kendisine dnmekten baka bir imkn vermeyecek olan bu odada kalmay istemiyordu. Nihayet kararn verdi. Kalkmaya karar verdi. Zaten, artk iyilemi saylrd. Bundan sonra, oir Kilsti sonralar bir, iki saat kar dolaabilirdi, nie ar/taktan kt. Giyinmeye balad. Fakat, her ihti-mayp da s ihtiyatl hareket ediyordu. Zira bacaklar Ha Miss Lt. tutmuyordu. Zaten zerinde umumi bir me-Shannon, nivi. Tam bir bitkinlikten sonra insann ne bir talebeydi o. h. -bir rnei idi Shannon'un hli imdi, oluyordu bu kz. Maaak etmiti Shannon. Her eyi kendi raz, kini filn yoktu Sin zorla kendisi davet etmiti. Sonra eczahaneye git:,,-,^iwdi kendine isbat iin lar iin hazrlad ihtiya stelerim 540 merdivenleri inerken trabzonlara tutunmad. Oturma odasndaki siyah inko kapl minede gzel bu- ate yanyordu. Haminnesi, pazara, gitmeden evvel Shannon iin mineyi yakmt. Her taraf, gemiin, ocukluk gnlerinin hatralar ile dopdoluyudu. Shannon, bu evde tek bana kald zamanlar hep hayallere dalar, tahamml etmesi ok g bir hasret atei iinde kvramrd. Bu atei yok edebilmek iin de hep kendi nefsiyle mcadele ederdi, te, zavall Gavin'le kavga ettikten sonra eve geldii zaman ihtiyar Dandie'nin onu yatrd .divand u kardaki.... Msveddelerini temize ekerken kulland mrekkepli tahta kalem hl minenin zerinde duruyordu. Marshall mkfatn kazanabilmek iin u pencere nnde sedirde nasl da kendini helak edercesine gnlerce almt. Tp tahsilini yapamayacan kendisine bu masada syledikleri zaman nasl da perian olmutu?.... Sonra hep burnunun dikine giden bir insan,olduunu ona bir ka ay evvel haminnesi ile eski vasisi bu masann banda yzne vurmamlar myd? Ama haksz mydlar? Hi de deil.... Gerekten Shannon, hep kendi bildiini okumu, hep burnunun dorusuna gitmi, bu yzden de dne dne, balangtaki noktaya gelip durmutu. Pencerenin nndeki koltua oturup dary seyre balad. Sadece dnyor, gemii unutmaya, kendisini yeni bir istikbale hazrlamaya alyordu. Ne yapacakt? Artk kararn vermiti. Burada kalacak, biradan " doktoru olarak hayatnn geri kalan ksmn ?Hemen alacakt. Odann kapsnn yavaa aldn d' " bakmad bile. Dr. Galbraith olmalyd, ounu.... meye gelmi olmalyd. Fakat kap^, baklar gam-onun arkasndan gelmesi gereken, < bir tavrla devam di. Doktor olsayd o k>lTn ses,*7 balard mutlaka. Me:p dedi. Kendine yazk edersin.. 545 evirdi. Halsiz gzlerini yava yava kapya doru kaldrd. Hayal grdn zanfletti. Acaba hastal tekrar nksetmi de hayaller mi grmeye balamt yine?.. Uzun sre kafasn dolduran kbuslardan bir yenisi mi idi bu da acaba? Yava yava sandalyesinde doruldu. Hayal deildi. Hayal deildi ve hayret, Jean'd bu.... Gen kzn dudaklarnn kprdanmak zere olduunu grnce Shannon bandan aa bir kaza kaynar su dklm gibi oldu. Mutlaka indirecei darbeye hazrlanyordu kz.. Jean'n vapurunun Afrika'ya hareket ettiini bu sabah gazetede okumutu. Fakat vapurun onlarn limanna urayacandan hi haberi yoktu. Shannon kendini 'darbeye hazrlamaya alyordu ama, hi de umduu gibi olmad. Gen kz, ok yumuak, munis bir se^le: Naslsn Robert? diye sordu. Shannon armt. Ban nne edi. Dudaklarndan: yi deilim.... dkld. Hemen arkasndan ilve etti: -Otursana.. Bunu, bir ev sahibinin vazifesini yerine getirmek endiesi ile sylemiti. Gen kz: Teekkr ederim, Rolert.... dedi ve oturdu. Gen kzn konuurken heyecaank hkim olmaya altn ^r ****. anlamt Shannon.. imdi kar karya idiler. nie ar<t eldivenli ellerini birbirlerine kenetlemi, gzlerini

