STANBUL TEKNK NVERSTES ELEKTRK-ELEKTRONK FAKLTES

RF FLTRE TASARIMLARI VE GEREKLENMES

BTRME DEV RAMZ ERDEM AYKA 040030461

Blm: Elektronik ve Haberleme Mhendislii Program : Elektronik Mhendislii

Danman: Dr. Rza Can TARCAN

MAYIS 2010

NSZ Bu alma esnasnda gsterdii zveriden ve yardmndan tr tez danman hocam Rca Can Tarcanaa ve proje boyunca karlatm problemlerde tecrbelerini benimle paylaan Dr. Blent Yac ve Ar. Gr. Osman Ceylana teekkr eder ve akademik almalarnda baarlarnn devamn dilerim. Ayrca hayatm boyunca desteini benden esirgemeyen aileme teekkr bor bilirim.

ii

NDEKLER

ZET SUMMARY 1. GR

iv v 1

2. FLTRELER, ETLER VE YAKLAIM METHODLARI 2.1 Filtre eitleri 2.2 Filtre tasarm Methodlar 2.3 Filtre Yaklam Methodlar 2.4 Mikroerit Filtre Tasarm 2.5 aret Birletiriciler

2 3 6 11 17 19

3. SMLASYONLAR 3.1 Filtre Tasarmlar 3.2 Mikroerit ve EM Filtre Tasarmlar 3.3 aret Birletirici Tasarmlar

21 21 28 38

4. SONU

45

KAYNAKLAR ZGEM

46 47

iii

ZET RF FLTRE TASARIMLARI VE GEREKLENMES RF teknolojileri gnmz elektronik rnlerinin byk bir ounluunda kendine yer edinmi, gelecekte hayatmzn vazgeilmez bir paras olacan gstermitir. Bugn cep telefonlarnda, televizyon ve radyo sistemlerinde, internete girmek iin kullanlan bilgisayar sistemlerinde, ses sistemlerinde, uzaktan kumanda ile kontrol edebildiimiz sistemlerde ve gnlk hayatta kullandmz daha birok elektronik cihazlarda RF sistemler bulunmaktadr. Gelien RF teknolojisi ile uydu veri transferi, GPS (Kresel Konumlama Sistemi), ara takip sistemleri gibi uygulamalarn gereklenmesi salanmtr. Bunun yannda tpta kullanlan elektronik sistemler, kablosuz internet, kaliteli ses ve grnt iletimi gibi uygulamalarda da kendini gstermitir. Bu uygulamalarn tamamna bakldnda insanolu iin birok avantaj salad grlmektedir. Bu almada bu RF teknolojilerin bir paras olan RF filtreler incelenip istenilen trde en uygun olan filtre eidi belirlenmeye allmtr. Projenin konusu olan VHF - UHF ve UHF Uydu iaret birletiricisi tasarmlar iin nce Butterworth ve Chebyshev alt, st ve band geiren filtre trleri incelenip rnek tasarmlar yaplmaya allmtr. Ardndan ayrk elemanlarla, mikroerit hatlarla ve elektromanyetik yaplarla bu tasarmlar tekrar yaplp projenin gereklenebilmesi iin en uygun olan filtre belirlenmeye allmtr. Belirlenen kriterlere uygun olarak ayrk elemanlarla, mikroerit hatlarla ve elektromanyetik yaplarla yaplan Chebyshev ve Butterworth tasarmlar raporlanm sonular deerlendirilerek VHF UHF ve UHF Uydu iaret birletiricileri iin uygun olan tasarm modeli seilmi ve gereklenmeye allmtr.

iv

SUMMARY DESIGN OF RF FILTERS AND APPLICATIONS Nowadays, the technology of RF applications have lots of utilizations in electronic worlds and in the future, the area of RF usage is estimated to be extend. The RF applications are being indispensible in our lifes. Today, this applications are used in television and radio systems, computers, mobile telephones, audio systems etc. Also, satellite data transfers, GPS (Global Positioning System), vehicle persuiting systems, biomedical electronic devices, wireless internet, qualified voice and view transfers are the application area of RF technology. All this implementation of RF technologies, which are gave us a lot of oppurtinities, are simplified the human life. In this work, the RF filters, which are the most important part of RF technology, are examined and attempted to design the available RF filters. First of all, the Butterworth and Chebyshev low-pass, high-pass and band-pass filters are designed for the VHF-UHF and UHF Satellite signal integrated filters which are the graduation projects based on. After that, this filters designed in different ways which are uncoupled elements, microstrips and electromagnetic structure for the determination of the best filters.

1. GR Sinyal filtreleme genellikle birok haberleme ara sistem tasarmnn temelini oluturmaktadr. Belirli frekans aralklarnda tanan bilgilerin izolasyonu yada engellenmesi byk nem tamaktadr. rnein basit bir AM (genlik modlasyonu) radyo alcsnda kullanc band geiren filtreleme yntemiyle tek bir radyo istasyonu seer. Seilen istasyonuna yakn olan radyo istasyonlarnn bulunduu frekanslar engellenir. Elektronik devrelerde filtreler genel olarak iki ana gruba ayrlrlar. Bunlar aktif ve pasif filtrelerdir. Bu iki filtre trnn de kendince avantajlar vardr. Aktif filtrelerin avantajlarndan biri yksek kazanlar elde edilebilmesidir. Fakat snrl kazan bant genilii oranndan tr, kuvvetlendiricili aktif filtreler genellikle alma aral ses frekansndan yksek olan haberleme sistemlerinde kullanlmazlar. Haberleme sistemlerinde gene olarak LC filtreler (alt, st ve band geiren) kullanlmaktadr. ounlukla RF de kullanlan pasif filtrelerde merdiven tipi LC devreleri kullanlmaktadr. Kapasitelerin ve endktanslarn deerleri belirtilen frekans, filtre tr gibi etkenlere bal olarak deiim gstermektedirler. Bu bitirme almasnda RF pasif LC filtreleri tasarlanm ve test edilmitir. almann ilk ksmnda bu filtre trleri hakknda teorik bilgiler zerinde durulmutur. Filtre trleri ve filtre yaklamlar hakknda gerekli olabilecek grafikler, formller ve tablolar verilmitir. almann ikinci ksmnda iaret birletirici tasarmnn dzgn yaplabilmesi iin eitli filtreler zerine tasarmlar yaplp uygun olan filtre belirlenmitir. aret birletirici tasarmlar yapldktan sonra gereklenip sonularn uygunluuna baklmtr.

