Birinci Fasl KNC ASIR SONUNA KADAR

DORU YOL Allah'n Resul, etraflarnda Sahabileri, ince bir denekle kum zerine derince ve dmdz biz izgi ektiler ve sonra bu izginin iki yanna krkayaa benzer birtakm ksa hatlar ekleyerek buyurdular:

u dosdoru izgi kurtulu yoludur; ondan kopma kk hatlarsa felaket ynleri... Ve daha nice hadis... Bir tanesi daha: Musa Peygamberin mmeti 71 frkaya ayrld. Biri nur, 70'i ate yolunda....sa'nn mmeti de 72 blm... Biri nur, 71'i ate istikametinde... Benim mmetimse 73 frka olacak; biri nura, 72'si atee ynelecek.

Alemlere rahmet olarak gelen O'nun Saadet Devrinde her ey, feza apnda bir avizeyi talandrc, en dakik ekilde tra edilmi billur paralar... Avizenin saanda ve kollarndaki her para, dal dal birbirine dml, kainat ldatan nur emrinde ve o nurun bedahet idraki iinde. Her ey vecd, ak ve stn seziten ibaret ve kimsede akl, aklla bulmak, aklla lmek diye bir kayg ve zor mevcut deil.... Sonradan gelecek byklerin tabiriyle, btn Sahabiler anlamtr ki, <<Peygamberlik tavr akln tesinde>> dir... Ve insanda onu sezmeye memur vasta akl st bir eydir, kalbtir; Peygamber sohbeti ise insan kalbinden tutup yerden ayan kesici ve tepe noktasnda erdiricidir. Sahabi diyor ki: O'nu dinlerken yle olurduk ki, adeta bamzn stnde kirpiimizi kmldatsak uup gidecek ktan bir ku varm gibi mhlanr kalrdk. Yolda birbirine rastlayan iki Sahabi: Nereye gidiyorsun? Filan yere, falan ie... Gel seninle bir kenara ekilelim de be dakika iin olsun, iman getirelim!... Bakn siz; Sahabi, O'nun bir an uzandaki nefsani hayatn nasl deerlendiriyor?... Kainatn efendisi, slamn gtrlmesi iin uzaklara yollladklar Sahabiye sordular: Orada neyle hkmedeceksin? Allah'n Kitab ve Resulnn snnetiyle... Ya onlardan aradn bulamazsan?... Sahabi tereddtsz cevap verdi:

tihat ederim. Ve Allahn Resul, mukaddes ellerini kaldrp, kendisine bu anlayta Sahabiler ihsan ettii iin Allah'a hamdettiler.

Sahabi ne midir? mmetin temel yaps; kalbini, duygu ve dncesini pein olarak O'na balayan ve sonra bu balan etrafnda hakikat dairesi stnde diledii gibi akl atn koturan -az kantarmal at- ve artk hibir akl sknts ekmeyen byk insan rnei... te <<Doru Yolun Sapk Kollar>> onlardan sonra, kuru akl ve eytani hayalin basksiyle almaya balad. MEZHEP Mezhep nedir? <<Zehab zan ve tahmin>>den gelen bu kelime, bellibal bir noktaya giden yolun

nerelerden ve nasl getii ve ne gibi ksmlar ve ekiller izdii zerinde bilgiler ve ller manzumesi demek... Peygamber, doru yolun dorudan doruya acsdr. Onun <<Zehab-zan ve tahmin>> ve mezhep kuruculuu ile alakas olamaz. Peygamberde her ey berrak ve mutlak... Ak havada gne... Gsterdii her ey, namutenahi ince izgilerle ilenmi bir elmas... Ne <<Acaba?>>s var, ne <<belki>>si... gne yle bir tepe noktasndan vuruyor ki, hibir eye glge hakk brakmyor; glge, yani phe, ayaklar altnda... Ne cemiyette en kk hiza yanl var, ne fertler arasnda en basit ekime... Ne de anlay ve sezilerde en hafif elime... nk insanlara hkmedici kstas, her ly zatnda toplayan vecd ve ak... Hazret-i Ali'nin <<btn>> ve <<para>> meselesinde: Para <<btn>>n habercisidir. Hikmetine e, en ulvi ve esas <<btn>>den ve <<sfli ve cz'i para>>ya kadar her ey, merkezde dml bir nak gibi iie, elikisiz ve eksiksiz...

Allahn Resul, delikanllk andaki same Hazretlerini orduya Babu tayin buyurduklar zaman, bata Hazret-i Ebubekir, mer, Osman ve Ali, hibir olgun Sahabinin yznde herhangi bir buruma ve dilinde bir memnuniyetsizlik ifadesi yoktur... Sahabilerin hepsi mctehid. Fakat, uzaklaan, glgelenen ve sislere brnen bir hakikati heceleme, skmeye alma, <<zan ve tahmin>> etme manasna deil, lleri bilme, ruhuna sindirmi bulunma, her ie tatbik gcne ermi olma manasna... Kuduz slam dman (Leone Kaytano)nun: O ne kuvvettir ki, evreledii insanlardan tek kii bile gevemedi, kopmad, dnmedi!... Dedii, buna ramen <<nk Resuld!>> diyemedii, bylece tezatlarn en yrtcsna dt o cazibe merkezi, ite bu yekpareliin sancan getirmiti.

Kainatn Efendisi, sonsuzluk tahtna gemek zere hcrelerindeki yatakta gzlerini kaparken hzla gelip babuluk sancan Peygamber kapsnn nne diken delikanl same ite bu bayran temsilcisi....

LK ALAMETLER Hazret-i Osman devrinde balad ve nc Halifenin, herhangi bir ferdi ve itikadi davran deil; hissi ve infiali planda bir topluluka ehid edilmesiyle ortaya kt. Bu topluluk, kelimenin hem <<dta kalan>> ve hem <<kar kan>> manasiyle, henz adn almam olarak <<Harici>>zmresinin ilk filizleridir. Aalarn ve dallarn Hazret-i Ali devrinde yetitireceklerdir ve davranlar mezhebi olmaktan ziyade siyasidir. Fakat yle bir siyasi mahiyet ki, artk kitle halindeki vecd ve ak perininin atlak vermeye baladn ihtar edecek ve ondan sonraki sapklklara ilk istidat zeminini kuracaktr. nsanlar arasnda <<htilaf-fikir ayrl>> denilen, ok defa aziz ve erdirici, ok defa da sefil ve kaybettirici (faklte)nin kurtarclktan ldrcle srklenmesine mani ferdi ruh ve itimai nizam... ite btn mesele!.... htilaf... <<mmetimin ihtilaf rahmettir.>> Buyuran Kainatn Efendisi, ruhi kvam ve itimai nizamn en stn ahengi iinde, mspet cephesiyle ihtilaf ne gzel abideletirmilerdi. Orta yere bir iek vazosu koysalar, etrafndaki herkes onu baka baka noktalardan greceine ve hi kimsenin gzbebei iinden baklamayacana gre, ihtilaf, insan yapsnn zaruri neticesi... Elverir ki, bellibal bir snr atlatt hissini vermesin ve herkese makbul ihtimaller erevesinde kalsn... Ayr ayr uzuvlarndan fili muayene eden krler gibi, toplayc

ve hakikati kaybetmesin... Nurun merkezinde her Sahabi bir nur olduu mevkiindeyken yalnz lgatta ve ihtimal aleminde bilinen ihtilaf, ilk filizlenmesini Hazret-i Osman'n halifelie seilmesi srasndan gsterir gibi oldu; Haimi ve Emeviler arasnda kk bir burkuntuya yol at; fakat nur oluklarndan en byklerinin sulad cemiyet bahesinde ve Hazret-i Ebubekir ile mer'in temsil ettikleri birlik ve btnlk zemininde hibir karkla yer kalmakszn ukdeler bastrld. Fakat yumuaklk, edep ve haya madeni Hazret-i Osman devri, ksa zamandan kendisinden nceki stbeyaz iki devrin ulvi rengine hibir leke srdrmedii halde:

Bu da beyaz ama acaba o beyaz m? Arada, esas asla bozmayacak ekilde bir (ton) fark var m, yok mu?

Diye dndrecek ekilde birtakm vehimlerin tremesine mani olamad. Buna sebep, rikkat ve hassasiyette Hazret-i Osman'n, kendi aile kadrosuna duyduu zaaf ve menfi temaylleri tepeleyici bir iddet seciyesinden uzakl... O, hibir istei krmayan bir melekti. Ve kullarn imtihan iin ktlklere yol veren Allah'n takdiri bylesini gerektiriyordu.

MANZARA Kainatn Efendisi, vecd ve ak timsali Ebuzer Hazretlerine yle buyurmulard: Medine'de binalarn sel dan aarcasna ykseldiini grnce sen oradan k! Medine'de binalar kat kat yksele grsn, Mslmanlar her taraftan merkez beldeye kol kol aka dursun... slam fetihlerinin maddi verimi olarak ehirde al-veri kprmekte, sokaklarda ziynetli klklar prldamakta, meydanlarda soylu atlara binmi gidip gelenler oalmakta, sofralarda nefis yemekler ttmekte...

Bu hal, telerden gelen ve dnya ile ahireti smsk muvazene iinde tutmay emreden lahi fermann, nefslerde, sadece dnyay hedef alrcasna tek kanatl bir anlaya kaydrlmaya balandndan bir iarettir. Ve bundan, yeryz vatannda, gkyz vatanna hasret iinde yaayan ve ileri olacana brakan Hazret-i Osman deil, mcerret nefs ve insan sorumludur. Ebuzer Hazretleri, hadiseleri gdc ve Allah Resulnn emanetine bir toz zerresi kondurmayc iki byk halifeden sonra renklerde kck bir uuk grnce en hassas yerinden yaralanmtr. am Valisi Hazret-i Muaviye nasl Hazret-i Osman devrinin dnya alakasna en renkli misali heykelletiriyorsa Ebuzer Hazretleri de dnya tiksintisi iinde telere bal ve btn hallere aykr Sahabi mizacnn en parlak rneini canlandryor. Hazret-i Aie'nin bir tehisi: <<Ebubekir ve mer devirleri Saadet zamannda olduu gibi geti. Osman zamannda ise mlk ve dnya kokusu gelmeye balad.>> Bu szn hakikatini Ebuzer kadar derinden hisseden kim olabilir?.... O, am'da, Muaviye idaresinde bir nevi mftlk makamnda... stste istiflendirilen altn ve gm sahiplerine atmaktan ve onlar dnya ejderhas tarafndan yutulmamak iin uyarmaktan baka derdi yoktur... Mbarek dudaklarnda Allah'n u kelam: <<Ey inananlar! Yahudi ve Nasrani byklerinden ou, halkn mallarn haksz olarak yerler ve onlar Allah yolunda saptrrlar... Altn ve gm biriktiricilerine, onlar Allah yolunda harcamayanlara ekecekleri ac azab bildir! Azab gn bu biriktirilmi mallar cehennem ateinde kzdrlp sahiplerinin alnlarna, yanlarna ve arkalarna yaptrlacaktr; ve ite nefsleriniz iin sakladnz budur, onun azabn tadnz, denilecektir...>>

ACI Belirttik ki, Kainatn Nuru, cisimleriyle de nurun yuvasna ekildikten sonra, iki byk Halife zamannda hibir noktas kararmayan mukaddes emanet Hazret-i Osman devrinde solmaya istidat kazanr gibi oldu. Btn byk Sahabilerle beraber Hazret-i Osman' da bu acy duyanlar arasnda grmeliyiz. Ne var ki, o, kymette ve srada nc byk Halife, bu hali nleyebilmenin yaln mizacna sahip deildir. Bu da onun bakaca byklnden eksiltmez. Ebuzer- ki, Osman devrindeki acy en derin kaydedenbir hassasiyet rneidir- bir gn Halifenin karsna dikilip baz ellerde ylmaya yz tutucu servetler hakknda yle demiti: Niin zenginlerden alp fakirlere datmyorsun? Bu hissi ihtar, slamda sosyalizm fikrine senet diye gsterenler farknda deildirler ki, onda eriatin batnndan gelen bir zht kokusu bulunmakla beraber, zahirine uymaz bir mana yatyordu. Ve onu, lye bal akl deil, infiali ve teessri duygu syletiyordu... Ebuzer Hazretleri, her ferdi kendi miza ve vecdinde bir cemiyet davas gtmekle toplum idaresinde trmanlmas ilahi hikmete uymayan bir ruh ahikas seviyesinden konuuyordu. Bu incelii hemen kavrayan Hazret-i Osman yle bir cevap tavr taknd ki, bu tavr, meseleler meselesini hemen zmlemeye yetti. Dava zerinde, biri <<usul>>, br de <<esas>> getiren iki madde:

Evvela: Ben Allah'n Resulnden grmediimi yapmam! Sonra da: slamda kazan ve mlkiyet esastr. Dileyen senin yaptn gibi, dilediini verir, hatta bir pulu bile kalmaz. Ben zorlayamam! Bir gn de Muaviye, am'da o'nu imtihana ekmeyi dnd. Bir akamzeri Ebuzer'e 1000 Altn gnderdi.

am Emiri sana bu altn torbasn gnderiyor! Al ve gle gle harca! Ebuzer, am Emirinden gelen altnlar yzgeri eviremedi. Kimbilir nasl bir niyetle odasnn bir kesine koydu. Fakat uyuyamad. Sanki torbadan, sar klarn kendisine dikmi 1000 tane ylan gz bakyordu. Gece demedi, uyku vakti demedi, yatandan frlad, torbay kapt gibi sokaklara dald; kap kap dolaarak bir tanesi bile kalmayacasna altnlar fakirlere datt. Sabahleyin kapsndan paray getiren memur: Ya Ebuzer, byk bir yanllk oldu! Muaviye'nin baka birine teslim edilmek zere bana verdii altnlar yanllkla sana getirdim. Bana onlar geri ver ve beni Muaviye'den kurtar! Vah evladm! Ben onlar gece fakirlere dattm. Kendimde hibir ey brakmadm. Bana gn msaade edin de tedarik edeyim! Sen de yanllnn cezasndan kurtul!... Muaviye de anlamt ki, Ebuzer, bu ihlas, samimilik ve dik szllkle am'da kalacak olursa, onun penesinden kurtulamayacaktr.

KABUK TUTAN VECD Kabuk tutmaya balayan vecd ve teslimiyet, eksikliini, hemen yavan akl ve sath mantk sahasnda gstermeye yz tuttu. Btn bu olu veya kaybedileri remzlendiren bir de elem verici vak'a olmutu: Hazret-i Osman, yce Ebubekir ve mer'in parmaklarnda tadklar Peygamber mhrn esrarl bir kaza eseri, bir kuyuya drmt. Kuyunun suyu boaltlm, talar ve oyuklar tek tek elden geirilmi, fakat yzk bulunamamt. Hazret-i Osman'n elemini dnebilmek gerek... Hadise Mslmanlar arasnda, ke ve bucaklarda trl fsltlara yolam, hatta onu, ilerisi iin korkulu bir iaret sayanlar olmutu. Hilm ve edep timsali nc Halifenin ilk seneleri evvelki iki halife izgisi zerinde giderken, ite, belirtmi olduumuz ekilde solmaya balayan vecd ve pazarlksz teslimiyet rengi, bylece Medine'nin ihtiama kaan hayat ve binalaryla gz planna kt. Ve meydan

yerini, kslan gnl atei yerine, tten akl duman alr oldu. Artk eriat meseleleri zerinde sath st mnakaalar ve trl nefsani tevil ve teselliler... Ve bu arada Yahudilik messesesinin, gya akl yoluyla kalplere alad, akl kah silah, kah zalim ve kah mazlum yerine koyucu zehirli telkinler. Btn zaman ve mekan boyunca Yahudi budur ve hep byle kalacaktr! (A) ve (B) izgisi zerinde, iine geldii ve frsatlar deerlendirme imkann ve insani zaaf o an iin hangi ynde grrse, o ynde saldracaktr. slamda en byk Yahudi ihanetinin heykeli olan bn-i Sebe, ite bu iklim iinden tremi, evvela ak ateini kuru aklla emberlemeye kalkm, peinden akl silahn elinden atp, ruha tabi akln topyekn hakkn yiyerek ii kfr st bir hayal ve hurafeye dek gtrmt. Evet; Yahudi budur ve biraz sonra bahsi geecek olan bn-i Sebe, Yahudiliin ana gemisidir. Bu karakterden bir misal: Para Yahudi eseri... Derken, sermaye ve (kapitalist) sistem yahudi eseri... Peinden komnizma ve (antikapitalist) hareket yine Yahudi eseri... Onun da arkasnda filozof (Bergson) elinde ruhu ve materyalizmay tepeleyici dnya gr yine ve yine Yahudi eseri... Yahudi, nerede, hangi fikir etrafnda birlik ve yekparelik grrse, onu fesada gtrmeye ve bu arada kendi karn salamaya memur bir (defatist-bozguncu)dur.... Ve aslnda hibir dnya grnn samimi bals deildir. Onun fikrince dnya allak bullak gitmelidir ki, kendisi selamet ve menfaat muvazenesini koruyabilsin. Saadet devrinde gizli ve korkak bir mnafk rolndeki Yahudi, vecdin kabuk tutmaya balama rnda taarruzunu aa vurmakta...

BN- SEBE Ba rnek (prototip) Yahudi bn-i Sebe Hazret-i Osman devrini tam da kendi mel'anet (strateji)sine uygun bir zemin kabul edip sa ve sol alamalarn srdrrken baz byk Sahabilerin tam ayarl hakikat grlerini de ilerideki ifrat tecellilerini kollayarak destekliyor, br taraftan da Hazret-i Ali'yi mbalaa yolunda mecnun hayallere zemin hazrlamay ihmal etmiyordu. Mesela, ileri derecede Sahabilerden ve servet sahiplerinden Talha, Abdurrrahman bn-i Avf, Abdullah bn-i mer gibilerin en doru gr olarak: - Zekat verilen mal, saklanm ve hareketsiz braklm olsa da bir toplama ve biriktirme ifade etmez. Zekat verilmeyen mal ise meydanda ve harekette de olsa toplama ve yama fiilini belirtir. eklindeki lleri, ii, isabetli, fakat vecd d bir telakkiye srkleyebilecei iin, Kur'an ve ayar bozmak isteyen frsatlar memnun ediyordu. Onlarn iine gelmeyen Ebuzer Hazretlerinin teslimeyette daima fazlaya kaan ruhuydu. Nitekim Ebuzer bir gn kendi davasna kar Hazret-i Osman'n u szlerine muhatap oldu. - Ya Ebuzer; halk zht ve takva yolunda bask altna almak hikmete uygun dmez. Benim zerime den, Allahn emirleriyle hkmetmek ve halk adalet ve itidal dairesinde bir gdme balamaktr. Bir emrin fazlasn yapp yapmamakta insan serbesttir. Ebuzer mukabele etti:

Zenginler paralarn datarak mrvvet ve sadaka gstermedike biz onlardan raz olamayz! Orada hazr bulunan Kaab-l Ahbar yle bir laf edecek oldu: Farz borcunu deyen, vazifesini yerine getirmi olur! Ebuzer parlad: Behey Yahudi olu! Sen kim oluyorsun ki, byle bahislere burnunu sokabiliyorsun? Ve elindeki asay Kaab'n bana indirdi. Kaab yaraland ve halifenin ricas zerine Ebuzer'i

balad ve onu ksastan kurtard. bn-i Sebe', Ebuzer Hazretlerine el atmakta gecikmedi. <<Allahn mal>> tabiriyle <<Mminlerin mal>> arasnda herhangi yersiz ve nefsani bir tefsire yol arama ve bir ayrlk kaps amak iin am'da, Ebuzer'e dedi ki:

Muaviye'ye amyor musun? <<Allahn mal>> tabirinin kullanyor! Gerekten her ey Allahndr; fakat <<mslmanlarn mal>> tabiri muamelede esas iken <<Allahn mal>> demek acaba niin ve ne maksadla?... Yoksa hazinenin serbetiyle mslmanlar arasndan alaka kesicilie doru mu gidiyor? Ebuzer <<Suret-i Hak>>tan grnen bu telkin karsnda rperdi; bu laflardan ilahi kudreti nefsani menfaat urunda istismara yeltenici bir idare lsne ait tehlikeli bir mana koklad ve hemen Muaviye'nin huzuruna kt: yle mi? Sen devletin mslmanlara ait parasna <<Allahn mal>> diyormusun; yle mi? Yanl m, mal Allahn deil mi? Her ey Allahn; fakat senin idarendeki mal, Allahn mslmanlara ait olarak sana verdii deil mi? Muviye, ak ve heyecan iinde kaynayan , fkrdayan Ebuzer'i sakinletirmek iin her zaman ki byk zekasyla u (forml) buldu: Peki, bundan sonra <<mslmanlarn mal>> derim. bn-i Sebe', adm banda ruhlar bulandrma yolunda.

BN- SEBE SAHNEDE nce kendi peygamberine ihanetle ie balayan, derken sa dinine trl maverai hezeyanlar alayan bir insan soyu vardr. Bu soyun slam karsndan (prototip) denilen ba rnei de bn-i Sebe'... i ve dyla numunelik yahudi... Hazret-i Osman devrinde gya Mslman... Eski ad bn-i Sevd... imdi Abudullah ibn-i Sebe'... Dilek ve tutumlar dini olmaktan ziyade siyasi olan bu din vecdinin kabuk tutmaya balad zemin zerinde vcut bulan ilk <<Harici>>ler ki asl Haricilerin Hazret- i Ali devrinde peydahland iddia edilirse de kkleri Osman zamanndan -tohumlarn bn-i Sebe' elinden alm ve teekkl devresinde aalarn yine bn-i Sebe' eliyle gelitirmitir., Hibir fevkaledelie inanmamak ekliyle hem kr mantk, hem de fevkaladelikleri deli hayallerine vardracak derecede mbalaa dehas bn-i Sebe' iki bal ylan seciyesini u iki cins telkinle gstermeye koyuldu:

Ali, Allah Resulnn vasisi (vasiyetine sahip) dir. Nitekim nice peygamberlerin byle vasileri olmutur. Halifelik, vesayet hakk bakmndan Ali'ye der. Osman bu hakk ondan gaspetmitir! Bu, gya mantk... Bir de lahi iradeyi keyfine gre istismar gibi, hibir mantk ve kyasa uymaz bir iddias var: Hazret-i sa'nn tekrar dnyaya dneceini biliyoruz. Ya niin Allahn Resul dnyaya dnmesin? Allah Kur'annda, Resulne <<Seni dnecein yere dndreceiz!>> demiyor mu?... Balangta fslt ve fert fert avlama dairesinden darya kmayan ve henz meydan yerine szmayan bu pheci telkinler, kendisine, kulak asanlar bulduu halde, iddetle mukavemet ve mukabele edenlere de rastlad. Saffetli mslmanlar bu telkinlerden incindi. Yahudiyi Basradan kovdular. Kfe'ye geti. Ayn telkinler... Orada da diki tutturamad.

Derken am... Muaviye'nin bir hkmdar edasiyle emanetinde bulunduu belde... Ne yapsn? Bu defa Ebuzer'i kkrtma yoluyla, ittika maskesi altnda Emir'in nfuzunu krletmeye kalkabilir. yle yapt, fakat Hazret-i Muaviye'nin deha apnda idarecilii sayesinde fitnesini daha ileriye vardramad. am'da yksek Sahabi ve din alimlerinden Ebu Derda ve Ubade Bin Samit'e bulamaya davrand. Anlay ve sezite mkemmel Sahabiler tabiyeyi farketmekte gecikmediler ve yahudiye yz vermediler. bn-i Sebe' ama kapsn zorlayamayacan anlad ve kendisine baka dayanaklar ararken Muaviye'den emir geldi: am'dan kp gitsin! am'dan dehlenii yle oldu: Ubade Hazretleri yahudinin telkinlerine kaplmak yle dursun, onu kulaklarndan tuttuu gibi Hazret-i Osman'n huzuruna kard: te, Ebuzer'i sana musallat eden bu adamdr! Yani: Gzn a! Kah hakka kar, kah hak kisvesi iinden grnp slam ruhunu tahrip etmekte bu adamn yapmayaca yoktur! Herkesi damarna gre kkrtmakta bir tane... Artk o, karargahn Kahire'de kurmu, Basra ve Kfe'de yaknlaryla haberleme ve helallemede...

YALNIZ LEN Hazret-i Osman devrinde stne dal dal glgeler dmeye balayan saf ve berrak slam zemininin en hararetli ve ne hareketli ahsiyet Ebuzer Hazretleri Halifenin huzuruna kp izin istedi:

Artk marur ehirlere ve hissiz kalabalklara dayanamaz oldum! Her eyden elimi ayam ekeceim! Bana izin ver; Medine civarnda bir kye ekilip son demlerimi orada geireyim! zin ve birok hediye... Ky <<Rebeze>> isimli, ku umaz, kervan gemez bir ke... imdi orada, epevre bir yalnzlk sath zeinde ac inzivasn srdren, sra hesabiyle beinci mslman Ebuzer... Kainat Efendisinin: <<Dnyaya Ebuzer'den stn, dili ile kalbi sadk adam gelmedi!>> Buyurduu insan... Ve: <<Ebuzer yalnz lr ve yalnz baasolunur (tekrar diriltilir) ...>> Diye iaretledii Sahabi... te, <<Rebeze>> izbeliinde o Hadisi madde dekorunu grmeye balayan derin ve ili Sahabi, kalbinin her atnda u niday duymaktadr: <<Sadak Resulullah!...>> Allahn Resul doru syledi... Resul sz aynen gerekleti ve Ebuzer Hazretleri, yapayalnz leceine ait tecellileri gzleriyle tek tek takip etti... Bir gn, bu sszlklar orman, dpedz inziva sathnn bir ucundan kendisine doru gelen insanlar belirip belirmediini kzna sordu: - Darda k da bak! Ufukta, bize doru gelen insanlar var m?... Kz mesafeleri koklad ve haber getirdi: Evet, bir grup insan bu tarafa doru yol alyor?... - Ka kii kadar? - On, onbe...

Ebuzer, sedirinde doruldu: - <<Sadaka Resulullah....>> Bu defa iinden dudaklarna varan bu niday yle tamamlad: - Onlar beni gasletmeye, cenazemi kaldrmaya geliyorlar! Hemen bir koyun kes ve piir! Onlara ikram et, yemeden ayrlmamalarn vasiyet ettiimi syle! Onlar bana, Allah ve Resulnn huzuruna kacam son elbiseyi giydirecekler... Ve sedirine uzanp kbleye doru sa yanna yatt: - <<Sadaka Resulullah...>> Allahn ismiyle ve Resulnn mmetinden olmann kriyle... Ve bir kucaz gibi hafif, cann sahibine teslim etti... Hakknda ktphaneler dolusu yaz yazlsa yine derinliine varlamayacak olan Ebuzer Hazretlerini, kendisiyle alakasz bir bahiste, bunca stn Sahabiye ramen n plana almz, glgelenmeye balayan ruhun en scak tepkilerini onda heykellemi grmemizden... O, Hazret-i Osman devrinde, elinde asas, sanki kaplar tokmaklayan ve: - Kalkn insanlar gafletten syrln! Kalkn, dorulun ve kymaya baladklar mukaddes emaneti kurtarn! Diye kkreyen ve daussla atei iinde stmal gzleriyle ln bir kenarna ekilip lmn bekleyen bir arslan, gnl arslan...

FTNE Allah Resulnn <<Refik-l Ala>>ya, <<Yce Dost>>a kavutuklar tarihten 21 yl sonra, Ebuzer hazretlerinin de 80 ksur yanda Yce Resul'e kavumas arkasndan Basra, Kfe, am ve Kahire halkas zerinde Medine'ye doru akmaya balayan fitne seli gittike kabarmaktadr. Karada ranllar, hem kara ve hem denizde Bizansllarla edilen cenkler slam kuvvetlerine zafer stne zafer kazandrmakta, Kisra slalesi son bulmakta ve bir deniz devleti olan Bizans, Msr ve Suriye donanmalarnn emberi iinde sulara gmlmektedir. slam ak denize kmtr. Onu, iin iin dileyen gveler de faaliyetlerini arttryor ve bir zamanlarn merkezden gelen kudreti imdi muhit zerinde her an biraz daha mecal kaybna uruyor. Bu, motor kuvveti azalan bir lokomotifin <<mikdar-tacil>> dedikleri ilk hzyle yol ald manasnadr ve ilk hz tkenip i ruh motoruna kalnca neticenin nereye varaca mechuldr. bn-i Sebe' Kahire'den bugnn radyo ve telsiz dalgalarndan daha nfuzlu propaganda mevcelerini her yana sala dursun... Basra, Kfe, am ve Kahire halkas, o netameli zencir, bni Sebe' eliyle angrdatlmakta:

slam bunca fetihleri iinde gaye ve idaresi bakmndan yetersiz elllere gemitir! Osman aile yaknlarn herkesten stn tutuyor ve onlar en yksek makamlara kayryor. Ehliyet ve liyakate deer vermiyor! Bu gidi kt!... Onu nlemek lazm... D yznden halka dayanyor gibi grnen bu belirti eer Ebuzer misali saffet ve samimiyet rnei bir hak adna Hazret-i Osman'a yneltilseydi tesiri ve kymet hkm bambaka olurdu. Fakat gayesi slam ihya yerine imha olan ve srf bahanesi diye ele alnan bir sluba dayannca dorudan doruya bozgunculua alet oluyor ve Halifenin sadece ahsn hedef alyordu. Basra, Kfe, am ve Kahire halkas zerinde ylan kavi dalgalanan, kuyruu Basra'da ve ba Kahire'de fitne, bu yerlerde hep Hazret-i Osman'n ailesinden ve Emevi hanedanndan Emirler bulunmasna rameni onlarn bu cereyan nlemekteki becerisizlikleri yznden ksteklenemiyor. stelik bu yeni Emirlerden ou gen ve saltanat dkn... Rahatlarn bozamyorlar. lerinde arap ien ve bizzat Hazret-i Osman tarafndan iki cezasna arptrlanlar da var... Hatta slamdan dnp sonradan yine slama snanlar bile...

Byleleri deitiriliyor, fakat yerlerine yine <<meyye>> soyundan kimseler getiriliyor. Sahabiler arasnda birou da, boyunlar bkk, manzaraya ibretler bakyor ve en kk apta olsun, halifeye ba kaldrmay dnmyorlar... Hasl, masum, mahzun ve soyuna meftun Hazret-i Osman devrinde kadro zaaf, hususiyle fetihlerin stste ahland ve ktalarn slam eline dt byle bir hengamede aka gz planna km bulunuyor. Artk bn-i Sebe' kurmaylndaki fitne stratejisinin takip edecei yol, bir tepeden seyredilircesine, btn kvrmlariyle meydandadr.: Osman' tasfiye vesilesiyle slam yekparelik be btnln paralamak... SAVULUN GELYOR!... Byk ehirlerde ve hususiyle Medine'de mahzun mahzun, sokaklardan geen mslmanlar, aradabir u haykra muhataptr: Savulun... geliyor! Falan makam veya itibar sahibi filan... Ve bunlarn hemen hepsi Emevi soyundan... Byk din ve tarih alimi Ahmed Cevdet Paa, ilk defa Emevilerin nlerinde rtkan gezdirerek kendilerini ilan ve nefslerine hrmet talep etmelerini slam'da kt <<bid'aduydurma yenilik>> lerin banda sayar. Hazret-i mer'in yamal cbbeyle, her bavurana ak olarak oturduu Mesciddeki manzaraya nispet edilirse bu (aristokrasi) tavr gerekten ok acdr ve ne tecellidir ki, bizzat Halife bu tavrdan mnezzehtir. Ama onu da yasak edememekte... O derece yumuak ve rikkatli bir miza sahibi ki, kimseyi, hele yakn akrabasn sulandrmak elinden gelmiyor. Kfe Emiri, yakn akrabasndan Said bn-i As, msait zamanlarda fikir meclisleri kurarak sohbet etmeye baylan bir insan... Umumiyetle geceleri, konanda toplanlyor, Kufe'nin sekin tabakas hazr bulunuyor ve ge vakte kadar konuuluyor. Bir gece Emevi byklerinden Kfe Valisi Said bn-i As, azndan yle bir sz karm: Irak dediiniz, Kurey'in iftliidir! Bu sz ve hakk bellibal bir oymaa, hatta onun bir koluna tahsis davran, mecliste bulunanlar ve davay ahslar ve kabilelerin stnde grenleri fena halde incitmi... Halkada bulunanlardan biri, fkeyle valiye hitap etmi: Kllarmzla fethederek kazandmz, Allahn bize ganimet kld Irak evresini kendinin ve soyunun iftlii mi sanyorsun?... Bu ne takdirsizlik... Mecliste bulunanlar bu szlere aynen katlmlar ve Emir'e sylemediklerini brakmamlar...

Vay, siz Emir Hazretlerine dil mi uzatyorsunuz?

Diye kendilerine atan zabta amirini de bayltncaya kadar dvmler... Bu hadiseden sonra Kfe Emiri onlar gece sohbetlerine almyor ve saraynn kozasnda, yaknlariyle hemdem olmaktan baka Bir ey yapamyor. Onlar da kendi aralarnda toplantya bilhassa devam ediyorlar ve Said'i ktleyip duruyorlar... Tenkid daha ileriye gidiyor: Osman slam lkelerinin idaresini kendi akrabasndan ehliyetsiz ellere brakmtr. Bu gidi mutlaka dzeltilmelidir! Mrlt, fslt, aleni tenkit ve ak ikayet gitgide frtnalayor. Bunun zerine Kfe Emiri meseleyi Hazret-i Osman'a iletmekten baka are bulamyor:

Balarnda Eter Nahai bulunan bir grup senin aleyhinde, ar pazar, meydan, sylemediklerini brakmyor ve halk kkrtyorlar... Bunlar Kfe'den srmeme izin ver! Hazret-i Osman'n cevab: Onlar am'a gnderebilirsin! am Valisi Muaviye'ye de keyfiyet bildirilmitir.

Muaviye'ye emir: Kfe'de fitne aleti olan bir grup insann, tarafna gnderilmesini bildirdim. Geldikleri zaman hallerinin salah bulmasna al ve iyice dndklerini grrsen memleketlerine iade et!...

Muaviye, Kfe'ye gre am gibi her bakmdan stn bir beldeye srgn gelenleri iltifatla karlad, onlara am hazinesinden tahsisler yapt, meclislerinde bulundu, birok akam yemeini beraberlerinde yedi ve kendileriyle dp kalkt. Arabn mhim simalarndan olan bu insanlara bir gn dedi ki:

Haber aldma gre siz Kurey'ten ikayetiymisiniz. Dnmyor musunuz ki, Kurey olmasayd siz alalrdnz? Banzdakiler sizin kl ve kalkannzdr. Onlarn aleyhine nasl gruplaabiliyorsunuz?