mayp da -i, dimdik duruyordu. Ha Miss Lusuniyle iyiletin sen artk deil mi? Shannon, nh^. !;tevekkil bir tavrla cevap verdi: bir talebeydi o. ^ ftn, dedi. ansm varm.... oluyordu bu kz. Maa^etti: raz, kini filn yoktu &L. iyi r ^>. ner halde.. Byle nekaSonra eczahaneye gitnr,,- -i lar iin hazrlad ihtiya listelerin 540 Gen kz bu szleri duymam gibiydi. Onun bu sktu gen adamn yeniden yaralarnn kanamasna sebep olmutu. Masann zerindeki gazeteyi ald, geldi: Sizin vapurun yola ktn burada okudum. Beni hatrlayp vedya gelmene memnun oldum. Malcolm nasl? Vapurda m? Gen kz ksa bir cevap verdi: Evet, Robert.. Vapurda.... Jean'n ellerine bakt. Yzn grmek istiyordu. Fakat eldivenleri vard. Gremedi. Ama Malcolm vapurda olduuna gre her halde evlenmilerdi. Afrika'ya beraber gideceklerini sylemiti ya ona Jean.... Sakin grnmeye alt Shannon. Hatt tebessm etti. Fakat dudaklarnda bir ac burkulu halinde kalmt bu tebessm.. Kalbinde doyduu strabna o anda yzne aksetmi haliydi bu.... Tebrik ederim sizi, dedi. yi bir adam. inallah mes'ut olursun.. Yolculuunuz .da iyi geer inallah.... Cevap vermedi gen kz. Konuyu deitirmeyi tercih etmiti. Sen ne lemdesin Robert? Ne yapyorsun? Vallahi imdilik oturuyorum. Adamakll dzeldikten sonra burada doktorluk yapmaya balayacam. Gen kz tehalkle atld. Nasl olur? Jean, samimi bir hisle buna itiraz etmiti. Shannon, onun bu hline amakla beraber: ok normal deil mi Jean? Bunca olanlardan sonra baka bir ey dnmeme imkn m var? Hemen hemen kararlatrdk bile.... Fakat gen kz tekrar itiraz etti: Hayr Robert, hayr.. Yapamazsn bunu.... Jean'm zerindeki o sakin hal gitmi, baklar gaml ve derin bir mna almt. Heyecanll bir tavrla devam etti: Olmaz byle ey, dedi. Kendine yazk edersin.. 545 A, Baladn sahada almalarna devam etmen lzm senin.... Yine, bundan evvel olduu gibi.... yi bir yerde bir vazife bulursun kendine.... Gen kz biraz durdu. Sonra, sanki o anda hatrlam gibi nakletti. Mesel Lausanne niversitesinde asistanlk yapmak istemez misin? Profesr Challis'le karlamtm iki gn evvel. Ondan, birisinin tavsiyesini istemiler bu i iin. O da senin ismini vermi., istikbalin mevzuu bahis Robert. Malubiyeti kabul etme. Asla kabul etme. Sen malup olacak adam deilsin.... Shannon, bitkin bir halde konutu. Bildiin gibi deil Jean. Ben hakiki bir malubum imdi. Artk mcadele edecek takatim yok.... Bittim ban artk. Gen kz ciddi ve iradeli bir tavrla cevap verdi: Sen bitmedin. Mcadeleye tekrar atlacaksn ve ben de sana yardm edeceim. Shannon armt. Hayretle yzne bakt kzn. Afrika'dan m yardm edeceksin? Hi glecek hlim yok Jean. Alay etme benimle.. Afrika'dan filn deil.. Buradan.. Senin yanndan.... Gen kz bunlan sylerken ehresi kire gibi olmutu. Ban nne edi, dudaklar titreye titreye gerei aklad. Ben gitmiyorum Robert.... Heyecandan ve sevinten eli aya tutulmutu Shannon'un.. Bir eyler olduunu anlamt. Ama yine de sordu. Peki ya Malcolm? O gitti. Vapuru bu sabah kalkt.

