You are on page 1of 78

AMPANYADAK ZEHR FELAKETLE SONULANAN YEMEKLE LGS OLANLAR : Rosemary Barton George Barton Iris Marie Lucille Drake

Victor Drake Stephen Farradoy Lady Alexandra Farraday Anthony Browne Ruth Lessing Albay Race Bamfetti Kemp Cok gzel bir kadn. Grip yznden sinirleri bozulmutu. Rosemary'nin kocas. Kendisini ona layk grmyordu. Rosemary'nin kardei. Ablasn iyi tanmadn dnyordu. Rosemary'nin halas. Fazla a-kll olmayan, geveze bir kadnd. Luciila'nn olu. Annesinden para szdrmaya bakyordu. Gen politikac. Souk tavrl bir adamd. Stephen'in kars. Kocasna lgnca kt. Esrarl bir adam. Kimse hakknda fazla bir ey bilmiyordu. George Barton'un sekreteri. ok alkan ve becerikliydi. George Barton'un arkada. stihbarat Servisinin eski ef-lerindendi. Scotland Yard'n tecrbeli de-dektiflerindendi. Race'le Kemp'in ellerinde u ipular vard: Yarda kalm bir ak mektubu... ampanya... fincan... Telefondaki ses... Bir plan... Bir kt paras... mzasz iki pusula... Bir masadaki bo yer... Bir gece antas... Bir komi... Race'le Kemp'in u sorular yantlamalar gerekiyordu; Anthony Browne kimdi? Rosemary gerekten intihar m etmiti? Zehir kadehe nasl konmutu? ris neden korkuyordu? Ruth masada ne grmt? mzasz mektuplar yazan kimdi? Rosemary'nin gizli a kim olabilirdi? George'un plan neydi? Stephen neyi gizliyordu? Anthony neden evlenmekte acele ediyordu? Birinci Blm ROSEMARY Att kii, bir yl kadar nce lm olan Rosemary Bar-on'u dnyorlard... Iris Marie ris Marle ablas Rosemary'i dnyordu. Hemen hemen bir yl Rosemary'nin hayalini kafasndan uzaklatrmaya alm, hibir eyi hatrlamak istememiti. ok ac veren, feci bir eydi bu! Ablasnn morarm yz, titreyip bklen parmaklar... O lyle bir gn nceki gzel ve neeli Rosemary arasndaki fark... Evet, belki Rosemary iin neeli denilemezdi pek. Geirdii ar grip yznden bitkinlemi, sinirleri bozulmutu. Btn bunlar resmi soruturmada aklanmt. ris de bu noktann zerinde durmutu. Bu, Rosemary' nin intihar ettiini gstermiyor muydu? Resmi soruturma sona erer ermez ris btn olay unutmaya almt. Hatrlamann ne yarar var, diye d___ 7__ sunuyordu. Hepsini unut. O korkun olay unut Ama imdi her eyi hatrlamas gerektiini anlyordu. Gemii dnmek zorundayd... En ufak, nemsiz gibi gzken olay bile hatrlamalyd...

Dn gece enitesi George'le yaptklar konuma bunu gerektiriyordu. Ne kadar beklenmedik, ne kadar korkutucu bir eydi... Ama... aslnda gerekten beklenmedik miydi? Daha nceden belirtileri grlmemi miydi? George'un dalgnl, garip davranlar... Baka trl tanmlanamazd bu. Btn bunlar dn gece George'un Iris'i alma odasna ararak ekmeden mektuplar kard o an hazrlamt. Onun iin artk are yoktu. Rosemary'i dnmesi... hatrlamas gerekiyordu. Rosemary... ablas... ris byk bir hayretle hayatnda ilk kez Rosemary'i dndn farketti. Yani bir kii olarak, tarafszca. Rosemary'i dnmeden, olduu gibi kabul etmiti hep. nsan annesini, babasn, ablasn veya halasn fazla dnmezdi. Bu ilikilerin varln soru sormadan kabul ederdi. nsan onlar kii ler olarak dnmezdi. Kendi kendine, onlar nasl insanlar, diye de sormazd. Rosemary nasl bir insand? Bu soru imdi ok nemli olabilirdi. Belki ok ey de buna balyd. ris gemii dnd. Rosemary'Ie ocukluklarn... Rosemary ondan alt ya bykt... Iris'in gzlerinin nnde ocukluk gnleriyle ilgili baz ksa sahneler belirdi. Kendisi stle ekmek yiyor ve salar rgl olan Rosemary nemli bir insan tavryla masada ders yapyor... Deniz kysnda bir yaz... ris byk bir kz olduu: ve iyi yzd iin ablasna haset ediyor... 8 Rosemary yatl okula gidiyor ve ancak tatillerde ev geliyor. Sonra ris okulda... Rosemary Paris'te gen hanmlar iin alm olan zel bir okulda eitim gryor... Okul rencisi Rosemary uzun kollu, bacakl, beceriksiz tavrl bir kz... Paris'ten dnen Rosemary'deyse acayip, insan korkutan bir zariflik var. Yumuak sesli, k, hafife dalgalanarak yryen, altn sal, iri mavi gzleri uzun siyah kirpiklerle evrelenmi bir gen kz imdi. nsan rahatsz eden gzel bir yaratk. Artk bym ve Iris'inkin-den ok farkl bir dnyada yayor. Ondan sonra iki karde birbirlerini pek az grmlerdi. O dnemde alt yalk fark en almaz engellerden biri .gibiydi. ris hl okuldayd, Rosemary ise sosyeteye takdim edilmiti. ris eve dnd zaman arada yine o uurum vard. Rosemary sabahlan ge kalyor, kendisi gibi sosyeteye yeni tantlan gen kzlarla le yemei yiyor ve he-. men her gece bir parti ya da baloya gidiyordu. Sonra Rosemary George Barton'ia nianlanmt. Bylece daha da heyecanl gnler balamt. Alveri, paket-Jer, nedimelerin tuvaletleri... Sonra dn... ris kilisede Rosemary'nin arkasnda yrrken fsltlar duymutu. Ne gzel, bir gelin... Rosemary, George'la neden evlenmiti? ris dn srasnda bile buna belli belirsiz hayret etmiti. Rosemary' nin peinde o kadar ok ho gen vard ki. Rosemary neden kendisinden on ya byk olan George'u semiti? Evet, George Barton nazik ve sevecen bir adamd ama biraz iskcyd. George'un hali vakti yerindeydi ama Rosemary'nin onu semesinin nedeni para olmazd. nk Rosemary'nin kendi paras vard. Hem de hatr saylr bir para. Paul Amcadan kalan para... __g__ ris dikkatle bu konuyu dnd. Eskiden bildikleriyte imdi rendiklerini birbirlerinden ayrt etmeye alyordu. Paul Amca meselesi rnein... Aslnda z amcalar deildi. ris t ocukluundan beri biliyordu bunu. Kendisine ak ak sylenmemesine karn, baz eyleri kesinlikle renmiti. Paul Bennett annelerine kt. Ama anneleri Viola baka, paras daha az olan birini semiti. Paul Bennett bu yenilgiyi babacan bir tavrla kabul etmi, aile dostu olarak kalmt. Rosemary'le lris'in annesine hl romantik ve platonik

bir sevgisi vard. Bylece Paul Amca olmutu. Ailenin ilk ocuu Rose-mary'nin isim babas olmu ve ld zaman da btn servetini o srada on yanda olan kza brakt ortaya kmt. Rosemary o ahane gzelliin yansra ok da zengin bir kzd. Ve o iyi ve iskc George Barton'la evlenmiti. Neden? ris bunu o zaman da merak etmiti. imdi de ediyordu. Rosemary'nin George'a k olmadndan emindi. Ama ablas onunla mutlu olmutu. Ve kocasna balyd da.' Bunu renmek iin lris'in eline ok frsat gemiti. nk Rosemary evlendikten bir yl sonra anneleri lmt. O srada on yedi yanda olan ris de ablasnn yanna yerlemiti. On yedi yanda bir kz... ris o zamanki halini dnd. Nasl bir kzd o srada? Hayat olduu gibi kabul eden bir insand galiba. Annesi iin yas tutmu, siyah elbiseler giymi, sonra da ablasyla enitesinin Elvaston Alanndaki; konaklarna yerlemiti. Bazen o evde hayat pek skcyd. ris ancak bir yl; sonra sosyeteye tantlacakt. O arada Franszca ve Almanca dersleri alyordu. ou zaman yapacak bir i, konuacak bir kimse bulamyordu. George iyiydi. Iris'a aabeyce bir sevgi gsteriyordu. Hi deimiyordu tavrlar. Hl da yleydi. Ya Rosemary? Iris ablasn pek az grebiliyordu. Rosemary daima sokaktayd. Terziler, kokteyl partiler, bri gruplar... Aslnda Rosemary hakknda ne biliyordu? Ablasnn zevki, korkular, umutlar konusunda? nsann bir kimseyle ayn evde yllarca oturmasna ramen onun hakknda pek az bir ey bilmesi gerekten korkuntu. ki karde aslnda yakn ve samimi deillerdi. Ama imdi lris'in dnmesi gerekiyordu. Hatrlamas artt. nemli olabilirdi. Evet, Rosemary mutlu grnyordu o gnlerde... Ama sonra o gn... olaydan bir hafta nce durum deimiti. ris o gn hibir zaman unutmayacakt. Her ayrnty, her kelimeyi hatrlyordu. Cilal maun masa, geriye itilmi iskemle, aceleyle yazlm yazlar... ris gzlerini kapatt. imdi o sahneyi olduu gibi gr-yordu. Rosemary'nin oturma odasna girii, sonra birdenbire duraklay. Grd ey onu ok artmt. Rosemary yaz masasnn banda oturuyordu. Ban kollarna dayam, hngr hngr alyordu. O zamana kadar ablasnn aladn hi grmemiti. Bu ac, iddetli alay onu korkutmutu. Evet, Rosemary iddetli bir grip geirmiti. Bir iki gn nce kalkmt. Ve herkes gribin insann sinirlerini bozduunu bilirdi. Ama... Iris, Rosemary, ne oldu? diye bard. Hayret dolu sesi ocuksuydu. Rosemary doruldu. Kzarm yzne den salarn .geriye itti. Kendini toplamaya alyordu. abucak, Hi... dedi. Hi... Bana yle bakma. Ayaa kalkarak kardeinin yanndan geti ve odadan dar frlad. 11 ris arm, zlmt. lerledi. Hayretle masaya doru bakarken gz kendi adna takld. Ablas ona bir mektup mu yazyordu? Masaya yaklaarak mavi mektup kdna bakt. Rosemary o iri harfli, yana yatk yazsyla bir eyler karalamt. Iris'ciim, Vasiyetname yapmama gerek yok. Nasl olsa param sana kalacak. Ama baz eyalarmn belirli kimselere verilmesini istiyorum. George'a bana ald mcevherler ve nianlyken birlikte satn aldmz kk mineli kutu. Gloria King'a platin sigara tabakam. Maise'ye daima beendii o in porseleninden, at heykelci... Mektup burada kesilmi ve anlalan Rosemary ondan: sonra hkra hkra alamaya balamt. ris ta kesilmi gibi duruyordu. Ne anlama geliyordu bu? Rosemary lecek, deildi kL Grip geirmiti ama artk iyiydi. Sadece biraz bitkin ve zayft. ris gzlerini yine o satrlarda dolatrd ve bu kez bir cmle artc bir etki yapt zerinde. Nasl olsa param sana kalacak...

lk olarak o zaman Paul Amcann vasiyetnamesinin, ortlarn sezer gibi oldu. O gne kadar Paul Bennett'in. servetinin Rosemary'e kaldn, ablasnn ok zengin olduunu, buna karlk kendisinin fakir saylacan biliyordu. Ama Rosemary ld takdirde parann ne olacan hibir zaman dnmemiti. Ona bunu sorsalar, Herhalde para George Eniteme kalacak, derdi. Ama sonra da eklerdi. Ablamn George Eniteden nce leceini dnmek samalk olur. Ama ite imdi Rosemary gerei kda yazmt. Ablas lrse servet ona kalacakt. Ama bu konuda uygun deil sanrm, diye dnd. nsann miras kocasna ya da kanoma kalr... Ama belki Paul Amcann vasiyetnamesinde byle bir art vard. Evet, yle olmal... O zaman bu pek haksz bir ey de saylmaz... Haksz? Dnceleri arasnda beliren bu szck onu artt. imdiye kadar farkna varmadan Paul Amcasnn btn parasnn Rosemary'e kalmasnn hakszlk olduunu mu dnmt? Evet, yle olduu anlalyordu. Ne de olsa Rosemary'le kardetiler. Ayn annenin ocuklarydlar. Neden Paul Amca btn parasn Rosemary'e brakmt? Her eyi olmutu Rosemary'nin hep! Partiler, k elbiseler, k genler ve ona tapan bir koca. Rosemary'nin bana gelen tek hoa gitmeyecek ey o gripti. O bile bir haftadan fazla srmemiti. ris yaz masasnn yannda tereddtle duruyordu. Bu kt... Rosemary hizmetilerin bunu grmesini istemez sanrm... Mektubu ald, ikiye katlayarak yaz masasnn ekmelerinden birine att. Ve kt o feci doum gn partisinden sonra orada bulundu. Rosemary'nin sinirlerinin grip yznden bozulduunu gsteren ek bir kantsayld. Aslnda ek kanta gerek de yoktu ya. Gripten sonraki sinir bozukluu... Resmi soruturmada lm nedeni olarak gsterilmiti. Iris'in tankl da bunun kabul edilmesine yol amt. O srada ne Iris'in, ne de George'un aklna baka bir neden gelmiti. ris Marle imdi, tavan arasnda olanlar dnyor ve, ne kadar da krmm, diyordu. Her ey burnumun drbin 12 13 de olmu. Ama ben hibir eyin farkna varmadm. Hibir eyin... ris doum gn olan felaketi abucak geti. O olay dnmesine gerek yoktu! Geride kalmt... O korkun o-Jay, resmi soruturmay, George'un kaslar seiren yzn ve kpkrmz gzlerini unutmalyd. Onun yerine tavanarasndaki sandkta bulduu eyi dnecekti... Bu olay Rosemary'nin lmnden alt ay sonra olmutu. ris Marle yine Elvaston Alanndaki konakta oturuyordu. Cenaze treninden sonra Marle ailesinin avukat onunla konumutlu. Kabqk kafal, zeki bakl, nazik ve yal bir adamd avukat. Iris'e, Paul Bennett'in vasiyetnamesinin artlarn aklamt. Rosemary'nin lm zerine servet onun ocuklarna kalacakt. Rosemary'nin ocuklar olmad takdirde de size, ris. Cok byk bir servet bu. Yirmi bir yana basarpk reit olduunuz ya da evlendiiniz zaman da tmyle sizin olacak... imdi nerede oturacanz kararlatrmamz gerekiyor. Bay George Barton sizin yine kendisiyle birlikte oturmanz ok istiyor. Halanz da yannza almanzn iyi olacan dnyor. Bildiiniz gibi halanz Bayan Lucilla Drake sizinle oturur ve zaman gelince sosyeteye tantlmanzda size yardm ederse ok iyi olur. Bu plana ne diyorsunuz? iris hemen kabul etmiti. Yeni planlar yapmak zorunda kalmayaca iin seviniyordu. Lucilla Hala uysal, zayf iradeli, aptal ve yalca bir kadnd. Bylece bu sorun zmlenmi, George Barton da karsnn kz kardei yannda kalaca iin anacak bir ekilde sevinmiti. Artk Iris'e kendi kardeiymi gibi davranyordu. Neeli bir kadn olan Bayan Drake de Iris'in her isi teine boyun eiyordu. Bylece evde dosta bir hava esmekteydi. ris, hemen hemen alt ay sonra tavanarasndaki o eyi buldu. Elvaston Alanndaki konan tavanarasrna eski eyalar, sandklar ve bavullar konmutu.

ris bir gn pek sevdii eski krmz kazan bulamaynca, aramak iin tavanarasna kt. George ona yas kl giymemesi iin rica etmiti. Rosemary byle eylerden hi holanmazd... ris de bunun doru olduunu biliyordu. Bu yzden her zamanki elbiselerini giymeye devam etti. Tabii bu durum Lucilla Drake'in pek houna gitmedi. Eski kafal bir kadnd. Yirmi yl nce len kocas yznden hl yas tutuyordu. ris artk kullanlmayan bir takm giysilerin tavanarasndaki sandklarda olduunu biliyordu. Sandklar kartrarak eski kazan aramaya balad. te o srada Rosemary'nin eski bir sabahln grd. Nedense dier elbiseleriyle birlikte fakirlere datlmamt. Sabahlk benekli ipekliden yaplm, erkeklerin robd-ambrlarn andran bir giysiydi. ris sabahln cebine elini soktu ve burumu bir kt kard. Rosemary'nin yazsn hemen tand tabii. Okuyabilmek iin kd dzeltti. Sevgili Pars'm, Ciddi olamazsn... Olamazsn, olamazsn... Biz birbirimizi seviyoruz! Birbirimize aitiz! Bunu senin de benim kadar bilmen gerekir! Elveda, diyerek sakin sakin zel hayatmz srdremeyiz. Bunun imknsz olduunu biliyorsun, sevgilim. Cok imknsz olduunu. Biz hep birlikte olacaz... Sonsuza dek. Ben geri kafal bir kadn deilim. Herkesin ne syleyeceine aldrmyorum. Benim iin ak her eyden nemli. Seninle kaacak ve mutlu olacaz. Ben seni mutlu edece 15 im. Bir keresinde bana bensiz hayatn hi nemi kalmayacan sylemitin. Hatrlyor musun, sevgili Pars'm? Ama imdi sakin sakin artk her eyin sona ermesi gerektiini, bana kar hakszlk etmek istemediini yazyorsun. Bana kar hakszlk m? Ama ben sensiz yaayamam ki George'a acyorum. O bana hep iyi davrand. Ama o da durumu kabul edecek. Beni serbest brakmak isteyecek. Birbirini sevmeyen iki insann evlilik hayatn srdrmeleri doru deil. Tanr bizi birbirimiz iin yaratm, sevgilim. Bundan eminim. Seninle ok ok mutlu olacaz. Ama cesaret gstermemiz gerekiyor. Ben durumu George'a kendim aklayacam. Bu konuda drst davranmak istiyorum. Ama bu aklamay doum gnmden sonra yapacam. En dorusunu yaptm biliyorum, sevgili Pars'm. Ve ben sensiz yaayamam! Yaayamam! YAAYAMAM! Btn bunlar yazmam ne aptallk deil mi? ki satr yeterdi. Seni seviyorum. Seni hibir zaman brakamam! Ah sevgilim... Mektup burada kesiliyordu. ris donmu gibi kalm, kda bakyordu. nsan ablasn bile pek tanmyor... Demek Rosemary" nin bir vard. Ona ateli ak mektuplar yazyordu... ve onunla kamak niyetindeydi... Ne oldu acaba? Rosemary'nin bu mektubu gndermedii belli. Bunun yerine nasl bir mektup yazd acaba? Rosemary'le sonunda neye karar verdiler?.. Pars... nsanlar k olunca akllarna ne garip eyler geliyor. Pars ha? Ne gln! Bu adam kimdi? O da RosemaryM bu kadar ok seviyor muydu? Herhalde... nk ablam inanlmayacak kadar gzeldi. Ama Rosemary'nin mektubundan adamn bu ilikiye son vermek istedii anlalyor. Bu... ne anlama 16 geliyor? Adamn Rosemary'i dnd, bunu srf orfa kar hakszlk etmemek iin istedii anlalyor. Ama bunu durumu idare etmek iin mi syledi acaba? Yani sonunda Ro-semary'den bkm myd? Belki de onun iin bu geici bir gnl elencesiydi. Belki ablam gerekten sevmemiti. Nedense Iris'e adam Rosemary'le ilikisini kesinlikle kesmek istemi gibi geliyordu... Ama Rosemary'nin fikri bakaym. Ablam ayla kamann neye maloiacana da aldrmiyormu. Ve Rosemary de adam kadar kararlym... ris. rperdi. Benim bu durumdan hi haberim yoktu. Hi phelenmedim bile. Rosemary'nin mutlu ve rahat olduuna, George'la birbirlerini sevdiklerine inanyordum. Ne krmm! Ablamn halini farketmedim bile... Ama kimdi bu adam? Gemii dnmeye, hatrlamaya alt. Rosemary'nin etrafnda bir sr hayran vard. zel biri yoktu. Ama olmas gerekir... Herhalde bu hayranlar sadece kamuflaj iindi. Kalarn atarak anlarn tekrar gzden geirdi.

Ve gzlerinin nnde iki gen adam belirdi. Evet, bunlardan biri olmal. Stephen Farraday m? Evet, Stephen Farraday olmal. Rosemary onun nesini beendi. Souk ve ukala bir adam... ok gen de saylmaz zaten. Tabii herkes onun ok zeki ve akll olduunu sylyor. Siyaset hayatnda gitgide ykseliyor. Karsnn nfuzlu ailesi Kidderminster'ler de onu destekliyor. Stephen Far-raday'n ileride Babakan olacan sylyorlar. Rosemary onu bu yzden mi beeniyordu? Herhalde ona lgnca k deildi. Souk ve iine kapal bir insan Stephen Farraday. Ama karsnn da ona deli gibi k olduunu, gl ailesinin itirazlarna aldrmayarak onunla evlendiini sylyorlar. Bir kadn Stephen Farraday'a bylesine k olduuna gre... Bir bakas da ayn duygular besleyebilir. Evet, Rosemary'nin Stephen Farraday olmal. 17 ampanyadaki Zehir F: 2 nk bu gizli k Stepnen Farraday deilse, o zaman Anthony Browne olmas gerekir... Ve ris ablasnn nn Anthony Browne olmasn istemiyordu... ' Evet, Anthony Browne da Rosemary'nin tutsa gibiydi. Ablam ne isterse hemen yapmaya alyordu. Esmer, yakkl yznde alayc ve umutsuz bir ifade vard hep. Ama bu beenme duygularn ok derinlemesine izin vermeyecek kadar ak ve belirliydi. ok garip... Anthony Browne, Rosemary'nin lmnden sonra ortadan kayboldu. O zamandan beri onu hibirimiz grmedik. Ho aslnda bu da garip saylmaz ya... Sk sk yolculua kan biriydi. Arjantin'den, Kanada'dan, Uganda'dan, Amerika Birleik Devletlerinden sz ediyordu. Aslnda Amerikalyd sanrm. Ya da Kanadal. Evet, onu o zamandan beri grmememiz alacak bir ey deil. Aslnda Rosemary'nin arkadayd. Gelip bizi grmesi iin de bir neden yoktu. Ama Rosemary'nin deildi. Iris, Anthony Browne'un Rosemary'nin olmasn istemiyordu. Byle bir ey ona'ac verecekti. ok ac verecekti... Elindeki mektuba bakt, sonra buruturdu. Kd atacak, yakacakt... Onu nsezileri engelledi. leride bir gn bu mektup onun iin nemli olabilirdi... Kd tekrar dzelterek aaya gtrd ve moev-her kutusuna kilitledi. leride bir gn Rosemary'nin canna neden kydm kantlamam gerekebilir, diye dnyordu. 18ris, baka neler oldu, diye dnd. George'un garip davranlarnn gitgide arttn unutmamalym. Uzun bir sre nce balad bu... Tabii dn gece enitesiyle yapt konuma Iris'i artan birok noktann aydnla kmasn salamt. Sonra... Anthony Brqwne'un tekrar ortaya kmas... Evet, tarih srasna gre bunun zerinde durmam gerekiyor. nk Anthony Browne, Rosemary'nin mektubunu bulmamdan bir hafta sonra yeniden ortaya kt... ris o andaki duygularn iyice hatrfyamyordu... Rosemary kasmda lmt. Ondan sonraki maysta ris, Lucilla Drake'in himayesinde sosyeteye katlmt. le yemeklerine, aylara ve balolara gidiyordu artk. Ama bunlardan pek de holanmyordu. Nedense honutsuz ve huzursuzdu. Hazirann sonlarna doru iskc bir baloda arkasnda birinin, Siz ris Marle'snz deil mi? dediini duydu. Kzararak dnd ve Anthony'nin... Tony'nin alayc, esmer yzne bakt. Gen adam, Beni hatrlayacanz pek sanmyorum ama... diye balad. ris onun szn kesti. Ah, ama ben sizi hatrlyorum. Tabii! ok gzel. Beni unutmu olmanzdan korkuyordum. Grmeyeli ok oldu. Biliyorum. Rosemary'nin doum gn partisinden beri... ris duraklad. Dnmeden, neeyle bu szleri sy-leyivermiti. Ama imdi yz bembeyaz kesilmi, dudaklar titriyordu. rileen gzlerinde znt vard.

Anthony Browne abucak, ok zgnm, dedi. Size o geceyi hatrlattm. , ris yutkundu. Zarar yok. (Rosemary'nin doum gn partisinden beri... Rose 19 mary intihar ettii geceden beri... Bunu dnmemeliyim... Dnmeyeceim...) Anthony Browne tekrar, ok zgnm, dedi. Beni balayn. Dans edelim mi? Gen kz, Evet, der gibi ban sallad. Sonra Anthony Broiwne'un kollarnda uar gibi piste kt. Oysa bu dans iin bakasna sz vermiti. Hi de olgun olmayan, ekingen, yakasn kendisine byk geliyormu gibi duran toy delikanlnn etrafna baknarak onu aradn farketti. ocuu aa grrcesine, sosyeteye yeni tantlan kzlar byle genlere katlanmak zorunda kalyorlar, diye dnd. Onlar bu gen adama... Rosemary'nin arkadana benzemiyorlar. Birdenbire kalbine bir sanc sapland sanki, Rosemary' nin arkada... O mektup... Ablas o mektubu imdi dans ettii bu yakkl gen adama m yazmt? Anthony Browne bir kedi gibi yumuak ve zarif hareketle dans ediyordu. Pars ad ona uyabilirdi. Acaba o ve Rosemary... Bu kadar zamandan beri neredeydiniz? diye sordu. Sesi sertlemiti. Anthony onu biraz kendisinden uzaklatrarak yzne bakt. Artk glmyordu. Souk bir tavrla, yznden dnyay dolayordum, dedi. Anlyorum. ris dayanamayarak ekledi. Neden geri geldiniz? Gen adam o zaman glmsedi. Belki de sizi grmek iin, ris Marle, Birdenbire kz kendine ekerek onu dier iftterin arasndan geirdi. ris bu hareketin kendisine zevkle birlikte biraz da korku vermesine hayret etti. O akamdan sonra Anthony gen kzn hayatnn bir paras halini ald. Onu hi olmazsa haftada bir gryordu. Anthony'le parkta, eitli balolarda karlayor, ziyafetlerde yan yana oturuyordu. Anthony Brawne'un tek gel 20 medii yer. Elvaston Alanndaki konakt. ris bunu uzun bir sre sonra farketti. nk gen adam konakla ilgili arlar ustalkla atlatyordu. ris durumu farkedince nedenini kendi kendine sormaya balad. Acaba Anthony'le Rosemary'nin... Sonra George, uysal, kimsenin iine karmayan George Enite Iris'le Anthony hakknda konutu. Bu da gen kz ok artt. O dolatn Anthony Browne kim? Onun hakknda ne biliyorsun? ris enitesine akn akn bakt. Onun hakknda ne mi biliyorum?.. Rosemary'nin arkada... George'un yznde bir kas seirdi. Gzlerini krptrarak, bouk, ifadesiz bir sesle, Evet, tabii, dedi. Gerekten yle. ris pimanlkla bard. Bala. Sana hatrlatmama-lydm! George Barton ban sallad. Yumuak bir sesle, Hayr. Rosemary'nin unutulmasn istemiyorum. Hibir zaman Ne de olsa... Baklarn Iris'den kararak beceriksizce ekledi. Ad bu anlama geliyor. Rosemary... Hatra demek. Iris'e dikkatle bakt. Ablan unutman istemiyorum. ris soluunu tuttu. Rosemary'i hibir zaman unutmayacam.. George szlerini srdrd. u gen adam... Anthony Browne. Rosemary ondan holanm olabilir. Ama karmn Anthony'i iyice tandn sanmyorum. Dikkatli davranman gerektiini biliyorsun, ris. ok zengin bir kzsn artk. ris birdenbire fkelendi. Tony... Anthony zengin sanrm. Londra'ya geldii zaman Claridge Otelinde kalyor. George Barton hafife glmsedi. Evet, hem sayg duyulan, hem de pahal bir oteldir oras. Ama, yavrum, kimse o gen adam hakknda fazla bir ey bilmiyor. O Amerikal. 21 Belki. Ama yleyse kendi eliliinin onunla fazla ilgilenmemesi de tuhaf. Buraya pek gelmiyor deil mi? Evet. Bunun nedenini de anlyorum. Onun. hakknda kt dncelerin var. George ban sallad. Pot krdm anlalyor. Neyse... Ben sana bir uyarda bulunaym dedim. Lucilla'yla da konuacam.

ris dudak bkt. Lucilla... George endieyle, Her ey yolunda m? diye sordu. Yani Lucilla gerektii gibi elenmeni salyor mu? Partilere filan gtryor mu seni? Evet. Lucilla hl durmadan urayor. Eer istediklerin olmuyorsa, bunu bana aklaman yeter, yavrum. Ben yle toplantlardan pek anlamam. Ama gereken her eyi sana salamalyz. Masraftan kanmak olmaz. George byle bir insand ite. Sevecen, beceriksiz, patavatsz. Gerekten de Bayan Lucilla Drake'le Anthony Browne meselesini konutu. Ama ne yazk ki, Lucilla btn dikkatini o srada ona veremedi. nk serseri olundan bir telgraf gelmiti. Bayan, Drake olu Victor'a ok dknd. Gen adam da ondan para koparmak iin anne sevgisini nasl smreceini biliyordu. Victor annesine yle bir telgraf ekmiti. Bana iki bin sterlin yollayabilir misin? Kt durumdaym. Bir lm ve kalm meselesi bu... Victor. Lucilla alyordu. Victor ok erefli bir gentir. Paraca ne kadar skk durumda olduumu biliyor. Bu yzden bana ancak hibir umut kalmad zaman bavuruyor. En son anda. Onun kendini vurmasndan korkuyorum. __22__ George,, duygusuzca, O mu vuracak? dedi. Yok canm. Onu tanmyorsunuz. Ben Victor'un annesiyim ve tabii olumun nasl bir insan olduunu biliyorum. stediini yapmazsam sonra kendimi hibir zaman affetmem. Belki o hisse senetlerini satabilirim. George iini ekti. Buraya bakn, Lucilla. Oradaki dostlarmdan birinden telgrafla tam bilgi alacam. Victor' un banda ne gibi bir dert olduunu kesinlikle reniriz bylece. Ama size ona yardm etmemenizi syleyeceim. Ancak byle akl bana gelir. Siz ok sertsiniz, George. Zavall yavrum ok anssz... George bu konudaki fikirlerini aklamad. Lucilla Drake'le tartmaya girimek istemiyordu. Sadece, Ruth'a syleyeyim, hemen bu konuyla ilgilensin, dedi. Yarn bir haber alrz. Lucilla biraz yatt. Sonunda iki bin sterlin be yze indi. Ama Lucilla bu paray gndermekte srar etti. ris, George'un bu paray cebinden verdiini biliyordu. Tabii Bayan Drake'e hisse senetlerini sattn sylemiti. ris enitesine cmertlii yznden hayranlk duyuyordu. Bunu da ak ak syledi. George, Ben bu konuya u gzle bakarm. diye cevap verdi. Her ailede bir hayta bulunur. Para verilmesi gereken biri. Victor da lnceye kadar biri ona sk sk para vermek zorunda kalacak. Ama sen buna zorunlu deilsin. Senin ailenden saylmaz ki. Rosemary'nin ailesi benim de aiem saylr. ok iyisin, George. Ama bu ii ben yapamaz mym? Bana hep ok zengin olduumu sylyorsun. George gld. Yirmi birine basncaya kadar byle bir ey yapamazsn, kzm. Ve eer akllysan o zaman da 23 yapmazsn. Ama sana bir sr syleyeyim! Biri telgraf ekerek bir iki bin sterlin gnderilmezse canna kyacan a-klarsa, ou zaman iki yz sterlin ona yeter de artar bile... Hatta yz sterlin! Bir annenin oluna para vermesini nleyemezsin. Ama miktar azaltabilirsin. Bunu unutma. Tabii Victor Drake hibir zaman canna kymaz. ntihar edeceklerini syleyen insanlar byle bir ey yapmazlar. Hibir zaman! Hibir zaman m? ris, Rosemary'i dnyordu. Sonra bu dnceyi kafasndan att. George, Rosemary'i deil, Rio de Janeiro'daki ahlaksz, tatl dilli serseri genci dnyordu. ris bu olaydan yine de krl kt. Yani olunun derdine dalan Lucilla Drake onun Anthony Browne'la olan dost-iuuyla fazla lgilenemedi. Ondan sonraki ey... George'daki deiiklikti. ris bunun ne zaman baladn kesinlikle hatrlamyordu. Rose-mary'nin lmnden sonra George dalgnlamaya

balamt. Sessizleiyor, derin derin dnyordu. Sanki yalanmt. Bir bakma normal bir eydi bu. Ama sonradan anormalleti. Ne zaman olmutu bu? ris imdi, Anthony Browne'la ilgili o atmamzdan sonra, diye dnyordu. Enitemin bana akn akn bakmaya baladn farkettim. Sonra iten erken dnmeye ve alma odasna kapanmaya balad. Orada bir ey yaptn da sanmyorum. Ka kere ieri girdim. Masasnn banda oturuyordu,' gzlerini ileride bir noktaya dikmiti. Bana da bulank gzlerle bakt. ok geirmi gibi bir hali vard. Btn sorularma da, Bir eyim yok, diye cevap verdi. Gnler getike bir derdr olduu daha belirgin bir hal ald. __24__ Ama kimse aldrmad. Ben de yle. Herkes gibi ben de enitemin bu haHnin iiyle ilgili olduunu sanyordum. Sonra George zaman zaman, ortada hibir neden yokken sorular sormaya balad. te o zaman enitemin davranlarnn garipletiini farkettim... Evet, George tuhaf sorular soruyordu Iris'e. Buraya bak, Iris. Rosemary seninle konuuyor muydu? ris enitesine hayretle bakt. Tabii, George. ey... yani... hangi konuda? Rosemary sana kendinden... arkadalarndan sz eder miydi? Mutlu muydu, deil miydi? Byle eyler ite. ris onun ne dndn anladn sand. Galiba George, Rosemary'nin mutsuz ak macerasn renmiti. Gen kz ar ar, Rosemary bana fazla bir ey sylemezdi, dedi. Yani... hep meguld. Ve tabii sen de henz ocuktun. Evet, biliyorum. Ama onun sana bir ey sylemi olabileceini dndm. George ona sadk ve merakl bir fino gibi bakyordu. ris, George'un krlmasn istemiyordu. Zaten Rosemary de ona hibir zaman alm deildi. Ban sallad. Hayr. George iini ekti. Neyse... nemli deil... Bir baka gn, Rosemary'nin en yakn arkadalar kimlerdi? diye sordu. Gloria King, Bayan Atwell... Maisie Atwell. Jean Raymond. Onlarla ok samimi miydi? Bilmiyorum. Yani... Rosemary onlara bir srrn am olabilir mi? Gerekten bilmiyorum... Pek sanmyorum... Nasl bir sr? ris bu soruyu sorar sormaz piman oldu. Ama George'un cevab onu artt. Rosemary hi sana birinden korktuunu aklad m? 25 iris hayretle enitesine bakt. Korktuunu mu? Ben unu sylemek istiyorum: Rosemary'nin bir dman var myd? Kadnlarn arasnda m? Hayr, hayr, yle bir ey deil. Gerek dmanlar Rosemary'e kin duyan biri olup olmadn biliyor musun? Iris'in merakl baklar George'u rahatsz etmi gibiydi. Kzararak mrldand. Biliyorum gln bu. Melodrama yakacak szler. Ama merak ettim. Bundan bir iki gn sonra George bu kez de Farraday' Jar hakknda sorular sormaya balad. Rosemary, Farra-day'lar sk sk gryor muydu? Pek bilmiyorum, George. Rosemary onlardan sz eder miydi? Hayr... Sanmyorum. Yakn dost muydu onlar? Politika Rosemary'i ok ilgilendirirdi. Evet. Rosemary, svire'de Farraday'larla tantktan sonra siyasetle ilgilenmeye balad. Ondan nce bu konudan hi holanmazd. yle. Herhalde Stephen Farraday onun bu konuyla ilgilenmesini salad. Rosemary'e brorler filan verirdi. George, Sandra Farraday bu konuda ne dnrd? dedi. Hangi konuda? Kocasnn Rosemary'e brorler vermesi konusunda? ris skld. Bilmem...