2. FLTRELER, ETLER VE YAKLAIM METHODLARI Filtreler belirli frekanslarda alan yada belirli frekanslar engelleyen, amaca gre belirli bant genilikleri bulunan yaplardr. ekil 2.1de giri k empedanslar 50 olan paralel 1 nF bir kapasite ve 1 nH endktansn birbirine balanmasyla olumu bir LC filtre grlmektedir. ekil 2.2de ise bu filtrenin frekans cevab grlmektedir. deal bir filtrede gei bandnda ekleme kaybnn olmamas, snmleme bandnda snmlemenin sonsuz olmas, gei bandnda lineer faz cevabnn olmas ve giri ve knn elenmi olmas arzu edilir. Fakat byle bir filtre gerekletirmek mmkn deildir [1].

CAP ID=C1 C=1 nF

PORT P=1 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=1 nH

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 2.1: rnek LC filtre

ekil 2.2: Frekans cevab

2.1 Filtre eitleri Filtre eitlerini drt genel balkta toplayabiliriz. Bunlar alt geiren filtreler, st geiren filtreler, band geiren filtreler, band sndren filtrelerdir. Bitirme projesi boyunca bu drt filtre trnden alt geiren, st geiren ve bant geiren filtreler zerine rnekler yaplmtr. Alt Geiren Filtreler Ksaca alt geiren filtreleri tanmlayacak olursak; belirtilen kesim frekansndan dk olan frekanslar geiren, kesim frekansndan yksek olan frekanslar da snmlendirerek iletimine engel olan filtrelerdir. Alt geiren filtre yaplar seri endktanslar ve paralel kapasitelerin kaskat dizilimi ile gereklenirler [2]. deal bir alt geiren filtre kesim frekansndan yksek olan tm frekanslar yok etmelidir. Yani frekans cevab dikdrtgen eklinde olmaldr. Fakat ideal filtreyi gereklemek mmkn deildir. Alt geiren filtrelerde frekans cevab kesim frekansndan sonra belirli bir eimle azalan ekildedir. Filtre gereklendiinde genelde -3 dB dmdeki frekans deeri kesim frekans olarak alnr. ekil 2.3de bir alt geiren filtre iin
3

kazancn asal frekansa orann gsteren grafik verilmitir. Grafiin altnda kalan kesim frekansna kadar olan ksm gei band, kesim frekansndan sonraki ksm ise snmleme band olarak belirtilmitir. Grafiin snmleme bandndaki eimi ise -20 dB/dekat olarak belirtilmitir.

ekil 2.3: Alt geiren filtre kazan asal frekans grafii st Geiren Filtreler st geiren filtre yaplar seri kapasiteler ve paralel endktanlarn kaskat dizilimi ile gereklenirler [2]. st geiren filtreler alt geiren filtrelerin alma prensibinin tersi eklinde alrlar. Yani kesim frekansnn stndeki frekanslar geirip altndaki frekanslar snmlendirerek iletimine engel olan filtrelerdir. ekil 2.4de st geiren filtre karakteristii gsterilmitir. Grafiklerden soldaki ideal filtre cevab, sadaki gerekte st geiren filtre cevabdr.

ekil 2.4: st geiren filtre karakteristii Band Geiren Filtreler Band geiren filtreler istenilen band aralndaki frekanslar geirip dier frekanslar engelleyen filtre trdr. Band geiren filtreler alt ve st geiren filtrelerin birleimi gibi de dnlebilir. ekil 2.5de fL alt kesim frekansn, fH st kesim frekansn, fo merkez frekansn ve B band geniliini ifade etmektedir. (2.1) (2.2)

ekil 2.5: Band geiren filtre rnek frekans cevab

5

2.2 Filtre Tasarm Methodlar Szge tasarlamak iin eitli yntemler vardr. Bunlardan biri olan iletim parametreleri methodu iki kapl kaskat devrelerin gei ve sndrme band tanmlamalarn kapsar. Bu sebeple metot, periyodik yaplara da benzer. Metot genel anlamda basittir, fakat rasgele frekans cevaplar tasarmda kullanlamaz. Bu nokta araya girme metodu tasarm ile arasndaki farktr. Basit filtre yaplar iin bu metot ok kullanldr [3]. Bu method sonlu periyodik yaplar ile pratik filtreler arasnda gei iin byk kolaylklar salamaktadr. ki Kapl Devreler ekil 2.6deki devrenin ABCD parametrelerini bulmamz gereklidir. Devrenin girilerindeki empedanslar Zi1 ve Zi2 olarak alnrsa; Zi1 : 2. portun Zi2 ile sonlanmas durumundaki 1. portun giri empedans Zi2 : 1. portun Zi1 ile sonlanmas durumundaki 2. porttaki giri empedans

ekil 2.6: ki kapl devre modeli Devre iin empedanslar ABCD parametreleri ile tanmlarsak portlardaki gerilim ve akmlar : V1=A*V2+B*I2 I1=C*V2+D*I2 2. port Zi2 ile sonlandrlrsa 1. porttaki giri empedans: Zg1 = V1 I1 = A*V2+B*I2 C*V2+DI2 = A*Zg2+ B C*Zg2+D (2.3a) (2.3b)

Kart devreler iin AD BC = 1. 2.4a denklemi V2 ve I2 iin ABCD matrisi ile zlrse:

1. port Zi1 ile sonlandrlrsa 2. porttaki giri empedans:

ekil 2.6de tekrar dzenlenirse.

ve

olmas beklenir. (2.4a) ve (2.6a) denklemleri

Bu denklemlerden

ve

ekilirse:

Denklemleri elde edilir. Eer kullanlan devre simetrik ise A=D ve gerekmektedir.

olmas

Basamak Tipi Devreler LC filtre tasarmlarnda genelde basamak tipi devreler kullanlmaktadr. ekil 2.7 ve ekil 2.8de basamak tipi devrelerin iki genel konfigrasyonu grlmektedir.