Kfe grubu grlerinde srar etti; ekimeler gnlerce srd. Netice sfr.... Muaviye onlar Kfe'ye geri evirirken yollar Humus'a dt. Orann emiri, Halid bn-i Velid Hazretlerinin olu... Onlar tutuklad ve en ar hareketlere bodu. Bir an iin sustular, pimanlk gsterdiler. Fakat... <<Savulun, geliyor!>> nidasnn arkasndan gelen biri var ki, o da ihtilal... LK PATLAK Muaviye, Kfeliler grubundan birine sormutu: Beni nasl biliyorsunuz? Ve u karl almt: Sen, serveti ok, akll, hazrcevap, fikirde derin, sabr ve hilm sahibi bir insan olarak slam'n rknsn! Sen de arkadalarn arasnda en iyi anlayan ve grensin! Bana slam beldelerinin hallerinden bahset! Medine, ktlkten yana ok hrsl, fakat her bakmdan aciz insanlar yata... Kfeliler toplu gelir, dank gider. Msr, ktlkte en ileri gidip de en abuk nedamet getirenlerin erevesi... am'a gelince, oras doru yolu gsterenlere en itaatli, sapk yola srenlere ise en mukavemetli yer...

slam paralama (strateji) sinin korkun kurmay bn-i Sebe' ilk defa Kfe'de fkrdayan, br yerlerde de iin iin pimekte devam eden ba kaldrma her ana biraz daha krklerken, Hazret-i Osman, artk her yandan, trl nameler ve murahhaslarla kendisini kuattklar davaya bir zm yolu arad ve ou yakn akrabasndan emirleri Medine'de toplantya ard. Muaviye gibi byk Arap dahilerinden, nceki Msr Valisiz Amr Abn-i As da yanlarnda, btn emirler Medine'de toplandlar... Hazret-i Osman onlara hitap etti:

Siz benim vezirlerim ve gven dayanaklarmsnz! Halk gryorsunuz! plerini koparyorlar ve baboluu ele alyorlar... Benim memurlarm attrmak ve yerlerine kendi dilediklerini getirmek istiyorlar! Ne dersiniz?... Amr mstesna, hepsi Emevi olan emirler tek tek, yol ve are gsterdiler. Halk cenk ve cihada sr ve onunla oyala! Kkrtclar ve onlarn reislerini idam et, iddet gster! Gnlleri parayla kazanmaya bak! i Emirlere brak! Her Emir kendi evresinde fitneyi bastrmakla mkellef ve sana kar mesul olsun!... Sonunda Amr bn-i As ayaa kalkt ve konutu: Ey mminlerin Emiri! Sen beni Emevilerle beraber halka memur ettin! Sen gndz uykusuna yattn, onlarda yatt! ler byle yrmez! Ya bsbtn elini ek ilerden, yahut

btn kuvvetinle ileriye atl! Hazret-i Osman bu patlaytan hayretler iinde kalrken, Amr manal glmsedi. Halife, halk bir cihad ile oyalamak fikrine yanat ve meclis dalnca Amr bn-i As'n biraz evvelki patlayn izah eden u szlerine muhatap oldu: Devlet srr diye bir ey kalmad ortalkta... Nasl olsa burada konuulanlar da halkn diline deceine gre mahsuz sana iddet teklif edip gzleri yldrmak ve byleyece seni korumak istedim! Ve Emirlere emir: Memleketlerinize dnnz ve halk cihada hazrlaynz! Fakat evdeki hesap arya uymad. Kfe valisi halkn azgn ikayetlerine ramen hibir ceza muamelesine uramakszn, stelik halka dataca ihsanlar kesilmi olarak Kfe'ye iade edildi ve bellibal zmreler, vali henz yoldayken deneklerinin kesilmi olduunu rendiler ve kazan kaldrdlar... Hadiseyi uzaktan idare eden bn-i Sebe' dir; ve siyasi mahiyette balayacak olan davaya, kendi ismiyle <<Sebeiyye>> kliesi altnda dini bir mezhep ss verecek olan da o...

HTLALN BALANGICI am'dan dnen mahut Kfe grubunun ba bir Cuma gn vard Kfe'de cami kapsn tuttu: kollarn at ve avaz avaz haykrd: Mslmanlar ayaklannz! Yine eski vali geliyor! Yine eski tas, eski hamam! Bu vaktiyle Irak'n bir Kurey iftlii olduunu syleyen Emevi Emire kar durmu ve haktan yola kp batlda karar klm insan... Gece sohbetlerindeki bir szden i nereye varyor ve kader srr, hadiseleri zpzp boyundan ele alp nasl da apnda latryor; ve iin iin olular ne trl vesilelerle su yzne kyor! Yahudi (stratejisi)side 1 kiloya 1 milyon ton den manivelasn ne ekilde kullanyor! Bir takm akl banda insanlar, oan ve taan halka tler verdilerse de dinletemediler, halk sokaklara dkld ve mnadiler ke balarn tuttu: Yolda olan Kfe Emirini geri dndrmek isteyenler filann ardnda toplansn! Ve skunet tavsiye edenlere karlk: Seli geri eviremeyiz! Bu i artk sadece kl dzeltir! Byk bir topluluk Kfe'den yola kt. leride bir konakta Kfe Emiriyle karlama... Etrafn aldlar ve haykrdlar: Bizim artk sana ihtiyacm yok! Geri Dn! Yoksa... Said Medine'ye dnd; vaziyeti Halifeye bildirdi; o da Kfelilerin istedii Ebu Musa-l-E'ari Hazretlerini Kfe'ye Emir tayin ve akrabas Said'i azletti. Bu da ayaklananlara verilmi taviz ve Hazret-i Osman cephesinden bir zaaf oldu. Ve bu hadiseler stste birbirini kovalad.

Kfe ayaklan, Ebu Musa Hazretlerinin valilie tayiniyle bir an iin yatm grnd ama, am ve Msrdan geen halka zerinde duman ve alev, katmer katmer, dalga dalga... Meselenin zerine topyekn inecek merkezi bir yumruktan eser yok... Medine bile ayn dalgalanma iinde... Azlarda tek laf: Osman hal edilmelidir! Ve i gitgide, Hazret-i Osman aleyhdarlndan Hazret-i Ali taraftarlna kaydrlmaya balad. bn-i Sebe' marifeti!... Hem Hazret-i Ali'ye doru kaydrma, hem de davaya bir mezhep havas verme gayreti... Medineli bykler Hazret-i Ali'nin huzuruna kp Osman'a gereken telkinlerde bulunmasn istediler... O da gitti. Hazret-i Osman'a mlayemetle iddet aras bir ahenk kurmas ve yerine gre davranmas hikmetini telkine bakt. Hazret-i Osman da, btn bu telkinleri yapanlarn ve kendisini yaknlarna mevki vermekle sulayanlarn fikirlerinden haberi olduunu syledi ve yle savundu: Unutma ki, Muaviye'yi am'a vali tayin eden ben deilim; mer'dir., yle ama, Muaviye, mer'den mer'in klesi kadar korkard. imdiyse Muaviye, senin adna keyfince davranyor! Hazret-i Osman, minberden de, kendi yumuaklyle, mer'in sertlii arasndaki fark ve

kendi uslnn stnln ifadeye kadar gitti: mer sizin balarnza basyordu; bense ayaklarnz omuzlarma karyorum! Dedi, fakat yaranamad. Vilayetlere gnderilen mfettiler, her yerde skun havas estii haberiyle dndler. Yalnz Msr'a gnderilen Ammar bin Yasir dnmekte gecikti. Msr valisi, onu, ilerinde bn-i Sebe'nin bulunduu bir topluluk iinde kabul ve yattrmaya teebbs etmiti. bn-i Sebe', Hazret-i Osman'n murahhasna ortal toz pembe gstermeye dek gidebiliyor ve Msr valisine kadar kendisini samimi gsterebiliyordu. Yine bir toplantda vaziyeti beenmediini syleyen Hazret-i Muaviye, Halifeye, kendisiyle am'a gelmesini ihtar edince u cevab ald: Ben Allah Resulnn civarndan darya bir adm bile atmam! HTLAL Muaviye hazretleriyle Hazret-i Osman arasndaki konuma yle devam etti: Madem ki benimle am'a gelmek istemiyorsun; o halde izin ver, seni korumalar iin buraya asker gndereyim! Ona da hayr! Ben, Allah Resulnn beldesinde oturanlar askerle bask altnda tutamam! Muhakkak ki, sonunda sana kyarlar! <<Allah bana yeter; o ne gzel vekildir!...>> Baka szm yok!...

Ve tevekkl ve tahammlde abide ahsiyet, Hazret-i Osman, nefsini, kaderinin tecellisine brakt. Baz yarm Mslmanlarn dil uzatmaktan utanmadklar, byk dahi ve siyasi Hazret-i Muaviye'nin hem nefsi ve hem de Hazret-i Osman hakknda bir sz var: Ne Ebubekir dnyay istedi, ne de dnya onu... Dnya mer'e yneldi ama, mer onu kovdu. Osman 'a dnyadan bir parack bulat. Bizse bsbtn dnyaya bulatk. Bu hikmeti dile getirebilen ve nefsini hesaba ekmeyi beceren; Peygamber katibi bir Sahabiye toz kondurmamak snnet ve cemaat ehline mahsus edeblerin banda gelir. Takdir ayr, fakat i Muaviye'ye kalsayd, kar gibi beyaz ve gk kadar derin Osman'n sakalna kan bulamayacakt. Olacak olan oldu. Halkn Emevi valilerinden nefretiyle, bn-i Sebe fitnesinin, Hazret-i Ali'yi tanrlatrmaya kadar giden, slam' paralama gayesi birleti, ikisi de birbirine yol verdi ve bir siyasi ihtilaftan mezhep ayrlna kadar, sonralar modalaan Sapk Kollar ilk rneini buldu. bn-i Sebe' ve taifesi Hazret-i Osman'n halk megul etmek iin kuvvet toplama teebbsnden de faydalandlar ve her tarafa nameler saldlar: Asl kuvvet toplama yeri ve hareket yn Medine'dir. Toplann, yryn ve davrann!... Msr'dan Medine'ye gelen bir heyet Hazret-i Osman'a valisinden ikayet edince Halife, valiye iddetli bir tekdir yazs gnderdi. Bunun zerine de vali ikayetileri falakaya yatrd ve bir tanesini krba altnda ldrd. bsbtn alevlendi. Ayaklanalar, aralarnda haberletiler, plan kurdular. Msr, Basra ve Kfe isyanclarndan aa yukar 1000' er kiilik kuvvetler, Kabe'yi ziyaret bahanesiyle ve planl ekilde Hicaz'a akmaya balad. Reis Msr'dan Gafki bn-i Harp... Msrllar, bn-i Sebe plannca Hazret-i Ali'ye, Basrallar Hazret-i Talha'ya, Kfeliler de Hazreti Zbeyr' e bal ve hepsi birden Hazret-i Osman'n hal'i gayesinden birlik...Gerilerindeki byk fesat kurmaynn gayesi ise, ne u, ne bu, slam' paralamak... Medine'ye 3 konak mesafede durdular... Her topluluktan birer takm seip ileriye gnderdiler. Kfe takm, zerlerine asker sevki ihtimalini ileriye srerek daha nce kendilerinin Medine'ye girmelerini ve ie siyaset oyunlaryla balanmasn ne srd. lk olarak onlar girdi. Ve sulhc bir eda ile Hazret-i Ali, Talha, Zbeyr ile, mminlerin anneleri Peygamber zevcelerini ziyaret etti: yle bir dil kullandlar: Biz haccetmek iin geldik. Baz makam sahiplerinin de memuriyetlerinden affedilmelerini dilemekteyiz. zin verirseniz topluluklarmz Medine'ye girsin!

 byk Sahabi buna izin vermedi. Bu defa Msr, Kfe ve Basra takmlar, srasiyle taraftar olduklar, Hazret-i Ali, Zbeyr ve Talha'nn etrafn evrelediler... Hazret-i Ali onlara emrindeki kuvvetle kar kt, klcn kuand, olu Hazret-i Hasan' Halife'yi muhafazaya gnderdi ve Msrllarn: Halife sensin! Biata hazrz. Teklifine iddetle red karln verdi. Hazret-i Zbeyr ve Talha'dan da ayn ekildeki tekliflere ayn cevap... Ordugahlarna dnen takmlarn arkasndan Medine kuvvetleri dalrken, brleri uursuz bir yn insiyakiyle Medine zerine yrye getiler. Peygamber beldesine girdiler, hibir mukavemet grmeden ilerlediler ve Hazret-i Osman'n evini kuattlar. YRK DEVEDE SYAH KLE havzann ihtilalcileri Medine sokaklarnda mnadilerini bartyorlard: Silaha davranmayan, emniyettedir! Evlerinize ekiliniz ve bekleyiniz! Yn ruhiyatna uygun ekilde, bu tepeden inme darbe birdenbire gzleri korkuttu, herkesi afallatt; koca Halife de hkmet merkezi demek olan evinde, kuatlm ve her tarafla alakas kesilmi olarak kapal kald. Seksenini am, yumuaklk ve ililik timsali Halife'nin st-beyaz sakaln kana boyayan hadise, izgisi izgisine herkesin malumudur. imek gibi hzl izgilerle onu biz de anlatalm:

Baz Sahabilerin isyanclara nasihatleri trl hakaret barmalariyle karlk grd. Hazret-i Ali'nin <<Dnmken niin tekrar buraya yneldiniz?>> sualine <<Biz Osman' istemiyoruz!>> cevab verildi. Gnler geiyor... Hazret-i Osman peygamber mescidinde imamlkta berdevam... Asiler de, yolda ve namazda onun ard sra... Bir Cuma namaznda Halife onlara hitap etti: Allahtan korkun! Hakka riayet edin! Bilmeniz gerekir ki, siz, Allah Resulnn z deyiiyle lanetlenmi bir gruhsunuz! Baz sahabiler ayaa kalkp Peygamber szne ahitlik ettiler; fakat sert tavrlarla yerlerine oturtuldular... , namazdaki Medinelileri dar atmaya ve ta yamuruna tutmaya kadar vard. Halife minber zerinde baylp kald; zorbela evine gtrlebildi. En byk Sahabilerin kendisine siper olmasyle evine gtrlebilen ve bu Sahabilerin artk taraflar arasnda arpma gerektii ihtarna muhatap olan Halife yle cevap verdi: Hayr arpmay yasaklyorum! Siz de evinize dnnz! Ve byk Sahabiler, mahzun ve mtevekkil, evlerine dndler... Hazret-i Osman'a, hi olmazsa Msr Valisi ile, Halife Katibi Mervan'n azli ve bylece isyanclarn yattrlmas teklifi de alaka ekmedi ve mahut Mervan bu ide de bandan beri oynad bozguncu roln srdrd. Ne ac ki, Nebilerden sonra en byk insan ve ne byk Sahabi Hazret-i Ebubekir'in olu Muhammed de isyanclar arasnda... Balarnda Hazret-i Ali bulunmak zere en stnlerden bir heyet hereye ramen isyanclarla yzletiler ve istenmeyenlerin azliyle yerlerine salamlarn tayin edilecei ve bundan byle Kitap ve Snnet yolunda yrnecei vadinde bulundular ve dediler: Artk memleketlerinize dnebilirsiniz! Msr valisi azl ve yerine Hazret-i Ebu Bekir'in olu tayin ve Msr'a hareket ettirildi. syanclar bu vaad ve hareketten tatmin edilmi grndler, toparlanp yurtlarna dnme hazrlna giritiler; onlar seyreden Medineliler de rahat nefes almaya baladlar ki... Evet, tam byle bir an oldu ki.. Mthi bir hadise kopuverdi: Yeni Msr valisi bn-i Ebubekir emrindeki heyet, Medineden konak mesafede dpedz bir l zerinde yol alrken bir de grdler ki, yanlarndan grlmemi bir hzla bir deve geiyor. zerinde kle klkl bir zenci... Deve ylesine kouyor ki, sanki bir canavardan kayor, yahut bir canavar kovalyor... Deveyi durdurtuyorlar ve zerindeki zenciyi hesaba ekiyorlar:

Kimsin sen? Halife'nin klesiyim! Nereye gidiyorsun? Msra... Ne i iin? Valiyi grmek iin... Ne maksadla? Hususi bir i... Kleye yeni valiyi gsteriyorlar: te vali!... O deil, br... Yannda bir name, bir tezkere var m? Yok... Ve klenin belindeki kuru bir matarada bir name buluyorlar:

<<oraya vali gnderilen Muhammed bn-i Ebubekir'i yanndaki filan ve falanla idam et! Ellerindeki ferman iptal ve ikayet sesi karacaklar hapset! Yeni Emir gelinceye kadar da makamn iddetle muhafaza et!>> Ve namenin altnda Halife'nin mhr... MUHASARA Yeni Msr valisi ve yanndaki yksek Sahabiler, Msr'da ldrlmelerini emreden ferman grnce gzlerine inanamadlar, dehet iinde kaldlar ve hemen Medine'ye dnp Hazret-i Ali ve br byklere bildirdiler... Haber btn Medine'yi rpetti. Herkes donup kald ve Hazret-i Osman'dan yana grnenlere kar fke ve di bilemeler sokaklara dkld. Msrllar, hemen, gevetilmi olan muhasaray sklatrdlar ve Osman'n evini kska iine aldlar. Yola km bulunan Basra ve Kfe yaran da dnd ve muhasaraya katld. Hazret-i Ebubekir'in olu peine baz kabileleri de takt ve Halifeyi kuatma ii, ncekinden ok daha sert ekilde perinlendi. Hazret-i Ali, Talha ve Zbeyr, Bedr gazasnda baz Sahabileri de yanlarna alarak Hazret-i Osman'n muhasara altndaki evine girdiler. Yrk deve ve siyahi klesi de beraberlerinde: Bu kle senin mi? Evet! Ya bu mektup Hazret-i Osman, nameyi evirip evirdi: Hayr, bunu ben yazmadm! Yazlmasn da emretmedim! Altndaki mhr senin mi? Benim! Nasl olur ki, senin klen, senin devenle Msr yolunu tutar ve senin mhrn tayan bir ferman gtrr de senin haberin olmaz? Hazret-i Osman, nameyi kendi yazmadna, bakasna da yazdrmadna ve Msr'a hibir maksatla hi kimseyi gndermediine yemin etti. Ebubekir'in olu haykrd: Osman yalan sylemez! Hele yalan yere asla yemin etmez! Bu Mervan'n iidir(!) Namedeki yazy incelediler ve Mervan'n elinden kma olduunu anladlar... Osman'a hitap ettiler: Mervan' hemen bize teslim et! Edemem, dedi Osman; onu feci bir akbete uratamam! O srada Msrllar da ieriye girdi ve hain szlerle Hazret-i Osman'a attktan sonra dediler: Sen, bizzat nefsini Halifelik makamndan azlet! stifa et!

Hazret-i Osman glmsedi: Bu teklifi de kabul edemem! Allah'n bana giydirdii hil'eti zerimden karamam!Fakat sz verebilirim. Bir amatadr koptu:

Verdiin szleri grdk!

amata byd. Hazret-i Ali, Msrllar evden kartt, kendisi de yanndakilerle beraber kt. Bu mitsiz vaziyette evlerine ekildiler... Kuatclar Hazret-i Osman'n suyunu da kestiler, dardan ieriye su tanmasna engel oldular... Hazret-i Ali'nin gnderdii krba su bile taraflar arasnda kanl boumalara yol at. am ve br vilayetlerden yola kan imdat birlikleri, Medine'ye yaklam bulunuyor... am valisi Muaviye'nin tertipledii bu kuvvetler Medine'ye girdi mi, artk isyanclara baar, hatta kurtulu imkan yok... Karar verdiler: Onlar yetimeden bu ii neticelendirmek lazm!... Hazret-i Ali havay koklad; ve nur neslinin iki kolbas Hasan ve Hseyin'i Halifenin kaps nne dikti: Kllarnz ekiniz, bu kapy kollaynz ve kimsenin ieri girmesine imkan brakmaynz! Zbeyr, Talha ve br Sahabilerden de bazlar, oullarn Peygamber torunlarnn yanna kattlar. Mekke'den dnen Mugiyre bn-i Ahnes, isyanclarn zerine klla saldrd ve ehit edildi. Ebu Hureyre Hazretlerinin yakc tleri boa gitti. Tepki byd ve Halife kona ok yamuruna tutuldu. Allah Resulnn, <<Ar'n iki kpesi>> diye vasflandrd Hasan ve Hseyn, yanlarnda br Sahabi oullar, konak kapsnn nnde, Emevilerden bazlar ve kleleri de damda... Eller kllarda... Artk ok yayda kmtr. Kimse onu durduramaz... bn-i Sebe' ise krkledii siyasi fitneye dini ve mezhebi bir klk geirmenin ilk artlarna kavumutur.

KANA BOYANAN AK SAKAL O gn Hazret-i Osman orulu... Odasnda Kur'an okuyor. Bizzat, itina ve ihtiramlarn en titiziyle cemettii, yekpareletirdii ve mminlerin sadk ellerine teslim ettii Kur'an... Yannda da, vefal zevcesi Naile... Darda ok yamuru frtna halinde... Kapdaki koruyuculardan Hazret-i Hasan ve bn-i Talha, atlan oklardan yaral... Kan revan iindeler... Hazret-i Ebubekir'in olu manzaray grnce baryor: Aman, Haim oullar bu hali grnce zerimize ullanrlar!... Zaman kaybetmeye gelmez! abuk ve kestirme yoldan gidelim! Ve eliyle, Osman'n evine bitiik hanenin damn gsteriyor. Bir yurya!... Bitiik hanenin damndan Hazret-i Osman'n evine geiyorlar ve aaya sarkp odaya doluyorlar... lk giren, Muhammed bin Ebubekir... Atlyor ve Halife'nin st-beyaz sakalna yapyor; imdi seni, ne Muaviye kurtarabilir, ne de brleri!... Hazret-i Osman ona vekar ve tevekkl iinde gzlerini dikiyor ve diyor: Baban seni bu halde grseydi kimbilir ne kadar zlrd!... Bu sz zerine bn-i Ebubekir yldrmla vurulmua dnmtr. Klcn frlatp yere atyor ve bir lgn gibi odadan kp gidiyor. imdi odada, Msrllardan Gafki, Kuteyr, Sevdan ve Kinane... Mthi an... Kinane Halifeye klcn indirdi; fakat mbarek zevcenin elini siper etmesiyle kl hedefine varamad. Naile'nin parmaklar kesildi. Gafki ve Kinane Hazret-i Osman'n stne ullandlar; ve edeb ve hayada insanolunun en stnlerinden birini boazladlar... Osman, okumakta olduu Allah kelamnn stne kapand; ve kan, <<Allah sana yeter!>> mealindeki ayet zerine akt. Sakal ve gmlei de buusu tten bir kan peltesi iinde...

Naile lk basyor. eriye Osman'n klelerinden biri dald, Sevdan' bir klta yere serdi. Kuteyr de kleyi ikiye biti; fakat ikinci bir kle tarafndan ilenip yere dt. Kap zorland, ieriye dolan dolana... Hazret-i Osman'n cesedine kapanp alayanlar var... Hazret-i Ali, Talha ve Zbeyr koarak geldiler, dona kaldlar ve dudaklarnda, her Mslmann her cenaze banda syledii mukaddes ly tekrarlamaktan baka bir ey yapamadlar: << Biz Allah'a aidiz ve ona dneceiz...>> Osman'n evi ve <<Beytlmal- devlet hazinesi>> yama edilmekte... Bata Mervan, baz Emevi bykleri her tarafta aranyor ama, onlar svp kurtulmay bilmilerdir. amdan gelen, Muaviye imdat kuvvetleri ve baka yerlerden gelenler feci haberi alnca ne yapacaklarn ardlar ve dnmeyi tercih ettiler.

Hazret-i Osman, ldrlecei gnn gecesinde ryada Kainatn Efendisini grm ve kendisine << Zinnureyn-ifte nura sahip>> sfatn hediye eden Resuller Resulnden u daveti almt: Yarn iftar beraber ederiz!... Ahmed Cevdet Paa'ya gre, Hazret-i Osman'n kan Mushaf zerine dklmekle, fitne kaps sadece alm deil, bir daha kapatlmayacak ekilde krlmt. ARKASINDAN Hazret-i Ali devrinde tam billurlaan, ekil ve isim alan <<Harici>> tayfas, iin banda idari ve siyasi bir aykrl mezhep ve akide havasna bulamakta ve mukaddes lleri kabuk st bir anlayla gya savunmakta o kadar ileri gitmilerdi ki, Hazret-i Osman'a u hayasz sualleri sormaktan ekinmemilerdi: Niin Bedr Gazasnda hazr bulunmadn? Mushaflar niin yaktrdn? Hudeybiyedeki Rdvan biy'atinde neden yoktun? Niin akraban kayrdn? <<Beytlmal>>dan ne kadar para harcadn? Yerinde bir bakas olsa: Bu suallerin altndaki sulama, aslnda benim faziletimdir! Cevabn verecei halde Hazret-i Osman yle yapmad. Misilsiz bir vekar ve skunet tavriyle onlar tek tek cevaplandrd: Bedr Gazasnda, hastalk sebebiyle ve Allah Resulnn emriyle bulunamadm! Yaktrdm mushaflar ihtilafl olanlard. Allah kelamn korudum! Rdvan biy'atinde, Allah Resul tarafndan murahhas olarak Mekke'ye gnderildiim iiin yoktum! Bu biy'atte, Allah Resul, benim elimin yerine kendi elini koymutur. Akrabam, yaknm olduklar iin deil, layk olduklar iin kayrdm! <<Beytlmal>>dan ne harcadmsa hemen demeye hazrm! Ve sonra bir vesileyle unlar syledi: Cahiliyet devrinde de, mslmanlmda da zina etmedim! Haksz yere hibir cana kymadm! Dinime ballm hibir an gevetmedim! Hicretin 33. ylnda ekilmeye balayan bn-i Sebe' tohumlar tam iki yl sonra, 35. ylda ilk mahsuln vermi ve Hazret-i Osman ehid edilmi bulunuyor. Hazret-i Ali'nin nasl halifelie getii malum... Asl bundan sonradr ki, doru yolun ilk sapk kolu alacak ve bn-i Sebe' marifetiyle, siyasi bir ayrla itikadi bir mezhep ihtilaf yamanacaktr. Siyasi ihtilaflar dini olanna gre madde ve ruh gibidir. lki kl ve cerrahi ameliyeyle ifa bulabilir; fakat ikincisi ruh kkne kadar inilip yepyeni nesiller elinde dibinden kurutulmadka ifa bulamaz. Ve ite bn-i Sebe' plan da budur ve Hazret-i Ali devrinde birdenbire ortaya kvermitir.

yle: Hazret-i Ali'nin ilk ii, eyaletlere yeni valiler tayin oldu. Yeni Msr valisi Kays'n Msr'da grd tepki, bir ksm halkn, Osman' ldrenler cezalandrlmadka hkmete itaat etmeyeceklerini haykrmalar... En nazik yer am... Oraya giden Sehl ise yolda bir blk svariye rastlad. Ona sordular: Sen kimsin? Valinizim! Eer seni Osman gnderdiyse ne ala... Bakas gnderdiyse geri dn! Seni vali kabul etmiyoruz! Kfeliler de yeni vali Ammare'yi istemediler; Basra ise Medinelilerden sonra karar vereceini bildirdi. Yeni valisini sadece Yemen kabullendi. Bu valiliklerden biri tam ve yarm ekilde Hazret-i Ali'ye biy'at etmi bulunuyorlar; ve ortada, kesin cephe alm ve biy'atten kanm olarak sadece am grnyor. am valisi Muaviye, stnde, lakapsz ve nvansz, sadece <<Muaviye'den Ali'ye>> yazl bir zarf anca ne grsn?... i bombo... Ne bir harf, ne kelime!... Bu hareket, Ali'ye biy'at edilmeyeceine, cenge hazr bulunulduuna iaret... Hazret-i Ali, elinde bo zarf, eliye haykrd: Bu ne demek? Eliye zeval yoktur. Sana manzaray izeyim: am'da yle bir topluluk braktm ki ksastan baka istedikleri yoktur! Ksas kimden istiyorlar? Senden!!! Ve am'da 60 bin kiilik yle bir kalabalk braktm ki, Dmk Camiinin minberi stne serili, Osman'n kanl gmlei altnda alap dnyorlar!... HER TARAF AL'YE KARI Osman'n ehadetinden sonra, Hazret-i Ali'ye biy'at srasnda, Sahabilerin en byklerinden Talha ve Zbeyr, bir tereddt annda, Halife namzedinden u teklifi almlard: Bana biy'atten ekiniyorsanz ben size biy'at edeyim! Talha ve Zbeyr de: Hayr, demilerdi; biz sana biy'at ederiz! Bylece Medine'de biy'at tamamlanmt. Halbuki, <<Cennetle mjdelenmi 10'lar>>dan bu ifte sahabi, bir mddet sonra <<Cemel>> vakasnda Hazret-i Aie'nin etrafnda Ali'ye kar harekete geerken gya demiler ki: Biz can korkusundan Ali'ye biy'at ettik! Bu ve bundan sonraki noktalarda bir mslman iin iyiyi ktden ve doruyu yanltan ayrd edebilmek iin en nazik bir <<kstas-l>> zemini alyor. Derin ve gerek mmin gznde hibir Sahabi, o Nur'u grm ve ruhuna naketmi olan hibir fert, ihlas ve samimilik yoksunu olamayacana gre, baz zaif kaynaklardan gelen bu rivayetin yine bn-i Sebe' muhitinden km olduu phesizdir. Sahabiler arasnda baz ayrlklar, herbirinin samimiyetle inand bir grten ileriye gemez ve her taraf kendi gr makamnda hakl bulucu bir itihad meselesi olarak kalr. Evet; Cemel vakas, o hazin olu!... Bu vakay, iinde dolayl olarak bn-i Sebe'nin parma bulunmakla beraber <<doru yolun sapk kollar>>ndan biri sayamayz. Onu takip eden <<Sffn>> hareketi gibi, Cemel'i de, Sahabiler aras bir itihad ayrl, Yahudi nefesinin kirletmeye yeltendii yeni hava iinde byklere den ayr anlay ve davranlardan biri kabul edebiliriz. Bylece Cemel ve Sffn hadiselerini ana mevzumuzun uzanda gryor, ksa geiyor; ve onlarda, ilk sapk kolun ismi olarak meydana kan <<Sebeiyye>> payna iaret etmekle yetiniyoruz. Evet, artk <<Harici>> zmresi ve <<Sebeiyye>> mezhebi, isimde ve kelimede tam bir

belirtiye kavumutur. Herey Osman'n kann dava etmek ve sulularn cezalandrmak meselesinden douyor. Hazret-i Muaviye am'da bu meseleyi klla hall ve tesviyeden baka are gremez ve bir ordu tertiplerken, Hazret-i Aie, Talha ve Zbeyr ve baka Sahabilerce harekete yneltilmi bulunuyor... Allah Resulnn dirayet ve zerafet timsali muazzez zevcesi, deve stnde, kapal bir mahfe iinde ve Talha, Zbeyr ve baka Sahabilerce korunmu vaziyette... Halifelii zamannda Osman'n idare eklini asla dorulamam olan Hazret-i Aie, imdi onun kaatillerini cezalandrmak iin nasl ve ayrca ne sebeple Hazret-i Ali'ye kar kyor, hangi saik yznden baz byk Sahabileri yannda grebiliyor ve Muaviye hesabna son derece mantkl olan byle bir harekete, sorumlular arasnda z kardeinin bulunmasna ramen nasl kyam edebiliyor?... Bu, akl sr ermez suallerin, gerek slam ve eriat lsyle cevabn verebilmi hibir kaynak mevcut deildir. Kat'i olan udur ki, <<akl, sr ermez>> tehisinden sonra, meseleyi daha fazla kurcalamann lzumsuzluuna hkmetmek, arada tecavz etmekten kanlmas gerekli bir hudut noktas olduunu bilmek ve keyfiyeti Allah'a havale etmek art... Hazret-i Osman devrinde, Allah Resulnn gmleini ve mbarek kllarn gsterip: te gmlei ve kllar!... Onlar eskimedi, fakat eriat eskitildi! Diyen Mminlerin annesi, imdi peinde Emevilerden bir topluluk, ayrca saflar arasnda fikir ve gaye bakmndan danklk, Basra yolunda ilerliyor.

CEMEL - DEVE Eski valilerden birinin 80 altuna satn alp Hazret-i Aie'ye hediye ve yolda binmesini rica ettii deve... Ve etrafndakiler... Hadiseye Cemel ve ona katlanlara Cemel Ashab isminin verilmesi bundan... Yry kolu Hav'eb isimli bir noktaya gelince bir sr kpek zerilerine koutu ve havlamaya balad. O anda Hazret-i Aie'nin mahfesinden de bir lk... Peygamber zevcelerinin en sevgilisi yle demekte. - Bir gn peygamber zevceleri, hep beraber huzurda otururken Allah'n Resul tek tek yzlerimize bakp buyurdular: Keke bilseydim Hav'eb kpekleri hanginize havlayacak!.. te buras Hav'eb!.. Allah Resulnn de haber verdii meer benmiim! Aman, beni geri eviriniz! Hazret-i Aie'yi buras Hav'eb deil, klavuz yanl sylemi! diye teselli ediyorlar; fakat ulvi kadn 24 saat Hav'eb suyunun yanndan uzaklatramyorlar... Nihayet Siz geri kalrsanz ordu dalr; hem Ali byk kuvvetlerle zerimize geliyor! O yetimeden Basra'ya girmeliyiz! diyerek yola kabiliyorlar... Basra nlerinde, Cemelcilerle Ali tarafllarndan karlkl iki saf... Her iki saftan hatipler kendi davasn mdafaa ediyor. O srada Beni Saadtan gen bir kz kp Hazret-i Aie'nin devesi yanna geliyor ve haykryor: Ey, mminlerin annesi! Osman'n ldrlmesi, senin, evinden kp bu lanetli deve zerinde kendini silahlara yneltmenden ok daha hafiftir! Allah sana perde emretti; sense perdeyi yrttn, hrmet halkasn krdn! Eer zerimize z iradenle geliyorsan, vazge, geldiin yere dn; zorlanm olarak geliyorsan bizden yardm iste, imdadna koalm!

Ve cenk... Birok l ve yaral...Cemelciler Basra'ya giriyor ve birtakm anlama teklifleriyle karlkl mzakereler, bazen de vurumalar oluyor. Medine'ye haberler gidiyor, Medine'den haberler geliyor. iddetli bir boumadan sonra Basra, Cemelcilerin elinde... Hazret-i Ebubekr'in olu ve Hazret-i Aie'nin kardei de Beytlmale memur... Hazret-i Ali, am'a ayrd ordusunu Cemelciler stne sevkediyor; ve bu arada Muaviye, taraflarn birbirini ypratp kendisinin vaziyete hakim kalmas eklinde bir siyaset takip ediyor. Bu ne haldir?

Peygamber soluu kesileli tam eyrek asr geen bir hengamede, o ebedi solua, bir an iin de olsa, hem de stn Sahabiler zamannda taklan menhus tka nasl izah edilebilir! bn-i Sebe'ler, ypratc zaman, u, bu, hepsi vesile ve bahane!.. Sr noktas, insan ruhunun, vecd ve akn zamanla yenileyemez hale gelince nefs isimli ejderha eline nasl dtn gsterici lahi imtihan tuzandan ve o soluu tazeIemeye memur nesillere ibret dersi ihtarndan ibarettir. l udur: - Allah'tan baka kimsede havl (davran) ve kuvvet yoktur! Mesuliyetlerse ayr dava... Hazret-i Ali kendi tabiriyle halkn en aklls Talha, en cesuru Zbeyr ve en ihtiramls Hazret-i Aie'nin devlete bakaldrdklarn bildirerek Medinelileri sefere ard ve Basra zerine yrd. Yolda kendisine stste katlmalar... Kuvvetin, 800 kadar Medineli Ensardan, 400 kadar Rdvan aac biy'atinde bulunanlardan ve ayrca Bedr gazilerinden bir topluluk bata, 4000 asker... Kyasya cenk... Kimle kim arasnda?.. yilerin en hayrllariyle, hayrllarn en iyileri arasnda... ki tarafn da ayaklarna ylan gibi dolanan, ktlerin en erlisi ve erlilerin en kts, Sebeiyye kadrosundan iki tarafa da szm olanlar...