George, ine kapank bir kadn, dedi. Buz gibi bir hali var. Ama kocasna lgnca k olduunu sylyorlar. Kocasnn baka bir kadnla arkadalk etmesine kzabilir... Belki. Rosemary'le Farraday'in kars iyi geinirler miydi? ris ar ar, Pek geinemezlerdi sanrm, diye cevap verdi. Rosemary, Sandra'yla alay ederdi. Onun siya 26 set merakls, oyuncak ata benzeyen yaratklardan olduunu sylerdi... Bildiin gibi Sandra gerekten biraz ata benzer. Rosemary, 'zerini izersen, Sandra'nn iinden saman fkracak,' derdi. George, Hl Anthony Browne'u sk sk gryor musun? diye sordu. Eh, olduka. ris'in sesi souktu. Ama George eski uyarsn tekrarlamad. Bu konu onu ilgilendiriyormu gibi bir hali vard. Anthony dnyay ok dolam deil mi? lgin bir hayat srm olmal. Sana bundan sz ediyor mu? Pek deil. Ama eitli yerlere gitmi tabii. yznden sanrm. Evet. Ne i yapyor? Bilmiyorum. Silah fabrikalaryla ilgili bir ey deil mi? Bundan bana hi sz etmedi. Anthony'e bunu sorduumu sylemene gerek yok. Benimki sadece merak. Geen sonbaharda hep Dewsbury' le beraberdi. Dewsbury, United Silah Fabrikasnn ynetim kurulunun bakan... Rosemary, Anthony Browne'u sk sk gryordu deil mi? Evet... Evet, gryordu. Ama Rosemary, Anthony'i uzun bir sreden beri tanmyordu sanrm. Karm iin sadece bir arkadat. yle deil mi? Anthony onu zaman zaman dansa gtrrd... Evet. Rosemary, Anthony'i de doum gn partisine armak istedii zaman ok atm. Onunla o kadar dost olduunu bilmiyordum. ris usulca, Anthony gzel dans ediyor... dedi. Evet... evet, tabii. ris istememesine ramen o geceyi hatrlad. Lksemburg lokantasndaki o yuvarlak masa. Abajurlu lambalar, iekler, ritmik paralar alan dans orkestras. Ve yuvarlak masann etrafndaki yedi kii. Kendisi, Anthony Browne, Rosemary, Stephan Farra-day, Ruth Lessing, George... Onun sanda Stephan Far-raday'n kars Lady Alexandra Farraday. Sar dz salar, hafife kemerli burnu ve berrak, azametli sesiyle Sandra Farraday. Ve ortada Rosemary... ris, hayr, hayr, dedi kendi kendine. Onu dnmeyece im. Sadece o masada Tony'nin yannda oturduumu hatrlayacam... Zaten onunla ilk kez o gece doru" drst konutum. Anthony ondan nce benim iin sadece bir isim, holdeki bir glge, Rosemary'i darda bekleyen arabaya bindiren bir siluetti... Tony... rkilerek dald dncelerden uyand. Gerge bir sorusunu tekrarlyordu. Anthony'nin o olaydan hemen sonra ortadan kaybolmas ok garipti deil mi? Onun nereye gittiini biliyor musun? ris, Seylan'a sanrm, dedi. Ya da Hindistan'a. O gece bundan sz etmedi. ris sert sert, Neden sz edecekti? dedi. Sonra... o geceyi hatrlamamz gerekiyor mu? George kzard. Hayr, hayr, tabii gerekmiyor. Affedersin, yavrum. Ha, aklma gelmiken... Anthony'i bir gece yemee arsana. Onu tekrar grmek isterim. ris ok sevindi. George'un yumuamaya baladn dnyordu. Anthony'i ardlar. Ama gen adamn son anda kuzeye gitmesi gerekti, bu yzden konaa yemee gelemedi. Temmuzun sonunda bir gn George krlar arasnda bir ev satn aldn aklayarak hem Iris'i artfa, hem de Lucilla'y. Gen kz kulaklarna inanamad. Bir ev mi satn al-

28 din? Ama ben Goring'de iki ay iin bir yer tutacamz sanyordum. nsann kendi yeri olmas daha gzel deil mi? Artk btn yl boyunca hafta sonlarn da orada geirebiliriz. Nerede bu ev? Nehrin kysnda m? Pek deil. Daha dorusu nehirle hi ilgisi yok. Aldm ev Sussex'de, Marlingham'da. Ad Kk Manastr. Kral George tipi kk bir ev. Etrafnda on iki dnmlk topra var. Yani oray bize gstermeden mi aldn? Bu frsat karmak istemedim. Kk yeni satla karlmt. Bayan Drake, Herhalde kk tamir ettirmek gerekecek, dedi. ini de yeniden dekore ettireceiz. George kaytszca, O nemli deil, dye cevap verdi. Ruth her eyi halletti. George'un sekreteri Ruth Lessing gerekten becerikli bir kadnd. Aileden saylyordu artk. Ho ama son derecede ciddi, ince dnceli ve alkand. Rosemary saken sk sk, Brakalm da o ii Ruth zmlesin, derdi. Harika bir kadn o... Aman, o sorunu Ruth'a brakalm... Ruth Lessing becerikli elleriyle her gl yenerdi. Souk ama nazik bir tavrla glmser ve btn engelleri averirdi. George'un brosunu ynetiyordu. Onun <3eor-ge'u da ynettiinden kukulanyordu. George sekreterine ok balyd, ona ok gveniyordu. zellikle yarglarna. Ruth Lessing'in kiisel istekleri, arzular yokmu gibiydi. Ama t>u kez Lucilla Drake sinirlendi nedense. George, Ruth becerikli olabilir. Ama bir ailedeki kadnlar da salonlarn kendileri demek isterler. Dorusu Iris'in fikrini almalydnz. 8en kendimden sz etmiyorum. Ben 29 nemli deilim! Ama ris iin sinirlenecek bir durum bu. George zld. Srpriz yapmak istemitim. Lucilla dayanamayarak gld. ocuk gibisiniz, George. 1 ris, Ben dekora aldrmam, dedi. Ruth'un kk ok iyi dediinden eminim. ok beceriklidir. Orada ne yapacaz, George? Herhalde tenis kortu vardr. Evet. Dokuz kilometre tede golf alanl da var. Deniz ise sadece yirmi kilometre uzakta. Bundan baka komularmz da olacak. Bence insan tand kimselerin bulunduu yerleri tercih etmelidir. ris hemen, Hangi komular? diye sordu. George gzlerini ondan kard. Farraday'lar. Evleri bizim topraklarn tesinde, iki kilometre uzaklkta. ris hayretle enitesine bakakald. George srf Step-han ve Sandra Farraday'g yakn olmak iin o kk satn ald, dye dnd. Oray bu yzden dayatp detti. Ama neden? Niin Farraday'larla bu kadar ilgileniyor? Bilemediim amacna ulamak iin ne diye bu kadar para harcyor?.. Rosemary'le Stephan Farraday'n birbirlerine ok daha yakn olduklarindah ri' kukulanyor? Ablamn lmnden sonra garip bir kskanla m kapld? Ama pek sanmyorum... O halde, Farraday'lardan ne istiyor? Bana durmadan o garip sorularV sormasnn sebebi nedir? George'un tavrlar son zamanlarda ok tuhaf... Bazen ok heyecanl, bazen die uyuuk,.! Austosun ounu Kk Manastr adl kkte, krlarn arasnda geirdiler. ris kkten nefret ediyordu. Aslnda ev gzeldi, zevkli bir ekilde denmiti. Gnleri hep doluydu. Hafta sonunda gelen konuklar, tenis partileri. Farraday'larla yenilen yemekler. ' '.'..."."*. 30 Sandra Farraday onlara ok dosta davranyordu-Hepsini de yanndaki ailelerle tantrd. George'la Iris'e atlar konusunda fikir verdi. Lucilla'ya yal olduu iin saygyla davrand. Ama o uuk renkli, glmseyen yznden neler dndn ve hissettiini anlamak mmkn deildi. Sfenks'ten farkszd. Stephan Fdrraday' daha az gryorlard. Adam siyasetle meguld. Sk sk da kknden ayrlyordu bu yzden. IriS, Stephan'in oraya onlarla karlamamak iin mahsus fazla gelmediini dnyordu. Bylece austos ve eyll geti, ekimde Londra'ya dnmeye karar verdiler. Ve ris de rahat bir nefes ald. Belki Londra'ya gidince George da normalleecekti.

Sonra Elvaston Alanndaki kkte bir gece gen kzn kapsna usulca vuruldu. ris yakarak saate bakt Bire geliyordu. Saat on buukta yatmt. Bu yzden de ona ok ge olmu gibi geliyordu. Arkasna sabahln giyerek kapya gitti. George darda bekliyordu. Henz yatmam olduu arkasnda hl gece elbisesi olmasndan anlalyordu. George kesik kesik soluyordu. Yz morarm gibiydi. Ltfen aaya, alma odama gelir misin, ris? Seninle konumak istiyorum... Biriyle konumam gerekiyor... ris uyku sersemiydi hl. akn akn enitesinin peinden gitti. alma odasnda George kapy kapatarak, ona masann dier tarafndaki koltua oturmasn iaret etti. Iris'e doru Sigara kutusunu iterken, kendi de bir tane yakt. Ama ancak iyiee uratktan sonra. Elleri fena halde titriyordu. ris, Bir ey mi var, George? diye sordu. Olduka endielenmiti. Enitesi berbat haldeydi. George sanki uzun bir yolu koarak am gibi kesik 31 kesik soluk alarak, Tek bama devam edemeyeceim, dedi. Artk bunu gizleyemeyeceini. Bana ne dndn sylemelisin... Bunun doru olup olmadn, Neden sz ediyorsun, George? Bir eyi farketmi, bir ey grm olmalsn. Belki de Rosemary bir iki sz syledi. Bir neden olmal... ris, George'a hayretle bakt. Enitesi alnn ovuturdu. Neden sz ettiimi anlamyorsun. Bunu gryorum. O kadar korkma, km. Bana yardm etmelisin. Elinden geldii kadar her eyi hatrlamalsn. Biliyorum, szlerimden pek anlam kmyor. Ama sana mektuplardan birini gsterdiim zaman durumu anlayacaksn. ekmelerden birini aarak bir kt kard. Uuk maviydi bunlar. stlerine kk kitap harfleriyle birka cmle yazlmt. George, unu oku, dedi. ris kda bakt. Yazlanlarm anlam ok akt. Karnn intihar ettiini sanyorsun. Ama intihar etmedi onu ldrdler. kincisi ise yleydi: Kann Rosemary kendini ldrmedi. Cinayete Kurban oldu. ris gzleri bu cmlelere dikili yle otururken George, Bunlar ay kadar nce geldi, diye aklad. nce bir aka sandm. ren, hain bir aka. Sonra dnmeye baladm. Rosemary'nin kendini ldrmesi iin ne sebep vard? ris ezberlemi gibi, Gripten sinirleri bozulmutu, dedi. 32 Evet ama dndn zaman bu da hi gl bir neden deil. ok kii grip geirir, sonradan da sinirleri bozulur. ris kendini zorlad. Belki de mutsuzdu... Evet, olabilir. George sakin sakin bunu dnd. Ama Rosemary mutsuz olduu iin intihar edecek bir kadn deildi. Belki canna kyacan syleyerek tehditler savururdu. Ama sonunda vazgeerdi. Ama yle olmas gerekir, George. Bu olay baka nasl aklanabilir? Zaten antasnda da zehirden buldular. Biliyorum. Birbirlerine uygun noktalar bunlar. Ama bunlar geldiinden beri... George imzasz mektuplara trnayla vurdu. Olaylar dnmeye baladm. Ve dndke bana iin iinde bir i varm gibi geldi. Sana bu yzden btn o sorulan sordum. Rosemary'nin dmanlar olup olmad konusundaki o sorular. Birinden korkup korkmadn. Onu ldren kimsenin cinayeti bir nedenle ilemi olmas gerekir... George, sen ldrmsn... Bazen ben de ldrdm dnyorum. Bazen de doru iz zerinde olduuma inanyorum. Ama gerei bilmek istiyorum. Bunu renmeliyim. Bana yardm et, ris. Dnmeli, hatrlamalsn. Evet, tamam... hatrlamalsn. O geceyi tekrar tekrar dn. Durumu anlyorsun deil mi? Rosemary ldrldyse, o zaman katilin masadakiler-den biri olmas gerekiyor. Bunu anlyorsun deil mi? Evet, ris anlyordu. O geceyi kafasndan kovmas imknszd artk. Her eyi hatrlamas gerekiyordu. Mzik, davulun sesi, hafifletilen klar, srayla

kan sanatlar, klarn yeniden glenmesi. Yz morarm, hatlar arplm olan Rosemary'nin masaya ylp kalmas. ris rperdi. Artk korkuyordu. ok korkuyordu. 33 ampanyadaki Zehir F : 3 Dnmesi... geriye dnmesi gerekiyordu. Rosemary an anlamna geliyordu. Unutmak imknszd artk. Ruth Lessing Ruth Lessing ileri arasnda ksa bir sre patronunun kars Rosemary Barton'u. dnd. Ruth, Rosemary'den nefret ederdi. Ama bu nefretinin derecesini o kasm sabah Victor Drake'le konuun-caya kadar anlyamamt. Her ey Victor'la yapt o konumayla balamt. O zamana kadar Ruth'un dndkleri ve duyacaklar benliinin ok derinlerinde kalm ve bunlar pek farketmemi-ti. Ruth Lessing, George Barton'a ok balyd. Yirmi yandayken yannda almaya balam ye hemen George'un ynetilmesi gerektiini anlamt. Ve adam ynetimine almt becerikii ve sakin Ruth. George'un endielenmesine, zaman ve para harcamasna engel olmutu. Arkadalarn semi, ona uygun elenceler bulmutu. George'un zararl kaca ilere girmesini nlemi, zaman zaman da onu uygun bazs riskleri gze almaya zorlamt. Btn bu uzun yllar boyunca George her zaman Ruth'un emrinde olduunu sanmt. George, Ruth Lessing'in grnn, klk ve kyafetini takdir ediyordu. k tayyrler, tiril tiril bluzlar, biimli kulaklarna takt kk inci kpeler. Ksa kestirdii parlak siyah salar, hafife makyaj yapt yz, pembe bir ruj srd dudaklar. Ruth'un her eyinin uygun olduunu , dnyordu. Ayrca gen kadnn ciddiliini, senfibenli olmayn 34 ve romantik tavrlar taknmaym da takdir ediyordu. Bu yzden Ruth'Ia dosta konuuyor, ona zel ilerinden sz ediyordu. Ruth da onu dikkatle dinliyor ve yararl fikirler veriyordu. Ama George'un evlenmesiyle Ruth'un bir ilikisi yoktu. Gen kadn hi holanmamt bu evlilikten. Ama durumu kabul etmi ve dn hazrlklarn da zerine almt. George'un evlenmesinden sonra Ruth patronunun srdalndan bir sre iin vazgemiti. Ama ok gemeden Rosemary, George'un sekreteri Miss Lessing'in her bakmdan ok yararl biri olduunu anlamt. Miss Lessing nazik, gler yzl ve terbiyeliydi hep. George, Rosemary ve ris artk onu Ruth diye aryorlard. Gen kadn sk sk Elvaston Alanndaki konaa le yemeine geliyordu. Artk yirmi dokuz yandayd Ruth. Ama hali tavr yirmi yandakinden farkszd. Ruth, George'la samimi bir ekilde konumamasna ramen onun en ufak duygusal tepkisini seziyordu. George'un evlilik hayatnn balangta pek mutlu olduunu biliyordu. Ama sonra bu mutluluunun yerini tanmlanmas kolay olmayan bir ey ald. George bir kasm sabah Ruth'a, Victor Drake'den sz etti. Benim iin, pek de ho olmayan bir eyi yapmanz istiyorum, Ruth. Kadn merakla ona bakt. Yaparm, demesine gerek yoktu. George, Ruth'un istediini yapacan biliyordu. Her ailenin bir yzkaras vardr, diye ekledi. Ruth anlaysl bir tavrla ban sallad. Bu szn ettiim gen, karmn kuzeni. Korkarm pek ahlaksz biri. Annesini yar mahvetti. Bayan Drake aklsz, romantik bir kadn. Olu uruna elindeki birka hisse senedini de satt. Victor ie Oxford'dayken sahte ek srmekle balad. O rezaleti rtbas ettiler. O zaman 35 dan beri Victor'u dnyann drt bucana yolladlar ama bouna. Hibir yerde diki tutturamad. Ruth bu hikyeyi biraz ilgisizce dinledi. Bu tipleri bilirdi. Girdikleri ilerde baarl olamaz, hibir yerde fazla kalmazlard. Bu tr insanlar Ruth'u ilgilendirmezdi. Gen kadn baarya hayrand.

Victor imdi Londra'da. Onun karm rahatsz ettiini rendim. Rosemary okul gnlerinden sonra Victor'u bir daha grmemi. Ama gen adam iyi hikye uydurmasn bilen bir tip. Karma sk sk mektup yazp ondan para istiyormu. Byle eylere raz olacak deilim. Victor'a bugn saat on ikide oteline giderek kendisiyle konuacam bildirdim. Ama bu ii benim yerime sizin halletmenizi istiyorum. Anlyacanz, o gen adamla bir. iliki kurmay kesinlikle istemiyorum. Onunla hi tanmadm. Bundan sonra da tanmak niyetinde deilim. Rosemary'nin de onu grmesini arzu etmiyorum. Eer nc biri girerse, bu sorun ciddi bir ekilde zmlenmi olur. Evet, bylesi her zaman daha iyidir. Bu konuda ne yaplacak? Victor'a bin sterlin ve Buenos Aires'e de bir bilet verilecek. Zaten parann ona gemide teslim edilmesi daha doru olur. Ruth glmsedi. Anlyorum. Onun ngiltere'den ayrldndan kesinlikle emin olmak istiyorsunuz. Anladnz belli. Gen kadn kaytszca, Sk sk grlyor byle eyler, dedi. Doru. O tiplerden ok var. George bir an duraklad. 'Bu ii yapmanzn cannz skmayacandan emin misiniz? Tabii... Ruth hafife glmsedi. Ben byle bir sorunu kolaylkla hallederim. Siz her eyi kolaylkla halledebilirsiniz. 36 Gemide ona yer ayrtma ii ne olacak? Ad neydi demitiniz? Victor Drake. Bilet burada. Dn geminin acentasna telefon ettim. Teknenin ad San Cristobal. Yarn Tilbury' den kalkacak. Ruth bilete bakt. Tarihin yanl olmamas iin inceledikten sonra antasna koydu. Tamam. Ben bu ii hallederim. Adres neydi? Rupert Oteli. Russell Alannn yaknnda. Gen kadn not ald. Ruth, bilmiyorum siz olmasaydnz ne yapardm? George ellerini sevgiyle gen kadnn omuzlarna koydu. Birbirlerini tanyal beri ilk kez byle bir ey yapyordu. 'Siz benim sa kolumsunuz. Benim dier kiiliim. Ruth sevincinden kzard. Size fazla bir ey syieyemedim. Belki sizi takdir et-miyormuum gibi davrandm. Ama aslnda byle deildi. Her bakmdan size gveniyorum, Ruth. George bir an durdu, sonra tekrarlad. Her bakmdan. Siz dnyann en iyi, en deerli, en yararl insansnz. Ruth sevin ve utancn gizlemek iin glyordu. Byle gzel szler sylerseniz marrm. Ama ben bunlar itenlikle sylyorum. Siz bu irketin bir parassnz, Ruth. Sizsiz bir hayat dnemem. Ruth'un kalbini stt bu szler. Rupert Oteline vard srada George'un szlerinin etkisindeydi hl. Yapaca i yznden hibir sknt duymuyordu. Kendine gvenir, her iin stesinden gelecek gc olduuna inanrd. yle ansszlk hikyelerine de aldrmazd. Victor Drake olay da onun iin o gn yerine getirmesi gereken grevlerinden biriydi. Gen adam tpk Ruth'un tahmin ettii gibiydi. Ama belki biraz daha ekiciydi. Ruth onun karakterini hemen anlad. Victor Drake'in iyi bir yan yoktu. Kalpsiz, hain ve 37 karcyd. Ama btn bunlar irin ve neeli tavrlarla gizlemesini biliyordu. Yalnz Ruth, Victor Drake'in insanlarn ruhunu okuma gc olduunu ve karsndakinin duygularyla ustalkla oynayabildiini tahmin edememiti. Hatta belki kendinin Victor Drake'in ekiciliine kar koyma gcn de fazla nemsemiti. Gen adam gerekten ekiciydi. Victor, Ruth'u memnunlukla kark bir hayretle karlad. Siz George'un elisisiniz demek? Ah, ne ho. Ne gzel bir srpriz bu. Ruth, ifadesiz bir sesle George'un artlarn aklad. Victor gayet uysalca bir tavrla bunlarn hepsine raz oldu. Bin sterlin? Hi de fena saylmaz. Zavall George. Aslnda alt yz sterline razydm. Ama sakn bunu ona sylemeyin. artlar: Kuzinim gzel Rosemary'i rahatsz etmeyeceim, saf kuzinim Iris'e ahlakszlm bulatrmayacam, deerli kuzenim George'u

utandrmayacam. Bunlarn hepsini de kabul ediyorum. Sn Cristobal gemisine bindiim zaman beni geirmeye kim gelecek? Siz mi, sevgili Miss Lessing? ok ho. Siyah gzlerinde anlayl bir prlt belirdi. Burnunu krtrarak gld. nce, esmer bir yz vard. Boa greisine benziyordu. Kadnlarn kendisini ok beendiklerinin farkndayd. Uzun bir sreden beri George'un yannda alyorsunuz, deil mi. Miss Lessing? Alt yldan beri. Ve sizsiz hibir ey yapamaz sanrm. Ah, evet, ben her eyi biliyorum. Sizin hakknzda da bilgim var, Miss Lessing. Ruth sert sert, Btn bunlar nereden rendiniz? diye sordu. Victor gld. Rosemary'den. Rosemary'den mi? Ama o... Merak etmeyin. Rosemary'i bir daha rahatsz etmek 38 niyetinde deilim. Bana ok iyi davrand zaten. Anlay gsterdi. Anlayacanz ondan da bir bin sterlin kopardm. Siz... Ruth duraklad. Victor kahkahayla glmeye balad. Gen kadn da dayanamad. O da glyordu imdi. ok ktsnz, Bay Drake. Ben usta bir slmdr. Tekniim ok gelimitir. rnein, intihar edeceim imasyla dolu bir telgraf ektim mi, annem bana hemen para yollar. Utann. Kendimi ok aa gryorum. Miss Lessing. Ben kt bir insanm. ok kt olduumu bilmenizi isterim. Neden? Ruth meraklanmt. Bilmem. Siz farkl bir insansnz. Sizi her zamanki tekniimle etkileyemem. Baklarnz ok zeki. Hikyelerime kanmazsnz. Hayr. Ayrca acmaszsnz da. Gen kadnn yz ifadesi sertleti. Acma duygusunu aa grrm. Adnrza ramen mi? sminiz Ruth deil mi? Ne garip, Ruth aslnda 'merhamet' anlamna gelir. Ve siz merhametsiz bir Ruth'sunuz. Gen kadn, Zayfl ho grmem, dedi. Zayf olduumu da kim syledi? Hayr, bu bakmdan yanlyorsunuz. Belki hain ve ktym. Ama benim iin bir ey sylenebilinir. Ruth'un dudaklar bkld. Her zamanki mazeret, diye dnyordu. Evet? ok eleniyorum. Victor ban sallad. Evet. ok eleniyorum. Ben hayatta ok ey grdm, Ruth. Hemen her eyi yaptm. Aktri tezghtar, garson, tamirci, gemici, hamal ve bir sirkte gardrop memuru. Gney Amerika'da bir lkede seimlere girdim. Hapse atldm. Hibir zaman yapmadm iki ey var. Uzun sre doru d 39 rt almak ve cebimden para vermek. Glerek gen kadna bakt. Ruth, ondan tiksinmem gerekir, diye dnd. Ama Vietor Drake'de iblisoe bir g vard. Ktle sanki pek elenceli bir eymi gibi bir hava vermesini biliyordu. imdi de Ruth'a aklndan geenleri okuyormu gibi bakyordu. Kendinizi beeniyormu gibi tavrlar taknmayn, Ruth. Siz de aslnda kurallara pek aldran bir insan deilsiniz. Taptnz tek ey baar. Siz sonunda patronuyla evlenen kzlardansnz. George konusunda siz de yle yapmalydnz. George, Rosemary denilen o kk budalayla evlenmemeliydi. E olarak sizi semeliydi. Kendisi iin ok daha iyi olurdu. Hakaret ediyorsunuz,.. Rosemary aptaln biri. Hep yleydi zaten. Cennet kadar gzel ve tavan kadar da ahmak. Erkeklerin hemen k olduu ama sonunda terketti kadnlardan. Ama siz... bakasnz. Tanrm... Bir insan size k olursa, sizden hibir zaman bkmaz. Ruth'un canalc noktasn bulmutu. Gen kadn byk bir itenlikle, Olursa... dedi. Ama bana k olmad! George'u kastediyorsunuz deil mi? Kendinizi kandrmayn, Ruth. Rosemary'e bir ey olursa, George sizinle hemen evlenir.

(Evet... Tamam... Her ey byle balamt...) Vietor. dikkatle Ruth'u szyordu. Ama bunu siz de biliyorsunuz zaten. Ruth, George'un ellerini omzuna nasl koyduunu hatrlad. Sesi sevgi doluydu. Evet, bu doru, diye dnd. O bana gveniyor... Her derdini bana ayor. Vietor usulca, Kendinize daha fazla gvenmelisiniz, kzm, dedi. Siz George'u parmanzn ucunda oyna 40 tabilirsiniz. Rosemary sadece gln bir budala. Ruth kendi kendine, bu da doru, dedi. Rosemary olmasayd, George'u elde ederdim. Ona iyi bakardm. George'u mutlu ederdim. Birden mthi, yakc bir fke duydu. Vietor Drake alayc bir tavrla onu szyordu. Bakalarnn kafasna baz fikirleri sokmaktan holanrd. Ya da imdi olduu gibi karsndakine zaten kafasnda olan fikri iyice gstermekten... Evet, her ey byle balad. Ertesi gn dnyann br ucuna gidecek olan bir adamla bir rastlant sonucu karlamalar yznden... Broya dnen Ruth, daha nce oradan ayrlan Ruth deildi artk. Ama halinde, tavrnda bir deiiklik yoktu. Ruth broya dndkten ksa bir sre sonra Rosemary Barton telefon etti. Bay Barton yemee kt. Size yardm edebilir miyim? Ah, Ruth, bunu yapar msnz? O iskc Albay Race telgraf ekmi. Partime yetiemeyecekmi. George'a sorun. Onun yerine kimi armak ister? Bir erkek olmas gerekiyor. Grupta drt kadn var. ris... Bu onun iin yepyeni bir ey olacak... Ben... Sandra Farraday... Ah, drdnc kadn unuttum! Acaba kimdi? Drdnc kadn benim sanrm. Beni de armak nezaketini gstermitiniz. Ah, tabii. Sizi unutmutum! Rosemary billur gibi bir kahkaha att. Tabii Ruth Lessing'in birdenbire kzardn ve ene kaslarnn itiini gremezdi. Ah, evet, diye dnd gen kadn. Beni doum gn partisine George'a bir ltuf olarak arm. Evet, George, senin Ruth'u da davet ederiz. Houna gider. Ne de olsa ok iimize yaryor. Ayrca klk kyafeti de insan ulandracak gibi deil. 41 _ Ruth o anda Rosemary'den mthi nefret ettiini an-lad. Ondan zengin, gzel, umursamaz ve aklsz olduu iin nefret ediyordu. Rosemary bir broda durmadan almak zorunda kalmamt. Her ey ona bir altn tepsi iinde sunulmutu. Ak maceralar... Kendisine tapan bir koca... alma zorunluu olmamas... Planlar yapmasna gerek kalmamas... Bakalarn aa gren, nefret edilecek, kibirli, kafasz bir gzeldi Rosemary... Ruth kapatt telefona alak sesle, lsen de kur-tulsam, dedi. Bu szleri kendini de artt. Ondan beklenmeyecek eylerdi buniar. Ruth heyecanl, ateli bir tip deildi. Her zaman sakin, becerikli ve kendine hakim olan bir kadnd. Kendi kendine, bana ne oluyor, diye sordu. O akam zeri Ruth Lessing, Rosemary Barton'dan nefret etmeye balad. Bugn, bir yl sonra hi Rosemary'den nefret ediyordu... Ruth Lessing gemii, kasm aynn o gnlerini dnd. Oturmu telefona bakyordu... Kalbi kara bir kinle dolup tamaktayd... Daha sonra George'a, Rosemary'nin szlerini tatl ve sakin sesiyle tekrarlad. Davetli saysnn ift olmas iin partiye gelmemesinin daha doru olacan syledi. Ama George buna raz olmad." Ruth ertesi sabah George'a, Victor Drake'in Som Cristobal gemisiyle hareket ettiini haber verdi. Adam minnetle rahat bir nefes ald. Demek Victor gitti? Evet. Paray ona tam iskele alnaca srada verdim. Ruth bir <in duraklad, sonra da ekledi. Gemi rhtmdan uzaklarken Bay Drake elini sallayarak, 'George'a sevgi 42 Jerimi syleyin,' diye seslendi. 'Bu gece onun salna ieceim!' Kstah! George merakla ekledi. Nasl bir insan, Ruth? Gen kadn ifadesiz bir sesle, Tahmin ettiim gibi, dedi. Zayf bir insan. Ve George hibir eyi grmedi, hibir eyi farketmedi. Ruth, neden beni onu grmeye yolladn, diye barmak istedi. Onun bana neler yapacan bilmiyor

muydun? Dnden beri ok deitiimin farknda deil misin? Artk tehlikeli bir insan olduumu grmyor musun? Neler yapabileceimi sezmiyor musun? Onun yerine ciddi bif tavrla, San Paula'dan gelen mektup... dedi. Yine becerikli ve alkan sekreterdi. Sonra be gn geti... Ve Rosemary'nin doum gn geldi. Broda fazla i yoktu o gn. Ruth berbere gitti. Yeni ald siyah tuvaleti giydi. Ustalkla makyaj yapt. Aynadan bakan yz kendisininki deildi sanki. Kararl, ac ifadeli, uuk renkli bir suratt bu. Victor Drake'in dedii doruydu. Acmasz bir kadnd Ruth. Ruth, daha sonra masada Rosemary'nin arplm, morarm yzne bakarken de yine bir acma duymad. imdi, on bir ay s.onra Rosemary Barton'u dnrken Ruth birdenbire korktu... Anthony Browne Anthony Browne kalarn atm, ileride bir noktaya bakyordu. Rosemary'i dnmekteydi. ___AO___ ~ *tO ^^ Onunla ilgilenmekle byk aptallk ettim. Ama tabii her erksk bu bakmdan ho grlebilir. ok gzeldi. O akam Dorchester Otelinde gzlerimi ondan alamadm. Bir peri kadar gzeldi. Periler de onun kadar budala olmallar! Evet... Rosemary'e fena tutuldum. Bizi tantracak birini bulmak iin rpndm durdum. Aslnda affedilmeyecek bir eydi bu. nk o ara byle eylerle deil, ile ilgilenmem gerekiyordu. Ne de olsa laridge'de gnlerimi srf zevk iinde geirmek iin kalmyordum. Ama Rosemary insann iini unutmasn ho grdrecek kadar gzeldi. imdi kendi kendime kzmak, nasl da bu kadar aptallatm, demek kolay. Ama neyseki gerekten piman olacam hibir ey yok. Rosemary'le konuur konumaz o ekicilii biraz kayboldu. Her ey normal halini ald. Aslnda ak deildi bu. kimiz de bir sre elendik, o kadar. Evet, zevkli gnlerdi. Rosemary'nin de elendiini biliyorum. ok gzel dans ediyordu. Rosemary'i bir yere gtrdm zaman erkekler dnp dnp ona bakyorlard. Bu da gururumu okuyordu. Tabii Rosemary'nin konumamas artyla. Ka defa iin iin Rosemary'le evli olmadma krettim. nsan zamanla o kusursuz yze ve vcuda alyordu. Sonra? Rosemary insan doru drst dinlemesini bile bilmiyordu. Her sabah kahvalt sofrasnda onu lgnca sevdiini sylemeni bekleyecek kadnlardand. Ah... imdi byle dnmek ne iyi... Ama ona bir ara tutulmutum. yle deil mi? Rosemary'nin etrafnda dnenip duruyordum. Ona telefon ediyor, dansa gtryor, takside pyordum. O garip, beklenmedik gne kadar byle gitti... Yani ahmaka davranmaya balamtm... Anthony, Rosemary'nin o gnk halini hl hatrlyordu. Gen kadnn altn sandan bir tutam kulann stne 44 dmt. Uzun kirpiklerinin altndan mavi gzleri parlyordu. Yumuak krmz dudaklarn bzmt. Anthony Browne... Gzel bir ad... Gen adam neeyle, ok saygdeer ve eski bir ad, dedi. Sekizinci Henry'nin mabeyincisinin ad Anthony Browne'du. Atalarndan biri sanrm. Buna yemin edemem. Etmemen de iyi olur. Anthony kalarn kaldrd. Ben ailenin Amerika'daki koluyum. talya'daki kolu deil misin? Gen adam gld. Esmer olduum iin mi byle sylyorsun? Annem spanyoldu. imdi anlald. Anlalan nedir? * ok ey, Bay Anthony Browne. Adm ok sevdiin anlalyor.

Demin de syledim ya. Ho bir ad... Rosemary bir an durdu ve gen adamn hi beklemedii bir ey syledi. Tony Morelli'den ok daha ho. Anthony bir an kulaklarna inanamad. nanlamaya-cak, olamayacak bir eydi bu. Sonra Rosemary'i kolundan yakalad. an acyan kadn yzn buruturdu. Oanm yakyorsun! O ad nereden duydun? Anthony'nin sert sesi tehdit doluydu. Yaratt bu etkiden pek holanan Rosemary gld. Gen kadn gerekten inanlmayacak kadar aptald. Kim syledi bunu sana? Seni tanyan biri. Kim o? Bu ciddi bir durum, Rosemary. in iyzn renmeliyim. Rosemary, Anthony'e yan yan bakt. Ahlaksz bir ku 45 zenim var. Ad Victor Drake. O syledi. Ben o adda birini tanmyorum. Onunla karlatn srada herhalde asl adn kullanmyordu. Aileye daha fazla leke srmemek iin olacak. Anthony ar ar, Anlyorum... diye mrldand. O-nunla... hapishanede karlamz deil mi? Evet. Ben Victor'u azarlyor, hepimizi rezil ettiinden sz ediyordum. Tabii bu szlerim houna gitmedi. Glerek, 'Sen de her zaman o kadar dikkatli deilsin, hayatm,' dedi. 'Geen gece seni eski bir hapishane kuuyla dans e-derken grdm. Hatta en yakn dostlarndan biriymi. im-. di Anthony Browne adn kulamycrmu, Ama hapishanedeyken ad Tony Morelli'ydi.' Anthony kaytszca, Genlik gnlerimden bir ahbap... dedi. Onunla dostluumu yenilemeliyim. Ayn hapishane mezunlar birbirlerini tutmaldr. Rosemary ban sallad. Ge kaldn. Victor'u Gney Amerika'ya yolladk. Dn gitti o. Anlyorum... Anthony derin bir soluk ald. Demek o korkun srrm imdi bilen yalnz sen varsn? Rosemary ban sallad. Srrn kimseye aklamayacam. Aklamaman iyi olur. Gen adamn sesi sertti. Buraya bak, Rosemary. Tehlikeli bir ey bu. Bu gzel yzn paralamalarn istemezsin deil mi? Baz kimseler bir kadnn gzelliini mahvetmekten kanmazlar. Ayrca 'temizlenmek' denilen bir ey de var. Bu sadece kitaplar ve filmlerde grlen bir ey deildir. Gerek hayatta da olur. .Beni tehdit mi ediyorsun, Tony? Seni uyaryorum. Bu uyarm dinleyecek mi, diye dnd. Ne kadar ciddi olduumun farknda m? Kk, gln budala. O gzel kafas bombo. Dilini tutacandan emin olamam. Ama her eye ramen ona ne kadar ciddi olduumu anlatmaya alacam. Rosemary, Tony MoI relli adn duyduunu unut. Anlyor musun? Ama ben buna aldrmyorum ki, Tony. Bu konuda geni fikirliyim. Hapishpnede yatm biriyle arkadalk etmek beni heyecanlandryor. Utanlacak bir ey yok ki. Anthony kendi kendine, gln ahmak, dedi. Souk baklarla gen kadn szyordu. Bir ara ona k olduumu bile sandm. Oysa eblehlere hi katlanamam. Gzel yzl olanlarna bile. Sert bir sesle, Tony Morelli'yi unut, diye homurdand. ok ciddiyim. Bir daha o ad syleme. Sonra, buradan gitmem gerekiyor, diye dnd. Baka are yok. Bu kadnn dilini tutacan sanmyorum. Aklna esince konuacaktr. Rosemary, Anthony'e glmsyordu. Sihirli bir glmsemeydi bu. Ama gen adam hi etkilemedi. Rosemary, yle kalarn atma, dedi. Beni gelecek hafta Jarrow' larn balosuna gtr. Burada olmayacam. Londra'dan ayrlyorum. Doum gn partimden nce bir yere gidemezsin. Beni hayal krklna uratamazsn. Ben sana gveniyorum. imdi, 'Hayr,' deme. O pis grip yznden ok skldm. Hl da bitkin haldeyim. Beni krma. Partime mutlaka gel. Anthony kesinlikle, Hayr, diyecek, hemen gidecekti oradan.

Ama... ak kapdan Iris'in merdivenden indiini grd. Dimdik, ince bir gen kzd. Siyah salar, gri gzleri, beyaz bir teni vard. Rosemary kadar ahane deildi ama yine de gzeldi. Ve ablasnn tersine karakter sahibi ve zekiydi. Anthony o an, ksa bir sre iin bile olsa Rosemary'nin gzelliinin etkisinde kald iin kendinden nefret etti. Ve birdenbire fikrini deitirdi. Hemen baka bir yol semeye karar verdi. 47 Stephen Farraday Stephen Farraday, Rosemary'i dnyordu. Gen kadnn hayalinin onda uyandrd o inanmaz duygu kendisini artyordu hep. ou zaman Rosemary'nin hayalini kafasndan abucak kovuyordu. Ama Rosemary bazen lmnden sonra da hayattayken olduu gibi srar etmeye balyor ve hayali Stephen'in yakasn brakmyordu. Stephen'in ilk tepkisi hep ayn oluyor, lokantadaki o sahneyi hatrlad zaman rperiyordu. Zaten o olay hatrlamasna da gerek yoktu... Stephen daha geriye gitti, Rosemary'nin sa olduu gnlere. Rosemary imdi, nefes alyor ve onun gzlerinin iine bakyordu. Stephen, ne byk budalalk ettim, diye dnd inanlmayacak kadar aptalca davrandm. Her eyin nasl olduunu anlayamyordu bir trl. Sanki hayat ikiye ayrmt. Daha geni olan blm dengeli ve dzenliydi. br yanysa Stephen'den beklenmeyecek kadar lgnca. Bu iki blm birbirine hi uymuyordu. Stephen daha ok gen yata hayatta baarl olmaya karar vermi, bu uurda durmadan alp didinmiti. Bir insann istedii takdirde her eyi yapabileceine inanyordu. Lady Alexandra'yla da gl Kidderminster ailesinden olduu ve ykselmesine yardm edeceini dnd iin evlenmiti. Tabii Sandra'ya k gibi rol yapmt o da baka. Stephen Farraday artk sofrada zaman zaman karsna bakyor ve, Sandra ne harika bir yardmc, diye dnyordu. Ben de hep byle bir e istedim. Sandra'nn biimli ba ve boynu, dzgn kalar, berrak ela gzleri, geni beyaz aln ve azametli ifadeli, hafif 48 ce gagams burnu houna gidiyordu. Kendi kendine, evet, diyordu. Bizim kk, hayatndan memnun olmayan Stephen Farraday kendine uygun bir e seti. Ve byle memnunluk ve zafer duygular arasnda karsyla on be gnlk tatil yapmak iin St. Moritz'e gitti. Ve otelin holnde etrafna baknrken Rosemary'i grd. Stephen o anda kendisine olanlar kesinlikle anlayamad. Otuz iki yandayd. En gen milletvekillerinden biri saylyordu. O gne kadar hi k olmamt. Ve imdi Sandra'ya uydurduu o yalanlar birer gerek halini almaya balyordu. Stephen, Rosemary'e uzaktan bakar bakmaz delicesine, lgncasna k olmutu. Bu gen adamn yllar nce tatm olmas gereken o umutsuzca, delice bir delikanllk kyd. Stephen toy bir ocuk gibi gz baka bir ey grmeyecek kadar tutulunca baya ard. Artk Rosemary'den baka hibir eyi dnemiyordu. Gen kadnn o ahane yz, glmseyii, gr altn salar, yrrken dalgalanan biimli vcudu. Stephen yemek yiyemiyor, uyuyamyordu. Rosemary'le birlikte kayak yapyor, dans ediyorlard. Stephen gen kadn kollarnda tutarken dnyada her eyden ok onu istediini anlyordu. Demek bu strap, bu zlem ak denilen eydi! Stephen o arada,, neyseki duygularm hibir zaman yzmden anlalmazd, diyordu. Kimse hislerimi bilmemeli, bundan phelenmemen... Rosemary dnda tabii. Barton'la r svire'den Farraday'lardan bir hafta nce ayrldlar. Stephen, Sandra'ya, St. Moritz bana hi de elenceli gelmedi, dedi. Biz de tatilimizi ksa kesip Londra' ya dnelim mi? Kars uysalca buna raz oldu. Stephen, Londra'ya dndkten iki hafta sonra Rosemary onun metresi oldu. 49ampanyadaki Zehir F : 4

Acayip, ateli, heyecanl gnlerdi bunlar. Ve bu sre ne kadar srd?.. En,fazla alt ay. Bu alt ay sresinde Stephen her zamanki gibi iiyle urat, semenleriyle konutu. Avam Kamarasnda sorular sordu. Sandra'yla dert-ieti. Ve o srada hep bir tek eyi dnd. Rosemary'i. Kk apartman dairesinde gizli gizli bulumalar. Ro-semary'nin gzellii... Stephen'in ak ve ihtiras dolu szleri... Rosemary'nin ona atele sarlmas... Bir ryayd bu. ehvetli, ateli bir rya. Ve tabii ryay uyan izledi. Sanki birdenbire oldu bu. Tnelden aydnla kmaya benziyordu. Stephen bir gn akn, bir gn ateli kt. Ertesi gnse Rosemary'i artk sk sk grmemesinin doru olacan dnen sakin Stephen Farraday. Tanrm, diyordu. ok tehlikeli bir ekiide davrandk. Eer Sandra bu durumdan phelenirse... Stephen, kahvalt sofrasnda usulca karsna bakt. Neyse... Hibir eyden kukulanmyor. Aklna bir ey gelmiyor. Oysa son zamanlarda uydurduum baz bahaneler pek sudand. Baka bir kadn hemen phelenirdi. Neyseki Sandra yle bir insan deii. Derin bir nefes ald. Dorusu Rcsemary'le ok ihtiyatsz davrandk. Kocasnn durumu farketmemi olmas alacak ey. Hibir eyden phelenmeyen, aptal adamlardan. Rosemary'den de ok byk... Rosemary ne kadar gzel... Stephen'in aklna birdenbire golf alan geldi. Taze bir rzgr eserdi orada. Erkekler pipolarn tttrerek golf oynarlard. Ve kulpte alana kadnlarn kmasna izin verilmezdi. Birdenbire Sandra'ya, Kke gidemez miyiz? dedi. Sandra hayretle ban kaldrd. Gitmek istiyor musun? lerinden kurtulabilecek misin? Bir hafta kadar kaabilirim sanyorum. Biraz golf oy 50 namak istiyorum. Bana hamlamm gibi geliyor. stersen yarn gidebiliriz... Kk o kadar sakindi ki... Stephen'le Sandra orada gzel gnler geirdiler. Gen adam golf oynuyor, akamlan iftlie kadar gidiyordu. Stephen'de hastalktan yeni kalkm bir insan hali vard. Bir sabah kahvaltda zerinde Rosemary'nin yazs o-an zarf grnce kalar atlverdi. Ona yazmamasn sylemitim; diye dnd. Tehlikeli bir ey bu. Tabii Sandra bana hibir zaman mektuplarn kimlerden geldiini sormaz ama... Yine de ihtiyatsz bir davran. Sonra hizmetilere de gvenilemez. Stephen mektupla alma odasna giderek zarf orada at. Mektubu okurken o eski sihre kapld. Rosemary ona tapyordu. Onu her zamankinden daha ok seviyordu. Step-hen'i be gn grmemeye dayanamayacakt. O da ayn eyleri duyuyor muydu? Pars, Esiresbni aryor muydu? Stephen yar gld, yar iini ekti. O gln aka..-. Bu aka Stephen, Rosemary'e onun beendii benekli erkek robdambrn ald zaman domutu. Bir parsn beneklerini deitiremeyeceine dair olan o eski sz tekrarlamlard. Sonra Stephen, Ama sen tenini deitirmemelisin, sevgilim, demiti. Ondan sonra Rosemary Onu Pars diye armaya balamt. Stephen de gen kadn Esirem diye. Aslnda pek gln bir eydi bu. ok gln. Evet, Rosemary ok tatl davranm ve ona sayfalar dolusu mektup yazmt. Ama bunu yapmamas yine de daha doru olurdu. Hay Allah! Dikkatli davranmamz gerekiyor. Sandra byle eylere gelecek bir kadn deil. Durumu bir sezdi mi... Mektup yazmak her zaman tehlikelidir zaten. Bunu __c- __ Rosemary'e de syledim. Neden o ben Londra'ya dnnce-ye kadar beklemedi? Nasl olsa iki gn sonra onu tekrar greceim. Stephen arabaya binerek yakndaki kasabaya gitti. Kyden telefon etmesinin tehlikeli olacana karar vermiti. Kasabadan Rosemary'i telefonla arad. Alo? Rosemary sen misin? Artk bana mektup yazma. Stephen, hayatm! Sesini duymak ne ho! Dikkatli ol. Seni duymasnlar! Ne mnasebet! Ah, sevgilim, seni yle zledim ki. Sen de beni zledin mi?