L1 Rs Vs

L2 C1 C2 RL

ekil 2.7: Basamak tipi rnek devresi

C1 Rs Vs

C2 L1 L2

RL

ekil 2.8: Basamak tipi rnek devresi Basamak tipi iki kapl devrelerin iki nemli eidi vardr. Bunlar simetrik ve T tipi devrelerdir. ekil 2.9de solda T tipi sada tipi devre modeli grlmektedir. Bu devrelerin genel zellikleri Tablo 2.1 de verilmitir.

ekil 2.9: T ve tipi devre prototipleri Tablo 2.1: T ve tipi devre prototipleri iin genel parametreler [3]. T Devresi ABCD Parametreleri Devresi ABCD Parametreleri

Z Parametreleri

Z Parametreleri

letim Parametreleri

letim Parametreleri

Yaylma Sabiti

Yaylma Sabiti

Basamak tipi bir LC alt geiren filtre tasarlanmak istendiinde ekil 2.10daki gibi T tipi yada tipi eklinde modellenir. Devrelerdeki seri endktanslar ve paralel kapasiteler dk frekanslar geirirken yksek frekanslar bloke ederler. Tablo 2.1 ile karlatrma yaparsak iletim empedans: ve olarak elde edilir. Bu durumda

Kesim frekans

olarak alnrsa:

olarak elde edilir. Nominal karakteristik empedans:

bulunur. k, bir sabit olduu iin (2.9) tekrar yazlrsa;

w=0 iin

olur.

L C/2
(a)
ekil 2.10: Basamak tipi LC alt geiren filtre prototipi

L/2 C/2
(b)

L/2 C

Devrelerde endktans ve kapasite deerlerinin belirlenmesinde iki parametre kullanlr; kesim frekans ( ) ve sfr frekansndaki iletim empedans ( ve ). ekil 2.10daki alt geiren devresi iin

olarak elde edilir. Bu

deerler daha nce T devresi iin elde ettiimiz deerlerle ayndr. Kesim frekans ve
10

iletim empedanslar da daha (2.10) ve (2.11) denklemleriyle ayn bulunur. w=0da alt geiren filtresinin ise dir. iletim empedans olur. Dier durumlarda

ekil 2.11de T ve tipi st geiren filtreler grlmektedir. Kapasitelerle endktanslarn, endktanslarla kapasitelerin yerlerini deitirerek alt geiren filtreleri tasarladmz gibi st geiren filtreleri de tasarlayabiliriz [1]. Kullanlan denklemler ise u ekildedir:

2C

2C L

C 2L 2L

(a)
ekil 2.11: Basamak tipi LC st geiren filtre prototipi 2.3 Filtre Yaklam Methodlar Butterworth

(b)

Butterworth filtre; genlik cevabnn mmkn olduu kadar dz olmasn salayan orta-Q filtresidir. Gei band en dz olan ve dalgalanmann hi olmad frekans cevab Butterworth ile elde edilir [4]. Butterworth filtrelerde snmlenme:
11

Burda w istenen snmlenme deerinin gerekletii frekans,

kesim frekans, n

filtrenin derecesidir. ekil 2.12de klasik bir butterworth filtre cevab gsterilmitir. (2.15)de grld zere filtrenin derecesi arttka snmleme eimi de diklemektedir. ekil 2.13 de bu deiim gsterilmitir.

ekil 2.12: Butterworth frekans cevab

ekil 2.13: Farkl derecelerdeki Butterworth filtrelerde snmlenme eimleri Chebyshev Chebyshev filtreler bir tr yksek-Q filtreleridir. Bu filtreler; sndrme bandnda dik ini istenildiinde ve gei bandnn dz olmasnn gerekli olmad durumlarda
12

kullanlr. Bu filtre cevabnda gei bandnda dalgalanmaya izin verilir. Butterworth cevabna oranla sndrme bandndaki balang inileri daha keskindir. Bu karlatrma ekil 2.14 de yer almaktadr. ekilde eriler n=3 derecesindeki filtreler iindir. Chebyshev filtresi gei bandnda 3 dBlik dalgalanma yapar. Butterworth filtresinden 10 dB kadar sndrme bandnda daha fazla zayflama yapar [4].

ekil 2.14: 3. dereceden bir filtre iin Butterworth ve Chebyshev frekans cevaplarnn karlatrlmas [4]. Chebyshev filtresinde snmlenme:

olur. Bu denklemde gre deiir.

arpan Chebyshev polinomudur ve

filtre derecesine

LC filtrelerde eleman deerleri Chebyshev ve Butterworth iin ayn formllerle hesaplanr. Tablo 2.2de alt st ve band geiren filtreler iin LC eleman deerlerinin formlleri verilmitir.

13

Tablo 2.2: LC filtreler iin elemanlarn formlleri Filtre Tr Alt Geiren st Geiren Seri Eleman Deerleri Paralel Eleman Deerleri

Band Geiren

R=giri/k direnci cinsinden, : tasarlanmak istenen filtreye gre tablodan gelen sabit katsaylar, : kesim frekans, : st kesim frekans, :alt kesim frekans. Tasarlanmak istenen filtrenin derecesi belirlenirken kesim frekans ( ) ve belirtilen frekansta ( ) ne kadar snm olmas gerektii kriterleri dikkate alnr. deeri hesaplanarak ilgili grafiklerden istenen snmle kesitii nokta belirlenir. Bu noktaya en yakn olan eri filtrenin derecesini belirler. Gnmzde gelien teknolojiyle beraber birok filtre hesaplaycs kmtr. almalar boyunca AWR Microwave Office programnn hesaplaycs yardmyla tasarmlar yaplmtr [5]. Butterworth ve Chebyshev yaklamyla yaplacak tasarmlar iin yardmc tablolar ve grafikler Butterworth filtre tasarmlar iin ekil 2.15deki snm normalize frekans grafii yardmyla filtre derecesi, Tablo 2.3deki eleman deerleri yardmyla Tablo 2.2deki eleman formlleri zlerek devre elemanlarnn deerleri bulunur.

14

ekil 2.15: Gei band maksimum dzlkl filtre rnek modeli iin snm normalize frekans grafii [6]. Tablo 2.3: Gei band maksimum dzlkl alt geiren filtre rnek modeli iin eleman deerleri (
N
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2.0000 1.4142 1.0000 0.7654 0.6158 0.5176 0.4450 0.3902 0.3473 0.3129 1.0000 1.4142 2.0000 1.8478 1.6180 1.4142 1.2470 1.1111 1.0000 0.9080 1.0000 1.0000 1.8478 2.0000 1.9318 1.8019 1.6629 1.5321 1.4142 1.0000 0.7654 1.6180 1.9318 2.0000 1.9615 1.8794 1.7820

) [6].

