T. C.

Seluk niversitesi Mhendislik-Mimarlk Fakltesi naat Mhendislii Blm (Normal retim)

2011-2012 Bahar Yaryl Semeli B grubu Uygulamalar 1204813 Su Kaynaklar Uygulamas

Uygulama Sorumlusu Yrd. Do. Dr. Mustafa ONYILDIZ Ar. Gr. Nuri PEKETN Uygulamay Hazrlayan Nagihan GK 071204059

KONYA-2012

NSZ
Trkiye nfusunun yaklak yars geimini tarmdan karlar. Fabrikalarn ounluunun hammaddesi tarmdan salanr bunlarla birlikte lkemiz ihracatnda tarm byk rol oynar. Milli gelirin yaklak %27 si tarmdan salanr. Tarmda verimi etkileyen faktrleri ise sulama, gbreleme, tohum slah, makineleme, toprak bakm, ilalama ve zirai mcadele olarak gruplandrmak mmkndr. Tarm yapabilmenin art topran nemli olmasdr. Kuraklk grlen blgelerde sulama ile tarm yaplabilir. Sulanan tarm arazilerinde retim ile birlikte rn eitlilii de artmaktadr. Trkiye iin tarm ne kadar nemli ise Trkiyedeki tarm iinde sulama o derece nemlidir. Tarm yaplan tarlalar iin sadece sulama ve su temini nemli deil drenaj da en az sulama kadar nemlidir. Sel basknlar ve sahalardaki kar ve yamur sularnn atlamamasnn sebebi drenaj eksikliidir. Bu proje, yer alt ve yerst su kaynaklar bakmndan ok zengin olan lkemizde sudan en iyi ekilde yararlanlmas retti. Su kaynaklar projesini yaplrken daha nce alnm olan su kaynaklar dersinde yaplan hesaplar, verilmi olan paftalardaki hesaplamalar ve izimlerden yararlanlmtr. izimler srasnda autocad program kullanlmtr. Bu proje daha nce sadece tek para olarak verilen bir problem yerine tm bir sistemin adm adm nasl zlecei, sulama projesi hesaplar ve izimlerin nasl yaplacan retmitir.

SU KAYNAKLARI PROJES VERLER DONELER 1. 1/5000 lekli toporafik harita paftas 2. Ana sulama kanalnn: 2.1 Balang kilometresi 2.2 Balang su kotu 4+000 km 864.018 m

ABAKLAR 1. Standart paftalarn hazrlanmasnda uyulacak izim esaslar 2. Trapez kesitli sulama kanallarndan su derinlii(h) ile taban genilii(b) ilikisi aba 3. 4. Kanallarda hava pay aba Kati projede kullanlacak iaretler

5. Proje blgesine ait bitki deseni

PROJEDE STENENLER 1. Ana, yedek ve tersiyer sulama kanallar gzergah almalar, 2. Ana ve yedek sulama kanallar kapasite hesaplar ve her kesit iin hidrolik izelge deerlerinin hesaplanmas, 3. Ana ve yedek sulama kanallarna ait standart paftalarn hazrlanmas 4. Proje dosyasnn hazrlanmas

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas 1)MESKN BLGENN TANITIMI (YOZGAT-BOAZLIYAN)

izelge 1.1 Yozgat- Boazlyan bilgileri.

Yzlm Genel Nfusu (2010) le Merkezi nfus (2010) Rakm Kasaba says Ky says Mahalle says Yozgat'a uzakl 1.1)BOAZLIYAN LESNNN TARH 1.1.1)CUMHURYET DNEM

2129 km 476096 40159 1050 10 23 32 92 km

Boazlyan lesinin kurulmu olduu bu blge bir takm nl uygarlklara sahne olmutur. Anadolunun birok uygarlklara beiklik yapt kesindir. Boazlyan ise bu nemli blgenin kavak noktalarndan biridir. Bu blgede yeni Kzlrmak ay ierisinde kurulan ilk nemli uygarln Hitit Devleti olduu bilinmektedir. Hitit Devletinin ardndan blgeye Medler egemen olmutur. Bu srada randa Pers devleti (M.559) kurulmutur. Glenmeye balayan Pers Devleti tm n Asya ve Anadolu dolaysyla da Boazlyann da yer ald topraklara egemen olmutur. Pers Devletinin ardndan frsatlar deerlendiren Romallar ynetimi ele geirdi. XV. yzylda Yozgat ve komu yrelere yerleen ve Bozok adyla anlan birden fazla oymak vardr. Bu oymaklardan ieklu Oyma, Boazlyan ve evresine yerlemitir. 1558-1559 tarihli deftere gre Bozok sancana bal Boazlyan nahiyesinde 199 ky ve ekinlik vard. Bu deftere gre Boazlyan da 594 vergi nfusu vardr ve hepsi Trktr. XVII. yzyln ortalarnda Boazlyan, Bozok Sancann kazas haline gelmitir.

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

XX. yzyln banda Bozok, Yozgat sanca adyla Ankara vilayetine balanm kazadan meydana gelmitir. Yozgat (Merkez kaza), Boazlyan, Akdamadeni (1272/1854-1328/1900) tarihli Ankara vilayeti salnameleri yllk) Boazlyan son asrlarda gelimi bir yerleim merkezidir. Burada bir Bey ailesi yaamaktadr. Aile mensuplarnn hatralarna gre ailenin en eski ceddi Deli Mehmet Bey olup Sivastan (veya o blgeden ) gelmitir. Yine bu hatralara gre Kasabann kurulmas Mehmet Bey ile balar. (Boazlyanl oullar) Mehmet Bey Badata tayin edilmitir. Onun oullar Ahmed ve Osman Beyler babalarnn yurduna dnerek yrenin idaresini ellerine almlar, oul ve torunlar da yrenin ayanlar olarak tannmlardr. Boazlyan Osmanl mparatorluu dneminde daha byk yerleim merkezi olmaya doru adm atmtr. Boazlyann kaderi Yavuz Sultan Selimin aldran Sava iin douya giderken ordularndan bir ksm Boazlyan topraklar zerinden gemilerdir ve getikleri rmak ve dereler zerinde kprler yapmlardr. te bu gei Tek Gz (Kayseri Kprs ) Paaky kprleri ve Erkilet Balar zerinde yaptrlan Toprakhan Boazlyann nemini artrmtr. Tek Gz ve Paaky Kprlerinin yaplmas ticaret yolunun gneye kaymasna ve Boazlyan zerinden gemesine sebep olmutur. Badat ticaret yolu Kayseri-Erkilet Yazepni KarakoBoazlyan Yenipazar (Keller)- Yozgat zerine kaymtr. Ticaret kervanlarnn gvenliini salamak iin Boazlyana Jandarma Karakolu kurulmutur. Boazlyanda ilk belediye tekilat 1879 tarihinde kurulmutur. 1909 tarihinde Bidaye Mahkemesi kurulmutur. 1.1.2) BOAZLIYAN LESNN SM TARH Halk arasndaki sylentilere gre Boazlyann yerinin kurulduu dnemde bir bataklk halinde sazlklarla kapl olduu, bu nedenle buraya girmek isteyenlerin biroklarnn boulduu o sebeple blgeye Boazlyan dendii, sonradan ilenin ad da bu isimden dolay Boazlyan olarak kald sanlmaktadr. Boazlyan ad teberi tarihinde bar iinde yaanan yer anlamna geldii ve isminin bundan tr verildii kayd bulunmaktadr.