Tabii, tabii. Ama mektup yazma. ok tehlikeli bu. Mektubum houna gitti mi? Beni sanki yanndaymm gibi hissettin mi? Hayatm, her anm seninle geirmek istiyorum. Sen de yle deil mi? Evet ama telefonda konuulacak eyler deiller bunlar. Sen de gln denecek kadar ihtiyatlsn. Ne nemi var? Ben seni de dnyorum, Rosemary. Bana benim yzmden bir dert gelmesini istemem. Her ey bana vz geliyor. Bunu biliyorsun. Ama bana vz gelmiyor, sevgilim. Londra'ya ne zaman dneceksin? Sal gn. Ve aramba gn apartmandan buluacaz. Evet... ey, evet. Hayatm, beklemeye dayanamayacam. Bir bahane uydurup bugn gelemez misin? Ah, Stephen, istersen bunu yapabilirsin! Siyaseti ya da ona benzer budalaca bir neden ileri sr. Korkarm bu imknsz. 52 Beni fazla zletmediin anlalyor. Oysa ben seni ok. zledim. Samalama. Ben de seni zledim. Stephen telefonu kaparken kendini yorgun hissetti. Neden kadnlar bu kadar pervasz oluyorlar? Allah kahretsin! Bundan sonra Rosemary'le daha dikkatli olmalyz. Eskisinden daha seyrek bulumamz daha doru olur. Ondan sonra durum iyice zorlat. Stephen'in ii vard. ok ii vard. Rosemary'e eskisi kadar zaman ayrmas imknszd. in en canskc taraf da Rosemary'e bunu an-latamamasyd. Stephen anlatyordu ama gen kadn onu dinlemiyordu bile... Ah, o senin aptalca politika hayatn. Sanki nemliymi gibi. Ama gerekten nemli... Rosemary bunu anlamyor ve aldrmyordu. Stephen'in ii, politika hayat ve istekleri onu ilgilendirmiyordu. Gen kadnn btn istedii Stephen'in tekrar tekrar onu sevdiini sylemesiydi. Sahi, her zamanki kadar seviyor musun beni? Bana beni gerekten sevdiini bir daha syle. Stephen, imdiye kadar onu sevdiimi renmi olmas gerekirdi, diye dnyordu. ok gzel bir kadn. Gzel... ama insan onunla konuamyor ki. Sonra, Ben sorunun ne olduunu biliyorum, dedi. Birbirimizi ok sk sk grdk. Bir macera hep ayn atele devam edemez. Artk daha ender bulumalyz. Ama Stephen'in bu teklifi Rosemary'i kzdrd. ok kzdrd hem de. Artk durmadan Stephen'e sitem ediyordu. Beni eskisi kadar sevmiyorsun. Tabii o zaman Stephen yemin etmek, Emin ol seviyorum, demek zorunda kalyordu. Rosemary, Stephen'in eskiden ona syledii szleri de hatrlyordu. Hatrlyor musun? 'Birlikte lseydik, ne 53 ho olurdu,' demitin... 'Birbirimizin kollarnda uykuya dal-saydk...' Hatrlyor musun, bir kervana binerek le git memizi istediinden sz etmitin? Yldzlar ve develer... O zaman her eyi unutacaktk. Stephen ise, insan kken ne gln szler sylyor, diye dnyordu. O srada sama gelmiyordu bunlar. A-ma o szlerin byle tekrarlanmas! Neden kadnlar eskiye ballar? Bir erkek eskiden ne kadar ahmaklk etmi olduunun durmadan hairlatlmasn istemez, Rosemary birdenbire olmayacak isteklerde de bulunmaya balad. Sen Fransa'nn gneyine git. Seninle orada bulualm. Veya Sicilya'da, Ya da Korsika'da. nsann ta-ndklaryla hi karlamad o yerlerden birinde. Stephen fkeyle, Dnyada yle bir yer yoktur, diyordu. nsan en olmayacak yerde yllardr grmedii sevgili bir okul arkadayla karlar. Sonra bir gn Rosemary, Stephen'e gen adam gerekten korkutan bir ey syledi. yle bir yerde bir tandkla karlarsak ne olur? Bu nemli deil ki? Stephen'in kalbi birdenbire buz kesildi sanki. htiyat-ia, Ne demek istiyorsun? diye sordu.

Rosemary ona glmsyordu. Yznde Stephen'in kalbinin deta durmasna, kemiklerinin sevgiyle erimesine neden olan o glmseme vard yine. Ama bu kez Stephen sadece sabrszlk duydu. Fars'm, hayatm, bazen byle gizli gizli bulumakla aptallk ettiimizi dnyorum. Bu bize yakacak bir ey deil. Seninle kaalm artk. Herkesin iinde rol yapmaya bir son verelim. George beni boar. Karn da seni. Ondan sonra da evleniriz. Rosemary bunun felaket demek olacann farknda dile deildi. Stephen, Byle bir ey yapmana izin veremem, dedi. vJ"T "' Ama sevgilim, ben .buna aldrmam ki. Ben yle eskf kafal bir insan deilim. Stephen, ama ben eski kafalym, diye dnd. Bence dnyada en nemli ey aktr. Bakalar hakkmzda istediklerini dnsnler. Bu benim houma gitmez, yavrum. yle bir rezalet siyaset hayatmn sonu demek olur. Ama nemli mi? Yapabilecein baka bir sr i var. Samalama. Zaten almay neden istiyorsun bilmem ki? Bildiin gibi benim ok param var. Yani kendi param. George'unki-ni kastetmedim. Btn dnyay dolarz. Kimsenin grmedii yerlere gideriz. Pasifik'te bir adaya. Dn. Scak gne, masmavi deniz ve mercan kayalar. Dn! Stephen bunu dnmek niyetinde deildi. Gney denizlerinde bir ada! Dnyada bundan daha budalaca bir dnce olamazd. Stephen kendi kendine, Rosemary beni ne sanyor, dedi. nci avcs m? Artk ac gerei anlamt. imdi Rosemary'e gerei gren gzlerle bakyordu. Gze! bir kadn... Kubeyinli gze! bir kadn. Ben delirmitim... yice karmtm... Ama artk aklm bama geldi. imdi bu dertten kurtulmam gerekiyor. Dikkatli davranmazsam Rosemary btn hayatm mahvedecek. Stephen kendisinden nce yzlerce erkein syledii eyleri tekrarlad. Artk her eye son vermemiz gerekiyor... diye yazd. Sana kar hakszlk etmek istemiyorum. Seni mutsuz etme tehlikesini gze alamam... Aklar sona ermiti artk. Stephen'in, Rosemary'nin bu nu iyice anlamasn salamas gerekiyordu. Ama Rosemary bu gerei anlamaya yanamad. likilerini kesmeleri o kadar kolay olmayacakt. Rosemary, Seni eskisinden daha fazla seviyorum, diye yazd. Sana topyorum. Sensiz yaayamam. En drst ey bunu kocama, senin de karna sylemen olur. 55 Stephen bu mektubu okurken buz gibi kesildi. Kk budala! Gln, yapkan ahmak! Gidip her eyi George Barton'a syleyecek. Tabii adam boanma davas aacak ve mahkemede karsnn onu benimle aldattn da bildirecek. O zaman Sandra da beni boamak zorunda kalacak. Karm gururlu bir kadndr. Beni bakasyla paylama fikrine dayanmaz. Tabii ben de o zaman mahvolacam. Kidderminster'ler artk beni desteklemeyecekler. Bu rezalet beni sfra indirecek. Hayallerimden, isteklerimden vazgeeceim. Her ey altst olacak. Gln bir kadna duyduum budalaca bir tutku yznden. Hayatmn yanl anda tutulduum delikanllk ak uruna! Deer verdiim her eyi kaybedeceim. Rezil olacam! Siyaset-hayatm sona erecek. Ve Sandra'y kaybedeceim... Stephen birdenbire byk bir hayretle onu en ok karsndan ayrlmann sarsacam anlad. Sandra'y kaybedeceim... Sevgili arkadam ve yardmcm. Gururla .azametli, sadk Sandra'm! Hayr, buna dayanamam. Sandra'y kaybetmeye gelemem... Alnnda ter tanecikleri belirdi. Ne yapp yapp bu beladan kurtulmalym. Rosemary'i ikna etmeliyim... Ama beni dinler mi? Rosemary'le mantn bir ilikisi yok ki. Ona karm sevdiimi anladm sylesem? Hayr Rosemary buna inanmaz. yle aptal ki... Bo kafal, yapkan, bencil. Ve hl bana k. Zaten iin kt yan da bu.

Stephen korkun bir fke hissetti. Rosemary'i nasl susturacam? Onun konumasn nasl engelleyeceim? Rosemary ancak zehirlenirse dilini tutar! Kendisi toplad. Bana zaman gerekiyor, zaman. Rosemary imdi grip. Ona iek yollar, hatrn sorarm. By-iece biraz zaman kazanrm. Gelecek hafta Barton'larla birlikte yemek yiyeceiz. Rosemary'nin doum gnnde. Rosemary, Doum gnme kadar bir ey yapmaya56cam, demiti. George'a kar zalimlik olur bu. Zavall parti iin urap duruyor. ok iyidir. Doum gn elencesinden sonra George'la konuacam. Stephen, Rosemary'e ak ak her eyin sona erdiini sylesem, dedi. Onu sevmediimi aklasam. rperdi. Hayr, buna cesaret edemem. steri krizi geirerek George'a gidebilir. Sandra'yla bile konumaya kalkabilir. Rosemary' nin akn ve alamakl sesini duyar gibi oldu. Artk beni sevmediini sylyor. Ama ben bunun doru olmadn biliyorum. Ona bunlar syleten sadakat duygusu. Sizi krmak istemiyor. Ama iki kii birbirini sevdii zaman tek kar yol drst davranmaktr. Sizin de benim gibi dneceinizden eminim. Onun iin sizden Stephen'i serbest brakmanz istiyorum. Rosemary'den byle mide bulandrc szler beklenirdi. Ve Sandra yznde gururlu ve onu aa gryormu gibi bir ifadeyle, Stephen kendini artk bamsz sayabilir, diyecekti. Stephen, Sandra o zaman bana inanmayacak tabii, diye dnd. Nasl nanr? Rosemary o mektuplar da getirirse... Ne delilik! Ona mektup yazdm. Kimbilir iinde neler var onlarn? Sandra onlar grnce Rosemary'e k olduuma inanr. nk Sandra'ya hibir zaman yle mektuplar yazmadm. Rosemary'nin konumamasn salamak iin bir are bulmalym... Stephen fkeyle bard. Ne yazk! Keke Borjialar devrinde yaasaydk! Rosemary'i aneak bir kadeh zehirli ampanya susturabilir! Evet, bunu da dnd Stephen... CD ampanyada potasyum siyanr. antasnda potasyum siyanr. Gripten sonra sinirleri bozulmu... 57O gece Rosemary masaya yld zaman Stepnenle Sandra bir an gz gze gelmilerdi. Hemen hemen bir yl nce olmutu bu. Ve Stephen olay hl unutamamt. Lady Alexandra Farraday Sandra Farraday, Rosemary'i unutmamt. u anda da onu dnyordu. O gece masaya ylan Rosemary'i. Sandra soluunu tuttuunu ve ban kaldrd zaman Stephen'le gz gze geldiklerini hl hatrlyordu. Acaba Stephen o anda gzlerimden gerei anlad m? Duyduum nefreti? Hissettiim o dehetle kark sevinci? O olaydan sonra hemen hemen bir yl gemiti. Ama Sandra'ya her ey daha dn olmu gibi geliyordu. Lksemburg lokantas... Yemekleri nefis olan o is-kc yer. Gzel servis, lks dekor. Kanlamayacak bir yerdi Lksemburg. nk insan oraya sk sk davet ediyorlard. Sandra unutmak istiyordu ama her ey ona Rosemary'i hatrlatmak iin el ele vermiti sanki. Artk kkte de kurtulu yoktu. nk George Barton onlara komu olmutu. Onun kk almas da tuhaf. Zaten George Barton garip bir insan. Houma gidecek bir komu deil. Geor-ge'un Kk Manastr kkne yerlemesi benim iin o blgenin huzur ve gzelliini bozdu. Bu yaza kadar oras dinlendiimiz bir yerdi. Stephen'le orada mutlu olmutuk. Yoksa yanlyor muyum? Sandra'nn dudaklar inceldi. Hayr, yanlmyorum. Ro___ CO ___ semary ie karmasayd Stephen'le mutlu olacaktk. Stephen'le gven ve efkatten olumu bir iliki yaratyorduk. Rosemary bunu mahvetti. gdm bana Stephen'e olan o byk akm kendisinden saklamam fsldamt. nk onun beni sevmediini biliyordum.

Daha evlendikleri ilk gn Sandra kocasnn kendisine k olmadn anlamt. Oysa gen kadn Stephen iin seve seve lrd. Onun uruna yalan sylemeye, komplolar yapmaya ve azap ekmeye hazrd. Ama gururu yznden Stephen'in kendisine ayrd yeri kabul etti. Kocas ondan anlay ve yardm bekliyordu. Sandra'nn kalbi deil, kafas ve ailesinin gc nemliydi gen adam iin. Sandra, Stephen'in karlk vermesi imknsz olan o akn belli ederek kocasn skc bir duruma dremezdi. Stephen'in kendisinden gerekten holandn, onunla konumaktan zevk aldn biliyordu. Gelecekten de umudu vard Sandra'nn. Stephen'le iyice dost olacak, anlaacak, birbirlerine efkat gstereceklerdi. Stephen bir bakma onu seviyor da saylrd. Ve sonra Rosemary ortaya kt. Sandra bazen, dudaklarn alayla ve acyla arptarak, Stephen hibir eyden haberim olmadna nasl inanabiliyor, diye dnyordu. Durumu ilk anda anladm. St. Moritz'de Stephen o kadna yle bakt zaman. O kadnn Stephen'in metresi olduu gn de biliyordu. O yaratn kulland parfmn kokusunu renmiti. Stephen'in dalgn baklarndan, nazik yzndeki ifadeden kocasnn anlarnn neler olduunu, onun o kadn... biraz nce yanndan ayrld kadn hakknda neler dndn anlyordu. Sandra korkun bir azapla kvranyordu. Her gn mthi bir ikenceye katlanyordu. Tek destei cesareti ve gururuydu. Duygularn hibir zaman belli etmeyecekti. 59 Edemezdi. Zayflamaya, rengi solmaya balad. Zorla yemek yiyor ama uyuyamyordu. Uzun geceler karanlkta yatyor ve kuru gzlerle bolua bakyordu. Onu teselli eden bir ey vard. Pek clz bir umut. Stephen ondan ayrlmak istemiyordu. Herhalde bunun nedeni Sandra'ya olan sevgisi deil, meslek hayatyd. Ama bu da bir ey saylrd yine de. Stephen ondan ayrlmak istemiyordu. Belki ileride bir gn Stephen'in o lgnl geecekti... Sandra, o kadnda ne buluyor, diye kendi kendine soruyordu. Evet, Rosemary gzel ve ekici. Ama onun gibi birok kadn var. Rosemary'nin nesi Stephen'i byle deliye eviriyor?.. Kafasz bir kadn... Gln... Bir erkei oyalamasn, elendirmesini de bilmiyor. Aslnda bir erkei zek, sevimlilik ve ekicilik balar,..! Evet, Stephen Rosemary'den bkacak... Sandra bir an olsun Stephen'den ayrlmay dnmyordu. Aklna bile gelmiyordu bu. Stephen'indi Sandra. Btn kalbiyle ve ruhuyla. Stephen onun her eyi, hayatyd. Sandra bir ara umuda bile kapld. Kke gittikleri zaman. Stephen daha normallemi gibiydi. Kocasyla arasnda o eski tatl dostluk balamt. Stephen daha neeli ve rahatt. Ortada kesinlikle mahvolmu bir ey yoktu. Stephen' in eski etkisinden kurtulmaya balad belliydi. Sandra, Rosemary'den ayrlmaya kesinlikle karar ve-?rebilse, diye dnd. Sonra Londra'ya dndler ve Stephen'in hastal yeniden balad. Yorgun, endieli ve hasta gibi bir hali vard artk. Kendisini iine de veremiyordu. Sandra, bunun nedenini biliyorum, diye dnyordu. ^Rosemary birlikte kamalarn istiyor... Stephen de de 60 . ger verdii her eyden vazgemek iin karar vermek zere. Delilik bu! lgnlk! Aslnda Stephen her eyden ok iine nem veren erkeklerden. Bunu iin iin kendisinin de bilmesi gerekir. Ama Rosemary ok gzel... Ve pek de aptal. Stephen bir kadn uruna her eyi mahveden, sonra da pimanlk duyan ilk erkek olmayacak... Sandra bir gn bir kokteyl partide bir iki kelime duydu. George'a syleyeceim... Karar vermemiz gerekiyor. .... Bundan ksa bir sre sonra Rosemary gripten yatt.

Sandra o zaman biraz umuda kapld. Bazen grip geirenler arkasndan zatrreeye tutuluyor ve abucak lyorlar. Rosemary lrse... Rosemary'e kar yle yakc bir kin ve nefret duyuyordu ki. Onun lmesine de aldrmayacakt. Rosemary o gece Lksemburg lokantasnda ne kadar gzeldi. Beyaz tilki kabn kadnlarn gardrop odasnda karmt. Hastal srasnda daha zayflam, rengi solmutu. Bu da gzelliini daha ince, daha etkili bir hale sokuyordu. Rosemary aynann nnde durarak yzne pudra srmeye balad. Onun arkasnda duran Sandra, aynadaki grntlerine bakt. Kendi yz heykellerinkini andryordu. Souk, cansz. Sandra'nn yznden duygular hi anlalmyordu. Onu gren, souk ve duygusuz bir kadn, derdi. Sonra Rosemary, Ah, Sandra, diye mrldand. Aynada size yer brakmadm m? im bitti benim. O korkun grip beni mahvetti. Berbat haldeyim. Hl gcm yok. Bam da dnyor. Sandra nazik nazik sordu. imdi de aryor mu? Biraz. Aspirin var m sizde? Kae var. Sandra antasn aarak kard kaeyi osemary'e uzatt. 61 Bunu antama koyaym. Ne olur ne olmaz. George Barton'un sekreteri olan siyah sal gen kadn bu sahneyi seyrediyordu. Sras gelince o da aynann nnde durdu. Yzn hafife pudralad. Sandra, ho bir kadn, diye dnd. Gzel bile saylabilir. Bana Rosemary'den holanmyormu gibi geliyor. Sonra dar ktlar. nce Sandra, sonra Rosemary, Ruth Lessing... Ve tabii Rosemary'nin kardei ris. Pek heyecanlyd. Gri gzleri iri iri almt. Arkasnda okul ocuklarna yakacak beyaz bir tuvalet vard. lerleyerek holde bekleyen erkeklere katldlar. ef garson telala onlara yaklaarak, grubu masaya gtrd. Byk kemerin altndan getiler. Ortada Rosemary'nin oradan sa kmayacan gsterecek bir tek ey bile yoktu... George Barton Rosemary... George Barton kadehini indirerek dalgn dalgn atee bakt. kiyi kendine acmaya balayacak kadar fazla karmt. Rosemary... Ne gzeldi... Ona deli gibi ktm. Rosemary bunu bandan beri biliyordu. Ama ben onun benimle alay edeceini sanyordum. Rosemary'e evlenme teklif ettiim zaman da onun kabul etmeyeceinden emindim. O gn mrldandm, ksrdm. Bir budala gibi davrandm. Biliyorsun, Rosemary... Ne zaman istersen... Biliyo 62 rum, bir yarar yok. Sen bana bakmazsn bile. Ben aptaln biriyim. Biraz iman da saylrm. Ama duygularm biliyorsun deil mi? Yani... ben daima buradaym. Umut olmadn biliyorum tabii. Ama sana bu konuyu amak istedim. Rosemary o zaman gld ve bamn tepesini pt. ok tatlsn, George. Bu nazik teklifini de unutmayacam. Ama bu ara kimseyle evlenmek istemiyorum. Ben de ciddi ciddi, Haklsn, dedim. Etrafna bir bak. Acele etme. stediinle evlenebilirsin sen... Umudum yoktu... Hi yoktu... te bu yzden Rosemary bir gn benimle evleneoei-ni syleyince ok ardm. Tabii bana k deildi. Bunu aka itiraf etti. Beni anlyorsun deil mi, George? dedi. Bir yuva kurmak, gvenli ve mutlu olmak istiyorum. Senin yannda byle olacamdan eminim. k olmaktan bktm. Nedense sonu gelmiyor. Senden holanyorum, George. Sen, iyi, tatl ve sevimlisin. Benim ahane bir kz olduumu dnyorsun. Ben de bunu istiyorum ite. Ben anlalmaz bir eyler syledim. Tamam... Tamam... Seninle krallar kadar mutlu olacaz. Ama yanlmamtm. Gerekten de mutlu olduk. Ama ben kendimi Rosemary'e layk bulmuyordum. Baz glkler kacan tahmin ediyordum. Rosemary benim gibi bir

adamla yetinemezdi. Baz olaylar olacakt. Diimi sk-mal ve bunlara katlanmalydm... Nasl olsa Rosemary sonunda yine bana dnecekti. nk Rosemary bana gerekten balyd. Kendince bir sevgisi vard bana. Bu hibir zaman deimiyordu. Rosemary'nin flrtlerinden ve ak maceralarndan apayr bir eydi bu... 63 Rosemary'nin u veya bu genle gnl elendirmesine aldrmyordum. Ama o eiddi maceray ilk sezdiim zaman... George karsndaki deiiklii abucak sezmiti, Rosemary daha da gzellemiti. Etrafa k sayordu sanki. Ve her zamankinden daha da heyecanlyd. Bir gn George karsnn oturma odasna girdii zaman Rosemary yazd mektubu abucak gizledi. George durumu hemen anlad. Rosemary ana mektup yazyor, diye dnd. O odadan knca da kurutma kdn alp dikkatle bakt. Rosemary mektubunu yannda gtrmt ama kurutma kdnn masaya yeni konmu olduu anlalyordu. George, kdi aynaya doru tuttu ve Rosemary'nin iri yazsyla yazd o szckleri grd. Benim biricik sevgilim... Kan bana hcum etti, kulaklar vnlamaya balad. George o anda Othello'nun neler hissettiini anlad. O eski akllca kararlan? Pf! George o anda karsn bomak, an da ldrmek istiyordu. Kendi kendine, kim bu adam, diye sordu. u Anthony Browne denilen adam m? Yoksa o souk Stephen Farraday m? kisi de gzlerini Ro-semary'den olamyorlard... George'un gz aynadaki hayaline iliti. Gzleri kan-lanmt. Sanki bir kriz geirmek zereydi... imdi o an hatrlayan George'un kadehi elinden dt. Yine boulacak gibi oldu. Kulaklar uulduyordu. imdi bile... Kendini zorlayarak o sahneyi kafasndan uzaklatrd. Yine ayn azab ekmem yersiz. Geride kald o. Bir daha yle azap ekecek deilim. Rosemary ld... ld ve huzura kavutu. Ben de yle. Artk strap ekmiyorum. 64Ne garip... Rosemary'nin lm huzura kavumam salad. Huzura... Bundan Ruth'a hibir zaman sz etmedim. yi bir insan o. Akl banda. Ruth olmasayd ne yapardm bilmem! Bana yardm etti hep. Anlay gsterdi. Seksle ilgili tavrlar taknmad. E, tabii, Ruth, Rosemary gibi erkek delisi deil... Rosemary... Lokantada o yuvarlak masann banda oturuyordu. Gripten sonra biraz zayflam, gsz dmt. Ama yine de gzeldi. ok gzeldi. Ve bir saat sonra... Hayr, bunu dnmeyeceim.. u ara dnmeyeceim... imdi planm nemli... Planm incelemeliyim. nce Race'le konuacam. Ona mektuplar gstereceim. Bunlardan ne anlam karacak acaba? ris ok ard. Byle bir eyden hi phelenmedii anlalyordu. Neyse... Artk duruma hakimim. Her eyi dndm... Plan... Tarih... ki kasm. stelik o gn Ruhlar Bayram. Etkileyici bir ey bu. Tabii yine Lksemburg'da toplanacaz. Ayn masay ayrtmaya alacam. Ve ayn konuklar aracam. Anthony Browne, Stephen Farraday, Sandra Farraday. Tabii sonra Ruth, Iris ve ben... Yedinci konuk olarak da Albay Race. Aslnda Rosemary'nin doum gnne de gelecekti. Ve masada bo bir yer olacak... Harika! Dramatik! Cinayetin tekrar... Hayr, tekrar saylmaz... George'un gzlerinin nnde bir sahne belirdi. Rosemary'nin masaya ylmas ve... lmesi... 65ampanyadaki Zehir F : 5 kinci Blm K KASIM (RUHLAR GN)

Lucilla Drake yine her zamanki gibi akn akn mrldanyordu. Hayatm, senin iin gerekten endieleniyorum. Yzn bembeyaz. ok solgunsun. Sanki uyumam gibi bir halin var. Uyudun mu? Uyuyamyorsan ben de gzel bir ila var. Ama belki itah urubu daha iyi gelir. Ve tabii spanak. Aya syleyeyim bugn le yemeine spanak piirsin. ris kendini zorlayarak, Benim bir eyim yok, hl, diye cevap verdi. Bayan Drake, Gzlerinin altnda mor halkalar belirmi, dedi. Fakat hareketlisin. Haftalardan beri bir ey yaptm yok. Sen yle sanyorsun, yavrum. Ama fazla tenis gen kzlar yorar. Sonra bence burann havas insan bitkinleti-riyor. Kkn yeri ukur. George o kz yerine bana sorsay-d... Kz? George'un pek takdir ettii u Ruth Lessing, canm. Broda becerikli olabilir. Ama ylelerine fazla yz vermeye gelmez. O zaman kendini aileden saymaya balar. Ho, onun yze de ihtiyac yok ya. 66 Ama Lucilla Hala, Ruth zaten aileden biri gibi. Bayan Drake burun kvrd. Onun aileye iyice girmek niyetinde olduu ok belli. Zavall George... kadnlara geldi mi, bir bebekten farksz. Ama byle olmaz. George'u korumamz gerekir. Ben senin yerinde olsaydm George'a Ruth Lessing'in iyi bir kz olduunu ama onunla evlenemeyeceini sylerdim. ok aran ris bir an uyuukluktan kurtuldu. George'un Ruth'la evlenecei hi aklma gelmedi. Sen burnunun dibinde olanlarn farknda deilsin, ocuum. Tabii benim gibi tecrbeli deilsin. ris dayanamayarak gld. Lucilla Hala bazen ok gln eyler sylyordu. Ruth, evlenme peinde, ris. Gen kz sordu. E, ne olur? Ne olur deme! nemli bir konu bu. yi bir ey olmaz m? Halas kendisine hayretle baknca ris ekledi. George iin yani... Galiba Ruth konusunda haklsn, Lucilla Hala. Ruth, George'dan holanyor sanrm. George iin iyi bir e olur, kocasna iyi bakar. Bayan Drake'in bir koyununkini andran uysal yznde hemen hemen fkeli bir ifade belirdi. George'a imdi de iyi baklyor. O baka ne isteyebilir? Gzel yemekler yaplyor. Skkleri dikiliyor. Evde senin gibi gen ve gzel bir kzn olmas da ho bir ey. leride sen evlendiin zaman ben yine George'a bakar, onu rahat ettirmeye alrm. Bu ii broda alan bir kz kadar, hatta ondan daha da iyi baarrm. Ruth Lessing ev idaresi konusunda ne biliyor ki? Onun btn bildii steno, daktilo ve hesap. Bunun bir erkein evine ne yarar olur? ris glerek ban sallad ama halasyla tartmaya kalkmad. Rulh'un siyah satene benzeyen salarn, gzel cildini ve ciddi tayyrlerinin yine de belirgin hale koyduu biimli vcudunu dnyordu. Zavall Lucilla Hala, 67 dedi kendi kendine. Akl ev idaresi ve rahatlkta. Ak ve sevgi ok gerilerde kalm onun iin. Byle eyleri unutmu. Lucilla Hala olu Victor yznden para skntsna dt srada George onu yanna almt. Geen yl ok mutlu ve rahat gemiti yal kadn iin. imdi gen bir kadnn yerini almaya kalkmasn memnunlukla karlamayacakt tabii. Zaten Ruth'un George'la srf paras iin evlenmek istediine de kendisini inandrmt. Lucilla Drake ban birka kez sallad. Kat kat gerdan titreti. Ah, bu Ruth Lessing ok kurnaz, diye dnyordu. Ama ben onun niyetini ok iyi anladm. Sonra yeenine bakt. George bu hafta sonu buraya gelmek isteyecek m acaba? Yoksa btn battaniyeleri kaldrtsam m? ris bu nemsiz konuyla ilgilenmeye alt. Bilmem ki. Galiba bunu George da bilmiyor. Gzel havalarda kke gelmek gerekten ho olur. Ama ben bunu isteyeceimi pek sanmyorum. Anlyorum, yavrum. Ama battaniye konusu nemli. Eer gelecek yaza kadar gelmeyeceksek bunlarn arasnda naftalin konmas gerekir. Hava ok scak olduu iin gvelerin artacan sylyorlar. Yabanarlar da artm. Bahvan bana yaz boyunca tam otuz ar kovann dattn syledi.

ris bahvan dnd. Alacakaranlkta elinde siyanrle... Siyanr... Rosemary... Neden her ey bana ablam hatrlatyor? ris birdenbire titredi. Lucilla Hala zaferle bard. Grdn m? Sen souk almsn! Buraya gelmemi olmalarn isterdim! Sandra'nn sesi o kadar ayd ki, Stephen hayretle dnerek ona bakt. 68 Sanki kars kendi dncelerini dile getirmiti. Saklamaya alt gizli dncelerini. Kendi kendine, demek Sandra da benim gibi dnyor, dedi. Yeni komular yznden burasnn huzurunun bozulduuna inanyor... Dayanamayarak hayretle, Senin de onlar hakknda byle dndnden haberim yoktu, diye bard. Ona Sandra' nn yz birdenbire ifadesizleivermi gibi geldi. Byle yerlerde komular ok nemli. nsan ya dost olmak ya da kabalk etmek zorunda. Londra'daki gibi kibarca bir iki sz sylemekle olmuyor. Stephen, Doru, dedi. Bu imknsz. Ve imdi o acayip yemee de gitmek zorundayz. kisi de sustular. imdi le yemeinde olanlar, dnyorlard. George'un dosta, hatta neeli bir hali vard. Ama gizli bir heyecanla sarsld da anlalyordu. Gerekten George Barton'un tavrlar son gnlerde iyice tuhafjamt. Rosemary'nin lmnden nceki gnlerde Stephen George'la pek ilgilenmemiti. Hep geri planda kalmt o. Gen ve gzel bir kadnn iskc, iyiniyetli kocas... Stephen, George'a ihanet ettikleri iin znt duymamt. George ihanete uramak iin dnyaya gelen kocalardand. Gzel ve kaprisli bir kadn tutmak iin gereken eyler yoktu onda. stelik Rosemary'den bir hayli de bykt. Stephen, acaba Rosemary, George'u kandrabiliyor muydu, diye dnd. Hi sanmyorum. George karsn iyi tanyordu. Rosemary'i seviyor ve kendini ona layk bulmuyordu herhalde... Ama yine de... ok strap ekmi olmal....Rosemary ld zaman George neler hissetti acaba? O ve Sandra, Rosemary'nin lmnden sonraki aylarda George'u pek grmemilerdi. Adam komu kk birdenbire satn ald zaman hayatlarna yeniden girmiti. Hali tavr da eskisinden farklyd. 69 Artk George daha canl, daha kesin tavrl ve... aca-i Bugn de pek garip davranmt. Onlar birdenbire yemee davet etmiti. Iris'in doum gn. On sekizine basyor. kinizin de geleceinizi umuyorum. Bize komu olarak ok iyi davrandnz. Sandra hemen, Ah, tabii geliriz, demiti. Cok ho olur. Tabii Londra'ya dndmz zaman Stephen'in bir hayli ii olacak. Benim de yardm kurumlarnda almam gerekiyor. Ama yine de frsat bulacamz sanyorum. O halde gn kesinlikle kararlatralm. George srar ediyordu. Yz kzarm, glmsyordu. Gelecek hafta bir gne ne dersiniz? aramba veya perembe... perembe... kasmn ikisi yani. Size uygun mu? Ama tabii sizin istediiniz gn seeriz. Israrl bir aryd bu. Stephen, Iris Marle'in kpkrmz kesilmi olduunu farketmiti. Gen kzn ok skld belliydi. Sandra ok gzel davranmt. Glmseyerek bu kanlmaz ary kabul etmiti. ki kasm perembe bizim iin de uygun. Stephen karsna bakt. O toplantya gitmemiz art deil. Sandra ona doru dnd. Yznde dnceli bir ifade vard. yle mi dnyorsun? Bir bahane bulabiliriz. O zaman baka bir gn gelmemizde srar eder, toplant tarihini deitirir. Bizim... gelmemizi ok istiyor. Bunun nedenini anlayamyorum. Iris'in doum gn bu. Kzn ille bizim gelmemizi istediini de sanmyorum. yle... Sandra'nn sesi dnceliydi. Sonra ekledi. Bu yemein nerede verileceini biliyor musun? Hayr. Lksemburg lokantasnda. 70

Stephen ok geirdi deta. Bir an konuamad. Kann, yznden ekildiinin farkndayd. Kendini toplayarak karsna bakt. Ona m yle geliyordu, yoksa Sandra onu anlaml anlaml szyor muydu? Stephen duygularn gizlemek iin, Samalk bu! diye bard. Lksemburg lokantas... O olay hortlatmak... Bu adam ldrm. Sandra, Ben de yle dndm, dedi. yleyse yemee gitmeyi kesinlikle reddederiz. O... o-lay ok korkuntu... Gazetelerde kan yazlar, resimleri hatrlyorsun deil mi? Sandra, Btn o skc eyleri hatrlyorum, dedi. Bu toplantnn bizim iin ne kadar tatsz olacan bilmiyor mu? George'un yemek vermesinin bir nedeni var, Stephen. Bunu bana aklad. Neymi o? Stephen kars konuurken kendisine bakmad iin rahatlamt. George, le yemeinden sonra beni bir kenara ekti. Durumu aklamak istediini syledi. Iris'in ablasnn lm yznden geirdii okun etkisinden tam kurtulamadn anlatt. Sandra duraklad. Stephen istemeye istemeye, Bu doru olabilir, diye mrldand. Iris'in hali hi iyi deildi. Yemekte onun hasta olduunu dndm. Evet, ben de farkettim. Oysa son zamanlarda hem sal, hem de neesi yerindeydi. Neyse... Sana George Barton'un sylediklerini anlatyordum. Bana Iris'in o olaydan sonra Lksemburg'a gitmemek iin elinden geleni yaptn aklad. Buna amadm. Ama George'a gre bu yanl bir davran. Anlalan bu konuda bir sinir uzmanyla da konumu. Doktor bir oktan sonra olaydan kalmamas, tersine stne gidilmesi gerektiini sylemi. Birinin daha intihar edebileceini de sylemi mi? Doktor lokantann uyandrd dncelerin yenilmesi gerektiinden sz etmi. Ne de olsa oras bir lokanta sadece. Doktor George'a mmkn olduu kadar ayn kimseleri toplayarak bir yemek vermesini nermi. Konuklar iin pek ho bir ey olacak bu! Seni ok mu rahatsz edecek, Stephen? Stephen ani bir endieyle irkildi. abucak, Hayr, dedi. Aslnda pek aldrdm yok. Sadece bunun korkun bir fikir olduunu dnyorum. Ben ahsen lokantada rahatsz olmam... Aslnda eni dnyordum. Eer senin iin... Sandra onun szn kesti. O yemek hi houma gitmeyecek. Hi gitmeyecek. Ama George Barton'un o szleri yznden artk davetini reddetmemiz imknsz. Aslnda o olaydan sonra Lksemburg'a ka kez gittim. Sen de yle. nsan sk sk aryorlar oraya. Ama ayn artlar altnda deil. yle. Stephen, Dediin gibi, diye mrldand. George'un davetini reddetmemiz imknsz. Onu atlatmaya alrsak, bu kez bizi baka bir gece arr. Ama senin o skntl duruma katlanman art deil, Sandra. Yemee ben giderim. Sen de son anda bann ardn veya souk aldn sylersin. Sandra ban dikletirdi. Bu korkaklk olur. Hayr, Stephen, sen gidersen, bende gelirim. Sonuta... Elini kocasnn koluna koydu. ... Evliliimizin pek deeri olma-, sa bile, yine de glkleri birlikte yenmeliyiz. Stephen hayretle karsna bakakalmt. Sandra'nn azndan kolaylkla kaiveren o a szler dilinin tutulmasna neden olmutu sanki. Sandra o szleri ok tandk ve artk nemli olmayan bir gerei aklyormu gibi sylemiti. Stephen kendini toplayarak, Neden yle diyorsun? 72 diye sordu. 'Niin, 'Evliliimizin pek deeri olmasa bile...' dedin?' Sandra ona dikkatle bakt. Drst bakl gzleri iri-lemiti. Doru deil mi bu? Hayr! Bin kere hayr! Evliliimiz benim iin her ey demek. Sandra glmsedi. Bir bakma yle herhalde. Seninle iyi bir ift saylrz. Birlikte baarl iler yapyoruz.