1.0000 0.6158 1.4142 1.8019 1.9615 2.0000 1.9754

1.0000 0.5176 1.2479 1.6629 1.8794 1.9754

1.0000 0.4450 1.1111 1.5321 1.7820

1.0000 0.3902 1.0000 1.4142

1.0000 0.3473 0.9080

1.0000 0.3129

Chebyshev filtre tasarmlar iin ekil 2.16 ve 2.17daki snm normalize frekans grafikleri yardmyla filtre derecesi, Tablo 2.4deki eleman deerleri yardmyla Tablo 2.2deki eleman formlleri zlerek devre elemanlarnn deerleri bulunur.

15

ekil 2.16: 0.5 dB eit dalgalanmal filtre rnek modelleri iin snm normalize frekans grafii [6].

ekil 2.17: 3 dB eit dalgalanmal filtre rnek modelleri iin snm normalize frekans grafii [6].

16

Tablo 2.3: Eit dalgalanmal alt geiren filtre rnek modeli iin 0.5 dB ve 3 dB dalgalanmal eleman deerleri ( ) [6].
0.5 dB Dalgalanma
N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 N 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 0.6989 1.4029 1.5963 1.6703 1.7058 1.7254 1.7372 1.7451 1.7504 1.7543 1.0000 0.7071 1.0967 1.1926 1.2296 1.2479 1.2583 1.2647 1.2690 1.2721 1.9841 1.5963 2.3661 2.5408 2.6064 2.6381 2.6564 2.6678 2.6754

1.0000 0.8419 1.2296 1.3137 1.3444 1.3590 1.3673 1.3725

1.9841 1.7058 2.4758 2.6381 2.6964 2.7239 2.7392

1.0000 0.8696 1.2583 1.3389 1.3673 1.3806

1.9841 1.7372 2.5093 2.6678 2.7231

1.0000 0.8796 1.2690 1.3485

1.9841 1.7504 2.5239

1.0000 0.8842

1.9841

3 dB Dalgalanma
1.9953 3.1013 3.3487 3.4389 3.4817 3.5045 3.5182 3.5277 3.5340 3.5384 1.0000 0.5339 0.7117 0.7483 0.7618 0.7685 0.7723 0.7745 0.7760 0.7771 5.8095 3.3487 4.3471 4.5381 4.6061 4.6386 4.6575 4.6692 4.6768

1.0000 0.5920 0.7618 0.7929 0.8939 0.8089 0.8118 0.8136

5.8095 3.4817 4.4641 4.6386 4.6990 4.7272 4.7425

1.0000 0.6033 0.7723 0.8018 0.8118 0.8164

5.8095 3.5182 4.4990 4.6692 4.7260

1.0000 0.6073 0.7760 0.8051

5.8095 3.5340 4.5142

1.0000 0.6091

5.8095

2.4 Mikroerit Filtre Tasarm Mikroerit filtrelerin, mikrodalga devreleri, radarlar, hcresel haberleme, test ve lm sistemleri gibi eitli uygulama alanlar vardr. Kk boyutlu, ucuz ve retimleri kolay olduklarnda mikroeritler gnmzde filtre uygulamalarnda ska kullanlmaktadr. Mikroerit filtre tasarmnda istenen filtre karakteristiini verecek ekilde bilinen filtre modelleri kullanlarak (Butterworth, Chebyshev v.s.) endktans (L) ve kondansatr (C) elemanlarnn says ve deerleri hesaplanr ve elde edilen LC devresi mikroerit eleniine dntrlr [7]. Bitirme almasnda band geiren filtre tasarmlarnda mikroerit tasarm methodlarndan paralel balak hat ifti (parallel coupled)methodu denenmitir. Bu methodda ekil 2.18deki gibi hat iftleri birbirine kaskad balanarak ekil 2.19deki gibi devreler elde edilmektedir.

17

/4
Zi1 Zi1

ekil 2.18: Band geiren filtreler iin paralel hat ifti

ekil 2.19: Paralel hat ifti mikroerit band geiren filtre rnei

denklemleri kullanlarak;

denklemleri elde edilir. : tek mod empedans, : ift mod empedans, d: taban kalnl, : dielektrik sabiti,
18

: hat genilii, : hat ifti aras uzaklk. Mikroerit hattn yayd dalgann boyu:

Hattn uzunluu

olduundan (2.19) yardmyla hesaplanabilir.

2.5 aret Birletiriciler (Diplekser) aret birletiriciler farkl frekanslarda alan iki filtreyi tek port ile sonlandran yaplardr. oklayclarn (multiplexer) en basit haldeki eklidir. Burda ama filtrelerden gelen iaretlerden birini geirip dierini engellemektir. rnein, farkl frekans bandlarnda yayn yapan iki radyo, diplekser yardmyla ortak bir antene balanabilirler. aret birletiriciler etkileimleri dikkate alnm birbirini tamamlayan iki paralel filtrenin bir T eklinde balanmas eklinde oluturulur. Bu filtrelerden biri st geiren filtre dieri alt geiren filtredir. Bu iki filtrenin de belli kesim frekanslar vardr ve bu kesim frekanslarnn alt geiren filtre iin altnda kalan frekanslar, st geiren filtre iin stnde kalan frekanslar T balantsnn dier tarafna iletilir. Birletirici tasarlanrken bu iki filtrenin k empedanslarnn birbirine elenmesi gerekmektedir. Filtrelerin giri empedanslar da birbiriyle uyumlu olmaldr. Bu bitirme projesinde 75 olarak belirlenmitir. ekil 2.20de birletirici blok diyagram, ekil 2.21de birletirici prototip devresi verilmitir.

19

1.Giri Portu

Alt Geiren Filtre Ksm

T Balant Ksm

Ortak k Portu

2.Giri Portu

st Geiren Filtre Ksm

ekil 2.20: aret birletirici blok diyagram

1.Giri Portu

L1

L2 C1

L1 C1 C1 L1

k Portu

2.Giri Portu

C1

C2 L1

ekil 2.21: aret birletirici rnek devresi aret birletiriciler genellikle haberleme sistemlerinde kullanlrlar. Nadiren radar sistemlerinde de kullanlabilirler. rnein genibandl ok fonksiyonlu radar sistemlerinde alnan sinyallerin frekansa bal farkl hatlara ynlendirme ilemlerinde kullanldklar grlmtr. Bir baka kullanm alan da ses sistemleridir. apraz balant (crossover network) sistemi gelen bas sinyalleri derin bas hoparlre (sub-woofer), tiz sinyalleri tiz hoparlrlere iletir.