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

Sayn Prof. Dr. Mustafa AKDAa gre; Boazlyan Trke bir kelimedir. Kelime anlam boazna sarlan, kucaklayan, birbirine kavuan anlamna gelir. Bu kavuma iki ynl deerlenmekte; birincisi akarsuyun bu topraklar zerinde birlemesi, kucaklamas yani Kozan z, Karacaali z ve Karako znn Bahariye Cavlak kynn nnde bir boazda birlemesidir. kincisi kervanlarla ticaret yapan tacirlerin bu topraklar zerinde birleip bulumalar bu ismin domasna sebep olmutur. 1.2) LENN NFUSU Boazlyann 1997 yl genel nfus saym sonularna gre nfusu 26614 kiidir. Boazlyan belediyesi Boazlyanda 1970-2000 saym nfuslarn temel alarak farkl metotlarla nfus projeksiyonlar hesaplamtr. Hesaplanan yntemler de be yllk dnemler baz alnd iin 1995 nfusu 1990-1997 nfus art hz temel alnarak 23830 kii olarak hesaplanmtr. Ayrca nmerataj cetvellerinden kan sonulara gre Boazlyann 2000 yl nfusu 27100 kii olarak kabul edilmitir. Projeksiyon hedef yl 2015 olarak alnm, her be yllk dnem iin veriler hesaplanmtr. Belediyenin hesaplad nfus deerleri yledir.
izelge 1.2 Boazlyan nn yllara gre ortalama nfus deerleri.

Yllar

ssel yntem

En

kk Bileik faiz Aritmetik yntemi yntem

Ortalama

kareler yntemi

2005 2010 2015

34838 44785 57573

31593 36054 40514

34626 44242 56528

31327 35554 39781

33096 40159 48599

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

1.3) LENN CORAF KONUMU

ekil 1.1 Boazlyan lesinin Snrlar

l merkezinin gneyinde yer almaktadr. Kuzeyde; Sarkaya, kuzeybatda; efaatli ve merkez ile, batda; Yenifakl, gneybatda; Nevehir ve gneyde ise; Kayseri ve Felahiye ile komudur. Kendisine bal 10 kasabayla birlikte, toplam 33 yerleim birimi mevcuttur. Mahalle says ise, kasabalarla birlikte toplam 32dir. le, yer ekilleri bakmndan hafif dalgal dzlklerin geni yer kaplad bir alandr. Dalk arazi, ilenin kenarlarnda olup, kuzeyde Akda - Karababa dalarnn devam saylan Yazr Da (1683), gneydouda; Keklicek (1369 m) ve Akdalarn uzants durumundaki al Da (1750) en nemli ykseltilerini oluturmaktadr. Huriye, Eri, Sral, Danakran, Kayseri snrndaki Kurunlu ve Nohutlu tepeleri ilenin dier ykseltilerini oluturmaktadr. lenin kuzeybatsnda, geni bir dzlk olan Boazlyan Ovas bulunmaktadr. evredeki tepelerden inen dere ve aylar, ovann alvyonlarla rtlmesine yol amtr. Ayrca, vadi tabanlarnda irili ufakl kk dzlkler de yer almtr.

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

1.4) YERYZ VE TOPORAFK YAPISI lemiz Anadolu Blgesi ile st Eosen, Oligesende karalamasn bitirmitir. Bu zaman su yzne kan gen oluumlar, bata Krehir olmak zere eski ktleleri sararak onlar ara ktlesi biimine getirmitir. III. Jeolojik devir sonuna dein aann yontuk dz durumuna gelen blge, son byk yer kabuu hareketleri yaylmas btn olarak ykselmitir. Trkiyenin kenarlar ok ykselip, ortas az ykseldii iin, blge kenarlara gre aada kalmtr. Bu hareketler srasnda yeryzne taan magma, blgeyi geni bir biimde etkisi altna almtr. Anadolu ile birlikte ilenin byk bir blm Erciyes volkanlarnn etkisinde kalmtr. evresinde platolar ile kaln tf ymalar geni yer kaplar. Bozok platosu zerinde yer alan Boazlyanda doudan gelen Kozan z kuzeyinden gelen Karacali z ve gney dousunda Karako z yer alr. le snrlar ierisinde bulunun Uzunlu Baraj Kozan z zerinde kurulmutur. Sulama amaldr. Uzunlu Barajnn sular yaklak 80.000 dekar arazi sulamaktadr. lenin arazisinde dzlk ve dalgal dzlkler geni yer tutar. Bu nedenle byk tarm imkanlarna sahiptir. Engebeli araziler daha ok ile snrlarnn kenarlarnda yer kaplar. Boazlyan lesi kuzeybatsnda 1089 metre ykseltisindeki Huriye Ky, daha ortada Eri tepeleri, gneydousunda 1369 metren Kekliek Dalar ile engebeli bir hal almtr. Doudan batya Kurunlu ve Nohutlu Ykseltileri arazilerin dzgnln bozucu grnlerdedir. Yine kuzeyde 1683 metre yksekliindeki Yazr da yer alr. Akdan uzants durumundaki al da 1750 metre ile en yksek yeridir. Boazlyan ovas ilenin Kuzeybatsnda yer alr. Blgeye gre ukurda kalmtr. Dou-Bat istikametinde uzunluu 7 kilometre, genilii 6 kilometredir. Ovann ortasndan Boazlyan ay (Kozan z ve kollar geer. Ovann byk bir blmn sular. Ayrca vadi tabanlarnda irili ufakl kk dzlkler vardr.

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

1.5) KLM VE BTK RTS Boazlyan ve evresinde karasal iklim grlr. Ancak ile de ovada kurulu ve evrenin ak olmas yznden rzgrlar daha etkilidir. Bu rzgrlar hem kn souk yapar, hem de tarm arazileri ve bitkileri iin zararldr. K mevsimleri uzun ve souk kar yal, yaz mevsimleri; scak ve kurak, buharlama fazladr. Genellikle ilkbahar mevsimi yaldr. Yaz mevsiminde olduka dk k mevsiminde yksek basnlar etkisini srdrr. Dolulu ve sisli gnler fazladr. Scaklklar arasndaki fark byk olur. Karasal iklimlerde olduu gibi, doal bitki rtsnde bozkr bitki rts hakimdir. Dalarn zeri plak olup aa topluluklar gelimemitir. Dere ve ay kenarlarnda st ve kavak tr aa topluluklar grlr. Yozgatn Corafi konumu sebebi ile hakim rzgar yn douya yakn kuzeydou (ENE)dir. Bu ynden ylda 7743 saat rzgar eser. Ortalama rzgar hz 2.03 m/s. En hzl rzgar 19.1m/sdir. Ortalama kuvvetli rzgar (hz 15.05 m/sn. ile 7.2 m/s aras) gn says 46.1 gn; frtnal (17.2 m/s ve zeri) gn says 4.6dr. Meteorolojiden uzun yllar sonucunda alnan veriler izelge 1.3de verilmitir. llerin eitli iklim snflarna gre iklimleri belirlenmitir. Bunlara gre Boazlyan ilesinin iklimi yledir: 1) Uzun Yllk Verilere Gre: Ortalama scaklk -2.4, termometrede grlen scaklk19.3,yllk ortalama scaklk 8.7dir. Yllk ya 602.7. 2) Trewartha klim Tipine Gre: Klar souk, yazlar scak. 3) Aydeniz klim Tipine Gre: Yar nemli. 4) Erin klim Tipine Gre: Nemli. 5) De Martonne Tipine Gre: Step- Yar nemli arasnda.

