Bu Soykrmdr Sayn Babakan! Prof.Dr.

Taner Akam*

Prof.Dr. Taner Akam,Osmanl hkmeti Dahiliye Nazr Talat Paa'nn 1915'te ektii farkl telgrafnda geen,"Ermeni meselesi hallolmutur",Ermenileri "milli dava takip edemeyecek hale getirmek" gibi ifadeleri sorguluyor.Babakan'n "benim milletim soykrm yapmaz" sylemine karn,telgraflarda "bahsi geen ileri" kimin yaptn soruyor. Nedense,24 Nisan'da,"benim milletim soykrm yapmaz","Mslmanlarn tarihinde soykrm olmamtr",diyen Babakan Erdoan'a baz sorular sormak istedim.Sylediklerini doru kabul edersem,ortaya baz ciddi sorular kyor ve ben bunlarn cevabn veremiyorum.Cevabn Babakanmzn verebileceini mit ediyorum. Polemik deil amacm,sadece baz Osmanl belgelerinden alntlar yapmak ve bunlarn ne anlama geldiinin Babakan tarafndan cevaplandrlmasn istiyorum.nk telgraflar 1915 ylnda i banda olan Osmanl hkmeti Dahiliye Nazr Talat Paa'ya ait.

Birinci telgraf,29 Austos 1915'te Ankara'ya ekiliyor.Telgrafta Talat Paa,"Vilyt- arkiyeye id Ermeni meselesi hal olunmudur.Fuzl mezlimle millet ve hkmetin lekedr edilmesine lzm yokdur",demektedir.Telgrafn dili ok ak.29 Austos'a kadar cinayetlerin ilenmi olduu kabul ediliyor ve 29 Austos itibaryla,Ermeni meselesi hal olunmu olduu iin,artk iddete bavurmak fuzuli saylyor.Bu nedenle de fuzuli mezalime gerek yoktur diyor.
Sorum ok basit,sayn Babakan,on yldr hkmet ynetiyorsunuz.Bir ileri Bakan olarak Talat Paa,sizce "fuzuli" ve "fuzuli olmayan" iddet ayrmn niye yapyor?Fuzuli olmayan,yani gerekli ve doru olan iddet ne?"Fuzuli olan" iddet ne?Bu "fuzuli olan ve olmayan" iddeti uygulayanlar kimler?Eer szn ettiiniz "millet" deilse,kim bunlar?yle ya,ortada cinayetlerin ilendiini,bunlar "fuzuli" ve "fuzuli olmayan" diye ayrarak bir hkmet yetkilisi aka sylyor ve kabul ediyor.Bir soru daha,acaba bu "fuzuli ve fuzuli olmayan" cinayetleri ileyenler hakknda ne tr ilemler yapld,biliyor musunuz? Peki,halledilmek istenen Ermeni meselesi nedir ve neye gre,"hallolunduu" dnlyor?

