HAZIRLAYAN UUR RENBER

HZN TURZM
Danman Yeliz Pekeren Giresun,2012
1

HZN TURZM NEDR?

Dnya tarihine ya da bir topluma byk etkisi olan, teknolojik felaketlere, doal afetlere, ikencelere, soykrmlara, savalara, yoksullua ya da nl kiilerin lmne tanklk eden mekanlara yaplan turlardr (Kl ve Akyurt, 2011:213; Kazalarska, 1998:3).

HZN TURZMNN ORTAYA KMASNA ETK EDEN FAKTRLER

Posmodernizm

Medya
lm nancnda Meydana Gelen Deiimler

YABANCI LTERATRDEK HZN TURZM LE LKL KAVRAMLAR

Dark Tourism: Foley ve Lenon tarafndan; gerek veya ticari hale
getirilmi lm ve ykm unsurlarnn sunumu ve tketimine ilkin olan bir turizm tr eklinde tanmlantr.

Morbid Tourism: Blom tarafndan; geni saydaki insanlar

etkileyen lm olaylarnn getii yerlere ve lm olgusunun ilendii alanlara yaplan turistik hareketler eklinde tanmlamtr.
4

Thanatourism : lm kiiselletirmek iin bir Antik

Yunan kelimesi olan thanatos dan tretilmi, dark tourism ile ilkili fakat ondan daha belirgin ekilde vahi lmlere ynelen bir turizm trdr.

Black Tourism(Grief Tourism) : Rojek tarafndan

black spot diye adlandrlan; mezar alanlar, nl veya ok sayda insann ani veya iddetli lme maruz kald yerlere yaplan seyahatleri ieren bir turizm trdr.
5

DNYADA HZN TURZMNN GEREKLET NEML DESTNASYONLAR

Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Park (anakkale)
Hiroima Nagazaki (Japonya) Kamboya lm tarlalar Tuol Sleng Mzesi Auschwitz Toplama Kamp (Polonya) ernobil (Ukrayna)
6

 Pompeii (talya)

Tsunami Felaketinin Yaand Blgeler (Endonezya, Malezya)

Althorp Evi (ngiltere) Ulucanlar Cezaevi Mzesi (Ankara) Alcatraz Hapishanesi (ABD)

haber.gazetevatan.com

GELBOLU YARIMADASI TARH MLL PARKI HER YIL YAKLAIK 50 DEK LKEDEN GELEN ZYARETLER ARLAMAKTADR Bunlarn; % 79unu Avusturalya ve Yeni Zelanda % 7sini ngiltere

% 4n ABD
% 2 sini Kanada % 1 ni de Gney Afrika oluturmaktadr. (www.canakkale.gov.tr)
9

KABATEPE TANITMA MERKEZ (MZE)

GELBOLU EHTL

10

ANAKKALE EHTLER ABDES

11

ATOM BOMBASI ATILDIKTAN SONRA HROMA KENT

12

2009 Ylnda Bar ant Parknda 64ncs Gerekletirilen Anma Trenine 29 Farkl lkeden 5.800 ziyareti Katlmtr

13

ATOM BOMBASI KURBANLARI ANILIRKEN

14

KAMBOYA LM TARLALARINDAN KALANLAR

15

TUOL SLENG MZES LM MAHKUMLARIN RESMLER

16

Polonya'nn gneyinde 2. Dnya Sava Nazi Almanya'snn toplama kamp Auschwitz-Birkenau Mzesi'ni 2011'de rekor sayda turist ziyaret etti.
17

Associated Press ajansna gre, geen yl tam 1 milyon 400 bin ziyareti toplama kamp Auschwitz'i ziyaret etti. Auschwitz'e en ok Polonya, ngiltere, talya, srail, Almanya, Fransa ve ABD'den ziyareti geldi.
18

HARABE HALDEK GAZ ODASI

VE MAHKUMLAR

19

ERNOBLN NKLER REAKTRN BULUNDUU BLGE GETMZ YIL YAKLAIK 7.000 TURST TARAFINDAN ZYARET EDLD VE 7 SAAT SREN TURLARA TURSTLERN BYK LG GSTERD BELRTLMEKTEDR.

20

UNESCONUN DNYA MRASI LSTESNDE YER ALAN POMPE YILDA 3 MLYON KNN ZYARET ETT BR DESTNASYONDUR. (ww.tarihhaber.com)
21

VEZV YANARDAININ 2 GN SREN FAALYET SONUCU VOLKANK KLLER ALTINDA TA KESLM NSAN BEDENLER.