...VE GERS Abdullah bn-i Sebe, aynca tespit etmeye lzum yoktur ki, Sebeiyye anlayna bal avanesiyle beraber Hazret-i Ali'nin peindedir. Bu takip edi, sadece Osman'n kann dava edenlere kar bir hareketi desteklemek deil, o vesileyle bir an iin Hazret-i Ali'yi zafere erdirip sonra onu ilahlatrmaya kadar giderek slam can noktasndan vurmak iindir. Bu bakmdan yahudi dehasnn en korkun rnei bn-i Sebe, ahs ve gayesi iin en byk korkuyu da taraflann anlamas ve cengi brakmas ihtimalinde buluyor. Bu kerteye kadar getirdii i birdenbire bir anlamayla neticelenecek olursa yahudinin hali ne olacaktr?.. Cemel'den sonra midi Hazret-i Ali ve Muaviye atmasnda olsa ve bu i mukadder grnse de (strateji)leri icab, Hazret-i Ali'yi o an iin galip klmak lazm... Kufelileri kazanan Hazret-i Ali onlardan devirdii 9000 kiilik bir kuvvetle ve yolda baz katlmalarla ordusunu 20 bine yaklatrm olarak cenk meydanna varm ve hala bir anlama yolu aramasna ramen Talha ve Zbeyr ile n saflarda buluup hesaplat halde anlamay salayamamtr. Hazret-i Ali'nin bu davada, Hariciler ve bn-i Sebe'ciler gruhunun istismarndan ne kadar ekindiini ve ne trl mnezzeh olduunu gsteren bir vesika. Tam hareket annda ordusuna yle hitap etmiti:

- Osman'n aleyhine ayaklananlar ve onlara yardmcolanlardan hi kimse arkamdan gelmesin!.. Bunun zerine bn-i Sebe, taraflarn anlamas halinde kabak banda patlar kaygsiyle yoldalarndan Eter ve bni Mlcem'i yanna alp gerilere kamt. Byleyken birdenbire kllar knlarndan ekildi ve havada imekler izerek akrdamaya balad. yle oldu: Hazret-i Ali, Talha ve Zbeyr ile tartmasnda, her iki muhalifin de akllar hakka yatm, vicdanlarna ate dmken onlar cenge zorlayan oullar oldu.

Hazret-i Zbeyr, Halife'nin, kendisine: - Hatrlyor musun, ya Zbeyr; sana Allahn Resul bir gn zulm senin tarafnda olarak Ali ile arpacaksn! demiti. Hatrla ve gereini yap!.. eklinde hitabna ramen olunun tesirinden kurtulamad ve bn-i Sebe'cilerin son andaki

tertiplerini nleyemedi. Vaziyet anlamaya varm ve iki ordugah kar karya skunetle sabaha kmak zere istirahate ekilmi gibiyken birdenbire ortal lklar, naralar, haykrmalar, kumanda sesleri doldurdu. bn-i Sebe ve yoldalar, Hazret-i Aie safndaki 30 bin kiinin byk ksmn tekil eden fikirsiz ve apuldan baka maksatsz ynnn iine szm ve bunlara Ne duruyorsunuz, eer taraflar anlarsa hepiniz kltan geersiniz! ihtar zerine Halife kuvvetlerine kar baskna kalkmtr. Baskn bir oldu-bitti haline getirenler, bizzat ileriye atlmak ve gece karanlnda ne olup ne bittiini gizlemek ve sonra bir yana ekilmek suretiyle bn-i Sebe'ciler... Hazret-i Talha ve Zbeyr'in kendi saflarnda, Hazret-i Ali'nin de kendi evresinde saa sola seyirtip vaziyete hakim olmalar iin sarfettikleri emek, bo... Bir kr d iinde mminleri birbirine krdrmak ve cengi kanlmaz hale getirmek iin tertiplenen plaa muvaffak... Artk doacak olan gn ve gelecek olan aydnlk, yerde yatan cesetlerin l gzlerini pnldatmaktan baka bir ey yapamaz. ki taraftan 15 bin l... Taraflar kuvvetlerinin te birini kaybetmitir. Cennet mjdesini dnyada alm iki anl Sahabi, Talha ve Zbeyr de can verenler arasnda... Basra'daki evinden karlp ayn deveye bindirilen ve mahfesi zrhla evrilmi, harp meydanna getirilen Hazret-i Aie manzaray dehetle seyrediyor... Ali, muzaffer... HKMET Ahmed Cevdet Paa, cengi mstesna bir sanat ve edebiyat rnei denecek kadar gzel tasvir eder: Askerin korkun sayhalar ve ac feryadar arasnda ekirge alay gibi havada uan oklarn vzlts iitilmez oldu. Atlarn ayaklar altndan kat kat kalkan tozlardan hava boz bulank olup gz gz grmez oldu. Kllar ise bulut iinde lemean eden imekler gibi harlayp gzleri kamatryordu. Bir insann kendi z nefsini yenmesini, milyonluk ordularn milyonluk ordularla arpp onlar yenmesinden stn tutan Allah Resulnn ereveledikleri hikmet, Cemel vakasnda ne zengin bir tecelli kadrosu bulur! Hazret-i Ali'ye kar kan ve son anda anlamaya varmken Yahudi oyununa gelen iki Sahabi, Hazret-i Talha ve Zbeyr, tam dnyaya veda edecekleri srada bu srr anlam lar ve rahmet diyarna en ac nedametin. en arpc ekliyle g etmilerdir. Hazret-i Talha Mervan tarafndan pusu kurularak atlan bir okun tesiriyle bklverince, sendeleye sendeleye ilerler ve kendisine bir snak ararken bir askere rastlyor: - Sen mminlerin Emiri tarafndan msn? - Evet!.. - yleyse ver elini, efendin adna sana biy'at edeyim! Boynumda biy'at borcu olarak ahirete gitmek istemem! Bundan da, Hazret-i Talha'nn, ilk biy'atindeki ihlasn pheli grdn anlyor, onu asla cebren olmu kabul etmiyor; ve bir Sahabideki bu samimilik, ulvilik ve nefs murakabesi karsnda rperiyoruz. Hepsi iin yle... Gece Hav'eb kpeklerinin ulumasn iitince bir Hadisi hatrlayp lk basan ve. hemen geriye dnmek istiyen Hazret-i Aie'den, Beni Saad Oyma'nn Ey mminlerin annesi, nereye gidiyorsun? diye haykran gen kzna kadar, bu slam ve milli nefs muhasebesi seciyesi ne de aikardr! Ne taraftan olursa olsun, hepsinde bu ulv vicdan fknn buluyor ve Kainatn Efendisini grm olanlarn aralarndaki aykrlklara, itihad farkndan gayr bir mana konduramyoruz. Snnet ve Cemaat ehlinin biricik usul ls budur. Hazret-i Aie bozgun halinde kendisine doru kouan askerinin deve nnde saf tuttuunu ve tekrar cenge balamak zere toparlanmaya altn grd. Ama artk her ey faydasz...

Halife kuvvetleri de skn etmekte... Merkez noktasnda Peygamber zevcesine ait devenin bulunduu yere kadar uzanan arpma... Peygamber zevcesinin mahfesine oklar yayor ve Hazret-i Aie'nin hayatn bile tehlike altna alan bir vaziyet domu bulunuyor. Hazret-i Aie devesinin yularn tutan zata bir mushaf uzatp: - Yular brak, dedi; bu mushaf al da hcum edenleri ona davet et! Adam ilerledi; bn-i Sebe'ciler, elinde mushafla geleni oklarla delik deik edip yere drd ve oklarn deveye evirdiler. Bozgundan sonra, deve nnde bir bouma daha... Peygamber zevcesini bu halde grp de imdadna koanlardan devrilen devrilene... Kaanlar dnd, saldranlar atld ve oklar bitinceye, karglar paralanncaya, kllar krlncaya kadar bouma srd. Ve btn bunlar, merkezinde mminlerin annesi bulunan bir meydanda... Mahfesinde Hazret-i Aie'nin alad devenin yularn tutanlarn elleri kesildi ve cierleri deildi. Yetien Hazret-i Ali, Peygamber zevcesini kurtarmak iin emir verdi: - Devenin ayak sinirlerini kesin! Bir kl darbesi... Deve ac bir lk atarak yere yld. Bunu gren isyanclar kamaya balad. Hazret-i Aie de, yine Hazret-i Ali'nin emriyle zerindeki oklardan kirpiye dnen mahfesi iinde, z kardei eliyle salim bir keye tand. Hazret-i Ali onu ziyarete kotu ve teselliye alt. Ziyaretine gelenlere Hazret-i Aie'nin cevab: - Keke yirmi yl evvel lm olsaydm da bu gnleri grmeseydim! Sava sonunda mallar ve oluk ocuklar Mslmanlara helal olan kfr ehline kyasla Cemel'cilere de ayn muamelenin tatbikinden sz edenlere Halifenin cevab: Ya Aie kimin payna decek??? Onu kabullenebilecek kim var iinizde?

MUAVYE MESELES Cemel vak'as, en anl Sahabiler arasnda, iman ve itikatta hibir ihtilaf olmakszn, srf siyasi ve idari tutum bakmndan, ilk defa mthi bir yark almasna sebep oldu. Bu yarn perde arkasnda da Yahudi ve mnafk parma rol oynadna gre, bu ilk deri st ihtilaf, ileride, ruha inici aykrlklara zemin tekil etti. Derken, slam ahlak ve ruhiyatnda, siyasi ve idari sebepten treyip davay tikadi ve ruhi messire gtren Harici taifesi, Hazret-i Osman'dan sonra tam teekkln Hazret-i Ali devrinde idrak etti ve mesnedini biri en byklerden, br byklerden iki Sahabi arasnda hissi aykrlk zerine bina etti. Hazret-i Ali ve Muaviye meselesi... Bu mesele, slam tarihinde 13 asr boyunca trl sapk zmre ve fertlerin, dorudan doruya itikadi sahada, kimya kad gibi ayrc izgisi olmu ve tereddiye gtrle gtrle, Sahabi nedir ve ne demektir hikmetini zedelemeye kadar vardrlmtr. Bugn bile vaziyet, Trkiye'de ve btn slam lkelerinde ayn. Her tarafta sapk zmreler ve fertler bn-i Sebe' metoduyla Hz. Ali'ye insan st bir mbalaa gzyle bakan anlaylarn, mukabil bir dman kutbuna istinat ettirebilrnek iin Hazret-i Muaviye'yi semiler ve semektedirIer. Dava, her sahabiye ait malum hrmet tabirinden sonra Allah, yzn keremlendirsin! hitabndaki stn rtbeye sahip, Peygamber Evi ve Nur Nesli temsilcisi Hazret-i Ali'yi mubalaa etmek ve btn esiz faziletler st bir dereceye karmak yolunda ona baz noktalarda kar duranlar ktlemekse, niin Hazret-i Aie, Talha ve Zbeyr gibi bykleri ele almazlar da -ki ele alnamazlar- ille Muaviye zerinde saplanp kalrlar? Ye Hazret-i Ali akn Muaviye nefreti eklinde yaamay adeta mezhepletirirler. Sahabi nedir ve ne demektir? hikmetini anlamamak, dedik... Tam yerinde hkm...

Sahabi, O'nun, kainatn o yzden var olduu insanlk tacnn aynasdr; ve o aynaya kondurulacak en kk leke, hayale deil asli zata sirayet etmek gibi en azim tehlikeyi yaatr. Dini dorudan doruya Peygamber elinden alan ve onun rneklik temsil kadrosunu ekillendiren, Resulden sonraki ve Resule bal mbarekler evresinin, Sahabi sfatn muhafaza edici hibir ferdine dil uzatma hakk hibir fertte mevcut deildir; ve bu l, doru yolun biricik yaftas Snnet ve Cemaat Ehlinin balca iardr. Peygamber buyruu: -Ben her gnaha efaat ederim; ille Sahabilerime dil uzatana etmem! Bu fermandan tyler rpertici bir hikmet ttyor. Allahn Resul gnah tayininde bulunmakszn hepsini birden iine alan her tabirini kullandklarna ve hibir gnah eklini nazardan uzak tutmu olamayacaklarna gre, bu Hadsleriyle, Sahabi nedir ve ne demektir? sualini nceden cevaplandrm oluyorlar... Byk bir din alimi Sahabiyi yle anlatt: - Velinin ve sonraki mmetin en by, Sahabinin en knn bindii atn burnundaki toz zerresinden daha aa derecededir. Bu l, Sahabinin ahsna gre deil, bizzat grm ve balanm olduu NUR'a izafetledir ve o NUR sahabinin ahsn da masun klmaktadr. Bu hadisi bilen baz Muaviye dmanlar, onun Sahabiliini inkara kadar varmlar ve gn n reddetmek iin balarna birer kara uval geirmekten baka are bulamamlardr.

Son ve kat'i hkm udur ki, Hazret-i Ali ve Muaviye meselesi, iki Sahabi arasnda itihat farkndan baka bir mahiyet arzetmez; ve Hazret-i Ali'yi mutlaka hakl!, Hazret-i Muaviye'yi ise haksz deil! tarznda, kk bir farkla ifade etmekten ileriye varamaz. SIFFNE DOGRU Hazret-i Ali ile Muaviye arasndaki ihtilaf, Hazret-i Osman'n kann detmek bahanesi etrafnda derinlee derinlee giderken, Hazret-i Aie ve ona bal Sahabilerin meydana getirdii Cemel vakas zerine bsbtn alevlendi. Cemel'den galip dnen Hazret-i Ali anlamt ki, Muaviye meselesini silahla tasviye etmeden varabilecei bir dzlk kalmamtr. Bu sebeple hemen hazrlklara giriti ve ilk hamlede baz tayinler yaparak mesnedini kuvvetlendirmeye bakt. Hazret-i Muaviye ise, maddi ve manevi yollardan, daha takn hazrlklar iinde...bn-i Sebe gruhu, Cemel ganimetIerinin Mslman olmayanlarla edilen cenklerde olduu gibi asker arasnda datlmamasn ve Ali'nin kendisine kar kanlara kafr gzyle bakmamasndaki ulvi duygusunu tersinden istismara yeltenir ve trl dedikodular srdrrken, Muaviye, her zamanki dikkat ve gr kuvvetiyle vaziyeti tarassut ediyor; ve o da, cerrahi mdahaleden baka are kalmadna inand ve tek vilayet halinde biy'at etmemekte devam ettii Hazret-i Ali'ye kar klcn biliyor. Muaviye, Hazret-i mer'in olu Ubeydullah ve baz bykleri de nfuz ve telkin dairesi iine almay ve onlann u veya bu trl, Hazret-i Ali'ye gcenikliklerinden faydalanmay ihmal etmiyor. En byk mttefiki ve yardmcs, Msr valilerinden ve Arap dahilerinden mehur Amr bin-il As...

o srada Bizans mparatoru da Suriye zerine sefere hazrlanmakta ve her tarafa yaylm bulunan Ali-Muaviye ihtilafn frsat bilmektedir. Bu niyete kar Muaviye'nin Kayser'e gnderdii name ise, onun slami gayesini gstermekte ve Hazret-i Ali ile ihtilafnn sadece bir itihat farkndan ibaret olduunu belirtmekte muhteem bir vesikadr. Bu name Ahmed Cevdet Paa'nn slubu ve sadeletirilmi diliyle aynen yle: Eer am zerine yryn gerekleecek olursa, efendimle, yani Hazreti Ali ile anlarm ve onun ordusuna nc olarak senin zerine varrm!.. Ve Allah zerine yemin ederim ki, tahtnn merkezi o sisli, dumanl Konstantiniye ehrini ykp yakar, kapkara

kmre eviririm!.. Topraktan havu koparrcasna seni mlknden skp karr ve domuz oban yaparm! Bu name belirtmi olduumuz gibi ancak Hazret-i Muaviye'nin ihlasn, slam akn ve araya herhangi bir yabanc istismar eli girmesine engeloluunu gsterir. Mekke fethinden sonra slama girenlerden Kurey reisi Ebu Sfyan'n olu, Hazret-i mer tarafndan am valiliine getirilen ve birbirini takip edici fetihlerle idare sahasn ark'a doru Frat kylarna, Cenup'a doru da Msr snrna kadar genileten Hazret-i Muaviye, bu saha iinde kurduu ihtiaml hkmet manzarasiyle ilan etmektedir ki, Halifelik ve Mslmanlara reislik makamn Hazret-i Ali'den ziyade z nefsine yaktrmaktadr. Hazret-i mer'in bir ziyaretinde ihtiamna bakp bu adam Arabn Kisras (Fars sultanlarnn ismi)>> dedii Hazret-i Muaviye, hazrlnn banda, davasn dekteklemeleri iin yksek Sahabilerden birouna bavurduysa da bunlardan, daha ziyade Hazret-i Ali'ye bal ,bir tarafszlk edasndan baka bir ey elde edemedi. Byk Sahabilerden Ebu Hureyre Hazretlerinin u sz, br byklerin grlerine de tercman oluyordu: - Muaviye'nin yemei yaldr; fakat Ali'nin arkasnda namaz hereyden stndr! Boumay brakmaksa biricik selamet yolu. Biri Hazret-i Ali, br Hazret-i Muaviye, daha br de tarafszlar grubu halinde blme ayrlan Mslmanlar artk balarna gelecein kanlmazlnda birlik...

SIFFN Hareket ve aksiyon bakmndan en stnlerden bir Sahabiyi ktlemek ve bu ktlemeyi gnmze kadar getirmekle balayan ve peinden Haricileri douran ve mezhepleen ilk sapk kol, temelini, Cemel'den sonra iki Mslman tarafn bouma sahnesi Sffin muharebesinde buldu. Taraflar arasnda siyasi ve idari bir hak ls ihtilafndan doma Sffin boumas, bu hareketin Hazret-i Ali tarafndan gdm ekline kar kan ve peinden mezhepleen ve trl kollara ayrlan Hariciler elinde o trl bir ruh iklimi almasna basamak olacaktr ki, kendisinden sonraki sapklklara adeta maya tekil edecektir. Gayemiz, doru yolun sapk kollar zerinde sadece sebep ve netice hkmne varmak ve mcerret planda tahlil ve terkibe girirnek olduu iin Sffin mcadelesinin hikayesi ve maddi seyri zerinde durmayacaz. Zaten iin bu tarafn Hazret-i Ali adl eserimizde gstermi bulunuyoruz. Ksacas: Ali ve Muaviye kuvvetleri Sffin mevkiinde karlatlar. Muaviye ordusu Frat nehrini kesmi ve Halife ordusunu sudan faydalanamaz hale getirmitir. Bu vaziyet, eriat lsyle Hazret-i Ali'ye ayr bir hak ve ii silahla tasviye etmekte zr bahetmektedir. Hcum... Korkun bir bouma... am isyanclar pskrtlm, Frad da Halife kuvvetleri elinde bulunuyor. Bu vaziyette Hazret-i Ali'nin emri: - Siz onlar susuz brakmaynz ve karlk olarak iyi misal gsteriniz! Ve kar tarafa ihtar: - Hala itaate yanamyor musunuz? Cevap: - Osman'n katilleri bulunup bize teslim edilinceye ve ksasa tabi tutuluncaya kadar hibir anlamaya yanamyoruz! Ksa bir duraklamadan sonra yine harp... ki taraf da, karlarnda Mslman saflarn grmekten gelen bir tereddt iinde, kafrlere yapld gibi topyekun ullanmaya geemiyor, yahut getirilmiyor ve ksm ksm d meydana kyor. Pehlivan perevine benzeyen bu

kk hareketlerde hala bir anlama midi yaatlmak isteniyor. Taraflar aras dava ve iddia u: Hazret-i Ali, Osman'n katlinde pay sahibi binlerce kiiyi tek tek ayklayp meydana karamaz ve zaten eriat bir zulme ka yn halinde bir ldrme, hareketine girimeyi kabul edemez!

Hazret-i Muaviye ise yine eriat ls icab, sorumlularn mutlaka bulunmalarn ve ksasa tabi tutulmalarn ister ve bu ii Halifenin grevi sayar. te, Ali-Muaviye ihtilafnn zahirdeki sebebini kuatan en salam tehis... Dme, bylece, bazen ksm ksm kuvetler bazen de tek tek fertler arasnda 15 gn kadar srdkten sonra, i, yeni giren Muharrem aynn sonuna kadar bir mtarekeyle ertelendi; bu arada taraflar birbirini kelam sahasnda yenmeye altlar, er'i ve akl delillerle birbirlerini manevi ok yamuruna tuttular, fakat hibir netice alamadlar. Nihayet 37. Hicret yl Muharrem aynn sonunda Hazret-i Ali'nin son ihtar: - Ey amllar! Sabr, ihtiyat ve teennime kar hala isyan tavrnda devam edecek misiniz? Bildirin! Cevap, Hazret-i Muaviye'nin, ordusunu harp tertibine sokmas oldu. Doru yolun en doru izgisi zerinde, Hazret-i Ali'nin hcum! emriyle beraber ordusuna ferman: syanclar cenge balamadklar mddete siz de balamayn! Bozulurlarsa kaaklarn takip etmeyin! llerinin burunlarn, kulaklarn kesmeyin!Avret yerlerini amayn! Evlerine girmeyin, mallarna dokunmayn! Karlar size veya byklerinize svseler bile onlara dokunmayn! Sadece bu emir, Hazet-i Ali'nin mminler aras bu cengi ne kadar istemeyerek kabullenmek zorunda kaldn gstermeye yeter... Ferdi, ksmi ve nihayet topyekn taraflar birbirine ullandrc nihai bouma... Taraflar arasnda ilerlemeler, gerilemeler, kmeler, dzelmeler, tekrar ileriye atlmalar ve son tecelli... Muaviye kuvvetleri sktrlm ve birdenbire kmesine kl pay kalmtr. Amr bn-il As'n Muaviye'ye teklifi: - Vaziyet kt!.. Hemen askere emret; mushaflar mzraklarnn ucuna taksnlar ve yukar kaldrsnlar... Allah'n Resul Hazret-i Ali'ye buyurmutu ki: - Ben Kur'ann tenzili zerine harbettim; sen de tevili zerine harbedeceksin! te, son demde Kur'anlarn kaldrp karlarndaki Kur'an ehline hakem olarak gsterenler, bu hadisin tehisi iinde....

HAKEM Din vecdine glge drmek ve ii kuru akl ve nefsani hrsa dkmekten baka hibir sebebe balanamaz olan sapklk, ilk rneini Haricileri kadrolatnnak suretiyle Sffin'de hazrlarken, herkesin gzne gre hakikat hikmetine, sng ularnda yukarya kaldrlan mushaflarla misal vermi oldu. Osman' ldrmekle tohumu atlan Haricilik ruhu Sffin vesilesinden faydaland,Yahudi elinde beslendi, ileride Hazret-i Ali'yi ilahlatrmaya kadar gidecek ii topluluklarna yataklk edecei halde nce Hazret-i Ali'ye kar kt ve yaftasn ast: Niin Sffin'de hakem kararna uydun? Niin dmanlarn tepelemedin ve onlarn Allah Kelamn istismarlarna gz yumdun?.. yle oldu: Mushaflar mzraklarna takp yukar kaldranlar bir azdan bard: - Sizi Allah'n kitabna davet ediyoruz! Ve boumann en azgn, zaferin de Halifeye en yakn

annda bu haykr zerine, dizlerin ba zld. Hazret-i Ali'nin onlar Kur'an ehli deildir, siz iinize bakn! ihtar fayda etmedi. - Madem ki, Allah'n kitabna davet ediyorlar, davetlerine kucak aalm! Diye karlk verdiler. Karlklar daha da ileriye gitti ve Halifeyi lmle korkutmaya kadar vard. leride Haricilere kaplanacak ve Ali'yi hakem kararna ba eymi olmakla sulandracak bir grup , harbe devam etmekte direnen Halifeye en byk engeli tekil etti. Kllar knlarna sokuldu ve karlkl hakemler seildi. Hazret-i Ali tarafndan Ebu Musa-l E'ari, Muaviye tarafndan Amr bn-il-As'... Bu iki hakem arasnda u fark vard ki, biri dnyadan el etek ekmeye ve kendini dine verme kesinde ve her trl oyuna gelebilecek ve esasen Hz. Ali 'nin gvenmedii ve zor altnda kabul ettii bir zat iken, br Muaviye tarafndan tam itimada malik, cin fikirli hadiseleri srklemekte usta bir aksiyon adam. Biri dnyadan habersiz bir vecd, br dnyaya hakim bir deha rnei... Nitekim bu deha rneinin ilk ustal kaleme alnan ilk taahhtte belli oldu. Taraflarn balarna ait nvanlar yazlrken Hz. Ali'nin Emir-l-mminin sfatna Amr itiraz etti ve O sizin Emiriniz, bizim deil ! dedi ve diretti. Hz. Ali de bu direnmeye, vaktiyle Hudeybiye anlamasnda Allah Resulunn ayn direnile karlatn ve Allah'n Resulu sfatn z eliyle sildiini hatrlayarak raz oldu ve hakl nvann hakem kararndan kartt. Bu ulvi rza, hakikatte, Hazret-i Ali'nin nefsini halifelik dnda braktna dair Muaviye'ye verilmi bir avanst. lk kararda, bir mddet sonra, Ramazan aynda buluup anlamay tamamlamak, o zamana kadar mtarekeyi devam ettirrnek ve Allah'n Kitabn biricik l tanmak zere umumi bir ahd etrafnda anlald. Peinden, 45 bin l veren Muaviye ordusu am'a doru, 25 bin kayplk ordusuyla da Hazret-i Ali Kfe'ye doru, birbirlerinden ayrldlar... Hazret-i Ali ehidleri arasnda Bedr ehlinden ve stn Sahabilerden tam 26 byk... Ramazan ayndaki ikinci hakem bulumas, taraflarn merkezinden uzak ve orta yerde bir nokta seilerek yapld. Ve ite bu karlamada Muaviye ve yakn Amr'n madde manivelasn kullanmakta stn zekalar, mana kuvvetini tesirsiz brakt ve bir punduna getirme tertibi yznden Hazret-i Ali'nin hakemi pusuya drld ve gerek Halifenin karsnda ikinci bir Halifelik havzas resmen teekkl etmi oldu. Ebu Musay ikimiz de Halifelerimizi makamlanndan indirelim, hal ve azledelim; Mslmanlar dilediini sesin! eklinde bir tarafszlk noktasna ekip nce ona Hazret-i Ali'yi azlettirdi, sonra sz kendisine geirtti ve halka hitap etti: - te grdnz! Ebu Musa, Ali'yi azletti, onu ben de azlediyor ve karlnda bu makam Muaviye'ye veriyorum!. Hibir te'vil kabul etmez ak oyun... Fakat Arap kavminin necip ahlaknda sze ve ahde ballk o kadar kuvvetli ki, byle bir batl ve kandrmaca bile kendisine bir huccet ve senet deeri kazandrabilir. sterse tatbikatta yrrlk derecesi snrl olsun. slam'da bir bln resmen ortaya km ve bu siyasi blnten sonraki mezhebi aykrlklara da yol amt. Ne diyelim ki, muazzez Sahabiler aras itihad aynlklarnda taraflardan herhangi birine dil uzatmaktan dilimiz ve kalemimiz yasakldr; ve snnmz bu kadardr.

FESAT Sffin'den sonra, Hazret-i Osman devrinde balayan fesat geliiverdi, tekilatland ve mthi bir cr'et seviyesine ulat. Hariciler Sffin'i tarih ve istinat noktas olarak ele aldlar ve ne olduklarn, ne yaptklann, hangi gaye peinde kotuklarn bilmeksizin kah o taraftan, kah bu taraftan grnerek azdka azdlar... Hazret-i Ali'nin Kfe'ye dnnde Harici topluluu ona katlmad ve 12 bin kiilik bir kuvvet halinde Harura isimli kyde karargah kurdu. te ilk Harici uzuvlama ve

ekillenmesi burada... Harura kynde kendilerine bir askeri kumandan, bir de imam tayin ettiler ve u beyan ile mezhepletirmeye gtrdkleri siyasi sapklklarn erevelediler. - Biy'at ancak Allah'adr ve hak yol, emirler ve yasaklarn yerine getirilmesi ve memleket idaresi bakmndan yalnz ura'nn gdm altndadr! Bylece Hilafet ve imameti reddediyorlar, Ululemr Devlet reisi otoritesine kar kyorlar ve davalarn baboluk manasna bir nevi demokrasi anlayna balyorIard. Halbuki slam'da, hem devlet reisi otoritesi, hem de hrriyet ve tenkid hakk iie ve bir arada. te misali: Hazret-i mer: - Eer eriate aykr bir i yaparsam nasl karlarsnz? - Seni kllarmzla dzeltiriz! Fakat iki zddn tokutuu noktadaki bu ahengi gren yok... te bu Harura taifesidir ki, Halifeye ve onun temsil ettii itikat llerine kar km olmak manasna ilk defa Harici-huru eden adn ald ve buradan balayarak, i dallana budaklana, ube ube ban alp gitti. Hazreti-i Ali'nin yaknlar, yeni manzaray grnce efendilerine yle dediler: - imdi bize den bor, dmanlanna dman, dostlarna dost olmak ahdiyle sana ikinci bir biy'at oldu! Hazret-i Ali'nin Haruraya kadar giderek Harici topluluuna ettii nasihatler kar etmedi ve ikinci hakem karlamasndan sonra atlak bsbtn derinleti. Hazret-i Ali, am zerine ikinci bir harekete hazrlanrken Hariciler Nehrevan kprs etrafnda kmeledikleriyle en kaba ve yersiz taassup davranlar altnda. ilemedikleri cinayet brakmyorlar, yolda rastladklar Sahabi olunu suallerine slamca cevap verdii iin hamile zevcesiyle beraber boazlyorlar ve kadnn karnn yaryorlar, nlerine kim karsa sraya ekip cann alyorlard. Hazret-i Ali gittike glenen bu maddi ve manevi katiller grhunu kendi ardnda brakp am zerine yrmenin uygun olmayacana dair edilen ikaz doru buldu ve Nehrevan zerine yrd. Hariciler perian oldular; fakat kklerinden kaznamadklan iin tede beride filizlenmekte devam ettiler. Hazret-i Ali ise Nehrevan seferinden sonra hemen am hareketine girimek istemesine ramen biraz dinlenmek ve daha fazla hazrlanmak gerektii eklinde mukavemetlerle karlat ve am seferi fikri tatbik sahasna karlamad. Muaviye bu srada stratejisini ustaca srdrd. Amr vastasyle Msr'a el att. Birtakm gerilla usulleriyle Irak havzasn didiklemeyi, hi deilse zerine yryecek kuvvetlere derlenme ve toparlanma imkan vermemeyi baard; Hazreti Ali zayflarken, o kuvvetlenmeyi bildi ve adeta Hazret-i Ali zerine neredeyse kendisi yryecekmi gibi bir durum hazrlad. lahi takdir icab, iinden derin Ali'nin, dndaki s dnyaya ait hesaplan, Muaviye'nin tedbir dehasna nispetle zaif ve belki de bykl bu yzden gelmekte... Hicretin krknc yl... Hariciler, korkun bir ihtilal planyle u karara varyorlar: Ali, Muaviye ve Amr, ayn gnde Harici fedaileri tarafndan ldrlecektir! Gn, Ramazan'n 27'si... Akl ermez bir fedailik azmi ve cr'eti iindeki adam, ayn gn ve belki ayn saatte teebbslerine giriiyor. Amr hastadr ve yatandadr; yerine muhafz ba ldrlyor. Muaviye hafif bir yarayla kurtuluyor. Allah'n yzn keremlendirdii Ali ise ehid ediliyor. Hadiselerin d cephesine gre Muaviye ve takm ilk byk fesat suikastndan talihli kmtr, ama byk ve stn talih kimdedir; bunu ancak Allah bilir. Sokrates'in Yunan Mahkemesinde dedii gibi: imdi ben lmeye gidiyorum; sizse yaamak sandnz hayata... Ama hangimiz gerek hayata gidiyor, bunu ancak Allah bilir.

TOPLU HKM Allah'n yzn keremlendirdii, Beyt Ehli by Hazreti Ali'den sonra Haricilik siyasi bir ihtilaf frkas olmaktan kp itikad temellere musallat trl hamakat, vahet ve dalalet helezonlar izerken, byk sebep ve stn saiki u nokta zerinde gstermi bulunuyordu: Artk vecd ve ak umu ve -kyamete kadar tek ta dmez nur stunu, arada bir fkrmak zere s cemiyet planndan fert derinliklerine doru ekile dursun - yerini, hain nefsaniyet emrinde kaba akl almaya balamtr. Bu hal, vcut ile adem, karanlkla aydnln mcadele sahnesi olan bu dnyada, ilah kanun icab, kanlmaz bir neticedir. man ile kfr arasnda ayn mcadele, dini, idrak derecelerinin en stn olan vecd ve ak kaybettikleri iin keyflerine gre anlamaya balayanlara kar gerek ve derin mminlerin tavrna eittir. u farkla ki, kfrde olan, imana gelince, yrei kaynar sudan gemicesine tertemiz ve sapsalam hale gelir de, bu anlayszlar, yerine perinlenmez bir kemik haliyle ebediyen sakat kalrlar.. Bu hal hemen her peygamberde tecelli etmi; ve siyasiden itikad yaraya doru en zehirli ifadesini Hazret-i Ali devri ve tesinde bulmutur. Sadaka Resulullah! tabiriyle istikbali haber veren mucize, sapk kollarn saysna kadar gerekleme yoluna girmitir. Daha evvel hafife dokunup getiimiz u levha, Haricilik zihniyetiyle gerek iman, ruh ve anlayn en ackl ekilde gsterir: Nehrevan Kprs hadiseleri srasnda bir grup Harici, krda, kk bir kafilenin kendilerine doru yol aldn gryor. Merkep stnde bir kadn, etrafnda birka kadn daha; ve boynunda bir torba asl bir erkek... Bu erkek, zerinden saadet devrinin kokusu gelen bir Sahabi oludur ve ad Abdullah bn-i Habbab... Merkepteki kadn da, dourmasna pek az zaman kalm, hamile zevcesi. Ve yaknlar... HariciIer onlar durduruyorlar ve Abdullah'a soruyorlar: - Boynundaki torbada ne var? - Kur'an... - Ebubekr ile mer hakknda fikrin? - kisi de hayr ile anlmaya layk... - Ya Muaviye ile Ali arasndaki hakem meselesi? - Ali, Allah'n kitabn ve emirlerini sizden daha iyi bilir! - Osman ile Ali'yi de nasl grdn syle! - Onlar da hayr yolunda... - Sen ilere deil, ahslara ve makamlara gre dnyorsun! Bir Sahabi olu olduunu sylediine gre bize babandan iittiin bir hadis naklet! - Nakledeyim: Allah'n Resul buyurmular: Yaknda yle bir fitne kopacak ki, o fitnede insanlarn bedenleri lrken kalpleri de lecek... nsan o fitneye mmin olarak girip sabaha kafir kacak... Aksine, kafir olarak girip mmin de kacak... Sen kitaba deil, kafana uyarak konuuyorsun! Boynunda asl kitap, bize, seni ldrmemizi emrediyor!... Ve dileri kan phtl srtlanlar karsnda bile ruhi tamamlndan zerre feda etmeyen ceylan seciyeli Sahabi olunu bir dere kenarna ekip yere yatryor ve koyun boazlarcasna kesiyorlar... Karsn da karnn yarp ocuuyla beraber lme brakyorlar... br kadnlara da bak altnda ayn akibet.... Ne gariptir ki, kan sarhou srtlandan gz yal bir ceylan szen slam inklabndan nceki l Arabnn karakterini ilan eden ve Arabn necip hakikatine yol bulamam olan bu tipler, alnlar yara bere iinde kalacak kadar ibadetlerine dkn ve bir Hristiyann tek hurmasna bile el uzatamaz derecede prensiplerine baldr. Hazret-i Ali'ye kafr demedikleri iin ehit ettikleri Mslmana karlk, bedeli denmeyen ve sahibinin rzas alnmayan tek bir hurmay yedii iin kendi yaknna da kyacak derecede kudurmu ve zt kutuplar aras muvazeneyi

yitirmi Harici ruhu, belki ihlas iinde, fakat o kadar ters ve birbiriyle badamaz tecelliler arzeder ki, kuru aklclar ve gizli fitneciler emrinde batln vecdi diye vasflandrabileceimiz yeni ve eytani bir cereyana mecra alm bulunduunu ihtar eder. Evet; glgelenmeye balayan Hakkn vecdi yerine batln vecdi ve korkun apta gzkara aksiyonu!...