Bu konuda Talat Paa'ya ait olan iki ayr telgraf daha okuyalm.Birincisi gene 29 Austos 1915 tarihli;hemen hemen tm illere ekilen bu telgrafta da "Ermenilerin bulunduklar mahallerden ihrclaryla ta'yn olunan mentka sevklerinden hkmetce muntazar olan gye bu unsurun hkmet aleyhine teebbst ve fa'liyette bulunamamalarna ve bir Ermenistan hkmeti tevki hakkndaki ml-i milliyyelerinin (milli emellerini) t'kb edemeyecek bir hle getirilmelerini te'mn essna ma'tf olub (yneliktir)",denmektedir. Burada cevabn aradm soru u:Ermenilerin,bir Ermenistan hkmeti gibi bir milli dava takip edemeyecek hale sokulmalar nasl olacaktr?1,5-2 milyon Ermeniyi yerinden yurdundan edeceksin,Suriye'ye yerletireceksin,peki nasl olacak da,"milli dava takip etmekte olan" Ermeniler,bu davalarn takip etmekten vazgeecekler?Kendi anayurtlarnda milli dava takip ettii dnlen bir millet,zorla baka bir yere tannca bu milli davay takipten niye vaz gesin?rnein,milli dava takip eden Diyarbakr halkn zorla Der-Zor'a srseniz ne olur?Aksine daha ok bilenmezler mi?Hele hele,"milli dava takip edemeyecek hale getirmek" ne demek? Sorunun cevabn merak ediyor musunuz?Gelin cevab bir baka belgede arayalm.Bu da Talat Paa'ya ait.Halep'te iskan ilerinden sorumlu Naim Bey'in anlarnda yer alyor.Naim Bey'e gre,szkonusu telgraf Kasm 1915 tarihinde gnderilmi.Maalesef Naim Bey'in anlarnn Osmanlca orijinali yok elimizde.ngilizce,Franszca ve Ermenice olarak mevcut;telgraf Trkeye yle evirmek mmkn:"Ehas malumenin srgn,lkenin gelecekteki refahnn salanmas iindir,nk onlar nerede iskan edilirlerse edilsinler,lanet olas (musibet) fikirlerinden vazgemeyecek olduklarndan,saylar mmkn mertebe azaltlmaldr." Sorumuzun cevab belli oldu,Ermenilerin milli dava takip edemeyecek hale getirilebilmeleri iin saylarnn mmkn mertebe azaltlmalar gerekiyormu.Zaten bunun iin Suriye'ye gnderilen Ermenilerin saysnn,Suriye'deki Mslman nfusunun yzde 10'u seviyesine drlmesi gerektii konusunda,emir zerine emir yollanyordu.Byle bir emri hep beraber okuyalm:"Ermenilerin isknlarna tahss edilen mntka grlen lzm zerine ta'dl ve tevs' edilmitir (deitirilmi ve geniletilmitir).(1) Kerkk sancann ran hudduna seksen kilometre mesfede k'in (bulunan) kur ve kasabt (ky ve kasabalar) ve kur dahi dhil olduu hlde Musul vilyetinin havl-i cenbiyye ve garbiyyesi (gney ve bats).(2) Diyarbekir huddundan yirmi be kilometre dhilde ve Habur ve Frat nehirleri vdsindeki ma'mreler (ehir ve kasabalar) dhil olmak zere Zor sancann cenb ve garb. (3) Haleb vilyetinin ksm- imlsi (kuzey) mstesn olmak zre ark ve cenb ve cenb- garbsinde k'in (bulunan) kffe-i kasabt ve kurda (btn ky ve kasabalar) Ermeniler ahl-i Mslime nfsunun yzde onu nisbetinde tevz' ve iskn edileceklerdir." Bu nedenle,blgelerden neredeyse haftalk bazda nfus bilgileri soruldu.1916 Bahar aylarnda,nfus saym iin Meclis'e ek bte teklifi yapld ve para istendi;teklif reddedilince,nfus saym iin gizli denekten para yolland.Suriye'ye,canlarn zor atm Ermenilerin hayatta kalanlarn tek tek saymak gizli denek ile halledilebilecek bir mesele sayld.Acaba,Babakan kendi vatandann saysn renmek iin gizli denekten para

ayran bir hkmet hakknda ne dnr? Ermenilerin yerlemeleri iin saylan blgelerde Mslman nfus iki milyon civarndadr.En muhafazakar hesapla srgn edilen 1,2 milyon Ermeninin,iki milyonun yzde 10 haline nasl sokulacann cevabn bulmak ise zor deil.Ermeniler,1916'da Ras-ul-Ayn'da balayan ve tm bir yaz boyunca Der-Zor civarnda devam eden bir srete katledildiler. Ermenileri "milli dava takip edemez hale getirmek" iin baka yollara da bavurulur.Bu yollardan biri de,Ermeni milletinin kltr ve tarih izlerinin "vcudunu tamamyla kaldrmak". Tekrar edeyim:Bir milletin kltr ve tarih izlerinin "vcudunu tamamyla kaldrmak"...Bunu da ben sylemiyorum,gene Talat Paa sylyor.Cemal Paa'ya 7 Ekim 1916 tarihinde ektii bir telgrafta Talat,Sis Ermeni Katogikosluunun mallarna niin el konulduunu ve Katogikos'un niin Sis'den srldn yle anlatyor;"... maksat Ermenilerce Kilikya'da pek byk bir kymet-i tarihiye ve milliyeye haiz bulunan ve gya Ermeni hkmetinin en son makarr- saltanat (saltanat merkezi) olduu ileri srlen bu yerin vcudunu tamamyla kaldrmaya matuftu." Blgedeki tm Ermenileri srdkten sonra,onlarn Sis'de geride kalan Ermeni varlnn,vcudunun ortadan kaldrlmasndan sz ediyor Talat.1948 yl itibaryla buna soykrm denildiini Babakanmz bilmiyordur belki ama biz biliyoruz. "Bizim milletimize soykrm yapmtr dedirtmeyiz!" Babakanmz byle diyor.Ama yukardaki ileri de birilerinin yapm olmas lazm.Bunlar kim acaba?.. *Prof.Dr. Taner Akam,Agos,23 Nisan 2012. http://www.agos.com.tr/haber.php?seo=taner-akcam-bu-soykirimdir-sayinbasbakan&haberid=1286