izelge 1.3 Uzun Yllar inde Gerekleen Ortalama ve En Yksek Deerler(1975-2010)

AYLAR Ortalama Scaklk(C) Ortalama En Yksek Scaklk(C) Ortalama En Dk Scaklk(C) Ortalama Gnelenme Sresi(saat) Ortalama Yal Gn Says Aylk Toplam Ya Miktar Ortalamas(kg/ En Yksek Scaklk(C) En Dk Scaklk(C)

O -2.0 2.1

-0.9 3.6

M 3.0 8.3

N 8.4 13.9

M 13.0 18.6

H 16.8 22.7

T 19.7 26.1

A 19.7 26.4

E 15.6 22.8

E 10.2 16.8

K 4.3 9.9

A 0.0 4.1

-5.5

-4.6

-1.4

3.4

7.2

10.5

13.0

13.1

9.6

5.5

0.3

-3.3

3.1

4.1

5.4

6.4

8.3

10.1

11.2

10.8

9.1

6.7

4.7

3.0

12.9 64.5

12.9 62.3

13.0 61.5

14.3 69.8

14.0 61.6

9.1 41.7

3.8 16.4

3.1 13.0

4.7 21.5

8.1 42.5

9.8 65.2

13.3 77.7

15.4 -20.8

16.4 -24.4

24.2 -20.6

27.6 -12.6

30.0 -3.0

33.1 1.7

38.8 4.5

37.2 3.9

33.9 -1.2

30.1 -6.8

22.2 -14.1

18.2 -20.2

Gnlk Toplam En Yksek Ya Miktar

(25.02.1983) Gnlk En Yksek Rzgar 68.0 kg/m2

(14.03.1971) En Yksek 108.0 km/sa Kar

(26.02.1983) 79.0 cm

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

1.6) AKARSULARI VE GLETLER Kozan z: ayralan, andr, Uzunlu, Gveli, alapverdi ve Boazlyandan geerek Cavlak Kaplcas suyu ile kararak, Karacaali ve Karako z ile birleerek Yenifakl istikametinde akar ve Kzlrmakn byk kollarndan olan Delice ayna dklr. lenin en nemli akarsuyudur. Karako z: Felahiye snrlarndan doar Yazkla, Oulcuk, Karako Boazlyann gneyinden geerek Cavlak yaknlarnda Kozan z ile birleir. Karacaali z: Yapalak, Younhisardan geerek Boazlyann kuzeyinden geer ve Cavlak yaknlarnda Kozan z ile birleir. le snrlar ierisinde yer alan, Uzunlu ve Fehimli barajlar, sulama amal byk gletlerdir. Ayrca, Gren, merli ve Yenipazar gletleri de, tarm arazilerinin sulanmas iin yaplm olan nemli almalardandr.
izelge 1.4 Boazlyan lesinin sulama ihtiyacn karlayan barajlar ve sulama alanlar

BARAJ-GLET ADI Boazlya-Gren

DEPOLAMA HACM SULAMA ALANI(ha) (m3)

1683000 Boazlyan-merli 698286 Boazlyan-Yenipazar 1323000 Boazlyan-Uzunlu 49000000 Boazlyan-Fehimli 10000000

546

138

585

7800

1430

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

1.7) BOAZLIYAN LESNN GEM KAYNAKLARI 1.7.1) TARIM lin ekonomisi byk oranda tarma dayaldr. Yer ekilleri %98,8 orannda tarma imkn vermektedir. lde, yar kurak iklim artlarndan dolay, kuru tarm yaygnlam ve rn eitleri azalmtr. lde youn olarak, tahllar ve baklagiller yetitirilmektedir. Bunlarn yan sra sulu tarm alanlarnda ekerpancar, ayiei, patates ve soan tr rnler yetitirilmektedir. Sulanabilir alanlar snrl olduu iin, il tarmnda sebze retiminin nemi azdr. klimin sert oluu ve depolama olanaklarnn azlndan dolay, meyve retimi byk boyutlarda deildir. Elma, armut, kays, vine, zm, ayva, badem ve ceviz yetitirilen balca meyvelerdir. Kullanlan toplam tarm alan: 5784750 Tarmsal Alanlar a) Tarla Arazisi 811.848 ha b) Ba Arazisi 1.998 ha c) Meyvelik Arazisi 5.884 ha d) Sebzelik Arazisi 5.403 ha lenin ekonomisi tarma dayaldr. Balca tarm rnleri buday, patates, ekerpancar, fasulye ve mercimektir.
izelge 1.5 Yozgat Yresinde Yetitirilen Baz Tarm rnlerinin 2011 Yl Fiyatlaryla Maliyet

dir.

RNLER Buday eker pancar Mercimek Nohut

ORTALAMA VERM(kg/da) 183 4175 90 92

SATI FYATI(TL) 0.61 0.13 2.61 2.80

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

Blge de yetitirilen bitkilerin ekim alan yzdeleri ve verim deerleri yledir.

izelge 1.6 2011 ylna ait baklagillerin ekili ve retim miktarlar (l Tarm Mdrl Verileri)

rnler

Ekili alanlar(ha) 28616 4869 1206

Verim (kg/da)

retim (ton)

Nohut Mercimek Kuru fasulye

101 90 100

28948 4347 1206

izelge1.7 2011 ylna ait yem bitkisinin ekili ve retim miktarlar(il Tarm Mdrl Verileri)

rnler Yonca

Ekili alanlar(ha) 2308

Verim (kg/da) 785

retim (ton) 1830

izelge1.8 2011 ylna ait endstriyel bitkilerin ekili ve retim miktarlar(il Tarm Mdrl Verileri)

rnler eker pancar Ayiei Patates

Ekili alanlar(ha) 25255 475 1204

Verim (kg/da) 5020 197 3856

retim (ton) 1268010 939 46435

izelge 1.9 2011 ylna ait budaygillerin ekili ve retim miktarlar(il Tarm Mdrl Verileri)