DAILMA VE YAYILMA Hazret-i Ali, bn-i Habbab vak'asndan sonra, Haricilerden bir gruhu karsna alp: - Abdullah' kimler ldrd? Diye sorunca, tek azdan u cevab almt: - Hepimiz birden!.. unlar veya bunlar deil!.. Ve hepsinin birden ldrlmesini emretmi ve mthi bir Harici kym balamt. slam ahlak ve llerinin iddet davranlann snrlandnc hkmlerinden faydalanp namazda bile Halifeye dil uzatan ve onu en ar ekilde sulayan bu zmre, tahta aralannda ve deliklerde sakl haereler gibi bir mddet gzden uzaklamay bilmi ve Hazret-i Ali'nin, Muaviye ve Amr suikastlaryla birlikte bir Harici eliyle ehadetine kadar, iin iin kaynamak ve gelimekte devam etmitir. Hkm Allahndr! yaftas altnda kula den vazifeyi idraktan aciz, bu ta kalpli ve ban beyinli zmre, Hazret-i Ali'nin Sffin'de hakemi kabul etmesine iddetle atar ve bu nokta zerinde kol kol birleirken, nihayet siyasiden teye gidemeyecek olan bu ihtilaf, itikadi llere balamaya kadar gitti ve kendi aralarnda da trl aykrlklara dm olarak Yahudi ve mnafk tesirine ak, mikrop giri kapsn am oldu. Kol kol dalan ve taraf taraf yaylan Haricileri,bir taraftan en kaba ve yaln nefse bal kuru akl, bir taraftan da hibir mecnunun kabul edemeyecei hezeyanlara sapl bir ruh vahdeti iinde toplarken, dallarn da, Marika, Ezarika, Necedat, Beyhesiye, Acaride adl 5 kol zerinden bir sr dallanmalar olarak tespitleyebiliriz... Bunlardan 13 yl mddetle hareketini srdren Ezarika kolundan nce Marika isimli bir topluluk peydahlanmsa da ksa zamanda tepelenmi ve yerini ilk kol sayabileceimiz Ezarika'ya brakmtr. Baz noktalarda daha az veya daha ok sert olarak zleri u: . Hkm Allah'n ve Resulnndr! Sffin Cengi'nde hakem kabul slam'a uymaz! Osman, Ali, Cemel ve Sffin'e katlanlar, hakemler ve onlann hkmlerine rza gsterenler hep kafirdir! Btn gnah ileyiciler kfrdedir! Kendilerini dorulamayanlar da kafir... mam tayini (Halife) vacip deil... Kimden, nereden ve nasl olursa olsun, tayin edilecek imam adaletle i grmeyecek olursa makamndan atlr veya ldrlr. .. Marika'nn bu lleri Ezarika topluluunda bsbtn iddetlenir: Kendilerini benimsemeyen btn mmet topyekn kafirdir! Bunlarn yurtlar Dar-l-harp tr ve mallar, canlar, kadnlar, ocuklar Ezarika'dan olanlara helaldir. Onlara aykr dnenlerin masum ocuklar da ebedi cehennemliktir ve ldrlmeleri mbahtr. Kendilerine katlan kimse imtihan edilir, eline ldrmesi iin bir esir verilir; gzn krpmadan ldrrse onlardandr, yoksa kendisi ldrlr. Recm cezasn Kur'anda yok diye kabul etmezler. ftira cezasn da kadn hakknda olursa kabul, erkek hakknda olursa, Kur'anda yazl deil! iddiasyla reddederler. Hasl Kur'an, batn yle dursun, zahirine, zahirinin zahirine ait bir anlay bile gstermeksizin ve hkmler aras hibir ahenk ve nispete yanamakszn mdafaa ettiklerini sanrlar. Gerek bir Mslman' sr gibi boazlarlar da, bir Yahudiye, Hristiyana, herhangi bir zmniye el uzatmay haram sayarlar... leride ve Mutezile bahsinde greceimiz Vasl bin Ata, bunlarn elinden, Siz kimsiniz? sualine Hakk arayan mrikleriz! cevabn verip Mslmanlk iddia etmedii iin kurtulabilmitir.

Bunlarca, ayn kr gre dayanlarak, kadnn adet grme zamannda namaz klabilecei de kabul edilirken, en knden en byne kadar btn gnahkarlar kafir saylr. Byleyken -ne hikmettir!- inandklar ve gya bal olduklan peygamberlerin, kk byk her gnah ileyebileceklerini ve sonunda tvbeyle kurtulacaklarn iddia ederler. Haricilerin, esas bakmndan bu iki kolun temsil ettii arpklk ve sapklktan ibaret br ubeleri, itikadi bile denilemeyecek ve en ters bir muhakemeye dahi yer vermeyecek hezeyan farklaryla, Sffin hakemlerini red ve gnahkarlar ebedi cehennemlik kabul etmek, kendilerinden olmayanlar da kfrde bilmek noktalarnda ittifaktadrlar. Fakat aslnda kfrn ta kendisi olan bu esaslar zerinde, herbiri betonlam ve hakikat yolunda btn esnekliini kaybetmi bir mantkla birbirine de musallat ve her koldan ayr kollar fkrtma durumundadrlar. Birbirlerine olduu kadar kendi kendilerine de musallat... z nefslerini bile tatmin edemeyen dalaletlerinin iareti... Kiminin gnah saydn kimisi kabul etmez, gnahlar zerinde ayr ayr ller savunurlar, blndke blnrler ve korkun bir ruh vebas halinde temsil ettikleri, vecd idraki mahrumluunun demetledii bir vahidolarak tecelli ederler. Kanl aksiyonlarn 10-15 yl srdrebilen, hibir zaman devletleemeyen, hep saman altndan yryen ve kendileriyle at ba yol alc iilik ve trl itikadi sapklklara meydan aan Hariciler, slamda ve hele slamn artk arnma a olmas gereken gnmzde, dalalet aklnn ilk messesesi bilinmelidir.

A-LK Haricilikle at ba giden, beraberce yryen, hangisinin nce olduu ve tesir veya aks-i tesir ald belli olmayan, o da trl kollara ayrlan ve nihayet devletlemi bulunan bu mezhep, itikadi bir dalalet mektebi olarak, Doru Yolun Sapk Kollar arasnda, belirttii yaygnlk noktasndan, baz rnekleriyle balca uurum koludur. Haricilik d yzler zerinde akamet mant messesesiyse , iilik, i yzlere dnk ve selim akln her desteinden mahrum, bir snr bozuculuk ve insan eytani apta yceltme ve putlatrma kuruluudur. iilik, Beyt Ehli-Peygamber Evinin kadrosuna stnlk tanma noktasndan temayln Hazret-i Osman'n Halife seildii zamana kadar gerilere gtrse de gayet tabii olan bu sevginin itikat hududunu zorlayc, bazen de ykc ekilde mbalaalara vardnlmas, Hazret-i Ali devrinde balar ve bu felaketin tohumlar, Haricileri de geriden krkleyici bni Sebe eliyle atlar. Yahudiliin z ve Haricilikle beraber iiliin mayalandrcs bu tarihi eamet heykeli, Hazret-i Ali'ye: - Sen Allah'sn! Demeye kadar gitmi ve korkun kfrne kar atete yaklmas emri verilince de: - Demedim mi, insanlan yakmak yalnz Allah'a mahsus olduuna gre, Allah olmasaydn bu emri vermezdin. Diye mukabele etmitir. Doruluk derecesini bilmediimiz bu rivayetin mutlak doru taraf bn-i Sebe ekferinin Hazret-i Ali'ye ilah gzyle bakt ve bu grn aklad, Hazret-i Ali'nin ise hibir insan eriatte haram olan bir cezalandma ekliyle lme srmeyeceidir. bn-i Sebe bu sert davran zerine Hazret-i Ali muhitinden kat ve tohumlarn her tarafa serpmeye koyuldu. Ve ynlara aka kabul ettiremeyeceini bilmesine ramen, slamda ilk ciddi rahneyi ac, Hazret-i Ali'ye insan st bir hviyet verme ve onu, hatta Kainatn Efendisine takdim etme dalaletini tohumlandrm oldu yle ki, ii snf, Cebrail'in anp da vahyi Hazret-i Ali yerine Resule gtrd hezeyanna kadar vard. Her karln mstani kald ve hibir cinnet nevinin eine rastlanmad bu gibi hezeyanlara

ramen, iiliin, Hazret-i Ali'yi mbalaayla sevmek ve halifelik hakkn onda ve slalesinde grmek, dier byk Sahabiyi de kfrle sulamamak eklinde snrl ve itidalli iilie kfr kondurulamaz ve bylesi baz sapklklar olsa da Kble Ehlisaylr. Nitekim ii adn Hazret-i Hseyin'in misilsiz bir enaat slubu iinde ehit edildii Kerbela vak'asndan sonra alan ve nihayetlerine kadar Emevilere dmanlkta devam eden Hazret-i Ali tarafllar, o gne dein bir ahs ve aile imtiyaz zerinde sadece hissilik belirtirken, ileriye doru itikadi manada mezheplemi, binbir paraya ayrlm, bir ksmiyle de ismine Gulatarlar denilen blmlere ayrlmtr. ana ube: GALYE: (Gulat-arlar) Bu ube ayrca 15 blml. RAFIZA: (lk iki Halifeyi reddedenler) Bu ube de 24 frka. ZEYDYE: ( Rafzaya kar kanlar) Bunlar da 6 ksm. Grlyor ki, saylabildii kadaryla 45 kollu bir ia-iilik hareketi slam'n ilk asrnda ban alm gidiyor. iilerin her ly devirici ve ineyici azgnlar ve arlar snflarn kasdederek kaydedelim ki, ayn hal, babasz hak peygamber Hazret-i sa'dan sonra da meydana gelmi ve bir yahudi eliyle bozulan sevilik, yce Resul Allah'n olu diye lan etmiti. Bu eytani mbalaa belas, en kk dereceden en stnne ve nihayet eriilmez olanna kadar topyekun tarihe ve insanoluna musallattr.

LK ETRAFINDA kinci bin yln yenileyicisi mam- Rabbani Hazretleri -ki bugn onun at devre iinde ve o devrenin ortasndayz- iilii ve kollarndan Rafzay, Alevilik tabirini de ekleyerek sapklklarn en korkunlariyle vasfeder ve belli bal ubelerini tek tek sayarak, Hazret-i Ali'ye uluhiyet konduran dallarna kadar belirtir Tutan; bir ahs mbalaayla tutan manasna iilik ve onun neticede ayn, fakat tespitte tersinden, Brakan anlamnda Rafzilik, biri Hazret-i Ali'yi snrnn stne karmak, ikincisi de yksek Sahabileri drmek hedefinde toplanr ve Alevilii de kelime farkyla iinde tar. Bu ekilde hulasa edilebilecek olan iilik yolunun ayrca kaydettiimiz Rafzilikten baka kollar, dallar ve onlarn da kollar ve dallar, bir sr... Hak nasl bir, batl da sayszsa, iilik batlnn da blmleri yle; ve saysz batln ilan etmekte. Sapt saptabildiin kadar!... Bu blmleri teker teker ele almaya lzum grmyor ve hangi inann hangi kola ait olduunu belirtmeden, ifrattakilerin hepsini birden iilik ve Alevilik dairesine alarak gsteriyoruz. En bata bn-i Sebe kolu olarak Haricilerden balayp Hazret-i Ali'nin hilafeti boyunca sren ve illik mektebinin temelini kuran cereyan... Hazret-i Ali'yi ilah ve Cebrail'i yanlm bilenler... (Bu rivayet mam- Rabbani Hazretlerinin tasdikinde olduuna gre, vaki...) Byk imameti, yani devlet reisliini, Hazret-i Ali ve soyundan kabul edip, bakalarn o makama mstehak grmeyenler ve Peygamber soyu haklarnn gaspedilmi olduunu iddia edenler. sna Aeriyye ad altnda Hazret-i Ali soyundan 12 mam nazariyesini gdenler ve hepsini birden insanst sayanlar... Bu imamlardan onikincisi, nazarlarnda gaip ve son zamanlarda zuhuru bildirilen Mehdi'yi temsil etmekte...

Tenasuha, lmden sonra ruhun baka cesetlere hululne inananlar; Allah' insan eklinde hayal edip zamanla yprandn, yalnz yznn kaldn, ruhunun da Ali'ye getiini ne srenler.... Hereyi batna, iyze balayanlar ve zahire, d yze ait btn yasaklar ve emirleri inkar edenler... Hazret-i Ali'nin ldrlmediini, lmediini, yerine eytann ldrldn ve onun ge kaldnldn, bulutlarla sarl olduunu, imek onun kams ve gk grlts sesidir! iddiasnda bulunanlar... Dnyann en galiz tebihiyle, Allah'n Resuln, iki kargann birbirine benzedii kadar Hazret-i Ali'ye benzetip Vahy meleini bu yzden arm ve Kur'an Ali yerine Peygambere indirmi sananlar... Hazret-i Ali'yi ilah kabul ettikten sonra, onun, Peygamberi Resul olarak gnderdiini fakat Resuln insanlar Ali'ye balayaca yerde kendisine baladn iddia etmeye dek gidenler... Daha neler ve neler!... Babo hayalin en sfli madde ve fiilden izebilecei nispetleri en ulvi mana ve hakikate yaktranlar ve sakat hayal ile shhatli hakikat gr arasnda hibir mizana sahip bulunmayanlar.... Geni ve toplu tehis dairesi iinde iilik budur; ve onlardan mutedil diye sfatlandrdmz, Hazret-i Ali'yi tafdil-stn tutma yolunda olsa da byk Sahabileri tasdik; ve AIlah, Resuln, Kitabn ve eriati dorulayanlar mstesna, gerisi, EI-kfr milletn vahide - Kfr tek bir millettir! hkm altndadr. Tefessh oca Bizans'n vecd kurutuculuu, hayal puthanesi ran'n l bozuculuu ve Hazret-i Musa'dan beri btn bu nefsani ve eytani fakltelerin balca ileticisi Yahudi dehasnn tesiriyle slamda ilk defa byk sapk kol iilik, o gidiin ismidir ki, Haricilerin kurduu s ve kaba kfre dayal ba kaldrma zemini zerinde yzde yz mecnun ve hibir tartmaya demez itikadi hastalklar kapsn am, kendisinden sonra gelenler zerinde daima asn gstermi ve ileride, ok ileride -belki bugn- arnmasn bekleyen hak dinin hibir devrinde tam kapatlamayan yaras olmutur.

DEVLETLEEN LK Kol kol, isim isim zerlerinde durmakszn ve bal olduklar ahslar gstermeksizin, itikat ekilleri halinde ksaca erevelediimiz iilik, baz ellerde birtakm huru hareketleri kaydettikten sonra, ounda olduu gibi sahiplerinin ismini tayan bir ube olarak Hicri nc Asrda, Irak taraflarnda ve Kramta ismi altnda bir devletik kurdu. iiliin en mecnun kolu smailiyeden bir dal olan Kramta topluluu bir asr kadar kendi havzasnda hkmranln srdrd, Snnet ve Cemaat ehline yapmad zulm brakmad; Mekke'yi bast, binlerce hacy kltan geirdi ve Hacer-i Esveti skp Irak'a gtrd. Hicri 378 ylnda ortadan kaldrld. Ayrca Msr'da Fatmiler... ii kollarndan asl devletleebilen ciddi rnek, (Hicri 473) Hasan Sabbah isimli bir mecnunun bayran at dorudan doruya smailiye, bir ismiyle de Batnye ubesidir.

Cevizin iiyle kabuu gibi Kur'an'n bir batn (ii), bir de zahiri (d) vardr. batndadr ve zahirdeki emirler ve yasaklar vardr. Batna balananlar murada zahmetsiz ve eziyetsiz erer. Haram diye bir ey yoktur ve her ey helaldir. eriat sahibi Peygamberler yedidir; bunlar Adem, Nuh, brahim, Nusa, sa, (M...) ile altya ermitir; yedincisi ise Mehdi'dir ve gelecektir. Allah vardr, alimdir, kudretlidir! Ve tespitinin bile kaleme giran gelecei daha neler!.. Mesela: -Kadn, adetten sonra namazn kaza etmez de orucunu kaza eder, nasl olur? drar

meniden daha pisken gusl gerektirmez de br gerektirir, niin? Baz namazlar ne yzden 4 rekat da bazlar 3 veya 2?.. Ruh emrine basit bir l aleti olan akln hangi sapkla kadar memur edilebileceini gstermekte esiz bir (manyak) olan Hasan Sabbah, ran'n mehur nasipsiz airlerinden mer Hayyam ve Seluklu vezirlerinden Nizamlmlk ile mektep arkadal etmi ve Alparslan'n himayesine ermiken, Seluklularla bozumu, oradan Msr'a kam, ii Fatmilerden himaye grm ve Fars illerinde, - nice byk din adamna beik olmakla maruf ve bu defa kfrn en iddetlisine maruz- z memleketi Rey ehrinde bana birtakm tmarhanelikleri toplayarak baz zaptedilmez kaleleri basm, drm, zerine gelen Seluklulara kar durabilmi ve devleti yedinci asrn ortasna kadar 181 yl ayakta kalabilmi bir adam..... Kartal yuvas manasna, dik kayalklar stnde Alamut kalesi... Bu kalede ballarnn, bir iaretiyle kendilerini kale burlarndan aa att, kuduz fkir ve gz karalkta ve cahil ynlar bylemekte esiz bu adam, iiliin Rahmanilikten eytanilie aktarma edilen, Bizans, Fars ve Yahudi krmas lhad-kfraksiyoncularnn banda gelir. mam Cafer-i Sadk Hazretlerinin byk olu smail'i son imam tandklar iin smailiye ismini alan, sadece 7 imam kabul ettiklerinden Sebiyye- Yedicilik diye adlandrlan ve zahir llerini reddetmelerinden tr Batnyye diye de yaftalanan bu frka, Useyriler, Drziler zerinde dahi tesir sahibidir. Gerisi, Hicri Onuncusu Asr balarnda, ah smail Safevi'nin resmen iilii ilan etmesiyle bu mezhebe yataklk eden ve bata Yavuz Sultan Selim, Osmanl Padiahlarm bir hayli uratran ve Anadolu topraklarna Alevilii sokan Farslar... Fars tipi, slam yceltmekte ve batrmakta iki ters istikamet sahibi mcerret bir istidat ifadesidir.

ALEVLK Mutedil ve snrlara riayetkar iiler, Gulat diye isimlendirdikleri, ruhlarn topyekun erevelediimiz kollar kendilerinden saymazlar; hatta bunlar Kble Ehli, yani mmin kabul etmezler. Gulat kadrosunda en ileri kol da yine trl ubeleriyle Alevilerdir. mam- Rabbani bunlar iin kaleme ald bir risalede yle buyuruyor. - Bugn iilerin en azgn frkasna Alevi deniliyor. ou okuma yazma bilmeyen din ve dnya cahilleri bunlar... Ve meseleye u hadis ile cevap veriyor: Fitneler, bid'atler ortaya kp Sahabilerime dil uzatId zaman doruyu bilenler onu bildirsin! Eer bildirmezlerse, Allahn, meleklerinin ve insanlarn laneti bildirmeyenin stne olsun! Allah, byle bilginlerin, ne farz, ne nafile, hibir ibadetini kabul etmez! Mthi!.. iilik mevzuunda gerekten bu muazzam Hadisi gstermekten baka hibir mukabeleye demez. Srayla en byk halifeden balayarak Hazret-i Muaviye'ye kadar-ki gnmzde bile buna yeltenen szde slam dnrleri vardr- baz Sahabileri ktleyenler. itihat ve davranlar ne olursa olsun, Sahabinin manasn sezmekten yoksun. slam' nak gibi kalbinde deil tasma gibi boynunda tayan nasipsizlerdir. Yine bir hadis: - Ben her gnahn efaatsym; illa sahabilerime svenIere efaat etmem!.. brlerinden farkl olarak Sahabiliinin inkar kfre varc, Nebilerden sonra insanolunun en by Hazret-i Ebubekir'i ktlemeye kadar giden Rafzilik de cevabn bu hadisten alsn:

- Son zamanlarda Rafzi diye isimlendirilen bir topluluk trer. Bunlar slam' terkederler. Onlar ldrn, nk irktedirler! Hazret-i Ali'ye hitap eden bir hadis daha: Benden sonra bir topluluk gelir. Onlara Rafzi ismi verilir. Sen onlara yetiirsen, ya Ali, onlar yaatma! Onlar mriktir! Hazreti-i Ali buyuruyor: - Bu emir zerine sordum: Alametleri nedir, ey Allahn Resul? Dediler ki; - Sende olmayan eylerle seni medh ve sena edecekler ve evvelkileri ktleyecekler! Eer iilik Hazret-i Ali'yi sevmek sanlyorsa, tersinden, aldatc mantk oyunlarnn en hain ve habisine kurban olunuyor demektir. Yaratc hakikatten yaratlm hakikatlere kadar hereyi inkar edip hepsini birden Hazret-i Ali'ye balamak, onu, cmbzla etinin her zerresini kopararak ldrmeye kalkmaktan farkszdr. Hazret-i Ali sevgisi Snnet ve Cemaat Ehli lsne baldr; ve tpk Musa ve sa Peygamberlerin gerek kymet ve hakikatlerini bulmak isteyenlerin, bunu Yahudilerde ve Hristiyanlarda bulmak yerine slamda grmek mevkiinde olmalar gibi, topyekn i ve Alevilerin de hakiki Alevilii, asl mezhepte gerekletirmeleri icap eder. Ruhlar slam akiyle dolu, en byk Trk hakanndan -Fatih, Birinci Selim ve kinci Abdlhamid'in- en kkl ve derin bir anlayla mcadele ettii, byk apta engelledii, fakat hereye ramen, tefessuh devrimizde nne geilemeyen ve bugn Trk nfusunun, bilmem yzde kan temsil eden Alevilik, aynen mam- Rabbani lsyle din ve dnya cahili ellerde, kutusunun ii bo bir etiketten ibarettir; ve ne Snnet Ehlinin zerine yryen, ne zerine yrnlen ve ancak hi kelimesiyle belirtilebilecek pasif, fakat her an ve her trl din aleyhtar cereyanlarca istismar mmkn bir manzara arzetmektedir. Bugne dek din aleyhinde giriilen ve adna Devrim denilen davranlarda (direkt) veya (endirekt), Trk Alevileri, kendilerinden hibir tepki gelmeyecek ve slam esaslarnn kymna seyirci kalacak bir snf olarak istismar ve bahane mevzuu olmutur. Kr ve habersiz bir gelenek yolundan gelen Trk Alevilerinin kltr, telkin ve temsil yoluyla fethedilmeleri lazmdr.

BATINLER slam anlaynda en byk yara , nasl ileride zahirciler (kuru d yz ballar: bn-i Teymiyye ve Vahhabiler) eliyle alacaksa, ilk zamanlarda da batnclar (uydurma i yz ballar) tarafndan almtr. Bu bakmdan Batnilii, devletlemi illiin Hasan Sabbah kolundan ayr olarak br kollaryla da gzden geirmek lazm: Allah Resulnn zahiri, eriat, batn ise tasavvuf olduuna ve bu iki cephe birbirine smsk kenetli ve birbirini doldurucu mahiyette bulunduuna gre bu lahi ahengi cineyip eytani hayaller peinde bir i yz davasna girirnek ve erdirici hisarn kaps eriati devirmek diye tarif edebileceimiz Batinilik, Hasan Sabbah'tan nce de Frenklerin (mistifikasyon-sahte esrar oyunu) dedii trl hokkabazlklarla zuhura gelmi; ve zahidleri, velileri ve gdcleriyle dosdoru yolda giden Snnet Ehli caddesinin balca sapk kolunu tekil etmitir. teden beri iaret ettiimiz zere, slami temsil kadrosunu lekeleyen .tesir vardr: Yahudi, Bizans ve Fars... Dinimizin hikmet kayna tasavvuf, insan istidadn tek bir insann kt olduu nispette iyi olabileceini ve her eyin bir dnten ibaret bulunduunu bildirdiine gre, istidat bakmndan son derece kuvvetli olan Fars tipi, slam'a hizmet ve onu ykmak gayretinde, mspet ve menfi iki i kutbunun en byklerini yetitirmitir. Mspette; ite

Selman- Farisi, ite mam- Azam ve daha niceleri... Menfide ise iilii takiben niceleri!... Batnilii kuranlar, Meymun bin Deydan ve olu Abdullah isimli iki ranldr. Hicri kinci Asrn ikinci yarsnda, Fars medeniyetini yutan slama ve onun bayraktar Arab'a duyduklar hnla harekete gemiler, gizli cemiyet kurmular ve slam ykma metodu olarak Batniyye ismi altnda Kur'an ve Hadisleri keyflerine gre te'viI ve tefsir ederek her eyi gya i hakikate, batna balamak yolunu tutmulardr. Milliyetlerini gizlediler, kendilerini Peygamber soyundan gsterdiler, Beyt Ehline edilen zulmn edebiyatn kprterek cahil halk kazandlar ve o yoldan, Peygamber evlatlarna kzanlar hedef tutma bahanesiyle eriate kzmay denediler. Yedi imam -sonuncusu Cafer Es'Sadk'm olu smail tandlar ve bylece ismailiyye koluna da zemin atlar. smail'in olu lmedi veya ld; bir gn yeni bir eriatle meydana kacak veya dnya onun neslinden gelen imamlardan bo kalmayacak! farkiyle blndler, her blm dalland ve her dal ubelendi ve bu facia, kah kurutulacak, kah yeniden yeerecek ekilde yrd, gitti. iilikten itibaren de btn batl inan ve grlerle mnasebet halinde urada veya burada, u trl veya bu trl mezhepleme seciyesini elden brakmad. Balca kollar: Mslimiyye, Hurremiyye, Babekiyye, Maziyariyye, Mukannaiyye, Nusayriyye, Drzziyye (Drzlk), Haaiyye, Sabbahiyye (Hasan Sabbah), Talimiyye, Fidaviyye, falan filan... Hepsi de kk ton farklariyle birbirinin ayn... Suratna altun bir maske takp yzn gizliyen ve at zaman da halkn stne aynalarla kuvvetlendirilmi keskin gne klar pskrtp kendisini ilah diye tantan (Mukanna) sefil gzbaclara kadar aalk kollar... Hepsine gre: Her ey helal, haram diye bir ey yok; ve hkmler zahirde deil, batnda Bu yle bir batl anlay ki, evvela batn ykyor, sonra ortada zahir diye bir ey brakmyor ve sapk kollar arasnda kfrn en dik uurumunu belirtiyor. Hurufilik; yani harf ve hecelerin saymndan manalar karmak ve bunlar hususiyle Tevhid Kelimesi gibi mukaddes ibarelere ve Kur'an ayetlerine balamak ve hayal almaz nispetlere gtrmek hep bunlarn eseri.... ilenmi mermer bir stun gibi, en berrak ve mkemmel l ekillerini hendeseletiren islami izgileri eip bkmek, kesip krmak ve bugne kadar trl batl itikatlara fidelik vazifesini grm olmak; bunlarn marifeti....

MUTEZLE Haricilerin hain ve krc d yz mantnn yanbanda btn ii kollarnn hayali ve kartc i yz anlay srp giderken bir de balangta herhangi bir aksiyona talip grnmeyen ferd ve kk zmre apnda itikat mezhepleri tremeye balad. Mutezile bunlarn ilkidir ve kopup ayrlanlar manasnadr. yle oldu: Vasl bin Ata... Vaktiyle Haricilere kendisini mrik tantarak kurtulmay beceren samimiyetsiz adam... Hasan Basri Hazretlerinin talebelerinden.... Snnet ve Cemaat Ehli yolunda i ve d ilimIerinin stn ahsiyetlerinden Hasan Basri HazretIeri (Hicri 2. Asr balar) bir gn ders meclislerinde yle bir suale muhatap oluyorlar: - Haricilerin durumu nedir? Bunlardan bir ksm, byk gnah ileyenlerin kfrde olduunu, bir ksm da imann muhafaza ettike, mmin saylacan iddia ediyor. Dorusu nedir? Bu suale cevab Vasl bin Ata veriyor:

- Byk gnah ileyenler Elmenzile beynel'menzileteyn- iki durak aras yerde... Yani ne mmin, ne kafr; sadece faskTvbesiz lrse cehenneme gider. Fakat cezas kafirinkinden hafif olur. Bu mukabele zerine Hasan Basri Hazretleri diyor ki: - Vasl bizden (itikat esasmzdan) ayrld! Ve kopup ayrlma anlamna gelen tizal yaftasn asm oluyor... Vasl bin Ata hatann, imana bal viraj noktasn dnemedii iin en by iindedir: Kuru mantk hercmercine giriftar bu ahs btn tabiIeriyle beraber imann, ne ibadetle yerini bulaca, ne de gnahla yerinden olaca, ayr ve mstakil bir btn olduu ve bunlarla ancak parlaklk veya donukluk kazanaca yolundaki Snnet Ehli anlayndan yoksundur. Nitekim mam- Azam Hazretlerinin nurlu huzuruna kan, tepeden trnaa silahl bir Harici grubu, menfi cevap alrlarsa koca hak mezhep sahibini ldrecekleri tavriyle en ar gnahlar saymlar ve sormulardr: - Bunlar ileyenler hangi dindendir? - Yce mam da ihtiyatl bir uslupla demitir ki: - Bunlar hangi dindenmi? - Mslman!.. - te sualinizin cevabn kendiniz verdiniz!. i ve d smsk koruyan Snnet Ehli itikad udur ki. ibadet imann mspet (emirler) gerei, gnah ise menfi (yasaklar) icabdr ve bunlardan hibiri imann zat zerinde messir deildir. Vasl ve bir iki arkada tarafndan benimsenen ters grler tez zamanda zmreleti ve frkalat. Her zaman olduu gibi 20'yi akn blme ayrldlar ve topyekun u prensipler zerinde birletiler: 1- Byk gnah ileyenler ne mmin, ne kafirdir iddias... 2- Allah'n zatn kadim-ezeli kabul edip sfatlarn kadim ve ezeli kabul etmeme zihniyeti.... 3- Kul, kendi fiilinin haliki, yaratcsdr, hkm... 4- Ceza ve mkafat Allah zerine vacip bilme ve bylece Allah' kayd altna alma dn... 5- kinci maddeye bal olarak Kur'an, lahi emirler ve yasaklar hep mahluk bilme ve zattan baka her tecelliyi red ve nefyetme gr... lahi sfat ve tecellileri Halikten hari ve mahluk bilmek, bylece Zat sfatsz bir mevhume-vehmedilen ey haline getirmek, oun tekte birletii srrn kavrayamarna, cz'i iradeyle klli irade arasndaki birinde yapmak ve brnde yaratmak farkn sezememek, insanolunda her an rahmete el ap girift ruh yapsn grememek ve kolayca kfrne hkmetmek... Mutezile btn kollariyle bu tablodan ibarettir; ve slam da derin ve srri tefekkr yerine ilk ve s bir felsefe zentisi ve yelteniinin eseridir. ok devam etmedi, fakat vecd ve ak ksteklemekte ve selim idrak yolunu tkamakta tesiri byk oldu.

AKIL ANARZM Kaybettikleri vecd ve ak idraki ve teslimiyet inanc yannda, okuduklar babo felsefe kitaplarnn da tesirine kaplan ve ncekilerin yaln hissiliine mukabil fkri bir hviyet

taslayarak bir nevi flozof bozuntular halinde ortaya kan Mutezileciler, kendilerinden evvelkiler ve sonrakilerle beraber d ve kr mantk perendelerinin hayal boyu trlsn misallendirirler. Tek halka iinde bazen birbirinin kk farklarla ayrlklarla zdd bu cereyanlara akl anarizmi gzyle bakabiliriz. Teslimiyet ve saadet devri olarak Hazret-i Osman'n son hilafet yllarna kadar sren nurlu rn hususiliini yeni zamanlarn bir Arap mtefekkiri u satrlarla erevelemitir: Mekkeli muhacirler ve Medineli Ensar- Yardmclardan oluan mminler ve bunlara temiz kalble uyanlar, inanlarn Kur'an ile glendiriyor ve Allah'n zatna layk sfatlarla yine onun mnezzeh bilindii noksan sfatlar, ayetlerden ve yce manalardan reniyorlard. O'nun iin aralarnda itikadi meselelerden hibiri zerinde tartma ve atma olmamtr. Ayn mtefekkir, Makrizi'den Allah Kur'an'nda yce zatn nasl vasfetmise Resul de yle vasfetmitir szn naklettikten sonra ilave ediyor: Ne bedevi, ne ehirli, hibir Arap, Peygamberine itikadi meseleler ve Allahn sfatlar hakknda hibir ey sormamtr. te tam teslimiyetten sonra gelen bu ruh halidir ki, vecd ve ak idraki diye gsterilebilir ve batn feyzi olarak anlaylarn en stnn belirtir. Tezatlar aras ahenk meselesi... Ve bu ruh feyzi glgelenmeye balaynca, tek bana kalan akl, usuz bucaksz bir denizde ve kasrgalar, yldrmlar altnda tek krekle yol almaya bakan bir kaya dner. Akl anarizmi de bundan ve byle doar. Birka asr sren, fakat her eye ramen mkemmel bir hat eklinde uzanc ana caddeyi harap edemeyen akl anarizmi, hulasa olarak u noktalara kadar sapt: En bata kader meselesi... Mutezilenin, kulu fiilinin haliki bilmekle kaderi inkara varmas gereken akl mizacna mukabil, kulu hibir irade ve hrriyete malik grmemekle mazur ve susuz sayan ve bu yoldan ne yaparsan yap! kapsn aan telakkiler... Ve telakkilerine ve bu telakkileri getirenlerin isimlerine gre binbir kol, mektep, mezhep... Hepsi birden sa ve sol kanatlar aras ahenk ve muvazene bozuculuunda eit ve sr anlayndan mahrum.. Ya inkar ettikleri, yahut iinde kprdanlmaz bir boyunduruk halinde mahkumiyetlerine inandklar kader meselesi etrafnda Yaratcnn zat ve sfatlarna ait tenzih ve tecrit d bir sr hayal! Allah Resulnn, mekanizmasn kefetmek istercesine zerinde dnmeyi yasaklad kader meselesi byk tasavvuf ehlince birka kelime iinde, o da ifade edebilecei kadaryla kelama sdrlabilir: Allah, mahlukunun ne yapacan nceden bildiine gre, ite bu bilginin belirttii izgilerdir ki, kaderdir. Akla bundan fazlas sylenemez. Veya tarafmza ait bir ifadeyle:

Allah hem kulunu muhtar olarak yaratmak, hem de nceden kuatm olmak gibi, akl almaz tezad birletiren kudrettir. Akln durduu ve kprdayamaz olduu bu noktadaki sonsuz kudrettir ki, Allahtr. Sen yaratcy kendi kudret seviyene mi indiriyorsun ki, sence birletirilmesi muhal olan bir tezad, O'nca da birletirilemez farzediyorsun?