Ben onu kastetmedim. Stephen kesik kesik soluk alyordu. Karsnn ellerini avularnn arama ald. Sandra... benim iin dnyann en deerli insan olduunu biliyor musun? Gen kadn birdenbire bu szlerin gerek olduunu anlad. Bu beklenmedik, inanlmayacak bir eydi... Ama doruydu. Sandra kendini Stephen'in kollarnda buldu. Gen a-dam karsna skca sarlm onu pyor, anlalmaz bir eyler kekeliyordu. Sandra... Sandra, sevgilim... Seni seviyorum... O kadar korktum ki... Seni kaybetmekten ylesine korktum ki... Sandra farkna varmadan usulca, Rosemary yznden mi? diye sordu. Evet. Stephen karsn brakarak geriledi. Yznde hayret ve znt vard. Onu... Rosemary olayn biliyor muydun? Tabii... T bandan beri. Durumu anlyorsun deil mi? Sandra ban sallad. Hayr, anlamyorum... Anlayabileceimi de sanmyorum. Onu seviyordun deil mi? Aslnda sevmiyordum... Sevdiim sendin. Gen kadn ac bir duyguyla sarsld. Beni ilk grdn anda m sevdin? Sakn byle bir ey syleme! Yalan olur. Sandra'nn bu ani saldrs Stephen'i artmad. Evet 73 yalan olur... Ama bir bakma yinede yalan saylmaz... Artk seni balangtan beri sevdiime inanyorum. Zaten sev-meseydim, seninle evlenmezdim, Sandra. Sandra ac ac, Ama bana k deildin, diye bard. Doru. O zamana kadar hi k olmamtm. Seksle ilgisi olmayan, aktan habersiz bir yaratktm. stelik soukluum, yznden de kendi kendimi kutluyordum. Sonra k oidum. lk grte. Aslnda bu gln, iddetli bir delikanllk akyd. Bir yaz frtnas gibi bir ey. Ksa, gerekten uzak ve abucak sona eren bir iliki. Stephen bir an durdu, sonra da ekledi. Sonra... uyandm ve gerei anladm. Gerei? Hayatta benim iin en nemli eyin sen olduunu... Akn kaybetmeye dayanamayacam... Bilseydim... O srada ne dndn? Rosemary'le kamaya hazrlandn. Rosemary'le? Stephen hafife gld. te bu mr boyu hapis gibi bir ey olurdu. Rosemary birlikte kamanz istemiyor muydu? Evet, istiyordu. Sonra ne oldu? Stephen derin bir nefes ald. O Lksemburg olay oldu. imdi ikisi de susmu, ayn eyi dnyorlard. Bir zamanlar ok gzel olan bir kadnn morarm yz... lye bakm, sonra da gz gze gelmilerdi. Stephen, Onu unut, dedi. Tanrm... Onu unutalm artk. mknsz. Onu bize unutturmayacaklar. Sessizlik oldu. Sonra Sandra, Ne yapacaz? dedi. Senin biraz nce sylediin eyi. Her gle birlikte 74 katlanacaz. Ne olursa olsun, arldmz o yemee gideceiz. George Barton'un ris hakkndaki szlerine inandn m? nanmadm. Ya sen? Doru olabilir. Ama yle de olsa as! neden bu deil.' Sence asl neden nedir? Bilmiyorum, Stephen. Ama korkuyorum. George Barton'dan m? Evet. Bence o... biliyor. Stephen abucak sordu. Neyi biliyor?

Sandra kocasna dnd. Gz gze geldiler. Korkmamalyz, diye fsldad Sandra. Cesaretli olmalyz. ok cesaretli. Sen byk bir adam olacaksn, Stephen. Dnyann ihtiya duyduu biri. Hibir ey bunu engelleyemeyecek. Ve ben senin karnm. Seni seviyorum. Sence bu toplantnn sebebi nedir? Bir tuzak bu. Stephen ar ar, Ve biz tuzaa deceiz, yle mi? dedi. Tuzan farknda olduumuzu belli etmemeliyiz. Doru. Haklsn. Sandra birdenbire ban arkaya atarak glmeye balad. Elinden geleni yap, Rosemary! Ama kazanamayacaksn! Stephen gen kadn omuzlarndan yakalad. Sus, Sandra. Rosemary ld! yle mi?... Bazen bana sam gibi geliyor... Geni bahenin ortasna geldikleri srada ris, Seninle geri dnmesem olur mu, George? diye sordu. Biraz yrmek istiyorum. Btn gn bam ard. 75 Zavall, yavrum. Sen istediini yap. Ben seninle gelmeyeceim. Bugn birini bekliyorum. Ama hangi saatte gelecei belli deil. Eh... ay zaman grrz. ris abucak dnd ve tepenin yamacndaki koruya doru yrmeye balad. Oraya varnca yklm bir aacn ktne oturarak etrafna baknd. Aada Kk Manastr kk uykuya dalm gibiydi. Iris'in yznde ciddi bir ifade vard. Arkadan gelen hafif hrty duyarak ban evirdi. Dallar ayrld ve Anthony Browne ortaya kt. ris hafif bir fkeyle, Tony! diye bard. Masallardaki cinler gibi birdenbire ortaya kman art m? Anthony onun yanna oturdu. Tabakasn kararak Iris'e uzatt. Gen kzn, Hayr, der gibi ban sallamas zerine kendine bir sigara yakt. Dumanlar iine ekerken, Byle davranmamn nedeni, diye cevap verdi. Gazetelerin benden 'Esrarl Adam' diye sz etmeleri. Ben birdenbire ortaya kvermekten holanyorum. Nerede olduumu nasl bildin? Bunda drbnn yardm oldu. Farraday'lara le yemeine gittiinizi duydum. Oradan ktnz srada bende tepeden size bakyordum. Neden sradan biri gibi geliniyorsun? Anthony ok sarslm gibi bir tavrla, Ben sradan biri deilim ki, dedi. Ben olaanst bir insanm. Bundan eminim. Gen adam Iris'e abucak bir gz att. Bir ey mi var? Hayr, hayr. Yani... ris duraklad. Anthony, Yani? diye tekrarlad. ris derin bir nefes ald. Buradan bktm. Daha dorusu bu yerden nefret ediyorum. Londra'ya dnmek istiyorum. Yaknda dneceksin deil mi? 76 Gelecek hafta. Farraday'lardaki veda ziyafetiydi galiba. Ziyafet deildi. Farraday'larla bir de yal kuzinleri vard. Farraday'lardan holanyor musun, ris? Bilmem ki.. Holandm pek sanmyorum. Ama byle sylememem lzm. nk bize ok iyi davrandlar. Senden holanyorlar m dersin? Sanmyorum. Bence bizden nefret ediyorlar. ok ilgi ekici. yle mi? Nefreti kastetmedim. Tabii doruysa... Bana ilgin gelen senin 'bizden' demendi. Oysa ben sadece seni sormutum. Ah, anlyorum... Bir bakma benden holandklarn sanyorum. Bizim ailece onlara komu olmamz holarna gitmiyor herhalde. Aslnda Farraday'larla eskiden pek dost deildik. Onlar daha ok Rosemary'nin dostlaryd.

Anthony, Evet, diye mrldand. Dediin gibi Rosemary'nin dostlaryd. Ama Sandra Farraday'la Rosemary' nin skfk olduklarn da pek sanmyorum. Deillerdi... Iris'in yznde endieli bir ifade belirmiti ama Anthony sakin sakin sigarasn iiyordu. Ksa bir sessizlikten sonra Anthony, Farraday'larm en ok ne taraf dikkatimi ekiyor, biliyor musun? dedi. Ne taraf? Farraday'lar olular. Ben onlar hep byle dnyorum. Stephen ve Sandra... Devletin ve kilisenin birbirine balad iki ayr kii diye deil de, Farraday'lar olarak... Bu sandndan daha ender grlen bir ey. Onlar ortak amalar, ortak yaama tarzlar, umutlar, korkular ve inanlar olan iki kii. in garip yan, aslnda karakterlerinin birbirlerine hi benzememesi. Stephen Farraday ok kl trl, bakalarnn fikirlerine nem veren, kendisi konusun 77 da ok ekingen ve ahlak bakmndan cesur olmayan bir insan sanrm. Sandra ise dargrl, birine fanatik bir ekilde balanacak, pervasz denebilecek kadar cesur bir kadn. Iris, Stephen bana biraz ukala ve aptalm gibi geliyor, diye cevap verdi. Hi aptal deil... ok grlen baarya erimi mutsuzlardan biri. Mutsuz mu? Baarl insanlarn ou mutsuzdur. Zaten bu yzden baarya eriirler. Dnyann dikkatini ekecek bir baarya erierek kendi kendilerine gven vermeye alrlar. Ne garip fikirlerin var, Anthony. Onlar incelersen bu szlerimin doru olduunu anlarsn. Mutlu insanlar baarl olamazlar. nk kendi kendileriyle dostturlar ve baka eye aldrmazlar. Benim gibi yani. Onlarla iyi geinilir, Yine... benim gibi. Kendini ok beeniyorsun. Belki farketmemisindir diye iyi taraflarma dikkatini ekiyorum. ris gld.. Neesi yerine gelmiti. ini ezen o sknt ve korkudan kurtulmu gibiydi. Saatine bakt. Hadi benimle eve gelip ay i. Bylece bakalar da senin gzel taraflarndan yararlansnlar. Anthony ban sallad. Bugn olmaz. Geri dnmem gerekiyor. ris abucak ona dnd. Neden evimize hi gelmiyor-sun? Bunun bir nedeni olmal. Anthony omzunu silkti. Konukseverliin kabul konusunda kendime zg baz garip fikirlerim olduunu syleyelim... Eniten benden holanmyor. Bunu iyice belli etti. George'a aldrma, seni ben ve Lucilla Hala davet ediyoruz. Halam ok ekerdir. Ondan holanacaksn. ; Bundan eminim. Ama fikrimi deitirmedim. 78 Rosemary'nin zamannda eve sk sk gelirdin. Anthony, O zaman durum bakayd, dedi. Iris'in kalbine buzdan bir parmak dokundu sanki. Bugn buraya neden geldin? Bu taraflarda bir iin mi vard? Evet, ok nemli bir iim vard. Yani sen, ris. Sana bir soru sormak iin geldim. * O buzdan parmak kayboldu. Onun yerine Iris'in kalbi hzla arpmaya balad. Evet? Anthony onu szyordu. Baklar ciddi, hatta sertti. Bana drst cevap ver, ris. Sorum u: Bana gveniyor musun? ris ard. Daha baka bir soru beklemiti. Gen erkeklerin yzyllar boyunca kzlara sorduklar o soruyu. Anthony durumu farketti. Bunu soracam sanmyordun deil mi? Ama bu ok nemli bir soru, ris, benim iin dnyann en nemli sorusu. Tekrar soruyorum. Bana gveniyor musun? ris bir an duraklad. Sonra baklarn ondan kararak, Evet, diye mrldand. yleyse sana bir ey daha soracam: Kimseye haber vermeden Londra'ya gelir ve orada benimle evlenir misin? ris ona hayretle bakakald. Ama bunu yapamam! Kesinlikle yapamam! Benimle evlenemez misin?

O ekilde evlenemem. Oysa beni seviyorsun... Beni seviyorsun, deil mi? iris kendi sesini duydu. Evet, seni seviyorum, Anthony. Ama benimle Londra'da gizlice evlenmek istemiyorsun. Bunu nasl yaparm? George ok krlr. Lucilla Hala da beni hibir zaman affetmez. Zaten henz reit de deilim. On sekiz yandaym. Yan konusunda yalan sylemen gerekecek. Bilmi 79 yorum, vasisinin iznini almadan reit olmayan bir kzla evlendiim iin nasl bir su ilemi olurum. Sahi, vasin kim? George. Param da o idare ediyor. Nasl bir su ilersem ileyeyim, evliliimizi geersiz sayamazlar. Benim iin de nemli olan bu. iris ban sallad. Bunu yapamam. yle hain davra-namam. Zaten neden bunu istiyorsun? Sebep nedir? Anthony, Onun iin sana nce bana gvenip gvenmediini sordum, diye cevap verdi. Nedenlerin nemli olduunu da soru sormadan kabul etmelisin. Diyelim ki, en kolay yol bu. Ama neyse... ris ekine ekine, George seni biraz daha iyi tansayd... dedi. imdi benimle kke gel. Evde sadece Ge-orge'la Lucilla Hala var. Emin misin? Ama ben sanyordum ki... Anthony duraklad. Ben tepeye trmanrken bahe yolundan biri sizin eve doru gidiyordu. in garibi onu tandm sanyorum. Yine durdu. O adamla tantk galiba... Ah, tabii ya! Unuttum. George birini beklediini syledi. Grdm adamn ad Race'di sanyorum. Albay Race. ris, Olabilir, diyerek ban sallad. George'un Albay Race adnda bir arkada olduunu biliyorum. O gece de yemee gelecekti. Rosemary'nin... iris'in sesi titremeye balamt. Sustu. Anthony onun elini skca tuttu. O olay unutmaya a-. f, sevgilim. Biliyorum, feci bir eydi... ris fsldad. Elimde deil. Anthony... Evet? Senin hi aklna geldi mi... dndn m... ris d-s ncelerini doru drst aklamakta zorluk ekiyordu. Yani... belki Rosemary intihar etmedi... Belki de onu ldrdler. 80 Tanrm! Bu da nereden aklna geldi, ris? ris bu soruyu cevaplandrmad. Sadece, Aklna gelmedi mi hi? dedi. Tabii gelmedi! Rosemary intihar etti. ris sesini karmad. Bunu sana kim syledi? ris bir an Anthony'e, George'un o garip hikyesini anlatmak istedi. Ama sonra vazgeti. Ar ar, Sadece bir fikirdi, dedi. Unut bunu, budala sevgilim, Anthony onu ayaa kaldrarak yanandan hafife pt. Sevgili ahmak... Rose-mary'i unut, sadece beni dn. Piposunu tttren Albay Race dnceli baklarla George Barton'u szd. George'u ocukluundan beri tanrd. Barton'larn kk Race'lerinkiyle yan yanayd. kisinin arasnda yirmi ya fark vard. Race altmn aknd. Uzun boylu, dimdik, yz gneten yanm, kr sal, zeki bakl, siyah gzl bir erkekti. ki adam aslnda pek samimi saylmazlard. Race iin Barton hep, Gen George olarak kalmt. Race imdi de Gen George'un karakteri hakknda, hibir fikrim yok, diye dnyordu. Zaman zaman birlikte olmular, ama aralarnda ortak hibir ey olmadn anlamlard. Race ak havadan, spordan holanan bir adamd. Hayatnn nemli bir blmn ngiltere'den uzakta geirmiti. George ise tam anlamyla Londral bir beyefendiydi. lgi duyduklar eyler baka bakayd. Karlatklar zaman bir sre eski gnlerden sz ediyorlard. Arkasndan da aralarnda skc bir sessizlik beliriyordu. . 81 ampanyadaki Zehir F: 6

Race imdi de sessizce oturuyor ve, Gen George neden benimle konumak iin bu kadar srar etti, diye dnyordu. Onu en son bir yl nce grdm. George o arada belli belirsiz deimi. Bir derdi var onun. Bir kedi kadar da sinirli. Sigarn defa yakt. Race, piposunu azndan ekti. Eh, Gen George, derdin nedir? Haklsn Race, gerekten derdim var. Senden fikir almak istiyorum. Yardmna ok ihtiyacm var. Albay ban sallayarak bekledi. Bir yl kadar nce Londra'da bizimle birlikte yemek yiyecektin. Lksemburg lokantasnda. Ama son anda ngiltere'den ayrlmak zorunda kaldn. Race tekrar ban sallad. Evet, Gney Afrika'ya gittim. O yemekte karm ld. Race koltuunda skntl skntl kmldand. Biliyorum. Olay gazetelerde okudum... Karmn intihar ettii sanlyordu... Race kalarn kaldrd. Sanlyor muyck? unlar oku. George iki mektubu albaya verdi. Race'in kalar daha da kalkt. mzasz mektuplar? Evet. Ve ben onlara inanyorum. Race ar ar, Tehlikeli bir ey bu, dedi. Gazetede kan her olay hakknda trl kin dolu mektup yazlr... Bunu biliyorum. Ama bu mektuplar olaydan hemen sonra yazlmad. Bana alt ay sonra yolladlar. Race, Evet, bu ilgin, dedi. Sence onlar kim yazd? Bilmiyorum. Aldrdm da yok. Bence nemli olan mektuplardaki iddiann doru olduuna inanmam. Karm bir cinayete kurban gitti. Race piposunu tablaya brakarak koltuunda dikleti, Neden byle dnyorsun? O srada bundan phelendin mi? Ya polis? 82 Olaydan sonra sersemlemi, ok sarslmtm. Restni soruturmada verilen karar olduu gibi kabul ettim. Karm gripten yeni kalkmt. Sinirleri bozuktu. O srada hibir eyden phelenmediler. Onun intihar ettiini dndler. Zehir de antasndan kt. Hangi zehirdi bu? Siyanr. Hatrladm... Rosemary zehiri ampanyasna kartrmt. Evet. O srada her ey apak gibiydi. Rosemary hi intihar edeceini sylemi miydi? George, Hayr, diye cevap verdi. Rosemary yaamay severdi. Race, Anlyorum... diye mrldand. George'un karsn bir kez grm, onun gzel ve kubeyinli bir kadn olduunu dnmt. Ama Rosemary melankolik bir tip deildi. Peki doktor bu konuda ne syledi? Rosemary'e t ocukluundan beri bakan yal doktor seyahatteydi. Onunla birlikte alan doktor grip srasnda Rosemary'e bakt. Ve bu tr gribin Rosemary'nin sinirlerini ok sarsacan syledi. George bir an durdu. Bu mektuplar aldktan -sonra gidip dier yal doktorla konutum. Bana olanlara ok hayret ettiini syledi. 'Dorusu Rosemary'nin byle bir ey yapaca aklma gelmezdi' dedi. 'ntihar edecek bir insan deildi. Ama bazen insann ok iyi tand hastalan beklenmedik bir ekilde davranyorlar.' Doktorla konutuktan sonra Rosemary'nin intiharnn pek de inanlacak gibi olmadn dndm. Ne de olsa karm iyi tanrdm. Sk sk zntye kaplrd. Bazen dnmeden hareket ederdi. Ama Rosemary'nin canna kyacak duruma geldiini hi grmedim. Race biraz da utanga bir tavrla, Rosemary'nin intihar etmesi iin bir neden var myd? dedi. Yani sinir bozukluu dnda. Yani... mutsuz muydu? 83 9 Ben... hayr... Rosemary ok sinirliydi. Race, Geprge'a bakmamaya alt. Melodramdan holanan bir kadn myd? Bildiin gibi, Rosemary'i bir defa grdm. Baz tipler intihara kalkmaktan baya zevk alrlar. zellikle biriyle kavga ettikleri zaman. ocuksu bir eydir bu. Onu piman edeceim, diye dnrler. Rosemary'le kavga etmemitik.

Anlyorum. Zaten siyanr kullanlm olmas da bu ihtimali ortadan kaldryor. Oyun oynanacak bir zehir deildir. Bunu herkes bilir. -" Bir ey daha var. Rosemary canna kymay dnsey-di, herhalde bu ekilde yapmazd. Ac verici ve irkin bir ekilde. Rosemary hi olmazsa fazla miktarda uyku ilac .a-lirdi. Doru. Rosemary'nin siyanr satn aldn ya da bir yerden ele geirdiini gsteren bir ey var myd? Hayr. Ama arkadalarnn kknde kalmt. Orada siyanrle yabanarlarn ldrmlerdi. Resmi soruturmada Rosemary'nin o srada bir avu potasyum siyanr kristali alm olabilecei zerinde duruldu. Evet, o zehiri elde etmek zor deildir. Bahvanlarn ounda siyanr vardr... Race dnceli bir tavrla ekledi. Ama alt ay sonra cinayet ihtimalinin ortaya kmas sana garip gelmedi mi? George ar ar cevap verdi. Galiba bandan beri bu durum beni dndryordu. Belki de farkna varmadan kendi kendimi hazrlyordum. Bu gerein kda yazlm olduunu grnce, hemen kabul ettim. Evet. Race ban sallad. O halde imdi akla. Kimden pheleniyorsun? George ne doru eildi. Yzndeki kaslar seiriyordu. in en korkun yan da bu. Rosemary bir cinayete kurban gittiyse, o zaman masadakilerden... dostlarmzdan biri katil. Masaya baka kimse yaklamad. ' 84 Ya garsonlar? ampanyay kadehlere kim koydu? Lksemburg'daki ef garson. Charles' biliyorsun sanrm. Evet. Charles' bilmeyen yoktu zaten. ef garsonun, bir mteriyi mahsus zehirlediine de kimse inanamazd. Bize Giuseppe adl garson servis yapt, onu da yllardan beri tanrm. Bana hep o bakar. Ufak tefek, neeli bir adamdr. O halde konuklarn zerinde duracaz. Yemekte kimler vard? Milletvekili Stephen Farraday. Kars Lady Alexandra. Sekreterim Ruth Lessing. Anthony Browne adnda gen bir adam. Rosemary'nin kz kardei ris ve ben. Yedi kii. Sen gelseydin sekiz kii olacaktk sofrada. Sen gelemeyeceini bildirince son dakika kimi aracamz bilemedik. Anlyorum... Peki, George, sence katil kim? George bard. Bilmiyorum! Bilmiyorum! Eer bir fikrim olsayd... Pekl, pekl. Kesin bir phen olabileceini dnmtm. Ama bu zor bir sorun deil. Sofrada nasl oturuyordunuz? Kendinden balayarak say. Sandra Faraday samdayd tabii. Onun yannda Anthony Browne oturuyordu. Sonra Rosemary, Stephen Far-radgy. Iris. Ruth Lessing. Bylece Ruth soluma dyordu. Anlyorum. Karn daha nce de ampanya imi miydi? Evet. Kadehler birka kez doldurulmutu. Bu... bu, olay v srasnda oldu. Numara bir hayli grltlyd. Zenciler dans edip ark sylyorlard. Hepimiz onlar seyrediyorduk. Iklar tekrar yanmadan hemen nce Rosemary masaya yld. Belki bard ya da inledi ama kimse bir ey duymad. Doktor onun abucak ldn syledi. Ney 85 se... hi olmazsa bunun iin kretmeliyim. Doru... George, durum ortada. Ya da yle gzkyor. Yani? Katil Stephen Farraday tabii. Rosemary'nin sanda oturuyordu... Yani karnn ampanya kadehi Farraday'n sol eline ok yaknd. Iklar snkleir ve herkes de ykselen piste bakarken zehiri kadehe kolaylkla koyabilirdi. Bakasnn eline bu kadar gzel bir frsat gemi olabileceini sanmyorum. Lksemburg'daki masalar bilirim... Olduka byktr. Biri masann zerinden uzansayd, klarn snk olmasna ramen yine de farkedilirdi. Ayn ey Rosemary'nin solunda oturan adam iin de sylenebilir. Karnn kadehine bir ey atabilmek iin onun da Rosemary' nin yanndan iyice eilmesi gerekirdi. Tabii bir ihtimal daha var. Ama nce ok belirli katil adaynn zerinde duralm. Milletvekili Stephen Farraday'n karn ldrmesi iin bir neden var myd? George boulur gibi, Onlar... ok samimiydiler, dedi. Belki... Rosemary onu reddetti... O da intikam almak istedi. Melodramlara yakacak bir olay bu. Aklna sadece | bu neden mi geliyor?

Evet. George'un yz iyice kzarmt. Race ona bir gz att. imdi ikinci ihtimale gelelim. Katil kadnlardan biriydi. Neden kadnlardan biri? George, durumun farknda deil misin? Sofrada drt kadn ve erkek varm. Herhalde bir iki defa ift dans ederken bir kadn masada yalnz kald. Hepiniz dans ettiniz mi? Ah, evet. yi. imdi... ov balamadan noe masada kim yalnz kald? Hatrlyor musun? 86 George bir an dnd. Galiba... evet, en son ris yalnz kald. Ondan nce de Ruth. Karn en son ne zaman ampanya iti? Hatrlyor musun? Dur bakaym... Rosemary, Browne'la dans ediyordu. Masaya dnd zaman yorulduunu sylediini hatrlyorum. Anthony Browne iyi dans ediyor. Rosemary o srada kadehindeki ampanyay iti. Birka dakika sonra eski bir tango aldlar. Rosemary'le dans ettik. Karm ancak tangoyu iyi becerdiimi biliyordu. Farraday o srada Ruth'la, Lady Alexandra da Anthony'le dans ediyordu. ris masada oturuyordu. Ondan hemen sonra ov balad. yleyse karnn kz kardeini ele alalm. Rosemary' nin lm zerine ona para kald m? George kekelemeye balad. Race... samalama. ris o srada ocuktu... okul rencisi... Cinayet ileyen iki okul rencisini biliyorum. Ama ris? Rosemary'e ok balyd. Brak bunlar, George. Onun eline frsat geti. imdi iris'in cinayet ilemesi iin bir neden olup olmadn anlamaya alyorum. Karn ok zengindi sanrm. Paras kime kald? Sana m? Hayr, Iris'e... George, Paul Amcann vasiyetnamesini anlatt. Garip bir durum... Zengin abla ve fakir karde. Bazt kzlar byle bir duruma kzarlard. ris'in kzmadndan eminim. Belki... Ama onun cinayet ilemesi iin bir neden vard. imdi bu yoldan gidelim. Baka bir kimsenin cinayet ilemesi iin bir neden var myd? Yoktu. Hi yoktu. Rosemary'nin dnyada bir tek dman bile olmadndan eminim. Btn bunlar inceledim. Sorular sordum. Durumu renmeye altm. Hatta Far-raday'larn yaknndaki bu kk tuttum... Duraklad. 87 Race piposunu alarak iini kazimaya balad. Bana her eyi anlatman daha doru olmaz m, Gen George? Ne demek istiyorsun? Benden bir ey saklyorsun. O kadar belli ki... Orada oturup karnn erefini savunabilirsin. Veya onu kimin ldrdn renmeye alrsn. Ama bu ikincisi senin iin ek nemliyse o zaman ak konumalsn. Uzun bir sessizlik oldu. Sonra George bouk bouk, Pekl, dedi. Sen kazandn. Karnn bir a olduunu dnyorsun deil mi? Evet... Stephan Farraday myd? Bilmiyorum! Yemin ederim, bilmiyorum! Belki Farra-day'd, belki de Anthony Browne. Karar veremiyordum. Cehennem azabndan farkszd bu. Anthony Browne hakknda bildiklerini anlat. Garip... Bana bu ad bir yerde duymuum gibi geliyor. Onun hakknda hibir ey bilmiyorum. Kimsenin de bildii yok. Yakkl, neeli bir gen adam. Ama kimsenin onun hakknda bir bilgisi yok. Szmona Amerikal ama n-gilizceyi yle aksanla konumuyor. Ah, belki elilik onun hakknda bir eyler biliyordur. Rosemary'nin hangisiyle ilikisi olduuna karar veremedin demek? Evet... Dinle, Race, Rosemary bir mektup yazyordu... Ben... Ben... daha sonra kurutma kdna baktm. Yazdnn... bir ak mektubu .olduu belliydi. Ama isim yoktu bunda.

Race, George'a bakmamaya alt. Neyse.. Bylece biraz bilgi sahibi daha olduk... Lady Alexandra'yi ele alalm. Kocasnn Rosemary'le bir ilikisi varsa, o zaman Lady Alexandra'dan da phelenebiliriz. Duygulan ok iddetli olan kadnlardan. Sessiz ama duygular derin olan bir x 88 tip. yleleri kolaylkla cinayet ileyebilirler. Evet, aratrmamz ilerliyor. Esrarl Anthony Browne, Farraday ve kars, kk ris Marle. Ya dier kadn? Ruth Lessing? Ruth'un o olayla bir ilgisi yok. Karm ldrmesi iin bir neden olamaz. Onun sekreterin olduunu syledin sanrm? Ruth Lessing nasl bir kadn? George heyecanla, Dnyann en iyi insani, diye cevap verdi. Hemen hemen aileden saylyor. Ruth benim sa kolum. Onun kadar takdir ettiim ve gvendiim hi kimse yok. Race dnceli bir tavrla George'u szyordu. Onu seviyorsun sanrm. Ruth'a ok balym. Harika bir insan o, Race. Ruth'a her bakmdan gveniyorum. Dnyann en drst, en sadk insan. Ya... Race'in yznden dncelerini anlamak mmkn deildi. Ama yal adam kendi kendine, Ruth Lessing'in de Rosemary'i ldrmesi iin bir neden varm, diye dnyordu. Belki gen kadn zengin bir adam olan George'ia evlenmek istiyor. Belki de Gen George'a gerekten k. Sonuta Rosemary'i pekl ldrm olabilir... Sonra u-sulca, George, dedi. Senin de karn ldrmen iin iyi bir neden varm. Farkndasn deil mi? Benim mi? George fena halde afallad. Othello'yla Desdemona'y unutma. Ne demek istediini anlyorum. Ama Rosemary'le benim aramdaki... durum yle deildi. Tabii ona tapyordum. Ama... katlanmam gerekecek baz eyler olacan da biliyordum... Bir an durdu. Zaten... katil ben olsaydm, bu konuyu tekrar aar mydm? Resmi soruturmada Rosemary'nin intihar ettiine karar verildi. Byle yapmam lgnlk olmaz myd? Tabii olurdu. Onun iin senden ciddi bir ekilde p 89 helenmiyorum, aziz dostum. Eer baarl bir katil olsaydn, sana gelen o imzasz mektuplar usulca atee atverir-din. imdi bylece iin en ilgi ekici noktasna geliyoruz. O mektuplar kim yazd? Ha? George ard. Bilmem. Bu noktann seni ilgilendirmedii anlalyor... imdi... mektuplar katilin yazmad kesin. Ban derde sokmay herhalde istemezdi. O halde mektuplar yazan kim? Her eyi yeniden hortlatmay kim istiyor? George akn akn, Hizmetiler? diye mrldand. Belki. O zaman da unu sorabiliriz: Hangi hizmetiler? Ve ne biliyorlard? Rosemary'nin oda hizmetisi var myd? George ban sallad, Hayr... O srada bir amz vard. Hl bizde. Ondan baka iki hizmeti tutmutuk. Ama onlar da bir sre sonra yanmzdan ayrldlar. George, bence sen bu konuyu iyice dnmelisin. Olay yeniden canlandrmak istiyor musun gerekten? kacak dedikodular unutma. Kirli amarlar herkesin gznn nne sermek zorunda kalacaksn. Karnn ak maceralar duyulacak... George irkildi. Sonra da bard. Ben gerei renmek istiyorum! Pekl... yleyse o mektuplar polise gtr. Polis bu mektuplar yazan kolaylkla bulur sanrm. O kimsenin o-lay konusunda gerekten bir ey bilip bilmediini renir. Ama unu da unutma: Polis soruturmaya baladktan sonra artk onlar durduramazsn. Polise gidecek deilim. O yzden seninle konumak istedim. Katili yakalamak iin tuzak kuracam. Ne demek istiyorsun? Dinle, Race. Lksemburg'da bir yemek vereceim. Senin gelmeni de istiyorum. Sofrada yine o konuklar buluna1 90 cak. Farraday'lar, Anthony Browne, Ruth, ris ve ben. Ben her eyi planladm. Ne yapacaksn?

George hafife gld. Bu da benim srrm. Ne yapacam nceden sylersem her ey mahvolur. Senin de oraya gelip olanlar grmeni istiyorum. Race ne doru eildi. Bu houma gitmiyor, George. Sesi sertlemiti. Kitaplardan alnma, melodramlara yakacak bu fikirler bir ie yaramaz. Polise git. Onlar bu tr sorunlar nasl zmleyeceklerini bilirler. Profesyonel onlar. Amatr dedektiflik tehlikelidir. te o yzden senin de yemee gelmeni istiyorum. Sen amatr deilsin. Dostum, bunu bir.zamanlar stihbarat Servisinde altm iin mi sylyorsun? Ama sofradakilere bunu nasl olsa aklamayacaksn. Aklamamam gerekiyor. Race, ok zgnm, diye cevap verdi. Davetini kabul edemeyeceim. Plann houma gitmiyor. Buna katlamam. George, sen de bundan vazge. Vazgeemem. Her eyi hazrladm. Allah kahretmesin! nad brak, George. Ben bu iierl senden daha iyi bilirim. Bu fikrin hi houma gitmiyor. Bir ie yaramayacak. Hatta tehlikeli de olabilir. Bunu dndn m hi? Bunun biri iin tehlikeli olaca kesin. Race iini ekti. Sen ne yaptn bilmiyorsun. Neyse... Uyarmad deme. Senden son defa rica ediyorum. O lgnca planndan vazge. George Barton sadece, Hayr, der gibi ban sallad. ? 91 ki kasm sabah hava karanlk ve yamurluydu. El-vaston konann yemek salonu o kadar lotu ki,kahvalt ederken klar yakmak zorunda kaldlar. Iris'in hi itah yoktu. Uuk yzyle hayalete benziyordu. George sinirli sinirli gazetesini hrdatyor, masann dier ucunda Lucilla Drake hngr hngr mendilinin iine alyordu. Sevgili olumun korkun bir ey yapacan biliyorum. yle duyguludur ki. Durum ciddi olmasayd bunun bir lm kalm meselesi olduunu yazmazd. George yine gazetesini hrdatarak sert sert, Ltfen endielenmeyin, Lucilla, dedi. Size bu sorunu zebileceimi syledim. Biliyorum, sevgili George. Siz ok iyisiniz. Ama ben gecikmenin korkun bir eye yol aacan dnyorum. Szn ettiiniz aratrmalar... zaman alr. Hayr, hayr. Her eyi abucak halledeceim. Victor, 'Ayn ne kadar,' diye yazm. Yarn kasmn . Yavruma bir ey olursa kendimi hibir zaman affetmem! Ona bir ey olmayacak. George kahvesinden bir yudum ald. ris de sze kart. Endielenme, Lucilla Hala. George her eyi halledecek. Byle eyler daha nce de oldu. Uzun bir sreden beri olmamt. O... George usulca homurdand. aydan beri... O dolandrc arkadalar onu kandrdklarndan beri. Zavall Victor'cuum... George peetesiyle byn silerek ayaa kalkt. Bayan Drake'in omzuna efkatle vurarak kapya doru gitti. zlmeyin. Ruth'a hemen telgraf ekmesini syleyeceim. George hole karken ris de onu izledi. George, bu akamki yemei ertelesek mi? Lucilla Hala ok zgn... yle ey olmaz! George'un pembe yz morard. O 92 Tanrnn belas ahlaksz dolandrcnn hayatmz altst etmesine izin verecek deilim. Onun yapt antajdan baka bir ey deil... Lucilla ona bir defa olsun, 'Ne halin varsa gr,' dese, bu para szdrma oyunlar da sona erer... Neyse... Sen onu teselli etmeye al. Ben de onu sevindirmek iin bu akama kadar bir eyler yaparm. George evden ayrlrken telefon almaya balad. ris at. Alo? Kim? Gen kzn yz deiti, umutsuz ifadenin yerini sevin ald. Anthony! Evet, Anthony ya! Dn de telefon ettim ama seni bulamadm. Ne o, George'a benirn reklam m yapmaya baladn? Ne demek istiyorsun?

Gecrge bu gece senin iin verecei yemee beni de srarla ard. Bunu senin saladn dndm. Hayr, hayr. Benimle bir ilgisi yok. Yani George fikrini kendi kendine mi deitirdi? Pek de deil. Bu... Alo ris? Buradaym, Anthony. Bir ey sylyordun... Ne var, sevgilim? Derin derin iini ektiini duydum. Bir ey mi oldu? Hayr... Bir ey olmad... Yarna bir eyim kalmayacak. Yarna her ey dzelecek. ris, 'Yarn hibir zaman gelmeyecek,' diye bir sz yok mudur? Sus! iris, senin gerekten bir derdin var! Yok, yok. Zaten bunu sana anlatamam. nk sz verdim. Anlat, hayatm. Hayr, anlatamam. mknsz... Anthony, sen bana bir ey syler misin? Bilirsem tabii. 93 Sen... Rosemary'e k miydin? Anthony biran sesini karmad. Sonra da gld. Demek mesele buydu! Evet, ris, Rosemary'e biraz k gibiydim. Bildiin gibi ok gzeldi. Sonra bir gn Rosemary'le konuurken senin merdivenden indiini grdm. Ve ayn anda Rosemary'den soudum. Artk benim iin dnyada senden baka hi kimse yoktu. Gerek bu. Byle eyleri dnme. Bildiin gibi Romeo da Juliet'e delicesine k olmadan nce Rosaline'la ilgileniyordu. Teekkr ederim, Anthony. ok sevindim. Bu gece grrz. B'ugn senin doum gnn deil mi? Aslnda doum gnm gelecek hafta. Ama bu akamki yemek bir tr doum gn toplants saylyor. Yemei heyecanla bekliyormu gibi bir halin yok. yle. George ne yaptn biliyor herhalde. Ama bana yemei ayn yerde vermesi. Ben Rosemary'nin... Rosemary'nin lmnden sonra Lksemburg'a birka kez gittim. nsan oraya aryorlar... Doru. Belki bylesi de daha iyi. Sana doum gn hediyesi aldm, ris. Beeneceini umarm. Hoakal. Anthony telefonu kapatt... ris, Lucilla Drake'i teselli etmeye gitti. George ise brosuna varr varmaz hemen Ruth Les-sing'i artt. Gen kadn arkasnda zarif, siyah bir tayyrle ieri girerken George'un yzndeki kaygl ifade biraz yumuad. Gnaydn. Gnaydn, Ruth. Yine dert kt. una bak. Gen kadn George'un uzatt telgraf ald. Yine mi Victor Drake? Evet. Tanrnn cezas! 94 Ruth bir an sessizce durdu. Kulanda alayc bir ses vard. Siz patronunuzla evlenmeliydiniz, kzm. Sanki dn olmu gibi, diye dnd Ruth. George'un sesi dald dncelerden uyanmasna neden oldu. Onu Gney Amerika'ya bir yl nce gndermitik deil mi? diyordu. Ruth dnd. Evet, yle sanrm. Galiba yirmi yedi ekimde. alacak bir insansnz, Ruth. Belleiniz ok gl. Ruth kendi kendine, Victor Drake'i hatrlamam iin daha nemli bir neden var, dedi. Onunla konutuktan sonra telefonda Rosemary'nin o umursamaz sesini dinledim. Ve o zaman George'un karsndan nefret ettiimi anladm. George, Neyse, dedi. Yine de ansl saylrz. Ona ay nce tekrar be yz sterlin yolladk ama nemli deil. imdi bin sterlin istiyor, fazla bu. Evet. Ama o kadar alamayacak. Her zamanki gibi durumu incelememiz gerekiyor. Hemen Buenos Aires'e bir telgraf ekin. Tabii Bayan Drake sinir krizi geiriyor. Aksi gibi bu gece de evde olmayacaz.

sterseniz bu akam Bayan Drake'le kalrm. Hayr, hayr. George'un sesi kesindi. Siz mutlaka bizimle gelmelisiniz. Size ihtiyacmz var, Ruth. Gen kadnn elini tuttu. Siz hi bencil deilsiniz. Ruth glmsedi. Sonra da, sterseniz Buenos Aires'e telefon edelim, dedi. O zaman bu sorun bu akama kadar zlr. ok iyi olur! Ben hemen bu ii halledeyim. Ruth elini George'un ovucundan ekerek dar kt. George da bir iki dosyaya baktktan sonra brodan ayrld. Ve doru Lksemburg lokantasna gitti... George broya dner dnmez Ruth hemen onun odasna geldi. u Victor Drake meselesi... Evet? Korkarm durum kt. Onu dava etmeleri ihtimali varm. Bir sreden beri alt irketin parasn zimmetine geiriyormu. Buenos Aires'deki memurunuz irketin mdryle konutu. Ve biraz nce de buraya telefon etti. Para dendii takdirde Victor Drake'i dava etmeyeceklermi Drake, bin alt yz elli sterlin alm. Ah, demek sevgili Victor bu arada bin yz elli sterlini cebe atacan sanyordu. Korkarm yle. George ac bir memnunlukla, Neyse, hi olmazsa buna engel olacaz, dedi. Buenos Aires'deki memurunuza o paray irkete demesini syledim. Doru yaptm m? Akas ben o ahlakszn hapse atlmasn tercih e-derim. Ama annesini dnmek zorundaym. Lucilla Drake aptaln biri ama iyi kalpli bir kadn. Bylece Victor bu sefer de yakay kurtaracak. Ruth, ok iyisiniz, diye mrldand. Ben mi? Bence siz dnyann en iyi kalpli insansnz. Bu szler George'a dokundu. Hem kzard, hem utand. Birdenbire iinden gelen sese uyarak gen kadnn elini pt. Sevgili Ruth... Siz benim en yakn ve en sevgili dos-tumsunuz. Siz olmasaydnz ne yapardm bilmem. Karlkl duruyorlard. Ruth, onunla mutlu olabilirdim, diye dnd. Onu mutlu ederdim. Eer... George kendi kendine, Race'in szn dinlesem mi, diye sordu. Planmdan vazgesem mi? Bylesi daha iyi olmaz m? 96 Bir an kararszlkla bocalad. Sonra, Saat dokuz bucukta, Lksemburg lokantasnda, dedi. Hepsi gelmilerdi. George rahat bir nefes ald. Son ana kadar bazlarnn caymasndan korkmutu. Ama ite hepsi de buradalard. Uzun boylu, souk tavrl Stephen Farraday. Siyah kadifeden sade bir tuvalet giymi, boynuna zmrtler takm olan kibar ve soylu Lady Alexandra Farraday. Yine siyah tuvaletli, k ve zarif Ruth. Renginin uukluuna ramen yine de pek gzel olan, yaprak yeili tuvaletiyle Iris. Anthony Browne en son geldi. George ona bakarken, vahi bir orman hayvan gibi hzl ve sessizce yryor, diye dnd. Bir pantere benziyor ya da bir parsa... Evet, hepsi de gelmi ve George'un hazrlad tuzaa dmlerdi... Artk oyun balayabilirdi... Kokteyller iildi. Sonra bardan, asl salona getiler. Zenci mzisyenler tatl bir para alyor, iftler dans ediyorlard. Garsonlar telala saa sola giderek ustalkla servis yapyorlard. Charles yaklat. Nezaketle glmseyerek onlar masalarna gtrd. Bir yl nceki ayn masaya. Salonun dibindeki genie blmedeydi. Bir kemerden geilen burada masa vard. Ortada bir byk, iki yanda kk masalar. Bunlardan birinde sar suratl, orta yal bir yabancyla, gzel bir sarn oturuyordu. Dierinde ise pek gen bir kzla bir delikanl. George nazik ve neeli bir tavrla konuklarn oturttu. Sandra, siz benim sama geer misiniz? Anthony, sizin yannza. ris yavrum, bu senin yemein.