rnler Buday Arpa avdar Yulaf

Ekili alanlar(ha) 388397 81078 2186 217

Verim (kg/da) 219 228 163 130

retim (ton) 848893 184669 3566 258

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

10

1.7.2) HAYVANCILIK l ekonomisinde tarmn yan sra hayvanclkta nemli bir gelir kaynadr. Bozkrlarn geni yer kaplamas kkba hayvancln yaygnlamasna ortam hazrlamtr. Hayvanclk genelde tarmsal faaliyetlerle bir arada yaplmakta olup, mera hayvancl biimindedir. Son yllarda hayvan soylarnn slah almalar ve hayvansal rnleri deerlendirmeye ynelik sanayi faaliyetleri ile hayvanclk alannda canlanma olmu, modern iletmeler kurulmaya balamtr. manda gibi cinsler beslenmektedir. Deri retimi Yozgat'n lde, kkba nemli gelir hayvanlardan; akkaraman koyunu, kl ve tiftik keisi, bykba hayvanlardan sr ve kaynaklarndandr. Son yllarda kmes hayvanclnda da nemli gelimeler kaydedilmitir. Tavuk iftliklerinde, modern yntemlerle retim yaplmakta ve zellikle 1995 ylndan itibaren yumurta retiminde belirgin artlar olmutur. le de hayvanclk gelimitir. En ok koyun ve sr yetitirilir. Yn ve yapa retimi nemli gelir kaynadr. Deri fabrikas balca sanayi kuruluudur. 1.7.3) SANAY Yozgat ilinde sanayi gelimemitir. malat sanayiinde byk lekli ve modern teknolojiyle retim yapan iletmelerin says ok azdr. l genelinde toplam 20 imalat sanayii iyeri bulunmaktadr. Bunlarn birisi (Tekel Bira Fabrikas) devlete, 19'u ise zel sektre aittir. Iin nemli sanayi kurulularndan olan Tekel Fabrikas'nda retilen birann % 80'i zmir, Bursa, Ankara, Balkesir ve Antalya illerine pazarlanmakta olup, % 5 kadar Yozgat'ta satlmaktadr. Yre bacln gelitirmek iin tesiste gda retilerek, evre illerdeki arap fabrikalarna satlmas ile ilgili proje dnce aamasndadr. Yozgat eker Fabrikas ile Entegre Et ve St iletme Tesisleri dier nemli sanayi yatrmlarn oluturmaktadr. zel imalat sanayi kurulularnn ou ise, gda retimi alannda faaliyet gstermektedir. ok sayda Un Fabrikas bulunan ilde ay iek ya, st ileme, yemeklik tuz ve yem fabrikalar yer almaktadr. zel iletmeler ierisinde ta ve topraa dayal sanayi ikinci srada olup, imento fabrikas ve tula fabrikalar bulunmaktadr. Bunlarn yan sra kk esnaf ve sanatkarlarn daha uygun koullarda almalarn ve kk lekli iyerlerinin gelimesini salamak

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

11

amacyla Kk Sanayi Siteleri (KSS) kurulmutur. Boazlyanda sanayi sektrnn, Kayseri iline ok yakn olmas ve bu sektrn bu ilde olduka gelimi olmas sebebi ile nemli bir gelime gsterdii sylenemez. Bu sektrde faaliyet gsteren kurulular arasnda en nemlileri yem ve un fabrikalardr. 1.7.4) TCARET YAPISI lin, tarm sektrnn arlk tad bir ekonomiye sahiptir. Sanayi ve tarm sektrndeki gelimemilik, ticari hayat daha ok kapal ekonomi biimine brnmtr. Ticari faaliyetler, ar ve semtlerde bulunan maaza ve dkknlardan yaplmaktadr. Haftan belirli gnlerinde kurulan pazarlarda, tketim maddelerini daha ucuza temin etmektedir. ticari hayatn gze arpan zellii ky ve kasabalarda retilen mevsimlik sebze meyve, tahl rnleri canl hayvan ve rnleridir. I de tarmn hakim olmas sebebiyle evre illere, baklagiller, hububat ve canl hayvan sat yaplmakta, evre illerden mevsimlik olarak sebze ve meyve ile giyecek maddeleri, dayankl sair tketim maddeleri, ar sanayi rnleri alnmaktadr. Son yllarda l de sanayi sektrndeki gelimeler kayda deerdir. Daha ok inaat sektrne hitap eden, topraa dayal sanayi kurulular kendini gstermektedir. Yozgat ili genelinde, 75 adet eitli dallarda retim yapan fabrika mevcuttur. Bunlardan Tekel Bira Fabrikas ile eker Fabrikas Devlet sektrne ait, dierleri zel kurulu veya ahslara aittir. Halk, sebze ihtiyacn, Belediye Sebze Hali'nden temin etmektedir. Dier ilelerimizde de sebze halleri mevcuttur. lemizin ihtiyacna cevap vermektedir. Sebze hallerinde mevsiminde yetien sebze ve meyveler sergilenmekte, dier zamanlarda ise komu illerden getirilen sebze ve meyveler satlmaktadr.

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

12

1.8) ULAIM Boazlyan ilesi Yozgat ilinin gneyinde yer almaktadr. Yozgat Kayseri yolu zerine kurulmutur. lenin Yozgata olan uzakl Sarkaya-Sorgun gzergahn dan 125 kmdir. Atatrk yolundan ise 85 kmdir. Kayseri il merkezine olan uzakl ise 80 kmdir. Yine Kayseri il merkezine Erkilet ilesi zerinden 45 kmdir. Doudan andr, kuzeyinden Sarkaya, Yozgat, batdan Yenifakl, Kozakl (Nevehir) gneyinden ise, Kayseri Felehiye ile evrilidir. le Kayseri-Ankara demir yolunun Yenifakl istasyonuna 23 kmlik kara yolu ile baldr. 1.9) TURZM Boazlyan (Cavlak) Kaplcas: Yozgat'n 90 Km. gneyinde, Boazlyan ilesinde olan kaplca suyu Bikarbonatl, Klorrl, Slfatl sular grubundan olup, 32C -44C arasnda 320 lt/s. debiye sahiptir. Kaplca alan; Bakanlar Kurulu kararyla Turizm Merkezi ilan edilmitir. turizmin yannda d turizme de hizmet verebilecek bir kaynaa sahip olan Boazlyan-Bahariye (Cavlak) kaplcas yatrmclarn ilgisini ekmektedir. 2) AYLIK SU HTYACININ BULUNMASI Bitkilerin aylk su ihtiyacn bulmadan nce bitkilerin ekim alan yzdelerinin belirlenmesi gerekmektedir. Ekim alan yzdelerinin belirlenmesinde en nemli unsur ekonominin canlanmasn salamaktr. Ekonominin canlanabilmesi iin blgenin kalknmasnda nemli olan fabrikalara rn vermek gerekir. Yozgat Boazlyan ilesinin ekonomisini ayakta tutan fabrikalarn banda un fabrikas gelmektedir. Un fabrikasn Boazlyan eker Fabrikas takip etmektedir. Bunlarn ardndan baklagiller, sebze ve meyvelerde blgenin iklim artlarna uygun olarak seilir.