Bir ka saniye sren bir sessizlik oldu. armt Shannon. Ama sevinmiti de. Hem ne sevinme.. Dnyalar onunda artk. Gen kz devam etti: Her ey hastalmla balad Robert. Yatarken 546 Mgfir alamaya SON 547 V 5 YILLAR i Dnya apnda bip hret yapm, * eserleri eitli dillerde pek ok saylarda k baslm olan A. 3. Cronin'in en nl ros man YEL YILLAR, bu defa, insan ^ son derece srkleyen bir slpla dili mize evrilmitir. Anasz, babasz kalm, * kabiliyetli ve alkan bir ocuun binbir k eza ve znt iinde geen, buna ras mende yeil kalabilen yularnn hik| l yesor DU roman. . ^ V BAKENT YAYINLARI, size bu nl s eserin nefis bir tercmesini sunmakla bu| yk bir bahtiyarlk duymaktadr. Cronin'in J dnyann her tarafnda tercmeleri kapl' m olan bu eseri Trk okuyucular tak rafndan ilgi ile karlanmtr. v, 1 s s YEiL YILLAR okurken elinizden \ brakamayacanz, fevkalade gzel bir | romandr. Onun izleri, okuduktan senelerN j ce sonra da hafzalardan silinmemi ve \ 5 nesilden nesile devam etmitir. w s s 5 t Lks gmlekli ciltli fiat : 15 Lira 1 b LEO TOLSTOY eviren : NURTEN DtNER Harb ve Sulh.. Sevenlerin, sevilenlerin roman.. Alevler, lmler, felketler ortasnda bir mucize iei gibi aan bir akn hikyesi.. Tolstoy'un nl roman Harb ve Sulh, en gze bir slupla dilimize evrilmi bulunuyor. Dnyann en nl yazarlar arasnda yaplan btn roman anketletinde daima ilk on eser arasndaki yerini muhafaza eden Harb ve Sulh, memleketimizde de birok kereler dilimize evrilerek yaynlanmtr. BAKENT YAYINLARI sizlere bu nl eserin en gzel tercmesini takdim etmekle eref duyar. Tolstoy'un bidele-mi bu eseri imdi de Trk dilinde gerek anlamyla iftihar edilecek bir eser vasfn kazand. Lks gmlekli ciltli fiat: 15. Lira Gen ve gzel kadn kocas ldkten sonra evlenmemee karar vermiti. Halbuki adamn niyeti ktyd. ldrecek ve kadna sahip olacakt. ldrd fakat kadna sahipolamad. Herseyin stnde evlt sevgisi vard. Bu kitapta Cahit Been'in tercmesinden dnya edebiyatnn en tannm maceralarndan birini okuyacaksnz. Ekmeki Kadn her neslin kitabdr. BAKENT YAYINLARI Harb ve Sulh ile Yeil Yllardan sonra Ekmeki Kadn da basmakla eref duymaktadr. Cahit Been'in bu tercmesi Trk edebiyat iin bir kazan olmutur. Ekmeki Kadn btn nesillerin kitabadr. Bu kitap Franszca aslndan ksaltlmadan evrilmitir. A. J. CRONIN _ Yeil Yllar Cilt2 www.kitapsevenler.com Merhabalar Buraya Yklediim e-kitaplar Aada Ad Geen Kanuna stinaden Grme zrller in Hazrlanmtr Ekran Okuyucu, Braille 'n Speak Sayesinde Bu Kitaplar Dinliyoruz Amacm Yayn Evlerine Zarar Vermek Deildir Bu e-kitaplar Normal Kitaplarn Yerini Tutmayacandan Kitaplar Beyenipte Engelli Olmayan Arkadalar Sadece Kitap Hakknda Fikir Sahibi Olduunda

Aada Ad Geen Yayn Evi, Sahaflar, Ktphane, ve Kitaplardan Temin Edebilirler Bu Kitaplarda Hi Bir Maddi karm Yoktur Byle Bir eyide Dnmem Bu e-kitaplar Kanunen Hi Bir ekilde Ticari Amal Kullanlamaz Bilgi Paylatka oalr Yaar Mutlu Not: 5846 Sayl Kanunun "altnc Blm-eitli Hkmler " blmnde yeralan "EK MADDE 11. - Ders kitaplar dahil, alenilemi veya yaymlanm yazl ilim ve edebiyat eserlerinin engelliler iin retilmi bir nshas yoksa hibir ticar ama gdlmeksizin bir engellinin kullanm iin kendisi veya nc bir kii tek nsha olarak ya da engellilere ynelik hizmet veren eitim kurumu, vakf veya dernek gibi kurulular tarafndan ihtiya kadar kaset, CD, braill alfabesi ve benzeri 87matlarda oaltlmas veya dn verilmesi bu Kanunda ngrlen izinler alnmadan gerekletirilebilir."Bu nshalar hibir ekilde satlamaz, ticarete konu edilemez ve amac dnda kullanlamaz ve kullandrlamaz. Ayrca bu nshalar zerinde hak sahipleri ile ilgili bilgilerin bulundurulmas ve oaltm amacnn belirtilmesi zorunludur." maddesine istinaden web sitesinde deneme yaynna geilmitir. T.C.Kltr ve Turizm Bakanl Bilgi lem ve Otomasyon Dairesi Bakanl Ankara Bu kitaplar hazrlanrken verilen emeye harcanan zamana sayd duyarak Ltfen Yukardaki ve Aadaki Aklamalar Silmeyin Tarayan Yaar Mutlu web sitesi www.yasarmutlu.com www.kitapsevenler.com e-posta yasarmutlu@kitapsevenler.com yasarmutlu@yasarmutlu.com mutlukitap@hotmail.com kitapsevenler@gmail.com