22

23

MZEDE, TA KESLM NSAN BEDEN

24

2004 YILINDA ENDONEZYADA YAANAN TSUNAM FELAKETNDE 283 BN KNN LD KAYDEDLMTR (Yalner ve di. 2005a: 80)

25

26

nsanlar tarafndan sevilen ve nl olan kiilerin lmeden nce yaamlarn geirdikleri ya da ldkleri yerler, hzn turizmi destinasyonlar arasnda saylmaktadr.

27

Prenses Diana ve Kaza Geirdii

Tnel (Pariste)
28

Lady Dianay anmak iin, kyafetleri ve

Bir ok eyasnn iinde bulunduu Althorp Evine her yaz sevenleri Tarafndan anma ziyaretleri yaplmaktadr.
Evin Bahesindeki Gln Ortasnda Yer Alan Dianann Mezar
29

ULUCANLAR CEZAEV MZE OLDU!

30

Aslna uygun ekilde dzenlenen cezaevi koularna ve tecrit odalarna balmumundan yaplan 22 mahkum heykeli yerletirilirken, mzenin koridorlardaki hoparlrlerinden tecrit odalarndaki ikenceleri yanstan lk sesleri yanklanyor.
(www.hurriyet.com.tr)

31

ULUCANLAR CEZAEVNDE TUTUKLU KALM TANNM BAZI KLER

Muhsin Yazcolu Deniz Gezmi Blent Ecevit

Necip Fazl
Yaar Kemal Nazm Hikmet
32

ABDNN EN NL HAPSHANES OLAN ALCATRAZ MZE HALNE GETRLMTR

33

2008 Ylnda 750 bin Kii Alcatraz Hapishanesini Ziyaret Etmitir (arsiv.ntvmsnbc.com).

34

SONU
Hzn turizminde, katarsis kavramna karlk gelen bir sonu vardr. Kendisini kahramann yerine koyma, o anlk da olsa kahramanla beraber o acy yaama ve kahramann yapt hatay yapmama istei gibi duygular vastasyla ruhsal adan bir arnmaya ulama, katarsis kavramn aklamaktadr. Hzn turizminde asl olan, ksmen veya tamamen turistlerin gerek ya da sembolik olarak lmle karlamalar , bu adan kendilerini yaanan olaya motive etmeleridir (Seaton, 1999) .
35

KAYNAKA
ALAAOLU, A. ve ALAEDDNOLU, F. (2007). Sava Alanlar Turizmine Tipik Bir rnek: Byk Taarruz ve Bakomutan Tarihi Milli Park. Anatolia: Turizm Aratrmalar Dergisi, 18(2), 215225 ALAAOLU, A. (2004). Sosyo-Kltrel Miras Turizmi ve Trkiyeden rnekler. Corafi Bilimler Dergisi, 2(2), 50-64.

AKYURT, H. ve KILI, B. (2011). Destinasyon maj Oluturmada Hzn Turizmi: Afyonkarahisar ve Bakomutan Tarihi Milli Park. Gaziantep niversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 209-232
DNMEZ, M.B. (2011). Katharsis Fenomeninin Arabesk zelindeki Grnm. Uluslararas nsan Bilimleri Dergisi, 8(2), 227-249 KAYA, O. (2006). lm Turizmi: Gelibolu Yarmadas Tarihi Milli Parkn Ziyaret Eden Turistlerin Ziyaret Motivasyonlarn Anlamaya Ynelik Bir Aratrma ve Sonular (Yksek Lisans Tezi). anakkale Onsekiz Mart niversitesi Sosyal Bilimler Enstits Turizm letmecilii Anabilim Dal, anakkale.

36

KILI, B. ve SOP, A.S. (2011) . Hzn Turizmi, Katarsis ve Alternatif Katarsistik Bir Destinasyon rnei Olarak San Jose Madeni. Seyahat ve Otel letmecilii Dergisi, Say:3, ss: 6-22) TANRISEVD, A.ve AVU, . (2003), zel lgi Turizmi ve zel lgi Turizmi Kapsamnda Kuadas ve evresindeki Var Olan Potansiyel Kaynaklar zerine Kurumsal Bir nceleme. Anatolia Turizm Aratrmalar Dergisi, 14(1), 9-22 YILMAZ, H. ve YOLAL, M. (2008), Film Turizmi: Destinasyonlarn Pazarlanmasnda Filmlerin Rol. Anadolu niversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(1), 175-192

http://www.grief-tourism.com/ (01.03.2012)
http://tr.wikipedia.org/wiki/Katarsis (11.03.2012) www.insanbilimleri.com (20.03.2012) http://33madenci.com/ (01.04.2012)

37