20

3. SMLASYONLAR 3.1 Filtre Tasarmlar Butterworth Yaklamyla Alt Geiren Filtre Simlasyonlar Teori ksmnn pekitirilmesi iin ilk olarak butterworth alt geiren filtre tasarmlar yapld. Filtre parametresi olarak giri-k empedanslar 50 olan, kesim frekans olan, 3. ve 4. dereceden butterworth filtre tasarlanmaya alld. Bunun iin Tablo 2.2deki alt geiren filtre iin L ve C formlleri ve Tablo 2.3deki pF, 4. dereceden olan iin pF olarak bulundu. Bu iki devrenin sabit eleman deerleri kullanld. Devrelerdeki eleman deerleri 3. dereceden olan iin nH ve nH, pF ve nH, parametreleri

ayn grafik zerinde izdirildiinde 4. derece butterworth filtrenin snmlenmesinin daha dik olduu grld. ekil 3.1de 3. dereceden filtrenin, ekil 3.2de 4. dereceden filtrenin devre elemanlar, ekil 3.3de bu iki filtrenin cevaplar gsterilmitir. frekans

PORT P=1 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=7.96 nH

IND ID=L2 L=7.96 nH

CAP ID=C1 C=6.366 pF

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.1: 3. Dereceden Butterworth filtre

21

PORT P=1 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=14.7 nH

IND ID=L3 L=6.1 nH

CAP ID=C1 C=2.43 pF

CAP ID=C2 C=5.88 pF

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.2: 4. Dereceden Butterworth filtre

ekil 3.3: 1 ghz kesim frekansl 3. ve 4. dereceden Butterworth filtre cevab Chebyshev Yaklamyla Alt Geiren Filtre Simlasyonlar

frekans

kinci grev olarak Chebyshev alt geiren filtre tasarm yapld. Filtre parametresi olarak giri-k empedanslar 50, 0.5 dB eit dalgalanmal,
22

de -20

dB snm yapan, 3. ve 5. dereceden Chebyshev filtre tasarlanmaya alld. Tasarm yaplrken nce derecelerin 3 ve 5 olabilmesi iin kesim frekanslarnn ekil 2.16 yardmyla 3. dereceden olan iin dereceden olan iin burdan burdan GHz, 5. GHz olduu bulundu.

Daha sonra Tablo 2.2deki alt geiren filtre iin L ve C formlleri ve Tablo 2.4deki sabit eleman deerleri kullanld. Devrelerdeki eleman deerleri 3. dereceden olan iin pF ve nH ve pF; 5. dereceden olan iin pF olarak bulundu. Bu iki devrenin nH,

parametreleri ayn grafik zerinde izdirildiinde 5. Derece Chebyshev filtrenin snmlenmesinin daha dik olduu grld. ekil 3.4de 3. dereceden filtrenin, ekil 3.5de 5. dereceden filtrenin devre elemanlar, ekil 3.6de bu iki filtrenin frekans cevaplar gsterilmitir.

PORT P=1 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=10.3 nH

IND ID=L2 L=10.3 nH

CAP ID=C1 C=2.82 pF

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.4: 3. derece Chebyshev filtre

23

PORT P=1 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=6.85 nH

IND ID=L2 L=10.5 nH

IND ID=L3 L=6.85 nH

CAP ID=C1 C=2.12 pF

CAP ID=C2 C=2.12 pF

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.5: 5. derece Chebyshev filtre

ekil 3.6: 2.55 GHzde -20 dB snm yapan 3. ve 5. dereceden Chebyshev filtre frekans cevab

24

Chebyshev

ve

Butterworth

Yaklamlarnda

frekans

cevaplarnn

karlatrlmas nc grev olarak Chebyshev ve Butterworth filtrelerin frekans cevaplarnn karlatrlmas seildi. Filtre parametresi olarak giri-k empedanslar 50, kesim frekans olan, Chebyshev filtre iin 0.5 dB eit dalgalanmal, 5. Dereceden Butterworth ve Chebyshev filtre tasarlanmaya alld. Bu devrelerin tasarlanmasnda AWR Design programnn filtre sentez sihirbaz (Filter Synthesis Wizard) kullanld [5]. Bunun iin nce AWR Filter Synthesis Wizard seildi. kan admlar srasyla filtre tr (alt geiren), yaklam tr (chebyshev - butterworth), filtre parametreleri (N, , gei band parametreleri, ), filtre teknii (ideal elektriksel model), iletim yaps (ayrk elemanlar), ayrk eleman parametreleri, ema seenekleri ve tasarla eklindedir. ekil 3.7de bu admlar gsterilmitir. Sihirbazla tasarlanan filtrelerin eleman deerleri ekil 3.8 ve ekil 3.9da da grld zere, Butterworth iin Chebyshev iin , , olarak, olarak

bulundu. Filtrelerin ekil 3.10da gsterilen frekans cevaplar karlatrldnda -20 dB snmlenmenin Chebyshev yaklamnda 400 MHz daha erken olduu grlmektedir. Keskin frekans dm olmas istenen tasarmlarda Chebyshev filtrelerin kullanlmas Butterworth filtrelere kyasla daha uygun olaca grlmtr.

25

ekil 3.7: AWR Filtre tasarm sihirbaz admlar

26

PORT P=1 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=L0 nH

IND ID=L2 L=L1 nH

IND ID=L3 L=L0 nH

C0=2.878 L0=2.748 L1=8.894

CAP ID=C1 C=C0 pF

CAP ID=C2 C=C0 pF

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.8: 5. dereceden Butterworth Filtre

PORT P=1 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=L0 nH

IND ID=L2 L=L1 nH

IND ID=L3 L=L0 nH

C0=2.174 L0=7.541 L1=11.23

CAP ID=C1 C=C0 pF

CAP ID=C2 C=C0 pF

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.9: 5. dereceden Chebyshev Filtre

27

ekil 3.10: 5. dereceden Butterworth ve Chebyshev Filtre 3.2 Mikroerit ve EM Filtre Tasarmlar Mikroerit alt geiren filtre tasarm Bu tasarmda kesim frekans -3 dBde olan ve

frekans cevab

de -20 dB

snm gereklenmesi istenen bir mikroerit filtre yaplmak istenmitir. Filtrenin nce bir Chebyshev yaklamyla tasarm yaplp mikroerit yapda empedans uydurma yoluna gidilmitir. ekil 2.16da 20 dBde Devredeki elemanlarn deerleri nH, pF ve yaklak olarak 7. dereceyi gstermektedir. Sihirbaz yardmyla ekil 3.11deki devre elde edilmitir. nH, pF olarak bulundu. nH,