Onun iin seni yanma almalym. Senin dier tarafna da Farraday gesin. Sonra sen, Ruth... Duraklad. Sekreteriyle Anthony ara 97 ampanyadaki Zehir F : 7 snda bo bir iskemle vard. Arkadam Race biraz ge kalabilir. Kendisini beklemememizi syledi. Elbet gelecek. Hepinizin Race'le tanmasn istiyorum. Harika bir adamdr. Btn dnyay dolat. Size pek gzel hikyeler anlatacandan eminim. ris yerine geerken fkeliydi. George bunu mahsus yapt. Beni Anthony'den ayrd. Buraya Ruth oturmalyd. George'un yanna. Enitemin hl Anthony'den nefret ettii ve ondan phelendii belli. Gen adama bir gz att. Anthony'tiin kalar atlmt. Ama Iris'e bakmyordu. Bir kere dnp yanndaki bo iskemleyi inceledi. Sonra da. Birinin daha geleceine sevindim, Barton, dedi. nk buradan erkenden ayrlmak zorunda kalabilirim. Kanlmaz bir i durumu. Burada tandm birine rastladm. George glmsedi. Elence saatlerinde de ile mi ilgileneceksiniz? Bunun iin ok gensiniz, Browne. Ho, ne i yaptnz da pek bilmiyorum ya. Anthony ar ar, sakin sakin cevap verdi. Bana bu soruyu sorduklar zaman yle derim. Barton: rgtl sularla ilgilenirim ben. Hrszlklar ayarlarm. Dolandrclklar planlarm. Arzu eden ailelerin evlerine gidebilirim. Sandra bir kahkaha att. Siz silah iiyle ilgilisiniz deil mi, Bay Browne? Son zamanlarda btn sular silah krallarna yklyorlar. Anthony'nin gzleri biran hayretle irileti. Sonra neeyle, Beni ele vermemelisiniz. Lady Alexandra, dedi. Benimki ok gizli bir i. Ve etrafta yabanc bir devletin ajanlar dolayor. Dikkatli olun. Yapma bir ciddilikle ban sallad. Garson istridye tabaklarn toplad. Stephen Iris'i dansa kaldrd. ok gemeden hepsi dans ediyorlard. O skntl halleri biraz kaybolmutu. Sonra ris, Anthony'le dansa balad. George'unki de hainlik. Bizi yan yana oturtmad. Aksine bana iyilik etti. Kardan seni doya doya seyredebileceim. Gerekten erkenden gidecek misin? Bu gerekebilir. Bir sre sessizce dans ettiler. Sonra Anthony sordu. Albay Race'in de geleceini biliyor muydun? Hayr, hi haberim yoktu. ok garip... Albay Race'i tanyor musun? Sahi, geen gn tandn sylemitin. ris bir an durdu, sonra da ekledi. Nasl bir adam? Bunu kimse bilmiyor. Masaya dndler. Dakikalar geti... O neeli hava yava yava kayboldu ve sinirler tekrar gerildi. Sadece George sakin ve keyifliydi. ris enitesinin saatine baktn farketti. Birdenbire davul almaya balad. Iklar snkleti. Pist ykseldi. skemleler hafife geri itilerek, biraz dndrld. kz ve erkek pistte dansa baladlar. Onlar trl taklitler yapan bir adam izledi. Mteriler onu ok beendiler. Lenny'le Flo ifti danstan ok akrobasiye benzeyen bir numara yaptlar. Lksemburg Altls grltl bir para ald. Sonra klar yand. Herkes gzlerini krptrd. Birdenbire George'un masasndakiler de rahatladlar. Sanki farkna varmadan bir eyi beklemi ve olmaynca keyiflenmilerdi. nk aylar nce klar yand zaman masaya ylm olan o ly grmlerdi. Ama imdi onlara gemi tmyle gerilerde kalm gibi geliyordu. O eski felaketin glgesi stlerinden kalkmt. 99 Sandra neeli bir tavrla Anthony'e dnd. Stephen, iris'e bir ey spyledi. Ruth da konumaya katlmak iin masann zerinden eildi. Sadece George iskemlesinde kmldamadan oturuyordu. Gzlerini karsndaki bo sandalyeye dikmiti. Oraya bir servis konmu, kadehe de ampanya doldurulmutu. Sanki biri gelecek ve o iskemleye oturacakt... ris enitesini drtt. Uyan, George. Haydi gel dans edelim. Bu gece benimle hi dans etmedin.

George kendini toplad. Glmseyerek kadehini kaldrd. Doum gnn kutladmz gen hanmn erefine ielim. ris Marle'nin salna! Glerek ampanyalarn itiler. Sonra da dansa kalktlar. George'la Iris, Stephen'le Ruth, Anthony'le Sandra. Orkestra hzl bir para; alyordu. Sonra hep birarada masaya dndler. Glyor, gevezelik ediyorlard. Yerlerine oturdular. Sonra George birdenbire ne doru eildi. imdi... hepinizden ey istiyorum. Bir yl kadar nce yine buradaydk. O gece bir felaketle sona erdi. Ben gemiteki o zc olay hatrlatmak istemiyorum. Ama Rosemary'nin tmyle unutulmasna raz deilim. Onun iin Rosemary'nin ansna imemizi istiyorum. Kadehini kaldrd. Dierleri de ona uydular. imdi yzleri nazik birer maskeyi andryordu. George, Rosemary'nin ansna, dedi. Rosemary 'an' anlamna gelir. Kadehlerini dudaklarna gtrerek ampanyalarn itiler. Bir sessizlik oldu... Sonra George salland ve omuzlar dt. Deli gibi elini boazna gtrd. Soluk almaya alrken yz mo-rard. Bir buuk dakika iinde ld. 100 nc Blm RS Albay Race, Scotland Yard'da Bamfetti Kemp'le konuuyordu.. Birbirlerini yllardan beri tanrlard. Kemp, Buraya kadar geldiiniz iin ok naziksiniz, diyordu. Bu olayda yardma ihtiyacmz olacak. Kidderminster ailesinin bu ile ilgili olmas bizi dikkatli davranmaya zorluyor. Race ban sallad. Lady Alexandra Farraday' birka kez grmt. Ya cinayeti o ilediyse, Kemp? Lady Alexandra m? Sizce katil o mu? Hibir fikrim yok. Ama katilin Lady Alexandra olduunu dnelim. Ya da kocasnn. Sonuta Farraday' da Kidderminster ailesi destekliyor. Eer onlardan biri katilse, suluyu asmak iin elimizden geleni yapacaz. Bunu biliyorsunuz. Race ban sallad. Evet. Bana olay anlatn. George Barton siyanrle zehirlenerek ld. Bir yl nce karsnn ld gibi. Demek siz de o srada lokantadaydnz? Evet. George' gruba katlmam istedi ama ben raz olmadm. Plan houma gitmiyordu. Ona her eyi size aklamasn syledim. Ama raz olmad. Katile tuzak kurmaya 101 karar vermiti. Endiem gitgide artyordu. Bu yzden dn gece kalkp Lksemburg lokantasna gittim George'a gz-kulak olmak iin. Ama tabii uzaktaki bir masaya oturmak zorundaydm. Beni hemen farketmelerini istemiyordum. Ama'ne yazk ki, pheli bir ey grmedim. Masaya konuklardan ve garsonlardan baka kimse yaklamad. . Kemp, Evet, dedi. Bylece liste ksalm oluyor. Katil ya masadakilerden biri ya da garson. Giuseppe Bolsa-no yani. Onu bugn yine sorguya ekeceim. Sizin de Giu-seppe'yle konumak isteyeceinizi dndm. Ama akas, garsonun bu cinayetle bir ilikisi olduunu sanmyorum. Bylece geriye konuklar kalyor. Evet. Rosemary Barton... ld akam da yine o grup varm. , O olaya ne dersiniz, Kemp? ncelemeye baladm. nk bu iki olayn birbirlerine bal olduklar belli. Bu cinayet Rosemary Barton'un intihar etmemi olduunu da kantlyor. Tabii o srada bundan phelenmemiz iin bir neden yoktu. Bayan Barton'un intihar ettiine karar verdik. Zavall kadnn sinirlerinin bozuk olduu belliydi. Kadnlar ounlukla ak yznden intihar ederler, erkeklerse para yznden. Ah... Demek Rosemary Barton'un bir ak macerasna girmi olduunu biliyordunuz?

Evet. Bunu soruturmaya balar balamaz rendik. klar dikkatli davranmlard ama durumu yine de kolaylkla anladk. Adam kimdi, Stephen Farraday m? Evet. ki sevgili kk bir apartmanda buluuyorlard. Alt aydan beri devam ediyordu bu macera. Peki, kars durumun farknda myd acaba? O srada farknda olmadna karar vermitik... Ama Lady Alexandra belki de durumu sezmiti Kemp. 102 Duygularn kolaylkla belli eden bir kadn deil. Ah evet, biliyorum. kisi de Rosemary Barton'u ldrm olabilirler. Kadn kskanlk yznden. Adam politika hayat uruna. Boanma Farraday' mahvederdi. Ve tabii Kidderminster'ler de ona dman olurlard. Ya sekreter? O da Rosemary Barton'u ldrm olabilir. Belki George Barton'a kt. Onlarn broda pek skfk olduklar ve Ruth Lessing'in adama k olduu syleniyor... Dn irkette ilgi ekici bir olay olmu. Telefoncu kzlardan biri Ruth Lessing'in elini tutarak, 'Sen olmasaydn ne yapar-^ dim?' diyen George Barton'un taklidini yapyormu. Miss Lessing ayn anda ieri girmi. Ve kz hemen Kovmu. Yani bu konuda fazla hassas olduu anlalyor... Sonra Rosemary Barton'un kz kardei var. Ona byk bir servet kaldn unutmamak gerekir... yi bir kza benziyor o ama byle eyler hic belli olmaz. Rosemary Barton'un dier erkek arkadann da zerinde durmalyz. Race, Onun hakknda bildiklerinizi renmek isterim, dedi. Kemp ar ar, Anthony Browne hakknda pek az ey biliyoruz, diye cevap verdi. rendiklerimiz de ie yarayacak gibi deil. Pasaportu dzgn. Amerikan vatanda. Aleyhinde bir tek delil yok. Buraya gelmi ve Claridge Oteline inmi, Lord Dewsbury'le ahbap olmu. Dolandrc olmasn? Olabilir. Dewsbury ondan cok holanm. Browne'un burada kalmasn istemi. Gene adam da ona silahlarla ilgilendiini aklam. Deiwsbury'n.in baz dostlaryla da tanm. Ama silah fabrikalaryla ilgisi olanlarla. Bunun sonucu olarak da Browne'a bir sr ey gsterilmi. Bence hic gsterilmemesi gereken baz eyler... Bir iki seferinde de Browne'un o taraflarda grnmesinden sonra ciddi birtakm sorunlar km. 103 Anthony Browne'un ilgin biri olduu anlalyor. Evet. ok sevimli olduu ve bundan yararland belli. Peki, Rosemary Barton'un bu ile ne ilgisi var? George Barton silah fabrikatr deil ki. yle, ama Rosemary Barton'la Anthony Browne bir hayli skfymlar. Belki gen adam onun yannda azndan bir ey kard. Gzel bir kadnn erkekleri nasl konuturduklarn siz benden daha iyi bilirsiniz, albaym... Raoe ban sallad. Bamfetti bu szlerle Raoe'in zel bir ihtiyatszln deil, Kar - Casusluk rgtn ynettii gnleri kastettiini biliyordu. George Barton'a gelen o mektuplar incelediniz mi? diye sordu. Evet. Dn gece yaz masasnn ekmesinde bulduk. Daha dorusu ris Marle onlar benim iin buldu. O mektuplar beni ilgilendiriyor, Kemp. Uzmanlarnz bu konuda neler sylediler? Ucuz kt, sradan mrekkep. Parmak izlerinden mektuplar George Barton'la ris Marle'nin okuduklar anlalyor. Zarfm stndeyse bulank izler var. Mektubu sal normal, iyi eitim grm biri yazm. yi eitim grm biri? O halde mektubu yazan hizmeti deil. yle sanrm. Bu daha da ilgin, Kemp. Bundan baka birinin daha durumdan phelendii anlalyor. Ama o da polise bavurmaktan kanm. George Barton'un phelerini uyandrm ama iin sonunu getirmemi. Bu ide bir gariplik var, Kemp. Bu mektuplar George' un kendisi yazm olamaz m? Olabilir ama neden?

ntiharna bir balang olarak... Cinayet ss vermek istedii intiharna. 104 Niyeti Stephan Farraday' astrmak myd? Bu da bir fikir. Ama o zaman da Barton her eyin Farraday' iaret etmesi iin elinden geleni yapard. Oysa u anda elimizde Farraday aleyhinde bir tek kant bile yok. Ya siyanr? Neyin iindeymi? Masann altnda kk bir kt zerinde parmak izi yoktu. Race, Dn gece masadakiler bir eyin farkna varmlar m? diye sordu. Aslnda bugn bu ile ilgileneceim. Dn gece hepsiyle ksaca konutum. Sonrq Iris Marle'la Elvaston Alanndaki konaa gittim. George Barton'un yaz masasna ve ktlarna baktm. Bugn hepsini uzun uzun sorguya ekeceim. Bundan baka dier iki masada oturan mterilerle de konuacam... Masasndaki ktlar kartrd. Evet, bunlar... Gerald Tollington ve Lady Patricia Brie-Woodworth. Gen nianllar. Onlarn birbirlerinden baka kimseyi grmediklerinden eminim... Dier masada ise Pedro Morales ve Miss Christine Channon... Adam Meksika' dan gelmi. Kadn da paragz bir sarn, akl paradan baka bir eye ermiyor sanrm. Ama ne olur olmaz diye hem onun, hem de dierlerinin adresini aldm... imdi ie garson Giuseppe'yle balayacam. CZ3 Giuseppe Bolsano ufak tefek, orta yal, zeki bakl maymuna benzeyen bir adamd. ngiltere'ye on alt yanda geldii iin ngilizcesi ok iyiydi. Kemp ona dosta davrand. Giuseppe aklna olayla ilgili baka bir ey geldiyse anlat. Benim iin kt bir durum bu. O masaya ben servis ya pyordum. Baz kimseler ldrdm v& ampanya kadehlerine zehir koyduumu syleyecekler. 105 Fransz ompanyasyd deil mi? Evet. Clicquot 1928. ok gzel, pahal bir ampanya. Bay Barton yle bir insand. Gzel yemekler ve iyi ikilerden holanrd. Hepsinin en iyisinden. ampanyay nceden mi smarlad? Evet. Her eyi ef Charles'la ayarlad. Ya o sofradaki bo iskemle? Onu da Bay Barton istedi. Charles'a da, bana da oraya daha sonra gen bir hanmn oturacan syledi. Gen bir hanm m? Kemp'le Race birbirlerine baktlar. O gen hanmn kim olduunu biliyor musun? Giuseppe ban sallad. Hayr, bilmiyorum. Btn bildiim o hanmn daha sonra geleceiydi. ampanyay anlatmaya devam et. Ka ie ald? ki. Gerekirse bir ncs de hazr bekliyordu. lk ie abucak bitti. kinci ie ise ov balamadan ksa bir sre nce ald. Kadehleri doldurdum, sonra ieyi kovaya yerletirdim. Bay Barton'un ampanya itiini en son ne zaman grdn? Durun bakaym... ovdan sonra o gen hanmn erefine itiler. Yanlmyorsam onun doum gnyd. Sonra dansa kalktlar. Tekrar masaya dndkleri zaman Bay Barton ampanya iti ve ld. Onlar dans ederken kadehleri doldurdun mu? Hayr, efendim. Kk hanmn erefine itikleri zaman ampanyadan sadece bir iki yudum almlard. Yani kadehler daha doluydu. Onlar dans ederlerken masaya herhangi' biri yaklat m? Hayr, efendim. Bundan eminim. Giuseppe, sofradakilerden biri Bay Barton'un kadehine bir ey koysayd, farkeder miydin? Pek sanmyorum, efendim. Ben be masaya servis t 106 yapyorum. O tela arasnda belki farkedemezdim... Ama Say Barton'un kadehine yine de kimse grmeden bir ey koymalar imknszd. Bunu ancak kendi kolaylkla yapabilirdi. . Kemp, Demek sen byle dnyorsun, diye mrldand.

Tabii iin iyzn bilmiyorum ama... Bir yl nce o gzel hanm, Bayan Barton intihar etti. Belki Bay Barton bu olaya ok zld. Ve ayn ekilde kendini ldrmeye karar verdi. Romantik bir davran tabii. Kemp garsona birka soru daha sordu. Sonra da Gi-useppe'ye gidebileceini syledi. Kap garsonun arkasndan kapanrken Race, Acaba, dedi. Katil bu olaya bu ss m vermek istedi? zgn koca karsnn lm yldnmnde intihar ediyor... yle mi? Evet, olabilir. Ama katil herhalde George Barton'un imzasz mektuplar sakladn, seninle konutuunu bilemezdi. Kemp saatine bir gz att. Saat yarmda Kidderminster Konanda olmam gerekiyor. Onlardan bazlarn grecek kadar zamanmz var. Benimle gelir misiniz, albaym? ? Bay Morales, Ritz Otelinde kalyordu. Sabahn b saatinde hali pek ho deildi. Tra olmamt, gzleri kanlyd. Akamdan kalma olduu anlalyordu. Ama gece olanlar hatrlamaya hazrd. Christine'le gittik oraya. O bebek de akgz m akgz yani. Bana orasnn iyi bir yer olduunu syledi. 'Nereye istersen oraya gideriz, bebek,1 dedim. Dorusu lokanta gerekten klas bir yerdi. Bana epey pahalya da maloldu. Ama orkestra iyi deildi. yle canl bir ey alamryorlard. Kemp onu blmenin orta yerindeki masay hatrlamaya zorlad. 107 I il Evet, orada bir masa vard. Kalabalk bir.grup oturuyordu. Ama nasl insanlar olduklarna pek dikkat etmedim. Akas o adam br dnyay boylayncaya kadar.o masayla ilgilenmedim. nce onun iki kaldrmadn sandm.-Ah masadaki kadnlardan birini hatrladm imdi. Siyah salyd. Ve seksi bir bebekti. Yeil kadife elbiseli gen kz m? Yok canm. O kz pek sskayd. Benim beendiim bebek siyahlar giymiti, vcudu iyiydi. apkn Bay Morales'in dikkatini Ruth Lessing'in ekmi olduu anlalyordu. Onun dans ediini seyrettim. Ah, bebek o ii iyi biliyordu. Ona bir iki defa iaret de ettim ama bana souk souk bakt. Bay Morales'den baka bir ey renemediler. Zaten adam da ikiyi iyice karm olduunu saklamyordu. Kemp Bay Morales'e teekkr ederek kalkt. Morales, Yarn NeW York'a hareket edeceim. dedi. Ama isterseniz daha kalabilirim. Bunun houna gidecei belliydi. Teekkr ederiz, ama resmi soruturmada tanklk etmenize gerek yok. Anlayacanz burada bir hayli eleniyorum. e polis kart m, bizim irkettekiler hemen dnmediim iin bana kzamazlar. Daha dnrsem belki bir eyler hatrlarm. Ama Kemp buna gerek olmadn syleyerek Bay Morales! d krklna uratt. Lady Patricia Brie - Woodwort pek gen ve gzeldi. Kzlacak bir ey bu. Herhalde hayatm boyunca bir cinayeti bu kadar yakndan grmeyeceim. Cinayet olay 108 deil mi? Gazeteler beiirsiz bir eyler yazmlar ama nianlm Gerald'a telefonda olayn cinayet olmas gerektiini syledim. Dnn! Burnumun dibinde cinayet ileniyor ve ben buriu farketmiyorum! Bamfettiin de tahmin ettii gibi bir hafta nce nianlanan iki gen birbirlerinden baka kimseyle ilgilenmemilerdi pek. yi niyetli olan Lady Patricia bir eyler hatrlamaya alt. Sandra Farraday ok kt. Ama her zaman gzel giyinir zaten. Arkasnda Dir'un bir elbisesi vard. Race, Onu tanyor musunuz? diye sordu. Patricia ban sallad. Sandra'yla tanmyoruz. Ama tabii ben onun kim olduunu biliyorum. Kocas ise iskc bir adama benziyor. Peki, ya dierleri?

Onlar daha nce grdm sanmyorum. Dior'un tuvaletini giymi olmasayd herhalde Sandra Farraday' da farketmezdim. Evden ayrlrlarken Kemp fkeyle, Bay Gerald Tomlin-son da nianls gibi konuacak, dedi. Race, Stephen Farraday'n franm kskanla kaplmasna neden olduunu sanmyorum... diye mrldand. Miss Christine Shannon bamfettiin de syledii gibi sarn bir gzeldi. Dikkatle taranm boyal salar, bir bebeinki kadar ifadesiz yzn ereveliyordu. Christine Shannon, Kemp'in dnd gibi aptal olabilirdi. Ama iri mavi gzleri ilkel bir kurnazlk doluydu. Size yardm etmeyi ok isterim, mfetti bey. Bana her istediinizi sorabilirsiniz. Kemp byk masadakilerle ilgili sorusunu sordu. O zaman Christine'in gznden hibir ey kamad ortaya kt. 'O masadakilerin hi elenmedikleri hallerinden belliydi. Adama ok acdm. Yemei veren beye yani. 100 1 Herkesin hoa vakit geirmesi iin rpnp duruyordu. Bir kedi kadar da sinirliydi. Ama ne yaparsa yapsm etkisi olmuyordu bunun. Sanda oturan uzun boylu kadn baston yutmu gibi kaskatyd. Solundaki kzsa fkeliydi. Onun karsndaki yakkl, esmer genein yanna oturamad iin kzd anlalyordu. Kzn dier tarafndaki uzun boylu, sarn adama gelince... Onun da sanki midesi bozulmu gibi bir hali vard. Onun yanndaki gen elinden geleni yapyor, adamla konumaya alyordu. Ama onun sinirleri de gerilmiti sanrm. Albay Raoe, ok eyi farketmisiniz, Miss Shannon. dedi. Size bir srrm aklayacam. Dn gee ben de pek elenmiyordum. O erkek arkadamla geoe arka arkaya kmtk. Ve ben ondan bkmaya balyordum. Londra'da gezip tozmak istiyordu. zellikle klas dedii yerleri grmek. Ayroa cimri olmadn da sylemeliyim. Bana her yerde ampanya iiriyordu. Dn gece de nce Pompadur'a, sonra Bin iek'e ve sonunda da Lksemburg'a gittik. Bizimki ok elendi. Bir bakma acnacak bir adam... Ama konu^ mas hi de ilgi ekici deil. Durmadan Meksika'da yapt ileri, tand kadnlar anlatyor. nsan ayn hikyeleri dinlemekten bkar. Tabii ayrca Pedro yie yakkl bir erkek deil. Bu yzden sadece yemekle ilgilendim ve etraf seyrettim. Bamfetti, Bu bizim iin iyi bir ey, Miss Shannon, diye cevap verdi. Bu sorunun zmlenmesine yardm edecek bir ey grm olduunuzu umarm. Christine sar sal ban sallad. O adam kimin ldrdn bilmiyorum. ampanyasn iti, morard ve olduu yere yld. O olaydan nce, en son ampanya ne zaman imiti? Bunu hatrlyor musunuz? Christine dnd. Ah, evet... ovdan hemen sonra. 110 Iklar yand ve o kadehini alarak bir eyler syledi. Dierleri de bardaklarna uzandlar. Galiba birinin erefine iiyorlard. Kemp ban sallad. Evet. Sonra? Sonra mzik balad. Hepsi de glerek dansa kalktlar. lk kez elenmeye balyorlarm gibi bir halleri vard. ampanya en skntl topluluklar bile neelendirir. Dansa hep birlikte mi kalktlar? Masa boald m yani? Evet. Ve hi kimse Bay Barton'un kadehine dokunmad yie mi? Christine hemen cevap verdi. Dokunmad. Bundan eminim. Onlar danstayken masaya hi kimse yaklamad m? Yaklamad. Tabii garson dnda. Garson mu? Hangi garson? Aslnda garson deil komiydi. u beyaz nlkl ocuklardan biri. Ancak on altsnda vard sanrm. Asl garson ufak tefek, maymun suratl bir adamd, talyan sanrm. Kemp, Evet, dedi. Giuseppe... Peki o gen komi ne yapt? Kadehlere iki mi doldurdu?

Christine ban sallad. Hayr, hayr. Masada hibir eye dokunmad. Kadnlardan biri dansa kalkarken geee antasn yere drmt. Komi ald ve masaya koydu. anta kimindi? Sarn kadn bir an dnd. Ah, tabii ya. O gen kzn antasyd sanrm. nk yeilli srmal bir eydi. Dier iki kadnn gece antalar siyaht tabii. Komi antay ne yapt? Christine hayretle bamfettie bakt. Masaya koydu, hepsi o kadar. ocuun kadehlere dokunmadndan emin misiniz? 111 Kesinlikle. antay masaya deta att, sonra da koarcasna uzaklat, nk garsonlardan biri onu usulca, fkeyle aryordu. Bir yere gitmesini yo da bir ey getirmesini istiyor, onu suluyordu. Ve sadece o ocuk masaya yaklat yle mi? Evet. Anlyorum... Ama tabii biri yinede masaya yaklam olabilir. Belki o ara farketmediniz. Christine, kesin bir tavrla, mknsz, diye cevap verdi. Masaya baka kimsenin yaklamadndan eminim. nk Fedro'yu telefona armlard ve daha masaya dnmemiti. Bu yzden iim sklyordu, etrafma bakmyordum. Ben her eyi hemen farkederim. Oturduum yerden de ortadaki o bo masadan baka pek bir ey gzkmyordu. Race sordu. Masaya nce kim dnd? Yemei veren adamla yeilli kz. Yerlerine oturdular. Sonra uzun boylu sarn adamla siyah tuvaletli gen kadn geldi. Onlar o kurumlu kadnla esmer gen izledi. O gen adam harika dans ediyordu. Hepsi masaya yerleince, garson ispirto ocann zerinde bir taba stmaya balad. Bay Barton da ne doru eilerek ksa bir konuma yapt. Sonra da olanlar oldu. Christine bir an durdu. Sonra neeyle ekledi. Ne feci deil mi? Dorusu ben nce adamn kriz geirdiini sandm. O srada Pedro masaya dnd. Ona, 'Pedro, bak,' dedim. 'Adam kriz geirdi.' Pedro ise, 'Szmak zere,' diye cevap verdi. Aslna bakarsanz kendisi szmak zereydi. Bu yzden ona yardm etmeye altm. nk Lksemburg gibi yerlerde mterilerin szmalarn hi ho karlamazlar... Miss Christine Shannori'un apartmanndan ktklar zaman Kemp'in de surat aslmt. Yine iimize yarayacak bir ey renemedik. O kz iyi bir tank. Her eyi farkediyor ve grdklerini de hatrlyor. 112 Eer bir ey olsayd, Christine Shannon mutlaka farkna varrd. Onun iin belirli bir ey olmad anlalyor. Hokkabazlk bu! George Barton ampanyasn iiyor, sonra gidip dans ediyor. Masaya geri dnyor. Kimsenin dokunmad, ayn kadehten bir iki yudum alyor ve bu sefer lyor. Delice bir i! Byle bir ey olamaz, diyeceim ama oldu ite! Bir an durdu. O komi. Giuseppe bana ondan hi sz etmedi. O konuyu aratrabilirim. Dierleri dans ederken masaya sadece o yaklam. Bu iin iinde bir i olabilir. Race ban sallad; Eer ocuk Barton'un kadehine bir ey koysayd, Christine Shannon grrd. O gen kadn btn ayrntlar farkeden bir tip. Kafasnn iinde bir dnce yok. Onun iinde gzlerini kullanmakla yetiniyor. Hayr, Kemp. Bu olayn basit bir aklamas olmal. Bir an-layabilseydik... Evet, bir aklamas var. Kadehe zehiri George Barton kendisi koydu. Ben de yle olduunu dnmeye balyorum. Ama eer yleyse. George itiinin siyanr olduunu bilmiyordu, Kemp... Yani biri zehiri ona ila diye mi verdi? Mide ya da tansiyon ilac diye? Olabilir. yleyse kim o adam? Farraday'larn George Barton' la ona ila verecek kadar samimi olduklarn sanmyorum. Evet, bu olacak gibi deil.

Bay Anthony Browne iin de ayn eyi syleyebiliriz... O zaman geriye iki kii kalyor. Kalbi sevgi dolu baldz... Ve ona ok bal olan sekreteri. Kemp, Race'e bakt. Evet. Gen kadn George Bar-ton'a ila ad altnda zehir verebilirdi... Ben imdi Kidderminster Konana gidiyorum. Siz ne yapacaksnz? ris Marle'la m konuacaksnz? Gidip dierini greceim... Brodakini. Eski bir dost 113 ampanyadaki Zehir F : 8 olarak basal dileyeceim. Belki sekreteri le yemeine gtrrm. Ah, demek byle! Henz kesin bir dncem yok. pucu aryorum. Ama ris Marle' da grmelisiniz. Onu greceim. Ama nce konaa ris yokken gitmek istiyorum. Neden biliyor musunuz, Kemp? Hayr, bildiimi sanmyorum. nk o evde durmadan gevezelik eden biri var... ocukluum da, 'Kk bir ku bana syledi...' derlerdi. Bu ok doru bir laf, Kemp. Byle kular cvldamaya brakrsanz, size ok ey anlatrlar. ? Kemp, Kidderminster Konanda kim olduunu aklar aklamaz yal ve vakarl uak onu evin arka tarafndaki, kitaplarla dolu lo bir odaya gtrd. Lord Kidderminster, kz ve damad orada bamfettii bekliyorlard. Lord Kidderminster, Kemp'e doru giderek nezaketle elini skt. Tam zamannda geldiniz, bamfetti. Kzmla kocasn Scotland Yard'a armayarak buraya gelmeye raz olduunuz iin teekkr ederim. ok naziksiniz. Tabii gerekirse Scotland Yard'a gitmeye hazrdlar. Sandra sakin bir tavrla, Evet, dedi. Tabii. Gen kadn koyu krmjz bir elbise giymiti. Arkasndaki dar pencereden szlen kta Kemp'in vaktiyle Avrupa'da bir katedralde grd bir azize tasvirine benziyordu. Ama tabii Lady Alexandra bir azize deildi, olamazd, o da baka. Stephen Farraday karsnn yaknnda duruyordu. Yz ifadesiz, tavrlar ise kibar ve resmiydi. Ama bamfetti bu nozik maskenin altnda baka bir Stephen Farraday'n yaadn biliyordu. 114 Sandra Farraday ekledi. Bize istediiniz her soruyu sorabilirsiniz, bamfetti Kemp. Teekkr ederim, Lady Alexandra. Lord Kidderminster, Bir dakika, dedi. Tabii sizin kendi bilgi kaynaklarnz var. Polis mdrnden George Bartcn'un lmnn intihar deil cinayet olduunu dnldn rendim... Sandra, yavrum, sen de intihar o-lay sandn deil mi? Gen kadn ban eerek dnceli bir sesle, Dn gece bana kesinlikle yleymi gibi geldi, diye cevap verdi. Zavall Rosemary Barton'un geen yl kendini ldrd lokantada ve ayn masadaydk. Yazlkta Bay Barton'u zaman zaman grmtk. Hali ok garipti. Hi kendinde deildi sanki. Hepimiz karsnn lmnn etkisinden kurtulamadn dndk. nk Rosemary Barton'a ok balyd. Onun iin intihar fikri bana daha normal geldi. George Barton'u ldrmeyi neden istesinler? Stephen Farraday hemen atld. Ben de ayn fikirdeyim. George Barton iyi bir insand. Onun dnyada bir tek dman bile olmadndan eminim. Bamfetti" kendisine bakan kiiyi szd ve bir an, onlar sarsmam daha doru olacak, diye dnd. Sonra, Btn bu syledikleriniz sizin anzdan doru olabilir. Lady Alexandra, dedi. Ama herhalde henz bilmediiniz baz eyler var. Lord Kidderminster abucak sze kart. Bamfeti-tii zorlamayalm. Neyi aklayacana, neyi aklamayacana sadece kendisi karar verir. Teekkr ederim, lordum. Ama baz noktalan iyice aydnlatmamam iin hibir neden yok. Durumu size zetleyeceim. George Barton lmnden nce iki kiiye karsnn sanld gibi intihar ettiine inanmadn, birinin onu zehirlediini dndn aklad. Katilin izini bulduunu sanyordu. Dn gece grnte Miss Iris Marle'n

115 onuruna verdii yemek, aslnda karsnn katilinin kimliini, anlayabilmek iin kurduu bir tuzakt. Derin bir sessizlik oldu. fadesiz yzne ramen aslnda hassas bir insan olan Kemp birinin sarsldn sezdi. Dierlerinin yzlerinden anlalmyordu. Ama Kemp yanl-. madndan emindi. Kendini ilk toplayan Lord Kidderminster oldu. Ama bu da zavall George Barton'un dengesini kaybetmi olduunu gstermez mi? Karsnn lmn dne dne herhalde akli dengesi bozulmutu. Evet, Lord Kidderminster. Ama hi olmazsa Barton'un intihar etmeyi dnmediini de gsterir. Evet, evet... Anlyorum. Yine bir sessizlik oldu. Sonra Stephen Farraday sert bir sesle, Barton'un nereden aklna gelmiti bu? diye sordu. nk Bayan Barton gerektere intihar etmiti. Kemp bu kez sakin sakin ona bakt. Bay Barton o fikirde deildi. Lord Kidderminster atld. Ama polis o olayn intihar olduuna karar vermiti sanrm. Bamfetti Kemp yine sakin sakin, Olaylar intihara uyuyordu, dedi. Ortada lme baka bir eyin neden olduunu gsteren bir ey yoktu. Lord Kidderminster gibi bir adamn bu szlerin gerek anlamn kavrayacandan emindi. Doha resmi bir tavrla konumasn srdrd. Lady Alexandra, izin verirseniz size baz sorular sormak istiyorum. Buyurun... Gen kadn hafife ona doru dnd. Bu geen yl iinde size imzasz mektuplar geldi mi? Sandra ok ard. mzasz mektuplar m? Hayr. Emin misiniz? Gerekten iren eylerdir o mektuplar. nsan bunlar unutmay tercih eder. Ama bu olayda o mektuplarn yarar olabilir. Bu yzden bu noktann zerinde 116 srarla durmak istiyorum. mzasz mektuplar aldysanz onlar bana aklamanz rica ediyorum. Anlyorum... Ama emin olun. Bay Kemp, bana yle mektuplar gelmedi. Pekl. Bay Barton'un tavrlarnn bu yaz ok tuhaf olduunu sylediniz. Nasl davranyordu? Gen kadn bir an dnd. Ook sinirliydi. Sylenenleri pek duymuyordu sanki. Kocasna bakt. Sana da yle gelmedi mi, Stephen. Evet. Benoe George Barton'un halini ok iyi tanmladn. Ayrca bedensel bakmdan da hastaym gibi bir hali vard. Epey kilo vermiti. Lady Alexandra, George Barton'un size ve kocanza olan tavrlarnda bir deiiklik olmu muydu? Mesel... daha m resmilemiti? Hayr. Tersine. Yaknmzdaki kk satn almt. Kendisini civardakilerle tantrdmz iin minnet duyuyordu. Tabii biz de ona ve pek ho bir kz olan Iris'e yardm edebildiimiz iin memnunduk. Bayan Rosemary Barton sizin yakn arkadanz myd. Lady Alexandra? Hayr, onunla pek samimi deildik. Sandra hafife gld. Aslnda Stephen'le daha dosttu. Rosemary politikayla ilgilenmeye balamt. Stephen de onu bu konuda eitmeye alyordu. Bu grevin kocamn houna gittiinden eminim. nk Rosemary pek ho ve ekici bir kadnd. Kemp takdirle, ve siz de ok kurnaz bir kadnsnz, diye dnd. O ikisi hakknda neler biliyorsunuz acaba? Durumun farknda olduunuzdan eminim. Sonra, Bay Barton size karsnn intihar ettiine inanmadn syledi mi? dedi. Hayr. Bu yzden demin ok ardm. 117 Yet Miss Marie? O ablasnn lmnden hi sz et-med^mi? Hayr. George Barton o yazlk kk neden ald acaba? Siz ya da kocanz ona byle bir eyi nermi miydiniz? Hayr. Bizim iin srpriz oldu. Ve Barton size dosta davranyordu. ok dosta. Anthony Browne hakknda ne biliyorsunuz. Lady Alexandra?