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

13

Blgede yetien rnlerin ekim alan yzdeleri u ekildedir.

izelge 2.1 bitkilerin ekim alan yzdeleri

BTKLER EKM BUDAY EKER PANCARI YONCA PATATES AYE FASULYE DOMATES HIYAR BBER Aylk su ihtiyacnn %12 %10 %8 %6 %5 %5 %4 %30 %20

ALAN

YZDELER(%)

hesaplanabilmesi

iinde

bitkinin

su

tketim

miktarnn(mm) ve etkili ya miktarnn(mm) bilinmesi gerekir. Bitkinin su tketim miktar(mm) etkili ya miktarndan(mm) byk ise bitkinin o ay iin suya ihtiyac yoktur. Aksi taktir de bikinin su ihtiyac, bitkinin su tketim miktarndan(U) etkili ya miktar(r) kartlarak bulunur. Aylk su ihtiyacnn bulunmas= U-r Bitkilerin aylara gre su ihtiyalar (izelge 2.2) de verilmitir. 2.1) SULAMA MODLNN BULUNMASI Sulama modl 1 hektara 1 saniyede gelen debidir. Sulama modln bulmadan nce sulama alan sulama suyu ihtiyac(S.A.S.)ve ebeke sulama suyu ihtiyac(.S.S.) hesaplanr. Sulama alan suyu ihtiyac, sulama suyu ihtiyacnn(S.S.) uygulama randmanna blnmesiyle elde edilip; ebeke sulama suyu ihtiyac, sulama alan suyu ihtiyacnn su iletim randmanna blnmesiyle elde edilir. (2.1)

izelge 2.2 Bitkilerin aylara gre su ihtiyalar ve bitkilerin sulama modl deerleri.

Bitkiler Buday 30% (1 ubat31Tem.) (1 Ekim31 Aralk) eker pancar 20% (1 Nisan31 Ekim) Yonca 12% (1 Mart31 Ekim) Patates 10% (1 Nisan30 Eyll) Ayiei 8% (1 Nisan31 Austos) Fasulye 6% (1 Nisan 20 Eyll) Domates 5% (1 Mays31 Ekim) Hyar 5% (1 Mays 30 Eyll) Biber 4% (1 Mays31 Ekim) TOPLAM

Su tketimi(U) ve etkili ya(r) U r U-r 0.30(U-r)

AYLAR O 55,7 23,19 43,9 M 24,08 40,16 N 109,6 48,7 60,9 18,27 M 157,75 40,9 116,85 35,05 H 91,42 34,1 57,32 17,2 T 30,05 2,8 27,25 8,2 A 2,7 E 12 E 29,83 15,1 14,73 4,42 K 15,93 35 A 60,69 62,3 Toplam

83,14

U r U-r 0.20(U-r) U r U-r 0.12(U-r) U r U-r 0.10(U-r) U r U-r 0.08(U-r) U r U-r 0.06(U-r) U r U-r 0.05(U-r) U r U-r 0.05(U-r) U r U-r 0.04(U-r) %(U-r) Sulama Suyu htyac(mm) Sulama Alan Sulama Suyu htiyac(mm) ebeke Sulama Suyu htiyac(mm) Sulama Modl q(l/s/ha)

55,7 55,7 55,7 55,7 55,7 55,7 55,7 55,7 -

43,9 43,9 43,9 43,9 43,9 43,9 43,9 43,9 -

40,16 38,44 40,16 40,16 40,16 40,16 40,16 40,16 40,16 -

65,98 48,7 17,28 3,46 75,95 48,7 27,25 3,27 39,41 48,7 61,22 48,7 12,52 1 30,1 48,7 48,7 48,7 48,7 -

96,35 40,9 55,45 11,1 106,84 40,9 65,94 7,91 51,91 40,9 11 1,1 80,82 40,9 39,92 3,2 47,8 40,9 6,9 0,41 63,56 40,9 22,66 1,13 58,67 40,9 17,77 0,88 59,81 40,9 18,91 0,76 61,54 61,54

168,11 34,1 134 26,8 221,26 34,1 187,16 22,47 123,6 34,1 89,5 8,95 81,65 34,1 47,55 3,8 136,8 34,1 102,7 6,61 96,38 34,1 62,28 3,11 90,3 34,1 56,2 2,81 93,47 34,1 59,37 2,37 94,12 94,12

264,19 2,8 261,4 52,3 241,65 2,8 238,85 28,66 243,22 2,8 240,42 24,04 172,63 2,8 169,83 13,58 211,6 2,8 208,8 12,53 147,12 2,8 144,32 7,22 114,1 2,8 111,3 5,56 141,54 2,8 138,7 5,54 145,1 145,1

291,14 2,7 288,44 57,68 240,76 2,7 238,1 28,57 169,45 2,7 166,75 16,67 93,88 2,7 91,18 7,3 67 2,7 64,3 3,86 148,35 2,7 145,65 7,28 138,19 2,7 135,49 6,77 145,13 2,7 143,43 5,7 133,83 133.83

164,26 12 152,3 30,46 108,38 12 96,38 11,56 58,65 12 46,65 4,66 12 22,4 13,9 8 5,9 0,35 91,42 12 79,42 3,97 52,49 12 40,49 2,03 93,51 12 81,51 3,26 56,29 56,29

40,07 15,1 24,97 5 213,67 15,1 198,57 23,82 15,1 15,1 15,1 29,83 15,1 14,73 0,74 15,1 32,33 15,1 17,23 0,69 34,67 34,67

35 35 35 35 35 35 35 35 -

62,3 62,3 62,3 62,3 62,3 62,3 62,3 62,3 -

186,80

126,26

55,42

28,88

23,76

23,45

18,05

18,32

26 26

37,14

87,91

134,46

207,29

191,18

80,41

49,53

49,52

117,22

179,28

276,38

254,91

107,22

66,04

0,09

0,43

0,69

1,03

0,95

0,41

0,25

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

14

S.A.S.= S.S./uygulama randman .S.S.= S.A.S./su iletim randman q = (ebeke sulama suyu ihtiyac*10.000) / (Ayn gn says*86400) Bitkilerin sulama modl deerleri (izelge 2.2) de verilmitir.

(2.2) (2.3) (2.4)

Nisan ay iin buday bitkisinin S.S., S.A.S. ve .S.S. deerlerinin bulunmas: Bitkinin su tketimi(U) = 109.6mm Etkili ya(r) S.S.= 0,30*60,9 = 48.7mm = 18.27mm S.S.= U-r= 109,6-48,7 = 60.9mm buday blgede %30 orannda ekildii iin; Tm bitkilerin sulama suyu ihtiya deerleri hesaplandktan sonra her ay iin toplam sulama suyu ihtiya deerleri hesaplanr. Daha sonra sulama alan su ihtiyac ve ebeke sulama suyu ihtiyac bulunur. Nisan ay iin toplam sulama suyu ihtiyac S.A.S.= S.S./uygulama randman = = 26.00 mm

26/0.70 = 37.14 mm

.S.S. = S.A.S./su iletim randman= 37.14/0.75= 49.52 mm q = (ebeke sulama suyu ihtiyac*10.000) / (Ayn gn says*86400) q = (49.52*10000)/(30*86400) = 0.09 l/s/ha Bu ilem her bitki ve her ay iin yaplp btn aylar iin sulama modl hesaplanr. En yksek deer aranan sulama modl deeridir. 3) ANA SULAMA KANALI 3.1) GZERGAH ALIMASI Ana sulama kanalnn gzergah almasna, balang su kotu ve seilen eimle balanr. Sulama suyu miktar ve sulanacak alana gre eim 0.0004 olarak belirlenir. Sfr izgisi geirilir. Sfr izgisi (sfr poligonu) geirilirken dze erileri arasndaki farktan ve kanal eiminden yaralanr. Projede dze erileri arasndaki