28

PORT P=1 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=0.65 nH

IND ID=L2 L=5.6 nH

IND ID=L3 L=5.86 nH

IND ID=L4 L=5.6 nH

IND ID=L5 L=0.65 nH

CAP ID=C1 C=1.38 pF

CAP ID=C2 C=2.48 pF

CAP ID=C3 C=2.48 pF

CAP ID=C4 C=1.38 pF

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.11: 7. dereceden Chebyshev filtre Her elemann mikroerit karlna den elemanlarla, endktanslar iin kapal form mikroerit hat, kapasiteler iin sonlanma efektli mikroerit hat ve ara balantlar salamak iin T balant kprleri kullanlarak, ekil 3.12deki devre kuruldu. Seilen tabann zellikleri dielektrik sabiti Er = 4.4, dielektrik kayb tand = 0.01, taban kalnl h = 10 mm, iletken kalnl t = 1.6 mm olarak seildi. Dielektrik kayb dnda bu deerler sonraki tm mikroerit tasarmlarda da ayn seildi. Hatlarn genilii seildi ve sabit tutuldu. Dier elemanlar istenen kriterlere gre AWR design programyla nce optimize edildi ardndan akortlayc (tuner) yardmyla dzeltmeler yaplarak frekans cevab Chebyshev filtrenin frekans cevabna benzetilmeye alld ve ekil 3.13deki frekans cevab elde edildi. Hat uzunluklar mm, mm endktans edeerleri, mm mm,

mm kapasite edeerleri olarak bulundu. Grafik incelendiinde mikroerit filtrenin deimekte, gstermektedir. frekans cevab kabul edilebilir seviyede -9 ila -10 dB arasnda frekans cevab -3 dB de yaklak 2.5 GHzyi, -20 dBde 3 GHzyi

29

MSUB Er=4.4 H=1.6 mm T=0.035 mm Rho=1 Tand=0 ErNom=4.4 Name=SUB1

W=3 Cdis=1 Cic=11.5 Ldis=3.3 Lic=17 Lorta=9.3

PORT P=1 Z=50 Ohm

MLIN ID=TL1 W=W mm L=Ldis mm

MTEE$ ID=TL10

MLIN ID=TL3 W=W mm L=Lic mm

MTEE$ ID=TL11

MLIN ID=TL5 W=W mm L=Lorta mm

MTEE$ ID=TL12

MLIN ID=TL7 W=W mm L=Lic mm

MTEE$ ID=TL13

MLIN ID=TL9 W=W mm L=Ldis mm

1 3

1 3

1 3

1 3

2
PORT P=2 Z=50 Ohm MLEF ID=TL8 W=W mm L=Cdis mm

MLEF ID=TL2 W=W mm L=Cdis mm

MLEF ID=TL4 W=W mm L=Cic mm

MLEF ID=TL6 W=W mm L=Cic mm

ekil 3.12: Mikroerit elenik filtre

ekil 3.13: Frekans cevaplarnn eletirilmi hali Mikroerit band geiren filtre tasarm Bu tasarmda da bir nceki mikroerit tasarma benzer ekilde devre nce Butterworth yaklamyla ayrk elemanlar kullanlarak tasarland ardndan mikroerit elenik devresi oluturularak olarak sabit tutulup, nce optimize edilip daha sonra akort edilerek elde edildi. Sihirbaz yardmyla alt kesim frekans
30

, st kesim frekans tasarland. Eleman deerleri , ,

olan 5. dereceden bir butterworth filtre , ve , olarak ekil

3.14deki gibi elde edildi. Taban kayplarnn ne kadar etkli olabileceini grmek iin iki farkl dielektrik kayb seildi. tand=0.01 e gre yaplan tasarmda eleman deerleri , , , , ,

olarak bulundu. tand=0.05 olarak deitirildikten sonra eleman deerleri , , , , , olarak

bulundu. ekil 3.15de bu mikroerit yaplar gsterilmektedir.

PORT P=2 Z=50 Ohm

IND ID=L1 L=49.1 nH

CAP ID=C1 C=0.086 pF

IND ID=L3 L=159.2 nH

CAP ID=C3 C=0.0265 pF

IND ID=L5 L=49.1 nH

CAP ID=C5 C=0.086 pF

CAP ID=C2 C=51.5 pF

IND ID=L2 L=0.082 nH

CAP ID=C4 C=51.5 pF

IND ID=L4 L=0.082 nH

PORT P=1 Z=50 Ohm

ekil 3.14: 5. dereceden band geiren Butterworth filtre

31

MSUB Er=4.4 H=1.6 mm T=0.035 mm Rho=1 Tand=0.05 ErNom=4.4 Name=SUB2

Co=18.7 Lo=30.1 Ld=21.7 Cd=40.9 Li=34.4 Ci=16.3

MLEF ID=TL3 W=3 mm L=Co mm MLIN PORT ID=TL1 P=2 W=3 mm Z=50 Ohm L=Ld mm MLIN ID=TL2 W=3 mm L=Cd mm

MCROSS$ ID=TL11 MLIN ID=TL5 W=3 mm L=Li mm

MLEF ID=TL7 W=3 mm L=Co mm MLIN ID=TL6 W=3 mm L=Ci mm

MCROSS$ ID=TL12 MLIN ID=TL9 W=3 mm L=Ld mm

MLIN ID=TL10 W=3 mm L=Cd mm

PORT P=1 Z=50 Ohm

MLIN ID=TL4 W=3 mm L=Lo mm

MLIN ID=TL8 W=3 mm L=Lo mm

ekil 3.15: Devrenin mikroerit elenii Devrelerin frekans cevaplar karlatrldnda S parametrelerinin ayrk elemanlarla tasarlanan filtrede filtrede dB ve dB ve de

dB, tand=0.01 olan ve

dB, tand=0.05 olan filtrede

dB olduu grlmektedir. Taban kaybnn artmas

parametresinde 5

dBlik bir kayba sebep olmutur. ekil 3.16 da frekans cevaplar gsterilmitir.

ekil 3.16: Frekans cevaplarnn karlatrlmas

32

EM band geiren filtre tasarm Yaplan tasarmda 2.4 - 2.5 GHz aras band geiren beinci dereceden chebyshev filtre tasarlanmaya alld. AWR design programnn sihirbaz kullanlarak bir paralel balak hat iftleriyle mikroerit devre oluturuldu. Dielektrik kayb tand = 0.001 ve hassasiyet 0.01 mm alnarak ekil 3.17deki devre elde edildi. Birbirine paralel alt hat iftinin birbirine kaskat balanmasyla oluan bu simetrik devrede iin eleman deerleri olarak, olarak, iin eleman deerleri iin , , , , GHz de , ,

olarak bulundu. Devrenin frekans cevab incelendiinde dB, cevab verilmitir.