Hibir ey bilmiyorum. Onunla birka defa karlatm, hepsi o kadar. Ya siz Bay Farraday? Browne hakkndaki bilgim karmnkinden daha da az sanrm. Sandra hi olmazsa onunla birka kez dans etti. Browne sevimli bir adam. Amerikal sanrm. Acaba Bay Browne, Rosemary Barton'la samimi miydi? Bu konuda hibir fikrim yok. Ben size sadece edindiiniz izlenimi soruyorum, Bay Farraday. Stephen kalarn att. Onlar dosttular. Ancak bu kadarn syleyebilirim. Ya siz Lady Alexandra? Sadece fikrimi mi soruyorsunuz? Evet, sadece fikrinizi. O halde syleyeyim. Bana Rosemary Barton'la Anthony Browne birbirlerini ok iyi tanyorlar ve pek de sami-miylermi gibi gelmiti. Bunu sadece birbirlerine baklarndan karmtm. Elimde yle kesin kant filan yoktu. Hanmlarn bu konudaki yarglar ounlukla dorudur. Eer Race o anda Kemp'in yznde beliren aptalca glmsemeyi grseydi herhalde ok elenirdi. Ya Miss Lessing, Lady Alexandra? 118 Anladm kadaryla Miss Lessing, Bay Barton'un sekreteriydi. Onunla ilk kez Rosemary Barton'un ld akam karlatm. Ondan sonra Miss Lessing'i bir kere de kkte grdm. Bir de dn gece. Size bir soru daha sorabilir miyim? Sizce Ruth Lessing, George Barton'a k myd? Bu konuda hibir fikrim yok. 0 halde dn geceye gelelim. Kemp, Stephen'le Sandra'y geceki-felaket konusunda inceden inceye sorguya ekti. Not defterine baz eyler karaladktan sonra ayaa kalkt. Bana yardm ettiiniz iin ok teekkr ederim., Lord Kidderminster, Kzmn resmi soruturmada bulunmas gerekiyor mu? diye sordu. Bu seferki resmi soruturma sadece formaliteden ibaret kalacak. lnn kimliinin tespiti, tbbi aklama. Ondan sonra soruturma bir hafta sonrasna ertelenecek. Kemp deiik bir sesle ekledi. O arada yeterince bilgi toplayacamzdan eminim. Stephen Farraday'a dnd. Aklma geldi... Bana yardm edebileceinizi sandm bir iki nokta var. Bu yzden Lady Alexandra'yi rahatsz etmeme gerek yok. Yard'a bana telefon ederseniz, sizin iin uygun bir saati seeriz. Qok iiniz olduunu biliyorum. Kemp bu szleri nazik ve kaytsz bir tavrla sylemiti. Ama kii bunun anlamn hemen kavradlar. Stephen polisle ibirlii yapmaya her zaman hazrm gibi dosta bir tavr taknd. Tabii, Bay Kemp. Sonra saatine bakarak mrldand. Artk Avam Kamarasna gitmem gerekiyor. Stephen tella odadan kt. Onu bir iki dakika sonra bamfetti izledi. O gidince Lord Kidderminster kzna dnerek aklna taklan soruyu sordu. Laf aznda eveleyip gevelemek niyetinde deildi. Stephen'in o kadnla bir ilikisi mi vard? Sandra ksa bir duraklamadan sonra cevap verdi. Ne 118 mnasebet! yle bir ey olsayd hemen sezerdim. Stephen yle bir insan deildir zaten. Buraya bak, yavrum. Bu tavrlar taknmana hi gerek yok. Byle eyler ortaya kar. Bu olayda ne durumda olduumuzu bilmeliyim. Rosemary Barton, Anthony Browne adl o gen adamn arkadayd. Her yere birlikte gidiyorlard. Lord Kidderminster ar ar, yi ya... dedi. Sen daha iyi bilirsin. Yal adam kzna inanmamt. Odadan karken kl rengi yznde akn bir ifade vard. Yukarya, karsnn oturma odasna kt. Lady Kid-derminster'in konumada bulunmasna raz olmamt. nk karsnn azametli tavrlarnn bamfettiin zerinde kt bir etki yapacan biliyordu. Lady Kidderminster, Evet, dedi. Nasl geti?

Lord Kidderminster, Grnte iyi geti saylr, diye cevap verdi. Kemp nazik bir adam. kibar tavrl. Sorular nezaketle sordu. Bana kalrsa, haddinden fazla nazikti. Bu da hi houma gitmedi. O halde durum ciddi? Evet, ok ciddi. Sandra'nn Stephen'le evlenmesine hibir zaman izin vermemeliydik, Vicky. Ben o zaman bunu syledim sana. Evet, evet... Sen haklymsn. Ben yanlmm. Ho, Sandra yine de Stephen'le evlenirdi. O bir kere kararn verdi mi, kesinlikle caydramazsn. Farraday'la karlamalar bir felaket oldu. stelik onun ailesi ve atalar konusunda da hibir ey bilmiyorduk. etin bir anda yle bir insann nasl davranacan bilemeyiz. Lady Kidderminster, Anlyorum, dedi. Yani sence ailemize bir katilin girmesine izin mi verdik? Bilmiyorum. Stephen'i hemen sulamak istemiyorum. Ama polisin yle dnd belli. Ve onlar ok zekidir. Stephen o Rosemary Barton denilen kadnla bir maceraya 120 girimi. Bu kadar ok belli. Kadn ya son/a Stephen yznden intihar etmi ya da... Neyse... George Barton durumu anlam. Her eyi aa vurmaya ve bir rezalet karmaya hazrlanyormu. Herhalde Stephen buna dayanamayacan dnm... ve... Adam zehirlemi. yle mi? Evet... Lady Kidderminster ban sallad. Hayr, ben seninle ayn fikirde deilim. Hakl olduunu umarm. Ama adam birinin zehirledii kesin. Lady Kidderminster, Bana sorarsan, diye cevap verdi. Stephen'de cinayet ileyecek cesaret yok. Meslei konusunda ok ciddi. Bildiin gibi ok da yetenekli. Stephen gerek bir devlet adam olacak. Keye sktrlan bir insann aresizlik iinde ne yapacan bilemezsin. Kadn yine ban sallad. Ama onun cesareti yok. Katilin pervasz, her eyi gze alan bir tip olmas gerekiyor. William, korkuyorum... ok korkuyorum. Lord Kidderminster karsna hayretle bakt. Yani... sence Sandra... Sandra... Byle bir eyi dnmek bile istemiyorum. Ama korkaka davranp, ihtimalleri gznne almaktan kanmann bir yarar olmaz. Sandra, Stephen'e lgnca k. Balangtan beri byle bu. Ve Sandra'nn garip bir yan var. Oriu hibir zaman tam anlamyla anliyamadm. Ama onun iin endie ettim hep. Sandra, Stephen uruna her eyini.... her eyini feda eder. in sonunun neye varacana da aldrmaz. William... ok korkuyorum... 121 Race broya girdii zaman Ruth Lessing byk bir masann bana gemi, alyordu. Gen kadn siyah bir tayyr ve beyaz bir bluz giymiti. Ruth'un sabrl ve becerikli hali albay etkiledi. Ama Ruth' un gzlerinin altnda mor lekeler belirmi, dudaklar mutsuzlukla bklmt. Belki ok zgnd ama bunu da btn dier duygular gibi bask altnda tutmasn biliyordu. Race gen kadna geli nedenini aklad. Ruth hemen, ok naziksiniz, dedi. Tabii ben sizin kim olduunuzu biliyorum. Bay Barton dn gece bize katlmanz bekliyordu. yle deil mi? Bundan sz ettiini hatrlyorum. Lokantaya gitmeden nce de geleceimden sz etmi miydi? Ruth dnd. Hayr. Tam masadaki yerlerimizi alrken aklad. Biraz ardm hatrlyorum... Hafife kzard. Sizi ard iin deil tabii. Eski dostlarndan olduunuzu biliyorum. Bir yl nce br yemekte de bulunacaktnz... Ben unu demek istedim: Bay Barton sizi davet ettiine gre, bir hanm daha armalyd. Yani erkeklerle kadnlarn eit olmalar iin. Ama tabii gecikmeniz, hatta hi gelmemeniz ihtimali olduuna gre... Duraklad. Ne budalaym. Bilmem neden bu nemsiz noktalarn zerinde duruyorum? Bu sabah kafam almyor. Ama yine de her zamanki gibi broya gelmisiniz.

Tabii. Ruth armt. Benim iim bu. Yaplmas gereken ok ey var. Race usulca, George bana size ok gvendiini sylerdi, dedi. Ruth ban evirdi. Albay gen kadnn abucak yutkunarak gzlerini krptrdn farketti. Ruth'un ok sarslm gibi davranmamas yznden gen kadnn susuz olduuna hemen hemen inanyordu. Ama hemen hemen kesinlikle deil. nk Albay Raae o zamana kadar rol 122 yapmasn iyi bilen birok kadnla karlamt. Onlarn gzlerinin kzarmasnn, altlarnda mor halkalarn belirmesinin nedeni de duygular deil, makyaj konusundaki ustalklaryd. Race bir yargya varmamaya karar vererek, ne o-lursa olsun, soukkanl bir kadn, diye dnd. Ruth ona doru dnd ve Race'in biraz nce syledii szlere karlk verdi. Bay Barton'un yannda yllardan beri alyordum. nmzdeki nisan aynda sekiz yl dolacakt. Ona almtm. Ve sanrm Bay Barton da bana gveniyordu. Bundan eminim. Race bir an durdu. le oldu. Benimle sakin bir yerde yemek yermiydiniz? Sizinle konumak istediim ok ey var. Teekkr ederim. ok houma gider. Race, Ruth Lessing'i kk bir lokantaya gtrd. Masalar birbirlerinden uzak olduklar iin insan rahatlkla konuabilirdi. Albay garsona yemek syledi. Adam uzaklatktan sonra karsnda oturan gen kadna bakt. Siyah salar, biimli az ve enesiyle baya gzel... Race yemekler gelinceye kadar deiik konulardan sz etti. Ruth da onun gibi yapt. Zeki ve makul bir kadn olduu belliydi. Sonra Ruth, Benimle dn gece hakknda m konumak istiyordunuz? diye sordu. Rica ederim ekinmeyin. yle inanlmayacak bir olay ki. Bundan s6z etmek istiyorum. Eer olanlar gzlerimle grmeseydim, kesinlikle inanmazdm. Bamfetti Kemp'le konutunuz sanrm. Evet, dn gece. Zeki ve tecrbeli bir insan olduu belii. Ruth bir an durdu. Gerekten bir cinayet olay m, Albay Race? Kemp size yle mi syledi? Bana bilgi vermedi. Ama sorularndan byle dnd belliydi. 123 Bu olayn intihar olup olmadn siz de tahmin edebilirsiniz, Miss Lessing. Barton'u ok iyi tanyordunuz. Dn onunla beraberdiniz sanrm. Hali nasld? Her zamanki gibi miydi? Yoksa zgn myd? Veya heyecanl? Ya da sinirli? Ruth duraklad. Bu soruyu cevaplandrmak biraz zor... Evet, Bay Barton biraz zgn ve sinirliydi. Ama bunun nedeni vard. Albaya, Victor Drake meselesini anlatt. Race, 'Him...' dedi. Malum hikyelerden. Barton, Victor Drake yznden mi sinirlenip zlmt? Ruth ar ar, Bunu aklamak zor, diye mrldand. Bay Barton'u ok iyi tanrdm. Bu sorun onu kzdrmt. Ayrca evde Bayan Drake ok sarslm ve alamt sanrm. Olunun telgraflar onu hep byle zyordu. Bu yzden Bay Barton sorunu halletmek istiyordu. Ama bana yle geliyor ki... Evet, Miss Lessing? Sizin bu konudaki tahminlerinizin doru olacandan eminim. Pekl, yleyse. Bana Bay Barton'un fkesi eskisinden biraz farkl gibi geldi. nk byle olaylar daha nce de oldu. Geen yl Victor Drake ngiltere'deydi ve ba yine derde girmiti. Onu Gney Amerika'ya yollamak zorunda kaldk. Daha geen haziran annesine telgraf ekerek para istedi. Onun iin Bay Barton'un nasl bir tepki gsterdiini biliyordum. Telgrafn tam yemee hazrland srada gelmesine sinirlenmiti sanrm. Yemekle ilgili hazrlklara ylesine dalmt ki, baka eylerle ilgilenmek istemiyordu. Size, Barton'un davrannda bir acayiplik varm gibi geldi mi. Miss Lessing? Evet, geldi. Bay Barton'un davran bir tuhaft. Heyecanlyd. Tpk bir ocuk gibi. Bu yemei vermesinin bir nedeni olduunu dndnz m? 124 Yani... bunun bir yl nceki yemein b+r ei olduunu mu kastediyorsunuz? Evet. Dorusu bu fikir bana ok garip geidi.

George size durumu aklamad m? Bu konuda bir ey sylemedi mi? Ruth, Hayr, der gibi ban sallad. Syleyin, Miss Lessing, Bayan Barton'un intihar etmemi olabilecei aklnza geldi mi hi? Gen kadn ard. Hibir zaman. George Barton size karsnn bir cinayete kurban gittiine inandn sylemedi mi? Ruth hayretle Race'e bakt. George buna gerekten inanyor muydu? Bundan haberiniz olmad anlalyor. Evet, Miss Lessing. George'a imzasz mektuplar gelmiti. Rosemary'nin intihar etmedii, bir cinayete kurban gittii yazyordu. Ah, demek bu yaz o yzden gariplemiti! Ona ne olduunu anlayarnyordum. O imzasz mektuplardan haberiniz yok muydu? Hayr, yoktu. Bay Barton'a sk sk mektup mu yazdlar? Bana sadece imzasz iki mektup gsterdi. Benim bunlardan hi haberim yoktu. Ruth'un sesinde mthi bir krgnlk vard. Race bir an onu szd. Sonra da, Evet, ne diyorsunuz, Miss Lessing? diye sordu. Sizce George intihar etmi olabilir mi? Ruth ban sallad. Olamaz... Ah, hayr. Ama George'un heyecanl ve zgn olduunu sylediniz. Bir sreden beri yleydi. Nedenini imdi anlyorum. Dn geceki yemein onu neden o kadar heyecanlandrdn da... Herhalde belirli bir amac vard. Toplantnn benze 125 rini dzenlerse baz eyler reneceini sanyordu. Zavall George, kimbilir akl ne kadar karmt! Ya Rosemary Barton, Miss Lessing? Sizce intihar m etti? Ruth kalarn att. O olayn baka bir ey olabilecei aklma hi gelmemiti. Durum normal gzkyordu. Yani gribin yol at sinir bozukluu. yle mi? Neden daha nemli olabilirdi. Rosemary son zamanlarda ok mutsuzdu. Hemen belli oluyordu durumu. Sizce byle olmasnn sebebi neydi? Bunu tahmin etmi miydiniz? ey... evet. Tabii yanlm olabilirim. Ama Rosemary Barton gibi kadnlar ok saydamdr. Duygularn gizlemek zahmetine katlanmazlar. Ama neyseki Bay Barton'un durumdan haberi yoktu... Ah, evet, Rosemary Barton ok mutsuzdu. O gece sadece grip yznden bitkin halde deildi, stelik ba da aryordu. Bann ardn nereden biliyorsunuz? Vestiyerde kaplarmz karrken Bayan Barton'un Lady Alexandra'ya bann ardn sylediini duydum. Yannda aspirin olmadna zlyordu. Neyse Lady Alexandra o-na ba ars iin bir kapsl verdi. arap bardan azna gtrmekte olan Albay Race ylece kalakald. Bayan Barton ilac ald m? Evet. Race arab imeden barda masaya brakt. Dikkatle Ruth'a bakyordu. Gen kadn ok sakindi, sylediklerinin ne kadar nemli olduunun farknda deildi. Albay bu ok nemli, diye dnd. Sandra Farraday masadaki yeri yznden Rosemary'nin kadehine zehiri atamazd. Ama eline baka bir frsat gemiti. Zehiri Rose-mary'e kapsln iinde vermi .olabilir. Genellikle kapsl midede birka dakika iinde erir. Ama bu zel bir kapsl olabilir. Belki ii jelatin veya buna benzer bir maddeyle 126 astarlanmt. Ya da belki de Rosemary kapsl daha sonra yuttu. Race birdenbire, lac yuttuunu grdnz m? dedi. Efendim? Albay, Ruth'un yzndeki akn ifadeden gen kadnn baka konulara dalm olduunu anlad. Rosemary Barton'un kapsl yuttuunu grdnz m? Ruth biraz ard. ey... Hayr. Grmedim. Bayan Barton, ilac Lady Aiexandra'dan alarak ona teekkr etti. Race kendi kendine, belki de Rosemary ilac antasna att, dedi. Sonra ov srasnda ba ard iin yuttu. Ya da kapsl ampanya kadehine atarak eritti. Evet bu sadece bir tahmin ama... olabilir.

Ruth, Bunu neden sordunuz? dedi. Birden dalgnlktan kurtulmutu. Gzleri merak doluydu. Sonra, Ah, anlyorum... diye mrldand. George'un neden Farraday'la-rn yaknndaki kk satn aldn imdi anlyorum. Bana imzasz mektuplardan sz etmemesinin nedenini de. Bir an bu beni ok artmt. Ama tabii George o mektuplara inanm. Buna gre katilin iimizden biri olmas gerekiyordu. O gece masadaki be kiiden biri. Hatta... katil ben bile olabilirdim! Race, usulca, Rosemary Barton'u ldrmeniz iin bir neden var myd? diye sordu. Sonra da gen kadnn bu sorusunu duymadn sand. Ruth gzlerini masaya dikmi ylece oturuyordu. Ama sonra iini ekerek ban kaldrd ve Race'e bakt. Bu, insann konumaktan pek holanmayaca bir konu... Ama bence durumu bilmeniz daha doru olacak. Ben George Barton'a ktm. Hatta daha Rosemary'le tanmadan nce... Duygularmn farknda olduunu sanmyorum. Zaten benimle ilgilenmiyordu. Bana balyd... ok balyd. Ama k deildi. Hibir zaman. Onu mutlu ede127 bilirdim, diye dnrdm. Onun iin iyi bir e olurdum... Rosemary'e kt ama mutlu deildi. Race, Rosemary'den nefret mi ediyordunuz? dedi. Evet, nefret ediyordum. Cok gzel ve ok ekici bir kadnd. stedii zaman sevimli olmasn da bilirdi. Ama bana kar deil. Ona sinir oluyordum. ld zaman ardm. O ekilde lmesi beni sarst. Ama aslnda pek zlmedim. Korkarm... sevindim bile. Biran durdu. Ltfen... baka eyierden sz edelim. Race hemen cevap verdi. Bana dn olanlar hatrladnz kadaryla anlatmanz istiyorum. Sabahtan akama kadar. zellikle George'un yaptklarn ve sylediklerini renmeliyim. Ruth, abucak anlatmaya balad. Gearge'un Victor' un para talebine kzmas, kendisinin Gney Amerika'ya telefon etmesi ve sorunu zmlemesi. Bu i halledildii iin George'un duyduu sevin... Ruth sonra Lksemburg Lokantasna gidilerini, orada olanlar anlatt. Sonunda endieyle kalarn atarak, Bu bir intihar olay deil, dedi. Olamaz. Bundan eminim. Ama... cinayet nasl olur? Yani... katil bu ii nasl baard? Byle bir ey imknszd. Masadakilerin hibiri bunu yapamazlard! yleyse ...biz dans ederken biri George'un kadehine zehir mi att? Eer yleyse... kim olabilir? Hayr, btn bunlardan hibir anlam kmyor. Siz dans ederken masaya hi kimse yaklamam. O zaman olay bsbtn iinden klmayacak bir hal alyor. Siyanr kadehe kendi kendine girmedi ya! Bu bakmdan phelendiiniz hi kimse yok mu? Dn gece olanlar iyice dnn. Ufak da olsa phelenmenize yol aan hibir olay olmad m? Ruth'un yzndeki ifade deiti. Gzlerinde tereddtl bir ifade belirdi. Cevap vermeden nce bir an duraklad. Hayr... Olmad... 128 Race, ama olduu anlalyor, diye dnd. Ruth Lessing bir ey duymu ya da farketmi. Ama nedense aklamak istemiyor. Albay srar etmedi. Ruth gibi bir insan sktrmann bir ie yaramayacan biliyordu. Susmaya karar verdi. Ne yaparsam yapaym fikrini deitirmeyecek. Ama bir ey olmu... Bu dnce Race'in sevinmesine, yeniden cesaretlenmesine yol at. Karsna dikilen o dmdz duvarda beliren ilk atlakt bu. Yemekten sonra Ruth'dan ayrlarak Elvaston Alanna doru gitti. Yolda Ruth Lessing'i dnd durdu. Ruth katil olabilir mi? Pek sanmyorum. Benimle ak ak konutu... Ama Rosemary'den gerekten nefret ettii belli... Ve Ruth btn souk ve ciddi tavrlarna ramen bir erkee lgnca k olabilecek bir kadn... Lucilla Drake, Albay Race'Ie konumaya hemen raz oidu... Btn perdeler kapatlmt. Siyahlara brnm olan Lucilla hl mendilini gzlerine bastrarak ieri girdi. Kimseyle konuacak halde deilim... Ama sizin gibi sevgili Ge-- orge'un pek yakn bir dostuyla grmek beni memnun eder. Evde erkek olmamas ok kt. nsan ne yapacan bilemiyor. Konakta sadece biz varz... Zavall bir dul olan ben ve aciz bir ocuk olan Iris. George her eyi hallederdi. ok naziksiniz. Albay Race... Size minnet duyuyorum. Ne yapacamz

kesinlikle bilmiyorum. Tabii ilerle Miss Lessing ilgilenecek. Cenaze trenini de dnmek gerekiyor. Ama resmi soruturma ne olacak? Evde polis olmas korkun bir ey. Sivil ama olsun. Aklm ok kart. ok byk bir felaketti bu, pek byk. Zavall George o korkun yere gitti. Lksemburg Lokantasna. Konuklar aynyd. Gerge, 129 ampanyadaki ZehirF: 9 Rosemary'nin orada nasl ldn dnd... Kurmaya balad... Ve birdenbire kendini ldrme isteine kapld... Ah, o benim szm dinleseydi... O zaman Dr. Gaskel'in kuvvet urubundan ierdi. Btn yaz bitkin haldeydi.^.. Bitkin... Race, Lucilla'nn bir an susmasndan hemen yararland. Acnz paylayorum. Bana her bakmdan gvenebilirsiniz. Lucilla tekrar konumaya Balad. ok naziksiniz, ok nazik. Korkun bir ok geirdim. Kutsal Kitap'ta denildii gibi, 'Bugn buradayz, yarn yokuz...' Dorusu gvenebileceimiz birinin bulunmas beni ok sevindiriyor. Miss Lessing iyiniyetli bir insan tabii. ok da becerikli. Ama anlayl deil. Bazen zerine vazife olmayan eylere karyor. Bence George, Miss Lessing'e haddinden fazla gveniyordu. Dorusu bir ara George'un bir budalalk etmesinden korktum. ok zc bir ey olurdu. Onlar evlendikten sonra kadn zavall George'u ek ezerdi. Tabii ben durumu hemen" sezdim... Sevgili ris ok saf. Gen kzlarn byle saf ve masum olmalar pek ho deil mi, Albay Race? Iris yana gre pek toydur. ok da sessizdir. nsan ou zaman ne dndn bilemez. Rosemary ok gzel ve neeliydi. Evde pek oturmazd. ris yalnz kalrd. Gen bir kz iin ho bir ey deildi bu. Onun yemek veya diki kurslarna gitmesi daha doru olurdu. Bylece sklmazd. Ayrca bu bilgisi ileride iine yarard. Zavall Rosemary' nin lmnden sonra beni armalar ok iyi oldu. Neyse ben de onlarn yanna yerleecek durumdaydm... Zavall Rosemary... O korkun grip... Dr. Gaskell onun pek ar olduunu syledi. ok iyi ve nazik bir doktordur... Yazn Iris'in de ona grnmesini istedim. ok renksiz ve keyifsizdi. Ama bence buna kkn bulunduu yer neden oluyordu, Albay Race. ukurdayd ev. Rutubetliydi. Hele akamlar rutubet daha da,artyordu... Zavall George, bize sormadan gidip o kk ald. Yazk... Sonra bize srpriz yapmak istediini syledi. Ama olgun bir kadnn fikrini alsayd daha iyi olurdu. Erkekler evden anlamazlar. George benim bu konuda elimden geleni yapacam bilmeliydi... Benim hayatmda ne var artk. Sevgili kocam yllar nce ld... Biricik olum Victor uzaklarda, Arjantin'de. Hayr Brezilya'da. Yoksa Arjantin'de miydi? Kalbi sevgi dolu, yakkl bir gentir benim olum. Albay Race, Evet, dedi. Gney Amerika'da bir olunuz olduunu duymutum. Lucilla ondan sonra tam on be dakika Victor'u anlatt. ok canl, hareketli bir ocuktur. Her ide almaya razdr. Victor'un yapt trl ii sayd. Kt niyetli deildir, kin tutmaz. Ama ok anssz, Albay Race. niversitede profesrleri onu yanl anladlar. Bence Oxfard'daki-ler Victor'a kar ok irkin davrandlar. Resim yapmaktan holanan zeki bir ocuun birinin elyazsn taklit ederek muziplik yapabileceini anlayamadlar. Victor bunu elence iin yapt, para uruna deil. O her annenin vnecei bir ocuktur. Ba derde girdii zaman bana hep haber verir. Bu da bana ne kadar gvendiini gstermez mi? Ama nedense herkes ona ngiltere dnda iier buluyor, ok acayip bir ey bu. Oysa ona gzel bir i verselerdi... ngiltere Bankasnda mesel... o zaman buraya yerleirdi. Kendine gzel bir araba da alrd. Albay Race, Victor'un btn olaanst yeteneklerini dinledikten sonra hizmetiler kpnusunu aabilirdi. Ah, ah, artk eskisi gibi doru drst hizmeti bulunmuyor. Bir sorun oldu bu artk. Ama benim ikyet etmemem gerekir. nk bu bakmdan anslyz. A Pound biraz ar iitmesine ramen iyi bir kadndr. Bazen tatllar ar oluyor, orbalara da fazla biber koyuyor. Ama dier bakmlardan iini biliyor, israftan da holanmyor. George evlendiinden beri burada alyor. Bu yl kke gitmeye 130 131 de itiraz etmedi. Oysa dier hizmetiler direttiler. Orta hizmetisi de bu yzden kt. Ama bylesi daha iyi oldu. Kstah bir kzd, insana karlk veriyordu. stelik en gzel arap kadehlerinden altsn krd. yie ayr ayr

da deil. Bu herkesin bana gelebilir. Ama kz hepsini birden krd. Bu da onun ne kadar sakar olduunu gsteriyor, yle deil mi, Albay Race? Gerekten... Ben de ona yie syledim. 'Tavsiye mektubuna bunu da yazmak zorunda kalacam,' dedim. nsann baz grevleri vardr. yle deil mi. Albay Race? yi taraflarla birlikte kusurlar da aklanmal. Ama o kz gerekten kstaht. 'Bundan sonra alacam evde baz insanlarn temizlenmeyeceklerini umarm,' dedi bana. Bu korkun sz filmlerden renmiti sanrm. Ayrca bu gln szler duruma da hi uymuyordu. nk Rose'mary intihar etmiti. O srada kendinde deildi. Resmi soruturmada yarg da yle syledi. Bu szck birbirlerini makineli tfeklerle ldren gangsterle ilgili galiba. ngiltere'de gangsterler olmad iin ok seviniyorum... Evet, dediim gibi kzn referans mektubuna, 'Betty Archdale orta hizmetisine den grevleri biliyor,' diye yazdm. Drst ve ciddi olmakla beraber sakar. Ve her zaman da saygl davranmyor.' Dorusu ben Bayan RessTalbot'un yerinde olsaydm, bu szlerle ne demek istendiini anlar ve kz tutmazdm. Ama s.on zamanlarda herkes ilk bulduklar hizmetiyi ie alveriyorlar. Bir ayda yer deitirenleri bile... Bayan Drake soluk almak iin durdu. Albay Race hemen, Szn ettiiniz Bayan Richard Ress- Talbot mu? diye sordu. Eer yleyse onunla Hindistan'da tanmtm. Bilmiyorum... Cadogan alannda oturuyorlar. yleyse szn ettiiniz benim tandm. Ah, dnya ne kk deil mi? Dorusu eski dost gibi 132 olamaz. Bence dostluk ok gzel bir eydi. Ben Viola'yla Paul'un durumlarnn ok romantik .olduunu dndm. Ah... Siz kimden sz ettiimi bilmiyorsunuz tabii. Ama insan gemie dalveriyor. Albay Race, Rica ederim, dedi. Sizi zevkle dinliyorum. Lucilla onun bu nezaketini Rosemary'yle Iris'in babas Hector Marie'dan sz ederek dllendirdi. Onu nasl yetitirdiini, adamn acayip huylarn ve zayflklarn anlatt. Sonra da Viola'yla evlenmesini. Viola yetimdi. Pek gzeldi... Paul Bennett, Viola'nn evlenme teklifini reddetmesi yznden ok sarslmt. Ama bunu yendi. k yerine aile dostu oldu. sim babas olduu Rosemary'! ok severdi. ld zaman servetini Rosemary'e brakt. Serveti ok bykt. Tabii para her ey deildir. Bunu anlamak iin zavall Rosemary'nin ac lmn dnmek yeter... Servet ris'e kald imdi. Onun bakmndan da endieliyim. Race kadna merakla bakt. Bu sorumluluk beni endielendiriyor. Tabii artk herkes Iris'in ok zengin olduunu biliyor. Kt niyetli genlerin ona yaklamamalar iin ok dikkatli davranyorum. Ama insann elinden ne gelir, Albay Race? imdiki kzlar eskilere hi benzemiyor. Iris'in birtakm arkadalar var. Onlar hakknda bir ey bilmiyorum. Ona her zaman, 'Arkadalarn eve ar, yavrum,' diyorum. Ama anladm kadaryla o genlerden bazlar buraya gelmeyi hi istemiyorlar. Zavall George da ok endieleniyordu. Browne adnda gen bir adam yznden. Ben onu hi grmedim. Ama lris'le birbirlerini sk sk grdkleri anlalyor. Oysa ris daha stn kiilerle arkada olabilir. George bu Browne denen gen adamdan holanmyordu. Bundan eminim. Bence erkekler hemcinslerini daha iyi anlarlar. Mesel Bay Pu-sey... Kilise mtevellilerindendi. Onun ok kibar bir insan olduunu dnrdm. Ama kocam ona biraz souk dav 133 ranr, bana da ayn ekilde hareket etmemi sylerdi. Sonunda ona hak verdim. Bir gn Bay Pusey kilisede yere yld. Fazla alkol alm olduu anlalyordu. Sonradan e-vinden her hafta sryle bo konyak iesi ktn rendik. nsan byle eyleri sonradan reniyor hep. Balangta durumu anlasa ne iyi olurdu deil mi? Aslnda ac bir olayd bu. nk Bay Pusey dini btn bir insand. Onun kocamla Azizler Gn yznden tarttn ok iyi hatrlyorum. Ah, Tanrm... Azizler Gn... Dn de Ruhlar Gnyd... Dnyorum da... Hafif bir ses Race'in, Lucilla Drake'in omzundan ak kapya doru bakmasna neden oldu. Iris'i daha nce kkte grmt. Ama imdi sanki kzla ilk kez karlayorlar-rrt gibi bir duyguya kapld. ris ok sakindi ama sinirlerinin gerilmi olduu belliydi. ri, gri gzlerinde Race'in tanmas gerektiini dnd ama yine de anlayamad bir ifade vard.

Lucilla da ban evirdi. Iris'ciim, ieri girdiini duymadm. Albay Race'i tanyorsun deil mi? ok nazik biri... ris ciddi bir tavrla albayn elini skt. Arkasndaki siyah elbise yznden daha ince ve solgun duruyordu. Race, Size yardm edip edemeyeceimi sormaya geldim, dedi. Teekkr ederim. ok iyisiniz. Kzn kt bir ok geirmi olduu belliydi. Bunun etkileri hl gememiti. Race, George'u ok mu severdi, diye dnd. lm yznden mi bu kadar sarsld? ris halasna bakt. Race o zaman onun dikkat kesilmi olduunu farketti. Gen kz, Ben ieriye girdiim zaman neden sz ediyordunuz? diye sordu. Lucilla aalayp kzard. Race yal kadnn Anthony 134 Browne konusunu amay hi istemediini sezdi. Bayan Drake, Dur bakaym, diye bard. Azizler Gnnden sz ediyorduk. Dn de Ruhlar Gnyd. Ne garip... nsan byle rastlantlar olabileceine inanamyor. ris, Yani, dedi. Rosemary dn geldi ve George'u alp gtrd, yle mi? \ Lucilla hafif bir lk att. ris, sus. Ne korkun bir dnce bu. Neden korkun? Ruhlar Gn deil mi? Paris'te herkes gidip mezarlara iek koyuyor. Ah, biliyorum, hayatm. Ama onlar Katolik. yle deil mi? Iris'in dudaklar hafif bir glmseyile bkld. Sonra da ak ak, Ben senin Anthony'den sz ettiini sanyordum, dedi. Anthony Browne'dan. ey... Lucilla'nn sesi bir gdaklamaya benziyordu imdi. Ondan da sz ettik tabii. Ben, onun hakknda hibir ey bilmediimizi syledim... ris onun szn kesti. Onun hakknda bir ey bilmen gerekli mi? Sesi sertti. Tabii deil, yavrum. Ama... onu tansaydk daha iyi olmaz myd? ris, Gelecekte onu tanma frsatn bulacaksn, diye aklad. nk Anthony'le evleneceim. Ah, ris! Luciila'nn sesi bir feryatla bir meleme aras bir eydi. Acele etmemelisin... Yani... u ara hibir eye karar veremeyiz. Ben kararm verdim, Lucilla Hala. Yavrum, daha cenaze bile kalkmad. nsan byle bir zamanda evlilikten sz etmemelidir. Ho kamaz... Sonra o korkun resmi soruturma var. Ayrca sevgili George bu evlenmeyi ho karlamazd. Iris. Bay Brqwne'a snamamt. ris ban sallad. Evet. George bu evlenmeyi ho 135 karlamazd. Ve, Anthony'e smamamt. Ama bu nemli saylmaz/ Evlenecek benim, George deil. Zaten George ld... * ayan Drake tekrar bard. ris! ris! Ne oldu sana? Duygusuz bir kz gibi konuuyorsun. / ok zgnm, hala. Gen kz yorgun bir tavrla konuuyordu. Bu szlerim duygusuz gibi gzky.or belki. Ama ben sadece George'un .artk huzur iinde olduunu sylemek istedim. Benim ve geleceim iin de endielenmiyor. Artk her konuda benim karar vermem gerekiyor. Samalama, yavrum. Byle bir zamanda hibir eye karar veremeyiz. Uygun olmaz. Zaten bu ara byle bir sorun da yok. ris birdenbire gld. Var. Kkten ayrlmadan nce Anthony .bana evlenme teklif etti. Ertesi gn Londra'ya gelip kendisiyle gizlice evlenmemi istedi. Keke byle yap-saymm. Albay Race usulca, Biraz acayip bir teklif deil mi? dedi. ris ona meydan okurcasna bakt. Hayr, deil. Bylece bir sr skntdan kurtulmu olurdum. Ona neden gvenemedim? Oysa Anthony bana kendisine gvenmemi syledi. Neyse... imdi Anthony istedii an onunla evleneceim. Lucilla telala itiraza balad. Tombul yanaklar titriyordu, gzleri dolmutu. Albay Race abucak duruma hakim oldu. Miss Marie, gitmeden nce sizinle konuabilir miyim? Baka bir konuda. aran kz, Tabii... dedi.

Albay Race onunla birlikte odadan kmadan nce Bayan Drake'e yaklat, usulca, zllmeyin, dedi. Bu konuda ne kadar az konuursanz, o kadar iyi olur. Elimizden geleni yapacaz. 136 Sonra Iris'in peisra yandaki kk odaya gitti. Ciddi bir tavrla konumaya balad. Miss Marie, Bamfetti Kemp ahbabmdr. Onun iyi niyetli ve anlayl bir insan olduunu greceksiniz. Grevi hi de ho deil. Ama bunu yine de incelikle yapmaya alacak. ris onu szd. Neden dn gece bize katlmadnz? George sizi bekledi. Race ban sallad. George beni beklemiyordu. Ama yle syledi. Sylemi olabilir. Ama dpru deildi. George size katlmayacam pekl biliyordu. Gen kz, Ama o bo yer... dedi. Oras kime ayrlmt? Bana deil... Iris'in rengi utu. Gzlerini yar kapatarak, Oras Rosemary iindi... diye fsldad. Anlyorum... O yer Ro-semary'nindi. Race kzn baylacan sand. Onu hemen bir koltua oturttu. Kendinizi toplamaya aln... ris, kesik.kesik, Bir eyim yok... dedi. Kendimde-yim... Ama ne yapacam bilmiyorum... Bilmiyorum... Ben size yardm edebilir miyim? - ris albaya bakt. Gzlerinde ciddi ve zgn bir ifade vard. Her eyi kavramaya almalym... Olaylar sraya dizmem gerekiyor... nce... George Rosemary'nin intihar etmediini, onu ldrdklerini dnyordu. Buna ,o mektuplarn yznden inanyordu. Albay Race, o mektuplar kim yazd? Biimiyorum. Kimse de bilmiyor zaten... George o mektuplara inanyordu. Dn geceki yemei dzenledi. Masada bo bir yer vard... ve dn Ruhlar Gnyd.. Belki Rosemary'nin ruhu geldi ve George'a gerei aklad. Hayaliniz fazla geni. 137 l'i Ama Rosemary'i ben de hissettim... ou zaman o-nun yaknmda olduunu seziyordum zaten... Ben onun kardeiydim... Rosemary bana bir ey sylemeye alyor sanrm. ris, sakin olun. Bundan sz etmem gerekiyor. George, Rosemary'nin ansna ampanya iti ve...ld. Belki... o geldi ve kocasn alp gtrd. llerin ruhlar ampanya kadehine potasyum siyanr koyamazlar, yavrum. Bu szler kzn kendini toplamasn salad. Ama bu o kadar inanlmayacak bir ey ki. George ldrld... Evet ldrld. Polis yle dnyor. Onun iin bunun doru olmas gerekir. Ama bu olaydan bir anlam kmyor. Neden? Rosemary ldrlmt. George da durumdan phelenmeye balyordu... ris, Race'in szn kesti. Rosemary ldrlmedi. Onun iin bu olaydan bir anlam kmyor. George'un o budalaca mektuplara inanmasnn bir nedeni, grip yznden sinir bozulmasnn yeterli bir intihar sebebi olmadn dnmesiydi. Ama Rosemary'nin canna kymas iin gerekten bir neden vard. Bakn, size gstereceim. ris koarak odadan kt. Birka dakika sonra dnd zaman elinde bir kt vard. Race'e uzatt. Okuyun... Ne demek istediimi anlayacaksnz. Albay kda bir gz att. Sevgili Fars'm... Race, mektubu rki defa okuduktan sonra kza geri verdi. ris heyecanla, Gryorsunuz ya? dedi. Ablam ok mutsuzdu. Azap ekiyordu. Yaamak istemiyordu artk. Bu mektubu kime yazdn biliyor musunuz? ris ban sallad. Stephen Farraday'a. Rosemary'nin Anthony deildi. Ablam Stephen'a kt. Ama Stephen ona zalimce davrand. Rosemary bu yzden lokantaya 138 giderken zehiri yanna ald. Ve Stephen'in gzlerinin nnde canna kyd.