KADER MESELES VE ALLAH'I TENZH

Kader meselesi, ferdi ve itimai faaliyetlerde insann muhta olduu irade gc bakmndan ve Allah tenzih noktasndan en nazik ve hassas davalardan biridir. eytann elinde en byk silahtr ve insan eklindeki eytan yardmclarnn imana fesat vermek iin her zaman el attklar bir ukdedir. Vecd ve ak r glgelenince de yine mukadder olarak ortaya kmtr. Hususiyle Yahudi ve Fars kollarnca zerine abanlan ve akl anarizminin bombas halinde kullanlan kader meselesine dair Allah Resulnn, bir ranlya verdii cevap, daima olduu gibi, mucize apndadr. ranl soruyor: Kzlar ve kzkardeleriyle gerdee giren baz ranllara niin byle yaptklar sorulunca, bu, Allahn kaza ve kaderidir, diyorlar...Ne buyurulur? Cevap: - Benim mmetimden de byle syleyenler kacaktr. te onlar mmetimin Mecusileridir! Kader meselesinin srlar zerinde Hazret-i mer'e ait u iki menkbe davay ok derinlere gtrr ve dm noktasn ele verir. Veba mntkasna girmeksizin geriye dnerken ona sorarlar: - Ya mer, Alllahn takdirinden mi kayorsun? Mminlerin Emiri cevap verir: - Evet; Allahn takdirinden Allahn kazasna snmaya gidiyorum! Bir defasnda da bir hrsza sorar: - Bu ii niin yaptn? - Allahn takdiri byle olduu iin yaptm! Hazret-i mer suluya iki ceza tertip eder. Niin byle yaptn soranlara da der ki: - Cezann biri hrszlk yapt iin... kincisi de Allaha iftira etmekten, Allah adna yalan sylemekten... Ayn kader srr, ayn zamanda her eyin Allahtan olduu hikmetini de Hazret-i Ali'nin u ifadesinde bulur: - Taneleri yarp paralayc ve btn canllar yaratc Allah zerine yemin ederim ki, biz Allahn kaza ve kaderi olmadan ne bir ovadan geebilir, ne de bir vadide konaklayabiliriz. Buna karlk, insana hibir ey veya crm terettp etmeyecei grne de cevap, Allahn hem takdir ettii, hem de cebretmedii merkezindedir ki, btn sr bu noktadadr. Evvelce dokunduumuz gibi, akla muhal grnen bu noktalar birletirici kudrettir ki, Allah'tr. nsanlar, kaderi ve bu arada hayr ve erri imkansz grrken, Hakk bilmeyerek kayd altna alm ve kendi gleri erevesinde muhakeme etmi olurlar. te, kimi zmrelemi, cemiyet ve siyaset meydanna sarkm, kimi de (pasif) daireler ve hareketsiz cereyanlar halinde mrn tketmi olan ve hepsi birden btn akl perendelerini iflas ettirici vecd ve ak kaybndan doan, Mutezile ncesi ve sonras babo mezheplerin iyz bu kadardr. Bir de onlarn mezhebine gre Allah tenzih bahsinde dtkleri dalalet vardr ki, sadece u iki l iinde cevaplandrlabilirler ve mahiyetlerini ifa etmi olurlar: - Ne ki, Allah zannedersin, o zannettiin ey Allah'a perdedir... - Allah veralarn (telerin) verasnda, onun da verasnda, onun da verasnda... mam- Rabbani Hazretlerinin kere tekrarlamakla sonsuzluuna iaret buyurduu veralarn veras hikmeti ancak sr ve zevk idrakine mahsus bir faklte belirtir; ve Allah'

tenzihte topyekn batl mezheplerin yakasn ele verir.

KUR'AN MAHLUK MUDUR? gide gide, Kur'ann mahluk olduu iddiasna kadar vard. Akl anarizmi o hale gelmiti ki, hepsi birden Allaha inandn kabul eden bu mezhepler, o akl almaz sonsuzluk yekununu kafalarnn alabildii kemmiyet saylaryle doldurmaya, toplamlatrmaya kalktlar. Sanki kulunu kuatan Allah deilmi de kendileri Allah' kuatmak ister gibi srlar(mekanik) bir erevede zaptetmek davasndaki bu adamlar, mnferit bir mezhep halinde de kalmadlar, iddialarn itimailetirmeye, resmiletirmeye yeltendiler ve birka Abbasi halifesi boyunca sapklklarna ferman karttlar. Her sapk kolun brnden ilham almas ve birbirinin st kardei yerine gemesi gibi, Mutezilenin ana dalalet izgilerinden biri sayacamz Kur'an mahluktur! iddias, Abbasi Halifesi Memun zamannda devlete nfuz etti; ve Halife tarafndan halka resmen ilan ve camiIerde Mslmanlara (dikte) edilmeye kadar vardrld. Vilayetlerde emirler yazld ve kadlarn bu fkre bal olmalar, bal olmayanlarn da ahitliklerini kabul etmemeleri emrolundu. Kur'annda, dinde ikrah yoktur buyuran Allah'n serbest yaratt vicdana kar, emrediyorurn;.byle inanacaksn! ferman sapk kollarn insaf nurundan mahrumluk ve gz kara vahet derecesini ifade etmeye yeter. Zaman ve mekan ile kaytl akIn zaman ve mekan bandan mnezzeh yaratcya bitii, tek kelimeyle kendi seviyesine indirdii bu gr, devlet idarelerinde ylesine kuvvet kazand ki, hak peygamber Hazret-i sa dininin saffet ve asliyet devresinde Romal mminlere yaplan ikenceler Snnet ve Cemaat ehli yolundakilere yaplmaya baland. u farkla ki, Roma'da mminlere ikence edenler putperestlerdi, bunlar gya Mslman. Zulm grenlerin banda Hak Mezhep kuruculanndan mam Ahmed bin Hanbel vardr. Halife'nin, kltan geirilecekleri tehdidine kadar hedef olan din alimlerinden birou devlet karsnda belki kerhen Kur'ann mahluk olduu iddiasn dorularken Ahmed bin Hanbel Hazretleriyle Muhammed bin Nuh, El Kavaviri ve Scade adl derin ve gerek Mslmanlar sonuna dek ayak dirediler ve enselerindeki kl pnltsyla Cennet yolunu grmenin vecdi iinde, zerrece hileli tavra ba vurmakszn dayattlar. Cevaplar: . Kur'an, Hak ile kaim ve mahluk olmas muhal, Allah kelamdr.

Ahmed bin Hanbel'i 8 ay hapiste tuttular ve orada vcudunu krbalaya krbalaya onu bir deri bir kemik braktlar... ilk krbata sz: - Rahman ve Rahim Allahn ismiyle... kincisinde: - Allahtan baka kimsede ne havl (davran) ne kuvvet!.. ncsnde: - Kur'an, Allah'n mahluk olmayan kelam... Ahmed bin Hanbel'in yolundaki kahramanlardan yalnz Muhammed bin Nuh sabredebildi, sonradan bunlara Ahmed bin Nasr ve Naim bin Hammad da katld. Takprlzade'nin Mevzuat-l-ulumunda kaydedildiine gre Ahmed Bin Nasr'n ba kesildi ve Badat'da tehir edildi. Kesik ba yakndan seyredenler soluk dudaklarndan Tevhid Kelimesi geldiine ahit olmular... Ahmed bin Hambel'den bakalar zindanda ehid oldular; o'ysa, halife deiiklii srasnda kurtuldu. Allahn sfatlarn ve bu arada Kelim-Konuan sfatn reddedip Kur'ann sonradan yaratlm

olduuna hkmeden ve tarih boyunca btn yobazlk messeselerine maya tekil eden Mutezile kafasna bal Kur'an mahluk mudur? meselesi, tek cevaba sdrlabilir. Allah'n zaman ve mekan st kelamn bu kaytlardan tecrit ve tenzih edemeyen ve onu kendi zencirbend idrakine tabi klmaya davranan nasipsiz kafadr ki, neticede islam'a dm btn blgelerin kuyusu olmutur. Sonradan kaba softay ve peinde kfr yobazn yetitiren de ayn kafa... AlIah'a kendi kendisini yaratmaya muhta ve mahkum bir varlk gzyle bakmak, onu kuru akl derecelerinin birinden brne karp nihayet nefyetmeye gider. Neredesin ey vecd, teslim olunduktan sonra gelen sr idraki? Ve bu idrakin byk fikriyat?...

UMUM MANZARA Bata kader meselesi olamak zere kimi itikadi llerde, kimi de dorudan doruya Allah' zat ve sfatlariyle tenzihte saptan, onlar... Kuru ve nasipsiz aklda, yani tohumda birbirinin ayn, tuttuklar istikametlerde ve dallarda ise bazen tam tersi Cebriyye, Cehmiyye, Kaderiyye, bahiyye, Berkiyye, Neccariyye, Mrcie, Keramiyye, Mebbihe ve daha nice mezhep... z halinde gsterdik. Bizim bu eserimizde muradmz, sapk kollarn (objektif) tarihi metoduyla inceden inceye elenmesi olmad; asl gayemiz, slam', bugnk insanlk artlarna kar artk arnma a ihtiyacnn zirvesine varm grmekten gelen bir (sentez) ii olduu iin fazla tafsilata girmiyor ve sapklklar topyekun ve z olarak resmedip misal ve malzeme tekil edecei mikyasta tablolatryoruz. Manzara, gsterdiimiz ve grdmz gibidir. Bin kere tekrarlasak yine az olaca zere, kaba akln kaba hesaplarn susturan ve stn hakikat ufkunu aan vecd ve ak glgelenince bu manzara domu ve Hazret-i Osman'n son yllarndan balayarak Abbasilerin nihayetine kadar ilk devre halinde srmtr. Hemen her peygamberin zamannda cisim ve glgesi gibi iman ile birarada yryen fesat, Hazret-i Musa ve sa misallerine nispet edilirse grlr ki, gnei ta tepede tutucu Resuller Resulnn at yolda en uzun vadeli zuhur... Ve her eye ramen daima ksteklenmi ve tepelenmi bir keyfiyet... slamda sapk yollar hibir zaman payidar devlet ve cemiyetini kuramamtr. Ne kitap tahrip edilebilmi, ne snnet bozulabilmi, ne de delalet btnletirilebilmitir. Sapk kollann ortasnda doru yol, daima olanca grnrl ve binbir strap iinde devam etmitir. slamda, Yahudilik ve Hristiyanlk mezhepleri gibi, herbiri ayr ayr batl-zaten slamdan sonra hak olmas muhal-mezhep atmalar iinde Snnet ve Cemaat Ehli hkmranln itikatte kaldrabilecek hibir cereyan kendine deryaya ulac bir kanal amak imkann bulamamtr. Bunu da , Kainatn Efendisine has mucizelerin bana almak gerekir. Nasl O'nun nurunun ihmal grd her slam diyarnda ve her sahada bugnk feci manzara domu ve bu da makusiyle (tersiyle) Ahmedi bir mucize ifade etmise, Allah'n koruduu onuru peeleyebilmek de mmkn olamamtr. Allah'n din olarak setii ve setiini Kur'annda haber verdii slam, bu bakmdan kyamete kadar payidar ve btn tarih boyunca insanln hangi sahada hangi derdi olmusa onun tek dermann tekil etmi bulunduu aikar... Ama ilahi kaderin yle incelikleri var ki, birbiriyle mcadele halindeki vcut ile adem, hak ile batl, menfinin tecellisi yznden insana elinin altndaki hazineyi gstermez de mcevheri ta ocaklannda aratr.

te, sapk kollarn 7. Hicri Asra kadar sren ilk devresi iinde, hkm, bylece vecd eksikliine ve ruh devletine ba kaldrc akl anarizmine balarken muhteem caddenin iki zafer takn, msbetin muazzam iki abidesi olarak ksaca tespit edecek ve oradan, sapk yollarn belki en ykcsn belirten ikinci devreye geeceiz. lk devredeki hezeyan akl, ondan sonraki iki devrede, gya mantkiletirmeye abalad kfr aklna doru terakkidedir.

kinci Fasl ORTA ZAMANLAR BOYUNCA

K ZAFER TAKI Sapk kollann yelpazevari ald, modalat ve bir cmb havas iinde tepindii kinci ve nc Hicri Asrlar, Snnet ve Cemaat Ehli caddesinde yolun btn llerini abideletiren iki zafer takna ahit oldu. slami itikat esaslariyle beraber i ve amel kanunlann istikametlendiren drt geitli bir tak ile , dorudan doruya iman ve itikat ynlerini perinliyen iki geitli baka bir tak... Biri i ve amelde, br iman ve itikatta iki tak... ve amelde: mam- Azam Ebu Hanife: (Hanefi...) mam- Malik: (Maliki...) mam- afii: (afii...) mam- Ahmed Bin Hanbel: (Hanbeli...) Mezhepleri... man ve itikatta: mam- Matridi... mam- E'ari... Yollar... te, amelde drt, itikatta da iki geitli taklar! Bunlar Doru Yolun hudut bekisi karakollarn temsil ve Snnet ve Cemaat Ehli zabtasn tekil ederler... Mevzuumuz ise bunlar, mukaddes yolun bu ulvi bekileri deil, sapklar olduuna gre, btn ynlerin mizana vurulaca nirengi noktalar ve z halinde kendilerini iaretlemeliyiz: Meydana gelileri Haricilik ve iilik cereyanlarndan sonra ve Hicri kinci ve nc Asrlar iinde balar ve btn sapklklarn cmbletii devreye rastlar... Sralar, gsterdiimiz ekilde... Amele bal mezheplerin ilk iki kahraman Birinci Asr sonlarnda domu ve eserlerini kinci Asrda vermitir. Son ikisi de kinci Asr... mam Ahmed Bin Hanbel, eserini nc Asr balarna taryor... tikadi mezheplerin sahipleri onlardan sonra geliyor ve nc Asr dolduruyor. En eskileri temel mctehit mam- Azam'dan gelen (metedoloji-usuliyet) hepsine birden

hakimdir: Kitap... Snnet... cma... Kyas... Kitap, Kur'an... Snnet, Allah Resulnn her sz, her emri, her hareketi... cma, mmetin, yani mmetlik vasfna en layk ve en stn derece Sahabilerin, zerinde birletikleri toplu hkmler... Kyas, bellibal stn vasflardan din alimlerinin nispet yoluyle bulular... Dereceler yukarya doru birbirinde erir ve nihayet tek mutlakta toplanr. Allah'n Kitab ve yanbanda Peygamberin snneti... te Snnet ve Cemaat Ehli yolu, bu kahramanlarn binbir fesat izgisi arasnda dpedz meydana kard caddedir; ve bu caddede hem itikat, hem amel, drt geitli zafer takn ykseltenler, kendilerinden sonra itikat mimarlarnn da ekirdeini getirmi olarak d cephenin en byk mhendisleri... D cephe dedik; dinin bir d, bir de i cephesi var...Muazzam bir saray... D cephe, yani Allah Resulnn zahiri, eriat... inde, gkteki yldzlar kadar avizelerin pnldad ziyafet salonu da, Allah Resulnn batn, tasavvuf... Ve bu iki cephe, Gaye-nsan ve UfukPeygamberin ii ve d gibi birbirine tam mutabk...Bildirdiimiz kahramanlar da, feyzlerini i cepheden de alm olarak dta smsk bal, i cephe perdesindeki tecelliler...Biri batn hissesiyle zahirde, bryse zahir intibakiyle batnda... i ve ly byle bildikten sonra, zahirden yana grnp batn ve batndan yana grnp zahiri inkar edenlerin felaketi kendi kendisine meydana kar; ve ite btn sapk kollar, ana caddenin bu ahenkli kvnmn grmemekten doar.

ONLAR Onlar... Doru yolun istikametisi iki zafer takn kuranlar... MAM-I AZAM: Birinci Hicri Asrn sekseninci ylnda doup kinci Asrn tam yarsnda gen Numan Bin Sabit (Ebu Hanife) Hazretleri... Ruh Feyzi: Kendisi zahir perdesinde tecelliye memur olduu iin byk veli Maruf Kerhi Hazretlerinden devirdii i feyzi peeleyen ve bu feyz temeli zerinde zahir saraynn en satvetli abidesini ykselten byk imam... Bir gece kandilleri snmek zere bir mescide girip mihraba kar diz st oturduu zaman onu gren cami grevlisi kandillere ya doldurmak iin koarken byk imamn bir iaretiyle bu iten vazgeti ve sabah namaz vakti, Ebu Hanife Hazretlerini, ayn noktada, ayn vaziyette, kandilleri de azlanna kadar ya dolu, prldarken grd ve kimseye bir ey syleme! emrini ald. Gizli keramet ve velayet... lim ve Takva: 30 yl yats namaz abdestiyle eriilen sabah namaz, iki gnde bir hatim hesabna girecek miktarda Kur'ana sarl, hafzasnda ve yreinde yazl yzbinlerce Hadis, Kabede kld iki rekat namaz btn bir hatimle tamamlay ve gaiblerden gelen mjde sayhas... Hayet ve Riayet: Borlusunun kapsnda beklerken glgede duramayacak kadar faiz ihtimali korkusu ve 1 dirhemlik kirine kadar cevaz fetvas verdii gmleini saatlerce suda

itileyii... Soranlara da karl: O fetva, bu takva!..

Msamaha ve Rahmet : Dilinin altnda ve hanerinin ucunda, Allah ile Resuln dorulayc en kk manaya bile iman gzyle bakasya, bir adamn eilmeden ve secdeye varmadan namaz kldn syleyenlere: -sakn, kld cenaze namaz olmasn! diyesiye bir msamaha ve rahmet tevili... Mahede ve Tehis: Sokakta akn akn yryen ve etrafn heceleyen bir adam gryor. Bu adam biraz ilerideki meydanckta oynayan ocuklara doru ilerliyor. Onlara sevgi gsteriyor ve elini heybesine atyor. Daha heybeden ne kaca belli olmadan, bu alamet karsnda mam- Azam'n tehisi: - Bu adam bu diyarn garibidir, meslei retmenliktir ve heybesinde tatl eyler saklamaktadr. Ayniyle dedii gibi kyor. Zeka ve Mantk: Onu kadlar kads yapmakta srar gsteren halifeye cevab: Size diyorum ki, ben bu makama layk deilim. Ya doru sylyorum, yahut yalan... Doru sylyorsam demek layk deilim, yakam brakn! Yalan sylyorsam, yalanc kaza makamna getirilemez; yine brakn! Ve Allah'n ncesi olmak gerektiini savunan birine karl: - Birin ncesi nedir? Tevazu ve Hikmet: raklarnn brahim Ethem Hazretlerini kmsemesi zerine sz: 0, Allahn zatiyle megul bizse bu iin dedikodusuyle... Ahlak ve Samimiyet: "Halka vaaz ver, klelerini azad etsinler! "Diyen bir kleye mukabelesi:

Bana bir iki gn msaade et; byle bir nasihatte bulunabilmek iin benim de bir kle satp alp azad etmem gerekir. Bir kle satn alaym da vaaz krssne yle geeyim!

Sadakat ve Fedakarlk: Fetva makamn kabul etmedii iin zindanda srn, krba altnda ezilii ve o yzden dnyaya veda edii... Vecd ve Ak: Ve nihayet herbiri brn iinde tayan bu faziletlerin ana mayas halinde ve tek tek hepsini kuatc bir vecd ve ak seciyesi... Daha nice hesaba smaz nevileri iinde saydmz bu dokuz haslet ve fazilet br mezhep imamlannda da tamamdr, hibirinin brne kar yceltici tavnndan baka alaltc bir edas yoktur; ve ululuklarnn menkbelerini uzun uzun gstermeye bu eserin hedefi msait deildir. kinci ve nc Hicri Asrlarda eserlerini veren bu imamlar, kslmaya yz tutmu vecd ve akn glgeledii loluk iinde slam llerini btn saffet ve asliyetiyle nak nak meydana kardlar ve akl hezeyaniyle, hezeyan akl cereyanlanna kar nirengi noktalarn diktiler...

iTiHAD Bir konferansmda bana sordular: - Devrimizde itihad kaps kapal mdr, ak mdr? u cevab verdim: - Devrimizde ve her devirde itihad kaps ardna kadar aktr. Nebi ve Resul gelmeyecei mutlak...Fakat mtehid gelmeyeceine ait hibir hkm mevcud deil. u kadar ki, imkan aleminde serbest braklan bu nokta o alemin istedii artlar

bakmndan imkansza dndrlmtr. Nebi ve Resul gelmesine muhal, yeni mtehidler gelmesine de imkansz demek doru olur. yle bir imkansz ki, mcerrette mmkn fakat mahhasta kabil deil... Cins atlarn atlad, mesela 2 metre yksekliinde bir engel dnn. O atlar geldi, geti ve gitti. Nesillerse Arap at yerine atl karnca derecesinde kld. Atlamak serbest, ama kim atlayabilecek?... Ho, atlasa da brlerinden farkl ne grecek ve ne getirebilecek?.. Demek ki, hem gerektirdii artlar ve hem de esasen getirilmesi gereken eylerin tamamlanm olmas bakmndan, apak itihad kaps yeni bir geie smsk kapaldr. Bu devirde ve gelecek rlarda yeni zaman ve mekan tecellilerine kar ancak eriat btnnden zerre feda etmeyen byk mttefekkirler gelebilir ve bunlar asr yeniliyicileri olmak gibi muazzam bir makama namzed olabilirler; fakat asla, mtehid olamazlar. Dnnz ki, bir asrn deil, on asrlk yekpare bir zaman blokunun yenileyicisi mam- Rabbani Hazretleri, derecede belki btn hak mezheb mtehidlerinden stn olduu halde Hanefi mezhebindendi, bin yllk yenileyiciliini bu mezheb zerine bina etmiti ve kabul ettii temelle zerine kurduu bina arasnda en kk ihtilaf prz yoktu. Konferansmda sylediim bu szlerin itihad meselesinin en ak ifadeyle erevelendii zannndaym. Srasnda kalemimizin btn topuz kuvvetiyle tepelerine ineceimiz (modern) mtehid taslaklariyle, belirttiimiz kahramanlarn vasflar arasndaki farklara dikkat edenler, itihad artlarnn ne demek olduunu kestirmekte zahmet ekmezler. mam- Malik Hazretlerinin, kendisini aran Halifeye ilim kimsenin ayana gitmez, ilmin ayana gelinir! cevabn vermesi ve Medine'de Allah Resulnn bast topraklara ancak ayakkabsz ve yalnayak basabilmesindeki takva ve hrmeti grenler, bir de rejimIerin dine ters lleri nnde Ahmed Bin Hanbel Hazretlerinin yedii krbalardan fikir cezasna uramak kabiliyetinde iseler itihad bahsinde bir maliyet hesab yapmak selahiyetine erebilirler. Ve esasen en pahal maliyetine bile lzum kalmam olan itihadn ucuzcular ve (damping)'ciler elinde gnmzn manzarasndaki sefaleti ortada... Srasiyle, amelde Hanefi, Maliki, afii ve Hanbeli, itikatta da Matrid ve E'ari mezhepleri arasnda en kk mikyasta bile esasa bal bir fark yoktur: ve btn fark iki tarafa da ekilmesi mmkn, fakat hangisinin doru olduu mehul cz'iyat-kk paralar zerindedir. Bir misal: Allahn Resul namazdayken, Hazret-i Aie mukaddes ehrede minicik bir kan izi grr ve onu parmaiyle silip alr. Bunun zerine Kainatn Efendisi namazlarn keserler ve yeniden abdest alp namaz iade ederler. Bu vaziyette ortada bir abdest bozulmas olduuna gre bozucu amil nedir? Hafife yaylm olan kan mdr, yoksa nikah den kadn elinin erkek cildine temas mdr? mam- Azam'a gre kan, mam- afii'ye gre de cildin cilde deii... Bakn, ne incelik ve her iki taraf hesabna ne gzel gr! Bu misaldeki hikmeti, btn ihtilaf noktalarna tatbik edebiliriz. tikad mezhepler arasndaki fark da byle... Birinde iman inmez, kmaz, neyse odur; brndeyse azalr, oalr. Bu azalma ve oalmay incila, parlaklk fark diye anladk m, yine ortada ayrlk ve aykrlk diye bir ey kalmaz. Gerisi de byle ... O halde amelde drt ve itikatta iki mezhep bir btn belirtiler ve snnet ve cemaat ehli yolu olarak tekleirler... te bunlardr ki, slam vcudunun derisinde mikroplarn nfuz etmesine mani her temizlii yerine getirmiler, hibir (port d'antre-giri kaps) brakmamtr, kendilerinden evvelki sapk telakkileri yerle bir ettikleri gibi istikbale ait olulann da nirengi noktalarn heykelletirmiler, iyi ve ktnn mizan ssn kurmulardr.

Bundan byle itihad, ancak bunlarn kurduu binaya yeni katlar karak olabilir ki, o da itihad deil, er'i tatbik ve yenileme manasna alnabilir.

TASAVVUF Hezeyan akl diye yaftalayabileceimiz sapk kollar cereyan karsnda, bata imam- Gazali bulunmak zere stn Snnet ve Cemaat ehli dnrleri baraj kurar ve Doru Yolu en ince izgilerine kadar hendeseletirirken, gerek batn yolu da bu anafor dnyasnda su yzne km ve messeselemi bulunuyordu. Tasavvuf... Zahir plann kazdktan ve sildikten sonra hereyi lafta batna balayp onu da bsbtn kaybeden ve smailiyye ve Sabbahiyyeye kadar varan Batniyyecilerin cinnet kvrmlar erevesi deil, zahirle batn smsk perinleyici gerek batn yolu... Zahir ve batnda ve btn zaman ve mekan boyunca insanoluna en yce olu sermayesini getiren Gaye insan ve Ufuk Peygambere bal ve onunla balayan yol... insanolunu dinin zahirine ve o zahiri batnna da kap amakla mkellef bulunuyor ve biri kalabalklara, bryse ycelere mahsus yollardan batn geidini yalnz iki mutemedine balam bulunuyordu. Hazret-i Ebubekr ve Hazret-i Ali... Topran stnde dereler, alayanlar, gller ve denizler halinde yayl din, toprak alt cereyann Allah Resulnn namtenahilik merkezi kalbinden bu iki kemal pnarna balam ve br Sahabiler de bu batndan hisselerini alm olarak Batn yolu resmi bir ifadeye dklmeksizin Birinci Asrn ilk yars iinde, ferde ait gai ve nihai oluun marifet srr manasiyle devam etmitir. Zaten gizliliin ruhu olan tasavvuf bu r iindeki gze grnmezliini asli seciyesine borludur. Tasavvufun islama sonradan yaptrma ve -haa- onun kuruluunu yumuatmak iin uydurma bir messese olduunu iddia edenlere kar kamuslar dolusu yazlsa yine srlarna yaklalamaz. Mukaddes davay, bylece ve ksaca noktalayp hareketli mevzuumuza geelim: Evet, tasavvufun da resmi ifadeye kavumas ve gz planna kmas, trl fesatlarn kaynat, hezeyan aklnn atmad perende brakmad ve byk zahir alimlerinin yola zafer taklar dedii kinci ve nc Hicri Asrlara rastlar. Birinci Asr sonlarndaki Hasan Basri Hazretlerinden sonra, ilk defa sofi lakabnn da sahibi olarak tasavvufu ve velilik ocan meydana karan, Ebu Haim Sofi Hazretleridir. u, sokakta devrin mftilik iddiasndaki tipini grnce faydasz ilimden Allaha snrm! diyen ve yolunu deitiren byk veli... Sayl mtehitlerden Sfyan Sevri Hazretlerinin: - Eer Ebu Haim olmasayd ben din inceliklerini renemezdim! Dedii byk veli... Zahir ilmiyle gerek batn feyzi arasndaki u ince nisbete dikkat edelim ki, ayn Sfyan Sevri birgn devrin kadn evliyasndan birinin kapsnda ah, ben dnyaya istekli deilim! dedii zaman ulvi kadndan u cevab almtr: - Bu szn gsteriyor ki, sen dnyaya isteklisin! Hala onunla urayorsun! Ya, manada mam- Azam' emziren, Maruf Kerhi... Ya tac ve tahtn yele veren brahim Edhem...

Tasavvufun resmi ve aleni plana k Ebu Haimle oldu ve ilk hanikah-dergah am civarnda Remle mevkiinde zamann Emiri ve devlet reisi tarafndan bina edildi. Hicri kinci ve nc Asrlar dolduran veliler, saydklarmzdan baka daha niceleri: Bayezid Bestami, Ebulhasan Harkani, Cneyd, daha kimler ve kimler!.. Dava onlar tek tek saymakta ve gayelerin gayesi muradlarn anlatmakta deil, fakat u noktada ki. insan ve cemiyet bakmndan zahir ve batn zlmez ekilde birbirine balayan bu kahramanlar, iman, ahlak, hikmet ve ebedi muammay zmek ve rejimini getirmek noktalarndan yaanmaya deer hayatn gerek fatihleri olmular, insan ruhunun topografyasn kl kadar ince izgilerine dek kartmlar, slam hakikatinin emanetiliini etmiler ve zahir bykleriyle elele, btn sapklklar hemen belli edici (kriteryum) mihrakna yerlemilerdir. Batn yolu iddiasiyle bunlarn da sapklar gelecek, fakat nurlar hibir zaman ve mekanda sndrlemeyecektir. Teftii, tazyiki ve hapsi imkansz olan nur...

AKL HEZEYANI lk devreye ait, evvela menfi, peinden msbet istikamet tutturularn bylece resmettikten sonra, imdi, esasi mevzuumuz olan menfilerin geit resmine devam: kinci devre, temas ettiimiz gibi, hezeyan aklndan sonra akl hezeyan rdr ve bn-i Teymiyye isimli kiiden balar. Hezeyan akl tabirinde arlk hezeyanda, akl hezeyannda ise aklda... Birinde asl, akl taslayan hezeyan, brnde de hezeyana varan akl... A-B izgisi veya B-A hatt... Ayn ey... Fakat kk bir (nans-incelik)farkiyle ikincisi ok mhim ve nazik... Zira bu devrenin kap aan, gnmze kadar gelen ve gnmzde yeniden uyandrlmak istenen, slam'a materyalist bakn son derece tahripi ve ilerideki ihtilatlariyle gayet tehditi ilk rneidir. Hicri 5. ve 6. Asrlarda Hasan Sabbah'a kadar gelen ve sonra bir mddet durdurulan hezeyan akl,7. Asrn sonunda ve 8. Asrn banda bn-i Teymiyye eliyle ve d idrak perdesinde mantki hissini verici bir eytaniyet dehasiyle, arada devletini kurmu ve gnmzn iman iddiasndaki sefil idraklerine kadar nfuz etmi olarak srp geldi. Ne gariptik ki, baz muteber slam ansiklopedilerinde, kymet hkm eserlerinde ve amzn birtakm karaba beyaz sarkllannda ve fetva hokkabazlarnda bn-i Teymiyye, akl ermez bir itibar merkezi ve ihtiram hedefidir. 7.Asrdan beridir de, byk bir velinin dini iinden ykan kafir diye and bu itikat akrebini atele halkalayc bir davran yaplamam daha dorusu, onun ilerideki ihtilatlarna kar bir panzehir tertiplenememi, bu mevzu kmsenmitir. Byk bir alim olduu, hele Hadis ilminde panmakla saylacak nsanlar iinde bulunduu bir hakikattir. Fakat mam- Gazali gibi bir hikmet dehasna saldran ve onu hadis ilminde cahillikle sulayan bu adam kitap ykl merkep lsn yzde yz canlandrc haliyle cehaletin ta kendisidir. Makul ve menkul (akl ve nakil yoliyle gelen) ilimler arasnda uygunluk isimli 6 ciltlik eseri etrafnda yzlerce eser sahibi... Kimi felsefeye, kimi bid'atlere, kimi Hristiyanlk hayal ve masallarna, kelam ilmine, Rafizilere, iilere ve Kaderiyyecilere atan bu eserlerin yalnz balklarn okuyanlar, iinde bomba sakl bir ukulata kutusu gibi onu, en tatl manada bir Snnet Ehli mtefekkiri sanabilirler... Fakat kutu ahnca bomba patlar ve Kitab-l-man isimli eserin sahibi bu sapn, akli metoda hezeyan kusturan ve maverai idraki katleden suret-i hak peeli bir imansz olduu meydana kar.

Davas, u maddelerin erevesi iinde hulasa edilebilir: Kur'an ayniyle, noktas noktasna zahirine gre anlalmal ve ele alnmaldr. Allah, Kur'annda Ar stnde istiva ettiini. zatiyle mekan ifade ettiini mi bildiriyor. aynen byledir ve onu ekil ve mekandan tenzih edici hibir mecazi idrake sebep yoktur. Allah (benim elim her elin stndedir!) buyururken bu ifade mecazi deil, aynen vakidir. Bahis mevzuu el de bildiimiz insan elidir. Ve iin en korkun taraf u hkmde: Allah, ayniyle insan ekil ve suretindedir. Nitekim bir gn am'da zehrini rettii demlerde minberden bir iki basamak iner ve yle der!. te Allah, benim bu minberden indiim gibi yere iner! Serapa kfr belirten bu grten sonra talak (boanma) ve zekat bahsinde eriate tam zt nice iddialar... Din llerinin nc temeli icma-mmetin toplu hkm usulne aykrlk ve bu aykrln caiz olduu hkm... Hazret-i mer ve Ali'ye hcumlar ve onlarn gya yanldklar noktalar sayya vurmalar... mam- Gazali ve Muhiddin Arabi'yi kfrle itham etmeye kadar gitmeler. Ve en hassas tehlike noktas ve nasipsizlik ifadesi olarak, tasavvufu, batn temelini, topyekun evliyay, ruhu, ruhaniyeti inkar etmesi ve onlara ynelmeyi kfr saymas, trbe ve mezarlar ziyarete irk gziyle bakmas, hatta Allah Resulnn Kabe'den stn bilinen mukaddes Ravzasna kadar ruhaniyet yollarn tkamaya kalkmas... Bu adam, apaktr ki, d dnyay dlarn dndan ...dedici be hasseden baka hibir anlay ve sezi melekesine sahip deildir ve lahi idrakten yana kr ve topaldr.

BN- TEYMYYE bn-i Teymiyye, akl kmaz sokaklara src ve gya mantk zrh iinde yrtc ve topyekn insan ve kainat kaybettirici nazariyelerinin, kendisinden 4 asr sonra da bat materyalizmasna akraba bir mahiyet kazanmasna ve arnmasn bekleyen slam temelinden rtme istidadnn domasna vesile olmasayd ele alnmaya demezdi. Fakat belirttiimiz hususiyetleri bakmndan, slam arnma davasnn en byk dmanlar arasnda yer alyor ve kozasnda len bir bcek gibi eserlerinin l muhafazas iinde braklmaya gelmez bir mahiyet arzediyor. Bugnk Vehhabiliin, babo itihad davranlarnn, her trl reformcularn, her trl ruh ve mana zedeleyicilerinin, dorudan doruya, yahut dolaysiyle babas bn-i Teymiyyedir ve onu slam materyalisti diye yaftalamak yerinde bir tehistir. Zira o'nun sistemi Allah ve Resulne inanmann deil, inanmamann ve ancak byle olursa tersinden mantk bir tertibe girmesi kaabil bir gr belirtmektedir ve gnei kabul edip n kabul etmemek gibi bir akl hezeyan iine dt tezat kuyusunu sadece hereyi inkar etmek suretiyle kapatabilir ve tezadsz bir kfr olarak kalr. Oysa, en byk tezad iinde kfr... Allaha, yani gaibe inanan, bylece gaibler ve srlar alemine bel balayan bir anlay nasl olur da ruhu, ruhaniyeti reddeder, Kur'andan balayarak hereyi be hasse planna balar ve Yaratcya insan vasflar verir?... Btn bu verdiimiz bilgiler geree ylesine uygundur ki. Bat kaynakl ve Cumhuriyet maml bir eser olmasna ramen sanki Snnet Ehli diliyle konuuyormuasna, Maarif Vekaletinin yaynlad slam Ansiklopedisinde bile kaytldr. bn-i Teymiyye devri Osmanl Devletinin kurulu zamanlarna tesadf eder. Merkezini kurduu yer, Msr... Msr Sultannn huzurunda baz din adamlaryla tartmalara giriir ve neticede Kahire kalesinde hapse atlr. Bir mddet sonra kurtulur. Msr'dan kar ve ayn yolda devam ettii iin am zindanna atlr. slam alimleri bn-i Teymiyye mevzuunda deiik fikirlere yer vermi ve bir ksm onu

rafizilik ve kfrle sulandrrken bir ksm da ilmine hayran ve iddialarna taraftarms veya skuti bir tavr taknmlardr. bn-i Batuta ve bn-i Hacer gibi bykler o'nun sapklna inananlar arasndadr. Buna mukabil, birka asr sonra gelecek ve en tehlikeli yolu aacak olan Msrl eyh M. Abduh tarafndan kurulan Msr Islahat Frkas onun eserlerine kucak am ve yerinde grlecei gibi, slam asliyetinden inhiraf ettirmekten baka manaya ekilemez reformculuk cereyannn ilk destekisi saymtr. Kur'an ve Hadisin zahirine gre itikat ve amel etmek ve bu iki emir kutbunun hakikatine erme yolunda ne cma, ne de Kyas gibi hibir vasta tanmamak, maverai her anlay ve gr dibinden kazmak ve bylece bata Kur'an ve Hadis bulunmak zere topyekn kainat elden karmak ve ebedi helake yol amak metodundaki bu adam, birka cilt iinde serptii zehirli tohumlarn, nihayet bir devlet ve maddecilik dnyasna ulgun bir zihniyet aac haline gelmesinden balca sorumludur. Arnma anda slamn da, iten balca bozguncusu olarak tam bir terih ve tahlile tabi tutulmas gereken habaset merkezi...