dB olduu grld. ekil 3.18de ayrntl olarak frekans

PORT P=1 Z=50 Ohm

MCFIL ID=TL1 W=W0 mm S=S0 mm L=L0 mm MCFIL ID=TL2 W=W1 mm S=S1 mm L=L1 mm MCFIL ID=TL3 W=W2 mm S=S2 mm L=L2 mm MCFIL ID=TL4 W=W2 mm S=S2 mm L=L2 mm MSUB Er=4.4 H=1.6 mm T=0.035 mm Rho=1 Tand=0.001 ErNom=4.4 Name=SUB1 MCFIL ID=TL5 W=W1 mm S=S1 mm L=L1 mm

L0=16.17 L1=16.13 L2=16.03 S0=0.9192 S1=3.942 S2=4.117 W0=2.635 W1=2.911 W2=3.098

MCFIL ID=TL6 W=W0 mm S=S0 mm L=L0 mm

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.17: Paralel hat iftleriyle tasarlanm 5. dereceden mikroerit Chebyshev band geiren filtre

33

ekil 3.18: Paralel hat iftleriyle tasarlanm 5. dereceden mikroerit Chebyshev band geiren filtre frekans cevab Bu devre ayn L (uzunluk), W (genilik),S (elemanlar aras mesafe) deerleriyle AWR dersign programnn manyetik yaplar iin kullanlan AXIEM simulator kullanlarak ekil 3.19daki gibi tasarland. Kullanlan manyetik tabann zellikleri de dielektrik sabiti Er = 4.4, dielektrik kayb tand = 0.001, taban kalnl h = 10 mm, iletken kalnl t = 1.6 mm olarak seildi ve ekil 3.20deki frekans cevab olutu. Grafik incelendiinde elde edildi. GHzde dB , dB deerleri

34

ekil 3.19: EM tasarmn ekli

ekil 3.20: EM tasarmn frekans cevab Taban dielektrik kaybnn 0.001 olmas mmkn olmadndan daha gereki bir tasarm iin tand = 0.02 seilerek filtreler tekrardan tasarland. Taban kaybnn artmasyla filtrelerin frekans cevaplarnda byk deiiklikler gzlendi. Mikroerit filtrenin eleman deerleri olarak, iin iin , iin , , dB, , , , olarak, olarak bulundu. dB,

GHzde mikroerit tasarm iin

35

manyetik elemanlarla yaplan tasarm iin

dB,

dB

bulundu. Mikroerit filtre iin ekil 3.21da devre emas ve ekil 3.22de frekans cevab gsterilmitir. Manyetik filtre iin ekil 3.23da devre emas ve ekil 3.24de frekans cevab gsterilmitir.

PORT P=1 Z=50 Ohm

MCFIL ID=TL1 W=W0 mm S=S0 mm L=L0 mm MCFIL ID=TL2 W=W1 mm S=S1 mm L=L1 mm MCFIL ID=TL3 W=W2 mm S=S2 mm L=L2 mm MCFIL ID=TL4 W=W2 mm S=S2 mm L=L2 mm MSUB Er=4.4 H=1.6 mm T=0.035 mm Rho=1 Tand=0.02 ErNom=4.4 Name=SUB1 MCFIL ID=TL5 W=W1 mm S=S1 mm L=L1 mm MCFIL ID=TL6 W=W0 mm S=S0 mm L=L0 mm L0=16.2 L1=16.1 L2=16 S0=0.5 S1=3.8 S2=3.9 W0=2.6 W1=2.9 W2=3.1

PORT P=2 Z=50 Ohm

ekil 3.21: Mikroerit Tasarm

ekil 3.22: Mikroerit tasarm frekans cevab

36

ekil 3.23: EM tasarm

ekil 3.24: EM tasarm frekans cevab Mikroerit tasarmda elemanlarn L ve W deerleri genel olarak frekans deitirdii iin sabit tutularak, elemanlar aras mesafe deerleri deitirildi ve S21 -4.5 dBe kadar ekilebildi fakat bu sefer de devrenin band genilii artt ve keskin frekans dm azald. ekil 3.25de elde edilen grafik grlmektedir.

37

ekil 3.25: Akortlanm mikroerit tasarm frekans cevab Sonu olarak mikroerit ve manyetik elemanlar kullanlarak tasarlanan devrelerde kullanlan tabann devre zerinde etkisinin byk oluu grld. Hassas bir tasarm yaplmas gerektiinde olabildiince iletken kayb dk olan bir taban kullanlmas gerekmektedir. 3.3 aret birletirici Tasarmlar UHF-Uydu iaret birletirici tasarm Bitirme projesi kapsamnda yaplmas amalanan ilk devre UHF Uydu iaret birletiricisi tasarmdr. Alt geiren ve st geiren filtrelerle tasarm yaplmtr. Giri k empedanslar 75, alt geiren filtre iin kesim frekans ve MHzde MHz ve kesim frekans MHzde MHz dB bastrma olacak ekilde, st geiren filtre iin dB bastrma olacak

ekilde tasarm parametreleri belirlenmitir. Bu parametreler dorultusunda filtre dereceleri olarak belirlenmi ve AWR filtre sentez sihirbaz yardmyla alt ve st geiren filtreler ayr ayr tasarlanp tek port ile sonlandrlarak ekil 3.26daki iaret birletirici devresi oluturulmutur. Eleman deerleri istenen frekans aralklarna gre akortlandktan sonra pF, nH,
38

pF, pF, nH, nH, pF,

pF, pF, nH,

nH, frekans cevab gsterilmitir.

nH olarak bulundu. ekil 3.27 de devrenin

Devrede eleman saysnn fazla olmas, istenen frekans cevabnn elde edilememesi, eleman deerlerinin kk olmas ve eleman deerlerinde ufak deiikliklerin devreyi olumsuz etkilemesinden tr devre gereklenememitir.