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

15

mesafe 1m ve kanal eimi 0.0004dr. Dze erisi akl 2cm olan pergelle ak ynnde iaretlenir. aretlenen her noktann kotu eimden ve kottan yararlanlarak belirlenir ve poligonlarn yerleri bulunur. Noktalar krkl izgilerle birletirilerek sfr izgisi belirlenmi olur. Bu ilemlerden sonra sfr izgisine yakn aliyman ve kurplardan oluan gzergah harita zerine yerletirilir. Kurp yaraplarna suyun ak yn dnlerek karar verilir. nk kurplar sayesinde sular o blgeden rahat bir ekilde akmaya devam eder. 3.2) KURB HESABI Kurp yerlerinin belirlenmesinin ardndan uygun kurp yarapnn belirlenmesi iin merkezleri ortak olan en k 2cm ve 0.5cm artrlarak aydnger kadna izilen dairelerden yararlanlr. Kurp yarap belirlendikten sonra ilk ilem olarak tepe as (S) bulunur. Ardndan tepe asnn(S) btnleri olan (A) as hesaplanr. Yarap ve tepe asndan yararlanlarak teet boyu (T), developman boyu (D) ve bisektris uzunluu (B) hesaplanr. A=360-S D=2**R*A/ 360 T=R*tan(A/2) B=R*[(1/cos(A/2))-1]
izelge 3.1 Ana Kanal Kurp Deerleri

(3.1) (3.2) (3.3) (3.4)

S1 A R T D B 53

S2 49

450.00m 325.00m 224.36m 148.11m 416.26m 277.9m 52.83 m 32.15m

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

16

3.3) ANA KANAL KAPASTE HESABI Sulama kanallar kapasite hesaplar kaynaktan aknt ynne doru yaplr. Her prizin sulama alan belirlenirken en son prizden balanarak kanyaa doru alanlar toplanr. Bulunan alanlar ksmi alan olduu iin net alana evrilir. Net alan= alan*0.94*0.9 (3.5) forml ile net alan hesaplanr. Bulunan net alana gre fleksibilite(esneklik) katsays abaktan okunur. Bulunan esneklik katsays(F) ile sulama modl(q) ve net alan(A) arplarak debi(Q) hesaplanr. Q=F*A*q izelge 3.2de hesaplanan debi(Q) deerleri verilmitir. 3.4) ANA SULAMA KANAL BOYUTLANDIRILMASI Ana sulama kanalnn debisi(Q) hesaplandktan sonra kesit faktr hesaplanr. Hesaplanan kesit faktr deerine gre Manning abandan(ev eimi 1/1.5 olan kanallar) kanal taban genilii(b) deeri seilerek, su derinlii(h) okunur. Okunan derinlik deeri, trapez kesitli sulama kanallarndan su derinlii(h) ile taban genilii(b) ilikisi abandan kontrol yaplr. Seilen derinlik aralkta kalyorsa ileme devam edilir aksi taktir de kanal taban genilii(b) deitirilerek ayn ilemler tekrarlanr. Kanal derinliinin okunan kanal derinliinden her zaman daha byk olmas istenir. Bylece hesaplanan debiden bir miktar daha fazla debinin kanalda emniyetle tanmas salanr. Derinliin okunan deerden byk olmas hava paylar ile salanr. Sulama kanallarndaki boluk, beton kaplama ve toprak hava payndan oluur. Hava paylar, sulama kanallarnda hava pay abandan, bulunan debi ile okunur. Beton kaplama hava pay(P2); su st kotu ile kaplama betonu arasndaki dey mesafedir. Toprak hava pay(P1); su st kotu ile banket arasndaki dey mesafedir. P1 ve P2 deeri belirlendikten sonra su derinliine her ikisi ayr ayr eklenir. Bulunan deer 5 cmin katlar olacak ekilde dzeltilir. (3.6)

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

17

Q: Debi (m3/s) A: Ak kesit alan (m) V: Ortalama hz (m/s) n: Manning przllk katsays Q*n / j = A * R ( Kesit Faktr) P= A/R

R: Hidrolik yarap J: Kanal taban eimi P: Islak evre (m) (3.7) (3.8)

Przllk katsays Manning przllk katsays deerleri abandan 0.016 alnr. 1.Kesit boyut hesab Q*n / j = A *R Q= 7.952 m3/s Q*n / j = 6.36 b = 2.5m A=6.71 m P=7.18 m R=0.93 P1=0.31 m P2=0.56 m Q= 5.996 m3/s Q*n / j = A * R Q*n / j = 4.79 b = 2m A=5.31 m P=6.46 m R=0.82 A * R = 4.66< 4.79 h = 1.33 m ( 1.00 < h <1.35 ) h= 1.44+0.31=1.75m h=1.44+0.56=2.00m A * R = 6.41 > 6.36 h = 1.44 m ( 1.20< h <1.55) j=0.0004 n=0.016

2.Kesit boyut hesab j=0.0004 n=0.016

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

18

b = 2m A=5.37 m P=6.48 m R=0.83 b = 2m A=5.43 m P=6.50m R=0.85

h = 1.34 m ( 1.00 < h <1.35 ) A * R = 4.74< 4.79 h = 1.35 m ( 1.00 < h <1.35 ) A * R = 4.82 > 4.79

P1=0.25 m h=1.35+0.25=1.6 m P2=0.55 m h=1.35+0.55=1.9 m Yaplan hesaplar izelge 3.3de hidrolik izelgesinde mevcuttur. 4) YEDEK SULAMA KANALI 4.1) GZERGAH ALIMASI Ana sulama kanalndan alnan suyu tersiyer kanallara iletirler. Ana sulama kanalnn gzergah almas yaplrken yedek sulama kanal prizinin nerede olaca, sulanacak alann her yerine suyun gidip gidemeyeceini gzeterek yedek sulama kanalnn yeri belirlenir. Yedek sulama kanalnn gzergah yan dereler ve yedek drenaj kanallar arasndaki dze erilerine dik olarak geiriler. Bu kanallar olabildiince srt ve hakim yerlerden gemek koulu ile yol ve parsel snrlarn izlerler. Yol snrlarn izleyerek aliyman ve kurplarn yeri belirlenir. 4.2) KURB HESABI Kurp yerlerinin belirlenmesinin ardndan uygun kurp yarapnn belirlenmesi iin merkezleri ortak olan en k 2cm ve 0.5cm artrlarak aydnger kadna izilen dairelerden yararlanlr. Kurp yarap belirlendikten sonra ilk ilem olarak tepe as (S) bulunur. Ardndan tepe asnn(S) btnleri olan (A) as hesaplanr. Yarap ve tepe asndan yararlanlarak teet boyu (T), developman boyu (D) ve bisektris uzunluu (B) hesaplanr.