AK DEVRMZ SRESNCE Abbasiler r sonlarnda bsbtn glgelenen, vecd ve ak soluunu kaybetmeye yz tutan ve Trk isimli saf bir rkn elinde prldamaya balayan slam ruhu, slami bir ideal sahibi Yavuz Sultan Selim'e kadar, aa yukar, sapk kolllardan mnezzehtir. Vaka Yavuz, Fars tohumlu Alevilerden kemmiyete kmsenmeyecek bir kitleyi devralm ve bunlar Snnet ve Cemaat Ehli hamurunda eritememi ise de yine bu gayreti gsteren ilk padiah olmak imtiyazna maliktir. Onu takip eden muhteem tacidar Kanuni Sultan Sleyman ise, ana tarih tezimizi tekil eden tehis gereince, bir mirasyediden bakas deildir ve dini bir gaye gdc, dnya apnda bir plan kafasndan mahrumdur. Her eyi, bata eyhlislam Ebussuud Efendi -ak devrinin son ve en byk temsilcisi- baka ellere brakm ve ad gibi muhteem seller halinde akan hadiselere terketmitir. Yoksa o, Baty toslayaca yerde Dou alemini bir vahdete kavuturabilir ve ondan sonra Batya ynelme yolunu aabilirdi. mparatorluun devrald babo kitlelerden, sapklk kelimesinin bile yanlarnda drstlk, samann bile aklllk vehmini verecei nispette sefil ve Afrika yamyamlarn gldrecek kadar gln iki mezhebin ballar, Drziler ve Yezidiler... lki 5. ve ikincisi 6. Hicri Asr rn bu mezheplerden yerinde bahsetmedik; nk onlar bahsedilmeye bile deer bulmadk. Ancak, vecd ve ak devrimizi takip eden ham yobaz ve kaba softa rnda devletin serapa snni kuman lekeleyen, onu yamal bohaya eviren ve saf Anadolu Trknde ba belas olan bu mezhepleri birer cmleyle zletirmeyi ve Yavuzla beraber slamn can evi Osmanllar bahsinde ele almay uygun gryoruz. Drzilik, 4. Asrda Msr Fatimi halifelerinden Hakim'in veziri tarafndan uydurulmu, Hakim'i ilah ilan etmi ve slam eriatn kaldrmaya davranm bir cinnet mektebidir ve fikirde bir mezhep bile deildir. Suriye ve Lbnan taraflarnda Cebel-i Druz: Drziler Danda yuvalanmtr. 6. Asr mahsul Yezidiler, trl batl kabus itikatlar etrafnda Tavus Melek diye isimlendirdikleri eytana tapanlar Dou Anadolu'nun cenup ark dolaylarnda yuvalanmken, kala kala, Musul'un dalk mntkalarna skp kalmlar ve darya doru her tesirden uzak ve her gn iinden biraz daha ryen ve zlen bir (klan) mahiyetinde bugne kadar gelmilerdir. Ne itir ki, Aleviler, Drziler ve Yezidiler, Snnilik mparatorluu demek olan Osmanl devletince din ve millet bahemizden srgan otlar gibi yolunup atlamamtr.

Kendi z bnyemiz ve tarihi seyrimiz iinde ak devrimiz sresince slam'da sapk kol olarak, mezheplememi de olsa iki davran ve olu gryoruz. Simavna kads eyh Bedreddin hareketi ve Bektailiin kuruluu... eyh Bedreddin hareketi, meydana gelii ve hemen bastrlmas noktasndan kk bir ihtilal giriimidir. Fakat vecd ve ak devrimize rastlamam olsayd, mezheplerin en korkuncu olarak Trkiye'yi ve hatta dnyay sarm olaca muhakkak bir giriim.

EYH BEDREDDN VE HAC BEKTA VEL Komnistler nasl (Kampanella)nn Gne Memleketi isimli eserini davalarnn ilk uurunu belirten bir k kabul ederlerse, ondan nce gelmi eyh Bedreddin'i de, baz d benzerliklerini yobazca ele alp, sermaye ve mlkiyet rejimine kar ilk sesleri diye gsterirler. Bu benzerliin kaifi Nazm Hikmet'tir; ve kefettii benzerlik, lam faresinin, kendisinden nce ayn yolu zorlam bir kstebek nesli bulunduunu iddia etmesinden farkszdr. Benzetie sebep de Bedreddin'in dini yasaklara kar bir nevi bahiyyeci ve asla eriatn kabul etmeyecei dardan bir fikir olarak, rz, namus, para, mal, herkesin mlkiyet ve malikiyeti herkese tahsis edici ve buna tasavvufi bir ss verici bir adam olmas... Fakat iki taraf arasnda k ve var noktalar tamamiyle ayr... htilaI isimli eserimizde izdiimiz Bedreddin portresine Sapk Kollar vesilesiyle unlar ilave edebiliriz: Yldrm Bayezid felaketini takip eden Fetret Devrinin adam... Osmanllarn vecd ve ak rnda srf idare ve siyaset hatas yznden atrdyan ve yklan devlet, belli bal bir ahsta dini bir atlamaya da ahit oldu; fakat tabanda sapasalam olduu iin abucak yarasn kapatt ve ileride Fatih'leri, Yavuz'lar yetitirmek zere ksa bir berzah hayat yaad. te bu berzah hayatnn sembol eyh Bedrettin de hemen yerine geliveren vecd ve ak, iman ve l kubbesinin temeli altnda ezildi, gitti. Peine takt, biri Yahudi dnmesi, iki serseri ile her yerde ve her zaman bulunmas mmkn bir sr ahmak, atrdamakta olduunu grd devletle savamaya kadar gitti ve sonunda gerek eriat temsilciliinin u sualine muhatap oldu: - eyh efendi; siz bir alimsiniz, bilmeniz gerekir; suunuzun eriat ynnden cezas nedir? Ve Bedreddin u cevab verecek kadar vicdanilik ve insaf gsterdi: - eriate suumun cezas idamdr! Ve idam edildi. Mezhebini kuramayan, fakat kuracak olsayd en byk belay getirecek olduu besbelli ve yirminci asrda bile istismarclar meydanda bir sapk... Seluklu beylerinin neslinden gelme ve tasavvufta Hseyin Ahlati elinden yetime... Bata Varidat birka eser sahibi... Hac Bekta Veli ve Bektailie gelince: (Kronolojik-zaman srasna bal) olmasna altmz bu eserde, Hac Bekta Veli'yi eyh Bedreddin'den sonraya brakmz, onun sonradan bozulan, kfre dek giden ve ilk devrede Doru Yolun dosdoru bir yn olmak iarn smsk muhafaza eden bir ocak olmasndan... Sonradan bozuldu ve bir mezhep deil de korkun bir merep ve bozguncu bir mektep halinde, bir zamanlar dnyann en idealist ve ideal ordusu olarak yourduu Yenieriyle bir hizada fesada gitti. Yenieri eriat isterk! diye eriat zedelerken, Hac Bekta Veli Hazretlerinden birka batn sonra Bektailik, mthi bir phe dehas, inkar esprisi, hafife ve alaya alma sanat ve mum snd nefsanilii yolundan saf iman tahrip ede ede yakn tarihlere kadar geldi. Hac Bekta Veli'nin kurup da ayinlerini sonradan Balm Sultan isimli bir derviin tertipledii Alevilie kaan bu tarikat hakknda toplu hkm, onun bir nevi slam Masonluu messesesi halinde gizli (rit-hususi merasim) lleriyle bo ruhlar avlayc

bir tahrip ocana dndrlm olmasdr. Bir mezhep olmaktan kanan, belki uurla kaan Bektailik, bir ruh haleti tavriyle, eriat sevgisini asrlarca rselemekte byk rol sahibidir. Bu mevzuda sylenebilecek en tesirli sz. Asrmzn byk kutbu, Abdlhakim Arvasi hazretlerine brakyoruz: Mevlevinin gururu, Bektainin de kfr olmasayd !...

HAM YOBAZ VE KABA SOFTA Mehzep olmaktan ziyade mezheplerin en tehlikelisinden beter merep sapkln, Bektailikten sora hemen Ham Yobaz ve Kaba Softa diye yaftalayabileceimiz modalam ruh haleti koluna balayabiliriz. Yaygn bir modalama , kronikleme... Felaketin felaketi bu kol, despota hkmranln Tanzimat'n bana kadar getirmi ve nihayet memleketin tam muallakta brakld Tanzimat ve dorudan doruya slam'dan nefrete srld Cumhuriyet devrelerinde, nasipsiz mayasnn tersinden tecellisi halinde karmza kfr yobaz ve batclk softas olarak kmtr. Bu eser, her fasl ayrca bir cilt kitaplk mikyasta bir davay kuatma ve (dinamik) bir (sentez)e balama ii olduu iin (analitik) ilmi metodlara iltifat etmiyor ve daha ziyade mspet gereklere dayal kymet hkmleri ve hikmet tehisleri zerinde duruyor. Birka kere temas ettiimiz bu incelii yine gznne oturtur ve olanca felaketimizin msebbibi Ham Yobaz ve Kaba Softay bu lyle resmetmek isteriz. O, inand veya ezbere benimsedii meseleler zerinde kafas betonlam ve btn elastikiyet-esneklik kabiliyetini yitirmi bir tip... Ona, dar alnl, kirpi sal, nefret akan gzl, itiha hortumu burunlu, kazma dili, al sprgesi sakall bir (fizik) biebilirsiniz. Btn bu mbarek uzuvlarn nurunu atm ve cesedini alkoymutur. Kahr ile rahmet, inad ile sebat, gurur ile vekar, nefretle muhabbet, posayla z, ac ile tatl, hulasa ztlar ve makbulolanlarla olmayanlar aras, yerine gre mspet ve ahenk duygusundan mahrum, hadiselerin tersine dne dne giden daire kavislerinden gafil, tek izgi zerinde dar ve hasis bir ruh... Neticede ve din sahasnda, sabit ve mukaddes lleri ileli bir idrakle anlayan deil, kaba nefsaniyetine indiren bir seciye kyor karmza... Eer daima ve her sahada hak ve hakikati katleden bu seciyeye kar durmak iin hibir nokta zerinde kenetlenmemek ve muallakta kalmak gibi bir lye varacak olursak bu defa da gerei bsbtn elden karr ve yobazlklarn belki en felaketlisine dm oluruz. yleyse? Her ey ztlar aras bir kvam meselesinden ibarettir ve yobazda bu kvam dehasndan eser yoktur! Aksz, ilesiz, bilgisiz, hikmetsiz yobaz, saffet devrimizde ortada grnmez. O devrin Emir Buhari, Molla Fenari, Zenbilli, bn-i Kemal, Ebussuud Efendi gibi, eriat ba ve din hakikati, slam ahlak ve iman celadeti, tasavvuf zevki ve mehule hrmet iar iindeki bykleri tarafndan yourulan slam iklimi, hemen bir devre sonra, Kanuni'nin eyhlislamlar nasb ve tayin ile getirmeye balamasn takip ederek bozuldu ve artk hatr, gnl, korku ve menfaat fetvalar yamaya balad. Bylece, din hkmlerini sertlikte veya yumuaklkta keyfine gre mbalaa eden, yani kvam ve ayarn bozan ham yobaz ve kaba softaya yol ald. Kanuni'den evvel eyhlislamlar meveret yoluyla gelirken denizler ve karalar hakannn bu tutumu zerine ayn yobazlk karakteri orduda ve medresede de yuvaland ve bu defa Doru Yolun yanl ekilde zahirine mhlanp batnn elden karmak diye ereveleyebileceimiz baka bir sapk kol peydahland ve Tanzimata kadar geldi. Milad 16. Asrdan yola kp 19. Asr balarna (Hicri 10-13 Asrlar) dein bu buuk asrlk devre, tek cmleyle ham yobaz ve kaba softa rdr ve o zamanlar slam' heybet ve evkle

temsil eden Trk' zaman ve mekan dna itici bir eamet berzah...

DRAK GDLER Ham yobaz ve kaba softa, ruh ile akln birbirine den hisseleri iinde topyekun idraki idi edilmi, hadmlatrlm nasipsizlik heykelidir ve ona, ilahi hikmet olarak, kendi duygusuz nesIini retmekten baka bir inkiaf, yetime ve gelime recliyeti verilmemitir. eriati geineninden komnistine kadar byledir! u var ki, yobazn bir daha zlemez ekilde donmasiyle, derin ve gerek mminin, yerinde gayet sert, yerinde de son derece yumuak, hakikatteyse salabetli ve mukaddes llerde zerre feda etmektense her an hayatn fedaya hazr mizacn birbirinden ayrmak lazm... Birbirinden ayrmak ve eriata ball softaya deil, derin ve gerek mmine layk grmek... Yarabbi eyann hakikatini bana olduu gibi gster! Hikmet mminin kaybolmu maldr; nerede bulursa alr." ilim dileyiniz, isterse in'de olsun... Beikten mezara kadar ilim isteklisi olunuz! Meallerini grdnz u drt hadis hangi ynde olursa olsun, hakikat araycln farz koar ve buna Allah Kelamndaki ; Ben insan eya ve hadiseleri teshir etmesi iin kendime halife olarak yarattm. Mealindeki ayet, yolu dorudan doruya gsterirken, (Rnesans)tan sonra treyen ve esasen (Rnesans) yapabildii ve yapamadiyle bizzat yapmas gereken islam aydnlarnn ham yobaz ve kaba softay kstekleyememesi, vecd ve ak uunca yerine ne gelir? hikmetine misal tekil etmi; ve beeri arayclk cehdi kara nesillerce ve bid'at ithamiyle kurutulmutur. Halbuki bid'at sadece din lleri erevesine aittir ve onun dnda eriate aykr olmayan her aray ve bulu, dine getirecei revnak ve incila bakmndan makbuldr. Nizam- Cedid askerinin kaputuna kfr, bisiklete eytan arabas, matbaaya kafir icad hkmlerini kesen kaba softa, gerekte savunduunu hayal ettii dine hakaret ediyor ve onun insanolunu kurtarc ifa tesirini hie indiriyordu. Eer 17. Asrn son davran ve slamn ilk hezimet rn a hareketinin temsilcisi Merzifonlu Kara Mustafa, ordusunda ve gerisinde slam ruh ve ahlakn muhafaza edici bir seciye bulsayd, tam da, o hangamede Hristiyanlk samalarn protesto eden (Luter)in getirdii hava iinde Viyana'y ve oradan Roma'y drebilirdi. Byle bir hareket de Hristiyanlka mukaddes saylan bu iki merkez etrafnda slam'n (Rnesans)n salamak ve batnn maddeyi fethetme cehdini slam'a balamak olurdu. O takdirde, zerinde ehadet kelimesi yazl bayra aya dikmek bize nasib olurdu. Aksi oldu! (Rnesans) hareketi, meyvelerini 17, 18 ve 19. Asrlarda devirdi; kaba softann kestii yoldan ilim ve madde kefi sahasna geilemedi, madde aletleri ve maddi manivela slam dnyasn ezdi; ve btn bu olanlar, ieride ve darda ancak ahmak kelimesinin belirtebilecei bir zmreye, suun slam'da olduu yalann telkin etti. te imdi bu yalann tesbiti ve suun ham yobaz ve kaba softaya havalesi gnnde bulunuyoruz. Akl idii olarak vasflandrdmz ham yobaz ve kaba softa, tasavvufu bu i ne aklla olur, ne de aklsz dsturundaki hikmete srt evirmi, sadece akla dayananlar din d grnce de davay kknden akl inkarclna balam, yani kvam bulamam, akln duraca ve drt nala koaca snrlar izememi, bylece kuru akl emperyalizmine esir dm bedbahttr; ve

akl yine aklla tepeleyip bana ta ettii gndr ki, kurtulua erecektir.

TANZMATA DOGRU Nihayet Milad 18. Asr balar ve 19. Asr sonlar... Byk Fransz nklab zuhura gelmi ve Bat dnyas deri ve kemik deitirme ana girmitir. Ortalkta bir akl frtnas esmekte ve dinler itibarn kaybetmektedir. Bu itibar sukutu da batl dinlere kar hak din ynnden gelmemekte, dorudan doruya mcerret Allah ve Peygamber inann hedef almaktadr. Hak din ise o srada Halife-i-ruy-u zemin lkesi Trkiye'de kendisini iinden tasfiye ve beeriyete ilan etmek takatine malik deildir. Bir zamanlar hayat ve hkmranlklarn Altun Ordu sayesinde elde eden Moskova prensIeri imdi Asya-Avrupa g yolumuzu kesmi, byk islamTrk havzalarn imparatorluktan koparm bulunuyor. Napolyon Bonapart, Rus ariyle bulumasnda, vaktiyle mtehasss slah subay olarak bavurduu nc Selim'in devletine artk zaman ve mekan hakk elinden alnmas gereken bir bunak gzyle bakyor ve bir mddet sonra tehis yine Rus ar tarafndan konuyor: Hasta Adam... Btn bu olanlarn kknde ba messir, o defa zahirde doru istikamette ruhunu karartm ve (potansiyel)ini kaybetmi olmas... Ve, ve... Ne hazindir ki, Bat tesirine kaplmaya balamas... Bat tesiri 19. Asr balarnda bir kezzap yamuru halinde zerimize yamaya balar ve mdafaa emsiyemizi tutan ham yobaz ve kaba softa olduu iin emsiyeyi delik deik eder ve sahte aydnlar ve kahramanlar kadrosunda cierimize kadar nfuz eder. e bakn ki, balca sapk kol Vehhabileri tepelemesi iin Halifeden emir alan ve emri yerine getiren Msr valisi Mehmet Ali Paa, teftisiz ve murakabesiz, kksz ve muhasebesiz Batllama yolunda, bal olduu devletten daha ncelikli ve daha itahl, hatta daha baarldr; ve bir mddet sonra Anadolu'ya saldrp Ktahya'ya kadar gelecek ve tabi olduu Devleti, ba dman Moskoflara el atrp: - Beni asi valimden kurtar! Demeye mecbur edecektir. Bu da, sadece slam lyle iki tarafl bir ruh kaybndan, Batlya maskara olmaktan ve aam sensin ve gayr senden baka model tanmam imkanszdr! bayran ekmekten farkszdr. te, 19. Asrn balarnda slam'n Doru Yolunu sapk gsteren halimiz! Artk slam'a kar, kayna sadece Hristiyan bir (emperyalizm) davran balar ve bu yolda Batya iki azgn slam dman rehberlik eder: ngiltere ve Rusya. Bu hale mukabil memlekette, stn inanlar plannda, ruh ve maddeyi fethedici bir tefekkr platformas zerinde, evvela slam arndrc, sonra onu i ve harekette naklandrc bir ahlan gsterilmesi yerine, mahkumun celladna ak olmas gibi, (mazohist) bir zebinlik ruhiyati ban alp gider ve bu (mazohist)ler Batdan yedikleri tokadn acsn slamdan karmaya koyulurlar. Ve asla tutmaz ve kaynak kabul etmez iki dnya aras bir muvazaa tertibiyle her tarafa ayr tavizler verme kolunu tekilatlandrrlar ki, bu kol sapklar arasnda en ldrc ve iinden boucu olandr. Buna da fikirden yana kksz ve soysuz idareciler kolu diyebiliriz. Vehhabiler, Babai ve Bahailer, Kadyanilerden sonra portrelerini izeceimiz bu kolu, ham yobazlarla bir arada, bir otobann ortasndan izgili gidi ve geli yollar gibi, bir paralel zerinde kabul edebiliriz. Ters ynde birbirine muvazi bu iki kol, Tanzimat- Hayriye isimli Tanzimat- erriyyenin en parlak ifadecileridir.

ABDLVEHHAB OLU

bn-i Teymiyye'nin he eyi zahire balamak ve toprak st din mahsullerini toprak alt kklerinden koparmak ve bylece mavera idrakine sed ekmek eklinde ereveleyebileceimiz dnya gr, Abdlvehhab Olunda (Muhammed Bin Abdlvehhab) itimai aksiyona dkld ve nihayet bugnk Suudi rejimine kadar uzanarak devletleti. 18. Asrn banda doup sonuna doru 90 yalarnda len Abdlvehhab Olu (Hicri 11111206), dnyaya geldii Der'iyye isimli kyden kp slam fkir ve ilim (site)si Medine'ye geldi ve tahsiline orada koyuldu. Garip bir gen... Din ve iman bahsinde leri -geri laflar eder ve o gne kadar slam'n takip ettii rotaya, bir bakma llere smsk bir intibak, bir bakma da onlar temelinden tahrip gzyle bakar. Her eyi d plana ve kr nefsaniyetine irca ettirici kaba aklna tabi kldrc bir fkir tavr belirtir. Bu eda karsnda hocalarnn intiba udur: - Bu delikanldan ileride bir sapk kaca kokusu geliyor! Byle oldu; Abdlvehhab Olu, adamn bn-i Teymiyye'de buldu ve onun fkirleriyle hak mezhep sahibi Ahmed Bin Hanbel'in llerini, arada hibir kimyevi alaka gzetmeksizin birbirine katarak Nasreddin Hoca'nn balla sarmsa kartrarak yemeyi ben icat ettim ama ben de beenmedim! szne e, yenmez ve yutulmaz bir mezhep yuurmaya kalkt. te tek cmle iinde Vehhabilik!... Bugnn Vehhabi gdclerine soracak olursanz Vehhabi deiliz! demezler de Hanbeliyiz! derler. Yani bal ve sarmsak katn bal cephesinden gstermeye bakarlar. Halbuki onlarn zahirde shhat ve asabiyetle tatbik sev dasnda olduklar Hanbelilik binas, Vehhabi itikad arsasnda yer bulamaz. Bu bedahet ls de bir trl anlatlamaz ve anlalamaz. Abdlvehhab Oluna ilk kar kan, babas ve kardei oldu. Fakat telkinlerini dinletemediler. Aksine, o kendi sapk anlayn badiye araplarna telkin etmek iin 30 ksur yalarnda Hicaz'n dousu ynnde seyahate kt ve her tarafta u sesi ykseltti: - irki braknz ve gerek tevhid dinine katlnz! Bu nidasiyle btn batl inanlara olduu kadar Snnet ve Cemaat Ehli itikadna da kar kyor ve gerek tevhid kliesi altnda kendi gayr-i meru izdiva mahsul mezhebini kastediyordu. Cahil ve akn l insanlarndan rl bir zemin elde edebildi. Ya krkna doru ilerlerken de bayran kaldrd ve olduu gibi meydana kt. Necid taraflarnda, Osmanl mparatorluu nfuz dairesinin dnda ba bo, bir hkmetik kurmu olan Muhammed bn-i Suud'a yneldi ve inesini azndan geirip burnundan kararak ona sapk grlerini yamayabildi.

DEVLETLEME bn-i Suud, Abdlvehhab Olu'nu batac kld ve ona kafasndaki din anlaynn idare merkezini teslim etti. Artk bn-i Abdlvehhab, sapk dnyasnn manada olsun, saltanat makamndadr ve mezhebini devletletirme yolunda... Hadise, l bir gle benzetecek olursak, Necid'de sulara atlan bir kayann halka halka dalgalanmas gibi Hicaz ve civarn rpertti. 18. Asr boyunca ha gitti, ha gidecek! eklinde bir (korna) hali yaayan Osmanl devletine, ancak biraz sonra akl bana gelmek zere, mhim ve nazik grnemedi, balar balamaz tepelenemedi ve lamaya yz tuttu.

ok gemeden bn-i Suud ld, yerine olu Abdlaziz geti ve henz taarruza kalkmam bulunan Vehhabilii, Suudilik niformas iinde Arabistan'n byk bir ksmna yayd. Yine Osmanl Devletinde bir davran yok... Abdlaziz, srtnda bn-i Abdlvahhab' itici parma Halifeliini ilan etmeye kadar gitti. Binalarn ykseltmek iin kesmeye mecbur olduklar aalar gibi, Snnet Ehli ileri gelenlerinden koparlmadk kafa brakmadlar. Yine karlannda ciddi bir tepki mevcut deil. 19. Asr banda Kerbela'ya saldrmay bile gze aldlar ve ancak ran hkmetinin korkutuuyla durakladlar. Osmanl mparatorluunun nazik havzalarndan Taifi kuattlar, Taif kalesini drdler ve halkn, gen, ihtiyar, kadn, bebek, tam mevcudiyle klntan geirdiler. Trbe, mezar, kitabe, hatra dini manada mbarek ne varsa yakp yktlar. Canavar azlarnn salyasn aktmadklar mbarek nokta brakmadlar. Abdlaziz de ok yaamad. Bu defa da yerini, olu, baka bir Suud ald ve babas ve dedesiyle alan yolu daha azgn bir hrsla takip etti. Mekke'de slam ulularna ait btn mezar ve iaretleri silip sprd. Oradan Cidde'ye sarkt, fakat umduuna eremedi. Orada mukavemet grd, Osmanl paas ve Cidde valisi erif Paa ile erif Galib'in kuvvetlerine yenildi ve kat. Ama Takip ve tenkil ediIemedi, at ve meydan yine onun eline kald. Yemen'e bir heyet gndererek Vehhabilii kabul etmelerini istedi. Buna mukabil Yemen kadsnn fetvas bomba gibi patlad: - Vehhabilik kfrdr! Abdlaziz olu Suud'un ise bu fetvaya cevab, Medine'deki btn Sahabi mezarlarn yerle bir etmek ve toprak stnden silmek oldu. Bugn de ayn vaziyette olarak en byk Sahabilerin yatt Bakiy mezarl, ykntlar bile dzletirilmemi bir yangn yerine dndrld. Herhalde tepeden inme lahi bir hfz eseri olarak Allah Resulnn mukaddes Ravzasna dokunamadlar; toprak altndan bir tnel ap bu ii yapmay dndler, fakat yapamadlar. Gaye u: llere tevessl edilemez! Yani lden bir imdat beklenemez! Ve yani, ruhaniyet diye bir varlk kabul olunamaz!. Kfrn en koyu ekillerinden biri ve bn-i Teymiyye grnn en hain tatbikat... Osmanl hkmdar ve Mslmanlarn Halifesi kinci Mahmud bu defa biraz sonra hakknda Moskoflara el aaca Msr'daki valisi Mehmet Ali Paaya el at ve kendisini Vehhabilerden kurtarmasn istedi. Mehmet Ali, bu ii becerdi. Suud bn-i Abdlaziz'in lm zerine, yine bir Suud melik olunca ayn davay, ayn iddete yrtrken karsnda Mehmet Ali Paa ordusunu buldu, yeniIdi, esir dt ve stanbul'a gnderilip avanesiyle beraber asld. Necid'e ekilen Vehhabiler, kkleri bir trl kurutulamadan remekte ve tremekte devam ettiler. Araya Tanzimat, Krm Harbi, Rus Seferi ve daha nice i ve d badire girdi. Osmanl Devletinde koca mparatorluu dolak bir sa gibi arayp zapt ve rapt altna alacak bir g hibir zaman peydahlanamad ve bu hal Birinci Dnya Harbine kadar bylece srd. Birinci Dnya Harbi, kendi havzalarnda daima tetikte durmay ihmal etmeyen Vehhabilerin ekmeine ya srd. Tek slami devlet ve kudret Osmanl mparatorluu ykld; Vehhabiler de bu defa ikinci bir Abdlaziz kumandasnda (1924) Mekke'ye girdiler, Emir erif Hseyn'i kamak zorunda braktlar. erif Hseyin'in olu Ali, bir mddet Cidde taraflarnda Vehhabilere dayandysa da 1925 sonlarnda Cidde liman Vehhabilere geti ve Abdlaziz 1926 ylnn balarnda kendisini topyekun Hicaz Kral ve Necid Sultan ilan etti ve devletinin adn koydu: Suudi Arabistan Krall... Gerisi malum...ki batn sonra bugn... Romanlar bu kadar... Manalarna gelince:

VEHHABLK (Lenin) nasl (Marks)n tatbikisi olduysa bn-i Abdlvehhab da, asl tatbiki amelesini Suudiler kolunda bularak bn-i Teymiyye kafasnn maddeye nakedicisi oldu. Ancak kinci Abdlhamid devrinde biraz nefes alr ve etraf grr gibi olan biricik slam devletinin zaafndan ve onun sahte inklaplar eliyle yedii darbelerden de faydalanarak geldiler. Gitgide sulandrlan ve usta bir siyaset adam evvelki Melik devrinde pek da vurulmayan Vehhabilik, nihayet retim ve eitim planna inhisar ettirilerek politika ve idare perdesinde gze arptrlmaz oldu. En ksa ve zl ifadeyle, nedir u Vehhabilik; ve lleri nelerden ibaret? Vehhabilik, bn-i Teymiyye bahsinde kullandmz tabirle, bir nevi slam materyalizmasdr ve materyalizmann son dura Allah' tanmamak olduu halde bunlar tandklar ve en doru tanmann kendi mezheplerinde olduu iddiasndadr. Ruha, ruhaniyete, onun lm sonras devam ve tasarrufuna inanmakszn Allah'a nasl inanlabilir, veya Allah'a inanp da ruh nasl inkar edilebilir? Hem gze inan, hem de onun grdne inanma, olur mu? Sorarsanz inanyoruz! diyeceklerdir. Fakat zoraki bir inantan sonra gizli bir inkar iinde o inantan kurtulmaya abaladklarn teslim etmeyeceklerdir. nsan, ldkten sonra sfra ulam kabul edenler, btn iz ve iaretlerini yeryznden silenler ve Allah Resuln ziyareti bile gnah sayc bir anlaytan gelenler, hangi tevil yoluna saparlarsa sapsnlar, teleri, telerin hikmetlerini kabul etmemek mevkiindedirler. Hendese davalarnda olduu gibi, onlarn zahirde bu derece mbalaal grnmeyen l izgilerini uzatacak olursanz teslim edeceksiniz ki anlaylar, semalarn ve arzn nuru olduunu bildiren Allah', nurundan ayrmaya kalkmaktan baka bir ey deildir. Ve bu ana nokta etrafnda u ller: Hibir inceliine nfuz etmeksizin sadece kitap ve Snnete balanmak iddias ve cma ve kyas gibi iki hayat vastann kknden iptali... Kendilerinin bir de selefiyecilik iddiasiyle Sahabiler yolunda gittikleri yalan ve Vehhabilik dndakilerin kfrle sulandrlmas... Birtakm hurafeler ve uydurmalarla bir arada Snnet Ehli itikadnca makbul baz esrar tecellilerinin, tesbih ekmeye kadar irk saylmas... Tasavvufun topyekun inkar ve i aleme kaplarn tamamen kapal tutulmas... Netice, uurtmann kafasn kesip kuyruunu havada durdurmaya almak derecesinde bir abes davran ile d dnya ve d ekillere mhlanp kabukta pas tutma ve zde rmenin, son iki asr boyunca -gya modern- dalalet mektebi... Bugn, biraz da kendilerinin hicap duymaya baladklar bu mektep, ruhundan uzak bulunduklar mukaddes eriat anlamadan tatbik etmekte baz baarlar kaydediyorsa, bunu kendilerine ait bir baar deil, sadece nadan ellerde bile eriate bal bir kymet bilmek gerekir. Buhari ve Mslim gibi iki emin ve temiz kaynan bir arada rivayet ettikleri bir hadis, Vehhabilii ve onun vatann belirtmi olmakta mucize apndadr. Allah'n Resul mbarek parmaklarn Necid istikametine dndrp buyuruyorlar. - Fitne, mnafklk, fesat, dinsizlik, karklk, bozgunculuk, ite bu ynden gelecektir! Baka bir kymet hkmne ne hacet!..

nc Fasl YEN ZAMANLARDA

ALTUN SALI KADN Sapk kollar, hezeyan akl devresini Hasan Sabbah'da kapatp bir mddet sonra akl hezeyan rn bn-i Teymiyye'de aar ve bu r da 18. Miladi Asr sonu ve 19. Asr balarnda (Hicri 12. ve 13. Asrlar) zehirli yemiini vermeye balarken ran'da, o netameli fesat ikliminde, yine hezeyan aklna doru yeni bir hareket fkrd: Babilik ve Bahailik hareketi... Miladi 19 ve Hicri 13. Asr erevesinde ve bugn de iin iin kaynamaya devamda... Hadisenin dekoru iinde en arpc manzara, kendisine, altun rengi salarndan kinaye Zerrin Tae lakab taklm olan bir kadn... Asl ismi Fatma, knyesi de mm Selma... Zerrin kelimesi altundan demek... Altundan Ta manasna lakab, onun sahneye kndan sonra taklyor. 1818'de doup 1851'de 33 yanda dnyadan gidiyor. ki lakab daha var: Krretl-Ayn: Gz Nuru ve Ferah-l-Fuad: Gnl Ferah... Mana ile kark, yahut manaya ynelik ehvette bu kadn, tarihin (Aspasya), (Kleopatra), (Mesaline), (Salome) gibi en byk fahielerinden belki daha keskin... Babas bir din alimi... ocuk yanda evlendirdikleri ve yeeni kocas da bir imam... Ondan 3 ocuu oluyor; ve sonradan brnd ekil iinde ne ocuklar annelerini, ne de anne ocuklann tanyor. Bir kede, karsnn gittike saptan ruhi oluuna kar, kocas hayretle seyirci kalmaktan baka bir ey yapamyor ve rezalet meydan yerine dklnce de birbirini brakyorlar. Evvela, babasnn iddetle yasaklamasna ramen baz sapk kollara ait eserler okumaya ve bunlar zerinde sabahlamaya balad. Bir zaman sonra peygamberliini hemen ve daha yzn grmeden kabul edecei ve kucana atlaca Mirza Ali (Bab)a hocalk etmi bir sapa (Reti) kaplanmak istedi fakat ona yetiemedi ve bir Mesih bekleyen Retilere katld ve yaknda skn edecek giyabi aknn atna ait nal seslerini sabrla bekledi. te nal sesleri, kapsnda duran at, inen svari ve uzatlan el: - Mirza Ali Muhammed!... Beklenen Mesih! Evet, Mirza Ali Muhammed, Mehdiliini ilan etmi ve bu ilana sanki nceden davetliymi gibi ilk katlanlardan biri Kurret-l-ayn olmutur. Sene 1848 (Hicri 1261)... Babiler yani kurtulu kapsn at manasna Mirza Ali'ye Babkap ismini verenler 29 yandaki rehberleri etrafnda Bedet Kongresi dedikleri bir toplant kurmu bulunuyorlar... Altun sal (histerik) kadn, ite bu kongrenin sahnesinde meydana kt. Ak sak, belki sadece vcuduna yapk bir tlle rtl ve izgilerinin en mahrem kvrmlarn ortaya dker biimde... Dehet!.. Btn eneler dmtr! Yakc bir i ve byleyici bir hitabet ve birer atom bombas szler: Dsturlarmz btn gcmzle yaymalyz! Ahlak ve adetlerimizi deitirmeliyiz! te beni gryorsunuz; kadnlar almaldr! Ve Muhsin Abdlhamid imzal, Irakl bir profesrn eserinden aynen: Ak-sak, tahrik edici tarzda herkesin nne km, fettan gzelliiyle toplantda bulunanlarn akllarn balarndan alm ve uzun bir nutuk irad ederek unlar sylemitir: (Sizinle kadnlarmz arasnda bulunan bugnk hicab, onlarla ortaklaa i yaparak, faaliyetlerini paylaarak, yrtnz! Ayrldktan sonra da onlarla birleiniz, onlar kapallk ve

yalnzlktan umumi hayata, cemiyete karnz! Onlar dnya hayatnn ieklerinden, gllerinden baka bir ey deillerdir. iek ise mutlak koparlmal ve koklanmaldr. nk koklanmak iin yaratlmtr. Saylmas veya yle ve u kadar koklanacak diye snrlanmas uygun deildir. iek derilir toplanr, dostlara sunulur, hediye edilir)... Bu azgn dii, bir yl sonra idam edilecek olan Mirza Ali Muhammed'in peinde, kendisi de 3 yl geince lmek zere, yapmadn brakmad, kucaktan kucaa gezdi ve bir Fransz Akademisi azasnn MesaIina'ya dair eserinde tasvir ettii hayat yaad: Kendisini bir senatre verirdi, nk ahsiyetliydi, bir kumandana verirdi, nk heybetliydi, bir gladyatre verirdi, nk kuvvetliydi; nihayet nnden geen birine verirdi, nk geiyordu! Fatma, nam- dier Zerrin Tac, Babilik ve Bahailik ruh sar'asnn gz dnm bir ehvet halinde tecellisine misal, rlplak bir heykel, bir remz...