Race dnceli bir tavrla ban sallad. Bunu ne zaman buldunuz? Alt ay kadar nce. Eski bir sabahln cebinden kt. Mektubu George'a gstermediniz mi? Nasl gsterirdim? Nasl? Rosemary ablamd. Onun srrn George'a nasl aklardm? Bunu size enitemin arkada olduunuz iin gsterdim. Bamfetti. Kemp'in o-kumas art m? Evet. Bunu Kemp'e vermeniz gerekiyor. nk bu mektup bir kant... Ya... ris, Race'e dikkatle bakt. Amo^bu mektup Rosemary'nin intihar ettiini gstermiyor mu? Race, Rosemary'nin intihar etmesi iin bir neden olduunu gsteriyor, dedi. ris derin derin iini ekti... Orta hizmetisi Betty Archdale gen ve kstah tavrl bir kzd. Arkada Bayan Mary Rees-Talbot'tan hizmetiyle konumak iin izin alm olan Albay Race sze, Bugnk gazeteleri grdn m? diye balad. Betty ona merakla bakt. Evet, efendim. Bay Barton'u da m ldrdler? Tabii gazete bunu ak ak yazmyordu. Neden Bay Barton'u do, dedin. Resmi soruturmada Bayan Rosemary Barton'un intihar ettiine karar verilmiti. Betty Archdale, Race'i yan gzle szd. Sonra da birden ihtiyat bir yana brakverdi O da ldrlmt deil mi, efendim? 139 Byle bir ihtimal var. Sen bu sonuca nasl vardn, Betty? Hizmeti kz kararszca, Bir gn bir ey iittim de... diye mrldand. Evet? Betty drst bir insan tavryla, Kap akt, diye aklad. Yani ben gidip kaplardan ieriyi dinlemem. Byle eyler hi houma gitmez. Elimde tepsiyle yemek odasna gidiyordum. Onlar salondaydlar ve yksek sesle konuuyorlard. Bayan Barton o gen beye Anthony Browne adnn gerek ismi olmadn sylyordu. Browne o zaman baya tehlikeli bir hal ald. Dorusu ondan byle bir ey ummazdm. nk hep nazik ve kibard. Bayan Barton'a yzn paralamaktan sz etti. Hanmefendi istediini yapmad takdirde onu ldreceini syledi. Aaah! Daha fazlasn duymadm. Gnk o srada Miss Iris merdivenden iniyordu. Tabii o srada bu konumay o kadar nemsemedim. Ama sonradan Bayan Barton intihar etti. Brqwne'un da o gece yemekte olduunu renince tylerim diken diken oldu. Ama kimseye bir ey sylemedin. Kz ban sallad. Polisle bamn derde girmesini istemedim. Zaten kesinlikle bildiim bir ey de yoktu. Anlyorum... Bu yzden Bay Barton'a imzasz mektup yazdn. Betty gerek bir hayretle Raee'e bakt. Ben mi? Ben byle bir ey yapmadm. Aklma bile gelmedi! Albay Race bir an dnd. Ya... Peki, Bayan Barton, Bay Browne'un asl adnn ne olduunu syledi mi? Evet, efendim. nk Bay Browne, 'Tony bilmem kimi unut,' dedi. Neydi o ad?.. Tony bir ey... Aklma ann ald konservelerini getirdi... Race kalarn att. Konserve ad... Ad dnyor- 140 1 du. talyan konservesi. Birdenbire, Ah, dedi. Morelli miydi bu ad? Betty'nin gzleri parlad. Tamam, efendim. Tony Morelli. Bay Browne hanmefendiye bu ad unutmasn syledi. Ah... Ayrca hapiste yattn da aklad. Albay memnun bir tavrla glmsedi... Race, Bayan Ress-Talbot'un evinden ayrldktan sonra Kemp'e telefon etti. Bamfettile ksaca konutular. Sonra Kemp, Hemen telgraf ekeceim, dedi. abucak cevap alrz. Eer dndnz gibiyse, hepimiz rahatlarz. Hakl olduumu sanyorum... Olaylar da birbirini tutuyor. Bamfetti Kemp'in keyfi hi de yerinde deildi. Yarm scctten beri on alt yanda, korkudan sapsar kesilmi bir ocuu sorguya ekiyordu. Amcas Charles., Lksemburg Lokantasnda ef garsondu. ocuk da onun gibi iyi bir garson olmay istiyor ve u ara Lksemburg'da komi olarak

alyordu. Lokantadaki alt kominin' grevi her .suu yklenmek, ekmek, tereya ve sos tamak ve bol bol da azar iitmekti. Charles yeenini kayrmadn gstermek iin ocuu durmadan dilde azarlyordu. Franszca. talyanca ve zaman zaman da ngilizce. Btn bunlara ramen gen Pierre ilerde bir gn k bir lokantann ef garsonu olmay aklna koymutu. Ama u ara meslek hayatnda bir aksama olmutu. Ve Pierre katil olduundan phelendiklerini anlyordu. Sosu Msy Robert'e gtryordum. yice sinirlenmiti. Sabrszlanyordu. O gen hanm dansa kalkarken antasn yere drd. Ben de kapp masaya koydum. Sonra da kotum. nk Msy Robert bana hiddetle ia141 ret etmeye balamt. Hepsi bu kadar efendim. Kemp ocuun doru sylediinin farkndayd. fkeyle iini ekerek, Pekl, dedi. Gidebilirsiniz. Ama bir daha yle bir ey yaptnz grmeyeyim. Bamfetti kendi kendine kfrederken Komiser Poi-lock kapda belirdi. Aadan telefon ettiler. Gen bir hanm sizinle konumak istiyormu, Daha dorusu Lksem-burg olayn aratran kimseyle konumas gerektiini sylemi. Kimmi? Adnn Chlce West olduunu sylemi. Kemp bkkn bir tavrla, ar bakalm, dedi. Ona on dakika verebilirim. nk biraz sonra Bay Stephen Far-raday gelecek. Miss Ghloe West odaya girdii zaman Kemp sanki onu daha nce bir yerde grm gibi bir duyguya kapld. Yirmi be yalarnda, kumral, ok gzel bir kzd. Konumas dzgnd ve endieli olduu anlalyordu. Sizin iin ne yapabilirim, Miss West? Kemp ok ciddi bir tavr taknmt. Gazetelerde Lksemburg olayn okudum. Yani lokantada birinin ldn... Bay George Barton'u mu kastediyorsunuz? Onu tanyor muydunuz? Hayr... Pek de tanyorum diyemem... Ama gazetede Bay Barton'un ldn ve polisin de soruturmaya baladn okuyunca size gelmemin doru olacan dndm. Belki bunun asl olayla bir ilgisi yok ama... Miss West duraklad. Kemp nazik nazik, Bu konuda karar vermeyi bize brakn, dedi. Gen kz, Ben aktrisim, diye aklad. Ama bu ara herhcngi bir oyunda rolm yok. Geenlerde bir dergide 142 resmim kt. Bay Barton da grmt sanrm. Beni arayp buldu ve benden ne istediini anlatt. Evet? Bana Lksemburg'da bir yemek vereceini syledi. Konuklarna bir srpriz yapmak istiyordu. Bana bir fotoraf gsterdi ve, 'Byle makyaj yapmanz istiyorum,' dedi. Renklerimin fotoraftaki gen kadnnkine ok benzediini syledi. Kemp birdenbire- durumu' anlad. Rosemary'nin Elvas-ton Alanndaki konakta byk bir resmini grmt. Bu kz da cna o fotoraf hatrlatmt biraz nce. Ghloe West gerekten Rcsemary'i andryordu. Gen kz szlerini srdrd. Bay Barton giymem iin bana bir elbise ald. Bugn yanmda getirdim... Grimsi yeil ipekten yaplmt. Salarm fotoraftaki gibi yaptracak ve makyajla benzerlii daha da arttracaktm. Sonra Lk-semburg'a gidecek ve ov srasnda Bay Barton'un masasndaki bo yere oturacaktm. Bay Barton beni lokantaya le yemeine gtrd ve masay gsterdi. Peki, neden o gece lokantaya gitmediniz, Miss West? nk o gece sekize doru biri telefon etti ve yemein ertelendiini syledi... Telefon eden Bay Barton'du sanrm. Bana, yemei ne zaman vereceimi size bildireceim,1 dedi. Ertesi sabah gazetede onun ldnokudum. Kemp, Ve kalkp bize geldiniz, dedi. ok da iyi ettiniz. ok teekkr ederim. Miss West. Bylece bir esrar aydnlatm oldunuz. Masadaki bo yerin esrarn. Ah, e-vet... Demin, 'Biri telefon etti,' dediniz. Sonra da bunun Bay Barton olduunu sandnz sylediniz. Neden? nk nce telefondakinin Bay Barton olduunu anlayamadm. Sesi deiikti. Konuan erkek miydi? 143

Ah, evet, yle sanrm. Ama sanki souk alm gibi sesi kskt. Size sadece o szleri mi syledi? Evet Miss West gittikten sonra Kemp komisere dnd. Demek George Barton'un nl 'plan' buymu. Tevekkeli deil, masadakilerin hepsi de onun .ovdan sonra bo masaya baktn, halinin bir tuhaf olduunu sylemediler. Bar-tcn'un canm plan altst olmutu. Kza telefon eden o deildi sanrm. Tabii. Telefondakinin erkek olduundan da o kadar emin deilim. Telefonda ksk bir sesle konuursan kim olduun anlalmaz... Neyse... Yava yava ilerliyoruz... Bay Farraday geldiyse onu buraya yolla. Stephen Farraday grnte pek sakindi ama iin iin endieyle kvranyordu. Ayrca Sandra yannda olmad iin kendini ok da savunmasz hissediyordu. Karsyla birlikte gl ve cesur oluyorlar, tehlikelerden o kadar kcrkmuyorlard. Kemp gen adam kibar ama resmi bir tavrla karlad. Bir masada niformal bir memur oturuyordu. nnde not defteri ve kalemler vard. Kemp, Stephen'e yer gsterdi. Sonra da, fadenizi almak istiyorum, Bay Farraday, dedi. Bamfetti daha da resmilemiti. Buradan ayrlmadan nce ifadenizi okuyacak ve altna imzanz atacaksnz. Ama size uyanda bulunmak grevim. Byle bir ifade vermekten kanmaya, avukatnz armaya hakknz var. Stephen ardysa da belli etmedi. Souk bir tavrla glerek, Beni korkutuyorsunuz, diye cevap verdi. Her eyin iyice anlalmasn istiyoruz, Bay Farra-dcy. 144 Syleyeceim her ey aleyhimde kullanlabilinir. yle deil mi? Biz 'aleyhte' szcn kullanmaktan holanmayz. Syleyeceiniz her ey delil olarak kullanlabilinir. Stephen usulca, Anlyorum, dedi. Ama ifademi neden almak istediinizi anlayamadm. Bu sabah size bildiim her eyi anlattm. O resmi olmayan bir konumayd, Bay Farraday.. Yararl bir balang da saylabilirdi. Ayrca baz noktalar benimle burada konumay tercih edeceinizi dndm. O-layla ilgisi olmayan eyleri kimseye aklamak istemeyiz. Ne demek istediimi herhalde anlyorsunuz... 'Korkarm anlayamyorum. Bamfetti Kemp iini ekti. Konu u: Bayan Rosemary Barton'la ok dosttunuz... Stephen onun szn kesti. Kim demi? Kemp eilerek masasndan daktiloda yazlm bir kd ald. Bu Bayan Barton'un eyalar arasnda bulunan bir mektubun kopyas. Asl burada, dosyada. Bunu bize Miss Iris Marie verdi. Ablasnn yazsn tandn da aklad. Stephen okumaya balad. Sevgili Fars'm... Birden midesi bulanmaya balad. Rosemary'nin sesini duyuyordu sanki... Szlanan, ona yalvaran sesini... Gemi hi lmeyecek mi, diye dnd. Gmlmeyecek mi? Sonra kendini toplayarak Kemp'e bakt. Bu mektubu Bayan Barton yazm olabilir. Ama bana yazldn gsteren hibir ey yok. Earl's Court'taki apartman dairesinin kirasn dediinizi inkr m edeceksiniz? Stephen kendi kendine, demek her eyi biliyorlar, dedi. Belki de bandan beri biliyorlard... Omzunu silkti. Geni bilgi toplam olduunuz anlalyor. zel hayatmn neden ilgi ektiini sorabilir miyim? George Barton'un lmyle hibir ilikisi yoksa, o 145 ampanyadaki Zehir F : 10 zaman zel hayatnzn zerinde durmayacaz. Anlyorum. nce karsyla sevitiimi, sonra da onu ldrdm sylemek istiyorsunuz. Bay Farraday, sizinle ak konuacam. Bayan Bar-tcn'la ok yakn dosttunuz. Bu maceraya o deil, siz istediiniz iin son verdiniz. Bu mektuptan da anlalaca gibi, Bayan Barton bir sorun karmaya hazrlanyordu. Tam o srada ld.

ntihar etti. Ben bir dereceye kadar bundan sorumlu olabilirim. Kendi kendime kzabilirim ama bu, polisi ilgilendirmez. Bayan Barton intihar etmi olabilir. Ama etmemi de olabilir. George Barton onun kendini ldrdne inanm-myordu. Bu olay aratrmaya balad ve... ld. Biraz anlaml deil mi? Ama yine de benimle ilgilenmenizin nedenini anlayamyorum. Bayan Bcrton'un ok uygun bir anda ldn siz de kabul ediyorsunuz sanrm. Bir rezelet meslek hayatnz ok sarsard. Bay Farraday. Bir rezalet kmazd. Bayan Barton makul bir ekilde davranrd sonunda. Acaba? Karnzn bu maceradan haberi var myd? Ne mnasebet! Bundan emin misiniz? Evet, eminim. Karm Bayan Barton'la sadece arkada .olduumuzu sanyordu. in iyzn hibir zaman renmeyeceini umarm. Karnz kskan bir kadn mdr, Bay Farraday? Hayr, hi deildir. Son derecede makul ve mantkl bir insandr. Bamfetti bu noktay fazla stelemedi. Onun yerine, Geen yl iinde hi potasyum siyanr aldnz m. Bay Farraday? diye sordu. 146 Hayr. Ama kknzde siyanr olmal. Bahvanda olabilir. Bu konuda hi bilgim yok... Kemp gen adam biraz daha sktrd. Sonra da pna teekkr ederek gidebileceini syledi. Stephen Farraday odadan ktktan sonra bamfetti dnceli bir tavrla yardmcsna dnd. Karsnn ak macerasn bilmediini pek abucak syledi. Neden acaba? Herhalde karsnn olay duymasndan korkuyor, efendim. Belki... Ama bylesi onu daha tehlikeli bir duruma sokuyor. Karsnn olay renmemesi iin Rosemary Bar-ton'u ldrm olduunu dnebiliriz. Herhalde bu aklna gelmedi, efendim. Kemp ban sallad. Stephen Farraday hi aptal deil. Aksine ok akll ve zeki. Ama Lady Alexandra'nin hibir ey bilmediine beni inandrmaya alt. Bamfetti bir an durdu. Neyse... Albay Race ele geirdii ipucunu ok nemli buluyor. Eer haklysa o zaman Farraday'larn cinayetle bir ilgileri yok demektir. Buna da sevinirim. nk Farraday houma gidiyor. Onun katil olduunu pek sanmyorum... en Stephen oturma odasnn kapsn aarak, Sandra? dedi. Gen kadn karanln iinden ona doru gelerek Stephen'in boynuna atld. Sevgilim. Neden karanlkta oturuyorsun? ' Ia dayanamadm... Anlat! Stephen, Biliyorlar, dedi. Rosemary, meselesini mi? _147_ Evet. Ne dnyorlar? Tabii Rosemary'i ldrmem iin bir neden olduunu dnyorlar... Ah, sevgilim, bak bana ne kt iler atm. Su bende. Rosemary'nin lmnden sonra buradan gitseydim... Seni serbest braksaydm, hi olmazsa o zaman bu korkun olaya karmazdn. Hayr... Beni hibir zaman brakmamalsn... Hibir zaman... Sandra, Stephen'e sarlarak alamaya balad. Titriyordu. Stephen, sen benim her eyimsin... Hayatm-sn... Beni brakma... Beni bu kadar ok mu seviyorsun, Sandra? Buru bilmiyordum... Bilmeni istemedim. Ama imdi... Evet imdi... Seninle beraberiz, Sandra... Ve her gle birlikte kar koyacaz... Orada karanlkta sarlm dururlarken, Stephen yeniden g kazandn hissetti. Sandra kararllkla, Bu olay hayatmz mahvetmeyecek, dedi. Hibir zaman!

Anthony Browne kominin ona getirdii karta bakyordu. Kalarn att. Sonra da omzunu silkti. Pekl, onu buraya getir. Albay Race ieriye girdii zaman Anthony pencerenin nnde duruyordu. Parlak gne erilemesine omzuna geliyordu. Gen adam Albay Race'i abucak szd. Onu yllar nce grmt. Bu uzun boylu, ince, bronz yzl, kr sal yal adam hakknda ok ey biliyordu. Race ise Anthony'nin yakkl, bann da biimli oidu-unu dnyordu. Gen adam tatl bir sesle tembel tembel, Albay Race? 148 dedi. George Barton'un arkada olduunuzu biliyorum.. Son akam sizden sz etti o. Sigara alr msnz? Teekkr ederim, alrm. Anthony albayn sigarasn yakarken, Gelmeyen o konuk sizdiniz, diye mrldand. Belki bylesi sizin iin daha iyi oldu. Yanlyorsunuz, o bo yer bana ayrlmamt. Anthony kalarn kaldrd. Sahi mi? Ama Barton... Race onun szn kesti. George Barton yle sylemi olabilir. Aslnda onun planlar ok bakayd. Bay Browne, aslnda o sandalyeye klar snkletii zaman Chioe West adnda bir aktris oturacakt. Anthony ona hayretle bakt. Chloe West? Bu ad hi duymadm, kim o? Pek tannmayan gen bir oyuncu. Ama ilk bakta Rosemary Barton'a benziyor. Anthony hafife slk ald. Anlamaya balyorum. George ona Rosemary'nin bir fotorafn vermi. Kzdan salarn karsmnki gibi yaptrmasn istemi. Ayrca Rosemary'nin ld akam giydii elbiseye benzer bir tuvalet de bulmu. Demek George'un plan buydu? Iklar yanyor. Herkes doast olay yznden rperiyor. Rosemary'nin geri. geldiini dnyor. Sonra sulu, 'Doru... doru,' diye inliyor. 'Onu ben ldrdm.' Anthony bir an durdu, sonra da ekledi. Berbat... Zavall George gibi-bir ahmak iin bile beceriksizce bir plan bu. Ne demek istediinizi anlayamadm. Anthony gld. Yapmayn, canm. Soukkanl bir katil herhalde korkak bir okul rencisi gibi davranacak deildi. Biri Rosemary Barton'u soukkanllkla ldrmt. George Barton'u da zehirlemeye hazrlanyordu. Yani katilin sinirleri elik gibi salam. Onun gerei itiraf etmesi 149 iin Rosemary gibi giyinmi bir aktristen ok daha gl eyler isterdi. Macbeth'i unutmayn. O kalbi nasrlam bir katildi. Ama ziyafette Banquo'nun hayalini grnce kendini kaybetti deta. Ah, ama Macbeth'in grd gerek bir hayaletti. Banquo'nun elbiselerini giymi bir aktr deil... Gerek bir hayaletin br dnyann atmosferini beraberinde getirebileceini kabul ediyorum. Zaten hayaletlere inandm itiraf etmeye hazrm. Hi olmazsa u son alt ay iinde hayaletlerin varln kabul ettim. zellikle bir tek hayaletin varln. yle mi? Kimin hayaleti bu? Rosemary'nin. sterseniz glebilirsiniz. Onu grmedim... ama varln hissettim. Nedense zavall Rosemary ller leminde kalamyor. Bunun bir nedeni olabilir. ldrld iin mi? Bir Amerikan deyimi kullanaym. Temizlendii iin. Buna ne dersiniz Bay Tony Morelli? Bir sessizlik oldu. Anthony bir koltua yerleerek sigarasn mineye att. Hemen ardndan bir yenisini yakt. Bunu nasl rendiniz? Tony Morelli olduunuzu itiraf ediyor musunuz? Bunu inkr ederek zaman kaybetmek niyetinde deilim. Amerika'ya telefon ederek her eyi renmi olduunuz belli. Rosemary Barton gerek kimliinizi rendii zaman, dilini tutmazsa onu ldreceinizi sylediinizi de itiraf ediyor musunuz? Tony, Onu korkutarak dilini tutmasn salamak iin elimden gelen her eyi yaptm, diye aklad.

Albay Race garip bir duyguya kapld. Bu konuma is 150 tedii gibi yrmyordu. Koltuunda rahata oturan gen; adama bakt. Ve o zaman Anthony ok tandk biriymi gibi geldi ona. Sizin hakknzda bildiklerimi sayaym m, Morelli? Eh, elenceli olabilir. Amerika'da, Ericson Uak Fabrikasnda sabotaj yapmaya kalktnz iin hapse atldnz. Mahkmiyetiniz sona erdii zaman hapisten ktnz ve birdenbire ortadan, kayboldunuz. Sonra Londra'da, Claridge Otelinde ortaya ktnz. Anthony Browne adn kullanyordunuz. Orada Lord Dewsbury'le ahbap oldunuz. Onun sayesinde birok, nl silah fabrikatryle tantnz. Lord Dewsbury'nin kknde konuk olarak kaldnz ve o arada size hi grmemeniz gereken eyleri gsterdiler. Ayrca tuhaf bir rastlant da var, Morelli. Siz nemli silah fabrikalarn dolatktan sonra mutlaka aklanmayan birtakm kazalar oldu. Felaketler son dakikada zorlukla nlenebildi. Anthony mrldand. Gerekten rastlantlar tuhaf oaylardr. Bir sre sonra tekrar Londra'da ortaya ktnz. ris Marle'la eski dostluunuzu yenilediniz. Ailenin onunla ne kadar samimi olmaya baladnz anlamamas iin gen kzn evine gitmekten kanyordunuz. Sonunda iris'in sizinle gizlice evlenmesi iin kandrmaya altnz. Anthony, Btn bunlar renmi olmanz gerekten ilgin, dedi. Silah fabrikalarn kastetmiyorum. Szn ettiim Rosemary'e savurduum tehditler ve ris'in kulana fsldadm tatl samalklar. Herhalde bu'Kar-Casus-luk rgtn ilgilendirecek bir konu deil. Race ona dikkatle bakt. Anlatmanz gereken ok ey var, Morelli. Hi de deil. Bu sylediklerinizin hepsinin doru olduunu kabul edelim. Ama ne olmu? Mahkmiyetimi tamamladm. Sonra ilgin dostlar edindim. ok gzel bir kza 151 k oldum. Ve tabii onunla abucak evlenmek iin de sabrszlanyorum. O kadar sabrszlanyorsunuz ki. ailesi hakknzda bilgi edinmeden ris'le evlenmek istiyorsunuz. Ve Marie ok zengin bir kz. Anthony nazik nazik ban sallad. Biliyorum. Ve para szkonusu oldu mu, aileler fena halde meraklanrlar. Ve ris benim karanlk gemiimi bilmiyor. Akas renmemesini tercih ederim. Kcrkarm o her eyi renecek. Anthony, Yazk, dedi. Durumu anlamadnz... Anthony glerek albayn szn kesti. Her eyi anlyorum. Rosemary Barton sabkal olduumu biliyordu. Bu yzden onu ldrdm. George Barton benden phelenmeye balamt. Onu da zehirledim. imdi de Iris'in servetini ele geirmeye alyorum. ok gzel bir hikye bu. Her ey birbirine uyuyor. Ama elinizde en ufak bir delil bile yok. Race bir sre gen adam dikkatle szd; Sonra ayaa kalkt. Sylediklerimin hepsi doru... V hepside ters. Anthony'nin gzleri kslverdi. Neden? Size uymuyor. Race odada bir aa bir yukar dolamaya balad. Sizi grnceye kadar iin iyznn gerekten byle olduunu dnyordum. Ama artk sizi grdm... Bu olacak gibi deil... Siz paragz bir macerac deilsiniz. Bir serseri de deilsiniz, o halde bizdensiniz. Ya-nlmiyorum deil mi? Anthony sessizce albaya bakt. Sonra da gld. Ve usulca bir ark sylemeye balad. Judy O'Grady de, bizim lady de duygu bakmndan kardetirler... Evet, insann kendisi gibi olanlar hemen sezmesi ok garip. te bu yzden sizinle karlamamaya altm. Kimsenin durumu bilmemesi gerekiyordu. Dne kadar byleydi. Neyse artk grevim sona erdi. Uluslararas sabotajclar yakaladk. 152 m yldan beri bu uurda alyordum. Baz toplantlara gidiyor, gruplara karyor ve uygun bir n kazanmaya alyordum. Sonunda mahsus nemli bir

sabotaj iine karmama ve hapse atlmama karar verdik. Bana gvenmeleri iin bylesi gerekliydi. Hapisten ktm zaman iler kzt. Yava yava merkeze sokuldum. Ve Orta Avrupa'da bir yerden ynetilen byk sabotaj grubuna girdim. Buraya da onlarn ajan olarak geldim. Bana Lord Dewsbury'le dost olmam emredilmiti. O sosyete kelebeiyie de. Elenceden holanan, sevimli bir gen rol oynarken Rosemary Barton'la tantm. Sonra bir gn dehetle Rosemary'nin Tony Morelli adyla Amerika'da hapis yattm renmi olduunu anladm. Rosemary adna korktum. nk birlikte altm kiiler, Rosemary'nin gerek adm bildiini anladklar an onu hi acmadan ldrrlerdi. Gen kadnn dilini tutmas iin onu elimden geldii kadar korkutmaya altm. Ama akas fazla umudum yoktu. Rosemary geveze bir kadnd. Bir sre iin ortadan kaybolmamn doru .olacan dndm. Tam o srada Iris'in merdivenden indiini grdm. imi bitirdikten sonra geri dnp onunla evlenmeye yemin ettim. Grevimin faal blm sona erince yine ortaya karak Iris'i buldum. Ama eve ve onun ailesine sokulmadm. nk onlarn benim hakkmda aratrma yapmak isteyeceklerini biliyordum. Oysa benim bir sre daha kimliimi gizlemem gerekiyordu. Ama ris iin endielenmeye balamtm. Hastaym, korkuyormu gibi bir hali vard. George Barton'un davranlarysa iyice acayiplemiti. Iris'i benimle kap evenmesi iin ikna etmeye altm. Ama raz olmad. Belki de o haklyd. Sonra George beni o yemee J davet etti. Tam masaya otururken sizin de yemee geleceinizi syledi. O zaman hemen, 'Tandm birini grdm,' dedim. 'Belki kalkp gitmem gerekecek.' Gerekten de Amerika'da tandm birini uzaktan grmtm. 'May153mun' Coleman adnda bir adam. Ama o beni farketmemi-ti. Ne olursa olsun sizinle karlamak istemiyordum. nk grevim henz sona ermemiti. Ondan sonra olanlar biliyorsunuz... George ld. Benim Rosemary'nin lmyle 4e, George'un zehirlenmesiyle de bir ilgim yok. Katilin kim olduunu da bilmiyorum. Bu konuda hibir fikriniz yok mu? Katil ya garson ya da masadaki be kiiden biri. Garsonun George'u ldrdn sanmyorum. Katil ris de deil. Beni de geelim. George'u Stephen zehirlemi olabilir ya da Sandra. Belki de bu ii birlikte yaptlar. Ama ben en ok Ruth Lessing'in zerinde duruyorum. Neden? Bu dncenizi destekleyecek bir ey var m? Hayr. Yine de bana en uygun Ruth'mu gibi geliyor. Ama onun ampanyalar nasl zehirlediini bilmiyorum. ki olayda da Ruth kadehlere eriemeyecei bir yerdeydi. Merakm uyandran bir ey daha var. O imzasz mektuplar kimin yazdn rendiniz mi? Race ban sallad. Hayr... Bunun ilgin yan u: Biri Rosemary'nin ldrldn biliyor. Dikkatli olmazsanz, katil bundan sonra onu ortadan kaldrabilir. Anthony, Iris'le telefonda konumu ve Lucilla Drake' in saat bete eski bir arkadana aya gideceini renmiti. Konan kapsn alarken bei yirmi be geiyordu. {Hizmeti onu alma odasna gtrd. Anthony ieri girerken, ris irkilerek dnd. Ah, sen miydin? 154 Anthony hemen gen kzn yanna gitti. Ne var, sevgilim? Hi... ris bir an durdu, sonrada abucak ekledi. Hi... Az kalsn bir arabann altnda kalyordum. Ah, kabahat herhalde bendeydi. Dalgn dalgn yolun kar tarafna geiyordum. Araba hzla keden kt. Anthony, Iris'i hafife sarst. Bir daha dikkatli ol! Beni endielendiriyorsun. Ama nedeni bir mucize sonucu arabann altnda kalmaktan kurtulman deil. Beni asl trafiin ortasnda dalgnlamana neden olan o dnceler kayglandryor. Ne var sevgilim? ris ban kaldrd. Gzleri korkuyla irilemi, daha koyu renk duruyordu. 'Korkuyorum...' Anthony sakin bir tavr taknarak glmsedi. Haydi, anlat bakalm. Anlatmak istemiyorum, Anth.ony.

ris, bir gen kzn birka derdi olabilir. Bir, evlilik d bir ocuk. ki, ona antaj yapan bir eski bir k. ... ris fkeyle onun szn kesti. 'Ne mnasebet! Benim derdim yle bir ey deil. Ama bunun glnecek bir ey olmadn sylemeliyim. ey... geen akamla ilgili. Anthony abucak, Evet, dedi. Sen bu sabah resmi soruturmadaydn... Bamfetti masann altnda kk bir kt bulduunu aklad. Bunda siyanr kristallerinin izleri varm... Anthony ilgiyle ona bakt. Evet. Herhalde katil. George'un ikisine zehir kartrdktan sonra kd masann altna att. zerinde bulunmasn istemezdi. ris birdenbire titremeye balad. Ah, hayr, Anthony. yle deil... Ne demek istiyorsun, hayatm? ris, O kd masann altna ben attm, dedi. Anthony hayretle ona bakakald. Dinle, Anthpny. George'un ampanyasndan itiini 155 hatrlyorsun deil mi? Sonra... olanlar oldu. Gen adGm ban sallad. Evet. Korkun bir eydi bu. Kbustan farkszd... Feloe uramtm sanki. Sen George'a yaklaarak ona baktn. Ben bi raz geriledim. Garsonlar koutular. Biri doktor arlmasn syledi. Ben o srada donmu gibi duruyordum. Sonra birdenbire boGzma bir ey tkand sanki. Gzyalar yanaklarmdan akmaya balad. Mendilimi almak iin telala antam atm. Doru drst gremediim iin antay kartrdm. O srada elime kk bir kt geldi... Mendilin arasna girmiti. Ama... evden karken antamda yle bir kt yoktu, Anthony. antam ben kendim yerletirmitim. Pudriyer, ruj, tarak, mendil, biraz para. antama o kd biri koydu, Anthony.' yle olmas gerekiyor. Kt elime geldii zaman Rosemary'nin olayn hatrladm. Ablam ldkten sonra onun antasndan da yle bir kt kmt. O zaman dehetle titremeye baladm. Parmaklarm gevedi. Ve kt da masann altna utu. Ve kimseye bir ey sylemedim. ok korkmutum. Biri polisin Ge-orge'u benim ldrdm sanmasn istiyordu. Ama enitemi ben ldrmedim. Anthony uzun bir slk ald. Seni kimse grmedi mi? ris duraklad. Pek de emin deilim. Ruth grd sanrm. Ama o da ylesine sersemlemiti ki... Bilmiyorum beni gryor muydu, yoksa bana doru bo bo mu bakyordu? Anthony yine bir slk ald. Kt... ris, Korkum gitgide artt, dedi. Polisin durumu anlamasndan korkuyordum. Aaaba kdn zerinde parmak izlerini neden bulamadlar? Polis herhalde ilk i kdn zerinde parmak izi aramtr. Kt mendilin arasndayd. Onu yle tutmutum far 156 kna varmadan. Sonra mendilin arasndan kayp dt. Anthony ban sallad. Anlyorum... Yine de ansn yardm etmi. Ama kd antama kim koydu? Btn akam yanmdayd o. Bu sandn kadar imknsz deil. ovdan sonra dansa kalktn zaman antan masada braktn. Belki o arada biri kd iine sokuverdi. Ya da... Sevgilim, ayae kalkarak bana kadnlarn vestiyerde neler yaptklarn anlatr msn? Bu benim bilebileceim bir ey deil. Grup halinde toplanp konuuyor musunuz? Yoksa ayr ayr aynalara doru mu gidiyorsunuz? ris dnd. Hepimiz ayn masaya gittik. st camii, uzun bir masayd. antalarmz brakarak aynaya baktk.. Ruth burnunu pudralad. Sandra san dzeltti. Ben tilki kabm kararak oradaki kza verdim. Sonra elimin bir yerden toz olduunu farkettim. Muslua gittim. antan cam masada brakmtn tabii. Evet. Ellerimi ykadm. Ruth hl yzyle meguld sanrm. Sandra da krk etoln kza verdi. Sonra tekrar aynaya dnd. Ruth yaklap ellerini ykad. Ben masaya giderek, salarm biraz dzelttim. O halde ikisinden biri sana farkettirmeden antana bir ey koyabilirdi. Ama Ruth'un da, Sandra'nin da byle bir ey yapabileceine inanamam.

Sen insanlar fazla yksek gryorsun. Sandra ortaalarda yaasayd dmanlarn bir diree balayarak yakard. Ruth ise zehiri ustalkla kullanan.soukkanl bir katil olurdu. Kd antama Ruth koysayd, o zaman onu masann altna attm grdn sylemez miydi? Evet, bu bakmdan haklsn. Ruth siyanr kd antana mahsus koysayd, onu atmana engel olmak iin elin 157 den geleni yapard. Demek ki Ruth'un ii deil... Aslnda bu ii en kolay garson yapabilirdi. Garson, garson! O akam bize yabanc, sadece o gece iin tutulmu bir garson servis yapsayd... Ama bize Giuseppe'yle Pierre bakt. Onlardan phelenmek yersiz. ris iini ekti. Bu olay sana anlattm iyi oldu. Kimse duymayacak deil mi? Bu olay senle benden baka kimse bilmeyecek. Anthony biraz da utanm gibi ona bakt. Korkarm yle olmayacak, ris. imdi benimle bir arabaya bineceksin. Gidip Kemp'i greceiz. Bu olay salayamayz. Olmaz, Anthony! Polis George'u benim ldrdm dnr o zaman. Asl bu olay sakladn renirlerse senden phelenirler. O zaman anlattklarna da inanmazlar. Olanlar imdi aklarsan, sana inanmalar ihtimali artar. Anthony, yalvarrm... Buraya bak, ris. Zor durumdasn. Ama her ey bir yana, gerek diye bir kavram olduunu unutma. Adaletin yerini bulmas gerekir. Sadece kendini dnmek olmaz. Anthony, bu kadar asil ruhlu olman art m? Gen adam, Bu darbeyi zekice indirdin, diye cevap verdi. Ama yine de Kemp'e gidiyoruz. Hemen, imdi. Iris'in gzlerinde hem isyan, hem korku vard. Ama Anthony yumuamad. Seninle alanda bir taksi buluruz, dedi. Kapya doru giderlerken zil ald. ris, Ah, diye bard. Ruth bu. Cenaze treni konusunu halletmek iin brodan ayrld zaman buraya da gelecekti. Cenaze br gn kaldrlacak. Lucilla Hala evde olmad srada Ruth'la her eyi daha kolaylkla kararlatrabiieceimizi dndm. Halam insann akln kartryor. 158 Anthony ilerleyerek kapy at. O srada orta hizmetisi de aadan hole kmt. ris, Kap ald, Mary, dedi. Hizmeti dnp tekrar merdivenlerden indi. Ruth yorgun gibiydi. Salar da hafife karmt. Elin de byk bir anta vard. Ge kaldm iin zr dilerim. Metro ok kalabalkt. Ondan sonra da taksi bulamadm. Otobs beklemek zorunda kaldm. Anthony, becerikli Ruth hi zr dilemezdi, diye dnd. George'un lmnn o insanlkla ilgisi olmayan beceriklilii etkilemi olduunun bir kant daha... ris, Seninle gelemeyeceim, Anthony, dedi. Ruth' la karar vermemiz gerekiyor. Anthony kesin bir tavrla, Bu konu daha nemli, diye cevap verdi. Iris'i alp gtreceim iin zr dilerim, Miss Lessing. Ama gitmemiz gerekiyor. Ruth abucak, Rica ederim, Bay Browne, dedi. Bayan Drake eve geldii zaman ben her eyi onunla hallederim. Hafife glmsedi. Ben Bayan Drake'i idare etmesini biliyorum. Anthony hayranlkla, Siz herkesi idare edebilirsiniz, Miss Lessing... diye mrldand. ris, bilmem gereken baz eyler varsa syleyin. Byle bir ey yok. Bu konuyu ba baa halletmemizi istedim. nk Lucilla Halam dakika ba fikir deitiriyor. Sizi bu skntdan kurtarmay dnyordum. Zaten iiniz banzdan akn. Dorusu trenin nasl olaca benim iin nemli deil. Lucilla Hala cenaze trenlerinden holanr, benseVefret ederim! Tabii lleri gmmek gerekir. Ama bu kadar grltye gerek yok. ller cenaze treninin nasl olduuna aldrmazlar. Onlar her eyden kurtulmulardr. ller geri gelmezler. Ruth cevap vermedi.

159 Iris garip, isyanla kark bir srarla, ller geri gelmezler,, diye tekrarlad. Haydi, gel. Anthony, kz kolundan ekerek dar kard. Bir taksi ar ar yaklayordu. Anthony arabay durdurup Iris'in binmesine yardm etti. Kendisi de yanna oturarak ofre, Scotland Yard'a, dedi. Sonra Iris'e bakt. Syle gzelim, llerin geri gelmediklerini kesinlikle sylemek ihtiyacn duyduun srada holde kimin beklediini dnyordun? Rosemary'nin mi, George'un mu? yle bir ey dnmedim... Sadece... ben cenaze trenlerinden nefret ederim. Anthony iini ekti. Sezme gcm gerekten gl. adam st mermerden bir masann banda oturuyorlard. Albay Race'le Bamfetti Kemp demli ay iiyorlard. Anthony ise kahve. Kemp gen adamn ktlarn dikkatle inceledikten ve ksa bir aratrma yaptktan sonra ona bir meslekda gzyle bakmaya raz olmutu. Bamfetti ayna birka eker birden atarak kartrd. Bana sorarsanz katil hibir zaman yargcn karsna karlamayacak. nk hi delil bulamayacaz. Race, yle mi dnyorsunuz? diye sordu. O be kiiden birinin siyanr aldn belirten deliller buiabilseydim durum deiirdi. Ama nereye bavurduysam bir sonu alamadm. Bu, katilin kim olduunu bildiiniz ama ona dokunamadnz vakalardan biri. Demek katilin kim olduunu biliyorsunuz? Anthony bamfettie ilgiyle bakyordu. Bundan hemen hemen eminim. Bence katil Lady Alexandra Farraday. Race, Demek byle, dedi. Nedenler? 160Anlataym. Lady Alexandra son derece kskan bir kadn. Ayrca fazla otoriter. Tarihteki o kralieye benziyor. Kralie Eleanor'a. Eleanor izleri takip ederek Gzel Ro-samund'un odasna gitmi ve ona ya klc ya da zehiri semesini sylemi. Anthony mrldand. Ama bu olayda Gzel Rosemary'e seme hakk vermedi. Bamfetti szlerine devam etti. Biri Bay Barton'a imzasz mektuplar yazd. O da iyice phelendi. Barton'un phelerinin kesin olduundan da eminim. Farraday'lar gzhapsine almak istemeseydi kalkp krlarn arasndaki o kke yerlemezdi. Herhalde Barton, Lady Alexandra'ya phelerini belli etti. O son yemekten sz etti durmadan ve Farraday'lar srarla ard. Lady Alexandra, 'Bekleyelim, grrz,' diyen tiplerden deil. Bildiini okudu ve adam ldrd. Bunun sadece bir varsaym olduunu ve kadnn karakterine dayandn syleyeceksiniz. Ama unu da unutmayn: O akam yemekte Barton ampanyasn imeden nce kadehine ancak bir tek kii zehir atabilirdi. Bu da onun sanda oturan kadnd. Anthony, Onun kadehe zehir koyduunu gren olmam deil mi? dedi. yle. Grebilirlerdi... Ama grmemiler. Kadnn ok becerikli olduunu sylemeliyim. Bir hokkabaz sanki... Race ksrd. Bir dakika... Ufak bir nokta var. Lady Alexandra'nin otoriter, kskan ve kocasn lgnca seven bir kadn olduu kesin. Belki cinayet ilemekten kanmayacak bir insan. Ama sizce Lady Alexandra bir kzn antasna onu mahvedecek bir delili saklayacak karakterde bir kadn m? Ona hibir ekilde zarar vermemi, ok saf ve susuz bir kz damgacna yollayabilir mi? Kidderminster treleri bunu mu emreder? Kemp skntl skntl kmldanarak ay fincannn ii 161 ampanyadaki Zehir F: 11 ne bakt. Kadnlar sportmen saylmazlar... Eer kastettiiniz buysa... Race gld. Artk saylyorlar... Skldnz grmek de beni sevindiriyor. Kemp bu skc konuyu kapatmak iin Anthony'e dnd. Kibar ama ukala bir tavrla, Bay Browne, dedi. zin verirseniz ben sizi yine byle aracam... Evet... Bay Browne, Miss Iris'i bu akam olay bize anlatmas iin hemen getirmeniz beni ok sevindirdi. Anthony, Byle yapmak zorundaydm, diye cevap verdi. Eer bekleseydim, onu size getirmezdim.