PORT P=1 Z=75 Ohm

CAP ID=C1 C=C0 pF

CAP ID=C2 C=C1 pF

CAP ID=C3 C=C2 pF

CAP ID=C4 C=C2 pF

CAP ID=C5 C=C1 pF

CAP ID=C6 C=C0 pF C0=1.268 C1=0.8329 C2=0.811

IND ID=L1 L=L0 nH

IND ID=L2 L=L1 nH

IND ID=L3 L=L2 nH

IND ID=L4 L=L1 nH

IND ID=L5 L=L0 nH

L0=9.406 L1=9.249 L2=9.239

PORT P=2 Z=75 Ohm

IND ID=L6 L=L3 nH

IND ID=L7 L=L4 nH

IND ID=L8 L=L5 nH

IND ID=L9 L=L5 nH

IND ID=L10 L=L4 nH

IND ID=L11 L=L3 nH

PORT P=3 Z=75 Ohm

C3=3.327 C4=3.265 C5=3.433 CAP ID=C7 C=C3 pF CAP ID=C8 C=C4 pF CAP ID=C9 C=C5 pF CAP ID=C10 C=C4 pF CAP ID=C11 C=C3 pF L3=24.48 L4=37.31 L5=39.09

ekil 3.26: UHF Uydu iaret birletirici devre emas

39

ekil 3.27: UHF Uydu iaret birletirici frekans cevab VHF UHF iaret birletirici Bitirme projesi kapsamnda yaplmas amalanan ikinci devre VHF UHF iaret birletiricisi tasarmdr. lk tasarmdaki gibi alt geiren ve st geiren filtrelerle tasarm yaplmtr. Giri k empedanslar 75, alt geiren filtre iin kesim frekans MHz ve MHzde MHz ve dB bastrma olacak ekilde, MHzde st geiren filtre iin kesim frekans dorultusunda filtre dereceleri

dB bastrma olacak ekilde tasarm parametreleri belirlenmitir. Bu parametreler olarak belirlenmi ve AWR filtre sentez sihirbaz yardmyla alt ve st geiren filtreler ayr ayr tasarlanp tek port ile sonlandrlarak ekil 3.28deki iaret birletirici devresi oluturulmutur. Eleman deerleri istenen frekans aralklarna gre akortlandktan sonra nH, nH, pF, pF, olarak bulundu. ekil 3.29 de devrenin frekans cevab gsterilmitir. nH, pF

40

PORT P=1 Z=75 Ohm

IND ID=L1 L=L0 nH

IND ID=L2 L=L1 nH

IND ID=L3 L=L0 nH

C0=15 CAP ID=C1 C=C0 pF CAP ID=C2 C=C0 pF L0=130 L1=180

PORT P=2 Z=75 Ohm

CAP ID=C3 C=C1 pF

CAP ID=C4 C=C2 pF

CAP ID=C5 C=C1 pF

PORT P=3 Z=75 Ohm

IND ID=L4 L=L3 nH

IND ID=L5 L=L3 nH

C1=4 C2=3 L3=30

ekil 3.28: VHF UHF iaret birletirici devre emas

ekil 3.29: VHF UHF iaret birletirici frekans cevab

41

Devre gereklenmesinde endktanslarn haval bobin sarlarak yaplmasna karar verildi. Buna gre ap mm tel ile, ap mm olan bobinler sarlarak Q metre ile endktans deerleri saland. Delikli bord zerine elemanlar lehimlendikten sonra 2 adet kaln toprak hatt oluturuldu. Toprak hattna ve devre kutusuna 4 adet delik ald. Bu sayede hem kart sabitlendi hem de topraklama devre kutusundan salanabildi. 3 adet 75 konnekr devreye lehimlenerek lmler yapld. Bobin uzunluklarnda yaplan dzeltmelerden sonra ekil 3.30, ekil 3.31, ekil 3.32 deki frekans cevaplar elde edildi. ekil 3.33de devrenin fotoraf gsterilmitir.

ekil 3.30: aret birletiricinin 1. giri portu k portu frekans cevab

42

ekil 3.31: aret birletiricinin 2. giri portu k portu frekans cevab

ekil 3.32: aret birletiricinin 1. giri portu 2. giri portu frekans cevab

43

ekil 3.33: VHF UHF iaret birletirici gereklenen devre fotoraf

44

4. SONU almalar boyunca tasarlanan devrelerde keskin frekans dm iin en uygun filtre yaklamnn Chebyshev filtre yaklam olduu grld. Devre karmaklklarnn azalmas iin filtre derecesinin kltlp eleman deerleriyle oynamalar yaplarak oluturulan devrelerde keskin frekans dmnn istenilen seviyeye ekilmesi iin kesim frekansndan dn verilmesi ve eleman deerlerindeki azalmadan dn verilmesi gerektii grld. Tasarlanan mikroerit filtrelerde band geiren filtreler iin paralel balak hat ifti modelinin uygun olduu grld. Fakat taban kayplarnn artmasyla frekans cevabnn etkilenmesi ve band geniliinin artmasndan tr iaret birletirici iin uygun olmadna karar verildi. EM filtre tasarmlarnda istenilen kesim frekanslar ve frekans dmleri gerekletirilemedii iin bu filtrelerin kullanlmamas uygun grld. Gereklenen iaret birletiricide ayrk elemanlar kullanlmas uygun grld. Gereklenen devrede frekans cevaplarnn simlasyon sonularyla uyumlu olduu grld. Bobin kullanmnn devreye dardan mdahele edilmesi gerektiinde kolaylk salad grld.

45

KAYNAKLAR [1] Dr. Haim Matzner,Shimshon Levy, Harel Moalem, Microwave Laboratory Manual, Ocak 2006.

[2] W. Alan Davis, Krishna Agarwal, Radio Frequency Circuit Design, Wiley Interscience Publication, 2001

[3]David M. Pozar, Microwave Engineering, Wiley - Interscience Publication, 1990

[4] Chris Bowick, RF Circuit Design, Newnes, 1982 [5]AWR Microwave Office Version 8.03r [6]G. L. Matthei, L. Young, E. M. T. Jones, Microwave Filters, Impedance Matching Networks, and Coupling Structures, Artec House, 1980 [7] Rick Karlquist, Diplexer design notes, 13 Kasm 2002

46

ZGEM Ramiz Erdem Ayka, 1985 Mersin doumludur. lk ve Orta renimini srasyla Ltfiye Ksack lkokulu ve Seyhan Anadolu Lisesinde tamamlad. Lise eitimini zel Gndodu Kolejinde 2003 ylnda tamamlad. Lisans eitimine stanbul Teknik niversitesi Elektronik Mhendislii Blmnde balamtr.

47