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

19

A=360-S D=2**R*A/ 360 T=R*tan(A/2) B=R*[(1/cos(A/2))-1]

izelge 4.1 Yedek Sulama Kanal Kurp Deerleri

(4.1) (4.2) (4.3) (4.4)

A R T D B

S1 60 400.00m 230.94m 418.87m 61.88m

S2 54 475.00m 242.02m 447.67m 58.10m

4.3) YEDEK SULAMA KANAL KAPASTE HESABI Sulama kanallar kapasite hesaplar kaynaktan aknt ynne doru yaplr. Her prizin sulama alan belirlenirken en son prizden balanarak kanyaa doru alanlar toplanr. Bulunan alanlar ksmi alan olduu iin net alana evrilir. Net alan= alan*0.94*0.9 (4.5) forml ile net alan hesaplanr. Bulunan net alana gre fleksibilite(esneklik) katsays abaktan okunur. Bulunan esneklik katsays(F) ile sulama modl(q) ve net alan(A) arplarak debi(Q) hesaplanr. Q=F*A*q izelge 3.2de hesaplanan debi(Q) deerleri verilmitir. 4.4) YEDEK SULAMA KANAL BOYUTLANDIRILMASI Yedek sulama kanalnn debisi(Q) hesaplandktan sonra kesit faktr hesaplanr. Hesaplanan kesit faktr deerine gre Manning abandan(ev eimi 1/1.5 olan kanallar) kanal taban genilii(b) deeri seilerek, su derinlii(h) okunur. Okunan derinlik deeri, trapez kesitli sulama kanallarndan su derinlii(h) ile taban genilii(b) ilikisi abandan kontrol yaplr. Seilen derinlik aralkta kalyorsa ileme devam edilir aksi takdir de kanal taban genilii(b) deitirilerek ayn ilemler tekrarlanr. (4.6)

izelge 3.2 Ana sulama kanal ve Yedek sulama kanal kapasite izelgesi

ALAN(ha) KAYNAK Y9 A2 T9-1(A15) T9-2(A16) A1 A16 T9-3(A13) T9-4(A14) A15 A14 T9-5(A11) T9-6(A12) A13 A12 T9-7(A9) T9-8(A10) A11 A10 T9-10(A8) A9 T9-9(A7) T9-12(A6) A8 A7 T9-11(A5) A6 T9-13(A3) T9-14(A4) A5 A4 T9-15(A1) T9-16(A2) A3 A2 A1

Eklemeli Sulama Alan(ha)

B9=B8+A15+A16 B8=B7+A13+A14 B7=B6+A11+A12 B6=B5+A9+A10 B5=B4+A8 B4=B3+A7+A6 B3=B2+A5 B2=B1+A3+A4 B1=A1+A2

Eklenik Ksmi Sulama Kesit Fileksibilite Net Alan(ha) Debi Q(l/s) Debi Sulama Modl Gruplama Katsays F =A*0,94*0,9 Q=A*q*F Q(l/s) Alan(ha) q(l/s/ha) 7952.01 KEST1 6200 1.03 1.11 5245.2 5996.84 KEST 2 28 1.03 3.33 23.49 80.57 1955.18 KEST 1 33 1.03 3.24 27.92 93.17 69 1.03 2.33 58.37 140.09 1781.44 KEST 2 47 1.03 2.98 39.61 121.57 96 1.03 2.07 81.59 173.88 1519.78 KEST 3 50 1.03 2.89 42.14 125.44 77 1.03 2.23 64.90 149.06 1220.45 KEST 4 52 1.03 2.82 44.29 128.65 63 1.03 2.49 53.45 942.74 KEST 5 137.08 39 1.03 3.13 32.82 105.72 805.66 KEST 6 63 1.03 2.49 53.52 137.27 53 1.03 2.81 45.20 562.67 KEST 7 130.58 41 1.03 3.16 34.62 112.51 432.09 KEST 8 75 1.03 2.25 63.14 146.07 35 1.03 3.20 29.97 98.79 173.51 KEST 9 1.03 3.38 21.50 25 74.73

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

20

Kanal derinliinin okunan kanal derinliinden her zaman daha byk olmas istenir. Bylece hesaplanan debiden bir miktar daha fazla debinin kanalda emniyetle tanmas salanr. Derinliin okunan deerden byk olmas hava paylar ile salanr. Sulama kanallarndaki boluk, beton kaplama ve toprak hava payndan oluur. Hava paylar, sulama kanallarnda hava pay abandan, bulunan debi ile okunur. Beton kaplama hava pay(P2); su st kotu ile kaplama betonu arasndaki dey mesafedir. Toprak hava pay(P1); su st kotu ile banket arasndaki dey mesafedir. P1 ve P2 deeri belirlendikten sonra su derinliine her ikisi ayr ayr eklenir. Bulunan deer 5 cmin katlar olacak ekilde dzeltilir. Q: Debi (m3/s) A: Ak kesit alan (m) V: Ortalama hz (m/s) n: Manning przllk katsays Q*n / j = A * R ( Kesit Faktr) P= A/R alnr. 1.Kesit boyut hesab Q*n / j = A *R Q= 1.955m3/s j=0.0004 n=0.016 Q*n / j =1.564 b = 1.5m h =0.87 m ( 0.80< h <1.10) A=2.44m P=4.64m R=0.53m P1=0.33m P2=0.18m h=0.33+0.87 =1.2m h=0.18+0.87 =1.05m A * R =1.59 >1.56 (4.7) (4.8) R: Hidrolik yarap J: Kanal taban eimi P: Islak evre (m)

Przllk katsays Manning przllk katsays deerleri abandan 0.016

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

21

2.Kesit boyut hesab Q= 1.955m3/s Q*n / j = A * R Q*n / j = 0.606 b = 1m A=1.17m P=3.20m R=0.37m b = 1m A= 1.20m P= 3.24m R=0.37 P1= 0.33m h=0.33+0.62=0.95 m P2= 0.18m h=0.18+0.62=0.8 m ). Ayrca hzn 1.5 Yedek sulama kanallarnda ana sulama kanallarndan farkl olarak prizlerde hzn kritik hzn 8.85 katndan kk olmas istenir(V<0.85* m/sden kk olmas istenir. Hz artlar saland takdirde su prize rahat bir ekilde alnr. Prizlerde hz art salanmazsa, prizden 40-50m membaya doru ve 0.00040.0006 eimle yeniden boyutlandrma yaplr ve hz art salanr. 2.kesitin boyutlandrlmasnda hz kontrol yaplacak olursa; V=Q/A =(g*D) D: Hidrolik derinlik V=1.955/1.20=1.633 m/s > 1.5 m/s =(9.81*0.6) =5.886 m/s V<0.85* hz koulu salanmad iin kaynaa doru 40m ve 0.0005 eimle tekrar boyutlandrlr. Yukar yaplan boyutlandrma ilemleri tekrar edilir. Hz art saland zaman boyutlandrma kabul edilir. Dier kesitlerde ayn ekilde boyutlandrlp, kontrolleri yaplr. Yaplan hesaplar izelge 4.1de hidrolik izelgesinde mevcuttur. (4.9) (4.10) A * R = 0.62>0.606 h = 0.62 m (0.6 < h <0.8) A * R =0.60 <0.606 h =0.61 m ( 0.6 < h <0.8 ) j=0.002656 n=0.016

izelge 3.3 Hidrolik izelge

Km 4+000 5+060 5+060 5+625 Km 0+000 0+035 0+035 0+328,6 0+328,6 0+770 0+770 1+210 1+210 1+506,4 1+506,4 1+840 1+840 2+130 2+130 2+425 2+425 2+900 2+900 3+395