K MRZA VE BR KADIN Altun sal kadnn mdafaasz bir futbol kalesi gibi bir Babi ve Bahaiden br Babi ve Bahaiye hedef tekil edici fuhu , onun iki byk ak yaamasna engel olmad. Bunlar ikisinde de Ali ismi bulunan ki Mirza, Babiliin kurucusu Mirza Ali Muhammed, br de birincisine ek halinde Bahailik davacs Mirza Hseyin Ali... Altun sal kadn birinci Mirza'dan 1 ya byk, ikinci Mirza da birincisinden 1 ya kk... Demek ki, kadn 1818, Mirza Ali Muhammed (Bab) 1819, Mirza Hseyin Ali de (Baha) 1820 doumlu olarak de bitiik ya izgisi zerinde... Mirza Ali Muhammed iraz'da dodu, babas ldnden daysnn sahabeti altnda byd ve tahsil grmesi iin Kazm Reti'nin talebelerinden bir eyhe teslim edildi. Okumad, atk kal grd din bilginlerinden tad almad, matematik ve felsefe ve bu arada masal ve hurafe cephesiyle (astroloji-yldzlar ilmi)ne dald ve 20 yalarnda bizzat Reti'nin karsna dikildi ve talebesi oldu. Batl bir dava gden Kazm Reti'ye sorarsanz Seyyiddir, yani Peygamber oyundan... Mirza Ali Muhammed de ayn iddiada... Ne aldysa bu sralarda ve Kazm Reti'den ald ve onun u vasiyetine muhatap oldu: - Seni, lmmden sonra yerime halife olarak brakyorum! Yaknda Mehdilik bayran aarak ortaya kacaksn!.. Bu bir keramet deil, Mirza'ya yol gstermektir ve sapk eyh Ahsai ve Reti boyunca kprtlen Mehdilik masalna nihayet (Realite) aleminden bir namzet bulma ihtiyacna bal bir Fars tertibidir. Aradan zaman geti. Kazm Reti ld ve Mirza Ali Muhammed 1844(1260) ylnda beklenen kurtarc olduunu ilan etti. Ve ite altun sal kadn da o tarihte kendisi 20 ve Mirza 25 yandayken daha yzn grmeden sevdii adama kapland. Mnasebetleri 5 yl srd, srmedi. Mirza'ya daha ziyade manaya ynelik ehvet asndan ilgi gsteren kadn, belki yine ayn manann kamlad hayvan ehvetini, birok erkek bir arada geirdii gecelerde br kap (Bab) yoldalariyle tatmin etmekten kanmad ve durum o sralarda hapiste bulunan Bab Hazretlerine bildirilince, una benzer bir cevap alnd. - Bu kadar gzel bir kadnn hareketlerini irkin grebilmek ne mmkn! Kyametler kopartan ve ran fakihlerini birbirine katan 1849 kongresinden sonra Mirza bir de peygamberlik ve peinden tanrlk iddiasna kalknca onu zindandan karp meydan yerinde idam ettiler ve El Beyan-Bildiri isimli kitabn yaktlar. Nefsine trl ileler teklif eden, kzgn gnete bir minarenin erefesine kp ban ge

kaldran ve ylece saatler, hatta gnler boyu bekleyen, haftalar, hatta aylar sresi kimseyle tek laf etmeyen, evvela Mesih'in kaps, derken kendisi ve derken peygamber ve peinden bizzat ilah olduunu ilan eden bir deli... Yannda (histerik) bir kadn ve peinde kendisinden beter ikinci Mirza Ali (Baha).. Daha 1 ya kc olduu Mirza Ali Muhammed (Bab)n talebesi... Derken halifesi ve derken ondan ayrlma bir kol halinde ve istiklal iddiasnda Bahalliin davacs... Bab'n verdii halifelik Baha'nn kardeine ait iken o bu imtiyaz nefsine ekmeyi bildi ve Babileri telkin dairesine almay becerdi. Vaktiyle hapisten kurtard ve Bab'dan ziyade kendisine tutkun grd Kurret-l Ayn', Bedet Kongresinden balayarak ustaca idare etti, onun yakc gzelliiyle rakipIerinin mukavemetini eritti ve cereyana ba oldu. Kendisini, hecelenmesi ve zlmesi imkansz bir sr hviyetinde gsterebilmek ve insanlar aptrmak iin trl(prosede-sun'i tertip)ler tatbik ediyor, yzn bir peeyle rtyor, ayak takmna gstermiyor ve huzuruna nasl klp onunla nasl laf edilebileceine dair usuller koyuyordu. Ak hokkabazlk ve gzbaclk... Bir de El Akdes-en mukaddes isimli eser... Bab'dan sonra bu dava byle bir yol tutarken ran ahna yaptklar suikast neticesinde Babi ve Bahailer perian edildi, zindanlara atld, ksa bir mddet sonra da Mirza Hseyin Ali (Baha), biraz sonra ele alacamz, iin en nazik noktasn tekil eden, emperyalist d politika dnyasnn tazyikiyle hapisten karld ve randan srld. Badat... Babilerle Bahailer arasnda anlaamamak... Sleymaniye... Dalarda ve maaralarda hayat... Yine Badat ve Osmanl Devletiyle ran arasnda bir mutabakat zerine Edirne'ye ve peinden Akka kalesinde, 19. Asr sonlarnda, 76 yanda lm... O lmeden ok evvel, Babilie kar ran'da giriilen harekette, afet kadn Fatma, mm- Selma, Zerrin Ta, Krret-l-Ayn, Ferah-l-Fuad, ele geirilerek bir odun yn zerine karlm ve bir anda alev alan altun salaryla diri diri yaklmt.

POLTKADA BABILK-BAHALK Asl davay, slamn arnmas mihraknda toplamak zere gnmze getirirken br sapk mezhepler zerinde pek az durduumuz halde Vehhabilik ve Babilik-Bahailik mevzularnda uzunca kalmz unlardandr: Biri kuru akln slam tahribi, br de hezeyann ayn ii zerine almas diye snflandrabileceimiz, aa yukar ada bu iki mezhep, asrmzn ve gelecek asrn bitiiinde, ayn hezeyan kolundan Kadyanilerle beraber, hala izlerini muhafaza etmeleri ve yenilemeye almalar bakmndan, arnmasn bekleyen slam iin balca elmeleme ve ypratma merkezleridir; ve onlar takip edici kksz reformculara (Cemaleddin Efgani ve eyh Muhammed Abduh) tepki yoluyle zemin hazrlam olmalarndan tr, zerlerinde ne kadar durulsa azdr. elmeleme ve ypratma merkezleri dedik; yetmez! Bilhassa slam dmanlarnca istismara kap ama merkezleri... Babilik ve Bahailik, siyasi cephesiyle, Bat emperyalistleri elinde bir din tahripisi olarak, 19. Asrda Bat emperyalizmasnn iki kutbu, ngilizler ve Ruslarn kanatlar altnda gelimi ve baz umdeleri ynnden kendisine Amerika ve Avrupa'da mritler kaydetmitir. Birinci ve kinci Dnya Savalarndan sonra eski emperyalizma nizam bozulunca da bu dava mzelik olmutur. ngilizler Hindistan mslmanlarnn snni btnln paralamak iin araya ran yoluyle bir Fars fr estirmeye bakyor ve Arap aleminde srdrd fesada e, Hindistan yoluna hakim, Irak, ran ve Afgan havzalarnda Babilik, Bahailik kolerasn krklemekten geri

kalmyordu. Rusya ise, Kafkasya yoluyle bir taraftan Akdeniz'de Ilk su diye isimlendirdii iklime kavumay tasarlarken, br taraftan, Basra Krfezi istikametini de kolluyor ve bunun iin ran' hkm altnda tutmak ve iinden rtmek stratejisini gdyordu. Nitekim Mirza Hseyin Ali'nin hapisten karlmas iin, ngiliz ve Rus sefirleri kol kola ran hkmet binasna girdiler ve emirlerini bavezire bildirdiler. Milletler aras Yahudiliin de bu ite Babi-Bahailere yardm byk...Niin diye sormak bile sama... Osmanl Devletinin ahsnda prsmeye giden slam, orta Dounun bu en nazik havzasnda fesada vermek ve Arz- Mev'ud: va'dedilen vatanlarna, hadiseden doacak ihtilatlar neticesinde Mezopotamya ve Suriye sahasnda yer salamak... Mirza da bu stratejiyi uurla benimsedi, Yahudilerin Filistin emellerini savundu ve sade istismara urayan bir gafil deil ona yardmc bir hain olduunu da gsterdi. Komnist ihtilalinden sonra Ruslar Babi-Bahailerden el ekerken, ngilizler, islam ve Orta Dou'yu rtmeye memur bu iltihap merkezini sonuna kadar korudular ve 1920 ylnda Baha'nn olu Abdlbaha'nn gsne, Tahran'daki ngiltere sefarethanesinde merasimle en byk nianlarndan birini taktlar. Bir taraftan Lozan anlamasnn kulislerinde bize dini rabtalarmz zmeyi telkin etmeye hazrlanrken, br taraftan, hala Hindistan'a doru tesir yolumuza sed ekme gayretini elden brakmadlar. ingiltere bununla kalmad. islam alemi zerinde nfuzunun lahi bir tecelli ile kaybolmaya balad kinci Cihan Harbinden sonra bile Bahaileri tutmakta devam etti. Bahailere s vazifesini gren Londra, 1963 ylnda dnya apndaki Bahai konferansna yataklk etti. Mirza Hseyin Ali'nin El irakat isimli bir yayn organnda km u satrlarna dikkat: Krallardan biri -ki Allah onlar baarya ulatrsn- bu mazlum mezhebi yani Bahailii koruyunca ve buna yardm edince herkesin o kral sevmesi ve ona hizmete komas gerekir. Bu herkese farzdr. ileyenlere ne mutlu! te politikada Babi-Bahailik... slam dmanlariyle el ele, hezeyan yolundan islama kymann mezhebi.

TKATTA BABLK BAHALK - Ey insanlar! lk dinin hkmleri kaldrlmtr! kincisi de henz bize ulamamtr! Biz u anda herhangi bir lye bal ve mkellefiyete tabi bulunmayan bir zaman iinde yayoruz! Bu szler mahut Altun Sal kadnn, gs bar ak, dii bir ihtilalci edasiyle Babiler toplantsndaki haykrndan bir para... Bu szleri Bab'dan fkrma kabul eder ve onun El Beyandaki akidesini nazara alrsanz hemen anlarsnz ki, Babilik ve onun adam ve merep farkndan ibaret son ekli Bahailik, eriat koymaktan ziyade eriat kaldrmay hedef tutucu ve kainat grn eski Batniyyecilerin Allah ile insan bir tutan hezeyan fikriyatna balayc, bir tmarhane edebiyatdr. Ne var ki, bu tmarhane edebiyat, politika, cazip grnme ve slam dmanlarnn yardmlarn alma mevzularnda gayet (realist-gereki) bir yol tutmay bilmitir. Tatbikat ve itimai gaye hususlarnda tezleri: 1- Btn eriatleri kaldrmak ve Bab ile Baha'nn Mesihlii, biraz fazla tarafndan peygamberlii ve eer yutulacak olursa ilahl etrafnda teklifsiz, tekellfsz, bir yeni beeriyet dini kurmak... Bylece hem slama kar kilise ve sinagogu mide drmek, hem de btn dini boyunduruk nefreti besleyenleri tatmin etmek... Puta tapanlar da gya gerek tevhide armak...

2 - Dnyada dil ve rk farkn kaldrp insanl tek ve mkemmel (!) bir lisan mihverinde halkalamak ve bu yoldan gya, rekabetleri, ihtilaflar, kltr didimelerini nlemek, insanl tek bir duygu ve dnce aleti hizasna getirmek... 3- slamn, ferde kendi z iinde, cemiyete de baka toplumlara kar en byk farz olan gaza emrini mutlaka silmek ve dnyay, ebedi hasreti ebedi bara erdirmek... imdi bu tehislerimizin vesikalarn, her iki cinnet kutbunun kitaplanndan ksa paralarla gsterelim: Bab (Badat mftsne mektubundan): Allah benden nce (M...d)i gndermi olduu gibi imdi beni gndermitir. Sizin bildiiniz her eyi kaldrdk. Bab (El'Beyan): - Ben (M...d)den daha faziletliyim! Benim Kur'anm da onunkinden daha stndr! Bab (El'Beyan): - Btn isimler O'nun ismidir. Aslnda btn sfatlar O'nun sfatdr.! Sapk tasavvuf anlaynn Herne Ost-her ey odur iddiasiyle, gerek ledn ilmi grnn Herne ez Ost-her ey ondandr hkm arasndaki, daba ve uurum dibi farkn ve Bab'n hangi noktada bulunduunu gstermeye yukardaki satrlar yeter. Kur'ann d yzne ait, slup, eda, kafiye gibi hususiyetleri aklnca taklide yeltenerek, her trl lisan yanllan iinde Bab'n kaleme ald El'Beyan))dan sonra Baha'nn El'Akdes))i... Ayn samalar, ayn zaaflarla dolu, ikinci hezeyanname... Bir slam bynn u tehisi El'Akdes))in Esfel))liini tespit eder:

Mellif, hocas Mirza Ali Muhammed Bab'n kitab elBeyan'dan benimsedii metotla hareket ederek kitabn Kur'an- Kerim gibi tanzim etmeye yeltendi. Fakat Kur'an' aslndan uzaklatrd. Kalp fikirlerini ortaya dkt, kendini kepaze etti. Ortaya bir sz att zaman, brakn kltrly, talebe bile bunun yalan olduunu, bunda gln sun 'ilik bulunduunu, kelime ve cmle tertiplerindeki tuhaflklar anlamakta tereddt etmez.

Ayrca, lmden sonra dirilii reddetmeler, (19) saysn mukaddes sayma ve seneyi 19 aya, ay 19 gne blmeler; ballarna bir sr telkinlerle imdi uykuya yat ve hakikatimizi ryada gr! demeler ve Hazret-i sa ve Mehdi'ye ait baz hadiseleri kendilerini mjdeleyici mahiyette yorumlamalar ve daha neler neler!... Babilik ve Bahailik, 19. Asrn, mahhas bilgi vehmiyle mcerreddin ilmini kaybetme yolunda, din yapcl deil de ykcl iine memur tmarhanelik bir deprenitir.

KAADYAN KY Babr ah zamannda ran'dan Hindistan'a g eden bir aile... Asil bir soydan geldii sylenen bu aile 200 kadar maiyetiyle Lahor ehrinin 70 mil dousunda bir mevkii seti ve oraya kondu. Babr ahn tevecchne mazhar ve ona sadk bu aile, ksa zamanda kendisine bahedilen topraklar ve nvanlar sayesinde parlad. Ailenin byne er'i hkmleri yerine getiren makama izafetle Kaadi -kad nvan verildi. Bylece hkm sren ve nesilden nesle ayn nvanla geen ailenin yata ky Kaadiyan -Kadlar adn ald ve Kaadiyaniliin kurucusu Mirza Glam Ahmed'in babas Mirza Glam Murtaza'ya kadar bir nevi aalar ky halinde (aristokratik) bnyesini srdrd. Mool aknnda talana urayan ky, 1840'da ngilizlerin

Pencab' kendilerine mal etmesi zerine, o srada 14 yanda bulunan Mirza Glam Ahmed'in de bir gn ayn maiyete ve ngiliz hizmetine gireceinden gafil rahatnda devam etti. Kaadiyan kynn 20. Asr Mesih'i olarak beiini sallad Ahmed 1835'de dodu. Ahmed en toy yalarndan balayarak kendisini okumaya verdi. slami fikir ve edebiyat eserleri zerine eildi ve ballarnn iddiasna gre kendisini o trl ibadete verdi ki, dnya ileriyle uraabilcek zaman kalmad. Hatta babas, baz maddi ve ticari aile ilerini ona smarlad halde yapamyacam ben baka bir alemdeyim! edasndan baka bir karla muhatap olamad. O, dalaca aleme dalmt; ama yolu doru muydu? Ahmed 28 yana girince, babas, bozulan mali vaziyetinden tr onu almaya ve hayatn kazanmaya davet etti. Ahmed, hal propaganda ve faaliyetinin kesif olduu (Siyalkot) ehrinde vazife ald ve burada Hristiyan misyonerleri ve papazlariyle mcadeleye giriti. (Siyalkot) ngiltere'deki Anglikan Kilisesine izafetle ngiltere'nin Hind Kilisesi diye anlyordu. Glam Ahmed'in bu koyu Hristiyanlatrma tezgahnda faaliyeti -yine ballarnn itirafiyle- hibir zaman dmanlk eklini almad, tartma snrn amad; belki de ileride ngiliz emellerini desteklemek ihtimali zerinde anlama pay brakan bir dostluk havas iinde geti. Hindularla Hristiyanlarn slama hcumlar karsnda Ahmed, 1864'te kendisini yayn vastalariyle slam savunmaya veriyor ve ayn yl, -dikkatli ballarnn iddiasnca uykuda veya uyanklkta Allahn Resuln gryor. Uykuda veya uyanklkta diyoruz; zira bu hali ifade eden kelime, mridleri tarafndan Ahmed-vadedilen Mesih- adl bir brorde Franszca (vizyon) olarak kaydedilmitir. (Vizyon) ise uykuda veya uyanklkta insana tecelli etmesi mmkn (realite) st ekil demektir. Hep onlardan aldmz bilgiyle devam ediyoruz: Yce Peygamber, gya Ahmed'e bir kitap uzatyor, Ahmet bu kitab mkaddes elden alnca onun muhteem bir meyveye inklap ettiini ve insanla datlmak zere paralara blndn gryor. Bu tecelli onun kaleme almaya memur edildii esere aittir. Eser 1880 tarihinde ve Mesihlik iddiasndaki Ahmed'in 45. yanda yaynlanyor. Berahn - l Ahmediyye: Ahmediyye mezhebinin belgeleri, ispat unsurlar.. Ahmed'in doduu, yetitii yere izafeten Kaadiyanilik diye anlan, fakat daha az tutmu adiyle Ahmediyye diye etiketlenen bu mezhep, gsterdiimiz zaman ve izdiimiz mekan iinde byle boy gsterdi.

20. ASIR MESH Bundan bir iki yl nce (b.d.) yaynlan idare yerine adma bir paket geldi. Hepsi Franszca, Kaadiyanilerin yaynladklan propaganda kitap ve brorleri... simleri yle: (Le Messie Promis: Vadedilen Mesih), (Le Mouvement Ahmediyya: Ahmediyye hareketi), (Chemin de la Foi: man yolu), (Nouvelles Dicouvetes propos de Jesus Christ: sa Peygambere ait yeni keifler), (Hazreti Muhammed dans la Bible: ncil'de Hazret-i Muhammed), (Le Systme economique de L'slam : slamda iktisadi sistem), (La Philosophie de L'slam et de ses principes : slam ve prensiplerinin felsefesi), (nvitation : Davet), (Les tresors Spirituels : Ruh hazineleri), (Ou, Jesus est-il Mort: Hazret-i sa nerede ld?), (Hazrat Ahmet Vadedilen Mesih), (La prophetie concemant la seconde venue de Messie: Mesih'in ikinci geliine ait gaibten haber), (Le Mssage de l'Ahmediyat: Ahmediyyenin bildirisi)... Bu kitap ve brorn birka bizzat Mirza Gulam Ahmet'in yazlarna, brleri de olu ve ikinci

halifesi Mirza Beirddin ile davasn yrten ballarnn ileri gelenlerine ait... Bunlarn arasnda, gariptir ki, Milletleraras Lahey Adalet Divanna Reis seilebilmi ve ngilizlerden (Sirsr) nvann alabilmi biri de var... (Sir Muhammed Zaffrula Khan)... Arada bir iaret olarak belirtelim ki, bir Kaadiyani Hindlinin hi phesiz ngilizlerin himmetiyle, bu kadar nazik bir makama getirilmesindeki mana, Kaadiyaniliin Bat aleminde srf slarn zayflatmak gayesiyle nasl itibar grdn aka ortaya koyar ve bylece Kaadiyanilii de izah etmi olur. Evet, bu kitaplar bana gndermekle bende ne mit ettiklerini merak ve Trkiye'deki almalarna dikkat ettiim Kaadiyanilik misyonerleri, farknda deillerdir ki, ortaya koyduklar esaslar, snni bir lkede ancak kendi sapklklarn tehir mahiyetinde kalr ve bunun iin kendi ayaklarna gidip iyzlerini tetkik etmek yerine onlarn ayamza kadar getirdii eserlerine gz atmak yeter. Benim de yaptm ite bu!... Kaadiyanilii, yabanc tetkikilerden deil, kendilerinden, kendi eserlerinden ele alarak tehir etmek. 20. Asr Mesihi, 19. Asr nihayetlerinde Mesihliini ilan ettikten sonra 1900 ylnda bu mezhebi ngilizlerin resmen tanmasn da baard. Gayet tabii! Sebebini akladk! Mesihlii kabul edilecek olursa slamn onun elinde alaca, dileri sklm arslan eklinden faydalanarak, o zamanlar hemen btn slam dnyasn elinde tutan ngilizler ve peindeki br emperyalistlerin devirecekleri fayda... Nitekim bu fayda, Mirza Glam Ahmed'in Mesihlikten sonra ( 1 ) numaral tezi ve slami farzlar iinde en byklerinden biri CHAD gayesinin kknden kaldrlmasiyle kendi kendine sabit, ve sanki bu mezhebi kurduran ngilizlermi gibi, Ahmedilerle Hal emeller arasndaki mutabakat aikardr. u anda slam alemi, her biri szde mstakil ve herbiri ayr ayr sapk yollarda lkelerden ibaret hale geldii iin artk byle bir mutabakatn modas gemi ve Kaadiyanilik, daima ngiliz sempatisi altnda ve daima slam birlii davasna kyc, tek bana yoluna devam etmekte saylabilir. Doru Yolun, ie ve da doru 20. Asrda en hain sapk kolunu izen ve slam arnma an tehdit eden Kaadiyanilii ii ve dyla yakndan tanmalyz ki, 15. Hicri ve 21. Miladi Asrlar koruyabilelim...

ABES Kaadiyaniler slam nakillere zt olarak Hazret-i sa'nn ge kaldrlmadn, yerine bir benzerinin armha gerildiini kendinin de kaarak Hindistan'a kadar geldiini ve orada yaadn, 120 yanda ldn, Kemir taraflarnda gmldn, yeni zamanlarn en byk kefi halinde mezarnn Mirza Gulam Ahmed tarafndan meydana karldn iddia ederler. ddialarna bir nevi maddi delil gsterircesine de (Ansiklopedika Britanika) dan bir resim alr ve altna yle yazarlar. leri bir yata Jesus. Bahsettiim brorlerden aldm u, nereden alnd ve nasl yapld mehul resim, onu nereden ngiliz Ansiklopedisiyle beraber Kadiyanilerin de yce bir peygamberi en kaba mahhas planna aksettirmekten ekinmediklerini gsterirken, bir de Gulam Ahmed'in tezine yardmc olarak ortaya atlyor; ve Hazret-i sa'nn ihtiyarlk yana kadar mr srdne vesika diye gsteriliyor. Bu resimdeki samalk neyse topyekun Kaadiyanilikteki abes de odur.

Mirza Gulam Ahmed, Hazret-i sa'nn kendisine hulul ettiine kanidir.

Derken, yeni bir eriat sahibi resul olduu iddias... Cihad'n kat'i olarak reddi ve stelik bu hususta Kur'an' ahit gstermek gibi bir te'vile giriilerek ikinci bir kfre saplmas... Ebedi azabn inkar... Her yz ylda bir yenileyici geleceine dair hadisin, zuhuru Hicri 14. Asr bana (Hicri 1300Miladi 19. Asr sonlar) geldii iin Gulam Ahmed'e atf... Yenileyicilik iddiasiyle balayan cereyann, ksa zamanda Mehdilie, derken peygamberlie ve derken ilahla gtrl, gerek slam'n Ahmediyye olduu ve zuhurundan 3 asr sonra btn insanln o bayrak altnda toplanaca hezeyan... Ve btn bunlann ispat olarak Mirza'ya trl keramet ve mucizeler yaktrlmas... Baz gne ve ay tutulmalarn nceden haber vermi... Birtakm zelzeleleri gn gnne bildirmi... Birinin filan gn leceini sylemi, o da lm... nc rivayet, olu ve neticeleni bakmndan son derece komiktir. Gerekten leceini syledii adam vurularak ldrlnce bu ii sen yaptrdn! diye Mirza'y mahkeme karsna karyorlar. Mahkeme delil bulamad iin onu beraat ettiriyor. Meseleyse muallakta kalyor. Bu haber veri gerekten bir keramet eseri midir, yoksa hadise nceden bir haber alma neticesinde mi bildirilmitir, yahut adi bir isabet mi?.. Herhalde nebilerde grlen mucizeler ve velilerde tesbit edilen kerametler bu trl bir pespayelikten mnezzehtir. Heyet ilminin rahatlkla hesaplayabildii ksuf ve husuf hadiseleri zerinde de bildi! iddias ayn derecede gln ve gerisi uydurmalardan ibaret olmak gerek ve i uydurmaya kaldktan sonra da bu kadar basitlerini ele almak Mirza Gulam Ahmed'e byk bir iltifat saylmamak lazm.... ngilizlere ve onlarn arkasnda hal emperyalistlere klelii, bir nevi dini farz olarak ne srmeleri de cabas... Dndan slama ballk ve Allah Resuln dorulay edas iinde, slam ta yreinden yaralama, iktidarndan drme ve gayesinden saptrma hareketi... Mirza Gulam Ahmed 1908 ylnda, ballarnn nakline gre, kere, ihanet ettii Allahn adn anarak lyor ve doduu kyde gmlyor. Halifelerinden biri, olu Beirddin... Bana gnderdikleri eserlerden, her memlekette nianladklan hedefleri tayini mmkn olan, fakat arpacaklar Snnet Ehli kayalarn hesap edemeyen ve hatta onlara dalaletlerinin senetlerini elleriyle veren ve olanca davalar, teker teker taradm eserlerine gre yukardaki maddelere sdrlabilecek ekilde bulunan Kaadiyaniler, bugn, hereye ramen hummal bir faaliyet iindedirler. Bat dnyasnn, Dou 'daki komnistler de dahil, slam ynlarna her an yneltebilecekleri siyasi ve askeri bir harekette kendilerine nefis bir istismar unsuru diye kullanabilecekleri Kaadiyanilik bugn, Kenya, Nijerya, Cava, Sumatra gibi yerlerde ve bilhassa ngiltere, Amerika ve Almanya'da birtakm sahte cami kubbeleri altnda, trl dergi, kitap ve binbir telkin vastasiyle alyorlar. Amerika'da zenci mslmanlar arasnda bir kolera sirayeti halindedirler ve rivayete gre dnya ampiyonu boksr Mehmet Ali de bir Kaadiyanidir. 20. Asrda ve 21. Asr eiinde Hallar dnyasnn stratejisi, slam hisarn dndan zaptetmek deil, Truvallarn tahta at eklinde, gafil milletlere sahte kahramanlar imal edip onu iinden drmektir.

MUSTAFA'LAR Tasavvuf bykleri, Allah Resulnde muazzez ve mukaddes Mustafa isminin bakalarnda

ymnl, yani uurlu olmadn sylerler. Bu hususiyet asla dini bir kanun olmamakla beraber esrarl bir hikmet ifade etse gerektir. Nitekim tarihimizde yle Mustafa'lar tanyoruz ki, tek tek ve kendi sahalarnda, bu ismin gayesine ters dtne misal olmulardr. Bunlar tam 6 adet insan... Deli Mustafa: Osmanoullar hanedannda tereddi koluna misal... Kara Mustafa: 17. Asrdan bugne, bozgun amzn alna misal... Kabak Mustafa: Devlet kurucusu Yenierinin devlet ykc ve memleketi iinden igal edici hale geldiine misaL. Bekri Mustafa: itimai ruhun artk ii divanelie dkne misal. Alemdar Mustafa: Anadolu'yu kurtarmak iin, o ruha yabanc Rumeli kaplarnn alna misal. Ve: Mustafa Reit: Trk', teftisiz ve talihsiz, murakabesiz ve muhasebesiz, Batya itme ve bylece bataa saplama mektebinin kuruluuna misal... Bizim davarnz ise, btn bu Mustafa'lar iinde Mustafa Reit Paayla... Sahte Kahramanlar konferansmzda portresini izdiimiz bu adam islami arnma davamzn byk ve derin bir dikkatle hesaba ekmesi gereken bir kimsedir ve kendisinden sonra 100 ksur yldr ne olmusa ve hatta bugn Trkiye'de ve islam aleminde ne oluyorsa, onun ve devrettii ellerin menfi himmetiyle olmaktadr. Kanuni'den balayarak Tanzimata kadar ham yobaz ve kaba softa elinde perian hale gelen islam davas, bu adamda, bnyeyi slah etmek yerine imha etmek ve hayat vermesi imkansz yeni bir bnye edinmek rotasna evrilmi ve onu takip eden sahte kahramanlar bu rotay nihayet kayalklarda paralanma noktasna kadar getirmilerdir. Ali, Fuat, Mithat Paalar ve derken ttihat ve Terakki markal ve mason damgal maalar, hep ayn Mustafa izgisi zerindedirler. Dorudan doruya dini manada sapk kollar, 19. Asrda Babilik - Bahailik ve Kaadiyanilik gibi, devletini Osmanl mparatorluunda merkezletirici bir (otorite) grememekten doarken, Trkiye'de manzara, bu (otorite)yi yeni zaman ve mekana hakim klc bir tefekkr cehdi gsterip kke yol vermek ve onu sahte yemilerle donatanlar budamak yerine suu kkte bulurcasna bir zlme iklimi eklinde tecelli etmitir. Bu tecelli ise, hemen btn slam lkelerine sari, Hallar vatanna klelik ve onun cicili bicili niformasna hayranlk ls altnda, dorudan doruya slamdan nefret faktrne bal yeni bir mektebe temel olmutur ki, nihayet felaketi sapk mezheplerin tmne birden ta kartc dereceye ulamtr. stelik bu yolda gidenler, son derece s irfan ve idrakleri, basit hokkabazlk marifetleri ve iportac diyalektiklerine ramen tehis edilememiler ve millet kaatili ilan edilecekleri yerde milli kahraman saylmlardr. Bu nokta, o kadar can alcdr ki, bat sebeplerimizin ve kurtulu arelerimizin anahtar deerindedir. Birok yaz ve konferansmzda da inceden inceye zmlenmitir. Ne Baty anlayan, ne de Douyu en mahrem vahidlerine kadar muhasebe edebilen, Tanzimat sonras, koyu cahil ve katmerli ahmak, szde aydnlar zmresi, alt kaval, st ihane kyafetleriyle, Hilali Haa feda edici byle bir yn tutmulardr ki, Doru Yolu bsbtn kesmek, tkamak ve onun vadettii kurtuluu kendilerinde gstermek gibi, kar klmas ok zor bir r almasna vesile olmulardr.

HAiN DEVRE Tanzimat sonras gidiimiz, slam yeni bir sapk yola srklemek deil, onun doru yolunu Himalaya byklnde bir kayayla kesme ve tkama ilerleyii... Bu r kaydettiimiz gibi,

Mustafa Reit Paayla balar, Ali ve Fuat Paalarla filiz verir, Mithat Paa'da retime girer, ttihat ve Terakki maalarnda da takas muamelesine giriir ve bugne kadar gelir. Bugn diye ifade ettiimiz son yarm asrlk geit, slam davasnda her trl izah ihtiyacndan uzaktr ve slama artk, iinden deil, dndan kyma davrandr. Tanzimat sonras, ttihat ve Terakki devresi ve Cumhuriyet geidi diye blmlendirdiimiz merhaleyi rejim lsyle yle farikalandrabiliriz: Tanzimat: Ham yobaz ve kaba softaya tepki halinde, slam cbbesinin fabrika etiketini, ne cbbeden ne fraktan hibir ey anlamakszn, Avrupa ceketine ilitirme gayreti... Kekeme ve akn... ttihat ve Terakki: Yzde yz yahudi ve mason silahr biiminde, slam ruhunu posa milliyetilik ruhiyatiyle takasa tabi tutma ve kelimede Mslman kalarak kendine yeni bir dnya arama ve bu yzden 1000 yllk aty bir anda ykma cinneti... Ahmak ve gzkara... Cumhuriyet: Bu davann erisi ve dorusunu dnmeden Tanzimattan beri gelen izgiyi akta ta merkezine ve gizli maksadna ulatrma, slam ile btn alakalar kknden koparma ve Trk' madde plannda kurtarp ruh plannda batrma davran... Kararl ve iten ve dtan planl... u var ki, Tanzimat gidiinin isimlerini verdiimiz kadrosu yannda ttihat ve Terakki'yi, aksiyonda mehur paas ve fikirde maruf Ziya Gkalp ve avanesiyle tespit ederken, bu geliin (terminal) noktas Cumhuriyeti belli - bal ahslara balamak lzumuna uzak kalyor ve her eyi Cumhuriyet Halk Partisinin anonim mahiyetine dmlyoruz. Kastmz, hamuru 19. Asr balarnda Mustafa Reit Paa tarafndan yuurulan mcerret tipin Cumhuriyet devresinde biimlendirdii klik, yoksa u veya bu deil... Kamusluk meseleleri ksa ksa zletirerek ve geni tahlil ve terkiplerini deolocya rgs ve Konferanslar gibi eserlerimize emanet ederek ksa ksa hulasa edelim: Tanzimattan sonra ayn hamakat geliinin getirdii, aann bayas bir edebiyat... Edebiyat- Cedide. Ve banda bir air... Tevfik Fikret... Eserlerini vitrinde bile seyredip etmedii mehul, Bat dnyasnn iirde en bayat ve fikirde en ksr rneklerine bir gz atmakla tesellisini bulmu ve nihayet ii inkara dkm bir cce... Kendi slubuyla Fikri hi, rfan hi, vicdan hi bir maskara... Yine kamusluk aptaki Trklk meselesinde Ziya Gkalp'e tek cmleyle ynelteceimiz tehis de udur ki, o, slam haini olduu kadar mcerret ilme ve hocas yahudi filozof (Drkaym)a da ihanet etmi ve onun dini muhteva zarf halinde grd milliyetilii mazrufundan ayrp araya rkl yerletirmekle, metodunu borlu olduu adam el abukluuna getirmi bir sahteci... Daima gizli yahudi tesirinin gdmn koruduu bu sahte roman ve dayanksz fkriyat bizde dnmeler evresi ili salonlarn tretirken, dorudan doruya slama duyulan hncn fideliinden trl nebatlar yetimi ve bal bana slam tahrip edebiyat domutur. Arapgirli Abdullah Cevdet, Arnavut Hseyin Cahit ve dnme Halide Edip daha niceleriyle beraber bu katarn vagonlandr. Onlara kar tek iman sesi Mehmet Akiften gelmi olmakla beraber onda da (potansiyel) zaif ve fikir hacmi dardr. Bu nokta da Tanzimattan sonra kfr cereyannn bayraktarlar nasl ccelerden ibaret kalmsa, slam mdafaaclarnn da ayn seviyede kaldklarna iaret... uras katiyetle sabittir ki, Trk cemiyeti ham yobaz ve kaba softalar devri ve Tanzimat r boyunca, nefsini ve insanl muhasebe edebilmek kudretinde bir fkir adam yetitirememitir. Nis'te lrken Papa'dan bir rahip isteyip ha perek can vermek dileyen Fuat Paadan; bir sarholuk gecesi, muslukta gaseyan ederken yanndaki pekirci vezire paa, bu milleti adam

etmek iin onu Hristiyan etmekten baka are yoktur! diyen Mithat, nam- dier Murtat Paa; Ermeniden bir vezire sliimiyeti vmesine mukabil biz seni slamiyeti sevdiin iin deil, ermeni olduun iin vezir yaptk! karln veren Ali Paa yolu, bylece, en ucuz tarafndan 70 - 80 yl iinde meyvesini verdi ve habis gayesini kemale erdirdi.