Albay Race, Tabii Scotland Yard'a gitmeyi hi istemedi, dedi. Anthony ban sallad. Zavall fena halde korkmutu. Ama bence normal bu. ok normal... Kemp fincanna tekrar ay koydu. Anthony kahvesinden bir yudum ald. Kemp, Miss Iris'in rahatlamasn saladk sanrm. diye mrldand. Eve giderken ok memnundu. Anthony, Cenaze treninden sonra kke giderek biraz dinleneceini umuyorum, dedi. Durmadan konuan Lucilla Halann gevezeliinden yirmi drt saat uzak kalmak bile ona iyi gelir sanrm. Race, Lucilla Halann gevezelii ie yaryor, dedi glerek. Kemp, Aman sizin olsun, diye bard. Onu sorguya ekerken sylediklerinin stenoyla yazlmasna gerek olmadn dnmtm. Ne iyi etmiim! Zavall memur koluna kramp girdii iin hastaneye kaldrlrd herhalde. Anthony, Katilin hibir zaman yargcn karsna karlmayacan sylerken haklydnz sanrm, Bay Kemp, dedi. Ama bu sonu hi de hoa gidecek gibi deil. Sonra hl renemediimiz bir ey daha var: George Barton'a 162. ^karsnn ldrldn aklayan o imzasz mektuplar ki-,min yazd konusunda en ufak bir fikrimiz yok. Race, Siz hl ayn kiiden mi pheleniyorsunuz, Browne? diye sordu. Ruth Lessing'den mi? Evet, hl benim adaym o. Bana onun George Barton'a k olduunu itiraf ettiini anladm kadaryla Rosemary, Ruth'a hi de iyi davranmyor-mu. Belki Ruth birdenbire Rosemary'i ortadan kaldrmak iin eline ok iyi bir frsat getiini dnd. O lrse Ge-orge'un kendisiyle evleneceinden emindi. Race ban sallad. Btn bunlar kabul ediyorum. Ruth sakin ve becerikli bir kadn. Bir cinayeti rahatlkla planlar ve de uygular. Ruth'da daha ok hayal gcne bal olan o duygu yok. Acma duygusu yani. Ama Ruth' un George'u ldrdn kabul edemeyeceim. Ruth panie kaplarak sevdii adam ldrmezdi. Sevdii ve evlenmek istedii adam. Onun katil olmadn gsteren bir nokta daha var. Ruth, Iris'in siyanr kdn masann altna attn grmt. Neden kimseye aklamad? Anthony, Belki farketmedi, diye oevap verdi. Ama bu szn kendisinin de beenmedii belliydi. Rae, Ruth'un Iris'i grdnden hemen hemen eminim, dedi. Onu sorguya ektiim zaman benden bir eyi sakladn sezdim. ris de Ruth'un kendisini grdn sanyor. Kemp, Eh, albaym, dedi. Sra sizde. Sizin de bir katil adaynz olmal. Race ban sallad. Evet. yleyse aklayn. Hakszlk etmemelisiniz. Bizim varsaymlarmz dinlediniz ve... itiraz ettiniz. Race dnceli dnceli nce Kemp'e bakt, sonra da Anthony'e. Gen adam kalarn kaldrd. Ne o? Hl benden mi pheleniyorsunuz? 163 Race, Hayr, dedi. George Barton'u ldrmeniz iin bir neden bulamyorum. Ben onu... ve tabii Rpsemary'i kimin ldrdn bildiimi sanyorum. Kim peki? Race dnceli bir tavrla, Ne garip... Hepimizin katil adaylar kadn... diye sze balad. Ben katilin ris Marle olduunu sanyorum. Anthony grltyle iskemlesini geriye itti. Yz kpkrmz kesilmiti. Sonra kendini zorlayarak sakinleti. Konumaya balad zaman sesi hafife titriyordu. Ama her zamanki gibi neeli ve alaycyd. Bu varsaym da inceleyelim. Neden ris Marle? Ve eer yleyse o zaman iris bana neden kd masann altna attn aklad? Race, nk, dedi. Ruth Lessing'in onu grdn biliyordu. Anthony ban yana eerek bu cevab dnd. Sonra da, Pekl. Kabul, dedi. Devam edin. Size nce unu soraym: Neden Iris'den pheleniyorsunuz? Race, Cinayeti ilemesi iin ortada salam bir neden vard, diye aklad. Rosemary'e ok byk bir servet kalmt. Iris'in bu para zerinde hibir hakk yoktu. Belki de yllarca bunun byk bir hakszlk olduunu dnd. Rosemary ocuu olmadan lrse btn parann ona kalacan biliyordu. Rosemary ise

gripten sonra berbat haldeydi. Bitkindi, sinirliydi, mutsuzdu. yle bir zamanda resmi soruturmada onun intihar ettiine kolaylkla karar verilirdi. Anthony, Aman harika, dedi. Zavall kz bir canavar yaptnz. Race itiraz etti. Canavar deil... Sonra... Iris'den phelenmemin bir nedeni daha vard. Victor Drake'i kastediyorum. Belki size pek uzak bir ihtimal gibi gelecek... Anthony ona hayretle bakt. Victor Drake? Kt kan. Ben Lucilla Drake'in samalklarn bo yere dinlemedim. O sayede Marle ailesiyle ilgili her eyi 164 rendim. Victor Drake, sadece zayf kara tenli deil, ayn zamanda ahlaksz ve kt. Annesi kafasz. Doru drst dnemiyor bile. ris'in babas Hector Marle zayf ve hain bir ayya, Rosemary, duygusal bakmndan dengesiz. Aile tarihesi zayflk, ktlk ve dengesizlikle dolu. Anthony bir sigara yakt. Elleri titriyordu. Zayf ya da kt bir aata salam bir tomurcuk aabileceine inanmyor musunuz? nanyorum tabii. Olabilir. Ama ris Marle'n o salam tomurcuk olduunu sanmyorum. Anthony ar ar, Ve. dedi. Benim szlerim de -nemli deil. nk ben Iris'e m. George, Iris'e o imzasz mektuplar gsterdi. O da korkuya kaplarak enitesini ldrd. Byle dnyorsunuz deil mi? Evet. ris panie kapld. Peki, ris zehiri George'un ampanya kadehine koymay nasl baard? Dorusu bunu bilmiyorum... Bilmediiniz bir ey olduu iin Tanrya krediyorum. Anthony iskemlesini arkaya doru yatrd. Sonra ne doru eildi. Gzlerinde fkeli, tehlikeli bir prlt vard. Btn bunlar hi ekinmeden bana sylyorsunuz. Race usulca, Biliyorum, diye cevap verdi. Ama btn bunlarn konuulmas gerekiyordu. Kemp ilgiyle onlar szyordu. Ama bir ey sylemiyor, dalgn dalgn ayn kartryordu. Sonra piposunu kard... Pekl... Anthony dimdik oturdu. Pekl. Artk durum deiti. Artk bir masann etrafnda oturmu, iren svlar ierek birtakm akademik varsaymlar ileri srmyoruz. Bu cinayetin esrarnn zlmesi gerekiyor. Her zorluu yenmeli ve gerei renmeliyiz. Aslnda bu grev bana dyor. Elimden geleni yapacak ve esrar aydnlatacam. Bilmediimiz baz eylerin ortaya karlmas art. 165 nk bunlar renildii zaman her ey aydnlanacak. Sorunu tekrar tanmlayacam. Rosemary'nin ldrldn kim biliyordu? Bunu aklayan imzasz mektuplar George'a kim yazmt? O mektuplar yollamasnn sebebi neydi? imdi cinayetlere gelelim. lkini bir tarafa brakalm. O uzun bir sre nce oldu. Olayn ayrntlarn, ne olduunu kesinlikle bilmiyoruz. Ama ikinci cinayet gzmn nnde ilendi. Ben grdm. Onun iin nasl ilendiini bilmem gerekir. George'un kadehine siyanr atmann en ideal zaman ov yapld sreydi. Ama zehir adamn ampanyasna o srada kartrlmad. nk George numaralardan hemen sonra ampanyasndan iti. Onun ampanya itiini ben de grdm. George ampanyasn itikten sonra kimse onun kadehine zehir koymad. Kimse onun kadehine dokunmad. Ama buna ramen, George tekrar ampanyasndan itii zaman iinde siyanr vard. George, zehirlenmi olamazd... ama zehirlenmiti. Kadehinde siyanr vard. Ama kimse zehiri ampanyasna katm olamazd. lerliyor muyuz? Kemp, Hayr, dedi. Anthony, Evet, diye iddia etti. nk artk bu cinayet 'elabukluu' alanna giriyor. Ya da ruh armaya. imdi size psiik varsaymm aklayacam. Biz dans e-derken Rosemary'nin hayaleti George'un kadehinin zerinde uuyordu. Hayalet ustalkla madde haline soktuu siyanr ampanyaya att. Her ruh ektoplazmdan siyanr elde edebilir. George geri dnd ve Rosemary'nin ansna ampanya iti ve... Ah, Tanrm!

Racele Kemp gen adama merakla baktlar. Anthony iki eliyle ban kavramt. Istrapla saa sola sallanyordu. Tamam... Tamam... Gece antas... garson... Kemp dikleti. Garson mu? Anthony ban sallad. Hayr, hayr... Benim demek, istediim u anda aklnza gelen ey deil. Ben bir ara, ka~ 166 ti! usta bir hokkabaz olan bir garsondu, diye dndm. Bir gn nce ie alnm olan bir garson... Ama yle bir ey yoktu. Bize yllardan beri garsonluk yapan biri hizmet etti. Garsonlarn kral saylacak ufak tefek biri... Neeli bir garson... phe edilmeyecek bir garson... Ama o da baroldeydi. Kemp'le Race'e bakt. Anlyor musunuz? ampanyaya bir garson zehir koyabilirdi. Ama yle bir ey olmad. Kimse George'un kadehine dokunmad. Ama George zehirlendi. George'un kadehi... George... ki ayr ey... Ve para... Bol bol para... Byk bir servet... Kimbilir belkj ie ak kart. yle ldrmm gibi bakmayn bana. Gelin, size gstereceim. Anthony iskemlesini geriye iterek ayaa frlad. Kemp kolunu tuttu. Benimle gelin. Bamfetti, yarsna kadar ay dolu fincanna zntyle bakt. Bunlarn parasn vermeliyiz. Piposunu masaya brakt. Hayr, hayr. Bir iki dakika sonra dneceiz. Ne demek istediimi size darda gstereceim. Gelin, Race. Anthony, masay hafife kenara iterek iki adam dar kard. Holde, uradaki telefon kulbesini gryor musunuz? diye sordu. Evet? Anthony ceplerini yoklad. Hay Allah... Bozuk param yok... Neyse... Hayr, bu ii byle yapmayacam. ay salonuna dnelim. Tekrar ieri girdiler. Kemp nden gidiyordu. Race'le Anthony onun arkasndayd. Gen adam albayn kolunu tutmutu bu kez. Kemp yerine otururken kalar atkt. Piposunu alarak fledi. Sonra cebinden kard bir firketeyle kartrmaya balad. Race ise hayretle Anthony'e bakyordu. Sonra arkasna yaslanarak fincann ald, iindekini bir dikite iti. 167 Sonra da, Allah kahretsin! diye bard. eker konmu buna! Anthony'e bir gz att. Gen adam neeyle glyordu. Kemp de fincanndan bir yudum ald. Ah... Bu da nesi? Anthony, Kahve, dedi. Beeneceinizi sanmyorum. Ben de beenmedim. Kemp'le Race durumu hemen anladlar. Anthony rahat bir nefes ald. Keyfi yerine gelmiti. Ama fazla srmedi. nk aklna baka bir ey geldi. Ve yzne bir yumruk yemi gibi sarsld. Tanrm! O araba! Ayaa frlad. Ne budalaym! Ahmak! ris bana bir arabann altnda kalmaktan zor kurtulduunu syledi. Ben onu pek dinlemedim! Haydi, abuk! Kemp, Yard'dan ayrld zaman doru eve gideceini syledi, dedi. Evet... Ah, neden bende onunla birlikte gitmedim? Race sordu. Evde kim var? Ruth Lessing oradayd. Bayan Drake'i bekliyordu. Herhalde hl cenaze trenini tartyorlardr. Ben Lucilla Drake'i iyi tanyorum. Onlar imdi cenazeden baka eylerden sz ediyorlardr. Race durdu, sonra da birdenbire sordu. ris Marle'in baka akrabas var m? Hayr. Sanmyorum. Dncelerinizin, fikirlerinizin sizi ne tarafa doru gtrdn anladm sanyorum. Ama... fiziksel bakmdan mmkn m bu? Sanyorum. Bir an bir tek kiinin szne uyularak ne kadar ok eyin kabul edildiini dnn. 168 Kemp aylarla kahvenin parasn veriyordu. Sonra telala dar ktlar. Kemp, Tehlike byk m? dedi. Miss Iris gerekten tehlikede mi? Evet. u anda korkun bir tehlikeyle kar karya. Anthony sonra usulca kfrederek bir taksiyi evirdi.

arabaya bindiler. ofre olabildiince abuk El-vaston Alanna gitmesini sylediler. Kemp, Ben henz durumun anahatlarn kavram durumdaym, dedi. Artk Farraday'lar listeden silebiliriz sanrm. Evet. Buna memnun oldum. Ama... katilin bu kadar abuk saldrya geeceini sanmyorum. Barton yeni ldrld. Race, Katil, bu i ne kadar abuk halledilirse, o kadar iyi olur, diye dnyor, dedi. nk ok gemeden iin iyzn sezmeye balayacamzdan korkuyor. Herhalde nc kez de ansl olacan umuyor. Bir an durdu. ris, bana Lucilla Drake'in nnde Bay Browne'la mmkn olduu kadar abuk evleneceini syledi. Taksi keleri hzla dnyor, arabalarn arasndan geiyordu. Sonunda Elvaston Alanna vardlar. Taksi fren gcrtlar arasnda konan nnde durdu. Elvaston Alan hi bu kadar sakin olmamt. Anthony kendini zorlayarak o umursamaz tavrlarn taknabildi. Filmlere benziyor tpk... nsan kendini pek gln buluyor. Ama Race ofre para verir, Kemp de basamaklardan karken gen adam zili almaya balamt bile. Kapy bir orta hizmetisi at. Anthony hemen, Miss Iris dnd m? diye sordu. Kz biraz ard. Ah, evet, efendim. Yarm saat nce dnd. 169 Anthony rahat bir nefes ald. Evde her ey o kadar normal ve sakindi ki, biraz nceki o melodrama kaan korkusu yznden utand. Miss Iris nerede? Salonda, Bayan Drake'in yanmda sanrm. Anthony ban sallayarak merdivenden hzla kt. Ra-ce'le Kemp onun peindeydiler. Salonda Lucilla Drake kk yaz masasnn gzlerini aratryor ve, Hay Allah... diye mrldanyordu. Bayan Harsham'n mektubunu nereye koydum acaba? imdi... Anthony hemen, ris nerede? diye sordu. Lucilla dnerek ona hayretle bakt. Efendim? ris mi? O... Afedersiniz. Yal kadn omuzlarn dikletirdi. Size kim olduunuzu sorabilir miyim? Race ne doru kt ve Lucilla'nm yzndeki fkeli ifadede kayboldu. Salona en son giren bamfetti Kemp'i henz farketmemiti. Ah, sevgili Albay, Race! Ne kadar iyisiniz! Kalkp gelmisiniz. Ama buraya biraz nce gelmi olmanz tercih ederdim. Cenaze treni konusunda sizin de fikrinizi almak isterdim. Bir erkein fikri ok deerlidir. Zaten ok zgnm. Bunu Miss Lessing'e de syledim. Dorusu dnecek halde deilim. Miss Lessing de ilk kez bugn bana anlay gsterdi. Ykm hafifletmek iin her eyi zerine alacan aklad. Tabii, onun da dedii grbi, George'un sevdii ilahileri benim bilmem gerekir. Ama bilmiyorum. nk... korkarm George kiliseye gitmezdi. Ama ben bir rahibin karym... yani dul karym. Onun iin uygun ilahileri biliyorum... Race kadnn nefes almak iin duraksamasndan yararland. Miss Iris nerede? ris mi? Az nce eve dnd. Bann ardn, hemen odasna kacan syledi. Yeni genlik hi de dayankl deil. Yeteri kadar spanak yemiyorlar tabii. ris cenaze hazrlklarndan sz etmekten holanmyor. Ama ne -1701 de olsa birinin bu ileri halletmesi gerekiyor. Tabii insan her eyin en iyisinin yapldn bilmek istiyor. llere sayg gsterilmeli. Aslnda ben cenaze otomobillerini beenmiyorum. Atl arabalar daha iyiydi. Uzun siyah kuyruklu atlar... Ama tabii Miss Lessing'e m.otorlu arabaya itirazm olmadn syledim. Miss Lessing'le her eyi kararlatryorduk. Onun iin ris cenaze treninin ayrntlarn bize brakabilirdi. Kemp sordu. Miss Lessing gitti mi?

Evet. Onunla her eyi kararlatrdk. Miss Lessing de on dakika kadar nce buradan ayrld. Gazetelere verilecek ilanlar da alp gtrd. Tabii bu artlar altnda iek yollanmasn istemiyoruz. Treni... Lucilla Drake konumasna devam ederken Anthony usulca odadan dar szld. O dar ktktan sonra yal kadn birdenbire duraklad. Sizinle birlikte gelen o gen adam kimdi? nce onun szinle beraber olduunu anlayamadm. O korkun gazetecilerden biri sandm. Canmz ok sktlar. Anthony hzla merdivenden kyordu. Arkasndan gelen ayak seslerini duyunca dnp bakt. Ve bamfetti Kemp'e glmsedi. Siz de mi katnz? Zavall Race! Kemp homurdand. Byle eylerde ustadr. O hanm benden holanmyor. kinci kata erimilerdi. Tam nc kata kmaya hazrlanrken Anthony yukardan birinin usul usul indiini duydu. Kemp'i kolundan tutarak onu yakndaki banyoya srkledi. Yukardan gelen, sessizce aaya indi. Anthony banyodan karak basamaklar ikier er kt. Iris'in odasnn arka tarafta olduunu biliyordu. Kapya usulca vurdu. Hi, ris! eriden cevap veren olmad. Gen adam 171 tekrar kapya vurarak seslendi. Sonra da tokma yoklad. Ama kap kilitliydi. Anthony tela ve endieyle kapy yumruklamaya balad. ris! ris! Bir iki saniye sonra duraklayarak yere bakt. Hava akmna engel olmak iin dardan kaplarn altna sktrlan o eski tip, kk, tyl hallardan birinin zerinde duruyordu. Hal kapnn altna doru iyice itilmiti. Anthony haly bir tekmede yana att. Kapnn altndaki aralk olduka geniti. Anthony eilerek gzn anahtar deliine uydurdu. Ama bir ey gremedi. Birdenbire dorulup havay koklad. Sonra yere boylu boyunca uzanarak, burnunu kapnn altndaki arala dayad. Tekrar telala ayaa frlayp haykrd. Kemp! Bamfetti grnrlerde yoktu. Anthony tekrar bard. Kemp! Bamfettiin yerine Albay Race merdivenden koarak kt. Anthony ona konumas iin zaman brakmad. Gaz... fkryor! Kapy krmamz gerek. Race gl bir adamd. Anthony'le birlikte kapy kolaylkla krdlar. Bir an gerilediler sonra. Race, Iris, minenin nnde, dedi. Ben ieri dalp cam kracam. Siz onu karn. ris Marle havagaz yaklan minenin nnde, yerde yatyordu. Musluklardan fkran gaz burnuna ve azna dolmaktayd. Bir iki dakika sonra Anthony'yle Race boulurcasna ksrerek, baygn Iris'i merdivenin sahanlna yatrdlar. Buradaki pencereden ieriye temiz hava doluyordu. Race, Ben onunla ilgilenirim, dedi. Siz hemen bir doktor arn. Gen adam koarak merdivenlerden inmeye balad. _172_ Albay onun arkasndan seslendi. Merak etmeyin. Kendine geleceini sanyorum. Holde Anthony telefonu telala aarak numaray evirdi. Arkasnda Lucilla Drake bir eyler hayknp duruyordu. Sonunda gen adam rahat bir nefes alarak telefonu kapatt. Doktoru yakaladm. Alann kar tarafnda oturu-yormu. Hemen gelecek. Lucilla bard. Ama olanlar renmeliyim! ris hasta m? Anthony, Iris odasndayd, diye aklad. Kap kilitliydi. Ba minenin iine sokulmu ve gaz almt. Bayan Drake tiz bir lk att. ris? ris intihar m etti? nanamam! nanamyorum! Anthony ilk kez hafife gld. nanmanz gerekmiyor. nk bu doru deil. Tony, artk bana olanlar anlatr msn? ris kanepeye uzanmt. Kasm gnei kkn bahesini aydnlatmaya abalyordu.

Anthony pencerenin kenarna ilimi olan Albay Ra-ce'e bakarak sevimli bir tavrla glmsedi. ris, bu an beklediimi itiraf edeceim. Ne kadar zekice davrandm birine anlatmazsam patlayacam. Bu konumamn alakgnlllkle bir ilgisi olmayacan sylemeliyim. Akas utanmadan kendimi veceim, ris. Zaman zaman duracam ve sen de, Ah, Anthony, ne zekisin!' diye baracaksn. Veya, 'Tony, harika!' diyeceksin. hh... Oyun balyor... Dinle. Bir btn olarak basit gzkyordu olay. Yani... belirli bir neden ve sonu sorunu gibiydi. Rosemary'nin lm balangta sanld gibi bir intihar deildi. 0 bir cinayete 173 kurban gitmiti. phelenen George aratrmaya balam ve ipular yakalamt. Tam katilin maskesini drecei srada o da ldrlmt. Bu olaylar dizisi pek belirli gibi duruyordu. Ama olaylar incelemeye balar balamaz, birbirine zt baz ayrntlarla karlatk. Mesel, A, George zehirle-nemeza'i. B, George zehirlenmiti. Ve A, kimse George'un kadehine dokunmamt. B, biri George'un kadehine dokunmutu. Aslnda ben ok nemli bir gerei gzden karyor-dum. Bu da gramerde mlkiyetin eitli ekilde kullanld gereiydi. George'un kula, George'un kuladr. Bu phe gtrmez. nk kulak George'un bana yapktr ve oradan ancak ameliyatla ayrlr. Oysa, 'George'un saati,' dediim zaman onun kolundaki saati kastederim. Ama bu onun deil de bir arkadann da olabilir. George saati ondan dn almtr. Geprge'un bardana ya da George'un fincanna sra gelince bunun pek belirsiz bir ey olduunu anlarm. Aslnda benim kastettiim George'un o srada iki veya ay itii kadeh ya da fincandr. Ve bunu ayn biimdeki baka bir kadeh ya da fincandan ayrt edemeyiz. Bunu belirtmek iin bir deney yaptm. Race ekersiz ay iiyordu. Kemp ayna bolca eker koymutu. Benim nmde ise kahve vard. Fincanlar birbirinin eiydi. ay ve kahvenin renkleri de birbirlerine olduka benziyordu. ayhanede, st mermerden olan yuvarlak bir masada oturuyorduk. Etrafta daha yle bir sr masa vard. Aklma ok nemli bir ey gelmi gibi yaparak, Race'le Kemp'i yerlerinden kaldrdm ve hole kardm. Ama o arada sandalyeleri yanlara ittik. Ve ben de Kemp'in tabann yannda duran piposunun yerini deitirdim, kendi tabamn yanna ektim. O bunu farketmedi. Dar kar kmaz bir bahane uydurdum ve tekrar salona dndk. Kemp nden 174gidiyordu. Masaya bir iskemle ekerek piposunun bulunduu yere .oturdu. Race de daha nce olduu gibi onun sana geti, ben de soluna. Ama imdi olanlar dinle! Burada yine yeni bir A ye B ztlyla kar karyaydk. A, Kemp'in fincannda ekerli ay vard. B, Kemp'in fincannda kahve vard. Bu iki zt ayrntdan birinin yanl olmas gerekirdi... Ama ikisi de doruydu bunlarn. Burada insan artan 'Kemp'in fincan' szcyd. Kemp'in masadan kalkarkenki fincanyla, Kemp'in masaya dnd zamanki fincan ayn deildi! 'te ris, o gece Lksemburg iokantasjnda da ayn ey oldu. ovdan sonra herkes dansa kalkarken sen gece antan yere drdn. Bir komi onu yerden kaldrd. Bizim masaya bakan, senin nerede oturduunu bilen garson deildi, akn, endieli, saa sola kouan bir komiydi. Herkes ona atyor, azarlyordu. Komi elinde soslukla koarken eildi, yerden antan alarak bir taban yanna brakt. Ama bu senin taban deildi. Senin solunda oturann tabayd. Danstan nce George'la sen dndn. Sen hi dnmeden antann olduu yere oturdun. Kemp'in de piposunun bulunduu yere oturmas gibi. George da senin yanna oturdu. O da kendi yerinin oras olduunu sanyordu. Rosemary'nin ansna kadeh kaldrd. Ve ampanyay iti. Elindekinin kendi kadehi olduunu sanyordu. Ama aslnda bu senin kadehindi, ris. ampanyann zehirlenmesi olayn aiklayabilmek iin hokkabazla gerek yoktu. ovdan sonra kadehler senin erefine kaldrlmt. Ve byle zamanlarda erefine kadeh kaldrlan kii iki imez ve bekler. Yani o srada sen kadehinden ampanya imemitin. imdi btn olay yeniden incelersek durumun tmyle farkl olduunu anlarz. Katilin ldrmek istedii sendin, George deil! O halde... biri George'dan yararlanyordu. Eer o yanllk olmasayd, btn dnya ne dnecekti? Bir yl nceki ziyafetin tekrar. Ve intihar olaynn

175 tekrar. Tabii herkes sizin aileden olanlarn intihar ettiklerini sylemeye balayacakt. Siyanr kristallerinin izini tayan kt paras senin antandan kacakt. 'Ah, durum belli,' diyeceklerdi. 'Zavall kzcaz ablasnn lmn kurup durmu.. ok ac. Bu zengin kzlarn ounun sinirleri bozuktur!' ris bararak gen adamn szn kesti. Ama beni neden ldrmek istediler? Neden? Neden? O gzelim paralar iin, meleim. Para, para, para! Rosemary ld zaman serveti sana kald. Sen evlenmeden lseydin... O para ne olacakt? Tabii en yakn akrabana, yani halan Lucilla Drake'e kalacakt. O kadncazdan sz edildiini duymutum. Onu 'korkun katil' rolnde gremiyordum dorusu. Ama... bu durumdan yararlanabilecek baka biri var myd? Ah, vard ya! Victor Drake. Servetin Lucilla'ya kalmas, parann Vitor'un cebine girmesi demek olacakt. Victor bu ii kolaylkla salayacakt. Annesini parman ucunda oynatmasn ok iyi biliyordu. Ve Victor'a 'korkun katil' rol de gerekten uyard. Olayn bandan beri sk sk Victor'dan sz ediliyordu. Kulisteydi o. ren, ahlaksz ve kt bir glge! Ama Victor, Arjantin'de! Bir yldan daha uzun bir sreden beri Gney Amerika'da. yle mi dersin...? imdi her hikyenin ana temas olduu sylenen eye geliyorum. 'Gen adamla kz tanrlar!' Victor, Ruth Lessing'le tant zaman da bu hikye balad. Victor, Ruth'u avucuna alverdi. Kadnn ona fena k olduunu sanyorum. O.sakin, ciddi ve drst kadnlar ou zaman ahlakszlara kaplrlar. Bir an dn. Vitor'un Gney Amerika'da olduuna inanlmasnn nedeni Ruth'un szleriydi. Onun iddiasyd, bu. Bu konu nemli olmad iin de kimse Vitor'un gerekten Arjantin'de olup olmadn aratrmaya kalkmad. Victor Drake'in Rosemary'nin lmnden nce San 176 Cristobal gemisiyle gittiini syleyen Ruth'du. George'un ld gn Buenos Aires'e telefon etmeyi de yine Ruth istedi. Daha sonra da santrala bakan kz Gney Amerika'y aramadn farkna varmadan aklayvermesinden korktuu iin bir bahaneyle iten kovdu. Tabii artk btn bunlar aratrmak ok kolay oldu. Victor Drake bir yl nce Buenos Aires'e gitti. Ama ngiltere'den, Rosemary'nin lmnden bir gn sonra kalkan gemiye binmiti. George Barton'un Buenos Aires'teki memuru, George'un ld gn telefonda Ruth'la Victor Drake sorununu konumamt. Ve Victor bundan birka hafta nce Buenos Aires'den New York'a hareket etmiti Tabii Vitor'un belirli bir gnde ngiltere'ye kendi adna bir telgraf ekilmesini salamas da kolayd. Annesinden para isteyen o telgraflarndan birini. Tabii bylece Victor, ngiltere'den ok uzaklarda olduunu kantlam oluyordu. Oysa... Evet, Anthony? Anthony byk bir zevkle anlatmasna devam etti. Oysa Victor aslnda o gece Lksemburg lokantasnda yanmzdaki masada oturuyordu. Hi de ahmak olmayan o gzel sarnla beraberdi. O biimsiz adam m kastediyorsun? Sar, lekeli bir cilt ve kzarm gzler... Byie eyleri salamak ok kolaydr. Aslnda masadakilerin iinde Victor Drake'i daha nce bir ben grmtm. Tabii Ruth Lessing dnda. Ne George, ne de sen Victoria karlamtnz. Bense onun asl adnn Victor Drake olduunu bilmiyordum. Lksemburg'un bar ksmna ilk girdiimiz zaman bir ara gzme biri ilimiti. Hapishanedeyken tandm 'Maymun' Coleman adl biri. Ama ben artk son derece namuslu bir insan gibi yaadm iin 'Maymun' Coleman'n beni tanmasn istemiyordum. Tabii Maymun Coleman'n cinayetle 177 ampanyadaki Zehir F: 12 br ilikisi olduundan haberim yoktu. Hele onun aslnda Victor Drake olduunu hi bilmiyordum. Ama o bu ii nasl baard? Anlatmaya Albay Race devam etti. Onun iin ok kolay oldu. ov srasnda Victor Drake telefona gitmek iin yanmzdan geti. Victor aktrd ve daha da nemlisi garsonluk yapmt. Makyaj yapmak ve Pedro Morales roln oynamak bir aktr iin ocuk oyunu kadar

kolayd. Ama bir garsonun davranlar ve admlaryla masann etrafnda dolamak, ampanya kadehlerini doldurmak belirli bir bilgi ve ustalk isterdi. Bir garsonun ustal. Beceriksizce bir davran veya hata dikkatinizi onun zerine ekerdi. Ama gerekten garson olduu iin Victor'u farketme-diniz. Hatta grmediniz bile. Pistteki ovu seyrediyordunuz. Lokantann eyalarndan saylan birinin de farknda deildiniz, bir garsonun. ris duraklayarak, Ya Ruth? diye mrldand. Anthony, Siyanr kdn senin antana Ruth koydu tabii, dedi. Herhalde daha balangta, vestiyerde. Bir yl nce Rosemary konusunda da ayn yola bavurmutu. ris, George'un Ruth'a o imzasz mektuplardan sz etmemesi hep garibime gitmiti, dedi. Oysa her konuda onun fikrini alrd. Anthony gld. George, Ruth'a o mektuplar gsterdi. Hem de alr almaz. Ruth onun byle yapacan biliyordu. Zaten o mektuplar da bu yzden yazmt. Sonra George'un 'plan' hazrd. Szde ona yardm ediyordu. Tabii nce George'u iyice kkrtt. Bylece sahneyi hazrlad. kinci intihar sahnesini. George senin Rosemary'i ldrdn, sonra da pimanlk ya da panik yznden intihar ettiini dnebilirdi. Ama Ruth buna da zlecek deildi. Ve ben Ruth'u severdim! Cok severdim. Hatta onun George'la evlenmesini bile istiyordum. Anthony, Eer Ruth Victor'la tanmasayd, diye ce178 vap verdi. Herhalde George iin iyi bir e olurdu. Bundan kan ders: Bir zamanlar iyi olan kzlar sonradan cinayet ileyebilirler. iris rperdi. Para iin ha! Ah, ne safsn! Byle eyler hep para iin yaplr. Vic-tor'un akl fikri paradayd. Ruth ise hem Victor'u istiyordu, hem de paray. Ayrca Rosemary'den de nefret ediyordu. Evet, arabayla seni inemeye alan kadn o eski gnlerdeki Ruth deildi artk. Ruth, Lucilla'y salonda brakarak sokak kapsn arpt. Bylece halann onun gittiini sanmasn salad. Sonra hzla senin yatak odana kt. Ne haldeydi? Heyecanl myd? ris dnd. Sanmyorum. Kapya vurarak ieri girdi. Her eyin kararlatrldn syledi. 'Hasta deilsin ya?' diye sordu. Ben de, 'Deilim,' dedim. 'Sadece biraz yoruldum.' Sonra Ruth ifonyerin zerinde duran st kauuk kapl byk elfenerimi ald. 'Ah, ne ho,' diye mrldand. Gerisini hatrlamyorum. Anthony, Tabii hatrlamazsn, sevgilim, dedi. nk Ruth o cici elfeneriyle, bann arkasna cici cici vurdu. Ama pek de iddetli bir darbe indirmedi. Sonra seni gzelce havagaz ocann nne yatrd. Pencereleri skca kapatt. Havagazn sonuna kadar aarak dar kt. Kapy kilitleyerek, bunu alttaki aralktan odaya itti. eri hava girmemesi iin o tyl kk haly kapnn altna sktrd. Sonra da usulca merdivenlerden indi. Kemp'le ancak kendimizi banyoya atacak zaman bulabildik. Ben telala senin odana kotum. Kemp ise hibir eyden phelenmeyen Ruth'un peine takld. Kadn arabasn park ettii yere gidiyordu... Biliyor musun, Ruth'un otobs ve metroyla yolculuk yapt fikrini kafamza sokmaya almas tuhafma gitmiti. Ona gre bir davran deildi. ris rperdi. Korkun bir ey bu... Birinin beni ldr 179 meyi bu kadar istediini bilmek... Ruth artk benden de mi nefret etmeye balamt? Ah, sanmyorum. Ama Miss Ruth Lessing ok becerikli bir kadnd. ki cinayette suortakl yapmt. Hayatn bo yere tehlikeye atm olma fikri hi houna gitmiyordu. Herhalde Luctlla Drake ona meleyerek senin benimle acele evlenmek niyetinde olduunu aklad. Ruth o zaman kaybedilecek zaman olmadn anlad. Evlenirsek artk yasal olarak en yaknn Lucilla deil, ben olacaktm. Zavall Lucilla... Ona yle acyorum ki. Hepimiz de yle. Zavall, merhametli bir kadn. Victor gerekten tutukland m? Anthony, Race'e bakt.

Albay ban sallad. Evet. Bu sabah. New York'ta gemiden iner inmez. Victor... sonradan Ruth'la evlenecek miydi? Ruth ok istiyordu bunu. Victor'u kendisiyle evlenmeye zorlard sanrm. Anthony... o servet hi houma gitmiyor. Pekl, hayatm. stersen o parayla ok soylu bir ey yaparz. Geinecek ve karm rahat ettirecek kadar gelirim var. stersen paran datrz. Kk ocuklar iin yuva aarz veya yallara bedava sigara datrz. Ah, btn ngiltere'de doru drst kahve piirilmesi iin bir kampanya amamza ne dersin? ris, Parann birazn saklayacam, dedi. O zaman istediim takdirde gururlu bir tavr taknr ve seni brakp giderim. ris, bence evlilik hayatna byle fikirlerle balamak hi doru deil. Ha, aklma gelmiken... Btn bu konumam srasnda bir kere olsun, 'Tony, harikasn' ya da 'Anthony, ne zekisin' demedin. 180 Albay Race glmseyerek ayaa kalkt. Ben Farra-day'lara aya gidiyorum. Anthony'e bakt. Herhalde siz gelmeyeceksiniz? Gzlerinde muzipe bir parlt belirmiti. Anthony ban sallad. Hayr. Race kapya doru gitti. Bir an orada durarak omzunun zerinden, Fena deildi, dedi. Kap onun arkasndan kapanrken, Anthony, Race bu szlerle beni ok takdir ettiini belirtmek istedi, diye aklad. ris sakin sakin sordu. O benim katil olduumu sanyordu deil mi? Anthony, Bu yzden ona darlmamalsn, dedi. Anlayacan o birok gzel casusla karlam. Gizli formlleri alan, planlar renen kadnlarla. Bu yzden de nyargya saplanp kalm. Bu kez de katilin ille gzel bir kz olmas gerektiini dnyordu. Peki, sen neden benden phelenmedin, Tony? Anthony kaytszca, Sana k olduum iin sanrm, diye mrldand. Sonra birdenbire yznn ifadesi deiti, ciddileti. Iris'in yanndaki masada duran kk vazoya bakyordu. inde grimsi yeil yaprakl, eflatun iekli bir dal vard. Biberiyeydi bu. Ya da dier adyla Rosemary. Anthony, Bu mevsimde nasl iek am bu? dedi. ris, Sonbaharda hava lk olduu zaman, diye cevap verdi. Bir iki iek aar... Anthony iei alarak bir an yanana dayad. Gzlerini yar kapamt. imdi Rosemary'nin altn salarn, ileri glen mavi gzlerini ve ihtirasl krmz dudaklarn gryordu... Kim? 181 Kimi kastettiimi biliyorsun. Rosemary... Iris bence o senin tehlikede olduunu biliyordu. Dudaklarn gzel kokulu dala dokundurdu. Sonra da dal pencereden dar att. Gle gle, Rosemary... Teekkrler... ris fsldad. Rosemary... An demektir... SON AGATHA CHRISTIE "Polisiye romanlar lmszletiren yazar" Agatha Christie dnyaca "Cinayet Kraliesi" ola rak tannr. Yazm olduuyetmialt dedektif roman ve yk kitab, tm dillere evrilmitir. Kitaplarnn sat ise, on milyonun zerindeki saylarla hesaplanmaktadr. -Birinci Dnya Sava'nn sonunda yaz hayatna atlm: "tr. Yaratt kahraman, yumurta kafal, ve dzer tutkunu Belikal dedektif Hercule Poirot, Sherlocl Holmes'ten bu yana en gzde polis hafiyesi olmutul Poirot, Miss Marple ve teki dedektifler, Christie'nin kitaplarndan uyarlanan filmlerde, radyo ve tiyatro oyunlarnda canlandrlmtr. Agatha Christie ampanyadaki Zehir www.kitapsevenler.com Merhabalar Buraya Yklediim e-kitaplar Aada Ad Geen Kanuna stinaden

Grme zrller in Hazrlanmtr Ekran Okuyucu, Braille 'n Speak Sayesinde Bu Kitaplar Dinliyoruz Amacm Yayn Evlerine Zarar Vermek Deildir Bu e-kitaplar Normal Kitaplarn Yerini Tutmayacandan Kitaplar Beyenipte Engelli Olmayan Arkadalar Sadece Kitap Hakknda Fikir Sahibi Olduunda Aada Ad Geen Yayn Evi, Sahaflar, Ktphane, ve Kitaplardan Temin Edebilirler Bu Kitaplarda Hi Bir Maddi karm Yoktur Byle Bir eyide Dnmem Bu e-kitaplar Kanunen Hi Bir ekilde Ticari Amal Kullanlamaz Bilgi Paylatka oalr Yaar Mutlu Not: 5846 Sayl Kanunun "altnc Blm-eitli Hkmler " blmnde yeralan "EK MADDE 11. - Ders kitaplar dahil, alenilemi veya yaymlanm yazl ilim ve edebiyat eserlerinin engelliler iin retilmi bir nshas yoksa hibir ticar ama gdlmeksizin bir engellinin kullanm iin kendisi veya nc bir kii tek nsha olarak ya da engellilere ynelik hizmet veren eitim kurumu, vakf veya dernek gibi kurulular tarafndan ihtiya kadar kaset, CD, braill alfabesi ve benzeri 87matlarda oaltlmas veya dn verilmesi bu Kanunda ngrlen izinler alnmadan gerekletirilebilir."Bu nshalar hibir ekilde satlamaz, ticarete konu edilemez ve amac dnda kullanlamaz ve kullandrlamaz. Ayrca bu nshalar zerinde hak sahipleri ile ilgili bilgilerin bulundurulmas ve oaltm amacnn belirtilmesi zorunludur." maddesine istinaden web sitesinde deneme yaynna geilmitir. T.C.Kltr ve Turizm Bakanl Bilgi lem ve Otomasyon Dairesi Bakanl Ankara Bu kitaplar hazrlanrken verilen emeye harcanan zamana sayd duyarak Ltfen Yukardaki ve Aadaki Aklamalar Silmeyin www.kitapsevenler.com Tarayan Sleyman Yksel suleymanyuksel6@hotmail.com Skype suleymanyuksel6 Agatha Christie ampanyadaki Zehir

You might also like