Kesit b(m) h(m) 1/m A(m) R(m) no 1 2 2.50 2 1.44 1/1,5 6.71 1.35 1/1,5 6.5 0.93 0.85

j 0.0004 0.0004

n 0.016 0.016

V(m/s) 1.18 0.92

Q 7.952 5.996

H 1.51 1.39

P1 0.56 0.55

P2 0.31 0.25

Fr 0.31 0.25

izelge 4.1 Hidrolik izelge

Kesit b(m) h(m) 1/m A(m) R(m) no 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1.50 1.00 1.00 0.80 0.80 0.60 0.60 0.50 0.50 0.30 0.87 1/1,5 2.44 0.62 1/1,5 1.20 0.62 1/1,5 1.20 0.61 1/1,5 1.05 0.62 1/1,5 1.07 0.56 1/1,5 0.81 0.56 1/1,5 0.81 0.5 0.4 0.3 1/1,5 0.63 1/1,5 0.44 1/1,5 0.23 0.53 0.37 0.37 0.35 0.35 0.31 0.31 0.27 0.23 0.16

V(m/s) 0.800 1.63 1.48 1.45 1.137 1.168 0.99 0.899 0.981 0.768

Q 1.955

H 0.90

P1 0.33

P2 0.18 0.18 0.18 0.19 0.18 0.14 0.14 0.15 0.15 0.15

Fr 0.274 0.661 0.6 0.593 0.461 0.498 0.422 0.406 0.495 0.448

0.000400 0.016 0.002656 0.016 0.002266 0.016 0.002250 0.016 0.001350 0.016 0.001796 0.016 0.001276 0.016 0.001220 0.016 0.002105 0.016 0.00171 0.016

1.955 0.755 0.33 1.781 0.732 0.33 1.519 0.717 0.34 1.22 0.942 0.805 0.686 0.33 0.63 0.61 0.34 0.34

0.562 0.541 0.30 0.432 0.449 0.30 0.173 0.33 0.30

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

22

6)TERSYER SULAMA KANALI Yedek sulama kanalndan alnan suyu zerinde bulunan ve tek ynl sulama yapan 250m ara ile ina edilen iftlik prizlerine iletirler. Tersiyer kanallar yedek drenaj kanalna 150m kala kesilerek kendilerini paralel olarak izleyen tersiyer drenaj kanallarna balanrlar. ki tersiyer sulama kanal arasndaki mesafe en fazla 500m olmaldr. Bu kanaln gzergahn belirlerken dze erilerine gre sfr izgisi geirilir. Sfr izgisinin altnda kalacak ekilde ve 500m art gz nne alnarak tersiyer sulama kanal geirilir.

SEMEL B GRUBU UYGULAMALARI Su Kaynaklar Uygulamas

23

KAYNAKLAR
Boazlyan Belediyesi S.. Su Kaynaklar (Ders Notu) Yrd. Do. Dr. Mustafa ONYILDIZ Hidrolik Problemleri (Aydeniz SIINER-B. Mutlu SMER) Hidroloji Uygulamalar (Prof. Dr. Mehmetik BAYAZIT- Prof. Dr. lhan AVCI- Prof. Dr Zeki EN) www.dsi.gov.tr www.bogazliyan.gov.tr www.yozgatozelidare.gov.tr (Yozgat l zel daresi) www.yozgattarim.gov.tr (Yozgat Tarm l Mdrl) www.mgm.gov.tr (Meteoroloji Genel Mdrl) www.yozgatbogazliyan.com www.wikipedia.org

ZGEM
sim E-posta rtibat No Doum Tarihi

Nagihan Gk

: nagihangk@hotmail.com : 05063212246 : 27/03/1988

Eitim: 2002 Kavakldere lkretim Okulu, ANKARA 2006 Kocatepe Mimar Kemal Lisesi, ANKARA 2007 Seluk niversitesi naat Mhendislii Balangc 2012 Seluk niversitesi naat Mhendislii Blm Mezuniyet,

Stajlar: 2010 Mteahhit Hakan KONUK yannda, KONUK NAAT da antiye staj 2011 HDROMARK Mhendislik Mavirlik A. (ANKARA) de betonarme ve su yaplar biriminde bro staj yaptm.

Sertifikal Eitimler: 1) 2) 3) 4) 5) Tekla Structers (X-Steel) - 40 Saat MMTEK ANKARA (2011) SAP2000 - 36 Saat MMTEK ANKARA (2011) NetCAD 5.2 GIS 18 saat - (NetCAD Kamps) (2012) Temel Sal ve Gvenlii Eitim (2010) Temel Yangn Eitimi (2010)

Km 0+000 0+035 0+035 0+328,6 0+328,6 0+770 0+770 1+210 1+210 1+506,4 1+506,4 1+840 1+840 2+130 2+130 2+425 2+425 2+900 2+900 3+395 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 0.30 0.50 0.50 0.80 0.62 1/1,5 1.07 0.35 0.001350 0.016 1.137 0.80 0.61 1/1,5 1.05 0.35 0.002250 0.016 1.45 1.00 0.62 1/1,5 1.20 0.37 0.002266 0.016 1.48 1.781 0.73 1.519 0.72 1.22 0.69 1.00 0.62 1/1,5 1.20 0.37 0.002656 0.016 1.63 1.955 0.76 0.33 0.33 0.34 0.33 0.34 0.99 0.805 0.61 0.34 0.30 0.30 0.00171 0.016 0.768 0.173 0.33 0.30 1.50 0.87 1/1,5 2.44 0.53 0.000400 0.016 0.800 1.955 0.90 0.33 0.60 0.56 1/1,5 0.81 0.31 0.001796 0.016 1.168 0.942 0.63 0.60 0.56 1/1,5 0.81 0.31 0.001276 0.016 0.5 1/1,5 0.63 0.27 0.001220 0.016 0.899 0.562 0.54 0.4 1/1,5 0.44 0.23 0.002105 0.016 0.981 0.432 0.45 0.3 1/1,5 0.23 0.16 0.18 0.18 0.18 0.19 0.18 0.15 0.15 0.15 0.15 0.15

Kesit b(m) h(m) 1/m A(m) R(m) no j n V(m/s) Q H P1 P2

Fr 0.274 0.661 0.6 0.593 0.461 0.498 0.422 0.406 0.495 0.448

A R T D B

KURB DEERLER S1 S2 60 54 400.00m 475.00m 230.94m 242.02m 418.87m 447.67m 61.88m 58.10m

A R T D B

KURB DEERLER S1 S2 53 49 450.00m 325.00m 224.36m 148.11m 416.26m 277.9m 52.83 m 32.15m

Km 4+000 5+060 5+060 5+625 1 2

Kesit b(m) h(m) 1/m A(m) R(m) no 2.50 1.44 1/1,5 6.71 0.93 2 1.35 1/1,5 6.5 0.85

j 0.0004 0.0004

n 0.016 0.016

V(m/s) 1.18 0.92

P1 7.952 1.51 0.56 5.996 1.39 0.55

P2 0.31 0.25

Fr 0.31 0.25