ABDLHAMD kinci Abdlhamid manada yle bir ahsiyettir ki, bu manay heceleyebilmekle btn sahte olularmz anlalm olacak ve o, 36 Trk hakan arasnda belki en by diye abideletirilecektir. Elverir ki, memlekette beklediimiz byk fikir zemini kurulsun ve gerek, tahlil ve terkipi Trk tarihisi zuhura gelsin... Biz kendimizi sadece emin bilgiler zerinde (sentez)e memur bir fikir adam bildiimiz ve tarihiye den vesikal mahede zorunluluu ve ameleliinden azade grdmz iin sadece ip ularn vermekle kalyor ve iin kymet hkmlerini zerimize alarak, onlar gerekletirme roln ite bu apta bir tarih kafasna emanet ediyoruz. Nasl ki Ulu Hakan II. Abdlhamid Han isimli eserimiz de, (statik) ilmin ok stnde bu (dinamik) kymet lsne dayanr ve ortaya att salam (realite)lerin tespiti mesleki tarih iiliine der. Ulu Hakan II. Abdlhamid Han, Yahudilii, Masonluu, o devirde muvazene halinde ve Trkiye'yi taksim vaziyetindeki Bat Emperyalizmasn, sahte inklaplar nesli Mustafa Reit Paa dllerini, tek kelimeyle slam dmanlarn karsna alm ve 33 yl onlarla mcadele ederek veya onlar bir mikrop kesesi iine alarak zararsz hale getirmeye bakm gerek Trk kahramandr. Fakat, hakknda uydurulanlarn tam tersi, srf merhamet duygusu ve zulm ilemekten korkusu yznden, lahi hikmet icab, her kuvvet elindeyken dmanlarna yenilmitir. Bu da yine kamusluk apta ve birok eserimizde erevelenmi meselelerden biri... Biz imdi bu davay dinde Sapk Kollar ve sahte gidiler bahsine sdrlabilecei kadaryle belirtip meselenin ana hatlarn izelim... Abdlhamid; (Volter)in Resuller Resulne ait piyesinin Fransa'da sahneye konulaca haberi zerine elisini memur edip bunun harp sebebi olacan ve mutlaka temsile mani olmalarn isteyen ve istediini kabul ettiren sultan... Abdlhamid; masonluun kfr olduuna dair fetva kartmak cesaretini gsteren hakan... Abdlhamid; biraz sonra da ne mal olduunu greceiniz Cemaleddin Efgani'ye asla yz vermeyip onu snr d eden halife... Abdlhamid; btn Dyun-u Umumiyye borlarn deme karlnda kendilerine Filistinde kk bir iftlik apnda toprak isteyen Yahudilere kaplar kapayan devlet reisi... Abdlhamid, ecnebi mektepleri ve szde Trkletirilmi

Sultani-liseleriyle her trl misyonerlik faaliyetine gz atrmayan tacidar... Abdlhamid; Hazret-i mer'in Dicle boyunda bir olak kaybolsa hesab benden sorulur hikmetini fiilen yaayan ve seccadesinin banda sabah namazn beklerken hasta bir memurun

evine gnderdii doktoru gzetleyen takva timsali hnkar... Abdlhamid'in 33 yllk ince ve evik idaresi, sapk kollan elden geldii kadar tkamak ve slami turasn emperyalizma canavarlar ve din dmanlarna kar korumaktan ileriye geemedi. Ondan sonra Yahudilik ve ardnda Bat emperyalizmas, tahttan indirildiini bildirmeye bir Yahudiyi (Karasu) memur ederek bu gerek slam kahramann tasfiye etmeyi bildi. Gerisi birka kelimelik: k ve arkasndan kurtulu yaftas altnda bat...

Eer Abdlhamid, adaletini tatbik ettii Hazret-i mer'in celadetine de malik olsayd -ki tek kusuru budur- bugn Trkiye'nin manzaras bambaka olur ve Doru Yolun Sapk Kollar belki de uzun mddet trafie kapal kalrd.

K PALYAO VE...

Osmanl mparatorluunun birka asrlk ham yobaz ve kaba softa devrinde batakla evrilen slam, Tanzimattan sonra, uurum ynne dndrlnce, daha ziyade yurtd birtakm slah palyaolarn skn balad. Suratlarn Batl ressamlarn boyad sarkl palyaolar... Ve bu devirde artk bedbaht plannda ortaya kan Bat hakimiyetine kar zaaf ruhlarnda aramak yerine slam'da bulan biareler... Maddeye tahakkm dehasnn timsali Avrupa karsnda, bozgunu n srlarn zmek ve slam kainat apnda yeni hayata tatbik etmek fikriyatndan mahrum bu tipler, daima olduu gibi, ne Baty ne de Douyu muhasebe edebilmi, palyaolar olarak, gya slam'a yenilik getirme sevdasyla, kalplerinin grnmez bir kesinde, onu budamak, desteklemek, ufalamak ve dman dnya anlayna tabi klmak kfrn beslediler. Sabitlii ezelde ve her an yenilii ebedde gerek slam an amak deil de, onu, Bat maymunlarnn fani ve her an zevale mahkum ana uydurmak... Bu arada, Yahudilik ve Hristiyanlk stratejisinin ve emperyalizma tuzann istismar hedefi olmaktan da geri kalmadlar. Sistem getirici byk bir tefekkr adam olmayan, zaten makam bakmndan byle bir hviyete uzak bulunan ve sadece deha apnda bir ileri grle her eyi sezen ikinci Abdlhamid Han uzun zaman durdurabildii fakat dnya artlar hesabile elbette yenemeyecek olduu felaket r ve dalalet iklimi iinde ite btn bu muzahrafat mtefekkirlerle mcadele zorunda kald. Bu plk fikircilerin banda Cemaleddin Efgani ile Msrl Muhammed Abduh vardr. Efgan, Trkiye'de Tanzimat ilan sralarnda Efgan illerinde dodu. Felsefe okuyarak yetiti ve rivayete gre memleketinde Ruslar hesabna casusluk yaparak efendilerinden hayli paralar ald. 30-31 yalarndayken Msr'a gitti, orada Msr Mfts eyh Muhammed Abduh ile tant, onunla smsk kenetlendi. Daha dorusu, slam'a yeni bir evk vermek temaylndeki bu rk adam byledi ve peine takt. Birok kitapta ikisinin birden Msr'da mason emberine girmi olduklar yazlysa da bu yerinde sulama vesikasna kavuturulmu deildir. Vesikasn biz verelim: - Cemaleddin Efgani ve Muhammed Abduh ngiliz ve Fransz masonlan tarafndan izilen daireye dahil klnm ve slam modernistIeri geinen bu adamlarn elde edilmesiyle Bat dnyas (politika-relijyz; dini siyaset)lerinin teminini dnmt. Bu artlar kelimesi kelimesine aslna uygun bir tercme olarak u kitabn 127. sahifesinden: Les Francs - Maon

Serge Hutin Editions du Seuil Bourges 1960 o sralarda mahut sahte inklaplar msellesinin ikinci izgisi Ali Paa -ki o da ayn msellesin br izgileri gibi masondur- bu esiz sermayeyi stanbul'a davet ve batac ediyor. O sralarda Darlfunun-u Osmani ismiyle ve gizli bir slam nefretinden baka hibir mdir fikre malik bulunmakszn kurulan niversitede -bugn Hamidullah nam- dier Baidullah'a yapld gibi -Cemaleddin'e bir konferans krss veriliyor. Rektr makamndaki Hasan Tahsin - o da mason - Cemaleddin'i himaye ediyor; ve slam ile ha dnyas arasnda bocalayc esfel bir cereyann genliini telkin altna almak vazifesini bu adama veriyor. lk konferans bu adamn, gizli yollardan tneller aarak slam kknden bombalamaktr. Nitekim bir konferansnda aynen yle diyor: -PEYGAMBERLK, SANATLARDAN BR SANATTIR ! Yani, tenekecilikten, aktrle kadar insann alma yoliyle elde edebilecei bir sanat... Peygamberlerin Allah tarafndan gnderilmi olmalarnn reddi, Allah'n reddi... Eer tarihi materyalistler ve komnistler Cemaleddin Efgani'nin bu szn bilmiyorlarsa en byk mttefiklerinden mahrum bulunuyorlar demektir. Devrin eyhlislam hemen Cemaleddin'i kfrle suluyor; ayn kafann adam Ali Paa da adamn Trkiye'den dehlemek zorunda kalyor. Bu defa ran... Orada da her eyi allak-bullak edi... ranllar onu zincire vurup Osmanl hududuna brakyorlar... Badat, Londra, Paris, Dinde Reform bal altnda bir sr neriyat, tekrar stanbul ve Ulu Hakan tarafndan ac bir istiskal, uzaklatrl; ve nihayet tutulduu kanser hastal sonunda 60 yalarnda, fesadna devam edemeyecek hale geli, dnyadan ayrl... Onu Maka mezarlna gmdler, bir Amerikal -her halde misyonerlerden- ona mezar yaptrd; bir mddet sonra da kemikleri bir uvala doldurulup Efgan topraklarn kirletmeye gtrld. Bylece, Muhammed Abduh'un onu grmeden meer gzm grmyor, kulaklarm iitmiyor ve dilim ilemiyormu! dedii szde diyanet yolunda denaet dehas, bn-i Teymiyye mektebinin 19. Asr yenileyicisi, kendisini takip edecek 20. Asr reformcu maymunlarna buyrun! diyerek ve dnyamz hayli bulandrarak, layk olduu mukabeleyi bu dnyada grmeksizin, bast gitti.

BR REFORMCULAR Balarnda, Merdudi ismini taktmz Mevdudi ile Baidullah sfatn yaktrdmz Hamidullah var... Ve daha birka!. Evvela Mevdudi: slamda hya Hareketleri isimli eseriyle slam'da imha hareketinin temsilcilerinden biri... adamz... i gc, Snnet Ehli byklerine atmak... Grd sert tepki zerine eserinin ikinci basksnda birtakm yumuama alametleri gstermeye altysa da, rk madeni hep ayn... Gerisi cila... Cemalettin ve Abduh'a hayran... bn-i Teymiyye'ye ise kara sevdal... slam onca bir felsefedir ve nice er'i ller bu bakmdan deitirilebilir. orap stne mesh etmenin cevazn iddia ettii gibi... muhakeme edilerek

Aynca mezheplerin birletirilmesi fikrini mdafaa ve drt hak mezhebi birbirine kar mcadele ve garaz halinde gsterme... Sana nasl geliyorsa yledir! hesab, her zaman ve her trl itihada yer verme, ve ortal kargaala verdiklerini iddia ettii Snnet Ehli alimlerini ktleme... Mevdudi sade fikirde kalmad; aksiyona da giriti. Hind Mslmanlarnn milli hareketlerinde nderlik sevdasna dt. Hapse girip kt. lk eseri slam'da Cihad ihtilalci fikri telkin etmesi bakmndan Msr'da, kendisine telkin zemini buldu ve baz kimselerin idam edilmelerine yol at. 1953'de Kaadiyanlik meselesine el att, yine tutuldu ve 2 yl 2 ay hapse mahkum edildi. Sapk fikirlerin sapk ihtilalcisi olarak 1964'de yine hapsi boylad; bu defa da slam Cemaati Derneinin kapatlmasna sebep oldu. Derken Vehhabilik dnyasna kapland; Medine'deki Vehhabi niversitesi stiare Heyetine aza seildi. Orada da diki tutturamad ve Vehhabilere bile giran gelen fikirleri yznden muhakeme altna alnd. Hamidullah hakknda uzun sze lzum grmyoruz. amzda din zaviyesinden temaylnn ne olduu ve ne olabilecei besbelli bulunan niversitelerimizin davetlisi olarak memleketimize gelip gitmekteki bu cce akl mtefekkirinin ne olduunu gstermeye yalnz bu kucak a yeterken onun slam Peygamberi kitabna bir gz atmak bile kafi gelir. Evvela Kainatn Efendisine,slam'n Peygamberi demekle O'na bir tahsis yaptnn ve bu tahsisle baka dinlere ve onlarn hkmleri yrrlkte peygamberlerine yer verdiinin uurlu veya uursuz ifadesini tayan bu kitap, daha nsznde Franszlar memnun etmek iin kaleme alndn itiraf ederken, hedef tuttuu bu memnuniyetin dayanaklarn aka meydana koymaktadr. Zira bu adamn gznde Allah'n Sevgilisi, tkrkten baka ilac olmayan biridir, slam ise yalnz genlerin, toy delikanllarn, fakirlerin, klelerin, ezilenlerin, tek kelimeyle aa tabaka ve ayak takmnn kucak at bir dindir. Mira mucizesi bir ryadan ibaret ve daha nice madde st harikalar aklla teftii gerekir eylerdir. Tasavvuf ise uydurmadr. Bir konferans mnasebetiyle Erzurum'da bulunduum srada Hamidullah da oradayd. inde kendisinden de bahsettiim konferansa gelmek cesaretini gsteremedi. Ertesi gn bir toplantda ballarnn da bulunduu bir mecliste hakkndaki tespitlerime cevap verebilen kimse kmad. Yalnz, artk ne taraf tuttuu belli olan bir gen yle dedi: Ona hangi mezhepten olduunu sordum: - Ben mezhepsizim! cevabn verdi. Bir de Seyyid Kutup var... Kendisinden af dilemesini isteyen yakkl orangotan maymunu Nasr'a Bir mmin bir mnafktan af dilemez! cevabn veren ve kahramanca lmeyi bilen bu zat Sahte Kahramanlar konferansmda gerek kahraman olarak gstermitim. Fakat sonradan grdm ki, Seyyid Kutup bir bn-i Teymiyye meddahdr ve kellesini kaptrd sosyalizma yularnn zoruyla Hazret-i Osman'a adaletsizlik isnat eden ve dil uzatan bir bedbahttr. idam edilmeden bu sapklklardan istifar ettiini syleyenler oldu. Eer yleyse tam kahraman ve ehit... Deilse, mcadelesi kafire kar bir sapn davranndan ileri gemeyen bir zavall. Gnmzn reformcular bunlarla bitmiyor. Onlardan birka batn nce balayan ve Kazanl Musa (Beykiyef) gibilerden geen ve asl istinad ibn-i Teymiyye, Cemaleddin Efgani ve Muhammed Abduh olan kol, bu gsterdiklerimizde tam teahhusunu bulurken, zakkumlarnn silkintisi halinde Trkiye'de kendisine bir fidanlk bulamam deildir. iddia ve davalarn teker teker gsterip cevaplandrmay abesle urama saydmz, ama buna ramen bir kitaptan naklen vereceimiz ve sadece zlerini belirtmekle yetineceimiz yeni zaman sapklklar ve sapklar ite bunlar!...

REFORMCULARIN Z Reformcularn toplu olarak btn iddialarn demetleyecek ve onlar mcerret ilim ve hakikat gzyle inceleyecek olursak, ereceimiz gerek u olacaktr ki, bunlar, bir batan br baa, Bat akliyecilii karsnda afallam, sonradan ayn Batnn 20. Asrda ayn akliyecilii iptale kadar giden fikir ilesinden nem bile kapamam, Dounun zne giremezken Batnn kabuunu olsun grememi idrak yz karalardr. Biraz sonra greceiniz ekilde mezhep ballarna eek sfatn yaktran bu krattaki insanlar, o masum hayvann da yarn ahirette kendilerinden davac olaca bir denaet seviyesindedirler. Bu seviyeyi Kur'an tayin etmitir: Belhm adal-Hayvandan aa... imdi onlarn toplu olarak iddialarn hulasa edelim. Bu hulasa, Dr. Said Ramazan El-Buti'den Trkeye evrilen Mezhepsizlik isimli eserin arka kapana konulmu ve fasl fasl yeri iaret edilmi bir tablodur. Samalkta aheser ve hibir noktas cevaplandrlmaya demez iddialar, ite: Mslmanlar bir din devrimine iddetle muhtatrlar. Btn slahatn dayana, ancak Din'de yaplacak alandr. slam hkmetleri Din ile Siyaset'i birbirinden ayrmaya mecbur kalacaklardr. Mctehid mamlar, kendilerini Din Vaz--ALLAH zannetmesinler. Drt mam' taklid etmek kfrdr. Onlar taklid edenler; basiretsizdir, cahildir, ahmaktr, sapktr; tefrikac, fitneci ve amelleri boa giden mflislerdir. Mezhepliler, Allah' brakp da, papazlarn, hahamlarn kendilerine ilah ve Rab edinen (Hristiyan ve Yahudi)ler gibi, mezhep imamlarn kendilerine ilah ve Rab edinmilerdir. Drt imam birer put, onlara uyanlarsa birer putperesttir. Mezhepliler Kur'an'dan bile yan izmilerdir. Drt Mezhep, kusursuz Resulllah'a, kusurlu imamlarn atklar harp cepheleridir. Drt mezhep zerine yazlm kitaplar, birer kfl kitaptr. slam Dini, bir bedevi arabn birka dakikada renebilecei basitliktedir. slamn bir hukuk sistemine sahip olduu yalandr. tihad yapmak gayet basittir. Bunun iin Arapay bile bilmeye hacet yoktur. Birisi sana birka hadis kitabn bildiin bir dille anlatverirse, itihad yapabilirsin! Hanefi Fkh, slam'la hibir ilgisi olmayan ve ncil'e benzeyen bir eydir! Mezhepliler, rkp kaan birer eektir. Yalanlarn klflayan inat ve uydu; ama Hakk'n deil, eytann uydusu kiilerdir. Adam, Muhammedi olmay brakyor da, Hanefi veya afi'i oluyor, ne tuhaf ey!.. Herhangi bir mezhebe balanan, ondan bakasn grmez. Onun gznde, Kitap, Snnet, Din, hepsi o mezheptir. Mezheplilerin iman konusunda bildikleri undan ibarettir: Allah birdir ve her yerdedir. Mezhepliler, peygamber semaya karak AIlah' grd derler. Bu kiilere gre eli tespihliler sefihtir, alaktr, sapktr, bid'atdr derler. Bu kiilere gre sala vermek sapklktr, sala veren 'mezzin mriktir. Mezheplilerin zanlarna gre teravih namaznn sekiz rek'atndan fazlasn klmak haramdr, farz namazlarn kazas caiz deildir. nsana kabrinde, tabi olduu mezhep ve girdii tarikattan soru sorulmaz. mam- Azam, ezberinde birka hadisten baka hibir ey bulunmayan bir cahildir. Usul- Fkh, drt imamn szlerini dorulamak; Kitap ve Snnet'le amel etmeyi terkederken mazeret diye ileri srmek iin vaz edilmitir. mam- afi, bir adamn kendi kzyla nikah yapmasn caiz gren bir adamdr. Mezhepleri birletirme ii son derece basit bir itir. Bunu yapmak Mslmanlarn boynuna bortur. Gerek fkhlarn ve gerekse dierlerinin -Fkhlardan baka hibir kimse iin u helaldir, bu haramdr demesi caiz deildir- gibi szleri, Yahudi ve Hristiyanlarda Tevrat ve ncil'in hkmlerini papaz ve hahamlardan bakalar anlayamaz eklindeki inancn bize intikal ettiini gstermektedir. Bu ise ayn mevzuda onlarn yolunu tatbik etmek demektir. Bundan baka daha neler!.. Bizzat akln mahiyet ve keyfiyeti zerinde hibir tefekkr ilesi ekmeyen, son derece dar ve havasz bir aklclk; ve stelik bu aklla Allah ve Resuln inkardan baka are yokken, onlar gya kabul edip, akl mizanna vurma gayreti ve bylece tezatlarn en dipsizine dme felaketi...

Reformcu, dini, her trl insan hamlesinin manivelas kabul etmek zorunda kaldktan sonra ancak bu manivelayla kaldrlabilir ykleri srtlayabilmeleri iin insanlara daha hafif artlar arayan ve dinin deimez formller tablosu eriat keyfine gre uydurmaya kalkan, yani dini itimai fayda plannda ele alp Allah'a mutlak kulluk mnasnda bozan gizli bir kfirden bakas deildir. Sadaki, llerin kabuunda kalan ham yobaz ve kaba softaya karlk, solda, hikmetlerin kabuunu delemeyen ve sr idrakine eremeyen reformcu... Bizde birok mefhumlar kelime mnasnda bile kestirilemedii gibi (reform) tabiri de bilinmez. (Reform) kelimesi (rfer) mefhumuna e olarak tekrar ekillendirme demektir. Tekrar ekillendirme ise, o biimini kaybettii sanlan uzviyeti, dardan, takma kollar ve ayaklar misali, canlandrmaya yeltenmektir ki, bu da onun gerek doktorunu bekleyen hakikatine kymak olur. Kelime mnas her ne olursa olsun, bizi taahht altna almaz. Kelimede deil, gerekte yer alarak tespit edebiliriz ki, reformcu ite yukarda erevelediimiz mnann adamdr ve gayesi dinin hakikatini meydana karmak deil, onu kendi hakikat vehmine feda etmektir. Mcerret ulv yi, kendi mahhas sfl lerine kurban edenler; yani reformcular... Dinin ulv ve mcerret hakikatini meydana karmak iin savaanlarsa, onun stndeki asrlarn biriktirdii kir, ve paslarn temizleyicileri mnasna hakiki reformculardr ve sfatlar "yenileyici"dir. Uydurucu deil, yenileyici... Kl kadar farkla biri kfr uurumunun dibini, br iman ahikasnn zirvesini ihtar eden iki kutup... GRN Cumhuriyete kadar bylece geldikten sonra, hemen peinden, ne bir mezhep ihtilf, ne bir sapk kol ekimesi, ne de doru yol zerinde herhangi bir muhafaza veya kaybetme korkusu, slm'a btn kaplarn kapatldna ahit olduk. Bu hal 1923'ten 1950'ye dein 27 yl srd ve o tarihte Demokrat Parti'nin iktidara gelmesiyle slm hesabna bir yumuama n ald. Bu rn alma istidadn kazand demlerde ben Trkiye'nin en byk bankasnda mfettilik makamnda ve en lks artlar iindeyken -herhalde bal olduum byk kapnn ruhuma fledii feyz eseri olsa gerek- hereyi teptim, bankadan istifa ettim ve kendimi fikir kavgas hayatna verdim... Gzmde, o zamandan, manevi alevler ve dumanlar iinde batan bir Trkiye vard; ve ona 4-5 asr nceki hayatiyeti yannda o gnk veya bugnk can ekimesini anlatmak ve kurtulu yolunu gstermek iin dnya apnda byk bir fikir hamlesine girimekten daha aziz bir gaye dnlemezdi.. Kendimi bu gayeye adadm ve 1943'de Byk Dou'yu kardm... Bavekil kr Saraolu imzasyla Allah ve ahlktan bahsetmek yasaktr! eklinde gazetelere tamim gnderilmesine sebep olan yazlarm, yksek mekteplerdeki hocalklardan kovulularm, kanunsuz asker edililerim, hapislerim, a kallarm ve trl ilelerim neticesinde kfr buz dann nasl erimeye balad, bu arada ne gibi bir genlik mayasnn tutma istidadn gsterdii, 1960 gece basknn takip eden yllarda bu genliin Milli Trk Talebe Birlii ats altnda ne trl karargh kurduu, Anadolu'yu telgraf hatt ebekesiyle bir batan bir baa kuatc konferanslarm, neler neler!.. Ne oldu?.. Buz da erir gibi oldu ama, ortal amur bast. yle bir amur ki, bul bakalm yolunu bulabilirsen... Teaddi, taarruz, hcum ve hamle, bizim genliimizden ziyade kar tarafa geti... A evimizin yemeklerini ancak cameknlarnda seyretmekle piirebileceklerini sananlar, bir taraftan aceze basn mahiyetinde dvamz helak ederken, br taraftan da aziz ve nazik gayeyi aksiyona dkme yolunda bir parti kurdular ve artk belini dorultmas ok zor ekilde harcama ve alaltna hamaratlna giritiler. Meydan yerini, tenekeci, kalayc, kuruncu tarznda ci, c, cular sard...

Sahte veliler enflasyonu nnde gerek irad makamnn bedeli denemez apa ykseldi. tihad kelimesinin elifi zerinde bile fikir sahibi olmayan haylazlar mtehidlie yeltendi. lahiyat Fakltesi ve enstitler, iin iin, vecdsiz ve hayetsiz, ksr mantna gre fetva verici, hususi bir mamul yetitirmeye memur edildi. Diyanet, rejim hrmetine eriat katli cinayet ilerini, Fransz htilalinin giyotinlerinden daha cmerte yerine getirdi. Tasavvuf ve btn yolu aleyhtar birtakm vehhabilik karalamalar, baboluk havas iinde kendilerine bir cereyan ama sevdasna kapldlar. Ruhlarn gizli bir kesinde, kemaline inanmadklar eriat rk kalaslarla payandalamak isteyen, bylelikle sl-m dardan tamire muhta bir harabe kabul eden reformcular iten ve dtan slm fikriyatn lekelemeye koyuldu. Dini yaynlar tefecilik pazarna dndren borsaclar peydahland. Saymakla, anlatmakla bitmez!.. Ve bu hava iinde yokluu bile uurlamayan bir idare... Hafakanlar iinde bir millet, baskn, soygun, bozgun... Maddi ve manevi ykm, ana-baba gn... Bu mu olmalyd tam 40 yllk ilemizin haslas?.. Bu oldu ve bunla da herhalde derin bir hikmet tecelli etti... Bu hikmet: YA OL, YA L! ihtar... grn budur!.

DI GRN manzara buyken ve bu manzara slm dvay, tek tyn feda etmeksizin cihana tatbik ve dnya buhrannn tek ilac diye gstermek yle dursun, onu anlamak istidadndan bile zehirde hibir ey vaadetmezken, acaba darda, slm leminde hal ve keyfiyet ne merkezde?.. Dikkat edilirse hibir istidat vaadetmediini kaydettiimiz Trkiye iin zahirde tabirini kullandk... Evet, bu istidatszlk ifadesi Trkiye'de zehirdedir, btnda deil... Btnda Trkiye, toprak altnda pien bir maden gibi derin ve gizli bir olu halindedir ve bu zamana kadar takip ettii tarihi seyr, ilh kaderden bir haberci olarak, ebediyet dvasn kurtarma ve yeryzne naketme iinin yine Trk'e nasip olacan veya byle olmak gerektiini gstermektedir... Abbasilerde glgelenmeye balayan slm nasl Orta Asya'dan fkrma, haml iinde saf ve temiz bir rkn elinde prldamaya baladysa, yine onun elinde karanla atldktan ve son 150 yl iinde bsbtn amura batrldktan sonra, kemal ve zeval kanunu gereince imdi dnyasn yine Trk'ten beklemektedir... Her ey burada bozuldu ve btn slm lemini bozdu; imdi herey yine burada dzelmelidir ki, her yerde dzelsin... Birinci ve kinci Dnya Harplerinden sonra ou bizden kopmu olan ve sahte istikllcikler iinde balar bo kalan slm topluluklar, tepelerine yerlemekte ve onlar deve gibi kullanmakta usta, birtakm lider msveddeleri elinde, bu ve br dnya nimetlerinden mahrum bir sr haline getirilmitir. Bat kuklas bu liderler, bat kuklalnn manasn Trkiye'den almlar ve ite hemen hepsi, bu manann ayn kalptan kma maketleri olarak tremilerdir... Dikkat buyurulsun, hepsi de Trkiye'den devirdikleri bir manann maketleri... Onun iindir ki, "nce Trkiye'de bozuldu ve her yerde bozuldu, imdi Trkiye'de dzelmelidir ki, her yerde dzelsin..." hkmne varm bulunuyoruz... Bugn slm lemi yle bir ehrama benziyor ki, kaidesi, yani halk Mslman, zirvesi, yani gdcleri de slm dman... Anadolu'nun cenubundan taramaya balayarak, Irak ve Suriye'den geerek, imali Afrikay batan baa dolaarak ve bu arada ran, Pakistan, Cenubi Asya ve Arabistan ve sonra Orta Afrika zerinden sekerek slam lkelerine bir gz atnca grrz ki, hibir tarafta devlet idaresi,

millet sesi ve mtefekkir nefesi olarak slam'n mahiyet ve istikblinden haber verici tek iz mevcut deildir... Aralarnda eriati sadece kelimede yaftalayc Suudi Arabistan ve Libya, d yze mhl tavrlaryla slm bsbtn dondurmu, imtiza kabul etmez katklarla bozmu ve buz dolabna kaldrm durumdalar... Birinde itikadi temelinden mahrum, bulutlar zerinde durdurulmaya allan, bylece olanca feyzinden mahrum klnan bir eriat yaps, brnde de Yenieriliin rme devrindeki eriat isteruk! nidasna e bir eda iinde mektep kaa bir ocuktan fkrma sosyalistlik gayreti... Evet, sosyalizma. Bu, yeni zaman belas eski mikrop, kinci Dnya Harbi sonrasnn uyuz hastaldr ve hemen tm slm lkeleri liderlerinin kants mevkiindedir... Bari, sosyalizma nedir, nereden ve nasl gelmitir, Bat fikriyatnda kymet hkm nasldr. slm ile imtiza imkan hangi nispettedir, bunlar bilselerdi can yanmazd. slm gibi, kul apnda, btn kul ats mezheplerin, sonlar (izm) ile biten arayclklarn dileyip de gerekletiremedikleri hikmet ve hakikati kendi zatnda hamil ilhi messese, her eyin dorusunda bizzat mil ve erisinde mani iken nasl olur da yabanc mahiyetlerle etiketlendirilebilir ve onlarn lokomotiflerine vagon diye taklabilir?.. sim, onlarn arayp da bulamadn verir ve hibirinin hviyetiyle nitelendirilemez... te bu nice hikmetten ksz yaayan ve onu dillendirebilecek, kitaplatracak bir fikir hareketine yataklk edemeyen slm lemi, elinde nimet olduu kadar ba bels bir petrol hazinesi, moda cereyanlara esir ve ayrca Yahudi kurmaylara zebun, horuldar veya bo yere tepinir dururken, misllerini grdnz maymun reformcular dnda ne vaadedebilir ki?.. D grn de budur!..

ARINMA NASIL OLUR? SLMI BULMAKLA OLUR, UYDURMAKLA DEL!.. Bin yl var ki, slm, ya mspet plnda dondurulmu, yahut menfi plnda uydurulmutur. Yalnz u hadisten tten hikmeti benimseyebilmek doru yolun dosdoru izgisini hi bir noktada krmadan sonsuzlua kadar gtrmek olurdu: Bir gn bir gnne e geenin aldanmakta olduu uuru... Ebedi yenilik ve tazelik ihtar... Allah'tan, eyann hakikatini olduu gibi gstermesi dilei... Kinat srlarn inceleme memuriyeti... Soutma yerine sndrma, zorlatrma yerine kolaylatrma, korkutma yerine mjdeleme, irkinletirme yerine gzelletirme mkellefiyeti. Ak, rahmet ve bedii (estetik) kymeti... Ve bir ayet meali: -Ben kulumu halife olarak yarattm. slm arndrmak byle olur; ve ona hibir ey eklemeden ve ondan hibir ey eksiltmeden i ve d sr ve hikmetlerine nfuz etmekle meydana gelir... Bu da, bir kazda gizli bir hazineyi meydana karrcasna basit bir i gibi grnse de, hakikatte Peygamber rzasnn yan banda ve gelmi ve gelecek fikir ve sistem hamlelerinin topyekn stnde bir yenileme, ebedi yeniyi bulma, gsterme ve yerletirme davran... Mutlak din ve hakikate yle bir klelik her trl istikll iddiasndan uzaklk ki, sultanlk ayarnda... Allah Resulnn klesi olmay en muhteem sultanlk bilmek saadeti; ve sureta bu klelii kabul edip de emirlerin kabuunda kalmak felaketi... Mspet ve menfi bu iki kutup tam muvazene izgisi zerine getirilincedir ki, slm'n arnma srr zlm olacak; ve ilhi nur, cehennemi bir trafik bunalm arzeden akn insanln tepesinde ldayacaktr.

Bu dvann artlar, mspet ve menfi, dost ve dman kutuplarn tam bir tahlil ve terkibi halinde "deolocya rgs", Konferanslar vesair eserlerimizde nak nak gsterilmitir. Onlarn yeri de davay sadece (dinamik) plnda ihtizaza getiren bu eser deildir. Byle bir arnma, kendisine ilcn hazrlad Bat'nn da en korktuu ey olabilir. Bu korkunun iinde onu bekleyenler ve isteyenler de vardr... Bakn u szlere: Byk mtefekkirlerden (Cardetr): -slm'da mevcut kuvvet... te Avrupa'nn korktuu budur! Ve hele (Lawrence Broson): Asl tehlike, slam dzeninde, onun genileme kabiliyetinde, tesir gcnde, canllnda gizlidir. Avrupa emperyalizmi nnde yegne duvar budur! Mtefekkir tarihi (Toynbi): -stikbal slm'ndr. Tecrbe edilmemi bir o var! Ve (Gte), (Tomas Karlayl), (Bernar ov) gibi byklerin bilinen slam sayglar... Btn sapk kollar bugne dek slm' gcnden drmek yolunu tuttu; fakat o gcnden dmedi ve en yanl tatbikata ramen, yer kabuunun altndaki ate gibi mcerret kuvvetini korudu... Bu topra sondalayacak ve deecek olan kahramandr ki, iletici kuvvet olarak insanln ne beklediini gsterecek ve Allah ile Resulnn mukaddes isimlerini gnele ay aras mahyalatracaktr. Mehur ngiliz edip ve mtefekkiri (Bernar ov)un u satrlar, bugn slmiyeti zerlerinde bir kabuk gibi tayan zavalllara, yahut da onlara bakp slmiyeti ayn seviyede sananlara ibret dersi olsun: -Byk hayatiyetinden tr, ben (M......d) in dinine en derin saygy duydum. Benim gzmde o, her trl zaman ve mekna uygunluu, hayat deiikliklerine hkimiyeti ve son derece nazik bklleriyle, lemin biricik dinidir. Ve Prof. (Desmond Steward): -slmiyet medeniyetin beiidir. (Dnn ki, bu haberi 17 Austos 1977 tarihli Gnaydn gazetesi veriyor.) Korkarm ki, slm, bizden oraya gidecei yerde, moda eyas gibi, oradan bize gelmesin!.. Gelsin de nereden gelirse gelsin!. Gelsin de malm, isterse sat hrsznn eliyle olsun... Tek, malm gelsin!..

STANBUL 20 Austos 1977 NOT (Eserin 1978 tarihli ilk basksndan)

Bu eserin arka kapana koyduumuz resim, islm dvasn btn insanlk apnda nmuneletirici bir vesika mahiyetindedir. Mini etek mucidi ve dnya apnda fuh modas yneticisi mehur (Marikant) ortaya, grdnz kl atarak u fikri dvizletiriyor: -Artk maddemize ve ruhumuza yeni bir kisve giydirmenin zaman gelmitir. Tam tercmesi olmasa bile mealen bu manay ihtar eden ngilizce cmle, gnah ve vebal altnda yerin dibine doru sonsuz bir uurumda yuvarlanan Bat medeniyetinin sanki bir cehennem ateiyle kendi kendisini seyretmeye balad ve nefsinden pimanln iln ettii yeni bir merhaleden iarettir. Resimde slmi kla det tam bir mutabakat ve er'i llere uygunluk belirten ifade, (Marikant) imzasn tadna gre, dvalar z hakikatiyle deil, Bat taklitiliinde bulan ahsiyetsiz tiplerimizin manzaraya dikkat ve ibretle bakmalar ve slmiyeti (Marikant) gibi bir modacdan telkki etmek yerine aslndan devirmeleri gerekir. Bu kyafetle

bir kadn, erkee de hrmet ve hayet telkin eder ve cemiyet meydannda ve btn i sahalarnda ideal kadn abideletirir. Eserdeki (tez)i bu trl gerekletirici bir vesika takdim ederken, bunun laboratuvar kesinlii ile dvamz huccetlendirdiini kaydederiz. "Byk Dou Yaynlar"